ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ...

16
ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ УЛААНБААТАР ХОТ 2015.11.27 Илтгэгч: А.ЛУВСАН-ОЧИР Зах зээл, үнэ тарифын албаны дарга [email protected]

Transcript of ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ...

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН

ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН

ЗОХИЦУУЛАЛТ

УЛААНБААТАР ХОТ 2015.11.27

Илтгэгч: А.ЛУВСАН-ОЧИР

Зах зээл, үнэ тарифын албаны дарга

[email protected]

1. ХУУЛЬ ЭРХ ЗҮЙ

I. ӨРСӨЛДӨӨНИЙ ТУХАЙ ХУУЛЬ

II. ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ТУХАЙ ХУУЛЬ

III. ЗҮЙ ЁСНЫ МОНОПОЛЬ БОЛОН ДАВАМГАЙ БАЙДАЛТАЙ АЖ АХУЙ ЭРХЛЭГЧИЙГ

ТОГТООХ ЖУРАМ

IV. ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗАХ ЗЭЭЛД ЗҮЙ ЁСНЫ МОНОПОЛЬ БОЛОН ДАВАМГАЙ

БАЙДАЛТАЙ АЖ АХУЙ ЭРХЛЭГЧИЙГ ТОГТООХ АРГАЧЛАЛ

V. ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ҮНЭ, ТАРИФ ТОГТООХ ЗӨВЛӨМЖ, АРГАЧЛАЛ

VI. ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ТАРИФЫГ ХЯНАХ ЖУРАМ

2

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

3

ЗҮЙ ЁСНЫ МОНОПОЛИЙН

ЗОХИЦУУЛАЛТ

Эдийн засгийн бодит өсөлтийг хадгалах

Хөрөнгө оруулалтын өгөөжийг нэмэгдүүлэх

Хэрэглэгчийн эрх ашгийг хамгаалах

ДАВАМГАЙЛАГЧИЙН

ЗОХИЦУУЛАЛТ

Шударга өрсөлдөх нөхцөл бүрдүүлэх

Зах зээлийн таатай орчинг бүрдүүлэх

Хэрэглэгчийн эрх ашгийг хамгаалах

ҮНЭ ТАРИФЫН

ЗОХИЦУУЛАЛТ

Өртөгт баримжаалах

Ялгаваргүй байх

Нээлттэй байх

2. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ЗОХИЦУУЛАЛТЫН ШААРДЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

1. “Өрсөлдөөний тухай” хууль болон Засгийн Газрын 2010 оны 298

дугаар тогтоолоор батлагдсан “Зүй ёсны монополь болон давамгай

байдалтай аж ахуй эрхлэгчийг тогтоох журам”

2. Харилцаа холбооны зохицуулах хорооны 2012 оны 74 тоот тогтоолоор

батлагдсан “Харилцаа холбооны зах зээлд зүй ёсны монополь болон

давамгай байдалтай аж ахуй эрхлэгчийг тогтоох аргачлал”

4

Зүй ёсны монополь болон давамгай байдалтай аж ахуй эрхлэгчийн эрх, үүрэг

Зүй ёсны монополь болон давамгай байдалтай аж ахуй эрхлэгчийн бүртгэл, хяналт

Зах зээлийн хүчийг тодорхойлох

Зах зээлийн төвлөрлийг тооцох

Зах зээлийн газар зүйн хил хязгаарыг тогтоох

Бараа бүтээгдэхүүний хүрээг тодорхойлох

Зүй ёсны монополь болон давамгай байдалтайг тогтоох

Нийтлэг үндэслэл

Давамгай байдал бий болсноор зах зээлд үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг тооцох

Зах зээлд нэвтрэх боломжийг тооцох

Зах зээлийн төвлөрлийг тооцох (Herfindahl-Hirschman Index (HHI))

Аж ахуйн нэгжийн зах зээлд эзлэх хувийг тогтоох

Зах зээлийн газар зүйн хил хязгаарыг тогтоох

Үйлчилгээний хүрээг тогтоох

Давамгай байдалтайг тогтоох үе шат

Нийтлэг үндэслэл

3. ӨРСӨЛДӨӨНИЙ ЖУРАМ, АРГАЧЛАЛ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

Мэдээлэл цуглуулж боловсруулалт хийх

Зах зээлд эзлэх хувь хэмжээг тогтоох болон

тухайн зах зээлд өрсөлдөөний дүн шинжилгээ хийх

Судалгаа дүгнэлтийг холбогдох

мэдээллийн хамт эрх бүхий байгууллагад

хүргүүлэх

Эрх бүхий байгууллагын

шийдвэрийг хүлээн авч олон нийтэд мэдээлэх, зарлах

Давамгайлагч болон зүй ёсны монополь үйлчилгээний үнэ

тариф,өрсөлдөөний бусад зохицуулалтууд

Үйлчилгээ эрхлэгчидХарилцаа холбооны

зохицуулах хороо

Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө

газар

Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө

газар

Харилцаа холбооны зохицуулах хороо

Харилцаа холбооны зохицуулах хороо

321 4 5

5

4. ДАВАМГАЙЛАГЧ ТОГТООХ ҮЕ ШАТ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

1. “Харилцаа холбооны тухай” хуульд заасан Харилцаа холбооны

зохицуулах хорооны бүрэн эрхийн дагуу тус хорооны 2015 оны 57 дугаар

тогтоолоор батлагдсан “Харилцаа холбооны салбарын үйлчилгээний

тариф хянах журам”

2. Харилцаа холбооны зохицуулах хорооны 2015 оны 07 тоот

тогтоолоор батлагдсан “Харилцаа холбооны үйлчилгээний үнэ,

тариф тогтоох зөвлөмж аргачлал”

6

Тарифийн мөрдөлтөд хяналт тавих

Тарифийг хянахад хэрэглэгдэх аргачлалууд

Тарифийг хянахад баримтлах үндэслэлүүд

Тарифийн үндэслэлийг хянах

Тарифийг хянахад баримтлах үндсэн зарчмууд

Нийтлэг үндэслэл

Үйлчилгээний үнэ, тарифийг тогтоох аргачлал

Өртөгт суурилсан аргаҮнийн харьцуулалт

хийх аргаХосолмол дунджийн

арга

Эдийн засгийн үр ашгийг тооцох зарчим

Нөөцийг зөв хуваарилах үр ашиг.

Үйлдвэрлэлийн үр ашиг.

Динамик үр ашиг

Нийтлэг үндэслэл

5. ҮНЭ ТАРИФЫН ЖУРАМ, АРГАЧЛАЛ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

Үнэ тариф тогтоосон үндэслэлээ ирүүлэх

Тариф тогтоосон үндэслэлд дүн

шинжилгээ хийх

Судалгаа дүгнэлтийг холбогдох

мэдээллийн хамт хэлэлцүүлэх, эрх

бүхий байгууллагад хүргүүлэх

Шийдвэрийг хүлээн авах, олон нийтэд мэдээлэх, зарлах

Үнэ тарифын мөрдөлтөд хяналт

тавих

Шинээр үйлчилгээ эрхлэгчид, Зүй ёсны

монополь болон давамгай байдалтай аж ахуй эрхлэгчид

Харилцаа холбооны зохицуулах хороо

Харилцаа холбооны зохицуулах хорооны

хуралдаан,

Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө

газар

Харилцаа холбооны зохицуулах хороо

Харилцаа холбооны зохицуулах хороо

321 4 5

7

6. ҮНЭ ТАРИФЫГ ХЯНАХ ҮЕ ШАТ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

ҮНЭ ТАРИФ нь:

Үйлчилгээний чанар, хэрэглэгчийн эрх ашигт нийцсэн байх

Төлбөрийн чадварт тохирсон уян хатан байх

Шударга бус аргаар зах зээлээс ижил төрлийн үйлчилгээ эрхлэгчийг

гаргах зорилго агуулаагүй байх

Ижил төрлийн үйлчилгээнд ялгаваргүй байх

Төгрөгийн ханшийн өөрчлөлттэй уялдан зохицсон байх

1

2

3

4

5

8

7.ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТЫН ҮНДСЭН ЗАРЧИМ, АРГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

Үндсэн аргачлалууд:

1. Өртөгт суурилсан арга

2. Үнийн харьцуулалт хийх арга (Benchmarking),

3. Хосолмол дунджийн арга

Өртөгт

суурилсан арга

“Top Down” –

“ дээрээс доош”

“Bottom-Up” -

“доороос дээш”

Өртгийг бүрэн

хуваарилах –

FDC (Fully distributed

cost)

Урт хугацааны өсөн

нэмэгдүүлсэн зардал -

LRIC (long-run

incremental costs)

9

8. ҮНЭ ТАРИФ ТОГТООХ АРГАЧЛАЛ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

7.1. ITU - regulation toolkit

Олон улсын цахилгаан холбооны байгууллага

(ОУЦХБ)-аас гаргасан зөвлөмж:

1. Эдийн засгийн үр ашигтай байх

2. Өртөгт баримжаалсан байх

3. Технологийн ялгаваргүй байх

4. Өрсөлдөөнийг дэмжсэн байх

10

9. ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗӨВЛӨМЖ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

7.2. WTO TELECOMMUNICATIONS SERVICES: REFERENCE PAPER

Дэлхийн худалдааны байгууллага (WTO)-аас

гаргасан зөвлөмжид үйлчилгээний үнэ тарифыг

тогтоохдоо дараах хүчин зүйлсүүдийг тооцохыг

зөвлөсөн байдаг. Үүнд:

1. Өртөгт баримжаалсан байх;

2. Ил тод байх;

3. Ялгаваргүй байх

4. Хэрэглэх боломжтой байх;

5. Техник эдийн засгийн үндэслэлийг тооцсон байх;

11

10. ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФИЙН ЗӨВЛӨМЖ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

11.1. Зүй ёсны монополь болон давамгай байдалтай аж ахуйн нэгж:

12

11.ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

Тус хорооноос харилцаа холбооны салбар дахь дараах үйлчилгээнүүдийн зах зээлийн судалгаа, мэдээллийг

2014 оны жилийн эцсийн байдлаар хийж Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газарт хүргүүлээд байна. Үүнд:

1. Мэдээлэл холбооны сүлжээний үйлчилгээ (Худаг сувагчлалын түрээсийн үйлчилгээ)

2. Радио телевизийн газрын дахин дамжуулах сүлжээ байгуулах түүнийг ашиглах үйлчилгээ

3. Шуудангийн сүлжээ байгуулах түүнийг ашиглах үйлчилгээ /ШӨХТГ-ын шийдвэр гараагүй байна/

4. Интернетийн бөөний үйлчилгээ

5. Телевиз, радиогийн олон суваг дамжуулах үйлчилгээ /ШӨХТГ-ын шийдвэр гараагүй байна/

6. Телевиз радиогийн олон сувгийг хиймэл дагуулаар дамжуулах үйлчилгээ

7. Цахилгаан холбооны үйлчилгээ

8. Хот, хот хоорондын шуудангийн үйлчилгээ /ШӨХТГ-ын шийдвэр гараагүй байна/

9. Улс хоорондын буухиа шуудангийн үйлчилгээ /ШӨХТГ-ын шийдвэр гараагүй байна/

10. Улс хоорондын шуудан, илглээлтийн үйлчилгээ /ШӨХТГ-ын шийдвэр гараагүй байна/

Үүнд:

11.2. Зүй ёсны монополь аж ахуйн нэгж:

№Аж ахуйн нэгж,

байгууллагын нэр

Бараа бүтээгдэхүүний

хүрээ

Зах зээлийн газар зүйн

хил, хязгаар

Үнэ тарифын

зохицуулалт

1 “ДДишТВ” ХХК (ШӨХТГ-ын 2015 оны 06 тоот тогтоол)

Телевиз радиогийн олон

сувгийн үйлчилгээг хиймэл

дагуулаар дамжуулах

үйлчилгээний зах зээл

Монгол Улс

Үнэ тариф хянуулах талаар

албан тоот хүргүүлсэн

/холбогдох мэдээлэл ирүүлээд

байна/

2"Радио телевизийн

үндэсний сүлжээ" УТҮГазар (ШӨХТГ-ын 2015 оны 12 тоот тогтоол)

Радио, телевизийн газрын

дахин дамжуулах сүлжээ

байгуулах, түүнийг ашиглах

үйлчилгээний зах зээл

Монгол улсҮнэ тарифын судалгаа,

мэдээллийн ШӨХТГ-т

хүргүүлээд байна.

3

“Мэдээлэл холбооны

сүлжээ” ТӨХК2014 оны байдлаар шинэчлсэн

судалгааг ШӨХТГазарт хүргүүлсэн

Мэдээлэл холбооны

сүлжээний хотын доторх худаг,

сувагчлалын түрээсийн

үйлчилгээний зах зээл

Улаанбаатар хот,

1. Архангай

2. Баян-Өлгий

3. Баянхонгор

4. Булган

5. Говь-алтай

6. Дорноговь

7. Дорнод

8. Дундговь

9. Завхан

10. Өвөрхангай

11. Өмнөговь

ШӨХТГ-ын 2015 оны 05-р

сарын 08-ны 11 тоот

тогтоолоор үйлчилгээний үнэ

тариф батлагдсан.

12. Сүхбаатар

13. Сэлэнгэ

14. Төв

15. Увс

16. Ховд

17. Хөвсгөл

18. Хэнтий

19. Дархан-Уул

20. Орхон

21. Налайх

22.Багануур зэрэг

аймгуудын төвүүдэд

13

11.ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

11.3. Давамгай байдалтай аж ахуй нэгж:

№Аж ахуйн нэгж

Байгууллагын нэр

Бараа бүтээгдэхүүний

хүрээ

Зах зээлийн газар

зүйн хил хязгаар

Үнэ тарифийн

зохицуулалт

1“Мобиком” ХХК

(ШӨХТГ-ын 2015 оны 13 тоот

тогтоол)

Үүрэн телефон холбооны

үйлчилгээний зах зээлдМонгол улс ХХЗХорооны 2009 оны 63-тоот тогтоол

2“Юнител” ХХК

(ШӨХТГ-ын 2015 оны 13 тоот

тогтоол)

Үүрэн телефон холбооны

үйлчилгээний зах зээлдМонгол улс

Үнэ тарифын судалгаа мэдээллийг

боловсруулж байна.

3“МЦХ” ХК

(ШӨХТГ-ын 2015 оны 13 тоот

тогтоол)

Суурин телефон холбооны

үйлчилгээний зах зээлдМонгол улс

4“Юнивишн” ХХК

(ШӨХТГ-ын 2015 оны 13 тоот

тогтоол)

Суурин телефон холбооны

үйлчилгээний зах зээлдМонгол улс Зохицуулалт хийгээгүй

5“Жемнет” ХХК

(ШӨХТГ-ын 2012 оны 11 тоот

тогтоол)

Интернетийн бөөний урсгалын

үйлчилгээний зах зээлдМонгол улс

Үнэ тариф хянуулах талаар албан тоот

хүргүүлсэн.

14

11.ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

15

1. Өрсөлдөөний талаар бие даасан зохицуулалт хийх

2. Технологийн нэгдэн нийлэлттэй холбоотой зохицуулалт хийх

3. Хэрэглээний хандлагатай холбоотой зохицуулалт хийх

4. Давамгайлагчийн үйл ажиллагааг хянахад урьдчилсан /ex ante/ болон

дараа хийх /ex post/ зохицуулалтын зарчмыг тодорхой болгох

Гурвалсан үйлчилгээ, дата 3G.. гм

Багцын үйлчилгээ...

12. ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТАД

ТУЛГАМДАЖ БУЙ АСУУДЛУУД

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАЛТ – 2015 | ДУГУЙ ШИРЭЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГА

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФИЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ САЛБАРЫН ӨРСӨЛДӨӨН, ҮНЭ ТАРИФЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ

16

АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАНД

БАЯРЛАЛАА