თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური...

39
გგგგგგგ გგგგგგგგ გგგგგგგგ თთთთთთთთ თთთთთთთთთთთ თთთთთთთთ თთთთთთთთთთ თთთთთთთთთთთ თთთთთთ თთთთთთთ თთ 2015 თთთთ 13-14 თთთთთთ თთ. თთთთთ თთთთთ თთთთთთთთთთთთთ თთთთთთთთთთთ თთთთთთთთთთ თთთთთთთთთთთთ თთთთთთთთთ თთთთთთთთ თთთთთთთთთთთთ თთთთთთთ თთთთთთთთ თთთთთთთთთ თთთთ 2015 თთთთთთ თთთთთთთ თთთთთთთ

Transcript of თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური...

Page 1: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

გარემოს ეროვნული სააგენტო

თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი და 2015 წლის 13-14 ივნისს მდ. ვერეს აუზში განვითარებული კატასტროფით გამოწვეული მდგომარეობის წინასწარი შეფასება

მომზადებულია გარემოს ეროვნული სააგენტოს მიერ

2015

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 2: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

,ახალდაბა ვერეს ხეობა

ვერტმფრენით სტიქიის ზონაში

შემოფრენა

ვერეს ხეობა მთლიანი

ხეობისდათვალიერება,

მათ შორის ახალდაბის

დიდი მეწყრის მოწყვეტის კედელთან არსებული

მასშტაბური ნაპრალების

შეფასება

თბილისი3 გეოლოგიური

24 ჯგუფის საათიან რეჟიმში

.მონიტორინგი ცალკეული

უწყებებისათვის რეკომენდაციების

ოპერატიულიგაცემა

თბილისი კონსულტაცია

მაღალი საშიშროების

სივრცეში მოხვედრილ

მოსახლეობას

თბილისი შეფასდა

მოსალოდნელი, რისკები სტიქიის

განმეორების შესახებ თბილისი განივი

პროფილებისგადაღება

14 ივნისი 15 ივნისი

თბილისი შექმნილი

მდგომარეობისდოკუმენტირება

თბილისიგეოლოგთა 7

ჯგუფის, ოპერირება

საცხოვრებელი სახლების

მდგრადობისშეფასება

16 ივნისი

ახალდაბა დეტალური

3 შეფასებისთვის გეოლოგიური

- ჯგუფი საველეკვლევები

-წყნეთი კიკეთი : 3 საველე კვლევები

გეოლოგიური ჯგუფი -მუშაობდა წყნეთი

კიკეთის მონაკვეთში

ბაგები გეოლოგების და

ჰიდროლოგებისმორიგეობა

17 ივნისი

თბილისიგეოლოგები 6 ს ჯგუფის

მორიგეობა ქალაქის

სხვადასხვანაწილებში

ბაგები1 გეოლოგიურიჯგუფი

ბეთანია1 გეოლოგიურიჯგუფი

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 3: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

1. დიდი თბილისის ტერიტორიაზე გეოდინამიკური საშიშროების ზოგადი სურათი;

2. . მდ ვერეს აუზის ჰიდრომეტეოროლოგიური პირობები;

3. . მდ ვერეს აუზის გეომორფოლოგიური თავისებურებები;

4. . , მდ ვერეს აუზის ტექტონიკა გეოლოგიური აგებულება და ჰიდროგეოლოგიური პირობები;

5. . 2015 მდ ვერეს აუზში სტიქიური პროცესების გასული პერიოდის სტატისტიკა და წლის ივნისის კატასტროფების მიზეზები და მათგან გამოწვეული უარყოფითი შედეგების ანალიზი;

6. გეოლოგიურად უკიდურესად გართულებული ცალკეული უბნების შეფასება;

6.1 - წყნეთი ბეთანიის საავტომობილო გზის მონაკვეთზე განვითარებული მეწყრის გეოდინამიკური

მდგომარეობის შეფასება;

6.2 . დაბა წყნეთსა და სოფ ახალდაბას შორის არსებული ღვარცოფული ხევების და მეწყრული უბნების

გეოდინამიკური მდგომარეობის შეფასება;

7. დასკვნები და რეკომენდაციებ ;ი

დოკუმენტის სტრუქტურაგარემოსეროვნული სააგენტო

Page 4: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

დოკუმენტის სტრუქტურაგარემოსეროვნული სააგენტო

1. დიდი თბილისის ტერიტორიაზე გეოდინამიკური საშიშროების ზოგადი სურათი;

• , . , ამ თავში მოცემულია ქ თბილისში მიმდინარე ურბანიზაციის პროცესი ურთულესი გეოლოგიური გარემოს / პირობებში და გეოლოგიური სივრცის ოპტიმალური ათვისების მართვისთვის საჭიროღონისძიებები;

2. . მდ ვერეს აუზის ჰიდრომეტეოროლოგიური პირობები;

• . , - ამ თავში მოცემულია მდ ვერეს წყალშემკრები აუზის შეფასება მდინარის ჭალა კალაპოტის ზონის 13-14 ; დახასიათება და ივნისის სტიქიის დროს განვითარებული ჰიდრომეტეოროლოგიური პროცესები

3. დაბა . წყნეთსა და სოფ გეოდინამიკური მდგომარეობისშეფასება;

• . . ამ თავში მოცემულია მდ ვერეს აუზის რელიეფის თავისებურება განხილულია ხეობის ასიმეტრიული - , აღნაგობა და განსაზღვრულია მეწყრულ კლდეზვავური ღვარცოფულიდა ეროზიული პროცესების

;განვითარების მიზეზები

4. . , მდ ვერეს აუზის ტექტონიკა გეოლოგიური აგებულება და ჰიდროგეოლოგიური პირობები;

• . , ამ თავში მოცემულია ინფორმაცია მდ ვერეს აუზის ტექტონიკური მრავალფეროვნების სენსიტიური , გეოლოგიური აგებულების და ჰიდროგეოლოგიური პირობების შესახებ ასევე თუ რამ ითამაშა გადამწყვეტი

. 13-14 .როლი მდ ვერეს აუზში ივნისს განვითარებულ კატასტროფულ მოვლენებში

Page 5: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

5. . 2015 მდ ვერეს აუზში სტიქიური პროცესების გასული პერიოდის სტატისტიკა და წლის ივნისის კატასტროფების მიზეზები და მათგან გამოწვეული უარყოფითი

შედეგების ანალიზი;

• . ამ თავში განხილულია მდ ვერეს აუზში ტრანსფორმირებული ღვარცოფების განმაპირობებელი მიზეზები და . - . გეოლოგიური კერების ფორმირება გაანალიზებულია ისტორიულ სტატისტიკურ მონაცემები მდ ვერეს

, .ხეობაში მოსული ღვარცოფების წყალმოვარდნების და წყალდიდობების შესახებ

6. გეოლოგიურად უკიდურესად გართულებული ცალკეული უბნების შეფასება;

6.1 . - წყნეთი ბეთანიის საავტომობილო გზის მონაკვეთზე განვითარებული მეწყრის გეოდინამიკური მდგომარეობის შეფასება;

• , ; ამ თავში მოცემულია მეწყრის განვითარების დინამიკა გავრცელების და მოძრაობის არეალის აღწერილობა ასევე განხილულია მეწყრული ნაპრალების არსებული მდგომარეობა და მათი შემდგომი განვითარების

. შესაძლებლობები იდენტიფიცირებულია გააქტიურებული ან ახლადწარმოქმნილი მეწყრული სხეულების;რაოდენობა

6.2 . დაბა წყნეთსა და სოფ ახალდაბას შორის არსებული ღვარცოფული ხევების და მეწყრული უბნების გეოდინამიკური მდგომარეობის შეფასება;

• , ამ თავში აღწერილია რაოდენიმე ხევის ზემოქმედება გარემოზე და ინფრასტურქტურულობიექტებზე ასევე ;მეწყრული პროცესების მასშტაბები

Page 6: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

დღეისათვის მშენებლობის გაზრდილი მოთხოვნილების პირობებში ქალაქ თბილისის ტერიტორიის ათვისება მიმდინარეობს ურთულესი გეოლოგიური გარემოს პირობებში,

რასაც ხშირად თან ახლავს საშიში გეოლოგიური პროცესების ფართო მასშტაბით- . განვითარება რეაქტივაცია და გეოეკოლოგიური სიტუაციის უკიდურესი გართულებები

აღსანიშნავია: - მეწყრულ გრავიტაციული მოვლენები; მიწისქვეშა წყლებით გამოწვეული შეტბორვები; თბილისის ქვაბულის შემომსაზღვრელი ქედების კალთებიდან თავსხმა წვიმებისა და მეწყრების

გააქტიურების პირობებში, ხევებში ტრანსფორმირებული ღვარცოფების, ქვა- ტალახოვანი ნაკადები და დატბორვები;

დიდი თბილისის ტერიტორიაზე, გეოდინამიკური საშიშროების ზოგადი სურათი

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 7: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

. ( ) 1670 მდ ვერე სათავეს იღებს თრიალეთის ქედის აღმოსავლეთ კალთაზე დიდგორის მთის მიდამოებში მეტრ სიმაღლეზე და 0,5 - , 390 უერთდება მდინარე მტკვარს მარჯვენა ნაპირიდან კმ ით ქვემოთ თამარ მეფის ხიდიდან მ სიმაღლეზე ზღვის დონიდან;

41 95 მდინარეს გააჩნია შენაკადი საერთო სიგრძით კმ;

:მდინარის მახასიათებლებია

სიგრძე - 38 ; კმ საერთო ვარდნა - 1280 ;მ საშუალო დახრილობა - 0,034%; აუზის ფართობი - 194 კმ2; აუზის საშუალო სიმაღლე - 1060 .მ

0,26- 1,22 საშუალო მრავალწლიური ხარჯი მერყეობს დან მ3/ -წმ მდე; , მაქსიმალური ხარჯი ახასიათებს გაზაფხულზე ხოლო ცალკეულ წლებში ზაფხულში და შემოდგო ;მაზე

48,3 3/ .მაქსიმალური ხარჯი შეადგენს მ წმ 0,001 მინიმალური ხარჯი ზაფხულში და ზამთარში და მერყეობს მ3/ - 0,16 წმ დან 3მ / - . წმ მდე 1%- , 100 240 იანი უზრუნველყოფის ანუ წლიანი განმეორებადობის წყლის ხარჯი თბილისისთვის შეადგენს მ3/ .წმ

. მდ ვერეს აუზის ჰიდრომეტეოროლოგიური პირობებიგარემოსეროვნული სააგენტო

Page 8: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

მდ. ვერეს წყალშემკრები აუზი

Page 9: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

. , მდ ვერეს აუზის რელიეფი და მისი მთავარი მორფოლოგიური ერთეულის საკუთრივ ვერეს ხეობის განვითარება ბევრად ხანგრძლივი ისტორიის

, . მატარებელია ვიდრე თბილისის არეალის ფარგლებში არსებული მდ მტკვრის .სხვა შენაკადები

იქ სადაც მდინარეთა ხეობების ფერდობებზე ან მთების კალთებზე შრეების , დაქანება თანხვედრილია რელიეფის ზედაპირის დახრილობის დომინირებს

- გრავიტაციულ მეწყრული პროცესები;

ხოლო შრეების საწინააღმდეგო მიმართულ უბნების გადამკვეთ მდინარეებსა და ხევებში მკვეთრად გამოკვეთილი სიღრმითი ეროზიული პროცესები;

. მდ ვერეს აუზის გეომორფოლოგიური თავისებურებებიგარემოსეროვნული სააგენტო

Page 10: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

წყნეთი-ახალდაბის ტერიტორია

Page 11: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

მდ. ვერეს აუზის ტექტონიკა და გეოლოგიური აგებულება

Page 12: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

, ამ სახის სტიქიურ მოლენებს არაერთხელ ჰქონია ადგილი რომ ელსაც მოჰყვა ადამინთა მსხვერპლი და ინფრასტრუქტურამ განიცადა უდიდესი ზარალი

- თუ გავაანალიზებთ არასრულ ისტორიულ სტატისტიკურ მონაცემებს, . მდ ვერეს ხეობაში მოსული წყალმოვარდნების და წყალდიდობების შესახებ, უმეტეს შემთხვევაში, გეოლოგიური პროცესების

გააქტიურებისას გადადის კატასტროფული ხასიათის ღვარცოფებში;

1924 12 8 წლის ივნისს საათზე , 1 , ძლიერი წვიმების შედეგად რომელიც გაგრძელდა საათი მოვარდნილმა ღვარცოფულმა ნიაღვარმა გაიტაცა ვერეს ხობაში დროებით დაბანაკებული

გლეხები;

1940 10 წლის მაისს თბილისის ტერიტორიაზე არსებულ ყველა მდინარეში და ხევში ადგილი .ჰქონდა წყალმოვარდნებს და ღვარცოფებს

. მდ ვერეს აუზში განვითარებულმა წყალმოვარდნებმა და ღვარცოფებმა ჩამოიტანა ქალაქის , , , ტერიტორიაზე დიდი რაოდენობის ლამი და ხრეში დაიტბორა ეზოები სარდაფები ქუჩები;

. ხოლო ვარაზის ხევიდან წამოსულმა ნიაღვარმა წალეკა უნივერსიტეტის ქუჩა და ტრამვაის ლიანდაგი ამ 109- .დღეს დაფიქსირდა მმ ნალექი

გარემოსეროვნული სააგენტო

მდ. ვერეს აუზში სტიქიური პროცესების გასული პერიოდის სტატისტიკა და 2015 წლის ივნისის კატასტროფების მიზეზები და მათგან გამოწვეული უარყოფითი შედეგების ანალიზი

Page 13: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

1960 4 წლის ივლისი - - ასეთივე სიძლიერის კატასტროფული წყალმოვარდნა ღვარცოფები, , 259დაფიქსირდა დაიტბორა ზოოპარკის მნიშვნელოვანი ტერიტორია წყლის ხარჯი იყო მ3/ .წმ ;

1961 წელს - - წყალმოვარდნა ღვარცოფების გავლას ადგილი ჰქონდა , ამავე ხეობაში რამაც დიდი ზარალი მიაყენა ზოოპარკის ინფრასტრუქტურა ;ს

1972 წელს - -წყალმოვარდნა ნიღვრებ ;ი 1980 13 წლის მაის ი - კატასტროფული ხასიათის ღვარცოფული წყალმოვარდნები დაფიქსირდა,

როდესაც კოკისპირული წვიმების შედეგად გაირღვა წყნეთში არსებული ხელოვნური წყალსაცავის , 8 , , მიწაყრილის ჯებირი რომელმაც იმსხვერპლა ადამიანი დაანგრია სახლები დაიღუპა დიდი რაოდენობის პირუტყვი და კოლოსალური ზარალი მიაყენა ზოოპარკის ინფრასტრუქტურას;

1999 28 წლის აგვისტოს - ადგილი ჰქონდა წყალმოვარდნებს და ღავრცოფული ხასიათის წყალნატანი მ ასალის ქალაქში გამოტანას;

2002 15 წლის ოქტომბერს - მსგავსი ხასითის მოვლენებს ჰოქნდა ადგილი; 2015 3 13-14 წლის ივნისისა და ივნისის - . კატასტროფები მდ ვერეს აუზში;

როგორც სტატისტიკური ანალიზით ირკვევა, . , მდ ვერეს აუზში წყალმოვარდნების ღვარცოფების და მეწყრების მთავარი გამომწვევი ფაქტორია უხვი ატმოსფერული ნალექები

და ზედ დართული გეოლოგიური გარემოს მაღალი მგრძნობიარობა ამ ხასიათისმოვლენებისადმი

გარემოსეროვნული სააგენტო

მდ. ვერეს აუზში სტიქიური პროცესების გასული პერიოდის სტატისტიკა და 2015 წლის ივნისის კატასტროფების მიზეზები და მათგან გამოწვეული უარყოფითი შედეგების ანალიზი

Page 14: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

13-14 , . მიმდინარე წლის ივნისს მდ ვერეს აუზში მოსულმა ძლიერმა ნალექმა მდინარე ვერესა - და მის შენაკადებზე გამოიწვია წყლის დონის მკვეთრი მატება და მეწყრულ ღვარცოფული

/ . პროცესების მასშტაბური ჩასახვა გააქტიურება რასაც მოჰყვა:

- , - - წყნეთი ბეთანიის წყნეთი ახალდაბის და კოჯორი მანგლისის საავტომობილო გზების მწყობრიდან.გამოყვანა

. , . ქ თბილისში მდ ვერეს ხეობის დაბალ ნიშნულებზე განლაგებული საცხოვრისების, სხვადასხვა , -დანიშნულების ინფრასტრუქტურული ობიექტები შენობა ნაგებობები ს დაზიანება.

- წყალმოვარდნა ღვარცოფების მაპროვოცირებელი ატმოსფერული ნალექების რაოდენობა, ბევრად აღემატებოდა ქალაქში დაბალ ნიშნულზე განლაგებულ მეტეოსადგურიდან მიღებულ მაჩვენებლებს;

ამასთან ამ სახის კატასტროფული ღვარცოფული ხასიათის წყალმოვარდნები, გარკვეულწილად განაპირობა . მდ ვერეს აუზის მარჯვენა შენაკადის სათავეში წარმოქმნილმა გრავიტაციული

- ხასიათის ერთ ერთმა მეწყერმა ( . . ):ე წ ახალდაბის დიდი მეწყერი 32 -ფართობი შეადგენს ჰა ს; გრავიტაციული მოწყვეტის კედლის სიმაღლე 6-7მ; ახალდაბის დიდი მეწყრის მყარი მასის მოცულობა 1 - . მლნ მდე კუბ მეტრია; მეწყრის 1 ;სიგრძე კმ მეწყრის საშუალო სიგანე 300-350მ; - მეწყრულ ღვარცოფული ნაკადის საერთო სიგრძე . 3.8მოწყვეტის არედან მდ ვერეს კალაპოტამდე შეადგენს კმ;

გარემოსეროვნული სააგენტო

2015 წლის ივნისის კატასტროფების მიზეზები და მათგან გამოწვეული უარყოფითი შედეგების ანალიზი

Page 15: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

1კმ

3,8კმ

- 1დიდი მეწყრის სიგრძე კმ - 32ფართობი ჰაგააქტიურებულ

ი ან ახლად წარმოქმნილი

75 მეწყერი

Page 16: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

. . მდ ვერეს კალაპოტში მოხდა ღვარცოფული ნაკადის ოთხჯერადი შეტბორვა ქ თბილისის, ტერიტორიაზე რომელიც გამოწვეული იყო:

დიდძალი -ღვარცოფულ ეროზიული ნატანი მასალით; , - განსაკუთრებით ხე მცენარეული ატივნარებული მასით წყალგამტარ გვირაბებში დროებითი

ბარიერების შექმნი ;თ 9-10 -რის დროსაც მდინარის კალაპოტის და ჭალის გარკვეულ უბნებზე მდინარის წყლის დონემ მ ით,

18-20 .ზოგან კი მეტრით აიწია

2015 13 ( ) წლის ივნისს გავლილმა წყლის ხარჯმა გავლილი კვალის მიხედვით დაანგარიშებული 468 სხვადასხვა ემპირიული ფორმულით შეადგინა მ3/ - .წმ ში

გარემოსეროვნული სააგენტო

2015 წლის ივნისის კატასტროფების მიზეზები და მათგან გამოწვეული უარყოფითი შედეგების ანალიზი

1958 . წელს აშენებული მდ ვერეს , გვირაბი მდინარის შეგუბების

ადგილი

Page 17: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

გარემოსეროვნული სააგენტო

გამომწვევი მიზეზები

ყველა ეს ფაქტორი ქმნის ხელსაყრელ პირობებს, ეგზოგენური გეოლოგიური პროცესების (მეწყერი, ღვარცოფი, კლდეზვავი, ქვათაცვენა და სხვა) ჩასახვა-გააქტიურებისათვის.

>< რელიეფის ენერგეტიკული პოტენციალი;

>< რთული ტექტონიკა;

>< ამგები ქანების ლითოლოგიური შემადგენლობა; >< ატმოსფერული ნალექები;

>< ზედაპირული წყლები;

>< მიწისქვეშა წყლები;

Page 18: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

:შედეგები

:მოწყვეტის უბანიo განვითარების

პროცესი

Page 19: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

:შედეგები

:მოწყვეტის უბანიo განვითარების

პროცესი

Page 20: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

19, 3 დაღუპულია დაკარგულად მიიჩნევა ადამიანი

შედეგები:შედეგები1. დაზიანებულია

საავტომობილო: -გზა წყნეთი

; მანგლისი-წყნეთი ახალდაბა

2. . . ქ თბილისში მდ ვერეს დაბალ

ნიშნულებზე განლაგებული, საცხოვრისები

სხვადასხვა დანიშნულების

, ობიექტები- , შენობა ნაგებობები

თბილისისზოოპარკი

- წყნეთი ახალდაბის საავტომობილო გზის

მონაკვეთი- წყნეთი სამადლოს

საავტომობილო გზაზე განვითარებული მეწყერი

. . ე წ ახალდაბის დიდი მეწყერი -გადაღებული წყნეთი

ახალდაბის საავტომობილოგზიდან

. - მდ ვერეს ჭალა კალაპოტის - ზონა ქალაქის ფარგლებში

სვანიძის ქუჩა

. -მდ ვერეს ჭალა კალაპოტის ზონა

- ქალაქის ფარგლებში წყნეთის ქუჩა

. სოფ ახალდაბა

Page 21: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

:შედეგები

ბაგები . მდ ვერეს მარჯვენა ნაპირი

წყნეთის ქუჩის მიმდებარედ

ახალი გზის მიმდებარე

ტერიტორია წყნეთის ქუჩა

Page 22: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

:შედეგები

. -მდ ვერეს ჭალა კალაპოტის ზონა

ქალაქის ფარგლებში

- წყნეთი ახალდაბის საავტომობილო გზის

მონაკვეთი

Page 23: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

:შედეგები

ახალდაბის დიდი მეწყერი

და მიმდებარეტერიტორიები

Page 24: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

:შედეგები

ახალდაბის დიდი მეწყერი

და მიმდებარეტერიტორიები

Page 25: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

:შედეგები

. მდ ვერესა და. მდ

ჯოხანისხევის შეერთების

უბანი

Page 26: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

სოფელი ახალდაბა

ახალდაბის დიდი მეწყერი

:შედეგები

.მდ ჯოხანისხევი

Page 27: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

გარემოსეროვნული სააგენტო

უკიდურესად გართულებული უბნების ჩამონათვალი

> . - სოფ კოჯრის მიდამოებში არსებული მაღალი ძაბვის ელ გადამცემი ( ხაზის დერეფანი მიმდებარე გზით დიდი მეწყრული სხეულის მოწვეტის

);არეალი და მისი აღმოსავლეთი და დასავლეთი უბნები

> , . , , . დაბა წყნეთის სოფ ახალდაბის ბაგების სოფ წვერის და კვესეთის ;დასახლებული უბნები და მიმდებარე ტერიტორიები

> . - ( მდ ვერეს ჭალა კალაპოტის ზონა ქალაქის ფარგლებში სვანიძის, , , ქუჩა წყნეთის ქუჩა მზიურის და ზოოპარკის ტერიტორია გმირთა

); მოედანი

> - - ;წყნეთი ბეთანიის და წყნეთი ახალდაბის საავტომობილო გზა

ახალდაბის დიდი მეწყრის მოწყვეტის უბანი წაქცეული მაღალი

ძაბვის ანძით

სოფელი ახალდაბა

Page 28: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

ნეა • დასკვნები

ნეა • რეკომენდაციები• სასწრაფო ღონისძიებები;• საშუალო პერიოდის ღონისძიებები;

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 29: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

1. 2015 13-14 . წლის ივნისს მდ ვერეს წყალშემკრებ აუზში წარმოქმნილი კატასტროფული მოვლენა გამოწვეული . : , იქნა გეოლოგიური და ჰიდრომეტეოროლოგიური მოვლენების თანხვედრით კერძოდ მეწყერები

, , , ღვარცოფები კლდეზვავები ატმოსფერული ნალექები წვიმისა და სეტყვის სახით არსებულ წყალსადინარებზე , . გვერდითი და სირღმული ეროზია წყალმოვარდნა და დატბორვა და რაც ყველაზე მთავარია მდ ვერეს აუზის

, . რთული მორფოლოგიური გეოლოგიური და ტექტონიკური პირობებით კვლევების პროცესში გამოვლინდა ( - ) , სუბგანედური მიმართულების ჩრდილო აღმოსავლეთიდან სამხრეთ დასავლეთით რღვევა რომელიც

. ვრცელდება მამა დავითის ანტიკლინიდან სოფ კიკეთის მიმართულებით და გაუყვება წყნეთისა და კოჯორის . . წყალგამყოფის თხემს სწორედ აღნიშნულ ზონაში დაფიქსირდა დიდი მეწყრული სხეულის მოწყვეტა

. - ამასთანავე სტიქიით მიყენებული ზარალი და ზიანი გაზარდა ქალაქის ფარგლებში მდ ვერეს ჭალა კალაპოტის 50- . : ზონაში გასული საუკუნის იანი წლებიდან დაწყებულმა სხვადასხვა სახის საინჟინრო საქმიანობამ მათ შორის

, , საცხოვრებელი სახლების ავტოფარეხების გზების და სხვა სახის ინფრასტრუქტურული ნაგებობების;მშენებლობამ

2. , კატასტროფის ჩამოყალიბებაში მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ხანგრძლივმა ინტენსიურმა ( 2,5 60%- ), ნალექებმა ბოლო თვის მანძილზე მოსულმა მრავალწლიურ საშუალოზე ით მეტმა ნალექებმა , რომელთა მნიშვნელოვანი ნაწილი ჩაიჟონა ტერიტორიის ამგებ გრუნტებში ტერიტორიაზე არსებული

, - ხშირი ტყის გავლენით რამაც საბოლოო ჯამში მოახდინა მასშტაბური მეწყრულ გრავიტაციული , ;პროცესების ჩამოყალიბება გადასული ღვარცოფულ ნაკადებში

:დასკვნები გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 30: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

3. ქალაქის ფარგლებში არსებულმა გვირაბებმა სრულად ვერ უზრუნველყვეს , წყალტალახოვანი ნაკადების დროული გატარება ვინაიდან მათი ჩახერგვა

ძირითადად გამოიწვია ხეობის ფერდობებზე მეწყრების მიერ ტყის საფარის მოწყვეტამ ( . ). . . და გადატანამ მთავარ არტერიაში მდ ვერე მხოლოდ ე წ დიდი მეწყრის ფარგლებში 4000- . და მიმდებარე ტერიტორიაზე პროცესებმა წაიტაცა ზე მეტი კუბ მეტრი მერქნიანი

-ხე მცენარეები;

4. კატასტროფული მოვლენების შედეგად მწყობრიდან გამოვიდა მაღალი ძაბვის, , , , ანძები გაზსადენები საავტომობილო გზები წყალსადენები წყალგამტარი

, , კოლექტორები დაინგრა საცხოვრებელი სახლები და დამხმარე ნაგებობები ( განადგურდა ზოოლოგიური პარკის ნაწილი დაიღუპა ცხოველთა და ფრინველთა

) მნიშვნელოვანი ნაწილი და რაც ყველაზე სავალალოა ადგილია ჰქონდა ადამიანთა – 19 , 3 ;მსხვერპლს დაღუპულია ადამიანი ხოლო უგზოუკვლოდ დაკარგულია ადამიანი

:დასკვნები გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 31: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

5. . , მდ ვერეს ბუნებიდან გამომდინარე რომელზედაც მეტყველებენ ისტორიული, . ფაქტები მსგავს კატაკლიზმებს შემდგომში არაერთხელ ექნება ადგილი

შესაბამისად საჭირო გახდება რეკომენდაციების შემუშავება შესაბამისი დამცავი . ღონისძიებები გასატარებლად თუმცა აღნიშნული უნდა განხორციელდეს.ეტაპობრივად

:დასკვნები გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 32: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

რეკომენდაციები: სასწრაფო ღონისძიებები:

:დაინერგოს სწრაფი შეტყობინებების თანამედროვე სისტემები• <> , მანამდე ხეობის ვერტიკალური ზონალობის გათვალისწინებით ღვარცოფებზე და

წყალმოვარდნებზე დასაკვირვებლად ნალექმზომებისა და ჰიდროლოგიური საგუშაგოების მოწყობა ( );სამუშაოები მიმდინარეობს

• <> რაც შეეხება მეწყრულ სხეულებზე ადრეული შეტყობინ , ების სისტემის ინსტალაციას მათი გენეზისიდან გამომდინარე აღნიშნული არსებული სტიქიის ზონაში

;არაეფექტური იქნება

<> . - ქალაქის ფარგლებში მდ ვერეს ჭალა კალაპოტის ზონა უნდა გათავისუფლდეს წყლის ნაკადების გატარების დამაბრკოლებელი სხვადასხვა დანიშნულების- ;შენობა ნაგებობებისაგან

<> ;მაღალი საშიშროების რისკის ზონიდან საჭიროა მოსახლეობის გასახლება

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 33: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

რეკომენდაციები: სასწრაფო ღონისძიებები :

<> , . - , უმოკლეს პერიოდში უნდა განხორციელდეს მდ ვერეს აუზის აერო გადაღება რათა (LIDAR) მოვიპოვოთ დეტალური ტოპოგრაფიული და აეროფოტოსურათი დინამიური

;ანალიზის განსახორციელებლად

<> გაგრძელდეს მონიტორინგული დაკვირვებები გეოდინამიკური თვალსაზრისით ;უკიდურესად დაძაბულ უბნებზე

<> შესაძლებლობის ფარგლებში განხორციელდეს მთავარი მეწყრული სხეულის;გაწმენდა

- , დაწესდეს სპეციალური რეჟიმი წყნეთი ახალდაბის საავტომობილო გზაზე სადაც - არსებობს მეწყრულ ღვარცოფული მოვლენების განმეორების რეალური

;საშიშროება

- პრაქტიკულად შეუძლებელია წყნეთი სამადლოს გზის აღდგენა დიდი მეწყრის. , არეალში შესაბამისად დროულად უნდა დაიწყოს გზის ალტერნატიული ვარიანტის

.შერჩევა

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 34: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

რეკომენდაციები: სასწრაფო ღონისძიებები:

<> მდინარის კალაპოტის განივი კვეთის პარამეტრები გაანგარიშდეს კატასტროფულ ხარჯზე და გაგანიე , რდეს ნაპირები მოეწყოს ლანდშაფტური

;დაგეგმარების ხედვით

<> ქალაქის ფარგლებში საავტომობილო გზა მაქსიმალურად გაუყვეს მდინარის ერთ ნაპირს პერსპექტიული განვითარების ტრასის

;გათვალისწინებით

<> ქალაქის ფარგლებში მდინარე ვერეს კალაპოტის მეანდრირების მკვეთრი/ , ცვლილების გასწორხაზოვნების შემთხვევაში ნაკადის სიჩქარის

, ;დარეგულირების მიზნით მოეწყოს ბარაჟები

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 35: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

რეკომენდაციები: საშუალო პერიოდის ღონისძიებები:

- ( )ტოპო გეოდეზიურ გადაღება საველე ;კვლევები

დეტალური გეოლოგიურ ;ი კვლევები

ჰიდროგეოლოგიურ ; ი კვლევები

გეოფიზიკურ ;ი კვლევები

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 36: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

რეკომენდაციები: საშუალო პერიოდის ღონისძიებები - განსახორციელებელია შემდეგი სახის საინჟინრო ღონისძიებები:

• სათანა

დოკვლევებ

ზედაყრდნობი

თუნდ

აშეირჩე

ს ისუბნ

, ებისად

აცშესაძლებელ

იგახდებ

აეფექტუ

რიღვარცოფშემაკავებე

ლისაინჟინ

რონაგებობები

სმოწყობ

. ასაჭიროა, აშენ

დესცხაური

სტიპ

ისრკი

-ნაბეტონი

სკონსტრუქც

იამსგ

ავსიღვარცო

ფისგანვითარე

ბისდრ

ოსმსხვილ

ი( -ხემცენარეები

) სმასა

ლისდასაკავებლად;

•მოეწყოს არამას

-შტაბურდაბალზღურბლ

იანინაგებო

, ბებისაიდან

აცშესაძლ

ებელიგახდებ

აჩახერგ

ილი ღვარც

ოფული ნატანი

მასალი ს

პერიოდული ამოღებ

;ა

• ვინაიდა

. ნ ქთბილის

იგეოდინამიკ

ურითვალსაზრი

სითიმყოფე

ბაუკიდურესა

დრთუ

ლმდგომარეო

ბაში და

არი ს

რეალუ

რისაშიშრო

ებაიმის

, ა რომ

მდგომარეო

ბაკიდ

ევუფრ

ოგართულდ

, ებაყოველი

ვე ამის

ფონ, ზე

საჭირო

დმიგვაჩნ

იასპეციალიზირებულ

ისამსახუ

რისშექმ

, ნარომელი

ცუზრუნველყ

ოფსსაში

შიგეოლოგიუ

რი და

ჰიდროლოგიუ

რიმოვლენებისაგა

ნქალ

აქისდაც

, ვას არა

მარ ტო. მდ

ვერ ეს

აუზშ, ი

არა მედ

დიდ ი

თბილის

ის სხვა

დაძაბუ

ლუბნებზე.

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 37: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

რეკომენდაციები: საშუალო პერიოდის ღონისძიებები - განსახორციელებელია შემდეგი სახის საინჟინრო ღონისძიებები:

• საქართვ ელოში

სტიქიურ ი

კატაკლი ზმების

მნიშვნე ლოვანი

გააქტიუ რების, ფონზე

აუცილებ ელია

არასასო-ფლო

სამეურნ ეო

დანიშნუ ლების

მიწისფართებ

ისგანკარგ

ვაგანხორც

იელდესმხოლო

დწინმსწრ

ებისაიჟინრ

-ოგეოდინა

მიკურიშეფასებ

ის. შემდეგ აქედან

გამომდი ანრე

საქართვ ელოს

პრეზიდე ნტის

ბრაძენე, ბულება

რომელი ც ამ

მიმართუ ლებით

2007 წელს

, გაუქმდააუცილებ

ლად უნდა

ამოქმედ. დეს

• განხორც იელდეს

. მდ ვერეს

ხეობისბუნებრი

ვიპროცესე

ბისმოდელი

, რებაროგორი

: ცააჰიდრავ

ლიკური(წყალდი

დოების და

წყალმოვარდნებ

ისშემთხვე

) ვაში და საშიში

გეოლოგ იური

პროცესე ბის

(მეწყერე, ბი

ღვარცო);ფები

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 38: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

რეკომენდაციები: საშუალო პერიოდის ღონისძიებები - განსახორციელებელია შემდეგი სახის საინჟინრო ღონისძიებები:

• <> თამარაშვილის

ა და გმირთა

მოედნი ს

გვირაბ ებს

დაემატ ოს

წყალსადინარე

ბიპარალ

ელურიგვირაბ

ებისსახით;

• <> ყველა

ნაგებო - , ბა გზა

სანაპი რო

კედლე ბი და

მიმდებ არე

ინფრასტრუქტუ

რა უნდა

გაითვა ლოს

კატასტროფუ

/ლი მაქსიმალუ

რიშეტბორ

ვისა დაწარეცხ

ვისსიღრმი

სგათვალისწინ

;ებით

გარემოსეროვნული სააგენტო

Page 39: თბილისის ტერიტორიაზე სტიქიური მოვლენების საშიშროების ზოგადი ანალიზი

დოკუმენტის შემუშავებაში მონაწილეობა

:მიიღეს

გეოლოგიის დეპარტამენტი: . , . , . , . , . მ გაფრინდაშვილმა ემ წერეთელმა მ ჩალათაშვილმა ლ ქებულაძემ შ

, . , . , . , . , . ლობჟანიძემ ზ მაისურაძემ თ გერკეულმა გ კუნჭულიამ ვ გვაძაბიამ გ, . , . , . , . გაფრინდაშვილმა ო ქურციკიძემ თ თოღუზაშვილმა გ ჭოტაშვილმა გ

, ( ) . უნაფქოშვილმა გრაფიკული მასალა რუკები დაამუშავა გ.გაფრინდაშვილმა

 

:ჰიდრომეტეოროლოგიის დეპარტამენტი 

. , . , . , . , . , . რ ჭითანავამ ტ ბერიძემ ი მეგრელიძემ მ ძაძამიამ თ ტბელიშვილმა ვ, . , . , . .გელაძემ ი ქინქლაძემ ი ჯებირაშვილმა გ გელაძემ

გარემოსეროვნული სააგენტო