ΘΕΜΑΤΑ 1 ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (σελ.9-46)

1) Δύο επιστήμονες κατά τη διάρκεια της παραμονής και της έρευνας που διεξήγαν σε τροπική περιοχή, νόσησαν ο μεν πρώτος από αμοιβαδοειδή δυσεντερία, ο δε δεύτερος από ελονοσία.Α) Από ποιους παθογόνους μικροοργανισμούς προκαλούνται οι συγκεκριμένες ασθένειες και με ποιον τρόπο μεταδίδονται;Β) Με ποιο τρόπο εισήλθε στον οργανισμό του πρώτου ερευνητή ο παθογόνος μικροοργανισμός, ποιοι μηχανισμοί άμυνας παρακάμφθηκαν;Γ) Ποιος μηχανισμός μη ειδικής άμυνας παρακάμφθηκε στην περίπτωση της μόλυνσης του δεύτερου ερευνητή;Δ) Ποιος παθογόνος μικροοργανισμός από τους δύο παρασιτεί σε δύο ξενιστές;Ε) Εάν το μόνο διαθέσιμο αντιβιοτικό είναι η πενικιλίνη, θα είναι αποτελεσματική η χορήγησή της σε κάποιον από τους δύο ασθενείς;Στ) Στο αίμα των δύο ασθενών παρατηρήθηκε αυξημένος αριθμός φαγοκυττάρων. Ι) Σε ποια κατηγορία κυττάρων ανήκουν τα φαγοκύτταρα και με ποιους τρόπους συμμετέχουν στην άμυνα του οργανισμού εναντίον των παθογόνων μικροβίων; ΙΙ) Σε ποιο σημείο του ανθρώπινου οργανισμού παράγονται τα φαγοκύτταρα και ποιες άλλες κατηγορίες κυττάρων άμυνας παράγονται στο σημείο αυτό;Ζ) Ποιες αντιμικροβιακές ουσίες της μη ειδικής άμυνας συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των μικροβίων που έχουν μολύνει τους δύο επιστήμονες και τι γνωρίζετε γι’αυτές;

2) Τι ονομάζεται φυσιολογική μικροχλωρίδα του ανθρώπινου οργανισμού και ποιος είναι ο ρόλος της;

3) Ποιες πρωτεΐνες της μη ειδικής άμυνας συμβάλλουν στην παρεμπόδιση της εισόδου παθογόνων βακτηρίων στον ανθρώπινο οργανισμό, ή στην εξουδετέρωσή τους;

4) Να αναφέρετε παράγοντες της μη ειδικής άμυνας που συμμετέχουν ταυτόχρονα και στην ειδική άμυνα.

5) Τι ονομάζουμε ανοσοβιολογική απόκριση; Που αυτή πραγματοποιείται και ποια κύτταρα μας έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με το αντιγόνο;

6) Τι είναι η ανοσία, πως μπορεί να επιτευχθεί ανοσία (ανοσοποίηση) σε έναν οργανισμό;

7) Να αναφέρετε τους παθογόνους προκαρυωτικούς μικροοργανισμούς που γνωρίζετε και τις ασθένειες που προκαλούν.

8) Που οφείλεται η παθογόνος δράση ορισμένων βακτηρίων, πως αντιμετωπίζονται οι λοιμώξεις από βακτήρια;

9) Μετά τη μόλυνση ενός οργανισμού από κάποιο παθογόνο βακτήριο και την εμφάνιση συμπτωμάτων παρατηρήθηκε αυξημένος αριθμός ουδετερόφιλων στο αίμα του ασθενούς.Α) Σε ποια ευρύτερη κατηγορία κυττάρων ανήκουν τα ουδετερόφιλα;Β)Σε ποιο σημείο του ανθρώπινου οργανισμού παράγονται τα κύτταρα αυτά, και ποια άλλα κύτταρα παράγονται στο ίδιο σημείο;

10) Μετά από τραυματισμό ένα άτομο μολύνθηκε από το βακτήριο του τετάνου, για το οποίο βεβαίως είχε εμβολιαστεί στο παρελθόν, αλλά μολύνθηκε και από ένα παθογόνο πρωτόζωο για το οποίο άμεσα του χορηγήθηκε ορός αντισωμάτων.Ακόμη, μολύνθηκε και από άγνωστο παθογόνο παράγοντα, για τον οποίο εμφάνισε υψηλό πυρετό.Α) Να εξηγήσετε τη διαφορά της μόλυνσης από τη λοίμωξη.Β) Να εξηγήσετε γιατί το άτομο εμφάνισε λοίμωξη μόνο από το άγνωστο μικρόβιο.

Γ) Στο αριστερό διάγραμμα απεικονίζεται η μεταβολή της συγκέντρωσης των αντισωμάτων για κάθε ένα από τα τρία μικρόβια που μόλυναν το συγκεκριμένο άτομο. Να εξηγήσετε ποια από τις καμπύλες αντιστοιχεί στα αντισώματα κατά του τετάνου, ποια στα αντισώματα κατά του πρωτοζώου και ποια στα αντισώματα κατά του άγνωστου παθογόνου παράγοντα.Δ) Δεξιά στο διάγραμμα απεικονίζεται η μεταβολή της συγκέντρωσης ιντερφερονών και κυτταροτοξικών Τ-λεμφοκυττάρων στο σώμα αυτού του ατόμου.Δι) Για ποιο λόγο αυξήθηκε η συγκέντρωση των ιντερφερονών στο άτομο αυτό;Διι) Με ποιο τρόπο οι ιντερφερόνες συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των μικροβίων;Διιι) Πως ο πυρετός συνέβαλε στην αντιμετώπιση του παράγοντα που μόλυνε τον συγκεκριμένο ασθενή;Ε) Ποιο είδος ανοσίας επιτελείται από τα Τ-λεμφοκύτταρα;Στ) Να εξηγήσετε πως ενεργοποιούνται τα κυτταροτοξικά Τ-λεμφοκύτταρα και με ποιο τρόπο συνέβαλαν στην αντιμετώπιση του άγνωστου παθογόνου παράγοντα στο συγκεκριμένο ασθενή.Στι) Να εξηγήσετε πως θα δράσουν τα Τ λεμφοκύτταρα σε περίπτωση που το άτομο μολυνθεί πάλι στο μέλλον από τον ίδιο παράγοντα που προκάλεσε την αρχική ενεργοποίησή τους.

γ

Συγ

κ. Τ

κυτ

ταρ.

και

ιν

τερφ

ερον

ών

ιντερφερόνες

Κυτταροτοξικά Τ-λεμφοκύτταρα

Συγ

κέντ

ρωση

αντ

ισω

μάτω

ν

χρόνος

α

β