154-ე საჯარო სკოლა2014 .წ

პრეზენტაცია:

მარიამხაჭაპურიძე

წარმდგენი:

საგანი: ქიმიაკლასი: IX

ხელმძღვანელი: თინა sulxaniSvili

მჟავა წვიმებისზემოქმედება

ბუნებაზე

2

დედამიწა შველას ითხოვს   ,       ასე რომ გარემოს დაბინძურება

  ,   გლობალური პრობლემაა ამ   მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად

     დიდი ძალისხმევამხრიდანა საჭირო  .      თითოეული ჩვენგანის რაც უდიდეს

,     ცოდნას გამოცდილებასა და  .   ფინანსებს მოითხოვს დღევანდელი

     გადმოსახედიდან ამ პრობლემის       სრული აღმოფხვრა სამწუხაროდ უკვე

 ,    შეუძლებელია თუმცა მდგომარეობის  . გაუმჯობესება შესაძლებელი

     მიუხედავად ამისა საზოგადოებას         ნაკლებად აწუხებს იგი და ამით

         მდგომარეობა სულ უფროდა უფრო.      , მძიმდება ამიტომ უნდა გვახსოვდეს

           რომ ბუნების დაცვა და მასზე ზრუნვა    .თითოეული ჩვენგანის ვალია

მჟავა წვიმების ზემოქმედება ბუნებაზე

მჟავა წვიმები —       ატმოსფერული ნალექების ყველა —  ,  ,  , სახეობა წვიმა თოვლი სეტყვა ნისლი    .   და სხვ ბევრი

       რეგიონისთვის იგი გარემოს დაბინძურების  -    თვალსაზრისით ერთ ერთი მნიშვნელოვანი

.         პრობლემაა ეს დასახელება ისეთ მოვლენებს,      ,       აერთიანებს როგორიცაა მჟავე ნისლი მჟავე თოვლი და

. .           ა შ მაგრამ თითოეული მათგანი ატმოსფერულ ტენში           მჟავათა არსებობას და გარემოზე მათ დამაზიანებელ

  .    , მოქმედებას გულისხმობს ასე მაგალითად       სამრეწველო წვიმების არსებობა სერიოზულ

        .პრობლემას უქმნის ჩინეთსა და რუსეთს

    !გარემოს უქმნის საფრთხეს•          ნიადაგი შეიძლება დაზიანდეს უბედური

  , , 1986   შემთხვევების დროს მაგალითად წელს(   ,   ჩერნობილის კიევთან ახლოს ყოფილი

  )      საბჭოთა კავშირი ატომურ ელექტროსადგურზე      .  მომხდარი აფეთქება და ხანძარი აფეთქების

       დროს რადიოაქტიური ნივთიერებები გამოიყო    ,  . ატმოსფეროში და შესაბამისად ნიადაგშიც

       რადიაცია ქარის საშუალებით დიდ     ტერიტორიაზე გავრცელდა ჩრდილო    .  სკანდინავიასა და უელსში რადიოაქტიურმა      .გამოსხივებამ გაანადგურა უამრავი ცხოველი

        ,   ზოგიერთ ქვეყანაში ინდუსტრიული       ნარჩენები მიწის ვრცელ ტერიტორიაზე           ვრცელდება და ეს შხამები კლავენ ნიადაგში

  .  -     არსებულ ბაქტერიებს ერთ ერთი ტოქსიკური  ,     ლითონი ალუმინი თიხოვანი მინერალების  .     მთავარი გამანადგურებელია იგი თავისი     ქიმიური შემადგენლობით თავსდება

        .   , ბაქტერიაში და არ აზიანებს მას მანქანებიდან      ქარხნებიდან და ელექტროსადგურებიდან

     ქიმიური შემადგენლობის გამონაბოლქვები         აბინძურებს წვიმის წვეთებს და წარმოქმნის

  ,        მჟავა წვიმას რომელიც ალუმინს გამოყოფს  .       თიხოვანი მინერალებიდან ეს კი ანადგურებს       ნიადაგში არსებულ მიკროორგანიზმებს და.მცენარეებს

•        კლინიკური ეკოლოგია წარმოადგენს ერთ -

   ერთ პრიორიტეტულ მიმართულებასმსო      .ფლიოს წამყვანი ქვეყნების მედიცინაში   გარემოს დაბინძურება განაპირობებსადა

         –მიანის ორგანიზმსა და მის გარემოში,  ,  ,   ჰაერი წყალი ნიადაგი ცხოველურდამც

   ენარეულ სამყაროში ტოქსიურინივთიერე     ბების დასაშვებ ნორმაზე მეტადმომატება

,     ს რასაც მოჰყვება სხვადასხვაქრონიკულ      .ი დაავადების მკვეთრი ზრდა

     ორგანიზმის დაზიანება გარემოს დამაბინ  , ძურებელთა ხარჯზე ფარულადმიმდინარ

    , ე ქრონიკული ინტოქსიკაციები წარმოად      -გენს სადღეისოდ ძალზედაქტიურ ეკო

      . ჰიგიენურ და კლინიკურ პრობლემას მით  ,       უმეტეს რომ მძიმემეტალების ტოქსიური

     ზემოქმედება შეიძლება გაიზარდოს პოპუ     ლაციურდონეზემოსახლეობის შემდეგ თ

აობებშიც

    !გარემოს უქმნის საფრთხეს•           , , 1986   ნიადაგი შეიძლება დაზიანდეს უბედური შემთხვევების დროს მაგალითად წელს

(   ,      )   ჩერნობილის კიევთან ახლოს ყოფილი საბჭოთა კავშირი ატომურ         .    ელექტროსადგურზე მომხდარი აფეთქება და ხანძარი აფეთქების დროს

          ,  . რადიოაქტიური ნივთიერებები გამოიყო ატმოსფეროში და შესაბამისად ნიადაგშიც               რადიაცია ქარის საშუალებით დიდ ტერიტორიაზე გავრცელდა ჩრდილო სკანდინავიასა

  .         .და უელსში რადიოაქტიურმა გამოსხივებამ გაანადგურა უამრავი ცხოველი        ,           ზოგიერთ ქვეყანაში ინდუსტრიული ნარჩენები მიწის ვრცელ ტერიტორიაზე

              .  -   ვრცელდება და ეს შხამები კლავენ ნიადაგში არსებულ ბაქტერიებს ერთ ერთი    ,        . ტოქსიკურილითონი ალუმინი თიხოვანი მინერალების მთავარი გამანადგურებელია

                  .  იგი თავისი ქიმიური შემადგენლობით თავსდება ბაქტერიაში და არ აზიანებს მას,            მანქანებიდან ქარხნებიდან და ელექტროსადგურებიდან ქიმიური შემადგენლობის

              ,   გამონაბოლქვები აბინძურებს წვიმის წვეთებს და წარმოქმნის მჟავა წვიმას რომელიც       .           ალუმინს გამოყოფს თიხოვანი მინერალებიდან ეს კი ანადგურებს ნიადაგში არსებულ

    .მიკროორგანიზმებს და მცენარეებს•        კლინიკური ეკოლოგია წარმოადგენს ერთ -

          .ერთ პრიორიტეტულ მიმართულებასმსოფლიოს წამყვანი ქვეყნების მედიცინაში             –გარემოს დაბინძურება განაპირობებსადამიანის ორგანიზმსა და მის გარემოში

,  ,  ,       ჰაერი წყალი ნიადაგი ცხოველურდამცენარეულ სამყაროში ტოქსიურინივთიერებების      ,       დასაშვებ ნორმაზე მეტადმომატებას რასაც მოჰყვება სხვადასხვაქრონიკული დაავადე

    .ბის მკვეთრი ზრდა        ,   ორგანიზმის დაზიანება გარემოს დამაბინძურებელთა ხარჯზე ფარულადმიმდინარე ქრ

  ,        -ონიკული ინტოქსიკაციები წარმოადგენს სადღეისოდ ძალზედაქტიურ ეკო      .    ,       ჰიგიენურ და კლინიკურ პრობლემას მით უმეტეს რომ მძიმემეტალების ტოქსიური ზემო

           ქმედება შეიძლება გაიზარდოს პოპულაციურ დონეზემოსახლეობის შემდეგ თაობებშიც

 1852         წელს შოტლანდიელმა ქიმიკოსმა რობერტ ანგუს სმითმა მანჩესტერში ( ) ინგლისი

  ,         პირველმა უჩვენა რომ არსებობს კავშირი მჟავა       წვიმასა და დაბინძურებულ ატმოსფეროს.შორის           ეს პროცესი ბუნებრივ წვიმასთან

       შედარებით წვიმის წყლის მჟავიანობის  .   „  მომატებას გულისხმობს ტერმინი მჟავა

“ ( . წვიმები ინგლ Acid rain)     დაამკვიდრა რობერტ   1872  .ანგუს სმითმა წელს

          მჟავა წვიმის ორი უმთავრესი კომპონენტია გოგირდმჟავა   .           და აზოტმჟავა ზოგჯერ მჟავე წვიმები საკმაოდ შორს

    ,     მოდის იმ ადგილებიდან სადაც პირველადი    .  ,   დამაბინძურებელი ნაერთების წყაროებია ამრიგად მჟავა

               წვიმების პრობლემა ამა თუ იმ ქვეყნის ფარგლებით არ,     შემოისაზღვრება რადგანაც ატმოსფერული

       დამაბინძურებლები დიდი მასშტაბით გადაადგილებას  .  ,     ხშირად განიცდიან მაგალითად მჟავა წვიმების

, უმეტესობა რომელიც  ,ნორვეგიაში  შვედეთსა     ,და ნიდერლანდებში მოდის  ევროპის     სხვა ქვეყნებში

გამოყოფილი გოგირდისა   და აზოტის   ოქსიდებიდან.წარმოიქმნება

     მჟავიანობის მომატება   უარყოფითად მოქმედებს

  , როგორც მცენარეულ    . ისე ცხოველთა სამყაროზე

   გაზრდილი მჟავიანობა     თევზის პოპულაციის მკვეთრ

  .   შემცირებას იწვევს თევზების     სახეობათა მხოლოდ მცირე

     რიცხვს შეუძლია გადარჩეს     და მჟავე არეში

 რეპროდუქცია.განახორციელოს

       ბოლოდროს ცხადი,     გახდა რომ ჰაერის

   დაბინძურებას ტყის   მასივზეც შეუძლია

 მნიშვნელოვანი  ,   გავლენის მოხდენა რის   შედეგადაც შეინიშნება

   ტყის მასივების შემცირების ტენდენცია.

“ჩვენ, კაცთა,   მოგვცა ქვეყანა,    გვაქვს უთვალავი ფერითა.”

„     ,    , ტყე შეუნახე შვილებსა მამა ხარ  “შენი ვალია

,, , მოუარეთდედამიწას ის საჩუქრად – არ მიგიღიათ მშობლებისაგან იგი

“თქვენმა შვილებმა გათხოვეს  

, გარემოს დაცვა დაბინძურებისაგან ჩვენი სიცოცხლის დაცვაა

გმადლობთ!ყურადღებისათვის