ΣΧΕ∆ΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Σχ. Έτος: 2013-2014 ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ: Α’

ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑ∆Α: 3ο ΓΕΛ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑ∆ΕΛΦΕΙΑΣ ΤΑΞΗ: Α’

Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « Μαθαίνω πώς να µαθαίνω»

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΙ∆ΙΚΟΤΗΤΑ

(ΠΕ)

∆ΙΑΤΙΘΕΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΓΙΑ

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ

ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΕ

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΕΤΗ

(ΝΑΙ/ΟΧΙ)

ΣΧΕΤΙΚΗ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ

(ΦΟΡΕΑΣ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ)

Σταυρούλα Σούµπαση ΠΕ 06 02 ΝΑΙ ΝΑΙ ΦΠΨ - Μ.Π.Σ.

« Εκπαιδευτικός

σχεδιασµός και

αξιολόγηση»

ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ

A. ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΣΑΦΩΣ ∆ΙΑΤΥΠΩΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Σκοπός αυτής της ερευνητικής εργασίας είναι η συνειδητοποίηση εκ µέρους των

συµµετεχόντων µαθητών ότι η σχολική τους επίδοση εξαρτάται κατά πολύ από τον τρόπο

που προσλαµβάνουν τη σχολική γνώση και τους τρόπους µε τους οποίους οργανώνουν τη

µελέτη τους εκτός σχολείου. Απαραίτητη επίσης είναι η διερεύνηση των κατάλληλων

στρατηγικών µελέτης και µάθησης για τους µαθητές του Λυκείου. Πιο συγκεκριµένα, οι

εµπλεκόµενοι µαθητές θα ανακαλύψουν το µαθησιακό στιλ που προτιµούν και θα

εξοικειωθούν µε µαθησιακές στρατηγικές ενεργούς και κριτικής ανάγνωσης

(αποκωδικοποίησης, επεξεργασίας, κωδικοποίησης, αποµνηµόνευσης) ανάλογα µε το

κειµενικό είδος καθώς και στρατηγικές λήψης απόφασης για την επίλυση

προβληµάτων. Ακόµη, θα ασκηθούν σε µεθόδους συνεργατικής εργασίας και

παρουσίασης εργασιών. Τέλος, η ερευνητική εργασία στοχεύει στην καλλιέργεια

µεταγνωστικών δεξιοτήτων αυτορύθµισης και αυτοαξιολόγησης.

Τα ερευνητικά ερωτήµατα που αναµένεται να µας απασχολήσουν είναι:

• Τι σηµαίνει µάθηση; Τι είδους µάθηση απαιτείται στο Λύκειο;

• Πόσα και ποια µαθησιακά στιλ υπάρχουν και ποιο είναι το αγαπηµένο µου;

• Ποιες µαθησιακές στρατηγικές και ποιες στρατηγικές µελέτης χρησιµοποιώ ήδη;

• Ποιος είναι ο ρόλος της αυτορύθµισης και της αυτοαξιολόγησης στη µάθηση;

Β. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (κριτήρια επιλογής θέµατος,

συσχέτιση µε διδασκόµενα µαθήµατα, αναµενόµενα µαθησιακά οφέλη κ.λπ.,

ενδεικτικά µέχρι 300 λέξεις).

Αφετηρία του προβληµατισµού σχετικά µε το εν λόγω θέµα αποτελεί η σκέψη ότι οι µαθητές της Α’

Λυκείου έχουν να αντλήσουν σηµαντικά οφέλη στην προετοιµασία τους για τις πανελλαδικές

εξετάσεις και τις µετέπειτα φοιτητικές σπουδές τους, εάν έγκαιρα υιοθετήσουν τις κατάλληλες για το

µαθησιακό τους στιλ στρατηγικές µελέτης και µάθησης.

Το θέµα προσφέρεται για διαθεµατικούς συσχετισµούς µε το µάθηµα της Γλώσσας και της ξένης

γλώσσας όσον αφορά τον κειµενικό εγγραµµατισµό, την ανάγνωση και τη γραφή. Επίσης, θα γίνει

εξάσκηση στην κατανόηση κειµένων από τα σχολικά εγχειρίδια σε όλα τα µαθήµατα του Α.Π., ώστε

να γίνει σαφής η διάκριση ανάµεσα στις αναγνωστικές στρατηγικές που απαιτούνται σε κάθε

διαφορετικό επιστηµονικό αντικείµενο. Τέλος, οι µαθητές που θα συµµετέχουν στην ερευνητική

εργασία θα έχουν την ευκαιρία να καλλιεργήσουν τις ψηφιακές δεξιότητες που συνδέονται µε την

αναζήτηση και αποθήκευση πληροφοριών, την επεξεργασία κειµένων και τη δηµιουργία

παρουσιάσεων και βίντεο, την επικοινωνία µέσα από ηλεκτρονικές πλατφόρµες µάθησης

(wikispaces), καθώς και την ανάρτηση των προϊόντων της εργασίας στο ιστολόγιο του σχολείου

µας.

Όσον αφορά τα οφέλη, η συγκεκριµένη εργασία αναµένεται να αποδώσει κυρίως µαθησιακά οφέλη

στους µαθητές που θα συµµετέχουν και στην ευρύτερη σχολική κοινότητα στην οποία θα

παρουσιαστεί. Αρχικά, η ανακάλυψη τόσο του ατοµικού µαθησιακού στιλ, όσο και των

αποτελεσµατικότερων στρατηγικών µελέτης και µάθησης είναι φυσικό να βελτιώσει τη στάση των

µαθητών απέναντι στη µάθηση όσο και τη σχολική επίδοσή τους. Επίσης, θα επιδιώκεται σε

κάθε συνάντηση να συνδέεται η θεωρία µε την πράξη και να καλλιεργείται η κριτική σκέψη.

Ακόµη, στο τέλος της κάθε συνάντησης οι µαθητές θα ενθαρρύνονται να αναστοχάζονται πάνω στο

προσωπικό τους µαθησιακό προφίλ ώστε να αναπτύσσεται η ικανότητα για αυτορρύθµιση και η

αυτοεπίγνωση και κάθε συµµετέχων να συνδέει τη νέα γνώση µε τις προσωπικές αναζητήσεις του.

Επιπλέον, η εργασία δίνει την ευκαιρία για την καλλιέργεια της συνεργατικότητας και της

δηµιουργικότητας. Τέλος, σηµαντικό όφελος αναµένεται να αποκοµίσουν τόσο από τη

διαµορφωτική, όσο και από την τελική αυτο- / και αλληλο-αξιολόγηση του έργου των οµάδων µε

τη χρήση προκαθορισµένων και από κοινού συµφωνηµένων κριτηρίων (ρουµπρίκες).

Γ. ΕΝ∆ΕΙΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΗΓΩΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ∆Ε∆ΟΜΕΝΩΝ, ΜΕΘΟ∆ΟΥ

ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ∆Ε∆ΟΜΕΝΩΝ

ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΑΠΛΗΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΕΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

(µέχρι 200 λέξεις)

Κατά τη διάρκεια των εργασιών οι µαθητές θα µελετούν τη σύγχρονη βιβλιογραφία στις γνωσιακές

επιστήµες αλλά θα αντλούν επίσης υλικό από σχετικά βίντεο στο You Tube και από τις απαντήσεις

τους στα φύλλα εργασίας σχετικά µε τους τρόπους σκέψης που υιοθετούν σε διαφορετικές

µαθησιακές δραστηριότητες. Θα εξασκηθούν στις τεχνικές της ενεργούς ανάγνωσης και της κριτικής

επεξεργασίας της πληροφορίας µε σκοπό να αποκωδικοποιούν τα κείµενα από τη βιβλιογραφία και

τα δεδοµένα από τις άλλες πηγές (βίντεο, φύλλα εργασίας κλπ) µε βάση τα ερωτήµατα που έχουν

θέσει και να κωδικοποιούν τις αντληθείσεις πληροφορίες σε νοητικούς χάρτες. Με αυτόν τον τρόπο,

κάθε οµάδα θα απαντάει σε κάθε ένα από τα ερευνητικά ερωτήµατα µε το δικό της τρόπο, τον

οποίο θα µοιράζεται µε τις άλλες οµάδες µε τη βοήθεια των νοητικών χαρτών που θα έχει ετοιµάσει.

Στη συνέχεια, οι νοητικοί χάρτες των επιµέρους οµάδων θα συντίθενται σε ένα ευρύτερο σύνολο για

να αποτελέσουν το υλικό για τα τελικά προϊόντα προς παρουσίαση. Η απλή αντιγραφή αποκλείεται

καθώς η θεωρία θα πρέπει να συνδέεται µε τα βιώµατα των µελών των οµάδων και να

παρουσιάζεται µε αυθεντικούς τρόπους.

∆. ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΤΩΝ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΕΧΝHΜΑΤΟΣ (µέχρι 200 λέξεις)

Στο τέλος του τετραµήνου αναµένεται οι συµµετέχοντες να είναι σε θέση να απαντήσουν στα

ερευνητικά ερωτήµατα που θα τους απασχολήσουν και να µεταδώσουν στη σχολική κοινότητα τη

νέα γνώση που θα έχουν αποκοµίσει σχετικά µε τη µεταγνώση και τη µάθηση. Οι τρόποι

παρουσίασης των προϊόντων της ερευνητικής εργασίας αναµένεται να συµφωνηθούν από τους

µαθητές και να περιλαµβάνουν απαραιτήτως µία γραπτή αναφορά εµπλουτισµένη µε πίνακες,

διαγράµµατα και νοητικούς χάρτες, ηλεκτρονικές παρουσιάσεις µε παραδείγµατα εξάσκησης στις

πιο αποδοτικές στρατηγικές ανάγνωσης, µελέτης και µάθησης, ενηµερωτικό φυλλάδιο για την

ευαισθητοποίηση της σχολικής κοινότητας σχετικά µε το ρόλο της µεταγνώσης στη µάθηση το

οποίο επίσης θα προσκαλεί στον ιστότοπο του σχολείου όπου θα βρίσκονται αναρτηµένα ες

ψηφιακή µορφή όλα τα προϊόντα της εργασίας.

Ε. ΠΟΡΟΙ – ΥΛΙΚΑ – ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ-ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ-ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΙΣ ΕΙ∆ΙΚΩΝ

Για την ολοκλήρωση της προτεινόµενης ερευνητικής εργασίας θα χρησιµοποιηθεί ένα

από τα Εργαστήρια Πληροφορικής του 3ου ΓΕΛ Νέας Φιλαδέλφειας, όπου οι

µαθητές θα έχουν σε ζευγάρια πρόσβαση σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές µε σύνδεση

στο ∆ιαδίκτυο. Απαιτούνται επίσης πόροι για την αγορά εκτυπωτικού χαρτιού και

µελάνι εκτυπωτή, όπως επίσης και χαρτονιών για τους νοητικούς χάρτες. ∆εν

προβλέπονται επισκέψεις και προσκλήσεις ειδικών σε αυτό το στάδιο της εργασίας.

Στ. ΕΝ∆ΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

http://www.ugc.edu.hk/tlqpr01/site/abstracts/057_kl assen.htm ¨ Learning strategies defined and classified www.k12.nf.ca/fatima/define.htm Learning Strategies Definitions edutechwiki.unige.ch/en/Learning strategy

Learning Strategy Μακρής Ν., ∆ασλή ∆., (επιµ.) 2004 «Η Γνωστική Ψυχολογία Σήµερα: Γέφυρες για τη µελέτη της Νόησης – Πρακτικά Συνεδρίου» Αθήνα. Εκδ. Τυπωθήτω-∆αρδανός Ματσαγγούρας Ηλ. (επιµ.) 2007 « Σχολικός Εγγραµµατισµός» Αθήνα. Εκδ. Γρηγόρη

Ζ. ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣ

ΕΥΘΥΝΗΣ