УИХ-ЫН ТАМГЫН ГАЗАР, ШВЕЙЦАРИЙН ХӨГЖЛИЙН АГЕНТЛАГ, НҮБ-ЫН ХӨГЖЛИЙН ХӨТӨЛБӨР

“МОНГОЛ УЛС ДАХЬ ТӨЛӨӨЛЛИЙН БАЙГУУЛЛАГЫГ БЭХЖҮҮЛЭХ НЬ” ТӨСЛИЙН НЭЭЛТИЙН АЖИЛЛАГАА -

Аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын дарга,

Тэргүүлэгчдийн нарийн бичгийн дарга нарын уулзалт2016 оны 10 дугаар сарын 5-ны өдөр

Орон нутгийн сонгуульт төлөөлөгчдөд зориулсан үндэсний сургалтын хөтөлбөр ба сургалтын зохион байгуулалт

НӨУБЧБ төслийн зохицуулагч П.Лхам

Агуулга

1. Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын чадавх бэхжүүлэх үйл ажиллагаа

2. Орон нутгийн сонгуульт төлөөлөгчдөд зориулсан үндэсний сургалтын хөтөлбөр, агуулга

3. Бүх шатны ИТХ-ын төлөөлөгчийн үндэсний сургалтын зохион байгуулалт, сургагч багш нар

4. Үндэсний сургалтын хөтөлбөрийг институтчлэх, тогтвортой байдлыг хангах

1.ОРОН НУТГИЙН ӨӨРӨӨ УДИРДАХ БАЙГУУЛЛАГЫН ЧАДАВХ БЭХЖҮҮЛЭХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

“Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын чадавхыг бэхжүүлэх нь” төслөөс хэрэгжүүлсэн чадавх бэхжүүлэх арга хэрэгсэл юу байсан бэ? Орон нутгийн сонгуульт төлөөлөгчдийн үндэсний сургалт

(мэдлэг мэдээллээр хангах, ур чадвар эзэмшүүлэх) Тэтгэлэг (мэдлэг, ур чадвараа практикт хэрэглэж бодит үр дүн

гаргах боломж, санхүүгийн дэмжлэгийг бий болгодог) Арга зүй, үлгэрчилсэн дүрэм журмаар хангах, (мөн хурлуудын

сайн туршлагыг түгээх) Иргэдийн Хурлын үйл ажиллагаа, шийдвэрийг иргэдэд

нээлттэй болгох: иргэдийн хяналт бий болж, төлөөлөгчдийн хариуцлага нэмэгдэх

Үндэсний түвшинд: НӨУБ-ын хэлэлцүүлгийн нэгдсэн орон зайг бий болгох-бүсийн

болон үндэсний чуулга уулзалт Эрх зүйн орчныг сайжруулах

1.ОРОН НУТГИЙН ӨӨРӨӨ УДИРДАХ БАЙГУУЛЛАГЫН ЧАДАВХ БЭХЖҮҮЛЭХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

Орон нутгийн сонгуульт төлөөлөгчдийн үндэсний сургалтын хөтөлбөр, зохион байгуулалтын загвар бий болсон

Бүх шатны төлөөлөгчдийн сургалтад ИТХ-ын 8078 төлөөлөгчийн 88.6 хувь нь, сэдэвчилсэн сургалтад 2543 тэргүүлэгч төлөөлөгчдийн 90,6 хувь нь, “Нутгийн удирдлагад эмэгтэйчүүдийн манлайлал”сургалтад 2204 эмэгтэй төлөөлөгчийн 92,3 нь тус тус хамрагдсан. ИТХ-ыг дэмжих тэтгэлгээр бий

болсон сайн туршлага: Хяналтын чиг үүргийг нэмэгдүүлэх, орон нутгийн шийдвэр гаргахад иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх зорилгоор нийт ИТХ-ын дунд нээлттэй тэтгэлэг зарлахад 120 гаруй хурал материал өгч өрсөлдөн 41 нь хэрэгжүүлсэн

2.ОРОН НУТГИЙН ӨӨРӨӨ УДИРДАХ БАЙГУУЛЛАГЫН ЧАДАВХ БЭХЖҮҮЛЭХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

Арга зүй, үлгэрчилсэн дүрэм журам боловсруулах, хурлуудын сайн туршлагыг түгээх, khural.mn, нутгийн удирдлагын ТББ-уудыг дэмжих, чадавхжуулах

Нутгийн удирдлагын ТББ-дыг дэмжих чадавхжуулах тэтгэлэг НӨУБ-ын хэлэлцүүлгийн нэгдсэн орон зайг бий болгох- Бүс,

үндэсний 7 удаагийн чуулга, уулзалт, УИХ-ын Нутгийн удирдлагын дэд хорооны дэргэд ИТХ-ууд жил бүр уулздаг бүтэц, тогтолцоог бий болгох боломжтой

Эрх зүйн орчныг сайжруулах ЗЗНДТУ тухай хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн төсөл боловсруулсан

2.ОРОН НУТГИЙН ӨӨРӨӨ УДИРДАХ БАЙГУУЛЛАГЫН ЧАДАВХ БЭХЖҮҮЛЭХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

Иргэдийн Хурлын үйл ажиллагаа, шийдвэрийг иргэдэд нээлттэй болгох: иргэдийн хяналт бий болж, төлөөлөгчдийн хариуцлага нэмэгдэх, харилцан туршлага солилцох орон зай, орон нутгийн мэдээллийн хамгийн өргөн сүлжээ-Khural.mn ИТХ-уудын нэгдсэн, портал цахим хуудас бүтээгдсэн.

366 дэд цахим хуудас 26438 мэдээ, мэдээлэл нийтлэгдсэн байна.

20-с дээш мэдээлэл нийтэлсэн 160 цахим хуудас

Үндсэн ба дэд цахим хуудсанд нийтдээ 8.510.924 хандалт ирсэн

Дэд цахим хуудсуудад нийтдээ 460 санал асуулга үүссэн, тэдгээр санал асуулгуудад 5066 удаа санал өгсөн байна.

Khural.mn цахим хуудсыг ИТХ-ууд хөтөлж, хөгжүүлэх стандартыг боловсруулж бүх аймаг, дүүргийн ИТХ-д хүргэж, хариуцсан админ-ажилтан нь Ажлын албатайгаа гэрээ байгуулан ажиллаж буй.

№ Цахим хуудас Мэдээний тоо

1 darkhan-uul.khural.mn 1433

2 bayankhongor.khural.mn 918

3 bayan-olgii.khural.mn 694

4 uvs.khural.mn 677

5 khovsgol.khural.mn 665

6 sukhbaatar.ub.khural.mn 653

7 arkhangai.khural.mn 608

8ulziit.bayankhongor.khural.mn

605

9darkhan.darkhan-uul.khural.mn

542

10 tov.khural.mn 495

2.ОРОН НУТГИЙН СОНГУУЛЬТ ТӨЛӨӨЛӨГЧДӨД ЗОРИУЛСАН ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ХӨТӨЛБӨР

Үндэсний сургалтын хөтөлбөрийн хүрээнд цуврал 3 багц сургалтын хөтөлбөр агуулга, зохион байгуулалтын загварыг бий болгосон.

Бүх шатны ИТХ-ын төлөөлөгчдийн сургалт Сэдэвчилсэн сургалт (орон нутгийн сонгуульт

төлөөлөгчийн манлайлал, хяналт шинжилгээ, үнэлгээний арга зүй)

Эмэгтэй төлөөлөгчдөд зориулсан “Нутгийн удирдлагад эмэгтэйчүүдийн манлайлал” сургалт

2. ОРОН НУТГИЙН СОНГУУЛЬТ ТӨЛӨӨЛӨГЧДӨД ЗОРИУЛСАН ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ХӨТӨЛБӨР Орон нутгийн сонгуульт төлөөлөгчдөд зориулсан

үндэсний сургалтын хөтөлбөр, агуулга НҮБХХ-өөс сургалтын хэрэгцээг тодорхойлох санал

асуулга, эрэлт шаардлагатай сэдвүүдийг тодорхойлсон Удирдлагын Академи, МУИС багш нарын хамтарсан баг Аймаг, нийслэл, дүүргийн ИТХ-ын төлөөлөлд агуулгыг

хэлэлцүүлсэн Бүх шатны ИТХ-ын сургалтаас гарсан санал зөвлөмжийн

дагуу 3 удаа сайжруулан боловсруулсан 2016 онд дахин сайжруулалт хийж 4 гол сэдвийг

шинэчлэн боловсруулсан (Орон нутгийн төсөв санхүүгийн удирдлага сэдвийн агуулгыг жишээ болгож Та бүхэнд хүргэсэн. Гарын авлага эцэслэгдэж 11-р сард хэвлэгдэнэ.)

2. ОРОН НУТГИЙН СОНГУУЛЬТ ТӨЛӨӨЛӨГЧДӨД ЗОРИУЛСАН ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ХӨТӨЛБӨР

1. Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын эрх зүйн үндэс, ИТХ-ын хуралдааныг зохион байгуулах -4

2. Орон нутгийн төсөв санхүүгийн удирдлага-8 Орон нутгийн төсөв, төсвийн үндсэн үе шатууд Төсвийн төсөл, орон нутгийн хөрөнгө оруулалтын төсөвлөлт,

ОНХС Төсвийн ил тод байдал, төсвийн мэдээлэлд шинжилгээ хийх арга

зүй, ИТХ-аас тавих хяналт

3. Байгаль хамгаалал, газрын харилцаа-4 Тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал - Манай улсын хэрэгжилт байгаль орчин болон газрын тухай хууль тогтоомж Тусгай хамгаалалттай газар нутаг – төр, иргэдийн оролцоо Малчид, тариаланчдын үйл ажиллагааны зохицлыг хангах журам

4. Иргэдийн оролцоо, иргэдтэй харилцах нь-4

2. ОРОН НУТГИЙН СОНГУУЛЬТ ТӨЛӨӨЛӨГЧДӨД ЗОРИУЛСАН ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ХӨТӨЛБӨР

Бүх шатны ИТХ-ын төлөөлөгчийн сургалтын хөтөлбөр, агуулгын онцлог нь:

Сонсогчийн гарын авлага (4 удаагийн нэмэлт сайжруулалт хийгдсэн)

Сургагч багшийн гарын авлага, арга зүйн зөвлөмж, презентацийн хамт

Сэдвийн зорилго, шалгах асуулт зэрэг суралцагчдад ээлтэй бүтэц, зохион байгуулалттай

Khural.mn болон бусад эх сурвалжаас авсан бодит жишээ, кеэйсээр баяжуулсан

Дэлгэрүүлэн унших материалыг нарийвчлан зааж өгсөн. Төслийн дараагийн шатанд ҮСХ-ийн 3 сургалтын цахим (онлайн)

хувилбарууд бүтээгдэнэ.

3. БҮХ ШАТНЫ ИТХ-ЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ, СУРГАГЧ БАГШ НАР

Монгол улсын 361 ИТХ-ын 8078 төлөөлөгчдийг хамруулсан үндэсний сургалтыг хэрхэн зохион байгуулах вэ? Аймаг, нийслэл, дүүргийн ИТХ-ын Ажлын алба

сургалтыг зохион байгуулна. Аймаг, нийслэл, дүүргийн ИТХ-ын төлөөлөгчид, ажлын

албаны бүрэлдэхүүн болон нутгийн удирдлагын ТББ-аас сургагч багш нарыг сонгон шалгаруулж бэлтгэгдэнэ.

Сургалтын нийт төсвийг аймгийн ИТХ-ын ажлын албаны нэмэлт төсвийн данс руу шилжүүлнэ. Аймгийн ИТХ-ын ажлын алба гүйцэтгэх үүрэг, ажлын удирдамж Сургалтын хяналт-үнэлгээний ажлын удирдамж Санхүүгийн ажлын удирдамж Сургагч багш нарын ажлын удирдамж

3. БҮХ ШАТНЫ ИТХ-ЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ, СУРГАГЧ БАГШ НАР

Аймгийн ИТХ-ын ажлын албаны гүйцэтгэх үүрэг, үйл ажиллагаа Сургалтыг зохион байгуулах

o Аймаг, сумын ИТХ-ын цуврал 3 багц сургалтыг зохион байгуулна. Аймаг, нийслэл, дүүргийн төлөөлөгчийн сургалт 2016 оны 9-11-р сард, сумын ИТХ-ын сургалт 2017 оны 2-5-р сард зох/б-р төлөвлөгдсөн.

o Төлөөлөгчдийн сургалт нь 3-4 ээлжээр, 6-8 өдөрт зохион байгуулагдана

o Сургагч багш нарын бүрэлдэхүүнийг ханганаo Сургалтын стандартыг хангах (анги танхимд тавигдах шаардлага, нэг

танхимд суралцагчдын тоо, анонс, лого, цай кофений завсарлага), туслах ажилтан, зохицуулагч ажиллуулах

Сургалтын хяналт-үнэлгээний үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ Сургалтын өмнөх санал асуулга, сэдвийн, сургалтын дараах,

Төлөөлөгчийн ажлын төлөвлөгөө Санхүүгийн үйл ажиллагааны стандарт шаардлагыг хангах

3. БҮХ ШАТНЫ ИТХ-ЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ, СУРГАГЧ БАГШ НАРСургагч багш нарын бүрэлдэхүүн:1. Аймаг, нийслэл, дүүргийн ИТХ-ын Төлөөлөгч,

ажлын албаны бүрэлдэхүүнээс-422. Нутгийн удирдлагын чиглэлээр үйл ажиллагаа

эрхэлдэг ТББ-аас -20-30 Орон нутгийн хөгжлийн хүрээлэн Тунгаамал ТББ Монголын нутгийн удирдлагын холбоо Монголын нутгийн удирдлагын нийгэмлэг Монголын Баг, сумдын үндэсний холбоо Нутгийн удирдлага-иргэдийн хяналт ТББ

3. БҮХ ШАТНЫ ИТХ-ЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ, СУРГАГЧ БАГШ НАР

Сургагч багшийн шалгуур үзүүлэлт:

2016-2020 оны хугацаанд ИТХ-ын төлөөлөгчдийг сургах, давтан сургах сургалтыг зохион байгуулах мөн өөрөө сургалтанд хамрагдах цаг хугацааны боломжтой, сургагч багшаар ажиллах сонирхол, хүсэл эрмэлзэлтэй.

Эрх зүй, төрийн удирдлага, эдийн засаг, санхүү, нийгмийн ухааны боловсролтой

Идэвх санаачилга, хариуцлагатай, ажилдаа амжилт гаргасан, нутаг усандаа нэр хүндтэй

Тухайн орон нутагт 5-аас доошгүй жил оршин суусан ба цаашид тогтвортой оршин суух зэрэг болно.

3. БҮХ ШАТНЫ ИТХ-ЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ, СУРГАГЧ БАГШ НАР

 Сургагч багш нарын үүрэг, үйл ажиллагаа

- Сургалтад багшилна, 1 аймгийн сургалтад 12-24 цаг заах, сургалтын 1 цаг буюу 45 минутын урамшуулал 25 мянган төг.

- Бусад аймгийн сургалтад уригдаж ажиллах боломжтой

- Сэдвийн төлөвлөгөө, сургалтын арга зүйг нарийвчлан боловсруулах, сургалтаас хойш 10 хоногийн дотор сургалтын тайлан гаргах

4. ҮНДЭСНИЙ СУРГАЛТЫН ХӨТӨЛБӨРИЙГ ИНСТИТУТЧЛЭХ, ТОГТВОРТОЙ БАЙДЛЫГ ХАНГАХ

 Аймаг, нийслэл, дүүргийн ИТХ-ын ажлын албанд тус 3 багц сургалтыг цаашид тогтвортой хариуцан зохион байгуулах талаар шийдвэр гаргах, холбогдох ажлын албаны ажилтны ажлын байрны тодорхойлолтод нэмэлт өөрчлөлт оруулах

Жил бүр аймаг, сум, дүүрэг сургалтын төсвөө нэмэгдүүлэх төсвийн төлөвлөлт хийх, Сангийн яаманд мэдээлэл, таниулга хүргэх

Үндэсний сургалтын хөтөлбөрөөс бусад сургалтын модуль агуулгын талаар нутгийн удирдлагын ТББ-уудтай хамтран ажиллах

Сургагч багш ба khural.mn цахим хуудасны админы сургалтын хөтөлбөрийг Удирдлагын Академийн сургалтын хөтөлбөрт нэгтгэх

Шилдэг сургагч багш нарын тогтвортой байдлыг хангах (ОНХХ-ийн жишээ)

Хэлэлцүүлгийн үеэр орон нутгийн сонгуульт төлөөлөгчдөд зориулсан үндэсний сургалтын хөтөлбөр болон сургалтын зохион байгуулалтын талаар Та бүхэн үнэт санал, зөвлөмж өгнө гэдэгт найдаж байна.

Анхаарал хандуулсан Та бүхэнд баярлалаа.