ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

24
24 1392 زبهری ره- 136 ژماره

description

ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

Transcript of ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

Page 1: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

24ژماره 136 - ره زبه ری 1392

Page 2: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

23ژماره 136 - ره زبه ری 1392

بابی منداڵه که له الی راوه ستابوون. دایکی منداڵه که زۆری سپاسی هیوا کرد که توانیبووی منداڵه که یان له مردن رزگار بکا.

هیوا پێی گوتن ده بێ زیاتر ئاگایان له منداڵه که یان بێ، چونکی هێشتا فێری مه له نه بوه ...

بابی هیواش ده ستی به سه ر سه ری کوڕه که ی داهێنا و گوتی هیوا گیان، ئه من و دایکت شانازیت پێوه ده که ین که ئاوا ئازایانه ئه و کوڕه ت له مردن

ڕزگار کردوه .ئیدی له و ڕۆژه وه خه ڵکی ئه و شاره هیوایان ناسی، هیواش به ڵێنی دابوو تا

بچێتە مه له ئاگای له مندااڵنی چکۆله بێ و فێری مه له یان بکا....

نه‌سرین‌یوسفزاده‌

Page 3: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

22ژماره 136 - ره زبه ری 1392

رۆژێک له رۆژان شارێک هه بوو زۆر خۆش بوو. کوڕێک هه بوو له وه شاره ناوی هیوا بوو. هیوا

دایک و باوکی زۆر خۆش ده ویست. هه وڵی ده دا دڵی دایک و باوکی

ڕابگرێ و قه ت تووشی دڵه ڕاوکێ یان نه کا

ئه و شاره خۆشه چۆمێکی لێ بوو. که هاوین داده هات منداڵ هه موو

له وێ ده بوون، مه له یان ده کردو له قه راغ ئاو خۆیان فێنک ده کرده وه .

منداڵه چووکه کان له قه راغ ئاوه که و له ته نکایی دا مه له یان ده کرد،

ئه وانه ش که گه وره تر بوون و مه له یان ده زانی، ده چوونه قوواڵیی ئاوەکە. ئیدی ئه وه زۆر له دایک و

باوکانی نیگه ران ده کرد که به رده وام به پێوشوێنی منداڵه کانیانه وه بن.هیوا تازه فێری مه له ببوو، هه ر

بۆیه دایکی هه موو کاتێ له به ری ده پاراوه که نابێ خۆی له قوواڵیی ئاوه که بدا. پێی ده گوت

ئێمه دڵه ڕاوکێی ئه وه مان هه یه ئاگات له خۆت نه مێنێ، به اڵم هیوا ئه وانی دڵنیا ده کرده وه که ئاگای

له خۆیه تی و خۆی ناخاته قوواڵیی ئاوه که ، ئه گه رچی بۆته مه له وانێکی

شاره زاش.یه کێک له و ڕۆژانه که هیواو

هاورێکانی له دوای مه له یه کی زۆر له ئاوه که هاتبوونه ده رێ و له

قه راغ چۆمه که دانیشتبوون، له پڕ گوێیان له قێژه یه ک بوو دیتیان ئه وه

منداڵیکی چکۆله که مه له نازانێ، به شه پۆلی ئاوه که به ره و قوواڵیی چۆمه که ده ڕوا. هیوا که ئه وه ی دی خۆی له چۆمه که هاویشت و توانی به زه حمه ت و ماندووبوونێکی زۆر

منداڵه که له خنکان رزگار بکا، به اڵم به هۆی ماندوویه تی له قه راغ ده ریا

له هۆش چوو.خه ڵکه که هیواو ئه و کوڕه یان گه یانده

نه خۆشخانه . کاتێک هیوا وهۆش خۆی هاته وه دایک و بابی و، دایک و

هیوای مه له وان

Page 4: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

21ژماره 136 - ره زبه ری 1392

فێرگەی نەققاشی

Page 5: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

20ژماره 136 - ره زبه ری 1392

سمۆره سمۆره م له دارستان ھاوڕازم له گه ڵ دۆستان خواردنم به رھه می داره خۆشترین وه رزم به ھاره

که سێکم داره وانم به رداشی به ڕۆه کانم ددانم تیژه و باریک شه وان له کونێکی تاریک

له سه ر پۆپ و لقی دار ده ترسێم له رێوی و مارله به ھار ھه تا زستان کاسبی ده که م به ده ستان

دێم و ده ڕۆم له سه ر دار له دێ بم یاکو له شار دۆستی گیان له به رانم ئه وه ی تێ بگا له ژیانم ئه وه ی که رۆح له به ره له بۆ من تاجی سه ره

دیاره دوژمنم زۆره ده مخه نه داو به نۆره وه رن با له دارستان ببه ستین کۆڕی دۆستانئێوه ش گشت تاجی سه رن وه کوو من گیان له به رن

دارستا به مه جوانه دانیشین ره فیقانه من سمۆره م برای ئێوه خزمه تکارم به پێوه

ئاوێزان‌بامرادی

Page 6: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

19ژماره 136 - ره زبه ری 1392

قسه ی خۆش بۆ پێکه نین:

مۆزی دووهەمدایك: رۆڵە گیان یەخچاڵەكە نیوسەعات پێش دوو مۆزی تێدا بوو. ئێستا تەنیا دانەیەكی تێدایە، ئەوە

بۆ؟منداڵ: وەڵاڵ زۆر سەیرە، ئەدی چۆنە من ئەوەیانم

نەدیوە؟...

پرسیار و واڵممامۆستا: هەر كەس بزانێ ملی ملدرێژ چەند سانتی میترە، پرسیاری دووهەمی لێ ناكەم.قوتابی: مامۆستا من دەزانم، 2 میتر و ٤7

سانتی میترە.مامۆستا: چۆنت زانی؟

قوتابی: مامۆستا قەرار نەبوو پرسیاری دووهەمم لێ نەكەی!

قسەی قۆڕدادوەر: تۆ حەیا ناكەی بە نیوەشەوێ چوویتە

دزی لەو ماڵە؟تاوانبار: قسەی قۆڕ، ئێ قوربان خۆ بە رۆژی

روون ناچم!

Page 7: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

18ژماره 136 - ره زبه ری 1392

وەزنە

دۆە ب

ەیوێن

و دو

و ئە

انێو

ی نکان

یەازی

اوجی

Page 8: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

17ژماره 136 - ره زبه ری 1392

لە ماڵیش تەنیا كەوتبۆوە. نە باوكی دەباوەشی دەگرت و نە دایكی ماچی دەكرد. چنوور زۆر پەژیوان ببۆوە بۆ ئەوكات و ساتانەی بە فیڕۆی دابوون. بە خۆی دەگوت: بەو مەرجەی دیسان

ئەو هەلەم بۆ هەڵكەوێتەوە جۆرێك دەخوێنم كەس نەمگاتێ. گریان ئەوكی گرتبوو. هەموو گیانی ڕەسەر ئارەقە كەوتبوو. بەرەبەری بەیانی بوو. تەقەی دەرگا هات. دایكی بانگی كرد:

چنوور! رۆڵە چنوور! هەستە درەنگە دەبێ بچیتە قوتابخانە. . .چنوور جووڵەیەكی كرد و چاوی هەڵێناو بەسەرسووڕمانەوە سەیری دایكی كرد. دایكی گوتی:

چ بووە؟ بۆ وا شڵەژاوی؟ گوتی: دایە خەونم دیوە. پاشان بە گریانەوە خەونەكەی بۆ دایكی گێڕاوە. چنوور كە زانی خەونی دیوە زۆر خوشحاڵ بوو، دواجار بڕیاری دا هەر لە ئێستاوە كە سەرەتای ساڵە باش

بخوێنێ و ئەوساڵیش وەك سااڵن نەفەری یەكەمی قوتابخانە بێ.

ڕەسووڵ‌سوڵتانی

Page 9: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

16ژماره 136 - ره زبه ری 1392

دارو دیواری ژوورەكەی سێ چوار سپاسنامەی پێوە هەڵواسرابوو. هەموو ساڵـێ كە چنوور

لە تاقیكاری یەكەمی دەهێناوە، یەك لەو نامە رێزلێنانەیان دەدایەو ئەویش لە ژوور

سەرییەوە هەڵـیدەواسین. چنوور ئەوەندەی تا ئێستا لە قوتابخانە

خەاڵت كرابوو دوو ئەوەندەش لە ماڵـێ دایك و باوكی خەاڵتیان كردبوو. هەرچی دڵـی پێ

خۆش بوو بۆیان كڕی بوو. خزم و كەس و دەرو جیران، هەموو تاریفیان دەكرد و خۆشیان

دەویست. بەاڵم ئەوجارەیان هەرچەندی كردی، رووی نەبوو كارنامەكەی پێشانی ماڵـێ

بدا. باوكی زوو تێگەیشت. ئەوجار هەموو لیچیان لێ هەڵدەقرچاند. كەس پیرۆزبایی لێ

نەدەكرد. كەس ماچی نەدەكرد. كاتێ مامۆستا لە قوتابخانە »ژیال«ی بانگ كرد و خەاڵت و سپاسنامەكەی پێ دا، ئەو فرمێسكەكانی بە چاویدا هاتنە خوارێ و بە دەم گریانەوە

هاتەوە ماڵـێ...ئەو شەوە نانی پێ نەخورا. گوتی: بۆ ئەوساڵ

دەرنەچووم؟ ئەو پرسیارە سەدان وەاڵمی بەدوودا هات. وەبیری هاتەوە كە سااڵنی

پێشوو لە كاتی وانە گوتنەوەی مامۆستادا بە وردی سەرنجی دەدا بە قسەكانی مامۆستا. لە ماڵێش بەر لە هەموو شتێك دەرسەكانی

دەخوێند، دوایی دەچوو كایەی دەكرد، بەاڵم ئەو ساڵ لەسەر كالس بەجێی ئەوەی سەرنج بداتە قسەكانی مامۆستا بزۆزیی دەكرد و لە ماڵیش بەجێی دەوركردنەوە و نووسینەوەی

دەرسەكانی دەستی دەكرد بە هەاڵت هەاڵتێن و كایەكردن دەگەڵ براچوكەكەی. هەر

بۆیەش ئێوارەی ئەو ڕۆژە كە لە قوتابخانە گەڕاوە دایكی ماچی نەكرد. باوكیشی لە

باوەشی نەگرت و شێعری بۆ نەخوێندەوە، لەسەر سفرەش كەس ئاوڕی لێ نەدەداوە.

هاوپۆلی یەكانیشی وەك جاران ڕێزیان نەدەگرت. .

دوێنێ »پەریسا« قەڵسەی لێ گێڕابوو. هەر ئەو پەریسایەی كە جاران خوداخودای بوو

چنوور شتێكی فێر بكا. چنوور دڵـی پڕ بوو، چووبوە الی »هەاڵڵە« ئەویش گوتبووی

الچۆ، باوكم گوتویەتی دەگەڵـی مەگەڕێن. خۆ ئەو وەك جاران دەرس خوێن و شارەزا نیە. لە قوتابخانە كەس وەخۆی نەدەگرت.

یه که م ڕۆژه کانی خوێندنه و، دوارۆژمان له به رچاو بێ

Page 10: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

15ژماره 136 - ره زبه ری 1392

+ بۆچی دووكەڵ، لە دووكەڵكێشەوە دێتە دەرێ؟ـ جا ئەوە چیە، چونكە ئەگەر وانەكا چ بكا؟

+ بۆچی 2 جار 2 دەكاتە 5 ؟ـ جا ئەوە چیە، لەبەر ئەوەی زانست پێش كەوتوە.

+ بۆچی لە نێوەڕاستی حەب دا، هێڵێك كێشراوە؟ـ جا ئەوە چیە، بۆ ئەوەی كە، ئەگەر حەبەكە بە ئاو نەچووە خوارەوە، ئەوە بە

پێچ گوشتی بەڕێی كەیە خوارەوە.

+ بۆچی فیل ناتوانێ بە كونی دەرزی دا بچێتە ناوەوە؟ـ جا ئەوە چیە، لەبەر ئەوەی كۆتایی كلكی فیل، گرێیەكی تێدایە.

ئا:‌هانا‌وریا

Page 11: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

14ژماره 136 - ره زبه ری 1392

پرسیاری حه لله ق و وه اڵمی مه لله ق

+ بۆچی مار قەت سەفەر ناكا؟ـ جا ئەوە چیە، لەبەر ئەوەی مار دەستی نیە كە مااڵوایی بكا.

+ دوایین ددان كە لە ناو دەمت دا دەبینرێ، چ ددانێكە؟ـ جا ئەوە چیە، ددانی مەسنووعی.

+ چۆن دەتوانرێ ٤ نەفەر لە ژێر یەك چەتردا ڕابوەستن و هیچ كامیان تەڕ نەبن؟

ـ جا ئەوە چیە، ئەگەر باران نەبارێ و هەوا خۆش بێ.

+ ئەگەر پەڕگار سەری لە گێژەوە بێ، چی دەكێشێتەوە؟ـ جا ئەوە چیە، هێلكە دەكێشێتەوە.

+ئەگەر كەسێك دڵی ڕاوەستێ، چی دەكەی؟ـ جا ئەوە چیە، كورسییەكی بۆ دادەنێم با دابنیشێ.

+ بۆچی لەق لەق كە دەخەوێ، یەك القی بەرز دەكاتەوە؟ـ جا ئەوە چیە، چونكە ئەگەر هەر دوو القی بەرز بكاتەوە، دەكەوێتە خوارێ.

Page 12: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

13ژماره 136 - ره زبه ری 1392

یارمەتی هاوڕێکەتان بدەن بۆ دۆزینەوەی گەنجینەکە

Page 13: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

12ژماره 136 - ره زبه ری 1392

بۆ که ره سته یه که م په ڕینه وه ی مرۆڤه کان له ده ریاکان پێکه وه لکاندنی که بوو دار هێندێک نێوه که یان به تاڵ ده کردو که ڵکیان به له م وه کوو

لێ وه رده گرت. دوای ماوه ک به له مێک دروست کرا کە هه م به هێزی با کاری ده کرد هه م به دوو دار ڕایان ده دا. ئه و به له مانه ی به هێزی با ده رۆیشتن ئه ستۆنده کیان هه بوو. به تێبه ڕبوونی زه مان دروست کردنی پاپۆڕه کان پێشکه وتنی به خۆیه وه بینی و له سه ده ی 17دا ئالبێرت فولتێن، کابرایه کی ئامریکایی که زۆری حه ز له پاپۆره وانی لێخوڕینی بۆئه وه ی کرده وه، تگه ردار پاپۆرێکی کردنی دروست له بیری بوو،

پاپۆر ئاسانتر بێ.فولتێن ساڵی 1778 زایینی له بریتانیا گوێبیستی شتێک به ناوی هێزی هه ڵم بوو، بریتانیایی یه کان پاپۆرسازه له گه ڵ له وێ رێ و که وته بریتانیا به ره و بۆیه هه ر کاری کرد تا ئه وه ی ساڵی 1806ی زایینی بۆ یه که م جار پاپۆرێکی هه ڵمی دروست

کرد. کاتژمێردا 60 له مایلی 300 که بوو زۆر هێنده پاپۆره ئه و رۆیشتنی هێزی

ده بڕی.

ئا:‌مینا

کێ پاپۆڕی داهێنا؟

Page 14: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

11ژماره 136 - ره زبه ری 1392

فێرگه ی زمانی ئینگلیزیکاوه‌‌ئاهه‌نگه‌ری

Page 15: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

10ژماره 136 - ره زبه ری 1392

پارک

من پارکێکی دڵگیرم جێگای منداڵ و پیرممن جوانیی شارەکانم

مەشکێنن دارەکانمسێبەردەکەم بۆ سەرتان

جوان دەکەم دەوروبەرتانکاتێ بەجێم دەھێڵن زوباڵە جێ مەھێڵن

منیش بێزم ھەڵدەستێ پشووی گوڵم دەوەستێناحەز دەبێ دیمەنم وشک دەبێ چیمەنم

ئه‌مین‌گه‌ردیکالنی

Page 16: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

9ژماره 136 - ره زبه ری 1392

ریشاڵه کانی برسێتی وه دوا ده خه ن و زۆر جار واده کا مرۆڤ هه ست به برسێتی نه کا.

هه نجیر میوه یه کی به سووده بۆ ئه وانه ی تووشی که م خوێنی بوون، یارمه تیی زوو هه رس کردنی خوراک ده داو بۆ چاکبوونه وه ی کۆخه و باشتر هه ناسه دان زۆر باشه ، هه روه ها بۆ ئه و که سانه زۆر باشه که

به شێوه یه کی نا ئاسایی گه شه ده که ن. هه نجیر بۆ که مکردنه وه ی تینوێتی زۆر به سووده و بۆ ئه و که سانه ش

باشه که رێژه ی کۆلێسترۆڵیان به رزه و رێگری ده کا له گه شه ی خانه شێرپه نجه ییه کان.

ئاماده‌کردنی:‌هانا‌وریا

Page 17: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

8ژماره 136 - ره زبه ری 1392

هه نجیر میوه یه کی به تام و خۆشه، سه ره ڕای ئه مانه ش سوودێکی

زۆری هه یه که لێره دا ئاماژه به هێندیکیان ده که ین:

هه نجیر میوه یه کی به هێزو شیرینه، به هۆی ئه وه ی که هه نجیری وشک سه دی 50 ی شه کر پێک هاتووه و

ئه مه ش سه رچاوه یه کی باشه بۆ کۆکردنه وه ی پۆتاسیۆم، که لسیۆم،

A.B.C فوسفۆر و ویتامینه کانیئێوه ده بێ بزانن هه نجیر کێشی

له ش زیاد ده کاو خواردنێکی باشه بۆ ئه وانه ی ده یانه وێ کێشی له شیان

زیاد بکه ن.هه نجیر میوه یه کی به هێزەو هه ر

به هۆی ئه وه شه وه رزشکارەکان به ڕێژه یه کی زۆر هه نجیر ده خۆن و له رابردووش دا ده گێڕنه وه که خاوه ن

ده سه اڵته کان میوه ی هه نجیریان

ده دا به کۆیله کانیان بۆ ئه وه ی کاری زیاتریان لێ بکێشن.

به رزیی داری هه نجیر 5 تا 6 میتره و گه اڵکانی سه وز و

خوڵه مێشین و زیاتر له 600 جۆر هه نجیر هه یه .

توێکڵی داپۆشه ری ئه م میوه یه زۆر ناسکه، هه ر به هۆی ئه مه شه که

پاراستنی بۆ ماوه یه کی زۆر ناکرێ.له واڵته گه رمه کان هه نجیر زیاتر

به ویشکی به کار ده هێنرێ. هه ر چه نده خواردنی هه نجیری تازه به

تایبه تی بۆ مره با زور باوه.جیا له وانه داری هه نجیر ده توانێ

تا 20 سال به ر بگرێ. هه روه ک باسمان کرد هه نجیر میوه یه کی به هێزه و کێشی له ش

زیاد ده کا، به اڵم هه نجیر پیک هاتووه له ریشال. خواردنی زۆری هه نجیرو

داری هه نجیر و سووده کانی

Page 18: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

7ژماره 136 - ره زبه ری 1392

منداڵینە ئەو ڕێوی یە فێڵبازەم بۆ ڕەنگ بکەن و

بزانن بە دوای چی دا دەگەڕێ

Page 19: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

6ژماره 136 - ره زبه ری 1392

بۆوەی من هەبم، سی شت پێویستە. ئۆكسیژێن، گەرماو ئه و شتانه ی که ئاور ده گرن. هەركات ئەو سێیانە دەست بخەنە دەستی

یەكتر و بكەونە الی یەك، ئەوا من دەردەكەوم. زانیتان من چیم؟ بەڵێ راست وایە.من ئاگرم. نەچن بۆوەی لیباسەكانتان زوو وشك بنەوە لەالی سۆبە هەڵیان بخەن،

یان گۆرەوییەكانتان بەسەر عەشتار و سۆبە دادەن. چونكی ئەوكات

سێ كوچكەی ئاگر دەست دەخەنە دەستی یەكتر و دەكەونە الی یەك و

ئیدی تەواو.كاتێك كە شوێنێك ئاگر دەگرێ تۆ دەبێ دەستبەجێ لەو شوێنە

دوور كەویتەوەو گەورەكان ئاگادار كەیەوە. بۆ هەر كوێیەكیش چوون،

بۆ وێنە فرۆشگای گەورە، قوتابخانە و شوێنی وا بەر لە هەموو شتێك دەركەكانی چوونە دەرێ بناسن تا لە كاتی وادا بەوێ دا دەرباز ببن و

لە ئاگرەكە دوور كەونەوە.ئەوەشتان لەبیر نەچێ كە ئاگر بۆ كایە و یاری كردن نابێ نا.... نه چن

تخونی بکه ون...

کامه تان من ده ناسن؟

له‌‌کۆشکی‌مندااڵن‌وه‌رگیراوه‌

Page 20: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

5ژماره 136 - ره زبه ری 1392

بوو، قوتابخانەکان کرانەوەی رۆژی یەکەم هەمووان دابەش کراین بەسەر پۆلەکاندا و هەر

یەکەو لە شوێنێکدا دانیشتین.ئااڵ، کچێکی جوان و ژیکەڵەیە.

پۆلی وەبەر ئااڵ کردنەکەدا دابەش لە ئااڵیە، هاوڕێی کە هەتاویش »سێو«کەوت.

وەبەر پۆلی هەنار کەوت.کاتێک مامۆستا چووە نێو پۆلی سێو، دیتی

ئااڵ دەگری. مامۆستا لێ چووە پێشێو گوتی:ئااڵ گیان ئەوە بۆ دەگری؟

ئااڵ گوتی: من پێم خۆشە بچمە پۆلی هەنار تا الی هاوڕێکەم بم، یان دەنا هەتاوی هاوڕێم

بێتە ئەم پۆلە.لێ پرسیارێکت ئەمن گیان ئااڵ مامۆستا: بەرچی لە قوتابخانەو دێنە بۆ ئێوە دەکەم.

لێرەدەمێننەوه؟

ئەوەی بۆ بخوێنین، دەرس ئەوەی بۆ ئااڵ: زۆر شتی ئەوەی بۆ ببڕین، سەرووتر قۆناغی

فێر ببین.مامۆستا: بژی ئااڵ گیان، ئەوانە ڕاستن، بەاڵم لەگەڵ ئەوەشدا له قوتابخانە هاوڕێی نوێ پەیدا دەکەین، زیاتر یەکتر دەناسین، ئەوانەش هەموو

گرینگن.وەک بەاڵم دا، پێ درێژەی مامۆستا دوایه خۆت گوتت ئامانج سەرکەوتنە لە قۆناغەکانی لەالی هەنار پۆلی لە تۆ کەواتە خوێندن، دەتوانی ئەوە نەبی، یان بی هاوڕێت هەتاوی بە ئامانجەکەت بگەی، لێرەش دەتوانی هاوڕێی

باش پەیدا بکەی.... ئازاد عەباسیان

پۆلەکەی ئااڵ

Page 21: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

4ژماره 136 - ئۆکتۆبری 2013

محەممەد موکری

محه ممه د موکری ، نووسەرو ئەدیب و ڕۆماننوسی گه وره ی کورد، ساڵی 19٤3دا لە کەرکووک لە دایک بووە.

محه مه د موکری پێشمه رگه و شۆڕشگێڕێکی نه سره وتوو بوو، ئه و لە شاخ و ئه و کاته ی پێشمه رگه بوو، ڕۆمانێکی بەناونیشانی »سەگوەڕ« باڵو کردۆتەوە، کە یەکەمین ڕۆمانی

کوردی بووە بە زمانی ڕەخنە لەسەر شۆڕش نووسراوە.وەک ڕاگەیاندن دا، و ئەدەب بواری لە کارکردنی لەسەرەتای موکری محه ممه د ڕۆژنامەنووس کاری کردوە، پاشان وەک چیرۆکنووس هاتۆتە مەیدان و چەندین چیرۆکی

نووسیوەو زیاتر لە چوار ڕۆمانی باڵو کردۆته وه .محەمەد موکری ماوەی ٤0 ساڵ لە بوارە جۆراوجۆرەکان دا سەرقاڵی نووسین بووەو

له خەباتی سیاسیش دا بەردەوام بووە.محه ممه د موکری ساڵی ڕابردوو به هۆی نه خۆشی کتوپر کۆچی دوایی کرد، ئه ویش له کاتێک دا سەرقاڵی نووسینی ڕۆمانێک بوو، بەاڵم مەرگ ڕێگەی نەداو لە شەوی ٤ مانگی

مه ی ساڵی 2012 لەشاری سلێمانی بە نەخۆشیی دڵ کۆچی دوایی کردوله گۆڕستانی ڕاپه ڕینی شاری سلێمانی به خاک سپێردرا.

له به رهه مه کانی محه مه د موکری ده توانین ئاماژه به » تۆڵه« ، »هه ره س«، » ئه ژدیها« و »سه گوه ڕ« بکەین » عاشقه ناوداره کان« یش یه کێک له وه رگێڕانه سه رکه وتووه کانی

ئه و نووسه رو ئه دیبه گه وره ی کورده .ئاماده‌کردن:‌نیعمه‌ت‌مه‌ال

Page 22: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

3ژماره 136 - ره زبه ری 1392

ڕه زبه ر، 23ی ڕۆژی 15ی له گه ڵ به رامبه ر ساڵێک، هه موو ئۆکتۆبری نابینایانه و جیهانیی ڕۆژی نه ته وه رێکخراوی له الیه ن ڕۆژی به یه کگرتووه کانه وه

جیهانیی »گۆچانی سپی« ناو نراوه .گۆچان سپی یه کان ئه و به شه له کۆمه ڵگای ئێمه ن که یان زگماک نابینان، یان به ڕووداوێکی ناسروشتی بینایی چاوه کانیان له ده ست داوه . ئه وان له گه ڵ ئێمه

ده ژین، له ماڵێ، له خوێندنگه ، له بازاڕو له شوێنی کار.ئه وان ئه گه رچی نابینان، به اڵم زۆر جوان جوانی یه کانی ژیان ده بینن، ناسکتر له زۆر که س سه یری خه م و خۆشی یه کانی نیشتمان ده که ن و له خۆشه ویستن دا له

پێشه وه ن.مندااڵنی نابینا ته نیا له یه کێک له پێنج هه سته کانی مرۆڤ بیبه شن، به اڵم له کار پێکردن به هه سته کانی دیکه یان به هێزن و ئه رکی بنه ماڵه ، خوێندنگه و کۆمه ڵگاش

به هێزتر کردنی هه سته کانی دیکه ی ئه وانه .هه موو له سپی« گۆچانی « ڕۆژی ڕه زبه ر، ی 23 ڕۆژی پیرۆزبایی ئێمه

مندااڵنی کورد ده که ین و ئاواتی ژیانێکی خۆشیان بۆ ده خوازین.

وته ی ئه مجاره مان

Page 23: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

2ژماره 136 - ئۆکتۆبری 2013

سه رنووسه ر: شیالن قوربانی فه ر

دەستەی نووسەران: کاوه ئاهه نگه ری، هانا وریا، نێعمه ت مه ال

دیزاینه ر: مینا سوڵتانزاده

په یوه ندی: www.facebook.com/nawendy.mndal.paryzy.kurdistan

[email protected] www.Kurdistanukurd.com

مندااڵن دنیای گۆڤارێکی مانگانه ی مندااڵنه، ناوەندی منداڵپارێزیی

رۆژهەاڵتی كوردستان دەری دەكا

Page 24: ژمارە ١٣٦ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە

1ژماره 136 - ره زبه ری 1392

ره زبه ری 1392 ئۆکتۆبری 2013

136