მომხსენებელი: ირმა კინწურაშვილი

პროექტის შეფასება ბლუმისტაქსონომიის მიხედვით

რატომ უნდა ავირჩიოთ პროექტი?

,,ერთ თევზს თუ მომცემ, ერთდღეს მეყოფა, თევზაობას თუმასწავლი, არასოდეს მომშივდება". -ამბობს ჩინური ანდაზა.

როდესაც მოსწავლეს კვლევისთვის საჭირო უნარ-ჩვევებსვუნვითარებთ ჩვენ მათ ,,თევზაობას” ანუ თეორიული ცოდნისპრაქტიკულად გამოყენებას ვასწავლით. სასკოლო რეფორმისძირითადი მოთხოვნაც ხომ ესაა: სკოლამ უნდა შეძლოს აქტიურისამოქალაქო ცნობიერების მქონე პიროვნების ჩამოყალიბება. ამისათვისკი ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალებაა მოსწავლეთა მუშაობაპროექტებზე.

პროექტზე მუშაობის დაწყების წინ ჩემი მიზანი იყოდავკვირვებოდი რა მნიშვნელობა აქვს მოსწავლეებისთვისსაპროექტო საქმიანობას და ვახერხებთ თუ არა ბლუმისსააზროვნო ტაქსონომიის ყველა დონეზე გასვლას, როგორხდება სააზროვნო უნარების განვითარება.

ბენჯამინ ბლუმის ტაქსონომია

ტაქსონომია არის კლასიფიკაციის პრინციპების ნაკრები ანსტრუქტურა. ბლუმის (Bloom, et al, 1956) მიხედვით, აზროვნების ანშემეცნების უნარი ექვს დონედ შეიძლება დაიყოს. ეს დონეებია: ცოდნა, გაგება, გამოყენება, ანალიზი, სინთეზი და შეფასება. აზროვნების აღნიშნული დონეები საფეხურებს ქმნიან,სადაც ყოველიმომდევნო დონე უფრო რთულდება და მოიცავს ერთ ან რამდენიმე წინადონეს.

•ბლუმის სააზროვნო (კოგნიტური) უნარების განვითარებისტაქსონომია შეიქმნა სპეციალურად განათლების მიზნებისათვის.•კლასიფიკაციის თანახმად უფრო მაღალი სასწავლოდონის მიღწევაშეუძლებელია შედარებითდაბალი რანგის უნარ- ჩვევის ათვისებისგარეშე.•ბლუმის ტაქსონომია გახლდათ აზროვნების დონეების პირველიიერარქიული მოდელი.

ტაქსონომიის კრიტიკა

ტაქსონოომიის მნიშნვნელობა

• სწავლა არ არის სწორხაზოვანი; ბლუმის ტაქსონომია გვთავაზობსმკაცრ იერარქიას, რომელიც პრაქტიკაში შეიძლება არ იყოს დაცული.•ტაქსონომიის “ინდივიდუალისტური” ხასიათიგამორიცხავს სოციალური ფაქტორების ზეგავლენას, მაგ. ე.წ. ჯგუფურ აზროვნებას.

ცოდნა - აღნიშნავს რაიმეს შესახებ ინფორმაციის ქონას და რაიმე

საქმის ან მოქმედების შესასრულებლად საჭირო ხერხების ფლობას.იგიგანიხილება როგორც აზროვნების ქვედა დონის უნარ-ჩვევა და მასშიიგულისხმება:ფაქტების, წესების, პრინციპების, თეორიების, თარიღების, პროცესების, ობიექტების, სტილის, მოვლენების ცნობა და დასახელება;კონკრეტული მონაცემების, ტერმინოლოგიის, პროცედურების ცოდნა;ინფორმაციის მოძიების პროცედურების ცოდნა და ა. შ.პროექტის დაწყების წინ , ცოდნის დონის დასადგენად , მოსწავლეებს

დავურიგეთ ტესტი. ტესტში მოცემული კითხვები შეეხებოდა იმსაკითხებს, რაზეც უნდა გვემუშავა პროექტის მსვლელობის დროს. პროექტის დასრულების შემდეგ ბავშვებს იგივე ტესტი ჩავუტარეთდა

დადგინდა რა ცოდნას ფლობდნენ პროექტის დაწყებამდე და რა ცოდნასდაეუფლენ პროექტზე მუშაობის დროს.

I დონე

სახელი --------------- გვარი ------------------------

კითხვები;1.რომელმა ხალხმა შექმნა პირველი წიგნები?ა) ეგვიპტელებმა, ბ) ქართველებმა, გ) შუმერებმა, დ)ბერძნებმა2.რისგან იყო გაკეთებული პირველი წიგნები?ა) ქაღალდისგან, ბ) ტყავისგან, გ)თიხისგან, დ) პაპირუსისგან3.რამდენი დამწერლობაა მსოფლიოში?ა)12, ბ) 13, გ) 14, დ) 154. რომელ ქვეყანაში გამოიგონეს ქაღალდი?ა) იაპონიაში, ბ) საბერძნეთში, გ) ჩინეთში, დ) საქართველოში5.რომელმა მეფემ შექმნა ქართული ანბანი?______________________________________________________________6.რომელმა ქართველმა მეფემ დააარსა თბილისში პირველი სტამბა?ა) დავით აღმაშენებელმა, ბ) ერეკლე მეორემ, გ) ვახტანგ მეექვსემ7. როგორ ფიქრობთ, სწავლობდნენ თუ არა გოგონები უძველესსკოლებში?ა) კი ბ)არა

ცოდნის დონე (ცოდნის დონის განმსაზღვრელი ტესტი)

ცოდნის დონის განმსაზღვრელი ტესტისშედეგები

0

2

4

6

8

10

12

0

23

5

10

5

910 10

11 11

9

12

კვლევის დაწყებამდე კვლევის დასასრულს

გაგება - განიხილება, როგორც აზროვნების ქვედა დონის

უნარ-ჩვევა და, ზოგადად, იგი გულისხმობს ნასწავლი მასალისმნიშვნელობის წვდომას.კერძოდ:ფაქტების, წესების, პრინციპების, თეორიების, პროცესების, ობიექტების, სტილის, მოვლენების საკუთარი სიტყვებითაღწერას;ტექსტის ძირითადი აზრის საკუთარი სიტყვებით ახსნასმშობლიურ ენაზე;ტექსტის შინაარსის გაგებაზე მიმართულ კითხვაზე პასუხისგაცემას და ა.შ.

იმის დასაგდენად, თუ რამდენად გაიგეს ის საკითხები, რომლებზეც პროექტის დროს მუშაობდნენ, შევადგინეთ ტესტი.

სახელი --------------- გვარი ------------------------

1.რატომ უწოდეს შუმერულდამწერლობას „ლურსმნული?“2.დაასრულე წინადადება: ძველად ადამიანები წერდნენ სხვადასხვა მასალაზე: ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------3. რატომ უწოდეს შუმერულდამწერლობას „ლურსმნული“?------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------4. შენი სიტყვებით გადმოეცი რა არის პაპირუსი --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------5.რითი გვანდნენ ერთმანეთს ძველეგვიპტურიდა შუმერული სკოლები? --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------6. შეავსე გამოტოვებული სიტყვები:ქაღალდი გამოიგონეს --------------------. ამ ქვეყანაში ქაღალდის გამოგონებამდე წერდნენ ------------------------. ალბათგაინტერესებთრითი წერდნენ?! კალმად იყენებდნენ -----------------7. ძველ ქართულ ანბანში 38 ასო-ნისანი იყო, ახლანდელ ქართულში 33-ია, როგორ ფიქრობთ, რატომ შემცირდაასოების რაოდენობა ქართულ ანბანში?---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------8. როგორ ფიქრობთ, რატომ შექმნა ილია ჭავჭავაძემ „წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება?“------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

გაგების დონე

ტესტის შედეგები (გაგების დონე)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

შეკითხვები

შეკითხვები

გამოყენება

პროექტზე მუშაობის დროს მოსწავლეებმა ათვისებული ცოდნაპრაქტიკულად ბევრჯერ გამოიყენეს. კერძოდ: ხელნაწერთაინსტიტუტში სტუმრობის დროს თანამშრომლებს დაუსვეს მათთვისსაინტერესო შეკითხვები, ცოდნა გამოიყენეს სხვადასხვასადემონსტრაციო მასალის შექმნისას, ნამუშევრების პრეზენტაციისდროს.

ანალიზი

ანალიზი არის სააზროვნო უნარ-ჩვევა, რომლის დროსაც ხდებამთლიანი საგნის ცალკე ნაწილების, მხარეების და თვისების გამოყოფაადამიანის წარმოდგენაში.ანალიზის, როგორც აზროვნების ზედა დონის უნარ-ჩვევის

განსაზღვრისათვის გამოვიყენეთ ვენის დიაგრამა. ვენის დიაგრამისკითხვა იყო შემდეგი: რა მსგავსება- განსხვავებაა ძველდა ახალ საწერსაშუალებებს შორის?ვენის დიაგრამას თერთმეტმა ბავშვმა გაართვა თავი. მოსწავლეთაურავლესობამ(7 მოსწ.) 5 და მეტი ნიშნითდაინახეს მსგავსება-განსხვავება ძველდა ახალ საწერ საშუალებებს შორის.

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

მსგავსება

განსხვავება

სინთეზი

სინთეზი გულისხმობს აბსტრაქტული კავშირების წარმოდგენას, კატეგორიზაციას, კომბინირებას, შედგენას, მოდელების შექმნას, ახალი სტრუქტურული მთლიანობების შექმნას.

მაგ. მოსწავლეებმა პროექტზე მუშაობის დროს წაიკითხეს, რომეგვიპტეში მელანს ამზადებდნენ ჭვარტლისგან, გადაწყვიტესთვითონაც შეექმნათ მსგავსი ნივთიერება; ქაღალდი დაწვეს, მოაგროვეს ნამწვავი, შეურიეს მცირე რაოდენობით წყალი და მიიღესმელნის მსგავსი შავი სითხე.

შეფასება

შეფასება აზროვნების ყველაზე მაღალი დონის უნარ-ჩვევაა დაზოგადად, იგი გულისხმობს იდეების ან კონკრეტული მასალისშეფასებას, შედარებას, დასკვნების გაკეთებას, ახსნას, კრიტიკას.

ბავშვებმა ისაუბრეს საკუთარი ნამუშევრების შესახებ, იმსჯელეს მასში გამოყენებულ მასალებზე, გამოთქვეს საკუთარიდამოკიდებულება.

გმადლობთყურადღებისათვის