“албан бичгийн найруулга” хичээл

55
“АЛБАН БИЧГИЙН НАЙРУУЛГА” ХИЧЭЭЛ

Transcript of “албан бичгийн найруулга” хичээл

Page 1: “албан бичгийн найруулга” хичээл

“АЛБАН БИЧГИЙН НАЙРУУЛГА” ХИЧЭЭЛ

Page 2: “албан бичгийн найруулга” хичээл

•Индекс: FS220•Кредит цаг: 2•Судлах улирал: Хавар •Мэргэжил: Гэр бүл судлал

Page 3: “албан бичгийн найруулга” хичээл

№ Хичээлийн сэдэв Цаг Х/х

1 Албан бичгийн тухай ойлголт 2 Лекц

2 Албан бичгийн стандарт, ангилал 2 Лекц

3 Албан бичиг хөтлөх үндсэн заавар 2 Лекц

4 Төрийн албан ёсны хэл 2 Лекц

5Албан бичиг найруулга зүйн дүрэм баримтлан боловсруулах арга зүй

2 Лекц

6Баримт бичигтэй ажиллах ажлын зохион байгуулалт

2 Лекц

7 Баримт бичиг хүлээн авах, явуулах журам 2 Лекц

8 Албан бичиг ба архив 2 Лекц

Хичээлийн сэдэвчилсэн төлөвлөгөө:

Page 4: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Семинарын хичээлийн сэдэв1 Албан бичгийн төрөл, ялгаа 2 Сем

2 Тушаал, тогтоол 2 Сем

3 Албан бичиг 2 Сем

4 Гэрээ 2 Сем

5 Дүгнэлт, дүрэм 2 Сем

6 Журам, зөвлөмж, заавар 2 Сем

7 Тэмдэглэл 2 Сем

8 Удирдамж, хөтөлбөр 2 Сем

Page 5: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Семинарын хичээлийн сэдэв9 Ажлын төлөвлөгөө 2 Сем

10 Тайлан, мэдэгдэл 2 Сем11 Албан шаардлага, мэдээлэл 2 Сем12 Танилцуулга 2 Сем13 Тодорхойлолт, захидал 2 Сем14 Илтгэх хуудас 2 Сем15 Өргөдөл, гомдол 2 Сем16 Баримт бичгийн хадгалалт 2 Сем

Page 6: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Хөтөлбөрийн хүрээнд уншиж судлах ном зохиол

•Мэндсайхан Л. Албан хэрэг хөтлөлт. УБ., 1999•Болортогос Б. Албан хэрэг хөтлөлт. УБ., 2005•Бигэрмаа Р. Албан бичиг боловсруулах арга зүй, түүний найруулга УБ., 2009•Оюундарь Т. Албан баримт бичиг УБ., 2010•Мэндсайхан Л, Гантуул А. Төрийн албан хэрэг хөтлөлтийн үндсэн заавар УБ., 2009•Нямгэрэл Т, Бигэрмаа Р. Албан бичиг боловсруулалт, түүний найруулга УБ., 2005•Отголжий С. Төрийн албан бичгийн уламжлал, шинэчлэл УБ., 2009

Page 7: “албан бичгийн найруулга” хичээл

АЛБАН БИЧГИЙН ТУХАЙ ОЙЛГОЛТ

Page 8: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Монголчууд албан бичгийн үүслийг маш эртний уламжлалтай хэмээн үздэг. Эдүгээ бидэнд мэдэгдэж буйгаар албан бичгийн уламжлал нь албан захидлаас үүсэлтэй бөгөөд тэдгээр нь бүрэн эхээрээ бидний гар дээр уламжлагдан ирээгүй ч бусад эх сурвалж, баримт хэрэглэгдэхүүнээс үзэхэд, их бага хэмжээгээр хадгалагдан үлдсэн нь тодорхой байдаг.

Page 9: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Бидний албан харилцаанд байнга хэрэглэгдэж байдаг, стандартад заасан тусгай бүрдлүүд бүхий баримтжуулсан мэдээлэл буюу баримт бичгүүдийг албан бичиг гэнэ.

Page 10: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Аливаа мэдээллийг стандартад заасны дагуу зохих бүрдлүүдийг ашиглан, зааврын дагуу боловсруулж, албан ёсны Болгох явцад тэрхүү мэдээлэл нь албан бичиг болон хувирдаг байна.

Page 11: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Албан бичиг нь тамга тэмдгээр баталгаажсан байхаас гадна цаасан дээр буулгасан, өөрөөр хэлбэл цаасан суурьтай байдаг.

Page 12: “албан бичгийн найруулга” хичээл

АЛБАН БИЧГИЙН СТАНДАРТ, АНГИЛАЛ

Page 13: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Баримт бичгийн стандарт нь баримт бичгүүд, тэдгээрийн нэр төрөл, тодорхойлолт, бүтэц, загвар, бичвэрт тавих ерөнхий шаардлагыг тусгаж, хуулийн дагуу баталгаажуулж өгсөн чухал баримт бичиг билээ.

Page 14: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Баримт бичгийг түүх, эрдэм шинжилгээний болон лавлагааны ач холбогдолоор, гарал үүслээр нь, зохион үйлдсэн байдлаар, бэлтгэсэн байдлаар, боловсруулалтын шатнаас хамаарч, албан хэрэгтээ бүртгэх байдлаар нь ангилан үздэг.

Page 15: “албан бичгийн найруулга” хичээл

29 нэр төрлийн баримт бичиг үүсдэг.

Захирамжлалын 7 Зохион байгуулалтын 15 Мэдээлэл, лавлагааны 7

Page 16: “албан бичгийн найруулга” хичээл
Page 17: “албан бичгийн найруулга” хичээл

ТӨРИЙН АЛБАН ЁСНЫ ХЭЛ

Page 18: “албан бичгийн найруулга” хичээл

“Төрийн албан ёсны хэл” гэдэг нь орчин цагийн утга зохиолын болон аман ярианы хэлийг, төрийн албан ёсны хэм хэмжээ гэж орчин цагийн монгол утга зохиолын хэлний зүй тогтол, хэл бичгийн дүрмийг ойлгоно.

Page 19: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Албан бичиг хөтлөлтөд төрийн албан ёсны хэлийг хэрэглэнэ. Баримт бичгийн хэл найруулга нь утга төгөлдөр, товч тодорхой, засваргүй, этгээд болон бүдүүлэг үг хэллэг хэрэглэлгүй зөв бичих дүрмийн дагуу бичигдсэн байна.

Page 20: “албан бичгийн найруулга” хичээл

АЛБАН ХЭРЭГ ХӨТЛӨЛТИЙН ҮНДСЭН

ЗААВАР

Page 21: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Албан хэрэг хөтлөхөд компьютер болон орчин үеийн бусад техник хэрэгслийг ашиглахад баримтлах зөвлөмж болон зохион байгуулалт захирамжлалын баримт бичгийн стандартыг мөрдөнө.

Page 22: “албан бичгийн найруулга” хичээл
Page 23: “албан бичгийн найруулга” хичээл

БАРИМТ БИЧГИЙН БҮРДЛҮҮД

01. Төрийн сүлд, соёмбо02. Бэлгэдэл ба барааны тэмдэг03. Байгууллагын нэр04. Баримт бичгийн нэр05. Байгууллагын хаяг06. Улсын бүртгэлийн дугаар07. Огноо

Page 24: “албан бичгийн найруулга” хичээл

08. Баримт бичгийн бүртгэлийн дугаар09. Баримт бичиг үйлдсэн газрын нэр10. Хариутай бичгийн огноо, дугаарын

тэмдэглэл11. Баримт бичгийн нууцлалын тухай тэмдэглэл12. Харилцагч байгууллагын нэр, хаяг13. Удирдлагын заалт

БАРИМТ БИЧГИЙН БҮРДЛҮҮД

Page 25: “албан бичгийн найруулга” хичээл

14. Тэргүү15. Бичвэр16. Хавсралтын тухай тэмдэглэл17. Бичгийн хувийг илгээсэн тухай

тэмдэглэл18. Гарын үсэг19. Тамга, тэмдэг20. Баталсан тэмдэглэл21. Зөвшөөрсөн тэмдэглэл

БАРИМТ БИЧГИЙН БҮРДЛҮҮД

Page 26: “албан бичгийн найруулга” хичээл

22.Санал өгсөн тухай тэмдэглэл23. Хуулбар үнэн болох тухай тэмдэглэл24. Баримт бичиг боловсруулсан тухай тэмдэглэл25. Шийдвэрлэсэн баримт бичгийг хөтлөх хэрэгт хадгалсан тухай тэмдэглэл26. Баримт бичгийг байгууллагад хүлээн авсан тухай тэмдэглэл27. Санамжид байгаа мэдээллийг эрж хайх тэмдэглэл

БАРИМТ БИЧГИЙН БҮРДЛҮҮД

Page 27: “албан бичгийн найруулга” хичээл

АЛБАН БИЧИГ НАЙРУУЛГА ЗҮЙН ДҮРЭМ БАРИМТЛАН БОЛОВСРУУЛАХ АРГА ЗҮЙ

Page 28: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Албан харилцааны үүрэг гүйцэтгэж байгаа баримт бичгийн хэл найруулгыг албан бичгийн найруулга гэнэ.

Page 29: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Албан бичгийн найруулгыг дотор нь:•Албан баримтын найруулга•Ердийн ажил хэргийн найруулга гэж ангилна.

Баримт бичигтэй ажиллах ажлын зохион байгуулалт

Page 30: “албан бичгийн найруулга” хичээл

БАРИМТ БИЧИГТЭЙ АЖИЛЛАХ АЖИЛ, ТҮҮНИЙГ ЗОХИОН

БАЙГУУЛАЛТ

Page 31: “албан бичгийн найруулга” хичээл
Page 32: “албан бичгийн найруулга” хичээл
Page 33: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Баримт бичигтэй ажиллах ажил, түүнийг зохион байгуулах нь:

•Эргэлтийн хэмжээ•Баримт бичгийн бүртгэл, хүлээн авах, явуулах журам

Page 34: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Хөтлөх хэргийн нэрийн жагсаалт•Хөтлөх хэргийн жагсаалтыг боловсруулах арга зүй

Page 35: “албан бичгийн найруулга” хичээл

БАРИМТ БИЧИГ ХҮЛЭЭН АВАХ,

ЯВУУЛАХ ЖУРАМ

Page 36: “албан бичгийн найруулга” хичээл

шалгана

Page 37: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Албан бичгийг байгууллага, түүний зохион байгуулалтын нэгж, албан тушаалтан болон хувь хүмүүсийн нэр дээр хаяглаж явуулна.

Албан бичгийг байгууллагад хаяглахдаа түүний албан ёсны нэрийг бүтнээр бичнэ.

Page 38: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Ижил төрлийн үйл ажиллагаа явуулдаг, хэд хэдэн байгууллагад нэг утгатай албан бичгийг илгээхдээ байгууллагын нэрийг ерөнхий байдлаар бичиж болно. Жишээ нь:

АЙМГУУДЫН ЗАСАГ ДАРГА НАРТ  Хэрэв албан бичгийг 4-өөс дээш байгууллагад илгээх бол явуулах бичиг бүрт зөвхөн тухайн харилцагчийн нэрийг бичнэ. Тэдгээр байгууллагын нэрсийн жагсаалтыг тусад нь үйлдэж, үлдэх хувьд хавсаргана.

Page 39: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Албан бичиг ба орчин үе

•Албан хэрэг хөтлөлтийн ажилд компьютер ашиглах•Факсын машин, түүнийг хэрэглэх

Page 40: “албан бичгийн найруулга” хичээл

АЛБАН ХЭРЭГ ХӨТЛӨЛТИЙН ҮНДСЭН ЗААВАР

Цаасны хэмжээ А4, А5

Дээд захаас 20 мм-ээс доошгүй

Доод захаас 20 мм-ээс доошгүй

Зүүн захаас 30 мм

Баруун захаас 15 мм-ээс доошгүй

Page 41: “албан бичгийн найруулга” хичээл
Page 42: “албан бичгийн найруулга” хичээл
Page 43: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Цаасны үндсэн тохиргоо Цаасны үндсэн тохиргоо

Page 44: “албан бичгийн найруулга” хичээл
Page 45: “албан бичгийн найруулга” хичээл

АЛБАН БИЧИН БА АРХИВ

Page 46: “албан бичгийн найруулга” хичээл

•Архивын баримтын хадгалалт, хамгаалалтын тухай ойлголт•Архивын тухай Монгол Улсын хууль•Архивын баримтын ашиглалт

Page 47: “албан бичгийн найруулга” хичээл

Архивын тухай Монгол Улсын хууль

НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ

•Хуулийн зорилт•Архивын тухай хууль тогтоомж•Архивын баримт, түүний ангилал•Архивын хөмрөг•Архив•Үндэсний архивын сан хөмрөг, түүний бүрэлдэхүүн•Архивын баримтыг өмчлөх эрх

Page 48: “албан бичгийн найруулга” хичээл

ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ

•Төрийн архивын үйл ажиллагааны нийтлэг зарчим•Архив, албан хэрэг хөтлөлтийн талаарх төрийн байгууллагын бүрэн эрх•Төрийн архивын удирдлага•Үндэсний архивын газрын чиг үүрэг•Төрийн архивын тогтолцоо

Page 49: “албан бичгийн найруулга” хичээл

•Үндэсний төв архив•Үндэсний төв архивын салбар•Төрийн архивын эрх, үүрэг•Төрийн архивын удирдлагыг томилж, чөлөөлөх•Төрийн архивын санхүүжилт•Төрийн бус архивт дэмжлэг үзүүлэх

Page 50: “албан бичгийн найруулга” хичээл

ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ

•Архивын баримтын хамгаалалт•Архивын баримтын хадгалалт•Архивын нөхөн бүрдүүлэлт•Төрийн албан хэрэг хөтлөлт

Page 51: “албан бичгийн найруулга” хичээл

•Төрийн архивын сан хөмрөгийн баримтыг байгууллагын архивт хадгалах хугацаа•Архивын баримтын тоо бүртгэл•Архивын баримтын ашиглалт•Архивын баримтыг гадаадад гаргах

ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ

•Хууль тогтоомж зөрчигчдөд хүлээлгэх хариуцлага

Page 52: “албан бичгийн найруулга” хичээл

ТӨР ЗАХИРГААНЫ БАЙГУУЛЛАГА, ТӨРИЙН ӨМЧИЙН АЖ АХУЙН НЭГЖ, БАЙГУУЛЛАГЫН АРХИВЫН АЖЛЫН

ҮНДСЭН ЗААВАР

•Нийтлэг үндэслэл•Байгууллагын архив•Баримт нягтлан шалгах•Хадгаламжийн нэгж бүрдүүлэх, данс, бүртгэл үйлдэх

Page 53: “албан бичгийн найруулга” хичээл

•Баримтын тоо бүртгэл•Эрдэм шинжилгээний лавлах•Баримтын хадгалалт•Баримтын ашиглалт •Баримтыг төрийн архивт шилжүүлэх

Page 54: “албан бичгийн найруулга” хичээл

АРХИВ, АЛБАН ХЭРЭГ ХӨТЛӨЛТИЙН УЛСЫН ХЯНАЛТЫН ДҮРЭМ

•Нийтлэг үндэслэл•Архив, албан хэрэг хөтлөлтийн улсын хяналтын чиглэл•Улсын байцаагчийн үүрэг, эрх•Бусад асуудал

Page 55: “албан бичгийн найруулга” хичээл