τεύχος 9ο /// μάρτιος 2011

Ιωάννινα Φ Τζαβέλα 8 45333 Τηλ 26510-36050 e-mail infopediabooksgr

3

αντί times λόγου editorial

Το περιοδικό θέλει να μεγαλώσει την παρέα του Αν κάποιος από εσάς θέλει να συμμετάσχει με τα κείμενά του είναι ευπρόσδεκτος και θα χαρούμε να επικοινωνήσει μαζί μας

αντί times λόγου Μάρτιος 2011 Ιωάννινα ISSN 1792-5819 τριμηνιαίο λογοτεχνικό περιοδικό μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα διανέμεται δωρεάν έκδοση αρχισυνταξία επιμέλεια

Ευάγγελος Ευθυμίου συντάκτες - συνεργάτες

Νικόλαος Φωτιάδης Γιάννης Πλιώτας Ιωάννα Σαμαρά Μαρία Αρχιμανδρίτη Πέτρος Καππάς Άντρη Αντωνίου Κατερίνα Αξούγκα Vennis Mak Ευάγγελος Ευθυμίου Τζόρτζια Νάστα Μαρία Τζιρίτα Δημήτρης Αργασταράς Σπύρος Βουτσινάς Ελένη Μπάρκα Εύη Μαρκάτη

διόρθωση

Εύη Μαρκάτη σχεδιασμός - διαμόρφωση

Γιώργος Δημητρίου (~giodim) Ευάγγελος Ευθυμίου

υπεύθυνος διανομής

Αποστόλης Ρουμελιώτης σύνθεση εξωφύλλου

Γιώργος Δημητρίου (~giodim) επικοινωνία

τηλέφωνο +306972978572 web wwwantiepilogougr e-mail antiepilogouyahoogr wwwmyspacecomantiepilogou facebook λογοτεχνικό περιοδικό αντί x λόγου

Το αντί x λόγου μεταδίδει τη δική του ραδιο- φωνική εκπομπή κάθε Σάββατο 1400-1600 στη συχνότητα του διαδικτυακού ραδιοφώνου wwwmindradiogr

υχαία άρπαξα μια μέρα ένα αρκετά παλαιότερο τεύχος μας και το ξεφύλλισα Οι γραμμές του με παρασύρανε και ξαναδιάβασα τα κείμενά του Παλιό το τεύχος μα καθόλου πα-λιά τα γραπτά του Διαβάζονταν με την ίδια ευκο-λία όπως όταν πρωτογράφτηκαν και πρωτοεκδό-θηκαν Ήμουν σίγουρος πως έτσι θα συνέβαινε ακόμα και από εμένα που τα έχω πολυδιαβάσει για λόγους αρχισυνταξίας και επιμέλειας

Πού θέλω να καταλήξω όμωςhellip Γράφει μια ιστορία ένας συγγραφέας και μετά την παρατάει Το laquoπαρατάειraquo σε εισα-γωγικά πάντα εννοώντας πως ολοκληρώθηκε ο κύκλος της ιστορίας από τη μεριά του ίδιου του συγγραφέα και ήρθε η ώρα νrsquo αλλάζει χέρια Να περάσει στα χέρια του αναγνώστη - ή της λήθης ανάλογα με το τι θα θελήσει ο ίδιος ο συγγραφέας Αν όμως περάσει στα χέρια του αναγνώ-στη ποια πρέπει να είναι η πορεία του Τι πρέπει να συμβεί Πρέπει να διαβαστεί Και αν ναι πότε πρέπει να γίνει αυτό Υπάρχει χρονικό ση-μείο Υπάρχει όριο

Εδώ όμως τίθεται ένα άλλο ερώτημα Τι είναι η λογοτεχνία που πρέπει να μπει σε όρια Τι είναι η λογοτεχνία για να πρέπει να διαβαστεί laquoτότεraquo συγκεκριμένα Μήπως θα χαλάσει αν δε διαβαστεί αμέσως Όχι φυσικά Είναι λέξεις πλασμένες στη σειρά από το φύσημα της μούσας Αιώνια να στέκουν στο χαρτί παραταγμένες περιμένοντας να έρθει ο ήρωας και να τις αναγνώσει για να τoυς δώσει ζωή

Η σφραγίδα μας στο εξώφυλλο δεν είναι καθόλου τυχαία laquoΠροσο-χή Διατηρείται στη βιβλιοθήκηraquo Μπορεί να είναι περιοδικό αλλά δεν είναι κάτι το οποίο με τον καιρό παλιώνει και χαλάει Και από τη στιγμή που δε χαλάει η λογοτεχνία ούτε ένα περιοδικό που την περιέχει θα μπορούσε να βρεθεί εκτός χρόνου Πιθανότερο είναι αν παραμείνει στη βιβλιοθήκη να ωριμάσει όπως το κρασί

Το κάθε κείμενο θέλει το χρόνο του Δεν εννοώ το χρόνο για να διαβαστεί - πχ δέκα λεπτά ανάγνωσης - φυσικά και θέλει και αυτό το χρόνο αλλά θέλει και το χρόνο να μεστώσει μέσα στο μυαλό μας πριν διαβαστεί Να δημιουργηθεί μια προαναγνωστική επικοινωνία αυτή η περίεργη επικοινωνία του λογοτεχνικού κειμένου με τον αναγνώστη Αυ-τή επικοινωνία που είναι είτε άμεση σαν κεραυνοβόλος έρωτας είτε ε-παναλαμβανόμενη όπου διαβάζεται φορές και φορές το κείμενο είτε θέλει το χρόνο τηςhellip

Το κείμενο να περιμένει υπομονετικά και ο αναγνώστης να το κοι-τάζει Να παίζει μαζί του σαν το θηρευτή με το θήραμα Να αδιαφορεί αλλά και να το παρατηρεί με την άκρη του ματιού του Γιατί το κείμενο θα είναι πάντα εκεί μένοντας αναλλοίωτο αφήνοντας πίσω του τον παν-δαμάτορα χρόνο περιμένοντας μονάχα να έρθει η κατάλληλη συγκυρία για να διαβαστεί

Η λογοτεχνία έχει υπομονή δεν έχει ημερομηνία λήξης Κρατήστε αυτό το τεύχος - όπως και όλα τα υπόλοιπα τεύχη μας -

και ας μην το διαβάσετε άμεσα Κρατήστε το στη βιβλιοθήκη σας Θα έρθει η στιγμή που θα το δείτε - ή θα το ξαναδείτε - με άλλο μάτι Θα έρθει η στιγμή που τα κείμενά του θα σας καλέσουν και θα σας ταξιδέ-ψουν

Καλή ανάγνωση όποτε κι αν συμβείhellip

times Ευάγγελος Λ Ευθυμίου

αντί times λόγου αντί περιεχομένων

4

Περίπου το 333 πΧ ο Μέγας Αλέξανδρος εισέβαλε στο περσικό κράτος κι έστειλε στρατό στην πρωτεύ-ουσα Περσέπολη Μέσω της Βασιλικής Οδού ο Αλέξανδρος κατέλαβε τις Περσικές Πύλες και έπειτα στράφη-κε προς την πρωτεύουσα Κατά τη διάρκεια γιορτής ξέσπασε πυρκαγιά στα ανατολικά ανάκτορα του Ξέρξη και επεκτάθηκε στην υπόλοιπη πόλη χωρίς να έχει εξακριβωθεί αν επρόκειτο για τυχαίο περιστατικό ή πράξη εκδίκησης για τη φωτιά στην Ακρόπολη της Αθήνας κατά τους Περσικούς Πολέμους

O Χάουαρντ Φίλιπς Λάβκραφτ (Howard Phillips Lovecraft) (20 Αυγούστου 1890ndash15 Μαρτίου 1937) ήταν Αμερικανός συγγρα-φέας φανταστικής λογοτεχνίας τρόμου Ήταν ίσως από τους πρώτους που έδωσαν στις ιστορίες τους έναν τόνο επιστημονικής φαντασίας Τα έργα του δεν έτυχαν ευρείας αναγνώρισης κατά τη διάρκεια της ζωής του αλλά το έργο του αποδείχτηκε σημαντικό και είχε μεγάλη επιρροή μεταξύ άλλων συγγραφέων και φίλων της φανταστικής λογοτεχνίας τρόμου

Η Δημοκρατία της Ταϊβάν (κατά λέξη laquoΔημοκρατικό Κράτος της Ταϊβάνraquo γνωστή και ως Δημοκρατία της Φορμόζας) ήταν ένα σύντομης διάρκειας κρατικό μόρφωμα που ιδρύθηκε στην Ταϊβάν το 1895 στο μεσοδιάστημα μεταξύ της επίσημης παράδοσης της Ταϊβάν από τη Δυναστεία Τσινγκ της Κίνας στην Ιαπωνική Αυτοκρατορία Αν και πολλές φορές αναγνωρίζεται από ιστορικούς και πολιτικούς ως η πρώτη δημοκρατία στην Ασία είχε προηγηθεί η Δημοκρατία του Λανφάνγκ η οποία ιδρύθηκε το 1777

Το γυαλί παρασκευάζεται με σύντηξη χαλαζιακής άμμου η οποία αποτελεί το βασικό συστατικό του διαμορ-φωτή ενός ή περισσότερων συλλιπασμάτων και ενός (ή περισσότερων) σταθεροποιητών Το γυαλί αφού παρα-σκευαστεί ως πρώτη ύλη μπορεί να πάρει το επιθυμητό σχήμα με τρεις τρόπους είτε με εμφύσηση (φυσητό γυαλί) είτε με τη βοήθεια καλουπιών είτε με συσκευές που δημιουργούν φύλλα (laquoελάσματαraquo) γυαλιού

Η Καπέλα Σιξτίνα ή Καπέλα Σιστίνα είναι ένα παρεκκλήσι του Αποστολικού Μεγάρου της επίσημης κατοι-κίας του Πάπα στην πόλη του Βατικανού Αναγέρθηκε από τον Πάπα Σίξτο Δrsquo στον οποίο οφείλεται και το όνομα της Η φήμη του όμως βασίζεται στην αρχιτεκτονική του η οποία ακολουθεί το Ναό της Παλαιάς Διαθή-κης και ιδιαίτερα για το διάκοσμό του Είναι ζωγραφισμένο εξ ολοκλήρου με τοιχογραφίες μεγάλων καλλιτεχνών της Αναγέννησης μεταξύ των οποίων ο Μιχαήλ Άγγελος ο οποίος φιλοτέχνησε τη θρυλική οροφή του

Η Οίτη (παλαιότερη ονομασία Καταβόθρα) είναι βουνό της Στερεάς Ελλάδας και καταλαμβάνει τμήμα των νομών Φθιώτιδας και Φωκίδας Η Οίτη συνδέεται στα νότιο με την Γκιώνα δυτικά με τα Βαρδούσια και ανατολικά με το Καλλίδρομο ενώ το όριό της στα βόρεια είναι η κοιλάδα του Σπερχειού Στις πλαγιές της σχηματίζονται πολλά υδάτινα ρεύματα Από την Οίτη πηγάζουν ο Μόρνος και ο Γοργοπόταμος Σημαντικά χωριά στις πλαγιές και στους πρόποδες της Οίτης είναι η Παύλιανη η Υπάτη και το Μαυρολιθάρι

Νίκος Καρούζος (1926-1990) ποιητής από το Ναύπλιο Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανε-

πιστήμιο Αθηνών Έζησε επί σαράντα χρόνια στην Αθήνα αλλάζοντας δεκάδες σπίτια και συνοικίες

Η σφαγή των Καλαβρύτων είναι η πιο βαριά περίπτωση πολεμικού εγκλήματος στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Β Παγκόσμιου πολέμου Η διαταγή της μαζικής δολοφονίας στο πλαίσιο της επιχείρησης laquoΚαλάβρυταraquo ξεκί-νησε από την παράκτια περιοχή της Αχαΐας στη βόρεια Πελοπόννησο όταν τα στρατεύματα της Βέρμαχτ στην πο-ρεία τους έκαψαν χωριά και δολοφόνησαν τους πολίτες στο δρόμο τους

Ο Tomas Alfredson (γεννημένος την 1η Απριλίου 1965) είναι Σουηδός σκηνοθέτης ο οποίος έγινε ευρύτερα γνωστός για τη σκηνοθεσία του στη ρομαντική ταινία με βρικόλακες laquoLet the right one inraquo το 2008 Ο Alfredson έχει κερδίσει δύο φορές το βραβείο Guldbagge για την καλύτερη σκηνοθεσία το 2005 για την ταινία laquoFour shades of brownraquo και το 2009 για το laquoLet the right one inraquo

Ο Αριστείδης Παγκρατίδης κατηγορήθηκε ως ο δράκος του Σέιχ Σου στη Θεσσαλονίκη και καταδικάστηκε για πέντε φρικιαστικά εγκλήματα για τα οποία και οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα τον Φεβρουάριο του rsquo68 Σα-ράντα χρόνια μετά ήρθε η ανατροπή Στην πραγματικότητα ο δράκος του Σέιχ Σου ήταν μια ψυχοπαθητική προσω-πικότητα γόνος πλούσιας οικογένειας της Θεσσαλονίκης ο οποίος δε δρούσε μόνος αλλά με συνεργό Ένας αθώος καταδικάστηκε με τις laquoευλογίεςraquo του πα- ρακράτους της μετεμφυλιακής Ελλάδας

Tράβα λοιπόν το δρόμο σου Tράβα λοιπόν το δρόμο σου κι άσε με μένα πίσω και lsquoγώ θα βρω τη δύναμη μπροστά να συνεχίσω

Ο Σείριος είναι το λαμπρότερο αστέρι στο νυχτερινό ουρανό με φαινόμενο μέγεθος minus146 Βρίσκεται στον αστε-ρισμό του Μεγάλου Κυνός Το όνομά του προέρχεται από το ελληνικό επίθετο σείριος που σημαίνει φωτεινός Βρίσκεται 857 έτη φωτός από τη Γη και είναι ένα από τα κοντινότερα αστέρια Ο Σείριος είναι ορατός από σχεδόν όλη τη Γη τους χειμερινούς μήνες (για το βόρειο ημισφαίριο εκτός αν ο παρατηρητής βρίσκεται βορειότερα από τις 73 μοίρες) Μαζί με τον Πρόκυνα και τον Μπετελγκέζ σχηματίζουν ένα φωτεινό τρίγωνο που έχει την ανεπίσημη ονομασία laquoΧειμερινό τρίγωνοraquo

Απογοήτευση θηλ middot Δυσάρεστο συναίσθημα ματαίωσης λόγω μη ικανοποίησης ή μη

πραγματοποίησης επιθυμητού γεγονότος πχ Ένιωσα απογοήτευση όταν αποφάσισες να φύγεις


5

6

αντί times λόγου διήγημα

Ξύπνησα ιδρωμένος και ζαλισμένος σε ένα άθλιο μπορντέλο που είχε στηθεί κάτω από μια μεγάλη τέντα χωρισμένη με παραπετάσματα Ήμουν με το κεφάλι στα χέρια ζαλισμένος ολοφάνερα απrsquo το περιεχόμενο μιας άδειας κανάτας μπροστά μου Δίπλα στον πάγκο καθόταν ένας μυστηριώδης τύπος που έμοιαζε με βεδουίνος τυλιγμένος παρά την αφόρητη ζέστη σε χοντρές μάλλινες κελεμπίες και κουκούλες Από τη στάση του σώματός του υπέθεσα ότι γνωριζόμασταν Με κοίταζε επίμονα

Αφού βεβαιώθηκε ότι είχα ανοίξει τα μάτια μου ο άγνωστος συστήθηκε μεγαλοπρεπώς ως Αμπού Μούσα Γκιμπίρ Ιμπν Χαγιάν Αλ Αζντί γεννημένος πριν από δεκαεφτά βροχές στο Ερίμ Κασμίρ μια πρώην περσική επαρχία Ο βεδουίνος ήταν η μοναδική σπορά ενός σπουδαίου ζωροάστρη αστρολόγου και μάγος-αλχημιστής ο ίδιος Εκείνα τα χρόνια δεν ήξερα ακριβώς τι είναι ένας αλχημιστής αλλά κατένευσα παίρνοντας το σοβαρό μου ύφος

Ο βυθός της μνήμης μέσα μου είχε αναταραχτεί βίαια ήμουν σε πλήρη σύγχυση Δεν ξέρω αν έφταιγε το κρασί αλλά δεν μπορούσα να θυμηθώ παρά ελάχιστα πράγματα ούτε ακόμα και σε ποια πόλη είχα ξυπνήσει

Προσπαθώντας να διερευνήσω τις προθέσεις του Πέρση με το μακρο-σκελές όνομα του έπιασα κουβέντα Συστήθηκα ως βετεράνος σπαχής του στρατού των Σελτζούκων που η ανδρεία μου στη μάχη του Γκιρμούζ είχε ανταμειφθεί από τον ίδιο τον Αλπ Αρσλάν με έναν κλήρο γης κοντά στη λίμνη Βαν Ήμουν καλός ψεύτης τουλάχιστον έτσι πίστευα Του ζήτησα αν είχε την καλοσύνη να επαναλάβει το όνομά του

Ο Πέρσης γέλασε μου εξήγησε ότι μπορώ να τον προσφωνώ απλώς laquoδάσκαλο Γκιμπίρraquo και φώναξε να μας φέρουν ακόμα μια κανάτα κρασί δίχως να το πολυνερώσουν Χωρίς να με ρωτήσει - και προς απογοήτευσή μου - έδιωξε με μια κοφτή χειρονομία τρεις παλλακίδες που μας πλησίασαν λικνιζόμενες και άρχισε να μου αφηγείται ζωηρά την ιστορία της ζωής του Ενώ μιλούσαμε - δηλαδή αυτός έπιασε ένα μονόλογο που οι λέξεις έπεφταν σα χάντρες κομπολογιού - διαπίστωσα ότι η αφήγηση μου ήταν ανεξήγητα οικεία

Υποκρινόμενος ότι ακούω αφοσιωμένος και πίνοντας απrsquo το ξιδιασμένο κρασί μελέτησα τη φυσιογνωμία του Πέρση Είχα την εντύπωση ότι τα χα-ρακτηριστικά του Γκιμπίρ καθώς και η χροιά της φωνής του αμυδρά κάτι μου θύμιζαν αλλά ο τρομερός πονοκέφαλος δε με βοηθούσε να συγκε-ντρωθώ Όταν του το ανέφερα χωρίς περιστροφές τράβηξε την κουκούλα του για να μην έχουν χώρο να κρυφτούν οι σκιές και μου αποκάλυψε ένα πρόσωπο αναπάντεχα οικείο Ήμουν εγώ

Τινάχτηκα όρθιος απrsquo την έκπληξή μου παραπάτησα κι έπεσα στο έδα-φος παρασέρνοντας κανάτες και κούπες Δεν ήταν δυνατόν Εγώ Ο Πέρ-σης ήμουν εγώ

Ήταν σαν να είχα γεράσει ακόμα περισσότερο να είχαν αραιώσει τα μαλλιά στο κεφάλι μου και να είχα φυτέψει ένα αραιό γένι στο πηγούνι μου Το πρόσωπό μου σκαμμένο από αυλάκια αλλά τα μάτια μου παρέμεναν το ίδιο ζωντανά γυάλιζαν ερευνώντας το χώρο βεβαιώνονταν ότι το άτσαλο πέσιμό μου δεν είχε τραβήξει παραπανήσια προσοχή απrsquo τους υπόλοιπους μεθυσμένους πελάτες

Ο δάσκαλος Γκιμπίρ χαμογέλασε συγκαταβατικά και άπλωσε το χέρι του για να με βοηθήσει να σηκωθώ Με ήξερε καλά λοιπόν δε συναντηθήκαμε τυχαία Όταν του είπα ότι δεν είχε εκπλαγεί ιδιαίτερα που αμφότεροι ήμα-

στανhellip εγώ αρκέστηκε να κουνήσει το κεφάλι του και μέσα απrsquo τα πάλλευκα δόντια του να μου υποδείξει ότι δε γνώριζα ακόμα ούτε το ένα εκατοστό από τα μυστικά του κόσμου Η λέξη laquoμυστικάraquo αγκίστρωσε την προσοχή μου Συμφώνησα και ξανακάθισα δίπλα του ψύχραιμος Αν μας κοίταζε κάποιος από μακριά θα νόμιζε ότι μιλούσαμε για την παρατεταμένη αβροχιά που είχε πέσει στη χώρα

Ο Γκιμπίρ συνέχισε λέγοντας ότι δεν ήταν από πάντα έτσι η μορφή του Κάποτε πριν χρόνια αμέτρητα - πάνε αιώνες με διαβεβαίωσε - επέστρεφε από μια εκστρατεία Ενώ έσερνε τα πόδια του στην άμμο σκόνταψε σε ένα ξύλινο κουτί και από μέσα βγήκε βαριεστημένο ένα τζίνι

Σε εκείνο το σημείο τον κοίταξα έκδηλα δύσπιστα αλλά εκείνος δεν πτοήθηκε

Σύμφωνα με τα λεγόμενά του και σύμφωνα με τα λεγόμενα του τζίνι ο Γκιμπίρ είχε να πραγματοποιήσει τρεις ευχές

Σε εκείνο το σημείο αναλογίστηκα την πιθανότητα να τον χλευάσω αλ-λά συγκρατήθηκα Ας έβλεπα πού το πήγαινεhellip

Η πρώτη του ευχή ήταν να αποκτήσει την απόλυτη γνώση κάτι που οφείλω να ομολογήσω ήταν αρκετά έξυπνο Συνήθως όλοι οι άσχετοι ζητάνε να έχουν όποια γυναίκα επιθυμούν κάτι που οδηγεί με γεωμετρική ακρίβεια και με εντελώς απρόβλεπτο τρόπο στην καταστροφή

Ο Γκιμπίρ συνέχισε κάνοντας μια σεμνή επίδειξη των γνώσεών του Από το λόγο του πέρασαν ο προφήτης Μωάμεθ πολλά βιβλία η ατελείωτη βο-ρειοδυτική ομίχλη ο σιμούν το χαλασμένο χαλάζι από χαλαζία και άλλα πιο παράξενα καθρέφτες πρίσματα ακατανόητα όργανα που εγκλώβιζαν το φως κάτι που ονομαζόταν υδροχλωρικό οξύ ελιξίρια που εξαπατούν τις αισθήσεις φίδια που μεταφέρουν δίχτυα αράχνης καθώς και το μέγιστο επίτευγμά του το laquoaqua regiaraquo του οποίου τη χρήση παραλείπω ώστε να μη σχηματίσετε την εντύπωση ότι ήταν ολοκληρωτικά μυθομανής Ο Γκιμπίρ ακούραστος επέμεινε να μου εξηγήσει μια μέθοδο με την οποία η πέτρα κο-νιορτοποιείται σε άτμητα επαναλάμβανε μrsquo εμμονή τον αριθμό δεκαεφτά και μου ανέλυσε μια θεωρία για το ότι οι Έλληνες εφεύραν πρώτοι τα τζίνι

Αν δεν ήμουν πεπεισμένος ότι σίγουρα δε βρισκόμουν μέσα σε κάποιο πολύπλοκο όνειρο μέσα σε όνειρο μάλλον θα είχα απηυδήσει με τις αερολο-γίες και θα τον είχα διώξει αλλά τώρα ετοίμαζα ερωτήσεις ώστε να μάθω περισσότερα για το εξωφρενικό παραμύθι του

Σε μια στιγμή που έκανε μια μικρή παύση για να πιει λίγο κρασί πετά-χτηκα laquoΝαι εντάξει όλα αυτά Αλλά ποια ήταν η δεύτερη ευχή που ζήτησες Εκτός αν δεν την έχεις ζητήσει ακόμhellipraquo

Αναπάντεχα χωρίς νrsquo ακούσω τίποτα και χωρίς να νιώσω τίποτα στη μέση της κουβέντας τον έχασα από τα μάτια μου ακαριαία εξαϋλώθηκε

Σηκώθηκα αναστατωμένος και κοίταξα γύρω μου τους υπόλοιπους θα-μώνες για να δω αν είχαν εκπλαγεί ή έστω παρατηρήσει την εξαφάνισή του Τίποτα Το χασίς και τα τσαλίμια των γυναικών είχαν κλείσει τα μάτια όλων Κούνησα το κεφάλι μου επιτιμητικά

Τότε είδα στην είσοδο της τέντας μια ομάδα οπλισμένων ανδρών που μόλις είχαν μπει και έλεγχαν το χώρο Έδειχναν εκνευρισμένοι Στους θώρα-κές τους ξεχώριζαν τα εμβλήματα του Αλπ Αρσλάν Με κοίταξαν καλά καλά Έκανα πως δεν τους βλέπω Ευτυχώς έφυγαν


7

8


Τις επόμενες μέρες αναρωτιόμουν αν εκείνη η συνάντηση στο χαμαιτυ-πείο θα μπορούσε να είναι κάποιου είδους περίπλοκη παραβολή που είχε ε-φεύρει το συνειδητό μου για να με κάνει να απαρνηθώ μια και καλή το μεθύσι Ρώτησα δεξιά κι αριστερά στην πόλη αν ήξεραν κανέναν Δάσκαλο Γκιμπίρ ή αν είχαν ξαναδεί την αφεντιά μου όμως εισέπραξα μόνο αρνητικές απαντήσεις και καχύποπτες αντερωτήσεις

Το χειρότερο ήταν ότι δε θυμόμουν ούτε ποιος ήμουν ούτε τι δουλειά έκανα ούτε ποια ήταν η πατρίδα μου

Δεν έμεινα πολύ καιρό σrsquo εκείνο το άθλιο σκονισμένο μέρος Προσευχή-θηκα και νήστεψα για τρεις μέρες και νύχτες έτσι επειδή το τρία είναι μαγικός αριθμός Τεχνηέντως στις προσευχές μου απέφευγα να γίνω συγκεκριμένος μιας και δε θυμόμουν σε ποιον ακριβώς Θεό πίστευα

Το τέταρτο ξημέρωμα έκλεψα ένα τοπάζι το αντάλλαξα με μιάμιση καμή-λα την οποία αντάλλαξα με ένα σκύμνο που δάγκωνε το σκύμνο τον πούλη-σα για ένα χαλί απrsquo την Καθάι το χαλί το έδωσα για δύο δηλητηριώδη μαύρα μάμπα που τα αντάλλαξα με προμήθειες ένα μικροκαμωμένο άτι και ένα ανί-κητο φυλαχτό Εξαντλημένος πέρασα τις πύλες της πόλης και ξανοίχτηκα στον ωκεανό από άμμο

Και ήταν πάλι όταν σκεφτόμουν όλα αυτά καβάλα στο άτι στο σύνορο

ανάμεσα σε δύο ερήμους όταν ο υποτιθέμενος αλχημιστής Γκιμπίρ με τα λευ-κά δόντια και τις κελεμπίες εμφανίστηκε και πάλι ξαφνικά μπροστά μου ξεφυ-τρώνοντας μέσα απrsquo τις θίνες Η αλήθεια είναι ότι τρόμαξα σαν την άλλη φο-ρά γιατί δεν είναι λίγο να πετιέται μπροστά σου ο εαυτός σου

Μου ζήτησε συγγνώμη για την προ ημερών ξαφνική φυγή μου αλλά δι-καιολογήθηκε ότι ήταν μια προφύλαξη για δικό μας καλό Χαμογελαστός πρό-τεινε να μείνω να ξεκουραστώ δίπλα μου μιας και η σελήνη είχε ήδη ανατεί-λει Αν μοιραζόμουν το νερό μου μαζί μου θα ξόδευε τη νύχτα για να μου αφηγηθεί τη συνέχεια της ιστορίας μου

Σήκωσα τους ώμους και κάθισα δίπλα μου Μπορεί να μάθαινα και κάτι για τον εαυτό μου

Με την πρώτη του ευχή πραγματοποιημένη ο μάγος-αλχημιστής επέ-

στρεψε ενθουσιασμένος και με ανανεωμένες ιδέες για εφευρέσεις στο εργα-στήριό του στο Ερίμ Κασμίρ Είχε λείψει για δύο βροχές - ένα αρκετά σοβαρό διάστημα Στο μυαλό του περνούσαν κάθε είδους εφευρέσεις και μαγγανείες

Μια μέρα που βγήκε στην αγορά νrsquo αγοράσει μαντζούνια και φολίδες κρο-κόδειλου για ένα πολύ δύσκολο πείραμα είδε τα μάτια μιας βεζιροπούλας να τον κοιτάζουν κρυμμένα πίσω από ένα καφασωτό Ήταν τα πιο όμορφα μάτια της Ανατολής του κόσμου όλου

Ξεχνώντας πειράματα κι ιδέες ο μάγος έτρεξε νrsquo αγοράσει πλούσια δώρα και πήγε να βρει τον πατέρα της να τη ζητήσει σε γάμο γιατί αν περνούσε έστω και μία ώρα ακόμα μακριά απrsquo τα μάτια της θα μαράζωνε Δεν ήθελε να χρησιμοποιήσει τη δεύτερη ευχή του τζίνι για να κάνει τη βεζιροπούλα δικιά του γιατί πίστευε ότι η αγάπη είναι ισχυρότερη απrsquo τη μαγεία

Παρουσιάστηκε με διαπιστευτήρια και περγαμηνές στο βεζίρη άπλωσε μάτια τίγρης και τόπια μετάξι μπροστά του και του φίλησε σταυρωτά τα πόδι-α τρεις φορές Παρουσίασε μια συσκευή που πετούσε σαν έντομο κατάπιε


9

ένα κατάπλασμα που καταπράυνε την πείνα και κόμπασε πως είχε μια φοβε-ρή εφεύρεση που επιτρέπει στους ανθρώπους να περνάνε μέσα από τοίχους Όμως ο βεζίρης τον έδιωξε φοβόταν να δώσει την κόρη του σε μάγο

Ο Γκιμπίρ ξέθαψε απrsquo το υπόγειο του εργαστηρίου του μια αρχαία ελαιο-γραφία που έδειχνε μια κοπέλα της οποίας τα αμυγδαλωτά μάτια έμοιαζαν από καθαρή σύμπτωση με της βεζιροπούλας Την κρέμασε απέναντι απrsquo το γραφείο του και έπεσε σε μελαγχολία

Τρεις μόνο μήνες μετά και ενώ ο μάγος αναστέναζε ολημερίς κι ολονυ-χτίς η βεζιροπούλα κλέφτηκε μrsquo έναν πανέμορφο ορεσίβιο πρίγκιπα που είχε το κάστρο του στις απάτητες οροσειρές των οποίων οι κορυφές πατούν τον ουρανό Η πόλη σε γενικές γραμμές αδιαφόρησε για τη φυγή της κακομαθη-μένης βεζιροπούλας και ο πατέρας της έπνιξε τον καημό του σε σερμπέτια Αλλά ο σαγηνευμένος μάγος μη έχοντας τι άλλο να κάνει αποφάσισε να συ-γκεντρώσει πολεμιστές και να κηρύξει πόλεμο στο ορεινό βασίλειο του διαφ-θορέα εκμαυλιστή και πιθανώς διακορευτή

Μετερχόμενος παρακάλια και απειλές μοιράζοντας ανυπόστατες υπο-σχέσεις πραγματοποιώντας επιδείξεις ξορκιών και προσευχόμενος δεκαεφτά φορές τη μέρα κατόρθωσε να φτιάξει έναν σχεδόν στρατό όχι μόνο από πελταστές σφενδονιστές ιππότες κι ιπποκόμους αλλά και από πένητες τρε-λούς ρουφιάνους παρανόμους

Ενώ είχαν συγκεντρωθεί στους πρόποδες των απάτητων οροσειρών (των οποίων οι κορυφές πατούν τον ουρανό) ξεκίνησε μια καταρρακτώδης βροχή η οποία σύντομα έλαβε διαστάσεις καταιγίδας και αμέσως μετά μετα-τράπηκε σε θεομηνία πριν καταλήξει σε κατακλυσμό Προφανώς ήταν αδύ-νατο να ξεκινήσουν την ανάβαση υπό αυτές τις απάνθρωπες συνθήκες

Άπαντες στο στράτευμα στράφηκαν στο μάγο για τη λύση μα η περί-σταση ήταν δεινή Αν ήταν πριν τρεις μήνες ο μάγος-αλχημιστής Γκιμπίρ θα μπορούσε να κάνει ένα ξόρκι αλλαγής καιρού και να ξεκαθαρίσει τα πράγμα-τα Αλλά μέχρι να ξεκινήσει η εκστρατεία είχε εξαντλήσει όλες τις σκόνες και τις συνταγές του για να εντυπωσιάσει πιθανούς κι απίθανους συμμάχους

Έτσι κατέφυγε στην αρχαιότερη μέθοδο των πιο αρχαίων μάγων την υπό συνθήκες εξαπάτηση Με στόμφο προφήτεψε ότι η τρέχουσα θεομηνία οφειλόταν στη μήνι των Θεών (όπερ έδει δείξαι) για τις αμαρτίες που ο στρα-τός κουβαλούσε και προκειμένου να παύσει οι άνθρωποι όφειλαν να προ-βούν σε θυσίες Τι θυσίες Δεν είχε σημασία Η λίστα θα μπορούσε να επιμη-κύνεται ατελείωτα όσο δε στέρευε η φαντασία του

Την πρώτη εβδομάδα ο ετερόκλητος στρατός πρόθυμα θυσίασε κατσίκι-α πρόβατα κριάρια ζυγούρια τράγους αγελάδες βόδια και ταύρους Ορι-σμένοι φανατικοί δε λυπήθηκαν ούτε τα μελίσσια ούτε τα ωδικά πτηνά Μο-λοταύτα τα αποτελέσματα των θυσιών κρίθηκαν αμφιλεγόμενα ακόμα κι απrsquo τους πιο αισιόδοξα εθελότυφλους

Τη δεύτερη εβδομάδα ο μάγος έβαλε να σφάξουν αρουραίους κόκορες κουνέλια σκίουρους σκαντζόχοιρους γάτες και φίδια πράξεις που μάλλον ήταν προς την εσφαλμένη κατεύθυνση γιατί η βροχή δυνάμωσε έτσι ώστε να μην μπορείς να δεις ή να ακούσεις άνθρωπο στα πέντε βήματα

Την τρίτη εβδομάδα η αιματοχυσία περιορίστηκε μιας και ο μάγος ζήτησε να κάψουν ξύλα (άθλος μιας και δεν υπήρχε στεγνή ούτε σκλήθρα) να λιώ-σουν πέτρες να στείψουν βράχους και να σκάψουν τελετουργικά αυλάκια στη γη Οι ουρανοί άκαμπτοι ασυγκίνητοι

10


Ο ανερμάτιστος Γκιμπίρ τα είχε βρει σκούρα και το στράτευμα κινδύ-νευε να διαλυθεί εις τα εξ ων συνετέθη Τότε σαν από μηχανής Θεός κα-τέφτασε ένας πολεμιστής να παρέχει χείρα βοηθείας Ήταν ψηλός σαν κέδρος δυνατός σα σιμούν και ξακουστός σrsquo όλες ανεξαιρέτως τις χώρες της Ανατολής για την αντρειοσύνη του Ήταν ο ήρωας Αλ-Αχλίες που καυ-χιόταν ότι η θετή μητέρα του ήταν θεά της θάλασσας κλπ κλπ

Το γιατί ο ημίθεος διάλεξε να βοηθήσει το μάγο κανείς δε σκέφτηκε να ρωτήσει Ο Αλ-Αχλίες στάθηκε αντίκρυ με το βουνό βροντοφώναξε έσεισε το δόρυ του και κοπάνησε τα στήθια του Τότε - σύμφωνα πάντα με το μύθο - η θετή μητέρα του τον εισάκουσε και μεσολάβησε στο θεό της βροχής για να κλείσουν οι καταπακτές των ουρανών

Έτσι ο στρατός ξεκίνησε την ανάβαση με ανανεωμένες προσδοκίες και σίγουρος για τη νικηφόρα έκβαση της πολιορκίας Δεν ήταν μόνο ότι θα επέστρεφε η πανέμορφη βεζιροπούλα στο νόμιμο κάτοχό της αλλά και ότι ο καθένας θα έπαιρνε μερίδιο από τα πλούσια λάφυρα

Μα οι άγγελοι κι οι δαίμονες του πολέμου διαφορετικά σχέδια έχουν και καθότι τρέφονται με θάνατο δύσκολα αφήνουν μια σύρραξη να σβή-σει Πότε παίρνοντας το μέρος του ενός και πότε του άλλου κατάφεραν ο πόλεμος να διαρκέσει δεκαεφτά ολάκερα χρόνια Μπροστά από τα τείχη της απόρθητης πόλης πολλοί νιοι πέθαναν και αυτοί που μείνανε στο τέλος ήταν τόσοι λίγοι που δεν προλάβαιναν να θάψουν τους νεκρούς και τους άφηναν να σαπίζουν στις χαράδρες Η στρατιά του μάγου είχε λιανέψει τόσο που το να συνεχίσουν τον πόλεμο άγγιζε το παράλογο Όρθιοι είχαν απομείνει μόνο ο μάγος ο Αλ-Αχλίες που σπάνια ξεμύτιζε απrsquo τη σκηνή του για να σκοτώσει εχθρούς καμιά ντουζίνα βεδουίνοι μια χούφτα αλαζόνες αμαζόνες ένας Πέρσης ευγενής δισέγγονος κάποιου Χοσρόη και δύο αγ-χωμένοι λόχοι Χαζάρων λογχιστών Επίσης σε αυτά τα δεκαεφτά χρόνια ο μάγος είχε λησμονήσει τα μάτια τη φωνή ακόμα και το όνομα της αγαπη-μένης του

Για την κατάσταση των πολιορκημένων λίγα ήξεραν μιας και δεν έ-βλεπαν μέσα απrsquo τα τείχη Για να συντηρούνται θα rsquoτρωγαν βράχια και θα rsquoπιναν σύννεφα Σίγουρα κι εκείνοι οι δύσμοιροι είχαν τραγικές απώλειες αλλά τουλάχιστον είχαν μαζί τις γυναίκες τους Μέσα σε τόσα χρόνια προ-λάβαιναν να γεννήσουν και να ανδρώσουν νέες φουρνιές υπερασπιστών

Τότε πριν την ταπεινωτική υποχώρηση η κάθαρσις ήρθε απρόσμενα μrsquo ένα τέχνασμα που σκαρφίστηκε - ποιος άλλος - ο πολυμήχανος Αλ-Αχλίες Οι συμπολεμιστές του είχαν να τον αντικρίσουν περίπου δύο χρό-νια και μάλλον είχαν ξεχάσει την ύπαρξή του Απορημένοι ένα πρωινό εί-δαν τον ημίθεο να βγαίνει ημίγυμνος απrsquo τη σκηνή του κρατώντας αντί για όπλα ένα ξύλινο κουτί Το ίδιο ξύλινο κουτί απrsquo όπου είχε βγει το τζίνι κάποτε αλλά στο μεταξύ του μάγου κάπου του είχε παραπέσει

Ο Αλ-Αχλίες δεν ήταν και στην καλύτερη πνευματική κατάσταση και αγνοώντας τις επίμονες αιτιάσεις του Γκιμπίρ κατευθύνθηκε προς τα τείχη Έφτασε μπροστά στην κεντρική πύλη Εχθροί πολλοί είχαν μαζευτεί στις επάλξεις αλλά κανείς δε διανοήθηκε να επιτεθεί στον άοπλο και απροστά-τευτο ήρωα Ο Αλ-Αχλίες απίθωσε το κουτί ακριβώς μπροστά στην πύλη Μετά έκβαλε κραυγή για να τον ακούσουν laquoΈχετε διωρία να παραδοθείτε μέχρι να δύσει ο ήλιος Δε θα πειραχθούν οι ζωές και οι περιουσίες σας Θα πάρουμε τη βεζιροπούλα και δεκαεφτά χιλιάδες χρυσά νομίσματα ως απο-


11

ζημίωση για το χρόνο που ξοδέψαμε Αν επιλέξετε να μη συμμορφωθείτε τότε θα ανοίξω το κουτίraquo

Το τέχνασμα ήταν πανίσχυρο Πολύ πριν εκπνεύσει η διωρία οι πύλες άνοιξαν διάπλατα και οι πολιορκημένοι έντρομοι παραδόθηκαν Ο φόβος τους είχε κόψει τα πόδια κανείς δεν είχε το κουράγιο να περιμένει το ά-νοιγμα του ξύλινου κουτιού Παρέδωσαν το ακριβές ποσό μαζί με ένα κέρι-νο ομοίωμα και μια ελαιογραφία της βεζιροπούλας μιας και η ίδια είχε σκο-τωθεί από βολή καταπέλτη την πρώτη πρώτη μέρα της πολιορκίας

Καθώς ο στρατός επέστρεφε στο Ερίμ Κασμίρ ο μάγος κρατώντας περιχαρής την ελαιογραφία ρώτησε τον Αλ-Αχλίες τι μέρος του θησαυρού ήθελε Ο ήρωας σήκωσε τους ώμους

laquoΔεν ξέρω Φλουριά δε ζητάω Τι να τα κάμω Θέλω ίσως μια τρύπα να χωθώ να εξαφανιστώ απrsquo την ηλιθιότητα του κόσμου Κάπου ήσυχα χωρίς πόλεμο Μόνος με παρέα σκορπιούς φοίνικες και σκοτάδιraquo

Ο μάγος έγνεψε Και μετά ξαναρώτησε laquoΘα μου πεις γιατί δε φορούσες πανοπλία όταν πήγες κάτω απrsquo τα τεί-

χη τους Δεν φοβήθηκες ότι θα σε σκοτώσουνraquo Ο Αλ-Αχλίες σταμάτησε και κοίταξε απορημένος το μάγο

laquoΜα φορούσα πανοπλία Απλώς ήταν αόρατηraquo Ο Γκιμπίρ κάτι ετοιμάστηκε να του πει αλλά εκείνη ακριβώς τη στιγμή

σκόνταψε σε κάτι και έπεσε με τα μούτρα στην άμμο Παραδόξως ήταν και πάλι το ξύλινο κουτί απrsquo όπου βγήκε ευθύς το τζίνι και ρώτησε τον Γκιμπίρ ποια ήταν η πρώτη του ευχή

Ο Γκιμπίρ μπερδεμένος είπε ότι ήθελε να αποκτήσει την απόλυτη γνώση και επέστρεψε αποκαρδιωμένος στο Ερίμ Κασμίρ

Όταν η αφήγηση έφτασε στο τέλος είχε αρχίσει να ξημερώνει Η φω-

νή του Γκιμπίρ ήταν ξεθωριασμένη βραχνή Δεν έτρεφε πια πολύ ενδιαφέ-ρον για τη γνωστή Γη Για λίγο αμίλητοι ατενίσαμε το φως που ξεπρόβαλλε στην ανατολή ακούσαμε το περπάτημα των σαμιαμιθιών και μου διηγήθη-κε φανταστικές μελλούμενες ιστορίες για έναν άλλο κόσμο πέρα από θά-λασσες και κάτω από διαφορετικούς ουρανούς Ομολογώ ότι δεν τον πί-στεψα αλλά ήθελα κάτι τελευταίο να τον ρωτήσω

laquoΚαι ποια ήταν η δεύτερη ευχήraquo Ο Πέρσης με κοίταξε στα μάτια laquoΝα είμαι εσύraquo Για λίγο μείναμε εκεί ακίνητοι στη μέση της ερήμου Ήταν αστείο αυ-

τό που συνέβαινε μάλλον Αν και ήξερα ήδη την απάντηση αναστενάζο-ντας ξαναρώτησα

laquoΚαι ποια ήταν η τρίτη ευχήraquo laquoΝα έχω όποια γυναίκα επιθυμώraquo

times Γιάννης Πλιώτας

Ο Γιάννης Πλιώτας γεννήθηκε το 1981 είναι συγγραφέας και ζει στα Γιάννενα Ίδρυσε τις laquoΒορειοδυτικέςraquo έναν καινούργιο εκδοτικό οίκο με έμφαση στη λογοτεχνία και το ηλεκτρονικό βιβλίο

httpvoreiodytikesblogspotcom

αντί times λόγου βιβλίο

12

Η μοναξιά κι ο έρωτας ζουν στο πλήθοςhellip

Μισώ τους ναούς του χρήματος Αγαπώ τους ναούς του πνεύματος Στις γιορτές πήγα σε άπειρους Μπήκα σε απίθανα βιβλιοπωλεία πλημμυρι-σμένα από τη μυρωδιά του ανθρώπινου νου Είδα ένα περιέργως χαρού-μενο βιβλίο παρατημένο (μrsquo αρέσουν τα παρατημένα μrsquo αρέσουν τα ελατ-τωματικά γιατί είναι μοναδικά) Το πήρα στα χέρια μου Το άνοιξα Το μύρισα Ήταν πολύχρωμο μέσα έξω Πολύχρωμα χαρούμενο και τόσο διαφορετικό Το πήρα μαζί μου επί πληρωμή αν και αυτή εξευτελίζει δεν το άγγιξε Το κάρφωσα πάνω στο γραφείο μου Κάθε πρωί το κοιτούσα για μέρες Δεν το άγγιζα Δεν το άνοιγα Δεν το μύριζα Κι αυτό περίμενε εκεί βουβά Ξημερώματα Δευτέρας μετά από πολλές μέρες προδοσίας το άγγιξα το άνοιξα το μύρισα το φίλησαhellip

Ξέρεις γιατί Γιατί συνειδητοποίησα ότι ήδη το αγαπούσα Ότι το αγάπησα μόλις το είδα Και όταν το διάβασα το λάτρεψα Τώ-

ρα πια η ανάγνωσή του αποτελεί για μένα ιεροτελεστία Μου χαρίζει ελπί-δαhellip Πολύ σημαντική για μένα η ελπίδα και για κάθε απελπισμένο της υ-φηλίου επίσης

Γραμμένο από ένα συγγραφέα γεννημέ-νο στην Ταϊβάν το 1958 έναν πραγματικό καλ-λιτέχνη Ο ίδιος έχει κάνει και την απίστευτη ει-κονογράφηση Ακόμα ένας λόγος θαυμασμού για τον ολοκληρωμένο δημιουργό laquoΕκείνη κι Εκείνοςraquohellip Τι τίτλος Τόσο λιτός μα τόσο καθο-ριστικός για τη ζωή όλων μας Πόσοι από εμάς δεν ήταν κάποια στιγμή στη ζωή τους laquoΕκείνοιraquo ή laquoΕκείνεςraquo Πόσοι από εμάς δεν ένιωσαν το ξαφνικό πάθος που συνταράζει και ενώνει Και πόσοι δεν αμφέβαλαν για την αλήθεια του Οι ήρωες του βιβλίου ήξεραν πως ήταν το ξαφ-νικό πάθος που τους ένωσε Όμως παρόλο που

μια τέτοια αβεβαιότητα σε κάνει να νιώθεις όμορφα η αβεβαιότητα είναι που σε συνταράζειhellip όπως υπογραμμίζει και ο Βισουάβα Σιμπόρσκα (Νό-μπελ Λογοτεχνίας 1996)

Κεντρικά θέματα η μοναξιά και ο έρωτας Η ιστορία απλή μα γραμμέ-νη με τρόπο ποιητικό Δυο άγνωστοι εν δυνάμει ερωτεύσιμοι ο ένας για τον άλλο Ζουν τις εποχές μέσα στο πλήθος Χειμώνας μοναξιάς Άνθρωποι σκυθρωποί στους απέραντους δρόμους και αυτοί δυο παράλληλες ευθείες χωρίς καμία ελπίδα συνάντησης hellip εκτός ανhellip

Τόπος μια παλιά συνοικιακή πολυκατοικία Εκείνη βγαίνοντας έξω στρίβει πάντα αριστερά Εκείνος βγαίνοντας έξω στρίβει πάντα δεξιά Ε-γκατάλειψη και μοναξιά με πιθανότητες ασθενικού ήλιου Εκείνος ζει χωρίς σκοπό Εκείνη ζει την τραγική μοίρα των ανθρώπων Η ειρωνεία Ζουν στην ίδια πολυκατοικίαhellip Δυο παράλληλες ευθείες που αν και μαθηματικά δεν τέμνονται στη ζωή τελικά συναντιούνται μια μέρα ηλιόλουστη στο συντριβάνι του πάρκουhellip Κυκλικό συντριβάνιhellip όπως και τα παιχνίδια της ζωής Και είναι σαν να γνωρίζονται χρόνια Πλημμυρίζουν ευτυχίαhellip Όμως ο ήλιος χάνεται Το μελαγχολικό μουντό τοπίο θα τους ενώσει αλλά θα

γράφει η Ιωάννα Σαμαρά


13

τους χωρίσει σχεδόν αμέσως Ο αριθμός τηλεφώνου που έδωσαν ξεθώριασε από τη βροχή και χάθηκε Απελπισμέ-νοι Η βροχή εξακολουθεί να πέφτει ασταμάτηταhellip Αυτή τη φορά στις καρδιές τους Απέλπιδα και η αναζήτηση των ψυχών

Γιορτή έρωτα και τα πάντα ξεσπούν σε λυγμούς Μέρες χωρίς νόημα Μέρες χωρίς ζωή Όσο και αν επιμένουν δεν καταφέρνουν να συναντηθούν

Όμως έρχεται η άνοιξηhellip Ο Λιάο θέλει την άνοιξηhellip Και τη δίνειhellip Αργά και βα-

σανιστικά Αναπόληση και από τους δυο της μοναδικής μέ-ρας που πραγματικά έζησαν Μοναξιά αβάσταχτη πια Μην ξεχνάμε ότι γνώρισαν την ευτυχία έστω και για μια μέρα

Στο λαβύρινθο της πόλης δεν αντέχουν τις φωνές ούτε τις σιωπές Θέροςhellip Κι αυτό αβάσταχτο Το φθινόπωρο τους κουράζει τους απελπίζει Ομίχλη παντού Οι

ψυχές παραμένουν στο σκοτάδι Ζουν τόσο κοντά μα τόσο μακριά Ασφυξία και θλίψη παντού

Όμως οι κύκλοι της ζωήςhellip Χειμώνας και πάλι Κρύο δυνατό χιόνι πυκνό Μέσα στην αγνότητα

του λευκού θα συναντηθούν και πάλιhellip Η Άνοιξη τους χαρίστηκε Από δω και πέρα οι ομπρέλες τους θα

μείνουν δίπλα δίπλα για πάντα Η μαγεία του βιβλίου είναι η αλληγορία το υπονοούμενο Καθώς το

διάβαζα έκανα εκατοντάδες συνειρμούς Και κάθε φορά που το διαβάζω ανακαλύπτω καινούργιους δρόμους Μου υπενθυμίζει την αλλοτρίωση των σύγχρονων πόλεων την καταφυγή στα κοινωνικά δίκτυα μπας και καλυφθούν τα κενά επικοινωνίας Και εκεί συναντιούνται επίσης ευθείες παράλληλες Άνθρωποι άγνωστοι μα τόσο γνώριμοι Γιατί η μοναξιά όταν δεν είναι ηθελημένη φθείρει Όλοι προσπαθούν να την καταπολε-μήσουν ακόμα και με ασπιρίνες για καρκίνους Και ναιhellip Υπάρχει ελπίδα ακόμα και εκεί Σε κόσμους εικονικούς σχεδόν ουτοπικούς Γιατί και σrsquo αυτούς τους κόσμους όπως και στον αληθινό ότι δίνεις παίρνεις Και αν είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου βρίσκεις τελικά την άνοιξή σου όπως και οι ήρωες του βιβλίου

Παρόλα αυτά είναι δύσκολο να αφήνεις πίσω το παρελθόν σουhellip Αν η ζωή ήταν χρώμα θα ήταν γκρι

Όλοι έχουμε παρελθόν κάτι μαύρο που θέλουμε να ξεχάσουμε ή κάτι λευκό που αναπολούμε

Αλλά η μαγκιά είναι αλλού να κυνηγάμε πάντα το λευκό που μας επιφυλάσσει το μέλλον γιατί εμείς φτιάχνουμε το μέλλον μαςhellip

Η ζωή είναι γκρι Να κυνηγάς πάντα το λευκό σου Αν δεν κυνηγή-σεις εσύ το λευκό που σου ανήκει στο μέλλον όλα μαύρα θα είναι

times

γράφει η Μαρία Αρχιμανδρίτη

αντί times λόγου ποίηση

14

Ζύμωση

Tα σακιά που δε σκίστηκαν από χέρια θα ξεφτίσουν από καιρούς και ανέμους και στο τσάκισμα του δείκτη από μέσα οι λέξεις θα ξεχυθούν στο πεινασμένο πλήθος Γιατί οι λέξεις δε γνωρίζουν μεγαλείο κλεισμένες σε υπόγεια κελάρια αρχοντικών σε δρύινα βαρέλια παρά μονάχα όταν ελεύθερες ζυμώνονται από λερωμένα χέρια με δάκρυα και κοκκινόχωμα

Μια κάσα από χαρτόνι Σε μια κάσα από χαρτόνι μrsquo έκλεισες πριν χρόνια Εθίστηκα στη μουχλιασμένη μυρωδιά αγάπησα το σκοτάδι της Ακίνητη χωρίς προσδοκίες με το βλέμμα να καρφώνει το χαρτόνι Με τα δάκτυλα άκαμπτα Τα χείλη σφικτά μην ξεστομίσω το όνομα σου Με ίχνος χαμόγελου Το χαρτόνι πανί εκεί προβάλλονται οι στιγμές μας Ξανά και ξανά πρώτο πλάνο τα μάτια σου Το απόκοσμο άγγιγμα και η αγάπη Αυτή η χάρτινη αγάπη Έλιωσαν τα ρούχα μου ξέβαψε το χαμόγελο και η ελπίδα Πως η πίστη σου θα ήταν το δάχτυλο που θrsquo άνοιγε τις τρύπες στο χαρτί Καθώς το φως θα μrsquo έλουζε θα βάφονταν κόκκινα τα μάγουλά μου θα γούρλωνα τα μάτια θα κουνούσα τα δάχτυλα Σε μια κάσα από χαρτόνι μrsquo έκλεισες πριν χρόνια Εθίστηκα στη σιωπή και στη θλίψη ναι αγάπησα το σκοτάδι της Ένα χάρτινο κουτί από παπούτσια και μέσα μια σπασμένη μαριονέτα με βλέμμα νεκρόhellip

Διάφανοι χειμώνες Τρέφω με δάκρυα ετοιμοθάνατους χειμώνες ξεχασμένους μέσα μου Με φοράνε για να ζεσταθούν τους κουβαλάω για να μην ξεχνώ πως κάθε αυγή ξυπνά ο πόνος και κάθε δύση ερωτοτροπώ με τον εφιάλτη Πάγωσε η ψυχή μου Μrsquo ακούς Διάφανη κρύα σαν γυαλί Μrsquo ένα άγγιγμά σου θρύψαλαhellip διαμαντάκια στη στέπα του κόσμου

Το χθεσινό όνειρο Άκου το χθεσινό μου όνειρο Το σκιάγραμμα της ύπαρξής σου αιωρούμενα κομμάτια κενού Φόντο ένας χιονισμένος ουρανός Εσύ δίχως φτερά Δίχως κόκκινα χείλη Οι χιονονιφάδες παγωμένα δάκρυα Οι σκέψεις Σταλακτίτες Ο πόθος σου η ρωγμή Κρυστάλλινη μπάλα η Ανυπαρξία Το κέντρο πάντα εσύ Υπήρχε και ένα χέρι που την μπάλα τάραζε κι εσένα τρόμαζεhellip

φωτογραφία από τον Πέτρο Καππά


15

Εγώ έχω φύγει

Οι λέξεις περνούν μπροστά από τα μάτια μου εγώ αδιαφορώ Ακούω τα νεύματα δεν αντιδρώ Ακόμα και τα βλέμματα δεν τrsquo ακουμπώ Μένω ακίνητος σrsquo αυτό το αεράκι καθώς περνάς δίπλα μου Είναι που έτσι θα μείνω στους αιώνες Σκόνη στα μάγουλά μου Ερωτευμένοι θα χαράζουν πάνω μου τrsquo αρχικά τους Εγώ όμως δεν είμαι εδώ Στα νύχια θα δεις το χώμα Στα χείλη μου ένα χαμόγελο μισό Εγώ έχω φύγει κι ας σrsquo αγαπώ Έσκαψα το λαγούμι μου ενώ κοιμόσουν Είμαι καλά δεν έχει χειμώνα εδώ Πάντα σε σκέφτομαι και σrsquo αγαπώ

αντί times λόγου ευφυών

16

Ευφυών μονοπάτια

Τι κοινό μπορεί να έχει η Λίμνη των Κύκνων του Τσαϊκόφσκι με το Γέρο και τη θάλασσα του Χέμινγουεϊ και την Έναστρη Nύχτα του Βαν Γκογκ Η απάντηση ίσως να μοιάζει προφανής αρχικά Αποτελούν και τα τρία εντυπωσιακά πνευματικά δημιουρ-γήματα περασμένων αιώνων τα οποία έχουν περάσει στην ιστο-ρία ως κλασικά Είναι όμως και κάτι άλλο πέραν αυτού Οι δημι-ουργοί τους άνθρωποι εξαιρετικά χαρισματικοί και ταλαντούχοι ακροβατούσαν επικίνδυνα μεταξύ λογικής και παράνοιας βουλιά-ζοντας στη δυστυχία και φτάνοντας στο σημείο να βλάψουν τον εαυτό τους και να γίνουν αυτόχειρες

Σύμπτωση Μάλλον όχι Ψάχνοντας κανείς λίγο καλύτερα το θέμα διαπιστώνει πως τίποτα στη ζωή δε χαρίζεται έτσι απλά Το να είσαι ξεχωριστός έχει το τίμημά του Η ιστορία βρίθει παρα-δειγμάτων πνευματικών ανθρώπων που παρά το γεγονός ότι προικίστηκαν με ένα θεϊκό χάρισμα η ζωή τους κάθε άλλο παρά πλήρης και ευτυχής θα μπορούσε να χαρακτηριστεί

Είναι λοιπόν τόσο αβάσταχτο το φορτίο μιας διάνοιας Όταν ο Αριστοτέλης διατύπωνε κάποτε πως laquoδεν υπάρχει μεγαλοφυΐα χωρίς το άγγιγμα της τρέλαςraquo άνοιγε ένα θέμα που παρέμεινε επίκαιρο μέσα στους αιώνες Σήμερα είναι πλέον γεγονός και απο-τελεί πόρισμα πολλών ερευνών Τα άτομα που παρουσιάζουν υ-ψηλές διανοητικές επιδόσεις και έχουν κλίση στα γράμματα και τις τέχνες έχουν σοβαρές πιθανότητες να παρουσιάσουν μανιοκατά-θλιψη και άλλες ψυχικές νόσους

Ο τρελός επιστήμονας ο καταθλιπτικός συγγραφέας ο μοναχικός ζωγράφος ζουν παγιδευμένοι μεταξύ του ακόρεστου πάθους τους για δημιουργία και των κάθε λογής παιχνιδιών που παίζει το μυαλό τους Υπόκειται το πάθος στη λογική άλλωστε Πώς να δημιουργήσει ένα συνηθισμένο άτομο κι ένα απλοϊκό μυαλό Πώς να μεγα-λουργήσει μια ύπαρξη που δεν έμαθε να αναζητά το τέ-λειο και να επιδιώκει το υπεράνω Που δεν απομονώνεται και δεν κοντράρεται με τα πάθη και τις ευαισθησίες του Θα μπορούσαν να γραφτούν τόσα αριστουργηματικά ποιήματα και να απεικονιστούν άλλοι τόσοι σπουδαίοι πίνακες αν οι δημιουργοί τους δεν είχαν την τρέλα τους να τους τροφοδοτεί Δε νομίζω

γράφει η Άντρη Αντωνίου

αντί times λόγου μονοπάτια

17

Φαίνεται πως κάποιοι γεννιούνται ανίκανοι να ζήσουν μια συ-νηθισμένη ζωή Γενναιόδωρα προικισμένοι με ικανότητες άπιαστες για το μέσο άνθρωπο καταλήγουν να ζήσουν ένα μίζερο μοναχικό βίο απομονώνοντας τους γύρω τους και οδηγώντας τον εαυτό τους στην καταστροφή Άξιον απορίας γιατί το ταλέντο γίνεται η θηλιά στο λαιμό για ορισμένους Μήπως όμως αυτό που τελικά έχει σημασία είναι τι αφήνει πίσω του κανείς Είναι ας πούμε το δέος που θα προκαλεί για αιώνες η τοιχογραφία στο θόλο της Καπέλα Σιξτίνα ή ο μεγαλοπρεπής ναός της Σαγράδα Φαμίλια ικανό να αποζημιώσει το Μιχαήλ Άγγελο και τον Αντόνιο Γκαουντί για τα όσα χρειάστηκε να θυσιάσουν δημιουργώντας τα Θα δέ-χονταν άραγε να δώσουν πίσω αυτό το σπουδαίο χάρισμά τους με αντάλλαγμα μια φυσιολογική ζωή Μάλλον όχι

Κι αυτός που γεννήθηκε μrsquo ένα σωρό λέξεις να γυροφέρνουν το μυαλό του Που ξυπνά με ιστορίες να πιέζουν ασφυκτικά προς την έξοδο Όσο και να το καθυστερεί αναπόφευκτα κάποτε θα κάτσει να γράψει Κι ίσως τότε να παθιαστεί με τη μαγεία των λέξεων να χαθεί στη μυρωδιά του χαρτιού και της μελάνης να παρασυρθεί από τις ζωές των ηρώων που δημιούργησε το δικό του χέρι Τούτη η αφοσίωση κι η απομόνωση που χρειάζεται για να μετατραπεί μια λευκή κόλλα σε αράδες λέξεων που λένε μια μοναδική ιστορία φαίνεται να οδήγησε πολλούς χαρισματικούς λογοτέχνες στην κατάθλιψη το αλκοόλ και την αυτοκτονία Ο Κώστας Καρυωτάκης η Βιρτζίνια Γουλφ η Σύλβια Πλαθ ο Τένεσι Ουίλιαμς ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε ο Ευγένιος Οrsquo Νηλ είναι μόνο κάποιοι από εκείνους που το τελευταίο κεφάλαιο της ζωής τους γράφτηκε με πολύ πόνο και αβάσταχτη μοναξιά

Κάπου εκεί ανάμεσα στα ευαίσθητα όρια παράνοιας και λογι-κής ζει ο προικισμένος άνθρωπος Σrsquo ένα σκονισμένο γραφείο κάποιος συγγραφέας πνιγμένος στους καπνούς του τσιγάρου του σκίζει ακατάπαυστα τα γραπτά του και τα πετάει απογοητευμένος στο πάτωμα Σ΄ ένα ακατάστατο εργαστήρι κάποιος ζωγράφος παλεύει με τα πινέλα και τις μπογιές μέχρι να αποτυπώσει στον καμβά αυτό που έχει ονειρευτεί Πάνω από τα πλήκτρα ενός πιά-νου κάποιος συνθέτης προσπαθεί να συνδυάσει εκείνες τις νότες που θα φτιάξουν τη μελωδία που θα μιλήσει στην ψυχή του Για όσο καιρό χρειαστεί και με οποιοδήποτε κόστος Και κάπως έτσι γεννιούνται τα αριστουργήματαhellip

times

18


Η laquoΑμερικάναraquo

Το χωριό εκτεινόταν στους πρόποδες της Οίτης λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Λαμία Στα πόδια του απλωνόταν ο περίφημος κάμπος με τους ο-πωρώνες ενώ στη δυτική πλευρά σαν τοίχος υψώνονταν τα βράχια με το μοναστήρι της Παναγίας προστάτριας των εργατών του σιδηροδρόμου Στο πιο ψηλό σημείο είχε ανοιχτεί μια τεράστια γαλαρία απrsquo όπου περνούσε το τρένο που ένωνε τη βόρεια με την κεντρική Ελλάδα Από rsquoκεί αντίκριζε κανείς στο βάθος το Μαλιακό κόλπο και την κοιλάδα του Σπερχειού Η πε-ριοχή προσφερόταν για την καλλιέργεια της ελιάς και των αμπελιών αλλά τη φήμη της χρωστούσε στα μποστάνια με τα καρπούζια τις περίφημες laquoβαρέλεςraquo Οι χωρικοί με το πρώτο φως έπαιρναν το δρόμο για τα χωρά-φια τους ενώ πίσω έμεναν οι γριές με τα παιδιά για να ταΐσουν τα οικόσιτα ζώα να βάλουν το φαΐ στη χόβολη και να τιμαρέψουν τα σπίτια ώστε να τα βρουν έτοιμα οι νοικοκυραίοι με την επιστροφή Πολλές φορές την ημέ-ρα όλοι τους ύψωναν το βλέμμα τους κατά τα βράχια στήνοντας αυτί προς τη γαλαρία και το βόμβο που έβγαινε από το ρύγχος της μέχρι να δουν το τρένο να ξεπετάγεται μες στους καπνούς και να κυλά με μειωμένη ταχύτητα στις πολυκαιρισμένες ράγες του Τρικούπη Πολλοί από τους επι-βάτες ξεπρόβαλλαν τότε από τα παράθυρα της αμαξοστοιχίας κι αφού έκα-ναν το σταυρό τους πετούσαν πενηνταράκια και δραχμές - το κερί τους - για χάρη της Παναγίας

laquoΠέρασε το δρομολόγιο των οχτώraquo μονολογούσαν οι αγρότες στον κάμπο και έσκυβαν καρτερικά πάνω στη γη τους τα περιζωμένα τους κορ-μιά με τις μαντίλες και τα καπέλα για να μην τους κάψει ο ήλιος

laquoΠέρασε η αμαξοστοιχία των δώδεκα η μέρα άπλωσεraquo αναφωνού-σαν και μάζευαν τα κουράγια τους δίνοντας το σύνθημα της ομαδικής επι-στροφής στα σπίτια τους Έτσι το πέρασμα του τρένου έγινε γι΄ αυτούς σήμα κατατεθέν που χώριζε το εικοσιτετράωρο σε ώρες αγρανάπαυσης και ώρες του μόχθου

Σrsquo ένα χαμηλό σπιτάκι του χωριού ζούσε με τη μάνα και τον αδελφό της ένα κορίτσι ορφανό από πατέρα η Νίνα Ότι άκουγε για τον πρόωρα χαμένο γονιό της ήταν από τις διηγήσεις των θείων της και τον πονεμένο γεμάτο αναστεναγμούς λόγο της μάνας της Έτσι από μικρή και με τη βοή-θεια των φωτογραφιών που δέσποζαν στους τοίχους έπλαθε τη δική της εικόνα για το πρόσωπο του πατέρα και καμάρωνε που το χωριό την παρο-μοίαζε σε μπόι και καλή καρδιά με το μακαρίτη Εκείνο που τότε δε κατα-λάβαινε ήταν ότι μελλοντικά μέσα από τα πρόσωπα των ανδρών θα αναζη-τούσε πάντα το χαμένο πατρικό της πρότυπο και με ασυνείδητη για την ίδια τρυφερότητα θα υποστήριζε τα laquoδίκιαraquo τους σε σύγκριση με την κα-πατσοσύνη και την πονηριά των γυναικών


19

Η Νίνα πήγαινε σχολείο με τ΄ άλλα παιδιά του χωριού Καθώς ψή-λωνε κι ομόρφαινε οι συμμαθητές της τη βάφτισαν με το παρατσούκλι η laquoΑμερικάναraquo γιατί ήταν ολόασπρη ξανθιά και γεμάτη φακίδες Στο γυ-μνάσιο ήταν καλή μαθήτρια μα η ιδιοτροπία και η ανασφάλεια της μάνας της να δουλεύει σαν είλωτας για νrsquo αναθρέψει τα ορφανά της δεν έδιναν περιθώρια για παραπέρα σπουδές στο κορίτσι Πολλές φορές την τρα-βούσε μανιωδώς από τα βιβλία για να ταΐσει τις κότες να ασπρίσει τους τοίχους της αυλής να βάλει κατσαρόλα νrsquo αρμέξει τις κατσίκες Κυριακή και σχόλη δεν υπήρχε Όλες οι μέρες του ημερολογίου ήταν ίδιες Τους εντατικούς ρυθμούς κληρονόμησε παιδιόθεν και η κόρη τόσο που ανα-ρωτιόσουν αν laquoο άνθρωπος ζει για να δουλεύει ή δουλεύει για να ζειraquo Παρόλα αυτά στα δεκαεννιά του το κορίτσι έσφυζε από ζωή Με τη συ-νοδεία του αδελφού της πήγαινε στα πάρτι της νεολαίας του χωριού και χόρευε στα πανηγύρια του Άη Λια και της Παναγίας Το γέλιο της ηχούσε καμπανιστό στα πηγαδάκια των νέων και έκανε τη μάνα της να δαγκώνε-ται από ντροπή γιατί στην ορφάνια του σπιτιού τους ταίριαζε το laquoσεμνά και ταπεινάraquo

Τα πρώτα προξενιά από τους ντόπιους υποψήφιους πέρασαν και το δικό τους κατώφλι μα όλα γυρνούσαν άπραγα από την άρνηση της χή-ρας γυναίκας που δεν ήθελε η κόρη της να γευθεί laquoμια από τα ίδιαraquo της δικής της ζωής

laquoΘα στην κλέψω κυρα-Λένηraquo απείλησε ο Αντωνάκης ο ηλεκτρο-λόγος ένα βράδυ που πήγε να ζητήσει το χέρι της Νίνας Οι δυο γυναί-κες κεντούσαν κι έπλεκαν δίπλα στη σόμπα όταν χτύπησε το μάνταλο της εξώπορτας ο υποψήφιος γαμπρός

laquoΚλέψτηνraquo απάντησε ατάραχη η μάνα κι ύστερα γυρνώντας συ-νωμοτικά το βλέμμα της στην κόρη τη ρώτησε

- Νίνα εσύ τι λες - Όχι απάντησε σταθερά εκείνη και την πλάκωσαν οι ενοχές που

πόνεσε το παλικάρι και αμέσως ήρθαν στο νου της οι μοδιστρούλες α-δελφές του και πώς θα τις αντίκριζε μετά απrsquo αυτό Μα ήταν τόσο ά-σχημος στην όψη ο καημένος

Έτσι οι μέρες περνούσαν και εκείνη έπιασε δουλειά σrsquo ένα πολυκα-τάστημα στη Λαμία Ώσπου ένα πρωινό τα αδέλφια του πατέρα της έφε-ραν στο σπίτι το μαντάτο ένα πρώτης τάξεως προξενιό με θέση στο Δημόσιο και σαράντα στρέμματα πεσκέσι για του λόγου της Όλοι συμ-

20


φώνησαν και η μάνα αναθάρρησε για την τύχη της κόρης της Εκείνη απλώς συναίνεσε στην πείρα των μεγαλύτερων Ο γαμπρός κατέφθασε με το δρο-μολόγιο του ΟΣΕ Ήταν ψηλός αρκετά αδύνατος με αφάνα μαλλί και μουστάκι Δεν της προξένησε ιδιαίτερη εντύπωση Έτσι άπειρη όπως ήταν περισσότερο την ξεσήκωνε το γεγονός του φευγιού της από το χωριό και η αρχή μιας νέας ζωής που η φαντασία της την έπλαθε σε καλούπια ιδεατά Οι διαδικασίες έγιναν με ταχύτατους ρυθμούς ορίστηκε η προίκα και δόθηκε ο λόγος

Η Νίνα τον περίμενε πάντα στο σταθμό του τρένου Κατέβαιναν μαζί τα σκαλοπάτια στους βράχους κι έπαιρναν με τα πόδια το μονοπάτι για το χω-ριό Έτσι θα τους δινόταν η ευκαιρία να τα πούνε και μονάχοι τους Εκείνη κελαηδούσε σαν το πουλί μrsquo ένα κελαρυστό τρόπο στη φωνή που πρόδιδε την αφέλεια και την ξεγνοιασιά που έχει η πρώτη νεότητα κι ας είχαν τα προβλήματα δρασκελίσει το κατώφλι της με την πρώτη καλημέρα στη ζωή Το ίδιο ήταν και το βάδισμά της ανάλαφρο και μια υποψία χορευτικό γεμάτο νάζι και κρυφό ερωτισμό σκέτη πρόκληση για το αρσενικό δίπλα της Εκεί-νος όμως ήταν λιγομίλητος και πολλές φορές κλεισμένος στον εαυτό του Δεν την κοίταζε ποτέ στα μάτια και το χέρι του δεν άπλωσε ποτέ να πιάσει το δικό της Επιτήδεια κρυμμένα και τα δυο κάτω από μακρυμάνικα πουκάμισα έκρυβαν τις χαρακιές από παλιότερες συμπλοκές Ποτέ του δεν την προ-σκάλεσε στη δική του πόλη να της κάνει το τραπέζι να πιούνε ένα καφέ μαζί παρά μόνο πηγαινοερχόταν ανά δεκαήμερο στο χωριό της Η Νίνα λα-χταρούσε ένα χάδι ένα φιλί μα φορές τα χνώτα του μύριζαν από μακριά κρασί Έκανε όμως υπομονή οι θείοι της ήθελαν το καλό της άλλωστε απαντιόταν στον ίδιο χώρο εργασίας τον ήξεραν Ώσπου μια μέρα μπαϊλντι-σμένη πια από τη βουβαμάρα και την ψυχρότητά του του ζήτησε να το δια-λύσουν

Σα κεραυνός έπεσε το νέο στη μάνα της και κυρίως στο σόι της που κί-νησε το προξενιό Πώς θα rsquoπαιρναν το λόγο τους πίσω Τι θα rsquoλεγε το χωριό Έπειτα εκείνος απrsquo τη μεριά του έπεσε να πεθάνει και τους μήνυσε πως την ήθελε για γυναίκα του Ρίχτηκαν όλοι καταπάνω της να τη μεταπείσουν Και το κατάφεραν

Έτσι μια Κυριακή του Αυγούστου η laquoΑμερικάναraquo φόρεσε το νυφικό έδωσε όρκους ακατάλυτους κι αποχαιρέτησε τον τόπο που μεγάλωσε Ήταν μόλις δεκαεννιά χρονών Μετακόμισε σε μια μεγάλη πόλη άγνωστη μέσα σε αγνώστους κλεισμένη σrsquo ένα νοικιασμένο διαμέρισμα μrsquo έναν άντρα μεγα-λύτερο κατά δέκα χρόνια που δεν έδινε λογαριασμό σε κανέναν για τη ζωή του Πολλές φορές έφευγε για laquoέναν καφέraquo και γυρνούσε την άλλη μέρα Όλες οι γυναίκες της κοινωνίας από τη μάνα του ως την ίδια του τη γυναίκα φάνταζαν laquoχαλασμένεςraquo υπάρξεις στολισμένες με τα πιο απαξιωτικά επίθετα στον πάτο του ποτηριού του


21

Η Νίνα με καρτερία και υπομονή σήκωνε το μαρτύριό της γιατί στον κόσμο ήρθαν και τα δυο της αγόρια Έπαψε να ζει για τον εαυτό της και έγινε ο στυλοβάτης του σπιτιού της Όσο κι αν τη μείωνε μέσα στα μεθύσια του ποτέ δεν έφυγε από το πλευρό του Ήταν ένας άρρω-στος άνθρωπος θύμα κι εκείνος μιας νοσηρής νοοτροπίας Και τα αγόρια της πάντα μα πάντα της ζητούσαν να τον συγχωρεί

Κάποιες φορές έπαιρνε το τρένο και επέστρεφε μονάχη στο χωριό της Ο τόπος που τη γέννησε έγινε ένα φιλόξενο καταφύγιο παρηγοριάς και ελευθερίας Περπατούσε με τις ώρες στα μονοπάτια Άλλοτε έπαιρνε το δρόμο που rsquoβγαζε στις πηγές του Μαυροπόταμου κι άλλοτε πήγαινε ψηλά στο μοναστήρι της Παναγίας για να κλάψει και να προσευχηθεί Έπειτα καθόταν σrsquo ένα παγκάκι στον ίσκιο των βράχων κι άφηνε το νου της να ξεκουραστεί στο ξάγναντο του κάμπου Έλεγαν οι ντόπιοι πως πίσω από τα βράχια υπήρχε το μονοπάτι που ο Εφιάλτης οδήγησε τους Πέρσες στις Θερμοπύλες ενάντια στο στρατό του Λεωνίδα κι από τότε το laquoπέρασμαraquo έγινε θρύλος και η προδοσία μίασμα στα λόγια των χωρι-κών

Μήπως κι εκείνη δεν πρόδωσε τα όνειρά της Υπάρχουν προδοσίες μεγάλες που αλλάζουν το ρου της ιστορίας μα και τόσες άλλες που καταγράφονται ως ασήμαντη καθημερινότητα και μυστικά κινούν το μεγάλο ποτάμι της ανθρωπότητας

Με τα χρόνια εκεί που θαρρούσες πως η απελπισία έπιανε πάτο έρχονταν κάποια διαλείμματα φωτός για νrsquo ανασάνει η ψυχή και να βά-λει μπροστά ξανά τον αγώνα της Το κορμί της τότε στυλωνόταν ξανά στα πόδια του και γινόταν οδόφραγμα σε κάθε επερχόμενη απειλή ενά-ντια στα παιδιά της και την ίδια

Σήμερα που ο χρόνος και η συνήθεια έκαναν πιο υποτονική την αγριάδα του πρώτου καιρού και αφαίρεσαν απrsquo τα κορμιά τη ζωτικότητα την πρώτη το μόνο που αποζητούσε η καρδιά της ήταν η ευτυχία των παιδιών της

Μα ποιος θα μπορέσει ποτέ να προβλέψει τις πράξεις των ανθρώ-πων για το αύριο που ξημερώνει άγραφο κι ανιστόρητο στην περιπέ-τεια που λέγεται ζωή

times Κατερίνα Αξούγκα

αντί times λόγου πένα

22

Όταν η πένα καταγράφει κεραυνούς

Η ποίηση έχει κάποιες φορές αναφορά στο Θεό και την πί-στη στο άδυτο στο ασαφές στο πραγματικό μα και στο πεπερα-σμένο

Όταν λοιπόν μου ζητήθηκε να αναφερθώ με λίγα λόγια στο εξαίρετο αυτό περιοδικό και λογοτεχνικό έντυπο σκέφτηκα να ανασκουμπωθώ αφήνοντας τα ατελείωτα λογύδρια περί ποίησης και τις αναζητήσεις των έσω και να εστιάσω στη σημαντική προ-σπάθεια ανθρώπων που στηρίζουν τη γραφή με το έργο τους και τη διαδίδουν

Εμείς οι ποιητές σαφέστατα ένα ρόλο έχουμε - μόνο να γράφουμε να καταθέτουμε τη λευκή μας οδύνη στη μαύρη μελά-νη όμως ξεχνούμε ίσως μέσα στον ποιητικό μας οίστρο πως κά-ποιοι φροντίζουν για μας - ίσως και χωρίς εμάς

Αξίζει λοιπόν μια αναφορά μου γεμάτη αγάπη στο εν λόγω έντυπο που τιμά το ταξίδι των κειμένων και σέβεται το ποιόν της διαδρομής αυτής

Τώρα φυσικά καλούμαι εγώ να καταγράψω τη θέση μου για την ποίηση και με μια σαφή όσο γίνεται προσέγγισή μου ως προς τον αναγνώστη

Αυτό που μπορώ να πω για το επαναλαμβανόμενο θαύμα τη μαγική και μεταμορφωτική τέχνη της ποίησης είναι ότι μπορεί να μεταμορφώσει το υποκείμενο της ανάγνωσης τον αναγνώστη δηλαδή Συμπερασματικά αυτό φιλοδοξώ να επιτύχω με την πένα που υμνεί και σπαράζει στο χαρτί αυτού που όταν διάβασε το πρώτο του ποίημα αναγνώρισε μέσα του μεμιάς όλη τη διάσταση της ψυχής που βαστάζει στο χέρι της τις αλήθειες της πλάσης

Ο ποιητής εξωτερικεύει τα συναισθήματά του κάνοντας χρήση σχημάτων λόγου και εικόνων Όλο το ποίημα αποτελεί ένα δραματικό μονόλογο μέσα στον οποίο ενσωματώνεται ο διάλογος δημιουργού - αναγνώστη μια ωδή μέχρι που ο αναγνώστης ακό-μη και όταν είναι στο φυσικό του περιβάλλον να μπαίνει σε μια διαδικασία αυτοανακάλυψης και αυτογνωσίας

Ίσως αυτό τελικά σημαίνει το να αποτυπώνεται ο έσω εαυτός κάποιου το να είναι όπως θα έλεγα οι ποιητές απλοί διερμηνείς στα μυστικά του σύμπαντος

Αναρωτιέται λοιπόν κανείς γιατί να διαβάσει ποίηση

γράφει η Vennis Mak

αντί times λόγου κεραυνός

23

Γιατί ο αναγνώστης να αφήσει να ενσαρκωθεί μέσα του ο στίχος ο μοναχικός αυτός ψίθυρος του δημιουργού μπαίνοντας σε απόκρημνα για αυτόν μονοπάτια

Πιθανόν η μοναδική απάντηση δε θα δοθεί σε κανέναν ποτέ Όπως κάποτε το σκοτάδι αποφάσισε να σκορπιστεί έτσι και

το φως διατάζει την αιώρησή του στους στίχους και στην ιστορία που αναγνωρίζεται με το πέρας του χρόνου Με οδηγό την ποίηση και πυξίδα το βιβλίο ανά χείρας ο αναγνώστης συναντάει την αγωνιώδη ανάγκη του ποιητή να καταγράψει απελπισμένα τον κεραυνό όταν ξεσπάει στα σπλάχνα και στην αρμονία των επιθυ-μιών του Να συναντήσει την οδύνη δηλαδή που αποτυπώνεται με τη γραφή

Εκεί πρέπει να σταθεί άλαλος με σεβασμό και ταύτιση ο ανα-γνώστης εισπνέοντας την ανάσα αθανασίας του κειμένου

Για να μην επιβεβαιωθεί ποτέ ο μέγιστος φόβος του ποιητή όπως ανέφερε ο Ν Καρούζος πώς η γραπτή ποίηση σωριάστηκε στο στήθος μου σαν ένα τίποτα

Ευχαριστώ εκ μέρους αυτών την ύπαρξη άξιων υποστηρι-κτών μας όπως το περιοδικό αντί x λόγου

Με την αγάπη μου και ευχές για καταξίωση σ αυτόν τον πνευματικό χώρο

times

laquoΚυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή laquoΈσο Δαίμωνraquo της Vennis Mak (Εκδόσεις ΗΛΥΣΙΣ 2010) Δεν πρόκειται για ένα ακόμα βιβλίο με ποιήματα τετράστιχα ή δίστι-χα κατασκευάσματαhellip

Στις σελίδες του αντηχεί η φωνή της αρχέγονης δαιμονικής ποίησης Μια κραυ-γή προς το έσω το laquoέλαraquo προς τον έρωτα Μια κραυγή προς τη ζωή Η ποίησή της δε μοιάζει η ποίησή της ΕΙΝΑΙhellip

Ένας δαίμονας που μας καλεί μέσα από εικόνες που ξαφνιάζουν και ανεπιτήδευ-τα σχήματα λόγου να τον ακολουθήσουμε για να βγούμε ζωντανοί από την κόλασή μας Άλλωστε αυτή είναι και η αποστολή της ποίησης

ldquohellipΚάθε που νυχτώνει διασύρει ο άνεμος όλες τις φράσεις σαν σκιέςhelliprdquoraquo Αλέξης Σταυράτης συγγραφέας

24


Ένας εισβολέας επιτίθεται στον εισβολέα Η άκρη του ματιού μου συλλαμβάνει την είσοδό του Ακολουθώ τις κινήσεις του Αν και αστρα-πιαίες δε μου ξεφεύγει Οσφραίνεται Ακούει Παρατηρεί Αισθάνεται Κινούμενος μέσα στο χώρο την προσοχή του τραβάει το παπούτσι μου Επεξεργάζεται την τρύπα και το ματωμένο δάχτυλό μου Τον κοιτώ Το βλέμμα του μοιάζει εχθρικό Βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα Μα τι ανό-ητος μα τι ανόητοςhellip

Μπορεί η δύναμη των δύο εισβολέων να είναι ανάλογη με το μέγε-θός τους μπορεί να τους είναι παντελώς αδιάφορος παρόλα αυτά είμαι σίγουρος πως θα τον καταστρέψουν κι αυτόν Έτσι γιατί ηδονίζονται με την καταστροφή

Αν μπορούσε να το αναλογιστεί δε θα έκανε ποτέ του αυτή την κί-νηση Να εισβάλειhellip Πώς μπορώ να του το εξηγήσω όμως Να του το πω Να βγάλω αυτό που τόσο θέλω από μέσα μου Να φτύσω το μίσος μου πάνω στο σώμα του για να του το μεταδώσω Μακάρι να μπορούσε να κατανοήσει έστω και με την βία τι είναι αυτό που μαυρίζει το βλέμμα μου και καίει τα σωθικά μου Τι είναι αυτό που καταστρέφει σπίτια οι-κογένειες χωριά και χώρες ολόκληρες

laquoΑνόητε Φύγε Φύγε Τρέξε να σωθείς Πέτα μακριά όπως ήρθες Ζήσε την ελευθερία σου Χόρτασέ τηνraquo

Δεν ακούει τις σκέψεις μου Αλλά δεν είναι ανάγκη γιατί μπορώ να τον σώσω Θα με κάνει εμένα να νιώσω καλύτερα άσχετα αν αυτός δε καταλάβει ποτέ το γιατί

Τον αντικρίζω για ακόμη μια φορά Του χαμογελώ Εκείνος όμως δεν πτοείται Ατάραχος με το ίδιο βλέμμα στέκει σαν βασιλιάς στον θρόνο του παπουτσιού μου Σταγόνες ιδρώτα στάζουν από το μέτωπό μου έτσι όπως βρίσκομαι σκυμμένος από πάνω του Μία πέφτει ακριβώς δίπλα του Γυρνάει το κεφάλι Κάνει να κουνηθεί αλλά τραντάζω το πόδι μου και τον πετάω έξω

laquoΖήσε ελεύθεροςraquo του φωνάζω με τη σκέψη μου laquoΖήσε χαμογε-λαστός και σκέψου και για εμάς μια ελευθερίαraquo

Κοιτώ το δρόμο πίσω μου που φεύγει Ταξιδεύει μαζί με τη λιβε-

λούλα που μόλις εκσφενδόνισα στα βάθη του χρόνου και όχι του χώ-ρου Ο χρόνος είναι που χάνεται Ο χώρος απλώς αλλάζει χέρια Γιrsquo αυτό το χώρο πάλεψα και νικήθηκα και μαζί με τους υπόλοιπους επιβαίνοντες της καρότσας του Όπελ Μπλιτζ όπου βρίσκομαι θα το πληρώσουμε Ο καθένας για την ήττα του

Αρκεί να μην ξεχνάς

Αιχμηρός πόνος στο κεφάλι μου Ζαλίζομαι Δεν μπορώ να εστιάσω Το ξύλινο πάτωμα του φορτηγού είναι θολό Δυσκολεύομαι να ανασάνω Η σκόνη κάνει ανυπόφορη την ατμόσφαιρα και σε συνδυασμό με τη ζέστη είναι αποπνικτικά Βλέπω κοκκινάδια Κάνουν τα μάτια μου εικό-νες Όχι Είναι το αίμα που στάζει από τη νέα πληγή που τώρα άνοιξε Ακούω φωνές να μου σκαλίζουν τον εγκέφαλο Γερμανικά που δεν κατα-λαβαίνω Δεν μπορώ να συγκεντρωθώ Δεν μπορώ να ισορροπήσω

Η Άκρη μου με τραβάει πίσω Ήμουν έτοιμος να πέσω κάτω από το φορτηγό Ο Γερμανός στρατιώτης κρατάει ακόμα το κοντάκιο από το σαραντάρι προς το μέρος μου Εντολές βγαίνουν από το σαλιωμένο στό-μα του Γερμανικά που συνεχίζω να μην καταλαβαίνω Τα μάτια μου έχουν γεμίσει αίματα Ακούω την Άκρη μου να λέει laquoΝιχτ Σίσενraquo και κάτι ακόμα σε σπαστά γερμανικά βάζοντας παράλληλα το χέρι της από πάνω μου να με καλύψει

Ο στρατιώτης δείχνει να ηρεμεί κάπως Μαζεύει το οπλοπολυβόλο του λέει κάποια λόγια που μου μοιάζουν με κρωξίματα και γελάει ειρω-νικά κατευθυνόμενος προς το βάθος του φορτηγού από όπου και σηκώ-θηκε

Το αριστερό μου χέρι είναι δεμένο με μια αλυσίδα που η άκρη της καταλήγει σε ένα ξένο δεξί Στην άκρη της βρίσκεται η Άκρη μου Ένας άνθρωπος το ίδιο εξαθλιωμένος με εμένα Δεν τον γνωρίζω Πρώτη φο-ρά τον αντίκρισα μισή ώρα νωρίτερα όταν μας δέσανε και μας φορτώ-σανε σε τούτη την καρότσα Ούτε αυτός με γνωρίζει Όμως με βοήθησε λίγες στιγμές πριν που πήγα να πέσω στο δρόμο με προστάτεψε όταν ο στρατιώτης έσκουζε από πάνω μου

Γυρνάω με τρόπο να τον κοιτάξω Με ρωτάει ψιθυριστά αν είμαι κα-λά Δεν του μιλάω Το κεφάλι μου με πονάει φριχτά αλλά περισσότερο φοβάμαι Φοβάμαι να βγάλω μιλιά από το στόμα μου Τρομοκρατούμαι στην ιδέα και μόνο πως θα πλησιάσει ξανά Δεν απαντάω κοιτώ μόνο στα χαμένα ευθεία μπροστά Με σκουντά με τον αγκώνα του και με ξαναρωτά αν είμαι καλά Προσπαθώ να συνέλθω και να ηρεμήσω Με ξανασκουντά Συνεχίζω να μην μπορώ να πω το οτιδήποτε έστω ένα ανεπαίσθητο laquoναιraquo

Αλήθεια όμωςhellip Είναι το laquoναιraquo η απάντηση Είμαι καλά Μα πώς μπορεί να είμαι καλά Ζω σε καθεστώς κατοχής Ακόμα και οι σκέψεις μου είναι αιχμάλωτες Οι λέξεις που βγαίνουν απrsquo το στόμα μου γεννιού-νται αιχμάλωτες κι αυτές Παγιδευμένες πίσω από μπάρες που κοιτώντας τες θυμίζουν μονάχα άναρχους φθόγγους Είμαι ηττημένος Η απόπειρά μου είχε άδοξο τέλος Κυνηγήθηκα και πιάστηκα Με σκυμμένο κεφάλι οδηγήθηκα στη φυλακή Με σκυμμένο κεφάλι με απέφυγαν και οι συγ-χωριανοί μου να με αναγνωρίσουν φοβούμενοι για τη ζωή τους Βασανί-στηκα Πόνεσα Ούρλιαξα Έκλαψα Παρακάλεσα Τώρα εδώ Να στάζω αίμα από το χτύπημα του MP40

Παρόλα αυτά γνέφω laquoναιraquo Η Άκρη μου βγάζει έναν αναστεναγμό ανακούφισης και στηρίζει την πλάτη της στον ξύλινο τοίχο της καρό-τσας


25

26


Μου ψιθυρίζει πάλι κάτι Προσπαθώ να συγκεντρωθώ και να ακούσω Είναι άραγε ένα σχέδιο απόδρασης Μου λέει πως δεν πρέπει ποτέ να τους αφήνουμε να είναι από πάνω Δεν πρέπει να τα παρατάμε Τους δίνουμε χαρά Μέχρι και την τελευταία στιγμή πρέπει να είμαστε μαχητές Η Άκρη μου είναι μαχητής Εγώ δεν είμαι Τα παράτησα Όμως τα λόγια της τώρα μου δίνουν θάρρος Δεν πρέπει ούτε εγώ να τα παρατήσω Μέχρι το τέλος λοιπόν Μέχρι το τέλος μα ακόμα φοβάμαι να μιλήσω Να πω στην Άκρη έστω έναν συγκαταβατικό ψίθυρο Σκέφτομαι ακόμα και να της χαμογε-λάσω

Μας κατεβάζουν όλους βίαια Έχουμε φτάσει στη γέφυρα Ο ήλιος σκιάζει τα μάτια μας αντί να τα φωτίσει Καταλαβαίνω πως έφτασε η ώρα μου Το νερό από κάτω τρέχει κελαρυστό αλλά εγώ στον ήχο του ακούω μόνο τον πνιγμό μου Τα πόδια αρχίζουν να τρέμουν Δεν κρατούν το βάρος μου Ακούω την Άκρη μου να λέει κάποια λόγια ξανά Πρέπει να σταθώ δυνατός Να μην καταρρεύσω Να μην καταρρεύσω πριν την τελι-κή μου κατάρρευση Τι ειρωνικό

Όλα τα ζευγάρια στεκόμαστε μπουλούκι Άκρη με Άκρη Περιμένουμε Το γνωρίζουμε το παραμύθι και αυτό είναι το χειρότερο Κάθε ζευγάρι θα σταθεί δίπλα στη γέφυρα και ο αξιωματικός με το Λούγκερ του θα πυρο-βολήσει τον έναν από τους δύο Το ζευγάρι θα πέσει στο νερό και το βά-ρος της εκτελεσμένης Άκρης θα παρασύρει την άλλη στον πάτο Κι όλα αυτά γιατί Για να γλιτώσουν λίγα πυρομαχικά Με έναν σμπάρο δυο τρυ-γόνια

Ο αξιωματικός στέκεται στο χείλος της γέφυρας με κάποιον άλλον υψηλόβαθμο και χαριτολογούν Οπλίζει το Λούγκερ και φωνάζει μια εντο-λή Ο στρατιώτης που μου έδωσε την κοντακιά στο κεφάλι κινείται προς το μέρος μας Μας κοιτάει με χαμόγελο όλους Πιάνει εμένα από το μπρά-τσο και με σέρνει μπροστά παρασέρνοντας και την Άκρη μου Εκείνη κάτι μου λέει δεν καταλαβαίνω κοιτώ μόνο την γέφυρα Τι είναι καλύτερα Να τελειώνω τώρα ή λίγα δευτερόλεπτα ζωής ακόμα στον πάτο του ποταμού Ενώ εγώ παλεύω με τις σκέψεις μου εκείνη αρχίζει να φωνάζει δυνατά για να την ακούσουν και τα άλλα ζευγάρια Δίνει θάρρος laquoΜπράβο τηςraquo σκέ-φτομαι Αλλά μόνο το σκέφτομαι Δεν μπορώ να φωνάξω μαζί της ή ακό-μα καλύτερα να φωνάξω γιrsquo αυτήν Γιατί δεν μπορώ να πω κάτι Γιατί α-κόμα τρομοκρατούμαι Γιατί διάολε Η Άκρη μου το αξίζει Παλεύει ακόμα για όλους μας Μέχρι τελευταίας στιγμής

laquoΜπαμraquo Το βάρος της με παρασέρνει με τραβάει προς τα κάτω Εγώ πλέον

έχω παραδοθεί στην πτώση μου Μια πτώση κυριολεκτική και μεταφορική Αντικρίζω τον καταγάλανο ουρανό καθώς πέφτω Τα μάτια μου υγραίνουν πριν ακουμπήσουν το νερό Δάκρυα Πολλοί οι λόγοι που τα δάκρυα τρέ-χουν Δάκρυα που γεμίζουν την κοίτη του ποταμού με αλμυρό νερό Κι όλο πέφτω και πέφτω Μοιάζει να πέφτω αιωνίως και μυριάδες δάκρυα να χύνω


27

Το νερό απότομα διακόπτει τη σκέψη μου Λες και εισχωρεί ως το μυαλό μου Όχι πως θα αργήσει να το κάνει Όλα εξαρτώνται από μία ει-σπνοή Το πρόσωπο της Άκρης μου γυρνάει από τη ροή του ποταμού και με αντικρίζει Μάτια ακόμα γεμάτα δύναμη Μάτια που μου λένε να παλέ-ψω Θα παλέψω

Προσπαθώ να προσανατολιστώ στον υγρό αυτόν τάφο Έναν τάφο που δεν πρέπει να αφήσω να γίνει δικός μου Έκπληκτος αισθάνομαι τα πόδια μου να ακουμπάνε το βυθό Δίνω απότομα ώθηση και εκτοξεύω το σώμα μου προς την επιφάνεια Στιγμιαία το κεφάλι μου βρίσκεται έξω από το νερό και το στόμα μου γεμίζει ζωή Αλλά μέχρι εκεί Βρίσκομαι ξανά αμέσως πίσω αφού η αλυσίδα με τραβάει στο βυθό

Είναι καλοκαίρι και η στάθμη έχει κατέβει πολύ Δεν το είχαν υπολογί-σει Το αντιλήφθηκαν όμως

Ακούω υπόκωφους θορύβους Σφαίρες περνάνε ξυστά δίπλα μου και θάβονται μέσα στην κοίτη του ποταμού Η ροή φέρνει την Άκρη μου πάνω από το σώμα μου Όλες οι σφαίρες που προορίζονται για μένα σταματάνε σε εκείνη Αντιστέκεται ακόμη Με καλύπτει Δεν τα παρατάει ποτέ της Θέλω να της το πω πως αυτή είναι που μας έχει σώσει αλλά βρίσκομαι κάτω από το νερό και δεν μπορώ Είναι όμως αυτό Είναι άραγε αυτός ο λόγος που δεν μιλώ ή μήπως ακόμα δειλιάζω

Μετά από λίγες στιγμές οι σφαίρες σταματάνε Παρόλα αυτά δε ρισκά-ρω να ανασάνω Όμως τα πνευμόνια μου με καίνε Ζητάνε οξυγόνο Η Άκρη μου τότε πλέει στο πλάι μοιάζει να με καθοδηγεί Ανεβαίνω αμέσως και ρουφάω όσο αέρα μπορώ

Η στάθμη του νερού είναι ακόμα πιο χαμηλή σε αυτό το σημείο Πα-τώνω με άνεση Τώρα όμως πρέπει να κρυφτώ να τρέξω μακριά Προσπα-θώ να πάρω την Άκρη μου στην πλάτη και να βγω από το ποτάμι Δε γίνε-ται Δεν μπορώ να ξεπεράσω το εμπόδιο των γλιστερών βράχων που με περιβάλλουν Από μακριά ακούω φωνές Δεν τα παρατάνε ούτε αυτοί Μέ-χρι να βρούνε τα πτώματά μας

Πανικόβλητος κοιτώ γύρω μου Ψάχνω μια διέξοδο Ας ανοίξει έστω η γη να με καταπιεί Θα το προτιμήσω Τότε βλέπω μπροστά μου το άνοιγμα Έτοιμο να με καταβροχθίσει Λάσπες το περιβάλλουν Βράχια το σκεπά-ζουν Λάσπες μου ακάθαρτες ως έχουν θα καθαρίσουν εμένα από τον τρό-μο Βράχια βαριά και κρύα θα ζεστάνουν την καρδιά μου κλείνοντας τον εχθρό έξω Και η Άκρη μου πάντα η Άκρη μου μαζί μου να με συντρο-φεύει Μέσα βαθιά στο λαγούμι της σωτηρίας

Σερνόμαστε και οι δύο μέχρι το τέρμα Η λάσπη καλύπτει όλο μας το σώμα Κρύα βράχια παντού Και σκοτάδι Εμείς όμως δεμένοι Όχι από την αλυσίδα στα χέρια μας Δεμένοι σαν αδέρφια δεμένοι σαν μία ψυχή laquoΜοι-ράζομαι την ψυχή μου αδερφέ μου Στη δίνω να ζήσεις και εσύ μαζί μου Σε έχω ανάγκηraquo Δεν το λέω όμως Το σκέφτομαι μονάχα γιατί φωνές α-κούγονται

Ακούγονται έξω ακριβώς Κάνω νεκρική ησυχία Κοιτώ την Άκρη μου Παίρνω κουράγιο Αντλώ δύναμη από εκείνη Μου τη μεταδίδει

28


Φωνές Συνέχεια φωνές Αλλά δεν πτοούμαι Είμαστε δύο και είμα-στε δυνατοί Μπορούμε να συντρίψουμε ολόκληρο τάγμα μα τι λέωhellip ολόκληρο το στρατό τους

Ο χρόνος κυλά Δεν ξέρω πώς και πόσος Κυλάει αργά Κυλάει γρή-γορα Λεπτά Ώρες Μέρες Δεν ξέρω Το καταλαβαίνω όμως πως κυλά Διψάω πεινάω κρυώνω Είμαι μουδιασμένος Αρχίζω να βήχω Να βήχω πολύ άσχημα Μέχρι που η φωνή μου εξαφανίζεται Αλλά συνεχίζω να βήχω Να βήχω χωρίς ήχο

Ζω αλλά δεν το καταλαβαίνω πως ζω Μονάχα την αγκαλιά μου κα-ταλαβαίνω Την Άκρη μου Σφιχτά πάνω στο σώμα μου Να μου λέει ακόμα πως πρέπει να παλέψω και εγώ να μην μπορώ να της αρθρώσω ούτε μια λέξη Ούτε μία

Τι και αν πέρασαν οι ώρες ακούω συνεχώς φωνές Όσο βρίσκομαι εδώ ακούω φωνές Δε σταματούν Δε φεύγουν από το μυαλό μου Ανα-θεματισμένα γερμανικά Όμωςhellip Μαhellip Δεν είναι γερμανικά αυτά που ακούω Πρέπει να βγω Κάποιοι άλλοι είναι εκεί έξω

Θέλω να φωνάξω να με σώσουν Δεν μπορώ Η φωνή μου έχει χα-θεί Δεν μπορώ ούτε να κουνηθώ Μα όμως Η Άκρη μου με τραβάει Η Άκρη μου έχει βγει από την τρύπα και η αλυσίδα της με παρασέρνει και εμένα

Η στάθμη του νερού είχε υποχωρήσει και άλλο Οι λάσπες ξεχύνο-νταν στον ποταμό και μαζί και εμείς γλιστρούσαμε σιγά σιγά προς τα έξω Τα πόδια της Άκρης μου ήταν εκτός της τρύπας Τρεις μέρες εκεί μέσα Είμαστε τρεις μέρες εκεί μέσα Έτσι μου λένε αυτοί που μας βγά-ζουνε Τους καταλαβαίνω Μιλάνε ελληνικά Μας σώσανε Σωθήκαμε Κοιτώ την Άκρη μου και ανοίγω το στόμα μου να της πωhellip Τα μάτια μου όμως κλείνουν

Ο αρχίατρος κοιτάει τα χαρτιά του Βγάζει έναν επιτηδευμένο ξερό-

βηχα με κοιτάει και ξαναρίχνει το βλέμμα του στα χαρτιά του Μουρ-μουρίζει

laquoΌλα πήγαν καλά όλα πήγαν όπως τα περιμέναμε κύριε Αγγέλη Συγχαρητήρια για το κουράγιο σας Λίγοι σε αυτή την ηλικία θα τα πη-γαίναν όπως εσείς Ξέρετε ο κόσμος διστάζει να δεχτεί νέες και πρωτο-ποριακές θεραπείεςraquo

laquoΜα γιατρέ δεν έχει αρθρώσει λέξη Τόσες μέρες μετά την εγχείριση και δεν έχει αρθρώσει λέξη σας λέω Πού ξέρετε πως όλα έχουν πάει καλάraquo

laquoΜην ανησυχείτε Περάστε καλύτερα έξω να σας εξηγήσω Ας τον αφήσουμε να ξεκουραστείraquo

Ο γιος μου περνάει έξω μαζί με τον αρχίατρο Αναρωτιέται γιατί δεν έχω μιλήσει ακόμα Εξήντα ένα χρόνια μετά και δεν μπορεί να καταλάβει γιατί δεν ανοίγω το στόμα μου Αλλά είναι γιος μου Δεν του κρατάω κακία


29

Σκέφτομαι τα εξήντα ένα αυτά χρόνια που με ανασύρανε από την τρύπα Πώς περάσανε έτσι Σαν χθες μου φαίνεται Είναι μια άλλη ζωή όμως Άλλο το πριν και άλλο μετά Μετά έκανα οικογένεια παιδιά Έ-φτιαξα τη ζωή μου Αλλά ακόμα χρωστώ κάτι

Έχασα τη φωνή μου στην τρύπα και δεν ολοκλήρωσα αυτό που έ-πρεπε να είχα κάνει ήδη Το χρωστώ Τόσα χρόνια το σκέφτομαι και το περιμένω Ήρθε επιτέλους η ώρα Η εγχείρηση πέτυχε Η φωνή μου επανήλθε Ένωσα ξανά τον σπασμένο κρίκο της αλυσίδας

Την επομένη μου δίνουν εξιτήριο παρά τις αντιρρήσεις του γιου μου Φεύγουμε και πάμε σπίτι Καθόμαστε όλοι μαζί οικογενειακά και τρώμε Η γυναίκα μου τα παιδιά μου τα εγγόνια μου Πολύ χαίρομαι που τους βλέπω Πολύ χαίρομαι που μπορώ πλέον να τους μιλήσω Αλλά δε θα το κάνω

Μετά το φαγητό ντύνομαι με το καλό μου το κοστούμι Ύστερα βγαίνω στην αυλή και κόβω το πιο όμορφα θλιμμένο τριαντάφυλλο που υπάρχει Βάζω το γιο μου στο αυτοκίνητο και του γράφω σrsquo ένα χαρτί τον προορισμό Τον γνωρίζει το δρόμο πολύ καλά Έχουμε ξαναπάει πολλές φορές

Φτάνοντας καταβαίνω από το αυτοκίνητο και του κάνω νόημα να ακολουθήσει Διαβαίνουμε μαζί την πύλη του κοιμητηρίου Ο δρόμος γνωστός μέσα από τις μαρμάρινες πλάκες Φτάνοντας στον προορισμό μας ο γιος μου κρατάει αποστάσεις Στέκομαι μπροστά από τον τάφο Το μάρμαρο έχει σκαλισμένη μια επιγραφή laquoΚωνσταντίνος Δαμασκηνός 1921ndash1944 Αγωνιστής του έπους του rsquo40raquo Υπήρχε και μια φωτογραφί-α Δάκρυα κυλούν από το πρόσωπό μου Ακουμπώ το τριαντάφυλλο στο μάρμαρο δίπλα από ένα παλιό ξεραμένο

Η αλυσίδα μας ενώθηκε ξανά Οι δύο Άκρες είναι πάλι μαζί Εκεί που είχαν μείνει Δεν ξέχασα ποτέ φίλε μου Δεν ξέχασα ποτέ μου Σου χρω-στώ πολλά Και κυρίως σου χρωστώ ένα

laquoΕυχαριστώraquo Βγήκε από τα πνευμόνια μου φυλακισμένο καθώς ήταν για εξήντα

ένα χρόνια Πέρασε τον λάρυγγά μου έφτασε στον ουρανίσκο μου και με λυγμό βγήκε από τα χείλη μου

Αυτό το ευχαριστώ σου ανήκει Η λέξη αυτή που με κράτησε στη ζωή τόσες φορές τότε δεν ήταν δική μου αλλά δική σου φίλε μου Στη χρωστούσα Δεν το ξέχασα ποτέ μου Δε σε ξέχασα

Έσφιξα τα μάτια μου με δύναμη Όσα δάκρυα είχαν απομείνει χύ-θηκαν στο μάρμαρο Γονάτισα Μαζί μια ψυχή αδερφέ μου

Δεν ξανάνοιξαν


αντί times λόγου ταινία

30

Η πρώτη μου επαφή με το σύγχρονο σουηδικό κινημα-

τογράφο έγινε πριν δύο χρόνια περίπου όταν είδα την ται-νία laquoΆσε το κακό να μπειraquo

Η ταινία κινείται στο ίδιο πλαίσιο με το laquoΛυκόφωςraquo Μια ιστορία αγάπης ανάμεσα σε έναν βρικόλακα και έναν άνθρωπο Μόνο που εδώ οι ρόλοι είναι αντεστραμμένοι και οι ηλικίες των παιδιών διαφορετικές Πρόκειται λοιπόν για την ιστορία της Έλι ενός κοριτσιού-βρικόλακα και του Όσκαρ ενός αγοριού στην αρχή της εφηβείας του που ζει με τη μητέρα του σε μια κωμόπολη της Σουηδίας Και τα δύο παιδιά προέρχονται από laquoπροβληματικέςraquo οικογένειες Ένας μυστηριώδης άνδρας είναι κηδεμόνας του κοριτσιού και μοιράζεται μαζί της μια ιδιότυπη ίσως καλύτερα αρ-ρωστημένη σχέση Ο Όσκαρ αντιμετωπίζει προβλήματα επικοινωνίας με τη μητέρα του ο πατέρας είναι απών και επιπλέον έχει να αντιμετωπίσει το χλευασμό και τη βία κά-ποιον συμμαθητών του Οι χαρακτήρες της ταινίας ολο-κληρώνονται με μια παρέα μεσηλίκων οι οποίοι διαδραμα-τίζουν καθοριστικό ρόλο στην πλοκή

Μέσα από τις διαπροσωπικές σχέσεις των ηρώων και τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση αντιλαμβανόμαστε κάποια προβλήματα της σύγχρονης σουηδικής κοινωνίας Φοβερά ατμοσφαιρική ταινία μας δίνει τη δυνατότητα να απολαύ-σουμε το ομιχλώδες τοπίο της σκανδιναβικής φύσης να αντιληφθούμε την ψυχρότητα των χαρακτήρων χωρίς ό-μως να χάνει σαν να είναι θρίλερ

γράφει η Τζόρτζια

Νάστα


31

Οι λάτρεις των ταινιών βαμπίρ δε θα απογοητευτούν καθώς η ταινία απέχει μακράν από το αρκετά μελό και τε-τριμμένο laquoΛυκόφωςraquo Δεν έχουμε να κάνουμε με μια ρο-μαντική αμερικάνικη ταινία με βρικόλακες κι αυτό είναι που κάνει το laquoΆσε το κακό να μπειraquo δημοφιλές και διαφορετι-κό Το γεγονός ότι όλοι οι χαρακτήρες έχουν σκοτεινή πλευρά ταιριάζει στη συνολική ατμόσφαιρα του έργου Από την άλλη ο θεατής μένει με αρκετές απορίες σχετικά με τους χαρακτήρες την προσωπικότητά τους και τις σκέψεις τους

Εκ πρώτης όψεως δεν είναι εύκολο να αποφασίσει κα-νείς αν του άρεσε η ταινία ή όχι Σίγουρα σε βάζει σε σκέ-ψεις Επιπλέον σου είναι δύσκολο να την απορρίψεις Αν καταφέρεις να μπεις στο κλίμα του περιβάλλοντος και να ερμηνεύσεις τους χαρακτήρες πέραν αυτού που βλέπεις στην οθόνη τότε σίγουρα θα μπει στη λίστα με τα laquoαγα-πημέναraquo

Το καλοκαίρι ανακάλυψα πως υπάρχει και βιβλίο το οποίο και διάβασα ή μάλλον καλύτερα laquoκαταβρόχθισαraquo Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι πως οι χαρακτήρες του βιβλίου και η μεταξύ τους αλληλεπίδραση με κάλυψαν σαφώς περισσότερο απrsquo ότι αυτοί της ταινίας Φυσικό επα-κόλουθο αν αναλογιστεί κανείς πως δεν είναι καθόλου εύ-κολο οι πιο ενδόμυχες και περίπλοκες σκέψεις ενός χαρα-κτήρα να αποδοθούν σε μια εικόνα Μπορεί μια εικόνα να αξίζει χίλιες λέξεις όπως λένε όμως δεν πιστεύω πως αυτό μπορεί να ισχύσει στη μεταφορά βιβλίων στη μεγάλη οθό-νη

Περαιτέρω σχόλια δε θα κάνω για να μη σας το χαλά-σω καθώς θα σας πρότεινα ανεπιφύλακτα να το διαβάσε-τε Μάλιστα καλύτερα είτε να διαβάσετε το βιβλίο είτε να δείτε την ταινία Εάν κάνετε και τα δύο είναι πολύ πιθανό ένα από αυτά να σας απογοητεύσει

Καλή προβολή times

Τίτλος Laringt den raumltte komma in (Άσε το κακό να μπει) Σκηνοθέτης Tomas Alfredson Σενάριο John Ajvide Lindqvist Συγγραφέας John Ajvide Lindqvist Γλώσσα Σουηδικά Πρωταγωνιστούν Karingre Hedebrant Lina Leandersson Per Ragnar Διάρκεια 115

32


Είχα τα μάτια μου καρφωμένα στη μικρή ξύλινη πόρτα Τον περίμενα Περίμενα με τόση λαχτάρα να τον δω που η καρδιά μου είχε ανέβει στο λαιμό μου κι έκανα απελπισμένες προσπά-θειες να την κατεβάσω στη θέση της καταπίνοντας λες κι ήταν μια μπουκιά ψωμί που είχε σταθεί εκεί και δεν έλεγε να πάει κάτω Η βαβούρα που επικρατούσε μέσα στην αίθουσα του δι-καστηρίου έφτανε στrsquo αυτιά μου σαν ήχος υπόκωφος από μα-κριά Κανέναν δεν έβλεπα η όρασή μου ήταν θολή και το μόνο σημείο στο οποίο εστίαζα καθαρά ήταν εκείνη η πόρτα Η πόρτα απrsquo όπου θα έβγαινε ο Γιώργος Γεωργίου Ο δολοφόνος του παι-διού μου

Ο Στέφανος δίπλα μου έβριζε και καταριόταν τον περίμενε κι εκείνος για να ξεσπάσει πάνω του την οργή και το μίσος που τον έπνιγαν σαν τεράστιο αιμοβόρο φίδι που είχε τυλιχτεί στο λαιμό του Τrsquo αδέλφια του δίπλα του προσπαθούσαν να τον συ-γκρατήσουν Οι αστυνομικοί λίγο πιο πίσω βρίσκονταν σrsquo ετοι-μότητα Όλοι τον κατανοούσαν αλλά όφειλαν να τηρήσουν την τάξη

Εγώ πάλι δεν ήθελα να του επιτεθώ Δεν ήθελα να τον σκο-τώσω με τα ίδια μου τα χέρια όπως ο άντρας μου Ήθελα μόνο να τον δω Να τον κοιτάξω στα μάτια να τον γνωρίσω καλύτε-ρα Να μάθω τι σκεφτόταν πώς ένιωθε Τον ζήλευα Αυτός είχε δει τον Άγγελο τελευταία φορά ζωντανό Τον είχε αγγίξει του είχε μιλήσει είχε ακούσει τη φωνή του Για τελευταία φορά Εκείνος ο Γιώργος Γεωργίου ο δολοφόνος του Μέσα στο τα-ραγμένο μου μυαλό αυτός ο άνθρωπος είχε αποκτήσει μυθικές διαστάσεις Ένιωθα δέος στη σκέψη του Αυτός είχε πάρει τη ζωή του παιδιού μου Πόση δύναμη πρέπει να είχε

Η πόρτα άνοιξε Ένας αστυνομικός αυτός κι άλλος ένας α-στυνομικός Στάθηκαν για λίγο κι έπειτα τον κάθισαν στο εδώλι-ο Σταμάτησα την προσπάθεια να καταπιώ το χτύπο της καρδιάς μου κι αφέθηκα με όλες μου τις αισθήσεις στο κοίταγμά του Τον είχα ξαναδεί αλλά ποτέ δεν είχα την ευκαιρία να τον παρα-τηρήσω τόσο καλά με την ησυχία μου Ο χαμός που επικράτησε στην αίθουσα δε διέκοψε ούτε στιγμή τη συγκέντρωσή μου

Ο δολοφόνος του παιδιού μου


33

Είχε το κεφάλι του σκυμμένο Μαύρα σγουρά μαλλιά λίγο πιο κάτω απrsquo τα αυτιά Αναρωτήθηκα αν θα τον κούρευαν στη φυλακή ή θα του επέτρεπαν να διατηρήσει αυτή την πλούσια χαίτη Ήταν μετρίου αναστήματος εκτός κι αν έφταιγε το γεγονός ότι στεκόταν καμπουριαστός Όχι ιδιαίτερα γεροδεμένος Παρατή-ρησα τα μπράτσα του τις παλάμες του Απογοητεύτηκα Περίμε-να να δω κάποιον που η σωματική του διάπλαση να δικαιολογού-σε την πράξη του Να την αξίωνε Αυτός ήταν σαν μπασμένο Δεν μπορούσε ο Άγγελος να του αντισταθεί Ένα κι ογδόντα πέντε ήταν και πολύ γυμνασμένος

Έπειτα ήταν κι η ηλικία Δεν ταίριαζε Τούτο εδώ το παλικάρι μέχρι κι όμορφο το έλεγες Μα δε θαrsquo ταν πάνω από είκοσι πέντε χρονών Νέο παιδί κι ωραίο παιδί δεν κάνει τέτοια πράγματα Ένας μεσήλικας ένας διεστραμμένος πενηντάρης ναι Πιο λογικό Αυ-τός εδώ δεν μπορούσε να είχε όποιον ήθελε Είτε γυναίκα είτε άντρα δεν έχει σημασία Τι του ζήλεψε του παιδιού μου Που ήταν και μωρό ακόμα κι ας ήταν ένα κι ογδόντα πέντε ύψος

Τότε σήκωσε τα μάτια του και τα έριξε κατευθείαν πάνω μου Πουθενά αλλού και σε κανέναν άλλον Πάνω μου Καρφώθηκε στα μάτια μου όπως το βέλος που βρίσκει κατευθείαν το στόχο του Μου μίλησε Όχι με λόγια ούτε με νοήματα Όμως μου μί-λησε κι εγώ τον άκουσα Όχι με τrsquo αυτιά αλλά με κάτι άλλο που βρισκόταν πολύ βαθιά μέσα μου Δεν ήξερα πώς Αλλά τον άκου-σα Και του χαμογέλασα Τα δικά του μάτια έχοντας πάρει την απάντησή τους ξαναγύρισαν στο πάτωμα μπροστά του

Ο Στέφανος με κοίταξε σαστισμένος laquoΜα τι κάνεις Το έχασες τελείωςraquo Το laquoτελείωςraquo δε χρησιμοποιήθηκε τυχαία Όλοι στην οικογέ-

νεια πιστεύουν ότι φλερτάρω επικίνδυνα με την τρέλα Όχι ανέ-καθεν ndash από τότε που έφυγε ο Άγγελος Τίποτα πάνω μου δεν είναι φυσιολογικό ndash έτσι τους έχω ακούσει να λένε Μέχρι την κηδεία του φερόμουν όπως μια μάνα που έχει χάσει το παιδί της Μαύρα ρούχα κλαμμένα και πρησμένα μάτια κατάρες που στοί-χειωναν μέχρι και το λιγοστό ύπνο μου Λιποθυμίες ηρεμιστικά ενέσεις Αλλά μετά Μου έστριψε έλεγαν τα σόγια Πώς να τους εξηγήσω να καταλάβουν Ο Στέφανος βλέποντάς με έτσι άρχισε να το πιστεύει κι αυτός

34


laquoΚοίταξέ τον Στέφανε Ο Άγγελος τον έχει συγχωρέσει Πρέπει να τον συγχωρέσουμε κι εμείςraquo

laquoΠοτέ Κανείς δε θα τον συγχωρέσει Ούτε η μάνα που τον γέν-νησε Στη φυλακή να σαπίσει το κτήνοςraquo

Ο Στέφανος έφτυσε προς το μέρος του αλλά το σάλιο του έ-σκασε λίγο πιο πέρα λερώνοντας το ξύλινο κιγκλίδωμα Δεν έφτασε το στόχο του Δεν ήταν σφαίρα βλέπεις ούτε τόξο Ούτε ματιά Του έπιασα το χέρι

laquoΗρέμησεraquo του είπα την ίδια στιγμή που ο δικαστής του έστελ-νε τη δική του επίπληξη Έπρεπε νrsquo αρχίσει η ακροαματική διαδικασία

Εγώ αρνήθηκα να καταθέσω Τα είχαμε συμφωνημένα με το δι-κηγόρο Αυτός παρουσίασε χαρτί από ψυχίατρο που με απάλλασσε από την ευθύνη αυτή Το μόνο που περίμενα ήταν η απολογία του κατηγορούμενου Ήθελα νrsquo ακούσω και πάλι πώς έγινε τι του είπε το παιδί πριν φύγει μήπως κάτι κάτι είχε ξεχαστεί στην πρώτη κατάθε-ση και δεν είχε αναφερθεί Πάνω απrsquo όλα όμως ήθελα να μπορέσω να ικανοποιήσω το αίτημα του γιου μου Να τον κοιτάξω στα μάτια και να νιώσω μέσα μου ότι ναι τον συγχωρώ Αυτό δεν το είχα καταφέ-ρει ακόμα Δεν είχα φτάσει μέχρι εκεί

Τώρα άκουγα τον άντρα μου που μιλούσε για το γιο μας Πόσο καλό παιδί ήταν πόσο ηθικό δεν έδινε ποτέ δικαίωμα σε κανέναν Καλός μαθητής αγαπητός σε καθηγητές και συμμαθητές Ασχολούταν με τον αθλητισμό κι είχε πάρει αρκετές διακρίσεις σε σχολικούς αγώ-νες Αγαπούσε τη μουσική έπαιζε κιθάρα Ήταν υπάκουος είχε καλή σχέση με τους γονείς του δεν είχαμε προβλήματα

Μα τι σημασία είχαν όλα αυτά Αν δηλαδή ήταν κακό παιδί αν δεν ήταν καλός μαθητής αν δεν τον συμπαθούσαν όλοι αν δεν ήταν αθλητής και δεν έπαιζε κιθάρα θα δικαιολογούσαν οι δικαστές το φόνο του Και όχι δεν ήταν υπάκουο παιδί Ήταν ένα φυσιολογικά οργισμένο παιδί στην εφηβεία Και δεν είχε και τόσο καλή σχέση μαζί μας Νομίζω πως αφού έφυγε και μετά αποκτήσαμε καλή σχέση Τη σχέση που έχουμε τώρα Είχαμε προβλήματα Όπως έχουν όλοι οι γονείς με τα παιδιά τους Για ποιο λόγο πρέπει να το κρύβουμε αυτό Μάλλον επειδή δεν έχει κάτι να προσθέσει στην υπόθεση Ή επειδή όταν κάποιος πεθαίνει αγιοποιείται κι όλα τα παραπτώματα διαγράφο-νται Σα να μην υπήρξαν ποτέ

Πόσο ανόητοι λόγοι μου φαινόντουσαν τώρα αυτοί για τους ο-ποίους τσακωνόμασταν τότε Ας τον είχα το γιο μου κοντά μου ζω-ντανό κι ας μη πάταγε ποτέ στο φροντιστήριο Κι ας άκουγε δυνατά μουσική μέσα στο μεσημέρι προκαλώντας την αγανάκτηση των γει-τόνων Κι ας μη μάζευε ποτέ το δωμάτιό του ndash αν είναι δυνατόν για τέτοια γελοία πράγματα τον μάλωνα Ας τον είχα μόνο μια στιγμή μοναχά να τον έσφιγγα στην αγκαλιά μου Οι άκρες των χειλιών μου στράφηκαν προς τα κάτω και αυτό το ανάποδο χαμόγελο συνοδεύτη-κε από καυτά δάκρυα


35

Ο Στέφανος βλέποντάς με να κλαίω δεν ήξερε αν έπρεπε να λυπηθεί ή να χαρεί Μάλλον έκλινε προς τη χαρά και την ανακού-φιση Τον έκανε να νιώθει λιγότερο μόνος ndash στο κάτω κάτω αυτό ήταν το φυσιολογικό Δε γινόταν να υποφέρει μόνο αυτός να πονάει χωρίς συντροφιά Έπρεπε να υποφέρω κι εγώ Μάνα ή-μουν Ήμουν Δεν είμαι πια Μα όταν γίνεις μάνα παύεις να είσαι ποτέ Είναι ιδιότητα που χάνεται όπως το να λες laquoήμουν βαρκά-ρης αλλά δεν είμαι πια γιατί δεν έχω βάρκαraquo

Ο Γιώργος Γεωργίου κλήθηκε να καταθέσει Μιλούσε τόσο σιγά που ο πρόεδρος αναγκάστηκε έξι φορές να του κάνει σύ-σταση Σrsquo αυτόν για να μιλάει πιο δυνατά και στον κόσμο από κάτω για να μη μιλάει καθόλου Ο δικαστής μπορούσε να το κάνει αυτό Νrsquo αποφασίσει ποιος θα μιλήσει και ποιος θα σιωπήσει Ποιος θα μπει στη φυλακή και ποιος θα γυρίσει σπίτι του Δεν μπορούσε όμως νrsquo αποφασίσει ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθά-νει Τουλάχιστον όχι στη χώρα μας Και σίγουρα δεν μπορούσε νrsquo αποφασίσει ποιος θrsquo αγαπηθεί και ποιος θα μισηθεί Σε καμία χώ-ρα

Έτσι ο Γιώργος Γεωργίου αποφασίστηκε να μπει στη φυλακή και μάλιστα ισόβια Όταν θα πέθαινε θα ήταν ελεύθερος να πάει όπου ήθελε Αυτό θα το αποφάσιζε ο ίδιος Θα είχε πολύ χρόνο για να το αποφασίσει Ο Στέφανος ορκιζόταν ότι δε θα τον άφηνε να ζήσει Ότι σκοπός της ζωής του από κει και πέρα θα ήταν η εκδίκηση για το χαμό του παιδιού μας Θα έβρισκε έναν τρόπο να μπει στη φυλακή και να τον σκοτώσει Μόνο τότε θα ηρεμούσε η ψυχή του Ο Στέφανος είχε αποφασίσει να ζήσει για πάντα μrsquo ένα μίσος που θα δηλητηρίαζε την καρδιά του τη σκέψη του και τις πράξεις του

Εγώ πάλι δεν είχα αποφασίσει για τίποτα Ο Άγγελος θα απο-φάσιζε για μένα

times Μαρία Τζιρίτα

Η Μαρία Τζιρίτα γεννήθηκε στην Αθήνα το 1967 Από μικρή ηλικία έγραφε διηγήματα εμπνευσμένα από την καθημερινότητα

και στο σχολείο αρκετές εκθέσεις της είχαν διακριθεί και βραβευτεί σε πανελλήνι-ους διαγωνισμούς Σπούδασε ψυχολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιταλία με αντικείμενο τα παιδιά με μαθησιακές δυ-σκολίες Ασχολήθηκε με τη διδασκαλία αλλά τα τελευταία χρόνια την κέρδισε ο κόσμος των επιχειρήσεων και του μάρκετινγκ

Σήμερα εργάζεται ως υπεύθυνη πωλήσεων σε κατασκευαστική εταιρεία στη Γλυφάδα Έχει μια κόρη και το χόμπι της είναι τα ενυδρεία Λατρεύει τα ζώα και πολύ συχνά γράφει ιστορίες με πρωταγωνιστές τα αγαπημένα της χρυσόψαρα Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν με μεγάλη επιτυχία τα μυθιστορήματά της laquoΤΟ ΠΑΙΔΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣraquo το οποίο είναι εμπνευσμένο από μια αληθινή ι-στορία laquoΜΑΤΙΑ ΜΟΥraquo κοινωνικό μυθιστόρημα και laquoΑΝ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΑΥ-ΡΙΟraquo επίσης κοινωνικό μυθιστόρημα Αυτές τις μέρες κυκλοφορεί και το τέταρτο βιβλίο της με τίτλο laquoΟΤΑΝ ΑΓΑΠΑΣ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑraquo

httpwwwmariatziritagr

αντί times λόγου αναζήτησε

36

Αναζήτησέ το και θα το βρειςhellip

Οι αναγνώστες της φανταστικής λογοτεχνίας είναι σχετικά λίγοι ndash ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε εκείνους τους τρομερούς αριθμούς που αγγίζουν συνήθως τα βιβλία της λεγόμενης laquoγυναικείαςraquo ή laquoροζraquo λογοτεχνίας ndash αλλά είναι πιστοί Κι αυτό μου θυμίζει λίγο τα λόγια του Λάβκραφτ δύο αιώνες περίπου πριν πως laquoείναι ένας στενός πλην ουσιώδης κλάδος ανθρώπινης έκφρασης που πάντα θα αρέσει κυρίως σε ένα περιορισμένο ακροατήριο με έντονες ειδικές ευαισθησίεςraquo Επίσης αυτός ο laquoστενός κλάδοςraquo της ανθρώπινης έκφρασης είναι πανανθρώπινος δεν περιορίζεται σε κάποια εποχή ούτε σε κάποια χώρα αλλά γνωρίζει σημαντικούς θιασώτες και δη-μιουργούς σε πολλές περιοχές σε κάθε εποχή

Ωστόσο ως αναγνώστης που του αρέσει το φανταστικό συνα-ντώ συχνά μια άποψη που πραγματικά με θλίβει και με προβληματί-ζει laquoΔιαβάζω μόνο φανταστική λογοτεχνία αλλά όχι Έλληνες συγ-γραφείς Αν πρόκειται να αγοράσω κάτι αυτό θα είναι αποκλειστικά ξένος τίτλος Οι Έλληνες δεν τα καταφέρνουν τόσο καλά στο φα-νταστικόraquo Δεν είναι λίγες οι φορές που το έχω ακούσει αυτό από αναγνώστες που πραγματικά αγαπούν τη φανταστική λογοτεχνία Όμως ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια που παρακολουθώ πιο στενά την εγχώρια παραγωγή έχω εντυπωσιαστεί από το πόσο λάθος μπορεί να είναι αυτή η γνώμη έχω εντυπωσιαστεί από τα επιτεύγ-ματα Ελλήνων συγγραφέων στο είδος του φανταστικού

Σε όσους θα βιάζονταν να προβάλουν αντιρρήσεις θα τους πρότεινα καταρχάς την πραγματικά μνημειακή και πρωτότυπη αν-θολογία του Μάκη Πανώριου laquoΤο Ελληνικό Φανταστικό Διήγημαraquo το οποίο μετρά πέντε τόμους και περιλαμβάνει φανταστικές ιστορίες από τα πρώτα μεταβυζαντινά χρόνια μέχρι τις μέρες μας Όλοι οι συγγραφείς είναι Έλληνες και αν όχι σε όλα τουλάχιστον στα πε-ρισσότερα μπορούμε να συναντήσουμε διηγήματα πραγματικά πρωτότυπα δυνατά και όμορφα γραμμένα με γλώσσα μοναδική και με συλλήψεις που ξαφνιάζουν Αλλά είπαμε να σταθούμε στο σήμε-ρα και ένα πραγματικά καλό παράδειγμα γιrsquo αυτό είναι το τελευταίο μυθιστόρημα του Πανώριου laquoΗ σιωπή στο τέλος του δρόμουraquo Το πήρα πριν από λίγο καιρό όταν πρωτοκυκλοφόρησε χωρίς να ξέρω τι να περιμένω αλλά το αποτέλεσμα με ευχαρίστησε σε βαθμό εν-θουσιασμού Με απαράμιλλη ικανότητα ο Πανώριος συνδυάζει το καφκικό σύμπαν και τις λαβκραφτικές αναφορές τη θεατρική μαγεία και την επιστημονική φαντασία αναπλάθοντας δημιουργικά αυτά που για μένα αποτελούν μερικές από τις καλύτερες στιγμές ενός γραπτού κειμένου

γράφει ο Δημήτρης Αργασταράς

αντί times λόγου βρες

37

Επίσης θα μπορούσα να θυμηθώ τις ευχάριστες ώρες που πέ-ρασα το περασμένο καλοκαίρι διαβάζοντας τη laquoΝύχτα της λευκής παπαρούναςraquo του Κωνσταντίνου Μίσσιου Είχε κυκλοφορήσει το 2007 αλλά καθώς δεν το είχα αγοράσει τότε τρία χρόνια αργότερα οι ελπίδες μου να το πετύχω κάπου ήταν σχετικά αποδυναμωμένες Ώσπου μια μέρα βρισκόμουν σrsquo ένα βιβλιοπωλείο ατενίζοντας αδιά-φορα τα ράφια όταν το είδα ξαφνικά να ξεπροβάλλει κάτω κάτω σε ένα ράφι στο ύψος των παπουτσιών μου Το σήκωσα και το πή-ρα Και διαπίστωσα ότι όντως αντλώντας το υλικό του από τους θρύλους της ελληνικής υπαίθρου κι αφομοιώνοντας κλασικά στοι-χεία ιστοριών τρόμου και φαντασίας ο Μίσσιος συνθέτει επιτυχημέ-να μια σκοτεινή συλλογή διηγημάτων Δε θυμόμουν να είχα ξανα-διαβάσει πιο καλογραμμένο κείμενο ελληνικού φανταστικού και σχεδόν εκείνη η ανάγνωση με απέτρεψε από την ιδέα ότι θα μπο-ρούσε να γραφτεί οτιδήποτε άλλο σχετικό και να είναι καλύτερο

Ευτυχώς όμως για τους αναγνώστες πάντα υπάρχει μία επόμε-νη ανανεωμένη κι απολαυστική αναγνωστική εμπειρία Το 2008 κυκλοφόρησαν οι δύο τόμοι από το laquoΒασίλειο της Αράχνηςraquo του Γιάννη Πλιώτα ο Μίσσιος επανεμφανίστηκε με το επίσης επικό μυ-θιστόρημα laquoΟ Λέκγουελ και οι ξεχασμένοι θεοίraquo κερδίζοντας θετικές εντυπώσεις ενώ το φετινό laquoΚοράκι σε Άλικο Φόντοraquo συνιστά την εντυπωσιακή κι ελπιδοφόρα είσοδο ενός νέου συγγραφέα στο επικό fantasy

Σε μια κατηγορία που προσωπικά προτιμώ περισσότερο θα ξε-χώριζα τα δύο τελευταία βιβλία του Νίκου Βλαντή laquoWritersLandraquo και laquoΛήθηraquo Αυτό που μου αρέσει στο Βλαντή είναι ότι φλερτάρει με τους φανταστικούς κόσμους τις εσωτερικές αγωνίες και την επι-στημονική φαντασία με έναν πολύ ενδιαφέροντα τρόπο Εκφράζει επίκαιρους προβληματισμούς που μας αφορούν άμεσα ενώ ταυτό-χρονα καταφέρνει να ταξιδεύει τους αναγνώστες σε καθαρά δικής του έμπνευσης κόσμους όπου με μαεστρία αναποδογυρίζει την αλήθεια με το ψέμα το πραγματικό με το φανταστικό το πεπερα-σμένο με το άυλο και το διαχρονικό Επίσης τα δύο τελευταία βι-βλία του Δημήτρη Σωτάκη laquoΟ άνθρωπος Καλαμπόκιraquo και laquoΤο θαύ-μα της αναπνοήςraquo αποτελούν σημαντικές συνεισφορές αφηγήσεων που αλλοιώνουν το συμπαγές της πραγματικότητας

Αλλά ας καταλήξω πριν γίνω κουραστικός Ο αρχικός σκοπός μου δεν ήταν να δημιουργήσω μια λίστα με βιβλία Ελλήνων συγ-γραφέων του φανταστικού αλλά να καταδείξω πως υπάρχει σήμερα αξιόλογη παραγωγή τέτοιων έργων Είμαι βέβαιος πως αν δεν είχα-τε ξανακούσει γιrsquo αυτά και επιλέξετε τώρα να διάβασετε κάποιο από τα παραπάνω ανάλογα φυσικά με τα γούστα και τις αισθητικές προτιμήσεις του καθενός θα μείνετε κάτι περισσότερο από ικανο-ποιημένοι Όπως και σε πολλά άλλα πράγματα στη ζωή έτσι και στη λογοτεχνία που σε πείσμα της σύγχρονης πραγματικότητας συνεχί-ζει το δύσβατο δρόμο της αν αναζητήσετε αληθινά κάτι θα το βρείτε Δυσδιάκριτο στην αρχή αλλά φωτογενές γύρω από τα υπό-λοιπα εκείνο θα είναι πάντα εκεί και θα σας περιμένειhellip

times

γράφει ο Σπύρος Βουτσινάς


38

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ ΧΩΡΙΣΜΟΥ Έχεις έτοιμη τη συνείδηση νrsquo αναλάβεις υπεύθυνα το δικό σου κόσμο Θα μπορέσεις να κλάψεις ελεύθερα όπως θέλεις Θα γελάς με τα πειράγματα των παιδιών στο σοκάκι της περιέργειας Θrsquo ανακουφίζεται η νυχτερινή σου επιστροφή απrsquo τη διαπεραστική μου απουσία όταν θα ψάχνεις στο ημίφωτο τα φετίχ της ερωτικής σου αποζημίωσης Μέσα στην έκσταση του καπνού του τσιγάρου σου θrsquo αναζητάς τα ποιητικά μάτια που σε βύθιζαν στο βασίλεμά τους Θ΄ απολαμβάνεις το άλλοθι της ηχούς σου αδιάψευστο πάνω στο στιλβωμένο μέταλλο των λαθών σου Το δωμάτιο θα στολίζουν τα λογοτεχνικά κομψοτεχνήματα της σιωπής Δε θα σου λείψει η άνοιξη γιατί καλημέρα θα λες στους περαστικούς τροχισμένη απrsquo το χαμόγελο της συμμετρικής καλοσύνης σου Μέσα στις πρόσχαρες της νοικοκυροσύνης φροντίδες θα rsquoχεις βρει μιαν αγάπη νrsquo αγωνιάς για το όποιο ταξίδι της προσευχής σου Μέσα στην απεραντοσύνη της λύτρωσης θα σκορπίσεις σαν από τεφροδόχο στο πέλαγο το νεκρό παρελθόν σου Δε θα χρειασθεί νrsquo απολογηθείς στη δικαιοσύνη της δικής μου συγχώρησης γιατί φεύγοντας θα rsquoχω πάρει μαζί μου τα αργύρια του τετιμημένου θα rsquoχω σκουπίσει το σάλιο απrsquo το φιλί σου Φεύγοντας θα σου πάρω τις ενοχές που περισσεύουν στον άκομψα ωραίο δικό σου κόσμο



39

Θα κρατήσω στα γόνατα την υπόκλιση της επιτηδευμένης ευγένειας θα καμώνομαι πως χασομερίζω στη μισάνοιχτη θύρα σου Θα με καταλαμβάνει η ατελέσφορη σύγχυση προτάσεων φράσεων λέξεων που αναζητώ Προσπαθώντας να φαίνομαι ήρεμος θα υποστέλλω τις έσχατες εντυπώσεις πριν καθολικά με προδώσουν ο τρόμος των δακτύλων μου η χλωμότητα του προσώπου μου η ταχύτητα των παλμών μου οι ακανόνιστες δονήσεις των χειλιών μου το θλιμμένο απόβαρο των βλεμμάτων μου Για τη χωρίς σημασία σιωπή σου που θα καμουφλάρεται πίσω απrsquo το θρίαμβο της μισάνοιχτης πόρτας σου δε θαrsquo χω αντίδοτο κάποιας άλλης υπόσχεσης είτε για μεταμέλεια ή έστω ούτε προσωρινά το χυδαίο της εκδίκησής μου συναίσθημα Θα σπρώξω τις στιγμές στην κρίση τους καταργώντας το ενδεχόμενο πυρείου νίκης Θα διασχίσω σκυφτός παρέα με τα αποτελέσματα του απολογισμού μου την πλατεία της άλλης σου περιπέτειας Με τη χαρακτηριστική αδιαφορία μιας ακέριας απόφασης κάνοντας τόπο για να περάσεις να πας μόνη σου εκεί που δε θέλεις λέγοντας τις ευχές μου θα σrsquo εγκαταλείψω Κι αν η τύχη το φέρει μπορεί να με ξαναδείς

αντί times λόγου παρόν μεhellip

40

γράφει η Ελένη Μπάρκα

Παρόν μεhellip χρονοκαθυστέρηση

Πολλοί ποιητές έχουν γράψει για τον έναστρο ουρα-νό πολλοί ζωγράφοι έχουν εμπνευστεί απrsquo αυτόν πολλοί ρομαντικοί έχουν κάνει ευχή σrsquo ένα πεφταστέρι πολλοί ερωτευμένοι είδαν να σχηματίζονται στον ουρανό και στα αστέρια του τα μάτια ή το πρόσωπο του αγαπημένου-της αγαπημένης τους

Το ξέρετε όμως ότι αυτό που βλέπουμε κάθε φορά που σηκώνουμε το βλέμμα μας ψηλά ουσιαστικά είναι παρελθόν Το φως του αστεριού αυτού που τραβάει την προσοχή σου μπορεί να χρειάστηκε εκατομμύρια ή ακόμα και δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει μπροστά στα μάτια σουhellip Διάβασα πρόσφατα στην laquoΚόμη της Βερενί-κηςraquo του Γιώργου Γραμματικάκη ότι ο Σείριος το πιο κοντινό άρα και το πιο φωτεινό σrsquo εμάς άστρο χρειάζεται εννιά ολόκληρα χρόνια για να φέρει το φως του στη Γη Μιλάμε δηλαδή για ένα αρκετά σεβαστό χρονικό διάστη-μα laquoΌτι μας περιβάλλειraquo σημειώνει ο Γραμματικάκης laquoανήκει στο απώτερο ή κοντινό παρελθόνraquo Αυτό που εσύ βλέπεις αυτό που εσύ πιστεύεις πως βιώνεις έντονα στην πραγματικότητα χρειάζεται χρόνο για ναrsquo ρθει σε σένα Ο ήλιος η εικόνα σου στον καθρέφτη οτιδήποτε συλλαμβάνει η όρασή σου έρχεται με χρονοκαθυστέρη-σηhellip Ικανοποιείς τη φιλαρέσκειά σου χαζεύοντας το εί-δωλό σου μπροστά σε ένα κομμάτι από γυαλί αλλά αυτό που βλέπεις δεν είναι η laquoπραγματικήraquo εικόνα σου είναι η εικόνα σου ελάχιστες σχεδόν μηδαμινές στιγμές πριν Μπορεί βέβαια να πρόκειται για απειροελάχιστη διαφορά ωστόσο αυτό το οποίο καθρεφτίζεται μπροστά σου δεν παύει να είναι παρελθόν

Πολλές φορές θα ανατείλει και θα δύσει ο ήλιος κι εσύ θαrsquo σαι εκεί για να το δεις πολλές πανσέληνοι θα φαίνονται απrsquo το παράθυρο του δωματίου σου και κάθε φορά θα μοιάζει μαγικό Πιο μαγικό όμως είναι για μένα το γεγονός πως αυτό που βλέπεις και μαγεύεσαι δεν είναι παρόν απλώς εσύ το αντικρίζεις τώρα

αντί times λόγου χρονοκαθυστέρηση

41

Και επιστημονικά λοιπόν αποδεικνύεται πόσο ετερο-χρονισμένα αντιλαμβανόμαστε ορισμένα πράγματα Και πώς το παρελθόν καταφέρνει τόσο περίτεχνα να εμφανίζε-ται μπροστά μας σαν να συμβαίνει τώρα

Οπότε τι είναι laquoπαρόνraquo Σύμφωνα με το βιβλίο laquoπα-ρόν είμαστε μόνο εμείς οι συγκεκριμένες υπάρξεις και οι πράξεις μαςraquo Επομένως αυτό που νιώθουμε κι αυτό που κάνουμε Ότι λέμε πριν καλά καλά το αρθρώσουμε Ότι αισθανόμαστε και σκεφτόμαστε ΤΩΡΑ Καθετί που αγγίζεις και καθετί που γεύεσαι Δηλαδή η ουσία του κάθε πράγ-ματος και όχι η εικόνα του

Και τελικά αυτό είναι που μετράει Το γεγονός ότι κά-ποια πράγματα τα αντιλαμβάνεσαι καθυστερημένα δεν έχει καμία απολύτως σημασία Σημασία έχει η αίσθηση που σου αφήνει το καθετί Ναι βλέπεις το φως του ήλιου οχτώ λεπτά αφότου έχει ξεκινήσει το ταξίδι του προς εσένα αλλά ποιος νοιάζεται όταν νιώθεις τις ακτίνες του να σε ζεσταίνουν Μπορεί τα αστέρια να μην έρχονται laquoστην ώρα τουςraquo αλλά λίγο μετράει όταν τα βλέπεις αγκαλιά με κάποιον Και η πανσέληνος Γιατί να σε νοιάζει πόσο αργεί να γίνει ορατή Αρκεί που εμφανίζεται πάντα όταν πρέπει Κι αν αυτό που βλέπεις δεν είναι ακριβώς αυτό που ονει-ρευόσουν λίγο μετράει τη στιγμή που αυτό που σε κάνει να νιώθεις σε γεμίζει για άλλες δέκα ζωέςhellip

Ας έχουμε λοιπόν υπόψιν πως παρόν είσαι μόνο εσύ και ότι αγγίζεις ότι νιώθεις και σκέφτεσαι Αυτό συμβαί-νει ταυτόχρονα με σένα αυτό είναι το παρόν και αυτό είναι τελικά που έχει σημασία Καλή και πολλές φορές χρήσιμη η εικόνα αλλά πόσο να την εμπιστευτείς όταν δεν είναι laquoκυρίαraquo στα ραντεβού της Άρα μήπως δε χρειάζεται να δίνουμε πολλή βάση εκεί

Μήπως τελικά δεν πρέπει να κρίνεις κάτι επηρεασμέ-νος μόνο απrsquo αυτό που βλέπεις Η εικόνα ενδέχεται να σε ξεγελάσει να αλλοιώσει αυτό που βρίσκεται από πίσω να σε παρασύρει σε λάθος συμπεράσματα Μια σκέψη ένα άγγιγμα μια κουβέντα κρύβουν ίσως μέσα τους μεγαλύτε-ρη αλήθεια Άλλωστε όλα αυτά δε χρειάζονται χρόνο για να συμβούν γίνονται αυθόρμητα άρα γίνονται αληθινάhellip

times

Περπάτησα για το σπίτι στη βροχή Πολύ φτιαχτά ποιητικό μα δεν είναι Είναι η καθημερινότητά μου εδώ και χρόνια τόσα όσα υ- πάρχω εγώ η ίδια Γιαννιώτισσα ένα με τον υγρό αέρα που αιωρείται παντού και νοτίζει τα πάντα όσα υπάρχουν μέσα στη γούβα της πόλης Και είμαι εδώ μετά από ένα άθλιο απόγευμα όλο ματαιώσεις στα ραντεβού που είχα κλείσει με την ελπίδα με την πίστη στο καινούργιο και με τη βεβαιότητα πως όλα θα καλυτερεύσουν Καμιά τους δεν ήρθε Με στήσαν όλες τους laquoΑπογοήτευσηraquo είπα Πρώτη φορά η λέξη ήχησε μέσα μου τόσο ξεκάθαρη στο σύνολό της τόσο συλλα- βιστή που έμοιαζε κομματιασμένη στα μέρη της αλλά και ολόκληρη σκληρά αδιάσπαστη ανίκητη Από και γοήτευση δηλαδή γοητεία Το lsquoαπόrsquo από τη μια μεριά την ίδια μεριά με μένα μαζί με όλες τις άλλες λέξεις που φέρουν μέσα τους τη διάσπαση - από - σταση απο - καθήλωση απο - καρδιωτικός απ - ώλεια - κι α- πό την άλλη η lsquoγοητείαrsquo η προ ολίγου συνοδός των ονείρων μου Από πότε το lsquoαπόrsquo πονάει τόσο Γιατί όταν κολλάει σε μια λέξη και γίνεται ένα μαζί της η λέξη σοβαρεύει και σηματοδοτεί τον πόνο Γιατί το lsquoαπό χα- ράrsquo όταν ενώνεται και γίνεται lsquoαποχαιρετισμόςrsquo φέρνει τόσα δάκρυα Γιατί το lsquoαπό ώθηση rsquo όταν γίνεται lsquoαπώθησηrsquo ακούγεται τόσο σκληρό Γιατί το lsquoαπό έρωτα πονάrsquo όταν γίνεται lsquoαπόρριψηrsquo μεταλλάσσεται έτσι Από γοητεία την πάτησα Από τη γοητεία που άσκησε πάνω μου μια δύναμη ελκυστική γυαλίζοντας τόσο που δεν μπόρεσα να δω κανένα πάνω της ψεγάδι Κι όλα τα εξηγεί τώρα το lsquoαπόrsquo αυτή η διάσχιση που φέρνει - τι οξύμωρο - με την ένωσή του με τις λέξεις αυτό το σπάσιμο που δίνει στις έννοιες όταν κολλά μαζί τους Ο αποχρωματισμός παίρνει μακριά τα χρώματα η αποτυχία έχει ήδη διώξει την τύχη μακριά η απομυθοποίηση μας έχει στερήσει το παραμύθι Η απόκλιση μοιάζει τρομακτική το απομει- νάρι μυρίζει σαπίλα ο αποπροσανατολισμός ζαλίζει Και πιο βαριά από όλα η απουσία Οι λέξεις σε ένα σαδιστικό καταιγισμό χορεύουν γύρω μου Σίγουρα αυτοί που σχημάτισαν τη γλώσσα που μιλώ αμέτρητοι άνθρωποι αιώνες πριν είχαν τιμωρήσει το lsquoαπόrsquo τη λέξη που δηλώνει την αφετηρία (από εδώ) την καταγωγή (από το Ρίο) την αιτία (από τον εγωισμό σου) το δημιουργό (από τη μαμά μου) την προέλευση (από το ίντερνετ) και τόσες άλλες σχέσεις ανάμεσα στα πράγμα- τα Το τιμώρησαν να είναι αποκρουστικό όταν δεν είναι σκέτο Απογοητευμένη και πονάω Πρέπει να αποκατασταθεί η μέσα μου ταραχή Να μάθω να από- τρέπω τον εαυτό μου από την ονειροβασία να αποδεχτώ το γεγονός ότι δεν είναι όλα ρόδινα γύ- ρω μου Και να μάθω να μην είμαι απόλυτη Γιατί μόλις βρήκα τόσες λέξεις να αρχίζουν από lsquoαπόrsquo που μοιάζουν γελαστές και υπόσχονται κάτι άλλο που δεν πονά Απόλαυση απόδραση αποκάλυψη Απολογισμός αποδοχή απόγευμα Σαν αυτό που καταράστηκα απόψε Όχι Οι λέ- ξεις δεν είναι μονοδιάστατες γιατί δεν είναι οι άνθρωποι που τις δημιούργησαν μονοδιάστατοι Μπορούν να γίνουν και καλοί και κακοί μπορούν να μας κάνουν και να ευτυχίσουμε και να πονέσουμε οι ίδιοι ακριβώς άνθρωποι Κι έτσι ευχαριστώντας την εντελώς αβάσιμη γλωσσολογία μου που καμιά αξίωση δεν έχει άλλη από το να με παρηγορεί - αλλά προς έκπληξή μου πάντα στέκεται η αφορμή να σας μι- λώ μοιράζομαι μαζί σας ακόμη αυτή την απόφανση και απόφαση καμιά απογοήτευση δεν παύει ναrsquo χει μέσα της τη lsquoγοητείαrsquo Κι αν μη τι άλλο αξίζει ναrsquo ναι κανείς περήφανος που μπορεί να γοητεύεται με την ίδια ηλιθιότητα πάντα την πίστη στα όνειρά του times Εύη Μαρκάτη

Από καρδιάς

αντί times λόγου αντί times λόγου

42

αφιερωμένο σrsquo όσους μας χάρισαν τις λέξεις

Μια κάσα από χαρτόνι

Ζύμωση


Το χθεσινό όνειρο

Διάφανοι χειμώνες

Τίτλος Laringt den raumltte komma in (Άσε το κακό να μπει)

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ ΧΩΡΙΣΜΟΥ


3

αντί times λόγου editorial

Το περιοδικό θέλει να μεγαλώσει την παρέα του Αν κάποιος από εσάς θέλει να συμμετάσχει με τα κείμενά του είναι ευπρόσδεκτος και θα χαρούμε να επικοινωνήσει μαζί μας

αντί times λόγου Μάρτιος 2011 Ιωάννινα ISSN 1792-5819 τριμηνιαίο λογοτεχνικό περιοδικό μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα διανέμεται δωρεάν έκδοση αρχισυνταξία επιμέλεια

Ευάγγελος Ευθυμίου συντάκτες - συνεργάτες

Νικόλαος Φωτιάδης Γιάννης Πλιώτας Ιωάννα Σαμαρά Μαρία Αρχιμανδρίτη Πέτρος Καππάς Άντρη Αντωνίου Κατερίνα Αξούγκα Vennis Mak Ευάγγελος Ευθυμίου Τζόρτζια Νάστα Μαρία Τζιρίτα Δημήτρης Αργασταράς Σπύρος Βουτσινάς Ελένη Μπάρκα Εύη Μαρκάτη

διόρθωση

Εύη Μαρκάτη σχεδιασμός - διαμόρφωση

Γιώργος Δημητρίου (~giodim) Ευάγγελος Ευθυμίου

υπεύθυνος διανομής

Αποστόλης Ρουμελιώτης σύνθεση εξωφύλλου

Γιώργος Δημητρίου (~giodim) επικοινωνία

τηλέφωνο +306972978572 web wwwantiepilogougr e-mail antiepilogouyahoogr wwwmyspacecomantiepilogou facebook λογοτεχνικό περιοδικό αντί x λόγου

Το αντί x λόγου μεταδίδει τη δική του ραδιο- φωνική εκπομπή κάθε Σάββατο 1400-1600 στη συχνότητα του διαδικτυακού ραδιοφώνου wwwmindradiogr

υχαία άρπαξα μια μέρα ένα αρκετά παλαιότερο τεύχος μας και το ξεφύλλισα Οι γραμμές του με παρασύρανε και ξαναδιάβασα τα κείμενά του Παλιό το τεύχος μα καθόλου πα-λιά τα γραπτά του Διαβάζονταν με την ίδια ευκο-λία όπως όταν πρωτογράφτηκαν και πρωτοεκδό-θηκαν Ήμουν σίγουρος πως έτσι θα συνέβαινε ακόμα και από εμένα που τα έχω πολυδιαβάσει για λόγους αρχισυνταξίας και επιμέλειας

Πού θέλω να καταλήξω όμωςhellip Γράφει μια ιστορία ένας συγγραφέας και μετά την παρατάει Το laquoπαρατάειraquo σε εισα-γωγικά πάντα εννοώντας πως ολοκληρώθηκε ο κύκλος της ιστορίας από τη μεριά του ίδιου του συγγραφέα και ήρθε η ώρα νrsquo αλλάζει χέρια Να περάσει στα χέρια του αναγνώστη - ή της λήθης ανάλογα με το τι θα θελήσει ο ίδιος ο συγγραφέας Αν όμως περάσει στα χέρια του αναγνώ-στη ποια πρέπει να είναι η πορεία του Τι πρέπει να συμβεί Πρέπει να διαβαστεί Και αν ναι πότε πρέπει να γίνει αυτό Υπάρχει χρονικό ση-μείο Υπάρχει όριο

Εδώ όμως τίθεται ένα άλλο ερώτημα Τι είναι η λογοτεχνία που πρέπει να μπει σε όρια Τι είναι η λογοτεχνία για να πρέπει να διαβαστεί laquoτότεraquo συγκεκριμένα Μήπως θα χαλάσει αν δε διαβαστεί αμέσως Όχι φυσικά Είναι λέξεις πλασμένες στη σειρά από το φύσημα της μούσας Αιώνια να στέκουν στο χαρτί παραταγμένες περιμένοντας να έρθει ο ήρωας και να τις αναγνώσει για να τoυς δώσει ζωή

Η σφραγίδα μας στο εξώφυλλο δεν είναι καθόλου τυχαία laquoΠροσο-χή Διατηρείται στη βιβλιοθήκηraquo Μπορεί να είναι περιοδικό αλλά δεν είναι κάτι το οποίο με τον καιρό παλιώνει και χαλάει Και από τη στιγμή που δε χαλάει η λογοτεχνία ούτε ένα περιοδικό που την περιέχει θα μπορούσε να βρεθεί εκτός χρόνου Πιθανότερο είναι αν παραμείνει στη βιβλιοθήκη να ωριμάσει όπως το κρασί

Το κάθε κείμενο θέλει το χρόνο του Δεν εννοώ το χρόνο για να διαβαστεί - πχ δέκα λεπτά ανάγνωσης - φυσικά και θέλει και αυτό το χρόνο αλλά θέλει και το χρόνο να μεστώσει μέσα στο μυαλό μας πριν διαβαστεί Να δημιουργηθεί μια προαναγνωστική επικοινωνία αυτή η περίεργη επικοινωνία του λογοτεχνικού κειμένου με τον αναγνώστη Αυ-τή επικοινωνία που είναι είτε άμεση σαν κεραυνοβόλος έρωτας είτε ε-παναλαμβανόμενη όπου διαβάζεται φορές και φορές το κείμενο είτε θέλει το χρόνο τηςhellip

Το κείμενο να περιμένει υπομονετικά και ο αναγνώστης να το κοι-τάζει Να παίζει μαζί του σαν το θηρευτή με το θήραμα Να αδιαφορεί αλλά και να το παρατηρεί με την άκρη του ματιού του Γιατί το κείμενο θα είναι πάντα εκεί μένοντας αναλλοίωτο αφήνοντας πίσω του τον παν-δαμάτορα χρόνο περιμένοντας μονάχα να έρθει η κατάλληλη συγκυρία για να διαβαστεί

Η λογοτεχνία έχει υπομονή δεν έχει ημερομηνία λήξης Κρατήστε αυτό το τεύχος - όπως και όλα τα υπόλοιπα τεύχη μας -

και ας μην το διαβάσετε άμεσα Κρατήστε το στη βιβλιοθήκη σας Θα έρθει η στιγμή που θα το δείτε - ή θα το ξαναδείτε - με άλλο μάτι Θα έρθει η στιγμή που τα κείμενά του θα σας καλέσουν και θα σας ταξιδέ-ψουν

Καλή ανάγνωση όποτε κι αν συμβείhellip



4

















5

6
























7

8
















9











10










11



















12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








4

















5

6
























7

8
















9











10










11



















12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση


















5

6
























7

8
















9











10










11



















12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







6
























7

8
















9











10










11



















12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση




















7

8
















9











10










11



















12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







8
















9











10










11



















12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








9











10










11



















12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







10










11



















12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








11



















12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








12











13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








13















times



14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση









14

Ζύμωση







15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση











15




16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








16








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








17




times

18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







18








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








19








20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







20







21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








21









22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








22













23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








23








times





24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







24




















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση















25

26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







26









27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








27










28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







28















29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








29














30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








30






Νάστα


31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








31







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







32








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








33






34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση







34











35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








35











36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








36







37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση








37





times



38




39



40







41






times




42



Ζύμωση









38




39



40







41






times




42



Ζύμωση









39



40







41






times




42



Ζύμωση








40







41






times




42



Ζύμωση








41






times




42



Ζύμωση










42



Ζύμωση








Ζύμωση







τεύχος 9ο /// μάρτιος 2011

Documents

Transcript of τεύχος 9ο /// μάρτιος 2011