Στα τέλη του 19ου αιώνα συχνές ήταν οι εξεγέρσεις εργατών και αγροτών που ζούσαν σε άθλιες συνθήκες

Οι πολεμικές εμπλοκές (Ρωσοϊαπωνικός πόλεμος 1904-1905 και Α΄Παγκόσμιος πόλεμος 1914) οδήγησαν

αρχικά σε υποχώρηση του τσάρου Νικολάου Β΄(θέσπιση συνταγματικού καθεστώτος)

και τελικά στην πλήρη ανατροπή του τσαρικού καθεστώτος (αστική επανάσταση το Φεβρουάριο του 1917 και σοσιαλιστική επανάσταση τον Οκτώβριο του 1917).

Εργοστάσιο στο Kn, 1912

Μετά την αστική επανάσταση του Φεβρουαρίου 1917,ανέλαβε την εξουσία προσωρινή κυβέρνηση μετριοπαθών φιλελευθέρων αστών.

Η προσωρινή κυβέρνηση: αναγνώρισε κάποια ατομικά δικαιώματα, Μεγάλη δύναμη,όμως, απέκτησαν και τα

σοβιέτ,συμβούλια εργατών και στρατιωτών,τα οποία τα έλεγχαν οι κομμουνιστές και η προσωρινή κυβέρνηση τα νομιμοποίησε

προετοίμασε τη σύγκληση συνέλευσης για την κατάρτιση Συντάγματος

Τα λαϊκά αιτήματα (για αναδασμό και έξοδο από τον πόλεμο) δεν ικανοποιήθηκαν και αυτό άνοιξε το δρόμο για τη δεύτερη επανάσταση την Οκτωβριανή.

Τον Οκτώβρη του 1917 οι εργάτες και οι αγρότες της Ρωσίας, καθοδηγούμενοι από το κόμμα των Μπολσεβίκων, ήρθαν στην εξουσία. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που τα ηνία μιας χώρας περνούσαν στα χέρια, όχι μιας ολιγαρχίας με οικονομική δύναμη ή με "ευγενική" καταγωγή, αλλά στα χέρια της πιο πλατιάς πλειοψηφίας της κοινωνίας. Ωστόσο, ο δρόμος της νεαρής Σοβιετικής Δημοκρατίας δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. Τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, ήταν πολλοί εκείνοι που δεν ήταν διατεθειμένοι να αποδεχτούν τη νίκη της επανάστασης και που την πολέμησαν με μανία.

Οι Ρώσοι κομμουνιστές ,οι μπολσεβίκοι,με αρχηγό το Λένιν

κατέλαβαν την εξουσία κοινωνικοποίησαν αμέσως όλα τα μέσα

παραγωγής (μεγάλα αγροκτήματα, εργοστάσια,τράπεζες κ.ά.)

ανέθεσαν τη διοίκηση των εργοστασίων στα σοβιέτ των εργατών και των μεγάλων αγροκτημάτων στα σοβιέτ των αγροτών

απέσυραν τη Ρωσία από τον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο,παραχωρώντας εδάφη στους Γερμανούς (συνθήκη Μπρέστ-Λιτόφσκ 1918).

αναγνώρισαν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης σε διάφορες εθνότητες της χώρας

Το νέο κράτος ονομάστηκε Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ/Σοβιετική ΄Ενωση).

.

Ο Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοφ, γνωστότερος ως Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν, ήταν μεγάλος πολιτικός, ηγέτης της Ρωσικής Επανάστασης και επικεφαλής της Ε.Σ.Σ.Δ.. Ηγέτης της Κομμουνιστικής Διεθνούς και του μπολσεβικικού κόμματος

Κατάληψη των χειμερινών ανακτόρων τη νύχτα της 24ης Οκτωβρίου 1917

(με το παλαιό ημερολόγιο) στην

Αγία Πετρούπολη

η Ρωσική Σοβιετική Σοσιαλιστική

Δημοκρατία, η Ουκρανική ΣΣΔ, η Λευκορωσική ΣΣΔ και η Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Υπερκαυκασίας (αποτελούμενη από την Γεωργία, την Αρμενία, και το Αζερμπαϊτζάν).

Στις παραπάνω Δημοκρατίες οι εργάτες και το κόμμα τους το Μπολσεβίκικο (κομμουνιστικό) έχουν ήδη καταλάβει την εξουσία.

Οι χώρες της Αντάντ,μαζί τους και η Ελλάδα του Βενιζέλου,υποστήριξαν τους αντεπαναστάτες (τσαρικούς) στο ρωσικό εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε (εκστρατεία στην Ουκρανία)

Τελικά επικράτησαν οι Σοβιετικοί το 1921

Η επιτυχία της Οκτωβριανής επανάστασης ενίσχυσε σε όλη την Ευρώπη τους οπαδούς του κομμουνισμού που μάχονταν για την αναμόρφωση της κοινωνίας όχι με μεταρρυθμίσεις αλλά με επανάσταση.

Στη Γερμανία καταργήθηκε η μοναρχία και οι σπαρτακιστές, ριζοσπάστες σοσιαλιστές,προσπάθησαν να καταλάβουν την εξουσία ,αλλά ηττήθηκαν.

Στη Βρετανία ,τη Γαλλία και την Ιταλία σχηματίστηκαν τα πρώτα κομμουνιστικά κόμματα.

Στην Ελλάδα ιδρύθηκε το 1918 το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ) που μετονομάστηκε αργότερα,το 1924,σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος (ΚΚΕ).