ΙΟΙ, ΠΡΙΟΝΙΑ

Kαθ Αθηνά Μαυρίδου

ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ• Ακυτταρικές μορφές

• Μονάδα μέτρησης νανόμετρο

• Γενετικό υλικό μέσα σε πεπτιδικό περίβλημα (καψίδιο, σύνολο καψομεριδίων) με ή χωρίς έλυτρο

• Ελυτρο ή μανδύας:φωσφολιπιδική διπλοστιβάδα από μεμβράνες του ξενιστή με πρωτείνες του ιικού μεταβολισμού

• Υποχρεωτικά ενδοκυτταρικά παράσιτα

• Υψηλή εξειδίκευση ξενιστή

• Όνομα από ασθένεια/ερευνητή/τόπο απομόνωσης

• Οι ιοί των βακτηρίων:φάγοι ή βακτηριοφάγοι

ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

• ἐχουν πρωτεϊνικό περίβλημα

• Σχήμα:ελικοειδές ή πολυγωνικό

• Οι ιοί των ζώων κυριαρχεί η εικοσαεδρική σφαιρική μορφή

• Ακανθες: πρωτεϊνικές προεκβολές για διευκόλυνση προσκόλλησης

• Βακτηριοφάγοι:ουρά ελικοειδούς συμμετρίας

1500 B.C. Egyptian carving showinga priest with a shrivelled leg,characteristic of recovery fromparalysis caused by the polio virus.

1157 B.C The Pharaoh

Ramses V died of smallpox.

ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ• Πολύτμητο γονιδίωμα, συχνά κανένα ιικό σωμάτιο δεν

φέρει όλα τα τμήματαΠεριέχουν DNA(γραμμικό ή κυκλικό) ή RNA(γραμμικό) μονόκλωνο ή δίκλωνο

• ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΚΑΤΑ BALTIMOREI.Δίκλωνο DNA (ιοί Adeno, ιοί Herpes, ιοί Pox)II: Μονόκλωνο DNA (ιοί Parvo) III: Δίκλωνο RNA (ιοί Reo, ιοί Birna) IV: Μονόκλωνο RNA (ιοί Picornas, ιοί Toga)V: Μονόκλωνο RNA (ιοί Orthomyxo, ιοί Rhabdo)VI: Μονόκλωνο RNA με ενδιάμεσο DNA στον κύκλο ζωής (ιοί Retro) VII: Δίκλωνο DNA με ενδιάμεσο RNA (ιοί Hepadna)

DNA Virus Family Examples (common names) Group

Adenoviridae Adenovirus (κοινό κρυολόγημα)hepatitis virus I

Papillomaviridae Papillomavirus I

Parviviridae Parvovirus B19, Canine parvovirus II

HerpesviridaeHerpes simplex virus, varicella-zoster virus, cytomegalovirus (εγκεφαλίτιδα σε νεογνά), Epstein-Barr virus (λοιμώδης μονοπυρήνωση)

I

Poxviridae Smallpox virus (ευλογιά) I

6.Hepadnaviridae Hepatitis B virus VII

7.PοlyomaviridaePolyoma virus; JC virus (progressive multifocal leukoencephalopathy)

I

RNA IOIRNA Virus Family Examples (common names) Group

Reoviridae

Reovirus, Rotavirus αναπνευστικά και γαστρεντερικά προβλήματα σε παιδιά

III

PicornaviridaeEnterovirus(τρόφιμα, νερό) Hepatovirus, Poliovirus,

Coxackivirus ( μηνιγίτιδα, μυοπεριτονίτιδα)IV

Caliciviridae Norwalkvirus, Hepatitis E virus IV

Togaviridaee Rubella virus IV

Arenaviridae Meningitis virus V

Flavdaeiviviri

Dengue virus and yellow fever virus(κουνούπι Aedes aegyptii)

Hepatitic C virus,

IV

RNA VIRUSES

RNA Virus Family Examples (common names) Group

Orthomyxoviridae

Influenzavirus A, B,C, V

Paramyxoviridae Measles virus, Mumps virus, Respiratory syncytial virus,

V

Retroviridae HIV V

Rhabdoviridae Rabies virus (λύσσα), και αφθώδης στοματίτιδα V

Coronaviridae Ebola virus V

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΙΩΝ

• Αναπτύσσονται σε τρυβλία με καλλιέργειες βακτηρίων και σχηματίζουν πλάκες

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΙΩΝ

• Καλλιέργεια σε εμβρυοφόρα αυγά

• κότας

Πολλαπλασιασμός των ιών

• Ιοί

• Μολυσματογονικό (λυσιγονικό) κύκλο

• Μολυσματικό (λυτικός) κύκλο

• Φάγοι

• Λυτικό κύκλο

• Λυσιγόνο κύκλο

Πολλαπλασιασμός των ιών• Μολυσματικός κύκλος• Προσρόφηση• Διείσδυση• Απελευθέρωση από

πρωτείνη & είσοδος στον πυρήνα

• Πρώιμη μεταγραφή του DNA σε RNA για παραγωγή ενζύμων εντός και συγχρόνως έξοδός τους εκτός πυρήνα

• Οψιμη μεταγραφή σε πολλά αντίγραφα-έξοδος

• Μολυσματογονικός κύκλος

• Προσρόφηση• Διείσδυση• Ενσωμάτωση γενετικού

υλικού (εντός ή εκτός χρωμοσώματος)=προφάγος

• Υπό συνθήκες: μεταγραφή +μετάφραση

• Λυτικός κύκλος

HIV VIRAL REPLICATION INTO HOST CELLhttp://www.youtube.com/watch?v=HhhRQ4t95OI&feature=related

Double-stranded DNA, nonenveloped viruses

Double-stranded DNA, nonenveloped viruses

Double-stranded DNA, nonenveloped viruses

Single-stranded RNA, + strand, nonenveloped

• Hepatitis E virus

• Norovirus (Norwalk

agent) causes

gastroenteritis

Single-stranded RNA, + strand, nonenveloped

Single-stranded RNA, two RNA strands,

produce DNA

•

Πριόνια

• Πρωτοταυτοποιήθηκαν με την σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια”

• Χαρακτηριστικά:– Απώλεια ελέγχου κινήσεων– Παράλυση– Εγκεφαλίτιδα– Καταστροφή νευρώνων

• Οδοί μετάδοσης– Τρόφιμα, χειρουργεία, μεταμοσχεύσεις, κληρονομική– Κληρονομικότητα

Τι είναι τα πριονια

• In 1967 Tikvah Alper ( Hammersmith Hospital) εντόπισε πρωτος σωματίδια που μετέδιδαν σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια που δεν περιείχαν νουκλεϊκά οξέα.

• Ακολούθησε η συσχέτιση με βιρίλλια.

• 1982 Stanley Prusiner (UCSF) απείδειξε τελικά την απουσία νουκλεϊκού οξέος και την αντοχή σε διαδικασίες που τα καταστρέφουν

• Nobel Prize in 1997.

PrPc

PrPSc

Παράμετροι μετάδοσης• Ο ξενιστής πρέπει να έχει να διαθέτει μια

αναγνωρίσιμη κυτταρική θέση (PrPc) για το συγκεκριμμένο πριόνιο

• Εχει σημασία η στενή φυλογενητική σχέση ξενιστή- πριονίου. Τότε τα συμπτώματα αρχίζουν ταχύτερα.

• Δεν ισχύει απαραίτητα η έννοια της μολυσματικής δόσης

Ασθένειες από πριόνια

• Ζώα– Σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια βοοειδών– Scrapie πρόβατα, κατσίκες– Εγκεφαλοπάθεια μεσω γαλακτος– Νόσος ελαφιών

• Ανθρωποι– Kuru– Creutzfeldt-Jacob disease (CJD)– Fatal familial insomnia (FFI)– Gerstmann-Straussler syndrome (GSS)