Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής...

67
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2011 – 2014 (άρ. 268, ν. 3852/2010) Δεκέμβριος 2011

description

Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Transcript of Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής...

Page 1: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

2011 – 2014 (άρ. 268, ν. 3852/2010)

Δεκέμβριος 2011

Page 2: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 2

1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 1.1 Η γενική εικόνα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας ως Γεωγραφικής - Αναπτυξιακής Ενότητας και ως Οργανισμού. 1.1.1 Η περιοχή της Περιφέρειας και οι κάθετες υπηρεσίες στο θεματικό τομέα «Περιβάλλον και ποιότητα ζωής».

1.1.2 Η περιοχή της Περιφέρειας και οι κάθετες υπηρεσίες στο θεματικό τομέα «Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και Αθλητισμός».

1.1.3 Η περιοχή της Περιφέρειας και οι κάθετες υπηρεσίες στο θεματικό τομέα «Οικονομία και απασχόληση».

1.1.4 Η οργάνωση και λειτουργία της Περιφέρειας ως Οργανισμού και οι οριζόντιες υπηρεσίες.

1.2 S.W.O.T. Ανάλυση

1.3 Κρίσιμα Ζητήματα Ανάπτυξης

2. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ2.1 Το όραμα και οι αρχές της Περιφέρειας

2.2 Η στρατηγική της Περιφέρειας

2.3 Οι Άξονες, τα Μέτρα & οι Στόχοι του Στρατηγικού Σχεδίου

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Page 3: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Page 4: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

1.1 Γενική Εικόνα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας ως Γεωγραφικής - Αναπτυξιακής

Ενότητας και ως Οργανισμού

Page 5: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 5

Η Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας με πληθυσμό 282 χιλιάδων κατοίκων αποτελεί την πύλη εισόδου της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Δυτικά Βαλκάνια συνορεύοντας στο βορειοδυτικό άκρο της Χώρας με την Αλβανία και την Π.Γ.Δ.Μ.

Η ολοκλήρωση του διευρωπαϊκού και εθνικού οδικού δικτύου, συμβάλλει στην ενίσχυση τόσο της εσωτερικής συνοχής της Περιφέρειας, όσο και στη διαμόρφωση ενός ενιαίου Βαλκανικού χώρου συνεργασίας και ανάπτυξης που αναδεικνύει την κομβική θέση της. Κατά συνέπεια, η Δυτική Μακεδονία μετασχηματίζεται από ακριτική Περιφέρεια αποκομμένη μέχρι πρότινος από τους γείτονές της, σε μία περιοχή που ενισχύει συνεχώς τη θέση της επικοινωνιακά, ενεργειακά αλλά και επιχειρηματικά.

Η γεωγραφική θέση της Δυτικής Μακεδονίας, συνδυαζόμενη με το γεγονός ότι αποτελεί τη μόνη Περιφέρεια της Ελλάδας χωρίς διέξοδο προς τη θάλασσα, διαμορφώνουν μια χωροταξική ενότητα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά φυσικά γνωρίσματα, αναφορικά με τη συνύπαρξη ορεινών περιοχών και ομαλών εκτάσεων, το ποικιλόμορφο φυσικό περιβάλλον με την πλούσια πανίδα και χλωρίδα και το μεγαλύτερο στη χώρα δυναμικό επιφανειακών υδάτων. Τα χαρακτηριστικά αυτά συνθέτουν ένα χώρο ο οποίος με την εφαρμογή του κατάλληλου αναπτυξιακού μοντέλου μπορεί να αναδειχθεί σε ελκυστικό τόπο ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων και διαβίωσης.

Η θέση και ο ρόλος της Περιφέρειας (1/5)

Page 6: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 6

Κυρίαρχη είναι η θέση του τομέα της ενέργειας στην περιφερειακή οικονομία αλλά και η συμβολή του στη συνολική παραγωγή σε εθνικό επίπεδο, καθιστώντας τη Δυτική Μακεδονία ως το ενεργειακό κέντρο της χώρας, καθώς περίπου το 45% της ηλεκτρικής ενέργειας παράγεται στον άξονα Κοζάνης – Πτολεμαϊδας – Αμυνταίου – Φλώρινας.

Η ευρύτερη περιοχή βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση από το μητροπολιτικό κέντρο της Θεσσαλονίκης αναφορικά με τις υπηρεσίες κυρίως της υγείας, δευτερευόντως της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και για το μεγαλύτερο μέρος των οικονομικών συναλλαγών. Σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα, η βελτίωση της προσβασιμότητας ενισχύει τις επιδράσεις που δέχεται από τα μεγάλα αστικά κέντρα, τα οποία αποτελούν συγχρόνως αποδέκτες των υπηρεσιών και προϊόντων της Δυτικής Μακεδονίας.

Η θέση και ο ρόλος της Περιφέρειας (2/5)

Page 7: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 7

Η θέση και ο ρόλος της Περιφέρειας (3/5)

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Πύλη της Ελλάδας προς τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων

Page 8: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 8

Η θέση και ο ρόλος της Περιφέρειας (4/5)

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

•Η Κοζάνη δευτερεύων Εθνικός Πόλος Ανάπτυξης (3ο επίπεδο)•Λειτουργικές εξαρτήσεις μεταξύ της Κοζάνης και της Θεσσαλονίκης (Μητροπολιτικό κέντρο 1ου επιπέδου)•Λειτουργικές εξαρτήσεις μεταξύ της Κοζάνης και των 4 νομαρχιακών και αστικών κέντρων 5ου επιπέδου (Πτολεμαϊδα, Γρεβενά, Καστοριά, Φλώρινα)•Ενίσχυση διασυνοριακών συνεργασιών με την Αλβανία

Page 9: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 9

Η θέση και ο ρόλος της Περιφέρειας (5/5)

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Εταιρική σχέση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας με την Περιφέρεια Κεντρικής

Μακεδονίας

Page 10: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 10

Βασικά αναπτυξιακά μεγέθη (1/2)

Στο πλαίσιο της 4ης Προγραμματικής Περιόδου η Δυτική Μακεδονία είναι μια από τις 3 Περιφέρειες Στατιστικής Σύγκλισης (Phasing Out) της Ελλάδας με το κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ) υψηλότερο του 75% του αντιστοίχου της ΕΕ-25 και μικρότερο του 75% της ΕΕ-15, λαμβάνοντας ως έτος βάσης υπολογισμού το έτος 2003.

Όμως, η χρηματοοικονομική κρίση της χώρας έχει οδηγήσει σε σημαντική ύφεση την ελληνική οικονομία από το 2009 έως σήμερα, γεγονός που έχει επηρεάσει αρνητικά και το κατά κεφαλή ΑΕΠ της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας διαμορφώνοντάς το σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τον αντίστοιχο δείκτη σε επίπεδο ΕΕ-25.

Αποδεικνύεται έτσι ότι, η ένταξη της Δυτικής Μακεδονίας στις “phasing out” Περιφέρειες, μέσω της μονοδιάστατης προσέγγισης που ερμηνεύει το επίπεδο ευημερίας μιας περιοχής αποκλειστικά και μόνο με το παραγόμενο κατά κεφαλή ΑΕΠ, αποδείχθηκε λόγω της κρίσης ότι δεν ανταποκρίνεται στην πλήρη αναπτυξιακή πραγματικότητα, αφού οι προϋπάρχουσες διαρθρωτικές αδυναμίες της οικονομίας συνέβαλλαν πολλαπλασιαστικά στην επιδείνωση της κατάστασης.

Page 11: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 11

Βασικά αναπτυξιακά μεγέθη (2/2)

Το παραγόμενο στην Περιφέρεια ΑΕΠ με επεξεργασμένα στοιχεία του 2008 προέρχεται κατά 6,8% από την Γεωργία, κατά 38,5% από την Βιομηχανία – Κατασκευές (στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι τομείς των μεταλλείων – ορυχείων με 9,8% και της Ενέργειας με 18,6%) και κατά 54,7% από τις Υπηρεσίες.

Ο δείκτης ανεργίας, σύμφωνα με το Δελτίο Τύπου της 15/12/2011 της ΕΛΣΤΑΤ, επιδεινώνεται δραματικά λόγω της ύφεσης της χώρας με τον γενικό δείκτη ανεργίας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας να εκτοξεύεται κατά το 3ο τρίμηνο του 2011 στο 22,31% (το ποσοστό για το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010 ήταν 14,8%), με τον ανστίστοιχο εθνικό δείκτη να ανέρχεται στο 17,7% για το ίδιο διάστημα (έναντι 12,4% κατά το 3ο τρίμηνο του 2010).

Ως προς το παραγωγικό της σύστημα, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας αντιμετωπίζει διαρθρωτικές αδυναμίες, με κύρια χαρακτηριστικά της οικονομίας της το περιορισμένο εύρος κλαδικής εξειδίκευσης, τη σημαντική εξάρτηση από συμβατικούς κλάδους, το πολύ μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων και την έλλειψη επενδύσεων ιδίως σε Ε&ΤΑ.

Page 12: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

1.2 Η περιοχή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και οι κάθετες υπηρεσίες στο θεματικό τομέα

«Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής»

Page 13: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 13

Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής – Υφιστάμενη Κατάσταση (1/4)

Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας αποτελούσε, έως πρόσφατα, μια απομακρυσμένη και συνοριακή περιοχή, με κριτήρια την απόστασή της από τα μητροπολιτικά κέντρα της χώρας (Αθήνα και Θεσσαλονίκη), την προσβασιμότητά της μέσα από τις υφιστάμενες υποδομές, τη γεωγραφική της θέση, αλλά και τη θέση της ως προς τον «παραδοσιακό» αναπτυξιακό άξονα της χώρας.

Τα τελευταία χρόνια η κατάσταση αυτή τείνει να ανατραπεί, κυρίως λόγω της συμβολής της Εγνατίας Οδού και των Κάθετων της Αξόνων, που επηρεάζουν τις χρονοαποστάσεις των μετακινήσεων, το ημερήσιο σύστημα μετακινήσεων, τις χρήσεις γης και τις σχέσεις τόπου κατοικίας / τόπου εργασίας για τα αστικά κέντρα της Βόρειας Ελλάδας και της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας δημιουργώντας μια νέα γεωγραφία της ανάπτυξης. Τα συγκεκριμένα έργα δύνανται να συμβάλουν στην προώθηση της συνοχής υπό την προϋπόθεση ότι θα κινηθεί μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή διαδικασία και σε άλλους τομείς. Διαφορετικά ενέχει ο κίνδυνος όξυνσης των περιφερειακών ανισοτήτων ειδικά στους τομείς υγεία – πρόνοια και εκπαίδευση, με επίκεντρο την εξάρτηση από τη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Το υπόλοιπο οδικό δίκτυο της Περιφέρειας, αν και χαρακτηρίζεται ικανοποιητικό, χρήζει περαιτέρω ποιοτικής αναβάθμισης και συμπληρώσεων προκειμένου να ανταποκριθεί στο νέο σύστημα μετακινήσεων που δημιουργούν τα μεγάλα οδικά έργα.

Page 14: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 14

Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής – Υφιστάμενη Κατάσταση (2/4)

Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας εξυπηρετείται σήμερα από δύο αεροδρόμια, της Καστοριάς και της Κοζάνης, με δρομολόγια από και προς Αθήνα σε μη καθημερινή βάση. Ο ρόλος των δύο αεροδρομίων εκτιμάται ότι θα πρέπει να επανεξεταστεί στα πλαίσια της συνολικής οργάνωσης των αερομεταφορών σε εθνικό επίπεδο, υπό το πρίσμα των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της περιοχής σε κρίσιμους τομείς (τουρισμός, πόλοι ανάπτυξης) και των αναδιατάξεων που έχει προκαλέσει η κατασκευή της Εγνατίας Οδού σε σχέση με τις χρονοαποστάσεις από και προς το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης.

Η Περιφέρεια συνδέεται με το υφιστάμενο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας με δευτερεύοντα σε σημασία κλάδο του εθνικού δικτύου. Με την ολοκλήρωση των μεγάλων οδικών έργων θα πρέπει να εξεταστεί η επέκταση και αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου της Περιφέρειας για την ανάπτυξη κύρια συνδυασμένων ή πολύτροπων μεταφορών και τη βελτίωση της προσπελασιμότητας της, σύμφωνα και με τον ευρύτερο εθνικό σχεδιασμό.

Page 15: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 15

Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής – Υφιστάμενη Κατάσταση (3/4)

Το φυσικό περιβάλλον της Δυτικής Μακεδονίας χαρακτηρίζεται από πλούσια πανίδα και χλωρίδα και το μεγαλύτερο δυναμικό επιφανειακών υδάτων στη χώρα. Ο οικολογικός πλούτος της Περιφέρειας είναι χωρικά συγκεντρωμένος σε τρεις κύριες ζώνες: την οροσειρά της Πίνδου στο δυτικό άκρο, τον κεντρικό άξονα Πρέσπες – Βίτσι - Σινιάτσικο και Βούρινος και τη ΝΔ λωρίδα Πιέρια - λίμνη Πολύφυτου. Οι προστατευόμενες περιοχές καθώς και οι περιοχές φυσικού κάλλους αποτελούνται από Δύο Εθνικούς Δρυμούς και Εννέα επιπλέον περιοχές που έχουν ενταχθεί στο Δίκτυο Natura 2000.

Η δραστηριότητα της ΔΕΗ έχει οδηγήσει γενικότερα σε σημαντική υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Κατά μήκος του άξονα Κοζάνης – Πτολεμαΐδας – Αμύνταιου – Φλώρινας η καύση, η εξόρυξη και μεταφορά του λιγνίτη, καθώς και η μεταφορά και απόθεση στείρων και τέφρας αποτελούν τον σημαντικότερο παράγοντα αέριας ρύπανσης και υποβάθμισης της ατμόσφαιρας. Αντίστοιχα, τα εδάφη παρουσιάζουν σημαντική υποβάθμιση εξαιτίας της καταστροφής του υδροφόρου ορίζοντα, της απόθεσης στείρων και τέφρας και της μεγάλης επιβάρυνσης από την ιπτάμενη τέφρα.

Αναφορικά με τις αποθέσεις στείρων και τέφρας στις περιοχές εξόρυξης, η περιβαλλοντική ζημία έγκειται στην οριστική μετατροπή των εκτάσεων σε μη καλλιεργήσιμες, λόγω έντονων κλίσεων και φτωχού εδάφους, καθώς και στην οπτική ρύπανση εξαιτίας της μεταβολής του ανάγλυφου.

Page 16: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 16

Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής – Υφιστάμενη Κατάσταση (4/4)

Επιπρόσθετα, οι υπάρχουσες αλλά και οι σχεδιαζόμενες επεκτεινόμενες εξορυκτικές δραστηριότητες καθιστούν αναγκαία και επιτακτική την υλοποίηση ολοκληρωμένων προγραμμάτων μετεγκατάστασης πληττόμενων οικισμών. Τα παραπάνω δεδομένα συνδέουν άμεσα τα περιβαλλοντικά με τα χωρικά και οικιστικά χαρακτηριστικά της Περιφέρειας, καθιστώντας τον Χωροταξικό Σχεδιασμό μέσω της τροποποίησης του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου, της συσχέτισης με το Εθνικό Χωροταξικό και της ενεργοποίησης των αρμόδιων μηχανισμών, πρώτιστης σημασίας για τη Δ. Μακεδονία.

Αναφορικά με το οικιστικό δίκτυο, τις τελευταίες δεκαετίες έχουν ενισχυθεί σημαντικά τα αστικά κέντρα της Δυτικής Μακεδονίας αποκτώντας σημαντικό ρόλο για την προώθηση της αναπτυξιακής διαδικασίας. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή συντελέστηκε σε αρκετές περιπτώσεις σε βάρος της παραγωγικότητας καθώς και της ποιότητας ζωής των κατοίκων των ίδιων των οικισμών και ειδικά αυτών του χαμηλότερου επιπέδου, που βίωσαν και εξακολουθούν να βιώνουν της εγκατάλειψη και την οικονομική συρρίκνωση. Παρόλα αυτά το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, μέσα από τα υφιστάμενα δίκτυα (ύδρευση, αποχέτευση, λύματα, τηλεθέρμανση) των αστικών περιοχών είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικό. Επίσης πρότυπο σύστημα σε εθνικό επίπεδο αποτελεί το Περιφερειακό Σύστημα Διαχείρισης Απορριμμάτων.

Κάθετες υπηρεσίες στον θεματικό τομέα «Περιβάλλον και ποιότητα ζωής» παρέχουν πρωτίστως οι Υπηρεσιακές Μονάδες της Περιφέρειας που υπάγονται στη Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Περιβάλλοντος και Υποδομών και στη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών & Επικοινωνιών, με τις αντίστοιχες επιμέρους αρμόδιες επιτροπές τους.

Page 17: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

1.3 Η περιοχή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και οι κάθετες υπηρεσίες στο θεματικό τομέα

«Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση Πολιτισμός και Αθλητισμός»

Page 18: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 18

Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση Πολιτισμός και Αθλητισμός – Υφιστάμενη Κατάσταση (1/2)

Το επίπεδο των κοινωνικών υποδομών στην Περιφέρεια έχει βελτιωθεί σημαντικά κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Ωστόσο, το χαμηλό σημείο εκκίνησης και οι νέες πιέσεις αλλά και απαιτήσεις που δημιουργούνται, σε συνδυασμό με τις μεταβολές στο κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, οδηγούν στην ανάγκη περαιτέρω δραστηριοποίησης προς τη συνολική βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης αλλά και την εξισορρόπηση των παρεχόμενων υπηρεσιών κοινωνικού χαρακτήρα μεταξύ υπαίθρου και πόλεων.

Ειδικά στον τομέα της Υγείας, οι βασικές υποδομές στη Δυτική Μακεδονία συγκεντρώνονται σε τέσσερα Νομαρχιακά Νοσοκομεία στις πρωτεύουσες των Περιφερειακών Ενοτήτων και ένα στην Πτολεμαϊδα, με σημαντικές όμως ελλείψεις σε ιατρικό προσωπικό αλλά και μη ολοκληρωμένο εύρος παρεχόμενων υπηρεσιών. Το στοιχείο αυτό ενισχύει τη σημαντική εξάρτηση της Περιφέρειας από την πόλη της Θεσσαλονίκης, αναφορικά με την παροχή υπηρεσιών υγείας, ενώ καταδεικνύει και την ανάγκη λειτουργίας ενός επαρκώς εξοπλισμένου και στελεχωμένου Περιφερειακού Συστήματος Υπηρεσιών Υγείας.

Η ανάπτυξη και περαιτέρω αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προβάλλει ως επιτακτική και άμεση προτεραιότητα, μέσα από την ενδυνάμωση σχολών και τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ, την ολοκλήρωση του κτιριολογικού προγράμματος του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, την υποστήριξη ερευνητικών δομών και υποδομών καθώς και τη διασύνδεση με την τοπική οικονομία μέσα και από υπηρεσίες Δια Βίου Μάθησης.

Page 19: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 19

Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση Πολιτισμός και Αθλητισμός – Υφιστάμενη Κατάσταση (2/2)

Το πολιτιστικό απόθεμα της Περιφέρειας είναι ιδιαίτερα πλούσιο, καθώς στην Περιφέρεια καταγράφονται σημαντικοί Αρχαιολογικοί Χώροι (Αιανή, Δισπηλιό κ.ά.), 22 Μουσεία, 156 Μνημεία Σύγχρονου Πολιτισμού καθώς και πολλές πολιτιστικές και λαογραφικές εκδηλώσεις που υποστηρίζονται από πλήθος ενεργών συλλόγων αλλά και εθελοντών συμμετεχόντων πολιτών. Παράλληλα, σημαντικό δείγμα πολιτισμού αποτελεί το ιδιαίτερου αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος κτηριακό απόθεμα, χαρακτηρισμένου ως «παραδοσιακού» (Καστοριά, Σιάτιστα, Νυμφαίο, Πεντάλοφος) ή μη (π.χ. Βόιο), το οποίο διασπείρεται σε ολόκληρη σχεδόν την έκταση της Περιφέρειας.

Το στοιχείο αυτό, παράλληλα με τον αθλητισμό και ειδικότερα την ανάπτυξη δραστηριοτήτων σε οργανωμένους χώρους (π.χ. Χιονοδρομικά Κέντρα Βασιλίτσας, Βίγλας – Πισοδερίου, Βιτσίου) και εγκαταστάσεις (π.χ. ναυταθλητικές εγκαταστάσεις λιμνών Καστοριάς, Πολυφύτου), συντελεί στη διαμόρφωση του δομημένου τρίπτυχου «Πολιτισμός – Αθλητισμός – Τουρισμός ». Πρόκειται για το πλαίσιο των υπηρεσιών αναψυχής και δημιουργίας των κατοίκων της ίδιας της περιοχής, αλλά και το σημαντικό διαθέσιμο για την υποστήριξη της οικονομίας με νέες οικονομικού χαρακτήρα δραστηριότητες. Προς αυτή την κατεύθυνση καλείται να συμβάλει και η ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας, με έμφαση στις υπηρεσίες κοινωνικού χαρακτήρα προς τους πολίτες.

Κάθετες υπηρεσίες στον θεματικό τομέα «Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και Αθλητισμός» παρέχουν πρωτίστως οι Υπηρεσιακές Μονάδες της Περιφέρειας που υπάγονται στη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας με τις επιμέρους αρμόδιες επιτροπές της.

Page 20: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

1.4 Η περιοχή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και οι κάθετες υπηρεσίες στο θεματικό τομέα

«Οικονομία και Απασχόληση»

Page 21: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 21

Οικονομία και Απασχόληση – Υφιστάμενη Κατάσταση (1/4)

Η οικονομία της Δυτικής Μακεδονίας αντιμετωπίζει σημαντικές διαρθρωτικές αδυναμίες και έλλειμμα ανταγωνιστικότητας, αποτέλεσμα των οποίων αποτελεί η αστάθεια των μακροοικονομικών μεγεθών της Περιφέρειας, το αρνητικό της εμπορικό ισοζύγιο και η ιδιαίτερα υψηλή ανεργία, ειδικά μετά την πρωτοφανή χρηματοοικονομική κρίση της τελευταίας τριετίας.

Το παραγωγικό πρότυπο της Περιφέρειας χαρακτηρίζονταν παραδοσιακά από την έμφαση στον πρωτογενή τομέα και στην αξιοποίηση ορισμένων μόνο εκ των φυσικών πλεονεκτημάτων της, ενώ με την πάροδο του χρόνου μετεξελίχθηκε στην ανάπτυξη ορισμένων ισχυρών μονο-δραστηριοτήτων, όπως το κύκλωμα λιγνίτη-ενέργειας και το κύκλωμα της γούνας, με γενικότερες χωρικές εξειδικεύσεις της οικονομικής δραστηριότητας σε συγκεκριμένους θύλακες.

Οι χαμηλές αποδόσεις του πρωτογενή τομέα και η προϊούσα αποβιομηχάνιση, αποτέλεσμα της κρίσης στον κρατικό βιομηχανικό τομέα, αλλά και της σοβαρής επιβράδυνσης στον κλάδο της γουνοποιίας, οδήγησαν σταδιακά στην όξυνση φαινομένων όπως η ανεργία και η μετακίνηση από την ύπαιθρο στις πόλεις.

Page 22: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 22

Οικονομία και Απασχόληση – Υφιστάμενη Κατάσταση (2/4)

Επιπρόσθετα, η διέλευση της οδικής Εγνατίας δε συνοδεύτηκε από την αντίστοιχη ενεργειακή, με το λιγνίτη να αποτελεί βασικό μεν, υπό περιορισμό δε, ηλεκτροπαραγωγό διαθέσιμο.

Η πρόδηλη ανάγκη σχεδιασμού και υλοποίησης ενός περιφερειακού ολοκληρωμένου σχεδίου ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών ενέργειας συνδέεται άμεσα ή έμμεσα και με άλλα κρίσιμα ζητήματα που άπτονται τόσο της συνέχισης της εξορυκτικής δραστηριότητας της ΔΕΗ, αναφορικά με τις μετεγκαταστάσεις οικισμών, τις αποκαταστάσεις εδαφών, την περιβαλλοντική προστασία και αναβάθμιση και την επαναπόδοση εκτάσεων, όσο και της προετοιμασίας της «μεταλιγνιτικής περιόδου».

Η διασύνδεση των Α.Π.Ε. και των διάφορων μορφών που τις προσδιορίζουν με την ανάληψη τοπικής επιχειρηματικής δράσης μπορεί να αποτελέσει αντίβαρο στα παραπάνω, συντηρώντας την παραδοσιακή πλέον ενεργειακή ταυτότητα της Περιφέρειας αλλά και μεταμορφώνοντάς την, με αργά αλλά σταθερά βήματα, σε μια περιβαλλοντικά καθαρή, καταναλωτικά ωφέλιμη (νοικοκυριά, δημόσια κτίρια, επιχειρήσεις) αλλά και οικονομικά προσοδοφόρα επιλογή.

Page 23: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 23

Οικονομία και Απασχόληση – Υφιστάμενη Κατάσταση (3/4)

Λόγω διαφόρων παραγόντων, η διασύνδεση της λειτουργίας της ΔΕΗ με τις τοπικές επιχειρήσεις, στον όποιο βαθμό επιτεύχθηκε, δεν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Παρόλα αυτά η ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας αγαθών ποιότητας και ιδιαίτερης τοπικής σημασίας μπορεί να στηρίξει τον διαρκώς φθίνοντα πρωτογενή τομέα, στα πλαίσια της παραγωγής ποιοτικών, πιστοποιημένων και βιολογικών γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων.

Παραγωγικές δραστηριότητες αυτού του τύπου, προσανατολισμένες στην τοπική κοινωνία μέσα από συλλογικά σχήματα, συνθέτουν μία από τις βασικές παραμέτρους της κοινωνικής οικονομίας. Πρόκειται για δράσεις, αλλά και νέες παραγωγικές κατευθύνσεις, ενισχυόμενες από χρηματοδοτικά μέσα, εθνικά και συγχρηματοδοτούμενα, με πρόσφορο έδαφος στην οικονομία της Περιφέρειας λόγω της κυρίαρχης θέσης του τομέα παροχής υπηρεσιών αλλά και των σημαντικών διαθεσίμων του.

Παράλληλα, η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μέσα από την εισαγωγή και αξιοποίηση καινοτόμων εφαρμογών και υπηρεσιών με τη συνδρομή των Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών, αποτελεί δυνητικό αλλά και ισχυρό διαθέσιμο για την ενίσχυση της περιφερειακής οικονομίας. Προς αυτή την κατεύθυνση, ιδιαίτερα κρίσιμος είναι ο ρόλος των Ακαδημαϊκών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων για τη διασύνδεση της γνώσης και της καινοτομίας με την παραγωγή και το «επιχειρείν», όπως και των δομών υποστήριξης της επιχειρηματικότητας για την υποστήριξη της λειτουργίας των επιχειρήσεων αλλά και της εξεύρεσης χρηματοδοτικών πόρων.

Page 24: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 24

Οικονομία και Απασχόληση – Υφιστάμενη Κατάσταση (4/4)

Σημαντικότατη παράμετρος που συναρτάται με τις παρεμβάσεις που στοχεύουν άμεσα στο επιχειρηματικό περιβάλλον αποτελεί το ανθρώπινο δυναμικό. Η συγκράτηση των νέων, παλιότερα στη ύπαιθρο αλλά πλέον λόγω των νέων συνθηκών στο σύνολο της Περιφέρειας, επιπρόσθετα με την περαιτέρω προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, αποτελούν προϋποθέσεις για τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων παραγωγικών και επιχειρηματικών κλάδων, αλλά και για τη δραστηριοποίηση σε νέους τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας (π.χ. ειδικές μορφές τουρισμού, επιχειρήσεις έντασης γνώσης κλπ.).

Κάθετες υπηρεσίες στον θεματικό τομέα «Οικονομία και Απασχόληση» παρέχουν πρωτίστως οι Υπηρεσιακές Μονάδες της Περιφέρειας που υπάγονται στη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης καθώς και στη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής, με τις αντίστοιχες επιμέρους αρμόδιες επιτροπές τους.

Page 25: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

1.5 Η οργάνωση και λειτουργία της Περιφέρειας ως Οργανισμού και οι οριζόντιες υπηρεσίες

Page 26: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 26

Οργάνωση και Λειτουργία της Περιφέρειας και οριζόντιες υπηρεσίες (1/4)

Η εσωτερική οργάνωση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας μετά την εφαρμογή του Ν.3852/2010 (Πρόγραμμα «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ») είναι η ακόλουθη:

ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΩΝ

ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ,

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ &

ΥΠΟΔΟΜΩΝ

ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ

ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ &

ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ

ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ &

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ

ΔΗΜΟΣΙΑΣ

ΥΓΕΙΑΣ &

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ

ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ Δ/ΝΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΤΜΗΜΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΤΜΗΜΑ ΠΑΛΛΑΪΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ &

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ

ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ

ΣΧΕΣΕΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Π.Ε.

ΚΟΖΑΝΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Π.Ε.

ΓΡΕΒΕΝΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Π.Ε.

ΦΛΩΡΙΝΑΣ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Π.Ε.

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

Page 27: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 27

Οργάνωση και Λειτουργία της Περιφέρειας και οριζόντιες υπηρεσίες (2/4)

Συνολικά ο Οργανισμός της Π.Δ.Μ. (ΠΔ 146/2010) συντίθεται από 6 Γενικές Διευθύνσεις, 36 Διευθύνσεις κατανεμημένες στην έδρα και στις Περιφερειακές Ενότητες και 145 Τμήματα. Παράλληλα προβλέπεται η λειτουργία 4 Αυτοτελών Υπηρεσιακών Μονάδων (βλ. προηγούμενο διάγραμμα), καθώς και Νομική Υπηρεσία. Στην οργάνωση της Περιφέρειας εμπίπτει η λειτουργία των προβλεπόμενων από τον «Καλλικράτη» επιτροπών (π.χ. εκτελεστική, οικονομική κλπ.) καθώς και 97 κατηγοριών επιτροπών, όπως αυτές προβλέπονται από την κείμενη Νομοθεσία.Το στελεχιακό δυναμικό της Περιφέρειας ανέρχεται σε 752 εργαζόμενους, οι οποίοι κατά Περιφερειακή Ενότητα κατανέμονται ως εξής:Περιφερειακή Ενότητα Γρεβενών: 111Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς: 154Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης: 316Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας: 171

Στο σύνολο του προσωπικού της Περιφέρειας, 43,35% είναι ΠΕ, 22,74% ΤΕ, 28,85% ΔΕ και 5,06% ΥΕ.

Page 28: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 28

Οργάνωση και Λειτουργία της Περιφέρειας και οριζόντιες υπηρεσίες (3/4)

Η αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης των Υπηρεσιών, η οποία βασίστηκε στη διατύπωση άποψης των στελεχών μέσω της συμπλήρωσης δομημένων ερωτηματολογίων, αναδεικνύει τα εξής:

ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ & ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ & ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

Οργανωτική δομή & Συστήματα Λειτουργίας

•Η μη σαφής διατύπωση των αρμοδιοτήτων (Ν. 3852/2010, ΠΔ 146/2010)•Η έλλειψη αντικειμένου σε κάποιες από τις συσταθείσες Υπηρεσίες•Η αίσθηση αύξησης των γραφειοκρατικών διαδικασιών•Οι διαφορές οργάνωσης & λειτουργίας των 4 πρώην Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων•Η ανεπαρκής επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των Υπηρεσιών•Ανυπαρξία σύνδεσης των αρμοδιοτήτων με τις θέσεις εργασίας•Η έλλειψη εσωτερικών κανονισμών λειτουργίας

•Η Διοικητική μεταρρύθμιση που επιχειρείται μέσω του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ•Η τροποποίηση του Οργανισμού της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας•Η απλούστευση και ο ανασχεδιασμός των οργανωτικών και λειτουργικών διαδικασιών •Η εισαγωγή νέων σύγχρονων μεθόδων διοίκησης και αυτό-αξιολόγησης•Η αξιοποίηση των υφιστάμενων εγχειριδίων διαδικασιών στο πλαίσιο της Διαχειριστικής Επάρκειας•Η εκπόνηση του παρόντος Επιχειρησιακού Προγράμματος•Η επιτελική λειτουργία των Διευθύνσεων της έδρας και των Γενικών διευθύνσεων

Page 29: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 29

Οργάνωση και Λειτουργία της Περιφέρειας και οριζόντιες υπηρεσίες (4/4)

ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ & ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ & ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

Ανθρώπινο Δυναμικό

•Η υποστελέχωση των Υπηρεσιών•Η έλλειψη συγκεκριμένων ειδικοτήτων προσωπικού•Η απουσία εσωτερικού συστήματος διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού•Η έλλειψη ολοκληρωμένου προγραμματισμού κατάρτισης και επιμόρφωσης στελεχών•Ο περιορισμός των προσλήψεων

•Η ύπαρξη εξειδικευμένου προσωπικού•Η ορθολογική και ισόρροπη κατανομή του προσωπικού με βάση τα προσόντα, τις γνώσεις και τις δεξιότητες•Η σύνδεση της αξιολόγησης του προσωπικού με την επίτευξη αντικειμενικών και μετρήσιμων στόχων

Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση

•Η αδυναμία αξιοποίησης των ΤΠΕ •Η αξιοποίηση των ΟΠΣΝΑ•Η εφαρμογή της ηλεκτρονικής υπογραφής

Κτιριακή Υποδομή και Τεχνικός Εξοπλισμός

•Η έλλειψη χώρων αρχειοθέτησης•Οι σημειακές ελλείψεις σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό •Η παλαιότητα του εξοπλισμού

Οικονομικά και Περιουσία

•Η απουσία διπλογραφικού συστήματος•Η περιορισμένη εισροή πόρων αναφορικά με τις λειτουργικές και επενδυτικές δαπάνες, λόγω της γενικότερης οικονομικής κρίσης

Page 30: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

1.6 S.W.O.T. Ανάλυση

Page 31: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 31

S.W.O.T. ΑΝΑΛΥΣΗ (1/6)

Δυνατά Σημεία (strengths) 1/2• Στρατηγική θέση της Περιφέρειας ως προς τους οδικούς - αναπτυξιακούς

άξονες και τα διευρωπαϊκά δίκτυα. Ιδιαίτερη γεωπολιτική θέση στα Νοτιοδυτικά Βαλκάνια.

• Ενεργειακό Κέντρο της χώρας λόγω της ύπαρξης – αξιοποίησης σημαντικών ορυκτών πόρων και πλούσιου υδάτινου δυναμικού.

• Ύπαρξη αξιόλογων τουριστικών πόρων, σημαντικών φυσικών οικοσυστημάτων και πλούσιου πολιτιστικού αποθέματος.

• Ιστορική παράδοση στην εμπορική δραστηριότητα, ιδίως στο γειτονικό βαλκανικό χώρο.

• Δυναμικοί φορείς με εμπειρία στη λειτουργία δομών στήριξης της επιχειρηματικότητας, της υπαίθρου και φορέων της περιφερειακής διοίκησης και αυτοδιοίκησης.

Page 32: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 32

S.W.O.T. ΑΝΑΛΥΣΗ (2/6)

Δυνατά Σημεία (strengths) 2/2• Λειτουργία του Πανεπιστημίου και του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας. • Ολοκλήρωση σημαντικών έργων βελτίωσης της ποιότητας ζωής

(Τηλεθέρμανση, Ολοκληρωμένη Διαχείριση απορριμμάτων, Δίκτυα ύδρευσης – αποχέτευσης – βιολογικοί καθαρισμοί κ.λπ.).

• Εντοπισμός οικονομικών δραστηριοτήτων με υψηλή προστιθέμενη αξία και εξαγωγικό προσανατολισμό (ποιοτικά αγροτικά προϊόντα, γουνοποιία, τουρισμός κ.λπ.)

• Εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό στους τομείς της ενέργειας και της γουνοποιίας.

• Απασχόληση για σημαντικό τμήμα του ενεργού πληθυσμού της περιοχής στον ενεργειακό τομέα

• Ύπαρξη δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υπερυψηλής τάσης.• Ύπαρξη πόρων ως αντισταθμιστικών ωφελειών από τη δραστηριοποίηση της

ΔΕΗ.

Page 33: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 33

S.W.O.T. ΑΝΑΛΥΣΗ (3/6)

Αδύνατα Σημεία (weaknesses) 1/2• Πρωτοφανής χρηματοοικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα οδηγώντας σε

ύφεση την ελληνική οικονομία και έχει επιδεινώσει τους μακροοικονομικούς δείκτες της Δυτικής Μακεδονίας, της οποίας η οικονομία ήδη παρουσίαζε έντονες διαρθρωτικές αδυναμίες.

• Περιορισμένο εύρος κλαδικής εξειδίκευσης και μικρό μερίδιο προϊόντων τεχνολογικής έντασης ή έντασης γνώσης και υψηλής προστιθέμενης αξίας.

• Υστέρηση δημιουργίας και λειτουργίας οργανωμένων παραγωγικών υποδομών και δικτύων σε συνδυασμό με την φθίνουσα πορεία της βιομηχανικής δραστηριότητας.

• Υψηλό ποσοστό δεσμευμένης για εξορυκτικές δραστηριότητες παραγωγικής γης που είτε δεν αξιοποιείται στο σύνολό της είτε δεν έχει αποκατασταθεί περιβαλλοντικά μετά την ολοκλήρωση των ανωτέρω δραστηριοτήτων.

• Υψηλή γενική και μακροχρόνια ανεργία που επιτείνει τις τάσεις φυγής του ενεργού πληθυσμού.

Page 34: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 34

S.W.O.T. ΑΝΑΛΥΣΗ (4/6)Αδύνατα Σημεία (weaknesses) 2/2• Απουσία ξένων άμεσων επενδύσεων. • Περιορισμένη χωρική κλίμακα ανάπτυξης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.• Χαμηλός βαθμός προσαρμογής του πρωτογενή τομέα στη νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική• Ελλιπής διασύνδεση με την Κεντρική και νότια Ελλάδα και περιορισμένη δυνατότητα για

ανάπτυξη συνδυασμένων μεταφορών λόγω του ελλιπούς σιδηροδρομικού δικτύου και της εξαιρετικά περιορισμένης δυνατότητας των αερομεταφορών.

• Επιβάρυνση του αέρα, των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων και των εδαφών από την βιομηχανική και δευτερευόντως από την γεωργική δραστηριότητα.

• Ανεπαρκής συνέργεια και δικτύωση μεταξύ των πόλεων και της υπαίθρου και μη απόδοση του ρόλου τους στο πλαίσιο του περιφερειακού χωροταξικού σχεδιασμού.

• Απουσία αποτελεσματικού περιφερειακού συστήματος περίθαλψης. • Χαμηλή ελκυστικότητα του αστικού χώρου με επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των

κατοίκων. • Ανεπαρκής προβολή και ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου τουριστικού προϊόντος σε

επίπεδο υποδομών και υπηρεσιών που να αναδεικνύει την τοπική ιστορική φυσιογνωμία, τον φυσικό πλούτο και τα ποιοτικά προϊόντα της Περιφέρειας.

Page 35: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 35

S.W.O.T. ΑΝΑΛΥΣΗ (5/6)

Ευκαιρίες (opportunities)• Ολοκλήρωση των καθέτων αξόνων της Εγνατίας Οδού και των λοιπών διευρωπαϊκών αξόνων που αναμένεται να

βελτιώσει την προσπελασιμότητα και τη διασύνδεση της Περιφέρειας με την Κεντρική και Νότια Ελλάδα και τις χώρες της Βαλκανικής.

• Διαρκής αύξηση της ζήτησης τουριστικού προϊόντος ποιότητας με βάση το φυσικό περιβάλλον και τον πολιτισμό. • Υλοποίηση του ΠΕΠ Μακεδονίας Θράκης και των λοιπών χρηματοδοτικών μέσων (ΕΛΛΑΔΑ, Ειδικά Αναπτυξιακά

Προγράμματα) και δυνατότητα χρηματοδότησης έργων δημοσίου χαρακτήρα. • Ενίσχυση πολιτικών ένταξης στην παραγωγική διαδικασία νέων οικονομικών δραστηριοτήτων (πράσινη οικονομία

με έμφαση στην αξιοποίηση των ΑΠΕ, κοινωνική οικονομία, αγροτική οικονομία υψηλής παραγωγικότητας και ποιότητας, αξιοποίηση των ΤΠΕ σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες κ.λπ.) στο πλαίσιο μετάβασης της περιοχής στη «μεταλιγνιτική περίοδο».

• Προοπτικές στον τομέα της ενέργειας και ιδιαίτερα στην αξιοποίηση των ΑΠΕ και στην έλευση του φυσικού αερίου και η δυνατότητα προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων.

• Ύπαρξη κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις μέσω του νέου Επενδυτικού Νόμου και των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ σε συνδυασμό με την δυνατότητα εφαρμογής νέων χρηματοδοτικών μηχανισμών – εργαλείων (Jessica, Jeremie, ΣΔΙΤ κ.λπ.).

• Εφαρμογή πολιτικών ενίσχυσης της διακρατικής / διαπεριφερειακής συνεργασίας (υγεία, ενέργεια, πολιτισμός, εμπόριο, υπηρεσίες κ.λπ.).

• Ολοκλήρωση των διαδικασιών προώθησης της διοικητικής μεταρρύθμισης «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» στην τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία μπορεί να δώσει νέα αναπτυξιακή πνοή στην Περιφέρεια.

Page 36: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 36

S.W.O.T. ΑΝΑΛΥΣΗ (6/6)

Απειλές (threats)• Συνεχιζόμενη οικονομική κρίση που αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας και

της λειτουργίας εν γένει της Αυτοδιοίκησης στην Περιφέρεια.

• Εντεινόμενος ανταγωνισμός λόγω της σταδιακής άρσης των περιορισμών στο διεθνές εμπόριο και αλλαγές στο παραγωγικό περιβάλλον του πρωτογενούς τομέα λόγω της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.

• Αλλαγές στο ευρύτερο διεθνές περιβάλλον και ιδιαίτερα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη στον τομέα της παραγωγής ενέργειας.

• Η παραγωγή ενέργειας και από άλλες πηγές δρα ανταγωνιστικά στην διατήρηση της Περιφέρειας στο μέλλον ως «Ενεργειακό Κέντρο» της χώρας.

• Διόγκωση των κρίσιμων περιβαλλοντικών προβλημάτων και επηρεασμός του φυσικού πλούτου της περιφέρειας μέσω της υπερβολικής αξιοποίησης των φυσικών πόρων.

• Κίνδυνος υπέρβασης της φέρουσας ικανότητας του χώρου από την ανάπτυξη παραγωγικών δραστηριοτήτων κυρίως στον τομέα του τουρισμού (π.χ. Ορεινοί όγκοι, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους).

• Εξαρτήσεις σε κρίσιμους τομείς (οικονομική δραστηριότητα, υγεία, παιδεία) από την μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης.

• Διαφαινόμενη αύξηση ανταγωνισμού στον τουρισμό από τις γειτονικές περιοχές της Ηπείρου, της Αδριατικής και τις βαλκανικές χώρες, μέσω της ευρύτερης προβολής τους.

• Ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και περικοπές των επενδυτικών προγραμμάτων της που δυσχεραίνουν την ολοκλήρωση δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος και την μετεγκατάσταση οικισμών.

• Προβλήματα στην χρηματοδότηση της λειτουργίας των προνοιακών υποδομών και δομών.

• Κίνδυνος περιορισμένης επίτευξης των στόχων της διοικητικής μεταρρύθμισης εξαιτίας της μισθολογικής υποβάθμισης του στελεχιακού δυναμικού της Περιφέρειας.

Page 37: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

1.7 Κρίσιμα Ζητήματα Ανάπτυξης

Page 38: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 38

ΚΡΙΣΙΜΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 1/5

Τα Κρίσιμα Ζητήματα Ανάπτυξης για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας ομαδοποιούνται στους ακόλουθους τομείς:

Περιβάλλον και Ποιότητα ΖωήςΚοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και ΑθλητισμόςΟικονομία και ΑπασχόλησηΒελτίωση της Διοικητικής Ικανότητας και της Οικονομικής Κατάστασης της Περιφέρειας

Page 39: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 39

ΚΡΙΣΙΜΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2/5

Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής•Ολοκλήρωση των μεγάλων έργων διασύνδεσης της περιφέρειας με την υπόλοιπη χώρα και τις γειτονικές Βαλκανικές.•Βελτίωση της προσβασιμότητας μέσω του ενδοπεριφερειακού / τοπικού οδικού δικτύου.•Αναβάθμιση και συμπλήρωση των βασικών τεχνικών υποδομών και κοινωφελών δικτύων.•Αποκατάσταση και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και ταυτόχρονη ανάδειξη και αξιοποίηση των φυσικών διαθεσίμων και πόρων της Δυτικής Μακεδονίας.•Ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού όλων των ΟΤΑ και ενίσχυση της ευρύτερης χωρικής οργάνωσης και ελκυστικότητας των αστικών κέντρων και της υπαίθρου.•Ολοκλήρωση προγραμμάτων μετεγκατάστασης οικισμών και οικιστικής οργάνωσης

Page 40: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 40

ΚΡΙΣΙΜΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 3/5

Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και Αθλητισμός•Ενίσχυση των δομών και υπηρεσιών των αστικών κέντρων και των περιοχών της υπαίθρου, αναφορικά με τις βασικές κοινωνικές υπηρεσίες και εξυπηρετήσεις υγείας, πρόνοιας, παιδείας και αθλητισμού. •Αναβάθμιση του γνωστικού επιπέδου και βελτίωση των δεξιοτήτων των πολιτών με δράσεις δια βίου μάθησης. •Αποκατάσταση, διαφύλαξη και ανάδειξη – προβολή της αρχιτεκτονικής και ιστορικής - πολιτιστικής κληρονομιάς. •Βελτιστοποίηση των συνθηκών δημόσιας υγείας και ενίσχυση της παρακολούθησης και του ελέγχου της επιβάρυνσης που προκαλεί η εξορυκτική δραστηριότητα της ΔΕΗ. •Βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας σε περιφερειακό επίπεδο με αντιμετώπιση των σημαντικών ελλείψεων σε ανθρώπινο δυναμικό και της δυσλειτουργίας κρίσιμων νοσοκομειακών κλινικών, παράλληλα με την αξιοποίηση των ΤΠΕ (μηχανογράφηση, δημιουργία βάσεων δεδομένων, ηλεκτρονική υποστήριξη, σύσταση κεντρικού ηλεκτρονικού δικτύου για απευθείας σύνδεση όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών υγείας).

Page 41: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 41

ΚΡΙΣΙΜΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 4/5

Οικονομία και Απασχόληση•Πολυτομεακή ενίσχυση της απασχόλησης, μέσω ολοκληρωμένων παρεμβάσεων εφαρμογής ενεργητικών πολιτικών και πολιτικών ενδυνάμωσης των ικανοτήτων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού.•Υιοθέτηση της καινοτομίας και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας των επιχειρήσεων σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.•Διατήρηση του ενεργειακού χαρακτήρα της Περιφέρειας με κυρίαρχο ρόλο του λιγνίτη και εμπλουτισμό του μίγματος παραγωγής ενέργειας με επενδύσεις περιβαλλοντικά φιλικές.•Προοπτική της αξιοποίησης της διέλευσης του φυσικού αερίου από την Δυτική Μακεδονία.•Ανάπτυξη της Έρευνας και της Τεχνολογίας σε επιχειρηματικό επίπεδο με την συνεργασία της επιστημονικής και επιχειρηματικής κοινότητας και εισαγωγή νέων μεθόδων και διαδικασιών στην παραγωγική διαδικασία.•Ενίσχυση των υποδομών και των δομών στήριξης της επιχειρηματικότητας, της αγροτικής ανάπτυξης καθώς και των συνεργατικών σχηματισμών.

Page 42: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 42

ΚΡΙΣΙΜΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 5/5

Βελτίωση της Διοικητικής Ικανότητας και της Οικονομικής Κατάστασης της Περιφέρειας •Βελτίωση της εσωτερικής οργάνωσης και λειτουργίας της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης .•Αξιοποίηση εφαρμογών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) για την εξυπηρέτηση του πολίτη.•Βελτίωση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και αύξηση της παραγωγικότητας και της αποδοτικότητας στη δημόσια διοίκηση.•Ενδυνάμωση ενδοπεριφερειακών και διαπεριφερειακών συνεργασιών.•Βέλτιστη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών μέσων.•Συστηματική διεκδίκηση αντισταθμιστικών και ανταποδοτικών πόρων από την παραχώρηση προς αξιοποίηση πλουτοπαραγωγικών πόρων.•Συνέργεια του προγραμματικού σχεδιασμού της Περιφέρειας με τον αντίστοιχο προγραμματισμό των Δήμων.

Page 43: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

2. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Page 44: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

2.1 Το Όραμα και οι Αρχές της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 45: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 45

ΤΟ ΟΡΑΜΑ & ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ

Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας διαπνέεται από το όραμα για μια:

“Βιώσιμη Ανάπτυξη με Κοινωνική Συνοχή και τον Πολίτη στο Προσκήνιο”

Page 46: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 46

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ (1/2)

Βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση του αναπτυξιακού σχεδιασμού, αποτελεί αφενός η ευρύτερη πολιτική και κοινωνική συναίνεση, αφετέρου η αξιοποίηση κάθε χρηματοδοτικού μέσου.

Παράγοντες υποστήριξης της επίτευξης του οράματος είναι:

Οι άνθρωποι Το φυσικό περιβάλλον Οι παραγωγικές δραστηριότητες

Στο επίκεντρο του αναπτυξιακού οράματος της Περιφέρειας βρίσκονται οι άνθρωποί της. Βασικός στόχος είναι η ευημερία όλων των πολιτών και των κοινωνικών ομάδων της Περιφέρειας να αποτελέσει μοχλό κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης. Η στρατηγική που αφορά το ανθρώπινο δυναμικό εστιάζει σε άξονες όπως η απασχόληση και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, η δια βίου μάθηση και η συνεχής αναβάθμιση των ατομικών δεξιοτήτων με την κουλτούρα να αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την αποδοτική συνεργασία των ανθρώπων και την ανάπτυξη κοινών στόχων και αξιών.

Page 47: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 47

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ (2/2)

Η περιβαλλοντική διάσταση αποτελεί οριζόντιο στοιχείο και κρίσιμο παράγοντα του συνόλου των πολιτικών. Η περιβαλλοντική προστασία (εδάφη, επιφανειακά και υπόγεια ύδατα, αέρια ρύπανση), ως υποχρέωση απέναντι στις μελλοντικές γενιές, απαιτεί πρώτιστα την ευαισθητοποίηση των ίδιων των κατοίκων και των παραγωγικών φορέων απέναντι στη δεινή σημερινή πραγματικότητα. Η στρατηγική πρέπει παράλληλα να εστιάζει στον επαναπροσδιορισμό της σχέσης της Δυτικής Μακεδονίας με τις δραστηριότητες εξόρυξης λιγνίτη, συνυπολογίζοντας την εθνική δέσμευση της αλλαγής του ενεργειακού μίγματος με τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην παραγωγή ενέργειας.

Το στρατηγικό πλαίσιο ανάπτυξης του παραγωγικού περιβάλλοντος με δεδομένη την σημαντική ανεργία και την συνεχιζόμενη ύφεση θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψη την ανάγκη για ενίσχυση της απασχόλησης και νέων ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων, οι οποίες θα εμπλουτίζουν τις προσφερόμενες υπηρεσίες με ορθολογική σχέση τιμής / ποιότητας και εξαγωγικό προσανατολισμό.

Page 48: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

2.2 Η Στρατηγική της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 49: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 49

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ

Η στρατηγική της Περιφέρειας για την επίτευξη του οράματος αποτελεί ένα συνεκτικό σύνολο στόχων και πολιτικών και διατυπώνεται μέσω ενός συστήματος Αξόνων, Μέτρων και Στόχων με αντικείμενο:

Την ανάπτυξη της περιοχής σε οικονομικό επίπεδο με έμφαση στην αγροτική ανάπτυξη και τον τουρισμό καθώς και σε κοινωνικό επίπεδο.Τη βελτίωση της εσωτερικής οργάνωσης και την αναβάθμιση της διοικητικής ικανότητας των υπηρεσιών της Περιφέρειας.Την παροχή ικανοποιητικού επιπέδου υπηρεσιών προς τον πολίτη.Τη βελτίωση των οικονομικών της.

Στο πλαίσιο διαμόρφωσης της στρατηγικής λαμβάνονται υπ’ όψη τα κρίσιμα ζητήματα περιφερειακής ανάπτυξης τα οποία ενσωματώνουν τις κατευθυντήριες πολιτικές επιλογές της Περιφερειακής Αρχής.

Page 50: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

2.3 Οι Άξονες, τα Μέτρα & οι Στόχοι του Στρατηγικού Σχεδίου

Page 51: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 51

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ

Α/Α ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ

1 Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής

2 Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και Αθλητισμός

3 Οικονομία και Απασχόληση

4 Βελτίωση της Διοικητικής Ικανότητας και της Οικονομικής Κατάστασης της Περιφέρειας

Page 52: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 52

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (1/16)

1. Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής

Μέτρο 1.1: Προστασία - ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος και ορθολογική αξιοποίηση των φυσικών πόρων

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

1.1.1 Μετριασμός των κλιματικών αλλαγών και περιορισμός της ρύπανσης

Περιορισμός της αέριας ρύπανσης, ολοκληρωμένη διαχείριση για τη μείωση της νιτρορύπανσης γεωργικής προέλευσης, δασώσεις – αποκαταστάσεις δασοκομικού δυναμικού.

1.1.2 Προστασία των εδαφών

Διατήρηση τοπίων, μετατροπή αρόσιμων εκτάσεων σε εκτατικούς βοσκότοπους, αποκαταστάσεις χώρων απόθεσης και εδαφών πληγέντων από φυσικές καταστροφές και ανθρωπογενείς παρεμβάσεις.

1.1.3 Προστασία των υδατικών πόρων Σχέδια διαχείρισης υδατικών πόρων, λεκανών απορροών των υδάτων, ορεινής υδρο-οικονομίας καθώς και ορεινών δασικών συμπλεγμάτων.

Page 53: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 53

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (2/16)

1. Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής

Μέτρο 1.1: Προστασία - ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος και ορθολογική αξιοποίηση των φυσικών πόρων

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

1.1.4 Βελτίωση των ποιοτικών περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών

Εφαρμογή και προώθηση προγραμμάτων προστασίας του περιβάλλοντος, Ενίσχυση των υπηρεσιών ελέγχου, Περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση πολιτών.

1.1.5 Προστασία και ανάδειξη περιοχών ιδιαίτερης περιβαλλοντικής σημασίας

Διαχείριση προστατευόμενων από εθνικές και διεθνείς συνθήκες προστατευόμενων περιοχών. Προώθηση της βιοποικιλότητας και της προστασίας της φύσης.

1.1.6 Πρόληψη κινδύνων και σχεδιασμός προγραμμάτων πολιτικής προστασίας

Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, αποναρκοθέτηση, συστήματα προειδοποίησης πυρκαγιών.

Page 54: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 54

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (3/16)

1. Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής

Μέτρο 1.2: Βελτίωση της Προσβασιμότητας

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

1.2.1 Βελτίωση του διαπεριφερειακού και ενδοπεριφερειακού οδικού δικτύου

Ολοκλήρωση των μεγάλων έργων διασύνδεσης της περιφέρειας με την υπόλοιπη χώρα και τις γειτονικές Βαλκανικές. Βελτίωση της προσβασιμότητας μέσω του ενδοπεριφερειακού / τοπικού οδικού δικτύου. Συντήρηση και λειτουργία οδικού δικτύου για τη διευκόλυνση των μεταφορών. Αναβάθμιση, συντήρηση, καλή λειτουργία και αξιοποίηση των μεταφορικών υποδομών.

1.2.2Βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης των σιδηροδρομικών αεροπορικών υποδομών

Ορθολογική λειτουργία των σιδηροδρομικών κι αεροπορικών υποδομών

Page 55: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 55

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (4/16)

1. Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής

Μέτρο 1.3: Αναβάθμιση και συμπλήρωση των βασικών τεχνικών υποδομών και κοινωφελών δικτύων

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

1.3.1 Βελτίωση των υποδομών αγροτικής ανάπτυξης και της λειτουργίας τους

Σχεδιασμός συντήρηση και λειτουργία εγγειοβελτιωτικών και αγροτικών υποδομών, αναδασμοί, διαχείριση αρδευτικών δικτύων, αδειοδότηση γεωτρήσεων, ορθολογική διαχείριση αρδευτικού νερού

1.3.2

Υποστήριξη των Δήμων στην ολοκλήρωση των υποδομών ύδρευσης, αποχέτευσης, επεξεργασίας λυμάτων, τηλεθέρμανσης και διαχείρισης απορριμμάτων

Τεχνική στήριξη Δήμων, αποκατάσταση ΧΑΔΑ, λατομείων, επικαιροποίηση ΠΕΣΔΑ

1.3.3Βελτίωση των συνθηκών επικοινωνίας στις ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές

Ανάπτυξη ευρυζωνικών υποδομών και υπηρεσιών στις ορεινές / απομακρυσμένες περιοχές

Page 56: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 56

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (5/16)

1. Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής

Μέτρο 1.3: Αναβάθμιση και συμπλήρωση των βασικών τεχνικών υποδομών και κοινωφελών δικτύων

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

1.3.4

Ολοκλήρωση και εφαρμογή του αναπτυξιακού, χωροταξικού και περιβαλλοντικού σχεδιασμού σε επίπεδο Περιφέρειας

Μετεγκαταστάσεις οικισμών, εφαρμογή χωροταξικών ρυθμίσεων, Παρακολούθηση, διαχείριση ΕΣΠΑ, ΠΕΣΔΑ, Περιφερειακού Χωροταξικού Σχεδίου, Ειδικών Χωροταξικών Σχεδίων Ανάπτυξη εργαλείων GIS, Ίδρυση Ταμείου Αστικής Ανάπτυξης

Page 57: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 57

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (6/16)

2. Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και Αθλητισμός

Μέτρο 2.1: Κοινωνική Μέριμνα - Υγεία

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

2.1.1Βελτίωση των υποδομών και των παρεχομένων υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας.

Εποπτεία και έλεγχος κοινωνικών υποδομών και υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας και κοινωνικής ένταξης και αποκατάστασης. Εποπτεία Παιδικών Εξοχών και Κατασκηνώσεων. Υποστήριξη της οργάνωσης και λειτουργίας δομών ευπαθών ομάδων του πληθυσμού

2.1.2 Βελτίωση των υποδομών και των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας

Υποστήριξη των δομών παροχής υπηρεσιών υγείας για την υλοποίηση τεχνικών έργων.

2.1.3 Ενίσχυση της πρόληψης και προαγωγή της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού

Οργάνωση της διενέργειας επιδημιολογικών μελετών

Page 58: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 58

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (7/16)

2. Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και Αθλητισμός

Μέτρο 2.2: Εκπαίδευση

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

2.2.1 Βελτίωση των υποδομών εκπαίδευσης Υποστήριξη στο σχεδιασμό και ωρίμανση υποδομών εκπαίδευσης

2.2.2 Διασύνδεση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την τοπική οικονομία

Προσαρμογή των προγραμμάτων εκπαίδευσης στις ανάγκες της τοπικής οικονομίας. Εξασφάλιση καλύτερης διεπαφής μεταξύ εκπαίδευσης και εργασίας με τη δημιουργία διαύλων επικοινωνίας και συνεργατικών σχηματισμών και δικτύων

Page 59: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 59

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (8/16)

2. Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και Αθλητισμός

Μέτρο 2.3: Δια Βίου Μάθηση

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

2.3.1 Βελτίωση των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού

Σχεδιασμός και υλοποίηση δομών και προγραμμάτων κατάρτισης για ανέργους και εργαζομένους

2.3.2Διάγνωση των αναγκών για νέες δεξιότητες και προσφορά της αναγκαίας γνώσης

Στήριξη πρωτοβουλιών που αφορούν στην στοχευμένη εκπαίδευση ενηλίκων και στην απόκτηση βασικών δεξιοτήτων για ανάπτυξη επιχειρηματικότητας ή εξαρτημένη εργασία.

Page 60: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 60

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (9/16)

2. Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και Αθλητισμός

Μέτρο 2.4: Πολιτισμός και Αθλητισμός

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

2.4.1

Συστηματική αξιοποίηση και ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος και προώθηση της πολιτιστικής δραστηριότητας

Προστασία και ανάδειξη πολιτιστικής κληρονομιάς με ψηφιακά και σύγχρονα μέσα. Δημιουργία δικτύου σε επίπεδο περιφέρειας επισκέψιμων χώρων (αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία, περιοχές με πολιτιστικά στοιχεία της τοπικής παράδοσης, κ.λπ.)

2.4.2 Ενίσχυση του αθλητικού τομέα

Υποστήριξη της δημιουργίας και διενέργειας αθλητικών γεγονότων, υποστήριξη αθλητικών σωματείων, αξιοποίηση αθλητικών υποδομών, και ενίσχυση της αθλητικής συνείδησης του πληθυσμού

Page 61: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 61

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (10/16)

3. Οικονομία και Απασχόληση

Μέτρο 3.1: Οικονομία

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

3.1.1Βελτίωση των συνθηκών και του πλαισίου ανάπτυξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Ολοκλήρωση των υποδομών υποδοχής επιχειρήσεων. Αναβάθμιση και βελτιστοποίηση των υπηρεσιών για την ίδρυση και αδειοδότηση των επιχειρήσεων. Δημιουργία μόνιμης δομής στήριξης της επιχειρηματικότητας σε περιφερειακό επίπεδο. Προώθηση της υλοποίησης ολοκληρωμένων προγραμμάτων υποστήριξης της επιχειρηματικότητας, της καινοτομίας και της απασχόλησης . Σχεδιασμός, εφαρμογή και υλοποίηση προγραμμάτων για τη δημιουργία και ενίσχυση επιχειρήσεων

3.1.2 Ενίσχυση κλάδων που αναδεικνύουν / προωθούν την περιφερειακή οικονομία

Ανάπτυξη Συνεργατικών Σχηματισμών (clusters) (Τεχνολογικών / Επιχειρηματικών)

Page 62: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 62

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (11/16)

3. Οικονομία και Απασχόληση

Μέτρο 3.1: Οικονομία

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

3.1.3 Ενίσχυση του αγροτικού τομέα και της παραγωγικής αγροτικών προϊόντων

Δημιουργία δομής πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων σε επίπεδο Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Παραχώρηση εκτάσεων για την ανάπτυξη αγροτικών οικονομικών δραστηριοτήτων

3.1.4

Διασφάλιση της τήρησης των όρων υγιεινής και ασφάλειας, των περιβαλλοντικών όρων και των όρων διάθεσης αποβλήτων κατά την άσκηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων

Διενέργεια εποπτικών ελέγχων για τη σύννομη λειτουργία των επιχειρήσεων

3.1.5 Προώθηση της έρευνας και αξιοποίησή της στην παραγωγική διαδικασία

Υποστήριξη δομών Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης

3.1.6Διατήρηση του ενεργειακού χαρακτήρα της Περιφέρειας με παράλληλη αξιοποίηση των ΑΠΕ

Χωροθέτηση, προώθηση των επενδύσεων σε εξοικονόμηση και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Page 63: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 63

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (12/16)

3. Οικονομία και Απασχόληση

Μέτρο 3.2: Απασχόληση

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

3.2.1 Στήριξης της Απασχόλησης και καταπολέμηση της ανεργίας

Ενίσχυση επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, προώθηση στην απασχόληση, κατάρτιση, συμβουλευτικές υπηρεσίες, ενημέρωση – ευαισθητοποίηση. Δικτύωση των φορέων της Περιφέρειας για την δημιουργία θέσεων απασχόλησης

3.2.2 Προώθηση της κοινωνικής οικονομίαςΑνάπτυξη γυναικείων συνεταιρισμών, επιχειρηματική δικτύωση ευπαθών κοινωνικών ομάδων κ.λπ.

Page 64: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 64

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (13/16)

4. Βελτίωση της Διοικητικής Ικανότητας και της Οικονομικής Κατάστασης της Περιφέρειας

Μέτρο 4.1: Οργανωτική Δομή της Περιφέρειας

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

4.1.1Βελτίωση της οργάνωσης και λειτουργίας της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης

Οργάνωση της λειτουργίας και του συντονισμού των διευθύνσεων της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης καθώς και των Νομικών της Προσώπων, με βάση το Κοινό Πλαίσιο Αξιολόγησης

4.1.2

Προσαρμογή της λειτουργίας των Υπηρεσιών και των Νομικών Προσώπων στο νέο μοντέλο αυτοδιοίκησης

Δράσεις αναδιοργάνωσης και ενσωμάτωσης των Υπηρεσιών και των Νομικών Προσώπων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων στην Αυτοδιοικητική Περιφέρεια

Page 65: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 65

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (14/16)

4. Βελτίωση της Διοικητικής Ικανότητας και της Οικονομικής Κατάστασης της Περιφέρειας

Μέτρο 4.2: Παροχή Αναβαθμισμένων Υπηρεσιών στον Πολίτη

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

4.2.1 Βελτίωση της διοικητικής λειτουργίας για την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη.

Ολοκλήρωση και αξιοποίηση εφαρμογών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Κάλυψη των αναγκών των υπηρεσιών σε υποδομές, εξοπλισμό, εργαλεία και αναλώσιμα

4.2.2

Αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού και κάλυψη των αναγκών των υπηρεσιών της Περιφέρειας σε στελεχιακό δυναμικό

Προγράμματα κατάρτισης του στελεχιακού δυναμικού της Περιφέρειας για την βελτίωση των δεξιοτήτων του, μετατάξεις

Page 66: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 66

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (15/16)

4. Βελτίωση της Διοικητικής Ικανότητας και της Οικονομικής Κατάστασης της Περιφέρειας

Μέτρο 4.2: Παροχή Αναβαθμισμένων Υπηρεσιών στον Πολίτη

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

4.2.3Διασφάλιση της τήρησης των όρων κατά την άσκηση των διαφόρων οικονομικών δραστηριοτήτων

Ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών της Περιφέρειας

4.2.4Εξασφάλιση της συνέργειας των δράσεων σε περιφερειακό και διαπεριφερειακό επίπεδο

Ενίσχυση της συμμετοχής σε δίκτυα και ανάπτυξη συνεργασιών με άλλους δημόσιους, ιδιωτικούς και κοινωνικούς φορείς τοπικής και υπερτοπικής σημασίας

Page 67: Στρατηγικός σχεδιασμός Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Page 67

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ (16/16)

4. Βελτίωση της Διοικητικής Ικανότητας και της Οικονομικής Κατάστασης της Περιφέρειας

Μέτρο 4.3: Βελτίωση της Οικονομικής Κατάστασης της Περιφέρειας και των Νομικών Προσώπων της

Κωδ. Στόχος Ενδεικτικές Κατηγορίες Δράσεων

4.3.1

Βελτίωση των μηχανισμών παρακολούθησης των οικονομικών και των εργαλείων οικονομικού προγραμματισμού

Αξιοποίηση εφαρμογών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ

4.3.2 Διεύρυνση των πηγών εσόδων

Δημιουργία σχεδίων για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας της περιφέρειας. Αξιοποίηση των αντισταθμιστικών και ανταποδοτικών ωφελειών από την δραστηριοποίηση διαφόρων φορέων. Υλοποίηση εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων διαπεριφερειακής, διασυνοριακής και διακρατικής συνεργασίας