Περιλήψεις Διηγημάτων Δήμητρα Ηλέκτρα Λερού (Α΄2)

Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο ΑναβρύτωνΝεοελληνική Λογοτεχνία

Φιλόλογος: Ν. Σταυριανάκη

Αντώνης Σαμαράκης (1919-2003)

• Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 16 Αυγούστου 1919• Σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών• Στην Κατοχή συμμετείχε στην Αντίσταση,

συνελήφθη από τους Ναζί, καταδικάστηκε σε θάνατο αλλά διέφυγε.

• Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε 33 γλώσσες και έχουν τιμηθεί με πάμπολλα βραβεία.

Έργα του:

• Ζητείται ελπίς (1954), διηγήματα• Σήμα κινδύνου (1959), μυθιστόρημα • Αρνούμαι (1961), διηγήματα• Το λάθος (1965), μυθιστόρημα • Το διαβατήριο (1973), διηγήματα

• Η Κόντρα (1992), διηγήματα • 1919- (1996), αυτοβιογραφία• Εν ονόματι (1998), μυθιστόρημα

Το μήνυμά του

• Το μήνυμα των έργων του είναι διαχρονικό και επίκαιρο.

• Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην περιγραφή του ψυχικού κόσμου του ανθρώπου.

«Ο ξανθός ιππότης»

Ένας μεσήλικας, μονόχνωτος, χωρίς παιδιά, μπαίνοντας ένα βράδυ στο λεωφορείο ανακαλύπτει τον «Κόσμο των παιδιών». Λίγες μέρες αργότερα, αποφασίζει να διαβάσει το παιδικό περιοδικό. Αμέσως η ψυχική του κατάσταση αλλάζει, γίνεται τρυφερός, δε σκύβει πια το κεφάλι ενώ αρχίζει να περιποιείται τον εαυτό του. Μάλιστα με το ψευδώνυμο Ξανθός Ιππότης υποβάλλει τα πεζοτράγουδά του. Καλείται όμως να παραβρεθεί σε μια συνάντηση. Πώς μπορεί να εμφανιστεί, όταν όλοι περιμένουν κάποιον άλλο...;

«Η Σαρξ»

Ένας εφημέριος, νέος στην ενορία, διαβάζει ένα ψαλμό, όταν ακούγεται ένα χτύπημα στην πόρτα. Μέσα στη βροχή καλείται να κοινωνήσει έναν ετοιμοθάνατο-τον πρώτο του. Μπαίνοντας στο δωμάτιο, αντικρίζει το απολωλός πρόβατο σε λήθαργο. Μόλις λαμβάνει τη θεία κοινωνία, ο ετοιμοθάνατος δείχνει να συνέρχεται. Τι αρρώστια είναι αυτή...;

«Το ποτάμι»

Ήταν περίοδος μακροχρόνιου πολέμου με δύο αντίπαλα στρατόπεδα και στη μέση ένα ποτάμι, πειρασμός για τους στρατιώτες. Παρά τις αντίθετες διαταγές, ένας φαντάρος αποφασίζει να πάει για κολύμπι. Στην απέναντι όχθη του ποταμού συναντάει έναν από τους «Άλλους». Τρέχει να πάρει το τουφέκι του αλλά τώρα πια κάτι κοινό υπάρχει σε αυτούς τους δύο στρατιώτες...

«Ο τοίχος»

Σε μια βιομηχανική γειτονιά όλα τα σπίτια βρίσκονται γύρω από μία αυλή. Εκεί κατοικούν ένας δημόσιος υπάλληλος και ένα άρρωστο παιδί. Ένα από τα σπίτια πουλιέται και ο νέος, πλούσιος ιδιοκτήτης χτίζει έναν τοίχο. Αρχικά, δεν ενδιαφέρει τους κατοίκους, αλλά έπειτα από κάποια περιστατικά καταλαβαίνουν ότι ο τοίχος τους καταπιέζει. Η υγεία του παιδιού χειροτερεύει και έτσι, ο υπάλληλος αποφασίζει να δράσει...

«Σ’ ένα συνοριακό σταθμό»

Από μικρός αγαπούσε τα τραίνα, μεγάλωσε με το όνειρο να γίνει σταθμάρχης και τελικά, έγινε σιδηροδρομικός. Ένα από τα πιο αξιοπερίεργα περιστατικά που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του έλαβε χώρα σε ένα συνοριακό σταθμό. Ένα βράδυ λίγο πριν τα σύνορα ένας επιβάτης πήδηξε από το τραίνο και χάθηκε στην ομίχλη. Άρχισε να τον ψάχνει και όταν τον βρήκε, αυτός του διηγήθηκε την ιστορία του...

«Ο ήλιος έκαιγε πολύ...»

Ήταν εδώ και καιρό άνεργος. Του είχαν μείνει λίγα χρήματα και ήθελε να πάρει ένα λαχείο. Στην εφημερίδα βρήκε μια αγγελία που έκανε για αυτόν. Πήγε στο γραφείο. Ο ήλιος έκαιγε πολύ...

«Μια νύχτα...»

Είχε αρχίσει να χιονίζει, όλοι στο γραφείο παρατηρούσαν το χιόνι εκτός από εκείνον. Δεν ήταν μοναχικός ούτε παράξενος, απλώς είχε ανάγκη να μιλήσει σε κάποιον. Τελειώνοντας τη δουλειά του, περιπλανήθηκε στους δρόμους, ώσπου έφθασε στη βιομηχανική περιοχή. Οι ανησυχίες του τον πίεζαν και αναζητούσαν διέξοδο. Σε μια γωνία είδε έναν άνθρωπο να τον κοιτάει, έσπευσε να του μιλήσει...

«Το ποδήλατο»

Δύο χρόνια περίμενε αυτή τη στιγμή, έκανε οικονομίες και δούλευε υπερωρίες, αλλά επιτέλους αγόρασε το ποδήλατο. Ήταν έτοιμος. Ανέβηκε στο ποδήλατο και ένα κορίτσι τού άφησε στο τιμόνι ένα κόκκινο τριαντάφυλλο. Έκανε το γύρο της γειτονιάς και ύστερα άρχισε τα ακροβατικά. Οι άνθρωποι στην αυλή ενθουσιάστηκαν ακόμα περισσότερο. Ξαφνικά, άκουσε τις φωνές τους πιο δυνατές, είδε τα χέρια τους να σηκώνονται πιο ψηλά και νόμιζε πως ήταν από ενθουσιασμό αλλά...

«...Και ώραν 7.15 μ.μ.»

Η αίθουσα ήταν γεμάτη επισήμους. Ο πρόεδρος ανέβηκε στο βήμα και είπε λίγα λόγια, παρουσιάζοντας τον ομιλητή, εκείνον. Είχε τρακ. Άρχισε να διαβάζει το λόγο του σχετικό με το λαμπρό μέλλον της χώρας. Καθώς κοίταζε το κοινό, είδε ένα παιδί που τον κοίταζε κατάματα. Συνέχισε το λόγο του. Όλα όσα έλεγε ήταν ψεύτικα, ένιωθε πως ασεβούσε τη μνήμη των νεκρών συμπολεμιστών του. Το βλέμμα του παιδιού τον κάρφωνε. Πώς μπορούσε να μιλήσει για μια ψεύτικη πραγματικότητα μπροστά σε ένα παιδί. Δεν μπορούσε...

«Το σπίτι»

Ήταν χαρούμενος! Μόλις είχε αγοράσει το σπίτι των παιδικών του χρόνων. Ήλπιζε πως θα ξανάνιωνε, πως τα παιδικά του χρόνια θα ανασταίνονταν. Μπήκε μέσα και θυμήθηκε τις περιπέτειές του. Άνοιξε το παράθυρο του δωματίου του και είδε μία γυναίκα να περιμένει κάποιον. Αμέσως ξαναμεγάλωσε, έγινε πάλι ο άνδρας με τους γκρίζους κροτάφους...

«Πολεμική ιστορία»

Η πόλη έχει ερημωθεί, τα κτίρια είναι πια ερείπια. Η μάχη έχει φθάσει στο αποκορύφωμα. Σύριζα σε ένα τοίχο εμφανίζεται ένα παιδί και σώζεται από ένα στρατιώτη. Ο στρατιώτης συλλογίζεται ότι του έσωσε τη ζωή. Πηγαίνουν σε ένα μισογκρεμισμένο σπίτι και αυτός, λαβωμένος, αποκοιμιέται. Όταν ξυπνάει, βλέπει το παιδί να παίζει πόλεμο. Πόσο διαφορετικός είναι τώρα ο συλλογισμός του...

«Ζητείται Ελπίς»

Μπήκε στο καφενείο και παρήγγειλε καφέ. Παράλληλα, άνοιξε την εφημερίδα «...μάχες, ραδιενέργεια, αυτοκτονίες, η σκιά ενός τρίτου παγκοσμίου πολέμου...». Συνέχισε, διαβάζοντας τις μικρές αγγελίες, και σκέφτηκε την πορεία του κόσμου. Δεν υπάρχει πλέον ελπίς. Τα διηγήματά του άγγιζαν επίκαιρα θέματα αλλά φοβόταν την ετικέτα που θα του έδιναν. Ξαναγύρισε στις μικρές αγγελίες «Ζητείται γραφομηχανή, Ζητείται ραδιογραμμόφωνον...». Έγραψε Ζητείται Ελπίς.

Βιβλιογραφία

• Αντώνη Σαμαράκη «Ζητείται Ελπίς»

• Ιστοσελίδα του εκδότη: http://www.kastaniotis.com/author/233