Бэлгийн амьдралд ухаалаг хандах нь

Яагаад?

• Хүсээгүй жирэмслэлтээс сэргийлэх• Өвчинөөс хамгаалах• Боловсрол, мэдлэг эзэмших• Үргүйдэл, үхэлийг багасгах• Хариуцлагтай байх• Өөрийн бэлгийн чиг баримжааг

тодорхойлох

Бэлгийн харьцаанд ямар тохиолдолд орох вэ?

• 2 тал зөвшөөрсөн, бүрэн итгэлтэй• Тохиолдож болох бэрхшээлүүдийг бүрэн

ойлгосон байх• Хамгаалах аргуудыг мэддэг байх• Хэн нэгний дарамтанд орсон байх ёсгүй• Сэтгэлзүйн хувьд бэлэн байх• Насны хувьд тохирсон

Бэлгийн чиг баримжаа гэж юу вэ?• Эсрэг, ижил, эсвэл нэгээс илүү хүйсийн

хүмүүст хайр дурлал, бэлгийн хувьд татагдах болоод тэдэнтэй дотно ба бэлгийн харилцаа үүсгэх хүн бүрийн мөн чанар юм.

БЭЛГИЙН ЧИГ БАРИМЖААГ ТОДОРХОЙЛОХ

• ГЕЙ• ЛЭСБИ• БИСЕКСУАЛ• ТРАНСЖЕНДЕР• ИНТЕРСЕКС• КҮИЙР

Хамгаалах аргууд

• Байгалийн • Дааврын гаралтай• Дааврын бус гаралтай

Байгалийн

• Тэвчих• Биеийн температур

болон ялгарах салс шалгах

• Хуанли хөтлөх• Гадуур тавих

Дааврын гаралтай

• Холимог – эстроген, прогестин– Өндгөвчнөөс өндөг гарахаас сэргийлэх, савны

хүзүүний өтгөн салст ялгаралтыг ихэсгэх– Давуу тал: батга гаралтыг багасгах, сарын

тэмдэгийн шинж тэмдгийг багасгах, өндгөвчний хорт хавдрыг

– Сул тал: дотор муухайрах, 35-с дээш настай болон тамхи тамтдаг бол үр дүнгүй

Дан прогестинтай эм

• Үйлдлээр холимог эмтэй адил• Эстэроген агуулаагүй• Давуу тал: сарын тэмдэг өвдөлттэй ирэх,

хөхүүл эмэгтэй хэрэглэж болно• Сул тал: батгашил, гэдэс дүүрэх, толгой

өвдөх

Наалт

• Цусруу эстроген ба прогестин байнга ялгаруулж байдаг

• Эмтэй үйлдэл нь адил

• 7 хоногийн турш нэгийг наана

Үтрээний бөгж• Уян, 54мм диаметртай, үтрээнд хийснээр 3

долоо хоногийн турш прогестин, эстероген ялгаруулдаг.

• Зүрх судас, элэгний өвчтэй болон тамхи татдаг бол хэрэглэж болохгүй

Тариа – Депо Провера

• Прогестин агуулсан• Булчинд 12-13 долоо хоног тутам тарина• Ясны эрдэс бодисын нягтралыг багасгадаг

IUS

• Левоногестрол агуусан Т хэлбэртэй• 5 жил хэрэглэнэ• Буруу байрлалт, үрэвсэл үүсэх, унах

магадлалтай

Сав, үрийн суваг боох

• Фаллопиены гуурс, үрийн гуурсыг боодог• Эр бэлгийн эс өндөгтэй уулзах боломжгүй

болдог• Амьдралын турш, эргээн засахад хэцүү

Худал уу Үнэн үү

• 2 бэлгэвч зэрэг хэрэглэвэл илүү аюулгүй Худал

• Сарын тэмдэг ирсэн үед бэлгийн хавьталд орвол жирэмслэхгүй Худал

• Антибиотик хамгаалах эмний үр дүнг багасгадаг Үнэн

БЗХӨ

БЗДХ

• Хамгаалалтгүй бэлгийн харьцаанд орох үед нэг хүнээс нөгөө хүнд дамжих халдваруудыг БЗДХ гэнэ.

• Вирус, нян бичил биетэн зэрэг үүсгэгчдээр үүсгэгддэг. Үүсгэгчдийн төрлөөс хамаараад илрэх шинж тэмдэг, оншилгоо, эмчлэх аргууд нь өөр өөр байдаг. БЗДХ-г бүрэн төгс эмчлэхгүй тохиолдолд дараах үр дагаварууд гарна.Үүнд:

- Үргүйдэл. - Бага аарцагны үрэвсэлт өвчин, урагт сөрөг нөлөө -

үзүүлэх. - ХДХВ/ДОХ авах өндөр эрсдэлтэй.

ДОХ

• Үрийн шингэн• Үтрээний шүүрэл• Цус• Хөхний сүү

Халдварлах зам• Хамгаалалтгvй бэлгийн харьцаанд орох• Зүү тариур болон тарианы бусад багаж

хэрэгсэлийг дахин хэрэглэх• Ариутгаагvй багаж хэрэгсэл ашиглан шивээс

болон цоолбор хийлгэх• Сахлын хутга болон шvдний сойзоо сольж

хэрэглэх (цусны vлдэгдэлтэй)• Халдвартай цус шилжvvлэн юvлэх• ХДХВ ийн халдвартай эхээс вирус хvvхдэд халдах

ДОХ-ын шинж тэмдэг

• Турах• Байнга ядрах• Шөнө хөлрөх• Хүзүү, суга, цавины булчирхай цочих• Амьсгаадах хуурай ханиах

ХДХВ-ийн халдварын тохиолдол /жилээр/

1992 1997 2001 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110

5

10

15

20

25

1 1 1 1 1

11

9

11

13 13

21

16

ХДХВ-ийн халдварын тохиолдол хүйсийн байдлаар:

• Эрэгтэйчүүдийн 82.5% нь эрэгтэйтэй бэлгийн хавьталд ордог эрэгтэйчүүд

• Эмэгтэйчүүдийн 52.6% нь биеэ үнэлэгч

Эрүүл бэлгийн амьдралыг эрхэмлэе