როდინოულის მაცხოვრის ამაღლების ეკლესია

• რატომ შეარქვეს როდინოული

,შენ ახლა უმზერ შორიდან მაღლობს ,რომელიც როდინს წააგავს მეტად

,აქ ჩემი სოფლის მე მადლი მათბობს .აქ სხვა სხივი აქვს ელვარე მზესაც

,შეიტყობ როცა სახელს ამ სოფლის ,ასე რომ მიყვარს და მუდამ ვნატრობ

, ,მიხვდები უმალ ძველებმა ოდით„ ’’ .როდინოული შეარქვეს რატომ

/ . /ალ გოგბერაშვილი

• - , 25 - . როდინოულის თემი მდებარეობს ქალაქ ქუთაისის სამხრეთ აღმოსავლეთით კმ ის დაშორებით მასში : , , . 850 ოთხი სოფელია გაერთიანებული აჯამეთი ცხენთარო როდინოული და სვეტმაღალი თემში კომლია

3000- .მდე მაცხოვრებლით

• “ ” :ტოპონიმს როდინოული ორგვარი ახსნა აქვს• , “ ” , ერთი ვერსიის მიხედვით სოფლის მდებარეობას როდინის ფორმა აქვს თანაც აქაური მაცხოვრებლების

, “ ,” “ ” ძირითადი საქმიანობა ხის დამუშავება იყო მათ შორის როდინებს ქვიჯებს ამზადებდნენ და ამიტომაც .ეწოდა ეს სახელი

• მეორე ვერსიის მიხედვით ტოპონიმი . სკის რუსული სახელწოდებაა გაუვალ ტყეში უამრავი ველური “ფუტკარი ბუდობდა და რუსებმა Родина уль ,“ –” ” .ფუტკრის სამშობლო უწოდეს

• ამ ადგილების ისტორიული სახელწოდებაა აჯამეთი და ბაგრატოვანთა სანადირო ადგილებს.მიეკუთვნებოდა

, მიუხედავად იმისა რომ თემის ტერიტორიაზე აღრიცხულია ანტიკური

“ - ”, ხანის ნასახლარი ციხე ათა რომელიც , ჯერ მეცნიერულად შესწავლილი არ არის

, დასახლების ისტორია გვიან დაახლოებით XVIII - ს ის ბოლოდან

. იწყება ამაზე მეტყველებს სოფლის სასაფლაოზე მდებარე საფლავის

, -19 ქვები რომელიც მე საუკუნით.თარიღდება

. ეს ადგილები მუხნარი ტყით ყოფილა დაფარული საზანოდან რამდენიმე ოჯახი, . გადმოსახლებულა ტყე გაუკაფავთ და დაფუძნებულან მერე თანდათან გამრავლდნენ და

.სოფელი სოფელსდაემგვანა“ , 1903 , 7 , ცოტა მოგვიანებით წლისათვის სოფელში ცხოვრობს სასულიეროოჯახი მათ

15 13 , 233 , 483 452 . შორის მამაკაცი და ქალი ოჯახი გლეხი მამაკაცითა და ქალით სულ 240 963 .”1სოფელში კომლი ცხოვრობს და სულს ითვლის

ეკლსიაც დასჭირდათ და1845 წელს ხის საყდარი ააგეს

. ღვთისმშობლის სახელობაზე1894 , წელს ახალი ეკლარის

ქვით ნაშენი მაცხოვრის ამაღლების ეკლესია

, ეკურთხა რომელიც მაშინაც და ახალაც უფრო აჯამეთის

მაცხოვრის ეკლესიად . იხსენიებოდა და იხსენიება

ამავე პერიოდში სოფელ 1867 ცხენთაროში დგას წელს

აგებული უმოქმედო წმინდა გიორგის სახელობის ხის. საყდარი

: “ , , ლეგენდა გვიამბობს როდინოულში საყდრის უბანში სახლობდა მერაბ ჩუბინიძე. სწორედ ამ მერაბს დაესიზმრა

, გაზაფხულის ერთ წვიმიან ღამით რომ აჯამეთის მაცხოვრის . ხატი იხმობდა თითქოს ადიდებული ყვირილა მოსდგომოდა

. სენაკს და საცაა წალეკავდა ნაბადი წამოისხა და ცხენიშეკაზმა. - აჯამეთში ჩასულს ხილვა აუცხადდა ადიდებულ

ყვრილას ხეობა მოევლო, სენაკს წყალი მისდგომოდა და . კარი შეეგლიჯა თავმოყრილი ხალხი წყალში შესვლას ვერ

. , ბედავდა მერაბი ცხენდაცხენ შევიდა წყალში განგების , , უზენაეს სურვილში დარწმუნებულმა ხატი აიღო უკან

, გამობრუნდა და იმ ადგილზე დაასვენა სადაც დღეს ეს ”2. . ეკლესია დგას ყველალეგენდაში არის რაღაც რეალური

, , , სენაკი რომელზედაც აქაა საუბარი სავარაუდოდ იდგა , მდინარე ყვირილის მარცხენა სანაპიროზე დღევანდელ

. საავტომობილო ხიდებს შორის რაც შეეხება წყალდიდობას, საარქივო მასალებში მართლაცაა აღწერილიდიდი

წაყლდიდობა, 1890-91 .რომელიც წლებში უნდა ყოფილიყო

ახალი ტაძრის მშენებლობასთან დაკავშირებული მასალები ინახება ქუთაისის

, ( #21, სახელმწიფო ისტორიულ არქივში ფონდი #1, #167002 აღწერილობა საქმე და

1885 19 ) დათარიღებულია წლის დეკემბრით“ - . ერთ ერთი წერილის მიხედვით სოფლის

მცხოვრებთაგან არჩეული კომიტეტი სთხოვს , ეპისკოფოს გაბრიელ ქიქოძეს უფლებას რომ

სოფლის ხის ძველი ეკლესიის ადგილზე ააგონახალი, ისევე ხის ეკლესია და იქ აღასრულებენ

. ღვითისმსახურებას გაბრიელი ნებას რთავს, მაგრამ აგებენ არა ხის, არამედ ქვის საყდარს. ასე

, რომ ღვთისმშობლის სახელობის ახალი 1885 ეკლესიის მშენებლობის დაწყება

დეკემბერში განიზრახეს, 1886 წლის გაზაფხულზედაიწყეს, , მაგრამ ჯერთანხა გაუჭირდათ შემდეგ

საყდრის ბალავერიც გაიხსნა და მშენებლობა. 1890-91 შეჩერდა მშენებლობა წლებში

. განახლდა მშენებლობის განახლება სწორედ აჯამეთის მაცხოვრის სასწაულმოქმედი ხატის

როდინოულში გადმოტანას უნდა. უკავშირდებოდეს ტაძრის მშენებლობა დაიწო

პეტრელაზარეს ძე ჭუმბაძემ, რომელიც , მშენებლობის პერიოდში გარდაიცვალა

, .განაგრძო ბერძენმა ვინმე მერეცოვმა ”3

1902 25 წლის ივლისის , ივერიაში დაბეჭდილია წერილი რომელიც როდინოულის ეკლესიის მშენებლობას ეხება და

რამდენიმე საინტერესო ცნობას...’’ გვაწვდის რომ როდინოულის

ეკლესია მღვდელ გიორგი 4 ლუტიძის თაოსნობით აშენდა

, 20 წელიწადში დაჯდა ათას , მანეთამდე თითოეულმა კომლმა

1- 20 . გაიღო დან მანეთამდე - 200 , დავით საცერაძემ მანეთი

იოსებ ვარდოსანიძემ დაუკვეთა, 80 . კანკელი მანეთად ღირებული

1894 წელს მშენებლობა დასრულდა და ეკლესიაც

.”4აკურთხეს

ამავე ეზოში ააშენეს ორსართულიანი ხის

- სახლი სამრევლო, სკოლა სადაც

ორმოცდაათამდე . ბავშვი სწავლობდა ტაძრის გალავნის

რეკონსტრუქციის დროს აღმოჩნდა კედლის , უბალავრო ნაწილი

სადაც ამ სასწავლებლის .შენობა მდგარა

1890 წლამდე არც აჯამეთის სენაკი და არც აჯამეთის მაცხოვრის სასწაულმოქმედი . ხატი ნახსენები არაა ეს ადგილები სვირის

. საბლაღოჩინოში მოიაზრება სენაკიც და მაცხოვრის ხატიც წყალდიდობის შემდეგ

ხდება ცნობილი არა მხოლოდ, როდინოულში არამედ მეზობელ. სოფლებშიდაც არქივში დაცული

წერილების მიხედვით სხვადასხვა დროს სასწაულმოქმედი ხატი ხშირად ხდება

. 1890 დავების მოგვარების საშუალება წლის30 , 1890 ივლისს თერჯოლელი კირკიტაძეები

24 წლის ივლისს სიქთარველი სპირიდონ, 1890 24 ქოჩიაშვილი წელს ოქტომბერს

დიმელი აზნაური ალექსანდრე ჩხეიძე ითხოვენ ნებას დაიფიცონ და

“ გადმოასვენებინონ აჯამეთის საკვირველთ ”.მომქმედი უფლისა ჩვენისა მაცხოვრის ხატი

• . დღეს ამ ხატის შესახებ არაფერია ცნობილი , მცხოვრებთა ნაწილი ამტკიცებს რომ ხატი

, - .მოიპარეს ნაწილი კი ხატი განადგურდა

. საბჭოთა პერიოდში ტაძარი მიტოვებული იყო აღდგომისა და სხვა . დღესასწაულებზე მხოლოდ ბანქოს სათამაშოდთუ შედიოდნენ XX საუკუნის

ორმოცდაათიან წლებში კი ტაძრის გუმბათი ჩაიქცა და ასე იავარქმნილი იდგა .ახალი საუკუნის დასაწყისამდე

“ ღვთის გმობისა და ქრისტიანულფასეულობათა იავარქმნის ჟამს ვერც როდინოულის აჯამეთის , მაცხოვრის ამაღლების ეკლესია გადაურჩა ის

მორწმუნეებს ჩამოართვეს და ბოლშევიკურ“ ” - მრევლს ჩააბარეს საღამო კონცერტებისა და

. წარმოდგენების გასამართავად ტრაპეზი, მოშალეს ხატებს უდიერად წამოუსვეს ხელი და

ერთ სენაკში გამოკეტეს და იყო ღვთის გმობა და ”. , ბოლშევიზმის დიდება საბედნიეროდ ტაძარი არ. , 1924 2 დაუნგრევიათ უფრო მეტიც წლის მაისს

ხელისუფლებამ ეკლესია როდინოულის მრევლს. დაუბრუნა შვიდკაციანმა სამრევლო საბჭომ

- გადაწყვიტა თავის დროზე მანეთ მანეთ , ჩამოკრებილი ფულით საკუთარი ხარჯითა და

. “28 მუშით აგებული საყდრის აღდგენა თუმანი, მოიკრიბა ნაწილი ეკლესიის ხელახლა მოწყობას

, , მოუნდა ნაწილით ხატები განაახლეს ახლებიც შეიძინეს და ნაწილი წვრილმანი ხარჯებისათვის. . გადადეს დიდ ზეიმს აპირებდნენ ეკლესიის ხელახლა კურთხევაზე მიროპოლიტი ნაზარი უნდა . მოეწვიათ სამღვდელოთა კრებულითურთ სამ

. თვეში ყველა სამუშაო დასრულდა კურთხევის 1924 2 , -დღედ წლის აგვისტო დათქვეს დღე”.5შაბათი

ეს დღე ეკლესიისა და სოფლის ისტორიაში . ყველაზე მძიმე და ტრაგიკულიდღეა სოფელს

ესტუმრნენ საs : ულიერო პირები• - 56 ლეჟავა ნაზარი ანდროს ძე წლის• - 56 ჯაჯანიძე გერმანე ბესარიონის ძე წლის• - 59 ნიკოლაძე იეროთეოზ ანდროს ძე წლის• - 60 მჭედლიძე სიმონ მიხელის ძე წლის• - 53 .კუხიანიძე ბესარიონ სოფრომის ძე წლის

“ სოფელში ამოსული სტუმრები ოჯახებში. . გადაანაწილეს წირვა მეორე დღეს გაიმართა მიტროპოლიტს ყველა მღვდელიდა დიაკვანი

. ეხმარებოდა ღამით ყველა სასულიერო პირი . დააპატიმრეს და სადგურ სვირში გადაიყვანეს

: შეპყრობილებმა მოითხოვეს ერმანეთზე , თოკებით გადაებათ თოკებით გადაბმულ ათ

. კაცს გაქცევას ვერდაგავბრალებენო . თოკჩაბმული მღვდლები წინასწარ წაივანეს

, მიროპოლიი ნაზარი ურემზე დააწვინეს . ავაზაკივითდააკრეს თოკებითდა გზას გაუყენეს

სოფლის კომკავშირლები ხარდნებით ჩხვლედნენ და აწამებდნენ გაკოჭილ

.”6მიტროპოლიტს

როგორც ამბობენ, სწორდ მაშინ : “ უნდა ეთქვა მწყემყსმთავარს მე ვარ

მიტროპოლიტი ნაზარი და ისე, მაწამებენ როგორც ქრისტე

”.7 აწამესო საარქივო მასალებში დაწვრილებიაა აღწერილი

შეპყრობილთა და შემპყრობთა. , ჩვენებები საბოლოოდ ამ საქმეს

სახელმწიფოს ღალატის სტატუსი , 1924 მიენიჭა და ისინი როგორც წლის , .აჯაყების მონაწილენი დახვრიტეს

“ ” არც აქაურ იუდებს დასდგომიათ . კარგი დღე მათგან ზოგმა თავი

, მოიკლა ზოგიერთის შთამომავლობა, , განადგურდა ნაწილს კი როგორც

, . ამბობენ უბედურება დასდევს თან

2001 28 , წლის აგვისტოს “ მარიამობის დღესასწაულზე ნუგზარ

”, სხილაძის საფასითა და შემწეობით კვლავ ეკურთხა რესტავრირებული- აჯამეთ როდინოულის მაცხოვრის

- ამაღლების ეკლესია ცხუმ აფხაზეთისა და მარგვეთის მთავარეპისკოპოსის

.მეუფე დანიელის მიერ

ეკლესიის, რესტავრატორი პეტერბურგში მოღვაწე

,“ - ნუგზარ სხილაძე აჯამეთ როდინოულის მაცხოვრის ეკლესიის მეორედ

” . 1924 2 მაშენებლად იწოდება თუ წლის , აგვისტოს ამბებს გავიხსენებთ ეკლესია

სინამდვილეში მესამედ აღსდგა.

2012 წლის იანვარში სოფლის მცხოვრებმა გიზო

ზიბზიბაძემ უდროოდ გარდაცვლილი შვილისა და

სოფლის ახალგაზრდების,” ”, სახელზე მათი სულის საოხად

.ააშენა ეკლესიის კარიბჭე

2008-2013 წლებში როდინოულის ტერიტორიული ორგანოსა და სოფლის , “ ” მცხოვრებთა გადაწყვეტილებით სოფლის პროექტებით გათვალისწინებული

, . თანხებით ეკლესიას შემოევლო ეკლარის ქვის გალავანი მშენებლობა.გრძელდება

2009 წლის აპრილში სოფელ ცხენთაროს, . როდინოულის სად სვირისა და აჯამეთის

მცხოვრებთა შემოწირულობებით ხატმწერ. 1924 თ ჯაფარიძის მიერ დაიწერა წელს

კომუნისური რეჟიმის დროს შეპყრობილდა “ დახვრეტილ მღვდელმოწამეთა და

’’. ყოველთა ახალმოწამეთა ხატი ხატი 2009 25 ეკლესიაში დააბრძანეს წლის

. აპრილს ხატზე გამოსახულია ქუთათელი მიტროპოლიტი - ,ნაზარი მღვდელი-

,გერმანე მღვდელი- ,იერითეოზი მღვდელი- სიმონი და პროტოდიაკონი- ბესარიონი.

• “ არქიტექტურული თვალსაზრისით ეკლესია საკმაოდრთული და

. ორიგინალური ფორმისაა მთავარი სიახლე ამ ეპოქისათვის არის

, ის რომ ეკლესია ორგუმბათიანია და გუმბათები პროპორციულადაა

განაწილებული მთელს, სივრცეზე ორი თანაბარი ზომისა და

ფორმის გუმბათიდან ერთი დასავლეთის შესასვლელის

, თავზეა თავის დროზე და ახლაც სამრეკლოა და ასასვლელი, შიგნიდანაა მეორე კი

საკურთხევლის მონაკვეთის . თავზეა მათ შორის სივრცე

ეკლესიის ძირითად ნაწილს.წარმოადგენს ”8

“ ეკლესიას სამი შესასვლელი: , აქვს დასავლეთიდან სამხრეთიდან

, და ჩრდილოეთიდან ამათგან ორი თაღებით გახსნილი კარიბჭით

. მთავრდება ეკლესიის ფასადი შემოსილია თანაბარი ზომის სწორკუთხა ქვის

, ფილებით კარნიზები კარგადაა დამუშავებული და საკმაოდაა

.ფასადიდან გადმოშვერილი ”9

“ სარკმლები ყველა ერთი სტილისაა და

მთავრდება. თაღებით თითოეული

ასეთი სარკმლის თავზე საერთო სიბრიტყიდან

გამოზიდული. დეკორია ფასადზე არის

რამდენიმე ცრუ.სარკმელიც საკურთხევე

ლი გარედან სწორკუთხა ფორმისაა

და გამოზიდულია ძირიდადი.სივრციდან ”10

“ ინტერიერში სივრცე სამ ნაწილად იყოფა და ერთმანეთისაგან კედლის

ფილასტრებზე გადაყვანილი თაღებითაა. გაყოფილი საკურთხევლის წინ

იატაკიდან ორი საფეხურით ამაღლებული ოვალური ფორმის

. ამბიონი დგას საკურთხეველი ძირიდადი სივრციდან მაღალი თაღიანი

გასასვლელითაა, გამოყოფილი საკურთხეველსა და

ძირითად სივრცეს ხის დეკორატიული .კანკელი ჰყოფს ”11

ეკლესია გამორჩეულია

. სიმაღლითაც ის თავისი ეპოქის ეკლესიებს - შორის ერთ ერთი

ყველაზე მაღალია და თუ ადგილობრივებს

” დავუჯერებთ ეკლესიის სამრეკლოდან კარგ

ამინდში შავი ზღვაც კი” მოსჩანს

განსაკუთრებულად უნდა ითქვას . აქაური ხატების შესახებ ორ მათგანზე

. უკვე ვისაუბრეთ აჯამეთის მაცხოვრის სასწაულმოქმედი ხატი

, დაკარგულია წმინდა წამებულთა ხატი დაიწერა თემის მოსახლეობის

შემოწირულობებით და ეს ერთგვარი ხარკია მათ წინაშე ჩადენილი ცოდვის

. , სანაცვლოდ გარდა ამისა საინტერესოა , ღვთისმშობლის რამდენიმე ხატი

რომელიც სხვადასხვა დროსაა დაწერილი და შეწირული

.ეკლესიისათვის

• გამოყენებული :ლიტერატურა

• 1. - -თემურ ამყოლაძე ზღვარი ესეები• 2. . -” ”ალ გოგბერაშვილი რატომ დაერქვა როდინაული• 3 . . - რ ისაკაძე ეკლესიის არქიტექტურული დახასიათება• 4. თემის მოსახლეობაში მოკრებილი ინფორმაციები• 5. - 21, #1, #16702საარქივო მასალები ფონდი აღწერილობა საქმე

:სქოლიო1. . - -” ”- .22.თ ამყოლაძე ერთტომეული ზღვარი გვ2. . - -” ”- .17.თ ამყოლაძე ერთტომეული ზღვარი გვ3. . - -” ”- 18.თ ამყოლაძე ერთტომეული ზღვარი გვ4. . - -” ”- 17.თ ამყოლაძე ერთტომეული ზღვარი გვ6. . - -” ”- 11.თ ამყოლაძე ერთტომეული ზღვარი გვ7. . - -” ”- 23.თ ამყოლაძე ერთტომეული ზღვარი გვ8. . . - - პროფ რ ისაკაძე ეკლესიის არქიტექტურული დახასიათება პირადი

;ჩანაწერი9. . . - - პროფ რ ისაკაძე ეკლესიის არქიტექტურული დახასიათება პირადი

;ჩანაწერი10. . . - - პროფ რ ისაკაძე ეკლესიის არქიტექტურული დახასიათება პირადი

;ჩანაწერი11. . . - - პროფ რ ისაკაძე ეკლესიის არქიტექტურული დახასიათება პირადი

.ჩანაწერი