کاربرد ارگونومی در دندانپزشکی

تهیه کننده: سعید نکونام ، رامین محمدی

91پاییز www.ilamhse.vcp.ir

به نام خدا

ارگونومی علم مهندسی فاکتورهای انسانی است که هدفش تطبیق دادن شغل با شاغل است و بالطبع راهکارهایی که بر این

اصول مبتنی هستند، مداخالت ارگونومیک نامیده میشوند.علم ارگونومی در حال حاضر پیشگیري از آسیب هاي اسکلتی،

.عضالنی شاغلین در صنایع و مشاغل پیچیده است

تعریف ارگونومی

:مقدمهدر حرفه دندانپزشکی همانند سایر مشاغل یک سري

عوامل زیان آور در محیط کار وجود دارد که در صورت عدم رعایت موازین بهداشت شغلی ، سالمتی شاغلین در

این حرفه را به خطر می اندازند. ارگونومی در دندانپزشکی بر روي دو موضوع عمده تأکید

دارد :فشارهاي فیزیکی و فشار هاي روحی روانی .

مطالعات انجام شده در حرفه دندانپزشکی نشان می دهد دندانپزشکان بیش از سایر شاغلین حرفه پزشکی در

معرض ابتال به مشکالت اسکلتی و عضالنی قرار دارند.

:شاملاین اصول ارزیابی وضعیت بدن، وضعیت نشستن دندانپزشک و سرانجام

د. ارزیابی وسایل و تجهیزات دندانپزشکی می باشمنطقی ترین دیدگاه براي طراحی وسایل و تجهیزات

دندانپزشکی با استفاده از اصول ارگونومیکی ، بررسی شرایط و ت هاي یفعال وضعیت بدن دندانپزشک است و سپس باید نوع

ت.انجام شده بر روي بیمار را نیز در نظر گرفبه طور مثال تغییر وضعیت صندلی دندانپزشک به صورتی که در

آن خود دندانپزشک وبیمار احساس ر احتی کند و در نتیجه تشخیص و قضاوت هاي بالینی مناسبی اتخاذ شود ، موجب ارتقاء عملکرد دندانپزشک

خواهد شد.

اولیه ای که دندانپزشک باید اصولرعایت کند

انجام کارهاي تکراري

وضعیت ایستا و نامناسب بدنی

انجام کار بیش از توان فیزیکی

استرس وجود شغلی

عدم استراحت کافی

عوامل آسیب رسان ارگونومیک برای دندانپزشکان

اکثر صاحب نظران منشاء عوارض و پیامدهاي ناشی از حرفه دندانپزشکی را به دو دسته کلی تقسیم می کنند :

اول مکانیک و وضعیت غلط قرار گرفتن بدن در هنگام کار و دوم عدم تحرك کافی در دندانپزشکان.

نتایج انتشار یافته نشان می دهد اختالالت اسکلتی و عضالنی % بیماري هاي قلبی و عروقی و بیماري هاي سیستم 29.5

عصبی مرکزي ، تومورها و عال یم عصبی به ترتیب هر یک به درصد در از کار افتادگی و 16.5 و 7.6 ،6.1 ، 21.1میزان

بازنشستگی زودرس دندانپزشکان مؤثرند.

عوارض وپیامد های دندانپزشکی

از آنجا که دندانپزشکان در معرض مشکالت اسکلتی و عضالنی قرار دارند ، شناخت عوامل خطر ارگونومیکی مرتبط در محیط

کار آنها بسیار حایز اهمیت است . بر 2002 در سال Rucker و Sunellدر مطالعه اي که توسط

دندانپزشک کانادایی در زمینه بروز درد در 421روي تعداد اعضاي مختلف بدن انجام شد نتایج بدست آمده مشخص کرد که

چرخش باال تنه، باال بردن یک شانه و در نتیجه خارج شدن شانه ها از محور افقی ، بلند کردن آرنج و دور کردن آن از تنه در حین کار، فاصله زاویه تابش نور از محور دید دندانپزشک در هنگام کار

بر روي فک باال درحالیکه دست ها نزدیک به صورت باشند و و 5الی3.30افزایش مدت زمان کارکردن در وضعیت ساعت هاي

از جمله عواملی است که می تواند در ایجاد 8.30 الی 7مشکالت اسکلتی و عضالنی در میان دندانپزشکان نقش مؤثري

داشته باشد . در نتیجه معلوم شد کاربرد صحیح وسایل دندانپزشکی و قراردادن آنها در محل مناسب و حفظ موقعیت

مناسب قرار گرفتن بدن در حین کار، با کاهش عالئم اسکلتی و عضالنی مرتبط است.

مطالعات انجام شده بر روی مشکالت اسکلتی و عضالنی دندانپزشکان

:دردهاي ماهیچ هاياحساس درد و ناراحتی و کوفتگی درعضالت گردن، شانه و بازو و

کاهش محدوده حرکتی.( اسپوندیلوزیسpondylosis :گردنی )

کرختی و سفتی یا دردهاي مداوم و مزمن در ناحیه گردن و شانه همراه با سوزش وخارش ، آرتروز و ورم مفاصل.

( سندروم خروجی قفسه سینه Thoracic outlet syndrome: )

درد ناحیه شانه و بازو و دست، کرختی و خارش انگشتان. : پارگی و ورم ماهی چه هاي سردست

درد و سفتی در ناحیه شانه یا تورم و پارگی بافت نرم عضله شانه و ضعف در عضله چرخان سردست.

بیماري دکو ئروینDequervain Disease: ))احساس درد در شست یا محدوده مچ زمانی که شیئی را در دست

می گیرند.

عوارض اسکلتی و عضالنی شایع در دندانپزشکان در حین کار

: اختالالت دست و مچبه دلیل انجام حرکات سخت و مکرر با مچ دست، فشارهاي فیزیکی و ارده بر

اعصاب انگشتان، استفاده طوالنی از وسایلی که حرکات ارتعاشی دارند و ناکافی بودن استراحت بین کاري

( بیماري تنوزینوویتیس Tenosynovities Disease: )احساس درد در انگشت هنگام حرکت و بخصوص لمس کردن ابزار

( سندروم کارپال تونلCarpal Tunnel Syndrome:)� درد و بد شکلی دست بی حسی و کرختی دست یا انگشتان و نهایتا

(سندروم گویونGuyon's Syndrome :)درد و ضعف وبی حسی در انگشتان در شب هنگام و صبح زود

( پدیده ر ینودRaynaud's Syndrome: )اسپاسم متناوب ودوره اي همراه با کرختی و درد انگشتان و حساسیت نسبت

به دماي پایین و درد مچ :اختالالت در ناحیه پشت

دیسک کمر، درد پشت، کمر و سیاتیک.

عوارض اسکلتی و عضالنی شایع در دندانپزشکان در حین کار

محل کار باید به گونه اي طراحی شود که دندانپزشک بتواند وضعیت بدنی خود را به طور مناسب تغییر دهد . حتی در بعضی مواقع

موجب می شود موقعیت نامناسب قرارگیري وسایل و تجهیزات نیزتا دندانپزشک در وضعیت نامناسب بدنی قرار گیرد . بیشترین

مشکل دندانپزشکان زمانی است که این دو مورد هم زمان و توأم با هم دیده می شوند. موقعیت قرارگیري نامناسب، ثابت و منحرف

شده بدن روي عضالت، لیگامان ها، تاندون ها، ستون فقرات و مفاصل فشار زیادي وارد می کند. التهاب تاندون عضالت ، درد

گردن و شانه با موقعیت قرارگیري نامناسب بدن هنگام کار مرتبط است .

یک عامل اساسی در سالمت فیزیکی دندانپزشکان انجام کار درحالت نشسته است .

نشستن داراي فواید بسیاري است ، زیرا با نشستن میزان فشار کار وارده به عضالت کاهش می یابد و گردش خون بهتر می شود .

% از دندانپزشکان در اثر بیماري 54.29مطالعات نشان می دهد هاي قلبی عروقی فوت می کنند و بسیاري از آنان نیز به علت

واریس وریدي و سایر اختالالت عروقی دست از کار می کشند.

حا لت قرار گیری دندانپزشک

:Traditional Sitting نشستن به حالت سنتی

ارتفاع صندلی طوري تنظیم شود که ناحیه ران هاي دندانپزشک موازي سطح اتاق باشد.

.از تمامی قسمت نشیمن صندلی استفاده شود سر بیمار به نحوي قرار گیرد که ناحیه کاري متناسب با محدوده آرنج هاي

دندانپزشک باشد و بازوهاي او به طرفین تنه چسبیده وساعدها موازي سطح اتاق باشند.

.دندانپزشک باید به نحوي روي صندلی بنشیند که به یک طرف خم نشود ناحیه پشتی و گردن دندانپزشک به طور مستقیم و عمودي قرار گیرد و چشمان او

اندکی رو به پایین باشد. اینچ بین چشمان دندانپزشک و حفره دهان بیمار رعایت 14 - 16فاصله حدود

شود..دندانپزشک به طور کامل به پشتی صندلی تکیه دهد و صندلی داراي پنج پایه باشد.بیمار در موقعیت دراز کش قرار بگیرد

حالت نشسته ایستاده( : Traditional Sitting)

که در آن دندانپزشک بر روي بیماران به ویژه آنهایی که دچار بحران شده یعنی نمی توانند به طور کامل بر روي صندلی بخوابند یا دچار

استرس هستند، به حالت نیم خیز در آمده و در حالیکه دو پا بر روي زمین قرار می گیرد، ران ها به حالت انحنا در می آیند. این حالت به

ویژه براي بیمارانی مفید است که نمی توانند به هر دلیل به طور کامل به پشت بخوابند یا دچار استرس و نگرانی هستند.

نشستن با پاشنه پاي متعادل(: Close Focus Sit Standing )

زمانی است که دندانپزشک در حالیکه نشسته است عمدتا تمایل دارد به سمت جلو خم شود. در این شرایط صندلی باید طوري

طراحی شود که ارتفاع پشتی آن قابل تنظیم بوده تا انحناي طبیعی کمر دندانپزشک را حفظ کند و همچنین نشیمنگاه صندلی کمی به سمت پایین انحناء داشته باشد تا ران نسبت به ساق پا

� بر روي زمین قرار گیرد تا 110زاویه درجه پیدا کند و پاها کامالمقداري از وزن بدن بر روي پاها انتقال داده شود و از محدود

شدن جریان خود در آنها جلوگیري گردد.

: در ارگونومی

ویونیت صندلیدندانپزشکی

دندانپزشکان باید با توجه به حرکت آنها از نظر ارگونومی، صندلیجهت تنظیم و دسترسی و دید بهتر به وسایل و تجهیزات و تطابق با

چرخ باشد تا از 5حرکت بیمار انتخاب شود . این صندلی باید داراي افتادن به عقب جلوگیري کند و همچنین نباید به اندازه صندلی هاي

اداري داراي پشتی و نشیم نگاه پهن و بزرگ باشد . صندلی دندانپزشک باید پایه هاي جمع و جور داشته تا چرخ ها براي کنترل

پاها و یا تخت بیمار مزاحمتی ایجاد نکند. توصیه می شود یک تا 16دندانپزشک با قد کوتاه، صندلی با محدوده تنظیم پذیري بین

اینچ را انتخاب کند 26 تا 21 ا ینچ و یک شخص قد بلند محدوده 21از آنجا که دندانپزشکان هنگام کار عمدتا تمایل به حرکت به سمت جلو و باال دارند، بنابراین صندلی آنها باید قابل تنظیم به سمت باال باشد تا انحناي طبیعی کمر دندانپزشک را حفظ کند . در این حالت

نیاز به نوعی از صندلی است که قسمت پشتی آن قابل تنظیم بوده به طوري که تکیه گاه کمر صندلی به خوبی با انحناي کمر

دندانپزشک منطبق باشد . پشتی صندلی نباید زیاد بلند باشد تا مانعی براي انحناي طبیعی ستون فقرات ایجاد کند.

صندلی دندانپزشکی

حالت دسترسی به ابزار از کنار(: Side Delivery Position)

در این حالت دندانپزشک به تنهایی و بدون کمک دستیار خود کار می � دید خود را از منطقه کند و براي برداشتن و گذاشتن ابزار کار اجبارا

جراحی و درمان جابجا کرده و باالتنه را می چرخاند تا بتواند ابزار الزم را بردارد و دوباره چشمان خود را روي آن منطقه متمرکز

کند . این امر باعث فشارجسمی و خستگی چشم می شود و دندانپزشک مجبور است تا حرکات غیرضروري بیشتري را انجام دهد

و در نتیجه بهره وري و بازدهی او کاهش می یابد.

طرح هاي متفاوت یونیت هاي دندانپزشکی

دسترسی به ابزار از پشت(: Rear Delivery Position)

در این حالت دندانپزشک ابزار را » بگذار و بردار « می کند ، یعنی یکی را برمی دارد و یکی را می گذارد. چنین حالتی به

پیچش و چرخش اضافه و بیش از اندازه بدن نیاز دارد. در این شرایط ، دندانپزشک به واسطه چرخش بیش از حد جهت

برداشتن ابزار دچار خستگی و فشار جسمی می شود. در این حالت طرز قرارگیري یونیت به صورت ثابت است ونمی توان آن را با موقعیت دندانپزشک تطبیق داد ، در نتیجه دندانپزشک ناچار

به تکیه و خم شدن به جلو و حرکات اضافی است.

حالت جدا بودن یونیت دندانپزشکی(: Split Unit/Cart Position)

در این حالت، یونیت دندانپزشکی به صورت جدا روي چرخ هاي (تعبیه شده و بخش تخلیه HVEسیار و سرنگ آب و هوا روي )

سریع کابینت سیار قرار می گیرد. در این شرایط طراحی یونیت مجزا فضاي کار را براي دستیار دندانپزشک نیز محدود میکند که

در نتیجه منجر به حرکات اضافی او می شود.

حالت میان سینه اي(: Trans Thorax Position)

طراحی این یونیت متناسب با دستورالعمل هاي ارگو نومیکی است . با قرار گرفتن دستگاه بر روي سینه بیمار، دستیار دندانپزشک به راحتی می تواند ابزار را بردارد و به دندانپزشک بدهد. اینکار از

انحراف خط دید دندانپزشک از ناحیه فعالیت جلوگیري می کند. از آنجا تغییر مکان پی در پی خط دید از ناحیه روشن به ناحیه تاریک که بیرون از حفره دهان بیمار و در فاصله اي دورتر قرار دارد، چشم دندانپزشک را مجبور به تطابق و سازگاري با تغییرات نور و فاصله می کند که در

� سردرد می شود، لذا در این نهایت موجب خستگی چشم و متعاقباحالت یک کابینت سیار که حول زانوي دستیار در حالت نشسته حرکت

می کند ابزار را در خود جاي داده و دندانپزشک دسترسی راحتی به آن دارد.

دست )4روش دندانپزشکی دو نفره یا روش : (Fourhanded Position

مطلوب ترین روش ارگونومیک جهت انجام خدمات دندانپزشکی بدون تنش است ، زیرا حرکات نامطلوب را به کمترین حد رسانده و

سرعت فر آیند درمان را تس ریع می کند . در این طرح باید تجهیزات را در ناحیه کاري دستیار در کنار صندلی دندانپزشکی قرار

دست به تکنیکهاي مناسبی احتیاج دارد، مانند 4داد . دندانپزشکی قرار گرفتن بیمار و تیم دندانپزشکی در جاي مناسب، انتقال ابزار،

تخلیه داخل دهان و کنترل آلودگی . از مشکالت روش مزبور این است که اگر تیم دندانپزشکی جابجایی هاي زیادي را براي رسیدن به ابزار انجام دهد و از طرفی ابزار و مواد به راحتی در دسترس نباشد یا در میان لوله هاي الستیکی و سیمهاي برق گیر کند، طبعا

دست نمی تواند با موفقیت انجام شود.4دندانپزشکی

به هر صورت ، منطقی ترین دیدگاه براي طراحی وسایل و تجهیزات دندانپزشکی با استفاده از اصول ارگونومی ، بررسی

شرایط و وضعیت قرارگیري بدن دندانپزشک و نوع فعالیت هاي انجام شده بر روي بیمار است. عدم تعادل و تحت فشار بودن اندام تحتانی بدن و انگشتان دندانپزشک در طول انجام فعالیت

هنگام طراحی وسایل باید به دقت مورد مطالعه قرار گرفته و با استفاده از روش هاي ارگونومی به کاهش و حذف این نوع

� بر روي خطرات کمک کرد. ارگونومی در دندانپزشکی عمدتاطراحی و استقرار وسایل و تجهیزات و مهارت دندانپزشکان

جهت استفاده از آنها تأکید دارد.

منطقی ترین طرح یونیت هاي دندانپزشکی

قسمت ابن کشی در نقشه و سازی مدل افزارهای نرم ازو یونیت مختلف های قسمت در تغییر و طراحی برای صنعتی

.صندلی است شده استفاده دندانپزشکی

: پایی پدال

یونیت در توسعه تغییرو کمیدندانپزشکی

: بزاق برگشت ضد سیستم

مصوبات اجـــرای و عفونی های بیـماری از جـلوگیـری راستای دربزاق ) برگشت ضد سیستم پزشکی تجهیزات noneاداره

retraction water system )سال از شده ساخته و 88طراحیاست توضیح به الزم میگیرد قررا استفاده مورد صندلی و یونیت در

شیر و بوستر از استفاده علت به ها یونیت از بسیاری در کهمیدارد بر پدال روی از را خود پای دکتر که ای لحظه در پنومات

به دهان بزاق و داده انجام مکش است بیمار دهان در که ابزاری . بیماری بروز به منجر تواند می که میشود کشیده شیلنگ داخل

. است شده تولید و طراحی سیستم این خاطر همین به شود

: جدید زیرسریاستفاده برای مناسب محور، دو از تنظیم قابلیت با جدید سری زیر

درز بدون تشک با کودکان و بزرگساالن

: اسکوپ نگاتیا اسکوپ عریض Film Viewerنگات نمایش صفحه 16x8با

قابل تابلت روی بر مشتری درخواست صورت در که سانتیمتر. باشد می نصب

: تابلتهمرا ایرموتور یک و توربین دو پوآر، یک نصب قابلیت با جدید تابلت

جدید سینی با

طراحی مطب

مروزه طراحی محل کار بر اساس اصول مهندسی، طبق نیاز اافرادی که در آن محل کار می کنند و یا مراجعینی که به آنجا رفت و آمد می کنند انجام می گیرد نه بر اساس تجهیزات و ابزاری که قرار

است در آن دفتر استفاده شود. در این صورت محیط کار تبدیل به محلی مناسب، جالب و آرامش بخش برای پرسنل آن محل خواهد . شد که در این راستا مطبهای دندانپزشکی نیز چنین وضعیتی دارند

طراحی مطب دندانپزشکی باید گویای خدماتی باشد که یک متخصص دندانپزشک می خواهد به بیماران خود ارائه دهد، مثل

خدمات درمانی در یک محیط امن، زیبا و مطمئن. یک مطب یا کلینیک دندانپزشکی باید به شکل یک مکان امداد

رسانی از سوی متخصص دندانپزشک و سایر پرسنل دندانپزشکی به مراجعین و بیماران باشد که این امر باعث رضایت و آسودگی خاطر بیمار تا حد امکان می شود. با فراهم آمدن چنین شرایطی، ترس و اضطراب در مراجعین پایین می آید و اعتماد آنها به کار دندانپزشک جلب می شود. بدین ترتیب مراجعه کنندگان می توانند به راحتی و

بدون هیچ قید و بندی به چنین مکانی در رفت و آمد باشند. اگر اصول مهندسی در طراحی یک مطب دندانپزشکی به خوبی رعایت

شود نتیجه کار محیطی کاربردی و جالب، زیبا و راحت خواهد شد که همین عوامل باعث تبدیل مطب به مکانی شاد همراه با یک گروه و

پرسنل فعال و پر کار خواهد شد.

طراحی مطب داندانپزشکی

ی که در طراحی مطب داندانپزشکی باید رعایت مهم ترین عوامل: عبارتند ازشود

تهویه هوا نوررنگموسیقیتجهیزات

طراحی مطب داندانپزشکی

مساله اصلی در زمینه دستگاههای تهویه هوا در مطب های دندانپزشکی توجه به مصونیت و ایمنی بیماران، پرسنل کمکی و خود متخصص دندانپزشک نسبت به هر نوع آالینده ای که ممکن

است در هوا موجود باشد است. زمانی که دندانپزشک در حال کار کردن روی دهان باز بیمار است و یا مشغول کار روی یک جراحت

. این یک امر حیاتی و الزامی است که میکروبها و باکتریهایی استکه در فضا پراکنده هستند و ممکن است داخل دهان بیمار، پزشک و

یا روی زخم بنشینید و باعث ایجاد بیماری یا عفونت شوند را به حداقل رساند و درست در همینجاست که وجود دستگاههای تهویه

هوا ضروری به نظر می رسند. همچنین عوامل دیگری نیز وجود دارند که لزوم استفاده از این ابزار

را باال می برند مثل رایحه ها و اسانس هایی که از فرآورده های مختلف تهیه شده و در دندانپزشکی استفاده می شوند. عالوه بر

این خود داروها، مایعات استرلیزه و پاک کننده های مختلف دارای بوهای خاصی هستند که بطور کلی همگب بوهایی هستند که برای

می کند نامطلوب و ناخوشایند بیماری که به مطب مراجعه محسوب می شوند. بنابراین کار اصلی دستگاه تهویه هوا، به دام

انداختن ذرات مضر در هواست و به عنوان یکی از ابزارهای ضروری در هر مطب دندانپزشکی به شمار می آید

تهویه هوا

مساله نور و روشنایی یکی از عوامل بسیار مهم در طراحی کلیه اماکن از جمله مطب یک دندانپزشک محسوب می شود. در یک

مطب باید نور به اندازه کافی باشد، بطور مناسب به همه قسمت ها توزیع شود، تمایز دید رعایت شود و رنگ مناسب نور انتخاب

گروه نور 2شود. بطور کلی عامل نور در مطب را می توان به طبیعی و مصنوعی تقسیم کرد. نور طبیعی نوری است که از طریق

پنجره ها و بازتاب آن تامین می شود و نور مصنوعی شامل المپ ها و دستگاه های روشنایی می شود. نور مصنوعی در اتاق کار

به همراه تعداد زیادی المپ های LX 1000 دندانپزشک نورپرژکتورباالی فلورسنت روی سقف و کنار صندلی دندانپزشک و

یونیت است که این نور می تواند به وسیله کنترل هایی که بر روی دستگاه ها موجود هست بر حسب نیاز باال و پایین برود. اگر نور از حد استاندارد باال تر شود باعث خارج شدن اشک از چشم بیمار و انحراف چشم ها شود. قطع ناگهانی نور و نورهای پایین تر از حد معین در مورد نورهای مستقیم می تواند برای بیمار بسیار مضر باشد، چنانچه چشم بیمار برای مدت طوالنی به این نورها خیره شود، به اصطالح چشم او سیاهی می رود و باعث ایجاد تاریکی

برای مدت کوتاهی در دید وی می شود.

نور

رنگ هم یکی دیگر از عوامل مهم در معماری داخلی یک مطب . است

انتخاب رنگ صحیح و مناسب فضا، بسیار مهم است. برای رنگ پردازی می توان از تمامی رنگ ها استفاده کرد. عالوه بر اینکه باید

به همنشینی و هماهنگی رنگ ها توجه کرد. در انتخاب رنگ باید به دو مورد زیر توجه کرد:

  ابعاد فضای مورد نظر، چرا که رنگ در بزرگی و کوچکی فضا 1.موثر است.

  توجه به هماهنگی رنگ ها در جهت ایجاد فضایی آرام و دلپذیر. 2.در حقیقت انتخاب رنگ یک بحث سلیقه ای است که به نظر طراح

داخلی، کارکنان و خود دندانپزشک دارد. در محیطهای درمانی، موضوع رنگ از اهمیت باالیی برخوردار است زیراامروزه بررسی ها

نشان می دهد که رنگ ها اثرات درمانی مهمی به همراه دارند. بطور کلی در یک مطب دندانپزشکی با توجه به اینکه مراجعین در

سنین مختلف اغلب دچاراسترس و درد می شوند، استفاده از رنگ های مالیم می تواند به آرامش درونی آنها کمک بسزایی کند، در

مورد اتاق درمان و پذیرش تفاوت نوع رنگ گرم و سرد الزم نیست بلکه می توان از یک رنگ با درجه تیرگی و روشنب مختلف استفاده

کرد. استفاده از یک رنگ در هر دو مکان از این جهت حائز اهمیت است که مراجعین قبل از ورود به اتاق درمان با آن رنگ در اتاق

پذیرش آشنا شده اند.

رنگ

مساله اضطراب در حرفه دندانپزشکی و عواقب بعدی آن موجب پدید آمدن مشکالتی در این رشته می شود. این اضطراب در افراد می تواند بر اثر دیدن صندلی دندانپزشکی و تحریک کنندگی صدای

مته دندانپزشکی یا ترس از استفراغ یا خفگی ایجاد شود. برای برطرف کردن این اضطراب در مراجعین راه های زیادی موجود

است، هیپنوتیزم، تخیل هدایت شده، تمرینات آرامش بخش و مشاوره می تواند به برطرف شدن استرس و ترس کمک کند که همگی این موارد را می توان در یک مطب به مراجعین با شرایط مختلف و در سنین متفاوت ارائه داد. قرار گرفتن یونیت ها در یک

وضعیت مناسب، اطمینان خاطر دادن به بیمار در حین کار و طبیعی جلوه دادن ترس بیمار می تواند این استرس را تا حد امکان پایین آورده یکی دیگر از راه های پایین آوردن این ترس استفاده از یک

موسیقی مالیم و منایب در مطب است. بررسی های به عمل آمده نفر از مراجعین به دندانپزشکی حاکی از این است که 121از

بیماران با شنیدن صدای موسیقی در محیط به آرامشی نسبی دست یافته اند و استرس آنها تا حدی پایین آمده، چرا که یک موسیقی مالیم می تواند به میزان مناسبی درگیری های فرد را با محیط

کاهش داده و او را از تنش و استرس های محیطی خارج و به حالت . نعادل نزدیک تر کند

موسیقی

ابعاد یک مطب دندانپزشکی باید به اندازه ای باشد که گنجایش صندلی چراغدار دستی و یک برانکارد را داشته باشد چرا که

وجود ای ابزار جهت انتقال بیماران اورژانسی و یا ایست قلبی . بطور کلی چنانچه موارد فوق در طراحی داخلی ضروری است

یک مطب مورد استفاده قرار گیرد محل مورد نظر تبدیل به محیطی مطمئن و آرامش بخش برای بیماران و اعضای پرسنل

مطب خواهد شد. در راستای تامین آرامش مراجعین می توان از گیاهان طبیعی به صورت های مختلف در گوشه و کنار مطب

استفاده کرد. همچنین استفاده از مجالت و کتاب های سر گرم کننده مواردی هستند که می توانند به پایین آوردن استرس و

ترس بیمار کمک کنند.

تجهیزات

گروه معماری )آنتونیو سوفان( طراحی مطب

دندانپزشکی Implantlogyca را در

ایالت ویرجینای آمریکا انجام داده اند. این مطب در 1800فضایی با زیربنای کل

متر مربع واقع شده است و عملیات احداث آن در سال

انجام شده است.2010در طراحی داخلی این مطب

از رنگ های گوناگون استفاده شده است به گونه

ای که شیشه)پارتیشن(، کف و دیوار هر اتاق دارای رنگ آمیزی مستقل و متفاوتی

است. این طراحی با دوهدف

عمده انجام شده است: اول اینکه در انتخاب رنگ ها

توجه شده است که از رنگ های آرامبخش استفاده شود

و این امر به موجب نوع کاربری محیط، بسیار حائز

اهمیت است.

چند مثال برای طراحی

هدف دیگر در این نوع طراحی و

استفاده از رنگ های گوناگون، به نوعی

مشغول کردن بیمار برای تماشای محیط

و به نوعی غافل کردن او از روند

جراحی دندان است، که طبیعتا این اقدام تاثیر بسیار زیادی در

روند اجرای کار خواهد داشت. در

بخش انتظار، از رنگ زرد روشن استفاده

شده است، این رنگ عالوه بر افزایش

انرژی در فرد، باعث باالرفتن روحیه در او

خواهد شد.

چند مثال برای طراحی

در داخل اتاق های این مطب دندانپزشکی، تابلوهای نقاشی نیز

تعبیه شده است و در حقیقت، مراجعان به

این مرکز با یک محیط

فرهنگی،درمانی مواجه می شوند.

 طراحان این پروژه تصمیم دارند تا در

آینده نزدیک، یک گالری بزرگ هنری را

در این مطب ایجاد کنند.

چند مثال برای طراحی

چند مثال برای طراحی

چند مثال برای طراحی

چند مثال برای طراحی

پایانwww.ilamhse.vcp.ir