วารสารวิทยาการจัดการ ปีที่ 9 ฉบับที่...
-
Upload
graphic-department-nuntapun-press -
Category
Documents
-
view
255 -
download
10
description
Transcript of วารสารวิทยาการจัดการ ปีที่ 9 ฉบับที่...
มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
Chiangrai RajabhatUniversity
ราคา
90 บาท
วารสารว�ทยาการจดการ มหาว�ทยาลยราชภฏเชยงรายป�ท 9 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 2557
ISSN 1906-2397
คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย80 หม 9 ตาบลบานด อาเภอเมอง จงหวดเชยงราย 57100Chiangrai Rajabhat University 80 Moo 9 T.BandooA.Muang Chiangrai Thailand 57100Tel. 0-5377-6016 Fax. 0-5377-6057
ราคา 90 บาท
ความสมพนธ�เชงสาเหตระหว�างภาวะการประกอบการความสามารถทางการตลาด นวตกรรมและกลยทธ�ธรกจทส�งผลต�อความได�เปรยบในการแข�งขนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดย�อม กล�มล�านนาของประเทศไทยThe Causal Relationship Among Entrepreneurial, Marketing Capabilities, Innovation and Business Strategy toward Competitive Advantage of Small and Medium Enterprises in Lanna of Thailandพนดา สตโยภาส, ชยยทธ เลศพาชน และ สรยจรส เตชะตนมนสกล
กลยทธ�การสอสารการตลาดทมอทธพลต�อพฤตกรรมการซอรถยนต�ส�วนบคคลของผ�บรโภค จงหวดลาปางEffect of Marketing Communication Strategy toward the Buying Behavior for Private Car of Customers in Lampang ProvinceJie Yang และ บญฑวรรณ วงวอน
การจดการห�วงโซ�อปทานและเครอข�ายธรกจทมอทธพลต�อผลการดาเนนงานของสหกรณ�การเกษตรเพอการตลาดลกค�า (ธ.ก.ส.) ภาคเหนอตอนบนของประเทศไทยEffect of Supply Chain Management Business Networking toward Operational Performance of Agricultural Marketing Cooperatives (AMCs) in Upper Northern Thailandอตกาน อนต�ะวง และ บญฑวรรณ วงวอน
ศกษารปแบบการดาเนนชวตของกล�มผ�ฟ�งสถานวทยชมชน : กรณศกษาวทยชมชนเชงพาณชย�ทใช�การสอสารการตลาดผ�านช�องทางสอใหม�The Study of the Audiences Lifestyle of Community Radio Stations : A Case Study of a Community Radio adopted Marketing Communication through the New Media Channelsณฐมน แก�วพทล
การศกษาลกษณะส�วนบคล วฒนธรรมองค�กรลกษณะสร�างสรรค�และสภาพแวดล�อมภายในองค�กร ทมผลต�อประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ ในย�านธรกจอโศก กรงเทพมหานครA study of the personal characteristics, constructive organizational culture, and internal environment toward Employees’ Work Performance at the operational level in Asoke (Central Business District)กรรณการ� โพธลงกา และ สทธนนทน� พรหมสวรรณ
การเรยนร�ผ�านสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ�ทใช�เทคนคการเล�าเรองแตกต�างกนของนกศกษามหาวทยาลยแม�โจ� จงหวดเชยงใหม�Learning Achievement through Interactive Multimedia with different narration techniques of Maejo University Students, Chiang Maiวทยา ดารงเกยรตศกด และ นภาวรรณ อาชาเพชร
4 SCREEN กบการแสวงหาข�าวสารในยคหลอมรวมสอInformation Seeking with Four Screen in Media Convergence สภารกษ� จตระกล
Chiangrai RajabhatChiangrai RajabhatChiangrai RajabhatUniversityUniversityUniversity
ว า ร ส า ร ว� ท ย า ก า ร จ ด ก า รมหาว�ทยาลยราชภฏเชยงรายJournal ofMANAGEMENTSCIENCECHIANGRAI RAJABHAT UNIVERSITY
วารสารวชาการดานบรหารธรกจ การจดการ เศรษฐศาสตร และนเทศศาสตร
ปท 9 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 2557
Volume 9 No.2 July - December 2014
“วารสาร�ทยาการจดทการมหา�ทยา�ยราช�ฏเ�ยงราย”เ�นวารสาร�ชาการทอ�ในฐาน�อ�ล�น��ช�การ�าง�งวารสารไทย (TCI)
ชอภาพ River of Friendship
ศลปน Tiane Vilayphonechit (Laos)
ขอบคณศลปนและสำ�นกศลปะและวฒนธรรม มห�วทย�ลยร�ชภฏเชยงร�ย
ทเออเฟอภาพสำาหรบจดทำาปกประจำาฉบบ
วารสารวทยาการจดการ
ปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557) ISSN 1906-2397
“วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย” จดพมพขนเพอเปนสอกลางในการเผยแพร “บทความวชาการ” และ “บทความวจย” ทางดานบรหารธรกจ เศรษฐศาสตร นเทศศาสตร หรอสาขาอนๆ ทมความเกยวของ บทความทตพมพในวารสารนไดผานการพจารณาจากผทรงคณวฒ (Peer Review) แลว ทศนะและขอคดเหนของบทความทปรากฏในวารสารฉบบนเปนของผเขยนแตละทาน ไมถอวาเปนทศนะและความรบผดชอบของกองบรรณาธการ
มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
ฝายจดการและธรการ
กาหนดออก
อตราคาบอกรบสมาชก
ผทรงคณวฒประจากองบรรณาธการศาสตราจารย ดร.อนรกษ ปญญานวฒน มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหมศาสตราจารย ดร.มนส สวรรณมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหมศาสตราจารย ดร.สำาเนาว ขจรศลปมหาวทยาลยเกษตรศาสตรศาสตราจารยกตตคณ ดร.วลลภา เทพหสดน ณ อยธยามหาวทยาลยธรกจบณฑตยรองศาสตราจารย ดร.กาญจนา แกวเทพ จฬาลงกรณมหาวทยาลยรองศาสตราจารย ดร.สมสข หนวมาน มหาวทยาลยธรรมศาสตรผชวยศาสตราจารย ดร.ดวงกมล ชาตประเสรฐ จฬาลงกรณมหาวทยาลยProfessor Dr.Chandrakant PuriSNDT Women’s University, India.
อาจารยเบญวรรณ เบญจกรณนางสาวสรรตน ศรทะแกว
ปละ 2 ฉบบ(มกราคม-มถนายน, กรกฎาคม-ธนวาคม)
ปละ 180 บาทเลมละ 90 บาท
ตดตอสงบทความทตพมพหรอบอกรบวารสารไดท กองบรรณาธการ “วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย” คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย 80 หม 9 ต.บานด อ.เมอง จ.เชยงราย 57100 โทร.0-5377-6016 โทรสาร 0-5377-6057 E-mail address : [email protected] และ [email protected] : http://jms.crru.ac.th/
ทปรกษา
ผชวยบรรณาธการ
บรรณาธการ
กองบรรณาธการ
สถานทพมพ
ผชวยศาสตราจารย ดร.ทศพล อารนจอธการบดมหาวทยาลยราชภฏเชยงรายรองศาสตราจารย ดร.สมเดช มงเมองคณบดคณะวทยาการจดการ
ดร.เสรมศร นลดำามหาวทยาลยราชภฏเชยงรายดร.ขวญฟา ศรประพนธมหาวทยาลยเชยงใหมดร.ซมม อปรามหาวทยาลยราชภฏเชยงรายผชวยศาสตราจารย ดร.นษฐา หรนเกษมมหาวทยาลยราชภฏพระนครรองศาสตราจารย ดร.กลปพฤกษ ผวทองงามมหาวทยาลยขอนแกนผชวยศาสตราจารย ดร.วาล ขนธวารมหาวทยาลยขอนแกนผชวยศาสตราจารย ดร.วรณสร ใจมามหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
บรษท นนทพนธ พรนตง จำากด 33/4-5 หม 6 ต.แมเหยะ อ.เมอง จ.เชยงใหม 50100
ผชวยศาสตราจารยปวณา ลตระกล
ผชวยศาสตราจารย ดร.คมสน รตนะสมากล
Journal of Management Science
Vol. 9 No.2 (July - December 2014) ISSN 1906-2397
Chiang Rai Rajabhat University
“Journal of Management Science, Chiang Rai Rajabhat University” is an academic journal in the fi eld of business administration, economic, communication arts or related fi elds. Every published article is peer reviewed. Views and opinions expressed in the journal do not necessarily refl ect those of the editors.
Management
Issue Date
Subscription Rate
Editorial Advisory BoardProf. Dr.Anurak PanyanuwatChiang Mai Rajabhat UniversityProf. Dr.Manat SuwanChiang Mai Rajabhat UniversityProf. Dr.Samnao KajornsinKasetsart UniversityProf. Dr.Wallapa Dhephasdin na AyudhayaDhurakij Pundit UniversityAssoc. Prof. Dr.Kanjana KaewthepChulalongkorn UniversityAssoc. Prof. Dr.Somsuk HinvimanThammasart UniversityAsst. Prof. Dr.Duang-Kamol ChartprasertChulalongkorn UniversityProfessor Dr.Chandrakant PuriSNDT Women’s University, India.
Benchawan BenchakornSureerat Sritakaew
Two issues per year (January-June, July-December)
Member: 180 Baht a yearRetail: 90 Baht per issue
“Journal of Management Science, Chiang Rai Rajabhat University”, Faculty of Management Science, Chiang Rai Rajabhat University, 80 Moo 9, Bandu, Maung District, Chiang Rai, THAILAND 57100 Tel. 0-5377-6016 Fax. 0-5377-66057 E-mail address : [email protected] และ [email protected] : http://jms.crru.ac.th/
To submit articles for publication or subscribing to the Journal , contact the following address.
Published by
Editors-in-Chief
Editors-in
Editors
Place of publication
Asst. Prof. Dr.Thosapol ArreenichPresident of Chiang Rai Rajabhat University Assoc. Prof. Dr.Somdej MungmuangDean of the Faculty of Management Science
Nantapun Printing Co.Ltd. 33/4-5 Moo 6, Muang District Chiang Mai 50100
Asst. Prof. Dr.Komsan Rattanasimakul
Asst. Paweena Leetrakun
Dr.Sermsiri NindumChiang Rai Rajabhat UniversityDr.Kwanfa SriprapanChiang Mai UniversityDr.Simmee OupraChiang Rai Rajabhat UniversityAsst. Dr.Nitta RoonkasamPranakorn Rajabhat UniversityAssoc. Prof. Dr.Kullapapruk PiewthongngamKhon Kaen UniversityAsst. Prof. Dr.Walee KhanthuwanKhon Kaen UniversityAsst. Prof. Dr.Viirunsiri JaimaChiang Rai Rajabhat University
Journal of Management Science Chiangrai Rajabhat UniversityVol.9 No. 2 (July- December 2014) ก
สาขาบรหารธรกจ การจดการและเศรษฐศาสตร
สาขาวชานเทศศาสตร
รายนามคณะผ ทรงคณวฒพจารณาบทความประจ�า“วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย”
(รายนามเรยงตามตวอกษร)
ผชวยศาสตราจารย ดร.กฤชนนท บงไกร คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏพระนคร
ดร.กาญจนา ศรพฤทธเกยรต คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
รองศาสตราจารย ดร.กลปพฤกษ ผวทองงามคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยขอนแกน
ผชวยศาสตราจารย ดร.กอพงษ พลโยราช คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยขอนแกน
ผชวยศาสตราจารย ดร.ชกลน อนวจตร สำานกวชาการทองเทยว มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
ดร.ทดพงศ อวโรธนานนทคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยแมโจ
รองศาสตราจารย ดร.ทวศกด เทพพทกษ คณะโลจสตกส มหาวทยาลยบรพา
รองศาสตราจารย ดร.นตยา เจรยงประเสรฐคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม
รองศาสตราจารย ดร.บญฑวรรณ วงวอน คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏลำาปาง
ผชวยศาสตราจารย ดร.ประภาพรรณ ไชยานนทคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
ดร.ประภาส ณ พกลคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
ผชวยศาสตราจารย ดร.ปยะลกษณ พทธวงศ คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม
รองศาสตราจารย ดร.รว ลงกานคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม
ผชวยศาสตราจารย ดร.วฒนา ยนยง สำานกวชาการบญช มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
ดร.วนนวต ปนสวงควทยาลยนานาชาต มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม
ผชวยศาสตราจารย ดร.สชาต ลตระกล คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
รองศาสตราจารย ดร.กาญจนา แกวเทพ คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ดร.ขวญฟา ศรประพนธ คณะการสอสารมวลชน มหาวทยาลยเชยงใหม
ผชวยศาสตราจารย ดร.ดวงกมล ชาตประเสรฐ คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
รองศาสตราจารย ดร.พระ จรโสภณคณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ดร.มานะ ตรรยาภวฒน คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย
รองศาสตราจารย ดร.ยบล เบญจรงคกจ คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
รองศาสตราจารยรงนภา พตรปรชา คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ผชวยศาสตราจารย ดร.วาล ขนธวาร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
มหาวทยาลยขอนแกน
รองศาสตราจารย ดร.สมสข หนวมาน คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน
มหาวทยาลยธรรมศาสตร
ดร.อรชย อรรคอดมคณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยกรงเทพ
รองศาสตราจารย ดร.สมาล สนตพลวฒ คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
ดร.เสงยม บญพฒนสำานกวชาการทองเทยว มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
รองศาสตราจารย ดร.อภนนท จนตะน มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา
ผชวยศาสตราจารย ดร.โสภาพร กลำาสกล คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร
วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
บทน�า
“วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย” ปท 9 ฉบบท 2
มบทความวชาการและบทความวจยทนาสนใจทเกยวของกบดานการตลาดและเทคโนโลย
หลายบทความดงน
วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมเปนแหลงส�าคญของระบบเศรษฐกจสราง
ผลผลตและเปนแหลงการจางงานขนาดใหญของประเทศน�าไปสการกระจายรายไดและ
ความเจรญสทกภมภาคของประเทศ อยางไรกตาม ผประกอบการมขอจ�ากดและ
ประสบปญหาในการด�าเนนงานในหลายๆดานผเขยนบทความวจยเรองความสมพนธ
เชงสาเหตระหวางภาวะการประกอบการ ความสามารถทางการตลาด นวตกรรมและ
กลยทธธรกจทสงผลตอความไดเปรยบในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลางและ
ขนาดยอม กลมลานนาของประเทศไทยจงไดมงตอบค�าถามเกยวกบปจจยทมผลตอการ
สรางความไดเปรยบในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมกลมลานนาของ
ประเทศไทย
ปจจบน วถชวตของคนไทยมการเปลยนแปลงไปโดยเฉพาะคนในเมองทม
ความตองการพาหนะโดยเฉพาะรถยนตกมมากยงขนดงนน จงท�าใหบรษทตางๆ ทเปน
ตวแทนผจ �าหนายรถยนตแตละยหอไดมการใชกลยทธการสอสารทางตลาด เพอแยงชง
กลมลกคาเปาหมายผเขยนบทความวจยทสองเรองกลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพล
ตอพฤตกรรมการซอรถยนตสวนบคคลของผบรโภค จงหวดล�าปาง ไดศกษาเพอ
ตอบค�าถามเกยวกบกลยทธดงกลาว
สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส.หรอทเรยกวาสกต. จดตงเพอ
สงเสรมผลประโยชนทางเศรษฐกจและสงคมของบรรดาสมาชก โดยวธชวยตนเอง
รวมถงชวยเหลอซงกนและกนตามหลกสหกรณสงเสรมและเผยแพรอาชพใหกบเกษตรกร
อยางไรกตามสกต.แตละจงหวดนนมผลการด�าเนนงานทไมแนนอนท�าใหสกต.ไมม
ความมนคงในดานผลก�าไรแมวาทผานมาจะมการศกษาถงประเดนสาเหตแตยงมความ
ไมชดเจนเกยวกบการศกษาในลกษณะของความเชอมโยงผานการจดการหวงโซอปทาน
ผเขยนบทความวจยทสามเรองการจดการหวงโซอปทานและเครอขายธรกจทมอทธพล
ตอผลการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา (ธ.ก.ส.) ภาคเหนอตอนบน
จงไดศกษาในประเดนดงกลาว
ข
Journal of Management Science Chiangrai Rajabhat UniversityVol.9 No. 2 (July- December 2014)
ค
รปแบบการด�าเนนชวตหรอLifestyleเปนความพยายามอนหนงของนกการตลาด
ทจะพฒนาเครองมอทใชในการแบงสวนตลาด เนองจากแตละบคคลมรปแบบ
การด�าเนนชวตทแตกตางกนนกการตลาดจงตองมวธการสอสารไปยงกลมเปาหมาย
ทมรปแบบการด�าเนนชวตทแตกตางกน ผเขยนบทความวจยทสเรอง ศกษารปแบบ
การด�าเนนชวตของกลมผ ฟงสถานวทยชมชน : กรณศกษาวทยชมชนเชงพาณชยทใช
การสอสารการตลาดผานชองทางสอใหม ไดเลอกกลมคนฟงสถานวทยชมชนจ�านวน
3 สถาน ในเขตพนทอ�าเภอเมอง จงหวดเชยงราย ซงมการใชรปแบบการสอสาร
ผานชองทางสอใหม เพอตอบค�าถามเกยวกบรปแบบการด�าเนนชวตของกลมคนฟงและ
วธการสอสารการตลาดของสถานดงกลาวซงนบวาเปนประโยชนตอผสนใจปรากฏการณ
ทเกยวของกบการสอสารสอใหมมากทเดยว
นอกจากลกษณะสวนบคคล ซงเปนเรองของเพศอาย ระดบการศกษาจะมผล
โดยตรงตอการปฏบตงานแลววฒนธรรมองคกรกเปนอกสงทสะทอนใหเหนถงคานยม
ความเชอ และแนวปฏบตสบตอกนมา จนกลายเปนนสยและความเคยชนขององคกร
และมผลตอการปฏบตงานของพนกงานเชนเดยวกนผเขยนบทความวจยทเรองการศกษา
ลกษณะสวนบคคล วฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค และสภาพแวดลอมภายในองคกร
ทมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการในยานธรกจอโศก
กรงเทพมหานคร จงไดมงศกษาตวแปรดงกลาวเพอใชเปนแนวทางในการวางแผนงาน
ก�าหนดนโยบายการบรหารจดการปรบปรงแกไขวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค
และสภาพแวดลอมภายในองคกรใหสอดคลองกบความตองการของพนกงาน
ความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยและการสอสารในปจจบนสงผลตอ
การเรยนรของเยาวชนรนใหมในหลายลกษณะ โดยเฉพาะการเรยนรผานสอมลตมเดย
ซงเปนสอทชวยใหเยาวชนเขาถงองคความรไดงายขนและรวดเรวมากกวาสอแบบเดม
ทเปนต�าราหรอหนงสอสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธเปนสอใหมอกรปแบบหนงทมจด
เดนในการผสมผสานระหวางสอหลายชนดทงภาพนงภาพเคลอนไหวขอความเสยงฯลฯ
ผเขยนบทความวจยทหกเรองการเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนค
การเลาเรองแตกตางกนของนกศกษามหาวทยาลยแมโจ จงหวดเชยงใหม จงไดน�าเสนอ
ผลการทดสอบวานกศกษาทเรยนรเนอหาเรองเดยวกนผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
ทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกน3แบบจะมผลการเรยนรดานตางๆแตกตางกนหรอไม
อยางไร
วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ยคแหงขอมลขาวสาร เปนยคทผคนตองอาศยการตดตอสอสารกนตลอดเวลา
โดยไมจ�ากดเวลาสถานทระยะทางและคาใชจายเปนการใชชวตในรปแบบใหมโดยใช
เทคโนโลยใหมๆเพอตดตอสอสารกนไดมากขนผเขยนบทความวชาการเรอง4 SCREEN
กบการแสวงหาขาวสารในยคหลอมรวมสอไดน�าเสนอแนวคดเกยวกบ4screenซงเปน
นวตกรรมทเขามามบทบาทในชวตประจ�าว น โดยผ ใชบรโภคสอผานหนาจอ
ทง4ของ4screenไดแกหนาจอทวหนาจอคอมพวเตอรหนาจอแทบเลตและหนาจอ
มอถอในรปแบบMulti-Screen ซงลกษณะสอดงกลาวไดท�าใหบทบาทของผรบสาร
เปลยนแปลงไป
พบกนใหมในฉบบหนาครบ
คมสนรตนะสมากล
บรรณาธการ
ง
Journal of Management Science Chiangrai Rajabhat UniversityVol.9 No. 2 (July- December 2014)
สารบญ
รายนามคณะผทรงคณวฒพจารณาบทความประจ�ากองบรรณาธการ
“วารสารวทยาการจดการมหาวทยาลยราชภฏเชยงราย”
ก
บทน�า ข
ความสมพนธเชงสาเหตระหวางภาวะการประกอบการความสามารถทางการตลาด
นวตกรรมและกลยทธธรกจทสงผลตอความไดเปรยบในการแขงขนของวสาหกจ
ขนาดกลางและขนาดยอมกลมลานนาของประเทศไทย
1
พนดา สตโยภาส, ชยยทธ เลศพาชน
และ สรยจรส เตชะตนมนสกล
กลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพลพลตอพฤตกรรมการซอรถยนต
สวนบคคลของผบรโภคจงหวดล�าปาง
24
Jie Yang และ บญฑวรรณ วงวอน
การจดการหวงโซอปทานและเครอขายธรกจทมอทธพลตอผลการด�าเนนงาน
ของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา (ธ.ก.ส.) ภาคเหนอตอนบนของ
ประเทศไทย
42
อตกาน อนตะวง และ บญฑวรรณ วงวอน
ศกษารปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟงสถานวทยชมชน : กรณศกษา
วทยชมชนเชงพาณชยทใชการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหม
60
ณฐมน แกวพทล
การศกษาลกษณะสวนบคล วฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรคและ
สภาพแวดลอมภายในองคกรทมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงาน
ระดบปฏบตการในยานธรกจอโศกกรงเทพมหานคร
91
กรรณการ โพธลงกา และ สทธนนทน พรหมสวรรณ
การเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกน
ของนกศกษามหาวทยาลยแมโจจงหวดเชยงใหม
114
วทยา ด�ารงเกยรตศกด และ นภาวรรณ อาชาเพชร
4SCREENกบการแสวงหาขาวสารในยคหลอมรวมสอ 141
สภารกษ จตระกล
หลกเกณฑและการเตรยมตนฉบบส�าหรบการเสนอบทความเพอเผยแพรใน
“วารสารวทยาการจดการมหาวทยาลยราชภฏเชยงราย”
157
จ
แบบฟอรมน�าสงบทความวชาการ/บทความวจย(Submissionform)
เพอตพมพใน“วารสารวทยาการจดการมหาวทยาลยราชภฏเชยงราย”
ใบสมครสมาชก
163
167
1วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
*นกศกษาปรญญาเอกหลกสตรปรชญาดษฎบณฑตสาขาวชาการจดการคณะวทยาการจดการมหาวทยาลย
ราชภฏล�าปาง,
**ดษฎบณฑตสาขาวชาการสอนธรกจมหาวทยาลยนอรทเทรนโคโลราโดประเทศสหรฐอเมรกาปจจบน
เปนอาจารยหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑตสาขาการจดการทวไปคณะวทยาการจดการมหาวทยาลยราชภฏ
ล�าปาง
***บรหารศาสตรดษฎบณฑตการบรหารองคการภาครฐและเอกชนมหาวทยาลยแมโจปจจบนเปนกรรมการ
หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต(บรหารและพฒนาประชาคม)คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
มหาวทยาลยราชภฏล�าปาง
ความสมพนธเชงสาเหตระหวางภาวะการประกอบการ
ความสามารถทางการตลาด นวตกรรมและกลยทธธรกจ
ทสงผลตอความไดเปรยบในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลาง
และขนาดยอม กลมลานนาของประเทศไทย
The Causal Relationship Among Entrepreneurial, Marketing
Capabilities, Innovation and Business Strategy toward
Competitive Advantage of Small and Medium Enterprises in
Lanna of Thailand
พนดา สตโยภาส *
ชยยทธ เลศพาชน **
สรยจรส เตชะตนมนสกล ***
บทคดยอ
การศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางภาวะการประกอบการความสามารถ
ทางการตลาดนวตกรรมและกลยทธธรกจทสงผลตอความไดเปรยบในการแขงขนของ
วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม กลมลานนาของประเทศไทย เปนการวจยแบบ
ผสมผสานกลมตวอยางคอผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม8จงหวด
ไดแกเชยงรายเชยงใหมนานพะเยาแพรแมฮองสอนล�าปางและล�าพนจ�านวน465ราย
2 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
สมตวอยางแบบแบงชนภมวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนาเพอหาคารอยละคาเฉลย
คาเบยงเบนมาตรฐานสถตอนมานวเคราะหดวยตวแบบสมการโครงสรางรวมถงวเคราะห
เนอหา
ผประกอบการสวนใหญใหความส�าคญกบภาวะการประกอบการความสามารถ
ทางการตลาด นวตกรรมกลยทธธรกจและความไดเปรยบในการแขงขน ในระดบ
คอนขางมาก ผลการวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตพบวา ภาวะการประกอบการ
มอทธพลทางตรงตอความสามารถทางการตลาดมากทสด รองลงมา คอ ภาวะการ
ประกอบการมอทธพลทางตรงตอกลยทธธรกจล�าดบสดทาย คอภาวะการประกอบการ
มอทธพลทางตรงตอนวตกรรมสวนปจจยภาวะการประกอบการมความสมพนธทางออม
ตอความไดเปรยบในการแขงขนผานความสามารถทางการตลาดนวตกรรมและกลยทธ
ธรกจปจจยความสามารถทางการตลาดมอทธพลทางตรงตอนวตกรรมและความไดเปรยบ
ในการแขงขนนวตกรรมมอทธพลทางตรงตอความไดเปรยบในการแขงขนและกลยทธ
ธรกจล�าดบสดทายกลยทธธรกจมอทธพลทางตรงตอความไดเปรยบในการแขงขน
การวจยนคนพบรปแบบกลยทธของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมสรปไดวา
ความไดเปรยบในการแขงขนของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมเกดจากภาวะการ
ประกอบการและการก�าหนดกลยทธธรกจทเหมาะสมของผประกอบการ
ค�าส�าคญ :ภาวะการประกอบการ,ความสามารถทางการตลาด,นวตกรรม,กลยทธธรกจ,
ความไดเปรยบในการแขงขน,ผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม
Abstract
The study of the causal relationship among entrepreneurial, marketing
capabilities,innovation,andbusinessstrategytowardthecompetitiveadvantagesofsmall
andmediumenterprisesinLannaofThailandwasamixofmethodologyresearch.The
samplinggroupwas465smallandmediumenterprisesfrom8provinces,i.e.Chiangrai,
Chiangmai,Nan,Prayao,Prae,Maehongsong,LampangandLamphun.Itusedastratified
samplingtechniqueusingdataanalysiswithdescriptivestatistics tofindpercentages,
averages,standarddeviations,andinferentialstatisticscontentanalysiswithstructural
equationmodel.
3วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Themajorityofentrepreneurshadvaluedtheimportanceofentrepreneurial,
marketing capabilities, innovation, business strategy and competitive advantage at a
rather high level.The outcomes of the casual relationship analysis revealed that the
entrepreneurialfactorhadthehighestdirecteffecttowardmarketingcapabilitiesfollowed
byentrepreneurialhadadirecteffecttowardbusinessstrategy.Inaddition,entrepreneurial
hadadirecteffect toward innovation.Theentrepreneurial factoralsohadan indirect
effect toward competitive advantage throughmarketing capabilities, innovation, and
businessstrategy.Themarketingcapabilitieshadadirecteffecttowardinnovationand
competitiveadvantagewhileinnovationhadadirecteffecttowardcompetitiveadvantage
andbusinessstrategy.Lastly,businessstrategyhadadirecteffecttowardcompetitive
advantage.
Thisresearchdiscoveredstrategiesofsmallandmediumbusinessmodels.It
concludedthatthecompetitiveadvantagesofsmallandmediumbusinessesarederived
fromentrepreneurialandtheappropriateassignmentofbusinessstrategy.
Keywords : Entrepreneurial,MarketingCapabilities, Innovation,BusinessStrategy,
CompetitiveAdvantage,SmallandMediumEnterpriseEntrepreneurs.
บทน�า สภาพแวดลอมดานเศรษฐกจและสงคมโลกไดมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว
และเปนปจจยส�าคญทมผลกระทบตอการด�าเนนการธรกจขนาดกลางและขนาดยอม
ผประกอบการธรกจขนาดกลางและขนาดยอมตองปรบกจการของตนเอง เพอใหเกด
ความไดเปรยบในการแขงขนได เปนหนาทของผประกอบการทตองใชภาวะการ
ประกอบการการปรบตวใหทนตอภาวะการแขงขนสรางความไดเปรยบในการแขงขน
ขององคการ(KuratkoandHodgetts,2004,pp.30-37;บญฑวรรณวงวอน,2555,หนา74)
วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมเปนแหลงส�าคญของระบบเศรษฐกจสราง
ผลผลตและเปนแหลงการจางงานขนาดใหญของประเทศน�าไปสการกระจายรายไดและ
ความเจรญสทกภมภาคของประเทศปพ.ศ.2555จ�านวนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม
ในประเทศไทยมจ�านวนทงสน2,739,142รายและเกดการจางงานจ�านวน11,783,143ราย
และสรางผลตภณฑมวลรวมไดถงประมาณรอยละ 37.00 ของผลตภณฑมวลรวม
ของประเทศ(ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม,2556,หนา1-3)
4 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
แมวาการประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมจ�านวนมาก
แตสวนใหญผประกอบการมขอจ�ากดและประสบปญหาในการด�าเนนงานขาดการปรบตว
ตอภาวะภายนอกขาดภาวะการประกอบการขาดการวางกลยทธธรกจการจดการการเงน
ความสามารถทางการตลาด เนองจากการออนประสบการณและขาดการน�านวตกรรม
เขามาประยกตใชในกจการ สงผลท�าใหการประกอบการอยในระดบทไมดจนผประกอบ
การตองเลกกจการ(Bannock,2005,p.8;Bougheas,Mizen,andYalcin,2006;ส�านกงาน
สงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม,2556,หนา8)
สถตการจดทะเบยนยกเลกกจการโดยเฉลยปละกวา 20,000 ราย (ส�านกงาน
สงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม, 2554,หนา 10) แสดงใหเหนวา วสาหกจ
ขนาดกลางและขนาดยอมจ�านวนหนงมผลประกอบการทเจรญกาวหนาไดแตกมวสาหกจ
อกจ�านวนไมนอยทตองปดตวลงซงไมเปนผลดตอภาวะเศรษฐกจและสงคมของประเทศ
จากการทบทวนเอกสารงานวจยเกยวกบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม พบวา
นกวชาการโดยสวนใหญมงเนนปจจยทเกยวของกบความส�าเรจและความไดเปรยบ
ในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมโดยไมไดมการศกษาปจจยดานตางๆ
ทเชอมโยงถงความสมพนธของตวแปรภาวะการประกอบการ,ความสามารถทางการตลาด,
นวตกรรม,และกลยทธธรกจตอความไดเปรยบในการแขงขนสงผลท�าใหขาดความชดเจน
เปนรปธรรมและศกษาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมในภาพรวมเทานนและไมม
งานวจยใดทศกษาอยางชดเจนวา ปจจยในการด�าเนนธรกจของวสาหกจขนาดกลางและ
ขนาดยอมทมความสมพนธกบความไดเปรยบในการแขงขนโดยเฉพาะอยางยง
กลมลานนาของประเทศไทยยงมเปนจ�านวนนอย จงเปนชองวางของงานวจยน�าไปส
การวจยปจจยทมผลตอความสรางความไดเปรยบในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลาง
และขนาดยอมกลมลานนาของประเทศไทย
วตถประสงคของการวจย 1. ศกษาภาวะการประกอบการความสามารถทางการตลาดนวตกรรมและ
กลยทธธรกจความไดเปรยบในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม
กลมลานนาของประเทศไทย
2. ศกษาความสมพนธเชงสาเหตของภาวะการประกอบการ ความสามารถ
ทางการตลาดนวตกรรมและกลยทธธรกจทมตอความไดเปรยบในการแขงขนของวสาหกจ
ขนาดกลางและขนาดยอมกลมลานนาของประเทศไทย
5วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
แนวคดและทฤษฎ 1. ภาวะการประกอบการ
ภาวะการประกอบการเปนกระบวนการทเกดจากการกระท�าแบบผประกอบการ
(Drucker,1985,pp.67-72)ผานความกลาเสยงการท�างานเชงรกและการคดสรางสรรค
นวตกรรมเหนอกวาคแขง (Covin and Slevin, 1991, p. 277) ภาวะการประกอบการ
มบทบาทส�าคญสความสามารถทางการตลาดโดยผประกอบการมบทบาทในการคดรเรม
สรางสรรค การท�างานเชงรก และกลาเสยงในการด�าเนนการธรกจใหม ๆ แสวงหา
ตลาดใหมและแนะน�าผลตภณฑใหมท�าใหเกดความไดเปรยบในการแขงขนWeerawardena
andO'Cass(2004,pp.419–428)ดงสมมตฐานตอไปน
H1:ภาวะการประกอบการมอทธพลทางตรงตอความสามารถทางการตลาดและ
มอทธพลทางออมตอความไดเปรยบในการแขงขน
Schumpeter(1994)ชใหเหนวานวตกรรมท�าใหเกดการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ
เมอผประกอบการไดสรรสรางนวตกรรมสอดคลองกบมมมองของMichaelsandGow,
(2008,pp.56-61)ภาวะการประกอบการสงผลตอความไดเปรยบในการแขงขนโดยอาศย
การแสวงหานวตกรรมและการใชนวตกรรมล�าดบตอมางานวจยของMorenoandCasillas
(2008,pp.507-527)ไดสรปวาปจจยภาวะการประกอบการและกลยทธธรกจมความส�าคญ
ตอความไดเปรยบในการแขงขนนอกจากนแนวคดของบญฑวรรณวงวอนและณฐวด
พฒนโพธ (2556,หนา 1-14)สรปวา ปจจยดานภาวการณมงเนนการเปนผประกอบการ
มอทธพลทางตรงตอนวตกรรมสอดคลองกบChenandHambrick,(1995)ทสรปวาภาวะ
การประกอบการมความสมพนธทางตรงตอนวตกรรมและกลยทธธรกจโดยทงสองปจจย
มความสมพนธตอความไดเปรยบทางการแขงขนขององคกรอยางมนยส�าคญดงสมมตฐาน
ตอไปน
H2:ภาวะการประกอบการมอทธพลทางตรงตอนวตกรรมและมอทธพลทางออม
ตอความไดเปรยบในการแขงขน
H3 : ภาวะการประกอบการมอทธพลทางตรงตอกลยทธธรกจและมอทธพล
ทางออมตอความไดเปรยบในการแขงขน
2. ความสามารถทางการตลาด
ความสามารถทางการตลาด เปนกระบวนการท�างานทผสมผสานทกษะความร
และทรพยากรภายในองคการ โดยอาศยการบรณาการขอมลเกยวกบลกคาและคแขงขน
เพอใหสามารถตอบสนองความตองการของตลาดเนนการเพมคณคาไปสสนคาและบรการ
6 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
สงผลใหองคการมความไดเปรยบในการแขงขนทางการตลาดได (Weerawardena et al.,
2006,pp.37-45)ซงRizzoni(1991,pp.31–42)ชใหเหนวาความสามารถทางการตลาด
เปนสงส�าคญทผลกดนการสรางนวตกรรม เพอพฒนาผลตภณฑใหม โดยอาศยขอมล
ความตองการของลกคานอกจากนงานวจยของบญฑวรรณวงวอน (2554,หนา 1-10)
พบวานวตกรรมการจดการและคานยมรวมลวนสงอทธพลทางบวกตอกลยทธธรกจและ
Morgan,Vorhies andMason (2009, pp. 909-920)พบวาความสามารถทางการตลาด
มความสมพนธทางตรงตอความไดเปรยบในการแขงขนของวสาหกจดงสมมตฐานตอไปน
H4:ความสามารถทางการตลาดมอทธพลทางตรงตอนวตกรรม
H5:นวตกรรมมอทธพลตอกลยทธธรกจ
H6:ความสามารถทางการตลาดมอทธพลตอความไดเปรยบในการแขงขน
3. นวตกรรม
Gibbons(1997,p.13)กลาววานวตกรรมเปนการน�าแนวคดใหมเขามาสองคการ
ในรปแบบผลตภณฑกระบวนการผลตรปแบบบรการรวมถงรปแบบการบรหารจดการ
และกจกรรมทางการตลาดขององคการจ�าแนกไดเปน4ประเภทดงน(Johne,1999,pp.
6-11) (1) นวตกรรมดานผลตภณฑและบรการ (2) นวตกรรมดานกระบวนการ
(3) นวตกรรมดานการตลาด และ (4) นวตกรรมดานการจดการ ส�าหรบประเดนน
Damanpour,SzabatandEvan,(1989)กลาววานวตกรรมกระบวนการเปนหนงในกญแจ
ส�าคญในการสรางและความไดเปรยบในการแขงขนดงสมมตฐานตอไปน
H7:นวตกรรมมอทธพลตอความไดเปรยบในการแขงขน
4. กลยทธธรกจ
กลยทธเปนเสนทางของแผนงานทก�าหนดวธการใหองคการด�าเนนการเพอบรรล
เปาหมาย สามารถชนะคแขงขนในวสาหกจนน ๆ มงเนนการบรณาการประสาน
การด�าเนนงาน เพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนโดยใชความแตกตางหลากหลาย
Porter(1980,1996,1998)โดยการวเคราะหสถานการณแวดลอมทงภายในและภายนอก
การวางแผนก�าหนดกลยทธการด�าเนนการและการประเมนผลของการใชกลยทธ(Bygrave
andHofer,1991,p.13)งานวจยของAflzal (2010,pp.87-102)ระบวาความสามารถ
ทางการตลาดมความสมพนธตอกลยทธธรกจและทงสองปจจยมอทธพลตอความไดเปรยบ
ในการแขงขนและส�าเรจอยางย งยนขององคกรดงสมมตฐานตอไปน
H8:กลยทธธรกจมอทธพลตอความไดเปรยบในการแขงขน
7วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
5. ความไดเปรยบในการแขงขน
Porter (1985) กลาวถง ความไดเปรยบในการแขงขนเปนคณคาของธรกจ
สรางขนส�าหรบลกคา กอใหเกดความพงพอใจกบลกคา การสรางความไดเปรยบ
ในการแขงขนประกอบดวย (1)กลยทธผน�าดานตนทน (2)กลยทธสรางความแตกตาง
และ(3)กลยทธมงเฉพาะสวน
วธการศกษา การวจยครงน เปนการวจยแบบผสมผสานระหวางการวจยเชงปรมาณและ
การวจยเชงคณภาพขอบเขตวจยคอ(1)ดานเนอหาศกษาแนวคดดานภาวะการประกอบการ
ความสามารถทางการตลาดนวตกรรมกลยทธธรกจและความไดเปรยบในการแขงขน
(2)ดานประชากรคอผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม(3)ดานพนทคอ
พนทจงหวดในกลมลานนาจ�านวน8จงหวดไดแกเชยงรายเชยงใหมล�าปางนานพะเยา
แพรล�าพนและแมฮองสอนและ(4)ดานระยะเวลา24เดอนตงแตเดอนตลาคมพ.ศ.2554
ถงเดอนตลาคมพ.ศ.2556ผวจยใชวธสมภาษณแบบเจาะลกจากผประกอบการวสาหกจ
ขนาดกลางและขนาดยอมกลมลานนาแบบเจาะจงจงหวดละ2คนรวมทงสน 16คน
การวเคราะหขอมลจากการสมภาษณ ผวจยไดถอดเทปบนทกค�าสมภาษณประโยค
ตอประโยคแลวน�ามาวเคราะหเนอหา(ContentAnalysis)โดยการจดกลมเนอหาหลกทม
ความหมายสอดคลองใกลเคยงกนตดขอมลทซ� าซอนออกในการแยกประเดนอาจจ�าแนก
เปนขอๆตามเนอหาโดยสรปเนอหาทส�าคญทสดจากประเดนทปรากฏน�ามาตความหรอ
ใหความหมายแลวเพอน�ามาเรยบเรยงตอบค�าถามตามประเดนปญหาวจย(โยธนแสวงด,
2553)
เครองมอวจยคอแบบสอบถามผวจยใชมาตรวดลเครทจ�านวน7ระดบ(likert
scale) ประชากร คอ ผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมกลมลานนา
จ�านวนทงสน283,181ราย(ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม,2556)
โดยการสมตวอยางแบบชนภมและเลอกสดสวนตวแทนของผประกอบการแตละจงหวด
จ�านวน500รายไดรบแบบสอบถามกลบคน465ราย
8 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 1ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย
วสาหกจขนาดกลาง
และขนาดยอม
จ�านวนประชากร
(N)
จ�านวนกลมตวอยาง
(Sampling proportion)
จ�านวนกลมตวอยาง
ทเกบขอมลไดจรง
เชยงราย
เชยงใหม
นาน
พะเยา
แพร
แมฮองสอน
ล�าปาง
ล�าพน
46,948
93,235
24,598
21,383
35,242
6,741
29,388
25,646
83
165
42
38
62
12
52
46
80
156
40
30
57
10
50
42
รวม 283,181 500 465
ทมา:ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม(2556)
สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอสถตเชงพรรณนาสถตอนมานวเคราะห
ตวแบบสมการโครงสรางดวยโปรแกรมSmartPLS(Ringle,WendeandWill,2004)
ในการศกษาครงนไดมการทดสอบความเทยงตรง(validity)และความเชอมน
(reliability)ดงน
1. ความเทยงตรง (Validity) ผลการวเคราะหคาความเทยงตรง (IOC) ของ
มาตรวดดานตางๆสามารถจ�าแนกได ดงน คอ มาตรวดภาวะการประกอบการ คา
ความเทยงตรงเทากบ0.92มาตรวดความสามารถทางการตลาดคาความเทยงตรงเทากบ0.96
มาตรวดนวตกรรม คาความเทยงตรงเทากบ0.89มาตรวดกลยทธธรกจ คาความเทยงตรง
เทากบ0.88มาตรวดความไดเปรยบในการแขงขนคาความเทยงตรงเทากบ0.95แบบสอบถาม
ทมคาความเทยงตรงซงสงกวา0.50ทกดานแสดงวาแบบสอบถามมความเทยงตรงสง
2. ความเชอมน (Reliability) คาความเชอมนสมประสทธแอลฟาของมาตรวด
ภาวะการประกอบการเทากบ 0.848 คาความเชอมนสมประสทธแอลฟาของมาตรวด
ความสามารถทางการตลาดเทากบ0.918คาความเชอมนสมประสทธแอลฟาของมาตรวด
นวตกรรมเทากบ 0.995 คาความเชอมนสมประสทธแอลฟาของมาตรวดกลยทธธรกจ
เทากบ 0.906 และคาความเชอมนสมประสทธแอลฟาของมาตรวดความไดเปรยบใน
9วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
การแขงขนเทากบ0.947ตามทมมมองของJump(1978,p.84)ไดเสนอแนะเปนเกณฑ
การยอมรบทคาαมากกวาและเทากบ0.70
ผลการวจย ตอนท 1ผลการวจยพบวา ผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม
กลมลานนาสวนใหญเปนเพศหญงอายเฉลยประมาณ31-40 ป รอยละ34.60การศกษา
ระดบปรญญาตร รอยละ 58.90 การด�าเนนงานธรกจบรการมากทสด รอยละ 44.30
ระยะเวลาในการด�าเนนธรกจ 1-5 ป รอยละ 51.60 แหลงเงนลงทนเปนเงนสวน
ของผเปนเจาของรอยละ51.40ผลการด�าเนนธรกจอยในระดบทมผลก�าไรมากทสดรอยละ
55.10
ตอนท 2ผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม มความคดเหนทง
5ดานไดแกดานภาวะการประกอบการดานความสามารถทางการตลาดดานนวตกรรม
ดานกลยทธธรกจและดานความไดเปรยบในการแขงขนของผประกอบการอยในระดบ
คอนขางมากตอความไดเปรยบในการแขงขนของผประกอบการคอดานภาวะการประกอบการ
มคาเฉลยเทากบ5.19สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ.950ดานความสามารถทางการตลาด
มคาเฉลยเทากบ5.19สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ1.06ดานนวตกรรมมคาเฉลยเทากบ
4.85 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ1.27 ดานกลยทธธรกจมคาเฉลยเทากบ 5.12
สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ1.07ดานความไดเปรยบในการแขงขนของผประกอบการ
มคาเฉลยเทากบ5.12สวนเบยงเบนมาตรฐานเทา1.17
ตอนท 3 วเคราะหขอมลเชงคณภาพจากการสมภาษณผประกอบการพบวา
1)ดานภาวะการประกอบการผประกอบการมภาวะการประกอบการการบรหารความเสยง
เกยวกบวตถดบในการผลตและการด�าเนนงานอกทงการบรหารเชงรกโดยมการปรบใชวธ
การแขงขนใหมเพอเพมหรอเปลยนกลมลกคาและมการวางแผนการปฏบตงานลวงหนา
โดยทมงานและความคดรเรมสรางสรรคในการด�าเนนธรกจ เพอลดตนทนการผลตและ
การด�าเนนงานและมการปรบรปแบบผลตภณฑของธรกจใหสอดรบกบยคสมยโดย
ผสมผสานกบความเปนเอกลกษณดงเดมของสนคา 2)ดานความสามารถทางการตลาด
ผประกอบการมความสามารถทางการตลาดโดยอาศยกลยทธดานการตลาดแตไมมการ
วจยตลาดในการด�าเนนงานเพอปรบปรงสนคาและบรการ3)ดานนวตกรรมผประกอบการ
มการใชนวตกรรมผลตภณฑและบรการและนวตกรรมกระบวนการ โดยมการ
ใชเทคโนโลยมาชวยในการพฒนาผลตภณฑและบรการใหเกดความทนสมย แต
10 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ผประกอบการบางกจการยงไมมการใชนวตกรรมเนองจากลกคาเปนลกคาเกามกจะ
สงสนคาแบบเดมจงไมมการพฒนานวตกรรมสนคาเทาใดนกอกทงมขอจ�ากดทางการเงน
จงท�าใหการพฒนานวตกรรมไมสม�าเสมอ 4) ผประกอบการมการใชกลยทธธรกจ
โดยปรบเปลยนกลยทธการท�างานตามสภาพแวดลอมทางธรกจโดยใชความสามารถท
โดดเดนความเชยวชาญของธรกจเปนเครองมอในการแขงขนของธรกจใหเหนอชนกวา
คแขงและคแขงลอกเลยนไดยาก5)ผประกอบการมความไดเปรยบในการแขงขนเนนการ
เปนผน�าทางดานตนทนโดยสวนใหญใชเทคโนโลยเครองจกรในการผลตสนคาคณภาพสง
ชวยประหยดตนทนและการสรางความแตกตางโดยเนนผลตสนคาโดยสรางเอกลกษณ
ตอบสนองลกคาเฉพาะกลมซงทกปจจยมความสอดคลองกบผลการวจยเชงปรมาณทมผล
ตอความไดเปรยบในการแขงขน
ผลการวเคราะหตวแบบสมการโครงสราง
ภาพท 2ผลการวเคราะหตวแบบสมการโครงสราง
11วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 2ผลการวเคราะหอทธพลทางตรงอทธพลทางออมและอทธพลรวม
Antecedent
Dependent
Variable
R2 Effect Entrepreneurial Marketing
Capabilities
Innovation Business
Strategy
Competitive
Advantage
0.594
DE
IE
TE
0.000
0.536
0.536
0.258
0.009
0.267
0.029
0.145
0.174
0.569
0.000
0.569
Business
Strategy
0.484
DE
IE
TE
0.562
0.090
0.652
0.000
0.058
0.058
0.256
0.000
0.256
N/A
N/A
N/A
Innovation 0.153
DE
IE
TE
0.196
0.159
0.355
0.229
0.000
0.229
N/A
N/A
N/A
N/A
N/A
N/A
Marketing
Capabilities
0.488
DE
IE
TE
0.698
0.000
0.698
N/A
N/A
N/A
N/A
N/A
N/A
N/A
N/A
N/A
Note.TE=TotalEffect,DE=DirectEffect,IE=IndirectEffect,N/A=NonApplicable,
Entrepreneurial =ภาวะการประกอบการ,Marketing Capabilities =ความสามารถ
ทางการตลาด,Innovation=นวตกรรม,Business Strategy=กลยทธธรกจ,Competitive
Advantage =ความไดเปรยบในการแขงขน
จากตารางท 2พบวาปจจยทง 4 ดานมอทธพลทางตรงตอตวแปรตาม ดงม
รายละเอยดดงน
1. ภาวะการประกอบการพบวา มอทธพลรวมตอความสามารถทางการตลาด
เทากบ 0.698 และมอทธพลทางตรงตอนวตกรรมเทากบ 0.196 มอทธพลทางออม
ตอนวตกรรมเทากบ0.159มอทธพลรวมตอนวตกรรมเทากบ0.355และมอทธพลทางตรง
ตอกลยทธธรกจเทากบ0.562มอทธพลทางออมตอกลยทธธรกจเทากบ0.090มอทธพลรวม
ตอกลยทธธรกจเทากบ 0.652 และมอทธพลทางออมตอความไดเปรยบในการแขงขน
เทากบ0.536
12 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
2. ความสามารถทางการตลาดพบวามอทธพลทางตรงตอนวตกรรมเทากบ0.229
และมอทธพลทางออมตอกลยทธธรกจเทากบ 0.058 และมอทธพลทางตรงตอ
ความไดเปรยบในการแขงขนเทากบ 0.258 มอทธพลทางออมตอความไดเปรยบ
ในการแขงขนเทากบ0.009มอทธพลรวมตอความไดเปรยบในการแขงขนเทากบ0.267
3. นวตกรรมพบวามอทธพลทางตรงตอกลยทธธรกจ เทากบ 0.256 และ
มอทธพลทางตรงตอความไดเปรยบในการแขงขน เทากบ 0.029 มอทธพลทางออมตอ
ความไดเปรยบในการแขงขนเทากบ0.145มอทธพลรวมตอความไดเปรยบในการแขงขน
เทากบ0.174
4. กลยทธธรกจพบวามอทธพลทางตรงตอความไดเปรยบในการแขงขนเทากบ
0.56
ตารางท 3ผลการทดสอบสมมตฐาน
สมมตฐานการวจย Coef. t-stat สรปผล
H1: ภาวะการประกอบการมอทธพลทางตรงตอ
ความสามารถทางการตลาดและมอทธพลทางออม
ตอความไดเปรยบในการแขงขน
0.698 10.283** สนบสนน
H2: ภาวะการประกอบการมอทธพลทางตรงตอ
นวตกรรมและมอทธพลทางออมตอความไดเปรยบ
ในการแขงขน
0.196 1.364 ไมสนบสนน
H3: ภาวะการประกอบการมอทธพลทางตรง
ตอกลยท ธ ธร กจและม อท ธพลทางออม ตอ
ความไดเปรยบในการแขงขน
0.562 6.30** สนบสนน
H4:ความสามารถทางการตลาดมอทธพลทางตรง
ตอนวตกรรม
0.229 1.56 ไมสนบสนน
H5:นวตกรรมมอทธพลตอกลยทธธรกจ 0.256 2.40* สนบสนน
H6: ความสามารถทางการตลาดมอทธพลตอ
ความไดเปรยบในการแขงขน
0.258 2.31* สนบสนน
H7: นวตกรรมมอทธพลตอความไดเปรยบใน
การแขงขน
0.029 0.31 ไมสนบสนน
13วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 3ผลการทดสอบสมมตฐาน(ตอ)
สมมตฐานการวจย Coef. t-stat สรปผล
H8: กลยทธธรกจมอทธพลตอความไดเปรยบใน
การแขงขน
0.569 5.96** สนบสนน
หมายเหต**หมายถงt-stat≥2.58(p-value≤.01),*หมายถงt-statอยระหวาง1.96-2.58(p-value≤.05)และaหมายถงt-statมคา1.645-1.96(p-value≤.10)
ตารางท 4 ผลการตรวจสอบคณภาพมาตรวด(convergentvalidityanalysis)
Construct/Item loading t-stat AVE
ดานภาวะการประกอบการ 0.620
1.เนนสรางรปแบบใหมๆในการท�างาน 0.757 14.310
2.แบงปนประสบการณการท�างานกบทมงานในองคการ 0.818 20.261
3.เนนการใชทรพยากรภายในองคการอยางคมคา 0.791 17.291
4.เนนการท�างานเชงรกเพอเขาถงโอกาสธรกจ 0.831 20.230
5.เนนปรบวธการด�าเนนงานใหมๆเพอเสรมสรางจดแขง
ใหกบกจการ
0.810 18.961
6.เนนความทาทายเพอสรางความแตกตางและบรรลเปา
หมายทางธรกจ
0.751 13.172
7.ความรสวนใหญพฒนามาจากการท�างานรวมกน 0.750 10.727
8.แสวงหาประโยชนโดยการค�านงถงผมสวนไดสวนเสย 0.828 22.438
9.เนนการท�างานเปนทม 0.810 19.606
10. ผประกอบการตองมความร ความสามารถ และ
ศกยภาพในการด�าเนนธรกจ
0.778 15.848
11.พยายามมลดความเสยงดวยการวเคราะหขอมลและ
สภาพแวดลอม
0.725 10.846
14 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 4 ผลการตรวจสอบคณภาพมาตรวด(convergentvalidityanalysis)(ตอ)
Construct/Item loading t-stat AVE
ความสามารถทางการตลาด 0.620
1. ในการด�าเนนธรกจของทานใหความส�าคญกบลกคา
มากเมอเทยบกบคแขงขน
0.715 11.061
2.เนนการประยกตใชขอมลการวจยการตลาด 0.765 14.723
3.มแผนงานการพฒนาสนคา/บรการ 0.803 18.228
4.เนนตอบสนองความตองการของลกคา 0.841 23.731
5.ผลประโยชนของลกคาตองมากอนเสมอ 0.841 24.460
6.เนนการแสวงหาลกคาใหมอยางตอเนอง 0.830 21.047
7.เนนกลยทธดานราคาเพอเพมยอดขายทางการตลาด 0.795 12.868
8.มเทคนคการผลตสนคาใหมสตลาดอยเสมอ 0.747 12.832
9.เนนกจกรรมสงเสรมการขายเพอกระตนยอดขายอยาง
ตอเนอง
0.733 12.110
นวตกรรม 0.731
1.กจการของทานเนนการประยกตใชนวตกรรม 0.858 26.888
2.กจการเนนนวตกรรมเชงสรางสรรค 0.871 24.512
3. เนนการใชนวตกรรมเพอกระบวนการในการจดการ
อยางตอเนอง
0.866 20.396
4.มการเพมมลคาผลตภณฑดวยนวตกรรมทหลากหลาย 0.892 27.913
5. นวตกรรมชวยลดตนทนในกระบวนการผลตของ
กจการ
0.876 25.857
6.นวตกรรมกอใหเกดความมนคงตอกจการ 0.878 23.416
7. มการประยกตใชนวตกรรมเพอการท�างานใหม
ประสทธภาพมากขน
0.826 16.037
15วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 4 ผลการตรวจสอบคณภาพมาตรวด(convergentvalidityanalysis)(ตอ)
Construct/Item loading t-stat AVE
8. เนนการใชนวตกรรมในการสรางตลาดใหมทงใน
ประเทศและตางประเทศ
0.815 17.512
9.เนนการใชนวตกรรมเพอความไดเปรยบในการแขงขน
ของธรกจ
0.836 22.815
10. นวตกรรมชวยสงเสรมรายไดและผลก�าไรใหกบ
กจการ
0.824 19.012
กลยทธธรกจ 0.645
1.มการวเคราะหสภาพแวดลอมกอนก�าหนดกลยทธ 0.725 11.737
2. มการปรบเปลยนรปแบบการด�าเนนงานใหทนตอ
เหตการณ
0.793 14.690
3. มการตดสนใจเพอก�าหนดกลยทธโดยการใชระบบ
สารสนเทศ
0.785 13.835
4. เนนบรณาการการด�าเนนการกบความสามารถหลก
ขององคการ
0.818 19.106
5.รปแบบการจดการสนบสนนตอกลยทธธรกจ 0.819 20.307
6. เนนสรางทมงานทงภายในและเครอขายภายนอกเชง
บรณาการการท�างาน
0.832 21.220
7.เนนประสานงานทกระดบชนเพอความส�าเรจ 0.843 26.547
8.กลยทธธรกจสงผลตอการมศกยภาพในการแขงขน 0.820 21.647
9.คานยมรวมผลกดนองคการสความส�าเรจ 0.782 16.181
ความไดเปรยบในการแขงขน 0.700
1.การเตบโตของสวนแบงการตลาด 0.803 17.326
2.เนนนวตกรรมผลตภณฑและบรการทปราณตโดดเดน
ตางจากคแขง
0.870 24.587
16 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 4 ผลการตรวจสอบคณภาพมาตรวด(convergentvalidityanalysis)(ตอ)
Construct/Item loading t-stat AVE
3.มลคาเพมของสนทรพยในชวงสามปทผานมา 0.836 20.698
4.เนนการตอบสนองความตองการของลกคาเฉพาะกลม 0.849 23.359
5.กจการมสนคาเฉพาะ 0.826 18.463
6.มความสามารถในการแขงขนในภาพรวม 0.865 24.727
7.มการควบคมตนทนการผลต 0.803 15.520
จากตารางท4พบวาตวชวดทกตวมคาLoadingระหวาง0.617-0.822มนยส�าคญทางสถต
ระดบ0.05ทกตวและมคาAVEระหวาง0.512–0.652แสดงใหเหนวาตวชวดสามารถ
ชวดตวแปรแฝงในแตละองคประกอบไดด
ตารางท 5ผลการวเคราะหความเทยงตรงเชงจ�าแนกและความเชอถอไดของมาตรวด
Correlation
Construct CR AVE R2 Entrepre-
neurial
Marketing
Capabilities
Inno-
vation
Business
Strategy
Competitive
Advantage
Entrepreneurial 0.947 0.620 - 0.787
Marketing
Capabilities
0.936 0.620 0.488 0.7698 0.787
Innovation 0.964 0.731 0.153 0.356 0.366 0.855
Business
Strategy
0.942 0.645 0.484 0.654 0.627 0.456 0.803
Competitive
Advantage
0.942 0.700 0.594 0.600 0.624 0.383 0.743 0.837
Note.CR=compositereliability,AVE=AverageVarianceExtracted,Entrepreneurial
= ภาวะการประกอบการ,Marketing Capabilities = ความสามารถทางการตลาด,
Innovation=นวตกรรม,Business Strategy=กลยทธธรกจ,Competitive Advantage
=ความไดเปรยบในการแขงขน
17วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
จากตารางท5แสดงใหเหนวาคารากทสองของAVEของแตละองคประกอบ
มคาสงกวา0.7และสงกวาความสมพนธรวมระหวางองคประกอบนนๆกบองคประกอบอน
ซงเปนไปตามหลกการของFornell&Lacker (1981) ในการพจารณาผลการวเคราะห
ความตรงเชงการจ�าแนก จงผานเกณฑทดสอบความตรงเชงการจ�าแนก แตทงนผวจย
พบวามบางองคประกอบทคารากทสองของAVEใกลเคยงกนไดแกEntrepreneurial –
Entrepreneurial = .787และEntrepreneurial –Marketing= .7698 จงควรมการศกษา
ตวชวดในตวแปรแฝงนเพมเตมเพอส�ารวจความตรงเชงการจ�าแนกของตวแปรแฝง
2กลมนในการวจยในครงตอไป
อภปรายผล ผประกอบการสวนใหญ มภาวะการประกอบการความสามารถทางการตลาด
นวตกรรมกลยทธธรกจและความไดเปรยบในการแขงขนในระดบคอนขางมากสอดคลอง
กบแนวคดของLowandMacMillan, 1988, pp. 139-162ภาวะการประกอบการสราง
การเปลยนแปลงความตองการของตลาดน�าไปสการเกดความสามารถทางการตลาดรวมถง
ผลการวจยของWingwon (2012,pp.1-14)สรปวาภาวะการประกอบการการตดสนใจ
เชงกลยทธและนวตกรรมสงผลตอความไดเปรยบในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลาง
และขนาดยอมผลการวจยครงนพบวาภาวะการประกอบการไมมอทธพลตอนวตกรรม
เหตทเปนเชนนเพราะผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมกลมลานนา
สวนใหญมการน�าทรพยากรในทองถนและแรงงานฝมอกบภมปญญาทองถนรวมกน
ในการผลตสนคา จงท�าใหผประกอบการไมเหนความส�าคญกบนวตกรรมสอดคลองกบ
ผลการสมภาษณเชงลกของผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหขอมลวา
นวตกรรมเปนปจจยทมความส�าคญตอการด�าเนนธรกจในปจจบนแตในทางปฏบตยงไมม
ลงสการประยกตใชเพราะสนคาและบรการของธรกจเนนความประณตทแสดงถง
ภมปญญาทองถน ฝมอแรงงาน จงไมมความจ�าเปนในการน�านวตกรรมหรอเทคโนโลย
มาใชในการผลต
ความสามารถทางการตลาดไมมอทธพลตอนวตกรรม เหตทเปนเชนนเพราะ
ผประกอบการสวนใหญเปนกจการเจาของคนเดยว ซงเปนธรกจขนาดเลก ไมมการ
วจยตลาด จงขาดขอมลของลกคาจงสงผลตอการพฒนาผลตภณฑ ผลการวจยจง
ไมสนบสนนตามสมมตฐานทก�าหนดไว สนบสนนกบผลการสมภาษณเชงลกของ
ผประกอบการโดยสวนใหญระบวารปแบบผลตภณฑและการบรการโดยมากจะใช
18 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
แบบเดมเนองจากลกคาเปนลกคาเกามกจะสงสนคาแบบเดมจงไมมการพฒนานวตกรรม
สนคาเทาใดนกอกทงผลการวจยครงนมความสมพนธกบแนวคดของHalit (2006, pp.
396-417)กลาววาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมกจะด�าเนนงานแบบอสระมองขาม
คแขงขนในอนาคตบางครงผประกอบการไมไดวางแผนการตลาดเชงกลยทธ
นอกจากนผลการวจยยงพบวา นวตกรรมไมมอทธพลตอความไดเปรยบ
ในการแขงขนสาเหตทเปนเชนนเพราะผประกอบการขาดการน�าความรดานนวตกรรม
ลงสการประยกตใชดงผลการวจยทไมสนบสนนตามสมมตฐานทก�าหนดไวผลการวจย
ครงนสอดรบกบแนวคดของKlonganandGoward (1976,p.56) ทกลาววาการยอมรบ
นวตกรรมหรอเทคโนโลยของผประกอบการSMEs สวนใหญรบรแตไมลงสการปฏบต
ซงสนบสนนกบผลการสมภาษณผประกอบการสวนใหญเหนตรงกนวานวตกรรมเปน
ปจจยส�าคญในการยกระดบความไดเปรยบในการแขงขนแตมขอจ�ากดทางการเงนจงท�าให
การพฒนานวตกรรมไมสม�าเสมอโดยมความสมพนธกบแนวคดของYahya,Othman,
Othman,Rahman andMoen (2011, pp. 146- 156) ทไดศกษานวตกรรมของวสาหกจ
ขนาดกลางและขนาดยอมพบวาผประกอบการบางรายขาดความรทกษะและการฝกอบรม
มนอย เนองจากขาดแหลงเงนทนสนบสนน ซงสงผลตอการสรรสรางนวตกรรมและ
สงผลตอความไดเปรยบในการแขงขนของกจการ
ผลการวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตดวยสมการโครงสรางพบวา ภาวะ
การประกอบการมอทธพลทางตรงความสามารถทางการตลาด แสดงใหเหนวา ภาวะ
การประกอบการมบทบาททส�าคญน�าไปสความสามารถทางการตลาด กอใหเกดการ
แสวงหาตลาดใหมและแนะน�าผลตภณฑใหมสตลาดและยงมบทบาทส�าคญในการพฒนา
ผลตภณฑและบรการใหม(Liu,LuoandShi,2002,pp.367-382)
รองลงมาภาวะการประกอบการมอทธพลทางตรงตอกลยทธธรกจสนบสนนกบ
แนวความคดของMiles andSnow (1978) ทกลาววากลยทธธรกจพฒนาขนจากภาวะ
การประกอบการโดยอาศยการบรณาการรวมกนระหวางขอมลภายนอกองคกร และ
การด�าเนนงาน เพอสรางวธการกลยทธหรอแนวคดใหมๆ เพอไปพฒนาผลตภณฑหรอ
บรการ
ตอมาภาวะการประกอบการมอทธพลทางตรงตอนวตกรรมสอดคลองกบแนวคด
ของ Schumpeter (1994) ชใหเหนวานวตกรรมจะชวยท�าใหเกดความเจรญเตบโต
ทางเศรษฐกจกตอเมอผประกอบการไดสรรสรางนวตกรรม จงถอวาผประกอบการเปน
ผมบทบาทและความส�าคญตอการพฒนานวตกรรม
19วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ล �าดบสดทายภาวะการประกอบการมอทธพลทางออมตอความไดเปรยบ
ในการแขงขนผานความสามารถทางการตลาดนวตกรรมและกลยทธธรกจสอดคลองกบ
งานวจยของShahid (2010)สรปวาภาวะการประกอบการกลยทธธรกจความสามารถ
ทางการตลาดสงผลตอความส�าเรจของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม
ความสามารถทางการตลาดมอทธพลทางตรงตอนวตกรรมและความไดเปรยบ
ในการแขงขน สอดคลองกบแนวคดของWeerawardena (2003, pp.15-35) พบวา
ความสามารถดานการตลาดมอทธพลทางตรงตอท งนวตกรรมและความไดเปรยบ
ในการแขงขนของความส�าเรจของธรกจนวตกรรมมอทธพลทางตรงตอความไดเปรยบ
ในการแขงขนและกลยทธธรกจสอดคลองกบแนวคดของSchumpeter(1950)ทกลาวถง
นวตกรรมวาเปนทรพยากรส�าคญของการสรางความไดเปรยบของการแขงขน
กลยทธธรกจ มอทธพลทางตรงตอความไดเปรยบในการแขงขนสอดคลองกบ
แนวคดของ Duarte (2010) ทระบวา ภาวะการประกอบการและกลยทธธรกจ
มความสมพนธตอความไดเปรยบในการแขงขนและส�าเรจอยางย งยนขององคกร
อยางมนยส�าคญ
องคความรใหมของการวจยนคนพบรปแบบกลยทธ
ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมดงโมเดล
กลยทธธรกจ
ความไดเปรยบในการแขงขน
ภาวะการประกอบการ
ภาพท 3รปแบบกลยทธของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม
จากภาพสรปไดวาความไดเปรยบในการแขงขนของธรกจขนาดกลางและ
ขนาดยอมเกดจากภาวะการประกอบการและการก�าหนดกลยทธธรกจทเหมาะสมของ
ผประกอบการ
20 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ขอเสนอแนะส�าหรบการวจยครงตอไป การศกษาโดยใชกลมตวอยางวสาหกจขนาดใหญเพอเปนการเพมมมมอง
ภาวะการประกอบการทมตอวสาหกจ
ขอเสนอแนะ ภาครฐควรเสรมสรางความรดานนวตกรรมอยางจรงจง และตอเนอง เพอ
เสรมสรางความไดเปรยบในการแขงขนและน�าไปสการพฒนาเศรษฐกจในภาพรวม
ของประเทศตอไป
รายการอางอง
บญฑวรรณวงวอน.(2555).การเปนผประกอบการเชงกลยทธ.กรงเทพฯ:มหาวทยาลย
รามค�าแหง.
บญฑวรรณวงวอนและณฐวดพฒนโพธ.(2556).“ภาวการณมงเนนการเปนผประกอบ
การและผลการด�าเนนงานของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม:กรณบทบาท
เชอมโยงของนวตกรรมองคการ,” วารสารสงคมศาสตรวชาการ. 6(2).
เดอนกมภาพนธ-พฤษภาคม2556หนา123-146.
ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม.(2554).รายงานสถานการณวสาหกจ
ขนาดกลางและขนาดยอม ป 2554 และแนวโนมป 2555.กรงเทพฯ:ส�านกงาน
สงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม(สสว.).
_______. (2556).รายงานสถานการณวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ป 2556 และ
แนวโนมป 2557.กรงเทพฯ:ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม
(สสว.)
Afzal,S.(2010).“MarketingCapability,StrategyandBusinessPerformanceinEmerging
MarketsofPakistan,”IUB Journal of Social Sciences and Humanities.7(2):
88-102.
Bannock,G. (2005).The Economics and Management of Small Business: An
International Perspective.London:Routledge.
21วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Bougheas,S.,Mizen,P.,&Yalcin,C.(2006).“Accesstoexternalfinance:Theoryand
evidenceontheimpactofmonetarypolicyandfirm-specificcharacteristics,”
Journal of Banking and Finance.30:199-227.
Bygrave,W.D. ,&Hofer, C.W. (1991). “Theorizing about entrepreneurship,”
Entrepreneurship Theory and Practice.16(2):13-22.
Chen,M.,&Hambrick,D.C.(1995).“Speed,stealth,andselectiveattach:Howsmall
firms differ from large firms in competitive behavior,”Academy of
Management Journal.38(2):453–482.
Covin,J.G.,&Slevin,D.P.(1991).“Aconceptualmodelofentrepreneurshipasfirm
behaviour,”Entrepreneurship Theory and Practice.16(1):7-25.
Damanpour,F.,Szabat,K.A.,&Evan,W.M..(1989).“Therelationshipbetweentypes
of innovation and organizational performance,”Journal of Management
Studies.26(6):587-601.
Gibbons,A.(1997).Innovation and the Developing System of Knowledge Production.
UniversityofSussex.
Halit,K.(2006).“Marketorientation,learningorientation,andinnovationcapabilitiesin
SMEsanextendedmodel,”European Journal of Innovation Management.
9(4):396-417.
Johne,A.(1999).“Successfulmarketinnovation,”European Journal of Innovation
Management.2:6-11.
Klongan,G.E. ,&Goward,E.W. (1976).Rural Sociology.Bangkok:M.S.Thesis
KasetsartUniversity.
Kuratko,D.F.,&Hodgetts,R.M.(2004).Entrepreneurship: Theory, Process and
Practice.Mason,Ohio:ThomsonSouth-Western.
Liu, S. , Luo,X. ,&Shi,Y. (2002). “Integrating customer orientation, corporate
entrepreneurship, and learningorientation in organization-in-transition:An
empiricalstudy,”Internal Journal of Research in Marketing.19:367-382.
22 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Low,M.B.,&MacMillan,I.C.(1988).“Entrepreneurship:Pastresearchandfuture
challenges,”Journal of Management.14:139-162.
Miles,R. ,&Snow,C. (1978).Organizational Strategy, Structure and Process.
NewYork:McGrawHill.
Morgan,N.A.,Vorhies,D.W.,&Mason,C.H.(2009).“Marketorientation,marketing
capabilitiesandfirmperformance,”Strategic Management Journal.30(8):
909–920.
Michaels, E. T. , & Gow, H. R. (2008). “Market orientation, innovation and
entrepreneurship: An empirical examination of illinois beef industry,”
International Food and Agribusiness Management Review.11(3):56-61.
Moreno,A.M. ,&Casillas,J.C.(2008).“Entrepreneurialorientationandgrowthof
SMEs:A causalmodel,”Entrepreneurship Theory and Practice. 32 :
507–528.
Porter,M.E.(1980).Competitive Strategy.NewYork:TheFreePress.
PorterM.E.(1985).Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and
Competitors.NewYork,NY:TheFreePress.
Porter,M.E.(1996).Whatisstrategy?Harvard Business Review,74(6):61-78.
Porter,M.E.(1998).On Competition,Boston:HarvardBusinessSchool.
Ringle,C.M.,Wende,S.,&Will,A.(2004).Smart PLS 2.0 (M3).[Online]Available:
http://www.smartpls.de/.Retrieved[2011,October3].
Rizzoni, A. (1991). “Technological innovation and small firms: a taxonomy,”
International Small Business Journal.9(3):79-91.
Schumpeter,J.(1994).A History of Economic Analysis.London:Routledge.
Schumpeter,J.A.(1950).Capitalism, Socialism and Democracy(3rded.).NewYork:
HarperandRow.
Shahid,Q. (2010). “Antecedents and outcomes of entrepreneurial firmsmarketing
capabilities:An empirical investigation of small technology based firms,”
Journal of Strategic Innovation and Sustainability.6(4).
Weerawardena, J. (2003). “The role ofmarketing capability in innovation – based
competitiveStrategy,”Journal of Strategy Marketing.11:15-35.
23วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Weerawardena,J.,O'Cass,A.,&Julian,C.(2006).“Doesindustrymatter?Examining
the role of industry structure in innovation-based competitivemarketing
strategy,”Journal of Business Research.59:37-45.
Wingwon,B. (2012). “Effects of entrepreneurship, organization capability, strategic
decisionmakingandinnovationtowardthecompetitiveadvantageofSMEs
enterprises,”Journal of Management and Sustainability.2(1):137-150.
Yahya,A.Z,Othman,M.S.,Othman,A.S.,Rahman,I.A.,&Moen,J.A.(2011).
Processinnovation:astudyofMalaysiansmallmediumenterprises(SMEs).
World Journal Management,3(1):146-156.
24 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
*นกศกษาหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑตสาขาวชาการจดการมหาวทยาลยราชภฏล�าปาง(2557)
**ปรชญาดษฎบณฑตสาขาวชาบรหารธรกจมหาวทยาลยรามค�าแหง(2550)ปจจบนเปนรองศาสตราจารย
ประจ�าคณะวทยาการจดการหลกสตรMBA.มหาวทยาลยราชภฏล�าปาง
กลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพลตอ
พฤตกรรมการซอรถยนตสวนบคคลของผบรโภค จงหวดล�าปาง
Effect of Marketing Communication Strategy toward the Buying
Behavior for Private Car of Customers in Lampang Province
Jie Yang*
บญฑวรรณ วงวอน**
บทคดยอ
การศกษามวตถประสงคเพอศกษากลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพลตอ
พฤตกรรมการซอรถยนตสวนบคคลของผบรโภคจงหวดล�าปาง เปนการวจยเชงปรมาณ
กลมตวอยางคอผบรโภคทซอรถยนตในจงหวดล�าปางวธเกบขอมลโดยการส�ารวจและ
ใชแบบสอบถามเปนเครองมอวจยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจงจ�านวนทงสน367คน
วเคราะหขอมลดวยสถตพรรณนาเพอหาคารอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน
สวนสถตอนมานวเคราะหดวยเทคนคการถดถอยพหคณผลการศกษาพบวามความคดเหน
ตอทกปจจยในระดบมากโดยมความเหนตอพฤตกรรมการซอเปนอนดบแรกรองลงมา
คอ การสงเสรมการขาย การประชาสมพนธ การตลาดทางตรง การจดกจกรรมและ
การโฆษณา
ผลการทดสอบสมประสทธถดถอยพหคณพบวา การโฆษณามอทธพลตอ
พฤตกรรมการซอมากทสด รองลงมา คอ การจดกจกรรม การตลาดทางตรง
การประชาสมพนธและการสงเสรมการขายโดยทกปจจยมนยส�าคญทางสถตทระดบ0.05
ค�าส�าคญ : กลยทธการสอสารการตลาด,พฤตกรรมการซอ
25วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Abstract
Thepurposeofthisresearchwastoeffectofmarketingcommunicationstrategy
towardthebuyingbehaviorforprivatecarsofcustomersinLampangprovince.Itwas
thequantitativeresearch.Thesamplinggroupwasconsumerswhoboughtprivatecars
367samplesThisresearchtoolwasquestionnairewithdescriptivestatistictoanalyzethe
percentage,average,standarddeviationandinferentialstatisticswithmultipleregression
technique.Theoutcomesofresearchrevealedthatrespondenthavetheopinionsofbuying
behavior,salespromotion,publicrelation,directmarketing,activitiesandadvertising
factorswere all at high level.The testmultiplied regression coefficients found that
advertisinghaseffecttowardthebuyingbehaviorthemost.Followedbytheactivities,
directmarketing, public relation, and sales promotion all the factors at statistical
significancelevelof0.05
Keywords :MarketingCommunicationStrategy,BuyingBehavior
บทน�า ปจจบนการด�าเนนชวตมนษยตองอาศยปจจย4ในการเอออ�านวยตอคณภาพชวต
แตคงไมมใครปฏเสธไดวารถยนตเปนปจจยท5ในการหนนเสรมใหเกดความสะดวกและ
รวดเรวมากขน เพราะรถยนตเปนยานพาหนะทมความจ�าเปนอยางมากส�าหรบชวต
ในปจจบนส�าหรบใชเปนยานพาหนะในการเดนทางและขนสง โดยเฉพาะในเมองทม
ขนาดใหญสงผลท�าใหตลาดรถยนตมการขยายตวอยางตอเนองตามภาวะเศรษฐกจทเจรญ
เตบโตอยางรวดเรว ซงสาเหตของความตองการรถยนตทเพมมากขนนนประการแรก
มาจากความสะดวกสบายในชวตประจ�าวนรวมถงการเดนทางตดตอธรกจประการทสอง
มาจากความตองการในการขนยาย และขนสงผลตภณฑตางๆประการทสามมาจาก
ความตองการในการตอบสนองถงรสนยมและรปแบบของการแสดงออกถงการมฐานะ
เพราะรถยนตแตละยหอมความแตกตางกนบางยหอเปนสนคาทมราคาแพงผทจะสามารถ
ครอบครองไดนนจงเปนผทมความมงคงสง มต�าแหนงหนาทงานสงและมภาพลกษณ
ทางสงคมสงเพราะความตองการรถยนตของแตละบคคลยอมมความแตกตางกนขนอยกบ
ปจจยหรอองคประกอบตางทมผลกระทบตอความตองการของผบรโภคนนเอง(พรหมพร
วตตมณ,2554)
26 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
เมอเศรษฐกจเตบโตมากขนมผลกระทบตอการแขงขนของภาคธรกจในอตราท
สงขน จงมผลใหระบบสงคมและวถชวตของคนไทยมการเปลยนแปลงไปโดยเฉพาะ
คนในเมองอนเนองมาจากความรบเรงท�าใหมการสญจรมากขนไมวาเปนนกธรกจหรอ
ลกจางกตองเดนทางไกลจากบานทอยอาศยหรอตองตดตองานของแตละคน รวมถง
ครอบครวเชนเดยวกนสภาพการณเชนนสงผลใหความตองการพาหนะโดยเฉพาะรถยนต
กมมากยงขนดงนนรถยนตจงมบทบาททส�าคญอยางยงในชวตประจ�าวนของมนษยท�าให
ประชากรสวนใหญนยมใชรถยนตนงบคคลไมเกน 7 คน (รถเกง) มากกวารถอนๆ
(รถกระบะรถต)(วรรตนสทธ,2555)
ปจจบนจงหวดล�าปางเปนศนยกลางการคมนาคมในเขตภาคเหนอ เนองจาก
มพนทหรอสภาพภมศาสตรเปนปจจยเออตอการเดนทางและเปนท�าเลทตงเสนทางส�าคญ
ในการขนสง มผคนอยอาศยมากขน จงท�าใหจงหวดล�าปางมปรมาณรถยนตสวนบคคล
มากขนจากการส�ารวจส�านกงานขนสงจงหวดล�าปางพบวารถสวนบคคลทจดทะเบยน
ในปพ.ศ.2555-2556มจ�านวน4,306คนและในปจจบนเพมขนเปนจ�านวน49,815คน
(ส�านกงานขนสงจงหวดล�าปาง,2556)
จากขอมลดงกลาวสงเกตไดวาทกๆ ปรถยนตสวนบคคลมปรมาณมากขน
จงท�าใหประเทศไทยมบรษทผผลตรถยนตญปนจ�านวนมากไดแกบรษทฮอนดาโตโยตา
นสสน เปนตน ซงแตละบรษทมการแขงขนการตลาดโดยมวธการสอสารทางการตลาด
มอยหลายประเภทไดแกหนงสอพมพ นตยสารวทย โทรทศน สอทางอเลกทรอนกส
เปนตนเมอมนษยมความตองการซอรถยนตมนษยจงมทางเลอกในการตดสนใจเลอกซอ
ไดหลากหลายขนนอกจากนปญหาในปจจบนการตดสนใจเลอกซอรถยนตสวนบคคล
สวนใหญเลอกจากตรายหอมากกวาราคาเลอกอรรถประโยชนเปนปจจยหลกเลอกราคา
มากอนปจจยอนๆ หรอเลอกซอรถยนตเพราะสอโฆษณาและการสงเสรมการขาย
(วรรตนสทธ,2555)
ดงนน จงท�าใหบรษทตางๆ ทเปนตวแทนผจ �าหนายรถยนตแตละยหอไดมการ
ใชกลยทธการสอสารทางตลาดมากขน เพอแยงชงกลมลกคาเปาหมายและยอดจ�าหนาย
สนคาในแตละไตรมาสตามแนวคดของนกวชาการคอKotler(2000,p.394)ทวาผลตภณฑ
เปนสงทธรกจน�าเสนอขายสตลาด เพอตอบสนองความตองการของผบรโภคผานกลไก
ของการสงเสรมการขายและการสอสารทางการตลาด แตจากการสมภาษณพนกงาน
จ�าหนายรถยนตสวนบคคลศนยล �าปาง(ยทธนาแสนใจ,2557)ไดน�าเสนอวาพบวากลยทธ
การสอสารทางตลาดมผลตอการด�าเนนงานธรกจจ�าหนายรถยนต เนองจากคาใชจาย
27วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ในสวนของการประชาสมพนธเพมมากขนเชนทางวทยหนงสอพมพวารสารนตยสาร
เวบไซตการจดกจกรรมทางการตลาดการใชสอโฆษณาทหลากหลายมากขนบางครงมผล
ท�าใหผประกอบการธรกจทมจ�านวนเงนลงทนนอยบางรายอาจจะมอปสรรคและปญหา
ไดเชนเดยวกน
ฉะนนปญหาทเกดขนไมวาจะเปนดานขอมลจากการโฆษณาการประชาสมพนธ
การตลาดทางตรงและการสงเสรมการขายในแตละไตรมาสของตวแทนจ�าหนายรถยนต
สวนบคคล ซงจดไดวาเปนกลยทธการสอสารการตลาดทถกน�ามาใชในการด�าเนนธรกจ
สงผลใหยอดจ�าหนายรถยนตเพมขนอยางตอเนองหรอปจจยเหลานมผลตอพฤตกรรม
การซอของผบรโภคจนเปนทมาของค�าถามในการวจยในครงนดวยเหตผลดงกลาวท�าให
เกดความสนใจทจะศกษาถงกลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอ
รถยนตสวนบคคลของผบรโภคในจงหวดล�าปาง ตลอดจนปญหาในการใชรถยนต
สวนบคคลทผบรโภคประสบอยในปจจบน
ค�าถาม ปจจยดานการโฆษณา ดานประชาสมพนธ ดานการสงเสรมการขาย
ดานการตลาดทางตรงแลวดานการจดกจกรรมของกลยทธการสอสารการตลาดใดบางทม
อทธพลตอพฤตกรรมการซอรถยนตสวนบคคลของผบรโภคมากทสด
วตถประสงคของการศกษา 1. เพอศกษาความคดเหนดานกลยทธการสอสารการตลาดและพฤตกรรมการซอ
รถยนตสวนบคคลของผบรโภคจงหวดล�าปาง
2. เพอศกษากลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอรถยนต
สวนบคคลของผบรโภคจงหวดล�าปาง
ผลทคาดวาจะไดรบ 1. ทราบความคดเหนดานกลยทธการสอสารการตลาดและพฤตกรรมการซอ
รถยนตสวนบคคลของผบรโภคจงหวดล�าปาง
2. ทราบกลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอรถยนต
สวนบคคลของผบรโภคจงหวดล�าปาง
28 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ประโยชนเชงวชาการเพอน�าผลการศกษาทไดมาใชเปนประโยชนกบฝายวจย
และพฒนาของตวแทนจ�าหนายรถยนตสวนบคคลของแตละยหอจะไดมการปรบปรง
ออกแบบและพฒนารวมถงคณประโยชนรถยนตสวนบคคลเพอใหตรงกบความตองการ
ของผบรโภค
2. ประโยชนเชงพาณชยเพอเปนแนวทางในการด�าเนนกลยทธในการวางแผน
การตลาดของบรษทฯใหตรงตามความตองการของผใชรถยนตสวนบคคลตอไป
ขอบเขตของการศกษา การศกษาเรองกลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอ
รถยนตสวนบคคลของผ บรโภค จงหวดล�าปาง จ�าแนกขอบเขตได 4 ดาน คอ
(1)ดานประชากรคอผบรโภคทซอรถยนตและก�าลงจะซอรถยนตสวนบคคลในจงหวด
ล�าปาง(2)ดานเวลาคอระยะเวลา5เดอนตงแตเดอนมนาคมพ.ศ.2557ถงเดอนกรกฎาคม
พ.ศ.2557(3)ดานพนทคอจงหวดล�าปางและ(4)ดานเนอหาคอศกษากลยทธการสอสาร
การตลาดทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอรถยนตสวนบคคลของผบรโภคจงหวดล�าปาง
ทบทวนวรรณกรรม การทบทวนแนวคดทฤษฎและงานวรรณกรรมทเกยวของกบงานวจยเรอง
กลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพลตอการตดสนใจซอรถยนตสวนบคคลของผบรโภค
จงหวดล�าปางผวจยไดสรปตวแปรทเกยวของได2ดานดงน
1. กลยทธการสอสารทางการตลาด
Duncan (2005)ใหความหมายไววากลยทธการสอสารทางการตลาดหมายถง
การรวบรวมรปแบบการน�าเสนอขาวสารชนดตางๆ ทไดวางแผนจดท�าขนเพอน�ามาใช
ในการสรางแบรนดประกอบดวยการโฆษณาการประชาสมพนธการสงเสรมการขาย
การตลาดทางตรงการขายโดยบคคลการบรรจภณฑการจดกจกรรมพเศษและการเปน
ผอปถมภและการบรการลกคาใหมความแตกตางเหนอคแขงขน เพอใหธรกจมการ
เจรญเตบโตมากขน
สทธธรสรณ(2552,หนา32-37)ไดกลาววากระบวนการสอสารทางการตลาด
ม 8 ขนตอน เรมตงแตการระบปญหาหรอโอกาสการก�าหนดวตถประสงค การเลอก
ตลาดเปาหมายการสรางสรรคการเลอกใชสอการตงงบประมาณการปฏบตตามแผนและ
การประเมนประสทธผล
29วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
กลยทธการสอสารทางการตลาดเปนการสอสารทางการตลาดแบบครบเครอง
หรอการสอสารทางการตลาดแบบครบวงจรหมายถงการประสมประสานเครองมอสอสาร
การตลาดหลายๆอยางเขาดวยกนอยางเหมาะสมในแตละสถานการณ(Lamb,Hairand
McDaniel, 1992, p. 424) เปนกระบวนการสอสารเพอการจงใจใหผบรโภคเกดความ
ตองการใชสนคาหรอบรการโดยมความเปนหนงเดยวของหลกการและเนอหาแตมวธการ
ในการสอสารหลายรปแบบและแตละรปแบบมความเปนอนหนงอนเดยวกนทจะเผยแพร
เนอหาทมประสทธภาพเกดประโยชนสงสดตอธรกจโดยมผลเชงบวกคอท�าใหผบรโภค
เกดการรบร จดจ�าและตดสนใจซอผลตภณฑในทสดหรอท�าใหเกดการเปลยนแปลง
พฤตกรรมผบรโภคเปนส�าคญ(เสรวงษมณฑา,2547)
นอกจากนผประกอบการธรกจควรใหความส�าคญเกยวกบเครองมอทใชในการ
สอสารทางการตลาดเปนส�าคญ(ศรวรรณเสรรตนและคณะ,2552)เพอใหเกดประโยชน
ทางการแขงขนสงสดและการเขาถงผบรโภคมากทสดโดยเครองมอสอสารทางการตลาด
ม4ดานดงน
1. การโฆษณาเปนวธการน�าเสนอทมคาใชจาย โดยไมใชบคคลเพอน�าเสนอ
แนวคดสนคาหรอบรการโดยระบผใหการสนบสนนชดเจนองคกรทใชการโฆษณามทง
องคการภาคเอกชนองคการกศลหนวยงานรฐบาลทตองการสงขาวสารสกลมเปาหมาย
เปนการสอสารขอมล โดยมวตถประสงคเพอแจงขาวสาร จงใจและเตอนความทรงจ�า
เกยวกบสนคาและบรการหรอความคดทมความแตกตางจากคแขงขน
2. การประชาสมพนธ คอลกษณะของการบรหารงานสงเสรมการตลาดทเปน
เอกลกษณเหมาะสมเพอมงใหเกดความรสกหรอภาพลกษณทดระหวางองคการภาคเอกชน
องคการกศลหนวยงานรฐบาลเปนกจกรรมซงมการวางแผนและใชความพยายามทจะ
สรางสรรคผลงาน รวมทงรกษาความนยมและเขาใจอนดระหวางบรษทเจาของสนคา
กลมผบรโภคเปาหมายประชาชนทวไปตลอดจนผทมสวนไดสวนเสยในแตละธรกจ
นอกจากนการสอสารขอมลขาวสารเกยวกบบรษทผผลตสนคาไปยงผบรโภค
และกลมตางๆ ทเกยวของกบบรษท เชน สอมวลชนชมชนหรอมวลชนสมพนธ เปนตน
เพอสรางความสมพนธทดใหแกองคกร รวมไปถงภาพลกษณและตราสนคาของบรษท
อกดวยทเกยวของกบการพฒนาและการสอสารดานกลยทธขององคกรธรกจ
3. การตลาดทางตรงจดเปนเครองมอสอสารการตลาดทไดรบความสนใจมากขน
และมการประยกตใชการตลาดทางตรงในวงกวางขนในธรกจประเภทตางๆ เนองจาก
มคาใชจายทถกและเปนกจกรรมทสามารถวดผลไดดและมความครอบคลม ซงจดเปน
ชองทางการสอสารการตลาดรปแบบใหมทก�าลงไดรบความนยมมากขนในปจจบน
30 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
4. การสงเสรมการขายเปนการจงใจทเสนอคณคาพเศษโดยสอสารผานสอแตละ
ประเภทหรอบคคลโดยใชเทคนคการโฆษณาและการสงเสรมขายเขามาประยกตใชใน
กระบวนการตลาดการสงเสรมการขายอาจจะท�าโดยวธทางไปรษณยแคตตาลอคสงพมพ
จากบรษทผผลต การจดแสดงสนคาการแขงขนการขายและเครองมอขายอนๆโดยม
จดมงหมายคอเพมความพยายามในการขายของพนกงานขายผจ �าหนายและผขายเพอให
ผลตภณฑมยอดขายทมากขนสนคายหอใดยหอหนงมศกยภาพมากขนและเพอท�าใหลกคา
ตองการซอผลตภณฑยหอนนเพมขน(KotlerandKeller,2012)
2. พฤตกรรมการซอสนคาของผบรโภค
พฤตกรรมการซอหรอกระบวนการตดสนใจซอของผบรโภคหมายถงขนตอน
ในการเลอกซอผลตภณฑจากสองทางเลอกขนไปโดยทพฤตกรรมผบรโภคจะพจารณา
ในสวนทเกยวของกบกระบวนการตดสนใจทงทางดานจตใจ (ความรสกนกคด มมมอง
และความชอบ)และพฤตกรรมทางกายภาพ เนองจากการซอเปนกจกรรมดานจตใจและ
กายภาพซงเกดขนในชวงระยะเวลาหนงของบคคล กจกรรมเหลานท�าใหเกดการซอและ
เกดพฤตกรรมการซอตามบคคลอน (Schiffman andKanuk, 1994) ปจจยทมผลตอ
การตดสนใจของผบรโภค คอผบรโภคแตละคนจะมความแตกตางกนของลกษณะทาง
กายภาพ และสภาพแวดลอมของแตละบคคลท�าใหการตดสนใจซอของแตละบคคล
มความแตกตางกนไมวาจะดวยอารมณหรอเหตผลกตามดงนนนกการตลาดจงจ�าเปนตอง
ศกษาปจจยตางๆ ซงจะมผลตอการตดสนใจซอของผบรโภคอยางเหมาะสมโดยแบงปจจย
ทมผลกระทบตอพฤตกรรมของผบรโภคออกเปน 2ประการ ไดแก (1) ปจจยภายใน
เปนปจจยทเกดขนจากตวบคคล(2)ปจจยภายนอกทเกดขนจากการกระตนของเหตการณ
หรอสภาพแวดลอม(ศรวรรณเสรรตนและคณะ,2552)
พฤตกรรมการซอหรอกระบวนการตดสนใจซอของผบรโภคนนจะประกอบ
ไปดวยบคคลหรอกลมคน ทเขามามสวนเกยวของหรอมบทบาทในการตดสนใจซอ ซง
สามารถแบงออกเปน5ขนตอนคอ(1)การรบรถงความตองการคอการทบคคลรบรถง
ความตองการภายในของตนซงอาจเกดขนเองหรอเกดจากสงกระตนภายในและภายนอก
(2) การคนหาขอมล คอ ถาความตองการถกกระตนมากพอและสงทสามารถสนอง
ความตองการอยใกลกบผบรโภคผบรโภคจะด�าเนนการเพอใหเกดความพอใจทนททม
ความตองการเกดขน(3)การประเมนผลทางเลอกคอเมอผบรโภคไดขอมลมากแลวจาก
ขนทสองผบรโภคจะเกดความเขาใจและประเมนผลทางเลอกตางๆนกการตลาดจ�าเปน
ตองรถงวธการตางๆ ทผบรโภคใชในการประเมนผลทางเลอกกระบวนการประเมนผล
ไมใชสงทงายและไมใชกระบวนการเดยวทใชกบผบรโภคทกคนและไมใชเปนของผซอ
31วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
คนใดคนหนงในทกสถานการณ(4)การตดสนใจซอคอผบรโภคจะตดสนใจซอผลตภณฑ
ทเขาชอบมากทสดการตดสนใจซอจงเกดขนหลงจากประเมนทางเลอกแลวเกดความตงใจ
ซอและเกดการตดสนใจซอในทสดและ (5)พฤตกรรมภายหลงการซอหลงจากซอและ
ทดลองใชผลตภณฑไปแลว ผบรโภคจะมประสบการณเกยวกบความพอใจหรอ
ไมพงพอใจผลตภณฑจ�าเปนผบรโภคจะตงความหวงไวสงและเมอไมเปนความจรงจะเกด
ความไมพอใจจ�านวนความไมพอใจจะขนกบขนาดของความแตกตางระหวางการคาดหวง
และการปฏบตจรงของผลตภณฑ ซงแสดงใหเหนวากระบวนการซอเรมตนกอนการ
ตดสนใจซอจรงๆและมผลกระทบหลงการซอไดเชนเดยวกน(KotlerandAmstrong,1997,
p.158)จากการทบทวนวรรณกรรมขางตนจงเปนทมาของกรอบแนวคดในการศกษา
กรอบแนวคดในการศกษา กรอบแนวคดในการวจยน ตวแปรอสระ คอกลยทธการสอสารการตลาดซง
ประกอบไปดวย 5ขนตอน คอ (1)ดานการโฆษณา (2)ดานประชาสมพนธดานการ
สงเสรมการขาย ดานการตลาดทางตรงแลวดานการจดกจกรรม สวนตวแปรตาม คอ
พฤตกรรมการซอ ซงพฒนามาจากวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของดงกรอบแนวคด
ตอไปน
สมมตฐานในการศกษา
H:1ดานการโฆษณามอทธพลตอพฤตกรรมการซอ
H:2ดานการประชาสมพนธมอทธพลตอพฤตกรรมการซอ
H:3ดานการสงเสรมการขายมอทธพลตอพฤตกรรมการซอ
H:4ดานการตลาดทางตรงมอทธพลตอพฤตกรรมการซอ
H:5ดานการจดกจกรรมมอทธพลตอพฤตกรรมการซอ
32 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
วธการด�าเนนการศกษา ประชากรและกลมตวอยางในการศกษาในครงนคอประชากรในจงหวดล�าปาง
ทซอรถยนตสวนบคคลจ�านวน49,815คน(ขอมลกรมการขนสงทางบก,เมษายน2557)
และค�านวณกลมตวอยางตามตารางทาโรยามาเน(Yamane,1973)ก�าหนดความคลาดเคลอน
ในกลมตวอยางเทากบ0.05ไดขนาดจ�านวนประชากร400คนเกบขอมลจ�านวน2ทาง
คอ1)ด�าเนนการดวยตนเองโดยทผวจยไดท �าการตดตอประสานงานกบตวแทนจ�าหนาย
และท�าหนงสอขอความอนเคราะหเกบขอมลจากบคคลทตดสนใจซอรถยนตสวนบคคล
ไปเรยบรอยแลวและ2)สงแบบสอบถามทางไปรษณยไปใหลกคาทซอรถยนตสวนบคคล
ตามทอยทไดจากกรมขนสงทางบกซงไดแบบสอบถามคนมา367คนคดเปนรอยละ91.75
โดยใชเวลา1เดอนผศกษาไดสรางแบบสอบถามขนเพอเปนเครองมอทใชในการวจยโดย
ไดท�าการตรวจสอบเครองมอเพอหาความเชอถอได(reliability)คาสมประสทธสหสมพนธ
(alphacoefficient)ของครอนบาคจ�านวน5ปจจยยอยคอมาตรวดรวมดานการโฆษณา
มคาเทากบ 0.948ดานประชาสมพนธ มคาเทากบ 0.965ดานการสงเสรมการขาย มคา
เทากบ 0.976ดานการตลาดทางตรง มคาเทากบ 0.913ดานการจดกจกรรม มคาเทากบ
0.947ดานพฤตกรรมการซอมคาเทากบ0.905ซงแบบสอบถามแบงออกเปน3สวนดงน
สวนท1ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามประกอบดวยเพศสถานภาพอาย
รายไดอาชพระยะเวลาในการใชรถยนตของทานและยหอรถยนตสวนบคคลททานใชอย
ปจจบน
สวนท2ความคดเหนดานกลยทธการสอสารทางการตลาดและการตดสนใจซอ
ของผบรโภคจงหวดล�าปางแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา(ratingscale)
มระดบความคดเหน5ระดบ
สวนท3ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะเพมเตมทเปนประโยชนของผบรโภค
จงหวดล�าปางโดยลกษณะค�าถามเปนแบบสอบถามปลายเปด
ผลการศกษา สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม
กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญงมอายระหวาง38-47ปสถานภาพสวนใหญ
สมรสระดบการศกษาสวนใหญอยในระดบปรญญาตรอาชพสวนใหญท�างานในองคกร
เอกชนรายไดตอเดอนเฉลย10,000–25,000บาทรถยนตทใชสวนใหญเปนยหอโตโยตา
ไดขอมล ขาวสารเกยวกบรถยนตสวนใหญจากโทรทศนหนงสอพมพ/ใบปลว/แผนพบ
33วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
และInternet/Facebook/Instagramตามล�าดบและเหตผลทซอรถยนตสวนบคคลคอ
ตองการใชเปนพาหนะตองการความสะดวกสบายและอ�านวยความสะดวกใหกบสมาชก
ในครอบครวตามล�าดบ
สวนท 2 ความคดเหนดานกลยทธการสอสารทางการตลาด และการตดสนใจซอ
กลยทธการสอสารทางการตลาดจ�าแนกประเดนได5ดานคอ(1)ดานการโฆษณา
(2)ดานการประชาสมพนธ (3)ดานการสงเสรมการขาย(4)ดานการตลาดทางตรงและ
(5)ดานการจดกจกรรมโดยมรายละเอยดดงน
ดานการโฆษณา มความคดเหนโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.75
สวนเบยงเบนมาตรฐาน .66 เมอพจารณารายขอพบวาผบรโภคเลอกการรบรการสอสาร
การตลาดทมการโฆษณาทใหขอมลรายละเอยดของสนคา และสามารถตดสนใจเรวขน
เปนอนดบหนงรองลงมาคอมกลยทธการโฆษณามผลตอผบรโภคในดานการรบรขอมล
ขาวสารบรษทมปายโฆษณาขนาดใหญและมการใชสอโฆษณาทหลากหลาย รปแบบ
การโฆษณาของบรษทรถยนตมความดงดดใจและการโฆษณาทางวทย/โทรทศน/Internet
และหนงสอพมพตามล�าดบ
ดานการประชาสมพนธมความคดเหนโดยรวมอยในระดบมากมคาเฉลย3.82
สวนเบยงเบนมาตรฐาน .72 เมอพจารณารายขอพบวาผบรโภคเลอกการรบรการสอสาร
การตลาดทมพนกงานของบรษทรถยนตใหขอมลและความรเรองรถยนตอยางครอบคลม
สงผลใหตดสนใจซอเรวขนเปนอนดบหนง รองลงมา คอ มการจดกจกรรมพเศษและ
รวมเปนสปอนเซอรกบหนวยงานอนๆการประชาสมพนธท�าใหเกดภาพลกษณตอธรกจ
จ�าหนายรถยนตการแขงขนสงขนจ�าเปนตองมการประชาสมพนธและอาศยการบอกตอ
ของผบรโภคและบรษทมการจดกจกรรมเพอสงคมและใหบรการชมชนตามล�าดบ
ดานการสงเสรมการขายมความคดเหนโดยรวมอยในระดบมากมคาเฉลย3.86
สวนเบยงเบนมาตรฐาน .81 เมอพจารณารายขอพบวาผบรโภคเลอกการรบรการสอสาร
การตลาดทมขอเสนอฟรประกนภยรถยนตจากบรษทชนน�าและการรบขาวสารของรถยนต
จากสอตางๆอยางตอเนองเปนอนดบหนง รองลงมา คอ มการรบประกนหลงการขาย
การใหขอมลทชดเจนเกยวกบรถยนตของพนกงานขอเสนอเงนดาวนและอตราดอกเบย
ในการผอนช�าระใหกบลกคาในอตราทต�า ใหสวนลดเงนสดหรอแถมอปกรณตกแตง
รถยนตและการจดงานแสดงสนคาตามสถานทตางๆเชนMotorShowตามล�าดบ
34 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ดานการตลาดทางตรง มความคดเหนโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.84
สวนเบยงเบนมาตรฐาน .62 เมอพจารณารายขอพบวาผบรโภคเลอกการรบรการสอสาร
การตลาดทมความรวดเรวในการใหบรการเปนอนดบหนง รองลงมา คอ มการได
รบค�าแนะน�าขอมลเกยวกบรถยนตจากพนกงานขายพนกงานท�างานอยางเปนระบบและ
เปนขนตอนการสงจดหมาย/แผนพบขาวสาร/และโปรโมชนพเศษการสงE-mailขาวสาร
โปรโมชนพเศษแกลกคา พนกงานมการจดจ�าลกคาได และมการสอสารเปนระยะ
ความเอาใจใสของพนกงานในการใหบรการ และการทกทายตอนรบของพนกงาน
มความเปนกนเองตามล�าดบ
ดานการจดกจกรรม มความคดเหนโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.76
สวนเบยงเบนมาตรฐาน .65 เมอพจารณารายขอพบวาผบรโภคเลอกการรบรการสอสาร
การตลาดทมการจดกจกรรมของผจ �าหนายเปนอนดบหนงรองลงมาคอมการจดกจกรรม
เพอใหขอมลสนคาจะท�าใหผบรโภคเหนคณภาพและขอดของสนคามากทสด มการ
จดกจกรรมเพอสรางแรงจงใจในการซอสนคา บรษทมการจดกจกรรมโดยใหลกคา
มสวนรวมอยางตอเนองและกจกรรมมความทนสมยและแตกตางจากคแขงตามล�าดบ
ดานการตดสนใจ มความคดเหนโดยรวมอยในระดบมากมคาเฉลย 4.17
สวนเบยงเบนมาตรฐาน .62 เมอพจารณารายขอพบวาผบรโภคเลอกการตดสนใจซอจาก
มาตรฐานความปลอดภยเปนอนดบหนง รองลงมา คอความจ�าเปนในการใชประโยชน
ราคาเหมาะสมกบคณภาพรถยนต ยหอรถยนต และรปลกษณของรถยนต บรการ
หลงการขายและราคาบ�ารงรกษาไมแพงเกนไปและสมรรถนะของรถยนตตามล�าดบ
ผลการทดสอบสมประสทธถดถอยพหคณดงตารางท1
35วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 1สมประสทธถดถอยพหคณ
ตวแปรอสระ
การตดสนใจซอ
คาสมประสทธ
ถดถอย
คาความ
คลาดเคลอน
มาตรฐาน
t P-Value VIF
คาคงท .245 8.762 .000
ดานการโฆษณา
ดานการประชาสมพนธ
ดานการสงเสรมการขาย
ดานการตลาดทางตรง
ดานการจดกจกรรม
.060
.049
.040
.052
.057
.134
.113
.106
.116
.119
2.091
1.967
2.051
2.246
1.991
.037
.030
.031
.025
.047
1.795
1.438
1.167
1.169
1.561
R²=.169F=14.699AdjR²=.158P-value=.000
มคานยส�าคญทางสถตทระดบ0.05
ตารางท1พบวาปจจยดานการโฆษณามคาสมประสทธถดถอยมากทสดเทากบ
.060รองลงมาปจจยดานการจดกจกรรมมคาสมประสทธถดถอยเทากบ.057ดานการตลาด
ทางตรงมคาสมประสทธถดถอยเทากบ .052ดานการประชาสมพนธมคาสมประสทธ
ถดถอยเทากบ .049 ดานการสงเสรมการขายมคาสมประสทธถดถอยเทากบ .040
สรปไดวาทกปจจยมอทธพลตอการตดสนใจซอรถยนตสวนบคคลอยางมนยส�าคญ
ทางสถตทระดบ0.05
ส�าหรบผลการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (Multicollinearity
test) โดยใชคาVIFปรากฏวาคาVIFของแตละตวแปรอสระ มคาตงแต 1.167-1.795
ซงมคานอยวา 10 แสดงวาตวแปรอสระแตละตวมความสมพนธกนในระดบทยอมได
(LeeLeeandLee,2000,p.704)
สวนท 3 อปสรรค ปญหาและขอเสนอแนะเพมเตม
1.การตดสนใจซอรถยนตขนอยกบความชอบสวนบคคลรวมไปถงการบอกตอ
ของผใชงานและบางบคคลมการยดตดกบตรายหอของสนคา
2.ตามมมมองของลกคาระดบกลางจะตดสนใจเลอกซอรถยนตทมคาบ�ารงรกษา
ทไมสงอะไหลหาซองายและราคาขายตอส�าหรบรถยนตใชแลวจะไมตกมากเพราะลกคา
ระดบนจะไมคอยขายรถตองายๆตางจากลกคาทมก�าลงซอสง
36 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
3.รถยนตควรมเงนดาวนต�า ผอนราคาต�า และผอนระยะยาว เพราะบางคนทม
รายไดนอยตองการซอรถยนตเพอใชในการท�างาน
4.พนกงานขายควรแนะน�าและอธบายรายละเอยดของรถยนตใหกบลกคารวมถง
ควรมการบรการทดและมโปรโมชนใหลกคา
5.พนกงานขาย ควรแนะน�าและอธบายรายละเอยดของรถยนตใหกบลกคา
โดยเฉพาะการบรการหลงการขายจรงใจกบลกคาควรจะพดจาสภาพและควรเรงรดบรการ
ใหรวดเรวมากขนนอกจากนควรแนะน�าการดแลรถยนตหลงการซอดวย เพอรกษา
อายการใชงานของรถยนต
อภปรายผล การศกษาในเรองกลยทธการสอสารการตลาดทมอทธพลตอการตดสนใจซอ
รถยนตสวนบคคลของผบรโภคจงหวดล�าปางสามารถอภปรายผลไดดงน
ดานการโฆษณา มความคดเหนโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ
พบวาผบรโภคเลอกการรบรการสอสารการตลาดทมการโฆษณาทใหขอมลรายละเอยด
ของสนคาและสามารถตดสนใจเรวขนเปนอนดบหนงรองลงมาคอมกลยทธการโฆษณา
มผลตอผบรโภคในดานการรบรขอมลขาวสารบรษทมปายโฆษณาขนาดใหญและมการ
ใชสอโฆษณาทหลากหลาย รปแบบการโฆษณาของบรษทรถยนตมความดงดดใจและ
การโฆษณาทางวทย/โทรทศน/Internet และหนงสอพมพ ผลของการศกษาในครงน
สอดคลองกบแนวคดของศรวรรณเสรรตนและคณะ(2552)ทสรปวาการโฆษณาเปนการ
น�าเสนอและการสงเสรมสนคาหรอบรการโดยผานสอกลางตางๆ ทไมใชตวบคคลและ
สอดคลองกบแนวคดของKotlerandAmstrong(1997,p.158)ซงใหค �านยามการโฆษณา
ไววา เปนการสอขอมลขาวสารเกยวกบผลตภณฑหรอความคดในลกษณะทไมเปนการ
สวนบคคล โดยผานสอมวลชนตางๆ อนเปนความพยายามเพอเชญชวน โนมนาวจต
พฤตกรรมของผซอหรอผรบสารใหเกดความคลอยตามโดยมสอโฆษณาหลายประเภท
ไดแกวทยโทรทศนInternetหนงสอพมพและปายโฆษณากลางแจงเปนตน
ดงนน จากการสอสารโฆษณาแตละประเภทดงกลาว จะเหนไดวา การใช
ชองทางในการน�าขาวสารจากผผลตหรอผขายไปยงผบรโภคสามารถท�าไดโดยผาน
สอโฆษณาหลายๆ รปแบบในการเลอกสอตางๆ เหลานนสามารถเขาถงกลมเปาหมาย
ของตนเองไดมากนอยเพยงใด และค�านงถงคาใชจายของการใชสอโฆษณาใหม
ความเหมาะสม
37วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ดานการประชาสมพนธ มความคดเหนโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณา
รายขอพบวาผบรโภคเลอกการรบรการสอสารการตลาดทมพนกงานของบรษทรถยนต
ใหขอมลและความรเรองรถยนตอยางครอบคลมสงผลใหตดสนใจซอเรวขนเปน
อนดบหนง รองลงมา คอ มการจดกจกรรมพเศษ และรวมเปนสปอนเซอรกบ
หนวยงานอนๆ การประชาสมพนธท�าใหเกดภาพลกษณตอธรกจจ�าหนายรถยนต
การแขงขนสงขนจ�าเปนตองมการประชาสมพนธและอาศยการบอกตอของผบรโภคและ
บรษทมการจดกจกรรมเพอสงคมและใหบรการชมชนตามล�าดบ
สมพนธกบแนวคดของKotlerandKeller(2012)ทน�าเสนอวาการประชาสมพนธ
เปนเครองมอการสงเสรมการตลาดทมงสรางภาพลกษณทดตอตรายหอและองคกรโดย
เชอกนวาภาพลกษณทดจะเปนประโยชนในระยะยาวตอองคกรในการสรางความพงพอใจ
ใหผบรโภคและการตดสนใจซอสนคานนๆซงจดไดวาเปนการลงทนทสรางผลตอบแทน
ในระยะยาวใหองคกรทงนเพอเปนการสรางภาพลกษณ (corporate image) ในแงด
รวมตลอดถงการปองกนขาวลอและเหตการณไมดอนอาจท�าใหบรษทไดรบความเสยหาย
อกดวยเครองมอทใชในการประชาสมพนธไดแกการใหขาวการสมภาษณสอมวลชน
สมพนธ ชมชนสมพนธ กจกรรมสาธารณประโยชน การประชาสมพนธภายในและ
การสอสรางเอกลกษณองคกร เนองจากวตถประสงคหลกของประชาสมพนธ คอ
สรางภาพพจนทดทงตอองคกร การใหความรแกกลมเปาหมายเพอใหรจกคณสมบต
ของสนคาและสรางความนาเชอถอใหกบผทมสวนเกยวของเชนเดยวกน
ดานการสงเสรมการขายโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอพบวา
ผบรโภคเลอกการรบรการสอสารการตลาดทมขอเสนอฟรประกนภยรถยนตจาก
บรษทชนน�า และการรบขาวสารของรถยนตจากสอตางๆอยางตอเนอง เปนอนดบหนง
รองลงมาคอมการรบประกนหลงการขาย การใหขอมลทชดเจนเกยวกบรถยนตของ
พนกงานขอเสนอเงนดาวนและอตราดอกเบยในการผอนช�าระใหกบลกคาในอตราทต�า
การใหเงอนไขสวนลดเงนสดหรอแถมอปกรณตกแตงรถยนตและการจดงานแสดงสนคา
ตามสถานทตางๆ
ผลของการศกษาในครงนสอดคลองกบแนวคดของDuncan (2005) ทกลาว
การสงเสรม การขายเปนกจกรรมตางๆทางการตลาดทจดท�าขน เพอเสนอคณคาหรอ
สงจงใจพเศษ(extravalueorincentives)ส�าหรบผลตภณฑใหกบพนกงานขายผจดจ �าหนาย
หรอผบรโภคขนสดทายเพอใหสามารถกระตนการขายใหเรวขน และยงสอดคลองกบ
แนวคดของKotler andKeller (2012) ทสรปวาการสงเสรมการขายเปนสงจงใจตางๆ
38 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ทน�ามาใชเปนเครองมอระยะสน เพอกระตนใหเกดการซอหรอการขายผลตภณฑหรอ
บรการใหไดมากขนโดยทเครองมอทจะน�ามาใชในการสงเสรมการขายในปจจบนมใช
กนอยางกวางขวางแตกตางกนไป
ดานการตลาดทางตรงโดยรวมอยในระดบมากเมอพจารณารายขอพบวาผบรโภค
เลอกการรบรการสอสารการตลาดทมความรวดเรวในการใหบรการเปนอนดบหนง
รองลงมาคอมการไดรบค�าแนะน�าขอมลเกยวกบรถยนตจากพนกงานขายพนกงานท�างาน
อยางเปนระบบและเปนขนตอนการสงจดหมาย/แผนพบขาวสาร/และโปรโมชนพเศษ
การสงE-mail ขาวสารโปรโมชนพเศษแกลกคาพนกงานมการจดจ�าลกคาไดและมการ
สอสารเปนระยะความเอาใจใสของพนกงานในการใหบรการและการทกทายตอนรบของ
พนกงานมความเปนกนเองตามล�าดบ
ผลของการศกษาในครงนสอดคลองกบแนวคดของKotlerandArmstrong(2001,
p.617)ซงกลาววาการตลาดทางตรงคอการตดตอสอสารทางตรงกบลกคาเปาหมายทได
เลอกสรรแลวอยางดเปนรายบคคล เพอใหไดรบทงการตอบรบในทนท และกอใหเกด
ความสมพนธทดกบลกคาในระยะยาวและสอดคลองกบแนวคดของKotler andKeller
(2012) สรปวาการสอสารทางสอตรงไปยงกลมเปาหมายเฉพาะเปนรายบคคล โดยม
ชองทางการสอสารทกลมเปาหมายสามารถตดตอสอสารกลบมาได โดยมวตถประสงค
คอ เพอสรางความสมพนธกบลกคา เพอใชเปนขอมลทางการตลาดและเพอใหขาวสาร
ขอมลกบกลมเปาหมาย
ดานการจดกจกรรมโดยรวมอยในระดบมากเมอพจารณารายขอพบวาผบรโภค
เลอกการรบรการสอสารการตลาดทมทานซอรถยนตสวนบคคลจากการจดกจกรรมของ
ผจ �าหนาย เปนอนดบหนง รองลงมาคอมการจดกจกรรมเพอใหขอมลสนคาจะท�าให
ผบรโภคเหนคณภาพและขอดของสนคามากทสด, มการจดกจกรรมเพอสรางแรงจงใจ
ในการซอสนคา,บรษทมการจดกจกรรมโดยใหลกคามสวนรวมอยางตอเนองและกจกรรม
มความทนสมยและแตกตางจากคแขงตามล�าดบ
ผลของการศกษาสมพนธกบผลการศกษาของสทธธรสรณ(2552,หนา24-28)
ไดกลาววากจกรรมหรอเครองมอทใชในการสอสารทางการตลาดเรยกรวมกนวา
สวนประสมการสอสารทางการตลาด หรอสวนประสมการสงเสรมการตลาด ซง
การสนบสนนกจกรรมเปนการสอสารทางการตลาดทเปนการสนบสนนในรปของเงนหรอ
สงของใหกบการจดงานครงหนงๆ กจกรรมทสนบสนนอาจเปนการแขงขนกฬา
งานแสดงดนตรหรองานการกศลขององคกรสาธารณกศล เปนตนนอกจากนบรษท
39วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
อาจใหความชวยเหลอองคกรในสงคมเพอเปนการกศลการสนบสนนกจกรรมเปดโอกาส
ใหเจาของธรกจหรอผบรหารของบรษทไดสอสารและสรางความสมพนธกบลกคาโดยตรง
และเพอท�าใหคนใหความสนใจกบบรษทหรอตราผลตภณฑของบรษท
ดานการตดสนใจโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอพบวาผบรโภค
เลอกการตดสนใจซอจากมาตรฐานความปลอดภย เปนอนดบหนง รองลงมาคอ
ความจ�าเปนในการใชประโยชน ราคาเหมาะสมกบคณภาพรถยนต ยหอรถยนต และ
รปลกษณของรถยนตบรการหลงการขายและราคาบ�ารงรกษาไมแพงเกนไปและสมรรถนะ
ของรถยนตตามล�าดบดงมมมองของKotler. (2000: pp. 176-178) ทกลาววาวธการท
ผบรโภคท�าการตดสนใจประกอบดวยปจจยภายใน คอแรงจงใจ การรบร การเรยนร
บคลกภาพและทศนคตของผบรโภคซงจะสะทอนถงความตองการความตระหนกในการ
ทมสนคาใหเลอกหลากหลายกจกรรมทมผบรโภคเขามาเกยวของสมพนธกบขอมลทมอย
หรอขอมลทฝายผผลตใหมา และสดทายคอการประเมนคาของทางเลอกเหลานน และ
สอดคลองกบแนวคดของSchiffmanandKanuk(1994)ไดอธบายวาปจจยทมอทธพลตอ
พฤตกรรมการตดสนใจของผบรโภความ2แบบไดแกปจจยทอยภายในของบคคลและ
ปจจยทอยภายนอกของบคคล โดยขนกบวาบคคลใดจะใหน� าหนกในประเดนไหน
มากกวากน
ผลการทดสอบการถดถอยพหคณพบวาปจจยดานการโฆษณามคาสมประสทธ
ถดถอยมากทสด รองลงมาปจจยดานการจดกจกรรม ดานการตลาดทางตรง
ดานการประชาสมพนธและดานการสงเสรมการขายสรปไดวาทกปจจยมอทธพลตอการ
ตดสนใจซอรถยนตสวนบคคลอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ0.05ดงแนวคดของKotler.
(2000:p.176-178);KotlerandArmstrong(2001,p.617);SchiffmanandKanuk(1994)
ทสรปวากลยทธการสอสารทางการตลาดมความส�าคญตอการตดสนใจซอเปนอยางมาก
ดงนน การใชกลยทธแตละประเภทจะมรปแบบทแตกตางกนไป ขนอยกบเหตการณ
ความตองการและบรบทของการแขงขนทางการตลาดแตสงทเหมอนกนคอเจาของกจการ
หรอธรกจมความตองการสวนแบงทางการตลาดทเพมขนจ�านวนลกคาเพมขนและธรกจ
มการเตบโตมากขนตามล�าดบ
ขอเสนอแนะการวจย 1.จากผลการศกษาในดานการสงเสรมการขายพบวาผบรโภคไดใหความส�าคญ
ตอการจดงานแสดงสนคาตามสถานทตางๆอยในล�าดบสดทายดงนนเพอใหเกดการพฒนา
40 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ดานสงเสรมการขายควรใหความส�าคญในเรองการจดงานแสดงสนคาตามสถานทตางๆ
ใหมากขนเพอสามารถสอสารไปยงผบรโภคไดดกวา
2.จากผลการศกษาในดานการตลาดทางตรงพบวาผบรโภคไดใหความส�าคญ
ตอการทกทายตอนรบของพนกงานมความเปนกนเองและความเอาใจใสของพนกงานใน
การใหบรการอยในล�าดบสดทาย ดงนนเพอใหเกดการพฒนาดานการตลาดทางตรง
ควรใหความส�าคญในเรองการสรางตราสนคาใหมความเขมแขงในระยะยาวมากกวา
รายการอางอง
กรมการขนสงทางบก. (2557). ขอมลของรถยนตจ�านวนทงหมดมาจากนกการบรหาร
การทะเบยน.[2557,กมภาพนธ26].
พรหมพรวตตมณ.(2554).ทางการตลาดแนวใหมทมผลตอคณภาพการใหบรการจ�าหนาย
รถยนตมอสองของบรษทเอน.อาร.ลสซงในเขตอ�าเภอเมองสโขทย. (Online).
Available:http://www.bec.nu.ac.th/becweb/graduate/Article%CMBA54/56%20
พรหมพร%20%20วดดมณ.pdf.[2556,สงหาคม18].
วทวสรงเรองผล.(2546).หลกการตลาด.กรงเทพฯ:ศนยหนงสอมหาวทยาลยธรรมศาสตร.
ศรวรรณเสรรตนและคณะ.(2546).การบรหารการตลาดยคใหม.กรงเทพฯ:ธรรมสาร.
ศรวรรณเสรรตน,ปรญลกษตานนท,ศภรเสรรตนและองอาจปทะวานช.(2538).กลยทธ
การตลาดการบรหารการตลาดและกรณตวอยาง.กรงเทพฯ:พฒนาศกษา.
ศรวรรณ เสรรตนและคณะ. (2552).การบรหารการตลาดยคใหม. (ฉบบปรบปรงใหม).
กรงเทพฯ:ธรรมสาร.
สทธธรสรณ.(2552).การสอสารทางการตลาด.(พมพครงท2).กรงเทพฯ:ศนยหนงสอ
แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
เสรวงษมณฑา.(2547). เทคนคการสอสารการตลาด.กรงเทพฯ:วสทธพฒนา.
ส�านกงานขนสงจงหวดล�าปาง. (2556). ขอมลรถยนตสวนบคคลทจดทะเบยนในปพ.ศ.
2555-2556.(Online).Available:http://www.lampangdlt.com.[2556,สงหาคม
18].
ยทธนาแสนใจ.(2557).สมภาษณวนท25เมษายน2557
อดลยจาตรงคกล.(2543).พฤตกรรมผบรโภค.(พมพครงท6).กรงเทพฯ:มหาวทยาลย
ธรรมศาสตร.
41วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
วรรตน สทธ. (2555). การสอสารทางการตลาดทมตอพฤตกรรมการตดสนใจเลอกซอ
รถยนตประหยดพลงงานมาตรฐานสากลของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร.
การประชมเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช
ครงท 2ณอาคารสมมนา1-2มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชวนท4-5กนยายน
2555
Belch,G.E.,&Belch,M.A.(1993).Introduction to Advertising and Promotion :
An Integrated Marketing Communications Perspective (2nded.).Boston,
Mass.: RichardD.Irwin,Inc.,
Boone,L.E.,&Kurtz,D.L.(1995).Contemporary Marketing(8thed.).FortWorth,
Tx:TheDrydenPress.
Bovee,C. , John,T. ,George,D. ,&Marian,W. (1995).Advertising Excellence.
NewYork:McGrawHill.
Duncan,T.(2005).IMCinindustrymoretalkthanwalk.Journal of Advertising,34(4):
5-6.
Kotler, P. ,&Armstrong,G. (1997).Principles of Marketing. EnglewoodCliffs:
Prentice-Hall.
Kotler,P.,&Armstrong,G.(2001).Principles of Marketing.(9thed.).NewJersey:
Kotler,P.,&Keller,L.K.(2012).Marketing Management(4thed.).PearsonEducation.
Kotler,P.(2000).Marketing management:AnalyzingconsumermarketingandBuyer
behavior(TheMillennium).NewJersey:PrenticeHall.
Lamb,Hair&McDaniel. (1992).Principles of Marketing.New Jersey:Cengage
South-Western.
Lee,C.F. ,Lee, J.C. ,&Lee,A.C. (2000).Statistic for Business and Financial
Economics.(2nded.).Singapore:WorldScientific.
Schiffman,L.G.,&Kanuk,L.L.(1994).The Concept of Making a Purchase.[Online].
Available:http://thaibuz.blogspot.com.[2013,August18].
Yamane,T. (1973).Statistics : An Introductory Analysis. (3rd ed.).NewYork :
HarperandRowPublication.
42 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
*นกศกษาหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑตสาขาวชาการจดการคณะวทยาการจดการมหาวทยาลยราชภฏ
ล�าปาง
**ปรชญาดษฎบณฑตสาขาวชาบรหารธรกจมหาวทยาลยรามค�าแหง(2550)ปจจบนเปนรองศาสตราจารย
ประจ�าคณะวทยาการจดการหลกสตรMBA.มหาวทยาลยราชภฏล�าปาง
การจดการหวงโซอปทานและเครอขายธรกจทมอทธพล
ตอผลการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา
(ธ.ก.ส.) ภาคเหนอตอนบนของประเทศไทย
Effect of Supply Chain Management Business Networking
toward Operational Performance of Agricultural Marketing
Cooperatives (AMCs) in Upper Northern Thailand
อตกาน อนตะวง*
บญฑวรรณ วงวอน**
บทคดยอ
การวจยครงนเพอศกษาการจดการหวงโซอปทาน เครอขายธรกจและ
ผลการด�าเนนงานตลอดจนการจดการหวงโซอปทานและเครอขายธรกจทมอทธพลตอ
ผลการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.ภาคเหนอตอนบน
เครองมอวจยคอแบบสอบถามประชากรคอเจาหนาท/สมาชกและคณะกรรมการสกต.
ภาคเหนอตอนบนจ�านวน361คนเปนการวจยเชงส�ารวจโดยใชสถตพรรณนาวเคราะห
คารอยละ สวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนสถตอนมานวเคราะหสมการโครงสราง (SEM)
โดยเทคนคSmartPLS2.0M3
ผลการวจยพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศชายอายระหวาง31-40ป
สถานภาพสมรส ระดบการศกษาปรญญาตร สงกดสาขาจงหวดเชยงใหมมากทสด
มต�าแหนงงานเปนกรรมการมประสบการณการท�างานต�ากวา5ปเงนเดอนทไดรบไมเกน
15,000 บาท มความคดเหนตอการจดการหวงโซอปทาน เครอขายธรกจ และ
ผลการด�าเนนงานอยในระดบมากทกปจจย
43วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ผลการวเคราะหสมการโครงสรางพบวา การจดการหวงโซอปทานมอทธพล
ทางตรงตอเครอขายธรกจมากทสดรองลงมาคอเครอขายธรกจมอทธพลทางตรงตอ
ผลการด�าเนนงานและการจดการหวงโซอปทานมอทธพลทงทางตรงและทางออมตอ
ผลการด�าเนนงานโดยออมผานเครอขายธรกจ
ค�าส�าคญ : การจดการหวงโซอปทาน,เครอขายธรกจและผลการด�าเนนงาน
Abstract
The purpose of researchwas to study supply chainmanagement, business
networking,andoperationalperformance,aswellastoeffectofsupplychainmanagement
and business networking toward operational performance of agriculturalmarketing
cooperatives(AMCs)inuppernorthernregionofThailand.Aquestionnaireapproach
wasusedasaninstrumentfordatacollection.Asampleof361respondentsincluded
staffsandboardcommittees(AMCs)inuppernorthernregion.Asurveyresearchmodel
was appliedusingdescriptive statisticalmethod to analyzedatawithpercentage and
standard deviation techniques.An inferential statistical analysiswas performed for
structuralequationmodeling(SEM)bySmartPLS2.0M3.
Thedemographicdatashowedthatthemajorityofrespondentsweremale,aged
between31-40years,havingmaritalstatus,witheducationlevelofBachelor’sdegree,
workingatAMCbranchesinChiangMai.Mostofthemwerecommitteememberswith
theirperiodofbeinglessthan5yearsofworkexperience,andtheirsalarieswerealmost
lessthan15,000baht.Therespondents’levelofopinionsreviewedthatthesupplychain
management,businessnetworks,andoperationalperformancewereathighlevelsinall
areas.
Thestructuralequationmodelinganalysisindicatedthattheinfluenceofsupply
chainmanagementonbusinessnetworkswasatahighestlevel,andaminimaleffecton
operationalperformance.
Keyword :SupplyChainManagement,BusinessNetworking
44 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
บทน�า สหกรณในประเทศไทยมการกอตงขนเนองจากประเทศไทยมการตดตอคาขาย
กบตางประเทศมากขนตงแตสมยกรงรตนโกสนทรท�าใหระบบเศรษฐกจของชนบท
เรมเปลยนจากระบบเศรษฐกจแบบเพอเลยงตวเองมาสระบบเศรษฐกจแบบเพอการคา
ความตองการเงนทนในการขยายการผลตและการครองชพจงมเพมขน ชาวนาท
ไมมทนรอนของตนเองกหนไปกยมเงนจากบคคลอนท�าใหตองเสยดอกเบยในอตราสง
และยงถกเอาเปรยบจากพอคานายทนทกวถทางอกดวยชาวนาจงตกเปนฝายเสยเปรยบ
อยตลอดเวลาท�านาไดขาวเทาใดกตองขายไปใชหนเกอบหมดนอกจากนการท�านายงคง
มผลผลตทไมแนนอนขนอยกบสภาพดนฟาอากาศถาปไหนผลผลตเสยหายกจะท�าให
หนสนพอกพนมากขนเรอยๆจนลกหนบางรายตองโอนกรรมสทธในทนาใหแกเจาหน
และกลายเปนผเชานาหรอตองเรรอนไมมทดนท�ากนไปในทสด ในปจจบนมธรกจและ
องคกรเกดขนมากมายเพอรองรบและตอบสนองความตองการของมนษยซงแตละองคกร
ทเกดขนน นมความเชอมโยงสมพนธกนท งทางตรงและทางออม เชนเดยวกบ
สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.หรอทเรยกวาสกต. ทด�าเนนงานรวมกบ
ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธ.ก.ส.) กอตงขนโดยมวตถประสงคเพอ
ใหความชวยเหลอเกษตรกรลกคาไดซอวสดอปกรณการเกษตร (วก.) จากผผลตหรอ
ผจ �าหนายโดยตรงในราคาทเปนธรรมและรวบรวมผลตผลทางการเกษตรของสมาชก
เพอจ�าหนายหรอเพอแปรรปจ�าหนายผลผลตทางการเกษตร
สกต. มวตถประสงคในการจดตงเพอสงเสรมผลประโยชนทางเศรษฐกจและ
สงคมของบรรดาสมาชก โดยวธชวยตนเอง รวมถงชวยเหลอซงกนและกนตามหลก
สหกรณสงเสรมและเผยแพรอาชพใหกบเกษตรกรไมวาจะเปนหตถศกษาอตสาหกรรม
ในครวเรอนหรอการประกอบอาชพอยางอนในหมสมาชกเกษตรกร รวมทงสงเสรม
ความรในการผลตทางอตสาหกรรมเพอใหสมาชกมอาชพและรายไดทมนคง จดหา
วสดอปกรณการเกษตรและเครองอปโภคบรโภคทจ�าเปนมาจ�าหนายแกสมาชกดวยการ
รวบรวมผลตผลทางการเกษตรและผลตภณฑของสมาชกมาจดการขายหรอแปรรปออก
มาจ�าหนายจดใหมยงฉางหรอโรงเรอนการเกษตรเพอเกบรกษาผลตผลหรอผลตภณฑจด
ใหมยานพาหนะขนสงเครองมอเครองจกรกลหรอปศสตวเกยวกบการผลตทางการเกษตร
ส�าหรบใหบรการแกสมาชกจดใหมเงนกหรอสนเชอแกสมาชก เพอการประกอบอาชพ
หรอการใชจายทจ�าเปน จดหาทนเพอกจการตามวตถประสงคของสหกรณรบฝากเงน
จากสมาชกหรอสหกรณอนและใหสหกรณอนกยมเงน มงเนนการใหสวสดการและ
45วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
การสงเคราะหตามสมควรแกสมาชกและครอบครวสงเสรมกจกรรมของกลมสมาชกและ
ใหความชวยเหลอทางวชาการแกสมาชก (สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา
ธ.ก.ส.นครสวรรคจ�ากด,2556,ออนไลน)
ในปจจบนสกต.มอยท วประเทศทงนเพอเปนการรองรบการใหบรการสมาชก
ทเปนเกษตรกรอยางเพยงพอท�าใหผบรหารของสกต.จ�าเปนตองมการวางแผนและบรหาร
องคกรใหพฒนาและสอดคลองกบความตองการของเครอขายธรกจของสกต.ส�าหรบสกต.
ในเขตภาคเหนอตอนบนนนประกอบไปดวย8จงหวดคอเชยงรายแมฮองสอนเชยงใหม
ล�าพนล�าปางพะเยาแพรและนานโดยทสกต.แตละจงหวดนนมผลการด�าเนนงานท
ไมแนนอนท�าใหสกต. ไมมความมนคงในดานผลก�าไร ซงสาเหตทผลการด�าเนนงาน
ขาดทนมดงน (สามารถ มเพยร, 2556, สมภาษณ) (1) สหกรณบรหารสนคาคงเหลอ
ทผดพลาด สนคาเกษตรเกดความเสยหาย เนองจากไมส�ารวจความตองการของลกคา
มการน�าระบบการจดการโซอปทานมาใชในการด�าเนนงานแตยงไมมความครอบคลม
ในทกกระบวนการเทาใด เนองจากเปนการด�าเนนงานเชงระบบโดยทผานมา สกต.
มการด�าเนนงานไมเปนระบบเทาทควร (2) สมาชกของสกต. อยกระจดกระจายใน
อ�าเภอตางๆการตดตอประสานงานการประชาสมพนธชามากเจาหนาทสหกรณบรการ
หรอตดตอไดไมทวถงจงท�าใหสมาชกขาดขอมลขาวสารและจะเหนไดวาสมาชกสหกรณ
นนมฐานลกคามาจาก ธกส. ลกคา ซงลกคา ธกส. มจ�านวนมากแตลกคาสวนนอย
ทใชบรการในการซอวสดอปกรณทางการเกษตรกบหนวยงานสกต.ในระดบนอยหรอ
มลกคาบางแตไมเปนไปตามเปาหมายทก�าหนดไวเทาทควรแตหนไปใชบรการกบรานคา
และพอคาคนกลางมากกวาท�าใหการบรหารจดการขาดประสทธภาพ ไมมการท�างาน
ในเชงระบบแบบการจดการหวงโซอปทานตามหนาทของหนวยงาน สกต. (จรรยา
พทธวงศ,2556,สมภาษณ)และ(3)เจาหนาทสกต.ขาดทกษะและความรความสามารถ
ในการด�า เ นนงาน ท�าใหแนวคดและว ธปฏบตของเจาหนา ทไ ม มมาตรฐาน
ขาดการด�าเนนงานในลกษณะเครอขายอยางแทจรง ซงทผานมาสมาชกของสกต.
มจ�านวนมากทขนทะเบยนกบหนวยงานธกส.แตไมมการใชทรพยากรรวมกนอยางคมคา
สมาชกสกต. มการสอสารซงกนและกนนอยทายทสดการไมใหความส�าคญตอระบบ
การจดการหวงโซอปทานและการเกาะเกยวเครอขายแบบหลวม ๆ หรอมองขาม
การด�าเนนงานในเชงเครอขายยอมสงผลกระทบตอผลการด�าเนนงานของธกส.ท�าให
ไมเปนไปตามเปาหมายทก�าหนดไว (สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส.
ภาคเหนอตอนบน (สกต.), 2556, ออนไลน) เพราะเครอขายธรกจน�ามาซงตนทน
46 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
การด�าเนนงานทต�าลงและชวยเพมศกยภาพใหกบองคการหากผบรหารสหกรณการเกษตร
เพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส. ภาคเหนอตอนบน (สกต.) มความตระหนกถงการจดการ
หวงโซอปทานและเครอขายธรกจแลวยอมน�ามาซงความสามารถในการท�าก�าไร
เชงพาณชยมากขน
ดงนนจากสภาพปญหาขางตนจะเหนไดวาการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตร
เพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.หรอทเรยกวาสกต.ทผานมานนมปญหาในหลายๆดานทได
กลาวมาขางตนตลอดจนงานวจยทผานมาศกษาตวแปรหลายดานอาทผลการด�าเนนงาน
กบความส�าเรจแตยงไมไดศกษาในลกษณะของความเชอมโยงผานการจดการหวงโซอปทาน
จงเปนสาเหตท�าใหผวจยไดน�าแนวคดทฤษฎการจดการโซอปทาน เครอขายธรกจ และ
แนวคดผลการด�าเนนงานเปนพนฐานและแนวทางในการท�าวจยในครงน
วตถประสงคของการวจย 1. ศกษาการจดการหวงโซอปทาน เครอขายธรกจและผลการด�าเนนงานของ
สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.ภาคเหนอตอนบน
2. ศกษาการจดการหวงโซอปทานและเครอขายธรกจทมอทธพลตอ
ผลการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.ภาคเหนอตอนบน
วรรณกรรมทเกยวของกบงานวจย การวจยเชงส�ารวจครงน ผวจยไดท �าการทบทวนแนวคดทฤษฎทเกยวของ
สรปตวแปรไดดงน
1. การจดการหวงโซอปทาน
การจดการหวงโซอปทาน(SupplyChainManagement)คอการเรมตนของสนคา
ทเรมตงแตยงเปนวตถดบ ไปยงผผลต ผขนสง ผคาปลกไปจนถงผบรโภคหรอสาย
โซอปทานในการบรการสนคาซงเปนการออกแบบการวางแผนปฏบตการควบคมตดตาม
กจกรรมในโซอปทานโดยมวตถประสงคในการสรางความสามารถในการแขงขน และ
ยกระดบงานสากลและการปรบอปทานใหสอดคลองกบอปสงคและการวดการปฏบตงาน
นอกจากนยงใชแนวทางทผสมผสานของการใชเทคโนโลยทประยกตวทยาการจดการ
แนวใหมในการรวมมอของคคาหรอการเปนพนธมตรทางธรกจระหวางกนทงนในอดต
จะมการผลกภาระใหกบคคาแตปจจบนมการรวมมอทางการคาซงมประสทธภาพทรวดเรว
ประหยดตนทนและไดประโยชนรวมกนโดยหวงโซอปทาน(SupplyChain)ประกอบดวย
47วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ขนตอนทกๆ ขนตอนทเกยวของท งทางตรงและทางออมทมผลตอการตอบสนอง
ความตองการของลกคามลกษณะการเคลอนทแบบพลวตรทเกยวของกบการไหลท
สม�าเสมอของขอมลผลตภณฑและเงนลงทนระหวางขนตอนตางๆโดยแตละขนตอนของ
หวงโซอปทานจะมกระบวนการทแตกตางกนไปและมความเกยวของกบขนตอนอนๆ
ของหวงโซอปทาน(Handfield,ErnestandNichols,2003)
ดงนนหวงโซอปทานสวนใหญเกอบทงหมดจะมลกษณะเปนเครอขายโดยจะ
เ กยวของกบข นตอนตางๆ ทหลากหลายโดยประกอบไปดวยสวนตางๆ ดงน
(1)ลกคา(2)ผคาปลก(3)ตวแทนจ�าหนายหรอผกระจายสนคา(4)ผผลตและ(5)ผจดสง
สวนประกอบและวตถดบ
อยางไรกตามการจดการหวงโซอปทานเปนการประสานกนของการผลตสนคา
คงคลงสถานทและการขนสงระหวางผทมสวนรวมในหวงโซอปทานเพอใหไดสวนผสม
ทดทสดระหวางความรวดเรวและประสทธภาพในการตอบสนองความตองการของตลาด
(วทยา สหฤทด�ารง, 2545) การจดการโลจสตกส (logisticsmanagement) ถอวาเปน
สวนหนงของกระบวนการหวงโซอปทานรวมตงแตกระบวนการวางแผนการด�าเนนการ
การควบคมประสทธภาพและประสทธผลการเคลอนยายการจดเกบสนคาการบรการและ
สารสนเทศจากจดเรมตนไปยงจดทมการใชงานของผทมสวนเกยวของ โดยทสอดคลอง
กบความตองการของผบรโภคโดยทการจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอเครอขายธรกจ
(Handfield,ErnestandNichols,2003;ทวศกด เทพพทกษ,2550;สรเมศวรพรยะวฒน,
2554,ออนไลน)ดงสมมตฐานท1ตอไปน
H1:การจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอเครอขายธรกจ
2. เครอขายธรกจ
บญฑวรรณวงวอน(2555,หนา436-440)ไดสรปวาเครอขายเปนรปแบบหนง
ของการประสานงานของบคคลกลมหรอองคกรหลายๆหนวยงาน มเปาหมายและ
วธการท�างานทตางกน โดยมการบรณาการอยางเปนระบบและมระยะเวลาอนยาวนาน
มรปแบบของความสมพนธของสมาชกกลมทมอดมการณและเปาหมายรวมกน อกทง
เปนการตดตอสมพนธทสรางความเชอมโยงกนขนระหวางบคคลกลมคนดวยการพดคย
แลกเปลยนความคดขอมล ขาวสารและทรพยากรระหวางกน โดยมวตถประสงคเพอ
กอใหเกดการใหไดมาซงขอมลขาวสารรวมกนและสรางสรรคแลกเปลยนเรยนรเพอให
เกดเปนความรใหมภายใตสมาชกกลมทมความคดเหนตรงกนและอดมการณเดยวกนอกทง
แนวคดของบารนส(Barnes,1972)ไดเสนอแนวคดเกยวกบเครอขายวาเปนความสมพนธ
48 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ทางสงคมทกอใหเกดเครอขายรวม(Total-Network)และเครอขายยอย(PartialNetwork)
ทงนเครอขายยอยเปนความสมพนธสวนหนงในหลายๆ สวนของเครอขายรวมโดยท
เครอขายยอยนนตองตงอยบนพนฐานหลกเกณฑเดยวกนกบเครอขายรวมหรออกนยหนง
คอเครอขายรวมเปรยบเสมอนกบระบบสงคมใหญและเครอขายยอยเปรยบเสมอนกบ
ระบบยอย
สรปไดวาเครอขายทางธรกจจ�าเปนตองมการแลกเปลยนขอมลขาวสารมความ
สมพนธและการเชอมโยงระหวางบคคลกลมกจการหรอองคกรทคลายคลงกนซงถาหาก
เปนความสมพนธทดกจะสามารถท�าใหบคคลในองคกรมการเชอมโยงประสานงานกน
และกนทดขน รวมทงสามารถดงหรอบรณาการทรพยากรของแตละองคกรมาประสาน
เชอมโยงกนเพอใหเกดประโยชนไดอยางมประสทธภาพและพรอมทงขยายไปสบคคล
กลมหรอองคกรอนๆ เพอเสรมสรางพลงในการท�างานหรอผลการด�าเนนงานไดอยางม
ประสทธภาพ(บญฑวรรณวงวอน,2555,หนา436-440;Barnes,1972)ดงสมมตฐานท
2ตอไปน
H2:การจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอผลการด�าเนนงาน
3. ผลการด�าเนนงาน
การประเมนผลการด�าเนนงานขององคการในภาพรวมจ�าแนกได3รปแบบไดแก
(1) การประเมนดวยตวชวดทางบญช เปนการประเมนโดยค�านวณจากอตราสวน
ทางการเงน เปนการประเมนความสมพนธระหวางประสทธภาพและประสทธผลโดย
เนนถงการจดการการปฏบตงานทวเคราะหถงความสมพนธระหวางปจจยน�าเขาและปจจย
น�าออกทเปนรปของตวเงน (2) การประเมนดวยตวชวดดานการปรบตวใหสอดรบกบ
สภาพแวดลอมเปนความสามารถขององคการทจะตอบสนองตอการเปลยนแปลงทงภายใน
และภายนอกองคการ เพอใหองคการสามารถด�ารงอยไดอยางสมดลทามกลาง
สภาพแวดลอมทผนผวนองคการอยในต�าแหนงทสามารถแขงขนไดทงในเชงรกและ
เชงรบเพอสอดรบกบเปาหมายองคการ โดยมตวชวดทชดเจนไดแก ผลส�าเรจของงาน
การจดหาทรพยากรความสามารถในการปรบเปลยนความสามารถในการใชนวตกรรม
และการสรางความพงพอใจใหลกคายอดขายทเพมขนและสวนแบงทางการตลาดรวมถง
ความพงพอใจของพนกงานและผมสวนเกยวของ (Gibson, et al., 1997) และ (3)
การประเมนดวยตวชวดหลายดานเปนการประเมนความสามารถองคการทงดานปรมาณ
และคณภาพทมความสอดคลองกบสภาพแวดลอมในแตละชวงเวลาและประกอบดวย
ตวชวดหลายดาน ซงมความสมพนธโดยตรงตอประสทธภาพในการด�าเนนงาน
49วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
อนหมายถงอตราสวนระหวางคาใชจายและผลประโยชนโดยเปรยบเทยบผานตวปอนคอ
ทรพยากรทมอย อาททรพยากรมนษย เงนทน อปกรณ เครองมอ โดยเปรยบเทยบกบ
ผลผลตทไดรบซงมทงทเปนตวเงนและไมเปนตวเงนเปนตน(Gibson,etal.,1997)
นอกจากนนแนวคดของKaplanandNorton(1992)ไดกลาววาเครองมอทใชวด
ประสทธภาพขององคกรแบบเกานนมจดออนจงไดพยายามคดคนเครองมอใหมทชวยให
ผบรหารเขาใจสถานะขององคการในหลายๆ มตภายใตสภาวะแวดลอมทางการแขงขน
ทรนแรงซงเรยกวามาตรวดดลยภาพ(BalancedScorecard)โดยมองผานมมมองของระบบ
การวดและประเมนผลใน4ดานหลก คอ (1) มมมองดานการเงน (2) มมมองดานลกคา
(3) มมมองดานการด�าเนนการภายในและ(4) มมมองดานการเรยนรและพฒนาการโดย
เครอขายธรกจมอทธพลตอผลการด�าเนนงาน(Gibson,etal.,1997;KaplanandNorton,
1992)ดงสมมตฐานท3ตอไปนH3:เครอขายธรกจทมอทธพลตอผลการด�าเนนงาน
สรปไดวาเกณฑในการประเมนผลการด�าเนนงานของธรกจมความส�าคญยงและ
สามารถน�าไปประยกตใชในแตละสถานการณแตกตางกนไป ขนอยกบสภาวการณของ
การแขงขนของแตละองคกรวามความรนแรงมากนอยเพยงใดผบรหารสามารถตรวจสอบ
ผลการด�าเนนงานขององคกรไดตามมาตรวดทก�าหนดไวตามวตถประสงคและเปาหมาย
ทไดก�าหนดไว
วธด�าเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ ใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการ
เกบรวบรวมขอมลกลมประชากร คอ เจาหนา ท สมาชก และคณะกรรมการ
สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.ภาคเหนอตอนบนหรอทเรยกวาสมาชก
สกต.ครอบคลมพนทจงหวดแมฮองสอน เชยงราย เชยงใหมล�าพนล�าปางพะเยาแพร
และนานจ�านวน363คนและไดรบกลบมา361คนคดเปนรอยละ99.45การวเคราะห
ขอมลโดยใชสถตพรรณนาวเคราะหคารอยละคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานสวนสถต
อนมานวเคราะหสมการโครงสราง(SEM)โดยเทคนคSmartPLS2.0M3(Christianand
Alexander,2012,online)
ผลการวจย 1. ขอมลพนฐานทวไปของกลมประชากร
ผลการวจยพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศชายอายระหวาง31-40ป
50 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
มจ�านวนมากทสดรองลงมาอาย 20-30 ป มสถานภาพสมรสระดบการศกษาปรญญาตร
มากทสดรองลงมาระดบปวช./ปวส./อนปรญญาสงกดสาขาจงหวดเชยงใหมมจ�านวน
มากทสด รองลงมาสงกดสาขาเชยงรายสาขาจงหวดนานสาขาจงหวดล�าปางสาขา
จงหวดแพรสาขาจงหวดพะเยาสาขาจงหวดล�าพนและสาขาจงหวดแมฮองสอน
สวนใหญมต�าแหนงงานเปนกรรมการ/สมาชกมจ�านวนมากทสดรองลงมาเปน
พนกงานฝายด�าเนนการพนกงานฝายธรกจขายพนกงานฝายธรกจซอพนกงานฝายธรกจ
บรการผชวยผจดการและหวหนางานประสบการณการท�างานในองคกรนต�ากวา5 ป
จ�านวนมากทสดรองลงมา5-10ปอาย11-15ปอาย16-20ปและอาย21-25ปเงนเดอน
ทไดรบไมเกน 15,000บาทจ�านวนมากทสด รองลงมาเงนเดอน 15,001-20,000บาท
เงนเดอนมากกวา25,000บาทและเงนเดอน20,001-25,000บาท
2. ผลการวเคราะหระดบความคดเหนโดยรวมดานการจดการหวงโซอปทาน
เครอขายธรกจและผลการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส.
ภาคเหนอตอนบน
ตารางท 2 ระดบความคดเหนดานการจดการหวงโซอปทาน เครอขายธรกจและผลการ
ด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.ภาคเหนอตอนบน
ปจจย คาเฉลยสวนเบยงเบน
มาตรฐานระดบความคดเหน
1.ดานการจดการหวงโซอปทาน
2.ดานเครอขายธรกจ
3.ดานผลการด�าเนนงาน
3.48
3.53
3.50
.677
.717
.725
มาก
มาก
มาก
ตารางท 2 พบวา ดานการจดการหวงโซอปทาน ดานเครอขายธรกจ และ
ดานผลการด�าเนนงานโดยรวมมเฉลยอยในระดบมากทกปจจยโดยเรยงจากมากไปหานอย
คอดานเครอขายธรกจโดยทกลมเจาหนาทสมาชกและคณะกรรมการสหกรณการเกษตร
เพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.ภาคเหนอตอนบนมความเหนวามความส�าคญหากมเครอขาย
ดานการเกษตรทหลากหลายหรอจ�านวนมากแลว ยอมมผลเชงบวกตอการด�าเนนงาน
โดยมคาเฉลย3.53รองลงมา คอดานผลการด�าเนนงานในภาพรวมมความคดเหนอยใน
ระดบมากหรอคอนขางดเปนไปตามเปาหมายของสกต. โดยมคาเฉลย 3.50 และดาน
การจดการหวงโซอปทานมความเหนวาการด�าเนนงานของสกต.ตองมความตระหนก
51วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ในดานการจดการหวงโซอปทานเนองจากมการปฏบตงานทเปนระบบในทกขนตอนและ
ทกกจกรรมจะมความเกยวพนซงกนและกนโดยมคาเฉลย3.48ตามล�าดบ
ผลการทดสอบสมมตฐานและความสมพนธตวแบบสมการโครงสราง
ภาพท 1ผลการวเคราะหตวแบบสมการโครงสราง
ทมา:ผลการท�าโปรแกรมSmartPLS2.0M3
หมายเหต:SupplyChainManagement=การจดการหวงโซอปทาน,BusinessNetworking
=เครอขายธรกจ,Performance=ผลการด�าเนนงาน
ภาพประกอบท 1แสดงผลการวเคราะหตวแบบสมการโครงสราง (Structure
EquationModel)พบวาการจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอทางตรงเครอขายธรกจ
โดยมคาสมประสทธเสนทางมากทสด เทากบ 0.828 มคาR2 เทากบ 0.686 รองลงมา
เครอขายธรกจมอทธพลทางตรงตอผลการด�าเนนงานโดยมคาสมประสทธเสนทางเทากบ
0.569 มคาR2เทากบ 0.714ล�าดบตอมาการจดการหวงโซอปทานมอทธพลทางตรงตอ
ผลการด�าเนนงาน โดยมคาสมประสทธเสนทาง เทากบ 0.311 มคาR2 เทากบ 0.714
อนดบสดทายการจดการหวงโซอปทานมอทธพลทางออมตอผลการด�าเนนงานโดยออม
ผานเครอขายธรกจมคาสมประสทธเสนทางเทากบ0.471
52 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
การทดสอบสมมตฐาน
จากการทดสอบสมมตฐานเกยวกบการจดการหวงโซอปทานเครอขายธรกจและ
ผลการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส.ภาคเหนอตอนบน
สรปผลการทดสอบดงตารางท2
ตารางท 3ผลการวเคราะหอทธพลทางตรงอทธพลทางออมและอทธพลรวม
ตวแปรตาม R2 อทธพล
ตวแปรอสระ
การจดการ
หวงโซอปทานเครอขายธรกจ
DE 0.311 0.569
ผลการด�าเนนงาน 0.714 IE 0.471 0.000
TE 0.782 0.569
DE 0.828 N/A
เครอขายธรกจ 0.686 IE 0.000 N/A
TE 0.828 N/A
หมายเหต : TE=TotalEffect,DE=DirectEffect, IE= IndirectEffect,N/A=Not
Applicable
ตารางท 3 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานจากสมการโครงสราง โดย
การวเคราะหอทธพลทางตรงอทธพลทางออมและอทธพลรวม
การจดการหวงโซอปทานมอทธพลทางตรงตอผลการด�าเนนงาน เทากบ0.311
และการจดการหวงโซอปทานมอทธผลทางออมตอผลการด�าเนนงาน เทากบ0.471และ
การจดการหวงโซอปทานมอทธพลรวมตอผลการด�าเนนงานเทากบ0.782
การจดการหวงโซอปทานมอทธพลทางตรงกบเครอขายธรกจเทากบ0.828และ
การจดการหวงโซอปทานมอทธพลรวมตอเครอขายธรกจเทากบ0.828
เครอขายธรกจมอทธพลทางตรงตอผลการด�าเนนงาน เทากบ 0.569 และ
เครอขายธรกจมอทธพลรวมตอผลการด�าเนนงานเทากบ0.569
53วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 4ผลการทดสอบสมมตฐาน
สมมตฐานการวจยสมประสทธ
เสนทางt-stat สรปผล
H1: การจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอ
เครอขายธรกจ
H2: การจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอ
ผลการด�าเนนงาน
H3:เครอขายธรกจมอทธพลตอผลการด�าเนนงาน
0.828
0.311
0.569
22.188
2.095
4.690
สนบสนน
สนบสนน
สนบสนน
หมายเหต:t-stat≥1.96แสดงวามนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
ตารางท 4 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานในการวเคราะหอทธพลดานตางๆ
สามารถอานผลไดดงน
สมมตฐานท1การจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอเครอขายธรกจ
ผลการทดสอบสมมตฐานพบวาการจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอเครอขาย
ธรกจ มคาสมประสทธเสนทางเทากบ 0.828 คา t-stat เทากบ 22.188 ซงสนบสนนตาม
สมมตฐานณระดบนยส�าคญท0.05
สมมตฐานท2การจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอผลการด�าเนนงาน
ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา การจดการหวงโซอปทานมอทธพลตอ
ผลการด�าเนนงาน มคาสมประสทธเสนทางเทากบ 0.311 คา t-stat เทากบ 2.095 ซง
สนบสนนตามสมมตฐานณระดบนยส�าคญท0.05
สมมตฐานท3เครอขายธรกจมอทธพลตอผลการด�าเนนงาน
ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา เครอขายธรกจมอทธพลตอผลการด�าเนนงาน
มคาสมประสทธเสนทางเทากบ0.569คาt-statเทากบ4.690ซงสนบสนนตามสมมตฐาน
ณระดบนยส�าคญท0.05
อภปรายผล ผวจยสามารถสรปประเดนไดดงน
วตถประสงคขอท 1 ศกษาการจดการหวงโซอปทาน เครอขายธรกจ และ
ผลการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส.ภาคเหนอตอนบน
สรปไดดงน
54 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
1. การจดการหวงโซอปทานกลมเกษตรกรคอคณะกรรมการและสมาชกของ
สกต. มความคดเหนอยในระดบมากและเมอพจารณาในแตละประเดนของการจดการ
หวงโซอปทานพบวาสกต.มโกดงเกบสนคาทเพยงพอและปลอดภยลกคาใหความเชอถอ
และความมนใจในหนวยงานสกต. อกทงมผลตภณฑและบรการทเพยงพอตอลกคา
มแหลงจดหาวตถดบทเชอถอได มระบบการขนสงทพอเพยงกบจ�านวนสนคาและ
ทนตอเวลาทลกคาตองการมการคาดการณในการจดหาสนคาแตละปอยางเพยงพอและ
สกต. มประสทธภาพการท�างานภายในองคกรดงแนวคดของวทยา สหฤทด�ารง(2545)
ไดใหความเหนวาจดมงหมายของการจดการหวงโซอปทานเพอจดสรรสนคาหรอ
ผลตภณฑและบรการเพอใหมความเพยงพอตออปสงคหรอความตองการของลกคาโดยม
การวางแผนในการพจารณาถงตลาดทจะปอนสนคา เพมสนคาคงคลงตามนโยบาย
ทถกก�าหนด
2. เครอขายธรกจของสกต.กลมเกษตรกรคอคณะกรรมการและสมาชกของ
สกต.มความคดเหนโดยรวมอยในระดบมากเมอพจารณาในแตละประเดนของเครอขาย
ธรกจพบวาสกต.มความสมพนธกบเครอขายธรกจเปนอยางดสกต.มการปรกษาหารอกน
ระหวางเพอนรวมธรกจสกต.ไดรบขอมลขาวสารเกยวกบการด�าเนนการจากเครอขายธรกจ
และสกต. มการแลกเปลยนความรและขอมลขาวสารระหวางเครอขายธรกจทเพยงพอ
มการรวมตวกนเพอผลประโยชนสมาชกในกลมทดและสกต. มการก�าหนดแนวทาง
รวมกนระหวางเครอขายธรกจเพอใหมประสทธภาพในการด�าเนนงาน
ผลการวจยสอดคลองกบแนวคดของประหยดจตพรพทกษกล(2548,หนา32)
ไดน�าเสนอวาเครอขายเปนรปแบบของความสมพนธของสมาชกกลมทมอดมการณและ
เปาหมายรวมกนอกทงเปนการตดตอสมพนธทสรางความเชอมโยงกนขนระหวางบคคล
กลมคนดวยการพดคยแลกเปลยนความคดขอมล ขาวสารและทรพยากรระหวางกน
โดยมวตถประสงคเพอกอใหเกดการใหไดมาซงขอมลขาวสารรวมกน และสรางสรรค
แลกเปลยนเรยนร เพอใหเกดเปนความรใหมภายใตสมาชกกลมทมความคดเหนตรงกน
และอดมการณเดยวกน การสรางเครอขายธรกจหรอสายสมพนธกบผ มสวนได
เสยจะสรางความเปลยนแปลงใหธรกจกาวไปสการบรหารสมยใหมไดมความช�านาญพเศษ
มความคดรเรมจากการเปนธรกจทจายคาแรงงานต�าไปสธรกจทมประสทธภาพสงและ
คณภาพสงจากการเปนธรกจทเนนเฉพาะการผลตพฒนาไปสธรกจเนนการบรการจากการ
เปนธรกจในครอบครวไปสธรกจทบรหารอยางมออาชพจากการเปนธรกจทหวงแตเรอง
รกษาความลบของตนไปสการเขาถงขอมลขาวสารทกวางขวางและจากการเปนธรกจ
55วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ทอยโดดเดยวไปสการรวมเครอขายธรกจในเชงกลยทธทมอทธพลท�าใหการด�าเนนงาน
ธรกจประสบผลส�าเรจในอนาคต
3. ผลการด�าเนนงานของสกต.กลมเกษตรกร คอคณะกรรมการและสมาชก
ของสกต. มความคดเหนโดยรวมอยในระดบมากโดยมการจดหาผลตภณฑหรอบรการ
ทมคณภาพไดมาตรฐานใหกบลกคาสกต.มผลก�าไรและยอดขายเพมขนในแตละปสกต.
มเงนทนหรอมลคาหนสงขน และสกต.มการจดการทมประสทธภาพและเปนไปตาม
เปาหมายสกต.มการปรบเปลยนการท�างานอยางตอเนองตามสภาพแวดลอม รวมถง
มความเปนผน�าดานการตลาดท�าใหสกต.มการเตบโตดวยการขยายกจการเพมมากขน
ดงแนวคดของKaplanandNorton(1992);วระศกดทมมานนทและธรยสวฒนาศภโชค
(2554)ทไดกลาววาการประเมนผลการด�าเนนงานของแตละองคกรจะมความแตกตางกน
ไปขนอยกบการยอมรบของผมสวนเกยวของ แตสวนใหญแลวจะมการประเมนผล
การด�าเนนงานทงเชงปรมาณและคณภาพโดยเนนผลส�าเรจของงานการจดหาทรพยากร
ความสามารถในการปรบเปลยน ความสามารถในการใชนวตกรรมและการสราง
ความพงพอใจใหลกคายอดขายทเพมขนและสวนแบงทางการตลาดรวมถงความพงพอใจ
ของพนกงานและผมสวนเกยวของ
อกทงผลการวจยของบญฑวรรณวงวอนและณฐวดพฒนโพธ(2556)ทสรปวา
ผลการด�าเนนงานของธรกจจะส�าเรจไดตองมาจากการมสวนรวมของทกฝาย โดย
บรณาการเปาหมายใหเปนในทศทางเดยวกนในการทจะตอบสนองถงความตองการของ
ผมสวนไดสวนเสยของธรกจโดยเนนการปฏบตงานระดบปฏบตการไปสระดบนโยบาย
และมผลกระทบทกปจจย คอ การจดการหวงโซอปทานและเครอขายธรกจ
ผานการประสานงานระดบชาตและนานาชาตการรบรดานภาวะผน�าการท�างานเปนทม
และการเรยนรรวมกนของผมสวนเกยวของผลการด�าเนนงานดานปฏบตการมกเปน
เรองของการลดตนทนการเพมผลตภาพการเพมก�าไรการเพมความพงพอใจแกลกคา
หากองคการรวมมอกนเปนอยางดกบองคการในหวงโซอปทาน มการแบงปนขอมล
ความรขาวสารและพบปะกนเสมอๆเกอกลกนเปนปกตผลการปฏบตงานดานปฏบตการ
กจะดขนหรอมประสทธผลมากขน
วตถประสงคขอท2การจดการหวงโซอปทานและเครอขายธรกจทมอทธพลตอ
ผลการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส.ภาคเหนอตอนบน
สรปไดดงน
56 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ผลการวเคราะหสมการโครงสรางพบวาการจดการหวงโซอปทานมอทธพล
ตอทางตรงเครอขายธรกจสอดคลองกบแนวคดของวทยาสหฤทด�ารง(2545)ทน�าเสนอ
วาการจดการหวงโซอปทานเปนการประสานกนของการผลตสนคาคงคลงสถานทและ
การขนสงระหวางผทมสวนรวมในหวงโซอปทานเพอใหองคกรเกดความสมดลมากทสด
ระหวางความรวดเรวและประสทธภาพในการตอบสนองความตองการของตลาด
ซงในปจจบนตงอยบนฐานความคาดหวงและความตองการของลกคาทมการเปลยนแปลง
อยางรวดเรว
รองลงมาเครอขายธรกจ มอทธพลทางตรงตอผลการด�าเนนงานซงผลการวจย
สอดคลองกบแนวคดของบญฑวรรณวงวอน(2555,หนา436-440)ไดสรปวาเครอขาย
เปนรปแบบหนงของการประสานงานของบคคล กลมหรอองคกรหลายๆหนวยงาน
มเปาหมายและวธการท�างานทตางกนโดยมการบรณาการอยางเปนระบบและมระยะเวลา
อนยาวนานและมรปแบบของความสมพนธของสมาชกกลมทมอดมการณและเปาหมาย
รวมกน อกทงเปนการตดตอสมพนธทสรางความเชอมโยงกนขนระหวางบคคลกลมคน
ดวยการพดคย แลกเปลยนความคด ขอมล ขาวสาร และทรพยากรระหวางกน โดยม
วตถประสงคเพอกอใหเกดการใหไดมาซงขอมลขาวสารรวมกน และสรางสรรค
แลกเปลยนเรยนรเพอใหเกดเปนความรใหม
การจดการหวงโซอปทานมอทธพลทางตรงตอผลการด�าเนนงานซงผลการวจย
สอดคลองกบแนวคดของHandfield,Ernest andNichols (2003);ทวศกด เทพพทกษ
(2550);สรเมศวรพรยะวฒน(2554)ไดสรปวาการจดการหวงโซอปทานจะมประสทธภาพ
จ�าเปนตองเรงปรบปรงทงดานระดบการบรการลกคาและประสทธภาพการท�างานภายใน
องคกรตางๆ ในหวงโซอปทานไปพรอมๆกนทงนระดบการบรการลกคาหมายถง
ความสม�าเสมอทางดานอตราการเตมเตมค�าสงซอสง อตราการจดสงแบบทนเวลาสง
ขณะทมอตราการสงผลตภณฑคนจากลกคาไมวาจะดวยสาเหตใดอยางไรกตามกมรปแบบ
พนฐานทจะน�ามาใชจดการหวงโซอปทานไดในทางปฏบตแมวาแตละหวงโซอปทาน
จะมความตองการหรอ“อปสงค”ของตลาดและความทาทายจากการปฏบตงานทมลกษณะ
เฉพาะตวทถอเปนสาระส�าคญเหมอนกนในทกๆรายดวย
อนดบสดทายการจดการหวงโซอปทานมอทธพลทางออมตอผลการด�าเนนงาน
โดยออมผานเครอขายธรกจซงผลการวจยสอดคลองกบแนวคดของบญฑวรรณวงวอน
(2555)และสรเมศวรพรยะวฒน(2554)ไดสรปวาการจดการหวงโซอปทานขององคกร
ธรกจในปจจบน ยงใชแนวทางทผสมผสานของการใชเทคโนโลยทประยกตวทยาการ
57วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
จดการแนวใหม ในการรวมมอของคคาหรอการเปนพนธมตรทางธรกจระหวางกนทงน
ในอดตจะมการผลกภาระใหกบคคาแตปจจบนมการรวมมอทางการคากบเครอขายธรกจ
ท งภายในและภายนอกองคการ ซงมประสทธภาพทรวดเรว ประหยดตนทนและ
ไดประโยชนรวมกนในการสรางผลก�าไรใหกบธรกจ
ดงนนสรปไดวาทกปจจยคอการจดการหวงโซอปทานเครอขายธรกจมอทธพล
ตอผลการด�าเนนงานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา(ธ.ก.ส.)ภาคเหนอตอนบน
ของประเทศไทยซงผลการวจยนไดสนบสนนตามสมมตฐานณระดบนยส�าคญท0.05
ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเชงนโยบาย
ปญหาและขอเสนอแนะอนๆพบวาสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.
ภาคเหนอตอนบนควรมการพฒนาระบบการท�างานใหไดมาตรฐานและเนองจากลกคาท
เปนสมาชกสวนใหญยงไมคอยรจกสกต.เทาทควรจะทราบโดยผานการด�าเนนงานของ
ธ.ก.ส.เทานนดงนนจงควรสรางภาพลกษณใหสกต.เปนทรจกกบสมาชกทงนเพอสราง
ความเชอมนใหเกดขนอกดวย
ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป
งานวจยครงตอไปควรมการน�าผลการวจยทไดในครงนไปเปนขอเสนอแนะ
ตอการท�างานของสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส. (สกต.) โดยเฉพาะ
ขอคนพบในประเดนของการจดการหวงโซอปทานทสนบสนนใหผลการด�าเนนงาน
มประสทธภาพมากขน ควรยดเปนแนวทางเพอพฒนามาตรฐานการท�างานรวมกบ
หนวยงานทเกยวของ อาท ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร และภาค
เครอขายอนๆ
58 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
รายการอางอง
จรรยาพทธวงศ.(2556).การด�าเนนงานสกต..สมภาษณ,วนท26มนาคม2556.
ทวศกด เทพพทกษ. (2550). การจดการโลจสตกสและซพพลายเชน. กรงเทพฯ :
เอกซเปอรเนท.
ธรยสวฒนาศภโชค.(2554).ความสมพนธเชงกลยทธระหวาง Balanced Scorecard, Key
Performance Indicators (KPIs), Economic Value Added (EVA) กบการ
ประเมนผลการปฏบตงาน : กญแจดอกส�าคญของการพฒนามลคาเพมของ
องคการ.
บญฑวรรณวงวอน.(2555).การเปนผประกอบการ.กรงเทพฯ:มหาวทยาลยรามค�าแหง.
บญฑวรรณวงวอน, ชยยทธ เลศพาชน และขจรศกด วงศวราช. (2554). การจดการ
หวงโซอปทานของวสาหกจชมชนกลมผกปลอดสารพษของ อ�าเภอหางฉตร
จงหวดล�าปาง. การประชมวชาการและน�าเสนอผลงานวจยระดบชาต
“แมโจ–แพร วจย ครงท 2”วนท1-2กนยายน2554.
บญฑวรรณวงวอนและณฐวดพฒนโพธ.(2556).ภาวการณมงเนนการเปนผประกอบการ
และผลการด�าเนนงานของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม. วารสาร
สงคมศาสตรวชาการ,ปท6ฉบบท2เดอนกมภาพนธ-พฤษภาคม,หนา123-146
ประหยด จตพรพทกษกล.(2548). เครอขายการเรยนรเกยวกบระบบเกษตรกรรมกบ
ทางเลอกของชมชน.วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยเชยงใหม
วทยาสหฤทด�ารง.(2545).การจดการหวงโซอปทาน.กรงเทพฯ:ซเอดยเคชน.
สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.ล�าปางจ�ากด.(2557).รายงานประจ�าปบญช
2557.ล �าปาง:สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.ล�าปาง.
______.(2257).ประวตสหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส.[Online]Available
:http://www.sktbaacmarket.com/about/.[2557,มกราคม16].
สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.นครสวรรคจ�ากด.(2556).การกอตงสหกรณ
การเกษตรเพอการตลาดลกคาธ.ก.ส.จ�ากด. [Online]Available :http://amc-
nakhonsawan.com/NP-17892.[2557,มกราคม16].
สามารถมเพยร.(2556).การด�าเนนงานของสกต..สมภาษณ,วนท26มนาคม2556.
สรเมศวรพรยะวฒน.(2554).โลจสตกสและหวงโซอปทาน. [Online]Available:http://
www.surames.com/images/column_1227454933/chapter%209%20
introduction%20of%20logistics%20and%20supply%20chains.pdf. [2557,
กมภาพนธ7].
59วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Barnes,R.(1972).Learning System for the Future.Indiana:ThePhiDeltaKappa
EducationalFoundation.
Christian,S.,&Alexander.(2012).Program Smart PLS Version: 2.0.M3.[Online]
Available:http://www.smartpls.de.[2014,September28].
Gibson,etal.(1997).“The Three-dimensional Coronal Magnetic Field during Whole
Sun Month”. [Online]Available : http://www.bloggang.com/viewdiary.
php?id=ajarnben&month=12-2010&date=16&group=24&gblog=1. [2013,
December23].
Handfield,R.B.,&Nichols,E.L.(2003).Supply Chain.[Online]Available:http://
utcc2.utcc.ac.th/localuser/lrcappl/lrc/lrc_Howto_Detail. php?id=2008010005.
[2014,January20].
Kaplan,R. S.,&Norton.D.P. (1992).Using the balance scorecard as a strategic
Managementsystem.Harvard Business Review,70(1):71-79.
60 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
* บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธเพอส�าเรจการศกษาตามหลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต
ในชอเรองเดยวกนโดยมผชวยศาสตราจารยดร.คมสนรตนะสมากลเปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธ
**นเทศศาสตรมหาบณฑต(สอสารการตลาด)มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
ศกษารปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟงสถานวทยชมชน : กรณศกษา
วทยชมชนเชงพาณชยทใชการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหม*
The Study of the Audiences Lifestyle of Community Radio Stations :
A Case Study of a Community Radio adopted Marketing
Communication through the New Media Channels
ณฐมน แกวพทล **
บทคดยอ
การศกษาครงน มวตถประสงคเพอศกษารปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟง
รปแบบการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหมของสถานวทยชมชนเชงพาณชย และ
ศกษาความเกยวของหรอเชอมโยงของรปแบบการด�าเนนชวตและการสอสารการตลาด
ผานชองทางสอใหม โดยผศกษาเกบรวบรวมขอมลดวยการสนทนากลมของกลมผฟง
วยท�างาน และนกเรยน การสมภาษณเชงลกของกลมเจาของสถานของวทยชมชน
เชงพาณชยทใชการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหม เครองมอทใชในการศกษา คอ
แบบสนทนากลมและแบบสมภาษณเชงลก
ผลการศกษาดานกจกรรมประกอบไปดวย กจกรรมหลก คอการเรยนและ
การท�างาน สวนใหญในวยท�างานประกอบธรกจสวนตว กจกรรมทเปนการเรยนเนน
การคนควาทางสออนเตอรเนตเปนหลกกจกรรมยามวางคอกจกรรมทตองใชเวลาอยกบ
ตวเองและกจกรรมทางสงคมพบวาผใหสมภาษณไมเขารวมกจกรรมทางสงคม
ผลการศกษาดานความสนใจ พบวา ดานครอบครว สภาพครอบครวเปน
ครอบครวเดยว ดานงานเปนงานประจ�าทมเวลาเขาออกทแนนอน ดานอาหารนยม
ทานอาหารทบาน สอทนยมใชมากทสด คอ สอใหม (เฟซบก,ไลน, เวบไซด)และสรป
ความส�าเรจของกลมตวอยางมงทเรองงานเปนหลก
61วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
เจาของสถานมการใชสอสารการตลาด5ประเภทคอการโฆษณาการสงเสรม
การขายการประชาสมพนธการสนบสนนทางการตลาดและกจกรรมทางการตลาด
การโฆษณา โดยโฆษณาผานสอเฟซบก สอเวบไซดและสอสงพมพ เพอ
สรางใหเกดการจดจ�าและการกระตนใหผฟงเกดการตดสนใจเลอกฟงสถานวทย
การสงเสรมการขายโดยสวนใหญจะเนนกจกรรมทสรางการมสวนรวมระหวาง
คนฟงกบสถานวทยผานทางเวบไซดและเฟซบกของผฟงและกระตนใหคนฟงสถาน
เพมมากขน
การประชาสมพนธ เนนขาวสารตางๆเกยวกบการบ�าเพญสาธารณประโยชน
เพอสงคมโดยจะประชาสมพนธผานเวบไซดเฟซบกของสถานและหนงสอพมพเพอสราง
ภาพลกษณทดใหกบสถานวทย
การสนบสนนทางการตลาดเนนกจกรรมการโปรโมทคลนรปแบบของรายการ
นกจดรายการและเจาของสถาน โดยทางสถานจะสงนกจดรายการไปชวยเปนพธกร
การสนบสนนเงนรางวลและสงของใหกบบรษทหางรานและหนวยงานตางๆ
กจกรรมทางการตลาด เนนการเปดตวสถานใหเปนทรจกแกคนหมมาก
สรางการรบรสรางความสนใจใหกบกลมเปาหมาย
ค�าส�าคญ :รปแบบการด�าเนนชวต,วทยชมชนเชงพาณชย,การตลาดผานสอใหม
Abstract
The study intended to study lifestyle of the listener with marketing
communicationthroughnewmediachannelsforcommercialradiostationsandtostudy
the linkage between the lifestyle andmarketing communication throughnewmedia
channels.Thestudycollecteddatafromafocusgroupoftheworkinglistenersandthe
studentsbyusingthedepthinterviewdonebytheowneroftheradiostationadoptedthe
commercialmarketingcommunicationthroughnewmediachannels.Theinstrumentused
inthisstudywasagroupdiscussionandinterview.
Thestudyfoundthatthesamplesizesconsistedof16femalesand8males.The
majoritygroupwasmalewhowereagedbetween20-30yearsold, totally12people.
Therewere13peopleobtainingaBachelordegree.Anaverageincomewaslessthan
5,000Thaibahtamonth.Thememberoffamilyhadanaverageof4-6people.Allof
themwereborninChiangRaiProvince.
62 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Thefindingsofanactivityaspectsshowedthatthemainactivitieswerestudy
andwork.Theworkingagewasmostlyfoundintheprivatebusinesses.Thelearning
activitiesweremostlyfocusedonsurfingtheinternetforresearchingandfiningsome
importantinformation.Theleisureactivitiesneededmorefreetimetostayalone.The
socialactivitieswererevealedthattherespondentdidnotattendanysocialevents.
The findings of interesting aspects showed that the family conditionwas a
singlefamily.Theworkwasaroutinejobthathadaspecifictimeforstartingandfinishing
indaily.Mostofthempreferredtoeatmealsathome.Themostpopularmediawere
Facebook,line,website,etc.Allsuccesshascountedonthesuccessfulworks.
The station owners have used five types ofmarketing communications,
comprising propaganda, sales promotion, public relations,marketing support, and
marketingactivities.
ThepropagandawasmadethroughthenewmedialikeFacebook,website,and
publicationtostimulatethelistenerstoeasilyrecognizeanddecidetolistentosuchthe
radiostations.
The sale promotionwas emphasized on the activities that required high
participationbetweenthelistenersandtheradiostationsviathewebsiteandtheFacebook.
Thistechniqueencouragedmanypeopletolistentothestation.
Thepublicrelationswerefocusedonsomenewsorinformationthataimedto
servethesociety.Theinformationwouldbepostedonthewebsite,Facebook,andpress
inordertocreateagoodimagefortheradiostation.
Themarketingsupportsmostlypaidanimportantonanactivitythatintended
to promote the ratio’ swave, radio’s style, a disc jockey (DJ), and a station owner.
TheowneroftheradiostationshassenttheDJ;tobeamasterofceremony(MC),subsidy,
wards,andalotofthingstosupportthecompaniesandotherorganizations.
Finally,themarketingactivitieshighlightedonthelaunchoftheradiostation
inordertobeknowntothemasses,tocreateawareness,andtoappealthetargetedgroup.
Keywords :Lifestyle,CommunityRadiousedMarketing,NewMediaChannels
63วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
บทน�า ในปจจบนการด�าเนนธรกจทงภาคสนคาและภาคบรการมการแขงขนสง ซง
การศกษาและเขาใจถงกลมผบรโภคอยางถองแทชวยใหเราผลตสนคาและบรการตรงตาม
ความตองการทแทจรงของผบรโภคผบรโภคแตละกลมนนมความตองการและพฤตกรรม
ทแตกตางกนทงนขนอยกบปจจยในหลายๆดานอาทอายเพศการศกษาความสนใจและ
กจกรรมตางๆ ทผบรโภคสนใจท�าใหผประกอบการและผผลตหนมาใหความส�าคญ
เ กยวกบความตองการและพฤตกรรมของผ บรโภคมากขน โดยเฉพาะรปแบบ
การด�าเนนชวตของผบรโภคทสงผลตอการเลอกซอหรอเลอกใชบรการตางๆ
รปแบบการด�าเนนชวต (Lifestyle) เปนความพยายามอนหนงของนกการตลาด
ทจะพฒนาเครองมอทใชในการแบงสวนตลาด(MarketSegmentation)โดยการศกษาเรอง
รปแบบการด�าเนนชวตจะเนนในแงมมทางดานจตวทยา (PsychologicalAspects)ของ
ผบรโภคในการเลอกใชสนคาหรอบรการในชวตประจ�าวนเพอใหเขาถงเหตและผลท
ผบรโภคใชในการเลอกสนคาหรอบรการใดๆ(วรางคณามาตา,2547:1)
บคคลแตละคนลวนมรปแบบการด�าเนนชวตทแตกตางกน ซงนกการตลาด
จะตองมวธการสอสารไปยงกลมเปาหมายทมรปแบบการด�าเนนชวตทแตกตางกนดงนน
เครองมอทนกการตลาดนยมใชกนในปจจบนจงมหลากหลายสอและสอนนจะตอง
ประหยดไมสนเปลองเวลา เขาถงกลมลกคาไดหลายกลมในระยะเวลาเดยวกนไมจ�ากด
เวลาไมจ�ากดพนท ซงในทนนกการสอสารการตลาดนยมใชสอใหมกบกลมลกคา เพอ
การเขาถงกลมลกคาทแตกตางกนและเพอประโยชนสงสดของธรกจ
สอใหมหมายถงเนอหาทอยในรปแบบอเลกทรอนกสซงจะมรปแบบทผบรโภค
สามารถเลอกชมเนอหาไดในเวลาทตองการสามารถรบชมเนอหาไดทวโลก มเนอหา
ทสามารถยอหรอขยายขนาดไดผสงสามารถก�าหนดความยาวของเนอหาไดอยางอสระ
เจาของสอไมสามารถควบคมการแพรกระจายของสอไดและผบรโภคมสวนรวมในการ
สรางเนอหาไดมากขน(ปยะพรเขตบรรพต,2553:1)
สอใหมถอเปนเครองมอในการสอสารการตลาดทประหยดตนทนและเวลา
เขาถงกลมเปาหมายไดรวดเรวสามารถแสดงผลไดท งขอความ ตวอกษร รปภาพ
ภาพเคลอนไหวทงแบบภาพจรงและภาพเคลอนไหวทสรางขน รวมทงเสยงนอกจากน
ยงสามารถมปฏสมพนธกบผใชไดทนทซงเปนคณสมบตทแตกตางจากสอประเภทอน
เหมาะกบการน�ามาใชเพอการสอการตลาด
64 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
การสอสารการตลาด(MarketingCommunication)เปนรปแบบการสอสารหรอ
เปนเครองมอในการด�าเนนธรกจเพอใหบรรลวตถประสงคทางการตลาดทตงไวโดยมการ
ประยกตใชการสอสารหลายๆรปแบบเขาดวยกนเชนการโฆษณา,การประชาสมพนธ,
การตลาดเชงกจกรรม,การขายโดยพนกงานขายฯลฯและท�าการสอสารผานสอมวลชน
สอวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน นตยสารหนงสอพมพ ฯลฯ (NewMediaNew
Challenges,2550)ชองทางในการสอสารการตลาดนนประกอบไปดวยหลายชองทางแต
ในปจจบนทไดรบความนยมมากทสดคอการสอสารการตลาดผานทางสอใหม
จากผลส�ารวจความนาเชอถอทผบรโภคมองสอตางๆทเปนเครองมอการสอสาร
ของนกการตลาดแลวพบวา โฆษณาทปรากฏตามสอกระแสหลกทงโทรทศน วทย
หนงสอพมพ รวมไปถงการเปนผสนบสนน การวางผลตภณฑแฝงน นแทบไมม
ความนาเชอถอเลย
สงทผบรโภคมองวานาเชอถอสอนดบแรกกลบปรากฏอยวาเปนสวนหนงของ
สอใหมทงสน ไดแกค �าแนะน�าของผบรโภคทมประสบการณใชหรอทดลองผลตภณฑ
และบรการทปรากฏอยบนพนทของอนเทอรเนต เวบไซตเฉพาะของตราสนคาทเปน
ดงพนทในการสอสารและแลกเปลยนขอมลระหวางผบรโภคไดโดยตรงอเมลทผบรโภค
เลอกลงทะเบยนเพอเปดรบขาวสารเฉพาะ และความคดเหนของผบรโภคทอยบน
อนเทอรเนต ซงสอนดบนคอเครองมอการสอสารทางการตลาดรปแบบใหมทอยใน
สอใหมซงไดกลายเปนเครองมอการสอสารทนาเชอถอและมอทธพลมากทสด และ
นกการตลาดกตองใหความส�าคญกบเครองมอสอใหมนมากทสด (เมธาสทธ โลกตรพล,
http://cujrnewmedia.wordpress.com/2012/02/20/,2555)
ในปจจบนมการใชสอใหมเพอท�าการสอสารการตลาดไปยงผบรโภคและยงม
แนวโนมวาจะมบทบาทส�าคญมากยงขนเนองจากเปนสอทใหนกการตลาดสามารถสอสาร
แบบสองชองทาง (Two-wayCommunication)กบลกคาไดอยางตอเนองเปนรายบคคล
และยงสามารถวดผลตอบรบไดแบบทนท (Real Time) ท�าใหนกการตลาดสามารถ
ปรบเปลยนแผนการตลาดไดทนตามสภาวะการแขงขนทก�าลงเกดขนนอกจากนสอหลก
อยางโทรทศนกมคาใชจายการโฆษณาสงมากในขณะทตนทนของสอใหมต�ากวา
ประกอบกบสภาวะเศรษฐกจทซบเซาท�าใหบรษทตาง ๆ มการใชสอใหมกนมากขน
(สอโฆษณายคใหม,2549)ผศกษาจงมความสนใจในการวเคราะหรปแบบการด�าเนนชวต
ของกลมผฟงรายการวทยชมชนของสถานวทยชมชนทใชรปแบบการสอสารการตลาด
ผานชองทางสอใหม เพอทผประกอบธรกจวทยชมชนจะสามารถใชเปนแนวทางในการ
ด�าเนนธรกจวทยชมชนผานชองทางสอใหมตอไป
65วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
และในการศกษาครงนผ วจยไดใชสถานวทยชมชนจ�านวน 3 สถาน
เพอเปนตวอยางในการวจยเพราะ3สถานวทยนเปนสถานทตงอยในเขตพนทอ �าเภอเมอง
จงหวดเชยงราย มการใชรปแบบการสอสารผานชองทางสอใหม เปนสถานท
ไดรบการยอมรบจากกลมผฟงและกลมลกคาผลงโฆษณา ซงจากการศกษาวจยในครงน
จะเปนแนวทางใหส�าหรบผประกอบการสถานวทยชมชนและนกสอสารการตลาดใชเปน
แนวทางในการพฒนาชองทางการสอสารเพอเพมฐานผฟงใหมากยงขน
วตถประสงค 1. เพอศกษารปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟงสถานวทยชมชนเชงพาณชยท
ใชรปแบบการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหมในเขตอ�าเภอเมองจงหวดเชยงราย
2. เพอศกษารปแบบการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหมของสถานวทย
ชมชนเชงพาณชย
3. เพอศกษาความเกยวของหรอเชอมโยงของรปแบบการด�าเนนชวตและ
การสอสารการตลาดผานชองทางสอใหม
นยามศพทเฉพาะ 1. รปแบบการด�าเนนชวตหมายถง ลกษณะการด�าเนนชวตของบคคลหรอ
กลมคนโดยแสดงออกผานกจกรรมความสนใจและลกษณะทางประชากรศาสตร
2. กลมผฟง หมายถง บคคลทฟงรายการวทยชมชนของ 3 สถาน ไดแก
Musicbox,FATFM,TopFM
3. กลมเจาของสถาน หมายถง เจาของสถานวทยชมชน 3 สถาน ไดแก
Musicbox,FATFM,TopFM
4. สถานวทยชมชนเชงพาณชยหมายถงสถานวทยชมชนทมวตถประสงคเพอ
การพาณชยหรอแสวงหาก�าไรทงแบบทางตรงและทางออม
5. การสอสารการตลาดหมายถง โฆษณาการสงเสรมการขาย การสอสาร
ณ จดขายการสอสารการตลาดโดยตรงการประชาสมพนธ การขายโดยพนกงานขาย
การสนบสนนทางการตลาดและกจกรรมทางการตลาด
6. การสอสารการตลาดหมายถงความพยายามของผผลตรายการวทยชมชน
ในเขตอ�าเภอเมองจงหวดเชยงราย ในการพฒนาชองทางส�าหรบการสงขอมลและจงใจ
ผฟงใหเกดการคลอยตามเพอบรรลเปาหมายทก�าหนดไว
7. สอใหมหมายถงเฟซบกทวสเตอรเวบไซดอเมลเอสเอมเอสและอนๆ
66 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ จากการศกษารปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟงสถานวทยชมชน:กรณศกษา
วทยชมชนเชงพาณชยทใชการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหม
1. แนวคดเกยวกบรปแบบการด�าเนนชวต
รปแบบการด�าเนนชวตเปนแนวคดทเสนอโดยLazer(อางถงในPlummer,1995)
ในป ค.ศ. 1963หมายถง ลกษณะการใชชวตของผบรโภคแตละคนซงเกดจากการม
ปฏสมพนธกบบคคลอนในสงคมตลอดชวตในแตละวย ดงน นปจจยภายนอกเชน
กลมอางองล�าดบชนทางสงคม จงมอทธพลตอรปแบบการด�าเนนชวตมากเทากบปจจย
ภายในเชนแรงจงใจบคลกภาพฯลฯ
การจดกลมผ บรโภคตามรปแบบการด�าเนนชวต เปนรปแบบหนงของ
การวเคราะหทางจตนสย (PsychographicAnalysis) ของผบรโภคโดยใชการวจยAIO
(Activities,Interests,Opinions)ซงเปนการวจยทไดรบความนยมอยางมากในการแบงกลม
ผบรโภคออกเปนกลม ทแตละกลมมรปแบบการด�าเนนชวตทตางกนและผบรโภคทอย
ในกลมเดยวกนจะมรปแบบการด�าเนนชวตทเหมอนกน โดยการจดท�าประเดนเพอ
ท�าการส�ารวจทแบงออกไดเปน3ประเดนคอ
A หมายถงรปแบบการท�ากจกรรม(Activities)เชนงานทท�างานอดเรกกฬา
ทชนชอบและการเขาสงคมฯลฯ
I หมายถงความสนใจ(Interests)เชนครอบครวชมชนอาหารแฟชนฯลฯ
O หมายถง (Opinions) เชน เรองการเมอง ประเดนทางสงคม เศรษฐกจ
วฒนธรรม
การวดลกษณะรปแบบการด�าเนนชวตแบบ AIOs
AIOs เปนตวแปรดานจตวทยา ซงมงความส�าคญทกจกรรม (Activities)
ความสนใจ(Interest)และความคดเหน(Opinion)ของผบรโภคซงมลกษณะตางๆดงน
67วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 1การจดพวกAIOเพอการศกษารปแบบการด�าเนนชวต(Plummer,1974,p.34)
กจกรรม
(A: Activities)
ความสนใจ
(I: Interest)
ความคดเหน
(O: Opinion)
ประชากรศาสตร
(Demographic)
•งาน
•งานอดเรก
•กจกรรมสงคม
•การใชเวลาวาง
•การพกผอน
•สมาชกคลบ
•การรวมกจกรรมชมชน
•การเลอกซอ
•กฬา
•ครอบครว
•บาน
•งาน
•การรวมกจกรรมชมชน
•การพกผอน
•ความนยม
•อาหาร
•สอ
•ความส�าเรจ
•ตอตนเอง
•ปญหาสงคม
•การเมอง
•ธรกจ
•เศรษฐกจ
•การศกษา
•ผลตภณฑ
•อนาคต
•วฒนธรรม
•อาย
•การศกษา
•รายได
•อาชพ
•ขนาดครอบครว
•ทอยอาศย
•ภมศาสตร
•ขนาดเมองทอาศย
•ขนตอนวงจรชวต
ในการศกษารปแบบการด�าเนนชวตในครงน ศกษาเฉพาะดาน กจกรรม
ดานความสนใจและดานประชากรศาสตรเทานน เพราะดานกจกรรมความสนใจและ
ดานประชากรศาสตรนนจะสามารถน�าไปศกษาและสรางเครองมอในการสอสารการตลาด
ไดมากกวาซงดานความคดเหนเปนความคดเหนสวนตว
2. แนวคดและทฤษฎเกยวกบกลยทธการสอสารการตลาด
การสอสารการตลาดหมายถง การด�าเนนกจกรรมทางการตลาดอนใดทจะ
สอความหมายสรางความเขาใจสรางความยอมรบระหวางธรกจกบผบรโภคโดยมงหวง
ทจะใหเกดพฤตกรรมตอบสนองวตถประสงคของธรกจนน หากผสงขาวสารสามารถ
สอความหมายใหสอดคลองกบความตองการของผรบขาวสาร ยอมสามารถทจะ
โนมนาวใจ และกระตนความตองการใหผรบขาวสารไดรบร เกดการเปลยนแปลง
ทศคต อนยอมมผลไปสการเปลยนแปลงทางพฤตกรรมของผรบขาวสารไดในทสด
(เสรวงษมณฑา,2548:55)
โดยกระบวนการสอสารทางการตลาดนนจะใหความสนใจในการสรางการรบร
ทเกดขนอยางรวดเรวการสรางภาพลกษณ เพอสรางความสมพนธใหใกลชดลกคามาก
ยงขน การสอสารจงตองพฒนาเพอสรางศกยภาพในการสอสารตอกลมเปาหมาย
กระบวนการสอสารจงประกอบไปดวยปจจยตางๆทแสดงใหเหนถงองคประกอบทส�าคญ
รวมกนและมความสมพนธเกยวเนองกนของแตละองคประกอบโดยตลอดดงภาพท1
68 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ภาพท 1วธการท�างานของการสอสารการตลาด
ภาพดงกลาวนแสดงใหเหนถงภาพการสอสารการตลาดระหวางนกการตลาดกบ
ผบรโภคในโลกการตลาดปจจบน ซงนกการตลาดจ�านวนมากพยายามน�าเสนอขอมล
ขาวสารเพอขายสนคาแกกลมลกคาหรอสงทลกคาคาดหวงโดยใชสอทหลากหลายกนไป
เพอสงขาวสารอยางไรกตามเมอสอมจ�านวนมากขนตวรบกวนในชองทางการสอสาร
กจะมมากขนตามไปดวยอยางไรกตามทามกลางขาวสารทมอยมากมายผบรโภคกจะ
คดเลอกขาวสารทตนจะน�ามาประมวลผลผานกระบวนการรบรของตนเอง โดยขนแรก
ผบรโภคจะแปรรหส (Decode) ขาวสารสวนทตนไดรบจากนกการตลาด และการท
นกการตลาดจะสงขาวสารทผบรโภคสามารถน�าไปแปรรหสไดงายนนนกการตลาดจะตอง
พฒนารหสตางๆและใหความหมายของแตละรหสอยางเปนระบบเชนค�าพดเสยงโดย
แตละค�าแตละเสยงกจะมความหมายแตกตางกนไปอกทงยงจะตองคนหาวธการรวบรวม
รหสเหลานเขาไวดวยกน เพอใหความหมายทแสดงถงกลมของความคดทอยใน
ความทรงจ�าของผบรโภคสวนผสมทส�าคญของการสอสารการตลาดกคอการใชรหสท
ใหความหมายและความเขาใจทตรงกนระหวางนกการตลาดและผบรโภคนนเอง
รปแบบการสอสารการตลาดแบบครบวงจร
ธรพนธโลทองค�า(2551:26)กลาวถงรปแบบทส�าคญของการสอสารการตลาด
แบบครบวงจรประกอบดวยกจกรรมหลกๆดงนคอ
1. โฆษณา เปนรปแบบกจกรรมการสอสารการตลาดทมงหวงในการโนมนาว
ลกคากลมเปาหมายใหเกดพฤตกรรมการซอและใชสนคาโดยการสงขาวสารเกยวกบสนคา
และบรการทงในรปแบบของการสงขาวสารผานสอมวลชนและการสงตรงไปยงลกคา
กลมเปาหมาย ซงการสอสารผานสอดงกลาวผท �าการโฆษณาจะเปนผออกคาใชจาย
อนเกดจากกจกรรมโฆษณา
69วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
2. การสงเสรมการขายเปนรปแบบกจกรรมการสอสารการตลาดอกรปแบบหนง
ทกระตนพฤตกรรมลกคากลมเปาหมายโดยการเสนอผลประโยชนพเศษเพอใหเกดการ
ตดสนใจซอสนคาอยางรวดเรว
3. การสอสารณจดขายเปนการสอสารการตลาดในลกษณะของการจดแสดง
สนคา โปสเตอรสญลกษณหรอวสดอนๆภายในรานคา เพอตองการใหมอทธพลตอ
พฤตกรรมการเลอกซอสนคาณจดซอของลกคากลมเปาหมาย
4. การสอสารการตลาดโดยตรงเปนกจกรรมการสอสารการตลาดทสงขาวสาร
เกยวกบสนคาและบรการไปยงลกคากลมเปาหมายทงในลกษณะของการสงทางไปรษณย
การใชโทรศพทหรอทางสอโดยตรงอนๆ ซงลกคากลมเปาหมายสามารถตอบกลบการ
สงซอสนคาไดทนท
5. การประชาสมพนธ เปนกจกรรมการสอสารการตลาดทมงสรางภาพลกษณ
ของบรษทสนคาและบรการมากกวาการโฆษณาขายสนคา
6. การขายโดยพนกงานขาย เปนกจกรรมการสอสารการตลาดทมงการสอสาร
แบบตวตอตวเพอโนมนาวใหลกคากลมเปาหมายซอและทดลองใหสนคา
7. การสนบสนนทางการตลาดเปนกจกรรมการสอสารการตลาดทเจาของสนคา
เขาไปเปนผสนบสนนในกจกรรมการตลาดโดยมงเปาหมายทางธรกจมากกวาการ
สรางภาพลกษณเชนการเปนผสนบสนนรายการตางๆทางวทยกระจายเสยงและโทรทศน
เปนตน
8. กจกรรมทางการตลาดเปนกจกรรมการสอสารการตลาดทมลกษณะคลายคลง
กบการสนบสนนทางการตลาด เพยงแตกจกรรมทางการตลาดมงเนนภาพลกษณในการ
สรางความสนใจและท�าใหตราสนคาเปนทรจกแกประชาชนทวไปมากยงขน
3. แนวคดเกยวกบสอใหม
สอใหม(NewMedia)คอเนอหาทอยในรปแบบของดจตอลสามารถแลกเปลยน
ขอมลขาวสารบนฐานของคนจ�านวนมากไปสคนจ�านวนมากไดในระยะเวลาอนรวดเรว
สอใหม (NewMedia) ไดมความหมายทครอบคลมถงการไดเกดขนของ
เทคโนโลยดจทลเทคโนโลยคอมพวเตอรเทคโนโลยเครอขายหรอเทคโนโลยสารสนเทศ
และการสอสารในชวงปลายศตวรรษท 20 เทคโนโลยถกนยามวาเปนสอใหมสวนมาก
มกจะมคณลกษณะทถกจดการได(Manipulated)การเชอมตอเปนเครอขายได(Networkable)
การท�าใหหนาแนน (Dense) และบบอดสญญาณได (Compressible) มปฏสมพนธ
70 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
(Interactive)และมความเปนกลาง(Impartial)ดงนนสอใหมจงหมายความถงอนเทอรเนต
เวบไซดมลตมเดยเกมสคอมพวเตอรซดรอมและดวดและสอใหมจงไมไดหมายความถง
รายการโทรทศน ภาพยนตร วารสารหนงสอ หรอสงพมพแบบเดม ๆ (ณรงคศกด
ศรทานนท,ม.ป.ป.:129;อางองจากManovich,2003inwardrip-Fruin&Montfort,2003)
ประเภทของสอใหม
ประเภทของสอใหมคอรปแบบของเนอหาแบบดจทลทพบเหนในปจจบนและ
มแนวโนมวาจะมบทบาทส�าคญมากยงขนในอนาคต โดยสอใหมแตละประเภท
มความโดดเดนและแตกตางกนตามประโยชนและวตถประสงคในการใชประเภทของ
สอใหมไดแก
1.เวบ(TheWeb)
มลกษณะของการกระจายขอมลมากขน และเปดโอกาสใหผใชมสวนชวย
เจาของเวบในการปรบเปลยนหรอสรางเนอหา (Content) ไดตามตองการท�าใหเวบ 2.0
มลกษณะพเศษคอความเปนชมชนออนไลน(Community)และเนอหาทสรางสรรคโดย
ผใชบรการ (Consumer-CreatedContent)ดวยลกษณะพเศษดงกลาวท�าใหเกดเวบไซด
ประเภทชมชนออนไลนและเวบบลอกจ�านวนมากเชนไฮไฟฟเฟซบกมายสเปซลงดอน
บลอกสปอตเวรดเพรสสโอเคเนชนเปนตน
2.สออนเทอรเนต(InternetMedia)
การโฆษณาผานสออนเทอรเนตในปจจบนมหลากหลายรปแบบไมเพยงเฉพาะ
ดสเพลยแอด(DisplayAds)แบนเนอร(Banners)หรอปมกด(Buttons)อยางทเหนทวไป
ในยคแรกเทานนแตไดพฒนาไปสยคการใชโปรแกรมสบคนขอมลเปนแอพพลเคชนทม
ผใชงานมากทสดประมาณกนวารอยละ90ของผใชงานอนเทอรเนตใชโปรแกรมสบคน
ขอมลเพอหารายละเอยดสนคาหรอบรการทตนตองการ
3.อเมล(E-mail)
อเมลเปนพฒนาการของการตลาดทางตรง(DirectMarketing)ทมลกษณะเปนสอสารตลาด
เชงรกและสามารถเขาถงกลมเปาหมายไดอยางเฉพาะเจาะจง มความคลองตวและคมคา
กวาการตลาดทางตรงรปแบบอน
4.เทคโนโลยส�าหรบอปกรณพกพาหรอแพลตฟอรมเคลอนท(MobilePlatform)
เทคโนโลยส�าหรบอปกรณพกพาสวนใหญเกยวกบโทรศพทมอถอซงในปจจบน
เปนชองทางสอสารดจทลทมคนใชมากทสดในโลก นอกจากการใชโทรออกและ
71วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
รบสายแลวโทรศพทมอถอในปจจบนยงท�างานไดอกหลายอยางเชนรบ-สงขอความสน
(ShortMessageService:SMS)รบสงมลตมเดย(MultimediaMessagingService:MMS)
เปนตน
4. แนวคดเกยวกบการตลาดบนสอใหม
การตลาดบนสอใหมหรอNewMediaMarketing เปนแนวคดทคอนขางใหม
ซงเปนการพฒนาดานธรกจในชมชนออนไลน ท�าใหลกคาเกดความพงพอใจ
เกดความชนชมชนชอบยกยองในตราสนคา(http://en.wikipedia.org/wiki/New_media_
marketing,2555)
สอใหมเปนเครองมอการตลาดและการสอสารทใชเทคโนโลย เชน วดโอ
มลตมเดยและเวบในการถายทอดขอความ รปแบบใหมนและนวตกรรมใหมของ
การสอสารชวยใหทกคนแสดงความคดเหนและความคดเหนของพวกเขาในลกษณะ
โตตอบโดยใชความหลากหลายของสอดจตอลวดโอบนเวบ,บลอก,เครอขายสงคมเปน
รปแบบของสอใหมทประสบความส�าเรจในการสอสารการตลาด (http://www.webnox.
com/viral_marketing/new_media/,2555)
5. แนวคดการตลาดออนไลน
การตลาดออนไลนหรอการตลาดอเลกทรอนกสหมายถงการด�าเนนกจกรรม
ทางการตลาดโดยใชอนเทอรเนตเปนสอกลางและสออเลกทรอนกสมาผสมผสานกบ
วธการทางการตลาด การด�าเนนกจกรรมทางการตลาด อยางลงตวกบลกคาหรอ
กลมเปาหมาย เพอบรรลจดมงหมายขององคกรอยางแทจรง ซงในรายละเอยดของการ
ท�าการตลาดE-Marketingจะมรายละเอยดดงตอไปน
1. เปนการสอสารกบกลมเปาหมายในลกษณะเฉพาะเจาะจง
2. เปนลกษณะเปนการสอสารแบบ2ทาง
3. เปนรปแบบการตลาดแบบตวตอตว ทลกคาหรอกลมเปาหมายสามารถ
ก�าหนดรปแบบสนคาและบรการไดตามความตองการของตนเอง
4. มการกระจายไปยงกลมผบรโภค
5. เปนกจกรรมทนกการตลาดสามารถสอสารไปยงทวทกมมโลก ตลอด
24ชวโมง
6. สามารถตดตอสอสารโตตอบปฏสมพนธไดอยางรวดเรว
72 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
7. มตนทนต�าแตไดประสทธผลสามารถวดผลไดทนท
8. มความสมพนธกบกจกรรมการตลาดแบบดงเดม
9. มการตดสนใจในการซอจากขอมลขาวสารทไดรบ
E-Marketing เปนสวนผสมแนวความคดทางการตลาด และทางเทคนค
รวมเขาไวดวยกนทงดานการออกแบบ(Design),การพฒนา(Development),การโฆษณา
และการขาย (Advertising and Sales) เปนตน (ตวอยางกจกรรมไดแก SearchEngine
Marketing, E-mail Marketing, Affiliate Marketing, Viral Marketing ฯลฯ)
โดยมวตถประสงคเพอประโยชนในการสรางมลคาเพมใหแกธรกจและลกคา เนองจาก
ระบบทางอเลกทรอนกสสามารถสนบสนนการรองขอขอมลของลกคาการจดเกบประวต
และพฤตกรรมของลกคาเอาไวรวมถงการสรางความสมพนธกบลกคาไดสงผลตอการเพม
และรกษาฐานลกคา(CustomerAcquisitionandRetention)และอ�านวยประโยชนในการ
ประกอบธรกจอยางครบถวน
ในขณะทการตลาดแบบดงเดม(TraditionalMarketing)จะมรปแบบทแตกตาง
จากE-Marketingอยางชดเจนโดยการตลาดแบบดงเดมนนจะมกลมเปาหมายทหลากหลาย
จะไมเนนท�ากบบคคลใดบคคลหนง และมกจะใชวธ การแบงสวนตลาด (Marketing
Segmentation) โดยใชเกณฑสภาพประชากรศาสตรหรอสภาพภมศาสตรและสามารถ
ครอบคลมไดบางพนท ในขณะทถาเปนE-Marketing จะสามารถครอบคลมไดทวโลก
เลยทเดยวดวยเหตนธรกจตางๆจงไดใหความสนใจกบอนเทอรเนตเปนอยางมากรวมถง
ไดมการน�าเอาแนวคด E-Marketing มาประยกตใชอยางแพรหลาย เพอท�าการตลาด
ออนไลนใหไดประสทธภาพสงสด(http://th.wikipedia.org/wiki,2557)
6. แนวคดเกยวกบวทยชมชน
Hudson(1977)กลาววา“สถานวทยชมชน”เปนองคกรสอทท�าการกระจายเสยง
โดยไมหวงผลก�าไร เนอหาทน�าเสนอในรายการวทยชมชนตองค�านงถงประโยชนท
ประชาชนในชมชนจะไดรบเปนส�าคญแตอยางไรกตามความเปนเจาของสถานโครงสราง
การด�าเนนงาน การจดหาเงนทน และการจดผงรายการนนมรปแบบทหลากหลาย
นอกจากนยงมขอจ�ากดในเรองระยะเวลาออกอากาศตอวนผงรายการจะมความยดหยน
มากกวาการน�าเสนอรายการในรปแบบตายตวอกทงผลตรายการโดยชาวบานทไมมความ
ช�านาญดานสอมากอนเปนสวนใหญ
73วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
องคกรWorldAssociation of Community Radio Broadcasters กลาวถง
“วทยชมชนวาเปนสอกระจายเสยงทเผยแพรเนอหาทสนองตอบตอความตองการและ
เปนประโยชนตอผอาศยในชมชนซงเปนการสนบสนนใหเกดการพฒนาสงคมในทศทาง
ทชมชนเปนผก �าหนดเองวทยชมชนมรปแบบการสอสารทเปนประชาธปไตยโดยการ
ใหโอกาสประชาชนเขามามสวนรวมในสอสวนระดบของการเขารวมจะมมากนอยเพยงใด
ขนอยกบรปแบบการด�าเนนงานตามลกษณะเฉพาะของบรบทของแตละชมชน”
ประภาภรดลกจ(2544:8;อางองจากDavid,1993)กลาววาวทยชมชนเปนสอ
ทใชเพอการแสดงออกของประชาชนมใชเพอการแสดงออกของศนยกลางความเจรญหรอ
อ�านาจทางการเมอง เครองมออปกรณสอสารตางๆถกน�ามาใชเพอการแสดงออกและ
แลกเปลยนความคดเหนของประชาชน จงไมเนนอปกรณราคาแพงทยากตอการใชงาน
และไมเนนความเปนมออาชพเพอใหประชาชนทกระดบสามารถเขามามสวนรวมได
การประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนในปจจบนกสทช.ประกาศ
ก�าหนดประเภทใบอนญาตตามทไดประกาศก�าหนดลกษณะและประเภทของกจการ
กระจายเสยงและกจการโทรทศน (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2556 : 20 - 23)
แบงออกเปน3ประเภทดงน
1. ใบอนญาตประกอบกจการบรการสาธารณะ ซงเปนใบอนญาต
ทออกใหส�าหรบการประกอบกจการทมวตถประสงคหลกเพอการบรการสาธารณะ
2. ใบอนญาตประกอบกจการบรการชมชนไดแกใบอนญาตส�าหรบ
การประกอบกจการทมวตถประสงคเชนเดยวกบการประกอบกจการบรการสาธารณะ
แตตองเปนประโยชนตามความตองการของชมชนหรอทองถนทรบบรการ
3. ใบอนญาตประกอบกจการทางธรกจ ไดแก ใบอนญาตส�าหรบ
การประกอบกจการตามวตถประสงคของผประกอบกจการเพอแสวงหาก�าไรในทางธรกจ
กลาวโดยสรป คอ วทยชมชนเปนสอทประชาชนมสวนรวมด�าเนนงานและ
บรหารจดการโดยชมชนและเพอชมชนสามารถเลยงตวเองได
74 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
กรอบแนวคดในการศกษา
วทยชมชน
1.MusicBox
คลนความถFM92.25MHz
2.FATFM
คลนความถFM93.00MHz
3.TopFM
คลนความถFM93.50MHz
กจกรรม
1.กจกรรมหลก
2.กจกรรมยามวาง
3.กจกรรมทางสงคม
ประชากรศาสตร
-อาย -การศกษา
-รายได -อาชพ
-ขนาดครอบครว
ความสนใจ
1.ครอบครว
2.งาน
3.อาหาร
4.สอ
5.ความส�าเรจ
รปแบบการสอสารการตลาด
1.การโฆษณา
2.การสงเสรมการขาย
3.การประชาสมพนธ
4.การสนบสนนทางการตลาด
5.กจกรรมทางการตลาด
รปแบบการด�าเนนชวต
ภาพท 2กรอบแนวคดของการวจย
วธการด�าเนนงานวจย กลมประชากร
ประชากรทใชในการศกษาครงนแบงเปน2กลมดงน
1. กลมเจาของสถานทง 3 คลน โดยการสมภาษณเชงลก เพอตอบค�าถาม
ในวตถประสงคขอท2และ3ซงผทใหสมภาษณนนประกอบไปดวยบคคลดงตอไปน
คณสมนตราบญเรองเจาของสถานวทยMusicBox92.25Mhz
75วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
คณกฤษณาเพยราพสทธเจาของสถานวทยFATFM93.00Mhz
คณเอกชยอนตะวงศเจาของสถานวทยTopFM93.50Mhz
2. กลมผฟงสถานวทยชมชน 3 คลน โดยการสนทนากลมทละคลน และ
ในหนงคลนทมการสนทนากลมนนจะประกอบไปดวยวยท�างาน4คนและวยนกเรยน
นกศกษา4คนรวมทงหมด24คนซงไดคดเลอกโดยเจาของสถานวทยและนกจดรายการ
ในสถานวทยซงกลมผฟงกลมนจะมความสนทสนมกบทางนกจดรายการเปนอยางด
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
1. แบบสนทนากลมเปนแบบมโครงสรางทใชในการเกบรวบรวมขอมล
2. แบบสมภาษณเปนแบบมโครงสรางทใชในการเกบรวบรวมขอมล
วธการเกบรวบรวมขอมล
1. จดเตรยมแบบสนทนากลมและแบบสมภาษณเชงลกเพอน�าไปสนทนากลม
กบกลมตวอยางทก�าหนดไว
2. การสนทนากลมของกลมตวอยางทง24คนททางสถานวทยชมชนแนะน�ามา
โดยวธการสนทนากลมทละกลม
3. สมภาษณเชงลกเจาของสถานวทยทง3คลนความถ
4. ในการสนทนากลมและการสมภาษณเชงลกแตละครง ผศกษาไดออกไป
สนทนากลมและสมภาษณเชงลกดวยตวเอง
5. รวบรวมขอมลจากการสนทนากลมและการสมภาษณเชงลกใหครบ
ตามจ�านวนทก�าหนดมาตรวจสอบความเรยบรอยของขอมล และเตรยมพรอมเพอเขาส
กระบวนการวเคราะหขอมลตอไป
การวเคราะหขอมล
การศกษาครงนเปนการศกษาเชงคณภาพมการจดท�าขอมลและวเคราะหขอมล
ดงน
1. น�าขอมลจากการสนทนากลมและการสมภาษณเชงลกมาเรยบเรยงขอมล
2. น�าขอมลทไดมาวเคราะหเพอศกษารปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟง
สถานวทยชมชน:กรณศกษาวทยชมชนเชงพาณชยทใชการสอสารการตลาดผานชองทาง
สอใหม
76 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ผลการศกษา จากการสนทนากลมของผฟงสถานวทยชมชน:กรณศกษาวทยชมชนเชงพาณชย
ทใชการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหม พบรปแบบการด�าเนนชวตของผฟง
สถานวทยชมชนเชงพาณชยดงน
รปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟงสถานวทยชมชนเชงพาณชยทใชรปแบบ
การสอสารการตลาดผานชองทางสอใหม
1. ดานประชากรศาสตร
ผรวมสนทนากลมผฟงสถานวทยชมชน : กรณศกษา วทยชมชนเชงพาณชย
ทใชการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหมโดยแบงเปนเพศหญงจ�านวน16คนและ
เพศชายจ�านวน8คนมอาย20-30ปจ�านวน12คนรองลงมาต�ากวา20ปและ31–40ป
จ�านวน6คนมการศกษาระดบปรญญาตรจ�านวน13คนและมธยมศกษาจ�านวน6คน
ประกอบอาชพนกเรยนนกศกษาจ�านวน 12 คน รองลงมาประกอบอาชพอนๆ 7 คน
รายไดเฉลยตอเดอนมากทสดคอต�ากวา5,000บาทจ�านวน8คนรองลงมาคอรายไดเฉลย
ตอเดอน5,001-10,000บาท10,001-15,000บาทและ20,001ขนไปจ�านวน5คนจ�านวน
สมาชกในครอบครวมากทสดคอ4–6คนจ�านวน13คนรองลงมาคอ1-3คนจ�านวน
11คน มภมล �าเนา เปนคนเชยงรายโดยก�าเนด 18คนรองลงมาคอ เปนคนตางจงหวด
ยายตามครอบครวจ�านวน4คน
พฤตกรรมการใชสอใหม สอทใชมากทสด คอ เฟซบก และอนๆ เชน ไลน
วอทแอพจ�านวน24คนรองลงมาคออเมลจ�านวน22คนความถในการใชสอมากกวา
วนละ1ครงจ�านวน13คนรองลงมาคอมากกวา4ครง/สปดาหระยะเวลาในการใชสอ
ตอครงมากกวา2ชวโมงจ�านวน10คนรองลงมาคอ1–2ชวโมงลกษณะการใชสอใหม
เพอความบนเทงจ�านวน24คนรองลงมาเพอรบฟงขาวสารจ�านวน21คน
2. ดานกจกรรม
2.1กจกรรมหลก
ผรวมสนทนากลมมเวลาเขาออกงานทแนนอนกจกรรมหลกของผรวมสนทนากลม
คอการเรยนและการท�างาน เรยนหนงสอจ�านวน12คนและท�างาน12คน สวนใหญ
ในวยท�างานประกอบธรกจสวนตว กจกรรมทเปนการเรยนเนนการคนควาทางสอ
อนเตอรเนตเปนหลก เพอประกอบการคนควาในการเรยนตางๆ วยท�างานสวนใหญ
จะเปนการประกอบธรกจสวนตวซงเปนธรกจภายในครอบครวโดยท�าหนาทเปนผบรหาร
กจการ ตดตอลกคา ดแลการจดท�าเอกสารตางๆ ดวยตนเอง และเปนผควบคมดแล
การท�างานของคนงานหรอลกจางดวยตวเอง
77วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
2.2การใชเวลาวาง
เปนกจกรรมทตองใชเวลาอยกบตวเอง เชนการเลนอนเตอรเนต เฟซบก ไลน
ดหนงออนไลนและรองลงมาคอกลมทใชเวลาวางอยกบครอบครวและคนรอบขางเชน
การไปชอปปง ไปดหนงกบเพอน การไปเทยวตางจงหวดกบครอบครว การเลนกฬา
กบเพอนๆ
2.3กจกรรมสงคม
ผรวมสนทนากลมสวนใหญไมเขารวมกจกรรมทางสงคมเพราะมเหตผลสวนตว
หลายประการเชนขอจ�ากดดานเวลาขอจ�ากดทางเศรษฐกจขณะทผตอบแบบสมภาษณ
บางสวนเขารวมกจกรรมทางสงคมเพราะตองการสรางความสมพนธอนดในกลมกจกรรม
ทางสงคมหรอเปนค�าสงของหนวยงาน
3. ความสนใจ (Interests)
3.1ครอบครว
สภาพครอบครวเปนครอบครวเดยวมจ�านวนสมาชก3–5คนโดยอาศยอยใน
บานของตวเองประกอบไปดวยพอแมลก
3.2งาน
ลกษณะงานเปนงานประจ�า มเวลางานทชดเจนและลกษณะงานทสนใจคอ
อาชพอสระเชนประกอบธรกจสวนตว
3.3อาหาร
ผรวมสนทนากลมสวนใหญชอบท�าอาหารเองกบครอบครวในชวงเยน เพราะ
ประหยดถกปาก มเวลาอยกบครอบครว นยมทานอาหารพนเมองขณะทกลมตวอยาง
สวนนอยออกไปทานอาหารนอกบาน ซงจะนยมทานอาหารญปน อาหารฝรงตาม
หางสรรพสนคาMKพซซาสเวนเซนโดยจะไปกบเพอนและครอบครว
3.4สอ
ผรวมสนทนากลมเปดรบทงสอกระแสหลกและสอใหมแตสอทผใหสมภาษณ
ใชมากทสดคอสอใหม เชน เฟซบก อนเตอรเนต ไลน ขณะทสวนนอยเปดรบสอ
กระแสหลกและเปนการเปดรบเปนเวลา
3.5ความส�าเรจ
ผรวมสนทนากลมสวนใหญมงเนนไปทเรองงานเปนหลก เชน การได
เลอนต�าแหนงทสงขนการทกจการมการเจรญเตบโตขนมสภาพคลองทางการเงนขณะท
สวนนอยมงเนนไปทครอบครว
78 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารา
งท 2สรป
รปแบ
บการด
�าเนนชว
ตของกล
มผฟงส
ถานวท
ยชมช
นเชงพ
าณชย
ทใชรป
แบบการส
อสารการต
ลาดผ
านชอ
งทางสอใหม
ในเขตอ
�าเภอ
เมองจงห
วดเชยงราย
ดาน
กจกร
รม (A
ctiv
ities
)คว
ามสน
ใจ (I
nter
ests
)
การท
�างาน
การใ
ชเวล
าวาง
การร
วม
กจกร
รมชม
ชน
ครอบ
ครว
งาน
อาห
ารสอ
ความ
ส�าเร
จ
-ลก
ษณะการ
ท�างานเปน
งานทตอ
งใช
คอมพ
วเตอ
ร
และ
อนเทอรเนต
เปนประจ�า
-เปนกจกรรมทตอ
ง
อย
กบตวเอง
รกอส
ระ
-ฟงเพลงสต
รง
แล
ะสากล
-เลนอน
เตอรเนต
-ดห
นง
ตางป
ระเทศ
-ชอ
ปปงตาม
หางสร
รพสน
คา
สน
คาแบ
รนดเนม
-ไมเขารวม
กจกรรม
ชมชน
เพราะ
ไมมเวลาและ
ไมรจกใคร
ไมรจะ
ไป
ท�าไม
ไมมเพอน
สภาพ
ครอบ
ครวเปน
ครอบ
ครวเดยว
มความส
นใจ
ครอบ
ครว
ขนาดเลก
มอาชพอส
ระ
เชนการ
ประกอ
บอาชพ
สวนตว
ชอบทาน
อาหารทบาน
และออก
ไป
ทานนอก
บาน
บางซงน
ยม
อาหารญปน
อาหารฝรงMK
สเวน
เซน
สอทใชมาก
ทสด
คอ
เฟซบ
กแล
ะ
ไลนเพ
ราะ
เปนสว
นตวสง
มอสร
ะในการ
แสดงความ
คดเหนทน
ตอเหตก
ารณ
ประหยดคา
ใชจายในการ
ตดตอ
-มงหวง
ความ
ส�าเรจใน
หนาท
การงาน
79วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
รปแบบการสอสารการตลาดของสถานวทยชมชนเชงพาณชย
1. การโฆษณา (Advertising)
รปแบบการสอสารการตลาดของสถานวทยชมชนเชงพาณชยในการโฆษณา
จะเนนจดท�าโฆษณาเพอทจะสรางใหเกดการจดจ�าและสรางการรบรใหกบลกคาใหลกคา
สนใจฟงรายการและเพอเปนการกระตนใหผฟงเกดการตดสนใจเลอกฟงสถานวทย
โดยโฆษณาผานสอเฟซบกเปนอนดบหนง รองลงมาคอสอเวบไซดและสอสงพมพ
เปนอนดบทสามเนองจากการโฆษณาผานสอสงพมพจะตองมคาใชจายทคอนขางสงกวา
สอเฟซบกและสอเวบไซด
2. การสงเสรมการขาย (Sale Promotion)
ในดานการสงเสรมการขายของสถานวทยชมชนเชงพาณชยนน โดยสวนใหญ
จะเนนกจกรรมแจกของรางวลเชญชวนใหเขามารวมโหวตเพลงทผฟงชนชอบเลนเกมส
แจกของรางวลเชนตวภาพยนตรซงเปนกจกรรมทสรางการมสวนรวมระหวางคนฟงกบ
สถานวทยผานทางเวบไซดและเฟซบกของทางสถานวทยเองเพอกระตนใหเกดการรบร
ของผฟงและกระตนใหคนฟงสถานเพมมากขน
3. การประชาสมพนธ (Public Relation)
ดานการประชาสมพนธของสถานวทยชมชนเชงพาณชยนน จะเนนขาวสาร
ตางๆ เกยวกบการบ�าเพญสาธารณประโยชน เนนกจกรรมทจะคนผลก�าไรใหกบสงคม
โดยไมหวงผลตอบแทน ซงจะประชาสมพนธผานทางสอเวบไซด สอเฟซบกของสถาน
และสอหนงสอพมพตามล�าดบเพอสรางภาพลกษณทดใหกบสถานวทย
4. การสนบสนนทางการตลาด (Sponsorship Marketing)
การสอสารการตลาดของสถานวทยชมชนเชงพาณชยในดานการสนบสนน
ทางการตลาดจะเนนกจกรรมทเปนการแนะน�าหรอโฆษณาคลน แนะน�าหรอโฆษณา
รปแบบของรายการแนะน�าหรอโฆษณานกจดรายการและแนะน�าหรอโฆษณาแนะน�า
หรอโฆษณาเจาของสถาน โดยทางสถานจะสงนกจดรายการไปชวยเปนพธกร
การสนบสนนเงนรางวลและสงของใหกบบรษทหางรานและหนวยงานตางๆ ในการ
จดกจกรรม ซงทางสถานวทยกจะไดรบการน�าตราสญลกษณของทางสถานไปเปน
ฉากหลงของกจกรรมตางๆ
5. กจกรรมทางการตลาด (Event Marketing)
ดานกจกรรมทางการตลาดของแตละสถานวทยกจะมลกษณะทแตกตางกน
ออกไปแตมเปาหมายเดยวกน คอ การสรางความสนใจและท�าใหสถานเปนทรจกแก
ประชาชนทวไปมากขน เชนพานกจดรายการไปเปดตวสถานในงานตางๆการจดการ
ประกวดตางๆ ซงเปนกจกรรมทเนนการเปดตวสถานใหเปนทรจกแกคนหมมากสราง
การรบรสรางความสนใจใหกบกลมเปาหมาย
80 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารา
งท 3
รปแบ
บการส
อสารการตลาดข
องสถานวท
ยชมช
นเชงพ
าณชย
สถาน
วทย
การโ
ฆษณ
า
(Adv
ertis
ing)
การส
งเสร
ม
การข
าย
(Sal
e Pr
omot
ion)
การป
ระชา
สมพ
นธ
(Pub
lic R
elat
ion)
การส
นบส
นน
ทาง
การต
ลาด
(Spo
nsor
ship
Mar
ketin
g)
กจกร
รม
ทาง
การต
ลาด
(Eve
nt
Mar
ketin
g)
สรปก
จกรร
ม
สอสา
รการ
ตลาด
ทใช
ชองท
าง
สอให
ม
Musicbox
โฆษณาผ าน
ทาง
เวบไซดและ
เฟซบกเพ
อ
เปนกา
รกระ
ตน
ใหผฟงเกดการ
ตดสน
ใจเลอก
ฟง
สถานวท
ย
เนนภาพลก
ษณทดข
อง
ทางสถ
านผานทางหนา
เวบไซ
ดเฟซบกแล
ะ
สถานวท
ยโด
ยการให
กลมผ
ฟงมามสวน
รวม
ก บทางสถา
นมาก
ขน
โดยเชญชวน
ใหเขา
มารวม
โหวต
เพลง
ทผ
ฟงช
นชอ
บเลน
เกมส
แจกข
องรางวลเชนตว
ภาพยน
ตร
ประ
ชาส
มพนธ
ขาว
สาร
ตาง
ๆ
เกยวกบ
การบ
�าเพญ
สาธารณ
ประโยชน
เพอสราง
ภาพ
ลกษณทดของ
สถ
าน
ผาน
หนงสอพมพ
ทองถนสอเวบ
ไซด
และเฟซบ
ก
เนน
กจกรรมท
เปนการ
โปรโมท
คลนโด
ยตวเจาของ
เปรยบเส
มอน
สญลกษณของ
คลน
เพอเป
นการ
สรา
ง
ภาพลก
ษณทดใหกบ
ทางสถา
นวท
ยเชน
เปนพธกรให
ก บ
จงหวดการสน
บสน
น
กจกรรมรบนอง
ของม
หาวทยาล
ย
แมฟาห
ลวง
พานกจดรายการ
ไปออกบทเพอ
เปดต
วสถานใน
งานตางๆเชน
การ
ออกบทท
มหาว
ทยาล
ย
แมฟาหลวง
-โฆ
ษณา
(เฟซบ
ก/เวบไซด
)
-สงเสรมการขาย
(เวบไซด
/เฟซบ
ก)
-ประชาสม
พนธ
(เวบไซด
/เฟซบ
ก)
81วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารา
งท 3
รปแบ
บการส
อสารการตลาดข
องสถานวท
ยชมช
นเชงพ
าณชย
(ตอ)
สถาน
วทย
การโ
ฆษณ
า
(Adv
ertis
ing)
การส
งเสร
ม
การข
าย
(Sal
e Pr
omot
ion)
การป
ระชา
สมพ
นธ
(Pub
lic R
elat
ion)
การส
นบส
นน
ทาง
การต
ลาด
(Spo
nsor
ship
Mar
ketin
g)
กจกร
รม
ทาง
การต
ลาด
(Eve
nt
Mar
ketin
g)
สรปก
จกรร
ม
สอสา
รการ
ตลาด
ท
ใชชอ
งทาง
สอให
ม
FATFM
ลงโ
ฆษณาก
บ
หนงสอพมพ
เชยงร
ายนวส
เวบไซ
ดเฟซบก
และท
างวท
ยของ
สถาน
เอง
เพอ
เชญชวนใหค
นฟง
เปดรบฟ
งและรบร
ถงความเคลอนไหว
จนถงก
ารเลอก
รบฟงสถ
านวทย
กจกรรมแจกข
องรางวล
เนนก
ารสงเสรมการขาย
ผานทางสถ
านวท
ยของ
สถานเองเวบ
ไซดแล
ะ
เฟซบก
ประ
ชาส
มพนธ
ขาวส
ารตางๆ
การ
บ�าเพญสาธ
ารณ
ประโยชนท
างสงคม
ผานเฟซ
บกเวบไซด
และห
นงส
อพมพ
เชยงรายน
วส
นกจด
รายก
ารไป
รวมเปนพธก
รตางๆ
เพอส
รางภาพลก
ษณ
ทดใหกบ
ทางสถาน
โดยท
างสถานจะได
รบสทธใหตด
โลโก
ในงานน นเพอส
ราง
ใหเกดก
ารจด
จ�า
เนนไปทการ
จดการป
ระกว
ด
ตาง
ๆเพอให
สถานเปนทรจก
มากข
นและส
ราง
ควา
มสนใจ
แก
กลมผ
พบเหน
-โฆ
ษณา
(เฟ
ซบก/เวบไ
ซด)
-สงเสรม
การขาย
(เวบไ
ซด/เฟ
ซบก)
-ประชาสมพ
นธ
(เฟซบ
ก/เวบไ
ซด)
82 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารา
งท 3
รปแบ
บการส
อสารการตลาดข
องสถานวท
ยชมช
นเชงพ
าณชย
(ตอ)
สถาน
วทย
การโ
ฆษณ
า
(Adv
ertis
ing)
การส
งเสร
ม
การข
าย
(Sal
e Pr
omot
ion)
การป
ระชา
สมพ
นธ
(Pub
lic R
elat
ion)
การส
นบส
นน
ทาง
การต
ลาด
(Spo
nsor
ship
Mar
ketin
g)
กจกร
รม
ทาง
การต
ลาด
(Eve
nt
Mar
ketin
g)
สรปก
จกรร
ม
สอสา
รการ
ตลาด
ท
ใชชอ
งทาง
สอให
ม
TopFM
โฆษณาผ าน
สอ
สงพ
มพเวบไซ
ด
และเฟซบกเพอ
ใหสร
างการจดจ
�า
และสรา
งการ
รบรใหกบ
ลกคา
ใหลกคาส
นใจ
ฟงรายการผ าน
ทางหนงสอพ
มพ
แผนพบห
นา
เวบไซ
ดเฟซบก
เนนการ
แจกของ
รางวลการม
สวน
รวม
ของค
นฟงก
บนกจด
ราย
การ
และสถาน
ผาน
ทางส
ถาน
วทย
เวบไซ
ดแล
ะเฟซบก
ของท
างสถาน
วทย
เองเพอก
ระตน
ใหเกด
การรบรข
องผฟ
งและ
กระต
นให
คนฟงส
ถาน
เพ มม
ากขน
เนนการคนผลก� าไร
คนคว
ามสขใหกบ
สงคมโด
ยไมห
วง
ผลตอ
บแท
นใน
รป
ของเงน
ตรา(CSR
)
ใชสอ
หนงสอพ
มพ
เวบไซด
และเฟซ
บก
เพอสราง
ภาพ
ลกษณขอ
งสถา
น
วทย
เนนกา
รสนบสนน
ของร
างวล
ใหก บ
หนวยงา
นตาง
ๆ
เพอมงเปาห
มาย
ทาง
ธรกจสราง
ควา
มสมพนธกบ
ทาง
มหาวทยา
ลย
และต
วนกศ
กษา
เนนการแ
นะน
�า
สถานวทย
ใหเปนทรจกแ
ก
คนทวไปแน
ะน�า
นกจด
รายก
าร
เพอสราง
การ
รบรสรางความ
สนใจให
กบกล
ม
เปาหมาย
-โฆ
ษณา
(เวบไ
ซด/เฟ
ซบก)
-สงเสรมการขาย
เวบไ
ซด/เฟ
ซบก)
-ปร
ะชาสมพ
นธ
(เฟซบ
ก/เวบไ
ซด)
83วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารา
งท 3
รปแบ
บการส
อสารการตลาดข
องสถานวท
ยชมช
นเชงพ
าณชย
(ตอ)
สถาน
วทย
การโ
ฆษณ
า
(Adv
ertis
ing)
การส
งเสร
ม
การข
าย
(Sal
e Pr
omot
ion)
การป
ระชา
สมพ
นธ
(Pub
lic R
elat
ion)
การส
นบส
นน
ทาง
การต
ลาด
(Spo
nsor
ship
Mar
ketin
g)
กจกร
รม
ทาง
การต
ลาด
(Eve
nt
Mar
ketin
g)
สรปก
จกรร
ม
สอสา
รการ
ตลาด
ท
ใชชอ
งทาง
สอให
ม
ภาพรวม
จดท�าโฆษณา
ผ านสอส
งพมพ
เวบไซดและ
เฟซบกเพอใ
ห
สรา
งการ
จดจ�า
และสรา
งการ
รบรใหกบ
ลกคา
ใหลก
คาสน
ใจฟง
รายการ
เนนกจกรรมแจก
ของ
รางว
ลกจ
กรรม
ทสรางก
ารมสวน
รวม
ระหวาง
คนฟงก
บ
สถาน
วทยผ
านทาง
เวบไซ
ดแล
ะเฟซบก
ของท
างสถาน
วทย
เองเพอก
ระตน
ใหเกด
การรบรข
องผฟ
งและ
กระต
นให
คนฟงส
ถาน
เพ มม
ากขน
ใชสอ
หนงสอพ
มพ
เวบไซดและ
เฟซบ
กขอ
งสถาน
เพอส
รางภาพลกษณ
ของสถานวท
ยเชน
การท�าCSR
ก บ
ชมชน
การ
น�าโ
ลโก
ของ
ทางสถาน
ไปเป
น
ฉากห
ลงของกจกรรม
ตางๆโดยทางสถ
าน
จะสงน
กจดร
ายการ
ไปชวย
เปนพธกร
เพอส
รางภาพลก
ษณ
ทดใหกบ
ทางสถาน
เปนกจก
รรมท
เนนการเปดตว
สถาน
ใหเป
น
ทรจกแกคน
หมมาก
ทเนน
การสรางค
วาม
สนใจแล
ะท�าให
สถานเปนทรจก
แกประชาช
น
ทวไปมากข
น
-โฆ
ษณา
(เวบไ
ซด/เฟ
ซบก)
-สงเสรมการขาย
(เวบไ
ซด/เฟ
ซบก)
-ปร
ะชาสมพ
นธ
(เฟซบ
ก/เวบไ
ซด)
84 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ศกษาความเกยวของหรอเชอมโยงของรปแบบการด�าเนนชวตและการสอสาร
การตลาดผานชองทางสอใหม จากผลการศกษารปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟงสถานวทยชมชนเชงพาณชย
ทใชรปแบบการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหมในเขตอ�าเภอเมองจงหวดเชยงราย
และรปแบบการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหมพบวามความเกยวของหรอเชอมโยง
ของรปแบบการด�าเนนชวตและการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหมกลาวคอในดาน
รปแบบการด�าเนนชวต การท�างาน ลกษณะการท�างานทตองใชคอมพวเตอรและ
อนเตอรเนตเปนประจ�าการใชเวลาวางเปนกจกรรมทตองอยกบตวเอง รกอสระชอบฟง
เพลงสตรงและเพลงสากลชอบเลนอนเตอรเนต ดหนงตางประเทศชอบไปชอปปงตาม
หางสรรพสนคาซอสนคาแบรนดเนมไมเขารวมกจกรรมชมชนดวยเหตผลหลายประการ
เชนไมมเวลาวางและไมรจกใครไมรจะไปท�าไมไมมเพอนดานความสนใจในครอบครว
สภาพครอบครวเปนครอบครวเดยวอยากมครอบครวขนาดเลกสนใจอาชพอสระ เชน
การประกอบอาชพสวนตวอาหารชอบทานอาหารทบานกบครอบครว สอทใชมากทสด
คอ เฟซบกและไลน เพราะเปนสวนตวสง มอสระในการแสดงความคดเหนทนตอ
เหตการณประหยดคาใชจายในการตดตอสอสารและความสนใจในดานความส�าเรจคอ
มงหวงความส�าเรจในหนาทการงานดงนนหากวเคราะหแลวจะพบวา กลมคนเหลาน
ชอบอยคนเดยวไมชอบเขาสงคมชอบอสระมเวลาอยกบตวเองแมกระทงเรองงานกเปน
งานทมลกษณะทเกยวของกบคนอนนอยดงนนการใชอนเตอรเนตหรอสอใหมจงเปน
ชองทางหนงในการสอสารหรอตดตอกบโลกภายนอกและสงผลใหกลมคนเหลานเลอก
รบฟงสถานวทยชมชนเชงพาณชยทใชชองทางการสอสารผานสอใหม
อภปรายผลและขอเสนอแนะ อภปรายผล
จากการศกษารปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟงสถานวทยชมชน:กรณศกษา
วทยชมชนเชงพาณชยทใชการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหมโดยน�าแนวคดAIOs
ซงเปนวธการวดลกษณะรปแบบการด�าเนนชวตโดยอาศยลกษณะทางจตวทยามา
เปนกรอบแนวคดในการศกษา โดยการศกษาในครงนไดท�าการศกษา จากดาน
ประชากรศาสตรดานกจกรรมและดานความสนใจสามารถอภปรายผลดงน
1. รปแบบการด�าเนนชวตของผฟงกบการรบฟงรายการวทยของทง3คลน
ผลการศกษาพบวา รปแบบการด�าเนนชวตของกลมผฟงสถานวทยชมชน :
85วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
กรณศกษาวทยชมชนเชงพาณชยทใชการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหมคอลกษณะ
การท�างานเปนงานทตองใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนตเปนประจ�ากจกรรมยามวางคอ
กจกรรมทตองอยกบตวเอง รกอสระ ไมเขารวมกจกรรมชมชนสภาพครอบครวเปน
ครอบครวเดยวสนใจอาชพอสระชอบทานอาหารทบานสอทใชมากทสดคอเฟซบกและ
ไลน โดยมเปาหมายในการมงหวงความส�าเรจในหนาทการงานลกษณะดงกลาวนเปน
ลกษณะบคคลทมความเปนปจเจกบคคลสง ซงCasta และMcCrae (1992) ไดอธบาย
บคลกลกษณะดงกลาววา เปนบคลกแบบ Introvert กลาวคอ เปนคนเกบตว ซงไมใช
ไมเปนมตรเปนตวของตวเองมากกวาจะเปนผตามท�าอะไรแบบเรอยๆ สบายๆรกสนโดษ
ชอบอยคนเดยวแตไมขอาย ถงแม Introvert จะไมไดราเรงกระปรกระเปราแบบพวก
ExtravertแตกไมใชวาIntrovertไมมความสขหรอมองโลกในแงราย
ดงนนหากวเคราะหแลวจะพบวา กลมคนเหลาน ชอบอยคนเดยว ไมชอบ
เขาสงคมชอบอสระมเวลาอยกบตวเองแมกระทงเรองงานกเปนงานทมลกษณะทเกยวของ
กบคนอนนอยดงนนการใชอนเตอรเนตหรอสอใหมจงเปนชองทางหนงในการสอสาร
หรอตดตอกบโลกภายนอกดวยเหตผลดงกลาวนาจะอภปรายเหตผลไดวาผทมรปแบบ
ชวตดงกลาวหรอกลาวอกนยหนงมบคลกเชนนจงเปนกลมคนทเลอกฟงสถานวทยชมชน
ทใชการสอสารผานชองทางสอใหมหรอออกอากาศทางอนเตอรเนต ดงจะเหนไดจาก
สถานวทยทง3คลนคอMusicBox,FATFMและTopFMมการออกอากาศทางสอ
อนเตอรเนต ซงสอดคลองกบงานวจยของนนทกรศาลคปต(2550) ทพบวาบคลกภาพ
ตราสนคามความสมพนธกบบคลกของผบรโภค และมความสมพนธตอการตดสนใจ
ซอสนคาเพอสงเสรม บงบอกถงความเปนตวเอง ซงกรณดงกลาวกจะเหนไดวา รปแบบ
การด�าเนนชวตหรอบคลกภาพของกลมผฟงทง3คลนมความสมพนธกบการเลอกฟงวทย
คลนดงกลาว
2. รปแบบการด�าเนนชวตกบการสอสารการตลาดของสถานวทยทง3คลน
จากผลการศกษาพบวาทง3คลนใชสอใหมประเภทเฟซบกมากทสดสาเหต
ทใชสอดงกลาวเพราะสรางภาพลกษณทดใหกบสถาน ตดตอสอสารกบกลมผฟง
รองลงมาคอ เวบไซดสาเหตทใชสอดงกลาวเพราะประชาสมพนธกจกรรมและขาวสาร
ตางๆของทางสถาน รายละเอยดมากกวาชองทางอนๆ ในการสอสารการตลาดและเมอ
พจารณาผลการศกษาเกยวกบการใชสอของกลมตวอยางประกอบกนพบวากลมตวอยาง
ใชสอใหมประเภท เฟซบกมากทสดดวยเหตผลเพราะตองการดความเคลอนไหวของ
นกจดรายการรองลงมาคอไลนใชเพอพดคยกบนกจดรายการเพราะมความเปนสวนตว
86 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
และประหยดเงนในการตดตอและเวบไซดเปนอนดบทายเพอดหรอตดตามกจกรรมตางๆ
ของสถาน
จากผลการศกษาดงกลาวจะเหนไดวา เฟซบก เปนสอทกลมตวอยางนยมใช
ในการตดตามและสอสารกบรายการของทง3คลนมากทสดซงสอดคลองกบงานวจยของ
ประทยพรยะสรวงศ(2550)พบวาเครอขายสงคมออนไลนทนยมใชมากทสดคอเฟซบก
รอยละ52ระยะเวลาทใชพบวารอยละ56ใชงานเครอขายสงคมออนไลนมากกวา5ชวโมง
ตอวนและยงเปดใชตลอด24ชวโมงมากถงรอยละ62ทพบวาคนใชสอเฟซบกมากทสด
ทงนอธบายไดวาเพราะคณสมบตของเฟซบกทเปนเครอขายชมชนออนไลนทเปดโอกาส
ใหผใชงานสามารถสรางหนาเพจของตนเองผใชงานสามารถรจกซงกนและกนได รจก
เพอนใหมๆและไดเจอเพอนเกาๆ รวมถงเพอนของเพอน (Friend-to-Friend) เฟซบก
จงเปนเสมอนเครอขายใยแมงมมทเชอมโยงถงกนนอกจากนนผใชงานสามารถเพมรป
ขอมลสวนตวและเนอหาตางๆไดอยางอสระรวมทงการเขยนสถานะประจ�าวน(status)
เพอแบงปน(share)ขอมลใหผใชงานทเปนเพอนกบตนเองทราบและสามารถเขยนโตตอบ
ไดอยางทนทวงท(wall-to-wall)ดงนนเฟซบกจงจดเปนชองทางการสอสารทส�าคญใน
กจกรรมตางๆ ไมเวนแมแตการสอสารในการรบฟงรายการวทย จงอาจกลาวไดวา
คณสมบตเชนนเองทท�าใหเฟซบกสามารถสนองตอบตอความตองการของกลมตวอยาง
ไดดกวาสอกระแสหลก ซงสอดคลองกบ เมธาสทธ โลกตรพลกลาววาการตลาดแบบ
เดมๆอยางสอกระแสหลกก�าลงหมดความส�าคญลงอยางรวดเรว เนองดวยการเตบโตขน
อยางรวดเรวของพลงหรออทธพลของผบรโภคซงไดอาศยชองทางอยางสอใหมในการ
แสดงออกทางความคดเหนตอสนคาและบรการจากเดมทผบรโภคเคยเปดรบขาวสารและ
โฆษณาสนคาผานสอตางๆเพอตดสนใจในการซอสนคาหรอบรการ ปจจบนนภายหลง
จากการเปดรบโฆษณาของผบรโภคผานสอตางๆแลวยงมอกขนตอนการแสวงหาขอมล
เพมเตมจากประสบการณของผอนทน�ามาแลกเปลยนผานสอใหม โดยเฉพาะอยางยง
อนเทอรเนต กอนทจะเกดกระบวนการตดสนใจซอของผบรโภคจาก ผลส�ารวจ
ความนาเชอถอทผบรโภคมองสอตางๆทเปนเครองมอการสอสารของนกการตลาดแลว
พบวา โฆษณาทปรากฏตามสอกระแสหลกทงโทรทศน วทยหนงสอพมพ รวมไปถง
การเปนผสนบสนนการวางผลตภณฑแฝงนนแทบไมมความนาเชอถอเลยสงทผบรโภค
มองวานาเชอถอสอนดบแรกกลบปรากฏอยวาเปนสวนหนงของสอใหมทงสน ไดแก
ค �าแนะน�าของผบรโภคทมประสบการณใชหรอทดลองผลตภณฑและบรการทปรากฏอย
บนพนทของอนเทอรเนต เวบไซดเฉพาะของตราสนคาทเปนดงพนทในการสอสารและ
แลกเปลยนขอมลระหวางผบรโภคไดโดยตรง(http://cujrnewmedia.wordpress.com/2012,
2555)
87วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
3.ศกษาความเกยวของหรอเชอมโยงของรปแบบการด�าเนนชวตและการสอสาร
การตลาดผานชองทางสอใหม
จากผลการศกษาพบวาดานการสอสารการตลาดของสถานวทยชมชนเชงพาณชย
สามารถอธบายไดวาแตละสถานมการใชการสอสารการตลาด ในหลายประการคอ
การโฆษณาการสงเสรมการขายการประชาสมพนธการสนบสนนทางการตลาดกจกรรม
ทางการตลาด ซงแตละประเภทนน ไดใชชองทางผานทางสอใหมเปนหลก กลาวคอ
ดานการโฆษณาของสถานวทยชมชนเชงพาณชย มการโฆษณาผานเวบไซดและ เฟซบก
เพอใหสรางการจดจ�าและสรางการรบรใหกบลกคาใหลกคาสนใจฟงรายการการสงเสรม
การขายไดท�าผานหนาเวบไซดและเฟซบกของทางสถานวทยเองเพอกระตนใหเกดการ
รบรของผฟงและกระตนใหคนฟงสถานเพมมากขนและการประชาสมพนธทางสถานวทย
ไดท�าผานเวบไซดและเฟซบก ของสถานเพอสรางภาพลกษณของสถานวทย เชน
การท�ากจกรรมเพอสงคม (CSR) กบชมชน ซงกจกรรมทางการสอสารการตลาดของ
สถานวทยชมชนเชงพาณชย ท ง 3 กจกรรมนน ไดกระท�าผานชองทางสอสารผาน
อนเตอรเนต (คอมพวเตอร) สงผลใหการตลาดในลกษณะนเขาถงกลมผฟงทเปดรบฟง
สถานวทยชมชนเชงพาณชยทใชชองทางการสอสารผานสอใหมดงจะเหนไดจากภาพ
รปแบบการด�าเนนชวต
- การท�างานเปนงานทตอง
ใชคอมพวเตอร
- การใชเวลาวางเปนกจกรรม
ทตองอยกบตวเอง
- ไมเขารวมกจกรรมชมชน
- สภาพครอบครว
เปนครอบครวเดยว
- สนใจอาชพอสระ
- ชอบทานอาหารทบาน
- สอทใชมากทสดคอเฟซบก
- มงหวงความส�าเรจใน
หนาทการงาน
การสอสารการตลาด
ของสถานวทยชมชน
เชงพาณชย
- โฆษณา
(เวบไซด/เฟซบก)
- สงเสรมการขาย
(เวบไซด/เฟซบก)
- ประชาสมพนธ
(เฟซบก/เวบไซด)
การรบฟงสถานวทยชมชนเชงพาณชย
ทใชชองทางการสอสารผานสอใหม
ชองทาง
การสอสาร
ผานอนเตอรเนต
(คอมพวเตอร)
- เฟซบก
- เวบไซด
- ไลน
ภาพท 3 ความเกยวของหรอเชอมโยงของรปแบบการด�าเนนชวต
และการสอสารการตลาดผานชองทางสอใหม
88 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ขอเสนอแนะการน�าผลการศกษาไปใช ส�าหรบผประกอบการสถานวทยและนกการตลาด
1. ผประกอบการหรอนกการตลาดสามารถน�าผลการวจยไปใชในการสราง
รปแบบหรอเนอหาของรายการไดเชนกลมตวอยางชอบท�าอาหารทานทบานในตอนเยน
ทางสถานกสามารถสรางรายการทเกยวกบครอบครวในชวงเวลานหรอคนทชอบอย
คนเดยว แตไมใชไมเปนมตร เปนตวของตวเอง คนกลมนสามารถดงมาเพอสราง
ปฏสมพนธกบทางสถานไดเชนชวนมาเลนเกมสในรายการขอเพลงในรายการ
2. เนองจากผลการศกษาบงชวา ใช เฟซบก เปนอนดบ 1 เพราะฉะน น
ผประกอบการหรอนกสอสารการตลาดสามารถใชเฟซบกเพอสรางกระแสหรอน�าขอมล
จ�านวนสมาชกในเฟซบกหรอเพจไปอางองกบบรษททลงโฆษณาไดวาหากลงโฆษณา
กบทางสถานแลวจะมคนเขามาชมหรอเหนโฆษณาเปนจ�านวนเทาไหร
3. นกสอสารการตลาดสามารถน�าขอมลและผลการศกษาทคนพบไปวางแผน
การจดท�าการตลาดใหกบองคกรหรอหนวยงานได
89วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
รายการอางอง
การตลาดบนอนเตอรเนต.(2557). (Online) Available: http://th.wikipedia.org/wiki.
คนเมอวนท10ตลาคม2556
ณรงคศกดศรทานนท.ม.ป.ป.แนวทางการก�ากบสอใหมในยคการหลอมรวมเทคโนโลย.
Executive Journal,http://www.bu.ac.th/knowledgecenter/executive_journal/
oct_dec_1/pdf/aw021.pdf.
ธดาพรชนะชย. 2550.New Media New Challenges : Marketing Communication
Through New Media. (Online) Available: http://www.commart.hcu.ac.th/
images/academic_article/nok/new_media _newchal lenges.pdf.คนเมอวนท
10กนยายน2555.
ธรพนธโลหทองคา.(2544).กลยทธสอสารการตลาดแบบครบวงจร.กรงเทพฯ:อนโฟ
เมอรเดเชยลมารก._______. (2551). Inside IMC เจาะลกถงแกนไอเอมซ.
กรงเทพฯ:อนโฟเมอรเดเชยลมารก.
นนทกรศาลคปต.ความสมพนธระหวางบคลกภาพตราสนคากบบคลกภาพผบรโภคและ
ทศนคตของผบรโภค.
ประทย พรยะสรวงศ. (2555).ทศนคตและพฤตกรรมการสอสารผานเครอขายสงคม
ออนไลนของนกศกษานเทศกศาสตร ชนปท 1.มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.
ประภาภร ดลกจ. (2544).การวเคราะหการจดการรายการวทยชมชน "สรางสรรค
จนทบร".กรงเทพฯ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ปยะพร เขตบรรพต. (2553).พฤตกรรมการรบการสอสารการตลาดผานสอใหมของ
ผบรโภคในอ�าเภอเมองเชยงใหม. (การศกษาอสระบรหารธรกจมหาบณฑต).
มหาวทยาลยเชยงใหม.สอคนจากฐานขอมลงานวจยThaiLisDigitalCollection.
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.(2556).ต�าราอบรมหลกสตรผประกาศในกจการกระจาย
เสยงและกจการโทรทศน ระดบตน.กรงเทพ.สเจรญการพมพจ�ากด.
เมธาสทธ โลกตรพล. (2555). สอใหม : การมาถงของศนยกลางผบรโภค / Consumer
Centric. สบคนเมอ 20 มถนายน2555,จากhttp://cujrnewmedia.wordpress.
com/2012/02/20/.
วรางคณา มาตา. (2547) รปแบบการด�าเนนชวตของผชายวยท�างาน ในอ�าเภอเมอง
จงหวดเชยงใหม. (การศกษาอสระบรหารธรกจมหาบณฑต). มหาวทยาลย
เชยงใหม.สอคนจากฐานขอมลงานวจยThaiLisDigitalCollection.
90 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
สอโฆษณายคใหม. (2549). (online).Available: https://www.l3nr.org/posts/200861.
คนเมอ21สงหาคม2554.
เสรวงษมณฑา. (2548).การวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค.กรงเทพมหานคร : ธระฟลม
และไซเทกซ.
Casta andMcCrae. (1992).The NEO-Pl Personality Inventory. Odessa, FL :
PsychologicalAssessmentResources.
JosephT.Plummer. (1974).Joumal of Marketing.The concept andApplicationof
Life-styleSegmentation.1,3(January):34.
Newmedia. (2555). (Online).Available: http://www.webnox.com/viral_marketing/
new_medi.สบคนเมอ27กรกฎาคม2555.
Newmedia. (2555). (Online).Available: http://cujrnewmedia.wordpress.com /2012.
สบคนเมอ10กรกฎาคม2557.
Newmediamarketing.(2555).(Online).Available:http://en.wikipedia.org/wiki/New_
media_marketing.สบคนเมอ27กรกฎาคม2555.
Plummer,E.S.,&Albert,S.G.(1995).Foot care assessment in patients with diabetes:
A screening algorithm for patient education and referral. Diabetes
Education,21(1),47-51.
Hundson.(1977).A History of Modern Art.London:ThemesandHudson.
91วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
*นกศกษาระดบมหาบณฑตสาขาบรหารธรกจมหาวทยาลยกรงเทพ
**Ph.D.LeadershipandHumanBehavior,U.S.InternationalUniversity,USA.(1995)ปจจบนเปนอาจารย
ประจ�าสาขาวชาการบรหารธรกจบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยกรงเทพ
การศกษาลกษณะสวนบคคล วฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค
และสภาพแวดลอมภายในองคกรทมผลตอประสทธผลการปฏบตงาน
ของพนกงานระดบปฏบตการ ในยานธรกจอโศก กรงเทพมหานคร
A study of the personal characteristics, constructive
organizational culture, and internal environment toward
Employees' Work Performance at the operational level in Asoke
(Central Business District)
กรรณการ โพธลงกา*
สทธนนทน พรหมสวรรณ**
บทคดยอ
งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาความแตกตางของขอมลสวนบคคลเพอศกษา
อทธพลของวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรคและเพอศกษาอทธพลของสภาพแวดลอม
ภายในองคกรทมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการโดยใช
แบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลและทดสอบความตรงของเนอหา
และความนาเชอถอดวยวธของครอนบารคกบกลมตวอยาง30คนไดระดบความเชอมน
0.948 และแจกกบกลมตวอยางเปน พนกงานระดบปฏบตการ ในยานธรกจอโศก
กรงเทพมหานครจ�านวน400คนและวธทางสถตแบงเปน2ประเภทคอสถตเชงพรรณนา
และสถตเชงอนมานไดแกการใชสถตทดสอบหาความแตกตางคาทและความแตกตาง
คาเอฟพบวา ขอมลสวนบคคลในดานอาย ระดบการศกษาอายงานในต�าแหนง และ
รายไดตอเดอนมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการโดยรวม
ทแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 ในทางตรงกนขามขอมลสวนบคคล
92 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ในดานเพศ และสถานภาพสมรส มผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงาน
ระดบปฏบตการโดยรวมทไมแตกตางกนและการใชสถตหาความสมพนธระหวางตวแปร
ดวยวธวเคราะหการถดถอยแบบพหคณพบวา อทธพลของวฒนธรรมองคกรลกษณะ
สรางสรรคทประกอบดวยมตเนนความส�าเรจมตเนนสจจะแหงตนมตเนนใหความส�าคญ
กบบคลากรและมตเนนไมตรสมพนธ มผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงาน
ระดบปฏบตการและอทธพลของสภาพแวดลอมภายในองคกรในดานโครงสรางองคกร
ไมมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ ในทางตรงกนขาม
ดานวฒนธรรมองคกรและดานระบบบรหารจดการ มผลตอประสทธผลการปฏบตงาน
ของพนกงานระดบปฏบตการ
ค�าส� าคญ : วฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค, สภาพแวดลอมภายในองคกร,
ประสทธผลการปฏบตงาน,พนกงานระดบปฏบตการ
Abstract
Thisresearchaimstothedifferencesinpersonalcharacteristicstostudyabout
theinfluenceofconstructiveorganizationalcultureandtostudyabouttheinfluenceof
internal environment,which affect to the employees performance in the operational
levelbyusingthequestionnairestocollectdataandtestthevalidityofthecontentand
reliabilitybyCronbach'sAlphaCoefficientwith30peopleinsamplegroup,having0.948
confidence levelandgivepeople insamplegroup 400employees in theoperational
levelatAsoke(CentralBusiness District).Moreover,thestatisticalmethodology,was
dividedintotwotypes:descriptivestatisticsandinferentialstatistics,usingT-testand
F-test.Itshowedthatthepersonalcharacteristicsofage,educationlevel,ageofwork,
monthlyincome,affectedtotheemployeesperformanceintheoperationallevel,asthe
overallwasdifferentsignificantlyatplevelequalto.05.Ontheotherhand,theoverall
was not different in terms of sex andmarital status that affected to the employees
performance in the operational level. Furthermore, using statistical correlationwith
multipleregressionanalysis,showedtheinfluenceofconstructiveorganizationalculture
whichconsistinginthepartsofachievement,self-actualizing,humanistic-encouraging,
93วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
andaffiliative,thataffectedtotheemployeesperformanceintheoperationallevel.Forthe
influenceofinternalenvironmentinthepartoforganizationstructure,notaffectedtothe
employeesperformanceintheoperationallevelbutaffectedinthepartsoforganizational
cultureandmanagementsystemtotheemployeesperformanceintheoperationallevel.
Keywords : ConstructiveOrganizational Culture, Internal Environment,Work
Performance,EmployeesintheOperationalLevel
บทน�า ประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานในปจจบนมบทบาทส�าคญ ในการ
ขบเคลอนแนวทางยทธศาสตรขององคกรเปนอยางมากเพอน�าไปสความส�าเรจทจะเกดขน
ในลกษณะของความมนคงในธรกจขององคกรทจะสามารถยนอยไดในการเปลยนแปลง
ของภาวะเศรษฐกจปจจบน รวมถงการแขงขนทเกดขนในอนาคต แตท งนท งน น
ประสทธผลในการท�างานของพนกงานเปนสงทสามารถควบคมไดและควบคมไมได
ขนอยกบผบรหารทจะใชประเดนเหลานในการพจารณาหรอท�าการศกษาเพอใหทราบ
ขอเทจจรง ในสงทควบคมไดและควบคมไมได เพอในการพฒนาประสทธผลไปส
ผลสมฤทธทเกดขนขององคกรการทผบรหารจะเขาใจในบรบทเหลานนกจะตองดปญหา
ปจจบนทเกดขนควรจะศกษาพจารณามในประเดนตอไปน
ลกษณะสวนบคคล ซงเรองของเพศอาย ระดบการศกษากจะมผลโดยตรงตอ
การปฏบตงาน ซงแตละกลมมคณลกษณะเดนทแตกตางกนจะมการแบงกลมคนท�างาน
ออกเปน3กลม (กระทรวงมหาดไทย, 2551อางถงในMarkerteer, 2552 : ออนไลน)
กลมคนทเปนชวงBabyBoomerจะเปนคนทมชวตเพอการท�างานเคารพกฎเกณฑกตกา
อดทนใหความส�าคญกบผลงานแมวาจะตองใชเวลานานกวาจะประสบความส�าเรจอกทง
ยงมแนวคดทจะท�างานหนกเพอสรางเนอสรางตว มความทมเทกบการท�างานและ
องคกรมากคนกลมนจะไมเปลยนงานบอยเนองจากมความจงรกภกดกบองคกรอยางมาก
สวนกลมคนชวงGenerationXมลกษณะพฤตกรรมชอบอะไรงายๆไมตองเปนทางการ
ใหความส�าคญกบเรองความสมดลระหวางงานกบครอบครว มแนวคดและการท�างาน
ในลกษณะรทกอยางท�าทกอยางไดเพยงล�าพงไมพงพาใครมความคดเปดกวางพรอมรบฟง
ขอตตงเพอการปรบปรงและพฒนาตนเองและกลมคนGenerationYเปนกลมคนทโตมา
พรอมกบคอมพวเตอรและเทคโนโลย เปนวยทเพงเรมเขาสวยท�างาน มลกษณะนสย
94 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ชอบแสดงออก มความเปนตวของตวเองสง ไมชอบอยในกรอบ และไมชอบเงอนไข
คนกลมนตองการความชดเจนในการท�างานวา สงทท�ามผลตอตนเองและตอหนวยงาน
อยางไรอกทงยงมความสามารถในการท�างานทเกยวกบการตดตอสอสารและยงสามารถ
ท�างานหลายๆอยางไดในเวลาเดยวกน
วฒนธรรมองคกรเปนสงทสะทอนใหเหนถง คานยมความเชอ ซงยดถอปฏบต
สบตอกนมาจนกลายเปนนสยและความเคยชนและกลายเปนขนบธรรมเนยมประเพณ
วถประพฤตปฏบตโดยสมาชกขององคกรวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรคจะชวย
หลอหลอมใหพนกงานในองคกรมความภาคภมใจกลาคดกลาท�ารกและผกพนในองคกร
เกดจตส�านกทดรวมคดรวมท�าเพอความกาวหนาของตนเองกลมและองคกรความส�าเรจ
ขององคกรอาจขนอยกบความสามารถเขาใจวฒนธรรมของแตละองคกร และมการ
เปลยนแปลงเมอจ�าเปนเพอใหสอดคลองกบสภาพแวดลอม
ในสภาพแวดลอมตงแตอดตจนถงปจจบนเรมมววฒนาการของสภาพแวดลอม
ทซบซอนและแตกตางกนไปมนษยเรมรจกการปรบตวเพอการด�ารงอยและความอยรอด
ในสงคม จากเรมแรกทอาจมความบกพรองตอการปรบตวในบางสวน จนเรมมการ
ปรบปรงเปลยนแปลงจนสามารถท�าใหตนเองด�ารงอยไดอยางเปนปกตในกรอบของสงคม
และสภาพแวดลอมภายในองคกรนนรวมถงวฒนธรรมองคกรโครงสรางและระบบตางๆ
ทใชในการปฏบตงานสภาพแวดลอมภายในองคกรเปนเสมอนพลงเงยบทเพมประสทธผล
ของพนกงานภายในองคกร ท�าใหองคกรด�าเนนงานไปไดอยางมประสทธภาพและ
ประสทธผลตรงตามเปาหมายขององคกร
ดวยเหตนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาถงลกษณะสวนบคล และระดบ
ความคดเหนของพนกงานระดบปฏบตการเกยวกบวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค
และสภาพแวดลอมภายในองคกรทมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบ
ปฏบตการ ในยานธรกจอโศกกรงเทพมหานครผลการวจยทไดสามารถน�าไปใช เพอ
เปนประโยชนในการปรบใชเปนแนวทางในการวางแผนงานก�าหนดนโยบายการบรหาร
จดการปรบปรงแกไขวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรคและสภาพแวดลอมภายใน
องคกรใหสอดคลองกบความตองการของพนกงานตอไป
วตถประสงคของการวจย การวจยเรองการศกษาลกษณะสวนบคลวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค
และสภาพแวดลอมภายในองคกรทมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบ
95วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ปฏบตการในยานธรกจอโศกกรงเทพมหานครมการก�าหนดวตถประสงคดงน
1. เพอศกษาเปรยบเทยบประสทธผลในการปฏบตงานของพนกงานระดบ
ปฏบตการเมอจ�าแนกตามขอมลสวนบคคล
2. เพอศกษาอทธพลของวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค ทมผลตอ
ประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
3. เพอศกษาอทธพลของสภาพแวดลอมภายในองคกร ทมผลตอประสทธผล
การปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
นยามค�าศพท นยามค�าศพทส�าหรบงานวจยมดงน
1. กลมBabyBoomerคอกลมคนทเกดระหวางปพ.ศ.2489-2507อาย44-62ป
2. กลมGenerationXคอกลมคนทเกดระหวางปพ.ศ.2508-2522อาย29-43ป
3. กลมGenerationYคอกลมคนทเกดระหวางปพ.ศ.2523-2543อาย8-28ป
4. ว ฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค คอ ใหความส�าคญกบคานยม
ในการท�างานโดยมงสงเสรมใหสมาชกในองคกรมปฏสมพนธและสนบสนนชวยเหลอ
ซงกนและกนท�างานในลกษณะทสงผลใหสมาชกภายในองคกรประสบความส�าเรจ
ในการท�างาน และมงทความพงพอใจของบคคลเกยวกบความตองการความส�าเรจ
ในการท�างานและมงทความพงพอใจของบคคลเกยวกบความตองการความส�าเรจและ
ความตองการไมตรสมพนธ
5. สภาพแวดลอมภายในองคกร คอสภาพแวดลอมภายในองคกรทผบรหาร
เขาใจและสามารถควบคมได เปนสภาพแวดลอมทเปนเงอนไขของการปฏบตงานและ
เกดขนจากวฒนธรรมองคกรระบบบรหารจดการและโครงสรางองคกรซงมอทธพลตอกน
6. ประสทธผลการปฏบตงาน คอผลส�าเรจของงานทเปนไปตามความมงหวง
ทก�าหนดไวในวตถประสงคหรอเปาหมายและเปาหมายเฉพาะ
7. พนกงานระดบปฏบตการ คอ ผทมทกษะและมประสบการณการท�างาน
ทเกยวของโดยตรงกบตวงานไมมอ�านาจในการบรหารการตดสนใจการวางแผนและ
ไมมผใตบงคบบญชา ในงานวจยนศกษาเฉพาะพนกงานภาคเอกชนในยานธรกจอโศก
กรงเทพมหานคร
96 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
กรอบแนวคดการวจย
ตวแปรอสระ ตวแปรตาม
ขอมลสวนบคคล
1.เพศ
2.อาย
3.สถานภาพสมรส
4.ระดบการศกษา
5.อายงานในต�าแหนง
6.รายไดตอเดอน
วฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค
1.มตเนนความส�าเรจ
2.มตเนนสจจะแหงตน
3.มตเนนใหความส�าคญกบบคลากร
4.มตเนนไมตรสมพนธ
สภาพแวดลอมภายในองคกร
1.ดานวฒนธรรมองคกร
2.ดานระบบบรหารจดการ
3.ดานโครงสรางองคกร
ประสทธผลการปฏบตงานของ
พนกงานระดบปฏบตการ
ประเภทและรปแบบวธการวจย งานวจยชนนเปนงานวจยเชงส�ารวจ(SurveyResearch)ทใชแบบสอบถามแบบ
ปลายปด(Close-endedQuestionnaire)ทประกอบดวยขอมลสวนบคคลวฒนธรรมองคกร
ลกษณะสรางสรรคและสภาพแวดลอมภายในองคกรของพนกงานระดบปฏบตการขอมล
ประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการเปนเครองมอในการเกบขอมล
97วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
กลมประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาครงนจะเปนพนกงานระดบปฏบตการโดยจะท�าการ
สมกลมตวอยางจากยานธรกจอโศก กรงเทพมหานคร เนองจากเปนศนยรวมบรษท
ทมชอเสยงตางๆมากมายและมกลมเปาหมายคอพนกงานระดบปฏบตการจ�านวนมาก
ทงนเนองจากกลมประชากรมจ�านวนมากหรอ Infinityผวจยจงก�าหนดขนาด
ของกลมตวอยางโดยใชตารางการค�านวณหาขนาดกลมตวอยางของTaroYamaneทระดบ
ความเชอมน 95%ระดบความคลาดเคลอน+- 5% ซงไดขนาดของกลมตวอยางจ�านวน
400คนและท�าการสมกลมตวอยางทเปนพนกงานระดบปฏบตการในยานธรกจอโศก
กรงเทพมหานครตงแตวนท17กมภาพนธพ.ศ.2557ถงวนท14มนาคมพ.ศ.2557โดยสม
กลมตวอยางแบบเจาะจง(PurposiveSampling)จ�านวน400คน
สมมตฐานการวจยและวธการทางสถต การวจยเรองการศกษาลกษณะสวนบคลวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค
และสภาพแวดลอมภายในองคกร ทมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงาน
ระดบปฏบตการในยานธรกจอโศกกรงเทพมหานครมการก�าหนดสมมตฐานดงน
1.ขอมลสวนบคคลทประกอบดวยเพศอายสถานภาพสมรสระดบการศกษา
อายงานในต�าแหนงและรายไดตอเดอนทแตกตางกนมผลตอประสทธผลการปฏบตงาน
ของพนกงานระดบปฏบตการทแตกตางกน
2.อทธพลของวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค ทประกอบดวย มต
เนนความส�าเรจมตเนนสจจะแหงตนมตเนนใหความส�าคญกบบคลากรและมตเนนไมตร
สมพนธมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
3.อทธพลของสภาพแวดลอมภายในองคกร ทประกอบดวย ดานวฒนธรรม
องคกร ดานระบบบรหารจดการ และดานโครงสรางองคกร มผลตอประสทธผล
การปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
วธการทางสถตทใชส�าหรบงานวจยนสามารถแบงไดเปน2ประเภทไดแก
1.การรายงานผลดวยสถตเชงพรรณนา(DescriptiveStatistics)ซงไดแกคารอยละ
(Percentage)คาเฉลย(Mean)และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน(StandardDeviation)
2.การรายงานผลดวยสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) ซงไดแก
การวเคราะหสมมตฐานทง2ขอโดยมการใชสถตการวจยดงน
98 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
สมมตฐานขอท 1 จะใชสถตทดสอบหาความแตกตางคาท (t-test) ในกรณ
การเปรยบเทยบของกลม 2กลมและจะใชสถตทดสอบหาความแตกตางคาเอฟ (F-test)
หรอการทดสอบความแปรปรวนทางเดยว (One-wayAnalysis ofVariance:One-way
ANOVA)เมอพบความแตกตางจะท�าการทดสอบดวยการเปรยบเทยบเปนรายค(Multiple
Comparisons)ดวยวธของเชฟเฟ(Scheffe)
สมมตฐานขอท 2 จะใชสถตหาความสมพนธระหวางตวแปรดวยวธวเคราะห
การถดถอยแบบพหคณ(MultipleRegressionAnalysis)
สมมตฐานขอท 3 จะใชสถตหาความสมพนธระหวางตวแปรดวยวธวเคราะห
การถดถอยแบบพหคณ(MultipleRegressionAnalysis)
แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของแนวคดและทฤษฎทเกยวกบวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค
Robbins (1997)กลาววาวฒนธรรมองคกรหมายถงระบบของความหมายรวม
(systemof sharedmeaning) ทสมาชกยดถอรวมกนและเปนสงซงแยกแยะองคกรหนง
ออกจากองคกรอนๆระบบของความหมายรวมเปนกลมของคณลกษณะทส�าคญทเปน
คานยมขององคกร
Hofstede, Deal, & Kennedy (1991) กลาววา วฒนธรรมองคกร เปนคานยม
แมวาองคกร ไมไดมการเขยนไวเปนลายลกษณอกษร แตกเปนสงทควรรบรไดโดย
การสงเกตจากพฤตกรรมความเชอและคานยมทปฏบตมารวมกนในองคกรวฒนธรรม
จงเปนสงทท�าใหทราบวาผรวมงานควรจะท�าตวอยางไรหรอควรปฏบตอะไร
Gordon (1999) กลาววาวฒนธรรมองคการคอสงทอธบายสภาพแวดลอม
ภายในองคการทรวมเอาขอสมมตความเชอและคานยมทสมาชกขององคการมรวมกนและ
ใชเปนแนวทางในการปฏบตงานเพอมปฏสมพนธกบโครงสรางอยางเปนทางการในการ
ก�าหนดรปแบบพฤตกรรม
Wilkins andPatterson (1985) ใหแนวคดวาวฒนธรรมองคกรหมายถง สงท
บคคลในองคกรมความเชอวาสงใดควรปฏบตหรอสงใดทไมควรปฏบตในองคกร
Schein(1992)ไดแบงลกษณะวฒนธรรมองคกรเปน3ชนตามระดบความยากงาย
ในการมองเหน(DegreesofVisibility)
1. วฒนธรรมองคกรชนนอกสดกลาวคอ คานยมของบคลากรทรวมกนตอสงท
องคกรไดจดท�าขน (Artifacts) สามารถมองเหนไดงายทสด เชน รปแบบของอาคาร
99วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตราประจ�าองคกร เครองแตงกายของบคลากรในองคกรการตกแตงสถานทปฏบตงาน
ส�านวนภาษาทใชในการตดตอสอสาร เนองจากเปนวฒนธรรมทเปนรปธรรม เนองจาก
สมผสไดโดยประสาทสมผสจงท�าความเขาใจเกยวกบวฒนธรรมชนนไดงายกวาชนอน
2. วฒนธรรมองคกรชนกลางกลาวคอคานยมทเปนทยอมรบ(EspousedValues)
ประกอบดวย คานยมทสมาชกและผบรหารในองคกรอางวาควรปฏบต คานยมทเปน
ทยอมรบยงไมสะทอนวฒนธรรมองคกรทแทจรงเนองจากคานยมทยอมรบยงไมตรงกบ
สงทองคกรยดถอปฏบต จงมองเหนไดคอนขางยาก แตบคลากรมความตระหนก
เพราะเกดขนมาเปนเวลานานพอสมควรและทดสอบไดวาเปนวธทถกตอง
3. วฒนธรรมองคกรชนในสดกลาวคอขอตกลงพนฐาน(BasicAssumptions)
เปนคานยมและความเชอทบคลากรในองคกรไดถอปฏบตตอกนมาเปนเวลานานจนเปน
ทยอมรบโดยทวกนวาสามารถแกไขปญหาองคกรไดดงนนขอตกลงพนฐานจงมลกษณะ
ทเปนนามธรรมไมสามารถมองเหนและบคลากรไมตระหนกถงการอยบนขอตกลงพนฐาน
แตวฒนธรรมองคกรชนนไดผานมาเปนระยะเวลานานและไดรบการทดสอบจนเปน
ทยอมรบรวมกนวา สามารถชวยแกไขปญหาองคกรไดจงถอไดวาขอตกลงพนฐาน
เปนแกนแทของวฒนธรรมองคกร
Robbins (2001) กลาววาวฒนธรรมองคกร มคณลกษณะส�าคญซงองคกร
ใหคณคาโดยมคณลกษณะส�าคญของวฒนธรรมองคกร10ประการดงน
1. การร เ รมสวนบคคล ไดแก ระดบความรบผดชอบ อสรภาพและ
ความเปนอสระของแตละบคคล
2. ความอดทนตอความเสยง ไดแก ระดบทพนกงานถกกระตนใหกาวราว
เปลยนแปลงและแสวงหาความเสยง
3. การก�าหนดทศทาง ไดแก ระดบทองคกรมการก�าหนดวตถประสงคและ
ความคาดหวงในการปฏบตงานทชดเจน
4. การประสานกนหรอการรวมมอกนไดแกระดบทหนวยงานตางๆในองคกร
ไดรบการกระตนใหเกดซงพฤตกรรมรวมมอกน
5. การสนบสนนทางการจดการ ไดแก ระดบทผจ ดการไดจดเตรยมหรอ
ใหการตดตอสอสารทชดเจนใหการสนบสนนและความชวยเหลอแกผใตบงคบบญชา
6. การควบคม ไดแก จ�านวนกฎ ระเบยบ และปรมาณของการควบคม
บงคบบญชาโดยตรงทน�ามาใชในการดแลและควบคมพฤตกรรมของพนกงาน
100 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
7. เอกลกษณไดแก ระดบของสมาชกทสรางเอกลกษณใหแกองคกรในฐานะ
สวนรวมมากกวาในสวนของกลมการท�างานเฉพาะหรอการท�างานตามความช�านาญ
ดานวชาชพ
8. ระบบการใหรางวลไดแกระดบการก�าหนดใหรางวลเชนการขนเงนเดอน
การเลอนขน การเลอนต�าแหนง ฯลฯ โดยอาศยเกณฑพฤตกรรมการปฏบตงานของ
พนกงาน
9. ความอดทนตอความขดแยง ไดแก ระดบทพนกงานไดรบแรงกระตนจาก
ลกษณะทปรากฏความขดแยงและโดนวพากษวจารณโดยตรง
10.แบบแผนของการตดตอสอสาร ไดแก ระดบการตดตอสอสารในองคการ
ทถกจ�ากดโดยระดบของค�าสงตามสายงานอยางเปนทางการ
ทพวรรณ หลอสวรรณรตน (2547)กลาววาวฒนธรรมองคกรหมายถงความเชอ
หรอคานยม หรอสมมตฐานทมรวมกนในองคกร ซงเกดจากการปฏสมพนธของ
คนในองคกรหรอคนในสงคม เปนสงทมรวมกนระหวางสมาชกของกลมสงคม ซงเรา
สามารถเรยนรสรางขนและถายทอดไปยงคนอนไดโดยมสวนทเปนวตถและสญลกษณ
นยะดา ชณหวงษ (2545) กลาววา วฒนธรรมองคกร เปนสงทบคคลใน
องคกรใดองคกรหนงปฏบตเหมอนๆกนเปนเอกลกษณเฉพาะองคกรนน
วรช สงวนวงศวาน (2546) กลาววา วฒนธรรมองคกรหมายถง คานยมและ
ความเชอทมรวมกนอยางเปนระบบทเกดขนในองคกรและใชเปนแนวทางในการก�าหนด
พฤตกรรมของบคลากรในองคกรนน วฒนธรรมองคกรจงเปนเสมอนบคลกภาพหรอ
จตวญญาณขององคกร
สมใจ ลกษณะ (2546) กลาววา วฒนธรรมองคกรหมายถงปรชญาความเชอ
รวมกนขององคกรทสะทอนคานยมและเจตคตรวมกนรวมทงเปนมาตรฐานกฎระเบยบ
ขอตกลงทยดถอปฏบตโดยเปนสญลกษณหรอลกษณะเฉพาะขององคกรทสมาชกยอมรบ
และถอเปนแนวทางปฏบตรวมกน
สพาน สฤษฎวานช (2547)กลาววาวฒนธรรมองคกรหมายถงทกสงทกอยาง
ทเปนแนวทางในการท�างานภายในองคกร เปนการท�าความเขาใจรวมกนของสมาชก
ภายในองคกรรวมทงเปนสงทมองไมเหนโดยการรบรผานสญลกษณและพธกรรมและ
สวนทอยภายในซงเปนคานยมความเชอพนฐานขององคกร
การแบงรปแบบวฒนธรรมองคกรประเภทนเปนการแบงคานยมขององคกรทอย
บนพนฐานของจดมงหมายและแหลงทมาซงชใหเหนถงวฒนธรรมองคกรโดยทวไปเปน
4รปแบบดงน(สมยศนาวการ,2541)
101วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
1. วฒนธรรมทมงผประกอบการ (Entrepreneurial Culture) เปนวฒนธรรม
ทมแหลงทมาของคานยมรวมอยทผน �าทมบารมหรอผกอตงองคกรและเปนคานยมท
มงหนาทคอการสรางคณคาแกผใชบรการผมสวนไดสวนเสยอนซงวฒนธรรมท
มงผประกอบการอาจจะไมมนคงและเสยงภยเพราะเปนวฒนธรรมทขนอยกบผกอตง
เพยงคนเดยว
2. วฒนธรรมทมงกลยทธ (Strategic Culture) เปนวฒนธรรมทมแหลงทมา
ของคานยมรวมทมงหนาทและไดกลายเปนขนบธรรมเนยมและเปลยนแปลงไปสประเพณ
ขององคกรเปนคานยมทมนคงและมงภายนอกระยะยาว
3. วฒนธรรมทมงตนเอง (Chauvinistic Culture) เปนวฒนธรรมทสะทอน
ใหเหนถงการมงภายใน ความจงรกภกดตอการเปนผน�าองคกรอยางตาบอด และ
การใหความส�าคญกบความเปนเลศของสถาบนวฒนธรรมองคการรปแบบนอาจแสดงให
เหนถงคณลกษณะทางพธศาสนาหลายอยางความจงรกภกดและความผกพนตอคานยม
ของผน�าบารมอยางเขมแขงและการมงภายใน มงพวกเราและมงพวกเขา จะกระตน
ความพยายามใหมงทการรกษาความเปนเลศของสถาบนเอาไวโดยไมค�านงถงคาใชจาย
4. วฒนธรรมทมงการเลอกสรร (Exclusive Culture) เปนวฒนธรรมท
มงการเลอกสรรในฐานะทคลายคลงกบสโมสรทเลอกสรรสมาชกซงภายในสถานการณ
บางอยางการเลอกสรรจะเพมคณคาแกผลตภณฑหรอบรการขององคกร ซงองคการจะ
ทมเทอยางหนกเพอทจะสรางภาพพจนของความเหนอกวาและการเลอกสรรขนมา
วฒนธรรมองคกรแบบนเปนองคกรทมลกษณะของการใหความส�าคญกบคานยม
ในการท�างาน โดยมงสงเสรมใหสมาชกภายในองคกรมปฏสมพนธ และสนบสนน
ชวยเหลอซงกนและกน มการท�างานลกษณะทสงผลใหสมาชกภายในองคกร
ประสบความส�าเรจในการท�างานและมงทความพงพอใจของบคคลเกยวกบความตองการ
ความส�าเรจในการท�างาน และความตองการไมตรสมพนธ ซงลกษณะพนฐานของ
วฒนธรรมองคกรเชงสรางสรรคแบงเปน4มตมดงน
1. มตมงเนนความส�าเรจ (Achievement)คอองคกรทมคานยมและพฤตกรรม
การแสดงออกในการท�างานของสมาชกภายในองคกรทมภาพรวมของลกษณะการท�างาน
ทด มการต งเปาหมายรวมกน พฤตกรรมการท�างานของทกคนเปนแบบมเหตมผล
มหลกการและการวางแผนทมประสทธภาพ มความกระตอรอรนและมความสข
ในการท�างานรสกวางานมความหมายและมความทาทายลกษณะเดนคอสมาชกในองคกร
มความกระตอรอรนและรสกวางานทาทายความสามารถอยตลอดเวลา
102 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
2. มตมงเนนสจจะแหงตน (Self - actualizing) คอองคกรทมคานยมและ
พฤตกรรมการแสดงออกของการท�างานในทางสรางสรรค โดยเนนความตองการของ
สมาชกในองคกรตามความคาดหวง เปาหมายการท�างานอยทคณภาพงานมากกวา
ปรมาณงานโดยทเปาหมายของตนสอดคลองกบเปาหมายขององคกรรวมทงความส�าเรจ
ของงานมาพรอมๆกบความกาวหนาของสมาชกในองคกร ทกคนมความเตมใจใน
การท�างานและภมใจในงานของตนสมาชกทกคนไดรบการสนบสนนในการพฒนาตนเอง
จากงานทท�าอย รวมทงมความอสระในการพฒนางานของตนลกษณะเดน คอสมาชก
ในองคกรมความยดมนผกพนกบงานและมบคลกภาพทมความพรอมในการท�างานสง
3. มตมงบคคล (Humanistic - encouraging) คอ องคกรทมคานยมและ
พฤตกรรมการแสดงออกของการท�างานทมรปแบบการบรหารจดการแบบมสวนรวมและ
มงบคคลเปนศนยกลางใหความส�าคญกบสมาชกในองคกรโดยถอวาสมาชกคอทรพยากร
ทมคาทสดขององคกร การท�างานมลกษณะตดตอสอสารทมประสทธภาพ สมาชก
มความสขและภมใจในการท�างานมความสขตอการสอนการนเทศงานและการเปนพเลยง
ใหแกกนทกคนในองคกรไดรบการสนบสนนความกาวหนาในการท�างานอยางสม�าเสมอ
ลกษณะเดนคอทรพยากรบคคลเปนสงทส�าคญทสดขององคกร
4. มตมงไมตรสมพนธ (Afflictive)คอองคกรทมลกษณะทมงใหความส�าคญ
กบสมพนธภาพระหวางบคคลสมาชกทกคนในองคกรมความเปนกนเองเปดเผยจรงใจ
และไวตอความรสกของเพอนรวมงานและเพอนรวมทม ไดรบการยอมรบและเขาใจ
ความรสกซงกนและกนลกษณะเดนคอมความเปนเพอนและมความจรงใจตอกน
แนวคดและทฤษฎทเกยวกบสภาพแวดลอมภายในองคกร วนนพรณ ชนพบลบย (2552) ไดใหความหมายสภาพแวดลอมภายในองคกร
หมายถง สภาพแวดลอมภายในองคกรทผบรหารเขาใจและสามารถควบคมได เปน
สภาพแวดลอมทเปนเงอนไขของการท�างานและเกดขนจากระบบการบรหารจดการ
โครงสรางขององคกรและวฒนธรรมองคกรและมอทธพลตอกน
อ�านาจ ธระวนช (2547)ไดกลาวถงความส�าคญของสภาพแวดลอมภายในองคกร
ทมตอองคกร ไวดงนสภาพแวดลอมองคกร เปนพลงและเงอนไขทงหมดทมศกยภาพ
ในการสรางผลกระทบตอการด�าเนนงาน และน�ามาซงความส�าเรจและความลมเหลว
ในการบรรลเปาหมายขององคกร ผ จดการองคกรทกประเภท ตองพจารณาถง
สภาพแวดลอมทมผลกระทบตอการตดสนใจและกจกรรมตางๆขององคกรทงนเพอให
องคกรสามารถตอบสนองตอโอกาสทเอออ�านวยอปสรรคและแผนในอนาคต
103วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
อนวช แกวจ�านง (2550) ไดใหความหมายไววา เปนสภาพแวดลอมทเกดขน
ภายในองคกร โดยมความสมพนธและเกยวของกบองคกรโดยตรงและองคกรสามารถ
ควบคมไดตวอยางเชนโครงสรางองคกรเทคโนโลยเครองจกรและพนกงานเปนตน
ศรวรรณ เสรรตน (2545)ไดใหความหมายไววาสภาพแวดลอมภายในองคกร
เปนแรงกดดนภายในองคกรซงมอทธพลตอองคกรและการท�างานขององคกร ซง
ประกอบดวยเจาของกจการและผถอหนคณะกรรมการบรหารพนกงานวฒนธรรมองคกร
หนาทงานตางๆขององคกรระบบการบรหารจดการและโครงสรางขององคกร
หนาททางเศรษฐกจขององคกรธรกจจะตองสมพนธกบบทบาทของสงคมและ
การเมององคกรธรกจเองตองจดระเบยบตวเองเพอสนองตอบหนาทความรบผดชอบใหม
ซงในปจจบนการตดสนใจโดยใชเหตผลในเชงเศรษฐกจหรอในเชงธรกจแตเพยงอยางเดยว
ไมอาจท�าใหองคกรธรกจประสบความส�าเรจไดผบรหารจะตองค�านงถงสภาพแวดลอม
ในเรองอนๆ ทมผลกระทบทงทางตรงและทางออมตอธรกจดวยและตองท�าความเขาใจ
ในสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคกรผบรหารจ�าเปนตองศกษาท�าความเขาใจ
สภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคกรใหด เพอใชเปนแนวทางในการวเคราะห
ผลกระทบของสภาพแวดลอมตองานดานการเงนการตลาดการบรหารงานบคคลและ
การวางแผนกลยทธในการด�าเนนงานขององคกรเพอใหการด�าเนนการขององคกรเปนไป
อยางราบรนและบรรลเปาหมาย(อ�านาจธระวนช,2549)
สภาพแวดลอมในองคกรเปนปจจยทมความส�าคญกบความส�าเรจขององคกร
นนๆอยางมากเพราะแมพลงผลกดนจากสภาพแวดลอมภายนอกองคกรจะมอทธพลตอ
การด�าเนนงานขององคกร โดยเฉพาะอยางยงในยคโลกาภวตน แตผจดการจะตองม
การตดตามและจดการกบผลกระทบของพลงเหลานภายในกรอบขององคกรดงนนปจจย
ภายในองคกรจงมความส�าคญตอการปรบเปลยนองคกรใหสอดคลองและอยในแนวเดยว
กบสภาพแวดลอมภายนอกซงสภาพแวดลอมภายในองคกรประกอบดวย(อ�านาจธระวนช,
2547),(ศรวรรณเสรรตน,2545)
1.เจาของและผถอหน
2.คณะกรรมการ
3.บคลากร
4.วฒนธรรมองคการ
5.หนาทงานตางๆ
6.ระบบบรหารจดการ
7.โครงสรางขององคกร
104 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
1. เจาของและผถอหน (Owner and Shareholders) ในธรกจขนาดยอม
เจาของกจการถอเปนผมอทธพลอยางยงตอองคกรและการด�าเนนงานในทกรปการ
เมอองคกรเตบโตขนและมความตองการเงนทนมากขนเจาของอาจขายหนของกจการ
ใหกบบคคลหรอองคกรอนซงผลงทนเหลานถอวาเปนผถอหนในธรกจขนาดยอมผถอหน
อาจมเพยงไมกราย แตส�าหรบในกจการขนาดใหญแลวผถอหนอาจมหลายพนราย ซง
เปนไปไมไดทผถอหนทกรายจะเขาไปจดการและด�าเนนงานในกจการโดยตรงดงนนเพอ
ปกปองผลประโยชนผถอหนจงไดเลอกคณะกรรมการของกจการ (BoardofDirectors)
ขนมาเพอก�ากบดแลการจดการองคกรส�าหรบธรกจขนาดยอมเจาของถอวาเปนบคคลหรอ
กลมบคคลทมบทบาทส�าคญยงตอความส�าเรจหรอความลมเหลวขององคกร เพราะเปน
ผมอ �านาจเพยงกลมเดยวทกมการท�างานทงหมดในองคกรแตในองคกรทมขนาดใหญ
ผถอหนเปนกลมคนทมบทบาทในองคกรอกกลมหนงเพราะคนกลมนเปนผเลอก
คณะกรรมการของกจการใหเขามาก�าหนดนโยบาย จดการและก�ากบตดตาม
ผลการด�าเนนงานของกจการ นอกจากน นตามปกตสงทผถอหนตองการนอกจาก
ความตองการในการเขามาควบคมกจการแลวยงตองการทจะไดรบเงนปนผลในระดบสงดวย
(อ�านาจธระวนช,2547)
2. คณะกรรมการบรหารงาน (Board of Directors) การทผถอหนไดเลอก
คณะกรรมการของกจการใหเปนตวแทนในการก�ากบดแลการจดการองคกรและผลงาน
ในภาพรวมดงนนคณะกรรมการของกจการจงเปนผมบทบาทส�าคญในการแตงตงหรอ
โยกยายผจดการระดบสงขององคกรอนมตเปาหมายและแผนการด�าเนนงานทส�าคญของ
องคกร และในองคกรทไมแสวงหาผลก�าไรจ�านวนมาก คณะกรรมการอาจเขาไป
ด�าเนนงานโดยเขาไปก�ากบดแลและก�าหนดทศทางนโยบาย และล�าดบความส�าคญ
กอนหลงในการด�าเนนงานขององคกรโดยตรงสวนในองคกรทแสวงหาผลก�าไรกรรมการ
ของกจการสามารถแบงออกไดเปน 2ประเภท คอ กลมทท�างานเตมเวลาในบทบาท
ผบรหารระดบสงกบกลมทก�ากบดแลจากภายนอกคณะกรรมการจงถอวาเปนผมบทบาท
ส�าคญในฐานะตวแทนของผถอหน(อ�านาจธระวนช,2547)
3. บคลากร(Employee)เมอผจดการไดเลอกบคคลเขามาปฏบตงานในองคกร
บคลากรเหลานไดกลายเปนสวนหนงของสภาพแวดลอมภายใน ในบางกรณบคลากร
อาจเปนเจาของกรรมการหรอผถอหนกได แตมบทบาทในฐานะบคลากรของกจการ
เพราะไดเขามาปฏบตงานประจ�าในหนาทตาง ๆ ขององคกร ซงแตกตางจากบทบาท
ในฐานะทเปนเจาของกรรมการหรอผถอหนโดยทวไปการทบคลากรในฐานทปฏบตงาน
105วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ประจ�าเปนผทมบทบาทโดยตรงในการมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอมเกยวกบงานโดย
ปฏบตงานเพอสรางผลงานและสงมอบคณคาใหกบลกคา บคคลกลมนจงถอเปนกลมคน
ทมอทธพลตอความส�าเรจและลมเหลวของกจการ(อ�านาจธระวนช,2547)
4. วฒนธรรมองคกร (Organizational Culture) สภาพแวดลอมภายใน
อกประการหนงซงถอเปนพลงทมความส�าคญตอองคกรไดแกวฒนธรรมองคกรซงเปน
“ชดของคานยม (Value) และบรรทดฐาน (Norms) ทสมาชกองคกรมสวนรวมในการ
ก�าหนดขนมาซงถอเปนรากฐานของระบบการจดการและการปฏบตของบคลากร”คานยม
รวม(SharedValue)ของวฒนธรรมองคกรทมผลตอรปแบบเชงพฤตกรรมซงกลายมาเปน
บรรทดฐานทใหแนวทางปฏบตแกบคลากรขององคกรหนงๆ(อ�านาจธระวนช,2547)
5. หนาทตาง ๆ (Functions) เปนกจกรรมตาง ๆ ทองคกรก�าหนดขนเพอ
ใหการปฏบตงานโดยรวมขององคกรบรรลผลส�าเรจตามวตถประสงค ไดแก การผลต
การบญชการเงนระบบขอมลเพอการบรหารการตลาดทรพยากรมนษยการจดซอเปนตน
(ศรวรรณเสรรตน,2545)
6. ระบบบรหารจดการ(ManagementSystem)เปนระบบทเกยวกบการวางระบบ
การบรหารจดการทองคกรน�ามาใชในการบรหารเปนกระบวนการออกแบบและรกษาซง
สภาวะแวดลอม บคคลท�างานรวมกนในกลมใหบรรลเปาหมายทก�าหนดไวได
อยางมประสทธภาพหรอหมายถงกระบวนการเพอใหบรรลจดมงหมายขององคกรโดย
การวางแผน(Planning)การจดองคกร(Organizing)การชกน�า(Leading)และการควบคม
(Controlling)ทรพยากรมนษยสงแวดลอมทางกายภาพการเงนทรพยากรขอมลขององคกร
ไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล(วนนพรณชนพบลย,2552)
7. โครงสรางขององคกร(OrganizationalStructure)เปนการแสดงต�าแหนงงาน
หนาทตางๆและเสนโยงความสมพนธของงานตางๆเหลานนโครงสรางจะครอบคลม
แนวทางและกลไกในการประสานงานและการตดตอสอสารและระบบตางๆ ทเกยวเนอง
เชนการมอบหมายงานการก�าหนดความชดเจนในหนาทงานดานตางๆ เปนตนโครงสราง
ขององคกรยงรวมถงการจดวางต�าแหนงงานและกลมของต�าแหนงงานตางๆภายใน
องคกรซงโครงสรางจะแสดงใหเหนความสมพนธของงานทจะมตอกนรปแบบปฏสมพนธ
และการจดสรรหนาทและความรบผดชอบภายในองคกรนน(สพานสฤษฏวานช,2549)
106 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
แนวคดและทฤษฎทเกยวกบประสทธผลการปฏบตงาน ประสทธผลองคกรเปนองคความรทเกดขนจากการศกษาและวเคราะหองคกร
อยางลกซง ซงในระยะแรกนนเปนการวเคราะหเพอพฒนาองคกรใหสามารถด�าเนนการ
ไดอยางมประสทธภาพสงสดLokandCrawford(2000)อธบายวาการวเคราะหองคกร
คอการออกแบบวางแผนในการพฒนาการด�าเนนงานขององคกรโดยการจ�าแนกประเภท
ขอมลเกยวกบองคกร การเพมพนความรความเขาใจเกยวกบปญหาขององคกร
การตความหมายของระบบขอมลและการด�าเนนการเปลยนแปลงกลยทธอยางเหมาะสม
การวเคราะหวนจฉยองคกรจงเปนพนฐานทน�ามาสการศกษาประสทธผลองคกร
อยางละเอยดมากยงขนซงตอมาไดมผใหความหมายของประสทธผลองคกรไวดงน
Hannan and Freeman (1977) ไดใหความหมายของประสทธผลองคกรวา
หมายถงระดบของความเหมาะสมระหวางเปาหมายขององคกรกบผลผลตโดยพจารณา
จากการทองคกรสามารถด�าเนนการไดบรรลตามเปาหมายหรอวตถประสงคขององคกร
ทไดก�าหนดไว
Steers and Others (1985) กลาวถงประสทธผลองคกรวามความหมาย2นยคอ
1) เปนความสามารถขององคกรทใชประโยชนจากทรพยากรทมอยอยางจ�ากดใหบรรล
เปาหมายองคกรและ2) เปนความสามารถขององคกรทจะด�ารงอยไดในสภาพแวดลอม
ทเปลยนแปลงทงนประสทธผลองคกรทดทสดเปนการท�าใหเปาหมายขององคกรใน
สถานการณใดๆมความเปนไปได
ประสทธผลองคกรเปนสงทสามารถท�าใหเกดขนในองคกรได โดยทลกษณะ
ของรปแบบการประเมนอาจมลกษณะแตกตางกนออกไปบางในบางประเดนแลวแต
การจดการรปแบบขององคกร ซงมนกวชาการหลายทานไดศกษาถงการประเมน
ประสทธผลขององคกรและการสรางรปแบบการประเมนประสทธผลขององคกรขนเพอ
ใชเปนแนวทางในการพฒนาองคกรใหมประสทธผล
เปาหมายองคกรเปนสงทแสดงใหเหนถงจดหมายสดทายทตองการของการ
รวมตวกนของสมาชกในการท�ากจกรรมตางๆ วาตองการอะไรอยางเปนรปธรรม ซง
เปาหมายจะเปลยนแปลงไปตามลกษณะขององคการนนๆ องคกรแตละองคกรจะม
เปาหมายเปนกรอบเพอก�ากบการจดโครงสรางภายในหรอระบบยอยขององคกรภายใน
แนวความคดนเปนการประเมนประสทธผลองคกรจากการบรรลเปาหมายน เปนแนวคด
ทมความเชอวาองคกรทกองคกรตงขนมานนมเปาหมายเฉพาะในการด�าเนนงาน เมอใน
แตละองคกรมเปาหมายเปนของตนเองระดบของความส�าเรจขององคกรจงตองสามารถ
107วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
วดไดจากระดบของการบรรลเปาหมายตามทตงไวขององคกร องคกรทมประสทธผล
จงควรสามารถปฏบตงานไดบรรลเปาหมายขององคกรประเมนประสทธผลองคกรตาม
แนวคดจะใหความส�าคญกบผลผลตขององคกร ซงแตกตางกนออกไป องคกรทจะ
เลอกใชแนวความคดนในการประเมนประสทธผลขององคกรจะตองมลกษณะดงน(วนชย
มชาต,2549)
1. องคกรมเปาหมายทแทจรงหรอเปาหมายสงสดขององคกรทจะท�าใหสามารถ
น�ามาใชวดความส�าเรจได
2. เปาหมายขององคกรจะตองมความชดเจนและเปนทเขาใจตรงกนของสมาชก
ในองคกร
3. เปาหมายขององคกรจะตองไมมากเกนไป เพราะการทมเปาหมายมาก
จะกอใหเกดความสบสนในการปฏบตงานได
4. เปาหมายขององคกรจะตองเปนทเหนพองตองกนของสมาชกในองคกร
เปาหมายจะตองสามารถวดได
จะเหนไดวาการประเมนประสทธผลองคกรตามแนวความคดนจะใหความส�าคญ
ตอการบรรลเปาหมายมากกวาวธปฏบตงาน และเหนวาองคกรเปนหนวยทมเหตผล
มเปาหมายของตนเอง และจะแสวงหาวธการทดทสดในการบรรลเปาหมาย ซง
แนวความคดนจะมความสอดคลองกบแนวความคดการบรหารโดยวตถประสงค
(Management byObjective) ซงเปนแนวความคดทใหความส�าคญกบเปาหมายและ
เปดโอกาสใหผปฏบตมสวนรวมในการก�าหนดเปาหมายขององคกรกบผบรหาร
สรปผลการวจย การสรปผลการวเคราะหขอมลของสมมตฐานทง3ขอดงน
สมมตฐานขอท 1 :ขอมลสวนบคคลทประกอบดวยเพศอายสถานภาพสมรส
ระดบการศกษาอายงานในต�าแหนงและรายไดตอเดอนทแตกตางกนมผลตอประสทธผล
การปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการทแตกตางกน
สถตทใชทดสอบคอหาความแตกตางคาท(t-test)ในกรณการเปรยบเทยบของ
กลม 2 กลม และจะใชสถตทดสอบหาความแตกตางคาเอฟ (F-test)หรอการทดสอบ
ความแปรปรวนทางเดยว(One-wayAnalysisofVariance:One-wayANOVA)เมอพบ
ความแตกตางจะท�าการทดสอบดวยการเปรยบเทยบเปนรายค (MultipleComparisons)
ดวยวธของเชฟเฟ(Scheffe)
108 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ผลการวเคราะหพบวา ขอมลเปรยบเทยบความแตกตางของประสทธผล
ในการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการจ�าแนกตามขอมลลกษณะสวนบคคลของ
ผตอบแบบสอบถามดานเพศพบวา ประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบ
ปฏบตการโดยรวม มความแตกตางอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05จ�านวน2ขอ
ไดแก ประสทธผลการปฏบตงานททานสามารถเรยนรงานใหมไดเรว โดยเพศหญง
มประสทธภาพในการปฏบตงานโดยรวมมากกวาเพศชายและประสทธผลการปฏบตงาน
ททานพฒนางานของทานอยเสมอโดยเพศหญงมประสทธภาพในการปฏบตงานโดยรวม
มากกวาเพศชายตามล�าดบอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ0.05แตเมอท�าการทดสอบ
ความแตกตางเปนรายคไมพบรายคใดทมความแตกตางของประสทธผลในการปฏบตงาน
ของพนกงานระดบปฏบตการอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ0.05
สมมตฐานขอท 2 :อทธพลของวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรคทประกอบ
ดวยมตเนนความส�าเรจมตเนนสจจะแหงตนมตเนนใหความส�าคญกบบคลากรและมต
เนนไมตรสมพนธมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
สถตทใชทดสอบ คอสถตหาความสมพนธระหวางตวแปรดวยวธวเคราะห
การถดถอยแบบพหคณ(MultipleRegressionAnalysis)
ผลการวเคราะหพบวา วฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรคในมตเนน
ความส�าเรจ มตเนนสจจะแหงตน มตเนนใหความส�าคญกบบคลากรและมตเนนไมตร
สมพนธ มความสมพนธกบประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ0.05
สมมตฐานขอท 3 : อทธพลของสภาพแวดลอมภายในองคกร ทประกอบดวย
ดานวฒนธรรมองคกร ดานระบบบรหารจดการ และดานโครงสรางองคกร มผลตอ
ประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
สถตทใชทดสอบ คอสถตหาความสมพนธระหวางตวแปรดวยวธวเคราะห
การถดถอยแบบพหคณ(MultipleRegressionAnalysis)
ผลการวเคราะหพบวาสภาพแวดลอมภายในองคกรในดานโครงสรางองคกร
ไมมความสมพนธกบประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ ในทาง
ตรงกนขามดานวฒนธรรมองคกร และดานระบบบรหารจดการ มผลตอประสทธผล
การปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ0.05
109วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
การอภปรายผล การอภปรายผลจะเปรยบเทยบผลการวเคราะหขอมลกบเอกสารและงานวจย
ทเกยวของโดยจะอธบายตามสมมตฐานดงน
สมมตฐานขอท 1 : ขอมลสวนบคคลทประกอบดวยเพศอายสถานภาพสมรส
ระดบการศกษาอายงานในต�าแหนงและรายไดตอเดอนทแตกตางกนมผลตอประสทธผล
การปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการทแตกตางกน
ตามสมมตฐานการวจยพบวาขอมลสวนบคคลทแตกตางกนมผลตอประสทธผล
การปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการทแตกตางกน จ�าแนกตามขอมลลกษณะ
สวนบคคลของผตอบแบบสอบถามแบงได 2กลม คอกลมทมความแตกตางกน 4ขอ
ประกอบดวยดานอายดานระดบการศกษาดานอายงานในต�าแหนงและดานรายไดตอเดอน
สวนกลมทไมมความแตกตางกน 2ขอประกอบดวยดานเพศและดานสถานภาพสมรส
ตามล�าดบดงน
ประสทธผลในการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการจ�าแนกตามขอมล
ลกษณะสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามดานอายดานระดบการศกษาดานอายงานใน
ต�าแหนงและดานรายไดตอเดอน มผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบ
ปฏบตการทแตกตางกนพบวาผลดงกลาวมความสอดคลองกบงานวจยทเกยวของของ
พไลวรรณคนตรง(2555)ไดศกษาวจยเรองปจจยทมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงาน
ของเจาหนาทผปฏบตงานดานบญชภาครฐ กรณศกษา: หนวยงานทเบกจายเงนกบ
ส�านกงานคลงจงหวดระยองซงสามารถอธบายไดวา
พนกงานทมชวงอายตางกนจะมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงาน
ระดบปฏบตการทแตกตางกน พนกงานทมอายมากกวาจะสามารถปฏบตงานไดม
ประสทธผลมากกวาพนกงานทมอายนอยกวา
พนกงานทมระดบการศกษาตางกนจะมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของ
พนกงานระดบปฏบตการทแตกตางกนพนกงานทมระดบการศกษาทสงกวาจะสามารถ
ปฏบตงานไดมประสทธผลมากกวาพนกงานทมระดบการศกษาทนอยกวา
พนกงานทมอายงานในต�าแหนงตางกน จะมผลตอประสทธผลการปฏบตงาน
ของพนกงานระดบปฏบตการทแตกตางกนพนกงานทมประสบการณมากกวาจะสามารถ
ปฏบตงานไดมประสทธผลมากกวาพนกงานทมประสบการณนอยกวา
พนกงานทมดานรายไดตอเดอนตางกน จะมผลตอประสทธผลการปฏบตงาน
ของพนกงานระดบปฏบตการทแตกตางกนพนกงานทมรายไดตอเดอนมากกวาจะสามารถ
ปฏบตงานไดมประสทธผลมากกวาพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวา
110 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ประสทธผลในการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการจ�าแนกตามขอมล
ลกษณะสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามดานเพศพบวาประสทธผลการปฏบตงานของ
พนกงานระดบปฏบตการโดยรวม มความแตกตางแตเมอท�าการทดสอบความแตกตาง
เปนรายคไมพบรายคใดทมความแตกตางของประสทธผลในการปฏบตงานของพนกงาน
ระดบปฏบตการและดานสถานภาพสมรสมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงาน
ระดบปฏบตการทไมแตกตางกนพบวาผลดงกลาวมความสอดคลองกบงานวจยทเกยวของ
ของธญญณณชรงโรจนสวรรณ(2553)ไดศกษาวจยเรองปจจยทมผลตอประสทธภาพ
การปฏบตงานของพนกงานบรษทอมรนทรบคเซนเตอรจ�ากดซงสามารถอธบายไดวา
ไมวาพนกงานเพศชายหรอเพศหญงไมสงผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงาน
ระดบปฏบตการ และไมวาพนกงานจะมสถานภาพสมรสใดๆกตาม จะไมสงผลตอ
ประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
สมมตฐานขอท 2 : อทธพลของวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค ท
ประกอบดวยมตเนนความส�าเรจมตเนนสจจะแหงตนมตเนนใหความส�าคญกบบคลากร
และมตเนนไมตรสมพนธมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
ตามสมมตฐานการวจยพบวาอทธพลของวฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค
ทประกอบดวยมตเนนความส�าเรจมตเนนสจจะแหงตนมตเนนใหความส�าคญกบบคลากร
และมตเนนไมตรสมพนธมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
มความสอดคลองกบแนวคดของCookeandLafferty(1989)ซงสามารถอธบายไดวา
มตเนนความส�าเรจพนกงานจะมพฤตกรรมการท�างานแบบมเหตมผลมหลกการ
และการวางแผนทมประสทธภาพมความกระตอรอรนและมความสขในการท�างานและ
รสกวางานทาทายความสามารถอยตลอดเวลาจะสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธผล
มตเนนสจจะแหงตนพนกงานจะมความยดมนผกพนกบงานและมบคลกภาพ
ทมความพรอมในการท�างานสงจะสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธผล
มตเนนใหความส�าคญกบบคลากร พนกงานจะมคานยมและพฤตกรรม
การแสดงออกของการท�างานทมรปแบบการบรหารจดการแบบมสวนรวมและมงบคคล
เปนศนยกลาง ใหความส�าคญกบสมาชกในองคกร จะสามารถปฏบตงานได
อยางมประสทธผล
มตเนนไมตรสมพนธพนกงานจะมความเปนเพอนและมความจรงใจตอกน
มความเปนกนเอง เปดเผย จรงใจ จะสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธผลและยง
มความสอดคลองกบงานวจยทเกยวของของอชณากาญจนพบลย (2553) ไดศกษาวจย
111วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
เรอง วฒนธรรมองคการกบประสทธผลองคการ ซงสามารถอธบายไดวา ถาองคการ
มวฒนธรรมลกษณะสรางสรรคสงกจะท�าใหประสทธผลองคการสงขนดวย
สมมตฐานขอท 3 : อทธพลของสภาพแวดลอมภายในองคกร ทประกอบดวย
ดานวฒนธรรมองคกร ดานระบบบรหารจดการ และดานโครงสรางองคกร มผลตอ
ประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
ตามสมมตฐานการวจยพบวาอทธพลของสภาพแวดลอมภายในองคกรในดาน
โครงสรางองคกร ไมมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ
ในทางตรงกนขามดานวฒนธรรมองคกรและดานระบบบรหารจดการมผลตอประสทธผล
การปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ มความสอดคลองกบแนวคดของอ�านาจ
ธระวนช(2547)ซงสามารถอธบายไดวาวฒนธรรมองคกรทกดานมความสมพนธทางบวก
กบสภาพแวดลอมในการปฏบตงานสงเสรมใหพนกงานยดถอและปฏบตตามกฎระเบยบ
ขอบงคบขององคกรอยางสม�าเสมอสนบสนนใหพนกงานเคารพและเชอมนในระบบ
อาวโส รจกรบฟงยอมรบค�าแนะน�า เหนคณคาของความคดทแตกตางและน�าความคด
ทเปนประโยชนท�าใหพนกงานมความภาคภมใจทไดท �างานในองคกรพบวาผลดงกลาว
มความสอดคลองกบงานวจยทเกยวของของวนนพรณ ชนพบลย (2554)นนไดท�าการ
ศกษาวจย เรองผลกระทบของสภาพแวดลอมภายในองคกรทมตอคณภาพทางการบญช
และประสทธภาพการตดสนใจของธรกจSMEs ในเขตภาคเหนอพบวาการวางระบบ
บรหารจดการภายในองคกรการปรบปรงโครงสรางขององคกรและวฒนธรรมองคกร
จะท�าใหสามารถลดขนตอนการปฏบตงานและสรางวฒนธรรมภายในองคกรทเหมาะสม
เกดการเชอมตอคนและกลมคนเขาดวยกนท�าใหเกดการประสานงานการปฏบตงาน
การแบงงานกนท�าสงผลใหองคกรบรรลวตถประสงคและประสบความส�าเรจตอไป
ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะของงานวจยนสามารถแบงไดเปน2ลกษณะดงน
การน�าผลการวจยไปใช
1. ผบรหารควรก�าหนดนโยบายดานการพฒนาบคลากรใหชดเจนและเสมอภาค
เพอใหพนกงานระดบปฏบตการสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธผล
2. พนกงานทกคนภายในองคกรตองปฏบตตามวฒนธรรมขององคกรอยเสมอ
ในการปฏบตงานประจ�าวนเพอสนบสนนใหเกดผลส�าเรจในการปฏบตงานหรอบรรล
เปาหมายขององคกร
112 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
3. องคกรควรมการก�าหนดนโยบายสงเสรมพฒนาดานสภาพแวดลอมภายใน
องคกรเพอสรางบรรยากาศใหเออตอการมวฒนธรรมองคกร ระบบบรหารจดการและ
โครงสรางองคกรทดระหวางกน เพอทจะท�าใหพนกงานระดบปฏบตการ สามารถ
ปฏบตงานตามหนาของตนไดอยางสมบรณ
4. ผบรหารควรใหความส�าคญในการสงเสรมสภาพแวดลอมภายในองคกร
ทงในเรองของวฒนธรรมองคกรระบบบรหารจดการและโครงสรางองคกรทเหมาะสม
กบองคกร ซงจะสงผลใหเกดความพงพอใจในการปฏบตงานและความผกพนในองคกร
อนน�าผลไปสประสทธผลขององคกร
การเสนอแนะหวขอวจยทเกยวของหรอสบเนองในการท�าวจยครงตอไป
งานวจยครงนเปนการศกษาลกษณะสวนบคล วฒนธรรมองคกรลกษณะ
สรางสรรคและสภาพแวดลอมภายในองคกร ทมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของ
พนกงานระดบปฏบตการ ในยานธรกจอโศกกรงเทพมหานคร ซงผลจากการวจยท�าให
ผวจยมขอเสนอแนะดงตอไปน
1. การวจยในครงตอไปควรขยายการศกษางานวจยเพมเตมไปยงบคลากร
ในกลมอาชพหรอองคกรอนๆทงภาครฐและเอกชน เพอใหเขาใจถงวฒนธรรมองคกร
ลกษณะสรางสรรคและสภาพแวดลอมภายในองคกรทมผลตอประสทธผลการปฏบตงาน
ของพนกงานระดบปฏบตการอยางครอบคลมมากขน
2. ควรมการศกษาตวแปรอนๆ ทสงผลตอประสทธผลการปฏบตงานของ
พนกงานระดบปฏบตการ เชนภาวะผน�า แรงจงในความพงพอใจ เปนตน ซงนาจะม
ขอคนพบอกหลายประการทเปนประโยชนตอการวจย
3. ควรมการวจยแบบตอเนองในองคกรเพอใหเปนการส�ารวจปญหาประเมน
ผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการส�าหรบเปนขอมลการปรบปรงใหพนกงาน
มประสทธผลในการปฏบตงานทดขนตอไป
113วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
รายการอางอง
ทพวรรณหลอสวรรณรตน. (2547).ทฤษฎองคการสมยใหม (Modern Organization Theory)(พมพครงท4).กรงเทพฯ:แซทโฟรพรนตง.
นยะดาชณหวงษ.(2545).พฤตกรรมมนษยและจรยธรรมทางธรกจ หนวยท 2(พมพครงท3).นนทบร:มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.
วนนพรณชนพบลย.(2552).ผลกระทบของสภาพแวดลอมภายในองคกรทมตอคณภาพทางการบญช และประสทธภาพการตดสนใจของธรกจ SMEs ในเขตภาคเหนอ.วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต,มหาวทยาลยมหาสารคาม.
วรชสงวนวงศวาน.(2546).การจดการพฤตกรรมองคการ.กรงเทพฯ:เพยรสนเอดดเคชนอนโดไชนา.
วนชยมชาต.(2549).การบรหารองคกร.กรงเทพฯ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ศรวรรณเสรรตน.(2545).องคการและการจดการ(พมพครงท2).กรงเทพฯ:ธรรมสาร.สมใจลกษณะ.(2546).การพฒนาประสทธภาพในการท�างาน(พมพครงท3).กรงเทพฯ:
ธนธชการพมพ.สพาน สฤษฎวานช. (2547). วฒนธรรมองคการ : ควรเลอกใหเหมาะสม.วารสาร
บรหารธรกจ,25(95),25-47.อนวชแกวจ�านง.(2550).หลกการจดการ.กรงเทพฯ:มหาวทยาลยทกษณอ�านาจธระวนช.(2549).การจดการ.กรงเทพฯ:ซวแอลการพมพ.Alan,L.Wilkins&KerryJ.Patterson.(1985).You Can’t Get There From Here: What
Will Make Culture Projects Fail.GainingControloftheCorporateCulture.25,SanFrancisco:Jossey–Bass.
Gordon,J.R.(1999).Management and Organization.Boston:AllynandBacon.Hannan,M. T., and John F. (1977).Obstacles to the Comparative Study of
Effectiveness.SanFrancisco:Jossey-Bass.Hofstede,G.(1991).Cultures and Organizations.London:McGraw–Hill.Robbins,S.P.(1997).Essentials of Organizational Behavior(5thed.).NewJersey:
Prentice–Hall.Robbins, S. P. (2001)Organizational Behavior: Concepts, Controversies and
Applications.(10thed.).NewJersey:Prentice–HallInc.Schein, E.H. (1992).Organizational Culture and Leadership (3rd ed.).Jossey –
BassISBN0-7879-7597-4Steers,R.M.,GeradoR.U.&RichardT.M.(1985).Managing Effective Organization:
An Introduction.Boston:Kent.
114 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
* Ph.D (AgriculturalCommunication) The Pennsyvania StateUniversity,U.S.A. (2527) ปจจบนเปน
รองศาสตราจารยประจ�าสาขาวชาการสอสารดจทลคณะสารสนเทศและการสอสารมหาวทยาลยแมโจ** ศศ.ม. (นเทศศาสตร)มหาวทยาลยแมโจ (2547) ปจจบนเปนอาจารยประจ�าสาขาวชาการสอสารดจทล
คณะสารสนเทศและการสอสารมหาวทยาลยแมโจ
การเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
ทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกน
ของนกศกษามหาวทยาลยแมโจ จงหวดเชยงใหม
Learning Achievement through Interactive Multimedia with
different narration techniques of Maejo University Students,
Chiang Mai
วทยา ด�ารงเกยรตศกด*
นภาวรรณ อาชาเพชร**
บทคดยอ
การวจยเชงทดลองนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบผลการเรยนดานความร
ความเขาใจการน�าไปใช เจตคตและการปฏบตไดอยางถกตองทเพมขนจากการชมสอ
มลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกนของนกศกษามหาวทยาลย
แมโจใชกลมตวอยางจ�านวน3กลมๆละ50คนคอกลมแรกเรยนรผานเทคนคการเลาเรอง
แบบบรรยายปกตกลม2เรยนรผานเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณ
ผเชยวชาญและกลม3เรยนรผานเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเอง
ทงหมด เนอหาทใหเรยนรคอ เรองหลกการถายภาพบคคลผลการวจยพบวานกศกษา
มผลการเรยนดานความรความเขาใจและการน�าไปใชแตกตางกนทางสถต(p<.01)และ
ผลการเรยนรดานการปฏบตไดอยางถกตองแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต(p<.05)
โดยนกศกษาทเรยนรผานการใชสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทมเทคนคการเลาเรองแบบ
บรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนเพมขนสงกวานกศกษาทเรยนร
ผานเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตและนกศกษาทเรยนรผานเทคนคการเลาเรอง
115วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
โดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดทงนนกศกษาสวนใหญทผานการใชสอ
มลตมเดยแบบมปฏสมพนธมเจตคตทด มการตอบสนองเชงบวกและตระหนกในคณคา
ของเนอหาทไดเรยนร
ค�าส�าคญ :ผลการเรยนร,สอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ,เทคนคการเลาเรอง
Abstract Thisresearchwasconductedtocomparelearningeffectivenessonknowledge,
attitudeandskilldomainsbetween learning through interactivemultimediaofMaejo
universitystudents.Datawascollectedfromrandomizationof3groups,50studentseach.
Thefirstgroupwaslearnedthroughinteractivemultimediawithnormalnarration
storytelling techniquewhereas the second groupwas learned through interactive
multimediawithnarrationcorporatedwithprofessionalphotographers’ interview, the
third groupwas learned through interactivemultimedia narratedwith professional
photographers’interviewonly.
Theresearchfoundthattheknowledgeandtheskill increasedscoresofthe
groupsofstudentlearningthroughinteractivemultimediawithnarrationandprofessional
photographers’ interviewwere higher than the other two groups,with statistically
significantlevelat.01and.05respectively.Moststudentswhoexposedlearningthrough
interactivemultimedia provided good attitude on perception, positive responses and
appreciatedinvalueoflearningcontentandinteractivemediaquality.
Key word :Learningeffectiveness,InteractiveMedia,StorytellingTechniques
บทน�า ความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยและการสอสารในปจจบนสงผลตอการ
เรยนรของเยาวชนรนใหมเปนอยางยงสถาบนการศกษาทวโลกหนมานยมใชในการเรยน
การสอนมากขนจนอาจเรยกวาเปนการปฏวตอดมศกษา (Selwyn, 2007;Wofford et al,
2001; Devitt and Palmer, 1999; Karakas, 2008) เชน สอคอมพวเตอรชวยสอน
(CAI-ComputerAssistedInstruction),บทเรยนออนไลน(E-Leaning),การเรยนการสอน
บนเวบ (Web-Based Learning), การเรยนออนไลน (On-line Learning), การเรยน
116 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ผานวดโอออนไลน, E-Book (ElectronicBook)ฯลฯ ซงการเรยนรผานสอใหมนท�าให
เยาวชนเขาถงเนอหาความรไดงายขนและเรวมากกวาเดมผเรยนยคใหมจงคอนขางสนใจ
การเรยนรผานสอใหมมากกวาสอแบบเดมทเปนต�าราหรอหนงสอ
สอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธเปนสอใหมอกรปแบบหนงทมจดเดนในการ
ผสมผสานระหวางสอหลายชนดทงภาพนงภาพเคลอนไหวขอความ เสยงฯลฯ ซง
หากมการออกแบบเนอหาไดด ใชเทคนคการเลาเรองทหลากหลาย สอประเภทนจะชวย
ดงดดความสนใจของผเรยนไดดขนนอกจากนการใชงานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
ยงงาย และสะดวกเพราะผเรยนสามารถควบคมกจกรรมการเรยน เวลาเรยนหรอ
มปฏสมพนธโตตอบกบสอไดอยางไมจ�ากด เวลาและสถานทเรยน สอประเภทนจง
เหมาะกบผ เ รยนทมความแตกตางกนท งในดานความสนใจ ความสามารถหรอ
ความตองการเรยนรเพราะท�าใหผเรยนไดฝกวธคดหาวธการแกปญหาทดลองปฏบตและ
สรปผลการเรยนรไดดวยตนเอง อยางไรกตามผลการใชสอมลตม เ ดยตอการ
พฒนาการเรยนรของนกศกษายงขาดหลกฐานการวจยทเดนชด(Hudson,2004;Hadleyet
al.2010;SmartandCappel,2006)
ดงนนงานวจยเรองนคณะผวจยจงตองการทดสอบวานกศกษาทเรยนรเนอหา
เรองเดยวกนผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกน3แบบ
คอ 1.เทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกต 2.เทคนคการเลาเรองแบบบรรยายประกอบ
การสมภาษณผเชยวชาญและ3.เทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเอง
ทงหมดมผลการเรยนรดานตางๆแตกตางกนหรอไมผลเปนอยางไรและนกศกษามเจตคต
การรบรการตอบสนองและการเหนคณคาอยางไรตอเนอหาและคณภาพของสอมลตมเดย
แบบมปฏสมพนธ
วตถประสงคในการวจย 1. เพอศกษาผลการเรยนดานความรความเขาใจและการน�าไปใชของนกศกษา
มหาวทยาลยแมโจ จากการเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนค
การเลาเรองแตกตางกน
2. เพอศกษาผลการเรยนดานการปฏบตไดอยางถกตองของนกศกษามหาวทยาลย
แมโจจากการเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกน
3. เพอศกษาผลการเรยนดานเจตคตการรบรการตอบสนองและการเหนคณคา
ตอเนอหารวมทงคณภาพของสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
117วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
นยามศพทความร หมายถง ความรความสามารถในการจ�าหลกการถายภาพบคคลท งการใช
อปกรณถายภาพการใชมมกลองในการถายภาพสภาพแสงในการถายภาพค�าศพทเกยวกบ
การถายภาพฯลฯ
ความเขาใจหมายถงความสามารถในการสรปและอธบายหลกการส�าคญของการถายภาพ
บคคลทงการสอความหมายและอารมณของภาพการจดองคประกอบของการถายภาพฯลฯ
การน�าไปใช หมายถง ความสามารถในการอธบายการปรบใชวธการและเทคนค
การถายภาพบคคลในสถานการณตางๆ
เทคนคการเลาเรอง หมายถง การน�าเสนอเนอหาเรองหลกการถายภาพบคคลผาน
สอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกน3แบบคอ1.เทคนค
การเลาเรองแบบบรรยายปกตประกอบดวยค�าบรรยายเนอหาแบบปกต(สวนบทน�าเนอหา
การจบ)ภาพนงภาพเคลอนไหวและเสยงsoundeffect2.เทคนคการเลาเรองแบบบรรยาย
ประกอบการสมภาษณผเชยวชาญประกอบดวยเนอหาค�าบรรยายประกอบการสมภาษณ
ผเชยวชาญภาพนงภาพเคลอนไหวและเสยง 3.เทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปน
ผด �าเนนเรองเองทงหมดประกอบดวยเนอหาภาพนงภาพเคลอนไหวและเสยง
การรบรหมายถงความรสกตระหนกและการใหความสนใจเรยนรเนอหาเรองหลกการ
ถายภาพบคคล
การตอบสนองหมายถงความเตมใจและพอใจในการเรยนรเนอหาเรองหลกการถายภาพ
บคคล
การเหนคณคาหมายถงความรสกชนชอบและตระหนกในประโยชนและเหนคณคาของ
การถายภาพบคคล
การปฏบตไดอยางถกตองหมายถงการมทกษะในการใชงานกลองDSLRขนพนฐานและ
ความสามารถในการถายภาพบคคลตามทโจทยก�าหนดไดอยางถกตองเหมาะสมตาม
หลกการถายภาพบคคลทดทงแงการเลาเรองบรรยากาศอารมณและองคประกอบภาพ
แนวคดและทฤษฎ1. แนวคดเกยวกบสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
สอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธเปนการน�าเสนอผานคอมพวเตอรจะประกอบไป
ดวยภาพนงภาพเคลอนไหว เสยงบรรยาย เพลงขอความสญลกษณ เทคนคพเศษฯลฯ
เปนสอทเหมาะกบการเรยนรเพราะเขาถงผเรยนไดงายชวยกระตนความสนใจของผเรยน
ไดด เสรมสรางการเรยนรของผเรยนใหมประสทธผลสงขนได สอมลตมเดยแบบ
118 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
มปฏสมพนธมลกษณะเปนการสอสารแบบสองทางผเรยนสามารถโตตอบกบสอโดยการ
เลอกเนอหาทตนสนใจและตองการเรยนรสามารถควบคมล�าดบหรอขนตอนการเรยนร
เชนการเลอกเรยนเนอหาตามล�าดบหรอเรยนรเนอหาซ�าไดเทาทตนเองตองการการเลอก
กจกรรมการเรยนรฯลฯนอกจากนผเรยนยงสามารถเลอกสถานทเรยนและเวลาเรยนผาน
สอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธไดตามความตองการและความสะดวกท�าใหการเรยนร
ไมถกจ�ากดอยเพยงภายในหองเรยนเทานน
วทยาด�ารงเกยรตศกด(2553)ระบวาการเรยนรผานสอมลตมเดยจะมประสทธผล
มากขนหากผเรยนมปฏสมพนธและสามารถควบคมสอหรอกระบวนการเรยนไดเชน
ท�าใหชาลงเรมตนหยดท�าใหสนเลอกเฉพาะตอนทตองการฯลฯนอกจากนการเรยนร
ผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธจะมประสทธผลมาก เมอเนอหามความหมาย
มความส�าคญสอดคลองกบประสบการณของผเรยน
ผสอนสามารถผลตสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองและ
การสรางความนาสนใจในรปแบบตางๆใหสอดคลองกบผเรยนไดโดยใชแนวปฏบตทด
ในการผลตเชนก) มการพจารณาจตวทยาการเรยนรของผเรยน รจกสรางความสนใจ
สดสวนปรมาณของขอมล ความสามารถการจ�าของผเรยน ข) การผสมภาพและค�า
ตองสอดคลองกนค)ภาพและค�าตองมาพรอมกนง)น�าเสนอเฉพาะภาพค�าเสยงทจ�าเปน
เทานนจ)ใชประสาทการรบรมากกวา1ทางฉ)ค�านงถงหลกการแตกตางระหวางบคคล
ช) ใชค �าบรรยายเชงพดคยไมเปนทางการ ซ) ผเรยนสามารถควบคมความเรว ใน
การน�าเสนอไดฌ) มการเนนย �าใหผเรยนรประเดนส�าคญของเรองญ) การสมภาษณ
ไมจ�าเปนตองปรากฏภาพผพดตลอดเวลา ควรมภาพผสมภาษณประกอบภาพอนท
สอดคลองกบเรองราว(ปรบจากแนวคดของRichardE.Mayer,2006และ2014)
แนวคดดงกลาวน�ามาใชเพอประกอบการวเคราะหคณภาพของสอมลตมเดยแบบ
มปฏสมพนธทมผลตอการเรยนของนกศกษา
2. การเรยนร เมอมการเรยนรเกดขนพฤตกรรมของมนษยสามารถเปลยนแปลงไดตามแนวคด
ของการเรยนรนนBloom,Englehart,Furst,Hill&Krathwohl(1956)ไดแบงจดมงหมาย
ทางการศกษาเปน 3 ดานคอ 1.ดานพทธพสย (cognitive domain) เปนการเรยนร
ดานสตปญญาเกยวกบความรความคดและการแกปญหา ซงAnderson andKrathwohl
(2001)ไดน�าแนวคดนมาพฒนาและระบวาประกอบดวย6กระบวนการไดแก1.จ�า2.เขาใจ
3.ประยกตใช4.วเคราะห5.ประเมนคาและ6.สรางสรรคสวนจดมงหมายทางการศกษา
119วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ดานตอมาคอดานจตพสย (affective domain) เปนการเรยนรดานความรสกหรออารมณ
ประกอบดวย5ระดบไดแก1.การรบร2.การตอบสนอง3.การเหนคณคา4.การจดระเบยบ
และ 5.การสรางลกษณะนสยตามแบบคานยมทยดถอ และจดมงหมายทางการศกษา
ดานสดทายคอดานทกษะพสย(psychomotordomain)เปนการเรยนรจากการเคลอนไหว
ของรางกายประกอบดวย 5 ขนตอนไดแก 1. การเลยนแบบ 2. การท�าไดโดยอสระ
3. การท�าไดอยางคลองแคลว 4. การท�าอยางถกตอง และ 5. การท�าไดเปนธรรมชาต
(คลองแคลว,ถกตอง,วองไว)ทงนผเรยนแตละคนควรพฒนาตนเองทง3ดานในอตราสวน
เทากนไปพรอมๆกนเพอใหเปนผมสตปญญาดมเจตคตทดและมความคลองแคลวในการ
ปฏบต ซ งกระบวนการเ รยน รของมนษยจะมประสทธภาพเพยงใดน นย ง ม
องคประกอบอนๆ ทมอทธพลตอการเรยนรดวยเชนสภาพของรางกายระดบสตปญญา
ประสบการณของผเรยนความยากงายของบทเรยนวธการเรยนรสภาพแวดลอมและสอ
ทใชในการเรยนร
แนวคดดงกลาวน�ามาใชเพอประกอบการวเคราะหผลการเรยนของนกศกษา
ทง3ดานหลงเรยนรเนอหาผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
3. แนวคดเกยวกบวดทศน มลตมเดยและสมอง Berk,R.A.(2009)ไดสรปวาวดทศน,สอมลตมเดยทใชสอนมศกยภาพตอสมอง
ผเรยนในเรองก)สมผสสมองสวนความฉลาด(coreintelligences)ทงเรองค�า(linguistic),
ภาพ(spatial),ดนตร(rhythmic)และอารมณข)เกยวของกบสมองทงซกซาย(การวเคราะห,
เหตผล,ภาษา,คณตศาสตร)และซกขวา (การสรางสรรค,อารมณ,ปฏภาณ,ไหวพรบ,
ความสมพนธ)ค)กระตนชนของสมองlimbicและneocortexในการสมผสเสยงธรรมชาต
มปฏสมพนธกบฉากและอารมณดนตรง)ควบคมคลนสมองAlphaและBetaใหผอนคลาย
หรอปลกใหพรอมตอการเรยนร(Waterhouse,2006;Goleman,1998;Gazzaniga,1992;
Hebert&Peretz,1997)NorthและHargreaves(1997)และBerk(2009)ยงสรปวาสอ
Multimediaสามารถใชสอสารกบผเรยนเพอสรางความเขาใจระดบลกซงโดยการสมผส
กบอารมณของผเรยน
แนวคดดงกลาวน�ามาใชเพอประกอบการวเคราะหวาสอมลตมเดยแบบม
ปฏสมพนธทผลตขนนนมผลตอสมองของนกศกษาในดานตางๆทงการกระตนความสนใจ
ความตองการเรยนรการจ�าฯลฯ
120 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
4. แนวคดเกยวกบสารคดและเทคนคการเลาเรอง สารคดคอการน�าขอเทจจรงมาน�าเสนออยางสรางสรรคซงเนอหาควรเปนเรอง
ทผชมใหความสนใจท�าใหผชมไดรบสาระความรใหมๆพรอมกบความเพลดเพลน
การผลตสารคดควรพจารณาถงรปแบบการน�าเสนอซงมใหเลอกหลากหลายอาท
แบบบรรยายเปนสารคดทใชเสยงบรรยายเหมอนกบการอานหนงสอใหผชมฟง ผชม
จะไมคอยมปฏสมพนธกบเนอหามากนก สวนแบบเลาเรองเปนสารคดทใชภาษาพด
ในการบรรยายซงเขาถงและใกลชดกบผชมไดมากกวาขณะทแบบสมภาษณเปนสารคด
ทใชเนอหาในการสมภาษณเปนตวเดนเรอง ทงนอาจมหรอไมมค�าบรรยายประกอบ
การน�าเสนอกได สวนแบบพธกร ด�าเนนเรองเปนสารคดทใชคนเปนตวด�าเนนเรอง
บางสวนหรอทงหมดซงคนด�าเนนเรองอาจเปนคนเลาเรองผเชยวชาญฯลฯกไดสวนแบบ
ผสมผสานเปนการน�าเสนอสารคดโดยการผสมรปแบบตางๆ เขาดวยกน ซงจะชวยสราง
ความนาสนใจและท�าใหนาตดตามมากยงขน
Fisher(1987)ระบวาผชมจะตดสนเนอหาโดยการพจารณาวาเรองราวหรอเทคนค
การเลาเรองน นมความเชอมโยงกนดหรอไม และเนอหาน นถกตองหรอเปนจรง
ตามประสบการณของผชมเพยงใดดงนนเทคนคการเลาเรองสารคดนนควรมสมพนธภาพ
ของเรองคอ มเนอหาทส�าคญครบถวน มการเชอมโยงทงทางความคด แรงจงใจและ
การกระท�า
วทยาด�ารงเกยรตศกด (2555)ไดสรปลกษณะพเศษของสารคดไววา1.มสาระ
ความร2.ความเดน/แงมมพเศษ3.ความเพลดเพลน4.ความเปนตวเอง5.ความคดสรางสรรค
6.ความสดและทนสมย7.มกลวธน�าเสนอทนาสนใจและไดเสนอแนะแนวทางสรางสรรค
สารคดไวหลายประการเชนก)ใชฉากและเรองราวจรงสรางบรรยากาศเหมอนผชมอยใน
เหตการณนนข) การสวมอารมณใหรซงถงความรสกค) ใชบทสนทนาประกอบสนๆ
เจาะลกเขาใจงายสนกมตวอยางสรางความชดเจนง)ใชภาพ/เรอง/มมมองทแตกตาง
จ)การshockอารมณของผชมฉ)อารมณขนเปนตน
แนวคดดงกลาวน�ามาใชเพอประกอบการวเคราะหวาการใชเทคนคการเลาเรอง
ในสารคดทแตกตางกนสงผลตอการเรยนรของผเรยนอยางไร
5. แนวคดเกยวกบความนาเชอถอของผสงสาร ความนาเชอถอของผสงสารมผลตอความส�าเรจของการสอสาร โดยผสงสาร
ควรมสตปญญาฉลาดเฉลยว อปนสยเปนคนด ซอสตย มความเมตตาอารคอความตงใจ
เชงบวกตอผฟงในแงการศกษาความเชอถอศรทธาจะเปนผลท�าใหผเรยนสนใจและตงใจ
121วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
และความสนใจและตงใจจะท�าใหคนมสมาธท�าใหการเรยนรดขนสวนองคประกอบส�าคญ
ของการสรางความนาเชอถอไววางใจประกอบดวยการมความรทกษะความเชยวชาญ
การยดมนความดงามการเขาถงจตใจผอนการเปดเผยไมอคต (วทยาด�ารงเกยรตศกด,
2542และ2555)
แนวคดดงกลาวน�ามาใชเพอประกอบการวเคราะหวาความนาเชอถอของ
ผเชยวชาญทใชในเทคนคการเลาเรองมผลตอการเรยนรของผเรยนอยางไร
วธด�าเนนการวจย งานวจยนไดเกบรวบรวมขอมลกบนกศกษาระดบปรญญาตรชนปท1ของคณะ
สารสนเทศและการสอสารคณะบรหารธรกจและคณะพฒนาการทองเทยวมหาวทยาลย
แมโจ จ.เชยงใหม เนองจากนกศกษาชนปท 1 ยงไมเคยผานการเรยนเนอหาเกยวกบ
การถายภาพมากอน แตนกศกษาทง 3 คณะฯ จะมความสนใจดานการถายภาพเพอ
ประกอบอาชพในอนาคตทตองใชภาพถายประกอบการน�าเสนองาน เพราะหาก
กลมตวอยางไมเหนคณคาในเนอหาทผวจยตองการทดสอบอาจมผลตอการใหความรวมมอ
ในการวจย
คณะผวจยใชtrueexperimentaldesignแบบrandomizedpretest-posttestcontrol
group design เปนแบบแผนการวจยโดยการสมกลมตวอยางแบบหลายขนตอน
ไดกลมตวอยางจ�านวน150คนแบงเปน3กลมๆละ50คนไดแก1.กลมเรยนรจากสอ
มลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกต 2.กลมเรยนรจาก
สอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณ
ผเชยวชาญและ3.กลมเรยนรจากสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรอง
โดยใหผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมด
คณะผวจยไดน�าสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทมเนอหาเรองหลกการถายภาพ
บคคลเครองมอวจยทผานการทดสอบโดยการวเคราะหระดบความยากงายอ�านาจในการ
จ�าแนกและการหาคาความเชอมนแลวไปเกบรวบรวมขอมล โดยขนแรกไดสอบถาม
ลกษณะทวไปของนกศกษาและทดสอบความรเรองหลกการถายภาพบคคลกอน เพอ
วดระดบความรเรองเทคนคการถายภาพบคคลและทกษะการใชกลองDSLR ถายภาพ
บคคลหลงจากนนประมาณ2อาทตยจงใหนกศกษากลมเดมทง3กลมเรยนรเนอหาผาน
สอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกนแลวเกบรวบรวมขอมล
อกครงเพอทดสอบและน�าผลการเรยนทไดไปเปรยบเทยบกบผลการเรยนกอนหนาน
ดวยการวเคราะหจากโปรแกรมส�าเรจรปเพอการวจยทางสงคมศาสตร(StatisticalPackage
122 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
theSocialSciences,SPSS)เพอค�านวณหาคารอยละคาเฉลยคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน
x2และF-test
เครองมอในการวจย 1. สอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธเรองหลกการถายภาพบคคลทสรางขนจากการ
เขารหสQRCodeซงใชรวมกบแผนCD-Romและคอมพวเตอรทเชอมตอกบกลองเวบแคม
2. แบบทดสอบผลการเรยนรกอนและหลงเรยนรผานสอมลตมเดยแบบ
มปฏสมพนธซงแบงออกเปน3ตอนคอ
2.1 แบบสอบถามลกษณะทวไปของนกศกษา
2.2 แบบทดสอบกอนการเรยนร(pre-test)และหลงการเรยนร(post-test)
ผานสอไดแก
2.2.1 ดานความรเปนค�าถามแบบใหเลอกตอบ15ขอ ในแตละขอ
มค�าตอบทถกตองเพยงค�าตอบเดยวถาตอบถกให 4 คะแนนถาตอบผดให 0 คะแนน
คณะผวจยใชเกณฑการใหคะแนนในลกษณะดงกลาวเนองจากมการก�าหนดแนวทางของ
ค�าตอบมาใหกลมตวอยางเลอกและแบบทดสอบทน�ามาใชไดผานการวเคราะหระดบ
ความยากงายและอ�านาจในการจ�าแนกแลว ดานความเขาใจเปนค�าถามแบบปลายเปด
3ขอแบงเปน2ขอๆละ5คะแนนอก1ขอ10คะแนนและดานการน�าไปใชเปนค�าถาม
แบบปลายเปด 2 ขอๆ ละ 10 คะแนนส�าหรบเกณฑการใหคะแนนแยกตามระดบ
ความยากงายและล�าดบขนของความคด(thinkinghierachy)รวมคะแนนทง3ดานเทากบ
100คะแนน
2.2.2 ดานเจตคตการรบรการตอบสนองและการเหนคณคาแยกเปน
2สวนคอเจตคตตอเนอหาและเจตคตตอสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธโดยดานเจตคต
ตอเนอหาใชค �าถามแบบปลายเปด6ขอและเจตคตตอคณภาพของสอมลตมเดยประกอบ
ดวยดานเนอหาภาพประกอบเสยงรปแบบการน�าเสนอและคณภาพของสอมลตมเดยตอ
การเรยนรใชค �าถามแบบมาตราสวนประเมนคา (rating scale) 5 ระดบไดแก ดมาก ด
ปานกลางไมดไมดมากจ�านวน9ขอโดยก�าหนดเกณฑในการแปลความหมายคะแนน
เฉลยดงน
คาเฉลย4.50–5.00หมายถงเจตคตดมาก
คาเฉลย3.50–4.49หมายถงเจตคตด
คาเฉลย2.50–3.49หมายถงเจตคตปานกลาง
123วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
คาเฉลย1.50–2.49หมายถงเจตคตไมด
คาเฉลย1.00–1.49หมายถงเจตคตไมดมาก
นอกจากนใชค �าถามแบบปลายเปดจ�านวน1ขอเพอสอบถามขอเสนอแนะตอการ
ผลตสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
2.2.3 ดานการปฏบตไดอยางถกตองมการก�าหนดสถานการณถายภาพ
บคคลใหกลมตวอยางทดสอบการใชกลองถายภาพภาคปฏบตจ�านวน 4 ขอ รวม
100คะแนน ซงคณะผวจยไดสงเกตและใหคะแนน (check list) จากทกษะการใชงาน
พนฐานของกลองDSLR(25คะแนน)ไดแกการเปดกลองการปรบโหมดทเหมาะสมกบ
การถายภาพบคคลและการถอกลอง และผลงานภาพถายบคคล (75 คะแนน) ไดแก
ก)การถายภาพชดนกศกษาข)การถายภาพบคคลใหฉากหลงเบลอและค)การถายภาพ
บคคลหม โดยเกณฑการใหคะแนนพจารณาจากวตถประสงคของการถายภาพ เรองราว
ของภาพบรรยากาศของภาพอารมณของภาพและองคประกอบของภาพ
124 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตาร
างท
1ผลก
ารเรยน
ดานคว
ามรคว
ามเขาใจการน
�าไปใช
และ
การป
ฏบตไ
ดอย างถกตอ
งของ
นกศ
กษาท
เรยน
รผ าน
สอม
ลตมเดย
แบบมป
ฏสมพ
นธท
ใชเทคน
คการเลาเรองแตก
ตางกน
ผลกา
รทดส
อบคะ
แนน
กอน
ทดล
องคะ
แนน
หลง
ทดล
องคะ
แนน
ทเพ
มขน
S.D
.F
S.D
.F
S.D
.F
1.
ผลกา
รเรย
นดา
นคว
ามร
ความ
เขาใ
จและ
การน
�าไปใ
ช
(คะแ
นน
เตม
100
คะแน
น)
กลมเทคน
คการเลาเร
องแบ
บบรรยายป
กตกล
มเทคน
คการเลาเร
องแบ
บบรรยายป
ระกอ
บการส
มภาษณผเชยวชาญ
กลมเทคน
คการเลาเร
องโดยผเชยวชาญเปนผด
�าเนนเรองเองท
งหมด
33.02
31.82
33.00
4.63
5.62
5.16
.89n
s71.88ก
75.96ข
74.16ก
ข
7.44
6.99
6.89
4.13*
(P.018)
38.86ก
44.14ข
41.16ก
8.07
7.97
8.79
5.10**
(P.007)
รวมด
านคว
ามร
ความ
เขาใ
จและ
การน
�าไปใ
ช32
.61
5.15
74.0
07.
2641
.38
8.51
2.
ผลกา
รเรย
นดา
นกา
รปฏ
บตได
อยาง
ถกตอ
ง
(ค
ะแน
นเต
ม 10
0 คะ
แนน
)
กลมเทคน
คการเลาเร
องแบ
บบรรยายป
กตกล
มเทคน
คการเลาเร
องแบ
บบรรยายป
ระกอ
บการส
มภาษณผเชยวชาญ
กลมเทคน
คการเลาเร
องโดยผเชยวชาญเปนผด
�าเนนเรองเองท
งหมด
9.20
8.48
7.86
5.70
3.07
3.50
1.24ns
36.62ก
46.30ข
38.02ก
15.65
21.53
19.28
3.82*
(P.024)
27.42ก
37.82ข
30.16ก
13.95
22.07
18.38
4.27*
(P.016)
รวมด
านกา
รปฏ
บตได
อยาง
ถกตอ
ง8.
514.
2540
.25
19.3
431
.80
18.8
4
หมายเหต
ns=
ไมมค
วามแ
ตกตางกนอยางมน
ยส�าคญทางสถต
ทระดบ
0.05
*=
มความแ
ตกตางกนอยางมน
ยส�าคญทางสถต
ทระดบ
0.05
**=
มคว
ามแต
กตางกน
อยางมน
ยส�าคญทางสถต
ทระดบ
0.01
อกษรท
เหมอ
นกน
ไมมค
วามแ
ตกตางกนทางสถต
อกษรท
แตกต
างกน
มความแ
ตกตางกนทางสถต
125วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ผลการศกษา
1. ลกษณะทวไปของนกศกษา
กลมตวอยางเปนนกศกษาเพศหญงมากกวาเพศชายคอเปนเพศหญงรอยละ54.70
ทเหลอเปนเพศชายรอยละ45.30นกศกษาทงหมดมอายเฉลยประมาณ19 ป สวนใหญ
ศกษาอยในคณะบรหารธรกจรอยละ48.00รองลงไปคอคณะพฒนาการทองเทยวรอยละ
38.00 และคณะสารสนเทศและการสอสารรอยละ 14.00 โดยเกรดเฉลยของนกศกษา
ท งหมดคอ 2.45 นอกจากนนกศกษาเกนครงหนงไมเคยใชกลอง DSLR (Digital
Single-LensReflex) ถายภาพบคคล (รอยละ68.00)และนกศกษากวา 4 ใน5 (รอยละ
82.70)ไมเคยมความรเรองการถายภาพบคคลมากอน
2. ผลการเรยนดานความร ความเขาใจ การน�าไปใช และการปฏบตไดอยางถกตองจากการ
เรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกน
สมมตฐานการวจย นกศกษาทเรยนรจากสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนค
การเลาเรองแตกตางกนจะมผลการเรยนรแตกตางกน
2.1 ผลการเรยนดานความร ความเขาใจ และการน�าไปใช
กอนการเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธพบวาจากคะแนนเตม
100 คะแนนนกศกษาไดคะแนนต�าสด 21.00คะแนน สงสด 43.00คะแนนและได
คะแนนเฉลย 32.61 คะแนน (สวนเบยงเบนมาตรฐาน 5.15) โดยกลมเรยนรผานสอ
มลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตและกลมเรยนรผาน
สอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรอง
เองทงหมดไดคะแนนเฉลยใกลเคยงกนคอ33.02และ33.00คะแนนตามล�าดบสวนกลม
เรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายประกอบ
การสมภาษณผเ ชยวชาญไดคะแนนเฉลยนอยกวา 2 กลมแรกคอ 31.82 คะแนน
ผลการทดสอบพบวาคาคะแนนเฉลยของทง3กลมมความแตกตางกนอยางไมมนยส�าคญ
ทางสถต(F=.89,P>.05)(ตาราง1)
หลงการเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธพบวานกศกษาไดคะแนน
ต�าสด 43.00 คะแนน สงสด 87.00 คะแนน และไดคะแนนเฉลย 74.00 คะแนน
(สวนเบยงเบนมาตรฐาน7.26)เมอเปรยบเทยบคะแนนเฉลยดานความรความเขาใจและ
การน�าไปใชพบวากลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรอง
126 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
แบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนเฉลยสงกวากลมอนคอ
75.96คะแนนรองลงไปคอกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนค
การเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดไดคะแนนเฉลย74.16คะแนน
และกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยาย
ปกตไดคะแนนเฉลยต�าสด 71.88คะแนนผลการทดสอบพบวามความแตกตางกนอยาง
มนยส�าคญทางสถต(F=4.13,p<0.5)ผลการทดสอบคาLSDพบวาก)กลมทใชเทคนค
การเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนแตกตางจากกลมท
ใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตแตไมแตกตางจากกลมทใชเทคนคการเลาเรอง
โดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดข)กลมทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยาย
ปกตกบกลมทใชเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดไดคะแนน
เฉลยไมแตกตางกนทางสถต(ตาราง1)
ความรทเพมขน
ขณะทการเปรยบเทยบผลตางของคะแนนดานความร ความเขาใจ และ
การน�าไปใชทเพมขน (posttest-pretest) พบวากลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบ
มปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญ
ไดคะแนนสงสดคอ 44.14 คะแนน รองลงไปคอ กลมทใชเทคนคการเลาเรองโดย
ผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดไดคะแนนเพมขน 41.16 คะแนน สวนกลมท
ใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตไดคะแนนต�าสดคอ38.86คะแนนเมอน�าคะแนน
ทเพมขนของนกศกษาทง3กลมไปทดสอบพบวามความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทาง
สถตทระดบ0.01(F=5.10,p<.01)
เมอวเคราะหคาLSDแลวพบวาก)กลมทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยาย
ประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนสงกวาอก 2กลมอยางมนยส�าคญทางสถต
ข)สวนกลมทใชเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดกบกลมท
ใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายแบบปกตไมแตกตางกนทางสถต(ตาราง1)
2.2 ผลการเรยนดานการปฏบตไดอยางถกตอง
กอนการเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธพบวาจากคะแนนเตม 100
คะแนนนกศกษาไดคะแนนต�าสด5.00คะแนนสงสด30.00คะแนนและไดคะแนนเฉลย
8.51 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน 4.25 โดยกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบม
ปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตไดคะแนนเฉลยสงทสดคอ 9.20
127วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
คะแนน รองลงมาคอ กลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนค
การเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนเฉลย8.48คะแนน
และกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญ
เปนผด �าเนนเรองเองทงหมดไดคะแนนเฉลยต�าทสดคอ 7.86 คะแนนทง 3 กลมไมม
ความแตกตางกนทางสถต(F=1.24,p>.05)(ตาราง1)
หลงการเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธพบวานกศกษาไดคะแนน
ต�าสด15.00คะแนนสงสด80.00คะแนนและไดคะแนนเฉลย40.25คะแนนสวนเบยงเบน
มาตรฐาน 19.34 เมอเปรยบเทยบคะแนนเฉลยดานการปฏบตไดอยางถกตองพบวา
กลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยาย
ประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนเฉลยสงกวากลมอนคอ 46.30 คะแนน
รองลงมาคอกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองโดย
ผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดไดคะแนนเฉลย 38.02คะแนนและกลมเรยนร
ผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเ รองแบบบรรยายปกต
ไดคะแนนเฉลยนอยทสดคอ 36.62 คะแนนผลการทดสอบความแตกตางดวย F-test
พบวามความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต(F=3.82,p<0.5)(ตาราง1)
ผลการวเคราะหคา LSDพบวา ก) กลมทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยาย
ประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนสงแตกตางจากอก2กลมอยางมนยส�าคญทาง
สถตข)กลมทใชเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดกบกลม
ทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตไมแตกตางกนทางสถต
ทกษะดานการปฏบตทเพมขน
การเปรยบเทยบผลตางของคะแนนดานการปฏบตไดอยางถกตองทเพมขน
พบวากลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยาย
ประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนเฉลยสงสดคอ37.82คะแนนรองลงไปคอ
กลมทใชเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดไดคะแนนเฉลย
30.16คะแนน สวนกลมทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตไดคะแนนเฉลยต�าสด
คอ 27.42 คะแนน ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยดวย F-test พบวาม
ความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต(F=4.27,p=<.05)
การวเคราะหความแตกตางระหวางกลมดวยคาLSDพบวาก)กลมทใชเทคนค
การเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนสงแตกตางจาก
128 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
อก2กลมอยางมนยส�าคญทางสถตข) สวนกลมทใชเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญ
เปนผด �าเนนเรองเองท งหมดกบกลมทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตได
คะแนนเฉลยไมแตกตางกนทางสถต(ตาราง1)
การพสจนสมมตฐาน
จากผลของงานวจยทงหมดจงเปนไปตามสมมตฐานทระบวานกศกษาทเรยนร
จากสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกนมผลตอการเรยนร
แตกตางกนโดยหลงการเรยนรกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนค
การเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญมผลการเรยนรเพมขนสงกวา
กลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกต
และกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญ
เปนผด �าเนนเรองเองทงหมด
3. ผลการเรยนดานเจตคตการรบร การตอบสนองและการเหนคณคาของนกศกษาตอเนอหา
และคณภาพของสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
ผลการเรยนดานเจตคตการรบรการตอบสนองและการเหนคณคาตอเนอหากอน
และหลงเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธพบวานกศกษาท ง 3 กลม มผล
การเรยนรทงในเชงบวกและลบ
3.1 ผลการเรยนดานเจตคตการรบร การตอบสนองและการเหนคณคาตอเนอหา
เชงบวก
กอนเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ กลมนกศกษาสวนมาก
มการรบรตอการถายภาพบคคลแบบมออาชพเปนเรองยากมความซบซอนการเรยนรตอง
ใชเวลานานในการฝกฝน แตกเหนคณคาวาการถายภาพบคคลชวยใหเกบภาพความ
ประทบใจในชวงเวลาตางๆของชวตได
หลงเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธแลวพบวานกศกษาเกอบทงหมด
มการรบรแสดงความสนใจโดยการตอบสนองตอการเรยนรเนอหาเหนคณคาของเนอหา
ทเรยนมากขนและไมยงยากมากอยางทคดทงนนกศกษามความตองการเรยนรและฝกฝน
การถายภาพบคคลเพม เนองจากนกศกษาสามารถน�าความรเรองตางๆ เชน การจด
องคประกอบของภาพการใชมมกลองในการถายภาพ เทคนคการถายภาพบคคลฯลฯ
ไปประยกตใชกบการถายภาพหรอสาขาวชาทตนเองเรยนและหารายไดเสรมจาก
การถายภาพได
129วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
3.2 ผลการเรยนดานเจตคตการรบร การตอบสนองและการเหนคณคาตอเนอหา
เชงลบ
กอนเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธมนกศกษาสวนหนงทไมรบรและ
ไมสนใจตอเนอหาเรองการถายภาพบคคลเนองจากนกศกษาไมเคยมความรหรอเคยไดรบ
ประสบการณทไมดจากการถายภาพบคคลใหผอนจงตอบสนองตอการเรยนรเนอหาเรอง
ดงกลาวในเชงลบและไมเหนคณคาของเนอหานน
หลงเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธแลวยงมนกศกษาจ�านวนหนงยงคง
มการรบรและตอบสนองตอเนอหาในเชงลบโดยนกศกษายงมความรสกวาการปรบตงคา
ของกลองDSLR (DigitalSingle-LensReflex)การจดแสงเปนเรองยากฯลฯนกศกษา
ไมมนใจในฝมอการถายภาพบคคลของตนเองและไมตองการแสวงหาความรหรอฝกฝน
เพม
3.3 เจตคตตอคณภาพของสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
ผลการวจยดานเจตคตหลงเรยนรเนอหาผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธท
ใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกนพบวานกศกษาทงหมดมเจตคตตอคณภาพของสอ
มลตมเดยแบบมปฏสมพนธอยในระดบด(คาเฉลย4.36)โดยมเจตคตตอคณภาพของสอ
ทใชในการเรยนรระดบดมาก(คาเฉลย4.61)รองลงมาไดแกระดบดในเรองคณภาพของ
เนอหา (คาเฉลย 4.37) คณภาพของภาพประกอบ (คาเฉลย 4.36) คณภาพของเสยงและ
คณภาพการน�าเสนอซงมคาเฉลยเทากนคอ4.28
อภปรายผล1. ลกษณะทวไปของนกศกษา
นกศกษาสวนใหญไมเคยมประสบการณใชงานกลองDSLR(DigitalSingle-Lens
Reflex)มากอนทงนอาจเปนเพราะกลองDSLR มราคาคอนขางสงไมคอยสะดวกใน
การใชงานนกศกษาจงไมนยมซอกลองDSLRมาใชงานนอกจากนกลองDSLRยงม
น� าหนกมาก มฟงกชนในการใชงานคอนขางซบซอนผใชงานกลองDSLR จงตองม
ความรเกยวกบการใชงานพนฐานของกลองพอสมควรท�าใหกลองDSLR เปนทนยม
ในกลมชางภาพมออาชพหรอผทสนใจการถายภาพมากกวา
130 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
2. ผลการเรยนดานความร ความเขาใจ การน�าไปใช และการปฏบตไดอยางถกตองของ
นกศกษา
2.1 ผลการเรยนดานความร ความเขาใจและการน�าไปใชของนกศกษาทง 3 กลม
กอนและหลงการเรยนรผานสอมลตมเดยและคะแนนทเพมขน
ผลการเรยนดานความร ความเขาใจและการน�าไปใชกอนเรยนรของนกศกษา
ทง3กลมไมแตกตางกนทงนอาจเปนเพราะนกศกษาสวนใหญไมเคยมความรเรองหลกการ
ถายภาพบคคลซงครอบคลมเนอหาตางๆ เชน การจดองคประกอบของภาพ มมกลอง
เทคนคการถายภาพในสภาพแสงและสถานการณตางๆฯลฯผทจะท�าแบบทดสอบไดด
นนตองมความรและมประสบการณในการถายภาพมาพอสมควร จงท�าใหนกศกษา
สวนใหญทไมเคยเรยนรหรอมประสบการณในการถายภาพนอย ไดคะแนนเฉลย
กอนการเรยนรอยในระดบใกลเคยงกน
หลงเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรอง
แตกตางกน นกศกษากลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนค
การเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญมผลการเรยนรสงทสด
รองลงมาคอกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองโดย
ผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดและกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
ทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตสอดคลองกบผลการวจยของTheuri,Greerand
Turner (2011, p.107-129) ทศกษาเกยวกบประสทธผลการใชสอมลตมเดยตอการเรยนร
เชงสตปญญาของนกศกษาพบวาสอมลตมเดยไมเพยงชวยเพมและสงเสรมผลการเรยน
ในภาพรวม(overallperformance)ของนกศกษาแตถาจะชเฉพาะคอสอมลตมเดยสามารถ
ชวยเพมระดบความเขาใจ (understanding)การประยกตใช (applying) และระดบ
การวเคราะห(analyzing)ของการเรยนรเชงสตปญญา
ผลการเรยนของนกศกษาทง3กลมหลงเรยนรผานสอมลตมเดยแตกตางกนทงน
อาจเปนเพราะเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญนนผวจย
ไดผลตสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธในรปแบบสารคดทใชวธการเลาเรองผสมผสาน
ระหวางการบรรยายการเลาเรองและการสมภาษณผเชยวชาญโดยระหวางการเลาเรองและ
สมภาษณผเชยวชาญนน คณะผวจยไดสอดแทรกทงภาพถายและสาธตแสดงวธการ
ถายภาพบคคลโดยผเชยวชาญประกอบการน�าเสนอเนอหาดวย และภาษาทใชเลาเรอง
ในสารคดสวนใหญเปนภาษาพดตามหลกการออกแบบสอมลตมเดยทด ท�าใหเขาถง
นกศกษาสงผลใหนกศกษาจ�าได เขาใจเนอหาและสามารถน�าความรทไดรบไปใชในการ
131วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตอบแบบทดสอบได ซงผลการเรยนรทเกดจากการผสมผสานสอและเทคนคการเลาเรอง
ในลกษณะดงกลาวยงสอดคลองกบผลการวจยของDwyer(อางถงในบปผชาตทฬหกรณ,
สกรรอดโพธทอง,ชยเลศพชตพรชยและโสภาพรรณแสงศพท,2544,น.60และน.64)
ทระบวาการเรยนรจากการมองเหนและการไดยนจะชวยใหผเรยนจ�าไดรอยละ50และวธ
การสอนแบบบอกวธการและแสดงใหดดวยจะชวยใหผเรยนจ�าไดดกวาการสอนแบบบอก
ใหท�าเพยงอยางเดยว
ขณะทเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองทงหมดนนอาจม
ขอจ�ากดอยบางเนองจากในสารคดทคณะผวจยผลตใชผด �าเนนเรองเปนชางภาพมออาชพ
ทมทกษะและประสบการณนอยในการน�าเสนอและด�าเนนรายการดงนนวธการสอสาร
เนอหา (จงหวะ, การเนน, น� าเสยง) ของผเชยวชาญจงอาจยงไมนาสนใจนก และ
การถายทอดเนอหานนผเชยวชาญไดใชค �าศพทเฉพาะหรอค�าศพทเทคนคทางการถายภาพ
ในการอธบายหลกการและเทคนคการถายภาพบคคลซงเมอนกศกษาไดเรยนรแลวอาจม
ขอจ�ากดในความเขาใจเนอหาค�าศพทเฉพาะและหลกการถายภาพบคคลฯลฯอนสงผล
ตอความแจมชดในเนอหา
สวนเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกตนนเปนรปแบบการผลตสารคดแบบเกา
ขาดพลงศรทธาและน�าหนกความเชอถอจากผน�าเสนอซงอาจท�าใหนกศกษามความสนใจ
นอยสอดคลองกบทบรษทพาโนรามา เวลดไวด (อางถงในปณฑตา บญญฤทธ, 2550,
น.18) ระบวาการน�าเสนอเนอหาดวยเทคนคนขาดความนาสนใจ เนองจากมเฉพาะเสยง
บรรยายประกอบภาพดงนนขณะทเรยนนกศกษาจงตองใชจนตนาการท�าความเขาใจ
เนอหาเกยวกบหลกการถายภาพบคคลซงมรายละเอยดมากทงความรพนฐานของการ
ใชกลองDSLR(DigitalSingle-LensReflex)หลกการถายภาพเบองตนเทคนคการถายภาพ
บคคลฯลฯท�าใหหลงการเรยนผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธนกศกษากลมนจงม
ผลการเรยนดานความรความเขาใจและการน�าไปใชต �ากวากลมอนๆ
2.2 ผลการเรยนดานการปฏบตไดอยางถกตองของนกศกษาทง 3 กลมกอนและ
หลงการเรยนรผานสอมลตมเดยและคะแนนทเพมขน
ผลการประเมนดานการปฏบตไดอยางถกตองของนกศกษาท ง 3 กลม
กอนการเรยนรพบวาคะแนนเฉลยของนกศกษาทงหมดในภาพรวมไดต�ามากและไม
แตกตางกนทงนอาจเปนเพราะนกศกษากวาครงหนงไมเคยมประสบการณใชงานกลอง
DSLR(DigitalSingle-LensReflex)และกวา4ใน5ไมเคยมความรเรองหลกการถายภาพ
บคคลมากอน
132 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
หลงเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรอง
แตกตางกนนกศกษากลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรอง
แบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญมผลการเรยนรดานการปฏบตไดอยาง
ถกตองสงทสด และแตกตางจากอก 2 กลมอยางมนยส�าคญทางสถต รองลงมาคอ
กลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปน
ผด �าเนนเรองเองทงหมดและกลมเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนค
การเลาเรองแบบบรรยายปกต
ทงนอาจเปนเพราะเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณ
ผเชยวชาญและเทคนคการเลาเรองโดยผเชยวชาญเปนผด �าเนนเรองเองใชชางภาพมออาชพ
ทมทงความรและประสบการณสง มชอเสยงเปนทยอมรบระดบประเทศท�าใหนกศกษา
เชอถอศรทธาในความเปนมออาชพสรางแรงบนดาลใจและพลงความเชอมนเมอนกศกษา
เกดความเชอถอในทกษะการถายภาพของชางภาพมออาชพทปรากฏในสอแลวนกศกษา
จงมความพรอมทจะฝกฝนตามเนอหาดงกลาวและเกดเปนกระบวนการเรยนรทสามารถ
เลยนแบบและท�าตามวธการดงกลาวไดดงท รจตลกษณแสงอไร (2548,น.21) ระบวา
ผสงสารทมความนาเชอถอสงจะท�าใหการสอสารนนมโอกาสประสบความส�าเรจมาก
ขณะเดยวกนผลของการวจยยงสอดคลองกบผลการวจยของNazir,Rizviและ
Pujeri (2012) ทระบวาการเรยนรผานสอมลตมเดยเปนสงส�าคญตอการเรยนรและจะม
ความส�าคญมากขนในอนาคต ปจจยส�าคญของการเรยนรผานสอมลตมเดยทมผลตอการ
พฒนาทกษะเชงปฏบตไดแกการเพมการมปฏสมพนธความงายตอความเขาใจการสาธต
การประหยดเวลาความประทบใจและยอมรบการเชอมโยงสอดคลองของเนอหารวมทง
ความกระตอรอรนของผสงสารและการมสวนรวมของผรบสาร
สวนสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแบบบรรยายปกต
นนอาจมขอจ�ากดทนกศกษาไมไดเรยนรหลกการถายภาพบคคลจากการชมสมภาษณหรอ
การสาธตของผเชยวชาญทเปนชางภาพมออาชพนกศกษาจงตองท�าความเขาใจวธการ
ถายภาพบคคลดวยตนเองโดยขาดความศรทธาและพลงความเชอมนท�าใหผลการเรยนร
ดานการปฏบตไดอยางถกตองของกลมนต�ากวากลมอน
จากผลงานวจยพบวาผลการเรยนดานการปฏบตไดอยางถกตองของนกศกษาทง
3กลมหลงเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกน
ไดผลตางของคะแนนทเพมขนเกนกวารอยละ25ทงนอาจเปนเพราะเมอนกศกษาไดผาน
กระบวนการเรยนรเชงสตปญญามเจตคตเชงบวกตอการถายภาพบคคลแลวเมอนกศกษา
133วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ไดเรยนรทกษะการถายภาพบคคลทเรมจากเนอหาอยางงายคอ การเปด-ปดกลอง
การถอกลองการปรบตงคาตางๆของกลองแลวคอยเรยนเนอหาทยากขนเชนหลกการ
พนฐานของการถายภาพการก�าหนดแนวคดในการถายภาพการจดองคประกอบของภาพ
การถายภาพบคคลในสถานการณตางๆฯลฯ เมอนกศกษาไดท�าแบบทดสอบสมองของ
นกศกษาจงถกกระตนใหตองการเรยนร เกดแรงจงใจกระตนใหตองการจะลงมอปฏบต
การถายภาพใหสวยงามเหมอนชางภาพมออาชพ ท�าใหนกศกษามผลการเรยนรดาน
การปฏบตไดอยางถกตองเพมขน
3. ผลการเรยนเชงเจตคตดานการรบร การตอบสนองและการเหนคณคาตอเนอหา และ
คณภาพของสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการเลาเรองแตกตางกน
3.1 การรบร การตอบสนองและการเหนคณคาตอเนอหา
จากผลการวจยพบวานกศกษาทง 3กลมมเจตคตดานการรบรการตอบสนอง
และการเหนคณคาตอเนอหากอนและหลงเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทงใน
เชงบวกและเชงลบ
กอนการเรยนร เจตคตของนกศกษาตอการใชกลองDSLRถายภาพสวนใหญ
จะรสกวาเปนกลองราคาแพง ใชยากตองเรยนวชาถายภาพกอนถงจะใชเปน เหมาะกบ
นกถายภาพมออาชพไมกลาจบไมกลาใช
เจตคตดานการรบรการตอบสนองและการเหนคณคาตอเนอหาแมวานกศกษา
จ�านวนมากจะคนชนกบการถายภาพบคคลแบบเซลฟ แตกไมคอยไดรบรเรองหลกการ
ถายภาพบคคลอยางแทจรงนอกจากบางคนทเคยผานการอบรมมาบางการตอบสนองและ
การเหนคณคาของการถายภาพบคคลแบบมออาชพจงดเปนเรองยงยากไกลตว
หลงการเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธแลวนกศกษาสวนใหญรบร
ตอบสนองและเหนคณคาของเนอหาทเรยนในเชงบวกมากขนทงนอาจเปนเพราะนกศกษา
ทเรยนสาขาวชาการสอสารดจทลไดเรยนรเนอหาเกยวกบการถายภาพ ซงตรงกบ
ความสนใจของตนเองสวนนกศกษาสาขาวชาพฒนาการทองเทยวและสาขาวชาเทคโนโลย
สารสนเทศทางธรกจมความรสกวาตนเองไดเรยนรเนอหาทแปลกใหมจากทเคยเรยนมา
และความรเกยวกบการถายภาพนนสามารถน�าไปประยกตใชใหเกดประโยชนกบ
สาขาวชาของตนเองไดเชน การถายภาพประกอบการน�าเสนอผลงานในชนเรยน
การถายภาพประกอบสอตางๆทงสอสงพมพสอวดทศนสอเวบไซดในเชงการทองเทยว
หรอสารสนเทศทางธรกจนอกจากนผลงานภาพถายยงสามารถน�าไปจดท�าเปนแฟม
134 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
สะสมผลงานหรอหากนกศกษามความสามารถดานการถายภาพอาจชวยหารายไดเสรม
ใหกบตนเองได
ผลการวจยสอดคลองกบการศกษาของMonetaG.B.และMoneta,S.S.(2007,
p.51-74)ทระบวาการออกแบบเนอหาของสอมลตมเดยออนไลนอยางรอบคอบจะมผลตอ
การสรางความผกพนเชงบวกวฒภาวะและเนอหาทสรางความเชอมนมผลตอเจตคตของ
นกศกษาปจจยดานเนอหาทมผลตอเจตคตของนกศกษาคอเปาหมายในการเรยนรเนอหา
และกจกรรมททาทายความคาดหวงและผลการปฏบตหลงเรยนรเนอหา
นอกจากนผลการวจยดงกลาวยงมความสอดคลองกบทฤษฎสมรรถภาพของ
สมองทRenateNummelaCaineandGeoffreyCaine(อางถงในสถาบนสงเสรมอจฉรยภาพ
และนวตกรรมการเรยนร,2551) ระบวาสมองของมนษยจะเลอกรบร เรยนร และจดจ�า
ในสงทมความส�าคญหรอมความหมายตอตนเอง ดงนนหากสมองรบรวาเนอหานน
มประโยชนสมองจะถกกระตนใหเกดความตองการเรยนรเนอหานนกระบวนการเรยนร
เจตคตดานการรบรการตอบสนองและการเหนคณคาทเกดขนจงท�าใหนกศกษาสวนใหญ
เกดการเปลยนแปลงทางดานความคดความรสกจากเดมทไมเคยสนใจหรอไมเหนคณคา
วาการเรยนรเรองหลกการถายภาพบคคลมความเกยวของกบตนเองนนเปลยนมาเปน
มความสนใจตอบสนองและเตมใจตอการเรยนรและเหนคณคาหรอประโยชนของเนอหา
ทเรยนมากขน
กอนและหลงเรยนรผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธมนกศกษาบางสวนรบร
ตอบสนองและเหนคณคาตอเนอหาเรองหลกการถายภาพบคคลในเชงลบเชน รสก
วาการปรบกลองการจดแสง ทศทางของแสงเปนเรองซบซอน เขาใจยากทงนอาจเปน
เพราะบางคนไมเคยมความร ไมเคยใชกลองDSLR (Digital Single-LensReflex)หรอ
อาจเคยไดรบประสบการณทไมดจากการถายภาพบคคลใหคนอนมากอน ดงนนเมอ
ไดเรยนรเนอหาแลวนกศกษาจงปฏเสธการรบร ตอบสนองในเชงลบโดยการแสดง
ความรสกขดแยงและไมเหนคณคาของเนอหาทเรยนกระบวนการเรยนรดงกลาวจงม
ความสอดคลองกบทฤษฎสมรรถภาพของสมองทRenateNummelaCaineandGeoffrey
Caine (อางถงในสถาบนสงเสรมอจฉรยภาพและนวตกรรมการเรยนร, 2551) ระบวา
หากผเรยนเกดความรสกวาเนอหาทเรยนไมมความหมาย ไมนาสนใจหรอยากเกนไป
ผเรยนอาจขาดความสนใจแรงจงใจในการเรยนและปฏเสธการเรยนรเนอหานน
135วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
3.2 เจตคตตอคณภาพของสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใชเทคนคการ
เลาเรองแตกตางกน
ผลของการวจยพบวานกศกษาทงหมดมเจตคตตอคณภาพของสอมลตมเดย
แบบมปฏสมพนธอยในระดบดโดยมเจตคตตอคณภาพของสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ
ทใชในการเรยนรดมากรองลงมาไดแก คณภาพของเนอหา คณภาพของภาพประกอบ
คณภาพของเสยงและคณภาพการน�าเสนอ
ทงนอาจเปนเพราะสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธนนเหมาะสมกบการเรยนร
ในยคปจจบน เนองจากนกศกษากลมนเตบโตมาพรอมกบความกาวหนาทางดาน
เทคโนโลยและการสอสารมความคนเคยกบการเรยนการสอนแนวใหมทสถาบนการศกษา
เนนใหผเรยนเรยนรผานสอใหมทมความหลากหลายกวาในอดตนอกจากนสอมลตมเดย
แบบมปฏสมพนธทใชในการวจยครงนคณะผวจยยงไดน�าเทคโนโลยของQRcodeมา
เชอมโยงกบเนอหาโดยใหนกศกษาสามารถเลอกเรยนรเนอหาไดตามหวขอทตนเองสนใจ
ตามระดบความยากงายของเนอหา ความถนดและวธการเรยนร สอดงกลาวจงม
ความสอดคลองกบวถชวตของนกศกษาชวยตอบสนองความตองการเรยนรเปนรายบคคล
ไดและท�าใหการเรยนรไมถกจ�ากดอยในหองเรยนอกตอไปเพราะนกศกษาสามารถเลอก
เวลาและสถานทเรยนไดเพยงมอปกรณ อานรหสQRCode ทเชอมตอกบอนเทอรเนต
ดงนนนกศกษาจงอาจรสกวาหากเปลยนจากการเรยนรทตองพกต�ารา หรอหนงสอ
ขนาดใหญมาเปนเอกสารทมเพยงรหสQRCodeนนจะท�าใหนกศกษาไดรบความสะดวก
ในการเรยนรงายขน ซงผลของการวจยดงกลาวมความสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรท
เอกวทยแกวประดษฐ (2545,น.139)ระบวาการจดการเรยนการสอนตองสอดคลองกบ
พฤตกรรมของผเรยน เนอหาและสอทน�ามาใชนนตองเหมาะสมกบผเรยนทงในดาน
วฒภาวะวยระดบสตปญญาความสนใจและความถนด
ส�าหรบเนอหาเรองการถายภาพบคคลนนเปนสงทนกศกษาสวนใหญสนใจ
อยแลว เนองจากนกศกษาอาจใชกลองถายภาพหรอโทรศพทมอถอทมแอพพลเคชน
ถายภาพเชน Instagram, Camera 360, Line camera ฯลฯ ถายภาพของตนเองหรอ
คนใกลชดเพอเกบไวดหรอเผยแพรผานเวบไซดแอพพลเคชนตางๆทใชบนอปกรณสอสาร
เปนประจ�า และเนอหาทใหเรยนรนนยงผลตในรปแบบสารคดซงมความยาวประมาณ
20นาทเทานนสอดคลองกบทบรษทพาโนรามาเวลดไวลด(อางถงในปณฑตาบญญฤทธ,
2550,น.18)ระบวาการผลตรายการสารคดทมคณภาพนนเรองทน�าเสนอตองสอดคลอง
กบความนยมบทสารคดตองใหทงสาระความรและเกรดทนาสนใจไปพรอมกน
136 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
นอกจากนภาพทน�าเสนอในสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธนนเปนภาพทคดเลอก
มาแลววามความสมบรณของเนอหาแนวคดในการสอสารของภาพชดเจนและภาพบาง
สวนเปนผลงานของชางภาพทมความเชยวชาญผลของการวจยจงมความสอดคลองกบท
บปผชาตทฬหกรณและคณะ(2544,น.60)ระบวาการเลอกภาพประกอบมความส�าคญ
มาก เพราะจะชวยใหผเรยนเขาใจเนอหาทซบซอนงายขนและท�าใหเกดความจ�าระยะยาว
เชนเดยวกบทบรษทพาโนรามา เวลดไวลด(อางถงในปณฑตาบญญฤทธ,2550,น.18)
ระบวาภาพมความส�าคญมากในการผลตสารคดเนองจากภาพสามารถบอกเรองราวไดมาก
ภาพทใชจงควรมคณภาพตองเปนภาพทมองคประกอบทดทงดานอารมณและความรสก
สวนเสยงประกอบนนคณะผวจยไดเลอกใชเครองบนทกเสยงและหองบนทก
เสยงทมคณภาพดท�าใหเกบรายละเอยดตางๆของเสยงไดตลอดจนมการคดเลอกเสยง
ดนตรประกอบใหเขากบเนอหาในสอ
ขอเสนอแนะจากการวจย 1.การวจยพบวาผลการเรยนรทเพมขนผานสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธทใช
เทคนคการเลาเรองแบบบรรยายประกอบการสมภาษณผเชยวชาญไดคะแนนสงสด จงม
ขอแนะน�าดงน
ก. ขนกอนผลตและขนการผลต (ผผลตสอ,นกสอสารนกเทคโนโลยการศกษา)
• เนอหาของสอไมควรยาวเกนไปทางทดควรอยระหวาง10-15นาทเพอรกษา
ระดบความสนใจและเนอหาไมมากเกนไปตอการสอน1ครง
• การเปดเรองตองสรางและจบความสนใจของผเรยนใหไดตงแตชวงนาทแรกๆ
ใหผเรยนตระหนกในประโยชนคณคาและเคาโครงของเรองทเราจะสอน
• เนอหาตองชดเจนเขาถงแกนความรปรบใหงายตอความเขาใจและทกเนอหา
ตองมภาพประกอบชดเจนเปนรปธรรม
• ค �าบรรยายตองกระชบ มค�าสมภาษณของผเชยวชาญทผฟงใหความศรทธา
ประกอบการอธบายในทกประเดนส�าคญเพอสรางความสนใจแรงบนดาลใจอนจะเปน
ผลในการจดจ�าประเดนส�าคญ
• มตวอยางประกอบชดเจนในทกประเดนขณะเดยวกนตองกระชบเวลาดวย
• การเดนเรองราวตองเรวพอดกบความสามารถของผเรยนไมยดยาด
ข. ขนหลงการผลตและการใชสอ (ผผลตสอ, ครอาจารย)
• การตดตอการเลอกภาพค�าบรรยายดนตรตองมศลปะ มความสอดคลอง
เหมาะสมกบบรบทของผเรยน
137วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
• มการใชหวขอหลกหวขอยอย การเนนดวยตวอกษรเพอเนนเนอหาและ
ประเดนทส�าคญเพอชวยสรางแนวทางความสนใจและงายตอการจดจ�า
• การล�าดบขนตอนของเนอหาดตดสงทไมสมพนธกบเนอหาออกโดยตอง
ค�านงถงวตถประสงคและผเรยนเปนหลกเสมอ
• กอนการใชสอตองเตรยมสภาพแวดลอม เตรยมผเรยน รวมทงมการเตรยม
อปกรณเทคโนโลยไมใหมการผดพลาดอนจะมผลตอเจตคตของผเรยนในเรองความยงยาก
ของเทคโนโลย
• มเวลามากพอในการดซ� าเพอทบทวนเนอหาหรอหยดพกถาเนอหายาวเกน
ชวงระยะเวลาความสนใจของผเรยนแตละคน
2.ผลการวจยหลายแหงหลายครงไดผลทสนบสนนเชนเดยวกบการวจยครงน
นกศกษายคใหมชนชอบการเรยนการสอนทเปน computer-based instruction แตวธ
การน�าเสนอตองทนสมย มคณภาพเทยบเทาผลงานมออาชพผสมกบจตวทยาการเรยนร
เพอสรางประสบการณทตนตาตนใจดมด�าตอการเรยนรและมผลกระทบตอผเรยนสง
มความทาทายและความรสกเชงบวกวาตนเองสามารถท�าไดส�าเรจเปนขนๆทละเลกนอย
(smallwin)สะสมไปเรอยๆ
ขอเสนอแนะส�าหรบการท�าวจยครงตอไป 1. นอกจากตวแปรทเกยวของกบสอควรมการศกษาตวแปรทเกยวของกบเทคนค
การน�าเสนอการออกแบบการเรยนร(designlearning)ผสมผสานกบเทคโนโลยททนสมย
เพอตอบสนองการเรยนรในอนาคตคอทกเนอหาทกสถานททกเวลา
2. เนอหาทใชน�าเสนอมผลตอระดบความตงใจของผเรยนหากผเรยนรสกวา
เนอหาเหลานนไมมความส�าคญหรอมความหมายตอชวต เปนเนอหาทเขาไมตองการ
ผเรยนจะไมสนใจหรอไมใหความรวมมออนจะมผลตอการวจย
3. หวขอทควรท�าวจยในอนาคตเชน การออกแบบบรรยากาศการเรยนรกบ
ผลการเรยน,การใชเทคนคThink-Pair-Shareกบการเรยนร,การเรยนรonlineผานTablets,
การเรยนรของกลมคนตางวย(ages)ในเนอหา(content)เดยวกน,การสรางความรวมมอ
และการมปฏสมพนธในชนเรยนอนาคต,การเรยนรผานเกม (Game-based learning and
immersivelearning),การเรยนรผานInteractiveMulti-touchtableหรอMulti-usersmart
desks,ความสมพนธและผลกระทบระหวางการเรยนรเชงปญญากบการเรยนรเชงเจตคต
(เชนถาเปาหมายการเรยนรเชงปญญาสงจะมผลลบตอการเรยนรเชงเจตคตหรอไม)เปนตน
138 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
รายการอางอง
บรษทพาโนรามาเวลดไวด.(2549).ปฏบตการผลตรายการสารคด.กรงเทพฯ:ม.ป.ท.
บปผชาตทฬหกรณ,สกรรอดโพธทอง,ชยเลศพชตพรชยและโสภาพรรณแสงศพท.
(2544).ความรเกยวกบสอมลตมเดยเพอการศกษา.กรงเทพฯ:โรงพมพครสภา
ลาดพราว.
ปณฑตาบญญฤทธ.(2550).การรบชมรายการสารคดโทรทศนของชาวกรงเทพมหานคร.
วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑตสาขาเทคโนโลยสอสารมวลชน,
มหาวทยาลยรามค�าแหง.
รจตลกษณแสงอไร.(2548).การสอสารของมนษย.กรงเทพฯ:21เซนจร.
วทยา ด�ารงเกยรตศกด. (2541).แนวความคดและวธการสอสารการเกษตร (พมพครงท
10).เชยงใหม:มหาวทยาลยแมโจ.
___________________.(2542).สรปทฤษฎการสอสาร.เชยงใหม:มหาวทยาลยแมโจ.
___________________.(2553).การเรยนรผานมลตมเดย.สบคน15ตลาคม2553,จาก
http://www.infocommmju.com/icarticle/images/stories/icarticles/ajwittaya/
Multimedia_learning.pdf.
___________________.(2554).การเชอใจ ความศรทธาในการสอสาร และการพฒนา
ปญญา.สบคน13ธนวาคม2554,จากhttp://www.infocommmju.com/icarticle/
images/stories/icarticles/ajwittaya/trust_communication1.pdf.
___________________.(2555).การผลตและสรางสรรคสารคดโทรทศน. สบคน 15
มนาคม2555 , จาก http://www.infocommmju.com/icarticle/images/stories/
icarticles/ajwittaya/documentary_production-1.pdf.
เอกวทย แกวประดษฐ. (2545). เทคโนโลยการศกษา:หลกการและแนวคดสการปฏบต.
สงขลา:มหาวทยาลยทกษณ.
สถาบนสงเสรมอจฉรยภาพและนวตกรรมการเรยนร. (2551).หลกการเรยนรของสมอง
ตามแนวคด BBL. สบคน 23 เมษายน2551, จาก http://www.igil.or.th/th/
bbl-resources/what-is-bbl/basic-bbl-principles.html
สมประสงคเสนารตน.(2554).กระบวนการทางการศกษาและจดมงหมายทางการศกษา
ดานพทธพสย. สบคน13ธนวาคม2554,จากhttp://images.senarat.multiply.
multiplycontent.com/attachment/0/TWuBzAooCGwAAG3S0B01/
bloom_revised.pdf?key=senarat:journal:100&nmid=418821494
139วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Anderson,LW,andKrathwohlDR.(2001).A Taxonomy for Learning, Teaching,
and Assessing: A Revision of Bloom's Taxonomy of Educational Objectives.
Longman:NewYork.
Berk,R.A.(2009).Multimedia teaching with video clips: TV, movies, YouTube, and
mtvU in the college classroom.InternationalJournalofTechnologyinTeaching
andLearning.
Bloom,B.S.,Englehart,M.B.,Furst,E.J.,Hill,W.H.,&Krathwohl,D.R.(1956).
Taxonomy of educational objectives: Handbook on I: Cognitive Domain.
NewYork:DavidMCkay.
DevittPG,PlamerE.(1999).Computer-aided learning: An overvalued educational
resource?Med.Educ.
Dwyer , F.M. 1978.Strategies For Inproving Visualized Learning. StateCollege
LearningServices.
Fisher,WalterR.(1987).Human Communication as Narration: toward a Philosophy
of Reason, Value and Action.Columbia:UniversityofSouthCarolina.
Gazzaniga,M.S.(1992).Nature’s Mind.NY:BasicBooks.
Goleman,D.(1998).Working with emotional intelligence.NY:BantamBooks.
HadleyJ,KulierR,ZamoraJ,CoppusSF,WeinbrennerS,etal.(2010).Effectiveness
of an e-learning course in evidence-based medicine for foundation
(internship) training.JRSocMed.
Hebert,S.,&Peretz,I.(1997).Recognition of music in long-term memory: Are melodic
and temporal patterns equal partners? Memory and Cognition.
HudsonJN.(2004).Computer-aided learning in the real world of medical education:
Does the quality of interaction with the computer affect student learning?
Med.Educ.
KarakasE,TekindalS.(2008).The effects of computer-assisted learning in teaching
permanent magnet synchronous motors.IEEE.Trans.Educ.
Mayer,R.E. (2006).Ten Principles of Multimedia Learning.RetrievedMarch15,
2014,fromhttp://ericsnewblog.blogspot.com/
___________________.(2014).12Principles of Multimedia Learning.RetrievedMarch
15,2014, fromhttp://hartford.edu/academics/faculty/fcld/data/documentation/
technology/presentation/powerpoint/12_principles_multimedia.pdf.
140 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Moneta,G.B.andMoneta,S.S.(2007).Affective Learning in online Multimedia and
Lecture Versions of an Introductory Computing Course.Educational
Psychology, 27 (1),51-74.
NazirM.J.,RizviA.h.,andPujeriR.V.(2012).Skill Development in Multimedia Based
Learning Environment in Higher Education: An Operational Model.
International Journal of Information and Communication Technology Research.
2 (11).
North,A.C.&Hargreaves,D.J.(1997).Liking, arousal potential, and the emotional
expressed by music.ScandinavianJournalofPsychiatry.
RenateNummelaCaine andGeoffreyCaine. 1992.12 Principles for Brain-Based
Learning. Retrieved December 13, 2011, from http://www.nea.org/
eachexperience/braik030925.html.
Selwyn.(2007).The use of computer technology in university teaching and learning:
a critical perspective.J.Comp.Assist.Learn.
SmartKL,CappelJJ.(2006).Students perceptions of online learning: A comparative
study.JTE.
TheuriP.M.,GreerB.M.,Turner,L.D.(2011).The Efficacies of Utilizing a Multimedia,
Based Instructional Supplement on Learners’ Cognitive Skills. The
Accounting Educators’ Journal, (21),107-129.
Waterhouse,L.(2006a).Inadequate evidence for multiple intelligences, Mozart effect,
and emotional intelligence theories.EducationalPsychologist.
___________________. (2006b).Multiple intelligences, the Mozart effect, and
emotional intelligences: A critical review.EducationalPsychologist.
WoffordMM,SpickardAW,WoffordJL.(2001).The computer-based lecture.J.Gen.
Int.Med.
หมายเหต : ดตวอยาง VDOประกอบการวจยไดจาก YouTube เรอง “เทคนค
การถายภาพบคคล”คณะสารสนเทศและการสอสารมหาวทยาลยแมโจ
(241,863viewersณวนท24มกราคม2558)
141วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
*นศ.ม. (นเทศศาสตรพฒนาการ) จฬาลงกรณมหาวทยาลย ก�าลงศกษาปรญญาเอกหลกสตรปรชญา
ดษฎบณฑตสาขานเทศศาสตรและนวตกรรมคณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการสถาบนบณฑต
พฒนบรหารศาสตรปจจบนเปนอาจารยประจ�าสาขาการโฆษณาและการประชาสมพนธคณะนเทศศาสตร
มหาวทยาลยนอรทกรงเทพ
4 SCREEN กบการแสวงหาขาวสารในยคหลอมรวมสอ
Information Seeking with Four Screen in Media Convergence
สภารกษ จตระกล*
บทคดยอ
สงคมปจจบนเปนยคแหงขอมลขาวสารทผคนตองอาศยการตดตอสอสารกน
ตลอดเวลาโดยไมจ�ากดเวลาสถานทระยะทางและคาใชจาย เปนการใชชวตในรปแบบ
ใหมโดยใชเทคโนโลยใหมๆเพอตดตอสอสารกนไดมากขน4Screenจงเปนนวตกรรม
ทเขามามบทบาทในชวตประจ�าวนโดยผใชสอบรโภคสอผานหนาจอทง4ของ4Screen
ไดแกหนาจอทวหนาจอคอมพวเตอรหนาจอแทบเลต และหนาจอมอถอในรปแบบ
Multi-Screen เพอเชอมโยงไปสโลกออนไลน ซงแตละหนาจอมคณสมบตทแตกตางกน
ขนอยกบความตองการของผใชงานจากความกาวหนาของเทคโนโลยการสอสารผรบสาร
จงเปลยนบทบาทจาก“ผทคอยรองรบขาวสาร” (PassiveAudience)มาเปน “ผแสวงหา
ขาวสาร”(ActiveSeeking) เพอตอบสนองความพงพอใจของตนเองในโลกของสงคมยค
สารสนเทศ(InformationSociety)ทเกดจากการผสมผสานกลมกลนหรอการหลอมรวมกน
ของสอตางๆเขาดวยกนโดยหลอมรวมเทคโนโลยคอมพวเตอรเทคโนโลยอนเทอรเนต
เทคโนโลยสอสารมวลชนทงวทย โทรทศนหนงสอพมพภาพยนตร สอบนเทง เพลง
เขาดวยกนกลายเปนยคหลอมรวมสอขน (Media Convergence) กลายเปนสอใหม
(NewMedia) ทผใชมเสรภาพสงในการก�าหนดเนอหา และรปแบบการใชประโยชน
ผานทางSocialNetworkบนโลกออนไลน
ค�าส�าคญ :4Screen,การแสวงหาขาวสาร,การหลอมรวมสอ
142 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
Abstract
Currently,thesocietyhasbecometheageofinformationinwhichpeopleneed
tocommunicatetoeachotherall thetimewithoutlimitedtime,places,distancesand
expenses.Itisanewlifestylewhichdependsonnewtechnologyinordertoincrease
communication.Therefore,‘4screen’isaninnovationwhichisplayinganimportantrole
ondaily life of people especially, thosewho consumemedia through the screens of
4screensuchasascreenofatelevision,ascreenofacomputer,ascreenoftabletand
of amobilephone in formofmulti-screen.Themulti-screen canbe linked to social
network.Eachscreenhasdifferentfunctionsbasedonuseandgratificationbyusers.
Consequently,receivershavebecometheirrolefrompassiveaudiencestoactiveseeking
in order to serve their satisfaction.MediaConvergencewhichmerges technologyof
computer,internetincludingmassmedialikenewspaper,entertainment,andmusicto
turnintonewmediawhereusershavealotoffreedomtospecifycontentsandtheways
toapplyitthroughsocialnetworkonthecyberspace.
Keywords : 4Screen,InformationSeeking,MediaConvergence
บทน�า เนองจากความกาวหนาของเครอขายคอมพวเตอรอนเทอรเนตและการสอสาร
โทรคมนาคมสงผลท�าใหเกดการตดตอสอสารกนภายในระยะเวลาทรวดเรวแมวาจะอย
กนคนละซกโลกกสามารถทราบเรองราวในเวลาจรงไดโดยผานสอท�าใหคนจ�านวนมาก
สามารถรเรองราวตางๆไดไมวาจะเปนเรองใดๆกตามท�าใหเกดลกษณะของการเชอมโยง
ทางสงคมและวฒนธรรมทคลายคลงกน เชอมโลกทงโลกเขาไวดวยกนในลกษณะของ
หมบานโลก “TheGlobalVillage” ซงเปนลกษณะของ “สงคมขาวสาร” (Information
Society)ดงค�ากลาวของมารแชลแมคลฮน (MarshallMcLuhan,1960)ชาวแคนนาดา
นกคดส�านกโตรอนโตทเชอวาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสามารถสงผลท�าให
สงคมเปลยนไดชวยใหประสบการณของมนษยแผขยายกวางออกไปขยายประสบการณ
ดานผสสะของมนษย (Extension of Experience) นอกจากนแมคลฮน ยงกลาวไววา
“MediumisMassage”ในหนงสอชอ“UnderstandingMedia:TheExtensionsofMan”
ตพมพครงแรกในปค.ศ. 1964 (พ.ศ.2507) แสดงใหเหนวา สอเปนตวก�าหนดรปแบบ
143วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
การสอสารของมนษยชาต จากแนวคดดงกลาว ไดสงผลสประเดนส�าคญของทฤษฎ
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทเชอวาสอ(Media)เปนกลไกทส�าคญทสดในการ
ทจะเปนผก �าหนดการสอสาร(TechnologicalDeterminism)โดยกลาววาความเจรญของ
สงคมมนษยเกดจากอทธพลของการพฒนาการของสอในแตละยค อทธพลของสอ
ในแตละยคจะเปนตวก�าหนดหรอเปนตวทสงผลตอการด�าเนนชวตของมนษยตลอดจน
การจดกระบวนทศนตาง ๆ ของสงคมดวย สงคมในปจจบนเปนยคสงคมขาวสาร
(Information Society) คนในสงคมใชสออนเทอรเนตในการบรโภคขาวสารโดย
น�าเทคโนโลยใหมๆมาใชในการตดตอสอสารผานหนาจอท ง 4 หรอ 4 Screen ท
ประกอบไปดวยทวคอมพวเตอรแทบเลตและสมารทโฟนในรปแบบMuti–Screen
ผานการเชอมโยงโลกออฟไลนไปยงโลกออนไลน
4 SCREEN
ภาพท 14Screen
ทมา : http://www.cbronline.com/news/tech/networks/telecoms/mps-allege-12bn-rural-
broadband-rollout-mismanaged-260913
4Screenเปนอปกรณทมจอภาพไดแกหนาจอทวหนาจอคอมพวเตอรหนาจอ
แทบเลตและหนาจอมอถอเปนนวตกรรมทสามารถเชอมตอกบโลกออนไลนไดสามารถ
เขาถงขาวสารไดรวดเรวทผรบสารในยคปจจบนใชหาขอมลเพมเตมในเรองทตนเองสนใจ
ซงแตละหนาจอกมคณสมบตแตกตางกน(ตารางท1)
144 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ตารางท 1คณสมบตของ4Screen
4 screen คณสมบต
โทรทศน/Smart TV โทรทศนถอเปนสอมวลชนทมอทธพลและบทบาทตอผชมสง
ดวยคณสมบตทสามารถใหไดทงภาพเสยงสามารถการกระจาย
ขาวสารทหลากหลาย ไปยงผรบจ�านวนมากซงมลกษณะ
ไมเหมอนกนและไปถงผรบพรอมกนในเวลารวดเรว
สมารททว (SmartTV) เปนการผนวกความสามารถของทวกบ
คอมพวเตอรเปนโทรทศนทสามารถเชอมตอ Internet และม
ApplicationทสามารถUpdate/Downloadไดในตว
คอมพวเตอร/
Notebook
มหนาจอทชดและขยายใหญได มโปรแกรมตางๆ ไวใชงาน
ได เชน พมพเอกสารตกแตงภาพท�ากราฟกท�าเวบไซดแลวแต
โปรแกรมทเลอกลงในเครองและสามารถเชอมตอกบเครอขาย
อนเทอรเนตเพอประโยชนดานการตดตอสอสารทงทางดานธรกจ
และดานความบนเทง
สมารทโฟน
(Smartphone)
เปนโทรศพทเคลอนท ทมความสามารถเพมเตมนอกเหนอจาก
โทรศพทมอถอทวไปสมารทโฟนไดถกมองวาเปนคอมพวเตอร
พกพาทท�างานในลกษณะของโทรศพทเคลอนทสามารถเชอมตอ
กบอปกรณอนๆไมวาจะเปนคอมพวเตอรPDAโทรศพทเครอง
อนพรนเตอรหรอกลองดจตอลผานทางอนฟราเรดบลทธหรอ
Wi-FiและสามารถรองรบไฟลMultimediaไดหลากหลายรปแบบ
เชนไฟลภาพ,ภาพเคลอนไหว
แทบเลต (Tablet) เปนอปกรณคอมพวเตอรทมหนาจอระบบสมผสขนาดใหญ
มหนาจอทกวางพกพาไดสะดวก มน�าหนกเบาสามารถใชงาน
โดยสมผสผานปลายนวไดโดยตรง มแอพพลเคชนมากมาย
ใหเลอกใชสามารถใชงานดานความบนเทงไดหลากหลาย เชน
โซเชยลเนตเวรค,ทองอนเทอรเนต,ถายรป,ดหนง,ฟงเพลง,เลนเกม,
วาดรปหรอแมกระทงใชท �างานรบสง-อเมลหรอจดการเอกสาร
ออฟฟตพกพาไดสะดวกกวาโนตบคหรอคอมพวเตอรสามารถใช
จดบนทกหรอใชเปนอปกรณเพอการศกษาไดเปนอยางดถกสรางขน
เพอเตมเตมชองวางระหวางสมารทโฟนและคอมพวเตอร
145วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
พฤตกรรมการใช 4Screen ไมมรปแบบตายตว ขนอยกบความเหมาะสมและ
ความสะดวกสบายในการใชงานโดยทแตละจอมจดเดนทแตกตางกนเชนจอทวจะกระตน
ใหเกดความสนใจและความอยากไดเหมาะกบการน�าเสนอทตองการกระตนความสนใจ
จอคอมพวเตอรเหมาะกบการใชงานเปนเวลานานๆและเหมาะกบการท�าธรกรรมตางๆ
ในรปแบบE-CommerceเชนซอตวออนไลนเพราะสามารถสงพรนทE-Ticketไดทนท
หรอทางดานการศกษาใชหาขอมลตางๆ และการใชงานในรปแบบE-Learning สวน
แทบแลตเปนดไวซทไมไดตดตอตลอดเวลา ผบรโภคจะใชจะตองมเวลาอยกบหนาจอ
พอสมควรในขณะทสมารทโฟนเปนจอทอยตดกบตวผบรโภคตลอดเวลา(อรยะพนมยงค,
2556.)
จากผลส�ารวจของNielsenSEADigitalConsumer2011พบวาในแตละวนมคน
ไทยมากถง82%ทบรโภคสออยบนหนาจอใดจอหนงของ4Screenคอมพวเตอรแทบเลต
สมารทโฟนและทวโดยสวนใหญใชเวลาเฉลยกบ4Screenประมาณ9.8ชวโมงตอวน
และมเพยง 18% เทานนทไมไดรบสอผานหนาจอ แตจะใชไปกบการฟงวทย อาน
หนงสอพมพนตยสาร
การวจยMulti-Screen Impactของ IPGMediabrands ในเดอนมกราคม2557
(อางในสร เกยรตคณารตน,2557)ไดท �าการส�ารวจกลมตวอยางจ�านวน500คนพบวา
65%ของกลมอาย15-42ปเปนเจาของมากกวา1ScreenและมพฤตกรรมการใชScreen
มากกวา1ScreenพรอมๆกนโดยมวตถประสงคในการใชแตละScreenทแตกตางกนไป
จากผลการวจยดงกลาวชใหเหนไดวาในสงคมยคปจจบนเปนการใชชวตในรปแบบMobile
Lifestyle
จะเหนไดวา 4 Screen เปนนวตกรรมทมบทบาทส�าคญทคนในยคสารสนเทศ
ใชเปนเครองมอในการคนหาขอมลตางๆในโลกออนไลนและขณะเดยวกนทางดานผผลต
กใชประโยชนจาก4Screenในการวางแผนการสอสารตลาดเนองจากผบรโภคมพฤตกรรม
การใชงานในรปแบบMultiScreenมากขนโดยใชแอพพลเคชนใหมๆทเชอมตอผบรโภค
ระหวางหนาจอทว หรอยทป บนพซ กบสมารทโฟนและแทบเลต ดงเชน อรรถ
อรณรตนพงษผจดการทวไปธรกจวอยซคอนเทนททรดจตอลคอนเทนทแอนดมเดย
จ�ากดไดใหสมภาษณในนตยสารMarketeer(สงหาคม2556)วาในป2554ทรเรมเขาส
บรการบนแพลตฟอรม4ScreenดวยTVAnywhereจดเรมตนทEngagementระหวางทร
กบลกคาดวยการใหบรการดทรวชนสไดทกททกเวลาทงหนาจอคอมพวเตอรผานเวบไซด
หนาจอสมารทโฟนและแทบเลตผานแอพพลเคชนและขยายความส�าเรจไปยงHTVบรการ
146 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ดทวผานหนาจอสมารทโฟนและแทบเลตและลาสดแอพพลเคชนTVSocietyทน�าเสนอ
คอนเทนทAF10
การหลอมรวมสอ (Media Convergence)
การหลอมรวมสอ(MediaConvergence)เกดขนจากความกาวหนาของเครอขาย
คอมพวเตอร และการสอสารโทรคมนาคมท�าใหเกดสงคมสารสนเทศ (Information
Society) เกดการผสมผสานกลมกลนหรอการหลอมรวมกนของสอตางๆโดยหลอมรวม
เทคโนโลยคอมพวเตอร เทคโนโลยอนเทอรเนต เทคโนโลยสอสารมวลชนทงโทรทศน
หนงสอพมพสอบนเทงเพลงเขาดวยกนกลายเปนสอใหม(NewMedia)โดยไมมขอจ�ากด
ของเวลาและระยะทางและผใชสามารถมปฏสมพนธกบเนอหาสามารถก�าหนดเนอหา
รปแบบการใชประโยชนดวยตนเองท�าใหสออนเทอรเนตและสอสงคมออนไลนไดรบ
ความนยมใชเปนชองทางในการบรโภค ขาวสารของคนในสงคมมากขน จงท�าให
สอมวลชนตองมการปรบตวเองเขาสยคของการหลอมรวมของสอ(MediaConvergence)
ไปดวยจากเดมสอมวลชนมบทบาทส�าคญเปนผท �าหนาทก�าหนดวาระขาวสาร (Agenda
Setting) เปนตวกลางการในการคดเลอกเสนอขอมลขาวสารในสงคม (Gatekeeper)แต
ปจจบนนสอมวลชนก�าลงถกสอใหม(NewMedia)เขามาแทนททฤษฎบางทฤษฎถกลด
ความส�าคญลงไปมากเชนทฤษฎการไหลของขาวสาร(InformationFlow)ไดแกทฤษฎ
เขมฉดยา (HypodermicNeedle) ทเชอวาสอมวลชนมบทบาทและทรงอทธพลอยางมาก
ตอผรบสารทฤษฎการไหลของขาวสารสองขนตอน (TwoStep InformationFlow) ท
สอมวลชนมบทบาทในการเลอกน�าเสนอขาวสารไปยงผรบสารโดยเปนผรายงานขาวสาร
ตางๆทเกดขนมากมายในสงคมแตปจจบนกาวหนาทางอนเตอรเนตท�าใหผคนมทางเลอก
ในการแสวงหาขาวสารหลากหลายชองทางมากขน โดยเฉพาะขอมลทสอสารผาน
อนเทอรเนตท�าให พฤตกรรมการใชชวตของคนในสงคมเปลยนแปลงไปกลายเปน
ผควบคมการสอสารแทน
147วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ภาพท 2ผลกระทบจากการหลอมรวมสอ
ทมา : Convergence & Computing Technology from http://evirtualguru.com/
convergence-computing-technology/
จากภาพดานบน (ภาพท 2) จะเหนไดวากอนการหลอมรวมสอ (Media
Convergence) อตสาหกรรมทางดาน เทคโนโลยคอมพวเตอร เทคโนโลยโทรคมนาคม
อปกรณอเลกทรอนกสและ ธรกจสอไดแยกกนแตหลงเกดปรากฏการณการหลอมรวม
สอขนสงผลใหธรกจเหลานมาหลอมรวมกนกลายเปนอตสาหกรรมขนาดใหญทท�าให
เปลยนกระบวนทศนทางดานการสอสารไปดวย เชนหนงสอพมพ นตยสาร ตางน�าเอา
เทคโนโลยสอใหม เชน อนเทอรเนตเขามาพฒนากระบวนการผลต การเผยแพร และ
การตลาดกลายเปน“หนงสอพมพออนไลน”(OnlineNewspaper)และ“นตยสารออนไลน”
(OnlineMagazine)ซงผสอขาวในยคนกตองมการใชหนาจอใดหนาจอหนงของ4Screen
ในการเชอมตออนเทอรเนตส�าหรบคนหาขอมลหรอหาประเดนตางๆ ทก�าลงเปนทนยม
ในโลกออนไลนส�าหรบเขยนบทความเพอรายงานขาวและสงขาวกลบไปยงส�านกขาว
หรอส�านกพมพซงแสดงใหเหนวาเครอขายอนเทอรเนตเปนแหลงขอมลทเปนประโยชน
ในการท�าขาวของผสอขาวในยคหลอมรวมสอ
เดนส(Danesi,2002)ไดศกษาววฒนาการของสอกบการเปลยนแปลงทางสงคม
ไดเสนอวาการหลอมรวมสอในยคปจจบน เปนการหลอมรวมเทคโนโลยคอมพวเตอร
148 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
เทคโนโลยสอสารมวลชนเทคโนโลยทงโทรทศนภาพยนตรหนงสอพมพสอบนเทงเพลง
เขาดวยกนซงสงผลกระทบไปทวโลกแตในขณะเดยวกนการหลอมรวมสอกท�าใหอปกรณ
สอสารมลกษณะสวนบคคลมากขนท�าใหเกดการรวมเปนชนกลมนอย(Re-Tribalization)
และการรวมเปนชมชนโลก(Globalism)ดวยอทธพลของจกรวาลดจทล(DigitalGalaxy)
ธามเชอสถาปนาศร(2557)นกวชาการสถาบนวชาการสอสาธารณะกลาวถง
การหลอมรวมสอ คอการน�าสอวทย โทรทศน สอโทรศพทและเครอขายคอมพวเตอร
มาผสมผสานกน จงท�าใหเกดอทธพลของสอและท�าใหคนในยคนอยากเขาไปอยในโลก
ของอนเทอรเนต ผรบสารไมใชผรบสารเพยงอยางเดยว แตเปนยคทผรบสารกลายเปน
ผใชสอสามารถผลตสอไดเอง โดยพฤตกรรมการรบสอในปจจบนทเปลยนไป เรยกวา
พฤตกรรมการใชสอหลายหนาจอ (Multi-Screen) คอแตละชองทางมพฤตกรรมแตละ
ชองทางแตกตางกน เดกจะลดการใชสอวทย โทรทศนลงหนมาใชสอแบบคอมพวเตอร
หรอสมารทโฟนมากขน รวมทงจะเกดโรคใหมๆในยคสอหลอมรวม อาท โรคเซฟฟ
(Selfie) คอการถายรปตวเองโดยใชกลองหนา และมาอฟแชร และรอคนกดไลค
โรคละเมอแชทโรคเสพตดอนเทอรเนตเปนตน
ดงนน4Screenจงเปนเทคโนโลยทผบรโภคยคใหมใชเพอดโทรทศนฟงวทย
ออนไลนดคลปวดโอผานทางอนเทอรเนตไมเพยงแตสอมวลชนทตองมการปรบตวให
เขากบยคหลอมรวมสอ เจาของสนคาตางๆกเรมหนมาท�าการสอสารการตลาดผาน
อนเทอรเนตมากขนเพราะผคนตางตดตอสอสารกนไดตลอดเวลาทวทกมมโลกและผผลต
สามารถสอสารไปยงผบรโภคไดโดยตรงใชตนทนนอยและวดผลไดงาย อกทงชวยขจด
อปสรรคเรองเวลาระยะทาง(TimeandSpace)นอกจากนผใชยงสามารถมปฏสมพนธกบ
เนอหาไดเปนซงเปนการสอสารสองทาง(Two-WayCommunication)
การแสวงหาขาวสารในยคหลอมรวมสอ
การเปลยนแปลงทเกดกบเทคโนโลยการสอสารท�าใหเกดการหลอมรวมสอขน
ท�าใหผประกอบการในธรกจตางๆตองปรบตวเองใหทนกบความกาวหนาของเครอขาย
อนเทอรเนตแมแตผรบสารเองยงตองเปลยนบทบาทจากผทคอยรองรบขาวสาร(Passive
Audience)มาเปนผแสวงหาขาวสาร (ActiveAudience)ยกตวอยางเชนผรบสารทเปน
วยรนอาย18-24ปหรอกลมDigitalNativesซงเปนกลมทเปดรบขอมลขาวสารโดยใชสอ
ดจทลเปนหลกถกเลยงดในยคดจทลเทคโนโลย มความคนเคยและเตบโตมาพรอมกบ
คอมพวเตอรโทรศพทมอถออปกรณดจทลอนเตอรเนตจากสถตพบวากวาครงหนงของ
149วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ผใชอนเตอรเนตในประเทศไทยเปนDigitalNativesคดเปน13%ของจ�านวนประชากร
อาย14-65 ปหรอ8,570,890คน(ณฐจตต บราณทวคณ,2557)จากการเปลยนแปลงดง
กลาวสงผลใหแนวคดและทฤษฎทางดานการสอสารในสาขาวชานเทศศาสตรบางทฤษฎ
ถกลดความส�าคญไปดงนนผเขยนจงขออางองทฤษฎแนวคดใหมๆทน�ามาอธบายเชอม
โยงใหเหนภาพของผบรโภคในยคหลอมรวมสอใชในการแสวงหาขาวสารจาก สอใหม
ดงน
กาญจนาแกวเทพ(คมอสอใหมศกษา,2555.)กลาววาปจจบนผรบสารมลกษณะ
Activeอยางสงโดยจะเปลยนสถานะจาก “ผทคอยรองรบขาวสาร”มาเปน “ผแสวงหา
ขาวสาร”นอกจากนผใชสอยงมลกษณะActiveเปนผก �าหนดการใชสอ(UserPull)มากกวา
ถกผลกดนจากสอมวลชน (UserPush) ทมลกษณะเปนการสอสารทางเดยว (OneWay
Communication)
S M C R
R M C S
แบบจ�าลองการสอสารแบบเดม
InformationSeekingTheory
ภาพท 3 แบบจ�าลองทฤษฎการแสวงหาขาวสาร
ทมา : กาญจนา แกวเทพ. 2556. สอสารมวลชน ทฤษฎและแนวทางการศกษา.
กรงเทพมหานคร:ภาพพมพ.
ทฤษฎการแสวงหาขาวสาร(Information SeekingTheory) เปนทฤษฎทน�ามา
ใชอยางมากในการศกษาเรองสอใหมซงสอใหมเปนการสอสารสองทาง (TwoWay
Communication)ทมทงการสอสารระหวางบคคลและการสอสารกลมเชนการใช4Screen
ในการแสวงหาขอมลขาวสารจากWebsiteดหนงฟงเพลงจากYouTubeหรอเลนTwitter
FacebookInstagramLineซงมลกษณะสงเสรมการรวมกลมกนทางสงคมและรวมมอกน
ทางไซเบอรผรบสารสามารถปรบปรงเปลยนแปลงเนอหาทไมไดอยในตนฉบบ/ตนทาง
ไดซงเดมถอวาสอมวลชนมบทบาทส�าคญทสามารถก�าหนดขาวสารและสงไปยงผรบสาร
จ�านวนมากและผรบสารมปฏกรยาหรอพฤตกรรมไปในทางทผสงสารตองการแตปจจบน
เปนยคของสงคมขาวสาร ขาวสารหลายๆประเดนทเปนกระแสขาวใหญของสงคม
150 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
อาจเกดจากแหลงขาวในโลกออนไลนผใชสอตางใชประโยชนจากหนาจอของ4Screen
เปนเครองมอในการแสวงหาขาวสารในดานตางๆ เพอตอบสนองความพงพอใจของตน
(Use&Gratification)ซงเปนพฤตกรรมอยางหนงทแสดงใหเหนวาประชาชนเลอกใชสอ
อะไร เนอหาขาวสารอยางไร และท�าไมถงเลอกใชสอ จงเรยกพฤตกรรมการแสวงหา
ขาวสารนวา การใชและความกระตอรอรนจะทราบขาวสาร (Uses&Gratifications
Approach toMassCommunication) ซงตรงกบการใชสอใหมในการแสวงหาขาวสาร
ในขณะทสอเกาจะเนนวธการศกษาถงผลของการสอสาร(Communication Effects
Approach)
เมอเทคโนโลยการสอสารไดเปลยนแปลงไปจะสรางผลกระทบอะไรใหกบ
สงคม สถาบน และปจเจกบคคล แนวคดนเปนพนฐานของกลม Technological
Determinismซงไดรบอทธพลทางความคดมาจากมารแชลแมคลฮล(MarshallMcLuhan
1911-1980)โดยเชอวาเทคโนโลยการสอสารเปนตวแปรทมอทธพลตอความเปลยนแปลง
ทงในระดบปจเจกบคคลและระดบสงคม โดยเฉพาะในระดบปจเจกบคคลนนแมคลฮล
ไดอธบายวา เทคโนโลยสอจะเปนเครองขยายขดความสามารถของมนษย (Human
Capacity)ออกไปเชนโทรทศนดาวเทยมอนเทอรเนตกยงจะน�าไปสการกอก�าเนดเปน
หมบานโลก (TheGlobalVillage) ทมนยยะวา ไมวาเราจะอยในเสนแบงเวลาใดหรอ
ในพนทใดในโลกใบนโลกของเรากจะเลกลงจนเราสามารถเสพวฒนธรรมขาวสารและ
ความรรวมกนกบคนอนๆไดโดยมเทคโนโลยเปนตวเชอมอยตรงกลาง(กาญจนาแกวเทพ,
สมสขหนวมาน,2550)
ภาพท 4 TechnologicalDeterminism
ทมา : กาญจนา แกวเทพ. 2556. สอสารมวลชน ทฤษฎและแนวทางการศกษา.
กรงเทพมหานคร:ภาพพมพ.
จากภาพดานบนสามารถน�ามาอธบายไดวา จากความกาวหนาทางเทคโนโลย
การสอสารเทคโนโลยคอมพวเตอรและการผลตอปกรณอเลกทรอนกสท�าใหเกด4Screen
151วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ซงเปนอปกรณส�าคญทใชในการเชอมตอโลกออนไลนท�าใหเกดการเปลยนแปลงทงใน
ระดบบคคล และสงคม ดงเชน งานวจยของ วลเลยม (Williams,2003) ไดศกษาถง
เทคโนโลยการสอสารและการหลอมรวมสอจะท�าใหเกดสอรปแบบใหมทหลากหลายทง
รปแบบและเนอหา สงผลตอการเปลยนแปลงวถชวตในระดบชมชน สอใหมท�าใหผคน
ใกลชดกนมากขนท�าใหเกดการไหลบาของขอมลขาวสารและวฒนธรรมอยางเสรมการ
แลกเปลยนขอมลกนอยางไรพรมแดนไรขอบเขตมผลกระทบตอเศรษฐกจและวฒนธรรม
เพราะสอใหมจะเขามาก�าหนดวถการด�าเนนชวตของหนวยตางๆทงระดบปจเจกชนชมชนหรอ
สงคม
แมคเควล (McQuail, 2005 : 420-423) ไดเสนอแนวคดเกยวกบผรบสารวา
พฤตกรรรมการใชสอของผบรโภค(AStructuralApproachtoAudienceFormation)นน
ประกอบขนจาก
1. โครงสรางของสงคม (Social Structure) เชน เพศการศกษารายไดพนท
อยอาศยต�าแหนงหนาทการงานและอนๆ
2. โครงสรางของสอ(MediaStructure)เชนชองทางทางเลอกเนอหาการเขาถง
สถานทเวลาความสะดวก
ซงโครงสรางทงสองจะมปฏกรยายอนกลบ (Feedback) และปรบโครงสราง
สมดลระหวางกนตลอดเวลาดงภาพท5
ภาพท 5โมเดลโครงสรางการใชสอ(AStructuralModelofMediause)
ทมา:McQuail,1997:69,afterWeibull,1955.(McQuail,2005:422)
152 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ความสมพนธของลกษณะนสยหรอพฤตกรรมการใชสอ (Habit Pattern of
Mediause)กบปจจยทางเลอกตางๆในการด�าเนนชวตของผบรโภคดงแผนภาพสวนบน
จะแสดงใหเหนวาลกษณะนสยการใชสอของปจเจกชนขนอยกบ2ปจจยหลกซงสะทอน
จากโครงสรางสงคม (SocialStructure ) คอสถานการณและความตองการ (Individual
SituationandNeed)เชนขอมลขาวสารณขณะนนความตองการพกผอนความตองการ
ดานบนเทงความตองการจะตดตอสอสาร สวนอกปจจยคอโครงสรางของสอ (Media
Structure)เชนสอทมอยทใชไดขณะนนเทคโนโลยสอทสอดคลองกบลกษณะเฉพาะตว
ของปจเจกชนความประหยดความตองการเรยนร ยงมสถานการณภายนอกอนๆเขามา
เกยวของเชนการเปลยนแปลงเทคโนโลยสอความนาสนใจความคาดหวงความพงพอใจ
ซงจะเกยวเนองกบแผนภาพสวนลางทผบรโภคด�าเนนชวตอยทกวนกอาจไดรบอทธพล
จากปจจยหลก 3ดานคอ เนอหาสอ (MediaContent) ลกษณะเฉพาะตว(Individual’s
Circumstances)และปรบททางสงคม(SocialContext)(อางใน:ปารชาตสายธน,2553)
จากแนวคดดงกลาวจะเหนไดวาผบรโภคสออยบนหนาจอใดจอหนงของ
4 Screen ตองเกดจากความตองการสอสารในโลกออนไลน ตองการใชประโยชน
จาก 4 Screen ในการแสวงหาขาวสารดานตางๆ ซงมโครงสรางของสงคม (Social
Structure) และ โครงสรางของสอ (Media Structure) เขามาเกยวของ ซงจะน�าไปส
พฤตกรรมการเลอกใช4Screen ทแตกตางกนในการแสวงหาขาวสารโดยไดรบอทธพล
จากปจจยอนๆทงทางดานเนอหาสอปรบททางสงคมและลกษณะการใชสอของแตละ
บคคล
นอกจากนยงมปจจยดานการยอมรบเทคโนโลยเปนอกตวแปรหนงทสามารถ
น�ามาอธบายเชอมโยงการใชประโยชนจากนวตกรรม4screenในการแสวงหาขาวสารได
นนกคอการใชแบบจ�าลองการยอมรบเทคโนโลย(TechnologyAcceptanceModel:Tam)
โดยDavis, F.D. (1989) ซงไดสรางแบบจ�าลองการยอมรบเทคโนโลยเพอใชอธบาย
พฤตกรรมการใชเทคโนโลยของผบรโภคโดยอธบายวา การรบรถงประโยชนในการ
ใชงาน (PerceivedUsefulness)และการรบรถงการใชงานงาย (PerceivedEaseofUse)
ของแตละบคคลจะสงผลตอทศนคตทดตอการใชเทคโนโลยนนๆและท�าใหเกดความตงใจ
ทจะใชงานเทคโนโลยและเกดการใชงานจรงในทสด
153วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ภาพท 6 แบบจ�าลองการยอมรบเทคโนโลย
(TechnologyAcceptanceModel:Tam)
ทมา:DigitalAge/TechnologyAcceptanceModelfromhttp://en.wikiversity.org/wiki/
Digital_Age/Technology_Acceptance_Model
จากแบบจ�าลองดงกลาว จะเหนไดวา ผใชสอทเปนนกเรยนนกศกษาตองการ
แสวงหาขาวสารทมเนอหามากและใชประโยชนเพอการศกษาอาจเลอกใชประโยชนจาก
แทบเลตหรอคอมพวเตอร โนตบค เพราะอปกรณเหลานมหนาจอทใหญและสามารถ
เชอมตอกบเครอขายอนเทอรเนตได และสามารถน�าขอมลทตองการไปจดพมพเปน
เอกสารไดในขณะทคนท�างานนกธรกจสวนใหญใชเพอการตดตอสอสารและมปรบท
ดานหนาทการงานเขามาเกยวของอาจใชสมารทโฟนยหอดราคาแพงเพราะเปนอปกรณ
ทพกพาไดสะดวกและสามารถเชอมตอกบอปกรณอนๆผานทางอนฟราเรดบลทธหรอ
Wi-Fi เพราะสามารถรองรบไฟลMulti-Mediaได ซงมงานวจยทไดน�าแบบจ�าลองการ
ยอมรบเทคโนโลยมาเปนกรอบในการวจยดงน
กฤตภทรพชญเดชนนท (2554)ไดศกษาวจยเรอง“Intention touseofSmart
PhoneinBangkok”ผลการวจยพบวากลมตวอยางทมอายระหวาง18-30ป(เจเนอเรชนวาย)
มการรบรถงความงายในการใชงานสมารทโฟนงายกวากลมตวอยางทมอายระหวาง
31-45ป(เจเนอเรชนเอกซ)เพราะเปนกลมทมความคนเคยกบเทคโนโลยใหมๆในขณะท
เจเนอเรชนเอกซ จะเลอกใชโดยค�านงถงประโยชนใชสอย (FunctionBenefit) เปนหลก
และรบรถงคณคาของสมารทโฟนมากกวาเจเนอเรชนวาย
154 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
EI-Gayar(2007)ไดศกษาวจยเรอง“ExaminingStudents’sAcceptanceofTablet
PCUsingTAM”พบวาเดกนกเรยนยอมรบเทคโนโลยแทบเลตและรบรถงประโยชนใน
การใชงาน ในฐานะทชวยใหการเรยนมประสทธภาพมากขน เชน การอานหนงสอ
อเลกทรอนกส(E-book)การสงงานผานอนเทอรเนต
จะเหนไดวาการหลอมรวมสอ (Media Convergence) ในยคสงคมออนไลน
น�ามาซงประโยชนในหลายๆดานท�าใหเกดความรวดเรว ในการสอสารและแลกเปลยน
ขอมลขาวสารกนท�าใหผคนมปฏสมพนธกน (Interactivity) มเสรภาพในการแสดง
ความเหน ในขณะทผทเขาไมถงเทคโนโลย ไมม 4 Screen ใช จะกลายเปนกลมคนท
ผดอยโอกาสทางขอมลขาวสารกลมใหม (NewInformationUnderClass) ซงจะน�าไปส
ชองวางในการบรโภคขาวสารท�าใหเกดการไดเปรยบเสยเปรยบทงในทางดานเศรษฐกจ
และสงคม
บทสรป การสอสารในยคปจจบนเปนยคของสอใหม (NewMedia) โดยใชเทคโนโลย
ทางคอมพวเตอรผคนในสงคมสามารถใชนวตกรรมทางการสอสาร4Screen ซงไดแก
หนาจอทว จอคอมพวเตอร จอสมารทโฟน จอแทบเลต ในการแสวงหาขาวสารจาก
โลกออนไลน เพอตอบสนองความพงพอใจในเนอหาของขาวสารทหลากหลายดงนน
ผทมความเชยวชาญทางเทคโนโลยใหมๆมกจะเปนผทยอมรบนวตกรรมและความคด
ใหมๆมาใชกบชวตประจ�าไดอยางเหมาะสมในยคหลอมรวมสอ
อยางไรกตามการใชสอในยคสงคมออนไลนไมไดน�ามาซงประโยชนอยางเดยว
ในทางกลบกนอาจน�ามาซงผลเสยหลายประการดงเชน การศกษาของโคลโคและรด
(Kolko and Reid,1998) พบวา การใชประโยชนจากสออนเทอรเนตสามารถ
อ�านวยความสะดวกได แตในขณะเดยวกนกสรางปญหาใหดวยเพราะการใชชวตอย
หนาจอคอมพวเตอรมากกวาการพบปะแบบเหนหนาคาตากนท�าใหความสมพนธแบบเดม
เปลยนไปเปนการสรางความสมพนธผานโลกออนไลนเปนสงทเสมอนไมใชตวตน
ทแทจรงไมค�านงถงการใชภาษาและความหมายทสละสลวยท�าใหภาษาและความหมาย
ถกท�าลายไปสงคมในโลกออนไลนท�าใหความรสกความคด จตใจของผคนไมมนคง
เปราะบางเปนการรวมกลมทไมย งยนนอกนนยงอาจเกดปญหาดานกฎหมายอาชญากรรม
และความรนแรงไดงายมาก
155วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ดงนนการสอสารในโลกออนไลนจงเปนยคของสอใหมทผใชมเสรภาพสงในการ
ก�าหนดเนอหาและรปแบบการใชประโยชน หากมการน�าไปใชในทางทไมเหมาะสม
อาจกอใหเกดความเสยหายตอสงคมและความมนคงของรฐ รวมทงความสงบสขและ
ศลธรรมอนดของประชาชนดงนนผใชสอควรมจตส�านกและมการควบคมตนเองไมให
ลมหลงอยในโลกออนไลนมากเกนไป และในฐานะของผผลตสอในโลกออนไลน
ควรมการน�าเสนอขาวสารโดยค�านงถงคณธรรมจรยธรรมในวชาชพของตนใหเหมาะสม
กบการหลอมรวมสอเพอใหเกดการใชประโยชนจากสอใหมไดอยางเหมาะสมทงผสงสาร
และผใชสอ
รายการอางอง
กาญจนาแกวเทพและคณะ.(2555).การวเคราะหสอแนวคดและเทคนค.กรงเทพมหานคร:
หางหนสวนจ�ากดภาพพมพ.
กาญจนาแกวเทพและคณะ. (2555). คมอสอใหมศกษา.กรงเทพมหานคร:หางหนสวน
จ�ากดภาพพมพ.
กาญจนาแกวเทพและสมสขหนวมาน.(2550).สายธารแหงนกคดทฤษฎเศรษฐศาสตร
การเมองกบสอสารศกษา.กรงเทพมหานคร:หางหนสวนจ�ากดภาพพมพ.
ชานนทศรธร.(2554).การเปดรบสอและการยอมรบนวตกรรมของผบรโภคเจเนอเรชน
เอกซและเจเนอเรชนวาย. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา
นเทศศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย). กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย
จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ณฐจตตบราณทวคณ.(2556).“4Screen4หนาจอทะลมต,”Marketeer.ปท14ฉบบท
162:105
ธามเชอสถาปนาศร.(2557). เดกเรยนรอยางไรในยคสอหลอมรวม.งานประชมวชาการ
“อภวฒนการเรยนรสจดเปลยนประเทศไทย”ระหวางวนท6-8พฤษภาคมสบคน
จาก http://www.isranews.org/thaireform-news-mass-comm/item/29184-
media07.html
ปารชาตสายธน.(2553).ลกษณะการด�าเนนชวตของกลมผใชเทคโนโลยหลอมรวมสอ.
(วทยานพนธปรญญานเทศศาสตรดษฎบณทต).กรงเทพมหานคร : บณฑต
วทยาลยจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
156 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.(2555).การสอสารกบการพฒนา.สาขาวชานเทศศาสตร
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชหนวยท 1-8.กรงเทพมหานคร:มหาวทยาลย
สโขทยธรรมาธราช.
สรเกยรตคณารตน(2557).“InnovativeActivation,Muti-ScreenEngagement”Marketeer.
ปท14ฉบบท168:190-120.
อรยะพนมยงค(2556). “Google ยคใหมของโฆษณาทนกการตลาดควรร,”Marketeer.
ปท14ฉบบท162:108-109.
Atkin,CharlK.(1962).Anticipated Communication and Mass media Information
Seeking.PublicOpionQuartery.NewYork:FreePress,.
Convergence & Computing Technology fromhttp://evirtualguru.com/convergence-
computing-technology/
Digital Age/Technology Acceptance Model from
http://en.wikiversity.org/wiki/Digital_Age/Technology_Acceptance_Model
Kolko,B.andReid,E.(1998).Dissolution and Fragmentation: Problems In On-Line
Communities.,StevenG.Jones.(Editor).Cybersociety2.0RevistingComputer-
MediatedCommunication andCommunity. USA: SAGEPublications, :
212-218.
McQuail,D.(2005).McQuail’s Mass Communication Theory.5thed.,London:SAGE
Publications.
Rogers,E.M.(2003).Diffusion of Innovations.5thed.,NewYork:FreePress.
Williams,K.(2003) .Understanding Media Theory.London :Arnol, theHodder
HeadlineGroup.
157วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
หลกเกณฑและการเตรยมตนฉบบส�าหรบการเสนอบทความเพอเผยแพร
ใน “วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย”
นโยบายการจดพมพ
วารสารวทยาการจดการมหาวทยาลยราชภฏเชยงรายเปนวารสารวชาการทพมพ
ออกเผยแพรปการศกษาละ 2 เลม (มกราคม-มถนายนและกรกฎาคม-ธนวาคม)คณะ
วทยาการจดการจดพมพขนเพอเปนสอกลางในการแสดงความคดเหนและเผยแพรผลงาน
ทางวชาการในสาขาการบรหารธรกจการจดการเศรษฐศาสตรและนเทศศาสตรหรอสาขา
อนทมความเกยวของ
เรองเสนอเพอตพมพ
ผลงานทางวชาการทรบตพมพม 2ลกษณะคอ เปนบทความวชาการ (article)
หรอบทความวจย(researcharticle)บทความทเสนอเพอตพมพจะตองไมเคยตพมพเผยแพร
ในวารสารใดมากอนและไมอยในระหวางการพจารณาของวารสารอนบทความทน�าเสนอ
เพอตพมพจะตองผานการกลนกรองและพจารณาจากผทรงคณวฒ(PeerReview)ในสาขา
ทเกยวของกบหวขอของบทความนนๆ ซงแตงตงโดยคณะวทยาการจดการมหาวทยาลย
ราชภฏเชยงรายโดยกองบรรณาธการสงวนสทธในการแกไขบทความตามความเหมาะสม
ลกษณะของบทความ
เปนบทความวชาการหรอบทความวจยทมเนอหาเกยวกบการคนควาการวจย
การวเคราะหวจารณหรอเสนอแนวคดใหมดานบรหารธรกจการจดการเศรษฐศาสตรและ
นเทศศาสตรซงแบงได2ประเภทคอ
158 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
บทความวชาการ หมายถง งานเขยนทน�าเสนอองคความรใหมในสาขา
บรหารธรกจการจดการ เศรษฐศาสตร และนเทศศาสตร ทมการวเคราะหหรอวจารณ
ประเดนตางๆตามหลกวชาการ โดยผเขยนสามารถแสดงทศนะทางวชาการของตนเอง
อยางชดเจน
บทความวจย หมายถง รายงานผลการศกษาคนควาวจยดานบรหารธรกจ
การจดการเศรษฐศาสตรและนเทศศาสตรทไดท �าการศกษาโดยผานกระบวนการวเคราะห
ดวยระเบยบวธวจยทถกตองจนไดองคความรใหม
การเตรยมตนฉบบ
บทความวชาการหรอบทความวจยอาจน�าเสนอเปนภาษาไทยหรอภาษาองกฤษ
กไดใหพมพตนฉบบดวยกระดาษเอ4หนาเดยวโดยใชฟอนทAngsanaNewขนาด 14
(ส�าหรบชอเรองภาษาไทยและภาษาองกฤษใหใชฟอนทAngsanaNewขนาด 18 สวน
หวขอตางๆใหใชAngsanaNewขนาด 16)ความยาวประมาณ15-20หนาโดยบทความ
ทกประเภทตองมสวนประกอบดงน
1.ชอเรอง(ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ)
2. ชอผเขยน(ครบทกคนกรณทเขยนหลายคนใหเขยนบรรทดถดจากชอเรอง
ภาษาองกฤษโดยใหเขยนไวชดดานขวาของหนาใหท�าตวเอยงตวอกษรขนาด14)
3.วฒการศกษาขนสงสดสาขาวชาและสถาบนทส�าเรจการศกษาและต�าแหนง
ทางวชาการ(ถาม)
4.สถานทท�างานปจจบนหรอหนวยงานทสงกด(เชนสาขาวชา/ภาควชาคณะ)
(ขอ3และขอ4ใหผเขยนท�าเชงอรรถไวทายชอผเขยนในหนาแรกของบทความ)
5.บทคดยอทงภาษาไทยและภาษาองกฤษโดยในทายบทคดยอภาษาไทยใหใส
ค�าส�าคญของเรองและทายบทคดยอภาษาองกฤษใหใสKeywordsดวย
บทความวชาการหรอบทความวจยตองมสวนประกอบเพมเตม คอ ตองม
บทคดยอ(abstract) ท งภาษาไทยและภาษาองกฤษ โดยบทคดยอแตละภาษาตองม
ความยาวอยางละไมเกนครงหนากระดาษ เอ 4 โครงสรางของบทความวชาการควร
159วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ประกอบดวยบทน�าเนอหาบทความบทสรปและรายการเอกสารอางองสวนบทความวจย
ควรประกอบดวยบทน�า แนวคดและทฤษฎ วธการศกษา ผลการศกษา อภปรายผล
ขอเสนอแนะและรายการเอกสารอางอง
ภาพประกอบและตารางควรมเฉพาะทจ�าเปนใหมหมายเลขก�ากบภาพและตาราง
ตามล�าดบภาพจะตองชดเจนแสดงเนอหาส�าคญของเรองค�าอธบายและตารางใหอธบาย
ดวยขอความกะทดรดและชดเจน
การใชภาษาในบทความการเขยนควรใชภาษาทถกตองเขาใจงายและกะทดรด
โดยค�าศพทใหอางองตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานการใชค �าศพทบญญตทาง
วชาการควรใชควบคกบศพทภาษาองกฤษกรณทเปนชอเฉพาะหรอค�าแปลจากภาษา
ตางประเทศทปรากฏครงแรกในบทความควรพมพภาษาเดมของชอนนๆก�ากบไวใน
วงเลบและควรรกษาความสม�าเสมอในการใชค �าศพทการใชตวยอโดยตลอดบทความ
การอางองและการเขยนเอกสารอางอง
กรณผเขยนตองระบแหลงทมาของขอมลในเนอเรองใหใชวธการอางองในสวน
ของเนอเรองแบบนาม-ป(author-dateintextcitation)โดยระบชอผแตงทอางถง(ถาเปน
คนไทยระบทงชอและนามสกล)พรอมปทพมพเอกสารไวขางหนาหรอขางหลงขอความ
ทตองการอางองเพอบอกแหลงทมาของขอความนนและควรระบเลขหนาของเอกสารท
อางองกรณทอางมาแบบค�าตอค�าตองระบเลขหนาของเอกสารทอางองทกครงและใหม
รายการเอกสารอางองสวนทายเรอง (reference)โดยการรวบรวมรายการเอกสารทงหมด
ทผเขยนอางองในการเขยนบทความใหจดเรยงรายการตามล�าดบตวอกษรผแตงภายใต
หวขอรายการเอกสารอางองส�าหรบบทความภาษาไทยและใหใชค �าวาReferenceส�าหรบ
บทความทน�าเสนอเปนภาษาองกฤษโดยใหใชรปแบบการเขยนเอกสารอางองแบบAPA
(AmericanPsychologyAssociation)ดงตวอยางการเขยนดงน
1. หนงสอ
ชอผแตง. (ปทพมพ). ชอเรอง. ครงทพมพ (กรณถาพมพมากกวาครงท 1).
สถานทพมพ:ส�านกพมพ.
160 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ธรยทธบญม.(2547).ประชาสงคม.กรงเทพฯ:สายธาร.
Millo,Nancy.(2002).Bioanalytical Chemistry.NewJersey:JohnWiley&
Sons.
(กรณ หนงสอทมผแตงมากกวา 3 คน)
ธนต สวรรณเมนะ และคณะ.(2546). คมอเตรยมสอบ สตง.ป 2546.
กรงเทพมหานคร:สถาบนตวนตธนต.
Longley,PaulA.andothers.(2005).Geographic Information Systems and
Science.2nded.SouthernGate,Chichester:JoheWiley&Sons.
(กรณผแตงทเปนสถาบนหรอสงพมพทออกในนามหนวยงานราชการ องคการ
สมาคม บรษท หางราน ฯลฯ)
กรมศลปากร.(2547). สตรส�าคญในประวตศาสตรไทย.กรงเทพมหานคร:กรมฯ.
UnitedNationsDevelopmentProgramme. (2004).Thailand ‘s Response to
HIV/AIDS : Progress and Challenges.Bangkok:UnitedNations
DevelopmentProgramme.
(กรณ หนงสอแปล)
ออเรนจ,คาโรไลน.(2545).25 ขอทไมควรผดพลาดส�าหรบครยคใหม,แปลจาก
25BiggestMistakesTeachersMakeandHowtoAvoidThemโดย
คดคนางคมณศร.กรงเทพมหานคร:เบรนเนท.
2.บทความในวารสาร หนงสอพมพและหนงสอเลม
2.1 บทความในวารสาร
ชอ-นามสกลผเขยนบทความ.(ปทพมพ). “ชอบทความ,” ชอวารสาร. ปทหรอ
เลมท:เลขหนา.
161วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
จกรพงษวรรณชนะ.(2549). “สารคด-กจกรรมเยาวชน : โครงการสรางสรรค
ศลปเพอเยาวชนผประสบภยสนาม,”สกลไทย.52,267:80-81,97.
2.2 บทความ ขาว หรอคอลมนจากหนงสอพมพ
ชอผเขยน.“ชอบทความหรอชอหวขอในคอลมน,”ชอหนงสอพมพ.วนท/เดอน/
ป:เลขหนา.
สจตตวงษเทศ.“กระทะปฏวตอาหารไทย,”มตชน.22กนยายน2548:34
2.3 บทความในหนงสอรวมเลม
ชอผเขยน. (ปทพมพ). “ชอบทความ,” ใน ชอหนงสอ.บรรณาธการ โดย ชอ
บรรณาธการ.เลขหนา.สถานทพมพ:ส�านกพมพ.
ส.บบผานวง.(2548)“สองเออยนอง,”ในพลกแผนดน ปลนแผนฟา วรรณกรรม
ลาว รางวลซไรท,บรรณาธการโดยวระพงษ มสถาน.หนา 22-33.
กรงเทพมหานคร:มตชน.
3. เอกสารทไมเปนเลม เชน เอกสารประกอบค�าสอน แผนพบ ใหระบค�าบอกเลาลกษณะ
ของสงพมพนนไวหลงชอเรอง
มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.(2547).รายงานการประเมนตนเอง ระบบมาตรฐาน
สากลของประเทศไทย.(แผนพบ).เชยงราย:มหาวทยาลยฯ.
4. ขอมลออนไลน หรอสารนเทศบนอนเตอรเนต
ชอผแตงนามสกล.(ปทสบคน). ชอเรอง.(ประเภทของสอทเขาถง).แหลงทมา
หรอAvailable:ชอของแหลงทมา/ชอแหลงยอย.สบคนเมอ(วนเดอน
ปทสบคน)
สชาดาสแสง.(2548).อาหารพนเมองไทย.(ออนไลน).แหลงทมา:http://ittm.
dtam.moph.go.th/data_articles/thai_food/สบคนเมอ1กนยายน2550.
162 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
การสงตนฉบบ
ใหสงตนฉบบบทความจ�านวน2ชดพรอมแผนซดทมไฟลตนฉบบบทความไป
ทกองบรรณาธการ“วารสารวทยาการจดการมหาวทยาลยราชภฏเชยงราย”คณะวทยาการ
จดการมหาวทยาลยราชภฎเชยงราย80หม9ต.บานดอ.เมองจ.เชยงราย57100(ใหผเขยน
แนบชอทอยเบอรโทรศพทและอเมลแอดเดรสทกองบรรณาธการสามารถตดตอไดสะดวก
มาดวย)
163วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
แบบฟอรมน�าสงบทความวชาการ / บทความวจย (Submission form)
เพอตพมพใน “วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย”
1.ขาพเจานาย/นาง/นางสาว.............................................................................................
Mr./Mrs./Miss.............................................................................................................
2.มความประสงคขอสง(wouldliketosubmit)
บทความวชาการ(Academicarticle)
บทความวจย(Researcharticle)
บทปรทศนหนงสอ(Bookreview)
3. ชอบทความ
ชอเรองภาษาไทย(TitleofarticleinThai)..............................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
ชอเรองภาษาองกฤษ(TitleofarticleinEnglish)...................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
4.โดยเจาของผลงานมดงน
4.1 ผเขยนชอแรก/เจาของผลงาน(Firstauthor)
ภาษาไทย(NameinThai).......................................................................................
ภาษาองกฤษ(NameinEnglish).............................................................................
วฒการศกษาสงสด(HigherQualification).............................................................
164 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
สถานภาพ(Status)...................................................................................................
อาจารยLecturer
นกวชาการAcademia/นกวจยResearcher
ต�าแหนงทางวชาการ(ถาม)Academicstatus(ifapplicable)
สงกด(Currentinstitution/university)...................................................................
นสต/นกศกษา(Student)ระดบ(LevelofDegree)......................................
สถาบนการศกษา(Institution/university)......................................................
4.2 ผเขยนรวมคนท1(Co-author)(ถาม)
ภาษาไทย(NameinThai).......................................................................................
ภาษาองกฤษ(NameinEnglish).............................................................................
วฒการศกษาสงสด(HigherQualification).............................................................
สถานภาพ(Status)...................................................................................................
อาจารยLecturer
นกวชาการAcademia/นกวจยResearcher
ต�าแหนงทางวชาการ(ถาม)Academicstatus(ifapplicable)
สงกด(Currentinstitution/university)...................................................................
นสต/นกศกษา(Student)ระดบ(LevelofDegree)......................................
สถาบนการศกษา(Institution/university)......................................................
4.3 ผเขยนรวมคนท2(Co-author)(ถาม)
ภาษาไทย(NameinThai).......................................................................................
ภาษาองกฤษ(NameinEnglish).............................................................................
วฒการศกษาสงสด(HigherQualification).............................................................
สถานภาพ(Status)...................................................................................................
อาจารยLecturer
นกวชาการAcademia/นกวจยResearcher
165วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ต�าแหนงทางวชาการ(ถาม)Academicstatus(ifapplicable)
สงกด(Currentinstitution/university)...................................................................
นสต/นกศกษา(Student)ระดบ(LevelofDegree)......................................
สถาบนการศกษา(Institution/university)......................................................
5.สถานทตดตอของผสงบทความ(ซงกองบรรณาธการสามารถตดตอไดสะดวก)
ทอย(ContactInfo).......................แขวง/ต�าบล(Subdistrict).........................................
เขต/อ�าเภอ(District).......................................จงหวด(Province)..................................
รหสไปรษณย(Postalcode).....................................
โทรศพท(Telephone)....................................................................................................
โทรศพทเคลอนท(Mobile)............................................................................................
Email:...........................................................................................................................
ขาพเจาขอรบรองวาบทความนIherebyacknowledgethatthismanuscript
()เปนผลงานของขาพเจาแตเพยงผเดยว(ismyoriginalwork)
()เปนผลงานของขาพเจาและผรวมงานตามทระบในบทความจรง
(istheoriginalworkofauthorsasindicatedabove)
โดยบทความนไมเคยตพมพทใดมากอน และไมอยระหวางการเสนอชอเพอ
พจารณาตพมพในวารสารใดมากอนขาพเจายนดใหกองบรรณาธการคดเลอกผทรงคณวฒ
เพอพจารณาตนฉบบของขาพเจาโดยอสระและยนยอมใหกองบรรณาธการสามารถตรวจ
แกไขตนฉบบบทความดงกลาวไดตามสมควร
(Thismanuscripthasneverbeenpreviouslypublishedofsubmittedelsewhere
forpublication.Iacknowledgethattheeditorialboardreservesthefullrighttoselect
appropriate peer reviewers to reviewmymanuscript and to edit it for publication
guidelines.)
166 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ลงชอ(Signature)
(.................................................................................)
ผเขยนบทความ
วนท.........เดอน.....................................พ.ศ.............
167วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
ใบสมครสมาชก
วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
ขาพเจามความประสงคขอสมครเปนสมาชกวารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏ
เชยงราย
โดยสมครเปนสมาชกรายปเปนระยะเวลา...............ปเรมตงแตฉบบท.....................
เดอน...........................พ.ศ..........ถงฉบบท.........เดอน............................พ.ศ......................
ใหออกใบเสรจรบเงนในนาม.....................................................................................
โดยจดสงวารสารมาทชอ(บคคลหรอหนวยงาน).......................................................
ทอย....................................................................................................................................
............................................................................................................................................
โทรศพท............................................................โทรสาร....................................................
พรอมกนนขาพเจาไดสงธนาณตเปนจ�านวนเงน................................................บาท
(..........................................................................................................................)
โดยสงจายนางสรรตนศรทะแกวปณ.บานดอ.เมองจ.เชยงราย57100
ลงชอ...............................................................
วนท.........เดอน..........................ป................
วารสารวทยาการจดการ มก�าหนดออกเปนราย6 เดอนคอ เดอนมกราคม-มถนายน
และเดอนกรกฎาคม-ธนวาคม
อตราสมาชก ฉบบละ90บาท/ปละ180บาท
......................................
หมายเลขสมาชก
(ส�าหรบเจาหนาท)
168 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเชยงรายปท 9 ฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม 2557)
มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
Chiangrai RajabhatUniversity
ราคา
90 บาท
วารสารว�ทยาการจดการ มหาว�ทยาลยราชภฏเชยงรายป�ท 9 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 2557
ISSN 1906-2397
คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย80 หม 9 ตาบลบานด อาเภอเมอง จงหวดเชยงราย 57100Chiangrai Rajabhat University 80 Moo 9 T.BandooA.Muang Chiangrai Thailand 57100Tel. 0-5377-6016 Fax. 0-5377-6057
ราคา 90 บาท
ความสมพนธ�เชงสาเหตระหว�างภาวะการประกอบการความสามารถทางการตลาด นวตกรรมและกลยทธ�ธรกจทส�งผลต�อความได�เปรยบในการแข�งขนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดย�อม กล�มล�านนาของประเทศไทยThe Causal Relationship Among Entrepreneurial, Marketing Capabilities, Innovation and Business Strategy toward Competitive Advantage of Small and Medium Enterprises in Lanna of Thailandพนดา สตโยภาส, ชยยทธ เลศพาชน และ สรยจรส เตชะตนมนสกล
กลยทธ�การสอสารการตลาดทมอทธพลต�อพฤตกรรมการซอรถยนต�ส�วนบคคลของผ�บรโภค จงหวดลาปางEffect of Marketing Communication Strategy toward the Buying Behavior for Private Car of Customers in Lampang ProvinceJie Yang และ บญฑวรรณ วงวอน
การจดการห�วงโซ�อปทานและเครอข�ายธรกจทมอทธพลต�อผลการดาเนนงานของสหกรณ�การเกษตรเพอการตลาดลกค�า (ธ.ก.ส.) ภาคเหนอตอนบนของประเทศไทยEffect of Supply Chain Management Business Networking toward Operational Performance of Agricultural Marketing Cooperatives (AMCs) in Upper Northern Thailandอตกาน อนต�ะวง และ บญฑวรรณ วงวอน
ศกษารปแบบการดาเนนชวตของกล�มผ�ฟ�งสถานวทยชมชน : กรณศกษาวทยชมชนเชงพาณชย�ทใช�การสอสารการตลาดผ�านช�องทางสอใหม�The Study of the Audiences Lifestyle of Community Radio Stations : A Case Study of a Community Radio adopted Marketing Communication through the New Media Channelsณฐมน แก�วพทล
การศกษาลกษณะส�วนบคล วฒนธรรมองค�กรลกษณะสร�างสรรค�และสภาพแวดล�อมภายในองค�กร ทมผลต�อประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ ในย�านธรกจอโศก กรงเทพมหานครA study of the personal characteristics, constructive organizational culture, and internal environment toward Employees’ Work Performance at the operational level in Asoke (Central Business District)กรรณการ� โพธลงกา และ สทธนนทน� พรหมสวรรณ
การเรยนร�ผ�านสอมลตมเดยแบบมปฏสมพนธ�ทใช�เทคนคการเล�าเรองแตกต�างกนของนกศกษามหาวทยาลยแม�โจ� จงหวดเชยงใหม�Learning Achievement through Interactive Multimedia with different narration techniques of Maejo University Students, Chiang Maiวทยา ดารงเกยรตศกด และ นภาวรรณ อาชาเพชร
4 SCREEN กบการแสวงหาข�าวสารในยคหลอมรวมสอInformation Seeking with Four Screen in Media Convergence สภารกษ� จตระกล
Chiangrai RajabhatChiangrai RajabhatChiangrai RajabhatUniversityUniversityUniversity
ว า ร ส า ร ว� ท ย า ก า ร จ ด ก า รมหาว�ทยาลยราชภฏเชยงรายJournal ofMANAGEMENTSCIENCECHIANGRAI RAJABHAT UNIVERSITY
วารสารวชาการดานบรหารธรกจ การจดการ เศรษฐศาสตร และนเทศศาสตร
ปท 9 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 2557
Volume 9 No.2 July - December 2014
“วารสาร�ทยาการจดทการมหา�ทยา�ยราช�ฏเ�ยงราย”เ�นวารสาร�ชาการทอ�ในฐาน�อ�ล�น��ช�การ�าง�งวารสารไทย (TCI)