Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

39
ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΛΥΚΕΙΟΥ 1. Να συμπληρώσετε τα κενά του παρακάτω κειμένου με τις λέξεις: γλωσσική συγχώνευση, διαμόρφωση, επίδραση, ξενισμός. Η ελληνική γλώσσα, στη μακραίωνη ιστορία της, δέχτηκε πολλές ……………………………, ποτέ όμως δεν έχασε, έστω και στο ελάχιστο, την αυθεντικότητά της. Η αστικοποίηση της ζωής, στην ελληνική πραγματικότητα, οδήγησε στη ……………………………….. των διαφόρων ιδιωμάτων, που συνεχίζουν, βέβαια, ακόμη να υπάρχουν . Προσέτι, στις μέρες μας, σημαίνοντα ρόλο στη ……………………………………………… της σημερινής, καθομιλουμένης γλώσσας παίζουν τα ΜΜΕ, που αποτελούν, όμως, μαζί με το τουρισμό έναν από τους αρνητικούς παράγοντες του ……………………………….. . 2. Να αντιστοιχίσετε τις παρακάτω λέξεις με τη σημασία τους: διαμόρφωση, συμμόρφωση, παραμόρφωση, αναμόρφωση α. η υπακοή, ο φρονηματισμός, η προσαρμογή σε μια κατάσταση. β. η διάπλαση, ο σχηματισμός, η απόκτηση μορφής και σχήματος. γ. η πρόσδοση νέας μορφής, νέου σχήματος. δ. η μεταβολή της μορφής προς το χειρότερο. 3. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις λέξεις που ακολουθούν (μία περισσεύει): εξαπάτηση, λαϊκότητα, διατήρηση, διαβάθμιση, διαφοροποίηση, έκφραση, διάκριση, δικαίωση, υποβάθμιση. «Η λαϊκότητα είναι λοιπόν, η ……………………………….. του λαού και η ανύψωσή του σε καθοριστικό παράγοντα της ιστορίας του. Ο λαϊκισμός, αντίθετα, αποτελεί …………………………….. του λαού, πολιτιστική …………………………… του, υποκατάσταση του στον ιστορικό του ρόλο και …………………….. και ………………………… του στο περιθώριο των εξελίξεων. Η …………………………… αναδείχνει τις γνήσιες αξίες του λαού και δεν είναι καθόλου αντίθετη με την αξιολογική ……………………….. και την εκφραστική διαφοροποίηση. Αντίθετα ο λαϊκισμός ισοπεδώνει την έκφραση προς τα κάτω και εχθρεύεται κάθε ………………………. είναι κάλπικος και νοθευτής του λαϊκού πνεύματος»

description

ασκήσεις

Transcript of Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

Page 1: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΛΥΚΕΙΟΥ1. Να συμπληρώσετε τα κενά του παρακάτω κειμένου με τις λέξεις: γλωσσική συγχώνευση, διαμόρφωση, επίδραση, ξενισμός.Η ελληνική γλώσσα, στη μακραίωνη ιστορία της, δέχτηκε πολλές ……………………………, ποτέ όμως δεν έχασε, έστω και στο ελάχιστο, την αυθεντικότητά της. Η αστικοποίηση της ζωής, στην ελληνική πραγματικότητα, οδήγησε στη ……………………………….. των διαφόρων ιδιωμάτων, που συνεχίζουν, βέβαια, ακόμη να υπάρχουν .  Προσέτι, στις μέρες μας, σημαίνοντα ρόλο στη ……………………………………………… της σημερινής, καθομιλουμένης γλώσσας παίζουν τα ΜΜΕ, που αποτελούν, όμως, μαζί με το τουρισμό έναν από  τους αρνητικούς παράγοντες του ……………………………….. .

2. Να αντιστοιχίσετε τις παρακάτω λέξεις με τη σημασία τους:διαμόρφωση, συμμόρφωση, παραμόρφωση, αναμόρφωση

α. η υπακοή, ο φρονηματισμός, η προσαρμογή σε μια κατάσταση.β. η διάπλαση, ο σχηματισμός, η απόκτηση μορφής και σχήματος.γ. η πρόσδοση νέας μορφής, νέου σχήματος.δ. η μεταβολή της μορφής προς το χειρότερο.

3. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις λέξεις που ακολουθούν (μία περισσεύει):

εξαπάτηση, λαϊκότητα, διατήρηση, διαβάθμιση, διαφοροποίηση, έκφραση, διάκριση, δικαίωση,

υποβάθμιση.«Η λαϊκότητα είναι λοιπόν, η ……………………………….. του λαού και η ανύψωσή του σε καθοριστικό παράγοντα της ιστορίας του. Ο λαϊκισμός, αντίθετα, αποτελεί …………………………….. του λαού, πολιτιστική …………………………… του, υποκατάσταση του στον ιστορικό του ρόλο και …………………….. και ………………………… του στο περιθώριο των εξελίξεων.  Η …………………………… αναδείχνει τις γνήσιες αξίες του λαού και δεν είναι καθόλου αντίθετη  με την αξιολογική ……………………….. και την εκφραστική διαφοροποίηση. Αντίθετα ο λαϊκισμός ισοπεδώνει την έκφραση προς τα κάτω και εχθρεύεται κάθε ………………………. είναι κάλπικος και νοθευτής του λαϊκού πνεύματος»

Ι.Ε. Μανωλιδάκη, από τον ημερήσιο τύπο.4.  Να συμπληρώσετε τα κενά του παρακάτω κειμένου με τις λέξεις: παραπληροφόρηση, αλλοτρίωση, προπαγανδιστική διαδικασία.α. Η διαφήμιση συχνά ισοδυναμεί με …………………………, όταν προβάλλει τις θετικές ιδιότητες, ενώ αποσιωπά τις αρνητικές.β. Η πολιτική, κυρίως, διαφήμιση, όταν παραβιάζει κάθε αρχή δεοντολογίας, εκφυλίζεται σε ………………………….. .

Page 2: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

γ. Η διαφήμιση καλλιεργεί πνεύμα υλικού ευδαιμονισμού, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να ταυτίζει την αξία του με το σχήμα είμαι=ό,τι έχω και ό,τι καταναλώνω. Οδηγεί επομένως στην ……………………………… .

5. Να αντιστοιχίσετε τις παρακάτω λέξεις με τη σημασία τους:ψευδαίσθηση, σύγχυση, ματαιοδοξία,

ματαιολογία, εσωστρέφεια, αυτοσυγκέντρωσηα. η κατεύθυνση των διαφερόντων και συγκινήσεων ενός ατόμου προς τον εσωτερικό του κόσμο.β. η διαδικασία ενδοσκόπησης και συγκέντρωσης των νοητικών δυνάμεων ενός ατόμου.γ. η διαταραχή της αίσθησης που χαρακτηρίζεται από αντιλήψεις, φαντασιώσεις, χωρίς εξωτερικό αίτιο ή αντικείμενο.δ. συσκοτισμός διάνοιας που ελαφρύνει ή αίρει τον καταλογισμό.ε. έπαρση για μικρά ή ασήμαντα, κενοδοξία.στ. ανόητη ομιλία, κενολογία.

6. Να συμπληρώσετε τα κενά του παρακάτω κειμένου με τις λέξεις: κοσμοπολιτισμός, εθνικισμός, εθνισμός, τοπικισμός (μια λέξη περισσεύει):Σε μια εποχή, όπως η σημερινή, κατά την οποία τα πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά ζητήματα έχουν λάβει έναν οικουμενικό χαρακτήρα, ο …………………………… θεωρείται παρωχημένος και εξωπραγματικός. Αντίθετα, ο ……………………………. πρέπει να διέπει τη συμπεριφορά των ανθρώπων,  αφού ιδιαίτερα ο ……………………. μπορεί να οδηγήσει σε προστριβές και συγκρούσεις και να αιματοκυλήσει την ανθρωπότητα.

7. Να αντιστοιχίσετε τις παρακάτω λέξεις με τη σημασία τους:δίσημος, αμφίσημος, πολύσημος, πολυσήμαντος

α. αυτός που έχει δύο σημασίες.β. αυτός που έχει πολλές σημασίες, που μπορεί να εκληφθεί με διαφορετικούς τρόπους.γ. η διφορούμενη σημασία μιας λέξης.δ. αυτός που έχει πολλές σημασίες.

παραδοξότητα, εκτροπή, λογοκρισία, υπέρβασηα. η απομάκρυνση από την αρχική πορεία ή την ορθή κατεύθυνση.β. ο κατασταλτικός έλεγχος που ασκεί μια εξουσία στα μέσα ενημέρωσης.γ. η ενέργεια που ξεπερνά τα επιτρεπόμενα όριαδ. η γνώμη που είναι διαφορετική από αυτή της κοινής γνώμης, η απροσδόκητη, η ασυνήθιστη.

κατάπτωση, σύμπτωση, επίπτωση, μορφώνω,διαμορφώνω, επιμορφώνω, συμμορφώνω, παραμορφώνω

α. το αρνητικό συνήθως αποτέλεσμα σε κάτι.

Page 3: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

β. η παρακμή, η εμφάνιση εκφυλιστικών φαινομένων.γ. η σύγχρονη εκδήλωση ή καταγραφή δύο ή περισσοτέρων ανεξάρτητων μεταξύ τους γεγονότων ή καταστάσεων.δ. καθορίζω τη φύση ή τη μορφή πράγματος ή προσώπου.ε. κάνω κάποιον να πειθαρχήσει, να συμπεριφέρεται σωστά.στ. δίνω σε κάποιον μόρφωση, πνευματική καλλιέργεια.ζ. αλλοιώνω προς το χειρότερο τα χαρακτηριστικά ή την εμφάνιση σε κάποιον ή κάτι.η. παρέχω σε κάποιον επιπρόσθετες γνώσεις επιστημονικής ή επαγγελματικής κατάρτισης.8. Αντιστοιχίστε τις λέξεις της στήλης Α με εκείνες της στήλης Β.

ανέλιξηεπανάστασηαφορισμόςεπίδρασηεπινόησηεξειδίκευσησυμμετοχήεπιβολήδιαβουκόλησησυμβολή

μέθεξηεφεύρεσησυνεισφοράκατάρτισηχειραγώγησηδιακήρυξημεταρρύθμισηεπήρειαπρόοδοςκαταναγκασμός

Page 4: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

9. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τις παρακάτω λέξεις: πληροφόρηση, υπερπληροφόρηση, παραπληροφόρηση, αποπληροφόρηση, πληροφορία (μια λέξη περισσεύει).α. Τα αντιδημοκρατικά καθεστώτα ελέγχουν αρνητικά τον τύπο και φιλτράρουν το περιεχόμενο κάθε είδησης: η ………………………….. του πολίτη διευκολύνει την παραμονή τους στην εξουσία.β. Ο σημερινός άνθρωπος είναι υποχρεωμένος να αφομοιώσει έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών και μάλιστα ανομοιογενών. Η ……………………… λοιπόν, τείνει να γίνει ισοδύναμη με την …………………………, αφού η σκέψη του αδυνατεί να ιεραρχήσει και να αξιολογήσει κάθε ……………………. .

10. Να αντιστοιχίσετε τις παρακάτω λέξεις με τη σημασία τους:

ιδεολογία, ιδεοληψία, ιδεολόγημα

α. ιδέα ή άποψη που επινοείται, για να υποστηρίξει θέσεις ή ενέργειες κάποιου.β. το σύνολο των πεποιθήσεων ενός ατόμου.γ. νοσηρή κατάσταση που εκδηλώνεται με την επίμονη εμφάνιση ιδεών στη συνείδηση.

πρόληψη, πρόσληψη, σύλληψη, ανάληψη, μετάληψηα. η διαδικασία απόκτησης και εγγραφής νέων παραστάσεων στη συνείδηση κάποιου με βάση τις υπάρχουσες σε αυτόν.β. η λήψη μέτρων για την παρεμπόδιση κάποιου δυσάρεστου φαινομένου.γ. η μετοχή των πιστών στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.δ. η επινόηση, το να καταλάβει ή να δημιουργήσει κανείς κάτι με τη σκέψη ή τη φαντασία του.ε. η ενσώματη άνοδος του Χριστού στους ουρανούς, σαράντα μέρες μετά την ανάστασή του.

πολιτιστικός, πολιτικός, πολιτισμικός, πολιτειακός, εμπειρογνώμων, εμπειροτέχνης

α. αυτός που σχετίζεται με το πολίτευμα.

Page 5: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

β. αυτός που σχετίζεται με τον πολιτισμό.γ. αυτός που σχετίζεται με τον πολίτη ή την πολιτική.δ. αυτός που προάγει την πνευματική ανάπτυξη.ε. ο εμπειρικός τεχνίτης που στηρίζεται περισσότερο στην πρακτική πείρα και λιγότερο στη θεωρητική γνώση.στ. ο έμπειρός, ο ειδικός σε ορισμένα θέματα για τα οποία μπορεί να γνωμοδοτήσει με εγκυρότητα.

11. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τις παρακάτω λέξεις: άγονος, εποικοδομητικός, υποκειμενικός, αντικειμενικός, ατέρμονος, διεξοδικός.α. Όταν επιτυγχάνεται η ουσιαστική επικοινωνία των συνομιλητών, τότε ο διάλογος είναι …………………………. .β. Το δημοκρατικό κλίμα αποτελεί τη θεμελιώδη ……………………… προϋπόθεση του διαλόγου.γ. Χωρίς τη διάθεση υποχώρησης των ομιλητών ο διάλογος γίνεται ………………………….. .δ. Το ήθος των ομιλητών, ως …………………… προϋπόθεση μπορεί να επινοήσει ή να ακυρώσει το διάλογο.

12. Να επιλέξετε τη σωστή σημασία της λέξης (μία είναι η σωστή απάντηση):

1. ειρμός                                 η ειρωνεία                                                     

                                                η ανύψωση βάρους                                                η λογική σύνδεση, η συνέχεια                                                η φυλάκιση

2. αψιθυμικός                         αυτός που θερμαίνει .                                              

                                                αυτός που «ανάβει εύκολα».                                                αυτός που χάνει την ψυχή του.                                                αυτός που ξεχνά γρήγορα.

3. σχοινοτενής                       δεμένος με σχοινιά.                                      

                                                ο μακροσκελής.                                                ο τεντωμένος.                                                ο αναλυτικός.

13. Να συμπληρώσετε τα κενά με μια από τις παρακάτω λέξεις (μία περισσεύει):

διαφοροποίηση, ματαιοδοξία, έκφραση, αμφίεση,υφή, επιτήδευση, αυτοπεποίθηση

Η εξωτερική εμφάνιση αντικατοπτρίζει την ……………………… της προσωπικότητας του ατόμου. Μια εξεζητημένη …………………….. φανερώνει ………………………. και ………………………….. . Μερικοί μάλιστα, νεόπλουτοι επιλέγουν την ενδυματολογική τους

Page 6: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

………………….. με στόχο να επιδειχτεί η κοινωνική ……………………………. .

14. Να συμπληρώσετε τα κενά με μια από τις παρακάτω λέξεις (δύο περισσεύουν):

καταδυνάστευση, αλλοτρίωση, ιδιαιτερότητα, ματαιοδοξία, προσκόλληση, αισθητική

Η στάση ορισμένων ατόμων απέναντι στη μόδα φανερώνει την επιθυμία να ικανοποιήσουν απλώς τη …………………………….. τους. Αυτή η άκριτη ………………………… συνιστά χαρακτηριστική περίπτωση ………………………….. αφού τα άτομο αντιλαμβάνεται την αξία του με κριτήριο τον εντυπωσιασμό της εξωτερικής εμφάνισης. Οι περισσότεροι εξάλλου από αυτούς δε λαμβάνουν υπόψη τους καθόλου την ……………………….. της σωματικής τους διάπλασης.

15. Να επιλέξετε τη σωστή σημασία της λέξης (μία είναι η σωστή απάντηση):

1. διαχρονικός                        αυτός που αλλάζει στο χρόνο                                 

                                                αυτός που πέρασαν τα χρόνια του.                                                αυτός που δε χάνει την αξία του

στο χρόνο.                                                αυτός που γίνεται πολύχρονος.

2. προλετάριος                       περιθωριακός .                                  

                                                επαναστάτης.                                                φτωχός.                                                προβληματικός.

3. αποκλίνω                            παίρνω πλάγια θέση.                                   

                                                έχω αντίθετη φορά.                                                υιοθετώ κοινή πορεία.εκτρέπομαι από την κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά.

16. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις και να σχηματίσετε φράσεις που να αναδεικνύουν τη σημασία των λέξεων της α στήλης:καταστολή                 περιορισμόςαναστολή                   κατάπαυση, κατάπνιξηδιαστολή                    αναβολήπεριστολή                  διάκριση ή αύξηση

17. Να συμπληρώσετε τα κενά με μια από τις παρακάτω λέξεις: αξιοπρέπεια, ευπρέπεια, καταστολή, επανένταξη,

κατάρτιση.

Page 7: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων στα αποκαλούμενα σωφρονιστικά ιδρύματα προσβάλλουν την ……………………….. του ατόμου. Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως μεταξύ των άλλων και η ……………………………. των σωφρονιστικών υπαλλήλων συνιστά καθοριστικό παράγοντα δημιουργίας ανθρώπινων όρων. Για παράδειγμα η ………………………… μιας διαμαρτυρίας που τη διακρίνει ……………………………. προκαλεί στον κρατούμενο αρνητικά συναισθήματα και δυσχεραίνει την ομαλή ………………………….. .

18. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις με τη σημασία τους:αλληλεγγύη, συμπόνια, ανιδιοτέλεια,

αλτρουισμός, αυτοπεποίθηση, αυτοκυριαρχίαα. η συναίσθηση του ξένου πόνου.β. η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας.γ. η κυριαρχία στον ίδιο τον εαυτό μας.δ. η ανυστερόβουλη φροντίδα για το καλό των άλλων.ε. η έλλειψη συμφέροντος.στ. ο στενός δεσμός που ενώνει τα άτομα ενός συνόλου, η συμπαράσταση στις δύσκολες στιγμές.

αισθητός, αισθητηριακός, αισθητικός,αισθησιακός, αισθαντικός, αισθηματικός

α. αυτός που σχετίζεται με τα αισθητήρια όργανα.β. αυτός που χαρακτηρίζεται από λεπτότητα και ευαισθησία στον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνει τα συναισθήματα του.γ. αυτός που γίνεται αντιληπτός μέσω των αισθήσεων.δ. αυτός που σχετίζεται με τα αισθήματα και χαρακτηρίζεται από ευαισθησία, τρυφερότητα, συγκινησιακή φόρτιση.ε. αυτός που διεγείρει τις αισθήσεις, προκαλώντας ευχάριστα συναισθήματα.στ. αυτός που σχετίζεται με τις αισθήσεις και την αντίληψη διαμέσου αυτών.

πλανεύω, στρεβλώνω, δελεάζω,τέρπω, τρέπω, στρέφω

α. παρασύρω με ελκυστικά μέσα.β. προκαλώ εσφαλμένη εντύπωση για κάτι, προξενώ ψευδαισθήσεις ή παραισθήσεις.γ. μεταβάλλω τη φύση, τη μορφή κάποιου προς το χειρότερο.δ. μεταβάλλω τη στάση ή τη συμπεριφορά.ε. προκαλώ ευχαρίστηση.στ. στρέφω κάτι ώστε να αλλάξει στάση ή κατεύθυνση.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ1. επιδράσεις - γλωσσική συγχώνευση – διαμόρφωση – ξενισμός.

Page 8: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

2. διαμόρφωση (β) – συμμόρφωση (α) – παραμόρφωση (δ) – αναμόρφωση (γ).

3. δικαίωση – εξαπάτηση – υποβάθμιση – διατήρησή – λαϊκότητα – διάκριση – διαφοροποίηση.4. παραπληροφόρηση – προπαγανδιστική διαδικασία – αλλοτρίωση.

5. ψευδαίσθηση (γ) – σύγχυση (δ) – ματαιοδοξία (ε) – ματαιολογία (στ) – εσωστρέφεια (α) – αυτοσυγκέντρωση (β). 6. τοπικισμός – κοσμοπολιτισμός – εθνικισμός.7. δίσημος (α) – αμφίσημος (γ) – πολύσημος (β) – πολυσήμαντος (δ).    παραδοξότητα (δ) – εκτροπή (α) – λογοκρισία (β) – υπέρβαση (γ).

    κατάπτωση (β) – σύμπτωση (γ) – επίπτωση (α) – μορφώνω (στ) – διαμορφώνω (δ) –     επιμορφώνω (η) – συμμορφώνω (ε) – παραμορφώνω (ζ).

8. ανέλιξη-πρόοδος / επανάσταση-μεταρρύθμιση / αφορισμός-διακήρυξη / επίδραση-επήρεια / επινόηση-εφεύρεση / εξειδίκευση-κατάρτιση / συμμετοχή-μέθεξη / επιβολή-καταναγκασμός / διαβουκόληση-χειραγώγηση / συμβολή-συνεισφορά.9. παραπληροφόρηση – υπερπληροφόρηση –αποπληροφόρηση – πληροφορία.10. ιδεολογία (β) – ιδεοληψία (γ) – ιδεολόγημα (α).

     πρόληψη (β) – πρόσληψη (α) – σύλληψη (δ) – ανάληψη (ε) – μετάληψη (γ).

     πολιτιστικός (δ) – πολιτικός (γ) – πολιτισμικός (β) – πολιτειακός (α) – εμπειρογνώμων (στ) – εμπειροτέχνης (ε).11. εποικοδομητικός – αντικειμενική – άγονος – υποκειμενική.12. 1 (γ) – 2 (β) – 3 (β).13. υφή – αμφίεση – ματαιοδοξία – επιτήδευση – έκφραση – διαφοροποίηση.14. ματαιοδοξία – προσκόλληση – αλλοτρίωση – ιδιαιτερότητα.15. 1 (γ) – 2 (γ) – 3 (δ).

16. καταστολή – κατάπαυση, κατάπνιξη / αναστολή-αναβολή / διαστολή-διάκριση / περιστολή-περιορισμόςκαταστολή εγκλημάτων / ποινή με δυνατότητα αναστολής / διαστολή της επιφάνειας / περιστολή δημοσίων δαπανών.17. αξιοπρέπεια-κατάρτιση-καταστολή-ευπρέπεια-επανένταξη.

18. αλληλεγγύη (στ) – συμπόνια (α) – ανιδιοτέλεια (ε) – αλτρουισμός (δ) – αυτοπεποίθηση (β) – αυτοκυριαρχία (γ).αισθητός (γ) – αισθητηριακός (α) – αισθητικός (στ) – αισθησιακός (ε) – αισθαντικός (β) – αισθηματικός (δ).πλανεύω (β) – στρεβλώνω (γ) – δελεάζω (α) – τέρπω (ε) – τρέπω (στ) – στρέφω (δ).

Επιμέλεια: Γκέκα ΒάγιαΦιλόλογος

Αναρτήθηκε από Γκέκα Βάγια - Φιλόλογος στις 4:59 π.μ. 3 σχόλια Ετικέτες ΕΚΘΕΣΗ ΛΥΚΕΙΟΥ - λεξιλογικές ασκήσεις

16.9.10

1. Σημειώστε με (χ) τις σημασίες που μπορεί να πάρει η προτεινόμενη λέξη:

Page 9: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

1. Αγαστός□ Αγαπητός □ Ανυπέρβλητος   □ Κατακριτέος    □ Μεμπτός     □ Αξιοθαύμαστος

2. Αγόγγυστος□ Αγνώριστος □ Αδιαμαρτύρητος □ Καρτερικό   □ Άγνωστος   □ Ανάγωγος

3. Αιγίδα□ Ασπίδα       □ Αίγλη                       □ Προστασία            □ Ακτινοβολία                        □ Αφάνεια

4. Δηκτικός□ Αιχμηρός               □ Διαλεχτός               □ Επιλεκτικός            □ Ενδεικτικός            □ Οξύς

5. Εκθειάζω□ Εκθέτω      □ Παραθέτω □ Εγκωμιάζω      □ Εξυμνώ □ Ιεροποιώ

6. Θωπεία□ Χάιδεμα      □ Ίαση □ Ιατρεία □ Θεραπεία □ Θυσία

7. Καρατομώ□ Μαυρίζω    □ Κουρσεύω □ Αποκεφαλίζω   □ Μοιράζω □ Απολύω

8. Νευραλγικός□ Νευρικός    □ Ευπαθής □ Διαταραγμένος □ Ασύχαστος □ Ευαίσθητος

9. Στέργω

Page 10: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

□ Αποστέλλω □ Βιάζομαι □ Συγκατανεύω    □ Συναινώ □ Τρέχω

10. Χροιά□ Χρησιμοποίηση □ Απόχρωση      □ Αίγλη □ Κύρος □ Χρήση

2. Να συμπληρωθούν τα κενά που υπάρχουν στο παρακάτω κείμενο με έξεις που προτείνονται: (κάποιες λέξεις περισσεύουν)

(συνείδηση, δεσμεύομαι, θέληση, είναι, ξεφεύγω, ύπαρξη,δυνατότητα ανάγνωση, ενώνομαι, ικανότητα, επίγνωση)

Ο άνθρωπος είναι προικισμένος με το λογικό. Είναι ζωή που έχει του εαυτού της. Ο άνθρωπος έχει συνείδηση του εαυτού του, του συνάνθρωπου του. του παρελθόντος του και των.............. του μέλλοντός του. Αυτή η ……………… του εαυτού του σαν μιας ξεχωριστής οντότητας η επίγνωση του περιορισμένου, σύντομου χρόνου της ζωής και επιπλέον η επίγνωση του γεγονότος ότι χωρίς τη.................του γεννήθηκε και χωρίς τη θέληση του θα πεθάνει, πριν ή μετά από αυτούς που αγαπά, η επίγνωση ότι είναι μονός και ξεχωρισμένος από τους άλλους, αδύνατος μπροστά στις δυνάμεις της φύσης και της κοινωνίας, όλ' αυτά κάνουν την ατομική ξεκομμένη του …………….. αβάσταχτη φυλακή. Και ίσως θα τρελαινόταν αν δεν κατάφερνε να ελευθερωθεί από τη φυλακή αυτή, να.................από τη μόνωση και να ……………….   κατά τον ένα ή τον άλλο τρόπο με τους άλλους ανθρώπους, με τον έξω κόσμο.

Έριχ Φρομ: " Η τέχνη της αγάπης "

3. Αντιστοιχίστε τις λέξεις της αριστερής στήλης με τις αντίθετες τους στη δεξιά στήλη.

1. Αναρχία2. Εξοπλίζω3. Καθοδηγώ4. Σαφής5. Αυτόχθων6. Μεράκι7. Στιγμιαίος8. Ωφελώ

□ ΈποικοςΠαραπλανώ□ Διηνεκής□ Ξαρματώνω□ Τάξη□ Βλάπτω

Page 11: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

□ Συγκεχυμένος□ Ακαλαισθησία

4. Δώστε την έννοια των παρακάτω λέξεων. Στη συνέχεια τοποθετήστε την κατάλληλη στα κενά των προτάσεων που ακολουθούν.1. Αδέκαστος: ...........Αδίκαστος: ......... .........................Ο ………………….. δικαστής δεν ήθελε να αφήσει καμιά υπόθεση να εκκρεμεί. 2. ΈκκλησηΈκλυση: ....................................................Κάνω.................σε όλους να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε την .................των ηθών.3. Οφειλή: .....................................................Όφελος: .....................................................Όταν οι πολίτες πληρώνουν.....................τους......................για το κράτος είναι πολλαπλό.4. Κύρωση: ....................................................Κίρρωση:...................................................Επειδή μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με.................του ήπατος, το δικαστήριο αποφάσισε να μην του επιβληθεί καμία..................5. Παλινοδία: ..................................................Παλινωδία: ..................................................Οι τελευταίες.................του υπουργού είχαν ως αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε.................απογοητεύοντας όσους τον γνώριζαν.

5. Να σημειωθεί η σωστή ορθογραφικά λέξη.

□ Αμβλείνοια□ Δύσλειπτος□ Εισιτήριο□ Επιεικής□ Καταδεικνύω□ Ορημαγδός□ Παρακόληση ·□ Παρεπιδημώ□ Σκευωρία

□ Αμβλύ νια□ Δύσληπτος□ Εισητήριο□ Επιηκής□ Καταδικνύω□ Ορυμαγδός□ Παρακώλυση□ Παρεπιδιμώ□ Σκευορία

□ Αμβλύνοια□ Δίσληπτος□ Εισιτύριο

Page 12: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

  Επειικής□ Καταδυκνείω□ Ωρυμαγδός□ Παρακόλυση□ Παρεπιδιμμώ Σκευορρία

6. Αντιστοιχίστε με τα κατάλληλα ουσιαστικά.

1. Στυγνός2. Ευαγής 3. Ευοίωνες 4. Εφεκτική 5. Θεμιτό 6. Θεσπέσια7· Καίρια8. Καλοπροαίρετη 9· Ούριος 10. Σαρωτική

□ κριτική□ στάση□ νίκη□ εγκληματίας□ παρατήρηση□ άνεμος□ σκοπός□ μέσο□ προβλέψεις□ ύπαρξη

7.

1. Αγέλη□ Δυστυχισμένη□ Κοπάδι□ Περίλυπη □ Όχλος □ Ανώτερη

2. Αδιαφιλονίκητος□ Ήρεμος □ Ήσυχος□ Αναμφισβήτητος   □ Ειρηνικός □ Βέβαιος

3. Αλλοτρίωση□ Λύτρωση       □ Σωτηρία□ Επίλυση □ Αποξένωση □ Αλλοφροσύνη

4. Διαλογίζομαι□ Συνομιλώ       □ Συζητώ

Page 13: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

□ Διαλέγομαι □ Επικοινωνώ □ Στοχάζομαι

5. Διηνεκής□ Συνεχής        □ Δανικός□ Ακατάπαυστος      □ Νικημένος □ Ανίκητος 6. Έκδηλος□ Φοβισμένος    □ Ολοφάνερος      □ Προφανής□ Τρομαγμένος □ Πασίδηλος

7. Κατατοπίζω□ Τοποθετώ       □ Διαφωτίζω        □ Ενημερώνω □ Εκτοπίζω       □ Προσανατολίζω

8. Συγκερασμός□ Συγκράτηση    □ Σταθεροποίηση   □ Συνδυασμός □ Επικράτηση    □ Ανάμειξη

9. Υπεξαίρεση□ Αρπαγή □ Ιδιοποίηση        □ Σφετερισμός        □ Καταπάτηση   □ Εξύψωση

10. Φαιδρός□ Ιλαρός □ Κωμικός □ ΕσωτερικόςΠρόσθετος     □ Αστείος

8. Να συμπληρωθούν τα κενά των προτάσεων με τις λέξεις που προτεί-νονται: (κάποιες λέξεις περισσεύουν)

Page 14: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

(καταφεύγω, αρχή, δελεάζω, ηνία, αναπτερώνω, παραποιώ ενδίδω, γαλουχώ, φείδομαι, βαυκαλίζω, διασκευάζομαι, καταχρώμαι,

αποπειρώμαι, καταναλώνω, αδημονώ )

1. Μετά τις τελευταίες νίκες της ποδοσφαιρικής ομάδας το ηθικό των παι-κτών .................. 2..................να τον εμποδίσω να προβεί σ' αυτή την ενέργεια. Δεν κατάφερα τίποτα.3. Οι γονείς πρέπει να.................τα παιδιά τους με αξίες και ιδανικά.4. Η προπαγάνδα που ασκείται συχνά από τα μέσα ενημέρωσης................. τους πολίτες.5. Οι διαφημίσεις προϊόντων........."........      τους ανθρώπους και τους ωθούν στην αγορά τους.6.    Πολλά λογοτεχνικά έργα..................σε τηλεοπτικές σειρές.7. Ο υπουργός παρά τις ισχυρές πιέσεις από τους αγρότες δεν................. σε παράλογα αιτήματα.8. Οι νέοι.................να πάρουν από τους μεγαλύτερους τα.................της κοινωνίας.9. Υπάλληλος τράπεζας.................μεγάλο χρηματικό ποσό και................. στο εξωτερικό.10. Προκειμένου να πετύχει το στόχο του δε.................προσπαθειών.

9. Βρείτε τη σωστή ορθογραφία.1. Ορισμένα ουσιαστικά της αρχαίας ελληνικής είναι (ετερόκλιτα, ετερόκλητα ).2. Ο (μακροχρόνιος, μακρινός) αγώνας έφερε τα. αποτελέσματα του.3. Κάθε ποδοσφαιρική ομάδα (μετράει, αριθμεί) έντεκα παίκτες.4. Λόγω της κρισιμότητας της κατάστασης του αποφασίστηκε να (μεταβιβαστεί, μεταφερθεί) σε νοσοκομείο της πρωτεύουσας.5. Στο έγγραφο (διατυπώνονταν, αποτυπώνονταν) παράπονα για την κακή λειτουργία της υπηρεσίας.6. Για. να παρθούν αποφάσεις έγιναν πέντε (συνεχείς, συνεχόμενες) συνελεύσεις.7. Οι ανά τον κόσμο αποικιστές τις περισσότερες φορές αντιμετώπισαν τις αντιδράσεις των (εγγενών, γηγενών).8. Μετά από την (εγγραφή, καταγραφή) των καταστροφών, ξεκίνησε η αποκατάσταση των (πληγωμένων, πληγέντων).9. Μεγάλος αριθμός Ελλήνων σπουδαστών στο εξωτερικό είναι (απότακτοι, ανυπότακτοι).10. Όλη τη μέρα είχα το (προαίσθημα, συναίσθημα) ότι θα συμβεί κάτι ευχάριστο.

10. Στις παρακάτω προτάσεις να αντικατασταθεί η υπογραμμισμένη ξενική λέξη από την αντίστοιχη ελληνική.1. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί τα τελευταία χρόνια ένα από τα σοβαρά προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών.2. Είχε το αβαντάζ ότι ο πατέρας του ήταν έμπορος κι έτσι. θα ασχολούνταν με τις επιχειρήσεις του.3. Είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για τους μαθητές να γράφουν σε τακτά χρονικά διαστήματα τεστ, για. να ελέγχουν τόσο οι ίδιοι όσο και οι δάσκαλοι τους τις γνώσεις τους.4. Στη χώρα μας υπάρχουν ινστιτούτα ξένων χωρών που συμβάλλουν στην επαφή ανάμεσα στους λαούς και στη διάδοση του πολιτισμού.5. Δεν μπορούσα να το πιστέψω ότι είχα χάσει. Υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι στον επόμενο αγώνα θα έπαιρνα τη ρεβάνς.6. Οι πολιτικοί αναθέτουν το σχεδιασμό του ίματζ τους σε ειδικούς που μελετούν τις επιθυμίες και τις αντιδράσεις του κόσμου.7. Σε νεαρή ακόμα ηλικία βρισκόταν στο ζενίθ της δημιουργικότητας του.8. Όλοι οι αθλητές έχουν σα στόχο να καταρρίψουν έστω κι ένα ρεκόρ στο άθλημα που αγωνίζονται.9. Το θέμα. του αφοπλισμού που αφορά ολόκληρο τον πλανήτη, θα συζητηθεί σε διεθνή φόρουμ.

Page 15: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

10. Σ: ένα μικρό μπλοκ γράφω καθημερινά τις εργασίες που πρέπει να γίνουν τόσο τις δικές μου όσο και των υπόλοιπων μελών της οικογένειας μου.

11. Να σημειωθεί με (χ) η σωστή γραφή των λέξεων:

1. □ Αμιλλα2. □ Αλλοστε3. □ Εφράδεια4. □ Εύνοια□ Αμιλα□ Αλλωστε□ Ευφράδεια□ Εύννοια□ Αμμιλλα□ Άλουστε□ Ευράδεια□ Εύνια

5. □ Θαλερός Θαλλερός Θαλαιρός6. □ Καταρέω Καταρρέω Κατταρέ(07. □ Πληθόρα Πληθώρα Πληθώρρα8. □ Παραίνεση Παρένεση Παρέναιση9. □ Προσιδιάζω Προσσιδειάζω Προσειδιάζο)10.

□ Στοιχειόδης Στειχοιώδης □ Στηχειώδης

12. Στις προτάσεις που ακολουθούν, να συμπληρωθεί το επίθετο ο πολύς, η πολλή, το πολύ στον κατάλληλο αριθμό και πτώση.1................ είναι οι παράγοντες που συντελούν στην επιτυχία.2. Η φορολογία που επιβλήθηκε είναι.................υψηλή.3. Λέγεται πως τα.................παιδιά είναι ευτυχία.4. Λόγω των.................ασχολιών του τον τελευταίο καιρό δεν μπόρεσε να παραστεί στην τελετή.5. Η.................μεγάλη του επιθυμία να ξαναδεί τον τόπο που γεννήθηκε, διέλυσε τους ενδοιασμούς του για το μεγάλο ταξίδι. 6..................κόσμος συρρέει κάθε χρόνο στο ιστορικό μοναστήρι της περιοχής.7. Κάθε καλοκαίρι.................άνθρωποι για διάφορους λόγους πνίγονται στις θάλασσες.8. Καλύτερα να μην τον επισκεφτείς, γιατί είναι.................άσχημα.9. Επειδή τα.................λόγια είναι φτώχεια, καιρός για δράση!10. Άφησε τις................. δικαιολογίες και παραδέξου επιτέλους το λάθος σου!

13. Να συμπληρωθούν τα κενά των προτάσεων με τις λέξεις που προτεί-νονται: (κάποιες λέξεις περισσεύουν)(υπόνοια, προβολή, ουτοπία, πενία, ανάμειξη, αποψίλωση, θνησιμότητα, πρότυπο, εγκύκλιος, αποπλάνηση, υποκουλτούρα, ευθιξία, ψευδαίσθηση,

δίλημμα, ασυλία, ίνδαλμα )

Η .................του δάσους θα ξεκινήσει σταδιακά από την επόμενη χρονιά.Η.............ανηλίκου είναι αδίκημα και τιμωρείται ποινικά.Όταν οι Έλληνες έφτασαν στην Προύσα, αντιμετώπισαν το................. να μείνουν και να προστατεύσουν τις εκεί περιοχές ή να προχωρήσουν στο εσωτερικό της Μ. Ασίας.4. Ο τύπος γυναίκας που προβάλλεται μέσα στις διαφημίσεις αποτελεί το .................πολλών γυναικών.5. Κατά καιρούς στέλνονται στα σχολεία................. με σκοπό να ρυθμίσουν θέματα οργάνωσης και λειτουργίας του σχολείου.

Page 16: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

6. Μετά τις ................. που καλλιεργήθηκαν από τα έντυπα μέσα ενημέρωσης για.................του υπουργού οικονομικών σε τεράστιο οικονομικό σκάνδαλο, ο εν λόγω υπουργός είχε την.................να παραιτηθεί απότο αξίωμα του. μέχρι να διερευνηθεί η υπόθεση χωρίς να κρυφτεί πίσω από τη βουλευτική του..................7. Στις χώρες του τρίτου κόσμου τα ποσοστά.................είναι υψηλά.8. Είναι ιδιαίτερα ανησυχητική η γλωσσική.................που παρατηρείται στους νέους.9. Αρκετοί άνθρωποι έχουν την.................ότι ψυχαγωγούνται σωστά με πλήθος προϊόντων..................10. Θα ήταν.................αν ελπίζαμε ότι θα απαγορευτεί η χρήση πυρηνικής ενέργειας σε όλο τον κόσμο.

14. Σημειώστε με (χ) τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων:1. Αδόκητος□ Αναμενόμενος        Δίκαιος           Δηκτικός        Προσδοκώμενος        Δόλιος2. Δημόσιος□ Προσωπικός          Διεθνής          Εθνικός         Ιδιαίτερος                  Εποχιακός3. Ερεθίζω□ Καταπραΰνω            Εθίζω            Ημερεύω       Κατευνάζω                 Γαλήνευα4. Εχέμυθος□ Αμύθητος              Αποκαλυπτικός          Ακριτόμυθος              Εκμυστηρευτικός Προδότης5. Μωρός Ευφυής                       Άσχημος        Άμορφος        Άμοιρος                      Έξυπνος6. Πρανής□ Ανηφορικός           Απλανής         Πράος           Επίπεδος                    Κρίσιμος7. Ραπίζω□ Χαϊδεύω                Προετοιμάζω            Στήνω             Χαϊδολογώ      Ενθαρρύνω8. Υστερόβουλος□ Αυτόβουλος          Μελλοντικός              Τίμιος                         Βαλτός            Ειλικρινή

15. Δώστε την έννοια των παρακάτω λέξεων. Στη συνέχεια τοποθετήστε την κατάλληλη στα κενά των προτάσεων που ακολουθούν.1. Ανίερος: .....................................................................................................Ανιαρός: .....................................................................................................Στο τέλος η συζήτηση έγινε..................Τότε πήρε το λόγο ο Γιώργος κι όσα ξεστόμισε χαρακτηρίστηκαν από όλους...................2. Εξάρτυση: ..................................................................................................Εξάρτηση: ..................................................................................................Ο λοχίας ζήτησε από τους στρατιώτες να ετοιμάσουν την.................τους και να παρουσιαστούν για να πάρουν όπλα.Θα πρέπει, να μας προβληματίζει η.................τόσων νέων από το κάπνισμα.3. Λογοκλόπος: ..............................................................................................Λογοκόπος: ................................................................................................Τον κατηγόρησαν..................γιατί τα περισσότερα απ' όσα έγραφε στο βιβλίο του ήταν σκέψεις άλλων που τις οικειοποιήθηκε.Τους ανθρώπους που φλυαρούν, τους ονομάζουμε...................4. Σορός:.........................................................................................................Σωρός: ........................................................................................................Ο.................των σκουπιδιών μέρα με τη μέρα. αυξάνονταν.Η.................του μεταφέρθηκε με αεροπλάνο για να ταφεί στη γενέτειρα του.5. Ψιλός:.........................................................................................................Ψηλός:........................................................................................................Η φωνή του ήταν ιδιαίτερα..................Ο πιο.................της παρέας ήταν ο Γιάννης.

Page 17: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

16. Στις παρακάτω προτάσεις να αντικατασταθεί η υπογραμμισμένη ξε-νική λέξη από την αντίστοιχη ελληνική.1. Στην ιστορία πολλές φορές έχει επιβληθεί εμπάργκο από διεθνείς οργανισμούς σε χώρες που παραβιάζουν τη διεθνή νομιμότητα και απειλούν την ειρήνη.2. Η ανακάλυψη του τηλεκοντρόλ, έκανε ακόμα πιο άνετη την ψυχαγωγία μας μέσοι της τηλεόρασης.3. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν φαινόμενα αισχροκέρδειας, η κυβέρνηση αποφάσισε να βάλει πλαφόν στις τιμές πώλησης των καυσίμων.4. Μετά τις απειλές που δέχτηκε για τη ζωή του επισκέφτηκε ινκόγ(κ)νιτο την πατρίδα του.5. Λέγεται ότι αν δεν προέρχεσαι από πολιτική οικογένεια είναι δύσκολο να εισχωρήσεις στην κάστα της πολιτικής.6. Όταν είδε το γιο του αιμόφυρτο, έπαθε σοκ και χρειάστηκε η επέμβαση γιατρού για να συνέλθει.7. Όλα. αυτά τα χρόνια καλλιεργούσε πολύ προσεκτικά το προφίλ του κι έτσι τώρα χαίρει της εκτίμησης όλων.8. Πιστεύεται ότι η ύπαρξη ή μη της αίσθησης του χιούμορ σε έναν άνθρωπο δείχνει και το βαθμό ευφυΐας του.9. Παρακολούθησα με ενδιαφέρον τη συζήτηση, γιατί το πάνελ αποτελούσαν διακεκριμένες προσωπικότητες του τόπου.10.   Η πυρκαγιά στον ιερό ναό δεν ήταν ατύχημα αλλά σαμποτάζ.

17. Να σχηματίσετε τα παράγωγα ουσιαστικά και τα επίθετα των παρα-κάτω ρημάτων:1. Καταδέχομαι:.................................................................................2. Αναβάλλω: .......................................................................3. Επιδεικνύω:...........................................................................4. Εμβάλλω: ...........................................................................5. Προεξαγγέλλω:..............................................................................6. Διαπραγματεύομαι:....................................................................7. Προαιρούμαι:.............................................................8. Μεθίσταμαι:.......................................................................9. Εισπράττω: ......................:...............................10. Παραπέμπω:.....................................................................11. Καλλιεργώ: .........................................................12. Επανορθώνω:.....................................................13. Υποστηρίζω:...........................................................14. Ανατρέπω ........................................................15. Εμφανίζω: .......................................................

18. Να σημειωθεί με (χ) η σωστή γραφή των λέξη:1. □ Αρρητος □ Α ρητός □ Αρρυτος2. □ Βιωτικός □ Βιοτηκός □ Βιοτικός3. □ Δυσσφιμίζω □ Δυσφημίζω □ Δυσφυμίζω4. □ Επίδωση □ Επίδοση □ Επύδοση5. □ Επύροια □ Επήρια □ Επήρεια6. □ Λιβελογράφημα □ Λιβελλογράφημα □ Λιβελογράφημμα7. □ Ονυδείζω □ Ονιδείζω □ Ονειδίζω8. □ Παλιγγενεσία □ Παλιγεννεσία □ Παλιγενεσία9. □ Παρωχημένος □ Παρωχημένος Π Παροχυμμένος10 □ Στενωπός □ Στενοπός □ Στενωππός

19. Να αντιστοιχίσετε τα επίθετα με τα κατάλληλα ουσιαστικά:1. Τεκμαρτό ελπίδες:2. Εξίτηλο έρευνα:3. Αίσιο τίτλος:

Page 18: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

4. Τυραννικό οίνος:5. Σχολαστική πολίτευμα:6. Τολμηρή εισόδημα:7. Φρούδες συνεργασία:8. Ψευδεπίγραφος χρώμα:9. Αγαστή τέλος:10. Ακρατος απόφαση:

20. Σημειώστε με (χ) τις σημασίες που μπορεί να πάρει η προτεινόμενηλέξη:1. Αδέκαστος□ Άφραγκος □ Αδωροδόκητος   □ Άδικος    □ Διαβρωμένος   □ Αδιάφθορος2. Αίγλη□ Ακτινοβολία □ Απαλλαγή □ Άφεση     □ Δόξα □ Λαμπρότητα3. Αλώβητος□ Άδολος □ Ακίνδυνος □ Ακέραιος □ Απλήγωτος     □ Καθαρός4. Διεκπεραιώνω□ Παρασύρω □ Περνώ □ Τελειώνω □ Παραγγέλλω   □ Αποπερατώνω5. Εκούσιος□ Οικειοθελής □ Παραπλήσιος     □ Κοντινός □ Εθελοντικός    □ Ξακουστός6. Εμπεδώνω□ Διδάσκω □ Διαδίδω □ Επιμένω   □ Σταθεροποιώ   □ Στερεώνω7. Εφικτός□ Πραγματοποιήσιμος     □ Ευαίσθητος       □ Προσιτός □ Αισθαντικός    □ Πρακτικός8. Θρυαλλίδα□ Θρύψαλο □ Ψηφίδα □ Γυαλί      □ Φιτίλι □ Αφορμή9. Κομπορρημονώ□ Κομπάζω □ Παραπονιέμαι    □ Γκρινιάζω □ Υπεραίρομαι   □ Ρητορεύω10. Υπερακοντίζω□ Ξεπερνώ □ Υπερεκτιμώ       □ Σκοπεύω  □ Υπερβάλλω    □ Υπερτερώ

21. Να συμπληρωθούν τα κενά των προτάσεων με τις λέξεις που προτεί-νονται: (κάποιες λέξεις περισσεύουν)

διακρατικός, βραχύβιος, επονείδιστος, απαραίτητος, απαράγραπτος, επαΐων, απόρρητος, βέβηλος, τιμαλφής, δεινός, αυτόκλητος,

παρακρατικός, δυσμενής1.   Κάθε άνθρωπος έχει φυσικά...............δικαιώματα ζωής, τιμής και περιουσίας. 2. Τα …………………  φυλάσσονται με προσοχή μέσα σε χρηματοκιβώτια3. Ενώ δεν τον κάλεσα στη γιορτή μου, ήρθε ………………….4. Η συνθήκη των Σεβρών υπήρξε η πιο............... απ' όλες τις συνθήκες που σφράγισαν τον Α' παγκόσμιο πόλεμο. 5. Η σύληση των τάφων αποτελεί...............πράξη.6. Ο Δημοσθένης έχε, μείνει στην ιστορία ως...............ρήτορας. ·7. Η συνεργασία των κρατών σε διεθνή προβλήματα επιτυγχάνεται, με ………………………… συμφωνίες.8.   Η ανάρμοστη συμπεριφορά του είχε ως αποτέλεσμα να πάρει ………………….. μετάθεση προς σωφρονισμό.9   Η συζήτηση των νέων με ……………………. πάνω στα διάφορα επαγγέλματα θα τους βοήθησε, στη σωστή εκλογή του επαγγέλματος που 10.   Η υποχώρηση σε εθνικά θέματα αποτελεί…………………. πράξη.

22. Δώστε την έννοια των παρακάτω λέξεων. Στη συνέχεια τοποθετήστε την κατάλληλη στα κενά των προτάσεων που ακολουθούν.1. Απρόσβλητος: ...........................................................Απρόσιτος: ................................................................

Page 19: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

Ενώ είναι πολύ καλός καθηγητής είναι.................κι αυτός είναι ο λόγος που τον αντιπαθούν τα παιδιά. Ύστερα από την αθωωτική απόφαση του δικαστηρίου ο κατηγορούμενος δήλωσε ότι τώρα πια ήταν.................από οποιαδήποτε επίθεση.2. Επίσχεση: ..................................................Υπόσχεση: .................................................Δεν κράτησες την................. που μου έδωσες.Οι εργάτες μετά από τη μη καταβολή των δεδουλευμένων για. διάστημα ενός έτους προχώρησαν σε................. εργασίας.3. Χρεία:.......................................................................Χροιά: ...................................................................Σε πολλές χώρες της Αφρικής η.................ύδατος είναι ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα.Μου άρεσε η ................. της φωνής της..4. Λοιμός: ....................................................Λιμός: .............................................................Τα παλιά χρόνια, όταν υπήρχε..................γινόταν έλεγχος των εισερχόμενων στις πόλεις.................. πλήττει τις τριτοκοσμικές χώρες Οι/ πρέπει να μας απασχολεί όλους. Ί

5. Πρόληψη: ....................................Πρόσληψη: ............................. υπουργείο εξωτερικών έγινε παράνομαΣκοπός της ποινής πρέπει να είναι η..................... αδικήματος.

23. Αποδώστε μονολεκτικά τις επόμενες εκφράσεις:1. Ξύλο απελέκητο·2. Επιβάλλω φραγμούς:3. Αναπτερώνω το ηθικό·4. Έρχομαι πίσω:5. Ανώτατο σημείο:6. Συγκοπή καρδιάς:7. Με ελεύθερη βούληση:8. Σχηματίζω σύνολο:9. Έχω χρέος:10 Ρίχνω άγκυρα:

24. Να συμπληρωθούν τα κενά στις επόμενες προτάσεις με σύνθετες - παράγωγες λέξεις του ρήματος δέχομαι.1.   Ύστερα από πολύωρη συζήτηση.................το λάθος του και ζήτησε συγνώμη. 2. Ο πρόεδρος της Γαλλίας επιφύλαξε θερμή.................στον Έλληνα ομόλογο του. 3. Το αρδευτικό έργο δεν.................καμία βελτίωση.4. Τα γεγονότα.................το ένα το άλλο, χωρίς να μπορεί να τα ελέγξει.5·   Η.................των κλοπιμαίων είναι παράνομη πράξη.6. Με ικανοποίησε ιδιαίτεοα η …………………. ότι  η πρόταση μου ήταν σαφώς καλύτερη από τη δική του. 7. Της ζήτησαν να γίνει πρόεδρος του ιδρύματος αλλά δεν ………………… την  πρόταση τους παρά. το γεγονός ότι τη θεωρούσε τιμητική.8.   Η κατασκευαστική εταιρεία ανακοίνωσε ότι η κατασκευή του δρόμου θα έχει ολοκληρωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα.25. Να σημειωθεί με (χ) η σωστή γραφή των λέξεων:1. □ Αδελφοσύνη □ Αδελφωσύνη □ Αδελφοσήνη2. □ Εποικοδομητικός □ Εποικοδομιτικός □ Επικοδομητικός3. □ Έμμεσος □ Έμεσος □ 'Εμεσσος4. □ Επικύνδινος □ Επικύνδυνος □ Επικίνδυνος5. □ Μύνήμα □ Μήνυμα □ Μύνυμα6. □ Οικιοθελής □ Οικειοθελής □ Οικοιοθελής

Page 20: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

7. □ Παχηλός □ Παχυλός □ Παχυλλός8. □ Παρελκηστικός □ Παρελκιστικός □ Παρελκυστικός9. □ Πειθήνιος □ Πηθήνιος □ Πηθίνιος10 □ Συγγεκαλυμένος □ Συγκεκαλυμμένος □ Συγκεκαλημένος

26. Να αντιστοιχίσετε τα επίθετα με τα κατάλληλα ουσιαστικά:I. Αναρμόδιος □ άποψη2. Τεταμένη □ υποθήκη3. Τελεσίδικη □ διαδικασία4. Πολιτική □ δυσπραγία5. Χρονοβόρα. □ φλυαρία6. Ψυχρή □ υπάλληλος7. Άδηλοι □ ατμόσφαιρα8. Αιρετική □ σχέση9. Ακατάσχετη □ απόφαση10.

Οικονομική □ πόροι

27. Σημειώστε με (χ) τις σημασίες που μπορεί να πάρει η προτεινόμενη λέξη:

1. ΑγορεύωΔημηγορώ      Απαγορεύω       Ψάχνω       ρητορεύω      Περιορίζω

2. Αδρανής□ Ασταθής        Απαθής     Ουδέτερος   Στάσιμος       Επιπόλαιος

3. Ακροθιγώς□ Σφαιρικά        Επιπόλαια    Επιφανειακά Πολύπλευρα   Ακραία

4. Διαβάλλω□ Τοποθετώ      Δυσφημώ Πυροβολώ    Σκοπεύω    Συκοφαντώ

5. ΈγκλησηΚαταγγελία    Πρόσκληση      Κάλεσμα     Μήνυση        Επίκληση

Page 21: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

6. Επιβλητικόςεντυπωσιακός        μεγαλοπρεπής Βαλλόμενος Επιτιθέμενος  Ορμητικός

8 ΙαχήΑλαλαγμός     Πόνος Μαρτύριο     Επίθεση Κραυγή

 ΚαγχάζωΑναγελώ        Κομπάζω Αγκομαχώ    Κοπιάζω        Χλευάζω

10. Οδύνη Άλγος Διανόηση   πόνος ευφυΐα ηδονή

28. Να συμπληρωθούν τα κενά των προτάσεων με τις λέξεις που προτείνονται: (κάποιες λέξεις περισσεύουν). (διασπάθιση, ελπίδα, ανασκόπηση, εναποθέτω, αιγίδα, αποκλιμάκωση, επέμβαση, τιμή, γεφύρωση, δυστυχία, αποπεράτωση, εμβάθυνση, δυσαρμονία, τελωνίζω, τεκταινόμενα, έκβαση, προτίμηση)

1. Οι εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της πόλης έγιναν υπό την ……………………  του υπουργείου πολιτισμού.2. Τα χρήματα για την ……………………. του ναού συγκεντρώθηκαν με εράνους.3. Στο τέλος κάθε χρόνου συνηθίζω να κάνω μία …………………… γεγονότων της χρονιάς που πέρασε.4. Μόνο με αμοιβαίες υποχωρήσεις θα επιτευχθεί η …………………… του χάσματος ανάμεσα στους παλιούς και τους νέους. 5. Η …………………. του δημόσιου χρήματος …………………. το ελληνικό κράτος από τη δημιουργία του. 6. Αρκετοί άνθρωποι αισθάνονται μία …………………….. ανάμεσα σ' αυτό που είναι και σ' αυτό που θα ήθελαν να είναι.7. Δύο ώρες προσπαθούσα να γράψω την έκθεση, αλλά δεν τα κατάφερα.  Είχα ……………… απόψεων. 8. Όλοι περίμεναν με αγωνία την ………………….. των διαπραγματεύσεων για την ………………………… της έντασης που δημιουργήθηκε στον Περσικό κόλπο.9. Για να κατανοήσει κανείς τα ………………….. στον πολιτικό τομέα δεν αρκεί μία επιφανειακή θεώρηση. Απαιτείται ………………… .10. Μετά τη δύσκολη χειρουργική …………………. οι γιατροί ………………….. τις ελπίδες τους στο Θεό.

29. Αντιστοιχίστε τις λέξεις της αριστερής στήλης με τις αντίθετες τους στη δεξιά στήλη, τοποθετώντας τον κατάλληλο αριθμό στο τετράγωνο.

Page 22: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

1. Ευνοώ2. Εντείνω3. Αναμορφώνω4. Ξεσηκώνω5. Συντηρώ6. Ταλαντεύομαι7. Επιπλήττω8. Υποχωρώ

□ Αποκρυσταλλώνω□ Καταπραΰνω□ Παρακωλύω□ Εγκωμιάζω□ Χαλαρώνω□ Προοδεύω□ Αλλοιώνω□ Παγιώνω

1. Αβάσιμος□ Ασταθής     Αστήριχτος     Ανυπόστατος  Υπαρκτός        Αναπληρωματικό       

2. Αδαής□ Ειδήμονας   Άπειρος          Ακατάρτιστος Ανήκουστος    Αμύητος

3. Δεσπόζω□ Ασπάζομαι  Υπερέχω         Διατάζω          Υπέρκειμαι      Διακινώ

4. Εγείρω Αξιώνω          Αγριεύω          Αφυπνίζω       Στρέφω           Ανυψώνω

5. Κορεσμένος□ Αποκαμωμένος    Κουρασμένος  Χορτασμένος  Υπερπλήρης    Απόκρυφος

6. Λήθη □ Σκληρότητα                        Πέτρα             Λησμονιά        

Page 23: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

Αυθεντικότητα           Ξεχασιά

7· Μέμφομαι□ Ζηλεύω        

Φθονώ             Κατηγορώ        Ψέγω   Κατακρίνω

8. ΝουθεσίαΣυμβουλή       Έθιμο  Παραίνεση      Νόμος Δασκάλεμα

9 ΠλεκτάνηΔολοπλοκία    Ραδιουργία      Σύνθεση          Σκευωρία        Μηχανορραφία

10. ΣυνεπίκουροςΕπιτρεπτός     Συμπαραστάτης          Συνυπεύθυνος         Αίτιος  Συνεργάτης

31. Να συμπληρωθούν τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις(κάποιες περισσεύουν)(επαχθής, εύθετος, τυχαία, ημιθανής, αδιαφανής, πρόσοψη, μεθοδεύω, αέναος, εποφθαλμιώ, σωστικός, απολυταρχικός, περιττός, όμορος, παραδειγματικά, επάξια, αρωγός)1. Η ………………….. πάλη ανάμεσα στο καλό και το κακό υπάρχει από καταβολής κόσμου.2.   Ο διαγωνισμός στο δημόσιο τομέα έγινε με …………………….  διαδικασίες.3. Στα …………………… καθεστώτα καταπατούνται όλα τα δικαιώματα των πολι-τών.4. Συχνά καταφεύγουμε στο Θεό, ζητώντας του να γίνει …………………… στα βά-σανα μας. 5. Οι όροι των δανείων τις περισσότερες φορές είναι ……………………… για τον δανειοδοτούμενο.6. Οι Έλληνες μαθητές εκπροσώπησαν ……………………… τη χώρα τους στο διε-θνή μαθηματικό διαγωνισμό.7. Ορισμένες χώρες ακόμα και σήμερα ………………… εδάφη ……………….. χωρών και ……………..  τρόπους απόκτησης τους. 8. Ανακοινώθηκε η έναρξη κατάθεσης αιτήσεων για συμμετοχή στο διαγωνισμό …………………. υπαλλήλων που θα διενεργηθεί σε ………………. χρονικό διάστημα.9. Τα ……………. συνεργεία ανακάλυψαν το παιδί σε ………………..  κατάσταση.10. Απαίτησε από το διευθυντή του σχολείου να τιμωρήσει ………………….. το μαθητή.

32. Συμπληρώστε τις αντίθετες έννοιες που μπορούν να πάρουν οι παρα-κάτω λέξεις:

Page 24: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

1. Αμαθής:2. Διαβαίνω:3. Ενάγων:4. Κατατάσσω5. Μικτός:6. Μισεμός:7. Ρυθμίζω:8. Σοβαρός:

1. Αδυσώπητος Αμείλικτος      ανηλεής  Ασταμάτητος  σιωπηλός        απηνής   

2. Ακραιφνής□ Αληθές       Πραγματικός   Ανακριβής     Ειλικρινής       Άδολος

3. ΕκμαυλίζωΔιαφθείρω        Ξελογιάζω    Τραυλίζω        Βολιδοσκοπώ    Διαβάζω

4. Ενάργεια□ Καθυστέρηση   Αργοπορία Διαύγεια          Σαφήνεια         Ευκρίνεια

5. ΕξανδραποδίζωΥποδουλώνω                          Σκλαβώνω    Εξορία                         Σκληραγωγία    Εκδίωξη

6. ΕπαρκήςΙκανοποιητικός           Ακραίος          Εγκρατής       Αρκετός      Εγωιστής

7. ΕυτελήςΥπέροχος        Πενιχρός         Τιποτένιος      Τέλειος          

Page 25: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

Κατώτερος

8. Κωλυσιεργώ Παρακωλύω   Παρεμποδίζω    Εργάζομαι        Περιγελώ     Κοροϊδεύω

9. ΜέθεξηΕπικοινωνία θυμός                 

Μεθύσι            Οινοποσία       Συμμετοχή

10. Ραγδαίος Ορμητικός      Κατακλυσμικός       Βίαιος  Ακάθεκτος      Μέτριος

33. Να συμπληρωθούν τα κενά των προτάσεων με τις κατάλληλες λέξεις (κάποιες περισσεύουν). (υπανάπτυκτος, παριστάμενος, έφεσή, θεραπευτικός, μεταλλικός, καταπάτηση, έξαρση, εμπάθεια, ετυμηγορία, αδιάλειπτες, ελιξίριο, ευμάρεια, εκκεντρικός, παθογένεια, υποτίμηση, κατάληψη, δικαίωση, μισαλλοδοξία, ιαματικός, αντίθεση, ζοφερός )1. Οι …………………… κάθε εποχής προσπάθησαν να βρουν το ………………………. της νεότητας.2. Ο φανατισμένος άνθρωπος αντιμετωπίζει με ………………και ………………..  κάθε αντίθετη στα πιστεύω του άποψη.3. Φαινόμενα κοινωνικής ……………………..  όπως, η βία και η εγκληματικότητα,  ο ρατσισμός κ.α., βρίσκονται σε ………………….. .4. Οι ………………… στο δικαστήριο περίμεναν με αγωνία την ……………… που δε θα αργούσε να ακουστεί.5. Η …………………. εικόνα που παρατηρείται στις ανεπτυγμένες κοινωνίες έρχεται σε προκλητική ………………… με την εικόνα της αθλιότητας που παρουσιάζει ο …………………………… κόσμος.6. Ανέκαθεν είχε ……………….. στα μαθηματικά, αλλά αν έφτασε εκεί που έφτασε, είναι αποτέλεσμα ………………………… και επίμονης προσπάθειας.7. Μετά την τελευταία ……………………… του νομίσματος το μέλλον της ελληνι-κής οικονομίας προοιωνίζεται …………………. .8. Από την αρχαιότητα ακόμα ήταν γνωστές οι …………………… ιδιότητες των ………………………… νερών σε όλη την Ελλάδα. 9. Οι άνθρωποι στην προσπάθεια τους να ξεχωρίσουν γίνονται ……………………….. και …………………. .10.Η …………………… δημόσιων κτιρίων και δρόμων ως μέσο πίεσης για την ικα-νοποίηση αιτημάτων έχει ως αποτέλεσμα την ………………….. των δικαιωμάτων των συνανθρώπων μας.

Page 26: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

34. Σημειώστε με (χ) τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων:1. Άκοσμος ΙΕυγενής        Έκτακτος  Εύτακτος      Αόριστος        Ευάλωτος2. Αναλογίζομαι □ Υπολογίζω     □ Προτιμώ Αδιαφορώ     Αψηφώ  Υποθέτω3.ΕξάρτησηΑποκόλληση   □ Δέσμευση   Υπόσχεση        απεξάρτηση    απελευθέρωση4. ΕυχέρειαΔυσκολία       □ Απώλεια     Επιλογή           Προτίμηση      Ζόρι5. ΛαθραίοςΟλοφάνερος   □ Αθρόος           Κρυφός       Δηλωμένος     Σπάνιος6. Υποκριτής□ Επικριτής      Ειλικρινής   Τίμιος  Φιλαλήθης       Κρίσιμος7., Φιλόπονος  Τεμπέλης       □ Άκαρδος Οκνός   Κηφήνας          Ράθυμος8. ΧορηγώΑποστερώ      □ Οδηγώ Αφαιρώ      Παίρνω           Εκτρέπω

35. Δώστε την έννοια των παρακάτω λέξεων. Στη συνέχεια τοποθετήστε την κατάλληλη στα κενά των προτάσεων που ακολουθούν.1. Ακράτητος: …………………………………………………………………Άκρατος: …………………………………………………………………………Όρμησε …………………… στο γήπεδο και τους εντυπωσίασε όλους. Οι αρχαίοι Έλληνες έπιναν ………............. οίνο.2. Επεκτείνω: ………………………………………………………………..Εκτί(ν)ω: ………………………………………………………………………..Αποφάσισε να ……………………….. τις επιχειρήσεις του και σε άλλες πόλεις. \Ο εγκληματίας …………………..  ποινή είκοσι ετών.3. Τεχνητός: ………………………………………………………………….Τεχνικός: ...........................................................................Ένας ιδιαίτερα ……………………….. ποδοσφαιριστής γίνεται εύκολα ίνδαλμα των ποδοσφαιρόφιλων.Το πάρκο κοσμούσε ένας………………………….. καταρράκτης. 4. θαμπός: ……………………………………………………………………Θολός: ………………………………………………………………………….Στο …………………… από καυσαέρια ουρανό ξεπρόβαλλε ένας ωχρός ήλιος.Τα …………………. νερά της λίμνης με έκαναν να χάσω κάθε διάθεση να κολυμπήσω.5. Έφορος: …………………………………………………………………..Εύφορος: …………………………………………………………………….Ο Θ. Φαρμακίδης διετέλεσε επί Καποδίστρια ………………………. της παιδείας.Ο Θεσσαλικός κάμπος εξακολουθεί, παρά την εντατική καλλιέργεια να είναι …………………. .

36. Αντιστοιχίστε τις επόμενες περιφράσεις της αριστερής στήλης με τη μονολεκτική τους απόδοση□      Φύλακας αρχαιοτήτων      Αξίωμα □      Δαπανώ ασυλλόγιστα        Σκοπεύω□      Αυταπόδεικτη αρχή          Έφορος□      Ψυχική αντοχή                  Τελειώνω □      Χύνω λάδι στη φωτιά        Σκορπίζω□      Βρασμός ψυχής                 Θυμός □      Βάζω στόχο                      Πρόστυχος□      Ελεεινής ποιότητας           Ερεθίζω□      Λογικό ον                          Άνθρωπος □      Φέρνω σε πέρας               Εγκαρτέρηση

37. Να συμπληρώσετε τα κενά με παράγωγες λέξεις του ίσταμαι.

Page 27: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

1. Ο ……………….. με κάλεσε στο γραφείο του, για να μου δώσει αύξηση.2. Λόγω της κακοκαιρίας δεν ………………….. δυνατή η πρόσβαση στο χώρο του δυστυχήματος.3. Οι Έλληνες …………………. σε πολλούς επίδοξους δυνάστες.4.  Το σπίτι μου βρίσκεται σε μικρή ………………….. από το σχολείο.5.  Οι ………………….. στο σύνολό τους βάφονται στο αίμα.6.  Η αξία του έργου …………………… στο ότι λύνει το κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης.7.  …………………. κύριε πρόεδρε! Η προσωπική ζωή του κατηγορουμένου δεν αφορά την υπόθεση που εξετάζουμε.8.  Έχει αφιερώσει τη ζωή του στην ιατρική ……………………… .9.  Δεν μπορούσε να ………………….. στην  απονομή των βραβείων και γι' αυτό έστειλε τον πατέρα του.10.  Η επιχείρηση ……………….  πιέσεις από ισχυρά οικονομικά συμφέροντα.

38. Να εντοπιστούν τα ορθογραφικά λάθη που υπάρχουν στις παρακάτω προτάσεις:

1.   Πολλοί πνευματικοί άνθρωποι ανησυχούν για τη γλώσσα και ιδιαίτερα για την λεξιπενεία των νέων ,την ξύλινη γλώσσα της πολιτικής κ.α.2.  Η συμπεριφορά ενός αριθμού των πολιτικών αποδεικνύει ότι είναι πραγματικοί χαμελέοντες.3.  Τεράστια φάλαινα για άγνωστους λόγους εξόκειλλε στο λιμάνι της Ρόδου.4.  Η εθελλοτυφλία μπροστά στις εξωτερικές κι εσωτερικές απειλές είναι ο πιο σίγουρος τρόπος αυτοχιριασμού μιας χώρας.5.  Τρεις Βρετανοί ομοφυλόφιλοι πρόσφυγαν στο δικαστήριο του Στρασβούργου, υποστηρίζωντας ότι οι αγγλικοί νόμοι που απαγορεύουν τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις μεταξύ αντρών κάτω των 21 ετών, αντίκυνται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κι αποτελούν επέμβαση στην προσωπική τους ζωή.6.  Ένας τηλεοπτικός σταθμός καλύπτει προγράματα διασκέδασης κατά κόρον.7.  Οι εικόνες της ευμάριας στις μεγαλουπόλεις των ανεπτυγμένων κρατών δεν αφορούν το σύνολο του πλυθυσμού αυτών.8.  Η κυβέρνηση προοθεί νομοσχέδιο για την εξυγείανση της οικονομίας εν μέσω θερινής ραστόνης.

39. Να συμπληρωθούν τα κενά με τις λέξεις του πλαισίου(μερικές περισσεύουν)

[διακίνηση, ρανίδα, αδόκιμος, διατίθεμαι, κοσμώ, λογοκρισία, διευθέτηση, μειδίαμα, ολέθριος, πένης, απαγγέλλω, πυρηνικός, κορυφή,

λόγια, σωρεία, σφυρηλατώ, κοινωφελής, σύρραξη, παραποιώ, συγκερασμός, προασπίζω, τάση, αναφέρω, επικείμενος, παρυφή]

1. Τα έσοδα του κράτους από τη φορολογία ………………. για …………………… έργα όπως σχολεία και νοσοκομεία.2. Είναι χαρακτηριστικό το αρχαϊκό ……………………… στους κούρους και στις κόρες που ……………………… τα ελληνικά μουσεία.3. Η χρησιμοποίηση ………………….. όπλων σε μια …………………….. πολεμική ………………….. θα έχει ……………………. συνέπειες για όλο τον πλανήτη.4. Του ………………… κατηγορία για …………….. αδικημάτων που είχε διαπράξει στο παρελθόν.5. Υπάρχει η ………………….. να εγκαταλείπονται παραδόσεις αιώνων που ………………….. την ελληνική κοινωνία.

Page 28: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

Οι πρόγονοί μας για να ………………….. τα ιδανικά τους δε δίστασαν να δώσουν και την τελευταία ………………….. ρανίδα του αίματός τους.7. Ο …………………… των προτάσεων θα οδηγήσει στη σωστή …………………….. του προβλήματος.8. Όταν χρησιμοποιούμε ………………… ρήματα αποφεύγουμε χρόνους και πρόσωπα που έχουν γίνει …………………… .9. Συνήθως στις ………………… των πόλεων μένουν άστεγοι …………………… κι άλλοι δυστυχισμένοι. 10. Στα φασιστικά καθεστώτα ένα από τα μέτρα παρεμπόδισης της ……………………. των ιδεών είναι η …………………….. .

40. Συμπληρώστε με τα αντίθετα των λέξεων:

1. Αλλόκοτοςσυνήθης          πονηρός          έξυπνος          φυσιολογικός  ομαλός

2. Αναγκαίοςσυνεχής          προαιρετικός  εκούσιος         αδιάλειπτος     άχρηστος

3. Ανερμάτιστοςειδήμονας        χτισμένος                    ακράτητος       μορφωμένος    κούφιος

4. Αχρείοςαζήτητος         χαμένος          ενάρετος         υπόχρεος        τίμιος

5. Έξοχοςδιάδοχος         αντάξιος          αχρείος           επίδοξος         ύποπτος

6. Κατοχυρώνωδιακυβεύω      ρισκάρω          προστατεύω   

Page 29: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

διακινδυνεύω  οπλίζω

7. Ράθυμοςδραστήριος     εξαρτώμενος  εργατικός        θυμωμένος      ενεργητικός

8. Σύγχυσηξεχώρισμα      έκχυσηδιασαφήνιση    συγχώνευση    ανάμιξη

Να συμπληρωθούν τα κενά με λέξεις παράγωγες του έχω.1. Το ίδρυμα τίμησε ……………….. προσωπικότητες για την προσφορά τους στον τόπο.2. Μεγάλος αριθμός βουλευτών αποφάσισε να ………………….. από την ψηφοφορία.3. Στην αρχή οι παίκτες ήταν στο ίδιο επίπεδο. Σε λίγο όμως η …………………….. του ενός ήταν εμφανέστατη.4. Στην ……. του βρέθηκε μεγάλη ποσότητα ναρκωτικών.5. Το δικαστήριο μετά από πολύωρη συνεδρίαση έκρινε τον κατηγορούμενο …………… για ανθρωποκτονία από πρόθεση.6. Στην υπόθεση ξυλοδαρμού του μετανάστη………………………….. πολλοί κάτοικοι του χωριού.7. Αυτή τη στιγμή …………………….. το διάβασμα και όχι η διασκέδαση.

41. Σημειώστε με τις σημασίες που μπορεί να πάρει η προτεινόμενη λέξη.

1. Αβρόςαγενής ευγενικός        ανάρμοστος     βρώμικος        τρυφερός

2. αδιακρισίααπερισκεψία    αγένεια            ακριτομυθία                αδικία  απροθυμία

3. Ακαριαίοςαστραπιαίος    καίριος            στιγμιαίος       

Page 30: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

διηνεκής          ακριβής          

4. Δαμάζωδοκιμάζω        εξημερώνω     επιλέγω           τιθασεύω         υποτάσσω

5. Έκλυσηκάλεσμα           αίτηση απελευθέρωση            χαλάρωση       παράκληση

6. Ζοφερόςπολύτιμος                   αφόρητος                    θεοσκότεινος  αξιόλογος        ερεβώδης

7. Στιβαρόςισχυρός           ασήκωτος                    σοβαρός          αγέλαστος       ρωμαλέος

8. Τέλμαβούρκος          έξοδος            τέρμα   αδιέξοδο         έλλειμμα

9. Υπόβαθρουποστήριγμα   κατώτερο        στυλοβάτης     σαθρό  κρηπίδωμα

10. Χλευάζωλοιδορώ           αιτούμαι          περιγελώ         χλομιάζω        σκώπτω

Page 31: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

42. Να συμπληρωθούν τα κενά με τις λέξεις του πλαισίου (κάποιες περισσεύουν).[φρούδος, φυσικός, απτόητος, αγόγγυστα, οξυδέρκεια, ραδιενέργεια, ψυχοφθόρος, ανερμάτιστος, άναυδος, πολέμιος, οδυνηρός, υποβολή, έμμεσος, υπερθέρμανση]1. Η κοπέλα……………………. υπέμεινε την αρρώστιά της ως την τελευταία στιγμή.2. Οι νόμοι προστατεύουν το ………………… δικαίωμα κάθε ανθρώπου στην εργασία.3. Μετά την απάντηση που ου έδωσε, έμεινα ……………………. . Δεν μπορούσα να βγάλω λέξη.4. Το μεγαλύτερο ποσοστό των αγορών που κάνουν οι άνθρωποι είναι αποτέλεσμα όχι κάποιας ανάγκης αλλά ………………….. διαφημιστικής …………………. .5. Ο άνθρωπος …………………… απογυμνωμένος από ιδανικά και σωστούς προσανατολισμούς χάνει τη στοιχειώδη …………………. του να διακρίνει δυσοίωνες προοπτικές που εμφανίζονται και συνεχίζει …………………. ένα μέλλον που του επιφυλάσσει ……………………. εκπλήξεις.6. Μετά τις καταλήψεις των μαθητών και την απεργία των καθηγητών, το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε η κάλυψη της διδακτέας ύλης να γίνει με …………………….. μαθήματα κατά τη διάρκεια των αργιών.7. Ο Δημοσθένης υπήρξε ο μεγαλύτερος …………………………. του βασιλιά Φιλίππου της Μακεδονίας.8. Οι ελπίδες μου να μη δημιουργήσει φασαρία αποδείχτηκαν ………………………… .9. Οι εξετάσεις για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο είναι ιδιαίτερα ………………….. τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς τους.10. Η ……………………….. αποτελεί απειλή για το μέλλον του πλανήτη.

43. Αντιστοιχίστε τις αντίθετες λέξεις:

ακονίζωεπιβραδύνωμεταβάλλωξεχωρίζωυπολογίζωυποστηρίζωυψώνωσπεύδωαψηφώαργοπορώοξύνωεξισώνομαιυποστέλλωεπισπεύδωκατατρέχωπαγιώνω

44. Τι σημαίνουν;αλτρουισμός                συντηρητισμός

Page 32: Λεξιλογικές Β Και Γ Λυκείου

βερμπαλισμός             μελλοντισμόςδιαξιφισμός                 αντέγκλησηπεσιμισμός                  ανθρωπισμόςπουριτανισμός                        αυταρέσκειαναρκισσισμός              μεγαλοστομίαπλουραλισμός             πολυαρχίαφουτουρισμός             απαισιοδοξία