Санхүүгийн тайланг унших аргууд

33
LOGO Санхүүгийн тайланг унших аргууд Лекц №4

Transcript of Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Page 1: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

LOGO

Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Лекц №4

Page 2: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Өөрийн болон зээлийн хөрөнгийнашиглалтын үр ашиг, аж ахуйн нэгжийн үйлажиллагааны үр дүн, аж ахуйн нэгжийн нөөцтүүний бүтцийг урьдчилан шинжлэх ажлуудыгхийдэг бөгөөд дүгнэлт гаргахад санхүүгийнтайлан иж бүрэн байх шаардлагатай.

www.themegallery.com Company Name

Page 3: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

www.themegallery.com Company Name

Санхүүгийн тайланг унших аргаар нь дараах байдлаар ангилна.

1. ХЭВТЭЭ ШИНЖИЛГЭЭ

2. БОСОО ШИНЖИЛГЭЭ

3. ХЭТИЙН ТӨЛӨВИЙН ШИНЖИЛГЭЭ

4. ХАРЬЦАНГУЙ ҮЗҮҮЛЭЛТ ШИНЖИЛГЭЭ

5. ЗЭРЭГЦҮҮЛСЭН ШИНЖИЛГЭЭ

6. ХҮЧИН ЗҮЙЛИЙН ШИНЖИЛГЭЭ

Page 4: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

www.themegallery.com Company Name

Хэвтээ шинжилгээ

Энэ үед балансын үзүүлэлт бүрийн тайлантхугацааны (гүйцэтгэл) үлдэгдлийг суурьоны үлдэгдэлд харьцуулан өсөлт бууралтыгнь тодорхойлно.

Page 5: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Балансын хэвтээ болон хөрөнгө капиталын өөрчлөлтийн шинжилгээ

Энэ шинжилгээ нь балансын зүйл ангиудынөөрчлөлтийг үнийн дүн ба хувиар тодорхойлжүнэлэлт өгөх арга юм. Хэвтээ шинжилгээхийхдээ эдийн засгийн шинжилгээнийзэрэгцүүлэлтийн аргыг ашигладаг байна.

www.themegallery.com Company Name

Page 6: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Босоо шинжилгээ:

Балансын үзүүлэлт тус бүрийг нийт дүнд эзлэххувийн жинд нь үндэслэн тодорхойлж ерөнхийүзүүлэлтийн бүтэц хэдэн хувиарөөрчлөгдсөнийг авч үзнэ.

www.themegallery.com Company Name

Page 7: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Балансын босоо буюу бүтэцбүрэлдэхүүний шинжилгээ

www.themegallery.com Company Name

Дүгнэлт өгөхдөө хөрөнгийн хөрвөх чадвар,гүйцэтгэж буй үүрэг, эх үүсвэрийн тогтвортойашиглалт, эргэн төлөгдөх хугацаа,зориулалтын дагуу бүрэн ашиглаж байгааэсэхийг судалж буй байгууллагын үйлажиллагааны болон салбарын онцлогтойхолбон тайлбарладаг.

Page 8: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Хэтийн төлөвийн шинжилгээ:

Тайлангийн үзүүлэлтийг 5-с доошгүй жилээр авчүзээд хамгийн эхний оныг суурь он болгож,суурь оны үзүүлэлтээс дараагийн жилүүдэдсанхүүгийн тайлангийн үзүүлэлтүүд хэрхэнөөрчлөгдсөнийг тайлбарлах замаар авч үзнэ.

www.themegallery.com Company Name

Page 9: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Зэрэгцүүлэх сууриа зөв сонгон авах ньшинжилгээний эцсийн үр дүнд нөлөөлдөг.Шинжилгээний зорилго, хамрах хүрээ, цагхугацаанаас хамааран зэрэгцүүлэх сууриадараах байдлаар сонгон авна.

Тайлант үеийн эхний үлдэгдлийг

Өмнөх мөн үеийн гүйцэтгэлийг

Тогтоосон норм, стандарт, төлөвлөсөн хэмжээгсуурь болгон авах

Өмнөх үеийн дундаж хэмжээг суурь болгонавах

Салбарын болон бүс нутгийн дундаж хэмжээгсуурь болгон авч болно.

www.themegallery.com Company Name

Page 10: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Санхүүгийнтайлангийншуурхайшинжилгээ

www.themegallery.com Company Name

Page 11: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Санхүүгийн шинжилгээний зохион байгуулалт

Санхүүгийн тайланг шинжлэхдээ шинжилгээнийхамрах хүрээ, онцлог, судлах зүйл, цаашдынхөгжлийн хандлага, өнөөгийн эрэлт хэрэгцээзэргийг харгалзан тодорхой дэс дараатайгаарявуулах бөгөөд санхүүгийн шинжилгээнийажлын төлөвлөгөөнд дараах зүйлсийг тусгасанбайх шаардлагатай.

www.themegallery.com Company Name

Page 12: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Тухайн шинжилгээний үндсэн зорилгочиглэлийг тодорхойлох

Шинжилгээний ажлын хамрах хүрээг тогтоох

Шинжилгээнд ашиглагдах мэдээ тайлангуудтүүнийг шалгах арга хэлбэрийг зааж өгөх

Шинжилгээний ажлын дэс дараалал явуулахарга ашиглах техник хэрэгслийг тодорхойлох

Шинжилгээний ажлыг хаанаас, хэн эрхлэнгүйцэтгэхийг тодорхойлох

Шинжилгээний эцсийн үр дүнд үндэслэн үйлажиллагаандаа үнэлэлт дүгнэлт өгөх

www.themegallery.com Company Name

Page 13: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

www.themegallery.com Company Name

Санхүүгийн

байдлын

шуурхай буюу

экспресс

шинжилгээ

Шинжилгээг цаг

хугацааны хувьд :

Гүнзгийрүүл-

сэн буюу иж

бүрэн

шинжилгээ

Page 14: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Шуурхай шинжилгээний зорилго

Шинжилгээний зорилго нь цөөн тооныүзүүлэлтийг ашиглан аж ахуй нэгжбайгууллагын санхүүгийн байдал хөгжлийнхэтийн төлөвийг энгийн аргаар, богинохугацаанд үнэлгээ өгөхөд оршино.

www.themegallery.com Company Name

Page 15: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

www.themegallery.com Company Name

Шуурхай шинжилгээний үе шат

1 Бэлтгэл үе шат

2Аж ахуй нэгж байгууллагын

тайлангуудын ерөнхий

байдалтай танилцах

3Тайланг унших түүнд эдийн

засгийн шинжилгээ хийх

замаар ерөнхий зорилго

хангадаг.

Шуурхай шинжилгээ нь 3 үе шатыг дамжина.

Page 16: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Бэлтгэл үе шатны зорилго нь:

Аж ахуй нэгжийн санхүүгийн тайланд:

Тус компаний үйл ажилагааны товчтанилцуулга, үйл ажиллагааны төрөл

Удирдлагын тайлан, хөдөлмөрийн гэрээ,хөрөнгө оруулалтын үйл ажиллагаа,санхүүгийн үйл ажиллагааны үндсэн чиглэл

Тухайн байгууллагын санхүүгийн тайлан,түүнийг хуулийн дагуу зөв бэлтгэсэн эсэх

Аудитын байгууллагаар хийлгэсэн дүгнэлттайлан зэрэг мэдээллийн авч үздэг.

www.themegallery.com Company Name

Page 17: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Шуурхай шинжилгээнд ашиглагдах үзүүлэлтүүд

www.themegallery.com Company Name

Page 18: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

ААН-н эдийн засгийн чадавхын шинжилгээ

1. Хөрөнгийн байдалд үнэлэлт өгөх

үйлдвэрлэлийн хөрөнгийн хэмжээ нийт хөрөнгийн дүнд эзлэх хувийн жин

үндсэн хөрөнгийн элэгдлийн хувь

Үндсэн хөрөнгийн өсөлтийн хувь

www.themegallery.com Company Name

Page 19: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

ААН-н эдийн засгийн чадавхын шинжилгээ

2. Санхүүгийн байдалд үнэлгээ өгөх

эргэлтийн харьцаа

цэвэр эргэлтийн хөрөнгө

өөрийн хөрөнгийн хэмжээ түүний нийт эх үүсвэрт эзлэх хувийн жинг тодорхойлдог.

Нийт эх үүсвэрийн дүнд эзлэх урт хугацаат зээлийн хувийн жин

www.themegallery.com Company Name

Page 20: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

ААН-н эдийн засгийн чадавхын шинжилгээ

3. Тайлангийн хөндүүр зүйл анги

алдагдлыг тодорхойлох

яаравчлагдах өр төлбөр бий эсэх

төлбөрийн хэрэгслийн дутагдал

www.themegallery.com Company Name

Page 21: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Санхүү ба аж ахуйн үйл ажиллагааны үр дүнгийн үнэлгээ

1. Ашигт ажиллагааг үнэлэх

ашгийг тодорхойлох (цэвэр ашиг)

нийт үйл ажиллагааны ашиг

үндсэн үйл ажиллагааны түвшингээр дамжуулан ашигт ажиллагааг үнэлэлт өгөх

www.themegallery.com Company Name

Page 22: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Санхүү ба аж ахуйн үйл ажиллагааны үр дүнгийн үнэлгээ

2. Өсөлтийн үнэлгээ зээлийн капиталын үнэлгээ

зээлийн капитал ашиг орлогын өсөлтийн хурдцыг тодорхойлох

хөрөнгийн эргэцийг тодорхойлох

үйл ажиллагаа болон санхүүгийн мөчлөгийн үргэлжлэх хугацааг тодорхойлох

www.themegallery.com Company Name

Page 23: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Санхүү ба аж ахуйн үйл ажиллагааны үр дүнгийн үнэлгээ

3. Эдийн засгийн нөөц ашиглалтын үнэлгээг тодорхойлох

зээлийн капитал ашигт ажиллагааны түвшинг тодорхойлох

өөрийн капиталын ашигт ажиллагааны түвшинг тодорхойлох

эдийн засгийн өсөлтийн тогтворжилтийг тодорхойлох

www.themegallery.com Company Name

Page 24: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Санхүүгийн тайланд

хийх шинжилгээ

www.themegallery.com Company Name

Page 25: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Балансын зүйл ангийн бүрэлдэхүүн

Санхүүгийн тайланд тусгасан хөрөнгийг дараахбайдлаар ангилна.

Хөрвөх чадвараар нь: Эргэлтийн хөрөнгө баэргэлтийн бус хөрөнгө

Ашиглалтын зориулалтаар нь: үйлдвэрлэлийндотоод эргэлтэнд байгаа болон гадагшдайчилсан хөрөнгө.

Санхүүжилтийн эх үүсвэрээр нь: Өөрийн болонгадаад капиталаар санхүүжигдсан хөрөнгө

Хөрөнгийн байршлаар нь: Мөнгөн хөрөнгө,авлага, үндсэн хөрөнгө, биет бус хөрөнгө

www.themegallery.com Company Name

Page 26: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Хөрөнгийн эх үүсвэрийн ангилал

Өмчлөл эзэмшигчийнх нь хувьд: Өөрийн багадны (дайчилсан) капитал

Тогтвортой ашиглагдах болон эргэн төлөгдөххугацаагаар нь: Байнгын ба урсгал капитал,богино ба урт хугацаат өр төлбөрүүд

Ашиглалтын зориулалтаар нь: Удаангүйлгээтэй хөрөнгө ба эргэлтийн хөрөнгийгсанхүүжүүлэх эх үүсвэр

www.themegallery.com Company Name

Page 27: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

www.themegallery.com Company Name

Page 28: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

ЭХ-ийн тогтмол хэсэг=ЭӨмч(ӨК) – УГХ (ҮХ)

ЭХ-ийн хувьсах хэсэг=ЭХөрөнгө – ЭХ-ийн тогтмол хэсэг

www.themegallery.com Company Name

Page 29: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Орлогын бүтэц, бүрэлдэхүүний шинжилгээ

www.themegallery.com Company Name

Page 30: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Орлогын бүтцийн шинжилгээ

Бизнесийн байгууллагын орлогыг үйлажиллагааг, байршил, салбар, бүтээгдэхүүнийтөрөл зэргээр нь ангилж болно.

Тухайн байгууллагын нийт орлогыгбүрдүүлж буй орлогуудын хувийн жин, суурь онболон өмнөх оноос өссөн эсэх зэрэг судалгаагэнэ шинжилгээгээр хийнэ.

www.themegallery.com Company Name

Page 31: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Орлогын хуваарилалтын шинжилгээ

Орлогын хуваарилалтын шинжилгээ гэдэгнь орлогыг бүтээгч хүчин зүйлд нь хэрхэнхуваарилж буйг авч үздэг.

Орлогын хуваарилалтын шинжилгээгээражилчид, үйлдвэрлэл, удирдлага, төсөв, хувьцааэзэмшигчдэд нийт орлогын хичнээн хувийгхуваарилж буйг тодорхойлно.

www.themegallery.com Company Name

Page 32: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

Энэ шинжилгээг үйлдвэрчний эвлэлийнбайгууллага их анхаарч үздэг. Түүнчлэн энэшинжилгээг удирдлагууд орлогын бодлогоболовсруулах, нийт ашгийн бодлогоболовсруулах зэрэгт дэмжих мэдээлэл болонашиглагддаг.

www.themegallery.com Company Name

Page 33: Санхүүгийн тайланг унших аргууд

№ Үзүүлэлт2009 2010

дүн % дүн %

1 Нийт орлого 1410 100 1555 100

2 Үүнээс: Цалин 490 35 520 33,44

3 ТЭМ – ынзардал

750 53 846 54,4

4 Хүүгийн зардал 50 3,5 75 4,82

5 Ногдол ашиг 25 1,8 25 1,61

6 Орлогын татвар 46 3,3 43 2,76

7 Элэгдлийнзардал

20 1,4 20 1,29

8 Цэвэр ашиг 29 2 26 1,67www.themegallery.com Company Name