I 02

“Travel is more than the seeing of sights;

it is a change that goes on, deep and

permanent, in the ideas of living.”

-Miriam Beard

“การเดนทางเปนมากกวาการเทยวชมสถานท

แตเปนการเปลยนแปลงแนวคดในการใชชวตท

เกดขนอยางลกซงและถาวร”

-มเรยม เบยรด นกประวตศาสตรชาวอเมรกน

03 I

ทกทาย เ

เดอนตลาคม-ปลายฝนตนหนาวทผานมา องคการเพอการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรมแหง

สหประชาชาต (ยเนสโก) รวมกบ องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (อพท.) และ

มหาวทยาลยนเรศวร ไดจดทศนศกษาเปนเวลา 3 วน ณ สโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร

การเดนทางเพอการเรยนรประวตศาสตรในแหลงมรดกโลกครงน มความพเศษอยตรงท มคคเทศกเชยวชาญ

มรดกโลกนน คอ คนในทองถน

การพฒนามคคเทศกทองถนเชยวชาญมรดกโลกในพนทพเศษ เปนโครงการท อพท. รวมมอกบยเนสโก

ในการพฒนาชาวบานในชมชนพนทพเศษอทยานประวตศาสตรสโขทย ใหมความรความเชยวชาญมรดกโลก

เพอเปนไกดทองถน เนองจากในชวง 4-5 ปทผานมา จ�านวนนกทองเทยวในพนทอทยานประวตศาสตรสโขทย

ศรสชนาลย และก�าแพงเพชร ลดลงอยางตอเนอง จากรายงานสถตในชวงป 2551 – 2554 ซงจดท�าโดยกระทรวง

การทองเทยวและกฬา ระบวา หนงในสาเหตหลกทท�าใหนกทองเทยวลดลงกคอ การขาดมคคเทศกทองถนและ

ผสอความหมายทองถนทเขาใจในพนทและเขาใจมรดกโลกทอยในพนทอยางถองแท

โครงการความรวมมอนเรมขนเมอป 2557 จากวนนนถงวนน ผลส�าเรจปรากฏเปนรปธรรมแลว ผาน

มคคเทศกทองถนเชยวชาญมรดกโลกจ�านวนกวา 30 คน ซงหลายคนก�าลงท�าหนาทบรรยายใหความรกบนกทอง

เทยวสมกบเปนไกดทองถนเชยวชาญมรดกโลก

คอลมน Travelling ฉบบน จงภมใจน�าเสนอ ‘2 เมองมรดกโลก หามพลาด : หนงวนไมรลมในสโขทย

และยอนวนวานในเมองโบราณก�าแพงเพชร’

ขอใหสนกกบการอาน แลวออกเดนทางเยอน 2 เมองมรดกโลก เพอการทองเทยวอยางยงยน

พนเอก(ดร.นาฬกอตภค แสงสนท)

ผอ�านวยการ อพท.

ทปรกษา พนเอก ดร. นาฬกอตภค แสงสนท, ทวพงษ วชยดษฐ, ดร. ชวทย มตรชอบ, ดร. ชมพล มสกานนท, ธนวา ธระวทยเลศ, สเทพ เกอสงข, สธร สธนสถาพร, ดร.พรสข จงประสทธบรรณาธการอ�านวยการ มนทรา จฑะพทธ จดท�าโดย องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท.เลขท 118/1 อาคารทปโก ชน 31 ถนนพระรามท 6 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400 โทรศพท 0 2357 3580 ตอ 404 โทรสาร 0 2357 3599 เวบไซต www.dasta.or.th, www.facebook.com/DASTATHAILAND คณะผจดท�ำ มธนา เมนแก, ไปรยารฐ มงคลชาตภรกษ, ชฎาพร ทองสก

ผลตโดย บรษท คดอซ เอเจนซ จ�ากด 33/54 อาคาร วอลล สตรททาวเวอร ชน 12 ถนนสรวงศ แขวงสรยวงศ เขตบางรก กรงเทพฯ 10500พมพท บรษท พรอสเพอร เซอรวส ซพพลาย 81/694 หมท 1 ซอยประชาอทศ 79 ถนนประชาอทศ แขวงทงคร เขตทงคร กรงเทพฯ 10140 หนงสอเลมนพมพดวยกระดาษรไซเคลและน�ามนถวเหลอง ซงเปนมตรกบสงแวดลอม

I 04

05 I

06-08 เ Cover StoryDon’t Burn the Heritageรกโลก รก (ษ) มรดกโลก

09-17 เ Interviewคยกบ 4 นกออกแบบ‘มรดกพระรวง’

18-19 เ Thinking out Loudเตม ‘ใหม’ ในเมอง ‘เกา’

20-26 เ Travelling2 เมองมรดกโลก หามพลาด หนงวนไมรลมในสโขทย และยอนวนวาน ในเมองโบราณก�าแพงเพชร

27 เ Good to KnowGastronomy Tourism เทยวแนวใหม ชมของอรอยพนถน

28-29 เ Eat Outรงอรณแหงความสข (และความอรอย)

30-32 เ Entertain

33 เ Calendarสายลมหนาวๆ ชางเหมาะกบเปนชวงเวลาออกไปสนกนอกบาน เราจงคดสรรกจกรรมชวนคณมาสดอากาศดรบลมหนาวกน

34-38 เ News

40-42 เ Happiness by ควต�ำ

06

20 28

09

Contents เ

I 06

เ Cover story

ลมภาพการเทยวอทยานประวตศาสตรแบบรอนๆ แดดเปรยงๆ ไปกอน แลวลองหลบตาเปดใจสกนด เพราะ อพท.Travel อยากชวนคณไปสมผสการ ทองเทยวแนวใหม แบบ Don’t Burn the Heritage เพอทจะไดคนพบวา ‘เทยวเมองมรดกโลก’ ไดอะไรมากกวาทคด

มรดกโลก : เมองประวตศาสตรสโขทยและเมองบรวารยาวนานเกน 20 ปมาแลวท องคการยเนสโกไดประกาศใหอทยานประวตศาสตรสโขทย ศรสชนาลย

และก�าแพงเพชร เปนมรดกโลกภายใตชอ ‘เมองประวตศาสตรสโขทยและเมองบรวาร’ (Historic Town

of Sukhothai and Associated Historic Towns) ดวยการสอบผาน 2 ขอก�าหนดและหลกเกณฑใน

การพจารณาใหเปนแหลงมรดกโลก ดงน

• เปนตวแทนซงแสดงผลงานชนเอกทจดท�าขนดวยการสรางสรรคอนฉลาด

• เปนสงทยนยนถงหลกฐานของวฒนธรรมหรออารยธรรมทปรากฏใหเหนอยในปจจบนหรอวาท

สาบสญไปแลว

นบตงแตนนมรดกโลก ‘เมองประวตศาสตรสโขทยและเมองบรวาร’ กเรยกความสนใจจากนกทอง

เทยวผสนใจประวตศาสตร โบราณสถาน รวมถงรองรอยอารยธรรมใหแวะเวยนกนมาเยยมเยอนไดตลอด

ไมขาดสาย ไมวาจะเปน อทยานประวตศาสตรสโขทย ศรสชนาลย และก�าแพงเพชร

อทยานประวตศาสตรสโขทย ครอบคลมพนทโบราณสถานกรงสโขทย ศนยกลางการปกครอง

ของอาณาจกรสโขทย ซงมอ�านาจอยบรเวณภาคเหนอตอนลางของประเทศไทยในชวงพทธศตวรรษท

8-19 ตงอยทต�าบลเมองเกา (เขตเทศบาลต�าบลเมองเกา) อ�าเภอเมองสโขทย จงหวดสโขทย

เรอง : ศศธร ภาพ : อพท.

Don’t Burn the Heritageรกโลก รก (ษ) มรดกโลก

07 I

ผงเมองสโขทยมลกษณะเปนรปสเหลยมผนผา มความยาวประมาณ 2 กโลเมตร กวางประมาณ

1.6 กโลเมตร มประตเมองอยตรงกลางก�าแพงเมองแตละดาน ภายในยงเหลอรองรอยพระราชวงและ

วดอก 26 แหง ซงวดทใหญทสดคอ วดมหาธาต

อทยานประวตศาสตรศรสชนาลย ตงอยทต�าบลศรสชนาลย อ�าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย

มโบราณสถานทงหมด 215 แหง ส�ารวจคนพบแลว 204 แหง รวมทงสสานวดชมชน และเตาสงคโลก

โบราณ ซงจากการประเมนของกรมศลปากร ถอวามการตอเตมโบราณสถานจากสภาพเดมนอยกวาท

อนๆ อกทงยงรกษาภมทศนของเมองประวตศาสตรไวไดครบถวน

อทยานประวตศาสตรก�าแพงเพชร ตงอยในเขตอ�าเภอเมองก�าแพงเพชร จงหวดก�าแพงเพชร

ซงไมไกลมากนกจากจงหวดสโขทย ลกษณะของศลปะและสถาปตยกรรมในอทยานแหงนเปนศลปะ

แบบเดยวกบทปรากฏในอทยานประวตศาสตรสโขทย มโบราณสถานทสวยงามและขนาดใหญมากมาย

ในอดตเมองก�าแพงเพชรถอเปนเมองหนาดานทส�าคญของอาณาจกรสโขทย

พนทพเศษ : อทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-กำาแพงเพชร(World Heritage City)

ตงแตป 2554 เปนตนมา อทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร ถกนบรวมเขา

เปนหนงในพนทพเศษ ทอยภายใตการดแลขององคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยว

อยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท. ซงแนนอนวาภารกจหลกทตองด�าเนนการตอเนองตลอด

ระยะ 4 ปมาน กคอความพยายามในการพฒนา อทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร

เพอเปน ‘ตนแบบ’ พนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยนประเภทของแหลงทองเทยวทางโบราณสถาน

ยกตวอยางความส�าเรจลาสด ในการด�าเนนโครงการพฒนามคคเทศกทองถนเชยวชาญมรดก

โลกในพนทอทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร อนสบเนองจากผลการศกษาของ

องคการเพอการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (ยเนสโก) ทระบถงสาเหต

ทสงผลใหจ�านวนนกทองเทยวเมองมรดกโลกมจ�านวนลดลง วามาจากการขาดมคคเทศกทองถนและ

ผสอความหมายทองถนทเขาใจมรดกโลกและเขาใจพนททอยบรเวณโดยรอบพนทมรดกโลกอยางแทจรง

ท�าใหพนทนนขาดเสนหดานการทองเทยว เพราะไมมคนทองถนสามารถน�าเทยวในเชงวถชวตและ

วฒนธรรมชมชนได

ลาสด อพท. จงจดอมรมพฒนามคเทศกทองถนเชยวชาญมรดกโลกในพนทพเศษ และได

มคคเทศกรวมกวา 40 คน แบงเปน 2 กลม คอ กลมทฝกอบรมเพอเปนผสอน (Training of Trainers)

ซงผจบหลกสตรนจะไดเปนผฝกสอนใหกบผทจะไปเปนมคคเทศกทองถนตอไป และอกกลมเปนกลมท

ฝกอบรมเพอเปนมคคเทศกทองถน (Training of Guides) เพอน�าไปประกอบอาชพ

ขณะเดยวกน กยงเดนหนาศกษาเรองการเทยวแบบโลวคารบอน และพบขอสงเกตวาในชวง

กลางวน ตวเลขการปลดปลอยกาซคารบอนไดออกไซดในบรเวณอทยานประวตศาสตรมสงมาก ซงม

สาเหตมาจากนกทองเทยวเลอกทจะหลบอากาศรอนตอนกลางวนดวยการเปดแอรพกผอนอยในโรงแรม

แทนทจะออกไปท�ากจกรรมขางนอก อพท. จงรวมกบภาคเครอขายจดท�าแคมเปญการทองเทยวแบบ

คารบอนต�า (Low Carbon Tourism) และสรางแรงจงใจใหนกทองเทยวไดสมผสประสบการณ

ทองเทยวอทยานประวตศาสตรอยางเตมอมตลอดวน

I 08

จากผลการวจยพบวา อณหภมโลกทเพมขนสงผลกระทบโดยตรงตอ

กลมโบราณสถาน ซงแนนอนวายอมรวมไปถงวดวาอารามเกาแกในบรเวณ

อทยานประวตศาสตรแหงนดวย เพราะฉะนนถาโลกรอนโจมตเรา โบราณสถาน

อนเปนมรดกโลกทเรารกกยอมถกท�าลายลงไปทละนอยดวยเชนกน

อพท. จงเปดตวแคมเปญทองเทยวภายใตคอนเซปต ‘Don’t Burn the

Heritage’ เพอสรางทางเลอกใหกบนกทองเทยวทเขามาทองเทยวอทยาน

ประวตศาสตรสโขทย ไดมสวนรวมลดการปลดปลอยกาซคารบอนไดออกไซด

(Carbon Emission) ในระหวางการทองเทยว ซงเปนสาเหตส�าคญของภาวะ

โลกรอน อกทงยงจะเปดประสบการณเทยวเมองมรดกโลกแนวใหมทไดสมผส

วถชวตและรองรอยอารยธรรมอยางแทจรง

ประกอบไปดวย 4 กจกรรมทองเทยวนาสนใจ ไดแก

เขาพกในโรงแรมทน�าเสนอกจกรรมลดการพงพาพลงงาน

ยกตวอยางเชน ใหนกทองเทยวออกไปทองเทยวในชวงเวลากลางวน

(ไมใชพลงงานในหองพกชวงกลางวน) งดบรการท�าความสะอาดหองพก

(ลดพลงงานทใชในการท�าความสะอาด) ฯลฯ ซงนกทองเทยวกจะไดรบการ

ตอบแทนจากสถานประกอบการในรปแบบของ Gift Voucher ซงเปนสวนลด

เงนสดตามมลคาของคาใชจายพลงงานทสถานประกอบการประหยดได

ใชจกรยานเปนพาหนะหลกในการทองเทยว

ทงน นกทองเทยวสามารถน�า Gift Voucher ทไดจากการเขาพกแบบ

Low Carbon มาใชเปนสวนลดในการเชาจกรยานไดดวย

เลอกรบประทานอาหารทใชวตถดบในทองถน

โดยนกทองเทยวสามารถใช Gift Voucher เปนสวนลดในการรบ

ประทานอาหารทองถน ซงใชวตถดบทมาจากในพนทเปนสวนใหญ เพราะถา

ลดการพงพาวตถดบจากตางถนไดกเทากบไดลดปรมาณการปลดปลอย

คารบอนจากการขนสง

และอกไมนานน อพท. กมแผนจะเปดตวอกหนงแคมเปญทองเทยว

นาสนใจ ‘Gastronomy Tourism’ ทพาตระเวนชมอาหารทองถนในชมชน

ต�าบลเมองเกาสโขทย และชมชนบานคกพฒนา ซงขนชออยางมากในความ

อดมสมบรณดานอาหาร

ออกไปเทยวและท�ากจกรรมนาสนใจในเมองเกาสโขทย

บอกเลยวาเตมไปดวยทเทยวและกจกรรมสนกหามพลาดมากมาย เชน

เขาชมพพธภณฑสถานแหงชาตรามค�าแหง เขารวมทองเทยวเชงสรางสรรค

(Creative Tourism) กบชมชนในพนท อยางลองขนรปถวยชามสงคโลกดวย

มอเราเอง ลองกดดนปนพระเครองกบชางผเชยวชาญในพนท ใชบรการกลม

นวดไทยโบราณ ใชบรการทวรจกรยาน เปนตน

เทากบวาหากนกทองเทยวคนไหนสนใจมาเยอนพนทพเศษอยาง

อทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร แลวเขารวมโครงการ

‘Don’t Burn the Heritage’ กบอพท. กจะไดท�า 3 สงนไปดวยในเวลาเดยวกน

Don’t Burn the Heritage : รกโลก รก (ษ) มรดกโลก

Three things you can do at the same time on this trip.คนพบประสบการณเทยวแนวใหม ‘ไมเอาถาน’ (คารบอน)

เปดใจสมผสประสบการณแปลกใหมในสโขทย

รวมดวยชวยกนถนอมรกษาทงมรดกโลก และโลกทงใบของเรา

ฟงดเลอคาจนนาเกบเสอผาใสกระเปา แลวรบออกเดนทางไปเยอน

2 เมอง ‘มรดกโลก’ ในชวงวนหยดนเลย

1.

2.

3.

09 I

ภาพ : พบลย อมรจรพร

“ความเรยบงายทำาใหเกด

ความแตกตาง”

พลกโฉมวงการศลปะไทยรวมสมยอกครง เมอองคการ

บรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน

(องคกรมหาชน) หรอ อพท. จบมอกบ 4 ดไซเนอรแถวหนา และ

ผ ประกอบการทองถนจากพนทพเศษอทยานประวตศาสตร

สโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร รวมสรางสรรคผลงานผลตภณฑ

ดไซนใหมคอลเลคชนแรกภายใตแบรนด ‘มรดกพระรวง’ ผาน

4 กลมผลตภณฑ เครองสงคมโลก เครองทอง-เครองเงน ผาซน

ตนจก และงานพทธศลป เพอขยายกลมลกคาเปาหมายสวงกวาง

ภายใตการด�าเนนงานของ ISMED (สถาบนพฒนาวสาหกจขนาด

กลางและขนาดยอม)

แนนอนวาเมอสดยอดฝมอดานออกแบบเจอกบตวจรงจาก

ชมชน ผลยอมสมฤทธเปนผลตภณฑทสวยงาม โดดเดนดวยรป

ลกษณรวมสมย สอดคลองกบไลฟสไตลคนยคใหม อกทงยงคง

คณคาทางศลปวฒนธรรมแหงเมองพระรวงแบบครบถวนชวนตนตา

อพท.Travel เลมนจงรบชกชวน 4 ดไซเนอรมาพดคยกนถงวธคด

กระบวนการท�างาน กวาจะออกมาเปนงานสวยๆ นาซอหามาไวใน

ครอบครอง

นกออกแบบ‘มรดกพระรวง’

4คยกบ

ภาพ : พบลย อมรจรพร

Interview เเรอง : ศศธร อบลแยม

ภาพ : กตตศกด ทวกจภญโญ, อพท.

“งานพทธศลปทงสองคอลเลกชนเปนตวแทนของความปรารถนาด”

“เราควรจะออกแบบงานทเวลาคณไปจงหวดน แลวตองซอกลบมา”

ภาพ : พบลย อมรจรพร

ภาพ : รฐ เปลยนสข

“รองรอยกาลเวลา ทำาใหเรารบรถงความเปนมาของอดต”

I 010

ตาย - กลธรตน มสายญาต นกออกแบบ

เครองประดบและของตกแตงบาน รบหนาทเปนท

ปรกษาดานการออกแบบผลตภณฑเครองทอง-เงน

รวมกบรานสมสมย รานตอเงน และรานไหมเงน

ตอบรบเพอสรางความแตกตางตอบรบชวนมารวมโครงการนตงแตแรกเพราะ

ตายอยากสรางความตาง และรเลยวาเราจะสรางความตาง

ตรงนนไดอยางไร โดยม 3 ประเดนทตองใหความส�าคญ

เทาๆ กนเลย ประเดนแรกจะตองรกษาภมปญญาดงเดม

พนถนของชมชน เอกลกษณอะไรทเราจะดงออกมาสราง

เปนแนวคดหรอแรงบนดาลใจใหเราได สองคอตองสราง

ความแตกตางของงานวาแนวคดทเราใหไปจะมความ

แตกตางและโดดเดนตอบโจทยกลมลกคาไดยงไง และ

ประเดนทสามจะตองมความรวมสมย ตอบสนองไลฟสไตล

สมยใหมได แลวเจาะไปทผประกอบการแตละรายวาม

จดแขงอยางไร

โครงการนมนยามวา ‘เสนหทซอนเรน’ นก

ออกแบบจงตองหาใหเจอวาเสนหนนคออะไร ซงยากทสด

ตรงน แลวดงเสนหทซอนอยขนมา ชใหเหนทกษะหรอ

ความวจตรของงานดงเดมของสโขทย แตไมจ�าเปนตองดง

ออกมาทงหมด แตใชเพอใหรวมสมยมากขน ใหดเรยบโก

“ความเรยบงายทำ�ใหเกดคว�มแตกต�ง”

011 I

โดยเราไดรบความรวมมอจากผประกอบการทคอยเสนอไอเดยวา ลองเอาอนนเขามามย ชางเขาม

ความช�านาญดานนนะ จะคยกนทกครง เราท�างานดวยล�าพงตวเราเองไมไดเลย ตองอาศยความ

รวมมอ และตองประนประนอมกนงานถงจะออกมาได

คอลเลกชน ‘ถกทอมนตรา’ : รานทองสมสมย สงแรกทตองจดประกายของเขาขนมาเลยกคอเรองงานถกทอง ซงเรมมาตงแตบรรพบรษ

ของเขาเลยทเกงเรองการถกทอเสนทอง จงน�าลายจกสานเขามาใชเปนลวดลายรวมกบงานทองท

เขามอยแลว ทจรงแลวเราอยากไดงานทองทงหมดนะคะ แตดวยความทตองการใหกลมลกคาใหม

วยเรมตนท�างานสามารถซอไดงายขน เพราะฉะนนวสดทใชจงเปลยนจากทองเปนเงน 99.99 แทน

นอกจากนยงน�าลายดอกพกลเขามาตกแตง เคาะขนรปเปนแผนทองประดบดอกพกล พรอมลงยา

สเขยวสแดง ซงเปนวถดงเดมของสโขทย เพอใหยงคงมอตลกษณเดมอย ถงแมเวลาอนจ�ากดจะ

ท�าใหผลตออกมาไดเฉพาะแหวน แตจากแนวคดตรงนเขาสามารถน�าไปตอยอดไดแลว เรมคดวาท

จะท�าเปนแหวนทองถก เรมทจะเปลยนแผนทองทหวแหวนเใหมลวดลายตางกน น�าไอเดยไปปรบ

ใชตอได

คอลเลกชน ‘มจฉามาลย’ : ไหมเงน & ตอเงน สองรานนเดนเปนเรองเครองเงน วธคดกตอบโจทยกนงายๆ เลยวาถาพดถงสโขทยนกถง

อะไร ซงจากขอมลรเสรชสะทอนชดเจนวานกถงลายปลาทอยในชามสงคโลก กเลยชลวดลายปลา

ทอยในชามสงคโลก โดยเรองของรปทรง พยายามลดทอนใหเรยบทสด แตยงตองมลวดลาย ความ

วจตรหรอทกษะในเชงชาง

ส�าหรบรานไหมเงน ท�าเปนจและสรอย โดยดงเอางานตกแตงทใชกบงานของเขาอยแลว

มาใช เชน การลงยา มจดไขปลา มลายพกล ใชลวดขดท�าเปนรปนนน จงเอาลวดขดมาจดวางทละ

เสนตามจงหวะใหเปนลวดลายปลา และใชไขปลา ท�าเปนตาปลา แลวเชอมตอดวยเมดมะยม คอ

เราน�ารายละเอยดเลกๆ มาใส ซงไมจ�าเปนตองเอาลวดลายแบบเดมทงหมดมาท�า

สวนคอลเลกชนรานตอเงน มประมาณ 4 ชน ประกอบดวย ตางห สรอยคอ สรอยขอมอ

และแหวน ใชเงนขนรปเปนตวปลาเลย แลวเอาสญลกษณตว ต. เตา จากชอเจาของรานเขามาใช

เปนตาปลา โดยสวนนใชวธการลงยา เพราะลกษณะเดนของรานตอเงนคอมการลงยาหลายสอยใน

เครองประดบของเขา ซงแนวคดนเขากน�าไปตอยอดไดวาคอลเลกชนตอไปจะใชสอะไรไดอกเยอะ

และเขายงขอตว ต. นไวเปนโลโกของรานดวย

จากของเกาทรงคณคาสการออกแบบรวมสมย เสนหเพมขนเพราะมนเรยบไงคะ ตายไมไดเอาลายของสโขทยทมอยเยอะเขามาใชมาก

เกนไป เปนการลดทอนเพอเพมเสนหของงาน กลบกลายเปนเสนหในความเรยบงาย ดวยรปฟอรม

ดวยเสนสายจงหวะของรายละเอยดของเทคนคทใช ตายวาตรงนละเปนความงดงามทกอตวขน ท

ส�าคญถาเขาเรมเหนวาความเรยบงายมนท�าใหเกดความแตกตางยงไง แลวน�าไปพฒนาตอได รจก

ทจะหยบจบอะไรใสเขามาเพอสรางงานใหมๆ ตอไป น�ามาเลาเรองใหมใหมนเกและงาย นคอสงท

ส�าหรบนกออกแบบแลวถอวาประสบความส�าเรจสงสด

I 012

หม - พบลย อมรจรพร สถาปนกและนกออกแบบ

งานพทธศลป รบหนาทเปนทปรกษาดานการออกแบบ

ผลตภณฑ พทธศลป รวมกบบานพระพมพลกษมณศลป

และรานศลปะเสร

เรมตนดวยโจทยทาทาย เปนเรองทาทายมากครบเมอผมเขามาท�างานออกแบบ

ผลตภณฑทเปนพทธศลป ซงผมไมเคยท�างานออกแบบดานน

โดยตรง แตพอมความรอยบางจากการเรยนเรองสถาปตยกรรม

ไทยทมความเชอทางพทธแทรกอยคอนขางเยอะ

เรมแรกผมมองวานาจะไปดทขนตอนการท�างานหรอ

กระบวนการผลตของผประกอบการวาเขาท�าอะไรไดบาง โดย

ธรรมชาตผลตภณฑทเปนพทธศลปมกจะออกมาจากทางวด

ผานการปลกเสก ท�าพธ แตโครงการนเรามองไปทมมของ

ผประกอบการหรอคนท�าผลตภณฑเปนหลก โดยคยกนถงธม

หลกทตองการวาเราจะท�าผลตภณฑทสามารถน�าไปใชงานได

ไมใชของเกาทซอไปเกบ อยากท�าของใชแบบทเปน everyday

use และสามารถเขาถงคนทวไปไดมากขน ผมกเลยคดวาถา

อยางนนเรานาจะท�างานทมความเปนพทธศลปกงๆ เปนของ

แตงบาน เราอยากจะพดถงพทธศลปในอกมมมองหนงทคน

ทวไปเขาใจงาย

“งานพทธศลปทงสองคอลเลกชนเปนตวแทน

ของคว�มปร�รถน�ด”

013 I

‘ผสสะ’ แรงบนดาลใจจากสมผสแหงพทธศลป ส�าหรบคอนเซปตโดยรวมมองวาพทธศาสนาเปนเรองความเชอเพอยด

เหนยวทางจตใจ เมอเปนงานพทธศลป ผมมองวาสงทผมท�านาจะตอบสนอง

ความตองการทางดานจตใจเปนหลก ผมนกถงการสมผสจบตองได กเลยมา

เปนแนวความคดวาจะใชแนวความคดเรอง ‘ผสสะ’ ซงในทางพทธศาสนาหมาย

ถงการรบร แบงเปนทางตา จมก ปาก ห การสมผส เปนแรงบนดาลใจหลก

ส�าหรบงานของโรงหลอศลปะเสร ซงรนคณพอเปนชางท�าพระเกาแก

เปนคนท�ากระดงพอขนทอยตรงศาลฯ เพราะฉะนนความเชยวชาญคอเรอง

การขนรปทรง จากตอนแรกออกแบบเปนโคมไฟแลววอลลเดเดอเรชน แตดวย

ขอจ�ากดเรองเวลา กเลยตองปรบดไซนใหมท�าเปนกระดงทองเหลองอนเลกๆ

ขนรปดวยขผง เปนงานแฮนดเมดซงจะเหนวาในคอลเลกชนแตละชนไม

เหมอนกน สวนใบทหอยกระดงออกแบบเปนพยญชนะโดยใชตวอกษรสมย

พอขน ซงสามารถท�าเปนชอของแตละคนได เปนของมงคลทเหมาะกบการเปน

ของฝาก ของทระลก สอดคลองกบแนวทางของอพท. อยภายใตคอนเซปต

‘ผสสะ’ เกยวกบเสยง กระดงกจะมเสยง เวลาเอาไปฝากใครกเหมอนเปน

การอวยพร เปนงานทมคนสนใจคอนขางเยอะ

สวน ‘ผสสะ’ อกคอลเลกชน เปนเรองการสมผส เพราะเกยวของกบ

พระพมพดน ดวยความทผประกอบการ บานพระพมพ ช�านาญเรองพมพพระ

ขณะเดยวกนกมความเปนอนรกษนยมคอนขางสง ในทสดผมลองปรบแบบให

ท�าเปนเหมอนพระพมพทอยบนแทนดนเผา โดยแทนพระพมพสโขทยเปนแทน

สเหลยม สวนพมพพระของเมองศรสชนาลย เปนวงกลม ทมาของเนอดน

ทงสองแหลงกแตกตางกน โดนเนอดนของพระศรสชนาลยมสออน เปนสขาว

สวนดนส�าหรบท�าพระสโขทยสเขมกวา ถาเปนพมพของทไหนกใชดนของทนน

ท�า และเขยนชอพระประวตยอเรยบรอย ออกแนวกงส�าเรจรปนดหนง ซอฝาก

ใครกสามารถตงโชวไดเลย ตางจากทกทเวลาเราไดพระพมพมากตองน�ามา

เลยม ใสกรอบหอยคอ หรอไมกใสกรอบพลาสตก งานออกแบบพทธศลป

ทงสองคอลเลกชนจงเปนเหมอนของฝาก ของทระลก ของมงคล ส�าหรบซอไป

ฝากผใหญ เปนตวแทนของความปรารถนาด

ความรวมมอรวมใจนำาไปสผลสำาเรจทางผประกอบการจะแนะน�าเราคอนขางเยอะในเรองขนตอนการผลต

ทรปแรกทไปกตองดเรองการผลตลวนๆ เลย เพราะงานพมพพระเปนงาน

เฉพาะทางมาก และเรองพทธศลปกเปนเรองเฉพาะ ท�าอะไรพลกแพลงมาก

นกไมได แตในทสดผมวาตองท�าสงทเชอมโยงกบเขาไดจรงๆ จะดทสด เพอท

เขาพอจะน�าไปพฒนาตอได ถาท�าในสงทไปปรบเปลยนขนตอนการท�างานของ

เขาทงหมด เขาอาจจะยอมท�าใหตอนเราลงไป แตหลงจากนนพอเขานกไมออก

วาจะเอาไปท�าตอยงไง มนกจะไมไดประโยชนในระยะยาว

ความนาสนใจของแบรนด มรดกพระรวง ผมคดวาสงทเราท�าเปนจดเรมตนนะ ตองคยกนตอไปวาเราจะท�ายงไง

ใหแบรนดแขงแรง ถาจะใหดจรงๆ ตองตงหนวยงานขนมาดแลวาจะใชแบรนด

นยงไง คยกนไปถงวาควรจะมรานตนแบบทสโขทย เพอขายสนคาแบรนดน

โดยเฉพาะ เพราะของทเราท�า ถาไปวางขายในรานของผประกอบการแตละคน

มนกเปนแคมมหนง หรอผประกอบการบางคนไมมชองทางการขายดวยซ�า

ซงถาสภาพแวดลอมของรานไมเออ กยากทคนจะมองเหนสนคา ดงนนถาเรา

ตงเปาไววาตองท�าอะไรสกอยางใหส�าเรจขนมาเพอดงนกทองเทยวลงไปใน

ชมชน กอยากใหผลกดนไปจนสดทาง

ภาพ : พบลย อมรจรพร

I 014

รฐ เปลยนสข นกออกแบบเฟอรนเจอรและงานสงคโลก รบหนาทเปนทปรกษาดานการออกแบบผลตภณฑสงคโลก รวมกบรานสเทพสงคโลก รานกะเณชา และรานโมทนาเซรามค

คำาถามทดทำาใหไดงานทนาสนใจ การไดผประกอบการผลตภณฑมากลมหนงทเราตองท�างานดวยนนตองเรม

จากการตงค�าถามและตโจทย ซงการตงค�าถามทดจะท�าใหไดผลงานทนาสนใจ กอนอนตองมาเทยบดวาตลาดเซรามกสโขทยกบตลาดล�าปาง ซงจงหวดอยใกลกน ตางกนยงไง ล�าปางเปนอตสาหกรรมหนก แตเซรามกของสโขทย ผประกอบการทกคนภมใจในประวตศาสตรสโขทย ในงานสงคโลก แลวเขามความเปนอารตมาก ตองท�ายงไงใหเขาแตกคณคาออกมาในลกษณะของงานศลปะไดกเลยตองมานงตโจทย อะไรทโรงงานท�าไมได แตงานหตถกรรมท�าได จงใชตรงนเปนโจทยหลกในการออกแบบ

คอลเลกชนทท�าออกมาเปนภาชนะทงหมด เนองจากสโขทยขนชอเรองสงคโลก และทง 3 ผประกอบการเกงเรองท�าภาชนะอยแลว แตเราตองการผลกดนเขาใหไปไกลมากกวานน โดยผลตงานทสามารถขายไดในราคาทสงขน 30-40% หรอเทาหนงเลยทเดยว ขณะเดยวกนยงตองเนนในเรองของคณภาพ เปนสนคาทสามารถหาไดแบบเฉพาะกจ เพราะฉะนน กเลยคยกบทกคนวาเราควรจะออกแบบงานทเวลาคณไปจงหวดนแลวตองซอกลบมา เพราะมนเปนของทเปนเครองหมายของมรดกโลกเลยนะ ซงถาคณท�าของทคนตองซอ นนหมายความวามนตองมคณคาทางศลปะดวย เพอใหเพมมลคาได

‘บวเลบชาง’ : สเทพสงคโลกในการท�างานกบรานสเทพสงคโลก ซงท�างานในลกษณะกงแมส ความสามารถ

ในการผลตคอนขางเยอะ และเนนการเขาไปท�างานกบชมชน มเรองอบรมการเขยนลาย เพอพฒนาเดก กเลยออกแบบสนคาเปนจานปนมอ โดยองกบจานโบราณของสโขทย เดมเรามองภาพงานสงคโลกของสโขทย เปนลายปลาซะเยอะ แตคอนเซปตของโครงการเราพดถงเสนหทซอนเรน และอาณาจกรสโขทยยงใหญกวานนมาก จงไมควรจะมปลาตวเดยวทแทนความเปนสโขทย เราควรสบเสาะหาอะไรทมมลคาจรงๆ และไดพบวามจานทเปนลกษณะพเศษเปนทรงทเกดขนในสโขทย ชอจานทรงกลบบวเลบชาง ปลายขอบจานจะหยกๆ แหลมๆ นดหนง กเลยน�าจานทรงกลบบวเลบชางมาพฒนาเปนทรงจานของรานสเทพฯ

“เร�ควรจะออกแบบง�น ทเวล�คณไปจงหวดน แลวตองซอกลบม�”

ภาพ : รฐ เปลยนสข

015 I

และในเมอกลบบวเลบชางคอกลบดอกไม เราจงไมใชแคดงรปทรงมาอยางเดยว แตในกระบวนการท�าจะใหชางนงฝนมอจนขอบจานบางและเรยบทสด แลวดดเปนทรง เพอใหขอบจานทเปนกลบดอกไมแตละกลบไมเหมอนกน พอวางรวมเปนเซตแลวดนากนกวา ซงนเปนลกษณะหลกของงานหตถกรรมคอแตละชนจะไมเหมอนกน กลายเปนจดเดนทฉกจากตลาดอตสาหกรรมล�าปาง ใครกเลยนแบบไมได

‘จารคล’ : กะเณชา ส�าหรบรานกะเณชา มความเปนอารทสตสง ปนงานดวยมอแบบเหมอน

จรงมาก ระหวางเดนไปเดนมาในรานผมไปเหนกบพระพฆเณศวร ซงเขาปนกบชางไดสวยมาก เปนกลบบว มวอลลม มความพลวไหว กเลยบอกเขาวาเอากบชางนละมาพฒนากน จนออกมาเปนภาชนะ ใหท�าจานจากการใชมอปนออกมาเปนฟอรมเลย ทรงคลายกบกลบบว ซงท�าออกมาไดสวยมาก เปนลกษณะ 4 มต มโคงหลายๆ แกน ซงโรงงานอตสาหกรรมผลตไมไดดวย เพราะไมมโมทสามารถอดไดหลายแกน สวนชอคอลเลกชน ‘จารคล’ เปนชอของชางในสมยสโขทย ซงเปนชางของกษตรย มอยในประวตศาสตร

‘เขาสลาน’ : โมทนาเซรามค ส�าหรบ โมทนาเซรามค ลกษณะเดนของงานจะออกมาเรยบๆ ดเปนญปน

ตวเจาของเองเปนคนทท�างานรเสรชเยอะ และจบมาทางดานวทยาศาสตร จะเชยวชาญมากเรองของการผสมสารเคม การผสมดน วสดตงตน อกทงยงผกพนกบเรองของดนเยอะ กเลยดงเอาวสดตงตนคอดนมาใชเปนจดเดนของงาน โดยใหโจทยวาใหทางโมทนาไปหาแหลงดนโบราณ เมอสมยศตวรรษท 14-15 ตรงไหนทเขาขดดนขนมาใชปนเครองปนดนเผา ในทสดไดดนมา 2 แหลง ชอ หลมปลาไหล ซงมความเปนเหลกเยอะ ดนออกสแดง กบอกหลมชอวา เขาสลาน เปนดนสขาว

เดมเขาใชดนจากหลมทเขาสลานมาท�าสนคาสงออกสมยศตวรรษท 14 และน�ามาท�างานเครองปนดนเผาส�าหรบใชในวง ดนทปนภาชนะออกมาจะเปนสขาวนวลกรบเลย ซงเราคดวาอนนคอจดเดนแลวละ เปนสงทไมสามารถกอปปท�าตามไดในแงอตสาหกรรม เพราะดนเปนเนอหาทมอยเฉพาะแหลงเทานน ดนแตละทไมเหมอนกน และดนของสโขทยกมเรองราวอย ในทสดกผลตภาชนะออกมาได 3 ชน ใชชอ ‘เขาสลาน’ มาเปนชอคอลเลกชนของโมทนา

คนหาจดเดนเพอสรางสงทแตกตาง การท�างานในลกษณะของการเปนทปรกษา เราจะไมมองวาตวเราเปนนก

ออกแบบ ไมไดท�างานแบบทท�ากบโรงงาน แตเราตองพดคยกนเยอะๆ ตองไปด

วาอนไหนคอจดทเขาแตกตางจรงๆ ซงในระยะเวลาของการท�างานทจ�ากดท�าใหคอนขางทจะล�าบากในการทจะตองไปเจาะลก แกะเปลอกหาสงทเปนทรพยสมบตจรงๆ ของเขาใหเจอ กตองท�างานรวมกน ผานรอนผานหนาวดวยกนมาเยอะครบ (ยม)

ผลสดทายจะเหนไดวาทง 3 ผประกอบการมจดเดนตางกน ตางกเปนตวแทนของสโขทยทางดานใดดานหนงน อยางเชน โมทนา เปนตวแทนของสโขทยในเรองของวสดตงตน ซงกคอดน รานกะเณชา เปนตวแทนของสโขทยเรองของการปนรปทรงดวยมอ และสเทพสงคโลกเปนตวแทนของสโขทยในเรองของการท�าน�าเคลอบ เพราะรนคณพอเปนคนขายของเกา จงพยายามผสมน�าดนหรอสดนใหมสใกลเคยงของโบราณเพอเคลอบเกบรกษาของเกา

ผประกอบการตองออกจากคอมฟอรตโซนครบ ผมเปนคนทท�างานแลวพยายามผลกดนคน ใหเขารสกซฟเฟอร เพอจะใหเขารตวเองวาลมตทเขาไปถงไดนนไปไดถงแคไหน เพราะถาไมผลกดน ทกคนสบายๆ อยในคอมฟอรตโซน คณจะไมรเลยวาศกยภาพของตวเองอยทไหน ไดใชศกยภาพเตมทหรอยง ดงนนคนทท�างานกบผมตอนแรกอาจจะเกลยดผมมาก (ยม) แตสดทายทกคนโทร.หาผม แลวทกคนขอบคณทในทสดเขากมสนคาทเปนเอกลกษณของเขาจรงๆ

เทรนดงานทำามอทหวนคน

ส�าหรบการน�าของเกามาออกแบบใหเขากบยคสมยใหม ผมวาในอนาคตเปนสงทจ�าเปนนะ เราเลยยคเกษตรกรรม อตสาหกรรม เขาสยคเทคโนโลย ถามวาแลวท�าไมอยดๆ มงานศลปะท�ามอดๆ (Craft) โผลเขามาในยคทคนเลนไอโฟน ไอแพด เขยนโนตซมซง กเพราะวายงนานวนคนเสพเทคโนโลยเยอะขน คนสมผสทชสกรนตดตอกน แตเปนการตดตอกนแบบ Virtual ไมใชการตดตอกนแบบ Human Touch เพราะฉะนนอะไรทเปนคราฟต เปนของเกา มเทกซเจอรจงเปนสงทมนษยกลบมาโหยหาอกท เปนเทรนดทจะเกดขนมาในโลกน และคอนขางจะอยไปอกสกพกหนง โดยเฉพาะในโลกทเรามกระแสตานสงครามความรนแรง เพราะวาเราตองการหาอะไรทท�าใหเรารสกปลอดภย ฉะนนงาน คราฟตจะเรมกลบเขามาเปนทตองการของคนในปจจบน

สงทไดเรยนรผมเปนคนชอบศกษา และงานสงคโลกเปนสงทเราอยากท�าตงแตแรกอย

แลว พอไดท�าโปรเจกตนขน ท�าใหเราไดเขาไปศกษากระบวนการของงานสงคโลก ไดรวาแหลงดนเปนยงไง จดเดนของการพฒนางานตอไปอยตรงไหนบาง และการไดท�างานกบคนเกง คนทมความร มประสบการณเยอะ คนทมเรองราว ผมวาดนะ มนท�าใหรสกวาเราไดเรยนรเพมเตมอยเรอยๆ ไมหยด สนกครบ

ภาพ : รฐ เปลยนสข

I 016

โนต - ขนษฐา นวลตรณ นกออกแบบผลตภณฑผาทอ รบหนาทเปนทปรกษาดานผาซนตนจก รวมกบรานศรนวลผาไทย และ รานสนทรผาไทย

‘รองรอยกาลเวลา’

หลงจากไดคย เวร ดมาแลววาแนวทางการออกแบบ ลกษณะงานตองมความเปน Heritage มวฒนธรรมเขาไปเกยวของ ตองใหความรสกวามรากฐาน

ทยาวนานมาแลว หรอมความเปนออรจนลของพนทนน เรากคอยไปเจาะสนคาของแตละผประกอบการวาเขามจดเดน จดแขง จดออนยงไง โดยท�าใหอยภายใตรมหรอแบรนดเดยวกน

ดงนน การออกแบบผลตภณฑของทงสองรายนจะอยภายใตแนวคด ‘รองรอยกาลเวลา’ มาจากแรงบนดาลใจครงแรกทลงพนท แลวเขาพาไปใหรจกพนทพเศษสโขทย-ศรสชนาลยวาเปนยงไง โนตรสกวามนมรากฐานวฒนธรรมทตอเนองยาวนานมาก มนเปนรองรอยของอดต เปนรองรอยของกาลเวลาทก�าลงจะกลบมา คอนเซปต ‘รองรอยกาลเวลา’ จะท�าใหเรารบรถงความเปนมาของอดต และรสกไดถงความดงเดมของมน

‘กาลเวลา’ : สนทรผาไทยสนทรผาไทยมจดแขงอยทการผลตเอง และมลกษณะเชงเทคนคโบราณ ท�าผา

ลวดลายตางๆ ทเปนของงานผาจก ผาไทยพวน โดยลายผาจกของเขาสบทอดมาตงแตสมยรนแม ซงตอนนกยงท�าอย เราคดวาจดนแขงมาก ตองเปนเทคนคนแหละทจะชขนมา

แตเนองจากการทอผาจก ตองใชความละเอยดออน และคอยๆ ท�าทละนด ท�าใหงานชา และราคาแพงมาก ลวดลายกคอนขางเปนเชงอนรกษ ดงนนกลมเปาหมายเดมจงเปนคนสงอาย ซงถาเขาตองการใหงานดทนสมยขน แปลวามปญหากบลายผาแลวละ เนองจากแบบดงเดมมการใชสกบลวดลายคอนขางเยอะ เชอวาคนสมยใหมไมใชอยางนน

อยางไรกตาม เราตองหยบรองรอยของเทคนคดงเดมของเขามาท�าในรปแบบใหม ตความใหมใหทนสมยมากขนโดยยงไมทงความเปนลายดงเดมของเขา แตหยบมาแคบางลายหรอลายเดยว จากนนเพมสเกลใหดใหญขน โมเดรนขน อยางผาไทยทมอยแลว อาจจะลดทอนใหดนอยลง แตกยงมอารมณของความเปนไทยหนอยๆ รวมถงการปรบส จากเดมทใชสเยอะมาก และผสมสแรงๆ มาชนกน แตเรารสกวาแคขาวด�านมนเปนกราฟกสวยแลว เรากเลยลองใหเขาใชลายเดมทมอย แคปรบสนดเดยวลคกเปลยน

“รองรอยก�ลเวล� ทำ�ใหเร�รบรถงคว�มเปนม�ของอดต”

017 I

สรปคอไมตองใชสเยอะ แค 2-3 ส หรอหยบลายมาเลนแค 1-2 ลายพอ ผประกอบการกแฮปปวาไมไดยากอยางทคด

ตอนแรกคอลเลกชนนจะท�าทงเสอผา แอกเซสเซอร ผาพนคอ แตโนตรสกวากระเปาเปนแอกเซสเซอรทท�าไดงายกวา เพราะสามารถใชไดทกคน ไมมไซส ไมมสไตลทชดเจน มความเปนทวไปมากกวา ส�าหรบรานสนทรผาไหม จงออกมาเปนคอลเลกชนกระเปาทงหมด 4 ทรง ภายใตชอคอลเลกชน ‘กาลเวลา

‘รองรอย’ : ศรนวลผาไทย ส�าหรบศรนวลผาไทย เนองจากเปนรานขายผาทอยในพนทอทยานประวตศาสตรสโขทย

สบทอดมาจากรนแม โดยเปนคนกลางรวบรวมรบสนคาจากผผลตหรอชาวบานมาจ�าหนาย ตรงนจงคอนขางยากในเรองของศกยภาพในการผลต เนองจากไมใชผผลตโดยตรง กเลยนกไปถงการหยบผาในรานมาท�าอะไรสกอยางทท�าใหเกดลวดลายใหมขน ลองคดวธการเอาผามาพมพลาย หรอเอาอะไรมาปกเพม ซงผประกอบการจะสามารถท�าเองไดในระดบหนง แตเราตองหาเทคนคทเขาท�าไดดวย จงยอนกลบไปสคอนเซปต ‘รองรอยกาลเวลา’ ตอนทเราไปเทยว เราไดเหนวด ผนงอฐ ผนงปน แลวรสกวามนผานรองรอยกาลเวลา ผานรอนผานหนาวจนเกดลวดลายทางธรรมชาตทท�าใหไมดเปนของใหม แตเปนของทมเรองเลามประวตศาสตร ทรสกไดวาผานอะไรมานาน ดงนน แทนทจะพมพสหรอพมพลายอะไรทบลงไป โนตคดวาถาเราเอาความใหมของผามาท�าใหดไมใหม กจะเขากบคอนเซปต รองรอยกาลเวลา จงเอาเทคนคของการกดสผามาใชกบงานของศรนวลผาไทย

จากนนเลอกผาทอสเรยบทเรยกวา ผาลายสายฝน เปนผาพนผสมสองสทมลายคลายๆ สายฝน น�ามาทดลองกบเทคนคการกดส ท�าใหเกดสดวยการพน หรอการใชแปรงปาดน�ายากดสผา แลวท�าใหเกดลวดลายคลายๆ ภาพจากผนงปนวด รอยอฐบนก�าแพงดคลาสสก โดยออกแบบลายใหเปนคอนเซปตชวล เชงแอบสแตรก องธรรมชาต ไมไดเปนลวดลายไทยแบบวจตร ในทสดกไดออกมา 4 ลายบนเดรส เสอ กระโปรง ในคอลเลกชน ‘รองรอย’

ทางผประกอบการกชอบ รสกวาลายทท�าออกมาใหมนไมเหมอนใครจรงๆ และเปนเอกลกษณของรานเขา ทส�าคญเขารสกวางาย สามารถน�าเทคนควธการกดผาแบบนไปท�าตอไดเอง ซงตอนนกเอาไปตอยอดดวยท�ากบเสอผายด กลายเปนของทระลกส�าหรบนกทองเทยวทไปเทยวอทยานประวตศาสตร

สานคณคาของเกาสงตอคนรนใหมเทาทคยกบผประกอบการเองไดรบฟดแบกมาวาดมากทเราลองลดทอนลายใหนอยลง ท�าให

เขาสามารถฝกแรงงาน หรอฝกเดกรนใหมๆ ขนมาลองท�าลายใหม เพราะไมยากเกนไป และไมไดใชเวลามากเกนไป เนองจากเทคนคการทอผาตนจกตองใชเวลานานและวธการท�าคอนขางละเอยดออนมาก ดงนน คนท�าจะเปนคนยคแมๆ ทเปนผเชยวชาญ ถาอยๆ ใหรนลกหรอรนเดกมาลองท�าจากลายดงเดมเลย เขาจะไมทน และจะท�าไมได โครงการนจงสงผลดในแงเปนใบเบกทางท�าใหคนรนใหมเรมรจก เขามาเรยนร ฝกมอจากลายงายๆ กอน ถาเขารสกชอบ สนใจเขากจะศกษาไปเรอยๆ

อยางตวโนตเองเปน Textile Designer แตโนตกไมรลงไปถงระดบเทคนคดงเดมหรอเทคนคโบราณ ซงจากโครงการนเรากไดเรยนรจากผประกอบการถงเทคนคหรอศลปวฒนธรรมดงเดม หรอเรองการกดท�าลายผา เรากไดทดลอง ไดท�า และไดเรยนรไปพรอมกน ซงการทโนตเปนอาจารยพเศษ ยงเมอเราไดรเรองอนๆ เยอะขน ยงไดมาท�างานโครงการพเศษแบบน มนยงเพมประสบการณใหเราไดมากขน และท�าใหเราไดน�าประสบการณทท�าไปบอกตอกบลกศษยของเราได หรอเราคดวาศลปวฒนธรรมดงเดมของเรามด แลวท�ายงไงใหเดกรนใหมทเรยนแฟชน หนกลบมามองวามนดเหมอนทเรามองเหน

โครงการนของอพท. เปนโครงการทด เลงเหนวามสงดๆ มากมายในเขตพนทของอทยานประวตศาสตรฯ สวนหนงเพอสนบสนนการทองเทยวจากการพฒนาสนคาตรงน ใหคนมความรสกวานอกจากมาทองเทยวแลวยงไดของตดไมตดมอกลบไป หรออกนยหนงคอสรางผลตภณฑตรงนใหเปนตวดงดดนกทองเทยวดวย จงเกดการรวมมอกบนกออกแบบเพอสรางผลตภณฑใหมขนมาเพอเจาะกลมลกคาใหม กลายเปนงานเชงศลปะทมคณคา มเรองราวใชงานจรงได หรอน�ามาประดบตกแตง ตรงนเปนแนวคดส�าหรบการออกแบบสนคาทกชนด

แนวคดการท�าสนคาไทยใหรวมสมย แปลงคณคาสงทมอย ใหมาอยในชวตประจ�าวนได เปนสงทดฉนเหนดวยมาก เราใสความเปนอตลกษณบางอยางสอสารใหโลกร โดยยงไมทงของเกา แตปรบใหอยในโลกปจจบนได ดงนน นกการตลาดมหนาทผลกดนผเขารวมโครงการใหสามารถสรางแบรนดได ใชวธทางการตลาดสนบสนนใหสนคาตวนไปถงกลมเปาหมายได ภายใต ‘แบรนดมรดกพระรวง’ ซงเปนการตอบโจทยการแขงขนในตลาดอยางยงยน

ถาถามนกการตลาดหรอเจาของแบรนดกตองบอกวาเปาหมายทอยากเหนทสดคอ อยากเหนแบรนดไทยของเรามพนทในตลาดโลก ซงกตองหาวธเดนไป ทกอยางจะส�าเรจไดตองลงมอท�า

สน ดำารงคกจการ กรรมการผจดการบรษท AEQUENZ และทปรกษาดานการตลาดผลตภณฑ ‘มรดพระรวง’

SHOULD KNOW+ แบรนด ‘มรดกพระรวง’ เปนตวแทนในการสอสาร สราง

การรบร และสงมอบคณคาของเมองสโขทย ศรสชนาลย และ

ก�าแพงเพชร

+ ‘พระรวง’ คอพระนามของบรพกษตรยแหงราชวงศสโขทย

พระมหาธรรมราชาทยงใหญ ผซงปกครองแผนดนธรรมแผนดนทอง

ใหมความเจรญรงเรอง สงบรมเยน เรยบงาย มความสข

+ ตราสญลกษณของแบรนด ประกอบดวยรปเจดยทรงพม

ขาวบณฑ และหวงสเหลยมทคลอง ผกกนไว สอแทน ‘มรดก

พระรวง’ ศาสตรและศลปทมรวมกนของเมองสโขทย ศรสชนาลย

และก�าแพงเพชร สเหลยมตรงกลางสอแทนสญลกษณมรดกโลก

และสทงสามสอแทนความอดมสมบรณตางๆ สน�าตาล หมายถง

โบราณสถาน โบราณวตถ สเขยว หมายถง ความสมบรณของพชพนธ

ในเมองเกษตรกรรม และสฟา หมายถงความมอสระเสร

I 018

เตม ‘ใหม’ ในเมอง ‘เก�’

คนรกประวตศาสตร ชอบดโบราณสถาน อาจบอกวาชอบเมองเกาเพราะมนม ‘ของเกา’ ใหด หรอแมไมมของเกาเหลอใหด กยงไดรสกซมซบกบบรรยากาศ ระทกทไดย�าไปบนผนดนเดยวกนกบคนส�าคญในอดต หรอหวนร�าลกโหยหาจารตโบราณทเหลอแตในความทรงจ�า

คนชางสงเกตอาจบอกวาชอบเมองเกาเพราะไดเฝาดผคน ดวยความฉงนสนเทหวาประวตศาสตรแสนนานอนรมรวยไดฝากรอยประทบผานกาลเวลาไวบางหรอไมหนอ

ไมวาจะในรอยยม วาจา หรอวาวถชวตของผคนยงชวตสมยใหมในยคโลกาภวตนมสวนละมายคลายกนมากขนเรอยๆ

แทบไมมมมไหนในโลกแลวทเรามองไมเหนโคก สตารบคส คนใสกางเกงยนส กมหนางดๆ อยกบสมารทโฟน ฯลฯ เรายงมแนวโนมจะมองวาเมองเกามเสนห

ความเกาคอความแปลก คอความแตกตางจากปจจบนทคนชน เมองเกาส�าหรบบางคนดจะตอกย�าวาอดตนนสวยงามโรแมนตก หากแมนคนทลงโลดใจเชนนนอาจตกเปนเหยอของปมทางจตวทยาของธรรมชาตมนษยท ‘เลอกจ�า’ และมกจะคดเอาเองวา อดตทผานมาคอ ‘ยคทอง’ และดกวาปจจบนเสมอ

ความเกาของเมองเกามคณคาตางกนในสายตานกทองเทยวตางคนกจรง แตเมองเกาทกเมองลวนสามารถชชวนหรอหลอกลอใหนกทองเทยว ‘มองเหน’ คณคาเหลานนไดมากมายหลายทาง ไมตองรอใหนกทองเทยวผานมาคนพบโดยบงเอญ

เมองเกามเสนหตรงไหน?ในเมอตางคนตางจตตางใจ คำาตอบยอม

แตกตางกน

เ Thinking out Loudเรองและภาพ : สฤณ อาชวานนทกล

019 I

ยกตวอยางเชน รฐบาลทองถน บรษททวร หรอไกดอาสาในเมองเกามากขนเรอยๆ วนนลงทนโคดเนอหาน�าเทยวเปนแอพพลเคชนมอถอ ใครๆ กโหลดมาใชเองได

เหมอนมไกดพาเทยวฉบบพกพา ขบเนนใหคณคาของเมองเกาโดดเดนขนมา เมอคนไดเขาใจความส�าคญทางประวตศาสตรของสงทตาเหน

นอกจากนยงชวยกาวขามขอจ�ากดของคนทองถนทอาจจะไมถนดพดภาษาของนกทองเทยว

ผ เขยนมองวา เมองเกาหลายเมองทมเสนหไมเสอมคลายนน ลวนแตเปนเมองทอนรกษ ‘ของเกา’ อยางมรสนยมและเปนธรรมกบผอยอาศย ไม ‘แชแขง’ วถชวตของผคนไวกบวถอนแรนแคนล�าเคญของบรรพบรษ เพยงเพอลอหลอกใหนกทองเทยวมากรดกราดถายเซลฟกบประเพณโบราณทคนท�างานฝนใจท�า

อยางไรกด การจดการและรกษาเสนหของเมองเกาไมจ�าเปนและไมควรจะจ�ากดอยเพยงงานอนรกษของเกาเทานน เพราะถาเพยงแตเนนงานอนรกษ นกทองเทยวหลายคนเมอไดไปเยอนเมองเกาแลวจะไมอยากกลบไปเยอนอก

ขนชอวาของเกา ถงอยางไรกไมอาจกลายเปนของใหมไปได เหตนจงไมแปลกถาใครจะคดวา มาดครงเดยวกเกนพอ

เมองเกาท�าอะไรไดบาง ถาอยากใหคนกลบไปเยอน?วธหนงคอการเตม ‘ความใหม’ ลงไปในเมองเกา จะใหดกควรเตม

อยางกลมกลนและนาตนตาตนใจ ดงตวอยางงาน ‘เทศกาลแสง’ (Light Festival) ซงก�าลงเกด

เปนกระแสยอมๆ ในเมองเกาทวโลก หลงจากทเมองลองส (Lyons) ฝรงเศส ไดบกเบกกระแสนมาแลวหลายปดวยการคอยๆ เปลยนประเพณการจดไฟซงจดขนในเดอนธนวาคมมาตงแตศตวรรษท 19 มาเปนเทศกาลศลปะสมยใหม เชอเชญใหศลปนทถนดการฉายแสงและ Video Mapping มาวาดลวดลายในเมองโดยใชอาคารโบราณแทนผนผาใบ

ผเขยนมโอกาสไดไปเยยมชมเทศกาลแสงประจ�าปของเมองปราก (Prague) สาธารณรฐเชก ประจ�าป 2015 (เวบไซต www.signalfestival.com/2015/en/) ในคนวนเสารซงเปนคนกอนวนสดทายของงาน

ตงแต 19.00 น. ซงเปนเวลาเรมงาน เปดสวตชผลงานศลปะชนตางๆ อยางเปนทางการ ถนนเกอบทงยานเมองเกากลายเปนถนนคนเดน คนนบหมนพรอมใจออกมาเดนเทยวชมงานศลปะชนตางๆ ทผจดจงใจวางไวเปนระยะๆ ตลอดทงยานเมองเกา รวมทงสน 21 ชน

สงเกตวาหลายคนใชแอพพลเคชนสมารทโฟนดาวนโหลดฟรเดนหาพกดและขอมลของชนงาน แอพตวนนอกจากจะมแผนทแลวยงใชขอมล

พกด GPS จากสมารทโฟน น�าทางนกทองเทยวชนด Real Time ใหรวางานแตละชนอยตรงไหน

ใครเดนดหมดทกชน จะเทากบไดเดนผานเมองเกาทงยานเปนวงกลม ทามกลางแสงไฟเหลองนวลขบเนนใหอาคารโบราณดสวยลกลบ ตางจากสวยสงายามกลางวน

บางอาคารกลายเปนฉากหลงใหกบงานศลปะ เชน วงคนสก (Kinský Palace) สถาปตยกรรมแบบโรโคโค (Rococo) ยคศตวรรษท 18 ซงวนนใชเปน

แกลอรศลปะของพพธภณฑศลปะแหงชาต (National Gallery) กลายเปนทงฉากหลงและสวนหนงของ ‘The Dive’ – งานฉายวดโอทาบอาคารหรอ Video Mapping ฝมอศลปนชาวเชกนาม ปเตอร เครซก (Petr Krejčík) รวมกบนกดนตร ออนเดร สกาลา (Ond ej Skala) งานชนนน�ารปทรงเรขาคณตมา ‘เลน’ กบองคประกอบตางๆ ของดานหนาอาคาร ท�าใหแลดราวกบวา ตวอาคารคอสายน�าพลวไหว แตทนใดมนกดจะอนตรธานหายไปใน ‘พายดจทล’ ทสวางวาบเปนพกๆ

งานอกชนโดยกลมศลปนสอผสม 3dsense ใชเทคโนโลย Real Sense ของบรษทอนเทล (Intel) ยกษใหญในโลกไอท จบภาพผมาเยอนและสรางโมเดลสามมต ฉายขนหอซทคอฟสกา (Šitkovská Tower) หอโบราณทสรางจากหนลวนตงแตศตวรรษท 16

หอคอยสงน�าโบราณทเคยเปนสวนหนงของระบบการสงน�ามายงเมองเกาในปราก กลายมาเปนเพยงอาคารโบราณประกอบทวทศนรมน�า แตไดแปลงรางเปนจอขนาดยกษจากโลกอนาคตเปนเวลาสวน ในงานเทศกาลแสง

ทงสองงานเปนตวอยางของการผสมผสานเทคโนโลยและศลปะสมยใหมเขากบอาคารโบราณอยางลงตวและมเสนหอยางยง

งานเทศกาลแสงในกรงปรากปนจดขนเปนปทสาม ผจดคาดวามนกทองเทยวทงในและนอกประเทศมาทศนากวาครงลานคน

ผเขยนสงเกตวาคนทออกมาทองราตรควานหาศลปะแสงในปรากนนหลากหลายอยางนาทง มตงแตวยรนจงมอกระหนงกระหนง พอแมอมลกขคอ หลานเซาซใหปยาตายายอธบายประวตศาสตร นกทองเทยวจากตางแดนตนตะลงกบแสงสเสยง

ในโลกนคงมไมกงานทดงใหคนเจนวายเงยหนาจากจอแชท คนเจนเอกซลกจากเบาะหนาทว ออกมาสงสรรคกบคนรนพอแมและปยา ในคนฤดใบไมรวงทถงแมไมหนาวเหนบ กไมไดเดนสบายเฉกเชนฤดใบไมผล

เสนหของเมองเกาจงถกประกอบสรางขนใหมไดไมสนสด เมอมชองทางใหผคนไดคนพบมนในมมใหม อกทงยงเปนวธสงเสรมสนบสนนศลปนและนกไอทรนใหม เปดโอกาสใหบรรเลงฝมอเตมพกด

‘เทศก�ลแสง’ ผสมผสานเทคโนโลย

และศลปะสมยใหมเขากบอาคารโบราณ

อยางลงตวและ มเสนห

I 020

Travellingเรองและภาพ : ฬยากร เจตนานศาสน

จากขอมลของ UNESCO พบวาหนงในปญหาททำาใหจำานวนนกทองเทยวในพนทมรดกโลกลดลง คอ การขาดมคคเทศกทองถนและผสอความหมายทองถนทเขาใจมรดกโลกและเขาใจพนททอยในบรเวณโดยรอบอยางแทจรง ซงนอกจากจะไมมผอธบายแหลงทองเทยวมรดกโลกไดอยางชดเจนแลว ยงสงผลใหพนทนนขาดเสนหดานการทองเทยวไป ดงนนการจดอบรมเพอเฟนหามคคเทศกทมความรพรอมนำาชมมรดกโลกจงไดรเรมขน

หนงวนไมรลมในสโขทย และยอนวนวานในเมองโบราณกำาแพงเพชร

เมองมรดกโลก หามพลาด2

I 020

021 I 021 I

I 022

นาจะถอเปนฤกษดส�าหรบชวงปลายปแบบน ทท�าใหเรามโอกาสไดไปเยอนเมองมรดกโลกถง

สองจงหวดในคราวเดยว คอจงหวดสโขทย และก�าแพงเพชร สองจงหวดทมมรดกโลกล�าคาจนไดชอ

วาเปน ‘เมองมรดกโลก’ (World Heritage City) ทเรารจกกนในชอ อทยานประวตศาสตรสโขทย

และอทยานประวตศาสตรก�าแพงเพชร ทงสองแหงนอยหางกนเพยงระยะทางรอยกวากโลเมตร ใชเวลา

ราวชวโมงกวาๆ กสามารถเดนทางถงกนและกน แตการเดนเทยวชมอทยานฯ ทงสองแหงน แนะน�าวาใช

เวลาเพยงวนละแหงนาจะดกวา เพอจะไดซมซบบรรยากาศและฟงมคคเทศกทองถนอธบายใหความรอยาง

ละเอยด

เนองจาก องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน)

หรออพท. ไดรวมมอกบ UNESCO จดโครงการพฒนามคคเทศกทองถนในแหลงมรดกโลก มงใหชมชนได

รบประโยชนผานการทองเทยว ทงทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม โดยการเรมใชพนท

พเศษอทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร ของ อพท. ส�าหรบควานหามคคเทศนทอง

ถนดๆ มารวมแบงปนความรใหแกนกทองเทยว

การเดนทางมาอทยานประวตศาสตรทสโขทยและก�าแพงเพชรในคราวน จงถอเปนการไดท�าความ

รจกสองเมองแหงประวตศาสตรทไดรบการยกยองเปนมรดกโลกผานมคคเทศกของทงสองจงหวดทเพงได

รบประกาศนยบตรจากองคการยเนสโก อพท. และมหาวทยาลยนเรศวรมาหมาดๆ

023 I

ตามรอยเมองเกาสโขทย กอนจะเขาไปภายในเขตอทยานประวตศาสตรสโขทยทครอบคลมพนทกวา 70 ตารางกโลเมตร

และมโบราณสถานส�าคญทนาชมมากมาย เราเรมจากบรเวณรอบนอกดวยการเดนไปชมวดพระพาย

หลวงและวดศรชม สองวดเกาแกทอยหางจากก�าแพงเมองเกาไปเลกนอย วดพระพายหลวง นนตงอย

ตรงขามกนกบวดศรชม

ถงตอนนมคคเทศกเลาถงความส�าคญของวดนวา มภาพปนปนเปนศลปะแบบบายน และม

หลกฐานทบงบอกไดวา ในชวงพทธศตวรรษท 18 กอนเขาสสมยสโขทยนน ดนแดนแหงน นบ

เปนเขตเหนอสดของไทยทอารยธรรมขอมสามารถแผอทธพลมาถง หลงจากทเราไดเดนชมไปโดยรอบ

บรเวณกสามารถสมผสไดถงความยงใหญ ความสวยงามของศลปะในแบบเขมรบายน และความ

ยงใหญของอาณาจกรไทยในอดต

จากนนไปทวดทถอเปนซกเนเจอรของสโขทยกวาได วดศรชม ทนอกจากโดดเดนดวยผนง

ของมณฑปทมความหนาถง 2 ชน และผนงดานใตของมณฑปมชองบนไดน�าไปสยอดของมณฑป

ความส�าคญอกอยางหนงของวดศรชมแหงนกคอ ‘พระอจนะ’ พระพทธรปปนปนขนาดใหญปางมาร

วชย ทมเรองราวเลาขานกนมาวา เปน ‘พระพดได’ ซงปรากฏอยในต�านานของสมเดจพระนเรศวร

มหาราช ทหลายคนอาจเคยไดยน

ถงตอนนมคคเทศกเลาอยางสนกเรยกรอยยมใหคนฟงไดถงแผนการสรางก�าลงใจใหทหาร

โดยสมเดจพระนเรศวรใหทหารคนหนงปนบนไดขนไปทางดานหลงองคพระและพดใหก�าลงใจ

แกเหลาทหารทจะตอส ดวยเหตนจงเกดเปนต�านาน ‘พระพดได’ ทวดศรชมแหงน

วดศรชม

I 024

หดพมพ พระทบ านพระพมพ ร วมสบสานภมป ญญา

ชางทองถนและเรองราวเกยวกบความศรทธาและวถชวตคนโบราณ

ผานงานสรางสรรค นอกจากไดเรยนรวธพมพพระใหออกมาสวยงาม

ไดฝกดวยมอตวเอง และยงไดพระพมพลายนวมอตวเองกลบมาเปนท

ระลกดวย (www.facebook.com/บานพระพมพ เมองสโขทย)

เดนทางตามเสนทางท�านบพระรวงสสรดภงส สมผสอจรยะแหง

ภมปญญาคนโบราณในการสรางบานแปลงเมอง และระบบชลประทาน

ซงเปนคณคาโดดเดนในระดบสากลของเมองประวตศาสตรสโขทย

MUST-TRYกจกรรมนาท�าเมอไปเยอนเมองเกาสโขทย

ชมขาวเป บ และขนมแดกงา อาหารชาวทองถนสโขทย

ทราน Sweet Rice Bakery โทรศพท: 08 1377 2071

WHERE TO STAYพกทโรงแรมนารกใกลอทยานประวตศาสตร โรงแรม เลอ

ชาร ม สโขทย หม ท 3 ต�าบล เมองเก า อ�าเภอเมองสโขทย

โทรศพท: 0 5563 3333

MORE INFOอตราคาเขาชมอทยานประวตศาสตรสโขทย นกทองเทยว ชาวไทย

10 บาท ชาวตางชาต 40 บาท หรอสามารถซอตวรวมได ชาวไทย 30 บาท

ชาวตางชาต 150 บาท โดยบตรนสามารถเขาชมอทยานฯ ตาง ๆ ในจงหวด

สโขทยได ภายในระยะเวลา 30 วน

เปดใหเขาชมทกวน ตงแตเวลา 06.00-21.00 น. (ปดจ�าหนายบตร

เวลา 18.00 น.)

หมายเหต : ตงแตเวลาประมาณ 19.00-21.00 น. จะมการสองไฟ

ชมโบราณสถาน กรณเขาชมเปนหมเปนคณะ และตองการวทยากรน�าชม

ตดตอไดท ศนยบรการขอมลนกทองเทยวอทยานประวตศาสตรสโขทย

ต�าบลเมองเกา อ�าเภอเมอง จงหวดสโขทย โทร. 0 5569 7310

ออกจากวดศรชม เรานงรถรางเขาไปชมภายในเขตอทยาน

ประวตศาสตรกนตอ ไมนาเชอวามอกหลายวดทมเรองราวและความรทาง

ประวตศาสตรทนาสนใจ ไมวาจะเปนอจฉรยะแหงสกลชาง ณ วดตาเถร

ขงหนง ปฏมากรรมโบราณชนเอกทวดเจดยสหอง ไดเรยนรพทธคตและ

การสรางวดโบราณทวดเชตพน

จากนนเราไปตอทพพธภณฑสถานแหงชาตรามค�าแหง ชมศลปะ

โบราณวตถ และปฏมากรรมตางๆ มเรองราวในประวตศาสตรทนาสนใจ

และไดความรมากมายทไดฟงจากมคคเทศกครงน ท�าใหรสกรกและชนชม

รวมทงหวงแหนแผนดนไทย และรถงคณคาความเปนเมองมรดกโลกใน

สถานทแหงประวตศาสตรนขนมาอยางมากมายทเดย

025 I

MUST-TRYกจกรรมนาท�าเมอมาเยอน

เมองก�าแพงเพชร

กำาแพงเพชร เมองหนาดานทนา (หลง) รก

จ�าไดวาเคยมาทอทยานประวตศาสตรมรดกโลกก�าแพงเพชรแหงนเมอหลายปกอน ตอนนน

เนองจากยงไมมมคคเทศกทองถนน�าชม และใหความรของเกรดประวตศาสตรของเมองชากงราว

แหงน เราเลยไมมภาพความทรงจ�าทเปนรปเปนรางเทาไรนก แตในคราวนไดมโอกาสมาแบบใกลชด

และไดสมผสความนารกหลายอยางในเมองเลกๆ ทถอเปนเมองหนาดานของเมองหลวงเกาสมยสโขทย

เปนราชธาน ท�าใหพบวาหลายอยางในเมองก�าแพงเพชรแหงนมเพชรใหชนชมสมชอจรงๆ และเมอมา

เยอนแลวจะมทไหนนาสนใจและควรไปไหนท�าอะไรกนบาง ขออธบายแบบรวบรดไวดงน

กอนอนไปนมสการ พระบรม

ธาตนครชม พระบรมธาตสทองเรองรอง

ทคลายเจดยในพมา และไปผสเรองราว

ของเมองนครชมในทกยคสมยทศนยการ

ทองเทยวนครชม ชมภาพถายนครชมใน

อดต พรอมเรองราวในนยายของมาลย

ชพนจ นกเขยนผฝากรอยประวตศาสตร

ของเมองนไวในนวนยายหลายเลม เดน

ชมบานเกา รานขายทองทปดประต

ซอ-ขาย หากวยเตยวเจาอรอยในตลาดชม

และชมอาหารในตลาดยอนยคนครชม

ในวนศกร-เสาร-อาทตยแรกของทก

เดอนเวลา 16.00-21.00 น.

I 026

เดนชมวถชวตยานคลองสวนหมาก เทยวชมสถาปตยกรรมพนถน และไปชมบานขาวตอกอด ชมวธการท�าขนมโบราณทขนชอของทองถนโดยคณยายประภาศร เอกปาน สาธตใหชมทกขนตอน และอยาลมอดหนนขนมขาวตอกแสนอรอย รวมทงกระยาสารทกวนสตรโบราณมาชม มาถงเรอนคณยายแลวหามพลาด และยงมทองมวนสตรโบราณอรอยเดด ถงละแค 10 บาท

อยาลมเปาหมายหลกคอมงส พพธภณฑสถานแหงชาตก�าแพงเพชร ตามรอยสกลชางโบราณแหงเมองก�าแพงเพชร ผานปฏมากรรม และสกการะพระอศวรส�ารด ปางประทานพร องคแทหนงเดยวในประเทศไทย ทมความเชอวาหากไดมาสกการะทานจะไดรบความเจรญกาวหนา ชมประตมากรรม และพระพทธรปโบราณสดล�าคา รวมทงประวตดาบคบานคเมองก�าแพงเพชร (พพธภณฑสถานจงหวดก�าแพงเพชร เฉลมพระเกยรตฯ เปดทกวน 09.00-16.30 น. โทร. 0 5572 2342

นงรถรางเลาะเลยบก�าแพงเมองก�าแพงเพชร ชมประตเมอง ประตผ และบรรยากาศรอบๆ เขตก�าแพงมองทเขยวสดชนรมรนดวยตนไมใหญ พรอมชมวถชวตชาวเมองในแหลงมรดกโลก (สอบถามบรการรถรางไดท ศนยบรการขอมลทองเทยวเทศบาลก�าแพงเพชร โทร. 09 4636 6369)

เขาชมภายในอทยานประวตศาสตรก�าแพงเพชร ทไดชอวาเปนแหลงมรดกโลกอกแหงหนงของไทยเรา เดนดชมหลมขดคนทางโบราณคด ชมรองรอยความงดงามของ วดพระสอรยาบถ ณ จดนถามมคคเทศกทองถนคอยอธบายจะรสกถงคณคาของความงามในสถานทแหงประวตศาสตรไดมากขน รวมทงสมผสความงดงามของวดโบราณ คตการสรางวดโบราณของก�าแพงเพชร และสมผสความยงใหญของเมองประวตศาสตรก�าแพงเพชรผานสถาปตยกรรมทสรางจากศลาแลง กอนไปปดทายชมแสงอาทตยยามบายคลอยตกกระทบทก�าแพงวดชางรอบ ท�าความเขาใจ ภมจกรวาล และคตการสรางวดผานสถาปตยกรรมและปฏมากรรม (เปดทกวน 08.00-17.00 น. โทร. 0 5585 4736-7

รบประทานอาหารรมแมน�าปง ชมทศนยภาพสวยงามยามเยน และภาพสทองอรามของพระธาตนครชมโดดเดนในยามฟาพลบค�า (รานอาหารบานรมน�า โทร. 0 5572 2581)

กำ�แพงวดช�งรอบ

วดพระสอรย�บถ

027 I

Good to know เเรอง: Sasi

อาณาจกรสโขทย หรอรฐสโขทย (Kingdom of Sukhothai) ทตงอย

บนทราบลมแมน�ายม อดมสมบรณไปดวยทรพยากรและวฒนธรรม โดยเฉพาะ

เรองการกน ‘Gastronomy’ การกนอยในอาณาจกรสโขทยอดมไปดวยวตถดบ

และอารยธรรมในการบรโภค ควบคไปกบเมนทเปยมไปดวยภมปญญาทองถน

ดงมหลกฐานอางองผานการบนทกลงบนแผนศลาจารก “ในน�ามปลา ในนามขาว”

อพท. ซงเปนหนวยงานดแลพนทพเศษ อทยานประวตศาสตรสโขทย

ศรสชนาลย และก�าแพงเพชร จงผดไอเดยเสนทางทองเทยวแนวใหม

‘เปบต�านานมรดกโลกแหงอาณาจกรสโขทย’ (World Heritage Cuisine of

Sukhothai Kingdom) ธมกจกรรมทองเทยวเพอการเรยนรเกยวกบอาหาร

‘Gastronomy Tourism’ ซงผสมผสานกจกรรมดานอาหารและกจกรรมทอง

เทยวในรปแบบตางๆ เพอใหนกทองเทยวไดสมผสวถชวตทเรยบงาย ความสข

สงบ และมรดกวฒนธรรม ซงเปนคณคาของสโขทย โดยมอาหารเปนสอน�าทาง

ซง 2 พนทในสงกดพนทพเศษของอพท. ทจะประเดมเปนโครงการน�ารอง

กอนใคร ไดแก

1. ชมชนต�าบลเมองเกาสโขทย ซงเปนทตงของอทยานประวตศาสตร

สโขทย เตมไปดวยกลนอายของเรองราวแหงความจรงแท เชน ความสขสงบ

มรดกทางวฒนธรรม ฯลฯ

2. ชมชนบานคกพฒนา ชมชนทมความอดมสมบรณดานอาหาร ม

เรองราวเกยวกบสมนไพร สขภาพ ทงยงไมไกลจากต�าบลเมองเกา จงใชระยะ

เวลาเดนทางไมนานนก

วาแตอยากรกนแลวใชมยวา การทองเทยวตามเสนทางฟดทรปแบบน

เราจะไดชมเมนอะไรบางจากพนถนสโขทยทแสนอดมสมบรณ เราไปท�าความ

รจกอาหารดงเดมของทองทกนเลย

โครงการ Gastronomy Tourism ยงอยในชวงทดสอบเสนทาง นกทองเทยวทสนใจอยากเทยวแนวน สามารถสอบถามความคบหนาโครงการไดท อพท.4 ส�านกงานพนทพเศษอทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร โทร. 0 5561 0481-2

Gastronomy Tourism เทยวแนวใหม ชมของอรอยพนถน

เมนเดดแบบสโขทยแท1. ขนมขาวตอกพระรวง

สโขทยดงอยแลวเรองขาวตอกทไดมาจากขาวเปลอกควใหแตกออก

เปนดอกขาว ใชในการท�าพธมงคล ใชโปรยรวมกบดอกไมและเงนทอง

เปนเคลดวาใหรงเรองเฟองฟขยายออกไดเหมอนขาวตอก

และขาวตอกกเปนวตถดบในการท�า ‘ขนมพระรวง’ ขนมไทยโบราณ

ทหาทานไดยาก เพราะมวธการท�าหลายขนตอน แตยงพบไดทชมชนบานใต

ต�าบลเมองเกา อ�าเภอเมองสโขทยเทานน สมยปยาตายายของคนสโขทยมก

นยมท�ากนในงานบญ ประกอบดวย 2 วตถดบหลกคอ ขาวตอก และน�าตาล

โตนด น�ามาผานกระบวนการท�าจนไดขนมขาวตอกทมรสชาตหวานจากน�าตาล

ธรรมชาต แตไมหวานแหลม เคยวไดหนบๆ

2. กวยเตยวสโขทย

หลายคนเขาใจวากวยเตยวสโขทยคอ กวยเตยวตมย�าทใสถวปน ซง

บอกเลยวานนไมใชของแท เอกลกษณทแทของกวยเตยวสโขทย คอ รสหวาน

จากน�าตาลปบทท�าจากตาลโตนด แตตดรสเปรยวดวยการบบมะนาวผาซกลงไป

อาจเตมพรกปนตามชอบ กอนใสสวนประกอบอนๆ ผปรงจะตองลวกเสน

กวยเตยวแลวน�ามาคลกเคลากบน�ามนกระเทยมเจยวทไดจากกากหม

สวนประกอบอนๆ ไดแก หมแดง ลกชน หมสบ

และทขาดความเปนกวยเตยวสโขทยไมไดเลยคอ ถวฝกยาวหนแฉลบ

ลวกในน�าเดอดจนสก หมดกลนเหมนเขยว กวยเตยวสโขทย ใครจะทานน�าหรอ

แหงกไดทงนน

3. เมนอาหารจาก ‘ไขน�า’

ไขน�า ไมใชไข แตเปนพชน�า ลกษณะสเขยวขนาดเลกคลายไขปลา

กระจายคลมเหนอผวน�าเปนแพ มขนอยตามแหลงน�าทเปนน�านง เวลาเกบไขน�า

ตองใชสวงชอนขนมา แลวลางใหสะอาดโดยไขน�าทเกบไดจะน�าไปเปน

สวนประกอบของกจกรรมท�าอาหารตอไป ตวอยางเมนจากไขน�า ไดแกน�าพรก

แกงปา แกงเผด ไขเจยว

อนทจรง คนชนบทภาคเหนอและอสานนยมน�าไปประกอบอาหารกน

มานานตงแตสมยโบร�าโบราณแลว ไขน�ามรสมน มโปรตนสงมากถง 40%

ของน�าหนกแหง ทงยงวากนวามฤทธตานอนมลอสระ รกษาอาการทองผก

ตานการตดเชอ ชวยปรบสภาพรางกายใหเปนดางในคนทมภาวะเครยด และ

ชวยรกษาภาวะซดในคนทเปนโรคโลหตจางMORE INFO

I 028

เ Eat Outเรอง : วรภา

รงอรณแหงคว�มสข (และคว�มอรอย)รวมเดนทางทองเทยวดวยหวใจอนรกษ ณ อทยานประวตศาสตรสโขทย พรอมแวะอมทองอนใจไปกบ

3 รานอาหาร ณ จงหวดสโขทย ทเขารวมโครงการ Don’t Burn The Heritage

ครวบานจนทรฉายสบเนองจากความส�าเรจของธรกจบรการหองพกในพนทเมองเกาของตระกลเหมลกษณ

ไพโรจนทท�าธรกจโรงแรมหลายแหงในจงหวดสโขทย พวกเขายดถอวา อกหนงสงส�าคญในการบรการนนคอการใสใจในเรองอาหารการกน นจงเปนจดเรมตนของรานอาหาร ‘ครวบานจนทรฉาย’ ทตองการแบงปนประสบการณของอาหารไทยรสชาตเขมขน ทงยงมอาหารทะเลสดๆ สงตรงจากภาคตะวนออกไวคอยใหบรการส�าหรบผทรกและชนชอบอาหารทะเล ชอเมนแตละรายการเหนแลวกชวนสงสยวาเมนเหลานคออะไรกนนะ ทง ต�าตะบนจนทรฉาย สมต�าเสนใหญ ปนางโลม ไกยางจ�าเลยรก ไกนคก แกงออมสามเหด (สวนอยากรทมาของเมนไหน แนะน�าใหแวะมาถามทรานเอง รบรองไดค�าตอบแนนอน)

เมนแนะน�า : ปลากะพงเมองเกา โดดเดนดวยตะไครซอยพรอมน�าย�ารสจดจาน แกลมกบเนอปลากะพง ต�าตะบนจนทรฉาย เมนเอกลกษณสมต�ารสแซบพรอมเครองเคยงอยางแคบหม ไขตม รวมถง 3 เมนไก ทใครมาเปนตองเปดเมนสง ไกปลอง ไกเกานว และไกยางจ�าเลยรก เสรฟรอนๆ บนใบตอง

ขอมลเพมเตม : ครวบานจนทรฉาย โทร. 08 1971 5143 169/9 หมท 2 ตำาบลเมองเกา อำาเภอเมองสโขทย จงหวดสโขทย 64210

029 I

SUKHOTHAI TREASURE RESTAURANTมาดนแดนประวตศาสตร ถาจะใหไดอารมณยงขน กควรลมลองเมนต�ารบไทยทน�าวตถดบ

ทองถนหากนงาย มาปรงรสแตงแตมดวยเสนหจดจาน เราขอแนะน�าเมนสญชาตไทยทโดดเดน ณ หองอาหารบวชมพ ซงเปนสวนหนงของโรงแรม สโขทย เทรเชอร รสอรตแอนดสปา แหงน เสรฟอาหารนานาชาต แตเนนเอกลกษณความเปนไทยขนมาชโรงโดดเดน แกลมดวยบรรยากาศววธรรมชาตทแสนรมรน

เมนแนะน�า : ย�าปลาชอนฟ สลดกงแมน�างาด�า กวยเตยวสโขทยรสจดจาน แกลมรสหวานเยนขนใจดวยน�าดมสมนไพร เชน น�าอญชน น�าใบเตย น�าตะไคร

ขอมลเพมเตม : SUKHOTHAI TREASURE RESORT & SPA โทร. 0 5561 1555 ถนนจรดวถถอง เชอมระหวางเมองใหมและเมองเกา ซงเปนทตงของอทยานประวตศาสตรสโขทย www.sukhothaitreasure.com/

The Legendha Sukhothai Resortหองอาหารน�าคางสโขทย หองอาหารไทยดงเดมรมคลองแมร�าพน เปนรานอาหารไทย

รสชาตดงเดมทเปนทรจกและไดรบความนยมมานานกวา 15 ป หากคณคดวาการมาเทยวเมองเกา

เมองมรดกโลก รสชาตอาหารไทยทคนปากส�าคญพอๆ กบความอมเอมในบรรยากาศ ทนถอเปน

ทางเลอก

ดวยทตงของจงหวดสโขทย ทอยระหวางทางภาคเหนอและภาคอสาน หลายๆ เมนจงน�า

สวนผสมทจดจานของสองภาคมาเสรฟไวไดอยางลงตว เพลดเพลนกบเมนไทยแท ทงไกยางสโขทย

ทน�าไกทงตวน�าไปยางแบบไฟออนๆ เนอนม หนงกรอบ รสเดดยงขนเมอแกลมกบน�าจมไกสตร

เฉพาะ อมเอมกบรสอาหารแลว ทนยงมอบประสบการณตรงแดผมาพก ดวยการแสดงนาฏศลป

ไทยทกค�าคนจากวทยาลยนาฏศลปสโขทย นบเปนการน�าเสนอการทองเทยวในมมมองอนรกษและ

สรางความประทบใจยงนก

เมนแนะน�า : ไกอบฟาง แกงเลยงปลายาง ขนมจนน�ายา น�าพรกหนม

ขอมลเพมเตม : The Legendha Sukhothai Resort โทร. 08 2450 0178 หรอ 0 5563 3135 214 หมท 3 ตำาบลเมองเกา อำาเภอเมองสโขทย จงหวดสโขทย 64210 www.LegendhaSukhothai.com

I 030

Charming Old Town เสนหเมองเก�เรองราวของเมองเกาผานแผนฟลม หนงสอเกา ไปจนถงคลปสนๆ ทเตมไปดวยรองรอยแหงอดต

Always Sunset on Third Street

ป 2558 น ภาพยนตรเรอง Always จะมอายครบ 10 ปพอดทออกฉายครงแรกใน

ประเทศญปน และเปนภาพยนตรทหลายๆ คนคงจ�ากนไดวาท�าใหเราหวนนกถงชวตวยเดก

และบานเกาทเราเตบโต หนงวาดวยพลอตเรองฟลกด พดถงการ ด�าเนนชวต ความสมพนธ

ความหวง และความรกของสมาชกในชมชนเลก ๆ แหงหนงบนถนนสายท 3 โดยมกรงโตเกยว

ประเทศญปน ชวงหลงสงครามโลกครงท 2 (ประมาณครสตทศวรรษท 1950 หรอปโชวะท 31)

เปนฉากหลง มโตเกยวทาวเวอรทยงไมเสรจสมบรณเปนสญลกษณแหงการเรมตน และ

ความหวงทปลายขอบฟา

ภาคแรกเลาถงยคหลงสงคราม ป 1953 ถายทอดเรองราวชาวบานบนถนนสายท 3 แหง

กรงโตเกยว โดยมพนหลงเปนหอคอยโตเกยว พรอมรถยนตรนเกาทแลนตามทองถนน โดยม

คนตางวย ตางอาชพทสะทอนตวตนของผคนในเมองโตเกยว ทงเจาของกจการอซอมรถขโมโห

และครอบครว นกประพนธไสแหง คณหมอปากรายใจดทเกบง�าความเศราไวเมอครอบครวจาก

ไปหลงสงคราม สาวนอยทเดนทางจากตางจงหวดสเมองหลวง รวมไปถงสาวงามแหงรานสรา

ญปนอดตนางร�าในสถานเรงรมย

MOVIE

เ Entertainเรอง : Daft Pink

031 I

Charming Old Town

แมวาโตเกยวในวนนจะไมใชเมองเกา แตเมอหนงพาเรายอนอดตสวนวานเกาๆ นจงเปนเกรดเลกเกรดนอยวาดวยเรองเกาๆ ทเราอยากบอกคณ

ยามาซาก ผกำากบ ตองการนกแสดงผทมกลนอายของความเปนชาวญปนสมยโชวะ ดงนน เขาจงคดเลอกนกแสดงทเคยโดงดงจากภาพยนตรทออกฉายในสมยโชวะจรงๆ

ในภาคแรก ฉากรถไฟทสาวนอยมตสโกะเดนทางจากชนบทมาทำางานในกรงโตเกยว ใชแบบจำาลองขนาดเลกของหวรถจกรรน ซ 62

Youtube

ชวนคณคลกไปชมชาแนลยอดฮต ทนำาเสนอประวตศาสตร 100 ป (ของเรองแบบนกมดวย) 100 Years of Fitness in 100 Seconds : by Beneden UK

100 Years of...

ทวงทาออกกำาลงกายกมววฒนาการตาม ยคสมยดวยหรอน 100 Years of Lingerie in 3 Minutes : by Mode.com

อดตของชดชนในทงชายและหญงใน 100 ป (มงดวย) 100 Years of Beauty in 1 Minute : by WatchCut Video เทรนดเมกอพยอดฮตตงแตป 1910

ทามกลางบรรยากาศของอดตตวละครทกตวยนหยดดวยสงเดยวกนนนคอ

ชวตและความฝน นอกจากไดรบค�าชมจากคนด นกวจารณ แตผลงานทโดดเดนทสด

คอการไดรบรางวลแจแปนสอคาเดม ประจ�าป พ.ศ. 2549 ถง 12 สาขา พรอมกบ

ผลงานในภาค 2 และ 3 ตามล�าดบ ทเลาถงการเตบโตของตวละคร และบรรยากาศ

ของเมองโตเกยวในยค 1964 เมอประเทศญปนก�าลงจะเปนเจาภาพแขงขนกฬา

โอลมปก ผคนทวเมองตางตนเตน รถไฟหวจรวดชนคนเซนเปดใหบรการเปนครงแรก

บางเรองในชวต แมจะยอนเวลาไดตาม เราควรใหมนเกดขนเพยงครงเดยว เพอใหมนมความหมาย

QUOTE

-About Time –

I 032

ถนนเสนกวยเตยว : มองประวตศาสตรสงคมบางขนนนท ผานถนนและคลองส�ำนกพมพศลปวฒนธรรม : ผเขยน ยวด ศร ; ป 2558

เพราะอาหารในทองถนหนงจาน บอกอะไรเราไดมาก กวารสชาตความอรอย แตยงเปนสงสะทอนความเปนอย

และชวตของผคน เชนเดยวกบเรองราวในหนงสอเลมน ถนนเสนกวยเตยว ณ ยานบางขนนนท แหลงรานทเชอวา

เมอเดนไปภายใน 100 เมตร คณจะตองพบรานกวยเตยวสกหนงคหา เนอหาในเลมพาคนอานเดนทางยอนไปใน

ประวตศาสตรยานบางขนนนท เกาแกของธนบร และคลองชกพระทเตมไปดวยรานอาหารหลากเสนทงกวยเตยวเนอ

กวยเตยวเรอ กวยเตยวผดไทย ยอนไปในอดต 50-60 ป คนรนพอรนแมมกจะพายเรอขายในคลองชกพระมากอน

จากนนเมอยคของเรอโดยสารผานไป กลายเปนยคถนนและรถรา พอคาแมขายจงยายมาเปดรานเซงตกกนทงสน

หรอแมแตยคหนง จอมพล ป.พบลสงคราม ประกาศนโยบายรฐนยม สงเสรมใหคนไทยบรโภคกวยเตยวกน

เยอะๆ อกดวย ความสนกผานเรองราวเมนจานเสนนสะทอนใหเราเหนภาพของผคน เมองเกา และวถชวตทนาสนก

นาตดตามและนาน�าลายสอผานเมนหายากหลายๆ รานอกดวย

book

บนทกสวนตว ซ�ยร ส�ำนกพมพผเสอเดกๆ : เดกหญงซำยร ซำกำโมโตะ ; ป 2558

รำคำ : 575 บำท (เฉพำะสงจองเดอนธนวำคม สอบถำมไดทเฟซบก)

จากสมดบนทกกวา 1,100 เลมในโครงการสมดบนทกวยเยาว รนแรก ป 2557 ของส�านกพมพผเสอ หนงในนนไดมสมดบนทกของสาวนอย

คนหนงตอบกลบมา เธอเปนเดกวยประถม 8 ขวบทชนชอบการขดๆ เขยนๆ เธอรกการอาน และการอานนนกระตนใหเธออยากจดบนทก

เขาท�านองชอบเขยนกเลยชอบอาน ชอบอานกเลยชอบเขยน หนนอยคนนคอ ‘ซายร ซากาโมโตะ’ วย 8 ขวบ นกเขยนทอายนอยทสดของ

เมองไทยกบพอกเกตบกเลมแรก ภายใตการท�างานรวมกนกบบรรณธการรนใหญ คณมกฏ อรฤด บรรณาธการส�านกพมพผเสอและ

ศลปนแหงชาต สาขาวรรณศลป ประจ�าป 2555 อาจกลาวไดวา นคอหนงสอทเกดจากการท�างานรวมกนของคนสองวยกเปนได ในสมดบนทก

ซายรจดเกยวกบสงทพบเหน ความรสกนกคด ประสบการณ จนตนาการทมองโลกไมซบซอน เพราะแววตาของเดกคอความสดใส และไมเคย

โกหก นจงแทบจะเรยกวาไดวาเปนหนงสอทซอตรงและจรงใจทสดเลมหนง ทอยบนชนหนงสอ

ภำพ : https://www.facebook.com/butterflybook

033 I

Calendar เเรอง: ชมพฟวเชย

ธ.ค.

ม.ค.

ก.พ.

ส�ยลมหน�วๆ ช�งเหม�ะกบเปนชวงเวล�ออกไปสนกนอกบ�น เร�จงคดสรรกจกรรมชวนคณม�สดอ�ก�ศดรบลมหน�วกนเถอะ

Pakchong Slowlife Gathering 19-20 ธนว�คม 2558

โปรเจกตใหมลาจากความรวมมอกนของกลมคนรนใหมทใสใจศลปะแหงความรนรมย FACT Collective และ Pakchong

Slowlife ทจะพาคณไปสมผสชวตเนบชาพรอมเรยนรเขาใจในความเปนทองถนของชาวปากชอง ทงกจกรรมละเมยดอาหาร

ศลปะ วฒนธรรม ลงทะเบยน พรอมเขาพก คณจะไดพบกบกจกรรมนาสนใจพรอมทพกทามกลางธรรมชาตในฤดหนาว

ทดลองยอมคราม เดนเกบของปาในปาเลก (ใหอารมณเหมอนนางเอกหนงเรอง Little Forest เลยละ) ทดลองท�าสน�าและภาพพมพจากดอกไมใบไมในธรรมชาต ท�าอาหารดวยวตถดบในพนท และดนเนอรในสวนในบรรยากาศฤดหนาว ชมสาเกจากตนต�ารบ

จากญปน ทงหมดคอโปรแกรมทคดสรรแลวเพอใหคณไดดมด�ารบรชวตเรยบงายจากธรรมชาต เรมวน

เสารท 19 ธนวาคม 8.30 น. - วนอาทตยท 20 ธนวาคม 12.00 น. ทปากชอง (ราคาบตรพรอมหองพก เรมตน 8,500 บาท/ทาน

สอบถาม www.facebook.com/organic101workshop/)

สวสด คร�ฟท เชยงใหม5-10 ธนว�คม 2558‘Sawasdee Craft Chiang Mai’ ณ โครงการบานขางวด จงหวดเชยงใหม ซงมกมกจกรรมจดเวรกชอปสนกๆ ตลอดทงป ปลายปนจงขอเปดลานจดงานแฟรแบบฉบบสวสด คราฟทบาง จดตลาดสนคาท�ามอรวมสมย ชวนรานอาหารแนวกรนๆ งานคราฟทท�ามอ บรรยากาศชวนเพลน พรอมลานแสดงดนตรสด www.facebook.com/Sawadeecraft-Chiangmai

จอมบงม�ร�ธอน 17 มกร�คม 2559

งานวงมาราธอนทจดตอเนองยาวนานสปท 31 อาจกลาวไดวาเปนต�านานประเพณของคนรกการวงมายาวนาน ทกๆ ป จะมนกวงเพอสขภาพทวประเทศมารวมกจกรรมกวา 5

พนคน ชาวจอมบงรวมใจกนตงชอถนนทเปนเสนทางนกวงมาราธอนนวา ‘ถนนจอมบงมาราธอน’ 42.195 กโลเมตร และ

ในปนชงรางวลพระราชทาน สมเดจพระเทพ รตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

www.chombuengmarathon.com

เทศก�ลศลปะก�รแสดง ครงท 411-13 และ 18-20 ธนว�คม 2558เดอนสดทาย โคงสดทายแลว ส�าหรบ Performative Art Festival # 4 หอศลปวฒนธรรมแหงกรงเทพมหานครรวมมอกบเครอขายทางดานศลปะการแสดงในการรวมกนจดเทศกาลศลปะการแสดง พรอมเปนสอกลางระหวางศลปนการแสดงหลากสาขา และน�างานโชวหาชมยาก ทงศลปะการแสดงสด ศลปะการเตน Experiential Performance รวมถงการแสดงละครเวท ในเดอนธนวาคม พบโชว Si Ti Kay ทมาค�าสแลงการเปลงส�าเนยงอยางไรเดยงสาแตมาจากความรสกลกๆ

ในวนท 11-13 และ18-20 ธนวาคม โดย Effendy, the Artistic Director of The Substation สตดโอเตนชอดงจากประเทศสงคโปร www.bacc.or.th และ facebook/baccpageโทร 0 2214 6630-8 ตอ 530

I 034

เ News

คอลเลคชนแรกแบรนด ‘มรดกพระรวง’ ฝมอดไซเนอรไทยระดบโลก

องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคกรมหาชน)

หรอ อพท. รวมกบดไซนเนอรระดบแนวหนา รฐ เปลยนสข นกออกแบบเฟอรนเจอรและงาน

สงคโลก พบลย อมรจรพร สถาปนกและนกออกแบบงานพทธศลป กลธรตน มสายญาต

นกออกแบบเครองประดบและของตกแตงบาน ขนษฐา นวลตรณ นกออกแบบผลตภณฑผาทอ

และผประกอบการทองถน พลกโฉมวงการศลปะไทยรวมสมย สรางประวตศาสตรครงยงใหญ

โชวผลงานผลตภณฑดไซนใหม คอลเลคชนแรกของแบรนด ‘มรดกพระรวง’ โดยถายทอดผาน

4 กลมผลตภณฑแรก ประกอบดวย 1) เครองสงคโลก 2) เครองทอง-เครองเงน 3) ผาซนตนจก

และ 4) งานพทธศลป ไดคอลเลกชนน�ารองเปนผลงานทมความสวยงามโดดเดนดวยรปลกษณ

ผลตภณฑรวมสมย สอดคลองกบไลฟสไตลการใชชวตของคนในปจจบน ทงยงคงไวซงคณคา

ทางศลปวฒนธรรมแหงเมองพระรวง พรอมจดนทรรศการ ‘เสนหทซอนเรน’ โชวผลงานแบรนด

‘มรดกพระรวง’ บรเวณโถงนทรรศการ ชน 1 หอศลปฯ กรงเทพฯ

035 I

ยกระดบบคลากรทองเทยวพนเอก ดร. นาฬกอตภค แสงสนท ผอ�านวยการ องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษ

เพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท. นายแรนด เดอแบนด (Mr. Randy Durband) ประธานเจาหนาทบรหาร Global Sustainable Tourism Council หรอ GSTC สภาการสงเสรมและการออกแบบเกณฑมาตรฐานและตวชวดดานการทองเทยวอยางยงยนซงไดรบการยอมรบอยางสงในระดบนานาชาต ลงนามบนทกขอตกลง (MOU) รวมกนพฒนาทกษะความรดานการทองเทยวอยางยงยนใหแกบคลากรทองเทยวของไทย และแตงตง อพท. เปนผแทนประเทศไทยในการจดฝกอบรมหลกสตรน

พฒนาทรพยากรมนษยลมนำาโขงดร. นาฬกอตภค แสงสนท ผอ�านวยการ องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการ

ทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท. และ ดร.วชรศม ลละวฒน ผอ�านวยการ สถาบนความรวมมอเพอพฒนาเศรษฐกจลมน�าโขง (Mekong Institute หรอ MI) ลงนามบนทกขอตกลง (MOU) เพอน�าองคความรของ อพท. ในเรองการพฒนาดานการทองเทยวอยางยงยน ไปใชฝกอบรมเพอสงเสรมการพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศสมาชกในอนภมภาคลมน�าโขง หรอ GMS (Greater Mekong Sub-region)

I 036

เ News

อพท. นาน เปดตวตราสญลกษณ ‘นานเนอเจา’ เพราะเสนหของเมองนานคอความเปนอยและวฒนธรรม โดยเฉพาะวฒนธรรมการผลต

ผาพนเมอง พนเอก ดร. นาฬกอตภค แสงสนท ผอ�านวยการ องคการบรหารการพฒนาพนท

พเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท. จงประสานความรวมมอกบ

สถาบนพฒนาอตสาหกรรมสงทอ ซงมความช�านาญเรองการพฒนาผา เพอด�าเนนโครงการ

พฒนาสงทอเมองนาน พฒนาผานานใหเปนสนคาทระลกทมอตลกษณ จ�าหนายแกนกทองเทยว

และผมาเยอน ขณะทชมชนกมรายไดเพม ไดออกมาเปนตนแบบผลตภณฑผาทอเมองนาน

3 ประเภท คอ ผลตภณฑเสอผาแฟชน กลมผลตภณฑเคหะสงทอ และกลมผลตภณฑของ

ทระลกรวมกวา 30 รายการ

พรอมออกแบบตราสญลกษณ (Brand) ‘นานเนอเจา’ เปนรปพระธาตแชแหงสขาว

ดานในพระธาตมกระตายซงเปนปนกษตรประจ�าพระธาตแชแหง และดานลางพระธาตม

ภาษาองกฤษค�าวา NAN โดยตงเปาใหใชเปนตราสนคาสงทอประจ�าชมชนและสงเสรมดาน

การตลาด เพอกระตนและสรางการยอมรบผาทอเมองนาน

037 I

ชมรมพทกษหวหนยนจดหมายหนน อพท. ประกาศพนทพเศษ กระจายรายไดสชมชนตามนโยบาย คสช.

เมอเรวๆ น ชมรมพทกษหวหนมหนงสอขอเขาพบผอ�านวยการ องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอ

การทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท. เพอยนหนงสอขอสนบสนนการประกาศใหเมองหวหนและ

พนทโดยรอบเปนพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน โดยม ดร.ชวทย มตรชอบ ผชวยผอ�านวยการ อพท.

เปนผแทนรบหนงสอ

นายกรด โรจนเสถยร ผจดการชมรมพทกษหวหน กลาววา ชมรมและชาวหวหนมความตองการใหรฐบาล

ประกาศใหหวหนและชะอ�าเปนพนทพเศษโดยเรว ทงนเพราะชวงหลายปทผานมาธรกจทองเทยวของหวหนและ

พนทใกลเคยงเตบโตอยางตอเนอง ชาวบานและคนในพนทมความกงวลเรองปญหาสงแวดลอม ปญหาขยะ และ

ปญหาการจราจรทจะเกดตามมาพรอมการเตบโตของนกทองเทยว เมอทราบวา อพท. ไดเขาไปส�ารวจพนทตงแต

ป 2553 และเตรยมเสนอตอทประชมคณะรฐมนตรพจารณาประกาศพนทนใหเปนพนทพเศษเพอการทองเทยว

อยางยงยน จงไดขอเขาพบเพอยนหนงสอกบ อพท. และขอเปนหนงองคกรทพรอมสนบสนนการประกาศให

หวหน-ชะอ�า เปนพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน ภายใตการดแลของ อพท.

I 038

เ News

ปนไกดชมชนเพมเสนหเมองมรดกโลก องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน)

หรอ อพท. โดย ดร.ชวทย มตรชอบ ผชวยผอ�านวยการ อพท. น�าเสนอรายงานความคบหนา

ในการประชมคณะกรรมการนโยบายการทองเทยวแหงชาต หรอ ท.ท.ช. เมอตนเดอนสงหาคม

ทผานมา ซงม นางกอบกาญจน วฒนวรางกร รฐมนตรวาการกระทรวงการทองเทยวและกฬา

เปนประธาน เรองการด�าเนนโครงการพฒนามคคเทศกทองถนเชยวชาญมรดกโลกในพนท

อทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร เพอปนไกดชมชนเพมเสนหเมอง

มรดกโลก

จากผลการศกษาขององคการการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรมแหงสหประชาชาต

(UNESCO) ทระบสาเหตวาจ�านวนนกทองเทยวเมองมรดกโลกมจ�านวนลดลง เพราะขาด

มคคเทศกทองถนและผสอความหมายทองถนทเขาใจมรดกโลกและเขาใจพนททอยบรเวณ

โดยรอบพนทมรดกโลกอยางแทจรง อพท. จงประสานกบ UNESCO ประจ�ากรงเทพฯ เพอหารอ

และไดลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) กบ UNESCO ด�าเนนโครงการของ UNESCO

ทมงพฒนามคคเทศกทองถนในแหลงมรดกโลก เปนเวลา 2 ป (2557-2558) ซงปจจบน

จดฝกอบรมมคคเทศกทองถนเสรจแลวรวมกวา 40 คน แบงเปน กลมทฝกอบรมเพอเปนผสอน

(Training of Trainers) และกลมทฝกอบรมเพอเปนมคคเทศกทองถน (Training of Guides)

เพอน�าไปประกอบอาชพ โดยลาสดกรมการทองเทยวอยระหวางการพจารณาออกบตรมคคเทศก

เฉพาะ (วฒนธรรมทองถน) หรอบตรสน�าตาล มอบใหผผานการอบรมเพอน�าไปประกอบอาชพ

ในทองถนของตวเองตอไป ซงเปนการออกบตรประเภทดงกลาวครงแรกของประเทศไทย

039 I

เ Reader Survey

แจกฟร ! ‘นนทปฏมา: ทศนาพทธศลปนครนานหนงสอเลมพเศษเนองในศภวาระมงคลสมย ฉลองพระชนมาย ๕ รอบ ในสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร รวบรวมภาพถายพระพทธปฏมาองคส�าคญในเมองเกานาน พรอมประวตโดยยอ ส�าหรบ 20 ผโชคดทสงแบบสอบถามเขามารวมสนก

แบบสอบถ�ม (Reader Survey)สำารวจความพงพอใจและความคดเหน เพอเปนแนวทางในการปรบปรงคณภาพนตยสาร

ใหสอดคลองกบความตองการของผอานมากทสดเพศ � หญง � ชายอาย � ต�ากวา 30 ป � 30-35 ป � 36-39 ป � 40-44 ป � 45-49 ป � มากกวา 50 ประดบการศกษา � มธยมศกษาตอนตนหรอต�ากวา � มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. � ปวส./ ประกาศนยบตร � ปรญญาตร � ปรญญาโท หรอสงกวาอาชพ � พนกงานบรษท � รบราชการ � อาชพอสระ � แมบาน � เจาของธรกจ � อนๆ (ระบ)รายไดตอเดอน � ต�ากวา 20,000 บาท � 20,000 – 39,999 บาท � 40,000 – 59,999 บาท � 60,000 – 79,999 บาท � 80,000 – 100,000 บาท � 100,000 – 150,000 บาท � 150,000 – 200,000 บาท � 200,000 บาทขนไป คณรจกนตยสาร อพท. Travel จากทไหนเหตผลทสนใจอานนตยสาร อพท. Travel � เนอหานาสนใจ � การออกแบบสวยงาม � ชอชอบผเขยนคอลมน � อนๆคอลมนในนตยสาร อพท. Travel ทชนชอบ � Cover Story � Interview � My Story � สมภาษณ (พเศษ) � Thinking out Loud � Travelling � Must Check-in � Eat Out � Pick up � Good to Know � Entertain � Calendar � อพท . Newsคณจะใหคะแนนโดยรวมนตยสาร อพท. Travel กคะแนน (1 หมายถง ไมดเลย – 5 หมายถง ดมาก) � 1 � 2 � 3 � 4 � 5ค�าถามส�ารวจความพงพอใจตอนตยสาร อพท. Travel

เนอหาระดบความพงพอใจ

ดมาก ด พอใช ควรปรบปรง ควรปรบปรงมาก

ความนาสนใจและประโยชนทไดรบจากเนอหา

การจดรปแบบ ตวอกษร ภาพประกอบ และสสนของรปเลม

ความพงพอใจโดยรวมตอนตยสาร

สงทผอานตองการใหปรบปรงหรอมเพมเตมในนตยสาร อพท. Travel

กรณากรอกขอมลเพอความสะดวกในการสงขอมลขาวสารและของทระลกชอ นามสกล ทอย อเมล เบอรโทรศพทกรณาสงแบบสอบถามกลบมาท: องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) โทรศพท 0 2357 3580 ตอ 404 หรอ อพท. เลขท 118/1 อาคารทปโก ชน 31 ถนนพระรามท 6 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400 ตดตามประกาศรายชอผโชคดใน อพท. Travel ฉบบถดไป (สามารถถายเอกสารสงมาได กรณไมตองการตดหนงสอ)

คดเหนอยำงไรกบ

ขอเสยงหนอย!!!

I 040

เ Happiness by ควต�ำเรองและภาพ: ‘ควต�า’

ก�รเดนท�งเรมตนทบ�งละมงบางละมง คอ ชมชนบานชายทะเล

ทอยระหวางเมองแสงสของพทยากบทาเรออยางแหลมฉบง

เปนเมองตรงกลางทยงคงวถชวตแบบชาวเลไวอยางครบถวน

มธรรมชาตทยงอดมสมบรณ เปนชมชนทดำารงชวตกบชายทะเล

และรวมมอกนรกษาความอดมสมบรณทางธรรมชาตไปพรอมๆ กน

...ฉนนงจองทะเลเงยบ...

ปลอยสมองใหโปรงๆ มองทองทะเลโลงๆ

มเรอนอยใหญลอยโตงเตงอยกลางทะเล

เปนอกทะเลทไมมเกาอชายหาดกวนตา ไมมรมเรยงรายใหกวนใจ

เหมอนเรากำาลงถกโอบกอดดวยทะเลอยางจรงจง รสกสบายใจจรงๆ

จนกระทงมลงคนหนงซงเปนชาวเลแถวนน

เดนเขามาทกทายฉนดวยความเปนมตร

“มากนแซนดวชกงททะเลเนยนะ

มาทะเลทงท ทำาไมไมไปลองหากงหอยปปลาเองละ

ของสดๆ ทเราหามาเอง รสชาตอาจจะอรอยกวากไดนะ”

ฉน : “ทนหาไดเหรอลง”

ลง : “ไดส เพราะทนเปนการทองเทยวแบบเรยนรวถชาวเล มาถง

ถนชาวเลกลองเปนชาวเล ใชชวตแบบชาวเลด”

ฉน : “สดยอด ! มไรใหทำาบางครบ ?”

ลง : “เลนนำา หาหอย หาป หาปลา ออกเรอ ดำานำาดปะการง

ทเกาะนก และอกเยอะแยะมากมาย”

041 I

ดำานำา ตกหมก พายเรอคายค

ดวยนำาทะเลทเกาะนก ใสจนมองเหนหมสตวนำาและปะการง

จงทำาใหเกดกจกรรมทเรยกวา “ดำานำา” ทนนอกจากเลนนำาไดแลว

ยงมกจกรรมดำานำาดปะการงอกดวย ปะการงทเกาะนกยงคงสภาพสวยงาม

นำาทใสจนนกวาเปนแผนกระดาษใสบางๆ ปดทรายไว เหลาปลานอยใหญ

ตางแหวกวายใหเราไดเหนแบบใกลๆ เปนธรรมชาตทยงคงอดมสมบรณ

สามารถพายเรอคายค รบลมชมทะเลไดอยางเตมอม

เสรจแลวตอนเยนๆ เรายงสามารถไปทำาอาหารทะเลกนกนแบบสดๆ อกดวย

ตงแคมปดดาวกลางคนกเปนอกกจกรรม ทนมรองรบ

หรอจะออกไปตกหมกกมเชนกน

ถอเปนการทองเทยวครบวงจรทมากกวาการมาพกผอนอยางแนนอน

และเปนสถานททพรอมเปดรบนกทองเทยวทรกธรรมชาต

อยากมาเรยนรวถชาวเล

และตองการรกษาสงสวยงามเหลานใหคนอนไดมาเทยวตอเทานนจรงๆ

ความสขของการไดทองเทยวแบบสมผสถงชวตชาวเล

เปนความสขทมากกวาการมาแลวกลบ

เพราะอยางหนงทเราได ไมใชแคความสบายทไดพกผอน

แตเราไดเรยนรวา ทำาไมคนในชมชนบางละมงแหงนถงไดรกทะเล

ของพวกเขายงกวาชวต

การมาของฉนครงน ทำาใหฉนมองทะเลเปลยนไป

ฉนรสกไดถงลมหายใจของทะเล และคนในชมชนทน ทเกอกลกนอยางสมดล

I 042

นอกจากน ทชมชนบานชายทะเลบางละมง

ยงมการอนรกษและฟนฟธรรมชาตดวยการคนสทองทะเล

โดยมโครงการธนาคารปมา (ปไขนอกกระดอง) ธนาคารแมพนธกง

แชบวย การเลยงหอยหวาน การทำาปะการงเทยม

จากความรวมมอของคนในชมชน และการสนบสนนของหนวยงานตางๆ

นคงเปนการมาเทยวทะเลในอกความรสกหนง

การมาสมผสชวตชาวเลทน ไดเรยนร ไดเหน ไดกน ไดสมผส ไดลงมอทำา

มนกอใหความสขทมากกวาการมาเลนนำา รบลม และกลบบาน

กไดความสขเหมอนกน แตความสขแบบนนอาจจางหายเรวไป

แตความสขแบบทฉนไดรบจากทะเลทน มนเปนความสขทยงยน

และเปนความสขทสามารถตอพลงใหฉนกลบไปตอสกบปญหาตางๆ ได

อยางแนนอน

TO BE CONTINUE ตดตาม ‘ควต�า’ ไปคนหาความสขทยงยน ตอนตอไป...ฉบบหนา

043 I

•องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) 118/1อาคารทปโกชน31ถนนพระรามท6พญาไทกทม.10400 โทร.023573580ตอ404

•รานArtCafeชนลางหอศลปกรงเทพฯ

•รานPLATO,CDCอาคารCเฟส1

•รานกาแฟดอยชาง10สาขา--กรงเทพฯ,ลาดพราววงหน,เพชรบร,หวหน,สราษฎรธาน,กระบ,นครศรธรรมราช, อบลราชธาน,มหาวทยาลยรงสต,สนามบนหาดใหญ

•Suzukicoffee4สาขา--อาคารเวฟเพลสเพลนจต,บกซเอกซตรารชดาภเษก,อาคารซพฟอรจน,อาคารสาทรธาน

•GoldenPlace7สาขา--พระราม9,ซพทาวเวอร,สะพานสง,ศรราช1ศรราช2,ศนยราชการ,มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

•Boncafé 10สาขา--กรงเทพฯ,เชยงใหม,หวหน,เกาะสมย,กระบ,พทยา,พษณโลก,ภเกต,อบลราชธาน,อดรธาน

•GloriaJean6สาขา--อาคารแกรนดพารคววอโศก,ดจตอลเกตเวยสยามสแควร,เควลเลจ, ตกมาลนนท,อมตนครชลบร,ฮอนดาบกวงส

•ส�านกงานพนทพเศษหมเกาะชางและพนทเชอมโยง เลขท222หมท3ต�าบลทาโสมอ�าเภอเขาสมงจงหวดตราด23150

•ส�านกงานพนทพเศษเมองพทยาและพนทเชอมโยง เลขท350หมท12(หองประชมวลลานาวน)ถนนหาดจอมเทยนต�าบลหนองปรออ�าเภอบางละมงจงหวดชลบร20150

•ส�านกงานพนทพเศษอทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-ก�าแพงเพชร โครงการซนเซตเพลสเลขท55/13หมท12ถนนจรดวถถองต�าบลบานกลวยอ�าเภอเมองสโขทยจงหวดสโขทย64000

•ส�านกงานพนทพเศษเลย เลขท35/59อาคารมวนมณชน5ถนนนกแกวซอย3ต�าบลกดปองอ�าเภอเมองเลยจงหวดเลย42000

•ส�านกงานพนทพเศษเมองเกานาน เลขท55ถนนมหาพรหมต�าบลในเวยงอ�าเภอเมองนานจงหวดนาน55000

•ส�านกงานพนทพเศษเมองโบราณอทอง เลขท939/3หมท6ถนนมาลยแมนต�าบลอทองอ�าเภออทองจงหวดสพรรณบร72160

ชองทางรบนตยสาร

อพท. จบมอกบ โลเคล อไลค พาทานไปทองเทยวจงหวดนาน เมองเกาทมชวต ทดลองใชชวตชาๆ สมผสการทองเทยวในมมมองใหม ทใชชอวา

‘Low Carbon’ การทองเทยวทมแนวคดแกไขปญหาโลกรอน ใสใจสงแวดลอม

ส�าหรบโปรแกรมนจะเปนการทองเทยวทจะพาไปเรยนรวถชวต ศลปวฒนธรรม และประเพณ ตามหาแรงบนดาลใจจากงานศลป ใชเวลากบตวเอง

และสงรอบกายมากขน รวมกนลดการใชรถยนต เปลยนมาเดนหรอปนจกรยาน ใชทรพยากรตางๆ รวมกนใหมากขน ลมรสอาหารพนเมองแตๆ รวมไปถง

เลอกพกโรงแรมทใสใจสงแวดลอม

ออกเดนทาง 22-24 มกราคม 2559 คาใชจายทานละ 5,800 บาท (หมายเหต : ราคานไมรวมคาเครองบนหรอพาหนะเดนทางไปจงหวดนาน)

มารวมกนหาค�าตอบทเขาวากน ผานการทองเทยว ‘นาน’ มมมองใหม

เขาวากนวา ‘นาน’ เปนเมองเลกๆ สงบและเงยบๆ

เขาวากนวา ‘นาน’ เปนเมองผานเพอไป จงหวดอน ใครทจะมาทนตองตงใจมาจรงๆ

เขาวากนวา ‘นาน’ เปนเมองเกาทมชวต ยงคงไวซงคณคาทางศลปวฒนธรรม

ศาสนา และประวตศาสตร

เขาวากนวา ‘นาน’ ทกวนนเปลยนแปลง ไปเยอะ

เขาวากนวาอยางนน แตเราวา...

สอบถามรายละเอยดเพมเตม : โลเคล อไลค 08 4312 3197 (เค), 08 1006 3030 (ตาล)

เทยวแบบคนไมเอาถาน (Low Carbon Tourism)