Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής

Φυσική Ε΄ Τάξης - Επανάληψη 8ης Ενότητας:

΄΄ Ήχος ΄΄

-Θεωρία, παρουσιάσεις, ασκήσεις, επαναληπτικά

Ήχος Ο εκπαιδευτικός: Τουλιόπουλος Φώτης

Ο ήχος παράγεται από την παλμική κίνηση, ταλάντωση, ενός σώματος που ονομάζουμε ηχητική πηγή. Οι παλμικές κινήσεις της ηχητικής πηγής αναγκάζουν τα κοντινά μόρια του αέρα να κάνουν και αυτά αντίστοιχες κινήσεις δημιουργώντας αραιώματα και πυκνώματα. Αυτά ταξιδεύουν προς όλες τις κατευθύνσεις με τη μορφή ηχητικών κυμάτων τα οποία μεταφέρουν ενέργεια. Επομένως ο ήχος μπορεί να διαδοθεί στα στερεά, τα υγρά και τα αέρια, αλλά δε μπορεί να διαδοθεί στο κενό.

Ήχο ονομάζουμε ότι αντιλαμβανόμαστε με την ακοή μας. Τι είναι ο ήχος και πώς παράγεται

Η ταχύτητα του ήχου είναι μεγαλύτερη στα στερεά, μικρότερη στα υγρά και ακόμη μικρότερη στα

αέρια. Ο ήχος δεν ταξιδεύει στο κενό.

Ο ήχος είναι πυκνώματα και

αραιώματα του μέσου στο οποίο μεταδίδεται, που ταξιδεύουν ως το

αυτί μας.

Όταν ο ήχος συναντήσει μια λεία, μεγάλη και σκληρή επιφάνεια, τότε ανακλάται ή διαχέεται όπως και το φως. Ένα μέρος της ενέργειας του ηχητικού κύματος ακολουθεί τη νέα κατεύθυνση. Η ανάκλαση είναι εντονότερη όσο πιο λεία και στιλπνή είναι η επιφάνεια. Χάρη στην ανάκλαση του ήχου ταξιδεύουν οι νυχτερίδες στο σκοτάδι, αλλά τη χρησιμοποιούμε και εμείς οι άνθρωποι στην ιατρική (υπερηχογράφημα) και στη ναυτιλία (σόναρ).

Ό ήχος ανακλάται όπως και το φως Ανάκλαση του ήχου

Η ανάκλαση του ήχου είναι η αιτία για την ηχώ και την

αντήχηση. Στην ηχώ ο ακροατής ακούει δύο διαφορετικούς

ήχους, τον ήχο που εκπέμπει η πηγή και τον ανακλώμενο

ήχο. Για να ακουστεί η ηχώ πρέπει το εμπόδιο να απέχει

τουλάχιστον 17 μέτρα, γιατί ο εγκέφαλός μας για να

ξεχωρίσει δύο διαφορετικά ερεθίσματα πρέπει να

μεσολαβήσει διάστημα 1/10 του δευτερολέπτου. Εφόσον

ο ήχος ταξιδεύει στον αέρα με ταχύτητα 340 μ το

δευτερόλεπτο, σε 1/10΄΄ διανύει 34 μ, δηλαδή 17 να πάει

και 17 να γυρίσει. Αν η απόσταση είναι μικρότερη τότε έχουμε την αντήχηση κατά την οποία ο ήχος δυναμώνει, αλλά δεν ακούμε δύο διαφορετικούς

ήχους.

Οφείλονται στην ανάκλαση του ήχου Ηχώ και αντήχηση

Ηχώ: Η επανάληψη του ήχου,

λόγω της ανάκλασης. Ακούμε τον ήχο που παράγεται και τον ανακλώμενο ήχο

Αντήχηση: Η ενδυνάμωση του ήχου . Ακούμε ταυτόχρονα τον ήχο που εκπέμπεται και

τον ανακλώμενο

Αν ο ήχος συναντήσει στην πορεία του μια μαλακή ή τραχιά ή πορώδη επιφάνεια, τότε ένα μέρος του απορροφάται ενώ το υπόλοιπο ανακλάται. Τα υλικά που απορροφούν τον ήχο λέγονται ηχομονωτικά. Η απορρόφηση εξαρτάται από το υλικό της επιφάνειας και από την απόσταση που έχει η ηχητική πηγή από το δέκτη.

Όπως το φως έτσι και ο ήχος μπορεί να απορροφηθεί Απορρόφηση του ήχου

Ηχομονωτικά υλικά

Φελλός Σφουγγάρι Φελιζόλ Υαλοβάμβακας Ύφασμα

Το αυτί μας δε μπορεί να ακούσει ήχους όταν η ηχητική πηγή που τους προκαλεί κάνει λιγότερες από 16 ταλαντώσεις (υπόηχοι) ή περισσότερες από 20.000 (υπέρηχοι) το δευτερόλεπτο. Κάποια ζώα όπως τα δελφίνια ακούν υπέρηχους, μέχρι 200.000 Hz (ταλαντώσεις το δευτερόλεπτο).

Το ανθρώπινο αυτί δε μπορεί να ακούσει όλους τους ήχους Υπέρηχοι και υπόηχοι

Υπέρηχοι: Οι ήχοι που παράγονται όταν η ηχητική πηγή ταλαντώνεται

περισσότερες από 20.000 φορές το δευτερόλεπτο

(20KHz). Τους ήχους αυτούς δε μπορούμε να τους

ακούσουμε

Υπόηχοι: Οι ήχοι που παράγονται όταν η ηχητική πηγή ταλαντώνεται λιγότερες από 16 φορές το δευτερόλεπτο (16 Hz). Τους ήχους αυτούς δε μπορούμε

να τους ακούσουμε

Συχνότητα 1 Hz είναι μία ταλάντωση το δευτερόλεπτο.

Ας μάθουμε κάτι: Τα υπερηχητικά αεροπλάνα δεν

έχουν σχέση με τους υπερήχους. Απλώς ταξιδεύουν με ταχύτητες

μεγαλύτερες του ήχου στον αέρα. Δηλαδή ταχύτερα από 340 μέτρα το

δευτερόλεπτο!

Τα αυτιά μας αποτελούνται από το εξωτερικό αυτί (πτερύγιο και ακουστικός πόρος), το μέσο αυτί που βρίσκεται μετά το τύμπανο και το εσωτερικό αυτί με κυριότερο όργανο το λαβύρινθο.

Το αυτί μας είναι το όργανο της ακοής αλλά και της ισορροπίας Το αυτί μας

Τα ηχητικά κύματα φτάνουν στο πτερύγιο του αυτιού. Αυτό συλλέγει τους ήχους και καθορίζει την κατεύθυνση από την οποία προέρχεται ο ήχος. Ο ήχος οδηγείται στον ακουστικό πόρο και μετά στο τύμπανο. Αυτό δονείται και μεταφέρει τις δονήσεις στο μέσο αυτί.

Τα αυτιά λαμβάνουν τους ήχους και στέλνουν μηνύματα στον εγκέφαλο Πώς ακούμε. Το εξωτερικό αυτί.

Εξωτερικό αυτί:

Αποτελείται από το πτερύγιο, τον ακουστικό πόρο και το τύμπανο

Στο μέσο αυτί υπάρχουν τρία μικρά οστά, η σφύρα, ο άκμονας και ο αναβολέας. Αυτά κινούνται από τις δονήσεις του τυμπάνου και μεταδίδουν την κίνηση στο εσωτερικό αυτί.

Μετά το τύμπανο ακολουθεί το μέσο αυτί. Το μέσο αυτί

Μέσο αυτί:

Η λειτουργία του είναι να μεταφέρει τις δονήσεις από το

τύμπανο στο εσωτερικό αυτί.

Στο εσωτερικό αυτί υπάρχει μια μικρή κατασκευή γεμάτη υγρό που λέγεται κοχλίας και περιέχει περίπου 20.000 τριχίδια. Αυτά μεταφράζουν τις δονήσεις που δέχονται από το μέσο αυτί σε ηλεκτρικούς παλμούς και τους στέλνουν στον εγκέφαλο μέσω του ακουστικού νεύρου. Ο εγκέφαλος καθορίζει τον ήχο που ακούμε.

Στο εσωτερικό αυτί υπάρχουν ο κοχλίας και ο λαβύρινθος Εσωτερικό αυτί

Λαβύρινθος:

Βρίσκεται στο εσωτερικό αυτί και είναι υπεύθυνος για την ισορροπία του

σώματός μας.

Όταν κάποιες ηχητικές πηγές παράγουν θόρυβο, τότε έχουμε το φαινόμενο της ηχορύπανσης. Οι θόρυβοι αυτοί είναι ενοχλητικοί για τους περισσότερους ανθρώπους και προκαλούν εκνευρισμό, κούραση, αλλά και προβλήματα στην ακοή. Για να ελαττώσουμε την ηχορύπανση χρησιμοποιούμε ηχομονωτικά υλικά τα οποία απορροφούν ή ανακλούν τον ήχο. Τέτοια υλικά χρησιμοποιούμε στα σπίτια μας, στα αυτοκίνητα και σε δημόσιους χώρους.

Οι πολύ δυνατοί ήχοι (θόρυβοι) προκαλούν δυσαρέσκεια Ηχορύπανση

Ηχορύπανση: Ο υπερβολικός και

ενοχλητικός θόρυβος του περιβάλλοντος που προκαλείται από τον

άνθρωπο

Ηχομονωτικά υλικά: Υλικά που απορροφούν ή ανακλούν τον ήχο ώστε

να μην μας ενοχλεί.

Ήχος

Πέτρος Γεωργιάδης Σύμβουλος Επιστήμης, Υ.Π.Π.

Πώς παράγονται οι ήχοι;

• Οι ήχοι παράγονται από τις παλμικές

κινήσεις των σωμάτων

• Όταν σταματήσουν οι παλμικές

κινήσεις των σωμάτων, σταματούν και

οι ήχοι

Σελ.76

Σε αρκετά μουσικά όργανα όμως,

δε βλέπουμε να γίνεται κάποια παλμική κίνηση!!!

Από το πιάνο, για παράδειγμα, πώς παράγονται ήχοι;

το ντέφι..; η φλογέρα..;

Μήπως έχετε εσείς μια εξήγηση;

http://www.arthursclipart.com/music/musiccol1.htm

Από ότι μάθαμε στην

Επιστήμη, ξέρω πως

τα έγχορδα παράγουν

ήχους όταν πάλλονται

οι χορδές τους!

Πώς παράγονται οι ήχοι της φωνής μας;

http://www.dkimages.com

Όταν πάλλονται οι φωνητικές χορδές,

παράγεται ο ήχος της φωνής μας!

www.3dscience.com/clip_art_viewer/clip_art5.htm

l

φωνητικές χορδές

Πώς ταξιδεύουν οι ήχοι;

• Σχεδιάζουμε το ταξίδι του ήχου! Φυλλάδιο

• Πείραμα: Λεκάνη με νερό

• Οι ήχοι διαδίδονται με κύματα, που

ονομάζονται ηχητικά κύματα.

• Οι ήχοι διαδίδονται προς όλες τις

κατευθύνσεις

Πώς φτάνει στα αυτιά μας ο ήχος της καμπάνας;

http://news.pseka.net/uploads/img/lysi_church_burned.jpg

ηχητικά

κύματα

Στη λεκάνη με το νερό παρατηρήσαμε ότι…

Τα ηχητικά κύματα όμως, πώς σχηματίζονται;

π.χ. στην τάξη τώρα υπάρχει νερό;;;

σχηματίζονται

κυκλικά

‘κύματα’ τα

οποία

σκορπίζονται

προς όλες τις

κατευθύνσεις.

O ήχος ταξιδεύει μέσα από τον αέρα

http://www.mediacollege.com/audio/01/sound-waves.html

http://www.gmi.edu/~drussell/Demos/waves/wavemotion.html

Animation courtesy of Dr. Dan Russell, Kettering University

…έτσι ο

ήχος

φτάνει στο

αυτί μας!

Το

μεγάφωνο

πάλλεται… … και σπρώχνει τα μόρια

του αέρα που βρίσκονται

γύρω μας…

…σχηματίζονται

ηχητικά

κύματα…

‘Χέρια Ψηλά’ –

Μιχάλης

Χατζηγιάννης

Πώς αντιλαμβανόμαστε

τους ήχους; μήνυμα στον

εγκέφαλο

http://img.search.com/thumb/7/7c/HumanEar.jpg/250px-HumanEar.jpg

Τα κύρια μέρη του αυτιού

http://img.search.com/thumb/7/7c/HumanEar.jpg/250px-HumanEar.jpg

πτερύγιο

ακουστικός

πόρος

τυμπανικός

υμένας

κοχλίας

ακουστικό

νεύρο

ευσταχιανή

σάλπιγγα

http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/images/ency/fullsize/19594.jpg

Το τύμπανο του αυτιού μας

(τυμπανικός υμένας) είναι μια πολύ

λεπτή, τεντωμένη μεμβράνη.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Το τύμπανο

κινδυνεύει να

τρυπήσει, αν

βρεθούμε

κοντά σε

ήχο πολύ

μεγάλης

έντασης, ή αν

τοποθετούμε

αιχμηρά

αντικείμενα

μέσα στο αυτί!

Τι παθαίνει ένα σώμα, όταν τα ηχητικά κύματα

χτυπήσουν σε αυτό;

• Όταν τα ηχητικά κύματα χτυπήσουν σε

ένα σώμα, το αναγκάζουν να κάνει

παλμικές κινήσεις.

• Όσο πιο δυνατός είναι ο ήχος, τόσο

μεγαλύτερες είναι οι παλμικές κινήσεις

που κάνει το σώμα που δέχεται τα

ηχητικά κύματα.

Γνωρίζετε ποιος είναι ο κύριος στη φωτογραφία;

Encyclopædia Britannica Online. http://www.britannica.com/eb/art-76302

Αλέξανδρος

Γκράχαμ Μπελ

1847-1922

Εφευρέτης του

τηλεφώνου!

Σε ποιο βαθμό πιστεύετε ότι ο

Αλέξανδρος Γκράχαμ Μπελ

επηρέασε τη ζωή όλης της

ανθρωπότητας;

Συζητήστε στην ομάδα σας!

Κατασκευή τηλεφώνου!

• Υλικά: 2 πλαστικά δοχεία γιαουρτιού

ή

2 μεταλλικά δοχεία

σπάγκος μήκους 5-6 μέτρων

1 λεπτή καρφοβελόνα

Ό ήχος ταξιδεύει στον αέρα, στα υγρά και στα στερεά…

Αέρας Υγρό

(π.χ. νερό) Στερεό

(π.χ. ξύλο)

Πού ταξιδεύει καλύτερα ο ήχος; Στα στερεά!

ΔΥΣΚΟΛΗ ΕΡΩΤΗΣΗ:

Οι πιο κάτω εικόνες δείχνουν πώς είναι τα μόρια

μέσα στα στερεά, τα υγρά και τα αέρια.

Μπορείτε να εξηγήσετε, με τη βοήθεια των εικόνων, γιατί ο

ήχος διαδίδεται καλύτερα μέσα από τα στερεά;

Αστροναύτης-μουσικός!

Στο διάστημα, επειδή δεν

υπάρχει αέρας δεν μπορεί

να ταξιδέψει ο ήχος.

Ο ήχος της κιθάρας ΔΕΝ

θα ακουστεί!

Τι μας λες; Ο ήχος

ταξιδεύει το ίδιο καλά στη

Γη και στο κενό του

διαστήματος. Και βέβαια

θα ακουστεί η μελωδία!

Εγώ νομίζω πως αν

παίξει δυνατά θα τον

ακούσουν ακόμη και οι

εξωγήινοι!

Ο αστροναύτης της φωτογραφίας λατρεύει τη

μουσική γι’ αυτό πήρε μαζί του την κιθάρα

του! Αυτό όμως έχει μπερδέψει τα παιδιά!

Μπορείτε να τα βοηθήσετε;

Ηχώ (Αντίλαλος)

Για να έχουμε ηχώ θα πρέπει η ηχητική πηγή και η επιφάνεια στην

οποία ανακλάται ο ήχος, να απέχουν τουλάχιστο 17 μέτρα!

http://www.grandcanyonexcursions.com/grand_canyon_bus_tours.htm

Προσέξτε τώρα την πορεία ενός

μέρους των ηχητικών κυμάτων!!

Όταν φωνάξει κάποιος, παράγονται ηχητικά κύματα τα

οποία διαδίδονται προς όλες τις κατευθύνσεις

http://www.soundprooffoam.com/images/convoluted_foam_thumb.jpg

http://www.kabul-reconstructions.net/mariam/images/SB_WSthroughdoor320x240.jpg

http://www.esmastering.com/img/studio_wall.jpg

Σε στούντιο ηχογράφησης και σε

στούντιο ραδιοφωνικών σταθμών οι

επιφάνειες των τοίχων καλύπτονται με

υλικά όπως αυτά που φαίνονται στις

φωτογραφίες.

Μπορείτε να δώσετε μια εξήγηση

για αυτό;

ΦΡΥΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΦΥΣΙΚΑ Ε΄ ΤΑΞΗΣ

ΗΧΟΣ Αινείτε αυτόν εν ήχω σάλπιγγος· αινείτε αυτόν εν ψαλτηρίω και κιθάρα.

Αινείτε αυτόν εν τυμπάνω και χορώ· αινείτε αυτον εν χορδαίς και οργάνω. Αινείτε αυτόν εν κυμβάλοις ευήχοις· ( Ψαλμός ΡΝ΄. 150 )

Ανακεφαλαιωτική γραπτή δοκιμασία τ…. μαθητ……. ……………………………………..

Α. Συμπληρώνω τα κενά:

Κάθε σώμα που παράγει ήχο ονομάζεται ………………………………………….

Ο ήχος διαδίδεται με ………………………………………….

Ο ήχος διαδίδεται στα …………………….στα ………………... και στα …………………. , ενώ

δε διαδίδεται στο……………………….

Στις λείες επιφάνειες το ηχητικό κύμα …………………………………., ενώ στις τραχιές και

πορώδεις …………………………………….

Το ………………….είναι το όργανο ακοής. Αποτελείται από το………………………….. , το

………………………… και το ………………………….

Το πρόβλημα της έντονης ενόχλησης από τους θορύβους ονομάζεται……………………....

Η προστασία από τους ενοχλητικούς θορύβους ονομάζεται ………………………………….

Οι ενοχλητικοί θόρυβοι αντιμετωπίζονται και με την ………………………………….

Β. Αντιστοιχίζω ό,τι ταιριάζει:

Αντήχηση Η αλλαγή της κατεύθυνσης των ηχητικών κυμάτων.

Ηχώ Ο ήχος εξασθενεί ( μειώνεται ).

Ανάκλαση Ο ήχος παρατείνεται ( Διαρκεί περισσότερο ).

Απορρόφηση Το φαινόμενο της επανάληψης του ήχου.

Γ. Γράφω ( Σ ) για το σωστό και ( Λ ) για το λάθος:

Ο ήχος παράγεται από την παλμική κίνηση των σωμάτων. ………………………………

Ο ήχος διαδίδεται στον αέρα με πυκνώματα και αραιώματα. …………………………….

Τα στούντιο ηχογράφησης έχουν στους τοίχους μαλακά και πορώδη υλικά. …………

Υπάρχουν φυσικές και τεχνητές ηχητικές πηγές. ……………………………………………

Η ηχητική πηγή παράγει ήχο ακόμη και όταν σταματήσει να πάλλεται . ………………

Ο ήχος διαδίδεται σε όλα τα στερεά με την ίδια ταχύτητα. ……………………………….

Ο ήχος διαδίδεται στο κενό . ……………………………………………………………………

Οι λείες επιφάνειες απορροφούν περισσότερο τους ήχους. ………………………………

Η ταχύτητα του ήχου είναι μεγαλύτερη από του φωτός. ………………………………….

ΦΡΥΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Ο κοχλίας του αφτιού συγκεντρώνει τα ηχητικά κύματα. …………………………………

Δ. Επιλέγω και υπογραμμίζω τη σωστή απάντηση:

Ο ήχος διαδίδεται με μεγαλύτερη ταχύτητα: α. Στα στερεά β. Στα υγρά γ. Στα αέρια δ. Στο κενό

Μέσα σε ένα άδειο δωμάτιο ακούμε τη φωνή μας:

α. Πιο σιγά β. Πιο δυνατά γ. Πάντοτε ίδια

Το αφτί του ανθρώπου μπορεί να ακούει: α. Υπόηχους β. Υπέρηχους γ. Ήχους δ. Και τους τρεις

Η βροντή ενός κεραυνού ακούγεται 7 δευτερόλεπτα μετά τη λάμψη της αστραπής.

Πόσο μακριά από μας έπεσε ο κεραυνός; α. 2040 μέτρα β. 2380 μέτρα γ. 2720 μέτρα

Πόσο θα ακούσει μια έκρηξη που γίνεται κοντά του ο αστροναύτης που βρίσκεται

στη Σελήνη; α. Καθόλου β. Λίγο γ. Δυνατά δ. Πολύ δυνατά

Ε. Απαντώ σύντομα:

α. Πώς γίνεται η λειτουργία της ακοής; …………………………………………………………………………………………………………...……

…………………………………………………………………………………………………………...……

…………………………………………………………………………………………………………...……

…………………………………………………………………………………………………………...……

β. Τι θα πρότεινες στο δήμαρχο για να περιοριστούν οι ενοχλητικοί θόρυβοι της πόλης; …………………………………………………………………………………………………………...……

…………………………………………………………………………………………………………...……

…………………………………………………………………………………………………………...……

…………………………………………………………………………………………………………...……

γ. Γιατί επικρατεί γαλήνη σε ένα χιονισμένο τοπίο και δεν ακούγονται δυνατά οι ήχοι; …………………………………………………………………………………………………………...……

…………………………………………………………………………………………………………...……

…………………………………………………………………………………………………………...……

δ. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα μουσικά όργανα; ( να γραφεί ένα παράδειγμα )

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

Κιορπέ Σάσα

1 ) Συμπληρώνω τα κενά με την κατάλληλη λέξη :

Ο ήχος παράγεται από σώματα που …………………………………….και τα ονομάζουμε

………………………………πηγές .

Ο ήχος διαδίδεται στα ……………………….., στα ………………………..και στα …………………………Πιο γρήγορα

διαδίδεται στα …………………………….και πιο αργά στα ………………………………

Στις …………………………και λείες επιφάνειες ο ήχος ……………………………..και το φαινόμενο ονομάζεται

……………………………….του ήχου . Στα μαλακά και ………………………..υλικά ο ήχος ……………………………………και

το φαινόμενο αυτό ονομάζεται …………………………………του ήχου .

Το όργανο της ………………..μας είναι το ………………………..και αποτελείται από το ……………………………, το

…………………………….και το …………………………………….αυτί .

Ηχώ ονομάζουμε το φαινόμενο της …………………………….του ήχου το οποίο οφείλεται στην

……………………………………….του όταν συναντά λεία κα σκληρά υλικά .

Όταν ο ήχος μας ενοχλεί , τον ονομάζουμε ……………………………..και πρέπει να πάρουμε κάποια μέτρα

για …………………………………………

2 ) Γράψε δύο μέτρα που θα μπορούσαμε να πάρουμε , αν θέλαμε να προστατευτούμε από το θόρυβο :

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3 ) Ταξινομώ τα παρακάτω υλικά :

φελλός , βαμβάκι , μάρμαρο , σφουγγάρι , χαρτοπετσέτα , καθρέφτης , ύφασμα ,

σιδερένια πόρτα , βράχια

Υλικά που απορροφούν τον ήχο Υλικά που ανακλούν τον ήχο

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Τάξη Ε 20/4/2007

ΟΝΟΜΑ …………………………………………………………………………..

1.- Να κυκλώσετε το σωστό στις παρακάτω Ερωτήσεις: ( 5 μονάδες) (……)

Α.- Ο ήχος μεταδίδεται στον αέρα με ταχύτητα 15 μ./δευτ. – 1000μ./δευτ., - 340 μ./δευτ.,-1μ./δευτ.

Β.- Ο ήχος μεταδίδεται γρηγορότερα:

Στα υγρά , μετά στα στερεά και μετά στα αέρια

Στα αέρια, μετά στα στερεά και μετά στα υγρά

Μεταδίδεται μόνο στα αέρια και πουθενά αλλού

Μεταδίδεται σε όλα το ίδιο

Στα στερεά , μετά στα υγρά και μετά στα αέρια

2.- Απαντήστε μα ένα ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ( 5 μονάδες) (…..)

Ο ήχος μεταδίδεται στο κενό (……………)

Ο ήχος είναι αποτέλεσμα παλμικών κινήσεων (…………..)

Μέσα στις σπηλιές δεν φωνάζουμε δυνατά γιατί τρομάζουμε τις νυχτερίδες (……………)

Ο άνθρωπος ακούει ήχους από 16 μέχρι 20000 hertz (………) και παράγει ήχους από 20000 μέχρι 100000 Hertz.(……………)

3.- Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων : ( 10 μονάδες ) (….)

Οι ήχοι που είναι μικρότεροι από 15 hertz λέγονται …………….. και οι ήχοι που είναι μεγαλύτεροι

από 20000 hertz λέγονται …………………. Το αισθητήριο όργανο με το οποίο ακούμε τους ήχους λέγε-

ται ……………. Η επανάληψη του ήχου εξαιτίας της ανάκλασης λέγεται …………….. Τα πορώδη υλικά

………………… τον ήχο ενώ τα λεία και στιλπνά υλικά …………………… τον ήχο. Στις οικοδομές

χρησιμοποιούμε …………….υλικά για να μη μας ενοχλεί η ηχορύπανση.Ο ήχος μέσου του ακουστικού

πόρου φτάνει στο ………………που είναι μια μεμβράνη. Όταν εργαζόμαστε σε περιβάλλον με δυνατούς

θορύβους πρέπει να φοράμε …………………… για να προστατεύουμε την ακοή μας. Πολλοί άνθρωποι

που δεν ακούνε καλά φοράνε ………………..

4.- Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: ( 10 μονάδες) (…)

α.) Γιατί σε κατοικημένες περιοχές έχουμε λιγότερη ηχορύπανση, όταν υπάρχουν πολλά δένδρα;

Απάντηση:

………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..

β.) Η πολιτεία έχει καθιερώσει ώρες κοινής ησυχίας. Τι σημαίνει αυτό και ποιες ώρες είναι αυτές;

Απάντηση:

………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………

Καλή επιτυχία

Δόσης Χρήστος

σελίδα 1 Αναγνώστου Χρήστος 90ο Δ.Σ. Αθηνών

8ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΡΕΥΝΩ & ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΗΧΟΣ ΤΑΞΗ Ε΄

ΟΝΟΜΑ: …………………………………………………….. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: …………………...

1. Να συμπληρώσεις τα κενά στις παρακάτω προτάσεις.

Τα σώματα που παράγουν ήχο ονομάζονται ......................................... ................................. και διακρίνονται

σε .φ.................................... και τ.........................................

Ο ήχος διαδίδεται στα ............................, στα ................................ και στα .......................... σώματα.

Ο ήχος δε διαδίδεται στο .......................... Τα ηχητικά κύματα μεταφέρουν .........................................

Οι νυχτερίδες προσανατολίζονται εκμεταλλευόμενες το φαινόμενο της ................................ του ..................

Το αισθητήριο όργανο της ακοής του ανθρώπου είναι το ....................... και αποτελείται από το ε......................

το μ..................... και το ε............................. ...............

Ο ενοχλητικός ήχος ονομάζεται ..........................................

2. Ποιες από τις παρακάτω υποθέσεις αποδείχθηκαν με τα πειράματα σωστές;

(Σημείωσε τη σωστή υπόθεση με Σ και τη λανθασμένη με Λ στο αντίστοιχο κενό)

α) Οι ήχοι δημιουργούνται από την παλμική κίνηση, την ταλάντωση των ηχητικών πηγών. .......................

β) Η ταχύτητα διάδοσης του ήχου στον αέρα είναι μεγαλύτερη απ' ότι στο νερό. ....................

γ) Στα μαλακά και πορώδη υλικά ο ήχος απορροφάται. .......................................

δ) Στα μαλακά και πορώδη υλικά ο ήχος ανακλάται. ..........................................

3. Να περιγράψεις ένα πείραμα που αποδεικνύει ότι ο ήχος διαδίδεται ταχύτερα στα στερεά απ'ότι

στα αέρια.

Υλικά: ..................................................................................................................................................................

Περιγραφή:

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

Παρατήρηση:

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

Συμπέρασμα: ........................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

4. Τι ονομάζουμε ανάκλαση του ήχου;

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

σελίδα 2 Αναγνώστου Χρήστος 90ο Δ.Σ. Αθηνών

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

5. Τι ονομάζουμε ηχώ;

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

....................................

6. Ταξινόμησε σε δυο στήλες τα υλικά:

ξύλο, σφουγγάρι, ύφασμα, φελιζόλ, γυαλί, μέταλλο, μοκέτα, μάρμαρο

ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΑΝΑΚΛΟΥΝ ΤΟΝ

ΗΧΟ

ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΑΠΟΡΡΟΦΟΥΝ

ΤΟΝ ΗΧΟ

7. Με ποιο τρόπο τα δέντρα και τα φυτά βοηθούν στην αντιμετώπιση των ενοχλητικών ήχων της

πόλης;

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

8. Πώς επιτυγχάνεται η ηχομόνωση;

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

........................................................................................................

.........................................................................

σελίδα 3 Αναγνώστου Χρήστος 90ο Δ.Σ. Αθηνών

24/01/11

Σκάρπα Ηλέκτρα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ «Ο ΗΧΟΣ»:

Όνομα:__________________________________________________

1) Συμπληρώνω τα κενά:

Τα σώματα που παράγουν ήχο ονομάζονται ____________ .

Τα ηχητικά κύματα με τα οποία διαδίδεται ο ήχος μεταφέρουν ___________

Ο ήχος ____________ στα στερεά, στα υγρά και στα αέρια, ενώ στο κενό ο

ήχος ____________ .

Στο αέρα ο ήχος διαδίδεται με ταχύτητα ____________ μέτρα το

δευτερόλεπτο.

Η ηχώ δημιουργείται όταν μιλάμε ή φωνάζουμε ενώ απέναντί μας βρίσκεται

μία ____________ και ____________ επιφάνεια. Για να αντιληφθούμε

την ηχώ πρέπει να απέχουμε τουλάχιστον ____________ μέτρα από την

επιφάνεια στην οποία ____________ ο ήχος.

Το πρόβλημα της έντονης ενόχλησης από τους θορύβους ονομάζεται

____________ .

Η ηχομόνωση στηρίζεται σε δυο φαινόμενα που έχουν σχέση με τη διάδοση

του ήχου την ____________ και την ____________ των κυμάτων.

2) Συμπληρώνω τους ορισμούς:

Πότε ανακλάται ο ήχος;

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

Πότε απορροφάται ο ήχος;

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

3) Έχουμε ένα ταμπουρίνο και το χτυπάμε:

α) Πώς παράγεται ήχος από αυτό;

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

β) Πώς διαδίδεται ο ήχος ώστε να μπούμε να ακούσουμε το χτύπο του

ταμπουρίνου;

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!

Λαμπριάδου Μαρία

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ( ΗΧΟΣ )

ΟΝΟΜΑ: ………………………….. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ……………

Πότε ένα σώμα είναι ηχητική πηγή;

………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………

………………………………

Πού διαδίδεται ο ήχος και πού όχι;

………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………

…………………………………………..

Ταξινόμησε σε δυο στήλες τα υλικά:

ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΑΝΑΚΛΟΥΝ ΤΟΝ ΗΧΟ ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΑΠΟΡΡΟΦΟΥΝ ΤΟΝ

ΗΧΟ

σφουγγάρι, γυαλί, φελιζόλ, ατσάλι, μαλλί, πανί, αλουμίνιο

Λαμπριάδου Μαρία

Με ποιους τρόπους επιτυγχάνουμε ηχομόνωση;

………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………

…

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕ ΤΑ ΚΕΝΑ:

Στις σκληρές και …………… επιφάνειες το ηχητικό κύμα αλλάζει

………………………. Το φαινόμενο αυτό το ονομάζουμε

…………………

Σε ένα φαράγγι θα ακούσουμε τα λόγια μας ……………………

Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται …………………

Τα ………………. και ………………….. υλικά απορροφούν τον

ήχο. Στην καθημερινή μας ζωή ο ενοχλητικός ήχος λέγεται

……………

καλή επιτυχία!

8. ΗΧΟΣ Ε΄ ΤΑΞΗ

ΟΝΟΜΑ:______________________________________________

Κύκλωσε το Σ για τον σωστό και το Λ για το λάθος.

1. Ηχητική πηγή ονομάζουμε κάθε σώμα που παράγει ήχο. Σ Λ

2. Τα ηχητικά κύματα με τα οποία διαδίδεται ο ήχος μεταφέρουν ενέργεια. Σ Λ

3. Ανάκλαση του ήχου ονομάζουμε την αλλαγή κατεύθυνσης των ηχητικών

κυμάτων, όταν αυτά συναντούν τραχιές και πορώδεις επιφάνειες. Σ Λ

4. Ηχώ ονομάζουμε το φαινόμενο της απορρόφησης του ήχου εξαιτίας της

ανάκλασης. Σ Λ

5. Το αφτί είναι το όργανο ακοής του ανθρώπου. Αποτελείται από το εξωτερικό,

το μέσο και το εσωτερικό αφτί. Σ Λ

6. Ηχορρύπανση ονομάζουμε την προστασία από τους ενοχλητικούς ήχους. Σ Λ

7. Ηχοπροστασία ονομάζουμε το πρόβλημα της έντονης ενόχλησης από τους

θορύβους. Σ Λ

8. Ο ήχος οφείλεται στην ταλάντωση μιας ηχητικής πηγής. Σ Λ

9. Ο ήχος δε διαδίδεται στα στερεά, στα υγρά και στα αέρια, ενώ διαδίδεται

στο κενό. Σ Λ

10. Η ταχύτητα διάδοσης του ήχου στον αέρα είναι 340 μέτρα σε ένα δευτερό-

λεπτο. Σ Λ

11. Στα στερεά η ταχύτητα διάδοσης είναι μεγαλύτερη απ΄ ό,τι στα υγρά. Σ Λ

12. Το πτερύγιο του αφτιού συλλέγει τα ηχητικά κύματα, τα οποία στη συνέχεια

φτάνουν στο τύμπανο και το αναγκάζουν να ταλαντωθεί. Η ταλάντωση

μεταδίδεται σε ορισμένα νευρικά κύτταρα, τα οποία διεγείρονται. Το ακου-

στικό νεύρο συνδέει τα κύτταρα αυτά με τον εγκέφαλο. Σ Λ

13. Η συνεχής παραμονή μας σε περιβάλλον με έντονους θορύβους είναι ωφέ-

λιμη για την υγεία μας. Σ Λ

Ιωαννίδης Νικόλαος

ΕΡΕΥΝΩ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΦΥΣΙΚΗ Ε΄

ag 06-07 e3 ΓΕΡΟΓΙΩΡΓΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ 1

Η Χ Ο Σ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ :___________________ ΕΠΙΔΟΣΗ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ :________________________

1. Συμπλήρωσε τα κενά των προτάσεων.

(ηχητικές πηγές, υλικά, στερεά, αέρια, λάρυγγας, παλμική, κενό, εξωτερικό, ακοής,

ταλάντωση, αραιώματα, φωνητικές χορδές, εσωτερικό, ενέργεια, πυκνώματα, μέσο,

ηχητικά, υγρά)

Ο ήχος παράγεται από την …………….… κίνηση ή …………………… ενός σώματος.

Τα σώματα που παράγουν ήχο λέγονται ………………… …………….

Ο ήχος διαδίδεται σε όλα τα ………………… σώματα με ……………………… και

…………………………… δημιουργώντας ………………………… κύματα τα οποία

μεταφέρουν …………………….

Ο ήχος δε διαδίδεται στο …………….

Η ταχύτητα διάδοσης του ήχου είναι μεγαλύτερη στα ……………… μικρότερη στα

……………… κι ακόμη μικρότερη στα ………………….

Βασικό όργανο της ομιλίας του ανθρώπου είναι ο ……………………. Μέσα σ’ αυτόν

βρίσκονται οι ……………………… …………… οι οποίες ταλαντώνονται παράγοντας

ήχο που διαμορφώνεται σε ομιλία.

Το αισθητήριο όργανο της …………… του ανθρώπου είναι το αφτί. Αυτό αποτελείται

από το ……………………………, το …………… και το ………………………….. αφτί.

2. Κάνε την αντιστοίχιση.

(ΠΡΟΣΕΧΕ! Μία επιλογή της δεύτερης στήλης περισσεύει και δεν πρέπει να την αντιστοιχίσεις)

ανάκλαση Τρόποι για την προστασία μας από τους

έντονους και ενοχλητικούς ήχους.

απορρόφηση Ο ήχος συναντά μια μαλακή και πορώδη

επιφάνεια. θόρυβοι Οι ενοχλητικοί ήχοι.

ηχορύπανση Ο ήχος συναντά μια λεία και σκληρή

επιφάνεια.

ηχοπροστασία Ο ήχος παύει να διαδίδεται όταν

συναντήσει διαφανείς επιφάνειες.

Το πρόβλημα της έντονης ενόχλησης από

τους θορύβους.

/100

/ 27

/ 12

ΕΡΕΥΝΩ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΦΥΣΙΚΗ Ε΄

ag 06-07 e3 ΓΕΡΟΓΙΩΡΓΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ 2

3. Τι είναι η ηχώ; Σε ποιο φαινόμενο οφείλεται;

4. Οι ωτοασπίδες μας προστατεύουν από τους δυνατούς θορύβους.

Από τι υλικό νομίζεις πως είναι κατασκευασμένες; Γιατί;

5. Γιατί έχουμε δύο αυτιά; Η εικόνα θα σε βοηθήσει να απαντήσεις σωστά.

6. Ποια φαινόμενα που έχουν σχέση με τη διάδοση του ήχου αξιοποιούμε για

να πετύχουμε την ηχομόνωση ενός κτηρίου; Μπορείς να αναφέρεις παραδείγματα;

/ 15

/ 15

/ 16

/ 15

Άγγελος Μπαστέας

Επανάληψη στον ήχο.

1. Ποιους ήχους ονομάζουμε θορύβους; (σελ. 241)

2. Πότε λέμε πως ένα σώμα είναι ηχητική πηγή; (σελ. 245)

3. Σε ποια σώματα διαδίδεται ο ήχος; (σελ. 247 – 248 )

4. Πού δε διαδίδεται ο ήχος; (σελ. 249)

5. Σε ποια υλικά σώματα ο ήχος διαδίδεται γρηγορότερα; (σελ. 250)

6. Πώς διαδίδεται ο ήχος; (σελ. 249)

7. Ποια υλικά ανακλούν τον ήχο; (σελ. 254)

8. Ποια υλικά απορροφούν τον ήχο; (σελ. 258)

9. Με ποιους τρόπους μπορούμε να καταφέρουμε να έχουμε ηχομόνωση; (σελ. 261)

10. Πώς ονομάζεται το φαινόμενοι κατά το οποίο ξανακούμε τη φωνή μας καθαρά όταν

φωνάζουμε σε κάποιο εμπόδιο μπροστά; (σελ.254)

11. Γιατί δεν μπορούμε να ξανακούσουμε καθαρά τη φωνή μας όταν φωνάζουμε μέσα

σ’ ένα άδειο δωμάτιο; (σελ. 254).

150 μ.

Θα την ξανακούσω

άραγε τη φωνή μου;