...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน...

204

Transcript of ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน...

Page 1: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร
Page 2: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร
Page 3: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร
Page 4: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร
Page 5: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

“...คณธรรมททกคนควรจะศกษา

และนอมนำมาปฏบต มอยสประการ

ประการแรก คอการรกษาความสจความจรงใจตอตวเอง

ทจะประพฤตปฏบตแตสงทเปนประโยชนและเปนธรรม

ประการทสอง คอการรจกขมใจตนเองฝกใจตนเอง

ใหประพฤตปฏบตอยในความสจความดนน

ประการทสาม คอการอดทน อดกลนและอดออมทจะไมประพฤตลวง

ความสจสจรต ไมวาจะดวยเหตประการใด

ประการทส คอการรจกละวางความชว ความทจรต

และรจกสละประโยชนสวนนอยของตนเพอ

ประโยชนสวนใหญของบานเมอง...”

พระราชดำรส ในพระราชพธบวงสรวงสมเดจพระบรพมหากษตรยาธราชเจา

ณ ทองสนามหลวง วนจนทร ท ๕ เมษายน ๒๕๒๕

Page 6: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คำนำตามแผนยทธศาสตรสำนกงานคณะกรรมการปองกนและ

ปราบปรามการทจรตแหงชาต5ป(พ.ศ.2551-2555)ยทธศาสตร

ท 1 รณรงคเสรมสรางวฒนธรรมสจรต แผนงานสงเสรมคณธรรม

จรยธรรม และวนย โครงการสงเสรมธรรมาภบาล (Good

Governance)และบรรษทภบาล(CorporateGovernance)ในกลม

เปาหมายภาครฐวสาหกจและธรกจเอกชนประกอบกบแนวทางการ

ปฏบตตามอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานการทจรต

ค.ศ.2003 (United Nations Convention Against Corruption :

UNCAC) ใหสงเสรมการมสวนรวมอยางเขมแขงของบคคล และ

กลมตาง ๆ นอกจากภาครฐในการปองกนและตอตานการทจรต

คอรรปชน เชน ภาคประชาสงคม องคกรภาคเอกชน และองคกร

ระดบชมชนทองถนเปนตน

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต ไดจดตงสำนกปองกนการทจรตภาครฐวสาหกจและธรกจเอกชน โดยมอบหมายภารกจในการขบเคลอนสงเสรมธรรมาภบาล (Good Governance) และบรรษทภบาล (Corporate Governance) เพอลดปญหาการทจรตคอรรปชนในกลมเปาหมายภาครฐวสาหกจและธรกจเอกชน ใหเปนรปธรรมและ มประสทธภาพ และเพอบรรลผลตามภารกจดงกลาว สำนกปองกนการทจรตภาครฐวสาหกจและธรกจเอกชน จงไดรวบรวมองคความรตาง ๆ ทเกยวของกบการสงเสรมหลกธรรมาภบาล (Good Governance) และบรรษทภบาล (Corporate Governance) ตลอดจนหลกการดำเนนธรกจ ทตองรบผดชอบตอสงคมโดยรวม หรอ CSR (Corporate Social Responsibility) ในรปแบบหนงสอ “คณธรรม นำธรกจ” โดยหวงเปนอยางยงวาผอานจะไดนำความรดงกลาวไปใชใหเกดประโยชนและสรางแนวคดรวมกน ในการสงเสรมใหมการนำหลกธรรมาภบาลและบรรษทภบาลมาใชในการดำเนนธรกจอยางกวางขวาง อนจะสงผลใหลดปญหาการ ทจรตคอรรปชนในภาพรวมของประเทศดวย

ขอขอบคณนกวชาการ ผเขยนบทความ และคณะทำงานดำเนนการรวบรวมขอมลและจดทำเอกสารสอประชาสมพนธ สำนกปองกนการทจรตภาครฐวสาหกจและธรกจเอกชน ตลอดจนผเก ยวของทกทานททำใหหนงสอ “คณธรรม นำธรกจ” เลมนสำเรจลลวงไดดวยด และจะไดพฒนาปรบปรงใหมคณคามากยงขนในโอกาสตอไป

คณะผจดทำ

Page 7: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สารบญสารจากประธานกรรมการ ป.ป.ช. : นายปานเทพกลาณรงคราญ 6

คำนยมของกรรมการ ป.ป.ช. : ศาสตราจารยดร.ภกดโพธศร

“แนวคดการปองกนการทจรตภาคเอกชน” 8

บทความเชงวชาการ

ศาสตราจารยดร.เมธครองแกว

“นกเศรษฐศาสตรมองความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมอยางไร ?” 11

ดร.โสภณพรโชคชย

“แนวทางการแกปญหาทจรตคดโกงในภาคธรกจเอกชน” 23

นายสถาพรโคธรานรกษ

“การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน 35

นายพฒนชยกลสรสวสด

“จรรยาบรรณทางธรกจ ไมทำแลวจะเสยใจ” 57

ดร.เอกชยอภศกดกล

“ความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมจากภาระสยทธศาสตร” 65

ดร.สมเกยรตตงกจวานชย

“ปาฐกถาเรองเศรษฐธรรมในยคโลกาภวตน : ทนนยม VS ศลธรรม” 77

ดร.สมฤทธยศสมศกด

“คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย” 87

มานดาซนเมอรแมน

“บรรษทภบาล” ทำไม และเพอใคร 105

BusinessThai

“บรรษทภบาลปลกไมขน เมอกำไรมเหนอภาพลกษณ” 109

สถานการณปญหาการคอรรปชน 113

ภาคผนวก 129

Page 8: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�

สำนกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรต

แหงชาตหรอทรจกกนในนาม“สำนกงานป.ป.ช.”ไดจดพมพและ

เผยแพรหนงสอ “คณธรรม นำธรกจ” เพอเผยแพรองคความร

ความเขาใจ และสงเสรมสนบสนนใหภาคธรกจเอกชนประกอบการ

ดวยหลกบรรษทภบาลทด (Good Corporate Governance)

ประมวลจรยธรรม(CodeofConduct)และหลกเศรษฐกจพอเพยง

ซงเปนแนวทางหนงในการแกไขปญหาการทจรตทเกยวกบการ

ดำเนนธรกจและในภาพรวมของประเทศ ในโอกาสน ผมขอสง

ความปรารถนาดมายงทานนกธรกจ และพนองประชาชนทเคารพ

รกทกทาน

สารจากประธานกรรมการ ป.ป.ช.

นายปานเทพกลาณรงคราญประธานกรรมการ ป.ป.ช.

Page 9: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �

ปญหาการทจรตคอรรปชนเปนปญหาสำคญท

กอใหเกดความเสยหายอยางรนแรงตอระบบเศรษฐกจ

สงคม การเมอง และการพฒนาประเทศของเรามา

อยางตอเนอง ไมมผใดประสงคจะใหเกดขนภายใน

บานเม องของตน หร อแมกระท งภายในองคกร

หนวยงาน สถาบน บรษท หาง รานตาง ๆ ไมวาจะ

เปนภาครฐ ภาครฐวสาหกจ หรอภาคธรกจเอกชน

กยอมไมประสงคจะใหเกดขนดวยเชนกน

ในระดบสากลการทจรตคอรรปชนมลกษณะ

เปนอาชญากรรมขามชาตและอาชญากรรมทาง

เศรษฐกจ สงผลใหเกดวกฤตการณความเสยหาย

อยางรายแรงตอระบบเศรษฐกจของบานเมองเรา

มาแลว และไดสงผลกระทบตอภาคธรกจเอกชน

โดยตรงอกดวย วกฤตการณดงกลาวไดถกจารกลงใน

ประวตศาสตรทพวกเราจะตองจดจำไวเปนบทเรยน

แหงความผดพลาดไปอ กยาวนาน หากเราไม

รวมมอกนปองกนแกไขแลว ในอนาคตปญหาการ

ทจรตคอรรปชนในภาคธรกจเอกชนอาจเกดข นอก

และอาจทวความรนแรงมากขนเรอย ๆ จนไมสามารถ

แกไขใหคนส สภาวะท ประชาชนจะอย ดกนดไดอก

ตอไป

ปญหาสำคญน องคการสหประชาชาตในฐานะ

ของเวทประชาคมโลกไดจดใหมการประชมปรกษา

หารอเพอแกไขปญหาการทจรตคอรรปชนมาอยาง

ตอเนอง จนเปนผลใหเกดอนสนธสญญาสหประชาชาต

วาดวยการตอตานการทจรตคอรรปชนขน และคณะ

กรรมการ ป.ป.ช. กไดแสดงบทบาทสนบสนนการ

ดำเนนการดงกลาวอยางแขงขนมาโดยตลอด ซงการ

ดำเนนการทจะสงผลใหการปองกนและแกไขปญหา

การทจรตคอรรปชนประสบความสำเรจไดนน จำเปน

อยางยงทจะตองอาศยการรวมพลงจากทกภาคสวน

ทงภาครฐ ภาคประชาสงคม และภาคธรกจเอกชนท

จะตองใหความรวมมอกนผลกดนขบเคลอนใหความ

พยายามในการแกไขปญหาการทจรตท เปนปญหา

สำคญนไดบรรลผลสำเรจ

ผมขอขอบคณทานผทเกยวของทกฝายทชวย

สนบสนนและมสวนรวมทำใหการจดพมพและเผยแพร

หนงสอ “คณธรรมนำธรกจ” นเกดขน และขอเรยน

ใหทานทงหลายทราบวา คณะกรรมการ ป.ป.ช. ม

นโยบายท ใหความสำคญกบงานดานการปองกน

การทจรตไมย งหยอนไปกวางานทางดานการปราบ

ปรามการทจรต ซงหนงสอนเปนสวนหนงของงานดาน

การปองกนการทจรต หากการดำเนนงานดานปองกน

การทจรตเขมแขงและมประสทธภาพแลว กเปนท

เชอมนไดวางานทางดานการปราบปรามการทจรตกจะ

ลดนอยลง และยงสงผลใหสามารถบรรลเปาหมายใน

การแกไขปญหาการทจรตไดอยางแทจรง

ดงนน ผมจงหวงเปนอยางยงวาจะเปนโอกาสดททกทานโดยเฉพาะผประกอบการในภาคธรกจเอกชนจะไดรบองคความร ความเขาใจ และตระหนกถงความสำคญของปญหาการทจรตคอรรปชน รวมถงการรวมพลงกนรณรงคสรางกระแสในการสงเสรมสนบสนนใหภาคธรกจเอกชนประกอบการดวยหลกบรรษทภบาลท ด (Good Corporate Governance) มประมวลจรยธรรม (Code of Conduct) และนำหลกเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใช ซงเปนแนวทางหนงในการแกไขปญหาการทจรตท เก ยวกบการดำเนนธรกจและในภาพรวมของประเทศใหลดนอยลง อนจะสงผลใหบานเมองของเรามความเจรญรงเรองอยาง ยงยนตอไป

Page 10: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงาน ป.ป.ช. �

แนวคดการปองกนการทจรตภาคเอกชน

ปจจบนกระแสทนนยมและบรโภคนยมไดไหลบาเขาส

ประเทศตาง ๆ ทวโลกทงประเทศกำลงพฒนาและประเทศทพฒนา

แลวสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาวะสงคม เศรษฐกจ

การเมอง และวฒนธรรมในแตละประเทศอยางใหญหลวงทงใน

ดานบวกและดานลบ

โดยเฉพาะอยางย งภายใตระบบเศรษฐกจโลกในชวงสองสามทศวรรษทผานมา ซงมการแขงขนของภาคธรกจเอกชนททวความรนแรง ยงขนเพยงเพอใหไดมาซงผลกำไรหรอผลประโยชนในรปแบบอน จนบางคร งไมคำนงถงความถกตองตามกฎหมายหรอแมกระท งคณธรรม จรยธรรม จนทำใหเกดปญหาวกฤตทางดานเศรษฐกจในหลายประเทศในเอเชย รวมทงประเทศไทยเมอป 2540 หรอกรณเกดการฉอฉลทางธรกจ

ศ.ดร.ภกด โพธศร กรรมการ ป.ป.ช.

Page 11: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �

อสงหาร มทรพยและการประกอบการดานธรก จ การเงนของประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกจ เชน ประเทศสหรฐอเมรกา เมอป 2551 ยงผลใหธรกจขนาดใหญตองลมละลายและสงผลกระทบตอภาวะเศรษฐกจท วโลกอยางใหญหลวง จงเหนไดว า ภาคธรกจเอกชนมบทบาทสำคญยงในการขบเคลอนเศรษฐกจใหเปนไปในทศทางทถกตองและเหมาะสม ทงน โดยยดหลกธรรมาภบาลและการดำเนนธรกจ ทโปรงใสเปนสำคญ ภาคธรกจเอกชนอกหลายสวนทยงขาดบรรษทภบาล มปญหาการทจรตทงภายในองคกรเองและการดำเนนการระหวางองคกร นอกจากนยงเชอมโยงไปถงขาราชการประจำในแทบทกระดบ ตลอดจนนกการเมองทงระดบทองถนและระดบชาตอนเกยวดวยการจดซอหรอจางในโครงการตาง ๆ ของรฐโดยเฉพาะอยางยงโครงการขนาดใหญทมการใช งบประมาณจำนวนมากแทบทกโครงการลวนแลวแตจะตองมนกการเมอง ขาราชการประจำ และนกธรกจเขาไปเกยวของรวมกนในการทำทจรตแทบทงสน

บทบาทและความสำคญของภาคธรกจเอกชน ทเกยวของกบการปองกนและแกไขปญหาการทจรตคอรรปชนไดเปนทยอมรบกนอยางกวางขวางในระดบสากลดงเชนท ปรากฏในอนสญญาสหประชาชาต วาดวยการตอตานการทจรต (UNCAC) ขอบทท 12 ซงกำหนดใหรฐภาคของอนสญญาดงกลาว (ปจจบนม 135 ประเทศ) จกตองกำหนดใหภาคเอกชนมบทบาทและมสวนรวมในการดำเนนการตอตานการทจรต เชนเดยวกบภาครฐ ในสวนของประเทศไทยกไดมการกำหนดไวในยทธศาสตรชาตวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรตถงความสำคญของการมสวนรวมจากทกภาคสวน ซงรวมถงภาคเอกชนในการแกไขป ญหาการท จร ตคอร ร ปช น โดยในกรณของ ภาคเอกชนน นไดเน นหลกการของบรรษทภบาล หล กความร บผ ดชอบต อส งคมของภาคธ รก จ (Corporate Social Responsibility : CSR) และประมวลจรยธรรม (Code of Conduct in Business Sector) ใหเปนแนวทางประกอบการของภาคธรกจเอกชนเพอ

ใหเกดความโปรงใสไรการทจรตและประสบผลสำเรจในการประกอบธรกจของตน

สำหรบ สำนกงาน ป.ป.ช. ในฐานะผรบผดชอบหลกในการขบเคล อนยทธศาสตรชาตฯ รวมถงใน ภาคเอกชนกไดดำเนนการปรบโครงสรางภายในใหมหนวยงานระดบสำนกข นมาเพ อร บผดชอบกล ม เป าหมายภาคเอกชนในการดำเน นการดานการปองกนการทจรตเปนการเฉพาะ ทงนกจกรรมหลก ๆ ตามแผนงานโครงการท ได กำหนดข นต งแต ป งบประมาณ พ.ศ.2551 เปนตนมา มทงการรวบรวมองคความร การจดการประชมเสวนา และเผยแพรความรขอมลขาวสารทเกยวกบการสงเสรมสนบสนนใหภาคเอกชนดำเนนการตามหลกบรรษทภบาล CSR และประมวลจรยธรรมอยางกวางขวางและตอเนอง ครอบคลมกลมเปาหมาย ทงทเปนบรษทขนาดใหญและวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ทงน โดยเนนกลม SMEs เปนพเศษเนองจากปจจบนเหนวาธรกจในกลมนมอยเปนจำนวนมากและมความสำคญตอระบบเศรษฐกจของประเทศไทยเปนอยางยง อกทงยงไมมกฎหมายหรอกฎระเบยบใด ๆ ในการกำกบดแลใหตองยดหลกบรรษทภบาลในการประกอบธรกจตางจากบรษ ทขนาดใหญท ม การจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยซงมกฎหมายบงคบไวแลว อยางไรกตามการดำเนนการดงกลาวจะประสบผลสำเรจมากนอยเพยงใดยอมตองขนอยกบการเขามามสวนรวมของภาคธรกจเอกชนเองดวย หากทางภาคธรกจเอกชนใหความรวมมอในการตอตานการทจรตอยางจรงจงแลวปญหาการทจรตคอรรปชนในสงคมไทยจะสามารถลดลงไดอยางแนนอน

ดงน น ในโอกาสท สำนกปองกนการทจรต ภาครฐวสาหกจและธรกจเอกชน ไดจดทำหนงสอ “คณธรรม นำธรกจ” ขนเพอเปนเอกสารเผยแพรองคความร ใหเกดการดำเนนธรกจอยางสจรตและโปรงใสโดยยดถอหลกบรรษทภบาล จงขอแสดงความยนดมา ณ โอกาสน

Page 12: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.10

ศาสตราจารย ดร.เมธ ครองแกว“นกเศรษฐศาสตรมองความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมอยางไร?”

ดร.โสภณ พรโชคชย“แนวทางการแกปญหาทจรตคดโกงในภาคธรกจเอกชน”

นายสถาพร โคธรานรกษ“การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน”

นายพฒนชย กลสรสวสด“จรรยาบรรณทางธรกจ ไมทำแลวจะเสยใจ”

ดร.เอกชย อภศกดกล“ความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมจากภาระสยทธศาสตร”

ดร.สมเกยรต ตงกจวานชย“ปาฐกถาเรองเศรษฐธรรมในยคโลกาภวตน : ทนนยม VS ศลธรรม”

ดร.สมฤทธ ยศสมศกด“คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย”

และบทความอน ๆ โดยมานดาซนเมอรแมน “บรรษทภบาล” ทำไม และเพอใคร

BusinessThai “บรรษทภบาลปลกไมขน เมอกำไรมเหนอภาพลกษณ”

บทความเชงวชาการ

Page 13: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

นกเศรษฐศาสตรมองความรบผดชอบ ของภาคธรกจเอกชน ตอสงคมอยางไร?

โดยศ.ดร.เมธครองแกวกรรมการ ป.ป.ช.

บทความ

Page 14: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.12

เศรษฐศาสตรเปนวชาทใชวธทางวทยาศาสตรมาศกษาพฤตกรรมการเลอกหรอ

การตดสนใจของคนในสงคม โดยตงอยบนสมมตฐานของการศกษาวาผเลอกหรอผตดสนใจ

ทำไปเพอใหเกดประโยชนแกตนเองมากทสด แตยอมรบขอเทจจรงวามความจำกดอยในสง

ทเลอกไดและการเลอกแตละครงจะมตนทนและผลประโยชนผกพนอยเสมอ หมายความวา

เมอเลอกอะไรหนงอยางกคอ การไมไดเลอกอะไรอกอยางหนงหรอหลายๆ อยาง ซงแตละ

อยางกจะมตนทนและผลประโยชนแตกตางกนออกไป อยางนอยเศรษฐศาสตรจะตอบเรา

ไดวาสงทแตละคนเลอกนนใหผลประโยชนสทธกวาทางเลอกอนๆทไมไดเลอก

ภายใตโครงสรางความจรงทางสงคมเชนน จะเหนไดวาเศรษฐศาสตรจะมคำอธบายตอพฤตกรรมการเล อกของมน ษย หร อคนในส งคมเสมอ แต คำอธบายดงกลาวจะเปนทยอมรบของผอนหรอผฟงในสงคมหรอไมเปนเร องท ไมอาจคาดเดาได แต อยางนอยเศรษฐศาสตรกมวธทจะแสดงใหผฟงเหนวา นกเศรษฐศาสตรสามารถใชเครองมอตาง ๆ ทางวชาการ ไมวาจะเปนเครองมอทางดานคณตศาสตร สถต หรอการทดลองทางสงคมอน ๆ เพอจะโนมนาวใหผฟงเหนวาหรอยอมรบวาการวเคราะหทางเศรษฐศาสตรนน มตรรกะหรอความมเหตมผล และมความคงเสนคงวา ทนาเชอถอได

เรองทเกยวกบความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคม (Corporate Social Responsibility หรอ CSR) กเชนเดยว นกเศรษฐศาสตรจะมมมมองเกยวกบเรองน ทอาจจะแตกตางไปจากนกวชาการทางดานสงคมศาสตรอน ๆ ซงผลจากการมมมมองทตางกนนเอง อาจทำใหผลการวเคราะหไมเหมอนกบ ม มมองของผ เช ยวชาญดานบร หารธ รก จหร อ การจดการ แตมมมองท แตกตางกนน นาจะเปนประโยชนทจะทำใหผอานหรอผฟงเขาใจเรอง CSR อยางถองแทหรอลกซงมากยงขน

ในบทความน ผ เขยนจะรวบรวมแนวคดของ นกเศรษฐศาสตรทมตอ CSR เพอตอบโจทยทตงเปน

ชอของบทความนวา “นกเศรษฐศาสตรมอง CSRอยางไร” คงพดไม ได ว าน กเศรษฐศาสตร เห น เหมอนกนหมดเกยวกบ CSR แตอยางนอยผอานจะไดเหนแนวการวเคราะหท ใชหลกเศรษฐศาสตรตามทกลาวถงแลวขางตน โดยสวนท 2 ของบทความน จะเปนการรวบรวมความหมายหรอคำนยามของ CSR มองจากมมมองทางเศรษฐศาสตร และจากความหมายหรอคำนยามน บทความน จะเร มเจาะลกเขาไป ในเนอหาของ CSR ในสวนท 3 ซงเปนสวนหลกของบทความน วา CSR มผลทางเศรษฐศาสตรอยางไร? จรงหรอไมทบรษททสนใจใน CSR มกจะประสบผลสำเรจในการประกอบการทางธรกจท ดกวาบรษท ทไมสนใจใน CSR และควรหรอไม หรอจำเปนหรอไม ท บร ษ ทจะต องสนใจใน CSR ในแง ม มทางเศรษฐศาสตร สวนท 4 จะสรปและกลาวถงขอเสนอทางการศกษาเพ มเตมและการกำหนดนโยบายท เหมาะสม

2. ความหมายของ CSR ในทาง

เศรษฐศาสตร กอนท เราจะกลาวถงความหมายของ CSR

คงเปนการเหมาะท เราจะไดพดถงววฒนาการของระบบการบรหารธรก จ และการจดการในระบบทนนยมเสรในชวงหลงสงครามโลกครงท 2 เพอใหเหน

1. บทนำ

Page 15: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

นกเศรษฐศาสตรมองความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมอยางไร?

คณธรรมนำธรกจ 13

วาบทบาทของภาคธรกจเอกชนตอสงคมไดพฒนา มาอยางไร? เปนท ทราบกนดวา รปแบบของการบรหารจดการบรษทในระบบทนนยมเสรไดเปลยนไปมากตามการเปลยนแปลงทางสงคม เศรษฐกจ และการเมอง และการพฒนาเทคโนโลย Henderson (2005, 2007) ไดแบงการพฒนารปแบบของการบรหารจดการบรษทตงแตหลงสงครามโลกครงท 2 จนถงปจจบน ออกเปน 3 ชวงเวลา คอ ชวงทหนง ระหวางทศวรรษท 1950 และ 1960 เปนชวงทอาจเรยกไดวาเป นระบบท นน ยมโดยผ จ ดการ (Manager ia l Capitalism) โดยผจดการในบรษทใหญๆ ในประเทศอตสาหกรรมตะวนตกมอำนาจในการตดสนใจมาก ในการใชทรพยากรของบรษทเพอทำในสงซงจะทำใหบรษทมความสำเรจในธรกจ ในชวงเวลานบทบาทของผถอหนหรอเจาของบรษทจะมไมมากนก

ในชวงเวลาท 2 ซงครอบคลมทศวรรษท 1970 ถง 1990 เปนชวงทบทบาทของผจดการบรษท และ ถกแทนท โดยผ ถ อห นหรอผ ลงทนในบรษท (หรอเจาของบรษทนนเอง) ชวงน เปนชวงทเรยกวาเปนระบบทนนยมของผลงทน (Investor Capitalism) ในชวงนผจดการจะถกกดดนใหทำหนาทเพอสนองตอบคาความตองการของผถอหน หากผจดการไมสามารถสรางผลกำไรใหเปนทนาพอใจของผถอหนไดกมโอกาสตองถกเปลยนตวมากขนกวาแตกอน

ในชวงเวลาท 3 คอ ช วงเวลาในทศวรรษ ท 2000 สภาพการสอสาร คมนาคม และการคาของโลกทเปลยนไปทำใหโลกเลกลง ประชาชนมความ ใกลชดกนมากขน ตดตอกนงายขน และมสวนรบรความเปล ยนแปลงและความเปนมาเปนไปในการบรหารจดการของบรษทมากข น บทบาทของท ง ผ จ ดการและเจาของบรษท (ผ ถ อห น) ถกจำกด ใหแคบลงโดยการมสวนรวมและ/หรอสวนการรบรของประชาชนท วไป ซ งเปนท งผ ซ อสนคาและบรการ

ของบรษท และผสนบสนนบรษทในดานอน ๆ ชวงนเองเปนชวงทอยในระบบทนนยมของการมความรบผดชอบตอสงคม (Socially Responsible Capitalism) และเปนชวงทความสำคญของ CSR ไดถกทำใหเผยแพรกระจายออกไปอยางรวดเรว อยางไรกด โดยความเป นจร งแล วความน ยมใน CSR เก ดข นหล งปรากฏการณทางสงคมทสำคญอยางหนงในชวงตนทศวรรษ 1980 ปรากฏการณทวานคอ การทองคการสหประชาชาตไดต งคณะกรรมการข นมาคณะหนงมชอวา คณะกรรมการระดบโลกวาดวยสงแวดลอมและการพฒนา (World Commission on Environment and Development หรอ WCED) เมอป ค.ศ. 1983 โดยม Dr. Gro Harlem Brundtland อดตนายกรฐมนตรของนอรเวย เปนประธาน เพอศกษาถงปญหาทเกยวกบผลกระทบของการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมทมตอสภาวะแวดลอมของมนษยและการใชทรพยากรทางธรรมชาตของโลก ผลการศกษาของคณะกรรมการชดน ซ งเร ยกกนโดยท วไปวา Brundtland Report on Our Common Future ไดรบการตพมพเผยแพร ในป ค.ศ.1987 ไดกลาวถงการพฒนาทเหมาะสม หรอพงประสงคของมนษยชาต โดยเรยกการพฒนานวา “การพฒนาแบบยงยน (Sustainable Development) โดยใหความหมายอยางกวาง ๆ วาเปนการพฒนาทมงมนทจะสนองตอบตอความตองการและความมงหวงของประชากรโลกในปจจบน โดยไมใหมผลไปบนทอนความสามารถในการทำอยางเดยวกนของประชากรโลกในอนาคต” ซงเมอขยายความแลวใหหมายถง การพฒนาทมสวนประกอบของ 3 สงพรอม ๆ กน คอ การพฒนาทางเศรษฐกจ การปกปองสงแวดลอม และการพฒนาทางสงคม

ประกอบกบความกาวหนาทางเทคโนโลย สารสนเทศ ทำให คอมพวเตอร และการส อสารโทรคมนาคมแพรขยายมากขน มสวนชวยในการขยาย

Page 16: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.14

การคาระหวางประเทศและความสมพนธระหวางประเทศในดานอน ๆ จงอธบายไดวาเพราะเหตใดบทบาทของภาคธรกจเอกชนในยคทศวรรษ 1990 ตอทศวรรษ 2000 จงมบทบาทมากขนในระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศตาง ๆ ทวโลก การลมสลายของระบบสงคมนยมของโซเวยตและประเทศในยโรปตะวนออกในชวงปลายทศวรรษ 1980 มสวนชวยใหระบบทนนยมเสรทภาคธรกจเอกชนมบทบาทเปนตวละครหรอผเลนหลกในระบบเศรษฐกจไดรบการขยายบทบาทย งมากข นไปอก ดเหมอนวาธรกจเอกชน จะแสดงบทบาทเป นพระเอกมากข นในกระแส โลกาภวตนทเกดขนอยหรอเปนอยในปจจบน

ในภาพของการบรหารจดการภาคธรกจโดยท วไปแลว บทบาทท เพ มข นน กคอบทบาทในการ ชวยสงคม ซงโดยปกตเปนเร องทอยในความรบผดชอบของรฐบาล ท เปนเชนน อาจจะเปนเพราะวารฐบาลทำไดไมเตมทเพราะขาดทรพยากร หรอเพราะวาระบบราชการไมคอยมประสทธภาพเทาทควร หรอ

เช องช าส การทำงานของภาคธรก จเอกชนไมได ตวอยางของการมสวนรวมของภาคธรกจเอกชนในเรองทเกยวกบความรบผดชอบตอสงคมจะเหนไดจากแนวนโยบายของคณะมนตรระดบโลกของภาคธรกจเพอการพฒนาทยงยน (World Business Council for Sustainable Development หรอ WBCSD) ซ งเปนองคกรของภาคธรกจเอกชน ประกอบดวยผบรหารระดบสง (CEOs) ของบรษทตาง ๆ ในหลายประเทศ (สำนกงานกลางตงอยทกรงเจนวา ประเทศสวตเซอรแลนด) ไดระบถง CSR วาเปนพนธกจของภาคธรกจเอกชน ทสงผลตอการพฒนาทยงยน โดยควรทำงานรวมกนกบพนกงานลกจาง ครอบครวของคนงานเหลาน ชมชนทองถนและสงคมสวนรวม เพอทำใหคณภาพชวตของคนเหลานดย งขน จะสงเกตเหนวาความเขาใจ ของผนำขององคกรนไมไดพดถงเร องของกำไรและความตองการของผถอหนแตอยางใด

ตรงนเองเปนจดทนกเศรษฐศาสตรจะสามารถกระโดดเข ามาร วมวงส งสรรค ด วยได ในทาง

Page 17: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

นกเศรษฐศาสตรมองความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมอยางไร?

คณธรรมนำธรกจ 15

เศรษฐศาสตรนน เมอตกลงกนไดแลววาวธทจะทำใหเก ดประสทธภาพสงสดของการใชทร พยากรท ม อยจำกด คอการแบงงานกนทำตามความสามารถหรอความเหมาะสม (Division of Labour) แลวในแตละงานผ ท เก ยวของกจะดำเนนการใหไดประโยชนสง โดยใชตนทนตำสด ซงหมายความถงการคดคนวธการใหม ๆ ทจะเพมผลผลต ลดตนทน และเพมคณภาพของงานนน ๆ ดวย ถางานทวาน คองานทางดาน ผผลตสนคาหรอการใหบรการผทเกยวของคอผบรหารในภาคธรกจเอกชน กจะมเปาหมายทจะทำใหองคกรหรอบรษทของตนมกำไรสงสดจากการผลตสนคาหรอบรการทมคณภาพสงสด ตนทนตำสด ในราคาทผซอยนดซอสงสด

เม อป ค.ศ. 1970 ศาสตราจารย Milton Friedman นกเศรษฐศาสตรมชอชาวอเมรกน ซงตอมาไดร บรางวลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตรไดเปดฉากวจารณแนวคดเกยวกบความรบผดชอบทางสงคมของภาคธรกจเอกชน (Friedman, 1970) จะสงเกตวา ในขณะน นคำวา CSR ยงไมเกด แตคำวาความ รบผดชอบทางสงคม (Social Responsibility) มการ พดถงกนบางแลว โดยเฉพาะอยางยงในความหมายวา บรษทท ด ม ความรบผดชอบควรจะเอาใจใส เร องทางสงคมเพมขนดวย Friedman ซงเปนทร จก กนดต งแตสมยน นแลวว าเปนผ สนบสนนระบบเศรษฐกจทนนยมเสรอยางยงยวด จะทำทกวถทาง ท จะไมแทรกแซงกลไกตลาด แตจะปลอยใหมการ แขงขนโดยเสร และหากมความจำเปนอนใดทจะตองมการดำเนนการเพอผลหรอสวสดการทางสงคม กจะปลอยใหเปนหนาทของรฐบาลเฉพาะเทาทจำเปน

Friedman อ างว าผ จ ดการบร ษ ทม หนาท ความรบผดชอบโดยตรงและอยางเปนทางการหรอท

เรยกเปนภาษาองกฤษวา Fiduciary Duty ตอผถอหนหรอเจาของบรษทเทานน และการทำหนาทดงกลาว ใหประสบความสำเรจกคอ การเพมกำไรของบรษทเปนสำคญ แตการเพ มผลกำไรน จะตองเปนไป โดยถกตองตามกฎหมายหรอระเบยบทใชอยในขณะนนโดยไมมการโกงหรอหลอกลวง แนนอนวาผจดการ คนน อาจม จ ตอ นเป นก ศล ชอบท บร จาคเง น เพ อสาธารณประโยชน หร อช วยเหล อก จการ ทางดานสงคม แตเงนบรจาคหรอเวลาของผจดการ คนนจะตองเปนเงนหรอเวลาสวนตว ไมใชเงนหรอเวลาของบรษท ถาเขาทำเชนนโดยไมใชเงนหรอเวลาตวเองแลว ผลตอบแทนของผถอหนลดลงกแสดงวาเขาใชเงนของผถอหนนนเอง หรอหากเขาทำเชนนแลวทำใหราคาสนคาหรอบรการของบรษทสงขน กแสดงวาเขากำลงใชเงนของผบรโภคนนเอง Friedman ไดพดเกยวกบเร องนไวอยางน “ในระบบเศรษฐกจเสรท เอกชนเปนเจาของทน ผจดการบรษทเปนลกจางของบรษทนน ๆ ผจดการคนนมความรบผดชอบโดยตรงตอนายจางของตน ความรบผดชอบทวานคอ การบรหารจดการบรษทใหเปนไปตามความประสงคของเจาของ ซงโดยทวไปกหมายถง ทำรายไดใหมากทสดภายใตเง อนไข หรอกฎหมายของสงคมในรปของกฎหมายและประเพณทดงาม” (Friedman, 1970)

เพราะฉะนนในความเหนของ Friedman แลว ความรบผดชอบทางสงคมของบรษทเอกชนมองจากมมมองของผ จ ดการบรษทแลวไมมหรอไมตองม หากจะตองบงคบใหผ จ ดการเหลาน ทำตวเหมอนขาราชการ หรอหนวยงานของรฐท ร บผดชอบงาน ทางดานสงคมดวย ระบบเศรษฐกจทวากจะกลายเปนระบบเศรษฐกจแบบสงคมนยม ไมใช ระบบแบบทนนยมเสรอกตอไป1

1PeterDrucker(1986) ปรมาจารยทางดานการตลาดของสหรฐอเมรกา ไดกลาวไววา “ความรบผดชอบประการแรกของธรกจ

คอ การหากำไรทเพยงพอทจะครอบคลมตนทนในอนาคต หากความรบผดชอบทางสงคมสวนนยงไมเกดความรบผดชอบทาง

สงคมอน ๆ กไมสามารถเกดได”

Page 18: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�

ถามองอยางผวเผนแลวจะมองวาความคดของ Friedman เก ยวกบ CSR ในความหมายท ใชหรอ ร จ กก นอย ในป จจ บ นเป นความคดส ดโต งก ได นกเศรษฐศาสตรสวนใหญในเวลาตอมามไดมองบทบาทของผจดการเฉพาะเปน “ลกนอง” (Agent) ทตองทำกำไรให “ลกพ” (Principal) คอผถอหนหรอเจาของบรษทใหมากทสดแตเพยงอยางเดยว เปนไปได ว าผ ถ อห นเองอาจจะเสนอแนะหร อแนะนำ แมกระทงบงคบ ใหผจดการบรษทมแผนการบรหารจดการท ช วยสงคม นอกเหนอไปจากการบรหารจดการกจกรรมของบรษทแตอยางเดยวเทานนกได ดงนน การตความบทบาททางสงคมของบรษทธรกจเอกชนในปจจบนอาจจะกวางกวาความหมายท Friedman มอยในใจ ในทนเราจะหยบยกความหมายหร อคำน ยามทางเศรษฐศาสตร ของ CSR ของ นกเศรษฐศาสตรเพยง 2 หรอ 3 คน เพอใหเหนแนวทางหรอทศทางการส อความหมายทางเศรษฐศาสตร ของ CSR

ยกตวอยางเชน ศาสตราจารย David Henderson แหงสหราชอาณาจกร (Henderson, 2001, 2007) อาจจะไม ได พดถ งคำน ยามของ CSR ในทางเศรษฐศาสตรโดยตรง หากแตใชความหมายของ CSR เหมอนกบท WBCSD ไดวางกรอบไวตามท เราได กลาวถงแลวแตตน ในสวนทวาดวยการพฒนาแบบ ย งยน หรอท เรยกขานกนอกลกษณะหนงวา CSR หมายถง การบรรลถงวตถประสงคหลก 3 ประการของการทำธรกจในปจจบน (หรอทเรยกเปนภาษาองกฤษวา “Triple Bottom Lines”) คอการประสบความสำเรจ ในทางเศรษฐก จโดยม กำไร (Prof i ts ) ในทาง สงแวดลอมโดยการรกษาสงแวดลอมของโลกเอาไว (Planet) และในทางสงคมโดยทำใหคนมความสข (People) แต Henderson กใชแนวคดหรอความเขาใจเชงเศรษฐศาสตรโจมตความหมายของ CSR ตามท

กลาวถงขางตนวา เลอนลอย (Vague) ไมสามารถใชเปนหลกการหรอแนวทางในระดบปฏบตในสภาพความเปนจรงได นอกจากน ความเขาใจทวา CSR มความสำคญและความจำเปนท ตองนำมาใชเพราะ โลกในปจจบนประสบกบความลมเหลวในบทบาท ของรฐบาลในกระแสโลกาภวตน ทำใหภาคธรกจเอกชนตองออกมาแสดงบทบาทเพมขนนน Henderson กเหนวาไมเปนความจรง และการเขามามบทบาทในสงคมทมากขนของภาคธรกจเอกชนอาจมผลทำใหเกดความไรประสทธภาพทางเศรษฐศาสตรหรอการแขงขนในระบบเศรษฐกจ อาจทำใหการเจรญเตบโตลดลง และเปนผลเสยหรอผลรายตอสวสดการของประชาชนดวยซำ โดยรวมกคอนกเศรษฐศาสตรคนนกไมคอยศรทธาตอ CSR ดวยอกคน

นกเศรษฐศาสตรกล มหนงของมหาวทยาลย Harvard พยายามจะใหความหมายของ CSR ดวยความเปนกลางมากขนโดยใชการศกษาเชงประจกษ ทหาความสมพนธในเชงปรมาณระหวางผลสมฤทธของการประกอบการทางธรกจและระดบความสนใจบทบาทของธรกจนนตอสงคม แนวคดเชนนดจะตรงความหมายในทางเศรษฐศาสตรของ CSR มากทสด ยกตวอยางเชน Paul R. Portney (2005, 2008) อธบายวา CSR คอรปแบบของกจกรรมทบรษทธรกจเอกชนกระทำเปนปกตทนอกเหนอไปจากภารกจหรอกจกรรมท ตองกระทำตามกฎหมาย หรอระเบยบปฏบต ในสวนท เก ยวกบสภาพแวดลอม ความปลอดภย และสขภาพของคนงาน และการลงทน ในชมชนซงบรษทธรกจนนดำเนนกจการอย หรอพดอยางงาย ๆ กคอ CSR เปนสงทบรษททำเกนไปจาก สงตองทำหรอถกบงคบใหทำ (Beyond - Compliance Activities) นนเอง

Einer Elhauge (2005) อธบายความหมายของ CSR ใหแคบลงไปอก โดยกลาววา CSR หมายถง

Page 19: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

นกเศรษฐศาสตรมองความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมอยางไร?

คณธรรมนำธรกจ 1�

การยอมเสยสละกำไรของบรษทเพ อกจกรรมหรอประโยชนทางสงคม (Sacrificing Profits in the Social Interest) ความหมายนเขาใจงายและสามารถใชเปนเง อนไขในการทดสอบความส มพ นธ ระหว าง การบรหารจดการเพอใหบรษทมกำไรและการตดสนใจ เสยสละกำไรสวนหนงไปในการทำกจกรรมทางสงคม แนวทางการมอง CSR ในแนวนเองทนกเศรษฐศาสตรหลายคนใชเพอศกษาตอเพอใหทราบถงความหมาย และความสำคญทแทจรงของ CSR2

3. ประสบการณ CSR จากมมมอง

ทางเศรษฐศาสตร จากแนวทางการใหคำนยามของ CSR วาคอ

สวนแบงของกำไรบรษททใชไปในกจกรรมทางสงคม ทำใหนกเศรษฐศาสตรกล มหน งซ งประกอบดวย ศาสตราจารย Forest L. Reinhardt ศาสตราจารย Robert N. Stavins และศาสตราจารย Richard H.K. Victor สามารถทำการศ กษาเพ มเต มเก ยวก บประสบการณการใช CSR ในธรกจเอกชนท งในประเทศอตสาหกรรมทพฒนาแลวและประเทศทกำลงพฒนา นกเศรษฐศาสตรท สอนและวจยทางดาน การบรหารธรกจและการจดการเหลาน (Reinhardt, Stavins and Vietor, 2008) ไดตงโจทยหรอคำถามเกยวกบ CSR ไว 4 ขอ ดงน

1. บรษทอาจเสยสละกำไรเพอประโยชนของสงคมไดหรอไม?

2. บรษทสามารถเสยสละกำไรเพอประโยชนของสงคมอยางตอเนองไดหรอไม?

3. ในความเปนจรง บรษทเสยสละกำไรเพอประโยชนทางสงคมหรอไม? และ

4. บรษทควรเสยสละกำไรเพอประโยชนทางสงคมหรอไม?

คำถามท 1 : บรษทอาจเสยสละกำไรเพอ

ประโยชนของสงคมไดหรอไม?

คำถามนเปนคำถามในเชงกฎหมาย กลาวคอในประเทศต าง ๆ ม กฎหมายท กำหนดหน าท ความรบผดชอบของบรษท หรอองคกรทางธรกจอน ๆ อยางไรบาง? การปฏบตนอกเหนอไปจากทกฎหมายกำหนดอาจทำไดหรอไม? อยางไร? ทงน เพราะวา CSR หมายความถงกจกรรมทอย นอกเหนอไปจากหนาทพนฐานทกำหนดในกฎหมาย

Reinhardt, Stavins and Vietor (RSV) ไดอธบายว าม หล กหร อทฤษฎเก ยวก บว ตถ ประสงค ทางกฎหมายของบรษท (Corporation) อยางนอย 4 หลกหร อทฤษฎด วยก น หล กแรกค อ หล กว าด วย ความสำคญลำดบแรกของผ ถ อห น (Shareholder Primary) ซงคลาย ๆ กบแนวคดของ Friedman ทกลาวถงแลวขางตน หลกทสองคอ หลกการทำหนาทจดสรรผลประโยชน โดยคณะกรรมการบร ษ ทจากการประกอบธรกจใหผ ถอห นซ งถอเสมอนเปนเจาของปจจยการผลต เน องจากผถอหนอาจจะลำบากใจ ในการทจะลงทนบางอยางทอาจไมไดผลตอบแทน คนมา หลกทสามคอ หลกการใหผ จดการบรษทมอำนาจในการพจารณาดำเนนการกจกรรมดานสงคม ทเปนไปตามขนบธรรมเนยมประเพณท ทำสบเน อง กนมาในสวนนถาเปนในประเทศสหรฐอเมรกาแลว

2MartinDanielSiyaranamual(2007) เปนนกเศรษฐศาสตรอกคนหนงทมมมมองเกยวกบความหมายของ CSR ทนาสนใจ

เขามองวา CSR คอการทบรษทเอกชนขายสนคาเอกชน (Private Goods) ไปพรอมๆ กบการจดหาสนคาสาธารณะ (Public Goods)

ใหแกสงคม

Page 20: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

นกเศรษฐศาสตรสามารถใชเครองมอตาง ๆ ทางวชาการ ไมวาจะเปนเครองมอทางดานคณตศาสตร สถต หรอการทดลองทางสงคมอน ๆ เพอจะโนมนาวใหผฟงเหนวาหรอยอมรบวาการวเคราะหทางเศรษฐศาสตรนน มตรรกะหรอความมเหตมผล และมความคงเสนคงวาทนาเชอถอได

สำนกงานป.ป.ช.1�

ทางฝายตลาการจะยดหลกสทธการตดสนใจของฝายธรกจ (Business Judgment Rule) กลาวคอ ทางฝาย ผพพากษาจะไมเขาไปกาวกายอำนาจการตดสนใจทางธรกจของผจดการบรษท ในประเทศอนทใชระบบกฎหมายแนวหลกปฏบตทว ๆ ไป (Common Law System) เช น ประเทศสหราชอาณาจ กรหร อออสเตรเลยกจะใชหลกเกณฑเดยวกน สวนหลกทสน น เปนหลกท สนบสนนใหบรษทมบทบาทในทางสงคมอยางเตมท ทงหมดนแสดงวาแนวคดเกยวกบบทบาททเหมาะสมของบรษทตอ CSR มหลกหรอทฤษฎสนบสนนไดตงแตไมยอมใหบรษททำอะไรนอกจากหากำไรสงสดอยางเดยวจนถงชวยสงคมไดอยางออกหนาออกตา คำถามคอ เราเลอกอยางไร?

คำถามท 2 : บรษทสามารถเสยสละกำไร

เพอประโยชนทางสงคมอยางตอเนองไดหรอไม?

ถงแมกฎหมายจะไมไดหามไววาบรษทจะนำ ผลกำไรไปทำกจกรรมทางสงคมไดโดยเสร แตอยางนอยจะตองทำหนาท ความรบผดชอบตอผ ถ อห น (Fiduciary Duty) ใหเสรจสนกอน แลวจงจะทำสวนทเกนไปจากทตองทำตามกฎหมาย ประเดนกคอวา ถงแมบรษทดงกลาวจะเสยสละกำไรเพอทำกจกรรมทางสงคมไดแตกไมไดหมายความวาจะสามารถทำกจกรรมดงกลาวไดอยางยงยนหรอตอเนองภายใต การแขงขนทางธรกจทมความรนแรง RSV ไดกลาวถงเหตผล 6 ประการวาทำไมบรษทจงอยากจะสนใจทำกจกรรมดาน CSR คอ

(1) ตองทำตามกฎเกณฑหรอระเบยบของรฐเหมอนกบบรษทอน ๆ ทกบรษทในโครงการบางอยางทมผลทางสงคมรวมกน

(2) กจกรรมททำนน มไดเปนภาระแกบรษท แตอยางไร เชน บรษทขายอาหารเอาอาหารเหลอไปบรจาคใหผยากไร เปนตน

(3) เปนไปไดวากจกรรมทางสงคมทบรษททำอาจจะชวยลดคาใชจายอน ๆ ของบรษทมากกวา คาใชจายในกจกรรมทางสงคมทบรษทตองเสยไป

(4) กจกรรมทางสงคมท ว าอาจจะชวยเพ ม รายไดของบรษท

(5) บร ษ ทต งใจจะทำก จกรรมทางส งคม นอกเหนอไปจากท กำหนดไวในกฎหมาย เพ อให ภาพลกษณของบรษทดดในสายตาของผคมกฎหรอรฐบาลเพออาจจะไดรบการปฏบตทดในอนาคตหรอในโอกาสอน

(6) ในทางกลบกน บรษ ทอาจจะต งใจทำกจกรรมทางสงคมใหเกนเลยไป เพอกระตนใหมการเปลยนแปลงกฎหรอระเบยบใหไปในทศทางนน เพอเอาชนะคตอสทางธรกจ

คำถามท RSV ถามตอไปกค อวา ภายใตเง อนไขอะไรจงจะมความเหมาะสมหรอเปนไปได ทางเศรษฐศาสตรท บรษทจะยอมเสยสละกำไรเพอ CSR ในกรณนบรษทอาจจะทำกจกรรมดาน CSR (1) โดยสมครใจ (2) โดยไมคอยเตมใจแตถกบบใหทำ สำหรบบรษททสมครใจทำ CSR ดวยความเตมใจอาจ

Page 21: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

นกเศรษฐศาสตรมองความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมอยางไร?

คณธรรมนำธรกจ 1�

เปนเพราะวาบรษทไดประโยชนจาก CSR มากกวาตนทนทเสยไป (จากสวนแบงของกำไรบรษท) และในหลาย ๆ กรณ ผบรโภคบางคนหรอบางกลมยนดทจะจายเงนเพ อซ อสนคาท ผลตจากวธท เปนมตรกบ สงแวดลอมในราคาทสงขนกวาสนคาโดยทวไป หรอลกจางหรอคนงานของบรษทอาจจะแสดงตวชวยงานการกศลโดยไมคดคาจาง หากการกระทำดงกลาวมสวนในการสรางภาพความเอาใจใสตอสงคมของลกจางหรอเจาพนกงานของบรษทน ซงจะสงผลดตอการอดหนนสนคาหรอบรการของบรษทนตอไป

สำหรบบรษทท “จำใจ” ตองทำกจกรรมดาน CSR เพราะถกแรงกดดนทางสงคมทไมอาจหลกเลยงไดน น กไมไดหมายความเสมอไปวาการจำใจมกจกรรมดาน CSR จะมแตผลเสยเสมอไป อนทจรงแลว บรษทในสภาพดงกลาวอาจคำนวณของตนทนของการกระทำดงกลาวอยในตนทนการผลตของบรษททงหมด เพราะฉะนนกจะไมถอวากจกรรมดงกลาวเปนภาระของบรษททตองเผชญนอกเหนอความคาดหมาย และในบางกรณอาจถอเปนสวนหนงของคาใชจายท ไมอาจเอาคนได (Sunk Cost) และไมมผลตอการรบนโยบายเพอหากำไรสงสดของบรษทแตอยางใด

คำถามท3:มบรษทยอมเสยสละกำไรเพอ

CSRจรงหรอ?

คำถามนเราไดตอบไปแลวในทางหลกการวา อาจจะมหรอไมมกไดแลวแตเหตผลของแตละบรษท แตคำตอบทเปนจดเนนของสวนนจะเปนคำตอบทอาศยการศกษาในเชงประจกษ กลาวคอ จะมการศกษาพฤตกรรมของบรษทตาง ๆ ทเคยรวมอยในกจกรรม CSR วาจรงหรอทมการเสยสละกำไรจรง ๆ

เรองน Portney (2005, 2008) ไดรวบรวมผลการศกษาในเชงประจกษของนกวจยหลายคนซงพยายามหาวธตอบคำถามขางตนโดยคำนวณความแตกตางของ ผลกำไรระหวางบรษทททำ CSR หรอมโครงการ CSR กบบรษททไมไดทำหรอไมมโครงการ CSR ยกตวอยางเชน RSV (2008, หนา 23-24) ไดอางรายงานผล การศกษาของ Margolis, Elfenbein and Walsh (2003) ซงไดทำการวเคราะหความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเงน (Financial Performance) กบการมกจกรรมทางธรกจท มผลตอสงคม (Socially Responsible Business Practices) และไดพบวารอยละ 27 ของบรษททเปนตวอยางของการศกษาทงหมด 169 บรษทแสดงใหเหนถงความสมพนธในเชงบวก รอยละ 58 ไมแสดงผลอยางใดอยางหนงทมสาระสำคญในเชงสถต และรอยละ 2 แสดงผลในทางลบ จากการศกษาครงน Margolis, Elfenbein and Walsh จงสรปวาโดยทวไปแลว CSR มผลนอยตอการมกำไรของบรษท3

ยงมงานวจยเชงประจกษอกหลายชนท Portney และ RSV สำรวจ ซ งผลกออกมาคลาย ๆ กนคอ บรษทสวนใหญจะรวมเอากจกรรมทางดานสงคมเปนสวนหนงของการทำธรกจโดยทวไป เชน การลงทนดานโฆษณา หรอการวจยและพฒนา (R&D) เปนตน ไมปรากฏชดเจนวามบรษทใดยอมเสยสละกำไรของบรษทเพอทำกจกรรมทางสงคมอยางไมบนยะบนยง หากแตจะทำกจกรรมทางสงคมทในทสดแลวจะมผลดตอกำไรหรอผลสมฤทธทางการเงนของบรษทในทสด แตอยางไรกตามมการวจยจำนวนไมนอยท Portney และ RSV ไมไดพดถง แตใหผลการศกษาในทาง ตรงกนขาม ยกตวอยางเชน Orlitzky, Schmidt and

3 อยางไรกตาม RSV ไดตงขอสงเกตวาถงแมผลในทางตรงจะบอกวา CSR ไมมผลตอกำไรของบรษท แตผลในทางกลบกนจะม

นำหนกหรอความเกยวของมากกวา กลาวคอ บรษททมกำไรดจะมความโนมเอยงทจะทำ CSR มากกวาบรษททไมคอยมกำไร

Page 22: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.20

Rynes (2003) ไดใชวธวเคราะหหาความสมพนธระหวางความสำเรจ หรอผลสมฤทธทางดานสงคมและส งแวดลอมของบร ษ ท (Corporate Social /Environmental Performance หรอ CSP) กบความสำเรจหรอผลสมฤทธ ทางดานการเงน (Corporate Financial Performance หรอ CFP) นกวจยกลมนไดพบวาจากการนำขอมลจากผลการศกษา 52 ช น มาศกษาเปรยบเทยบในรปแบบจำลองเดยวกน (Meta - Analysis) ซงเทยบเทากบการมขอมลตวอยางเกอบ 34,000 ตวอยาง ผลการศกษาแสดงอยางชดเจนวา กจกรรมหรอความสนใจตอสงคมมผลในทางบวก ตอผลกำไรหรอความสำเรจทางการเงนของบรษทอยางชดเจน กลาวอกอยางหนงคอ บรษททลงทนทางดาน CSR มแนวโนมจะไดผลตอบแทนในดานผลกำไรสงกวาบรษททไมมกจกรรมหรอการลงทนทางดานสงคมและสงแวดลอม

เมอสรปผลการวจยเชงประจกษท งหมดแลว ขณะน คงยงไมสามารถพดไดเต มปากเตมคำวา การลงทนทางดานสงคมจะมผลบวกหรอลบตอ ผลประกอบการของบรษทอยางหนงอยางใด บางทบทสรปของ RSV ในเรองนอาจจะมความเหมาะสมดทสดกได เมอนกวจยกลมนกลาววาบรษทบางบรษทอาจทำกำไรในระยะยาวจากกจกรรมทางสงคมบางกจกรรมในบางเวลา (RSV, 2008, หนา 25)

คำถามท 4 : บรษทควรเสยสละกำไรเพอ

ผลประโยชนของสงคมหรอไม?

คำถามน เป นคำถามในเช งปท สฐานนยม (Normat ive Quest ion) กล าวค อ ไม ต งอย บน หลกเกณฑททกคนเหนดวยทงหมด แตขนอยกบผตอบแตละคน เพราะฉะนนคงเปนการยากทจะหาคำตอบสดทายได แตอยางไรกตาม ในทางเศรษฐศาสตร เรามวธท จะรบมอกบคำถามในทำนองนโดยการใช

หลกวาผจดการบรษทหรอเจาของบรษทจะทำอะไรกแลวแตจะใชหลกเกณฑวาตนทนทเพมขนตอหนวยของกจกรรมทเพมขนนน จะไมสงกวากำไรหรอผลประโยชน จากหน วยก จกรรมเด ยวก นน น และ จดสมดลของการลงทนจะอยทตนทนและผลประโยชนสวนเพ มตอหนวยกจกรรมทเพ มข นมขนาดเทากน ผ จ ดการอาจมการวดผลประโยชนและตนทนของกจกรรมทนอกเหนอจากทางเศรษฐกจ (Non-Economic Activities) หรอกจกรรมทมองเหนหรอจบตองไมได (Non-Tangible Activities) ทสามารถนำมาเปรยบเทยบในทางเศรษฐศาสตรได

4. บทสรปและขอเสนอแนะเชงนโยบาย ในบทความนเราไดพจารณาถงความรบผดชอบ

ของภาคธรกจเอกชนตอสงคมหรอ CSR จากมมมองของนกเศรษฐศาสตรซ งศกษาพฤตกรรมการเลอก ของคนในสงคมภายใตสมมตฐานของอรรถประโยชนส วนตนเป นท ต ง และการ เก ดค า เส ย โอกาส (Opportunity Cost) ในทกการเลอกภายใตขอสมมตนนกเศรษฐศาสตรมองวา ผจดการบรษทซงตองทำงานสนองตอบตอความตองการของเจาของบรษท (หรอ ผ ถอห น) มขอตองพจารณาวาจะตดสนใจดำเนนกจกรรมทมผลทางสงคมนอกเหนอจากหนาท หรอวตถประสงคโดยตรงของบรษทอยางไร หรอมากนอยเพยงใด? ถาหากทางผถอหนหรอเจาของบรษทมไดสงใหทำกจกรรมดาน CSR ผจดการคนนกอาจไมมภาระความรบผดชอบอยางเปนทางการท จะตองไปย ง เกยวกบ CSR นน แตถาหากจะทำกเปนการตดสนใจสวนตวของผจดการโดยไมเกยวกบการบรหารจดการของบรษทแตอยางใด แตถาเปนนโยบายของบรษทผานมตของผ ถ อห น การตดสนใจทำ CSR ของ ผจดการกอาจจะมองไดวาเปนสวนหนงของตนทนการบรหารจดการ ซงอาจจะตองไดรบผลตอบแทนคนมา

Page 23: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

นกเศรษฐศาสตรมองความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมอยางไร?

คณธรรมนำธรกจ 21

ในรปของราคาสนคาหรอบรการทสงขน หรอตนทนการประกอบการในดานอน (เชน คาจางหรอคาใชจายบรษทดานอ น) ท ลดลง หรอบรษทอาจมนโยบาย ทตองการสงเสรมใหเกดประโยชนทางสงคมจรง ๆ โดยยอมลดกำไรของบรษทลง แตก เป นไปไดว า ภาพลกษณของบรษททดจากการทำ CSR ดงกลาว จะมผลทำใหความตองการสนคาหรอบรการของบรษทนนสงขนโดยความรสกทด (Goodwill) ของผซอหรอผบรโภคทมตอบรษท ทงหมดนแสดงใหเหนวา โดยมมมองของนกเศรษฐศาสตรแลวไมมอะไรท ไดมาฟร ๆ หรอมการตดสนอะไรทเกดขนโดยไมมตนทน คำตอบสดทายอย ท การสรางความสมดลระหวางตนทนและผลประโยชนของการเลอกทกอยาง โดยการเลอกสดทายคอการเลอกทมประโยชนสทธสงสด

เพราะฉะนนคำถามทวาบรษทหรอภาคธรกจเอกชนควรจะตองเอาใจใสตอ CSR หรอไมจงเปนคำถามท จะต องนำประเด นหร อหล กค ดในทางเศรษฐศาสตรมาพจารณาดวย เพราะการตดสนใจ ทกอยางของบรษทมผลตางตอบแทนหรอการไดอยาง/เสยอยาง (Trade Off) ท งส น ท สำคญท ส ดคอ ผ ร บผ ดชอบการบร หารงานของบร ษ ทจะต อง ดำเน นการให ธ รก จอย ได ก อน โดยการม กำไร พอสมควรหรออยางนอยท ส ดคอไมขาดทน แต การอยไดน กไมไดหมายความจะตองทำทกวถทาง เพ อใหอย ได แตเปนการอย ได ภายใตกรอบของกฎหมายและระเบยบปฏบต ท ถกตอง ไมใชการทำลายคแขงหรอคตอสดวยวธทไมถกตองหรอไมเปนธรรม หรอหากำไรโดยหลอกลวงหรอเอาเปรยบลกคา แตเอาชนะกนดวยความสามารถในการบรหารจดการ ความสามารถและประสทธภาพในการผลต และ การคดคนนวตกรรมใหม ๆ ทชวยลดตนทนและเพมคณภาพของผลผลต

ในประเดนน ผ เข ยนเคยต งกฎเกณฑไว ว า ความรบผดชอบของธรกจเอกชนตอสงคมจะตองผาน กฎเกณฑพนฐานทางเศรษฐศาสตร 5 ขอกอน กอนทจะไปคดทำอยางอ นท นอกเหนอไปจากนกฎเกณฑ 5 ขอนคอ (1) ผบรหารจดการธรกจเอกชนจะตอง มความซอสตยตอรฐ คอ ปฏบตตามระเบยบของ ร ฐและไมหล กเล ยงหนาท เช น ไม โกงภาษร ฐ (2) มความซ อสตยตออตสาหกรรมหรอกจกรรม ทตนเองประกอบการอย หมายความวาไมทำใหวงการอตสาหกรรมหรอกจกรรมนนเสอมเสย เพอผลประโยชนสวนตน (เชน ไมสนใจกรณอตสาหกรรมททำใหเกดมลพษตอสงแวดลอม) (3) มความซอสตยตอคแขงทางการคาโดยแขงขนกนในกตกาทางการคาทเปนธรรม และเอาชนะกนดวยประสทธภาพและความสามารถในทางหาความกาวหนาตามทกลาวถงแลวขางตน (4) มความซอสตยตอลกคาโดยการไมหลอกลวงลกคา และ (5) มความซอสตยตอลกจางโดยใหคาจางท เปนธรรมและดแลสวสดการในการทำงานใหอย ในระดบทเหมาะสม เมอทำครบทง 5 ขอนแลว เกอบจะเรยกไดวา ไมมความจำเปนตองคดทำอะไรเพมเตมใหสงคมอกแลว เพราะสงคมจะไดประโยชนไปเตม ๆ เรยบรอยแลว แตถาจะทำอะไรเพ มเตมเปนพเศษ ไปกวาน กยอมได โดยอยภายใตเง อนไขวาจะตองสามารถอธบายเหตผลทางเศรษฐศาสตรของการกระทำนน ๆ ได การกระทำกจกรรมทางสงคมจนมผลทำใหบรษทตองขาดทนหรอเสยหายไมใชเร องท ถกตอง แตถาเปนการลดกำไรลงเพอคนประโยชนใหสงคมกสามารถอธบายได และไมเปนเรองทเสยหาย และอาจเปนเรองทคนประโยชนกลบมาใหบรษทไดอกในอนาคต

Page 24: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.22

Drucker, Peter. (1986). Frontiers of Management. Butterworth-

Heinemann.

Elhauge, Elner. (2005). “Corporate Managers’ Operational

Discretion to Sacrifice Corporate Profits in the Public

Interest”, in Bruce Hay, Robert Stavins, and Richard

Vietor (eds.) Environmental Protection and the Social

Responsibility of Firms. Washington DC: Resources for

the Future.

Friedman, Milton. (1970). “The Social Responsibility of Business is

to Increase lts Profits”, The New York Times Magazine,

13 September.

Henderson, David. (2001). Misguided Virtue: False Notions of

Corporate Social Responsibility. London: Institute of

Economic Affairs, December.

Henderson, David . (2007) . “Misgu ided Corproate

Virtue and the Role of Business Today” Presented to a

Net Impact Conference at the Melbourne Business

School , 23 February (http://www.nzbr .org.nz/

documents/speeches/070223 misguided virtue.pdf)

Margolis, Joshua, Hillary Elfenbein and James Walsh. (2007).

“Does It Pay to Be Good? A Meta-analysis and

Redirection of Research on the Relationship Between

Corporate Social and Financial Performance”. Havard

Business School Working Paper.

Orlitzky, Marc, Frank Schmidt and Sara Raynes. (2003).

“Corporate Social and Financial Per formance:

A Meta-Analysis”, Organization Studies. vol. 23, no. 3,

pp. 403-441.

Portney, Paul R. (2005). “Corporate Social Responsibility:

An Economic and Public Policy Perspective”, in Bruce

Hay, Robert Stavins and Richard Vietor (eds.).

Environmental Protection and the Social Responsibility

of Firms. Washington DC: Resources for the Future.

Portney, Paul R. (2008). “The (Not So) New Corporate Social

Responsibility: An Empirical Perspective”, Review of

Environmental Economics and Policy. vol. 2., issue 2,

Summer, pp. 261-275.

Reinhardt, Forest L., Robert N. Stavins and Richard H.K. Vietor.

(2008). “Corporate Social Responsibility Through An

Economic Lens”. National Bureau of Economic

Research Working Paper 13989, May.

Siyaranamual, Martin Daniel. (2007). “The Economic of

Corporate Social Responsibility (CSR): Selling to

Someone who Has Personal Valuation:, Department of

Economics. Padjadjaran University Working Paper in

Economics and Development Studies no. 200706, June.

เอกสารอางอง

Page 25: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

บทความ

แนวทางการแกปญหาทจรตคดโกง ในภาคธรกจเอกชน

โดยดร.โสภณพรโชคชย

Page 26: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.24

ซงแปลภาษาไทยวา การทจรต ประพฤตมชอบ โกงกน และตดสนบนแพรหลายเปนอยางมากและในแทบทกวงการในประเทศไทยของเรา ผมจำไดวาเมอ 30 ปทแลวสมยผมยงเปนนกศกษาปรญญาตรมคำขวญทโดงดงวา“ชวยขจดคอรรปชนใหสนเพอแผนดนไทยอยรอด” บดนคนทเคยโกงกนเมอ 30 ปทแลว กคงหมดอำนาจหรอตายไปเกอบหมดแลวแตคนโกงกนรนใหมกกลบมาสบทอด“เจตนารมณ”อยางไมขาดสาย!

การทจรต ซ งเปนคำไทยทตอไปนจะใชแทนภาษาองกฤษวา Corruption น นมกพ งเปาไปท การประพฤตมชอบในวงราชการ แตในบทความนมงชใหเหนถงการทจรตในภาคเอกชน ซงมสวนสมพนธกบการทจรตภาครฐเชนกน

อยางไรจงเปนการทจรต หนวยงานขององคการสหประชาชาตท ช อวา

United Nations Development Program (UNDP) ได จดทำ Anti-Corruption: Practice Note (1) ขน ใจความสำคญสรปไดวาการทจรตนนเปนความลมเหลวของการบรหารจดการทแสดงถงการขาดความโปรงใสและการตรงไปตรงมา และไมไดเปนการปกครองโดยระบบนตรฐท ถอกฎหมายเปนหลก ปรากฏการณเชนน ในประเทศไทยของเราสะทอนจากอาการ “คนไทยกลวตำรวจ แตไมกลวกฎหมาย” ซงตางจากประเทศ ตะวนตกอยางเดนชด (2)

UNDP ไดสรปผลรายของการทจรตหลายประการไดแก

1. ลดความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและการลงทนจากตางประเทศ

ผมเคยไปเปนทปรกษาของกระทรวงการคลง ในประเทศเพอนบาน 2-3 แหง บรษทขนาดใหญทจะเขาไปทำธรกจตางตองเสย “คาตง” ใหกบขาราชการใหญ เชน ธรกจโทรคมนาคม หาไมกจะไมไดรบสมปทาน เปนตน

2. ลดทอนรายไดของภาครฐทจะนำมาเพอการชวยเหลอผมรายไดนอย

ทำใหผมรายไดนอยยงยากจนลง สงผลเสยตอประเทศโดยรวม จะเหนไดวาประเทศในภมภาคน อาจมความแตกตางกนไมมากนกเมอราว 50 ปกอน แตในขณะนแตกตางกนมาก ประเทศทมการทจรตมากยอมเจรญนอยกวาประเทศทมการทจรตนอย

3.จดสรรทรพยากรผด

ทำใหการจดสรรทรพยากรทมอยอยางจำกด ซ งแทนท จะนำไปพฒนาประเทศ กลบนำไปใชในวงการอนทอาจมความจำเปนนอยกวา เชน ในดาน งบประมาณการทหาร เปนตน

4. ทำใหกฎหมายบานเมองขาดความศกดสทธ

สงผลเสยตอระบบนเวศน เชน การตดไมทำลายปา การทำลายสงแวดลอม เปนตน

5.เปนการทำลายระบบสทธมนษยชน

สรางวงจรความชวรายจากการทจรต กลมท อยเหนอกฎหมายยอมกระทำการใหผอนเสยสทธอนชอบธรรม และสงผลตอความเปนอนหนงอนเดยวกนในสงคมโดยรวม

การขจ ดการท จร ตจ งเป นภาระหนาท อ น ศกดสทธของคนไทยทกคน การรวมกนขจดการทจรตจ งเป นก ศลกรรมท ทำแลวจะเป นมงคลตอช ว ต

Corruption

(1)โปรดดรายละเอยดไดท: http://www.undp.org/governance/docs/AC_PN_English.pdf (2)โปรดอานกรณเปรยบเทยบกบประเทศฟนแลนด:ดร.โสภณพรโชคชย.สนทนาเรองรฐสวสดการกบอาจารยบญสง

ชเลธร(กมภาพนธ,2552)ท: http://www.thaiappraisal.org/Thai/Market/Market234.htm

Page 27: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 25

เหนอกวาการทำบญใด ๆ แตในความเปนจรงกอาจ “โชคราย” ถกทำลายชวตและทรพยสนไดเชนกน

รปแบบการทจรตในภาคเอกชน บางทานอาจนกภาพไมออกวาการทจรตใน

ภาคเอกชนเปนอยางไร เพราะสวนมากเหนแตการทจรตในภาครฐ รปแบบการทจรตในภาคเอกชนม ตงแตการทถกปจจยภายนอกบงคบใหทำการทจรต เชน จำเปนตองจายเงน “ใตโตะ” หาไมกไมอาจประกอบธรกจได (โดยสะดวก) การทจรตฉอโกงโดย ผ บรหารบรษทน นเอง การทจรตภายในวสาหกจ ซงกระทำโดยพนกงานเอง เปนตน

1.การทจรตทเกดจากปจจยภายนอก

ในทน หมายถง การทวสาหกจเอกชนจำเปนตองตดสนบนเจาพนกงานเพอใหสามารถทำธรกจได (โดยสะดวก) หรอโดยไมถกขดขวาง หนวงเหน ยว ปรากฏการณ เช นน ม เห นอย ท ว ไปในวงการ การรบ-สงสนคาระหวางประเทศ การขอรบใบอนญาตตาง ๆ จากทางราชการ แมแตวสาหกจช นดท ม ธรรมาภ บาลสงจากต างประเทศก ย งต องยอม ตดสนบน เชน การเขาไปทำธรกจโทรคมนาคม ในประเทศโลกทสาม เปนตน

ในประเทศตะวนตกทมระบบการตอสกบการทจรตทด ปรากฏวาตนทนในการเลยงภาษสงกวามลคาของการเสยภาษใหถกตองตามกฎหมาย แตในกรณประเทศกำลงพฒนา ตนทนในการเลยงภาษกลบตำกวา จงทำใหนกธรกจยนดหรอจำเปนทจะตอง ตดสนบนเพอใหการทำธรกจเปนไปดวยความราบรน โดยถอตนทนนเปนตนทนปกตหนงของการทำธรกจนนเอง

2.การตงใจฉอโกงโดยเจาของวสาหกจ

กรณน ถ อเป นการม งกระทำอาชญากรรม โดยโจงแจง ไดแก การต งวงธรกจแชรลกโซ หรออาชญากรรมเศรษฐกจผานการขายสนคาดวยระบบขายตรงบางรายการ เปนตน กรณนถอเปนการฉอโกงลกคาหรอผมสวนไดเสยอน สมควรทจะถกดำเนนคดตามกฎหมายอยางเดดขาด

เมอเรว ๆ นพนกงานผชวยเลขานการของผมคนหนงยนดลาออกจากงานเพอไปสมครงานในบรษทใหม ซงเปนของเพอนและจายเงนเดอนมากกวาผมถง 40% ผมกยนดใหลาออกไป แตพนกงานผนทำงาน ไดเพยงเดอนเศษ ๆ กลาออกเพราะพบวาบรษท ดงกลาวเปนบรษททเขาขาย “ตมตน” ประชาชน ในระหวางทำงานกทำดวยความไมสบายใจ เพราะม ผรกษากฎหมายเขามาตรวจและจบกมผบรหารบรษทบอยคร ง แตผ บรหารกไมไดถกจบไป ซ งกคงเปนเพราะไดตดสนบนเจาพนกงานนนเอง

3.การทจรตของผบรหาร-พนกงาน

ผมเปนกรรมการทปรกษาของสมาคมสนเชอ ทอยอาศยมาหลายสมย ทราบจากขอมลทเกยวของวา การทจรตในวงการสถาบนการเงนนน สวนมาก มาจากการทจรตจากบคคลภายใน เชน โดยผบรหารหรอพนกงาน ไมใชการโกงจากลกคาภายนอก ดงนน จงอาจกลาวไดวาการทจรตจากภายในน เปนการทจรตท ควรใหความสนใจเปนพเศษ โปรดดพาด หวข าวเฉพาะในวงการสถาบนการเง นท ม ระบบ ตรวจสอบทดทสดแลว ยงมขาวออกบอย ๆ ดงตอไปน

แจงจบผ ชวย ผจก.แบงกธนชาตโกง 17 ล. (คมชดลก, 3 เมษายน 2552) (3)

แนวทางการแกปญหาทจรตคดโกงในภาคธรกจเอกชน

(3)แจงจบผชวยผจก.แบงกธนชาตโกง17ล.

Page 28: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.2�

จำคกเกรกเกยรต 20 ป ชดใชบบซ 1.5 พน ล. (กรงเทพธรกจ, 11 มนาคม 2552)

ศาลสงจำคกสาวแบงก 492 ป ฐานโกงเงนลกค ากว า 65 ล านบาท (โพสต ท เดย , 27 กนยายน 2551)

ผช.ผจก.สาวแบงกโกง 200 ล. ตร.ประกาศจบทว ปท. (ขาวสด, 6 พฤษภาคม 2550)

พน กงาน ธ.กร งเทพ โกงเง นลกค าเก อบ 3 ลานบาท (28 กนยายน 2550)

รวบหน มแบงกโกง 45 ล. ตดหวยงอมแงม (ไทยรฐ, 26 พฤศจกายน 2548)

สาวแบงกทหารไทยโกงเงนลกคา 13 ล. นานกวา 3 ป (ขาวสด, 25 กมภาพนธ ไมทราบป)

4.การรบประโยชนทมควรได

ประ โยชน ท ม ค ว ร ได ป ระกอบด วยการ “กนตามนำ” ในกระบวนการจดซ อของวสาหกจ ซ งมกมความไมโปรงใสตาง ๆ ท งน รวมไปถงการ รบประโยชนทางออมตาง ๆ อนไดแก ใบหน หรอการ

ไดรบการอำนวยความสะดวกในการจบจายหรอการรนรมยตาง ๆ เชน การเขาแหลงบนเทงตาง ๆ เปนตน

ผ บรหารของวสาหกจขนาดใหญโดยเฉพาะ ทเปนบรษทมหาชนนนทำการผกขาด ตดตอนบรการเสรมตาง ๆ เชน ในกรณสถาบนการเงน ผบรหารนน ๆ อาจต งบรษทขนเงน บรษทยาม บรษทประเมน คาทรพยสน ฯลฯ เพอใหบรการแกสถาบนการเงนของตนเอง การนยอมทำใหสถาบนการเงนไมไดรบสนคาหรอบรการทมคณภาพ เนองจากขาดการแขงขนเสรจนไดรบบรการทดท สด ณ ราคาทถกทสด ทำให ผถอหนทงหลายไดรบความเสยหาย

5.สวสดการทสงเกนควร

วสาหกจขนาดใหญหลายแหงโดยเฉพาะบรษทมหาชนจายสวสดการท สงเกนจรง เชน ในวงการ สายการบน สายการบนทมช อเสยงช นนำของโลก บางแหง ใหอดตพนกงานสามารถซอตวเดนทางในอตราราคาเพยงไมกรอยบาท ในขณะทผใชบรการทวไปตองเสยคาบรการหลายหมนบาท เปนตน

Page 29: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 2�

อาจกลาวไดวา พนกงานของวสาหกจขนาดใหญหลายแหงมประสทธภาพการทำงานทตำ ทำงานอยในลกษณะเสมอน “ทาก” “กาฝาก” หรอ “พยาธ” ท เกาะกนวสาหกจขนาดใหญ ในบางหนวยงานอาจสามารถ “ดน” พนกงานเหลานออกไดจำนวนมาก และหากพนกงานเหลาน ออกไปแลว กใชวา จะหางานทำไดในตลาดแรงงานท วไป เพราะคงมคณภาพตำเกนกวาจะหางานตามอตราเงนเดอนทไดรบอยในวสาหกจปจจบน

อาจกลาวไดวารปแบบของการทจรต ซงสรปจากกระทรวงการตางประเทศเดนมารคมดงน

กลโกงในการประมล การ “ฮว” ประมล การโกงในเรองสญญา การโกงในระบบการตรวจสอบ การโกงในการจดซอ-ตนทนสนคา/บรการ การตดสนบน การโกงคาใชจายตาง ๆ เชน คาเดนทาง การขโมยและการยกยอกทรพยขององคกร

ความคาดหวงของสงคม ความคาดหวงของสงคมตอการไมทจรตของ

วสาหกจตาง ๆ นนสามารถเขาใจได ไมวาจะเปนว สาหกจขนาดใหญ หร อธ รก จขนาดกลางหร อ ขนาดยอม (SMEs: Small and Medium Enterprises) ลวนตองไมกระทำการทจรต ดงน

1.ธรกจSMEs

หลายทานคงเคยไดยนวา แมคาขายขนมจน เอากระดาษทชชมาผสมในนำยา นยวาเพอลดตนทนใหขายไดราคาถก ชวยใหขายไดดขน หรอใสผงชรสมากมายเพยงเพ อใหคนตดใจในรสชาตโดยขาด ความรบผดชอบ หรอนำอาหารท เส อมคณภาพ มาขายจนกระท งเดกนกเร ยนกนแลวอาเจยนกน ทงโรงเรยน เปนตน

••••••••

ในธรกจไมวาระดบ SMEs หรอธรกจขนาดใหญ มคตช วรายอย อยางหน งกคอ “ดานได-อายอด” กลาวคอ ทำอะไรกไดท ขอเพยงใหไดผลตอบแทนงดงามในวนนโดยไมรบผดชอบ การทำธรกจเชนนยอมไมยงยนและยงเสยงกบการถกสงปด เราจงควรสงเสรมธรกจใหรบผดชอบ หาไมถอเปนการละเมด เปนการกระทำผดกฎหมาย เปนอาชญากรรมทตองถกลงโทษ

2.บรษทมหาชน

ขาวในหนงสอพมพอาจพบเหนไดวาเจาของเดมของบรษทมหาชน ทงกจการของตนเองหลงจากเขาระดมเงนในตลาดหลกทรพยไดแลว ผบรหารบางคนโกงบรษทของตนเอง หรอใชจายเงนฟมเฟอยเพอบำรงความสขสบายของผบรหาร เปนตน

อยางไรกตาม ในปจจบนนตลาดหลกทรพยและสำนกงานคณะกรรมการกำกบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (กลต.) ตางมมาตรการควบคมบรษทมหาชนรดกมกวาแตกอน และถอเปนมาตรฐานทดสำหรบวสาหกจอน ๆ นอกตลาดหลกทรพยเพอ ใหเกดความโปรงใส เปนธรรม และปดโอกาสการทจรต

3.นายธนาคาร

เราคงเคยไดยนวา ธนาคารหลายแหงทเจงไปนนเปนเพราะการปลอยกอยางขาดความรบผดชอบใหเครอญาตโดยขาดหลกทรพยคำประกนท เพยงพอ ธนาคารหลายแหงขโมยโครงการทมแนวคดการตลาดด ๆ ไปทำเสยเอง หรอกวาจะกเงนไดกตองจายเบยบายรายทางใหเจาหนาทฝายสนเชอ ผจดการสาขาและผจดการเขต เปนตน

ธนาคารท ม ความรบผดชอบตอสงคมกคอ การรบผดชอบตอลกคาเปนสำคญ ไมวาจะเปนลกคาท มาฝากเงนหรอท มาก เงน โดยการ “กวาดบาน” ตวเองกอน ปดโอกาสท จะเกดทจรต ทำใหลกคา ไววางใจ เปนตน

แนวทางการแกปญหาทจรตคดโกงในภาคธรกจเอกชน

Page 30: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.2�

3.สอมวลชน

เราไดยนปญหาของสอมวลชนอยเนอง ๆ เชน การเขยนเชยรดารา หรอผมอปการคณทลงโฆษณา หรอท ร ายไปกวาน นกคอ การใชปากกาเปนอาวธ ในการทำรายคนอน ขาวในหนาหนงสอพมพมกเปนขาวท ไดจากการแถลงขาวของผ มสวนไดสวนเสย การเสนอขาวอาจคำนงถงผลประโยชนของผบรโภคนอยกวาผ จายเงนโฆษณาททำใหส อมวลชนอยได หนงสอพมพจงอาจเปนเพยง “กระบอกเสยง” หรอเปนเพยง “กระดาษเปอนหมก” ไปในบางคราว

ส อมวลชนท ม ความร บผ ดชอบต อส งคม หรอไมทจรตจงไมควรเปนเคร องมอของประเทศมหาอำนาจ นายทนขามชาต หรอนายทนในประเทศรายใหญ ๆ ทมงการเสนอขาวเฉพาะบางมมบางดานอนถอเปนการ “ปดฟาดวยฝามอ” และเปนเครองมอโฆษณาชวนเชอโดยไมรบผดชอบ

4.หางสรรพสนคา

หางสรรพสนคาท ขายของราคาแพงเกนเหต หลอกขายของทคณภาพไมสมราคาหรอหลอกลวงดวยกลยทธลดแลกแจกแถมทฉอฉล ยอมถอเปนการละเมด กระทำการทจรตตอลกคา หางสรรพสนคาทไมทจรตกคอไมตงราคาสนคาเกนควรในเชงเปรยบเทยบกบคแขง

5.นกพฒนาทดน

ความคาดหวงของสงคมตอนกพฒนาทดน เชนผประกอบการบานจดสรรหรออาคารชดกคอ การไมฉอโกงลกคา การไมใชวสดหรอการสงมอบบานและบรการสาธารณปโภค สาธารณปการท มคณภาพ ดอยกวาทโฆษณาไว เปนตน รวมทงการไมหลอกขายบานในราคาทสงเกนจรง เปนตน

6.บรการวชาชพ

บรการวชาชพอาจถอเปน SMEs เราคงเคยไดยนบรษทบญช หรอผ ตรวจสอบบญชบางราย ฉอฉลดวยการลงลายมอชอตรวจสอบบรษทนบแสนรายตอป บรษททปรกษา เชน ผประเมนคาทรพยสนบางแหงไมซ อสตยตอวชาชพ ตงแตผ บรหารจนถง ผประกอบวชาชพเรยกรบเงนจากลกคา หรอรวมกบลกคาออกรายงานประเมนโกงธนาคาร หรอรวมมอกบผบรหารธนาคารโกงธนาคารทตนบรหารอย เปนตน ดงน น นกวชาชพท ดตองไม “พายเรอใหโจรน ง” แต ควรดำเน นว ชาช พตามกฎหมาย ไม ละเม ด จรรยาบรรณของวชาชพเพอผลประโยชนสวนตว

การควบคมวชาชพนน รฐบาลมกเปนผดำเนนการควบคมโดยต งเปนสภาวชาชพ เชน แพทยสภา สภาว ศวกร และสภาสถาปนก ในประเทศไทย ยงมว ชาชพอกหลายแขนงท ย งไมม สภาวชาชพ อาจกลาวไดวาในประเทศท ไมคอยพฒนายงไมมระบบควบคมนกวชาชพเพอใหความไมมระบบ และขาดการควบคมนเปนชองทางการโกงกนตาง ๆ โดย ใชนกวชาชพเปนตรายาง (Rubber Stamp) ตอไป

การไมทจรตกบ CSR หลกการร บผดชอบตอสงคมของวสาหกจ

(CSR: Corporate Social Responsibility) ตาม The UN Global Compact ซ งเปนกรอบท วางโดยองคการสหประชาชาต (4) ใหวสาหกจดำเนนตามหลกการ 10 ประการน น มสวนเก ยวของกบประเดนสทธ มนษยชน มาตรฐานแรงงาน สงแวดลอม และการ ไมยอมรบการโกงกนสนบน ในขณะน ม ว สาหกจ เขารวมลงนามเปนจำนวนมาก โดยถอเปนกลมทม ผเขารวมมากทสดในโลก

(4)โปรดดรายละเอยดไดท: http://www.unglobalcompact.org/AboutTheGC/index.html

Page 31: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 2�

วสาหกจใดทประสงคจะเขารวมเปนสวนหนงของ UN Global Compact จะตองลงนามตกลงปฏบตตามหลกการ 10 ประการอยางเครงครด ซงประกอบดวยเรองสทธมนษยชน มาตรฐานแรงงาน สงแวดลอม และการไมรวมมอกบการตดสนบนหรอทจรต ดงน

1.ดานสทธมนษยชน

หลกขอท 1 : ธรกจควรสนบสนนและเคารพการปกป องส ทธ มน ษยชนท เป นท ยอมร บของนานาชาต

หลกขอท 2 : ธรกจไมพงของแวะกบการกระทำทขดหลกสทธมนษยชน

2.ดานมาตรฐานแรงงาน

หลกขอท 3 : ธรกจควรสงเสรมและตระหนกถงเสรภาพในการกอตงสหภาพแรงงานของพนกงาน

หลกขอท 4 : ธรกจตองรวมขจดการบงคบ การใชแรงงาน

หลกขอท 5 : ธรกจตองรวมขจดการใชแรงงานเดก

หลกขอท 6 : ธรกจตองไมกดกนการจางงานและอาชพ

3.ดานสงแวดลอม

หลกขอท 7 : ธรกจควรสนบสนนการดำเนนการปองกนปญหาสงแวดลอม

หลกขอท 8 : ธรกจควรแสดงความคดรเร มสรางสรรคใหม ๆ ตอความรบผดชอบดานสงแวดลอม

หลกขอท 9 : ธรกจควรสงเสรมและเผยแพรเทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอม

4.ดานการไมยอมรบการทจรต

หล กข อท 10 : ธ รก จควรดำเน นไปโดย ปราศจากการทจรตและประพฤตมชอบในทกรปแบบ รวมทงการบงคบ ขดรด และการตดสนบน ทงนอาจพจารณาในกรณภายในวสาหกจ และการใหสนบน อนเปนการทจรตในวงราชการกเปนสงทพงหลกเลยง

การปฏบ ต ให ครบถวนหร อไม ละเม ดตาม หลกการขางตนจงถอวาวสาหกจนน ๆ ม CSR ดงนน CSR จงไมใชการไปทำบญเอาหนา หรอสกแตทำทดแลสงแวดลอม หรอเลยงไปทำดทางอนในหนาฉาก แตหลงฉากกลบขดรด ฉอฉล เอาเปรยบผมสวนไดสวนเสยโดยไมละอายและไมเกรงกลวตอกฎหมาย

วาดวยจรรยาบรรณ ในการปองกนการทจร ตน น จรรยาบรรณ

ถอเปนมาตรการสำคญประการหนง จรรยาบรรณนนถอเปน Solf Law หรอ “กฎหมายอยางออน” ซงไมใชกฎหมาย Hard Law แตเปนเร องเกยวกบมรรยาท มาตรฐานวชาชพ จรรยาบรรณธรกจหรออะไรทำนองน ในวงวชาชพตาง ๆ ม Soft Law ซงสงคมทวไปกเคยไดยนอยบาง เชน จรรยาบรรณแพทย มรรยาททนาย มาตรฐานบญช เปนตน ดงนนนกวชาชพทม CSR ก ค อ น กว ชาช พท ม การปฏบ ต ตาม Soft Law โดยเครงครดจนสรางความไววางใจและความเชอถอตอผใชบรการและสงคมโดยรวม

ทำไมจงมการบงคบใชหลกนตร ฐโดยหามละเม ด หร อม การวางและบงค บใช Soft Law โดยเครงครด เหตผลกคอเพอผบรโภคนนเอง เพราะในทางกฎหมายกถอวาอำนาจเปนของปวงชน ในทางรฐศาสตรกถอวาประชาชนคอเจาของประเทศ หรอแมแตในทางการตลาดกถอวา “ลกคาคอพระเจา” ดงนนนกวชาชพจงตองใหความสำคญกบประชาชนเปนอนดบแรก

ประชาชนน ไม ใช ส งลอย ๆ แต หมายถ ง ผบรโภค ลกคาของเรานนเอง หากประชาชนวางใจ ใชบรการ กยอมถอเปนมงคลตอวสาหกจ การถอประชาชนเปนท ต งจงเปนหนทางเดยวท จะพฒนาธรกจหรอวชาชพใหดขน เราจงตองเรมตนทประชาชนกอน ไมใชทประโยชนของนกวชาชพ หาไมนกวชาชพกคงเปนเพยง “แกงค” หรอ “ซองโจร” ไป

แนวทางการแกปญหาทจรตคดโกงในภาคธรกจเอกชน

Page 32: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.30

การควบคมทางวชาชพ ไดแก 1.การออกใบอนญาตประกอบวชาชพ

หลายทานคงจำภาพยนตรเรอง “องคบาก” ได ในภาพยนตรดงกลาวมเรองใบอนญาตเลนดนตร ซงตามทองเรองดนาขน แตในความเปนจรงนบเปนความนาเสยดายเปนอยางยง หากมการออกใบอนญาตในวชาชพตาง ๆ ตงแตสมยนน วชาชพตาง ๆ กจะมการพฒนา โดยทวไปในแตละวชาชพกจะมการจดระดบ น กว ชาช พกจะพยายามเพ มพนความร เพ อการ ยกระดบตนเองอยเสมอ

2.การควบคมการปฏบตงานตามวชาชพ

เพ อให น กว ชาช พปฏ บ ต งานโดยย ดถ อมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพโดยเครงครด หาไมจะถกลงโทษในสถานตาง ๆ ตงแตการตกเตอนจนถงการยดใบอนญาตประกอบวชาชพ หมดทางทำมาหากนในวชาชพอกตอไป อยางไรกตาม การจดการศกษาตาง ๆ ไมใชหนาทขององคกรควบคมวชาชพ เพราะถอเปนธรกจอยางหนงทมผใหบรการทวไป เชน สถาบนการศกษาในระดบตาง ๆ ท งหลาย หากองคกรวชาชพจดการศกษาเสยเอง กเทากบผบรหารองคกร “ทำมาหากน” กบการจดการศกษา ทำใหขาดความเปนกลางในการควบคมทางวชาชพไป

ในการควบคมว ชาชพตาง ๆ ร ฐบาลตอง ออกหนามาควบคม โดยเสนอกฎหมายใหมพระราช-บญญตวชาชพตาง ๆ และจดต งสภาวชาชพตามกฎหมาย เชน แพทยสภา สภาวศวกร สภาสถาปนก สภาวชาชพบญช เปนตน ในแตละวงการ เชน แพทย อาจมแพทยสมาคมในพระบรมราชปถ มภ หร อ มสมาคมแพทยเฉพาะทางตาง ๆ มากมาย แตเพอการควบคมวชาชพทเปนกลาง จงตองตงสภาวชาชพ

สมาคมว ชาช พไม สามารถเป นผ ควบค ม นกวชาชพได เพราะสมาคมประกอบดวยผมสวนไดสวนเสย ถาปลอยใหกรรมการสมาคมซงเปนบรษท คแขงหนง มาคอยตดสนหรอควบคมบรษทคแขงอน กยอมไมเกดความเปนธรรม สมาคมวชาชพอาจทำหนาท ปกปองผ ประกอบวชาชพ จดงานสงสรรค หรออน ๆ อยางสมาคมนกบญชและผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย แตเดมกจดการศกษา แตเมอมสภานกบญช สมาคมนกยบเลกไป เพราะไมมหนาทควบคมวชาชพ เปนตน สมาคมในวชาชพอนกอาจยงอย แตไมไดทำหนาทควบคมวชาชพ

สภาวชาชพจะประกอบดวยผแทนจากรฐบาลซง (โดยทางทฤษฎ) ถอเปนตวแทนผลประโยชนของประชาชน นอกจากนยงมผแทนนกวชาชพ ผแทนผใชบรการ ผแทนหนวยราชการทเกยวของ ผแทนสถาบนการศกษาทเก ยวของ เปนตน การควบคมวชาชพ จงเปนเคร องแสดงความรบผดชอบตอสงคมของ นกวชาชพโดยแท ในสงคมไทยยงมนกวชาชพอกมากท ร ฐบาลยงไมไดควบคม โดยเฉพาะนกวชาชพท เกยวของกบผลประโยชนของประชาชน และอาจสรางความเสยหายไดในวงกวาง เชน ตวแทนนายหนา ผบรหารทรพยสน ผประเมนคาทรพยสน เปนตน

ประเทศท ขาดการควบค มทางว ชาช พ ยอมเปนการเปดชองใหเกดการทจรตและประพฤต มชอบตาง ๆ ตามมาอกมากมาย ทำใหปญหาการฉอโกงทงในสงคมและการฉอโกงชาตเกดข นอยางดกดน การควบคมและพฒนานกวชาชพยอมทำให นกวชาชพมความเปนอสระ ไมถกครอบงำโดยมชอบ และจะเปนการชวยสงคมตรวจสอบความถกตอง ตาง ๆ ไดเปนอยางด

การทจรตนนเปนความลมเหลวของการบรหารจดการท แสดงถง การขาดความโปรงใสและการตรงไปตรงมา และไม ได เปนการปกครอง โดยระบบนตรฐทถอกฎหมายเปนหลก

Page 33: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 31

นอกจากน ย งม จ รรยาบรรณทางธ รก จ ซ งไมใชของนกวชาชพ แตเปนของผ ประกอบการ (Entrepreneurs) เชน กรณจรรยาบรรณหอการคาไทย จรรยาบรรณของสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (5) เปนตน

ศลธรรมไมใชแนวทางการแก ไข ในการแกไขปญหาทจรตไมใชแค “อมพระ

มาพด” ในเชงสากล การใชศลธรรมมาแกไขปญหาทจรตไมได

1.ขดจำกดของการรณรงคใหทำด

โดยท วไปมการรณรงคใหประชาชนยดม น ในศาสนา กจกรรมรณรงคอาจมากขน แตการเขาถงศาสนากลบนอยลง สงทนาสงเกตประการหนงกคอ การยกศาสนาหรอความดมานำเสนอนน คนทไดดเพ มข นอาจไมใชคนฟงแตเปนคนพด ท อยางนอย กไดหนา ไดภาพลกษณ ยงถาพดหรอสรรหาคำคมไดประทบใจเพยงใด ยงไดผลเพยงนน ในวงการศาสนา ท กท านก คงเคยได ย นว าพระรปใดท ม น ำเส ยง การเทศนท ไพเราะกม กเปนท น ยมของญาตโยม การนแสดงวาเรายงยดตดอยในเปลอกหรอรปแบบมากกวาแกนหรอสาระ

การอธบายเรองการทำดนน แทนทจะเอาความเชอทางศาสนามาอางอง เราควรอธบายโดยอาศยความเปนจรง เชน ความซอสตยตอลกคานนไมใช การทำดตามทบญญตในหลกศาสนาหรอเพราะกลว ตกนรก แตตองทำในภาคบงคบตามกฎหมาย คอหาก ไมซอสตย ฉอโกงลกคา กอาจถกลกคาฟองรองเรยกคาเสยหายได ทำใหเสยชอเสยง ความเชอถอหมดไป การทำงานอยางซอสตยจงทำใหธรกจยงยน ลกคาตอนรบและเตบโตตอไปดวยบรการหรอสนคาท ม

คณภาพสมราคา การอธบายเชนนจะเขาใจไดงายและชดเจนโดยไมตองอาศยบทบญญตของศาสนาใดมากลาวอาง

2.ไมควรอางความดโดดๆ

การพรำพดวาเราควรทำด (เพมขน) นนอาจไมเกดประโยชนนก เพราะคนดกทำดอยแลว แตปญหาทกวนน ไมใชอย ท ทำดนอยไปแตอย ท การละเมดกฎหมายกนอยางแพรหลาย โดยเจาหนาทผเกยวของกลบเอาหไปนาเอาตาไปไรตางหาก เราจงควรรณรงคป องก นไม ให ทำผ ดกฎหมาย ส วนช องโหว ของกฎหมายทมบางคนเลดลอดไดประโยชนเปนเพยงสวนนอยนดซ งตองหาทางอดหรอปรบปรงเปนระยะ ๆ โปรดสงวรวาการรณรงคใหทำความดบางครงอาจเปนไปเพ อซ อนเร นการทำช วจนเข าทำนองอางว าม คณธรรมแตละเมดกฎหมาย

ย งกวาน น เราควรรณรงคใหประชาชนร จกปกปองและหวงแหนสทธของตนเองตามกฎหมายและไมเฉยชาตอการกระทำผดกฎหมายของผอนทสงผลตอตนเอง ชมชน และสงคม การเพกเฉยหรอละเลยตอหนาทยงถอเปนอาชญากรรมอยางหนงดวย และยงเปนการเอ อประโยชนตอผ หาผลประโยชนโดย มชอบและไมตระหนกวาคาใชจายในการแกปญหามากกวาการปองกนหลายเทา โดยเฉพาะอยางยงคอ ชวตมนษยซ งสรางคนใหมมาทดแทนคนเกาไมได รฐบาลท เพกเฉยเชนน เทากบเปนรฐบาลท อย ขางอาชญากรหรอเปนหวหนาอาชญากรเสยเอง

3.ระวงคนทำดแตเปนอาชญากร

บางคนดคลายมค ณธรรม แตม กละเมดกฎหมาย มคนทำดมากมายแตประกอบอาชญากรรมอยเปนนจ บรษทพฒนาทดนบางแหงอาจดประสบความสำเรจ ทำบญทำกศลมากมายเจาของกดม

แนวทางการแกปญหาทจรตคดโกงในภาคธรกจเอกชน

(5)โปรดอานจรรยาบรรณหอการคาไดท

http://www.thaiechamber.com/cms/content.jsp?id=com.tms.cms.section.Section_61e4dc43-c0a81019-6dd8f100-17a390b6

และจรรยาบรรณของสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ไดท http://www.fti.or.th/Fti%20Project/ethics_fti.aspx

Page 34: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.32

ชอเสยง ไมเคยถกสอมวลชนตตงแตกลบ “รดเลอดกบป” ตอผรบเหมาทำผดสญญากอสรางลาชาเกนทน หรอสงมอบบานทไมมคณภาพ กอสรางแบบสกเอาเผากนใหลกคา

อกกรณหนงสถาบนการเงนบางแหงอาจเปน ผ อ ปถ มภ งานมรดกของชาต ท ย งใหญหร อทำสาธารณประโยชนมากมาย แตภายในสถาบนการเงนน นกลบขาดธรรมาภบาล ไมปฏบตตามกฎหมาย ผบรหารโกงสถาบนการเงนของตวเอง พนกงานเรยกเก บเง นใต โต ะก บผ มาขอก ผ บร หารใหส นเช อ เครอญาตโดยไมมหลกประกนจนกลายเปนหนทไมกอใหเกดรายได สดทายสถาบนการเงนแหงนนกลมไป

4.ระวงทำดเพอปกปดคนผดและความผด

การทำด แบบแอบแฝงและไร ประส ทธ ผล นอกจากจะได ด เฉพาะคนทำด แล ว บ อยคร ง ยงเปนการชวยปกปดความชวของคนชวทซอนตวอย ภายใตเสอคลมของคนด เชน เรารณรงคปลกปากนใหญ แตไมเคยใสใจวาเราจะรณรงคกนปราบปรามการลกลอบตดไมทำลายปากนอยางไร ทานทราบ หรอไมในป 2504 มพนทปาไมอย 273,629 ตร.กม. (53% ของพนทประเทศไทย) แต ณ ป 2547 เหลออยเพยง 167,591 ตร.กม. (33% ของพนทประเทศไทย) (6) หรอหายไปเทากบ 68 เทาของพนทกรงเทพมหานคร หรอเทากบเราสญเสยพนทภาคใตและภาคตะวนออกรวมกน

แนวทางการแก ไข แนวทางการแกไขปญหาทจรตของวสาหกจ

เอกชนนน สามารถพจารณาไดในหลายมต อยางไรกตามพงเรมตนทผบรหารเปนอนดบแรก และตามดวยการปฏบตตามกฎหมายโดยเครงครด รวมท งการตรวจสอบทเขมงวด

1.เรมตนทผบรหาร

ผมเคยอานหนงสอประวตของพระพทธเจา ซงแปลโดย ทาน สว.รสนา โตสตระกล และสาม วาในสมยพทธกาล ในราชสำนกของพระเจาสทโธทนะ กมปญหาขนนางทจรต แตกแกไขอะไรไมไดมากเพราะพวกขนนางทจรตเหลาน ค ำจนบลลงกอย ขนนางเหลานตางกขบเค ยวกนเพอม งปกปองและสรางฐานอำนาจของตนเอง ไมใชมงขจดความทกขยากใหผยากไร พระพทธเจาไดเหนความเปนจรงขอนจงไมคดทจะเปนกษตรย (7)

การท จะแกปญหาทจรตได จงจำเปนตอง เร มตนท ผ บรหารกอน หากผ บรหารมความต งใจ (Strong Commitment) ทจะแกไข ปญหากอาจไดรบการแกไขใหลลวงไป

2.เนนทการปฏบตตามกฎหมาย

การทจะแกปญหาทจรตได เราตองบงคบใช Hard Laws หร อให ประเทศม ล กษณะนต ร ฐ โดยเครงครด อยางไรกตามกฎหมายตาง ๆ อาจมชองโหวบาง เรากควรแกไขกฎหมายใหทนสมยอยเปนระยะ ๆ หากไมแกไขขอกฎหมายกเทากบสงเสรมการ

(6)โปรดดขอมลของกรมปาไมณ http://www.forest.go.th/stat/stat49/TAB4.htm

(7)ดร.โสภณพรโชคชย. พระพทธเจา ผประกาศศกยภาพความเปนมนษย

(http://www.thaiappraisal.org/Thai/Market/Market172.htm)

ซงเขยนจากหนงสอ “คอเมฆสขาว ทางกาวเกาแก” วรรณกรรมพทธประวตในทศนะใหม ทแปลมาจากหนงสอ Old Path White

Clouds: Walking in the Footsteps of the Buddha ซงเปนหนงสอพทธประวตทเขยนโดยภกษ ตช นท ฮนห และไดรบการถายทอด

เปนภาษาไทยโดย คณรสนา โตสตระกล และคณสนตสข โสภณสร จดพมพโดยมลนธโกมลคมทอง

Page 35: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 33

ทำผดกฎหมาย เปดชองโหวอยรำไป เชน ในวงการประเมนคาทรพยสน มการจดสอบและจดการศกษาใหบรษทประเมนอยางจรงจง ซงเปนการทำไดดในระดบหนง แตชองโหวท ไมไดแกกคอการปลอยใหบรษทมหาชนวาจางบรษทประเมนกนเอง ซงยอมมโอกาสประเมนตามใจชอบ อนอาจทำใหประชาชน ผถอหนเสยประโยชนได นจงเปนตวอยางทชดเจนวาหากเรา “ปลม” กบการทำดในระดบหนง (จดสอบและจดการศกษา) แตละเลยสาระสำคญคอการ อดชองโหวกเทากบเราเปดโอกาสใหเกดการฉอฉล

เราจะหวงใหกฎหมายสมบรณแบบ ไรชองโหวคงไมได บางคนอาจอาศยชองโหวของกฎหมายเพอหาผลประโยชนใสตวบาง แตกรณนกเกดขนไดนอยมาก และคงตอง “ยกประโยชนใหจำเลย” ไป เพราะกฎหมายไมไดกำหนดไว จงไมถอเปนความผดและกฎหมายทงหลายกมกไมมผลยอนหลง อยางไรกตามปญหาสวนมากทเกดขนกคอ การทผรกษากฎหมายรวมมอตความกฎหมายอยางบดเบ ยวเพ อฉอฉล มากกวา เชน การสรางอาคารพาณชยในพนทตองหามบางบรเวณตามผงเมอง ดวยการหลกเล ยงไปสรางเปนบานเดยวทดคลายอาคารพาณชย โดยแตละหลงหางกนแคคบเดยว กรณเชนนถอวาผดกฎหมายชดเจน แตผ รกษากฎหมายคงตความสงเดช หรอ “เอาหไปนา เอาตาไปไร” มากกวา

ขอพงสงวรประการสำคญกคอ เราจะใหใครมาละเมดกฎหมายทมอยไมได หาไมกจะเปนการยอมรบอาชญากรรม ดงน น เราจงตองเร มตนทการทำให ถกตองตามตวบทกฎหมายท มอย ก อนเพ อยดถอปฏบตตามกตกาทชอบธรรมฉบบเดยวกน ผไมยดถอกฎหมาย ไมปฏบตตามกฎหมาย ยอมไมมคณธรรมหรอจรยธรรม เพราะการละเมดกฎหมายเปนการ ลวงเกนหรอเอาเปรยบบคคลอน เปนการสรางความเดอดรอนใหสงคมโดยรวม

3.พฒนาระบบตรวจสอบทเขมแขง

ลำพงการมกฎหมาย (Hard Law) ททนสมย มบทลงโทษทเขมงวดโดยไมเลอกปฏบต และการมจรรยาบรรณ (Soft Law) ทชดเจนในแตละวชาชพเพอประโยชนของผ บรโภค ยงไมเพยงพอท จะปองกน หรอแกไขปญหาทจรต ยงมความจำเปนท จะตองพฒนาระบบตรวจสอบทเขมแขง เขมงวด ตอเนอง ทงน เพอใหเกดความโปรงใสอยางแทจรง การตรวจสอบท ม ประส ทธ ภาพน นนอกจากจะเป นการ ปองปรามในลกษณะ “เขยนเสอใหววกลว” แลว ยงเปนกจกรรมทควรดำเนนการตอเนองเพอประกนระบบคณภาพใหเขาทและอยกบรองกบรอยอยางสมำเสมอ

ระบบตรวจสอบสามารถดำ เนนการได2รปแบบคอ

การตรวจสอบภายใน โดยใชพนกงานหรอ เจาหนาทในวสาหกจเองเปนผดำเนนการ โดยผตรวจสอบตองมความเปนอสระ และขนอยกบผบรหารสงสดในวสาหกจ การใชผ ตรวจสอบภายในซ งค นเคยกบว สาหก จของตนเองจะช วยให สามารถค นพบ ขอผดพลาดหรอกรณทจรตตาง ๆ ไดอยางรวดเรว

การตรวจสอบภายนอก ทงน ใชในกรณทการตรวจสอบภายในอาจมขอบกพรอง หรอใชในกรณการตรวจสอบภายใน รวมถงการเพมมมมองใหม ๆ จากภายนอกเพอใหปญหาทจรตสามารถไดรบการแกไขอยางมประสทธภาพ ในกรณนจงอาจวาจางผตรวจสอบจากภายนอกเพอใหมมมองทแตกตางออกไป

กรณศกษาสงทาย ในฐานะทผมเคยเปนทปรกษาในตางประเทศ

ใหกบรฐบาลเวยดนาม อนโดนเซย และบรไน ผมไดพบเหนกรณศ กษาท น าสนใจหลายประการ แต บางประการอาจอางองชอประเทศไมได เพราะอาจทำใหเกดความเสยหายตอชอเสยงของประเทศนน ๆ อยางไรกตาม มกรณศกษาทนาสนใจ 2 กรณทพงอางองได เพราะเปนขาวทลงในสำนกขาวตางประเทศมาแลว

แนวทางการแกปญหาทจรตคดโกงในภาคธรกจเอกชน

Page 36: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.34

(8) ขาว “Vietnam jails footballers for fix” โปรดดท: http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6301647.stm

1.กรณกปตนเวยดนามแอรไลน

ในกรณน กปตนดงกลาวซ อเคร องเสยงจาก ตางประเทศเขาประเทศของตนเอง แตทางราชการเวยดนามจบได กปตนผโชครายดงกลาวถกไลออก ทงทราคาเครองเสยงเปนเงนเพยงราวแสนกวาบาทเทานน กรณนผดกบในบางประเทศทเจาหนาทการบนนำสนคาหนภาษเขาประเทศจนผคาสนคาหนภาษประกอบกจการจนรำรวย

2.กรณนกฟตบอลทมชาต(8)

เมอคราวแขงขนกฬาซเกมสทกรงมนลา พ.ศ. 2548 นกฟตบอลทมชาตเวยดนามไดรบการตดสนบนใหชนะพมาเพยง 1:0 และผลการสอบสวนพบวา นกฟตบอล 8 คนมความผด โดย 2 คนตดคก (ขณะนยงไมออกจากคก) ทานจะสงเกตไดวาเรองเชนนไมเคยเกดขนในแผนดนไทย

จากกรณตวอยางเชนน ช ใหเหนวาวนหน งเวยดนามจะแซงหนาประเทศไทยอยางไมตองสงสย เพราะประเทศของเขาพยายาม “ปดกวาดบาน” ทำความสะอาดระบบตาง ๆ ภายในประเทศจน การทจรตลดนอยลง ซงจะสงผลใหขดความสามารถในการแขงขนของเวยดนามสงขนกวาไทยในอนาคต

การแกไขปญหาทจรตตองดำเนนการอยางจรงจงเปนระบบ ไมใชเพยงแคการรณรงคใหคนทำด มศลธรรม ตองมมาตรการปองปรามทดจงจะเกดผล การแกไขปญหาทจรตนเปนวาระแหงชาตเพอความสามารถในการแขงขนทเปนธรรมของภาคธรกจไทย ทำใหประเทศชาตของเรารดหนาไปอยางยงยน

เกยวกบผเขยน ดร.โสภณ พรโชคชย วทยาศาสตรดษฎบณฑต

ท ด นท อย อาศยจากสถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย ประกาศนยบตรการประเมนคาทรพยสนจากสถาบนนโยบายทดนลนคอลน และการพฒนาทอย อาศย จากมหาว ทยาล ยคาทอล กลแวง ป จจ บ นเป น ผบรหารธรกจเอกชนในฐานะประธานศนยขอมล วจยและประเมนคาอสงหารมทรพย AREA ในทางสงคมเปนกรรมการหอการคาสาขาจรรยาบรรณ สาขาเศรษฐกจพอเพยง เปนท ปร กษาสมาคมสนเช อ ท อย อาศย เปนประธานกรรมการมลนธ ประเมน คาทรพยสนแหงประเทศไทย เปนอปนายกสมาคมอสงหารมทรพยนานาชาต เปนท ปรกษาสถาบนประเมนคาทร พยส นแหงชาตของสหรฐอเมร กา ซ งจ ดต งโดยสภาคองเกรส เป นต น ดร.โสภณ ไดมโอกาสชวยราชการสำนกงาน ป.ป.ช. โดยเปนวทยากรและเปนประธานคณะทำงานดำเนนการรวบรวมขอมลและจดทำเอกสารสอประชาสมพนธ

Page 37: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

บทความ

การเสรมสรางบรรษทภบาล ในภาคธรกจเอกชน

โดยนายสถาพรโคธรานรกษ

Page 38: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.3�

บรรษทภบาล (Good Corporate Governance) ในภาคเอกชนคอ หลกการสำคญ

ในการบรหารงานยคใหมททกกจการตองใหความสนใจ

ความหมายของ Good Corporate Governance เปนลกษณะและวถทางของการใชอำนาจรฐเพอการจดการทรพยากรทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศเพอการพฒนา ดวยเหตนเองคำวา “ธรรมาภบาล” จงถกนำมาใชในภาครฐ และเม อเวลาย งผานไป กระแสเร ยกร องใหองคกรภาคธรก จปฏบ ต ตาม หลกธรรมาภบาลกมมากขน โดยเฉพาะกจการทมผลตอนกลงทน เชน บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยฯ และกลายเปนปจจยหลกของการพจารณาการลงทนทงภายในและภายนอกประเทศ

วกฤตทางเศรษฐกจทเกดขนในประเทศไทยเมอป 2540 และไดลกลามไปอกหลายประเทศในเอเชยนน สาเหตสำคญเกดจากการขาดบรรษทภบาล โดยทวกฤตการณทางดานการเงนท เกดข นน นเปนเพยงปลายเหต ดงนน ธนาคารโลกจงไดพจารณาวาตวชวดทสำคญทแสดงถงการฟนตวของเศรษฐกจจากวกฤตเอเชยไมใชเพยงตวเลขการเตบโตทางเศรษฐกจทดขน แตขนอยกบการฟนตวของการพฒนาบรรษทภบาล

ผลการดำเน นงานของภาคเอกชนจำนวน ไมนอยขาดพนฐานทด ขาดพนฐานบรรษทภบาลทคอยคำจนการเตบโตใหมนคงและยงยน ขาดความสจรตตอผถอหน ตอภาครฐ และตอภาคสงคม โดยมงเนนใหเกดกำไรสงสดในระยะสน

ดงน น ปญหาการขาดความเขาใจในหลกบรรษทภบาล และการขาดความเชอมโยงทจะแสดงใหเหนถงประโยชนอยางเปนรปธรรมของการปฏบตตามหลกบรรษทภบาล จงนาจะเปนหวใจสำคญของการนำระบบบรรษทภบาลมาใชกบองคกรภาครฐและภาคเอกชนในประเทศไทยใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในทสด

โดยแตละองคกร แตละประเทศ กยอมทจะมเกณฑกำหนดแตกตางกนออกไป ซ งอาจสรปเปนประเดนสำคญไดดงนคอ

1. ความรบผดชอบตอหนาทและสงคม(Responsibility)

องคกรจะตองกำหนดภารกจของแตละฝายอยางชดเจน ทกคนทกฝายร หนาท ของตนวาจะ ตองทำอยางไร และเขาใจในหนาทของตนเองอยางชดเจน ยดหลกความถกตองในการปฏบตหนาท เพ อประสทธภาพสงส ดในการทำงาน ตลอดจน ความรบผดชอบตอสงคมโดยรวม

2. ค ว า ม ร บ ผ ด ช อ บ ต อ ก า ร ก ร ะ ท ำ

(Accountability)

ก จการต องปฏ บ ต หน าท ด วยความร ส ก รบผดชอบในการกระทำตอทกฝาย ทกหนวยงาน รวมท งทราบขอบเขตหนาท ความรบผดชอบและลกษณะงาน ตลอดจนวธการทำงาน

3.ความยตธรรม(Fairness)

เป นหล กสำค ญพ นฐานในการทำธ รก จ การสรางความยตธรรมในการดำเนนธรกจควรเร ม ต งแตระดบนโยบาย กฎระเบยบตาง ๆ จะตองม ความเสมอภาค มความเทาเทยม มหลกการทชดเจนและสามารถตรวจสอบได

4.ความโปรงใส(Transparency)

เป นหล กสำค ญอ กประการหน งของการ บรหารงานตามหลกบรรษทภบาล ขอมลขาวสารทางธรกจตาง ๆ โดยเฉพาะผลการดำเนนงานและภายในทางการเงนทบรษทเปดเผยจะตองโปรงใส เชอถอไดเพอสรางความเชอมนใหแกบคคลหรอผท เกยวของ เชน ผ ถอห น สถาบนการเงน หนวยงานราชการ เปนตน

ความหมายบรรษทภบาล

Page 39: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 3�

5.คณคาระยะยาว(Long-termValue)

หลกบรรษทภบาลใหความสำคญกบการสราง

ค ณคาในระยะยาวแก ก จการมากกว าระยะส น

ผ บรหารทมวสยทศนจะมงม นท ทำธรกจเพ อสราง

คณคาในระยะยาวเพอความมนคงและยงยนของกจการ

6. การปฏบตการทม งสความเปนเลศ

(BestPractices)

กจการตองมงสงเสรมใหทกหนวยงานปฏบตงาน

มงสความเปนเลศ มงสรางความสมบรณแบบ โดยม

นโยบายทชดเจนเพอใหบรรลเปาหมายของกจการ

โดยผลกดนและสนบสนนใหทกฝายมการพฒนา

ตนเองตลอดเวลา

แนวทางในการสรางบรรษทภบาลใน

ภาคเอกชน ประกอบดวย 1. คณะกรรมการบรษท (Board of

Directors)

เป นคณะกรรมการท สำค ญในการกำหนด เปาหมาย นโยบายและทศทางการดำเนนงานของกจการ คณะกรรมการบรษทมหนาทในการกำกบดแลและตรวจสอบการบรหารงานใหเปนไปอยางยตธรรมตอผทมสวนไดสวนเสยทกกลมและไดรบผลประโยชนสงสด ดงนน คณสมบตของคณะกรรมการบรษทจงมสวนสำคญตอกจการ

2.ผบรหาร(Executive)

เป นคณะบ คคลท ม ความสำค ญในการ นำนโยบายจากคณะกรรมการมาสภาคปฏบต โดยตองประสานงานกบทกภาคสวน รวมถงพนกงานระดบตาง ๆ ใหการดำเนนงานเปนไปตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ

3.พนกงานบรษท(Staffs)

เปนกลมบคคลทเปนกลจกรสำคญขององคกร ทจะทำงานใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายของกจการ ดงน น ระบบการบรหารทรพยากรมนษย ถ อเป นเคร องม อสำค ญประการหน งตามหล ก บรรษทภบาล โดยเร มต งแตการคดเลอกพนกงาน เขาทำงาน ควรใชระบบคณธรรมไมควรใชระบบอปถมภ เพอใหไดบคลากรทมความรความสามารถเหมาะสมกบงานททำ กจการควรจดใหมการพฒนาศกยภาพของบคลากรอย างต อเน อง ม การจ ดสวสดการใหอยางเหมาะสม

การเปลยนแปลงในระบบบรรษทภบาล

ทดในภาคเอกชน

นอกจากวกฤตการเงนทเกดขนในประเทศไทย

อนมสาเหตมาจากการขาดวนยทางดานการเงนและ

ขาดบรรษทภบาลทดแลว ในประเทศสหรฐอเมรกา

กไดเกดเหตการณทไมคาดคดเกดขน กลาวคอ บรษท

เอนรอน ซ งถอเปนบรษทช นนำของประเทศไดลม

สลายลงอยางรวดเรว อนเกดจากระบบธรรมาภบาลท

มปญหาโดยเฉพาะเรองผลประโยชนทบซอน (Conflict

of Interest) และการหาประโยชนจากขอมลภายใน

(Insider) รวมทงการตบแตงตวเลขทางดานบญชอยาง

มหาศาลจงเกดกระบวนการปรบปรงบรรษทภบาลใน

หลายภาคสวน เช น ระบบการตรวจสอบบญช

มาตรฐานการบญช เปนตน

ดงนน การปรบปรงระบบบรรษทภบาลทเกดขน

ท ประเทศสหรฐอเมรกาไดมการปรบปรงมาตรฐาน

การบญชและการตรวจสอบบญชใหมความนาเชอถอ

มากขนกวาในปจจบน การมบญชท สะทอนสภาพ

ความเปนจรงทางดานการเงนของบรษทเปนส งท

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 40: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.3�

สำคญยงเพราะเปนขอมลสำคญทผถอหนและผลงทน

อน ๆ ตลอดจนหนวยงานของรฐใชในการประเมนผล

การดำเนนงานและความมนคงทางการเงนของบรษท

เพอใชในการตดสนใจในการลงทน การกำกบดแล

การวางนโยบายทางเศรษฐกจ ตลอดจนการหารายได

เขารฐ

ถาขอมลทปรากฏในงบการเงนขาดความเชอถอ

แลว การเปดเผยขอมลกไมมประโยชนตอผลงทนและ

ผทเกยวของ เพราะการใหขอมลทไมถกตองอาจทำให

เกดความเสยหาย ดงน น การพฒนาระบบขอมล

ทางการเงนเช อถอไดแลว รฐควรท จะสงเสรมให

กจการมระบบการควบคมภายในทด (Internal Control)

ท ม ประสทธ ผลมากข นและมการตรวจสอบการ

บรหารงาน (Monitoring) จากภายนอกมากขน เชน

พฒนาตลาดทนโดยการสงเสรมใหมการ

ลงทนในระยะยาวมากขน

1.

ส ง เสร มให ม ผ ลงท นรายใหญในตลาด

หลกทรพย เชน บรษทกองทนรวม (Mutual Funds)

บรษทประกนภย เปนตน เพอทจะใหผลงทนเหลาน

ชวยตรวจสอบการบรหารงานของบรษทจดทะเบยนใน

ตลาดหลกทรพยฯ

กระตนใหธรกจรบผดชอบตอสงคมมากขน

(Corporate Social Responsibility)

ค ว า ม ร บ ผ ด ช อ บ ต อ ส ง ค ม

(Corporate Social Responsibility)

ในปจจบนการบรหารธรกจทม งใหเกดกำไรม

ความซ บซ อนมากกว าการค ดถ งแค ต นท นและ

ผลตอบแทน ธรกจตองคำนงถงผมสวนไดสวนเสยจาก

ทกกล ม ต งแตผ ถ อห นไปจนถงลกคาและสงคม

โดยรวม นอกจากน ยงตองตระหนกถงความเสยง

ท อาจเกดข นโดยมไดคาดคดไดตลอดเวลา เชน

2.

3.

Page 41: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 3�

ภยพบต ท เก ดจากธรรมชาต และส งแวดลอมท

เปลยนแปลงไปอนเกดจากมนษย เปนตน ธรกจยง

ตองเผชญกบการแขงขนสงและมการเปลยนแปลงท

รวดเรว ตองสามารถตอบคำถาม และการตรวจสอบ

ของหนวยงานราชการและกลมประชาสงคมตาง ๆ ได

ในชวงหลายปท ผานมา มกจการขนาดใหญ

หลายแหงไดลมสลายลงเนองจากประกอบธรกจโดย

ขาดหลกคณธรรมและจรยธรรม เชน ธนาคารกรงเทพ

พาณชยการ เปนตน การกระทำดงกลาวไดสงผล

กระทบตอธรกจโดยรวม ดงนน กจการในปจจบน

จงจำเปนตองมคณธรรมและจรยธรรม ตลอดจน

การบรหารงานแบบใหมเพอเปนหลกประกนผลกำไร

และการเตบโตทยงยน

การบรหารงานแบบใหมดงกลาวเกดแนวคด

เรองการจดการความเสยง การสรางความพงพอใจ

ใหแกผมสวนไดสวนเสย บรรษทภบาล และความรบ

ผดชอบตอสงคมของบรษทเขาดวยกน ซงสอดคลอง

กบแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงโดยแนวทาง

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมมตเพมขนอก 2 ดาน คอ

ดานแรก แนวทางของเศรษฐกจพอเพยง

นำเสนอกระบวนการสำหรบการวางแผนและการ

ดำเนนงานตามแผนยทธศาสตรของธรกจทมเปาหมาย

อยท ผลกำไรทย งยนและความรบผดชอบตอสงคม

และส งแวดล อม หล กการท งสามประการของ

เศรษฐกจพอเพยงสามารถใชเปนกรอบบรณาการ

สำหร บการจ ดทำย ทธศาสตร ท สร างภม ค มก น

ในองคกรตอความเสยงภายนอก มบรรษทภบาล และ

มความระมดระวงตอผลกระทบทจะเกดกบชมชน

สงคมและสงแวดลอม

ดานทสอง แนวทางเศรษฐกจพอเพยงแสดง

ใหเหนถงระดบของความรบผดชอบทมากกวาการ

กระทำตามกฎและกตกาเทานน มบรษทใหญในเมอง

ไทยจำนวนไมนอยทพบวาการใชเศรษฐกจพอเพยง

เปนปรชญาชนำการบรหารธรกจและการสรางความ

เขาใจในปรชญานใหเกดข นรวมกนในหมพนกงาน

และผ ม สวนไดสวนเสยอ น ๆ สามารถทำใหเกด

วฒนธรรมทเออตอความสำเรจขององคกรในระยะยาว

ไดอยางดยง

จรรยาบรรณหอการคาไทย

เน องดวยระบบบรรษทภบาลไดมการพฒนา

อยางตอเนอง ซงถอวากจการทไดปฏบตตามระบบ

ดงกลาวควรไดมการสงเสรมและเผยแพรคณงาม

ความดตาง ๆ ใหกบสาธารณชนไดทราบเพ อเปน

ตวอยางทด หอการคาจงจดใหมรางวลจรรยาบรรณ

ดเดนขน

หอการคาไทย เปนองคกรท ก อต งข นเพ อ

ส งเสร มการดำเน นว สาหก จ โดยทำหน าท ให

คำปรกษาและขอเสนอแนะแกสมาชกเกยวกบเศรษฐกจ

การคา การบรหาร อตสาหกรรม เกษตรกรรม และ

การเงน พรอมทงใหคำปรกษาและขอเสนอแนะแก

รฐบาลเพอประโยชนแกเศรษฐกจและสงคมของชาต

โดยรวม

หอการคาไทยดำเนนงานบรรลวตถประสงคได

เน องจากกรรมการ สมาชก และเจ าหนาท ของ

หอการคาไทยทกระดบลวนประพฤตปฏบตตามหลก

จรยธรรม การดำเนนงานของหอการคาจงราบรนและ

ไดรบความเชอมนจากบคคลภายนอกและสงคมดวยด

เสมอมา

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 42: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.40

เพ อสงเสรมใหกรรมการ สมาชก เจาหนาท ของหอการคาไทยมแนวปฏบตอ นดงามและเปนแบบแผนเดยวกน เพอคงไวซงเกยรต ศกดศร และความเชอมนทสาธารณชนมตอหอการคาไทย จงไดประมวลร างจรรยาบรรณของหอการคาไทยเปน ลายลกษณอกษรไว ณ ทน โดยแบงเปน 3 ภาคคอ

ภาคแรก จร ยธรรมในการดำเนนงานของหอการคาไทย ซ งเป นแนวทางท หอการคาไทย พงปฏบตตอสมาชกผเกยวของ สงคม และเศรษฐกจโดยรวม

ภาคทสอง เปนขอพงปฏบตของกรรมการและเจาหนาทหอการคาไทย

ภาคทสาม เป นข อพงปฏบ ต ของสมาชกหอการคาไทย และหลกบรรษทภบาลสำหรบสมาชก

หอการคาไทย

จรรยาบรรณและจรยธรรมธรกจ

หลกปฏบตเกยวกบจรรยาบรรณและจรยธรรม

ธรกจเปนพ นฐานท สำคญในการเสร มสรางและ

ยกระดบการกำกบดแลกจการทด เปนรากฐานสำคญ

ของความมนคงและการเจรญเตบโตทยงยน ตลอดจน

เปนสงท จะสนบสนนใหองคกรสามารถบรรลความ

มงหมายทกำหนดไว

แนวคดพนฐานในการกำหนดเรอง

จรรยาบรรณ

เพ อเปนแนวทางใหทกคนปฏบตหนาท และ

ปฏบตตนอยางถกตอง มคณธรรม และถกทำนอง

คลองธรรม ซ งในการปฏ บ ต ให ถกต องทำนอง

คลองธรรมนน จะตองทำดวยจตสำนกทด ผลงาน

กจะเปนผลดตอตนเองและสวนรวม

ดงนน องคกรจะตองจดทำระบบเพอสนบสนน

ใหมการปฏบตตามจตสำนกท ด ซ งประกอบดวย

2 ประการ

พนฐานจตทดของบคลากร

สงแวดลอมทด คอ การมระบบงานและการ

ควบคมดแลทด มความโปรงใส สามารถชแจงได และ

กอใหเกดความเปนธรรมตอทกฝายทเกยวของ

ขอควรคำนงในการกำหนดจรรยาบรรณ

ความถกต องตามกฎหมาย ในเร องของ

จรรยาบรรณนน นอกจากถกตองตามกฎหมายแลว

จะหมายรวมถงความถกตองตามนโยบาย ขอบงคบ

และระเบยบตาง ๆ ขององคกร ความถกตองตาม

ขนบธรรมเนยมประเพณ และวฒนธรรมททองถ น

ปฏบต

ความสมดล ในเร องของจรรยาบรรณน น

จะหมายถงการปฏบตตอทกฝายอยางเปนธรรม ไมวา

จะเปนองคกร ผถอหน พนกงาน ลกคา ผรวมคา

คแขง และรวมถงความผดชอบตอสงคมดวย แนวทาง

เรองความสมดลน จะสะทอนใหเหนถงความเปนธรรม

ความมคณธรรมและศลธรรมของผ บรหารองคกร

ในการดำเน นธ รก จน น ผ บร หารจะต องสร าง

ความสมดลของผลประโยชนใหกบหลาย ๆ ฝาย เชน

ผถอหน พนกงาน ลกคา และสงคม เปนตน

ความสบายใจ ในเรองของจรรยาบรรณนน

จะตองกำหนดใหชดเจนวาอะไรทำได อะไรทไมควรทำ

เพอใหทกคนทเกยวของเกดความสบายใจตอสงทได

กระทำไป ทกคนจะตองทำใหสงทถกตอง ซงสามารถ

ตรวจสอบความถกตองไดดวยตนเอง เชน ใหลองถาม

ตวเองวา ส งท ต งใจจะทำน นสามารถเปดเผยตอ

ผ บ งคบบญชา เพ อนรวมงาน ผ ใตบงคบบญชา

1.

2.

1.

2.

3.

Page 43: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 41

และ/หรอครอบครวทบานไดหรอไม ถาคดวาสามารถ

เปดเผยไดทกระดบกเชอวาสงทตงใจจะทำนนมความ

ถกตอง

จรยธรรมในการดำเนนธรกจ

ขอพงปฏบตเกยวกบจรรยาบรรณในการดำเนน

ธรกจสำหรบกรรมการ ผบรหาร พนกงาน และลกจาง

ทกคนไดยดถอปฏบตอยางเครงครด ดงน

ผถอหน องคกรจะตองดำเนนธรกจอยางม

ประสทธภาพและประสทธผล โปรงใส เกดผลการ

ดำเนนการทดอยางตอเนองและมนคง สรางผลตอบแทน

ทเหมาะสมแกผถอหน รกษาชอเสยงและภาพลกษณ

ทดขององคกร

ลกคา องคกรต องม งม นในการปกปอง

ผลประโยชนของลกคาตลอดเวลา เอาใจใส รบผดชอบ

และสรางความพงพอใจสงสดใหแกลกคาดวยการ

นำเสนอบรการทมคณภาพและประสทธภาพ

พนกงาน องคกรจะตองถอวาพนกงานทกคน

เปนทรพยากรทมคา ดงนน องคกรจะตองสงเสรมและ

พฒนาความรความสามารถของพนกงานใหมความ

กาวหนา มความมนคงในอาชพและใหผลตอบแทนท

เหมาะสมตามความร ความสามารถ ความรบผดชอบ

และผลการปฏบตงาน

ความรบผดชอบตอสงคม ส งแวดลอม

และทร พยากรธรรมชาต องค กรต องม นโยบาย

ใหความชวยเหลอและสนบสนนกจกรรมเพอสงคม

1.

2.

3.

4.

อยางตอเน อง ในดานการศกษา ศาสนา ศลปะ

วฒนธรรม และกฬา ตลอดจนเร องส งแวดลอม

และทรพยากรธรรมชาต ท งเร องนำ อากาศ และ

อณหภม (โลกรอน)

ความรบผดชอบตอค แข งทางธ รกจ

องคกรตองมนโยบายสงเสรมการแขงขนภายใตกรอบ

กตกาทเปนธรรม โปรงใส ไมแสวงหาขอมลท เปน

ความลบของค แขงดวยวธ ท ไมส จร ต ไมทำลาย

ช อเสยงของค แขงดวยการกลาวราย หรอกระทำ

การใด ๆ ทไมเปนธรรม

รกษาความลบของลกคา องคกรตองม

ความม งม นในการสรางความเช อม นใหแกลกคา

ทกราย โดยปกปองและรกษาขอมลของลกคาไวเปน

ความลบ องคกรจะตองไมเปดเผยขอมลของลกคา

นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจาก

ลกคา

ความซอสตย ยตธรรมและมคณธรรมใน

วชาชพ องคกรตองมความมงมนทจะดำเนนธรกจ

ดวยความซ อสตยสจรตและมจรรยาบรรณในการ

ดำเนนธรกจ

ความร ความสามารถในการประกอบ

ธรกจ องคกรตองมความมงมนทจะดำเนนธรกจใน

ระดบเดยวกนกบผเชยวชาญในวชาชพ โดยใหมการ

ปฏบตหนาทตามหลกวชาการอยางมประสทธภาพ

ผสมผสานดวยความรและเทคโนโลยใหม ๆ

5.

6.

7.

8.

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 44: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.42

1. บรษท กฟฟารน สกายไลน ยนต

จำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“ส งท ดฉนยดถออย เสมอกคอ ทกคนท อย รายรอบตวเราไมวาจะเปนใครควรไดร บความสข ความยตธรรม โอกาสและสงทดในชวต เพราะสงทสะทอนกลบมาคอความสขของตวเราเองในอนทจะมนใจไดวาเรา...มชวตอยอยางคนทสรางความสขและความสำเรจใหกบใคร ๆ ไดอยางแทจรง”

พ.ญ.นลนไพบลย

ประธานกรรมการและกรรมการผจดการ

2. บรษท คว.ท.ซ.ทรานสฟอรเมอร

จำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“มความม งม นท จะทำอยางไรใหส นคาท เราผลตมคณภาพด มาตรฐานสงระดบ World Class สามารถแขงขนไดในตลาดทกแหงในโลก ดงน น จงตองมการพฒนาเพอยกระดบความสามารถของบคลากร องค กร รวมถ งค ค าของเราด วยให ม ประสทธภาพสงสดในการทำงาน เปนทพงพอใจสงสดแกลกคา และจะตองพฒนาชวตความเปนอยของพนกงานในองคกรใหสงขนอยางตอเนองและพอเพยง ซ อสตย มค ณธรรมในการทำงาน พรอมกบการ สร างความมส วนร วมในการพฒนาองคกร และปลกจตสำนกรบผดชอบตอสงคม ชมชน สงแวดลอม และประเทศชาต”

คณพลพพฒนตนธนสน

ประธานกรรมการบรษท

3. บรษท โชตวฒนอตสาหกรรม

การผลตจำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“บรษทม งม นท จะรกษาไวซ งคณธรรมและจรยธรรมในการดำเนนธรกจ เพอสรางความเปนธรรมและความยตธรรมตอผมสวนไดเสยในทกดาน รวมทงมการพฒนาและปรบปรงกระบวนการ และสนคาอยางตอเนอง เพอมงสรางคณคาใหลกคา และเพอดำรงไวเพอความเตบโตทมนคงและยงยนขององคกร”

คณเจรญศรเจรญกล

รองกรรมการผจดการ

4.บรษทไทยประกนชวตจำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“การดำเนนธรกจของบรษท ไทยประกนชวต จำกด ยดมนตอการสรางความแขงแกรงดานการเงนสงส ด ดวยการแสวงหากำไรท เหมาะสม ไมม งแสวงหากำไรสงสด ในขณะเดยวกนยงเช อม นใน หลกมนษยนยม โดยถอวาบคลากรเปนทรพยากรทสำคญทสดขององคกร นอกจากนยงม งม นในการสรางสรรคหลกประกนทม นคงใหกบครอบครวไทย และคำนงถงความพงพอใจสงสดของลกคาเปนสำคญ ตลอดจนรวมถงเขาไปมสวนรวมรบผดชอบตอสงคม เพอรวมสรางสงคมไทยใหเขมแขงอยางยงยน”

คณไชยไชยวรรณ

กรรมการผจดการใหญ

12 ธรกจ ไดรบประกาศเกยรตคณจรรยาบรรณดเดน หอการคาไทย ประจำป 2551

Page 45: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 43

5.บรษทไทยอสเทรนรบเบอรจำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“ในอตสาหกรรมการเกษตรท ราคามความผนผวนอยตลอดเวลา องคกรทดจะตองใหขอมลท ถกตองตอคคา ซอขายสนคาอยางซอสตย โปรงใสและเปนธรรม องคกรจะตองปฏบตตามขอตกลงและคำม นส ญญาแมจะทำใหเก ดผลขาดทน แตใน ระยะยาวองคกรกจะไดรบความเชอถอและสามารถดำเนนธรกจไดอยางย งยน พนกงานควรไดรบการเอาใจใส มบรรยากาศในการทำงานทด และมโอกาสอยางเทาเทยมกนในการเตบโต นอกจากน องคกรควรม ความร บผ ดชอบต อส งแวดล อม และช มชน เพอสรางสงคมทด”

คณสนนชโกกนทาภรณ

รองกรรมการผจดการ

6.บรษทนำตาลมตรกาฬสนธจำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“เปนองคกรตนแบบท ดำเนนธรกจภายใต หลกจรยธรรมและการกำกบดแลกจการทด ควบค ก บความร บผ ดชอบต อการพ ฒนาส งคมและ สงแวดลอมอยางยงยน ตามมาตรฐานสากล”

7.บรษทนำตาลสงหบรจำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“เปนองคกรตนแบบท ดำเนนธรกจภายใต หลกจรยธรรมและการกำกบดแลกจการทด ควบค ก บความร บผ ดชอบต อการพ ฒนาส งคมและ สงแวดลอมอยางยงยน”

คณชยยทธเลกออง

ผอำนวยการโรงงานนำตาลมตรกาฬสนธ

8. บรษท น สกนเอนเตอรไพรส

(ประเทศไทย)จำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“สำหรบ น สกน แลว จรรยาบรรณคอสงทเราให ความสำค ญเป นอย างย ง เพราะเราถ อว า การทำงานอยางซอสตย และมคณธรรมตอผบรโภค ผแทนจำหนาย และพนกงาน เปนการดำเนนธรกจ ใหเปนไปอยางโปรงใส และยงกอใหเกดเปนความเชอมนระหวางบรษทและผแทนจำหนาย เพราะสำหรบ น สกน แลว สงสำคญไมใชแคการทำยอดขายให สงเพยงอยางเดยว แตคอการเปนพลงแหงความดทแผไปทวโลก เสรมศกยภาพใหผคนสามารถพฒนาชวต ใหดขน และเรายงสนบสนนใหผแทนจำหนายเคารพและทำงานภายใตจรรยาบรรณซงเปนไปตามปณธานของ น สกน”

คณภคพรรณลวฒนนท

ผจดการทวไป

9.บรษทยพดโบรคเกอรจำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“ซ อสตย โปรงใส (Good Governance) ตอ ผเอาประกนภย บรษทประกนภย และพนธมตรรวมอาชพ การบรการใหลกคาพงพอใจสงสด และชแจง ใหผ เอาประกนทราบถงเง อนไข ความค มครอง สทธประโยชนใหชดเจน”

คณมนญญาวภตภมประเทศ

กรรมการผจดการ

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 46: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.44

10.บรษทสยามรคอนดชนอนดสตร

จำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“บรษทจะดำเนนธรกจดานเครองถายเอกสารและเทคโนโลยการจดการงานเอกสารภายใต Concept “Ecocopy” โดยยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารงานองคกร และความรบผดชอบตอสงคม สงแวดลอม ตลอดจนความคมคาทางเศรษฐกจ อนเปนประโยชนตอผใชบรการ และประเทศชาตโดยรวมเปนสำคญ”

คณธระธชรตนกมลพร

กรรมการผจดการ

11.บรษทโอ.อ.ไอ.พารทจำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

- ผลตสนคาดมคณภาพ ดวยราคาทเหมาะสม ซอสตย และรกษาความลบของลกคา

- สนบสนนใหมมาตรฐานในระบบการบรหารคณภาพ มการแลกเปลยนประสบการณเพอใหเกดการพฒนาไปพรอม ๆ กน และซอ ขาย ดวยความยตธรรม

- ใหผลตอบแทนดวยความเทยงธรรม ยกระดบความร ความสามารถในการปฏบตงาน รวมท ง สงเสรมใหมการพฒนาคณภาพชวตตามแนวพทธ

- ไมสรางมลภาวะใหกบสงแวดลอม ใชทรพยากรใหเกดประโยชนอยางสงสด

- บรจาคทรพยเพอสนบสนนการศกษา ศาสนา สาธารณสข พ ฒนาช มชน ถ ายทอดความร ประสบการณใหกบผสนใจทวไป

12.บรษทไอเอนจประกนชวตจำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ

“The mission of ING Life Limited is to set the standard in helping our customers manage their financial future. Every employee represents our company values : Customer first, Simplicity and timeliness, High quality and high ethical standards. We believe that our high ethical standards form the foundation of building our success and customer”

ตราสญลกษณ Q-MARK ความเปนมา

แนวโนมของการแขงขนในเวทการคาทงภายในประเทศและตางประเทศไดทวความรนแรงมากข น สนคาไทยสวนใหญมกไมไดรบการยอมรบ ความ เช อม นและการไววางใจ เทยบเทากบสนคาท ม ตราสนคาของตางประเทศ ทง ๆ ทสนคาของประเทศไทยหลายประเภทมคณภาพทดเทยมและไดดำเนนธรกจตามหลกการบรหารจดการทด แตไมสามารถสรางตราสนคาใหเปนทร จกแพรหลายไดเพราะขอจำกดในคาใชจายของการสรางตราสนคาใหเปนทรจก

คณะกรรมการรวม สภาหอการคาแหงประเทศไทย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และสมาคมธนาคารไทย หร อ กกร. จ งร วมกนทำโครงการ ตราสญลกษณ Q-MARK ขน ดวยความมงมนและความพยายามในการท จะสรางผ ประกอบการไทย ใหเปนท ยอมรบ ทำใหผ ใชและผ บรโภคเกดความ เช อถอไววางใจในคณภาพสนคาและบรการของ ผประกอบการไทย เพราะผานการตรวจประเมนจาก ผเชยวชาญมาตรฐาน มความปลอดภยและสามารถใชไดสมประโยชนตามฉลากของสนคา โครงการ ตราสญลกษณ Q-MARK มงเนนการสรางจตสำนก

Page 47: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 45

ของผผลต ผคา และผใหบรการ ในการผลตสนคาและใหบรการทไดมาตรฐานและมจรยธรรมในการทำธรกจตอผบรโภค เพอสรางกระแสการแขงขนดานคณภาพและความนาเชอถอ การทมผประกอบการ ในอตสาหกรรม/บรการ ไดตราสญลกษณหลาย ๆ รายก จะจงใจให ผ ท ย งไม ได ร บตราส ญลกษณ Q-MARK พยายามปรบตวใหทดเทยมกบผ ท ไดรบ ตราสญลกษณแลว จงเปนการสรางกระแสการผลตหรอบรการ ม งคณภาพความนาเช อถอ ซ งมผล ตอความนยมในสนคาและบรการของผประกอบการไทย โดยเฉพาะอยางยงผประกอบการขนาดเลกและขนาดยอมใหเตบโตและแขงขนไดอยางยงยน

วตถประสงค

เพ อสรางความเขมแขงและยกระดบความ เชอมนในสนคาและบรการของผประกอบการไทย

เพอสงเสรมใหผผลตสนคาและบรการเอาใจใสตอการผลตสนคาและบรการของตนใหเปนไปตามมาตรฐาน มคณภาพตามฉลาก มการจดการอาชวอนามย ความปลอดภย การจดการสงแวดลอม และการประหยดพลงงาน

เพอสงเสรมใหผประกอบการมความรบผดชอบตอลกคา/ผ ใช และผ บร โภค ตลอดจน ผ ม ส วนเกยวของและสงคม โดยใชหลกธรรมาภบาลในการประกอบการและบรหารจดการธรกจอยางมจรยธรรม

การเรมตนโครงการตราสญลกษณ

Q-MARK โครงการตราสญลกษณ Q-MARK ไดเรมตนเมอ

วนพฤหสบดท 10 มนาคม 2548 ณ โรงแรมอมพเรยล ควนปารค สข มวท โดยมนายพนจ จารสมบต รองนายกรฐมนตร นายชาตศร โสภณพานช ประธานคณะกรรมการรวมฯ (กกร.) และประธานสมาคมธนาคารไทย ดร.อาชว เตาลานนท ประธานสภา

หอการคาแหงประเทศไทย นายประพฒน โพธวรคณ ประธานสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และ นายสมภพ อมาตยกล ประธานคณะกรรมการบรหารโครงการตราสญลกษณ Q-MARK ไดรวมกนมอบ ตราสญลกษณ Q-MARK ใหแก 6 บรษทเอกชนผผานการประเมน ดงน

ภาคการคาการบรการ

- บรษท เอมเค เรสโตรองต จำกด

- บรษท เมองไทยประกนชวต จำกด

ภาคการผลต

- บรษท เอกรฐ วศวกรรม จำกด (มหาชน)

- บรษท ลโอนคส จำกด

- บรษท ไทยโตชบาอตสาหกรรม จำกด

- บรษท เอส. ซ. ไอ. อเลคตรค แมนนวแฟคเชอเรอ จำกด

ค ณ ส ม บ ต ข อ ง ต ร า ส ญ ล ก ษณ

Q-MARK Q-MARK เปนตราสญลกษณทแสดงวาไดมการ

ตรวจประเมนกจการของผผลต ผคา และผใหบรการถงความรบผดชอบในการสงมอบสนคาและบรการทมค ณภาพ ตลอดจนการเอาใจใสต อผ บร โภคและ มจรยธรรมในการประกอบธรกจ

ไดผานการประเมนโดยผ เช ยวชาญแลววาสนคาและบรการมความนาเชอถอ มความปลอดภย มสมรรถนะ และมคณภาพตรงตามทผผลตระบไวในฉลาก หรอตรงตามทผผลตอางองไว

ผ ผล ต ผ ค า และผ ให บร การม ความ รบผดชอบในสนคาและมบรการหลงการขายทด และมจรยธรรมในการทำธรกจและรบผดชอบตอสงคม

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 48: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.4�

ตวชวดทสำคญทแสดงถงการฟนตวของเศรษฐกจจากวกฤตเอเชยไมใชเพยงตวเลขการเตบโตทางเศรษฐกจทดขน แตขนอยกบการฟนตวของการพฒนาบรรษทภบาล

ตราสญลกษณ Q-MARK กบ ISO

หรอ มอก. มอก. เปนมาตรฐานผลตภณฑของสำนกงาน

มาตรฐานอตสาหกรรม ซ งผานการตรวจรบรองวา มมาตรฐานตามทสำนกงานกำหนด สวนใหญจะมมาตราสวนกำหนดไวสำหรบสนคาหลก ๆ ทมระดบความสำคญกบภาคเศรษฐกจหรอสงคม

ISO เปนกระบวนงานการบรหารคณภาพ

ผ ประกอบการท ขอใช ตราส ญล กษณ Q-MARK นน ตองม มอก. หรอ ISO สำหรบสนคา ทควรตองม สำหรบสนคาทไมม มอก. กตองมการทดสอบวามคณภาพตรงตามฉลาก และมการประเมนเพมเตมในดานธรรมาภบาล ความรบผดชอบตอลกคา ดแลสงแวดลอม และมการประหยดพลงงานดวย

ประเภทของตราสญลกษณ Q-MARK การประเมนเพอใหใชตราสญลกษณ Q-MARK

แบงเปน 3 ประเภท คอ

(1) ภาคการคาและบรการ

(2) ภาคการผลต

(3) ภาคการเงนและการธนาคาร

การใหใชตราสญลกษณ Q-MARK แบงเปน 3 กรณ คอ

กรณ 1 : ตราสญลกษณ Q-MARK ทใชทงองคกร

กรณ2: ตราสญลกษณ Q-MARK ทใชเฉพาะประเภทของสนคา หรอบรการ หรอบางสาขาของธรกจ

กรณ3: ตราสญลกษณ Q-MARK ทใชเฉพาะผลตภณฑทไดผานการประเมน

ตราสญลกษณทใหสำหรบผลตภณฑ หรอบรการทผานการประเมน แบงไดเปน 4 ประเภท คอ

- คณภาพตรงตามฉลาก

- คณภาพตามมาตรฐานกลมอตสาหกรรม

- คณภาพตามมาตรฐานประเทศคคา

- คณภาพตามมาตรฐานประเทศไทย

หลกจรยธรรมในการบรหาร มการกำหนดและประกาศจรยธรรมองคกร

ใหเหนชดเจน

ใหพนกงานมสวนรวมในการดำเนนงาน

ดแลสวสดการพนกงาน

มขบวนการตรวจสอบภายใน

ประกอบธรกจในกรอบของกฎหมายแรงงานการผลต เสยภาษถกตอง

รบผดชอบตอลกคา ผบรโภคทไดซ อสนคาหรอบรการ

Page 49: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 4�

มความรบผดชอบในเร องความปลอดภย สขอนามยของพนกงาน ลกคา และสงคม

ม บร การร บข อร องเร ยนและนำไปแก ไขปรบปรง

รบผดชอบตอสงแวดลอม

ป ร ะ โ ย ช น ข อ ง ต ร า ส ญ ล ก ษณ

Q-MARK ประโยชนตอองคกร

ความเช อถอและวางใจจากลกคาและผ ม สวนไดสวนเสยทำใหบรษทท ไดรบตราสญลกษณ Q-MARK ทำธ รก จในประเทศและสงออกตลาด ตางประเทศไดอยางมคณคามากขน บรษทขนาดใหญสามารถใชเปนเกณฑในการเลอกบรษทขนาดเลกทไดตราสญลกษณ Q-MARK ไปรบเหมาแบงเบาภาระงานท ไมใชงานหลก (Outsource) ทำใหบรษทมความ คลองตวมากขน

ประโยชนตอสวนรวม

ตราส ญล กษณ Q-MARK สร างความกระต อ ร อ ร นการพ ฒนาค ณภาพผล ตภ ณฑ การบรหารจดการ และการบรการใหเปนไปตามมาตรฐานสากล

การพ ฒนาผล ตภ ณฑ และบร การให ได มาตรฐาน มกระแสรวมดานมาตรฐานและคณภาพ ทำใหเกดความรวมมอและการรวมตวกลมคลสเตอร อตสาหกรรมและการคาทเขมแขง

วสาหกจหลาย ๆ แหงอาจรวมตวเปนกล ม คลสเตอรและกำหนดมาตรฐานของกลมขนเพอขอรบการประเมนเพอใชตราสญลกษณ Q-MARK

ส ท ธ ใ น ก า ร ใ ช ต ร า ส ญ ล ก ษ ณ

Q-MARK ผ ได ร บ Q-MARK ม ส ทธ ใช เคร องหมาย

ตราสญลกษณ เปนเวลา 2 ป

(1) เพอเปนเครองหมายแหงคณภาพสนคาและบรการ

(2) เพอเปนเครองหมายแสดงถงความรบผดชอบของผ ผลต ผ คาและผ ใหบรการในการเอาใจใสตอคณภาพสนคาและบรการ

ผทไดรบอนญาตมสทธโฆษณาประชาสมพนธการไดรบ Q-MARK ผานทางสอมวลชนตางๆ สามารถแสดงเครองหมายรบรองตราสญลกษณ Q-MARK ไดอยางเปดเผย

ตวอย างบรษทท มปญหาทางด าน

ธรรมาภบาล

บรษท เอส จำกด (มหาชน)

จดทะเบยนเมอ วนท 11 พ.ย. 2548

ประเภทธ รก จ โรงงานประกอบ โชว รม ศนยบรการ ตวแทนจำหนาย อซอม

เหตการณทเกดขนกบบรษท เอส จำกด

(มหาชน)

ธ.ค. 2551

ตลาดหลกทร พย ข นเคร องหมาย “NP” หลกทรพย SECC

บนทกบญชโดยไมมรายการรถยนต (สนคา)

พบใบหนปลอมกวา 10 ลานหน

ก เง นจากสถาบนการเง นโดยปลอมแปลงเอกสาร

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 50: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.4�

กรรมการผจดการของบรษทหลบหนออกนอกประเทศ

ม.ค. 2552

ผถอห นรายยอย เลงฟองเรยกคาเสยหาย SECC 1 พนลานบาท

ก.ล.ต.สงอายดทรพยกรรมการผจดการกบ ผเกยวของและหามออกนอกประเทศ

SECC แจ งกรรมการผ จ ดการพ นสภาพ พนกงานบรษทแลว

ก.พ. 2552

ก.ล.ต. เร งตรวจสอบเอกสาร (SECC) เนองจากกงวลวาจะถกฟองกลบ

ม.ค. 2552

บรษท เอส ไมยอมแพ ขอเปดศนยบรการตอ

บรษท ไวท จำกด

จดทะเบยนเมอ วนท 13 พ.ย. 2546

ประเภทธรกจ ภตตาคาร หองอาหาร บาร ไนทคลบ

เหตการณทเกดขนกบบรษทไวทจำกด

ม.ค. 2552

1 ม.ค. 2552 เวลาประมาณ 00.20 น เกดเหตเพลงไหมมผ เสยชวต 66 ราย บาดเจบกวา 200 ราย

ออกหมายจบกรรมการบรษทและผเกยวของ

ยายฟาผา 2 ผอ.เขต ชวยราชการสำนกปลด กทม.

ก.พ. 2552

สงคดให DSI สบตอ เนองจาก

1. ความผ ดปกต ในงบด ลของบร ษ ท ค อ มเงนสด 20 ลานบาท เขามาในบญชโดยไมทราบทมา

2. ไมเคยมการเรยกเกบภาษสรรพสามตเลย

3. มคราบเฮโรอนและโคเคนตดอยในหองบญชและหองนกดนตร

4. มการปลอมลายมอชอวศวกรและสถาปนกในการกอสราง

บรษท ประกนภย จำกด

จดทะเบยนเมอ วนท 13 ส.ค. 2518

ประเภทธรกจ บรษทประกนภยทใหบรการการประกนวนาศภยทกชนด เชน ประกนรถทกชนด ประกนเรอ ขนสง ธรกจ

เหตการณทเกดขนกบบรษท ประกนภย

จำกด

ก.ค. 2550

กระทรวงพาณชย ส งใหหยดรบประกนภยเปนการชวคราว

มปญหาเรองการบรหารงาน ขาดเงนกองทนมเรองรองเรยนเกยวกบคาสนไหมทดแทนเปนจำนวนมาก

สำนกงาน คปภ. ไดเรงรดใหบรษทแกไขฐานะการเงน

ส.ค. 2550

บรษทไดเสนอแผนปรบปรงธรกจตอกรมการประกนภย ในการแกไขฐานะการเงน โดยมการนำเงนเขามาเพมเตมเพอแกไขฐานะการเงน และจายคาสนไหมทดแทนแกประชาชน

ชวงแรก ระหวางเด อน ส.ค.-ธ.ค. 2550 จำนวน 643 ราย เปนเงน 7.41 ลานบาท

Page 51: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 4�

ชวงท สอง ระหวางวนท 7-23 ก.ค. 2551 อกจำนวน 1,113 ราย เปนเงน 5.36 ลานบาท

เจรจากบบรษทตางชาต 4 ราย เพอเขามารวมทน โดยจางบรษททปรกษาการลงทน เพอประสานดแลการเจรจาใหเปนไปตามกฎหมายโดยใหเสรจภายใน 60 วน

ม.ค. 2552

ถกส งเพ กถอนใบอนญาตประกอบธรก จประกนวนาศภย เกดจากสาเหต

ปญหาขาดเงนกองทนท ตองดำรงไวตามกฎหมาย

มหนสนเกนกวาทรพยสน 748.15 ลานบาท

มคาสนไหมทดแทนคางจายท มารองเรยน ตอสำนกงาน คปภ. 16,585 ราย เปนเงน 701.41 ลานบาท

มการกระทำทเปนการฝาฝนพระราชบญญตประกนวนาศภย พ.ศ. 2535

ธนาคารกรงเทพพาณชยการ (บบซ)

เหตการณทเกดขนกบธนาคาร

ป 2535

นาย ก ไดเข าร บตำแหนงเป นกรรมการ ผจดการ

ป 2538

นาย ก ไดแตงตงนาย ร เขามาเปนทปรกษา

อนมตสนเชอใหบรษท ซพ

ธนาคารแห งประเทศไทย ได ม คำส งให ตรวจสอบการอนม ต ส นเช อท ม วงเง นเกน 30 ลานบาท ตองผานการกลนกรองของคณะกรรมการบรหาร เพอพจารณาความสามารถ ในการชำระหน

ใหบรษท ซพ ไดเปดบญชกระแสรายวนกบบบซ

ระหวางป 2538 - 2539

นาย ก ไดใชบตรผานรายการ (บตรอเลกทรอ-นกส) ในการอนมตสนเชอใหกวา 2,000 ลานบาท

บรษท ซพ ไมไดทำสญญาใด ๆ

นาย ก ได อน ม ต การต อเวลาการชำระ หนสนเชอใหอก 6 เดอน

ขยายวงเงนสนเชอใหอกกวา 380 ลานบาท รวมทงอนมตเงนกระยะสนอก 100 ลานบาท

ไดเปดบรษทหลายแหงแลวเขามาขอกจากธนาคารกรงเทพพาณชยการ

ไดขอกเงนจาก ธนาคารกรงเทพพาณชยการ เพอโอนถายเงน โดยไมไดทำธรกจจรง

ไดใชหลกทรพยทตราคาสงเกนจรงคำประกน

ปลอยกทมความเสยงสงและกจกรรมทใชเงนทนสงมากใหพรรคพวกทเปน “นกการเมอง” จำนวนหลายหมนลานบาท

“ตบแตงบญช” ใหม ผลกำไรนบร อยนบ พนลานบาท

นาย ก, นาย ร และผเก ยวของไดยกยอกทรพย BBC จำนวน 1,228,896,438 บาท จากการลงนามทำสญญาแลกเปลยนสนทรพยธนบตร ระหวาง BBC กบบรษท ไฟแนนซ

ธนาคารกรงเทพพาณชยการเสยหายอยางรนแรง จนตองลมละลาย มหนสนมหาศาล ราว 3,000 ลานดอลลารสหรฐ (เกอบ 1.2 แสนลานบาท)

สถาบนการเงนกวา 50 แหงปดตวลง

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 52: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.50

ธนาคารแหงประเทศไทยเขายดกจการไปบรหารจดการแทน

นาย ก รบผดชอบในการบรหารผดพลาดหรอปลดออกจากตำแหนง

นาย ร หนออกจากประเทศไทย

ทางการไทยออกหมายจบนาย ร

นาย ร ถกจบกมทเมองวสตเลอร ประเทศแคนนาดา

ป 2540

เขาส ว กฤต เศรษฐกจการเงนในเอเชยหรอ ทเรยกวา “โรคตมยำกง”

รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง ไดมคำสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ขอเทจจรงกรณปญหาธนาคารกรงเทพพาณชยการ

ป 2548

นาย ก ถกศาลอาญากรงเทพใตตดสนจำคกรวมทงหมด 3 คด คดละ 10 ป รวมเปน 30 ป และปรบรวมกนทงหมด 3,330 ลานบาท

ม.ค. 2552

ผ พ พากษาแคนาดาส งปล อยต วนาย ร เปนการช วคราว ในระหวางรอการพจารณา คดความ

ศาลแคนาดา พพากษาสงตวนาย ร เปนผรายขามแดน ใหกบประเทศไทยศาลอาญามคำพพากษา เหนวา นาย ก, บรษท อเมรกน

และนาย พ กระทำผดตอหนาทโดยทจรต

ศาลพพากษาลงโทษจำคกนาย ก เปนเวลา 20 ป และใหปรบเปนเงนกวา 3,134 ลาน รวมทกคด จำคก 110 ป

ปรบบรษท อเมรกน เปนเงน 2,000 ลานบาท และลงโทษนาย พ เปนเวลา 10 ป และใหปรบ 2,000 ลานบาท

นายเอกช ยและนายว นช ย ให ยกฟ องเน องจากพยานหลกฐานไมพอฟงไดวารวมกระทำความผดดวย

ใหนาย ก, บรษท อเมรกน และนาย พ รวมกนชำระคาปรบใหธนาคารกรงเทพพาณชยการเปนเงนจำนวนกวา 1,567 ลานบาท

บรษท ปาน จำกด

ผกอตงบรษท นาง ป กบนาย ช

ประเภทธรกจ คานำมน ตดตอซอขายนำมนกบหลายบรษท

ป 2547

ศาลส งลมละลาย เน องจากทำการคาไมประสบผลสำเรจทำใหมหน ส นจำนวนมาก ทำใหมคดตดตว เฉพาะป 2547 กวา 60 คด ร ว ม ม ล ค า ค ว า ม เ ส ย ห า ย ท ง ห ม ด 8,241,692,091.73 บาท

มเจาหนรายใหญ อาท บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) กว า 5,000 ล านบาท ธนาคาร

ตราบใดในสงคมยงมทงคนดและไมดอยรวมกน คนไมดกพยายาม หาชองทางในการหลบหลกกฎเกณฑ กฎหมายตาง ๆ เพอประโยชนตอตนเองและพวกพองโดยขาดซงคณธรรมและจรยธรรม แมถกตองตามกฎหมายกตาม

Page 53: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 51

ทหารไทย กวา 800 ลานบาท บรรษท บรหารสนทรพยไทย กวา 500 ลานบาท บรษท บรหารสนทรพยพญาไท จำกด กวา 200 ลานบาท

นาง ป ไดไปขอทำบตรประชาชนใหมและเปลยนชอเปนนาง ก

หลงเกดเหตสนาม นาย ช สามไปแจงความกบตำรวจวามพลเมองดแจงพบศพ นาง ก ลอยอยในทะเล มหลกฐานเปนบตรประจำตวประชาชนของภรรยาพรอมบตรเครดตในศพ

ม.ค. 2548

เจาหนาทออกใบมรณะบตรใหนาง ก

ไดรบสนไหมทดแทนจากบรษท ไทยประกนชวต จำกด จำนวน 900,000 บาท และจากบรษท เอไอเอ อก 1.2 ลานบาทดวย

นาง ก เดนทางไปทำศลยกรรมทประเทศจน แลวใชบตรประชาชนเปนบคคลอน โดยมชอปลอมถง 3 ชอ

ม.ค. 2548

สวมบตรประชาชน น.ส. ช

พ.ค. 2548

สวมบตรประชาชน น.ส. ณ

ม.ย. 2548

ตำรวจออกหมายจบ ขอหารวมกนฉอโกงนำมนเชอเพลงรวมเปนเงนทงสน 14,640,100 บาท

ใชโฉนดทดนใน จ.ประจวบครขนธ เน อท รวมประมาณ 4 ไร มลคา 20 ลานบาท เปนหลกทรพย เพอขอประกนตว แตเจาของคด คดคานการประกนตว

ตำรวจออกหมายจบในขอหาปลอมและใชเอกสารสทธปลอมและฉอโกง 2 ใบ

ใชชอวา น.ส. พ ไปขอทำบตรประชาชนใหม

เจาหนาทสมทรสาครไมทำบตรประชาชนให พบวาลายนวมอไปตรงกนกบ นาง ก

ไดนำหลกฐานในนามของ น.ส. พ ไปยนขอทำบตรประชาชนท จ.สพรรณบร และสามารถทำได

ก.ค. 2548

สวมบตร น.ส. พ

ส.ค.2548

บจก. โชคชยมหาชย กบพวกเจาหนไดเขารองทกขตอพนกงานสอบสวน บก.ป. ใหตรวจสอบสาเหตการเสยชวตของนาง ก

ปลายป 2548

นาย ช ปลอมบตรประชาชนนาย ว แลวนำไปทำประกนชวต

วางแผนหลอกลวงชาวพมารายหน งเพ อสงหารแลวนำไปแอบอางเปน นาย ว เสยชวต เพอจะไดเรยกรบเงนคาประกนชวตของนาย ว

ป 2550

นาย ช ไดทำกรมธรรมประกนชวตกบบรษท เมองไทยประกนชวต โดยใชชอนาย พ วงเงน 2 ลานบาท และ 4 ลานบาท

นาย ช ในชอนาย พ ยงไดทำประกนชวตกบบรษท อเมรกนอนเตอรแนชชนแนลแอสชวรนส หรอ เอไอเอ วงเงน 3 ลานบาท สวนอกฉบบเปนของบรษ ท ไทยพาณชยน วยอร คไลฟประกนชวต ไมทราบวงเงน

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 54: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.52

นาย ช ใชช อนาย พ ไปขอก เง นจำนวน 10 ลานบาท จากธนาคารกรงเทพ

ป 2552

ตำรวจเขาจบกมในซอยนราธวาสราชนครนทร 14 เขตยานนาวา กทม.

ถกสงตวไปคมขงทเรอนจำกลาง จ.สมทรสาคร

ตำรวจเขาตรวจคนทาวนเฮาส 3 ชน ไดยดบตรประจำตวประชาชน เอกสารการทำธรกจซอขาย บตรเครดต ขอมลทะเบยนราษฎร ปน 2 กระบอก

ถกแจ งข อหา รวม 63 คด รวมมลค า ความเสยหาย 8,241 ลานบาท

ตวอยางบรษทตางประเทศทมปญหา

ทางดานบรรษทภบาล

บรษท อ จำกด (มหาชน)

จดทะเบยน ป 2504 ในช อ บรษทเงนทน หลกทรพย จำกด (มหาชน)

ประเภทธรกจ ธนาคาร เอ เปนบรษทในเครอของบรษท อ ซ งเปนกล มบรษทผ นำของโลกท ใหบรการระหวางประเทศดานธรกจประกนภย และ การบรการทางการเงน เปดใหบรการทางการเงนอยางครบวงจร ซงใหบรการแกธรกจ หนวยงานหรอสถาบนตาง ๆ รวมทงลกคารายบคคลดานธรกจการประกนวนาศภยและการประกนชวตผานระบบเครอขายทมครอบคลมอยทวโลก

ส.ค. 2550

บรษท อ เปดเผยกำไรไตรมาส 2 พงขน 34% แตะระดบ 4.28 พนลานดอลลาร และไมมการประกาศลดมลค าส นทร พย ทางบ ญช ใน

สนทร พย ท เข าไปลงทนในตลาดซบไพร ม สวนทางกบทนกวเคราะหหลายสำนกคาดวาบรษท อ จะขาดทน 3.25 พนลานดอลลาร

ประธานเจาหนาทฝายบรหารความเสยงของบรษท อ ออกมายนยนวาสนทรพยทงหมดทบร ษ ท อ ถ อครองในตลาดซ บไพร มจะ ไมไดรบความเสยหาย นอกเสยจากวาตลาดอสงหารมทรพยของสหรฐจะทรดตวลงข นรนแรง

พ.ย. 2550

บรษท อ เผยกำไรไตรมาส 3 รวงลง 27% แตะระดบ 3.09 พนลานดอลลาร เน องจากบรษท อ ตองขายสนทรพยบางสวนทลงทนไวในตลาดอสงหารมทรพยเพ อปกปองบรษท ไมใหขาดทน

บรษท อ กลาวในการประชมวา “ธรกจและการลงทนของบรษท อ ในตลาดอสงหารมทรพยสหรฐยงราบรนด”

บรษท อ ประกาศซอหนคนมลคา 8 พนลานดอลลาร ซงเปนเวลา 6 วน หลงจากราคาหนของบรษทด งลงไปแตะระดบตำสดในรอบ 52 สปดาหท 56 ดอลลาร

ธ.ค. 2550

ซอโอ บรษท อ กลาววา แมบรษท อ มการปรบลดมลคาสนทรพยทางบญชเน องจากขาดทนในตลาดอสงหารมทรพยของสหรฐ แตสถานการณดานการเงนของบรษทยงอย ในระดบท “จดการได” ซงการยนยนครงนนชวยหนนราคาหนบรษท อ ดดขนกวา 4% แตะท 58.15 ดอลลาร

Page 55: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 53

ก.พ. 2551

บรษท อ เปดเผยในรายงานทย นตอคณะ-กรรมการกำกบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) สหรฐวา บรษทขาดทนจากการทำสวอปในตลาดสนเชอมากกวาทประกาศไวกอนหนานถง 4 เทา คดเปนวงเงน 4.88 พนลานดอลลารในชวงเดอน ต.ค.-พ.ย. ป 2550 ซงขาวดงกลาวไดฉดราคาหนบรษท อ ดงลง 12% แตะท 44.74 ดอลลาร

บรษท อ เปดเผยยอดขาดทนไตรมาสท รนแรงทสดในประวตศาสตร 89 ปของบรษท หลงจากตองปรบลดมลคาสนทรพยทางบญชเปนวงเงน 1.11 หมนลานดอลลาร โดยในชวงไตรมาส 4 บรษทขาดทนสทธ 5.29 พนลานดอลลาร และประกาศระงบแผนการซอหนคนทนท

บรษท อ ออกมาสยบความตนตระหนกในตลาดดวยการเปดเผยวา บรษทยงมเงนทนเกนบญชอย 1.45-1.95 หมนลานดอลลาร

พ.ค. 2551

บรษท อ เปดเผยตวเลขขาดทนอยางหนกระลอกทสอง โดยในไตรมาสแรกของป 2551 ขาดทนถง 7.81 พนลานดอลลาร และยงตองระดมทนเพ มอ ก 1.25 หม นลานดอลลาร เพ อปองกนไมใหบร ษทตองปรบลดมลคาสนทรพยทางบญชลงอก การขาดทนครงนสงผลให S&P และฟทช เรทตงส ประกาศลดอนดบเครดตบรษท อ

บรษท อ ยอมรบวา ก.ล.ต. และกระทรวงยตธรรมสหรฐ กำลงตรวจสอบแนวทางการทำ

สวอปในตลาดสนเช อของบรษท อ ซ งทางบรษทกใหความรวมมอเปนอยางด แตขาว ดงกลาวไดฉดราคาหนบรษท อ ดงลง 6.8% แตะท 33.93 ดอลลาร

ส.ค. 2551

บรษท อ เปดเผยตวเลขขาดทนรายไตรมาสอก 5.36 พนลานดอลลาร ซงเปนการขาดทนตดตอกน 3 ไตรมาสซอน ขณะทผบรหารของบรษท อ ยอมรบวาบรษทจำเปนตองระดมทนเพม สงผลใหราคาหนดงลงไปอก 18%

ก.ย. 2551

บรษท อ หาทางระดมทนโดยใชหลกทรพย คำประกนกวา 1.3 หมนลานดอลลารสหรฐจากบรษทตาง ๆ อาท Kohlberg Kravis Roberts & Co. และ J.C. Flowers & Co. อกทงมขาววาบรษท อ ยนหนงสอขอกเงนโดยตรงจากเฟด สงผลใหราคาห นบรษท อ ด งลงอก 61% จนมลคาหนเหลอเพยง 4.76 ดอลลาร และ ยงถกมดสปรบลดอนดบเครดต

เฟดตดสนใจปลอยวงเงนกฉกเฉนใหกบบรษท อเมรกน มลคา 8.5 หมนลานดอลลาร โดยออกแถลงการณว า “การขาดสภาพคลองของ บรษท อ อาจซำเตมตลาดการเงนทเปราะบางอย แลว ใหแยลงไปอก อกท งจะย งฉ ดร งเศรษฐกจใหชะลอตวลงมากกวาเดม การปลอยวงเงนก ฉกเฉนจะชวยใหบรษท อ คลองตวทางการเงนจนสามารถดำเนนการตามภาระผกพนเมอถงเวลากำหนด และเงนกดงกลาวจะชวยใหกระบวนการทบรษท อ จะขายธรกจบางสวนเปนไปอยางราบรน และเพอไมใหเกดภาวะชะงกงนตอเศรษฐกจโดยรวมของสหรฐ”

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 56: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.54

ป 2552

ถกโจมตเร องต งเง นโบนสจำนวนสงแบง ผบรหาร ขณะทขอรบเงนชวยเหลอฉกเฉนจากรฐบาลเพอพยงฐานะ โดยใชเงนไป 218 ลานดอลลารเพ อจายโบนส ซ งตวเลขมากกวาจำนวน 165 ล านดอลลาร ท เป ดเผยไป กอนหนาน ถง 32% เอกสารยงระบดวยวา มเจาหนาทของธนาคาร เอ 73 คนไดรบเงนโบนสคนละกวา 1 ลานดอลลาร ขณะท ม 5 คน ไดรบมากกวา 4 ลานดอลลาร

สมาชกสภานตบญญตและประชาชนทวไปเกดความร สกโกรธและไมพอใจอยางรนแรงเนองจากเงนโบนสจำนวนดงกลาวมาจากงบกว กฤต การเง นของร ฐบาลสหร ฐท แบ งมา ชวยเหลอธนาคาร เอ แลวกวา 1.7 แสนลานดอลลารตงแตกนยายน 2551

วฒสภาสหรฐเตรยมท จะลงคะแนนเสยง ร างกฎหมายจ ดเก บภาษ เง นโบน ส 90% กบธนาคาร เอ

บรษท อ ไดเปดเผยรายช อธนาคารท งในสหรฐและยโรป ซ งไดร บเง นชดเชยรวมถง 9.3 หมนลานเหรยญสหรฐ (ราว 3.34 ลานลานบาท) จากการท บรษท อ เขาไปคำประกน การลงทนในตราสาร CDS แลว ซงกอใหเกดเสยงโจมตไปทวสหรฐในขณะน เนองจากเงน ดงกลาวมาจากเงนภาษชาวอเมรกน ทรฐบาลอดฉดชวยบรษท อ ธนาคารทไดรบเงนชดเชยครงน

ผ บร หารและพน กงานของธนาคาร เอ บางสวนตกลงยอมคนเงนโบนส คาดจะไดคนราวครงหนงของเงนโบนสทงหมด

สำหรบเงนโบนสทเหลออก 85 ลานเหรยญ อยการนวยอรกบอกวาธนาคาร เอ ไดจาย ใหแกพนกงานทประจำอยตางประเทศ จงไมนาจะเปนไปไดททางการสหรฐจะทวงเงนดงกลาวคน

ผบรหารสวนหนงของธนาคาร เอ ไดลาออกแลว

บรษท บ

ดำเนนธรกจ มายาวนานกวา 40 ป

เหตการณทเกดขน

นาย บ เร มกระจายเครอขายแชรลกโซมา ตงแตชวงตนทศวรรษท 80

ป 2503

นาย บ กอตงบรษท ชอ บ

ป 2513

นองชายของนาย บ ซงสำเรจดานกฎหมายมารวมงาน

ป 2534, 2536

นาย บ ไดรบเลอกเปนประธานตลาดห นแนสแดค

ป 2535, 2547

นกลงทนเร มสงสยในพฤตกรรมการลงทน ไดสงคณะกรรมการกำกบดแล

Q-MARK เปนตราสญลกษณทแสดงวาไดมการตรวจประเมนกจการของ ผผลต ผคา และผใหบรการ

Page 57: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 55

ป 2550

หลกทรพยและตลาดหลกทรพยเขาตรวจสอบ

แตไมพบพฤตกรรมทผดปกต

ป 2551

นาย บ ไดสรางชอเสยงในการเปนผจดการ

กองทนชอดงมานานกวา 30 ป

นาย บ มสนทรพย ในการบรหารจดการคด

เปนมลคา 1.7 หมนลานดอลลาร

นาย บ เขาไปเจาะลกคาจากคลบไฮโซฯ

หรอสโมสรของชนชนนำในสงคม

ลกค ากล มใหญท ส ดในฟลอร ดา โดยม

ความสมพนธเปนเพ อนฝง ครอบครว และ

เพอนนกธรกจในวงการเดยวกน

นาย บ ใหผลตอบแทนสงถง 10.5% เพอให

นกลงทนมาลงทนกบกองทนใน S&P 100

กองทนของนาย บ มผลตอบแทนเปนบวก

ในขณะทดชนเอสแอนดพลดลงกวา 7.5%

นาย บ อ างว า ใช กลย ทธ แบบพระม ด

ในการลงทน

นาย บ อางถงการใชกลยทธการลงทนแบบ

Split-Strike Conversion เปนวธการซอและขาย

Stock และ Index Options ควบคกบการลงทน

ในหน เพอลดความผนผวนจากการลงทน

Aksia เปนบรษทท ปร กษาการลงทน ให

ความเหนวา S&P 100 Options ท นาย บ

ลงทนนน มมลคานอยมากเกนกวาทจะใชใน

การบรหารความเสยงของพอรตการลงทนใน

หนของกองทนได

นาย บ อาศยชอเสยงของตนเองทมอยใน

วอลลสตร ท ซ งเป นท ยอมร บและเช อถ อ

ของบคคลจำนวนมาก ทำให เขาสามารถ

ปลอมแปลงเอกสารผลการลงทนไดเนยนมาก

นาย บ ซอขายหนผานระบบอเลกทรอนกส

ไมคอยใหลกคาและนกลงทน บรษทตรวจสอบ

บญชเขาไปดรายละเอยดของการลงทน ทำให

ยากท จะต ดตามผลกำไรหร อขาดท นได

อยางละเอยด

นาย บ เลอกจางบรษ ทตรวจสอบบญช

ขนาดเลก ทมพนกงานเพยง 3 คน

นาย บ ยงมการทำ Front-Running หรอ

การซ อขายห นกอนคำส งซ อขายของลกคา

หรอกองทน

นาย บ ไดจ ายเง นใตโตะใหแกผ บร หาร

กองทนหรอ Fund Manager บางคน เพอใหมา

ลงทนในกองทนของตน

นาย บ ลงทนในกองทนทตวเองมความสมพนธ

อนด เปนแหลงการผอนถายเงนจากกองทนอก

วธหนง

นาย บ ไดสารภาพตอคณะกรรมการกำกบ

หลกทรพยและตลาดหลกทรพยสหรฐ และ

หน วยงานส บสวนสอบสวนของสหร ฐว า

เขาฉอโกงประชาชน โดยโนมนาวใหเหยอมา

ลงทนในลกษณะของ Ponzi Scheme โดยเขา

เอาเงนจากนกลงทนอกคนหนงมาจายใหกบคน

แรกๆ เปนลกโซตอเนองกนไป ทำแบบนมานาน

หลายปแลว

การเสรมสรางบรรษทภบาลในภาคธรกจเอกชน

Page 58: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.5�

Ponzi Scheme คอ พฤตกรรมการฉอโกงทม

ล กษณะเปนแชรลกโซ โดยลกคาจะไดร บ

ผลประโยชนตอบแทนจากการลงทนในอตรา

สง ๆ หากสามารถหาลกคามาลงทนตอเนอง

เปนไปเรอย ๆ

FBI ไดบกจบกมตวนาย บ ในขอหาจดตง

กองทนเฮดจฟ นดในรปแบบของแชรลกโซ

ซ งเปนธรกจท ผดกฎหมาย สงผลใหสถาบน

การเงน กองทน นกลงทน สญเงนไปเปนวงเงน

ถง 5 หมนลานดอลลาร

ผพพากษาศาลกรงนวยอรกมคำสงใหอายด

ทรพยสนทงหมดของนาย บ

ศาลอนญาตใหนาย บ ไดรบการประกนตว

ออกไปโดยใชสนทรพยมลคา 10 ลานดอลลาร

ป 2552

ศาลชนตนไดพพากษาจำคกเขาไวถง 150 ป

ศาลสหรฐฯ ส งอายดทร พยท งหมดของ

นาย บ

อนญาตใหประกนตวไดในวงเงน 10 ลาน

เหรยญ

ไมสามารถหาเงนมาประกนตวได จงขอให

ควบคมต ว ห ามออกจากบานตลอดเวลา

24 ชวโมง โทษทจะไดรบคอจำคก 20 ป และ

เสยคาปรบจำนวน 5 ลานเหรยญ ไมรวมกบคด

ฟองรองของนกลงทนทมยาวเปนบญช

อ ยการร องขอต อผ พ พากษาให ยกเล ก

การใหประกนตวและใหส งเขาเขาเร อนจำ

ระหวางรอการพจารณาคด

นาย บ ไดสงทรพยสนมคา เชน นาฬกา และ

เครองประดบอญมณ เปนมลคารวม 1 ลาน

ดอลลาร ไปใหกบญาตๆ และเพอน ซงเปน

การฝาฝนคำสงอายดทรพยสน

สรป การพฒนาในระบบธรรมาภบาลยงตองพฒนา

อยางตอเน อง ตราบใดในสงคมยงมท งคนดและ ไมดอยรวมกน คนไมดกพยายามหาชองทางในการหลบหลกกฎเกณฑ กฎหมายตางๆ เพอประโยชนตอตนเองและพวกพองโดยขาดซงคณธรรมและจรยธรรม แมถกตองตามกฎหมายกตาม

ดงนน ระบบกลไกตางๆ ในระบบธรรมาภบาลจงตองพยายามทำใหคนดสามารถยนหยดอย ได ในสงคมโดยไดรบการสนบสนน สงเสรม จากทก ภาคสวน เพอประโยชนของสวนรวมและประเทศชาต

เอกสารอางอง สจตรา บณยรตพนธ. รายงานวจยเรอง ประชาชนและธรรมาภบาล :

การสำรวจทศนคตของคนไทยในภาคเหนอและภาคตะวน

ออกเฉยงเหนอ. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนาบรหาร

ศาสตร

ขอมลอเลกทรอนกส

www.thairath.co.th

www.breakingnews.com

www.news.sanook.com

www.oic.or.th

www.giggog.com

www.sampanhins.com

www.thannews.com

Page 59: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

บทความ

จรรยาบรรณทางธรกจ ไมทำแลวจะเสยใจ

โดยนายพฒนชยกลสรสวสด

Page 60: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.5�

บทความนจะขอแนะนำเรองจรรยาบรรณทางธรกจแบบสบายๆ ในลกษณะถาม-ตอบ

เพอแลกเปลยนแนวคดและทศนคตรวมกน จากนนคอยมาหาขอสรปรวมกนวาควรจะทำ

หรอไมทำดแตผมไดบอกไวแตตนแลววา“ไมทำแลวจะเสยใจ”ทานจะเชอไหม

ปจจยแหงความสำเรจ เร องของจรรยาบรรณทางธรกจน การท จะ

ทำสำเรจหรอไมสำเรจนน จากประสบการณของผม ขนอยกบปจจยทสำคญ 4 ประการคอ 1. แนวคด 2. ศรทธา 3. ความมงมนของผนำ และ 4. การทำงานเปนทม

1.แนวคด มาดทแนวคดกนกอนดกวาไหมครบ เพราะมนงายดแตลกลำ หากผมถามทานวา ทานชอบแบบไหนในการดำเนนธรกจ และใหทานเลอกตอบ เพยงขอใดขอหนงเทาน นนะครบ ในแตละคำถาม ห ามเล อกตอบท ง 2 ข อ ในคำถามเด ยวก น อยางเดดขาด พรอมไหมครบ ทานชอบแบบไหน

มงคง หรอ มนคง

ยงใหยงหมด หรอ ยงใหยงม

เปนไปไมได หรอ เราทำได

หากแนวคดของทาน เลอก มนคง ยงใหยงม และเราทำได ถาเปนเชนนการเสรมสรางจรรยาบรรณทางธรกจในองคกรของทานสามารถเดนหนาตอไปไดทนท แตถาทานยงมแนวคดในการดำเนนธรกจท มงเนนไมแบงปนใหกบใครเลย เพราะกลววาใหแลว จะหมด และแถมยงคดตอไปอกวาองคกรของเรา คงทำไมไดหรอกเรองจรรยาบรรณ หากทานมแนวคดเชนนทานตองใจเยน ๆ กลบไปนอนซกตน ไปวด ฟงธรรม ไปเยยมเยยนองคกรอน ๆ ทมจรรยาบรรณ หรอไปพบปะพดคยกบนกธรกจอน ๆ ทเขายดมน ในจรรยาบรรณด หากทานมใจ มความเลอมใสวา คนทำดยอมไดด ทานกสามารถทจะเรมปรบปรงและพฒนาระบบการจดการของทานใหมจรรยาบรรณ ทางธรกจไดอยางไมยาก

2. ศรทธา เปนส งสำคญย ง เพราะความศรทธาจะทำใหเกดความเลอมใส และความเสอมใสจะนำไปสความสำเรจไดนนเอง คนเราพอศรทธาในเร องใดเร องหน งแลว จตใจกจะยนดและเปดรบ พรอมทจะศกษาหาขอมล คด วเคราะห พอประจกษในสาระกจะยอมร บและนอมนำไปส การปฏบ ต เม อนำไปปฏบต ไดส กพกจะเกดความประทบใจ วาทจรง ๆ แลวนนทำดยอมไดดอยางแนนอน กจะเกดความทมเททจะทำอยางสมำเสมอและมนคง พอทำตอไปไดอกสกพกกจะเกดปญญาทจะคด จะพเคราะหดวยตนเอง หากมนใจวาสงเหลานเปนสงทดทควรแลวกจะยดถอเปนมาตรฐานของการดำเนนชวตในสงคมตอไปน นเอง ความศรทธาน นสำคญย ง ลองถาม ตวเราเองดกไดวา หากเราไมศรทธาเรองความร เราจะยอมมานงอาน นงเรยนกนอยทำไม เราศรทธาคำสอนของศาสดา กนอมนำเราไปสการเปนคนดมศลธรรมนนเองพดไดงาย ๆ วา ศรทธาคอจดเรมตนของความสำเรจนนเอง

3. ความมงมนของผนำ ผ นำในท น ไมไดหมายถงเบอรหนงคนเดยว แตหมายถงเบอรหนงและ ผ ท รายงานตรงตอเบอรหนงทกทาน พดงาย ๆ ก 3 ระดบบนนนเอง ทกทานในทมของผนำองคกรตองมความม งม นอยางแรงกลาในการดำเนนการเร อง จรรยาบรรณทางธรกจ หามทำแลวหยด หยดแลวทำ แบบสามวนดสวนไข วนนอยากทำกทำ วนนไมอยากทำกไมทำ หามเดดขาด หากผ นำไมมความม งม น ทมนคงแลวไซร รบรองไดวาเละเปนโจกอยางแนนอนดงาย ๆ วนน สงเพอนรวมงานทกคนวาเราตองเปนคนด มศลธรรม ถอความสตย พอสามวนผานไป ทำแบบปากวาตาขยบ ลกคามาซ อสนคามลคา

บทนำ

Page 61: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ 5�

สามลานบาท แตไมตองการใบกำกบภาษเพราะหากออกไปกำกบภาษตองบวกภาษมลคาเพมไปอก 7% รวมแลวลกคาตองจายเงนใหกบเรา สามลานสองแสนหนงหมนบาท ทน กเกดอาการกลววาจะไมไดขาย ขนมา กเลยตาขยบใหลกนองทำ ทานวาจะเละไหม ผมบอกไดโดยไมตองคดเลยวาสงททานพดพรำและทำมาทงหมดนน มนจะพลนสลายหายไปในบดดล เพราะอะไรหรอครบ หากผมถามทานวาลกนองหรอ ผใตบงคบบญชาของเรานนเขาเชอในสงทเราพด หรอเชอในสงทเราทำ ผมมนใจวา ลกนองของเราทกคนจะเชอในสงทผนำทำมากกวาสงทผนำพด ดงนน สงททานไดทำลงไป แบบทยกตวอยางตาขยบไปแลวนน มนจะทำใหทกสงทกอยางพงทลายลงอยางงายดาย ในมมกลบกน หากผนำมอทธบาท 4 ในเร องของจรรยาบรรณทางธรกจ อกท งมความม งม นอยาง แรงกลาทจะทำใหองคกรของตนมจรรยาบรรณทางธรกจ แบบทวาถงไหนถงกน อะไรท ดท ถกไมเคย ปลอยวาง ขอรบรองไดวาฝนนตองเปนจรงอยางแนนอน

4. การทำงานเปนทม การทำเปนทม ฟงดกเหมอนไมมอะไรแตองคกรทตองการมจรรยาบรรณทางธรกจทดใหไดนน ขอเรยนใหทราบเลยวา องคกรของทานตองเสร มสร างการทำงานเปนทมใหได อยางนอยระดบ 3 หรอถาจะใหดกตองใหถงระดบ 4 ใหได มฉะนนจรรยาบรรณทางธรกจทวานมนจะดนไปดนมาและสำเรจไดยาก หากเปรยบเทยบการทำงานเปนทมเหมอนกฬา กจะทำใหเขาใจไดงายขน เรมทกฬากอลฟกนกอนเลย เปนการทำงานเปนทมแบบเรมตน ใชหลกตวใครตวมน ตางคนตางเลน ตางคนตางตลก เมอตเสรจกเอาคะแนนมารวมกนเปนผลงานของทมตางกบกฬาฟตบอล ทคนในทมตางชวยกนเลน ชวยกนตานทานการบกและแถมยงชวยกนรก ชวยกนสงลกและทำประต แตวาไปแลวการทำงานเปนทมแบบกฬาฟตบอล กยงมเรองของตำแหนงเขามายดตด

มศนยหนา กองกลาง กองหลง ประต แนจรงตองการทำงานเปนทมระดบ 3 คอไมมการยดตดตำแหนง เพอนรวมทมสามารถสลบตำแหนงกนเลนชวยเหลอ ซงกนและกนไดตลอดเวลา วนนคณไมอย วนนคณ ไมวาง ฉนสามารถทำแทนไดทนท กฬาทวานคอกฬาอะไรครบ ตวอยางกฬาชนดน กเชน บาสเกตบอล ท ผ เลนทกคนสามารถสลบตำแหนงกนเลนไดหมด หากองคกรของเรามการทำงานเปนทมแบบน รบรองวาการเสรมสรางจรรยาบรรณทางธรกจ จะเปนไปแบบสบาย ๆ ไดอยางแนนอน สวนระดบ 4 นนเหนอกวาระดบ 3 ตรงทนอกจากจะสลบตำแหนงกนเลนไดแลว เพอนรวมทมยงแครความรสกของเพอน ๆ ในทมอกดวย คอเอาใจเขามาใสใจเรา หากเราทำดเพอนเรากดดวย แตถาหากเราทำแยเพอนเรากลำบาก เชนกฬาเทนนสค หากเราเสรฟลกโดงไปใหฝายตรงขาม เพ อนเรากจะลำบาก หากเราเสรฟลกแบบตวเอส คแขงขนรบยาก เพอนเรากสบาย หากเราทำงานของเราอยางมคณภาพตรงตามความตองการอกทงสงมอบงานใหกบเพอนกอนลวงหนา เพอทเพอนจะไดมเวลาเพยงพอทจะเตรยมตวไปนำเสนอใหกรรมการบรหารทราบ แบบนเปนเรา เรากชอบครบ

ทำไปทำไม ทำแลวไดอะไร คำถามยอดนยม และกไมรวาจะแกไดอยางไร

ในเรววน เพราะมนกำลงจะกลายเปนวฒนธรรมของคนไทยไปเสยแลวทตองการจะเปนผรบมากกวาทจะเปนผ ใหจนเสยนสย ถาไมได ไมทำ ถาไดนอยก ไมพอใจอก ทำไมมองสนไมมองไกล หากเจอคนมาถามวาออกกำลงกายแลวไดเท าไรคนประเภทน มองสนไมคดถงความมนคงและความยงยน และหากไปเจอคำถามวาออกกำลงกายนนด เหนดวยทกอยาง แตไมมเวลาออกกำลงกายเอง ดงนน จะไปจางคนอนมาออกกำลงกายแทนเพ อใหรางกายแขงแรงจะไดไหม? จะตอบอยางไรด

จรรยาบรรณทางธรกจไมทำแลวจะเสยใจ

Page 62: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�0

หากมใครมาถามวา “ไปวด ไปทำไม ไปแลวไดอะไร” หรอถามวา “ทำบญทำไปทำไม ทำแลวไดอะไร” หากเจอคำถามแบบนตองใจเยน ๆ ตองใชเวลาในการสร างความเข าใจและช ให เห นถงผลประโยชนทจะไดรบของการกระทำใหผถามไดทราบ ผมเชอมนวา หากใจไมดานพอและมแนวคดอยางทผมไดอธบายไปแลว รบรองวารอยละรอยยอมทจะปรบปรงและพฒนาไปสองคกรทมจรรยาบรรณทางธรกจดวยกน ท งน น เม อร แลวว าทำไปแลวไดประโยชนอยางไร คำถามทวาทำไปทำไมกจะจบไปดวยกน

ผลประโยชนทจะไดรบ ผมขอยกตวอยางมาใหดประมาณ 10 ประการ แตถาหากจะพดไปแลว ผลประโยชนทจะไดรบนนยงมมากกวาน และจะขออธบายเพมเตมของผลประโยชนทจะไดรบใหทราบเพยงสงเขป

ความเชอถอ

ความทมเท

ภาพลกษณทด

เพมรายได

เพมความสามารถในการแขงขน

ความสขในการทำงาน

สรางทนมนษย

ลดความเสยงทางธรกจ

เขาถงแหลงเงนทนไดงาย

. การลดหยอนทางสงคม

ความเชอถอ คนเราหากไมเช อถอกนแลว ทำอะไรกจะไมไวใจกน ระแวงไปหมด แตถาหาก เชอถอ กจะเชอใจ วาไงวาตามกนเพราะรวาคนคนน ไมโกงแนนอน คนคนน คบได อยางคำกลาวท ว า ไมลมขามได แตคนทมความนาเช อถอ ขามไมได

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Page 63: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �1

บจก. ชยบรณ บราเดอรส ของผมเคยประสบปญหาเรองการเปลยนชอยหอหรอตราสนคา เพราะในอดตเราซอกลความรในการผลตหมกพมพสกรนมาจากตางประเทศ เมอผลตไดแลวกขอใชตราสนคาหรอยหอของเขา ตดบนสนคาของเรา เน องจากย หอหรอตราสนคาของเขาเปนทร จกกนแพรหลายไปทวโลก อยางทเรยกกนวา แบรนดดง นนเอง เขาเองกชอบเพราะยงเปนการประชาสมพนธ ตราสนคาของเขา ใหเปนทรจกมากยง ๆ ขน ผมกขายหมกพมพสกรนท ผมผลตเอง และกใชตราสนคาของเขามานานนบสบป และแลววนหนงกมาถง คอวนทอายของสญญาหมดลง เนองดวยเจาของเดมไดขายบรษทนไปแลว ดงนน จงมทมบรหารของบรษทใหมทไดซอกจการตดตอมา และในทสดผบรหารของเขากบนมาพบพรอมสญญาฉบบใหมทมความหนาเปน 100 หนา เมอเทยบกบสญญาเกาททำกบเจาของเดมนนมเพยง 2 หนา คอหนาแรกและหนาหลง เพราะเราตางรวาอะไรควรทำ และอะไรไมควรทำ เรยกวาสญญาสภาพบรษ ซงเราตางกใชรวมกนมา 15 ป ไมเคยเกดปญหาใด ๆ ผมใชเวลานงอานสญญาใหมอย 2 วน อานจบแลวกพดกบตวเองวา เราไมสามารถตอและเซนสญญานไดอยางเดดขาด เพราะมแตขอผกมด มแตหาม ไมมให ตองการได แตไมตองการแบงปน ผมและทมงานนงคยกบเขาอย 3 รอบ สดทายเรากตองกลายจากคคา มาเปนคแขง เพราะไมสามารถเซนสญญานได แตแมวาจะเปลยนมาเปนคแขง แตสมพนธไมตรทเรามตอกนมาหลายสบปไมเคยเปล ยนแปลง ยงคบหาสมาคมกนเหมอนเดม พอตอสญญาไมได กตองเลกใชตราสนคาของเขา จงตองมาตงชอตราสนคาของเราใหม โดยเราใชชอตราสนคา เปนชอเดยวกบชอ บรษทของเรา คอ “ชยบรณ” ทงน เพราะชอของบรษท เปนทรบรและรจกกนอยางแพรหลายมานาน แตกยง ไม วายก นไม ได นอนไม หล บ กล วมาก ๆ และ

วตกเปนท ส ด เพราะหากลกคาไมเขาใจ และไมยอมรบตราสนคาใหม อะไรจะเกดขน พดไดสน ๆ คำเดยววา เจงแน ๆ ถงข นปดกจการเลยกวาได ทานลองนกดซครบวาหากลกคาคดไปวา ออเปลยนตราสนคาใหม ไมใชตราสนคาทเปนของนอก แสดงวาคณภาพตองลดลง เขาถงไมใหใช หรออาจจะคดไปตาง ๆ นานาไดรอยแปด สรปไดงาย ๆ คอขาด ความเช อม นในตราสนคานนเอง และผลทตามมา กคอการเลกซ อ ในชวงน นเราตองออกเดนสายไป พบลกคาทกวน เพอชแจงใหทราบวา เรานนผลตหมกพมพสกรนมานานกวา 15 ป แตตลอดเวลาทผานมาเราใชตราของนอกเทานน วนนกยงผลตเองอยเหมอนเดมแตเปลยนมาใชตราสนคาของเราเอง สวนคณภาพไมเคยเปลยน แถมยงปรบราคาลงเพราะไมตองเสย คาลขสทธ ลกคาเกอบทกรายจะมองหนาเราและพดเปนเสยงเดยวกนวา “ผมไมสน” เมอไดยนคำนเราตองกลนนำลายและคอยถามกลบไปวา ทวาไมสนนน หมายถงอะไร ในใจตความเอาไปเองว า ลกคา ไมสนใจตราสนคาใหมของเราและคงไมตองการ ซอสนคาจากเราอกตอไป แตเราคาดผด ลกคาทกรายพดเปนเสยงเดยวกนวา ทไมสนนน คอไมสนใจใน ตราสนคาใหม แตสนใจวาใครขายมากกวา ลกคาบอกวาตอใหผมเปลยนอก 10 ตราสนคาเขากไมสน เขาบอกวารจกบรษทของเรามานาน และตลอดเวลาทคาขายกนมารดวาบรษทของเรามจรรยาบรรณทางธรกจด มความจรงใจและมงมนทจะเปนหนสวนกบลกคา ดงนน ไมตองกงวลวาจะหายไปไหน ยงภกดและจะซอสนคาจากบรษทของเราตอเนองตลอดไป และจะชวยบอกตอใหก บเพ อน ๆ ไดทราบดวย อกทางหนง

ผมขอสรปเรองนวา ดวยความเชอมนทลกคามใหกบเรา จงทำใหผานพนวกฤตครงนนมาไดนนเอง

จรรยาบรรณทางธรกจไมทำแลวจะเสยใจ

Page 64: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�2

ความทมเท เปนสงสำคญมากในการดำเนน

ธรกจ หากองคกรไหนเพอนรวมงานทกคนตางทมเท

ความร ความสามารถในการทำงานกนอยางเตมท

องคกรนนจะประสบความสำเรจทคาดหวงไวไดอยาง

ไมยากเยน ในมมกลบกน หากองคกรใดเพอนรวมงาน

ตางคนตางทำ ตางคนตางไปคนละทศคนละทาง เชอ

ไดเลยวาความลมเหลวยอมไมอยไกล คนเราจะทมเท

ใหกบองคกร เมอองคกรนน โปรงใส ตรวจสอบได

ไมมลบลมคมใน ผนำตองใกลชดกบเพอนรวมงาน

เอกสาร ขอมลสารสนเทศทสำคญทจำเปนในแตละ

ระดบ ตองแบงปนกนใหไดรบทราบ และหากไมเขาใจ

หรอตองการขอมลเพมเตมสามารถสอบถามทไปทมา

ได องคกรทมลกษณะเชนน บรรยากาศและสภาพ

แวดลอมในการทำงานจะเตมไปดวยความไววางใจ

การใหเกยรตซงกนและกน ความทมเทกจะเกดขนได

ทนท ความทมเทนจะเปนพลงทมคามหาศาลในการ

ผลกดนองคกรใหเจรญกาวหนาไดอยางไรขดจำกด

ตวอยางเชน ประเทศฟนแลนด ทประเทศของเขาไดรบ

การจดอนดบจาก IMD วาเปนกลมประเทศทมความ

โปรงใสในการทำงานอนดบหนงของโลก นกธรกจทนน

พดคำไหน เปนคำนน รฐบาลกบประชาชนพดคยและ

แลกเปลยนสารสนเทศซงกนและกน ใครไมเขาใจอะไร

ตองการทราบเรองอะไร สามารถสอบถามรฐบาลได

ตลอด ประเทศฟนแลนดมสภาพภมอากาศทหนาว

เยนและมประชากรประมาณ 4 ลานคน แตกลบเปน

ประเทศทมความร ความสามารถ มการจดการทด

เยยม และมการรวมมอชวยเหลอเกอกลในการดำเนน

ธรกจ มความสามารถในการผลตสนคาท ดและม

คณภาพ ออกมาจำหนายไดอยางตอเนองแพรหลาย

ทวโลกและสนคาหนงทเรารจกกนดนนคอ โทรศพท

มอถอ Nokia

ภาพลกษณทด ภาพลกษณเปนสนทรพย

ประเภทหนงแตเปนสนทรพยประเภททจบตองไมได

สนทรพยทจบตองไมไดนยงใชจะยงเพมคา เชน ความร

ภาพลกษณช อเสยง จรรยาบรรณ ฯลฯ ตางกบ

สนทรพยทจบตองได เชน อาคาร อปกรณ เมอเรา

ยงใชจะยงเสอมคาลง การสรางภาพลกษณสามารถ

ทำไดหลากหลายวธ แตวธหนงทด ทรงคณคา และ

มพลง นนคอการเปนองคกรทมจรรยาบรรณทางธรกจ

หากทานตองไปซอสนคากบองคกร 4 ประเภทน ทาน

จะเลอกซอสนคาจากองคกรไหนบาง ประเภทท 1

เปนองคกรทดและเกง ประเภทท 2 เปนองคกรทดแต

ไมเกง ประเภทท 3 เปนองคกรทไมดแตเกง ประเภท

ท 4 คอเปนองคกรททงไมดและไมเกง ผมมนใจวา

ประเภทท 1 คอองคกรทเราตองการคบคามากทสด

และในมมกลบกนองคกรประเภทท 4 คอองคกรทเรา

ไมตองการคบคามากทสด ปญหาจงมาอยทองคกร

ประเภทท 2 และประเภทท 3 ผมมนใจวาทานตอง

เลอกองคกรประเภทท 2 กนทกทาน เพราะเราตาง

ยอมรบองคกรทแมจะไมเกงแตซ อสตยไมคดไมโกง

ตางกบองคกรประเภทท 3 ทเกงแตไมมความซอสตย

ในวชาชพ คบหาไปรงแตจะสรางปญหาใหกบองคกร

ของเราไดในระยะยาว ดงนน การเปนองคกรทไมม

จรรยาบรรณทางธรกจ นานไปเขาจะไมมใครมาคบหา

จรรยาบรรณทางธรกจจ ะทำสำ เรจหรอ ไมสำ เรจน นข นอย ก บ ปจจยทสำคญ 4 ประการ คอ 1) แนวคด 2) ศรทธา 3) ความมงมนของผนำ 4) การทำงานเปนทม

Page 65: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �3

นนเอง คำถามทพบบอย ๆ คอ ภาพลกษณน น

ทานไมได ทำไปไมมประโยชน ทำไมตองมาทำให

เสยเวลาดวย ขอใหทานคดเองและตอบเองจะดกวา

สมมตวาวนน ทานไปซอ Note Book มอยสองยหอให

เลอก ทานจะเลอกซอยหอไหนด ยหอ IBM ราคา

22,000 บาท หรอย หอ ABC ซ งมคณสมบตและ

หนาตาไมแตกตางไปจากยหอ IBM แตขายทราคา

20,000 บาท ทานเลอกซอ IBM ใชไหม ทงทราคากสง

กวา สรปไดวาภาพลกษณทำใหขายสนคาไดและ

ยงขายไดราคาทดกวาสนคาทไมมภาพลกษณ

ความสขในการทำงาน องคกรทมพนกงาน

ท มจรรยาบรรณ การทำงานทกอยางจะต งอย บน

พนฐานของความถกตองมากกวาความถกใจ เมอเปน

เชนนการทำงานกจะสนก การทำงานทกอยางจะม

มาตรฐานการทำงานททกคนรวมกนสราง ทกคนตางร

วาตองทำอะไร ทำอยางไร ดงนน กฎ ระเบยบจงไม

ตองมาเขมงวดกนมาก และหากใครขยน ท มเท

ยอมมโอกาสกาวหนาในการทำงานตามความสามารถ

องคกรเชนนเราเรยกวาองคกรแหงความสข

สรางทนมนษย องคกรทโปรงใสในการจดการ

เปนองคกรทด องคกรทซ อสตย ยอมเปนองคกรท

คนทวไปฝนหาทจะรวมงานดวย ดงนน โอกาสทจะ

หาเพอนรวมงานทด มความร ความสามารถ เขามา

รวมงานยอมไมใชเร องยาก ตางกบองคกรท ไมม

จรรยาบรรณทางธรกจ ซงใครกไมอยากจะคบหา

8. ถกตองของการสรางจรรยาบรรณ

ในองคกร

หากทานสนใจและคดทจะสรางองคกรของทาน

ใหเปนองคกรทมจรรยาบรรณทางธรกจขอแนะนำให

ดำเนนการตาม 8 ขนตอนน

1. ความเขาใจทถกตอง ถอเปนกระดมเมด

แรกทสำคญยง หากใสกระดมเมดแรกผด เมดทเหลอ

ใสไปกเสยเวลาเปลา ๆ เพราะตองมาเสยเวลาถอด

ออกอกในภายหลง ดงนน จงจำเปนอยางยงทจะตอง

เสร มสร างความเข าใจท ถกต องว าจรรยาบรรณ

ทางธรกจนนคออะไร จรรยาบรรณนนตางกบกฎหมาย

เพราะกฎหมายหากไม ทำถ อว าผ ดท นท แต

จรรยาบรรณเปนความประพฤตทถอวาถกหรอผด ทอาจ

แตกตางกนไปไดในแตละองคกร ไมไดมหลกยดท

ตายตว ตวอยางเชน บางองคกร สามภรรยาสามารถ

ทำงานรวมกนไดแตบางองคกรไมได การจะสรปวา

เรองใดถกหรอเรองใดผดของจรรยาบรรณนนสวนใหญ

จะมาจาก วฒนธรรม ประเพณ สงคม คานยม บาง

องคกรหามนำโทรศพทมอถอเขามาในสถานททำงาน

แตบางองคกรเปดเสร บางประเทศผชายตองไปขอ

ผหญงหากตองการแตงงาน แตบางประเทศผหญง

กลบเปนฝายไปขอผชาย ดงนน จงจำเปนอยางยงท

ต องสรางความเขาใจท ถกตองร วมกนใหช ดเจน

เสยกอน วาอะไรคอส งท ถก และอะไรคอส งท ผด

จรรยาบรรณในองคกรของเรา เราอาจใชเกณฑในการ

ตดสนใจไดโดยยดหลกของประโยชนนยม (เนนท

ประโยชนเปนท ต ง) สจจนยม (เนนตามหลกของ

ศาสนา) และมนษยธรรมนยม (เนนในเร องของ

ความเหนอกเหนใจ)

2. ความคดทถกตอง เม อเขาใจถก กจะ

ค ดถก ค ดถกว าอะไรควรทำและอะไรไมควรทำ

เรากจะประจกษในสาระวามหลายเรองหลายประเดน

ทเราตองเลกทำและในมมกลบกมหลายเร องหลาย

ประเดนทเราตองชวยกนทำเพอสรางองคกรของเราให

มจรรยาบรรณทางธรกจทเขมแขงใหได ดงนน เราตอง

มาปรกษารวมกนวา เรองอะไรบางทเราตองดำเนน

การเพ อสรางจรรยาบรรณทางธรกจ ใหเกดข นใน

จรรยาบรรณทางธรกจไมทำแลวจะเสยใจ

Page 66: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�4

องคกรของเรา

3. ความทมเททถกตอง คอการจดลำดบ

ความสำคญของเรองทเราคดไวแลววาตองการจะทำ

เน องจากเรามทรพยากรจำกด เราไมสามารถทำ

ทกเรองในเวลาเดยวกนไดพรอมกนหมด หากเราไมจด

ลำดบความสำคญของเรองทจะทำใหด ทายสดเรา

จะไมไดดซกเรองนนเอง จะทานอาหารใหอรอยตอง

คอย ๆ ทานทละคำอยามมมาม

4. การกระทำทถกตอง ใหนำเรองทจดลำดบ

ความสำคญแลวมาจดแผนปฏบตการใหชดเจน วา

ใครจะทำ ทำอะไร ทำทไหน ทำเมอไร ทำอยางไร

และงบประมาณทตองใชเปนเทาไร ประเดนนสำคญ

มาก เพราะหากวางแผนดกมชยไปแลวกวาครง

5. การควบคมทถกตอง เพอใหแผนปฏบต

การดำเนนการเปนไปไดเปนอยางด จำเปนอยางยงท

ตองมการตรวจตดตามวากจกรรมทกอยางดำเนนไป

ตามแผนงานหรอไม ตองการทรพยากรหรอความ

ชวยเหลอใด ๆ เพมเตมหรอเปลา และทายสดจำเปน

ตองมการปรบแผนหรอไม ทงน เพอใหแผนปฏบตการ

สามารถดำเนนไปไดอยางตอเนอง

6. การประเมนทถกตอง คอการประเมนวา

ผลการดำเนนการของแผนปฏบตการเม อเทยบกบ

เปาหมายเปนอยางไร หากผลดำเนนการเหนอกวา

เปาหมาย เราจะเรงใชประโยชนอยางไรในการนำไป

ตอยอดเพอใหการดำเนนการสำเรจไดอยางมประสทธผล

แตถาผลดำเนนการตำกวาเปาหมาย เราจะมแผน

ในการแกไขหรอปรบปรงรวมกนไดอยางไร

7. การปรบปรงทถกตอง ประเดนทสำคญ

ทสดของเรองนคอ การปรบปรงทกอยางตองเปนไปใน

ทศทางเดยวกน หรอตองสอดคลองซ งกนและกน

ในของทกเร องและของทกแผนปฏบต การ ท เรา

ดำเน นการ เพราะถาหากแตละแผนปฏบ ต การ

มความขดแยงกน จะทำใหเกดแรงตาน แตถาหากทก

แผนปฏบ ต การสอดคลองประสานกลมกลนก น

จะเปนการชวยเสรมแรงใหการดำเนนการสำเรจลลวง

ไดโดยงายและรวดเรว

8. การพฒนาทถกตอง เมอเราดำเนนการมา

ไดระยะหนง จนองคกรและเพอนรวมงานของเราเรมม

จรรยาบรรณในการดำเนนธรกจแลว สงทตองทำตอไป

คอการสรางศรทธาในจรรยาบรรณ ตองทำใหเรองของ

จรรยาบรรณทางธรกจนอยในจตสำนกของเพอนรวม

งานทกคนในองคกรใหได เมอฝงรากลกลงในจตสำนก

ไดแลว เมอนนจรรยาบรรณทางธรกจนจะยนยงและ

มนคงตลอดไป

Page 67: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

บทความ

ความรบผดชอบ ของภาคธรกจเอกชนตอสงคม

จากภาระสยทธศาสตร โดยดร.เอกชยอภศกดกล

Page 68: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.��

ปญหาความลมเหลวทางธรกจและการประพฤตมชอบในรปแบบตางๆทเกดขนอยาง

ตอเนองชใหเหนวา การดำเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมนนมความสำคญ

องคกรธรกจเอกชน เชน บรษทตองมการกระทำทเสมอภาคและโปรงใส การมกฎกตกา

เกยวกบจรยธรรมในการประพฤตตนของผบรหาร สามารถชวยใหจดหาเงนทนไดงายและ

ตนทนตำ และเมอธรกจมขอบเขตการดำเนนงานกวางขน และอยในภาวการณแขงขนสง

ภาคเอกชน เชน บรษทดงกลาว จงจำเปนตองสรางเสรมความเขมแขง ใหบรษททเขารวม

ทนและรวมงานดวย มคณลกษณะทเหนอกวาบรษทอน โดยเฉพาะคณสมบตทเชอมโยงกบ

การมลกษณะของความรบผดชอบตอสงคมของบรษทนนๆ ตลอดจนการมรปแบบการ

ดำเนนธรกจอยางเปนกระบวนการทมประโยชนชดเจน ซงนบเปนสงทควรสนบสนนใหเกด

ขนอยางยงยน เนองจากสามารถสรางมลคาเพมใหแกองคกรธรกจเอกชนไดอยางม

ประสทธภาพและประสทธผลตลอดไป

Abstract:

The problem of business failure and various forms of misconduct occurring continuously reflect the fact that operating business with social responsibi l i ty is important. Private business organization such as companies must have fair and transparent actions. Having clear morality rules and agreements governing the administrators’ behavior helps the company in finding funds and saving costs. When business expands and enters the highly competitive environment, the company has also to strengthen its partners and the joint investors. They must be characterized to stand out abover other companies, especially in regard to the social responsibility of the company. They should as well run the business in systematic way which assures its profits. Such process has to be sustained as it could effectively and efficiently create value added to the business organizations on the continuous basis.

กระแสโลกในเรองความรบผดชอบขององคกรธรกจตอสงคม (Corporate Social Responsibility : CSR) เรมมความชดเจนขนตงแตป ค.ศ.1999 เมอ Kofi Annan เสนอบญญต 9 ประการสำหรบธรกจ (The UN Global Compact) ซงแบงเปน 3 หมวดหลก คอ ใหคำนงถงสทธมนษยชน แรงงาน และสงแวดลอมในการทำธรกจดวย ในการประชม World Economic Forum โดยสหประชาชาตได ม การผลกด นและประกาศเร องน อยางเปนทางการในป ค.ศ. 2000 (www.unglobalcompact.org) และในปเดยวกนนนเององคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา หรอ OECD (Organization for Economic Co-operation and Development) ซงไดแก องคกรของกลมประเทศรำรวยทสดของโลกไดออกแนวปฏบตสำหรบบรรษทขามชาต (Guidelines for MNE’s-revision 2000) โดยเสนอแนะใหบรรษทขามชาตม CSR และยงเสนอใหบรรษทขามชาตตดตอคาขายกบคคาทวโลกเฉพาะทม CSR (ศรชย สาครรตนกล, 2548) องคกรตาง ๆ นนกำลงปรบเปลยนรปแบบการทำธรกจคร งใหญเปน รปแบบธรกจทตองสามารถเตบโตไดทางพาณชยอยาง

บทคดยอ

Page 69: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ ��

มความรบผดชอบตอผมสวนไดสวนเสยทางธรกจ การไมม CSR จะกลายเปนสงทสรางปญหาใหญใหกบองคกร ไมสามารถคาขายกบบรรษทขามชาตหรอถกตอตานจากผบรโภค นนคอ ถาธรกจใดสรางมลภาวะใหกบสงแวดลอม ใชแรงงานเดก มปญหากบชมชนและอน ๆ กจะมปญหาในการทำมาคาขายกบผอนโดยเฉพาะประเทศ OECD

หากมองถงการขบเคลอนของ CSR ในเอเชย จะพบวา CSR เก ดจากผลกระทบท ธ รก จม ต อ สงแวดลอมและชมชนมมากขน อนเปนผลจากการขยายตวของพลเมองและภาคอตสาหกรรม ประกอบกบความกาวหนาของเทคโนโลยการสอสารททำใหลกคาสามารถเรยกรองมาตรฐานความตองการทจะเหนการผลตของอตสาหกรรมทไมทำลายสงแวดลอมไดง ายและรวดเร ว ในเวลาเดยวกนร ฐบาลออกกฎหมายเพ อควบคมเพ มมากข น รวมไปถงคนในเอเชยมการศกษามากขนและเรมมองเหนถงจตสำนกทบรษทพงมตอสงคม

สำหรบในประเทศไทยนน ภาครฐเรมเขามามบทบาท โดยรเร มการสราง “การให” และ “งานอาสา” กลายเปนวาระแหงชาต และมการผลกดนใหตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยเขามามบทบาทสำคญในการขบเคล อนการใหและการแสดงความ รบผดชอบในฐานะตวแทนองคกร ภาคธรกจ และตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยกไดประกาศกอตงสถาบนธรกจเพอสงคม หรอ CSRI (The Corporate Social Responsibility Institute) เพอทำหนาทสงเสรม สนบสนนใหบรษทของคนไทยดำเนนธรกจอยาง มความรบผดชอบมากขน เปนเสมอนศนยกลางในการสงเสรมแนวคดและการปฏบตตามหลกธรกจ เพอสงคม

1. ความหมายของ CSR

มผใหความหมายสำหรบความรบผดชอบขององคกรธรกจตอสงคมหรอ CSR (Corporate Social Responsibility) เอาไวมากมาย เชน ในมมมองของ Philip Kotler กรดานการตลาดใหความหมายของ CSR รวมกบ Nancy Lee (Kotler, P. & Lee, N., 2005) ไววา เปนพนธกจในการพฒนาชมชนใหมคณภาพความเปนอย ท ด ข น ดวยความชำนาญทางธรกจ และการ แบงปนทรพยากรขององคกร หรอทใชกนแพรหลาย คอจาก The World Business Council for Sustainable Development ทไดใหความหมายของ CSR วาคอ ความมงมนอยางตอเนองขององคกรตอการปฏบตตามพนธสญญา ในการดำเนนธรกจอยางมจรยธรรม เพอสรางความเจรญกาวหนาตอการพฒนาเศรษฐกจพรอมไปกบการพฒนาคณภาพชวตของพนกงานและครอบครวตลอดจนชมชนและสงคม (Martin et.al., 2005) และในกฎบตรของตลาดหลกทร พย แห ง ประเทศไทย (ฐานเศรษฐกจ วนท 26 เมษายน 2550) ไดระบวา “หนาทความรบผดชอบตอสงคมขององคกร ก จการหร อบร ษ ทธ รก จ (Corporate Socia l Responsibility: CSR) คอ ภาระผกพนอนถอเปน พนธสญญาท องคกร กจการ หรอบรษทธรกจท ประกอบกจการใด ๆ ตองปฏบตตามภารกจหนาททไดกำหนดไวแลวดวยความสขม รอบคอบ โดยมการกำกบดแลกจการท ด (Good Governance) และจรยธรรม (Ethics) เพ อความเจรญเตบโตท ม นคง ยงยน โดยไมสรางผลกระทบในทางลบ กบทงยงตองดำเนนกจกรรมเพอชวยเหลอสงคมและสงแวดลอม เพอกอใหเกดการพฒนาคณภาพชวต ชมชน สงคม และสงแวดลอมทงภายในองคกร อนรวมถงผถอหน นกลงทน กรรมการ ผบรหาร พนกงาน ลกจาง ผมสวนไดเสยกบองคกรและภายนอกองคกร อนรวมถงสงคม ชมชนและสงแวดลอม ฯลฯ ใหมสภาพและ

ความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมจากภาระสยทธศาสตร

Page 70: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.��

ความเปนอยท ดข น ดวยทรพยากรทางการเงนและไมใชทรพยากรทางการเงนประกอบกน อนจะนำมาซงการเพมมลคาและบรรลความสำเรจขององคกรกจการหรอบรษทธรกจทยงยนไดอยางแทจรง (Sustainability) และตลอดไป”

2. เหตผลทตองม CSR

จากผลการสำรวจและวจยพบวาผบรโภคไทย มความเขาใจเรอง CSR มากกวา 3 ใน 4 ประมาณรอยละ 76 คอ อยในระดบมาก (คะแนน 3.8 จากคะแนนเตม 5) ซงสะทอนใหเหนวาผบรโภคเรมเขาใจและเหนวาการรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจเปนเรองสำคญ และยงเปนเหตผลใหผบรโภคมากกวาครงหรอมากกวารอยละ 50 ตดสนใจเลอกซอของจากบรษททมความรบผดชอบตอสงคมมากขนในอนาคตและยงพบวาผบรโภคมความตระหนกตอเรองนมากกว ากล มผ ผล ตเส ยอ ก (โดยจากคะแนนเต ม 5 ผบรโภคประมาณ 2 ใน 3 หรอรอยละ 66.2 คอให

คะแนน 3.31 สำหรบความตองการเหนองคกรธรกจรบผดชอบตอสงคม) ขณะทกลมผผลตหรอผประกอบการประมาณรอยละ 65 (ใหคะแนน 3.23 จากคะแนนเตม 5) มองเหนความสำคญของเรอง CSR ในอนาคต (ประชาชาตธรกจ วนท 24-26 ตลาคม 2548) อยางไรกตาม แมวาการทำ CSR กำลงไดรบความสนใจ แตยงมปญหาอกมากในทางปฏบตของบรษท เพราะยงไมมนใจ เนองจากบรษทตองจายเงนในโครงการเพอสงคมและกจกรรมเพอรบผดชอบตอสงคมตาง ๆ แตไมรวาจะเกดอะไรขนหรอจะคมหรอไม และลกคาจะมองบรษทดข นจรงหรอ ซ งเปนเร องท ประเมนผลตอบแทนในดานตวเงนไดยาก ดงน น ส งสำคญทบรษทจะตองพจารณาในการทำ CSR คอในเร อง “คณคา” หรอ “มลคาเพม” ทบรษทจะไดรบซงมหลายกรณทจะเหนวาบรษทไดประโยชนชดเจน เชน หากบรษทไมทำลายสงแวดลอม ลดของเสยทออกจากโรงงานจะทำใหลดตนทนในการกำจดของเสย ตวอยางแบบนจะชดเจนขนในแงของความคมคา และ

Page 71: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ ��

กระตนใหบรษทรบผดชอบตอสงคม การตดสนใจในการจะทำ CSR หรอไม จงตองมองในแงของการสรางคณคาใหบรษทและผลประโยชนท บรษทจะไดจรง มากกวาการประเมนคาในเรองเงน

3. องคประกอบของ CSR

ในกฎบตรวาดวยหนาทและความรบผดชอบตอส งคมขององค กรและบร ษ ท พ.ศ. 2550 ของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (ฐานเศรษฐกจ วนท 26 เมษายน 2550) ระบวาการประกอบกจการตองตระหนกถงหนาท และความรบผดชอบตอสงคม 3 ดาน (Triple Bottom Line Corporate Social Responsibility ESG : CSR) ไดแก ส งแวดลอม (Environment) สงคม (Social) และการกำกบดแลทางเศรษฐกจและธรก จ (Governance) สำหรบดาน ส งแวดลอม ส งท จะตองคำนงถง อาท คณภาพอากาศ คณภาพนำ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ฯลฯ ดานสงคม ส งท จะตองคำนงถง อาท สทธ มนษยชนของพนกงาน ผลกระทบดานชมชน ความรบผดชอบตอสนคา ผลกระทบทางวฒนธรรม ฯลฯ ขณะทการกำกบดแลทางเศรษฐกจและธรกจจะตองคำนงถ งยอดขาย กำไรสำหร บผ ถ อห นและผ ท เก ยวข องด วยการดำเน นการท ม ความโปร งใส ตรวจสอบได เปนตน

ในขณะทเอกสารการอบรมในหลกสตร CSR ของธนาคารโลก (ศรชย สาครรตนกล 2548) ระบวา CSR ควรมองคประกอบดงตอไปน

1. สงแวดลอม

2. แรงงาน

3. สทธมนษยชน

4. การมสวนรวมกบชมชน

5. มาตรฐานการดำเนนธรกจ

6. ตลาดและ CSR ในความหมายทกวางออกไป ไดรวมประเดนตาง ๆ เหลานดวย

7. การพฒนาองคกรและการพฒนาเศรษฐกจ

8. สขอนามย

9. การศกษาและการพฒนาภาวะผนำ

10. การบรรเทาสาธารณภย

สวน “OECD - Consensus” ทใชเรยก OECD Guidelines for MNE’s - Revision 2000 (ศร ช ย สาครรตนกล, 2548) ระบถงพฤตกรรมของธรกจ ทพงประสงคใน 7 เรองดวยกน คอ

1. การจางงานและแรงงานสมพนธ

2. สทธมนษยชน

3. สงแวดลอม

4. การเปดเผยขอมล

5. การแขงขน

6. การเสยภาษ

7. วทยาศาสตรและเทคโนโลย

4. รปแบบของ CSR

สมาคมเก ยวกบการพฒนาเส อผาไทย หรอ “Thai Garment Development Association, 2005” ระบวากจกรรมทถกจดวาเปน CSR นนมการแบงออกเปนประเภทตามทรพยากรทใชในการดำเนนกจกรรม หากเปนการดำเนนกจกรรมโดยใชทรพยากรทมอยภายในองคกรเปนหลก จะเรยกวา Corporate-driven CSR ตวอยางเชน องคกรบรจาคเงนทไดจากกำไรในกจการ หรอบรจาคสนคาและบรการของบรษทเพอชวยเหลอ ผประสบภยตาง ๆ หรอนำพนกงานลงพนทเพอเปนอาสาสมครชวยเหลอผประสบภย เปนการเสยสละทรพยากรดานเวลา หรอเปนการลงแรง นอกเหนอจาก

ความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมจากภาระสยทธศาสตร

Page 72: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�0

การลงเงนหรอใหเปนสงของตามปกตทวไป เปนตน และในสวน Corporate-driven CSR น หากพจารณาโดยยดทตวกระบวนการทางธรกจ (Business Process) เปนหลก ยงสามารถจำแนกออกเปน CSR ทอยในกระบวนการทางธรกจ (CSR in Process) คอ มความซอสตยสจรต รบผดชอบ ไมสรางความเสยหายใหกบผเกยวของ ตงแตผถอหน ผบรหาร พนกงาน ลกคา คคาคแขง ชมชน สงคมและสงแวดลอมกบ CSR ซงแยกตางหากจากกระบวนการทางธรกจท เกดข น ภายหลง (CSR after Process) คอ การสรางสรรคกจกรรมชวยเหลอสงคม เชน การใหทนการศกษา แจกสงของสนบสนนการกฬา ชวยพฒนาแหลงนำหรอปลกปา เปนตน

กรณเปนการดำเนนกจกรรมโดยใชทรพยากรนอกองคกรเปนหลก จะเรยกวา Social-driven CSR ตวอยางเชน การเชญชวนใหลกคาซ อสนคาและบรการของบรษทในชวงเวลาการรณรงคโดยบรจาครายไดจากการขายสนคาและบรการสวนหนงตอทก ๆ การซอแตละครง ใหแกหนวยงานหรอมลนธท ชวยเหลอผประสบภย เปนการระดมเงนบรจาคจากการซอของลกคา และมอบหมายใหผอ นทมใชพนกงานในองคกรนำไปชวยเหลอในพนท เปนตน

ดงนน รปแบบของ CSR ทจะทำใหสามารถอยรวมกนในสงคมไดตองสามารถประสานกจกรรมทางธรกจใหสอดคลองกบความรบผดชอบตอสงคมไดเปนอยางด

5. แนวทางการทำ CSR นายพพฒน ยอดพฤตการณ ผ อำนวยการ

สถาบนไทยพฒน (บสเนสไทย, 2007) อธบายวา หวใจของการทำ CSR นน ควรตองเรมจากภายในกอนจงจะมงออกไปสภายนอก องคกรตองตงคำถามและกำหนดวตถประสงคของการทำกจกรรมความด

เพอสงคมทแนชดวา ตองการทำเพอสงคมจรงๆ หรอตองการทจะสรางภาพลกษณขององคกรใหดดและหร อเป นท น าเช อถ อยกยอง ต อจากน นจ งเร มกระบวนการทำกจกรรมความดออกไปสสงคม ซ ง อาจจะผานแนวทางการทำแบบ CSR in Process กได คอ การผลตสนคาหรอบรการทเอ ออำนวยแกกลมลกคาทเปนผดอยโอกาสในสงคม หรออาจจะเปนการทำในลกษณะของการมจตสำนกทดตอสงคม เชน การทำระบบปองกนของเสยท จะออกจากโรงงาน ไปสสงคมภายนอกจนไดรบความเดอดรอน หรอมผลกระทบทไมดตอสงคม ขณะเดยวกนกสามารถทจะทำกจกรรมความดในรปแบบ CSR after Process หรอการบรจาคเงนและสงของเพอสงคมกได และประการสดทายของหวใจการทำ CSR ใหประสบความสำเรจ ท ด คอ การมองวาสงคมเปนเสมอนสวนหนงขององคกรตนเอง

สวน Kotler และ Lee ผ เช ยวชาญดานการตลาด ไดแนะนำวา ในการทำ CSR ผบรหารตองตดสนใจในเรองตอไปน ประการแรก คอ การตดสนใจเลอกประเดนทางสงคมวาจะทำอะไร ประการท 2 การตดสนใจเลอกมมทสรางสรรคของประเดนทางสงคมนน ๆ ประการท 3 การตดสนใจทจะเลอกวธการดำเนนการ และสดทายการตดสนใจทจะเลอกวธการประเมนผล

สำหรบระดบของการทำกจกรรมทถอวาเปน CSR นน จำลกษณ ขนพลแกว (2549) ไดอธบาย เอาไววา CSR ในระดบลางสดกคอ การปฏบตตาม ขอกฎหมายทประเทศนน ๆ ไดกำหนดขน อาจเรยกวาเปน Legal Compliance แคระดบน ก ม ธ รก จมากมายในประเทศไทยยงไมสามารถปฏบตได ทงน กเนองมาจากจตสำนกของผบรหารและผประกอบการทยงไมไดพฒนาใหรสกผดชอบชวดในฐานะทเปนสวนหน งของสงคมและประเทศชาต สงคมไทยจนถง

Page 73: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �1

ปจจบนจงยงขาดความรบผดชอบและเตมไปดวยการปลอยนำเสย การสรางมลพษ และการใชแรงงานเดก

ระดบถดมาทเรยกไดวาเปนระดบท เกนกวากฎหมายกำหนด (Beyond Legal Responsibility) แตบอยครงทกำหนดขนจากความตองการของลกคา เชน การทเราจะสงสนคาไปยงบางประเทศ ซงคคาหรอลกคาในประเทศนนๆ ใหความสำคญมากกบเร อง ส งแวดลอม โดยท ส นคาน น ๆ จะตองไมทำให เกดมลภาวะทเปนพษ หรอกลายไปเปนขยะพษในประเทศเขา เปนตน สำหรบธรกจทตองการอยรอดและแขงขนได จำเปนตองปรบตวใหสอดรบกบสงน ซ งมกจะถกรองขอหรอบงคบมาจากลกคา นบเปน การเปล ยนแปลงการทำงานขององคกรท เกดจาก แรงกดดน (Change from Crisis) เชน การจดทำมาตรฐานตาง ๆ อาท มาตรฐานดานสงแวดลอม ความปลอดภย อาชวอนามย ตลอดจนมาตรฐาน ดานแรงงาน เปนตน

ระดบสงสดของ CSR คอ การนำเอาประเดนเร อง CSR มาส งเสร มภาพล กษณขององค กร (Corporate Image) และทำใหสนคาและบรการมความโดดเดนเหนอคแขง (Product Difference) ระดบนเรยกวา Strategic Differentiation เปนการปรบเปลยนองคกรทเกดจากวสยทศน (Change from Vision) เปนการดำเนนการแบบมการเตรยมการ จำเปนตองมการวเคราะหขอมลทเก ยวของกบองคกรมาเปนอยางด เพอนำเขาสกระบวนการจดการทางยทธศาสตร

ดงน น การทำ CSR ในปจจบนจงไมใชการ ทำกจกรรมเพอสงคมหรอการบรจาคเงนชวยเหลอหนวยงานสาธารณะเพยงเพ อสงเสรมภาพลกษณ อกตอไป แตหมายรวมถงความรบผดชอบตงแตการคดสรรทรพยากรทดไมสรางปญหาใหกบสงคม การประหยดพลงงาน และการไมทำใหเกดมลพษทจะ

สรางผลกระทบในระยะยาวตอสงแวดลอม อนอาจจะกลายเปนปญหาเร อร งตอชมชนหรอสงคมไดในอนาคต

6. การสรางมลคาดวย CSR :

ยทธศาสตรธรกจใหม

การนำผลการศ กษาจากต างประเทศมา เท ยบเค ยงก บแรงจงใจในการทำ CSR ในไทย (ประชาชาตธรกจ วนท 24-26 ตลาคม 2548) พบวา ส งท จะได จากการทำ CSR น นจะทำให บร ษ ท สามารถขยายตลาด ปรบปรงภาพลกษณขององคกร ลดความเสยงจากการทำผดกฎหมาย สรางแรงจงใจใหกบพนกงานและนกลงทน และสรางความเชอมนใหสงคมในการเขาไปทำงานทตองเก ยวพนกบองคกรชมชน และท สำคญท ส ด จะทำใหเกดการสราง ผลกำไรในระยะยาวเพอความยงยนขององคกร โดยไมยดตดอยแตเพยงการสรางภาพลกษณ

นอกจากน Kotler ยงเชอวา CSR จะสามารถสรางประโยชนใหกบองคกรธรกจ โดยประการท 1 ดวยการทำ CSR บรษทจะสามารถเพมยอดขาย และสวนแบงทางการตลาดได บรษทท ไมไดทำ CSR แมยอดขายอาจจะไมไดตกลงไป แตบรษทททำ CSR จะมโอกาสทดกวาในการคา ประการท 2 CSR จะชวยสรางความแขงแกรงในเร องการวางตำแหนงของตราสนคาใหมตำแหนงทด เหมาะสมและมคณคา ประการท 3 การทำ CSR น นจะเป นการสร าง ภาพลกษณองคกรใหดข น โดยประเดนน ยงเปนท วพากษวจารณกนมาก แตมขอสรปบทหนงทชดเจนวาอยางนอยทสดการทำ CSR เพอสรางภาพลกษณกยงดกวาบรษททไมไดทำ ประการท 4 ชวยลดตนทนใหบรษทดวยเหตผลหลายประการ ไมวาจะเปนความสามารถในการทำใหพนกงานทมความสามารถให

ความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมจากภาระสยทธศาสตร

Page 74: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�2

ความรวมมอทำงานอยในองคกร หรอการลดปรมาณสารพษจากกระบวนการผลต ซงเทากบวาเปนการลดตนทนในการบำบด ประการท 5 จะทำใหบรษทอยในความสนใจของผลงทนในตลาดและนกวเคราะหมากยงข น โดยดาวโจนสถงกบมดชนเปนพเศษสำหรบบรษทททำ CSR ซง Kotler ยงเชอวาการทำ CSR เปนความทาทายของบรษททไมยากเกนกวาทจะทำได

อยางไรกตาม ในอกมมมองหนง การทำ CSR นนองคกรอาจจะไมไดคาดหวงถงผลประโยชนทจะกลบมาสองคกร แตจะโดยตงใจหรอไมตงใจกตาม อยางนอยท สด ในการแสดงความรบผดชอบขององคกรตอสงคม ประโยชนยอมจะยอนกลบมาส องคกรอยางแนนอน โดยเฉพาะความรสกทด ความผกพนทผคนในสงคมมตอองคกร ตลอดจนการไดรบความเช อถ อและการยอมรบใหเป นองคกรท จะสามารถดำรงอยไดในสงคมโดยไมถกตอตาน และสามารถอยไดอยางยาวนานดวยภาพลกษณทด

การบรหารงานเพอสรางมลคากจการ (Value-Based Management หรอ VBM) เปนแนวคดการบรหารจดการองคกรดวยตวแบบจำลอง เทคนคและหรอวธการใด ๆ ทจะทำใหกจการสามารถสรางมลคาเพมใหแกกจการในระดบสงสด โดยมงเนนการบรหารจดการทอยบนรากฐานของปจจยตาง ๆ ทเปนปจจยขบเคลอนมลคาเพมของกจการ ซงมลคาเพมทเกดขนเปนผลลพธจากการบรหารงาน การแสดงความ รบผดชอบตอสงคมทคำนงถงประโยชนของผมสวนไดเสยทกฝายนนเอง (จรตน สงขแกว, 2550) โดยมลคา

ท เกดข นสามารถวดไดดวยมาตรวดมลคาเพ มของกจการ ซงม 2 แนวทางคอ (1) มาตรวดมลคาเพมของปจากกำไรเช งเศรษฐศาสตร (Economic Profit, Economic Value Added® (EVA®) (2) มาตรวดมลคาเพมในระยะยาว ไดแก วดจากกำไรเชงเศรษฐศาสตรทกจการสรางไดในอนาคต และวดจากกระแสเงนสดพรอมจาย (FCCF) ทกจการสรางไดในอนาคต หกดวยเงนทน (IC) ซงการวดมลคาเพมดงกลาวแสดงใหเหนถงมลคาทเกดขนอยางเปนรปธรรมชดเจน

การบรหารงานเพ อสรางมลคาเพ มน นตองอาศยปจจยขบเคลอนมลคาเพมของกจการ ซงไดแก มลค าเพ มในระยะยาว > มลค าเพ มของป > แรงขบเคลอนมลคาดานการเงน (อาท เงนทนในการดำเนนการ เงนในการใชจาย ภาษ ตนทน รายได) > แรงขบเคลอนมลคาดานการปฏบตการ (อาท การ หาชองทางการจดจำหนายใหเหมาะสมกบสนคา และราคาความสามารถในการใชหวงโซคณคา การทดแทนและการรกษาสนทรพย) > แรงขบเคล อนมลคาทเปนปจจยเชงกลยทธ ซ งในทน จะกลาวถง แรงขบเคลอนมลคาทเปนปจจยเชงกลยทธ 4 ประการ (จรตน สงขแกว, 2550) ดงน

1. กลยทธดานการดำเนนงาน (Performance Strategy) เพมประสทธภาพของฐานการดำเนนงานเดม เพอเพมระดบกำไรจากการดำเนนงานหลงภาษ ทสรางขนจากเงนลงทนทมอยในปจจบน (Asset in Place)

ในโลกแหงการแขงขนทางธรกจในทก ๆ สวนของโลกนน ความเกง เพยงอยางเดยวไมเพยงพอทจะสรางความยงใหญใหองคกรทกภาคสวน ไดอย างย งยน แตตองประกอบดวยความมจรยธรรมเปนพนฐาน ในการดำเนนการตาง ๆ ควบคไปพรอมกนดวย

Page 75: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �3

2. กลยทธการเตบโต (Growth Strategy) เพมยอดขายหรอลงทนเพม เฉพาะสถานการณทกจการมอตราผลตอบแทนตอเงนลงทนสงกวาตนทนของเงนทนทตองจดหาเงนทนเพม อนทำใหมลคาปจจบนสทธของการเตบโต (Present Value of Growth Opportunity หรอ PVGO) เปนบวก

3. กลย ทธ การบร หารส นทร พย (Asset Management Strategy) ลดความตองการใชทรพยสนเพอการดำเนนงาน ทำใหลดความตองการเงนทนลงหรอยบเลกโครงการ

4. กลยทธโครงสรางเงนทน (Capital Structure Strategy) ปรบโครงสรางเง นทนใหอย ในระดบท เหมาะสมและบรหารความเสยง เพอลดอตราตนทนของเงนทน

ปจจยขบเคลอนมลคาเพมของกจการทง

4 ประการนน ยงสามารถนำมาใชในการ

บรหารงานดงแผนกลยทธตามแนวคด Balanced

Scorecardขางลางน

ความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมจากภาระสยทธศาสตร

ทมา:จรตนสงขแกว(2550)

แผนกลยทธการบรหารงานตามแนวคด Balanced Scorecard

Page 76: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�4

ทงน การบรหารงานเพอการสรางมลคาเพมนนกตองอาศยการดำเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมเปนกรอบในการดำเนนงานทงในเร องของความยตธรรม ความโปรงใส ความรบผดชอบ และความแบงปน เนองจากในอดตจากการลมสลายของสถาบนการเงน การฉอโกงรายการทสำคญ ๆ การฟองรองทเกดขน และการขาดความรบผดชอบเปนเหตใหเกดการเรยกรองใหกจการมการควบคมธรกจของตนและมความรบผดชอบตอสาธารณะใหมากขน (ศลปพร ศรจนเพชร, 2550) ความรบผดชอบตอสงคมอาจจะเร มตนดวยการมการกำกบดแลกจการท ด จงเปนหลกเกณฑและมาตรฐานทกำหนดขนเพอให คณะกรรมการฝายบรหารและพนกงานขององคกร ทกคนใชเปนแนวทางในการกำกบดแล การบรหารงานและปฏบตงานใหมคณภาพ มความโปรงใสและ มประสทธภาพในภาระหนาท ความรบผดชอบในการบรหารงานทกข นตอน และมความสามารถในการ แขงขน (เมธา สวรรณสาร, 2541) ซงในการทจะสรางใหเกดการกำกบดแลกจการทดนน ตองมกระบวนการทประกอบดวย (ศลปพร ศรจนเพชร, 2550)

1. มคณะกรรมการบรษททมประสทธภาพและมจรรยาบรรณ

2. สรางระบบการควบคมและตรวจสอบท เขมแขงและมประสทธภาพ

3. มการเปดเผยขอมลทโปรงใสและชดเจน

4. มการกำหนดผลตอบแทนในองคกรธรกจ ทสรางแรงจงใจในการทำงาน

การทองคกรธรกจใชกระบวนการดงกลาวเพอเพ มประสทธ ภาพในการดำเน นงานของตนกจะ

เปนการเพมศกยภาพในการแขงขน ทงตอการดำเนนธรกจในประเทศและการขยายธรกจไปในตางประเทศ และเพอปรบตวใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงและสรางมาตรฐาน รวมทงยกระดบใหเปนสากลเพอใหเปนทยอมรบของทวโลก ซงจะชวยใหสามารถแขงขนกบนานาประเทศได เน องจากการดำเนนธ รก จ ใหประสบความสำเร จอยางย งย น นอกจากการ คาดการณท แมนยำ การวางแผนกลยทธอยางมประสทธภาพ และการดำเนนการใหไดตามแผนแลว ความเชอมนและการสนบสนนจากผมสวนเกยวของ เปนปจจยหน งท จะขาดไมไดเลย ซ งการจะทำให คนทวไปยอมรบนน ความโปรงใสตรวจสอบได และเปนธรรมแกทกฝาย หรอการปฏบตตามหลกการกำกบดแลกจการทด จดเปนองคประกอบทสำคญอยางย ง (กานต ตระกลฮน, 2548) ซ งจากความสำคญนเอง ทำใหหนวยงานทงภาครฐและเอกชน ต นตวและพยายามผลกดนใหเกดการดำเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมในประเทศไทย

การดำเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมนน มความเกยวพนและเชอมโยงกบผคน สงคม ส งแวดลอม เชน ทำอยางไรใหมการใชพลงงาน ไดอยางมประสทธภาพมากทสด ทำอยางไรใหคนงานมความปลอดภยมากทสด ทำอยางไรไมใหเกดการละเมดสทธมนษยชนในกรณคนงานเปนคนตางชาต เปนตน ดงน น จงตองมการบรหารงานท มความ รบผดชอบตอสงคม (Corporate Social Responsibility หร อ CSR) ควบค ก นไปดวย ซ งใน ISO 26000 Working Draft 2 (6-10-2006) ไดระบวา เปนการกระทำขององคกรในการแสดงความรบผดชอบตอการดำเนนงานขององคกรทสงผลกระทบตอสงคม โดยเปน

CSR เกดจากผลกระทบทธรกจมตอสงแวดลอมและชมชนมมากขน อนเปนผลจากการขยายตวของพลเมองและภาคอตสาหกรรม

Page 77: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �5

ความรบผดชอบของภาคธรกจเอกชนตอสงคมจากภาระสยทธศาสตร

การกระทำท สอดคลองกบผลประโยชนของสงคม และการพฒนาอยางยงยน บนพนฐานการประพฤตปฏบตตามจรยธรรม การปฏบตตามกฎหมายและกฎบตรระหวางประเทศและผสานอย ในกจกรรมท องคกรดำเนนการอย อยางตอเน อง ซ งในปจจบนองคกรธรกจตางกหนมาใหความสำคญกบการแสดงความรบผดชอบตอสงคมกนมากขน ทงน เพอสรางภาพลกษณทดและใหเปนทยอมรบของสาธารณชน (สทธศกด ไกรสรสธาสน, 2550) และเปนทมาของการสรางมลคาเพมใหกจการอกทางหนง นนเอง

ผลดทกลาวมาแลวทงหมดนบเปนนมตหมายอนดทในปจจบนองคกรทงภาครฐและเอกชนตางหนมาใหความสนใจและใหความสำคญกบการทำงานอยางมความรบผดชอบกนอยางกวางขวาง เพราะ ในโลกแหงการแขงขนทางธรกจในทก ๆ สวนของโลกนน ความเกงเพยงอยางเดยวไมเพยงพอทจะสรางความยงใหญใหองคกรทกภาคสวนไดอยางยงยน แตตองประกอบดวยความมจรยธรรมเปนพนฐานในการดำเนนการตาง ๆ ควบค ไปพรอมกนดวย ดงน น นบเปนเรองนายนดถาประเทศของเราจะมองคกรทงภาคร ฐและธรก จเอกชนท เก งและดอย ในสงคมเดยวกนเพมมากขนเรอย ๆ

เอกสารอางอง กานต ฮนตระกล. 2548. “เครอซเมนตไทยกบการดำเนนธรกจตามหลกบรรษทภบาล”. มตชนรายวน. (9 มกราคม 2548). ปท 28

ฉบบท 9801.

จรตน สงขแกว. 2550. “การบรหารงานเพอสรางมลคากจการตามกรอบ EVA”. เอกสารการสมมนาทางวชาการเรอง หลกสตรการ

กำกบดแลกจการทด. อาคารตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย กรงเทพมหานคร, 4 มถนายน 2550. หนา 25-52.

จำลกษณ ขนพลแกว. 2549. “ความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ (Corporate Social Responsibility)”. จดหมายขาวรายเดอน

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. 7 (79) : ตลาคม 2549.

พรอนงค บษราตระกล ม.ป.ป.. “การตรวจสอบภายในและบรรษทภบาลสำหรบธรกจ”. www.The Institute of Internal Auditors of

Thailand.htm.

เมธา สวรรณสาร. 2541. “การกำกบดแลกจการทดกบการบรหารความเสยงขององคกร”. วารสารนกบรหาร : 21(3) กรกฎาคม-

กนยายน, หนา 35-36.

สงเวยน อนทรวชย. 2546. “มมมอง และความหวง....เรองการกำกบดแลกจการทด (1)”. วารสารตลาดหลกทรพย. (www.set.or.th.).

สทธศกด ไกรสรสธาสน. 2550. “การบรหารงานอยางแสดงความรบผดชอบตอสงคมเพอการสรางมลคากจการ”. เอกสารการสมมนา

ทางวชาการ เรอง หลกสตรการกำกบดแลกจการทด. อาคารตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย : กรงเทพมหานคร,

4 มถนายน 2550. หนา 71-79.

Page 78: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.��

ศลปพร ศรจนเพชร. 2550. “โครงการจดทำหลกสตรการกำกบดแลกจการทด”. เอกสารการสมมนาทางวชาการ เรอง หลกสตรการ

กำกบดแลกจการทด. อาคารตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย กรงเทพมหานคร, 4 มถนายน 2550. หนา 53-69.

ศรชย สาครรตนกล. 2548. “CSR กบ SRI คออะไร ?”. ประชาชาตธรกจ. 14 กรกฎาคม 2548, หนา 2.

อญญา ขนธวทย. 2550. “การเพมมลคากจการโดยการกำกบดแลกจการและการบรหารงานอยางแสดงความรบผดชอบตอสงคม”.

เอกสารการสมมนาทางวชาการ เรอง หลกสตรการกำกบดแลกจการทด. อาคารตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

กรงเทพมหานคร, 4 มถนายน 2550. หนา 1-23.

ฐานเศรษฐกจ. 2550. (www.matichon.co.th/prachachat/prachachat_detail.php). วนท 26 เมษายน 2550.

ผจดการ. 2550. CSR ไมใชแค “ทำบญ” www.manager.co.th. 4 พฤษภาคม 2550.

บสเนสไทย. 2007. “CSR- อยางนสของแท...!”. 28 พฤษภาคม 2007.

ประชาชาตธรกจ. 2548. “บรษทไทยกบ CSR เพอ พ.อาร.มากกวาเพอสงคม”. 24-26 ตลาคม 2548, หนา 56.

2550. “เปดเคลดลบความสำเรจ ยนลเวอร-สตารบคส-ไทยประกนฯ สรางแบรนดใหยงยนดวย CSR”.

13 สงหาคม 2550. หนา 34.

2548. “มอง CSR ผานสายตา ฟลป คอตเลอร”. 4 กรกฎาคม 2548. ปท 29 ฉบบท 3702, หนา 56.

Fahy, M., J. Roche and A. Weiner. 2005. Beyond Governance. (Creating Corporate Value Through Performance,

Conformance and Responsibility). John Wiley & Sons Ltd. England.

Kotler, P. and N. Lee. 2005. Corporate Social Responsibility. John Wiley & Sons Ltd. England. Thai Garment Development

Association. 2005. Corporate Social Responsibility (CSR). www.thaigarment.org.

The United Nations Global Compact. 2007. www.unglobalcompact.org

Page 79: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

บทความ

ปาฐกถาเรองเศรษฐธรรม ในยคโลกาภวตน :

ทนนยม VS ศลธรรม โดยดร.สมเกยรตตงกจวานชย

Page 80: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.��

มคำพดคำหนงทพดกนแลวผมรสกทงมากคำนนนาจะมาใชกบหวขอเสวนาเราไดเปน

อยางดประโยคนนบอกวาUtopiaisnowhereสงคมพระศรอารยหรอสงคมอดมสขไมได

อยทไหน ถายดคำน ระบบเศรษฐกจทมศลธรรม กคงเปนฝนเกนไป แตวาถาเราเปลยน

ประโยคเมอก จาก Utopia is nowhere ตดคำใหม เปน Utopia is now here ซงกคอ

สงคมพระศรอารย สงคมอดมคต อยกบทานแลวทน นนกแปลวา ของทดเหมอนเปนไป

ไมไดเลย บางททำอะไรนดเดยวกดเปนของทเปนไปได ทผจดตงโจทยเรองเศรษฐกจทม

ศลธรรมซงเปนซรสตอเนองจากเรองสอมวลชนตอเนองจากเรองกระบวนการเรยนรและ

ตอเนองจากเรองการเมอง

กคงเหนวา เศรษฐกจเปนอกเรองหนงทกระทบกบเราเยอะ คำถามกค อ เศรษฐกจ โดยเฉพาะเศรษฐกจทอยในระบบทนนยมเสร มศลธรรมไดหรอไม ถาเอาเฉพาะลำพงระบบเศรษฐกจ มศลธรรมไดหรอไม กคงมคำตอบไดว า มไดแนนอน เพราะเศรษฐกจมไดหลายรปแบบ ในหวขอทจะพดกนตอไปในชวงการเสวนา จะเหนวามผอภปรายจากสนตอโศก ซ งเปนตวอยางของการทำใหระบบเศรษฐกจของชมชนอโศก เปนเศรษฐกจทมศลธรรม หรอตวอยางในสมยพ ทธกาล การสร างช มน มสงฆข นมา ก ม วตถประสงคชดวา เปนชมนมตวอยาง เปนชมชนในอดมคต ซงมศลธรรมเปนหลกแกนกลาง แตชมชนแบบนในปจจบน ดเหมอนเปนชมชนทเปนสวนนอย ชมชนสวนใหญอยภายใตระบบเศรษฐกจทเรยกวา ระบบทนนยมเสร

เพราะฉะนน คำถามทอาจจะเฉพาะเจาะจงกบพวกเราสวนใหญมากกวากคอ เศรษฐกจแบบทนนยมเสร มศลธรรมไดหรอไม ผจดตงคำถามเปนระบบมาก คอ ระบบเศรษฐกจในปจจบน แบบทนนยมเสร ม ศลธรรมไดหรอไมในทางแนวคด ถาแนวคดมศลธรรมได ในทางปฏบตในความเปนจรง ระบบเศรษฐกจทตองแขงขนกน ตองสรางตลาด สรางกำไรสงสด จะมศลธรรมไดจรงหรอไม โดยทไมตองเอาอะไรมากมาย

เอาแคระดบศล 5 กพอ ระบบทนนยมเสรจะพฒนาศลธรรมใหคนในสงคมไดหรอไมอยางไร ตองอาศยเงอนไขอะไร ระบบเศรษฐกจทมศลธรรมเปนพนฐาน หรอใหความสำคญกบศลธรรม ควรเปนอยางไร ทำไดอยางไร และเราจะสามารถพฒนาระบบเศรษฐกจในปจจบนใหมศลธรรมมากขนไดอยางไร

2. ทนนยมมากบความเคลอบแคลง

ทางศลธรรม? ทำไมจงเกดคำถามกบระบบเศรษฐกจแบบ

ทนนยมเสรวา จะมศลธรรมไดหรอไม ผมคดวาเปนความเขาใจกนสวนหนงวา รากฐานของเศรษฐกจท นน ยมเสร ไม ได ม ศ ลธรรมเป นแกนกลางเลย คำกลาวทยกขนมากลาวอางเปนประจำกคอ คำทอด ม สม ธ ซ งถ อได ว าเป นบ ดาของว ชาการเศรษฐศาสตรสมยใหม กลาวถงเศรษฐกจแบบตลาด หรอทนนยมเสร ในหนงสอ The wealth of the nation เมอสองรอยปกอน แปลเปนไทยไดวา “ไมใชเพราะความใจด ของพ อค าเน อ หร อคนตมส รา หร อ คนอบขนมปง ททำใหเราสามารถรบประทานอาหารเยนของเราได แตเปนเพราะผลประโยชนสวนตวของคนเหลานน เวลาเราจะแกปญหา เราจงไมมงไปถงมนษยธรรม แตเราตองมงไปถงความรกตวเอง และ

1. มนไมไดอยทไหน? มนอยแลวทน?

Page 81: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ ��

เราจะไมส อสารกบคนท ทำใหเราอย ไดดวยความจำเปนของเราเอง แตด วยผลประโยชนของเขา” น ถอเปนฐานแนวคดของเศรษฐศาสตรยคใหมของ อดม สมธ

ซงตอนหลงกมคนถกเถยงกนวาเขาคดอยางนนจรงหรอไม อดม สมธ ไดสรปหรอไมว า คดวาเศรษฐกจไมมศลธรรมหรออยางนอยกไมมศลธรรมเป นแกนกลาง เพ ยงแต ให แต ละคนทำตามผลประโยชนของตวเอง แลวกลไกตลาดจะทำใหผลรวมของสงคมเกดข นมาไดดตามหลกฐานการศกษาประวตศาสตรทางเศรษฐกจ

มการไปคนดวา กอนท อดม สมธ จะเขยนหนงสอเรอง The wealth of the nation กเขยนหนงสออกเลมหนง ซงพดเรอง Theory of Moral Sentiments กคอ พดเรองศลธรรมโดยตรง ในเรองนน เขาไดเขยนถงความเหนอกเหนใจ สงสารซงกนและกนไวมากมาย คนกสงสยวา อดม สมธ มความสบสนหรอเปลา เพราะเร องหนงกพดเร องความสงสารเหนอกเหนใจ แตพอมาเขยนเรอง The wealth of the nation กลบ คดวา Self Interest หรอผลประโยชนของแตละคนเทานนททำใหเศรษฐกจขบเคลอนตอไปได หลกฐานทางประวตศาสตรเศรษฐกจทไปคนกนมา พบวา หลงจากอดม สมธ เขยนหนงสอเรอง Theory of Moral Sentiments แลวมาเขยน The wealth of the nation อดม สมธ กมโอกาสไปแกไขหนงสอเลมแรกทเขาเขยนไว แลวออกมาเปนรปแบบท เหนในปจจบน เพราะฉะนน คนทศกษาแลวเปนลกศษย อดม สมธ กคดวาไมนามความสบสน โลกนไมมของฟรและลทธเสรนยมใหม

เศรษฐศาสตรยคถดมามการตอกยำเรองความเสร กลไกตลาดวาสามารถทำสงด ๆ ใหสงคมได เมอสองวนกอน นกเศรษฐศาสตรท มช อเสยงมากของสหรฐอเมรกาและของโลก แหงสำนกชคาโก คอ

Milton Friedman เพงเสยชวตไป เขาเปนคนทไดรบรางวลโนเบล สาขาเศรษฐศาสตรในป 2519 กคอ 30 ปกอนหนาน เขาพดวา โลกนไมมของฟร ความคดของเขาซงบอกวา เศรษฐกจสามารถขบเคลอนไปไดอยางด ถารฐบาลไมเขามาเกยวของ กเปนตนกำเนดของสงทหลายคนเรยกวา ลทธเสรนยมใหม หรอ Neo Liberalism ซงวากนวาเปนฐานคดททำใหคนอยางประธานาธบดเรแกนของสหรฐอเมรกา หรอนายกรฐมนตรแธตเชอรขององกฤษ ในยค ค.ศ. 1980 นำไปปฏรประบบเศรษฐกจขององกฤษและสหรฐอเมรกา

ต วอย างของอ งกฤษ ก ค อ การแปรรปรฐวสาหกจ การลดบทบาทของรฐ ทางสหรฐกคลาย ๆ กน และทมามอทธพลตอเรามากทสดกคอ แนวคดทเรยกวา Washington Consensus หรอฉนทานมตวอชงตน ซงกถอเปนทายาททางปญญาทตอเรองมาจากอดม สมธ ตอเนองจากมวตน ฟรดแมน สถาปนาขนมาพรอมกบกลไกของธนาคารโลกไอเอมเอฟ แลวกกระทรวงการคลงของสหรฐอเมรกา คอทงหมดอยทกรงวอชงตนแลวกมการใหแนวนโยบายท ประเทศ ตาง ๆ ควรนำไปปฏบตเพอใหเกดการพฒนาเศรษฐกจ นนกคอ แนวคดวาดวยการแปรรปรฐวสาหกจ หรอ Pr ivat izat ion เร องของการเป ดเสร ทางการค า Liberalization และเร องของการลด ผอนเบากฎระเบยบเพอใหประกอบธรกจงาย หรอ Deregulation อยางไรกตาม ในทางวชาการ ทางแนวคด มนไดมหลายกระแสแนวคด ระยะหลงมสำนกเศรษฐศาสตรทไมไดอย ในเศรษฐศาสตรกระแสหลก กอธบายวา ปจจยทตองอยควบคกบสงคม มนตองมกลไกสถาบนและกลไกทางสถาบนเหลาน มนกเกดขนมาและชวยหนนเสรมใหระบบเศรษฐกจไปได ไมไดแปลวาคนเราตองเหนแกตวเสมอไปทจะทำใหสงคมอยได มนมเรองเหนแกผ อ น เศรษฐกจฐานกวาง สงเสรมศลธรรมลาสด

ปาฐกถาเรองเศรษฐธรรมในยคโลกาภวตน “ทนนยม VS ศลธรรม”

Page 82: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�0

อกกระแสหนง นำโดยเบนจามน ฟรดแมน ซงอยทมหาวทยาลยฮารเวรด เขยนหนงสอเลมหนงมเน อหานาสนใจ ช อก น าสนใจ ค อ The moral consequences of economic growth น นก ค อ ผลกระทบทางศลธรรมของการเจร ญเตบโตทางเศรษฐกจ เลมนมแนวความคดซงทาทายมาก คอไปไกลกวาการบอกวา เศรษฐกจตลาดจะด ถาไมมการเขามาแทรกแซง แตพดไปวาการเจรญเตบโต ซงมฐานอยางกวาง คอโตแบบมคนในสงคมจำนวนมากไดรบประโยชน ไมใชโตแบบกระจกตว นอกจากจะชวยทำใหชวตความเปนอยของคนในทางวตถดขนแลว ยงไปชวยหลาย ๆ เรองทเปนเรองทางสงคมดวย เชน เรองของประชาธปไตย เรองของความอดทนอดกลนตอผอ นทมความแตกตาง เขายกตวอยางมากมาย ขอสรปสดทายเขาบอกวา การเจร ญเตบโตทางเศรษฐกจแบบฐานกวาง คอ คนไดรบประโยชนในสงคมอยางทวถง จะมผลดตอลกษณะทางศลธรรมของคนในสงคมดวย

เขายกตวอยางจากระดบศลธรรมในปจเจกชนมาสศลธรรมของสงคม ตวอยางทอธบายแลวเขาใจงายกคอ เขาบอกวา ถาไมมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ คอ เศรษฐกจอยในภาวะชะงกงน จะเกดปรากฏการณท ความอดทนของคนในแตละชาต ตอคนทแตกตางกน เชน คนตางเชอชาต ความอดทนจะน อย ยกต วอย างเช น เก ดเหต การณในสหรฐอเมรกา กลางทศวรรษท 1970 และ 1990 เปนชวงทเศรษฐกจอเมรกาตกตำ ชวงนนกเปนชวงทเกดการเหยยดผวกนอยางกวางขวางในสหรฐอเมรกา และแนวค ดเร องการส งเสร มส ทธ เสร ภาพของ คนกลมนอย กถกปฏเสธไป

หรอตวอยางการหาเสยงเลอกตงประธานาธบดสหรฐฯ ในป 1992 และ 1996 ซงตอนนนเปนชวงทเศรษฐกจอเมร กาตกตำ ก ม การตอตานคนตางประเทศทเขามาทำงานในอเมรกา เพราะถอวาเขามาแยงงาน ตอตานนโยบายสงเสรมและสนบสนนคนกลมนอย และเกดกลมทเตมไปดวยความเกลยดชง

Page 83: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �1

กลมคนตาง ๆ เขาไปทำรายคน เขาไปแยงชงกน และปรากฏการณนกเกดขนทวโลกในชวงเศรษฐกจตกตำ เชน ในเยอรมนกอนจะเกดพรรคนาซทเศรษฐกจตกตำในอนโดนเซยจะเหนวาหลงการตกตำทางเศรษฐกจ ในป 2540 ซงเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจ มการแยงชง มการปลนกน ของไทยเรากจะเหนวาในชวงเศรษฐกจตกตำ มนกมความระสำระสาย แลวกเกดนกการเมองพนธใหม เกดคณทกษณ ชนวตร ขนมาในสภาพสงคมแบบน

ฉะนน เขาพดวาการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ซงผลกดนโดยกลไกตลาดเสร ตามมาดวยหลายอยางน น มผลอยางมากตอศลธรรมของคน ซ งไมใช ศลธรรมในระดบปจเจก แตเปนศลธรรมของสงคมเลยคอ ลกษณะของสงคมนนมนสะทอนออกมาเลยวา ในชวงทเศรษฐกจมการขยายตว คนกจะสดใสราเรง แลวกมความอดทนอดกลน มความเปนประชาธปไตยได แตถาเศรษฐกจตกตำ คนไมมความหวงกจะเกด การเกลยดชงกน เกดการลมลางประชาธปไตย เปล ยนแปลงการปกครองต าง ๆ น นเป นส งท เบนจามน ฟรดแมน พดเอาไว

ฉะนน ในแนวคดจะเหนวามแนวคดทหลากหลายมาก ตงแตเศรษฐกจทขบเคลอนโดยระบบตลาดลวน ๆ เปนสงทด อยาง อดม สมธ แลวกตอยอดดวยม วต น ฟร ดแมน นำไปส การปร บอย างแท จร ง จนมาถงเศรษฐศาสตรกระแสใหม ซงอาจมความเหนแตกตางวา เศรษฐศาสตรไมจำเปนตองยดถอความเหนแกตวหรอผลประโยชนเฉพาะตวแตมฐานคดกวางไปกวาน นได ยดเอาบรรทดฐานของสงคม ฉะนน เศรษฐกจไมใชตลาดอยางเดยว แตเก ยวของกบวฒนธรรมดวยสดทายงานของ เบนจามน ฟรดแมน บอกวา สงคมทระบบเศรษฐกจไปได ลกษณะทาง ศลธรรมของสงคมกไปไดดวยเชนเดยวกน ทนนยมแบบของใครของมน ในกรณของไทย กมงานมากมายทพด

วา ระบบเศรษฐกจทมความเหมาะสม สอดคลองกบหลกธรรมะ กมงานสำคญของทานพทธทาส เร องธมมกสงคมนยม ผทตดตามเครอขายธรรมโฆษณคงไดรจกงานนอยแลว และอกงานคองานของ อ.ปวย องภากรณ ทานเขยนไวมากมาย แตมความคดรวบยอดสรปในบทความทเรยกวา จากครรภมารดาถง เชงตะกอน ซงสรปวา ลกษณะของระบบเศรษฐกจทมศ ลธรรมเป นอย างไร และเป นศ ลธรรมท ก นได หมายความวา มศลธรรมแลวคนไดรบอานสงสจรง ไดรบการดแล เตบโตมาศกษาไป กไดรบการดแล มสวสดการสงคมและเมอเสยชวตไป ไปถงเชงตะกอนกไดรบการดแล น กเปนแนวความคดท มรปธรรมชดเจน เพราะฉะนน ถาตอบคำถามแรกวา ระบบเศรษฐกจแบบศลธรรมมหรอไม มแนนอน เพราะมตวอยางแนวคดชดเจน ตงแตแนวคดในศาสนาลวน ๆ อยางสงคมสงฆ

แตถาไปผนวกโจทยวา ทนนยมเสร มศลธรรมไดหรอไม ในทางแนวคดกคงกำกง บางแนวคดกบอกวา ศลธรรมเปนของท เกดข นมา ความอย ดมสข สวสดการ เกดขนมาเพราะเหนประโยชนของแตละคน โดยทแตละคนไมจำเปนตองมศลธรรม แบบท อดม สมธ พดวา พอคาเนอ คนตมสรา คนขายขนมปง ไม ได เห นอกเหนใจเรา แตทำใหเรามบร โภคได ไปจนถงแนวคดสมยใหมท เช อว า จำเปนตองม ศลธรรม และจะทำใหเศรษฐกจอยได ดงนน มนเปนแนวคดผสมผสาน ไมไดมอะไรทเดดขาดไป

โจทยสำคญไมใชการถกเถยงกนทางทฤษฎ มนอยททางปฏบต กำไรสงสดมนทำใหธรกจแตละแหงตองแขงขนกน ใครมศลธรรมจะแขงขนกบเขาไดยงไง พดภาษางาย ๆ แบบน น ผมคดเราคงตองดว า ทนนยมในโลกไมไดมแบบเดยว มนมตวอยางทนนยมในโลกหลายแบบ อยางทนนยมของสหรฐอเมรกาหรอองกฤษ ทเรยกวาทนนยมแบบแองโกลแซกซอนนน

ปาฐกถาเรองเศรษฐธรรมในยคโลกาภวตน “ทนนยม VS ศลธรรม”

Page 84: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�2

กมลกษณะเฉพาะตว เชน เนนกลไกตลาดมาก เนนตลาดหลกทรพยมาก ๆ ดวย เนนใหตลาดแรงงานมความเคลอนไหวไดด โยกยายงานไดงาย และเชอวาจะนำไปสความรงเรองทางเศรษฐกจ

ทนนยมพวกน ตอตานเรองสนบน คอรรปชน ถามาดทนนยมทใกลตวเรา ทนนยมอยางสงคโปร ซงใกลตวเรา จากการทนายทนของประเทศเหลานนมาลงทนในประเทศไทย ทนนยมของสงคโปร กจะมหนาตาลกษณะทแตกตางจากทนนยมทอน รฐบาลเงนมาก ทำใหเกดการเอาเงนไปลงทนในตางประเทศเยอะ ทนนยมของสงคโปรนน ถาอยในประเทศกจะบอกวา จะไมเอาการทจรตคอรรปชน ลกวนย พดเองวา อยามาทจรตในประเทศและเมอนกธรกจตองไปลงทนตางประเทศ ลกวนย กพดวา นกธรกจทไปลงทนในตางประเทศนน ใหรไวเสยวาในตางประเทศมคอรรปชนมากมาย ไปลงทนในตางประเทศแลว อยาเอาคอรรปชนกลบมาสงคโปร แตทานไมไดบอกวาอยาไปคอรรปชนในตางประเทศ

ทนนยมในเยอรมน ในญป น กแตกตางกน ทนนยมในเยอรมนใหความสำคญกบกลมแรงงานมาก และเปนการพฒนาการทางประวตศาสตร กรรมการบรษทในหลายบรษทมสหภาพแรงงานดวย ทนนยมของญปน ใหความสำคญกบความสมพนธระยะยาวระหวางกลมธรกจมาก และใหความสำคญกบการ กยมเงนจากธนาคารมากกวาตลาดหลกทรพย

ถาไปถงทนนยมแบบใหม ทนนยมแบบรสเซย กคอ ทนนยมแบบมาเฟย กำไรสงสด ไปกนไดกบ ศลธรรม? คำถามถดมา คอ ทนนยมมนตองแขงขนกนสรางกำไรสงสด แลวจะมวธ อยางไร ทำใหม ศลธรรม

ทนนยม ไมใชของท ลอยอย ในสญญากาศ ทนนยมแตละประเทศมความแตกตางกน เพราะฉะน นประเด นสำค ญ ค อ ท นน ยม อย ภายใต

โครงสรางทางวฒนธรรมดวย ถาโครงสรางทางวฒนธรรม ทางสงคมเออตอการทำอยางใดอยางหนง ยกตวอยางเช น ในสหรฐอเมร กาเอ อต อการทำ คอรรปชนอยางโจงครม เปนสงททำไดยาก มการหามกน มกฎหมายปราบปรามคอรรปชนคอนขางรายแรง อนนไมไดแปลวาไมไดมการแสวงหาผลประโยชนจากหน าท ทางการเม อง แต รปแบบการคอร ร ปช น ตดสนบนแบบตรงไปตรงมาเปนสงทยอมรบไมได และดวยเหตผลแบบน คานยมของสงคมแบบน กทำใหลกษณะของทนนยมของสงคมอเมรกา กมหนาตาแบบหนง ทนนยมของสงคมรสเซยกหนาตาแบบหนง ทนนยมของสงคโปรกมหนาตาแบบหนง และแนนอนของไทยกมหนาตาอกแบบหนง คอ ทงหมดลวนอยในโครงสรางทางวฒนธรรมและทางสงคม ตามปทสถาน หรอตามบรรทดฐานของสงคม

ผมคดวา ทผจดตงคำถามวา ระบบเศรษฐกจตองมการแขงขน มคแขง ตองสรางตลาด สรางกำไรน น จะมศลธรรมไดยงไง กช ใหเหนถงปญหาของทนนยม ไมวาทนนยมสญชาตไหน มนมจดรวมกน เมอเปนบรษท ตงชอมา หนาทคอ แสวงหากำไรสงสด แลวนำไปมอบใหแกผถอหน จดสรรแกผถอหน ไมวาจะมลกษณะตางกนยงไงในรายละเอยด หนาตา โดยรวมเหมอนกน คอ ตองแสวงหากำไรสงสดและความทตองแสวงหากำไรสงสดนน ทำใหทนนยมมโอกาสสรางบาปทางเศรษฐกจมากขน

บาปของทนนยมคออะไร บาปทเดนชดมากทสดคอ การผกขาดทางเศรษฐกจ ถอเปนบาปรายแรง เปนบาปทมาไกล ถอเปนบาปพนฐานทเกดข นกบระบบเศรษฐกจทนนยม อดม สมธ กเคยพดไวในหนงสอวา คนททำธรกจในอาชพเดยวกน สวนใหญ ไมคอยไดมาเจอกนหรอก แตพอมาเจอกนแลว คยกนทไรกจะจบดวยการสมคบกนเพ อหาประโยชนจากสาธารณะ เชน การรวมหวกนขนราคา อนนกชดเจนวามมาแตไหนแตไร การสมคบ ผกขาด ฮว ถอเปน

Page 85: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �3

สงท เกดข นในระบบทนนยมมานาน ไมวาทนนยม แบบไหน นถอเปนบาปขนพนฐาน และในวชาการ ทางเศรษฐศาสตรถอวาการผกขาดเปนบาป เพราะวาการผกขาดนนทำใหผบรโภคไดประโยชนไปนอย ทำใหเสยประสทธภาพทางเศรษฐกจ ศลธรรมของ ว ธ ค ดทางเศรษฐศาสตรม นก จะมแง ม มของมน มนไมไดเปนศลธรรมแบบทางศาสนาท เราเช อกน ยกเวนแตมการตความเชอมโยงกน ทำนองเดยวกน

บาปอกตวหนงของลทธเศรษฐกจทนนยมเสร กคอ การเกงกำไรโดยใชขอมลภายใน เชน ไปซอขายหน ซอขายหลกทรพย แลวไปอาศยขอมลวงในจาก ผบรหารบรษท กรรมการบรษท รวาบรษทนนมแนวโนมประกอบธรกจ จะกำไรขาดทนยงไง แลวใชขอมลวงในนไปซอหน ขายหนกอนลวงหนา แบบนถอวายอมรบไมได แตในทางวชาการเศรษฐศาสตร ถาลำพงการเกงกำไรถอวาเปนสงทหลายกรณยอมรบได เพราะทำใหระบบตลาดมประสทธภาพด ทำใหราคามนอยในระดบทเหมาะสม สะทอนกบความเปนจรง แตหลาย ๆ เรอง เชน การโฆษณาใหคนบรโภคจะไมถอเปนบาปทางเศรษฐกจ เพราะถอวาผบรโภคมสทธตดสนใจไดดวยตวเขาเอง การโฆษณากไมถอเปนบาป ยกเวนถาเปนโฆษณาผดจรรยาบรรณ หลอกลวงระดบของบาปหรอระดบของสงทยอมรบไมไดในทางศาสนากบในทางโลก มนมความแตกตางกนเยอะมาก

คำถามทวา ถามแนวคดดานศลธรรมอยจรง แตระบบตลาดตองแขงขนกนทำกำไร ทำโฆษณา ศลธรรมมนจะอย ไดยงไง คำถามนถาตอบในทาง ธรรมกตอบวาคงมไดยากจรง ๆ ในระบบทนนยมเสร แตถาเปนศลธรรม ในระดบศลธรรมทางโลกนนมนมกลไกหลายอยางททำได ระบบทนนยมเสรพฒนาใหคนมศลธรรมไดหรอไม ภายใตเงอนไขใด อนนกคงตองตอบวามนมความหมายในทางศลธรรมบางแบบ ทมนถอไดวาเปนศลธรรมทางโลก แลวมนเหมาะกบทนนยม

เรองนเปนเรองทนกสงคมวทยาไดศกษามาเปนเวลานานแลว อยางงานเกาแกรอยปกอนของ แมกซ เวเบอร ซ งเข ยนหนงส อเร องจร ยธรรมของพวก โปรเตสแตนท กเขยนไวชดวามลกษณะหลายอยางของชาวโปรเตสแตนทท ส งเสรมใหเกดการเตบโต ของทนนยม เชน ความอตสาหะ ความขยนขนแขง อดทนในการทำงาน มวนย การประหยดอดออม ไดยนแบบนอาจแปลกใจ เพราะมกไดยนบอย ๆ วา ลทธทนนยมสงเสรมใหเกดการบรโภคเยอะ ๆ เพอจดพ จะไดโต ๆ ซงในแงมมหนงกถก แตถามองในเชงการเตบโตทางวตถลวน ๆ การเตบโตในระยะยาวใหไปไดไกล การบรโภคเฉพาะหนามาก ๆ ไมใชเรองทด ตองมสดสวนทพอเหมาะระหวางการบรโภคกบการออม

แมกซ เวเบอร เองก บอกวาการประหยดอดออมเปนเรองทด เพราะทำใหเกดเงนทนสะสม และทำใหเงนทนนนไปลงทนประกอบกจการตาง ๆ ได ซงตรงนกเปนการเกอหนนตอทนนยม และแนนอนวา ลกษณะทพดมา ขยนขนแขง อดทน มวนย ตาง ๆ เหลานไมใชลกษณะของคนโปรแตสแตนท แตยงอยในคนหลายกลมดวย ถาจะไปดคนจน คนยวกมลกษณะวฒนธรรมหลายอยางทเหมาะสมกบทนนยม

3. เศรษฐกจศลธรรม ฝนกลางวน

หรอฝน (ทอาจ) เปนจรง? คำถามใหญคอ ฝนเกนไปหรอไมทจะมระบบ

เศรษฐกจแบบมศลธรรม มนมตวอยางระบบเศรษฐกจทเรยกไดวามศลธรรมเปนศนยกลาง เชน ภฏาน ซงเราสนใจกนมากในชวงหลง ไมวาเรอง GDH ความสขมวลรวมประชาชาต และทนนยงยดหลกศาสนาเปนแกนกลาง เพ อนของผมท ไปเท ยวท ภฏานบอกวา รบประทานเนอทภฏานไมอรอย เพราะคนพยายามหลกเลยงจากการฆาสตว จะฆาสตวกตอเมอมนแกใกลจะตาย ฉะนนเน อมนเหนยว แตท งหมดไมได แปลวาคนภฏานไมไดสนใจอบายมขเลย มบารสำหรบ

ปาฐกถาเรองเศรษฐธรรมในยคโลกาภวตน “ทนนยม VS ศลธรรม”

Page 86: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�4

คนภฏาน มเหลาแบบหนงทคนภฏานไมถอวาเปนเหลา แตกนแลวเมา สวนวสกคนภฏานถอวาเปนเหลาเมอตมแลวจงไมบรโภคในประเทศ แตสงออกไปขายตางประเทศแทน แปลวา สงคมท ดเปนอดมคตอยางภฏานกมแงมมของความเปนมนษยอยเยอะ แตนบวายงมแงมมใกลเคยงอดมคตมากทสด

สงคมอยางสนตอโศก กเปนสงคมทเปนอคมคตไปในทางนน แตตวอยางรปการของทงสองแหงกคอ การยอมรบมาตรฐานการครองชพ หรอระดบรายไดของประชาชนในระดบทไมสง โดยเชอวามาตรฐานทางวตถไมใชมาตรฐานเดยว ถาสงคมยอมรบแบบน กทำใหเศรษฐกจมศลธรรมเปนศนยกลางไดไมยากและมการควบคมสง อยางภฏานสวนหนงทำไดเพราะสภาพทางภมศาสตรดวย การมภเขามาก ๆ ปดกน ตวเองไดดพอสมควรและยงมนโยบายปดกนดวย เชน คนจะไปเทยวภฏานตองขออนญาต เพราะแตละปมโควตาจำกดนกทองเทยว อนเตอรเนต ทวดาวเทยม เพงมเมอไมกปมาน ถาคนในสงคมมความเหนพองตองกนวา นคอวถชวตทพงปรารถนากจะทำกนได แนนอนมนมปจจยทซบซอน

โลกในยคโลกาภวตน มนทำใหประเทศทอยากทำแบบน ถ าไมมเจตจำนงม งม นกจะทำไดยาก ประเทศทสมาทานเศรษฐกจทนนยมเสรแบบประเทศไทยมานานพอสมควร มการพงการสงออก การลงทนตางประเทศนกทองเทยวตางประเทศ ในสดสวนทคอนขางสง ถารวมยอดสงออก-นำเขาเทยบกบสดสวนจดพ มนจะเกน 100% ถาประเทศอยในภาวะแบบน คงไกลเกนไปทจะดงมาหาอกดลยภาพหนง

โจทยของประเทศไทยทเปนโจทยข นตน คอ ทำอยางไรใหเปนสงคมทนนยม คลายทนนยมเสร แตมระดบของศลธรรม ซ งทำใหทนนยมแบบนไมเบยดเบยนชวตของคน สตว สงแวดลอม ธรรมชาต หรอเอารดเอาเปรยบกนมากเกนไป บาปมหลายระดบ กเลสมหลายระดบ ไมวาจะเหนพองกนหรอไมวา จดหมายปลายทางไปทางไหน แตสำหรบบาปหลายประเภท ผคนคงเหนดวยวา ตองจดการ เชน บาปแหงการผกขาด บาปแหงการเกงกำไร บาปแหงการเอาเรองทางเพศมาหาประโยชนทางเศรษฐกจ พดงาย ๆ คอกลบไปส พ นฐานของศล 5 ท อย างนอยเปนปทสถานของสงคมไทยวา ยอมรบไมได แลวตความขยายจดนนไป เชน ลกทรพยกคงตองตความขยายตอไปวา มนมลกทรพยแบบคอรรปชน ผกขาด เกงกำไร อะไรทสรางฉนทามตไดงายวาน คอ บาป สงคมกสามารถวางกลไกทางสถาบน กฎ ระเบยบ วฒนธรรมเพอแกปญหาไดงาย

การฆ าส ตว ม งานของลกศ ษย อาจารย พทธทาสตความไวแลวในบทความ “อรยสจ 4 แหงธรรมกสงคมนยม” ตพมพในหนงสอพทธศาสนาปท 66 เลมท 2 ฉบบพเศษ มการขยายความเรองพวกนไวละเอยดวา ถาจะขยายความศล 5 มรรค 8 ใหเขากบสงคมปจจบนตองทำอยางไร พดปด ในปจจบนอาจจะออกมาในการใชสอโฆษณาชวนเชอ ไมไดเปนการพดปดแบบบอกขาวเปนดำแบบเดม ถาจะกาวใหทนกบความเปลยนแปลงทางสงคมคงตองมการประยกตคำสอนหลกทางศาสนาเขามาตความใหมใหเขากบบรบททางสงคม ถาเราจะพฒนาเศรษฐกจทใหความสำคญกบศลธรรมเราตองทำยงไง โดยสรป

Utopia is now here ซงกคอ สงคมพระศรอารย สงคมอดมคต อย กบทานแลวทน นนกแปลวา ของทดเหมอนเปนไปไมไดเลย บางททำอะไร นดเดยวกดเปนของทเปนไปได

Page 87: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �5

1. ตองมการแปรความทางศลธรรมคำสอน ตความใหเขากบสภาพการณทางสงคมแบบใหมและเมอตความแบบใหมวา สงทเปนความชวราย เปนบาป ในเศรษฐกจทนนยมแบบใหมคออะไร สงทจะพบกคอ ลำพงการแกเทศนา สงสอน ใหปจเจกชนแตละคนเปนคนดมศลธรรม จะมขอจำกดจากสงททานเหน เชน ผทไดประโยชนจากเศรษฐกจผกขาด ไมคดวาเศรษฐกจผกขาด คอ การลกทรพย และสงคมกยงนบถอนกธรกจทประสบความสำเรจจากธรกจผกขาด ธรกจสมปทานทแสวงหาประโยชนจากรฐและประชาชน

2. มการแปรการตความไปส การสรางกลไกสถาบนทางสงคม ซ งม หลายแบบต งแตกลไกท เกยวของกบตลาด รฐ สงคม เวลาเราจะตอบโจทยเรองทนนยมเสรในยคโลกาภวตน เราตองดวา 3 สวนนจะทำอะไรไดบาง กลไกกำกบทเกยวของกบตลาดในสวนของตลาด มแรงกดดนหลายเรองทพยายามจะสรางปทสถานใหมในวงการธรกจกนเอง เชน สงทเกดขนในประเทศไทยในรอบ 10 ปทผานมา หลกเกดวกฤตเศรษฐกจ ในวงการธรกจโดยเฉพาะบรษทท จดทะเบยนในตลาดหลกทรพย คอ เรองธรรมาภบาล

ธรรมาภบาลเปนระบบศลธรรมในการจดวางความสมพนธของคนในบรษท ทำอยางไรไมให ผ จ ดการโกงเงนผ ถอห น ทำอยางไรไมใหผ ถ อห น รายใหญเอาเปรยบผถอหนรายยอย ซงในประเทศไทยทำกนบอย โดยการไซฟอนเงนออกจากบรษท ในวงการตลาดหลกทรพยเอง กถอวายอมรบกนไมไดแลว ทำไมมนเปนบาปทเกยวของกบคนกลมเลกนก อนทจรงกมบาปอกรปแบบหนงทเร มถอแลววาเปนความไมรบผดชอบตอสงคม คอ ปรากฏการณทมการเคลอนไหว (Cooperate Social Responsibility)

บรรษทตองมความรบผดชอบตอสงคมดวย บรษทในตลาดหลกทรพยกสนใจลนหลาม หลกการน เปนการขยายความหลกธรรมาภบาลใหกวางข น มนจะดไปถงวาเอาเปรยบแรงงาน ซพพลายเออร ผบรโภค สงแวดลอมหรอไม เรองพวกนมแรงกดดนจากโลกาภวตนดวย เชน ผผลตเสอผาสำเรจรปของไทยทจะสงไปขายยงสหรฐอเมรกาและยโรป จะใชแรงงานเดกไมไดเลย เพราะบรษทแบรนดเนมทงหลายไมต องการใหช อของตวเองไปแปดเป อนกบการ ใชแรงงานเดก แรงงานทาส

ในตางประเทศไมไดแปลวา ระบบธรรมาภบาลของเขาไมมปญหา ประเทศทนนยมแนวหนาท สดอยางสหรฐอเมรกากเตมไปดวยขาวออฉาว แตงบญช ท งหมดเปนแรงกดดนใหวงการธรกจตองเขมงวดกนเอง แตถาเราจะหวงใหตลาดหรอวงการธรกจ รบผดชอบตวเองโดยลำพงกจะมขอจำกด เพราะจะมการกำกบพฤตกรรมท ถ อวาเปนบาปรายแรงของวงการทบนเซาะการเตบโตของทนนยมเทานน จะไมไปไกลกวานน โดยเฉพาะเรองของสงแวดลอม

ฉะนน กลไกทางสถาบนของสงคมทจำเปนตองมอกสองเร อง คอ บทบาทภาครฐกลไกกำกบใน ภาครฐ เกยวของกบการออกกฎระเบยบตาง ๆ ทม บทลงโทษ เชน การผกขาด ถาจะหวงใหธรกจดวยกนไมยอมรบการผกขาด กคงจะมเฉพาะบรษททเสยผลประโยชนจากการผกขาดเทานนทจะโวยวาย ถาภาระมนมาตกกบผ บรโภค บรษทเหลาน นกจะไมสนใจ รฐจงตองเขามามบทบาทปองกนการผกขาด ซงสงนย งเปนโจทยท สำคญของประเทศไทย เพราะการผกขาดทำใหทนนยมของไทยเปนทนนยมทอปลกษณมาก การทจะเกดกฎระเบยบในการปองปรามการหาประโยชนจากเศรษฐกจเหล าน แปลว า ระบบการเม องต องตอบสนองต อการไม แสวงหาผลประโยชนทางเศรษฐกจแบบน

ปาฐกถาเรองเศรษฐธรรมในยคโลกาภวตน “ทนนยม VS ศลธรรม”

Page 88: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.��

กลไกกำกบทางสงคมนำเรามาสจดทสาม คอ สงคมเองมบรรทดฐานอยางไร ในการยอมรบเร องเหลาน ซงกลบไปสสงทพดมาตอนตน คอ การแปรความหมายทางสงคมโดยใชหลกศลธรรมแบบใหม นอกจากศล 5 แบบเดมทเปนสงพนฐานเหมาะสำหรบสงคมยคทระบบเศรษฐกจไมสลบซบซอน มาสยคทสลบซบซอนตองขยายความออกไปอยางไร จะเปนตวทมสวนชวยในการสรางปทสถานทางสงคม

ยกตวอยางอกเรอง เปนหวขอทเครอขายธรรมโฆษณไดจดการเสวนากนมา คอ เร องส อมวลชน วถทางศลธรรม จะยกมาดวาการจะใหสอมวลชนม ศลธรรมนน ตองมการผสมผสานในภาคทง 3 คอ รฐ ตลาด และสงคม เขาดวยกน โดยมการแบงพนทสอใหกบ 3 กลม สอมวลชนโดยเฉพาะวทย-โทรทศนของไทย มแค 2 รปแบบ ส อของรฐและส อเพ อการพาณชย สอทงสองแบบนมปญหากบระบบเศรษฐกจทมศลธรรม เพราะสอในเชงพาณชย ถาจะมรายการอะไรใหใครด ตองอาศยเงนจากโฆษณา ถาเปนเคเบลทวกตองจายเปนรายเดอนในราคาไมตำ ถาเปนสอของรฐกเตมไปดวยการยดเยยดความนาสนใจของผนำนโยบายของรฐบาลนน ๆ

สอจงเปนเครองมอในการสรางบรรทดฐานทางศลธรรมท เหมาะสมกบทนนยมในยคโลกาภวตน ซงจำเปนตองมสอเกดขนรปแบบหนงทนาจะมโอกาสเกดขนในประเทศไทย ในภาวะทเกดการเปลยนแปลงทางการเมองครงน คอ สอโทรทศนสาธารณะ กำลงมแนวคดจะตงโทรทศนในประเทศไทยทไมไดหารายไดจากโฆษณา และไมไดเปนเคร องมอของรฐในการ ชวนเชอ เชน บบซในองกฤษ มนจะมสวนเปลยนระบบเศรษฐกจดวยและทองถนจะไดสะทอนปญหาขนมา ซงแตเดมไมมพนทเลย

อกแบบหนงท สำคญเชนเดยวกน คอ ส อท ชมชนหรอภาคสงคมเปนเจาของเดยวกนอยางวทยชมชน มนเคยเกดมาแลวแตขณะนแมเกดขนแลวแตถกตความวาผดกฎหมาย ดวยความคดของรฐบาล ทยดนโยบายความมนคง กลวคลนใตนำ กลวการใชประโยชนของสอโดยประชาชนดวย ผมไมไดชใหเหนวาเราจำเปนตองมสอทงหมดเปนสอสาธารณะหรอ สอชมชน กลไกตลาดเองในรปของสอเชงพาณชยไดทำใหเก ดความนาสนใจในหลายรปแบบ หลายรายการกเปนประโยชนอยางนอยในแงของความบนเทง

เขยนโดยไท

เมอ 27 กรกฎาคม, 2007 - 20:14

tags: สมเกยรต ตงกจวานชย : ทนนยม VS ศลธรรม ปาฐกถาเรอง เศรษฐธรรมในยคโลกาภวตน

ดร.สมเกยรต ตงกจวานชย ผอำนวยการวจย สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ)

งานสวนโมกขเสวนาสญจร ครงท 11 ‘ระบบเศรษฐกจทมศลธรรม...ฝนไปหรอเปลา?’

18 พฤศจกายน 2549 จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Page 89: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

บทความ

คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรม

ในสงคมไทย โดยดร.สมฤทธยศสมศกด

Page 90: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.��

จากกรณทมขาวเกยวกบการขายหนบรษทใหญแหงหนงในตลาดหลกทรพยใหแก

นกลงทนตางชาตเปนจำนวนเงนหลายหมนลานบาทโดยมการวางแผนซบซอนหลายทอด

หลายตอน และทำใหไมตองเสยภาษแมแตบาทเดยวนน ดานหนงไดทำใหประชาชนสนใจ

ใฝรเกยวกบการวางแผนเลยงภาษอากรเพมขนอยางไมเคยปรากฏมากอนเพราะมเจาหนาท

บรหารระดบสงของกรมสรรพากรบางคนไดออกมากลาวยนยนความชอบดวยกฎหมาย

อยางออกหนาออกตา ในอกดานหนงคงไมมใครปฏเสธวาความรสกของใจเกยวกบ

จรยธรรมของนกการเมองทเกยวของและพฤตกรรมการเลยงภาษ เปนมลเหตสำคญ

ประการหนงททำใหเกดการยดอำนาจรฐประหารโดยคณะปฏรปการปกครองในระบอบ

ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

ปญหาการวางแผนเล ยงภาษกรณใดทำได

โดยชอบ หรอกรณใดทำไมไดเพราะขดกบเจตนารมณ

ของกฎหมายนน เปนเรองทมกเกดขนอยเสมอ ตาม

ประเพณปฏบตของกรมสรรพากรทผานมา ถามกรณ

เปนทสงสยวาตองเสยภาษหรอไม แมผตองสงสยจะ

เปนผมอำนาจ กรมสรรพากรจะไมตอบยนยนในทาง

เปดชองใหมการเลยงภาษแตอยางใด แตจะประเมน

ภาษไปก อน หากผ ถกประเม นภาษไม เห นด วย

กสามารถอทธรณและดำเนนการทางศาลเพอใหศาล

ตดสนเปนบรรทดฐานตอไป พฤตกรรมเจาหนาทของ

รฐในครงนเปนทนาสงสยอยางยงวาเหตใด จงทำผด

ประเพณ ซ งไม เพ ยงแตจะกอใหเก ดพฤตกรรม

เลยนแบบ อนอาจกอใหเกดความเสยหายรายแรง

ตอการคลงของประเทศ ยงสอไปในทางทจรตฐาน

ความผดตอตำแหนงหนาทราชการ การกระทำทกลาว

มาขางตนน แมจะไมอาจฟนธงวาเปนการทจร ต

ประพฤตมชอบตอตำแหนงหนาท ก ตาม แตกสอ

ใหเหนถงการกระทำอนไมสจรตและมความสมพนธ

ใกลชดกบผมอำนาจ โยงถงปญหาการคอรรปชนใน

สงคมไทยอยางเหนไดชด (กลมนกวชาการภาษอากร,

2549 : (3))

กลาวเฉพาะในชวงหนงทศวรรษทผานมา ม

เหตการณทกอใหเกดการอภปราย อยางกวางขวางใน

สงคมไทยเก ยวกบการทจรตคอรรปชนหลายเร อง

ไดแก การทจรตทปราศจากใบเสรจในยคของรฐบาล

ชาตชาย ชณหะวณ ท ร จ กกนดตอมาในช อของ

บฟเฟตคาบเนต การทจรตยาในสมยของรฐบาล

ชวน หลกภย ทขนมาบรหารประเทศชวงหลงวกฤต

เศรษฐกจป 2540 และกรณซกหนของ พ.ต.ท.ทกษณ

ชนวตร หรออกชอหนงคอ บกพรองโดยสจรต ในยค

สมยทเปนผนำประเทศ รวมทงลาสดกคอ กรณของ

ทางดวนบางนา โรงไฟฟาบอนอกและบานหนกรด

ตลอดจนการแปรสญญาสมปทานโทรคมนาคม ฯลฯ

ซงสวนหลงน อาจตองมการเสยคาโงกนขนานใหญ

ซ งอาจเร ยกรวมกนไดว า เปนการคอรร ปชนเชง

นโยบาย (นวลนอย ตรรตน และ กนกศกด แกวเทพ,

2545 : iv-v)

จากสภาพแวดลอมของสงคมไทยทเกดปญหา

การคอรร ปช นข นอยางมากหนาหลายตาตามท

กลาวมาขางตน ตลอดจนความคลมเครอของคำวา

การทจรตคอรรปชนสงผลใหผเขยน เกดความสนใจ

1. กลาวนำ

Page 91: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ ��

ปญหาเก ยวกบการคอรร ปชนในสงคมไทย จงได

เรยบเรยงบทความนข น โดยมวตถประสงคสำคญ

เพอทำความเขาใจปญหาเกยวกบการคอรรปชนใน

สงคมไทยวาเปนอยางไร การทจรตคอรรปชนจะสงผล

เสยหายตอสงคมสวนรวมอยางไรบาง ทงน ผเขยนได

ศกษาแยกแยะจดประเภทตาง ๆ ของการกระทำท

ใกลชดกบการทจรตคอรรปชน ตลอดจนการเสนอ

แนะแนวทางในการปองกนปญหาการคอรร ปชน

ในสวนทายของบทความ

2. คอรรปชนกบความเสยหายทเกดขน

ในสงคมไทย

ความรนแรงของการฉอราษฎรบงหลวง หรอ

คอรร ปชนในประเทศไทยเปนท ร บร ก นไปท วโลก

กลาวคอ ประเทศไทยถกจดอนดบโดยกลมนกธรกจ

ตางประเทศวาเปนประเทศทมการคอรรปชนสงสดอย

ในอนดบตน ๆ ของประเทศตาง ๆ ทวโลก หากเปรยบ

เทยบกบประเทศอ น ประเทศไทยมการคอรรปชน

คอนขางมาก โดยเหนไดจากคะแนนภาพลกษณการ

คอรรปชนทจดโดยองคกรโปรงใสระหวางประเทศไทย

ลาสดได 3.8 จาก 10 และอยลำดบท 59 วดจาก

ประเทศทโปรงใสมากมาหานอย (วทยากร เชยงกล,

2549 : 6)

ขอนาสงเกตประการหนงกคอวาประเทศทม

อตราการคอรรปชนสงมกอยในแถบเอเชย ซงแสดง

ว าพฤตกรรมการคอร ร ปช นม ความสมพนธ ก บ

วฒนธรรมด งเด มของแตละสงคมอย ไม น อยเลย

ปรากฏการณท แสดงวาการคอรร ปชนรนแรงมาก

อกประการหนงกคอ การททางฝายราชการไดมการ

จดตงหนวยงานเพอทำการปองกนและปราบปราม

คอรร ปชนข นหลายหนวย อาท สำนกงานคณะ

กรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต

(สำนกงาน ป.ป.ช.) เปนตน ทางฝายเอกชนเองกไดม

การรวมตวกนตอตานคอรรปชนเกดขนเชนกน อยาง

เชน เครอขายประชาชนตานคอรรปชน (คตป.) กลม

แนวรวมตอตานคอรรปชนภาคเหนอ โครงการสงคม

โปรงใส องคการเพ อความโปรงใสในประเทศไทย

เปนตน (ปกรณ มณปกรณ, 2549)

การลมสลายของเศรษฐกจไทยท เร มตนเม อ

พ.ศ. 2539 หรอทเรยกวา “โรคตมยำกง” นนมสาเหต

เกดสะสมมาหลายป จรส สวรรณเวลา (2546 : 21-29)

ไดแสดงความเหนวาเหตการณดงกลาวเกดขนจาก

(1) ความเลวรายทางการปกครองทประกอบ

ดวยการฉอราษฎรบงหลวง การเอาพรรคพวกเขาสวม

ตำแหนงงานตาง ๆ การเลนพวกสรางกลมอทธพล

และการเลอกปฏบต

(2) การบรหารจดการทผดพลาด เชน การลงทน

ทไมคมคา การประพฤตปฏบตทสนเปลองและฟมเฟอย

ประสทธภาพของงานตำ และการผดวนประกนพรง

และ

(3) ปจจยจำเปนพนฐานไมเพยงพอ ทงปจจย

ทางกายภาพและทรพยากรบคคล ทงหมดนเปนผล

จากการขาดการปกครองท ดหรอธรรมาภบาล ท ง

ในสวนของรฐ ของบรษทธรกจเอกชน และของ

องคการมหาชน

จรส สวรรณเวลา ไดกลาวตอไปวา สงทราย

แรงทสดคอคอรรปชน หรอการฉอราษฎรบงหลวง ซง

เกดขนทวไปสำหรบนกการเมองและผบรหารระดบสง

ของหนวยราชการตาง ๆ อำนาจของนกการเมองม

มาก โดยเฉพาะการปลดหรอยายขาราชการระดบสง

จงมการใชอำนาจบงคบ ท งทางตรงและทางออม

คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย

Page 92: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�0

ใหขาราชการหาผลประโยชนจากโครงการตาง ๆ โดยเฉพาะการใชเงนงบประมาณแผนดน หรอเงนโครงการตาง ๆ ในระยะหลง มการกำหนดเปอรเซนตทตอง ไดรบดวย หากขาราชการชนรองลงมาไมรวมมอกอยไมได ผท รวมมอกถอโอกาสหาผลประโยชนไปดวย กระทบลงไปส ระดบลางลงไปอก จนเส อมถอยไป ทงระบบ การใชจายเงนของแผนดนซงกคอเงนของประชาชน จงไมไดผลเตมเมดเตมหนวย โครงการทดแตไมไดจายเงนใตโตะกไมสามารถเกดขนได สวนโครงการท ไดร บอนมตและเกดข นกมไมนอยท ไมเหมาะสมหรอไมคมคาหรอไมไดผลตามตองการ

ในความเหนของ จรส สวรรณเวลา คอรรปชนไมไดเกดข นเฉพาะในระดบชาตท มนกการเมองผ บรหารระดบสงและราชการสวนกลาง ทตรงกบคำวาฉอราษฎรบงหลวงเทานน ในระดบทองถนกไดมการหาผลประโยชนในรปแบบตาง ๆ เพราะอำนาจไมไดเปนของประชาชนในทองถนอยางแทจรง ผลประโยชนอาจเกดขนจากการใชเงนของทองถน รวมไปถงการ

เกบภาษเถอนทชาวบานหรอประชาชนไมมทางเลอกนอกจากต องจ ายให ในร ฐว สาหก จท ผกขาดสาธารณปโภคกมการฉอราษฎร โดยการต งราคา คาบรการสงเกนควรและบงคบใหประชาชนผใชตองจาย รายไดจากผลกำไรทสงแตแทนทจะไปสรางความเจร ญของบร การ แต กล บนำไปตอบแทนใหก บ ผบรหารและพรรคพวกเกนควร นอกจากน ในกจการภาคเอกชนเองกตาม ผบรหารกจการทดำเนนการฉอฉลใหเกดผลประโยชนแกตนเองหรอพรรคพวก มผลใหบรษทหรอกจการออนแอลง อาจถงขาดทนหรอลมละลายในทสด เรยกวาลมบนฟกกเปนคอรรปชนแบบหนง ดงนน การปกครองทเลวรายจงไมใชมเฉพาะการปกครองระดบชาตหรอเกยวของกบนกการเมองหรอผมอำนาจเทานน ยงเกดขนในการปกครองของกจการหรอบรรษทดวย รวมกนแลวทำใหบานเมองออนแอลงมาก นอกจากนน นกธรกจททจรตใชการเมองเปนเคร องปกปองตนเอง โดยเขาไปลงทนในธรกจการเมองหาประโยชนอกทอดหนง

Page 93: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �1

วทยากร เชยงกล (2549: 7-8) ไดกลาวสรปวา

การคอรรปชนของนกการเมอง และเจาหนาทของรฐ

กอใหเกดผลเสยหายตอปจจบนและอนาคตของ

ประเทศไทยอยางนอย 4 ขอ ดงน

1) ทำใหคนกล มนอยคดโกงทรพยากรของ

สวนรวมไปเปนของตนเองอยางผดกฎหมายและ

จรยธรรม การเมองไมไดพฒนาเปนประชาธปไตย

แบบทประชาชนมสทธเสรภาพ และความเสมอภาค

อยางแทจรง

2) ทำใหเกดการบดเบอนการใชทรพยากรของ

ประเทศททำใหประชาชนสวนใหญไมไดรบประโยชน

สงสด เชน มงบเพอพฒนาการศกษาและสาธารณสข

น อยลง การก อสร างถนนหร อถาวรว ตถ ต าง ๆ

มคณภาพตำ ตองซอมแซมบอย อายใชงานนอยกวา

ทควรเปน ประชาชนไดรบบรการคณภาพตำ ฯลฯ

3) ทำใหเกดการผกขาดโดยนกธรกจการเมอง

ขนาดใหญ ไมสงเสรมการแขงขนทเปนธรรม และ

มประสทธภาพ นำไปส ความออนแอ ความดอย

พฒนาลาหลงขององคกรทงภาครฐ และธรกจเอกชน

4) ทำใหเยาวชนและประชาชนมคานยมแบบ

ยกยองความรำรวย ความสำเรจ โดยถอวาการโกงเพอ

ใหตนเองไดประโยชน เชน การโกงขอสอบ การใช

อภสทธ เลนพวก โกงเลกโกงนอยตาง ๆ เปนเรอง

ปกตทใคร ๆ กทำกน ทำใหประชาชนขาดจรยธรรม

ศลธรรม คดแตในเชงแกงแยงแขงขน เอาเปรยบกน

อยางไมเคารพกตกา ไมมวนย ไมมจตสำนกทจะ

ทำงานรวมกนเพอหมคณะ กลายเปนคนเหนแกไดท

ออนแอ ไรความภาคภมใจ ไรศกดศร ดงนน การจะ

พฒนาคน ชมชน และประเทศชาต เพอจะรวมมอ

และแขงขนกบประเทศอน ๆ เปนไปไดยาก

3. ก า ร จ ด แ บ ง ป ร ะ เ ภ ท ข อ ง

การคอรรปชน

คำวา การทจร ตคอรร ปชน มความหมาย

เดยวกบการฉอราษฎรบงหลวง หรออาจเรยกงาย ๆ

วา คอรรปชน หรอการคอรรปชน ชยวฒน สรวชย

(2546 : 13-15) กลาววารปแบบของ คอรรปชนได

พฒนาไปอยางรวดเรว ดวยอตราเรงของยคทนนยม

และยคโลกาภวตน และทสำคญประชาชนเจาของ

ประเทศตามไมทน เพราะขาดความร ความเขาใจ

และยงกวานน การทรฐบาลทกษณ ชนวตร จะจรงใจ

กำจดและทำลายโรคนใหหมดไป กลบทำเพยงรปแบบ

และสรางภาพ หรอทำกบประชาชน หรอค แข ง

ทางการเมองเทานน ในขณะทตวเองกลบคดและเสนอ

รปแบบการคอรรปชนเชงซอน คอรรปชนเชงนโยบายท

ม ขนาดใหญ ได เง นหร อผลประโยชนก อนใหญ

อกท งใชกระบอกเสยงของรฐบาล หรอส อเอกชน

ทสามารถควบคมได สรางภาพใหตนเองและบดเบอน

ขอเทจจรง

ในปจจบน การทจรตคอรรปชนมหลายรปแบบ

ประกอบไปดวยสงตอไปน (วทยากร เชยงกล, 2549 :

26-27)

1) การยกยอก (Embezzlement) ไดแก

การแอบเอางบประมาณหรอทรพยสนของรฐไปเปน

ของตน

2)การทเจาหนาทรฐเรยกรองเงนจากธรกจ

เอกชน (Extortion) หรอการทธรกจเอกชนใหสนบน

(Bribery) หรอผลประโยชนภายหลง (Kickback) แก

เจาหนาทรฐ ใหตดสนใจทำ หรอไมทำอะไรบางอยาง

ททำใหผใหสนบนไดรบผลประโยชนเหนอคแขงรายอน

คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย

Page 94: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�2

3) การเลอกจางหรอแตงตงญาตและพรรค

พวกตน(Nepotism)

4) การทำสญญาจางหรอใหสมปทาน

เฉพาะพรรคพวกผสนบสนนตน(Cronyism)

5)การใชขอมลภายใน เพอซอหรอขายหนในตลาดหลกทรพย (Insider Trading) ซงนาจะหมาย รวมถงการใชขอมลภายในเพ อซ อขายเงนตราตางประเทศดวย เชน กรณเจาหนาทของรฐระดบสงรลวงหนาวารฐบาลจะตดสนใจประกาศลดคาเงน และมการบอกขอมลนใหนกธรกจและนกลงทนสงซอขายเงนตราตางประเทศเพอทำกำไรภายหลงจากทมการประกาศขาวตอสาธารณะ

6) การฟอกเงน (Money Laundering) ไดแก การโยกยายถายเทเงนทไดจากการทจรต ฉอฉล หรอไดมาโดยผดกฎหมายหรอศลธรรม เชน การพนน การขายของเถอน กจการโสเภณ การเปนนายหนาคาแรงงาน ฯลฯ ไปเขาธนาคาร สถาบนการเงน หรอธรกจทถกกฎหมาย เพอลบรองรอยแหลงทมาทไม ถกตองของเงน มทงการโยกยายไปตางประเทศและภายในประเทศ

7) การใชตำแหนงหนาทของเจาหนาทรฐ

เออประโยชนใหบรษทตนเองและพรรคพวก

ซ งอาจเร ยกว า เป นผลประโยชน ข ดแย งหร อ ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest)

8) การเออประโยชน (Trading Influence) ไดแก การทบรษทใหสญญาจะใหผลประโยชนแก เจาหนาทรฐในทางออม เชน ใหตำแหนงในบรษท เมอเจาหนาทรฐผน นปลดเกษยณหรอพนจากตำแหนง ใหตำแหนงงานแกญาต หรอใหผลประโยชนทางออมอน ๆ แกเจาหนาทรฐ เพอแลกกบการทเจาหนาทรฐเออประโยชนใหกบบรษทธรกจ

ในความเหนของ ผาสก พงศไพจตร (2546 : 161-162) แมวาการคอรรปชนจะมหลายรปแบบ แตทสำคญ ๆ มอย 2 ประเภท

ประเภทแรก ค อ ภาษ คอร ร ปช น ซ ง นกการเมองและขาราชการเกบจากพอคา นกธรกจ และประชาชน ในรปของคาคอมมชชนและสวยตาง ๆ นอกจากน ย งม การร วไหลของเง นงบประมาณ แบบอน ๆ ภาษคอรรปชนเหลานทกคนรจกกนด และ

ประเภททสอง ม ความซ บซ อนมากกว าประเภทแรก เพราะวาเปนการคอรรปชนทเกดจาก การทบซอนของผลประโยชนหรอการขดกนระหวาง ผลประโยชนสาธารณะและผลประโยชนสวนบคคล ทภาษาองกฤษเรยกวา Conflict of Interest ทเหนกนเสมอ ๆ คอรายไดซ งนกการเมองและพรรคพวก เพอนพองไดรบจากการตงราคาสนคา หรอบรการ ซงพวกเขาทำการผลตอยในราคาสง เนองจากเปนธรกจผกขาดหรอกงผกขาด ตวอยางทเหนไดชด เชน บรษท ก. ไดสมปทานจากรฐทำธรกจโทรศพทมอถอ และรฐใหสมปทานบรษทไมกแหงใหทำธรกจน ดงนน บรษท ก. จงสามารถคดคาบรการเปนรายเดอน (Retaining Fees) นอกเหนอจากคาใชโทรศพทจรง ๆ ในอตราสงกวาทเกบกนในประเทศอน ๆ นหมายความวาบรษท ก. สามารถทำกำไรไดมากจนเจาของบรษทเขย บฐานะเป นมหาเศรษฐหม นล านได ในเวลาประมาณ 5 ป

ผาสก พงศไพจตร ไดอธบายใหเขาใจความหมายของผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) วาคอการทบซอนของผลประโยชนของบคคลท ม 2 สถานะ หรอมากกวาในเวลาเดยวกน คอ ตำแหนงสาธารณะ (นายกรฐมนตร รฐมนตร อธบด ฯลฯ) และตำแหนงในบรษทเอกชน ซ งบคคลดงกลาวอาจม

Page 95: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �3

ความโนมเอยงใชอำนาจและตำแหนงสาธารณะหา ผลประโยชนสวนตว หรอแสวงหาประโยชนใหแกกลมพวกพองของตนเอง ทงทางตรงและทางออมไดอยางงายดาย เชน กรณของนายกรฐมนตร หรอรฐมนตร มหน หรอครอบครวใกลชดเปนเจาของกจการ ซงไดรบสมปทานหรออยในฐานะจะไดรบสมปทานธรกจจากรฐ ขณะเดยวกนกอยในตำแหนงสาธารณะทเปน ผมอำนาจอนมตการใหสมปทานธรกจดงกลาวดวย ตวอยางทพบ คอ การไดชนะประมลโครงการกอสรางขนาดใหญจากภาคร ฐ เพราะผ ชนะประมลม พรรคพวกเปนนกการเมอง หรอบรษททชนะประมลมนกการเมองรวมหนอยเปนหนลม การชนะประมล ด งกล าวด วยอ ทธ พลทางการเม องจะส งผลให บรษทผชนะประมลสามารถหากำไรเกนควรได การคอรรปชนในโครงการขนาดใหญภาครฐ ไดกลายเปนแหลงหารายได จากการคอร ร ปช นท สำค ญของ นกการเมอง และขาราชการทเกยวของ

ตวอยางของผลประโยชนทบซอนอน ๆ ไดแกอธบดกรมแหงหนงเปนหนสวนของบรษททปรกษาโครงการซงดแลโครงการทชนะประมลจากกรมนน ๆ หรอกรณร ฐมนตรต งบร ษ ทซ อขายท ด นร วมกบ นกธรกจอ น ๆ ขายท ด น เพ อเปนท ต งโครงการกอสรางทอนมตโดยรฐบาลทรฐมนตร ผนนรวมเปนรฐบาลดวย การทบซอนของผลประโยชนยงเกดขนไดในกรณทขาราชการทเคยดำรงตำแหนงสำคญลาออกไปทำงานใหกบบรษทซงมสญญาทำธรกจกบรฐ หรออยในฐานะจดทำสญญา หรอมสวนไดสวนเสยในโครงการกบภาครฐ ผลประโยชนทบซอนแมจะไมเปนการกระทำความผดกฎหมายโดยตรง แตถอเปนการทจรตคอรรปชน อยางหนง ซงรจกกนทวไปวา

“คอรรปชนเชงนโยบาย”

จากการศกษารปแบบการคอรรปชนตามทศนะ

ของประชาชน โดยไดขอมลจากการสำรวจความ

คดเหนภาคประชาชนโดยเครอขายประชาชน 7,600

คน จากทกจงหวดทวประเทศ จดโดยสภาทปรกษา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ร วมกบสาขาวชา

รฐศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ระหวาง

วนท 1-31 พฤษภาคม 2547 ไดขอสรปวา การทจรตท

ประชาชนเหนมากทสดม 5 รปแบบทสำคญเรยงตาม

ลำดบ คอ

การรบสนบนและการรบของขวญ (40.94%)

การว งเต นขอตำแหนงในวงการราชการ

(43.94%)

การรบสวย รดไถ (40.94%)

คอรรปชนเชงนโยบาย (40.43%)

การแตงต งโยกยายขาราชการ (37.99%)

(วทยากร เชยงกล, 2549 : 48)

การทจรตคอรร ปชนในหลายกรณ ผ ท จรต

คอรรปชนอาจจะใชวธการโกงหลายรปแบบไปพรอม ๆ

ก นอย างสล บซ บซ อนได การจำแนกการทจร ต

คอรรปชนออกเปนรปแบบตาง ๆ ขางตน เพยงเพอชวย

อธบายใหเหนถงปญหาไดอยางกวางขวางและชดเจน

ขน ไมใชเร องทเกดข นแบบแยกจากกนโดยสนเชง

ดงเชนท จรส สวรรณเวลา (2546 : 21-29) ไดอธบาย

ใหเขาใจถงความเลวรายในการปกครองบานเมอง

ท ประกอบไปดวยการฉอราษฎรบงหลวง การเอา

พรรคพวกเขาสวมงานตำแหนงตาง ๆ การเลนพวก

สรางกลมอทธพล และการเลอกปฏบต โดยมความ

สมพนธกนดงน

1.

2.

3.

4.

5.

คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย

Page 96: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.�4

การเอาพรรคพวกเข าสวมตำแหนงการงาน (Nepotism) คนไทยเรยกวา เดกฝาก ไดแก ผมอำนาจและอทธพลใชอำนาจหนาทและอทธพลนำคนทดอยความสามารถเขาไปรบตำแหนงเพ อประโยชนสวนบคคล แทนทจะพจารณาบคคลเขาส ตำแหนงตามความสามารถและความเหมาะสม การซอตำแหนงเปนสภาพเลวรายทสดของรปแบบน ทใชเงนเปนเครองมอเขาสตำแหนง เมอบคคลผรบผดชอบหนาทการงานดอยความสามารถ การงานนน ๆ กถดถอย เจรญกาวหนาไมได ยงประกอบกบการฉอราษฎรบงหลวง ประสทธภาพของงานกถดถอยเสยหาย

ระบบโควตารฐมนตรนาจะเปนสดยอดของความเลวรายน โดยไดกลายเปนประเพณ หรอวธปฏบตทสมาชกสภาผแทนราษฎรทไดรบการเลอกตงเขามาหลายสมย หรอเปนผ ทรงอทธพล ท มสมาชกสภา ผแทนราษฎรคนอน ๆ สนบสนนมากพอแลว จะมสทธในการอางทจะเปนรฐมนตร ซงมหนาทบรหารราชการแผนดนในแตละดานตามหนาท ของกระทรวงนน ๆ หากเหตผลของการเปนรฐมนตรเปนไปเพอใหรฐมนตรทรบผดชอบงานเปนผทร ปญหาของประชาชนกนาจะด แตรฐมนตรเปนผกำหนดและกำกบนโยบายและกจการของกระทรวงตาง ๆ ซงมหนาทเปนการเฉพาะ เมอผทไมรเรองเฉพาะดานนน ๆ มาเปนรฐมนตร หากอาศยขาราชการประจำ เปนเครองมอในการวางนโยบายและดำเนนกจกรรม โดยคอยดใหตรงกบความตองการของประชาชนกจะด แตยงมตวอยางรฐมนตรบางคนไมสนใจในกจการของกระทรวงท ตนมหนาท คงร บตำแหนงรฐมนตรเพยงเพอเปนชองทางในการหาผล

ประโยชนใหแกตนเองและพรรคพวก สงทสนใจจงมเพยงจะมการกอสรางหรอการจดซ ออะไรบางในกระทรวงทจะมทางหาผลประโยชน

เมอมรฐมนตรทมพฤตกรรมดงกลาวน และมอำนาจในการแตงตงปลดกระทรวงกมการใชอำนาจนในการหาผลประโยชน เปนทสงสยและเลาลอกนวาปลดกระทรวงทตงใหมบางคน ตองจายเงนจำนวนมากเปนลาน ๆ บาท ใหแกรฐมนตร หรอสญญาวาจะจดหาเง นจำนวนมากให เม อปลดกระทรวงเปนผ ท ถกรฐมนตรครอบดงนแลว การแตงตงขาราชการในระดบตำลงไป เชน อธบด รองปลดกระทรวง ผตรวจราชการกระทรวง กเปนชองทางหาผลประโยชนโดยตรง และโดยออม การลวงลกดงกลาวน อาจลวงลกลงไปในระบบราชการเปนฐานของระบบการฝากคนเขารบตำแหนง กระจายทวไปทงระบบ ลงไปถงหวหนาสวนราชการหรอตำแหนงอน ๆ ในภมภาคดวย เปนฐานรองรบการฉอราษฎรบงหลวงในวงราชการอยทวไป

การเล นพวกสร างกล มอ ทธ พลใช อำนาจ บาทใหญ ไมเกรงกลวตอกฎหมายหรอกลไกสงคม เมอมการเลนพวกเอาบคคลเขาสวมตำแหนงตาง ๆ และทำการทจรต กมการรวมตวเปนกลมใชอทธพลในกจการตาง ๆ (Cronyism) การกดขขมเหงผมกำลงนอย การรกษากฎหมายกออนแอ เพราะผรกษากฎหมายเองเขาไปอยในกลมอทธพล แมแตการออกกฎหมายกอาจมอทธพลเขาไปกำกบรายละเอยดของกฎหมาย เพอไมใหตนเสยประโยชน สภาพของกลมอทธพลมทงสวนกลางและสวนทองถ น ในบางกรณกใชอำนาจมด กระทำการอกอาจขมขผอนดวย

รปแบบของคอรรปชนไดพฒนาไปอยางรวดเรว ดวยอตราเรงของยคทนนยม และยคโลกาภวตน และทสำคญประชาชนเจาของประเทศตามไมทน เพราะขาดความร ความเขาใจ

Page 97: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ �5

การเลอกปฏบต (Favortism) เปนการชวยเหลอพรรคพวกใหไดรบประโยชนหรอไมถกลงโทษ เปน รปแบบตอเนองมาจาก Nepotism และ Cronyism ผทมหนาทแทนทจะกระทำตามหนาทอยางตรงไปตรงมากบบคคลและประชาชนโดยเสมอหนากน อาจเลอกกระทำเพอใหเกดประโยชนแกพรรคพวกของตน เลอกใชกฎหมายเฉพาะการลงโทษผทไมใชพรรคพวกของตน หากเปนพรรคพวกของตนกระทำผดกฎหมาย ก หาทางกลบเกล อนหร อป ดบ งเส ย การหว ง ผลประโยชนนอาจเปนการไดรบประโยชนโดยตรงในขณะนนเลย หรอเปนผลประโยชนโดยออมในระยะเวลาตอไปดวย กรณทำนองเดยวกนคอ ผ ท เปนรฐมนตรมหนาทตอคนทงประเทศแตกลบใชวธการตาง ๆ ดงงบประมาณไปยงทองถนของตนเพอใหเปนฐานเสยงในการเลอกตงของตน กเรยกไดวาเปนการเลอกปฏบตอนเปนพฤตกรรมททจรตตอหนาทในการเปนรฐมนตร

ในความเหนของ จรส สวรรณเวลา พฤตกรรมตาง ๆ เหลานประกอบกนเปนการปกครองทเลวราย ซงเกดขนไดทงระดบชาต ระดบทองถน ระดบสถาบน และระดบบรษท นบเปนโรครายเหมอนมะเรงท กดกรอนสงคมและเศรษฐกจใหออนแอลง เมอเปนมากแลวกยากทจะเยยวยารกษา การผาตดแกไขดวยการปฏรปการเมองกมความจำเปน แตรางกายกออนแอเสยหายไปทกระบบจนทนการผาตดใหญได

ลำบาก แถมมะเรงกจะไมยอมตอการรกษาไดงาย ๆ

4. ปร ะ เด นปญหาคอร ร ปช น แล ะ

ผลประโยชนทบซอนในยครฐบาลทกษณ

ประเทศไทยในยคทม พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร

เปนนายกรฐมนตร ไดเกดปรากฏการณทางการเมองท

นาสนใจและนาหวาดหวนในขณะเดยวกน กลาวคอ

ประชาชนไทยไดมการแบงกลมจดขวออกเปน 2 ฝาย

ทเหนคอนขางชดเจนคอฝายทสนบสนนนายกรฐมนตร

ทกษณ ชนวตร และอกฝายหนงคอ ฝายทไมเอา

ทกษณ หรอตองการขบไลทกษณออกจากการเปน

ผบรหารประเทศ โดยมองวารฐบาลทกษณทจดตงขน

ไดใชนโยบายประชานยม ใชเงนงบประมาณแผนดน

แสวงหาการสนบสนนทางการเมองจากประชาชน

ระดบลาง ซงเปนผทไมมความร หรอความรนอย โดย

กล มต อต านทกษณมองระบอบการปกครองใน

ลกษณะนวา “ระบอบทกษณ” ณรงค โชควฒนา

(อางถงใน วทยากร เชยงกล, 2549 : 53-57) ซงเปน

ผ หน งท อย ในฝายแนวคดท ตอตานรฐบาลทกษณ

ไดสรปประเดนการคอรรปชนและผลประโยชนทบซอน

ในยครฐบาลทกษณไวรวม 14 ประการ ดงน

1) นายกรฐมนตรและรฐมนตรบางคนไดมการเลยงกฎหมายดวยวธการโอนหนในบรษทธรกจของตนใหลกและญาตกอนเขารบตำแหนง ไมไดโอนใหนตบคคลดแลแทน และมสวนเกยวของทางออมในการใชอำนาจหนาทเออประโยชนใหกบธรกจของตนหลายทาง

2) มการออกกฎหมายแกไขสมปทาน ลด คาสมปทาน เปลยนวธการเกบภาษ การยกเวนภาษใหกบธรกจของตน

3) รวมลงทนกบธรกจเอกชน เชน สายการบนแอรเอเชย ใชอำนาจหนาทและการรบรขอมลภายในชวยเอ อประโยชนให สายการบนแอร เอเช ยเพ ม เส นทางการบนได ทำใหสายการบนของร ฐเส ยประโยชน

4) สนบสนนธนาคารรฐใหเงนกกบตางประเทศ เชน พมา เพอหวงผลประโยชนการขยายธรกจของตน

ในระยะยาว

คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย

Page 98: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.��

5) ใชงบประมาณแผนดนลงทนในโครงการ

ทเออประโยชนใหกบธรกจทตนและพรรคพวกไดรบ

สมปทาน

6) การจ ดซ อจ ดจ างและใช งบประมาณ

แผนดนใหกบตวเองและพรรคพวก โดยการลอกสเปก

ใหขอมลภายในทเปนประโยชนตอพรรคพวก การ

จดซอจดจางกรณพเศษ เปนตน

7) สร างโครงการลงท นขนาดใหญ โดย

เออธรกจของตนและพรรคพวกมากกวาประชาชน

8) การแปรรปรฐวสาหกจทมกำไรใหกบเอกชน

9) ใชอำนาจรฐ อำนาจเงนและการร ขอมล

ขาวสารภายในชนำตลาดหลกทรพย สรางผลกำไรให

กบกลมตนเองและพรรคพวก

10) เจรจาตกลงทำสญญาเขตการคาเสรแบบ

ทวภาค โดยเอ อประโยชนทางธรกจสำหรบกจการ

บางกจการซงเปนของกลมพรรคพวกตน

11) ชวยธรกจพรรคพวกหรอท ตนจะเขาไป

ครอบงำกจการทเปนลกหนทขาดการชำระหน (NPL)

ใหสามารถปรบโครงสรางหนได

12) ใชอำนาจหนาทเสนอขาว จดรายการทาง

โทรทศนเพอประชาสมพนธตนเอง และถอดรายการ

วทย โทรทศนทวพากษวจารณตนเอง

13) แทรกแซงการดำเนนงานขององคกรอสระ

14) ขายกจการของครอบครวท ใชสทธของ

ประเทศไทยให ก บต างชาต เช น ดาวเท ยม

โทรคมนาคม โทรท ศน และสายการบ น และ

หลกเลยงการเสยภาษอากร

5. สาเหตแหงปญหาของการคอรรปชน

ในมมมองนกวชาการ

เรองวทย เกษสวรรณ (2549, 265-267) ได

เร ยบเร ยงความหมายของคอรร ปชนตามแนวคด

ของ เดวด โรเสนบลม และเดอโบราห โกลดแมน

(David Rosenbloom and Deborah Goldman) วา

การคอร ร ปช นเป นการทรยศต อความไว วางใจ

สาธารณะ เพราะวาเปนการแสวงหาผลประโยชน

สวนตว คอรรปชนในภาครฐมอยทวโลกและเปนตว

จำก ดความสามารถของระบบบร หาร ในหลาย

ประเทศคอรร ปชนโดยวธ ต ดสนบนและใชความ

สมพนธสวนตว ซงเปนแบบแผนททำกนทวไปและเปน

ทรกนวาเปนรปแบบหนงททำใหขาราชการทำงาน

เหตผลสำคญท ทำใหเกดการคอรร ปชนใน

ภาครฐ เพราะภาครฐมอำนาจจดสรรส งท คนอ น

ต องการ ความตองการไดส งตอบแทนจากร ฐม

มากกวาสงทจะใหได และกระบวนการตดสนใจภาครฐ

ใชเวลาสนเปลองและผลลพธท ออกมากไมแนนอน

กระบวนการเชนนทำใหเกดสภาพไมสมดลระหวาง

ส งท ประชาชนอยากไดกบส งท ประชาชนไดรบจรง

จงเกดความพยายามเรงสงทอยากได หรอทำใหผล

ของการตดสนใจเปนไปตามทตองการ การเอาชนะ

อปสรรคน จ งตองอาศยอทธพลการเมองและการ

คอรรปชน ซ งเปนการลดขนตอนและทำลายความ

ชอบธรรมของกระบวนการทมอย

ท กประเทศมการแลกเปล ยนทางการเมอง

(Political Exchange) แตจะมความชอบธรรมแคไหน

เพยงใดนนขนอยกบปทสถานและคานยมของแตละ

สงคม การแลกเปลยนทางการเมอง เชน ผสมคร ส.ส.

หาเสยงวา หากเลอกเขาแลวเขาจะไปออกกฎหมาย

Page 99: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ ��

เพอลดภาษให หรอผขบขวงวอนไมใหเจาหนาทตำรวจ

เอาผด หรอกรณขายเสยงเพอแลกกบการสนบสนนใน

สภา หรอในพรรคการเมอง หรอสนบสนนการคดเลอก

ผ ดำรงตำแหนงทางการเมอง ทกระบบตองมการ

แลกเปลยนทางการเมอง แตกไมใชทกอยางผดไปหมด

เชน การหาเสยงวาเลอกแลวจะไปออกกฎหมาย

ลดภาษใหนนไมเปนความผด แตการหาเสยงวาเมอ

เลอกแลว จะใหเงนหรอจายเงนซอเสยงนนถอวาผด

หรอ กรณทขาราชการถกฝายการเมองใหเรงทำงาน

ตามนโยบายของรฐบาลยอมถอวาไมผด แตถาถกเรง

ใหทำงานโดยมผลประโยชนเปนตวเง นตอบแทน

กถอวา เปนการทจรต ดงนน การทจะตดสนใจวาการ

แลกเปลยนใดเปนคอรรปชนหรอไม จงเปนเรองยาก

เพราะขนกบประเพณการเมองของแตละบรบท

ในสหร ฐอเมร กา การคอร ร ปช นเป นเร อง

ปทสถานและคานยมของวฒนธรรม 2 แบบ คอ

วฒนธรรมนายกบลกนอง (Boss-Follower) หรอ

กลไกการเมอง (Political-Machine Based Culture)

ก บว ฒนธรรมพลเมองสมยใหม (Modern Civic

Culture)

วฒนธรรมนายกบลกนอง เปนการแลกเปลยน

ผลประโยชนกนระหวางผออกเสยงเลอกตงกบผทตน

เลอกซงถอเปนนาย หรอระหวางพรรคการเมองทเปน

กลไกของต วแทนก บธ รก จท ให การสน บสน น

ประชาชนออกเสยงเพ อแลกกบงานหรอความชอบ

หรอฝายธรกจใชเงนเพอแลกกบใบอนญาต หรอการ

เปนตวแทนหรอคสญญากบรฐ การแลกเปลยนตาม

วฒนธรรมแบบนไมไดมองวาเปนสงผด และเปนท

ยอมรบกนท วไปวา การทำผดกฎระเบยบ หรอ

กฎหมายเลกนอยนนเปนประโยชนเพอสนบสนนกลไก

ตวแทนหรอเพอนฝง ทงเจาหนาทรฐอาจรบของขวญ

หรอสงอ นจากผรบบรการเพอเปาประสงคของการ

สรางความนยม เจาหนาท รฐถกคาดหมายวาเปน

กลไกหรอตองเชอฟงพรรคการเมองทมอำนาจ พอถง

วนเลอกตง เจาหนาทรฐตองชวยหาเสยงโดยแลกกบ

เง นทองท ได จากรฐ เจ าหนาท ร ฐยงสามารถหา

ประโยชนจากการเปนคนรวงใน (Insider Knowledge)

เชน รลวงหนาวาจะตดถนนหรอสรางถนนใหมทใด

เปาหมายของการเมองระบบนไมไดตองการทำเพอ

นโยบายหรออดมการณใด แตทำเพอประโยชนโดย

แลกความสนบสนนกบการจายเงนให ซ งเรยกวา

“สนบนทซอสตย” (Honest Graft)

สวนวฒนธรรมพลเมอง (Civic Culture) ม

วฒนธรรมแตกตางจากวฒนธรรมนายกบลกนองโดย

ส นเชง หลกสำคญของวฒนธรรมพลเมอง ไดแก

การใหความสนใจประโยชนช มชน (Community

Regarding) คอ ม งสงเสรมผลประโยชนสวนรวม

มากกวาผลประโยชนสวนตว รฐบาลไมใชเครองมอ

หาความนยม แตเปนองคการท สรางสวสดการให

ชมชน รฐบาลไมไดเปนนายหรอผพทกษผลประโยชน

ของปจเจกบคคล แตมบทบาทตามรฐธรรมนญ จง

ถอวาการใหเง นเพ อแลกกบการเปนตวแทนหรอ

คสญญานนเปนการคอรรปชน วฒนธรรมพลเมอง

ไมเอาเร องสวนตวมาเก ยวของกบการจดสรรผล

ประโยชนและความสนใจในชมชน เชน เลอกชวยคน

เสยเปรยบในชมชน โดยจางผมความสามารถตำทสด

เจาหนาท ร ฐถกหามไมใหใชข อมลวงใน เพ อผล

ประโยชนสวนตว ถกหามไมใหเขาขางฝายใดฝายหนง

หาเสยง การนำระเบยบไปใชตองไมยดตวบคคลและ

เปนกลาง การร บสนบนเปนส งท ทำไมได อย าง

เครงครด แมแตการเสนอใหกถอวาเปนความผดแลว

คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย

Page 100: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.��

ปญหาการคอรร ปชนเกดข นจากปทสถาน 2 ประการทแตกตางกนขางตน แตแนวโนมทผานมา ปทสถานนายกบลกนองลดลงเรอย ๆ กลบกลายเปน กล มสวนนอย และปจจบนกอ อนแอลงมากกวาศตวรรษกอน แตแนวคดบางสวนกยงคงมอย ในทางการเมอง บางตำแหนงยงคงจดสรรโดยอาศยความเปนพรรคพวกเปนหลก ยงมการใหสงของจงใจในการลงคะแนน แตทำโดยโครงการเอาใจท ใช งบประมาณจากรฐ (Pork-Barrel Project) ซงมงไดเสยงสน บสน นจากช มชนหร อร ฐท งหมดมากกว า ผลประโยชนของปจเจกบคคลอยางเดยว สวนการแจกจายสงของจากรฐบาลไดรบแรงกดดนทางการเมองเพอกระจายไปทวทกพนท ปทสถานของวฒนธรรมพลเมองเผยแพรไปทว การเลนพรรคเลนพวกนนเปนทถกเหยยดหยาม และกลาวหาวาเปนการกระทำท ผดแผกไปจากหลกประโยชนของชมชนและหลกความไมลำเอยง วฒนธรรมพลเมองพยายามออกกฎเกณฑเพ อหาทางลดอทธพลจากการเมอง เชน การออกกฎหมายจ ดต ง ระบบค ณธรรมและกำหนดให ขาราชการวางตวเปนกลาง เปนตน

ขาราชการมสวนจดสรรประโยชนสาธารณะ จงอาจถกดงหรอดนไปในทศทางตรงขามกนระหวางวฒนธรรมนายกบลกนอง กบวฒนธรรมพลเมอง เหนไดจากผ บรหารภาครฐบางคนลำบากใจวาจะ ตอบสนองตอฐานเส ยงการเล อกต งของตนหรอประโยชนของชมชน แตในความเปนจรง ขาราชการสมยใหมมกยดวฒนธรรมพลเมอง ซงแตกตางระหวางวฒนธรรมนายกบลกนอง วฒนธรรมพลเมองในบาง

ครงจงแสดงออกมาในรปของกฎหมาย เชน กฎหมายผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) การหามขาราชการลาออกไปทำงานเอกชนทเกยวของกบงาน ในหนาท ผบรหารภาครฐจงอยใตมาตรฐานทเครงครดซงตองการขจดสงทไมเหมาะสมออกไป

ปญหาการทจร ตคอรร ปชนในประเทศไทย เกดมาจากโครงสรางทางเศรษฐกจการเมองท ม ลกษณะผกขาดอำนาจอยในมอคนกลมนอยทมทงทนความร อำนาจทางการเมอง อำนาจในการครอบงำขอมลขาวสาร ขณะท ประชาชนสวนใหญยากจน การศกษาตำ การเขาถงขอมลขาวสารตำ จงอยกนอยางกระจดกระจาย มการรวมตวกนนอย รวมทงประเทศไทยมวฒนธรรมแบบเลนพรรคเลนพวก เปน ผชอบอยใตความอปถมภ หวงพงพาคนรวยกวา และมอำนาจมากกวาใหมาชวยแกปญหาเฉพาะหนาเปนเรองๆ ใหกบตนได มากกวาเรองจะเขาใจสทธหนาทข อ งพล เม อ ง และความ เป นธ ร รม ใน ร ะบอบประชาธปไตยทประชาชนมสวนรวมอยางแทจรง การแสวงหาผลประโยชนของผมอำนาจ หากรจกแบงใหกบผอยในอปถมภดวยมกถกถอวาเปนเรองปกต จากการสำรวจท ศนคต ของประชาชน โดยสถาบ น พระปกเกลา เมอวนท 23 ธนวาคม 2548 พบวา คนไทยมความอดทนตอการทจรตคอรรปชนเพมมากขนกวาป 2544 โดยเฉพาะในกรงเทพฯ มประชาชนทตอบแบบสอบถาม 32.8% ตอบวาสามารถทนตอปญหาการทจรตคอรรปชนของรฐบาลได โดยอางวาเพอให

งานลลวงตอไป

ธรรมาภบาล คอ องคประกอบททำใหเกดการจดการอยางมประสทธภาพ มคณธรรม โปรงใส ยตธรรม และตรวจสอบได เพอสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทดใหเกดขนทกภาคของสงคม

Page 101: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ ��

6. แนวทางในการแก ไขปญหาคอรรปชน

ในการแกไขปญหาฉอราษฎรบงหลวง จงม คำกลาววา หวกระดก หางจงสาย หากรฐมนตรเปน ผ ซ อตรงส จร ต ไม หาผลประโยชนเข าส ตนเอง พรรคพวกและพรรคการเมองของตนเองแลว การแกปญหาฉอราษฎรบงหลวงในระบบราชการจงจะพอ มทางเหนผลได แตถารฐมนตรเปนผทจรตเสยเองแลว ยอมเปนการยากทจะแกปญหา หากมการตรวจสอบฟองรองกนขนจนปรากฏแกสาธารณะ ผรบผดกคงเปนขาราชการระดบตาง ๆ ทเปนแพะ จะเอาผดผอยระดบสงไดเพยงใดกอยทอำนาจและอทธพล ในกรณนน ๆ ยอมเปนการยากทจะสอบสวน หาหลกฐานเอาผดไปถงนกการเมอง สภาพการฉอราษฎรบงหลวงและการเอาพรรคพวกเขาสวมตำแหนงตาง ๆ จง สวมกนเขาตอเนองเปนลกโซของความเลวราย

ดงนน การทจะแกไขปญหาการคอรรปชนได นนตองประกอบดวยสวนสำคญ 2 สวน คอ ประการแรก คอ การสรางคานยม ความมจรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพ ซงอยในระดบปจเจกบคคล และประการท สอง คอ การสงเสรมแนวคดเก ยวกบธรรมาภบาลใหเปนทยอมรบในทกภาคสวนของสงคม เปนกฎเกณฑกตกาของสงคมในการสงเสรมการบรหารกจการบานเมองทด กลาวอกนยหนง การแกปญหาคอรรปชน ตองเนนทงในเรองสวนตวและสวนรวม โดยเรมจากสวนตน ไดแก เจาหนาทรฐทกระดบ ตงแตนายกรฐมนตรจนถงนกการภารโรง ทนอกจากจะไมทำการคอรรปชน หรอหาประโยชนอนมพงไดจากตำแหนงหนาทแลว ยงตองมจตทเกลยดคอรรปชนเหมอนกบโรครายซงจะมผลตอตวเองและเปนตวอยางของสงคม ตงแตระดบครอบครว ชมชนสงคม และประเทศชาต เพราะมงานวจยและขอเทจจรงออกมาวา การทลก ๆ รสกเฉย ๆ และรสกวาไมผดททำการ

คอร ร ปช น เพราะได เห นต วอย างของพ อแม ขณะเดยวกน เร องของสวนรวมย งมความจำเปนเพราะทำใหเกดสภาพทด ควรทำ หรอสภาพแวดลอมท ไมด ไมควรทำ เพราะเปนภาพสะทอนท เหนไดชดเจนท จะเปนขออาง หรอบรรทดฐานของสงคม เพราะสภาพสงคมปจจบน การทคนมความรสกเฉย ๆ กบการคอรรปชน ตดสนบน เพราะผนำทางการเมองและสงคม ในระดบตาง ๆ เปนตวอยางไมดในการคอรรปชน ดงประโยควา “คอรรปชนทำได แตขอใหผลงานออกมาด” ในสวนน ผเขยนจะขอนำเสนอการแกไขปญหาคอรรปชน ใน 2 ระดบ ดงทกลาวมา

6.1 การแกไขปญหาการคอรรปชนโดยมง

เปลยนแปลงคานยมในระดบปจเจกบคคล

ประเวศ วะส (2546 : 21) ไดอธบายไวในหนงสอ ธรรมาภบาลกบคอรร ปชนในสงคมไทย เกยวกบการปฏรปสงคมทเนน 7 เรอง โดยเรองแรก คอการสรางคณคาและจตสำนกใหม คณคาและจตสำนกเปนแกนหรอจตวญญาณของสงคม คน องคกร หรอสงคม ทไมมคณคาและจตสำนกยอมไมมความหมายและขาดพลงสรางสรรค คณคาและจตสำนกจะสงใหการพฒนาอยางอนไดผล และการพฒนาทกอยางตองมงสรางคณคาและจตสำนก

การสร างค ณค าและจ ตสำน กใหม ไม ได หมายความวาใหทงของด ๆ ทมมาแตเกากอน อะไรดเราควรอนรกษและสรางเสรมเพมพน แตเราตองสรางคณคาและจตสำนกในการอยรวมกนในสงคมใหญทเช อมโยงสลบซบซอน เคลอนไหวเปลยนแปลงโดยรวดเรว และวกฤตไดงายดวยการกระทำของคนใด คนเดยว ทงในประเทศและตางประเทศ

เราจะตองสรางความเขาใจและจตสำนกของความเปนมนษยทงของตนเองและผอน รวมถงสทธ

คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย

Page 102: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.100

มนษยชน การจดระบบการอย ร วมกนในสงคมท เปล ยนไป โดยเบ องล กท ส ดของแตละคนน นม พฒนาการทางจตวญญาณทสงขนเรอย ๆ อยางไมมทสนสด ซงจะยงใหเกดดลยภาพของสรรพสง

ในทน ผ เขยนเหนวาส งสำคญทสงคมกำลง มองหาไดแกเรองจรยธรรมของคนในสงคม จรยธรรม หมายถง ความดงาม (Virtue) ซ งตรงกบคำภาษาองกฤษวา Ethics ซงเดมหมายถงประเพณ (Customs) ธรรมเนยมปฏบต (Habitual Conduct) และตอมาไดกลายเปนศลธรรม (Morals) ซงตรงกบภาษาละตนวา “Mores” แปลเปนไทยหมายถง จารตประเพณ สวนจรรยาบรรณ หมายถงกฎเกณฑแหงความดทสมาชกของสงคมพงปฏบต ซงเกดขนเมอสมาชกสวนใหญในสงคมนนเหนวาพฤตกรรมทดงามนนจำเปนตองมการกำหนดอยางเปนทางการเพ อสมาชกทกคนจะได ถอปฏบตตามกฎเกณฑทเปนทางการ เพราะสมาชกแตละคนมไดผานกระบวนการขดเกลาทางสงคมมาเหมอน ๆ กน ยอมมความแตกตางกนทางคานยม ทศนคต และพฤตกรรม การหมนศกษาอบรมทางจรยธรรมยอมสงผลใหคนในสงคมมความรสกดานสงทสมควรทำหรอไมสมควรทำ รผดชอบชวด ลดละความเหนแกตวและยกระดบความเปนคนดของสงคม

ในแวดวงวชาชพ การทจะใหสมาชกใหมและสมาชกเกาไดรบร จรยธรรมรวมกน เพ อเกยรตยศ ศกด ศร ของวงการวชาชพ และเพ อปองกนการ เสยหายทเกดขนจากการประพฤตมชอบของสมาชก และควบคมความประพฤตของสมาชกให อย ในแนวทางทเหมาะสม กไดมการบญญต หรอออกขอ

บ งค บของว ชาช พ เร ยกว า “จรรยาบรรณ” (Professional Ethics หรอ Ethical Codes) ซงไดแก รปแบบหน งของจรยธรรมในวงการวชาชพ เปน ขอกำหนดกฎเกณฑใหผประกอบวชาชพยดถอปฏบต มการบงคบในระดบ “พง” คอ พงทำอยางน น พงทำอยางน ไมใชเปนการบงคบโดยเดดขาด แต ผลสมฤทธ หรอเปาหมายของจรรยาบรรณและศกดศรของผประกอบวชาชพโดยมจดมงหมายเพอคนและเพ องานอาชพน น ในแตละวชาชพจงไดกำหนด จรรยาบรรณมากำหนดบทบาทหนาท และพฤตกรรมของสมาชกในวงการวชาชพ ตวอยางเชน จรรยาบรรณคร จรรยาบรรณวชาชพการพยาบาล จรรยาบรรณวชาชพเภสชกรรม จรรยาบรรณวชาชพทนตกรรม เปนตน สำหรบความหมายของวชาชพแตกตางจากอาชพท วไป กลาวคอหมายถงอาชพท ตองอาศย ความร ความชำนาญ ซ งตรงกบภาษาองกฤษวา Profession ซ งจากพจนานกรมหลายฉบบ จะม ความหมายใกลเคยงกน กลาวคอ อาชพหรองาน ทตองอาศยวชาความรท มความกาวหนาหรอความชำนาญในระดบสง รวมทงการฝกฝนทมความเฉพาะเจาะจง มผ ใหความหมายของวชาชพเพ มเตมวา วชาชพมความหมายอยในตววาตองใชวชาชพเพอเลยงชพ

ด งน น จรรยาบรรณวชาช พจ งหมายถง ประมวลความประพฤต ข อบ งค บ มรรยาท ท ผประกอบวชาชพแตละอยางกำหนดขน เพอรกษาและสงเสรมเกยรตคณ ชอเสยง ฐานะของสมาชก ความดงาม รวมท งก อใหเก ดความสงบสขและ ความเจรญในตวคน วชาชพ และสงคม1

1 ผสนใจอาจศกษารายละเอยดเพมเตมไดจาก วรยา ชนวรรณโณ (บรรณาธการ) (2546). จรยธรรมในวชาชพ และ กหลาบ

รตนสจธรรม (2546). การศกษา วเคราะห สงเคราะห ภาพรวมจรรยาบรรณวชาชพในประเทศไทย (ในรายการอางองทายบท)

Page 103: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ101

ขอบงคบของขาราชการพลเรอน วาดวยจรรยาบรรณของขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2537 ประกาศ ใช เม อว นท 9 ม นาคม 2537 ได ม การกำหนด จรรยาบรรณตอตนเอง และจรรยาบรรณตอหนวยงาน ซ งล วนม งหมายให ข าราชการพลเร อนพ งเป น ผ มศลธรรมอนดและประพฤตตนใหเหมาะสมกบ การเป นข าราชการ ปฏ บ ต หน าท ราชการด วย ความซ อสตยและไมแสวงหาประโยชนโดยมชอบ ในกรณทวชาชพใดมจรรยาบรรณวชาชพกำหนดไว กพงปฏบตตามจรรยาวชาชพน นดวย นอกจากน น ขาราชการพลเรอนพงมทศนคตทด และพฒนาตนเองใหมคณธรรม จรยธรรม รวมทงเพมพนความร ความสามารถ และทกษะในการทำงาน เพอใหการปฏบตหนาทราชการ มประสทธภาพ ประสทธผลยงขน

6.2 การแกไขปญหาการคอรรปชนโดยใช

หลกธรรมาภบาล

ธรรมาภบาล แปลจากภาษาองกฤษวา Good Governance เปนศพทใหมในวงการวชาการทใชกนมาหลงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 มผใหคำนยามความหมายของ Good Governance ไวหลายประการ เชน วธการปกครองทด การบรหารจดการทด สประศาสนการ ธรรมรฐและธรรมราษฎร ธรรมาภบาล หรอบรรษทภบาล เปนตน บวรศกด อวรรณโณ (2545) ไดกลาวไวในคำนยมของหนงสอแปลชอ ธรรมาภบาล :การบรหารการปกครองทโปรงใสดวยจรยธรรม วาธรยทธ บญม ไดบญญตคำวา “ธรรมรฐ” ซงแพรหลายอยในชวงตนกอนทราชบณฑตยสถานจะบญญตศพทนข นใหมใหเรยกวา“วธการปกครองทด” ซงกไมนยมแพรหลายเทาทควร ดงจะเหนไดจากระเบยบสำนกนายกรฐมนตรทประกาศใชในเรองน ยงหนไปใชคำวา “วธการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด แตคำหลงกไมตดปากวงการวชาการอกเชนกนคำทดเหมอนจะใชแพรหลายในเวลานคอ “ธรรมาภบาล”

โดยสาระ ธรรมาภบาล คอองคประกอบททำใหเก ดการจดการอยางมประสทธภาพ มคณธรรม โปรงใส ยตธรรมและตรวจสอบได เพอสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทดใหเกดขนทกภาคของสงคม อดม มงเกษม (2545) ไดกลาววา จำเปนตองรวมดำเนนการอยางตอเนอง ทงในระยะเฉพาะหนา ระยะปานกลาง และระยะยาว โดยตองมการปฏรป 3 สวน โดย 1) ภาครฐจะตองมการปฏรปบทบาท หนาท โครงสราง และกระบวนการทำงานของภาครฐ ใหเปนกลไกการบรหารทรพยากรของสงคมใหโปรงใส ซอตรง เปนธรรม มประสทธภาพ ประสทธผล และสมรรถภาพสงในการนำบรการของรฐท มคณภาพไปส ประชาชน โดยเนนการเปล ยนทศนคต คานยม และวธการทำงานของเจาหนาทรฐ ใหถอประโยชนของประชาชนเปนจดมงหมายในการทำงาน 2) ภาคเอกชนตองมการปฏรปและสนบสนนใหภาคธรกจมกตกาการทำงานทโปรงใส รบผดชอบตอผถอหน ซอตรงเปนธรรมตอลกคา มมาตรฐานในการใหบรการ และสามารถทำงานกบภาครฐและภาคประชาชนอยางราบร น ไววางใจกน และ 3) ภาคประชาชน ตองสรางความตระหนกตงแตปจเจกบคคลถงระดบกลมประชาคม ในเรองสทธ หนาท และความรบผดชอบทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง เพอเปนพลงของประเทศทมคณภาพ มความรความเขาใจในหลกการการสรางกลไกการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด (สมฤทธ ยศสมศกด, 2549 : 295-297)

ในบทความเรอง “การบรหารกจการบานเมอง ทด : แนวคดและประสบการณในภาคราชการไทย” อรพนท สพโชคชย (2547) ไดนำกรอบความคด และคำน ยามความหมายของธรรมาภ บาล ใน ความหมายสากล ไปสขอสรปในการจดองคประกอบ และคณลกษณะในเชงการบรหารจดการบานเมองทด 6 ประการ คอ

คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย

Page 104: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.102

1) การมสวนรวมของสาธารณชน (Public

Participation)

2) ความส จร ตโปร งใส (Honesty and

Transparency)

3) พนธะความพรอมรบผดชอบตอสงคมและ

สวนรวม (Accountability)

4) ความชอบธรรมของกลไกทางการเมอง

(Political Legitimacy)

5) กฎเกณฑทยตธรรมและความชดเจน (Fair

Legal Framework and Predictability) และ

6) ประสทธภาพและประสทธผล (Efficiency

and Effectiveness) และไดนำเสนอการบรณาการ

ธรรมาภบาลสภาคราชการ โดยกลาววาในระยะแรก

คณะร ฐมนตร ได ม การออกระเบ ยบสำนกนายก

รฐมนตรวาดวยการบรหารกจการบานเมองและสงคม

ทด พ.ศ. 2542 ซงมผลใชบงคบเมอวนท 30 สงหาคม

2542 แมวาขาราชการหลายสวนเรมเขาใจและคนเคย

กบหลกการบรหารกจการบานเมองทดขนบางแลว แต

ผลในทางปฏบตท เปนรปธรรมกยงอย ในวงจำกด

ดงนน ในป พ.ศ. 2546 คณะรฐมนตรจงไดมมตให

ยกเลกระเบยบสำนกนายกรฐมนตรดงกลาวเสย และ

ไดนำหลกการตาง ๆ ของธรรมาภบาลไปบรรจไวใน

มาตรา 3/1 ของพระราชบญญตระเบยบบรหาร

ราชการแผนดน (ฉบบท 5) พ.ศ. 2545 และไดม

การจดทำเปนพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและ

วธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ซงได

ประกาศใชในเวลาตอมา

โดยสรปแลว ความพยายามสรางธรรมาภบาล

ในภาคราชการของไทย คอการกำหนดใหสวนราชการ

ตาง ๆ ตองปรบปรงวธการบรหารราชการ และการให

บรการสาธารณะเปนไปตามหลกการบรหารกจการ

บานเมองทด ซงมเปาหมายหลกเพอใหสวนราชการ

พฒนาระบบ รปแบบ กระบวนการบรหารงานและ

การใหบรการสาธารณะใหมมาตรฐานเทาเทยมสากล

และมคณภาพสงขน

7. สรป

การทจรตคอรรปชน ซ งมความหมายเดยว

กบการฉอราษฎรบงหลวง หรออาจเรยกงาย ๆ วา

คอรรปชนนบเปนปญหาสงคมทนาหนกใจมากทสด

เรองหนงของประเทศไทย เพราะยากแกการปองกน

และปราบปราม เน องจากหาขอมลท แท จร งได

คอนขางยาก เราอาจพบดวยตนเองในบางเรองและ

หลาย ๆ เร องกมการรายงานขาวทางส อมวลชน

ความเสยหายโดยรวมทเกดขนทวประเทศมจำนวน

แทจรงเทาไรยอมไมมทางรไดอยางถกตอง ผหวงใยใน

อนาคตของประเทศเปนจำนวนมากตางกตระหนกวา

เปนปญหาทใหญหลวงมาก เปรยบเทยบเหมอนมะเรง

รายทกำลงขยายตวแผซานเขาไปในรางกายของผปวย

หากจะรกษาชวตไวจะตองใชวธการรกษาทตรงจด

รวดเรว และรนแรง หลายคนทมองโลกในแงราย อาจ

คดวาคงไมมทางทจะปราบคอรรปชนในประเทศไทย

ใหหมดสนไปได เพราะคอรรปชนไดกลายเปนสวน

หนงของวฒนธรรมไทยไปแลว (ปกรณ มณปกรณ,

2549)

การพจารณาวาการกระทำใดจะเปนการคอรรปชนหรอไม จงมรากฐานมาจากคานยม บรรทดฐาน และวฒนธรรมของสงคมในแตละชวงเวลา

Page 105: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ103

ปญหาการท จร ตคอร ร ปช น ซ งต อมาได

ครอบคลมถงเร องผลประโยชนทบซอน ทำใหเกด

ความเสยหายทงตอเศรษฐกจ การเมอง สงคมและ

วฒนธรรมอยางรนแรง คอ ทำใหมการเรงรดใชจาย

ทรพยากรธรรมชาต สาธารณสมบต งบประมาณ ฯลฯ

เพ อผลประโยชนระยะส นของน กการเม องและ

พรรคพวกซงเปนคนกลมนอย มากไปกวาผลประโยชน

ระยะยาวของประชาชนสวนใหญ การเรงรดทำลาย

ทรพยากรเพอผลตสนคาและบรการแสวงหาผลกำไร

สงสดของเอกชน ทำใหเกดการทำลายสภาพแวดลอม

การขาดสมดลในระบบนเวศนการขาดสมดลระหวาง

เมองกบชนบท การกระจายรายไดและทรพยสนทไม

เปนธรรม ปญหาความยากจน และปญหาทางสงคม

และวฒนธรรมอน ๆ เชน คานยมทเหนแกเงน เหนแก

การบรโภค และเหนแกตว เปนตน (วทยากร เชยงกล,

2549 : 34-35)

ผ เข ยนไดแจกแจงประเภทตาง ๆ ของการ

ทจรตคอรรปชน ซงจะเหนไดวา การคอรรปชนไดม

การพฒนาใหมกรรมวธทสลบซบซอนยงขน การทจรต

คอรรปชนในหลายกรณ ผทจรตคอรรปชนอาจจะใช

วธการโกงหลายรปแบบไปพรอม ๆ กน และการ

คอรรปชนในรปแบบหนงมกสงผลใหเกดการคอรรปชน

ทเกยวเนอง เปนกระบวนการ เปรยบเสมอนมะเรงราย

ทมการแพรขยายตวอยางรวดเรวในรางกายคนไข

อยางไรกตาม สงทสงคมสวนรวมยงทำความ

เขาใจไดยาก คอ การทจะพจารณาวาการกระทำใดท

ถอวาเปนการทจรตคอรรปชนหรอไม อยางไร ทงน

เนองจากพฒนาการของการคอรรปชน ไดครอบคลม

เกยวของกบเรองของผลประโยชนทบซอน ดงนน การ

พจารณาวาการกระทำใดจะเปนการคอรรปชนหรอไม

จ งม รากฐานมาจากค าน ยม บรรท ดฐาน และ

วฒนธรรมของสงคมในแตละชวงเวลา จนทำใหรสก

เหมอนกบวา การทจรตคอรรปชนเปนเรองธรรมดาใน

สงคมไทย เนองจากวฒนธรรมของสงคมไทยเปนเรอง

นายกบบาว ผใหการอปการะกบผรบการอปการะ แต

นกวชาการเชอวา ในความเปนจรงแลว การทจรต

คอรรปชนเปนเรองของการจดการทางสงคมทคนใน

สงคมตาง ๆ สามารถแกไขปองกนและปราบปรามได

ในปจจบน หลายประเทศแกไขปญหานได ประเทศไทย

ก ม หนทางแก ไขได ถ าประชาชนตระหน กถ ง

ปญหาทวาการทนกการเมอง เจาหนาทรฐคอรรปชน

ทำใหประเทศชาตเส ยหายไดมากเพยงใด และ

ประชาชนกลาลกขนมารวมมอกนปองกนการทจรต

คอรรปชนและปญหาผลประโยชนทบซอนอยางจรงจง

(วทยากร เชยงกล, 2549 : 178)

บทความน ผเขยนไดนำเสนอแนวทางการแกไข

ปญหาการทจรตคอรรปชนใน 2 ระดบ คอระดบ

ปจเจกบคคล คอการสรางภมคมกนทางดานจรยธรรม

และจรรยาบรรณวชาชพ และระดบสงคมไดแก การ

ประยกตใชแนวคดหลกธรรมาภบาล ซงแนวคดตาง ๆ

ทกลาวลวนปรากฏหรอมอยในสงคมไทยแลวทงสน

ขนอยกบวาทกฝายตองรวมดำเนนการอยางจรงจง

และตอเนอง ตงแตระดบครอบครว โรงเรยน องคการ

ประชาคม และสงคมภาพรวม เพอสรางระบบบรหาร

กจการบานเมองและสงคมทดใหเกดข นในทกภาค

สวนของสงคม

คอรรปชน ธรรมาภบาล และจรยธรรมในสงคมไทย

Page 106: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.104

กหลาบ รตนสจธรรม และคณะ. (2546). การศกษา วเคราะห สงเคราะห ภาพรวมจรรยาบรรณ วชาชพในประเทศไทย. กรงเทพฯ

:ภาพพมพ.

จรส สวรรณเวลา. (2546). จดบอดบนทางสธรรมาภบาล : บทบาทของบอรดองคการมหาชน. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ไชยวฒน คำช และคณะ. (2545). ผแปล. ธรรมาภบาล : การบรหารการปกครองทโปรงใสดวย จรยธรรม. กรงเทพฯ : นำฝน.

ชยวฒน สรวชย. (2546). ธรรมาภบาลกบคอรรปชนในสงคมไทย. กรงเทพฯ : สถาบนวถทรรศน.

ธรรมเกยรต กนอร. (2546). “ปมหลงการกนสนบนกบสงคมไทย” ใน ชยวฒน สรวชย. (บรรณาธการ). ธรรมาภบาลกบคอรรปชนใน

สงคมไทย. กรงเทพฯ : สถาบนวถทรรศน.

นวลนอย ตรรตน และกนกศกด แกวเทพ. (2545). การตอตานทจรตยาภาคประชาชน. กรงเทพฯ : ศนยศกษาเศรษฐศาสตรการเมอง.

ปกรณ มณปกรณ. (2549). “ปญหาสงคมไทย” ใน สมฤทธ ยศสมศกด และเอกวทย มณธร. (บรรณาธการ). มมมองสงคมไทยแบบ

บรณาการ. กรงเทพฯ : เวลดเทรด ประเทศไทย.

ประเวศ วะส. (2546). “ระเบยบวาระแหงชาตปฏรปสงคมไทย” ใน ชยวฒน สรวชย. (บรรณาธการ). ธรรมาภบาลกบคอรรปชนใน

สงคมไทย. กรงเทพฯ : สถาบนวถทรรศน.

ผาสก พงษไพจตร. (2546). “คอรรปชนสองรปแบบ” ใน ชยวฒน สรวชย. (บรรณาธการ). ธรรมาภบาลกบคอรรปชนในสงคมไทย.

กรงเทพฯ : สถาบนวถทรรศน.

เรองวทย เกษสวรรณ. (2549). ความรเบองตนเกยวกบรฐประศาสนศาสตร. กรงเทพฯ : บพธการพมพ.

วรยา ชนวรรโณ. (2546). (บรรณาธการ). จรยธรรมในวชาชพ. กรงเทพฯ : โรงพมพชวนพมพ.

วภาดา องสมาลน. (2546). “จรยธรรมในวชาชพขาราชการ” ใน วรยา ชนวรรโณ. (บรรณาธการ). จรยธรรมในวชาชพ. กรงเทพฯ

:โรงพมพชวนพมพ.

วทยากร เชยงกล. (2549). แนวทางปราบคอรรปชนอยางไดผล. กรงเทพฯ : สายธาร.

สมฤทธ ยศสมศกด. (2549). รฐประศาสนศาสตร : แนวคดและทฤษฎ. กรงเทพฯ : ธรรกมลการพมพ.

อรพนท สพโชคชย. (2547). “การบรหารกจการบานเมองทด แนวคดและประสบการณ ในภาคราชการไทย” เสนอในการประชมทาง

วชาการรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตรแหงชาต ครงท 5 (พ.ศ.2547) การเมองการบรหารของไทยในยคโลกาภวตน.

ระหวางวนท 1-2 ธนวาคม พ.ศ. 2547.

อดม มงเกษม. (2545). Governance กบการพฒนาขาราชการ. กรงเทพฯ : ไอเดยแสควร.

รายการอางอง

Page 107: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

“บรรษทภบาล” ทำไม และเพอใคร โดยมานดาซนเมอรแมน

Page 108: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.10�

หรอ Corporate Governance และ “ธรรมาภบาล” หรอ Good Governance

เปนคำฮตตดปากตงแตผบรหารระดบประเทศยนแมงเมาในตลาดหน! บรษทหรอองคกร

ไหนไมมสงน ดจะขาดคณคา ไรราคา ผบรหารกดไมนานบถอ ไมนายำเกรง ถงขนาดทม

นกลงทน แนวคณคาระดบเซยนประกาศวาจะไมลงทนในกจการใดทผบรหารไมม

“บรรษทภบาล”

แลวเจ า “บรรษทภบาล” ท ว าน ค ออะไร ทำอยางไรองคกรของเราจงจะไดมาครอบครอง และถาถามใหตรงใจยงขนไปอก คอ ถาบรษททำตามหลก “บรรษทภบาล” ทวานนแลวจะดจรงหรอ

“บรรษทภบาล” และ“ธรรมาภบาล” เปนเรองของ “กระบวนการ” ในการทจะควบคม กำกบดแล และขบเคล อนบรษทไปในทศทางท เช อวาดท ส ดสำหรบผถอหนและผมสวนไดเสยทกคนอยางถกตองและเปนธรรม ขออนญาตยำวา ตองทงถกตองและเปนธรรม ถกตองหรอถกกฎหมายแตไมเปนธรรมกใชไมได ในขณะเดยวกน จะคำนงถงแตความเปนธรรมโดยไมใหความสำคญกบความถกตองตามกฎหมายกไมเหมาะ

เรองของ “บรรษทภบาล” ไมใชนโยบายทพมพลงในรายงานประจำปหรอแถลงในทประชมผถอหน แตเปนหลกการและแนวคดทท งผ บรหารตองนำมาปฏ บ ต ภายใต การกำก บและตรวจสอบของ คณะกรรมการในฐานะทเปนผแทนผถอหน

ในอดต เรอง“บรรษทภบาล”อาจไมไดรบการเนนยำ หร อใหความสำคญมากนกเพราะธรก จ สวนใหญในประเทศไทยยงเปนลกษณะครอบครว แตเม อเศรษฐกจพฒนาไปถงระดบหน ง ตลาดทนม ความสำคญ และมบทบาทตอการพฒนาประเทศมากขน กจการมากมายเขาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยและดำเนนการระดมทนจากประชาชน แนวคดเรอง “บรรษทภบาล” จงยงมความสำคญมากขนและเปนหวใจหลกของการพฒนาตลาดทน

โดยธรรมชาต ผถอหนรายใหญทเปนเจาของกจการกบนกลงทนรายยอยมผลประโยชนท ขดกน ขอเสนอท ดท สดสำหรบผ ถอห นรายใหญอาจไมม การเสนอใหแกนกลงทนรายยอย นอกจากน ผถอหนรายใหญ มกจะเปนกรรมการบรหารดวย ทำใหมขอมลอนไซดของธรกจทนกลงทนรายยอยไมม

ในขณะเดยวกน นกลงทนรายยอยกพรอมทจะขายหนทนททไดกำไร หรอขาดทนจนอาจมองไดวา นกลงทนรายยอยไมใชผประกอบการ ขณะทผถอหนรายใหญเปนผประกอบการ

เวลามเร องตองตดสนใจในทประชมผถอหน ไมวาเรองไหน รายยอยกแพทกท เพราะมตทประชม ผ ถ อห นโดยท วไปแลวใชคะแนนเสยงแคเกนคร ง ของผ ถ อห นท เข าประช มก พอ ถ าเป นบร ษ ท จดทะเบยนในตลาดหลกทรพย ยงมกฎเกณฑ กตกาทเขามาชวยคานอำนาจผถอหนรายใหญเพอใหความ เปนธรรมตามสมควรแกผถอหนรายยอย แตถงกระนนกใชวาจะไมมคนพยายามเลยงภาษ หาชองวาง รโหวของกฎเกณฑตาง ๆ เพอหาประโยชนทอาจจะเปน ไปตามกฎหมายแตไมเปนธรรม

นอกจากน ผ ถ อห นและฝ ายจ ดการก ม ผลประโยชนขดแยงกนโดยธรรมชาต กจการกำไรมากหรอนอย ฝายจดการกอยากไดโบนสกอนโตเสมอ ในขณะทผ ถอห นอาจไมอยากจาย เพราะรายจายเหลานยอมสงผลกระทบตอกำไรของบรษทซงกคอสวนทผถอหนจะพงไดรบจากบรษททลงทนไปนนเอง

คำวา “บรรษทภบาล”

Page 109: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ10�

แมวาในทางกฎหมายและในทางทฤษฎ ผถอหนเปนผแตงตงกรรมการ และกรรมการไปแตงตงฝายจดการ แตผถอหนคนหรอกลมทตงกรรมการจรง ๆ แลว กคอผถอหนรายใหญนนเอง สทธขาดในการบรหารกจการจะอยในมอของกรรมการเปนสวนใหญ

ในตางประเทศ เขาเรยกวาเปนการแยกกนของ “ความเปนเจาของ” (Ownership) และ “อำนาจในการควบคมกจการ” (Control) ยงบรษทมขนาดใหญมาก มกจการในเครอมากมาย มผถอหนนบพน นบหมนราย ผถอหนยงมความรหรอขอมลเกยวกบบรษทนอยมาก เพราะกรรมการ โดยเฉพาะกรรมการบรหารและฝายจดการจะเปนคนตดสนใจกำหนดทศทางนโยบายและการดำเนนการเรองตาง ๆ ในแตละป จะพบกบ ผ ถอห นกแคคร งเดยวในวนประชมสามญประจำป นอกนน อยางดกรายงานความคบหนารายไตรมาสตามขอกำหนดของตลาด ซงหลายครงขอมลทแจง ผ ถ อห นทราบเป นข อมลท ไม ได ช วยไปต อยอด การวเคราะหอะไรไดเลย

อานมาถงตรงน หลายทานอาจถงบทสรปวา การลงทนในตลาดหลกทรพยนาจะเปนทางเลอกทเสยงเหลอเกน ในฐานะนกลงทนรายยอย เราจะไวใจใครได

ทานคดไมผดเลยคะ และนคอเหตผลวาทำไมเราตองใหความสำคญกบเร องของ“บรรษทภบาล” เพราะถาแนวคดและหลกการเรองน ไมเปนทยอมรบและยดถอปฏบตอยางจรงจงแลว โอกาสในการพฒนาตลาดทนของไทยจะลดลง

หลกการในเรอง “บรรษทภบาล”

ประกอบดวย ขอทหนง การปฏบตตอผถอหนอยางถกตอง

และเทาเทยม ทงคณะกรรมการและฝายจดการตองใหความสำคญกบผ ถ อห นและควรอำนวยความสะดวกตาง ๆ เพอใหผถอหนสามารถใชสทธของตนไดตามกฎหมาย

ขอทสอง ในการดำเนนการใด ๆ ตองคำนงถงประโยชนของผ มสวนไดเสยหรอ Stakeholder ท เกยวของทกราย ผถอหนอาจเปลยนใจขายหนวนใดวนหนง แตพนกงาน ลกคา คคา หรอแมแตชมชนทเราประกอบธรกจอยกมสวนสำคญในการดำเนนธรกจของเรา การทบรษทมงแตจะกอบโกยเพอประโยชนของผถอหน โดยไมใหความสำคญตอ Stakeholders กมกจะเปนความเจรญเตบโตทไมยงยน

ขอทสาม บทบาทของคณะกรรมการในฐานะทเปนผแทนผถอหนทงหมดของบรษท จงตองสอดสองการดำเนนงานของฝายจดการ (ซ งเปนผ ถ อห น รายใหญหรอตวแทนของผ ถ อห นรายใหญ) และ ตองพรอมทจะทวงตง ตรวจสอบ และคดคานการดำเนนงานใด ๆ ของฝายจดการทขดตอกฎหมายหรอไมเปนธรรม โดยคณะกรรมการตองคำนงถงประโยชนของบรษท ผถอหน และบรรดาผมสวนไดเสย

ขอทส องคกรควรดำเนนการใหม Code of Conduct หรอคมอในการบรหารงานและดำเนนการเพอใหกรรมการ ฝายจดการพนกงานนำไปยดเปนแนวทางในการปฏบต

ขอทหา การเปดเผยขอมลและความโปรงใส การตดสนใจทางธรกจเปนเรองทละเอยดออน และบอยคร งท ไมสามารถช ไดชดวาเปนการตดสนใจ ทดหรอไม เพราะถาคณะกรรมการหรอฝายจดการตดสนใจเรองไหนแลว ไดผลดตามทคาดไว คงไมมบรษทใดทตองลมละลายหรอขาดทน

ผเขยนเหนวาวธการทจะพสจนเจตนาทดและจรงใจของคณะกรรมการและฝายจดการวา ต งใจบรหารงานโดยความสจรต และคำนงถงประโยชนของผถอหนทกรายและผมสวนไดเสยทกราย คอการเปดเผยและรายงานขอมลทงในดานการเงนและดานอน ๆ อยางชดเจน ถกตอง ครบถวน

“บรรษทภบาล” ทำไม และเพอใคร

Page 110: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.10�

ถามองแนวทางปฏบตทดขางตนแลวยอนกลบมามองชวตจรงทเหนและเปนอย คงเหนวาไมใชเรองงาย ในเมอกรรมการอสระเองกมาจากการแตงตงของผ ถ อห นรายใหญ แม จะม การวางกฎเกณฑว า กรรมการอสระ หรอกรรมการตรวจสอบสำหรบบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยจะตองไมมความ เกยวพนกบฝายจดการและผถอหนรายใหญ แตคงไมมการเสนอตงกรรมการอสระทผ ถอห นรายใหญ หรอฝายจดการไมรจก

จรงๆ แลว สงคมไทยท งสงคมราชการและสงคมธรก จ ก ไม ใช ส งคมท กว างใหญมากมาย ผบรหารระดบสงสวนใหญรจกคนเคยกนทงทางตรงและทางออมเกอบทงนน แมในระยะหลงเราจะไดเหน “การห กด บ” ระหว างฝ ายจ ดการก บกรรมการ ตรวจสอบ แตกรณดงกลาวเปนเร องของขอยกเวน มากกวาทจะเปนหลก

ดงนน การทหลกการในเรอง “บรรษทภบาล” จะนำมาใชไดผล คนกลมแรกทตองเลงเหนประโยชน คอ ผถอหนรายใหญนนเอง ถาผถอหนรายใหญและฝายจดการไมเชอหรอไมเหนประโยชนของในหลกการน แมจะมกฎหมายบงคบ กใชวาจะเปนเร องงาย เพราะประเดนเรอง “ถกตองตามกฎหมายแตไมเปนธรรม” กมตวอยางใหเหนอยอยางสมำเสมอ

ทางออกของน กลงท นรายย อยในกรณท ผบรหารไมไดยดหลก “บรรษทภบาล” กคอการขายหนทง หรอไมลงทนในกจการนน ๆ ซงกองทนซงเปน ผเลนขาใหญในตลาดหลกทรพยหลาย ๆ แหง อยาง

ในบานเรา กองทนทใหญทสดคงหนไมพน กบข. กม นโยบายการลงทนวาจะไมลงทนในกจการทผบรหารไมม “บรรษทภบาล”

ไมไดเหนวาเมองไทยเรามการทำการศกษาเชงสถตหรอไมอยางไร แตในตางประเทศไดมการศกษาและเผยแพรผลการศกษาออกมา นตยสาร Forbes เคยทำการสำรวจแลวพบวา กจการทไดรบการยกยองวาม “บรรษทภบาล” สงสดมผลตอบแทนการลงทนใหผถอหนดทสด ในขณะทกจการทมปญหาเรองน เปนกลมกจการทมผลตอบแทนการลงทนตำกวากลมแรกอยางมาก ทางนตยสาร Business Weeks กเคยทำการศกษาในลกษณะทคลายกน แตใหนกลงทน และบรรดากองทนใหคะแนนเร อง “บรรษทภบาล” ของบรษทในตลาดหลกทรพยผลออกมากปรากฏวา บรรดาบรษททไดคะแนนด ๆ จากนกลงทนในเรองนเปนบรษททมผลประกอบการดมาก ๆ

แลวในเมองไทยละ มาดขอมลนดกวา บรษททปรกษา McKinsey เคยทำการศกษาและรายงานใน Global Investor Opinion Survey ในป 2002 วาบรรดาลกคากวารอยละแปดสบของ McKinsey ยนดทจะจาย Premium ใหกบราคาหนทผบรหารม “บรรษทภบาล” โดย Premium ทใหกนมตงแตรอยละสบเอดของราคาตลาด ไปจนถงรอยละสสบ!!!!!!

มาถงตรงน แมแตผถอหนรายใหญเองกนา

จะพอมองออกวาคมทจะยดหลก “บรรษท

ภบาล” เพราะเปนการเพมมลคาหนของกจการ

ทานไดอยางดและถกตองตามกฎหมายดวย

บรรษทภบาล และ ธรรมาภบาล เปนเรองของกระบวนการ ในการทจะควบคม กำกบดแล และขบเคลอนบรษทไปในทศทางทเชอวาดทสดสำหรบ ผถอหนและผมสวนไดเสยทกคนอยางถกตองและเปนธรรม

Page 111: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

บรรษทภบาลปลกไมขน เมอกำไรมเหนอภาพลกษณ โดยBusinessThai

Page 112: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.110

นบตงแตรเรมเมอป 2545 มบรษทยนยอมใหจดอนดบการกำกบดแลกจการแค 10-11

แหงปจจยหลกมาจากนกลงทนสนใจแตการเกงกำไรราคาหนอยางเดยวโดยไมไดใหความ

สำคญกบภาพลกษณขององคกรทมความมนคงนาเชอถอ เขาขายคนไทยลมงายถงวกฤต

เศรษฐกจของบรษทในตลาดหลกทรพยฯทเคยเกดขนมาเมอไมนานมาน

“สาเหตททำให บจ. ยงไมนยมใหจดอนดบการกำกบดแลกจการนนอาจจะเปนเรองใหมทเกดขนในประเทศไทยในเรองการจดอนดบการกำกบดแลกจการโดยองคกรกลางหรอคนกลางทไมไดมสวนไดเสย รวมท งยงเปนเร องใหมท เกดข นในโลก” ศ.ดร.วรภทร โตธนะเกษม กรรมการผจดการ บรษท ไทยเรทตงแอนดอนฟอรเมชนเซอรวส จำกด (ทรส) กลาวโดย บอกวานบตงแตป 2545 ททรสใหบรการการจดอนดบการกำกบดแลกจการ (Corporate Governance Rating : CG Rating) เปนตนมา มบรษทจดทะเบยน (บจ.) ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (ตลท.) ใหทรสทำการจดอนดบการกำกบดแลกจการแลว 10-11 แหง จากปจจบนท ม บจ. ในตลาดหลกทรพยฯ กวา 400 แหง

ศ.ดร.วรภทร บอกดวยวา เทาทตรวจสอบพบประเทศอนเดยเพ งมการจดอนดบการกำกบดแลก จการเพ ยง 3-6 ราย สถาบนจ ดอ นด บความ นาเช อถอสแตนดารดแอนดพวร (เอสแอนดพ) จดอนดบกำกบดแลกจการทวโลกเพยง 30 รายเทานน

นกลงทนยงใหความสำคญในเรองการจดอนดบความเช อถอของตราสารมากกวาการพจารณาถงอนดบการกำกบดแลกจการ เพราะเปนการวดถงความสามารถในการชำระหน ค น บางองค กรอาจสามารถดำเนนธรกจใหอยรอดไดแตไมสามารถชำระหนคนได แตโดยหลกการแลวนกทนควรจะซอหนในบรษทหรอองคกรทไดรบการจดอนดบการกำกบดแลกจการทดหรอในอนดบสง

ขอมลเปดกวางสงผลภาพลกษณ สาเหตท การจดอนดบการกำกบดแลกจการ

ไมไดรบความนยมจาก บจ. นน เกดจากหลายสาเหตดวยกน นางมนฤด ไตรตรงษทศนา ผอำนวยการฝายจดอนดบการกำกบดแลกจการ บรษท ทรส เรทตงฯ ยกตวอยางกรณท บจ. เองกไมมนใจวาผลการจดอนดบจะอยทระดบใด หากมการประเมนผลการจดอนดบแลวไดในอนดบทไมด กอาจจะเกดการเสย ภาพลกษณของบรษท หากผลอนดบไดคะแนนไมถง 7 บจ. ทใหทำการประเมนกจะตองเสยคาใชจายท เกดขนเอง

บจ. อาจกลวหรอเกดความกงวลวาจะตองเปดเผยขอมลมากเกนไป การจดอนดบของทรสเรทตงฯ นนจะคอนขางดรายละเอยดในเชงลกเพอทไดใหผลการจดอนดบมความนาเชอถอ ถกตอง สมบรณทสด รวมถงกลวการเปรยบเทยบในอตสาหกรรมเดยวกน อาจมผลตอเรองการแขงขนทางธรกจ ทงทบางกรณคะแนนการจดอนดบตางกนไมมากนก เชน 7.58 กบ 7.70

การจดอนดบเปนเร องความสมครใจ หลายองคกรจะมองขามหรอใหความสำคญนอย เพราะ ไมไดมผลตอราคาหน อาจเกดความวตกในเรองความยงยากทเตรยมขอมลใหเขาทำการประเมน และอาจไมตอสญญาการประเมน จากการท ไมไดรบสทธประโยชนทางภาษตอหลงจากสทธประโยชนหมดลง

บรรษทภบาลไทยถกเมน องคกรธรกจไมใหความสำคญ

Page 113: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ111

มาตรการ “ตลท.-ก.ล.ต.” ไรผล “บจ. จดอนดบการกำกบดแลกจการหรอไมนน

เปนเรองความสมครใจ” นางสาวโสภาวด เลศมนสชย รองผจดการ ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย กลาว และการพยายามสนบสนนให บจ. จดอนดบการกำกบดแลกจการกใหสทธพเศษทางภาษ ขยายสทธประโยชนท จะไดออกไปจนส นป 2548 จากเดมท สดสนไปเมอปลายป 2547

บจ. เองกสามารถปฏบตตามหลกการกำกบดแลทง 15 ขอ และเปดเผยผลการปฏบตเหตผลทไมสามารถปฏบตได หากมในแบบแสดงรายการขอมลประจำป (56-1) และรายงานประจำป

ตลาดหลกทรพยฯ พบวา ม บจ. ถงรอยละ 90 ปฏบตตามหลกการ 15 ขอไดแลว ป 2548 ตลาดหลกทรพยฯ จงศกษาเพมหลกการกำกบดแลกจการทดจากเดมทเสนอไว 15 ขอ เนนใหเปนไปตามแนวทางในระด บสากล การให รางว ล Best Corporate Governance Report ในงาน SET Awards ป 2548 ตลาดหลกทรพยฯ ยงคงนำผลประเมนการปฏบตตามหลกการ CG ทด15 ขอมาใช โดยอาจปรบรางวลใหเหมาะสมเป ดโอกาสให บร ษ ทขนาดกลางหร อ ขนาดเลกดวย

ท ปรกษาฝายวาณชธนกจรายหน งมองวาท ผานมาในการพจารณาถงการจดทำหนงสอชชวนเพอเสนอขายหนกไดมการนำเรองการกำกบดแลกจการ เขามารวมพจารณาในการจดทำ แตนกลงทนโดยทวไปมกไมใหความสนใจ มองวาการจดอนดบไมไดมผลทจะทำใหราคาหนหรอผลประกอบการปรบตวดขน ตามหลกของการคาทจะตองเนนในเรองกำไร

การเพ มค ณภาพของบร ษ ทท เสนอขาย หลกทรพยตอประชาชน (IPO) และบรษทจดทะเบยนจะเพ มความเขมงวดเร องคณภาพของระบบการ

ควบค มภายในและระบบบญช ในการพ จารณาอนญาตใหบรษทเสนอขายหลกทรพยตอประชาชน บรษทขนาดเลกปองกนและแทรกแซงการทำรายการทเกยวโยงกนของบรษทจดทะเบยนทมลกษณะเอารดเอาเปรยบผถอหนตรวจสอบพฤตกรรมทไมเหมาะสม เสนอแกไขกฎหมายให ก.ล.ต. มอำนาจกำกบดแลตลาดหลกทรพย

3 แนวทางแก ไข แนวทางในการสงเสรมให บจ. มการจดอนดบ

การกำกบดแลกจการนน นางมนฤดกลาววา ควรหรอไมทจะบงคบให บจ. ทกแหงตองทำการจดอนดบการกำกบดแลกจการ ซงเหนวาควรมการกำหนดให บจ. ทกแหงจ ดอนดบ เพ อเป นอกมาตรฐานหน งให นกลงทนพจารณา

นางสาวโสภาวด กลาววา ควรจงใจให บจ. เหนความสำคญของการจดอนดบเบองตนไดพดคย ก บทางสมาคมนกว เคราะหหล กทร พย แล ว ให น กว เคราะหให ข อมลเก ยวก บการจดอ นดบกบ นกลงทน เพ อใชเปนขอมลสวนหน งประกอบการตดสนใจ

นกวเคราะหมองวา การจดอนดบไมไดแสดงไดท งหมดว าจะสามารถเป นบรรษ ทภ บาลท ด ได ทง 100% บจ. ทไมไดจดอนดบการกำกบดแลกจการกไมไดแสดงวาจะไมไดเปนบรษททไมมบรรษทภบาลทดหรอดนอย หากจะใหมการบงคบกควรกำหนดระยะเวลา

นกวเคราะหชวยพฒนา ดร.กองเกยรต โอภาสวงการ ประธานกรรมการ

บรหาร บรษทหลกทรพยเอเชย พลส จำกด (มหาชน) มองวา ตลท., ก.ล.ต. และสภาธรกจตลาดทนใหความสำคญในเร องการพฒนาระบบบรรษทภบาลอยาง

บรรษทภบาลปลกไมขน เมอกำไรมเหนอภาพลกษณ

Page 114: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.112

ตอเนองอยแลวมการเนนในเร องการเปดเผยขอมล บรษทใดท ม บรรษทภบาลตำกควรจะถกลงโทษ จากระบบสงคมและนกลงทนสถาบน การจดอนดบ ตองพจารณาความพรอมในดานตาง ๆ คาใชจาย ในการดำเนนงาน การเพม จำนวนสถาบนทจะทำหนาทประเมนผลหรอใหบรการ

“ในอนาคตอาจจะบงคบ แตในตางประเทศไมมใครทำแบบน หลกใหญนาจะขนอยกบนกลงทนเอง ทจะตองใชวจารณญาณตดตามดการบรหารงานของผบรหาร แมมการจดอนดบแลวไดในระดบดแตอาจจะมการกลบหว 180 องศาได คนทถกตตราวาด กอาจจะเลวได นกลงทนตองดแลตวเอง”

นาจะใหมการจดอนดบของกองทนตาง ๆ ในประเทศอยางชดเจน เพอใหนกลงทนสามารถใชขอมลเปรยบเทยบเพอการตดสนใจ หากมการจดอนดบกองทนเกดขนแลวกเทากบเปนการพฒนาทางดานการตลาดทนทางหนงได สงผลดตอการลงทนอยางในตางประเทศ

นายวศ ษฐ องคพ พ ฒนกล รองกรรมการ ผจดการ ฝายวเคราะหหลกทรพย บรษทหลกทรพย ทรนต จำกดบอกวานกวเคราะหใหความสำคญในเร องบรรษ ทภ บาลอย างต อ เน อง แนวทางท นกวเคราะหสามารถชวยพฒนาระบบบรรษทภบาลอาจดำเนนการไดในหลายแนวทาง เชน รวมมอกนของนกวเคราะหในการชวยตดตามขอมลตาง ๆ เพอปองกนการเอาเปรยบนกลงทนรายยอย ซงในระยะยาวจะสรางความมนใจ ความนาเชอถอใหกบตว บจ. เอง และภาพรวมในการลงทนตอตลาดหลกทรพย

นายประสงค ว น ยแพทย รองเลขาธ การ ก.ล.ต.มองวา ปจจบนม บจ. สามารถปฏบตไดเปนจำนวนมากมทงบรษททดและไมด ยากททำใหทก บจ. ปฏบตตามไดท งหมด บจ. ท ไมปฏบตตาม หลกการไมไดหมายความวา หลกการธรรมภบาลททาง ก.ล.ต. และ ตลท. วางไวไมประสบความสำเรจ

นกลงทนเมนคณคาบรรษทภบาล บรษททรส เรทตงฯ มการสมมนาเรอง “บรรษท

ภบาลในมมมองของนกลงทนสถาบนไทย” เมอวนท 3 มถนายน 2547 มการสรปผลวจย และทำการสำรวจความเหนผ ร บผดชอบบรหารเงนลงทนของบรษท หลกทรพยจดการกองทนรวม กองทนบำเหนจบำนาญขาราชการ และสถาบนการเงนรวม 30 แหง พบวา รอยละ 95 เหนความสำคญของการมบรรษทภบาล ทด

ขณะทนกลงทนเมอจะซอขายหนของ บจ. ใดนกลงทนจะใหความสำคญกบผลประกอบการในอดตและความสามารถในการสรางกำไรในอนาคตมากทสด รองลงมา คอเรองคณภาพและความนาเชอถอของขอมลทเปดเผย ตามดวยเรองสภาพคลองของหน และการทำหนาทของคณะกรรมการและคณะผบรหาร มนกลงทนเพยงรอยละ 3 ใชปจจยดานบรรษทภบาลเปนปจจยหลกในการพจารณาลงทน และรอยละ 87 ใชเปนเพยงปจจยประกอบเทานน

พรอมทงยงตงขอสงเกตอกดวยวา 1 ใน 3 ของกลมตวอยางกยงลงทนในบรษททมผลประกอบการ ทด ถงแมจะมลกษณะของบรรษทภบาลทไมด

Page 115: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สถานการณ ปญหาการคอรรปชน

Page 116: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.114

โดยทวไปคำวา “คอรรปชน” (Corruption) ภาษาไทยใชคำวา “ทจรต” หมายถง

“การฝาฝน การละเมดกฎหมาย และจรยธรรม รวมถงการละเวนการปฏบตหนาท

ทจะตองกระทำดวย” 1 ความหมายทใชกนอยางแพรหลายคอ “การใชอำนาจในตำแหนง

หนาทของเจาหนาทของรฐโดยไมถกตองเพอประโยชนทมควรไดสำหรบตนเองหรอผอน” 2

แสดงใหเหนถงแนวความคดวาการคอรรปชนนนเกดจากการใชอำนาจในตำแหนงหนาท

มใชการใชอำนาจสวนบคคลแสวงหาผลประโยชนสวนตว

สำหรบภาคธรกจเอกชน “การคอรรปชนในภาคเอกชน” อาจหมายถง “การท กรรมการหรอ ผบรหารใชอำนาจในตำแหนงหนาททไดมาจากผถอห นหรอตวแทนผ ถ อห นในการบรหารและดำเนนนโยบายของบรษทเพอแสวงหาประโยชนสวนตน” 3

นกวชาการไดใหแนวคดเรองการคอรรปชนวา การแสวงหาผลประโยชนโดยมไดจำกดเฉพาะตวเงน อาจเปนประโยชนอยางอนดวย ตวอยางเชน การมอบหนไมระบชอผถอหรอการไดรบสวนลดในการซอสนคาหรอบรการ เปนตน

การคอรรปชนในภาคเอกชน (ก)ความเปนมาในอดต

ระบบธรกจของประเทศไทยในอดตมลกษณะพ นฐานมาจากบรษ ทหร อธ รก จครอบครว ซ งม โครงสรางการถอหนกระจกตวอยในมอของผกอตงบรษทและสมาชกในครอบครวเปนสวนใหญ มการดำเนนธรกจแบบเบดเสรจ ทำใหการตดสนใจรวดเรว การบรหารงานมความคลองตวสง สงผลใหกจการบรษทมผลกำไรและเตบโตอยางรวดเรว ซงในระยะ

แรกธรกจเอกชนดงกลาวยงไมค อยมปญหาการ คอรร ปชนปรากฏใหเหนมากนก การคอรร ปชน ภาคเอกชนในระยะแรกคงจำกดอยในวงแคบ ๆ เปนเรองของการไมซอสตยในการประกอบธรกจทมการเอาเปรยบผ บรโภค การคากำไรเกนควร หรอการยกยอก ฉอโกงของพนกงาน หรอผบรหารทมตำแหนงหนาททมโอกาสจะกระทำได การคอรรปชนในภาคธรกจเอกชนในระยะแรก ๆ จงไมคอยปรากฏเปนขาวทไดรบความสนใจมากนก

(ข) สถานการณการคอรรปชนในภาค

เอกชนของไทยในปจจบนมลกษณะดงน

1) การคอร ร ปช นในห างห นส วน บร ษ ท น ต บ คคล ได แก การท น ต บ คคลน นกระทำการ คอรรปชนเพอหวงผลประโยชนตอบแทนแกนตบคคลนนเอง หรอการทกรรมการ หรอผบรหารของนตบคคลนนคอรรปชน ยกยอก ฉอโกงนตบคคลนนเอง หรอ ผถอหน การตบแตงบญชเพอปกปดการคอรรปชน การทำบญช 2 ชดมตวเลขไมตรงกน และการไมออกใบเสรจใหแกผ ซ อ และการคอรรปชนเก ยวกบการ เสยภาษ เปนตน

ความหมายและแนวคดเรองการคอรรปชน

1แสวง บญเฉลมวภาส, การบงคบใชกฎหมายเพอปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในประเทศไทย , คณะนตศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร, พ.ศ. 2544, น.3 2สรปสาระสำคญจากอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานการคอรรปชน 3เดอนเดนนคมบรรกษและรตกนกจตมนชยธรรม, การสมมนาเรอง สงคมโปรงใสไรทจรต กลมท 5 บรรษทภบาล

“การคอรรปชนในภาคธรกจกบบรรษทภบาลในประเทศไทย”, สถาบนเพอการพฒนาประเทศไทย, น.2

Page 117: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ115

กรณบรษทมหาชนจำกดนนยงมการคอรรปชนทเกดจากการทกรรมการหรอผ บรหารใชอำนาจในตำแหนงหนาทแสวงหาผลประโยชนใหแกตนเองและพวกพอง เครอญาต แทนทจะทำเพอประโยชนของบรษท หรอผถอหนทกราย ซงทพบมากมดงน 4

ก) การปลอยเงนกใหแกคนทร จก (Conneted Lending) โดยไมมหลกทรพยคำประกน ท เรยกวา Clean Loan ซงเปนกรณทบรษทมหาชนจำกดบางแหงมผลประกอบการไดกำไรสงมาก แตกลมผถอหนรายใหญไมตองการนำผลกำไรมาแบงปนผลใหแกผถอหนรายยอยมากนก จงหาวธการตาง ๆ ทจะถายโอนผลกำไรออกไปกอนท จะนำมาเฉล ยปนผลแกผ ถอห น วธการหนง ไดแก การอนมตใหปลอยเงนก หรอใหเครดตแกนตบคคลทผถอหนรายใหญเปนเจาของหรอใหเครอญาตของตนกยมเงนไป โดยไมประสงคทจะตดตามเง นคน การปลอยก ด งกลาวมเพ ยงการ คำประกนโดยบคคล ซงมความเสยงสง ทำใหคงเหลอผลกำไรนำมาเฉลยแบงปนผลนอยลง

ข) การถายโอนกำไรระหวางบรษท (Siphoning of Company Fund) มกเปนการถายโอนกำไรจากบรษททมผ ถอห นรวมทนหลายรายไปยงบรษททม ผถอหนรายใหญเปนเจาของเพยงกลมเดยว ซงการถายโอนกำไรดงกลาวจะทำใหผถอหนรายใหญไมตองแบงปนผลกำไรใหแกผรวมทน หรอกลมผถอหนรายอน ๆ เชน เมอมผลประกอบการดมกำไรมาก ผถอหนรายใหญกขอใหบรษทไปรวมลงทนในบรษททผถอหนรายใหญเปนเจาของ กอนทจะนำผลกำไรมาแบงปนใหแกผถอหน ทำใหไดรบสวนแบงผลกำไรนอยกวา ทควร เพราะกำไรสวนใหญถกถายโอนไปยงบรษทท

ผ ถอหนรายใหญเปนเจาของ หรอบางกรณกมการอนมตใหซ อวตถดบจากบรษทท ผ ถอห นรายใหญ เปนเจาของ ซงมราคาสงกวาทองตลาดมาก เพอทำกำไรใหแกบรษททผถอหนรายใหญเปนเจาของจำนวนสงมาก แตกลบทำใหบรษทแรกนนมผลกำไรนอยกวาทควรจะเปนมาก

ค) การใชขอมลภายในเพอประโยชนในการคา (Insider Trading) เนองจากกรรมการหรอผบรหารของบรษททราบขอมลเก ยวกบความเปนไปของบรษท ทำใหนกลงทนทใกลชดสามารถกำหนดทศทางการลงทนวาจะขายหน หรอซอหนของบรษท กอนทบรษทจะประกาศผลประกอบการ ทำใหนกลงทนททราบขอมลวงใน สามารถทำกำไรจากมลคาหนทแตกตาง ส วนนกลงท นท ไม ทราบข อมลวงในไม สามารถ เตรยมการไดทน

ง) การคอรรปชนในบรษทในรปแบบอน ๆ เชน การอนมตใหผลตอบแทนแกกรรมการ และผบรหาร สงเกนควร เชน การจายคาเบยประชมสงมาก การแจกห นในราคาพาร หร อใบจองห น หร อการท กรรมการหรอผบรหารคากำไรกบบรษทโดยการซอถกขายแพง เปนตน

2) การคอรรปชนในสถาบนการเงน ไดแก การทพนกงานคอรรปชน โดยยกยอกเงนในบญชลกคา ปลอมเอกสารการเบกถอนเงนออกจากบญชลกคา หรอการท ผ บร หารระดบสงคอรร ปชนโดยปลอมเอกสาร ยกยายถายโอนเงนของธนาคาร หรออนมต สนเช อใหแกพรรคพวกโดยทจรต ผดระเบยบหลกเกณฑของธนาคาร ซงเปนเหตใหเกดหนสญและอาจเปนเหตใหธนาคารและสถาบนการเงนหลายแหงไดรบ

สถานการณปญหาการคอรรปชน

4เดอนเดนนคมบรรกษและรจตกนกจตมนชยธรรม, เรองเดยวกน, น.8 - 9

Page 118: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.11�

ความเสยหายจนถงขนตองปดกจการลง และหลายแหงตองถกควบรวมกจการเขาดวยกน ตวอยางเชน การคอรรปชนของผบรหารระดบสงในธนาคารกรงเทพพาณชยการ จำกด (มหาชน) บรษทราชาเงนทน บรษทเงนทนหลกทรพย I.T.F. ซ งกอใหเกดความ เสยหาย นบหมนลานบาท และผบรหารระดบสงทคอรรปชนกไดหลบหนออกไปตางประเทศจนบางคดขาดอายความ

3) การคอรรปชนในลกษณะอนๆ นอกจากการคอรรปชนในหางหนสวน บรษท หรอนตบคคล และการคอรรปชนในสถาบนการเงนแลว ยงมการกระทำความผดอาญาในภาคเอกชนทอาศยเจตนา คอรรปชน อกหลายรปแบบ แตสวนมากจะเปนการกระทำความผดทมลกษณะทว ๆ ไป ซงจดวาเปน white collar crime เชน การคอรรปชนในการซอขายหลกทรพย หรอการปนหน ธรกจแชรลกโซ หรอการ กยมเงนอนเปนการฉอโกงประชาชน เปนตน

(ค) การคอรรปชนในภาคเอกชนของไทย

ในศตวรรษท21

การคอรรปชนในภาคเอกชนของไทยในศตวรรษท 21 คาดหมายวาจะมลกษณะดงน

1) มแนวโนมทจะกระทำความผดดวยวธการทสลบซบซอนมากยงขน โดยมการวางแผนปกปดการกระทำความผดไดอยางแนบเนยน และอาศยชองวางของกฎหมายทำใหเปนเพยงการผดสญญาทางแพงเทานน ซงกวาเหยอจะรตว กมการยกยายถายโอนทรพยสนทไดมาไปยงบคคลอนจนหมด

2) มส งบงช ผ กระทำความผดจะมการใชเทคโนโลยททนสมย เชน การโอนเงนทางคอมพวเตอร อนเตอรเนต หรอใชระบบการตดตอสอสารททนสมยกระทำความผดมากขน

3) มแนวโนมทจะรวมมอกนกระทำความผดเปนกล มขบวนการ หรอมการร วมมอกบองคกรอาชญากรรม และมลกษณะขามชาตมากขน เพอให

Page 119: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ11�

บรรลวตถประสงคในการกระทำความผด โดยเหนไดจากกรณการคอรรปชนทางการเงนและในตลาดทนทมการรวมมอกนระหวางกลมคนไทยกบนกธรกจหรอกลมทนตางชาต เมอไดผลประโยชนจนเปนทพอใจแลวกลมทนตางชาตกรบถอนตวออกไป สรางความเสยหายไวใหแกระบบเศรษฐกจเปนมลคามหาศาล

4) มแนวโนมทจะจดตงบรษท หรอนตบคคล เพออำพรางการกระทำความผดหรอมลกษณะเปนการกระทำความผดในรปหางหนสวน หรอบรษท ทเรยกวา Corporate Crime มากขน เชน ตงบรษทขนมาดำเนนกจการแลวขอสนเช อ หรอส งซ อสนคาโดยอาศยเครดต แลวยกยายเงน หรอทรพยสนออกไปยงบคคลอน หรอตงบรษทขนมาเพอรบถายโอนกำไรหรอเงนทนจากบรษทอนเขามา เปนตน

(ง)ความเสยหายจากการคอรรปชนในภาค

เอกชนของไทย

การคอรร ปชนในภาคเอกชนไดสร างความ เสยหายอยางมากแกระบบเศรษฐกจของประเทศไทย ปรากฏวา ระหวางป พ.ศ. 2535 - 2545 มการดำเนนคดคอรรปชนเกยวกบการเงนการธนาคารประมาณ 46 คด คดเปนจำนวนทนทรพยประมาณ 42,678 ลานบาท และมการดำเนนคดคอรรปชนเกยวกบตลาดทนประมาณ 59 คด คดเปนจำนวนทนทรพยประมาณ 9,179 ลานบาท สำหรบคดคอรรปชนเกยวกบบญชหางหนสวนบรษทระหวางป พ.ศ 2537 - 2541 มจำนวนประมาณ 3,539 คด รวมมลคาประมาณ 460 ลานบาท 5

ตารางแสดงความเสยหายทเปนตวเงนคดเปนรายปตงแตพ.ศ.2540-2543เฉพาะคดความผด

เกยวกบการเงนการธนาคารความผดเกยวกบหลกทรพยและการฉอโกงประชาชนของไทย6

พ.ศ.คดความผดเกยวกบการเงน

(xลานบาท)

คดเกยวกบหลกทรพย

(xลานบาท)

คดฉอโกงประชาชน

(xลานบาท)

2540 2541 2542 2543

26,500 8,460

7 480

243 123 1,320 4,187

n.a.* 192 4 30

35,447 5,873 226

5 สถาบนกฎหมายอาญา เอกสารสรปผลการสมมนาโครงการพฒนากระบวนการยตธรรมไทยกบปญหาอาชญากรรมทาง

เศรษฐกจ. 10 ป การดำเนนคดตลาดเงน ตลาดทนไทย : ประสบความสำเรจหรอลมเหลวเพยงใด. น.161 - 162 6ตวเลขไดมาจากการการสมมนา“10 ปการดำเนนคดตลาดเงน : ประสบความสำเรจหรอลมเหลวเพยงใด ซงรวบรวมจาก

กองบงคบการสบสวนสอบสวนคดเศรษฐกจ สำนกงานตำรวจแหงชาต สำนกงานอยการพเศษ ฝายคดเศรษฐกจและทรพยากร

สำนกงานอยการสงสด และสำนกงานคณะกรรมการกำกบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย, ปรากฏขอมลอยในเอกสารรายงาน

การสมมนาฯ น.161 - 163 n.a. = ไมมขอมล

สถานการณปญหาการคอรรปชน

Page 120: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.11�

สาเหตของการคอรรปชนมดงน7

1) โอกาส ปจจยท เอ อตอการคอรร ปชนท สำคญคอ การมโอกาสในการกระทำความผด เชน กฎหมายหรอระเบยบไมรดกมเพยงพอ มชองวาง ใหสามารถกระทำผดไดงาย หรอการขาดการควบคมบงค บบญชาอยางเข มงวดกเป นสาเหตท ทำให เกดการคอรรปชนไดงาย นอกจากนตำแหนงหนาท ทสำคญบางตำแหนงกมโอกาสทจะคอรรปชนไดงาย เชน ผจดการฝายสนเชอ พนกงานการเงนและบญช ตลอดจนผมอำนาจอนมตหรอใชดลยพนจตาง ๆ

2) สงจงใจ สภาวการณบางอยางอาจถอวาเปนส งจงใจใหเกดการคอรรปชนได เชน สภาวะ คาครองชพของผปฏบตงานทตำไมเพยงพอตอการครองชพ ปญหาหน ส นหรอการท ต องทำงานอย ภายใตอำนาจอทธพลของกลมบคคลทคอรรปชน หรอการทมผ เสนอทรพยสนเงนทองเปนจำนวนมากพอ ใหแกเจาหนาท ผ ปฏบตงานกถอวาเปนส งท จงใจ ใหเกดการคอรรปชนไดงาย

3) ความเสยงภย หากผปฏบตงานมอสระมากเกนไปโดยไมมการตรวจสอบจากบคคลอนจะมโอกาสคอรรปชนไดงาย เนองจากโอกาสเสยงทจะตรวจพบหรอถกจบไดนอย

4) ความซอสตย ถงแมในหนวยงาน หรอองคกรนนจะมกฎระเบยบรดกม มการตรวจสอบการทำงานอยางเครงครด ไมเปดโอกาสใหมการคอรรปชนได แตหากผ ปฏบต งานไมมความซ อสตยอยาง เพยงพอแลว การคอรรปชนกจะยงคงเกดขนไดเสมอ

ปจจยของการคอรรปชนมดงน8

(1) การขาดความโปรงใสและขาดการตรวจสอบ ความโปรงใสและการตรวจสอบไดนนมความเกยวของกบเรองสทธในการเขาถงขอมล โดยปกตการคอรรปชนของเจาหนาทของรฐ โดยเฉพาะอยางยงบรรดานกการเมองมกจะมการวางแผนสลบซบซอนเปนอยางด และไมสามารถตรวจสอบได เนองจากไมมกลไกการตรวจสอบเพยงพอทจะใชควบคมการใชอำนาจของบคคลเหลานน นอกจากน การทเจาหนาทของรฐมอำนาจในการใชดลยพนจตามตำแหนงหนาทของตนอยางกวางขวางโดยขาดมาตรการตรวจสอบทเพยงพอและขาดการถวงดลทเหมาะสม กอาจเปนการเปดโอกาสใหเจาหนาท ของรฐใชดลยพนจเพ อการคอรรปชนได

(2) การผกขาด ในกรณน เปนเร องของการคอรรปชนโดยเกยวของกบการทำธรกจ กลาวคอ เพอใหบรษทททำธรกจเกยวของกบการพฒนาตาง ๆ ทไดรบสมปทานไดทำงานในโครงการตาง ๆ โดยบรษทเหลานจะใชวธการใหสนบนแกเจาหนาทของรฐเพอใหบรษทของตนไดรบสทธผกขาดในการทำงาน

(3) การไดรบคาตอบแทนการทำงานทไมเหมาะสม ในเรองนมความเชอกนโดยทวไปวาความยากจนเปนปจจยหนงทกระตนใหเจาหนาทของรฐเลอกทจะคอรรปชนเพอใหตนมคณภาพชวตทดข น อยางไรกตาม มบางทานโตแยงความคดเชนนเหมอนกน เนองจากแมวาเจาหนาทของรฐบางคนจะไดรบคาตอบแทนการทำงานทสงแตกยงกระทำการคอรรปชน

สาเหตและปจจยของปญหาการคอรรปชน

7สธอากาศฤกษ2525: ดใน นพนธ พวพงศกร และคณะ ; รายงานการวจย เรอง คอรรปชนในวงราชการไทย : กรณศกษา

และยทธศาสตรการตอตานคอรรปชนในเชงเศรษฐศาสตร พ.ศ. 2543 น.18 8 ทวเกยรต มนะกนษฐ, รายงานการวจย เรอง “การพฒนากฎหมายปองกนและปราบปรามอาชญากรรมขามชาตทจดตงใน

ลกษณะองคกร (ระยะท 2) หวขอ “การฉอราษฎรบงหลวงและมาตรการในการตอตานองคกรอาชญากรรม” พ.ศ.2547, น.10

Page 121: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ11�

ดวยเหตน จงอาจกลาวไดวามลเหตของการคอรรปชนอยท ความโลภเปนสวนใหญ สวนอนเปนเพยงสวนประกอบ

(4) การขาดจรยธรรม กลาวคอ ในกรณท เจาหนาท ของรฐขาดความสำนกในจรยธรรมและ คณธรรมในการดำเนนชวตและการทำงานกมโอกาสสงท เจาหนาท ผ น นอาจถกชกจงใหไปกระทำการคอรรปชนไดงาย

(5) ความโลภ เปนสาเหตทเจาหนาทของรฐระดบสงและนกการเมองทรบคาตอบแทนการทำงาน ทสง และมฐานะทางสงคมและเศรษฐกจด แตกลบกระทำการคอรรปชน ทงน เนองจากความโลภของบคคลเหลานไมมขอบเขตจำกด ไมรจกความเพยงพอ การคอรรปชนจงเปนทางเดยวทสามารถสนองความตองการของบคคลเหลานได

มาตรการทางกฎหมายในการปองกน

และปราบปรามการคอรรปชนในภาคเอกชน

ขณะน ยงไมมกฎหมายท ใชบงคบกบการท

ผบรหารหรอพนกงานใชตำแหนงหนาทเรยกรบ หรอ

ยอมจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใด เพอกระทำ

การหรอไมกระทำการใดในหนาทอนเปนปรปกษตอ

ผลประโยชนของวสาหกจอยางเปนระบบ ดงเชน

มาตรการปองกนและปราบปรามการคอรรปชนใน

ภาครฐทไดกลาวมาแลว

ในสวนน จะกลาวถงมาตรการทางกฎหมาย

ในการปองก นและปราบปรามการคอร ร ปช นใน

วสาหกจตอไปน (1) หางหนสวน (2) หางหนสวน

จดทะเบยน (3) หางหนสวนจำกด (4) บรษทจำกด

(5) บรษทมหาชนจำกด9 (6) บรษทจดทะเบยนใน

ตลาดหลกทร พย (7) บร ษ ทหลกทร พย10 และ

(8) ธนาคารพาณชย โดยพจารณาจากกฎหมายท

เกยวของ กลาวคอ ประมวลกฎหมายอาญา ประมวล

กฎหมายแพงและพาณชย พระราชบญญตกำหนด

ความผดเกยวกบหางหนสวนจดทะเบยน หางหนสวน

จำกด บรษทจำกดและมลนธ พ.ศ. 2499 พระราช

บญญตการธนาคารพาณชย พ.ศ. 2505 พระราช

บญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535

และพระราชบญญตบรษทมหาชนจำกด พ.ศ. 2535

เนองจากบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย

และบรษทหลกทรพย ไดแก บรษทจำกด และบรษท

มหาชนจำกด และวสาหกจทประกอบกจการธนาคาร

พาณชยได ตองเปนบรษทมหาชนจำกดเทานน ดงนน

มาตรการทกฎหมายสรางขนเพอใชกบผบรหารของ

บรษทจำกด บรษทมหาชนจำกด จงสามารถนำมา

อนโลมใชกบบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย

บรษทหลกทรพย และธนาคารพาณชยไดดวย

9บรษทมหาชนจำกด คอ บรษทซงตงขนดวยความประสงคทจะเสนอขายหนตอประชาชน 10 บรษทหลกทรพย ไดแก บรษททประกอบธรกจการเปนนายหนาซอขายหลกทรพย การคาหลกทรพย การเปนทปรกษา

การลงทน การจดจำหนายหลกทรพย และการจดการกองทนรวม

สถานการณปญหาการคอรรปชน

Page 122: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.120

มาตรการทางกฎหมายในการปองกน

การคอรรปชนในภาคเอกชน

1. การปองกนการขดกนระหวางประโยชน

ของวสาหกจกบประโยชนสวนตวของผบรหาร

ประเทศไทยตระหนกวา การทผบรหารวสาหกจ

มผลประโยชนสวนตนขดกนกบประโยชนของวสาหกจ

อาจเปนชองทางใหเกดการใชตำแหนงหนาทแสวงหา

ประโยชนโดยทจรตได ประมวลกฎหมายแพงและ

พาณชย มาตรา 1038, 1066 และ 1168 และพระราช

บญญตบรษทมหาชนจำกด พ.ศ. 2535 มาตรา 86 จง

หามมใหผเปนหนสวนในหางหนสวนสามญ หางหน

สวนนต บ คคล และหางห นสวนจำกด หรอเปน

กรรมการบร ษ ทจำก ดและบร ษ ทมหาชนจำก ด

ประกอบกจการอนมสภาพอยางเดยวกนและเปนการ

แขงขนกบกจการทตนเปนผบรหารหรอเขาเปนหนสวน

ในหางหนสวนสามญ หางหนสวนนตบคคล หรอ

หางห นสวนจำกด หรอเปนกรรมการในบรษทท

ประกอบกจการอนมสภาพอยางเดยวกน และเปนการ

แขงขนกบกจการทตนเปนผบรหาร เวนแตไดรบความ

ยนยอมจากหนสวนหรอทประชมผถอหนแลว

มขอสงเกตวา กฎหมายทงสองฉบบดงกลาว

ไมไดกำหนดโทษทางอาญาสำหรบผบรหารทประกอบ

กจการแขงขน กฎหมายเพยงแตใหสทธหางหนสวน

สามญ หางห นสวนนตบคคล หางห นสวนจำกด

บรษทจำกด บรษทมหาชนจำกด ผเปนหนสวน และ

ผถอหนของกจการเดมฟองเรยกคาสนไหมทดแทนจาก

ผเปนหนสวนหรอกรรมการทประกอบกจการแขงขน

และกระทำให เก ดความเส ยหายแก ก จการของ

วสาหกจเทานน

สำหรบมาตรการลงโทษทางอาญาทเก ยวกบ

การมผลประโยชนขดกนนน มการนำมาใชเฉพาะใน

กจการบรษทมหาชนจำกดและธนาคารพาณชย

ในกรณ ดงตอไปน

ในกรณของบรษทมหาชนจำกด หากกรรมการ

ของบรษทมหาชนจำกดมสวนไดเสยโดยตรงหรอโดย

ออมจากสญญาทบรษททำขนในรอบบญช พระราช

บญญตบรษทมหาชนจำกด พ.ศ. 2535 มาตรา 88

และ 203 กำหนดใหกรรมการดงกลาวตองแจงให

บรษททราบโดยไมชกชาถงการมผลประโยชนใน

สญญาดงกลาว มฉะนนแลว จะตองรบผดมระวาง

โทษปรบไมเกนสองหมนบาท

นอกจากน กฎหมายฉบบเดยวกน มาตรา 89

และ 204 ยงหามมใหบรษทมหาชนจำกดใหกรรมการ

กยมเงนดวย กรรมการ กรรมการผจดการ หรอบคคล

ซงมอำนาจกระทำการแทนบรษทคนใด ฝาฝนขอหาม

น ตองระวางโทษปรบไมเกนสองหมนบาทหรอสองเทา

ของจำนวนเงนทกยม สดแตจำนวนใดมากกวา

ในกรณของธนาคารพาณชย พระราชบญญต

การธนาคารพาณชย พ.ศ. 2505 มาตรา 12, 43 และ

46 หามมใหธนาคารพาณชยดำเนนการดงตอไปน

(1) ใหสนเช อแกกรรมการ

(2) ประกนหนใด ๆ ของกรรมการ

(3) จายเงนหรอทรพยสนอ นใหแกกรรมการ

พนกงาน หร อลกจ างของธนาคารพาณชย เป น

“คอรรปชน”หมายถง “การฝาฝน การละเมดกฎหมาย และจรยธรรม รวมถงการละเวนการปฏบตหนาททจะตองกระทำดวย”

Page 123: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ121

คาตอบแทนสำหรบการกระทำหรอการประกอบ

ธรกจใด ๆ ของธนาคารพาณชยนอกจากเงนเดอน

เงนรางวล และเงนเพมอยางอนทพงจายตามปกต

(4) ขายหรอใหอสงหารมทรพยใด ๆ หรอ

สงหารมทรพยทมมลคารวมกนสงกวาทธนาคารแหง

ประเทศไทยกำหนดแกกรรมการ

(5) ซ อทรพยสนจากกรรมการ

กรรมการหรอบคคลใดรบผดชอบในการดำเนน

การของธนาคารพาณชยฝาฝนขอหามเหลาน ตอง

ระวางโทษจำคกท ไม เก นหน งป หร อปร บไมเก น

สามแสนบาท

2.การทำงบดล

การทำงบดลเป นอ กมาตรการหน งในการ

ปองกนการคอรรปชน เพราจะทำใหผถอหนสามารถ

ทราบสถานะทางการเงนของวสาหกจได กฎหมาย

ไทยจงไดกำหนดใหผบรหารวสาหกจประเภทบรษท

จำกดและบรษทมหาชนจำกดตองจดทำงบดลทกรอบ

สบสองเดอนเสนอตอทประชมผถอหนเพอพจารณา

โดยในงบดลตองมรายละเอยดเก ยวกบกำไรและ

ขาดทน จำนวนสนทรพยและหนสนของวสาหกจ และ

กำหนดใหตองมผ สอบบญชท ไดรบการแตงต งโดย

ทประชมใหญเปนผตรวจสอบความถกตองของงบดล

บรษทจำกด บรษทมหาชนจำกด หรอกรรมการ

คนใดท ฝาฝนไมจดทำบญชงบดล หรอไมจดใหม

ผ สอบบญชตรวจสอบงบดล หรอไมนำบญชงบดล

เสนอเพออนมตในทประชมใหญ ถอเปนความผดตอง

ระวางโทษตามกฎหมาย กลาวคอ ตามพระราช

บญญตกำหนดความผดเก ยวกบหางห นสวนจด

ทะเบยน หางหนสวนจำกด บรษทจำกด และมลนธ

พ.ศ. 2499 มาตรา 18 และ 25 ใหบรษทจำกด

ต องระวางโทษปร บไม เก นสองหม นบาท ส วน

กรรมการตองระวางโทษปรบไมเกนหาหมนบาท และ

ตามพระราชบญญตบร ษทมหาชนจำกด ผ แทน

นตบคคล กรรมการทรเหนเปนใจตองระวางโทษปรบ

ไมเกนสองหมนบาท

นอกจากน กรรมการ บรษทจำกด และบรษท

มหาชนจำกด มหนาท ตองจดสงรายงานประจำป

พรอมกบสำเนางบดลทไดรบการอนมตจากทประชม

ใหญผ ถอห นไปยงนายทะเบยนดวย การฝาฝนไม

ดำเนนการถอเปนความผด กลาวคอ ตามพระราช

บ ญญต กำหนดความผ ดเก ยวก บห างห นส วน

จดทะเบยน หางห นสวนจำกด บรษทจำกด และ

มลนธพ.ศ. 2499 มาตรา 28 ใหกรรมการตองระวาง

โทษปรบไมเกนหาหมนบาท และตามพระราชบญญต

บรษทมหาชนจำกด พ.ศ. 2535 มาตรา 127 , 191

และ 222 บญญตใหบรษทมหาชนจำกด ผ แทน

นตบคคล และกรรมการทรเหนเปนใจ ตองระวางโทษ

ปรบไมเกนสองหมนบาท

สำหรบกจการธนาคารพาณชย นอกจากตอง

ดำเนนการดงกลาวขางตนแลวพระราชบญญตการ

ธนาคารพาณชย พ.ศ.2505 มาตรา 16 กำหนดให

ธนาคารต อ งประกาศงบด ล ไว ในท เป ด เผย

ณ สำนกงานของธนาคาร และลงพมพในหนงสอพมพ

ดวย

สำหร บผ สอบบญช ซ งม หน าท ตรวจสอบ

ความถกตองของงบดล ประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 269 ไดกำหนดบทลงโทษผสอบบญชททจรต

ไว กลาวคอ ผสอบบญชทรบรองงบดล บญช หรอ

เอกสารอนใดเปนเทจ ตองระวางโทษจำคกไมเกน

สองป หรอปรบไมเกนสพนบาท หรอทงจำทงปรบ

สถานการณปญหาการคอรรปชน

Page 124: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.122

3.การตรวจสอบ

ในวสาหกจประเภทบรษทจำกด บรษทมหาชนจำกด และธนาคารพาณชยนอกจากการตรวจสอบงบดลดงกลาวแลวในขอ 2 กฎหมายยงกำหนดใหม ผ ตรวจสอบซงเปนบคคลภายนอกเขามาตรวจสอบการดำเนนการของผบรหารไดอก กลาวคอ

ในกรณของบรษท ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 1215 กำหนดใหผถอหนทมจำนวนรวมกนไมนอยกวาหน งในหาของจำนวนท งหมดรองขอตอรฐมนตรวาการกระทรวงพาณชยเพอแตงตงผตรวจสอบการงานของบรษทได

ในกรณบรษทมหาชนจำกด พระราชบญญตบรษทมหาชนจำกด พ.ศ. 2535 มาตรา 128 และ 129 ใหอำนาจนายทะเบยน (อธบดกรมทะเบยนการคา กระทรวงพาณชย) แตงตงผตรวจสอบบรษทมหาชนจำกด ในกรณ ดงตอไปน

(1) เมอผถอหนซงมหนนบรวมกนไดไมนอยกวาหนงในหาของจำนวนหนทจำหนายไดทงหมด หรอ ผถอหนไมนอยกวาหนงในสามของจำนวนผถอหนทงหมด รองขอใหแตงตงผตรวจสอบเพอตรวจสอบกจการและฐานะการเงนของบรษท และการดำเนนงานของคณะกรรมการบรหาร

(2) เม อมเหตอนควรสงสยวา กรรมการหรอ ผ บร หารของบร ษ ทดำเน นการผ ดว ตถ ประสงค ของบรษทหรอกระทำการทจรตตอบรษทหรอผถอหนของบรษท หรอการบรหารกจการของบรษทอาจกอใหเกดความเสยหายแกผถอหน

ในกรณธนาคารพาณชย พระราชบญญตการธนาคารพาณชย พ.ศ.2505 มาตรา 24 ใหอำนาจรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง และธนาคารแหงประเทศไทย แตงตงผตรวจการธนาคารพาณชยเพอตรวจสอบและรายงานกจการและสนทร พยของธนาคารพาณชย

ม า ต ร ก า ร ท า ง ก ฎ ห ม า ย ใ น ก า ร

ปราบปรามการคอรรปชนในภาคเอกชน

1.การถอดถอนกรรมการ

โดยท วไปแลว การถอดถอนผ บร หารของ

หางหนสวน หางหนสวนนตบคคล หางหนสวนจำกด

บรษทจำกด บรษทมหาชนจำกด เปนอำนาจของ

ผ ถ อห น หร อท ประช มผ ถ อห นแต กฎหมายได

กำหนดมาตรการพเศษในการถอดถอนผบรหาร ดงน

ก) ในกรณของบรษทมหาชนจำกด พระราช-

บญญตบรษทมหาชนจำกด พ.ศ.2535 มาตรา 85

บญญตวา “กรรมการตองปฏบตหนาทใหเปนไปตาม

กฎหมาย วตถประสงคและขอบงคบของบรษท ตลอดจน

มตท ประชมผ ถ อห นดวยความซ อสตยสจรตและ

ระมดระว งร กษาผลประโยชนของบร ษ ท” หาก

กรรมการกระทำการหรอละเวนกระทำการใด อนเปน

เหตใหบรษทไดรบความเสยหาย บรษทหรอผถอหนซง

มหนรวมกนไมนอยกวารอยละหาของหนทจำหนาย

ทงหมดจะขอใหศาลสงใหกรรมการคนนนออกจาก

ตำแหนงได และมสทธเรยกคาสนไหมทดแทนจาก

กรรมการคนนนดวย

ข) ในกรณของธนาคารพาณชยและของบรษท

หลกทรพย พระราชบญญตการธนาคารพาณชย พ.ศ.

2505 มาตรา 24 ตร และพระราชบญญตหลกทรพย

และตลาดหล กทร พย พ.ศ.2535 มาตรา 144

ให อำนาจธนาคารแห งประเทศไทย และคณะ

กรรมการกำกบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ตาม

ลำดบมอำนาจสงใหธนาคารพาณชยและบรษทหลก

ทรพยถอดถอนกรรมการได หากปรากฏวาการดำเนน

การของธนาคารอยในลกษณะอนอาจเปนเหตใหเกด

ความเสยหายแกประโยชนของประชาชน

Page 125: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ123

2.การดำเนนคดอาญากบผทคอรรปชน

ก) ผบรหารแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบดวยกฎหมาย

พระราชบญญต กำหนดความผดเก ยวก บ หางหนสวนจดทะเบยน หางหนสวนจำกด บรษทจำกด และมลนธ พ.ศ.2499 มาตรา 41 พระราชบญญตบรษทมหาชน จำกด พ.ศ.2535 มาตรา 215 และ พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 มาตรา 311 ตางบญญตเปนหลกการเดยวกนวา

บคคลใดซ งรบผดชอบในการดำเนนงานของหางหนสวนจดทะเบยน หางหนสวนจำกด หรอบรษทจำกด บรษทมหาชนจำกด บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย และบรษทหลกทรพย กระทำการหรอไมกระทำการเพอแสวงหาประโยชนทมควรไดโดยชอบดวยกฎหมายเพอตนเองหรอผอนอนเปนการเสยหายแกนตบคคลดงกลาว ตองระวางโทษ.

สำหรบอตราโทษสงสดทกฎหมายกำหนดคอ จำคกตงแตหาปถงสบป และปรบตงแตหาแสนบาทถงหนงลานบาท

แตในกรณทกรรมการ ผจดการ หรอบคคลซงรบผดชอบในการดำเนนงานของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย และบรษทหลกทรพย เปนผไดรบมอบหมายใหจดการทรพยสนของวสาหกจดงกลาวหรอทรพยสนท ว สาหกจดงกลาวเปนเจาของรวม อยดวย กระทำผดหนาท ของตนดวยประการใด ๆ โดยทจรตจนเปนเหตใหเกดความเสยหายแกประโยชนในลกษณะทเปนทรพยสนของวสาหกจนน พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 มาตรา 307 บญญตใหตองระวางโทษจำคกตงแตหาปถงสบป และปรบตงแตหาแสนบาทถงหนงลานบาท

ข) ผบรหารกระทำความผดเกยวกบเอกสาร

โดยท วไป การปลอม ทำลาย และซอนเรน

เอกสาร เปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 188 และ 264 โดยมอตราโทษสงสด คอ

จำคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอ

ทงจำทงปรบ

แตหากผกระทำความผดเปนผบรหารในหางหน

สวนจดทะเบยน หางหนสวนจำกด บรษทจำกด บรษท

มหาชนจำกด บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย

และบรษทหลกทรพย พระราชบญญตกำหนดความ

ผดเกยวกบหางหนสวนจดทะเบยน หางหนสวนจำกด

บร ษ ทจำกด และมลนธ พ.ศ.2499 มาตรา 42

พระราชบญญตบรษทมหาชน จำกด พ.ศ.2535

มาตรา 216 และพระราชบญญตหลกทรพยและ

ตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 มาตรา 312 กำหนดให

ตองรบโทษหนกขน โดยบญญตวา

บคคลใดซ งรบผดชอบในการดำเนนงานของ

วสาหกจดงกลาวกระทำหรอยนยอมใหกระทำการ

ดงตอไปน

(1) ทำให เส ยหาย ทำลาย เปล ยนแปลง

ตดทอน หรอปลอมบญชเอกสาร หรอหลกประกน หรอ

(2) ลงขอความเทจ หรอไมลงขอความสำคญใน

บญชหรอเอกสาร ถากระทำหรอยนยอมใหกระทำเพอ

ลวงใหวสาหกจดงกลาว ผเปนหนสวน หรอผถอหน

ขาดประโยชนอนควรไดตองระวางโทษตามกฎหมาย

โดยอตราโทษสงสดคอ จำคกตงแตหาปถงสบปและ

ปรบตงแตหาแสนบาทถงหนงลานบาท

สถานการณปญหาการคอรรปชน

Page 126: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.124

ค) ผบรหารยกยอกทรพย

ในกรณท ผ บรหารทำการยกยอกทรพยของว สาหกจ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 352 บญญตวา “ผใดครอบครองทรพยซงเปนของผอนหรอผอนเปนเจาของรวมอยดวยเบยดบงเอาทรพยเปนของตนเองหรอบคคลทสามโดยทจรต ผนนกระทำผดฐานยกยอกทรพยตองระวางโทษจำคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกพนบาท หรอทงจำทงปรบ”

แตหากผ กระทำผดเปนผ บร หารบร ษ ทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย และบรษทหลกทรพย บคคลนนตองรบโทษหนกขน เพราะพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 มาตรา 308 บญญตวา กรรมการ ผจดการ หรอบคคลใด ซงรบผดชอบในการดำเนนงานของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย และบรษทหลกทรพยครอบครองทรพยซงเปนของวสาหกจดงกลาว หรอซงวสาหกจ ดงกลาวเปนเจาของรวมอยดวยเบยดบงเอาทรพยนนเปนของตนหรอบคคลทสามโดยทจรต ตองระวางโทษจำคกตงแตหาปถงสบป และปรบตงแตหาแสนบาทถงหนงลานบาท

ง) การรบทรพยสนทไดมาจากการคอรรปชน

สำหรบทรพยสนท ไดมาจากการคอรร ปชนประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 33 ใหศาลมอำนาจรบทรพยสนดงกลาวได

แตหากการคอรรปชนเปนการกระทำความผดฐานยกยอกทรพยสนของวสาหกจ หรอความผดทกระทำโดยทจรต ตามพระราชบญญตการธนาคารพาณชย พ.ศ.2505 และพระราชบญญตหลกทรพย

และตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 ดงกลาวมาแลว พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการฟอกเงน พ.ศ.2542 มาตรา 49 ใหพนกงานอยการรองขอตอศาลให (1) ทรพยสนทไดมาจากการคอรรปชน (2) ทรพยสนทไดมาจากการจำหนาย จาย โอน ทรพยสนทไดจากการคอรรปชน และดอกผลจากทรพยสนในขอ (1) และ (2) ตกเปนของแผนดน

แนวโนมการพฒนามาตรการทาง

กฎหมายในการปองกนและปราบปรามการ

คอรรปชนในประเทศไทย อนส ญญาสหประชาชาตเพ อต อต านการ

คอรร ปชน (United Nations Convention against Corruption) ไดกำหนดหลกการพนฐานทสำคญหลายประการสำหรบประเทศภาคสมาชกในการอนวตการกฎหมายในประเทศใหสอดคลองกบอนสญญาฯ เมอพจารณาหลกการดงกลาวและกฎหมายภายในของประเทศไทย พบวาปจจบนประเทศไทยมกฎหมายรองรบหลกการสำคญในอนสญญาฯ แลว ดงน

1 . มาตรการปองกนการคอร รปชน

ตามอนสญญาฯ ไดกำหนดหลกเกณฑพนฐานใหรฐจดใหมหนวยงานตรวจสอบการคอรรปชนในภาครฐ ซงปจจบนประเทศไทยไดมการจดตงคณะกรรมการ ป.ป.ช. และศาลฎกาแผนกคดอาญาของผ ดำรงตำแหนงทางการเมอง เพอรบผดชอบเรองนโดยตรง อกท งมองคกรอสระอ น ๆ ท งในภาครฐและภาคเอกชนทรบผดชอบการปองกนและปราบปรามการคอรรปชนดวย ในเรองการจดทำประมวลจรยธรรม

การคอรรปชนภาคเอกชนในระยะแรกคงจำกดอยในวงแคบ ๆ เปนเรองของการไมซอในการประกอบธรกจทมการเอาเปรยบผบรโภค การคากำไรเกนควร หรอการยกยอก ฉอโกงของพนกงาน

Page 127: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ125

ของเจาพนกงานของรฐตามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานการคอรรปชน ขอ 9 นน เจาหนาทภาครฐของประเทศไทยทงตำรวจ อยการ ผพพากษา และเจาหนาท ฝ ายปกครองตางมกฎระเบยบในแตละ หนวยงานอยแลว ผทฝาฝนจะมโทษทางวนยและโทษทางอาญา เรองการจดซอจดจางในภาครฐทกำหนดไวในอนสญญาฯ ขอ 8 ปจจบนประเทศไทยมระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และพระราชบญญตวาดวยความผดเก ยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐ พ.ศ.2542 กำหนดแนวทางไวสอดคลองกบอนสญญาฯ แลว

2. การกำหนดใหการคอร รปชน เปน

ความผดอาญา เชน การใหสนบนเจาหนาทของรฐและการทเจาหนาท ของรฐยกยอกทรพยสนของรฐ กฎหมายไทยไดบญญตเกยวกบการกระทำความผดดงกลาวไวในประมวลกฎหมายอาญา และกฎหมายพเศษบางฉบบ เชน พระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐ พ.ศ.2542 ซงเอาผดทางอาญากบบคคลธรรมดาทเกยวของกบเสนอราคาตอหนวยงานร ฐท ได กระทำการเพ อประโยชนแกผ มสทธทำสญญากบหนวยงานของรฐโดยหลกเล ยงการแขงขนราคาอยางเปนธรรมหรอ โดยการเอาเปรยบหนวยงานของรฐ อยางไรกตาม ความผดฐานใหม ๆ ตามอนสญญาฯ เชน เรองการ ใหทรพยสนแกเจาหนาท ของรฐตางประเทศหรอ เจาหนาทขององคการระหวางประเทศ (Foreign Public Officials and Officials of Public International Organizations) ถอเปนเรองใหมทประเทศไทยจำตองตระหนกถงและพจารณาปรบเปล ยนกฎหมายในประเทศใหสอดคลองกบความผดฐานดงกลาว

3. การรบ ยด และอายดทรพยสน

ทเกยวของกบการคอรรปชน ตามกฎหมายไทยนนพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการฟอกเงน

พ.ศ.2542 ไดจดตงสำนกงาน ป.ป.ง. พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ.2542 ไดจดตงคณะกรรมการ ป.ป.ช. ขน และยงไดกำหนดหลกเกณฑโดยละเอยดเก ยวกบมาตรการยด อายด และรบทรพยไว ซ งมาตรการดงกลาวสอดคลองกบหลกการในอนสญญาฯ ขอ 31 แลว

4. มาตรการคมครองพยาน ปจจบนประเทศไทยมประมวลกฎหมายอาญาและพระราชบญญตค มครองพยานในคดอาญา พ.ศ.2546 ซ งมสาระสำคญสอดคลองกบอนสญญาฯ ขอ 32

5. การสงผรายขามแดน ประเทศไทยม พระราชบญญตสงผ ร ายขามแดน พ.ศ.2472 และ สนธสญญาเรองการสงผรายขามแดนกบตางประเทศรวม 10 ฉบบ อกท งกำลงจดทำพระราชบญญต ส งผ ร ายขามแดนฉบบใหม ซ งจะสอดคลองกบอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานการคอรรปชนมากยงขน

6. การโอนตวนกโทษ ประเทศไทยไดบงคบใชพระราชบญญตการปฏบตเพอความรวมมอระหวางประเทศในการดำเนนการตามคำพพากษาคดอาญา พ.ศ.2527 และสนธสญญาโอนตวนกโทษกบประเทศตาง ๆ กวา 20 ประเทศ ซงมหลกการสอดคลองกบขอ 45 ของอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานการคอรรปชน

7. การใหความชวยเหลอทางกฎหมาย

ซงกนและกนระหวางประเทศ ปจจบนประเทศไทยมพระราชบญญตความรวมมอระหวางประเทศในเรองทางอาญา พ.ศ.2535 และสนธสญญาความรวมมอระหวางประเทศในเร องทางอาญากบตางประเทศ รวม 10 ฉบบ ซงมหลกการสอดคลองกบอนสญญาฯ ขอ 46

สถานการณปญหาการคอรรปชน

Page 128: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.12�

หลกการใหมทสำคญตามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานการคอรรปชน ประเทศไทยกำลงศกษาแนวทางเพอปรบปรงกฎหมายหรอมาตรการภายในใหสอดคลอง

กบอนสญญาฯ มดงน 1. เทคนคการสบสวนสอบสวนพเศษ

ปจจบนประเทศไทยไดนำวธการขนสงภายใตการควบคม (Controlled Delivery) การดกฟงทางโทรศพทหร อเคร องม อทางอ เล กทรอน กส (E lectronic Survei l lance) และว ธ การล อซ อ (Undercover Aperation) มาใชในคดเก ยวกบยาเสพตด อยางไรกตาม ประเทศไทยยงไมไดนำมาตรการดงกลาวมาใชในคดเกยวกบการคอรรปชนดวย

2. มาตรการเกยวกบการคนทรพยสน(ReturnofAssets) อนสญญาฯ ขอ 57 ไดแบงการคนทรพยสนทเกยวของกบการคอรรปชนทถกรบแก ร ฐต างประเทศท ร องขอเป น 3 กรณ กล าวค อ (1) กรณเปนการยกยอกเงนของรฐตางประเทศ หรอเปนการฟอกเงนทเปนของรฐตางประเทศทถกยกยอก ใหคนเงนหรอทรพยสนนนแกรฐตางประเทศทเปนเจาของและรองขอ (2) กรณเปนทรพยสนทไดจากการกระทำความผดเกยวกบการคอรรปชน (Proceeds of Crime) ตามทระบไวในอนสญญาฯ ไมวาโดยทางตรงหรอทางออมใหคนทรพยสนดงกลาวแกรฐทรองขอ หากรฐนนสามารถแสดงกรรมสทธในทรพยสนเชนวา หรอเมอรฐทถกรองขอเหนวารฐทรองขอคนทรพยสนไดรบความเสยหายจรง และ (3) กรณทรพยสนทเก ยวของกบการคอรรปชนอ น ๆ อนสญญาฯ ให ดลยพนจแกรฐท ถกรองขอโดยใหพจารณาการคนทรพยสนทถกรบแกรฐทรองขอเปนลำดบแรก หรอจะคนทรพยสนเชนวาแกเจาของโดยชอบดวยกฎหมาย หรอจายเปนคาสนไหมทดแทนแกผเสยหายจากการคอรรปชนกได

3. ความรวมมอระหวางประเทศในเรองทางอาญาเกยวกบการรบทรพยสน อนสญญาฯ กำหนดมาตรการและวธการเฉพาะใหประเทศผรบคำรองขอใหความชวยเหลอในการแจง ตดตาม อายด หรอ ยดทรพยสน ซงเปนการพฒนาขนตอนการดำเนนการของประเทศทถกรองขอในเร องการใหความรวมมอเก ยวกบการรบทรพยสนใหมประสทธภาพมากขน กวาหนาท ปกตตามสนธสญญาทวภาคเร องความ รวมมอระหวางประเทศในเรองทางอาญา

4. การรวบรวมขอมลหรอการสรางระบบฐานขอมลและสถตของการคอรรปชน อนสญญาสหประชาชาตเพ อตอตานการคอรร ปชน ขอ 61 กำหนดใหมการสรางวธการมาตรฐานในการรวบรวมขอมลหรอการสรางระบบฐานขอมลและสถตของการคอรรปชนขน ในปจจบนระบบฐานขอมลอาชญากรรมเกยวกบการคอรรปชนของประเทศไทยยงไมมความสมบรณเทาทควร ประกอบกบยงไมมมาตรการทางกฎหมายหรอทางการปฏบตท เปนรปธรรมในการดำเนนการเพ อรวบรวม แลกเปล ยนและวเคราะหขอมลการคอรรปชนอยางครอบคลม ครบถวน และ มประสทธภาพ

แนวทางการพฒนาและแก ไขกฎหมาย

ของประ เทศไทยเพ อ ใหสอดคลองกบ

อนสญญาสหประชาชาต เพอตอตานการ

คอรรปชน หลงจากการลงนามอนสญญาสหประชาชาต

เพอตอตานการคอรรปชนในป พ.ศ.2546 ประเทศไทยได ตระหน กถ งพ นธกรณท จะต องนำมาตรการ ใหม ๆ ในอนสญญาฯ มาพฒนากฎหมายภายในประเทศใหสอดคลองในเรองตาง ๆ ยงขน ดงน

Page 129: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ12�

1. การคนทรพยสนท เกยวของกบการ

คอรรปชนทถกรบ

เร องการรบทรพยสนน ตามพระราชบญญตความร วมมอระหวางประเทศในเร องทางอาญา พ.ศ.2535 ใหนำประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาและประมวลกฎหมายอาญามาใชบงคบโดยอนโลม ซงมาตรา 33 และ 34 ของประมวลกฎหมายอาญากำหนดใหตองรบบรรดาทรพยสนทไดใชในการกระทำผดเกยวกบการคอรรปชน หรอไดใหเพอจงใจบคคลใหกระทำความผดหรอเพอเปนรางวลในการทบคคลไดกระทำความผดโดยใหตกเปนของแผนดน และใหศาลมอำนาจใชดลยพนจสงใหรบทรพยสนซงบคคลไดมาโดยการทำความผดดวย โดยมขอยกเวนบทบญญตดงกลาวในกรณททรพยสนนนเปนของผอนทมไดรเหนเปนใจดวยในการกระทำความผด

เม อพ จารณาประกอบก บหล กการตามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานคอรรปชน ขอ 57 ดงกลาวขางตน จะเหนไดวากฎหมายไทยสอดคลองกบขอบทของอนสญญาฯ ทใหคนทรพยสนทเกยวของกบการคอรรปชนทถกรบแกรฐตางประเทศทรองขอ ในกรณททรพยสนนนเปนเงนของรฐตางประเทศทถกยกยอกมาหรอเปนทรพยสนทไดจากการฟอกเงนทเปนของรฐตางประเทศทถกยกยอกมา เพราะถอวาเงนหรอทรพยสนนนเปนของรฐตางประเทศทไมไดรเหนเปนใจดวยในการคอรรปชน สวนกรณทรพยสนทไดจากการกระทำความผดเกยวกบการคอรรปชนตามทระบในอนสญญาฯ ไมวาโดยทางตรงหรอทางออม ซงตามอนสญญาใหคนแกรฐทรองขอดวย โดยมเงอนไขวารฐนนตองสามารถแสดงกรรมสทธในทรพยสนนนหรอสามารถแสดงใหรฐทถกรองขอเหนวาตนไดรบความเสยหายจรงนน กฎหมายไทยยงไมสอดคลองกบขอบทของอนสญญาฯ เนองจากตามกฎหมายไทย

การทจะขอคนทรพยสนทไดจากการกระทำความผดทถกรบดงกลาวได นอกจากรฐตางประเทศจะตองแสดงเรองกรรมสทธในทรพยสนแลวยงตองพสจนดวยวามไดรเหนเปนใจดวยในการคอรรปชน และเงอนไขตามกฎหมายไทยนใชกบกรณทรพยสนทเกยวของกบการคอรรปชนกรณอ น ๆ ดวย ดงน น หากจะพฒนากฎหมายไทยใหสอดคลองกบอนสญญาฯ อยางสมบรณ ในอนาคตประเทศไทยอาจตองพจารณาแกไขกฎหมายเร องการรบทรพยส นโดยเฉพาะท เกยวของกบการคอรรปชน

2. ความรวมมอระหวางประเทศในการ

รบทรพยสน

ตามพระราชบญญตความรวมมอระหวางประเทศในเร องทางอาญา พ.ศ.2535 มาตรา 33 กำหนดใหการรบทรพยสนตามคำรองขอของรฐตางประเทศจะตองมการแสดงวามคำพพากษาของศาลของรฐตางประเทศทรองขอขอใหรบหรอยดทรพยสนดงกลาว ซ งมาตรการเช นว าน เป นอ ปสรรคตอ ผ ประสานงานกลางท จะขอใหศาลไทยมคำส งร บเพราะศาลตางประเทศอาจจะยงไมมคำพพากษา ดงกลาว หรอกรณทรฐตางประเทศรองขอใหมการอายดทรพยสนไวชวคราวแตยงไมมคำพพากษาของศาลใหรบ ผประสานงานจะมอปสรรคในการดำเนนการเชนกน ดงน น การใหความชวยเหลอระหวางประเทศในเรองทางอาญาจะมประสทธภาพยงขนหากมการแกไขมาตรา 33 ใหผประสานงานกลางมอำนาจอายดหรอรบทรพยสนใหรฐตางประเทศทรองขอไดในกรณทรฐผรองมหลกฐานวาสามารถพสจนใหศาลไทยเปนทนาพอใจและแนนแฟน วาทรพยสนทเคลอนยายเข ามาในประเทศไทยเก ยวข องก บรายได จากอาชญากรรมหรอเปนทรพยสนทเกยวกบการกระทำความผดทางอาญาจรง

สถานการณปญหาการคอรรปชน

Page 130: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.12�

3. การรวบรวมขอมลหรอการสรางระบบ

ฐานขอมลและสถตของการคอรรปชน

ปจจบนประเทศไทยยงไมมระบบฐานขอมล

เก ยวกบการคอรรปชนโดยเฉพาะ ขอมลเก ยวกบ

อาชญากรรมสวนใหญอย ในรปของระบบทะเบยน

ประวตอาชญากร แตฐานขอมลดงกลาวยงไมเพยงพอ

ตอการปราบปรามการคอรร ปชน เน องจากการ

คอรรปชนในปจจบนไดกระทำขนอยางเปนขบวนการ

และมรปแบบซบซอน โดยบางครงอาจเกยวพนกบ

องคกรอาชญากรรมขามชาต ประเทศไทยจงมความ

จำเปนตองมองคกรของรฐทจดทำระบบฐานขอมลการ

คอรรปชนของทกหนวยงานในเชงบรณาการ ซงระบบ

ดงกลาวอาจจะจดใหเช อมโยงกบฐานขอมลของ

องคกรอาชญากรรมขามชาตดวย ทงน เพออำนวย

ความสะดวกแกเจาหนาท ของรฐในการคนหาและ

ตดตามตวผกระทำความผดและทรพยสนทเกยวของ

กบการคอรรปชน

4.การสบสวนสอบสวนรวม

ในเรองการสบสวนสอบสวนรวมน ประเทศไทย

ไดมพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษ พ.ศ. 2547

ซงกำหนดใหถอวาความผดเฉพาะเรอง เชน ความผด

อาญาทมความซบซอน ความผดเกยวกบความมนคง

ของประเทศ ความผดขามชาต และคดทมอทธพลเปน

คดพเศษ ซงมาตรา 32 แหงพระราชบญญตดงกลาว

กำหนดวา ในการสอบสวนคดความผดขามชาต

และคดทมผมอทธพลเปนตวการ ผใชหรอผสนบสนน

จะตองมพนกงานอยการหรออยการทหารมารวม

ทำการสอบสวนกบพนกงานสอบสวนคดพเศษดวย

อยางไรกตาม อนสญญาสหประชาชาตเพ อ

ตอตานการคอรรปชน ขอ 49 ไดกำหนดแนวทางการ

สบสวนสอบสวนรวมกนระหวางหนวยงานยตธรรมใน

แตละประเทศสมาชก โดยสนบสนนใหประเทศสมาชก

จดทำสนธสญญาแบบพหภาคหรอทวภาคเพอใหม

การจดตงหนวยงานสบสวนสอบสวนรวมกนระหวาง

ประเทศ (Joint Investigative Bodies) ขน การจดตง

หนวยงานดงกลาวอาจทำขนระหวางประเทศสมาชก

สำหรบคดใดคดหนงเปนการเฉพาะกได ซงทผานมา

ประเทศไทยยงไมมกฎหมายหรอมาตรการรองรบใน

เรองน

ทมา:รายงานของประเทศไทย

การประชมสหประชาชาตวาดวยการปองกนอาชญากรรมและความยตธรรมทางอาญา คร งท 11 วนท 18-25 เมษายน พ.ศ. 2548 กรงเทพมหานคร ประเทศไทย “การผนกกำลงและการโตตอบ : การดำเนนกลยทธรวมกนในการปองกนอาชญากรรมและความยตธรรมทางอาญา”

Page 131: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก •พ.ร.บ.วาดวยความผดเกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐ

•ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต

•แนวปฏบตในการปองกนการทจรต

•จรรยาบรรณภาคธรกจของกลมเอเปก

•เคร องมอจรรยาบรรณดานการตอตานคอรรปชนขององคกร

ระหวางประเทศ

•เคร องมอจรรยาบรรณดานการตอตานคอรรปชนขององคกร

ในประเทศไทย

•คณะกรรมาธการวาดวยการตอตานการทจรต

•ประกาศเกยรตคณจรรยาบรรณดเดนหอการคาไทย กบ 12

นกธรกจแบบอยาง

Page 132: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.130

พระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐ

พ.ศ.๒๕๔๒

ภมพลอดลยเดชป.ร.ใหไวณวนท๑๙พฤศจกายนพ.ศ.๒๕๔๒

เปนปท๕๔ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระประมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา

โดยทเปนการสมควรใหมกฎหมายวาดวยความผดเกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐ

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยคำแนะนำและยนยอมของรฐสภา ดงตอไปน

มาตรา๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงาน

ของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๒”

มาตรา๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

มาตรา๓ ในพระราชบญญตน

“การเสนอราคา” หมายความวา การยนขอเสนอเพอเปนผมสทธทำสญญากบหนวยงานของรฐอนเกยวกบ

การซอ การจาง การแลกเปลยน การเชา การจำหนายทรพยสน การไดรบสมปทาน หรอการไดรบสทธใด ๆ

“หนวยงานของรฐ” หมายความวา กระทรวง ทบวง กรม ราชการสวนภมภาค ราชการสวนทองถน

รฐวสาหกจ หรอหนวยงานอนของรฐ หรอหนวยงานอนใดทดำเนนกจการของรฐตามกฎหมายและไดรบเงน

อดหนนหรอเงนหรอทรพยสนลงทนจากรฐ

“ผดำรงตำแหนงทางการเมอง” หมายความวา

(๑) นายกรฐมนตร

(๒) สมาชกสภาผแทนราษฎร

Page 133: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ131

(๓) สมาชกวฒสภา

(๔) ขาราชการการเมองอนนอกจาก (๑) และ (๒) ตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการการเมอง

(๕) ขาราชการรฐสภาฝายการเมอง ตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการฝายรฐสภา

(๖) ผบรหารทองถนและสมาชกสภาทองถน

“คณะกรรมการ ป.ป.ช.” หมายความวา คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต

มาตรา ๔ ผใดตกลงรวมกนในการเสนอราคาเพอวตถประสงคทจะใหประโยชนแกผใดผหนงเปนผมสทธ

ทำสญญากบหนวยงานของรฐ โดยหลกเลยงการแขงขนราคาอยางเปนธรรม หรอโดยการกดกนมใหมการเสนอ

สนคาหรอบรการอนตอหนวยงานของรฐ หรอโดยการเอาเปรยบแกหนวยงานของรฐ อนมใชเปนไปในทางการ

ประกอบธรกจปกต ตองระวางโทษจำคกตงแตหนงปถงสามป และปรบรอยละหาสบของจำนวนเงนทมการเสนอ

ราคาสงสดในระหวางผรวมกระทำความผดนน หรอของจำนวนเงนทมการทำสญญากบหนวยงานของรฐแลวแต

จำนวนใดจะสงกวา

ผใดเปนธระในการชกชวนใหผอนรวมตกลงกนในการกระทำความผดตามทบญญตไวในวรรคหนง ผนนตอง

ระวางโทษตามวรรคหนง

มาตรา๕ ผใดให ขอให หรอรบวาจะใหเงน หรอทรพยสน หรอประโยชนอนใดแกผอนเพอประโยชนในการ

เสนอราคา โดยมวตถประสงคทจะจงใจใหผนนรวมดำเนนการใด ๆ อนเปนการใหประโยชนแกผใดผหนงเปนผม

สทธทำสญญากบหนวยงานของรฐ หรอเพอจงใจใหผนนทำการเสนอราคาสงหรอตำจนเหนไดชดวาไมเปนไปตาม

ลกษณะสนคา บรการ หรอสทธทจะไดรบ หรอเพอจงใจใหผนนไมเขารวมในการเสนอราคาหรอถอนการเสนอ

ราคา ตองระวางโทษจำคกตงแตหนงปถงหาป และปรบรอยละหาสบของจำนวนเงนทมการเสนอราคาสงสดใน

ระหวางผรวมกระทำความผดนนหรอของจำนวนเงนทมการทำสญญากบหนวยงานของรฐแลวแตจำนวนใด

จะสงกวา

ผใดเรยกรบ หรอยอมจะรบเงนหรอทรพยสนหรอประโยชนอนใดเพอกระทำการตามวรรคหนงใหถอวาเปน

ผรวมกระทำความผดดวย

มาตรา ๖ ผใดขมขนใจผอนใหจำยอมรวมดำเนนการใด ๆ ในการเสนอราคาหรอไมเขารวมในการเสนอราคา หรอถอนการเสนอราคา หรอตองทำการเสนอราคาตามทกำหนด โดยใชกำลงประทษรายหรอขเขญดวยประการใด ๆ ใหกลววาจะเกดอนตรายตอชวต รางกาย เสรภาพ ชอเสยง หรอทรพยสนของผถกขเขญหรอบคคลทสามจนผถกขมขนใจยอม เชนวานนตองระวางโทษจำคกตงแตหาปถงสบป และปรบรอยละหาสบของจำนวนเงนท มการเสนอราคาสงสดในระหวางผ รวมกระทำความผดน น หรอของจำนวนเงนท มการทำสญญากบ หนวยงานของรฐแลวแตจำนวนใดจะสงกวา

Page 134: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.132

มาตรา ๗ ผใดใชอบายหลอกลวงหรอกระทำการโดยวธอนใดเปนเหตใหผอนไมมโอกาสเขาทำการเสนอ

ราคาอยางเปนธรรมหรอใหมการเสนอราคาโดยหลงผด ตองระวางโทษจำคกตงแตหนงปถงหาป และปรบรอยละ

หาสบของจำนวนเงนทมการเสนอราคาสงสดระหวางผรวมกระทำความผดนน หรอของจำนวนเงนทมการทำ

สญญากบหนวยงานของรฐแลวแตจำนวนใดจะสงกวา

มาตรา ๘ ผใดโดยทจรตทำการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐโดยรวาราคาทเสนอนนตำมากเกนกวาปกต

จนเหนไดชดวาไมเปนไปตามลกษณะสนคาหรอบรการ หรอเสนอผลประโยชนตอบแทนใหแกหนวยงานของรฐ

สงกวาความเปนจรงตามสทธทจะไดรบ โดยมวตถประสงคเปนการกดกนการแขงขนราคาอยางเปนธรรม และการ

กระทำเชนวานนเปนเหตใหไมสามารถปฏบตใหถกตองตามสญญาได ตองระวางโทษจำคกตงแตหนงปถงสามป

และปรบรอยละหาสบของจำนวนเงนทมการเสนอราคา หรอของจำนวนเงนทมการทำสญญากบหนวยงานของรฐ

แลวแตจำนวนใดจะสงกวา

ในกรณทไมสามารถปฏบตใหถกตองตามสญญาไดตามวรรคหนง เปนเหตใหหนวยงานของรฐตองรบภาระ

คาใชจายเพมขนในการดำเนนการใหแลวเสรจตามวตถประสงคของสญญาดงกลาว ผกระทำผดตองชดใช

คาใชจายใหแกหนวยงานของรฐนนดวย

ในการพจารณาคดความผดเกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐ ถามการรองขอใหศาลพจารณา

กำหนดคาใชจายทรฐตองรบภาระเพมขนใหแกหนวยงานของรฐตามวรรคสองดวย

มาตรา ๙ ในกรณทการกระทำความผดตามพระราชบญญตน เปนไปเพอประโยชนของนตบคคลใด

ใหถอวาหนสวนผจดการ กรรมการผจดการ ผบรหารหรอผมอำนาจในการดำเนนงานในกจการของนตบคคลนน

หรอผซงรบผดชอบในการดำเนนงานของนตบคคลในเรองนนเปนตวการรวมในการกระทำความผดดวย เวนแตจะ

พสจนไดวาตนมสวนรเหนในการกระทำความผดนน

มาตรา ๑๐ เจาหนาทในหนวยงานของรฐผใดซงมอำนาจหรอหนาทในการอนมต การพจารณา หรอการ

ดำเนนการใด ๆ ทเกยวของกบการเสนอราคาครงใด รหรอมพฤตการณปรากฏแจงชดวาควรรวาการเสนอราคาใน

ครงนนมการกระทำความผดตามพระราชบญญตน ละเวนไมดำเนนการเพอใหมการยกเลกการดำเนนการเกยวกบ

การเสนอราคาในครงนน มความผดฐานกระทำความผดตอตำแหนงหนาทตองระวางโทษจำคกตงแตหนงปถงสบป

และปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท

มาตรา ๑๑ เจาหนาทในหนวยงานของรฐผใด หรอผไดรบมอบหมายจากหนวยงานของรฐผใดโดยทจรต

ทำการออกแบบ กำหนดราคา กำหนดเงอนไข หรอกำหนดผลประโยชนตอบแทน อนเปนมาตรฐานในการเสนอ

ราคาโดยมงหมายมใหมการแขงขนในการเสนอราคาอยางเปนธรรม หรอเพอชวยเหลอใหผเสนอราคารายใดไดม

สทธเขาทำสญญากบหนวยงานของรฐโดยไมเปนธรรม หรอเพอกดกนผเสนอราคารายใดมใหมโอกาสเขาแขงขน

ในการเสนอราคาอยางเปนธรรม ตองระวางโทษจำคกตงแตหาปถงยสบป หรอจำคกตลอดชวต และปรบตงแต

หนงแสนบาทถงสแสนบาท

Page 135: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ133

มาตรา ๑๒ เจาหนาทในหนวยงานของรฐผใดกระทำความผดตามพระราชบญญตน หรอกระทำการใด ๆ

โดยมงหมายมใหมการแขงขนราคาอยางเปนธรรม เพอเอออำนวยแกผเขาทำการเสนอราคารายใดใหเปนผมสทธ

ทำสญญากบหนวยงานของรฐ มความผดฐานกระทำผดตอตำแหนงหนาท ตองระวางโทษจำคกตงแตหาปถง

ยสบป หรอจำคกตลอดชวต และปรบตงแตหนงแสนบาทถงสแสนบาท

มาตรา ๑๓ ผดำรงตำแหนงทางการเมอง หรอกรรมการหรออนกรรมการในหนวยงานของรฐซงมใชเปน

เจาหนาทในหนวยงานของรฐผใด กระทำความผดตามพระราชบญญตน หรอกระทำการใด ๆ ตอเจาหนาทใน

หนวยงานของรฐซงมอำนาจหรอหนาทในการอนมต การพจารณา หรอการดำเนนการใด ๆ ทเกยวของกบการ

เสนอราคาเพอจงใจหรอทำใหจำยอมตองยอมรบการเสนอราคาทมการกระทำความผดตามพระราชบญญตน

ใหถอวาผนนกระทำความผด ฐานกระทำผดตอตำแหนงหนาท ตองระวางโทษจำคกตงแตเจดปถงยสบป หรอจำคก

ตลอดชวต และปรบตงแตหนงแสนบาทถงสแสนบาท

มาตรา ๑๔ ใหคณะกรรมการ ป.ป.ช. มอำนาจสอบสวนขอเทจจรงเกยวกบการกระทำทเปนความผด

เกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐตามพระราชบญญตน

ในกรณทมพฤตการณปรากฏแกคณะกรรมการ ป.ป.ช. หรอมการกลาวหารองเรยนวาการดำเนนการซอ

การจาง การแลกเปลยน การเชา การจำหนายทรพยสน การไดรบสมปทานหรอการไดรบสทธใด ๆ ของหนวยงาน

ของรฐครงใด มการกระทำอนเปนความผดตามพระราชบญญตนใหคณะกรรมการ ป.ป.ช. ทำการสอบสวน

ขอเทจจรงโดยเรว และถาเหนวามมลใหดำเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทผกระทำความผดเปนเจาหนาทของรฐหรอผดำรงตำแหนงทางการเมองตามกฎหมายประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต ใหคณะกรรมการ ป.ป.ช. ดำเนนการกบผน นตาม

กฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

(๒) ในกรณทเปนบคคลอนนอกจากบคคลตาม (๑) ใหคณะกรรมการ ป.ป.ช. ดำเนนการกลาวโทษ

บคคลนนตอพนกงานสอบสวนเพอดำเนนคดตอไป ในการดำเนนการของพนกงานสอบสวนใหถอรายงานการ

สอบสวนขอเทจจรงของคณะกรรมการ ป.ป.ช. เปนหลก

(๓) ในกรณทการกระทำความผดตามพระราชบญญตนเปนการกระทำของเจาหนาทของรฐหรอผดำรง

ตำแหนงทางการเมอง (๑) และบคคลอนทลกษณะคดมความเกยวเนองเปนความผดเดยวกน ไมวาจะเปนตวการ

ผใช หรอ ผสนบสนน ถาคณะกรรมการ ป.ป.ช. เหนสมควรดำเนนการสอบสวนเพอดำเนนคดกบบคคลเกยวของ

ทงหมดในคราวเดยวกน ใหคณะกรรมการ ป.ป.ช. มอำนาจดำเนนการสอบสวนบคคลทเกยวของกบการกระทำ

ความผด และเมอดำเนนการเสรจใหสงรายงานเอกสารและความเหนไปยงสำนกงานอยการสงสด เพอดำเนนการ

ใหมการฟองคดในศาลซงมเขตอำนาจพจารณาพพากษาคดสำหรบผทกระทำความผดนน โดยใหถอวารายงาน

Page 136: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.134

ของคณะกรรมการ ป.ป.ช. เปนสำนวนการสอบสวน ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา แตถา

คณะกรรมการ ป.ป.ช. เหนวาการกระทำความผดดงกลาวสมควรใหดำเนนการสอบสวนโดยพนกงานสอบสวน

ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ใหคณะกรรมการ ป.ป.ช. สงผลการสอบสวนขอเทจจรงไปยง

พนกงานสอบสวนเพอเปนผดำเนนคดตอไป

การดำเนนการของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ไมเปนการตดสทธผเสยหายหรอหนวยงานของรฐทเสยหายจาก

การกระทำความผดในการเสนอราคา ในการรองทกขหรอกลาวโทษตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา

มาตรา ๑๕ ในการสอบสวนเพ อดำเนนคดอาญาแกผ กระทำความผดตามพระราชบญญตน ให

คณะกรรมการ ป.ป.ช. มอำนาจดงตอไปน

(๑) แสวงหาขอเทจจรงและรวบรวมพยานหลกฐานเพอทจะทราบขอเทจจรงหรอพสจนความผดและเพอจะ

เอาตวผกระทำผดมาฟองลงโทษ

(๒) มคำสงใหขาราชการ พนกงาน หรอลกจางของหนวยงานของรฐปฏบตการทงหลายอนจำเปนแกการ

รวบรวมพยานหลกฐานของคณะกรรมการ ป.ป.ช. หรอเรยกเอกสาร หรอหลกฐานทเก ยวของจากบคคลใด

หรอเรยกบคคลใดมาใหถอยคำเพอประโยชนในการสอบสวน

(๓) ดำเนนการขอใหศาลทมเขตอำนาจออกหมายเพอเขาไปในเคหสถาน สถานททำการหรอสถานทอนใด

รวมทงยานพาหนะของบคคลใด ๆ ในเวลาระหวางพระอาทตยขนและพระอาทตยตก หรอในระหวางเวลาทมการ

ประกอบกจการ เพอตรวจสอบ คน ยด หรออายด เอกสาร ทรพยสน หรอพยานหลกฐานอนใดซงเกยวของกบ

เรองทไตสวนขอเทจจรง และหากยงดำเนนการไมแลวเสรจในเวลาดงกลาวใหสามารถดำเนนการตอไปไดจนกวา

จะแลวเสรจ

(๔) ดำเนนการขอใหศาลทมเขตอำนาจออกหมายเพอใหมการจบและควบคมตวผถกกลาวหา ซงระหวาง

การไตสวนขอเทจจรงปรากฏวาเปนผกระทำความผดหรอเปนผซงคณะกรรมการ ป.ป.ช. ไดมมตวาขอกลาวหา

มมล เพอสงตวไปยงสำนกงานอยการสงสดเพอดำเนนการตอไป

(๕) ขอใหเจาพนกงานตำรวจหรอพนกงานสอบสวนดำเนนการตามหมายของศาลทออกตาม (๓) หรอ (๔)

(๖) กำหนดระเบยบโดยประกาศในราชกจจานเบกษาเก ยวกบการสบสวนและสอบสวนการกระทำ

ความผดตามพระราชบญญตน และการประสานงานในการดำเนนคดระหวางคณะกรรมการ ป.ป.ช. พนกงาน

สอบสวน และพนกงานอยการ

Page 137: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ135

ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน ใหประธานกรรมการและกรรมการ ป.ป.ช. เปนพนกงาน

ฝายปกครอง หรอตำรวจชนผใหญ และมอำนาจหนาทเชนเดยวกบพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธ

พจารณาความอาญา และเพอประโยชนในการสอบสวน ใหคณะกรรมการ ป.ป.ช. มอำนาจแตงตงอนกรรมการ

หรอพนกงานเจาหนาทดำเนนการตามอำนาจหนาทของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ได ในกรณเชนวานใหอนกรรมการ

หรอพนกงานเจาหนาททไดรบแตงตงเปนพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา

ในกรณท คณะกรรมการ ป.ป.ช. สงรายงานการสอบสวนใหสำนกงานอยการสงสดดำเนนคดตอไป

การดำเนนการเกยวกบการสงฟองหรอสงไมฟองของพนกงานอยการตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความ

อาญา ใหถอวาบทบญญตทกำหนดเปนอำนาจหนาทของพนกงานสอบสวน ผบญชาการตำรวจแหงชาตหรอ

ผวาราชการจงหวด เปนอำนาจหนาทของคณะกรรมการ ป.ป.ช.

มาตรา๑๖ ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชบญญตน

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

ชวนหลกภย

นายกรฐมนตร

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบนคอ โดยทในการจดหาสนคาและบรการไมวา

ดวยวธการจดซอ หรอการจดจาง หรอวธอนใดของหนวยงานของรฐทกแหงนนเปนการดำเนนการโดยใชเงน

งบประมาณเงนกเงนชวยเหลอ หรอรายไดของหนวยงานของรฐ ซงเปนเงนของแผนดน รวมทงการทรฐใหสทธ

ในการดำเนนกจการบางอยางโดยการใหสมปทานอนญาตหรอกรณอนใดในลกษณะเดยวกนกเปนการดำเนนการ

เพอประโยชนสาธารณะอนเปนกจการของรฐ ฉะนน การจดหาสนคาและบรการ รวมทงการใหสทธดงกลาว

จงตองกระทำอยางบรสทธยตธรรมและมการแขงขนกนอยางเสรเพอใหเกดประโยชนสงสดแกรฐ แตเนองจากการ

ดำเนนการทผานมามการกระทำในลกษณะการสมยอมในการเสนอราคา และมพฤตการณตาง ๆ อนทำใหมไดม

การแขงขนเสนอประโยชนสงสดใหแกหนวยงานของรฐอยางแทจรงและเกดความเสยหายตอประเทศชาต

นอกจากนน ในบางกรณผดำรงตำแหนงทางการเมองหรอเจาหนาทของรฐกมสวนรวมหรอมสวนสนบสนนในการ

ทำความผด หรอละเวนไมดำเนนการตามอำนาจหนาท อนมผลทำใหปญหาในเรองนทวความรนแรงยงขน

จงสมควรกำหนดใหการกระทำดงกลาวเปนความผดเพอเปนการปราบปรามการกระทำในลกษณะดงกลาว

รวมทงกำหนดลกษณะความผดและกลไกในการดำเนนการเอาผดกบผดำรงตำแหนงทางการเมองและเจาหนาท

ของรฐเพอใหการปราบปรามดงกลาวมประสทธภาพมากยงขน จงจำเปนตองตราพระราชบญญตน

Page 138: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.13�

ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตเรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยา

ของเจาหนาทของรฐพ.ศ.๒๕๔๓

อาศยอำนาจตามความในมาตรา ๑๐๓ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ.๒๕๔๒ คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตจงกำหนดหลกเกณฑและจำนวนทรพยสน หรอประโยชนอนใดทเจาหนาทของรฐจะรบจากบคคลไดโดยธรรมจรรยา ไวดงน

ขอ ๑ ประกาศนเรยกวา “ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เร อง หลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๓”

ขอ ๒ ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ขอ ๓ ในประกาศน

“การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยา” หมายความวา การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากญาตหรอจากบคคลทใหกนในโอกาสตาง ๆ โดยปกตตามขนบธรรมเนยมประเพณหรอวฒนธรรม หรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม

“ญาต” หมายความวา ผบพการ ผสบสนดาน พนองรวมบดามารดาหรอรวมบดาหรอมารดาเดยวกน ลง ปา นา อา คสมรส ผบพการหรอผสบสนดานของคสมรส บตรบญธรรมหรอผรบบตรบญธรรม

“ประโยชนอนใด” หมายความวา สงทมมลคา ไดแก การลดราคา การรบความบนเทง การรบบรการ การรบการฝกอบรม หรอสงอนใดในลกษณะเดยวกน

ขอ ๔ หามมใหเจาหนาทของรฐผใดรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคลนอกเหนอจากทรพยสนหรอ ประโยชนอนควรไดตามกฎหมาย หรอกฎ ขอบงคบ ทออกโดยอาศยอำนาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย เวนแตการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาตามทกำหนดไวในประกาศน

ขอ ๕ เจาหนาทของรฐจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาได ดงตอไปน

(๑) รบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากญาตซงใหโดยเสนหาตามจำนวนทเหมาะสมตามฐานานรป

(๒) รบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคลอนซงมใชญาต มราคาหรอมลคาในการรบจากแตละบคคล แตละโอกาสไมเกนสามพนบาท

(๓) รบทรพยสนหรอประโยชนอนใดทการใหนนเปนการใหในลกษณะใหกบบคลทวไป

ขอ ๖ การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากตางประเทศ ซงผใหมไดระบใหเปนของสวนตวหรอมราคาหรอมลคาเกนกวาสามพนบาท ไมวาจะระบเปนของสวนตวหรอไม แตมเหตผลความจำเปนทจะตองรบไวเพอ

Page 139: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ13�

รกษาไมตรมตรภาพ หรอความสมพนธอนดระหวางบคคลใหเจาหนาทของรฐผนนรายงานรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบการรบทรพยสนหรอประโยชนดงกลาวใหผบงคบบญชาทราบโดยเรว หากผบงคบบญชาเหนวาไมมเหตทจะอนญาตใหเจาหนาทผนนยดถอทรพยสนหรอประโยชนดงกลาวนนไวเปนประโยชนสวนบคคลใหเจาหนาทของรฐผนนสงมอบทรพยสนใหหนวยงานของรฐทเจาหนาทของรฐผนนสงกดโดยทนท

ขอ ๗ การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดทไมเปนไปตามหลกเกณฑหรอมราคาหรอมมลคามากกวาทกำหนดไวในขอ ๕ ซงเจาหนาทของรฐไดรบมาแลวโดยมความจำเปนอยางยงทตองรบไวเพอรกษาไมตร มตรภาพ หรอความสมพนธอนดระหวางบคคล เจาหนาทของรฐผนนตองแจงรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบการรบทรพยสนหรอประโยชนนนตอผบงคบบญชา ซงเปนหวหนาสวนราชการผบรหารสงสดของรฐวสาหกจ หรอผบรหารสงสดของหนวยงาน สถาบน หรอองคกรทเจาหนาทของรฐผนนสงกดโดยทนททสามารถกระทำได เพอใหวนจฉยวามเหตผลความจำเปน ความเหมาะสม และสมควรทจะใหเจาหนาทของรฐผนนรบทรพยสนหรอประโยชนนนไวเปนสทธของตนหรอไม

ในกรณทผบงคบบญชาหรอผบรหารสงสดของรฐวสาหกจ หนวยงาน หรอสถาบน หรอองคกรทเจาหนาท ของรฐผนนสงกด มคำสงวาไมสมควรรบทรพยสนหรอประโยชนดงกลาว กใหคนทรพยสนหรอประโยชนนนแก ผใหโดยทนท ในกรณทไมสามารถคนใหได ใหเจาหนาทของรฐผนนสงมอบทรพยสนหรอประโยชนดงกลาวใหเปนสทธของหนวยงานทเจาหนาทของรฐผนนสงกดโดยเรว

เมอไดดำเนนการตามความในวรรคสองแลว ใหถอวาเจาหนาทของรฐผน นไมเคยไดรบทรพยสนหรอ ประโยชนดงกลาวเลย

ในกรณทเจาหนาทของรฐผไดรบทรพยสนไวตามวรรคหนงเปนผดำรงตำแหนงผบงคบบญชา ซงเปน หวหนาสวนราชการระดบกระทรวงหรอเทยบเทา หรอเปนกรรมการหรอผบรหารสงสดของรฐวสาหกจหรอเปนกรรมการ หรอผบรหารสงสดของหนวยงานของรฐ ใหแจงรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบการรบทรพยสนหรอประโยชนนนตอผมอำนาจ แตงตง ถอดถอน สวนผทดำรงตำแหนงประธานกรรมการและกรรมการในองคกรอสระตามรฐธรรมนญหรอผดำรงตำแหนงทไมมผบงคบบญชาทมอำนาจถอดถอนใหแจงตอคณะกรรมการ ป.ป.ช. ทงน เพอดำเนนการตามความในวรรคหนงและวรรคสอง

ในกรณทเจาหนาทของรฐผไดรบทรพยสนไวตามวรรคหนง เปนผดำรงตำแหนงสมาชกสภาผแทนราษฎร หรอสมาชกวฒสภา หรอสมาชกสภาทองถน ใหแจงรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบการรบทรพยสนหรอประโยชนนนตอประธานสภาผแทนราษฎร ประธานวฒสภาหรอประธานสภาทองถน ทเจาหนาทของรฐผนนเปนสมาชก แลวแตกรณเพอดำเนนการตามวรรคหนงและวรรคสอง

ขอ ๘ หลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดของเจาหนาทของรฐ ตามประกาศฉบบนใหใชบงคบแกผซงพนจากการเปนเจาหนาทของรฐมาแลวไมถงสองปดวย

ประกาศ ณ วนท ๓๐ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๔๓ โอภาสอรณนท

ประธานกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต

Page 140: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

แนวปฏบตในการปองกนการทจรต การดำเนนการจดซอจดจางแบบอยางการปฏบตทดเลศ (Procurement Practices) แปลจาก:CorruptionPreventionBestPractices/ProcurementPracticesทมา:www.icac.org.hkผแปล :สำนกการตางประเทศ สำนกงานตางประเทศ

Page 141: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ13�

รปแบบการปฏบตทดเลศนมจดมงหมายทจะใหความสำคญกบโอกาสเส ยงท จะเกดการกระทำทจรต และนำเสนอรายการตรวจสอบของการปฏบตในการจดซอจดจางทดเลศ

หลกการพนฐาน ระบบการจดซ อจดจางท ละเอยดรอบคอบ

ควรจะรบประกนไดวา;

สนคาและบรการตาง ๆ ไดมการจดซอจดจางดวยวถทางทมการแขงขนอยางเปนธรรม

สงทซอคมคาเงน

กระบวนการเปนไปดวยความโปรงใสและ มความรบผดชอบตรวจสอบได และ

ระบบปราศจากการทจรตและการปฏบต โดยมชอบ

แนวปฏบตการจดซอจดจาง การประกาศใช แนวปฏบ ต ท จ ดทำไว เป น

ลายลกษณอกษรเปนวธการท มประสทธภาพเพ อ รบประกนความสอดคลองในวธปฏบตในการจดซอ จดจาง และปองกนการใชอำนาจหนาทโดยมชอบ เจาหนาททเกยวของควรไดรบทราบแนวปฏบตตาง ๆ และควรมการทบทวนแนวปฏบตเปนระยะเพอผนวกการปฏบต ท ม การเปล ยนแปลงเพ มเตม ซ งควร จะครอบคลมสงตาง ๆ ดงน

วธการจดซ อจดจางสำหรบการซ อการจางส นค าหร อบร การท ม มลค าแตกต างก น ( เช น การประกวดราคาหรอการเชญชวนใหเสนอราคา)

ข นตอนการดำเนนการสำหรบวธการจดซอ จดจางแบบตาง ๆ

ผ ม อำนาจในการส งซ อส งจางและวงเงน ทกำหนดในแตละระดบ

ขอกำหนดในเรองของเอกสาร (เชน การยนขอเสนอและราคาทเสนอ ผลการประเมน อำนาจ ในการอนมต)

ขอกำหนดใหมการทบทวนอยางสมำเสมอเก ยวกบผ มอำนาจในการส งซ อส งจางและวงเงน ทกำหนด

เงอนไขและขอจำกดในเรองเวลาในการสงซอสนคาและบรการเพมเตมจากผขายรายเดม รวมทงอำนาจในการอนมตการจดซอจดจางดงกลาว ทงนเพอเปนการปองกนการแบงซอแบงจาง ซงเปนการหลกเล ยงการปฏบตตามแนวปฏบตในการจดซ อ จดจาง

ข นตอนและอำนาจอนมตการจดซ อกรณ เรงดวน ซงอาจจะตองมการยกเวนขอกำหนดในการจดซอจดจางบางอยางดวย

กำหนดใหมการสมตรวจสอบเพอกำกบการปฏบตตามขอกำหนด

การดำเนนการจดซอจดจาง บทนำ การจดซอสนคาและการจดจางบรการเปนกจกรรมทเกดขนซำหลายครง และมกจะ

ทำใหบรษทหรอองคกรตองเสยคาใชจายจำนวนมหาศาลทกๆป ระบบการจดซอจดจางทด

มความสำคญมาก เพราะวาการแสวงหาประโยชนโดยมชอบหรอการทจรตจะทำใหเกด

ความสญเสยอยางมากแกบรษทหรอองคกรสรางความเสยหายทงดานผลกำไรและชอเสยง

Page 142: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.140

คำเตอนเร องการตอตานการใหสนบนและกำหนดใหเจาหนาท ต องแถลงการมผลประโยชน ทบซอนทเกดขนจรงหรอผลประโยชนทบซอนทผอน คดวาม

การแบงหนาท เพ อใหมการตรวจสอบและถวงดลการแบง

หนาท ในการทำงานของเจาหนาท ใหช ดเจนเปน สงสำคญอยางยงหากเปนไปไดหนาทตาง ๆ ทจะกลาวตอไปน ควรจะมอบหมายใหบคลากรแยกกน รบผดชอบ

การจ ดหาผ ขายส นค า /ผ ร บจ างทำของ สำหรบการประกวดราคาหรอการเชญชวนใหเสนอราคา

การสงซอสงจาง

การตรวจรบพสดและจางงาน

การรบรองการจายเงน

คำขออนมตจดซอจดจาง คำขออน ม ต จ ดซ อจ ดจ างควรจ ดทำเป น

แบบฟอรมมาตรฐานโดยมขอมล ดงน

รายละเอ ยดของจำนวนของส นค าหร อคณลกษณะเฉพาะของงานทจะจาง

จำนวนและเวลาทซอครงหลงสด

ราคาตอหนวยและราคารวมท งหมดท ซ อ ครงหลงสด

รายละเอยดและเง อนไขการซ อ/จางอ น ๆ (เชน วธการบรรจและสงมอบ)

ผ ขายสนคา/ผ ร บจางทำงานท เสนอใหผ มอำนาจอนมตพจารณาถาหากวามผประกอบการทมคณสมบตครบถวนเพยงรายเดยวจะตองมคำชแจงประกอบชอและเบอรโทรศพทของหนวยงานทจะจดซอจดจางหรอบคคลทสามารถตดตอสอบถามได

Page 143: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ141

แบบฟอรมคำขออนมตจดซอจดจางควรมชอ ตำแหนง และลายเซนของผ มอำนาจอนมตแผนกบญช และแผนกจดซอจะตองมบญชตวอยางลายเซนของผมอำนาจอนมตไวเพออางอง

บญชรายชอผขายสนคาผรบจางทำงาน เพอปองกนการเออประโยชนเฉพาะรายในการ

คดเลอกผขายสนคา/รบจางทำของ ควรมการรวบรวมจดทำบญชรายช อผ ขายสนคา/รบจางทำของท มคณสมบตเบองตน ซงจะทำใหมนใจไดวาจะไดผขายสนคา/รบจางทำของทเชอถอไดและชวยลดคาใชจายและเวลาในการตดตอหาผขายสนคา/รบจางทำของ ผขายสนคา/รบจางทำของทอยในบญชควรจะไดรบการเชญชวนใหเขารวมเสนอราคาบนพ นฐานของ หลกการ การแบงปนอยางยตธรรม (เชน โดยการ ผลดเปลยนหมนเวยนกน)

ควรมการกำหนดหลกเกณฑและขนตอนการขนทะเบ ยนรายช อผ ขายส นค า/ร บจ างทำของท ม คณสมบตเบองตน และตองใหผขายสนคา/รบจาง ทำของรบทราบโดยทวกน การเพมหรอลบชอผขายสนคา/รบจางทำของออกจากบญชรายช อควรจะ กระทำตามวธการทกำหนดไวและไดรบความเหนชอบจากเจาหนาทระดบอาวโสหรอคณะกรรมการ

ควรมการจดทำระบบประเมนเพ อประเมน ผลงานของผขายสนคา/รบจางทำของ และควรนำผลการประเมนไปใชในการพจารณาทบทวนบญชผขายสนคา/รบจางทำของทมคณสมบตเบองตนเปนระยะ ๆ อาจมการใชแบบฟอรมการประเมนแบบงาย ๆ เพอรวบรวมความเหนจากผใชสนคา/งานทจาง ผ ขายสนคา/ผรบจางทำของทมผลการประเมนไมดควรจะไดรบการแจงใหทราบหรอไดรบการเตอน ผขายสนคา/รบจางทำของตองไดรบการแจงใหทราบหากถกถอนชอออกจากบญช

ควรมการแนะนำผ ขายสนคา/รบจางทำของเก ยวกบนโยบายการจดซ อจดจางของบรษทหรอองคกร รวมถงการหามพนกงานของบรษทหรอองคกรรบคาธรรมเนยมทผดกฎหมายหรอคานายหนาทไมไดรบอนญาต

การจดซอโดยตรง สนคาท มมลคาตำซ งไมจำเปนตองกำหนด

คณสมบตเฉพาะ โดยละเอยดและในกรณทไมมการทำสญญาซอขายในปรมาณมากมกจะตองจดหาโดยการจดซอโดยตรง เพอจดมงหมายในการควบคมควรมการกำหนดวงเงน และอำนาจในการจดซอไวอยางชดเจนสำหรบการจดซอโดยตรง

หวหนางานควรมการสมตรวจสอบเพอใหมนใจวาไดซอในราคายตธรรมและสมเหตสมผล และไมม ผขายสนคารายหนงรายใดไดรบการปฏบตเปนพเศษ

หวหนางานควรจะตองมความระมดระวงในเรองการแบงซอ ซงอาจมการนำมาใชเพอหลกเลยงขอกำหนดในเร องการเชญชวนใหเสนอราคาหรอการประกวดราคาสำหรบการจดซอทเกนวงเงนทกำหนดไว

การเชญชวนใหเสนอราคา หากมลคาของสนคาหรอบรการไมสมเหตสมผล

ทจะจดใหมการประกวดราคา มกจะใชวธการเชญชวนใหผ เสนอราคาจำนวนหน งมาเสนอราคาแขงกน มาตรการตาง ๆ ดงตอไปนจะชวยลดการหาประโยชนโดยมชอบ

ระบลกษณะและมลคาของสนคา/บรการทจะจดซอโดยวธการเชญชวนใหเสนอราคา

กำหนดระดบของผมอำนาจหนาท

กำหนดจำนวนข นตำสำหรบผ ขายสนคา/รบจางทำของทจะเชญชวนใหเขารวมเสนอราคา

Page 144: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.142

บ นท กกา ร เ สนอราคาด ว ย วาจา เป น ลายลกษณอกษรและใหผ ขายสนคา/รบจางทำของยนยนเปนโทรสารเทาทสามารถทำได

บนทกคำชแจงเหตผลหากมผเสนอราคาไมถงจำนวนขนตำทกำหนด

ดำเนนการสมตรวจเพอยนยนการเสนอราคาของผขายสนคา (รวมทงรายทเสนอราคาดวยวาจา) และเพอตดตามผขายสนคาทไมไดตอบรบการเชญชวนใหเขารวมเสนอราคาหลายครงเพอตรวจหาวา ผขายสนคาไดถกครอบงำโดยผขายรายอนหรอไม

การเกบรกษาขอมลเปนความลบ ควรมมาตรการอยางเพยงพอในการเกบรกษา

ขอมลและกำหนดขนตอนเปนพเศษเพอปองกนการ ร วไหลขอมลการเสนอราคาหรอการสญหายของ ขอมลการเสนอราคาทสงดวยมอ สงทางโทรสารหรอไปรษณย

สำหรบการเสนอราคาทางโทรสาร เคร องรบ โทรสารตองวางไวในทมดชดและใชสำหรบรบเอกสารการประมลและควรมการแตงตงเจาหนาทรบผดชอบการรวบรวมใบเสนอราคาหลงจากหมดเวลาร บ ใบเสนอราคา เพอปองกนขอมลรวไหลไปยงผทไมมอำนาจโดยเจาหนาท ดงกลาวควรเปนผ ท ไมมสวนเกยวของกบกระบวนการจดซอจดจาง

การจดซอจดจ างดวยวธก ารทาง

อเลกทรอนกส ผลจากการพฒนาการพาณชยอเลกทรอนกส

ทำใหบางครงการจดซอจดจางทำไดดวยวธการทางอเลกทรอนกสในขณะท หลกการพ นฐานของการควบคมเหมอนกนกบกระบวนการจดซอจดจางแบบเกา ควรมมาตรการรกษาความปลอดภยอน ๆ เพอ

ร บประก นความไม เปล ยนแปลงของข อมลในกระบวนการ

มาตรการควบคมความปลอดภยขนพนฐานทสำคญบางประการมดงน

ใชรหสแสดงตนเฉพาะตวและรหสผานเพอตรวจสอบความถกตองของผใชทไดรบสทธ

กำหนดระดบสทธการเขาถงคอมพวเตอรและอำนาจในการสงซอสงจางใหชดเจน

หามมใหมการแกไขเปลยนแปลงคำขออนมตซอและใบสงซอทไดรบอนมตแลว ยกเวนแตกระทำโดยเจาหนาททมระดบสงกวาทไดรบมอบอำนาจเปนพเศษ

ใชการควบคมกระบวนการนำเขาขอมลเพอจำกดการแบงซอแบงจางและควรพมพรายงานการยกเวนเพอใชเปนขอมลสำหรบการบรหาร

ใหมระบบการเกบบนทกขอมลสารสนเทศเพอการกำกบและตรวจสอบความถกตองขอมลทบนทกไว

ควรเกบใหปลอดภยในชวงเวลาทกำหนดไวและมเพยงผดแลระบบซงเปนเจาหนาทระดบอาวโสหรอผสอบบญชเทานนทจะสามารถเขาถงขอมลนได

ขอมลทเปนความลบทสงออกไปควรมการเขารหสเพอรบประกนความไมเปลยนแปลงของขอมล ถาหากขอมลดงกลาวมการสงออกไปหรอรบเขามาจากบคคลภายนอกควรมการใชวธการเขารหส เชน การใชกญแจ (ชดตวเลข) สาธารณะและกญแจสวนตว

ใบเสนอราคาทยนโดยวธอเลกทรอนกสควรมการปองกนการเขาถงกอนถงเวลาส นสดการเสนอราคาและควรจะเรยกขอมลเพอการใชงานหลงเวลา ส นสดการย นใบเสนอราคาโดยเจาหนาท ท ไดร บ มอบหมายอยางนอยสองคน

Page 145: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ143

ระบบคอมพวเตอรควรจะตงไวเปนอตโนมตไมใหรบใบเสนอราคาทย นภายหลงสนสดเวลาการเสนอราคา ในมาตรการควบคมทกลาวขางตนยงไมละเอ ยดถ ถ วนและผ ม ส วนได ส วนเส ยสามารถสอบถามเก ยวกบการปองกนความปลอดภยของขอมลเพมเตมไดจากเจาหนาทผรบผดชอบ

การประกวดราคา การจดซอจดจางทมมลคาสงมกจะดำเนนการ

โดยการประกวดราคาในกระบวนการประกวดราคาการกำหนดคณลกษณะเฉพาะ การคดเลอกผ ขายสนคา/รบจางทำของในเบองตนใหเหลอนอยรายเพอเชญชวนใหเขารวมเสนอราคา และการประเมนใบเสนอราคามแนวโนมวาจะถกครอบงำไดงาย ดงนนจงควรมมาตรการควบคม และปองกนความปลอดภยอยางเพยงพอเพอใหกระบวนการประกวดราคามการแขงขนอยางเปนธรรม

การคดเลอกผมสทธเสนอราคา หนวยงานทจะใชพสดอาจเสนอชอผขายสนคา

ตอองคกรเพอเชญชวนเขารวมเสนอราคาได แตผขายสนคาทอยในบญชรายชอผขายสนคาขององคกรกควรไดรบโอกาสแขงขนอยางเปนธรรมในการเสนอราคาดวย

การกำหนดคณลกษณะเฉพาะ หนวยงานทจะใชพสด หรอผจดหา หรอทงสอง

ฝายมกมสวนในการกำหนดคณลกษณะเฉพาะของสนคาและบรการทตองการเพอปองกนไมใหเกดการกำหนดคณลกษณะเฉพาะท อาจเอ อประโยชนแก ผ ขายสนคารายหน งรายใดเปนพเศษ เจาหนาท ทเกยวของควรกำหนดเฉพาะมาตรฐานและสมรรถนะทตองการและหลกเลยงการกำหนดชอยหอของสนคาใหมากทสดเทาทจะเปนไปได

• ในการจดซอทมมลคาสงหรอการซอเครองมออปกรณพเศษ ควรมการแตงต งคณะกรรมการท ประกอบดวยผ เช ยวชาญเพ อตรวจและใหความ เห นชอบคณลกษณะเฉพาะท กำหนดข นสำหรบ การประกวดราคากอนประกาศ

รายละเอยดการประกวดราคา เอกสารการประกวดราคาทสงใหแกผ มสทธ

เสนอราคา ควรใหรายละเอยดครบถวนเก ยวกบ ขอกำหนดในการจดซอจดจาง รวมทงเวลาและสถานทย นซองและขอความท ระบไววาไมรบซองประกวดราคาหลงสนสดเวลาการเสนอราคา ควรกำหนดเวลา ใหย นซองมเวลาพอเพยงสำหรบการเตรยมเอกสารประกอบการยนซอง

เพอหลกเลยงการเปดเผยตวตนของผย นซองประกวดราคากอนถงเวลาเรมการเสนอราคาและเพอปองกนการแอบแกไขขอเสนอราคา ควรแนะนำผยนซองประกวดราคาใหใช ซองธรรมดาระบรายการประกวดราคา อางองวนท และเวลาปดการรบซอง เพอปองกนใหมากขน ควรขอใหผทไดรบเชญใหเขายนซองประกวดราคาแตไมประสงคจะเขารวมแจงกลบดวย

เพอใหเกดการแขงขนอยางเปนธรรม ควรมการแจงขอมลสำคญในการประกวดราคาใหผ เขารวมประกวดราคาทราบทกคน เชน แนวการตรวจใหคะแนนในการประเมนผลการประกวดราคา เงอนไขชขาดสำหรบการคดเลอกผชนะการประกวดราคา การเปลยนแปลงเงอนไขขอกำหนดตาง ๆ ในการประกวดราคา ฯลฯ หากมการประชมชแจงขอมลหรอดสถานทผเขารวมประกวดราคาทกคนควรไดรบเชญใหเขารวม

Page 146: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.144

การยนซองเสนอราคา

ขอเสนอราคาควรย นสองชดมฉบบจรงและ

สำเนาคฉบบและเกบไวในกลองทมกญแจลอคสองชน

โดยมเจาหนาทท มระดบเหมาะสมสองคนเปนผรบ

ผดชอบถอกญแจแยกกน ขอเสนอราคาท ส งทาง

ไปรษณยกควรจะเกบไวในกลองนกอนสนสดเวลาการ

ยนเสนอราคา

ควรมการแตงตงผรบผดชอบการเปดซองเสนอ

ราคาประกอบดวยเจาหนาทสองคนหรอมากกวานน

เพอทำการเปดซองเสนอราคาและบนทกขอมลราคาท

เสนอ รวมทงผมสทธเสนอราคาแตไดปฏเสธการเขา

รวมเสนอราคา (หากม) ลงในแบบสรปขอมลการ

ประกวดราคาดวย

การแกไขเปลยนแปลงราคาทกระทำโดยผเสนอ

ราคาจะตองถกทำใหมองเหนไดชดเจนและเจาหนาท

ผ ร บผดชอบการเปดซองเสนอราคาจะตองเซนช อ

กำกบไวดวย ในระหวางการพจารณาคดเลอกใบเสนอ

ราคา โดยใชเอกสารเสนอราคาฉบบจรง ควรจะเกบ

รกษาสำเนาเอกสารเสนอราคาไวอยางปลอดภยโดย

เจาหนาททมระดบทเหมาะสม

ซองเสนอราคาทย นหลงสนสดเวลาการเสนอ

ราคาควรเกบไวในสภาพเดมและเขยนกำกบไววา

“สงชา” และสงกลบคนผยนซอง

ใบเสนอราคาทจะตองทำลายหลงสนสดเวลาท

กำหนดใหเกบรกษาไว ควรถกทำลายดวยวธการ

ทำลายเอกสารลบเพ อปองกนมใหขอมลท มความ

ละเอยดออนทางการคารวไหลออกไปหรอถกนำไปใช

ในทางมชอบ

การพจารณาคดเลอกใบเสนอราคา

การประเมนใบเสนอราคาควรทำตามมาตรฐาน

ท ไดรบความเหนชอบไวแลวกอนเปดการประกวด

ราคา (เชน ความถกตองตรงกบคณลกษณะเฉพาะท

กำหนดราคาเสนอตำสด คาบรการหลงการขาย และ

ผลงานทผานมาของผขายสนคา)

ร าย งานผลกา รพ จ า รณาค ด เ ล อกท ม

รายละเอยดการวเคราะหและขอเสนอจะตองนำ

เสนอตอกรรมการหรอคณะกรรมการอนม ต เพ อ

พจารณา ถาหากขอเสนอราคาทมราคาตำสดไมได

รบการเสนอใหพจารณาจะตองมเหตผลคำช แจง

ประกอบดวย

ถาหากราคาไมไดเปนตวกำหนดในการคดเลอก

ใบเสนอราคา การใชวธการใหคะแนนท ไดรบการ

อนมตในการพจารณา ใบเสนอราคาอาจจะชวย

ร บประกนความเปนกลางและความเปนธรรมใน

การประเมน ถาหากมการใชความสำคญกบขอเสนอ

ดานเทคนคหรอดานคณภาพของงาน จะตองกำหนด

ใหผเขารวมประมลยนซองขอเสนอดานเทคนคหรอ

ดานคณภาพของงาน แยกจากซองราคาเพอความ

สะดวกในการประเมนขอเสนอกอนมการเปรยบเทยบ

ราคา

การแสวงหาประโยชนโดยมชอบหรอการทจรตจะทำใหเกดความสญเสยอยางมากแกบรษทหรอองคกร สรางความเสยหาย ทงดานผลกำไรและ ชอเสยง

Page 147: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ145

การประกาศผลการพจารณา

ควรมการแจงผลการพจารณาคดเลอกผชนะ

การประมลใหแกผเขารวมการประมลทไมไดรบการ

คดเลอกทงหมดทราบโดยทวกน เพอความโปรงใสควร

เปดเผยช อผ ไดร บการคดเลอกหากผ ไมไดร บการ

คดเลอกรองขอ

ขอยกเวน

ในบางกรณอาจมความจำเปนตองยกเวนการ

ดำเนนการประกวดราคาหรอเสนอราคา (เชน การ

จดซอจดจางกรณเรงดวน หรอกรณทมผขายสนคา

เพยงผเดยว หรอมขอพจารณาเรองความเขากนได

ของระบบ) ขอยกเวน ควรมเหตและไดรบความเหน

ชอบจากเจาหนาท ระดบอาวโสและมเอกสารทาง

วชาการอางองอยางเหมาะสม

การจดซอโดยใชเงนสดยอย

ควรมบญชเง นสำรองจายไวเพ อการจดซ อ

จำนวนนอยและซอของเบดเตลด การจายเงนเพอซอ

ของลกษณะน ควรเปนไปในลกษณะการจายเงนตาม

ใบแจงราคาสนคาหรอตามใบเรยกเกบเงนทไดผาน

การรบรองจากเจาหนาทระดบอาวโสขององคกร

การใชวธการจดซอรปแบบใหม ๆ เชน บตรซอ

พสด (Purchase Card) อาจเหมาะทจะใชกบสนคา

และบรการบางประเภท แตกอนทจะมการนำวธการ

ใหม ๆ มาใชควรมการศกษาอยางละเอยดถถวน และ

นำมาตรการทเหมาะสมมาใชเพอควบคมการใชบตร

มาตรการทแนะนำมดงน

จำกดการใชบตรเพอซอพสดทกำหนดเทานน

จำกดวงเงนในการซอแตละรายการ และ

จำกดวงเงนรวมสำหรบการซอในชวงเวลาท

กำหนด

ใบสงซอสงจาง

ใบสงซอสงจางเปนเอกสารอยางเปนทางการท

สงใหผ ขายสนคา/รบจางทำของ กำหนดใหจดสง

สนคาหรอทำงานตามทตองการ ใบสงซอสงจางไมใช

เอกสารอนมตการจดซอจดจางภายในและแตกตาง

จากคำขออนมตจดซอจดจาง ถงแมวาบางครงในแบบ

ฟอรมเดยว อาจรวมทงการขออนมตจดซอจดจางและ

การอนมตการจดซอจดจางภายในไวดวยกน ใบสงซอ

สงจางจะตองประกอบดวยขอมลเพยงพอเพอชวยให

ผขายสนคา/รบจางทำของจดสงสนคา/ ทำงานไดถก

ตองตามคณลกษณะและจำนวนท ตองการภายใน

เวลาทกำหนด ใบสงซอสงจางทมรายละเอยดชดเจน

จะชวยไมใหเกดการโตแยงเร องการไมปฏบตตาม

ขอกำหนด และการสงของไมครบจำนวนในภายหลง

เพ อจดประสงคในการควบคมและการลงบญชท ง

คำขออนมตจดซอจดจางและใบสงซอสงจางควรม

การลงเลขทเรยงลำดบตอเนองกน

การรบมอบสนคา/งาน

กอนทจะมการรบมอบจะตองมการตรวจสอบ

นบจำนวน ชงนำหนกหรอวดใหตรงตามใบสงซอและ

ใบแจงราคาสนคา (ในกรณทเปนสนคา) มาตรฐาน

ของงานทสงมอบจะตองไดรบการประเมนและรบรอง

วาคณภาพเปนทพอใจ

การรบมอบสนคาควรจะมเจาหนาททงจากฝาย

จดซอจดจางและหนวยงานทจะใชพสดเพอใหมการ

ตรวจสอบและถวงดล

Page 148: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.14�

ขนตอนการจายเงน โดยปกตการจายเง นมกจะดำเนนการตาม

ขนตอนทมการกำหนดไวแลว สงสำคญคอกอนทจะมการจายเงนจะตองมการตรวจสอบวาใบเรยกเกบเงน มรายการตรงกบใบสงซ อหรอไม เพอปองกนไมให เจาหนาทท ไมมศลธรรมปฏเสธการจายเงน โดยไมสมควร ผขายสนคาควรไดรบทราบระยะเวลาการจายเงน การสมตรวจสอบควบคมการจายเงน สามารถชวยยบยง ปองปรามการกระทำมชอบในการจายเงน

จะตองมการจดทำรายงานการยกเวนทเนนใหเหนถงแนวโนมของความไมสอดคลองกนและความผดปกตในการจดซ อ จดจาง (เช น การแบงซ อ แบงจาง) เพอเปนขอมลสำหรบการบรหารจดการ

กลมใหคำปรกษา นอกเหนอจากเอกสารชดมาตรฐานการปฏบตท

ดเลศแลว ICAC ยงจดตงกลมใหคำปรกษา Advisory Services Group เพอใหคำแนะนำเกยวกบการปองกนการทจรตแกองคกรภาคเอกชน โดยปดเปนความลบและไมเสยคาใชจาย ซงครอบคลมหลาย ๆ ดาน เชน การบรหารงานบคคล การจดการคลงสนคา และการบรหาร สญญา

ตดต อขอข อม ล เพ ม เต ม ไดท กล ม ให

คำปรกษา

โทรศพท 0-2526-6363 หรอโทรสาร

0-2522-0505หรออเมล[email protected]

ICAC

Corruption Prevention Department

Independent Commission Against Corruption

2003

Page 149: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ14�

จรรยาบรรณภาคธรกจของกลมเอเปก (APEC Code of Conduct for Business)

1)ขอหามเรองสนบน(ProhibitionofBribery)

ธรกจใดๆจกตองละเวนการใหและรบสนบนในทกรปแบบ

สนบนหมายถงการเสนอการใหคำมนสญญาหรอการใหรวมถงการเรยกรองหรอ

การรบตวเงน หรอผลประโยชนอนใด ไมวาทางตรงหรอทางออม เพอทจะไดรบ คงไวหรอ

กำกบธรกจประเภทใดกตามหรอเพอรกษาผลประโยชนทมชอบในการประกอบธรกจ

กรณตวอยางของการใหและการรบสนบนทอย

ภายใตหลกการขอน อาจรวมถง การดำเนนธรกจ

โดย/หรอทเก ยวของกบกจการสาขา บรษทรวมทน

ตวแทน ผแทนบรษท ทปรกษา นายหนา ผรบเหมา

ผ จำหนาย ลกจางของเจาหนาท ของรฐหรอของ

ใครกตาม รวมถงสมาชกในครอบครวและญาตสนท

ของเจ าหน าท ร ฐของผ สม ครร บเล อกต ง ของ

พรรคการเมอง ของเจาหนาท ของพรรคการเมอง

ของลกจางในภาคเอกชน ซงรวมถงบคคลซงสงการ

หรอทำงานใหแกธรกจภาคเอกชนในลกษณะใดกตาม

หรอบคคลทสามทเกยวของ

2) แผนงานตอตานการใหและรบสนบน

(ProgramtoCounterBribery)

ธรกจควรกำหนดแผนงานทมความชดเจนและม

รายละเอยดเพยงพอในเร องขอบขายของแผนงาน

ความเหมาะสมกบประเภทของธรกจ ความเสยงทอาจ

เกดขนและสถานทปฏบตการ ใหสามารถเนนคณคา

นโยบายและขนตอนวธการดำเนนการทจะนำมาใชใน

การปองกนมใหเกดการใหและรบสนบนข นในทก

ข นตอนของการประกอบธรกจของตนในรปแบบท

สามารถควบคมไดจรง

แผนงานน ต องมความสอดคลองรองรบกบ

กฎหมายและขอบงคบในเรองการตอตานการใหและ

รบสนบนตาง ๆ ในทกขอบขายกฎหมายทธรกจนน ๆ

ประกอบกจการอย อกทงตองใชบงคบกบสำนกงาน

สาขา ทงสาขาภายในและภายนอกประเทศทอยใน

การควบคมดแลของธรกจของตนดวย

3) ขอบเขตและแนวทางปฏบต (Scope

andGuidelines)

3.1) การมสวนรวมในการกศล (Charitable

Contributions)

การมสวนรวมในกจกรรมทเก ยวกบการกศล

และการใหเงนสนบสนนโครงการตาง ๆ ตองไมเปน

ฉากกำบงของการใหและรบสนบนใด ๆ การมสวน

รวมในการกศลควรจะโปรงใสตรวจสอบได และอย

ภายใตกฎหมายทบงคบใชภายในประเทศ

3.2) ของขวญ การรบรองและการออกเงนให

(Gifts, Hospital and Expenses)

ควรหามใหมการใหหรอรบของขวญ การรบรอง

หรอการออกเงนให ไมวาในกรณใดกตามทการดำเนน

การนนฝาฝนกฎหมายทบงคบใชภายในประเทศ

Page 150: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.14�

3.3) เงนคาอำนวยความสะดวก (Facilitation

Payments)

การจายเงนเพออำนวยความสะดวกในการทำ

ธรกจในรปแบบของ “เงนใตโตะ” หรอเงนกอนทเมอ

จายแลวจะทำใหธรกจของทานดำเนนงานไดปกต

สะดวก และรวดเรว ถอวาเปนการกระทำทไมสมควร

โดยเฉพาะเมอเกอบทกประเทศมการออกกฎหมาย

หามไว

3.4) การบร จาคเพ อสนบสนนการดำเน น

กจกรรมทางการเมอง (Political Contributions)

การบรจาคเง นหร อส งของท งโดยตรงหรอ

ทางออมเพ อสนบสนนพรรคการเมอง เจาหนาท

ของพรรคการเมอง ผสมครรบเลอกตง องคกร หรอ

บคคลใด ๆ ทเลนการเมอง โดยมเจตนาเรองสนบน

แอบแฝงถอเปนสงไมควรกระทำ หากจะมการบรจาค

เงนหรอส งของเพ อสนบสนนการดำเนนกจกรรม

ทางการเมอง ควรกระทำอยางโปรงใสและตรวจสอบ

ไดตามกฎหมาย แผนงานควรกำหนดใหมการควบคม

และขนตอนควบคมทจะทำใหแนใจไดวา การบรจาค

ในรปแบบอนมชอบจะไมเกดขน

4) ขอกำหนดการบงคบใชแผนงานสงเสรม

ดานจรรยาบรรณ (Program Implementation

Requirements)

4.1) ความส มพ นธ ทางธ รก จ (Business

Relationships)

บรษทควรหามใหมการใหหรอรบสนบนโดย

เดดขาด ไมวาจะดวยการดำเนนการเองหรอการผาน

บคคลท สาม โดยเฉพาะผานสาขากจการรวมทน

ต วแทน ผ แทนของบร ษ ท ท ปร กษา นายหนา

ผ จำหนาย หรอคนกลางอ น ๆ ทกประเภท ท งน

บรษทควรมมาตรการควบคมคนทเดดขาดและไดผล

Page 151: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ14�

4.2) การสอสาร (Communications)

บรษทควรสอสารใหเกดความเขาใจทถกตองเกยวกบแผนงานฯ ทงกบผทมสวนไดสวนเสยภายในและภายนอกหนวยงาน และความเปดเผยงานตอสาธารณะ

4.3) ภาวะผนำ (Leadership)

คณะกรรมการบรหาร (หรอเทยบเทา) และ ผบรหารสงสดของบรษท ควรมบทบาทในการรเร มแผนงานฯ และเปนแบบอยางทดโดยการแสดงใหเหนถงความมงมนในการยดมนและปฏบตตามแผนงานฯ

4.4) การบนทกและการตรวจสอบทางการเงน (Financial Recording and Auditing)

บรษทควรพฒนาใหมกลไกในการรายงานดานการเงนทแมนยำและโปรงใส รวมทงกลไกภายในทสามารถตรวจสอบและควบคมระบบการรายงานดานการเงนทเปนทยอมรบในระดบมาตรฐานสากล

4.5) ทรพยากรบคคล (Human Resources)

การคดเลอกรบบคคลเขาทำงาน การเล อนตำแหนง การฝกอบรม การประเมนผลการปฏบตงาน และการประกาศเก ยรต ค ณพนกงาน ควรให ม สอดคลองกบแผนงานฯ โดยสะทอนใหเหนถงความ มงมนของบรษทในการสงเสรมจรรยาบรรณทดงาม นอกจากน พนกงาน หรอตวแทนพนกงาน ควรเขามามสวนรวมในการวางแผนและพฒนานโยบายและแนวทางปฏบตดานทรพยากรบคคลทเก ยวของกบแผนงานฯ บรษทควรชแจงใหชดเจนวา การปฏบตตามแผนงานฯ เปนขอบงคบททกคนตองปฏบตตาม และการไมยอมตดสนบนจะไมสงผลใหบคคลผนนตองถกลดข นหรอถกลงโทษหรอตอบโตใด ๆ ท งส น ถงแมวาการไมตดสนบนนนอาจสงผลใหบรษทเสย ผลประโยชนทางธรกจกตาม บรษทควรกำหนด

บทลงโทษทเหมาะสมสำหรบผทฝาฝนแผนงานฯ โดยอาจถงขนไลออกจากงาน ในกรณทเหนสมควร

4.6) การตรวจสอบและทบทวน (Monitoring and Review)

ผบรหารระดบอาวโสของบรษทควรมหนาทคอยตรวจสอบการดำเนนงานตามแผนงานฯ และทบทวนแผนงานฯ อยเปนระยะๆ ถงความเหมาะสม และความมประสทธภาพ ตลอดจนปรบปรงแผนงานฯ ตามทเหนสมควร ผบรหารระดบอาวโสควรรายงาน ผลการตรวจสอบแผนงานฯ ต อคณะกรรมการ ตรวจสอบ หรอคณะกรรมการการบรหารเปนระยะ ๆ คณะกรรมการตรวจสอบหรอคณะกรรมการบรหาร มหนาทประเมนแผนงานฯ ดวยตนเองอกครงและเผยแพรผลการประเมนนนในรายงานประจำปตอผถอหน

4.7) การเสนอแนะประเดนปญหาและคำขอแนะแนว (Raising Concerns and Seeking Guidance)

บรษทควรสงเสรมใหลกจางทกคนสามารถ เขามามสวนรวมในการยกประเดนปญหาทกงวลใจ หรอรายงานพฤตกรรม/การกระทำทนาสงสยและอาจขดตอแผนงานฯ

ในการน บรษทควรกำหนดมาตรการคมครอง ผท รายงานพฤตกรรม/การกระทำทนาสงสยหรอผดปกต เพอปกปองเขาจากการถกเปดเผย และความเปนไปไดในการถกกลนแกลงหรอลางแคนตอไป

นอกจากน บรษทควรเปดโอกาสใหลกจางหรอบคคลอ นสามารถขอคำแนะนำเก ยวกบแผนงานฯ หรอเสนอขอคดเหนในการปรบปรงแผนงานฯ บรษทควรใหคำแนะนำเกยวกบการขอกำหนดและกฎเกณฑของแผนงานฯ และวธการในการประยกตใชกบกรณหรอเหตการณตาง ๆ

Page 152: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.150

4.8) การฝกอบรม (Training)

บรษทควรสงเสรมใหเกดและคงไวซงวฒนธรรม

ความเชอใจภายในองคกร และวฒนธรรมการตอตาน

การทจรต

ผบรหาร ลกจาง และตวแทนบรษท ควรผาน

การฝกอบรมเกยวกบแผนงานฯ โดยการฝกอบรมควร

จะออกแบบใหตรงกบความตองการและตามแตกรณ

นอกจากน เมอมโอกาสอนสมควร ทงผรบเหมา และ

ผ จ ดจำหนายกควรจะไดรบการฝกอบรมเก ยวกบ

แผนงาน กจกรรมการฝกอบรมควรทำการประเมนผล

เปนระยะ ๆ

4.9) องคกรและความรบผดชอบ (Organization

and Responsibilities)

คณะกรรมการบรหาร (หรอเทยบเทา) ควรม

ความพงพอใจท แผนงานฯ ไดร บการพฒนาและ

ปฏบตตามอยางไดผลเปนทนาพอใจ

คณะกรรมการบรหาร (หรอเทยบเทา) ควรม

ความพงพอใจทมการตรวจสอบและทบทวนแผนงานฯ

เพอใหมนใจไดถงประสทธภาพ และเมอพบปญหา

หรอความบกพรองกไดมมาตรการแกไขอยางจรงจง

ประธานผบรหาร (หรอเทยบเทา) มหนาทรบ

ผดชอบดแลใหมการนำแผนงานฯ ไปปฏบตใชอยางม

ประสทธภาพ

Page 153: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ151

เ ค ร อ ง ม อ จ ร ร ย า บ ร รณด า นก า ร ต อ ต า น คอรรปชนขององคกรระหวางประเทศ

อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานการทจรต ค.ศ. 2003

(United Nations Convention Against Corruption)

อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานการทจรต ค.ศ. 2003 ถกรางขนมาภายใต

ความกงวลใน (1) ความรนแรงของปญหาและภยคกคามอนเกดจากการทจรตทมตอ

เสถยรภาพและความมนคงของสงคม ซงบอนทำลายสถาบนและคณคาแหงประชาธปไตย

คณคาทางจรยธรรม และความยตธรรม และเปนอนตรายตอการพฒนาอยางยงยนและ

หลกนตธรรม (2) ความเชอมโยงระหวางการทจรตและอาชญากรรมในรปแบบอน ๆ

โดยเฉพาะอยางยงองคกรอาชญากรรมและอาชญากรรมทางเศรษฐกจ รวมถงการฟอกเงน

(3) การทจรตทเกยวของกบสนทรพยจำนวนมหาศาล ซงอาจเปนสวนสำคญของทรพยากร

แหงรฐและทคกคามตอเสถยรภาพทางการเมองและการพฒนาอยางยงยนของรฐเหลานน

อนสญญาฯ มวตถประสงคเพอ

1. สงเสรมและเสรมสรางมาตรการในการ

ปองกนและตอตานการทจรตใหมประสทธภาพและ

ประสทธผลมากขน

2. สงเสรม อำนวยความสะดวก และสนบสนน

ความรวมมอระหวางประเทศและความชวยเหลอทาง

วชาการในการปองกนและตอตานการทจรต รวมทง

การตดตามทรพยสนจากการกระทำผดกลบคน

3. สงเสรมความมคณธรรม ตรวจสอบได และ

การบรหารกจการบานเมองและทรพยสนของรฐอยาง

เหมาะสม

สำหร บใจความหลกของอนส ญญาฯ น น

เนนยำถงมาตรการปองกน การกำหนดใหเปนความ

ผดทางอาญา และการบงคบใชกฎหมาย ความรวม

มอระหวางประเทศ การตดตามสนทรพยคน ความ

ช วยเหล อทางว ชาการในการแลกเปล ยนข อมล

ขาวสาร และกลไกในการปฏบตตามอนสญญา

ในสวนของบทบญญตท เก ยวของโดยตรงกบ

ภาคเอกชน (หมวด 2 ขอ 12) อนสญญาฯ กำหนดให

1. รฐภาคแตละรฐตองดำเนนมาตรการในการ

ปองกนการทจรตทเกยวของกบภาคเอกชน เพมพน

มาตรฐานทางบญชและการตรวจสอบบญชในภาค

เอกชนและในกรณทเหมาะสม จดใหมการลงโทษทาง

แพง ทางปกครอง หรอทางอาญาทมประสทธผล

ไดสดสวน และเปนการหามปรามยบยง สำหรบการ

ไมสามารถปฏบตตามมาตรการเชนวา ทงน โดยเปน

ไปตามหลกการพนฐานของกฎหมายภายในของตน

2. มาตรการท จะทำใหวตถประสงคเหลาน

สมฤทธผล นอกจากประการอนแลวอาจรวมถง

Page 154: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.152

2.1 การส งเสร มความร วมมอก นระหว าง หนวยงานท บงคบใชกฎหมายและหนวยงานภาคเอกชนทเกยวของ

2.2 การสงเสร มการพฒนามาตรฐานและกระบวนการท ม จ ดประสงคในการพท กษร กษา คณธรรมของหนวยงานภาคเอกชนทเกยวของ รวมทงจรรยาบรรณในการประกอบกจการงานทางธรกจและวชาชพทเกยวของทงปวงอยางถกตอง นาเคารพ และเหมาะสม และการปองกนความขดแยงกนระหวาง ผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม และ ในการสงเสรมการใชแนวปฏบตทางการคาทดในหมธรกจและความเกยวพนทางสญญาดานธรกจกบรฐนน ๆ

2.3 การสงเสรมความโปรงใสในหมหนวยงานภาคเอกชน รวมทงมาตรการเกยวกบการแสดงตนของนตบคคลและบคคลธรรมดาทเกยวของกบการจดตงและการจดการหนวยงานในรปแบบบรรษท

2.4 การปองกนการใชกระบวนการในการกำกบ

ดแลหน วยงานภาคเอกชนในทางท ผ ด รวมถ ง

กระบวนการเก ยวก บการอ ดหน นและการออก

ใบอนญาตโดยเจาหนาทของรฐสำหรบกจกรรมทาง

พาณชย

2.5 การป องก นความข ดแย งก นระหว าง

ผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวมโดยการ

กำหนดขอจำกดเกยวกบกจการงานทางวชาชพของ

อดตเจ าหนาท ของร ฐ หร อเก ยวก บการว าจ าง

เจาหนาทของรฐโดยภาคเอกชนภายหลงการลาออก

หรอการเกษยณอาย ในกรณทกจการงานหรอกจการ

วาจางเชนวาเกยวของโดยตรงกบการปฏบตหนาทใน

ตำแหนงหรออยในความควบคมดแลของเจาหนาท

ของรฐเหลานนในระหวางวาระการดำรงตำแหนง ทงน

ตามความเหมาะสมและภายในระยะเวลาอนควร

Page 155: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ153

2.6 ประกนวากจการของเอกชนมการควบคมการสอบบญชภายในอยางพอเพยงทจะชวยในการปองกนและสบหาการกระทำทจรต และบญชและรายงานการเงนตามทกำหนดไวของกจการของเอกชนเชนวาอยภายใตกระบวนการสอบบญชและการรบรองความถกตองทเหมาะสม ทงน โดยคำนงถงโครงสรางและขนาดของบรษทนน ๆ

3. เพอปองกนการทจรต รฐภาคแตละรฐจะตองดำเนนการท อาจจำเปนโดยเปนไปตามกฎหมายภายในและขอบงคบเกยวกบการดแลรกษาสมดบญช บนทก การเปดเผยรายงานการเงน และมาตรฐานทางบญชและการสอบบญชเพอหามการกระทำดงตอไปนท ดำเนนการเพ อความม งประสงคในการกระทำ ความผดใด ๆ ทกำหนดไวตามอนสญญาน

3.1 การกระทำใหรายการทเกดขนไมผานการบนทกบญช

3.2 การทำธรกรรมทไมผานการบนทกหรอไมมการระบชชดอยางเพยงพอ

3.3 การบนทกคาใชจายทไมเกดขนจรง

3.4 การลงบญชหนสนซงมหลกฐานบงชของวตถแหงหนทไมถกตอง

3.5 การใชเอกสารเทจ และ

3.6 การทำลายเอกสารทางบญชโดยเจตนากอนเวลาทคาดการณไวตามกฎหมาย

4. ร ฐภาค แต ละร ฐต องไม อน ญาตให นำ ค าใช จ ายท เป นส วนหน งของส นบน ซ ง เป น องคประกอบหนงของความผดตามทกำหนดโดยเปนไปตามขอ 15 และขอ 16 ของอนสญญานและในกรณทเหมาะสมคาใชจายอนซงเกดขนเพอสงเสรมใหมการกระทำทจรตมาหกลดหยอนภาษ

หลก 10 ประการของขอตกลงโลกแหง

สหประชาชาต (UN Global Compact)

“ขอตกลงโลกแหงสหประชาชาต” เรมนำมาใช

ในป พ.ศ.2543 เพอใหบรษทตาง ๆ ทใหความสำคญ

กบการดำเนนธรกจแบบยงยนและเนนยำถงเรองความ

รบผดชอบตอสงคมและสวนรวม มกรอบนโยบายท

เปนมาตรฐานไวใชในการดำเนนธรกจ “ขอตกลงโลก

แหงสหประชาชาต” มไดเปนขอตกลงทมผลบงคบใช

ทางกฎหมาย แตเปนขอตกลงทเกดจากความสมครใจ

ของบรษทแตละรายท ต งใจท จะนำหลกการของ

ขอตกลงไปใชในการบรหารจดการดานกลยทธและ

การดำเนนธรกจของบรษท รวมทงในการเสรมสรางให

เกดเปนวฒนธรรมองคกรทยงยน ทงน บรษททสนใจ

นำเอา “ขอตกลงโลกแหงสหประชาชาต” ไปใชจะตอง

ลงทะเบยนแสดงเจตจำนงตอองคกรสหประชาชาต

โดยทางองคกรสหประชาชาตจะขอใหบรษทใหการ

สนบสนนดานการเง นเปนรายปเพ อสงเสรมงาน

ทเกยวของกบ “ขอตกลงโลกแหงสหประชาชาต”

“ขอตกลงโลกแหงสหประชาชาต” มหลกการ

สำคญ 10 ประการ ทเกยวของกบดานสทธมนษยชน

ดานแรงงาน ดานสงแวดลอม และดานการตอตาน

การทจรต ดงน

ดานสทธมนษยชน

หลกการท 1 บรษทตาง ๆ ควรสงเสรมและ

เคารพสทธมนษยชนทประชาคมโลกไดประกาศไว

หลกการท 2 บรษทตาง ๆ ควรกำกบดแลมให

กจการของตนลวงละเมดสทธมนษยชน

Page 156: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.154

ดานแรงงาน

หลกการท 3 บรษทตาง ๆ ควรสนบสนนเสรภาพในการรวมกลมและสทธในการรวมกลมกนเพอการตอรอง

หลกการท 4 บรษทตาง ๆ ควรยตการบงคบใชแรงงานในทกรปแบบ

หลกการท 5 บรษทตาง ๆ ควรหาวธยตการใชแรงงานเดกโดยสนเชง

หลกการท 6 บรษทตาง ๆ ควรละเวนจากการเลอกปฏบต และการจางงานอยางไมเปนธรรม

ดานสงแวดลอม

หลกการท 7 บรษทตาง ๆ ควรดำเนนกจการในลกษณะทคำนงถงผลกระทบตอสงแวดลอม

หลกการท 8 บรษทตาง ๆ ควรดำเนนโครงการท ส งเสรมดานการสำนกและความรบผดชอบตอ สงแวดลอม

หลกการท 9 บรษทตาง ๆ ควรสงเสรมการพฒนาและการใชเทคโนโลยทเปนมตรตอสงแวดลอม

ดานการตอตานการทจรต

หลกการท 10 บรษทตาง ๆ ควรตอตานการทจรตทกรปแบบ ซงรวมถงการกรรโชกทรพยและการตดสนบน

โครงการตอตานการทจร ตสำหรบภม ภาค เอเชยแปซฟกในสหสวรรษใหม โดยธนาคารเพอการพฒนาเอเช ยและองคการเพ อความร วมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (ADB OECD Anti-Corruption

Initiative for Asia-Pacific Combating Corruption In the New Millennium)

ในป พ.ศ.2542 รฐบาลตาง ๆ ในภมภาคเอเชย-แปซฟกไดร วมมอกนท จะตอตานการทจร ตโดย การรเร มโครงการตอตานการทจรตสำหรบภมภาคเอเชย-แปซฟก โครงการดงกลาวมการดำเนนการอยางเปนรปธรรมภายใตกรอบปฏบตการ 3 ประการ โดยไดรบการสนบสนนจากธนาคารเพอการพฒนาเอเชย องคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและ การพฒนา องคกรผ บร จาคและประเทศตาง ๆ

ตามความเหมาะสม

กรอบปฏบตการท 1 : จดทำระบบท

โปรงใสและมประสทธภาพสำหรบบรการ

ภาครฐ

จรยธรรมในภาครฐ

จดใหม ระบบการจางเจ าหนาท ร ฐอยาง

เปดเผยและมประสทธภาพ พรอมเนนสงเสรมความ

เสมอภาคและการจางงานบคคลทมความสามารถ

และจรยธรรมสงสด ซงจดทำไดโดย

พฒนาระบบการจายคาตอบแทนโดยเนนใหม

คาตอบแทนทเพยงพอตอการใชชวตอยางเหมาะสม

ตามสภาพเศรษฐกจของประเทศ

พฒนาระบบการจ างและเล อนตำแหนง

เจาหนาทรฐแบบโปรงใสเพอปองกนระบบอปถมภ

การเลนพรรคเลนพวกและการเลอกทรกมกทชงเพอ

สงเสรมใหการบรการโดยเจาหนาทรฐมความเปนอสระ

และเพอสงเสรมความสมดลระหวางผทดำรงตำแหนง

ทางการเมองและเจาหนาทรฐ

Page 157: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ155

พฒนาระบบตรวจสอบการตดสนใจและ

บคลากรทมอำนาจในการตดสนใจ

พฒนาระบบบคลากร อนรวมถงการจดใหม

การโยกยายตำแหนงและเจาหนาท ร บผดชอบเปน

ประจำเพ อลดโอกาสในการทำงานแยกเด ยวซ ง

อาจเปนชองทางสำหรบการทจรต

กำหนดแนวปฏบตทางจรยธรรมและบรหาร

ซ งจะช วยปองก นการเก ดผลประโยชนท บซ อน

สน บสน นให เก ดการใช ทร พยากรภาคร ฐอย าง

เหมาะสม ตลอดจนสงเสรมใหเกดมาตรฐานการ

ทำงานทางวชาชพและมาตรฐานทางจรยธรรมในขน

สงสดผานกระบวนการดงตอไปน

ม ข อห ามและเง อนไขป องก นการเก ด

ผลประโยชนทบซอน

มระบบสงเสรมความโปรงใสผานการกำหนด

ใหเปดเผยและ/หรอตรวจสอบขอมล อาท ในเร อง

ทรพยสนและหนสนสวนบคคล

มระบบบรหารงานทดเพอดแลใหการตดตอ

งานระหวางเจาหนาทรฐและผใชบรการจากภาคธรกจ

ปลอดจากอำนาจแทรกแซง โดยเฉพาะอยางย งใน

สวนงานภาษศลกากรและสวนอน ๆ ทมแนวโนมจะ

เกดการทจรตไดงาย

สงเสรมแนวปฏบตทางจรยธรรมและบรหาร

งานโดยเนนใหสอดคลองกบทงมาตรฐานสากลและ

มาตรฐานวฒนธรรมทองถ น ตลอดจนจดใหมการ

ศกษา อบรม และควบคมดแลเจาหนาทเพอใหทกคน

เขาใจถงหนาทความรบผดชอบของตนเปนอยางด

มมาตรการกำหนดใหเจาหนาทตองรายงาน

เหตทจรตและมมาตรการค มครองความปลอดภย

ตลอดจนคมครองโอกาสทางวชาชพของเจาหนาท

ผรายงานเหตดงกลาว

ความรบผดชอบและความโปรงใส

พทกษไวซ งความรบผดชอบของภาครฐผาน

กรอบของกฎหมาย การบรหาร และกระบวนการ

ตรวจสอบ ดงน

มมาตรการและระบบสงเสรมความโปรงใส

ทางการเงน

นำเอามาตรฐานสากลทเกยวของและระเบยบ

ปฏบตการทวไปทเกยวกบการควบคมและตรวจสอบ

ดแลสถาบนการเงนมาใช

มกระบวนการตรวจสอบการบรหารงานภาค

รฐ ตลอดจนมมาตรการและระบบรายงานผลการ

ปฏบตงานตอสาธารณชนทเหมาะสม

มกระบวนการทโปรงใสและเหมาะสมเกยวกบ

การจดซ อจดจางภาครฐเพ อสงเสรมการแขงขน

อยางเปนธรรมและการยบย งการทจรต รวมถงม

กระบวนการบรหารงานทมขนตอนงายและสะดวก

พฒนาสถาบนเพอสงเสรมการตรวจสอบโดย

ประชาชน

จดทำระบบเผยแพรขอมลสสาธารณชน

ลดความซ บซ อนของกฎระเบ ยบต าง ๆ

ทซำซอนคลมเครอ หรอยงยากจนเปนปญหาตอการ

ดำเนนธรกจ

Page 158: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.15�

กรอบปฏบตการท 2 : เสรมสราง

มาตรการตอตานการทจรตและสงเสรม

จรยธรรมในการประกอบธรกจ

การปองกนการตรวจสอบและการดำเนน

คดตอผกระทำผดอยางมประสทธภาพ

มาตรการตอตานการทจรตอยางมประสทธภาพจะเกดขนไดตอเมอ

ออกกฎหมายทเขมงวดเพอปองกนไมใหมการตดสนบนเจาหนาทรฐ

จดใหมการบงคบใชกฎหมายปราบปรามการฟอกเงนอยางมประสทธภาพ โดยกฎหมายดงกลาวตองกำหนดโทษอาญาสถานหนกใหแกการฟอกเงนทไดมาจากการทจรตและการประกอบอาชญากรรมตามกรอบของกฎหมายในแตละประเทศ

จดใหม การบงคบใชกฎระเบยบเพ อการ ตรวจสอบคดสนบนอยางเขมงวด ถถวน โดยใหหนวยงานท มอำนาจหนาท ร บผดชอบเปนผ ดำเนนคด ท งน หนวยงานดงกลาวควรมอำนาจในการสงใหธนาคารเปดเผยขอมลของลกคา รวมถงควรมอำนาจในการสงอายดเงนหรอเอกสารทางการเงน/เอกสารทางการคาได

เพมความสามารถในการสบสวนและดำเนนคดผ านการสงเสร มความรวมมอระหวางหนวยงานการปองกนการใชอำนาจแทรกแซงการสบสวนหร อการดำเน นคด ระบบส บหาหล กฐานท ม ประสทธภาพ ระบบคมครองผทใหความรวมมอกบทางการในการปราบปรามการทจรต ตลอดจนการจดใหมการอบรมและงบประมาณอยางเหมาะสม

เพมความรวมมอทงระดบทวภาคและพหภาคในการสบสวนและกระบวนการตามกฎหมายอน ๆ ผานการพฒนาระบบดงตอไปนภายใตขอบเขตของกฎหมายในประเทศ (1) การแลกเปลยนขอมลและหลกฐานระหวางกนอยางมประสทธภาพ (2) การสงตวผรายขามแดนตามความสะดวกและเหมาะสม (3) การใหความรวมมอในการตามหาทรพยสนท สามารถยดได รวมถงการยดทรพยและสงทรพย ดงกลาวขามแดน

ความรบผดชอบและพนธะความรบผดชอบ

ขององคกรตอสงคม

ใชมาตรการท มประสทธภาพในการสงเสรมความรบผดชอบและพนธะความรบผดชอบขององคกรตอสงคมตามมาตรฐานสากลผานกระบวนการดง ตอไปน

ส งเสร มบรรษทภบาลเพราะส งด งกลาวกำหนดใหองคกรมการตรวจสอบภายในอยางพอเพยง อาท มแนวทางปฏบต มชองทางการสอสาร มการคมครองพนกงานทรองเรยนเรองการทจรตและมการจดอบรมพนกงาน

การมและบงคบใชกฎหมายเพอปราบปรามพฤตกรรมท สงเสรมการจายสนบนโดยออม อาท การเปดทางใหนบเงนจายสนบนเปนคาใชจายทเอาไปหกภาษได

การมและบงค บใช กฎหมายควบคมการจดการทำบญชอยางเขมขนเพอใหการจดทำบญชขององคกรเปนไปอยางโปรงใส รวมถงมการกำหนดโทษ

1.

2.

3.

“ขอตกลงโลกแหงสหประชาชาต” มได เปนขอตกลงทมผลบงคบใช ทางกฎหมาย แตเปนขอตกลงทเกดจากความสมครใจของบรษท

Page 159: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ15�

ผทละเวนไมรายงานหรอปลอมแปลงรายการบญชทเกยวของกบสนบนในสมดบนทกบญช เอกสารหรอรายงานทางการเงนหรอบญชตาง ๆ อยางเหมาะสมและมประสทธภาพเพ อเปนการปรามมใหองคกร คดเขาไปยงเกยวกบเรองสนบน

ตรวจสอบกฎหมายและกฎระเบยบทควบคมการใหใบอนญาตประกอบการ สญญาจดซอหรองานใด ๆ ของภาครฐเพอดแลใหมการลงโทษผทกระทำผดฐานตดสนบนเจาพนกงาน

กรอบปฏบตการท3:สนบสนนการม

สวนรวมของประชาชน

ปรกษาหารอประชาชนเกยวกบการตอตาน

การทจรต

ใชมาตรการทมประสทธภาพในการสงเสรมการ

ปรกษาหารอเรองตอตานการทจรตกบประชาชนผาน

กระบวนการดงตอไปน

จดทำแคมเปญสงเสรมการตระหนกรในหลาย

ระดบ

สนบสนนองคกรพฒนาเอกชนท ส งเสร ม

จรยธรรมและตอตานการทจรตผานกจกรรมตาง ๆ

อาท กจกรรมเพมความตระหนกรเกยวกบการทจรต

และความเสยหายท เก ดข น กจกรรมระดมพลง

พลเรอนเพอการสนบสนนรฐบาลทใสสะอาด การทำ

บนทกคดทจรตและรายงานการทจรต

การจดเตรยม/ดำเนนงานโครงการการศกษาท

มงเนนสงเสรมใหเกดวฒนธรรมตอตานการทจรต

4.

หลกการสำหรบองคกรธรกจทมความรบผดชอบของสถาบนCauxRoundTable(Caux Round Table’s Principles forResponsibleBusiness)

สถาบน Caux Round Table กอต งข นโดย

เครอขายผ นำดานธรกจท ประสบความสำเร จใน

ระดบนานาชาตท รวมตวกนเพอสงเสรมใหเกดการ

ดำเนนธรกจในระบบทนนยมทเนนยำถงหลกจรยธรรม

ทดงามควบคกนไปดวย ทงน สถาบน Caux Round

Table ไดกำหนดหลกการสำหรบองคกรธรกจทมความ

รบผดชอบ (Principles for Responsible Business)

ไว 7 ประการ เพอเปนหลกปฏบตทางจรยธรรมใหแก

องคกรธรกจตาง ๆ ดงน

หลกการท 1 คำนงถงผมสวนไดสวนเสย

มใชแคผถอหน

องคกรธรกจทมความรบผดชอบควรตระหนก

ถงหนาทของตนในการสงมอบสงทดแกสงคม ซงอาจ

จะอยในรปของจำนวนเงนหรอจำนวนงานทองคกรได

นำเสนอ และสนคาหรอบรการทไดมอบใหแกลกคา

องคกรธรกจท มความรบผดชอบควรดแล

รกษาสภาพการเงนและความอย รอดของตนเพ อ

ประโยชนของผ ม ส วนไดสวนเสยดวย มใชเพยง

ผถอหนเทานน

องคกรธรกจทมความรบผดชอบจะคำนงถง

ประโยชนของลกคา พนกงาน ผจดหาสนคา คแขง

และชมชนโดยรวม และปฏบตตอทกฝายดวยความ

ซอสตยและเปนธรรม

Page 160: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.15�

หลกการท 2 มสวนรวมในการพฒนา

เศรษฐกจสงคมและสงแวดลอม

องคกรธรกจทมความรบผดชอบตระหนกวางานธรกจจะไมมทางเตบโตอยางยงยนไดในสงคมทตกตำหรอขาดการพฒนาเศรษฐกจ

องคกรทมความรบผดชอบจงมสวนรวมในการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และส งแวดลอมของชมชนทตนประกอบกจการอยเพอรกษา “ตนทนในการประกอบกจการ” ของตนเองไว ซงครอบคลมถงทนทางการเงน ทนทางสงคม ทนทางสงแวดลอม และไมตรจตดวย

องค กรท ม ความร บผ ดชอบจะส ง เสร ม ใหด ข นผานการใชทร พยากรอยางรอบคอบและ มประสทธภาพ การแขงขนอยางเสรและเปนธรรม และนวตกรรมทางเทคโนโลยและการประกอบธรกจ

หลกการท3เคารพตวบทกฎหมาย

องคกรทมความรบผดชอบตระหนกวาการกระทำทางธรกจทถกกฎหมายบางครงกอาจกอใหเกดผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสยได

องคกรทมความรบผดชอบจงปฏบตตนตามตวบทกฎหมาย

องคกรทมความรบผดชอบจะประกอบกจการดวยความซอตรง จรงใจ และโปรงใส พรอมทงปฏบตตามสญญาเสมอ

หลกการท 4 เคารพกฎหมาย ระเบยบ

และสนธสญญา

องค กรท ม ความร บผ ดชอบจะ เคารพวฒนธรรมและธรรมเนยมทองถ นในชมชนซ งตนประกอบกจการอยอยางสอดคลองกบหลกการพนฐานดานความเปนธรรมและความเทาเทยม

ไมว าจะประกอบกจการในท ใด องคกรม

ความรบผดชอบจะเคารพกฎหมายของประเทศนน ๆ

ตลอดจนกฎหมายระหวางประเทศ ระเบยบและ

อนสญญาทมผลบงคบใชตอตนเสมอขณะททำการ

คาขายอยางเปนธรรมและมการแขงขนไปดวย

หลกการท 5 สนบสนนกระแสโลกาภวตน

อยางมความรบผดชอบ

ในฐานะทเปนผ มบทบาทในเวทการคาโลก

องคกรทมความรบผดชอบจะสนบสนนการคาแบบ

พหภาคทเปดเผยและเปนธรรม

องคกรท ม ความร บผ ดชอบจะสนบสนน

การปฏรปกฎหมายและระเบ ยบภายในประเทศ

หากกฎหมายหรอระเบยบดงกลาวเปนอปสรรคตอ

การคาโลก

หลกการท6คำนงถงสงแวดลอม

องค กรท ม ความร บผ ดชอบจะปกป อง

สงแวดลอม และหากเปนไปไดจะอนรกษสงแวดลอม

ตลอดจนหลกเลยงการใชทรพยากรอยางไมคมคา

องคกรทมความรบผดชอบจะดแลใหธรกจ

ของตนเปนไปตามมาตรฐานการบรหารสงแวดลอมทด

ท สดเพอใหสอดคลองกบแนวคดทวาจะตอบสนอง

ความตองการของวนนโดยไมทำรายโอกาสของมนษย

ในวนขางหนา

หลกการท 7 หลกเลยงการกระทำทผด

กฎหมาย

องคกรทมความรบผดชอบจะไมมสวนรวม

หรอไมยนยอมใหมการกระทำทเปนทจรต การใหหรอ

รบสนบน การฟอกเงนหรอการกระทำทผดกฎหมาย

อน ๆ

Page 161: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ15�

องคกรทมความรบผดชอบจะไมมสวนรวม

หรอชวยอำนวยความสะดวกธรกรรมใด ๆ ทมความ

เก ยวของ หรอสนบสนนการกอการราย การคา

ยาเสพตดหรอการกระทำทผดกฎหมายอน ๆ

องคกรทมความรบผดชอบจะสนบสนนการ

ลดหรอปองกนการกระทำทผดกฎหมายหรอไมชอบ

ดวยกฎหมายอยางจรงจง

กตกาดานจรยธรรมขององคกรเพอความโปรงใสนานาชาต (TransparencyInternational’sIntegrityPackage)

1)กตกาดานจรยธรรมคออะไร?

องคกรเพ อความโปรงใสนานาชาตไดจดทำ

“กตกาดานจรยธรรม” (Integrity Pact หรอ IP) ขน

ในชวงทศวรรษท 90 เพอใหภาครฐ ภาคเอกชน และ

ภาคประชาสงคมทมเจตนาปองกนการทจรตนำไปใช

เปนเครองมอควบคมการทำสญญาตาง ๆ ของภาครฐ

โดยกตกาดงกลาวครอบคลมการทำสญญาระหวาง

ร ฐบาลหรอหนวยงานรฐ (ซ งต อไปน จะเร ยกวา

“หนวยงานราชการ”) และผเสนอราคาในโครงการรฐ

ตลอดจนกระบวนการทเกยวของทงหมด

“กตกาดานจรยธรรม” ระบถงสทธและหนาท

ตาง ๆ ไวอยางชดเจนเพอใหทกฝายไมจายสนบน

ไมเสนอสนบน ไมเรยกรองและไมรบสนบน รวมถง

ไมสมร ร วมคดกบค แขงเพ อใหไดมาซ งสญญาทำ

โครงการจากหนวยงานรฐ และไมสมรรวมคดกบคแขง

หลงจากไดรบสญญาไปแลว นอกจากน “กตกาดาน

จรยธรรม” ยงกำหนดใหผเสนอราคาแจงคาใชจาย

หรอคอมมชชนทตนไดจายไปในสวนทเก ยวของกบ

สญญาทงหมดดวย หากมการละเมด “กตกาดาน

จรยธรรม” ผละเมดจะถกลงโทษผานมาตรการตาง ๆ

อาท การยกเลกสญญา การปฏเสธไมใหไดรบสญญา

การยดเงนคำประกนซองประกวดราคา การยดเงน

คำประกนสญญา การเรยกรองคาเสยหาย การขน

บญชดำผเสนอราคาทกระทำความผดและการลงโทษ

ทงทางวนยและอาญาตอเจาหนาทรฐผกระทำผด

“กตกาดานจรยธรรม” เปนประโยชนตอท ง

ภาครฐและภาคเอกชน เพราะชวยใหบรษทตาง ๆ

ไมตองเสนอสนบนดวยรวาคแขงกจะไมใชสนบนเชน

กน ขณะทรฐบาลจะสามารถประหยดคาใชจายไปได

มากจากการทเงนไมรวไหลสการทจรตผานการจดซอ

การแปรรปสนทรพยร ฐเปนของเอกชนและการให

ใบอนญาตตาง ๆ

“กตกาดานจรยธรรม” สามารถประยกตใชได

หลายกรณและสอดคลองกบบรบททางกฎหมาย

อนหลากหลายของแตละประเทศ ปจจบน “กตกา

ดานจรยธรรม” มผลในทางปฏบตในกวา 15 ประเทศ

ทวโลกและไดรบประโยชนจากการแสดงความคดเหน

ตอบกลบขององคกรและบคคลตาง ๆ เปนอยางด

2)กตกาดานจรยธรรมมการดำเนนอยางไร?

2.1) กตกาดานจรยธรรมมประโยชนอยางไร

ในกระบวนการจดทำสญญา “กตกาดาน

จรยธรรม” มวตถประสงคหลก 2 ประการ ไดแก

1. ชวยใหบรษทไมตองไปของแวะกบเร อง

สนบนผานการใหความมนใจแกบรษทวา

1.1 คแขงจะไมของแวะสนบนเชนกน

Page 162: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�0

1.2 โครงการจดซ อของรฐ โครงการแปรรปส นทร พย ร ฐ เป นของเอกชนและหน วยงานให ใบอนญาตตาง ๆ จะดำเนนการปองกนการทจรต และดแลให ท กกระบวนการม ความโปร งใส ซ ง จะครอบคลมถงการบงคบมใหเจาหนาทเรยกรองหรอกรรโชกขอรบเงนสนบนจากบรษท

2. ชวยใหรฐบาลลดคาใชจายหรอหลกเลยง ผลเสยทเกดจากการทจรตในโครงการจดซอของรฐโครงการแปรรปสนทรพยรฐเปนของเอกชนและการใหใบอนญาตตาง ๆ

2.2) กตกาดานจรยธรรมประยกตใชไดกบสญญาประเภทไหนบาง

“กต กาด านจร ยธรรม” ไม เพ ยงม ความ เหมาะสมตอสญญากอสรางหรอจดหาสนคา/บรการเท าน น หากแตย งไม เหมาะสมตอการคดเล อก ดงตอไปนดวย

ผ ซ อ/ผ ร บสนทรพยร ฐในโครงการแปรรปสนทรพยของรฐเปนของเอกชน

ทปรกษา (ดานวศวกรรม สถาปตยกรรม และอน ๆ)

ผไดรบประโยชนจากใบอนญาตประกอบการหรอสมปทานรฐ (อาท การขดสำรวจ/ผลตนำมนและกาซธรรมชาต การทำเหมอง การประมง ปาไม และสทธในการขดเจาะทรพยากรธรรมชาตอน ๆ) รวมถงบรการทอยภายใตการกำกบดแลของรฐ (อาท บรการโทรคมนาคม ประปา และการจดเกบขยะ)

ส ญญาและ “กต กาด านจร ยธรรม” อาจครอบคลมการวางแผน การออกแบบ การกอสราง การตดตงหรอการดำเนนการใด ๆ ตอสนทรพยของ “หนวยงานราชการ” การแปรรปสนทรพยรฐเปนของเอกชน การออกใบอน ญาตหร อส มปทานจาก “หนวยงานราชการ” ตลอดจนบรการทเกยวของ อาท

Page 163: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1�1

บรการใหคำปรกษาหรอบรการสนบสนนทางดานเทคนค การเงนและการบรหารกได หากเปนไปไดผทเกยวของควรบงคบใช “กตกาดานจรยธรรม” กบทกกจกรรมทเก ยวของกบสญญานบต งแตการคดเลอกผ มสทธ เขารวมประกวดราคา การจดประกวดราคาและการจดทำสญญาเร อยไปจนถงการดำเนนการตามสญญา จนกระทงสญญาสนสด

2.3) กตกาดานจรยธรรมจะเปนประโยชนเมอใด

“กตกาดานจรยธรรม” สามารถจะและควรจะถกประยกตใชตอทกกจกรรมทเกยวของกบการลงทน การขาย การออกใบอนญาตหรอสมปทาน ไดแก

ข นตอนการศ กษาความเป นไปได หร อ จดเตรยมการดำเนนการ

ขนตอนการคดเลอกผรบเหมา/ผจดหาสนคาและบรการ/ผไดรบใบอนญาตหลก

ขนตอนปฏบตกจกรรมหลก (การปฏบตตามสญญากอสรางหรอจดหาสนคาและบรการโดยเฉพาะอยางยงขอมลจำเพาะในสญญาหรอคำสงปรบเปลยนอน ๆ)

3)ภาคประชาสงคมตองมบทบาทหรอไม?

นบตงแตแรกเรมเปนตนมา ภาคประชาสงคม

ถกคาดหวงใหมบทบาทสำคญในการตรวจสอบการ

บงคบใช “กตกาดานจรยธรรม” ในประเทศของตน

การเปดทางใหตวแทนภาคประชาสงคมมสทธ

เขาถงขอมลทถอเปนทรพยสนของบคคลหนงบคคลใด

ตามกฎหมายไดจะไมเปนปญหาในการรกษาขอมล

ดงกลาวไวเปนความลบหากเงอนไขสญญาโครงการ

ระบการคมครองขอมลดงกลาวไวอยางเพยงพอ

4)กตกาดานจรยธรรมในภาคปฏบต?

มาตรการลงโทษ - หลกฐานทเพยงพอตอการ

ลงโทษแนนอนคอ ผเสนอราคาถกตดสนวามความผด

ทางอาญา อยางไรกตาม การตดสนวาผเสนอราคาม

ความผดทางอาญาแทบจะไมคอยเกดขน และถงแม

เกดข นจรง คำตดสนมกจะชาเกนกวาท จะลงโทษ

ผเสนอราคาภายใต “กตกาดานจรยธรรม” นไดใน

ทางปฏบต เยอรมนจงยดถอวาหากผเสนอราคาไม

โตแยงขอกลาวหาหรอยอมรบวากระทำผดจรงกถอได

ว ามหลกฐานเพยงพอท จะใชมาตรการลงโทษได

แลว นอกจากน แนวปฏบตท วไปลาสดคอ หาก

“ขอเทจจร งระบว ามการกระทำผดจร งโดยไมม

ข อเคล อบแคลงท สำค ญ” จะถ อว าม หล กฐาน

การกระทำผดเพยงพอแลว ทสำคญหากม “หลกฐาน

เพยงพอ” กควรดำเนนการลงโทษไดเลยในทกกรณ

โดยเฉพาะอยางยงในกรณทความเสยหายทอาจจะ

เกดขนมอาจแกไขเยยวยาไดในภายหลง

อนญาโตตลาการ - การเรยกรองคาเสยหาย

ใด ๆ ควรดำเนนการภายใตระบบอนญาโตตลาการ

ของประเทศหรอของสากลโดยทวไป คสญญามกจะ

กำหนดไวต งแตแรกทำสญญาวาท งสองฝายจะอย

ภายใตกฎหมาย จะเจรจากนท ไหน และตองใช

อนญาโตตลาการกทาน

การเปดเผยขอมลการจายเงนและทรพย

พรอมทงการจำกดจำนวนทจายได - เน องจาก

“นายหนา” และ “คนกลาง” ม กจะถกใช เป น

เคร องมอ (หรอเคร องมอหลก) ในการจายสนบน

ตนแบบ “กตกาดานจรยธรรม” จะบงคบเลยวา

ผ เสนอราคาไมควรจายเงนใหแกนายหนาเกนกวา

“จำนวนท เหมาะสมสำหรบบรการท ถกกฎหมาย”

Page 164: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�2

ซงคำกลาวอางจาก “ระเบยบปฏบตของหอการคา

นานาชาต” (วาดวยการกรรโชกทรพยและสนบน

ในงานธรกจระหวางประเทศฉบบปรบปรงป 1996) ใน

ปจจบนมบรษทขามชาตหลายแหงแลวทงดเวนจาก

การใชบรษทนายหนาหรอคนกลาง

การตรวจสอบ - สงทพงประสงคอยางยงคอ

การให ภาคประชาส งคมสามารถเข าตรวจสอบ

โครงการตาง ๆ ไดอยางเตมท ในกรณทรฐบาลมให

ภาคประชาสงคมเขามามสวนรวมในการตรวจสอบ

รฐบาลควรจะจดใหมการวางระบบตรวจสอบอยาง

หนงอยางใดดงตอไปน

รฐบาลจดใหมผตรวจการฝายเอกชนอสระ

ร ฐบาลต องม งม นท จะเป ดเผยข อมลท

เกยวของกบการพจารณาราคาประกวดใหประชาชน

ทราบ

ปจจบนมการนำ “กตกาดานจรยธรรม” ไป

ประยกตใชกนมากข น ผานวธการ เอกสาร และ

กระบวนการอนหลากหลายในประเทศตาง ๆ ทวโลก

Page 165: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1�3

เ ค ร อ ง ม อ จ ร ร ย า บ ร รณด า นก า ร ต อ ต า นคอรรปชนขององคกร ในประ เทศ ไทย

ยทธศาสตรชาตวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

วสยทศน

ส งคมไทยม ว น ยและย ดม นในค ณธรรม จรยธรรม ทกภาคสวนรวมกนปองกนและปราบปรามการทจรต

พนธกจ

1. สงเสรมปลกจตสำนกใหสงคมไทยมวนย และยดมนในคณธรรม จรยธรรม

2. พฒนาเครอขายปองกนและปราบปรามการทจรตอยางบรณาการ

3. พฒนาระบบและกลไกในการตรวจสอบ ควบคม กระจาย และถวงดลอำนาจ

4. สงเสรมและสนบสนนการจดการองคความรเกยวกบการปองกนและปราบปรามการทจรต

วตถประสงคหลก1

สงคมไทยมวนย คณธรรม และจรยธรรม

ยทธศาสตร1

ปลกจตสำนก คานยม คณธรรม จรยธรรม และสรางวนยแกทกภาคสวน

มาตรการ/แนวทางดำเนนงาน

1.1 สงเสรมการดำเนนชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

1.2 สงเสรมการเรยนร และปฏบตตามหลก คณธรรม จรยธรรม และวนยแกทกภาคสวน

1.3 กำหนดใหการศกษาเปนเครองมอในการปองกนและปราบปรามการทจรต

1.4 ผลกดนใหคานยมเชดชความด ความ

ซอสตยสจรต และรงเกยจการทจรตเปนคานยมรวม

ของชาต

วตถประสงคหลก2

เครอขายจากทกภาคสวนมสวนรวมในการ

ปองกนและปราบปรามการทจรต

ยทธศาสตร2

รวมพลงแผนดนปองกนและปราบปรามการ

ทจรต

มาตรการ/แนวทางดำเนนงาน

2.1 ประชาสมพนธตอตานการทจรต

2.2 เสรมสรางกระบวนการมส วนรวมของ

ทกภาคสวน

2.3 เสรมสรางความเขมแขงของเครอขาย

วตถประสงคหลก3

ระบบและกลไกในการตรวจสอบ ควบคม

กระจาย และถวงดลอำนาจมประสทธภาพ

ยทธศาสตร3

เสรมสรางความแขงแกรงแกหนวยงานตอตาน

การทจรต

มาตรการ/แนวทางดำเนนงาน

3.1 สงเสรมการสรางความเปนอสระในการ

ดำเนนงาน

Page 166: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�4

3.2 สรางกลไกการตอตานการทจรตโดยการ

กระจายอำนาจไปสทองถน

3.3 เสรมสรางการตรวจสอบถวงดลอำนาจ

3.4 เสรมสรางประสทธภาพของกฎหมาย

3.5 เสรมสรางความเขมแขงในการตรวจสอบ

ทรพยสน

3.6 เสรมสรางความเขมแขงในการตอตานการ

รบสนบนและสงเสรมความซ อสตยในภาคธรกจ

เอกชน

3.7 สงเสรมความรวมมอกบองคกรตางประเทศ

3.8 จดทำดชนชวดความโปรงใสในสงคมไทย

วตถประสงค4

สงคมรเทาทน รวมคดปองกนการทจรต

ยทธศาสตร4

สรางบคลากรมออาชพปองกนและปราบปรามการทจรต

มาตรการ/แนวทางดำเนนงาน

4.1 สงเสรมการประพฤตตนตามมาตรฐานจรรยาบรรณวชาชพ

4.2 สงเสรมการสรางมาตรฐานเสนทางวชาชพและมาตรฐานคาตอบแทนพเศษ

4.3 สงเสรมการสรางความรวมมอดานวชาการกบองคกรตางประเทศ

4.4 สงเสรมการสรางองคกรการจดการความร

4.5 สงเสรมการสรางศนยขอมลสารสนเทศเกยวกบการทจรต

4.6 สร างมาตรฐานหลกสตรฝกอบรมของ หนวยงานตอตานการทจรต

Page 167: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1�5

จรรยาบรรณกลมตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทย

จรรยาบรรณกลมตลาดหลกทรพยแหงประเทศ

ไทย ประกอบดวยหลกการสำคญท เก ยวกบ (1)

จรรยาบรรณในการดำเนนธรกจ (2) จรรยาบรรณตอ

ผ ม ส วนได ส วนเส ย (3) จรรยาบรรณกรรมการ

อนกรรมการ และทปรกษา (4) จรรยาบรรณพนกงาน

(5) การดแลใหมการปฏบตตามและการทบทวน (6)

การรองเรยน และ (7) วนย ทงน จรรยาบรรณในการ

ดำเนนธรกจทกลมตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ใหการสงเสรมมหลกการสำคญ ดงน

ปรชญา:

เราคอหนงในเสาหลกของเศรษฐกจไทยทใสใจ

สงคม

ปณธาน:

มงมนในความเปนเลศดานตาง ๆ

การเป นตลาดศนย กลางสำหร บตราสาร

ทางการเงนทกชนด

ระบบการซอขาย

การเปดเผยขอมลและแหลงความรเพอการ

ลงทน

การเปนองคกรแบบอยางทดของสงคม

พนธกจ:

เปนศนยกลางและทางเลอกหลกของผลงทน

และผระดมทน เพอสรางความมงคงทางเศรษฐกจ

ดวยการจดใหมตราสารและบรการทางการเงนครบ

วงจรและมระบบทนาเชอถอและเขาถงไดงาย

วสยทศน:

เปนตลาดทนท ไดรบการยอมรบและมความ นาเชอถอ พรอมพรงดวยทมงานทมความสามารถ มงม นในการสรางสรรคสนคาและบรการททนสมย และมสภาพคลองเพอตอบสนองตอความตองการของลกคา ผเกยวของ และสงคม

คานยม(A-LIST)

Agility : ตนตว ปรบเปลยน อยางสรางสรรค เรยนร และพฒนาไดเทาทน ผลกดนองคกรสอนาคต อยางฉบไว

Lead and Align Strategically : เขาใจพนธกจ (Mission) และวสยทศน (Vision) ขององคกร และ ทมงานรวมทงสามารถแปลงไปเปนทศทาง เปาหมายและแผนงาน ตลอดจนสามารถสรางผลสำเรจตาม เปาหมายอยางสอดรบและเช อมโยงกบพนธกจ (Mission) และวสยทศน (Vision)

Integrity : ตงมนในความถกตอง ซอสตย และมคณธรรม

Service Mindset : รจกผลตภณฑ รใจลกคา สรางสรรคบรการทตรงใจและเปยมดวยคณภาพ

Team Spirit : ผสานพลงการทำงานเปนทม แบงปนความรและประสบการณ สอสารอยางเปดใจเพอบรรลเปาหมายขององคกร

จรรยาบรรณหอการคาไทย

เพ อสงเสรมใหกรรมการ สมาชก เจาหนาท

ของหอการคาไทยมแนวปฏบตอนดงาม และเปน

แบบแผนเดยวกน เพอคงไวซงเกยรต ศกดศร และ

ความเชอมนทสาธารณชนมตอหอการคาไทย จงได

ประมวลร างจรรยาบรรณของหอการคาไทยเปน

ลายลกษณอกษรไว ณ ทน โดยแบงเปน 3 ภาค คอ

Page 168: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1��

ภาคแรก จรยธรรมในการดำเนนงาน

ของหอการคาไทย

กรรมการและ เจ าหน าท หอการค า ไทย พงประพฤตปฏบตในฐานะตวแทนของหอการคาไทย โดยมขอพงปฏบตดงตอไปน

1.ขอปฏบตตอสมาชก

การตระหนกถงผลประโยชนของสมาชก

โดยรวม

หอการคาไทยดำเนนกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงหนาท และความรบผดชอบท มตอสมาชก และตระหนกถงการสรางประโยชนอนย งยนตอสมาชก โดยรวม

การประกอบวสาหกจเองหรอเขารวมทน

ในการประกอบวสาหกจกบบคคลใดๆ

หอการคาไทยไมประกอบวสาหกจเอง หรอรวมดำเนนการในวสาหกจของสมาชก หรอมสวนถอหน ในการประกอบวสาหกจกบบคคลใด ยกเวนการดำเนนงานทเปนการสงเสรมการประกอบวสาหกจ ของสมาชก และการใหคำปรกษาแนะนำแกสมาชก ซงเปนวตถประสงคของหอการคาไทย

การเปดเผยขอมลอนเกยวกบผลประโยชน

ของสมาชก

หอการคาไทยไมเปดเผยสถต เอกสาร หรอข อความอ นเก ยวก บประโยชนส วนได ส วนเส ย โดยเฉพาะของสมาชกผใด เวนแตจะไดรบความยนยอมเปนลายลกษณอกษรจากสมาชกผนน

การเขาเปนสมาชก หรอการใหออกจาก

การเปนสมาชก

หอการคาไทยไมขดขวางผใดซงมคณสมบตทจะเปนสมาชกไดตามขอบงคบของหอการคามใหเขา

เปนสมาชก หรอบงคบดวยประการใด ๆ ใหเขาเปนสมาชกโดยผนนไมสมครใจ หรอใหสมาชกออกจากหอการคาโดยเจตนาอนไมสจรตหรอขดตอขอบงคบของหอการคาไทย

2.ขอปฏบตตอผเกยวของ

การใหความเปนธรรม

หอการคาไทยปฏบตตอผเกยวของดวยความเปนธรรม โดยไมเลอกปฏบตตอผหนงผใดเนองจากความแตกตางในเรองเชอชาต ศาสนา สญชาต เพศ อาย หรอพนฐานการศกษา

การรกษาความสจรต

หอการคาไทยไมใหเงนหรอสงของแกผหนงผใด เพอชกนำใหกระทำสงทไมถกตอง และไมสงเสรมการกระทำดงกลาว

สทธและเสรภาพของบคคล

หอการคาไทยไมละเมดสทธและเสรภาพของบคคล หรอกลมบคคลใด ๆ ทงทางตรงและทางออม

3.ขอปฏบตตอสงคมและเศรษฐกจโดยรวม

การยดถอและปฏบตตามหลกบรรษท

ภบาล(CorporateGovernance)

หอการคาไทยสงเสรมใหสมาชกยดถอและปฏบตตามหลกธรรมาภบาล

การสงเสรมการคาเสร

หอการคาไทยสงเสรมการคาเสรเพอการแขงขนทางธรกจทเปนธรรมทงตอผผลต ผขาย และผบรโภค

การมความรบผดชอบตอสงคม

หอการคาไทยไมดำเนนการใด ๆ อนอาจเปนภยตอเศรษฐกจ ความมนคงของประเทศ หรอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชน นอกจากน

Page 169: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1��

หอการค าไทยจะดำเน นการสน บสน นก จกรรมสาธารณกศลตามพจารณาเหนสมควร

การส ง เสรมการบำบดและอน ร กษ

สงแวดลอม

หอการคาไทยสนบสนนให สมาช กดำเน นกจกรรมบำบดและอนรกษสงแวดลอม และไมดำเนนกจกรรมท อาจสงผลกระทบทางลบตอส งแวดลอม หรอเปนภยตอชมชน

การวางตวเปนกลางทางการเมอง

หอการคาไทยวางตวเปนกลาง ไมกระทำการอนฝกใฝพรรคการเมองใด ๆ หรอผหนงผใดทมอำนาจทางการเมองเพอแสวงหาผลประโยชน

ภาคทสอง ขอพงประพฤตปฏบตของ

กรรมการและเจาหนาทหอการคาไทย

การมความรบผดชอบตอสวนรวม

กรรมการและเจาหนาทหอการคาไทย ไมพงกระทำการอนเปนภยตอเศรษฐกจ ความมนคงของประเทศ หรอตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชน

การวางตวในสงคม

กรรมการและเจาหนาทหอการคาไทยพงรกษาเกยรตของตนใหเปนทยอมรบในสงคม ไมพงประพฤตตนหรอกระทำการใด ๆ อนอาจนำความเสอมเสยมาสหอการคาไทย

การปฏบตตอผเกยวของกบหอการคาไทย

กรรมการและเจาหนาท หอการคาไทยไมพงเรยกรบเงน สงของ หรอประโยชนอนใดทไมควรได จากผเกยวของในการดำเนนงานของหอการคาไทย

การรกษาทรพยสนของหอการคาไทย

กรรมการและเจาหนาทหอการคาไทย มหนาทและความร บผ ดชอบในการใช ทร พย ส นของหอการคาไทยใหไดประโยชนเตมท ตลอดจนดแลไมใหเสยหาย และไมนำไปใชเพ อประโยชนอ นท มไดเกยวของกบการดำเนนงานของหอการคาไทย

การสงเสรมจรยธรรม

กรรมการและเจ าหนาท หอการคาไทยพง สงเสรมการปฏบตตามจรยธรรม และรวมกนปรบปรงหลกปฏบตตามจรยธรรมของหอการคาไทยใหทนสมย และเหมาะสมกบสภาวการณอยางสมำเสมอ

ภาคทสาม ขอพงประพฤตปฏบตของ

สมาชกหอการคาไทย

การมความรบผดชอบตอสวนรวม

สมาชกหอการคาไทยไมพงกระทำการอนเปนภยตอเศรษฐกจ ความมนคงของประเทศ หรอตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชน

การรกษาความสามคคในหมคณะ

สมาชกหอการคาไทยพงรกษาเกยรตไวซงความสามคคในหมคณะ และชวยเหลอซงกนและกนดวยความซอสตยสจรต

การวางตวในสงคม

สมาชกหอการคาไทยพงรกษาเกยรตของตนใหเปนทยอมรบในสงคม ไมพงประพฤตตน หรอกระทำการใด ๆ อนอาจนำความเสอมเสยมาสหอการคาไทย

การสงเสรมจรยธรรม

สมาชกหอการคาไทยพงสงเสรมการปฏบตตามหลกจรยธรรมและบรรษทภบาล

Page 170: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1��

จรรยาบรรณของสภาอตสาหกรรม

แหงประเทศไทย “จรรยาบรรณของสภาอ ตสาหกรรมแห ง

ประเทศไทย” ไดถกทำขนไวเพอใหคณะกรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย สมาชกผประกอบการ และผ ประกอบการท วไปมแนวทางปฏบตภารกจ สอดคลองกบวตถประสงคและอดมการณในการพฒนาภาคอตสาหกรรมใหบรรลเปาหมาย เพ อประโยชนโดยรวมของประเทศ ดงน

1. ยดมนในอดมการณในการดำเนน

ภารกจของสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

และสงเสรมการปฏบตตามจรรยาบรรณของ

ผประกอบการอตสาหกรรม และของพนกงาน

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

1.1 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พงปฏบ ต ตนเปนแบบอยางท ด ในการยดม นในอดมการณ และปฏบตตามจรรยาบรรณของสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยอยางเครงครด

1.2 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พงสนบสนนและสงเสรมการดำเนนงานของผประกอบการอตสาหกรรม ภายใตกรอบจรรยาบรรณของ ผ ประกอบการอ ตสาหกรรมท สภาอ ตสาหกรรม แหงประเทศไทยกำหนดไว มความจรงใจในการเสนอแนะ และทวงตงแนวทางการปฏบตท ผ ดจรรยาบรรณ เพ อ เสร มสร างให ผ ประกอบการอ ตสาหกรรม ประพฤตปฏบตตนอยางถกตองและมคณธรรมในการประกอบการอตสาหกรรม

1.3 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พงรบฟงความคดเหนในการปฏบตงานของพนกงานสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และเปนผแนะแนวทางการปฏบตงานทถกตองเหมาะสม และสงเสรมความมคณธรรม ความซอสตยสจรต และความยดมนในจรรยาบรรณของพนกงานสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ตามทสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยกำหนดไว

2. เปนผนำทด มวสยทศนกวางไกล

รวมมอรวมใจในการพฒนาอตสาหกรรม

2.1 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พงแสดงออกถงความเปนผนำทมวสยทศนกวางไกลในการต ดส นใจ เพ อประโยชน ต อการพ ฒนาอ ตสาหกรรมของชาต และของสมาช กสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และผ ประกอบการอตสาหกรรมโดยทวไป

2.2 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พงดแลรกษาผลประโยชนของสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยและของผประกอบการอตสาหกรรมใหสอดคลองกบนโยบายดานการพฒนาอตสาหกรรมของร ฐ และความสามารถของผ ประกอบการอตสาหกรรม

2.3 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ งร บฟ งความค ดเห นของคณะกรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ในการเสนอแนะหรอผลกดนนโยบายและการแกไขปญหาดานการพฒนาอตสาหกรรมของชาต และคำนงถงการประกอบการอตสาหกรรมโดยรวมของภาคอตสาหกรรม

พรอมทจะเสยสละเวลา ใชความร ความสามารถและประสบการณ ดวยความสมครใจและจรงใจ โดยไมหวงผลประโยชนตอบแทนทงในทางตรงและทางออม

Page 171: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1��

3.อทศตนเสยสละพฒนาตนเองมความ

จรงใจในการเปนกรรมการสภาอตสาหกรรมแหง

ประเทศไทย และเปนตวแทนทดของผประกอบ

การอตสาหกรรม

3.1 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พงใฝใจเรยนรและพฒนาตนเองใหทนความกาวหนาของเทคโนโลยและการเปลยนแปลงทเกดข นอยาง ตอเนอง และพรอมทจะเสยสละเวลา ใชความร ความสามารถและประสบการณดวยความสมครใจและจร งใจ เพ อประโยชนของภาคอตสาหกรรมโดย สวนรวม ทงน โดยไมหวงผลประโยชนตอบแทนทงในทางตรงและทางออม

3.2 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ งทำหน าท เป นต วแทนของผ ป ระกอบการอตสาหกรรมบนพนฐานของหลกการทถกตอง และตอส เพ อหลกการดงกลาวโดยมเหตผลสามารถ สรางศรทธาและความเปนทยอมรบใหเกดแกภาครฐ หนวยราชการและผประกอบการอตสาหกรรม

4. ยดมนในหลกการแหงความเปนธรรม

และความเสมอภาคตอสมาชกและผประกอบการ

อตสาหกรรม

4.1 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พงรบฟงปญหาและขอเสนอแนะของสมาชก ใหความเปนธรรมแกสมาชกและผประกอบการอตสาหกรรม

เพอประโยชนในการพฒนาอตสาหกรรม โดยไมคำนงถงความไดเปรยบในดานขนาดและประเภทของกจการ

4.2 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พงยดถอและปฏบตตนบนพนฐานของความเสมอภาค ปราศจากอคตในการเสนอแนะเพอแกปญหาหรอการสงเสรมการดำเนนงานของผประกอบการอตสาหกรรม ไมวาผประกอบการอตสาหกรรมจะเปนสมาชกของสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยหรอไมกตาม ทงน โดยไม คำน งถ งแหล งกำเน ดของผ ประกอบการอตสาหกรรม

5.วางตวเปนกลางทางการเมอง

5.1 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยมสทธและเสรภาพในการเปนสมาชกพรรคการเมองไดตามกฎหมาย แตตองไมดำเนนนโยบายจดกจกรรมหรอชกนำการดำเนนงานของสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยหรอผประกอบการอตสาหกรรมใหเขาอยภายใตนโยบายของพรรคการเมองใด ๆ ซงจะทำใหสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยสญเสยความ เป นกลาง หร ออาจทำใหสภาอตสาหกรรมแหง ประเทศไทย และผประกอบการอตสาหกรรมไดรบความเสยหาย

5.2 กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พงไมรบหนาทเปนกรรมการหรอดำรงตำแหนงใด ๆ ของพรรคการเมอง

Page 172: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

Commission on Anti-Corruption คณะกรรมาธการวาดวยการ ตอตานการทจรต 2005editionฉบบค.ศ.2005

Page 173: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1�1

การตอตานการกรรโชกและการใหสนบน : หลกจรรยาบรรณและขอแนะนำในการ ตอตานการกรรโชกและการใหสนบนของ ICC

ฉบบป ค.ศ. 2005

ขอมลทวไปหอการคาระหวางประเทศ (ICC) เปนแนวหนาในการผลกดนในเรองความซอสตย

สจรตในวถธรกจมาโดยตลอด เนองจากมเพยงระบบทปราศจากการทจรตเทานนทจะทำใหผเขารวมทกฝายสามารถแขงขนกนไดอยางยตธรรม

การลงนามในอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานการทจรตในเดอนธนวาคม ปค.ศ. 2003 ณ เมองเมรดา เมกซโก เปนการเรมตนยคใหมของการตอสกบการกรรโชกและการใหสนบน ตราสารระหวางประเทศท ครอบคลมฉบบน ปทางไปส การหามการทจรตในทกรปแบบไปทวโลก ICC ในฐานะองคการธรกจโลก ยนดตอนรบการววฒนาการในการตอสกบการทจรตทกาวไปไกลน

ICC ไดเนนบทบาททสำคญในการปฏบตตามกฎระเบยบดวยกฎเกณฑทวสาหกจวางขนดวยตนเองบนพนฐานคานยมของวสาหกจนน ขณะทตระหนกถงความรบผดชอบพนฐานของรฐบาลประเทศตาง ๆ และองคกรระหวางประเทศในการตอสกบการทจรตการยดมนอยางเครงครดในเกณฑทกำหนดขนโดยวสาหกจนน ๆ จะชวยใหธรกจสามารถดำเนนการภายใตขอบงคบทางกฎหมายไดอยางครบถวนในลกษณะเปนธรรมชาตและมประสทธผลมากกวา ดงนน การยอมรบและการนำไปปฏบต ซ งผ านงานสงเสร มซ อสตยสจรตของตนเองจงเปนวธการท ไดรบการแนะนำอยางหนกแนน

ตงแตในป ค.ศ.1997 อนเปนควนหลงจากเรองการตดสนบนทอ อฉาวระหวางประเทศในทศวรรษท 1970 ICC ไดออกรายงานฉบบแรกเกยวกบการกรรโชกและการใหสนบนในธรกรรมทางธรกจระหวางประเทศ

รายงานนประกอบดวยรางแรกของหลกจรรยาบรรณเพ อตอตานการกรรโชกและการใหสนบนท แนะนำ โดย ICC เพ อใหว สาหกจใช ด วยความสมครใจ หลกจรรยาบรรณเหลานไดระบวตถประสงคทหนกแนนในการขจดทงการใหสนบนและการกรรโชก ICC ยงไดแนะนำวาสหประชาชาตควรจดใหมอนสญญาระหวางประเทศเพ อห ามการทจร ต ความพยายามของสหประชาชาตในการดำเนนการใหมขอตกลงเชนวาไมบรรลผลในทศวรรษท 1980 จนกระทงเกดเรองออฉาวในการทจรตอกรอบหนงในทศวรรษท 1990 จงไดมการร อฟนความสนใจระหวางประเทศในเร องความซอสตยสจรตขน ICC เปนแนวหนาอกครงและไดออกรายงานฉบบทสองในป ค.ศ.1996 องคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (OECD) ไดกลายเปนเวทสำคญสำหรบการปฏรปการตอตานการทจรต โดยเฉพาะอยางยงการรบรองอนสญญาวาดวยการ ตอตาน

การรบสนบนของเจาหนาทของรฐตางประเทศ ในปค.ศ.1997 ถอเปนความกาวหนาทสำคญและเปนทตระหนกในรายงานของ ICC ฉบบแกไขปรบปรง ซงออกในป ค.ศ.1999

ICC ยงคงดำเนนงานตออยางแขงขนรวมกบ OECD และองคการระหวางประเทศอน ๆ รวมถงสหประชาชาต คณะรฐมนตรแหงยโรป และสหภาพ

Page 174: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�2

ยโรป ในการสงเสรมความตระหนกเก ยวกบความจำเปนของความซอสตยสจรต และการสานตอการปราบปรามการทจรตในทกรปแบบในธรกรรมทางธรกจ ICC ไดเนนวาควรอทศความพยายามในการตอส ก บการกรรโชกหรอการเรยกรบสนบนใหมากเทากบการใหสนบน นอกจากน ICC ยงไดยนยนถงความจำเปนทจะตองเผชญหนากบการทจรตระหวางเอกชนกบเอกชน (การทจรตระหวางองคกรเอกชน) เนองจากการทจรตรปแบบนกบดเบอนการแขงขนและไมอาจถกเพ กเฉยได อ กอ นเป นผลมาจากมการเคล อนไหวในการแปรรปวสาหกจมากข น รวมท ง เสนแบงทไมชดเจนระหวางภาคเอกชนและภาครฐ

คณะกรรมการตอตานการทจรตของ ICC ไดจดพมพหนงสอ “การตอสกบการทจรต: คมอการปฏบตในภาคธรกจ” ขน ซงใหรายละเอยดแนวทางปฏบต สำหร บการนำหล กจรรยาบรรณของ ICC และอนสญญาของ OECD ไปปฏบต และเปนคมอสำหรบทกฝายซงประสงคจะใหมแผนงานการสงเสรมความซอสตยสจรตท มประสทธภาพและไดผลด ค มอน

จดพมพคร งแรกในป ค.ศ.1999 และไดปรบปรง ขนานใหญ รวมทงเพมเตมขนในป ค.ศ.2003

เน องจากพฒนาในการตอตานการทจรตมความคบหนารวดเรวมาก รวมทง ICC ดำเนนงานเกยวกบความรบผดชอบของธรกจและหลกบรรษทภบาล คณะกรรมการการตอตานการทจรต ICC จงไดตดสนใจในการทบทวนและคดใหมอ กคร งเก ยวก บหลก จรรยาบรรณและในการหาปรบปรงจดยนเก ยวกบประเดนความซอสตยสจรตใหชดเจนขนในหลาย ๆ ประเดน

ภารกจในการตอตานการทจรตไมมวนจบสน ความพยายามอยางยงยนมความจำเปนในอนาคต ความตระหนกจะตองมมากขนในบรรดาเจาหนาทของรฐ ทงในระดบคณะกรรมการ และในระดบผปฏบตงาน ICC ยนยนความมงมนในการสนบสนนการสรางความตระหนกดงกลาว

กายเซบบน ฟรงซวสวงเค

เลขาธการICCประธานคณะกรรมการตอตานการทจรตICC

Page 175: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1�3

สวนท 1 ประกอบดวยหลกทเปนเนอหาสาระ

และขนตอนการปฏบตสำหรบวสาหกจทจะนำไปใช

ดวยความสมครใจ

สวนท 2 อธบายกจกรรมการตดตามการ

สงเสรมหลกจรรยาบรรณโดยคณะกรรมการตอตาน

การทจรตของ ICC

สวนท 3 ครอบคลมงานของคณะกรรมการ

ตอตานการทจรตของ ICC รวมกบองคการระหวาง

ประเทศและรฐบาลของประเทศตาง ๆ ในการเพม

ความเขมแขงใหแกกรอบแนวทางการดำเนนการทาง

กฎหมายและการบรหารเพอตอตานการกรรโชกและ

การใหสนบน

สวนท 1: หลกจรรยาบรรณเกยวกบ

การตอตานการกรรโชกและการใหสนบน

บทนำ

หลกจรรยาบรรณเหลานมงหมายใหเปนวธการ

ในการวางกฎเกณฑดวยตนเองโดยธรกจตามภมหลง

ของกฎหมายในประเทศทเกยวของ การยอมรบโดย

สมครใจโดยวสาหกจจะตองสงเสรมมาตรฐานความ

ซ อสตยสจรตระดบสงในธรกรรมทางธรกจ ไมวา

ระหวางวสาหกจกบองคกรภาครฐ หรอระหวาง

วสาหกจดวยกนเอง หลกจรรยาบรรณเหลาน จะม

บทบาทสำคญในการชวยรฐวสาหากจใหปฏบตตาม

ขอบงคบตามกฎหมาย และตามความรเรมดานการ

ตอตานการทจรตตาง ๆ ในระดบสากล หลกจรรยา

บรรณนจะใหหลกเกณฑท เหมาะสมในการตอตาน

ความพยายามในการกรรโชกอกดวย

หลกจรรยาบรรณเหล าน ม ล กษณะท วไป

ประกอบดวยสงทถอวาเปนการปฏบตทางธรกจทดแต

ไมมผลทางกฎหมายโดยตรง วสาหกจทงหมดควร

ปฏบตตามกฎหมายและกฎเกณฑท เก ยวของของ

ประเทศตาง ๆ อนเปนสถานททวสาหกจเหลานตงอย

และดำเนนกจการ และควรปฏบตตามตวอกษรและ

ตามเจตนารมณของหลกจรรยาบรรณน ขณะทความ

สำคญเรงดวนสงสดยงควรมงไปทการขจดการกรรโชก

และการใหสนบนขนาดใหญท เก ยวของกบนกการ

เมองและเจาหนาทระดบสง หลกจรรยาบรรณฉบบ

ปรบปรงป ค.ศ.2005 กยงใหมการดำเนนการกบการ

จายเงนอำนวยความสะดวกแกเจาหนาทระดบลางอก

ดวย

เพ อความม งหมายของหลกจรรยาบรรณน

คำวา “วสาหกจ” หมายถง บคคลหรอองคกรใด

กตามทประกอบธรกจและกจการทางเศรษฐกจอน ๆ

ไมวาจะเปนการดำเนนการเพอหวงผลกำไรหรอไมรวม

ถงองคกรใด ๆ ทควบคมโดยรฐหรออาณาเขตยอย

ของรฐ วสาหกจหมายความรวมถงวสาหกจแมและ

สาขาในความควบคมของวสาหกจแมดวย

ความสำเรจของหลกจรรยาบรรณของ ICC จะ

ขนอยกบ “ทาทของผบรหาร” หรอสารทส ออยาง

ชดเจนจากผบรหารสงสดวาหามมใหมการใหสนบน

และการกรรโชก และจะมการดำเนนแผนงานการ

ปฏบตตามกฎระเบยบอยางมประสทธผล

เคาโครง หลกจรรยาบรรณและขอแนะนำในการตอตานการกรรโชกและการใหสนบนของ ICC

ฉบบปค.ศ.2005ประกอบดวยสามสวน:

Page 176: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�4

เพอใหแนวทางเพมเตมเกยวกบการปฏบตตาม

หลกจรรยาบรรณเหลาน คณะกรรมการตอตานการ

ทจรตของ ICC ไดจดพมพหนงสอ “การตอตานการ

ทจรต : คมอภาคปฏบตในภาคธรกจ” ขน หลกแตละ

ขอดงตอไปน มการอางองส น ๆ กลบมายงบทท

เกยวของของคมอน

ขอ 1: การหามการใหสนบนและการ

กรรโชก

วสาหกจควรหามการใหสนบนและการกรรโชก

ทกเวลาไมวารปแบบใด ไมวาโดยทางตรงหรอทาง

ออม รวมถงผานทางตวแทนหรอคนกลางอน ๆ :

ก) การใหสนบน คอ การเสนอให การสญญา

จะให การให ผลประโยชน ท เป นต ว เง นหร อ

ผลประโยชนอนใด ทมควรแก :

• เจาหนาทของรฐในระดบชาต ระดบทองถน

หรอระดบระหวางประเทศ

• พรรคการเมอง เจาหนาทหรอผสมครของ

พรรคการเมอง และ

• กรรมการบรหาร เจาหนาท พนกงาน หรอ

ตวแทนของวสาหกจเอกชน

เพอไมไดมาหรอคงไวซงประโยชนทางธรกจหรอ

ประโยชนอ นใดทไมเหมาะสม เชน ทเก ยวของกบ

ใบอน ญาตตามกฎเกณฑ ภาษอากร ศ ลกากร

กระบวนการทางศาลหรอนตบญญต

ข) การกรรโชกหรอเรยกรบ คอการเรยกรอง

เง นส นบน ไม ว าจะมการข มข หากข อเร ยกร อง

ถกปฏเสธหรอไมกตาม “การใหสนบน” ทใชในหลก

จรรยาบรรณนใหรวมถงการกรรโชกดวย

ค) วสาหกจไมควร (1) ใหเงนสวนใด ๆ ของการ

ชำระตามสญญาแกเจาหนาทของรฐหรอพนกงานของ

ค ส ญญาอกฝายหน ง หรอ (2) ใชคนกลาง เชน

ตวแทน ผรบสญญาชวง ทปรกษา หรอบคคลทสาม

เพอเปนชองทางในการชำระเงนแกเจาหนาทของรฐ

หรอพนกงานของคสญญาอกฝายหนงหรอญาต เพอน

หรอหนสวนธรกจของผนน

การใหนยามการใหสนบนเปนใจความสำคญ

ของบทท 3 ของค มอดงกลาว สวนการหามการ

ใหสนบนระหวางเอกชนกบเอกชนอยในบทท 6

ขอ 2: ตวแทนและคนกลางอน ๆ

วสาหกจควรประกาศนโยบายตอตานการทจรต

ของตนแกตวแทนหรอคนกลางอ น ๆ ท งหมดและ

ทำใหแจงชดวาวสาหกจคาดหวงใหกจกรรมทงหมดท

ดำเนนการในนามของตนเปนไปตามนโยบายของตน

โดยเฉพาะวสาหกจควรมมาตรการภายใตอำนาจของ

ตนเพอประกนวา:

ก) การชำระเงนใด ๆ แกตวแทนจะไมเกนกวา

คาตอบแทนทเหมาะสมสำหรบการใหบรการทถกตอง

ตามกฎหมายทไดดำเนนการโดยตวแทน

ข) ไมมสวนใดสวนหนงของการชำระเงนเชนวา

นสงผานตวแทนไปเปนคาสนบนหรอเปนไปโดยฝาฝน

หลกจรรยาบรรณเหลาน

Page 177: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1�5

ค) ตวแทนตกลงโดยชดแจงทจะไมจายสนบน

วสาหกจควรกำหนดไวในขอสญญาวาจะเลกสญญา

กบตวแทนหากมการจายสนบน เวนแตเปนสญญากบ

ตวแทนททำงานธรการหรอเลขานการ

ง) วสาหกจจะเกบรกษาขอมลเก ยวกบช อ

ระยะเวลาการจางและการชำระเงนแกตวแทนทกคน

ซงวสาหกจยงมสญญาวาจางอยในสวนทเกยวของกบ

ธรกรรมกบองคกรภาครฐ วสาหกจของรฐหรอเอกชน

ขอมลนควรมไวพรอมสำหรบการสอบบญช โดยผสอบ

บญชและโดยหนวยงานของรฐทมอำนาจหนาทภาย

ใตเงอนไขการเกบเปนความลบ

ขอกำหนดดงกลาวขางตนควรใชกบตวแทนและ

คนกลางอน ๆ ทกคนซงทำงานใหกบวสาหกจในการ

ขออนญาตหร อใบอนญาต รวมท งต วแทนขาย

ตวแทนศลกากร ทนายความ และทปรกษา

บทท 4 ของคมอกลาวถงโดยเฉพาะเกยวกบ

ประเดนทเกดขนจากการใชตวแทนและคนกลางอน ๆ

ขอ 3: กจกรรมรวมคาและขอตกลง

มอบงานใหทำ

วสาหกจควรใชมาตรการภายใตอำนาจของตน

เพอประกนวาขอกำหนดในการตอตานการใหสนบนซง

สอดคลองกบหลกจรรยาบรรณเหลาน ได ร บการ

ยอมรบโดยหนสวนกจการรวมคาวาใหใชกบกจกรรม

รวมคานน ๆ และโดยคสญญาของขอตกลงมอบงาน

ใหทำ

บทท 3 ของคมอ (หนา 50-52) อธบายเกยวกบ

บทบาทของกจการรวมคา

ขอ 4: การสนบสนนทางการเมองและ

การกศล และการอปถมภ

ก) ว สาหกจควรใหเง นสนบสนนแกพรรค

การเมอง เจาหนาทและผสมครของพรรคการเมอง

เฉพาะตามทกฎหมายกำหนดเทานน และควรปฏบต

ตามเง อนไขท งหมดในการรายงานตอสาธรณชน

จำนวนเงนและชวงเวลาของการใหเง นสนบสนน

ทางการเมองควรไดรบการตรวจสอบเพอประกนวาเงน

เหลานไมถกใชเปนอบายในการตดสนบน

ข) วสาหกจควรใชมาตรการภายใตอำนาจของ

เพ อประกนวาการสนบสนนเงนในการกศลของตน

และการอปถมภไมถกใชเปนอบายในการตดสนบน

การสนบสนนการกศลและการอปถมภควรมความ

โปรงใสและเปนไปตามทกฎหมายกำหนด

ค) ว สาหก จควรจ ดให ม การควบค มและ

วธปฏบตท สมเหตสมผลเพ อประกนวาจะไมมการ

สนบสนนทางการเมองหรอการกศลท ไม สมควร

ควรให ความใส ใจเป นพ เศษในการทบทวนการ

สนบสนนแกองคกรซ งเก ยวของกบนกการเมอง

ทมช อเสยง หรอญาต เพอนหรอหนสวนธรกจของ

นกการเมองผนน

การสนบสนนแกพรรคการเมอง มขออภปราย

เพมเตมในบทท 7 ของคมอดงกลาว

Page 178: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1��

ธรกรรมทางการเงนทกอยางจะตองบนทกไวอยางถกตองและเปนจรง ในสมดบญชทเหมาะสม ซงมไวใหตรวจสอบได

ขอ 5: ของขวญ การตอนรบ และ

คาใชจาย

วสาหกจควรกำหนดวธปฏบตเกยวกบการเสนอ

ใหหรอการรบของขวญ การตอนรบ และคาใชจาย

เพอประกนวาการดำเนนการในเรองเหลาน (ก) จำกด

เฉพาะแตคาใชจายท สมเหตสมผลและเปนไปโดย

สจรต และ (ข) ไมสงผลกระทบทไมสมควร หรอถอได

วาสงผลกระทบทไมสมควรตอผลของการจดซอจดจาง

หรอธรกรรมทางธรกจอน ๆ

ของขวญ การตอนรบ และคาใชจาย เปนหนง

ในประเดนสำคญทวเคราะหไวในบทท 3 (หนา 49-50)

ขอ 6: การจายเงนเพออำนวยความ

สะดวก

ก) วสาหกจไมควรจายคาอำนวยความสะดวก

ในกรณทวสาหกจไดตรวจสอบเชงบรหารจดการอยาง

เหมาะสมแลว พจารณาเหนวา การจายคาอำนวย

ความสะดวกนนไมสามารถขจดใหหมดไปโดยสนเชง

ไดวสาหกจควรจดใหมการควบคมหรอวธปฏบต เพอ

ประกนวาการใชจายเชนน จำกดเพยงจำนวนเงน

เลกนอยทใหแกเจาหนาทระดบลางสำหรบการปฏบต

หนาทประจำซงวสาหกจมสทธทจะจายได

ข) ควรมการทบทวนเปนระยะ ๆ ถงความ

จำเปนในการยงคงตองจายคาอำนวยความสะดวก

โดยมวตถประสงคเพอขจดการจายคาอำนวยความ

สะดวกใหหมดไปโดยเรวทสดเทาทจะเปนไปได

ประเดนสำคญในการใชจายเงนอำนวยความ

สะดวก อธบายไวเชนกนในบทท 3 (หนา 43-48) ของ

คมอน

ขอ 7: นโยบายองคกร

เพ อป องก นการให ส นบนและการกรรโชก

วสาหกจควรดำเนนการตามนโยบายหรอหลกเกณฑท

ครอบคลมซงสะทอนหลกจรรยาบรรณเหลาน รวมทง

สภาพการณของวสาหกจและสภาพแวดลอมทาง

ธรกจทเฉพาะเจาะจง นโยบายหรอหลกเกณฑเหลาน

ควร

ก) ใหแนวทางและการฝกอบรมในการบงชและ

หลกเลยงการใหสนบน หรอการกรรโชกในการดำเนน

ธรกจประจำวนของวสาหกจ

ข) จดใหมชองทางลบสำหรบการหยบยกความ

หวงกงวลขนมา การขอคำแนะนำหรอการรายงานการ

ฝาฝนโดยไมตองกลวการถกแกแคน

ค) กำหนดวธปฏบตทางวนยเพอลงโทษการ

กระทำผด และ

ง) ใชกบสาขาภายใตการควบคมทงในประเทศ

และนอกประเทศ

บทท 2 ของคมอนอธบายความรบผดชอบของ

วสาหกจในการจดใหมว ธ การในการตอตานการ

กรรโชกและการใหสนบน ประเดนความรบผดชอบของ

บรษทแมตอสาขาภายใตการการควบคม กลาวไวใน

บทท 3 (หนา 50-51)

Page 179: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1��

ขอ 8: การบนทกขอมลทางการเงนและ

การสอบบญช

ก) ธรกรรมทางการเงนทกอยางจะตองบนทกไว

อยางถกตองและเปนจรงในสมดบญชท เหมาะสม

ซงมไวใหตรวจสอบไดโดยคณะกรรมการบรหาร หาก

ม หรอหนวยอนในลกษณะเดยวกนรวมทงผสอบบญช

ข) จะตองไมมขอมล “นอกสมดบญช” หรอ

บญชลบ รวมทงตองไมมเอกสารใด ๆ ทออกโดยไมม

การบนทกธรกรรมทเกยวของอยางถกตองและเปนจรง

ค) วสาหกจควรใชทกมาตรการทจำเปนในการ

จดใหมระบบในการตรวจสอบบญชโดยอสระ ไมวา

โดยผ ตรวจสอบภายในหรอผ สอบบญชภายนอก

เพอเปดเผยธรกรรมใด ๆ ทฝาฝนหลกจรรยาบรรณ

เหลาน และจะตองมการปรบปรงแกไขอยางเหมาะสม

ง) วสาหกจควรปฏบตตามบทบญญตทงหมด

ของกฎหมายและกฎระเบยบเกยวกบภาษอากรของ

ประเทศ รวมถงกฎเกณฑทหามการหกการจายเงน

สนบน ไมวาในรปแบบใด จากเงนไดทจะตองชำระ

ภาษ

บทท 5 ของคมอจะใหแนวทางเพมเตมเกยวกบ

ประเดนการบนทกขอมลทางการเงนและการสอบ

บญช

ขอ 9: ความรบผดชอบ

คณะกรรมการบรหารหรอหนวยอ น ๆ ซ งมความรบผดชอบในทายสดของวสาหกจ ควร

ก) ดำเนนการทสมเหตสมผลในการประกนใหม

การปฏบตตามหลกจรรยาบรรณเหลาน รวมถง

จดใหมทรพยากรและสนบสนนการบรหารจดการในการปฏบตตามนโยบายธรกจซงสะทอนถงหลกจรรยาบรรณเหลาน

จดใหมและคงไวซงระบบทเหมาะสมในการควบคมและวธปฏบตในการรายงาน รวมทงการสอบบญชทเปนอสระ

ข) ลงโทษการฝาฝนและดำเนนการปรบปรงแกไขทเหมาะสม และ

ค) เปดเผยตอสาธารณชนอยางเหมาะสม เกยวกบการบงคบใชนโยบายหรอหลกเกณฑดานการตอตานการทจรตของวสาหกจ

คณะกรรมการตรวจสอบของคณะกรรมการ

หรอหนวยงานอนทมอำนาจหนาทในลกษณะเดยวกน

ควรดำเนนการตรวจสอบอยางสมำเสมอเกยวกบการ

ปฏบตตาม ตามหลกจรรยาบรรณเหลานและแนะนำ

มาตรการในการปรบปรงแกไขหรอนโยบายทจำเปน

ซ งสามารถดำเนนการเปนสวนหน งของระบบท

กวางขวางข นในการตรวจสอบการปฏบตตามกฎ

ระเบยบขององคกร

บทท 2: ของคมอนกลาวไวโดยเฉพาะเกยวกบ

ความรบผดชอบของวสาหกจในการตอสกบการทจรต

สวนท2:การตดตามและการสงเสรม

หลกจรรยาบรรณของICC

เพ อสงเสรมใหมการใชหลกจรรยาบรรณท

กำหนดในสวนท 1 ใหกวางขวางทสดเทาทเปนไปได

เพ อเสนอความรเร มในการตอตานการทจรต และ

Page 180: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1��

เพอกระตนความรวมมอระหวางรฐบาลและธรกจโลก

ICC ไดจดต งคณะกรรมการตอตานการทจรตข น

คณะกรรมการน ประกอบด วยผ แทนทางธ รก จ

ซ งครอบคลมภาคธรกจและผ มประสบการณจาก

ประเทศตาง ๆ อยางกวางขวาง

ในบรรดางานหลก ๆ คณะกรรมการจะตอง :

1.จดใหมแนวทางในการนำไปปฏบต ซงหลก

จรรยาบรรณโดยการสงเสรมและปรบปรงค มอของ

ICC “การตอสกบการทจรต : คมอการปฏบตในภาค

ธรกจ” ใหทนสมย

2.จ ดทำคำช แจงของ ICC และขอคดเห น

เกยวกบการพฒนาทสำคญในการตอสกบกรรโชกและ

การใหสนบน

3.รายงานตอเลขาธการและองคกรบรหารของ

ICC เกยวกบการพฒนาทสำคญในการตอสกบการ

ทจรตทอาจมผลกระทบตอธรกจโลก

4.รกษาความสมพนธกบองคกรระหวางประเทศ

ทเกยวของกบการกรรโชกและการใหสนบน รวมทง

องคกรประชาสงคม และหากเหมาะสม สนบสนน

ความรเรมระหวางประเทศของหนวยงานเหลาน

5.สนบสนนคณะกรรมการ ICC ประเทศตาง ๆ

ในการสงเสรมการใชหลกจรรยาบรรณน

6.จดการหรอกระต นใหมการจดการประชม

สมมนา และกจกรรมอน ๆ เพอใหเกดความตระหนก

และกระต นความสนใจและการอภปรายเก ยวกบ

หลกจรรยาบรรณนในชมชนธรกจ

7.เสนอสงทควรแกไขหรอปรบปรงเกยวกบหลก

จรรยาบรรณและขอแนะนำในการตอตานการกรรโชก

และการใหสนบนของ ICC ตอคณะกรรมการบรหาร

ของ ICC เพอใหเกดการพฒนาใหม ๆ ในการตอตาน

การกรรโชกและการใหสนบน

สวนท 3 : ความรวมมอของ ICC กบ

องคการระหวางประเทศและรฐบาลของ

ประเทศตางๆ

บทนำ

ความสำเรจของหลกจรรยาบรรณในการตอ

ตานการทจรตผานทางกฎเกณฑทออกใชเองของธรกจ

จะไดรบการสงเสรมโดยการดำเนนงานขององคการ

ระหวางประเทศและรฐบาลของประเทศตาง ๆ เพอ

เพมความเขมแขงใหแกกรอบแนวทางการดำเนนการ

ทางกฎหมายและการบรหารในการตอตานการทจรต

เจตจำนงทางการเมองของรฐบาลในการบงคบใช

กฎหมายตอตานการทจรตมความสำคญอยางทสด

ความจำเปนในการดำเนนการท ช วยสงเสรมและ

สนบสนนซงกนและกนโดยชมชนธรกจ รฐบาล และ

องคการระหวางประเทศตาง ๆ เปนทตระหนกในป

ค.ศ.1977 เมอ ICC ไดออกรายงานการกรรโชกและการ

ใหและการรบสนบนฉบบแรก รวมทงรางแรกของหลก

จรรยาบรรณในการตอตานการทจรต ซ งไดมการ

ทบทวนและปรบปรงในป ค.ศ.1996 และ 1999

ในระยะเวลานบแตการชำระคร งหลงสดของ

หลกจรรยาบรรณของ ICC ความจำเปนในการตอตาน

การทจรตไดเปนทตระหนกอยางกวางขวางทวโลก

และมความกาวหนาขนมากในการเพมความเขมแขง

Page 181: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1��

ของกรอบแนวทางการดำเนนการทางกฎหมายสำหรบ

การตอตานการทจรตจากจดยนของธรกจระหวาง

ประเทศ ข นตอนสำค ญคอการให ความร บรอง

อนสญญาของ OECD ทหามการตดสนบนเจาหนาท

ของรฐตางประเทศ ซง ICC ใหการสนบสนนอยาง

แขงขน นอกจากน ไดมการรบรองอนสญญาวาดวย

การตอตานการทจรตในภมภาคหลายฉบบ และ

อนสญญาแหงสหประชาชาตวาดวยการตอตานการ

ทจรตกไดมการลงนามโดยประเทศกวาหน งร อย

ประเทศ รฐบาลประเทศตาง ๆ กำลงดำเนนการ

ปฏบตตามพนธกรณท กำหนดในอนสญญาเหลาน

แมวาการตอบสนองจะไมเทากนกตาม

ในป ค.ศ.2004 Global Compact ไดเพมการ

ดำเนนงานเพอตอตานการทจรตใหเปนหนงในหลกสบ

ประการของสญญา ธนาคารโลก ไอเอมเอฟ และ

สถาบนการเงนระหวางประเทศอ น ๆ กไดลงมอ

ดำเนนการตามความรเรมในการตอตานการทจรตท

สำคญ ๆ เชนกน

คณะกรรมการการตอตานการทจรตแหง ICC

ไดมบทบาทอยางแขงขนในพฒนาการของกรอบ

แนวทางการดำเนนการใหมในการตอตานการทจรต

อยางไรกตาม ยงจำเปนตองดำเนนงานตอไปอกหลาย

อยางเพอประกนวากรอบงานนจะมการปฏบตอยางม

ประสทธผล คณะกรรมการคาดหวงวาจะมบทบาท

แขงขนในเรองดงตอไปน

อนสญญาระหวางประเทศ

อนสญญาของ OECD

• ใหการสนบสนน OECD ในการตดตามดแล

แผนงานบงคบใชของประเทศตาง ๆ

สงเสรมการมสวนรวมของภาคเอกชน

ในการทบทวนสถานการณของประเทศ

เหนชอบการดำเนนการอยางตอเน อง

เกยวกบการตดตามดแลทนอกเหนอไปจากขอผกมด

ในการสนบสนนทนปจจบนทกำหนดไวสำหรบป ค.ศ.2007

• กระตน OECD และรฐบาลประเทศสมาชก

ใหดำเนนการเพอชวยเหลอบรษทตาง ๆ ในการตอตาน

การกรรโชกโดยเจาหนาทของรฐตางประเทศ

• กระตนใหดำเนนการใน “ประเดนทยงไมได

แกไข” ทระบไวในป ค.ศ.1997 ไดแก :

ขยายการหามการใหสนบนตางประเทศ

ใหครอบคลมการใหสนบนภาคเอกชน ซงไดเปนความ

รเรมสำคญของคณะกรรมการ ICC และรวมถงการ

ศกษากฎหมายการใหสนบนในธรกจเอกชนดวยความ

รวมมอกบสถาบนแมกซพลงคในไฟรบรก (Max Planck

Institute) ขนตอนตอไปควรเปนการจดตงคณะทำงาน

รวม OECD/ICC เพ อพฒนาขอแนะนำสำหรบการ

ดำเนนการ

สรางความกระจางเกยวกบความครอบ

คลมของบรษทสาขาของตางประเทศ ซงบรษทแม

ควรกำหนดใหบรษทสาขาทอยในการควบคมยอมรบ

นโยบายตอตานการทจรต

ห ามการใหส นบนแกพรรคการเม อง

เจาหนาทพรรค หรอผสมครพรรคการเมองตางประเทศ

Page 182: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�0

อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตาน

การทจรต (UNCAC)

สนบสนนใหร ฐบาลตาง ๆ ใหส ตยาบน

UNCAC โดยทนท UNCAC ควรไดรบการสนบสนน

อยางสมดลระหวางประเทศอตสาหกรรมและประเทศ

กำลงพฒนา

สนบสนนการกำหนดแผนงานตดตามกำกบ

ดแลอยางมประสทธผลเพอประกนวาภาคสมาชกจะ

ไดนำไปปฏบตและบงคบใช UNCAC

เรงเราองคกรผบรจาคระหวางประเทศ เชน

UNDP และธนาคารโลก ใหชวยรฐบาลซงตองการ

ความชวยเหลอทางวชาการในการนำ UNCAC ไป

ปฏบต

การสอดประสานกนของอนสญญา

ตาง ๆ

การใหความเหนชอบอนสญญาตอตานการ

ทจรตโดย OECD องคกรรฐอเมรกน (OAS) คณะมนตร

แหงยโรป สหภาพแอฟรกน และสหประชาชาตเปน

สญญาณท ด ของการมพนธะผกพนกนโดยชมชน

ระหวางประเทศในการจดการกบปญหาการทจรต

อยางไรกตาม จากจดยนของธรกจระหวางประเทศ

การแพรหลายอยางรวดเร วของตราสารระหวาง

ประเทศไดเพ มความกงวลเก ยวกบกฎเกณฑท ไม

สอดคลองกน การบงคบใชททบซอนกน และการขาด

บทนยามท เหมอนกน คณะกรรมการจะเรงเราให

องคการท เก ยวของสำหรบอนส ญญาตาง ๆ น

ใหประสานงานกนเพอสงเสรมแนวทางทสมพนธกน

ตามหลกการดงตอไปน

Page 183: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1�1

อนสญญาของ OECD ยงควรเปนตราสาร

หลกท ม งเนนดานอปทานของการทจร ตระหวาง

ประเทศ

อนสญญาภมภาค ตราสารท เหนชอบโดย

OAS สภาแหงยโรป และสหภาพแอฟรกน ควรให

ความสำคญเรงดวนตอประเดน ซงอาจทำใหมความ

กาวหนาไดโดยการรวมมอกนระหวางภาคทเขารวม

เชน ความชวยเหลอทางวชาการ มาตรการในการ

ปองกน การกำหนดใหเปนความผดอาญา และการ

บงคบใชกฎหมาย รวมถงการตอตานการกรรโชกโดย

เจาหนาทของรฐ

UNCAC ควรให ความสำค ญเร งด วนก บ

ประเดนทตองใชความรวมมอทวทงโลก โดยเฉพาะใน

การเพมความเขมแขงใหกบวธปฏบตในการชวยเหลอ

ซงกนและกนทางกฎหมายในการสบสวนสอบสวนและ

การฟองคดการให ส นบนตางประเทศ และการ

ปรบปรงขอกำหนดในการสงคนทรพยสนทไดมาจาก

การทจรต นอกจากน UNCAC ควรเปนแหลงขอมล

หลกสำหรบกฎเกณฑการตอตานการทจรตในเรองทใน

ระดบของอนสญญาของภมภาคไมครอบคลม

แผนงานการตดตามดแลในระดบ OECD และ

ภมภาคและในระดบของ UNCAC ควรมการประสาน

กนเพอหลกเลยงความซำซอน แบงปนขอมล และใช

ทรพยากรทจำกดใหเปนประโยชนมากทสด

องคการระหวางประเทศและความคด

รเรมตางๆ

ธนาคารโลกและสถาบนการเงนระหวาง

ประเทศอน ๆ

คณะกรรมการจะกระต นธนาคารโลก IMF

และสถาบนการเงนระหวางประเทศอ น ๆ ใหเพ ม

ความเขมแขงของวธปฏบตในการปองกนการใหสนบน

เกยวกบโครงการทองคกรเหลานสนบสนนทน รวมทง

ขอกำหนดใหผ ร บสญญาตองเหนชอบกบแผนงาน

ดำเนนการในการตอตานการทจรต

คณะกรรมการจะกระต นธนาคารโลก IMF

และสถาบนการเงนระหวางประเทศอ น ๆ เพ อให

ร ฐบาลเหนชอบกฎระเบยบในการจดซ อจดจางท

โปรงใส รวมท งใหสตยาบนและดำเนนงานตามท

UNCAC กำหนด

องคการการคาโลก (WTO)

เนองจากการทจรตกอใหเกดความบดเบอน

ทรายแรงในการคาระหวางประเทศ คณะกรรมการ

จะกระต น WTO อยางตอเน องในการดำเนนการ

กบปญหาทเกยวกบการคาทเกยวของกบการทจรต

การดำเนนการของ WTO ในการสงเสรมกฎเกณฑ

การจดซอจดจางทโปรงใสจะลดโอกาสในการทจรตและ

มสวนชวยเพมความเขมแขงของระบบการคาของโลก

ทอยบนพนฐานของกฎเกณฑและการไมเลอกปฏบต

Page 184: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�2

“ภารกจในการตอตานการทจรตไมมวนจบสน ความพยายามอยางยงยนมความจำเปนในอนาคต ความตระหนกจะตองมมากขนในบรรดาเจาหนาท ของรฐ ทงในระดบคณะกรรมการ และในระดบผปฏบตงาน”

Global Compact

คณะกรรมการจะรวมมอกบสำนกงาน Global

Compact ในระดบระหวางประเทศและระดบชาต เพอ

กระตนใหบรษททเขารวมใน Global Compact ในการ

ใหความเหนชอบแผนงานดำเนนการของธรกจท

สอดคลองกบหลกจรรยาบรรณของ ICC วาดวยการ

ตอตานการกรรโชกและการใหสนบน

รฐบาลของประเทศตางๆ

คณะกรรมการจะทำงานกบคณะกรรมาธการ

ICC ของประเทศตาง ๆ เพอกระตนใหรฐบาลประเทศ

ตาง ๆ ใชมาตรการดงตอไปน ในการตอส กบการ

กรรโชกและการใหสนบน:

การสรางเสรมศกยภาพ รฐบาลควรจดใหม

ทรพยากรทพอเพยง รวมทงการใหทนบคลากร และ

การฝกอบรมแกองคกรทตอตานการทจรต ทรพยากร

เหลานควรมงไปทการทำใหสาธารณชนตระหนกถง

ผลกระทบทางเศรษฐกจและสงคมของการทจรต

การบงคบใชกฎหมายอยางจรงจง แมวา

กฎหมายหามการกรรโชกและการใหสนบนจะกำหนด

เปนลายลกษณอกษรในแทบทกประเทศ แตการบงคบ

ใชกฎหมายกย งอ อนแอหรอไมม เลยในหลาย ๆ

ประเทศ คณะกรรมการจะกระตนใหรฐบาลบงคบใช

กฎหมายตอตานการทจรต รวมทงกฎหมายทหามการ

กรรโชก โดยเจาหนาทของรฐและกฎหมายหามการให

สนบนทางธรกจอยางจรงจงมากขน รฐบาลควรจดให

มชองทางสำหรบการรองเรยนเกยวกบการทจรตและ

ปกปองผใหขอมลโดยสจรตดวย เนองจากเปนเรอง

ยากสำหรบอยการทองถ นในการจดการกบคดให

หรอรบสนบนตางประเทศ รฐบาลจงควรมอบหมาย

ความรบผดชอบเกยวกบคดเชนวานใหแกหนวยงาน

ระดบชาต

กฎเกณฑทางเศรษฐกจ รฐบาลควรลดการใช

ระบบทตองมการออกใบอนญาต การอนญาตเปนราย

บคคลใหเหลอนอยทสดเทาทเปนไปได เนองจากระบบ

เชนน ว าเปดโอกาสสำหรบการกรรโชกและการให

สนบน กรณทระบบเชนวานไมสามารถขจดออกไปได

รฐบาลควรใชมาตรการท เหมาะสมในการปองกน

การใชโดยมชอบ

การจดซอจดจางภาครฐ รฐบาลควรมความ

มงมนในการปรบปรงความโปรงใสในการจดซอจดจาง

ภาครฐ รวมถงการประมลภาครฐ และการประกาศ

หลกเกณฑสำหรบการมสทธไดรบงานนน ๆ การให

ความเหนชอบแผนงานการดำเนนงานเพอตอตานการ

ทจร ตควรเปนเง อนไขหน งสำหรบการประมลใน

สญญาสำคญของรฐ โดยเฉพาะอยางย งในกรณ

โครงการทสนบสนนทนโดยสถาบนการเงนระหวาง

ประเทศ การปฏบตตามหลกการเหลานควรสะทอน

ใหเหนในการกำหนดสญญาระหวางคสญญา

Page 185: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ภาคผนวก

คณธรรมนำธรกจ1�3

การสนบสนนทางการเมอง การสนบสนน

ทางการเมองทปกปดอาจเปนแหลงของการกระทำท

มชอบ รฐบาลภายใตลกษณะของระบบการเมองของ

ประเทศนน ๆ ควรวางกฎเกณฑเกยวกบเงอนไขซง

สามารถใหการสนบสนนทางการเมองไดและวธการ

รายงานของผใหและผรบการสนบสนนเชนวาน

การบญชและการสอบบญช ร ฐบาลควร

กำหนดใหมการสอบบญชโดยผสอบบญชรบอนญาต

ทเปนอสระเกยวกบบญชของวสาหกจทมความสำคญ

ทางเศรษฐกจท งหมดรฐบาลควรสนบสนนการให

ความเหนชอบตอมาตรฐานระหวางประเทศในเร อง

การบญชและการสอบบญชทจรงจง และสอดคลอง

กน

ตวแทนสนเชอเพอการสงออก ตวแทนสนเชอ

เพอการสงออกควรกำหนดในเงอนไขของตนวาการ

จดหาทน และการรบประกนจะไมมอบใหแกสญญา

ท ไดมาโดยการใหสนบน และจะมการกำหนดโทษ

ในกรณฝาฝน

ความชวยเหลออยางเปนทางการเพ อการ

พฒนา (ODA) แผนงานความชวยเหลอในการพฒนา

ควรกำหนดใหเจาหนาทของรฐและผรบสญญาตอง

ยดถอหลกเกณฑในการตอตานการทจร ตอยาง

เครงครด

หอการคาระหวางประเทศ

ICC เปนองคการธรกจของโลก อนเปนองคกร

ตวแทนเดยวทมอำนาจในการเจรจาในฐานะตวแทน

ของวสาหกจจากทกภาคสวนในทกสวนของโลก

ICC สงเสรมการคาระหวางประเทศทเปดกวาง

และระบบการลงทนและระบบเศรษฐกจแบบตลาดเสร

ความเชอมนทวาการคาเปนอำนาจททรงพลงสำหรบ

สนตภาพและความร งเร องมมาต งแตการกอต ง

องคการในชวงตนศตวรรษท ผานมา ผ นำธรกจท

สายตาไกลกลมเลก ๆ ซงกอตง ICC เรยกขานตวเอง

วา “พอคาแหงสนตภาพ”

เนองจากบรษทและสมาคมผเปนสมาชกตางก

ประกอบธรกจระหวางประเทศกนทงนน ICC จงไดม

อำนาจอยางไมมใครเทยบไดในการสรางกฎเกณฑ

เกยวกบการดำเนนงานในธรกจขามพรมแดน แมวา

กฎเกณฑเหลานจะใชโดยความสมครใจ แตกไดรบ

การปฏบตในธรกรรมนบไมถวนทก ๆ วน และได

กลายเปนสวนหน งของโครงสรางการคาระหวาง

ประเทศ

ICC ยงใหบรการทสำคญยง ทสำคญทสดคอ

ศาลอนญาโตตลาการระหวางประเทศของ ICC

อนเปนสถาบนอนญาโตตลาการชนนำของโลก

ตงแตในปแรกของการกอตงสหประชาชาต ICC

ไดรบสถานภาพในการใหคำปรกษาในระดบสงสดของ

สหประชาชาตและองคกรปฏบตงานเฉพาะสาขาของ

สหประชาชาต

Page 186: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�4

ผนำธรกจ และผเชยวชาญซงคดจากสมาชก

ของ ICC สรางจดยนทางธรกจในประเดนกวาง ๆ ของ

นโยบายการคาและการลงทน รวมทงเรองสำคญ ๆ

ทางวชาการและสวนอน ๆ ซงรวมถงการใหบรการ

ทางการเงน เทคโนโลยสารสนเทศ โทรคมนาคม

จรยธรรมทางการตลาด ส งแวดลอม การขนสง

กฎหมายการแขงขน และทรพยสนทางปญญา

ICC ต งข นในป ค.ศ. 1919 ปจจบนมกล ม

สมาชกนบพนจากบรษทและสมาคมตาง ๆ จากกวา

130 ประเทศ คณะกรรมการของประเทศจะทำงานกบ

สมาชกเพอดำเนนการกบปญหาทางธรกจในประเทศ

นน ๆ และนำความเปนทางธรกจทพเคราะหโดย ICC

แจงไปยงรฐบาลของตน

Page 187: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

ประกาศเกยรตคณจรรยาบรรณดเดน หอการคาไทย กบ 12 นกธรกจแบบอยาง

Page 188: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

1. บรษท กฟฟารน สกายไลน ยนต จำกด 17 มนาคม 2539 จากความมงมนของคณะแพทยและเภสชกรไทย ทตงใจจะนำความร ความสามารถ

และประสบการณท ส งสมมามากกวา 11 ป ไดร วมกนพฒนาผลตภณฑคณภาพเพ อคนไทย อนไดแก เครองสำอาง ผลตภณฑเครองใชในครวเรอน ผลตภณฑอาหารเสรมสขภาพ ผลตภณฑเครองใชสำหรบรางกาย ผลตภณฑอาหารสวสดการ ภายใตชอ “กฟฟารน” ซงลวนเปนผลตภณฑคณภาพทไดมาตรฐานและมการรบรองทถกตองตามหลกวชาการ ดวยการยดหลกแหงปรชญา คอ ความจรงใจและความรบผดชอบตอผบรโภค อยางแทจรง อนเปนทมาแหงความสำเรจบนเสนทางสายธรกจของ “บรษท กฟฟารน สกายไลน ยนต จำกด” จวบจนวนนนบเปนเวลากวา 12 ป ทผลตภณฑ GIFFARINE ไดเตบโตเคยงคสงคมไทย เปนทรจกและยอมรบของ ประชาชนทวประเทศดวยการทำตลาดระบบธรกจขายตรง MLM (MULTI-LEVEL MARKETING) ทมระเบยบแบบแผนชดเจน และการตลาดทดเยยม รวมถงระบบการจายผลตอบแทนทยตธรรม ถกตองตามกฎหมาย พรอมทงประกนอบตภย อนนำมาซงความมนคงและความสำเรจมาสนกธรกจและครอบครว

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “สงทดฉนยดถออยเสมอกคอ ทกคนทอยรายรอบตวเราไมวาจะเปนใครควรไดรบความสข ความยตธรรม

โอกาสและสงทดในชวต เพราะสงทสะทอนกลบมาคอความสขของตวเราเอง ในอนทจะมนใจไดวา เรา...มชวต อยอยางคนทสรางความสข และความสำเรจใหกบใคร ๆ ไดอยางแทจรง”

พ.ญ.นลนไพบลย

ประธานกรรมการและกรรมการผจดการ

สำนกงานป.ป.ช.1��

Page 189: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

2. บรษท คว.ท.ซ.ทรานสฟอรเมอร จำกด นายพลพพฒน ตนธนสน ผกอตง “บรษท ควอลต ทรานสฟอรเมอร จำกด” ทำงานเกยวกบดาน

หมอแปลงไฟฟามาตงแตจบการศกษาวศวกรรมไฟฟา (ไฟฟากำลง) ป 2518 และเปนผรวมกอตง บรษท เอกรฐวศวกรรม จำกด ตงแตวนท 1 มถนายน 2524 ในตำแหนงผจดการโรงงานและผจดการฝายขาย จากการทำงานรวมกบบรษท เอกรฐวศวกรรม จำกด มาเปนเวลา 15 ป จงมแนวความคดทจะผลตหมอแปลงไฟฟาทมคณภาพสงโดยใชเทคโนโลยททนสมยลาสด ผสมผสานกนในทก ๆ ดานใหเปนหมอแปลงคณภาพในอนาคตทมตนทนตำ ใชแรงงานทองถนทมและสามารถพฒนาแขงขนไดในตลาด

จากทมงานวศวกรรมทมประสบการณหมอแปลงไฟฟามานาน จงมการรวมตวกนขนภายใตชอของบรษท ควอลต ทรานสฟอรเมอร จำกด หลงจากกอสรางโรงงานแลวเสรจ และเรมผลตในป 2540 ประเทศไทยไดประสบ ปญหาทางเศรษฐกจ ทำใหบรษทฯ ไดรบผลกระทบดวย จนกระทงป 2546 จงไดรบการปรบโครงสรางหนใหม และไดโอนขายกจการใหบรษท คว.ท.ซ.ทรานสฟอรเมอร จำกด โดยคงไวซงระบบเดม ผบรหาร และบคลากร ชดเดมทงหมด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “มความมงมนทจะทำอยางไรใหสนคาทเราผลตมคณภาพด มาตรฐานสงระดบ World Class สามารถแขงขน

ไดในตลาดทกแหงในโลก ดงนน จงตองมการพฒนาเพอยกระดบความสามารถของบคคลากร องคกร รวมถง คคาของเราดวย ใหมประสทธภาพสงสดในการทำงานเปนทพงพอใจสงสดแกลกคา และจะตองพฒนาชวตความเปนอยของพนกงานในองคกรใหสงขนอยางตอเนองและพอเพยง ซอสตย มคณธรรมในการทำงาน พรอมกบ การสรางความมสวนรวมในการพฒนาองคกร และปลกจตสำนกรบผดชอบตอสงคม ชมชน สงแวดลอม และประเทศชาต”

คณพลพพฒนตนธนสน

ประธานกรรมการบรษท

คณธรรมนำธรกจ1��

Page 190: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1��

ปพ.ศ.2503

เรมธรกจแพปลา ซอสนคาทะเลจากชาวประมงเพอขายในตลาดสด

ปพ.ศ.2504

เรมธรกจสงปลาสดใสนำแขงสงออกไปยงประเทศมาเลเซย และสงคโปร ในชอแพปลา “เคยงฮวด”

ปพ.ศ.2521

เรมธรกจหองเยน โดยใชชอ “บรษท หองเยนโชตวฒนหาดใหญ จำกด” ปจจบนคอ บมจ.หองเยนโชตวฒนหาดใหญ อำเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา ผลตและสงออกกง และปลาหมกแชแขง

ปพ.ศ.2524

เรมธรกจผลตอาหารสำเรจรปบรรจกระปองเพอสงออก เนอกงทะเลบรรจกระปอง ปลาหมกบรรจกระปอง เนอหอยลายบรรจกระปอง เนอปมาบรรจกระปอง และเนอปลาโอดำ-โอลาย (ปลาทนา) บรรจกระปอง

ปพ.ศ.2531

ขยายกำลงการผลตและกอสรางโรงงานแหงใหม อยทตำบลคอหงส อำเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา

ปจจบน

ขยายกำลงการผลตเปน 300 ตน/วน โดยมจำนวนพนกงานทงสน 3,800 คน สนคาสงออกครอบคลมในหลายประเทศ ตวอยางเชน ญปน สหรฐอเมรกา แคนาดา ยโรป และตะวนออกกลาง

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “บรษทมงมนทจะรกษาไวซ งคณธรรมและจรยธรรมในการดำเนนธรกจ เพอสรางความเปนธรรมและ

ความยตธรรมตอผมสวนไดเสยในทกดาน รวมทงมการพฒนาและปรบปรงกระบวนการและสนคาอยางตอเนอง เพอมงสรางคณคาใหลกคา และเพอดำรงไวเพอความเตบโตทมนคงและยงยนขององคกร”

คณเจรญศรเจรญกล

รองกรรมการผจดการ

3. บรษท โชตวฒนอตสาหกรรมการผลต จำกด

Page 191: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ1��

“บรษท ไทยประกนชวต จำกด” ถอกำเนดข นเปนบรษทประกนชวตแหงแรกของคนไทย เมอวนท 22 มกราคม 2485 โดยเจาพระยาศรธรรมาธเบศ (จตร ณ สงขลา) พรอมดวยคณะอก 9 ทาน บรษทฯ ใหบรการ ดานการออมทรพยประกนชวต ทงประเภทการรบประกนชวตรายบคคล และการรบประกนชวตกลม ดวยแบบ กรมธรรมทสามารถใหความคมครอง และใหบรการแกประชาชนทกเพศทกวย ทกรายได และทกอาชพ

บรษทฯ ไดยนหยดรบใชประชาชนชาวไทยตลอดมาจวบจนคณะกรรมการชดใหมไดเขามาปรบปรง โครงสรางและพฒนาระบบงานของบรษทฯ นบตงแตป 2513 เปนตนมา จนบรษทฯ สมบรณพรอมในทกดาน ซงนบเปนจดเรมตนของความเจรญกาวหนาในลำดบตอมา

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “การดำเนนธรกจของบรษท ไทยประกนชวต จำกด ยดมนตอการสรางความแขงแกรงดานการเงนสงสด

ดวยการแสวงหากำไรท เหมาะสม ไมม งแสวงหากำไรสงสด ในขณะเดยวกนยงเช อม นในหลกมนษยนยม โดยถอวาบคลากรเปนทรพยากรทสำคญทสดขององคกร นอกจากน ยงมงมนในการสรางสรรคหลกประกนทมนคงใหกบครอบครวไทย และคำนงถงความพงพอใจสงสดของลกคาเปนสำคญ ตลอดรวมถงเขาไปมสวนรวม รบผดชอบตอสงคม เพอรวมสรางสงคมไทยใหเขมแขงอยางยงยน”

คณไชยไชยวรรณ

กรรมการผจดการใหญ

4. บรษท ไทยประกนชวต จำกด

Page 192: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�0

“กลมบรษท ไทยอสเทรน” กอตงโดย คณสมชาย โกกนทาภรณ (ประธานบรษท) ซงไดเรมทำธรกจจากการทำไรออยและทำโรงงานนำตาลทรายแดง ท จ.ชลบร เมอคณสมชายไดมโอกาสเดนทางไปภาคใตกเหนความแตกตางวาเกษตรกรในภาคใตจะนยมปลกยางพาราและปาลมนำมน ซงเปนพชยนตน ในขณะนนการปลกยางพาราและปาลมนำมนใน จ.ชลบร ยงไมเปนทแพรหลาย คณสมชายจงไดศกษาและทดลองปลกยางพาราและปาลมนำมนท จ.ชลบร และในป พ.ศ 2537 กไดเรมกอตงบรษท ไทยอสเทรน รบเบอร จำกด เพอรองรบผลผลตนำยางสดทสามารถเกบเกยวได

บรษท ไทยอสเทรน รบเบอร จำกด ดำเนนธรกจในการผลตนำยางขนเพอจำหนายทงในประเทศและ สงออก มกำลงการผลต 30,000 ตนตอป ปจจบนมบรษทในเครอ 8 บรษท โดยมงดำเนนธรกจในการผลตและแปรรปสนคายางพาราและปาลมนำมน มพนกงานมากกวา 500 คน ในการบรหารงานของบรษทจะมงเนนการทำงานอยางเปนระบบ

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “ในอตสาหกรรมการเกษตรทราคามความผนผวนอยตลอดเวลา องคกรทดจะตองใหขอมลทถกตองตอคคา

ซอ-ขายสนคาอยางซอสตย โปรงใสและเปนธรรม องคกรจะตองปฏบตตามขอตกลงและคำมนสญญาแมจะทำใหเกดผลขาดทน แตในระยะยาวองคกรกจะไดรบความเชอถอและสามารถดำเนนธรกจไดอยางยงยน พนกงาน ควรไดรบการเอาใจใส มบรรยากาศในการทำงานทด และมโอกาสอยางเทาเทยมกนในการเตบโต นอกจากน องคกรควรมความรบผดชอบตอสงแวดลอมและชมชนเพอสรางสงคมทด”

คณสนนชโกกนทาภรณ

รองกรรมการผจดการ

5. บรษท ไทยอสเทรน รบเบอร จำกด

Page 193: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ1�1

จากจดเรมของรากฐานในป พ.ศ.2489 ทจงหวดราชบร ในนาม “หางหนสวนจำกด โรงงานนำตาลมตรผล” ซงเปนเพยงอตสาหกรรมภายในครอบครวขนาดเลก จดมงหมายการกอตงเพอผลตนำตาลทราย โดยระยะแรก ยงคงใชแรงงานโคและกระบอในการหมนเครองหบออยแบบไม ตอมาจงไดขยายกจการและเรมการผลตเปน นำเชอมเขมขนเพอสงขายตอไปยงโรงงานทผลตนำตาลทรายขาว การขยายตวอยางกวางขวางของอตสาหกรรม นำตาลทรายสงผลใหกจการของบรษทฯ เจรญกาวหนาอยางรวดเรว บรษทฯ ไดกอสรางโรงงานผลตนำตาลทรายเพมขนอก 2 แหง ความเจรญกาวหนาของกลมมตรผลมาจากปรชญาการดำเนนธรกจทเรายดมนตลอดมา คอ “มงสความเปนเลศ เชอในคณคาของคน ตงอยในความเปนธรรมและมความรบผดชอบตอสงคมเปนพนฐาน”

กลมมตรผลเตบโตอยางมนคงและมสวนรวมในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมไทยมาตลอดระยะเวลา กวา 50 ป และเพอตอบรบความตองการในการบรโภคนำตาลหลากหลายรปแบบ โรงงานนำตาลมตรกาฬสนธถอเปนภารกจสำคญในการรบฟงและวเคราะหขอมลลกคาเพอคนหาความตองการของลกคา รวมทงคนควาพฒนา ผลตภณฑอยางตอเนองเพอสรางสรรคความสขและมอบทางเลอกใหมใหกบผบรโภค

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “เปนองคกรตนแบบทดำเนนธรกจภายใตหลกจรยธรรมและการกำกบดแลกจการทด ควบคกบความ

รบผดชอบตอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมอยางยงยนตามมาตรฐานสากล”

คณชยยทธเลกออง

ผอำนวยการโรงงานนำตาลมตรกาฬสนธ

6. บรษท นำตาลมตรกาฬสนธ จำกด

Page 194: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�2

มชอเดมวา “บรษท อตสาหกรรมนำตาลมหาคณ จำกด” กอตงขนเมอป พ.ศ.2516 และมวตถประสงคหลกคอ การผลตนำตาลจากออยเพอการบรโภคภายในประเทศและสงออกไปยงตางประเทศ และมผลตภณฑพลอยไดคอกากนำตาลและกากออย ตลอดระยะเวลาการดำเนนการ บรษทฯ ไดมการพฒนาเครองจกรทใชในการผลตใหมประสทธภาพในการผลตใหดขน เพอใหผลตภณฑของบรษทมคณภาพสมำเสมอทดเทยมกบโรงงานทมชอเสยงในตางประเทศ ทางดานผบรโภค ในระบบอตสาหกรรมอาหาร “คณภาพ” เปนสงสำคญอนดบแรก บรษทฯ ตระหนกถงความสำคญของลกคาเสมอ จงไดขอการรบรองระบบมาตรฐานสากลเพอยนยนถงคณภาพ แตหากคคาตองการพฒนา มตรผลพรอมทจะรวมพฒนาคไปดวยกนเสมอ เปนองคกรตนแบบทดำเนนธรกจ ภายใตหลกจรยธรรมและการกำกบดแลกจการทด ควบคกบความรบผดชอบตอการพฒนาสงคมและสงแวดลอม อยางยงยน

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “เปนองคกรตนแบบทดำเนนธรกจภายใตหลกจรยธรรมและการกำกบดแลกจการทด ควบคกบความ

รบผดชอบตอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมอยางยงยน”

คณจำลองภสดสง

รองผอำนวยการโรงงาน

7. บรษท นำตาลสงหบร จำกด

Page 195: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ1�3

“น สกน” ไดเรมดำเนนการธรกจขายตรงในประเทศไทยเมอวนท 13 มนาคม 2540 ดวยความมงมน และตงใจจรงทจะพฒนาคณภาพชวตและความเปนอยของชาวไทย โดยนำเสนอผลตภณฑคณภาพสงในการดแล สขภาพและความงาม และโอกาสทางธรกจทใหผลตอบแทนทคมคา ซงจะเปนหนทางสจดหมายสงสดในชวต ของแตละคน จากความแนวแนในการดำเนนงานดวยความซอสตยและมจรยธรรม “น สกน ประเทศไทย” ไดรบ การตอบรบเปนสมาชกสามญของสมาคมการขายตรงไทย (Thai Direct Selling Association, TDSA)

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “สำหรบ น สกน แลว จรรยาบรรณคอสงทเราใหความสำคญเปนอยางยง เพราะเราถอวาการทำงาน

อยางซอสตย และมคณธรรมตอผบรโภค ผแทนจำหนายและพนกงาน เปนการดำเนนธรกจใหเปนไปอยาง โปรงใส และยงกอใหเกดเปนความเชอมนระหวางบรษทและผแทนจำหนาย เพราะสำหรบ น สกน แลว สงสำคญไมใชแคการทำยอดขายใหสงเพยงอยางเดยว แตคอการเปนพลงแหงความดทแผไปทวโลก เสรมศกยภาพใหผคน สามารถพฒนาชวตใหดขน และเรายงสนบสนนใหผแทนจำหนายเคารพและทำงานภายใตจรรยาบรรณซงเปนไปตามปณธานของ น สกน”

คณภคพรรณลวฒนนท

ผจดการทวไป

8. บรษท น สกนเอนเตอรไพรส (ประเทศไทย) จำกด

Page 196: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1�4

“บรษท ยพด โบรคเกอร จำกด” เปนบรษทนายหนารบประกนวนาศภยระหวางบรษทประกนภยกบผเอาประกน โดยเนนการประกนภยรถยนต ทงประกนภยภาคบงคบ (พ.ร.บ.) และภาคสมครใจ (ประเภท 1, 2, 3) คดสรรบรษทประกนภยชนนำ เชน บรษท วรยะประกนภย จำกด, บรษท อาคเนยประกนภย (2000) จำกด, บรษท เมองไทยประกนภย จำกด ฯลฯ

ธรกจน มกฎหมายบงคบ จากการเร มตนหาธรกจเสรมเขามาในกจการสถานบรการนำมนบางจาก ถ.รามอนทรา กม.14 โดยเรมเปนตวแทนขาย พ.ร.บ.ภาคบงคบ และประกนภยภาคสมครใจ คอ บรษท วรยะประกนภย จำกด มสำนกงานขายตคอนเทนเนอรเลก ๆ

ตอมาเพอเปนการเพมบรการแกลกคาใหหลากหลาย จงไดจดตงเปนบรษทนายหนาประกนวนาศภย ภายใตชอ “ยพด โบรคเกอร” การขยายตวของบรษทฯ มการเจรญเตบโตอยางรวดเรวและจำนวนยอดขายเพมขนอยางตอเนอง เสรมสรางใหบรษทฯ มความมนคงและแขงแกรงทางธรกจ เปนทรจกอยางแพรหลายของลกคา และบรษทประกนวนาศภยจนถงปจจบนน

ฐานะบรษทนายหนา หนาทหลกคอ เปนสอกลางเชอมระหวางบรษทประกนวนาศภยและผเอาประกนภย ซงยพดไดยดมนในจรรยาบรรณในวชาชพนายหนาประกนวนาศภยอยางเครงครด สามารถกาวไปถงความสำเรจของธรกจ มความมนคง และยงยนสบไป

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ ซอสตย โปรงใส (GOOD GOVERNANCE) ตอผเอาประกนภย บรษทประกนภย และพนธมตรรวมอาชพ

การบรการใหลกคาพงพอใจสงสด และชแจงใหผเอาประกนทราบถงเงอนไข ความคมครอง สทธประโยชนใหชดเจน

คณมนญญาวภตภมประเทศ

กรรมการผจดการ

9. บรษท ยพด โบรคเกอร จำกด

Page 197: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ1�5

“บรษท สยาม รคอนดชน อนดสตร จำกด” (Siam Recondition Industry Co.,Ltd.) หรอ “SRI” กอตงขน เมอป พ.ศ.2544 มวตถประสงคในการดำเนนธรกจในการขาย-ใหเชาอปกรณ Office Automation ไดแก เครองถายเอกสาร เครองพมพ เครองแฟกซ และอปกรณสำนกงานอน ๆ โดยเรมตนจดทะเบยนในชอบรษท ออฟฟศ โปรเฟสชนแนล แอนด ซพพลาย จำกด (Office Professional and Supply Co.,Ltd.) หรอ “OPS”

เคร องถายเอกสารเปนอปกรณเคร องใชสำนกงานทมราคาแพงและตองการการบรการหลงการขาย อยางตอเนอง OPS จงมแนวคดทจะทำอยางไรใหลกคามตนทนงานเอกสารภายในองคกรทประหยด ตลอดจน ทำอยางไรใหนกเรยน นกศกษาสามารถมตนทนงานเอกสารทตำ เพอลดภาระคาใชจายในการศกษา ทางผบรหาร จงมงไปทการหาเครองถายเอกสารทใชแลว (Used Copier) จากภายในและตางประเทศมาปรบปรงสภาพใหเหมอนใหม โดยสามารถตอบสนองตอตลาดในรปแบบของ “Eco Copy” โดยมนโยบายมงเนนทงดาน Economy (ประหยดเงน) และ Ecology (รกษาระบบนเวศวทยา) ซงเปนการชวยลดปรมาณขยะอเลกทรอนกสภายในประเทศและโลกของเรา โดยในป พ.ศ 2549 OPS ไดกอสรางโรงงานปรบปรง (Recondition) เครองถายเอกสารทใหญทสดในประเทศไทย ณ เมองอตสาหกรรมทองโกรว จ.ชลบร และเปลยนชอจาก “OPS” เปนบรษท สยาม รคอนดชน อนดสตร จำกด

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “บรษทจะดำเนนธรกจดานเครองถายเอกสารและเทคโนโลยการจดการงานเอกสารภายใต Concept

“Eco Copy” โดยยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารงานองคกร และความรบผดชอบตอสงคม สงแวดลอม ตลอดจนความคมคาทางเศรษฐกจ อนเปนประโยชนตอผใชบรการ และประเทศชาตโดยรวมเปนสำคญ”

คณธระธชรตนกมลพร

กรรมการผจดการ

10. บรษท สยาม รคอนดชน อนดสตร จำกด

Page 198: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1��

“บรษท โอ. อ. ไอ. พารท จำกด” กอตงเมอป พ.ศ.2536 ประกอบกจการผลตชนสวนยานยนตและเครองจกร บรษทฯ ไดพฒนาศกยภาพการผลตอยางตอเนองตงแต พ.ศ.2538 - พ.ศ.2550 มการขยายทน จดทะเบยนและไดรบมาตรฐานการรบรองระบบคณภาพมาเปน ISO/TS-16949 พรอมทงไดเปดบรษทในกลม บรษทเดยวกนอก 3 บรษทอยางตอเนอง ปจจบนเปนบรษท SMEs ทเปนของคนไทย 100% และเปนบรษทฯ ชนนำในการผลตชนสวนโลหะทมความเทยงตรงสง

บรษทฯ ยดมนในการดำเนนธรกจอยางมจรรยาบรรณ มงเนนการผลตเพอสรางคณภาพใหแกผลตภณฑ มงหวงใหลกคาเกดความพงพอใจในทก ๆ ดาน ไมวาจะเปนดานราคาทเหมาะสม ความซอสตยตอลกคาและรกษาความลบของลกคา นอกจากน ยงใหความสำคญตอพนกงานในการมอบผลตอบแทนดวยความเทยงธรรม พฒนาบคลากรใหไดรบองคความรททนสมยเสมอ บรษทยงเลงเหนถงความสำคญดานสงแวดลอม ในการควบคมมลภาวะ พรอมทงประกอบกจกรรมสาธารณกศลควบคกนไป

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ ผลตสนคาด มคณภาพ ดวยราคาทเหมาะสม ซอสตย และรกษาความลบของลกคา

สนบสนนใหมมาตรฐานในระบบการบรหารคณภาพ มการแลกเปลยนประสบการณเพอใหเกดการพฒนาไปพรอม ๆ กน และซอขายดวยความยตธรรม

ใหผลตอบแทนดวยความเทยงธรรม ยกระดบความรความสามารถในการปฏบตงาน รวมทงสงเสรมใหมการพฒนาคณภาพชวตตามแนวพทธ

ไมสรางมลภาวะใหกบสงแวดลอม ใชทรพยากรใหเกดประโยชนอยางสงสด บรจาคทรพยเพอสนบสนนการศกษา ศาสนา สาธารณสข พฒนาชมชน ถายทอดความร ประสบการณ ใหกบผสนใจทวไป

คณประสาทศลปออนอรรถ

กรรมการผจดการ

11. บรษท โอ. อ. ไอ. พารท จำกด

Page 199: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ1��

“บรษท ไอเอนจประกนชวต จำกด” ไดรบใบอนญาตประกอบธรกจประกนชวต เม อป พ.ศ.2540 เรมดำเนนการเมอ ป พ.ศ.2541 เปนบรษทประกนชวตชนนำของประเทศไทยจากการรวมแนวคดธรกจประกนระดบโลกของไอเอนจกรป ทประสานความเขาใจในวถคนไทยของผบรหาร โดยบรหารและดำเนนงานโดยผเชยวชาญในดานการเงนและธรกจประกนชวตอยางแทจรง ซงไดรวบรวมแนวคดประกนภยระดบโลกของไอเอนจ กรป ทประสานความเขาใจในวถชวตของคนไทย มงเนนการบรการวางแผนทางการเงนทเหมาะสม และสรางสรรคบรการดวยกรมธรรมทหลากหลาย ทงกรมธรรมประกนชวต ประกนสขภาพ ประกนอบตเหต ประกนทนการศกษา ประกนชวตแบบบำนาญ และยงคมครองถงรายไดหลงเกษยณอายสำหรบคนไทยอกดวย

สำหรบการใหบรการของบรษทในเครอไอเอนจ กรป ในประเทศไทย ไดเนนความสำคญของลกคาเปน สงสำคญ เราจงมงมนทจะตอบสนองความตองการของลกคาในทกชวงเวลาของชวต ใหบรการดวยการใสใจ ในคณภาพ เราจงพรอมใหบรการแกลกคาทกระดบ กอปรดวยการดำเนนธรกจโดยภายใตหลกบรรษทภบาล

หลกจรรยาบรรณธรกจทบรษทยดถอ “The mission of ING Life Limited is to set the standard in helping our customers manage their financial

future. Every employee represents our company values : Customer first, Simplicity and timeliness, High Quality and High ethical standards. We believe that our high ethical standards form the foundation of building our success and customer trust.”

Mr.RajeshSethi

President & Chief Executive Officer

12. บรษท ไอเอนจประกนชวต จำกด

Page 200: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.1��

ลกษณะและความหมายของตราสญลกษณหรอเครองหมายสำนกงาน ป.ป.ช.

ลกษณะและขนาดของสญลกษณ

เปนดวงตรารปทรงดอกบวตมหรอหยดนำ และมขนาดกวาง ๒ ใน ๓ ของความสง ประกอบดวยอณาโลมและรศมโดยรอบ ดานลางเปนโลและพนท แบงออกเปน ๓ สวนคอ

-สวนบน เปนพานรฐธรรมนญ

-สวนทสอง จะอยดานลางขวาของโล เปนรปตลแขวนอยบนดามพระขรรค มธรรมจกรประกอบอยดานหนา

-สวนทสาม จะอยดานลางซายของโล เปนรปกงจกรและมลกศรกบสายฟาไขวสอดในกงจกร เบองลางของโลเปนรบบนหรอโบรองอยดานลาง และบนแถบโบจะมชอชยพฤกษผกวางไวบนรบบน

ความหมายของสญลกษณ

อณาโลม หมายถง มหาบรษความยงใหญ

รศม หมายถง การแผไพศาล

โล หมายถง การปองกนอนเปนหนาทพเศษของงาน ป.ป.ช. ซงเปนการปองกนมใหมผกระทำ

การทจรต และในโลดงกลาว ไดแบงพนทออกเปน ๓ สวนคอ

๑. พานรฐธรรมนญ หมายถง กฎหมายสงสดของประเทศเปนศนยอำนาจรฐ

และกอใหเกดมคณะกรรมการ ป.ป.ช. ขน

๒. ตลหรอตาชงและธรรมจกร หมายถง ความยตธรรมและคณธรรม

๓. กงจกรสายฟาและลกศร หมายถง ความรวดเรวในการปราบปรามการทจรต

โบและชอชยพฤกษ หมายถง ความมชยชนะทมงคงตามแนวปณธานแหงความตงใจทแนวแนและแขงแกรงของ ป.ป.ช. ทอดตววางอยบนความออนโยนทนมนวลของพนฐานองคกร

- สมวง ใชเปนสพนของโล หมายถง วนทกฎหมายรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยประกาศใช

ซงเปนวนเสาร

- สเขยว ใชเปนสของรบบ น หมายถง วนท พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย การปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ.๒๕๔๒ ประกาศใชซงเปนวนพธ

- สทอง ใชเปนสสำหรบองคประกอบของสญลกษณ หมายถง ความเปนมงคลความรงเรอง ศกดศรและความสงางาม

Page 201: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

คณธรรมนำธรกจ1��

ชอสะอาด รายละเอยดสญลกษณ สงเสรมคณธรรมความด

สญลกษณ “ชอสะอาด” มแนวคดมาจากชอดอกไม ซงเปนของขวญทนยมมอบใหกนในวาระสำคญ และครงนเปนโอกาสทจะรวมมอบของขวญอนยงใหญแดผตงมนและดำรงตนในความซอสตยสจรต ดวยการทำความด ไมโกง ไมทจรตตอตนเอง ตอผอน ตอชมชน สงคม ศาสนา สถาบนพระมหากษตรย และประเทศชาต โดยผานสญลกษณสงเสรมคณธรรมความด ซงไดรวบรวมทกลานมอขาวใสสะอาดของคนบนแผนดนไทย ทงในและนอกราชอาณาจกร โดยไมจำกดเพศ วย เชอชาต และศาสนาใด ๆ ทงสน รวมเขาไวเปนหนงเดยวกน ผกดวยโบสธงชาตไทย แสดงถงการรวมพลงไทยทำดทกคนเขาไวดวยกน

มอสขาวสะอาดปรากฏรศมสฟ า กระจายออกมาโดยรอบหลากหลายขนาดและ

รปแบบผกมดรวมเปนชอเดยวกนดวยโบสธงชาตไทย แทนคนทงประเทศ ทกเพศ วย เชอชาต ศาสนา ทรวมกนทำความด โดยเฉพาะในเรองความซอสตยสจรต

ผลลพธทไดคอ พลงพเศษทเปลงออกมาสคนรอบขาง

โบสธงชาตไทยทผกชอเอาไว แทนการรวมเปนหนงเดยวกนของทก ๆ ความด และนำพลงสะอาดเหลานมอบเปนของขวญตอบแทน

ประเทศชาต

คำวา “ชอสะอาด” เขยนในรปแบบลายมอ แสดงใหเหนถงความมชวตและอสระ สอถงความบรสทธ และจรงใจ

Page 202: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร

สำนกงานป.ป.ช.200

นายโสภณพรโชคชย ประธานคณะทำงาน นายสถาพรโคธรานรกษ คณะทำงาน นายพฒนชยกลสรสวสด คณะทำงาน นางสาวรชมาลยสจตจร คณะทำงาน นายกตตลมพงษ คณะทำงาน นายธระกลพมอรณ คณะทำงาน นายสมปราชญพลบแดง คณะทำงานและเลขานการ นางสาวคณพรโพธจตสกล คณะทำงานและผชวยเลขานการ นางยพนฉนนะโสต คณะทำงานและผชวยเลขานการ นางสาวอรทยพบลอาลกษณ คณะทำงานและผชวยเลขานการ

บรรณาธการ นายกตตลมพงษ ผอำนวยการสำนกปองกนการทจรตภาครฐวสาหกจ และธรกจเอกชน

กองบรรณาธการ นางนนทยาสทธพงศ นายธระกลพมอรณ

นายสมปราชญพลบแดง นางสาวคณพรโพธจตสกล

นางยพนฉนนะโสต นางสาวอรทยพบลอาลกษณ

เผยแพร นางจนทนทพยอนกล นางสาววาสนาใจประเสรฐ

นางสาวทพวรรณทามล นางสาวโชษตากลบตร

จดทำโดย สำนกปองกนการทจรตภาครฐวสาหกจและธรกจเอกชน สำนกงาน ป.ป.ช. 165/1 ถนนพษณโลก เขตดสต กรงเทพฯ 10300 โทรศพท 0-2282-3161-5 E-mail : [email protected] http://nacc.thaigov.net

ขอมลทางบรรณานกรมของสำนกหอสมดแหงชาต

สำนกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต. คณธรรม นำธรกจ. -- กรงเทพฯ : สำนกงาน, 2552. 200 หนา. 1. จรรยาบรรณทางธรกจ. 2. ธรกจเอกชน -- การทจรต. 3. ความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจ I. ชอเรอง. 174.4 ISBN 978-974-7644-60-9

คณะทำงานดำเนนการรวบรวมขอมลและจดทำเอกสารสอประชาสมพนธสำนกงานปองกนการทจรตภาครฐวสาหกจและธรกจเอกชน

Page 203: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร
Page 204: ...คำนำ ตามแผนย ทธศาสตร สำน กงานคณะกรรมการป องก นและ ปราบปรามการท จร