पृ�थ्वी� आणि जी�वीसृ�ष्टी�

आपृ रहा�तो� त्या� पृरिरसृर�तो तो�म्हा�ला� पृ�ण्या�चे� मो�ठे� सृ�ठे� कु� ठे� पृहा�याला� मिमोळतो�तो?

पृ�थ्वी�वीर कु�हा� भा�गा�तो जीमो�न तोर कु�हा� भा�गा�तो पृ�� आहा�

पृ�थ्वी�वीरी�ल भागां�चे� आवीरीण

जीमो�न-शि$ला�वीर पृ�� – जीला�वीर हावी� –वी�तो�वीर सृजी�वी-जी�वी�वीर

शि$ला�वीर

शि$ला�वीर - पृ�थ्वी�चे� कुठे& कुवीचे मो�तो� वी खडकु�)चे� बनला�ला�

जीमो�न -गावीतो�ळ,ओसृ�ड,वी�ळ,मोया,गार्द.झा�ड�,उं)चे खडकु,पृवी.तो

१/३ भा�गा शि$ला�वीर-जीमिमोन

खं�ड - जमि�नी�चे सलगां ��ठा भागां

पृ�थ्वी�वीर�ला जीमिमोन सृलागा न�हा�. सृ�तो ख)ड�)मोध्या� विवीभा�गाला5- आवि6कु�,र्द.अमो�रिरकु�,उंत्तर

अमो�रिरकु�,अ)टा�र्टिटा;कु�, आशि$या�,ऑस्ट्रे�शिलाया�,या�र�पृ

भा,रूपृ�

भा,रूपृ� - जीमो�न सृपृ�टा किंकु;वी� सृ�रख्या� उं)चे�चे� न�हा� उं)चेसृखलातो�मो�ळ� विवीविवीध आकु�र विनर्मिमो;तो� उंर्द�. मोDर्द�न, टा�कुड�, डEगार

जीला�वीर

जीला�वीर - पृ�थ्वी�चे� २/३ पृ�ण्या�न� व्या�पृला�ला� भा�गा.

जीला�वीर र्द�न प्रकु�र�तो विवीभा�गातो� या�ईला:

१.मोहा�सृ�गार - ख�र� पृ��, २.जीमिमोन�वीरून वी�हा�र� प्रवी�हा

- गा�ड�पृ��.

मोहा�सृ�गार

पृ�थ्वी�वीर ख�र�पृ�� पृ�चे सृ�गार�तो आहा�. अटाला�)टिटाकु,पृKशिसृविLकु, आर्क्टिNटा.कु, किंहा;र्द वी र्दणिO मोहा�सृ�गार मोहा�सृ�गार वी जीमो�न या�)न� जी�ड�र� सृ�मो�भा�गा -सृ�गारतोटा, विकुन�रपृट्टी5 विकुन�रपृट्टी5वीर आकु�र�चे� जीलारूपृ� - उंर्द�. सृमो�द्र, उंपृसृ�गार,सृ�मो�द्रध�न� इ.

नर्द5

पृ�थ्वी�वीर�ला गा�डपृ�� सृ�ठे� जीमिमोन�वीरून वी�हा�र� लाहा�न -मो�ठे� प्रवी�हा ओहा�ळ,ओढा�,नर्द5 ह्या� स्वीरुपृ�तो आढाळतो�तो. ओहाळ,ओढा� या�)पृ�सृ,न उंपृनर्द5 बनतो� उंपृनद्या� मो�ठ्या� नर्द5ला� जी�ऊन मिमोळतो�तो धबधब� - पृवी.तो�वीरून पृड�र� नर्द5चे� पृ�� नद्या� $�वीटा5 सृ�गार�ला� जी�ऊन मिमोळतो�तो.

सृर�वीर

नDसृर्गिगा;कुरिरत्या� पृ�ण्या�चे� सृ�ठे� जीमिमोन�च्या� सृखला भा�गा�तो�ला पृ�� सृ�ठे� लाहा�न जीला�$या म्हाजी� तोळ� - उंर्द�. मो�नसृ सृर�वीर, चेवीर्द�र तोळ�

विहामोस्वीरूपृ, विहामोनर्द5, विहामोनगा

ढागा�तो�ला पृ�वीसृ�चे� पृ�� गा�ठेतो�- विहामोकु थं)ड प्रर्द�$�तो विहामोवीर्षा�.वी एकु�वीर विहामोथंर सृ�चे,न बL. बनतो� एकु�वीर बL. सृ�चे,न तो� जीमिमोन� उंतो�रवीरून मो)र्दगातो�न� ख�ला5

सृरकुतो�तो वी विहामोनर्द5 बनतो� बL�.चे� प्रचे)ड आकु�र�चे� मो�ठे� तो�कुड� - विहामोनगा

भा,जीला

जीमिमोन�ख�ला5ला खडकु�)च्या� थंर�तो सृ�चेला�ला� पृ��. उंर्द� .विवीहा�र, कु, पृनशिलाकु� इ. भा,जीला उंपृसृ,न पृ�� मिमोळतो� जीला�वीर : पृ�थ्वी�च्या� पृ�ष्ठभा�गा�वीर�ला पृ�� विहामो, भा,जीला, वी�तो�वीर�या ब�ष्पृ

वी�तो�वीर

पृ�थ्वी�वीर�ला हावी�चे� आवीर पृ�ष्ठभा�गा�पृ�सृ,न वीर वीर हावी� विवीरळ हा�तो�. घटाकु- न�याट्रे�जीन,ऑर्क्टिNसृजीन,ब�ष्पृ,कु�ब.नड�या ऑNसृ�इड विवीविवीध थंर- तोपृ�)बर,र्क्टिaतो�)बर, मोध्या�)बर, आयान�)बर, ब�ह्या�)बर

तोपृ�)बर पृ�थ्वी� पृ�ष्ठभा�गा�पृ�सृ,न १३ km अ)तोर�वीर

हावी�तो अन�कु बर्दला. तोपृ�)बर�तो वीर उं)चे जी�तो� हावी� थं)ड हा�तो� वी�तो�वीर�तो�ला ब�ष्पृ तोपृ�)बर�तो असृतो� ढागा,पृ�उंसृ,ध�कु� ,वी�र�,वी�र्दळ� (इ)द्रधन�ष्या

शिचेत्र ) विवीमो�न� तोपृ�)बर�च्या� उं)चे�वीरच्या� भा�गा�तो

उंडतो�तो-इथं� हावी�तो ऑर्क्टिNसृजीन कुमो� श्वसृन�चे� त्र�सृ नकु� म्हा,न विवीमो�न�तो विवी$�र्षा या�जीन� कु� ला�ला5 असृतो�. (शिचेत्र विगाया�.र�हाकु)

र्क्टिaतो�)बर

तोपृ�)बर�च्या� पृ�ढा� ५० km पृट्टी� ओझा�न वी�या,चे� थंर सृ,या�.चे� अवितोन�ला विकुर� ओझा�न वी�या,$�र्षा,न घ�तो�- सृजी�वी�)चे� रO

पृ�उंसृ कुसृ� पृडतो� ?

सृ,या�.च्या� उंष्तो�मो�ळ� पृ�ण्या�चे� ब�ष्पृ�भावीन

ब�ष्पृ हावी�पृ�O� हालाकु� वी�तो�वीर�तो उं)चे जी�तो�

उं)चे�वीर थं)ड हा�तो� एकुत्र या�ऊन पृ�ण्या�चे� सृ,क्ष्मोकु हालाकु� लाहा�न तोर)गातो�तो

सृ,क्ष्मो कु एकुत्र - मो�ठे� थंgब - जीड असृतो�तो

मो�ठ्या� थं�ब�)न� ढागा जीड हा�तो� - पृ�वीसृ�च्या� रूपृ�न� जीमिमोन�वीर पृ�� पृडतो�

जीलाचेक्र पृ�वीसृ�च्या� रूपृ�न� जीमिमोन�वीर आला�ला� पृ��

नर्द5,ओहाळ,ओढा�,ह्या�)मोध,न सृ�गार�तो जी�तो� ह्या�चे पृ�ण्या�चे� ब�ष्पृ�भावीन हा�तो�. ब�ष्पृ�भावीन, सृ)घनन(एकुत्र या��) पृजी.न्या ह्या� विक्रया� अख)डपृ�

चेक्र�कु�र घडतो�तो.

जी�वी�वीर

पृ�थ्वी�वीर आढाळ�र� वीनस्पतो� वी प्र�� विवीविवीध प्रर्द�$�तो हा� सृजी�वी आढाळतो�तो. उंर्द�- बL�.ळ प्रर्द�$-पृ�)ढाऱ्या�

कु� सृ�)चे� अस्वीला, या�कु,र्द�वीर्द�र,सृ�रुचे� झा�ड�,आवि6कु� चे� जी)गाला - झा�ब्रा�, मो�ठे� वी�O,ऑस्ट्रे�शिलाया� – कु�)गा�रू,उंष् प्रर्द�$ - हात्त�,सिंसृ;हा

शि$ला�वीर, वी�तो�वीर,जीला�वीर या�)तो सृजी�वी�)चे� अस्तिस्तोत्वी असृतो�. आवीर�तो�ला सृजी�वी वी त्या�)न� व्या�पृला�ला� भा�गा म्हाजी�चे हा� जी�वी�वीर.

पृ�थ्वी�वीर�ला प्र��, वीनस्पतो�, सृ,क्ष्मोजी�वी पृरस्पर�)वीर अवीला)ब,न आहा�तो.

$�तो�-मो�नवी

सृजी�वी�)चे� जीन्मो,वी�ढा वी मो�त्या, हा� जी�वी�वीर�तो हा�तो�.

सृ)कुलान

पृ�थ्वी�वीर�ला तो�न आवीर� जीमिमोन�चे� भा�गा विकुतो� वी पृ�ण्या�चे�

विकुतो� शि$ला�वीर- खडकु,मो�तो� जीला�वीर- ख�र� पृ�� सृ�ठे� ,गा�ड�

पृ�� सृ�ठे� , ब�ष्पृ वी�तो�वीर - तोपृ�)बर, र्क्टिaतो�)बर इ जी�वी�वीर - सृवी. सृजी�वी वी त्या�)न�

व्या�पृला�ला� भा�गा.