Αλγοριθμική Σκέψη, Προγραμματισμός και Σύγχρονες...

Σημειώσεις Μαθητή και Φύλλα Εργασίας

Πληροφορική και Επιστήμη Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

Ενότητα 7−Αλγοριθμική Σκέψη, Προγραμματισμός και Σύγχρονες Εφαρμογές Πληροφορικής

Α΄ Γυμνασίου

Συγγραφή Οι καθηγητές Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών που αναφέρονται στην αρχή της κάθε ενότητας με την καθοδήγηση και συμβολή των ακόλουθων Συμβούλων Καθηγητών Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών:

Νικόλαος Ζάγγουλος Σωκράτης Μυλωνάς (Β.Δ.) Αλέξανδρος Παπαλυσάνδρου (Β.Δ.) Ήβη Γρηγορίου (Β.Δ.) Μιχάλης Διονυσίου (Β.Δ.) Μαρία Νεοκλέους (Β.Δ.) Ιωάννης Ιωάννου Ξένιος Ξενοφώντος

Ηλεκτρονική σελίδωση: Σωκράτης Μυλωνάς

Β.Δ. Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

Εποπτεία: Μάριος Μιλτιάδου Μιχάλης Τορτούρης

Επιθεωρητές Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

Γλωσσική Επιμέλεια:

Μαριάννα Χριστόφια Παλάτου

Λειτουργός Υ.Α.Π.

Εξώφυλλο: Μιχάλης Θεοχαρίδης

Λειτουργός Υ.Α.Π

Συντονισμός: Χρίστος Παρπούνας

Συντονιστής Υ.Α.Π.

Α΄ Έκδοση 2012

© ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ISBN: 978-9963-0-4597-6

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

3


ENOTHTA A7 Αλγοριθμική Σκέψη, Προγραμματισμός και Σύγχρονες Εφαρμογές Πληροφορικής .................................................................................. 5

A7.1 Πώς δημιουργούμε ένα πρόγραμμα για τον υπολογιστή ................................. 7

1 Εισαγωγή .................................................................................................................... 7

2 Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσουμε για να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα ............. 7

3 Καθορισμός του προβλήματος (τι πρέπει να γίνει) με ακρίβεια ........................................ 8

4 Καθορισμός των βημάτων που χρειάζονται για την επίλυση του προβλήματος (πώς θα

γίνει) .................................................................................................................................. 8

5 Μετατροπή των βημάτων σε πρόγραμμα (σειρά από εντολές) που θα εκτελούνται από τον

υπολογιστή ........................................................................................................................ 9

6 Έλεγχος ...................................................................................................................... 9

7 Ποια διαδικασία θα πρέπει να ακολουθήσουμε για να κάνουμε αλλαγές σε ένα πρόγραμμα9

Βασικές Έννοιες ................................................................................................................ 10

A7.2 Δημιουργία απλής γραφικής εφαρμογής Περιβάλλον Scratch ....................... 11

1 Εισαγωγή .................................................................................................................. 11

2 Ενεργοποίηση του Scratch ......................................................................................... 11

3 Παράθυρο Scratch .................................................................................................... 11

4 Προβολές Έργου ....................................................................................................... 12

5 Η σκηνή (Stage) ........................................................................................................ 12

6 Δημιουργία/Εισαγωγή Σκηνικού (Υπόβαθρου) .............................................................. 12

7 Τροποποίηση Σκηνικού (Υπόβαθρου) .......................................................................... 12

8 Διαγραφή αντικειμένου (Sprite) .................................................................................. 13

9 Εισαγωγή/Δημιουργία Νέου Αντικειμένου (Sprite) ........................................................ 13

10 Αλλαγή Ονόματος Αντικειμένου .................................................................................. 13

11 Τροποποίηση Θέσης του Αντικειμένου ........................................................................ 13

12 Τροποποίηση Μεγέθους του Αντικειμένου ................................................................... 14

13 Εισαγωγή Ήχων ........................................................................................................ 14

14 Εισαγωγή Εντολών σε Αντικείμενο .............................................................................. 14

15 Διαγραφή εντολής ..................................................................................................... 16

16 Εκτέλεση του προγράμματος ...................................................................................... 16

17 Αποθήκευση Προγράμματος ....................................................................................... 17

18 Άνοιγμα Προγράμματος ............................................................................................. 17

Υπόμνημα ........................................................................................................................ 18

Υπόμνημα Ερμηνείας Βασικών Εντολών .............................................................................. 19

... 20 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α.7.2.M1-Μ2 Δημιουργία απλής γραφικής εφαρμογής – Περιβάλλον Scratch





4

Α.7 Αλγοριθμική Σκέψη, Προγραμματισμός & Σύγχρονες Εφαρμογές

5

ENOTHTA A7 Αλγοριθμική Σκέψη, Προγραμματισμός και Σύγχρονες Εφαρμογές Πληροφορικής

Για την προετοιμασία και συγγραφή του υλικού αυτής της ενότητας εργάστηκαν οι ακόλουθοι

Καθηγητές Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών:

Αντρέου Πηνελόπη

Διονυσίου Χριστιάνα

Ζάγγουλος Νικόλαος (σύμβουλος)

Καζίνος Γρηγόρης

Καραολής Μηνάς

Κατσιδιάρη Δέσπω

Κατσούλη Αθηνά

Μυλωνάς Σωκράτης (σύμβουλος)

Νικόλα Παντελής

Παπαδοπούλου Ελένη

Παπής Απόστολος

Παστελλής Πανίκος

Περεντός Άθως

Σιακαλλής Χαρίλαος

Σκουρίδου Ελένη

Σταύρου Χριστάκης

Τούγια Μαρία

Τσιμούρης Χαράλαμπος

Χριστοδουλίδης Χαράλαμπος

Α.7 Αλγοριθμική Σκέψη, Προγραμματισμός & Σύγχρονες Εφαρμογές Α.7.1.Μ1-8

7

A7.1 Πώς δημιουργούμε ένα πρόγραμμα για τον υπολογιστή

Τι θα μάθουμε σήμερα:

Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσουμε για να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα Πώς θα καθορίσουμε με ακρίβεια το πρόβλημα (δηλαδή τι πρέπει να γίνει)

Να αποφασίζουμε και να περιγράφουμε τα βήματα/εντολές που χρειάζονται για την επίλυση του προβλήματος (δηλαδή πώς θα γίνει)

Πώς μετατρέπουμε τη σειρά από βήματα/εντολές σε πρόγραμμα που να επιλύει το πρόβλημα

Πώς ελέγχουμε εάν πράγματι το πρόγραμμα λειτουργεί ορθά και λύει το πρόβλημα που καθορίσαμε

Ποια διαδικασία θα πρέπει να ακολουθούμε για να κάνουμε αλλαγές σε ένα πρόγραμμα

1 Εισαγωγή

Κάθε πρόγραμμα (λογισμικό) που εκτελεί ο υπολογιστής, είτε είναι το λειτουργικό σύστημα, είτε

εφαρμογές (π.χ. ο επεξεργαστής κειμένου, ο φυλλομετρητής ιστού, ή ακόμη και ένα παιγνίδι) δεν

είναι τίποτα άλλο από μια συγκροτημένη σειρά από εντολές, προσεκτικά τοποθετημένες, που όταν

εκτελούνται από τον υπολογιστή έχουν το συγκεκριμένο αποτέλεσμα που βλέπουμε.

Τα προγράμματα τα δημιουργούν οι άνθρωποι και όπως όλες οι τεχνολογικές κατασκευές (π.χ.

κτήρια, αυτοκίνητα, γέφυρες, ηλεκτρικές συσκευές) για να λειτουργούν σωστά θα πρέπει να

σχεδιαστούν προσεκτικά, να κατασκευαστούν όπως έχουν σχεδιαστεί και να ελεγχθούν πριν

τα χρησιμοποιήσουμε. Πολλές φορές δημιουργούνται νέες ανάγκες και απαιτούνται αλλαγές, που

για να γίνουν με επιτυχία θα πρέπει να ενσωματωθούν σε κάθε φάση της δημιουργίας.

Για να διορθωθεί μια κατασκευή που δεν έχει σχεδιαστεί σωστά, συνήθως απαιτείται η εξασφάλιση

νέων υλικών και πολύ κόπο για την επιδιόρθωση της, συχνά με ψηλό κόστος, πράγμα που

αναγκάζει τον κατασκευαστή να τη σχεδιάσει πολύ προσεκτικά. Το λογισμικό, σε αντίθεση με

άλλες κατασκευές, δεν απαιτεί την αγορά υλικών και συχνά δίνεται η εντύπωση ότι δεν απαιτείται

σχεδιασμός. Στην πραγματικότητα όμως, το κόστος εντοπισμού και επίλυσης λαθών στο λογισμικό,

ιδιαίτερα εάν δεν έχει σχεδιαστεί σωστά, είναι μια δύσκολη, μακροχρόνια και δαπανηρή διαδικασία.

Σε αυτή την ενότητα θα μάθουμε τις βασικές αρχές δημιουργίας λογισμικού χρησιμοποιώντας

κατάλληλα «εργαλεία» και θα δημιουργήσουμε προγράμματα που θα μοιάζουν με παιγνίδια

ηλεκτρονικών υπολογιστών με τα οποία περνάμε ευχάριστα την ώρα

μας. Θα τα δούμε όμως μέσα από τα μάτια του δημιουργού τους.

2 Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσουμε για να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα

Όπως συμβαίνει σε όλες οι κατασκευές, έτσι πριν τη δημιουργία ενός

προγράμματος, θα πρέπει να έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα του

προβλήματος, δηλαδή τι πρέπει να κάνει. Στη συνέχεια πρέπει να

προτείνουμε πώς (με ποιο ακριβώς τρόπο, με ποια βήματα) θα κάνει

αυτά που καθορίσαμε, δηλαδή τη «λύση» του προβλήματος. Η λύση

αυτή (τα βήματα) θα πρέπει να μετατραπούν σε μια σειρά από

«εντολές» που θα αποτελούν το πρόγραμμα μας. Για να αποφύγουμε

σφάλματα σε αυτό το στάδιο, ακολουθεί ο έλεγχος του προγράμματος

και διορθώσεις. Εάν αργότερα χρειαστούν αλλαγές στο πρόγραμμά μας,

π.χ. για να προσθέσουμε κάποια επιπρόσθετη λειτουργία, θα πρέπει να

περάσουμε ξανά από όλα τα στάδια, αναθεωρώντας τα.

Εικόνα 1 Τα στάδια της ανάπτυξης ενός προγράμματος

Καθορισμός του προβλήματος με ακρίβεια

(τι πρέπει να κάνει)

Καθορισμός των βημάτων για επίλυση

(πώς πρέπει να το κάνει)

Μετατροπή των βημάτων

σε πρόγραμμα

Έλεγχος


8

3 Καθορισμός του προβλήματος (τι πρέπει να γίνει) με ακρίβεια

Ένα πρόγραμμα, είτε είναι πρόγραμμα ζωγραφικής, λειτουργικό σύστημα ή παιγνίδι κατασκευάζεται

για να επιτελεί συγκεκριμένες εργασίες. Το πρώτο βήμα στη δημιουργία του είναι ο καθορισμός

αυτών των επιμέρους εργασιών, δηλαδή ο εντοπισμός και η περιγραφή τους. Με άλλα λόγια πρέπει

να περιγράψουμε με σαφήνεια και ακρίβεια τι θα κάνει το πρόγραμμα.

Το πρόγραμμα βασίζεται στην περιγραφή του προβλήματος όπως μας δόθηκε, η οποία θα πρέπει

να διατυπωθεί πιο προσεκτικά. Προσπαθούμε να περιγράψουμε τις λειτουργίες βήμα προς βήμα,

και βάζουμε μαζί λειτουργίες που σχετίζονται μεταξύ τους.

Παράδειγμα:

Σε ένα παιγνίδι, ο «ήρωας» μαζεύει κέρματα και αυξάνεται το σκορ του.

Η πιο πάνω λειτουργία πρέπει να διατυπωθεί με σαφήνεια και ακρίβεια, π.χ.

Όταν ο ήρωας περνά πάνω από ένα κέρμα, θέλουμε:

το σκορ να αυξάνεται κατά 5 το κέρμα να εξαφανίζεται να ακούγεται ένας ήχος

Ο εντοπισμός αυτών των επιμέρους εργασιών είναι ιδιαίτερα βοηθητικός διότι μας επιτρέπει να

διαχωρίσουμε το σύνθετο πρόβλημα της δημιουργίας, π.χ. ενός επεξεργαστή κειμένου σε άλλα

απλούστερα, που είναι και πιο εύκολο να τα περιγράψουμε και να τα επιλύσουμε. Π.χ. σε ένα

πρόγραμμα ζωγραφικής, οι επιμέρους εργασίες θα μπορούσαν να είναι οι διαδικασίες σχεδιασμού

γεωμετρικών σχημάτων, η επιλογή χρώματος, ο σχεδιασμός πάνω στον καμβά, η αλλαγή μεγέθους

της εικόνας, κ.λπ. Σε ένα παιγνίδι θα μπορούσαν να είναι οι τρόποι που τα διάφορα αντικείμενα

αλληλεπιδρούν, πώς ο χρήστης ελέγχει το παιγνίδι, πώς τελειώνει το παιγνίδι κ.λπ.

Τα παιγνίδια συνήθως περιλαμβάνουν διάφορα αντικείμενα που αλληλεπιδρούν. Μια καλή

στρατηγική για να εντοπίσουμε τι χρειάζεται να κάνει το πρόγραμμά μας είναι να καταγράψουμε το

κάθε αντικείμενο και πώς αυτό αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του παιγνιδιού και με άλλα

αντικείμενα.

4 Καθορισμός των βημάτων που χρειάζονται για την επίλυση του προβλήματος (πώς θα γίνει)

Στη συνέχεια θα πρέπει να καθορίσουμε πώς το πρόγραμμά μας θα κάνει μια συγκεκριμένη

διαδικασία που περιγράψαμε, δηλαδή ποια βήματα πρέπει να εκτελεστούν και με ποια σειρά για να

έχουν το συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αυτό αποτελεί κατά κάποιο τρόπο τον σχεδιασμό του

προγράμματος. Σε αυτό το στάδιο αρχίζοντας από τα βήματα που περιγράψαμε στο προηγούμενο,

ελέγχουμε κατά πόσο η σειρά των βημάτων είναι η ορθή και ότι τα βήματα είναι καθαρά

διατυπωμένα, ώστε να μην υπάρχει αμφιβολία για το τι θέλουμε να γίνεται στην κάθε περίπτωση.

Στο πιο πάνω παράδειγμα είναι πιο λογικό πρώτα να εξαφανίζεται το κέρμα και να ακούγεται ο ήχος

και μετά να αυξάνεται το σκορ. Επίσης, ίσως θα πρέπει να διατυπώσουμε τι εννοούμε όταν λέμε ότι

ο ήρωας περνά πάνω από το κέρμα:

Όταν η απόσταση μεταξύ του ήρωα και του κέρματος είναι μικρότερη από 1 cm:

το κέρμα να εξαφανίζεται να ακούγεται ένας ήχος το σκορ να αυξάνεται κατά 5


9

5 Μετατροπή των βημάτων σε πρόγραμμα (σειρά από εντολές) που θα εκτελούνται από τον υπολογιστή

Έχοντας σχεδιάσει το πρόγραμμα, προχωρούμε στην κατασκευή του. Εδώ χρειαζόμαστε κατάλληλα

«εργαλεία» που ονομάζονται περιβάλλοντα προγραμματισμού. Αυτά αποτελούν εξειδικευμένο

λογισμικό που μας επιτρέπει να καταχωρίσουμε τα βήματα που καθορίσαμε ως συγκεκριμένες

εντολές σε μια γλώσσα προγραμματισμού. Στη συνέχεια με αυτόματο τρόπο μεταγλωττίζουν

(μεταφράζουν) τις εντολές αυτές στη γλώσσα του υπολογιστή ώστε να μπορεί να τις εκτελεί.

Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι γλώσσες προγραμματισμού είναι ένας τρόπος περιγραφής των

βημάτων που αποτελούν ένα πρόγραμμα και μοιάζουν περισσότερο με τον τρόπο που σκέφτονται

οι άνθρωποι. Έχουν το δικό τους λεξιλόγιο, γραμματική και συντακτικούς κανόνες. Το περιβάλλον

προγραμματισμού ελέγχει κατά πόσο οι εντολές που αποτελούν το πρόγραμμα είναι σύμφωνες με

τους κανόνες της γλώσσας προγραμματισμού, υποδεικνύουν τα σφάλματα και γενικά βοηθούν τον

προγραμματιστή να συνδυάσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία που χρειάζεται για να δημιουργήσει ένα

πρόγραμμα.

Εμείς θα χρησιμοποιήσουμε περιβάλλοντα προγραμματισμού που επιτρέπουν το «κτίσιμο» του

προγράμματος επιλέγοντας και σύροντας εντολές με γραφικό τρόπο και έτσι θα αποφύγουμε προς

το παρόν τα λάθη στη γραμματική και το συντακτικό.

6 Έλεγχος

Αφού δημιουργηθεί το πρόγραμμα, θα πρέπει να ελέγξουμε κατά πόσο αυτό ανταποκρίνεται στο τι

πρέπει να κάνει (στις προδιαγραφές του). Μπορεί να υπάρχουν σφάλματα σε κάθε στάδιο, τα οποία

πρέπει να εντοπίσουμε και να διορθώσουμε. Παραδείγματα σφαλμάτων είναι τα ακόλουθα:

Ξεχάσαμε (από απροσεξία) να βάλουμε στο πρόγραμμά μας την εντολή που αντιστοιχεί σε κάποιο βήμα της λύσης που περιγράψαμε, ή έχουμε βάλει επιπρόσθετες εντολές ή τις βάλαμε με λανθασμένη σειρά

Δεν περιγράψαμε ορθά κάποια λειτουργία, δηλαδή τα βήματα που την αποτελούν (π.χ. στο παράδειγμα με τα κέρματα παραλείψαμε να αυξήσουμε το σκορ)

Παραλείψαμε να καταγράψουμε κάποια λειτουργία που χρειάζεται (π.χ. σε ένα παιγνίδι δεν καταγράψαμε ότι ο ήρωας τρέχει γρηγορότερα όταν πατούμε το πλήκτρο [Enter] και έτσι δεν έχουμε αυτή τη λειτουργία)

Τα πρώτα δύο προβλήματα εντοπίζονται εάν ελέγξουμε με προσοχή τα βήματα που καταγράψαμε

και τις αντίστοιχες εντολές στο πρόγραμμα.

Το τρίτο σφάλμα, αλλά και πολλά άλλα εντοπίζονται επίσης όταν εκτελέσουμε το πρόγραμμα.

Κάποια όμως περνούν απαρατήρητα.

7 Ποια διαδικασία θα πρέπει να ακολουθήσουμε για να κάνουμε αλλαγές σε ένα πρόγραμμα

Συχνά παρουσιάζεται η ανάγκη να αλλάξουμε ένα πρόγραμμα για να επιλύσουμε προβλήματα που

μας είχαν διαφύγει κατά τον αρχικό σχεδιασμό, ή για να το συμπληρώσουμε με νέες λειτουργίες.

Ο τρόπος που θα δουλέψουμε δεν διαφέρει από αυτόν που ακολουθήσαμε για να δημιουργήσουμε

αρχικά το πρόγραμμά μας, όπως τον περιγράψαμε πιο πάνω. Ουσιαστικά, θα προσθέσουμε τις νέες

λειτουργίες στην περιγραφή του προβλήματος, θα τις διατυπώσουμε ως βήματα για την επίλυσή

του, τα οποία στη συνέχεια θα αντιστοιχήσουμε με σειρές από εντολές στο περιβάλλον

προγραμματισμού. Πάντοτε θα πρέπει να ακολουθεί ο έλεγχος.


10

ΒΒαασσιικκέέςς ΈΈννννοοιιεεςς

Πρόγραμμα

(Programme):

Μια συγκεκριμένη σειρά από εντολές που όταν εκτελούνται από τον

υπολογιστή γίνεται συγκεκριμένη επεξεργασία δεδομένων και

παράγονται συγκεκριμένα αποτελέσματα/πληροφορίες .

Γλώσσα

προγραμματισμού

(Programming

language):

Τρόπος περιγραφής ενός προγράμματος που βασίζεται στην

περιγραφή των εντολών που θα πρέπει να εκτελεί ο υπολογιστής με

τρόπο που να είναι κατανοητός στον άνθρωπο, δηλαδή μοιάζει με την

ανθρώπινη γλώσσα και έχει δική της γραμματική και συντακτικό.

Περιβάλλον

προγραμματισμού

(Programming

environment):

Λογισμικό (πρόγραμμα) που επιτρέπει στον προγραμματιστή να

περιγράψει το πρόγραμμα που θέλει να δημιουργήσει

χρησιμοποιώντας μια γλώσσα προγραμματισμού, να το ελέγξει για

σφάλματα και να το μεταγλωττίσει στη γλώσσα που καταλαβαίνει ο

ηλεκτρονικός υπολογιστής, ώστε να μπορεί ο υπολογιστής να το

εκτελέσει.


11

A7.2 Δημιουργία απλής γραφικής εφαρμογής Περιβάλλον Scratch


Να ενεργοποιούμε το λογισμικό Scratch Να αναγνωρίζουμε τα κύρια μέρη του περιβάλλοντος του Scratch

Να δημιουργούμε/εισάγουμε/τροποποιούμε ένα σκηνικό Να διαγράφουμε και να εισάγουμε μορφές/αντικείμενα

Να τροποποιούμε ένα αντικείμενο

Να εισάγουμε ήχους Να εφαρμόζουμε (εισάγουμε/διαγράφουμε/τροποποιούμε) σειρές εντολών στα αντικείμενα

Να εκτελούμε το πρόγραμμα Να αποθηκεύουμε το πρόγραμμα

Να ανοίγουμε ένα πρόγραμμα που έχουμε αποθηκεύσει προηγουμένως

1 Εισαγωγή

Το Scratch είναι μια νέα γλώσσα προγραμματισμού που σου δίνει τη δυνατότητα μέσα από ένα εύκολο και ευχάριστο περιβάλλον να δημιουργήσεις διαδραστικές ιστορίες, παιχνίδια και άλλες ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Το συγκεκριμένο λογισμικό διατίθεται δωρεάν μέσω της ιστοσελίδας http://info.scratch.mit.edu/el/Scratch_1.4_Download.

2 Ενεργοποίηση του Scratch 1. Διπλό κλικ στο εικονίδιο του Scratch που βρίσκεται στην επιφάνεια

εργασίας.

3 Παράθυρο Scratch

Το παράθυρο του Scratch χωρίζεται σε τέσσερεις περιοχές: Σκηνή, Περιοχή Σεναρίων,

Παλέτα Εντολών και Λίστα των Μορφών. Επίσης, υπάρχει και το Κυρίως Μενού της

εφαρμογής.

Κυρίως Μενού

Περιοχή σεναρίων Λίστα των Μορφών

Παλέτα Εντολών Σκηνή

http://www.alice.org/


12

4 Προβολές Έργου

Καθώς δημιουργούμε στο Scratch μπορούμε να εργαζόμαστε σε τρεις

διαφορετικές προβολές: Μικρή Σκηνή, Πλήρη Σκηνή και Κατάσταση

Παρουσίασης. Για να μεταφερθούμε σε οποιαδήποτε από τις τρεις προβολές κάνουμε κλικ

στο αντίστοιχο εικονίδιο. Για να εγκαταλείψουμε την προβολή παρουσίασης χρησιμοποιούμε

το πλήκτρο «Esc» (escape).

5 Η σκηνή (Stage)

Τα αντικείμενα – sprite κινούνται και αλληλεπιδρούν

μεταξύ τους στη σκηνή. Η σκηνή έχει 480 μονάδες πλάτος

και 360 μονάδες ύψος. Είναι διαχωρισμένη σε άξονες x και

y. Στη μέση της σκηνής το x και το y είναι ρυθμισμένο στο

0. Για να βρούμε τη θέση του x και του y στη σκηνή

κουνούμε το ποντίκι και κοιτούμε το “mouse x-y display”

που βρίσκεται ακριβώς κάτω απ’ τη σκηνή στα δεξιά.

6 Δημιουργία/Εισαγωγή Σκηνικού (Υπόβαθρου)

1. Κλικ στο εικονίδιο «Σκηνικό» από την περιοχή «Λίστα Μορφών».

2. Κλικ στην καρτέλα «Υπόβαθρα». 3. Κλικ στο εικονίδιο «Εισαγωγή». Σε περίπτωση

που δεν επιθυμούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα από τα σκηνικά που συνοδεύουν την εφαρμογή αλλά θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα δικό μας

σκηνικό, μπορούμε να κάνουμε κλικ στο «Ζωγραφική» και χρησιμοποιώντας τον «Επεξεργαστή Ζωγραφικής» να σχεδιάσουμε το δικό μας σκηνικό.

4. Στο πλαίσιο διαλόγου επιλέγουμε τον φάκελο και στη συνέχεια το σκηνικό που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε.

5. Κλικ στο «Εντάξει».

7 Τροποποίηση Σκηνικού (Υπόβαθρου) 1. Στα υπόβαθρα, ενώ είναι επιλεγμένο

το σκηνικό, κλικ στο «Διόρθωσε» 2. Στο πλαίσιο διαλόγου χρησιμοποιούμε

τα απαραίτητα εργαλεία για να διορθώσουμε το σκηνικό.



13

8 Διαγραφή αντικειμένου (Sprite)

Επειδή κάθε φορά που δημιουργούμε ένα νέο έργο τοποθετείται αυτόματα στο σκηνικό ένα αντικείμενο (γατάκι) το οποίο είναι και το λογότυπο της εφαρμογής, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τη διαδικασία διαγραφής κάποιου αντικειμένου. Για να διαγράψουμε ένα αντικείμενο (sprite) πρέπει να κάνουμε τα εξής: 1. Πάνω από την περιοχή «Σκηνή» κλικ στο εργαλείο «Διαγραφή». 2. Κλικ στο αντικείμενο που θέλουμε να διαγράψουμε.

Εναλλακτικά, μπορούμε να κάνουμε δεξί κλικ στο αντικείμενο

που θέλουμε να διαγράψουμε και στη συνέχεια κλικ στο

«Διαγραφή».

9 Εισαγωγή/Δημιουργία Νέου Αντικειμένου (Sprite)

Για να προσθέσουμε ένα αντικείμενο στη σκηνή μας θα πρέπει

να κάνουμε τα εξής:

1. Κλικ στο κουμπί «Διάλεξε νέα μορφή από αρχείο».

2. Στο πλαίσιο διαλόγου ανοίγουμε τον ανάλογο φάκελο.

3. Επιλέγουμε το νέο αντικείμενο.

4. Κλικ στο «Εντάξει». Σε κάποιες περιπτώσεις είναι χρήσιμο να σχεδιάσουμε τους δικούς μας χαρακτήρες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί κάνοντας κλικ στο «Ζωγράφισε νέα μορφή».

10 Αλλαγή Ονόματος Αντικειμένου

Για να αλλάξουμε το όνομα ενός αντικειμένου πρέπει να κάνουμε τα εξής:

1. Στη περιοχή «Λίστα των Μορφών» επιλέγουμε το αντικείμενο του οποίου θέλουμε να αλλάξουμε το όνομα.

2. Στο πάνω μέρος της περιοχής «Σεναρίων» πληκτρολογούμε το νέο όνομα.

11 Τροποποίηση Θέσης του Αντικειμένου

Για να τροποποιήσουμε τη θέση και το μέγεθος ενός αντικειμένου πρέπει να κάνουμε τα

εξής:

1. Κρατάμε πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού πάνω στο αντικείμενο που θέλουμε να μετακινήσουμε.

2. Σύρουμε το ποντίκι στη νέα θέση.


14

12 Τροποποίηση Μεγέθους του Αντικειμένου

1. Πάνω από την περιοχή «Σκηνή» κάνουμε κλικ είτε στο εργαλείο «Μεγέθυνσης» είτε στο εργαλείο «Σμίκρυνσης» .

2. Κλικ πάνω στο αντικείμενο. Κάθε φορά που κάνουμε κλικ πάνω στο αντικείμενο, το αντικείμενο θα μεγαλώνει/μικραίνει ακόμα περισσότερο.

Εναλλακτικά, μπορούμε να κάνουμε δεξί κλικ στο

αντικείμενο του οποίου το μέγεθος θέλουμε να

αλλοιώσουμε και στη συνέχεια αφού κάνουμε

κλικ στο «Αλλαγή μεγέθους μορφής», να

χρησιμοποιήσουμε το ποντίκι μας για να το

μεγαλώσουμε ή να το σμικρύνουμε.

13 Εισαγωγή Ήχων

Οι ήχοι μπορούν να τοποθετηθούν είτε πάνω στις μορφές μας (αντικείμενα) είτε πάνω στο

σκηνικό. Για να τοποθετήσουμε ένα

ήχο πάνω σε ένα αντικείμενο θα πρέπει

να κάνουμε τα εξής:

3. Κλικ πάνω στο αντικείμενο για να επιλεγεί.

4. Κλικ στο «Ήχοι».

5. Κλικ στο «Εισαγωγή».

6. Στο πλαίσιο διαλόγου ανοίγουμε τον ανάλογο φάκελο.

7. Επιλέγουμε τον ήχο που επιθυμούμε.


14 Εισαγωγή Εντολών σε Αντικείμενο

Η δράση του αντικειμένου στη σκηνή εξαρτάται από τις

εντολές που θα δώσουμε στο αντικείμενο. Όπως φαίνεται

και από την περιοχή «Παλέτα Εντολών», το Scratch

διαθέτει οκτώ κατηγορίες εντολών. Ανάλογα με την

κατηγορία που θα επιλέξουμε, θα εμφανιστεί μπροστά μας

και μια διαφορετική συλλογή εντολών που μπορούμε να

χρησιμοποιήσουμε για τα αντικείμενά μας.


15

Για να τοποθετήσουμε κάποιες εντολές σε ένα αντικείμενο θα πρέπει να κάνουμε τα εξής:

1. Κλικ πάνω στο αντικείμενο για να επιλεγεί.

2. Κλικ στο «Σενάρια».

3. Κλικ σε μία από τις οκτώ κατηγορίες εντολών.

4. Κλικ στην εντολή που επιθυμούμε να χρησιμοποιήσουμε και κρατώντας πατημένο το αριστερό κουμπί του ποντικιού, σύρουμε το ποντίκι μας έτσι ώστε να μεταφερθεί η εντολή στη περιοχή «Σεναρίων». Για παράδειγμα, εάν επιθυμούμε να ακούγεται ένας ήχος, τον οποίο ήδη εισαγάγαμε, για όλη τη διάρκεια του έργου μας θα πρέπει να:

Κάνουμε κλικ στη κατηγορία «Ήχος».

Κλικ και κρατάμε πατημένο το αριστερό κουμπί του ποντικιού στη εντολή «Παίξε ήχο -------------- μέχρι τέλους».

Σύρουμε την εντολή στη περιοχή «Σεναρίων».

Το ίδιο θα πρέπει να κάνουμε για κάθε εντολή που θέλουμε να εφαρμόσουμε σε ένα

αντικείμενο. Σε κάποιες από τις εντολές, είναι πιθανό να πρέπει να καθορίσουμε και

επιπρόσθετες παραμέτρους. Οι εντολές ενώνονται σε σειρές, ώστε να εκτελούνται η μία

μετά την άλλη όπως φαίνεται στο παράδειγμα της επόμενης σελίδας.


16

Στο παραπάνω παράδειγμα, ένα κορίτσι μπαίνει σε ένα υπνοδωμάτιο.

Ξεκινά να ακούγεται ένας ήχος

Το κορίτσι κατευθύνεται μπροστά από το κομοδίνο και ρωτά τον χρήστη πόσα συρτάρια έχει το έπιπλο. Η απάντηση του χρήστη τοποθετείται στη μεταβλητή «Συρτάρια» και ξαναρωτά τον χρήστη πόσες μπλούζες έχει στο κάθε συρτάρι. Αφού δώσει την απάντηση του ο χρήστης, αυτή τοποθετείται στη μεταβλητή «Μπλούζες». Στη συνέχεια το πρόγραμμα χρησιμοποιεί τις δύο μεταβλητές για να υπολογίσει τη μεταβλητή «Σύνολο»: Σύνολο= Συρτάρια * Μπλούζες.

Αφού το κορίτσι αναφέρει τον συνολικό αριθμό που υπολόγισε το πρόγραμμα, βγαίνει και αναπηδά πάνω στο κρεβάτι.

Αφού αναφέρει το πόσο της αρέσει το κρεβάτι μετακινείται στην αρχική της θέση.

15 Διαγραφή εντολής

Για να διαγράψουμε μια εντολή που τοποθετήσαμε σε ένα αντικείμενο μπορούμε να

χρησιμοποιήσουμε την ίδια μέθοδο που χρησιμοποιήσαμε για τη διαγραφή αντικειμένων.

16 Εκτέλεση του προγράμματος

Για να εκτελεστούν μαζί όλες οι εντολές που έχουμε

τοποθετήσει σε ένα αντικείμενο ή σε ένα σκηνικό θα πρέπει να

κάνουμε τα εξής:

1. Πάνω από κάθε δομή εντολών τοποθετούμε την εντολή

«Όταν στο πράσινη σημαία γίνει κλικ».

2. Κλικ στο «Ξεκινήστε τα σενάρια πράσινης σημαίας».

Για να τερματίσουμε την εκτέλεση του προγράμματος κάνουμε κλικ στο

«Σταμάτημα όλων».


17

17 Αποθήκευση Προγράμματος

Για να αποθηκεύσουμε ένα πρόγραμμα θα πρέπει να κάνουμε τα εξής:

1. Από το Κυρίως Μενού κάνουμε κλικ στο «Αρχείο».

2. Κλικ στο «Αποθήκευση Ως».

3. Στο πλαίσιο διαλόγου επιλέγουμε τη μονάδα δίσκου και τον

φάκελο μέσα στον οποίο θα αποθηκευτεί το αρχείο.

4. Πληκτρολογούμε το όνομα του αρχείου.


18 Άνοιγμα Προγράμματος

Για να ανοίξουμε ένα πρόγραμμα θα πρέπει να κάνουμε τα εξής:

1. Από το Κυρίως Μενού κάνουμε κλικ στο «Αρχείο».

2. Κλικ στο «Άνοιγμα».

3. Στο πλαίσιο διαλόγου επιλέγουμε τη μονάδα δίσκου και τον

φάκελο μέσα στον οποίο είναι αποθηκευμένο το αρχείο.

4. Κλικ στο όνομα του αρχείου.



18

ΥΥππόόμμννηημμαα

Έναρξη προγράμματος Scratch διπλό κλικ στο

Αλλαγή Προβολής Έργου κλικ στο

Δημιουργία/Εισαγωγή Σκηνικού κλικ στο

Εισαγωγή/Δημιουργία Νέου Αντικειμένου κλικ στο

Αλλαγή Ονόματος Αντικειμένου κλικ στο

Διαγραφή αντικειμένου κλικ στο

Τροποποίηση Μεγέθους του Αντικειμένου κλικ στο

Εισαγωγή Ήχων κλικ στο

Εισαγωγή Εντολών κλικ στο

Εκτέλεση Προγράμματος κλικ στο

Τερματισμός Εκτέλεσης Προγράμματος κλικ στο


19

ΥΥππόόμμννηημμαα ΕΕρρμμηηννεείίααςς ΒΒαασσιικκώώνν ΕΕννττοολλώώνν

Εκτέλεση των εντολών που ακολουθούν την

πράσινη σημαία

Εμφάνισε το μήνυμα «Χμμμ……» για δύο

δευτερόλεπτα

Κίνηση μορφής για συγκεκριμένο αριθμό

βημάτων

Μετακίνηση της μορφής σε συγκεκριμένη θέση

(συντεταγμένες)

Η Μορφή κινείται για 5 δευτερόλεπτα και

εμφανίζεται στις συντεταγμένες 240,-90.

Επιλογή χρόνου και συντεταγμένων

Εάν η μορφή φτάσει στα όρια της οθόνης

αλλάζει κατεύθυνση

Παίζει τον ήχο «GuitarChords1» (ο ήχος πρέπει

να εισαχθεί στους ήχους της μορφής)

Η μορφή αλλάζει στην ενδυμασία «fantasy1-a»

(η ενδυμασία πρέπει να εισαχθεί στις ενδυμασίες

της μορφής)

Η μορφή παίρνει την επόμενη της ενδυμασία

(από τις υπάρχουσες ενδυμασίες της μορφής)

Περιμένει για συγκεκριμένο αριθμό

δευτερολέπτων

Εμφάνισε την ερώτηση «Πόσα ….. ………

έπιπλο;» και δώσε ένα πλαίσιο για να

τοποθετήσει την απάντησή του ο χρήστης

Βάλε αυτό που θα δώσει ο χρήστης ως

απάντηση στη μεταβλητή «Μπλούζες»

Βάλε στη Μεταβλητή «Σύνολο» το αποτέλεσμα

της πράξης «Συρτάρια» * «Μπλούζες»

Εμφάνισε το περιεχόμενο της μεταβλητής

«Σύνολο» για δύο δευτερόλεπτα.


20

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α.7.2.M1-Μ2

Δημιουργία απλής γραφικής εφαρμογής –

Περιβάλλον Scratch


Να ενεργοποιούμε το λογισμικό Scratch Να δημιουργούμε ένα νέο σκηνικό

Να διαγράφουμε και να εισάγουμε μορφές/αντικείμενα

Να εφαρμόζουμε εντολές στα αντικείμενα Να εκτελούμε το έργο

Να αποθηκεύουμε το έργο

Δραστηριότητες Εμπέδωσης

Θα χρησιμοποιηθεί το περιβάλλον Scratch για να δημιουργηθεί μια απλή γραφική εφαρμογή η

οποία θα πραγματεύεται τον γνωστό μύθο του Αισώπου «Η αλεπού και τα σταφύλια».

Μια αλεπού πεινασμένη είδε μια κληματαριά γεμάτη χοντρόρωγα, ωραία σταφύλια. Τα

ζήλεψε και πολύ επιθυμούσε να τα δοκιμάσει, μα πώς ν' ανεβεί. Οι αλεπούδες δεν είναι γατιά,

να πιάνονται με τα νύχια τους και ν' ανεβαίνουν όπου τους αρέσει. Πήδηξε δύο-τρείς φορές

αλλά δεν κατάφερε να τα φτάσει. Στο τέλος, απελπισμένη, αφού γύρισε και είδε δύο φορές

τα σταφύλια, για να παρηγορηθεί, κορόιδεψε η ίδια τον εαυτό της λέγοντας: «Δε βαριέσαι,

δεν τρώγονται. Αγίνωτα είναι ακόμη...» και στη συνέχεια φεύγει. Αμέσως μετά εμφανίζεται ο

Αίσωπος ο οποίος αναφέρει το ηθικό δίδαγμα του μύθου: «Είναι εύκολο να υποτιμάμε αυτό

που δεν μπορούμε να καταφέρουμε».

1 Να ενεργοποιήσετε το λογισμικό Scratch.

2 Να διαγράψετε το αντικείμενο (γάτα) που φαίνεται μέσα στη σκηνή.

3 Να δημιουργήσετε το σκηνικό σας, το οποίο θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει μια κληματαριά με σταφύλια από τον φάκελο που θα σας υποδείξει ο/η καθηγητής/τριά σας.

Σκηνικό Υπόβαθρα Διόρθωσε Εισαγωγή Εντάξει

4 Στη συνέχεια να χρησιμοποιήσετε τα απαραίτητα εργαλεία του Επεξεργαστή Ζωγραφικής του Scratch, έτσι ώστε η εικόνα που επιλέξατε να γεμίζει επαρκώς τη σκηνή σας. Αφού ολοκληρώσετε τη δημιουργία του σκηνικού να κάνετε κλικ στο «Εντάξει» για να εφαρμοστεί το νέο σκηνικό.


21

5 Να τοποθετήσετε μια αλεπού στη σκηνή σας.

Διάλεξε νέα μορφή από αρχείο «Fox1»* Εντάξει

Για να εντοπίσετε τη συγκεκριμένη εικόνα θα πρέπει να ακολουθήσετε την εξής

διαδρομή: C:\Program Files\Scratch\Media\Costumes\Animals. Φυσικά, εάν το επιθυμείτε

μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο δικό σας αρχείο εικόνας.

Με την τεχνική σύρε και άφησε (Drag and Drop) να μεταφέρετε το αντικείμενο Fox1

στην κάτω αριστερή γωνιά του σκηνικού σας όπως φαίνεται παρακάτω.

6 Να τοποθετήσετε μια εικόνα του Αισώπου στη σκηνή σας.

Διάλεξε νέα μορφή από αρχείο «Esopus»* Εντάξει

Θα βρείτε τη συγκεκριμένη εικόνα στον φάκελο που θα σας υποδείξει ο/η καθηγητής/τριά

σας.

Με την τεχνική σύρε και άφησε (Drag and Drop) να μεταφέρετε το αντικείμενο Esopus

στη μέση του σκηνικού σας.

7 Εισάγετε τις απαραίτητες εντολές για την αλεπού και τον Αίσωπο.

Πρώτα να τοποθετήσετε τις απαραίτητες εντολές για την αλεπού.

Από την περιοχή «Λίστα των Μορφών» κλικ στο «Fox1»

Από την περιοχή «Παλέτα Εντολών» να επιλέξετε διαδοχικά την απαραίτητη κατηγορία εντολών και ακολούθως χρησιμοποιώντας την τεχνική σύρε και άφησε (Drag and Drop) να μεταφέρετε τις ακόλουθες εντολές στην περιοχή «Σεναρίων».

Η κάθε νέα εντολή θα πρέπει να ενώνεται με τις προηγούμενες εντολές.


22

Στη συνέχεια να τοποθετήσετε τις απαραίτητες εντολές για τον Αίσωπο.

Από την περιοχή «Λίστα των Μορφών» κλικ στο «Esopus»


8 Να εκτελέσετε το έργο κάνοντας κλικ στο «Ξεκίνησε τα σενάρια πράσινης σημαίας».

9 Να αποθηκεύσετε το έργο σας στον φάκελό σας δίνοντας του το όνομα Μ1.

Αρχείο Αποθήκευση ως Μ1 Εντάξει


23

Επιπρόσθετη Δραστηριότητα +

10 Να τοποθετήσετε ένα αρχείο ήχου το οποίο θα ακούγεται κατά τη διάρκεια της εξέλιξης της ιστορίας στην οθόνη.

Σκηνικό Ήχοι Εισαγωγή «Techno 2»* Εντάξει

Για να εντοπίσετε τον συγκεκριμένο ήχο θα πρέπει να ακολουθήσετε την εξής διαδρομή:

C:\Program Files\Scratch\Media\Sounds\Music Loops. Φυσικά, εάν το επιθυμείτε

μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα δικά σας αρχεία ήχου.

11 Να εισαγάγετε τις απαραίτητες εντολές για το σκηνικό.

Από την περιοχή «Λίστα των Μορφών» κλικ στο «Σκηνικό»

Από την περιοχή «Παλέτα Εντολών» κλικ στην κατηγορία «Έλεγχος» και χρησιμοποιώντας την τεχνική σύρε και άφησε (Drag and Drop) να μεταφέρετε την

εντολή στην περιοχή «Σεναρίων».

Από την περιοχή «Παλέτα Εντολών» κλικ στην κατηγορία «Ήχος» και χρησιμοποιώντας την τεχνική σύρε και άφησε (Drag and Drop) να μεταφέρετε την

εντολή στην περιοχή «Σεναρίων» και να την ενώσετε με την προηγούμενη εντολή.

Από την περιοχή «Παλέτα Εντολών» κλικ στην κατηγορία «Ήχος» και χρησιμοποιώντας την τεχνική σύρε και άφησε (Drag and Drop) να μεταφέρετε την

εντολή στη περιοχή «Σεναρίων» και να τηνενώσετε με την προηγούμενη εντολή (ακριβώς όπως και η προηγούμενη εντολή). Αυτό χρειάζεται διότι η διάρκεια του ήχου Techno1 είναι μικρή.


13 Να αποθηκεύσετε ξανά το έργο σας στον φάκελό σας διατηρώντας το ίδιο όνομα (Μ1).

Αρχείο Αποθήκευση

Δραστηριότητες για το Σπίτι

14 Να συμπληρώσετε τα ακόλουθα στοιχεία για το πρόγραμμα που δημιουργήσατε:

Σκηνικό του προγράμματος (να περιγράψετε σε συντομία): _______________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Βασικά Αντικείμενα (να αναφέρετε τα ονόματά τους):

_________________________________ __________________________________

_________________________________ __________________________________


24

Ήχοι (να αναφέρετε τα ονόματά τους):

__________________________________ ___________________________________

__________________________________ ___________________________________

Ενέργειες Αντικειμένων: Για το πρόγραμμα που δημιουργήσατε, να συμπληρώσετε στον πίνακα που ακολουθεί την ενέργεια που πρέπει να εκτελεί το κάθε αντικείμενο, σύμφωνα με τη σωστή σειρά εκτέλεσης. Να ακολουθήσετε τα παραδείγματα που δίνονται για τις τρεις πρώτες ενέργειες:

Αντικείμενο: Ενέργεια: Χρόνος

1 αλεπού Εμφανίζεται

2 αλεπού πηγαίνει στο σημείο x:-200 y:-150

3 αλεπού κινείται προς το σημείο x:0 y:-130 4

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15


25

15 Οι ακόλουθες εντολές έχουν χρησιμοποιηθεί σε κάποιο σημείο του προγράμματος που έχετε δημιουργήσει για τον μύθο του Αισώπου «Η Αλεπού και τα σταφύλια». Να περιγράψετε τι επιτυγχάνεται με τις ακόλουθες εντολές. Για να μπορέσετε να απαντήσετε σωστά στα ερωτήματα θα πρέπει να συμβουλευτείτε το πρόγραμμα στην ολότητά του.

Αυτή η σειρά εντολών αφορά την αλεπού:

Εντολές Προγράμματος Περιγραφή

Αυτή η σειρά εντολών αφορά τον Αίσωπο:

Εντολές Προγράμματος

Περιγραφή

...................................................................

...................................................................

...................................................................

...................................................................

...................................................................

...................................................................

...................................................................

..................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...........................................................................................


26





Να αναλύουμε ένα πρόβλημα με ακρίβεια Να προτείνουμε τη διαδικασία επίλυσής του

Να επιλέγουμε τις κατάλληλες εντολές/βήματα χρησιμοποιώντας το λογισμικό Scratch

Να ελέγχουμε την ορθότητα επίλυσής του


1 Να διαβάσετε προσεκτικά το παρακάτω πρόβλημα:

Σχεδιασμός Λύσης

2 Απαντώντας στις παρακάτω ερωτήσεις να αναλύσετε και να σχεδιάσετε την επίλυση του προβλήματος.

Σκηνικό του προγράμματος:____ ______________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

Βασικά Αντικείμενα:

__________________________________ ___________________________________

__________________________________ ___________________________________

«Ο λαγός και η χελώνα»

Μύθος του Αισώπου

Ένα ανοιξιάτικο πρωινό, μέσα στο καταπράσινο δάσος ο λαγός συναντήθηκε με

τη χελώνα. Ο λαγός άρχισε να την κοροϊδεύει για το αργό περπάτημά της. Η

χελώνα γύρισε προς τον λαγό και του είπε «Τι θα έλεγες να τρέξουμε ένα αγώνα

δρόμου να δούμε ποιος θα είναι ο πιο γρήγορος;»

Ο λαγός δέχθηκε την πρόσκληση! Ο αγώνας ξεκίνησε. Η χελώνα αφοσιωμένη

στον στόχο της κινούνταν αργά και σταθερά. Ο λαγός βλέποντας τον ρυθμό της

χελώνας σκέφτηκε να ξεκουραστεί λίγο, αφού η νίκη ήταν σίγουρα δική του! Η

χελώνα συνέχιζε με τον ίδιο ρυθμό, αργά και σταθερά. Όταν τερμάτισε βλέπει

τη χελώνα να τον περιμένει στο τέρμα και να του φωνάζει «Γελάει καλύτερα

όποιος γελάει τελευταίος!!!, Σπεύδε βραδέως, λαγέ!».


27

Ήχοι:

_________________________________ __________________________________

_________________________________ __________________________________

Ενέργειες Αντικειμένων: Στον πίνακα που ακολουθεί να συμπληρώσετε τι πρέπει να εκτελεί το κάθε αντικείμενο ακολουθώντας πάντα τη σωστή σειρά εκτέλεσης σύμφωνα με το πιο κάτω παράδειγμα:


1 λαγός Λέει «XA,XA Πόσο αργή είσαι!!!!!!» 2

2 χελώνα λέει «Τι λες να κάνουμε ένα αγώνα

δρόμου;» 2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15


28

Μετατροπή σε πρόγραμμα

3 Χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα Scratch να υλοποιήσετε την πιο πάνω ιστορία

ακολουθώντας τα βήματα που καθορίσατε στην προηγούμενη άσκηση. (Να ορίσετε τα

αντικείμενα, τις εντολές, τις δομές του προγράμματός σας – Προγραμματισμός)

Να αποθηκεύσετε την ιστορία σας με το όνομα «Lagos_Xelwna» στον φάκελό

σας.

Έλεγχος

4 Αφού τρέξετε το πρόγραμμά σας, να ελέγξετε προσεκτικά αν οι εντολές

ανταποκρίνονται με ακρίβεια στα ζητούμενα του προβλήματος,

εκτελούνται στη σωστή σειρά.

Στη συνέχεια, να κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές στο πρόγραμμα και να

συμπληρώσετε τον ακόλουθο πίνακα σύμφωνα με το τελικό σας πρόγραμμα.


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12


29

13

14

15


5 Να τροποποιήσετε το πρόγραμμά σας έτσι ώστε η εκκίνηση του αγώνα να δίνεται από μία

αλεπού. Παράλληλα, να τροποποιήσετε αναλόγως και τους προηγούμενους πίνακες στο

φύλλο εργασίας σας.

6 Να τροποποιήσετε το πρόγραμμα σας έτσι ώστε κατά τη διάρκεια που θα «παίζει» το

σενάριο να ακούγεται παράλληλα και κάποιο τραγούδι. Επίσης να τροποποιήσετε

αναλόγως και τους προηγούμενους πίνακες στο φύλλο εργασίας σας.


7 Δίνονται τα ακόλουθα τμήματα από τα στάδια του σχεδιασμού και του προγράμματος ενός μαθητή για το πιο πάνω πρόβλημα:



1 λαγός στρίβει δεξιόστροφα 90 μοίρες

2 λαγός λέει «ΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖ» 10

3 λαγός στρίβει δεξιόστροφα 90 μοίρες

4 λαγός κινείται προς τη θέση: x:200, y:θέση y 2


Να εντοπίσετε και να σημειώσετε

(α) σφάλματα στη μετατροπή από τον σχεδιασμό σε πρόγραμμα

(β) σφάλματα στον σχεδιασμό της λύσης.


30

8 Να γράψετε παρακάτω τη δική σας ιστορία, έτσι ώστε να την υλοποιήσετε χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα Scratch σε ένα από τα επόμενα μαθήματα:

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................


31





Να ενεργοποιούμε το λογισμικό Scratch Να αναρτούμε ένα υφιστάμενο αρχείο

Να εφαρμόζουμε εντολές στα αντικείμενα

Να εκτελούμε το έργο Να αποθηκεύουμε το έργο


Θα χρησιμοποιηθεί το περιβάλλον Scratch για να δημιουργηθεί μια απλή γραφική εφαρμογή

για ένα απλό παιχνίδι.

Το παιχνίδι εξελίσσεται στον βυθό της θάλασσας (Σκηνικό) όπου ο πρωταγωνιστής (ψαράκι)

προσπαθεί να περάσει μέσα από κάποια σταθερά εμπόδια (κάβουρες) για να φτάσει στον

προορισμό του (άλλο ψαράκι). Τόσο οι κάβουρες όσο και το άλλο ψαράκι είναι μέρος του

σκηνικού. Το ψαράκι μετακινείται αναλόγως χρησιμοποιώντας τα πλήκτρα , , και .

Εάν το ψαράκι ακουμπήσει στους κάβουρες τότε θα ακουστεί ένας ήχος και θα μετακινηθεί

αυτόματα στην αρχική του θέση. Εάν το ψαράκι καταφέρει να φτάσει στον προορισμό του,

τότε θα ακουστεί ένας άλλος ήχος και το υπόβαθρο θα αλλάξει και θα εμφανιστεί ένα μήνυμα

που πληροφορεί τον χρήστη ότι τα κατάφερε.

1 Να ενεργοποιήσετε το λογισμικό Scratch.

2 Να αναρτήσετε το αρχείο «fishgame» από τον φάκελο σας.

Αρχείο Άνοιγμα «fishgame» Εντάξει

3 Να εισαγάγτε τις απαραίτητες εντολές για το Σκηνικό και το ψάρι.

Πρώτα να τοποθετήσετε τις απαραίτητες εντολές για το Σκηνικό.




(Κάθε φορά που κάνουμε κλικ στην πράσινη

σημαία το σκηνικό μας αλλάζει στο αρχικό υπόβαθρο)


32

Στη συνέχεια να τοποθετήσετε τις απαραίτητες εντολές για το ψαράκι.

Από την περιοχή «Λίστα των Μορφών», κλικ στο «Μορφή1» που είναι το ψαράκι. Ήδη, στη περιοχή των σεναρίων υπάρχουν κάποιες εντολές:

Αυτές οι εντολές καθορίζουν το πώς θα ανταποκρίνεται το ψαράκι εάν αγγίζει

τον κάβουρα (κόκκινο χρώμα) ή εάν φτάσει στον προορισμό του που είναι το

άλλο ψαράκι (μωβ χρώμα).


Κάθε φορά που κάνουμε κλικ στη πράσινη

σημαία, το ψαράκι θα μεταφέρεται στην

αρχική του θέση και θα εμφανίζεται.

Όταν πατηθεί το πλήκτρο , η

κατεύθυνση του αντικειμένου θα αλλάξει

(κάτω) και θα κινηθεί 5 βήματα προς αυτή

την κατεύθυνση.



(πάνω) και θα κινηθεί 5 βήματα προς αυτή




(δεξιά) και θα κινηθεί 5 βήματα προς αυτή




(αριστερά) και θα κινηθεί 5 βήματα προς

αυτή την κατεύθυνση.


33

Τέλος να τοποθετήσετε και κάποιες επιπρόσθετες εντολές στο Σκηνικό.




(Όταν ληφθεί το μήνημα «ΤΕΛΟΣ» να αλλάξει το

σκηνικό σε υπόβαθρο «Τέλος»)


5 Να αποθηκεύσετε το έργο σας στο φάκελο σας δίνοντας του το όνομα Μ2.

Αρχείο Αποθήκευση ως Μ2 Εντάξει


6 Όπως διαπιστώσατε παίζοντας το παιχνίδι, ο βαθμός δυσκολίας του είναι πολύ χαμηλός κυρίως επειδή τα εμπόδια (κάβουρες) είναι σταθεροί. Για να κάνουμε το παιχνίδι περισσότερο προκλητικό θα τοποθετήσουμε και ένα κάβουρα ο οποίος θα κινείται μέσα στο σκηνικό μας. Για να τοποθετήσετε τον κάβουρα θα πρέπει να μεταφερθείτε στην περιοχή «Λίστα των μορφών» και να κάνετε τα εξής:

Να επιλέξετε μια νέα μορφή από αρχείο.

Διάλεξε νέα μορφή από αρχείο «Crab 1-b» * Εντάξει

* Για να εντοπίσετε τη συγκεκριμένη εικόνα θα πρέπει να ακολουθήσετε την εξής

διαδρομή: C:\Program Files\Scratch\Media\Costumes\Animals.

Να εισάξετε τις απαραίτητες εντολές για το αντικείμενο Μορφή2.

Από την περιοχή «Λίστα των Μορφών» κλικ στο «Μορφή2»


Κάθε φορά που κάνουμε κλικ στην

πράσινη σημαία ο κάβουρας θα

εμφανίζεται.


34

Κάθε φορά που κάνουμε κλικ στην

πράσινη σημαία ο κάβουρας θα

κινείται για πάντα μεταξύ τριών

συγκεκριμένων συντεταγμένων. Για

να μετακινηθεί από τη μία

συντεταγμένη στην άλλη θα

μεσολαβεί ένα διάστημα 2

δευτερολέπτων.

Όταν ληφθεί το μήνυμα «Εξαφάνιση»

ο κάβουρας θα πρέπει να μην

εμφανίζεται και όλα τα σενάρια που

τον αφορούν να σταματήσουν.


8 Να αποθηκεύσετε ξανά το έργο σας στον φάκελό σας δίνοντας του το όνομα Μ1μεΕπιπρόσθετη.

Αρχείο Αποθήκευση ως Μ2μεΕπιπρόσθετη Εντάξει


9 Να γράψετε παρακάτω την περιγραφή ενός δικού σας παιχνιδιού, έτσι ώστε να την υλοποιήσετε χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα Scratch σε ένα από τα επόμενα μαθήματα:

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................


35





Ποια βήματα πρέπει να ακολουθούμε για να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα Πώς θα καθορίσουμε με ακρίβεια το πρόβλημα (δηλαδή τι πρέπει να γίνει)

Να αποφασίζουμε και να περιγράφουμε τα βήματα/εντολές που χρειάζονται για την επίλυση του

προβλήματος (δηλαδή πώς θα γίνει) Πώς μετατρέπουμε τη σειρά από βήματα/εντολές σε πρόγραμμα που να επιλύει το πρόβλημα

Πώς ελέγχουμε εάν πράγματι το πρόγραμμα λειτουργεί ορθά και λύει το πρόβλημα που

καθορίσαμε.

Εργασία - Project

1 Για την εργασία σας να επιλέξετε:

Ένα σενάριο (πρόβλημα) από τον κατάλογο που θα σας δώσει ο/η καθηγητής/τριά σας ή

μία από τις ιστορίες/παιχνίδια που γράψατε στα φύλλα εργασίας Α.7.2.Μ1-Μ2. ή Α.7.2.Μ5-Μ6. Να συζητήσετε με τον/την καθηγητή/τριά σας κατά πόσο χρειάζεται να επαναδιατυπώσετε με περισσότερη λεπτομέρεια/ακρίβεια το σενάριο (πρόβλημα).

2 Να ακολουθήσετε τη διαδικασία που μάθαμε στα προηγούμενα μαθήματα για να σχεδιάσετε και να δημιουργήσετε μία γραφική εφαρμογή (ιστορία, παιχνίδι, κ.λπ.) για το σενάριο (πρόβλημα) που επιλέξατε.

ΣΕΝΑΡΙΟ (ΠΡΟΒΛΗΜΑ)

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................


36


5 Απαντώντας στις παρακάτω ερωτήσεις να αναλύσετε και να σχεδιάσετε την επίλυση του προβλήματος.

Σκηνικό του προγράμματος: ___________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

Βασικά Αντικείμενα:

__________________________________ ___________________________________

__________________________________ ___________________________________

Ήχοι:

__________________________________ ___________________________________

__________________________________ ___________________________________

Ενέργειες Αντικειμένων: Στον πίνακα που ακολουθεί να συμπληρώσετε τι πρέπει να εκτελεί το κάθε αντικείμενο ακολουθώντας πάντα τη σωστή σειρά εκτέλεσης:


1

2

3

4

5

6

7


37

8

9

10

11

12

13

14

15


6 Χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα Scratch να υλοποιήσετε την πιο πάνω ιστορία

ακολουθώντας τα βήματα που καθορίσατε στην προηγούμενη άσκηση. (Να ορίσετε τα

αντικείμενα, τις εντολές, τις δομές του προγράμματος σας – Προγραμματισμός)

Να αποθηκεύσετε την ιστορία σας με το όνομα «Project» στον φάκελό σας.

Έλεγχος

7 Αφού τρέξετε το πρόγραμμά σας, να ελέγξετε προσεκτικά αν οι εντολές

ανταποκρίνονται με ακρίβεια στα ζητούμενα του προβλήματος,

εκτελούνται στη σωστή σειρά.

Στη συνέχεια, να κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές στο πρόγραμμα και να

συμπληρώσετε τον ακόλουθο πίνακα (στην επόμενη σελίδα) σύμφωνα με το τελικό

σας πρόγραμμα.


38


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15


39

Αλγοριθμική Σκέψη, Προγραμματισμός και Σύγχρονες...

Documents

Transcript of Αλγοριθμική Σκέψη, Προγραμματισμός και Σύγχρονες...