ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 10 Φεβρουαρίου του 1776 και ήταν το έκτο παιδί του Αντωνίου Καποδίστρια, και της Διαμαντίνας Γονέμη, κόρης αριστοκρατικής οικογένειας. Η καταγωγή των Καποδίστρια ήταν από το ακρωτήριο Ίστρια της Αδριατικής, ενώ κατ' άλλους από τη Βενετία. Η οικογένεια Καποδίστρια και η οικογένεια Γονέμη ήταν γραμμένες στη Χρυσή Βίβλο από το 1679 και από το 1606 αντίστοιχα. Ανάδοχός του ήταν ο Κώστας Αδάμης.

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ

TA ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ

Το 1794 αναχώρησε για την Βενετία με στόχο να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο της Πάντοβας. Οι βασικές του σπουδές ήταν στον τομέα της Ιατρικής. Η πορεία των σπουδών του νεαρού Καποδίστρια ήταν λαμπρή, αφού μετά από επιτυχείς εξετάσεις έλαβε το δίπλωμά του και το διδακτορικό του στις 10 Ιουνίου 1797. Έτσι το 1797 σε ηλικία 21 ετών, ο Ιωάννης Καποδίστριας επέστρεψε στην Κέρκυρα όπου άρχισε να ασκεί το ιατρικό έργο, αποσκοπώντας στο να διακονήσει την επιστήμη του και να ανακουφίσει τον ανθρώπινο πόνο. Εθεράπευε δωρεάν τους πένητες και μάλιστα τους έδιδε τα απαραίτητα, δηλαδή τα φάρμακα που χρειάζονταν καθώς και τα χρήματα που είχαν ανάγκη.

ΟΙ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ

Το 1798 Καποδίστριας μαζί με ολόκληρη την οικογένειά του, διαφεύγει από την πολιορκημένη πόλη και καταφεύγει στην Κερκυραϊκή ύπαιθρο, όπου αγωνίζεται στο πλευρό των Ρώσων  εναντίον των Δημοκρατικών Γάλλων. Λίγο αργότερα, αρχές του 1799, η Κέρκυρα καταλαμβάνεται από τα Συμμαχικά Ρωσοτουρκικά στρατεύματα. Διορίζεται Αρχίατρος-Διευθυντής του Οθωμανικού Νοσοκομείου στην Κέρκυρα. Το 1800 με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης ανάμεσα στη Ρωσία και την ΟθωμανικήΑυτοκρατορία ιδρύεται η Πολιτεία των «Επτά Ηνωμένων Νήσων»και ορίζεται το συνταγματικό καθεστώς της.

Εκτός από την άσκηση της Ιατρικής,ο Ιωάννης Καποδίστριας ανέπτυξεσημαντική επιστημονική και φιλολογική δραστηριότητα.Με δικές του πρωτοβουλίεςιδρύθηκαν στην Κέρκυρα η«Εταιρεία των Φίλων» καθώς και ο «Εθνικός Ιατρικός Σύλλογος»με σημαντικό έργο στους αντίστοιχουςτομείς δραστηριοτήτων τους. Τον Μάιο 1808 ο επικεφαλής του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας κόμης Ρομαντζώφ, με μια θερμή επιστολή, καλούσε τον Ιωάννη Καποδίστρια να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο διπλωματικό σώμα της Ρωσίας. Στις 3 Αυγούστου του 1808 ο Ιωάννης Καποδίστριας ξεκίνησε για την Πετρούπολη της Ρωσίας.

Η Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας

Η ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ

Ο Καποδίστριας αναχώρησε από την Πετρούπολη στις 19 Αυγούστου 1822.  Η άνοιξη του 1827 σηματοδότησε καταιγιστικές εξελίξεις. Η Γ΄ Εθνική Συνέλευση των Ελλήνων που συνήλθε στην Τροιζήνα, έκανε αποδεκτή και ψήφισε ομόφωνα την πρόταση να ανατεθεί στον Ιωάννη Καποδίστρια η εξουσία της Ελληνικής Πολιτείας, για μια θητεία διαρκείας επτά ετών. Ο Ιωάννης Καποδίστριας έφτασε στο Ναύπλιο τον Ιανουάριο του 1828 για να αναλάβει τη διακυβέρνηση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Οι Έλληνες τον υποδέχτηκαν στην πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους με πολλές τιμές και μεγάλο ενθουσιασμό.

Ο Καποδίστριας κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες για τη συγκρότηση του κράτους και την αποκατάσταση της τάξεως. Μερικά από τα πολλά του έργα ήταν η ίδρυση της Γεωργικής Σχολής της Τίρυνθας, η ίδρυση Εθνικού Νομισματοκοπείου με το πρώτο εθνικό νόμισμα τον Φοίνικα, η ίδρυση του αλληλοδιδακτικού σχολείου, η ίδρυση της Σχολής των Ευελπίδων, η καταδίωξη των πειρατών του Αιγαίου, η απογραφή του πληθυσμού, η διαίρεση της Πελοποννήσου σε 9 νομούς και η παραχώρηση του δικαιώματος ψήφου στους άνδρες πάνω από 25 χρονών. Επιπλέον ίδρυσε το Πανεπιστήμιο της Αθήνας και φρόντισε για θέματα δικαιοσύνης με τη θέσπιση νόμων. Επίσης υποστήριξε τη γεωργία και έφερε για πρώτη φορά στην Ελλάδα την καλλιέργεια της πατάτας.

Ο Φοίνικας του Καποδίστρια

Ο αργυρός Φοίνικας ,1829

Χαρτονόμισμα Φοίνικα, 1831

Το κτίριο της πρώτης σχολής Ευελπίδων στο Ναύπλιο, που σήμερα λειτουργεί ως Πολεμικό Μουσείο.

Ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΕΙ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΗΘΟΣ

Υπάρχουν πολλές ενδιαφέρουσες επιστολές μέσα από τις οποίες αναδεικνύεται το σπάνιο ήθος, το «πιστεύω» του Κυβερνήτη, αλλά πάνω απ' όλα, αποδεικνύεται η απόλυτη ταύτιση λόγων και έργων, πεποιθήσεων καί πράξεων τοῦ Κυβερνήτη. Μέσα από τις επιστολές αυτές βλέπουμε να αναδύεται ένα πολιτικό ήθος, πού δυστυχώς η πατρίδα µας δεν γνωρίζει σήμερα. Διαβάζουμε ότι ὁ Ι. Καποδίστριας ολοπρόθυμα βοήθησε τούς Έλληνες ομοεθνείς του, όταν εκείνοι βρίσκονταν σε δύσκολη θέση, αλλά η προσφορά του δεν σταμάτησε εκεί, καθώς πάντα σαν στοργικός πατέρας τους συμβούλευε καί τούς νουθετούσε.

Αγωνίσθηκε να πείσει τους ξένους, διότι με αυτούς πάλεψε περισσότερο παρά με τους Τούρκους, για το πόσο δίκαιος ήταν ο αγώνας των Ελλήνων. Χαρακτηριστική ήταν η απάντηση που έδωσε στον Ουίλλμοτ Όρτον, υφυπουργό του Πολέμου, όταν εκείνος έθεσε το ερώτημα: «Τι θα πρέπει να εννοήσουμε σήμερα όταν μιλάμε για την Ελλάδα;». Ο Καποδίστριας τότε απάντησε: «Το Ελληνικόν Έθνος αποτελείται από ανθρώπους, οι οποίοι από την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως δεν έπαυσαν να ομολογούν την πιστότητά τους στην ορθόδοξη πίστη τους, δεν σταμάτησαν ποτέ να ομιλούν την γλώσσα των πατέρων τους, την ελληνική, και παρέμειναν ακλόνητοι υπό την πνευματική ή κοσμική δικαιοδοσία της εκκλησίας τους, σε οποιοδήοτε μέρος της τουρκοκρατουμένης πατρίδας τους και άν ευρίσκονταν».

Στο ερώτημα για το ποια θα έπρεπε να είναι τα γεωγραφικά σύνορα της Ελλάδος, απάντησε:

«Τα σύνορα της Ελλάδος, εδώ και τέσσερις αιώνες, από την πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, έχουν οροθετηθεί από ακλόνητα δικαιώματα, τα οποία ούτε ο χρόνος, ούτε οι ανυπολόγιστες συμφορές από τους Τούρκους, ούτε η πολεμική κατάκτηση κατόρθωσαν ποτέ να παραγράψουν. Χαράχθηκαν δε αυτά τα σύνορα από το 1821 από το αίμα το ελληνικό, που χύθηκε στις σφαγές των Κυδωνιών, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών, του Μεσολογγίου και στις πολυάριθμες ναυμαχίες και πεζομαχίες, στις οποίες δοξάσθηκε τούτο το Έθνος... Τα πραγματικά σύνορα της Ελλάδος ήταν εκείνα που περιέγραψε ο Έλληνας γεωγράφος Στράβων: Από την Πελοπόννησο ως τη Μακεδονία και την Ήπειρο, ως τους Αγίους Σαράντα, από τα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου πελάγους ως και τη Μικρά Ασία….»

Πίστευε στην αξία της εκπαίδευσης βάσει όμως αξιών και χρηστών ηθών. Χαρακτηριστική υπήρξε η συνομιλία με τον γραμματέα του Νικόλαο Δραγούμη, ο οποίος την εξιστορεί: -Σύ δε τί προτιμάς, γράμματα άνευ χρηστών ηθών ή χρηστά ήθη άνευ γραμμάτων;

-«Αποτελεί θεία τιμή το να αναθρέψει κάποιος Ελληνόπαιδες, με τις γνώσεις της ιεράς μας θρησκείας, να τους εκπαιδεύσει στην πάτριον γλώσσα και να τους προπαρασκευάσει για ανώτερες πανεπιστημιακές σπουδές».

Το κτίριο που στεγάστηκε το πρώτο αλληλοδιδακτικό σχολείο στο Ναύπλιο

«Είμαι ευχαριστημένος... (γράφει στον πατέρα του). Αντιστάθηκα στις πιό μεγάλες και γοητευτικές προτάσεις ... Έμεινα σταθερός στο να παραιτηθώ από λαμπρές και ανετότατες θέσεις ... προκειμένου να μείνω με όλη μου την καρδιά προσκολλημένος ... σε όσα εγώ πιστεύω ως ιερά καθήκοντα ... Μού προσφέρθηκαν περισσότερες από μιά ωραίες αποκαταστάσεις. Τις αρνήθηκα χωρίς δυσαρέσκειαν. Θα είχα γίνει Κροίσος στα πλούτη, αλλά στους αντίποδες, θα είχα προχωρήσει κατά χίλια βήματα στην σταδιοδρομία μου, αλλά έξω από τις αρχές μου, από την ατμόσφαιρά μας. Δεν το θέλησα και ούτε θα το θελήσω ποτέ... Ελπίζω στην θεϊκή προστασία ...».

«Ας λέγουν και ας γράφουν ό,τι θέλουν. Θά έλθη όμως κάποτε καιρός, ότε οι άνθρωποι κρίνονται όχι σύμφωνα με όσα είπον ή έγραψαν περί των πράξεών των, αλλά κατ' αυτήν την μαρτυρίαν των πράξεών των. Υπ' αυτής της πίστεως, ως αξιώματος, δυναμούμενος έζησα μέσα εις τον κόσμον μέχρι τώρα, οπότε ευρίσκομαι εις την δύσιν της ζωής μου, καί υπήρξα πάντοτε ευχαριστημένος δια τούτο. Μου είναι αδύνατον πλέον να αλλάξω τώρα. Θα συνεχίσω εκπληρών πάντοτε το χρέος μου, ουδόλως φροντίζων περί του εαυτού μου, καί ας γίνη ό,τι γίνη».

Εάν οι Μαυρομιχαλαίοι θέλουν να με δολοφονήσουν, ας με δολοφονήσουνΘα έλθει κάποτε η ημέρα που οι Έλληνες θα εννοήσουν την σημασία

της θυσίας μου!

Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ

Οι δυσαρέσκειες ανάμεσα στις πολιτικές παρατάξεις, οι οποίες καλλιεργήθηκαν από τη διπλωματία της Αγγλίας και της Γαλλίας και οι οποίες θεωρούσαν τον Καποδίστρια όργανο της ρώσικης πολιτικής οδήγησαν σε εξεγέρσεις πολλών αγωνιστών, όπως των Μαυρομιχαλαίων, των Κουντουριώτιδων και άλλων. Στις 27 Σεπτεμβρίου του 1831, Κυριακή πρωί, ενώ ο Καποδίστριας πήγαινε να εκκλησιαστεί στο ναό του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο, ο Κωνσταντίνος και Γεώργιος Μαυρομιχάλης, τον περίμεναν και τον δολοφόνησαν έξω από το ναό. Ο πρώτος από τους δολοφόνους σκοτώθηκε αμέσως στο χώρο του εγκλήματος από το εξαγριωμένο πλήθος, ενώ ο δεύτερος καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε αργότερα. Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια, την εξουσία ανέλαβε τριμελής επιτροπή από το Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, τον Αυγουστίνο Καποδίστρια και τον Ιωάννη Κωλέτη. Εντούτοις, η έλλειψη του Καποδίστρια από την πολιτική ζωή της Ελλάδας, σήμανε αμέσως την έναρξη της αναρχίας και της αποδιοργάνωσης του κράτους.

Η εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο, όπου δολοφονήθηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας.

ΑΝΝΑ ΧΑΤΖΗΛΟΥΚΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΝΤΑΒΩΝΗ ΜΑΡΙΑ ΚΡΥΣΑΦΗ

88ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών