فهم فرآيند تقليدپذيري در

خط مشی گذاري عمومی

ايران:

پژوهشی مبتنی بر روش

شناسی نظريه پردازی

داده بنياد

از مشکل تقلیدپذیری تا مسألۀ1 تقلیدپذیری

مشکلی در عصر و مصر حاضر

کارشناسان برنامه ریزی

مدیران اجرایی

گروههای فشار )ذینفع(

اعضای هیأت دولت

نمایندگان مجلس

احزاب سیاسی

جامعۀ. علمی

کارشناسان حقوقی

کارشناسان

برنامه ریزی

مدیران اجرایی

گروههای فشار )ذینفع(

اعضای هیأت دولت

نمایندگان مجلس

احزاب سیاسی

جامعۀ. علمی

کارشناسان

حقوقی

نظریۀ. گروهی

نظریات جزئی-تدریجی

نظریۀ. جریانات چندگانه

نظریات نهادی

نظریۀ. نخبگان-

توده

نظریۀ. تعادالت گسسته

صنعتی شدنخصوصی سازی

کوچک سازی دولتاستانداردهای ایزو

توسعۀ. نهادهای غیردولتیتشویق سرمایه گذاری خارجی

مالیات بر ارزش افزودهIت کاهش جمعی

حمایت و رفع تبعیض از زنان و ...

آیا مطالعۀ1 پدیدۀ1 تقلید در خط مشی گذاری عمومی ایران

اهمی<ت دارد؟اثرات قابل توجه محیط جهانی بر •

خط مشی گذاری در کشورهایی مثل ایرانامکان ناپذیری فهم تطوIرات و تغییرات •

خط مشی های داخلی بدون توجه به عرصۀ. جهانی

اوج گیری پدیدۀ. اشاعۀ. خط مشی ها•Iت مطالعات تطبیقی در سازمان های • حاکمی

تصمیم ساز و برنامه ریزتعامالت فرامرزی قانون گذاران داخلی و •

کارگزاران بخش عمومی، ویژگی تعیین کننده حکمرانی جهانی شده است

نگاهی نظری به تقلیدپذیری در خط مشی های عمومی

بازگشت به تجربۀ1 بشری

رشته های مطالعه کنندۀ. پدیدۀ1 مشابهت خط مشی ها در

بین کشورهامطالعات خط مشی عمومی، •علوم سیاسی، به خصوص مطالعات سیاست تطبیقی،•مطالعات بین الملل و روابط بین الملل، به خصوص مطالعات •

سازمان های بین الملل؛مطالعات سازمانی، به خصوص جامعه شناسی سازمان،•روان شناسی،•اقتصاد سیاسی تطبیقی و بین الملل،•علوم ارتباطات،•ادارۀ. امور عمومی،•مطالعات توسعه،•جغرافیا، و ... •

برخی از اصطالحات مربوط به مطالعۀ1 پدیدۀ1 مشابهت خط مشی

کشورها به ترتیب حروف الفبااصطالح معادل فارسی

Mimicry ادا در آوردن

Policy Band-wagoning

دنباله روی از استیالطلب در خط

مشیPolicy Borrowing وام گیری خط مشی

Policy Convergence همگرایی خط مشی

Policy Diffusion اشاعۀ. خط مشی

Policy Learning یادگیری خط مشی

Policy Transfer انتقال خط مشی

Policy Translation ترجمۀ. خط مشی

Policy Waves امواج خط مشی

Spatial Autocorrelation خودهمبستگی مکانی

Transplantationعمل پیوند )نهادی(

)حقوقی(

اصطالح معادل فارسی

Contagion شیوع، سرایت

Cue-taking سرمشق گرفتن

Demonstration Effect اثر نمایش/مدل

Emulation چشم هم چشمی

Galton's Problem مشکل گالتون

Harmonization هم سازی

Herding Iه ای رفتار گل

Homophily هم رنگی

Imitation تقلید

Informational Cascades آبشارهای اطIالعاتی

Lesson Drawing درس آموزی

Isomorphism هم ریختی

سازماندهی و بررسی حجم انبوهی از منابع

تقلیدپذیری در خط مشی عمومیاوIلین نشانه ها

تقلید به مثابۀ. چهدرس آموزی

همگرایی خط مشی

انتقال خط مشی

اشاعۀ. خط مشی

تقلید به علIت چهاعمال زور

مشروط سازی

رهبری خط مشی

ایده های سلطه جویانه

رقابت

ساخت اجتماعی

تقلید به مثابۀ./به علIت چههم ریختی نهادی

یادگیری

او<لین نشانه ها

در جهان واقع:•Iت سرزمینی« پس از – اشاعۀ. »حکومت های ملIی با محدودی

در سرتاسر جهان1648امضای معاهدۀ. وستفالی در

در میان نظریه پردازان:•1887وودرو ویلسون –pیبریول تارد )– (Gabriel Tardeگ

یکی از اجداد روان شناسی اجتماعی•1890( در The Laws of Imitationکتاب »قوانین تقلید« )•

شکلQ اقتباس نوآوری ها Sمنحنی

¨� �

ÄZ

Y½Y

̻��

�

\ ¬�½Z³|¿Z»

6yPf»dË j Y� �

ÄÌ·=ÁYdË j Y�

Zf«Y�-ÄÌ·ÁY½Y³�

½YÁM¿�

(Lesson-Drawingدرس آموزی )

ز )• Journal of Public(، سردبیر Richard Roseریچارد ر�Policy دانشگاه کمبریج

1974کتاب »درس هایی از آمریکا« در – با موضوع »درس آموزی میان ملل« در JPPشمارۀ. اختصاصی نشریۀ. –

1991کتاب »درس آموزی در خط مشی عمومی: راهنمایی برای یادگیری در –

1993عرض زمان و مکان« در کتاب درسی »یادگیری از خط مشی عمومی تطبیقی: یک راهنمای –

2005کاربردی« در

از تجربیات دیگر درس آموزی خودآگاهحامی جدIی •کشورها

(Lesson-Drawingدرس آموزی )

پرسش اصلی:•تحت چه شرایطی و تا چه مقدار، می توان یک برنامه ای را –

که در یک جغرافیا اثربخش است، به جغرافیای دیگری منتقل کرد؟

آیا آنچه که دیگران امروز انجام می دهند، مقدIر است که – بهبود دهد؟آینده در اینجاشرایط را در

جمع بندی:•هیچ تضمینی وجود ندارد که درس آموخته شده، هم –

باشد.عملی و هم مطلوبباشد؛ زيرا لحاظ سياسي خنثي درس آموزي نمي تواند به –

هر برنامه اي داراي پيش فرض هاي ارزشي است و سياست است.ارزش ها و اهداف متعارضنيز درباره

راه های مختلف درس آموزی کپی کردن

(Copying)برنامه ای که در حال حاضر در یک

حوزه/جغرافیای قانونی دیگری در حال اعمال � دست نخورده به تصویب است، به صورت تقریبا

رسانده شود.اقتباس

(Adaptation)برنامه ای که در حال حاضر در یک

حوزه/جغرافیای قانونی دیگری در حال اعمال است، با تفاوت های زمینه ای و محیطی، سازگار

شود.ایجاد یک

برنامۀ1 پیوندی (Making a

Hybrid)

عناصر برنامه های دو جغرافیای مختلف با هم ترکیب شود.

تلفیق (Synthesis)

عناصر مشابه از برنامه های تعدادی از جغرافیاهای مختلف با هم ترکیب شده و برنامۀ.

جدیدی را خلق کنند.الهام گرفتن

(Inspiration)از برنامه های جغرافیاهای دیگر به عنوان ابزاری

فکری استفاده شود تا برنامۀ. جدیدی تدوین گردد.

هفت اقتضاء درس آموزي

کمتر بودن عناصر با خصلت منحصر به فرد يک برنامه•جانشين پذيری سازمان هاي رسميp حکومتيp دخيل در اجراي •

برنامهبرابری و هم ارزی منابع حکومت مقصد با منابع حکومت •

مبدأسادگی ساختار علIي-معلولي برنامه•کمتر بودن ميزانp تغييرp حاصل از اقتباس برنامه•pعمالي دو • بيشتر بودن وابستگي متقابل بين برنامه هاي ا

جغرافياي مبدأ و مقصدتناسب بين ارزش های خط مشي گذاران و ارزش های برنامه •

همگرایی خط مشی

همگرایی اجتماعی:•تمایل جوامع به شبیه تر شدن و ایجاد مشابهت هایی در ساختارها، –

فرآیندها و عملکردها

همگرایی خط مشی:•فرآیندی که در آن خط مشی ها در دو یا چند کشور، در طی –

زمان در ... به هم شبیه تر می شونداهداف خط مشی•محتوای خط مشی•ابزارهای خط مشی•اثرات، عواقب یا پیامدهای خط مشی•سبک خط مشی•

دسته بندی و سیر مباحث ادبی<ات همگرایی خط مشی

مباحث صنعتی شدن

Attir, Holzner & Suda, 1981Kerr, 1983

مباحث جهانی شدن

Drezner, 2001, 2005Hoberg, 2001Simmons, & Elkins, 2004Jahn, 2006

مباحث اروپایی سازی

Dimitrova & Steunenberg, 2000Knill, 2001Cowles, Caporaso, & Risse-Kappen, 2001Harcourt, 2003

انتقال خط مشی

پایان نامه یp دکتری دیوید دولوویتز و مقاله ی •:1996مستخرج از آن در

– Who Learns What from Whom: A Review of the Policy Transfer Literature

2000 در سال Governanceویژه نامۀ. •انتقال خط مشی:•

فرآیندی که توسط آن، دانشی درباره ی خط مشی ها، آرایش های –اداری، نهادها و ایده ها در یک مجموعۀ. سیاسی )در گذشته یا حال(، در ایجاد خط مشی ها، آرایش های اداری، نهادها و ایده ها در یک مجموعه ی سیاسی دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.

طیف انتقال خط مشی

درس آموزیI )عقالنیت

کامل(

درس آموزیI )عقالنیت

محدود(

داوطلبانه، امIا

تحت pفشارضرور pت

ادراک شده )نظیر میل به پذیرش

و I مقبولیت

بین المللی(

انتقال وظیفه مدارانه

)انتقال حاصل

از وظایف معاهدات، ...(

مشروط ساز

ی

انتقال اجباری )تحمیل محض(

چارچوب انتقال خط مشیچرایی انتقال؟

طیفخواستن .....

مجبور شدن

چه کسی درگیر انتقال است؟

چه چیزی منتقل می شود

؟

از کجا؟

درجه ی انتقال

محدودیت های انتقال

چگونگی نشان دادن

انتقال خط مشی

چگونگی

منجر شدن انتقال

به شکست

خط مشی

داوطلبانه ترکیبی اجبار

یگذشته

درون یک کشور

بین کشور

ها

درسآموز

ی )عقالن

Iت یکامل

)

درسآموزی

Iت )عقالنیمحدود(

فشارهای بین

المللیo تصویر

ذهنیoاجماعoادراکات برون

بودگی شرطی

بودنoوام هاo شرایط

الحاقی به

Iت فعIالیتجاری

داتIتعه

تحمی•ل محض

کارگزاران •منتخب

احزاب •سیاسی

بوروکرات ها•/مستخدمان

کشوریگروه های •

فشارشکارچیان/•

کارشناسان خط مشی

شرکت های •Iتی Iی چندمل

کانون های •تفکر

نهادهای •حکومتی و

غیر حکومتی فراملیتی

مشاوران•

خط مش•یoاهدافoمحتواoابزارهابرنامه •

هانهادها•ایدئولو•

ژی هاایده ها •

و نگرش

هادرس ه•

ای منفی

درونی

جهانی

حکومت •های

ایالتیحکومت •

های شهری

صاحب •اختیارا

ن محلIی

سازمان •های بین المللی

حکوم•ت ها

o منطقهایoایالتیoمحلیروابط •

گذشته

کپی 1.کردن

چشم 2.هم چش

میترکیب3.الهام 4.

گیری

پیچیدگی •خط مشی

خط مشی •های

گذشتهامکان •

پذیری ساختاری

نهادیoایدئولوژ

یo نزدیکی

فرهنگیoفناوریoاقتصادیoبوروکراتی

کزبان•

رسانه های •گروهی

oروزنامهoهIمجلoتلویزیونoرادیوگزارشات•o مأموریت داده

شدهo مأموریت داده

نشدهکنفرانس ها•مالقات ها/•

دیدارهابیانیه ها•oمکتوبoشفاهی

انتقال pفاقد

اطالعات کافی

انتقالناقص

انتقالنامناسب

چرا انتقال های نامناسب به طور ر ادامه می یابند؟ مکر<

وجود یک شکست pیا افتضاح

خط مشیp فاحش در کشور اتخاذ کنندۀ. خط مشی

خط مشی گذاران برای پاسخ به مردم و کسب

Iت ، مشروعی� به سراغ معموال

Iخاذ راه حل اتخط مشی مورد

محفل عنایت یک به ظاهر معرفتی

مشروع می روند

اشاعه پژوهیقدیمی ترین نوع مطالعات: از دهه های ابتدایی قرن بیستم•

Iت اشاعه پژوهی در: 9– Iه، 2( مردم شناسی، 1 سن ( 3( جامعه شناسی اولی( بهداشت عمومی و 5( تعلیم و تربیت، 4جامعه شناسی روستایی، ( 9( جغرافیا، 8( بازاریابی، 7( ارتباطات، 6جامعه شناسی پزشکی،

جامعه شناسی عمومی

( مبدع نظریۀ. Everett M. Rogers ظهور اورت ام راجرز )•«اشاعۀ. نوآوری هامشهور »

2003 ...... ویرایش پنجم: 1962ویرایش اوIل: –

اشاعه:•فرآیندی ارتباطی که به واسطۀ. آن، نوآوری از طریق مجاری خاصIی، –

طیI یک دوره ی زمانی، در میان اعضای یک نظام اجتماعی رواج می یابد. اشاعه نوع خاصIی از ارتباطات است که در آن پیام های مورد نظر، ایده

های نو می باشند.

انواع اشاعه پژوهی به موقع بودن اطالع یافتن از نوآوری ها توسط •

اعضای یک نظام اجتماعی؛نرخ اقتباس نوآوری های مختلف در یک نظام •

اجتماعی؛نوآور بودن اعضای یک نظام اجتماعی؛•رهبری افکار عمومی در نوآوری های در حال •

اشاعه؛در شبکه های اشاعه چه کسی با چه کسی تعامل •

می کند؛نرخ اقتباس نوآوری ها در نظام های اجتماعی •

مختلف؛استفاده از مجاری ارتباطی؛•پیامدهای یک نوآوری•

اشاعۀ1 خط مشیاشاعۀ. خط مشی:•

فرآیندی که از طریق آن، انتخاب های خط مشی در یک کشور، –انتخاب های خط مشی در کشور دوم را تحت تأثیر قرار می دهد.

نوآوری:•Iخاذ کنندۀ. آن، نو و جدید باشد.– برنامه ای است که برای حکومتp ات

در حالی که روایت های سنتیp انتخاب های خط مشی، •� به اشاره داشت، نظریه پردازان شرایط داخلی صرفا

اشاعۀ. خط مشی معتقدند انتخاب های خط مشی یک کشور، توسط انتخاب های دیگر کشورها شکل می گیرد.

بهره گیری مدل های اشاعه از روش شناسی های کمIی بسیار •پیشرفته

آخرین روش: فنI »تحلیل تاریخ وقایع«–

(Conditionalityمشروط سازی )هنگامی رخ می دهد که کشورهای قدرتمند، •

خودشان یا از طریق نهادهای بین المللی نظیر اتحادیۀ. اروپا یا صندوق بین المللی پول،

شرط هایی را برای کمک، وام یا سایر رسیدگی ها تعیین می کنند.

تسلیم کشورهای در حال توسعه در مقابل •شروط مقرر شده، به دلیل:

نیازمندی به کمک مالی برای دور کردن بحران ها–سرمایه گذاری در زیرساخت هایی که به سختی می توان از –

طریق بازارهای خصوصی برای آن تأمین بودجه کرد

(Policy Leadershipرهبری خط مشی )

( در 2005بحث شلینگ )برندۀ. جایزۀ. نوبل اقتصاد •نظریۀ. بازی ها در خصوص »مشکالت هماهنگی«

در جایی که ملت ها نیازمند »هماهنگی« •خط مشی های خودشان هستند، کشورهای حاضر � به ممکن است رفتار یک کشور قدرتمند را صرفا« آن، پیروی کنند. pبرجسته بودن« pخاطر فضیلت

ایده های سلطه جویانه (Hegemonic Ideas)

نرم ترین، و در عین حال، شاید فراگیرترین شکلp اعمال •زور

هژمونی:•کنترل زندگی اجتماعی توسط یک گروه یا یک طبقه، از طریق –

ابزارهای فرهنگیکینزین گرایی جهانی بیش از هر چیز مدیون جایگاه هژمونیک )سلطه طلب( •

ایاالت متحده است.

اجماع واشنگتن )مدل اقتصادی نولیبرال(:•انضباط مالی، تغییر جهت هزینه های عمومی، آزاد سازی حساب تجارت –

Iت و سرمایه، خصوصی سازی، مقررات زدایی، و تضمین حقوق مالکیهنوز هم بسته خط مشی از نهادهای قدرتمندp مستقر در واشنگتن صادر –

می شود؛ تنها چیزی که تغییر کرده است، دگرگونی در روش هایی است که در آن ها خط مشی های توسعه طرح ریزی می شوند و دگرگونی در

انواع تبیینی است که از طریق آن خط مشی ها توجیه می شوند.

رقابتبر خالف نظریۀ. اعمال زور، در رقابت، تغییرات ساخته و •

پرداختۀ. بازیگران قدرتمند نیستند، بلکه ساخته و پرداختۀ. رقابت کشورها بر سر بازارهای سرمایه و بازارهای

صادراتی است.حکومت ها انتخابی جز این ندارند که خط مشی هایی •

بازارپسند و سرمایه گذارپسند انتخاب کنند تا سرمایه گذاری جهانی را جذب کنند و کاالهای صادراتی را قابل رقابت نگاه دارند؛ این اندیشه ادامه پیدا می کند، زیرا رقبای مستقیم آن

حکومت ها نیز چنین کرده اند.مطالعات بسیار متنوIع رقابت سعی دارد رقابت را به عنوان •

خصوصی مکانیسم به وجود آمدن شباهت در خط مشی های حقوق و تورم پایین ، بودجه متوازن، مقررات زدایی، سازی

مطرح نماید.مالکیت قوی

ساخت اجتماعیمطالعه اشاعه و تقلید از خالل عینک نظریۀ. •

pرگر و توماس ت« پیتر ب Iـ »ساخت اجتماعی واقعی1970لوکمان از اواخر دهۀ.

هم اهدافp مشروع و هم ابزارهای مناسب، ساخت •های اجتماعی به اشتراک گذارده شده ای هستند که

از دوره ای به دورۀ. دیگر تفاوت می کنند.تصوIر از کاری که تعرفه ها انجام می دهند، بسیار در سال های –

متفاوت بوده است.1995 و 1947، 1880

انتخاب های خط مشی، بیش از آنکه مبتنی بر •، م�دهای روزشواهد متقن باشد، مبتنی بر

نظریه های انتزاعی، یا سرمشق های مورد ستایشاست.

معروف ترین مطالعات ساخت گرایان اجتماعی

اشاعۀ. خط مشی های »آموزشی« از جهان اول به جهان سوم•pر و همکارانش در – تا 1950 با عنوان »انقالب آموزشی جهانی: 1977اثر جان مpی

1970»

اشاعۀ. خط مشی های »حقوق بشری« از جهان اول به جهان •سوم

دربارۀ. شرایطی که در آن ها احتمال 2008پژوهش جالب ووتیپکا و رامیرpز در –بیشتری دارد کشورها کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان را به تصویب

برسانند

مطالعاتp ساخت گرایان اجتماعی در »روابط بین الملل«•چگونه مؤسIسات بین المللی و دولت ها، به نحوی فعIال، نظریه های اقدام و مدل های –

رفتار متناظر آن ها را به صورت اجتماعی می سازند

مطالعاتp ساخت گرایان اجتماعی در »اقتصاد سیاسی تطبیقی«•Iت ها«– کتاب هال: »قدرت سیاسی ایده های اقتصادی: کینزین گرایی در بین مل: تعداد اقتصاددانان آموزش دیده در 2008مطالعۀ.کوگات و مک فرسون در –

امریکا در یک کشور، اثر قابل توجهی در احتمال وقوع خصوصی سازی در آن کشور داشته است

طریقۀ1 پذیرش برخی مالحظات مطالعات نمونه:دنباله روی از رهبر

کشورهای پیشتاز )بزرگ ترین، ثروتمندترین یا سریع ترین کشورها در رشد(، نقش

سرمشق را بازی کرده، و خط مشی گذاران سایر

کشورها با ادا در آوردن از آن ها، نقش دنباله رو را بازی

می کنند.

از آنجا که به سختی می توانفرآیندهای علIی را به طور

جداگانه مورد بررسی تجربی قرار � داد، دنباله روها ممکن است تقریباهمه چیز را کپی کنند، و نیز ممکن

است به صورت کلیشه ای کپی کنند.

،شواهد کپی کردن کلیشه ایحاکی از تالشی برای ادا در آوردن

از موفقیت های دولت های پیشتاز، بدون دریافتن کامل ریشه های آن

موفقیت است.

،هنگامی که آمریکا در رأس استIفاقی Iی تغییرات ات دیگر کشورها، حت

خط مشی آن کشور را در تنظیم مقررات اوراق بهادار، ضدتراست، و

ساختار بانک مرکزی، به سرمشق (McNamara, 1998خود تبدیل می کنند. )

10 ایالت آمریکا چنان از خط مشی »تجارت منصفانۀ.« ایالت کالیفرنیا،

کامل کپی کرده اند که حتی اشتباهات تایپی جدIی آن را تکرار کرده اند.

(Walker, 1969)

تئوریزه سازی نوآوری ها محافل توسط کارشناسان:

معرفتیp کارشناسان خط مشی، یک نسخۀ.

خط مشی جدید را تئوریزه می کنند و بدین وسیله خردمایه

های اقتباس آن خط مشی را به خط مشی گذاران می دهند.

در این روش، یک خط مشیممکن است حتی بدون یک

سرمشق خاص منتشر شود. کارشناسان به یک نظریۀ. خوب

نیازمندند، و بدون یک نظریۀ. خوب، یک خط مشی اثربخش

امکان انتشار ندارد.

برخی پژوهش ها در خصوص محافل معرفتی مهم:

( صان مدیریتیIمتخصEdelman, 1992)( گروه های حرفه ایZhou, 1993) ی و بینIسازمان های غیر دولتی مل

(Boli & Thomas, 1997المللی )( یIگروه های کارشناسی ملEnrione,

Mazza, & Zerboni, 2006) تئوریزه کردن شباهت های

ادراک شده بین کشورها: کارشناسان و خط مشی

گذاران با شناسایی کشورهای مشابه، درگیر

نظریه سازی حساب شده ای در باب اینکه چه نوع دولت هایی باید چه نوع خط مشی هایی

اقتباس کنند، می شوند.

صان استدالل های ممکنIمتخصدربارۀ. مناسب بودن یک خط مشی را ارائه می دهند، و آن خط مشی را به عنوان کار درست تحت شرایط

خاصIی تعریف می کنند.یک همتای آنچه یک کشور را

مناسب می کند، به نوع خط مشی بستگی دارد.

برخی عوامل مطالعه شده در مشابهت کشورها:

( پیوندهای اجتماعی-فرهنگیStone, 1999)

( هم ارزی ساختاریBurt, 1987)همسایگی

طریقه های پذیرش و ساخت اجتماعی یک خط مشی

رسیدن خط مشی های جدید به آستانۀ. خاصی از اقتباس، به این می انجامد که دیگران ضرورت آن خط مشی را مسلIم فرض کرده و آن خط مشی را

اقتباس کنند، چه به آن نیاز داشته باشند، و چه نداشته باشند.

* تغییر هنجارها * عدم اطمینان

دربارۀ. اثربخش ترین خط مشی ها

خط مشی گذاران خط مشی هایی را کپی می کنند که:

* ببینند از کارشناسان

آن ها حمایت می کنند

کشورهای * پذیرای پیشتاز

آن ها هستند آن همتایان*

خط مشی گذاران، پذیرای آن ها

هستند

هم ریختی نهادی

با 1983مقالۀ. بسیار مشهور دای م¦جیو و پاوpل در •عنوان »دیداری دوباره با قفس آهنین: هم ریختی

Iت جمعی در حوزه-رشته های نهادی و عقالنیسازمانی«

چه چیز سازمان ها را این مقدار به هم شبیه می کند؟–بازیگران عقالیی در زمانی که دارند تالش می کنند که سازمان های –

همدیگر می کنند.شبیه دهند، آن ها را بیشتر و بیشتر تغییرخود را

هم ریختی نهادی:•Iت، – فرآیندی بازدارنده و ناچار کننده که یک واحد را در یک جمعی

مجبور می کند تا شبیه سایر واحدهایی شود که با همان مجموعه از شرایط محیطی مواجهند.

مکانیسم های هم ریختی نهادی

  هم ریختی اجباری هم ریختی هنجاری هم ریختی تقلیدی

دالیل شبیه شدن:

وابستگی وظیفه؛ تعهIد عدم اطمینان

مبنای پیروی: مصلحت تعهIد اجتماعی

بدیهی فرض کردن؛ فهم

مشترک

نشانه ها و وقایع:

قوانین؛ مقررات؛ مجازات ها

حرفه ای گرایی؛ مجوزها؛

گواهی نامه ها

Iت رؤیت قابلینوآوری؛ منطق

های اقدام یکسانمبنای

اجتماعی: قانونی اخالقی پشتیبانی فرهنگی

مثال:کنترل آلودگی؛

مقررات دانشکده

استانداردهای حسابداری؛ آموزش

های مشاوره ای

مهندسی مجدد؛ ترازیابی

یادگیری

یادگیری از طریق فرآیندهای رسمی و غیررسمی•دو کشش مکمIل و گاهی به ظاهر متناقض •

اندیشمندان در مطالعۀ. چگونگی یادگیری حکومت :1960ها از دهۀ.

یک حس عدم اطمینان دربارۀ. اینکه حکومت باید چه کند – یاد بگیرند(باید)حکومت ها

مشاهدۀ. شباهت بسیاری بین خط مشی ها و برنامه های –کشورهای مختلف در چنین فضایp عدم اطمینانp معرفتی

یاد می گیرند(دارند)حکومت ها امIا چگونه، چرا و بر اثر چه؟؟–

نظریه های یادگیری

نظریۀ. شان در باب »حکومت به مثابۀ. یک •نظام یادگیرنده«

نظریۀ. هpکلو دربارۀ. »یادگیری سیاسی«•pرpج در خصوص »یادگیری حکومت«• pث نظریۀ. انظریۀ. ساباتیه در خصوص »یادگیریp خط مشی •

محور«نظریۀ. هال دربارۀ. »یادگیری اجتماعی«•

سه گونۀ1 یادگیری خط مشی (Bennett & Howlett, 1992, p. 289)

گونۀ1 یادگیری

چه کسی یاد می گیرد

چه یاد می گیرد با چه اثری

یادگیری حکومت

کارگزاران حکومت

مرتبط با فرآیند

تغییر سازمانی

درس آموزیشبکه های خط مشی

ابزارها تغییر برنامه

یادگیری اجتماعی

محافل خط مشی

ایده ها تغییر پارادایم

فهم از تقلیدپذیری در خط مشی عمومی در حوزه های مطالعاتی

درس آموزی

معلولي از مجموعه اي از اي براي عمل )توصيفي تفصيلي و علIي-آموختن برنامه •.اقدامات(، مبتني بر برنامه يا برنامه هايي که در کشور ديگري پذيرفته شده است

همگرایی

تمایل جوامع به شبیه تر شدن و ایجاد مشابهت هایی در »اهداف«، »محتوا«، •»ابزارها«، »پیامدها، اثرات و ره آوردها«، یا »سبک« خط مشی

انتقال

، در ایجاد خط مشی حکومتفرآیندی که توسط آن، دانشی دربارۀ. خط مشی ها، در یک •دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.حکومت ها، در یک

اشاعه

فرآیندی ارتباطی که به واسطۀ. آن، خط مشی از طریق مجاری خاصIی، طیI یک •دورۀ. زمانی، در میان کشورهای مختلف رواج می یابد. اشاعه نوع خاصIی از ارتباطات

است که در آن پیام های مورد نظر، خط مشی های نو می باشند.

هم ریختی نهادی

مجبور می کند تا الملل فرآیندی بازدارنده و ناچار کننده که یک کشور را در عرصۀ. بین•شبیه سایر کشورهایی شود که با همان مجموعه از شرایط بین المللی مواجهند.

یادگیری

یادگیری فرآیندها توسط کارگزاران حکومتی که منجر به تغییرات سازمانی می شود؛ •یادگیری ابزارهای خط مشی توسط شبکه های خط مشی که منجر به تغییر برنامه ها می

.شود؛ یادگیری ایده ها توسط محافل خط مشی که منجر به تغییر پارادایم می شود

جمع بندی نظریه های مختلف

تقلید خط مشی های عمومی: مسألۀ. گذشته، •حال و آینده

Iاتی متفاوت• دغدغه ای مشترک؛ ادبیمقداری رقابت دانشگاهی و خط کشی در مورد •

شهرت و اهمIیت چارچوب ها و ادبیات های مختلف

چالش ها و مشکالت نظریه پردازی در باب:•Iت تقلید– ماهیمکانیسم تقلید–

فواید حاصل از مطالعه و نظریه پردازی در باب تقلیدپذیری در خط

مشی گذاری عمومی ایراناین مطالعه می تواند توجه بسیار کم به کشورهای در حال توسعه •

در مطالعات فعلی را رفع کند.مطالعات فعلی یا از منظر کشور مبدأ به اشاعه و تقلید نگریسته •

اند، یا فارغ از مبدأ و وقصد، نگاه خود را بر خود پدیده متمرکز نگریسته مقصدکرده اند. این مطالعه به پدیده از منظر کشور

است.Iباز ج وخر• مطالعات عمیق تر خط شدن برایمهیا و جهل مرک

مشیقیت در خط مشی– Iحداقل انگیزه هایی برای خالدرک عواقب تقلید کورکورانه، ناآگاهانه، و یا سطحی–سعی در فهم درست خط مشی های کشورهای دیگر، پیش نیازهای زیرساختی و –

نهادی، و نیز پیامدهای خط مشی ها

شناسایی مکانیسم ها و فرآیندهای جریان آفرین در جامعه ی بشری•

عبرت

Iت از کنار آنچه ما به عنوان موضوعی عادی یا بی اهمIیآن گذر می کردیم، مورد اهتمام جدIی غرب قرار دارد و چندین رشتۀ. دانشگاهی با تدوین انبوهی از نظریه ها و آثار علمی، آن را مورد مداقIۀ. جدIی قرار داده

اند. دریافتیم که برای آن ها، نه تنها الگوبرداری و تقلید ما، جالب است، بلکه برای مدیریتp آن، به

برنامه ریزی و خط مشی گذاری نیز می پردازند.