ქ.რუსთავის №20 საჯარო სკოლის

IXბ კლასი

საბა გაფრინდაშვილი

• ილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფია

• გლახის ნაამბობი

• მგზავრის წერილები

• სარჩობელაზედ

• XX საუკუნის პრობლემები ჩვენს თანამედროეობაში

XIX საუკუნის მეორე ნახევრის საქართველოს ეროვნული მოღვაწე და ქართული ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის სულისჩამდგმელი და წინამძღოლი.

ჭავჭავაძე აქტიურად ჩაება ფართოპოლიტიკურ-საზოგადოებრივსაქმიანობაში და უდიდეს ფინანსურდახმარებას უწევდა მას.

ილია ჭავჭავაზის საფლავი(მთაწმინდის პანთეონი)

წმ. ილია მართალი

სასწავლებლად გაგზავნილი ბატონიშვილი დათიკო ქალაქში თანაშეზრდილ ყმას,გაბრიელს გააყოლებენ. ბატონის სიკვდილის შემდეგ ახალგაზრდა დათიკო სოფელს დაუბრუნდებიან. გაბროს მოხუცი პეპიას გოგო,თამრო შეუყვარდება და ქალის ხელს ითხოვს.დათიკო პირველი ღამის უფლების გამოყენებას მოისურვებს,გაბროს არც თხოვნას, არც მუქარას არ შეისმენს, მას და პეპიას დააპატიმრებენ.თამროს მოატაცებინებს და საწადელს აისრულებს.სინდისი მალე შეაწუხებს -კატორღისკენ გარეკილი ტუსაღების ბადრაგს თავს დაესხმის და პეპიას და გაბროს გაათავისუფლებს.გაბრო საცოლისთვის შურს იძიებს და დათიკოს მოკლავს.

• „ლუკმა მაშინ არის ტკბილი, როცა კაი კაცობით არის ნაშოვნი“

• „ღმერთს შენთვის გონება, გული მოუცია, ავარჯიშე, მინამ სიცოცხლე შეგწევს.“

• „ ღმერთ ძლიერია... ყველას გულში ღვთისაგან ანთებული ცეცხლი ანთია. ის ცეცხლი არ უნდა გავაქროთ, თუ რომ გვინდა პირნათლად შევეყაროთ ჩვენ გამჩენსა.“

• „მწუხარების შვილია, მწუხარებას ალბობს, მაგრამ გონების თვალს არ უნდა მოერიოს ცრემლი. საქმის დანახვა სჯობს ცრემლით თვალების აბმასა. “

• ცოდვა ის არის ჩემო ძმაო, როცა შვილი დედის ჭირნახულს ყვავილებს არ გამოატანინებს, როცა დრო მოუვა.

• სახელის მოხვეჭა კიდევ, სხვამ რაც უნდა თქვას ცხონებაა სულისა. სამოთხესაც აქამდვე ეგ ანათებს და ჯოჯოხეთსაც აქედამვე ეგ აქრობს.

• სიცოცხლე ჩვენი, ჩემო ძმაო, არც დედისაა, არც მამისა, ქვეყნისა არის. ჯერ ქვეყანა, მერე დედა და მამა.

• ყველას გულში, – ბატონია თუ ყმა, მე ვარ თუ შენ, – ღვთისგან ანთებული ცეცხლი ანთია; ის ცეცხლი არ უნდა გავაქროთ, თუ გვინდა რომ პირნათლად შევეყაროთ ჩვენს გამჩენს. ის ცეცხლი მეც, შენც და სხვასაც ხანდახან იმისთანა საქმეს გვაკეთებინებს, რომ ქვეყანას აკვირვებს.

ხანგრძლივი განშორების შემდეგ, 1861 წელს ილიაჭავჭავაძე რუსეთიდან საქართველოში დაბრუნდა.

სამშობლოსთან შეხვედრის მოლოდინით აღძრულიფიქრები, მისი ჭირვარამის, მისი „დაუყუჩებელიტკივილების“ მწვავე განცდა და მზადყოფნა მისთვისერთგულად მსახურების მხატვრულად აისახა„მგზავრის წერილებში“, რომელიც არა მარტოავტორის ან„თერგდალეულების“ მიზნებსა დაამოცანებს, არამედ მთელი ქართველი ხალხისსასიცოცხლო მოთხოვნილებებს, საზოგადოდეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობისუწმინდეს იდეალებს გამოხატავდა დამიზანდასახული აქტივობის, მოქმედებისა დაბრძოლის წყურვილითა და მოწოდებით იყოგანმსჭვალული. ამ ხანებში ჭავჭავაძე გატაცებითაგროვებდა ქართული ხალხურიზეპირსიტყვიერების ნიმუშებს.

XX საუკუნის პრობლემები ჩვენს თანამედროეობაში

ავიღოთ „სარჩობელაზედ“ მოთხრობის მაგალითი ხალხს შეეძლო რომ დახმარებოდნენ ამ ღარიბ ძმებს მაგრამ არ მოისურვეს დახმარება. არ შეიძლება მაინც რომ ადამიანის სიკვდილს(მკვლელობას) ბრმად, ღიმილით ვუყუროთ... ილია ნაწარმოების ბოლოს ირონიულ შეკითხვას სვამ „სმართლა და,ჩვენი ბებერი პეტრე რა შუაში უნდა იყოს?“. პეტრე ამ შემთხვევაში ბრბოს სახე-სიმბოლოა. შეკრებილ ხალხს(ბრბოს) შეეძლოთ დამარებოდნენ და სიკვდილი არ დაეშვათ მაგრამ მათ ნება მისცეს ჯალათებს მოეკლათ ის და ეს პეტრეს და მთელი ბრბოს პრობლემა. დღეს-დღეისობით მრავლად ვაწყდებით ამ პრობლემას მაგრამ არა სარჩობელაზედ არამეთ თანამედროვე ცხოვრებაში. ჩვენ ყოველივე ნაბიჯს უნდა დავუფიქრდეთ და არ უნდა დავუშვათ სხვისთვის ან თუნდაც ჩვენთვის საბედისწერო შეცდომა. ჩემი აზრით ბრბო ხალხისგან განსხვავდება მხოლოდ ერთი რაღაცით. ბრბო მდინარის დინებას მიჰყვება ხოლო ხალხი არა, არ შეიძლება ყველაფერზე ბრმად მინდობა. ამიტომ შევეცადოთ რომ ჩვენს გარშემო ბრბოს თვალი ავუხილოთ.

• https://www.facebook.com/notes/კითხვა-სასარგებლოა/გლახის-ნაამბობი-ილია-ჭავჭავაძე/828984707118384

• http://ka.wikipedia.org/wiki/ილია_ჭავჭავაძე

• http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00000803/

• http://geo.allgeo.org/index.php?option=com_content&id=999&Itemid=101

• http://www.face.ge/blog/184638/ilia-javjavadhe-glaxis-naambobi

• ილია ჭავჭავაძის წიგნები: „მგზავრის წერილებ“, „გლახის ნაამბობი“, „სარჩობელაზედ“