Франсиско Суарес. Метафизические рассуждения.

782

Transcript of Франсиско Суарес. Метафизические рассуждения.

  • to Prof. John P. Doyle with gratitude. .

  • n t u t e o i :E SCIETAT IESV THEOLOVSet mCflttniftftricenft primarie

  • I L I H A I G N A T I A N A , ,

    (S.J.)

    I-V . . . .

    . .

    ,

    2007

  • :

    . (SJ)

    f. - (SJ)

    . (SJ)

    / . .. .: , . , 2007. 776 .

    , SJ (15481617) - - ; , .

    , -

    ,

    , , . -

    (1597), , -

    ,

    .

    -

    .

    .

    4- , - .

    , . , 2007 .. , , 2007 .. , , 2007 .. , , 2007 .. , , 2007

    ISBN 978-5-94242-040-6

    -

    .

  • 15

    . .

    18

    ..

    72

    ..

    87

    I. 88

    1. 902. 100

    . - 120

    1. 1202.

    1233. 131

    III. 1361. 1362. 1413.

    1504. ? 170

    IV. 1941. 1942. 201

    216

  • ,

    ,

    [] ( .. )

    221

    224

    ,

    . 228 228 231 234 236 239 243 247 251

    .

    255 264

    . 281

  • 7

    ,

    ,

    , 291

    .

    , 293 294 301

    . 307 309 312 320 325

    .

    338 339 342 349

    .

    354 357 358 360 364

    .

    , 367 370 382

    . ,

    , 385 390

  • 8

    .

    , 395 397 399 406

    .

    407 409 415

    .

    ,

    : ,

    418 ,

    419 421 423 426

    .

    ,

    429 ,

    430 433 , 438 , , 443 444

  • 9

    . ,

    , 450 451 453 455

    . 457

    458 462 468 470

    . ,

    , 473 475

    .

    477

    .

    482

    . ,

    485

    .

    488

    .

    , 498 498

    504 507 509

  • 10

    . ,

    , 511 514 516

    . ,

    ,

    , 518 518 523 524 544

    .

    553 553 556 560

    561 570

    580 586

    .

    588 593

    .

    593

  • 11

    . , ,

    601

    603 605 613 615

    .

    620 623

    . ,

    ,

    625 625 627 629 630 631 ,

    636 ,

    640

    . ,

    , ,

    645 646

  • 12

    656

    ,

    ( .. )

    I

    ,

    . ,

    657

    , , 662

    666

    678

    .

    685 709 713 [] [ ] 716 719

    .

    725 :

    725

    730

  • 13

    733

    735 742 751

    752

    756

    772

  • (1548-1617), (Doctor Eximius) , - .

    , -

    ,

    ,

    , , .

    , 1597 ., -

    ,

    .

    ; , , XIX-XX .: , , . - -

    .

    -

    , ,

    -

    -

    . -

    :

    -

    . -

    -

    ,

    . ,

    -

    , -

    . .

  • 16

    -

    -

    1 ,

    . , -

    ( ) , -

    .

    :

    ,

    . , -

    ; ,

    , ,

    .

    . , , ,

    , -

    , -

    . , ,

    , , , ,

    : -

    ,

    . -

    ,

    ,

    -

    -

    , , ,

    . -

    . , -

    (uti-le), (fruibile),

    1 http://homepage.ruhr-uni-bochum.de/Michael.Renemann/suarez/index.html

    (F. Surez, Disputationes Metaphysicae, tt. IVI, Madrid 19601964) .

  • 17

    ,

    , magis, , - , -

    , .

    :

    IIII: Surez, F., DisputazioniMetafisiche IIII, testolatino a fronte, Rusconi, Milano 1996.

    IVV: Surez F. Disputaciones metafisicas. Edition ytraduction de Segio Rabade Romeo, Salvador Caballero Sanchez y Anto-nio Puigcerver Zanon. V. 1-7. Madrid, Editorial Gredos, 19601966.

    . -

    .

  • ..

    *

    5 1548 . , .

    . -

    , , 1693 . , -

    :

    1548- . III, , - , V, - .

    ,

    1.

    ,

    , . . ,

    -

    , V ( , 1519 . , -

    I), . -

    ( : ,, , ), , , ,- . -

    , ,

    , , (-), , , . ,

    , , -

    * -

    ( 06-03-004 86 ).1 Vide: De Scorraille R. Franois Surez, de la Compagnie de Jsus, en 2 vols, Paris, 1911,

    pp. 13-14. ( : De Scorraille R. Francisco Surez, de la Companiade Jesus, en 2 vols, Barcelona, 1917).

  • 19

    , , -

    .

    , . ,

    ,

    .

    -

    , , -

    .

    1520 . .

    , ,

    1522-1524 . , ,

    : ( ) , -

    .

    . 1521 . I - ,

    , ,

    , .

    .

    , VIII , , -

    . ,

    , 1544 . , -

    .

    . 1530-1540- . - ,

    ,

    -

    . ,

    ,

  • 20 ..

    1540- . , .

    -

    , -

    . -

    , ,

    ,

    II, - VIII . ,

    ,

    . (- , ,

    .) , , .

    , 1555 . .

    . 1556 . - , -

    1558 . - , ,

    ,

    -

    . 1558 . , .

    -

    ,

    .

    - -

    XVI . V - II . -

    1529 . , - . 1525 .

  • 21

    .

    , , -

    , .

    , -

    -

    .

    1526 . ( , , , , 3 ) , -

    , , .. -

    . 1530 . -

    . ,

    , -

    , . -

    , , , ,

    -

    , -

    -

    . , 1545 . .

    - , -

    ( ). .

    25 1555 . , - : Cuius regio, eiusdem religio ( , ) --, - .

    -

    .

    ,

    1544 . . ,

  • 22 ..

    . -

    . 1530 ., - ,

    , V VII - , . 1532 . -, , ,

    , . III 1534 ., 1537 ., -

    ( ). 1545 . , , ,

    ,

    2.

    , -

    , , .

    -

    .

    . -

    , -

    , . V -

    .

    ,

    , , -

    ,

    . III -. , -

    ,

    .

    1545 . , -

    . . , -

    2 , O'Malley J.W. Trent and all that:

    renaming Catholicism in the early modern era, .: A Manual of Councils of the Holy Catho-lic Church I ed. by E.H. Landon, Edinburg, 1909, en 2 vols, vol. 2, p. 180-241.

  • 23

    , . (-

    .) , , - , . -

    -

    .

    .

    :

    . ,

    . -

    . -

    , -

    3.

    , -

    ,

    . III, , --

    V ( - ), - . III . -

    (

    4) incapite et membris ( ) .

    , -

    , . -

    3 , , .

    . -

    , (. 6). , , , , (. 10, 16) , (. 9). -

    (. 15).4

    , .

    .

  • 24 . .

    . , , ,

    , , , ,

    5.

    .

    , .

    .

    ; -, ,

    . .

    :

    .

    ; , ( ); , , -

    . ,

    -

    , , ,

    .

    , :

    ( ) ,

    , ,

    -

    , , ,

    , ,

    . ,

    , ! - (, ), -, -

    , , ,

    ,

    .

    -

    5

    , .

  • 25

    II, 29- 1598 ., .. . - -

    .

    ,

    .

    IV ( , ) 1559 . IV, .

    , X. -- -

    XVI . , 6 . -

    : ,

    , , . 1580 . .

    ; 7 1571 . (, ). , , , , -

    , . -

    , , , , -

    , , , ,

    ,

    .

    -

    .

    . -

    ,

    , 1571 . -

    6 .: -- X. / . . ., 1997,

    . 177.

  • 26 ..

    . ,

    , ,

    .

    , -

    . , ,

    ,

    , , , ,

    , -. , -

    ,

    , ,

    .

    , ,

    , -

    , , -

    .

    -

    II, , XVI . , -

    , -

    - .

    , -

    , . , , -

    , ,

    ,

    , -

    . , II .

    ,

    - .

    , -

    ,

    , , -

    .

    -

  • 27

    , -

    .

    ,

    1534 ., 1540 ., III -

    7. . -

    . 1556 . ( ) 900 ,

    8.

    , -

    , ,

    . , -

    , 9.

    ,

    ,

    .

    XVI .

    . ,

    , , , -

    -

    7 -

    , . . ,

    , . , . ; .

    8 Bangert W.V. A History of the Society of Jesus, 2nd edition, St. Louis, 1986, p. 25.

    9 .: Brodrick J. The origin of the Jesuits, Chicago,1986; Brodrick J. The progress of the Jesuits (1556-1579), London, 1946 (2nd edition:Chicago, 1986); Flp-Miller R. The Jesuits: A History of the Society of Jesus, New York,1956; Hollis Ch. The Jesuits, New York, 1968; Bernoville G. Losjesuitas, Madrid, 1935;GiesingerTh. The Jesuits, 3d edition, London, 1903; Nicolini G.B. History of the Jesuits:their origin, progress, doctrines, and designs, London, New York, 1893.

  • 28 ..

    , ,

    ,

    . -

    ,

    ,

    . -

    ,

    , ,

    , -

    ,

    ,

    . -

    , , ( ) .

    . -

    .. , Societas Jesu - , -

    , ,

    .

    ... , -

    , -

    ,

    . ,

    , : -

    . , -

    10

    . , .. -

    , . ,

    (religio); , ,

    11. -

    .

    10 .. //

    . ., 1996, . 204-205.11

    , . 206.

  • 29

    .

    :

    -

    . , ,

    : , -

    -

    ; ,

    , -

    ; - , , ,

    12.

    -

    ,

    (, , -)13. , - . -

    ( ), , -

    . -

    , ,

    14.

    . -

    15

    12 , - -

    ,

    , . .: ..

    // Iberica Americans. XVIXVIII . , ., 1991; Hanke L. The Spanish straggle for justicein the Conquest of America, Boston, 1965.13

    Flp- R. The Jesuits: A History of the Society of Jesus, p. 22.14

    -

    . (Flp-Miller R. The Jesuits: A History of the Society of Jesus, p. 25-26.)15

    . : Letson D.R., Higgins M. The Jesuit mystique, Chicago,1995.

  • 30 ..

    ,

    Visio Dei . -

    , ,

    ,

    16.

    . ,

    , -

    .

    ( XVI , , , , ) - : ; - , , -

    ,

    . -

    .

    :

    , , .

    , ,

    , -

    XVI . , ,

    . ,

    , .

    -

    , .

    , , -

    . ( , , ). , - . ,

    , , -

    , ,

    .. ,

    16 Flp-Miller R. The Jesuits: A History of the Society of Jesus, p. 4.

  • 31

    , .

    , .

    -

    .

    , -

    10 17. () - , , -

    () , -

    , , , -

    , ,

    ; () , , - , -

    , ,

    .

    -

    . -

    ,

    . 1555 . V II (1556-98). , .

    , -

    . ,

    , , ,

    ( !) , ,

    . -

    ,

    -

    . ,

    17 Jesuita//Enciclopedia universal ilustrada hispano-americana, Barcelona, 1926, t. 28,

    segunda parte, p. 2719-2750.

  • 32 ..

    -

    18.

    II , -, , , , ,

    , -

    19. 60- XVI . -

    , -

    - ,

    20. -

    (, , )21. -

    . ,

    , , -

    ,

    , 22

    .

    18 -

    , - -

    ,

    , -

    , , -

    . .: ,. , , -

    , ., 1912, . 1, . 113114.19

    .: . , 2 . ., 1868-69, . 1, . 157-158; , .. ., . 113.20

    .: , . . ., . 114.21

    , , 700 , 4 ,22 .22 : Fichter J.

    Man of Spain: Francis Surez, New York, 1940; Xavier A. Francisco Surez en la Espanade su poca, Barcelona, 1993; Duenas J. de. Los Surez de Toledo / / Razon y Fe, 1948,Numero extraordinario, p. 91110; Gracia J.J.E. Francisco Surez: The Man in Histo-ry//American Catholic Philosophical Quarterly, 1991, vol. 55, p. 259-266; Doyle J.RSurez The Man, His Work and His Influence / / Surez F. Disputation LIV/ trans.J.R Doyle, Milwaukee, 1995, p. 1-15.

  • 33

    ,

    XI . , , (, , , ), ,

    .

    . ,

    , .

    -

    , ,

    . ,

    , 23

    .

    , . -

    , , , -

    , . ,

    , ,

    , -

    . , ,

    , , . -

    ( , ).

    ,

    .

    , . ,

    , -

    .

    .

    , -

    ,

    . , -

    , , -

    , : -

    23 , , .. ,

    , , (). , , .

  • 34 . ..

    . ,

    . -

    . , , ,

    , ,

    -

    .

    , 1561 ., -. , ,

    .

    . -

    .

    60- . ( ) , --, .

    , XIII ., -

    . ,

    , , , , -

    , ,

    , , . 1212 . - IX, - . XV . XIII24, , -

    . ,

    -

    , -

    25.

    , ,

    , -

    24 XIII (13941417), ,

    , , -

    , , -

    . ,

    .

    25 Gmez Robledo I. El origen del podrpolitico segun Francisco Surez, Mexico, 1948,

    p. 40-41.

  • 35

    : , 26

    .

    6800 ; - -

    27.

    , , ,

    , , , ,

    . -

    . -

    , ,

    .

    ,

    . , 1561 . , , .. -

    , . ,

    , -

    . , , -

    ,

    ,

    .

    , , -

    , .

    , ,

    28, , ,

    , -

    .

    29.

    26 Princeps omnium scientiarum Salamanca docet.

    27 ,

    (Gmez Robledo I. Op. cit, p. 40; Fich-terJH. Op.cit,p. 37-41).28

    1595 .29

    , , -

    . , ,

    ,

    , .

  • 36 . ..

    , ,

    , , , ,

    -

    . .

    ,

    , ,

    , , -

    . , -

    , , -

    , , ,

    , ,

    , , -

    .

    , , (, - ) -, .

    . -

    . ,

    ,

    . -

    .

    : ( , .. , ), - -

    .

    , , -

    .

    , , , -

    . -

    , -

    , ,

    .

    , , -

    . . ,

  • 37

    .

    -

    :

    .

    . -

    -

    , .

    , .

    , -

    , -

    , ,

    :

    , -

    .

    . ,

    , , , ,

    . -

    , .

    , -

    , , -

    , .

    : 16 1564 . , , -

    28 1564 . ,,

    . -

    .

    -

    . , -

    . ,

    , -

    , -

    . ,

    : -

    , -

    , , , -

    , ,

  • 38 ..

    .

    , ,

    (),

    ( ). : , , -

    .

    , ,

    , , ,

    . ,

    30, ,

    -

    . .

    , -

    , , .

    ; ; , , , ( -,

    ). -, (tertius, , , ) , , ,

    ,

    ,

    31.

    , , -

    30 Loyola I. The Constitutions of the Society of Jesus / Translated, with introduction

    and commentary, by G.E. Ganss. St. Louis, 1970.31

    () - . -

    , ,

    .

    ,

    .

  • 39

    32

    , ,

    . ,

    , . -

    ; .

    , -

    , , (in-differens). , . ,

    , -

    .

    ,

    ,

    .

    , -

    ( ) - . , -

    , , . -

    1564 . , , ,

    .

    , -

    ; , . -

    : ,

    , ,

    , . ,

    -

    32 60- . XVI . -

    Ratio Studiorum, -

    .

    , -

    . (Ratio Stu-diorum et institutiones scholasticae Societatis Jesu, . 14// Monumenta GermaniaePaedagogica, b. 2, 5, 9, 16, Berlin, 1887-1894.

  • 40 . .

    . ( - , ) - , ,

    .

    , -

    . .

    , , -

    , ,

    , 33

    . ,

    , , -

    , -

    .

    , -

    ,

    , . -

    , .

    . -

    , ,

    . ,

    ,

    . :

    , -

    . : et labora34. .

    -

    , -

    .

    , .

    , .

    ; , -

    , ,

    33 -

    , , .

    34 ! (.)

  • 41

    . , -

    , , -

    , . ,

    , , .

    , -

    , ,

    .

    -

    .

    ,

    . , -

    , ,

    , .

    , , -

    , -

    , .

    1565 . , , 1566 ., - , ,

    .

    , 1566 1570, , , -

    .

    : II

    35,

    , -

    , -

    ,

    36. , , - -

    , , -

    35 . : , 8 ., . 3, (

    XV XVII.). , 1993, . 187-196.36

    . ., . 228235; . : -- . , 2 ., ., 1951, . 2; . II, -, 2 ., ., 1858, . 2.

  • 42 ..

    ,

    -

    .

    ,

    V, , .. , .

    , ,

    , ,

    .

    .

    1567 . , -. 1570 . , .

    . -

    , -

    ; . , , -

    , ,

    .

    , -

    .

    . , ,

    , , -

    37.

    .

    , ,

    -

    . ,

    , ,

    -

    37 , 400

    , , -

    .

  • 43

    , , -

    , 38

    . ( ,

    ,

    ) , , -, .

    . -

    - ,

    .

    . 1571 . , , -

    . :

    .

    25 1572 . , ,

    .

    ; , ,

    39.

    .

    ( )40 . , -

    , -

    , ,

    . -

    , -

    ,

    ( , ).

    , -

    -

    38 ,

    (-) .39

    De Scorraille R. Op. cit., p. 138.40Fichter J.H. Op. cit., p. 103-104.

  • 44 ..

    . ,

    Ratio Studiorum - , 70- . . ,

    -

    ,

    ,

    -. -

    , -

    -

    41. ,

    ,

    -

    .

    , , -

    .

    , -

    .

    1573 . - . , , -

    , -

    . .

    ,

    , 1574 .,

    -

    , .

    , ,

    -

    42. ,

    15711574 .,

    41 Ibid., . 105-106.

    42 Castellote S. Introduction // Commentaria una cum quaestionibus in libros Aristote-

    lis De Anima: En 3 vols. Madrid, 1979-1991, t. 1., p. XXXVIII.

  • 45

    43

    . ,

    , , ,

    , ( ), - . -

    ,

    1597 ., , - .

    -

    .

    :

    ( ), ,, . .

    , 1575-1576 . ( ) , 1576 . 44.

    -

    , . ,

    . , -

    , I - : ,

    know how . - ,

    , .

    -

    ,

    , ,

    , ,

    . .

    , (15761580) , ,

    .

    43 , (

    1622 ., ) , .44 Cronologia de la vida de Surez / / Razon y Fe, 1948, Numero extraordinario, p. 13.

  • 46 . ..

    , ,

    , -

    , .

    , XIII -, . , -

    , , , ,

    .

    , , -

    . , -

    , ,

    , , -

    ,

    -

    .

    -

    , .

    , , ,

    , ,

    ,

    .

    , ,

    ,

    45

    . -

    . ,

    ,

    . -

    .

    ,

    : ,

    , , , , .

    4 5 Fichter J.H. Op. cit., p. 78-79.

  • 47

    , -

    , ,

    ,

    , , ,

    .

    , , ,

    . -

    ,

    ,

    , .

    .

    . -

    ( ) . , , ,

    , -

    -

    46.

    ,

    .

    -

    .

    , .

    , ,

    47.

    , -

    , , .

    Ratio Studiorum. , -

    46 De Scorrale R. Op. cit., p. 171-172.

    47 , , 15821583 .

    ,

    -

    .

  • 48 ..

    , -

    .

    , Ratio, .

    ,

    ,

    -

    , . 1586 . ( ) . -

    , -

    . 1585 . ,

    ,

    .

    . -

    -

    . ( , , ) , -

    , -

    .

    , , ,

    Ratio, 1599 .48, , , . ,

    ( - )

    49; , - .

    1585 . , - --.

    . (-

    48 , 1591 ., -

    .

    49 , -

    .

  • 49

    ) . , -

    1584 ., -, (laborat dolore pecto-ris)50. , .

    (, , , )., -, : -

    - ,

    , .

    -, ,

    .

    -

    ,

    .

    .

    -

    . , -

    , 1591 . . ,

    , -

    ,

    . -

    . , ,

    , -

    . ,

    , , -

    51

    . , , -

    : -

    50 Fichter J.H. Op. cit., p. 128.

    51 ,

    , : Fichter J.H. Op. cit., p. 168-169.

  • 50 . ..

    ,

    . -

    , , ,

    .

    , ,

    , ( ) , -

    .

    (Deincarnatione, 1590) (De misteriis vitaeChristi, 1592). .

    -, , ,

    . , 1590 . - 42 : . , ,

    , , -

    . , ,

    , -

    , ,

    , -

    , 52

    .

    , ,

    -,

    .

    -, , -

    .

    .

    ,

    , 53

    . -

    (1588 .). - ,

    ,

    5 2 Fichter J.H. Op. cit., p. 150.

    p. 149.

  • 51

    II. , , , .

    -, ,

    , , , -

    , .

    - -

    .

    , , -

    , ,

    . ( , -

    -

    ) - . , , ,

    ,

    54. 1588 .,

    .

    , ,

    . , ,

    , ( , , -

    ), - , 1595 .

    , -

    ,

    ,

    . -

    , ,

    54 Ibid., . 150.

    . ,

    , -

    , .

    ; , , -

    .

  • 52 . . .

    . , -

    , , ,

    ,

    ,

    ...55

    .

    , aima mater - .

    ; - ; , , , , -

    . :

    , ,

    . -

    ; , ,

    1593/94 . , , , -

    . 1595 . , (, , ) .

    De sacramentis (1595) , ,

    56. -

    ,

    ,

    50- . XVII ., .

    . ,

    , , -

    :

    , ,

    , -

    ( ,

    55 Fichter J.H. Op. cit., p. 155.

    56 Doyle J.P. Surez on the truth of the proposition This is my body / / The Modern

    Schoolman, 2000, vol. 77, p. 145-163.

  • 53

    , , ), , - , , ...

    57.

    ,

    , -

    . ,

    , ,

    -

    .

    : , , ( ) - . ,

    ; - .

    , -

    , -

    , .. , .

    ,

    , -

    , -

    .

    ,

    . , -

    , -

    .

    ( ) , -

    , ,

    , . -

    , ,

    , .

    , ,

    . , , -

    , ...

    -

    57 Surez F. Disputationes Metaphysicae. Ad lectorem.

  • 54 . ..

    ,

    , 58

    .

    (Disputationes metaphysicae) -

    59

    , 70- . . - :

    ,

    ,

    60

    .

    1597 . -

    1596 . . , -

    -

    , -

    . , -

    ,

    .

    ,

    , .. , .

    -

    . , -

    , , -

    61.

    58 Surez F. Op. cit., Prooemium.

    59 Surez F. Ibid.

    60 Metaphysicarum Disputationum, in quibus universa naturalis theologia ordinate tra-

    ditur, et quaestiones ad omnes duodecim Aristotelis libros pertinentes accurate disputa-ntur. , - , 13 14 , .61

    ,

    -

    .

  • 55

    .

    ,

    ,

    ,

    -

    , ,

    , ,

    .

    .

    ( ), , -

    , :

    .

    , ,

    , .

    , , ,

    . ,

    .

    . , , -

    , -

    .

    . ,

    -

    ,

    .

    , , -

    .

    ,

    ,

    . -

    , 1596 . , , -

    ,

    . ,

    , , , -

    .

  • 56 . ..

    , , -

    , .

    ,

    , .

    , , .

    ,

    , 6.30 7.30 . , -

    , ,

    .

    ,

    .

    , , -

    ,

    , -

    . 28 1597 . , ... -

    , , ,

    ,

    . -, -

    , ,

    62

    .

    , ,

    , , , ,

    . -, -

    , ,

    .

    ,

    ,

    ( ). , , -

    ;

    6 2 Fichter J.H. Op. cit., p. 209.

  • 57

    63; - , ...

    ,

    64. -

    ( - ) , , .

    . -

    ,

    . , ,

    .

    .

    49- , - ,

    , ,

    , -

    . (4 1597 .), , , ,

    65,

    .

    , -

    .

    ; - . ,

    , -

    , ; - , .

    ( - ), . ,

    , , .

    63 Surez, Francisco / / Enciclopedia universal ilustrada europeo-americana, Madrid;

    Bilbao; Barcelona, 1926, t. 57, p. 1415.64

    , -

    .

    65 Fichter J.H. Op. cit., . 2\0.

  • 58 ..

    ...,

    Razn y fe66: - 1597 . 1615 ., 67 , - .

    , ,

    . , -

    . , 1603 . - ; 1604 . , 1606 ., . 1609 ., . , ; - , , -

    , , .

    ( - 1597 .) : 1599 . ; -

    . 1602 . ( 2), 1603 . . , , ( ) - ; 1612 . - , :

    - (, 1612). - , - : -

    (1606), (16081609), - (1613).

    . -

    67

    , ,

    66 Cronologia de la vida de Surez / / Razn y Fe, 1948, num. extraordinario, p. 14-15.

    67

    (Varia opuscula theologica).

  • 59

    , -

    - XVI XVII ., .

    (15351600), - ,

    , ,

    . -

    -

    .

    , , -

    . , -

    , , ,

    , .

    68

    ,

    : -

    ; ; (gratia) (auxilium) ; ; ; -.

    , -

    69,

    ( )70. , -

    , -

    , , -

    ( ). , , -

    6 8 ., , , :

    Francisa Suarez ...Varia opuscula theologica. Moguntiae, 1600.6 9FichterJ.H. Op. cit., p. 222.7 0

    Opusculum de concursu et efficaci auxilio Dei.

  • 60 ..

    71,

    .

    ,

    , , ,

    .

    V I. , -- -

    , , -

    .

    ,

    . ( - ) - ,

    .

    ; , ; - .

    -

    -

    .

    , ,

    -

    , . 1- ; 2- -

    72; 3- , 4- -, 5- ( ), 6- - :

    -

    .

    ...

    71 , .

    72 , ,

    , , ..

  • 61

    ( , , , ). -

    , . .

    ,

    .

    V ( ) -

    73.

    . , -

    , -

    , -

    . ,

    , ; , -

    .

    , -

    , ,

    74.

    , ,

    -

    XVI XVII ., - -

    75.

    73 Doctor Eximius et Pius.

    74 , -

    ; ; III.75

    -

    -

    ,

    . - -

    , -

    - () .

  • 62 . ..

    -

    -

    -,

    (, 1612)76. - -

    ,

    77. -

    : -

    , , 78

    .

    -

    , -

    . ,

    , -

    79. ,

    ,

    , -

    ,

    80.

    .

    iustitia ( , ) , -

    76 Surez F. Tractatus de legibus. Edicin crtica bilingue: En 8 vols / Corpus Hispano-

    rumdepace, Madrid, 1971-1981.77

    .: . . ., 1996, . 2224.78

    lus divinum, sive naturale, sive positivum. (1917), 1 XXVII (.: . .., . 24).79

    ,

    , -

    . , -,

    , -

    , .

    80 ( ), ,

    , , , .

    , , -

    .

  • 63

    , , ,

    :

    . -

    ; . , -

    , -

    ( : pactas consensus) . -

    ,

    .

    , -

    , 81

    .

    .

    ; , (, , ) -

    , .. 82

    .

    ... -

    , . ,

    , 1613 . - , , ,

    .

    1613-1614 . , . 1615 . , , -

    . , -

    , .

    -

    81 -

    : , , , , . .

    82 (

    ) , . -,

    : .

  • 64 ..

    . ,

    , -

    , -

    .

    ,

    -

    , . ,

    , :

    --

    .

    ,

    , . -

    : ,

    , .

    .

    , , , ,

    , -

    , .. ,

    , , .

    , ,

    , -

    - (, , ). , , ,

    XVII . , , -

    ,

    .

    ,

    , :

    , , 1617 . , ,

    , , -

    83

    .

    8 3 10 1617 ., -

    (1615-1646) (Vitelleschi), : SurezF.

  • 65

    , -

    :

    . 1617 . -, .

    ,

    ( - )

    84.

    10 . , -

    12- .

    , ,

    ( ) , . , 25 - 1617 .

    ,

    . , , -

    : , 85

    .

    , -

    , De verbo incarnato ( , 1590, 2- 1595), De misteriis vitae Christi ( - , 1592) De sacramentis ( ,1592),

    86.

    Commentaria una cum quaestionibus in libros Aristotelis De Anima: En 3 vols. Madrid,1978, vol. 1, p. XL, nota 11. , , .

    .

    84 Fichter J.H. Op. cit., p. 330-331.

    85 Pensaba que ste era el fin... Nunca hubiera credo que fuera tan dulce el morir (Elo-

    rduy E. Fama de sanctidad de Surez / / Razn y Fe, 1948, nm. extraordinario, p. 83).86

    , -

    .

  • 66 . ..

    -

    .

    , , -

    . , -

    ,

    , ,

    . , , -

    ,

    ,

    .

    De gratia ( , ,1619); De angelis ( , 1620), De opere sexdierum et De anima ( [] ,1621), De fide, spe et charitate ( , ,1621), De virtute et statu religionis ( , 16241625), De ultimo fine, De voluntario( , ... ., 1628) De gratia (1651). De vera intelligentia auxilii efficacis ( - () , , 1655). - XVIIXVIII . ( , ) -, , -

    87.

    (Francisco Surez. Opera omnia. Paris: Ludovicus Vives, 18561878)88.

    87 S o m m e r v o g e l . Biblioteque de la Compagnie de Jesus. Vol. I, Brussels ; Par i s , 1890,

    cols. 221-222.88

    R.P. Francisa Surez e Societate Jesu Opera Omnia. Editio nova, Parisiis, apud Ludo-vicum Vives, bibliopolam editorem. 28 . 1-26 , - , . 1 - (14 ) . ( 800 ) . 2 , , . 3- , , 4 - . 5 6, 600 , -

  • 67

    :

    1. . , -

    . 1- ( Ia) - , ,

    ( - ); , - , ( , )89. 2- (, 1 Ia ) - , ,

    , ( 1628 .); , Ia - - ,

    (De auxiliis), - , , ,

    , , -

    : , (-) . IIa ,

    .

    ,

    7-11 .

    . 12 - , , 1316 , 1719 , 2022 , 23 . 24 - ... 25 26 , , -

    . ,

    , 1963 . , (Index rerum), , .

    8 9 , ,

    1621 .

  • 68 . ..

    3- . - ( ) .

    2. ,

    : , 90

    . -

    91. ,

    , , -

    , -

    .

    3. . , - , -

    , .

    (- ) ( , -

    - ).

    .

    ( , -, XVII .) , - . , ,

    , ,

    ,

    -

    , .

    XX . , -

    90 De immuni ta te ecclesiastica a venetis violata.

    1859 ., : Francisa Suarezii opusc-ula sex indita, Bruxelles et Paris, 1859.91

    , V - ,

    .

  • 69

    .

    Dis-putationes metaphysicae -

    92. -

    VII (1947)93. : - IV (1964)94; - V (1982)95; XXXI , (1983)96; X, XI, - XXIII (1989)97; LIV (1995)98; XV (2000)" XX, XXI

    92 1954 . -

    : Surez F. The dignity and virginity of the Mother of God: Disputation I, V, VI, trans-lated by Richard J. O'Brien. West Baden Springs, Indiana: West Baden College, 1954.93

    Surez F. On various kinds of distinctions (Disputationes metaphysicae, Disputatio VII,De variis distinctionum generibus), translation from the Latin, with an introduction byCyril Vollert. Milwaukee, Marquette University Press, 1947.94

    Surez F. On formal and universal unity, De unitate formali et universali [by] Francis-co Surez, translated from Latin, with introduction by J.F. Ross, Milwakee, MarquetteUniversity Press, 1964.95

    Surez F. On individuation: Metaphysical disputation V, individual unity and its prin-ciple, translated from the Latin with introduction, notes, glossary, and bibliography byJorge J.R. Gracia, Milwakee, Marquette University Press, 1982.96

    Surez F. On the essence of finite being as such, on the existence ofthat essence, and theirdistinction, translated from Latin, with an introduction by Norman J. Wells, Milwakee,Marquette University Press, 1983.97

    Surez F. Disputationes metaphysicae, Selections. Translation with introduction, notes,and glossary [by] Jorge J.E. Gracia, Douglas Davis. Mnchen; Hamgen; Wien: Philoso-phia Verlag, 1989.98

    Surez F. On being of reason (De entibus rationis) Metaphysical disputation LIV. Trans-lated from the Latin with an introduction and notes by John P. Doyle. Milwakee, Mar-quette University Press, 1995.99

    Surez F. On the formal cause of substance: metaphysical disputation XV. Translated byJohn Kronen and Jeremiah Reedy. Milwakee, Marquette University Press, 2000.

  • 70 ..

    XXII, , - (2000) 10.

    , ,

    , , , (-,

    1948 .). 19601966 . - -

    . , -

    101

    ,

    .

    1965 .102

    60- . -. -

    103,

    104

    105

    . -

    106. 70- .

    100 Surez F. On creation, conservation, and concurrence: Metaphysical disputations XX,

    XXI and XXII. Translated by Alfred J. Freddoso. South Bend, Indiana: St. Augustine'sPress, 2000.101

    Surez F. Disputaciones metafsicas. Edicin y traduccin de Segio Rabade Romeo,Salvador Caballero Sanchez y Antonio Puigcerver Zanon. Madrid, Editorial Gredos,1960-1966.102

    Surez F. Disputationes metaphysicae. Hildesheim, G. Olms, 1965.103

    Surez F. Selections from three works of Francisco Surez, S.J.: De legibus Deolegislature, 1612; Defensio fidei catholicae et apostolicae adversus anglicanae sectae er-rors, 1613; De tripilici virtute theological fide, spe, et chntate, 1621, New York, Ocenapublications, 1964.104

    Surez F. Defensa de la fe catlica y apostlica contra los errorers del anglicanismo. Ver-sion Espaola por Jose Ramn Eguillor Muniozguren; Instituto de estudios polticos,Madrid, 1970-1971.105

    Surez F. Tratado de las leyes y de Dios legislador, en 6 vols., Madrid, Instituto deestudios politicos, 1967.106

    E.g.: Surez F. Lectiones de fide anno 1583 in Collegio Romano habitas adfidem co-dicum manuscriptorum editit Carolus Deuringer / Facultad de filosofa. Universidad deGranada. Granada, 1967.

  • 71

    8- - De legibus107.

    : ,

    , 108

    . -

    I , ,

    1987 .109 , , - ,

    (. ).

    107 SurezE Tractatus de legibus. Edicin critica bilingue/por Luciano Perena et

    al. / Consejo Superior de Investigaciones Cientficas, Madrid, 1971.108

    E.g.: Surez F. Disputazioni metafisiche I-III / Traduzione di Constantino Esposi-to. Milano: Rusconi, 1996.109

    Cyapec . . I - / . . .. // -- . ., 1987.

  • ..

    *

    ,

    XX ., , - ( , - ). , , -

    .

    , :

    , ,

    , -

    ; , ...

    1. --

    , . ,

    , , -

    -

    ; , , , - .

    -

    , 1921 . : () ,

    , -

    ... 2.

    * -

    ( 06-03-004 86 ).1 . , , 1997, . 308.

    2 L. Mahieu, F. Surez. Sa Philosophie et les rapports qu'elle a avec sa thologie, Paris 1921,

    pp. 506-524.

  • 73

    -

    .

    3

    -

    .

    . , , , -

    ; , ,

    . -

    -

    ,

    ,

    . ,

    -

    , ,

    , . -

    , , -

    , -

    : ...

    , ,

    -

    . , -

    4.

    , -

    , -

    . -

    1917 .,

    5.

    3 . Giacon, La seconda scolastica, voll. 1-3, Milano 1946-1950.

    4 . 29.

    5 Martin Grabmann, Die Disputationes metaphysicae des Franz Surez in ihrer methodi-

    schen Eigenart und Fortwirkung, : . Franz Surez S.J., Gedenkbltter zu seinem drei-hundertjhrigen Todestag, Innsbruck 1917, SS. 29-73.

  • 74 LB.

    . -

    : - -

    , ,

    . -

    .

    , , ,

    -

    , -

    : 1)

    ; 2) , ; 3) - . ,

    , , , , -

    ; , . , -

    .

    , -

    ,

    . , 1949 6. - , :

    ; , ,

    . .

    , ,

    .

    .

    , . 7 ,

    . . , ,

    , ; - ; , , -

    6 G. Picard, S.J., Le thomisme de Surez //Archives de Philosophie, vol. XVIII, 1949.

    7 B. Jansen, Die Wesenart der Metaphysik des Surez / / Scholastik XV, 1940, SS. 161185.

  • 75

    ,

    . -

    , ; , .

    XX . . , . , -

    , 8:

    - : -

    -

    ,

    , ,

    . ,

    . , -

    ,

    , Eximius -, : -

    , -

    .

    -

    XX ., , ,

    :

    ,

    .

    , , -

    , : -

    , -

    , 9.

    -

    . :

    , -

    8 . Gmez Arboleya, Francisco Surez, S.J. Situacin espiritual, vida y obra, Univer-

    sidad de Granada, 1946, pp. XI-XII.9 A. Gnemmi, Ilfondamento metafisico. Analisi di struttura sulle "Disputationes meta-

    physicae" di E Surez, Milano, 1969, p. 16.

  • 76 ..

    , -, -

    , , -

    ? ,

    , -

    .

    XX .: . . , - -

    .

    -

    . , ,

    , -

    - ,

    ,

    .

    ,

    , -

    , . -

    ,

    10

    -

    11

    .

    : ,

    -

    . , ,

    , -

    , -

    ...12

    .

    , .

    , -

    10 . Gilson, L'tre et l'essence, Paris 1948, 2me d., 1963.

    11 E. Gilson, Being and some philosophers, Toronto, 1949.

    12 Ibid, p. 99.

  • 77

    , -

    -

    : Disputationes metaphysicae

    . disputationes - : , -

    Quaestiones disputatae, XIII ... Disputationes :

    "",

    (, ) , , ... -

    , , ,

    ,

    , .

    ( ) . ,

    ,

    , -

    , ,

    , 13

    .

    ,-

    , .

    ; ,

    . ,

    , , ,

    , ,

    . -

    -

    : ,

    ,

    -

    , -

    13 . Gilson, L'tre et l'essence, Paris 1948; 2me d. 1963, chap. V.

  • 78 ..

    ,

    ,

    , ... -

    , , ,

    , -

    14

    . , -

    -

    ,

    -

    ,

    , .

    , ,

    ; , ,

    .

    , , ,

    ,

    ,

    ,

    ; -

    .

    ,

    -

    . . -

    : -

    (1927)15 (19291930)16. , -14

    L'tre et l'essence, Paris 1948, . V.15 M. Heidegger, Die Grundprobleme der Phnomenologie, G A Bd. 24, Frankfurt am

    Main 1975.16 M. Heidegger, Die Grundbegriffe der Metaphysik. Welt-Endlichkeit-Einsamkeit, GA

    29/30, Frankfurt am Main 1983.

  • 79

    : ,

    . -

    ,

    . -

    , ...

    ,

    , 17

    . -

    . : -

    -

    18.

    -

    essentia ( ) existen-ta ( , ) , , - ,

    . , essen-

    tia existenta (

    , ,

    ). , , ,

    ,

    , , , -

    19

    .

    20. , , -

    ,

    .

    essentia existenta , - (= - -

    11 Die Grundprobleme..., S. 112.

    Die Grundprobleme..., S. 78

    19 Die Grundprobleme..., S. 115.

    20Die Grundprobleme..., SS. 136-137.

  • 80 . ..

    ), , ,

    .

    , , -

    ,

    XX .:

    . -

    -

    : -

    , ,

    . .

    . ,

    . -

    ,

    -

    , -

    .

    21

    . ,

    ,

    , , , -

    .

    "",

    22

    .

    , , -

    . , , -

    .

    . 23

    . ,

    . :

    21 G. Siewerth, Das Schicksal der Metaphysik von Thomas zu Heidegger, Einsiedeln,

    1959.2 2

    S. 183.2 3

    . . 9.

  • 81

    , , -

    ,

    .

    -

    . ,

    -

    . , , -

    24. , ,

    ,

    , , , -

    . -

    .

    .

    ,

    ,

    25. : , -

    24Angelo Gnemmi, fundamento metafisico. Analisi distruttura sulk Disputationes Meta-physicae di E Surez, Milano, 1969. - , : -, "" -; , - , , ,

    ... ,

    , ... , , -

    , , .. ( ), - , ...

    ... , -

    ...

    (. 254255).25

    J.P. Doyle, Surez on the reality of the possibles / / The Modern Schoolman 44:29-48 (1967); Surez on the analogy of Being / / The Modern Schoolman 46: 219-249(1969); Heidegger and Scholastic metaphysics / / The Modern Schoolman 49: 201220 (1972); Prolegomena to a study of extrinsic denomination in the work of FrancisSurez (S.J.) / / Vivarium 22: 121-160 (1984); Surez on Beings of Reason and Truth//Vivarium 25: 47-75 (1987) .

  • 82 . ..

    , , , -

    . .

    ,

    , -

    . , -

    : ,

    ,

    , -

    , .

    -

    , , , ,

    . -

    ,

    ,

    .

    -

    . -

    ,

    , , -

    26.

    ,

    . -

    1990 . - .

    27

    . , -

    ( ) . ,

    26 . Esposito, Ritorno a Surez. Le "Disputationes Metaphysicae" nella critica contem-

    pornea, : Lafilosofla nel siglo de oro. Studisul tardo Rinascimento spagnolo, Bari, 1995,pp. 465-573.27 L. Honnefelder, Scientia transcendens. Die formale Bestimmung der Seiendheit und

    Realitt in der Metaphysik des Mittelalters und der Neuzeit, Hamburg, 1990. i

  • 83

    -

    , -

    , ,

    ,

    ,

    () . - , ,

    ,

    . ,

    , , ,

    . -

    ,

    : -

    -

    , -

    .

    , , -

    - -

    28

    , 1982 .

    . -

    , , -

    ,

    , : -

    , -

    . -

    ,

    -

    ,

    .

    , -

    ,

    28 J.-L. Marion, Sur la thologie blanche de Descartes, Paris 1981, 2e d., 1991.

  • 84 LB.

    - : -

    29

    .

    .

    , -

    - -

    - -. -

    , ,

    (entitas) -

    ,

    , , ,

    . , -

    ,

    , Schulmetaphysik, , ,, , , . -

    ,

    ,

    , -

    .

    ,

    , , -

    . , -

    ,

    () XVI-XIX . . . ; , , , , ; , -

    , .

    , ,

    -

    . -

    2 9 J.-F. Courtine, Surez et le systme de la mtaphysique, Paris, 1990.

  • 85

    , , -

    ,

    , -

    , -

    . . ,

    ,

    ( , - ) .

    , ,

    , -

    -

    . :

    30

    . -

    . , -

    -

    , ,

    .

    . , (XIII .), (ens) (res), (aliquid); , , , -

    . ,

    , . , , -

    , ens rea-

    le: , . , (aliud quid), - , -

    ,

    , . , ,

    30 Darge, R., Surez' transzendentale Seinsauslegung und die Metaphysiktradizion, Kln,

    2003. . (. 1958)

    ,

    .

  • 86 LB.

    ,

    ,

    .

    . ,

    XX ., - -

    . ,

    , -

    31

    . , ,

    , -

    ,

    . ,

    -

    , -,

    . -

    , -

    ,

    . -

    , ,

    , -

    : , -

    ; , , - ,

    .

    , -

    , -

    , -

    .

    ,

    ,

    ,

    .

    31 Smmtliche Werke, ed. Guselbach, IV, S. 70.

  • ..

    *

    , , , . , , , , . , , . , , . : , ; : , , . , . , , , , , , ?

    , , , , . , ,

    * ( 06-03-004 86 ).

  • LB.

    , ,

    , , ,

    , , -

    , -

    , , -

    . , :

    ,

    ,

    :

    , . -

    ,

    ,

    .

    -

    -

    . ,

    .

    I.

    , ,

    , -

    .

    ,

    . (sapientia), , , (naturalissapientia). , , - , ,

    (scientia - ), (scientia ), , (.).

    (prima philo-sophia). ( ) , -: -

    . , ,

  • 89

    (naturalis philosophia), , , -

    , .

    -

    (naturalistheologia). - (divina et super-naturalis theologia), , .

    -

    , ,

    (.)., ,

    . ,

    , , ,

    , -

    * (I. Variae metaphysicae nomina). -, ...

    (ibid.). , , , -

    , (pura philosophia, aut dial-ctica Prooem.), , - , ,

    .

    1 -

    -

    , . -,

    ; -, , .

    * , , -

    , .. .

    . LB.1 ; ,

    .

  • 90 LB.

    , -

    , -

    . , -, -

    ( ,

    ), -, . -

    , ,

    :

    (I. Variae...). .

    , , ,

    , . -

    , ,

    , -

    XIII . , -

    ,

    , -

    . -

    .

    1. 1) (scientia) (scbi-le). scientia .-, scientia (qualitas) , - (habitus), - (I. 3. 1; 4.34). -, scientia , (cognitioscientifica), , , , -

    , . -, scientia , ,

    ,

    .

    scientia.

  • 91

    , scientia, - , . -

    ? , . :

    -, , , ,

    : (pri-ncipia cognitionis). , , . . -

    : -,

    , ; -, - : -

    (principia essendi) (principia cognoscendi rem a priori) (I. 1. 29; I. 5. 38).

    , , -

    .

    ,

    : -

    ,

    ,

    , . . (I. 1. 29)., . -

    , ,

    (I. 4. 30), .

    , , , -

    . , -

    -

    , ,

    (I. 6. 25). , - .

    , , , -

    .

    , :

    . ,

    , , -

    ,

    (I. 4. 30).

  • 92 ..

    , ,

    , -

    , ,

    (scibile). -, ,

    , -

    (I. 1. 5; 1. 7). (entia rationis) (privationes et nega-tiones) , -,

    (, . .).-, , -

    , , -

    , .

    -, -

    , , -

    , .

    2) . . - -

    , ,

    . , -

    , ,

    :

    -

    , (I. 2. 24). , -

    (I. 2. 23). , ,

    . ,

    , -

    , (I. 2. 8) ( )., ,

    . , -

    ,

    , , -

  • 93

    , -

    , (I. 2. 10). - ,

    -

    :

    , , -

    .

    , .

    ,

    -

    .

    , ,

    (modus procedendi). - : 1) , , 2) -, 3) , . - :

    , () , -

    .

    (scientiaequia) , (scientiae -opter quid). , -; (I. 6. 24-25). (experientia), - ,

    -

    . ,

    ,

    . -

    . ,

    - ,

    .

    .

    , -

    -,

    (I. 6. 26).

  • 94 LB.

    , , , -

    . -

    , .

    , ,

    ; , - .

    ; ; . -

    : ,

    . -

    . -

    ,

    ; , : -

    , ,

    (I. 2. 13). , ,

    , -

    . , ,

    , -

    (I. 2. 13). , : , -

    -

    ; .

    , (I. 2. 11).

    3) . , , -. , ,

    . -

    , :

    , -

    (I. 4. 2), .

  • 95

    . -

    , -

    , - .

    , .

    , -

    ,

    .

    , -

    -

    . ,

    -

    , ,

    , (I. 4. 4). ,

    , ,

    .

    ,

    (I. 4. 3032). ( , ) ; , -

    .

    -

    (I. 4. 5). - . -, ,

    (1.4. 8). , ,

    . -

    , -

    . -, -

    .

    , , -

    ? ,

  • 96 . LB.

    , ,

    : ,

    , .

    -

    :

    (augmentum) , (I. 4. 19). -

    ,

    ,

    . ,

    ( ,, , . .), - .

    ? -, ,

    - (exemplar). - , -

    .

    - ,

    , -

    -

    . -

    , , ,

    , (I. 4. 24).-, , -

    ,

    , (I. 4. 25).-, (deductio ad

    impossibile). - , (I. 4. 25). , , -

    , . -

    ( esse rei) , .

    ,

    (in ratione cognoscibilis), -

  • 97

    -

    .

    4) . . ,

    , , -

    ,

    .

    : -, -

    (in esse obiecti); -, ,

    (in esse rei). Esse obiecti - . ,

    ,

    : ,

    ; , ; , , -.

    , -

    ,

    ,

    .

    , ,

    (ratio formalis sub qua) , (I. 2. 13). ratio formalis sub qua ; , ,

    .

    . ,

    -

    (in ratione scibilis), , , (in esse rei) (I. 1. 30).

    ,

    in esse rei. , , , -

    .

    , ,

  • 98 ..

    , ,

    . -

    , ,

    , , -

    (I. 1. 27). -

    . -, (obiectumproprium). , , ,

    ,

    (I. 1. 16).-, ,

    (obiectum praecipuum, principale). - ,

    (in ratione finis et excellentia rei) (I. 1. 12). , -, . : 1) ,

    , -

    ; 2) ,

    .

    , , -

    , : esse obiecti, , esse rei, , .

    ; , - (I. 5. 2).

    5) . , - , , , ,

    (scientia), (naturalis sapientia) (I. 5. 6).

    sapientia, , -. -

    ,

  • 99

    . ,

    ,

    (habitus). : -, (secundum quid). - - -

    , . -,

    (simpliciter). , .

    (I. 5. 7). , , , -

    .

    ? I - :

    1) ; 2) ,

    ; 3) - , -

    ; 4) , ; 5) - , .

    6) -, , (I. 5. 813).

    : 1) - ,

    , ; 2) , . ,

    , ,

    .

    , , , -

    , -

    . -

    ( , , , , ); - ,

  • 100 LB.

    ; 3) , -

    , ;4) , -

    , ;5) , - , -

    ,

    ; 6) , - , .

    , -

    -

    ,

    (Proem.). , -

    ,

    .

    2.

    -

    , ,

    , -

    -

    .

    ,

    , .

    , -

    , 2. -

    : 1) ; 2) - ; 3) ; 4) .

    2 . . -.

  • 101

    1) - . -

    , ,

    . ,

    ,

    . , 3 1 (72 b 19) , ; 10 (76 33) , , .

    : 4, 3 (1005 20-1012 b 33), 5 (1061 b 33-1062 b 10); .

    , , -

    -

    , ; , . , -

    , , -

    , :

    .

    , : -

    , , , -

    . -

    ,

    . , ,

    , : -, ,

    , , . .

    , -

    ad hominem, ,

    3.

    , .

    : -

    (demonstratio ostensiva), (demonstratio

    3 Sententia Metaphysicae, lib. 111. 4 . 5; 5 . 3.

  • 102 LB.

    deducens ad impossibile). - ,

    (III. 3. 6). - , , -

    .

    . ,

    , 2, 16 (98 b 18-20), , -, -

    , -

    . -

    , ,

    propter quid? , , -

    . , (- ), ( ) - ; (, ), , , .

    , . -

    , .

    -

    .

    -

    ,

    , . . , -

    .

    ,

    . ,

    ,

    - . -

    : -

    .

    , -

  • 103

    .

    , -

    , -

    (, . 1, . 26, 87 1, 28). : - , ,

    , ,

    .

    ; , , -

    , -

    : ,

    , , , -

    (I. 3. 1). -

    ,

    , (III. 3. 6).

    , -

    . ,

    . , -

    -

    , ,

    ,

    . : ,

    (III. 3. 11). , :,

    (-, 4, 3, 1005b 2023). (III. 3. 11) .

    , ,

    : -

    .

    -

    . -

  • 104 LB.

    , .

    , ,

    , ,

    . , -

    , ,

    .

    ,

    -

    .

    2) . , , -

    ,

    (III. 3. ). , -

    :

    , , 4. -

    : ,

    -

    a priori? , -

    . -

    , .

    , .. , , -

    , , , -

    ,

    ( , 2, 19, 100 34). , , ,

    , , , -

    (100 b 1). , , -

    4 Expositio Posteriorum, lib. 1 I. 20 . 5: Veritas principiorum communium est mani-festa ex cognitione terminorum communium, ut entis et non entis, totius et partis, etsimilium.

  • 105

    , -

    (100 b 45). :: , [] , - , ,

    ,

    , ...

    , -

    , : , -

    , , - ,

    .

    , ,

    [...] , ,

    , , ,

    - ; [...] ,

    , ,

    , 5.

    ,

    , -

    : ,

    , -

    ...

    , -

    5 Expositio Posterionim, lib. 2 I. 20 . 11): Cum dicit: ex sensu quidem igitur etc., osten-

    dit secundum praedicta quomodo in nobis fiat cognitio primorum principiorum, et con-cludit ex praemissis quod ex sensu fit memoria in illis animalibus, in quibus remanetimpressio sensibilis... Ex memoria autem multoties facta circa eamdem rem, in diversistamen singularibus, fit experimentum; quia experimentum nihil aliud esse videtur quamaccipere aliquid ex multis in memoria retentis. Sed tamen experimentum indiget aliquaratiocinatione circa particularia, per quam confertur unum ad aliud, quod est propriumrationis [...] Ratio autem non sistit in experimento particularium, sed ex multis parti-cularibus in quibus expertus est, accipit unum commune, quod firmatur in anima, etconsidrt illud absque consideration alicuius singularium; et hoc commune accipitut principium artis et scientiae [...] Sic etiam ex sensu et memoria unius particularis,et herum alterius et alterius, quandoque pervenitur ad id quod est principium artis etscientiae, ut dictum est.

  • 106 LB.

    ,

    ... ,

    , , -

    , ...

    , , -

    -

    , :

    .

    , ...

    ... (1.6. 27). , , ,

    , -

    ,

    ... (I. 6. 28).

    , ,

    - ,

    (I. 6. 29).

    ,

    , , -

    , ,

    . -

    ,

    .

    ,

    , 6. -

    . ;

    phantasma. - ,

    species intelligibilis. ? : -

    6 ,

    ( , 1, 31, 87 b 33).

  • 107

    . ,

    ,

    ... -

    . , ,

    . ,

    (STh I, q. 86, . 1, Resp.). - , ,

    ,

    , ,

    , (STh I, q. 85, . 3, Resp.). ,

    , ,

    ; , , -

    . , [] , -

    ,

    ... , -

    , , ,

    , -

    7.

    , 8. ,

    ,

    7 I a q. 86 . 1 . ...etiam postquam species intelligibiles abstraxit, non potest secundum

    eas actu intelligere nisi convertendo se ad phantasmata, in quibus species intelligibilesiritelligit [...] Sic igitur ipsum universale per speciem intelligibilem directe intelligit; in-directe autem singularia, quorum sunt phantasmata. . , ,. 13, . 10, 1087: , , , []; , , .

    * De veritate, q. 2 . 6 .: Inquantum ergo intellectus noster per similitudinem quamaccepit a phantasmate, reflectitur in ipsum phantasma a quo speciem abstraxit, quodest similitudo particularis, habet quamdam cognitionem de singulari secundum con-tinuationem quamdam intellectus ad imaginationem ( -

    , , -

    ,

    ).

  • 108 LB.

    , -

    -

    ,

    : natura universalis cum intentione universalitatis - ,

    9. .

    . , cum intentione universalitatis, ,

    , , 10

    .

    11,

    , -

    : , -

    , , -

    ,

    , -, , -, .

    ,

    , :

    -

    9 De ente et essentia, cap. IL: ...haec natura intellecta habeat rationem universalis se-

    cundum quod comparator ad res extra animam, quia est similitudo omnium... (... , -

    , ...).10 , , , -

    cum intentione universalitatis, : Ia q. 85 . 3 ad 4: Ad quartum dicendum quod universale, seeundum quod acci-pitur cum intentione universalitatis, est quidem quodammodo prineipium cognoscendi,prout intentio universalitatis consequitur modum intelligendi qui est per abstractionem.Non autem est necesse quod omne quod est prineipium cognoscendi, sit prineipiumessendi, ut Plato existimavit ( , , , ,

    : , . -

    , , , ,

    ).

    . James . South, Singular andUniversal in Srez's Account of Cognition / / Review of Metaphysics, 55/4 (2002),p. 785-823.

  • 109

    , , -

    .

    , ,

    -

    phantasmata species intelligibiles. -

    , . , -

    , . -

    ,

    ; . - ,

    ,

    phantasma, : . species intelligibis ; , , .

    :

    ,

    . , ,

    , ... ,

    ,

    [] (DA 9.3. 22). , - ,

    . ,

    , , -

    12. ,

    .

    -

    , (praecisive), . -

    ,

    (abstractio formalis). - , ,

    12 - -

    .

  • 110 ..

    ( ) . ,

    ,

    ,

    , -

    , .

    , -

    , , ,

    ,

    . , -

    (abstractio totalis), (DA 9. 3.13). .

    3) . , , , -

    , -

    , . ,

    , cum intentione unive-rsalitatis, , - -, -

    .

    , . -

    ,

    ,

    , .

    -

    13

    .

    . -

    (intelligentia indivisibilium), , . -

    ,

    . -

    ,

    , -

    13 Super De Trinitate, pars 3 q. 5 a. 3

  • 111

    (esse) :

    () . - (separatio), a - .

    ,

    , ,

    , . ,

    , , ,

    . , .

    -,

    , : ,

    , -

    , , ratio, . -

    ,

    :

    , , -

    . -, -

    , : , -

    , ,

    14. .

    , . -

    ,

    , . -

    ,

    , , -

    15

    .

    14 : . -

    , . 7, . 11, 1036 27-1037 b 8.15

    Super De Trinitate, pars 3 q. 5 a. 3 . 4: Et ita sunt duae abstractiones intellectus.Una quae respondet unioni formae et materiae vel accidentis et subiecti, et haec estabstractio formae a materia sensibili. Alia quae respondet unioni totius et partis, et huicrespondet abstractio universalis a particulari, quae est abstractio totius, in quo consider-atur absolute natura aliqua secundum suam rationem essentialem, ab omnibus partibus,quae non sunt partes speciei, sed sunt partes accidentales.

  • 112 . .

    .

    , ( ) : ( ) . -, -

    , ,

    ,

    . ,

    -

    (humanitas), (praecisio) . , ( , : quo est). , .

    ,

    , -

    . , -

    16.

    ,

    , , abstra-ctio totius. ,

    , praecisio. , , -

    . ,

    , , -

    17. -

    . , , -

    , 18

    . -,

    ,

    , ,

    16 De ente et essentia, cap. I.

    17 De ente et essentia, cap. IL

    18 De ente et essenta, cap. II.

  • 113

    ,

    ( , - , : quod est). = ,

    , ratio universalitatis. :

    , , -

    . -

    ,

    , -

    ; , , .

    ,

    : cum ratione universalitatis, -

    19.

    . -, -

    -

    ,

    . -, ( , sepa-ratio) , -

    20. -, praecisio ()

    , -

    :

    . prae-cisio .

    ( , 14691534). -

    21: (abstractio formalis, abstractio to-

    19 Ibid., STh I, q. 85, a. 3, ad primum.

    2 0

    . . . Maurer, St. Thomas Aquinas, The division and methods of thesciences, Questions V and VI of his Commentary on the De Trinitate ofBoethius translatedwith Introduction and Notes, Third Revised Edition, by Armand Maurer, Toronto, ThePontifical Institute of Mediaeval Studies, 1963.21

    Cajetan, In De ente et essentia, Prooem.

  • 114 . LB.

    talis). . -

    ; ratio formalis sub qua, , : , subqua, , : -

    , -

    , , ,

    22

    . formalis totalis - ( , ), ; : , -

    .

    , , -

    . ,

    , , -

    . abstractio formalis abstractio praecisiva, praecisio (: ), - ,

    . ,

    (animal) , - , -

    , , ,

    , 23

    .

    ,

    :

    22 Cajetan, I n I, q. 1, . 3, 7: Ratio autem formalis objecti ut objectum, vel sub qua, est

    immaterialitas talis, seu talis modus abstrahendi et definiendi: pura sine omni materia inmetaphysica, cum materia intelligibili tantum in mathematica, et cum materia sensibili,non tarnen hac, in naturali....23

    , II, 4, 9.

  • 115

    . ,

    (abstractio totalis) , - : ,

    , . . (I. 2. 12). , , -

    . , -

    : abstractio praecisiva abstractio totalis.

    , -

    . 24

    :

    -, , -

    (cum intentione universalitatis); -, , - , -

    , .

    ( ); , - ,

    25, -

    ,

    , .

    , . , -

    : 1) , ; 2) - , , -

    , ;3) , : ,

    26. -

    2 4 1 , q. 85, . 3, ad primum.25

    STh I, q. 85, a. 3, Ad quartum.26

    DA 9. 3.22, 1201-1216.

  • 116 LB.

    : , -

    , , ,

    , -

    , ,

    , . -

    , -

    ,

    , . ,

    -

    , 27

    .

    , -

    , .

    ,

    , -

    abstractio totius; , - .

    -

    ,

    . -

    , -

    .

    , species intelligibilis , - abstractio totius . . -

    ,

    , ...

    ,

    28

    . , -

    ,

    , -

    , 29

    .

    27 DA 9. 3.13.

    28 STh I, q. 84, a. 7, resp.

    29 Ibid.

  • 117

    , , -

    -

    , .

    ,

    ,

    . , ,

    , , -

    cum intentione universalitatis. - , ;

    30.

    ? .

    -

    phantasma (- , ,

    ). - ,

    -

    , -

    . ,

    ,

    , -

    .

    , ,

    -

    .

    ,

    . ( ) ; - , , .

    cum

    intentione universalitatis, . -

    30 . . 18.

  • 118 . ..

    , -

    .

    ,

    -

    ? : .

    , -

    , :

    , -

    , , -

    . -

    , -

    ,

    , ,

    ,

    . ,

    , - .

    , , ,

    . -

    , -

    ,

    .

    4) . , . -

    ,

    , , ,

    -

    ,

    , -

    ,

    (modus accipiendi)31. , -

    31 Super Sent., q. 1 . 3 qc. 1 .

  • 119

    , ,

    .

    :

    , -

    ,

    ,

    .... -

    [] , , ,

    (.). , , - ,

    , , modus procedendi - , ,

    -,

    .

    , -

    ; , - ,

    ,

    . -

    ,

    , , -

    , (quoad nos)., -

    .

    ,

    , -

    . ,

    ,

    ,

    , -

    ,

    , .

  • 120 LB.

    II. -

    1.

    ,

    . -

    ( ens per accidens, - ), (ens ut verum), - (ens categoriale, praedicamentale) (. 5,. 7, 1017 6-35; . 6, . 2, 1026 33-1027 28). -

    ,

    , ,

    . , -

    , ,

    ,

    .

    , ,

    . -

    (ens per se) , - : , , . .

    : ,

    , , -

    . - , -

    , , ,

    . ,

    , (. 5, . 7, 1017 31-35; . 6, . 4, 1027 b 18-1028 3).

    (. 6,. 2, 1026 33-1026 b 3; . 14, 2, 1089 8). , ,

    . ,

    : , ,

    , ?, -

    : (ensPotentiale, ens actale) (. 5, . 7, 1017 b 1-8; . 9, . 1, 3, 1045 b

  • 121

    33-1046 35; 1047 181047 b 1, .). ( ) - . -

    existentia () (. 9, . 8, 1050 20-24). - -

    ; , -

    (). , ,

    ,

    ? , . -

    , -

    (. 9, . 10, 1051 b 23). , , ,

    , ,

    . , -

    .

    . ,

    , -

    : , ,

    ,

    .... , ... -

    , ,

    , - , (. 7, . 1; 1028 10-20). , - , , -

    . ( ) ( ) (, . 5, 2 1119). , , -

    , , -

    , , ,

    (2 1114), . , ,

  • 122 . ..

    ,

    . ,

    , ,

    . , -

    , ,

    .

    ,

    . -,

    : -

    -

    , , 32

    . -

    ,

    : , ...

    .

    : ... , -

    , , , -

    ... ,

    -,

    , , : -

    , .

    : , ,

    , ,

    . . , -

    , 33

    . -

    (, ) , (habens esse). - -

    , (ens commu-ne), , (ens inquantum est ens). , -

    ,

    32 (operationes) -

    , , , ,

    .

    33 Sententia Metaphysicae, l ib. 4 I. 1 . 1215.

  • 123

    . -

    , (principium) , 34. , -

    35.

    , ,

    , -

    , , 36

    .

    (ens uni-versalissime sumptum), , . -

    , .

    ; - ,

    . ,

    , -, -

    ; -, , ; -, - ,

    ,

    .

    2.

    , ,

    .

    ,

    . : ? , , -

    ? ?

    34Super De Trinitate, pars 3 q. 5 a. 4 . 435

    ens commune . J.-F. Courtine,1990, chap. 2.36

    1 - I.

  • 124 ..

    , -

    , , , ,

    . -

    , ,

    .

    , , ,

    ,

    , , ,

    .

    , , :

    , -

    , ? , ., , ,

    , -

    ... ,

    , (XXIX. 1.1). ,

    .

    -

    . , , , -

    .

    ,

    : .

    ,

    ,

    , -

    , , ,

    -

    .

    :

    . , ,

    . -

    , , -

    ,

    . ,

  • 125

    ,

    , -

    : ,

    (Necesse esse) (Primus). -

    ,

    : ^

    . .

    : -

    , -

    ;-,

    ; -, , : 1) ; 2) - ; 3) ; 4) -.

    , -

    : -

    37.

    , -

    -

    , , -

    , .

    , . -

    , , -

    . -, -

    , , -

    : -

    (Omne quod producitur, ab alio producitur) (XXIX. 1. 20).

    ,

    ,

    -

    37 Ordinario, lib. I, d. 2 p. 1 q. 1-2.

  • 126 LB.

    , . -,

    . -

    , , -

    . -

    ,

    . -,

    .

    , , -

    , , -

    , .

    , , -

    .

    ? , : , ; , -

    , .

    , a posteriori, ,

    . , , -

    , -

    (XXIX. 3. 1). ,

    , : -

    ,

    , . -

    .

    ; - ,

    ,

    . , -

    -

    ,

    : .

  • 127

    . , -

    -

    --, ,

    . , , an

    sit ( ), , quid sit ( )? , , , - (I. 1. 19)38. ... , (1.1.29). scientia? , ,

    -

    . -

    , -

    . -

    , ,

    , , (I. 2. 20)., -

    ,

    .

    , -

    (I. 1. 11). ,

    1,2039. , , -

    ( -, ) , , - -. :

    , ratio formalis sub qua, (I. 1. 11).

    (ut cognitum per creaturas 1. 13). ratio formalis sub qua,

    38 Deus est obiectum naturaliter scibile aliquo modo.

    39 , , -

    .

  • 128 LB.

    , -

    esse obiecti, .

    , separatio, ,

    , .

    - , , ,

    , ,

    , ,

    (I. 1. 13). , ,

    (I. 1. 13). - ,

    40. ,

    , ,

    ,

    , -

    .

    , -

    . ,

    : -

    , ,

    , a ens revelatum , . ,

    -

    , . , -

    scibile, , -

    .

    . , -

    ,

    , -

    40 , , -

    .

  • 129

    , ,

    , -

    - : . . (I. 1. 29). - ,

    ,

    : ,

    -

    .

    , -

    : -

    , ? ,

    : -

    , ? : -

    ( ); (in re ipsa), (in ratione) (I. 2. 25).?

    , , , -

    , ratio scibilis (- ), (I. 2.22): [ ] - (I. 3. 10). - , -

    :

    ( - , ,

    an sit). - , :

    ,

    -

    , -

    , .

    ,

    , -

  • 130 ..

    , ,

    , .

    , . -

    (ens qua ens, ens ut sic), .

    , , -

    ,

    ,

    -

    . , -

    ,

    41. - : -

    ,

    (I. 1. 23). ?

    , -

    : -

    , () - ( ). ,

    , ; ,

    , -

    .

    -; - , , (I. 5. 15).

    , -

    ,

    . Opus metaphysicum (- , 1617) , , (- ) ( -). (1653)

    41 . -

    ?

  • 131

    . , -

    ( , , 1729) :

    , (= ), , , , -

    .

    3.

    -

    .

    -

    : , -

    : , -

    , : quae [], sub qua [ ]. - , quae, ,

    ,

    -

    . [entitas] , . -

    , sub qua, ,

    : ; ; ,

    42.

    42 Cajetan, 1, q. I, . 3: Nota duplicem esse racionem objecti in scientia, altera objecti ut

    res, altera objecti ut objectum: vel altera ut quae, altera ut sub qua.Ratio formalis objecti ut res, seu quae, est ratio rei objectae, quae prime termint

    actum Ulis habitus, et ex qua fluunt passiones illius subjecti, et quae est medium in pr-ima demonstratione, ut entitas in metaphysica, quantitas in matemtica, et mobilltas inriaturali;

    Ratio autem formalis objecti ut objectum, vel sub qua, est immaterialitas talis, seu talismodus abstrahendi et definiendi: pura sine omni materia in metaphysica, cum materiaintelligibili tantum in mathematica, et cum materia sensibili, non tarnen hac, in natu-rali....

  • 132 LB.

    1) esse obiecti. -, (ratio formalis sub qua), ,

    , ,

    , .

    ? , , , ,

    (I. 1. 16). - . -

    , -

    , ,

    . ,

    (I. 2. 14). -

    .

    ,

    ,

    , -

    . , , -

    ratio formalis sub qua , - ,

    (abstractio secundum rationem nostram, abstractio permiss-iva), , - : ,

    . -

    , (abstractiosecundum rem ipsam, abstractio necessaria) (I. 3.11; 5. 38). -

    ,

    , -

    , -

    ,

    . -,

    , ; -, -

  • 133

    (I. 3. 11). , ,

    ,

    ,

    , ,

    .

    , , -

    . -,

    , , (abstractioformalis, praecisiva): , ,

    . -,

    (abstractio totalis): , . ,

    , , , -

    : .

    -

    , -

    , . .

    . -

    , ens qua ens , -

    . ., , ab-stractio praecisiva. , , ,

    (I. 2. 12). ,

    abstractio totalis. , ,

    , ,

    ,

    .

    , , -

    ,

    :

    -

    .

  • 134 LB.

    , -

    .

    2) esse rei. -, ,

    (I. 3. 1). , , ,

    , .

    , , -

    , ens ut sic, .

    , ,

    :

    , , ,

    .

    ? , : - , , (unum, verum,bonum) (I. 1. 29). , , ,

    , , -

    , , : -

    , , ,

    . -

    , -

    : -

    , 43

    .

    , , -

    .

    .

    , , -

    , obie-ctum scibile. , ,

    43 -

    -

    : Darge, R., Surez' transzendentale Seinsauslegung und die Metaphysiktradizi-on, Kln 2003.

  • 135

    . , -

    , ? ; , -

    , ,

    .

    , -

    ,

    . -

    , -

    . -

    ,

    .

    : ,

    : , -

    , -

    (privationes et negationes). : -

    . -

    , (entia peraccidens), , (-, , ).

    :

    .

    : -

    , .

    : , -

    . , ,

    , -

    . ,

    .

    : -

    , , -

    .

    , , ,

  • 136 . LB.

    . -

    ,

    .

    , , , -

    : , .

    , ,

    -

    ,

    . , ,

    -

    : -

    , (I. 1. 26). :

    . ? ? ? - .

    , -

    . -, , -

    , ,

    -,

    . -,

    ( ) :

    , -

    . ? - .

    III.

    1.

    ,

    ,

    .

  • 137

    , . -

    -

    ,

    (II. 4. 1, 4). , : ...

    , , -

    , ,

    ; , , ,

    , ,

    , , (in aptitudine) (II. 4. 3)., :

    . -

    , -

    . , ,

    ( , - ,

    ). , -

    , ,

    . ,

    , -

    (. 4. 15). - .

    ,

    , .

    , -

    , .

    , , ,

    , -

    (. 4. 13)., ,

    . -, ,

    .

    -

    , ,

    (. 4. 9).

  • 138 LB.

    -, -

    , ,

    . , , -

    , 44

    -

    , , , -

    . -,

    / , , ,

    , -

    ,

    (. 4. 9).

    .

    1. , , ,

    .

    , ,

    . , , ,

    , .

    , -

    . : -

    ,

    .

    , -

    ,

    . -

    , -

    . -

    ,

    ,

    , -

    , , -

    , :

    4 4 , -, .