ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ 5

1. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΈΣ ΠΑΡΑΤΗΡΉΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΟΔΌΣΦΑΙΡΟ 5

1.1. Διάρκεια παιχνιδιού. 5

1.2. Ατομική κατοχή της μπάλας. 5

1.3. Κινήσεις στο ποδόσφαιρο 61.3.1. Είδη τρεξίματος 61.3.2. Πτώσεις 61.3.3. Άλματα 61.3.4. Ρίψεις 6

1.4. Αποστάσεις που καλύπτονται 6

2. ΒΑΣΙΚΆ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΊΑΣ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΊΡΟΥ 7

2.1. Ο ρεαλισμός 7

2.2. Η προοδευτική απόκτηση δεξιοτεχνίας 72.2.1. Η μέθοδος που εφαρμόζεται 72.2.2. Η μεταφορά της μάθησης. 92.2.3. Ο ρυθμός προόδου 92.2.4. Η παρακίνηση 92.2.5. Η ηλικία 10

2.3. Η επίδειξη 10

2.4. Η Φαντασία 10

3. ΠΑΙΧΝΊΔΙΑ ΓΙΑ ΠΡΟΘΈΡΜΑΝΣΗ ΣΤΟ ΠΟΔΌΣΦΑΙΡΟ 11

1. Κινητοί στόχοι 11

2. Ποδοσφαιρικό τσαλίκι 11

3. Κορόϊδο 11

4. Ποδοσφαιρικό τένις. 12

5. Bulldog 12

6. Αλλαγές σε τρίγωνο 13

7. Όλοι εναντίον όλων 13

Η ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣ 13

Ι. ΜΕΤΑΒΊΒΑΣΗ ΜΕ ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΌ ΤΟΥ ΠΟΔΙΟΎ. 13

1.1. Θεωρία 13

1.2. Μεθοδική 14

1.3. Εξάσκηση 14

1.4. Εξάσκηση με παιγνιώδη μορφή. 16

2. ΜΕΤΑΒΊΒΑΣΗ ΜΕ ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΌ ΤΟΥ ΠΟΔΙΟΎ ΌΤΑΝ Η ΜΠΆΛΑ ΒΡΊΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΑΈΡΑ.17




3. ΜΕΤΑΒΊΒΑΣΗ ΜΕ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΌ ΜΈΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΔΙΟΎ. 19




4. ΜΕΤΑΒΊΒΑΣΗ, ΤΗΣ ΜΠΆΛΑΣ ΜΕ ΤΟ ΚΟΥΝΤΕΠΙΈ (ΠΆΣΑ ΜΑΚΡΙΝΉ) 20



4.3. Εξάσκηση 21Άλλες ασκήσεις: 21

5. ΠΑΙΧΝΊΔΙΑ ΓΙΑ ΕΞΆΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΊΒΑΣΗΣ 21

Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣ (CONTROL) 23

Ι. ΓΕΝΙΚΆ - ΤΑΞΙΝΌΜΗΣΗ. 23

2. ΚΟΝΤΡΌΛ ΣΕ ΣΥΡΤΉ ΜΠΑΛΙΆ. 24

2.1. Θεωρία 242.1.1. Κοντρόλ με τη σόλα του παπουτσιού 242.1.2. Κοντρόλ με το εσωτερικό του ποδιού 252.1.3. Κοντρόλ με το εξωτερικό του ποδιού 25



3. ΚΟΝΤΡΌΛ ΜΠΆΛΑΣ ΠΟΥ ΑΝΑΠΗΔΆΕΙ. 26

3.1 Θεωρία 263.1.1. Κοντρόλ με τη σόλα του παπουτσιού 263.1.2. Κοντρόλ με την κοιλιά ή το κάτω μέρος του στήθους 27



4. ΚΟΝΤΡΌΛ ΤΗΣ ΜΠΆΛΑΣ ΣΤΟΝ ΑΈΡΑ. 27

4.1. Θεωρία 274.1.1. Κοντρόλ της μπάλας με το κουντεπιέ. 274.1.3. Κοντρόλ της μπάλας με το στήθος. 284.1.4. Κοντρόλ της μπάλας με το μηρό. 284.1.5. Κοντρόλ της μπάλας με το κεφάλι. 28

4.2. Γενικά λάθη του κοντρόλ στον αέρα. 28

4.3. Μεθοδική της εκμάθησης. 28


Η ΚΕΦΑΛΙΑ 33

1. ΘΕΩΡΊΑ 33

1.1. Κτύπημα της μπάλας με το κεφάλι όταν ο παίκτης είναι στο έδαφος. 331.1.1 Με κίνηση προς τα εμπρός. 331.1.2. Με κίνηση προς τα πλάγια. 341.1.3. Με κίνηση προς τα πίσω. 34

1.2. Κτύπημα της μπάλας με το κεφάλι με άλμα στον αέρα. 341.2.1. Φάση απογείωσης 351.2.2. Φάση εκτέλεσης 35

2. ΜΕΘΟΔΙΚΉ 35

3. ΕΞΆΣΚΗΣΗ 36

4. ΠΑΙΧΝΊΔΙΑ ΓΙΑ ΕΞΆΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΙΆΣ 38

Η ΝΤΡΙΜΠΛΑ (DRIBBLE) 39

Ι. ΘΕΩΡΊΑ 39

1.1. Προσποιήσεις με την μπάλα. 40

1.2. Προσποιήσεις χωρίς την μπάλα. 40

2. ΜΕΘΟΔΙΚΉ 41


3.1. Η πορεία με την μπάλα. 43

3.2. Προσποιήσεις - ντρίμπλα 44

4. ΠΑΙΧΝΊΔΙΑ ΓΙΑ ΕΞΆΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΝΤΡΊΜΠΛΑΣ 45

ΤΟ ΤΑΚΛΙΝΓΚ (TACKLING) 46

1. ΘΕΩΡΊΑ 46

1.1. Είδη τάκλινγκ 471.1.1. Τάκλινγκ με μπλοκάρισμα από μπροστά 471.1.2. Το τάκλινγκ με πλάγιο μπλοκάρισμα. 481.1.3. Τάκλινγκ με γλίστρημα 491.1.4. Τάκλινγκ από μπροστά με μικρό άλμα 49

1.2. Η τακτική των τάκλινγκς. 49

2. Η ΜΕΘΟΔΙΚΉ 50


ΑΤΟΜΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗ 54

1. ΑΜΥΝΤΙΚΉ ΤΑΚΤΙΚΉ 54

1.1. Η πίεση στον αντίπαλο 54

1.2. Η διεκδίκηση 54

1.3. Η υποστήριξη του συμπαίκτη που μαρκάρει 55

1.4. Η παρακολούθηση του αντιπάλου 56

1.5. Το μαρκάρισμα 57

2. ΕΠΙΘΕΤΙΚΉ ΤΑΚΤΙΚΉ 57

2.1. Οι μεταβιβάσεις (η τακτική της πάσας) 57

2.2. Η επινοητικότητα 60

2.3. Ο έλεγχος της μπάλας (κοντρόλ) 61

2.4. Η απελευθέρωση από τον αντίπαλο 61

2.5. Το σουτ 62

ΟΜΑΔΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗ 62

1. Η ΑΜΥΝΤΙΚΉ ΤΑΚΤΙΚΉ 62

1.1. Η καθυστέρηση στην άμυνα 62

1.2. Η ισορροπία 63

1.3. Η αυτοσυγκράτηση 63

1.4. Η συγκέντρωση 64

1.5. Η κάλυψη 64

1.6. Το βάθος 64

2. Η ΕΠΙΘΕΤΙΚΉ ΤΑΚΤΙΚΉ 65

2.1. Το πλάτος και το βάθος στην επίθεση - (Δημιουργία χώρου). 65

2.2. Η κινητικότητα 67

2.3. Η αλλαγή ρυθμού 68

Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ (ΕΞΑΣΚΗΣΗ) 68

1. ΕΙΣΑΓΩΓΉ 68

2. ΑΜΥΝΤΙΚΈΣ ΑΡΧΈΣ 69

2.1. Μαρκάρισμα 69

2.2. Υποστήριξη 69

2.3. Το βάθος 70

2.4. Η καθυστέρηση 70

3. ΕΠΙΘΕΤΙΚΈΣ ΑΡΧΈΣ 71

3.1. Το πλάτος και το βάθος στην επίθεση 71

3.2 Η κινητικότητα 72

Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΣΤΑΣΙΜΕΣ ΦΑΣΕΙΣ 73

1. ΤΟ ΠΛΆΓΙΟ ΆΟΥΤ 73

2. ΤΟ ΚΌΡΝΕΡ 75

2.1. Όταν η ομάδα αμύνεται 75

2.2. 'Όταν η ομάδα εκτελεί το κόρνερ 76

3. ΤΟ ΦΆΟΥΛ ΚΟΝΤΆ ΣΤΗ ΜΕΓΆΛΗ ΠΕΡΙΟΧΉ 77

3.1. Αμυνόμενη ομάδα 77

3.3. Επιτιθέμενη ομάδα 78

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

1. Επιστημονικές παρατηρήσεις στο ποδόσφαιρο1. Επιστημονικές παρατηρήσεις στο ποδόσφαιρο

1.1. Διάρκεια παιχνιδιού.1.1. Διάρκεια παιχνιδιού.Όλοι γνωρίζουμε ότι η διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα είναι 90 (2x45'). Κανένα όμως

παιχνίδι ποδοσφαίρου στην πραγματικότητα δε διαρκεί τόσο. Η διάρκεια του πραγματικού παιχνιδιού είναι ομολογουμένως πολύ μικρή, λόγω των διαφόρων καθυστερήσεων που υπάρχουν. Οι καθυστερήσεις αυτές οφείλονται στην επαναφορά της μπάλας από διάφορα άουτ, πλάγια άουτ, κόρνερ, από προετοιμασία για κτυπήματα φάουλ, από τραυματισμούς κλπ.

Στην Αγγλία τα παιχνίδια Α' και Β' κατηγορίας κατά μέσο όρο διαρκούν 59'±5' λεπτά. Παρόμοια διάρκεια είχαν και τα παιχνίδια στο παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου του 1978, εκτός από το ματς μεταξύ Ολλανδίας -Δ. Γερμανίας, που κράτησε 67 . Το χειρότερο παιχνίδι από χρονικής πλευράς ήταν αυτό μεταξύ Ιράν - Σκωτίας, που κράτησε 52 .

Στο ημιεπαγγελματικό και ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο η χρονική διάρκεια πραγματικού παιχνιδιού είναι μικρότερη με μέσο όρο 52' με 56' λεπτό. Έχουν αναφερθεί και ματς με σύνολο καθυστερήσεων περίπου διάρκειας ενός ολόκληρου ημιχρόνου, 42' - 45 . Θάταν ενδιαφέρον να μετρηθεί και ο πραγματικός χρόνος παιχνιδιού στα ελληνικά γήπεδα κατά κατηγορία. Ίσως ανακαλύψουμε ότι σε ορισμένα παιχνίδια «σκοπιμότητας» το πραγματικό παιχνίδι διαρκεί περίπου 30' λεπτά.

Σαν κανόνα μπορούμε να αναφέρουμε ότι: όσο ψηλότερο το επίπεδο απόδοσης, τόσο η πραγματική διάρκεια του παιχνιδιού είναι μεγαλύτερη.

1.2. Ατομική κατοχή της μπάλας.1.2. Ατομική κατοχή της μπάλας.Πώς όμως κατανέμεται ο πραγματικός χρόνος παιχνιδιού κατά παίκτη; Ένας απλός στατιστικός

τρόπος υπολογισμού θα ήταν να διαιρέσουμε τη συνολική διάρκεια παιχνιδιού δια του συνόλου των παικτών: έτσι στο σύνολο των 59' ο καθένας από τους 22 παίκτες δικαιούται 2'40". Αν όμως αφαιρέσουμε και το χρόνο που η μπάλα κινείται σε διάφορες τροχιές μεταξύ των παικτών, τότε η πραγματική κατοχή της μπάλας κατά παίκτη μειώνεται στα 80'' -100", ή ενάμιση λεπτό περίπου. (Με

μία τέτοια μέθοδο μπορούμε να υπολογίσουμε την ομαδικότητα στο παιχνίδι, να εντοπίσουμε πιθανούς ατομιστές και να συγκρίνουμε διάφορα στυλ παιχνιδιού).

Οι καλοί παίκτες (σε τεχνική κατάρτιση) έχουν την μπάλα στην κατοχή τους 3' - 5'. Αυτό σημαίνει ότι για το 95% του συνολικού χρόνου οι παίκτες δεν έχουν την μπάλα στην κατοχή τους.

Τέτοια στοιχεία βοηθούν στο προπονητικό έργο, γιατί εντοπίζονται οι καθοριστικοί παράγοντες στην επιτυχή βελτίωση ορισμένων παραγόντων. Το ότι οι παίκτες κρατούν την μπάλα 2' - 5' σημαίνει ότι κατά τον υπόλοιπο χρόνο κινούνται χωρίς την μπάλα. Άρα, το πόσο αποτελεσματικά θα κινηθούν χωρίς την μπάλα είναι ζωτικής σημασίας παράγοντας στο μοντέρνο ποδόσφαιρο.

1.3. Κινήσεις στο ποδόσφαιρο1.3. Κινήσεις στο ποδόσφαιροΣτο ποδόσφαιρο οι παίκτες συνήθως τρέχουν. Όμως το τρέξιμο αυτό μπορεί να είναι χαλαρό,

μπορεί να είναι σύνολο επιταχύνσεων σε μικρές αποστάσεις. Άλλοτε οι παίκτες περπατάνε, πέφτουν, σηκώνονται, εκτελούν ρίψεις (πλάγια άουτ), πηδούν, κλπ.

1.3.1. Είδη τρεξίματος

Είναι σημαντικό να καθορίσουμε ποιο είδος τρεξίματος είναι το πιο συχνό, για να διαμορφώσουμε και την προπόνηση μας. Υπάρχει ένα αστείο που λέει ότι πολλές ομάδες «τρέχουν προς τα πίσω», ειδικά όταν παίζουν με την Liverpool στο Anfield, για προφανείς λόγους.

Έχει παρατηρηθεί ότι το 10% - 20% του τρεξίματος είναι «προς τα πίσω», και στους αμυντικούς αυτό το ποσοστό αυξάνει. Στο είδος αυτό του τρεξίματος υπάρχει μεγάλη πίεση στους αχίλλειους τένοντες. Άρα η προπόνηση πρέπει να γίνεται ανάλογα με τις απαιτήσεις των αγώνων (π.χ. η αμυντική τακτική).

1.3.2. Πτώσεις

Στα σύγχρονα παιχνίδια ποδοσφαίρου είναι ανάγκη να γίνεται διατήρηση της ενέργειας σε κάθε περίσταση. Ένα πράγματι συνηθισμένο φαινόμενο (ειδικά στα γήπεδα με χορτάρι ή στα υγρά γήπεδα) είναι το πέσιμο των παικτών. Αν αθροίσουμε την ενέργεια που καταναλώνουν οι παίκτες για να σηκωθούν, (ειδικά όταν δεν ξέρουν πώς να σηκωθούν με μικρή προσπάθεια), ίσως βρούμε ένα νούμερο σημαντικό, που να κάνει τους προπονητές να μαθαίνουν τους παίκτες ακόμη και πώς να σηκώνονται εύκολα από τα διάφορα πεσίματα.

1.3.3. Άλματα

Ειδικά για ορισμένες θέσεις στο ποδόσφαιρο είναι σημαντικό να εξασκηθούν οι παίκτες στην αποτελεσματική χρήση των αλμάτων. Ένα σέντερ - μπακ ή ένα σέντερ - φορ, μπορεί να κάνει 20 - 30 άλματα σε ένα ματς. Για τα ακραία μπακ και τους μεσαίους, ο αριθμός αλμάτων που συνήθως γίνεται είναι μικρότερος (15 - 20). Ένα σημαντικό μέρος της προπόνησης πρέπει να αφιερωθεί στην εξάσκηση των αλμάτων, ειδικό από τους παίκτες που κατέχουν τις ανάλογες θέσεις.

1.3.4. Ρίψεις

Ανάλογα σχόλια ισχύουν και για τις ελεύθερες βολές. Σε ένα μέσο ποδοσφαιρικό παιχνίδι οι ελεύθερες βολές ανέρχονται σε 50-60 περίπου. Η προπόνηση των ραχιαίων μυών συγκεκριμένων παικτών πρέπει να είναι από τα βασικά μελήματα των προπονητών.

1.4. Αποστάσεις που καλύπτονται1.4. Αποστάσεις που καλύπτονταιΟι συνολικές αποστάσεις που καλύπτονται από κάθε παίκτη στο ποδόσφαιρο, διαφέρουν και

εξαρτώνται από τον παίκτη, τη θέση και το παιχνίδι. Έχουν αναφερθεί συνολικές αποστάσεις 16km. Έχει επίσης αναφερθεί και η απόσταση των 25km που κάλυψε ένας παίκτης του ερασιτεχνικού συλλόγου της Αγγλίας Sheffield Wednesday.

Στον υπολογισμό της συνολικής απόστασης που καλύπτει ένας παίκτης υπάρχουν πολλές δυσκολίες. Η κυριότερη δυσκολία συνίσταται στο ότι, αν οι παίκτες γνωρίζουν ότι τους μετράμε, τρέχουν περισσότερο λόγω παρακίνησης.

Για την ακριβή μέτρηση πρέπει να καταφεύγουμε στη χρήση φίλμς. Ο Wade (1972) βρήκε ότι:- η μέση συνολική απόσταση που καλύπτεται είναι 2,8km - 9,6km.- η απόσταση που καλύπτεται με ταχύτητα είναι 2km - 3,2km.- η απόσταση που καλύπτεται με jogging και περπάτημα 2,4km - 6,4km.Σε μετρήσεις που έγιναν στην ομάδα της Manchester United χρησιμοποιήθηκαν μονάδες 5

μέτρων από ένα συνεργείο παρατηρητών. Βρέθηκε ότι η μέση απόσταση που καλύφθηκε ήταν 4.834 μέτρα.

Μετρήσεις στην Liverpool έκαναν και οι Thomas και Reilly (1976) και βρήκαν ότι οι μέσες αποστάσεις που καλύφθηκαν ήταν:

Για τους μέσους 11 km

Για τους φορ 8 kmΓια τους μπακ 8 kmΓια τους σέντερ - μπακ . 7 kmΓια τους τερματοφύλακες 4 kmΓια τους εξτρέμ

Περίπου το 1/3 του συνολικού χρόνου που τρέχει ο παίκτης το χρησιμοποιεί σε μικρές αποστάσεις των 10 - 20 μέτρων, που είναι αναερόβιες κινήσεις.

Οι αμυντικοί όμως, συνήθως καλύπτουν 30-50 μέτρα, γιατί χρειάζεται να επιστρέψουν στις θέσεις τους μετά από επίθεση.

2. Βασικά χαρακτηριστικά της διδασκαλίας του ποδοσφαίρου2. Βασικά χαρακτηριστικά της διδασκαλίας του ποδοσφαίρουΤα βασικά χαρακτηριστικά στη διαδικασία της μάθησης του ποδοσφαίρου είναι τα εξής:

2.1. Ο ρεαλισμός2.1. Ο ρεαλισμόςΟ χαρακτήρας κάθε περιόδου εξάσκησης πρέπει να είναι ρεαλιστικός. Ο τρόπος που γίνεται η

εξάσκηση πρέπει να είναι τέτοιος που να κινητοποιεί τα παιδιά να συμμετέχουν ενεργά με το να επιλύουν μόνα τους τα προβλήματα που προκύπτουν στον αγώνα. Δε θα πρέπει να υπάρχει η «τυφλή» μεταφορά των γνώσεων από τον προπονητή - καθηγητή ΦΑ προς το μαθητή. Η ενεργός συμμετοχή του μαθητή εξασφαλίζει τη μονιμότερη και γρηγορότερη εμπέδωση της μάθησης.

Οι μορφές προπόνησης πρέπει να μοιάζουν όσο γίνεται περισσότερο με το πραγματικό παιχνίδι. Γι' αυτό η παρουσία αντιπάλων είναι απαραίτητη. Σε κάθε δραστηριότητα χωριστά η εξάσκηση πρέπει να γίνεται με την παρουσία αντιπάλου, γιατί διαφορετικά η αξία της εξάσκησης θα είναι πολύ μικρή, αφού δε θα είναι ρεαλιστική.

2.2. Η προοδευτική απόκτηση δεξιοτεχνίας2.2. Η προοδευτική απόκτηση δεξιοτεχνίαςΗ μάθηση δεν ακολουθεί πάντα πορεία ανοδική. Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που

επηρεάζουν την καμπύλη της μάθησης και καθορίζουν την αποτελεσματικότητα της προπόνησης. Οι παράγοντες αυτοί είναι:

2.2.1. Η μέθοδος που εφαρμόζεται

Υπάρχουν δεξιοτεχνίες που μπορούν να αποκτηθούν, όταν διδαχθούν ολόκληρες. Δηλ. υπάρχουν «κομμάτια» τεχνικής που δεν μπορούμε να τα αναλύσουμε περισσότερο σε άλλα μέρη, γιατί κινδυνεύουμε να διασπάσουμε την εσωτερική τους δομή. Αυτές οι δεξιοτεχνίες πρέπει να διδάσκονται ολόκληρες, γιατί έχουν κάποια αυτονομία, π.χ. μία προσποίηση για ντρίμπλα. Υπάρχουν όμως άλλα είδη δεξιοτεχνίας που είναι πιο σύνθετα και πρέπει να τα «σπάσουμε» στα συστατικό στοιχεία τους, π.χ. η κεφαλιά με άλμα.

Έτσι, λοιπόν, πρέπει ο προπονητής να ταξινομήσει κατά την κρίση του τις δεξιοτεχνίες, ούτως ώστε να τις διδάξει με τη μέθοδο «των μερών» και άλλες με την μέθοδο του «όλου». Εκεί δε που προκύπτουν προβλήματα καλής εφαρμογής, θα πρέπει να εφαρμόζεται η μέθοδος του «όλου -μερών -όλου». Στην περίπτωση αυτή διδάσκεται η δεξιοτεχνία συνολικά και, εκεί που υπάρχουν προβλήματα εκτέλεσης, απομονώνουμε το μέρος εκείνο και το εξασκούμε. Στο τέλος επανερχόμαστε στη διδασκαλία της δεξιοτεχνίας ολικά και σε συνθήκες που να μοιάζουν όλο και περισσότερο με το πραγματικό παιχνίδι.

Οι βασικές μέθοδοι διδασκαλίας στο ποδόσφαιρο είναι τρεις. Η αποτελεσματικότητα της κάθε μεθόδου εξαρτάται από έναν αριθμό παραγόντων, όπως το στάδιο εκμάθησης, η ηλικία, ο χαρακτήρας της ενασχόλησης, οι συγκεκριμένοι στόχοι κλπ.

Οι μέθοδοι αυτές είναι:1. της πρακτικής2. η παιγνιώδης3. η σύνθετη

2.2.1.1. Μέθοδος πρακτικής

Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή οι παίκτες προπονούνται κάτω από αυστηρές συνθήκες, σε «φτιαχτές» καταστάσεις και σε σχηματισμούς. Κατά τη διάρκεια της εξάσκησης επαναλαμβάνουν κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες τα στοιχεία της τεχνικής υπό μάθηση. Οι ασκήσεις αυτές προοδευτικά αυξάνουν στο βαθμό δυσκολίας με τη συνεχή προσθήκη νέων μεταβλητών, π.χ. από στάσιμη θέση, με κίνηση, . . . , με αντίπαλο κλπ.

Το σημαντικότερο πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι εμπεδώνεται καλά η υπό εξάσκηση κίνηση. Ενδείκνυται πιο πολύ για τους αρχάριους, αλλά το μειονέκτημα στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι η επαναληπτικότητα της εξάσκησης μειώνει το στοιχείο της αναψυχής που είναι απαραίτητο στα αρχικά στάδια εκμάθησης. Αν μπορεί η μέθοδος αυτή να συνδυαστεί με δραστηριότητες αναψυχικές, τότε τα αποτελέσματα της είναι αξιόλογα, (βλέπε πίνακα 1)

2.2.1.2. Παιγνιώδης μέθοδος

Η μέθοδος αυτή περιέχει τεχνικές και τακτικές ασκήσεις με μορφή παιχνιδιού. Η εξάσκηση των κινήσεων γίνεται σε συνθήκες που να μοιάζουν όσο γίνεται περισσότερο με συνθήκες παιχνιδιού, αλλά και πάλι με προοδευτική δυσκολία.

Τα παιχνίδια αυτά διέπονται από περιοριστικούς κανόνες που σκοπό έχουν να εξασκήσουν συγκεκριμένα είδη τεχνικής (π.χ. μόνο πάσα με το κεφάλι). Το παιχνίδι επίσης μπορεί να ακολουθεί μία γενική ιδέα όπως πχ. άμυνα εναντίον επίθεσης με συγκεκριμένες αρμοδιότητες για κάθε ομάδα.

Η δυσκολία του παιχνιδιού διαμορφώνεται με αλλαγή των κανονισμών όπως:α) αύξηση ή μείωση του αριθμού των παικτών β) αλλαγή διαστάσεων του αγωνιστικού χώρου γ)

περισσότερες εστίες δ) άλλες διαφοροποιήσειςΚατά τη μέθοδο αυτή η ευχαρίστηση από το παιχνίδι συνδυάζεται με την προπόνηση υπό πίεση.

Έτσι το μικρό παιδί οδηγείται από το «μικρό» στο «μεγάλο» παιχνίδι.Η μέθοδος αυτή είναι αρκετά δημοφιλής στους συμμετέχοντες ειδικά, αν ο χαρακτήρας αυτής της

ενασχόλησης είναι πρωταρχικά αναψυχικός. Όταν η ενασχόληση έχει σοβαρότερο χαρακτήρα, τότε από μόνη της η μέθοδος δεν μπορεί να επιφέρει τα προσδοκούμενα αποτελέσματα κύρια λόγω της ευκολίας με την οποία μαθαίνονται λανθασμένες κινήσεις και του χρόνου που απαιτείται για δημιουργία μόνιμων αποτελεσμάτων, (βλέπε πίνακα 1 )

2.2.1.3. Σύνθετη μέθοδος

Όπως υποδηλώνεται στον τίτλο της μεθόδου, στη μέθοδο αυτή συνυπάρχουν περισσότερα από ένα στοιχεία της προπόνησης, όπως πχ. α) τεχνική + φυσική κατάσταση (ΦΚ) β) τεχνική + τακτική γ) τεχνική + τακτική + φυσική κατάσταση

Η μέθοδος αυτή γενικό χωρίζεται σε 2 κατηγορίες:α) Όταν οι ασκήσεις έχουν σαν σκοπό να εμπεδώσουν καλό ορισμένα προβλήματα τεχνικής,

που γίνονται όταν ο παίκτης βρίσκεται υπό πίεση. Άρα, γίνεται προπόνηση της τεχνικής με μεγάλη ένταση όπως ασκήσεις με μεγάλη αντοχή ή με μεγάλη ταχύτητα,

β) Όταν με τις ασκήσεις σκοπεύουμε να επιλύσουμε - εξασκήσουμε -προβλήματα τακτικής στην ομάδα υπό διάφορες συνθήκες πχ. διπλή πάσα, τροφοδοσία των εξτρέμ. Ο κύριος στόχος στην περίπτωση αυτή είναι να εξασκηθούν οι παίκτες στο να «διαβάζουν» το παιχνίδι αποτελεσματικά και να υιοθετούν κατάλληλες κινήσεις.

Η σύνθετη μέθοδος χρησιμοποιείται κύρια από ομάδες κάποιου επιπέδου, που βρίσκονται ήδη στη φάση του συναγωνισμού. Είναι η μέθοδος που υποθέτει ότι η βασική τεχνική είναι ήδη καλλιεργημένη σε μεγάλο βαθμό από κάθε παίκτη. (Βλέπε πίνακα 1)

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των 3 μεθόδων διδασκαλίας ποδοσφαίρουΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ (εφαρμόζεται σε αρχάριους, προχωρημένους και έμπειρους παίκτες)

Πλεονεκτήματα:

1. Καλά και γρήγορα αποτελέσματα. 2. Οι κινήσεις αυτοματοποιούνται. 3. Ταιριάζει για αρχάριους χωρίς προηγούμενη πείρα. 4. Ο προπονητής ελέγχει την προπόνηση καλά. 5. Μπορούν να προπονηθούν πολλοί σε λίγο χώρο. 6. Είναι δυνατοί πολλοί σχηματισμοί που επιτρέπουν ποικιλία, χωρίς να αλλάζει η ουσία της άσκησης.

Μειονεκτήματα: 1. Η προπόνηση γίνεται σε μη ρεαλιστικές συνθήκες. 2. Στο παιχνίδι όλα «φαίνονται» διαφορετικά. 3. Οι ασκήσεις μπορεί να είναι βαρετές, ειδικά αν ο προπονητής δεν έχει φαντασία.

4. Τα νέα παιδιά χάνουν το ενδιαφέρον τους γρήγορα. 5. Δε βελτιώνεται η φυσική κατάσταση αρκετά.

Κύριος στόχος: Εκμάθηση τεχνικής, εξάσκηση της, τελειοποίηση της και αυτοματισμός της εκτέλεσης.ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ (εφαρμόζεται σε αρχάριους και προχωρημένους παίκτες)

Πλεονεκτήματα:

1. Είναι διασκεδαστική - ιδιαίτερα ταιριαστή για σχολεία. 2. Ιδανική για παιδιά. 3. Οι τεχνικές προσαρμόζονται στο παιχνίδι. 4. Βελτιώνεται η γενική προσαρμογή στη σωστή και γρήγορη αντίδραση στο παιχνίδι. 5. Οι παίκτες μπορούν μόνοι τους να κάνουν προπόνηση και ο προπονητής να ασχολείται με ειδική προπόνηση. 6. Προάγεται η τακτική αποτελεσματικά.

Μειονεκτήματα: 1. Δεν εμπεδώνεται σωστά η τεχνική. Αυτό φαίνεται στο ματς όταν υπάρχει πίεση. 2. Μαθαίνεται η τεχνική σε πολλές περιπτώσεις λανθασμένα. 3. Η αποτελεσματικότητα είναι αμφισβητούμενη. 4. Η εκμάθηση της τεχνικής απαιτεί πολύ χρόνο. 5. Οι αρχάριοι δεν μπορούν να κάνουν σύνθετες ασκήσεις αργότερα. 6. Δεν μπορεί να προγραμματισθεί η Φ.Κ.

Κύριος στόχος: Διασκεδαστική προπόνηση, προσαρμογή και εξάσκηση μεμονωμένων στοιχείων της τεχνικής σε συνθήκες παιχνιδιού.

ΣΥΝΘΕΤΗ ΜΕΘΟΔΟΣ (εφαρμόζεται σε έμπειρους παίκτες)Πλεονεκτήματα:

1. Προάγονται ταυτόχρονα, τεχνική, τακτική και Φ.Κ. 2. Έχουμε γρήγορα αποτελέσματα σε λίγο χρόνο. 3. Δίνεται έμφαση στη Φ.Κ. 4. Μπορεί να εφαρμοσθεί η κυκλική προπόνηση. 5. Προάγεται η ταχύτητα αντιδράσεων και η προσαρμοστικότητα των παικτών μέσα στο πνεύμα των κανονισμών.

Μειονεκτήματα: 1. Με τη χρήση των πολύπλοκων ασκήσεων δημιουργούνται τα προβλήματα που αναφέρονται στη μέθοδο της πρακτικής (κατηγορία α).2. Ασκήσεις ανά 2 σπάνια χρησιμοποιούνται.3. Το ενδιαφέρον των παικτών δεν είναι εξασφαλισμένο για την κατηγορία β.4. Ο προπονητής πρέπει να επιβλέπει συνέχεια.5. Οι ατομικές ασκήσεις είναι πολύ έντονες.6. Συχνά η τεχνική παραβλέπεται.

Κύριος στόχος: Επίλυση προβλημάτων του αθλήματος με το συνδυασμό τεχνικής, τακτικής και φυσικής κατάστασης.

2.2.2. Η μεταφορά της μάθησης.

Είναι πολύ σημαντικό να μπορεί ο μαθητής -παίκτης να «μεταφέρει» στο παιχνίδι αυτά που μαθαίνει στην προπόνηση. Είναι πολύ σημαντικό για το λόγο αυτό οι συνθήκες προπόνησης να μοιάζουν όσο γίνεται περισσότερο με τις συνθήκες του πραγματικού παιχνιδιού.

2.2.3. Ο ρυθμός προόδου

Εξαρτάται από το βαθμό δυσκολίας της άσκησης. Συνήθως πηγαίνουμε από τα εύκολα στα δύσκολα. Όμως η μάθηση δεν μπορεί να ακολουθεί μία σταθερή και ανοδική πορεία από πλευράς δυσκολίας. Μερικές φορές χρειάζεται να επανερχόμαστε σε «εύκολες» δραστηριότητες, ελαφρά ίσως παραλλαγμένες. Άλλες φορές και για σύντομο χρονικό διάστημα προχωρούμε σε πολύ δύσκολες ασκήσεις, για να δημιουργήσουμε ενδιαφέρον και δυνατότητα σύγκρισης στις διάφορες ασκήσεις.

2.2.4. Η παρακίνηση

Ευτυχώς τα πιο πολλά παιδιά ευχαριστιούνται πολύ, όταν παίζουν ποδόσφαιρο, γι' αυτό και τα προβλήματα παρακίνησης είναι συνήθως λίγα. Αφού όμως μιλάμε για προοδευτική βελτίωση είναι καθοριστικής σημασίας τακτική, να ορίζουμε στόχους που να γίνονται κατανοητοί από τα παιδιά σε κάθε προπόνηση.

Όλοι οι παίκτες δεν είναι ίδιοι. Ο καθένας αποτελεί μία μοναδικότητα. Έτσι πρέπει να ενθαρρύνουμε κάθε παίκτη να λειτουργεί σαν μοναδικότητα και στην προπόνηση και στο παιχνίδι. Ο προπονητής πρέπει να γνωρίζει τι θέλει να πετύχει κάθε παίκτης χωριστά, αν θέλει να δημιουργήσει μία ομάδα με κοινούς στόχους. Κάθε παίκτης, ως ένα βαθμό, γνωρίζει τις δυνατότητες και τις

αδυναμίες του. Ο προπονητής πρέπει να φροντίσει να βελτιώσει τις δυνατότητες και να ελαχιστοποιήσει τις αδυναμίες των παικτών του.

Μία υπόθεση λέει ότι, για να μας αρέσει κάτι, πρέπει να το κάνουμε καλά. Αυτό εν μέρει μόνο ισχύει, γιατί για να κάνουμε κάτι καλά, πρέπει να το μάθουμε. Για να υπάρξει δε πρόοδος στη μάθηση πρέπει το ενδιαφέρον των παικτών να διατηρείται ψηλό και αυτό εξαρτάται κατά μεγάλο βαθμό από την ικανότητα του προπονητή να ικανοποιήσει τις ανάγκες των παικτών.

Η προπόνηση, αν είναι βαρετή και μονότονη, έχει σαν συνέπεια την απώλεια του ενδιαφέροντος για το παιχνίδι. Πρέπει να έχει φαντασία και να κινεί το ενδιαφέρον των παικτών. Ένα βασικό στοιχείο που δεν πρέπει να παραλείπουν οι προπονητές είναι να τονίζουν τους σκοπούς της εκάστοτε προπόνησης. Είναι δε πολύ σημαντικό να παρακινήσουμε τους παίκτες στο να συμμετέχουν στη διαμόρφωση του προγράμματος.

Πρέπει να τονιστεί όμως, ότι ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα δεν ταυτίζεται με ένα διασκεδαστικό πρόγραμμα. Αυτό δε σημαίνει ότι τα προγράμματα προπόνησης δεν πρέπει να’ ναι διασκεδαστικά. Απλά τονίζεται ότι τα προγράμματα δεν πρέπει να’ ναι μόνο διασκεδαστικά. Αναπόφευκτα η κούραση και η πίεση από το φόρτο δουλειάς, σε κάποια φάση, θα δημιουργήσουν αισθήματα δυσφορίας, που για να ξεπεραστούν, θα πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρος στόχος κοινά αποδεκτός από τους παίκτες.

Για να διατηρηθεί το ενδιαφέρον, πρέπει το πρόγραμμα προπόνησης να είναι αποδοτικό. Ένα πρόγραμμα δε, είναι αποδοτικό, αν επιτυγχάνει τους στόχους που έχει σκοπό να πετύχει. Οι στόχοι αυτοί δεν αφορούν μόνο την ποσότητα δουλειάς αλλά κύρια την ποιότητα. Είναι επικίνδυνο να έχουμε πάντα προπόνηση στο μάξιμουμ της έντασης. Οι έντονες ασκήσεις με συχνές διακοπές δημιουργούν καλές προϋποθέσεις για αποδοτική μάθηση.

Ο καλύτερος τρόπος για να μετρήσουμε την αποδοτικότητα της προπόνησης, είναι η αξιολόγηση της απόδοσης του παίκτη μέσα στον αγώνα. Με στατιστικές μεθόδους καταγραφής μπορούμε να βρούμε τα στοιχεία που χρειάζονται εξάσκηση περισσότερη κατά την προπόνηση.

Ένα βασικό λάθος που συνήθως γίνεται από τους προπονητές είναι ότι προσπαθούν να δείξουν στους παίκτες τι να αποφεύγουν. Μία τέτοια αρνητική προσέγγιση είναι καταστροφική και απογοητεύει τους παίκτες. Αντ' αυτού προτιμότερο είναι να τονίζεται το σωστό, γιατί δίνει την αίσθηση της επιτυχίας στους παίκτες, που έχει σαν συνέπεια την τάση για επανάληψη των θετικών στοιχείων. Είναι βέβαια ανόητο από την άλλη μεριά να υπάρχει συνεχής έπαινος για οτιδήποτε γίνεται σωστά, γιατί έτσι η παρακίνηση χάνει την αποτελεσματικότητα της.

Γενικά ο προπονητής που ψάχνει για τα ελαττώματα ενός παίκτη, είναι κακός προπονητής, ενώ ο προπονητής που ψάχνει για τα προτερήματα του παίκτη τον κερδίζει. Ο κανόνας αυτός ισχύει για όλα τα επίπεδα απόδοσης στο ποδόσφαιρο: από το διεθνή παίκτη μέχρι τον εκκολαπτόμενο άσσο των 10 χρόνων. Ο καλός δε προπονητής φαίνεται, 'όταν αυτά που γίνονται στην προπόνηση, εφαρμόζονται εξ ολοκλήρου στο αμέσως επόμενο ματς.

2.2.5. Η ηλικία

Η «χρυσή» ηλικία μάθησης είναι γύρω στα 9-10. Οι συνθήκες παιχνιδιού θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στην ηλικία αυτή με τέτοιο τρόπο, που να μην αναγκάζουν τα παιδιά να καταβάλουν μεγάλες προσπάθειες, για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του αγωνίσματος. Το γήπεδο, για παράδειγμα, δε θα πρέπει να είναι κανονικών διαστάσεων ούτε και ο αριθμός των παικτών 11 χ 11.

2.3. Η επίδειξη2.3. Η επίδειξηΕιδικά στα μικρά παιδιά η επίδειξη είναι πολύ σημαντική. Μπορεί να γίνει από το δάσκαλο ή από

ένα παιδί με καλή τεχνική κατάρτιση. Η επίδειξη σαν τρόπος διδασκαλίας ενδείκνυται καλύτερα, όταν το λάθος γίνεται από λίγα παιδιά. Η διόρθωση πρέπει να γίνεται σε ατομικό επίπεδο.

Για να είναι αποτελεσματική η επίδειξη πρέπει να είναι σύντομη καινά αναφέρεται σε 1 με 2 σημεία τη φορά.

2.4. Η Φαντασία2.4. Η ΦαντασίαΕξ ορισμού η προπόνηση δεν ταυτίζεται με το παιχνίδι του ποδοσφαίρου καθ' αυτό. Λίγο ή πολύ

η προπόνηση περιέχει φτιαχτές καταστάσεις, έτσι όπως αυτές συναντιούνται στο πραγματικό παιχνίδι. Για να γίνει η προπόνηση ενδιαφέρουσα η φαντασία πρέπει να είναι αναπόσπαστο στοιχείο της. Ιδιαίτερα η προπόνηση των μικρών σε ηλικία ποδοσφαιριστών πρέπει να παρέχει ευκαιρίες για ανάπτυξη της φαντασίας τους. Χωρίς φαντασία είναι αδύνατο να «μεταφερθεί» το όφελος από την

προπόνηση στο πραγματικό παιχνίδι.Χρησιμοποιώντας τη φαντασία τους οι ποδοσφαιριστές πρέπει να δίνουν λύσεις στα

προβλήματα που συναντούν στον αγωνιστικό χώρο, χωρίς να περιμένουν πάντα τις λύσεις να τις δίνει ο προπονητής. Έτσι, από παθητικοί εκτελεστές μετατρέπονται σε ενεργούς συμμέτοχους της προπόνησης και παίρνουν πρωτοβουλίες, που πολλές φορές αποτελούν την ειδοποιό διαφορά μεταξύ των πετυχημένων (ταλέντων) και αποτυχημένων ποδοσφαιριστών (στάσιμων).

3. Παιχνίδια για προθέρμανση στο ποδόσφαιρο3. Παιχνίδια για προθέρμανση στο ποδόσφαιρο

1. Κινητοί στόχοι1. Κινητοί στόχοιΣκοπός: ΠροθέρμανσηΑριθμός παικτών: 2 ομάδες από 6-8 παίκτες.Διαστάσεις: Περιοχή του πέναλτυ με προέκταση στα πλάγια.Διάρκεια : 20' λεπτάΠεριγραφή : Η Α ομάδα προσπαθεί να χτυπήσει παίκτες της Β με την μπάλα χωρίς να χάσει τον

έλεγχο. Η Β προσπαθεί να κερδίσει την μπάλα. Ένας πόντος για κάθε παίκτη που χτυπιέται δίνεται στην ομάδα.

Κανονισμοί: Με μία μπαλιά δίνονται οι πάσες, (ή με 2). Δεν επιτρέπονται οι ντρίμπλες. Οι αντίπαλοι παίρνουν την μπάλα μετά από κάθε άστοχο σουτ και αν η μπάλα φύγει άουτ. Ο παίκτης που χτυπήθηκε ξαναπαίζει μόνο αν κάποιος συμπαίκτης του ξαναπάρει την μπάλα.

Ποικιλία : Οι «χτυπημένοι» παίκτες βγαίνουν έξω. Το παιχνίδι τελειώνει μόνο όταν φύγουν όλοι οι παίκτες από μία ομάδα. Ο τελευταίος παίκτης μπορεί να ντριπλάρει.

2. Ποδοσφαιρικό τσαλίκι2. Ποδοσφαιρικό τσαλίκιΣκοπός: ΠροθέρμανσηΑριθμός παικτών: 3 σε κάθε ομάδαΔιαστάσεις περιοχής: κάθε χώροςΔιάρκεια : 20' λεπτά η μέγιστηΠεριγραφή : Οι δύο παίκτες προσπαθούν να κτυπήσουν με, τις μπάλες τους την μπάλα του

ενός όσο συχνότερα μπορούν.Κανονισμός: Κάθε παίκτης έχει μία μπάλα. Ένας από κάθε ομάδα οδηγεί την μπάλα στο χώρο

ελεύθερα. Οι άλλοι προσπαθούν να την κτυπήσουν με τις δικιές τους μπάλες μακριά από τα πόδια του. Όποιος σκοράρει παίρνει την θέση του ντριμπλέρ.

Ποικιλία: Χρήση συγκεκριμένου είδους πορείας με την μπάλα και συγκεκριμένου κτυπήματος π.χ. με το δεξί πόδι ή με το αριστερό.

Σημείωση. Για παιδιά σχολείου ή αρχάριους πρέπει να περιορίζεται η περιοχή για αποφυγή άσκοπου τρεξίματος.

3. Κορόϊδο3. ΚορόϊδοΣκοπός: ΠροθέρμανσηΑριθμός παικτών: 4x1, 6x2, 8x3.Διαστάσεις: 20 χ 20 μέτρα.Διάρκεια : 20' η μέγιστη.Κανονισμοί: Γνωστοί. Αν η μπάλα βγει άουτ έχουμε αλλαγή του παίκτη.Ποικιλία : Περιορισμός στις κινήσεις, δηλ. 3 κινήσεις, 2 κιν., 1 κίνηση. Με δύο μπάλες. Αλλά αν

και οι δύο μπάλες πάνε στον ίδιο παίκτη ο τελευταίος που του την έδωσε «μπαίνει μέσα».

4. Ποδοσφαιρικό τένις.4. Ποδοσφαιρικό τένις.Σκοπός: Προθέρμανση Αριθμός παικτών: 6-8 Περιοχή: γήπεδο τένιςΔιάρκεια : 20' λεπτά ή κάθε 10 γκολΠεριγραφή : Η μπάλα μεταβιβάζεται πάνω από το δίκτυ. Κάθε παίκτης προσπαθεί να φθάσει

την μπάλα και να την επιστρέψει κατά τέτοιο τρόπο που ο αντίπαλος να μην μπορεί να την επιστρέψει. Στο τέλος οι δύο τελευταίοι παίρνουν από ένα πόντο.

Κανονισμοί: Οι παίκτες παρατάσσονται στις γραμμές του σέρβις. Κάθε παίκτης χτυπά την μπάλα πάνω από το δίχτυ και τρέχει απ' έξω από το γήπεδο παίρνοντας θέση στην άλλη μεριά τελευταίος στη σειρά. Η μπάλα επιστρέφεται αφού χτυπήσει μία φορά στο έδαφος από τον πρώτο παίκτη στη γραμμή που με τη σειρά του τρέχει στο τέλος της σειράς στο απέναντι τερραίν. Ο παίκτης που αποτυχαίνει να επιστρέψει την μπάλα, φεύγει έξω.

5. 5. BulldogBulldogΣκοπός: Προθέρμανση Περιοχή: μεγάλη περιοχή Παίκτες: 10-20Διάρκεια : 20 λεπτάΠερίληψη : Δύο παίκτες με μία μπάλα προσπαθούν να κτυπήσουν τους άλλους κάτω από τη

μέση. Κάθε χτυπημένος ενώνεται με τους επιτιθέμενους. Το παιχνίδι τελειώνει όταν μείνει ένας. Ο τελευταίος διαλέγει έναν άλλο και ξαναρχίζουν.

Κανονισμός: Οι επιτιθέμενοι πρέπει να πασάρουν μόνο. Δεν επιτρέπονται οι ντρίμπλες. Ποικιλία : Όλο το σώμα σα στόχος.

6. Αλλαγές σε τρίγωνο6. Αλλαγές σε τρίγωνοΣκοπός: ΠροθέρμανσηΑριθμός παικτών: 3Περιοχή: τρίγωνο με πλευρά 10 μέτρα.Διάρκεια : 10-15 λεπτάΚανονισμός: Οι παίκτες στέκουν στην κορυφή εικονικού τριγώνου. Ο παίκτης που πασάρει την

μπάλα αλλάζει με τον ελεύθερο παίκτη. Ο δέκτης τροφοδοτεί τον τρίτο παίκτη.Σημείωση: Η εξάσκηση να γίνεται με συγκεκριμένες πάσες.

7. Όλοι εναντίον όλων7. Όλοι εναντίον όλωνΣκοπός: Προθέρμανση Αριθμός παικτών: 10 - 20 Περιοχή: μικρή περιοχήΔιάρκεια : 20' η μέγιστηΠερίληψη : Μία μπάλα ρίχνεται μέσα. Δεν υπάρχουν ομάδες.Όποιος πρωτοπορεί την μπάλα σημαδεύει όποιο να 'ναι.Αυτός που μένει τελευταίος είναι ο νικητής.Κανονισμοί: Όποιος κτυπιέται φεύγει. Όποιος αστοχεί φεύγει. Μετά το κτύπημα οποίος παίρνει

την μπάλα παίζει. Το ίδιο όταν η μπάλα φεύγει έξω.

Η ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣ

Ι. Μεταβίβαση με το εσωτερικό του ποδιού. Ι. Μεταβίβαση με το εσωτερικό του ποδιού.

1.1. Θεωρία1.1. ΘεωρίαΗ ανάπτυξη της θεωρίας θα γίνει με βάση τα λάθη που γίνονται συνήθως και τις διορθώσεις

τους.Λάθος - Το πόδι ισορροπίας είναι πολύ πίσω. Διόρθωση - Πρέπει να είναι δίπλα στην μπάλα (10 - 12 cm)Λ - Το πόδι ισορροπίας δε «βλέπει» στην κατεύθυνση που θέλουμε να μεταβιβάσουμε την

μπάλα.Δ - Πρέπει να «βλέπει» προς την κατεύθυνση της πάσας.Λ - Το πόδι επαφής δεν έχει σωστή θέση.

Δ - Ο άξονας του ποδιού είναι κάθετος προς την κατεύθυνση της πάσας.Λ - Η μπάλα δεν κτυπιέται με μεγάλη επιφάνεια.Δ - Η επιφάνεια επαφής να είναι μεγάληΛ - Η επαφή είναι γρήγορη (στιγμιαία).Δ - Πρέπει να υπάρχει Follow - Through. Το πόδι επαφής ακολουθεί την πορεία της μπάλας.Λ - Τα χέρια δε βρίσκονται σε θέση ισορροπίας.Δ - Απλωμένα στα πλάγια και χαλαρά. Η σωστή θέση εντοπίζεται με την εξάσκηση.Λ - Η ποδοκνημική είναι χαλαρή και τα δάχτυλα δεν είναι σφικτά.Δ - Η ποδοκνημική και τα δάχτυλα είναι συμπαγή και σφικτά.Λ - Το πόδι επαφής δεν κινείται σωστά.Δ - Η πατούσα μετακινείται παράλληλα στο έδαφος.Χρήση: Η πάσα με το εσωτερικό είναι ίσως η πιο συχνή μορφή μεταβίβασης στο ποδόσφαιρο.

Είναι ακριβής και χρησιμοποιείται κύρια για μικρές αποστάσεις.

1.2. Μεθοδική1.2. ΜεθοδικήΚάθε κίνηση που εκτελείται στα σπορ είναι συνάρτηση ορισμένων παραγόντων. Οι παράγοντες

αυτοί πρέπει να ληφθούν υπόψη και στη φάση εκμάθησης και στη φάση της εκτέλεσης.Οι παράγοντες αυτοί είναι:1. Ο χώρος (S)2. Ο χρόνος (t)3. Η ώθηση (F)Διάφοροι συνδυασμοί των παραπάνω παραγόντων δημιουργούν διαφορετική ποιότητα κίνησης.

Έτσι, αυξομειώνοντας ποσοτικά έναν ή και περισσότερους από τους παράγοντες που αναφέρονται παραπάνω κάνουμε την εξάσκηση πιο δύσκολη ή πιο εύκολη. Τελικός στόχος παραμένει, πάντα, να δημιουργήσουμε κατά τη διάρκεια της προπόνησης τέτοιες συνθήκες, που να προετοιμάζουν τον ποδοσφαιριστή για τη σωστή εκτέλεση στο πραγματικό παιχνίδι.

Πολλές φορές κατά τη διάρκεια της προπόνησης δημιουργούμε συνθήκες τέτοιες που να υπερβαίνουν σε βαθμό πολυπλοκότητας ακόμα και το πραγματικό παιχνίδι. Αυτό γίνεται με σκοπό την παραγωγή μάξιμουμ προσπάθειας κατά τη διάρκεια της προπόνησης, ούτως ώστε η προσαρμογή στο πραγματικό παιχνίδι να γίνεται πιο εύκολα.

Έτσι στη μεθοδολογία διδασκαλίας της πάσας με το εσωτερικό η διαδικασία εξάσκησης θα μπορούσε να πάρει την εξής μορφή:

1. Κτύπημα σε στάση ακίνητης μπάλας.2. Κτύπημα με φορά, ακίνητης μπάλας.3. Κτύπημα με φορά, κινούμενης μπάλας.4. Ανά 2: κτύπημα μετά από σταμάτημα.5. Ανά 2: χωρίς σταμάτημα της μπάλας.6. Ανά 2: χωρίς σταμάτημα, αλλά με τροφοδότηση σε διάφορες κατευθύνσεις.7. Ανά 2: με ελάττωση ή αύξηση της ταχύτητας.8. Ανά 2: με αυξομείωση της απόστασης.9. Σε σχηματισμούς: συνεχής κυκλοφορία της μπάλας.10. Με 1 αντίπαλο ανά 2 χωρίς κοντρόλ.11. 5 χ 212. 6 χ 313. 7 χ 414. 8 χ 5 κ.ο.κ.

1.3. Εξάσκηση1.3. ΕξάσκησηΕκτός από τις βασικές που αναφέρθηκαν στη μεθοδική, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και οι

ακόλουθες ασκήσεις:

1. Οι παίκτες είναι ο ένας πίσω από τον άλλο. Απέναντι σε ορισμένη απόσταση υπάρχει ένας παίκτης ή ο προπονητής που επιστρέφει συνέχεια τις πάσες που δέχεται από τους εν σειρά παίκτες. Έτσι δημιουργείται μία αλυσίδα συνεχούς κίνησης.

Ο αριθμός των παικτών στη σειρά να μην υπερβαίνει τους 5-6, για να μην υπάρχει μεγάλη αναμονή.

2. Ανά 2 ανταλλάσσουν μπαλιές. Η άσκηση με δύο μπάλες.

3. Ανά 2 ανταλλάσσουν μπαλιές τρέχοντας κυκλικά.

4. Σε ένα τετράγωνο βρίσκονται 2 παίκτες. Ο Α πασάρει στον Β και τρέχει στη θέση Αι. Ο Β πασάρει στη θέση Αι και τρέχει στη θέση Βι. Έτσι οι παίκτες κινούνται διαγώνια και η μπάλα στις πλευρές του τετραγώνου.

5. Ανά 2. Ο Α δίνει πάσα στον Β που έχει στραμμένη την πλάτη του και ταυτόχρονα του φωνάζει. Κατόπιν ο Β δίνει φωνάζοντας στον Α που έχει στο μεταξύ γυρίσει την πλάτη του.

6. Όπως στην άσκηση (5), αλλά αντί να έχουν γυρισμένες πλάτες, οι παίκτες υποχρεώνονται να κάνουν μία κάμψη, αφού δώσουν την μπάλα ή 2 άλματα στον αέρα με τα γόνατα στο στήθος κλπ.

7. Ανά 2 τρέχουν παράλληλα με μία μπάλα ο καθένας. Πασάρουν στο συμπαίκτη διαγώνια.

8. Ανά 2 με 1 μπάλα ο καθένας, τρέχουν ο ένας απέναντι στον άλλο. Μόλις φτάσουν κοντά, πασάρουν σε κενό χώρο λοξά και ταυτόχρονα. Ο καθένας τρέχει να παραλάβει την μπάλα του άλλου.

9. Ανά 2 με 2 μπάλες ο καθένας, τρέχουν ο ένας προς τον άλλο και μόλις πλησιάζουν, πασάρουν ίσια μπρος. Ο ένας παίκτης κυνηγά την μπάλα του άλλου.

10. Ανά 3, σε μία ευθεία. Οι δύο ακραίοι προσπαθούν να περάσουν την μπάλα κάτω από τα ανοικτά πόδια του μεσαίου. Ο μεσαίος μπορεί να μετατοπίζεται ελαφρά, για να υποχρεώσει τους άλλους δύο να κινηθούν ανάλογα.

11. Όπως η (10) με τη διαφορά ότι, μόλις η μπάλα περάσει τα πόδια του μεσαίου, ο τροφοδότης αλλάζει αμοιβαία με το μεσαίο παίκτη.

12. Ανά 3. Ο Α ρίχνει την πάσα σε χώρο ανάμεσα σε 2 άλλους παίκτες, που πρέπει να τρέξουν για το ποιος θα επιστρέψει πρώτος την μπάλα.

13. Ανά 3. Οι δύο έχουν από μία μπάλα και τροφοδοτούν απέναντι τον Γ, που πρέπει να τρέχει αριστερά και δεξιά, για να επιστρέψει τις μπάλες.

14. Δύο παίκτες τροφοδοτούν έναν. Χρησιμοποιούνται δύο μπάλες.

15. Πέντε παίκτες με 1 μπάλα. Οι τέσσερις σχηματίζουν τετράγωνο και ο πέμπτος είναι στη μέση. Οι παίκτες στην πλευρά του τετραγώνου αλλάζουν την μπάλα μεταξύ τους και τη δίνουν στον κεντρικό μόνο, όταν αυτός στραφεί προς το μέρος τους. Ο κεντρικός επιλέγει προς τα πού θα

στραφεί.Παραλλαγή: οι Α, Β, Γ, Δ, μόλις δώσουν στον Ε, αλλάζουν θέση αμοιβαία.

1.4. Εξάσκηση με παιγνιώδη μορφή.1.4. Εξάσκηση με παιγνιώδη μορφή.

1. Σχηματίζονται 2 ομάδες, των οποίων οι παίκτες βρίσκονται απέναντι η μία στην άλλη. Στη μέση της απόστασης υπάρχει ένα μικρό πέρασμα, που θα σχηματισθεί από 2 μπάλες ή 2 φόρμες, απ' όπου πρέπει να περάσει η μπάλα. Μόλις κτυπήσουν την μπάλα τρέχουν και παίρνουν θέση στο τέλος της άλλης σειράς. Κερδίζει η ομάδα που έκανε τις πιο πολλές σωστές μπαλιές ή η ομάδα που τελείωσε πρώτη.

Παραλλαγή Ι. χωρίς το μικρό πέρασμαΠαραλλαγή II. αντί για πέρασμα έχουμε παίκτη με πόδια ανοικτά.

2. Οι εξασκούμενοι σχηματίζουν κύκλο. Η ομάδα Α αποτελείται από παίκτες που έχουν θέση περιττού αριθμού (1,3,5) και η Β από παίκτες θέσεως ζυγού αριθμού (2,4,6). Κάθε ομάδα έχει από μία μπάλα. Με το σύνθημα η μπάλα μεταφέρεται από παίκτη σε παίκτη σε αντίθετες διευθύνσεις. Νικήτρια η ομάδα που θα μεταφέρει την μπάλα στον αρχικό αριθμό.

3. Παιχνίδι με περιορισμούς: η μπάλα να μην ξεπερνά το επίπεδο της μέσης. Μόνο με το εσωτερικό μέρος του ποδιού.

4. Έξι παίκτες εκτός κύκλου, οι 3 με μπάλες. Στο μικρό κύκλο 2 αντίπαλοι Χ, Ψ. Ένας από τους 3 με μπάλα φωνάζει για πάσα. Ο Χ τρέχει να παραλάβει και να δώσει σε παίκτη χωρίς μπάλα. Επιστροφή στο μικρό κύκλο μετά την πάσα. Ανά 60" αλλάζει το ζευγάρι στο μικρό κύκλο.

5. Κοροΐδο. Τα παιδιά αρχίζουν το παιχνίδι με 7 παίκτες στην περιφέρεια κύκλου και1 στη μέση.

Κάθε 2'-3'αλλάζουν οι μεσαίοι. Στα 2' - 3' λεπτά μετράνε ποιος ακούμπησε πιο πολλές φορές την μπάλα. Αργότερα ο συνδυασμός γίνεται 6 χ 1, 5 χ 1, 6 χ 2, 5 χ 2, κλπ.

2. Μεταβίβαση με το εσωτερικό του ποδιού όταν η μπάλα βρίσκε2. Μεταβίβαση με το εσωτερικό του ποδιού όταν η μπάλα βρίσκεται στον αέρα.ται στον αέρα.

2.1. Θεωρία2.1. ΘεωρίαΕίναι μία μορφή πάσας με το εσωτερικό που χρησιμοποιείται αρκετά συχνά στο ποδόσφαιρο,

όταν η μπάλα βρίσκεται στον αέρα σε ύψος περίπου 1 μέτρου ή και λιγότερο. Χρησιμοποιείται κύρια σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει χρόνος και χώρος για κοντρόλ λόγω της πίεσης που ασκείται από τους αντιπάλους.

Η επιφάνεια επαφής με την μπάλα είναι όμοια μ' αυτήν που περιγράφηκε στην πάσα με το εσωτερικό.

Για τη σωστή εκτέλεση της μεταβίβασης αυτής απαιτείται σωστή τοποθέτηση του ποδιού επαφής, έτσι ώστε η μπάλα χτυπώντας σε μεγάλη επιφάνεια του ποδιού να κατευθυνθεί με ακρίβεια στο στόχο.

Η κατεύθυνση που θα ακολουθήσει η μπάλα εξαρτάται από την κλίση που θα πάρει η ποδοκνημική άρθρωση και το σώμα ολόκληρο και από την κατεύθυνση που προέρχεται η μπάλα.

Τις περισσότερες φορές στόχος της μεταβίβασης με το εσωτερικό στον αέρα είναι να προσδώσουμε καθοδική πορεία στην μπάλα, ούτως ώστε να ελέγχεται καλύτερα.

Για να επιτευχθεί αυτή η καθοδική πορεία της μπάλας πρέπει το σώμα να μην είναι τραβηγμένο προς τα πίσω, αλλά να χρησιμοποιηθεί για να ωθήσει την μπάλα στην κατεύθυνση που επιθυμούμε.

Το πόδι επαφής πρέπει να κινηθεί, για να συναντήσει την μπάλα με κίνηση προς τα κάτω και όχι παράλληλη προς το έδαφος ή με κίνηση ανοδική.

Η μεταβίβαση αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στον επιθετικό τομέα, όπου χρησιμοποιείται πολύ στο στρώσιμο της μπάλας από τους επιθετικούς για σουτ από τους επερχόμενους με ταχύτητα συμπαίκτες εκτός ή εντός περιοχής του πέναλτυ.

2.2. Μεθοδική2.2. ΜεθοδικήΣε γενικές γραμμές η μεθοδική της εκμάθησης της μεταβίβασης αυτής στηρίζεται στους ίδιους

κανόνες που ισχύουν για την πάσα με το εσωτερικό.Σε όλα όμως τα στάδια της μεθοδικής αυτό που κύρια διαφοροποιείται είναι ότι η μπάλα θα

πρέπει να κινείται στον αέρα σε ποικίλα ύψη.Η μεθοδική λοιπόν μπορεί να πάρει μία μορφή, όπως αναφέρεται παρακάτω:1. Μεταβίβαση της μπάλας που αφήνετε να πέσει από τα χέρια του παίκτη.2. Μεταβίβαση της μπάλας που πέφτει από τα χέρια μετά από αναπήδηση.3. Μεταβίβαση προς συμπαίκτη μετά από αναπήδηση της μπάλας που γίνεται προς διάφορες

κατευθύνσεις.4. Αναπήδηση της μπάλας από τα χέρια συμπαίκτη σε διάφορες κατευθύνσεις και επιστροφή.5. Ανά 2 μεταβιβάσεις που σκοπό έχουν την κρούση της μπάλας στο μέσο της απόστασης και

επιστροφή με τον ίδιο τρόπο.6. Ανά 3 μεταβιβάσεις με σκοπό το στρώσιμο της μπάλας σε επερχόμενο παίκτη για σουτ.7. Διατήρηση της μπάλας στον αέρα μεταξύ δύο παικτών. Η τροχιά της μπάλας καθορίζεται από

τους παίκτες. Μπορεί η τροχιά να είναι πολύ καμπυλωτή ή λίγο καμπυλωτή.

2.3. Εξάσκηση2.3. ΕξάσκησηΟι ασκήσεις της μεταβίβασης στον αέρα με το εσωτερικό απορρέουν από τη μεθοδική. Απλά

πρέπει να τονιστεί ότι στα αρχικά στάδια η τροφοδοσία της μπάλας στον εκτελεστή γίνεται από τα χέρια του συμπαίκτη και στα πιο προχωρημένα στάδια η εξάσκηση γίνεται με συνεχείς τροφοδοτήσεις στον αέρα και διαρκή κινητικότητα.

1. Ανά 2 έχουν 1 μπάλα. Ο Α αφήνει την μπάλα από το ύψος των ώμων να πέσει και στον αέρα τη χτυπά με το εσωτερικό προς τον Β. Ο Β την παραλαμβάνει με τα χέρια και επαναλαμβάνει το ίδιο.

2. Όπως η (1) με τη διαφορά ότι μεταβιβάζεται η μπάλα μετά από αναπήδηση στο έδαφος.

3. Όπως οι (1) και (2) με τη διαφορά ότι η μπάλα κατευθύνεται αριστερά και δεξιό του συμπαίκτη Β που παραλαμβάνει με τα χέρια και εκτελεί

4. Ο Α τροφοδοτεί με τα χέρια τον Β, που επιστρέφει την μπάλα στον αέρα. Η επιστροφή μπορεί να γίνει με ψηλή μπαλιά ή με μπαλιά που θα «σκάσει» σε σημείο στο μέσο περίπου της απόστασης ΑΒ.

5. Όπως η (4), με τη διαφορά ότι η τροφοδότηση από τον Α γίνεται αριστερά ή δεξιά, μπροστά ή πίσω από τον Β, που πρέπει να κινηθεί ανάλογα για να επιστρέψει στον Α.

6. Ο Α τροφοδοτεί τον Β σε διάφορα σημεία, ενώ κινούνται προς διάφορες κατευθύνσεις και κύρια με τον Β κινούμενο προς τα πίσω.

7. Ανά 3. Α, Β, Γ σε μία ευθεία. Ο Α τροφοδοτεί τον Β με χέρια ή πόδια. Ο Β πρέπει να στρώσει την μπάλα αριστερά ή δεξιά στον Γ που βρίσκεται σε σημείο πίσω από τον Β και κινείται προς αυτόν.

8. Ανά 3. Α, Β, Γ. Ο Α τροφοδοτεί τον Γ με μπαλιά ψηλή και τρέχει προς το μέρος του. Ο Β τρέχει να μαρκάρει τον Γ, που πρέπει να πασάρει κατάλληλα την μπάλα προς τον Α για σουτ.

9. Ποδόσφαιρο - τένις. Σε περιορισμένο χώρο, το γκρουπ, χωρίζεται σε υπογκρούπ με τόσες ομάδες που η κάθε μία να μην έχει πάνω από 4-5 παίκτες. Στη μέση του χώρου τοποθετείται ένα σχοινί σε ύψος περίπου 50 cm. Οι παίκτες παίζουν «τένις» με τα πόδια. Η μπάλα χτυπιέται είτε με την «πρώτη» στον αέρα είτε μετά την αναπήδηση προς την άλλη μεριά του χώρου και πάνω από το σχοινί. ,

3. Μεταβίβαση με το εξωτερικό μέρος του ποδιού.3. Μεταβίβαση με το εξωτερικό μέρος του ποδιού.

3.1. Θεωρία3.1. ΘεωρίαΤο χτύπημα με το εξωτερικό χρησιμοποιείται για πάσες, για σουτ, και για σέντρες. Η μεταβίβαση

αυτή μπορεί να γίνει σε ευθεία ή καμπυλωτή γραμμή. Συχνό χρησιμοποιείται για. παραπλανητικές πάσες. Οι παραπλανητικές αυτές πάσες ονομάζονται «μαγικές μπαλιές» και εκτελούνται με ξαφνική κίνηση της ποδοκνήμικης προς τα έξω.

Για την σωστή εκτέλεση της πάσας αυτής ο κορμός είναι λυγισμένος ελαφρά προς τα μπρος και προς τη μεριά του ποδιού στήριξης. Το πόδι στήριξης βρίσκεται 15 - 20 εκατοστά δίπλα στην μπάλα. Το πόδι επαφής «βλέπει» προς τα μέσα και ελαφρά προς τα κάτω, η δε ποδοκνημική, άρθρωση πρέπει να είναι σφιχτή.

Η μπάλα έρχεται σε επαφή με το έξω μέρος του παπουτσιού, στην περιοχή του μικρού δακτύλου.

Πρέπει να τονιστεί ότι για να γίνει συρτή πάσα με το εξωτερικό, το γόνατο του ποδιού επαφής πρέπει να βρίσκεται πάνω από την μπάλα τη στιγμή της επαφής και το σώμα να είναι λυγισμένο προς τα μπρος. Για ψηλή πάσα το σώμα γέρνει ελαφρά προς τα πίσω η δε επαφή με την μπάλα γίνεται στο κάτω και μέσα μέρος της μπάλας.

Τα λάθη που γίνονται πιο συχνά είναι: το πόδι επαφής δεν κάμπτεται αρκετά προς τα κάτω· η επαφή γίνεται μόνο με το έξω μέρος του πέλματος- η ποδοκνημική είναι χαλαρή· δε γίνεται το Follow through.

Σε ότι αφορά την τεχνική της «μαγικής μπαλιάς» με το εξωτερικό, οι αρχές που διέπουν τη σωστή εκτέλεση της διαφέρουν από αυτές της πάσας με το εξωτερικό του ποδιού γενικά. Στην πάσα αυτή ο παίκτης στέκεται δίπλα στην μπάλα περίπου και όταν πασάρει μετακινεί το πόδι του προς τα πλάγια και στην κατεύθυνση που θέλει να μεταβιβάσει την πάσα. Στην κίνηση του όλου ποδιού προηγείται το γόνατο και ακολουθεί η ποδοκνημική, που στην περίπτωση αυτή δεν είναι τόσο σφικτή, όσο στην πάσα με το εξωτερικό γενικά.

3.2. Μεθοδική3.2. ΜεθοδικήΣε γενικές γραμμές η μεθοδική της εκμάθησης της πάσας με το εξωτερικό μπορεί να

ακολουθήσει τα στάδια εκμάθησης της πάσας με το εσωτερικό.Αν θέλουμε να προσθέσουμε ορισμένα στοιχεία για την εξάσκηση θα μπορούσαμε να

αναφέρουμε τα εξής:1. Η εξάσκηση να γίνει αρχικά σε συρτές μπαλιές χωρίς πολύ φάλτσο.2. Η εξάσκηση να γίνεται και με τα 2 πόδια.3. Η εξάσκηση να συνεχιστεί με μπαλιές ψηλές που να δημιουργούν καμπύλες στον αέρα.4. Η εξάσκηση της μαγικής μπαλιάς να γίνεται σε μικρό χώρο και με παίκτες που κινούνται

κυκλικά ή ακανόνιστα στο χώρο.

3.3. Εξάσκηση3.3. ΕξάσκησηΌλες οι ασκήσεις που αναφέρονται στην πάσα με το εσωτερικό μπορούν να εφαρμοσθούν και

για την εξάσκηση της πάσας με το εξωτερικό.Για αποφυγή μονοτονίας οι ασκούμενοι μπορούν να παίξουν παιχνίδια σε περιορισμένο χώρο με

μορφή κοροΐδου όπως: 6 χ 1,·7 χ 2, 8 χ 3.

4. Μεταβίβαση, της μπάλας με το κουντεπιέ (πάσα μακρινή)4. Μεταβίβαση, της μπάλας με το κουντεπιέ (πάσα μακρινή)

4.1. Θεωρία4.1. ΘεωρίαΕίναι μία πολύ συχνά χρησιμοποιούμενη μορφή πάσας. Κυρίως χρησιμοποιείται για μακρινές

πάσες και για μακρινές ψηλές τροφοδοτήσεις, κόρνερ κλπ. Παράλληλα η μορφή αυτή τροφοδότησης είναι και μορφή σουτ, όταν εφαρμοσθεί με μεγάλη δύναμη.

Για τη διδασκαλία της τεχνικής αυτής πρέπει να προσεχθούν τα ακόλουθα σημαντικά στοιχεία:1. Το πόδι στήριξης βρίσκεται 25 - 30 cm μακριά από την μπάλα και πιο λυγισμένο στο γόνατο

σε σύγκριση με τη θέση που έχει κατά την εκτέλεση της πάσας με το εσωτερικό.2. Ο κορμός πρέπει να στηρίζεται στο πόδι στήριξης εκτός αν επιχειρείται πάσα σουτ, οπότε

μεταφέρεται το Βάρος του σώματος και προς το πόδι επαφής με την μπάλα, για να προσδώσει

μεγαλύτερη ώθηση .στην μπάλα.3. Η πατούσα πρέπει να είναι λυγισμένη στην ποδοκνημική και η μύτη του παπουτσιού να

βλέπει προς τα έξω και κάτω. Το σημείο επαφής με την μπάλα εντοπίζεται στα κορδόνια του παπουτσιού.

Τα λάθη που συνήθως γίνονται και οι διορθώσεις τους είναι:1. Ο παίκτης προσεγγίζει την μπάλα κάθετα. Κανονικά η κατεύθυνση της προσέγγισης προς την

μπάλα σχηματίζει 35° - 45° γωνία με την κατεύθυνση που επιδιώκουμε να στείλουμε την μπάλα.2. Το σώμα διατηρείται πίσω, ενώ θα ‘πρεπε να ακολουθήσει την μπάλα μετά την πάσα ή το

σουτ.3. Το πόδι στήριξης είναι πολύ πίσω από την μπάλα, με συνέπεια η πάσα να είναι αδύναμη.

Πρέπει να βρίσκεται δίπλα στην μπάλα 2-3 πόδια.

4.2. Μεθοδική4.2. ΜεθοδικήΌπως στην πάσα με το εσωτερικό του ποδιού.

4.3. Εξάσκηση4.3. ΕξάσκησηΠολλές από τις ασκήσεις που αναφέρονται στο κεφάλαιο της πάσας με το εσωτερικό μπορούν να

εφαρμοσθούν και στην εξάσκηση της πάσας με το κουντεπιέ.Η βασική διαφορά των ασκήσεων της πάσας με το εσωτερικό και της πάσας κουντεπιέ είναι ότι

απαιτείται περισσότερος χώρος, λόγω του ότι η πάσα αυτή είναι για μακρινές αποστάσεις.Οι ασκήσεις αυτές μπορούν και πρέπει να συνδυασθούν και με εξάσκηση της πάσας με το

εσωτερικό.

Άλλες ασκήσεις:

1. Έξι παίκτες σχηματίζουν 2 τρίγωνα. Στο κάθε τρίγωνο η μπάλα μεταφέρεται από τον Α στον Γ. Μόλις η μπάλα φθάσει στους Γ, αυτοί ανταλλάσσουν ταυτόχρονα τις μπάλες τους με μακρινές πάσες (κουντεπιέ). Στη συνέχεια η μακρινή πάσα γίνεται από τους Β (που πρέπει να είναι τελικοί αποδέκτες στο τρίγωνο τους. Δηλ. προηγείται η πάσα από Γ Β.

2. Σε παραλληλόγραμμο 4 παίκτες με μία μπάλα. Στις μεγάλες πλευρές και στις διαγώνιες πάσες οι πάσες γίνονται με το κουντεπιέ, ενώ οι πάσες στις μικρές πλευρές γίνονται με το εσωτερικό. Η άσκηση μπορεί να γίνει μόνο με πάσες στις μεγάλες πλευρές και διαγώνια.

3. Σε κύκλο μεγάλο κινούνται διάφοροι παίκτες. Η μπάλα κυκλοφορεί στη γραμμή διαμέτρου και απέναντι. Μπορεί να υπάρχουν 2-3 μπάλες.

4. Ανά 3 σε μία ευθεία. Ο Β δίνει στον Α κοντινή πάσα με το εσωτερικό. Ο Α στον Γ μακρινή με κουντεπιέ. Ο Γ στον Β κοντινή και ο Β επιστρέφει με κοντινή στον Γ, κλπ.

5. Παιχνίδια για εξάσκηση της μεταβίβασης5. Παιχνίδια για εξάσκηση της μεταβίβασης1. Στόχος σε κύκλο Ι

Σκοπός: Εξάσκηση της πάσας με το εσωτερικό του ποδιού Αριθμός παικτών: Ανά 2 ομάδες από 3-4 παίκτες (σύνολο 29 - 32) Περιοχή : Το γήπεδο χωρίζεται σε 4 ίσους χώρους έτσι όπως σχηματίζονται από την γραμμή του

κέντρου, τις πλάγιες γραμμές του γηπέδου και τη γραμμή που ενώνει τα δύο σημεία του πέναλτυ. Σε κάθε έναν από τους 4 χώρους σχηματίζεται κύκλος διαμέτρου 5-6 μέτρων και στη μέση υπάρχει ένας στόχος (μπάλα, medicine ball, κλπ.).

Διάρκεια : 30' λεπτά η μέγιστηΠεριγραφή : Σε κάθε τετράγωνο η ομάδα που έχει την μπάλα επιτίθεται και προσπαθεί να

χτυπήσει το στόχο. Όταν χάσουν την μπάλα προσπαθούν να εμποδίσουν τους αντιπάλους να κτυπήσουν το στόχο.

Κανονισμοί : Οι ομάδες αγωνίζονται για πόντους. Απαγορεύεται η είσοδος στον κύκλο.Παραλλαγή: Ο αριθμός των παικτών αλλάζει. Αν στο σύνολο ο αριθμός είναι περιττός ο

παραπανίσιος παίζει για την επίθεση.2. Η μπάλα δεν ξεπερνά το ύψος της μέσης. Αυτό εξασφαλίζει την αποκλειστική χρήση

των ποδιών.3. Δύο επαφές με την μπάλα πριν δοθεί η πάσα. Αποφεύγεται το κράτημα της μπάλας.4. Πάσα με το εσωτερικό του ποδιού μόνο.5. Πάσα με το εξωτερικό του ποδιού μόνο.6. Πάσες μόνο στα 5-6 μέτρα.

7. ΣκοποβολήΣκοπός: εξάσκηση πάσαςΟι προπονούμενοι χωρίζονται ανάλογα με τον αριθμό σε δύο ή σε τέσσερις ομάδες (2 και 2). Η

μία ομάδα μπαίνει σ' έναν κύκλο ή σ' ένα τετράγωνο και απ' έξω οι παίκτες της άλλης ομάδας προσπαθούν να κτυπήσουν με την μπάλα τους παίκτες που είναι μέσα. Για κάθε πετυχημένο κτύπημα παίρνουν έναν πόντο. Το κτύπημα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο π.χ. μόνο με εσωτερικό και η μπάλα να μην περνάει το ύψος της μέσης.

8. Μικρός στόχος

Σκοπός: εξάσκηση πάσαςΑνά 2 παίκτες. Ο Α προσπαθεί να ντριμπλάρει τον Β και να χτυπήσει με την μπάλα κάποιον

στόχο, πχ. μία φόρμα στο έδαφος. Ο Β προσπαθεί να τον εμποδίζει συνέχεια. Κερδίζει όποιος πέτυχε τα πιο πολλά «γκολ» στο πεντάλεπτο που δίνεται στον καθένα.

9. Στόχος σε κύκλο IIΌπως στην Ι, με τη διαφορά ότι οι δύο χώροι ενώνονται και κάθε ομάδα έχει τον κύκλο της και

επιτίθεται στον κύκλο της άλλης ομάδας.

Πάσα - ΔιεκδίκησηΣκοπός: εξάσκηση πάσας υπό πίεσηΟ Α δίνει στον Β. Μόλις η μπάλα μπει στο τετράγωνο του Β, ο Γ τον μαρκάρει. Ο Β προσπαθεί

να δώσει στον Δ χωρίς η μπάλα να φύγει από τις γραμμές χ, ψ.Για βελτίωση της πάσας τονίζουμε τα εξής:Δέξου την πάσα μισογυρισμένος προς το στόχο της πάσας. Αν ο αντίπαλος που διεκδικεί είναι

λίγο μακριά δώσε την πάσα νωρίς. Αν είναι κοντά, απομακρύνσου λίγο πλάγια και δώσε πάσα.

Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣ (Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣ (CONTROLCONTROL))

Ι. Γενικά - Ταξινόμηση.Ι. Γενικά - Ταξινόμηση.Στο μοντέρνο ποδόσφαιρο το κύριο χαρακτηριστικό είναι η ταχύτητα. Ο χρόνος που έχει κάθε

παίκτης στη διάθεση του, για να ελέγξει την μπάλα είναι πολύ λίγος. Για τον παραπάνω λόγο είναι απαραίτητο ο παίκτης να είναι σε θέση να χρησιμοποιεί μία ποικιλία τεχνικών για τον έλεγχο της μπάλας μ' οποιοδήποτε τρόπο και απ' οποιαδήποτε κατεύθυνση έρχεται προς το μέρος του.

Η ταξινόμηση των επιμέρους τεχνικών ελέγχου της μπάλας μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους. Πρώτα με βάση το μέλος του σώματος που χρησιμοποιείται, δεύτερο με βάση την τροχιά της μπάλας και τρίτο με βάση το είδος ελέγχου που ασκείται στην μπάλα.

Με βάση το μέλος του σώματος που χρησιμοποιείται έχουμε την παρακάτω ταξινόμηση.Α. κοντρόλ με το κάτω μέρος του ποδιού.1. Με τη σόλα2. Με το κουντεπιέ3. Με το εσωτερικό του ποδιού4. Με το εξωτερικό του ποδιούΒ. κοντρόλ με άλλα μέλη του σώματος.1. Με το μηρό2. Με την κοιλιά3. Με το στήθος4. Με το κεφάλιΗ δεύτερη ταξινόμηση με βάση την τροχιά της μπάλας, μπορεί να πάρει την παρακάτω μορφή:

Α. κοντρόλ συρτής μπαλιάς. 1. με τη σόλα2. με το εσωτερικό του ποδιού3. με το εξωτερικό του ποδιού Β. κοντρόλ μπάλας που αναπηδάει.

1. με τη σόλα2. με την κοιλιά ή το κάτω μέρος του στήθος3. με το εσωτερικό και το εξωτερικό του ποδιού Γ. κοντρόλ μπάλας στον αέρα.1. με το κουντεπιέ *2. με το εσωτερικό του ποδιού3. με το στήθος4. με το μηρό5. με το κεφάλιΗ τρίτη μορφή ταξινόμησης ανάλογα με το είδος ελέγχου που ασκείται έχει ως εξής:Α. κοντρόλ- ακινητοποίηση της μπάλας.1. με τη σόλα2. με το εσωτερικό του ποδιού3. με το εξωτερικό του ποδιούΒ. κοντρόλ στον αέρα - κατέβασμα της μπάλας.1. με το κεφάλι2. με το στήθος3. με το μηρό4. με το εσωτερικό του ποδιού5. με το εξωτερικό του ποδιού6. με το κουντεπιέ του ποδιού Γ. κοντρόλ με αλλαγή κατεύθυνσης.1. με το εσωτερικό του ποδιού2. με το εξωτερικό του ποδιού3. με το στήθος4. με το κεφάλι5. με τη φτέρναΟι γενικές αρχές που διέπουν τη σωστή εκμάθηση - εκτέλεση του κοντρόλ της μπάλας είναι:1. Όταν είναι εφικτό ο παίκτης πρέπει να ‘ναι όσο πιο κοντά γίνεται στη γραμμή της πορείας της

μπάλας. Αυτό σημαίνει ότι τα πόδια παίζουν κυρίαρχο ρόλο, αφού ο παίκτης που δεν κινείται γρήγορα προς την μπάλα και προτιμά να «τεντωθεί» για να τη φθάσει δεν μπορεί να ελέγξει αποτελεσματικά την μπάλα.

2. Ο παίκτης πρέπει να αποφασίζει γρήγορα πώς θα σταματήσει την μπάλα. Όσο η τεχνική του έχει ελλείψεις, τόσο πιο γρήγορα πρέπει να αποφασίσει για το πώς θα σταματήσει την μπάλα. Όσο πιο δεξιοτέχνης είναι τόσο πιο εύκολα μπορεί να αλλάξει γνώμη την τελευταία στιγμή για το πώς θα κάνει το κοντρόλ.

3. Το μέρος του σώματος που χρησιμοποιείται για το κοντρόλ πρέπει να είναι όσο πιο χαλαρό και ήρεμο γίνεται.

4. Τη στιγμή που γίνεται η επαφή της μπάλας με το μέλος του σώματος, αυτό πρέπει να τραβηχτεί και να ακολουθήσει για λίγο την πορεία της μπάλας.

Το χαλαρό μέλος του σώματος και το τράβηγμα του την ώρα της επαφής αποσκοπούν στο να απορροφήσουν την ενέργεια της κινούμενης μπάλας και την εξάλειψη του ρημπάουντ που δημιουργείται από την κρούση της μπάλας στο σώμα. (Wade, 1972).

Η κίνηση του ποδιού επαφής για την απορρόφηση της ενέργειας που μεταφέρει η κινούμενη μπάλα δεν πρέπει να είναι υπερβολική. Αν η μπάλα κινείται με μέτρια ταχύτητα το πόδι πρέπει να τραβηχτεί με ταχύτητα ίδια με αυτή της μπάλας. Όταν όμως η μπάλα έχει μεγάλη ταχύτητα, είναι αδύνατο να κινήσουμε το πόδι προς τα πίσω με ίδια ταχύτητα. Η μπάλα θα «ημερέψει» με μία σύντομη και γρήγορη κίνηση της ποδοκνημικής προς τα πίσω (για χαμηλές μπαλιές).

5. Το καλό κοντρόλ είναι αυτό που γίνεται με μία επαφή. Παίκτες που «αγωνίζονται» να ελέγξουν την μπάλα με δύο και τρεις επαφές χρειάζονται πολύ εξάσκηση. Στη συνέχεια θα αναλύσουμε τη διδασκαλία της τεχνικής του ελέγχου της μπάλας σύμφωνα με τη δεύτερη ταξινόμηση δηλ. σύμφωνα με την τροχιά της μπάλας.

2. Κοντρόλ σε συρτή μπαλιά.2. Κοντρόλ σε συρτή μπαλιά.

2.1. Θεωρία2.1. ΘεωρίαΣτον έλεγχο της συρτής μπαλιάς ο παίκτης μπορεί να προβεί στην ακινητοποίηση της μπάλας ή

μπορεί να την ελέγξει αλλάζοντας κατεύθυνση ταυτόχρονα. Σε περίπτωση που. το μαρκάρισμα είναι στενό και υπάρχει κίνδυνος παρεμβολής από μεριάς του παίκτη που μαρκάρει, είναι απαραίτητο το κοντρόλ να γίνει με ταυτόχρονη μετακίνηση σε κενό χώρο. Αν φυσικά υπάρχει συμπαίκτης που στηρίζει το χώρο γύρω από τον παίκτη που επιχειρεί το κοντρόλ, το πιο σωστό θα ‘ταν να τροφοδοτηθεί αυτός με την μπάλα. Μόνο όταν δεν υπάρχει παίκτης που να στηρίζει, το κοντρόλ γίνεται με μετακίνηση σε κενό χώρο.

2.1.1. Κοντρόλ με τη σόλα του παπουτσιού

Χρησιμοποιείται συχνότατα σε συρτές μπαλιές που έρχονται κατ' ευθεία μπροστά στον παίκτη. Για τον έλεγχο της μπάλας η ποδοκνημική είναι ελαφρά σηκωμένη, έτσι που η πατούσα να σχηματίζει γωνία με το έδαφος, τέτοια, που η μπάλα να «φρακάρει» κάτω από το παπούτσι. Το γόνατο του ποδιού επαφής είναι ελαφρά λυγισμένο και όλο το πόδι είναι χαλαρό. Για το σωστό έλεγχο της μπάλας το πόδι τραβιέται ελαφρά προς τα πίσω. Αυτή η κίνηση προς τα πίσω προκαλεί στην μπάλα μία προς τα πίσω περιστροφική κίνηση, που είναι και ένδειξη ότι η εκτέλεση του κοντρόλ έγινε σωστά.

2.1.2. Κοντρόλ με το εσωτερικό του ποδιού

Είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μορφή ελέγχου μπάλας που κυλά στο έδαφος. Χρησιμοποιείται για πόσες που έρχονται από διάφορες κατευθύνσεις. Το πόδι ισορροπίας είναι ελαφρά λυγισμένο στο γόνατο, ενώ τα δάχτυλα βλέπουν στην κατεύθυνση απ' όπου προέρχεται η πάσα. Το πόδι επαφής είναι στραμμένο προς τα έξω «προσφέροντας» σαν μέρος επαφής την επιφάνεια κάτω από τον εσωτερικό αστράγαλο, ενώ ο κορμός είναι στραμμένος πλάγια προς την πορεία της μπάλας. Την ώρα της επαφής το πόδι επαφής τραβιέται, για να απορροφήσει τον κραδασμό από την κρούση. Αν ο παίκτης επιθυμεί να αλλάξει πορεία με την μπάλα στα πόδια, εξακολουθεί να τραβά το πόδι προς την πορεία της μπάλας, χωρίς αυτή να χάσει την επαφή με το πόδι. Το πόδι ισορροπίας χρησιμοποιείται για το «πίβοτ» που πρέπει να γίνει. Αυτού του είδους ο έλεγχος της μπάλας είναι πολύ σημαντικός, όταν υπάρχει στενό μαρκάρισμα από αντίπαλο.

2.1.3. Κοντρόλ με το εξωτερικό του ποδιού

Χρησιμοποιείται λιγότερο συχνά από ότι τα άλλα είδη κοντρόλ. Πιο συχνά χρησιμοποιείται, όταν ο παίκτης δεν ακινητοποιεί απλώς την μπάλα, αλλά ταυτόχρονα με τον έλεγχο της, αλλάζει και κατεύθυνση. Η τεχνική ελέγχου της μπάλας με το εξωτερικό χρησιμοποιείται πιο συχνά από τους ακραίους αμυντικούς, όταν θέλουν να απομακρύνουν την μπάλα μακριά από την εστία και πλάγια.

Κατά την τεχνική, το πόδι επαφής εκτείνεται στραμμένο προς τα έξω. Το σημείο επαφής είναι η περιοχή του εξωτερικού αστραγάλου και του εξωτερικού μέρους του παπουτσιού. Το σώμα είναι στραμμένο προς τα πλάγια και προς το μέρος του ποδιού επαφής, ενώ το γόνατο του ποδιού επαφής είναι στραμμένο προς τα έξω.

2.2. Μεθοδική2.2. ΜεθοδικήΗ εξάσκηση πρέπει να γίνεται με αυξανόμενη δυσκολία. Η μεθοδική μπορεί να πάρει μία μορφή,

όπως παρακάτω:1. κοντρόλ σε συρτή πάσα συμπαίκτη κατευθείαν μπροστά2. κοντρόλ με αυξανόμενη δύναμη πάσας3. κοντρόλ σε διάφορες κατευθύνσεις4. κοντρόλ με το «αδύνατο» πόδι5. κοντρόλ σε μπαλιά που έρχεται από πίσω και από διάφορες κατευθύνσεις6. κοντρόλ μπάλας, ενώ ταυτόχρονα ασκείται πίεση από πίσω7. κοντρόλ μπάλας, ενώ ασκείται πίεση από μπροστά8. κοντρόλ με το ένα πόδι και πάσα με το άλλο σε 2 - 3 χρόνους9. κοντρόλ με αλλαγή κατεύθυνσης κατά 45°, 90°, 180°10. παιχνίδι 3x1, 4x1, 5x2, κλπ. Με περιορισμένο αριθμό κινήσεων π.χ. με 3 το πολύ

ακουμπήματα της μπάλας: κοντρόλ, στρώσιμο,

2.3. Εξάσκηση2.3. ΕξάσκησηΟρισμένες ενδεικτικές ασκήσεις είναι οι ακόλουθες:

1. Ανά 2 ανταλλάσσουν μπαλιές συρτές. Οι κινήσεις γίνονται σε 3 χρόνους: κοντρόλ - στρώσιμο - πάσα.

2. Ανά 2 ανταλλάσσουν συρτές μπαλιές αριστερά και δεξιά του συμπαίκτη τους. Το κοντρόλ γίνεται με τα δύο πόδια (αριστερό, δεξί εναλλάξ).

3. Ανά 2 ανταλλάσσουν συρτές μπαλιές τρέχοντας ακανόνιστα σε απεριόριστο χώρο.

4. Ανά 3 Α, Β, Γ. Ο Α δίνει στον Β συρτή μπαλιά. Ο Β κοντρολάρει γυρίζει 180° και πασάρει στον Γ.

5. Ανά 2. Ο Α δίνει στον Β και τρέχει να τον μαρκάρει Ανάλογα με το επίπεδο τεχνικής η απόσταση μεταξύ Α και Β αυξομειώνεται.

6. Ανά 3. Ο Α δίνει στον Β που μαρκάρεται στενά από τον Γ. Ο Β, μόλις δεχθεί την μπάλα, αλλάζει γρήγορα κατεύθυνση μπροστά, πλάγια, ή με στροφή 180° και πασάρει πάλι στον Α.

7. Παιχνίδι 5x5, σε περιορισμένο χώρο. Μόνος περιορισμός στο παιχνίδι είναι να γίνεται το κοντρόλ μόνο με αλλαγή κατεύθυνσης.

8. Μπροστά στην εστία. Στην περιοχή του πέναλτυ βρίσκονται 2 παίκτες Α και Β. Ο Α μαρκάρει τον Β. Ένας τροφοδότης δίνει συρτές μπαλιές στον Β που πρέπει να βρει τρόπο να σουτάρει στην εστία και να σκοράρει. Οι παίκτες είναι σε ζευγάρια, που αλλάζουν διαδοχικό μετά από κάθε

προσπάθεια.

3. Κοντρόλ μπάλας που αναπηδάει.3. Κοντρόλ μπάλας που αναπηδάει.

3.1 Θεωρία3.1 ΘεωρίαΓια τον έλεγχο της μπάλας που αναπηδάει, δηλ. της μπάλας που μετά την κρούση της στο

έδαφος βρίσκεται ήδη σε κάποιο ύψος, χρησιμοποιούνται κύρια η σόλα, η κοιλιά και το στήθος. Βασικός στόχος του κοντρόλ της μπάλας που αναπηδάει είναι η ανακοπή της πορείας της μπάλας προς τα πάνω. Η δεύτερη φάση του κοντρόλ αυτού συνίσταται, στον πλήρη έλεγχο της.

Χρησιμοποιείται κύρια, όταν ο παίκτης δεν προλάβει να κοντρολάρει την μπάλα την ώρα που αυτή χτυπάει στο έδαφος.

3.1.1. Κοντρόλ με τη σόλα του παπουτσιού

Τα τεχνικά στοιχεία που πρέπει να τονιστούν είναι λίγα. Η τεχνική συνίσταται στην τοποθέτηση του ποδιού στην πορεία της μπάλας που αναπηδάει, έτσι που αυτή να χτυπήσει τη σόλα του παπουτσιού. Στη συνέχεια ο παίκτης μπορεί να αλλάξει τη μορφή του κοντρόλ.

3.1.2. Κοντρόλ με την κοιλιά ή το κάτω μέρος του στήθους

Ισχύουν αυτά που αναφέρθηκαν για το κοντρόλ με τη σόλα: ο παίκτης τοποθετεί το σώμα του πάνω από την μπάλα που αναπηδάει, κρατώντας τα χέρια του ανοικτά, για να μην την ακουμπήσει με αυτά. Αφού ανακοπεί η ανοδική πορεία της μπάλας ο παίκτης εφαρμόζει όποιο είδος αποτελεσματικότερου κοντρόλ επιθυμεί για να την προωθήσει.

Το κοντρόλ με την κοιλιά ή το κάτω μέρος του στήθους είναι εξαιρετικά χρήσιμο, όταν πρόκειται να κάνουμε παρεμβολή σε μία πάσα και θέλουμε να συνεχίσουμε την κίνηση μας.

3.2. Μεθοδική3.2. ΜεθοδικήΒλέπε: μεθοδική του κοντρόλ σε συρτή πάσα.

3.3. Εξάσκηση3.3. ΕξάσκησηΠροσαρμογή στις ασκήσεις του κοντρόλ σε συρτή πάσα.

4. Κοντρόλ της μπάλας στον αέρα. 4. Κοντρόλ της μπάλας στον αέρα.

4.1. Θεωρία4.1. ΘεωρίαΟι μεταβιβάσεις στο ποδόσφαιρο δεν είναι πάντα συρτές. Πολύ συχνά γίνονται πάσες μακρινές

και ψηλές, για να αποφευχθούν οι παρεμβάσεις των αντιπάλων. Για το λόγο αυτό ο παίκτης που θα δεχθεί την μπάλα πρέπει να είναι σε θέση να την ελέγξει, για να προωθήσει το παιχνίδι.

Οι αρχάριοι ποδοσφαιριστές χρειάζονται 3 και 4 επαφές με την μπάλα, για να την ελέγξουν, όταν αυτή έρχεται από ψηλά. Σε ιδανικές περιπτώσεις ο καλός ποδοσφαιριστής πρέπει να προωθήσει το παιχνίδι με 2 μπαλιές, γιατί με τον τρόπο αυτό κερδίζει χρόνο και χώρο.

Ο έλεγχος της μπάλας που κατεβαίνει από τον αέρα γίνεται με διάφορα μέλη του σώματος, αλλά οι αρχές που διέπουν το σωστό, από τεχνικής άποψης, έλεγχο της μπάλας είναι ίδιες.

Τα μέλη του σώματος που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο της μπάλας που κατεβαίνει από ύψος μπορεί να είναι το στήθος, ο μηρός, το κεφάλι, το κουντεπιέ, το εσωτερικό και το εξωτερικό του ποδιού. Οποιοδήποτε όμως μέλος του σώματος και αν χρησιμοποιηθεί, ο παίκτης πρέπει να διαλέξει γρήγορα το μέλος του σώματος για το κοντρόλ που θα πρέπει να είναι ήρεμο και χαλαρό.

Οι παράγοντες που καθορίζουν την επιλογή του μέλους του σώματος για τον έλεγχο της μπάλας είναι: η γωνία προσέγγισης της μπάλας, η πρόθεση που έχει ο παίκτης μετά το κοντρόλ, η θέση των αμυντικών, η στάση του παίκτη (ακίνητος ή σε κίνηση) και η ταχύτητα της μπάλας που προσεγγίζει.

4.1.1. Κοντρόλ της μπάλας με το κουντεπιέ.

Στην ουσία πρόκειται για «κατέβασμα» της μπάλας από κάποιο ύψος στο έδαφος. Χρησιμοποιείται περισσότερο για έλεγχο της μπάλας, που πέφτει κάθετα από τον αέρα, και όταν ο αντίπαλος μαρκάρει χαλαρά.

Το πόδι επαφής ανυψώνεται προς την πορεία της μπάλας που πέφτει και καθώς η μπάλα φθάνει στο πόδι, αυτό χαμηλώνει προς τα κάτω. Το πόδι πρέπει να υποδεχθεί την μπάλα χαλαρά, έτσι που να μην αναπηδήσει καθόλου τη στιγμή της επαφής. Για την αποτελεσματική απορρόφηση της ενέργειας της μπάλας που πέφτει, το πόδι αρχικό τραβιέται με ταχύτητα ίση μ' αυτή της μπάλας αλλά προοδευτικά το τράβηγμα επιβραδύνεται, ώσπου να φθάσει στο έδαφος.

4.1.2. Κοντρόλ της μπάλας με το εσωτερικό του ποδιού.Σ' αντίθεση με το κοντρόλ, με το κουντεπιέ, η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται συχνότερα για έλεγχο

της μπάλας που ταξιδεύει σε παραβολική τροχιά. Πολλοί όμως παίκτες χρησιμοποιούν το εσωτερικό του ποδιού (περιοχή εσωτερικού αστράγαλου) και για το κοντρόλ μπάλας που «πέφτει» από ψηλό.

Οι αρχές που διέπουν τη σωστή εκτέλεση της τεχνικής αυτής είναι παρόμοιες με όλα τα είδη του κοντρόλ που γίνονται, ενώ η μπάλα είναι στον αέρα και «πέφτει». Αυτό όμως που πρέπει να τονιστεί είναι ότι το πόδι κινείται, για να συναντήσει την μπάλα στον αέρα όσο πιο ψηλά είναι εφικτό. Τη στιγμή της επαφής το πόδι υποχωρεί με ταχύτητα ελεύθερης πτώσης με προοδευτική επιβράδυνση. Σαν επιφάνεια επαφής χρησιμοποιείται η περιοχή κάτω από τον εσωτερικό αστράγαλο.

Το πόδι στήριξης είναι λυγισμένο στο γόνατο και τη στιγμή της επαφής λυγίζει ακόμα περισσότερο με στόχο να υποβοηθήσει στην εξάλειψη του ρημπάουντ από την κρούση της μπάλας με το πόδι.

4.1.3. Κοντρόλ της μπάλας με το στήθος.

Λόγω της μεγάλης επιφάνειας επαφής το κοντρόλ με το στήθος είναι από τα πλέον δημοφιλή και αποτελεσματικά. Χρησιμοποιείται για μπαλιές που έρχονται από ψηλά, καθώς και για πάσες δυνατές με παραβολική τροχιά. Ανάλογα με την τροχιά της μπάλας εφαρμόζεται και διαφορετική τεχνική.

Όταν η μπάλα προσεγγίζει οριζόντια, το βάρος του σώματος στηρίζεται και στα δύο πόδια. Τα γόνατα είναι ελαφρά λυγισμένα. Το στήθος πάντα προβάλλεται προς τα έξω, ενώ τα χέρια είναι ανοικτά και προς τα πίσω, η δε λεκάνη τραβιέται μπροστά. Τη στιγμή της επαφής η λεκάνη κινείται γρήγορα προς τα πίσω, τα γόνατα τεντώνουν και το μπροστινό πόδι γυρίζει πίσω. Αυτές οι κινήσεις κατευθύνουν την μπάλα στο έδαφος και μπροστά στον παίκτη που θα ολοκληρώσει τον έλεγχο της μπάλας.

Σε περίπτωση που η μπάλα προσεγγίζει με τροχιά από πάνω προς τα κάτω, τότε τη στιγμή της επαφής η λεκάνη δεν τραβιέται πίσω, αλλά τα γόνατα λυγίζουν ακόμα περισσότερο, για να απορροφήσουν τον κραδασμό. Το στήθος υποχωρεί τη στιγμή της κρούσης και η μπάλα διαγράφοντας μια μικρή καμπύλη προσγειώνεται μπροστά στον παίκτη.

4.1.4. Κοντρόλ της μπάλας με το μηρό.

Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που η μπάλα έχει μικρό ύψος και έρχεται πάνω στον παίκτη.Ισχύουν σε γενικές γραμμές οι αρχές που διέπουν την τεχνική του κοντρόλ της μπάλας που

βρίσκεται στον αέρα. Το σώμα πρέπει να τοποθετηθεί στην ευθεία που ταξιδεύει η μπάλα. Το σώμα στηρίζεται στο ένα πόδι και ο μηρός κινείται προς την μπάλα. Τη στιγμή της επαφής τραβιέται προς τα κάτω, έτσι που η μπάλα να πέσει μετά την κρούση μπροστά στον παίκτη. Το σημείο επαφής της μπάλας με το μηρό πρέπει να βρίσκεται μακριά από το γόνατο, γιατί η περιοχή του γόνατου είναι σκληρή και το κοντρόλ δε θα είναι αποτελεσματικό.

Όταν η μπάλα πέφτει κατακόρυφα στο έδαφος, το γόνατο πρέπει να σηκωθεί και ο μηρός να σχηματίσει ορθή γωνία με το έδαφος. Τη στιγμή δε της επαφής να τραβηχτεί προς τα κάτω.

4.1.5. Κοντρόλ της μπάλας με το κεφάλι.

Χρησιμοποιείται σπάνια, γιατί αφ' ενός είναι δύσκολη τεχνική, αφ' ετέρου σπάνια δημιουργείται η ανάγκη για κοντρόλ της μπάλας με το κεφάλι.

Το κοντρόλ με το κεφάλι γίνεται είτε όταν η μπάλα χτυπήσει το μέτωπο ή την κορυφή του. Και στις δύο περιπτώσεις ο παίκτης τη στιγμή της επαφής πρέπει να λυγίσει τα γόνατα και να χαλαρώσει τους μυς του λαιμού του. Όταν η μπάλα χτυπηθεί με το μέτωπο, κατευθύνεται στο έδαφος μπροστά στον παίκτη οπού ελέγχεται πιο αποτελεσματικά. Όταν ο έλεγχος γίνει με την κορυφή του κεφαλιού, η μπάλα διαγράφει μία μικρή καμπύλη πάνω από το κεφάλι και προσγειώνεται μαλακά στο έδαφος.

4.2. Γενικά λάθη του κοντρόλ στον αέρα.4.2. Γενικά λάθη του κοντρόλ στον αέρα.1. Οι μύες του μέλους επαφής είναι τεντωμένοι. Αυτό προκαλεί αναπήδηση και φυσικά κακό

έλεγχο της μπάλας.

2. Καθυστερεί να κινηθεί το μέλος του σώματος να συναντήσει την μπάλα. Σαν συνέπεια το «τράβηγμα» προς τα πίσω του μέλους, που θα χρειασθεί στη συνέχεια, καθυστερεί ή δε διαρκεί αρκετά, για να απορροφήσει τον κραδασμό από την επαφή.

3. Δεν υπολογίζεται σωστά η πορεία της μπάλας με συνέπεια να μην είναι προετοιμασμένο το μέλος της επαφής για το κοντρόλ.

4. Στις ψηλές μπαλιές το βάρος δε στηρίζεται αρκετά στο πόδι στήριξης που σαν συνέπεια έχει την αναπήδηση της μπάλας.

4.3. Μεθοδική της εκμάθησης.4.3. Μεθοδική της εκμάθησης.Η κλασική μέθοδος εκμάθησης της τεχνικής στο ποδόσφαιρο, όπως και σ' όλα τα σπορ,

ακολουθεί σε γενικές γραμμές ορισμένες αρχές. Όπως αναφέρθηκε και προηγούμενα τα βασικά χαρακτηριστικά κάθε μορφής κίνησης είναι: »

1. ο χώρος (S)2. ο χρόνος (t)3. η ώθηση (F)Στα ομαδικά όμως παιχνίδια ο παράγοντας εκείνος που περιορίζει την κίνηση είναι ο αντίπαλος.

Σ' ένα όμως παιχνίδι ένας παίκτης δεν παίρνει υπόψη του μόνο τις κινήσεις του αντίπαλου, αλλά και αυτές των συμπαικτών του. Στόχος λοιπόν κάθε εξάσκησης είναι να αναπτυχθεί ένα ρεπερτόριο από κινήσεις που απαιτεί το σπορ, που να εκτελείται με μεγάλη αποτελεσματικότητα, όταν υπάρχουν:

α) περιορισμοί στο χώρο β) περιορισμοί στο χρόνογ) προσαρμογές στην ταχύτητα (ώθηση της μπάλας) δ) πιέσεις από αντίπαλους ε) συνδυασμοί με συμπαίκτες.Αν δεχθούμε ότι η μάθηση επιτυγχάνεται πιο αποτελεσματικά όταν προχωράει από τα εύκολα

στα δύσκολα και από τα απλά στα σύνθετα, τότε η μεθοδική της διδασκαλίας θα πρέπει να έχει ως εξής:

Φάση Ι. Ο παίκτης εξασκείται στην τεχνική, χωρίς χωρικούς ή χρονικούς περιορισμούς με μικρή ώθηση της μπάλας και χωρίς παρουσία συμπαίκτη ή αντίπαλου. Με τον τρόπο αυτό δίνεται έμφαση στην εκμάθηση της τεχνικής, όπως αυτή έχει υποδειχθεί από το διδάσκοντα.

Φάση II. α) Ο παίκτης ασκείται σε περιορισμένο χώρο επιχειρώντας να εκτελέσει με ακρίβεια την τεχνική, χωρίς να παραβιάσει τα χωρικό όρια που του έχουν υποδειχθεί. Ο ρυθμός εξάσκησης καθορίζεται αυτόβουλα ή είναι αργός, η μπάλα ωθείται αυτόβουλα ή μαλακά και δεν υπάρχουν συμπαίκτες ή αντίπαλοι, β) Η εξάσκηση της τεχνικής στο χώρο μπορεί να γίνει όχι μόνο με τον περιορισμό του, αλλά και με τον εμπλουτισμό της εξάσκησης σε χωρικό προσανατολισμό. Έτσι η τεχνική μπορεί να εξασκηθεί με κινήσεις σε διάφορες κατευθύνσεις, με στροφές 45°, 90°, 180°, με αιφνιδιασμούς κλπ. Οι υπόλοιποι παράγοντες παραμένουν στάσιμοι.

Φάση III. Διατηρώντας ενεργό τον παράγοντα «χώρο» προσθέτουμε στην εξάσκηση τον παράγοντα χρόνο. Η διαφοροποίηση του χρονικού παράγοντα διαφοροποιεί το ρυθμό και τη συχνότητα εκτέλεσης των κινήσεων, πχ. αντί να εξασκείται με 1 μπάλα, μπορεί να εξασκηθεί με 2 μπάλες ή μπορεί να ζητηθεί από τον προπονητή να εκτελέσει έναν αριθμό επαναλήψεων σε ορισμένο χρόνο.

Φάση IV. Η εξάσκηση γίνεται με μία ποικιλία τροφοδοτήσεων. Αν, για παράδειγμα, εξασκείται ο παίκτης στο κοντρόλ, οι μπαλιές που δέχεται πρέπει να ποικίλουν σε ταχύτητα (δύναμη). Αν εξασκείται στις πάσες, πρέπει να αυξάνει την ώθηση στην μπάλα, για να πετυχαίνει μεγαλύτερη απόσταση στην τροφοδότηση. Η δύναμη της ώθησης μπορεί να συνδυαστεί με ακρίβεια στη μεταβίβαση σε μία ποικιλία τεχνικών.

Φάση V. Είναι η κρίσιμη φάση όπου η εξάσκηση γίνεται πάντα με την παρουσία αντιπάλου ή αντιπάλων. Η πίεση που θα ασκεί ο αντίπαλος πρέπει να αυξάνει προοδευτικό, έως ότου γίνει βίαιη. Ειδικά για το ποδόσφαιρο είναι απαραίτητη η εξοικείωση του παίκτη με τη βίαιη σωματική επαφή με τον αντίπαλο την ώρα που επιχειρεί να προωθήσει το παιχνίδι κοντρολάροντας, ντριμπλάροντας ή πασάροντας την μπάλα. Σε μία κατοπινή φάση οι αντίπαλοι μπορεί να είναι παραπάνω από ένας, πχ. η εξάσκηση του κοντρόλ με το στήθος να γίνεται την ώρα που ένας ή παραπάνω αντίπαλοι τρέ-χουν κατά πάνω του.

Φάση VI. Είναι η τελευταία φάση της εξάσκησης που μπορεί να γίνει και με μορφή αγωνιστική. Στη φάση αυτή ο παίκτης εφαρμόζει σε πραγματικές συνθήκες παιχνιδιού όσα έχει μάθει ως τώρα. Θα πρέπει δηλαδή να μπορεί να εκτελεί τις διάφορες τεχνικές σε περιορισμένο χώρο, με γρηγοράδα

και με δύναμη, να μπορεί να εκτιμάει σωστά τις κινήσεις των συμπαικτών του και να συνδυάζεται μ'' αυτούς κατάλληλα και θα πρέπει να αντέχει στην πίεση των αντιπάλων και να είναι ικανός να τους αποφεύγει. Τα μίνι - ποδοσφαιρικά παιχνίδια σε περιορισμένο χώρο με μορφή 2x2,3x3,5x5, κλπ. είναι η καλύτερη μορφή εξάσκησης.

Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν προηγούμενα η εξάσκηση του κοντρόλ στον αέρα μπορεί να πάρει την παρακάτω μορφή. (Βλέπε ασκήσεις εξάσκησης του κοντρόλ στον αέρα.)

4.4. Εξάσκηση4.4. Εξάσκηση(Στήθος, μηρός, εσωτερικό, εξωτερικό, κουντεπιέ)

1. Ανά 2, σε απόσταση 7 - 8 μ. Ο παίκτης Α ρίχνει με τα χέρια ψηλές μπαλιές πάνω στον Β, που πρέπει να κοντρολάρει με όποιο μέλος του σώματος μπορεί και να επιστρέψει την μπάλα συρτά στον Α. (Αλλαγή ρόλων)

2. Όπως η (1) με τη διαφορά ότι ο Α τροφοδοτεί τον Β σε διάφορες κατευθύνσεις αναγκάζοντας τον να κινείται μπρος-πίσω, αριστερά-δεξιά, για να ελέγξει την μπάλα. Η επιστροφή γίνεται με συρτή μπαλιά.

3. Όπως οι (1) και (2) με τη διαφορά ότι η επιστροφή γίνεται με ψηλή μπαλιά προς τον Α σε διάφορους χώρους γύρω του.

4. Όπως η (1) με τη διαφορά ότι ο Α μετά την τροφοδότηση μαρκάρει από μπροστά τον Β και προσπαθεί να του αποσπάσει την μπάλα.

5. Ανά 2. Ο Α τροφοδοτεί τον Β με ψηλή πάσα και τρέχει προς την κατεύθυνση της. Ο Β πρέπει να κοντρολάρει με το στήθος αλλάζοντας ταυτόχρονα την πορεία της μπάλας έτσι που να την παραλάβει ο επερχόμενος Α. Η τροφοδότηση γίνεται αρχικά με το χέρι και στη συνέχεια με το πόδι.

6. Ανά 2. Ο Α τροφοδοτεί τον Β που κοντρολάρει με το στήθος, μεταφέρει την μπάλα στο μηρό

χωρίς η μπάλα να πέσει στο έδαφος και επιστρέφει στον 3ο χρόνο την μπάλα στον Α με ψηλή πάσα. Ο Α επαναλαμβάνει.

7. Δύο παίκτες τρέχουν παράλληλα σε απόσταση 7-8 μ. Ο Α μεταβιβάζει την μπάλα «ψηλοκρεμαστά» στον Β που την παραλαμβάνει με το στήθος μπροστά του και μετά την πρώτη αναπήδηση της μπάλας στο έδαφος την επιστρέφει στον Α «ψηλοκρεμαστά». Ο Α επαναλαμβάνει.

8. Όπως η 7, αλλά οι παίκτες μετακινούνται οι μεν Α με κανονικό τρέξιμο (μέτωπο μπροστά), ενώ ο Β τρέχει προς τα πίσω. Το κοντρόλ μπορεί να γίνει μ' οποιοδήποτε μέλος του σώματος.

9. 5-10 παίκτες βρίσκονται σε μία σειρά. Ο πρώτος κάθε σειράς αρχίζει να τρέχει χαλαρά. Ο προπονητής βρίσκεται σε μία απόσταση 15 μ. μπροστά και πλάγια. Μόλις ένας παίκτης φθάσει στο ύψος του προπονητή, αυτός του μεταβιβάζει ψηλή μπαλιά που πρέπει να την παραλάβει, να την ελέγξει και αφού διανύσει μία απόσταση 5 μ. με την μπάλα στα πόδια να του την επιστρέψει. Ο παίκτης επιστρέφει στο τέλος της σειράς και συνεχίζει ο επόμενος.

10. Η άσκηση γίνεται μπροστά στην εστία. Οι παίκτες βρίσκονται πίσω από την εστία και έξω από τα δοκάρια. Με το σήμα του προπονητή ένας από τους παίκτες τρέχει προς το σημείο του πέναλτυ. Ενώ τρέχει, ο προπονητής τον τροφοδοτεί με ψηλή μπαλιά. Ο παίκτης πρέπει να κοντρολάρει την μπάλα και σε 3 χρόνους να σουτάρει προς την εστία που την υπερασπίζεται ένας τερματοφύλακας.

11. Όπως η 10 με την διαφορά ότι η τροφοδότηση γίνεται με σέντρα από τα πλάγια.

12. Τέσσερις παίκτες προσπαθούν να διατηρήσουν την μπάλα στον αέρα. Απαραίτητη προϋπόθεση η μεταβίβαση να μη γίνεται αμέσως αλλά να μεσολαβεί μία τουλάχιστον ακόμα επαφή με την μπάλα.

13. Ανά 3. Ο Α μεταβιβάζει την μπάλα στον Β που μαρκάρεται από τον Γ που βρίσκεται σε απόσταση 3-4 μ. πίσω από τον Β. Η άσκηση μπορεί να αρχίσει με μεταβίβαση από τα χέρια και στη συνέχεια από τα πόδια του Α (κουντεπιέ). Η τροφοδότηση μπορεί να γίνει μπροστά στον Β ή σε διάφορες κατευθύνσεις. Ο Β πρέπει να κοντρολάρει την μπάλα και αφού τη διατηρήσουν 3-5 δευτερόλεπτα στην κατοχή του να την επιστρέψει στον Α.

14. Όπως η (13) με τη διαφορά ότι μαρκάρεται και ο Α. Έτσι όταν ο Β επιστρέφει την μπάλα ψηλοκρεμαστά προς τον Α, ένας παίκτης τον μαρκάρει και διεκδικεί την μπάλα.

15. Ανά 3 με μία μπάλα. Οι αποστάσεις μεταξύ τους είναι 5-6 μ. Οι Α και Γ μεταβιβάζουν ο ένας στον άλλο την μπάλα ψηλοκρεμαστά, την κοντρολάρουν και την επιστρέφουν πάνω από το κεφάλι του μεσαίου παίκτη. Ο Β μαρκάρει τους Α και Γ διαδοχικό.

16. Ανά 2. Από την ύπτια θέση ο παίκτης Α πετάει την μπάλα στον αέρα και σηκώνεται να την κοντρολάρει. Ο Β τρέχει και τον μαρκάρει την ώρα που ο Α έρχεται σε επαφή με την μπάλα.

17. Ανά 3. Οι Α και Γ τροφοδοτούν το μεσαίο παίκτη Β που διαδοχικά κοντρολάρει και επιστρέφει στους Α, Γ.

18. Τρεις παίκτες βρίσκονται ο ένας κοντά στον άλλο. Ένας από αυτούς κτυπάει την μπάλα σε διάφορες κατευθύνσεις ψηλά στον αέρα και όλοι τρέχουν να την κοντρολάρουν πριν πέσει στο έδαφος. Στόχος κάθε παίκτη είναι να φθάσει πρώτος κάτω από την μπάλα και να την κοντρολάρει. Οι άλλοι δύο διεκδικούν.

19. Ένας παίκτης Α βρίσκεται στη γραμμή της μεγάλης περιοχής. Ένας Β που βρίσκεται 5 μ. μακριά από την γραμμή της μεγάλης περιοχής δίνει την μπάλα πίσω από τον Α ψηλοκρεμαστά. Ο Α πρέπει να κάνει στροφή, να κοντρολάρει την μπάλα και να σουτάρει προς την εστία. Ο Β μόλις κάνει την τροφοδότηση τρέχει να εμποδίσει τον Α που επιχειρεί να κάνει σουτ προς την εστία.

20. Δύο παίκτες Α, Β, βρίσκονται στη γωνία της μεγάλης περιοχής. Ο Β βρίσκεται 3 - 4 μ. μακριά πίσω από τον Α. Ο προπονητής βρίσκεται στην άλλη γωνία της μεγάλης περιοχής και κάνει σέντρες ψηλοκρεμαστές μέσα στην περιοχή. Ο Α πρέπει να τρέξει να ελέγξει την μπάλα και να σουτάρει προς την εστία. Ο Β προσπαθεί να αποσπάσει την μπάλα.

21. Οι παίκτες χωρίζονται σε δύο ομάδες: Η Α βρίσκεται πίσω από την εστία. Η Β 10 μέτρα έξω από τη μεγάλη περιοχή. Ο προπονητής βρίσκεται 10 μ. έξω από την περιοχή και κάνει σέντρες στο σημείο του πέναλτυ. Κάθε φορά ξεκινούν 2 παίκτες ένας από την Α και ένας από την Β. Σκοπός του Α είναι να στρώσει την μπάλα με στο στήθος στον Β που σουτάρει πριν η μπάλα πέσει στο έδαφος.

Η ΚΕΦΑΛΙΑΗ ΚΕΦΑΛΙΑ

1. Θεωρία1. ΘεωρίαΗ ικανότητα για εκτέλεση της κεφαλιάς είναι τόσο χρήσιμη στο ποδόσφαιρο, όσο και η ικανότητα

για καλή μεταβίβαση της μπάλας. Ο «χώρος» του γηπέδου που βρίσκεται στον αέρα πάνω από τα κεφάλια των παικτών είναι ζωτικός και ελέγχεται δύσκολα. Η ικανότητα των παικτών μιας ομάδας να εκμεταλλεύονται το χώρο αυτό είτε αμυντικά, για να απομακρύνουν την μπάλα ή επιθετικά, για να σκοράρουν, αποτελεί ένα σημαντικό αβαντάζ για την ομάδα.

Είναι σημαντικό για τα νέα παιδιά να μάθουν (διδαχθούν) την κεφαλιά σωστά, γιατί αν οι πρώτες εμπειρίες από την επαφή με την μπάλα είναι οδυνηρές, θα αποκτήσουν φόβο για την μπάλα, με συνέπεια να μην επιχειρούν ποτέ κεφαλιές στο μέλλον. Ο πόνος στο κεφάλι είναι αποτέλεσμα λανθασμένου τρόπου εκτέλεσης της κεφαλιάς. Αν η κεφαλιά εκτελεσθεί σωστά από τεχνικής άποψης, ο πόνος είναι μηδαμινός. Το ανθρώπινο κεφάλι είναι εκπληκτικά σκληρό. Αν μπορούσαμε να παρατηρήσουμε τι συμβαίνει τη στιγμή της κρούσης του κεφαλιού με την μπάλα θα βλέπαμε ότι η σκληρή επιφάνεια της μπάλας υποχωρεί (βουλιάζει) κατά 3-5 εκατοστά περίπου.

Το κτύπημα της μπάλας με το κεφάλι μπορεί να γίνει με πολλές μορφές και για διάφορους σκοπούς. Μια απλή ταξινόμηση των ειδών κεφαλιάς είναι η ακόλουθη:

1. κτύπημα της μπάλας όταν ο παίκτης είναι στο έδαφος.2. κτύπημα της μπάλας με άλμα στον αέρα.

1.1. Κτύπημα της μπάλας με το κεφάλι όταν ο παίκτης είναι στο έδαφος.1.1. Κτύπημα της μπάλας με το κεφάλι όταν ο παίκτης είναι στο έδαφος.Όταν ο παίκτης είναι στο. έδαφος, μπορεί να χρησιμοποιήσει το κεφάλι του για να τροφοδοτήσει

κάποιον παίκτη, να επιχειρήσει να σκοράρει ή να απομακρύνει την μπάλα από μία περιοχή. Η μπάλα

μπορεί να προωθηθεί με κίνηση προς τα μπρος, προς τα πλάγια ή προς τα πίσω.

1.1.1 Με κίνηση προς τα εμπρός.

Η βάση της καλής εκτέλεσης της κεφαλιάς αυτής είναι η καλή τοποθέτηση των ποδιών, που δεν πρέπει να είναι παράλληλα το ένα με το άλλο, αλλά να βρίσκεται το ένα μπροστά. Για τη σωστή εκτέλεση όμως χρησιμοποιείται όλο το σώμα. Η κίνηση όλου του σώματος προς τα εμπρός ξεκινάει από τα πόδια και συνεχίζεται με τον κορμό και το κεφάλι, τα γόνατα τεντώνονται και στην τελική φάση οι μύες του λαιμού τεντώνονται μπροστά.

Ο παίκτης πρέπει να έχει την μπάλα μπροστά του ή λίγο πλάγια. Η μπάλα κτυπιέται με το μέτωπο, που αφ' ενός μεν λόγω της σκληρότητας του δεν προκαλεί πόνο, αφ' ετέρου λόγω της επίπεδης επιφάνειας του εξασφαλίζει ακρίβεια.

Το πιο συνηθισμένο λάθος που κάνουν οι αρχάριοι είναι ότι κτυπούν την μπάλα στο κάτω μέρος της με το πάνω μέρος του κεφαλιού. Το σφάλμα αυτό μπορεί να εξαλειφθεί αν η εξάσκηση γίνει με μικρές και ελαφριές μπάλες με την υπόδειξη να την κτυπούν με το μέτωπο και στο κέντρο της.

Ένα άλλο λάθος που συνήθως γίνεται είναι ότι η μπάλα κτυπιέται μόνο με το κεφάλι, ενώ το σώμα δε συμμετέχει καθόλου στην εκτέλεση, με συνέπεια να μη φεύγει η μπάλα δυνατά. Η από τεχνικής σκοπιάς υπόδειξη για τη στάση του σώματος μπορεί να βοηθήσει τον αρχάριο να ξεπεράσει το πρόβλημα που έχει.

Τέλος, έμφαση πρέπει να δοθεί στην κίνηση του κεφαλιού ακόμα και μετά την κρούση. Το κεφάλι πρέπει να ακολουθήσει την πορεία της μπάλας (follow through). Η παρατήρηση αυτή στοχεύει στο να «αναγκάσει» τα παιδιά να κτυπούν την μπάλα και όχι να τα χτυπάει αυτή.

1.1.2. Με κίνηση προς τα πλάγια.

Σε γενικές γραμμές ισχύουν οι αρχές της κεφαλιάς προς τα μπροστά. Η κύρια διαφορά συνιστάται στην κίνηση του σώματος, που γίνεται με στροφή προς την κατεύθυνση που θέλουμε να πάει η μπάλα. Για να γίνει αυτό, πρέπει το πίσω πόδι να είναι το δεξί, αν σκοπεύουμε να δώσουμε την μπάλα δεξιά και αντίστοιχα το αριστερό πίσω, αν κατευθύνουμε την μπάλα αριστερό.

Μία παραλλαγή της κεφαλιάς αυτής είναι η κεφαλιά εκτροπής όπως ονομάζεται. Η κεφαλιά εκτροπής χρησιμοποιείται κύρια από τους επιθετικούς, όταν η μπάλα ταξιδεύει με μεγάλη ταχύτητα. Στόχος της κεφαλιάς αυτής είναι η ελαφριά απόκλιση της μπάλας από την πορεία της. Σαν σημείο επαφής χρησιμοποιείται η γωνία του μετώπου. Το κεφάλι δεν κινείται προς τα πλάγια πολύ η μπάλα δηλ. περνάει περίπου «ξυστά» από το κεφάλι. Όσο πιο πολύ χτυπήσει ο παίκτης με το κεφάλι την μπάλα, τόσο μεγαλύτερη είναι και η γωνία εκτροπής της μπάλας. Με τέτοιου είδους κεφαλιές σκοράρουν πολύ συχνά οι επιθετικοί, γιατί δεν μπορούν οι αμυντικοί να προβλέψουν αν ο επιθετικός χρησιμοποιήσει λίγο ή πολύ το μέτωπο του για την εκτροπή της πορείας της μπάλας. Τα γκολ που πετυχαίνονται με τον τρόπο αυτό συνήθως ακινητοποιούν τους αμυντικούς και τον τερματοφύλακα, που το μόνο που κάνουν είναι να στρέψουν το βλέμμα τους προς την μπάλα, που βρίσκεται στα δίχτυα.

1.1.3. Με κίνηση προς τα πίσω.

Χρησιμοποιείται, αν και σπάνια, από τους επιθετικούς κυρίως, όταν έχουν την πλάτη τους γυρισμένη στην αντίπαλη εστία και δεν έχουν περιθώρια να κάνουν τίποτε καλύτερο.

Η μπάλα κτυπιέται με το κέντρο του μετώπου. Αν η μπάλα κτυπηθεί με το πίσω μέρος ή την κορυφή του κεφαλιού, η επαφή είναι οδυνηρή. Τη στιγμή της επαφής τα δύο πόδια τεντώνουν στις αρθρώσεις και ο κορμός εκτείνεται προς τα πίσω ενώ ο παίκτης κοιτάζει την μπάλα συνεχώς.

Το είδος αυτό της κεφαλιάς, επειδή περικλείει στοιχεία αιφνιδιασμού, είναι πολύ αποτελεσματικό, όταν εφαρμόζεται στο μπροστινό δοκάρι της εστίας σε μπαλιές από τα πλάγια ή σε κόρνερ.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η κεφαλιά προς τα πίσω μπορεί να γίνει απλά, για να αποκλίνει την μπάλα ελαφρά από την τροχιά της και το σημείο επαφής μπορεί να είναι η κορυφή του κεφαλιού ή ακόμη και το πίσω του μέρος.

1.2. Κτύπημα της μπάλας με το κεφάλι με άλμα στον αέρα.1.2. Κτύπημα της μπάλας με το κεφάλι με άλμα στον αέρα.Το κτύπημα της μπάλας στον αέρα με το κεφάλι είναι μία πολύ σημαντική ικανότητα, που πρέπει

να έχει κάθε επίδοξος ποδοσφαιριστής. Η διεκδίκηση της μπάλας στον αέρα δεν είναι προνόμιο μόνο των εύσωμων παικτών. Υπάρχουν παραδείγματα παικτών με μέτριο ή και κοντό ανάστημα που επιδείχνουν μιά θαυμάσια ικανότητα στην κεφαλιά στον αέρα, ακόμα και όταν διεκδικούν την μπάλα

από παίκτες πολύ ψηλότερους.Η ικανότητα για κεφαλιά στον αέρα είναι εξίσου σημαντική στην άμυνα, στην επίθεση και στο

χώρο του κέντρου.Η κεφαλιά στον αέρα μπορεί να γίνει προς τα μπρος, προς τα πλάγια ή προς τα πίσω, όπως και

στην κεφαλιά, όταν ο παίκτης είναι στο έδαφος.Οι κυριότερες φάσεις της εκτέλεσης της κεφαλιάς στον αέρα είναι δύο:1. η φάση της απογείωσης (άλμα)2. η φάση της εκτέλεσης

1.2.1. Φάση απογείωσης

Η απογείωση του παίκτη μπορεί να γίνει με το ένα ή με τα δύο πόδια. Οι πιο πολλοί συγγραφείς συγγραμμάτων ποδοσφαίρου συνιστούν το άλμα με το ένα πόδι, όταν υπάρχει χώρος για φόρα, ενώ αναφέρουν ότι το άλμα με τα δύο πόδια γίνεται συνήθως από στάσιμη θέση και σε χώρους όπου υπάρχει συνωστισμός παικτών.

Στην απογείωση με το ένα πόδι ισχύουν οι αρχές που ισχύουν και στο άλμα σε ύψος. Δηλ. το βάρος στο πόδι στήριξης μεταφέρεται από τη φτέρνα στα δάχτυλα μπροστά. Το άλλο πόδι, με την άρθρωση του γονάτου λυγισμένη, τινάζεται ψηλά. Τα δε χέρια τινάζονται ταυτόχρονα ψηλά υποβοηθώντας την ανυψωτική κίνηση του σώματος.

1.2.2. Φάση εκτέλεσης

Μόλις απογειωθεί το σώμα, τα πόδια λυγίζουν από την άρθρωση του γονάτου πίσω, για να «υποχρεώσουν» το σώμα να κάνει «καμάρα» με συνέπεια το κεφάλι να πάρει φόρα και να χτυπήσει με δύναμη την μπάλα στο ψηλότερο σημείο.

Πολλοί παίκτες φαίνονται να «στέκονται» ή να «κρέμονται» στον αέρα κατά τη διάρκεια της κεφαλιάς. Αυτό είναι οφθαλμαπάτη και οφείλεται ακριβώς στις συντονισμένες κινήσεις των ποδιών, που όταν τραβιούνται πίσω για τον σχηματισμό του τόξου στην σπονδυλική στήλη του σώματος για μιά στιγμή ακινητοποιούν το σώμα στον αέρα.

Καθ' όλη τη διάρκεια της εκτέλεσης της κεφαλιάς τα μάτια πρέπει να είναι «καρφωμένα» στην μπάλα. Φόβος τραυματισμού των ματιών από την μπάλα δεν υπάρχει, γιατί προστατεύονται από το κόκαλο που τα περιβάλλει.

Τέλος για την εκτέλεση κεφαλιάς στον αέρα προς τα πλάγια ή προς τα πίσω, ισχύουν τα ίδια που ισχύουν για την κεφαλιά στο έδαφος, μόνο προστίθεται το άλμα στον αέρα.

2. Μεθοδική2. ΜεθοδικήΗ εκμάθηση της κεφαλιάς παρουσιάζει δύο ιδιομορφίες. Πρώτο είναι μια τεχνική που, αν δεν

μαθευτεί σωστό, προκαλεί πόνο και δεύτερον στην πλειοψηφία τους οι κεφαλιές εκτελούνται στον αέρα. Τα δύο αυτά ιδιόμορφα στοιχεία, δηλ. του πόνου και της έλλειψης επαφής με το έδαφος, προκαλούν φυσιολογικό φόβο στα μικρά τουλάχιστον παιδιά. Ο φόβος αυτός του τραυματισμού πρέπει να ξεπεραστεί ομαλά. Για το λόγο αυτό το πρώτο βήμα στην εκμάθηση της κεφαλιάς είναι η εξοικείωση με την μπάλα και η εξάλειψη του φόβου.

Η μεθοδική της εκμάθησης σε γενικές γραμμές μπορεί να είναι όπως παρακάτω:

1. Εξοικείωση του παίκτη με την κρούση της μπάλας στο κεφάλι. Έμφαση πρέπει να δίνεται στο να κτυπιέται η μπάλα με το μέτωπο. Για παιδιά κάτω των 12 ετών, που ίσως έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία στο κεφάλι, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ελαφρές μπάλες ή μπάλες βόλεϊ κλπ.

2. Σωστή εκτέλεση της τεχνικής σε ότι αφορά τις κινήσεις του σώματος στο έδαφος.

3. Εκτέλεση κεφαλιάς χωρίς δύναμη σε πάσα συμπαίκτη με τα χέρια.

4. Έμφαση στη δύναμη με την οποία ο παίκτης εκτελεί την κεφαλιά (απόσταση)5. Έμφαση στην κατεύθυνση της κεφαλιάς (προς τα κάτω, ευθεία, ψηλοκρεμαστά, πλάγια).

6. Εκμάθηση του άλματος χωρίς μπάλα. Έμφαση στη δημιουργία τόξου στη σπονδυλική στήλη με τράβηγμα των ποδιών πίσω.

7. Έμφαση στην επαφή με την μπάλα, ενώ είναι στον αέρα. (Σωστή θέση σώματος, επαφή με το μέτωπο).

8. Έμφαση στην κεφαλιά με στροφή στον αέρα για επίτευξη δύναμης στην κρούση (απόσταση).

9. Έμφαση στην κατεύθυνση της κεφαλιάς στον αέρα, πχ. να «σκάει» κάτω, να πάει ψηλοκρεμαστή ή να σημαδεύει κάποιον συμπαίκτη.

10. Διεκδίκηση κεφαλιάς στον αέρα. Αρχικά χωρίς μπάλα για τον εθισμό στη σύγκρουση των σωμάτων. Στη συνέχεια εξάσκηση για διεκδίκηση μπάλας στον αέρα.

11. Η κεφαλιά στην άμυνα.12. Η κεφαλιά για σκοράρισμα.

3. Εξάσκηση3. Εξάσκηση

1. Ανά 2 οι παίκτες έχουν μία μπάλα. Ο παίκτης κρατάει την μπάλα μετά δύο χέρια πάνω και μπροστά από το μέτωπο. Την χτυπά με το μέτωπο δύο φορές, χωρίς να την αφήσει να φύγει και την τρίτη φορά την χτυπά, για να πάει στο συμπαίκτη του, που με τη σειρά του επαναλαμβάνει. Η μπάλα κατευθύνεται προς τα κάτω (σκαστή), ευθύγραμμα και καμπυλωτά (ψηλοκρεμαστό).

2. Ανά 2 με μία μπάλα. Ο Α πετάει με τα χέρια την μπάλα στον Β σημαδεύοντας το κεφάλι του. Ο Β επιστρέφει χωρίς δύναμη.

3. Όπως η (2) αλλά ο Β χτυπάει την μπάλα δυνατά. Απόσταση μεταξύ των παικτών 10 - 12 μέτρα.

4. Όπως η (3) με τη διαφορά ότι ο Β επιστρέφει την μπάλα με «σκαστή» κεφαλιά σημαδεύοντας ένα μικρό κύκλο μπροστά στα πόδια του.

5. Ανά 2 κτυπούν την μπάλα συνεχώς με το κεφάλι διατηρώντας την στον αέρα.

6. Όπως η (5) με τη διαφορά ότι οι παίκτες κινούνται στην περίμετρο ενός κύκλου.

7. Δύο παίκτες Α και Β στέκονται απέναντι σε απόσταση 3 μέτρων. Χωρίς να παραβιαστεί η απόσταση των 3 μέτρων διατηρούν την μπάλα στον αέρα μεταβιβάζοντας την ο Α στον Β και αντίστροφα συνέχεια.

8. Όπως η (7) με τη διαφορά ότι οι δύο παίκτες κινούνται παράλληλα σε δύο γραμμές, που απέχουν 3-4 μέτρα.

9. Όπως η (7) με τη διαφορά ότι η μπάλα διατηρείται στον αέρα με συνεχείς κεφαλιές και ενώ ο Β μετακινείται προς τα πίσω και ο Α ακολουθεί.

10. Δύο παίκτες Α και Β βρίσκονται αντιμέτωποι σε απόσταση 3-4 μέτρων. Ένας τρίτος παίκτης Γ προσπαθεί να αποσπάσει την μπάλα με το κεφάλι από τους Α και Β, που προσπαθούν δίνοντας την με tc κεφάλι ο ένας στον άλλο να τη διατηρήσουν στον αέρα.

11. Ανά 3. Ο Α δίνει με το χέρι ψηλές μπαλιές στον Β, που μαρκάρεται στενά από τον Γ. Σκοπός του Γ να απομακρύνει την μπάλα. Σκοπός του Β να επιστρέψει την μπάλα στον Α σε χώρο που αυτός έχει μετακινηθεί.

12. Δύο ομάδες στέκονται αντιμέτωπες σε απόσταση 5-6 μ. Οι κεφαλιές γίνονται με άλμα και με δύναμη στο έδαφος έτσι που να αναπηδήσει ψηλά και να συνεχίσει την κεφαλιά ο επόμενος παίκτης.

13. Οι παίκτες παίρνουν τις θέσεις μπροστά στην εστία, όπως φαίνεται στο σχήμα:Ο Ε1 σεντράρει πάντα στην περιοχή του πέναλτυ. Μόλις η μπάλα φύγει από το πόδι του

ξεκινούν ο Ε2 και ο Α που τον μαρκάρει. Στόχος του Ε2 να σκοράρει και του Α να απομακρύνει την μπάλα.

4. Παιχνίδια για εξάσκηση της κεφαλιάς4. Παιχνίδια για εξάσκηση της κεφαλιάς1. Παιχνίδι αποστάσεων.Στόχος: Εξάσκηση κεφαλιάς Αριθμός παικτών: 2 ομάδες των 3-5 παικτών Χώρος: 20 μέτρα πλάτος σε κανονικό γήπεδο 20 λεπτά μάξιμουμ

Περιγραφή : Οι ομάδες προσπαθούν να σκοράρουν αναγκάζοντας τους αντιπάλους να οπισθοχωρούν, ενώ αυτοί προωθούνται χτυπώντας την μπάλα πίσω από την τελική γραμμή.

Κανονισμός: Η μία ομάδα αρχίζει τις κεφαλιές πίσω από την κεντρική γραμμή προς την άλλη περιοχή. Αν η μπάλα πιαστεί από τον αντίπαλο στον αέρα, ο αντίπαλος κάνει ένα βήμα μπροστά και επιστρέφει την μπάλα, όσο πιο δυνατά μπορεί. Αν δεν πιαστεί η μπάλα στον αέρα, τότε ο αντίπαλος επιστρέφει την κεφαλιά από το σημείο που χτύπησε στο έδαφος. Άμεσες επιστροφές επιτρέπονται. Αν η μπάλα βγει άουτ, το παιχνίδι συνεχίζεται από το σημείο που βγήκε.

Παραλλαγές: Μπορούμε να προσαρμόσουμε τις διαστάσεις του χώρου ανάλογα με την ικανότητα των παικτών. Το παιχνίδι είναι πιο αποτελεσματικό με μικρές ομάδες παικτών, γιατί οι παίκτες έρχονται πιο συχνά σε επαφή με την μπάλα.

Προσθήκη : Οι κεφαλιές μπορεί να γίνουν είτε από το έδαφος είτε με άλμα στον αέρα.2. Κεφαλιά: VOLLEYBALLΑριθμός παικτών - 2 ομάδες των 6-8 ατόμων Χώρος - Γήπεδο του βόλεϊ Διάρκεια - 3 σετ των 20 πόντωνΠεριγραφή : Η μπάλα πρέπει να παίζεται μόνο με το κεφάλι και δεν πρέπει να ακουμπάει στο

έδαφος. Σκοράρει μόνο η ομάδα που κάνει σέρβις.Κανονισμοί: Το παιχνίδι ξεκινάει με μία κεφαλιά απ' οπουδήποτε προς στο αντίπαλο τεραίν. Οι

παίκτες μπορούν να παίξουν την μπάλα 4 φορές μεταξύ τους. Κάθε ομάδα κάνει 5 συνεχή σέρβις με διαφορετικούς παίκτες. Σερβίς γίνεται κάθε φορά που: '

η μπάλα ακουμπά το δίκτυ κατά το σερβίς η μπάλα πάει έξω από το τεραίν η μπάλα ακουμπά το έδαφος γίνονται πάνω από 4 κεφαλιές από μία ομάδα η μπάλα κτυπηθεί με άλλο μέλος εκτός κεφαλιού η μπάλα κτυπηθεί πάνω από μία φορά από έναν παίκτη

Παραλλαγές- Το σερβίς γίνεται όπως στο βόλεϊ- Περισσότερες από 4 μπαλιές από κάθε ομάδα- Η μπάλα να κτυπηθεί από όλους τους παίκτες της ομάδας, πριν κτυπηθεί στο άλλο τεραίν.

Η ΝΤΡΙΜΠΛΑ (Η ΝΤΡΙΜΠΛΑ (DRIBBLEDRIBBLE) )

Ι. ΘεωρίαΙ. ΘεωρίαΤο ελκυστικότερο στοιχείο του ποδοσφαίρου είναι η ντρίμπλα. Τα πιο πολλά παιδιά που ξεκινούν

το ποδόσφαιρο προσελκύονται από τη θεαματικότητα της. Από πλευράς θεάματος η ντρίμπλα προσδίδει ομορφιά στο ποδόσφαιρο και για το λόγο αυτό οι θεατές αγαπούν τους παίκτες που επιδεικνύουν μεγάλη ικανότητα στο ντριμπλάρισμα αντιπάλων. Για τον ίδιο λόγο συχνά οι πιο δημοφιλείς παίκτες είναι αυτοί που παίζουν σε θέσεις όπου απαιτείται ικανότητα στο ντριπλάρισμα, όπως οι ακραίοι επιθετικοί.

Κάθε ντρίμπλα είναι και μία μορφή ατομικής αντιπαράθεσης ικανοτήτων στο φυσικό και στο νοητικό τομέα. Συχνά η ικανότητα ενός παίκτη έναντι ενός αντιπάλου καθορίζει και το τελικό αποτέλεσμα του παιχνιδιού αφού σαν συνέπεια της ανωτερότητας αυτής επέρχεται η αποδιοργάνωση μιας ολόκληρης αμυντικής γραμμής πχ. όταν διεισδύει συνέχεια ένας ακραίος επιθετικός μέσα στη αντίπαλη περιοχή υπερφαλαγγίζοντας τον προσωπικό του αντίπαλο. Στην ντρίμπλα πάντα υπάρχει το ρίσκο σε κάποιο βαθμό, γι' αυτό και χρησιμοποιείται κύρια στον επιθετικό τομέα. Σε περίπτωση που ένας αμυντικός θα χρειασθεί να ντριμπλάρει πρέπει να έχει εξασφαλίσει τη μέγιστη ασφάλεια της μπάλας καλύπτοντας την με το σώμα και οδηγώντας την μακριά από την εστία του.

Σ' ότι αφορά τη χρήση της ντρίμπλας η μαγική λέξη είναι: σύνεση. Ένας μέτριος παίκτης που χρησιμοποιεί την ντρίμπλα με επιτυχία όταν χρειάζεται, προκαλεί το θαυμασμό. Ένας άριστος τεχνίτης της μπάλας που κάνει κατάχρηση της ντρίμπλας προκαλεί αντιπάθειες και στους συμπαίκτες του και στον προπονητή του και στους θεατές.

Η ντρίμπλα πρέπει να χρησιμοποιείται με μετριοπάθεια και όταν χρειάζεται. Ένας παίκτης που κάνει πάρα πολλά είναι σαν να μην κάνει τίποτα, Μία συμβουλή που πρέπει να δίνεται στους παίκτες είναι: μην κάνεις ντρίμπλα αν μπορείς να δώσεις πάσα.

Η ντρίμπλα πρέπει να χρησιμοποιείται όταν:1. Ο παίκτης είναι κοντά στην αντίπαλη εστία και με μία ντρίμπλα έρχεται σε θέση για σουτ.2. Δεν υπάρχει ελεύθερος παίκτης για τροφοδότηση.3. Ο συμπαίκτης που πρόκειται να τροφοδοτηθεί είναι σε θέση οφσάιντ.

Για τους καλούς ντριμπλαδόρους συνήθως λέγεται ότι γεννιούνται ότι δηλ. έχουν έμφυτο ταλέντο. Αυτό εν μέρει είναι σωστό γιατί οι ικανότητες που απαιτούνται για την εκτέλεση της καλής ντρίμπλας είναι τρεις: η ισορροπία, ο έλεγχος της μπάλας και η ταχύτητα. Αν δεχθούμε ότι η ισορροπία (καλός συντονισμός κινήσεων) και η επιτάχυνση είναι σε μεγάλο βαθμό έμφυτες ικανότητες τότε ίσως πρέπει να δεχθούμε ότι οι καλοί ντριμπλαδόροι γεννιούνται. Μία τέτοια άποψη όμως είναι αρκετά ριψοκίνδυνη αν αναλογισθούμε ότι όλοι οι μεγάλοι ποδοσφαιριστές έχουν καταναλώσει αμέτρητες ώρες εξάσκησης από τα παιδικά τους χρόνια.

Η ισορροπία του παίκτη είναι απαραίτητη σαν προσόν γιατί χωρίς αυτήν ο παίκτης αδυνατεί να αντιδράσει στα μαρκαρίσματα των αντιπάλων. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η ισορροπία όταν ο παίκτης βρίσκεται σε κίνηση.

Ο καλός έλεγχος της μπάλας είναι επίσης σημαντικός γιατί ο παίκτης που θα δεχθεί την πάσα πρέπει να κινηθεί έχοντας την μπάλα κοντά του για να μην του την αποσπάσει ο αντίπαλος από τα πόδια.

Τέλος, η ταχύτητα του παίκτη στην κίνηση και στη σκέψη είναι προσόν, που χωρίς αυτό δεν μπορεί να γίνει επιτυχημένη ντρίμπλα. Η ντρίμπλα είναι όπως ένα παιχνίδι πόκερ. Ο ένας παίκτης προσπαθεί να μαντέψει τις κινήσεις του άλλου. Ο κάθε αμυντικός σκέφτεται και αξιολογεί τις πιθανές κινήσεις του επιθετικού. Χρειάζεται λοιπόν από τη μεριά του επιθετικού μιά ικανότητα στη γρήγορη λήψη αποφάσεων. Πολλές φορές χρειάζεται να κινηθεί αντίθετα στην αρχική κατεύθυνση που είχε επιλέξει γιατί ο αμυντικός κατάλαβε τις προθέσεις του και για να γίνει αυτό πρέπει να αποφασίσει και να κινηθεί σε κλάσματα δευτερολέπτου.

Σε κάθε μορφή ντρίμπλας ο πρωταρχικός στόχος είναι ένας: να αναγκασθεί ο αμυντικός να κινηθεί πρώτος αντιδρώντας σε λάθος πληροφορίες που τον τροφοδοτήσαμε, με συνέπεια να χάσει την ισορροπία του. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται οι προσποιήσεις.

Προσποίηση είναι η με διάφορες κινήσεις τροφοδότηση του αντιπάλου με παραπλανητικές πληροφορίες με στόχο την απώλεια ισορροπίας του.

Γενικά οι προσποιήσεις χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:1. Προσποιήσεις με την μπάλα.2. Προσποιήσεις χωρίς την μπάλα.

1.1. Προσποιήσεις με την μπάλα.1.1. Προσποιήσεις με την μπάλα.Ι. Η μπάλα οδηγείται αριστερά με το εσωτερικό του ποδιού και αμέσως μετακινείται δεξιά με το

εξωτερικό του ποδιού.2. Ο παίκτης ενώ μετακινείται με την μπάλα, τη σταματά απότομα πατώντας την με τη σόλα και

ξεκινά πάλι γρήγορα με την μπάλα στα πόδια προς διαφορετική κατεύθυνση.3. Όταν ο αντίπαλος είναι κοντό: η μπάλα τραβιέται με τη σόλα προς τα πίσω και οδηγείται σε

διαφορετική κατεύθυνση με το εσωτερικό ή το εξωτερικό του ποδιού.

1.2. Προσποιήσεις χωρίς την μπάλα.1.2. Προσποιήσεις χωρίς την μπάλα.1. Με διάφορες κινήσεις του σώματος και των ώμων ο παίκτης προσποιείται ότι θα τρέξει προς

μία κατεύθυνση και γρήγορα αλλάζει πορεία.2. Ο παίκτης με το βλέμμα του προσποιείται ότι θα μεταβιβάσει την μπάλα σε έναν παίκτη και

γρήγορα αλλάζει πορεία.3. Ο παίκτης προσποιείται ότι θα δώσει την μπάλα σε κάποιον συμπαίκτη, κινεί το πόδι του

μιμούμενος την κίνηση της πάσας χωρίς όμως να την ακουμπήσει και γρήγορα αλλάζει κατεύθυνση κινούμενος με την μπάλα στα πόδια.

Για τη σωστή εκτέλεση της ντρίμπλας πρέπει να τονιστούν τα εξής σημεία:1. Η προσποίηση - ντρίμπλα πρέπει να ταιριάζει στα προσόντα του παίκτη. Π.χ. ένας αργός

παίκτης δεν ντριμπλάρει από στάσιμη θέση.2. Στην προσποίηση -ντρίμπλα πρέπει να παρατηρούνται με προσοχή ο αντίπαλος και η μπάλα.3. Η προσποίηση δεν πρέπει να γίνεται ούτε αργά ούτε γρήγορα. Αυτό γίνεται γιατί δεν πρέπει

αφ' ενός να δοθεί στον αντίπαλο χρόνος να κινηθεί αποτελεσματικά, αφ' ετέρου να κινηθεί τόσο όσο χρειάζεται για να χάσει την ισορροπία του. Η σωστή απόσταση από τον αντίπαλο είναι 1,5 μέτρο περίπου.

4. Μετά την προσποίηση της ντρίμπλας ο παίκτης πρέπει να απομακρυνθεί αμέσως μακριά από τον αντίπαλο.

5. Στην επιτυχημένη ντρίμπλα ο επιθετικός πρέπει να περάσει δίπλα από τον αμυντικό. Είναι

ανώφελο να αποφεύγουμε τον αμυντικό πολύ πλάγια όταν αμέσως μας ξαναμαρκάρει.Ορισμένα ακόμα σημαντικά στοιχεία που πρέπει να τονιστούν για την ντρίμπλα είναι τα εξής:6. Μην ντριμπλάρεις στην αρχή του παιχνιδιού. Η αποτυχημένη ντρίμπλα ενθαρρύνει τον

αμυντικό και αποθαρρύνει εσένα. Ο ψυχολογικός παράγοντας ευνοεί τον αμυντικό.7. Αν σκοπεύεις να τροφοδοτήσεις δεξιό κάνε την ντρίμπλα αριστερά για να «τραβήξεις» τον

αμυντικό και να δημιουργήσεις χώρο για την πάσα (ή αντίστροφα).8. Μην πλησιάζεις τον αμυντικό που δεν κινείται. Ανάγκασε τον με προσποιήσεις να κινηθεί

προς τα πλάγια. Έτσι ανοίγεις διαδρόμους για επίθεση από το κέντρο της άμυνας.9. Μην κάνεις ντρίμπλα από στάσιμη θέση εκτός κι αν είσαι πολύ ταχύς. Προτίμησε να την

κάνεις εν κινήσει.10. Στη γραμμή της μεγάλης περιοχής προτίμησε να κάνεις ντρίμπλα πετώντας την μπάλα

μπροστά και τρέχοντας πίσω της. Έτσι ο αμυντικός θα διστάσει να σου κάνει φάουλ (πέναλτυ).11. Όταν ένας παίκτης δέχεται την μπάλα δεν προχωράει στα τυφλά χωρίς να εξετάσει τις θέσεις

των συμπαικτών και αντιπάλων του. Έτσι αν κάποιος συμπαίκτης είναι ελεύθερος και σε καλή θέση θα πρέπει χωρίς πολλή σκέψη να του μεταβιβάσεις την μπάλα.

12. Σ' ότι αφορά την ταχύτητα προσέγγισης προς τον αντίπαλο οι γνώμες διχάζονται. Ορισμένοι συγγραφείς ισχυρίζονται ότι οι επιθετικοί δε θα πρέπει να μειώνουν την ταχύτητα προσέγγισης και να πλησιάζουν τον αμυντικό.

Άλλοι τονίζουν ότι όταν οι επιθετικοί προσεγγίζουν τον αμυντικό με σταθερή ταχύτητα δεν καταφέρνουν να τον ξεγελάσουν σχετικά με την πορεία που ακολουθούν. Γι' αυτό συνιστούν η προσέγγιση να γίνεται με επιβραδύνσεις, επιταχύνσεις και συνεχείς αλλαγές των κατευθύνσεων που στόχο έχουν να αναγκάζουν τον αμυντικό να αλλάζει και αυτός συνεχώς ρυθμό οπισθοχώρησης, κάνοντας τον τελικά να χάσει την ισορροπία του.

Γενικά όμως ο τρόπος με τον οποίο ένας επιθετικός πλησιάζει τον αμυντικό εξαρτάται και από την ικανότητα του. Ένας αργός παίκτης πρέπει να μην τρέχει σε ευθεία πάνω στον αμυντικό αλλά να αποκλίνει προς κενούς χώρους στα άκρα του γηπέδου παρασύροντας και τον αμυντικό· ενώ ένας ταχύς παίκτης μπορεί να τρέχει καταπάνω στον αμυντικό και λόγω της ικανότητας του για επιτάχυνση που διαθέτει να τον ξεπερνάει πιο εύκολα.

2. Μεθοδική2. ΜεθοδικήΤονίστηκε προηγούμενα ότι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό της ντρίμπλας είναι η προσποίηση

με την οποία προσπαθούμε να «αναγκάσουμε» τον αντίπαλο να χάσει την ισορροπία του. Μετά την προσποίηση ακολουθεί το ξεπέρασμα του αντιπάλου. Στη μεθοδική, λοιπόν, για την εκμάθηση της ντρίμπλας θα πρέπει το κύριο βάρος να δοθεί στην εκμάθηση των βασικών προσποιήσεων και κατόπιν εκείνων που ταιριάζουν περισσότερο στον κάθε παίκτη χωριστά. Στη συνέχεια ο παίκτης πρέπει να μάθει πώς να αποφεύγει το μαρκάρισμα του αμυντικού με ελιγμούς, άλματα, στροφές κλπ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε προσποίηση είναι μία σειρά κινήσεων με εσωτερική δομή που σημαίνει ότι η προσποίηση δεν μπορεί να διδαχθεί τεμαχιστά αλλά ολόκληρη.

Πριν όμως διδαχθεί η προσποίηση - ντρίμπλα πρέπει να αναπτυχθεί μία ικανότητα του παίκτη, που αποτελεί και προϋπόθεση για την καλή εκμάθηση της προσποίησης-ντρίμπλας: η ικανότητα αυτή αναφέρεται στον αποτελεσματικό έλεγχο και μεταφορά της μπάλας με τα πόδια. Για το λόγο αυτό ιδιαίτερη έμφαση κατά τη διάρκεια κάθε πρακτικής πρέπει να δίνεται στην εξάσκηση του παίκτη στη μεταφορά της μπάλας. Έτσι η ελεύθερη μετακίνηση του παίκτη με την μπάλα και σε περιορισμένο χώρο πρέπει να γίνεται όσο συχνότερα επιτρέπει το πρόγραμμα.

Ο προπονητής- καθηγητής Φ.Α. πρέπει να τονίζει στους μαθητές ότι κατά τη διάρκεια των μετακινήσεων (με προσποιήσεις, αλλαγές κατευθύνσεων κλπ.) η μπάλα να μην απομακρύνεται από τα πόδια τους και το βλέμμα τους να είναι στραμμένο στο χώρο μεταξύ των αντιπάλων παικτών που προσεγγίζουν την μπάλα.

Μια εξίσου καλή συμβουλή θα πρέπει να αναφέρεται στη χρήση του παραπλανητικού βλέμματος («να βλέπει αλλού») ενώ μετακινείται ο παίκτης με την μπάλα στα πόδια.

Η πορεία του παίκτη με την μπάλα μπορεί να γίνει με το εσωτερικό και εξωτερικό μέρος του ποδιού και με το κουντεπιέ. Για να μπορέσει ο παίκτης να μεταφέρει την μπάλα αποτελεσματικό χρειάζεται να λάβει υπόψη του την απόσταση των παικτών που τον περιστοιχίζουν, την κατάσταση του αγωνιστικού χώρου και το είδος του μαρκαρίσματος που εφαρμόζεται. Για παράδειγμα η πορεία με την μπάλα δεν ενδείκνυται όταν το μαρκάρισμα είναι στενό (εκτός αν ο αντίπαλος είναι πολύ αργός), όταν το γήπεδο έχει λακκούβες κλπ.

Τα κύρια σημεία που πρέπει να προσέξει ο παίκτης είναι:1. Να κρατάει την μπάλα όσο πιο κοντά στα πόδια του μπορεί και να μην την αφήνει να φύγει

από τα πόδια του. 2. Να μην κοιτάζει μόνο την μπάλα όταν τρέχει. 3. Να μπορεί να προωθεί την μπάλα και με τα δύο του πόδια και με κάποια ταχύτητα.Η εκμάθηση της προσποίησης - ντρίμπλας διέπεται από ιδιόμορφες αρχές γιατί η ντρίμπλα είναι

μία ικανότητα πολύ προσωπική. Παρά τις υπάρχουσες αντιρρήσεις η φράση ότι οι καλοί ντριμπλέρ γεννιούνται και δεν γίνονται, δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Η πεποίθηση αυτή ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι ο καλός ντριμπλέρ πρέπει να έχει συγκεκριμένα προσόντα όπως χαμηλό κέντρο βάρους, ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης, ταχύτητα, αντίληψη, ταχύτητα κινήσεων και ικανότητα εκλεκτικής συλλογής πληροφοριών από το αγωνιστικό περιβάλλον.

Θα μπορούσαμε για τους παραπάνω λόγους να διαφοροποιήσουμε το χαρακτήρα της εξάσκησης ο οποίος θα έπρεπε να είναι μάλλον παιγνιώδης παρά «γεωμετρικός». Παρ' όλα αυτά η διδασκαλία των θεμελιωδών ειδών προσποίησης στους αρχάριους είναι απαραίτητη αφού όλα τα είδη ντρίμπλας είναι παραλλαγές των βασικών προσποιήσεων.

Με βάση τα παραπάνω οι γενικές φάσεις εξάσκησης της ντρίμπλας παίρνουν την παρακάτω μορφή:

1. Εξάσκηση των βασικών προσποιήσεων με ακίνητο αντικείμενο (κοντάρι, φόρμα, μπάλα κλπ.). Ο ασκούμενος εφαρμόζει όλα τα είδη προσποιήσεων σ' ένα ακίνητο αντικείμενο για να δει πιο είδος ντρίμπλας του αρέσει περισσότερο και πιο εκτελεί πιο αποτελεσματικά.

2. Εξάσκηση των βασικών προσποιήσεων με παθητικό αντίπαλο. Στη φάση αυτή ενώ ο αρχάριος ασκείται σ' όλα τα είδη προσποίησης δίνει έμφαση περισσότερο στην τελειοποίηση αυτών που του αρέσουν περισσότερο.

3. Εξάσκηση των βασικών προσποιήσεων με παθητικό αντίπαλο σε συνδυασμό με πάσα προς συμπαίκτη ή (και) σουτ προς την αντίπαλη εστία.

4. Εξάσκηση των βασικών προσποιήσεων με αντίπαλο που μαρκάρει ενεργητικά. Το μαρκάρισμα του αντιπάλου μπορεί να γίνεται από πλάγια, από πίσω και από μπροστά. Ο ασκούμενος καλείται να θέσει σε εφαρμογή όλα όσα έμαθε ως το στάδιο αυτό.

5. Εξάσκηση των βασικών προσποιήσεων με πραγματικό μαρκάρισμα από αντίπαλο, από διάφορες θέσεις και σε συνδυασμό με μαρκάρισμα ή (και) σουτ προς την αντίπαλη εστία.

6. Όπως παραπάνω (5) σε περιορισμένο όμως χώρο πχ. σε στενούς διαδρόμους πλάτους 2-3 μέτρων.

7. Όπως παραπάνω (5) με περισσότερους από έναν αντιπάλους και συμπαίκτες.Όπως σ' όλα τα είδη τεχνικής έτσι και στην εκμάθηση της ντρίμπλας η αφετηρία της διδασκαλίας

είναι η επίδειξη.Αφού τονιστούν τα σημαντικότερα από τα σημεία της τεχνικής που πρέπει να προσέξει ο

αρχάριος, πρέπει να ακολουθήσει επίδειξη, που μπορεί να γίνει είτε από το διδάσκοντα ή από κάποιον μαθητή που γνωρίζει καλύτερα από τους άλλους το αντικείμενο που διδάσκεται. Ενδείκνυται όμως η επίδειξη να γίνεται από το διδάσκοντα γιατί αφ' ενός αποφεύγονται οι τυχούσες δυσαρέσκειες από τη φαινομενική διάκριση του μαθητή, αφ' ετέρου η προσοχή των μαθητών θα είναι καλύτερη. Με τον τρόπο αυτό ο δάσκαλος έχει τη δυνατότητα να δώσει έμφαση σ' εκείνα τα σημεία της τεχνικής που αυτός θεωρεί σημαντικότερα.

Οι παρακάτω ασκήσεις προτείνονται από τον Allen Wade (1967) και ταξινομούνται ανάλογα με τη θέση του ασκούμενου. Παρουσιάζονται ελαφρά παραλλαγμένες.

Ακραίοι επιθετικοί:Ο ακραίος επιθετικός που έχει την μπάλα επιτίθεται εναντίον του ακραίου αμυντικού από μία

θέση γύρω στα 15 μέτρα έξω από τη μεγάλη περιοχή. Ο μπακ οπισθοχωρεί έως τη γραμμή της μεγάλης περιοχής όπου και μαρκάρει.

Η άσκηση μπορεί να γίνει πιο σύνθετη αν εισάγουμε και άλλους παίκτες στην άσκηση. Έτσι για παράδειγμα μπορεί να υπάρχει ένας επιθετικός που υποστηρίζει τον επιτιθέμενο. Ο δεύτερος επιτιθέμενος δημιουργεί μία κατάσταση 2X1. Στη συνέχεια μπορεί να εισαχθεί και 2ος ή και 3ος αμυντικός προοδευτικά και ανάλογα με τη βελτίωση που παρουσιάζει ο παίκτης που εκτελεί την άσκηση.

Σέντερ - φορΟ σέντερ - φορ βρίσκεται στη γωνία της μεγάλης περιοχής και μαρκάρεται από έναν αμυντικό

που βρίσκεται 4-5 μέτρα κοντά του. Η μπάλα δίνεται στο φορ που πρέπει να ξεμαρκαρισθεί, να μπει

μέσα στην περιοχή και να σουτάρει. Καθώς η εξάσκηση προχωράει μπορούν να εισαχθούν περισσότεροι παίκτες κάνοντας την άσκηση συνθετότερη.

ΑμυντικοίΤο εξτρέμ που καλύπτεται από έναν ακραίο αμυντικό μετακινείται με την μπάλα προς τα μέσα για

να δημιουργήσει χώρο στα άκρα της άμυνας. Ο συμπαίκτης του ακραίου αμυντικού τρέχει στον κενό χώρο που δημιουργήθηκε και καθώς προσπερνά τον εξτρέμ του μεταβιβάζεται η μπάλα. Ο αμυντικός ενεργώντας σαν ακραίος επιθετικός επιχειρεί να κάνει σέντρα ή να συγκλίνει προς την εστία και να σουτάρει ενώ μαρκάρεται από έναν αμυντικό χαφ.

Το είδος αυτό των ασκήσεων αναφέρεται στην απομόνωση διαφόρων φάσεων του πραγματικού παιχνιδιού και την απλοποίηση τους. Στη συνέχεια η προπόνηση στοχεύει στην επανασύνδεση των επιμέρους στοιχείων του πραγματικού παιχνιδιού με προοδευτικά «βήματα» έως την τελική εξομοίωση με το πραγματικό παιχνίδι.

Είναι φυσικό λοιπόν ο αριθμός των ασκήσεων αυτού του είδους να είναι απεριόριστος γιατί οι συνδυασμοί είναι απεριόριστοι. Απαραίτητο στοιχείο που πρέπει να διέπει αυτές τις ασκήσεις είναι συνεχής δημιουργία καταστάσεων όπως αυτές συναντιούνται στο παιχνίδι. Φυσικά ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην εξάσκηση των συλλογικών εκείνων κινήσεων που υστερεί η ομάδα. Η ατομική τεχνική του παίκτη σε συνδυασμό με την ικανότητα του προπονητή να εντοπίζει την πραγματική αδυναμία συντονισμού 2 - 3 ή και 4 παικτών σ' ένα χώρο αποτελούν τις βάσεις μίας σωστής εξάσκησης.

3. Εξάσκηση3. Εξάσκηση

3.1. Η πορεία με την μπάλα.3.1. Η πορεία με την μπάλα.

1. Το γκρουπ χωρίζεται σε ζευγάρια που τοποθετούνται αντιμέτωπα σε απόσταση 10-15 μέτρων. Ο Α με την μπάλα στα πόδια πλησιάζει προς τον Β, του αφήνει την μπάλα και συνεχίζει την πορεία του χωρίς την μπάλα για άλλα 10-15 μέτρα όπου σταματά. Ο Β κάνει αυτό που έκανε ο Α. Η μετακίνηση στον χώρο είναι ελεύθερη.

2. Το γκρουπ χωρίζεται σε υποομάδες (ανάλογα με τις μπάλες που υπάρχουν). Απέναντι από κάθε υποομάδα υπάρχει ένα σταθερό σημείο (κοντάρι, φόρμα κλπ.) σε απόσταση 15 μέτρων. Διαδοχικά οι πρώτοι παίκτες κάθε υποομάδας οδηγούν την μπάλα προς το ακίνητο σημείο, κάνουν μία περιστροφή γύρω του και πηγαίνουν στο τέλος της γραμμής. Η άσκηση μπορεί να γίνει και συναγωνιστικά.

3. Όπως η (2) με τη διαφορά ότι η πορεία του παίκτη με την μπάλα γίνεται σε περιφέρεια κύκλου ακτίνας 5 μέτρων.

4. Το γκρουπ χωρίζεται σε υποομάδες των 5 ατόμων που τρέχουν χαλαρά. Απόσταση μεταξύ παικτών 4- 5 μέτρα. Ο τελευταίος παίκτης της υποομάδας, με την μπάλα στα πόδια, μεταφέρει την

μπάλα ανάμεσα από τους συμπαίκτες που τρέχουν. Μόλις φθάσει στον πρώτο της σειράς ακινητοποιεί την μπάλα για να την παραλάβει ο τελευταίος της σειράς και συνεχίζει να τρέχει μπαίνοντας πρώτος στη γραμμή.

5. Ανά 2. Ο πρώτος παίκτης τρέχει χαλαρά και αλλάζει συνεχώς κατεύθυνση. Ο δεύτερος παίκτης έχει την μπάλα και την μετακινεί ακολουθώντας την πορεία του πρώτου παίκτη.

3.2. Προσποιήσεις - ντρίμπλα3.2. Προσποιήσεις - ντρίμπλα1. Ανά 2 αντιμέτωποι σε απόσταση 3-5 μέτρων. Ο Α με την μπάλα στα πόδια προσεγγίζει τον Β

που το μαρκάρει παθητικά. Ο Α επιχειρεί συγκεκριμένη προσποίηση, προσπερνά τον Β και του δίνει την μπάλα. Ο Β εκτελεί το ίδιο με τον Α στο ρόλο του παθητικού αμυνόμενου. (Επανάληψη 2-3 φορές στην κάθε προσποίηση).

2. Όπως η (1) με τη διαφορά ότι το μαρκάρισμα γίνεται ενεργητικά και με ελεύθερη προτίμηση προσποίησης --ντρίμπλας.

3. Όπως η (2) με τη διαφορά ότι ο χώρος είναι περιορισμένος π.χ. ο χώρος που διατίθεται είναι ένας διάδρομος 3 μέτρων πλάτους. Η άσκηση συνίσταται να γίνεται στα άκρα του γηπέδου. Ο στενός διάδρομος μπορεί να δημιουργηθεί τοποθετώντας ορισμένα αντικείμενα παράλληλα προς τη γραμμή του πλάγιου σουτ και σε απόσταση 3 μέτρων από αυτήν. Επίσης μπορούν να δημιουργηθούν και άλλοι διάδρομοι εξάσκησης χρησιμοποιώντας και τις υπόλοιπες γραμμές του γηπέδου.

4. Τρεις παίκτες με μία μπάλα. Ο Α επιτίθεται στον Β που βρίσκεται σε απόσταση 5 μέτρων. Ο Γ βρίσκεται μπροστά και πλάγια στον Α σε θέση που να μπορεί να δεχθεί πάσα. Ο Α μπορεί να δώσει πάσα στον Γ ή να επιχειρήσει ντρίμπλα στον Β. Συνίσταται η προσποίηση με το βλέμμα στον Γ ή προσποίηση πάσας, όταν επιχειρείται η ντρίμπλα.

5. Όπως η (4) με τη διαφορά ότι ο Γ μαρκάρεται από κάποιον αντίπαλο Δ. Ο Γ προσπαθεί συνεχώς να ξεμαρκαρισθεί από τον Δ.

6. 3 παίκτες με μία μπάλα. Ο Α επιτίθεται εναντίον δύο παικτών Β και Γ που βρίσκονται σε περιορισμένες περιοχές.

7. Όλοι οι παίκτες σχηματίζουν 4 υποομάδες Α, Β, Γ, Δ έξω από τη μεγάλη περιοχή. Στη γραμμή της μεγάλης περιοχής βρίσκονται 4 αμυντικοί απέναντι από κάθε ομάδα. Οι πρώτοι από τις ομάδες Α και Γ ξεκινούν ταυτόχρονα με σκοπό να ντριμπλάρουν τους αντίστοιχους αμυντικούς και να σουτάρουν για να πετύχουν τέρμα. Στη συνέχεια οι Β και Δ επιχειρούν το ίδιο. Νικήτρια είναι η ομάδα που θα πετύχει τα περισσότερα τέρματα. Οι επιθετικοί δεν μπορούν να σουτάρουν αν δεν μπουν μέσα στη μεγάλη περιοχή. Σ' ένα μετέπειτα στάδιο μπορεί να ζητηθεί από τους επιθετικούς να σουτάρουν μόνο μέσα από τη μικρή περιοχή.

8. Στην περιοχή του κόρνερ τροφοδοτείται ο εξτρέμ Λ που πρέπει να ξεπεράσει τον αμυντικό Β που τον μαρκάρει και να τροφοδοτήσει γρήγορα έναν παίκτη Γ στην περιοχή του πέναλτυ που σουτάρει για να πετύχει τέρμα.

9. Όπως η (8), με τη διαφορά ότι ο παίκτης Γ μαρκάρεται από έναν άλλο αμυντικό Δ.

4. Παιχνίδια για εξάσκηση της ντρίμπλας4. Παιχνίδια για εξάσκηση της ντρίμπλας

1. Επαφή με ντρίμπλαΣκοπός: Εξάσκηση ντρίμπλαςΣε χώρο με διαστάσεις περίπου 10X20 μ. βρίσκονται δύο ομάδες των 4 -5παικτών. Κάθε παίκτης

έχει μία μπάλα στα πόδια. Κάθε ομάδα έχει στο χώρο της απέναντι ομάδας έναν κυνηγό που προσπαθεί να ακουμπήσει τους αντιπάλους του που μετακινούνται με την μπάλα, χωρίς να χάσει τον έλεγχο της δικής του μπάλας. Είναι αναγκαίο να υπάρχουν δύο διαιτητές για να μετρούν τον αριθμό των επαφών. Αν ο κυνηγός χάσει τον έλεγχο της μπάλας αντικαθίσταται από άλλον παίκτη της ομάδας. Αν η μπάλα απομακρυνθεί από τον κυνηγό θεωρείται ότι χάθηκε ο έλεγχος της. Κάθε κυνηγός έχει 2-4 λεπτά στη διάθεση του να ακουμπήσει όσους αντιπάλους μπορεί. Αν ο αντίπαλος

χάσει τον έλεγχο της μπάλας καταχωρείται σαν επαφή για τον κυνηγό.

2. Ντρίμπλα: 1 Χ 3 σε ζώνεςΣκοπός: πρακτική της ντρίμπλαςΑριθμός παικτών: 4Περιοχή: 30 Χ 10 μ. ή με μικρότερες διαστάσειςΔιάρκεια : 20' λεπτάΠεριγραφή : Ένας παίκτης επιχειρεί να ντριπλάρει 3 αντιπάλους διαδοχικά. Για κάθε παίκτη που

ντριμπλάρει παίρνει ένα πόντο. Νικήτρια είναι η ομάδα με τους περισσότερους πόντους. Κανονισμοί: Ένας παίκτης στέκει σε κάθε μία από τις περιοχές. Ο ντριμπλέρ ξεκινά με την

μπάλα από τη μία άκρη. Αν χάσει την μπάλα, δεν κερδίζει πόντους αλλά τη διατηρεί και συνεχίζει στους επόμενους αμυντικούς. Οι αμυντικοί πρέπει να παραμείνουν στις γραμμές των περιοχών τους. Μόλις ένας παίκτης τερματίσει όλοι οι παίκτες μετακινούνται κατά μία περιοχή και συνεχίζει τις ντρίμπλες ο επόμενος.

Παραλλαγές: 1. Οι αμυντικοί παραμένουν όχι στη γραμμή αλλά σ' όλη την περιοχή τους. 2. Ο αριθμός των παικτών και οι διαστάσεις της περιοχής μπορούν να αλλάξουν.Σημείωση: Το παιχνίδι ταιριάζει καλύτερα σε καλά προπονημένους και επιδέξιους παίκτες.

3. Παιχνίδι ΝτρίμπλαςΣκοπός: Εξάσκηση της ντρίμπλαςΣ' ένα χώρο με διαστάσεις περίπου 10 χ 20 μ. βρίσκονται δύο ομάδες των 5-6παικτών. Μπροστά

στις εστίες έχει χαραχθεί ημικύκλιο ακτίνας 5 μ. περίπου. Ο στόχος κάθε ομάδας είναι να σκοράρει σουτάροντας μόνο μέσα από το χώρο του ημικυκλίου. Το σκοράρισμα επιτρέπεται μόνο αν ο παίκτης που σουτάρει έχει μπει στην περιοχή με ντρίμπλα. Απαγορεύεται η πάσα μέσα στην περιοχή. Απαγορεύεται σ' άλλον παίκτη να μπει μέσα στην περιοχή για να μαρκάρει. Απαγορεύονται οι ψηλές μπαλιές που ξεπερνούν το ύψος της μέσης.

ΤΟ ΤΑΚΛΙΝΓΚ (ΤΟ ΤΑΚΛΙΝΓΚ (TACKLINGTACKLING) )

1. Θεωρία1. ΘεωρίαΤο έτος 1971 - 72 στην Αγγλία ήταν γνωστό σαν το έτος της επανάστασης των διαιτητών. Η

ονομασία αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι τα πολλαπλά περιστατικά τραυματισμών από τάκλινγκ οδήγησαν σε πολλές τιμωρίες ποδοσφαιριστών για επικίνδυνο παιχνίδι.

Στην ουσία το πρόβλημα των βίαιων τάκλινγκς είχε σαν αφετηρία την ασάφεια των κανονισμών του ποδοσφαίρου σχετικό με το τάκλινγκ. Κάθε χώρα ερμήνευσε τον κανονισμό διαφορετικά. Στη Βρετανία το τάκλινγκ θεωρήθηκε κανονικό, αν ο παίκτης ερχόταν σ' επαφή με την μπάλα διεκδικώντας την με το εσωτερικό ή το εξωτερικό του ποδιού. Αρχικά βέβαια δεν υπήρχαν συγκεκριμένες τεχνικές διεκδίκηση της μπάλας από αντίπαλο. Ο κάθε παίκτης είχε το δικό του τρόπο να κερδίζει την μπάλα από τους επιτιθέμενους. Ανεξάρτητα όμως από τις επιμέρους τεχνικές του

κάθε παίκτη, το κοινό χαρακτηριστικό σ' όλες τις περιπτώσεις είναι η επιθετικότητα κατά τη διάρκεια της διεκδίκησης.

Αν θέλαμε να χαρακτηρίσουμε παραστατικά το τάκλινγκ., θα λέγαμε ότι αποτελεί αναμφισβήτητα το όπλο κάθε αμυντικού στη μάχη για την κατοχή της μπάλας. Παράλληλα, αν η βάση του αμυντικού παιχνιδιού είναι το μαρκάρισμα και η κάλυψη, η τέχνη του αμυντικού παιχνιδιού και η θεαματικότητα του συνίσταται στην ικανότητα του παίκτη να κάνει αποτελεσματικά τάκλινγκς (Batty, 1981). Όπως η ντρίμπλα για τον επιθετικό, έτσι και η ικανότητα ενός παίκτη να κάνει αποτελεσματικά τάκλινγκς χαρακτηρίζει το επίπεδο τεχνικής ενός αμυντικού.

Σήμερα με την επικράτηση του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου («όλοι άμυνα, όλοι επίθεση») η ικανότητα του τάκλινγκ πρέπει να είναι χαρακτηριστικό όλων ανεξαίρετα των παικτών μιας ομάδας. Δεν πρέπει δε να ξεχνά κανείς ότι ένα από τα πιο ελκυστικά χαρακτηριστικά του ποδοσφαίρου είναι οι «βίαιες σωματικές επαφές» μεταξύ παικτών. Πολλές φορές συμβαίνει οι θεατές ενός αγώνα να καθηλώνονται από τις μονομαχίες δύο παικτών με ιδιαίτερα προσόντα. Αν λείψουν αυτές οι «προσωπικές μάχες», το παιχνίδι παύει να ‘χει χαρακτήρα ελκυστικό.

Υπάρχει ένα διπλό πλεονέκτημα όταν ένας παίκτης κερδίζει ένα τάκλινγκ. Αρχικά, κερδίζει μία μονομαχία ενός έναντι δύο (οι δύο είναι: ο τροφοδότης και ο τροφοδοτούμενος) βγάζοντας τους προσωρινά εκτός παιχνιδιού. Δεύτερο, έχει κερδίσει την μπάλα έχοντας πετύχει μία αριθμητική υπεροχή για την ομάδα του συνολικά, αλλά και στο συγκεκριμένο χώρο που κέρδισε το τάκλινγκ.

Ενώ όμως είναι αναμφισβήτητη η αναγκαιότητα για σωστή εκτέλεση του τάκλινγκ, το ίδιο αναμφισβήτητη είναι και η δυσκολία εκμάθησης της τεχνικής του.

Σ' οποιαδήποτε περίπτωση ένας αμυντικός που σκοπεύει να κάνει τάκλινγκ, πρέπει να έχει υπόψη του τα εξής:

1. Να οδηγήσει τον αντίπαλο σε περιοχή, όπου ο κίνδυνος που θα δημιουργηθεί από αποτυχημένο τάκλινγκ να είναι μικρός.

2. Να οδηγήσει τον αντίπαλο σε περιοχή, όπου ο χώρος που θα διατίθεται στον παίκτη με την μπάλα είναι όσο μικρότερος γίνεται.

3. Να προτιμά να κάνει το τάκλινγκ, όταν υπάρχει και άλλος συμπαίκτης κοντά, που θα τον καλύψει σε περίπτωση αποτυχίας.

4. Η απόφαση για το πότε θα κάνει το τάκλινγκ πρέπει να ‘ναι δική του, δηλ. να μην επηρεάζεται από τις προσποιήσεις του επιτιθέμενου.

5. Να αναπτύξει την ικανότητα να κάνει το τάκλινγκ με τα δύο πόδια. Αν όμως γνωρίζει ότι είναι πιο αποτελεσματικός με το ένα πόδι, τότε να αντιμετωπίζει τον επιτιθέμενο έχοντας τον προς την πλευρό του καλού του ποδιού.

6. Να μην ανυπομονεί να κάνει το τάκλινγκ7. Να προτιμά να κάνει τάκλινγκ, όταν η μπάλα φθάσει στα πόδια του επιτιθέμενου. Στην

περίπτωση αυτή ο αμυντικός έχει ένα αβαντάζ, γιατί ο επιθετικός έχει να κάνει δύο πράγματα: να ελέγξει την μπάλα και να αποφύγει το τάκλινγκ (Wade, 1967)

1.1. Είδη τάκλινγκ1.1. Είδη τάκλινγκΥπάρχουν διάφορα είδη τάκλινγκ, που το καθένα χρησιμοποιείται συχνότερα σε συγκεκριμένες

περιπτώσεις. Τα είδη του τάκλινγκ που χρησιμοποιούνται συχνότερα είναι:1. Το τάκλινγκ με μπλοκάρισμα από μπροστά (χρησιμοποιείται συχνότερα από κεντρικούς

αμυντικούς επειδή αντιμετωπίζουν παίκτες που επιτίθενται κατευθείαν πάνω τους)2. Το τάκλινγκ με μπλοκάρισμα από πλάγια (χρησιμοποιείται συχνότερα από τους αμυντικούς,

που πολλές φορές κυνηγούν τους παίκτες που κάνουν αντεπίθεση)3. Το τάκλινγκ με γλίστρημα (χρησιμοποιείται συχνότερα από τους ακραίους αμυντικούς και

αποτελεί την έσχατη προσπάθεια του αμυντικού να αποσπάσει την μπάλα από τον επιθετικό, που τον έχει ξεπεράσει. Συνήθως ο στόχος είναι η παραχώρηση πλάγιου άουτ)

4. Το τάκλινγκ με άλμα μπροστά (χρησιμοποιείται συχνότερα σε περιπτώσεις που επιτιθέμενοι και αμυνόμενοι είναι αντιμέτωποι και η μπάλα είναι στα πόδια του επιτιθέμενου)

1.1.1. Τάκλινγκ με μπλοκάρισμα από μπροστά

Οι γενικές αρχές που ισχύουν για το τάκλινγκ αυτό είναι:1. Το τάκλινγκ πρέπει να γίνει ακριβώς τη στιγμή που ο επιτιθέμενος επιχειρεί να προωθήσει την

μπάλα2. Τη στιγμή της επαφής το βάρος του σώματος μεταφέρεται στο πόδι ισορροπίας και στη

συνέχεια στο πόδι που έρχεται σ' επαφή με την μπάλα3. Το πόδι ισορροπίας βρίσκεται στα πλάγια και πίσω από τη μπάλα4. Η δύναμη του ποδιού επαφής εφαρμόζεται στη μέση της μπάλας, η δε κίνηση του ποδιού

επαφής είναι παρόμοια μ' αυτή της πάσας με το εσωτερικό του ποδιού5. Το σώμα πρέπει να είναι, όσο κοντύτερα στον αντίπαλο γίνεται. Την ώρα της επαφής η

άρθρωση του γονάτου είναι λυγισμένη και σφιχτή6. Το κέντρο βάρους του σώματος πρέπει να ‘ναι χαμηλά, γιατί έτσι οι πιθανότητες ανατροπής

από την σύγκρουση είναι λιγότερες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους ψηλούς παίκτες.7. Το σημαντικότερο όμως στοιχείο για την αποτελεσματικότητα ενός τάκλινγκ είναι η

αυτοπεποίθηση. Το αν ένας παίκτης κερδίσει ή όχι τη «μάχη» στη σύγκρουση των δύο ποδιών εξαρτάται από το πόσο αποφασιστικά θα διεκδικήσει την μπάλα.

Εκτός όμως από την αποφασιστικότητα αυτή του παίκτη κατά τη στιγμή της διεκδίκησης της μπάλας, εφαρμόζονται οι ακόλουθες τεχνικές, που βοηθούν τον παίκτη που κάνει το τάκλινγκ να κερδίσει την μπάλα: α) Το πόδι σπρώχνει και ρολλάρει την μπάλα πάνω από το πόδι του αντιπάλου

β) Ωθείται η μπάλα με τέτοιο τρόπο που να περάσει ανάμεσα από τα πόδια του αντιπάλουγ) Χρησιμοποιώντας τους ώμους, εξαναγκάζεται ο αντίπαλος να χάσει την ισορροπία του.Τα πιο συχνά λάθη στο τάκλινγκ με μπλοκάρισμα από μπροστά είναι:1. Το τάκλινγκ αρχίζει, χωρίς να εξετασθεί και η θέση και η απόσταση του αντιπάλου. Έτσι, αν ο

αντίπαλος είναι καλά ισορροπημένος και δεν είναι στη σωστή απόσταση, πλεονεκτεί, γιατί ο αμυντικός δεν μπορεί να εφαρμόσει καλά την αντίσταση με το πόδι του. Επειδή το σώμα του στηρίζεται στο πίσω πόδι, δε βοηθά στο τάκλινγκ. Στην περίπτωση αυτή εκτός από την πολύ πιθανή αποτυχία στο τάκλινγκ, υπάρχει και κίνδυνος τραυματισμού, αφού το πόδι που προβάλλεται για το τάκλινγκ είναι περίπου τεντωμένο και, για το λόγο αυτό, πιο ευπαθές σε τραυματισμούς (σπάσιμο, «βγάλσιμο», μηνίσκο, κλπ.).

2. Ο παίκτης που κάνει το τάκλινγκ, συχνό κάνει το λάθος να μην είναι αποφασιστικός στη διεκδίκηση. Αυτή η διστακτικότητα έχει σαν συνέπεια να υπάρχουν τραυματισμοί. Έχει αποδειχθεί ότι, όταν δύο παίκτες «κοντράρουν» ταυτόχρονα μία μπάλα, ο κραδασμός απορροφάτε απ' αυτή, χωρίς φυσικά να υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού. Αυτό φαίνεται, αν επιχειρήσουμε να κλωτσήσουμε μία μπάλα που ακουμπά σ' έναν τοίχο ή βρίσκεται κάτω από τη σόλα ενός συμπαίκτη, που κοντράρει την μπάλα με το πόδι και το σώμα του.

3. Οι ψηλοί παίκτες συχνά γέρνουν πάνω από την μπάλα την ώρα του τάκλινγκ. Στην περίπτωση αυτή, ο παίκτης που έχει χαμηλώσει το κέντρο βάρους του, έχει τη δυνατότητα να εφαρμόσει την ώθηση πίσω από την μπάλα, επιτυγχάνοντας έτσι να κάμψει την αντίσταση του αντιπάλου.

4. Ένα από τα μεγαλύτερα σφάλματα του παίκτη που κάνει το τάκλινγκ είναι να διατηρεί την ποδοκνημική του χαλαρή και εκτεταμένη. Η ποδοκνημική πρέπει πάντα να έχει τέτοια θέση, ώστε το πόδι με την κνήμη να σχηματίζει ορθή γωνία.

1.1.2. Το τάκλινγκ με πλάγιο μπλοκάρισμα.

Χρησιμοποιείται συνήθως, όταν ο αμυνόμενος επιχειρεί να αποσπάσει την μπάλα από πίσω, ενώ ο αντίπαλος μετακινείται με την μπάλα στα πόδια.

Γενικά ισχύουν οι ίδιες αρχές, που ισχύουν για το τάκλινγκ με μπλοκάρισμα από μπροστά. Αυτό που πρέπει να τονιστεί είναι ότι για την επιτυχία του τάκλινγκ αυτού, ο αμυνόμενος πρέπει να πλησιάσει τόσο τον απομακρυνόμενο επιθετικό, ώστε το πόδι στήριξης να είναι τουλάχιστον στο ίδιο ύψος με την μπάλα, καθώς επιχειρείται το τάκλινγκ. Είναι αυτονόητο ότι αυτό γίνεται , για να μπορέσει ο αμυνόμενος να εφαρμόσει αρκετή αντίσταση στην μπάλα. Για να γίνει αποτελεσματικά το μπλοκάρισμα, το πόδι επαφής κατά την τελευταία φάση πρέπει να τοποθετηθεί έχοντας κατεύθυνση προς τα έξω, για να διευκολυνθεί το πίβοτ του σώματος που χρειάζεται, για να γίνει το μπλοκάρισμα της μπάλας.

Ένα συνηθισμένο λάθος των παικτών, που κάνουν το τάκλινγκ, είναι ότι δε βρίσκονται αρκετά κοντά στον παίκτη. Όπως τονίστηκε προηγούμενα, για να γίνει το πλάγιο τάκλινγκ με μπλοκάρισμα, το πίσω πόδι στήριξης πρέπει να ‘ναι τουλάχιστον στο ύψος της μπάλας, διαφορετικά δεν μπορεί να μεταφέρει το βάρος του σώματος του σε θέση για το μπλοκάρισμα της μπάλας.

Στην περίπτωση δε που ο επιτιθέμενος παίκτης αλλάζει την μπάλα από πόδι σε πόδι, καθώς απομακρύνεται, είναι δύσκολο για τον αμυνόμενο να εφαρμόσει τάκλινγκ με μπλοκάρισμα από πλάγια. Όταν συμβεί αυτό ο αμυνόμενος εφαρμόζει το τάκλινγκ που περιγράφεται παρακάτω.

1.1.3. Τάκλινγκ με γλίστρημα

Είναι το δυσκολότερο και το πιο επικίνδυνο τάκλινγκ που εφαρμόζεται. Χρησιμοποιείται σε έσχατες περιπτώσεις, όταν δεν υπάρχει κανένας άλλος τρόπος να αντιμετωπισθεί ένας επιτιθέμενος που διεισδύει στην περιοχή, για να σκοράρει.

Το τάκλινγκ με γλίστρημα στοχεύει στο να απομακρύνει την μπάλα από τα πόδια του επιτιθέμενου καθυστερώντας τον έτσι από το να κάνει το σουτ προς την εστία. Ευνόητο είναι ότι, αν το τάκλινγκ αποτύχει, ο αμυνόμενος δεν. έχει άλλες ευκαιρίες να «πιάσει» τον επιτιθέμενο, αφού θα βρίσκεται στο έδαφος.

Ο παίκτης που κάνει το τάκλινγκ, πρέπει να ‘ναι όσο πιο κοντά στον επιτιθέμενο μπορεί. Το πόδι με το οποίο κάνει το τάκλινγκ, είναι αυτό που βρίσκεται πιο μακριά από τον αντίπαλο. Τη στιγμή της πτώσης το χέρι υποβοηθεί το σώμα, για να απορροφήσει τον κραδασμό. Στη συνέχεια το σώμα ρολλάρει, για να αποφευχθεί ο τραυματισμός, αλλά και για να σηκωθεί ο παίκτης γρήγορα. Αξίζει να τονιστεί ότι το πόδι που κάνει το τάκλινγκ γλιστράει στο έδαφος με την εξωτερική του πλευρά και κατ' αυτόν τον τρόπο οι κίνδυνοι τραυματισμού λιγοστεύουν.

Σε γήπεδα με χορτάρι μία παραλλαγή του τάκλινγκ με γλίστρημα παίρνει τη μορφή μπλοκαρίσματος. Η διαφορά της τεχνικής αυτής από το απλό τάκλινγκ με γλίστρημα είναι ότι, αντί να απομακρυνθεί η μπάλα από τα πόδια του αντιπάλου, ο αμυνόμενος στο τέλος του γλιστρήματος εφαρμόζει το μπλοκάρισμα με το πόδι του. Για να ετεκτελεσθεί δε σωστά αυτή η μορφή του μπλοκαρίσματος με γλίστρημα, πρέπει το εσωτερικό πόδι να διπλώσει και να μεταφερθεί το βάρος του σώματος πάνω του. Αν ο παίκτης υπολογίσει καλά τις αποστάσεις και τους χρόνους, οι πιθανότητες να κερδηθεί η μπάλα και όχι απλά να απομακρυνθεί από τα πόδια του επιτιθέμενου, είναι μεγάλες.

Στα πιο πολλά όμως ελληνικά γήπεδα οι μορφές αυτές των τάκλινγκ είναι ανεφάρμοστες γιατί απλούστατα δεν υπάρχουν πολλοί αγωνιστικοί χώροι με χόρτο.

Σ' ένα γήπεδο με χωμάτινο αγωνιστικό χώρο σπάνια βλέπουμε παίκτες να κάνουν τάκλινγκ ή, αν το κάνουν, η ζημία που προκαλείται από τον τραυματισμό είναι μεγαλύτερη. Η έλλειψη χόρτου δεν ευνοεί το γλίστρημα και τα γδαρσίματα των παικτών από τέτοιες ενέργειες μπορεί να ‘ναι τόσο σοβαρά, όσο ένας τραυματισμός, που αναγκάζει έναν παίκτη να μην αγωνισθεί για κάποιο χρονικό διάστημα.

1.1.4. Τάκλινγκ από μπροστά με μικρό άλμα

Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που επιτιθέμενος και αμυνόμενος βρίσκονται αντιμέτωποι. Η κίνηση του αμυνόμενου είναι ξαφνική, μ' ένα άλμα μπροστά τη στιγμή που ο επιτιθέμενος έχει χάσει προς στιγμή τον έλεγχο της μπάλας. Το άλμα γίνεται με τα πόδια ανοικτά και ο σκοπός του αμυνόμενου είναι να διώξει απλώς την μπάλα μακριά. Στην ουσία ο αμυνόμενος προσφέρει το σώμα του ολόκληρο, για να μην επιστρέψει την προώθηση του επιτιθέμενου. Ταυτόχρονα ο αμυνόμενος κυλάει στο έδαφος στηρίζοντας εν μέρει το σώμα του στο ένα χέρι. Μ' αυτόν τον τρόπο η πτώση δεν είναι οδυνηρή και ο αμυνόμενος μπορεί να σηκωθεί ευκολότερα.

1.2. Η τακτική των τάκλινγκς.1.2. Η τακτική των τάκλινγκς.Για τη σωστή εκτέλεση των τάκλινγκς ο παίκτης αρχικά πρέπει να τελειοποιήσει την τεχνική του.

Τα σημαντικότερα όμως προβλήματα που πρέπει να επιλύσει ο αμυνόμενος για τη σωστή εκτέλεση του τάκλινγκ είναι:

α) πότε πρέπει να κάνει το τάκλινγκ καιβ) πώς να το χρησιμοποιήσειΕίναι άχρηστη η από τεχνικής πλευράς άριστη εκτέλεση του τάκλινγκ, αν δε γίνει τη στιγμή που

χρειάζεται και δεν είναι αποδοτική για την ομάδα.Το πότε λοιπόν του τάκλινγκ είναι πολύ σημαντικό, όταν αντιμετωπίζεται ένας επιθετικός. Μία

προϋπόθεση για ένα καλό τάκλινγκ είναι η σωστή θέση του αμυνόμενου. Κάθε αμυνόμενος πρέπει να γνωρίζει ορισμένους βασικούς κανόνες, που αφορούν τη σωστή τοποθέτηση, σαν προεργασία για τάκλινγκ Αρχικά πρέπει ο αμυντικός να τοποθετείται έτσι, που να έχει μπροστά του τον παίκτη με την μπάλα και πίσω του την εστία του. Πρέπει επίσης να γνωρίζει ότι είναι προτιμότερο να κερδηθεί η μπάλα με παρεμβολή, πριν αυτή φθάσει στα πόδια του επιτιθέμενου παίκτη. Σημαντικό επίσης είναι να περιορισθεί ο χώρος δράσης του επιτιθέμενου. Όσο λιγότερο χώρο έχει ο επιτιθέμενος, για να κινηθεί, τόσο δυσκολεύεται να ελέγξει και να προωθήσει την μπάλα.

Ο σημαντικότερος όμως απ' όλους τους παράγοντες στην τακτική του τάκλινγκ, είναι ο χρονικός

συντονισμός (timing). Σαν αρχή, το τάκλινγκ πρέπει να γίνεται αμέσως, μόλις παρουσιασθεί η πρώτη ευκαιρία. Τις περισσότερες φορές αυτή η ευκαιρία παρουσιάζεται τη στιγμή που αντίπαλος δέχεται την μπάλα. Κατά τη φάση της υποδοχής ο δέκτης έχει σαν πρώτο μέλημα να ελέγξει τη μπάλα με συνέπεια να αδυνατεί να αντιμετωπίσει παράλληλα μιά γρήγορη και αποφασιστική διεκδίκηση από τον αντίπαλο του. Ένα τάκλινγκ λοιπόν, τη στιγμή που ο επιτιθέμενος δεν έχει ελέγξει εντελώς την μπάλα, είναι συχνά το πιο πετυχημένο.

Αν όμως δοθεί χρόνος στον επιτιθέμενο να ελέγξει εντελώς την μπάλα, τότε η προσέγγιση του αμυνόμενου πρέπει να είναι προσεκτική. Είναι ανόητο να γίνονται αχρείαστα τάκλινγκ, γιατί έτσι δίνουμε στην αντίπαλη ομάδα μία προσωρινή, αριθμητική υπεροχή και φυσικά δημιουργούνται προβλήματα ανεμπόδιστης διείσδυσης των αντιπάλων στην περιοχή.

Ο καλός αμυντικός πρέπει να ‘χει υπομονή. Οι κινήσεις του πρέπει να στοχεύουν στο να εξαναγκάσουν τον παίκτη με την μπάλα να διαπράξει ένα σφάλμα,-ενώ ντριμπλάρει με την μπάλα. Μόλις ο επιτιθέμενος στιγμιαία χάσει τον έλεγχο της μπάλας, το τάκλινγκ πρέπει να ‘ναι γρήγορο και αποφασιστικό.

Οι πιο πολλοί θεωρητικοί του ποδοσφαίρου συνιστούν στους αμυντικούς να εξωθούν τους παίκτες με την μπάλα προς τα άκρα του γηπέδου και προς τις γραμμές του πλάγιου άουτ. «Η γραμμή του πλάγιου άουτ είναι ο φίλος σου» συμβουλεύουν οι (ones και Welton (1973), και συνεχίζουν: «Όσο πιο κοντά στη γραμμή του πλάγιου άουτ εξωθείται ο επιτιθέμενος, τόσο πιο μακριά από την περιοχή μας βρίσκεται και τόσο λιγότερος χώρος του διατίθεται για τις κινήσεις του. Στρίμωξε τον εκεί και η μπάλα είναι δική σου».

Αν σε μια ομάδα υπάρχουν ένας ή δύο καλοί τάκλερς, ο προπονητής θα πρέπει να γνωρίζει πώς να τους χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά. Η συνήθης τακτική που υιοθετείται είναι να τοποθετούνται προσωπικοί αντίπαλοι στα ατού της αντίπαλης ομάδας. Είναι μιά απλή σκέψη των προπονητών, που έχει τη λογική της. Ότι δηλαδή, αν εξουδετερωθούν τα στελέχη μιας ομάδας, έχει κερδηθεί το μισό παιχνίδι. Το σφάλμα όμως που γίνεται είναι ότι υποτιμάται η αξία των άλλων αντιπάλων επιθετικών και δε λαμβάνονται υπόψη οι υπόλοιπες κινήσεις των παικτών στο χώρο.

Το τάκλινγκ συνήθως χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις, που ένας παίκτης επιτίθεται με την μπάλα στα πόδια και απειλεί να διεισδύσει στην περιοχή. Αυτές είναι και οι πιο επικίνδυνες καταστάσεις, που δημιουργεί ένας καλός ντριμπλέρ. Η ύπαρξη ενός καλού τάκλερ δε σημαίνει και εκμηδένιση της δραστηριότητας του επιθετικού, γιατί έχει και αυτός τους τρόπους του να αντιμετωπίζει αμυνόμενους.

Εκεί που χρειάζεται ο καλός τάκλερ περισσότερο είναι μάλλον στην κάλυψη των αμυντικών γραμμών. Σ' αυτές τις περιπτώσεις ο επιτιθέμενος υπερφαλαγγίζει έναν αμυντικό, αλλά αναπόφευκτα προωθεί την μπάλα περισσότερο μπροστά του. Όταν τοποθετηθεί ένας καλός τάκλερ πίσω από κάθε γραμμή αμυντικών παικτών που μαρκάρουν στενά, εξασφαλίζεται πιο αποτελεσματικά η διατήρηση των επιθετικών που διεισδύουν, μακριά από την περιοχή. Την τακτική αυτή εφάρμοζε συχνά ο Sir Alf Ramsey με την Εθνική Ομάδα Ποδοσφαίρου της Αγγλίας, όταν αντιμετώπιζε ομάδες με καλούς ντριμπλέρ στις γραμμές τους.

Η ικανότητα για καλό τάκλινγκ δεν είναι απαραίτητη μόνο στους αμυντικούς. Το τάκλινγκ ενός σέντερ - φορ πάνω στο σέντερ - μπακ ή το τάκλινγκ ενός επιθετικού σ' έναν αμυντικό γενικά είναι αποφασιστικής σημασίας για το παιχνίδι. Κάθε φορά που οι αμυντικοί μιας ομάδας κερδίζουν την μπάλα, αναπόφευκτα, αναγκάζουν τους συμπαίκτες τους να ξεμαρκαρισθούν, για να δεχθούν την μπάλα. Είναι οι στιγμές που κανένας παίκτης της ομάδας δε μαρκάρει. Αν λοιπόν η μπάλα κερδηθεί από το τάκλινγκ ενός επιθετικού πάνω σε αμυντικό που έχει την μπάλα, τότε δημιουργούνται μεγάλες δυσκολίες για την ομάδα, που έχασε τον έλεγχο της μπάλας, γιατί απλούστατα υπάρχουν πολλοί ξεμαρκάριστοι παίκτες.

2. Η μεθοδική2. Η μεθοδικήΈνας σοβαρός λόγος, που κάνει τη διδασκαλία του τάκλινγκ ιδιόμορφη, είναι η κατάσταση του

εδάφους του γηπέδου. Επίσης, σύμφωνα με τον Wade (1967), η διδασκαλία του τάκλινγκ (όπως και της κεφαλιάς) παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες για το δάσκαλο. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά που καθιστούν τη διδασκαλία του τάκλινγκ ιδιόμορφη είναι ότι η μη σωστή εκμάθηση του από τα πρώτα στάδια δημιουργεί οδυνηρές εμπειρίες στους αρχάριους.

Ιδιαίτερα για τον Ελλαδικό χώρο η εκμάθηση του τάκλινγκ προσκρούει σ' ένα συγκεκριμένο εμπόδιο, που καθιστά τη διδασκαλία του προβληματική, αν όχι αδύνατη. Το εμπόδιο αυτό για τη συντριπτική πλειοψηφία των γηπέδων είναι ο κακός, αγωνιστικός χώρος.

Στο σχολείο η διδασκαλία του τάκλινγκ είναι δύσκολη σε βαθμό που να παραλείπεται τελείως

σαν αντικείμενο διδασκαλίας. Σαν συνέπεια ο χαρακτήρας του ποδοσφαίρου που μαθαίνουν τα παιδιά αλλάζει εντελώς, αφού πολύ σπάνια και με κίνδυνο τραυματισμού η διεκδίκηση της μπάλας γίνεται με τάκλινγκ. Έτσι το παιδί μαθαίνει (συνηθίζει) να μαρκάρει μόνο, όταν στηρίζεται καλά στα πόδια του. Αυτό έχει σαν συνέπεια να ενθαρρύνονται οι επιθετικοί στο να επιδίδονται σε ατομικές προσπάθειες και επίδειξη τεχνικής εις βάρος φυσικά του ομαδικού παιχνιδιού. Αυτή πιθανά είναι μία αιτία για την κυριαρχία του ποδοσφαιρικού ατομισμού, που κυριαρχεί στο ποδόσφαιρο της πατρίδας μας σ' όλα τα επίπεδα.

Δε Θάταν επίσης υπερβολή να λεχθεί ότι ο σαφής διαχωρισμός των ποδοσφαιριστών στη χώρα μας σε αμυντικούς (αυτούς που αποδίδουν μόνο στα αμυντικά καθήκοντα), που σε γενικές γραμμές δεν έχουν ψηλή τεχνική κατάρτιση, και σε επιθετικούς (αυτούς που αποδίδουν κύρια, όταν έχουν επιθετικά καθήκοντα) που διακρίνονται για την ψηλή τεχνική κατάρτιση και το χειρισμό της μπάλας, οφείλεται εν μέρει και στην αδυναμία εκμάθησης ορισμένων τεχνικών στο ποδόσφαιρο, λόγω ακαταλληλότητας των χώρων προπόνησης.

Έχοντας υπόψη τις παραπάνω σκέψεις η μεθοδική σε γενικές γραμμές πρέπει να πάρει την παρακάτω μορφή:

1. Αρχικά συνίσταται η εκμάθηση των μορφών εκείνων των τάκλινγκ, που δεν απαιτούν πτώση του σώματος στο έδαφος (τάκλινγκ με μπλοκάρισμα από μπροστά, τάκλινγκ με μπλοκάρισμα από πλάγια). Στις περιπτώσεις αυτές η εξάσκηση πρέπει να γίνει πάνω σε σταθερό, αλλά μαλακό στόχο. Η χρήση των Medicine Balls που ακουμπούν σε τοίχο ή είναι ακινητοποιημένες από ένα συμπαίκτη, αποτελεί έναν καλό τρόπο εξάσκησης, που εξουδετερώνει το φόβο για πόνο και τραυματισμό.

2. Το επόμενο στάδιο πρέπει να περιέχει ασκήσεις, που να εξοικειώνει τους παίκτες με τη σωστή τοποθέτηση του σώματος κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης με την μπάλα και το πόδι του αντίπαλου.

3. Αργότερα η έμφαση πρέπει να δοθεί στην προοδευτική εξοικείωση του παίκτη με τις πτώσεις. Στοιχεία, όπως η τοποθέτηση των χεριών ή του σώματος και το ρολλάρισμα μετά την πτώση, πρέπει να εξασκηθούν με μεγάλη επιμέλεια έτσι ώστε να μη δημιουργηθούν στον αρχάριο οδυνηρές εντυπώσεις.

4. Η χρήση παθητικού αντιπάλου κάνει πιο ρεαλιστική τη διεκδίκηση της μπάλας και ταυτόχρονα δεν αναγκάζει τον εξασκούμενο να εφαρμόσει τη μέγιστη αντίσταση στο πόδι του αντιπάλου. Ο παθητικός αντίπαλος μπορεί να προσεγγίζεται από διάφορες γωνίες και η έμφαση να δίνεται σε διαφορετικά σημεία του τάκλινγκ: στάση του σώματος, σταθερή ποδοκνημική, ρολλάρισμα της μπάλας πάνω από το πόδι του αντιπάλου, προσπάθεια να απομακρυνθεί η μπάλα απλώς από τα πόδια του αντιπάλου ή να περιέλθει στην κατοχή του τάκλερ κλπ.

5. Όταν τα παραπάνω εξασκηθούν ικανοποιητικά σε μια ποικιλία περιστάσεων και με διάφορες μορφές έντασης, η εξάσκηση μπορεί να γίνει με ενεργητικό αντίπαλο. Εδώ πλέον, όπως τονίστηκε παραπάνω, η κύρια προσοχή του τάκλερ πρέπει να στραφεί στο timing, στο σωστό, δηλαδή, χρονικό συντονισμό της διεκδίκησης της μπάλας από τον αντίπαλο.

6. Η εξάσκηση των μορφών τάκλινγκ, που απαιτούν πτώση του σώματος, είναι δύσκολη, αν δεν υπάρχει χορτοτάπητας στο γήπεδο. Εν τούτοις πρέπει να διδαχθεί η σωστή τους εκτέλεση, γιατί σε κρίσιμες στιγμές του αγώνα ο παίκτης ίσως χρειαστεί να ρισκάρει το ενδεχόμενο ενός τραυματισμού, για να αποφύγει ένας σοβαρά διαγραφόμενο κίνδυνο για την εστία του.

7. Η εξάσκηση των τάκλινγκς με πτώση πρέπει να γίνεται σε παίκτη που τρέχει 2-3 μέτρα μπροστά από τον ασκούμενο.

Πρέπει επίσης να τονιστεί, ότι στην περίπτωση που ένας παίκτης, παρά τα τεχνικά του λάθη είναι αποτελεσματικός στο τάκλινγκ, δεν πρέπει να αποθαρρύνεται με συνεχείς διορθώσεις της τεχνικής του. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε παίκτης έχει ένα δικό του τρόπο έκφρασης και θα ‘ταν λάθος να επιχειρείται η καλλιέργεια στερεότυπων.

Η εξάσκηση δεν πρέπει να αφορά μόνο στους αμυντικούς, αλλά σ' όλους τους παίκτες, ακόμα και στους τερματοφύλακες. Έχει τονιστεί ότι η ικανότητα του επιθετικού σε μία ομάδα να κάνει τάκλινγκ είναι σημαντική", αφού η ξαφνική απόσπαση της μπάλας από τα πόδια των αμυντικών αιφνιδιάζει τους αντιπάλους που έχουν προσωρινά χαλαρώσει το μαρκάρισμα. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τους κεντρικούς παίκτες.

Για τους παραπάνω λόγους συνίσταται, κατά την διάρκεια της προπόνησης, να τίθενται αντιμέτωποι οι παίκτες με τυχαίο τρόπο, για να ασκούνται όλοι οι παίκτες ανεξάρτητα από θέση. Τα ζευγάρια των παικτών καλό είναι να αλλάζουν κάθε 5 λεπτά περίπου, για να εξοικειώνονται σε μία πληθώρα επιθετικών επιδεξιοτήτων. Εξάλλου αυτή η 5λεπτη αλλαγή δεν αποθαρρύνει και τους

λιγότερο ικανούς παίκτες, που ταλαιπωρούνται από τους πολύ επιδέξιους ντριμπλέρ. (Batty, 1980).

3. Εξάσκηση3. ΕξάσκησηΑκολουθούν ορισμένες ενδεικτικές ασκήσεις προοδευτικής εκμάθησης του τάκλινγκ.

1. Δύο παίκτες βρίσκονται αντιμέτωποι σε απόσταση 3 μ. Στην μέση της απόστασης υπάρχει μία μπάλλα. Οι δύο παίκτες προσεγγίζουν την μπάλλα περπατώντας. Και οι δύο προσπαθούν να κτυπήσουν την μπάλλα με το εσωτερικό του ποδιού ταυτόχρονα. Η άσκηση ξεκινάει μη συναγωνιστικά, αλλά προοδευτικά εξελίσσεται σε συναγωνισμό.

Ο προπονητής πρέπει να τονίζει τα σημεία που πρέπει να προσέξουν οι παίκτες: Ο παίκτης που θα αντιδράσει γρηγορότερα κερδίζει την μπάλα. Ο παίκτης που θα ρολλάρει την μπάλα πάνω από το πόδι του αντιπάλου πρώτος κερδίζει την μπάλα· έμφαση επίσης δίνεται στη στάση του σώματος. Το βάρος του πρέπει να εφαρμοσθεί πάνω στην μπάλα και ο παίκτης να διεκδικήσει την μπάλα με αποφασιστικότητα, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού από την κρούση. Τέλος η ποδοκνημική πρέπει να ‘ναι σφιχτή.

2. Η (1) μπορεί να γίνει πιο παραστατικά αν, αντί για μπάλα, τοποθετηθεί μια medicine ball στο μέσο της απόστασης των 3 μ.

3. Το γήπεδο χωρίζεται σε διαδρόμους πλάτους 6-7 μέτρων. Τοποθετούνται οι ασκούμενοι κατά ομάδες σε κάθε διάδρομο. Κάθε παίκτης έχει μία (1) μπάλα. Στο μέσο της διαδρομής βρίσκεται ένας αντίπαλος. Κάθε παίκτης με τη σειρά του επιχειρεί να ντριμπλάρει τον αμυνόμενο, που με την σειρά του επιχειρεί να ανακόψει τον επιτιθέμενο με τάκλινγκ. Ο αμυνόμενος αντικαθίσταται μόλις «τελειώσουν» όλοι οι επιτιθέμενοι.

Σημαντική συμβουλή στον αμυνόμενο: μην αντιμετωπίζεις τον επιτιθέμενο τρέχοντας κατά πάνω του. Ανάγκασε τον να πάει σε μία κατεύθυνση και προς τις γραμμές του διαδρόμου.

4. Όπως η (3), με τη διαφορά ότι οι επιτιθέμενοι ξεκινούν εναλλάξ και από τις δύο άκρες του διαδρόμου.

5. Όπως η (3) με τη διαφορά ότι οι ασκούμενοι είναι μόνο δύο, που αλλάζουν μετά από κάθε προσπάθεια.

6. Δύο παίκτες βρίσκονται αντιμέτωποι σε απόσταση 6-7μ. Ο παίκτης Α τροφοδοτεί τον Β με ψηλοκρεμαστή μπαλιά και ταυτόχρονα τρέχει να τον μαρκάρει, την ώρα που ο Β επιχειρεί να ελέγξει την μπάλα. Ο Β επιχειρεί με τη σειρά του να ντριμπλάρει τον Α (5-10 επαναλήψεις ο κάθε παίκτης).

7. Δύο παίκτες Α, Β βρίσκονται αντιμέτωποι σε απόσταση 2-3μ. Ένας τρίτος παίκτης, Γ, πασάρει συρτά, έτσι που η μπάλα να περάσει, ανάμεσα από τους Α, Β. Μόλις η μπάλα περάσει, οι Α, Β τρέχουν και τη διεκδικούν. Ο νικητής την επιστρέφει στον Γ και παίρνει τη θέση του.

Παιχνίδια για την εξάσκηση του τάκλινγκ1. Field Game

Το παιχνίδι που ακολουθεί παιζόταν στο περίφημο κολλέγιο του Eton της Αγγλίας, όπου πρωτοπαίχθηκαν ομαδικά παιχνίδια κατά τον 19ο αιώνα. Το παιχνίδι έχει ένα μόνο κανονισμό: Απαγορεύεται η πάσα. Ο κάθε παίκτης δηλαδή που γίνεται κάτοχος της μπάλας, ντριμπλάρει, έως ότου τη χάσει από κάποιον άλλο, που με τη σειρά του επιχειρεί να την κρατήσει υπό την κατοχή του, όσο μπορεί περισσότερο.

Ο χώρος και ο αριθμός των παικτών μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τις συνθήκες. Το παιχνίδι προσφέρεται για πολλά τάκλινγκς κάτω από αγωνιστικές συνθήκες.

2. Η άσκηση 4 μπορεί να γίνει παιχνίδι, αν αντιμέτωπες βρίσκονται ομάδες. Όποιος από τους εκάστοτε αντιπάλους νικηθεί, (αμυντικός επιθετικός) βγαίνει έξω. Νικήτρια είναι η ομάδα, που θα «βγάλει» έξω όλους τους αντιπάλους.

3. «Καβούρια»

Σ' ένα κύκλο με διάμετρο 10-15 μ. βρίσκονται 4 παίκτες, που ο καθένας τους έχει από μία μπάλα στα πόδια του. Άλλοι 4παίκτες σε θέση «κάβουρα» (στήριξη σώματος σε χέρια και πόδια τα οποία προβάλλονται μπροστά). Οι παίκτες με τις μπάλες στα πόδια ντριμπλάρουν ελεύθερα στον κύκλο προσπαθώντας να αποφύγουν τα «καβούρια», που επιχειρούν να κλωτσήσουν με τα πόδια τις μπάλες εκτός κύκλου. Για κάθε μπάλα που κλωτσιέται εκτός κύκλου φεύγει και ο αντίστοιχος ντριμπλέρ εκτός κύκλου. Το παιχνίδι μπορεί να διεξαχθεί με διάφορους τρόπους:

α) Μόλις ένας ντριμπλέρ χάσει την μπάλα, γίνεται «κάβουρας». Ο τελευταίος ντριμπλέρ είναι ο νικητής

β) Μόλις όλες οι μπάλες βγουν εκτός κύκλου, οι παίκτες αλλάζουν ρόλους γ) Όποια ομάδα βγάλει περισσότερες μπάλες στη μονάδα του χρόνου, που καθορίζεται από τον

προπονητή - καθηγητή ΦΑ, ανακηρύσσεται νικήτρια (π.χ. σε δύο λεπτά).4. «Το κόσκινο»

Το γήπεδο χωρίζεται σε 4 μέρη (Βλέπε σχήμα).Επτά επιθετικοί παρατάσσονται στο τέλος των περιοχών με μια μπάλα ο καθένας στα πόδια. Το

κάθε μέρος χωρίζεται σε 3 επιμέρους περιοχές των 5 - 7 μ., στις οποίες μπορεί να γίνει τακλ. Οι 3 αυτές περιοχές εναλλάσσονται με δύο άλλες ουδέτερες περιοχές 3 - 5 μ. πλάτους. Στην πρώτη περιοχή για τακλ βρίσκονται 3 αμυνόμενοι, στη δεύτερη 2 και στην τρίτη δύο.

Κάθε επιθετικός επιχειρεί να ντριμπλάρει μέσα από τις ζώνες του τάκλινγκ. Για κάθε ζώνη που περνιέται, η ομάδα κερδίζει 1 πόντο. Αν ο επιθετικός χάσει την μπάλα, βγαίνει εκτός παιχνιδιού. Στο τέλος αθροίζονται οι πόντοι και αλλάζουν οι ρόλοι.

ΑΤΟΜΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗΑΤΟΜΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗ

1. Αμυντική τακτική1. Αμυντική τακτικήΣτην προσπάθεια του ένας παίκτης να αποτρέψει τον αντίπαλο να σκοράρει, πρέπει να έχει

υπόψη του ορισμένες αρχές που αφορούν τον καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπισης των επιτιθέμενων. Αυτό είναι ευθύνη καθενός από τα μέλη της ομάδας που επιχειρεί να ξαναποκτήσει τον έλεγχο της μπάλας για να επιχειρήσει επίθεση. Παρακάτω αναφέρονται οι βασικές δραστηριότητες (ατομική τακτική) κάθε αμυνόμενου:

1.1. Η πίεση στον αντίπαλο1.1. Η πίεση στον αντίπαλοΑναφέρεται στον τρόπο εκείνο με τον οποίο ο αμυνόμενος θα περιορίσει τις κινήσεις του

επιτιθέμενου από πλευράς χώρου και χρόνου.Στο παρακάτω παράδειγμα φαίνονται δυο τρόποι πίεσης: ένας σωστός και ένας λανθασμένος:

Στο σχήμα (1) ο επιτιθέμενος (Ε) έχει πολύ χώρο μπροστά του να κινηθεί προς διάφορες κατευθύνσεις. Στο σχήμα (2) ο αμυνόμενος αναγκάζει τον επιτιθέμενο να κινηθεί μόνο προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις και όχι προς τα μπροστά.

Ο κάθε αμυνόμενος πρέπει να γνωρίζει ότι όταν πιέζει πρέπει να έχει τα νώτα του προς τη μεριά της εστίας του. Η ιδανική απόσταση από τον επιτιθέμενο είναι 1-2 μέτρα περίπου.

Η πίεση προς τους αντιπάλους αρχίζει μόλις η ομάδα του παίκτη χάσει την μπάλα. Πολλοί αμυντικοί κάνουν το λάθος να χάνουν την αυτοσυγκέντρωση τους την ώρα που η ομάδα τους έχει την μπάλα στην κατοχή της. Πρέπει να τονιστεί ότι όπως όλα τα παιχνίδια, το ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι λαθών. Η κύρια δε αιτία λαθών είναι η έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης. Για τον αμυνόμενο αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι συνεχώς σε ετοιμότητα να μαρκάρει τη στιγμή που η ομάδα του χάσει τον έλεγχο της μπάλας.

Τέλος, ένα σημαντικό σημείο αφορά τη διαδρομή που πρέπει να καλύψει ένας αμυνόμενος για να προλάβει την προώθηση ενός αντιπάλου. Συνίσταται, να διανύετε η συντομότερη διαδρομή για το «κόψιμο» της πορείας του αντιπάλου. Θάταν ανόητο να προσφέρεται χώρος στον αντίπαλο για προώθηση όπως φαίνεται παρακάτω: ·

1.2. Η διεκδίκηση1.2. Η διεκδίκησηΤο σημαντικότερο στοιχείο που πρέπει να ‘χει υπόψη του ο παίκτης κατά την διεκδίκηση είναι να

στέκεται όρθιος. Είναι ανόητο να προβαίνει σε απελπισμένες ενέργειες πέφτοντας στο έδαφος. Μια τέτοια αποτυχημένη ενέργεια προσφέρει αφ' ενός κενό χώρο στον επιτιθέμενο, αφ' "ετέρου αριθμητική υπεροχή στην αντίπαλη ομάδα. Το πέσιμο προς την μπάλα συνίσταται σε δυο μόνο περιπτώσεις:

1. όταν ο αντίπαλος επιτίθεται μόνος του προς την εστία και 2. όταν με το πέσιμο του ο αμυντικός βγάλει την μπάλα πλάγιο άουτ ή κόρνερ, οπότε έχει χρόνο

να σηκωθεί και να πάρει τη θέση του στην αμυντική διάταξη της ομάδας του.Ένα στοιχείο που πρέπει να διέπει κάθε ενέργεια διεκδίκησης της μπάλας είναι η

αποφασιστικότητα. Στις περιπτώσεις δηλ. όπου υπάρχει αντιπαράθεση - διεκδίκηση ενός προς ένα,

εκείνος που θα διεκδικήσει την μπάλα πιο αποφασιστικά έχει τις πιο πολλές πιθανότητες να κερδίσει την μπάλα και να κερδίσει ταυτόχρονα και ψυχολογικά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των πρώτων λεπτών ενός αγώνα.

Τα δυο κύρια στοιχεία του ποδοσφαίρου είναι ο χώρος και ο χρόνος. Κάθε κίνηση προϋποθέτει την ύπαρξη του κατάλληλου χώρου και κάθε τεχνική προϋποθέτει επάρκεια χρόνου. Στην ουσία οι ποδοσφαιριστές διεκδικούν συνεχώς χώρους για την προώθηση (επιθετικοί) και ανακοπή (αμυντικοί). Η ύπαρξη δε των αντιπάλων περιορίζει το χρόνο που έχει στη διάθεση του ένας παίκτης για να πραγματοποιήσει τις κινήσεις που ευνοούν τους σκοπούς του.

1 Οι αμυντικοί για να περιορίσουν το χώρο και το χρόνο των επιθετικών ασκούν πίεση πάνω τους που για να ‘ναι αποτελεσματική πρέπει να ασκείται από απόσταση όχι μεγαλύτερη των2μ. Στην ουσία με την πίεση που οι αμυντικοί ασκούν στους επιθετικούς στοχεύουν στο να τους στερήσουν τη δυνατότητα της προώθησης προς την εστία. Ο αμυντικός που μαρκάρει από απόσταση μεγαλύτερη των 2 μέτρων τον επιθετικό δεν κάνει καλά τη δουλειά του.

Συχνά οι παίκτες μιας ομάδας αποθαρρυνόμενοι από μια λανθασμένη κίνηση, πάσα ή χαμένη ευκαιρία επιδίδονται σε θεατρινισμούς (χειρονομίες, τραβούν τα μαλλιά τους, κτυπούν το έδαφος κλπ.) ενώ θα ‘πρεπε τη στιγμή που η ομάδα τους έχασε τον έλεγχο της μπάλας να ασκήσουν πίεση στον πλησιέστερο αντίπαλο. Πρέπει όλοι οι ποδοσφαιριστές να έχουν κατά νου ότι τα λάθη «επιτρέπονται» ή μάλλον ότι τα λάθη είναι αναπόφευκτα. Η αιτία όμως των λαθών είναι η έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης και προσοχής.

1.3. Η υποστήριξη του συμπαίκτη που μαρκάρει1.3. Η υποστήριξη του συμπαίκτη που μαρκάρειΠολλοί αμυντικοί διστάζουν να μαρκάρουν τους αντιπάλους από κοντά επειδή φοβούνται ότι μια

πετυχημένη ντρίμπλα από τον επιθετικό θα έχει σαν συνέπεια να εκμεταλλευθεί το χώρο που υπάρχει πίσω από τον αμυνόμενο. Κάτι τέτοιο αποφεύγεται αν υπάρχει καλή υποστήριξη από άλλον αμυνόμενο. Ο παίκτης δηλαδή που στηρίζει τον αμυνόμενο που μαρκάρει αφ' ενός προσφέρει σιγουριά στον συμπαίκτη του αφ' ετέρου μπορεί να διεκδικήσει με τη σειρά του την μπάλα σε περίπτωση που ο επιθετικός πετύχει να ξεπεράσει τον αμυντικό. Παρακάτω φαίνεται η σημασία της καλής υποστήριξης:

Στο σχήμα φαίνεται ένα συχνό λάθος που κάνουν οι αμυντικοί δηλ. να τοποθετούνται σε μιά ευθεία γραμμή απέναντι από τον επιτιθέμενο. Στο άλλο σχήμα ακόμη και αν ο επιθετικός (Ε) ντριμπλάρει τον αμυντικό (Αι) ο παίκτης Α2 μπορεί να διεκδικήσει την μπάλα.

Στην υποστήριξη δυο είναι οι κύριοι παράγοντες: 1. Η απόσταση του παίκτη που υποστηρίζει και 2. Η γωνία που γίνεται η υποστήριξη.1. Η απόσταση του παίκτη που υποστηρίζει από τον παίκτη που διεκδικεί την μπάλα πρέπει να

είναι 4 περίπου μέτρα. Από την απόσταση αυτή περιορίζεται αρχικά χώρος για τη δραστηριότητα του επιτιθέμενου, υποβοηθείται ο άλλος αμυντικός να διεκδικήσει από κοντά την μπάλα και σε περίπτωση επιτυχημένης ντρίμπλας από τον επιθετικό η διεκδίκηση του παίκτη που υποστηρίζει είναι άμεση.

2. Η γωνία του παίκτη υποστήριξης εξαρτάται από τη διαδρομή του παίκτη με την μπάλα: Αν κινείται δίπλα στη γραμμή του πλάγιου άουτ ο παίκτης που υποστηρίζει πρέπει να τοποθετηθεί έτσι που να αναγκάσει τον επιτιθέμενο να συνεχίσει να κινείται κοντά στην γραμμή του πλάγιου άουτ. Το μεγαλύτερο σφάλμα του παίκτη που υποστηρίζει Θάταν να επιτρέψει στον επιτιθέμενο να συγκλίνει προς το κέντρο της άμυνας. Αυτό φαίνεται παρακάτω:

Αν ο παίκτης κινείται προς το κέντρο του γηπέδου θα πρέπει να πιεστεί έτσι που να μην μπορεί να κινηθεί προς την εστία.

Αν τέλος η κατεύθυνση του παίκτη με την μπάλα είναι ακαθόριστη (δεν μπορεί να προβλεφθεί) τότε η γωνία του παίκτη υποστήριξης πρέπει να ‘ναι 45° προς την κάθετη η οριζόντια πορεία του αντιπάλου όπως φαίνεται παρακάτω:

Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι ο παίκτης που στηρίζει το συμπαίκτη του που μαρκάρει πρέπει να ‘χει τη σωστή απόσταση και γωνία από αυτόν ούτως ώστε να τον διευκολύνει. Με τη θέση που θα πάρει ο παίκτης που στηρίζει, τροφοδοτεί και το συμπαίκτη του που μαρκάρει σχετικά με την κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να κινήσει τον επιθετικό. Με την προπόνηση οι παίκτες πρέπει να καταφέρουν να συνεννοούνται γρήγορα σχετικά με το συλλογικό τρόπο αντιμετώπιση των επιθετικών.

1.4. Η παρακολούθηση του αντιπάλου1.4. Η παρακολούθηση του αντιπάλουΈνα από τα μεγαλύτερα λάθη των αμυντικών είναι να αφήνουν τους επιθετικούς να περάσουν

πίσω τους. Ο πρώτος κανόνας της παρακολούθησης των επιθετικών είναι: να τοποθετούνται μεταξύ της εστίας και του επιθετικού έχοντας τον συνεχώς μπροστά τους. Παρακάτω στο σχήμα φαίνεται παραστατικά η σημασία του κανόνα αυτού:

Στο 1ο σχήμα ο Αμυντικός (Α) δεν είχε καλή θέση και στη μπαλιά του Ε1, ο Ε1 έχει καλές πιθανότητες να σκοράρει. Στο σχήμα 2 ο Α μπορεί να φθάσει πρώτος την μπάλα ή να μαρκάρει τον Ε2 που διεκδικεί την μπάλα.

Ο άλλος σημαντικός κανόνας στην παρακολούθηση είναι να παρακολουθείται ταυτόχρονα η μπάλα και οι αντίπαλοι. Πολλοί παίκτες βλέπουν μόνο την μπάλα και συχνά «ξεχνάνε» τους επιθετικούς πίσω τους. Οι καλοί αμυντικοί πρέπει πάντα να προσέχουν και τα νώτα τους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στο μοντέρνο ποδόσφαιρο με τη συχνή προώθηση των μεσαίων ακόμη και των αμυντικών παικτών στην επίθεση. Είναι οι λεγόμενοι «κρυφοί παίκτες» που συχνά προκαλούν κινδύνους σε μιά άμυνα που δεν προσέχει αρκετό. Η παρακολούθηση τους είναι συχνά ευθύνη των μεσαίων και των επιθετικών.

1.5. Το μαρκάρισμα1.5. Το μαρκάρισμαΕκτός απ' όσα αναφέρθηκαν παραπάνω για τη διεκδίκηση της μπάλας από τον επιτιθέμενο τα

ακόλουθα σημεία είναι σημαντικό για έναν αμυνόμενο:α) Πρέπει να αποφασίζει γρήγορα για το μαρκάρισμα που θα κάνει. Η ταχύτητα είναι

αποφασιστικής σημασίας παράγοντας στο σημερινό ποδόσφαιρο. Ταχύτητα όμως δεν είναι μόνο η γρηγοράδα στο τρέξιμο. Είναι η γρηγοράδα στη λήψη αποφάσεων. Τη στιγμή που θα γίνει η πάσα πρέπει να παρθεί η απόφαση για μαρκάρισμα. Ο χρόνος που η μπάλα «ταξιδεύει» προς το δέκτη αντίπαλο, πρέπει να χρησιμοποιηθεί από τον αμυντικό. Η ταχύτητα προσέγγισης του επιθετικού πρέπει να ελεγχθεί πριν φθάσει η μπάλα στον επιθετικό. Είναι λάθος να τρέχει ο αμυντικός εναντίον ενός επιθετικού που έχει την μπάλα στα πόδια του. Όταν τρέχει ο αμυνόμενος με μεγάλη ταχύτητα είναι δύσκολο να αλλάξει κατεύθυνση, γι’ αυτό και μπορεί ο επιθετικός να τον ντριπλάρει εύκολα.

β) Το παραπάνω σημείο, δηλαδή το πλησίασμα του αντιπάλου πριν η μπάλα φθάσει σ' αυτόν, σχετίζεται και με την αρχή ότι το μαρκάρισμα πρέπει να γίνεται πριν ο επιθετικός ελέγξει πλήρως την μπάλα. Ποτέ ένας αμυντικός δεν πρέπει να επιτρέπει στον αντίπαλο να γυρίσει προς αυτόν με την μπάλα στα πόδια. Επίσης θα ‘ταν φάουλ η διεκδίκηση της μπάλας ενώ ο αντίπαλος του έχει γυρισμένη την πλάτη. Η καλλίτερη στιγμή για την διεκδίκηση είναι τη στιγμή που ο επιθετικός γυρίζει για να προωθήσει την μπάλα.

γ) Κατά τη διάρκεια του μαρκαρίσματος ο παίκτης πρέπει να πάρει τέτοια θέση με το σώμα του, που να του επιτρέπει να γυρίσει γρήγορα. Ο αμυντικός πρέπει να ναι μισογυρισμένος και να επιτρέπει στον επιθετικό να φύγει μόνο προς μία κατεύθυνση. Ποτέ ο αμυντικός δεν πρέπει να μαρκάρει αντιμετωπίζοντας τον επιθετικό κάθετα. Ο παίκτης που γυρίζει 180° για να αλλάξει πορεία χάνει τουλάχιστον 1 μέτρο στα πρώτα 5 μέτρα της επιτάχυνσης με τον επιθετικό. Αν έχει να γυρίσει μόνο κατά 90° είναι ευκολότερο να «πιάσει» τον επιθετικό που με προσποίηση επιχειρεί να του ξεφύγει επιταχύνοντας.

2. Επιθετική τακτική2. Επιθετική τακτικήΠολλά από τα στοιχεία της ατομικής τακτικής είναι κοινά σ' όλους τους τομείς του παιχνιδιού είτε

αμυντικού ή επιθετικού. Η ατομική τακτική αναφέρεται σ' όλα τα είδη τεχνικής που πρέπει να κατέχει ο παίκτης. Η τακτική αναφέρεται ουσιαστικά στην αποτελεσματική χρήση των τεχνικών αυτών στο παιχνίδι μέσα.

Τα κυριότερα στοιχεία της ατομικής τακτικής αναφέρονται στα εξής: α) στις μεταβιβάσεις, β) στην επινοητικότητα, γ) στον έλεγχο της μπάλας, δ) στην απελευθέρωση, ε) στο σουτ..

2.1. Οι μεταβιβάσεις (η τακτική της πάσας)2.1. Οι μεταβιβάσεις (η τακτική της πάσας)Τι σημαίνει σωστή πάσαΌταν υπάρχουν περιθώρια ή κατάλληλες συνθήκες στον αγώνα, η πάσα πρέπει να γίνεται με

φορά προς τα μπρος. Μερικοί όμως παίκτες συνηθίζουν να κάνουν πάσα την υπευθυνότητα και όχι την μπάλα.

Το αν μία πάσα είναι καλή ή όχι εξαρτάται από την περιοχή στην οποία γίνεται. Έτσι για παράδειγμα μια πάσα στην περιοχή άμυνας μπορεί να θεωρηθεί καλή, ενώ μια παρόμοια πάσα στο χώρο επίθεσης μπορεί να είναι κακή. Τελικά η αποτελεσματικότητα μιας πάσας εξαρτάται από το βαθμό «ρίσκου» που περιέχει. Έτσι στην επίθεση σαν καλές πάσες θεωρούνται οι παρακινδυνευμένες, δηλ. οι πάσες που γίνονται από μικρές γωνίες και σε μικρούς χώρους. Από την άλλη μεριά, στην άμυνα οι πάσες πρέπει να είναι ασφαλείς για το λόγο ότι το παραμικρό λάθος αποβαίνει μοιραίο για γκολ. Ενώ δηλαδή σε γενικές γραμμές στις πάσες παίζουμε με ποσοστό επιτυχίας, στην άμυνα αναμένουμε ασφάλεια 100%. Στην επίθεση ένα ποσοστό επιτυχίας που ανέρχεται στα 25% θεωρείται καλό (HUCHES, 1975

Τα χαρακτηριστικό εκείνα που είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν για την καλή τεχνική της πάσας είναι τα εξής:

Πού δίνεται η καλή πάσα (ακρίβεια). Πάσες που γίνονται γύρω στα 15-20 μέτρα και χωρίς αντίπαλο είναι συνήθως ακριβείς. Η καλή όμως πάσα φαίνεται, όταν ο παίκτης στον οποίο μεταβιβάζεται η μπάλα μαρκάρεται. Είναι φυσικό να υποθέσουμε ότι ένας παίκτης, που δεν είναι ακριβής στις μεταβιβάσεις του, χωρίς αντίπαλο δε θα είναι σε θέση να κάνει αποτελεσματικές μεταβιβάσεις στο πραγματικό παιχνίδι όπου υπάρχουν και αντίπαλοι που μαρκάρουν τους συμπαίκτες του συνέχεια.

Για τον παραπάνω λόγο είναι άσκοπο να συνεχίζεται η εξάσκηση της πάσας χωρίς αντίπαλο,

όταν γίνεται πετυχημένα. Θα πρέπει η εξάσκηση να συνεχισθεί σε συνθήκες πραγματικού αγώνα, δηλ. με αντιπάλους σε περιορισμένο χώρο.

Ο στενά μαρκαρισμένος παίκτης, για να δεχθεί την πάσα, πρέπει να ξεμαρκαριστεί με ξαφνική μετακίνηση αριστερά, δεξιά ή μπροστά. Στις περιπτώσεις αυτές ο τροφοδότης θα πρέπει να υπολογίσει με ακρίβεια το χώρο και το χρόνο που θα δοθεί η πάσα. Στις ομάδες που υπάρχει συνοχή μεταξύ των συμπαικτών ο συντονισμός στις κινήσεις είναι καλός. Σε ομάδες χωρίς συνοχή και ομοιογένεια επιπέδου τεχνικής συχνά παρατηρούμε ότι, ενώ κάποιος παίκτης μετακινείται αριστερά, ο τροφοδότης του δίνει την πάσα δεξιά ή τον τροφοδοτεί πολύ νωρίς ή πολύ αργά, με συνέπεια είτε η μπάλα να πάει σε χώρο που δεν υπάρχει κανείς ή να κερδίζεται από τον αντίπαλο.

Πότε δίνεται η καλή πάσαΤονίστηκε προηγούμενα ότι στο ποδόσφαιρο έχουμε μια συνεχή διεκδίκηση χώρου, επειδή

υπάρχουν και οι αντίπαλοι που μπορούν να παρεμβαίνουν, ανά πάσα στιγμή, η σωστή εκτίμηση του χρόνου που πρέπει να γίνει η τροφοδότηση (TIMING) είναι καθοριστικής σημασίας.

Ορισμένοι παίκτες κάνουν τις μεταβιβάσεις πολύ νωρίς με αποτέλεσμα η μπάλα να μη φθάνει στο συμπαίκτη τους ή αν φθάσει, δεν είναι αυτή που πρέπει. Το ίδιο συμβαίνει και αν μια μεταβίβαση γίνεται αργά.

Για να δοθεί μιά πάσα τη στιγμή που χρειάζεται, πρέπει να υπολογισθούν από τον πασαδόρο οι θέσεις και οι κινήσεις του συμπαίκτη (δέκτη) και του αντίπαλου ή των αντιπάλων που μαρκάρουν το συμπαίκτη του.

Για την εξάσκηση του σωστού TIMING της πάσας τα παιχνίδια με μορφή 2x1, 3x2, 4x2, κλπ. είναι πολύ χρήσιμα. Παρακάτω φαίνεται ένα παράδειγμα για τη σημασία του σωστού TIMING.

Στη λανθασμένη μεταβίβαση ο Χ2 βγήκε οφσάιντ, επειδή η πάσα δόθηκε πολύ αργά. Στη σωστή μεταβίβαση το TIMING ήταν καλό, γιατί η μεταβίβαση έγινε πριν ο Χ2 βγει οφσάιντ.

Μπορεί να ισχυρισθεί κανείς ότι το πιο σημαντικό στοιχείο στην καλή πάσα είναι το TIMING. Και πάλι ο χρυσός κανόνας λέει: η πάσα πρέπει να γίνει, όταν ο δέκτης της μπάλας βρίσκεται στην πιο «άνετη» θέση για την παραλαβή της.

Είναι λάθος να δίνεται η πάσα, όποτε βολεύει τον τροφοδότη. Αυτό θα ‘χει σα συνέπεια την πιθανή αδυναμία του δέκτη να ελέγξει την μπάλα, πράγμα για το οποίο κατηγορείται.

Θα πρέπει όλοι οι ποδοσφαιριστές να ‘χουν κατά νου το σημαντικότερο ίσως κανόνα των ομαδικών παιχνιδιών (και του ποδοσφαίρου): Προσπάθησε πάντα να κάνεις το συμπαίκτη σου να φαίνεται ο καλλίτερος παίκτης του κόσμου. Όταν προσπαθείς να δείξεις ότι εσύ είσαι ο καλλίτερος παίκτης, τότε στην πραγματικότητα είσαι κακός.

Πόσο γρήγορη είναι η καλή πάσα(Η ταχύτητα της μεταβίβασης)Οι πιο αποτελεσματικές πάσες είναι αυτές που γίνονται σε κενό χώρο, όπου τρέχει ο

συμπαίκτης, για να παραλάβει την μπάλα. Στις περιπτώσεις αυτές η ταχύτητα της μεταβίβασης είναι παράγοντας καθοριστικός. Μερικές πάσες είναι πολύ γρήγορες, ενώ άλλες πολύ αργές, με αποτέλεσμα στην πρώτη περίπτωση ο συμπαίκτης να μην την προλαβαίνει στο χώρο που χρειάζεται, ενώ στη δεύτερη περίπτωση η μεταβίβαση να κόβεται από κάποιον αντίπαλο, πριν φθάσει στον συμπαίκτη μας ή στο χώρο που θέλουμε.

Πώς δίνεται η καλή πάσαΗ προσποίηση είναι μια από τις σημαντικότερες ικανότητες που πρέπει να διαθέτει ένας καλός

ποδοσφαιριστής. Η στάση του σώματος, η κατεύθυνση που κοιτάζει ο παίκτης, οι άλλες προπαρασκευαστικές κινήσεις που κάνει ένας τροφοδότης πληροφορούν τους αντιπάλους για τις προθέσεις του. Αυτό σημαίνει ότι θα φροντίσουν στο χώρο όπου προορίζεται η μεταβίβαση και θα μαρκάρουν τον υποτιθέμενο δέκτη της μπάλας.

Ποδοσφαιριστές με πείρα φροντίζουν να τροφοδοτούν τους αντιπάλους με λανθασμένες πληροφορίες. Για παράδειγμα κάνουν πως θα δώσουν την μπάλα δεξιά και στη συνέχεια με ξαφνική αλλαγή κατεύθυνσης τροφοδοτούν κάποιον άλλο συμπαίκτη. Σαν συνέπεια των λανθασμένων πληροφοριών που δίνει ο παίκτης δημιουργούνται κενοί χώροι και ξεμαρκάρονται συμπαίκτες σε

άλλους χώρους. Η προσποίηση επιφέρει μεγαλύτερα αποτελέσματα σε περιορισμένους χώρους, όπου η αντίδραση των αντιπάλων στις λανθασμένες πληροφορίες (προσποίηση) δημιουργεί διαδρόμους για κοφτές πάσες.

Προϋπόθεση για αποτελεσματική χρήση της προσποίησης αποτελεί η ύπαρξη αυτοπεποίθησης από τον παίκτη.

Εκεί που χρειάζεται περισσότερο η προσποίηση είναι όταν υπάρχει ατομικό μαρκάρισμα. Για να αντιμετωπισθεί ένας παίκτης που χρησιμοποιεί την προσποίηση συχνά, πρέπει να αποφεύγονται τα βίαια μαρκαρίσματα. Αντίθετα χρειάζεται προσοχή και μεγάλη συντηρητικότητα στο μαρκάρισμα.

Η απλότηταΤο πιο δύσκολο πράγμα στο ποδόσφαιρο είναι να είναι κανείς απλός. Οι έμπειροι παίκτες

πολλές φορές αναγνωρίζονται από την απλότητα με την οποία παίζουν. Αντίθετα οι ερασιτέχνες και οι αρχάριοι φαίνονται να προσπαθούν συνέχεια να εντυπωσιάζουν με το να δίνουν δύσκολες και θεαματικές πάσες. Ένας πιθανός λόγος γι' αυτό ίσως είναι το ότι δεν καταλαβαίνουν πόσο άσχημο είναι αυτό που κάνουν, π.χ. μακριές καμπυλωτές και φιλόδοξες μπαλιές στην αντίπαλη αμυντική περιοχή. Επίσης μπορεί η έλλειψη απλότητας στους αρχάριους να οφείλεται στην ανυπομονησία που τους διακατέχει. Στην ουσία η ανυπομονησία τους αυτή είναι αποτέλεσμα της έλλειψης σιγουριάς και αυτοπεποίθησης.

Ένας απλός κανόνας στο ποδόσφαιρο λέει: η ποιότητα μιας πάσας μετριέται από την ευκολία με την οποία ο δέκτης της μπάλας την ελέγχει, όταν αυτή φτάσει πάνω του.

Άλλα χαρακτηριστικά της καλής τροφοδότησηςΕκτός από αυτά που ήδη αναφέρθηκαν για τη μεταβίβαση της μπάλας είναι αναγκαίο να

τονισθούν τα εξής:α) Ο τροφοδοτούμενος παίκτης πρέπει να κινηθεί για να συναντήσει την μπάλα. Είναι ιδιαίτερα

ψηλό το ποσοστό των ανεπιτυχών τροφοδοτήσεων, επειδή ο δέκτης της πάσας περιμένει την μπάλα στα πόδια του.

Αν δεν κινηθεί ο δέκτης προς την μπάλα, ευνοείται ο παίκτης που τον μαρκάρει, αφού μπορεί να παρεμβληθεί εύκολα και να την αποσπάσει.

β) Η μετακίνηση του τροφοδοτούμενου παίκτη πρέπει να γίνεται στη γραμμή πορείας της πάσας, όπως φαίνεται παρακάτω:

γ) Η τροφοδότηση δε γίνεται μόνο προς τα μπροστά. Η τροφοδότηση προς τα μπρος γίνεται, όταν υπάρχουν κενός χώρος και συμπαίκτης. Όταν ο παίκτης με την μπάλα πιέζεται από αντίπαλο, τότε ενδείκνυται η πάσα προς τα πίσω. Στον ελλαδικό χώρο πολλοί παίκτες αποφεύγουν να παίζουν την μπάλα προς τα πίσω, ακόμα κι όταν πιέζονται από αντιπάλους, ίσως γιατί η ηθική του ποδοσφαίρου υπαγορεύει ότι μια τέτοια ενέργεια είναι υποτιμητική για την ομάδα. (Hughes C, 1975)

Τι πρέπει να αποφεύγεται στην τροφοδότησηΑν πρέπει να αναφέρουμε τις σημαντικότερες από τις ενέργειες που πρέπει να αποφεύγει ο

ποδοσφαιριστής (σχετικά με την καλή τροφοδότηση) θα διαλέγαμε τις εξής:1. ΑΠΟΦΕΥΓΕ να τρέχεις με την μπάλα. Αυτό ισχύει για τους χώρους του κέντρου και της

άμυνας. Συχνά βλέπουμε ότι οι παίκτες που τρέχουν κατά κόρο με την μπάλα στα πόδια να τα «θαλασσώνουν». Αυτό ισχύει περισσότερο για τους αρχάριους, γιατί δεν τρέχουν απλά με την μπάλα στα πόδια, αλλά έχουν και το κεφάλι τους στραμένο κάτω, επειδή χρειάζεται να βλέπουν την μπάλα για να την ελέγχουν. Το τρέξιμο με την μπάλα στα πόδια επιβραδύνει το ρυθμό του παιχνιδιού και εξαντλεί τον παίκτη γρήγορα, με συνέπεια να αχρηστεύεται αυτός ο παίκτης αμέσως μετά το χάσιμο της μπάλας από την ομάδα του, αφού δε θα έχει πλέον τις δυνάμεις να μαρκάρει τους αντιπάλους και να επιστρέψει στην αμυντική του περιοχή.

Αξίζει να σημειωθεί εδώ ένα από τα παράδοξα του ποδοσφαίρου: ενώ το τρέξιμο με την μπάλα στα πόδια κουράζει γρήγορα τον παίκτη, όσο πιο κουρασμένοι είναι οι παίκτες μιας ομάδας, τόσο περισσότερο τείνουν να τρέχουν με την μπάλα στα πόδια. Έτσι πιο συχνό παρατηρείται το φαινόμενο προς το τέλος του αγώνα, παρά στην αρχή. Αυτό ίσως οφείλεται στην ψυχολογική κόπωση που επέρχεται και την επακόλουθη, αδυναμία των παικτών να συγκεντρωθούν στο ομαδικό παιχνίδι.

Σαν κανόνας αναφέρεται ότι, όσο πιο ψηλό είναι το επίπεδο απόδοσης και η σιγουριά της

ομάδας λόγω αποτελέσματος, τόσο λιγότερο οι παίκτες τρέχουν με την μπάλα στα πόδια.2. ΑΠΟΦΕΥΓΕ να τροφοδοτείς παράλληλα στη γραμμή του κέντρου. Οι πάσες του είδους αυτού

πάντα περικλείουν στοιχεία κινδύνου. Αν για παράδειγμα η μπάλα μετά από παρέμβαση αντιπάλου περάσει στην κατοχή της άλλης ομάδας, θα έχουμε σαν συνέπεια την εξουδετέρωση 2 τουλάχιστον παικτών της ομάδας μας: του τροφοδότη και του τροφοδοτούμενου. Ο κίνδυνος αυτός μεγαλώνει, όταν οι πάσες αυτές γίνονται κοντά στην αμυντική μας περιοχή.

3. ΑΠΟΦΕΥΓΕ να κάνεις μάκρυνες φιλόδοξες και ανακριβείς μεταβιβάσεις. Είναι θα μπορούσαμε να πούμε ότι χειρότερο μπορεί να συμβεί στο ποδόσφαιρο. Όταν μιά ομάδα έχει την μπάλα υπό την κατοχή της, φροντίζει να τη διατηρήσει και να προωθηθεί μέχρι την άλλη περιοχή με σκοπό την επίτευξη τέρματος. Όταν όμως οι τροφοδοτήσεις γίνονται από μακριά σε χώρο όπου υπάρχουν πολλοί αντίπαλοι είναι σαν να δίνουμε κατά 50% ή και περισσότερο την μπάλα στους αντιπάλους μας. Οι μεταβιβάσεις αυτές ευνοούν τους αμυντικούς, γιατί η μπάλα κατευθύνεται προς αυτούς μετωπικά. Αντίθετα ο επιθετικός δύσκολα μπορεί να δεχθεί με σιγουριά τέτοιες μπαλιές και να τις μεταβιβάσει σε συμπαίκτη, γιατί έχει τα νώτα του γυρισμένα προς την εστία και τον αντίπαλο αμυντικό να τον πιέζει συνεχώς.

Οι μάκρυνες αυτές φιλόδοξες μπαλιές βγάζουν έξω από το παιχνίδι και πολλούς συμπαίκτες που έχουν σαν ρόλο την προώθηση της μπάλας (κεντρικοί). Επίσης όταν η ομάδα είναι απλωμένη σ' όλο το γήπεδο, και παίζονται μακρινές μπαλιές, προσφέρεται και χώρος στους αντιπάλους για γρήγορη αντεπίθεση.

Οι μάκρυνες μπαλιές βέβαια δεν είναι στο σύνολο τους απορριπτέες. Όταν γίνονται με ακρίβεια σε ξεμαρκάριστο συμπαίκτη ή με εξυπνάδα στον κενό χώρο, είναι πολύ αποτελεσματικές, γιατί βοηθούν στη γρήγορη δημιουργία επίθεσης. Ενδείκνυνται πιο πολύ, όταν γίνεται αντεπίθεση καιόταν η ομάδα διαθέτει γρήγορους ακραίους επιθετικούς. Πρέπει δε, κατά προτίμηση, οι πάσες αυτές να προορίζονται σε χώρους εκτός εμβέλειας των κεντρικών αμυντικών και του τερματοφύλακα.

4. ΑΠΟΦΕΥΓΕ να προσφέρεις αριθμητική υπεροχή στους αντιπάλους. Η αριθμητική υπεροχή μιας ομάδας εμφανίζεται, όταν ένας ή και περισσότεροι αντίπαλοι παίκτες δεν είναι συγκεντρωμένοι στο παιχνίδι.

Η έλλειψη ή μείωση της (αυτο)συγκέντρωσης εμφανίζεται πιο συχνά σε ορισμένες φάσεις του παιχνιδιού ή κάτω από ορισμένες περιστάσεις.

Συχνά η κόπωση, σωματική ή ψυχολογική, καθιστά ορισμένους ποδοσφαιριστές ανίκανους να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του παιχνιδιού, αφού δεν είναι σε θέση να ακολουθήσουν τις εντολές που έχουν πάρει από τον προπονητή τους.

Όταν η μπάλα αλλάζει πόδια: είναι μια φάση του παιχνιδιού που αποθαρρύνει πολλούς παίκτες τόσο που δεν έχουν το κουράγιο να μαρκάρουν αποδοτικά παίκτες της αντίπαλης ομάδας.

Τέλος μιά άλλη κατάσταση που προκαλεί μείωση ή απώλεια της προσοχής στους παίκτες είναι κάθε φορά που σταματάει το παιχνίδι λόγω τραυματισμού, εκτέλεσης φάουλ, πλάγιου άουτ κλπ.

Στις πιο πάνω περιπτώσεις, η έλλειψη προσοχής από πλευράς διαφόρων παικτών έχει σαν συνέπεια την αριθμητική υπεροχή των αντιπάλων. Εκτός όμως από τις παραπάνω περιπτώσεις, αριθμητική υπεροχή στους αντιπάλους προσφέρεται και όταν για παράδειγμα ένας παίκτης δένει τα λυμένα κορδόνια του παπουτσιού του ή όταν γίνονται αποτυχημένα τάκλινγκ ή όταν ο τερματοφύλακας δεν κάνει τα ελεύθερα σουτ, για να αρχίσει το παιχνίδι. Στις περιπτώσεις αυτές δεσμεύεται ένας τουλάχιστον παίκτης για την εκτέλεση του ελεύθερου σουτ με συνέπεια να υπάρχει στον αγωνιστικό χώρο ένας ελεύθερος παίκτης της αντίπαλης ομάδας.

2.2. Η επινοητικότητα2.2. Η επινοητικότηταΌσο κι αν προγραμματίσουμε ένα παιχνίδι δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τον ανθρώπινο

παράγοντα. Οι πιο ευχάριστες στιγμές στο ποδόσφαιρο είναι εκείνες όπου επιχειρούνται κατά μέτωπο διεισδύσεις στην αντίπαλη περιοχή. Στις περιπτώσεις αυτές ο επιτιθέμενος με διάφορους ελιγμούς και αυτοσχεδιάζοντας επιχειρεί να «σπάσει» την αμυντική διάταξη των αντιπάλων και να σκοράρει. Αυτού του είδους οι επιθετικές ενέργειες δεν μπορούν να προγραμματισθούν αλλά συνήθως ενθαρρύνονται από τους προπονητές, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου η προγραμματισμένη τακτική στο παιχνίδι δεν αποδίδει καρπούς.

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι φανταιζί αυτοσχεδιασμοί πραγματοποιούνται από τους ακραίους επιθετικούς οι οποίοι χρησιμοποιώντας είτε την ταχύτητα τους ή την τεχνική τους κατάρτιση στην προσποίηση και την ντρίμπλα επιχειρούν να ξεπεράσουν τους αμυντικούς που τους μαρκάρουν. Αν διαπιστωθεί ότι ο ακραίος επιθετικός πετυχαίνει στην προσπάθεια του είτε λόγω

κακής απόδοσης του αμυντικού ή λόγω καλής δικής του, τότε η ομάδα πρέπει να απομονώνει τον αμυντικό αυτό με το να παρασύρουν οι άλλοι παίκτες τους αμυντικούς αντιπάλους τους μακριά. Με τον τρόπο αυτό δεν μπορεί να καλυφθεί ο χώρος πίσω από τον αμυντικό και η διείσδυση του ακραίου επιθετικού θα είναι πιο επικίνδυνη.

Αυτό που επιτυγχάνεται, κατά κύριο λόγο από την υπερφαλάγγιση ενός αμυντικού είναι η αριθμητική υπεροχή στην αντίπαλη περιοχή. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν το μαρκάρισμα των παικτών είναι ατομικό και όχι κατά χώρους. Όταν ένας επιθετικός ξεπεράσει τον ατομικό του αντίπαλο θα υποχρεώσει κάποιον άλλον αμυντικό να αφήσει τον προσωπικό του αντίπαλο και να τον μαρκάρει. Με τον τρόπο αυτό ο ελεύθερος παίκτης είναι σε θέση να δημιουργήσει επικίνδυνες καταστάσεις στην αντίπαλη περιοχή.

Ο πιο πρόσφορος χώρος για αυτοσχεδιασμούς είναι ο χώρος της μεγάλης περιοχής της αντίπαλης άμυνας, όπου ο αμυντικός διστάζει να μαρκάρει αποφασιστικά για τον κίνδυνο του πέναλτυ. Έτσι η συντηρητικότητα του στο μαρκάρισμα δίνει την ευχέρεια στον επιθετικό να διεισδύσει με αποφασιστικότητα.

Αντίθετα με τη λογική που επικρατεί, η χρήση της ντρίμπλας στο χώρο του κέντρου πρέπει να αποφεύγεται. Αφ' ενός παρέχει πληροφορίες στους αντιπάλους για την ικανότητα του παίκτου, αφ' ετέρου η αποτυχία μιας ντρίμπλας στο χώρο του κέντρου δημιουργεί καλές προϋποθέσεις στους αντιπάλους για επικίνδυνη αντεπίθεση.

(Περισσότερα στοιχεία για την τακτική της ντρίμπλας αναφέρονται στο ομώνυμο κεφάλαιο του πρώτου μέρους του βιβλίου αυτού).

2.3. Ο έλεγχος της μπάλας (κοντρόλ)2.3. Ο έλεγχος της μπάλας (κοντρόλ)Οι επιθετικοί συνήθως μαρκάρονται στενά, γι’ αυτό και πρέπει να αναπτύξουν την ικανότητα να

κοντρολάρουν την μπάλα κάτω από πίεση. Συνήθως στο κοντρόλ των επιθετικών προηγείται προσποίηση και συνοδεύεται από κίνηση με την μπάλα. Σπάνια υπάρχει χώρος και χρόνος για άνετη ακινητοποίηση της μπάλας. Τέλος είναι σημαντικό για τον επιθετικό να αναπτύξει την ικανότητα κάλυψης της μπάλας με το σώμα του για να την προστατέψει από τα πόδια του αντίπαλου αμυντικού.

2.4. Η απελευθέρωση από τον αντίπαλο2.4. Η απελευθέρωση από τον αντίπαλοΈνας από τους βασικούς κανόνες του ποδοσφαίρου λέει: όταν οι αντίπαλοι έχουν την μπάλα

πρέπει να βρισκόμαστε όσο πιο κοντά γίνεται σ' έναν τουλάχιστον αντίπαλο και όταν την μπάλα την έχει η ομάδα μας απομακρυνόμαστε όσο γίνεται περισσότερο από τους αντιπάλους.

Για τους επιθετικούς ιδιαίτερα είναι σημαντικό να επιδιώκουν συνεχώς την απελευθέρωση από τους αντιπάλους αμυντικούς. Με το ξεμαρκάρισμα μπορούν να επιτευχθούν τα εξής: α) να απομακρυνθεί ο επιθετικός από τον αντίπαλο του, β) να ζητήσει τροφοδότηση και γ) να ανοίξει διάδρομο σε συμπαίκτη για μπροστινή πάσα (Bauer, 1974, σελ. 76)

Για κάθε ξεμαρκάρισμα υπάρχουν 3 στοιχεία: ο χρόνος (πότε), ο χώρος (που) και ο τρόπος (πώς).

Η σωστή στιγμή της κίνησης για ξεμαρκάρισμα είναι όταν ο συμπαίκτης είναι έτοιμος να τροφοδοτήσει. Τη στιγμή, δηλαδή, αυτή ο συμπαίκτης σηκώνει το βλέμμα του για να εντοπίσει ξεμαρκάριστο παίκτη. Εκείνη την στιγμή οι καλά προετοιμασμένοι παίκτες «επικοινωνούν» και ο συντονισμός γίνεται τέλεια. Μια πρώιμη κίνηση του παίκτη έχει σαν συνέπεια να ακολουθήσει ο αντίπαλος και να μαρκάρει πριν δεχθεί ο επιθετικός την μπάλα. Αν κινηθεί καθυστερημένα, το στοιχείο της έκπληξης χάνεται και ο παίκτης αντιλαμβάνεται την πορεία της μπάλας.

Ο χώρος μετακίνησης είναι το δυσκολότερο πρόβλημα της απελευθέρωσης, επειδή υπάρχει μια πληθώρα περιστάσεων ανάλογα με τις οποίες ο παίκτης δρα. Ο Bauer (1974) δίνει ορισμένα τέτοια παραδείγματα περιστάσεων:

1. Όταν επιτίθεται ένας παίκτης συνήθως τρέχει διαγώνια στο γήπεδο.Η πάσα μπορεί να δοθεί χαμηλά στην ελεύθερη περιοχή.2. Ο επιθετικός μπορεί να τρέξει κοντά να ζητήσει πάσα όταν:- ο ελεύθερος αμυντικός απειλεί να παρεμβληθεί- όταν ο αντίπαλος απειλεί να τον βγάλει οφσάϊντ- όταν ο παίκτης με την μπάλα είναι μπλοκαρισμένος.- όταν το γήπεδο είναι γλιστερό για μακρινή πάσα.Η απελευθέρωση του επιθετικού πρέπει να γίνεται με ξεπετάγματα. Συνήθως προηγείται

προσποίηση για να ακινητοποιηθεί στιγμιαία ο αντίπαλος. Πολλοί δε έμπειροι παίκτες καταφέρνουν

με πονηρό τρόπο να ξεφύγουν από το πεδίο όρασης του αμυντικού και να πάνε πίσω του, μένοντας προσωρινά χωρίς αντίπαλο.

2.5. Το σουτ2.5. Το σουτΕίναι περιττό να αναπτυχθεί η επιχειρηματολογία για την αναγκαιότητα των σουτ. Παρόλο όμως

που χωρίς σουτ δεν μπαίνουν γκολ συχνά συμβαίνει οι παίκτες να μην αναλαμβάνουν την ευθύνη της τελικής προσπάθειας μιας επιθετικής ενέργειας. Γι’ αυτό ευθύνονται κατά κύριο λόγο οι προπονητές που ενθαρρύνουν κατά κόρο την ομαδικότητα και αποθαρρύνουν τον ατομισμό.

Οι παίκτες πρέπει να αναλαμβάνουν τις ευθύνες όχι μόνο για το σκοράρισμα αλλά και για το χάσιμο ευκαιριών. Χωρίς ρίσκο δεν υπάρχει επιτυχία. Εξάλλου σε ποσοστά είναι περισσότερες οι χαμένες ευκαιρίες από τα γκολ.

Φταίνε επίσης και οι θεατές που ηρωοποιούν τον σκόρερ και γελοιοποιούν τον παίκτη που έχασε γκολ. Μπορεί το ίδιο πρόσωπο σ' ένα παιχνίδι να χάσει άπειρες ευκαιρίες αλλά και να σκοράρει αποφασιστικά.

Για τη σωστή χρήση των σουτ στον αγώνα τα ακόλουθα σημεία είναι σημαντικά:1. Οι παίκτες πρέπει πρώτα να σουτάρουν στο στόχο και ύστερα να βάζουν δύναμη. Πολλοί

παίκτες δίνουν προτεραιότητα στη δύναμη του σουτ με συνέπεια να αστοχούν συνεχώς.2. Τα χαμηλά σουτ είναι πιο δύσκολα για τον τερματοφύλακα από τα ψηλά, παρά το γεγονός ότι

είναι λιγότερο θεαματικά. Από πρακτικής πλευράς τα ψηλά σουτ είναι πιο κοντά στην εμβέλεια του τερματοφύλακα από τα χαμηλά. Αυτό φαίνεται πιο κάτω στο σχήμα:

Εξάλλου για να φθάσει στο σημείο Α ο τερματοφύλακας πρέπει να μετακινήσει όλο του το σώμα, ενώ στο σημείο Β μπορεί να φθάσει μόνο με έκταση των χεριών του. Τέλος η πορεία των χαμηλών σουτ συχνά είναι απρόβλεπτη επειδή η μπάλα αναπηδάει στο έδαφος, ενώ η πορεία των υψηλών σουτ είναι ευθύγραμμη, εκτός κι αν υπάρχει αέρας ή χτυπήσει σε κάποιο σώμα.

3. Πολλά από τα γκολ πετυχαίνονται από μπαλιές που «πέφτουν» στην αμυντική περιοχή. Έτσι ένας επιθετικός έχει 50% πιθανότητες να σκοράρει. Παρόλα αυτά το 90% της εξάσκησης για σουτ στην προπόνηση γίνονται με μπάλες που κυλάνε στο έδαφος (Hunghes, 1975, σελ. 85).

4. Στην περίπτωση που ο επιθετικός είναι τετ-α-τετ με τον τερματοφύλακα καλό είναι να γνωρίζει τα ακόλουθα: α) Το πλασάρισμα πάνω από το κεφάλι του τερματοφύλακα είναι η πιο δύσκολη τεχνική γιατί η μπάλα ρολλάρει μπροστά από τον επιθετικό προς τον τερματοφύλακα, β) Αν ο παίκτης αποφασίσει να ντριπλάρει τον τερματοφύλακα πρέπει να περάσει την μπάλα από τον τερματοφύλακα και όχι να πάει πλάγια, γ) Αν ο τερματοφύλακας κάνει γρήγορη έξοδο είναι δύσκολο να αποκρούσει το σουτ ακόμα κι αν περάσει η μπάλα δίπλα του. Αυτό συμβαίνει επειδή ο τερματοφύλακας δεν μπορεί ν' αλλάξει κατεύθυνση, δ) Τα συρτά σουτ είναι τα πιο αποτελεσματικά, ε) Τα καλλίτερα σουτ είναι τα συρτά και γωνιακό (Hughes, 1975).

5. Όπου είναι εφικτό τα σουτ να γίνονται αμέσως (χωρίς κοντρόλ). Το πλεονέκτημα του γρήγορου σουτ είναι η έκπληξη. Δίνεται δηλ. λιγότερος χρόνος στον τερματοφύλακα να πάρει σωστή θέση και να προετοιμαστεί για να αποκρούσει. Παράλληλα στερείται ο χρόνος και ο χώρος από τους άλλους αμυντικούς να αποκρούσουν. Φυσικά σε πολλές περιπτώσεις δεν ενδείκνυνται το άμεσο σουτ. Γι’ αυτό καλλίτερα, η συμβουλή που πρέπει να δίνεται στους σουτέρ είναι: σούταρε γρήγορα.

6. Πολλά από τα σουτ που γίνονται από απόσταση 20 περίπου μέτρων από την εστία έχουν επιτυχία γιατί εκτρέπεται η πορεία της μπάλας από κάποιο σώμα ή πόδι αμυντικού ή επιθετικού. Πρέπει να ενθαρρύνονται οι επιθετικοί να κάνουν μάκρυνα σουτ γιατί ο τερματοφύλακας συχνά αδυνατεί να αποκρούσει μιά μπάλα που έχει εκτραπεί από την πορεία της (ξεγελιέται).

ΟΜΑΔΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗΟΜΑΔΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗ

1. Η Αμυντική τακτική1. Η Αμυντική τακτική

1.1. Η καθυστέρηση στην άμυνα1.1. Η καθυστέρηση στην άμυναΗ καθυστέρηση θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το αντίδοτο της άμυνας στην διεισδυτικότητα

της επίθεσης. Για να κατανοηθεί η σημασία της καθυστέρησης στην άμυνα πρέπει να τονιστεί ο στόχος της άμυνας που είναι η αποφυγή τέρματος (γκολ). Για την αποφυγή τέρματος αυτό που προέχει είναι η κάλυψη του κενού χώρου μεταξύ των αμυντικών καθώς επίσης και του χώρου πίσω από την αμυντική γραμμή.

Για να καλυφθεί ο κενός χώρος γρήγορα και να μαρκαρισθούν οι αντίπαλοι επιθετικοί αποτελεσματικά χρειάζεται χρόνος. Για να κερδηθεί αυτός ο χρόνος οι μεν αμυντικοί οπισθοχωρούν συγκλίνοντας προς το κέντρο της περιοχής τους, οι δε επιθετικοί της ομάδος που αμύνεται μαρκάρουν τους αντιπάλους στο χώρο του κέντρου με τέτοιο τρόπο που να αναγκάζουν τους αντιπάλους να παίζουν την μπάλα παράλληλα στη μέση γραμμή. Επίσης ο ρόλος των παικτών της κεντρικής γραμμής είναι να μαρκάρουν στενά τους αντίστοιχους κεντρικούς παίκτες της επιτιθέμενης ομάδας έτσι που να μην επιτρέπουν εύκολες μεταβιβάσεις της μπάλας.

Ο Allen Wade (1972) παραθέτει ένα παράδειγμα μιας κατάστασης που δημιουργείται συχνά όταν γίνονται ξαφνικές αντεπιθέσεις.

Ο Ε1 έχει την μπάλα. Αν ο Α1τρέξει να μαρκάρει τον Ε1, ο Ε1 υπάρχει κίνδυνος να μεταβιβάσει την μπάλα στον Ε2 που έρχεται με ταχύτητα από πίσω. Παρατηρούμε ότι το βάθος στην άμυνα είναι μικρό. Δηλαδή ο Α1 και ο Α2 είναι περίπου παράλληλα. Η σωστή κίνηση του Α1 Θάταν να καθυστερήσει οπισθοχωρώντας μέχρι να ‘χει καθαρή οπτική επαφή και με τους δύο επιτιθέμενους Ε1, Ε2 και παράλληλα να δώσει χρόνο στον Α2 να οπισθοχωρήσει.

1.2. Η ισορροπία1.2. Η ισορροπίαΕίναι το αντίδοτο της άμυνας στην προσπάθεια των επιθετικών να «τραβήξουν» τους αμυντικούς

έξω από την περιοχή για να δημιουργήσουν κενό χώρο.Το παρακάτω παράδειγμα απεικονίζει καθαρά τη σημασία της ισορροπίας στην άμυνα.

Ο Ε3 επιτίθεται στον Α4. Παράλληλα ο Ε2τρέχει να πάρει μπροστινή μπαλιά από τον Ε3 Αν ο Α4 μαρκάρει τον Ε3 μόνο τότε ο Ε2 πρέπει να μαρκαρισθεί είτε από τον Α3 ή τον Α1. Στην περίπτωση αυτή μένει ακάλυπτη η δεξιά πλευρά της άμυνας για επίθεση. Κανονικά πρέπει ο Α4 να μαρκάρει τον Ε2 καθώς τρέχει για να παραλάβει την πάσα από τον Ε1. Έτσι η ισορροπία της άμυνας διατηρείται. Στην περίπτωση που χρειαστεί να μαρκάρει και ο A3 τότε ο Α1 πρέπει να οπισθοχωρήσει πιο πίσω και να καλύψει εν μέρει τη θέση του A3.

Σαν γενικός κανόνας μπορεί να ειπωθεί ότι όσο πιο στενό είναι το man-to-man τόσο πιο εύκολα η άμυνα χάνει την ισορροπία της. Η κάλυψη χώρων είναι μια πιο αποτελεσματική αμυντική πρακτική. Όσο όμως η άμυνα γίνεται πιο κοντά στην εστία τόσο η αποτελεσματικότητα και των δύο τύπων αμυντικής πρακτικής, δηλαδή κατά χώρο και ατομικά εξισώνεται.

1.3. Η αυτοσυγκράτηση1.3. Η αυτοσυγκράτησηΚάθε φορά που μια ομάδα χάνει την κατοχή της μπάλας βρίσκεται σε αμυντική θέση. Οι στόχοι

της είναι αρχικά να παρεμποδίσει τους αντιπάλους να προωθηθούν προς την εστία τους και να αποφύγει το γκολ και φυσικά να ξαναπάρει τον έλεγχο της μπάλας. Για τους λόγους αυτούςείναι απαραίτητη η αυτοσυγκράτηση των παικτών στη διεκδίκηση της μπάλας και ο μεθοδικός έλεγχος των χώρων. Από τα βασικά στοιχεία που πρέπει να έχουν υπ' όψη τους οι αμυντικοί είναι ότι πρέπει να ελαχιστοποιήσουν το ρίσκο στην περιοχή τους. Σ' αντίθεση με τους επιθετικούς που

πρέπει να αυτοσχεδιάζουν στην αντίπαλη άμυνα και να αναλαμβάνουν ρίσκο, οι αμυντικοί πρέπει να είναι συντηρητικοί στο παιχνίδι τους με το να ασκούν στο μεγαλύτερο πιθανό βαθμό τον έλεγχο στην περιοχή τους και να επιδεικνύουν μεγάλη αυτοσυγκράτηση στις ενέργειες τους.

Ένα μεγάλο και συχνό λάθος που κάνουν οι αμυντικοί είναι να αντιμετωπίζουν αποφασιστικά (τάκλινγκ, στενό μαρκάρισμα κ.λ.π.) τους επιθετικούς μακριά από την περιοχή τους ενώ δεν καλύπτονται από άλλους αμυντικούς.

Ένα άλλο σφάλμα που συνήθως γίνεται από τους αμυντικούς είναι να απορροφούνται από το παιχνίδι και να παρατηρούν μόνο την μπάλα ή το χώρο που κινείται η μπάλα. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει κίνδυνος να βρεθούν ξαφνικά αντιμέτωποι με δύο επιτιθέμενους ή να αφήσουν κάποιον επιθετικό ακάλυπτο πίσω από την πλάτη τους.

Τα δύο χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν, δηλαδή, η αυτοσυγκράτηση στις κινήσεις και ο έλεγχος του χώρου προϋποθέτουν μια ικανότητα από μέρους του αμυντικού που θα μπορούσε να ονομαστεί υπομονή. Για τον λόγο αυτό πολλές φορές οι επιθετικοί επιχειρούν να εξαντλήσουν την υπομονή των αμυντικών και να τους προκαλέσουν στο να επιχειρήσουν ένα λανθασμένο μαρκάρισμα.

1.4. Η συγκέντρωση1.4. Η συγκέντρωσηΕκεί που πραγματικά ο ρόλος της άμυνας είναι καθοριστικός είναι γύρω από την περιοχή του

πέναλτυ και ο κεντρικός χώρος μπροστά από την περιοχή του πέναλτυ. Αυτό συμβαίνει γιατί είναι η περιοχή απ' όπου γίνονται τα πιο επικίνδυνα σουτ προς την εστία. Τα σουτ που γίνονται από γωνία είναι λιγότερο επικίνδυνα. Όσο δε μικραίνει η γωνία από την οποία γίνεται το σουτ τόσο λιγότερο επικίνδυνο είναι.

Είναι λοιπόν βασική ικανότητα μιας άμυνας να μπορεί να συγκεντρώνεται με αποτελεσματικό τρόπο μπροστά στην εστία της ομάδας.

Ο Wade στο βιβλίο του «The F.A. Guide to Training and Coaching» (1972) παραθέτει ένα σχεδιάγραμμα όπου φαίνεται η περιοχή όπου η άμυνα συγκεντρώνεται (στο σχεδιάγραμμα η σκιασμένη περιοχή). Στην ποδοσφαιρική γλώσσα αυτό ονομάζεται «Αμυντικό χωνί».

Η οπισθοχώρηση των κεντρικών παικτών στην περιοχή αυτή αποτρέπει την δυνατότητα μακρινών και επικίνδυνων σουτ καθώς και τη δυνατότητα των κάθετων τροφοδοτήσεων μέσα στην περιοχή.

1.5. Η κάλυψη1.5. Η κάλυψηΚάθε άμυνα πρέπει να φροντίζει ούτως ώστε όταν δημιουργείται αντεπίθεση να υπάρχει ένας ή

περισσότεροι παίκτες που να καλύπτουν τα νώτα της άμυνας. Οι παίκτες αυτοί καλύπτουν τα κενά που δημιουργούνται από τις διεισδύσεις των αντιπάλων επιθετικών. Για παράδειγμα στο σύστημα κατενάτσιο την ευθύνη αυτή την έχει ο Libero, δηλαδή ο ελεύθερος παίκτης στα μετόπισθεν της άμυνας.

Πολλές άμυνες χρησιμοποιούν διπλή κάλυψη, δηλαδή, δύο παίκτες που συμπληρώνουν τα κενά που δημιουργούνται στην άμυνα, αλλά αυτό συμβαίνει συχνότερα όταν η ομάδα αμύνεται συνεχώς.

1.6. Το βάθος1.6. Το βάθοςΣαν φυσική συνέπεια της κάλυψης δημιουργείται βάθος στην άμυνα. Μ' αυτό επιτυγχάνεται ο

περιορισμός του χώρου στους επιτιθέμενους.Οι παίκτες δεν καλύπτουν μόνο ο ένας τον άλλο αλλά και το χώρο Παρακάτω φαίνεται ένα

παράδειγμα όπου δεν υπάρχει βάθος στην άμυνα.

Στο παραπάνω σχήμα ο Ε1 μπορεί να διεισδύσει και να διεκδικήσει την μπάλα που έδωσε ο Ε2

χωρίς να μπορούν οι αμυντικοί Α1, Α2 και A3 να καλύψουν αποτελεσματικά τον Ε1.Παρακάτω φαίνεται μια αμυντική διάταξη όπου υπάρχει στήριξη από ελεύθερο παίκτη που δίνει

βάθος στην άμυνα. Στην ουσία πρόκειται για τριγωνικές διατάξεις παικτών που μετακινούνται. Όσο δε κοντύτερα στην εστία βρίσκονται τόσο πιο σφιχτές είναι.

2. Η επιθετική τακτική2. Η επιθετική τακτική

2.1. Το πλάτος και το βάθος στην επίθεση - (Δημιουργία χώρου).2.1. Το πλάτος και το βάθος στην επίθεση - (Δημιουργία χώρου).Σε περίπτωση που μια ομάδα εφαρμόζει μαζική και σφιχτή αμυντική τακτική, η επιθετική τακτική

πρέπει να στοχεύει στο να προκαλέσει την έξοδο των αμυντικών προς τα έξω. Αυτό επιτυγχάνεται με την κυκλοφορία της μπάλας σ' όλο το πλάτος του γηπέδου. Έτσι τα εξτρέμ πρέπει να παίζουν πολύ ανοιχτά προς τις πλάγιες γραμμές για να αναγκάσουν τους αμυντικούς να τους μαρκάρουν εκτός περιοχής. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση που υπάρχουν αμυντικοί που αρέσκονται στα τάκλινγκ ή στο στενό μαρκάρισμα.

Μπορεί να ισχυρισθεί κανείς όμως ότι αν η άμυνα δεν πέσει στην παγίδα της εξόδου από την περιοχή, τότε το πλάτος στην επίθεση είναι άχρηστο. Δεν πρέπει όμως ποτέ να παραβλέπεται ο ανθρώπινος παράγοντας στο ποδόσφαιρο (Wade, 1972). Μία άμυνα που δέχεται συνεχώς πίεση χάνει τη σιγουριά της. Όσο δε πιο πολύ μια άμυνα χάνει τη σιγουριά της τόσο περισσότερο επιρρεπής γίνεται σε λάθη.

Σε περίπτωση που μια άμυνα είναι συγκεντρωμένη μπροστά στην εστία και η επιτιθέμενη ομάδα προωθείται από το κέντρο της άμυνας με έναν ή δύο παίκτες, τα χαφ πρέπει να διεισδύουν από τα άκρα για να αναγκάσουν την άμυνα να ανοίξει.

Στην ουσία η επίθεση αρχίζει μόλις μια ομάδα κερδίσει την μπάλα. Ακόμα κι αν αυτό συμβεί στην αμυντική περιοχή, οι αμυντικοί πρέπει να απλωθούν στα άκρα του γηπέδου για να δημιουργήσουν χώρο με το να «τραβήξουν πάνω τους» τους αντιπάλους. Το άπλωμα των επιτιθέμενων συνίσταται να γίνεται ακόμα και όταν η μπάλα βρίσκεται σε τροχιά (αντίθετα οι αμυντικοί τρέχουν να μαρκάρουν τον επιθετικό που περιμένει την μπάλα, ενώ ακόμα αυτή είναι στον αέρα).

Είναι σημαντικό όταν η ομάδα κερδίζει την μπάλα στο χώρο της άμυνας της και δημιουργεί αντεπίθεση, να μη βιαστεί (εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις) να περάσει την μπάλα στην αντίπαλη περιοχή. Οι παίκτες πρέπει να αναπτυχθούν, και από την κλειστή αμυντική διάταξη να απλωθούν σε πλάτος όταν επιτίθενται. Το παρακάτω παράδειγμα είναι ενδεικτικό:

Όπως φαίνεται στο σχήμα η αντεπίθεση αναπτύσσεται σε πλάτος ίσο με το μήκος της μεγάλης περιοχής. Κάτι τέτοιο διευκολύνει τη δουλειά της άμυνας που είναι να περιορίσει το χώρο στην επιτιθέμενη ομάδα. Αν αμέσως μετά την αντεπίθεση οι επιτιθέμενοι αμυνθούν σ' όλο το πλάτος του γηπέδου, οι αμυντικοί θα δυσκολευτούν να μαρκάρουν τους αντιπάλους και ταυτόχρονα να αλληλοκαλυφθούν.

Στο επόμενο σχήμα φαίνεται καλά η σωστή ανάπτυξη των παικτών όταν εκδηλώνεται η αντεπίθεση.

Αν προσέξουμε την ταυτόχρονη μετακίνηση των Α2 A3 A7 Α11 γίνεται αντιληπτό ότι η ομάδα δημιουργεί πρόσθετο χώρο στα άκρα για την αντεπίθεση.

Ο Hughes (1975) δίνει τις ακόλουθες συμβουλές σχετικά με τη δημιουργία χώρου σε πλάτος, στην επίθεση:

1. Αποφάσισε να κινηθείς νωρίς στα άκρα και κάλυψε όσο χώρο μπορείς ενώ η μπάλα βρίσκεται στον αέρα.

2. Κινήσου γρήγορα.3. Η μετακίνηση να γίνει ως τις πλάγιες γραμμές του γηπέδου.4. Οι ακραίοι αμυντικοί πρέπει να τρέξουν προς τις ακραίες γραμμές κάνοντας τη συντομότερη

διαδρομή, δηλαδή παράλληλα προς τη γραμμή του κέντρου.Απαραίτητη προϋπόθεση για δημιουργία οργανωμένης επίθεσης είναι η αλληλοεπικοινωνία των

παικτών στην επίθεση. Αυτό δεν είναι εφικτό αν η επίθεση δεν έχει βάθος, δηλαδή αν δεν υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι τροφοδότησης. Όταν υπάρχει βάθος είναι δυνατή η μακρινή τροφοδότηση, η αλλαγή κατεύθυνσης του παιχνιδιού, η κάθετη τροφοδότηση, η πάσα πίσω, διαγώνια κ.λ.π.

Σε πολλές περιστάσεις το βάθος στην επίθεση είναι καθοριστικής σημασίας. Αυτό φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Αν στην προώθηση των επιθετικών δεν υπάρχει βάθος, ο εξτρέμ έχει μόνο δύο εναλλακτικές λύσεις: να σουτάρει ή να κάνει σέντρα προς μια κατεύθυνση αφού οι επιθετικοί που έχουν προωθηθεί ευθυγραμμίζονται.

Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται η σημασία της ύπαρξης βάθους στην επίθεση που έχει σαν συνέπεια την αύξηση των εναλλακτικών λύσεων από τον Ε1.

Έχει γίνει φανερό με τα όσα αναφέρθηκαν ως εδώ ότι η δημιουργία χώρου στο ποδόσφαιρο είναι ο κυριότερος στόχος μιας ομάδας που επιτίθεται. Αν μια ομάδα δεν καταφέρει να δημιουργήσει χώρο για την αποτελεσματική προώθηση της μπάλας, δεν έχει πολλές πιθανότητες να αντιμετωπίσει μιά

αντίπαλη άμυνα, που σαν στόχο έχει τον περιορισμό του χώρου δράσης των επιτιθεμένων παικτών..Εκτός από το βάθος και το πλάτος της επιθέσεως η δημιουργία χώρου καθίσταται εφικτή και με

την αλλαγή της κατεύθυνσης της μπάλας, των παικτών και του παιχνιδιού γενικότερα.Όσο πιο γρήγορα αλλάζει κατεύθυνση η επίθεση τόσο ευκολότερα οι αμυντικοί μένουν εκτός

θέσης. Μ' αυτόν τον τρόπο δημιουργείται χώρος για τους επιθετικούς. Αν αναλογιστούμε το γεγονός ότι η άμυνα προσπαθεί να εξωθήσει το παιχνίδι προς μια κατεύθυνση τότε είναι λογικό η επίθεση να προσπαθεί να κάνει το αντίθετο. Αυτό σύμφωνα με τον Hughes (1975) γίνεται με τους εξής τρόπους:

1. Όταν ο παίκτης με την μπάλα κινείται προς μια κατεύθυνση και τροφοδοτεί έναν συμπαίκτη του σ' αντίθετη κατεύθυνση.

2. Όταν δύο συμπαίκτες αλλάζουν την μπάλα πλησιάζοντας ο ένας προς τον άλλο. Αυτό φαίνεται παρακάτω: στη φάση α) οι Ε1 και Ε2 συγκλίνουν. Στη φάση β) έχει δημιουργηθεί κενός χώρος, επειδή οι αμυντικοί ακολούθησαν τους Ε1, Ε2, όπου γ) μπορεί να κινηθεί ο Ε2 που πήρε την μπάλα από τον Ε1.

3. Όταν οι παίκτες τροφοδοτούν γρήγορα και κατά προτίμηση χωρίς να προηγείται κοντρόλ της μπάλας (one touch football).

4. Όταν οι παίκτες είναι σε θέση να κρύβουν τις προθέσεις τους, να ντριμπλάρουν αποτελεσματικά και να ελέγχουν την μπάλα με ακρίβεια.

2.2. Η κινητικότητα2.2. Η κινητικότηταΕίναι γνωστό ότι πολλές ομάδες όταν παίζουν αμυντικά στα εκτός έδρας παιχνίδια, συχνά

πετυχαίνουν τον σκοπό τους, δηλαδή την ισοπαλία, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Μια άμυνα που στοχεύει να καταστρέφει απλά το παιχνίδι των επιτιθέμενων παικτών ευνοείται από μιά τέτοια τακτική, σε σχέση με την τακτική των επιτιθεμένων που επιχειρούν «να περάσουν» μπαλιές μεγάλης ακρίβειας και ταχύτητας μέσα στην αμυντική περιοχή.

Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι δυνατό να υιοθετηθεί ένα συγκεκριμένο σύστημα στην επίθεση. Κάτι τέτοιο θα περιόριζε την επινοητικότητα και την πρωτοβουλία των παικτών σε σημαντικό βαθμό.

Για να αντιμετωπισθεί μια τέτοια αμυντική διάταξη η συνηθισμένη πρακτική που συνίσταται στους επιθετικούς είναι η συνεχής κινητικότητα με αλλαγές θέσεων. Με τον τρόπο αυτό δεν μπορεί να γίνει ατομικό μαρκάρισμα. Σαν φυσικό επακόλουθο οι αμυντικοί μαρκάρουν χώρους αφήνοντας έτσι μεγαλύτερα περιθώρια δράσης στους επιθετικούς.

Οι κινήσεις των επιθετικών γίνονται κυρίως προς διαγώνιες κατευθύνσεις επιτυγχάνοντας με τον τρόπο αυτό δύο στόχους: αφ' ενός δημιουργούν αιφνιδιασμό και μπερδεύουν τους αμυντικούς, αφ' ετέρου δημιουργούν αβεβαιότητα και σύγχυση για το αν ο επιθετικός τρέχει να παραλάβει την μπάλα ή απλώς να παρασύρει έναν αμυντικό μαζί του.

Ένα κανόνας που ισχύει στις περιπτώσεις αυτές είναι: όσο πιο κοντά στην αντίπαλη εστία βρίσκεται ένας επιθετικός τόσο η γωνία της διαγώνιας πορείας του πρέπει να είναι πιο μικρή. Ένας παίκτης που έρχεται τρέχοντας έξω από τη μεγάλη περιοχή μπορεί να διεισδύσει περίπου κάθετα προς την εστία. Ένας όμως παίκτης που βρίσκεται μέσα ή κοντά στη μεγάλη περιοχή πρέπει (μπορεί) να κινείται σε πορεία λίγο ή πολύ παράλληλη προς την γραμμή του τέρματος. Αυτό φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Παρ' όλο που υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις, σε γενικές γραμμές ο αμυντικός ευνοείται όταν ο επιτιθέμενος διεισδύει κάθετα γιατί μπορεί να εκτιμήσει καλλίτερα την πορεία του παίκτη και να τον ανακόψει. Αντίθετα στις διαγώνιες διεισδύσεις είναι δυσκολότερο να εκτιμηθεί η πορεία του παίκτη γιατί είναι πιο εύκολες οι απότομες αλλαγές κατευθύνσεως από τον επιτιθέμενο.

Παλαιότερα η κινητικότητα αφορούσε όλους τους παίκτες ανεξάρτητα θέσης. Αυτό ίσχυε ιδιαίτερα

για το σύστημα «Στρόβιλος» (Whirl), όπου υπήρχε συνεχώς αλλαγή θέσεων. Σήμερα όμως οι παίκτες έχουν συνήθως συγκεκριμένες αρμοδιότητες στους διάφορους χώρους του γηπέδου. Έτσι η κινητικότητα εφαρμόζεται περισσότερο στην επιθετική γραμμή της ομάδας.

2.3. Η αλλαγή ρυθμού2.3. Η αλλαγή ρυθμούΗ αλλαγή του ρυθμού στο ποδόσφαιρο αναφέρεται σε επιταχύνσεις και επιβραδύνσεις του

ρυθμού ανάπτυξης και περιέχει αλλαγή στην επιτάχυνση των παικτών και των τροφοδοτήσεων. Το πρόβλημα που προκύπτει με την αύξηση της ταχύτητας και τροφοδοτήσεως είναι ότι η ταχύτητα λειτουργεί σε βάρος της ακρίβειας. Η δε ποιότητα του παιχνιδιού συχνά πέφτει και γίνονται πολλά λάθη.

Όταν όμως μιά ομάδα παίζει συνεχώς γρήγορο ποδόσφαιρο αναγκάζει και την αντίπαλη άμυνα να προσαρμοσθεί στο ρυθμό της με συνέπεια να μη μπορεί να την αιφνιδιάσει.

Η επιβράδυνση του ρυθμού που χαρακτηρίζεται από κάποια περιοδικότητα ενδείκνυται σαν εναλλαγή. Επιβράδυνση όμως δε σημαίνει και αργές κινήσεις από τη μεριά των επιθετικών. Αυτό επιτυγχάνεται με την αλλαγή κατεύθυνσης του παιχνιδιού στο χώρο της άμυνας ή του κέντρου της επιτιθέμενης ομάδας. Συχνό βλέπουμε οι παίκτες μιας ομάδας να αλλάζουν την μπάλα μεταξύ τους στο χώρο της άμυνας ή του κέντρου και να την προωθούν πολύ αργά προς την αντίπαλη περιοχή. Κάτι τέτοιο ουσιαστικό «ακινητοποιεί» προσωρινό τους αντιπάλους αφού δε διεκδικούν την μπάλα. Παράλληλα η προσοχή της αμυνόμενης ομάδας πέφτει αφού δε διαγράφεται άμεσος κίνδυνος για την εστία τους. Η αλλαγή του ρυθμού συνήθως γίνεται από τους κεντρικούς παίκτες αφού τα ενδεχόμενα λάθη τους μπορούν να καλυφθούν (Wade, 1972). Συνήθως η αλλαγή ρυθμού γίνεται με γρήγορη και κάθετη ή διαγώνια μεγάλη πάσα στον κενό χώρο στην επίθεση.

Η αλλαγή ρυθμού και η στο τελευταίο στάδιο ξαφνική τροφοδότηση προϋποθέτει ακρίβεια από τη μεριά του τροφοδότη αλλά και δημιουργικότητα και φαντασία από πλευράς τροφοδοτούμενου. Αν λείπει η φαντασία, το έργο των αμυντικών, που πρωταρχικά συνίσταται στην καταστροφή της επιθετικής προσπάθειας, είναι ευκολότερο. Αντίθετα η δημιουργικότητα και η επινοητικότητα των επιθετικών δυσχεραίνει το έργο των αμυντικών.

Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται η εκδήλωση μιας αλλαγής ρυθμού με τη μακρινή κάθετη πάσα.Η εναλλαγή της μπάλας γίνεται μεταξύ των παικτών Α1, Α2, Α3, Α4. Η ξαφνική τροφοδότηση

μπορεί να γίνει από οποιονδήποτε από τους παίκτες στον κενό χώρο όπου μπορεί να τρέξει ο Α7.

Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ (ΕΞΑΣΚΗΣΗ)Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ (ΕΞΑΣΚΗΣΗ)

1. Εισαγωγή1. ΕισαγωγήΗ σε βάθος ανάλυση της τακτικής και της προπόνησης - διδασκαλίας είναι αντικείμενο που θα

καλυφθεί από την Ειδικότητα του ποδοσφαίρου. Στο κεφάλαιο αυτό θα αναφερθούν ορισμένα μόνο στοιχεία σχετικά με την προπόνηση για την ανάπτυξη της τακτικής στο ποδόσφαιρο.

Η όλη προετοιμασία μιας ομάδας έχει έναν κύριο στόχο: τη νίκη. Η νίκη φυσικά ανήκει στην ομάδα που σκοράρει περισσότερες φορές από την αντίπαλη ομάδα. Δυστυχώς αυτό ίσχυε στο παρελθόν αλλά όχι και σήμερα. Ενώ, δηλαδή, η έμφαση στο παρελθόν ήταν πάνω στο επιθετικό παιχνίδι, σήμερα οι ομάδες πρωταρχικά ενδιαφέρονται να μη δεχθούν τέρματα και φυσικά αυτό τις οδηγεί στο να δίνουν έμφαση στο αμυντικό παιχνίδι, όπου προέχει η ασφάλεια σε βάρος της

ελευθερίας κινήσεων και της επινοητικότητας στον τρόπο παιχνιδιού.Ο προπονητής που κάνει καλά τη δουλειά του προσπαθεί να καλλιεργήσει εκείνα τα στοιχεία που

κυριαρχούν στο ποδόσφαιρο σε κάθε εποχή. Πρέπει δε να καλλιεργήσει την κατανόηση του ομαδικού τρόπου στο παιχνίδι και την καλλιέργεια προσαρμοστικότητας και πολυπλευρικότητας των παικτών. Για να επιτευχθούν όμως οι στόχοι του προπονητή πρέπει να υπάρχει μια προϋπόθεση: πρέπει η προπόνηση και ο αγώνας να αποτελούν πηγές ευχαρίστησης για τους παίκτες.

Για την εξάσκηση της τακτικής μιας ομάδας είναι απαραίτητο να υπάρχουν παίκτες με ικανοποιητικό επίπεδο τεχνικής κατάρτισης. Εκεί που υπάρχουν ελλείψεις και αδυναμίες, η εξάσκηση πρέπει να ‘ναι ατομική και να μην καταλαμβάνει μεγάλο χρόνο από την προπόνηση. Ιδιαίτερηέμφαση στην τεχνική κατάρτιση πρέπει να δίνεται πριν την ηλικία των 12 ή 13 ετών γιατί σ' αυτήν την ηλικία τα παιδιά έχουν ενθουσιασμό για τους αγώνες και δυσφορούν με την απλή εξάσκηση της τεχνικής (Lodziak, 1974). Εκεί όμως που η εξάσκηση της τεχνικής είναι απαραίτητη πρέπει να γίνεται μόνο σε συνάφεια με την αποτελεσματική χρήση της τεχνικής στο πραγματικό παιχνίδι.

Στο σχολείο, όπου ο χρόνος που πραγματικά μπορεί να διατεθεί για την διδασκαλία του ποδοσφαίρου είναι λίγος, πρέπει να διδάσκονται κύρια στοιχεία τακτικής με απλοϊκή μορφή. Οι ελλείψεις στην τεχνική πρέπει να καλύπτονται με ατομική εξάσκηση.

Σχετικά με τη μέθοδο παρουσίασης των βασικών στοιχείων ομαδικού παιχνιδιού-τακτικής, το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει είναι η παρουσίαση. Ο τρόπος της παρουσίασης ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, το επίπεδο τεχνικής και την πείρα των μαθητών. Ο καθηγητής Φ.Α. ίσως χρειαστεί να μη χρησιμοποιεί την καθιερωμένη ποδοσφαιρική ορολογία (π.χ. πλάτος στην επίθεση) αλλά να προσαρμόσει την ορολογία έτσι που να γίνουν κατανοητές οι αρχές υπό εξάσκηση.

Ορισμένα παραδείγματα για την εξάσκηση της τακτικής δίνονται παρακάτω. Σύμφωνα με τον Lodziak (1974), τέτοιου είδους πρακτική ταιριάζει ιδιαίτερα στα Γυμνάσια και Λύκεια αλλά μπορεί να εφαρμοσθεί και σε άλλες ηλικίες.

2. Αμυντικές αρχές2. Αμυντικές αρχές

2.1. Μαρκάρισμα2.1. ΜαρκάρισμαΑρχικά σε μικρό χώρο και χωρίς μαρκάρισμα ατομικό τα παιδιά μπορούν να παίζουν 3 εναντίον

3 ή 4 εναντίον 4. Στη συνέχεια εφαρμόζεται ατομικό μαρκάρισμα από τους 3 ή τους 4 που αμύνονται.Οι δύο αυτές μορφές μικρού παιχνιδιού θα βοηθήσουν τους παίκτες να καταλάβουν ότι με το

ατομικό μαρκάρισμα ή δραστηριότητα των επιθετικών περιορίζεται σημαντικά.Τέλος ο προπονητής μπορεί να επεκτείνει τις μορφές των παιχνιδιών (5X5, 6X6) και με τη δική

του καθοδήγηση να δίνεται έμφαση στις διάφορες διαστάσεις που αφορούν το αποτελεσματικό μαρκάρισμα. Μπορούν επίσης να απομονωθούν διάφορες καταστάσεις που αντιμετωπίζονται στον αγώνα και να εντοπισθούν οι αδυναμίες της ομάδας.

2.2. Υποστήριξη2.2. ΥποστήριξηΟι παίκτες πρέπει να αναπτύξουν την ετοιμότητα να καλύπτουν και να υποστηρίζουν τους

παίκτες, που μαρκάρουν τον αντίπαλο επιθετικό με την μπάλα. Έμφαση πρέπει να δίνεται στη σωστή γωνία υποστήριξης και στη σωστή τοποθέτηση. Ο προπονητής μπορεί να δημιουργήσει εικονικές καταστάσεις όπου απαιτείται υποστήριξη κατά την εκδήλωση επίθεσης από τα άκρα της αμυντικής γραμμής.

Στο μισό γήπεδο μπορούν να παίξουν επιθετικοί εναντίον αμυντικών (6X6) και ο προπονητής να κάνει τις παρατηρήσεις του όταν εντοπίζει τυχόν σφάλματα στον τομέα της υποστήριξης. Ένα παράδειγμα κάλυψης φαίνεται παρακάτω·

Ο Αμυντικός Α1 πρέπει να τρέξει και να υποστηρίξει τον Α2 που αντιμετωπίζει τον Ε1.

2.3. Το βάθος2.3. Το βάθοςΟ προπονητής πρέπει αρχικά να επιδείξει στο γήπεδο την έννοια «βάθος στην άμυνα». Αυτό

μπορεί να το κάνει αν τοποθετήσει 3 αμυντικούς σε ευθεία γραμμή και 3 άλλους παίκτες να επιχειρήσουν επίθεση. Έτσι οι αμυντικοί θα συνειδητοποιήσουν πόσο εύκολα μπορούν οι επιθετικοί να διασπάσουν την αμυντική διάταξη. Αυτό φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.

Στη συνέχεια ο προπονητής θα τοποθετήσει τους αμυντικούς με τρόπο που να δημιουργείται βάθος στην άμυνα. Αυτό θα επιτευχθεί με την εισαγωγή ενός (1) ή δύο (2) παικτών που θα βρίσκονται πίσω από την αμυντική γραμμή και θα καλύπτουν τους υπόλοιπους αμυντικούς. Πρόκειται για το επονομαζόμενο «pivot» στην άμυνα που μια γραφική παράσταση του δίνει ο Lodziak.

Οι τρεις επιθετικοί αλλάζουν την μπάλα (για λόγους προπονήσεως στην αρχή η αλλαγή αυτή γίνεται αργά, έτσι που να προλαβαίνουν οι αμυντικοί να αναδιατάσσονται) μεταξύ των θέσεων (1) (2) και (3). Όταν η μπάλα είναι στη θέση (1) οι αμυντικοί τοποθετούνται όπως οι Α1. Όταν πάει στην θέση (2) τοποθετούνται όπως οι Α2 και στην θέση (3) όπως οι Α3.

Μόλις οι παίκτες εξοικειωθούν με την τοποθέτηση τους στην άμυνα έτσι που να δημιουργείται βάθος, οι παίκτες μπορούν να εφαρμόσουν την αρχή αυτή σε πραγματικές συνθήκες παιχνιδιού (6X6, 7X7).

2.4. Η καθυστέρηση2.4. Η καθυστέρησηΣτις ξαφνικές αντεπιθέσεις της αντίπαλης ομάδας είναι απαραίτητο να καθυστερείτε η προώθηση

των αντιπάλων μέχρι οι παίκτες της αμυνόμενης ομάδας να προλάβουν να πάρουν θέσεις. Και πάλι ο προπονητής πρέπει να κάνει μια επίδειξη για να δείξει τι ακριβώς εννοεί με την καθυστέρηση και να τονίσει την αναγκαιότητα της. Αυτή η αναγκαιότητα είναι φανερή σε περιπτώσεις που η αντίπαλη ομάδα περνά ξαφνικά στην αντεπίθεση. Στην περίπτωση αυτή συμβαίνει πολλές φορές να υπάρχουν 2 αμυνόμενοι που χρειάζεται να αντιμετωπίσουν 3-4 αντεπιτιθέμενους αντιπάλους. Οι αμυνόμενοι στην περίπτωση αυτή έχουν δύο επιλογές: να επιχειρήσουν να ανακόψουν τον παίκτη με την μπάλα με τάκλινγκ ή με παρεμβολή ή να προσπαθήσουν να καθυστερήσουν την προώθηση των αντιπάλων έως ότου άλλοι συμπαίκτες επιστρέψουν στην άμυνα.

Στην πρώτη περίπτωση θα ‘ναι εύκολο για τους επιθετικούς να ξεπεράσουν την άμυνα των δύο αντιπάλων και να προωθηθούν. Συνίσταται λοιπόν στους αμυντικούς να καθυστερήσουν την προώθηση των επιτιθεμένων. Αυτό γίνεται με την υποχώρηση, την συνεχή παρενόχληση από κοντά του παίκτη με την μπάλα, και την αναγκαστική κατεύθυνση του αντίπαλου προς μια κατεύθυνση του γηπέδου.

Μόλις οι παίκτες κατανοήσουν την αναγκαιότητα της καθυστέρησης η προπόνηση πρέπει να

αποσκοπεί στην εξάσκηση των επιμέρους τεχνικών καθυστέρησης.Ένα παράδειγμα εξάσκησης της υποχώρησης είναι το παρακάτω: Οι παίκτες ασκούνται ανά 2. Ο

ένας (Α) παίκτης έχει την μπάλα και επιτίθεται προς τον Β που κινείται προσεκτικά προς τον επιτιθέμενο, τον υποχρεώνει να ανακόψει κάπως την πορεία του και στη συνέχεια υποχωρεί πάλι για να μη δώσει την ευκαιρία στον επιτιθέμενο να επιχειρήσει ντρίμπλα. Αν ο αμυνόμενος αναγκάσει τον επιτιθέμενο να χάσει προσωρινό τον έλεγχο της μπάλας πρέπει να επιχειρήσει τάκλινγκ και να του αποσπάσει την μπάλα.

Η παραπάνω άσκηση μπορεί να γίνει πιο σύνθετη αν τοποθετηθούν 5 επιθετικοί ενάντια σε 3 αμυντικούς που επιχειρούν να καθυστερήσουν τους επιθετικούς έως ότου άλλοι 2 αμυντικοί που ξεκινούν από το κέντρο του γηπέδου φθάσουν για να εμποδίσουν τους επιθετικούς να σουτάρουν. Αυτό φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Η επίθεση αρχίζει από τη γραμμή ΑΒ και την ίδια ώρα οι δύο αμυντικοί Α4, A5 ξεκινούν γρήγορα από το κέντρο του γηπέδου.

Ο εξαναγκασμός του αντιπάλου να κατευθυνθεί προς μιά κατεύθυνση είναι μια καλή τεχνική καθυστέρησης. Με την κατάλληλη τοποθέτηση τους σώματος ο αμυνόμενος πρέπει να εμποδίσει τον παίκτη αφ' ενός από το να δώσει πάσα, αφ' ετέρου από το να διεισδύσει στην περιοχή

3. Επιθετικές αρχές3. Επιθετικές αρχές

3.1. Το πλάτος και το βάθος στην επίθεση3.1. Το πλάτος και το βάθος στην επίθεσηΣτην αρχική επίδειξη οι παίκτες πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι με το βάθος στην επίθεση

αυξάνουν οι εναλλακτικές λύσεις τροφοδότησης συμπαικτών. Μπορούν για παράδειγμα να τοποθετηθούν 4 παίκτες σε μια ευθεία γραμμή και να τους ζητηθεί να αλλάζουν την μπάλα. Θα φανεί καθαρά ότι κάθε παίκτης έχει μόνο μιά επιλογή για πάσα: αυτόν που είναι δίπλα του.

Αν οι παίκτες κάνουν έναν οποιονδήποτε σχηματισμό τα περιθώρια για τροφοδότηση αυξάνουν σημαντικά. Όσο δε περισσότεροι είναι οι παίκτες στο σχηματισμό τόσο περισσότερες οι εναλλακτικές λύσεις για τροφοδότηση.

Μια άλλη άσκηση που θα κάνει τους παίκτες να αντιληφθούν την αναγκαιότητα για βάθος στην επίθεση φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Αν όλοι οι επιθετικοί ήταν στην ίδια ευθεία με τον Ε1 στη σέντρα του Ε1 δεν θα υπήρχε επιθετικός που να επιχειρήσει σουτ προς την εστία. Με τη δημιουργία βάθους δίνεται η ευκαιρία στους Ε2, Ε3 και Ε4 να συναντήσουν την μπάλα και να σουτάρουν.

Με τη δημιουργία πλάτους στην επίθεση ο στόχος είναι το «άνοιγμα» της άμυνας που συγκεντρώνεται μπροστά στην εστία. Όταν μια ομάδα δεν απλώνεται όταν επιτίθεται, η δουλειά των αμυντικών είναι πιο εύκολη. Αυτό φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Αν οι επιθετικοί δεν ανοιχτούν είναι αδύνατο να περάσουν την μπάλα στην περιοχή και να σκοράρουν, γιατί έχει περιορισθεί πολύ ο χώρος (αυτός είναι ο στόχος της άμυνας) για να κινηθούν.

Σύμφωνα με τον Wade (1972) το πλάτος στην επίθεση δεν συνίσταται όταν η αντίπαλη ομάδα παίζει πολύ αμυντικά. «Είναι ανόητο να υπάρχουν δύο παίκτες ανοικτά προς τις γραμμές του πλάγιου άουτ όταν η ομάδα παίζει με τρεις φορ στο περισσότερο διάστημα του αγώνα. Παρόλη τη λογική που βρίσκεται πίσω από την παραπάνω συμβουλή, δεν μπορεί να παραγνωρισθεί ο ψυχολογικός παράγοντας. Όταν μια ομάδα δέχεται συνεχώς επιθέσεις οι αμυντικοί είναι φορτωμένοι πίεση που προκαλεί άγχος. Αυτό τους κάνει πιο ευπαθείς σε σφάλματα. Είναι λοιπόν, λογικό να περιμένει κανείς ότι οι αμυντικοί θα χάσουν την ψυχραιμία τους και θα επιχειρήσουν να μαρκάρουν μακριά από την περιοχή τους και πλάγια. Σ' αυτές τις περιπτώσεις η άμυνα ανοίγει και ο χώρος για επίθεση αυξάνει.

Το πλάτος στην επίθεση ενδείκνυται όταν εκδηλώνεται αντεπίθεση. Στις περιπτώσεις αυτές οι αμυντικοί ή κεντρικοί παίκτες πρέπει να προωθηθούν από τα άκρα του γηπέδου. Αυτό έχει δύο αβαντάζ: Πρώτο, δεν μπορεί να ασκηθεί μεγάλη πίεση στο χώρο που κινείται ο παίκτης με την μπάλα, αφ' ετέρου η άμυνα έχοντας απλωθεί για να μαρκάρει τους επιτιθέμενους κεντρικούς ή αμυντικούς αφήνει πολλούς διαδρόμους ανοικτούς για διείσδυση. Αυτό φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Ο Επιθετικός (Ε1) που έχει την μπάλα δέχεται την υποστήριξη των Ε2, Ε3 και Ε6 που «τραβούν» τους αμυντικούς Α2, A3, As, A4 προς την κατεύθυνση τους. Η διείσδυση των Ε4 και Es αναγκάζει τους αμυντικούς να διστάσουν να τους καλύψουν επειδή στην περίπτωση αυτή η επίθεση θα εκδηλωθεί από τη μεριά του Ε1. Αν οι αμυντικοί δεν καλύψουν τους Ε4 και Ε5 ο Ε1 μπορεί να «αλλάξει» το παιχνίδι προς την άλλη μεριά (Ε4, Es) όπου υπάρχει κενός χώρος για διείσδυση.

3.2 Η κινητικότητα3.2 Η κινητικότηταΗ κινητικότητα των επιθετικών έχει ένα κύριο αποτέλεσμα: προκαλεί σύγχυση στην άμυνα. Μια

αποτελεσματική πρακτική που χρησιμοποιείται είναι η κίνηση «ψαλίδι». Πρόκειται για αμοιβαία αλλαγή θέσεων δύο επιθετικών με ταχύτητα. Η κίνηση μπορεί να γίνει μεταξύ δύο παικτών χωρίς την μπάλα αλλά πιο συχνά γίνεται όταν ο ένας κινείται με την μπάλα και ο άλλος πλησιάζοντας παίρνει την μπάλα στα πόδια του και κινείται προς άλλη κατεύθυνση.

Το μαρκάρισμα των στάσιμων επιθετικών είναι σχετικά εύκολο, ιδιαίτερα αν ο χώρος είναι περιορισμένος. Με τις ξαφνικές όμως και κυρίως διαγώνιες επιταχύνσεις των επιθετικών η δουλειά της άμυνας γίνεται πολύ δύσκολη. Ένα τέτοιο παράδειγμα φαίνεται παρακάτω:

Η κίνηση των επιθετικών μακριά από την μπάλα είναι άλλη μια μορφή κινητικότητας που δημιουργεί χώρο στον παίκτη με την μπάλα για διείσδυση. Αυτό φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Η προπόνηση στα παρακάτω στοιχεία της τακτικής δεν πρέπει να γίνεται αποσπασματικά και μεμονωμένα. Υπάρχει μια αλληλοσυσχέτιση της αμυντικής και της επιθετικής τακτικής, που διαμορφώνει την συνολική τακτική της ομάδας.

Περιοδικά ο προπονητής πρέπει να ζητά από τους παίκτες να θέτουν σ' εφαρμογή τις αρχές της τακτικής σε κανονικό ματς (11X11). Επίσης εκεί που εντοπίζονται αδυναμίες στην τεχνική, πρέπει να διατίθεται χρόνος για ατομική και ομαδική εξάσκηση των τεχνικών. Η εξάσκηση δε της τεχνικής και της τακτικής έχει έναν στόχο: την εξοικείωση του κάθε παίκτη με όλους τους υπόλοιπους ούτως ώστε οι παίκτες να μπορούν να συνεργάζονται γρήγορα και αποδοτικά χωρίς τη χρήση χειρονομιών, φωνών κλπ. που τροφοδοτούν τους αντίπαλους αμυντικούς με πληροφορίες, με συνέπεια να μην επέρχεται αιφνιδιασμός.

Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΣΤΑΣΙΜΕΣ ΦΑΣΕΙΣΗ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΣΤΑΣΙΜΕΣ ΦΑΣΕΙΣ

1. Το πλάγιο άουτ1. Το πλάγιο άουτΑποτελεί μια από τις πιο συχνές δραστηριότητες μέσα στο παιχνίδι. Ο Batty (1980, σελ. 80)

αναφέρει ορισμένα στατιστικά στοιχεία που αφορούν ένα παιχνίδι Α' κατηγορίας στην Αγγλία:πλάγια άουτ κόρνερ free kicks κοντά στην εστία

Φιλοξενούσα ομάδα 44 7 5Φιλοξενούμενη ομάδα 21 1 1

Ειδικά για τα πλάγια άουτ παρατηρούμε ότι η φιλοξενούσα ομάδα κέρδισε διπλάσιο αριθμό πλάγιων άουτ από τη φιλοξενούμενη ομάδα που είναι ένδειξη ότι η φιλοξενούμενη ομάδα παίζει αμυντικά.

Αυτό όμως που έχει σημασία είναι το σύνολο των πλάγιων άουτ που ανέρχονται σε 65. Τα κόρνερ ανέρχονται σε 8 και τα free kicks από κοντινή απόσταση είναι 6. Δηλαδή ο αριθμός των πλάγιων άουτ είναι περίπου διπλάσιος από αυτόν των κόρνερ και των free kicks.

Αν δεχθεί κανείς ότι κάθε εκτέλεση πλάγιου άουτ είναι και μια αρχή επίθεσης γίνεται κατανοητή η σημασία της γνώσης της καλής και αποτελεσματικής εκτέλεσης των πλάγιων άουτ.

Σύμφωνα με τον Lodziak (1966) υπάρχουν 4 τρόποι εκτέλεσης του πλάγιου άουτ.1. Τροφοδότηση του ελεύθερου παίκτη.2. Τροφοδότηση παίκτη που ξεφεύγει από την επιτήρηση του αντιπάλου του επιταχύνοντας

ξαφνικά.3. Τροφοδότηση παίκτη που έμεινε ακάλυπτος μετά από προσποίηση και εναλλαγή θέσης με

συμπαίκτη.4. Να αναγκασθεί ο αντίπαλος να παίξει όπως συμφέρει στους επιτιθέμενους.Παρακάτω αναφέρεται ένα παράδειγμα για κάθε τύπο εκτέλεσης.

1. Είναι ο πιο απλός τρόπος εκτέλεσης που μπορεί να γίνει με την τροφοδότηση κυρίως ενός πλάγιου αμυντικού που σπάνια μαρκάρεται. Η μπάλα μπορεί στη συνέχεια να προωθηθεί από τον δέκτη ή να επιστραφεί στον εκτελεστή για να συνεχισθεί η επίθεση.

2. Είναι παρόμοιος με τον τρόπο (1) μόνο που ο παίκτης που θα δεχθεί την μπάλα πρέπει να ξεμαρκαρισθεί. Στο παρακάτω σχήμα ο Ε1επιταχύνει ξαφνικά προς την εστία του αναγκάζοντας τον αντίπαλο του να τον ακολουθήσει και ξαφνικά αλλάζει πορεία τρέχοντας προς το σημείο Γ όπου δέχεται την μπάλα.

3. Εδώ οι παίκτες επιχειρούν να δημιουργήσουν στο χώρο κενό για συμπαίκτη τους με εναλλαγή θέσεων και παραπλανητικό τρέξιμο. Ένα παράδειγμα δημιουργίας χώρου με παραπλανητικό τρέξιμο είναι το ακόλουθο:

Την ώρα που ο Ε1 τροφοδοτεί τον Ε2, ο Ε1 επιταχύνει τρέχοντας προς την εστία προφασιζόμενος ότι θα τροφοδοτηθεί, παρασύροντας έτσι τον A3. Ο Ε2 μπορεί να επιστρέψει στον Ε1 την μπάλα στον κενό χώρο που δημιουργήθηκε μπροστά του.

4. Ένα παράδειγμα θα κάνει πιο κατανοητό αυτόν τον τρόπο εκτέλεσης. Ο εκτελεστής κάνει το πλάγιο άουτ όσο μακρύτερα γίνεται προς συμπαίκτη του που μαρκάρεται. Η μπάλλα να ‘χει τόσο ύψος ώστε να κάνει τον επιθετικό να πηδήξει τόσο ώστε ό παίκτης που τον μαρκάρει να την χτυπήσει μόλις με το κεφάλι. Στις περιπτώσεις αυτές ο αμυνόμενος πετάει την μπάλα πάλι πλάγιο άουτ. Με τον τρόπο αυτό η ομάδα με την μπάλα κερδίζει χώρο πλησιάζοντας στην αντίπαλη εστία.

Ο Hughes (1975) εξετάζει το πλάγιο άουτ όταν μια ομάδα αμύνεται και όταν επιτίθεται.Όταν η ομάδα αμύνεται πρέπει να προσέξει τα εξής:1. Να μην αφήνει αμαρκάριστους παίκτες. Γι’ αυτό πρέπει οι παίκτεςνα συγκεντρώνονται προσεκτικά στο μαρκάρισμα των αντιπάλων τουςκατά την εκτέλεση των πλάγιων άουτ. Το μαρκάρισμα δε να γίνεται πριν ο παίκτης εκτελέσει το

πλάγιο άουτ. Οι παίκτες που μαρκάρουν πρέπει να γνωρίζουν ότι ένας παίκτης που πρεσάρεται δεν μπορεί να ελέγξει καλά την μπάλα που δέχθηκε από την εκτέλεση ενός πλάγιου άουτ

2. Στα μάκρυνα πλάγια άουτ οι αντίπαλοι επιθετικοί αν είναι δυνατό πρέπει να μαρκάρονται και από μπροστά και από πίσω. Αν η αντίπαλη ομάδα διαθέτει παίκτες που εκτελούν μάκρυνα πλάγια άουτ μέχρι την μικρή περιοχή, ο τερματοφύλακας πρέπει να μην περιμένει στο πίσω δοκάρι, αλλά να μετακινείται προς το μπροστινό για να αποκρούσει την μπάλα.

Οι παίκτες που εκτελούν το πλάγιο άουτ πρέπει να προσέξουν τα ακόλουθα (Hughes, 1975,.1. Να εκτελείται γρήγορα για να μην προλαβαίνουν οι αμυντικοί να μαρκάρουν στενά·2. Να τροφοδοτείται κατά προτίμηση ο αμαρκάριστος παίκτης.3. Η μπάλα κατά προτίμηση να πετιέται μπροστά. Όταν όμως υπάρχει αμαρκάριστος αμυντικός

η μπάλα να δίνεται σ' αυτόν, που με την σειρά που θα την προωθήσει.4. Το πλάγιο άουτ να δίνεται έτσι που ο παίκτης που δέχεται την μπάλα να κάνει εύκολα το

κοντρόλ. Αν η μπάλα προορίζεται για το κεφάλι του συμπαίκτη πρέπει να του δίνεται στο ύψος του στήθος για να μπορεί να επιστραφεί γρήγορα και στα πόδια του συμπαίκτη του που τον τροφοδότησε αρχικά.

5. Οι αρχάριοι παίκτες συνήθως περιμένουν χαλαροί την μπάλα όταν εκτελείται το πλάγιο άουτ.

Αντ' αυτού θα ‘πρεπε να δημιουργήσουν χώρο με διάφορες αλλαγές στην κατεύθυνση.Η απόσταση από τον εκτελεστή του πλάγιου άουτ πρέπει να ‘ναι περίπου 10 μέτρα. Ένα

παράδειγμα καλής κινητικότητας είναι το παρακάτω:

Οι Ε3 και Ε4 που μαρκάρονται από τους Α3 και Α4 μετακινούνται προς τον παίκτη με την μπάλα και έτσι δημιουργούν χώρο πίσω τους που τρέχουν να καταλάβουν (και να παραλάβουν την μπάλα) οι Ε2 και E5. Οι ασκήσεις αυτού του είδους φαίνονται απλές αλλά απαιτούν μεγάλο συγχρονισμό στις κινήσεις των παικτών.

6. Ο εκτελεστής του πλάγιου άουτ πρέπει να «μπει» στο παιχνίδι αμέσως μετά τη ρίψη. Αν χάσει την αυτοσυγκέντρωση του, θα βρεθεί για λίγα τουλάχιστον δευτερόλεπτα έξω από τον αγώνα, προσφέροντας έτσι αριθμητική υπεροχή στους αντιπάλους του.

7. Αν υπάρχει παίκτης που κάνει μάκρυνες ρίψεις πρέπει να τοποθετείται και ένας ψηλός παίκτης μέσα στην αντίπαλη περιοχή, καθώς επίσης και οι άλλοι παίκτες να έχουν καλή διάταξη ούτως ώστε να δεχθούν την μπάλα από τον ψηλό παίκτη που θα την γυρίσει με το κεφάλι στον κενό χώρο.

2. Το κόρνερ2. Το κόρνερ

2.1. Όταν η ομάδα αμύνεται2.1. Όταν η ομάδα αμύνεταιΣε κάθε κτύπημα κόρνερ υπάρχουν τουλάχιστον 4 παίκτες που έχουν ιδιαίτερους ρόλους:α) Ο τερματοφύλακας που συνήθως στέκεται μπροστά από το πίσω δοκάρι.β) Ένας παίκτης στο μπροστινό δοκάρι που διεκδικεί τα κοντινά κόρνερ.γ) Ένας παίκτης στο πίσω δοκάρι.δ) Ένας παίκτης που μαρκάρει τον πιο επικίνδυνο αντίπαλο παίκτη.Για τους άλλους παίκτες ο Batty (1981) συνιστά να είναι απλωμένοι ομοιόμορφα στην αμυντική

περιοχή. Ο καθένας από αυτούς πρέπει να στοχεύει στο να έρθει σε επαφή με την μπάλα για να την απομακρύνει.

Ο Hughes (1975) συνιστά να υπάρχει και ένας παίκτης μπροστά από τον παίκτη που εκτελεί το κόρνερ αφ' ενός για να μην του επιτρέψει να εκτελέσει το κόρνερ όπως θέλει, αφ' ετέρου για να διεκδίκηση την μπάλα αν το κόρνερ εκτελεστεί συρτά προς κάποιον επερχόμενο παίκτη, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Η πιο ευαίσθητη περιοχή κατά την εκτέλεση του κόρνερ είναι το μπροστινό δοκάρι. Γι’ αυτό ο παίκτης που θα καλύπτει εκείνη την περιοχή πρέπει να ‘ναι αξιόπιστος. Πρέπει να στέκεται μπροστά από το δοκάρι και να επιτρέπει στον τερματοφύλακα να παρακολουθεί την μπάλα.

Ο παίκτης που βρίσκεται στο μπροστινό δοκάρι έχει ορισμένες συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Είναι ευθύνη του να απομακρύνει την μπάλα* όταν περνά 2 περίπου μέτρα μακριά του, είτε αυτή είναι ψηλή (για κεφαλιά) ή χαμηλή (με τα πόδια). Αν αυτές οι μπαλιές δεν ανακοπούν από αυτόν, θα είναι πολύ δύσκολο για τον τερματοφύλακα να τις αποκρούσει γιατί είναι μακριά και μπορεί να παρεμβληθεί αντίπαλος και να σκοράρει. Ο παίκτης αυτός θα πρέπει, να ειδικευθεί για την θέση αυτή κάνοντας ειδική εξάσκηση.

Ο παίκτης που στέκεται στο πίσω δοκάρι πρέπει να βρίσκεται λίγο μέσα από τη γραμμή τέρματος (για να μην εμποδίζει τον τερματοφύλακα) και δίπλα στο δοκάρι. Κύρια δουλειά του είναι η

κάλυψη της εστίας σε περίπτωση που ο τερματοφύλακας αποτύχει να πιάσει την μπάλα ή σε περίπτωση που η μπάλα κατευθύνεται στα δίχτυα, να την αποκρούσει.

Τέλος, ο τερματοφύλακας αποτελεί το σημαντικότερο αμυντικό παράγοντα κατά την εκτέλεση του κόρνερ. Πρέπει να διαθέτει καλή αντίληψη της τροχιάς της μπάλας και να είναι προσεκτικός στις εξόδους του όταν η μπάλα διαγράφει μεγάλη τροχιά. Στις περιπτώσεις αυτές είναι προτιμότερο να μη ριψοκινδυνεύσει έξοδο και να προτιμήσει να παραμείνει μπροστά στην εστία του. Όταν όμως κρίνει ότι μπορεί να αποκρούσει την μπάλα πρέπει να προειδοποιήσει με μια φωνή (π.χ. «τέρμα») τους συμπαίκτες του για να αποφύγει τη σύγκρουση μαζί τους. Τέλος στην περίπτωση που βλέπει δύο συμπαίκτες του να επιχειρούν να αποκρούσουν την μπάλα ταυτόχρονα, πρέπει να ειδοποιεί για το ποιος αμυντικός είναι σε καλλίτερη θέση για να αποκρούσει (π.χ. «Γιάννης») την μπάλα. Έτσι αποφεύγεται μια πιθανή σύγκρουση των δύο συμπαικτών.

2.2. 'Όταν η ομάδα εκτελεί το κόρνερ2.2. 'Όταν η ομάδα εκτελεί το κόρνερΑρχικά οι πιθανότητες για επιτυχία γκολ μετά από κόρνερ, όταν απουσιάζουν οι επιθετικοί που

είναι καλοί στο «ψηλό» παιχνίδι είναι μικρές. Μία καλά οργανωμένη άμυνα με 2-3 καλούς στο «ψηλό» παιχνίδι εύκολα μπορεί να αμυνθεί αποτελεσματικά. Στις περιπτώσεις αυτές γκολ σημειώνεται μόνο αν οι αμυντικοί διαπράξουν σφάλμα.

Οι θέσεις των παικτών κατά την εκτέλεση ενός κόρνερ εξαρτώνται από το είδος του κόρνερ.Τα κυριότερα είδη κόρνερ είναι σε γενικές γραμμές τα εξής: 1. Τροφοδότηση ελεύθερου παίκτη. Ο παίκτης αυτός είναι συνήθως ο ακραίος αμυντικός που

συναντά την μπάλα ενώ προωθείται προς την αντίπαλη περιοχή. Αν δε δεν υπάρχει αντίπαλος να τον μαρκάρει μπορεί να προωθηθεί λίγο και να σουτάρει με σκοπό να πετύχει τέρμα (Βλέπε σχήμα).

2. Εκτέλεση του κόρνερ σε συγκεκριμένο χώρο έξω από την εμβέλεια του τερματοφύλακα. Στην περίπτωση αυτή η μπάλα πρέπει να πάει σε χώρο όπου οι πιθανότητες για να τη συναντήσουν οι επιθετικοί καθώς τρέχουν προς την εστία και διαγώνια είναι μεγάλες. (Βλέπε σχήμα).

3. Τροφοδότηση παίκτη που τρέχει από τη μεγάλη περιοχή προς τη γωνία του κόρνερ. Αν ο παίκτης που πλησιάζει τον παίκτη στο κόρνερ αποσπασθεί από τον προσωπικό του αντίπαλο 1-2 μέτρα τότε δημιουργείται μια κατάσταση 2 επιθετικών έναντι ενός αμυντικού, που αν καταφέρουν και δεν υποπέσουν σε οφσάιντ, μπορούν να δημιουργήσουν επικίνδυνη διείσδυση.

4. Τροφοδότηση παίκτη που βρίσκεται στο μπροστινό δοκάρι. Είναι μια συνηθισμένη πρακτική που εφαρμόζεται από πολλές ομάδες. Στην περίπτωση αυτή μπροστά στο πρώτο δοκάρι τοποθετείται ένας ψηλός επιθετικός το κεφάλι του οποίου σημαδεύει ο παίκτης που εκτελεί το κόρνερ. Η δουλειά του ψηλού παίκτη είναι να αλλάξει πορεία στην μπάλα είτε «στρώνοντας» την σε επερχόμενους παίκτες στο σημείο του πέναλτυ ή αλλάζοντας της ελαφριά την πορεία για να αιφνιδιάσει τους αμυντικούς.

Οι πιο πολλοί επιθετικοί παίκτες δεν πρέπει να στέκονται ακίνητοι στο χώρο της μικρής περιοχής και να περιμένουν την μπάλα να φθάσει στο κεφάλι τους. Αντίθετα πρέπει να ξεκινούν από τη γωνιά της μεγάλης περιοχής και να τρέχουν διαγώνια προς το σημείο του πέναλτυ. Μ' αυτόν τον τρόπο και οι αμυντικοί δυσκολεύονται να μαρκάρουν και η απογείωση για κεφαλιά είναι πιο αποτελεσματική (αλλά με το ένα πόδι). Η διάταξη των επιθετικών παικτών πρέπει να είναι η ακόλουθη:

Το κυριότερο σημείο που πρέπει να έχει υπόψη του ο παίκτης που εκτελεί το κόρνερ είναι: Να αποφεύγει να μεταβιβάζει την μπάλα στον χώρο που δρα ο τερματοφύλακας. Αντίθετα αν ο τερματοφύλακας δεν είναι ψηλός και παράλληλα υπάρχουν ψηλοί επιθετικοί παίκτες, οι ψηλές μπαλιές στο σημείο του πέναλτυ είναι επικίνδυνες.

3. Το φάουλ κοντά στη μεγάλη περιοχή3. Το φάουλ κοντά στη μεγάλη περιοχή

3.1. Αμυνόμενη ομάδα3.1. Αμυνόμενη ομάδαΈνα φάουλ κοντά στη μεγάλη περιοχή μπορεί να ‘ναι άμεσο (μπορεί να εκτελεσθεί απ' ευθείας) ή

έμμεσο (δεν μπορεί να εκτελεσθεί απ' ευθείας).Στην περίπτωση του έμμεσου φάουλ, το τοίχος που θα σχηματισθεί πρέπει να ‘ναι έτοιμο να

διαλυθεί εύκολα για να μπλοκαρισθεί κάθε σουτ που θα γίνει προς την εστία. Ανάλογα με τη γωνία που γίνεται το φάουλ, οι παίκτες στο τοίχος μπορούν να ‘ναι από δύο έως πέντε. Οι υπόλοιποι παίκτες πρέπει να ‘ναι όσο γίνεται μακρύτερα από την εστία. Έτσι αφ' ενός ο τερματοφύλακας δεν παρεμποδίζεται αφ' ετέρου οι αντίπαλοι μπορούν να βγουν εύκολα οφσάιντ. Μόλις το φάουλ εκτελεστεί οι παίκτες πρέπει να κινηθούν μπροστά για να μπλοκάρουν το σουτ.

Στην περίπτωση του άμεσου φάουλ (απ' ευθείας φάουλ) ο κίνδυνος για την άμυνα είναι μεγαλύτερος. Ο αριθμός των παικτών στο τοίχος εξαρτάται από το μέρος από το οποίο εκτελείται το φάουλ. Ο Hughes (1975) δίνει το ακόλουθο σχεδιάγραμμα σχετικά με τον αριθμό των παικτών στο τοίχος στις διάφορες θέσεις.

Τα πιο επικίνδυνα φάουλς είναι αυτά που γίνονται στα κεντρικά σημεία της μεγάλης περιοχής, απέναντι δηλαδή από την εστία. Στην περίπτωση αυτή το τοίχος αποτελείται από 5 περίπου παίκτες που καλύπτουν μιά πλευρά της εστίας ενώ ο τερματοφύλακας καλύπτει την άλλη μισή εστία. Μπορεί φυσικά ένας καλός εκτελεστής να στείλει την μπάλα στη μεριά της εστίας που καλύπτει το τοίχος αλλά ένα τέτοιο σουτ δεν μπορεί να είναι δυνατό και ένας καλός τερματοφύλακας έχει χρόνο να κινηθεί και να αποκρούσει τη μπάλα. Παρακάτω στο σχήμα φαίνεται η διάταξη των παικτών στο τοίχος.

Σε συνεργασία με τον τερματοφύλακα ένας παίκτης πρέπει να τοποθετηθεί στη γραμμή μεταξύ δοκαριού και μπάλας. Έξω από αυτόν πρέπει να τοποθετηθεί ακόμα ένας παίκτης για να δυσκολέψει τα φαλτσαριστά σουτ στην ακάλυπτη πλευρά του τερματοφύλακα, που γίνονται από την έξω μεριά του τοίχους. Ο παίκτης που θα συνεργάζεται με τον τερματοφύλακα για τον ευθυγραμμισμό πρέπει να ‘ναι αμυντικός για να μπορεί να στήνεται το τοίχος γρήγορα. Κατά προτίμηση οι άλλοι παίκτες του τοίχους εσωτερικά του ευθυγραμμισμένου με το δοκάρι παίκτη πρέπει να ‘ναι επιθετικοί για να είναι οι

άλλοι αμυντικοί ελεύθεροι για τα άλλα αμυντικά καθήκοντα.Ορισμένοι συγγραφείς αναφέρουν ότι πρέπει να υπάρχει και ένας ακόμα παίκτης λίγα μέτρα

μακριά και στο εξωτερικό μέρος του τοίχους για να ανακόψει την πιθανή τροφοδότηση ενός παίκτη που διεισδύει από τα άκρα.

Μια συμβουλή που πρέπει να δίνεται στους παίκτες που σχηματίζουν το αμυντικό τοίχος αφορά την τοποθέτηση τους στη σωστή απόσταση από την αρχή. Αν τοποθετηθούν σε μικρή απόσταση από το σημείο εκτέλεσης και ο διαιτητής τους υποδείξει να πάνε στη σωστή τους απόσταση συχνά μένουν ακάλυπτες οι γωνίες της εστίας λόγω οπισθοχώρησης του τοίχους. Το παρακάτω σχεδιάγραμμα δείχνει ακριβώς αυτό το πρόβλημα:

Τέλος, Θάταν λάθος να τοποθετούνται οι καλλίτεροι αμυντικοί στο τοίχος (Hughes, 1975). Ειδικά αν το φάουλ είναι απέναντι από την εστία οι αμυντικοί πρέπει να καλύπτουν και τον κενό χώρο για την περίπτωση που ο εκτελεστής δώσει πάσα.

3.3. Επιτιθέμενη ομάδα3.3. Επιτιθέμενη ομάδαΗ πρώτη αντίδραση της άμυνας στην εκτέλεση ενός φάουλ λίγο έξω από τη μεγάλη περιοχή είναι

η δημιουργία τοίχους. Αυτό σημαίνει ότι 3-4 παίκτες της αμυνόμενης ομάδας δεν μπορούν να μαρκάρουν τους αντίπαλους παίκτες. Έτσι η επιτιθέμενη ομάδα μπορεί να έχει αριθμητική υπεροχή στην αντίπαλη περιοχή. Γι’ αυτό τα φάουλς πρέπει να εκτελούνται γρήγορα για να αιφνιδιάσουν τους αντίπαλους αμυντικούς.

Ο συνηθέστερος τρόπος εκτέλεσης φάουλ όταν υπάρχει τοίχος είναι το πέρασμα της μπάλας με φάλτσο δίπλα ή πάνω από το αμυντικό τοίχος. Κάθε ομάδα συνήθως έχει έναν παίκτη που επιδεικνύει ιδιαίτερες ικανότητες στην εκτέλεση των φάουλς αυτών.

Ένας άλλος απλός αλλά αποτελεσματικός τρόπος εκτέλεσης του φάουλ είναι αυτός που εκτελείται με πάσα σε κάποιο συμπαίκτη.

Πολλές ομάδες τοποθετούν έναν ή παραπάνω παίκτες μπροστά στο τοίχος ή δίπλα. Η σημασία των παικτών αυτών φαίνεται στα παρακάτω σχήματα:

Στο πρώτο σχήμα ο Ε1 στέκεται μπροστά στο τοίχος. Ο Ε τροφοδοτεί τον Ε1 που επιστρέφει' αριστερά ή δεξιά από το τοίχος όπου το σουτ μπορεί να γίνει από τον Ε ή από άλλον επερχόμενο παίκτη (Ε2 ή Ε1) στην ακάλυπτη από τον τερματοφύλακα γωνία.

Στο δεύτερο σχήμα ο παίκτης Ε2 τοποθετείται δίπλα στο τοίχος έτσι που να κλείνει το οπτικό πεδίο του τερματοφύλακα για να μη βλέπει την μπάλα. Μόλις ο Ε1 σουτάρει ο Ε2 τραβιέται

ταυτόχρονα πλάγια. Με τον τρόπο αυτό ο τερματοφύλακας αιφνιδιάζεται, ιδιαίτερα, αν το σουτ είναι πολύ δυνατό. Στο ίδιο σχήμα: μπορούν να τοποθετηθούν δύο παίκτες μπροστά στο τοίχος και τη στιγμή του σουτ να τραβηχτούν αμοιβαία έτσι που να δημιουργήσουν κάποιο άνοιγμα στο τοίχος απ' όπου θα περάσει η μπάλα.

Μια αποτελεσματική αλλά όχι συχνή τακτική που εφαρμόζεται είναι η εξής: Ο παίκτης που εκτελεί ένα φάουλ σε μη επικίνδυνη θέση σημαδεύει έναν αμυντικό και σουτάρει με δύναμη πάνω του. Φυσικά αυτό θα αποτελέσει μιά οδυνηρή εμπειρία για τον παίκτη που δέχθηκε την μπάλα στο σώμα του που μπορεί να το εκμεταλλευθεί η επιτιθέμενη ομάδα την επόμενη φορά που θα χτυπήσει φάουλ. Αυτό φυσικά θα συμβεί με την προϋπόθεση οι παίκτες που στήνουν το τοίχος να είναι σταθεροί (μιατακτική που ενδείκνυται να ακολουθούν οι προπονητές). Την επόμενη λοιπόν φορά που είναι να κτυπηθεί το φάουλ είναι πιθανό ο παίκτης με την οδυνηρή εμπειρία του δυνατού σουτ πάνω του, να επιχειρήσει να προφυλαχθεί ενστικτώδικα από το σουτ και να δημιουργήσει κάποιο κενό με το σκύψιμο που θα κάνει·. Αν βέβαια ο προπονητής της ομάδας είναι έξυπνος πρέπει να δώσει οδηγίες ούτως ώστε ο παίκτης που έχει κτυπηθεί από την μπάλα την πρώτη φορά, να μη βρίσκεται στο τοίχος την επόμενη φορά.

Το παρακάτω σχήμα είναι παραστατικό:

Οι κομπίνες που αναφέρθηκαν για την εκτέλεση φάουλ είναι μόνο μερικές (από τις βασικές). Φυσικά ο αριθμός των συνδυασμών και των τεχνασμάτων που μπορούν να γίνουν κατά την εκτέλεση ενός φάουλ είναι απεριόριστος. Ο έξυπνος προπονητής πρέπει να ενθαρρύνει τους παίκτες να συνεισφέρουν στη δημιουργία καινούργιων τεχνασμάτων κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Κάτι τέτοιο θα αυξήσει την αποδοτικότητα της ομάδας αφού οι παίκτες είναι αυτοί που σε τελευταία ανάλυση πρέπει να πάρουν αποφάσεις κατά τη διάρκεια του αγώνα. Ανάλογα δε με τις περιστάσεις απαιτείται διαφορετικό τέχνασμα στην εκτέλεση του φάουλ.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

Documents

Transcript of ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ