ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

52
«ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β΄ ΘΕΤΙΚΗ 2

description

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β' ΛΥΚΕΙΟΥ 2ο τετράμηνο 2015-2016

Transcript of ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Page 1: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

«ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β΄ ΘΕΤΙΚΗ 2

Page 2: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Ευχαριστίες Ευχαριστούµε την υπεύθυνη καθηγήτρια του σχολείου µας, κυρία ∆ιώχνου Ζωή για την πολύτιµη βοήθεια και καθοδήγηση της στην προσπάθεια υλοποίησης αυτού του προγράµµατος. Συµµετέχοντες: Αγροτουρισµός: Μπουλάτ Μάριος Παπαγεωργίου Γεώργιος Παπαδόπουλος Κυριάκος Θεραπευτικός/ Ιατρικός/ Ιαµατικός τουρισµός: Νικολάτου Αθανασία Παγάνη Κωνσταντίνα Παναρίτη Άννα Μαρία Πουλάκης Κωνσταντίνος Χριστούλης Χαράλαµπος Λιαδόπουλος Μιλτιάδης Αθλητικός τουρισµός: Τσάµαρης Χαράλαµπος Τσακίρης ∆ιονύσιος Πλατσατούρας Κωνσταντίνος Ρήγκος Παναγιώτης Παραστατίδης Απόστολος Πολιτιστικός / Γαστρονοµικός/ εθελοντικός: Λουπέτης Γεώργιος Παναγιώτου Πέτρος Μπάρκας Βασίλειος Πίνακας περιεχοµένων: 1) Ευχαριστίες 2) Συµµετέχοντες 3) Εισαγωγή 4) Σκοπός και ερευνητικά ερωτήµατα 5) ∆ραστηριότητες 6) Ορισµός τουρισµού 7) Εναλλακτικές µορφές τουρισµού ( µια πρώτη προσέγγιση) 8) Ωφέλειες τουρισµού για το άτοµο και την κοινωνία 9) Κίνδυνοι ανεξέλεγκτης τουριστικής ανάπτυξης 10) Προτάσεις 11) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄: Αγροτουρισµός.

α) Ορισµός αγροτουρισµού. β) Κατηγορίες αγροτουρισµού. γ) Το ξεκίνηµα του αγροτουρισµού. δ) Καταλύµατα και επιχειρήσεις αγροτουρισµού.

Page 3: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ε) Υποδοµές τουρισµού – αγροτουρισµού. στ) Χαρακτηριστικά – πλεονεκτήµατα του αγροτουρισµού. ζ) Στόχοι και µέσα ανάπτυξης του αγροτουρισµού. η) Το πρόγραµµα Leader. θ) Σύνδεσµος ενώσεων αγροτουρισµού Ελλάδος. ι) Η Κρήτη ως αγροτουριστικός προορισµός. ια) Αγροτουρισµός Λασιθίου. ιβ) ∆υνατά σηµεία. ιγ) Αδύνατα σηµεία.

12) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄: Θεραπευτικός- Ιατρικός – Ιαµατικός τουρισµός α) Ιαµατικές πηγές. β) Ιαµατικά λουτρά Καµένων Βούρλων. γ) Θεραπευτικές ιδιότητες ραδιούχων ιαµατικών πηγών Καµένων Βούρλων. δ) Λουτρά Αιδηψού Ευβοίας. ε) Θεραπευτικές ιδιότητες ιαµατικών λουτρών Αιδηψού. στ) Ιαµατικές πηγές Ικαρίας. ζ) Θεραπευτικές ιδιότητες πηγών. η) Λουτρά Πόζαρ. θ) Ιαµατικά νερά : τι περιλαµβάνουν. ι) ποιες πηγές χαρακτηρίζονται θερµές. ια) είδη- υπηρεσίες ιαµατικού τουρισµού – ποσιθεραπεία – τα οφέλη της. ιβ) ο ιαµατικός τουρισµός στην Ελλάδα: στατιστικά στοιχεία.

13) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄: Αθλητικός τουρισµός α) Ορισµός τουρισµού και αθλητικού τουρισµού. β) Κατηγορίες αθλητικού τουρισµού. γ) Μορφές αθλητικού τουρισµού. δ) Εταιρίες αθλητισµού. ε) Εικόνες αθλητικού τουρισµού. στ) Οργάνωση. ζ) Τοποθεσίες. η) Χαλκιδική. θ) Ρόδος.

14) ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆΄: Πολιτιστικός / Γαστρονοµικός/ εθελοντικός: α) ορισµός πολιτιστικού τουρισµού. β) προορισµοί. γ) αρχαιολογικά µουσεία. δ) βυζαντινά µουσεία. ε) ιστορικά και λαογραφικά µουσεία. στ) θεµατικά µουσεία. ζ) ορισµός γαστρονοµικού τουρισµού. η) εναλλακτική µορφή τουριστικής ανάπτυξης. θ) το κρητικό σύµφωνο ποιότητας. ι) τα χαρακτηριστικά του γαστροτουρίστα. ια) ορισµός εθελοντικού τουρισµού.

15) ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ- ΠΗΓΕΣ Εισαγωγή: Στο β΄τετράµηνο του 2015-2016 οι µαθητές αποφάσισαν να ασχοληθούν µε τις εναλλακτικές

µορφές τουρισµού. Το θέµα επιλέχτηκε λόγω της ανάγκης να γνωρίσουν οι µαθητές το φαινόµενο

του τουρισµού καθώς και τις εναλλακτικές µορφές του που είναι ιδιαίτερα διαδεδοµένες σήµερα.

Άλλωστε η τουριστική βιοµηχανία αποτελεί το κλειδί για την ανάπτυξη και την κοινωνική ευηµερία

Page 4: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

κάθε χώρας µε πολυεπίπεδες επιπτώσεις στην κοινωνία, την οικονοµία και το περιβάλλον. Το

θέµα προσφέρεται για τον εµπλουτισµό των γνώσεων των µαθητών σχετικά µε τον τουρισµό, τη

διεύρυνση των γνωστικών τους οριζόντων µέσα από την ποικιλία και τη πολυµέρεια της διάστασής

του και την καλλιέργεια της κριτικής τους σκέψης, καθώς θα διερευνήσουν ωφέλειες και

ενδεχόµενες ζηµίες και θα προβληµατιστούν αναζητώντας λύσεις για την πρόληψη ενδεχόµενων

αρνητικών επιπτώσεων. Το θέµα άπτεται τόσο ζητηµάτων Τέχνης όσο και Πολιτισµού καθώς

αποτελεί δίαυλο γνωριµίας µε τα πολιτιστικά δηµιουργήµατα των άλλων λαών. Έτσι γεννιέται ο

οικουµενισµός και η ανάγκη να γίνουν οι άνθρωποι κοινωνοί- πολίτες του κόσµου.

Σκοπός και ερευνητικά ερωτήµατα: Σκοπός αυτής της ερευνητικής εργασίας είναι η διερεύνηση εκ µέρους των µαθητών του

πολυδιάστατου ζητήµατος του τουρισµού καθώς η τουριστική βιοµηχανία αποτελεί βασικό

πυλώνα της παγκόσµιας οικονοµίας. Επιπρόσθετα, το τοπίο του τουρισµού στα χρόνια της

παγκοσµιοποίησης αλλάζει γεωγραφικά, οικονοµικά, κοινωνικά, ηλικιακά. Εκδηλώνονται νέες

τάσεις ζήτησης και νέες συµπεριφορές και σχηµατίζονται νέες πελατειακές οµάδες. Γι’ αυτό, οι

µαθητές θα ασχοληθούν περαιτέρω µε τις εναλλακτικές µορφές τουρισµού που εµφανίστηκαν τα

τελευταία χρόνια στο προσκήνιο. Τα ερευνητικά ερωτήµατα που αναµένεται να µας απασχολήσουν

είναι:

Τι είναι τουρισµός;

Ποιες είναι οι εναλλακτικές µορφές τουρισµού;

Ποια τα χαρακτηριστικά κάθε µορφής;

Σε ποιες περιοχές του πλανήτη συναντώνται;

Ποιες ωφέλειες προκύπτουν για το άτοµο και την κοινωνία;

Ποιους κινδύνους µπορεί να προκαλέσει η ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη;

Πώς µπορούµε να αντιµετωπίσουµε τις αρνητικές επιδράσεις του τουρισµού;

∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Για τη µελέτη του θέµατος των εναλλακτικών µορφών τουρισµού, καταφύγαµε στη χρήση του διαδικτύου. Μελετήσαµε άρθρα, εγκυκλοπαίδειες από το διαδίκτυο, από τουριστικά γραφεία που ασχολούνται µε αυτήν την καινούρια προοπτική τουρισµού, είδαµε video από τη διεθνή ειδησεογραφία και καταγράψαµε τις πληροφορίες εκείνες που απαντούσαν ικανοποιητικά στα ερωτήµατά µας. Τι είναι ο τουρισµός; Τουρισµός είναι η προσωρινή µετακίνηση ανθρώπων από τον τόπο διαµονής τους σε άλλους τόπους για λόγους αναψυχής. Η µετακίνηση αυτή είναι στις µέρες µας κατά κύριο

Page 5: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

λόγο οργανωµένη και µαζική και στηρίζεται στην ύπαρξη µιας τεράστιας υποδοµής και οργάνωσης από τουριστικές επιχειρήσεις, γραφεία τουρισµού, θέρετρα, ξενοδοχειακές µονάδες, αεροπορικές ή ναυτιλιακές εταιρίες. Ποιες είναι οι εναλλακτικές µορφές τουρισµού; Ποια τα χαρακτηριστικά τους;

• Θρησκευτικός

Ο θρησκευτικός τουρισµός αποτελεί σηµαντικό κοµµάτι της ελληνικής τουριστικής κίνησης και αφορά την επίσκεψη σε θρησκευτικούς τόπους λατρείας, όπως µοναστήρια και εκκλησίες.

Τα µνηµεία της ελληνικής ορθοδοξίας είναι αναπόσπαστο τµήµα της εθνικής κληρονοµιάς και αποτελούν αξιόλογο πόλο έλξης επισκεπτών. Οι βυζαντινές και οι µεταβυζαντινές εκκλησίες, οι επιβλητικοί καθεδρικοί ναοί, τα ξωκλήσια, τα µοναστήρια, µε την αξιόλογη εικονογράφησή τους, µε ψηφιδωτά, τοιχογραφίες και εικόνες, µαρτυρούν την επίµονη προσήλωση στις παραδόσεις και την στενή και µακραίωνη διασύνδεση της τέχνης µε τη θρησκευτική λατρεία. Ο θρησκευτικός τουρισµός αφορά κυρίως ευσεβείς περιηγητές, φιλέρευνους τουρίστες, αλλά και θαυµαστές της βυζαντινής τέχνης, οι οποίοι, µέσα από πολιτιστικά οδοιπορικά στον ελληνικό χώρο, έρχονται σε επαφή µε την πνευµατικότητα της ορθοδοξίας.

• Θεραπευτικός/ ιαµατικός

Η φύση εκτός από σπάνια τοπία και ιδιαίτερες φυσικές οµορφιές, «χάρισε» στην Ελλάδα και πηγές µε σηµαντικές θεραπευτικές ιδιότητες. Τα ιαµατικά λουτρά αποτελούν µέρος του εθνικού πλούτου της χώρας, ενώ οι θεραπευτικές τους ιδιότητες ήταν γνωστές, ήδη, από τους αρχαίους χρόνους.

Οι ιαµατικοί φυσικοί πόροι είναι διάσπαρτοι στην ελληνική επικράτεια, ενώ τα νερά των συγκεκριµένων πηγών διαφέρουν από τα συνηθισµένα, είτε λόγω της υψηλής τους θερµοκρασίας είτε λόγω της παρουσίας σπάνιων δραστικών συστατικών. Τα νερά αυτά χαρακτηρίζονται ως µεταλλικά εξαιτίας της θερµοκρασίας ή της γενικής τους χηµικής σύστασης. Εκτός από τις ψυχρές µεταλλικές πηγές υπάρχουν και οι θερµοπηγές, µε τις οποίες οικοδοµήθηκε ένας κλάδος θεραπευτικής αγωγής, η ιαµατική υδροθεραπεία (θερµαλισµός). Η γεωγραφική κατανοµή των πηγών δεν είναι τυχαία, καθώς συνδέεται είτε µε τεκτονικά γεγονότα, όπως, για παράδειγµα, στις περιπτώσεις των πηγών του Καϊάφα, της Κυλλήνης και του Λαγκαδά, είτε µε ηφαιστειακές δραστηριότητες όπως, για παράδειγµα, στις περιπτώσεις των πηγών των Μεθάνων, της Μήλου, της Λέσβου, της Σαµοθράκης και της Λήµνου. Η υδροθεραπεία είναι ιδιαίτερα σηµαντική για την αντιµετώπιση πολλαπλών παθήσεων, όπως είναι τα αρθριτικά και οι ρευµατοπάθειες, και διακρίνεται σε δύο είδη:

– την εσωτερική, η οποία περιλαµβάνει την ποσιθεραπεία (πόση ιαµατικών νερών), εισπνοθεραπεία (εισπνοή των αερίων ή των σταγονιδίων των µεταλλικών νερών) και τις πλύσεις (στοµατικές, ρινικές, γυναικολογικές)

– την εξωτερική, η οποία περιλαµβάνει τα λουτρά, τις καταιονήσεις (για ορισµένο χρόνο το σώµα δέχεται το θερµοµεταλλικό νερό, που έρχεται µε

Page 6: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ψηλή ή χαµηλή πίεση) τις υδροµαλάξεις (το σώµα δέχεται την πίεση του νερού), την υδροκινησιοθεραπεία (συνδυασµός λουτροθεραπείας και κινησιοθεραπείας, όσο το σώµα βρίσκεται στο νερό) και την πηλοθεραπεία (εφαρµογή πηλού, που έχει «ωριµάσει», σε σηµεία του σώµατος µε διάφορες παθήσεις).

Για την ανάπτυξη του ιαµατικού τουρισµού και γενικότερα, του τουρισµού υγείας, λειτουργούν ήδη δύο κέντρα θαλασσοθεραπείας στην Κρήτη, εφοδιασµένα µε το ειδικό σήµα λειτουργίας του Ε.Ο.Τ. και είναι υπό κατασκευή άλλα δύο.

Σε αυτήν την κατηγορία τουριστικής υποδοµής περιλαµβάνονται, επίσης, τα 14 υδροθεραπευτήρια (ιδιοκτησίας Ε.Ο.Τ.), στα οποία εξυπηρετούνται ετησίως περί τα 100.000 άτοµα, µε 1.400.000 θεραπευτικές αγωγές (λούσεις, κλπ.) καθώς και δεκάδες άλλες ιαµατικές πηγές που λειτουργούν από τοπικούς φορείς και προσφέρουν στους επισκέπτες σύγχρονες υπηρεσίες υψηλών προδιαγραφών.

• Γεωτουρισµός

Ο γεωτουρισµός θεωρείται µια νέα µορφή πολιτιστικο-περιβαλλοντικού τουρισµού, που µπορεί να αναπτυχθεί σε περιοχές που διαθέτουν σηµαντικά γεωλογικά µνηµεία, τα οποία µπορούν να αποτελέσουν πόλο προσέλκυσης τουριστών ειδικού ενδιαφέροντος. Κύριος στόχος του είναι η σύνδεση των στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος µε τη γεωλογική κληρονοµιά κάθε τόπου, τα πολιτιστικά µνηµεία και τις παραδόσεις του.

Μεµονωµένες περιπτώσεις ανάδειξης και αξιοποίησης γεωλογικών µνηµείων υπάρχουν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Κυριότερο παράδειγµα γεωτουριστικής δραστηριότητας στην Ελλάδα αποτελεί το απολιθωµένο δάσος Λέσβου και οι πολλαπλές δραστηριότητες που αναπτύσσονται σε αυτό, από το µουσείο Φυσικής Ιστορίας της περιοχής (εκπαιδευτικές δραστηριότητες, διοργάνωση εκδηλώσεων και διεθνών συνεδρίων κ.τ.λ.).Το παράδειγµα αυτό αποδεικνύει τις θετικές επιδράσεις του γεωτουρισµού στην περιφερειακή αναπτυξιακή διαδικασία (αύξηση εισοδηµάτων, δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας, συγκράτηση του πληθυσµού, προσέλκυση επιστηµονικού ενδιαφέροντος).

Η ανάπτυξη του γεωτουρισµού απαιτεί τη δηµιουργία των απαραίτητων υποδοµών (ενηµερωτικά περίπτερα, σήµανση διαδροµών, δηµιουργία κέντρων περιβαλλοντικής ενηµέρωσης-εκπαίδευσης κ.τ.λ.) καθώς και παραγωγή γεωτουριστικών προϊόντων (ενηµερωτικοί οδηγοί, αναµνηστικά είδη κ.τ.λ.). Για την ανταλλαγή εµπειριών και απόψεων σχετικά µε το θέµα αυτό και τη βελτίωση των παρεχόµενων υπηρεσιών συστάθηκε το δίκτυο ευρωπαϊκών γεωπάρκων, στο οποίο συµµετέχει και η Ελλάδα.

• Αγροτουρισµός

O αγροτουρισµός είναι µορφή ήπιου τουρισµού κατά την οποία οι επισκέπτες µένουν σε αγρόκτηµα και συµµετέχουν σε αγροτικές εργασίες. Σηµείο αναφοράς των διακοπών σε ένα αγρόκτηµα-ξενώνα είναι η άµεση επαφή του επισκέπτη µε την αγροτική ζωή, τις καλλιέργειες, µε την φύση, τη χλωρίδα και την πανίδα, κάτι το ιδιαίτερο για το µεγαλύτερο ποσοστό του σύγχρονου Ευρωπαίου πολίτη, κατοίκου

Page 7: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

αστικής περιοχής. Πέρα από την υποδοχή και τη φιλοξενία του επισκέπτη σε ένα περιβάλλον λιτό µε τοπικό χαρακτήρα και όλες τις απαραίτητες ανέσεις, προβλέπεται και η ενεργή συµµετοχή του τουρίστα σε ένα σύνολο δραστηριοτήτων. Ενδεικτικές από αυτές είναι:

• αγροτικές δραστηριότητες (συµµετοχή στις εργασίες), • παρατήρηση οικοσυστήµατος (πουλιών, πανίδας, χλωρίδας, επισκέψεις

υγροβιότοπων, κ.λ.π) • αθλήµατα περιπέτειας (π.χ. ράφτινγκ, πεζοπορία κ.λ.π), • πολιτιστικές περιηγήσεις (π.χ. επισκέψεις σε µοναστήρια, εκκλησίες,

λαογραφία µουσεία, κ.ά., παραδοσιακούς οικισµούς, αρχαιολογικούς χώρους).

• διάφορα µαθήµατα (π.χ. µαθήµατα αργαλειού, ελληνικών χορών, γαστρονοµίας - ελληνικής κουζίνας, γευσιγνωσία, οινοποιεία, τοπικά προϊόντα, κ.λ.π)

Η βασική ιδιαιτερότητα της πρακτικής αυτής της µορφής τουρισµού στις ανεπτυγµένες αγροτουριστικά χώρες (Ισπανία, Γερµανία, Γαλλία) είναι πως βασίζεται σε διαµονή σε φάρµες στο ύπαιθρο, κάτι το οποίο δεν υπάρχει στον αντίστοιχο βαθµό στην Ελλάδα, αν και διαθέτει µεγάλο αξιοποιήσιµο κεφάλαιο προς αξιοποίηση (λαϊκός και πολιτιστικός πλούτος, γεωφυσικά στοιχεία, κ.τ.λ.) και µε τις κατάλληλες προσαρµογές στα δεδοµένα του Ελληνικού τοπίου, ο Ελληνικός Αγροτουρισµός µπορεί να βρεθεί σε ανταγωνιστική θέση συµβάλλοντας έτσι στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονοµιάς, ενώ παράλληλα ενισχύει το εισόδηµα των κατοίκων στις περιοχές-προορισµούς.

• Αθλητικός

Αθλητικός τουρισµός θεωρείται το ταξίδι µε επίκεντρο την αναψυχή που οδηγεί τα άτοµα να µετακινηθούν προσωρινά µακριά από τη µόνιµη κατοικία τους, προκειµένου να συµµετάσχουν σε φυσικές δραστηριότητες, ενεργός αθλητικός τουρισµός, να παρακολουθήσουν αθλητικές δραστηριότητες, αθλητικός τουρισµός γεγονότων, ή να θαυµάσουν µνηµεία που σχετίζονται µε την αθλητική δραστηριότητα ,αθλητικός τουρισµός νοσταλγίας (Gibson,1998).

• Οινοτουρισµός Ο οινοτουρισµός ευνοεί την ανάπτυξη της τοπικής οικονοµίας και την ενδυνάµωση-ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας και των ιδιαίτερων ποιοτικών χαρακτηριστικών που συνθέτουν την εικόνα µιας περιφέρειας. Ο παραγωγός εντάσσεται και λειτουργεί στο ευρύτερο δίκτυο της τοπικής οικονοµίας, βρίσκει εναλλακτικούς τρόπους στήριξης του εισοδήµατος του και απαντήσεις σε πιεστικά διλήµµατα που τίθενται σε καιρούς σκληρού παγκόσµιου ανταγωνισµού. Ένα οργανωµένο και ποιοτικά διαρθρωµένο οινοτουριστικό πρόγραµµα µπορεί να λειτουργήσει ως ασπίδα για περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους από βίαιες περιβαλλοντικές επιθέσεις, συνέπεια του «πειρατικού» τουρισµού ή άλλων παρεµβάσεων».

• Οικοτουρισµός

Page 8: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η ανάπτυξη του οικοτουρισµού αποδίδεται και συναρτάται µε ορισµένα προβλήµατα που δηµιούργησε η αύξηση και κυρίως ο τρόπος ανάπτυξης του µαζικού τουρισµού, προβλήµατα κυρίως περιβαλλοντικής και κοινωνικής – πολιτιστικής υποβάθµισης περιοχών ή χωρών, αλλά και άνισης κατανοµής του προκαλούµενου οικονοµικού οφέλους. Η αυξανόµενη περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση του πληθυσµού, γενικά ή της τουριστικής αγοράς ειδικότερα και οι στόχοι για µια βιώσιµη και αειφόρο τουριστική ανάπτυξη που επιδιώκουν διάφοροι τοµείς (διεθνείς, κρατικοί, επιχειρηµατικοί) θεωρούνται οι κύριοι προωθητικοί παράγοντες του οικοτουρισµού.

Γενικά, ο οικοτουρισµός ορίζεται ως µια περιβαλλοντικά υπεύθυνη ταξιδιωτική δραστηριότητα, σε σχετικά άθικτες φυσικές περιοχές, µε στόχο την απόλαυση και γνωριµία των φυσικών αλλά και ενταγµένων στο φυσικό περιβάλλον, αγαθών. Όντας µια περιορισµένων περιβαλλοντικών επιπτώσεων δραστηριότητα – ή µη καταναλωτική – ο οικοτουρισµός εκτός του ότι προσφέρει ευχαρίστηση / απόλαυση και γνώσεις / εµπειρίες στον επισκέπτη, διατηρεί και ενισχύει την ευηµερία των τοπικών κοινοτήτων, που θεωρούνται αναπόσπαστο τµήµα µιας τέτοιας δραστηριότητας και αναπτυξιακής διαδικασίας.

Ο οικολογικός τουρισµός είναι µια εναλλακτική µορφή η οποία έχει άµεση σχέση µε το αγροτικό περιβάλλον και είναι συνυφασµένος και µε δραστηριότητες σε αγροτικούς χώρους, οι οποίες προωθούν την προστασία του περιβάλλοντος και προσφέρει στους τουρίστες θετικές εµπειρίες και ευκαιρίες για γνωριµία µε το περιβάλλον και γενικότερα µε την ύπαιθρο.

Άλλες έννοιες όπως ο τουρισµός φύσεως ή φυσιολατρικός και ο περιβαλλοντικός τουρισµός σχετίζονται µε τον οικοτουρισµό και κατά συνέπεια µε τον αγροτουρισµό. Αυτές οι µορφές εστιάζονται σε δραστηριότητες υπαίθριας αναψυχής που χρησιµοποιούν πόρους µε ειδικά φυσικά χαρακτηριστικά όπως γιο παράδειγµα χιόνι, θάλασσα, αέρα ή δραστηριότητες συλλεκτικού χαρακτήρα (κυνήγι – σουβενίρ), µε διάφορους βαθµούς επίδρασης στο περιβάλλον.

Σ’ ορισµένες χώρες της Ευρώπης υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις του οικοτουρισµού που συναρτώνται µε προσπάθειες που έγιναν την τελευταία δεκαετία και επικεντρώνονται:

– Στην αναβάθµιση του αναπτυξιακού µοντέλου µαζικού τουρισµού και στην προώθηση πολιτικών αειφόρας ανάπτυξης (κυρίως σε µεσογειακές χώρες)

– Σε ορισµένες εναλλακτικές µορφές τουρισµού και κυρίως αγροτουρισµού.

Αλλά και η Ελλάδα παρουσιάζει ευκαιρίες για την ανάπτυξη του οικοτουρισµού και εντοπίζονται:

· Στον πλούτο και ποικιλία των φυσικών και πολιτιστικών πόρων

· Στη στήριξη από το υφιστάµενο θεσµικό πλαίσιο προστατευοµένων περιοχών

· Στα προσφερόµενα από τον κρατικό τοµέα οικονοµικά κίνητρα / κονδύλια, εθνικά και κοινοτικά

· Στην αυξανόµενη περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση του κοινού

Page 9: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

· Στη συσσώρευση σχετικών µε τον οικοτουρισµό και αγροτουρισµό εµπειριών.

• Πολιτιστικός

Λίγες περιοχές µπορούν να ισχυριστούν ότι αναπτύσσουν ένα marketing που έχει ως στόχο τα προϊόντα πολιτιστικού τουρισµού. Αυτός όµως ο προσανατολισµός προορίζεται για πολύ δυναµικούς χώρους που έχουν µια εξαιρετική κληρονοµιά ή εντάσσονται στα µεγάλα λεκανοπέδια του πολιτιστικού τουρισµού ή στην περιφέρεια σε µεγάλους χώρους διεθνούς φήµης.

Για τις περισσότερες περιοχές, ο πολιτιστικός τουρισµός αποτελεί µόνο ένα στοιχείο µιας ευρύτερης προσφοράς στην οποία εντάσσονται άλλες δραστηριότητες όπως µακρινοί περίπατοι, φυσιολατρικός αθλητισµός κλπ. Πρόκειται µάλλον για τη δηµιουργία ενός πολιτιστικού περιβάλλοντος που βασίζεται στην τοπική ταυτότητα, χωρίς ωστόσο να αποµονώνεται σε µια ιστορική και γεωγραφική περιγραφή, η οποία µετατρέπει την περιοχή σε περιφέρεια – µουσείο.

Εξάλλου χάρη σε αυτά τα προϊόντα πολιτιστικού περιβάλλοντος µπορούµε να πλησιάσουµε το µεγαλύτερο µέρος της πελατείας, εφόσον ο τουρισµός µε αποκλειστικό πολιτιστικό ενδιαφέρον δεν αντιπροσωπεύει παρά ένα πολύ µικρό τµήµα της αγοράς.

• Γαστρονοµικός

Όταν µιλάµε για γαστρονοµικό τουρισµό αναφερόµαστε ουσιαστικά σε µια υποκατηγορία του πολιτιστικού τουρισµού (η γαστρονοµία θεωρείται πολιτιστική έκφραση) στην οποία οι ταξιδιώτες επιδιώκουν να βιώσουν µοναδικές γαστρονοµικές εµπειρίες, και αποτελεί µια απ’ τις µεγαλύτερες τάσεις στον χώρο του τουρισµού παγκοσµίως. Παραδείγµατα υπηρεσιών γαστρονοµικού τουρισµού είναι:

• η διοργάνωση σεµιναρίων τοπικής κουζίνας, εκδηλώσεων γευσιγνωσίας και οινογνωσίας,

• η ξενάγηση και γνωριµία µε παραδοσιακά προϊόντα και τις µεθόδους παρασκευής τους,

• µαγειρικές επιδείξεις κ.α.

• Χειµερινός/ ορεινός

Ο ορεινός τουρισµός, ο οποίος παρουσιάζει και ορισµένες οµοιότητες µε τον τουρισµό χειµερινών σπορ, δεν έχει χρονικούς περιορισµούς εκδήλωσης και αναφέρεται στο σύνολο των δραστηριοτήτων υπαίθριας αναψυχής και τουρισµού, που εκδηλώνεται σε ορεινές περιοχές των χωρών υποδοχής και φιλοξενίας τουριστών που επιθυµούν να αναπτύξουν αυτής της µορφής τουρισµό.

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η δηµιουργία τουριστικών καταλυµάτων που δένουν µε το φυσικό περιβάλλον και διαθέτουν όσο το δυνατόν περισσότερους συµπληρωµατικούς χώρους, όπως εστιατόρια, µπαρ, καφετέριες, αίθουσες αναψυχής, κλπ. Οι περιοχές όπου αναπτύσσονται

Page 10: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

τέτοιες δραστηριότητες, θα πρέπει να εξυπηρετούνται συγκοινωνιακά όσον το δυνατόν πληρέστερα και καλύτερα.

https://agrotourism.wordpress.co https://el.wikipedia.org/wiki http://www.cretan-nutrition.gr/wp/?page_id=1935 http://sportmanagementnews.blogspot.com/p/sport-tourism.html#ixzz41IPpxxCQ

ΩΦΕΛΕΙΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Επιτρέπει την απόδραση του ανθρώπου από τη ρουτίνα και τη µονοτονία της καθηµερινότητας.

Παρέχει έντονες συγκινήσεις και πλουτίζει µε γνώσεις, νέες εµπειρίες και διαφορετικές παραστάσεις.

Εξασφαλίζει ξεκούραση και χαλάρωση από τους έντονους ρυθµούς της ζωής και ανανεώνει τον άνθρωπο σωµατικά και ψυχικά.

Φέρνει τον άνθρωπο σε επαφή µε νέους τόπους, λαούς και συνήθειες, συντελώντας στη διεύρυνση των πνευµατικών του οριζόντων, την άρση των προκαταλήψεων, του ρατσισµού, στην ανάπτυξη κοινωνικότητας και πνεύµατος οικουµενισµού.

Προωθεί την οικονοµική ανάπτυξη, προσφέρει νέες θέσεις εργασίας, καταπολεµώντας την ανεργία.

Προβάλλει τον εθνικό πολιτισµό, τα εθνικά θέµατα γιατί οι λαοί που επισκέπτονται έναν τόπο γίνονται οι καλύτεροι διαφηµιστές του, επηρεάζοντας την κοινή γνώµη και τις κυβερνήσεις τους.

Προωθεί και επιταχύνει τις πολιτιστικές ανταλλαγές διευρύνοντας την επικοινωνία των λαών και συµβάλλει στη συνειδητοποίηση όχι µόνο των διαφορών αλλά, κυρίως, των κοινών στοιχείων των λαών.

ΚΙΝ∆ΥΝΟΙ ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ:

• Παραµέληση της παραγωγικής βάσης της οικονοµίας, δηλαδή της βιοµηχανίας και της γεωργίας.

• ∆ιόγκωση του τοµέα των υπηρεσιών, µε αποτέλεσµα η οικονοµία να µη στηρίζεται σε σταθερές βάσεις.

• Ανάπτυξη αρνητικών συµπεριφορών όπως ο εύκολος πλουτισµός, η κερδοσκοπία, η δουλοπρέπεια, η εκµετάλλευση, η απληστία, ο τυχοδιωκτισµός.

• Πολιτιστική αλλοτρίωση, οικολογική καταστροφή σε παρθένες περιοχές. • Κακοποίηση παράδοσης, εµπορευµατοποίηση, απώλεια της γραφικότητας,

καταναλωτισµός ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

Αξιοποίηση και επέκταση των παραγωγικών τοµέων της οικονοµίας, ώστε να εξασφαλιστεί η σταθερότητα και αν αποτραπεί η µονοµερής εξάρτηση από τον τουρισµό.

Μακροπρόθεσµος σχεδιασµός και προγραµµατισµός µε στόχο τον εκσυγχρονισµό της τουριστικής υποδοµής, τον αποτελεσµατικότερο έλεγχο από την πολιτεία των παρεχόµενων υπηρεσιών, τον έλεγχο της κερδοσκοπίας, την παροχή εξειδίκευσης και τεχνογνωσίας µέσω µιας σύγχρονης και ποιοτικής τουριστικής εκπαίδευσης.

Μέτρα για την προστασία των αρχαίων µνηµείων, των παραδόσεων, του πολιτισµού, της γλώσσας από την αλλοτρίωση και τη φθορά.

Page 11: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ενίσχυση του εναλλακτικού τουρισµού που διασφαλίζει το σεβασµό στο περιβάλλον, τον άνθρωπο και τη φυσιογνωµία του τόπου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο

Ο ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΩΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΟΡΙΣΜΟΣ

Με τον όρο αγροτουρισµός νοείται η επιχειρηµατική δραστηριότητα παραγωγών αγροτικών προϊόντων για την ψυχαγωγία και την εκπαίδευση του κοινού, µε στόχο την προώθηση των προϊόντων και τη δηµιουργία πρόσθετου εισοδήµατος. Η παράλληλη ανάπτυξη των σχετικών δραστηριοτήτων αποσκοπεί στην οικονοµική και κοινωνική αναβάθµιση των αγροτικών περιοχών, της υπαίθρου.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

O αγροτουρισµός διαχωρίζεται σε δύο κατηγορίες. ∆ιακρίνεται στον αµιγή και στο σύνθετο αγροτουρισµό. Ο αµιγής εµπεριέχει τις εξής επιµέρους κατηγορίες:

• Αγροκτήµατα διακοπών: Προσφέρουν διαµονή σε ξενώνες ή δωµάτια αγροικίας και απασχόληση σε αγροτικές εργασίες.

• Αγροτουριστικά χωριά: Πρόκειται για οικισµούς που παρέχουν φιλοξενία σε δωµάτια σπιτιών ή ξενώνες, και συµµετοχή σε αγροτικές εργασίες και ψυχαγωγικές δραστηριότητες (πεζοπορία, ιππασία κ. α.)

• Ψαροχώρια: ∆ιαθέτουν απλά καταλύµατα και οι διακοπές κινούνται µεταξύ θάλασσας, καφενείου του χωριού. Άλλες ευχάριστες παράλληλες δράσεις είναι η φιλικές συζητήσεις, τα γλέντια, τα πανηγύρια µε τους ντόπιους.

• Παραδοσιακοί οικισµοί: Το πλεονέκτηµα τους είναι η αρχιτεκτονική όψη και η πολεοδοµική οργάνωση, η λαϊκή παράδοση και η κοινωνική οργάνωση µιας συγκεκριµένης περιοχής.

• Ορεινά χωριά: Απευθύνονται σε τουρίστες που αγαπούν το βουνό και τις συναφείς δραστηριότητες (όπως ορειβασία, πεζοπορία, τυροκοµία κ. α.)

• Χωριά ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους: ∆ιακρίνονται για τη φυσική οµορφιά, βρίσκονται στις ανάλογες τοποθεσίες. Οι αγροτικές οικογένειες φροντίζουν για τη φιλοξενία των επισκεπτών. Ο σύνθετος αγροτουρισµός ικανοποιεί τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του επισκέπτη. Στην κατηγορία αυτή περιλαµβάνονται οι παρακάτω µορφές:

1. Κέντρα ιαµατικού τουρισµού: Προσφέρουν θεραπευτικές αγωγές. Στις λουτροπόλεις υπάρχουν υδροθεραπευτήρια, ξενώνες, µικρά ξενοδοχεία και ενοικιαζόµενα δωµάτια.

2. Αθλητικά κέντρα: Εντάσσονται στον αγροτουρισµό ως ανεξάρτητοι οικισµοί ή εγκαταστάσεις, όπου οι αθλητές εξυπηρετούνται, ενώ διαµένουν σε παρακειµένους αγροτικούς οικισµούς.

3. Camping-caravans: Πρόκειται για διακοπές σε τροχόσπιτο ή αντίσκηνό εντός ειδικών διαµορφωµένων χώρων µέσα στη φύση.

Page 12: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

4. Παιδικές κατασκηνώσεις: Φιλοξενούν παιδιά σε αγροτικές περιοχές και συµπεριλαµβάνουν τη συµµετοχή τους σε ψυχαγωγικά προγράµµατα.

5. Πολιτιστικά κέντρα: Απευθύνονται σε επισκέπτες µε ανάλογα ενδιαφέροντα και πνευµατικές ενασχολήσεις. Τα καταλύµατα είναι διατηρητέα και αποτελούν πολιτιστικά µνηµεία. ∆ιοργανώνονται συµπόσια, συναντήσεις, θεατρικές και µουσικές εκδηλώσεις.

ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Ο αγροτουρισµός ξεκίνησε µε ένα µοναδικό στόχο: την καλυτέρευση της ζωής των αγροτών ιδίως στις ορεινές περιοχές και τις όχι ιδιαίτερα ανεπτυγµένες οικονοµικά. Μάλιστα άρχισε και συνεχίζεται στο µεγαλύτερο µέρος του ως γυναικεία υπόθεση. Σχεδόν όλοι οι αγροτουριστικοί συνεταιρισµοί είναι γυναικείοι. Ενδεικτικά αναφέρονται δυο αγροτουριστικοί συνεταιρισµοί για κάθε νοµό της Κρήτης, από στοιχεία που προέρχονται από την Κρητική Κοινωνική Οικονοµική Σύµπραξη (ΚΡΗ.Κ.Ο.Σ) . «Η ΑΓΡΟΤΙΣΣΑ» δραστηριοποιείται στην παραγωγή γλυκών και άλλων προϊόντων (ελιές, ξυνόχοντρος, αποξηραµένα φρούτα) στην περιοχή Καράνου δήµου Μουσούρων Χανίων. Στα Χανιά επίσης, στα Παλαιά Ρούµατα δήµου Βουκολίων λειτουργεί ο αγροτικός οικοτεχνικός συνεταιρισµός «Η ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ», που παράγει είδη αγροτικής και οικοτεχνίας. Στα Ανώγεια Ρεθύµνου «ΤΟ ΡΑΕΤΙ» παράγει παραδοσιακά γλυκά και αρτοσκευάσµατα (και το ξοµπλιαστό κουλούρι). Στον ίδιο νοµό «Η ΓΕΡΑΚΙΝΑ» ασχολείται µε εναλλακτικές µµορφές τουρισµού και παράγει είδη αγροτικής βιοτεχνίας και οικοτεχνίας, στην περιοχή Γερακάρη του δήµου Συβαριτών. Στο νοµό Ηρακλείου ο «ΑΣΙΑΤΑΝΑ Ε∆ΕΣΜΑΤΑ» που παράγει παραδοσιακά γλυκά και αρτοσκευάσµατα και ο συνεταιρισµός «ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ» που ασχολείται µε την παραγωγή ειδών χειροτεχνίας, καλλιτεχνικής οικοτεχνίας και βιοτεχνίας, στις περιοχές Γέργερη δήµου Ρούβα και Καστέλι δήµου Καστελίου αντίστοιχα. Στο Λασίθι υπάρχουν µεταξύ άλλων οι αγροτικοί οικοτεχνικοί γυναικείοι συνεταιρισµοί «ΑΒΡΑ» και «ΚΛΩΣΤΕΝΙΟΣ» στο Αβρακόντε Οροπεδίου Λασιθίου και στην Καλαµαύκα Ιεράπετρας. Και οι δύο ασχολούνται µε 11 την παραγωγή ειδών αγροτικής βιοτεχνίας και οικοτεχνίας, ο «ΑΒΡΑ» επιπλέον µε εναλλακτικές µορφές τουρισµού (λειτουργία παραδοσιακού καφενείου). Στην ιστοσελίδα) µπορεί κανείς να ενηµερωθεί διεξοδικά, για τους αγροτικούς γυναικείους συνεταιρισµούς της Κρήτης, τις δραστηριότητές τους και άλλα στοιχεία . Επίσης δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ένα µέρος των καταλυµάτων είναι σπίτια των γυναικών αυτών, όπως ο ξενώνας «ΠΡΕΣΠΕΣ» που βρίσκεται στο νοµό Φλώρινας στο δήµο Πρεσπών και τον διαχειρίζονται µέλη του γυναικείου αγροτικού συνεταιρισµού. Οι γυναίκες υποδέχονται τους ξένους σύµφωνα µε το πνεύµα της ελληνικής φιλοξενίας και του Ξένιου ∆ία και τους καλούν να ζήσουν για λίγο ως µέλη της οικογένειας. Τη δυνατότητα προσφοράς καταλύµατος µπορούν να αξιοποιήσουν οι γυναικείοι αγροτικοί συνεταιρισµοί στην Κρήτη. Κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί διάφοροι ορισµοί που αποσυνδέουν τον αγροτουρισµό από την γεωργική εκµετάλλευση. Άλλοτε εξαρτάται από τις δραστηριότητες που περιλαµβάνει και έχουν ως πλαίσιο το ευρύτερο αγροτικό περιβάλλον. Άλλοτε εξαρτάται από το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της περιοχής που αναπτύσσεται ή από την αγροτική ύπαιθρο τα χαρακτηριστικά της αγροτικής ζωής, τον παραδοσιακό χαρακτήρα, το µικρό µέγεθος ή στοιχεία αισθητικής. Ορίζεται και ως η µορφή τουρισµού που προσδίδει αξία σε αγροτικές περιοχές. Σε άλλη περίπτωση υπογραµµίζεται η ενεργή συµµετοχή των επισκεπτών και η αυθεντικότητα των υπηρεσιών που προσφέρονται, η προσωποποιηµένη επαφή. Ευρύτερος και πληρέστερος είναι ο ορισµός του που δίνει ο Ελληνικός Οργανισµός Τυποποίησης. Περιγράφει τον ελληνικό αγροτουρισµό «ως µια ήπια µορφή τουριστικής ανάπτυξης και πολυδραστηριότητας στον αγροτικό χώρο, που έχει ως στόχο να συµβάλλει ώστε ο επισκέπτης να γνωρίσει τις αγροτικές περιοχές, τις ασχολίες των κατοίκων, τα τοπικά προϊόντα, την παραδοσιακή κουζίνα, την καθηµερινή ζωή των ντόπιων και να έρθει σε

Page 13: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

επαφή µε τη φύση». Του αποδίδει δηλαδή συµµετοχικότητα και βιωµατικότητα από την πλευρά του επισκέπτη. Ενώ, όπως αναφέρει σε έντυπα του, ο Ελληνικός Οργανισµός Τουρισµού (Ε.Ο.Τ.) «η γνωριµία µε τον τόπο και τον πολιτισµό χρειάζεται επισκέπτες, περιηγητές, οι οποίοι θα µπορέσουν να δουν µε άλλα µάτια τον τόπο» φωτογραφίζοντας και σε ποιους απευθύνεται ο αγροτουρισµός. 12 Σταδιακά τα καταλύµατα άρχισαν να πληθαίνουν και µέχρι σήµερα έχουν καταγραφεί περισσότερα από 1200 σχετικές µε τον αγροτουρισµό επιχειρήσεις σε 45 νοµούς της Ελλάδας. Επίσης, στον αγροτουρισµό έχουν ενταχθεί και άλλες µορφές εναλλακτικού τουρισµού, όπως ο ορειβατικός, ο οινικός, της γευσιγνωσίας, ο τουρισµός υγείας, ο περιπατητικός.

ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Αγροτουριστικό κατάλυµα Άσπρος Ποταµός (Μακρύ Γιαλός, Σητεία). Η συγκεκριµένη µορφή εναλλακτικού τουρισµού πρέπει να φιλοξενεί τον επισκέπτη σε παραδοσιακά καταλύµατα γιατί σύµφωνα µε τον ορισµό στην προηγούµενη παράγραφο για τον αγροτουρισµό. Η αρχιτεκτονική, τα έπιπλα και η διακόσµηση ακολουθούν την παραδοσιακή αισθητική της περιοχής. Το σκηνικό συµπληρώνουν εργαλεία και αντικείµενα που χρησιµοποιούνται στις προσφιλείς στους ντόπιους ασχολίες. Ιδιαίτερα δηµοφιλή είναι τα αγροκτήµατα – φάρµες. Οι συνεστιάσεις γίνονται σε παραδοσιακά εστιατόρια και καφενεία, όπου το γεύµα και γενικά τα προϊόντα προέρχονται από παραγωγούς και εµπόρους τοπικών προϊόντων, πρατήρια και εκθετήρια αγροτουριστικών προϊόντων. Επίσης στον αγροτουρισµό εµπλέκονται: τουριστικά γραφεία, τα οποία διοργανώνουν και υλοποιούν προγράµµατα υπαίθριων δραστηριοτήτων και περιηγήσεων οικοτουρισµού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος, επιχειρήσεις παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων, εργαστήρια λαϊκής τέχνης, µουσεία κάθε είδους, συλλόγους πολιτιστικούς, φυσιολατρικούς, ορειβατικούς, συνεταιρισµούς αγροτικούς, γυναικείους κλπ.

ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ-ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Την Κρήτη και γενικότερα τις ορεινές περιοχές, όπου µπορεί να αναπτυχθεί ο αγροτουρισµός χαρακτηρίζει η έλλειψη έργων και υποδοµών. Για παράδειγµα στον τοµέα των µεταφορών εντοπίζονται σηµαντικές αδυναµίες, σε πολλά αποµακρυσµένα σηµεία η οδική πρόσβαση είναι δύσκολη. Η δυσλειτουργία και η κακή οργάνωση αεροδροµίων και λιµανιών ή η απουσία τους, όπως το αεροδρόµιο της Σητείας και η µη σύνδεση του λιµανιού του Αγίου 14 Νικολάου µε τα υπόλοιπα νησιά και το λιµάνι του Πειραιά, είναι καίριας σηµασίας ζητήµατα. Επίσης οι καθυστερήσεις των πτήσεων, η χαµηλή ποιότητα των µέσων µαζικής µεταφοράς, η ανεπαρκής σήµανση του οδικού δικτύου λειτουργούν ανασταλτικά για τους επισκέπτες του µαζικού τουρισµού ή του εναλλακτικού τουρισµού. Κατά µια άποψη ο αγροτουρίστας περιµένει κακούς δρόµους αφού θα ζήσει αγροτικά, όµως υπάρχουν προβλήµατα και στους δρόµους που συνδέουν τις µεγάλες πόλεις. Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι από τα µεγαλύτερα προβλήµατα στην Κρήτη είναι οι εθνικές οδοί, ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ) και το επαρχιακό οδικό δίκτυο. Με δεδοµένη την ορεινότητα πολλών αγροτουριστικών µονάδων και καταλυµάτων και τη µεγάλη απόσταση από τα αστικά κέντρα η βελτίωση ολόκληρου του οδικού δικτύου απαιτείται για λόγους προσπελασιµότητας και ασφάλειας (περίπτωση έκτακτης ανάγκης, ατυχήµατος, ακραίων καιρικών φαινοµένων).

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Ο αγροτουρισµός διαθέτει κάποια εγγενή χαρακτηριστικά, που τον διαφοροποιούν από τον µαζικό τουρισµό. Πρώτα απ’ όλα η φιλοσοφία του βασίζεται στη διαπροσωπική, ανθρώπινη και άµεση

Page 14: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

σχέση µεταξύ κατοίκου της υπαίθρου και επισκέπτη. Ο επισκέπτης αντιµετωπίζεται ως φιλοξενούµενος ακολουθώντας το αρχαίο ελληνικό έθιµο της προσφοράς στέγης, τροφής αλλά και καινούργιων εµπειριών και ασχολιών, που µπορεί να προσφέρει το κατάλυµα και η ευρύτερη περιοχή. Ο αγροτουρισµός καλύπτει όλες τις ανάγκες του σύγχρονου πνευµατικά και ψυχικά κουρασµένου ανθρώπου, µακριά από τα κοσµοπολίτικα τουριστικά κέντρα, τα ψεύτικα υπαλληλικά χαµόγελα, την τυποποιηµένη συµπεριφορά και τα τουριστικά προϊόντα αµφίβολης ποιότητας γιατί αντιµετωπίζεται ως φιλοξενούµενος. Τη θέση του επιχειρηµατία και του υπαλλήλου καταλαµβάνει ο ντόπιος και πρέσβης της παραδοσιακής ζωής και διατροφής, ο ξεναγός στη φύση και στις οµορφιές της. Αποτελεί µια δίοδο για τις ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις. Μάλιστα οι ουσιώδεις διαπροσωπικές σχέσεις οφείλονται εν πολλοίς στο µικρό µέγεθος των επιχειρήσεων (αγροτουρισµός και ανάπτυξη) και των καταλυµάτων. Όσο πιο περιορισµένος είναι ο αριθµός των κλινών και των τραπεζοκαθισµάτων, τόσο πιο στενή είναι η σχέση ξενιστή και φιλοξενούµενου. Οι µικρές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον αγροτικό χώρο δεν έχουν καµιά σχέση µε τα χαώδη και α- πρόσωπα, πολυτελή ξενοδοχεία του µαζικού τουρισµού. Επιπλέον µπορούν να προσφέρουν µικρής κλίµακας αλλά ποιοτικές τουριστικές υπηρεσίες. Ο αγροτουρισµός έρχεται την κατάλληλη στιγµή µετά τα φαινόµενα αστυφιλίας και αστικοποίησης των τελευταίων δεκαετιών στο σύγχρονο άνθρωπο, τον έγκλειστο στις πολυκατοικίες και διψασµένο για επιστροφή και επαφή µε τη φύση. Ειδικότερα απευθύνεται και σε ανθρώπους µε ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, φυσιοδίφες, φυσιολάτρες, ανθρώπους µε λαογραφικές ανησυχίες, ορειβάτες, γευσιγνώστες, κ.λ.π. τα οικοδοµήµατα και αρχιτεκτονήµατα της περιοχής (σπίτια, γέφυρες, πλακόστρωτα, πετρόχτιστα, σκαλιστά έπιπλα). Επίσης ο αγροτουρισµός µπορεί να συµπεριλάβει και τον πολιτιστικό τουρισµό µε επισκέψεις σε λαογραφικά µουσεία, µουσεία και εργαστήρια λαϊκής τέχνης, αρχαιολογικούς χώρους, µνηµεία εκκλησιαστικής τέχνης, παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων και πολιτιστικών εκδηλώσεων από πανηγύρια και γιορτές µέχρι φεστιβάλ. Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι ο αγροτουρισµός και ο πολιτιστικός τουρισµός, αλλά και ο συνδυασµός είναι από τις εναλλακτικές µορφές δωδεκάµηνου τουρισµού, που παρά την είσοδο ξένων και την επαφή µε το ντόπιο πληθυσµό δεν αλλοιώνει τα εγγενή εθιµικά χαρακτηριστικά, αλλά αντιθέτως τα συνδράµει. Ο αγροτουρισµός συµβάλει στην ανάδειξη και στη διατήρηση της ελληνικής λαϊκής κληρονοµιάς και όσων περιλαµβάνει: ήθη, έθιµα, παραδόσεις, λαϊκές τέχνες, µουσική, θρύλους, δοξασίες, λαογραφία.

ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Η συγκεκριµένη ήπια µορφή βιώσιµης τουριστικής ανάπτυξης και πολυδραστηριότητας στον αγροτικό χώρο έχει ως στόχους:

• Την ανάδειξη των αγροτικών περιοχών και ασχολιών

• Της καθηµερινής ζωής των κατοίκων τους

• Των τοπικών προϊόντων και της παραδοσιακής κουζίνας

• Τα πολιτισµικά στοιχεία και τις ιδιαιτερότητες της περιοχής Επίσης ο αγροτουρισµός στοχεύει και στον τυπικό τουρίστα, ώστε να τον φέρει σε επαφή µε τη φύση

• Να γνωρίσει την ύπαιθρο (συνθήκες διαβίωσης)

• Να συµµετάσχει στις καθηµερινές ασχολίες

• Να νιώσει τη χαρά της περιήγησης της γνώσης, της ανακάλυψης και της ανά- κλησης των

Page 15: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

παιδικών αναµνήσεων Η επίτευξη των παραπάνω στόχων πραγµατοποιείται µέσω

• Της ήπιας µορφής και κλίµακας προσφοράς τουριστικών υπηρεσιών

• Την ενίσχυση της τοπικής αγροτικής παραγωγής

• Της δηµιουργίας και εµπορίας παραδοσιακών προϊόντων

• Του πολιτιστικού και φυσικού πλούτου της κάθε περιοχής.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LEADER

Το Leader είναι µια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει ως στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των κατοίκων της υπαίθρου. Τα αρχικά Leader στα ελληνικά σηµαίνουν «∆ιασύνδεση των δράσεων αγροτικής ανάπτυξης». Όπως υποδηλώνει το όνοµα της, «πρόκειται για µια µέθοδο δραστηριοποίησης και υλοποίησης της αγροτικής ανάπτυξης σε τοπικές αγροτικές κοινότητες». Σύµφωνα µε τα χρηµατοδοτικά στοιχεία της κοινοτικής πρωτοβουλίας Leader+ της περιόδου 2000-2006, σε εθνικό επίπεδο το συνολικό της κόστος ανήλθε σε 392.614.443 €, η δηµόσια δαπάνη (64%) έφτασε τα 251.182.221 €, η κοινοτική συµµετοχή τα 182.900.000 €, η εθνική τα 68.282.221 € και η ίδια συµµετοχή των επενδυτών (32%) τα 141.432.222 €. Φορέας σχεδιασµού και υλοποίησης του προγράµµατος είναι η οµάδα τοπικής δράσης σε κάθε νοµό ή περιοχή (Οργανισµός Ανάπτυξης ∆υτικής Κρήτης για το Ρέθυµνο και Χανιά). Το πρόγραµµα , όπως αναφέρει ο Οργανισµός Ανάπτυξης ∆υτικής Κρήτης (ΟΑ∆ΥΚ) που ήταν φορέας-οµάδα τοπικής δράσης στη ∆υτική Κρήτη(Χανιά- Ρέθυµνο), περιλαµβάνει 4 άξονες προτεραιότητας, κάποια µέτρα κάθε άξονα αποτελούν τα µέσα για την ανάπτυξη του αγροτουρισµού. Ο άξονας 1 αφορά στρατηγικές αγροτικής ανάπτυξης. Στο µέτρο 2 περιλαµβάνεται η ανάπτυξη του αγροτουρισµού και των ειδικών- εναλλακτικών µορφών του. Αναφέρονται επισκέψιµα αγροκτήµατα µε προβλέψεις υποδοµής για διανυκτέρευση και θρησκευτικός, ιαµατικός, ορεινός, κατασκηνωτικός τουρισµός αντίστοιχα. Αλλά και τοπικά κέντρα οργάνωσης και προώθησης αγροτικού τουρισµού, παροχή υπηρεσιών στους τοµείς του. Στο µέτρο 3 συµπεριλαµβάνονται η παροχή συµβουλευτικής υποστήριξης, όπως µελέτες εξειδίκευσης τοµεακών στρατηγικών του τοπικού προγράµµατος. Σε αυτές περιλαµβάνονται καθορισµός διαδροµών αγροτικού τουρισµού, διατήρηση στοιχείων τοπικής αρχιτεκτονικής, παρεµβάσεις για ανάδειξη φυσικού περιβάλλοντος. Το µέτρο 4 αφορά την προστασία, την ανάδειξη και την αξιοποίηση της φυσικής πολιτισµικής κληρονοµιάς. Περιοχές φυσικού κάλλους (Νatura), καταφύγια, µονοπάτια, γεφύρια µπορούν να διατηρηθούν για να προσελκύσουν τον αγροτουρίστα. Παροµοίως παραδοσιακά κτήρια αγροτικής κληρονοµιάς, µουσεία αγροτικής- λαογραφικής κληρονοµιάς, χαρτογράφηση µονοπατιών προβλέπονται επίσης µε στόχο την προώθηση του αγροτουρισµού. Στην περιφέρεια Κρήτης υλοποιήθηκαν από ισάριθµες οµάδες τοπικής δράσης, 4 τοπικά προγράµµατα Leader+ στις αντίστοιχες περιοχές εφαρµογής (Λασίθι- Ηράκλειο-Ρέθυµνο-Χανιά). Αξίζει να σηµειωθεί ότι για το νοµό Λασιθίου η περιοχή εφαρµογής επεκτείνεται σε όλους τους δήµους του. Η πρωτοβουλία Leader ενισχύει τους κατοίκους της υπαίθρου µε ποσοστό 55- 75% για να δηµιουργήσουν µικρές βιώσιµες επιχειρήσεις στον τοµέα του τουρισµού, των τοπικών προϊόντων, την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών, την προστασία και την ανάδειξη φυσικών και πολιτιστικών πόρων. Στο πλαίσιο του Leader Ι (1991-1994) πραγµατοποιήθηκαν 1. 732 έργα, τα 807 αφορούσαν επενδύσεις αγροτουρισµού. Ενώ στο Leader ΙΙ (1995-1999) υλοποιήθηκαν 3. 270 έργα που αφορούν τοµείς σχετικούς µε τον αγροτουρισµό. Στην πρωτοβουλία Leader + περιλαµβάνονται παρεµβάσεις του αγροτικού συνεταιρισµού ολοκληρωµένης προσέγγισης. Αρχικά αφορά αγροκτήµατα και επιπλέον προώθηση εναλλακτικών µορφών τουρισµού. Αλλά και µικρές βιοτεχνίες και επιχειρήσεις όπως

Page 16: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

µονάδες οικοτεχνίας, χειροτεχνίας, ειδών παραδοσιακής τέχνης, επιχειρήσεις µεταποίησης και τυποποίησης τοπικών προϊόντων φυτικής και ζωικής παραγωγής όπως ελιές, γλυκά, ποτό, γαλακτοκοµικά, επιχειρήσεις ειδών διατροφής, αξιοποίησης αρωµατικών και φαρµακευτικών φυτών. Επιπροσθέτως αξιοποίηση παραδοσιακών τεχνικών και χώρων, επισκέψιµα οινοποιεία (κάποια έχουν αναφερθεί παραπάνω), πατητήρια, κελάρια, κλωστοϋφαντουργία, αργαλειός, ελαιοτριβεία. Άλλες δράσεις σχετίζονται µε το περιβάλλον και τον πολιτισµό. Η προστασία περιοχών φυσικής οµορφιάς, η ανάδειξη κτηρίων αγροτικής κληρονοµιάς, η δηµιουργία και η βελτίωση καταφυγίων, η ίδρυση µουσείων αγροτικής κληρονοµιάς συµπεριλαµβάνονται σε αυτές. Τα προγράµµατα Leader συνολικά αποτέλεσαν και αποτελούν µια ευκαιρία για την ελληνική ύπαιθρο, για να αποβάλλει το στίγµα του µειονεκτικού τµήµατος της χώρας. Όµως το ποσό των 400 εκατοµµυρίων είναι µάλλον µικρό για να αλλάξει την ελληνική ύπαιθρο. Υποστηρικτικά προς τον αγροτουρισµό συνεχίζει να λειτουργεί η κοινοτική πρωτοβουλία Leader (2007-2013), στην ύπαιθρο της Ελλάδας και της Κρήτης µέσω πιλοτικών εφαρµογών και αειφόρου ανάπτυξης.

ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΣ ΕΝΩΣΕΩΝ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΕΛΛΑ∆ΑΣ (ΣΕΑΓΕ)

Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα (agroxenia.net, 2008) ο ΣΕΑΓΕ ιδρύθηκε το 2008 στην Κρήτη και στοχεύει στη διαµόρφωση ταυτότητας του ελληνικού αγροτουριστικού προϊόντος και στην προώθηση του στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Επιδιώκει τη δικτύωση των ενώσεων αγροτουρισµού και των επιχειρήσεων – µελών τους, τη διασφάλιση και αναβάθµιση της ποιότητας των παρεχόµενων κατά τόπους αγροτουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών, την προώθηση τους στις ντόπιες και στις διεθνείς αγορές, τη διευκόλυνση και προσέλκυση αγροτουριστών από την Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες. Στους στόχους του ΣΕΑΓΕ συγκαταλέγονται το πρόγραµµα προβολής και διαφήµισης, η συνεργασία των επιχειρήσεων που ανήκουν στις ενώσεις, η ανάδειξη και η προώθηση τοπικών προϊόντων, η ανάληψη πρωτοβουλιών σχετικών µε την τοπική κληρονοµιά, η προστασία του φυσικού κάλλους και η συνεργασία µε ανάλογες πρωτοβουλίες, που υλοποιούνται σε άλλες χώρες. Επίσης στις δραστηριότητες του εντάσσεται η υλοποίηση και η προώθηση της συµµετοχής των αγροτουριστικών επιχειρήσεων συγχρηµατοδοτούµενα αναπτυξιακά προγράµµατα, έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, κατάρτισης, αναβάθµισης του ανθρώπινου δυναµικού. Στην περίπτωση της Αγροξενία οι επιχειρηµατίες πήραν οι ίδιοι την πρωτοβουλία. Η Αγροξενία συστάθηκε από φυσικά πρόσωπα επενδυτές – επιχειρηµατίες του αγροτουρισµού µε σκοπό το συντονισµό και τη συνεργασία επιχειρηµατιών και 35 επιχειρήσεων αγροτουρισµού, την υποστήριξη οριοθέτησης του αντικειµένου του και την επίλυση των προβληµάτων στο χώρο του. Η Αγροξενία είναι µια αστική µη κερδοσκοπική εταιρεία µε εταίρους και µέλη τους επενδυτές – επιχειρηµατίες. Συµµετέχουν παραδοσιακά ξενοδοχεία, ξενώνες, ταβέρνες, παραδοσιακά καφενεία, βιοτεχνίες παραδοσιακών τροφίµων κ. α. επίσης θεωρεί σηµαντική την οργάνωση προωθητικών µηχανισµών, ενώ έχει εισηγηθεί και νοµοθετικές ρυθµίσεις για τον αγροτουρισµό µε σκοπό τον καθορισµό του θεσµικού πλαισίου του. Σύµφωνα µε την κατηγοριοποίηση του Συνδέσµου (στη σελίδα http://agroxenia.net/) έχει 55 µέλη:

1. Καταλύµατα: περιλαµβάνει 39 καταλύµατα που παρουσιάζονται στη σελίδα http://agroxenia.net/hotels_view.

2. Εστίαση: περιλαµβάνει 4 εστιατόρια-ταβέρνες που παρουσιάζονται στη σελίδα http://agroxenia.net/restaurant Εργαστήρια: περιλαµβάνει 3 εργαστήρια (1 µαγειρικής, 1 µικρογλυπτικής και κοσµηµάτων και 1 γλυπτικής), τα οποία παρουσιάζονται στη σελίδα http://agroxenia.net/craft_view

Page 17: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

3. Προϊόντα: περιλαµβάνει µόνο 1 προϊόν που παρουσιάζεται στη σελίδα http://agroxenia.net/products_view

4. Οινοποιεία: περιλαµβάνει 2 οινοποιεία τα οποία παρουσιάζονται στη σελίδα http://agroxenia.net/wineries_view

5. Αγροκτήµατα: περιλαµβάνει 2 αγροκτήµατα που παρουσιάζονται στη σελίδα http://agroxenia.net/farms_view

6. ∆ραστηριότητες: περιλαµβάνει 1 δραστηριότητα που παρουσιάζεται στη σελίδα http://agroxenia.net/activities_view

7. Μονοπάτια: περιλαµβάνει 1 µονοπάτι το οποίο παρουσιάζεται στη σελίδα http://agroxenia.net/footpaths_view Αξιοθέατα: περιλαµβάνει 2 αξιοθέατα που παρουσιάζονται στη σελίδα http://agroxenia.net/points_interest_view

Η ΚΡΗΤΗ ΩΣ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ

Η Κρήτη είναι από τα µεγαλύτερα νησιά της Μεσογείου. Το κλίµα της είναι ήπιο, συνδυάζει βουνό και θάλασσα, διασκέδαση και χαλάρωση για τον επισκέπτη. Για τους λόγους αυτούς υπήρξε και εξακολουθεί να αποτελεί αγαπηµένο προορισµό εξωτερικού και εσωτερικού τουρισµού. Το 2011 υποδέχθηκε 4.000.000 τουρίστες από το σύνολο 16.000.000 της χώρας. Στα πλεονεκτήµατα της θα πρέπει να προστεθεί και η περίφηµη κριτική φιλοξενία. Τα βουνά της Κρήτης είναι ο τόπος γέννησης του ∆ία, του προστάτη των φιλοξενούµενων. Οι σύγχρονοι Κρητικοί αποδεικνύονται αντάξιοι συνεχιστές των προγόνων τους και άξιοι απόγονοι του ξένιου ∆ία. Η ζεστασιά, η προσφορά, η οικειότητα, µε τις οποίες αντιµετωπίζουν οι ντόπιοι τους επισκέπτες, µπορούν να αποτελέσουν τα µεγάλα ατού του αγροτουρισµού στην Κρήτη.

ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ

Μονή Αρετίου (Καρύδι Νεάπολης, Λασίθι). Ο νοµός Λασιθίου µπορεί να διεκδικήσει τη µερίδα του στον αγροτουρισµό. 40 Το θρησκευτικό ως υποκατηγορία του αγροτουρισµού διευκολύνουν τα πολλά µοναστήρια, ξωκλήσια, εκκλησίες, κ.λ.π. Επίσης παρουσιάζει και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον καθώς διαθέτει φρούρια, νερόµυλους, ανεµόµυλους, αλλά και ολόκληρα χωριά, στα οποία διατηρούνται αρχοντικά, γραφικά σοκάκια, καφενεία, πηγάδια, αλώνια, λιθόστρωτα, πατητήρια. (π.χ. Κριτσά, Λίµνες, κ.λ.π.). Στο θρησκευτικό τουρισµό του Λασιθίου αναφέρεται διεξοδικά η ιστοσελίδα που δηµιουργήθηκε από το παράρτηµα του Αγίου Νικολάου του ΤΕΙ Κρήτης και φιλοξενείται στην ιστοσελίδα (http://lasithitour.bpis.teicrete.gr/religious/index.php). Το υλικό της είναι πλούσιο και ενδεικτικό του µεγάλου πλούτου της θρησκευτικής παράδοσης του νοµού. Το µεγάλο πλεονέκτηµα του νοµού είναι η φύση. Βουνά, σπήλαια, περιοχές Νatura, φαράγγια, δάση, το φοινικόδασος Βάι, πουλιά, φυτά αξιοποιούνται στον περιπατητικό, σπηλαιολογικό, φυσιολατρικό, ορειβατικό τουρισµό, αλλά και προσφέρουν επιπλέον δράσεις, πεζοπορίες, ποδηλασία. Επίσης σηµαντική είναι η παραδοσιακή κουζίνα, αλλά και τα ντόπια προϊόντα στα οποία στηρίζεται. Και φυσικά από τη φιλοξενία δε λείπει η παραδοσιακή µουσική και οι εκδηλώσεις. Η γαστρονοµία στο Λασίθι είναι τέχνη: γλυκά, γαλακτοκοµικά προϊόντα, µέλι, λάδι, ρακή δίνουν στον αγροτουρίστα µια γερή γεύση από τη συλλογή της πρώτης ύλης µέχρι να φτάσει το πιάτο στο τραπέζι. Η κύρια αγροτική ασχολία και καλλιέργεια είναι το ελαιόλαδο. Η διαδικασία από τη συλλογή του ελαιόκαρπου µέχρι την εµφιάλωση του προϊόντος θα µπορούσε να αποτελέσει ενασχόληση του αγροτουρίστα. Όπως και η παρασκευή φαγητού µε βάση το ελαιόλαδο και άλλα τοπικά προϊόντα. Επίσης µε τον ίδιο τρόπο θα µπορούσαν να αξιοποιηθούν και άλλες

Page 18: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

δευτερεύουσες καλλιέργειες όπως αµπελουργία – οινοτουρισµός, καλλιέργεια πατάτας ή άλλες παρεµφερείς δραστηριότητες: τυροκοµική, µελισσοκοµεία, ανθοκοµική, θερµοκηπιακές καλλιέργειες.

∆ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ

Το άριστο κλίµα και η γεωγραφική θέση της Κρήτης αποτελούν τα ισχυρά ανταγωνιστικά της πλεονεκτήµατα. Το υψηλό ποσοστό ηλιοφάνειας και ο ήπιος χειµώνας είναι οι προϋποθέσεις για τον αγροτουρισµό και τις συναφείς δραστηριότητες: αγροτικές εργασίες, πεζοπορία, περιηγήσεις, ορειβασία, παρατήρηση χλωρίδας και πανίδας. Επιπροσθέτως η επάρκεια των φυσικών πόρων προκαλεί το ενδιαφέρον για επισκέψεις σε περιοχές φυσικού κάλλους, σπάνια οικοσυστήµατα όπως το Βάι, το φαράγγι της Σαµαριάς, καθαρές παραλίες και βυθός, όπου µπορούν να δηµιουργηθούν καταδυτικά κέντρα. Αλλά και οι ανθρωπογενής πόροι συµβάλουν στις δραστηριότητες του αγροτουρισµού αρχαιολογικά µνηµεία, οικισµοί, ήθη, έθιµα, παραδόσεις. Άλλωστε η Κρήτη είναι ένας καταξιωµένος τουριστικός προορισµός, καθώς η πολιτιστική και η ιστορική της κληρονοµιά είναι ένα από τα αξιόλογα συγκριτικά πλεονεκτήµατα της. Η Κρήτη αποτελεί έναν κλασικό τουριστικό προορισµό παγκοσµίου φήµης (µε 4 εκατοµµύρια επισκέπτες το 2011), ενώ η επανάληψη της επίσκεψης των τουριστών κυµαίνεται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Αυτοί οι επισκέπτες µπορούν «να δουν την Κρήτη και αλλιώς» µέσα από εναλλακτικές µορφές τουρισµού, όπως ο αγροτουρισµός. Επίσης ο µεγάλος αριθµός τουριστών που έρχεται στο νησί µε πτήσεις charter µπορεί να συνδυάσει το χαµηλό κόστος της µετακίνησης µε αυτό των αγροτουριστικών καταλυµάτων.

Α∆ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ωστόσο πολλοί είναι οι ανασταλτικοί παράγοντες για την ανάπτυξη του αγροτουρισµού.

- Η χαµηλή ποιότητα δηµοσίων υποδοµών και υπηρεσιών επηρεάζουν αρνητικά την εικόνα των επισκεπτών ή την επιλογή της Κρήτης ως προορισµό. Η ελλιπής οργάνωση αεροδροµίων και λιµανιών, οι καθυστερήσεις πτήσεων, οι αδυναµίες των µέ- σων µαζικής µεταφοράς, η ανεπαρκής σήµανση του οδικού δικτύου λειτουργούν ως µειονεκτήµατα.

- Μεγάλο µειονέκτηµα αποτελεί και η έλλειψη υποστηρικτικών υποδοµών. Σε όλη την Κρήτη λειτουργεί ένα γραφείο αγροτουρισµού, στη Σητεία. Αλλά υπάρχει ένωση αγροτουριστικών καταλυµάτων.

- Αν και ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει τον πρώτο ρόλο, η χαµηλή ποιότητα του στελεχιακού δυναµικού αποτελεί µια πραγµατικότητα. Έτσι ο κρητικός αγροτουρισµός τίθεται σε µειονεκτική θέση σε σχέση µε των άλλων χωρών και αποκτά µειωµένη ανταγωνιστικότητα έναντι άλλων προορισµών.

- Οι ανεπαρκείς και αναποτελεσµατικές προσπάθειες προβολής, που φτάνουν µέχρι και την απουσία, εντείνουν τη δυσκολία διείσδυσης στις µεγάλες αγορές του εξωτερικού. Η κατάσταση χειροτερεύει λαµβάνοντας υπ’ όψιν την έντονη εξάρτηση από αποφάσεις επιλογές και πολιτικές µεγάλων τουριστικών πρακτορείων του εξωτερικού 60 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

- Η Κρήτη διαθέτει δυνατότητες για την ανάπτυξη του θεµατικού τουρισµού, άρα και για όλων των µορφών εναλλακτικού τουρισµού και των δραστηριοτήτων που άπτονται του αγροτουρισµού, αθλητικός, ορειβατικός, φυσιολατρικός, θρησκευτικός, δράσης.

- Επίσης στον αγροτουρισµό µπορούν να ενταχθούν η κρητική διατροφή και γαστρονοµία, αλλά και

Page 19: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

τα τοπικά προϊόντα. Τα ντόπια προϊόντα (αρκετά αναγνωρισµένα Π.Ο.Π.) και η κρητική κουζίνα είναι αναγνωρισµένης, υψηλής ποιότητας και είναι γνωστή η ευεργετική τους επίδραση στην ανθρώπινη υγεία.

- Για όσους ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στον αγροτουρισµό υπάρχουν χρηµατοδοτικές ευκαιρίες µέσω Leader και άλλων προγραµµάτων. Επίσης έχει ήδη χρηµατοδοτηθεί η δηµιουργία πολιτιστικών και φυσιολατρικών διαδροµών σε πάρα πολλά µέρη του νησιού.

- Στην περαιτέρω ανάπτυξη του αγροτουρισµού θα συµβάλλει και η ολοκλήρωση των βασικών έργων υποδοµής. Οι αεροµεταφορές να βελτιωθούν και να επιλυθούν σηµαντικά ζητήµατα θαλάσσιων µεταφορών διαχείρισης απορριµµάτων, ύδρευσης.

- Ο αγροτουρισµός µπορεί να αποτελέσει διέξοδο για τον εγχώριο τουρισµό. Ο µαθητικός, ο εκπαιδευτικός, της τρίτης ηλικίας, ο οικογενειακός µπορούν να διοχετευθούν στον αγροτουρισµό. Ιδίως σε περίοδο κρίσης που οι διακοπές εντός χώρας είναι µια οικονοµική λύση.

- Εξάλλου η Κρήτη και το τουριστικό της προϊόν έχουν ήδη µια θετική εικόνα για τους υποψήφιους τουρίστες του κλασικού αλλά και του αγροτικού τουρισµού. ∆ιαθέτει ξεχωριστή ταυτότητα, χαρακτηρίζεται από ζεστή φιλοξενία και θεωρείται ασφαλής ταξιδιωτικός προορισµός.

- Η δραστηριότητα των γυναικείων αγροτικών συνεταιρισµών στην Κρήτη θα µπορούσε να επεκταθεί στη λειτουργία ξενώνων και άλλων οικηµάτων όπως φάρµες και αγροκτήµατα, εντός των οποίων να προσφέρεται διαµονή.

- Το φαινόµενο της εγκατάστασης στην Κρήτη συνταξιούχων από άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες και πολλές φορές σε µικρά και αποµακρυσµένα χωριά µπορεί να χρησιµοποιηθεί για την προβολή της αγροτουριστικής Κρήτης. 61 ΑΠΕΙΛΕΣ

- Ο κρητικός αγροτουρισµός έχει να αντιµετωπίσει το διεθνή ανταγωνισµό. Και κυρίως τους ανερχόµενους τουριστικούς προορισµούς που διαθέτουν παρθένο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον.

-Ο ανταγωνισµός µπορεί να αντιµετωπιστεί µε την προβολή. Ωστόσο η προώθηση υστερεί σε δαπάνη, τρόπο και οργάνωση και µακροπρόθεσµο σχεδιασµό. Επίσης η προβολή πρέπει να αναδείξει τα συγκριτικά πλεονεκτήµατα του κρητικού αγροτουρισµού, την πληθώρα των δραστηριοτήτων και το φυσικό περιβάλλον.

- Επειδή ο τουρισµός γενικότερα εξαρτάται από τις αεροµεταφορές και λαµβάνοντας υπ’ όψιν το αυξηµένο ποσοστό των πτήσεων charter που προσγειώνονται στην Κρήτη θα πρέπει να υπάρξει µέριµνα για βελτίωση και εκσυγχρονισµό των εγκαταστάσεων των αεροδροµίων στην Κρήτη αλλά και την ύπαρξη ενός διεθνούς αεροδροµίου. Ανασταλτικά λειτουργούν οι καθυστερήσεις, οι ακυρώσεις πτήσεων και άλλα προβλήµατα που παρουσιάζονται κατά καιρούς στις αεροµεταφορές.

- Πάντως τέτοια προβλήµατα δεν προκύπτουν µόνο λόγω έλλειψης κατάλληλων υποδοµών, αλλά κινητοποιήσεων των εργατικών και παραγωγικών κλάδων. Στάσεις εργασίας των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, απεργίες οδηγών ταξί όπως έγινε πέρυσι το καλοκαίρι ή των ναυτεργατών λειτουργούν αρνητικά ως βίωµα ή ως πληροφορία για τουρίστες, τουριστικά γραφεία και επενδυτές. Τα προβλήµατα δηµιουργεί η εκάστοτε κοινωνικοπολιτική κατάσταση.

- Η άναρχη δόµηση και η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασµού οδήγησαν στην αλλοίωση της οικιστικής ταυτότητας της Κρήτης. Οι συνέπειες είναι εµφανής σε επίπεδο αισθητικής, αλλά και στο

Page 20: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

οικιστικό περιβάλλον, έναν από τους ισχυρότερους τουριστικούς πόρους. ∆εν είναι λίγες οι φορές που δίπλα σε παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ξωκλήσια, µετόχια, οικισµούς ή σε περιοχές φυσικού κάλλους εµφανίζονται κτίσµατα µοντέρνας σχεδίασης και αισθητικής, εντελώς αταίριαστο στην αρχιτεκτονική της περιοχής.

- Η ανεξέλεγκτη δόµηση και η αλόγιστη τουριστική ανάπτυξη ενέχει τον κίνδυνο καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος, του κατεξοχήν συγκριτικού πλεονεκτήµατος του κρητικού αγροτουρισµού. Στη αποτροπή µιας τέτοιας κατάστασης θα συµβάλουν αυστηροί κανόνες αρχιτεκτονικής τουριστικών και άλλων καταλυµάτων και η εφαρµογή τους, αλλά και η επίλυση του χρονίζοντος προβλήµατος της διαχείρισης απορριµµάτων.

http://nefeli.lib.teicrete.gr/browse/sdo/fi/2012/CharisiChrysoula/attached-document-1343748938-514591-11647/Xarisi_Xrisoula2012.pdf

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ – ΙΑΜΑΤΙΚΟΣ – ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ο τουρισµός υγείας («θεραπευτικός τουρισµός») έχει καθιερωθεί ως µορφή διακοπών σε συνδυασµό µε την παροχή ενός ευρύτερου φάσµατος ιατρικών υπηρεσιών και την ευεξία. Οι κύριες εκφάνσεις του τουρισµού υγείας µπορούν να διακριθούν στον «ιατρικό τουρισµό» που απευθύνεται σε τουρίστες – ασθενείς που κάνουν χρήση συνήθως εξειδικευµένων υπηρεσιών ιατρικής παρακολούθησης και θεραπείας, καθώς και στον «τουρισµό ευεξίας» που απευθύνεται σε τουρίστες που επιθυµούν να εµπλουτίσουν τις διακοπές τους µε υπηρεσίες βελτίωσης ή διατήρησης της υγείας τους (SPA, θαλασσοθεραπεία, υδροθεραπεία κλπ.). Στην τελευταία κατηγορία εντάσσεται και ο παραδοσιακός «ιαµατικός τουρισµός» (θερµαλισµός).

Ιαµατικές πηγές ονοµάζονται οι πηγές τα νερά των οποίων έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Τα

ιαµατικά νερά πηγάζουν µέσα από πετρώµατα και κατά τη διαδροµή τους µέχρι την επιφάνεια της Γης, αποκτούν τα µεταλλικά συστατικά τους στα οποία οφείλεται και η θεραπευτική τους δράση. Ανάλογα µε τη σύνθεση των µεταλλικών νερών τους, οι ιαµατικές πηγές µπορούν να ορισθούν ως αλκαλικές, σιδηρούχες, θειούχες, ραδιενεργές κλπ. Ανάλογα µε το είδος της υδροθεραπείας, έχουµε την εσωτερική υδροθεραπεία, όταν τα ιαµατικά νερά χρησιµοποιούνται για πόση (ποσιθεραπεία) και την εξωτερική υδροθεραπεία, όταν τα ιαµατικά νερά χρησιµοποιούνται για λουτρό (λουτροθεραπεία).

Στην Ελλάδα υπάρχουν πάνω από 200 ιαµατικές πηγές. Σε λειτουργία βρίσκονται περίπου 70,

45 εκ των οποίων λειτουργούν υπό την αρµοδιότητα του ΕΟΤ. Οι πιο φηµισµένες από αυτές για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες είναι οι ιαµατικές πηγές των Καµένων Βούρλων, της Αιδηψού και της Ικαρίας, λόγω της ραδιενεργού σύνθεσης των νερών τους. Στη Λέσβο συναντάται, επίσης, η θερµότερη πηγή στον κόσµο (92,5 °C). Πολλές ιαµατικές πηγές στην Ελλάδα παραµένουν αναξιοποίητες ή γίνεται προσπάθεια αξιοποίησής τους, όπως οι Ιαµατικές Πηγές Ξάνθης.

• Ιαµατικά Λουτρά Καµένων Βούρλων Οι πηγές των Καµένων Βούρλων δηµιουργήθηκαν από τις γεωλογικές µεταβολές του Μαλιακού Κόλπου και του ορεινού όγκου Καλλιδρόµου – Κνηµίδος, κι έγιναν γνωστές λόγω της σπάνιας σύστασης τους σε φυσικά µέταλλα, άλατα και ραδόνιο. Οι ιαµατικές

Page 21: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

πηγές των Καµένων Βούρλων αναβλύζουν στους πρόποδες του βουνού Κνήµης, έχουν διαφορετική θερµοκρασία και ραδιενέργεια. Υπάρχουν οι ραδιενεργές πηγές, η υδρόθειο-χλωρονατριούχος, µια σιδηρούχος και η καλλυντική πηγή της Αφροδίτης, που περιέχει καλλοειδές θείον. Η θερµοκρασία των πηγών είναι 35 – 36οC και τα νερά τους ενδείκνυται πολλές και διάφορες παθήσεις. Τα ιαµατικά νερά των πηγών των Καµένων Βούρλων τροφοδοτούν τα δύο υδροθεραπευτήρια της πόλης τον «Ιπποκράτη» και τον «Ασκληπιό», που διαθέτουν λουτήρες, πισίνες και µια σύγχρονη ανοιχτή πισίνα, που βρίσκεται στο χώρο γύρω από τα υδροθεραπευτήρια. Στον ίδιο χώρο έχουν φυτευτεί δένδρα ευκαλύπτων, που επιτείνουν την ευεργετική δράση των νερών, ενώ γενικά η φύση της περιοχής είναι αξιόλογη. Τους καλοκαιρινούς µήνες αλλά και τους πρώτους µήνες του φθινοπώρου τα Καµένα Βούρλα κατακλύζονται από ανθρώπους µεγαλύτερες κυρίως ηλικίες που καταφτάνουν από όλη την Ελλάδα να καρπωθούν τα ευεργετικά συστατικά των ιαµατικών νερών της περιοχής.

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ Ι∆ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΡΑ∆ΙΟΥΧΩΝ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ ΚΑΜΕΝΩΝ ΒΟΥΡΛΩΝ

• Εκφυλιστικές αρθροπάθειες (Οστεοαρθρίτιδες ή Παραµορφωτικές

Αρθρίτιδες γονάτων , ισχίων και άλλων αρθρώσεων)

• Σπόνδυλο - αρθροπάθειες

• Σπονδυλοαρθρίτιδες αγκυλωτικές

• Χρόνιες ρευµατοειδείς αρθρίτιδες

• Ρευµατικές παθήσεις τενόντων-µυών

• Ριζίτιδες ή ριζονευρίτιδες(ισχυαλγίες,νευραλγίες)

• Τόνωση οπτικού - ακουστικού νεύρου

• ∆ιαταραχές νευροφυτικές, µορφές ψυχονευρώσεων

• ∆ιαταραχές ή ανεπάρκειες αδένων έσω εκκρίσεων, ιδίως ωοθηκών (∆υσµηνόρροιες, αµµηνόρροιες, στείρωση)

• Μερικές µορφές βρογχικού άσθµατος

• Χρόνιες γυναικολογικές παθήσεις

• Εκζέµατα αρθριτικής ή νευρικής φύσης , αλλεργικές δερµατοπάθειες

• Λουτρά Αιδηψού Ευβοίας

Page 22: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Πάνω από 80 ιαµατικές πηγές έχει η Αιδηψός, µε θερµοκρασία που κυµαίνεται από 28οC µέχρι 86οC. ∆εν είναι τυχαίο ότι αποτελεί τη γνωστότερη ίσως λουτρόπολη της Ελλάδας από την αρχαιότητα. Πέραν των άλλων ειδικό ταξίδι και παραµονή στην Αιδηψό έκανε και ο Ρωµαίος στρατηγός Σύλλας (που υπέφερε από κάποια ασθένεια στα πόδια του), όπως αναφέρει ο Πλούταρχος. Σήµερα στην Αιδηψό λειτουργούν πολλά υδροθεραπευτήρια εντός ή εκτός ξενοδοχείων που διαθέτουν λουτήρες ή/και πισίνες. Τα µεγαλύτερα και πιο οργανωµένα είναι του ΕΟΤ και το ιδιωτικό «Θέρµαι Σύλλα». Το υδροθεραπευτήριο του ΕΟΤ είναι από τα µεγαλύτερα και πιο σύγχρονα στη χώρα. ∆ιαθέτει κανονικούς λουτήρες, λουτήρες ειδικών θεραπειών, λουτήρες άκρων, σκοτσέζικο ντους, ανοιχτή πισίνα, φυσικοθεραπευτήριο µε όργανα γύµνασης και ηλεκτροθεραπείας κ.α.

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ Ι∆ΙΟΤΗΤΕΣ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΛΟΥΤΡΩΝ ΑΙ∆ΗΨΟΥ • Εκφυλιστικές αρθροπάθειες ( χρόνιες και παραµορφωτικές καταστάσεις ). • Ρευµατοπάθειες (χρόνιες µορφές ρευµατισµών ). • Σπονδυλοαθρίτιδες (χρόνιες και αγκυλωτικές µορφές ). • Ριζίτιδες. • Οσφυαλγίες. • Ισχιαλγίες. • Μετατραυµατικές δυσµορφίες και αγκυλώσεις. • Περιφερικές νευρίτιδες (νευραλγίες-µυαλγίες ). • Ηµικρανίες. • Τενοντίτιδες. • Χρόνιες γυναικολογικές παθήσεις (σαλπιγγίτις, ενδοµητρίτις, ωοθηκική ανεπάρκεια,

λευκόρροια καθώς και µερικές περιπτώσεις στείρωσης ).

• Ιαµατικές Πηγές Ικαρίας Η Ικαρία, λόγω της ιδιόµορφης γεωλογικής και τεκτονικής δοµής της, αποτελεί έναν τόπο προικισµένο στη γεωθερµία. Η φυσική θερµική ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της Γης, προσφέρει έναν ανεκτίµητο θησαυρό για το νησί: τις ιαµατικές πηγές της. Τα τελευταία χρόνια, η Ικαρία έχει αναδειχθεί σε σηµαντικό τουριστικό προορισµό για θεραπευτικούς και θερµαλιστικούς σκοπούς. Πλήθος κόσµου από την Ελλάδα και την

Page 23: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ευρώπη σπεύδουν να επισκεφτούν τις θερµές πηγές του νησιού, συνδυάζοντας ίαση και αναζωογόνηση κατά τις διακοπές τους! Οι πηγές της Ικαρίας, γνωστές από την αρχαιότητα, θεωρούνται µεταξύ των πιο ραδιενεργών πηγών του κόσµου και ανήκουν στις υπέρθερµες ραδιενεργές αλιπηγές. Οι ιαµατικές πηγές της Ικαρίας είναι αρκετές και αναβλύζουν κυρίως στις ΝΑ και ΒΑ ακτές του νησιού. Αυτές κατατάσσονται γεωγραφικά στις ακόλουθες: • Αγίου Κηρύκου: Πηγές Μουσταφά-Λίτζα (Ασκληπιός), Κάτω Λουµακιά, και Κλεφτολίµανο. • Θερµών: Πηγές Σπηλαίου, Παµφίλη, Κράτσα, Απόλλωνα, Αρτέµιδος, Πατερό, Ξενοδοχείου Απόλλων, Χαλασµένων Θερµών. • Λευκάδας-Ξυλοσύρτη: Πηγές Χλιό-Θερµό, Θερµό και «Αθάνατο Νερό». • Πηγές Αγίας Κυριακής-Αρµυρίδας. Θεραπευτικές ιδιότητες πηγών

Από την αρχαιότητα µέχρι σήµερα, έχουν γίνει πολλές έρευνες σχετικά µε τις ευεργετικές ιδιότητες των ιαµατικών πηγών της Ικαρίας, στην υγεία του ανθρώπου.

Ειδικότερα, τα νερά των θερµοµεταλλικών πηγών της Ικαρίας, θεωρούνται κατάλληλα για την θεραπεία των παρακάτω παθήσεων: • Υπόξεις και χρόνιοι ρευµατισµοί όπου περιλαµβάνονται διάφορες µορφές αρθρίτιδας. • Ουρική αρθρίτιδα. • Γυναικολογικές παθήσεις. • ∆ιαταραχές των ενδοκρινών αδένων. • Ορισµένες περιπτώσεις ανωµαλιών του κυκλοφορικού συστήµατος. • ∆ιαταραχές του αναπνευστικού συστήµατος. • ∆ερµατικές παθήσεις. • Ρευµατοπάθειες • Νευραλγίες - Νευρίτιδες • Αρθροπάθειες • Αναπνευστικές παθήσεις • Οσφυαλγίες – Ισχυαλγίες • Παθήσεις νεφρών • Παθήσεις κύστης – ∆υσπεψία • Σεξουαλική ανεπάρκεια-υπογονιµότητα Συγκεκριµένα το Αθάνατο νερό, αποτελεί µια πηγή που βρίσκεται κοντά στο χωριό Ξυλοσύρτης, από την οποία αναβλύζει δροσερό νερό. Σύµφωνα µε µελέτες που έχουν γίνει το νερό αυτό περιέχει στοιχεία που το καθιστούν κατάλληλο για τη θεραπεία παθήσεων, όπως πέτρες στη χολή και τα νεφρά. Για το λόγο αυτό οι ντόπιοι του έχουν δώσει την ονοµασία Αθάνατο Νερό. Λουτρά Πόζαρ : Η Λουτρόπολη της Αλµωπίας Οι ιαµατικές πηγές Λουτρών Λουτρακίου ή Λουτρών Πόζαρ, αναβλύζουν σε υψόµετρο 360 - 390 µ. ∆ηµιουργούνται από το νερό της βροχής που εισχωρεί στο έδαφος και φτάνει σε µεγάλο βάθος, όπου θερµαίνεται, ανεβαίνει ψηλότερα και στην πορεία του εµπλουτίζεται µε µέταλλα και άλλα συστατικά. Οι θεραπευτικές ιδιότητες του νερού συνιστώνται για παθήσεις του κυκλοφοριακού και του αναπνευστικού συστήµατος, ρευµατοπάθειες, γυναικολογικές και δερµατικές παθήσεις. Επίσης, ενδείκνυται η ποσιθεραπεία για παθήσεις ήπατος, νεφρών, χολής, πεπτικού και ουροποιητικού συστήµατος.

Page 24: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

http://www.loutrapozar.net/ https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%80%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82 Google (εικόνες)

Ιαµατικά Νερά: ονοµάζονται τα νερά των φυσικών ή ιαµατικών πηγών, που

πηγάζουν µέσα από πετρώµατα και βράχους και βγαίνουν από τα έγκατα της γης. Ονοµάζονται και µεταλλικά από τα διαλυµένα µεταλλικά συστατικά που περιέχουν στη σύστασή τους. Τα πιο συχνά περιεχόµενα υδροδιαλυτά µεταλλικά στοιχεία των νερών αυτών είναι : το νάτριο , το κάλιο, το ασβέστιο, το µαγνήσιο, το ράδιο, ο σίδηρος, το ιώδιο, το φώσφορο και το θείο. Επίσης περιέχονται και αέρια, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, το υδρόθειο, το άζωτο, το οξυγόνο και το υδρογόνο, που δίνουν και τη χαρακτηριστική οσµή, που διακρίνει τα νερά της κάθε περιοχής. Ανάλογα δε µε το βαθµό οξύτητας των νερών (όξινα, αλκαλικά ή ουδέτερα) χαρακτηρίζεται αντίστοιχα και η πηγή, ως θειούχος αλκαλική, χλωρονατριούχος, οξυπηγή, ραδιούχος κ.λπ. Ένα άλλο χαρακτηριστικό των ιαµατικών νερών είναι η θερµοκρασία, που µπορεί να φτάσει µέχρι και τους 70 βαθµούς Κελσίου ή ακόµη περισσότερο.

Οι θεραπευτικές ιδιότητες των ιαµατικών νερών αποδίδονται στα µεταλλικά άλατα και στις µεταξύ τους ενώσεις, καθώς και σε ορισµένες κολλοειδείς ουσίες που εµπεριέχονται στη σύστασή τους και στη διάσπαση των αερίων. Άλλες έρευνες αποδίδουν τη θεραπευτική ιδιότητα των ιαµατικών νερών στην ακτινοβολία (ραδιενέργεια), την οποία αντλούν από τα βάθη της γης. Σύµφωνα όµως µε µια πιο σύγχρονη αντίληψη, η υδροθεραπεία περιέχει την έννοια µιας ερεθιστικής θεραπείας σε ορισµένα όργανα, όπως το ιώδιο στο θυρεοειδή αδένα και το θείο στους αρθρικούς χόνδρους. Σήµερα ο ρόλος των ιαµατικών νερών επαναπροσδιορίζεται εκτός από την ιατρική και στην κοσµετολογία για την παρασκευή καλλυντικών και δερµατολογικών προϊόντων, για την ενυδάτωση του δέρµατος, την αντιµετώπιση της λιπαρότητας και της ακµής, της ατοπικής δερµατίτιδας, των εκζεµάτων, της ψωρίασης, των εγκαυµάτων κ.λπ.

Page 25: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Πηγές Ιαµατικών Νερών

Αξιοποιήσιµες Ιαµατικές Πηγές στην Ελλάδα: • Στερεά Ελλάδα 156 πηγές • Θεσσαλία 57 πηγές • Ήπειρος 56 πηγές • Μακεδονία 115 πηγές • Θράκη 25 πηγές • Πελοπόννησος 114 πηγές • Εύβοια 23 πηγές • Ιόνια νησιά 34 πηγές • Κυκλάδες 30 πηγές • Κρήτη 100 πηγές Λοιπά νησιά του Αιγαίου 42 πηγές

Ποιες πηγές χαρακτηρίζονται ως θερµές: Ο χαρακτηρισµός των πηγών ως θερµών γίνεται µε κριτήριο τη σχέση της θερµοκρασίας τους µε τη µέση θερµοκρασία 18ο C , το όριο χαρακτηρισµού µιας πηγής ως θερµής είναι οι 25ο C . Οι θερµές µεταλλικές πηγές διαιρούνται σε:

α . υπόθερµες , µε θερµοκρασία µεταξύ 25ο C και 34ο C . β . οµοιόθερµες , µε θερµοκρασία µεταξύ 34ο C και 36ο C . Ανάλογα µε την

προέλευση και τη χηµική τους σύσταση τα θερµοµεταλλικά νερά διακρίνονται σε τέσσερεις κύριες κατηγορίες

1. Οξυανθρακικά ( νατριούχα , ασβεστούχα , µικτά ) 2. Χλωριοανθρακούχα ( ισχυρά , ελαφρά , ανθρακοαεριούχα ) 3. Θειικά ( νατριούχα , ασβεστούχα , χλωριοθεικά ) και 4. Θειούχα ( νατριούχα , χλωριοθειούχα-νατριούχα , ασβεστούχα ,παλιά

ασβεστούχα)

Είδη –Υπηρεσίες Ιαµατικού Τουρισµού Ποσιθεραπεία: Το νερό πολλών ιαµατικών πηγών της χώρας µας ενδείκνυται όχι µόνο για λουτροθεραπεία, την οποία οι περισσότεροι γνωρίζουµε, αλλά και για ποσιθεραπεία. Πρόκειται για µια µορφή εσωτερικής υδροθεραπείας που βασίζεται στην πόση

Page 26: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ιαµατικού νερού το οποίο έχει συγκεκριµένα ποιοτικά χαρακτηριστικά, π.χ. διουρητική δράση. Η ποσιθεραπεία ενδείκνυται κυρίως για τα νοσήµατα των χοληφόρων οδών και της χοληδόχου κύστης, για τη χολολιθίαση, καθώς και για τα προβλήµατα του γαστρεντερικού συστήµατος. Είναι µια ολοκληρωµένη θεραπεία µε συγκεκριµένη διάρκεια και κανόνες όσον αφορά την ποσότητα του νερού που πρέπει να πίνετε ηµερησίως, αλλά και τον τρόπο πόσης του.

Τα οφέλη της ποσιθεραπείας 1. Θεωρείται ευεργετικό για το ουροποιητικό και το γαστρεντερικό σύστηµα. 2. Το ιαµατικό νερό διαλύει τις πέτρες στα νεφρά και στη χολή, βοηθώντας µε αυτό τον τρόπο στην αποβολή τους από τον οργανισµό 3. η χρήση των θερµοµεταλλικών νερών για ποσιθεραπεία ωφέλησε όχι µόνο στη θεραπεία των νεφρολιθιάσεων, αλλά και στην πρόληψή τους.

Ο Ιαµατικός Τουρισµός στην Ελλάδα Η Ελλάδα είναι πλούσια σε ιαµατικές πηγές µε νερά που έχουν ποικίλη φυσικοχηµική σύσταση και ενδείκνυνται για εφαρµογή στη σύγχρονη φυσική υδροθεραπεία. Σε όλες τις ιαµατικές πηγές που λειτουργούν στην Ελλάδα συναντάται µόνο η µορφή της θεραπείας και όχι η προσφορά υπηρεσιών που έχουν σχέση µε την αναζωογόνηση του οργανισµού, δηλ. τα κέντρα που λειτουργούν στην Ελλάδα είναι κέντρα ιαµατικού τουρισµού και όχι κέντρα τουρισµού υγείας. Μορφές υδροθεραπείας που εφαρµόζονται στην Ελλάδα είναι

α.) η λουτροθεραπεία και η πηλοθεραπεία, β) η ποσιθεραπεία και γ) η εισπνοθεραπεία.

Η υδροθεραπεία µπορεί να είναι εσωτερική ή εξωτερική. Η εσωτερική υδροθεραπεία περιλαµβάνει την ποσιθεραπεία, την εισπνοθεραπεία και τις ρινικές, στοµατικές, γυναικολογικές πλύσεις. Η εξωτερική υδροθεραπεία περιλαµβάνει την λουτροθεραπεία και την πηλοθεραπεία. Σε ορισµένες από τις ιαµατικές πηγές στην Ελλάδα, που έχουν σύγχρονο εξοπλισµό εφαρµόζονται και οι νέες µµέθοδοι της λουτροθεραπείας όπως καταιονήσεις, υδροµαλάξεις, υδροκινησιοθεραπεία, ασκήσεις γυµναστικής, φυσιοθεραπεία κλπ. Στην Ελλάδα οι θεραπευτικές ιδιότητες ορισµένων πηγών ήταν γνωστές από την αρχαιότητα και µάλιστα συνδεδεµένες µε την ιστορία του τόπου όπου βρίσκονται (όπως της Αιδηψού, των Θερµοπυλών, Ικαρίας, Τραιανούπολης κλπ.) η αξιοποίηση και η βαθµιαία οργάνωση των ιαµατικών πηγών της χώρας άρχισε από τις αρχές του παρόντα αιώνα. Οι πρώτες πηγές που αναπτύχθηκαν ήταν της Υπάτης, της Αιδηψού, της Κύθνου, Κυλλήνης, Λουτρακίου Καϊάφα και ακολούθησαν οι υπόλοιπες πηγές, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν πηγές Τουριστικής Σηµασίας. Οι περιοχές πολλών από τις πηγές αυτές λόγω κυρίως της γειτνίασης τους µε την θάλασσα εξελίχθηκαν σε µεγάλες λουτροπόλεις, οι οποίες δέχονται επιπλέον των λουοµένων στις ιαµατικές πηγές και µµεγάλο αριθµό παραθεριστών. Η ζήτηση για τον ιαµατικό τουρισµό στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από έντονη εποχικότητα, ιδίως στις µεγάλες λουτροπόλεις. Το µεγαλύτερο ποσοστό των λουοµένων προσέρχεται κατά πρώτον το µήνα Σεπτέµβριο και ακολουθεί ο µήνας Αύγουστος αντίθετα µε ότι συµβαίνει στον υπόλοιπο τουρισµό του οποίου ο µήνας αιχµής είναι ο µήνας Αύγουστος. Από εκτιµήσεις προέκυψε ότι κατά την διάρκεια όλου του εξαµήνου, Μάιος-Οκτώβριος, που λειτουργούν συνήθως οι πηγές, το 40% των λούσεων κατά µέσο όρο πραγµατοποιήθηκε κατά τον µήνα Σεπτέµβριο του έτους 1995 στις µεγάλες πηγές, το άλλο 32% κατά µήνα Αύγουστο, το 20% περίπου κατά µήνα Ιούλιο, το 5% τον µήνα Οκτώβριο και µόλις το 3% τον µήνα Ιούνιο ενώ κατά τον µήνα Μάιο το αντίστοιχο ποσοστό ήταν ελάχιστο. Αντίθετα, για τις πηγές Τοπικής Σηµασίας τα αντίστοιχα ποσοστά φαίνονται πιο εξοµαλυσµένα δηλαδή βρέθηκε ότι το ποσοστό των λούσεων που πραγµατοποιήθηκε κατά το µήνα Σεπτέµβριο του 1995 αναλογούσε στο 30% του συνόλου των λούσεων όλου του έτους, το 25% κατά το

Page 27: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

µήνα Αύγουστο και το 15% κατά το µήνα Ιούλιο, το 15% κατά το µήνα Οκτώβριο, το 10% κατά τον µήνα Ιούνιο και το υπόλοιπο 5% κατά τον µήνα Μάιο. Η διαφορά αυτή που παρατηρήθηκε µεταξύ των πηγών Τουριστικής και Τοπικής Σηµασίας περισσότερο αποδίδεται στον τόπο προέλευσης των λουοµένων. Οι µικρές πηγές προτιµούνται περισσότερο από τον τοπικό πληθυσµό και λιγότερο από τον πληθυσµό της υπόλοιπης χώρας γιατί απαιτούν µικρότερη µετακίνηση των ατόµων ενώ τις µεγάλες λουτροπόλεις τις επισκέπτονται συνήθως άτοµα από άλλα µέρη της Ελλάδας που συνδυάζουν την υδροθεραπεία µε τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Ο µέσος όρος παραµονής των ατόµων είναι γύρω στις 13-14 ηµέρες δηλαδή περίπου ότι συµβαίνει και στον υπόλοιπο τουρισµό. Όσον αφορά την ηλικία και το φύλο των λουοµένων παρατηρείται ότι συνήθως είναι άτοµα της τρίτης ηλικίας και οι γυναίκες αποτελούν το µεγαλύτερο ποσοστό (περίπου το 60-65% ) . Ο αριθµός ατόµων που χρησιµοποιεί τις ιαµατικές πηγές αναλογεί στο 1,4% (1993) του ελληνικού πληθυσµού, ενώ το ποσοστό αυτό ήταν µεγαλύτερο, γύρω στο 1,7% κατά τα έτη 1961 και 1971. Η φθίνουσα πορεία του ιαµατικού τουρισµού στην Ελλάδα οφείλεται στους ιδίους λόγους που παρατηρούνται και στο εξωτερικό, δηλαδή κυρίως στον ανταγωνισµό που προέρχεται από το χώρο της φαρµακοβιοµηχανίας και την απροθυµία των γιατρών να αναγνωρίσουν την υδροθεραπεία ως ιατρική µέθοδο. Επίσης σηµαντικό ρόλο στην φθίνουσα πορεία του ιαµατικού τουρισµού στην Ελλάδα έχει παίξει και η έλλειψη της σχετικής διαφήµισης και πληροφόρησης του κοινού από τα µέσα ενηµέρωσης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο

ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ I.ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Τουρισµός θεωρείται οποιαδήποτε δραστηριότητα πραγµατοποιεί ένα άτοµο η οποία περιλαµβάνει ταξίδι και διαµονή σε έναν προορισµό , διαφορετικό από το σύνηθες περιβάλλον του , για λόγους αναψυχής , εργασίας ,αποφυγής προβληµάτων καθηµερινότητας και άλλους λόγους. ΙI.ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Ο Αθλητικός Τουρισµός είναι µια ειδική µορφή ποιοτικού τουρισµού η οποία µας δίδει την ευκαιρία να επενδύσουµε σε µία τεράστια δυναµική αγορά αλλά και ταυτόχρονα να επιτύχουµε µια προστιθέµενη αξία στο τουριστικό µας προϊόν µέσω της ανάπτυξης, της διαφοροποίησης και της αναβάθµισης του. ΙΙΙ. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Οι τουρίστες που εντάσσονται στον αθλητικό τουρισµό ανήκουν σε 7 κατηγορίες ανάλογα µε τον βαθµό εµπλοκής τους στην αθλητική δραστηριότητα και είναι: 1. Οι πρωταθλητές. 2. Οι αθλητές. 3. Οι νέοι αθλητές. 4. Οι «ερασιτέχνες» αθλητές. 5. Τουρίστες οι οποίοι αθλούνται συχνά. 7. Οι θεατές ΜΟΡΦΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Οι µορφές που προκύπτουν από τον αθλητικό τουρισµό και συναντώνται στην Ελλάδα είναι: Προπονητικός τουρισµός µε επαγγελµατικές οµάδες. Εδώ συγκαταλέγονται οι επαγγελµατίες, οµάδες ή αθλητές και όλοι οι παράγοντες - συνοδοί κ.λ.π. που έρχονται για εγκλιµατισµό ή

Page 28: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

προπόνηση σε έναν προορισµό και δηµιουργούν τουριστική κίνηση. Αυτό συµβαίνει συνήθως έναν χρόνο πριν από ένα σηµαντικό αθλητικό γεγονός στον προορισµό όπου έχει προγραµµατιστεί ή σε άλλο προορισµό µε παρόµοιες κλιµατολογικές κυρίως συνθήκες. Η ανάπτυξη αυτής της µορφής προϋποθέτει: * Έρευνα και εκτίµηση αναγκών * Εξασφάλιση προδιαγραφών και µακροπρόθεσµο σχεδιασµό µάρκετινγκ * Επενδύσεις σε ειδικές υποδοµές - κύριες και βοηθητικές * Εκπαίδευση λειτουργών και διαρκή τεχνική υποστήριξη * Επαναπροσδιορισµό αναγκών και θέσεων IV.ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Στην Ελλάδα αναπτύσσονται αρκετές εταιρίες που ασχολούνται µε τον αθλητικό τουρισµό όπως α) Εταιρείες υπαίθριων δραστηριοτήτων, µε µεγάλη πρόοδο και υιοθέτηση συστηµάτων συνεργασίας franchising.. Επίσης εταιρείες που ειδικεύονται σε ταξίδια κινήτρων και σε εταιρικά ταξίδια για στελέχη επιχειρήσεων. β) Εταιρείες θαλάσσιων σπορ και αθληµάτων περιπέτειες (λειτουργούν εποχικά µε άδεια από το Λιµεναρχείο και εξυπηρετούν τις ανάγκες των παραθεριστών και πελατών ξενοδοχείων). γ) Λουτροπόλεις και ξενοδοχεία µε κέντρα θαλασσοθεραπείας, όπου λειτουργούν εξοπλισµένα γυµναστήρια µε ειδικευµένο προσωπικό. δ) Εταιρείες που εκπονούν προγράµµατα φιλοξενίας και προετοιµασίας οµάδων και αθλητών. Επίσης προπονητικά κέντρα, κ.α. V.ΕΙΚΟΝΕΣ

Page 29: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

VI. ΟΡΓΑΝΩΣΗ Αναµφισβήτητα, η διοργάνωση των Ολυµπιακών Αγώνων, αποτελεί κορυφαίο αθλητικό γεγονός παγκοσµίου εµβέλειας.. Ο Τουρισµός είναι ένας από τους µεγάλους κερδισµένους των αγώνων καθόσον οι οικονοµικές τους επιπτώσεις συµβάλλουν στην αύξηση του τουριστικού ΑΕΠ, στην αύξηση της τουριστικής απασχόλησης ( κύριας, δευτερεύουσας, προσωρινής), στην αύξηση του τουριστικού ρεύµατος προς την χώρα, στην αύξηση του τουριστικού συναλλάγµατος.. Τα ίδια οφέλη µπορούν να προκύψουν και από την διοργάνωση κάποιου άλλου κορυφαίου αθλητικού γεγονότος, όπως ένα παγκόσµιο πρωτάθληµα ποδοσφαίρου. Η διοργάνωση των οποιωνδήποτε αγώνων χωρίζεται σε τρεις περιόδους: • στην περίοδο πριν την τέλεση των αγώνων • στην περίοδο κατά την τέλεση των αγώνων • στην περίοδο µετά την τέλεση των αγώνων Σε ό,τι αφορά στους Ολυµπιακούς Αγώνες που τελέσθηκαν στη χώρα µας το 2004, η περίοδος πριν την τέλεση των Αγώνων είχε σχέση µε τις εκδηλώσεις της Πολιτιστικής Ολυµπιάδας. Κύρια έµφαση δόθηκε στην αναµενόµενη αύξηση της άµεσης και παρακινούµενης διεθνούς τουριστικής ζητήσεως. 7 Έτσι από σχετική µελέτη προκύπτει πως την περίοδο των αγώνων η συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών ήταν είτε φίλαθλοι σε αριθµό κατά προσέγγιση 50 χιλιάδες, είτε παρακινούµενοι επισκέπτες σε αριθµό κατά προσέγγιση 60 χιλιάδες. Θα πρέπει να τονίσουµε πως οι φίλαθλοι αποτελούν µια άλλη περίπτωση αθλητικών τουριστών οι οποίοι µετακινούνται αποκλειστικά και µόνο για την παρακολούθηση των Αγώνων. Σε ό,τι αφορά στα οφέλη για την µετά την τέλεση των Αγώνων περίοδο, από την ίδια µελέτη προκύπτει πως το σύνολο των παρακινούµενων τουριστών που θα επισκεφτούν την χώρα µας την περίοδο 1998- 2011 ανέρχεται σε 6 εκατοµµύρια ή κατά µέσο ετήσιο όρο 440 χιλιάδες επιπλέον διεθνείς επισκέπτες. Εκτός όµως από την σπουδαιότητα των Ολυµπιακών Αγώνων, υπάρχουν και άλλες διοργανώσεις των οποίων η σπουδαιότητα έχει θετικές επιπτώσεις για τον τουρισµό της διοργανώτριας χώρας. Για παράδειγµα το παγκόσµιο πρωτάθληµα ποδοσφαίρου που διεξήχθη στην Γαλλία το καλοκαίρι του 1998, απετέλεσε παράλληλα ένα µεγάλο τουριστικό ¨ραντεβού¨. Οι πρώτοι αγώνες διοργανώθηκαν κατά τέτοιο τρόπο ούτως ώστε κάθε φίλαθλος που ακολουθούσε το Εθνικό του συγκρότηµα, να µπορούσε εκ παραλλήλου να ανακαλύψει το λιγότερο τρεις διαφορετικές πόλεις. Στο δε µεσοδιάστηµα της µη διεξαγωγής των 64 αγώνων , οι 350 χιλιάδες επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να κάνουν τουρισµό. Για αυτό φρόντισαν οι ιθύνοντες του τουρισµού των 10 πόλεων όπου διεξήχθησαν οι αγώνες αφού σχηµάτισαν ένα κοινό κεφάλαιο διαχείρισης της τάξης των 900 χιλιάδων Γαλλικών Φράγκων. Έτσι κάθε πόλη είχε να προσφέρει χιλιάδες ευκαιρίες ψυχαγωγίας όπως µµουσικές βραδιές, εκθέσεις, γαστρονοµικές θεµατικές βραδιές κλπ. Ο στόχος ήταν ένας: να παροτρύνουν τους επισκέπτες να παρατείνουν όσο το δυνατόν περισσότερο την παραµονή τους στη χώρα καθώς επίσης να αναχωρήσουν µε τις καλύτερες αναµνήσεις και όχι µόνο αθλητικές. Όπως µας αναφέρει ο Β. Faulkner(1993) σηµαντικά διεθνή αθλητικά γεγονότα, πολιτιστικά και άλλα είχαν την τάση να οργανωθούν χωρίς αρχικά να έχουν κάποιο τουριστικό χαρακτήρα. Στην πορεία όµως όλες αυτές οι διοργανώσεις απεδείχθησαν κινητήριος δύναµη για την τουριστική ανάπτυξη. Αναδεικνύοντας τους δεσµούς µεταξύ των µεγάλων αθλητικών γεγονότων ( hallmark events) και του τουρισµού, η διοργάνωση των µεγάλων αθλητικών γεγονότων αποτελεί σπουδαίο µέρος των στρατηγικών του τουριστικού µάρκετινγκ για την διοργανώτρια χώρα. Όπως επισηµαίνουν οι Bucher & Bucher (1974) τα οργανωµένα αθλητικά γεγονότα, προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες για την αθλητική βιοµηχανία και τις κυβερνήσεις, προκειµένου να επικεντρωθούν στην αύξηση του τουριστικού δυναµικού απ’ ότι οι δραστηριότητες αναψυχής και περιπέτειας, όσο σηµαντικές και αν είναι αυτές

VII. ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ Η Ελλάδα, χώρα όπου γεννήθηκαν οι Ολυµπιακοί Αγώνες, είναι ιδανική για την ανάπτυξη αθλητικών δραστηριοτήτων καθώς και για τέλεση αθλητικών αγώνων (αθλητικός τουρισµός). Τις τελευταίες δεκαετίες, στη χώρα διοργανώνονται όλο και συχνότερα µεγάλες αθλητικές διοργανώσεις σε πολλά σπορ (παγκόσµια πρωταθλήµατα, πανευρωπαϊκοί αγώνες, σηµαντικά διεθνή τουρνουά κ.α.), µε κορυφαίο γεγονός τους Ολυµπιακούς Αγώνες 2004, στην Αθήνα.

Page 30: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Οι αθλητικές αυτές διοργανώσεις συνέβαλαν σηµαντικά στην κατασκευή, σ’ όλη την επικράτεια, πολλών σύγχρονων µεγαλύτερων ή µικρότερων αθλητικών εγκαταστάσεων, σταδίων και προπονητικών κέντρων για ένα ευρύ φάσµα αθληµάτων, όπου σήµερα οι κάτοικοι αλλά και οι επισκέπτες κάθε περιοχής έχουν τη δυνατότητα να ασκηθούν στο αγαπηµένο τους σπορ: από τον στίβο, το ποδόσφαιρο, το βόλεϊ και το µπάσκετ, ως το τένις και το γκολφ, την ιστιοπλοΐα ή τις ιστιοσανίδες. Εξάλλου, πολλά ξενοδοχεία διαθέτουν ειδικές εγκαταστάσεις για αθλητικές δραστηριότητες των πελατών τους (µπάσκετ, βόλεϊ, τένις, γκολφ, θαλάσσια σπορ κ.α.). Αναλυτικές πληροφορίες σχετικά, παρέχονται από τους υπεύθυνους των ξενοδοχείων (συµβουλευτείτε τον κατάλογο των ξενοδοχείων). ΧΑΛΚΙ∆ΙΚΗ

Περιπατικές ∆ιαδροµές Εάν είστε λάτρης της φύσης και ενδιαφέρεστε να γνωρίσετε τη Χαλκιδική, µέσα από δασικά µονοπάτια και αποµονωµένες παραλίες, τότε θα πρέπει να ακολουθήσετε τις 20 διαδροµές, που έχουν χαραχθεί και οι οποίες έχουν σηµατοδοτηθεί µε το σήµα της τρίαινας. Οι διαδροµές 1-6 βρίσκονται στη χερσόνησο της Κασσάνδρας, οι 7-12 στη Σιθωνία, οι 13-15 βρίσκονται στην αρχή της χερσονήσου του ’θω, ενώ οι 16-19 στους λόφους γύρω από το βουνό Χολοµώντας και η 20 διαδροµή βρίσκεται στην περιοχή της Ολυµπιάδας.

Ιαµατικά Λουτρά Αγίας Παρασκευής

Στην Αγία Παρασκευή, γεννήθηκε ένα υπερσύγχρονο SPA, που φηµίζεται για τις σπάνιες θεραπευτικές του ιδιότητες και απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες.

Αλυκές Αµµουλιανής

Page 31: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Τις αλυκές και την αλµυρή λίµνη της Αµµουλιανής µπορούµε να επισκεφθούµε και µε τα πόδια ακολουθώντας µία διαδροµή διάρκειας 2 ωρών και περνώντας από το ψηλότερο σηµείο του λόφου µε τη θαυµάσια θέα του

"Πάρκο δράσης-περιπέτειας" στο Γοµάτι

∆ίνει τη δυνατότητα σε µικρούς και µεγάλους να επιδοθούν σε δραστηριότητες όπως: τοξοβολία, ορειβασία, αναρρίχηση, κανό και ορεινή ποδηλασία, αλλά και να επισκεφθούν αγρόκτηµα µε οικόσιτα ζώα και να συµµετέχουν σε εκδροµές περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και φυσιολατρικών διαδροµών. ∆ιάπλους του

Page 32: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Τορωναίου κόλπου

Μία από τις µεγαλύτερες εκδηλώσεις είναι ο «∆ιάπλους του Τορωναίου κόλπου». Ένας αγώνας µαραθώνιας κολύµβησης που διοργανώνει κάθε καλοκαίρι η Εκπολιτιστική Εταιρεία Νέων Νικήτης «Ο Σίθων».

Γκολφ

Το διεθνών προδιαγραφών γήπεδο σχεδιάστηκε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να είναι συναρπαστικό για κάθε επίπεδου παίκτη. Τα στρατηγικά εµπόδια νερού και τα bunker παρέχουν ένταση σε κάθε χτύπηµα, ενώ από τα διαφορετικά σηµεία εκκίνησης ένας παίκτης µπορεί να απολαµβάνει διαφορετική κάθε φορά θέα.

Page 33: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ποδηλασία

Η ενδοχώρα της Χαλκιδικής και οι ορεινοί όγκοι έχουν ξηρό και θερµό κλίµα και προσφέρονται για ποδηλατικές διαδροµές, αφού τα βουνά δεν είναι κακοτράχαλα, παρά µόνο κατά τη διάρκεια του χειµώνα.

Κατάδυση – Scuba Diving

Όλη σχεδόν η Χαλκιδική είναι ιδανικός τόπος για Scuba Diving, καθώς το υποθαλάσσιο τοπίο µεταβάλλεται σηµαντικά από περιοχή, από αµµώδη βυθό σε απότοµους γκρεµούς και από κρυστάλλινα νερά σε σκοτεινές υποβρύχιες σπηλιές. Η

Page 34: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

χλωρίδα και η πανίδα του βυθού ποικίλλει ανάλογα µε την καταδυτική τοποθεσία και την περίοδο του έτους. Η ύπαρξη πολλών ειδών ψαριών και υποθαλάσσιων φυτών χρωµατίζει χαρούµενα τον βυθό, ενώ η παρουσία ναυαγίων στην περιοχή κάνει την κατάδυση ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Πελαγίσια ψάρια όπως τόνοι και µαγιάτικα, κάνουν την εµφάνισή τους περιοδικά κάθε Μάιο και Σεπτέµβριο. Τα νερά στις περισσότερες περιοχές είναι ζεστά και δεν υπάρχουν – τουλάχιστον στα κυριότερα σηµεία κατάδυσης – έντονα ρεύµατα. Καταδύσεις πραγµατοποιούνται σε πάνω από 20 σηµεία σε όλη τη Χαλκιδική, κάτι που κάνει την περιοχή ιδανικό τόπο διακοπών για τους λάτρεις του σπορ.

Θαλάσσια Σπορ (windsurf, jet ski, paragliding, water-ski, ringos, banana, θαλάσσιο ποδήλατο, κανό κτλ)

Οι παραλίες της Χαλκιδικής είναι οι οµορφότερες της Ελλάδας και αποτελούν τον ιδανικό τόπο για να απολαύσετε κάθε είδους θαλάσσια αθλήµατα.

Ιστιοπλοΐα

Η Χαλκιδική προσφέρει πραγµατικές ευκαιρίες για ιστιοπλοϊκές απολαύσεις, και χωρίς αµφισβήτηση έχει από τις πιο πανέµορφες αµµουδερές παράλιες στην Ελλάδα Πολλές από τις αµµουδιές της Χαλκιδικής ουσιαστικά παραµένουν µη προσβάσιµες παρά µόνο από την θάλασσα. Για τον ιστιοπλόο που δεν θέλει πολυκοσµία, και προτιµά την ηρεµία και την ξεκούραση µέσα σε πραγµατικά µαγευτικό τοπίο η

Page 35: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Χαλκιδική είναι µια από τις καλύτερες επιλογές Η περιοχή ιστιοπλοΐας προσφέρεται για ιστιοπλόους όλων των ικανοτήτων. Είναι µια αρκετά ασφαλής περιοχή για ιστιοπλοΐα στους θαλάσσιους κόλπους ανάµεσα στα ποδιά της Χαλκιδικής και χωρίς µεγάλα περάσµατα.

Πολιτιστικό Πάρκο-Αθλητικό Κέντρο και Γήπεδο Γκολφ στη Μεγάλη Παναγιά

Παραδοσιακοί οικισµοί

Ταξιάρχης, Παλαιοχώρι, Κρήνης, Κρήµνης, ∆ουµπιά, Γεροπλάτανου, Γαλαρινού, Βράσταµα, Βαρβάρας, Ανθεµούντας.

Αγρόκτηµα Πλατανόρεµα

O επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να ζήσει, να αισθανθεί και να γευτεί την αληθινή εµπειρία της φύσης που συνδυάζει το βουνό και τη θάλασσα Εκτός από τα γήπεδα οι επισκέπτες µικροί και µεγάλοι, έχουν στη διάθεσή τους στίβο περιπέτειας, πύργο αναρρίχησης και flying-fox τοξοβολία, ιππασία, ποδήλατο βουνού και πεζοπορία σε προεπιλεγµένες ή ελεύθερες διαδροµές.

Απολυµένη Πέτρα :

Page 36: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Στην καρδιά του ορεινού όγκου Χολοµώντα Χαλκιδικής µέσα στο πράσινο και ελατόδασος λειτουργεί συγκρότηµα ορεινού τουρισµού Απολυµένη Πέτρα, που έχει γίνει αγαπηµένος προορισµός φυσιολατρών, περιηγητών, οικογενειών και µικρών παιδιών, κάθε εποχή του χρόνου. Για τους λάτρεις της άθλησης και των οµαδικών παιχνιδιών, το συγκρότηµα διαθέτει γήπεδα µπάσκετ, τένις κ.α.

ΡΟ∆ΟΣ Η Ρόδος έχει µεγάλη ιστορία στον αθλητισµό. Ήδη την πρώτη Ολυµπιάδα της αρχαιότητας διακρίθηκαν πολλοί Ρόδιοι αθλητές όπως ο ξακουστός Ολυµπιονίκης ∆ιαγόρας και πολλά µέλη της οικογένειάς του όπως και ο Λεωνίδας ο Ρόδιος. Η Ρόδος έχει σήµερα την υποδοµή και την τεχνογνωσία να φιλοξενήσει και να υποστηρίξει µεγάλες αθλητικές διοργανώσεις αλλά και την προετοιµασία- προπόνηση οµάδων και µεµονωµένων αθλητών κάθε κατηγορίας σε πολλά αθλήµατα, καθώς διαθέτει πλέον σύγχρονο στίβο 400 µέτρων και 8 διαδρόµων, σύγχρονα σκάφη ιστιοπλοΐας ολυµπιακών κατηγοριών, laser, κλειστά γυµναστήρια µε ξύλινο δάπεδο, γήπεδα τένις µε δάπεδο green set, εγκατάσταση τοξοβολίας µε σύγχρονο εξοπλισµό συµπεριλαµβανοµένου και χρονοµέτρου τοξοβολίας, γήπεδα ποδοσφαίρου µε φυσικό ή πλαστικό τάπητα, εξοπλισµό επιτραπέζιας αντισφαίρισης, σύγχρονο σκοπευτήριο αεροβόλων πήλινων στόχων και άλλα καθώς και την τεχνογνωσία στη διοργάνωση µεγάλων εκδηλώσεων. Εάν προστεθούν σε αυτό οι ιδανικές καιρικές συνθήκες, το ειδυλλιακό φυσικό περιβάλλον, η ιστορία και ο πολιτισµός του νησιού καθώς και το υψηλό επίπεδο φιλοξενίας µε τις άριστες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, είναι αυτονόητο ότι η Ρόδος είναι ο ιδανικός τόπος για να φιλοξενήσει µεγάλες αθλητικές διοργανώσεις, αλλά και τη προετοιµασία και προπόνηση αθλητικών οµάδων και αθλητών. Κολύµβηση Στεγάζεται στις εγκαταστάσεις του Ναυτικού Οµίλου Ρόδου που ιδρύθηκε το 1947 που βρίσκονται στην πόλη της Ρόδου, στο βορειότερο σηµείο του νησιού. Οι εγκαταστάσεις διαθέτουν: • Ανοιχτή πισίνα 25 µέτρων, 8 διαδοµών, προδιαγραφών FINA. • Εξοπλισµό για τις στροφές στο ύπτιο, προπονητικές σανίδες,

Page 37: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

βαρελάκι, ρολόι. • Αποδυτήρια ανδρών και γυναικών µε ντους, αποδυτήρια προπονητών, υπαίθρια ντους. • Καφετέρια. Στο ιδιωτικό εκπαιδευτήριο «Κολλέγιο Ρόδου» στεγάζεται κλειστό θερµαινόµενο κολυµβητήριο, διεθνών προδιαγραφών, διαστάσεων 25x16, 6 διαδροµών. Στο ιδιωτικό σχολείο «Ροδίων Παιδεία» στεγάζεται κλειστό θερµαινόµενο κολυµβητήριο, διεθνών προδιαγραφών, διαστάσεων 25x10, 4 διαδροµών. Κολύµβηση Για την κολύµβηση χρησιµοποιούνται οι εγκαταστάσεις του Ναυτικού Οµίλου Ρόδου, οι οποίες διαθέτουν: • Ανοιχτή πισίνα 25 µέτρων, 8 διαδρόµων, προδιαγραφών FINA. • Εξοπλισµό για τις στροφές στο ύπτιο, προπονητικές σανίδες, βαρελάκι, ρολόι. • Αποδυτήρια ανδρών και γυναικών µε ντους, αποδυτήρια προπονητών, υπαίθρια ντους. • Καφετέρια. Είναι επίσης δυνατή η χρήση του θαλάσσιου χώρου του Οµίλου καθώς είναι εξαιρετικά ασφαλής, µε ήπια ρεύµατα και θερµοκρασία νερού 22ο C. Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται ένας Σύλλογος Τριαθλητών στον οποίο µπορεί κανείς να απευθυνθεί προκειµένου να συµµετέχει σε και προπονήσεις και αγώνες τριάθλου Τρέξιµο Για το τρέξιµο διατίθεται: • Στίβος 400 µέτρων, 8 διαδροµών και 135 µέτρων µήκος στην ευθεία των ταχυτήτων µε κατεύθυνση στο Βορά. • Κλειστή αίθουσα προπονητήριο µήκους 85 µέτρων µε ελαστικό δάπεδο, 4 διαδρόµους ταχυτήτων και σκάµµα αλµάτων. • Γυµναστήριο µε όργανα ενδυνάµωσης, αποδυτήρια, WC, WC Α.µε.Α. και ιατρείο. • Ασφάλτινη διαδροµή µήκους 1.000 µέτρων για µεγάλες αποστάσεις. Γκολφ Η εγκατάσταση του Γκολφ βρίσκεται στην περιοχή Αφάντου, στην ανατολική πλευρά του νησιού. Απέχει 19 χιλιόµετρα από την πόλη της Ρόδου και 15 χιλιόµετρα από το αεροδρόµιο «∆ιαγόρας».

Page 38: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Το γήπεδο σχεδιάστηκε από το σχεδιαστή γηπέδων Charantin Donald, είναι 18 τρυπών, PAR 74, 6,210 χιλιόµετρα µήκος (Championships tees), 6 PAR 5, 4 PAR 3 και διαθέτει: • Practice facilities µε putting green και chipping area. • Πράσινο όλο το χρόνο. • Μπαστούνια, καρότσια αυτοκίνητα και µπάλες προς ενοικίαση. • Κλιµατολογικές συνθήκες: µεγάλη ηλιοφάνεια, ήπιο κλίµα µε θερµοκρασία 10ο- 15ο C το χειµώνα και 32ο C το καλοκαίρι. Στίβος Η κύρια εγκατάστασης του στίβου βρίσκεται στο αθλητικό συγκρότηµα Καλλιπάτειρα. ∆ιαθέτει: • Στίβο 400 µέτρων, 8 διαδροµών µε 135 µέτρα µήκος στην ευθεία των ταχυτήτων µε κατεύθυνση το Βορά και σκεπαστή εξέδρα 2.000 θέσεων, πλήρως προσβάσιµη από άτοµα µε αναπηρίες. • Εξοπλισµό για όλα τα αγωνίσµατα του Στίβου µε δυο µεγάλους κλωβούς ρίψεων, έναν σε κάθε κατεύθυνση του ανέµου, διαδρόµους ακοντίου και στις δύο πλευρές, δεξαµενή steeple 4 βαλβίδες σφαίρας και 4 σκάµµατα αλµάτων µήκους. • Κλειστή αίθουσα προπονητήριο µήκους 85 µέτρων µε ελαστικό δάπεδο, 4 διαδρόµους ταχυτήτων και σκάµµα αλµάτων. • Γυµναστήριο µε όργανα ενδυνάµωσης, αποδυτήρια, WC, WC Α.µε.Α. και ιατρείο. • Ασφαλή και ελεγχόµενη ασφάλτινη διαδροµή µήκους 1.000 µέτρων για µεγάλες αποστάσεις. • Κλωβό δισκοβολίας και βαλβίδες σφαίρας για προπονήσεις, 5 ανοιχτούς διαδρόµους προπόνησης ταχυτήτων µήκους 120 µέτρων. Στίβος υπάρχει και στη ∆ηµοτική Ενότητα Καµείρου στην δασώδη τοποθεσία Άγιος Σίλας (Άγιος Σουλάς), 30 χιλιόµετρα από τη πόλη της Ρόδου. ∆ιαθέτει: • Στίβο 400µέτρων και 8 διαδρόµων. • ∆ύο σκάµµατα αλµάτων, µε όλο τον εξοπλισµό για αγώνες και προπονήσεις. • Αποδυτήρια, ντους και φωτισµό για νυχτερινούς αγώνες και προπονήσεις. Προπονητήριο Στίβου υπάρχει επίσης στο βοηθητικό γήπεδο του ∆ηµοτικού Γηπέδου

Page 39: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

∆ιαγόρας στην πόλη της Ρόδου. Ποδηλασία

Το 1930 κατασκευάστηκε από τους Ιταλούς στο ∆ηµοτικό Στάδιο Ρόδου «∆ιαγόρας» ποδηλατική πίστα 430 µέτρων, µε τσιµεντένιο δάπεδο πλάτους 8 µέτρων. Για ποδηλασία δρόµου υπάρχουν ιδανικές διαδροµές στο νότιο µέρος του νησιού. ∆ιαθέτουν διαδροµές µε καλή ασφαλτόστρωση και µε µεγάλη ποικιλία σε κλίσεις. Μία από αυτές είναι του Αγίου Σουλά στο χωριό

Σορωνή της ∆ηµοτικής Ενότητας Καµείρου, στην ανατολική πλευρά του νησιού, 30 χιλιόµετρα από την πόλη της Ρόδου. Για οργανωµένες ποδηλατικές περιηγήσεις απευθυνθείτε: RodosCycling , κύριος Ζώης ∆ρίβας, τηλέφωνο επικοινωνίας: 6946 572621 Ποδόσφαιρο Το γήπεδο «∆ιαγόρας» είναι ένα οργανωµένο γήπεδο που χτίστηκε το 1930 από τις ιταλικές αρχές και ονοµαζόταν «Arena del Sole». Βρίσκεται στην πόλη της Ρόδου, 1 χιλιόµετρο από τα κέντρο. Η εγκατάσταση διαθέτει: • γήπεδο µε φυσικό χλοοτάπητα • 2 αποδυτήρια, ντους 5+5, WC • αίθουσα τύπου, γραφεία και σύνδεση Internet • αποθήκες, προπονητικό εξοπλισµό • εξέδρα 3.500 θέσεων • σκεπαστή εξέδρα • και φωτισµό για νυχτερινούς αγώνες. Στη νότια πλευρά του γηπέδου υπάρχει προπονητήριο µε φυσικό χλοοτάπητα διαστάσεων 75x45 µε φωτισµό για νυχτερινές προπονήσεις. Γήπεδα µε φυσικό χλοοτάπητα και προπονητήριο διαθέτουν επίσης η ∆ηµοτική Ενότητα Καλλιθέας, η ∆ηµοτική Ενότητα Ιαλυσού (Οικονοµίδειο Γήπεδο Ιαλυσού), η ∆ηµοτική Ενότητα Πεταλούδων (Μαριτσά, Παραδείσι), η ∆ηµοτική Ενότητα Αφάντου, η ∆ηµοτική Ενότητα Αρχαγγέλου και η ∆ηµοτική Ενότητα Ατταβύρου (Έµπωνας). Γήπεδο µε τεχνητό χλοοτάπητα διαθέτουν η περιοχή Ηλιούπολη, το Αθλητικό Κέντρο «Καλλιπάτειρα» του ∆ήµου Ρόδου, τα χωριά Κοσκινού, Ψίνθος, Καλυθιές, η ∆ηµοτική Ενότητα

Page 40: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αφάντου και η ∆ηµοτική Ενότητα Πεταλούδων (Κρεµαστή). Καλαθοσφαίριση (Μπάσκετ) Το κλειστό γυµναστήριο Βενετόκλειο στην πόλη της Ρόδου είναι ένα καλά οργανωµένο γήπεδο µπάσκετ που διαθέτει: • Ξύλινο δάπεδο 32χ20 • Προπονητικό εξοπλισµό • Αποδυτήρια και WC • Εξέδρα 1300 θέσεων • Εξώστη δηµοσιογράφων και κυλικείο. Στην πόλη της Ρόδου βρίσκεται επίσης και το κλειστό γήπεδο του ∆ιαγόρα το οποίο διαθέτει ξύλινο δάπεδο. Κλειστά γήπεδα µπάσκετ βρίσκονται στη ∆ηµοτική Ενότητα Ιαλυσού και στη ∆ηµοτική Ενότητα Πεταλούδων τα οποία διαθέτουν ξύλινο δάπεδο, προπονητικό εξοπλισµό και αποδυτήρια. Κωπηλασία- Καγιάκ Κωπηλασία και Καγιάκ µπορεί κανείς να απολαύσει στη θαλάσσια περιοχή της πόλης της Ρόδου και στη λίµνη της Απολλακιάς στη ∆ηµοτική Ενότητα Νότιας Ρόδου που έχει µήκος 1.750 µέτρα και πλάτος 200 µέτρα. Ο Ναυτικός Όµιλος Ρόδου διαθέτει σκάφη διαφόρων τύπων για προπόνηση. Υπάρχει πρόβλεψη για διαµόρφωση εγκατάστασης στο φράγµα του Γαδουρά, που θα έχει µήκος 5 χιλιοµέτρων και πλάτος 3 χιλιοµέτρων. Η κύρια εγκατάσταση στο Ναυτικό Όµιλο Ρόδου διαθέτει: • Αποδυτήρια, ντους, WC, γυµναστήριο, αποθηκευτικούς χώρους, συνεργία, προσωπικό για την επισκευή σκαφών, ράµπα και εξέδρα για την είσοδο στο νερό. • Χώροι για συναντήσεις µε τηλέφωνο και internet. • Αγωνιστική πισίνα 25 µέτρων, 8 διαδροµών, αποδυτήρια ντους και καφετέρια. Μπιτς Βόλεϊ και Βόλεϊ Για το Βόλεϊ κατασκευάστηκαν το 2007 στο αθλητικό κέντρο Καλλιπάτειρα δύο γήπεδα διεθνών προδιαγραφών µε σύγχρονο αγωνιστικό και προπονητικό εξοπλισµό, ντους, αποθήκη, τέντες, αποδυτήρια, και εξέδρα 300 θέσεων. Γήπεδα υπάρχουν επίσης στην Κρεµαστή και το Κιοτάρι.

Page 41: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Οργανωµένα γήπεδα είναι επίσης το κλειστό γήπεδο Ιαλυσού, το κλειστό γήπεδο του ∆ήµου Πεταλούδων, το κλειστό γήπεδο «∆ιαγόρας» και το Βενετόκλειο γήπεδο. Όλα διαθέτουν ξύλινο δάπεδο, αποδυτήρια, WC και κυλικείο. Τοξοβολία Για την τοξοβολία διατίθενται σύγχρονος και υψηλού επιπέδου εξοπλισµός και χώροι κατάλληλοι να φιλοξενηθούν προπονητικά camps και προετοιµασίες κάθε επιπέδου. Η εγκατάσταση του Ανοικτού Χώρου βρίσκεται στην τοποθεσία Φυτώριο στην ανατολική πλευρά του νησιού. Έχει διάσταση 120x85 µέτρα, στόχους Danage (FITA), σύγχρονο χρονόµετρο ανοιχτού χώρου και βοηθητικό εξοπλισµό. Έχει βορεινή κατεύθυνση, είναι περιφραγµένος και ασφαλής και προσβάσιµος από Α.µε.Α. Μικρότερο προπονητήριο ανοικτού χώρου υπάρχει στο Αθλητικό κέντρο Καλλιπάτειρα, το οποίο διατίθεται για µικρές αποστάσεις µε κατεύθυνση Βορά- Νότου 50 µέτρων και Ανατολής- ∆ύσης 70 µέτρων. Για την απόσταση των 18 µέτρων υπάρχει µικρό προπονητήριο στο Γυµναστήριο Προσκόπων. Ανοιχτά γήπεδα για τοξοβολία υπάρχουν στα Αφάντου, στα Κοσκινού, τον Έµπωνα και το Κιοτάρι. Σκοποβολή Για την σκοποβολή υπάρχουν οι εξής εγκαταστάσεις: Σκοπευτήριο Πήλινων Στόχων της Laporte Hellas Λειτουργεί στην περιοχή Μαζέφια δυτικά του ∆ήµου Αφάντου και περιλαµβάνει: Πέντε γήπεδα µε κατεύθυνση Βορρά, προδιαγραφών ISSF στα Ολυµπιακά αγωνίσµατα Σκητ (Skeet) και Τραπ (Trap), τα µη Ολυµπιακά Σπόρτινγκ Κόµπακτ (Sporting Compact, Ινγκλις Σπόρτινγκ (English Sporting) και Αµέρικα Τραπ (America Trap) µε ηλεκτροµηχανολογικό εξοπλισµό Lapotre, δυνατότητα προσφοράς δωρεάν όπλων, προπονητή και βοηθού. ∆ιαθέτει αναψυκτήριο και WC. Σκοπευτήριο των Αεροβόλων Βρίσκεται στην πόλη της Ρόδου, είναι προσβάσιµο από Α.µε.Α. και περιλαµβάνει σύγχρονο ηλεκτροµηχανολογικό εξοπλισµό συστηµάτων στόχων διεθνών προδιαγραφών RICA Αυστρίας 12 θέσεων, ηλεκτρονικό σύστηµα µέτρησης επίδοσης, άνετο χώρο αθλητών, χώρο θεατών, άριστο φωτισµό, κλιµατισµό, αποθήκη, WC και WC Α.µε.Α. Σκοπευτήρια της Πρακτικής Σκοποβολής Βρίσκονται στην περιοχή Καλαµώνας στην ανατολική πλευρά του νησιού, στη ∆ηµοτική Ενότητα

Page 42: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Πεταλούδων και διαθέτουν: • 12 πεδία και αγωνιστικό εξοπλισµό πρακτικής σκοποβολής. • Πεδίο 50µέτρων 25 σταδίων και ένα πεδίο 25 µέτρων 25 σταδίων µε συµβατικό εξοπλισµό συστηµάτων στόχων. Τζούντο, Ταε Κβο Ντο και Ζίου Ζίτσου Οι προπονήσεις γίνονται στα τέσσερα κλειστά γυµναστήρια του νησιού, το κλειστό γήπεδο της ∆ηµοτικής Ενότητας Ιαλυσού, το κλειστό γήπεδο της ∆ηµοτικής Ενότητας και στην πόλη της Ρόδου το κλειστό γήπεδο «∆ιαγόρας» και το Βενετόκλειο. Για το Τάε Κβο Ντο υπάρχουν δύο αίθουσες που ανήκουν σε αθλητικούς συλλόγους µε βασικές προδιαγραφές κατάλληλες για προπονήσεις. Ιππασία Ο σύλλογος ιππασίας «Κάδµος» διαθέτει ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στην περιοχή Ασγούρου συνολικής έκτασης 12 στρεµµάτων. ∆ιαθέτουν: • Πίστα διαστάσεων 60x80 µε δυνατότητα φιλοξενίας αγώνων Γκραν Πρι για τα αγωνίσµατα υπερπήδησης εµποδίων και Ντρεσάζ. • Προθερµαντήριο 20x40. • Μικρότερη πίστα 300τµ για µαθήµατα µε Πόνυ. • Στεγασµένος χώρος 900 τετραγωνικών µέτρων όπου υπάρχουν 35 BOX σύµφωνα µε τις προδιαγραφές, σελάρια, φωριαµοί, αποδυτήρια, WC, ντους, αποθήκες χόρτου για τις τροφές & την στρωµνή των αλόγων. • κτίριο για την αναψυχή, εστίαση, ανάπαυση αθλητών και επισκεπτών και δωµάτια για διαµονή. Επίσης, το <<Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ιππασίας Ρόδου (Κ.Ε.ΙΠΠ)>>, λειτουργεί ως αθλητικό σωµατείο από το 2013 και εντάχθηκε στη δύναµη της Ελληνικής Οµοσπονδίας Ιππασίας το 2014. Κύρια δραστηριότητά του είναι η εκµάθηση της ιππασίας µε έµφαση στο αθλητικό της κοµµάτι. Το Κ.Ε.ΙΠΠ. Ρόδου παρέχει: - Προπονήσεις υπερπήδησης εµποδίων και Ιππικής ∆εξιοτεχνίας - Συµµετοχή σε εθνικούς και διεθνείς αγώνες - Σταβλισµος και εκπαίδευση αλόγων - Μαθήµατα ιππασίας σε αρχάριους και προχωρηµένους (παιδιά, ενήλικες) - Μεµονωµένο µάθηµα/ prive προπόνηση εµποδίων, Ιππικής ∆εξιοτεχνίας και εκπαίδευση αλόγων κατόπιν συνεννόησης.

Page 43: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αντισφαίριση Ο Ροδιακός Όµιλος Αντισφαίρισης καλλιεργεί από το 1948 µε ιδιαίτερη επιτυχία το άθληµα στη Ρόδο. Η κύρια εγκατάσταση του αθλήµατος βρίσκεται στο Αθλητικό Κέντρο Καλλιπάτειρα.∆ιαθέτει: • 5 γήπεδα δαπέδου Green Set Tennis Life Cushion System. • 3 κεραµικά µε φωτισµό για νυχτερινούς αγώνες. • Αποδυτήρια, locker rooms, WC, Εστιατόριο. Στην περιοχή Έλλη, στο κέντρο της Ρόδου, διατίθενται δύο γήπεδα συνθετικού δαπέδου που είναι διαθέσιµα για προπονήσεις. Γήπεδα υπάρχουν επίσης στη Σορωνή, την Ιαλυσό και την Κρεµαστή. Επιτραπέζια Αντισφαίριση Περιλαµβάνει 10 τραπέζια Joola Rolomat approved by I.T.T.F., διαχωριστικά, πίνακες αποτελεσµάτων και τραπέζια κριτών. Υπάρχουν τέσσερα γυµναστήρια που προσφέρονται για προετοιµασία, προπόνηση και αγώνες. Είναι γυµναστήρια που προσφέρονται για προετοιµασία, προπόνηση και αγώνες. Τα γυµναστήρια που µπορούν να χωρέσουν 10 τραπέζια, µε ξύλινο δάπεδο, καλό φωτισµό, κλιµατισµό, αποδυτήρια, κυλικείο, προσβάσιµα σε Α.µε.Α. Το κλειστό γήπεδο της ∆ηµοτικής Ενότητας Ιαλυσού, το κλειστό γήπεδο της ∆ηµοτικής Ενότητας Πεταλούδων, το γήπεδο «∆ιαγόρας» και το Βενετόκλειο. ΠΗΓΕΣ:http://sportmanagementnews.blogspot.gr/p/sport-tourism.html http://www.lib.teicrete.gr/webnotes/sdo/Sport%20Tourism/%CE%91%CE%98%CE%9B%CE%97%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%A3%20%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3%20-%20%CE%A3%CE%97%CE%9C%CE%95%CE%99%CE%A9%CE%A3%CE%95%CE%99%CE%A3.pdf http://traveldailynews.gr/pdf/Epth3/LoukasNtouvas.pdf

http://www.visitgreece.gr/el/activities

ΠΗΓΕΣ:http://sportmanagementnews.blogspot.gr/p/sport-tourism.html http://www.lib.teicrete.gr/webnotes/sdo/Sport%20Tourism/%CE%91%CE%98%CE%9B%CE%97%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%A3%20%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3%20-%20%CE%A3%CE%97%CE%9C%CE%95%CE%99%CE%A9%CE%A3%CE%95%CE%99%CE%A3.pdf

Page 44: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

http://traveldailynews.gr/pdf/Epth3/LoukasNtouvas.pdf http://www.visitgreece.gr/el/activities

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ/ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ/ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Πολιτιστικός Τουρισµός

Πολιτιστικός τουρισµός ονοµάζεται το υποσύνολο του τουρισµού σχετικά µε τον πολιτισµό µιας χώρας ή περιοχής. Συγκεκριµένα ο τρόπος ζωής των ανθρώπων αυτών των γεωγραφικών περιοχών, η ιστορία τους, η τέχνη, η αρχιτεκτονική, θρησκεία και άλλα στοιχεία που συνέβαλλαν στην διαµόρφωση του τρόπου ζωής τους. Ο πολιτιστικός τουρισµός περιλαµβάνει τον τουρισµό σε αστικές περιοχές, ιδιαίτερα σε ιστορικές, µεγάλες πόλεις και στις πολιτιστικές εγκαταστάσεις όπως µουσεία και θέατρα. Μπορεί ακόµα να περιλαµβάνει τουρισµό σε αγροτικές περιοχές αποτυπώνοντας τις παραδόσεις ιθαγενών πολιτιστικών κοινωνιών. Κατά γενική οµολογία η πολιτιστικοί τουρίστες ξοδεύουν ουσιαστικά περισσότερα από τους καθιερωµένους/τυπικούς τουρίστες. Αυτή η µορφή τουρισµού γίνεται ολοένα και πιο δηµοφιλής στο κόσµο και πρόσφατα η αναφορά του Οργανισµού Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης επισήµανε το πόσο ο πολιτιστικός τουρισµός µπορεί να συνδράµει στην Περιφερειακή ανάπτυξη σε ποικίλες περιοχές ανά τον κόσµο. Ως πολιτιστικός τουρισµός έχει οριστεί η µετακίνηση ανθρώπων σε πολιτιστικά αξιοθέατα µακριά από την (καθιερωµένη) περιοχή κατοικίας τους, µε την προϋπόθεση να συλλέξουν νέες πληροφορίες και εµπειρίες ώστε να ικανοποιήσουν τις πολιτιστικές τους ανάγκες. Σε αυτές τις πολιτιστικές ανάγκες µπορεί να συγκαταλέγεται η σταθεροποίηση-στερεοποίηση της προσωπικής πολιτιστικής ταυτότητας κάποιου, µέσω της παρατήρησης του “εξωτικού” άλλου/ξένου.

Η Ελλάδα αποτελεί πραγµατικό παράδεισο του πολιτιστικού τουρισµού, ένα µεγάλο ταξίδι στη ιστορία και την τέχνη. Εκπαιδευτικές περιηγήσεις, θεατρικές παραστάσεις, φεστιβάλ, προσκυνήµατα, επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους, µνηµεία και µουσεία, εκδροµές µελέτης του φυσικού περιβάλλοντος, του λαϊκού πολιτισµού και της τέχνης, είναι µερικά από όλα όσα έχει να προσφέρει η Ελλάδα στο χώρο του πολιτιστικού τουρισµού.

Προορισµοί

Ένας τύπος πολιτιστικού τουριστικού προορισµού είναι οι κατοικηµένες πολιτιστικές περιοχές µε ζωή. Η επίσκεψη σε οποιοδήποτε άλλο πολιτισµό διαφορετικό από τον ιδιόκτητο, όπως ένα ταξίδι σε µία ξένη χώρα. Άλλοι προορισµοί περιλαµβάνουν ιστορικά αξιοθέατα µοντέρνες αστικές συνοικίες, εθνοτικές τσέπες µιας πόλης, γιορτές/ φεστιβάλ, θεµατικά πάρκα και φυσικά οικοσυστήµατα.

Είναι ορατό ότι τα πολιτιστικά αξιοθέατα και γιορτές αποτελούν ιδιαίτερα σηµαντικούς πόλους έλξης για τον τουρισµό.

Page 45: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αρχαιολογικά µουσεία: θαυµάζοντας τις απαρχές του ανθρώπου Η Ελλάδα διαθέτει περισσότερα από 100 αρχαιολογικά µουσεία. Ο αριθµός αυτός είναι ενδεικτικός του αρχαιολογικού πλούτου της χώρας. Εκτός από τα µεγάλα εθνικά µουσεία, όπως το Μουσείο Ακροπόλεως, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να χαρεί τους αρχαιοελληνικούς θησαυρούς σχεδόν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Τα αρχαιολογικά µουσεία βρίσκονται πολύ κοντά στους χώρους ανασκαφής και κρατούν τη σχέση εντοπιότητας ανάµεσα στα ευρήµατα και τα αρχαιολογικά πεδία. Όταν περιπλανηθεί κάποιος στην Παλαιόπολη της Σαµοθράκης και νιώσει τη δύναµη του τόπου, θα συµπληρώσει τη γνώση του για τον υπέροχο πολιτισµό των Καβείρων αποθαυµάζοντας τις προθήκες του αρχαιολογικού µουσείου, που φιλοξενούν µοναδικούς θησαυρούς. Αντίστοιχα στη Σαντορίνη, το Αρχαιολογικό και το Προϊστορικό Μουσείο συµπληρώνουν την εµπειρία της περιήγησης στον θηραϊκό πολιτισµό, που µοιάζει να έχει σταµατήσει στο χρόνο. Στη ∆ήλο, τους ∆ελφούς, στην Ελευσίνα, την Ολυµπία, αλλά και στην Αίγινα, τις Κυκλάδες, την Κρήτη, παντού στην Ελλάδα, οι θησαυροί του πανάρχαιου ελληνικού πολιτισµού στέκουν ολοζώντανοι µάρτυρες ενός παρελθόντος που Λάµπρυνε την ανθρωπότητα.

Page 46: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Βυζαντινά Μουσεία: µετάξι και πορφύρα Η βυζαντινή αυτοκρατορία υπήρξε µία από τις σηµαντικότερες επικράτειες της οικουµένης. Η επέκτασή της, τόσο στον χώρο όσο και στον χρόνο είναι εντυπωσιακή. Ένωσε ηπείρους, πολιτισµούς, κοινωνίες και ανθρώπους, γνώρισε περιόδους άφατης δόξας και χάρισε στον κόσµο µεγάλα πολιτιστικά επιτεύγµατα. Τα 25 βυζαντινά και µεταβυζαντινά µουσεία και συλλογές της Ελλάδας δίνουν την ευκαιρία να έρθει ο επισκέπτης σε επαφή µε έναν από τους πιο µυσταγωγικούς πολιτισµούς. Η σχέση του Βυζαντίου µε την ορθόδοξη ανατολική χριστιανική παράδοση είναι τόσο βαθιά, που δεν νοείται η θρησκεία χωρίς το Βυζάντιο και το Βυζάντιο χωρίς τη θρησκεία. Αυτός ο δεσµός δηµιούργησε έργα τέχνης µεγάλης πνευµατικότητας, διαποτισµένα από την ευλάβεια της πίστης και το κλέος της κραταιής αυτοκρατορίας. Οι βυζαντινές εκκλησιές και τα µνηµεία γίνονται περισσότερο κατανοητά όταν γνωρίσει κάποιος τον πλούτο των µουσείων. Κινητές εικόνες, µε την εκτός χρόνου, µετουσιωµένη ορθόδοξη τεχνοτροπία, λειτουργικά σκεύη αιώνων, ψηφιδωτά άφθαστης τέχνης, νοµίσµατα, κεραµικά στοιχεία, όλα τα εκθέµατα των βυζαντινών µουσείων σαγηνεύουν το µυαλό του επισκέπτη. Μια ολόκληρη εποχή προβάλει ανάγλυφη, καθώς µπαίνει κάποιος στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο στην Αθήνα, στην Κρύπτη του Αγίου ∆ηµητρίου στη Θεσσαλονίκη, στη Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Συλλογή Χανίων στην Κρήτη.

Ιστορικά και λαογραφικά µουσεία: ο αέναος πολιτισµός Η Ελλάδα διαθέτει πάνω από 50 ιστορικά και λαογραφικά µουσεία, που διαφυλάττουν τις µνήµες και τις αξίες του νεώτερου ελληνικού πολιτισµού. Εκτός από αυτές τις µεγάλες εκθέσεις, σε πολλά χωριά και κωµοπόλεις λειτουργούν µικρές συλλογές, οι οποίες δηµιουργούνται από την αγάπη των κατοίκων για τον τόπο τους. Το Εθνολογικό και Λαογραφικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης, το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης στην Αθήνα, το Μουσείο Ηπειρωτικής Λαϊκής Τέχνης «Κώστας Φρόντζος», το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και όλα τα άλλα µικρά και µεγάλα µουσεία και συλλογές κρατούν ζωντανές τις µνήµες ηρωικών εθνικών αγώνων, αλλά αποτυπώνουν και την καθηµερινή ζωή µιας εποχής που πέρασε αλλά δεν χάθηκε. Θεµατικά µουσεία: οι ναοί της αφοσίωσης Τα θεµατικά µουσεία δηµιουργούνται συνήθως από το πάθος ενός ανθρώπου ή µιας µικρής οµάδας για µια συγκεκριµένη δραστηριότητα. Έτσι γεννιούνται µουσεία

Page 47: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

εικαστικών τεχνών, µε πυρήνα µια ιδιωτική συλλογή, ή µουσεία θεατρικής τέχνης, από την αγάπη και την αφοσίωση κάποιου συλλέκτη. Η Ελλάδα διαθέτει 18 κεντρικά µουσεία εικαστικών τεχνών, που καλύπτουν µια απέραντη θεµατική, από τη ζωγραφική ως τον φιλοτελισµό ως εικαστική τέχνη. ∆ιαθέτει επίσης 3 σπουδαία µουσεία για την τέχνη του θεάτρου, το Μουσείο και Κέντρο Μελέτης Ελληνικού Θεάτρου, µε πολύτιµες συλλογές, το Μουσείο Μαρίκας Κοτοπούλη και το Σπαθάρειο Μουσείο Θεάτρου Σκιών. Στη Θεσσαλονίκη λειτουργεί το Μουσείο Ελληνικού Κινηµατογράφου και σε όλη την επικράτεια λειτουργούν θαυµάσια µουσεία για τη µουσική, τη φωτογραφία, τη φυσική ιστορία, την επιστήµη και την τεχνολογία και, βέβαια, για τη ναυτική τέχνη και ιστορία. Η Ελλάδα είναι, στην κυριολεξία ένας απέραντος αρχαιολογικός χώρος. ∆εδοµένης της αρχαιότατης κατοίκησης της ελληνικής επικράτειας, ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους, τα ίχνη του ανθρώπινου πολιτισµού βρίσκονται παντού, σε κάθε γωνιά της ελληνικής γης. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στην Καβάλα για παράδειγµα, πολλά κτίσµατα του παραλιακού µετώπου ενσωµατώνουν στην κατασκευή τους αρχαίες τοιχοποιίες. Το παρελθόν εισχωρεί δυναµικά στο παρόν και το µέλλον, δηµιουργώντας ένα ανεξίτηλο, πολύτιµο «υφαντό».

Οι ∆ελφοί, στην καρδιά του Παρνασσού, στη Στερεά Ελλάδα, θεωρήθηκαν από τον αρχαίο κόσµο ως ο οµφαλός της γης, κέντρο του σύµπαντος. Στο σηµείο όπου βρίσκεται το µαντείο των ∆ελφών, το σπουδαιότερο της αρχαιότητας, υπήρχε προϊστορικό ιερό αφιερωµένο στη Γαία, τη Μεγάλη Μητέρα. Ο τόπος αποπνέει δύναµη και µυσταγωγία. Η φύση, µε τα θροΐσµατα των αιωνόβιων δέντρων, η απέραντη θέα και η, µυθικών διαστάσεων, σηµασία του µαντείου δηµιουργούν στον επισκέπτη την εντύπωση πως ανασηκώνει τα πέπλα του χρόνου και βρίσκεται στις απαρχές του κόσµου.

Page 48: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η Επίδαυρος µε το εξαίσιο θέατρο και το σπουδαίο ασκληπιείο, οι ξακουστές Μυκήνες και η Τίρυνθα καθώς και οι αρχαιολογικοί χώροι της Αρχαίας Μεσσήνης και του Μυστρά είναι από τα λαµπρότερα στολίδια της Πελοποννήσου. Στην Ολυµπία χτυπάει η καρδιά των Ολυµπιακών Αγώνων. Κάθε 4 χρόνια, ακριβώς όπως και στην αρχαιότητα, υποχωρεί η έριδα των ανθρώπων και αρχίζει η άµιλλα. Στο σπουδαίο ιερό της Ολυµπίας βρισκόταν το χρυσελεφάντινο άγαλµα του ∆ία, το οποίο ήταν καταγεγραµµένο ως ένα από τα 7 θαύµατα του κόσµου. Η περιοχή κατοικείται τουλάχιστον από την 3η χιλιετία π.Χ. Η πόλη αποτέλεσε σπουδαίο πνευµατικό, ιατρικό και θρησκευτικό κέντρο• ήδη από τα 900 π.Χ., συνέρρεαν εδώ χιλιάδες επισκέπτες. Το σύµπλεγµα των κτιρίων που ήρθαν στο φως από τις ανασκαφές είναι εντυπωσιακό: ο δωρικός ναός του ∆ιός, το Φιλιππείο, το στάδιο και το γυµνάσιο δίνουν µια ζωντανή εικόνα της κλασικής Ελλάδας.

Η Κρήτη έχει πολλούς αρχαιολογικούς χώρους. Ο µινωικός πολιτισµός υπήρξε από τους πλέον σηµαντικούς του αρχαίου κόσµου. Το κυριότερο χαρακτηριστικό αυτού του πολιτισµού είναι η χαρά της ζωής και η έλλειψη φιλοπόλεµης διάθεσης. Η ανασκαφές στη Φαιστό, την Κνωσό, το Παλαιόκαστρο της Σητείας και αλλού, έφεραν στο φως σπουδαία µνηµεία, αλλά κυρίως ανάδειξαν έναν πολιτισµό τόσο φωτεινό και προσηλωµένο στις απλές, καθηµερινές χαρές, που φαντάζει αξεπέραστος.

Page 49: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΠΗΓΕΣ https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82 http://www.visitgreece.gr/el/downloads/brochures/cultural_tourism

Γαστρονοµικός Τουρισµός Η ανάπτυξη του Γαστρονοµικού Τουρισµού αποτελεί έναν απ’ τους βασικούς άξονες πάνω στους οποίους θα κινηθεί το Κρητικό Σύµφωνο Ποιότητας για την προβολή της Κρητικής ∆ιατροφής και την προαγωγή των τοπικών προϊόντων. Τι είναι Γαστρονοµικός Τουρισµός; Όταν µιλάµε για γαστρονοµικό τουρισµό αναφερόµαστε ουσιαστικά σε µια υποκατηγορία του πολιτιστικού τουρισµού (η γαστρονοµία θεωρείται πολιτιστική έκφραση) στην οποία οι ταξιδιώτες επιδιώκουν να βιώσουν µοναδικές γαστρονοµικές εµπειρίες, και αποτελεί µια απ’ τις µεγαλύτερες τάσεις στον χώρο του τουρισµού παγκοσµίως. Παραδείγµατα υπηρεσιών γαστρονοµικού τουρισµού είναι: η διοργάνωση σεµιναρίων Κρητικής Κουζίνας, εκδηλώσεων γευσιγνωσίας και οινογνωσίας, η ξενάγηση και γνωριµία µε παραδοσιακά προϊόντα και τις µεθόδους παρασκευής τους, µαγειρικές επιδείξεις κ.α.

Page 50: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Με τον πλούτο που έχει η Κρήτη, τόσο σε γαστρονοµικό πολιτισµό όσο και στην ποιότητα και αυθεντικότητα των τοπικών προϊόντων, είναι προφανής η ευκαιρία που υπάρχει για την ανάπτυξη του γαστρονοµικού τουρισµού στο νησί και την καθιέρωσή του ως Γαστρονοµικό Προορισµό. Εναλλακτική µορφή τουριστικής ανάπτυξης Ο γαστρονοµικός τουρισµός – υποκατηγορία του οποίου αποτελεί και ο οινικός τουρισµός – αποτελεί το «κανάλι» µέσα απ’ το οποίο θα διοχετεύσουµε τα τοπικά προϊόντα και θα προβάλουµε τον διατροφικό πολιτισµό και την γαστρονοµία µας. Αποτελεί το «πάντρεµα» των ποιοτικών τοπικών προϊόντων µε το τουριστικό προϊόν στο οποίο στηρίζεται ένα τόσο µεγάλο κοµµάτι της Κρητικής οικονοµίας και θα µας δώσει πραγµατικές προοπτικές για την ανάπτυξη δράσεων που θα εµπλουτίσουν το ήδη υπάρχον τουριστικό προϊόν, θα οδηγήσουν στην επιµήκυνση της τουριστικής περιόδου, και θα δηµιουργήσουν ζήτηση για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρονται µόνο στο νησί µας – ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα δηλαδή. Προοπτικές ανάπτυξης του γαστρονοµικού τουρισµού στην Κρήτη Για να µπορέσει όµως να αναπτυχθεί ο γαστρονοµικός τουρισµός στην Κρήτη θα χρειαστεί, πέρα απ’ την προβολή, και η ανάπτυξη και προσφορά εξειδικευµένων και ποιοτικών υπηρεσιών γαστρονοµικού τουρισµού από τους ντόπιους επιχειρηµατίες. Να σηµειωθεί εδώ ότι, οι προοπτικές για την ανάπτυξη αυτού του είδους τουρισµού στην Κρήτη ενισχύονται πάρα πολύ από την ύπαρξη πρωτοβουλιών στον χώρου του κρασιού όπως το ∆ίκτυο Οινοποιών Κρήτης και το ∆ίκτυο Οινοπαραγωγών Χανίων και Ρεθύµνου, καθώς και φορέων όπως η Ένωση Αγροτουρισµού Κρήτης και ο Παγκρήτιος Σύνδεσµος Εναλλακτικού Τουρισµού – φορείς οι οποίοι εξασφαλίζουν την δικτύωση των επιχειρηµατιών του κλάδου τους, διευκολύνουν την συνεργασία µε τρίτους και έχουν την δυνατότητα να καθιερώσουν κάποια standard ποιότητας στον κλάδο τους, να τον αναβαθµίσουν και να τον συντονίσουν. Το Κρητικό Σύµφωνο Ποιότητας για την ανάπτυξη του Γαστρονοµικού Τουρισµού Στα πλαίσια της προώθησης της Κρήτης ως γαστρονοµικό προορισµό, το Κρητικό Σύµφωνο Ποιότητας κατάθεσε πρόταση για την χρηµατοδότηση διακρατικών δράσεων µε την Κύπρο για την προβολή της τοπικής γαστρονοµίας και οινικής παράδοσης και την ανάπτυξη των αντίστοιχων τουριστικών υπηρεσιών. Η πρόταση αυτή συµπεριλαµβάνει την δηµιουργία ενός Κέντρου Κρητικής Γαστρονοµίας, ενός εκπαιδευτικού toolkit µε εγχειρίδια και υποστηρικτικό υλικό για την ανάπτυξη υπηρεσιών γαστρονοµικού τουρισµού από τους ντόπιους επιχειρηµατίες, δράσεις κατάρτισης και έκδοση εξειδικευµένων εντύπων.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του «γαστροτουρίστα»;

Το προφίλ των γαστροτουριστών σύµφωνα µε δύο έρευνες που έχουµε κάνει έχει ως εξής:

Ηλικιακά κινούνται (κυρίως) µεταξύ 30-50 ετών & (δευτερευόντως) 51-64 ετών

Είναι επαγγελµατικά καταξιωµένοι

∆ιαθέτουν υψηλότερο διαθέσιµο εισόδηµα από τον µέσο τουρίστα

∆ιαθέτουν υψηλότερο µορφωτικό επίπεδο από τον µέσο τουρίστα

Είναι περιπετειώδεις και έµπειροι ταξιδιώτες

Ενδιαφέρονται για τον πολιτισµό του προορισµού

∆απανούν µεγάλο ποσοστό του ταξιδιωτικού τους προϋπολογισµού σε δραστηριότητες γαστρονοµικού ενδιαφέροντος

Page 51: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Οι βασικές χώρες προέλευσης των γαστροτουριστών είναι οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ιταλία, η Γερµανία, η Ισπανία , η Ολλανδία και η Βρετανία.

ΠΗΓΕΣ

http://www.cretan-nutrition.gr/wp/?page_id=1935 http://www.mamapeinao.gr/ellinikos-gastronomikos-tourismos

Εθελοντικός Τουρισµός Ο εθελοτουρισµός (ή εθελοντικός τουρισµός) αποτελεί µια εναλλακτική πρόταση διακοπών, συνδυάζοντας το αίσθηµα του εθελοντισµού και τη χαρά της διασκέδασης. Στις µέρες µας, όλο και περισσότεροι τουρίστες από ολόκληρο τον κόσµο επιθυµούν να επισκεφτούν έναν προορισµό όπου θα συµµετάσχουν σε δράσεις για την προστασία απειλούµενων ειδών ή θα προωθήσουν πρωτοβουλίες σχετικά µε την ευηµερία των ζώων. Με αυτόν τον τρόπο, ο Τουρισµός λαµβάνει τη µορφή µιας υπεύθυνης δραστηριότητας, η οποία σέβεται το φυσικό περιβάλλον και την άγρια ζωή κάθε προορισµού. Στην Ελλάδα, υπάρχει µεγάλη ποικιλία εθελοντικής προσφοράς σχεδόν σε κάθε µέρος της χώρας µας.

Ακολούθησε την πορεία του Μαυρόγυπα, στον Έβρο επισκέψου υγροβιότοπους στα νησιά: το ενδηµικό ψάρι της Ρόδου, ο βάτραχος της Καρπάθου, και άλλα ενδηµικά είδη, χρειάζονται τη συµπαράστασή σου στη διατήρηση των ευαίσθητων οικοσυστηµάτων όπου διαβιούν. Η Μεσογειακή Φώκια (: µονάχους µονάχους) αποτελεί ένα από τα µεγαλύτερα είδη φώκιας και ταυτόχρονα ένδειξη της πλούσιας βιοποικιλότητας της Ελλάδας. Πήγαινε στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο της Αλοννήσου και υποστήριξε τη διάσωση των νεογέννητων µωρών της!

ΠΗΓΕΣ http://www.visitgreece.gr/el/home/loving_nature_while_bathing_in_sunlight

Page 52: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ 1) https://agrotourism.wordpress.co 2) https://el.wikipedia.org/wiki 3) http://agroxenia.net/hotels_view 4) http://lasithitour.bpis.teicrete.gr/religious/in dex.php 5) http://www.cretan-nutrition.gr/wp/?page_id=1935 6)http://sportmanagementnews.blogspot.com/p/sport-t ourism.html#ixzz41IPpxxCQ 7)http://www.loutrapozar.net/ 8)https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%B1%CE%BC% CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%80%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82 9) Google ( εικόνες) 10)http://sportmanagementnews.blogspot.gr/p/sport-t ourism.html 11)http://www.lib.teicrete.gr/webnotes/sdo/Sport%20 Tourism/%CE%91%CE%98%CE%9B%CE%97%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%A3%20%CE%A4%CE%9F%C E%A5%CE%A1%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3%20-%20%CE%A3%CE%97%CE%9C%CE%95%CE%99%CE%A9%CE%A3%CE%95 %CE%99%CE%A3.pdf 12) http://traveldailynews.gr/pdf/Epth3/LoukasNtouv as.pdf 13) http://www.visitgreece.gr/el/activities 14)https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%BF%CE%BB %CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%8 5%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82 15) http://www.visitgreece.gr/el/downloads/brochure s/cultural_tourism 16) http://www.cretan-nutrition.gr/wp/?page_id=1935 17) http://www.mamapeinao.gr/ellinikos-gastronomiko s-tourismos 18) http://www.visitgreece.gr/el/home/loving_nature _while_bathing_in_sunlight 19)http://nefeli.lib.teicrete.gr/browse/sdo/fi/2012 /CharisiChrysoula/attached-document-1343748938-514591-11647/Xarisi_Xrisoula2012.pdf