โครงงานคอม ...
-
Upload
pathitta-satethakit -
Category
Education
-
view
122 -
download
8
Transcript of โครงงานคอม ...
การรกษาดลยภาพของสงมชวตโครงงานคอมพวเตอรประเภทสอการสอน
จดท าโดยนางสาวนทรตน เชญธงไชย เลขท 31 นางสาวปทตตา เศรษฐกจ เลขท 35
ชนมธยมศกษาปท 6 หอง 7
เสนอคณครเขอนทอง มลวรรณ
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
โครงสรางของสงมชวตทงพช สตว และมนษยประกอบดวยเซลลจ านวนมากมายมหาศาลมาอยรวมกนเปนระบบเนอเยอและอวยวะตาง ๆ ซงการท างานของเซลลตาง ๆ กตองอาศยสภาพแวดลอมทมความเหมาะสมตอเซลลดวย ดงนนในโครงสรางรางกายของสงมชวตจงจ าเปนตองมระบบการรกษาดลยภาพของสารตาง ๆ เพอชวยควบคมปรมาณสารตาง ๆ ใหมความเหมาะสมตอการท างานของเซลลอยเสมอ โดยระบบการรกษาดลยภาพของน าและแรธาตของพช สตวตาง ๆ รวมถงมนษยจะมความแตกตางกน
น าและแรธาต
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
น าและแรธาต
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
พช
สตว
การรกษาดลยภาพของน าในพช
พชเปนสงมชวตทด ารงชวตอยในสงแวดลอม โดยอาศยแรธาตและน าจากสงแวดลอม เปนวตถดบในการสงเคราะหอาหารดวยกระบวนการสงเคราะหดวยแสงเพยง 1-2% เทานน สวนน าทเหลอประมาณ 98-99% จะถกขบออกจากตนพชดวยการคายน าทางใบ ในรปของไอน าทระเหยออกจากปากใบ (stomata)เพอใหเกดแรงดงจากการคายน าท าใหสามารถล าเลยงน าจากรากพชไปสสวนยอดได และยงใชส าหรบรกษาความสมดลของระบบตาง ๆ ในตนพช บางสวนอาจสญเสยออกไปทางผวใบ สวนของล าตนทเปนเนอเยอออน ๆ และตามรอยแตกหรอรเลก ๆ ตามล าตน
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
การเปดและปดปากใบเกดขนเนองจากความเตงของเซลลคม โดยเมอในตนพชมน าอยมาก น าจากเซลลตาง ๆ รอบเซลลคมจะแพรเขาสเซลลคม ท าใหเซลลคมเตงเนองจากมปรมาณน ามาก ผนงของเซลลคมจงยดออกดงใหผนงสวนทหนางอตวแยกออกจากกนสงผลใหปากใบเปดออก แตในกรณทใบตนพชขาดแคลนน า น าจากเซลลคมจะแพรออกสเซลลตาง ๆ ทอยรอบเซลลคม เซลลคมจงหดตวไมสามารถดงผนงสวนทหนาแยกออกจากกนได สงผลใหปากใบปดลง
การรกษาดลยภาพของน าในพช
การรกษาดลยภาพของสงมชวตน าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
การเปดของปากใบขนอยกบความเตงของเซลลคม ในชวงเวลากลางวน เซลลคมซงมคลอโรพลาสตอยภายใน จะมกระบวน การสงเคราะหแสงเกดขน ท าใหภายในเซลลคมมระดบน าตาลสงขน
น าจากเซลลใกลเคยงจะเกดการออสโมซสผานเขา เซลลคม ท าใหเซลลคมอยในสภาพเตง ปากใบจงเปด ท าใหเกดชองวางตรงกลางซงพชสามารถคายน าออกมาทางปากใบ และ เมอระดบน าตาลลดลงเนองจากไมมกระบวนการสงเคราะหดวยแสง น ากจะออสโมซสออกจากเซลลคม หรอระดบทพช สญเสยน ามาก จะท าใหเซลลคมมลกษณะลบลง ปากใบจงปดการปดเปดของปากใบพชมผลตอการคายน าของพช ปากใบจง เปรยบเสมอนประตควบคมปรมาณน าภายในตนพช
การปดเปดของปากใบการรกษาดลยภาพของน าในพช
การรกษาดลยภาพของสงมชวตน าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
การปดเปดของปากใบการรกษาดลยภาพของน าในพช
การรกษาดลยภาพของสงมชวตน าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
1.) แสงสวาง ถามความเขมขนแสงมาก ปากใบจะเปดไดกวาง พชจะคายน าไดมาก2.) อณหภม เปนปจจยทอทธพลควบคกบแสงสวางเสมอ ถาอณหภมในบรรยากาศสง พชจะคายน าไดมากและรวดเรว3.) ความชนในบรรยากาศ ถาบรรยากาศมความชนสงจะคายน าไดนอย พชบางชนดจะก าจดน าออกมาในรปของหยดน า ทางรเปดเลกๆ ตามรเปดของเสนใบ เรยกวา การคายน าเปนหยดหรอ กตเตชน ( guttation ) และถาในบรรยากาศม ความชนนอย พชจะคายน าไดมากและรวดเรว
ปจจยการปดเปดของปากใบการรกษาดลยภาพของน าในพช
การรกษาดลยภาพของสงมชวตน าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
4.) ลม ลมจะพดพาเอาความชนของพชไปทอน เปนสาเหตใหพชสญเสยน ามากขน ในภาวะทลมสงบไอน าทระเหยออกไปจะ คงอยในบรรยากาศใกลๆ ใบ บรรยากาศจงมความชนสงพชจะคายน าไดลดลง แตถาลมพดแรงมากพชจะปดหรอหรแคบลง มผลท าใหการคายน าลดลง5.) ปรมาณน าในดน ถาสภาพดนขาดน า หรอปรมาณน าในดนนอย พชไมสามารถน าไปใชไดเพยงพอ ปากใบของพชจะปด หรอแคบหรลง มผลท าใหการคายน าลดลง6.) โครงสรางของใบ ต าแหนง จ านวน และการกระจายของปากใบ รวมถงความหนาของควมเคล ( สารเคลอบผวใบ ) ลกษณะเหลานมผลตอการคายน าของพช
อางอง - http://environment.ekstepza.ws/life-equilibrium.html
ปจจยการปดเปดของปากใบการรกษาดลยภาพของน าในพช
การรกษาดลยภาพของสงมชวตน าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
การรกษาดลยภาพของสงมชวตการรกษาดลยภาพน าและแรธาตของสตว
สตวแตละชนดจะมกลไกการรกษาดลยภาพของน าในรางกาย เพอใหรางกายอยในสภาวะสมดลและเหมาะสมตอการด ารงชวต เนองจากน าในรางกายของสงมชวตจะมความสมพนธกบความเขมขนของแรธาต และสารตาง ๆ ทละลายอยในน า ดงนนการรกษาดลยภาพของน าในรางกายจงมความเกยวของกบการรกษาดลยภาพของเกลอแร และสารตาง ๆ ในรางกายดวยเชนกน
การเปลยนแปลงของปรมาณน าในสวนตาง ๆ ของรางกายจะสงผลตอการเปลยนแปลงความเขมขนของแรธาตและสารตาง ๆ ในรางกาย ซงจะมผลกระทบตอเนองไปถงดลยภาพในการล าเลยงสารในระดบเซลลดวย ดงนน การรกษาดลย-ภาพของน าและแรธาตในสงมชวต จงมความส าคญเปนอยางยง โดยในสตวบางชนดอาจจะมระบบการรกษาดลยภาพของน าและแรธาตในรางกายทแตกตางกนได ดงน
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
สงมชวตเซลลเดยว หรอโพรโทซวทอาศยในน าจด ไดแก อะมบา พารามเซยม เปนสงมชวตทมโครงสรางภายในเซลลทไมซบซอน จะใชวธการรกษาปรบสมดลของน าและของเสยทเกดขนในเซลล เชน แอมโมเนยและแกสคารบอนไดออกไซด โดยการแพรผานเยอหมเซลลออกไปสสงแวดลอมโดยตรง นอกจากนภายในเซลลยงมโครงสรางทเรยกวา คอนแทรกไทล แวควโอล (contractile vacuole) ซงมหนาทก าจดสารละลายของเสยและน าออกสภายนอกเซลลดวยวธการล าเลยงแบบ เอกโซไซโทซส ท าใหสามารถรกษาดลยภาพของน าไวได
การรกษาดลยภาพของสงมชวตการรกษาดลยภาพน าและแรธาตของสตว
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของปลาน าจด
เนองจากสตวน าจดอาศยอยในน าทมความเขมของสารละลายต ากวาภายในรางกาย ท าใหน าจากภายนอกรางกายสามารถออสโมซสเขาสภายในรางกายไดมาก ปลาน าจดจงตองมผวหนงและเกลดปองกนการซมเขาของน า มการขบปสสาวะบอยและเจอจาง และมอวยวะพเศษทเหงอกคอยดดเกลอแรทจ าเปนคนสรางกาย
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
เมอมน าทผานเขารางกายของปลาอยตลอดเวลาจะท าใหปลาเกดการสญเสยเกลอแร ไปทางผนงทบางของเหงอก ดงนนปลาน าจดจะพยายามไมดมน าและไมใหน าซมเขาทางผวหนงหรอเกลด แตปลายงมบรเวณทน าสามารถ ซมเขา ไปได คอ บรเวณเหงอกซงสมผสกบน าตลอดเวลา ดงนนปลาจงตองขบน าออกทางไตเปนน าปสสาวะ ซงเจอจาง และม ปรมาณมาก และปลาจะมเซลลส าหรบดดซบเกลอ ( salt absorbing cells ) อยทเยอบผวของเหงอก ซงจะ ดดซบเอาไอออนของเกลอจากน าเขาไปในเลอด ซงจะเปนการทดแทนเกลอแรทสญเสยไปจากการแพรออก
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของปลาน าจด
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของปลาน าจด
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
ปลาทะเล จะมลกษณะตรงขามกบปลาน าจด คอ ปรมาณน าภายในรางกายเจอจางกวาน าภายนอกรางกาย เมอกนอาหารจง กนน าทะเลเขาไปดวย ท าใหมเกลอแรในรางกายมาก ดงนนเกลดและผวหนง แทนทจะปองกนการซมของน ากลบ ปองกนเกลอแรจากน าทะเลซมเขาสรางกาย สวนเหงอก จะท าหนาทขบเกลอทมากเกนความจ าเปน ออกจากตวดวย กระบวนการแอกทฟทรานสปอรต สวนเกลอแรทตดกบอาหารเขาไปดวยจะไมถกดดซมเขาสเซลลในขณะยอยอาหาร จงออกนอกรางกายทางอจจาระ ปลาบางพวกมการปรบตวและมววฒนาการเกยวกบ ตอมเกลอ (salt gland) ไดด จงสามารถอยไดทงในน าทะเล น ากรอย และน าจด เชน ปลาหมอเทศ ในขณะทปลาสวนใหญถาเปลยนน าก อาจตายได
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของปลาน าเคม
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของปลาน าเคม
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
[เพมเตม]ในสตวพวกทมแหลงหากนในทะเลแตไมไดอาศยอยในทะเล จะม
ตอมขจดเกลอออกจากรางกาย เชน พวกนกทะเล จะมตอมเกลอ(salt gland) หรอ nasal gland อยบรเวณเหนอตาทงสองขาง เปนตน
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของปลาน าเคม
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
นกหลายชนดจะมขนปกคลม เพอปองกนการสญเสยน าเนองจากความรอน และยงมระบบการรกษาดลยภาพของน าดวยการขบออกในรปปสสาวะนอกจากนยงพบวานกทะเลทกนพชหรอสตวทะเลเปนอาหาร จะมอวยวะทท าหนาทก าจดแรธาตหรอเกลอสวนเกนออกไปจากรางกาย เรยกวา ตอมเกลอ (salt gland) ซงอยบรเวณหวและจมก โดยแรธาตและเกลอจะถกก าจดออกในรปของน าเกลอ วธการรกษาสมดลเชนน จงท าใหนกทะเลตาง ๆ สามารถด ารงชวตอยได แมจะบรโภคอาหารทมแรธาตและเกลอสงเปนประจ า
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของสตวปก
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
สตวบกจะไดรบน าจากการดมน า และจากน าทเปนสวนประกอบในอาหาร เชน ในพชผก ผลไม ตลอดจนน าทอยในเนอสตวตาง ๆ นอกจากนยงไดรบน าจากกระบวนการยอยสลายสารอาหาร ตลอดจนการเผาผลาญสารอาหาร หากรางกายไดรบปรมาณมากเกนไป รางกายจะก าจดน าสวนเกนออกในรปของเหงอ ไอน าในลมหายใจ ปสสาวะ และอจจาระ โดยมไตเปนอวยวะหลกทท าหนาทควบคมสมดลของน า และแรธาตในรางกาย
โครงสรางทท าหนาทควบคมเกยวกบการรกษาสมดลน าในรางกายซงเปนสวนหนงของระบบประสาทในสมองท างานประสานกนระหวางระบบประสาท ฮอรโมนและปจจยตางๆ ท าใหมผลตออวยวะเดยวกน คอ ไต รวมกนท างานเพอรกษาสมดลของน าในรางกาย โดยการควบคมน านนอาศยฮอรโมนจากไฮโปทาลามสชอ ADH และฮอรโมนจากตอมหมวกไต ไปมผลตอการท างานของไต
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของสตวบก
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
ในรางกายคนมน าอยประมาณ 65%- 70% ซงรางกายจะตองรกษาดลยภาพนไว การรกษาดลยภาพของน าในรางกายท าไดโดยการควบคมปรมาตรน าทรบเขาและทขบออกจากรางกาย ซงมชองทางและผานกระบวนการตางๆ
ในของเหลวทรางกายรบเขาและทขบออกมานน นอกจากจะประกอบดวยน าเปนสวนใหญ ยงมเกลอแรและสารตางๆ อยดวย แมวาสารเหลานจะมปรมาตรนอยนดเมอเทยบกบปรมาตรของน า แตกมความส าคญอยางยง และรางกายตองรกษาสมดลตางๆ ดงกลาวไวใหไดเพอใหระบบตางๆ ท างานไดอยางปกต อวยวะส าคญในการรกษาดลยภาพของน าและสารตางๆ ในรางกายคอไต ซงมโครงสรางและการท างานรวมกบอวยวะอน
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของคน
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
กระหายน า
แรงดนออสโมตกในเลอดสงกวาปกต(น าในเลอดนอย) ไฮโพทาลามส แรงดนออสโมตก
ในเลอดปกต
ตอมใตสมองสวนหลง
หลง ADH นอยกระตนทอหนวยไตและทอรวมใหดดน ากลบ
ดมน า
กระตน
รางกายขาดน า
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของคน
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
แรงดนออสโมตกในเลอดต ากวาปกต(น าในเลอดมาก)
ไฮโพทาลามส แรงดนออสโมตกในเลอดปกต
ตอมใตสมองสวนหลง
หลง ADH มากกระตนทอหนวยไตและทอรวมใหขบน าออก
กระตน
การรกษาดลยภาพน าและแรธาตของคน
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
อางอง- http://environment.ekstepza.ws/animal-
equilibrium.html
-https://wiki.stjohn.ac.th/groups/poly_ordinarycourse1/wiki/ba86f/_2__.html
การรกษาดลยภาพของสงมชวตการรกษาดลยภาพน าและแรธาตของสตว
สงมชวตเซลลเดยว
สตวน าจด สตวน าเคม สตวปก สตวบก คน
น าและแรธาต
พช
สตว
ความเปนกรด-เบส
อณหภม
อณหภม
สตวเลอดเยน
สตวเลอดอน
การรกษาดลยภาพของอณหภมในสงมชวต
สตวทกชนดจะมการยอยสลายอาหารตาง ๆ ใหกลายเปนโมเลกลสารอาหารขนาดเลก แลวน าเขาสภายในเซลลเพอไปใชเผาผลาญใหเกดเปนพลงงานส าหรบการด ารง ชวตของสงมชวตและพลงงานความรอนโดยพลงงานความรอนทเกดขนสวน หนงจะถกถายเทสสงแวดลอม และอกสวนหนงจะถกสะสมไวในรางกายเพอรกษาความอบอนของรางกาย
อณหภมในรางกายของสงมชวตแตละชนดจะสามารถเปลยนแปลงได โดยสามารถเปลยนแปลงไปไดมากหรอนอยขนอยกบระบบการควบคมอณหภมของ สงมชวตนน ซงถาหากจ าแนกลกษณะของสงมชวตโดยอาศยระบบการควบคมอณหภมในราง กายเปนเกณฑ จะสามารถจ าแนกกลมสงมชวตไดเปน 2 ประเภท คอ สตวเลอดเยน และสตวเลอดอน
การรกษาดลยภาพของสงมชวตน าและแรธาต
ความเปนกรด-เบส
สตวเลอดเยน ไดแก ง ปลาและสตวเลอยคลานชนดตาง ๆ เปนสตวทไมสามารถรกษาอณหภมของรางกายใหคงทได เมออากาศหรอสภาพแวดลอมเปลยนแปลงอณหภมรางกายจะเปลยนแปลงไปตาม สภาพอากาศดวย เชน เมอสภาพอากาศหนาวเยน รางกายสตวเลอดเยนกจะมอณหภมต าไปดวย เปนตน
อณหภมของรางกายทลดต าลงจะมผลท าใหกระบวนการท างานตาง ๆ ภายในรางกายผดปกตไปได สตวเลอดเยนจงตองมการปรบตวดวยการใชสภาพแวดลอมเขาชวย เชน การหนความรอนโดยวธหลบในรหรอในโพรงไม การผงแดดเพอใหอณหภมภายในรางกายสงขน การอพยพจากสภาพอากาศทไมเหมาะสมหรอการจ าศลใหพนจากฤดหนาวหรอฤดรอน เปนตน
การรกษาดลยภาพของอณหภมในสตวเลอดเยน
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
อณหภม
สตวเลอดเยน
สตวเลอดอน
น าและแรธาต
ความเปนกรด-เบส
การรกษาดลยภาพของอณหภมในสตวเลอดเยน
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
อณหภม
สตวเลอดเยน
สตวเลอดอน
ความเปนกรด-เบส
น าและแรธาต
สตวเลอดอน เชน นก สตวเลยงลกดวยน านมตาง ๆ และมนษย เปนสตวทสามารถปรบอณหภมภายในรางกายใหมดลยภาพอยได โดยวธการรกษาอณหภมภายในรางกายของสตวเลอดอน อาจเกดขนจากลกษณะโครงสรางทางรางกาย หรอการท างานของระบบตาง ๆ ภายในรางกาย และจากการปรบเปลยนพฤตกรรม ดงน
1) การรกษาอณหภมโดยอาศยโครงสรางของรางกาย โดยสตวเลอดอนจะมการพฒนาโครงสรางของผวหนงเพอปองกนการสญเสย ความรอนของรางกายจากสภาวะแวดลอมทมอณหภมต า เชน การมชนไขมนหนาอยใตชนผวหนง การมขนปกคลมรางกาย หรอการมโครงสรางเพอลดความรอนของรางกายจากสภาวะทมอณหภมสง เชน มตอมเหงอและรขมขนตามรางกาย ส าหรบระบายความรอน เปนตน
การรกษาดลยภาพของอณหภมในสตวเลอดอน
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
อณหภม
สตวเลอดเยน
สตวเลอดอน
ความเปนกรด-เบส
น าและแรธาต
การรกษาดลยภาพของสงมชวตการรกษาดลยภาพของอณหภมในสตวเลอดอน
อณหภม
สตวเลอดเยน
สตวเลอดอน
ความเปนกรด-เบส
น าและแรธาต
2)การรกษาอณหภมโดยอาศยการท างานของระบบตาง ๆ ภายในรางกาย เปนการตอบสนองตออณหภมทเกดจากการท างานรวมกนของระบบตาง ๆ ภายในรางกาย โดยมศนยกลางการควบคมอณหภมอยทสมองสวนไฮโพทาลามส ซงกระบวนการท างานภายในรางกาย เพอตอบสนองตออณหภมจะมล าดบขนตอนการท างาน ดงน
ถาอณหภมในรางกายสงเกนไป1.เลอดจะไหลออกมาทพนผวหนงนอย2.เหงอจะถกขบออกมาเพอท าใหรางกายเยนลง ขณะทถกขบออกไป3. ขนจะลกตงชนเพอดบอากาศ ท าหนาทใหเปนฉนวน
ถาอณหภมในรางกายต าเกนไป1.ปรมาณเลอดจะถกขบออกมาทพนผวของผวหนง2. กลามเนอจะสนเพอสรางความรอน3. ผม เสนขน จะอยในลกษณะราบกบผวหนงอออนของน าและเกลอจะสญเสยไปในขณะทเหงอออกตอนทอากาศรอน ดงนนจ าเปนตองมการทดแทนโดยการดมน าหรออาหาร
การรกษาดลยภาพของสงมชวตการรกษาดลยภาพของอณหภมในสตวเลอดอน
อณหภม
สตวเลอดเยน
สตวเลอดอน
ความเปนกรด-เบส
น าและแรธาต
การรกษาดลยภาพของสงมชวตการรกษาดลยภาพของอณหภมในสตวเลอดอน
อณหภม
สตวเลอดเยน
สตวเลอดอน
ความเปนกรด-เบส
น าและแรธาต
3) การรกษาอณหภมโดยการปรบเปลยนพฤตกรรม ในกรณทเกดการเปลยนแปลงอณหภมของสงแวดลอมอยางรนแรง การรกษาอณหภมโดยโครงสรางของรางกายและการท างานของระบบตาง ๆ ภายในรางกายไมเพยงพอตอการรกษาอณหภมภายในรางกาย สตวตาง ๆ จงมการปรบเปลยนพฤตกรรมบางอยาง เพอใหสามารถใชสภาพแวดลอมเขามาชวยในการรกษาอณหภมภายในรางกาย เชน การนอนแชน า การอพยพไปสพนทมอณหภมเหมาะสมกวา การใสเสอกนหนาวของมนษย เปนตนอางอง - http://vichakarn.triamudom.ac.th/comtech/studentproject/final55/345/html/homeostasis_content.html
การรกษาดลยภาพของสงมชวตการรกษาดลยภาพของอณหภมในสตวเลอดอน
อณหภม
สตวเลอดเยน
สตวเลอดอน
ความเปนกรด-เบส
น าและแรธาต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
การควบคมกรด - เบส
หมายถง การควบคมความเขมขนของ ไฮโดรเจนไอออนของน าในรางกายหรอเลอดใหมคาคงท เพอใหเหมาะกบการท างานของเอนไซมและปฏกรยาตางๆในรางกาย การทของเหลวในรางกายหรอในเซลล จะมโฮโดรเจนไอออนมากหรอนอยนนเกดจากการแตกตวของโฮโดรเจนไอออนจากกรดชนดตางๆ ถามโฮโดรเจนไอออนเขมขนมากคา pH จะต าแสดงสภาพเปนกรด แตในทางตรงกนขามถาของเหลวนนมโฮโดรเจนไอออนเขมขนนอยคาpH จะสงแสดงสภาพเปนเบส ซงสารทใหความเขมขนของไฮโดรเจนไอออนต าลงไดแก สารไฮโดรเจนคารบอเนตไอออน ฟอตเฟตไอออนและไฮดรอกไซดอไออน ซงรายกายของเรามกลไกควบคมกรด – เบส อย 3 วธ ไดแก ความคมดวยวธทางเคม ทางการหายใจ ทางไต
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส
การควบคมภาวะกรด – เบสดวยวธทางเคมหรอเรยกอกอยางหนงวา บฟเฟอรง (buffering) ระบบ
บฟเฟอร (บฟเฟอรคอสารละลายกรดออนหรอเบสออนซงสามารถลดการเปลยนแปลงของ pH ในภาวะทไดรบกรดหรอเบสได ท าให pH เปลยนแปลงไมมาก เหมอนกบทพบในการเตมกรดหรอเบสลงไปในน าเปลา) จะปองกนการเปลยนแปลงความเปนกรด – เบสของรางกายไมใหรวดเรวเกนไปกรด – เบส บฟเฟอร ประกอบดวยกรดออนและเบสออน เปนคๆ ซงจะ แตกตว(Ionized) ไดเกลอของกรดหรอเบสอยางเดยวกน ท าใหกรดแก หรอ เบสแกเจอจางลง
การควบคมกรด - เบส
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส
ระบบบฟเฟอรชวยใหสารละลายใดๆทท าใหมคาความเปน กรด เบส เกอบคงทบฟเฟอรทส าคญในเลอดไดแก1 ระบบบฟเฟอรโปรตน สามสวนส ของบฟเฟอรทงหมด ไดแก โปรตนในพลาสมา ฮโมโกลบน2 บฟเฟอรโฮโดรเจนเปอรแมงกาเนต ประกอบดวยโซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต และกรดคารบอนก3 บฟเฟอรฟอสเฟต ประกอบดวยฟอสเฟตไอออน
การควบคมภาวะกรด – เบสดวยวธทางเคมการควบคมกรด - เบส
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส
การเปลยนแปลงอตราการหายใจ โดยศนยควบคมการหายใจทสมองสวนเมดลลา-ออบลองกาตา ถา pH ในเลอดต าลงการหายใจเรวขน แตถา pH สงขนอตราการหายใจจะชาลง ซงการหายใจจะชวยแกปญหาความเปน กรด เบส ในเลอดได 50-70 %
ความเปนกรดในเลอดเกดจากการรวมตวของคารบอนไดออกไซดกบน าไดเปนกรดคารบอนก ซงเปนกรดออน ดงสมการ 𝐶𝑂2 +𝐻2𝑂 -
----> 𝐻2𝐶𝑂3
การควบคมภาวะกรด – เบสดวยวธทางการหายใจการควบคมกรด - เบส
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส
แมวา 𝐻2𝐶𝑂3 จะแตกตวไดงายและใหไฮโดรเจนไอออนจ านวนนอยกตาม แตกมอยเปนปรมาณมากในรางกาย จงท าใหเกดภาวะกรดไดมากเชนเดยวกน ดงนน คารบอนไดออกไซดทไดออกมาจะถกขบออกอยางรวดเรว โดยการเพมอตราการหายใจ ดงนนกรดคารบอนกซงเปนตวท าใหเกดไฮโดรเจนไอออนในเลอด กจะถกก าจดออกไปไดอยางรวดเรว ศนยควบคมการหายใจในเมดลลา จะมความไวมากตอคารบอนไดออกไซดและความเปนกรดของเลอด ถามการเพมขนของอยางใดอยางหนง หรอทงสองอยางกจะท าใหมการหายใจเพมขนเพอจะท าใหกลบเขาสภาวะปกตไดเรวขน
การควบคมภาวะกรด – เบสดวยวธทางการหายใจการควบคมกรด - เบส
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส
ไต มบทบาทส าคญในการรกษาความเปนกรด-เบสของเลอด เมอ pH ของเลอดต าเกนไป หนวยไตจะขบสารทมสวนประกอบของ 𝐻+ และแอมโมเนยมไอออน (𝑁𝐻4+) ออกจากเลอด และในขณะเดยวกนกจะเพมการดดกลบไอออนบางประเภท ซงลดความเปนกรดของเลอด ไดแก โซเดยมไอออน (𝑁𝑎+) และไฮโดรเจนคารบอเนตไอออน สวนเมอ pH ของเลอดสงเกนไปจะเกดกระบวนการตรงขาม โดยการขบ H(ทเพมขนหรอลดลง)ทางไต มหลกการวา มกรดในรางกายมากขบออกไปพรอมกบปสสาวะ ถาเปนเบสในรางกายมากกขบออกพรอมกบปสสาวะ
การควบคมภาวะกรด – เบสโดยไตการควบคมกรด - เบส
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส
ไตจะสามารถควบคม กรด - เบส โดยระบบบฟเฟอร โดยการขบแอมโมเนยซงมอย 3 วธ ในการทจะชวยรกษา pH ของน าภายนอกเซลลไวได ดงน
1. ไตจะขบ 𝐻𝐶𝑂3− ออก
2. โดยการแลกเปลยน (𝑁𝑎+ กบ 𝐻+ โซเดยมไอออนจะถกดงกลบในทอไตซงจะแลกกลบ 𝐻+ และ 𝐻+ จะถกขบออกทางปสสาวะซงเปนกรด ดงนนน าภายนอกเซลลจะมความเปนกรดนอยลง
การควบคมภาวะกรด – เบสโดยไตการควบคมกรด - เบส
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส
3. ไตจะสามารถสรางแอมโมเนยไดซงเมอรวมกบ 𝐻+ ไดเปนแอมโมเนยไอออนในทอไต รางกายจะมแนวโนมทจะเกดกรดไดคอนขางมาก เพราะมการคงของคารบอนไดออกไซด และมการคงของของเสยจากเมแทบอลซม นอกจากนภาวะกรดอาจเกดจากการขาดอาหารหรอ เบาหวานกได เนองจากการน าเอาไขมนมาใชกรดจะถกท าใหเจอจางลงโดยบฟเฟอร ทอยในเลอดและของเหลว ในเซลลหรอมการเพมอตราและความลกของการหายใจ ซงจะขบคารบอนไดออกไซดออกไปจากเลอด และทายสดกมการขบกรดออกไปทางปสสาวะโดยไตจนท าใหกลบคนสภาวะปกต
การควบคมภาวะกรด – เบสโดยไตการควบคมกรด - เบส
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส
ภาวะเปนเบสพบไดคอนขางนอย แตอาจเกดไดถามการเสยกรดจากกระเพาะอาหาร ในการอาเจยน หรอจากการกนอาหาร หรอยาทเปนเบส เชน การกนยาเคลอบกระเพาะ ในการรกษาโรคกระเพาะ เปนตน กลไกของระบบบฟเฟอร จะท างานตรงกนขามกบภาวะเปนกรด คอ การหายใจกจะถกกด คารบอนไดออกไซดกจะคง และไฮโดรเจนไอออนกจะเพมขน ไตกจะขบปสสาวะทเปนเบสออก รางกายกจะกลบคนเขาสภาวะปกต
การควบคมภาวะกรด – เบสโดยไตการควบคมกรด - เบส
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส
ในคนทมสขภาพแขงแรง กลไกของบฟเฟอรทงสองชนด น กจะท างานอยางมประสทธภาพ และรวดเรวจะไมท าใหเกดการเปลยนแปลง pH ของเลอดและของเหลวในเนอเยอจากปกต คอ pH 7.4 แตในคนทเปนโรค การเปลยนแปลงอยางรนแรงจะเกดขนได และสามารถทจะท าใหเปนอนตรายถงตายได ถาไมมการแกไข และรกษาไวทนทวงท
อางอง - http://environment.ekstepza.ws/equilibrium-mechanism.html
การควบคมภาวะกรด – เบสโดยไตการควบคมกรด - เบส
การรกษาดลยภาพของสงมชวต
ทางเคม
ทางการหายใจ
ทางไต
น าและแรธาต
อณหภม
ความเปนกรด-เบส