ათორმეტი დღესასწაული

ირაკლი გოდერძიშვილი

ათორმეტი დღესასწაულთა ციკლი ორ ნაწილად

იყოფა: მოძრავი და უძრავი. მოძრავ დღესასწაულებს ყოველწლიურად

ეცვლება თარიღი, უძრავებს - არა. მოძრავი დღესასწაულებია (ქრონოლოგიურად):

ბზობა, აღდგომა, ამაღლება და სულთმოფენა. დანარჩენი რვა დღესასწაული უძრავია.

მოძრავნი და უძრავნი

უძრავი - აღნიშნულია 25 მარტს / 7 აპრილს. ხარება არის ის დღე, როდესაც ქალაქ

ნაზარეთში ქალწულ მარიამს გამოეცხადა უფლისაგან გამოგზავნილი ანგელოზი გაბრიელი და უთხრა, რომ იგი მალე ღმერთის შვილს გააჩენდა და სახელად იესოს დაარქმევდა.

გაბრიელის ნათქვამი (ნაწყვეტი): ,,აჰა, დაორსულდები და შობ ძეს და სახელად იესოს დაარქმევ. დიდი იქნება ის და უზენაესის ძედ იწოდება.”

1. ხარება

ხარებაბიზანტიური ხატი (IV საუკუნე)

ხარებასანდრო ბოტიჩელი (XV-XVI საუკუნე)

უძრავი - აღნიშნულია 25 დეკემბერს / 7

იანვარს. შობა არის ის დღე, როდესაც დაიბადა იესო

ქრისტე ქალაქ ბეთლემში. ბიბლია მოგვითხრობს, რომ იესო დაიბადა

თავლაში რადგან ქალაქის სასტუმროში ადგილი არ იყო. ღვთისმშობელმა შეახვია იესო და მიაწვინა ბაგაში.

2. შობა

შობაXV საუკუნის ხატი

შობაჰონთროსტი, XVII საუკუნე

უძრავი - აღნიშნულია 2 თებერვალს / 15

თებერვალს. ამ დღეს, ქრისტეს შობიდან 40 დღეში,

მარიამმა და იოსებმა წაიყვანეს იესო იერუსალიმის მეორე ტაძარში, სადაც ჩატარდა ტრადიციული წინადაცვეთა.

3. მირქმა

მირქმარუსული ხატი, XV საუკუნე

მირქმაXI საუკუნის ხატი

უძრავი - აღნიშნულია 6 იანვარს / 19

იანვარს. ნათლისღება ის დღეა, როდესაც იესო

ქრისტე მდინარე იორდანეში ინათლება იოანე ნათლისმცემლის მიერ.

ნათლისღება ითვლება ქრისტეს ცხოვრების ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან მოვლენად.

4. ნათლისღება

ნათლისღებაXVII საუკუნე, ფრანცესკო ალბანი

იორდანეს მდინარესავარაუდოდ ის ადგილი, სადაც მოინათლა ქრისტე.

უძრავი - აღნიშნულია 6 აგვისტოს / 19 აგვისტოს უფალმა მოწაფეთაგან ამოირჩია პეტრე, იაკობი და

იოანე. მათთან ერთად ავიდა თაბორის მთაზე სალოცავად. ამასობაში, მოწაფეებს მიეძინათ და როდესაც გაიღვიძეს, ნახეს რომ იესომ ფერი იცვალა.

„და იცუალა მათ წინაშე სხუად ფერად და განბრწყინდა პირი მისი ვითარცა მზე, ხოლო სამოსელი მისი იქმნა სპეტაკ ვითარცა ნათელი“ (მათე XVII, 2).

5. ფერისცვალება

ფერისცვალებაXV საუკუნის ხატი, ნოვგოროდი

ფერისცვალებაალექსანდრ ივანოვი, 1824 წ.

მოძრავი - აღნიშნულია აღდგომის წინა

კვირას. ბზობა ის დღეა, როდესაც პაქესის

დღესასწაულზე დასასწრებად იესო იერუსალიმში მიდის.

მოსახლეობა ზეიმით შეეგება. ზოგი იესოს სახედარს ფეხქვეშ თავიანთ სამოსს უფენდა, ზოგი კი - პალმის ტოტებს, ბაიას.

6. იერუსალიმად შესვლა - ბზობა

ბზობასერბული ხატი

ბზობაXII საუკუნის ხატი

უძრავი - თარიღი ??? იოანეს სახარებაში არის მოთხრობილი, რომ

იესო შეიტყობს რომ ლაზარე არის ავად და მისი ორი და სთხოვს იესოს დახმარებას.

იესო ეტყვის, რომ დაელოდონ მის გარდაცვალებას. ლაზარეს სიკვდილიდან 4 დღის შემდეგ იესო ჩადის ბეთანიაში. იგი მოითხოვს, რომ აჩვენონ სად დაკრძალეს ლაზარე. მოხსნის საფლავის ქვას და დაიძახებს ,,ლაზარე გამოდი!”. საფლავიდან ფეხს დგამს 4 დღის მკვდარი ლაზარე.

7. ლაზარეს აღდგინება

ლაზარეს აღდგინებადუჩო დი ბუონინსენია, XIV საუკუნე

ლაზარეს აღდგინებაVI საუკუნის მოზაიკა

უძრავი - აღნიშნულია 14 სექტემბერს / 27

სექტემბერს. ეს ის დღეა, როდესაც პონტიუს პილატეს

ბრძანებით მოხდა იესო ქრისტეს ჯვარცმა. ამ დღეზე მოგვითხრობს არა მხოლოდ ოთხი

სახარება, არამედ სხვა არა-ქრისტიანული წყაროებიც. იესოს ნათლისღება და ჯვარზმა ითვლება ყველაზე ისტორიულად დადასტურებულ მოვლენებად.

ჯვარცმა

ჯვარცმაXII საუკუნის ხატი

ჯვარცმასიმონ ვუეტი, XVII საუკუნე

მოძრავი - თარიღი გამოთვლით. მას

უძღვის 40-დღიანი მარხვა ქრისტეს მკვდრეთით აღდგომასთან

დაკავშირებით, მისი დაკრძალვის 3 დღის შემდეგ.

9. აღდგომა

აღდგომაალონსო ლოპეზ დე ჰერერა, XVII საუკუნე

აღდგომა

მოძრავი - აღდგომიდან 40 დღე. აღდგომის შემდეგ, ქრისტე ეცხადებოდა

მოწაფეებს, ესაუბრებოდა და ეუბნებოდა, რომ დარჩენილიყვნენ იერუსალიმში სულიწმინდის მოფენამდე.

აღდგომიდან 40 დღეში კი იგი მოსწავლეების თვალწინ ზეცად ამაღლდა.

10. ამაღლება

ამაღლება

ამაღლებაფიუგელი, XIX საუკუნე

მოძრავი - აღდგომიდან 50 დღე. იესოს მოწაფეები ერთად ელოდნენ ამ

მოვლენას. ამაღლებიდან 10 დღეში, იერუსალიმში 9 საათზე მოულოდნელად ამოვარდა უცნაური ქარი და ციდან გარდამოვიდა ღმრთაებრივი ცეცხლი.

ამ მოვლენის შემდეგ მოწაფეებს შეეძლოთ მრავალ ენაზე ლაპარაკი და ძლიერი ქადაგება დაიწყეს. წმ. პეტრეს პირველმა ქადაგებამ ცალკე 3000 მოაქცია.

11. სულიწმინდის მოფენა

სულთმოფენა

უძრავი - აღნიშნულია 15 აგვისტოს / 28 აგვისტოს. ღვთისმშობლის მიცვალების დღესთან

დაკავშირებული მართლმადიდებელი და კათოლიკური ეკლესიების დღესასწაული

ამ დღეს უფალმა მასთან შეკრიბა მაცხოვრის ყველა მოწაფე. მარიამი სახელებით უხმობდა ყველას, ქებას ასხამდა მათ სარწმუნოებას და აკურთხებდა. შემდეგ ღვთისმშობელი იაკობ მღვდელმთავრის ხელით ქრისტეს სისხლსა და ხორცს ეზიარა.მესამე ჟამს, დაახლოებით 9 საათზე, ანგელოზთა გალობის თანხლებით ამაღლდა მარიამის სული.

12. ღვთისმშობლის მიძინება

ღვთისმშობლის მიძინება