Οαείμνηστος πατήρ ΑλέξανδροςΣμέμαν σημειώνει ότι ο Χριστια-νισμός δεν έφερε καινούργια πράγμα-τα, αλλά κάνει τα πάντα καινούργια.Κι αυτό συμβαίνει διότι πυρήνας τουείναι το μόνο καινό υπό τον ήλιο Πρό-σωπο, ο Αναστάς Ιησούς Χριστός. Μό-νος αυτός διά της σταυρικής αγάπηςεἰς τέλος (Ιω. 13,1) νίκησε πραγματικάδιά του θανάτου το θάνατο που δηλη-τηριάζει διαχρονικά την ανθρώπινηύπαρξη έχοντας ως κεντρί του τηναμαρτία και ιδίως την αλαζονεία καιτην αυτάρκεια (Α΄ Κορ. 15, 55-56). Ηπαρουσία του Αναστάντος στην αν-θρώπινη καθημερινότητα μεταγγίζεικατεξοχήν διά της Ευχαριστίας και τουΒαπτίσματος στον άνθρωπο, που βιώ-νει τραγικά το εδώ και το τώρα, ελπί-δα, φως, ζωή, λόγο ύπαρξης ή μάλλονσυν-ύπαρξης. Και οι δύο σημαντικότε-ρες χριστιανικές εορτές, τα Χριστού-γεννα και η Ανάσταση, έχουν τις ρίζεςτους σε χρόνια αρχαιότερα. Ιδίως οιιουδαϊκές εορτές, όπως το Πάσχα,έχουν μια τριπλή θεμελίωση: Κατ’ αρ-χάς συνδέονται μέσω της Δημιουργίαςτόσο με τη φύση (που συνιστά μία Βί-βλο) όσο και με την ανθρώπινη αναζή-τηση του Θεού. Κατά δεύτερον, είναιεορτές της αναμνήσεως, της σκέψεωςκαι της αναβιώσεως των αγιαστικώνπράξεων του προσωπικού Θεού που

ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝΑριθμός Φύλλου 22 –Τρίμηνη Έκδοση της Ένωσης Αποφοίτων της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου

ISSN 1790-9864 Μάρτιος – Απρίλιος – Μάιος 2011

Τ.Θ. 52057 – Μεταμόρφωση Αττικής, Τ.Τ. 14401

ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑτου Σωτηρίου Σ. Δεσπότη, Αναπληρωτή Καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών

Η Αποκαθήλωση, 59,9 x46,5 x2,1 εκ., τέλη 17ου-αρχές 18ου αι. Μουσείο Μπενάκη, αρ. ευρ. 3725.

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:20 ðì Page 1

συμπάσχει με το πλάσμα Του και επεμ-βαίνει απελευθερωτικά-λυτρωτικά στηνΙστορία. Τέλος, η ανάμνηση εξελίσσε-ται ολοένα και περισσότερο σε ελπίδατης ερχόμενης τέλειας αγιαστικής επεμ-βάσεως, η οποία ακόμη δεν έχει συμ-βεί. Η λέξη Πάσχα (pasàch) συνήθωςσυνδέεται ετυμολογικά με το πέρασμα,τη διάβαση, αν και έχει και τη σημα-σία του προστατεύω (Ησ. 31, 5). Είναιμια πανάρχαια ποιμενική γιορτή. Κά-θε άνοιξη οι νομάδες ποιμένες έσφα-ζαν/θυσίαζαν ένα χρονιάρικο αρνί γιανα προστατευθεί το κοπάδι τους απότη δαιμονική κακοτυχία και για νααποκρυπτογραφήσουν το άγνωστομέλλον από την ωμοπλάτη του (ωμο-πλατοσκοπία). Η ποιμενική εορτή του

Πάσχα συνδυαζόταν με τη γεωργικήανοιξιάτικη εορτή των Αζύμων. Οι Χα-ναναίοι καλλιεργητές ταυτόχρονα μετη συγκομιδή κριθαριού έτρωγαν ψω-μί χωρίς προζύμι για να αποτρέψουνκάθε αρνητικό στη σοδειά. Κατόπιντο Πάσχα συνδέθηκε με το κορυφαίογεγονός της απελευθέρωσης τωνσκλάβων Εβραίων από την Υπερδύ-ναμη της τυραννίας και της ύβρης, τοπέρασμά τους από τη Θάλασσα τηνΕρυθρά και την περιπετειώδη πορείατους προς τη γη όπου έρεε μέλι και γά-λα, όχι όμως διά της παράκτιας λεω-φόρου αλλά διαμέσου της σκληρήςκαι άνυδρης ερήμου, εκεί όπου η αν-θρώπινη ύπαρξη συνειδητοποιεί ότιδε ζει από τον άρτο και το θέαμα τηςεικονικής πραγματικότητας και τωναναλώσιμων όντων, αλλά από τον Θεότης ελευθερίας από κάθε εξάρτησηκαι της αγάπης, τον μόνο Κύριο τηςΙστορίας και της φύσης. Συγκεκριμέ-να το Πάσχα δε συνδέεται με τη διά-βαση της «Θάλασσας των Καλαμιών»αλλά με το πέρασμα του ολοθρευτήαγγέλου από τα σπίτια και το θάνατοτων πρωτότοκων εκείνη τη «μεγάλη»νύχτα πριν από την Έξοδο. Οι Ισραη-λίτες έπρεπε να σφάξουν και όρθιοινα καταναλώσουν οικογενεια κά ένααρσενικό χρονιάρικο αρνί χωρίς μώμο(ψεγάδι), με το αίμα του οποίου σφρά-γισαν τις θύρες των καλυβών τους έτσιώστε να διασωθούν τα παιδιά τους.Αυτή τη γιορτή του Πάσχα γιόρταζανκαι γιορτάζουν λα μπρά οι Ισραηλίτεςστις 14 Νισάν (Μαρ τίου-Απριλίου)

ενθυμούμενοι, εκτός από τη λευτεριάτους, τη δημιουργία του κόσμου καιαναμένοντας με λαχτάρα ένα νέοΜωυσή που θα τους ελευθερώσει απότους ξένους δυνάστες. Ο Ησαΐας (κεφ.24-27), ο Ιεζεκιήλ (κεφ. 37) και ο Δα-νιήλ (κεφ. 12) σε μια εποχή όπου η πο-λιτική και θρησκευτική εξουσία πουέδρευε στη Σιών υπέστη διασυρμό αλ-λά και ο τρόμος από τις ενοχές, τονπόνο και το θάνατο-Άδη «καταπλά-κωνε» τον κόσμο, ευαγγελίσθηκαν τηνανακαίνιση τούτου του κόσμου τηςφθοράς και του στεναγμού.

Το καταπληκτικό είναι ότι και γιατα έθνη υπήρξε ένας μεγάλος προ-φήτης της Ανάστασης: είναι η ίδια ηφύση που συνιστά μία Βίβλο. Η άνοι-ξη, η εποχή της βλάστησης, της ανθο-φορίας, της αναζωογόνησης της φύ-σης μετά το χειμώνα της ερημιάς, κη-ρύττει το δικό της ευαγγέλιο. Ο σπό-ρος, που πρέπει να θαφτεί βαθιά στηγη για να μη μείνει μόνος αλλά να βλα-στήσει και να αναδειχθεί σε ένα υψη-λό καρποφόρο και ευσκιόφυλλο δέ -ντρο (Ιω. 12, 23-25), ο ήλιος που χά-νεται στα βάθη του ορίζοντα για ναανατείλει ξανά λαμπρότερος την επό-μενη ημέρα, η σελήνη η οποία έπειτααπό τρεις μέρες απόλυτης σιωπής πα-ρουσιάζεται ολόκληρη στον έναστροουρανό, η λάμψη της φωτιάς πουπροέρχεται από την τριβή δύο ξερώνλίθων, η μάνα γη που ερημώνει καιβλαστάνει, αλλά και η γυναίκα η οποίατεκνοποιεί με ωδίνες που συνοδεύο -νται από αγαλλίαση, δημιουργώντας

2 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Απρίλιος 2011

Η ΦΩΝΗΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚRΟΣΗΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ

ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

ΓΡΑΦΕΙΑ:Τατοΐου 121, Μεταµόρφωση Αττικής, Τ.Κ. 14452

Fax: 210 28 19 550, e"mail: mkal34@otenet.gr

ΤΑΧ. ΘΥΡ.: 52057, Τ.Κ. 14401

ΙRΙΟΚΤΗΤΗΣ:Ένωση Αποφοίτων Εκκλ. Σχ. Κορίνθου

ΕΚRΟΤΗΣ – RΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:Μιχάλης Καλλαράς, τηλ.: 6944 24 30 41

ΣΕΛΙRΟΠΟΙΗΣΗ:Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.

ΕΚΤΥΠΩΣΗ:Σταµάτιος Κοτσάτος & ΣΙΑ Ο.Ε.

Αριθµός φύλλου 22Μάρτιος – Απρίλιος – Μάιος 2011

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:20 ðì Page 2

από ένα σπέρμα, έπειτα από εννέαμήνες, έναν ολόκληρο άνθρωπο οοποίος σκέφτεται και αγαπά, μιλού-σαν και δίδασκαν όλους τους λαούςπου στέκονταν τρομαγμένοι μπροστάστη σαρωτική και αδιάκριτη αδηφα-γία του θανάτου ότι η Ανάσταση εί-ναι εφικτή. Ο άνθρωπος γίνεται σκω-λήκων βρώμα και χώμα. Θα αναστη-θεί όμως ομορφότερος, καινότεροςκαι λαμπρότερος.

Αυτό που προανήγγειλαν οι προ-φήτες και διαλαλούσε η φύση συνέβηστην Ιστορία. Πρώτος ο Ιωάννης οΒαπτιστής είδε στο πρόσωπο του Ιη-σού Χριστού τον αμνό, ο οποίος ανκαι άμωμος, χωρίς δηλαδή τον μώμοκαι την κηλίδα της αμαρτίας, με τηνεκούσια κι επώδυνη σφαγή Του πάνωστο Σταυρό αίρει (σηκώνει πάνω τουκαι ταυτόχρονα εξαλείφει) τις αμαρ-τίες και τις ενοχές, και μάλιστα όληςτης ανθρωπότητας. Το Πάσχα βιώνε-ται μέχρι σήμερα στην Εκκλησία (όπωςκάποτε από τους βαπτιζόμενους) απόόσους δε γεννιούνται αλλά γίνονταιχριστιανοί ως η προσωπική έξοδοςαπό τη δουλεία του κάθε λογής «Φα-ραώ», ως η παραίτηση από τη συνεχήενασχόληση με τον πηλό και τα άχυ-ρα, τη μέριμνα για τη σάρκα και τους«δεί κτες» της ευημερίας. Σηματοδο-τεί γκρέμισμα των «ειδώλων», έξοδοαπό τον «καναπέ» και πορεία μαζί μετους «πενθούντες», τους «πεινώντεςκαι διψώντες για δικαιοσύνη», μέσααπό τη Νεκρά Θάλασσα και την έρη-

μο αυτής της ζωής και αυτού του κό-σμου προς τη Βασιλεία. Αυτός ο νέοςκόσμος του Θεού (η Βασιλεία) δε συ-νιστά μια Ουτοπία αλλά διά της συμ-μετοχής στο αναστημένο Σώμα τουΧριστού που συνεπάγεται καθημερι-νή θυσία χάριν του άλλου, της εικό-νας Του, ανατέλλει ως αναστάσιμοφως μέσα από τους «τάφους» της από-γνωσης, της απογοήτευσης από τιςανθρώπινες ιδεολογίες και της κρίσηςτων αξιών της κατανάλωσης. Ἰδοὺ γὰρἦλθε διὰ τοῡ Σταυροῡ Χαρὰ ἐν ὅλω τῷκόσμῳ! Χριστός Ανέστη!

Ελληνικά έθιμα«Χριστός αληθώς ανέστη!»: ένας

αληθινός χαιρετισμός αλλά και μιαομολογία πίστης που κρατά όρθιουςτους Ρωμιούς στα «δύσκολα»! Συνο-δεύεται από έθιμα πανάρχαια που δια-σώζονται στο διάβα των αιώνων υπερ-νικώντας τη λησμονιά και το θάνατο.Ο οβελίας αντιστοιχεί στο ιερό σφά-γιο της οικογένειας που ήταν ένα εί-δος εορταστικής θυσίας. Ακόμη καιτο ψήσιμο του αρνιού, η ετοιμασία τουεθνικού μας φαγητού, ανάγεται στουςομηρικούς χρόνους και είναι η συνέ-χεια μιας πανάρχαιας λαϊκής θρησκείαςπου έστω και στο σκοτάδι ψηλαφεί τηζωή εν τάφω. Ο λάκκος που ανοίγου-με για τη θράκα (στα αρχαία ελληνι-κά βόθρος, εσχάρα) ήταν ένας βωμόςγια τους υποχθόνιους θεούς. Και τό-τε το ιερό σφάγιο το κάρφωναν ή τοέδεναν στην άκρη ενός δόρατος το

οποίο κρατούσαν ψηλά, πάνω από τακάρβουνα, για να μην καεί. Το κόκκι-νο αυγό έχει και αυτό τη δική του ση-μασία. Όπως κάτω από το σκληρό τσό-φλι του αυγού βρίσκεται η νεκρή, φαι-νομενικά, ουσία του (λεύκωμα καικρόκος), έτσι και κάτω από την ταφό-πετρα της σπηλιάς βρισκόταν ο φαι-νομενικά κοιμώμενος Ιησούς. Αυτήτην πέτρα όμως διέρρηξε ο Ιησούς,όπως η καινούργια ζωή σπάει το τσό-φλι του αυγού. Το αυγό αποτελεί έτσισύμβολο της Ανάστασης όλου του κό-σμου. Το άγιο Φως που εμφανίζεταιθαυματουργικά στον τάφο του Χρι-στού «προτυπώνεται» από το ιερόνπυρ που ξεπηδούσε στους Δελφούςαπό το χάσμα και τον τάφο του θεού.Αυτή η φωτιά διέθετε δύναμη καθαρ-τική. Θυμίζει επίσης το ιερόν πυρ πουμετέφεραν μαζί τους οι Έλληνες άποι-κοι όταν ξενιτεύονταν στη Μικρασίακαι την Ιωνία, προκειμένου να αισθά-νονται τον μυστικό αλλά αδιάσπαστοδεσμό τους με τη μητέρα Πόλη, μετη μητρόπολη πατρίδα. Το κάπνισματου σπιτιού με φλόγα εξασφάλιζε ήδηστην αρχαία Ελλάδα καλούς οιωνούςγια την επομένη χρονιά. Έτσι λοιπόνο σημερινός Έλληνας κάνει αυτό πουέκαναν χιλιάδες χρόνια πριν οι προ-γονοί του, κρατώντας όλα τα έθιμάτου εξαγνισμένα και καθαρμένα απότο φως της Ορθοδοξίας, η οποία προ - σλαμβάνει και μεταμορφώνει μονα-δικά τα πάντα.

Απρίλιος 2011 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 3

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΕπειδή πολλά μέλη της Ένωσης έστειλαν

συνεργασίες πολυσέλιδες, που είναι πολύ δύσκολο να δημοσιευτούν στον περιορισμένο χώρο

της εφημερίδας μας, σας παρακαλούμε να τηρείτε τον περιορισμό των 300-400 λέξεων που

έχει οριστεί από την αρχή.

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:20 ðì Page 3

Ηπροβολή του τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ για το 1821έδωσε αφορμή για πολλές συζητήσεις και σε κά- ποιους την ευκαιρία να επαναφέρουν παλιότερες αρνητι-κές τοποθετήσεις ως προς το ρόλο της επίσημης Εκκλη-σίας κατά την Επανάσταση, ότι δηλαδή ο ρόλος της ήτανασήμαντος ή ότι δεν ήθελε την Επανάσταση εξαρχής. Επι-καλούνται μάλιστα ως αιχμή του δόρατος την αποκήρυ-ξη-αφορισμό της από τον πατριάρχη Γρηγόριο Ε .́

Ως προς αυτές τις ενστάσεις και αιτιάσεις είναι αλήθειαότι η Επανάσταση αποφασίστηκε από τη Φιλική Εταιρείακαι όχι από την Εκκλησία. Πώς θα μπορούσε άλλωστε ναοργανώσει επανάσταση, αφού ο θεσμικός της ρόλος ήταννα τηρεί σε υποταγή τους υπόδουλους Έλληνες με προ-σωπική ευθύνη του πατριάρχη έναντι του σουλτάνου γιαπάσαν απείθεια; Ο πατριάρχης «ήταν αυτοκράτορας τωνΕλλήνων αιχμάλωτος στα χέρια του σουλτάνου» (Μέ ντελ -σον-Μπαρτόλδι) και «δέσμιος βασιλιάς δέσμιου λαού»(Prokes Osten). Είχε την ευθύνη για ολόκληρο τον υπό-δουλο ελληνισμό, ήταν εξαρτημένος από το σουλτάνο καιεπιπλέον στο έλεος των σπαθιών των γενιτσάρων και τωνστρατιωτών τους. Διεξήχθη πράγματι ο ένοπλος αγώναςαπό το λαό με συμμετοχή και κληρικών, οι οποίοι εξάλλουμυούνταν και στην Εταιρεία. Είναι επίσης αλήθεια η επί-σημη αποκήρυξη-αφορισμός της Επανάστασης από τονΓρηγόριο Ε΄. Όμως τα δεδομένα αυτά θεμελιώνουν πραγ-ματική αντίθεση της Εκκλησίας προς την Επανάσταση του1821; Μια τέτοια γνώμη διατυπώνεται συλλογιστικά, αλ-λά δεν τεκμηριώνεται ιστορικά, γι’ αυτό και είναι επιπόλαιη.Τότε μόνο κατανοούμε και ερμηνεύουμε τις πράξεις ενόςιστορικού προσώπου, όταν ξεκαθαρίζουμε το σκοπό, τακίνητρά του, τα αποτελέσματα των πράξεών του, καθώς καιτις προσωπικές και γενικές συνθήκες υπό τις οποίες αυτόςενήργησε. Η πράξη του πα τριάρχη εξέφραζε την αναγκαιό-τητα της χρονικής εκείνης συγκυρίας, αλλά σε καμία πε-ρίπτωση το φρόνημά του. Με την ευθυκρισία του, με τησυναίσθηση της ευθύνης και του καθήκοντος που τον χα-ρακτήριζε, με την αυτοθυσία του, έσωσε τότε το γένος τωνΕλλήνων από ολοκληρωτικό αφανισμό. Καθ’ όμοιο τρόποενήργησε την ίδια εποχή και ο Καποδίστριας αποκηρύσ-σοντας την Επανάσταση και σώζοντάς την παράλληλα (Συ-νέδριο Λάιμπαχ, αποκήρυξη Αλ. Υψηλάντη), χωρίς η ενέρ-γειά του αυτή να σημαίνει αντίθεση στην Επανάσταση.

Κλείνοντας το θέμα και σε επίρρωση των ανωτέρω πα-ραθέτουμε απόσπασμα από την ΙΕΕ, τ. ΙΒ, σελ. 33-36: «Επι-κρίθηκε ο πατριάρχης και επικρίνεται ακόμη, επειδή έστερ-ξε στον αφορισμό και έστειλε τις νομοθετικές εγκυκλίους.Οι επικριτές όμως δεν αναλογίζονται τι θα πάθαινε τοΈθνος αν ο πατριάρχης τηρούσε αρνητική στάση απένα -ντι στις αξιώσεις του σουλτάνου… Αν δε γινόταν ο αφο-ρισμός, ήταν σχεδόν βέβαιο ότι θα εξοντώνονταν χιλιά-

δες ορθοδόξων χριστιανών. Αν γινόταν, ήταν απλώς πι-θανό να επέλθει αποθάρρυνση για την Επανάσταση αλλάσε πολύ περιορισμένο βαθμό».

Δε συνέβη ούτε το ένα ούτε το άλλο. Η συνείδηση τουΈθνους έχει δικαιώσει τον πατριάρχη Γρηγόριο Έ !

Γεώργιος Κορκότζηλας

4 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Απρίλιος 2011

Ο πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄

Ο Αθανάσιος Διάκος καλεί το λαό στον αγώνα.

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:20 ðì Page 4

Από το πρωί φάνηκε πως η ημέρα αυτή, 19 Φεβρουα-ρίου 2011, θα ήταν διαφορετική και γεμάτη εκπλή-ξεις. Διαφορετικός ο καιρός, σε σύγκριση με τις προη -γούμενες χρονιές. Κρύο έκανε, δεν είχε όμως βροχές καιχιόνια. Διαφορετική και η διάθεση. Από νωρίς μια δίψαολόφλογη άρχισε να μας συνεπαίρνει γι’ αυτά που επρό-κειτο να συμβούν.

Μέσα στην εκκλησία πολλές εκπλήξεις: κατ’ αρχάς η πα-ρουσία δύο μουσικών χορών, αποτελούμενων από νέουςιεροψάλτες, μέλη της χορωδίας Αγγελόπουλου, που έψαλ-λαν πολύ καλά, «μετά μέλους και κατανύξεως», όπως λέμε,και βοήθησαν στη μυσταγωγική μεταρσίωσή μας. Εμείς,βέβαια, έχουμε συνηθίσει να ακούμε τους δικούς μας άρι-στους ιεροψάλτες, απόφοιτους της Σχολής μας. Την επό-μενη φορά ελπίζουμε ότι θα επανέλθει η κρατούσα τάξις.

Σημαντικότερη, όμως, έκπληξη ήταν η πολυπόθητηπαρουσία του Σεβασμιωτάτου Φιλίππων, Νεαπόλεως καιΘάσου κ. Προκοπίου, έπειτα από χρόνια, ο οποίος προέ -στη στην Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, συνεπικουρού-μενος από τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Μαραθώνος κ.Μελίτωνα. Παρόντες ήσαν οι Σεβασμιώτατοι Ύδρας, Σπε-τσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ, και Θηβών και Λεβαδείας κ.Γεώρ γιος, για πρώτη φορά μετά τη χειροτονία του. Όλοιτους φοίτησαν στη Σχολή μας! Παρών και ο π. ΓεώργιοςΜπλάθρας, πρωτοσύγκελλος της Ιεράς ΜητροπόλεωςΣπάρτης, που ιερούργησε επίσης, καθώς και πλήθος άλ-λων ιερέων, αποφοίτων της Σχολής μας. Παρέστησαν επί-σης ο φίλος της Ένωσής μας Ομότιμος Καθηγητής του Πα-νεπιστημίου Αθηνών κ. Ευάγγελος Θεοδώρου και ο Κα-θηγητής Μουσικής της Θεολογικής Σχολής του ίδιου Πα-νεπιστημίου κ. Αθανάσιος Βουρλής.

Η ακολουθία κατανυκτική, ένα ψυχικό αναβάπτισμαγια όλους εμάς μέσα σε μια ατμόσφαιρα συγκινητικής οι-

κειότητας. Όλα μύριζαν κερί και λιβάνι. Το πνεύμα σκιρ-τούσε κι η ψυχική μας ανάταση βρισκόταν σ’ ένα υποβλη-τικό σύμπλεγμα με την έκσταση της σκέψης. Για μας συ -ντε λούνταν εκείνες τις ώρες μια ευτυχής και άκρως επι-τυχημένη αδελφική εκδήλωση, που ο Πανάγαθος Θεόςθέλησε να μας προσφέρει κι εμείς να την απολαύσουμε.Όλοι βρισκόμασταν σε μια διαρκή φόρτιση. Στην ομιλίατου ο Σεβασμιώτατος Φιλίππων κ. Προκόπιος δεν έκρυ-ψε τη συγκίνησή του, τονίζοντας ιδιαίτερα τους δεσμούςπου συνδέουν όλους εμάς που φοιτήσαμε στην ιστορικήΣχολή της Κορίνθου…

Περισσότερη συγκίνηση στο μνημόσυνο που ακολού-θησε, όπου έλαβαν μέρος και οι Μητροπολίτες Ύδρας,Σπετσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ, και Θηβών και Λεβαδείαςκ. Γεώργιος. Μνημονεύτηκαν τα ονόματα του ιδρυτού τηςΣχολής Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού, των μακαριστώναρχιερέων που διετέλεσαν Μητροπολίτες Κορίνθου καιΠρόεδροι της Εφορίας της Σχολής, των αειμνήστων καθη-γητών μας, καθώς και των αποφοίτων και φοιτησάντωνστη Σχολή κληρικών και λαϊκών. Ευλογημένη ας είναι ημνήμη τους κι ευλαβικό μνημόσυνο των αγίων τους ψυχώναυτή η θυμητική αναδρομή στις μορφές τους.

Μετά το πέρας της Ιερής Ακολουθίας κατεβήκαμε στηφιλόξενη αίθουσα εκδηλώσεων του ναού, όπου η Ένωσηδεξιώθηκε τους παρισταμένους. Μίλησαν οι Σεβασμιώ-τατοι Αρχιερείς, οι καθηγητές κ. Θεοδώρου και Βουρλής,καθώς και άλλοι απόφοιτοι της Σχολής. Ακολούθησε ηκοπή της πίτας και η τελετή έκλεισε με τη διανομή βιβλίωντων εκδόσεων του Προέ δρου μας κ. Αθανάσιου Ψυχογιούσε όλους τους παρισταμένους.

Ευχαριστούμε τον Θεό που μας αξίωσε άλλη μια φοράνα συναντηθούμε και να συνεορτάσουμε με τους συμμα-θητές και τους φίλους των παιδικών μας χρόνων. που μας

ΤΤΑΑ ΝΝΕΕΑΑ ΜΜΑΑΣΣ

Η ΚΟΠΗ ΤΗΣ ΠΙΤΑΣ

Ο φιλόξενος ναός του Αγίου Ελευθερίου Ο Μητροπολίτης Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Προκόπιος και ο Επίσκοπος Μαραθώνος κ. Μελίτων

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:21 ðì Page 5

έδωσε ξανά την ευκαιρία να γυρίσουμε νοερά σ’ εκείνο τοακροθαλάσσι της κυματόδαρτης Εφύρας, «παρά θίν’ αλός»,όπου ζήσαμε τα καλύτερά μας χρόνια. Εκεί που οργανώ-σαμε τον αγύμναστο και ασύνταχτο στοχασμό μας σε νη-φάλιο λόγο. Εκεί που καλλιεργήσαμε το σπόρο της διδα-σκαλίας του Χριστού και τον στερεώσαμε ακλόνητο καιμε ρίζες αχόρταγες στην ψυχή μας.

Εκεί, στη μικρή γωνιά, όπου ποτίστηκαν οι καρδιές μαςμε θείο ύδωρ ζωής, στο μικρό εκκλησάκι της Αγίας Φω-τεινής της Σαμαρείτιδας.

Εκεί που λουστήκαμε στα ρείθρα της μετάνοιας καιγευτήκαμε τις ουράνιες δωρεές της συγχωρούσης χάρι-τος του Θεού.

Εκεί που φωτίστηκε ο νους μας και κατανόησε τα μυ-στήρια του Θείου Μεγαλείου.

Εκεί που μάθαμε τι θα πει αγάπη, καλοσύνη, ηθικέςαξίες, και πορευτήκαμε μ’ αυτές.

Εκεί που πήραμε τα όπλα και μάθαμε να αντεπεξερχό-μαστε στα σύγχρονα σημεία των καιρών, την ηθική ερή-μωση, το χάος και την αποσύνθεση.

Θέλουμε για άλλη μια φορά να ευχαριστήσουμε θερ-μά όλους τους ιερείς του ναού του Αγίου Ελευθερίου γιατη συγκινητική φιλοξενία τους. Τόσα χρόνια μάς έχουνκάνει να νιώθουμε αδελφοί και φίλοι.

Μιχάλης Π. Καλλαράς

ΟΙ ΑΡΧΑΙΡΕΣΙΕΣΜετά την κοπή της πίτας, ακολούθησε η διεξαγωγή αρχαι-ρεσιών για την ανάδειξη του νέου Δ.Σ. της Ένωσης. Ορί-στηκε Πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης ο Σπ. Παραμυ-θιώτης, τ. Σύμβουλος Επικρατείας, και η Εφορευτική Επι-τροπή. Ακολούθησε η λογοδοσία του απερχόμενου Δ.Σ.και η έγκριση του Ισολογισμού του 2010. Στη συνέχεια διε-ξήχθη η ψηφοφορία με τάξη και ευπρέπεια, καταμετρή-θηκαν οι σταυροί, εκδόθηκε το αποτέλεσμα και όλοι φύ-γαμε για την ταβέρνα να συνεστιαστούμε.

Η ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ Δ.Σ.Μετά τις αρχαιρεσίες της 19ης Φεβρουαρίου, όταν συ-ναντηθήκαμε για να συγκροτηθούμε σε σώμα, προτάθη-κε ομόφωνα ως Πρόεδρος ο μέχρι σήμερα Πρόεδρος τηςΈνωσής μας κ. Αθανάσιος Ψυχογιός, έπειτα από τις τρειςπολύ επιτυχημένες θητείες του κατά τις οποίες η υλική καιη ηθική προσφορά του υπήρξαν πολύ σημαντικές. Αντι-μετωπίσαμε όμως την επίμονη άρνησή του να αναλάβειγια ακόμα μια φορά την Προεδρία του Συλλόγου μας,επικαλούμενος την ανάγκη για ανανέωση της ηγεσίαςτης Ένωσης. Η επιμονή όμως όλων τον έπεισε τελικά νααναλάβει.

ΤΟ ΝΕΟ Δ.Σ.Πρόεδρος: Αθανάσιος ΨυχογιόςΑ΄Αντιπρόεδρος: Γεώργιος ΚορκότζηλαςΒ́ Αντιπρόεδρος: Μιχάλης ΚαλλαράςΓεν. Γραμματέας: Μιχάλης ΜαρινόςΑναπλ. Γεν. Γραμματέας: Γεώργιος ΔημόπουλοςΤαμίας: Αντώνης ΔαραδήμοςΜέλη: Φώτης Γόγολας, Γιώργος Γιαννακόπουλος,Δημ. ΑνδρικόπουλοςΑναπληρωματικά μέλη: Γιάννης Σούλης και Παντελής Τσάγκαρης

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΜπάκας ΓρηγόριοςΠισιμίσης ΘεόδωροςΣταυρόπουλος Κωνσταντίνος

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣΤο νέο Δ.Σ. συζήτησε πρόσκληση του Σεβασμιωτάτου

Μητροπολίτου Θηβών και Λεβαδείας για επίσκεψη με-λών της Ένωσής μας στη Λειβαδιά και την έκανε ομόφωναδεκτή. Για το χρόνο και τις προϋποθέσεις της επίσκεψης ταμέλη θα ενημερωθούν εγκαίρως.

·

6 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Απρίλιος 2011

Κατά τη διάρκεια του μνημοσύνου Ο Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας ευλογεί την πίτα της Ένωσης.

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:21 ðì Page 6

Έπειτα από αίτημα πολλών, αποφασίστηκε να μηδημοσιεύονται τα ποσά των συνδρομών των μελών τηςΈνω σης (διότι αποτελούν προσωπικά δεδομένα), αλλάμόνο τα ονόματα των συνδρομητών. Θα ταχυδρομούνται,βέβαια, οι αποδείξεις στον καθένα ξεχωριστά, όπου και θασημειώνεται το ποσό της συνδρομής.

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΥΜΝΩΔΙΑ Δημ. Παναγιωτόπουλου-Κούρου (Β́ Τόμος)Επειδή υπάρχουν ακόμα στα γραφεία μας μερικά αντίτυ-πα του βιβλίου του σεβαστού μας καθηγητή, παρακαλού -νται όσοι επιθυμούν αντίτυπα να μας ειδοποιήσουν καιθα μεριμνήσουμε για την αποστολή τους (τηλ. κ. Μιχ. Μα-ρι νό, 6944581583).

ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΓΙΑ ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣΕπειδή κάποιοι κατά καιρούς έχουν εκφράσει την επιθυ-μία και μας έχουν κάνει την πρόταση να διερευνήσουμεπόσο θα κόστιζε η ανατύπωση του Λευκώματος της Ένω-σής μας για την Εκκλησιαστική Σχολή Κορίνθου, σας κοι-νοποιούμε την πλέον συμφέρουσα προσφορά:

ΛΕΥΚΩΜΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥΣΧΗΜΑ: 21x28,5ΣΕΛΙΔΕΣ: 4804/ΧΡΩΜΕΣ+Α/ΜΧΑΡΤΙ: 115 ΓΡ. ΒΕΛΒΕΤΕΞΩΦΥΛΛΟ: 4/ΧΡΩΜΙΑ Α΄ ΟΨΗΧΑΡΤΙ: 300 ΓΡ.ΠΛΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ: Α΄ ΟΨΗΔΕΣΙΜΟ: ΚΟΛΛΗΤΟ ΜΕ ΚΡΥΦΗ ΣΥΡΡΑΦΗ ΚΑΡΦΙΤΣΑΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ: ΣΚΑΝΑΡΙΣΜΑ ΑΠΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΤΕΜΑΧΙΑ 30: 985€, ΤΕΜΑΧΙΑ 50: 1.285€

Όπως καταλαβαίνετε, εάν εκδοθούν 30 αντίτυπα, τοκόστος θα είναι περίπου 33 ευρώ για το καθένα και ανεκδοθούν 50, το κόστος θα είναι περίπου 26 ευρώ. Παρα-καλούμε πολύ, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, όσοιθέλουν να μας δηλώσουν πόσα αντίτυπα επιθυμούν ναλάβουν (στον κ. Μιχ. Μαρινό, τηλ. 6944581583) και, ότανσυμπληρωθεί ο αριθμός, θα ξεκινήσουμε τη διαδιακασίαεκτύπωσης. Η αποστολή θα γίνει ταχυδρομικά.

·Απρίλιος 2011 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 7

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗΑκολουθία κατανυκτική, συγκινητι-κή, παραστατική, μεστή νοημάτων!Δύο πρόσωπα πρωταγωνιστούν: οΙούδας ο μαθητής και η αμαρτωλή γυ-ναίκα. Με την αντιθετική δομή, με τοπλήθος των χαρακτηριστικών επιθέ-των, με την ψυχογραφική παρουσία-ση, οι ιεροί υμνωδοί σκιαγραφούν τηνπροσωπικότητά τους και δίνουν χει-ροπιαστό αποτέλεσμα. Ο ένας άπλη-στος, φιλάργυρος, φθονερός, κακός,ανειλικρινής, δόλιος, αχάριστος. Η άλ-λη ταπεινή, ειλικρινής, πιστή, έχει συ-ναίσθηση της κατάστασής της, ζητάειτη συγχώρηση. Και οι δυο τους αγα-πούν: εκείνος το χρήμα! Σκέπτεται δή-θεν τους πτωχούς από αγάπη και προ-δίδει τον Κύριο για τριάντα αργύρια κιεκείνη από αγάπη αγοράζει πολύτιμομύρο και αλείφει τα πόδια Εκείνουαπό ευγνωμοσύνη. Του ενός η αγάπηκάλπικη, ψεύτικη, υποκριτική, της άλ-

λης αληθινή, ειλικρινής. Το αποτέλε-σμα: εκείνος κρεμάστηκε. Ενώ συναι-σθάνθηκε το σφάλμα του και πέταξετα αργύρια, δε βρήκε τη δύναμη ναεπιστρέψει στον Κύριο και να ζητήσειτη συγχώρηση ως άλλος άσωτος υιός.Η άλλη πήρε τη μεγάλη απόφαση:έπεσε στα πόδια του Κυρίου, ζήτησεσυγ χώρηση και κέρδισε τη σωτηρία.Πράγ ματι, «δεινόν η ραθυμία, μεγά-λη η μετάνοια». Αρκεί να πάρουμετην απόφαση.

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ«Δόξα τη μακροθυμία σου, Κύριε…»

Τη Μ. Πέμπτη οι ιεροί Ευαγγελιστέςμάς αφηγούνται με απλότητα, ακρί-βεια και παραστατικότητα τα γεγο-νότα του Θείου Πάθους. Στο τέλος κά-θε ευαγγελικού αναγνώσματος ο ψάλ-της εκ μέρους όλων των πιστών εκ-φράζει με πέντε λέξεις συναισθήματαδοξολογίας στη μακροθυμία του Κυ-

ρίου. Οποίο βαθυστόχαστο νόημα πε-ριέχει η σύντομη αυτή εκφώνηση! Μαςπαρακινεί να στοχαστούμε τι θα πειμακροθυμία. Τα συνθετικά της λέξης(μακρός+θυμός) δείχνουν άνθρωπομε μεγάλη καρδιά, που ανέχεται καιυπομένει τα λάθη και τις αδυναμίες τωνάλλων, που δεν κρατάει κακία, που εύ-κολα συγχωρεί, που δείχνει υπομονή.Ο Κύριος μακροθύμησε την ώρα τουπάθους, μας έδωσε μάθημα αγάπης,ανεξικακίας, συγχωρητικότητας, υπο-μονής και εγκαρτέρησης. Είπε: «πά-τερ, άφες αυτοίς…» (Λουκ. 23, 34). Καιμακροθυμεί καθημερινά, κάθε φοράπου εμείς Τον πληγώνουμε με τα λόγιακαι τη συμπεριφορά μας, με τις πράξειςκαι τις παραλείψεις μας. Ας αναρωτη-θούμε: απέναντι στους συνανθρώπουςμας είμαστε μακρόθυμοι; Αν αυτό δεσυμβαίνει, τότε έχουμε αποξενωθείαπό το πνεύμα του Σταυρού και τηςΑγάπης. Ας παρακαλέσουμε τον Κύ-

ΣΤΟ ∆ΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:21 ðì Page 7

8 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Απρίλιος 2011

ριο να μας δίνει πίστη, αγάπη, υπομο-νή, ταπείνωση, μακροθυμία, ανεξικα-κία, για να μπορούμε να ελπίζουμεστην Ανάσταση και την αιώνια ζωή.

Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ«Ει Χριστός ουκ εγήγερται, κενόν άρατο κήρυγμα ημών, ματαία η πίστις ημών»(Α΄ Κορ. 15, 17). Όλο το οικοδόμηματου Χριστιανισμού στηρίζεται στο γε-γονός της Αναστάσεως. Αν ο Χριστόςδεν αναστήθηκε, όλα καταρρέουν. Αλ-λά ΑΝΕΣΤΗ ΧΡΙΣΤΟΣ! Που σημαίνει

ότι είναι Κύριος της ζωής και του θα-νάτου, άρα Θεός. Πρόκειται για υπερ-φυσικό γεγονός, αλλά γεγονός. Τοβεβαίωσαν οι μαθητές Του, που έδω-σαν τη ζωή τους δι’ «α ακηκόασι καιεθεάσαντο και αι χείρες αυτών εψη-λάφησαν» (Ά Ιωάν. 1, 1-3). Δεν το έμα-θαν από άλλους, δεν το έβγαλαν απότο μυαλό τους, αλλά οι ίδιοι ήσαν αυ-τήκοοι και αυτόπτες μάρτυρες τηςΑναστάσεως. Ούτε μας είπαν ψέμα-τα, αφού δεν είχαν κανένα λόγο, κα-νένα όφελος και καμία φιλοδοξία. Μας

είπαν την αλήθεια και για αυτή τηναλήθεια έγιναν δάσκαλοι της οικου-μένης «ότε έλαβον δύναμιν εξ ύψους»(Λουκ. 24΄, 49). Η πίστη, λοιπόν, στηνΑνάσταση του Χριστού είναι και πί-στη στη δική μας, την προσωπική τουκαθενός μας Ανάσταση. Δεν αναστή-θηκε ο Κύριος για τον εαυτό Του αλ-λά για τον καθέναν από μας. ΧΡΙΣΤΟΣΑΝΕΣΤΗ!

Γεώργιος Κορκότζηλας

Σε θυμάμαι να βρίσκεσαι ανάμεσά μας. Κάποια κίνητρασε ώθησαν να ανήκεις στη μεγάλη ομάδα των ιερο-σπουδαστών της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου (Ε.Σ.Κ.).Θυμάσαι το κτίριο της Σχολής, τον περιβάλλοντα χώρο,

το ναό της Αγίας Φωτεινής, προστάτιδας της Σχολής μας,το ιδιαίτερο λειτουργικό κλίμα της Σχολής, την πνευμα-τική κυψέλη των εφηβικών μας αναζητήσεων…;

Η μνήμη αγκαλιάζει άθελά της, και χωρίς ιδιαίτερηπροσπάθεια, το τεράστιο σε όγκο κτίριο με τους δαιδαλώ-δεις διαδρόμους και τις γεμάτες αίθουσες – για θυμήσουπώς μπερδευόσουν στην αρχή ώσπου να εντοπίσεις τουςεπιζητούμενους, κάθε φορά, χώρους. Η νοερή περιπλάνη-σή σου σε οδηγεί στους χώρους της εισόδου με το ηλιακόρολόγι, του προαυλίου της Σχολής, της βιβλιοθήκης, τηςψυχαγωγίας, του κοινού συσσιτίου, των θαλάμων, των αι-θουσών διδασκαλίας, του τυπογραφείου.

Θυμάσαι τη θέση της Σχολής δίπλα στην πολυκύμαντηθάλασσα, όπου το μάτι αναζητούσε, στο βάθος του θαλάσ-σιου ορίζοντα, την «ιδανική» για σένα πλεύση ζωής, το πλή-θος των ιεροσπουδαστών που έδινε ζωή και νόημα στον πε-ριβάλλοντα χώρο προσπαθώντας να βρει τα κατάλληλαστηρίγματα και τον ουράνιο προσανατολισμό του για ναυπηρετήσει μελλοντικά με ευλάβεια το Θείο Θυσιαστή-ριο; Θυμάσαι…;

Η ομαδική ζωή υποστήριζε και ενίσχυε το σκοπό γιατον οποίο βρισκόσουν εκεί, μπορεί κάποιες φορές και νασε προβλημάτιζε… Η ομαδική συνύπαρξη σου θύμιζε τημοναδικότητα του Προσώπου σου, το οποίο όφειλε να δια-φοροποιηθεί και να αναδείξει τα στοιχεία εκείνα που θαήταν συμβατά με τα ιδιοφυή εγγενή στοιχεία που ο Θεόςεμφύσησε μέσα σου, το συνεργατικό πνεύμα σε ευνοού-σε να επικοινωνήσεις, να στοχαστείς, να παίξεις, να γελά-σεις∙ και ποιος δε θα ’θελε ένα τέτοιο παραγωγικό και δη-μιουργικό περιβάλλον;

Παρ’ όλα αυτά, απομονωνόσουν και σκεπτόσουν το

Ήσουν κι εσύ εκεί…Του Γιάννη Σούλη, συντ. εκπαιδευτικού

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:21 ðì Page 8

χωριό που σε συνέδεε με τις καταβολές σου, τον προορι-σμό σου που σε εξακόντιζε στο απροσδιόριστο μέλλον.Θυμάσαι την «ονειρική μνήμη» σου να ταξιδεύει και ναακολουθεί περίπλοκες διαδρομές για την ανάδειξη τουπιο «σημαντικού» για σένα στόχου, τις επανερχόμενεςαμφιβολίες που σου δημιουργούσαν ασάφεια και κλονι-σμό για έναν καλύτερο επαναπροσδιορισμό των στόχωνσου και ευθυγράμμιση της πνευματικής σου πορείας. Μέ-σα από την επίγνωση των αδυναμιών και των δυνατοτή-των σου που επακολουθούσε, εξυφαίνετο το ιδιωτικό νόη-μα του ονείρου, το προσχέδιο του προσωπικού μέλλο -ντος – εκεί που εδρεύουν σήμερα οι αναμνήσεις του πα-ρελθόντος.

Σε θυμάμαι που πρόβαλλες τις αντιρρήσεις σου, τουςενδοιασμούς σου, υποστήριζες τις απόψεις σου∙ πρόθυ-μος να διαχειριστείς τις προσωπικές σου δυσκολίες. Οι αμ-φιβολίες ήταν αρκετά επίμονες, αλλά τακτοποιούνταν σι-γά σιγά από το υποστηρικτικό περιβάλλον της Σχολής.Διαρκώς αναζητούσες ερείσματα για να παγιωθεί η πίστηστον εαυτό σου, στους συμμαθητές σου, στην κοινωνίατου Αγίου Πνεύματος.

Τότε, τα πάθη –το θυμάσαι– καταλάγιαζαν και κέρδι-ζες μικρό μέρος της επιδιωκόμενης ωριμότητας μέσα απότη διαμόρφωση της προσωπικής σου θρησκευτικής ταυ-τότητας.

Όμως μάθαινες, απροσδόκητα, ν’ αφήνεις περιθώριαγια διευθέτηση στις κρίσεις της εφηβικής σου αμφιθυμίαςεπιζητώντας την αυτονομία σου, ενώ ήσουν άμεσα εξαρ-τημένος από τον παλαιό εαυτό σου, να επιζητείς, μέσα απόαγωνιώδη προσπάθεια, τη συνάντηση με τον Εαυτό σου –τον πραγματικό και ιδανικό Εαυτό σου. Θυμάσαι… τα κα-λέσματα πολλά για διατήρηση του παλαιού εαυτού σου,αλλά και για πρόταση αλλαγής του Εαυτού που θα επιδιώ-ξει, μέσα από το Νέο, την Καινή ζωή, μια βίωση του αυθε -ντικού ορθόδοξου ήθους – αν και εξαιρετικά επώδυνη στοφόβο ακύρωσης του παλαιού εαυτού.

Κι εσύ προσπαθούσες απεγνωσμένα ν’ ακούσεις τηφωνή του Εαυτού σου που ίσως να έπαιρνε τη μορφή ενόςαβάσταχτου άγχους∙ τότε είναι που ένιωθες την ανάγκηνα ασχοληθείς με τον εαυτό σου. Δε σε φόβιζε η αναμονήαυτή, γιατί στήριζες τις ελπίδες σου σε Εκείνον, «ἐπὶ τῷΚυρίῳ ἤλπισεν ἡ καρδία σου» (Ψαλμ. 27, 7). Η ευφορίατης ψυχής σου ήταν έκδηλη, η παρουσία του Θείου σε εί-χε επισκιάσει. Ποιος μπορούσε να συμμεριστεί τις σκέ-ψεις και τα συναισθήματά σου, ώστε να είναι πράγματιχρήσιμος στη δεδομένη στιγμή; Για θυμήσου… Η καρδιάσκιρτούσε από αγαλλίαση, έστηνε το δικό της πανηγύριχαράς, ως επιβράβευση του επίπονου μόχθου προσωπι-κής αναζήτησης. Η προσωπική σου Ιστορία Ζωής άρχιζετην εγγραφή της στην ψυχή σου…

Η εγρήγορση αυτή του πνεύματος σε προετοίμαζε γιατην εδραίωση των αρετών σου, αυτών που θα σε έφερνανπιο κοντά στον πνευματικό προορισμό σου. Η μαθητείαστο πνευματικό περιβάλλον της Σχολής, με τη στήριξη τηςΕκκλησιαστικής Γραμματείας και της δέουσας πνευματι-κής προετοιμασίας για την υπηρέτηση του Θείου Θυσια-στηρίου, υποσχόταν την εγγύηση της επιτυχίας.

Δεν αναγνωρίζεις ότι σήμερα μεταφέρεις το ωφέλιμοφορτίο της συγκεκριμένης εκκλησιαστικής βιωματικήςεμπειρίας μέσα σου; Η τωρινή ζωή σου δεν ομορφαίνει απότη συνάντηση και την κοινωνία με εκείνο το παρελθόν στοοποίο έχεις επενδύσει προσωπικά οράματα και βιώματα;Δεν ήταν έμπνευση και αρχή για ενεργό δράση το παιδα-γωγικό ήθος των εμπνευσμένων διδασκάλων μας; Δεν εί-ναι η αξιοποίηση της προσωπικής σου εμπειρίας και τηςπολιτιστικής ιστορίας σου κοινωνικό αγαθό και εμπειρικήμάθηση για τους άλλους, και αρχή νοηματοδότησης γιατη δική τους ζωή; Οι αναζητήσεις μιας πνευματικής ζωής,ανεξάρτητα εάν υπηρετείς στις τάξεις του Ιερού Κλήρουή όχι, δεν προσδίδουν θετικό νόημα και αξία στην τωρινήσου ζωή; Δεν ήταν σημαντική η εμπειρία της Σχολής, ωςόχημα προσωπικής ενδοσκόπησης και αυτοκατευθυνό-

Απρίλιος 2011 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 9

Για να θυμόμαστε το εστιατόριο της ΣχολήςΕν αναμονή… του ελικοπτέρου για την απόδραση!

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:21 ðì Page 9

Οκαλός συμμαθητής Φώτης Γό-γολας με παρότρυνε κάτι να γρά-ψω για το εκλεκτό από κάθε πλευράπεριοδικό μας. Γύρισα τη σκέψη μουπίσω στο χρόνο, σε πρόσωπα ιερά γιαόλους εμάς και από ετών «εν χώραζώντων». Κατέφυγα στις προγενέστε-ρες πνευματικές μας συνάξεις. Αφου -γκράστηκα τη φωνή τους, το πλεόνα-σμα της αγάπης τους, τις σοφές τουςπαρακαταθήκες. Χάρηκα την κοπιώ-δη απομαγνητοφώνηση ευλογημένωνφωνών.

Πρόεδρος: Σπυρ. ΔέδεςΣυντονιστής εργασιών της συνά-

ξεως, ΦΩΤΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: Σε-βασμιώτατε, σεβαστοί μας διδάσκαλοι,διευθυντά μας, κ. Ξενικάκη. Έτσι όπωςσας βλέπουμε, έρχεται στην καρδιά καιστο μυαλό μας ο αγιογραφικός λόγος«Ιδού εγώ και τα παιδία α μοι έδωκενο Θεός». Τα παιδιά σας, λοιπόν, θέλουννα σας ξανακούσουν και να απευθύ-νετε χαιρετισμόν εκ μέρους και τωνπαρισταμένων συναδέλφων σας.

ΠΕΤΡΟΣ ΞΕΝΙΚΑΚΗΣ: Φίλοι μου,πάντα όταν σας βλέπω στη συγκέ -ντρωση αυτή, ομολογώ ότι καταλαμ-βάνομαι από χαρά μεγάλη, τόσο με-γάλη, που ό,τι λείπει από τη ζωή μου,αισθάνομαι να πληρούται με την πα-ρουσία σας και με την πρόοδο που δεί-χνετε σ’ όλη σας τη ζωή. Σας το είπα κιάλλοτε: υπήρξα κι εγώ μαθητής στηνπαλαιά Ιερατική Σχολή Κρήτης, σταΧανιά. Οι συνθήκες υπό τις οποίες

ζούσαμε τότε δεν ήταν τόσο καλές.Υπήρχε και ένα πνεύμα αυστηρότη-τος. Αν υπέπιπτε σε οποιοδήποτε πα-ράπτωμα ένας μαθητής, η τιμωρία τουήταν να ξηροφαγήσει το μεσημέρι, δη-λαδή στο πιάτο του έβαζαν πέντε ελιέςκαι ψωμί, ενώ οι άλλοι συμμαθητές τουέτρωγαν το φαγητό της ημέρας.

Τέλειωσα τη Σχολή και για να πάωστο Πανεπιστήμιο, αντί φροντιστη-ρίου έκανα 60 ημερομίσθια σε δημό-σια έργα που έφτιαχναν δρόμους. Τακατάφερα όμως, τέλειωσα, υπηρέτη-σα στην εκκλησιαστική εκπαίδευση,με βοήθησε ο Θεός να πάρω και υπο-τροφία να πάω στο εξωτερικό, έφθα-σα όπου μπορούσα να φθάσω και σεόλη μου τη ζωή, τώρα που κάνω έναναπολογισμό, αναλογίζομαι μήπως πά-ντα με στήριζε το χέρι του Θεού, σεόλες τις περιστάσεις, και παρ’ όλα αυ-τά κάτι μου λείπει απ’ τη ζωή. Τι είναιαυτό το κάτι θα το πω σήμερα που εί-ναι και οι νεαροί μαθηταί του Εκκλη-σιαστικού Λυκείου Κορίνθου.

Όταν πας στην Εκκλησιαστική Σχο-λή ή στο Εκκλησιαστικό Λύκειο, κάτιζητάει από σένα ο Θεός. Σου ζητάει νατου δανείσεις τη γλώσσα σου, για ναμεταδώσει τη γλώσσα Του στους αν-θρώπους. Σου ζητάει να του δανείσειςτα πόδια σου, για να επισκεφθείς ασθε- νείς, πτωχούς και αδυνάτους. Σου ζη-τάει να του δανείσεις το χέρι σου, γιανα ευλογήσεις τους ανθρώπους. Αν ξε-φύγεις –για οποιονδήποτε λόγο– γιατί

δειλίασες στο μέγεθος του αξιώματοςτης Ιεροσύνης, γιατί νιώθεις τον εαυ-τό σου αδύνατο, καλά θα κάνεις, αλλάσε όλη σου τη ζωή θα νιώθεις ένα κενό.Θα θυμάσαι ότι ξέφυγες. Όσα κι ανπροσέφερες, δε δάνεισες εκείνο πουσου ζητούσε ο Θεός. Κι αυτό να το θυ-μάστε πάντα, φίλοι μου, τώρα που εί-σθε μαθητές. Ήδη παλιοί μαθηταί μουθα το θυμούνται και πολλές φορές θαέρχεται στο μυαλό των ότι όσα κι ανπροσφέρομε, κάτι περισσότερο αξί-ζει να προσπαθήσουμε και πρέπει ναπροσφέρομε.

Πρέπει να προσφέρομε όλη τηνύπαρξή μας, όλο το είναι μας στον Θεό.Πρέπει να πάψουμε να είμεθα εμείς,και να ταυτίσουμε τη βούλησή μας μετον Θεό, για να μπορούμε να κατα-νοήσουμε αυτό που λέει ο ΑπόστολοςΠαύλος: «Ζω δε ουκέτι εγώ, ζει δε ενεμοί ο Χριστός». Εύχομαι σε όλους ναφτάσουν σ’ αυτό το σημείο, να νιώθουντον Χριστό μέσα των.

Φ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: Ευχαριστού-με τον σεβαστό μας διδάσκαλο για όσαακούσαμε, που ήταν ο καρπός της αγά-πης του, η φωνή της ψυχής του. Νιώθω,σεβαστέ μας διδάσκαλε, ότι όλοι εμείςείχαμε ορθάνοιχτες τις πόρτες της ψυ-χής μας για να ξαναμπούν αυτά τα λό-για και να καρποφορήσουν. Και τώραπαρακαλούμε εσάς, Σεβασμιώτατε, ναευλογήσετε την εόρτια σύναξή μας καινα μας δώσετε τις αρχιερατικές ευχέςσας.

10 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Απρίλιος 2011

ΕΙΣ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ…Ομιλούν οι μακαριστοί: Μητροπολίτης Γόρτυνος

και Μεγαλουπόλεως κυρός Θεόφιλος και Πέτρος Ξενικάκης.Του Φώτη Παπαγεωργίου, Θεολόγου

μενης μάθησης, στη δική σου προσωπική εξέλιξη; Δραπε-τεύοντας από το εφηβικό σου παρελθόν, διαπιστώνεις…ότι ήσουν κι εσύ εκεί, με τις μνήμες του παρελθόντος νααναβιώνουν στο παρόν, ενώ η ύπαρξή σου κινείται στο πα-ρόν και το μέλλον ή σε ένα παρόν που μετέχει και στο πα-ρελθόν και το μέλλον…

Ο δικός σου χρόνος ήταν και δικός μου χρόνος, κά-ποιες εμπειρίες σου ήταν και δικές μου εμπειρίες, η θέασητου κόσμου ήταν παρόμοια σ’ εσένα και σ’ εμένα. Η κοι-νότητα του χρόνου υπαρκτή, η εμπειρία μοιρασμένη… Ηπρόκληση για αφήγηση σημαντι κών συμβάντων αναπό-φευκτη και αναγκαία…!

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:21 ðì Page 10

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ: Κά -θε φορά που συναντώμεθα σ’ αυτή τηνευλογημένη ενιαύσια πρωτοχρονιά-τικη σύναξη, με τη χαρούμενη ατμό-σφαιρα που τη συνθέτουν σεβαστοίκαθηγητές, σεβάσμιοι ιερείς, αγαπη-μένοι συμμαθητές, κυριαρχεί πά ντα ηευχή για αγάπη και ειρήνη. Και πάνταπροβληματίζεται ο σημερινός άνθρω-πος γιατί να μη βασιλεύει η αγά πη καιγιατί να μην κυριαρχεί η ειρήνη, γιατην οποία όλοι διψάμε. Όλοι θέλουμενα μας αγαπάνε. Παρά ταύτα, σε μιακρίσιμη στιγμή, κρατάμε κλειδωμένητην καρδιά μας. Μήπως πρέπει να διε-ρωτηθούμε γιατί;

Η αγάπη και η ειρήνη την οποίαόλοι επιθυμούμε, η ειρήνη την οποίαόλοι διακηρύσσουν και υπόσχονται,αυτά τα δύο είναι δώρα θεϊκά. Σ’ εσάςβέβαια να το πω, εις τους σεβαστούςκαθηγητάς μου, εις τους συμμαθητάςμας οι οποίοι εκλήθησαν να διδάξουντην αγάπη και την ειρήνη; Αλλά η απο-ρία αυτή έχει απάντηση και προβλη-ματισμό. Μήπως δεν έχουμε σχέση μετον Θεό αληθινή και πραγματική; Για-τί αυτά τα δύο δώρα είναι, επαναλαμ-βάνω, δώρα θεϊκά. Έτσι και δεν έχου-με σχέση με τον Θεό, δεν μπορούμε ναέχουμε ειρήνη με τον εαυτό μας καιτους άλλους, δεν μπορούμε να έχου-με αγάπη. Ποθούμε αγάπη, διψάμε γιαειρήνη, αλλά την αγάπη δεν μπορού-με να τη διαχειριστούμε παρά μόνο ανγίνουμε μαθηταί του Ιησού Χριστούπιστοί και αφοσιωμένοι. Σαν τη Σα-μαρείτιδα εκείνη, την οποία εμάθα-με να τιμούμε, παρακολουθώντας τιςακολουθίες επί τόσα χρόνια στο ευ-λογημένο εκκλησάκι της Αγίας Φω-τεινής στη Σχολή μας.

Και η ευχή η δική μου είναι να εξα-σφαλίσουμε, εάν δεν έχουμε, μια σχέ-ση συνειδητή με τον Θεό. Δε θα πε-τύχουμε, όμως, αν είμαστε σίγουροιγια τη δική μας σοφία, για τη δική μαςδύναμη, για τα αγαθά μας. Δε θα στύ-ψουμε τη γη για να βρούμε δύναμηκαι σοφία, παρά μόνο αν διαβάσουμεμέσα στην καρδιά μας, εάν διαπιστώ-σουμε τη μικρότητά μας και την πνευ-

ματική μας φτώχεια. Γιατί τι άλλο μαρ-τυράει το φαινόμενο του σημερινούκόσμου, των πλουσίων ανθρώπων οιοποίοι είναι πτωχοί, των δυνατών οιοποίοι δεν μπορούν να κατανικήσουντα πάθη τους, των σοφών που φτάσα-νε στη Σελήνη και δεν μπορούν ναβρουν εύκολα το σπίτι του πάσχο -ντος αδελφού τους; Είναι τραγικό, αλ-λά πρέπει να το αναγνωρίσουμε, δενιώθουμε την ανάγκη για τη δίψα αυ-τής της Σαμαρείτιδας. Μπορεί να μηνξεδιψάσαμε. Μπορεί να μην ήπιαμενερό. Εγώ εύχομαι με όλη την καρδιάμου αυτόν το χρόνο να ξεδιψάσουμε.

Αυτόν το χρόνο να καταλάβουμε τιέχουμε ανάγκη και να στρέψουμε ταμάτια μας στον ουρανό. Θέλει δύνα-μη αυτή η προσπάθεια. Κι ενώ το βλέ-πετε όλοι πως πάμε για τον κατήφο-ρο, μας αγαπάει τόσο πολύ ο Θεός,που θα μας αφήσει ακόμα και να φτά-σουμε στο ρέμα, γιατί τότε θα υπο-χρεωθούμε να σηκώσουμε τα μάτιαμας ψηλά και να ζητήσουμε τη σωτη-ρία μας. Ευλογημένος ο νέος χρόνος,αδέλφια μου.

Απρίλιος 2011 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 11

Ο κ. Πέτρος Ξενικάκης, Θεολόγος, ομιλεί μετά την παραλαβή της τιμητικής πλακέτας.

Οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Ηλείας κ. Γερμανός, Γόρτυνος κ. Θεόφιλος και ο Καθηγητής κ. Καρυτσιώτης

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:21 ðì Page 11

Ηεπετειακή αναφορά στα 100 χρό-νια από το θάνατο του Σκιαθίτηλογοτέχνη μάς δίνει την ευκαιρία ναθυμηθούμε πολλά γι’ αυτόν το γίγα -ντα του ελληνικού πνεύματος. Γεννή -θηκε και μεγάλωσε στη Σκιάθο. Έκα-νε σπουδές στην Αθήνα που γρήγορατις εγκατέλειψε, για να αφοσιωθεί στησυγγραφή, από το 1879, περιπετειω -δών ιστορικών μυθιστορημάτων, ταοποία δημοσίευε σε εφημερίδες με μορ-φή επιφυλλίδας. Πολύ όμως συγγενέ-στερα στην προσωπικότητά του είναιτα διη γήματα «Έμποροι των Εθνών»και «Γυ φτοπούλα», τα οποία άρχισε να γράφει μετά το1885. Σε αυτά, το νησί του είναι το φυσικό πλαίσιο και οισυγχωριανοί του οι τυπικές υπάρξεις, μέσα από τις οποίεςο Παπαδιαμάντης θα εκφράσει την προσήλωσή του στονκόσμο της παράδοσης και της Ορθοδοξίας. Αντιστέκεταιμε αποφασιστικότητα στην εισβολή ψεύτικων Δυτικώντρόπων, στον αθεϊσμό, στους συρμούς που διαφθείρουν,χωρίς να φοβάται μην τον θεωρήσουν οπισθοδρομικό.Γράφει χαρακτηριστικά: Άγγλος ή Γερμανός ή Γάλλος δύ-ναται να είναι κοσμοπολίτης ή αναρχικός ή άθεος ή οτιδή-ποτε. Έκανε το πατριωτικό χρέος του, έκτισε μεγάλη πα-τρίδα. Τώρα είναι ελεύθερος να επαγγέλλεται χάριν πολυ-τελείας την απιστίαν και την απαισιοδοξίαν. Αλλά Γραικύλοςτης σήμερον, όστις θέλει να κάμει δημοσία τον άθεον ή τονκοσμοπολίτην, ομοιάζει με νάνον ανορθούμενον επ’ άκρωνονύχων και τανυόμενον να φθάση το ύψος και φανή καιαυτός γίγας. Το ελληνικόν έθνος, το δούλον, αλλ’ ουδέν ήτ-τον και το ελεύθερον, έχει και θα έχη διά παντός ανά γκηντης θρησκείας του («Λα μπριάτικος Ψάλτης», 1893).

Όμως, η επίμονη παρουσία στον Παπαδιαμάντη ενόςανέπαφου κόσμου, γεμάτου απλότητα και πίστη, όπου ηαφέλεια ή η απλοϊκή ζωή κατέχουν ιδιάζουσα θέση, κάθεάλλο παρά αποδεικνύουν έναν απλουστευμένο τρόποαντι μετώπισης της ζωής. Αντίθετα ο Παπαδιαμάντης, αφούμετέφρασε περίπου 40 μυθιστορήματα ξένων συγγρα-φέων (Τουργκένιεφ, Μοπασάν, Ντοστογιέφσκι, Φρανς,Ντοντέ κ.ά.), δια μορφώνει ύφος με αφηγηματική μέθοδοκαθαρά ελληνικού χρώματος, ενισχυμένου από ρωσικήνοοτροπία ανάλογη προς το δικό του ορθόδοξο φρόνημα.Με αυτό το πνεύμα πραγματώνει την αγάπη προς τουςταπεινούς, την κατανόηση για τις απλές καρδιές, την εξύ-μνηση της φύσης.

Άλλωστε, στα χρόνια όπου ο άνθρωπος ανακαλύπτει

στην τέχνη και στην επιστήμη τη συ-νύπαρξη του καλού και του κακού, τοδιχασμό της προσωπικότητας, γίνεταιφανερό πως στον μονολιθικό άνθρω-πο, αυτόν ο οποίος εναποθέτει ύπαρ-ξη και ελπίδα μοιρολατρικά στον Θεό,δεν είναι δυνατό να εξα ντληθεί στοσύνολό της η ανθρώπινη προβλημα-τική. Ήδη στο διήγημά του «Χρή στοςΜηλιώνης» (1900), που σηματοδοτείτην αλλαγή του, γράφει: Αλ λά τα όριατης αρετής και της κακίας είναι τόσοδυ σδιάκριτα εν τη ανθρωπίνη φύσει,ώστε οι νεώτεροι εκ των φιλοσοφού -

ντων είχον δίκαιον ν’ ανακηρύξωσιν εις όλους ανωφελή καιαυτήν την φιλοσοφίαν κατόπιν της μεταφυσικής.

Στο διήγημά του «Όνειρο στο κύμα» (1900) είναι κάθεάλλο παρά μονοσήμαντο το συναίσθημα που νιώθει τοαπλό βοσκόπουλο, όταν, προσπαθώντας να σώσει μια γί-δα που είχε παγιδευτεί στους θάμνους πάνω σ’ ένα βράχο,ανακαλύπτει τη Μοσχούλα, γραφική κοπελούδα, που κο-λυμπάει γυμνή στη θάλασσα κάτω απ’ το φως του φεγγα-ριού. Γράφει: Ήτον απόλαυσις, όνειρον, θαύμα!… Έβλεπατην αμαυράν και όμως χρυσίζουσαν αμυδρώς κόμην της,τον τράχηλόν της τον εύγραμμον, τας λευκάς ως γάλα ωμο-πλάτας, τους βραχίονας τους τορνευτούς, όλα συγχεόμενα,μελιχρά και ονειρώδη εις το φέγγος της σελήνης… Ανυπέρ-βλητο αισθησιακό στοιχείο, όσο κι αν έχει το απόσπασμααυτό υποστεί μια δραματική δοκιμασία από τον θρησκευ-τικό σκεπτικισμό και την ευλάβεια που ο Παπαδιαμάντηςθεωρεί ύψιστο αγαθό και αρετή! Μπορεί να θυσίασε ταεγκόσμια, δεν παύει όμως να νιώθει σε πολλές μυστικές ώρεςσυγκλονισμό. Καθαρά εξομολογείται στο ποίημά του:

Απηύδησα να κυλινδώ μοιραίως –του βίου μου το άχθος, προς το βήμα,Κατάδικος, ως η ψυχή φονέως –η σύρασα απ’ του λαιμού το θύμα…Τα έτη μου απώλεσα εις μάτην –παρείδον την στιγμήν μου την υστάτηνΕις μάτην τας φαιδράς τας γλυκυτέρας – ηρίθμησα του

βίου μου ημέρας…Στο άλλο ποίημά του «Στην Παναγία την Κουνίστρα»

με αληθινά δραματικό λόγο επικαλείται τη Θεία Χάρη, νατον γαληνέψει από την «αμαρτία». Γράφει:

…Ω Παναγιά μου κόρη πάναγνη καλή –κι ίσως να φτάση και σε μένα ν’ απλώσηΓαλήνη στην ψυχή μου την αμαρτωλή.

12 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Απρίλιος 2011

ΜΝΗΜΗ ΠΑΠΑ∆ΙΑΜΑΝΤΗΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ

Του Γιώργου Φωτόπουλου, συντ. εκπαιδευτικού

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:21 ðì Page 12

Απρίλιος 2011 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 13

Το πρόσωπο λοιπόν που αφηγείται με τόση λεπτή γλα-φυρότητα το σαγηνευτικό εκείνο όραμα στην πραγματι-κότητα συγκεντρώνει τη νοσταλγία του στην ελευθερίαπου είχε όταν ήταν βοσκός. Τώρα όμως που ως υπάλληλοςαγωνίζεται ν’ αφομοιωθεί στην αστική τάξη γράφει: Σήμε-ρον εξακολουθώ να εργάζομαι ως βοηθός ακόμη εις το γρα-φείον επιφανούς τινος δικηγόρου και πολιτευτού εν Αθή-ναις, τον οποίον μισώ, αγνοώ εκ ποίας σκοτεινής αφορμής,αλλά πιθανώς επειδή τον έχω ως προστάτην και ευεργέτην.

Η πολιτική κατά του αστικού κόσμου δε λείπει ούτεαπ’ το διήγημα «Βαρδιάνος στα σπόρκα» (1893), που φω-τίζεται ολόκληρο από έναν απλό ανθρωπιστικό τόνο καιστο οποίο πρωταγωνιστεί μια ηλικιωμένη θεοσεβούμενηαπλοϊκή γυναίκα. Για να μπει ανεμπόδιστα στο λοιμοκα-θαρτήριο, όπου ο γιος της βρίσκεται σε απομόνωση κατάτη διάρκεια μιας επιδημίας χολέρας, η γριά αναγκάζεταινα ντυθεί άντρας. Συναντάει συμπονετικά πρόσωπα, πράγ-μα το οποίο ωστόσο δεν είναι αρκετό για να αντιμετωπί-σει ο Παπαδιαμάντης την κοινωνία με κάποια αισιοδοξία.Γράφει: …Θα έλεγέ τις ότι η χολέρα ήτο μόνον πρόφασις καιότι η εκμετάλλευσις των ανθρώπων ήτο η αλήθεια. Ο Πα-παδιαμά ντης ωθεί τα πρόσωπά του σε μια συμπεριφοράόλο και πιο «καταραμένη», ακολουθώντας το κύμα τουνατουραλιστικού πεσιμισμού. Απόδειξη της πορείας αυ-τής είναι Η Φόνισσα (1903). Το έγκλημα εδώ στηρίζεται σεπλανερούς λογισμούς: Η γριά Φραγκογιαννού, έχονταςφτάσει στην κοινωνική συνειδητοποίη ση ότι η γυναίκατου χωριού, και μόνο από τη μοίρα της να είναι γυναίκα,είναι καταδικασμένη να υποταγεί σε μια ζωή γεμάτη βά-σανα και δυστυχία, αρχίζει να σκοτώνει όσα νεογέννηταή νήπια κοριτσάκια μπορεί, πιστεύοντας ότι έτσι τα σώζειαπό το θλιβερό μέλλλον που τα περιμένει. Η Φόνισσα εί-ναι ένα πρόσωπο με έντονα ψυχοσωματικά χαρακτηρι-στικά, κατασκεύασμα του πιο ακραίου νατουραλισμού. Ηβλάσφημη μορφή της που δε διστάζει να συμβιβάσει τοπαράπτωμά της με τη θεία θέληση δείχνει φανερές επιδρά-σεις μερικών ντοστογιεφσκικών αντιλήψεων.

Η κριτική ασχολήθηκε νωρίς με τον Παπαδιαμάντηχαρακτηρίζο ντάς τον «ποιητή της πεζογραφίας», «ηθο-γράφο της νησιώτικης ζωής», «βυζαντινό αγιογράφο»,«φυσιολάτρη και μυστικοπαθή», «θαλασσογράφο και υπαι-θριστή», «υμνητή των ταπεινών και καταφρονεμένων»κτλ. Κατηγορήθηκε για συντηρητισμό, θρησκοληψία, οπι-σθοδρομικές αντιλήψεις και γενικότερα για έλλειψη κοι-νωνικού προβληματισμού. Απάντησε η «Ορθόδοξη Κρι-τική» επισημαίνοντας ότι το μήνυμα του έργου του είναι«η ορθόδοξη παράδοση της χριστιανοσύνης». Ο Παπα-διαμάντης δεν απομονώνεται απ’ τον κόσμο, δεν αναχω-ρεί από την κοινωνική στιγμή. Δεν πειθαρχεί σε ρεύματαούτε περιπλέκεται σε τεχνοτροπίες. Μπορεί να επηρεά-ζεται φυσικά. Σαν αληθινός τεχνίτης παίρνει το θησαυρόαπό παντού. Είναι όλα μαζί: και ρεαλιστής και ρομαντι-κός και ιδεαλιστής, γιατί όλα τού χρειάζονται για να στή-

σει τη ζωή μέσα στα έργα του και να πραγματώσει τη μα-γεία που φέρνει την τέχνη στην αιωνιότητα. Είναι συγ-γραφέας με ουσιαστικές δραματικές πραγματώσεις πουκινούνται μέσα σε μια έξοχη υπερβατική λογική και σε μιαθεώρηση του κόσμου από τις αισθησιακότερες.

Σήμερα ο Παπαδιαμάντης σπανίως διαβάζεται, όχιγιατί το έργο του έχει χάσει τη λογοτεχνική του αξία, αλ-λά γιατί ο κόσμος, οι άνθρωποι, τα τοπία, τα ήθη, τα έθι-μα που αποτελούν τους μύθους του, ακόμα και η ιδιωμα-τική του γλώσσα, είναι ξένα προς το αναγνωστικό κοινό.Η ηθογραφία και η ψυχογραφία του, με την ορμητική αλ-λαγή της ζωής, είναι ξένες προς την ψυχολογία του σημε-ρινού αστού αλλά και την αστική νοοτροπία των ανθρώ-πων της υπαίθρου. Γι’ αυτό οι νέοι της εποχής μας αδυνα-τούν να τον καταλάβουν. Βέβαια, για κάποιους μυημέ-νους, η δραματική μορφή της Φόνισσας θα προκαλεί συ -γκίνηση και θαυμασμό. Αλλά για τους πολλούς θα είναικάτι ακατανόητο, όταν σήμερα τα κορίτσια όχι βάρος δεμας είναι, αλλά αποτελούν παράγοντες της δημόσιας ζωής,αφού κατέκτησαν όλα τα αξιώματα. Πού να φαντασθεί οΠαπαδιαμάντης τις γυναίκες της Ελλάδας δικαστίνες,καθηγήτριες πανεπιστημίων, βουλευτίνες, αστυνομικούς!Έτσι όλες εκείνες οι ειδυλλιακές περιγραφές ηθών κι εθί-μων του νησιού του, οι καλοκάγαθοι ιερείς, οι ναυτικοί,οι ξενιτεμένοι που επιστρέφουν, όλα εκείνα τα ξωκλήσιαπου ζωντάνεψε ο Παπαδιαμάντης δε θα λένε σχεδόν τί-ποτα στον αναγνώστη του μέλλοντος. Μόνο για κάποιουςιεροφάντες της Τέχνης ο Παπαδιαμάντης θα είναι ο συ -μπαντικός φυσιολάτρης που συνομιλεί με την ομορφιάκαι τη μαγεία της γης, για να συνομιλούν κι αυτοί μαζί τουκαι να ξεπηδάει μέσα από αυτή τη συνομιλία μια βιοτικήπεριπάθεια, μια λαχτάρα για ζωή που τόσο πολύ την αγά-πησε ο μεγάλος αυτός πεζογράφος και δεν τόλμησε νατην κερδίσει, αφού πέθανε στο νησί του το 1911 θεόφτω-χος, άρρωστος, απογοητευμένος και εγκαταλειμμένος απόόλους. Τις ημέρες που πέθαινε του απονεμήθηκε παρά-σημο-διάκριση! Το ίδιο συνέβη και με τον εξάδελφό τουπεζογράφο, Αλέξανδρο Μωραϊτίδη, που λίγες μέρες προ-τού πεθάνει, ανακηρύχθηκε αντεπιστέλλον Μέλος τηςΑκαδημίας Αθηνών! Μοίρα παράξενη η λογοτεχνία…

Λίγα χρόνια πριν, μια ομάδα εκδρομέων σταθήκαμεευλαβικοί προσκυνητές στο παλιό σπίτι του Παπαδιαμά -ντη στη Σκιάθο, όπου ο πλαστουργός εκείνος της πεζο-γραφίας μας άφησε την ύστατη πνοή του. Αυθόρμητα ανέ-βηκαν στα χείλη μας οι στίχοι του Λάμπρου Πορφύρα:

Χριστέ μου, δώσ’ του τη χαρά, τη μόνη που μπορούσεΝα σου ζητήσει απάνω εκεί νοσταλγικά η ψυχή τουΚάνε το θάμα κι άσε τον να ζήσει όπως εζούσεΣε μια μεριά που τάχατες να μοιάζει στο νησί του.Δώσ’ του, Χριστέ μου, τη στερνή χαρά να ιδεί και πάλιΤη γνώριμή του τη ζωή κοντά στ’ ακροθαλάσσιΑχ! Έτσι αθώα κι έτσι απλά κι αγνά την έχει ψάλειΠου της αξίζει εκεί ψηλά μαζί μ’ αυτόν ν’ αγιάσει…

22-phoni-telika:Layout 1 11/4/2011 10:21 ðì Page 13

ΟΙ ΠΑΙΔΕΣ ΕΝ ΚΟΡΙΝΘΩΕίναι γεγονός ότι η εξαετής, για τους περισσότερους συμ-μαθητές μας, φοίτησή μας στην Εκκλησιαστική ΣχολήΚορίνθου άφησε ανεξίτηλα σημάδια, άλλα ευχάριστα καιάλλα δυσάρεστα. Όμως σήμερα ακόμα και τα δυσάρεστατα θυμόμαστε σαν γλυκιά ανάμνηση αφού τα εφόδια πουμας έδωσαν οι σεβαστοί καθηγητές μας μας βοήθησαν ναεπιβιώσουμε στη ζούγκλα της κοινωνίας. Ασφαλώς όλοιμας έχουμε να διηγηθούμε κάποια περιστατικά που σή-μερα φαντάζουν σαν κωμωδίες.

Σήμερα λοιπόν ένα περιστατικό με τον αείμνηστο καικαλοκάγαθο καθηγητή μας, φιλόλογο Μανώλη Γαβαλά,ο οποίος μας δίδασκε Ιστορία και λογική.

Περίοδος διαγωνισμών τον ΙούνιοΜάθημα: Ιστορία Διδάσκων καθηγητής: Μανώλης Γαβαλάς Διαγωνιζόμενος: Χρήστος Αργυρόπουλος ή «Αργύρης»Όπως όλοι θυμόμαστε, ο μακαρίτης ο Γαβαλάς εξέτα-

ζε πάντα με αλφαβητική σειρά όπως ήταν στο βαθμολό-γιο. Έτσι λοιπόν ο καθένας μας έμπαινε στον κόπο να δια-βάσει ΜΟΝΟΝ όταν είχε σειρά να σηκωθεί για μάθημα.Κάποιο κεφάλαιο της Ιστορίας, ο μακαρίτης ο Γαβαλάς τοείχε παραδώσει σε δυο μαθήματα. Έτσι λοιπόν και κατάτους διαγωνισμούς θεώρησε σκόπιμο να συμπεριλάβει τοκεφάλαιο αυτό στα θέματα του διαγωνισμού, πλην όμωςζήτησε να γράψουμε από την αρχή του κεφαλαίου μέχριτη μέση.

Ο Χρήστος ο Αργύρης όμως (σήμερα λαμπρός ιερεύς,έγγαμος, στον Άγιο Σπυρίδωνα Σταδίου), είχε διαβάσειαπό τη μέση και κάτω γιατί τότε είχε σειρά να πει μάθημα.

Μόλις λοιπόν δόθηκαν τα θέματα ο Χρήστος τρελά-θηκε. Δεν ήξερε τι να κάνει. Ο μακαρίτης ο Γαβαλάς πολ-λές φορές διευκρίνισε ότι θα γράφαμε από την αρχή μέχριτη μέση. όχι όλο το κεφάλαιο. Σήκωσε το χέρι και ζήτησετο λόγο από τον καθηγητή του.