კიევის გოეთეს ინსტიტუტში ჩატარებული...

რუსუდან ასათიანი

2 , დღიანი სემინარის განხილვა რომელიც 2013 25-26 ჩატარდა წლის თებერვალს

კიევის გოეთეს ინსტიტუტისა და უკრაინის საბიბლიოთეკო ასოციაციის ერთობლივი

ორგანიზებით

ინფორმაციის დიგიტალიზაციის თანამედროვე ტექნოლოგიები

კიევის გოეთეს ინსტიტუტი

http://www.goethe.de/ins//ua/kie/deindex.htm

კიევის გოეთეს ინსტიტუტის საკონფერენციო დარბაზი

http://www.goethe.de/ins//ua/kie/deindex.htm

კიევის გოეთეს ინსტიტუტის ბიბლიოთეკა

http://www.goethe.de/ins/ua/kie/wis/bib/deindex.htm

კიევის გოეთეს ინსტიტუტის საბავშვო კუთხე

http://www.goethe.de/ins/ua/kie/wis/bib/deindex.htm

გაზიარებული გამოცდილება

• გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა• საქსონიის სახელმწიფო და

(საუნივერსიტეტო ბიბლიოთეკა SLUB)

• „ უკრაინის ასოციაცია საინფორმაციო“კონსორციუმი

• „ “ უკრაინის ელექტრონული არქივები(ЭЛАУ)

მომხსენებლები

• - ( )ანკე ვერენა მაიერ ჰესი გერმანია• გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა• , მაგისტრი სპეციალობა

„ საბიბლიოთეკო და ინფორმაციული“მეცნიერებები

• მუშაობს დიგიტალური ბიბლიოთეკის მრავალი განხრით

.


• ( )ანდრე ჰომანი გერმანია• საქსონიის სახელმწიფო და დრეზდენის

(საუნივერსიტეტო ბიბლიოთეკა SLUB)• დიპლომირებული სპეციალისტი

საბიბლიოთეკო და ინფორმაციული ( მეცნიერების განხრით ლაიფციგის

, ტექნიკის ეკონომიკისა და კულტურის, ინსტიტუტი HTWK Leipzig)

• - სპეციალიზაცია დიგიტალიზაციის პროგრამა Goobi- ს საბიბლიოთეკო

დამუშავება


• ( )ტატიანა ბელიაევა უკრაინა• „ საზოგადოება უკრაინის

“ელექტრონული არქივები• , ექსპერტი სახელმწიფოს

, ბიბლიოთეკების მუზეუმებისა და არქივებისათვის საინფორმაციო

რესურსების შექმნის სფეროში


• ( )ალექსეი ვასილიევი უკრაინა• “ -ასოციაცია ინფორმატიო

“კონსორციუმი• მაგისტრი საავტორო უფლებების

, სფეროში eIFL კოორდინატორი, უკრაინაში კონსორციუმის

დირექტორი

გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა

• გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკის ძირითადი მიზანია ყველა გერმანული და

, გერმანულენოვანი პუბლიკაციის გერმანისტიკაზე საზღვარგარეთ

, გამოცემული შრომების გერმანულენოვანი , ავტორების თარგმანების

გერმანულენოვანი ემიგრანტების , , ნაწარმოებების შეგროვება შენახვა

ბიბლიოგრაფიის შედგენა და ასევე მათი . ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფა

http://www.dnb.de


http://www.dnb.de


• 2006 წელს ძალაში შევიდა ახალი კანონი გერმანიის ეროვნული

, ბიბლიოთეკის შესახებ სადაც შესული - იყო პუნქტი ელექტრონული

დოკუმენტების სავალდებულო : დეპონირების შესახებ

ელექტრონული რესურსების, , დაკომპლექტება კატალოგიზაცია

ინდექსირება და არქივაციაhttp://www.dnb.de


• კანონის ამოქმედებას მოყვა ნებისმიერი ტიპის დოკუმენტის დაკომპლექტებისა და

დამუშავებისათვის სრულად ავტომატიზირებული ტექნოლოგიის შექმნა

– ამ ტექნოლოგიის მეშვეობით შესაძლებელია , ელექტრონული წიგნების დისერტაციებისა და

. გაზეთების დამუშავება სისტემა ისეა აწყობილი რომ როგორც კი ესა თუ ის დოკუმენტი მოხვდება

, არქივში მისი სათაური და აღწერილობა , ავტომატურად ჩნდება კატალოგში ხოლო

თავად დოკუმენტის გამოყენება კი . ამავდროულად შესაძლებელია დარბაზში

http://www.dnb.de


• გერმანული კანონმდებლობის მიხედვით ( ყველა გამომცემელი მათ შორის

) კომერციული ვალდებულია გადასცეს თავისი პროდუქტი ეროვნულ ბიბლიოთეკას

• ასევე შექმნილია ქსელური ფორმატის პროგრამული უზრუნველყოფა რომლის

მეშვეობითაც გამომცემლობებიდან ავტომატურად ხდება მიმდინარე პრესისა თუ

. ( ახალი გამოცემების მიღება ის რასაც ჩვენ )დღეს ხელით გვიგზავნიან

• ამ პროგრამული უზრუნველყოფის მეშვეობით მომწოდებელი ავსებს

. მეტამონაცემებს თვითონhttp://www.dnb.de


• 1990 გაციფრების პროცესი დაიწყესწელს

• პირველი გაციფრებული დოკუმენტები 1913-1914 იყო წლების

საკანონმდებლო ტექსტები• ამის შემდეგ დაიწყო ძველი

პერიოდიკისა და ებრაული გამოცემების გაციფრება

• მასობრივი დიგიტალიზაცია 2008 თარიღდება წლით

http://www.dnb.de


• გაფორმებული აქვთ მემორანდუმები მრავალ ორგანიზაციასთან

• აციფრებენ მათ დოკუმენტებს უფასოდ ელექტრონული ასლების

გამოყენების სანაცვლოდ

თანამშრომლობა სხვადასხვაორგანიზაციებთან

http://www.dnb.de


• ერთობლივად ახორციელებენ დიგიტალიზაციის პროექტებს

• პროექტის მასშტაბზეა დამოკიდებული თუ რომელ ტერიტორიაზე და ვისი

რესურსით ხდება გაციფრება• ორივე შემთხვევაში ბიბლიოთეკა

კარნახობს სტანდარტებს

ხელნაწერთა ცენტრთანთანამშრომლობა

http://www.dnb.de


• დიგიტალიზაცია გამოიყენება , კატალოგებთან მიმართებაშიც

აციფრებენ ყოველი კატალოგიზირებული დოკუმენტის თავფურცელს და რთავენ

ელექტრონულ კატალოგში• სკანირებულ გვერდებს უკეთდება OCR,

რაც იძლევა სრულ ტექსტებში ძიებისსაშუალებას

“ ”კატალოგების დახვეწის პროგრამა

www.dnb.de


• დაზიანებული წიგნების ბეჭდური ორიგინალი საერთოდ არ გაიცემა

, მკითველისთვის მის სანაცვლოდ სთავაზობენ დიგიტალურ კოპიოს

• ელექტრონული დოკუმენტის ერთდროულად გაცემა შეიძლება

, იმდენჯერ რამდენი ორიგინალიც ინახება ბიბლიოთეკაში

ელექტრონული დოკუმენტების

- გაცემა გამოყენება

www.dnb.de


• ციფრული კონტენტის ამობეჭდვააკრძალულია

• მასზე წვდომა შეიძლება მხოლოდ კომპიუტერებისა და სხვადასხვა

რიდერების მეშვეობით• არ შეიძლება ელექტრონული

დოკუმენტის დამახსოვრება( ) დასეივება ეს ფუნქცია დაბლოკილია

ელექტრონული დოკუმენტების

- გაცემა გამოყენება

https://portal.dnb.de


• სკანირების პარამეტრების შერჩევა ხდება გასაციფრებელი

დოკუმენტის შინაარსისგათვალისწინებით

• სკანირებისას რეზოლუციის 400 სტანდარტია მინიმუმ DPI

სკანირება

www.dnb.de


• OCR უტარდება ყველა სკანირებულ დოკუმენტს

• არსებული OCR სისტემებიდან რეკომენდაციას უწევს Abby

Finereader და Google OCR ( ), უფასო პროგრამა რომლის

მოდიფიცირებაც შესაძლებელია

OCR

www.dnb.de


• ელექტრონული მასალის შენახვის დაგეგმვისათვის იყენებენ IMPACT Storage

Estimator (ISE)• IMPACT Storage Estimator (ISE)

შემუშავებულია მიუნხენის

დიგიტალიზაციის ცენტრის მიერ

შესაძლებელია ზუსტად, გამოვითვალოთ რამდენი ადგილი დაგვჭირდება ელექტრონული მასალების შესანახად

http://www.impact-project.eu/uploads/media/IMPACT-ise-tutorial-4.pdf

http://www.impact-project.eu/uploads/media/IMPACT-ise-4.xls








• ელექტრონული არქივის შენახვა დაკავშირებულია არაერთ ორგანიზაციასთან და იგეგმება

და ხორციელდება გერმანიის სხვა ბიბლიოთეკებთან ერთად

ელექტრონული მასალის შენახვა

http://kopal.langzeitarchivierung.de/

http://dp4lib.langzeitarchivierung.de/

http://www.keep-project.eu/ezpub2/index.php?/eng

http://www.langzeitarchivierung.de/Subsites/nestor/DE/Home/home_node.html;jsessionid=F58691A87C55E954DBD62B59B65D10E3.prod-worker5


• - , უფასო ვებ სერვისი მისი გამოყენება შეუძლია ნებისმიერ

მომხმარებელს• შესაძლებელია ამ სერვისის უფასო

ჩამოტვირთვა და მოდიფიცირება• ესადაგება ნებისმიერ პროგრამულ

უზრუნველყოფას

DFG Viewer - ელექტრონულიწიგნის

საპრეზენტაციო პროგრამა

https://launchpad.net/dfg-viewer


DFG Viewer - ელექტრონული წიგნის

საპრეზენტაციო პროგრამა

https://launchpad.net/dfg-viewer

საქსონიის სახელმწიფო და დრეზდენის საუნივერსიტეტო ბიბლიოთეკა

• ერთერთი ყველაზე დიდი სამეცნიერო ბიბლიოთეკაა გერმანიაში

• როგორც ქვეყნის კლასიკური , ცენტრალური ბიბლიოთეკა იგი

აგროვებს გამოცემებს საქსონიის შესახებ• როგორც დრეზდენის ტექნიკური

უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკა აწარმოებს კვლევებს სხვადასხვა სფეროში და

უზრუნველყოფს ინფორმაციითუნივერსიტეტს


ბიბლიოთეკის ძირითადი ნაწილი არის მიწის ქვეშ


• ბიბლიოთეკას არ გააჩნია ცალკე დიგიტალიზაციის დეპარტამენტი

• ბიბლიოთეკის საკოორდინაციო ჯგუფი“ “ ციფრული ბიბლიოთეკა ერთობლივად

დრეზდენის დიგიტალიზაციის ცენტრთან ერთად ახორციელებს

დიგიტალიზაციის მრავალ პროექტს• მონაწილეობს პროგრამული

უზრუნველყოფების განვითარებასა დაშექმნაში

დრეზდენის დიგიტალიზაციის ცენტრი

http://www.youtube.com/watch?v=95EG_sveOLc&list=UUTTokcxhXbve2FGlRUPOTnw


• პროექტების მასშტაბებისა და სიმრავლის მიუხედავად არ

OCR- , ახორციელებენ ს ხოლო გაციფრებულ მასალას ინახავენ

ფირების არქივის მეშვეობით (Linear Tape File System (LTFS))

• მომავალში გეგმავენ ციფრული მასალის სერვერებზე შენახვასაც

http://en.wikipedia.org/wiki/Linear_Tape_File_System


• 2007 გაციფრების პროექტი დაიწყესწლიდან

• Google-თანამშრომლობენ თან• აქვთ ორი უმნიშვნელოვანესი

: VD17 VD18პროექტი და– ამ პროექტებში შესულია დოკუმენტები

რომლებზედაც არ ვრცელდება საავტოროუფლებები

საქსონიის სახელმწიფო და დრეზდენის - საუნივერსიტეტო ბიბლიოთეკა პროექტი

VD17

http://www.vd17.de/

http://www.vd17.de/

საქსონიის სახელმწიფო და დრეზდენის - საუნივერსიტეტო ბიბლიოთეკა პროექტი

VD18

http://www.vd18.de/

http://www.vd18.de/

http://www.vd18.de/

http://www.vd18.de/

საქსონიის სახელმწიფო და დრეზდენის - საუნივერსიტეტო ბიბლიოთეკა

პროექტი Codex Dresdensis

http://digital.slub-dresden.de/en/listview/

საქსონიის სახელმწიფო და დრეზდენის საუნივერსიტეტო ბიბლიოთეკა -

- პროგრამული უზრუნველყოფები

www.dbod.de

www.qucosa.de

www.goobi.org


გამოცდილება რომელიც უნდა: გავიზიაროთ

• Good Practice Handbook ( კარგი გამოცდილების სახელმძღვანელო)

“ ” მომზადებული მინერვა ჯგუფის მიერ• ბრიტანეთის ეროვნული

2008-2011 ბიბლიოთეკის წლების დიგიტალიზაციის სტრატეგია

• ახალი ზელანდიის ეროვნული ბიბლიოთეკის დიგიტალიზაციის

სტრატეგია (2010-2015)


• ხორციელდება დრეზდენის ბიბლიოთეკის აქტიური

თანამონაწილეობით• პროექტის ფაგლებში

1500 -1900 შესაძლებელია წლების ელექტრონული წიგნები შეკვეთით

• ელექტრონული ვერსისს შეკვეთა შეუძლია ნებისმიერ მომხმარებელს

: პროექტი Books2Ebooks


ეროვნულ ბიბლიოთეკას გააჩნია რესურსი რომ გახდეს ამ პროექტის

წევრი

http://books2ebooks.eu/en/content/libraries-join-network


ციფრული ბიბლიოთეკა


• უპირატესობა ენიჭება ელექტრონული დოკუმენტის

დეტალურ აღწერილობას• მეტამონაცემების დეტალიზაცია არის

- შერჩევითი გააჩნია დოკუმენტს• მეტამონაცემების დეტალიზაცია

აიხსნება OCR- ის გამოუყენებლობით

აღწერილობა

ელექტრონული ბიბლიოთეკების “მწარმოებელი კომპანია ЭЛАУ”

• სხვადასხვა ორგანიზციებისათვის ქმნის ელექტრონულ არქივებს

• მუშაობს სერტიფიცირებულიპროგრამებით

• ელექრონული არქივების შექმნასთან ერთად ორგანიზაციის

თანამშრომლებისათვის ატარებს ტრეინინგებს ელექტრონული

არქივის შემდგომი მოხმარებისა დაგანახლებისათვის


• სპეციალიზირებულია დიგიტალიზაციაზე, , ბიბლიოთეკებში არქივებში მუზეუმებში

• მუშაობის გამოცდილება აქვს იშვიათ და ისტორიული მნიშვნელობის მქონე

დოკუმენტებთან• შექმნილი აქვს მრავალი მნიშვნელოვანი

პროექტი• 2 . დაარსდა წლის წინ მანამდე

არსებობდა როგორც “ რუსეთის ელექტრონული არქივები” - “ЭЛАР”


• „ახორციელებს პროექტს Историческое наследие Украины-Мировой доступ в электронном формате“

• აციფრებს უკრაინის ეროვნული ბიბლიოთეკის მასალებს და ასევე სხვა

ორგანიზაციებში დაცულ ისტორიული მნიშვნელობის მქონე დოკუმენტებს

• პროექტი ფინანსდება როგორც, ბიუჯეტიდან ასევე სხვადასხვა გრანტების

მეშვეობით


• სხვადასხვა ბიბლიოთეკებისათვის - , ამზადებს იმიჯ კატალოგებს რაც

ნიშნავს სკანირებული ბეჭდური . . . ბარათების ე წ ციფრულ არქივს

ასეთი ტიპის კატალოგებში ძიება ხორციელდება მეტამონმაცემების

, ხარჯზე ან უბრალოდ.დათვალიერებით


• დისტანციურად ასაქმებს სტუდენტობას და სკოლის მოსწავლეებს

• სპეციალური პროგრამული უზრუნველყოფის მეშვეობით საშუალება

აქვს გააკონტროლოს თანამშრომლის მუშაობის რაოდენობა და ხარისხი

“უკრაინის ასოციაცია Информатио-Консорциум”

• 10 წლის განმავლობაში აერთიანებს60 მონაწილე ორგანიზაციას და

ახორციელებს პროექტს“ ელექტრონული ინფორმაცია

“ბიბლიოთეკებისათვის– ფასდაკლებით სთავაზობს სხვადასხვა

ორგანიზაციებს ცნობილ მონაცემთა , ბაზებზე წვდომას როგორებიცაა EBSCO

.და ა შ

უკრაინის ასოციაცია “Информатио-Консорциум”

• საინფორმაციო ვებგვერდი განათლების შესახებ უკრაინასა და, მსოფლიოში პროექტი გულისხმობს

უკრაინელი მეცნიერების მიერ საკუთარი შრომების ნებაყოფლობით

განთავსებას პორტალზე• პროექტს კურირებს უკრაინის

საბიბლიოთეკო ასოციაცია

http://education.ua/

უკრაინის ასოციაცია“Информатио-Консорциум”

• , ინტეგრირებული ციფრული ბიბლიოთეკა რომელიც აერთიანებს სხვადასხვა

ბიბლიოთეკების ციფრულ არქივებს• განკუთვნილია მკითხველთა ფართო წრეზე

, და ატარებს საგანმანათებლო სამეცნიერო და საინფორმაციო შინაარსს

• პროექტს კურირებს უკრაინის კულტურისსამინისტრო

http://elib.nplu.org/

“უკრაინის ასოციაცია Информатио-Консорциум”

• ციფრული არქივების მწარმოებელ სხვადასხვა ორგანიზაციებს კონსულტაციებს

უწევს საავტორო უფლებების სფეროში• ურჩევს ყველა ორგანიზაციას რომ არქივის

მთავარ გვერდზე იყოს განმარტებული ყველანაირი უფლებები

• თითქმნის ყველა უკრაინული ციფრული ბიბლიოთეკის მთავარ გვერდზე

განმარტებულია რომ ბიბლიოთეკა პასუხისმგებლობას იხსნის მასალის

უკანონო გამოყენების შემთხვევაში

მიღებული ახალი ინფორმაციებიდან რისი განხორციელება არის ჩვენთან

?შესაძლებელი• ქართულ საბიბლიოთეკო

-კანონმდებლობაში ცვლილების შეტანა ელექტრონული დოკუმენტების სავალდებულო დეპონირების შესახებ

• DFG Viewer - ელექტრონულიწიგნის საპრეზენტაციო პროგრამის ჩვენს

ციფრულ ბიბლიოთეკაში ინტეგრირება• Google OCR შესწავლა და დანერგვასაქართველოში

• IMPACT Storage Estimator (ISE) დანერგვა და გამოყენება

სემინარის მნიშვნელობა ჩვენთვის

• უკრაინის საბიბლიოთეკო ასოციაციასთან ოფიციალური

ურთიერთობა– , ერთობლივი კონფერენციების

სემინარების ჩატარება– კვალიფიკაციის ამალების მიზნით

. .გაცვლითი სტაჟირებები და ა შ

• Books2Ebooks პროექტში ჩართვა

სემინარის ფარგლებში ურთიერთობებისგაგრძელება

• “ЭЛАУ”- ს წარმომადგენლის მოწვევა• გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკის

ექსპერტთა მოწვევა• ჩვენი თანამშრომლების სტაჟირება

გერმანიის ეროვნულ ბიბლიოთეკაში• სტაჟირება დრეზდენის

დიგიტალიზაციის ცენტრში

სერტიფიკატი

დიდი მადლობა გოეთეს ინსტიტუტსთბილისში

დიდი მადლობა ყურადღებისათვის

რუსუდან ასათიანი [email protected]

• www.facebook.com/www.iverieli.ge• www.dspace.nplg.gov.ge

mailto:[email protected]

http://www.facebook.com/www.iverieli.ge

http://www.dspace.nplg.gov.ge/

კიევის გოეთეს ინსტიტუტში ჩატარებული...

Documents

Transcript of კიევის გოეთეს ინსტიტუტში ჩატარებული...