آینده دانشگاه و دانشگاه آینده: تکامل برج عاج به پارادایم

کارآفرینیکارآفرینی دانشگاهی

دکتر یدالهی

مقدمه مالکیت س�ازی تجاری و ایجاد تعری�ف،

به آکادمی��ک های س��یستم در فکری موضوعاتی بنیادی تبدیل شده اند.

و آموزش بر عالوه کارآفرین دانشگاه پژوه�ش دربرگیرنده ی�ک "رس�الت سوم"

به نام توسعه اقتصادی است. در ای�ن مقال�ه بررس�ی ک�ه ای�ن تغیی�ر ناشی

تاثیرات و دانشگاه درونی توس��عه از ظهور با آکادمی�ک س��اختار بر بیرون�ی

نوآوری های دانش بنیان است.

ادامه برخ�ی منتقدان معتقدن�د ک�ه فعالیت های

نهادهای برخی ب�ه منحص�ر کارآفرینان�ه و است باال س��طح آموزش ب��ا خاص که شود م�ی موج�ب پول ب�ه وابس�تگی دانشگاه نق�ش مس�تقل خود در جامعه را نیز ه�ا شرک�ت برخ�ی بدهد. دس�ت از ظهور شرک�ت های جدی�د از دانشگاه را به م�ی و می بینن�د خود بالقوه رقبای عنوان نق�ش سنتی خود در بای�د دانشگاه گوین�د عنوان به را ص�نعت عل�م- بی�ن ارتباط

مشاور حفظ کند.

ادامه ب�ه رغ�م ای�ن انتقادات ای�ن مقال�ه از طریق

که می ده��د شرح تطبیق��ی های تحلی��ل دانشگاه های ظهور سمت ب��ه حرک��ت است. قدرتمن�د بس�یار حرکت�ی کارآفری�ن ساختار ی�ک کارآفری�ن دانشگاه مفهوم علم�ی و عملکردی را در نظ�ر دارد که از با اقتص�ادی توس�عه ترازی ه�م طری�ق می تعدی�ل پژوه�ش و آموزش رس�الت از توان پارادای�م کارآفرین�ی را می شود.

فارغ آموزش در نوآوری طریق التحص�یالن و تداوم آموزش فعال کرد. یک و دانشگاه بین دوجانب�ه تاثیرات جریان

محیط دانش بنیان وجود دارد.

دانشگاه کارآفرین دانشگاه کارآفری�ن، دانشگاه�ی اس�ت که کارآفرینان آینده را

آموزش م�ی ده�د و روحی�ه کارآفرینان�ه دانشجویان را در همه (.2004حوزهها توسعه می دهد )پیتر شولت،

دانشگاه کارآفرین، دانشگاهی است که در خصوص کیب وکارها نوآوری می کند و عالوه بر آن نوآور، ریسک پذیر و

(.1999پرورش دهنده رفتارهای کارآفرینانه است )کالرک ، دانشگاه کارافرین مرکز رشدی طبیعی است، که ساختارهای

حمایتی را برای دانشجویان و اساتید برای راه اندازی (.2003فعالیتهای کارآفرینانه فراهم می کند )اتزکویتز،

THE TRIPLEمارپیچ سه گانه )HELIX)

های درونی در هر یک از بخشهای اول: دگرگونی مارپی�چ، مانن�د توس�عه وابس�تگی های جانب�ی بین یا و اس�تراتژیک اتحادهای از طری�ق ه�ا شرک�ت

توسعه اقتصادی توسط دانشگاهها

دوم: تاثی�ر یک�ی از حوزه های اساسی بر دیگریدر دولت مثال برای ، دگرگون�ی ایجاد برای فکری مالکیت قوانی�ن درباره س�وئد و آمریک�ا و افراد از را آن مالکی�ت و کرده نظ�ر تجدی�د

دولت به دانشگاه تغییر داده است.

ادامه س�وم: ایجاد ی�ک همپوشان�ی جدی�د از ارتباطات سه

س�ویه، شبکه ه�ا، و س�ازمان هایی بی�ن ای�ن س�ه بخش مارپیچ.

در آمستردام، Knowledge Circleگروه های�ی مانن�د New York Academy of Sciences و ،Joint Venture

Silicon Valley تعام�ل بین اعضای این سه حوزه راتشوی�ق م�ی کنن�د و منج�ر ب�ه ایده های جدی�د می

شوند.

درون های شبکه ای�ن بازگشت�ی تاثی�ر چهارم: در هم را دول�ت و ص�نعت دانشگاه، س�ازمانی حوزه های اولی�ه خود و ه�م در جامع�ه ای بزرگتر

نشان می دهد.

پارادایم آکادمیک کارآفرینانه به س��نتی نمای از دانشگاه نمای امریک��ا در

تغییر تمرکززدای�ی، رقاب�ت بازار، و پلورالیس�م بنیادی بای�د اولین تحول کرد. دانشگاه ه�ا برای فعال بودن آکادمی�ک خود را انجام دهن�د، تلفی�ق پژوه�ش به عنوان

(.Jencks and Riesman, 1968یک رسالت آکادمیک. ) دومی�ن تحول عبارت اس�ت از، درنظ�ر گرفت�ن نقشی

در توس�عه اقتص�ادی از طری�ق گس�ترش رسالت های آموزش و پژوه�ش، ام�ا ن�ه لزوم�ا ب�ه ترتی�ب و پشت س�ر هم. دانشگاه کارآفری�ن شام�ل مکانیس�م های زیر و ساختارهایی است که در اسالیدهای بعدی ب�ه آن ها

می پردازیم.

دگرگونی های درونی در اولی�ن تحول آکادمی�ک آموزش تح�ت تاثی�ر پژوهش قرار

به واقع�ی دنیای در را ه�ا آموزش دانشجویان و گرفت. آزمایش گذاردند.

:در نتیج2ه سنتی عملکردهای موجود. وظای�ف بازبین�ی س�ایه اهداف جدی�د تفس�یر مجدد و توس�عه یافته اند. برای مثال، اساتید فرصت هایی را برای دانشجویان فراهم می کنن�د ک�ه در شرک�ت ه�ا ب�ه عنوان کارآموز اهداف آموزشی مباحثاتی دانشگاه بزرگت�ر شدن ب�ا کنند. پیگیری را خود انتشار از آکادمیک رس�الت گس�ترش شایس�تگی مانن�د دان�ش ب�ه تبدی�ل کردن آ�ن ب�ه س�رمایه درگرفت. و در طی پارادایم خود رس�الت در دانشگاه ش�د موج�ب زمان

کارآفرینانه را نیز بگنجاند.

اثر فرا نهادی

ای�ن توس�عه ه�ا در بخ�ش های ص�نعت و دول�ت نیزاتفاق افتاد. و در نتیج�ه عدم تعادل بی�ن سازمان توانای�ی ه�ا را داشتند و ای�ن نهادهای�ی ک�ه ه�ا و برای جدید ترازی ه�م و برخاس�ت. نداشتن�د مشارک�ت حوزه ه�ا و قوانی�ن برای تعام�ل آسان

تر به وجود آمد. :ثبات. اشکال قانون�ی مشارک�ت به وجود نتیج2ه

مانند US Co-operative Research andآمد. Development Agreement_CRADA .

فرایندهای واسطه دانشگاه کارآفرین عالوه بر مدیران ارشد نیاز به توانایی

مدیران سطح میانی در دریافت اطالعات، کنترل و مذاکره با دیگر حوزه های نهادی دارد، به خصوص

صنعت و دولت. متخصصان واسطه الیحه بحث، قراردادهای مذاکره، و غیره را برای تسهیل تعامل با

شرکای خود وضع کردند.

:متمرکزسازی/ تمرکززدایی. با پارادایم نتیجه کارآفرینانه توانایی های واسطه ای در سراسر دانشگاه

گسترده شد. در مراکز علمی، اعضای دانشکده ها و دیگر پرسنل تکنیکی مسئولیت ارزیابی نقش اقتصادی

پژوهش ها و تشویق به تعامل با شرکای خارجی گسترش یافت.

اثرات معکوس

عنوان به ه�ا س�ازمان ب�ا ارتباط ایجاد ب�ا دانشگاه کارآفری�ن توانای�ی کم�ک در ایجاد س�ازمان های جدید را نی�ز توس�عه داد. ب�ه روش های�ی مانن�د تشکی�ل شرکت بر مبنای پژوهش های علم�ی، و ره�بری در تشکی�ل س�ازمان

های منطقه ای. نتیج�ه: س�ازمان های س�ه جانبه. بنگاه های در رابط�ه با

دانشگاه، دولت و شرکت ها.

گسترش انتقال تکنولوژی آکادمیک آمریکا

.شکاف بین حوزه های نهادی مشک�الت ارتباطی توسط فرآیندهای سیاسی که با بحران

و 1960صنعتی حاصل از رقابت بین المللی در دهه های 1970.

استفاده از نتایج تحقیقات دانشگ�اهی برای حل شک�افنوآوری حاصل در صنعت امریکا.

.دانشگاه ها پتانسیل توسعه تکنولوژی دارند الیحهBayh–Dole حق مالکیت فکری را به 1980 در

دانشگاه ها داد

مانن�د برای MITدانشگاه های�ی اکنون مدل هایی اس�تانفورد، و این از پی�ش ک�ه کلمبی�ا دانشگ�اه اند. شد�ه دیگ�ر های دانشگاه آماده می دول�ت در خد�م�ت و ب�ه س�یاست ورود برای را افراد کرد، اکنون س�عی م�ی کرد گره های جدیدی ب�ا ص�نعت ایجاد کند، پرکردن با تدری�ج ب�ه دانشگاه خود. محل�ی منطق�ه در ویژ�ه ب�ه شکاف فراین�د پیش�برد تکنولوژ�ی، ایجاد انک�وباتوره�ا برای کم�ک به تشکی�ل بنگاه های حاص�ل از تحقیقات فعالی�ت های خود را توسعه

مانند� نی�ز دول�ت های برنام�ه Small Business Innovationدادند.

Research_SBIR.Program نق�ش "کارآفری�ن دولت�ی" را برای کمک ,.Etzkowitz et alب�ه تامی�ن مال�ی بنگاه های جدی�د� ایف�ا می کرد.

2000

مانند Association of University Technologyموس��ساتی Managers, the Federal Technology Transfer Executives and

the Licensing Executives Society نی�ز برای انتقال تکنولوژی تشکیل شدند.

ط�ی زمان اعضای این گروه ه�ا ب�ا ه�م همپوشان�ی پیدا کردندو جلس�ات و کنفران�س ه�ا فراین�د انتقال تکنولوژ�ی بی�ن سه حوزه را تس�هیل کرد. فعالی�ت های انتقال تکنولوژی اکنون ی�ک منب�ع� مه�م درآمدی برای برخ�ی دانشگاه ه�ا اس�ت. در هر

رویدادی این شبکه سه جانبه نوآوری وارد می شد. الیح�ه موری�ل زمی�ن های دولت�ی را ب�ه ی�ک طبقه 1862در

کشاورزی توسعه از حمای�ت برای ه�ا دانشگاه از خاص الیح�ه بای دل ح�ق مالکیت فکری 1980اختص�اص داد. در

را به عنوان معادل زمین به همه دانشگاه ها داد.

نشگاه و خلق ثروت در انگلستاندا

در دانشگاهی تحقیقات برای دولت��ی گذاری بودج��ه انگلس�تان وابس�ته ب�ه ای�ن بود ک�ه آی�ا ای�ن کار مشارکت مس�تقیمی در اقتص�اد دارد ی�ا خیر. کاه�ش بودج�ه دولتی باع�ث ش�د دانشگاه فعالی�ت های�ی برای کس�ب بودجه از فعالیت هایی ودرگی�ر دهند. انجام درآم�د تولی�د ی�ا ص�نعت مراکز تاس�یس و لیس�انس اعطای و ثب�ت ح�ق مانن�د تولید بی�ن رواب�ط تغیی�ر زمان، ای�ن در شدند. نوآوری سپاری، برون طری�ق از دان�ش کننده کننده/مص�رف رشد و بیوانفورماتی�ک مانن�د فراس�ازمانی تکنولوژی های س�ریع مناب�ع اطالعات�ی در کشورهای دیگ�ر روابط نهادی

را تغییر داد.

ادامه انگلس�تان ح�ق مالکیت 1985در دانشگاه های ب�ه ،

دید از داده شد. ب�ا حف�ظ حقوق محرمانگ�ی فکری دول�ت ای�ن ه�م ب�ه کس�ب درآم�د دانشگاه و ه�م خلق ثروت مل�ی کم�ک م�ی کرد. کارآفرینان تشوی�ق شدند که حقوق رسمی مالکیت فکری را ب�ه عنوان یک گام کلیدی برای تجاری س�ازی موف�ق تحقی�ق خود حفظ نیز را پاداش س�نتی ه�ا س�یستم فعالی�ت ای�ن کنند.

داد. UK Higher Education Funding Councilتغییر هاست دانشگاه از حمای��ت اص��لی نماینده ک��ه

درخواس�ت کرد ک�ه ح�ق ثب�ت های گرفت�ه شده توسط دانشگاه را ب�ه عنوان شواهدی از پژوه�ش کیفی در

Research Assessment Exercise .مل�ی در نظر بگیرند

در همی�ن زمان، در انگلس�تان مانن�د دیگ�ر جاهای اروپ�ا، رشدspin-off دانشگاه ها و USO ها در پاسخ به فشار به سمت

تجاری س�ازی پای�ه عل�م ی�ا توس�عه خدمات دانش بنیان برای بخ�ش دارای ت�ر بزرگ بررسی R&Dشرکت های ی�ک بود.

از تکنولوژی USOاخی�ر علم�ی، ابزار های بخ�ش در ه�ا اطالعات� و مواد این بنگاه ها را به چهار نوع تقسیم کرد:

؛ 54بنگاه مستقل، بنگاهی که از دانشگاه جدا شده% بنگاه ترکیب�ی بنگاه�ی ک�ه ب�ه نظ�ر م�ی رسد هنو�ز در دانشگاه

مس�تقر و برای مدیری�ت� و تامی�ن مال�ی وابس�ته ب�ه ان است، % از ؛ 17

( پوس�ته ای بزرگتر shellبنگاه دانشگاه ی�ک در گاه�ی ،)بنگاه در اص�ل برای گرفتن 21مس�تقر م�ی شود، ای�ن ،%

درآمد پژوهش برای دپارتمان دانشگاه طراحی شده است؛ های سایت از را تحقیقات��ی پرس��نل مجازی، بنگاه

های ایده و می آورد، گرد انگلستان مختل�ف دانشگاه�ی %8تولیدی جدیدی تولید می کند،

ظهور دانشگاه کارآفرین در اروپای مرکزی و جنوبی، آمریکای التین و آسیا ده�ه در تاچ�ر دول�ت سمت 1980فشارهای ب�ه جدید های از ط�ری�ق س�یاست بزرگت�ر های شرک�ت

مالکیت فکری ظهور نوآوری دانش بنیان معنی ب�ه دول�ت از دانشگاه بخ�ش نس�بی اس�تقالل

در جدید شرای�ط ب�ه پذی�ر انعطاف پاس�خ ظرفی�ت آمریکا و انگل�ستان

موسس�ات التی��ن، آمریکای و مرکزی اروپای در آکادمیک به طور سنتی مخلوق دولت بودند

برنامه ب�ا کارآفری�ن های دانشگاه ب�ه س�مت انتقال ریزی اتحادی�ه اروپ�ا برای ایجاد مکانیس�م های توسعه

SMEها

اروپا( اروپ�ا و stadium generaleدر واحد نق�ش )

قرون طی فرهن�گ مجدد تولی�د در مشترک�ی وسطی داشته است

،دانشگاه های قرون وسطی در پاریس و بولونا .معتق�د ب�ه نق�ش آموزش�ی در دانشگاه ه�ا بودن�د که در کارآفرین های دانشگاه ظهور بر باور ای�ن

آینده نیز موثر بوده است. یا قوی ارتباط برای مختلف�ی شرای�ط اروپ�ا در

دارد. وجود ها شرک��ت ب��ا دانشگاه ضعی��ف ثمربخش گوی�د "مشارک�ت م�ی اروپ�ا کمیس�یون رشد موتور تری�ن قوی ص�نعت و دانشگاه بی�ن

( است". اروپ�ا (. ESTA, 1997, p. 10اقتص�ادی اگرچ�ه اهمی�ت ای�ن نق�ش در مناطق و کشورهای های تفاوت بازتاب است، متفاوت مختل��ف

موجود در روش دانشگاه و ص�نعت در قرن اخیر است.

ایتالیا

دانشگاه حفظ برای تالش در ایتالی�ا موفقی�ت برای مداوم بحث های با س�نتی، آموزش�ی های متوقف بودج�ه و مدیریت�ی مشکالت بر غلب�ه شده اس�ت. اگرچ�ه، بحران مال�ی دانشگاه ها از

ک�ه ناش�ی از مشکالت بودج�ه دولتی 1980ده�ه دادن حق برای قوانین�ی ب�ه وض�ع منج�ر اس�ت،

بودجه گذاری خصوصی به ان ها شده است.

ایتالیا مدیریت� دلی�ل ب�ه را دولت�ی های دانشگاه ک�ه حال�ی در

ناکارامدی در نامناسب و برنام�ه های اموزش�ی نادرس�ت، زمین�ه تحقیقات س�رزنش� م�ی کنن�د، پل�ی تکنی�ک ه�ا در یافتن شرکای ص�نعتی موف�ق� ت�ر بوده اند. معروف� تری�ن آ�ن ها در میالن و تورین است، توسط� اولیوتی و فیات. در سال های

موس�سه ص�نعتی قوی المباردی، تاثیر confindustriaاخی�ر، زیادی در شک�ل گیری س�یستم دانشگاه�ی ب�ا پوشش علوم

ب�ه عالوه، داشت�. توسط progetti finalizzatiطبیع�ی ک�ه ، 1970مرک�ز توس�عه پژوه�ش� تاس�یس� شده� بود، و از ده�ه

انجام ه�ا دانشگاه در زیادی تحق�یقات کرد، کار ب�ه شروع داد. اگ�ر چ�ه، ای�ن تغییرات ک�م بود و در نهای�ت� دانشگاه به پذیرفته توس�ط ص�نعت نوآوری فراین�د در عنوان شریک�ی

مانند ایتالیائ�ی، های دانشگاه از Bocconiنشد. میالن در پیشگامان اولین تحوالت آکادمیک هستند.�

آلمانMPI )فرهنگ برج عاج(فرانهوفراستانداردهای آموزشی پایینی با ابتدا حف�ظ رابط�ه نگران�ی س�یاست گذاران در

امریک�ا و س�اخت ی�ک س�یستم علم�ی رقابتی آزاد و باز برای همه افراد

بیکاری جوانانتجاری سازی فعالیت های آموزشی و پژوهشی بیمارستان 50قرارداد میان دالری میلیون

سال در آلمان های دانشگاه و ماس��اچوست منجر به تاسیس مرکز تحقیقاتی شد.1980

مرکز دیگر نیز تاسیس شد.12در دو دهه بعد

امریکای التین

دستخوش التی��ن امریکای کالس��یک دانشگاه تغییرات مداوم و س�ریع م�ی شود، ب�ا تغیی�ر ب�ه سوی سنتی های آموزش دولت. و ص�نعت ب�ا ارتباط جه�ت تربی�ت افراد برای کار اداری بود ن�ه استفاده جدید. های ایجاد شرکت در آنان های مهارت از می را التی�ن امریکای دانشگاه�ی نوظهور الگوی

توان با دو تحول دانشگاهی مشخص کرد. تالش در پیکربندی مجدد سیستم های نوآوری ملی

و منطق�ه ای نق�ش مهم�ی در بازس�ازی دانشگاه ها در ریودوژانیرو، دولت تشوق برای مثال، داشت. های�ی برای مشارک�ت شرک�ت ه�ا و دانشگاه ها در

بازبینی ساختارهای آکادمیک ارائه کرد.

استخدام ب�ه وق�ت پاره اس�اتید از س�نتی تمرک�ز اس�اتید تمام وق�ت برای پژوه�ش و ظهور ارتباط با صنعت از طریق پژوهش و آموزش تغییر کرد. یک پیام�د غیرعمدی ای�ن کار تضعی�ف یکپارچگ�ی سنتی در دانشگاهی س�یاست بود. جامع�ه ب�ا دانشگاه طور به التی�ن، امریکای دیگ�ر جاهای و برزی�ل س�نتی بر نق�ش اولی�ه دول�ت تاکی�د داشت. و معتقد است که دولت محلی نقش هدایت گر را بر عهده

دارد.

تالش های نوآوران�ه ای نی�ز برای ب�ه کارگیری منابعانجام شد. اقتصادی توس�عه و در جامع�ه دانشگاه

صنعتی COPPETECمثال، ارتباطات بازوی ریودوژانیرو فدرال دانشگاه مهندسی دانشکده

برنام�ه ای برای س�ازمان ده�ی شرک�ت ها آغاز کرد. ای�ن برنام�ه ب�ه جای تمرک�ز بر ریس�ک های مربوط به

high-tech بود و کارآفرین ، در جس�تجوی فقرای از ه�ا پس می داد. گروه پای�ه آموزش های ه�ا آ�ن ب�ه اولین اغل�ب خود کار و کس�ب ب�ه ده�ی شک�ل مشتریان را در دانشگاه م�ی دیدند. موفقی�ت اولیه ای�ن پروژ�ه منج�ر ب�ه تاس�یس همتایان آن در جاهای

دیگر شد.

ژاپن

در ژاپن های دانشگاه جن�گ، از پ�س دوره در اص�ل بر آموزش دانشجویان برای استخدام در اکنون اما بودند. متمرک�ز ه�ا و شرک�ت دول�ت تغییری ب�ه س�مت پژوه�ش، ب�ه خص�وص پژوهش های طوالنی مدت با محتوای اقتصادی دیده می

شود. مسائل از دانشگاه در فکری مالکی�ت حف�ظ

این پیگی�ر ه�ا دانشگاه برخ�ی و شد. اس�اسی روشی ب�ه خواس�تند م�ی ه�ا شدند.آ�ن مس�اله متفاوت ب�ه ارتباط قبل�ی خود ب�ا صنعت برگردند.

پی�ش از جن�گ، برخ�ی اس�اتید تکنولوژی را برایبرخ�ی تولیدات ص�نعتی ب�ا صنعت ارتباط برقرار کرده بودند. پس از جنگ، حلقه های رسمی بین دلیل ب�ه بخش�ی قط�ع ش�د، و ص�نعت دانشگاه

ارتباط بین دانشگاه ها و صنایع نظامی. عنوان به ارت�ش ب�ا رواب�ط جن�گ پایان از پ�س

موسسات و ه�ا دانشگاه بازس�ازی از بخش�ی دیگ�ر ژاپن�ی قط�ع شد. س�پس، روابط دانشگاه ص�نعت ب�ه حال�ت غیررس�می روی آورد. هنگامی عالقه علم�ی تحقیقات زمین�ه در شرکت�ی ک�ه به داش�ت تحقیقات�ی کم�ک ب�ه نیاز ی�ا داش�ت می شد. داده ارجاع مرتبط اس�اتید از گروه�ی تحقیقات�ی ب�ه موازات تی�م پژوهشی برای پیگیری های آزمایشگاه در موضوع عملی های جنب�ه

شرکت انجام می شد.

در ای�ن رابط�ه محق�ق آکادمی�ک مالکی�ت فکری را برای شرکتم�ی گذاش�ت، و در عوض حمای�ت تحقیقات�ی دریاف�ت می کرد. ب�ه عنوان فرهنگ ای�ن رواب�ط غیررس�می دانشگاه و ص�نعت خاص ژاپن�ی در مقایس�ه ب�ا مدل های رس�می امریک�ا شناخته م�ی شود ک�ه در اوای�ل قرن بیس�تم س�اخته شد. در آن زمان، بود. تحقیق�ی صنعتی مرک�ز ی�ک ب�ه تبدی�ل حال در دانشگاه اکنون دیگ�ر از دانشگاه ه�ا انتظار م�ی رود که افراد بیشتری ب�ا مدارج عال�ی آماده س�ازد. ای�ن افراد وارد محیط�ی با ارتباط زیاد بی�ن شرک�ت ه�ا، دانشگاه و بی�ن ص�نعت و دانشگاه می ب�ه طور خالص�ه� در حال حاض�ر شاه�د رس�می سازی شوند.

روابط بیشتری در روابط دانشگاه صنعت در ژاپن هستیم.