Τα ψάρια και η αλιεία στις Πρέσπες

ψάριααλιεία

Πρέσπεςκαι η

τα

στις

ΜΑΪΟΣ

ΙΟΥΝΙΟΣ

ΙΟΥΛΙΟΣ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

ΜΑΡΤΙΟΣ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

ΚΛΕΙΣΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ


ψάριααλιεία

Πρέσπεςκαι η

τα

στις

Αγαπητοί φίλοι,

Σίγουρα θα αναρωτιέστε γιατί παίρνετε αυτό το ημερολόγιο στα μέσα της άνοιξης και γιατί το έτος ξεκινά από το Μάιο. Η απάντηση είναι ότι αν και διανύουμε τον πέμπτο μήνα του χρόνου, για τα ψάρια είναι μόνο η αρχή του κύκλου της ζωής τους. Αυτήν την περίοδο τα ψάρια αναζητούν κατάλληλους χώρους για την αναπαραγωγή τους σε ζεστά και ρηχά νερά. Για να εξασφαλιστεί, λοιπόν, η ασφάλεια για την αναπαραγωγή των ψαριών η αλιεία στις λίμνες των Πρεσπών αυτή την εποχή απαγορεύεται.

Η ιχθυοπανίδα αποτελεί ένα από τα κύρια γνωρίσματα της περιοχής εξαιτίας της μοναδικότητας των ειδών ψαριών που ζουν στις λίμνες της. Από τα 23 είδη που απαντώνται στην περιοχή, τα 9 είναι ενδημικά δηλαδή ζουν μόνο στις λίμνες των Πρεσπών και πουθενά αλλού στον κόσμο. Αυτή η ιδιαιτερότητα καθιστά τις Πρέσπες μία από τις σπουδαιότερες περιοχές της Μεσογείου.

Παράλληλα, η αλιεία αποτελεί μία από τις σημαντικότερες δραστηριότητες στην Πρέσπα. Γενιές και γενιές μεγάλωσαν στην περιοχή απολαμβάνοντας τα αγαθά των λιμνών της, τα ψάρια. Η σχέση, λοιπόν, ανάμεσα στην προστασία των σπάνιων ειδών ψαριών και τη βιωσιμότητα της αλιείας είναι αμφίδρομη και οφείλουμε να τη διατηρήσουμε προς όφελος και των δύο.

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti

Εταιρία Προστασίας Πρεσπών

«Εμείς που ζούμε συνέχεια στη λίμνηζούμε και τα προβλήματά της από κοντά… ανά πάσα στιγμή όποιος θέλει ψαρεύει.Είτε έχει άδεια είτε δεν έχει, είτε είναι από την περιοχή είτε δεν είναι. Αυτό συμβαίνει και κατά την περίοδο αναπαραγωγής,όπου ακόμα και τότε δεν υπάρχει κανένας έλεγχος.» Επαγγελματίας ψαράς – Πρέσπες

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ Στ

. Βογ

ιατζ

ήςΓριβάδι ή Κυπρίνος Cyprinus carpio

Το Γριβάδι είναι το μεγαλύτερο ψάρι που ζει στις λίμνες και μπορεί να ξεπεράσει το ένα μέτρο σε μήκος και τα 25 κιλά σε βάρος. Εισήχθη στις δύο λίμνες μάλλον κατά τη ρωμα-ϊκή περίοδο ή τη βυζαντινή εποχή, αλλά παρά το γεγονός

αυτό, θεωρείται αυτόχθονο, καθώς η εισαγωγή έγινε πριν από χιλιάδες χρόνια και το είδος έχει προσαρμοστεί καλά στο οικοσύστημα. Ζει στον πυθμένα των λιμνών και είναι φυτόφιλο, δηλαδή γεννάει τα αυγά του σε ρηχές περιοχές με χαμηλή βλάστηση κοντά στην άκρη της λίμνης, από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο.

ΜΑ

ΪΟΣM

AY20

12


© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti


AΠPIΛIOΣAPRIL|ΜΑΪΟΣMAY2012

30 ΔEYTEPAMONDAY

01 TΡΙΤΗTUESDAY

02 TΕΤΑΡΤΗWEDNESDAY

03 ΠΕΜΠΤΗTHURSDAY

04 ΠAPAΣKEYHFRIDAY

05 ΣABBATOSATURDAY

06 KYPIAKHSUNDAYΚατά την περίοδο αναπαραγωγής των ψαριών

απαγορεύεται η αλιεία στη Μικρή και

στη Μεγάλη Πρέσπα. Η περίοδος αυτή

ονομάζεται «κλειστή περίοδος»

και διαρκεί από τα μέσα έως τα τέλη της άνοιξης.


ΜΑΪΟΣMAY2012

07 ΔEYTEPAMONDAY

08 TΡΙΤΗTUESDAY




12 ΣABBATOSATURDAY

13 KYPIAKHSUNDAYΗ λαθραλιεία κατά τη διάρκεια της κλειστής

περιόδου που απαγορεύεται το ψάρεμα είναι

καταστροφική γιατί απομακρύνονται

τα θηλυκά ψάρια πριν προλάβουν

να γεννήσουν τα εκατομμύρια αυγά τους.

ΕκτέλεσηΚαθαρίζουμε και πλένουμε το γριβάδι ,το κόβουμε σε μερίδες και το βάζουμε να στραγγίξει ώστε να φύγουν τα υγρά.Στη συνέχεια καθαρίζουμε τα κρεμμύδια και τα κόβουμεσε φέτες. Βάζουμε το λάδι στο ταψί και όταν κάψει ρίχνουμεμέσα το κρεμμύδι και όλα τα υπόλοιπα υλικά.Αφού τα σοτάρουμε βάζουμε μέσα τα κομμάτια του γριβαδιούτο περιχύνουμε με λάδι και λίγο νερό και το βάζουμεστο φούρνο να ψηθεί για περίπου 1 ώρα.

Γριβάδι ΣτιφάδοΜερίδες 5-6

Υλικά2 κιλά γριβάδι

1 ½ κούπα λάδι

1 ½ κιλό κρεμμύδια

4 σκελίδες σκόρδο

μαϊντανό

1 κούπα ντομάτα ή πελτέ ντομάτας

2 φύλλα δάφνης

1 πιπεριά κόκκινη ψιλοκομμένη

μαυροπίπερο

αλάτι

Καλή σας όρεξη!


ΜΑΪΟΣMAY2012

14 ΔEYTEPAMONDAY

15 TΡΙΤΗTUESDAY




19 ΣABBATOSATURDAY

20 KYPIAKHSUNDAYΤο γριβάδι είναι το πιο επιζητούμενο

από την αλιεία ψάρι εξαιτίας

της μεγάλης εμπορικής αξίας του.


ΜΑΪΟΣMAY2012

21 ΔEYTEPAMONDAY

22 TΡΙΤΗTUESDAY




26 ΣABBATOSATURDAY

27 KYPIAKHSUNDAY Ο πληθυσμός του γριβαδιού έχει ενισχυθεί

κατά καιρούς και από εμπλουτισμούς,

των οποίων η αποτελεσματικότητα

είναι άγνωστη, ενώ ενέχουν πολλούς κινδύνους.

Πλατίκα Rutilus prespensis

Μέγιστο μήκος: 23 εκ.Βαθμός απειλής: Τρωτό

Η Πλατίκα είναι είδος σχεδόν παμφάγο και ζει κυρίως στην παραλίμνια ζώνη, όπου αναπαράγεται σε ρηχά νερά με υδρόβια φυτά (φυτόφιλο) μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου. Είναι το πιο άφθονο είδος των λιμνών και φαίνεται ότι ο πληθυσμός της παραμένει σταθερός και στις δύο λίμνες.

IOYN

IOΣJ

UN

E201

2

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti

«Άνθρωπος και φύση συνυπάρχουν αρμονικά»


28 ΔEYTEPAMONDAY

29 TΡΙΤΗTUESDAY



1 ΠAPAΣKEYHFRIDAY

2 ΣABBATOSATURDAY

3 KYPIAKHSUNDAY

ΜΑΪΟΣMAY|IOYNIOΣJUNE2012

Η Πλατίκα, μαζί με το τσιρόνι, έχουν

τους δύο πιο πολυάριθμους πληθυσμούς

ψαριών στις λίμνες των Πρεσπών.


04 ΔEYTEPAMONDAY

05 TΡΙΤΗTUESDAY




09 ΣABBATOSATURDAY

10 KYPIAKHSUNDAY

IOYNIOΣJUNE2012

Η Πλατίκα αποτελεί σημαντική τροφή

για τα ψαροφάγα πουλιά.


11 ΔEYTEPAMONDAY

12 TΡΙΤΗTUESDAY




16 ΣABBATOSATURDAY

17 KYPIAKHSUNDAY

IOYNIOΣJUNE2012

Τα υγρά λιβάδια αποτελούν καταφύγιο για πολλούς

υδρόβιους οργανισμούς και λειτουργούν ως κύριοι χώροι

αναπαραγωγής ψαριών, γι’ αυτό και η διαχείριση των

υγρών λιβαδιών στην παραλίμνια ζώνη της Μικρής Πρέσπας

αποτελεί βασική δράση της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών.


Ώρα Μήκος διχτυών Μέγεθος ματιού ΚιλάΕίδος

Μία από τις βασικότερες δράσεις της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών για την προστασία των ειδών ψαριών είναι η παρα-κολούθηση των πληθυσμών τους στις λίμνες μας. Η συλλογή και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων είναι ένα εργαλείο το οποίο βοηθάει στην ολοκλήρωση της εικόνας που έχουμε για τους πληθυσμούς αυτούς και έτσι όσο περισσότερα γνω-ρίζουμε για τις διακυμάνσεις των πληθυσμών, τόσο καλύτερα μπορούμε να διαχειριστούμε τα αποθέματα των ψαριών στις λίμνες.

Μία ολοκληρωμένη μέθοδος συλλογής στοιχείων απαιτεί την καταγραφή της συχνότητας της αλιευτικής δραστηριότητας (πόσες φορές την εβδομάδα και για πόσες ώρες τοποθετού-νται τα δίχτυα στη λίμνη), το είδος και μέγεθος του εργαλεί-ου (μήκος και μέγεθος ματιού) και τα είδη και την ποσότητα που αλιεύεται. Όλα αυτά τα στοιχεία χρησιμοποιούνται για να εκτιμηθεί ένας δείκτης, ο οποίος υπολογίζει την ψαριά του κάθε είδους ανά προσπάθεια. Έτσι είναι πιο εύκολο να εκτιμήσουμε την κατάσταση.

Στα επόμενα χρόνια πρόκειται να ολοκληρωθεί ένα Σχέ-διο Διαχείρισης Ψαριών και Αλιείας (ΣΔΨΑ) από τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών και πιθανόν να καθορίσει μια αντίστοιχη μέθοδο συλλογής στοιχείων. Με αυτό το ημερολόγιο, θέλουμε να κάνουμε μια εισαγωγή στο θέμα αυτό με σκοπό την εξοικείωση των ψαράδων, αλλά και των σχετικών με την αλιεία φορέων στη συλλογή και επε-ξεργασία των στοιχείων, ως ένα εργαλείο που βοηθάει στην ποσοτικοποίηση των αλιευμάτων για την καλύτερη διαχεί-ριση των λιμνών.

Έτσι, λοιπόν, στη δεξιά σελίδα κάθε εβδομάδας θα βρείτε μία λίστα των στοιχείων που είναι απαραίτητα και τα οποία θα εκτιμούσαμε εάν οι αλιείς που ψαρεύουν στις λίμνες των Πρεσπών τα καταγράφουν όποτε αυτό είναι δυνατό. Στις σελίδες του Ιουνίου έχουμε συμπληρώσει και ένα απλό παράδειγμα για την επαγγελματική αλιεία. Αν ενδιαφέρεστε να συμπληρώσετε τα στοιχεία, να τα επεξεργαστείτε και να συμβάλλετε στην ανάπτυξη του ΣΔΨΑ, τότε μπορείτε να επι-κοινωνήσετε με την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών για περισ-σότερες πληροφορίες.

Στατιστική και αλιεία

Ώρα Μήκος διχτυών Μέγεθος ματιού ΚιλάΕίδος18 ΔEYTEPAMONDAY

19 TΡΙΤΗTUESDAY




23 ΣABBATOSATURDAY

24 KYPIAKHSUNDAY

IOYNIOΣJUNE2012

Ώρα: Τη διάρκεια που αφήσατε τα δίχτυα μέσα στο νερό.

Για εργαλεία όπως τα πεζόβολα συμπληρώνετε το πόσες

φορές τα ρίξατε.

Μήκος διχτυών: Το είδος και το μέγεθος του εργαλείου.

Μέγεθος ματιού: Τα εκατοστά του ματιού του ψαριού.

Είδος: Είδη ψαριών που πιάνετε κάθε φορά.

Κιλά: Πόσα κιλά από κάθε είδος έχετε πιάσει


Η ψαριά της εβδομάδας

Όπως βλέπετε και στο παράδειγμα,

εδώ συμπληρώνετε:

18:00 – 7:00 (13 ώρες)

5 φορές

Δίχτυ – 50 μέτρα

Πεζόβολο

50 εκατοστά 100 κιλά30 κιλά5 κιλά

100 κιλά10 κιλά

ΓριβάδιΠεταλούδαΚέφαλος

ΤσιρόνιαΠλατίκες

Μπράνα Barbus prespensis


Οι μπράνες συναντώνταιστις λίμνες των Πρεσπών και σε ορισμένους ποταμούς της Νότιας Αλβανίας. Πρόκειται για αλιεύσιμο και μάλιστα περιζήτητο για τη νοστιμιά του ψάρι. Δυστυχώς, οι πληθυσμοί

του δείχνουν πτωτική τάση τα τελευταία χρόνια. Η Μπράνα γεννά στην ακρολιμνιά σε αμμώδεις και χαλικώδεις περιοχές ενώ η αναπαραγωγική της περίοδος διαρκεί από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο.

IOYΛ

IOΣJ

ULY

2012

Η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών ερευνάτους πληθυσμούς της μπράνας, οι οποίοι όμωςτα τελευταία χρόνια δείχνουν να έχουν πτωτική τάση.

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ Δ

. Μαρ

κόπο

υλος



25 ΔEYTEPAMONDAY

26 TΡΙΤΗTUESDAY




30 ΣABBATOSATURDAY

1 KYPIAKHSUNDAY

IOYNIOΣJUNE|IOYΛIOΣJULY2012

Μία παραδοσιακή πρακτική ψαρέματος είναι να πιάνουν

τις μπράνες με τα χέρια όταν αυτές προσεγγίζουν την

ακρολιμνιά για να γεννήσουν. Αυτό έχει αρνητικές

επιπτώσεις στην αναπαραγωγή του είδους, καθώς

αφαιρούνται τα θηλυκά πριν προλάβουν να αναπαραχθούν.



3 TΡΙΤΗTUESDAY



6 ΠAPAΣKEYHFRIDAY

7 ΣABBATOSATURDAY

8 KYPIAKHSUNDAY

IOYΛIOΣJULY2012

Το ψάρεμα της Μπράνας με τα χέρια

επιτρέπεται μόνο 14 μέρες το χρόνο,

τις οποίες ορίζει ο Φορέας Διαχείρισης

του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών.



10 TΡΙΤΗTUESDAY




14 ΣABBATOSATURDAY

15 KYPIAKHSUNDAY

IOYΛIOΣJULY2012

Το 1996 εκδόθηκε «Το σχέδιο δράσης για την Μπράνα»

από την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, το οποίο

προτείνει μια σειρά από διαχειριστικά μέτρα

και θεσμικές αλλαγές για την προστασία του είδους.



17 TΡΙΤΗTUESDAY




21 ΣABBATOSATURDAY

22 KYPIAKHSUNDAY

IOYΛIOΣJULY2012

Τα μικροφράγματα και οι αναβαθμοί στα ρυάκια

εμποδίζουν τις μπράνες να «ανέβουν»

πιο ψηλά στα ποτάμια για να αναπαραχθούν.

Έτσι μειώνονται οι διαθέσιμοι χώροι αναπαραγωγής.



24 TΡΙΤΗTUESDAY




28 ΣABBATOSATURDAY

29 KYPIAKHSUNDAY

IOYΛIOΣJULY2012

Η μπράνα είναι από τα πιο εύγεστα

ψάρια, αλλά αποφεύγεται η κατανάλωση

των αυγών της.

Τσίμα Pelasgus prespensis

Μέγιστο μήκος: 6 εκ.Βαθμός απειλής: Κινδυνεύον

Η Τσίμα ζει και αναπαράγεται στα ρηχά νερά των λιμνών με άφθονη βλάστηση (φυτόφιλο). Τρέφεται κυρίως με προνύμφες κουνουπιών και έχει εκτεταμένη περίοδο ωοτοκίας.

AYΓO

YΣTO

ΣAU

GU

ST20

12Παλιότερα η στάθμη της λίμνης ήταντόσο υψηλή που έφτανε μέχρι τα πρώτα σπίτιαστο παραλίμνιο χωριό Ψαράδες.

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti

© Τ

. Χατ

ζόπο

υλος



31 TΡΙΤΗTUESDAY



3 ΠAPAΣKEYHFRIDAY

4 ΣABBATOSATURDAY

5 KYPIAKHSUNDAY

IOYΛIOΣJULY|AYΓOYΣTOΣAUGUST2012

Η τσίμα είναι το μικρότερο

ενδημικό ψάρι των λιμνών.



07 TΡΙΤΗTUESDAY




11 ΣABBATOSATURDAY

12 KYPIAKHSUNDAY

AYΓOYΣTOΣAUGUST2012

Η τσίμα, το τσιρονάκι και η βρυγοβελονίτσα

αποτελούν τα πιο άγνωστα είδη των λιμνών μας,

κυρίως λόγω του μικρού τους μεγέθους.



14 TΡΙΤΗTUESDAY




18 ΣABBATOSATURDAY

19 KYPIAKHSUNDAY


Τα ψάρια αποτελούν έναν από τους βιολογικούς

δείκτες ποιότητας των νερών.



21 TΡΙΤΗTUESDAY




25 ΣABBATOSATURDAY

26 KYPIAKHSUNDAY


Η τσίμα απειλείται από την εισαγωγή

ξενικών ειδών, όπως η Ψευδορασμπόρα.

Τσιρονάκι Alburnoides prespensis


Το τσιρονάκι ζει στα ρηχά της παραλίμνιας ζώνης των Πρεσπών. Είναι λιθόφιλο, αναπαράγεται δηλαδή σε χαλικώδη και πετρώδη υποστρώματα κατά το Μάιο και τον Ιούνιο.

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ Γ.

Παπ

αδημ

ητρί

ου

ΣEΠ

TEM

BPIO

ΣSEP

TEM

BER2

012

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti

Μια καλή ψαριά αποτελείτην σπουδαιότερη αμοιβήγια τον κόπο του ψαρά.



28 TΡΙΤΗTUESDAY




01 ΣABBATOSATURDAY

02 KYPIAKHSUNDAY

AYΓOYΣTOΣAUGUST|ΣEΠTEMBPIOΣSEPTEMBER2012

Το τσιρονάκι δεν είναι αλιεύσιμο είδος.



04 TΡΙΤΗTUESDAY




08 ΣABBATOSATURDAY

09 KYPIAKHSUNDAY

ΣEΠTEMBPIOΣSEPTEMBER2012

Τα τσιρονάκια παρουσιάζουν

μείωση στον πληθυσμό τους.



11 TΡΙΤΗTUESDAY




15 ΣABBATOSATURDAY

16 KYPIAKHSUNDAY


Τα ξενικά είδη ψευδορασμπόρα και ηλιόψαρο

ανταγωνίζονται το τσιρονάκι καθώς

τρέφονται με την ίδια τροφή.



18 TΡΙΤΗTUESDAY




22 ΣABBATOSATURDAY

23 KYPIAKHSUNDAY


Η Οδηγία Πλαίσιο για το Νερό (WFD 2000 / 60 / EC)

έχει σαν στόχο την επίτευξη καλής οικολογικής

και χημικής κατάστασης για όλα τα επιφανειακά

νερά και την πρόληψη της υποβάθμισής τους.



25 TΡΙΤΗTUESDAY




29 ΣABBATOSATURDAY

30 KYPIAKHSUNDAY


Η ρύπανση και μόλυνση των νερών

αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη απειλή

για τα είδη ψαριών των λιμνών.

Βρυγοβελονίτσα Cobitis meridionalis


Προτιμάει περιοχές με αμμώδες ή λασπώδες υπόστρωμα με βλάστηση. Είναι φυτόφιλο, αναπαράγεται δηλαδή σε ρηχές περιοχές με φυτά, από τον Απρίλιο μέχρι το Μάιο, ενώ

πιθανόν να ωοτοκεί πολλές φορές. Μάλλον τρέφεται με βενθικούς οργανισμούς και οργανική ύλη σε αποσύνθεση. O

KTΩ

BPIO

ΣOCT

OBE

R201

2

Οι πελεκάνοι φαινομενικά ανταγωνίζονται τους ψαράδες στην ψαριά, στην πραγματικότητα όμως τρώνε μόνοτα μικρά και άχρηστα για τους ψαράδες ψάρια.

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ Π

. Στα

θόπο

υλος

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti



02 TΡΙΤΗTUESDAY




06 ΣABBATOSATURDAY

07 KYPIAKHSUNDAY

OKTΩBPIOΣOCTOBER 2012

Η βρυγοβελονίτσα ζει μόνο ένα χρόνο

και αναπτύσσεται πολύ γρήγορα, φτάνοντας

τα 60 χλστ. σε μόλις 130 ημέρες, από τον Μάιο

ως τον Οκτώβριο, όταν η θερμοκρασία νερού

είναι πάνω από 10ο C.



09 TΡΙΤΗTUESDAY




13 ΣABBATOSATURDAY

14 KYPIAKHSUNDAY


Η υπερβολική άντληση νερού για άρδευση και ύδρευση

μειώνει τον όγκο των υδάτων στα ρυάκια με αποτέλεσμα

να διακόπτεται η επικοινωνία τους με τη λίμνη και

να μειώνεται η επιφάνεια των χώρων αναπαραγωγής

για τα ρεόφιλα είδη, όπως η βρυγοβελονίτσα, δηλαδή

αυτά που αναπαράγονται στα ποτάμια.



16 TΡΙΤΗTUESDAY




20 ΣABBATOSATURDAY

21 KYPIAKHSUNDAY


Ο πληθυσμός της βρυγοβελονίτσας παραμένει

σταθερός τα τελευταία χρόνια και δεν αποτελεί

αλιεύσιμο είδος.



23 TΡΙΤΗTUESDAY




27 ΣABBATOSATURDAY

28 KYPIAKHSUNDAY


Η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων

συμβάλλει στον ευτροφισμό των λιμνών.

Κέφαλος Squalious prespensis

Μέγιστο μήκος: 44 εκ.Βαθμός απειλής: Δεν απειλείται

Ζει σε λίμνες και ποτάμια. Στα διάφορα στάδια του κύκλου ζωής του τρέφεται κυρίως με προνύμφες κουνουπιών και άλλων εντόμων. Τα μεγαλύτερα σε ηλικία –και μέγεθος– άτομα τρέφονται και με μικρά ψάρια·

έτσι, ο κέφαλος αποτελεί και το μοναδικό αρπακτικό ενδημικό είδος των λιμνών. Είναι σχετικά άφθονο και αλιεύσιμο είδος, ενώ δεν παρουσιάζει μείωση.

NO

EMBP

IOΣN

OV

EMBE

R201

2

Το ψάρεμα είναι άρρηκτα δεμένομε τη ζωή στις Πρέσπες.

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti



30 TΡΙΤΗTUESDAY




03 ΣABBATOSATURDAY

04 KYPIAKHSUNDAY

OKTΩBPIOΣOCTOBER|NOEMBPIOΣNOVEMBER2012

Παρόλο που δεν παρατηρείται μείωση του πληθυσμού

του κέφαλου, παρατηρείται μείωση των μεγαλύτερων

ατόμων του είδους, ένδειξη ανησυχητική για τον

πληθυσμό του μελλοντικά.



06 TΡΙΤΗTUESDAY




10 ΣABBATOSATURDAY

11 KYPIAKHSUNDAY

NOEMBPIOΣNOVEMBER2012

Τα μεγαλύτερα άτομα του κέφαλου

τρώνε το ηλιόψαρο με αποτέλεσμα

να πνίγονται από τα αγκάθια του.



13 TΡΙΤΗTUESDAY




17 ΣABBATOSATURDAY

18 KYPIAKHSUNDAY


Ο κέφαλος είναι σχετικά άφθονο είδος

και αλιεύεται καθώς είναι το καλύτερο

ψάρι για ψαρόσουπα.



20 TΡΙΤΗTUESDAY




24 ΣABBATOSATURDAY

25 KYPIAKHSUNDAY


Μπορεί σήμερα ο κέφαλος να μην κινδυνεύει αλλά

η υπερβολική αλίευση, οι εμπλουτισμοί και

η υποβάθμιση των τόπων αναπαραγωγής, μπορεί

να επηρεάσουν αρνητικά τους πληθυσμούς στο μέλλον.

Πέστροφα των Πρεσπών Salmo peristericus

Μέγιστο μήκος: 47,5 εκ.Βαθμός απειλής: Κινδυνεύον

Η ενδημική πέστροφα των Πρεσπών εντοπίζεται στο ποτάμι του Αγίου Γερμανού και σε άλλα τρία ποτάμια της ΠΓΔΜ (Μπράιτσινσκα, Κράνσκα και Λέβα Ρέκα). Με κόκκινες βούλες

στο σώμα της μοιάζει πολύ με την κοινή πέστροφα, αλλά σπάνια ξεπερνά τα 35 εκ.

ΔEK

EMBP

IOΣD

ECEM

BER2

012

Η ενδημική Πέστροφα των Πρεσπών γεννάει τα αυγά τηςστο ποτάμι τη χειμερινή περίοδο και χρειάζεταιπολύ καθαρά και κρύα νερά για να επιβιώσει.

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ Λ

. Νικ

ολάο

υ

©Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti



27 TΡΙΤΗTUESDAY




01 ΣABBATOSATURDAY

02 KYPIAKHSUNDAY

NOEMBPIOΣNOVEMBER|ΔEKEMBPIOΣDECEMBER2012

Η Πέστροφα των Πρεσπών κινδυνεύει

με εξαφάνιση και για αυτό η αλιεία

του είδους στο ποτάμι του Αγίου Γερμανού

έχει απαγορευτεί από τον Ιούλιο του 2009.



04 TΡΙΤΗTUESDAY




08 ΣABBATOSATURDAY

09 KYPIAKHSUNDAY

ΔEKEMBPIOΣDECEMBER2012

Το 2009 η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, σε συνεργασία

με το γαλλικό ίδρυμα Tour du Valat και τη μη κυβερνητική

οργάνωση BIOECO στην ΠΓΔΜ, εκπόνησε «Σχέδιο Δράσης

για την πέστροφα των Πρεσπών», στο οποίο περιγράφεται

η υφιστάμενη κατάσταση του είδους και προτείνονται

τα απαραίτητα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για

τη διατήρηση του είδους.



11 TΡΙΤΗTUESDAY




15 ΣABBATOSATURDAY

16 KYPIAKHSUNDAY


Η απόληψη νερού για άρδευση από το ποτάμι

του Αγίου Γερμανού έχει ως αποτέλεσμα να στερεύουν

τα κατώτερα τμήματα του ποταμού το καλοκαίρι

και να γίνονται ακατάλληλοι βιότοποι για την πέστροφα.



18 TΡΙΤΗTUESDAY




22 ΣABBATOSATURDAY

23 KYPIAKHSUNDAY


Τα παραποτάμια δάση είναι σημαντικά για την πέστροφα,

καθώς βοηθούν στη διατήρηση χαμηλών θερμοκρασιών,

απαραίτητων για την επιβίωση των είδους.



25 TΡΙΤΗTUESDAY




29 ΣABBATOSATURDAY

30 KYPIAKHSUNDAY


Η λαθραλιεία αποτελεί έναν από

τους μεγαλύτερους κινδύνους για το είδος.

Τσιρόνι Alburnus belvica


Το τσιρόνι ζει σε κοπάδια, κυρίως στα ανοιχτά, είναι δηλαδή πελαγικό. Τρέφεται κυρίως με πλαγκτόν και αναπαράγεται στην παραλίμνια ζώνη σε σημεία με χαμηλή ροή τον Ιούνιο. Είναι λιθόφιλο και εναποθέτει τα αβγά του

σε πετρώδες, χαλικώδες ή και αμμώδες υπόστρωμα. Μεταναστεύει στις περιοχές ωοτοκίας τη νύχτα, όταν δεν έχει κύμα, σε μικρές ομάδες.

IAN

OYA

PIO

ΣJA

NU

ARY

2013

Τα πεζόβολα είναι μία μέθοδος αλιείαςπου χρησιμοποιείται μόνο στην Πρέσπα.

Σκίτ

σα: Β

. Χατ

ζηρβ

ασάν

ης

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti



01 TΡΙΤΗTUESDAY




05 ΣABBATOSATURDAY

06 KYPIAKHSUNDAY

ΔEKEMBPIOΣDECEMBER2012 IANOYAPIOΣJANUARY2013

Αν και δέχεται πίεση από τα ψαροφάγα πουλιά και

τον άνθρωπο, ο πληθυσμός του τσιρονιού δείχνει

αυξητική τάση στη Μικρή Πρέσπα και σταθερότητα

στη Μεγάλη Πρέσπα.



08 TΡΙΤΗTUESDAY




12 ΣABBATOSATURDAY

13 KYPIAKHSUNDAY

IANOYAPIOΣJANUARY2013

Το τσιρόνι αποτελεί την κυριότερη τροφή

του Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus)

και άλλων ψαροφάγων πουλιών της περιοχής.



15 TΡΙΤΗTUESDAY




19 ΣABBATOSATURDAY

20 KYPIAKHSUNDAY


Το τσιρόνι είναι από τα σημαντικότερα

αλιεύματα της περιοχής και ένας τοπικός

παραδοσιακός τρόπος μαγειρέματος θέλει

τα φρέσκα τσιρόνια να ψήνονται

στα κάρβουνα, σαν σουβλάκι.



22 TΡΙΤΗTUESDAY




26 ΣABBATOSATURDAY

27 KYPIAKHSUNDAY


Τα τσιρόνια ψαρεύονται με την παραδοσιακή

μέθοδο του πεζόβολου, κυρίως το χειμώνα

και στο βαθύτερο σημείο της Μεγάλης λίμνης

στο ακρωτήρι Ρότι.

Μονόξυλο

Πλάβα

Βάρκα

Πεταλούδα Carassius gibelio

Η πεταλούδα είναι ένα ξενικό είδος το οποίο εισήχθη από την Ασία κατά τη δεκαετία του 1970. Η πεταλούδα πολλαπλασιάστηκε με ταχείς ρυθμούς και είναι πλέον κοινό είδος των λιμνών ιδιαίτερα της Μικρής Πρέσπας. Παράλληλα, όμως, με την αύξηση του

πληθυσμού της παρατηρήθηκε μείωση του γριβαδιού. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι η πεταλούδα χρησιμοποιεί το σπέρμα του γριβαδιού για να αναπαραχθεί! Φ

EBPO

YAPI

OΣF

EBRU

ARY

2013

Οι παραδοσιακές ξύλινες βάρκες των Πρεσπών είναισχεδιασμένες για να ταιριάζουν απόλυτα στις συνθήκες των λιμνών και κινούνται άνετα σε ρηχά νερά.

Σκίτ

σα: Β

. Καβ

ουρί

δης

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti



29 TΡΙΤΗTUESDAY




02 ΣABBATOSATURDAY

03 KYPIAKHSUNDAY

IANOYAPIOΣJANUARY|ΦEBPOYAPIOΣFEBRUARY2013

Η πεταλούδα, ως ξενικό είδος, αποτελεί κίνδυνο

για τον πληθυσμό του γριβαδιού, καθώς ζει στους

ίδιους βιότοπους και έχει τις ίδιες διατροφικές

συνήθειες.



05 TΡΙΤΗTUESDAY




09 ΣABBATOSATURDAY

10 KYPIAKHSUNDAY

ΦEBPOYAPIOΣFEBRUARY2013

Οι εμπλουτισμοί των λιμνών μπορεί

να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες ζημιές

στα ενδημικά είδη και στο περιβάλλον

των λιμνών.



12 TΡΙΤΗTUESDAY




16 ΣABBATOSATURDAY

17 KYPIAKHSUNDAY


Ο πληθυσμός της πεταλούδας σε μέρη όπου έχει

εισαχθεί αποτελείται κατά >90% από θηλυκά,

εφόσον χρησιμοποιεί το σπέρμα του γριβαδιού

για να αναπαραχθεί.



19 TΡΙΤΗTUESDAY




23 ΣABBATOSATURDAY

24 KYPIAKHSUNDAY


Αρνητική επίπτωση της εισαγωγής της πεταλούδας

είναι ότι μπορεί να αυξήσει τον ρυθμό ευτροφισμού

των λιμνών γιατί ανασκαλεύει το βυθό

στην προσπάθειά της να βρει τροφή.

Ηλιόψαρο Lepomis gibossus

Το ηλιόψαρο είναι ένα είδος της Βόρειας Αμερικής το οποίο εισήχθη σχετικά πρόσφατα στις Πρέσπες (δεκαετία του 1990) και από τότε αυξάνεται συνεχώς. Οι αρνητικές επιπτώσεις που έχει η εισαγωγή του ηλιόψαρου αφορούν τον

MA

PTIO

ΣMA

RCH

Y201

3

Η πιο διαδεδομένη μέθοδος αλιείας μέχρι και σήμεραείναι τα απλωτά δίχτυα, «μανωμένα» ή απλά.

ανταγωνισμό με τα άλλα είδη για τροφή, αλλά και το γεγονός ότι αυτό το ψάρι-θηρευτής μπορεί να τραφεί με μικρά ψάρια, καθώς και με τα αυγά άλλων ψαριών.

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti

© Τ

. Χατ

ζόπο

υλος



26 TΡΙΤΗTUESDAY




02 ΣABBATOSATURDAY

03 KYPIAKHSUNDAY

ΦEBPOYAPIOΣFEBRUARY|MAPTIOΣMARCHY2013

Τα ξενικά είδη, όπως η πεταλούδα και το ηλιόψαρο,

εισέρχονται στις λίμνες μας μέσω τον εμπλουτισμών,

είτε εσκεμμένα είτε παράλληλα με τους εμπλουτισμούς

του γριβαδιού κατά λάθος.



05 TΡΙΤΗTUESDAY




09 ΣABBATOSATURDAY

10 KYPIAKHSUNDAY

MAPTIOΣMARCHY2013

Το ηλιόψαρο μπορεί να προκαλέσει

σοβαρό πρόβλημα στους πληθυσμούς

των ενδημικών ειδών καθώς τρέφεται

με τα αυγά και το γόνο τους.



12 TΡΙΤΗTUESDAY




16 ΣABBATOSATURDAY

17 KYPIAKHSUNDAY

MAPTIOΣMARCHY2013

Η αυξητική τάση του ηλιόψαρου και τα προβλήματα

που προκαλεί στους πληθυσμούς των ενδημικών ειδών

επιβάλλουν τη συνεχή παρακολούθηση του πληθυσμού του.



19 TΡΙΤΗTUESDAY




23 ΣABBATOSATURDAY

24 KYPIAKHSUNDAY

MAPTIOΣMARCHY2013

Το ηλιόψαρο μπλέκεται στα δίχτυα των ψαράδων

με αποτέλεσμα να σχίζονται τα δίχτυα και να

τραυματίζονται τα χέρια τους στην προσπάθειά τους

να τα ξεμπλέξουν.



25 ΔEYTEPAMONDAY

26 TΡΙΤΗTUESDAY




30 ΣABBATOSATURDAY

31 KYPIAKHSUNDAY

MAPTIOΣMARCHY2013

Κατά την εισαγωγή ενός νέου είδους σε μία λίμνη

μέσω των εμπλουτισμών είναι σχεδόν αδύνατο να

προβλεφθούν όλες οι μελλοντικές επιπτώσεις, ενώ

μπορεί να περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι να γίνουν

αντιληπτές.

Σκουμπούζι Chondrostoma prespense


Το σκουμπούζι έχει διάρκεια ζωής πέντε χρόνια και αναπαράγεται για πρώτη φορά κατά τον δεύτερο χρόνο ζωής του. Η αναπαραγωγή του ξεκινάει νωρίς, από τα τέλη Απριλίου και διαρκεί μέχρι τέλη Μαΐου, ενώ στη Μικρή Πρέσπα, εναποθέτει τα αυγά του σε μέρη

με χαλικώδες υπόστρωμα κοντά στην ακτή. Στη Μεγάλη Πρέσπα αναπαράγεται σε αμμώδεις παραλιακές περιοχές και στα ποτάμια. Τρέφεται με μικρούς φυτικούς οργανισμούς, με φυτά και με ασπόνδυλα.

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟΣΑ

PRIL

2013

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ LIF

E G

R319

/ A. B

onet

ti

Οι απέραντες εκτάσεις των υγρών λιβαδιών προσφέρουντις κατάλληλες συνθήκες για την αναπαραγωγήτων σπάνιων ψαριών και πουλιών των Πρεσπών.

© Α

ΡΧΕΙ

Ο Ε

ΠΠ

/ Λ

. Νικ

ολάο

υ

AΠPIΛIOΣAPRIL2013

01 ΔEYTEPAMONDAY

02 TΡΙΤΗTUESDAY




06 ΣABBATOSATURDAY

07 KYPIAKHSUNDAY


Το σκουμπούζι αλιεύεται,

αλλά δεν βρίσκεται σε αφθονία.



08 ΔEYTEPAMONDAY

09 TΡΙΤΗTUESDAY




13 ΣABBATOSATURDAY

14 KYPIAKHSUNDAY


Στην υπόλοιπη Ευρώπη, συγγενικά με

το σκουμπούζι είδη ζουν σε ποτάμια με

καλά οξυγονωμένα νερά, αλλά στην Πρέσπα

το σκουμπούζι ζει στις λίμνες.



15 ΔEYTEPAMONDAY

16 TΡΙΤΗTUESDAY




20 ΣABBATOSATURDAY

21 KYPIAKHSUNDAY


Η διάρκεια της αναπαραγωγής

του σκουμπουζιού είναι μικρή.

Διαρκεί μόλις 2-3 εβδομάδες.



22 ΔEYTEPAMONDAY

23 TΡΙΤΗTUESDAY




27 ΣABBATOSATURDAY

28 KYPIAKHSUNDAY


Ο πληθυσμός του σκουμπουζιού

παρουσιάζει ελαφρά μείωση

στη Μεγάλη Πρέσπα.


29 ΔEYTEPAMONDAY

30 TΡΙΤΗTUESDAY


Για την προστασία των ψαριών και τη βιωσιμότητα

της αλιείας είναι απαραίτητο να εκπονηθεί ένα

Σχέδιο Διαχείρισης για την Αλιεία.



σημειώσειςσημειώσεις

σημειώσεις σημειώσεις

σημειώσεις

Σχεδιασμός-σελιδοποίηση

Σάκης Γεωργιάδης | GRAPHICSTORE

Σκίτσα ψαριών

Π. Δουγαλής

Το παρόν έντυπο τυπώθηκε σε χαρτί

που προέρχεται από ελεγχόμενες

και πιστοποιημένες καλλιέργειες ξύλου,

με βάση τις αρχές της Bιώσιμης ανάπτυξης,

χωρίς χλώριο, με ουδέτερο ΡΗ

και απουσία βαρέων μετάλλων.

«Πρόγραμμα Life+ Ενημέρωση & Επικοινωνία (2010-2013):Ψάρια, Αλιεία & Ευρωπαϊκή Πολιτική στη Λεκάνη των Πρεσπών»

Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται κατά 50% από την Ε.Ε.

Τα ψάρια και η αλιεία στις Πρέσπες

Documents

Transcript of Τα ψάρια και η αλιεία στις Πρέσπες