ესპანეთი

ისტორია

65- თბილისის ე საჯარო სკოლა

ავტორი : გვანცა ჯიქია : ხელმძღვანელი ზაზა ნაცვლიშვილი

გეოგრაფიული მდებარეობა

ესპანეთი   ან ოფიციალურად ესპანეთის სამეფო - ,   -ქვეყანა განთავსებულია ევროპის სამხრეთ, . : ,  , . დასავლეთით პირინეის ნახევარკუნძულზე მოსაზღვრე ქვეყნებია საფრანგეთი ანდორა პორტუგალია

, , ესპანეთი კონსტიტუციური მონარქიაა საკანონმდებლო ორგანოა გენერალური კორტესები რომელიც (256 ) (350 ), -   შედგება სენატისა წევრი და კონგრესისაგან წევრი სახელმწიფოს მეთაური არის მეფე ხუან კარლოს პირველი.

ისტორიამდელი ესპანეთი

ესპანეთის ტერიტორიაზე ადამიანს 400 ათ.-100 ათ. წლის წინათ უცხოვრია. ზედა პალეოლითის დროინდელია კანტაბრიაში, ალტამირას გამოქვაბულის კედლებზე შემორჩენილი ნახატები, რომლებიც ერთ-ერთი უძველესია ევროპის ტერიტორიაზე. ძვ. წ. I ათასწლეულის დასაწყისში დღევანდელი ესპანეთის ტერიტორიაზე უძველესი სახელმწიფო ტარტესოსი შეიქმნა.

ალტამირას გამოქვაბულის ნახატები

ძველი ესპანეთი

ძველი . . III წ ს აუკუნის დასასრულს ესპანეთის ტერიტორიის უდიდესი ნაწილი კართაგენმა დაიმორჩილა. ძვ . . 197 წ 2 წელს რომმა ესპანეთის ტერიტორია თავის სამფლობელოდ გამოაცხადა და პროვინციად გაყო.

. .21-19 ადგილობრივი მოსახლეობის დიდი წინააღმდეგობის გამო ესპანეთის დაპყრობა მხოლოდ ძვ წ წწ . . დასრულდა ამის შემდეგ ესპანეთი გახდა მნიშვნელობით მეორე პროვინცია რომის იმპერიაში თვით

. იტალიის შემდეგ ესპანეთის ტერიტორიაზე დაიბადა ოთხი რომაელი იმპერატორი და ცნობილი პოეტი და ფილოსოფოსი სენეკა . რომაელთა დაპყრობის შემდეგ ესპანეთში მონათმფლობელური წყობილება

. . - დამყარდა რომანიზაცია უმთავრესად სამხრეთ ესპანეთს შეეხო ჩრდილოეთ დასავლეთისა და , ჩრდილოეთის მთიანი რაიონების მცხოვრებმა გალეკებმა ვასკონებმა და სხვა ტომებმა თვითმყოფობა

შეინარჩუნეს. III-V , საუკუნეებში ესპანეთში რომაელი დიდებულების ლატიფუნდიებში კოლონიების მიწაზე .დასმული მონებისა და გაღატაკებული მონების შრომას იყენებდნენ ..

ეპანეთი რომის იმპერიის შემადგენლობაში I-III სს.

ბარბაროსების მმართველობა

409 წელს პირენეის : ნახევარკუნძლს ტომეები , ,ვესტგუთები ვანდალები ალანები და სვებები . მიაწყდნენ , ვესტგუთებმა ვანდალები და ალანები განდევნეს ესპანეთის სამხრეთში ხოლო 429 წელს აიძულეს ისინი

, ჩრდილოეთ აფრიკაში გადასულიყვნენ თვითონ კი დააარსეს საკუთარი სამეფო დედაქალაქით ბარსელონაში. - სვებები კი დამკვიდრდნენ ჩრდილოეთ დასავლეთ გალისიაში და დააარსეს

.სვებების სახელმწიფო მეხუთე საუკუნის ბოლოსათვის პირენეის ნახევარკუნძულის უმეტესი ნაწილი რომაელ დიდებულებს ემორჩილებოდა და ფორმალურად რომის იმპერიას .V ექვემდებარებოდა საუკუნის მეორე

ნახევარში ვესტგუთების მეფე ევრიხმა(446-484) თითქმის მთელ ი ( პირენეის ნახევარკუნძული დაიპყრო გარდა- ). ჩრდილოეთ დასავლეთისა და ჩრდილოეთი ტერიტორიისა სადაც სვებები და ბასკები ცხოვრობდნენ გალიის

(VI ) . იდიდი ნაწილის დაკარგვის შემდეგ საუკუნის დასაწყისი ვესტგუთებმა თავისი სამეფოს დედაქალაქი ქ (VI ). ტოლედოში გადაიტანეს საუკუნის შუა წლები ვესტგუთები პირენეის ნახევარკუნძულის მოსხლეობის

4 %- . მხოლოდ სშეადგენდნენ 585 , VII წელს მათ სვებების სამეფო შეიერთეს ხოლო საუკუნის დასაწყისში ( ბიზანტიელებს ესპანეთის სამხრეთი ნაწილი წაართვეს ბიზანტია აქ 554 ).წლიდან ბატონობდა

ვესტგუთების სამეფო 500 წელს

ვესტგუტების მიერ ესპანეთის დაპყრობას თან ახლდა სათემო მიჭათმფლობელობისა და წვრილი . . საგლეხო მეურნეობის გავრცელება ვესტგუთურ ესპანეთში დაიწყო ფეოდალიზაციის პროცესი

- . - ყალიბდებოდა და ძლიერდებოდამსხვილ ფეოდალ მიწათმფლობელთა კლასი ესპანელ რომაელი( ) საეკლესიო და საერო ფეოდალების გავლენა კიდევ უფრო გააძლიერა ვესტგუთების მეფის რეკარედის

არიანელობიდან კათოლიკეობაზე გადასვლამ და VI საუკუნის ბოლოს კათოლიციზმის სახელმწიფო ( 400 ). რელიგიად გადაქცევამ ესპანეთის დანარჩენმა ნაწილმა კათოლიკობა მიიღო წელს

მსხვილ ფეოდალთა სეპარატიზმმა და შინაომებმა დაასუსტა ვესტგუტების სახელმწიფოს სამხედრო, .ძლიერება რამაც არაბებს გაუადვილა პირენეის ნახევარკუნძულის დაპყრობა

ბარბაროსების მმართველობა

არაბთა ბატონობა

710 წელს ვესტგუთების ერთერთმა სეპარატისტულმა დაჯგუფებამ და ტოლედოს არქიეპისკოპოსმა

დახმარება სთხოვა ჩრდილოეთ აფრიკაში მცხოვრებ არაბებსა და ბერბერებს, რომლებსაც შემდეგ

მავრებს უწოდებდნენ. მავრიტანიული კორპუსის ხელმძღვანელი ტარიკ იბნ ზიადი 711 წელს

გადავიდა ესპანეთში,  - - -ხერეს დე ლა ფრონტერასთან დაამარცხა ვესტგუთების მეფე როდერიხი, ტყვედ

ჩაიგდო იგი და სიკვდილით დასაჯა, მისი სახელმწიფო კი მთლიანად დაიმორჩილა. ესპანეთის ის

ადგილი რომეზედაც ტარიკ იბნ ზიადმა ფეხი პირველად დადგა დღესაც მის სახელს

ატარებს: გიბრალტარი (არაბ. جبرلتار "ჯაბალ ტარიკ") ნიშნავს "ტარიკის კლდეს„

აბდ ალ-რაჰმან მესამე

VIII საუკუნის მეორე მეოთხედში მავრების მიერ დაპყრობილი ტერიტორია მთლიანად ომაიანების

სახალიფოს შემადგენლობაში გადავიდა. 756 წელს ომაიანებმს დამოუკიდებელი კორდოვის

საამირო, ხოლო უფრო მოგვიანებით კი 929 წელს  კორდოვის სახალიფო დააარსეს. არაბებმა

მიისაკუთრეს ყველაზე ნაყოფიერი მიწები ქვეყნის სამხრეთ და სამხრეთ-აღმოსავლეთში,

ცენტრალურ და ჩრდილოეთ ნაწილებში ბერბერები დაასახლეს. არაბთა სახელმწიფომ უდიდეს ძლიერებას მიაღწია  - აბდ ალ რაჰმან მესამის მმართველობის დროს. ფეოდალურ ურთიერთობათა შემდგომი განვითარება არაბთა წინააღმდეგ ბრძოლის ვითრებაში ხდებოდა.

არაბთა ბატონობა

-16 .1504 მე საუკუნეში ესპანეთმა მნიშვნელოვნად გააფართოვა თავისი სამფლობელოები ევროპაში წელს ,1512 - . ხელთ იგდო ნეაპოლის სამეფო და სიცილია წელს ზემო ნავარა ფერდინანდ მეორე არაგონელისა და

1516 ისაბელ კასტილიელის პირადი უნიის ნიადაგზე გაერთიანებული და გაძლიაერებული ესპანეთი წელს , ფერდინანდის გარდაცვალების შემდეგ მათ შვილიშვილს კარლ მეხუთეს როგორც მაქსიმილიანეს

.1559 50 შვილიშვილს გადაეცა გერმანიის იმპერია და ნიდერლანდები წელს იტალიასთან წლიანი ომის შემდეგ . გაბატონდა ცრდილოეტ და შუა იტალიაში ამგვარად მის ხელში აღმოჩნდა

, , , . ესპანეთის იტალიის ნიდერლანდების გერმანიისა და ამერიკის ტერიტორიები როგორც თანამედროვენი „ “.ამბობდნენ მის იმპერიაში მზე არასოდეს არ ჩადიოდა

ესპანეთის ოქროს ხანა

. საუკუნის შუა წლებიდან იწყება ესპანეთის ეკონომიკური დაცემა იგი აშკარა ხდება ფილიპე მეორის . 1556 მმართველობის დროს მან კარლ მეხუთის იმპერიის გაყოფისას წელს მემკვიდრეობით მიიღო

, , , , - ესპანეთი იტალია ამერიკული სამფლობელოები ნიდერლანდები ფრანშ კონტე და რამდენიმე დასაყრდენი .1581 , -პუნქტი აფრიკაში წელს პორტუგალიაც შემოიერთა მიუხედავად ამ ყველაფრისა ესპანეთის იმპერია ნელ

, -16 . ნელა ეცემოდა რაზეც დიდი გავლენა მოახდინა მე საუკუნის ფასების რევოლუციამ ქვეყნის დასუსტებას .ხელს უწყობდა ინკვიზაციაც

-16 : მე საუკუნის მეორე ნახევარში ესპანეთის საგარეო პოლიტიკამ მარცხი განიცადა ინგლისთან ომში „ “.1566 , დაიღუპა უძლეველი არმადა წელს დაიწყო ნიდერლანდების რევოლუცია რომლის შედეგადაც

. . ჩრდილოეთი ნიდერლანდი საბოლოოდ გამოეყო ესპანეტს ხანგრძლივმა ომებმა ხაზინა გაარატაკა დიდი . თანხა იხარჯებოდა ბიუროკრატიულ აპარატზე ესპანეთის მეფეებიგენუელ და გერმანელ ბანკირთ მევალეები

. . - გახდნენ ფილიპე მეორემ ორჯერ გამოაცხადა ბანკროტობა მეტექვსმეტე მეჩვიდმეტე საუკუნეებში ინგლისთან .ომებში ესპანეთმა საზღვაო უპირატესობაც დაკარგა

ესპანეთის დაცემა

ვესტფალიის ზავი

(1618-1648) - , ოცდაათწლიანი ომისა და საფრანგეთ ინგლისთან შემდგომი იმების შედეგად ვესტფალიის(1648), (1659), (1668) (1678) პირენეის აახენის და ნიმვეგენის საზავო ხალშეკრულებებით ესპანეთი იძულებული

, .1668 იყო ეცნო ჰოლანდიის დამოუკიდებლობა შერიგებოდა მნიშვნელოვანი ტერიტორიების დაკარგვას .1640-1652 . .1646-წელს სცნო პორტუგალიის დამოუკიდებლობა წ წ გრძელდებოდა აჯანყება კატალონიაში

1648 . . წწ ესპანეთის ბატონობის წინააღმდეგ აჯანყებები მიმდინარეობდა იტალიაში

ზავის დადების პროცესი

ომი ესპანური მემკვიდრეობისათვის

. მეთვრამეტე საუკუნეში ესპანეთი კვლავ განაგრძობს საკუთარი ტერიტორიების დაკარგვას ქვეყნის სამხედრო , , ძლიერების დასუსტებამ ესპანეთი და მისი სამფლობელოები საფრანგეთს დიდ ბრიტანეთს ავსტრიასა და სხვა

. , სახელმწიფოებს შორის ბრძოლის ობიექტად გადააქცია უკანასკნელი ჰასბურგის უშვილო კარლ მეორის . სიკვდილის შემდეგ დაიწყო ომი ესპანური მემკვიდრეობისათვის ომის შედეგად ესპანეთში ფილიპე მეხუთის

. . ხელისუფლება დამკვიდრდა ომი დასრულდა უტრეხტისა და რაშტატის ზავით ესპანეთის ევროპული მიწები: დანაწილდა ავსტრალიელმა ბურბონებმა მიიღეს ესპანეთის სამფლობელოები ნიდერლანდებში და

; ; იტალიაში დიდმა ბრიტანეთმა დაიკავა გიბრალტარი და მენორკა მთელი რიგი ჩრდილოეთ ამერიკული .სამფლობელოები გადავიდა საფრანგეთის ხელში

1808-1813 . , წ წ ესპანეთს ბონაპარტების დინასტიის ერთადერთი წარმომადგენელი ჟოსეფ ბონაპარტი.1812 , მართავდა წელს ხელი მოაწერეს ესპანეთის პირველ კონსტიტუციას ქვეყანა გათავისუფლდა

, ნაპოლეონის ჯარებისაგან მაგრამ ამავდროულად კარგავდნენ კოლონიებს სამხრეთ და ცენტრალურ.1810-1826 . ამერიკაში წწ ლათინურ ამერიკაში ესპანური კოლონიების უმეტესობამ დამოუკიდებლობა

.1890- - -გამოაცხადა იან წლებში კი დარჩენილი კოლონიების უმეტესობა ესპანეთ ამერიკის ომის შედეგად აშშ . .ს და გერმანიის ხელში გადავიდა კუბამ ფორმალურად მიიღო დამოუკიდებლობა

-19 5 :1808-1814, 1820-1823, 1834-1843, 1854-1856 მე საუკუნეში ესპანეთში დაუმთავრებელი რევოლუცია მოხდა 1868-1874 . . და წწ თუმცა ამ რევოლუციებმა ვერ გადაჭრეს ესპანეთის ძირითადი პრობლემა ქვეყანა ისევ

.ეკონომიკურ დაღმასვლას განიცდიდა

მეცხრამეტე საუკუნის ესპანეთი

-20 მე საუკუნე და მეორე რესპუბლიკა

.1918-1920 . პირველ მსოფლიო ომში ესპანეთმა ნეიტრალიტეტი გამოაცხადა წწ გამოცოცხლდა რევოლუციური , , - .1923 მოძრაობა და კატალონიელების ბასკების გალისიელების ეროვნულ განმათავისუფლებელი მოძრაობა

13 „ “ წლის სექტემბერს მტკიცე ხელის მთავრობის შესაქმნელად გენერალმა მიგელ პრიმო დე რივერამ . - - სახელმწიფო გადატრიალება მოახდინა ახალმა მთავრობამ სამხედრო დირექტორიამ დაითხოვა

, , . კორტესი აკრძალა პოლიტიკური პარტიები მიტინგები და კრებები საერთო ეროვნული წინააღმდეგობების 1930 30 - გამო წლის იანვარს პრიმო დე რივერა პრემიერ მინისტრის პოსტიდან გადადგა და დატოვა

. .ქვეყანა ქვეყანა ანტიმონარქიულმა მოძრაობამ მოიცვა

პრიმო დე რივერა

1931 14 წლის აპრილს მონარქია დაემხო . ესპანეთი რესპუბლიკად გამოცხადდა , დამყარდა ესპანეთის მეორე რესპუბლიკა . .მეფე ალფონსო მეცამეტემ დატოვა ქვეყანა

1936 წელს გენერალ ფრანსისკო ფრანკოს აჯანყებით დაიწყო ესპანეთის სამოქალაქო ომი , რომელიც . ,1939 ესპანეთის მეორე რესპუბლიკის დაცემით და ფ ფრანკოს დიქტატურის დამყარებით წელს

.დამთავრდა

მეორე რესპუბლიკა

ფრანცისკო ფრანკო

მეორე მონარქია : ხუან კარლოს პირველი

1975 . წელს ფრანკოს სიკვდილის შემდეგ ესპანეთში აღსდგა კონსტიტუციური მონარქია მეფე გახდა ფრანკოს .1976 მიერ მემკვიდრედ გამოცხადებული ხუან კარლოს პირველი წელს შემოიღეს საპარლამენტო

, .1977 სისტემა ლეგალიზებული გახდა პოლიტიკური პარტიები და პროფკავშირები წელს დაიშალა მმართველი .პარტია ესპანური ფალანგა

1978 . , წლის დეკემბერში მიიღეს ახალი დემოკრატიული კონსტიტუცია კატალონიამ ბასკეთმა და გალისიამ .1982 . მიიღეს ავტონომიის სტატუსი წელს ესპანეთი გახდა ნატოს წევრი ამავე წლიდან ესპანეთის მთავრობას

,1996 .მართავდა სოციალისტური მუშათა პარტია წელს ჩამოყალიბდა კოალიციური მთავრობა 1986 .1996 - წელს ესპანეთი გახდა ევროპის კავშირის წევრი წლიდან ესპანეთის პრემიერ მინისტრია ხოსე მარია

.2000 . ასნარი წლის მარტის საპარლამენტო არჩევნებში კვლავ იმარჯვებს სახალხო პარტია ასნარმა შეინარჩუნა- .პრემიერ მინისტრის თანამდებობა

სამოქალაქო ომები

- , 1936 17 ესპანეთის სამოქალაქო ომი მასშტაბური კონფლიქტი რომელიც ესპანეთში მიმდინარეობდა წლის 1939 1 . ივლისიდან წლის აპრილამდე კონფლიქტი დაიწყო მანუელ ასანიას მეორე ესპანეთის რესპუბლიკის მთავრობის წინააღმდეგ სამხედრო გადატრიალების მოწყობის მცდელობით ესპანეთის არმიის გენერალთა

. ერთი ჯგუფის მიერ ნაციონალისტების გაძლიერებას ხელს უწყობდა დამოუკიდებელ მემარჯვენეთა ესპანური, . კონფედერაცია კარლისტები და ფაშისტური ფალანგა ომი ომი დასრულდა აჯანყებულთა ძალების

, , გამარჯვებით რესპუბლიკური მთავრობის დამხობით და დიქტატურის დამყარებით გენერალ ფრანსისკო . ფრანკოს მეთაურობით სამოქალაქო ომის შემდეგ ყველა მემარჯვენე პარტია ფრანკოს რეჟიმი მმართველ .პარტიაში გაითქვიფა

, რეპუბლიკელებს მხარს უჭერდა საბჭოთა კავშირი და მექსიკა ხოლო აჯანყებულთა, , , მიმდევრებს ნაციონალისტებს მხარდაჭერა ჰქონდათ ფაშისტური იტალიისა და ნაცისტური გერმანიისგან ასევე

. , ავტორიტარული ესტადო ნოვოს რეჟიმისგან პორტუგალიაში მიუხედავად იმისა რომ აშშ ოფიციალურად , , , , ნეიტრალური იყო ძირითადი ამერიკული კორპორაციები როგორიცაა ტექსაკო ჯენერალ მოტორსი ფორდ

მოტორსი და ფაირსტოუნი მნიშვნელოვან დახმარებას უწევდნენ ნაციონალისტ აჯანყებულებს სატვირთო, , .მანქანების საბურავების სამანქანო ხელსაწყოებისა და საწვავის მუდმივი მიწოდებით

ომმა უკიდურესად დაძაბა საერთაშორისო ურთიერთობები ევროპაში მეორე მსოფლიო ომის წინაპირობებში და განიხილებოდა , როგორც ირიბი ომი საბჭოთა კავშირის კომუნისტებსა და იტალიისა და

გერმანიის ფაშისტურ ლაგმანებს შორის . კონკრეტულად , ამ ომში გამოყენებულ იქნა ახალი სატანკო ბრძოლის ტაქტიკა და ქალაქების საჰაერო დაბომბვა დატერორების მიზნით , რაც გვიანდელი საერთო

.ევროპული ომის მნიშვნელოვანი ნაწილი გახდა „ “ესპანეთის სამოქალაქო ომს ასევე დაერქვა პირველი მედია ომი , ვინაიდან მასში აქტიურად იყვნენ

ჩაბმული მწერლები და ჟურნალისტები . უცხოელ კორესპონდენტთა შორის , რომლებიც ამ ომს აშუქებდნენ , იყვნენ ერნესტ ჰემინგუეი , .მართა გელჰორნი და რობერტ კაპა

სამოქალაქო ომები

სამოქალაქო ომი

, მრავალ სამოქალაქო ომთა მსგავსად ეს ომიც გამოირჩეოდა ნაციონალისტური სულისკვეთებითა და , პოლიტიკური პათოსით ისევე როგორც სამხედრო დანაშაულებების სიმრავლით კონფლიქტის ორივე

. , მხარეს ესპანეთის სამოქალაქო ომმა მრავალი ოჯახის წევრი მეზობელი და მეგობარი დაუპირისპირა. , ერთმანეთს მებრძოლთა გარდა პოლიტიკური და რელიგიური შეხედულებებისთვის მრავალი სამოქალაქო

, 1939 , პირიც იქნა მოკლული ხოლო წელს ომის დასრულების შემდეგ რესპუბლიკელებს დიდი ხნის .განმავლობაში დევნიდნენ და ასამართლებდნენ გამარჯვებული ნაციონალისტები

მადრიდის კრიზისი

მადრიდის აღება ომის პირველი დღეებიდანვე გადაიქცა მეამბოხეთა მთავარ. - ამოცანად სექტემბერში მეამბოხეებმა აიღეს ტალავერი მნიშვნელოვანი სტრატეგიული პუნქტი . . .მადრიდის გზაზე ხ ხირალის მთავრობამ ვერ შეძლო მტრის წინააღმდეგ ბრძოლის ორგანიზება

,4 , ასეთ პირობებში სექტემბერს შეიქმნა ახალი მთავრობა ლარგო კაბალიეროს. . ხელმძღვანელობით ლ კაბალიეროს მთავრობა შეუდგა მტრის მოსაგერიებლად საჭირო ზოგიერთი

. საჩქარო ღონისძიებების განხორციელებას მიღებულ იქნა დეკრეტი მილიციის რეგულარულრ , , არმიად გარდაქმნის შესახებ შეიქმნა პოლიტიკურ კომისართა ინსტიტუტი დაიწყეს აგრარული

. , რეფორმის გატარება და სხვა მაგრამ ყველა ეს ღონისძიება ისე ნელა ხორციელდებოდა რომ .გამორიცხავდა მასების სწრაფ და ენერგიულ მობილიზაციას

ფაშისტური ძალები განაგრძობდნენ წინსვლას . ნოემბრის დასაწყისში ისნი მადრიდის შემოგარენსმიუახლოვდნენ . ბრძოლები წარმოებდა საუნივერსიტეტო ქალაქსა და კასა დე კამპოს რაიონში . დედაქალაქის

შიგნით მოქმედებდნენ ჯაშუშები და დივერსანტები , „ “ რომლებსაც მეამბოხე მოლა მეხუთე კოლონას.უწოდებდა კაბალიეროს მთავრობამ , რომელსაც არ სჯეროდა მადრიდის შენარჩუნებისა , მიატოვა ქალაქი და

ვალენსიაში გაიქცა . 7-8 დიდი ძალების შედეგად კი მოხერხდა ქალაქის დამცველების დარაზმვა და ნოემბერს მტერი მადრიდის კედლებთან შეჩერებულ იქნა . მადრიდი , რომელიც გადაიქცა ესპანელი ხალხის

დამოუკიდებლობისათვის ბრძოლის სიმბოლოდ , სამოქალაქო ომის დამთავრებამდე ვერ ჩაიგდეს ხელში.მეამბოხეებმა

მადრიდის კრიზისი

ბარსელონას პუტჩი

1937 3 , , , წლის მაისს იმ დორს როდესაც მეამბოხეები უტევდნენ ქვეყნის ჩრდილოეთ რაიონებს კატალონიის . ანარქისტმა ბარსელონაში მოაწყვეს კონტრევოლუციური ამბოხება პუტჩისტებს გააჩნდათ

, , . ტანკები არტილერია ტყვიამფრქვევები ფრონტიდან ბარსელონასკენ გამოემართნენ ანარქისტული , .ბატალიონები რესპუბლიკური ძალების წინააღმდეგ საბრძოლველად პუტჩისტები დამარცხდნენ

, რესპუბლიკელთა ამ ანარქისტულმა ქმედებებმა შედეგად გამოიღო ის რომ კაბალიეროს მთავრობა. - , .1937 17 დაიშალა კაბალიეროს ცდას შეედგინა ახალი მთავრობა ხალხი აღშფოთებით შეხვდა წლის მაისს

. .შეიქმნა ახალი მთავრობა სოციალისტ ხ ნეგრინის მეთაურობით

ფალანგური ბრძოლები

1936 16 , . წლის თებერვალს კორტესების არჩევნები სახალხო ფრონტმა მოიგო მიუხედავად თებერვლის , . არჩევნებში მარცხისა ფაშისტებმა მნიშვნელოვანი პოსტები შეინარჩუნეს სახელმწიფო აპარატსა და არმიაში

, .1936 ისინი ფინანსურ კაპიტალს ეკლესიასა და უცხოეთის მონოპოლიებს ეყრდნობოდნენ წლის შუა . ზაფხულისათვის ფაშისტებმა საბოლოოდ შეიმუშავეს ამბოხების გეგმები და ამოცანები ამბოხებისათვის უნდა

- , - , -ეხელმძღვანელათ რეაქციონერ გენერლებს მოლას ნავარასა და ბურგოსში ფრანკოს მაროკოში ფანხულს , - . 17 .18 მადრიდში ხოლო გოდედს კატალონიაში ამბოხება დაიწყო ივლისს ესპანეთის მაროკოში ივლისს

„ “, სეუტის რადიოთი გადაიცა პაროლი ესპანეთის თავზე უღრუბლო ცაა რაც ამბოხების დაწყების ნიშანი გახდა . , საკუთრივ ესპანეთში მყოფი რეაქციონერებისათვის ამბოხება მოედო ესპანეთში კანარისა და ბალეარის

. 80%.კუნძულებზე მყოფ ყველა გარნიზონს ამბოხებულთა მხარეს აღმოჩნდა შეიარაღებული ძალების

ესპანეთის პირველი რევოლუცია

- -19 ესპანეთის პირველი რევოლუცია ესპანეთში მე საუკუნეში მომხდარი ხუთი დაუმთავრებელი 1808-1814 . რევოლუციიდან პირველი მიმდინარეობდა წწ დაიწყო ნაპოლეონ პირველის მიერ ესპანეთის

, ოკუპაციის დროს რევოლუციის თავისებურებას წარმოადგენდა ესპანელების ანტიფეოდალური მოძრაობის .1808 17 შერწყმა მათ ბრძოლასთან ფრანგი ოკუპანტების წინააღმდეგ წლის მარტს დაიწყო აჯანყება

. არანხუესში კარლოს მეოთხე აიძულეს გადამდგარიყო ტახტიდან თავისი შვილის ფერდინანდ მეშვიდის.20 , სასარგებლოდ მარტს ფრანგების ჯარი მადრიდში შევიდა რამაც ესპანელთა საყოველთაო აღშფოთება

.1808 2 , .10 გამოიწვია წლის მაისს მადრიდში იფეთქა აჯანყებამ რომელიც სასტიკად ჩაახშო ფრანგთა ჯარმა , მაისს ნაპოლეონმა აიძულა ფერდინანდ მეშვიდე გადამდგარიყო ტახტიდან რასაც მოჰყვა ახალი აჯანყებები

, , , . ასტურიაში ანდალუსიაში ვალენსიაში გალისიასა და სხვა მხარეებში განმათავისუფლებელი მოძრაობის . მთავარ საყრდენს წარმოადგენდა ქალქის დაბალი ფენები მაშინ როდესაც ხალხი ებრძოდა ფრანგ

, ოკუპანტებს უმაღლესი თავადაზნაურობისა და სამღვდეოების ნაწილმა მიიღო ნაპოლეონის მიერ ბოძებული - .ბაიონის კონსტიტუცია და ესპანეთის მეფედ სცნო ნაპოლეონის ძმა ჟოსეფ ბონაპარტი

ესპანეთის მეორე რევოლუცია

1820-1823 . ესპანეთის მეორე რევოლუცია მიმდინარეობდა წწ ამ რევოლუციის მამოძრავებელ ძალას , 1808-1813 . - წარმოადგენდა არმია რომელმაც წწ ეროვნულ განმათავისუფლებელი ომის გავლენა

. 1820 , - -განიცადა რევოლუცია დაიწყო წლის იანვარში სამხედრო გამოსვლით კადისში რაფაელ რიეგო ი , .1820 9 ნუნიესის მეთაურობით რასაც მოჰყვა აჯანყება მთელს ქვეყანაში წლის მარტს მეფე ფერდინანდ მეშვიდე

1812 , - იძულებული გახდა აღედგინა წლის კონსტიტუცია მარტ აპრილში შეიქმნა კონსტიტუციური, - მთავრობა რომელშიც შევიდნენ პირველი რევოლუციის ყოფილი მოღვაწეები მოდერადოსის პარტიის

.წარმომადგენლები 1820 , წლის დეკრეტით გაუქმდა მაიორატები დაიხურა მონასტრების ნაწილი და მათი მიწები ნაციონალიზებულ

. , , იქნა შემცირდა გადასახადები იმპორტულ მანქანებზე გააძევეს იეზუიტები დაარსდა ეროვნული მილიცია და .არდგენილ იქნა წინა რევოლუციის დროინდელი ადმინისტრაციული რეფორმები

ეპანეთის მესამე რევოლუცია

1834-1843 . ესპანეთის მესამე რევოლუცია მიმდინარეობდა წწ იგი მჭიდროდ იყო დაკავშირებული პირველ .1833 კარლისტურ ომთან წელს რეგენტმა მარია კრისტინამ გამოაქვეყნა მანიფესტი ესპანეთში აბსოლუტისტური

. , წესების შენარჩუნების შესახებ მანიფესტმა უკმაყოფილება გამოიწვია რამაც აიძულა მარია კრისტინა .1834 , 1835 დათმობაზე წასულიყო წელს შეიქმნა მოდერადოსთა მთავრობა მარტინეს დე ლა როსას ხოლო წლის

- . , იბნისიდან ტორენოს მეთაურობით მათი მთავრობის პოლიტიკამ აჯანყებები რომელთა მსვლელობაშიც 1812 .1835 წამოაყენეს კადისის წლის კონსტიტუციის არდგენის ლოზუნგი წლის სექტემბერში მათი მოთხოვნების

. საფუძველზე შეიქმნა პროგრესისტების მთავრობა მენდისაბლის მეთაურობით მარია კრისტინას ანტი .სამთავრობო გადატრიალების მცდელობამ კვლავ აჯანყება გამოიწვია

ესპანეთის მეოთხე რევოლუცია

1854-1856 . 1854 28 ესპანეთის მეოთხე რევოლუცია მიმდინარეობდა წწ დაიწყო წლის ივნისს სამხედრო . .31 აჯანყებას მიემხრო მადრიდისა და ესპანეთის სხვა დიდი ქალაქების მოსახლეობა ივლისს დედოფალი

- ისაბელ მეორე იძულებული გახდა პრემიერად დაენიშნა მესამე რევოლუციის ერთ ერთი მთავარი, , ფიგურა ესპანეთის ყოფილი რეგენტი ბალდომერო ესპარეტო რომელმაც პროგრესისტებისა და მემარჯვენე

ლიბერალებისგან შექმნა მთავრობა .1854 8 წლის ნოემბერს მადრიდსი შეიკრიბა ერთპალატიანი , დამფუძნებელი კორტესი რომლის დეპუტატთა უმეტესობა ეკუთვნოდა ლიბერალური კავშირის პარტიას

’ , სამხედრო მინისტრ ო დონელის პირადი მეტოქეობა გადაიზარდა დიდ პოლიტიკურ კონფლიქტში რის : , შედეგადაც რევოლუციის მომხრეები ორად გაიყვნენ ერთნი ითხოვდნენ რევოლუციის გაღრმავებას მეორენი

. ’ , კი მიღწეულით კმაყოფილნი იყვნენ ლეოპოლდო ო დონელი ხორისი სარგებლობდა ისაბელ მეორის სამეფო . , კარის წრეების და სამღვდელოების მხარდაჭერით კატალონიაში ვალენსიასა და ანდალუსიაში ძალას

.1856 იკრებდა რესპუბლიკური მოძრაობა წელს დაიწყო აგრარული მღელვარებანი, , ანდალუსიაში ესტრემადურასა და ვალიადოლიდში რითაც ისარგებლა დედოფალმა და გადააყენა

. ’ , ესპარტეროს მთავრობა მთავრობის სათავეში ჩაუდგა ო დონელი რომელმაც დაშალა ეროვნული მილიცია და . 1845 .დამფუძნებელი კორტესი აღადგინა წლის კონსტიტუცია და რევოლუციამდე მოქმედი სხვა კანონები

ესპანეთის მეხუთე რევოლუცია

1868-1874 .1868 18 ესპანეთის მეხუთე რევოლუცია მიმდინარეობდა წწ წლის სექტემბერს კადისში ადმირალ ხუამ . , ბატისტა ტოპეტეს მეთაურობით აჯანყდა ფლოტი მას მოჰყვა არმიის გამოსვლა რომელსაც სათავეში ჩაუდგნენ

. , , გენერალიტეტის უმაღლესი წარმომადგენლები ბრძოლას შეუერთდნენ მადრიდის ბარსელონის ვალენსიისა , და სხვა დიდი ქალაქების მოსახლეობა რომლებსაც უმთავრესად რესპუბლიკელები

. . ხელმძღვანელობდნენ მთელ ქვეყანაში იქმნებოდა ხუნიტები ალკოლესთან ბრძოლის შემდეგ დედოფალი 30 18 ისაბელ მეორე სექტემბერს ესპანეთიდან გაიქცა და ოქტომბერს შიქმნა დროებითი მთავრობა ფრანსისკო

. .1869 სერანოს მეტაურობით მაგრამ რესპუბლიკელები არ დაუშვეს სახელმწიფოს მმართველობაში წელს , . გამოქვეყნდა ესპანეთის კონსტიტუცია რომელმაც ესპანეთი მემკვიდრეობით მონარქიად გამოაცხადა ამ

, , კონსტიტუციაში უმთავრესი იყო ის რომ პირველად ესპანეთის ისტორიაში სარწმუნოების თავისუფლება.1869 18 . , - .1870 გამოცხადდა წლის ივნისს ფ სერაო დაინიშნა რეგენტად ხოლო ხუან პრიმი პრემიერ მინისტრად

.წელს ესპანეთის ტახტზე აირჩიეს უფლისწული ამადეო სავოიელი

კულტურა

, ფლამენკო არის ესპანური მუსიკისა და ცეკვის ჟანრი რომელიც წარმოიშვა. -18 . ანდალუსიაში საბოლოო ჩამოყალიბებული სახე მან მე საუკუნესი მიიღო ფლამენკო

, . ესპანუ ბოშურ და არაბულ ფოლკლორის ელემენტებს შიეცავს მისთვის დამახასიათებელია ცეკვა . , , და სიმღერა გიტარის თანხლებით ცეკვას თან ახლავს შეძახილები ტაში თითების

, , ტკაცუნი მამაკაცები ხეკვას ასრულებენ ფეხების ძლიერი რიტმული მოძრაობით ქალები ხელებისა .და ტანის ცეცხლოვანი მოძრაობით

2010 16 წლის ნოემბერს იუნესკომ ფლამენგო კაცობრიობის მსოფლიო მემკვიდრეობის სტატუსი.მიანიჭა

კორიდა

. კორიდა ხარების ბრძოლის ყველაზე გავრცელებული ფორმაა დამახასიათებელია. , -18 ესპანეთისთვის თავდაპირველად კორიდა იმართებოდა ქალაქის სწორკუთხა მოედნებზე მე

, . საუკუნეში კორიდის კანონების ჩამოყალიბების შემდეგ იგი იმართებოდა უკვე წრიულ მოედნებზე ის სათავეს იღებს ბრინჯაოს ხანიდან და უკავშირდება პირინეის ნახევარკუნძულზე მცხოვრებ

, . იბერიელებს რომლებიც ხარებსწმინდა ცხოველებად აღიქვამდნენ თავიდან ხარის მოკვლა . სპეციალური რიტუალი იყო უკვე ესპანეთის ერთიან სახლემწიფოდ ჩამოყალიბების შემდეგ კორიდა

. მოსახლეობის ელიტარული ნაწილის გასართობი გახდა თანამედროვე კორიდა გაჩნდა. 4- 6 , 450 - ანდალუზიაში მასში მონაწილეობას იღებს ხარი დან წლამდე მისი წონაარ უნდა იყოს კგ ზე

.ნაკლები

დასასრული