ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

253
1 Tbilisi 2010 saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa da saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa da saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa da saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa da saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa da sportis saministro sportis saministro sportis saministro sportis saministro sportis saministro saqarTvelos giorgi leoniZis saxelobis saqarTvelos giorgi leoniZis saxelobis saqarTvelos giorgi leoniZis saxelobis saqarTvelos giorgi leoniZis saxelobis saqarTvelos giorgi leoniZis saxelobis qarTuli literaturis saxelmwifo muzeumi qarTuli literaturis saxelmwifo muzeumi qarTuli literaturis saxelmwifo muzeumi qarTuli literaturis saxelmwifo muzeumi qarTuli literaturis saxelmwifo muzeumi

description

ლექსები,პოემები,თარგმანები,ჩანაწერები,პირადი წერილები

Transcript of ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

Page 1: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

1

Tbilisi2010

saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa dasaqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa dasaqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa dasaqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa dasaqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa da

sportis saministrosportis saministrosportis saministrosportis saministrosportis saministro

saqarTvelos giorgi leoniZis saxelobissaqarTvelos giorgi leoniZis saxelobissaqarTvelos giorgi leoniZis saxelobissaqarTvelos giorgi leoniZis saxelobissaqarTvelos giorgi leoniZis saxelobis

qarTuli literaturis saxelmwifo muzeumiqarTuli literaturis saxelmwifo muzeumiqarTuli literaturis saxelmwifo muzeumiqarTuli literaturis saxelmwifo muzeumiqarTuli literaturis saxelmwifo muzeumi

Page 2: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

2 3

ilia WavWavaZe

saarqivo gamocema

leqsebi, poemebi,

Targmanebi, Canawerebi,

piradi werilebi

Tbilisi

2010

Page 3: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

4 5

Semdgeneli da redaqtori

iza orjonikiZeiza orjonikiZeiza orjonikiZeiza orjonikiZeiza orjonikiZe

wigni gamosacemad moamzada da komentarebi daurTo

Tea TvalavaZemTea TvalavaZemTea TvalavaZemTea TvalavaZemTea TvalavaZem

fotoreproduqciebi

mirian kilaZisamirian kilaZisamirian kilaZisamirian kilaZisamirian kilaZisa

aawyo

eliso kalmaxeliZemeliso kalmaxeliZemeliso kalmaxeliZemeliso kalmaxeliZemeliso kalmaxeliZem

daakabadona

fati gaguliamfati gaguliamfati gaguliamfati gaguliamfati gaguliam

daibeWda gamomcemloba `erovnuli mwerlobis~ stambaSi

mxatvris q. #4. tel.: 317047, 327362

[email protected] / [email protected]

ISBN

r e d a q t o r i s a g a nr e d a q t o r i s a g a nr e d a q t o r i s a g a nr e d a q t o r i s a g a nr e d a q t o r i s a g a n

v

Page 4: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

6 7

daviT weredianidaviT weredianidaviT weredianidaviT weredianidaviT werediani

`ara mxolod tkbil xmaTaTvis~...

áïîàóä ðëåüóî üîïæòúòïøò, òäòïèæåú æï òäòïì øåèæãë-

èïú, óæïâë ÿåøèïîòüåþïæ èòò÷íåëæï, îëè äòîòêóäò äåáìò èìó-

þóáò æï üêþòäõèëâïíò óíæï òñëì. ïäþïà, ìïÿòîëï, òìòú ïéòíòø-

íëì, îëè áïîàâåäåþò ïè èõîòâ ãïèëíïêäòìíò ïî âñëôòäâïîà —

„äåáìò óíæï èéåîëæåì“...

îïìïêâòîâåäòï, ëæòàãïíâå ïîìåþëþæï „èûòèå æï èùïîõèëâï-

íò“ äòîòêïú, îëèåäòú èåüïæ àó ïîï, íïêäåþïæïú ïî ôïìëþæï,

èïãîïè çëãïæò æåþóäåþòì æëíåçå, üîïæòúòóäò „ÿåøèïîòüåþï“

óîñåâò î÷åþëæï. èòì ìòìùëîåì åÿâáâåø ïîú òäòïì „ðëåüò“ ïñå-

íåþì, èúòîå êëîåáüòâòì øåüïíòà òôïîãäåþï — „ïîï èõëäëæ“...

èïãîïè åì èúòîå êëîåáüòâò, ìòíïèæâòäåøò, ïîúàó òìå èúòîåï,

ðîòíúòðóäïæ ìõâï ìïõòì ðëåçòïì ãâàïâïçëþì.

* * *ìïæïú æòæåþóäì èàïìï èñòíâïîìïëîþíò, ïîùòâíò ïî øåõåþòïí,ìïæ ùâòèï-àëâäíò, ñòíóäïæ áèíòäíò,

èçòìãïí ïîëæåì ïîï æíåþòïí...

(ÿïâÿïâïûå 1987: 255)

àòàáëì èïîüòâò ïéùåîïï, ôïáüòì êëíìüïüïúòï, ðëåüóîò

ìïèêïóäåþòì ãïîåøå. ïîú ìòüñâï, ïîú ìïàáèåäò ãïíìïêóàîåþó-

äòà ïîïôîòà ãïèëòî÷åâï. ìòíüïáìòú ìïâìåþòà íëîèïüòóäòï,

õåä÷ïìïÿòæì ïáïú âåîïôåîì âðëóäëþà. øàïþåÿæòäåþï êò ûïäçå

ûäòåîòï, ÷âåí ùòíïøå òøâòïàò èëíóèåíüóîëþòà ïéþåÿæòäò ìó-

îïàò òõïüåþï. îï òùâåâì ïè øåãîûíåþïì, ìïêèïëæ ûíåäò èòìïõâåæ-

îòï, ñëâåä øåèàõâåâïøò, üåáìüòì çåæïðòîçå ïî æåâì.

èïãîïè, èúòîåëæåíò ñëâíòì øåèæåã, èïäåâå âõâæåþòà, îëè åì

èëíóèåíüóîëþï, óôîë ìùëîïæ, èëíóèåíüóîëþòì øåãîûíåþï, ðòî-

Page 5: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

8 9

þåäüò þåäüçåæï ãïæïâïùâòíëà

æï øîëèòì ëôäò èòùïì âïùâòèëà...

(ÿïâÿïâïûå 1987: 50)

* * *òè ðëåüóî ãïîåèëøò, îëèåäòú äåáìòìïãïí ìòèìóþóáåìï æï

üêþòäõèëâïíåþïì èëòàõëâæï, õëäë øåèëáèåæåþòà ðîëúåìì èó-çåþòìïãïí íïùñïäëþåâ ûéâíïæ æï èëîïêîïêå òèðîëâòçïúòïæ èò-ò÷íåâæï, îàóäò ùïîèëìïæãåíòï, îëè ÿïþóê òäòïì, àïâòì ïîïüê-þòäõèëâïí èòæîåêòäåþïàï ãïèë, ûíåäèåüñâåäåþòì ãïèë, ìïêó-àïî èëùëæåþïøò, æîëæïæîë èïòíú, åÿâò ïî øå¸ðïîâëæï: „âïî àóïîï ÿåøèïîòüò ðëåüò? òáíåþ ñëâåäòâå åì èõëäëæ äåáìòì èêåàåþ-äëþïï, ñèïùâòäêïúóîò ðïüòâèëñâïîåëþòì ãïèëûïõòäò“? ïè åÿâìòãò ïîïâòì ãïóçòïîåþæï, øåìïûäëï, àïâòì àïâìïú ïî óèõåäæï,èïãîïè ãóäòì ìòéîèåøò òãò èïòíú ïîìåþëþæï æï ìïþëäëë ðïìóõìòàõëâæï, îïæãïí òäòï òì ðòîëâíåþï ïî òñë, âòíú èòïõäëåþòà ðï-ìóõì æïìöåîæåþëæï. øàïãëíåþòì ùóàåþò ìïùòíïïéèæåãëøò ïî-ùèóíæåþæï. èïãîïè åì, òáíåþ, èõëäëæ øîëèòì ïçïîüò òñë æï ïîïíïèæâòäò øàïãëíåþï?

æï ìùëîåæ ïè æîëì, ãïíãåþïè åêïüåîòíå ÿïâÿïâïûåìàïí æï íò-êëäëç þïîïàïøâòäòì õåäíïùåî êîåþóäàïí øåïõâåæîï. ðëåüòìïéüïúåþï ãïíóçëèåäòï. íòêëäëç þïîïàïøâòäèï èàåäò èòìò ïî-ìåþï øåûîï.

ïèïì, îï àáèï óíæï, ̧ áëíæï ìîóäò ëþòåáüóîò ìïôóûâåäò, èïã-îïè èòì àïâæïâòùñåþóä ïéüïúåþïøò ùâäòäò ìóþòåáüóî ôïáüëî-ìïú óíæï èòóûéëæåì. èïí áïîàóä åíïçå ðòîâåäïæ íïõï ïîïüê-þòäõèëâïíò ðëåçòòì åÿâøåóâïäò íòèóøåþò, îëèäåþòú, óùòíïîå-ìïæ, ìùëîåæ èïã àâòìåþòì ãïèë, ìïìùïóäì ¸ãïâæï. åì òñë ìòéîèå,ìòèïéäå, åáìðîåìòï, øòíïãïíò ìïâìåþï, — çóìüïæ òì, îïìïú àâò-àëí åìùîïôëæï.

èïîàïäòï, þïîïàïøâòäò èõëäëæ èåíüïäóîò üòðòì øåèëáèå-æò ïî ñëôòäï, èïãîïè èòì ìïóêåàåìë äåáìåþøò åì èõïîåú ìîóäòûïäòàïï ãïèëâäåíòäò æï èïøòíæåäò ðëåüóîò ìòüóïúòòì ôëí-

ùèòíæïæ ìüòäóîòï, üëíïäëþïìï æï èêïúî ìòüñâòåî ïî÷åâïíì åè-ñïîåþï. èïãîïè åÿâò ãâî÷åþï, æï åì åÿâò ìïâìåþòà ìïôóûâäòïíòï,îëè üëíïäëþï æï èêïúîò ìòüñâòåîò ïî÷åâïíò ïèãâïîò åôåáüòìèòìïéùåâïæ èàäïæ ìïêèïîòìòú ïî óíæï òñëì æï îëè ïá óèàïâîåìòäåáìòì îòüèóäò ìòèûòèåï, îòüèóäò ìòèûòèå æï õïçãïìèóäò ïîïü-êþòäõèëâïíåþï.

ðëåçòïøò ïèãâïî „ïîïüêþòäõèëâïí ¸ïîèëíòïì“, ûòîòàïæïæ,èåíüïäóîò üòðòì øåèëáèåæíò ïéùåâåí. áïîàóäøò èìãïâìò èïãï-äòàåþò àòàçå ÷ïèëìïàâäåäòú ïî ïîòì, èïãîïè, êïúèï îëè àáâïì,ïîú ûïäòïí õøòîòï. ãïäïêüòëíòìåóäò îòüèåþòì æëèòíòîåþïè ïèüîïæòúòïøò æòæò ùñâåüòäò ãïï÷òíï.

* * *òäòï ÿïâÿïâïûå ïøêïîïæ ãïèëõïüóäò èåíüïäóîò üòðòì øå-

èëáèåæò òñë, óðòîïüåìëþïì ñëâåäàâòì îïúòëíïäóî ìïùñòìì ïíò-ÿåþæï, îïú ñâåäïçå úõïæïæ ìùëîåæ èòì äòîòêïøò èë÷ïíì. ÷âåíøòïèïì äòîòêëìòìïàâòì íïêäïæ èòò÷íåâæíåí, òíüóòúòòì åîàãâïîìòèùòîåæïú êò, èïãîïè ïìåàò æïìêâíï óèïîàåþóäëï. æòæò øåèëá-èåæåþï, ûäòåîò òíüóòüóîò ìïùñòìòì ãïîåøå, øåóûäåþåäòï, îï üò-ðòì øåèëáèåæàïíïú ïî óíæï ãâáëíæåì ìïáèå. ëéëíæ ãïíìõâïâåþïòì ïîòì, îëè èåíüïäóîò üòðòì øåèëáèåæò ùèòíæï òíüóòúòïì þë-äëèæå ïîïìëæåì åíæëþï, øàïãëíåþòì èìóþóáò èëíïðëâïîò ãëíå-þòì àâïäèï èêïúîïæ æï èîïâïäãçòì óíæï ãïæïïèëùèëì. ðëåüòúæòäëþì, òèðîëâòçïúòòì èëèåíüò òèàïâòàâå óêóïãæëì, òëäïæïî ãïæï¸ñâåì òèïì, îïìïú ìüîòáëíò àïâòìàïâïæ, ãëíåþòì ÷ïóîåâ-äïæ èéåîòì æï îïìïú ïêïêò, ãïäïêüòëíçå îëè ïîïôåîò âàáâïà,óêïíèòóõåæïâïæ ãï¸ñâåþëæï. øåìïþïèòìïæ, áèíïæëþòì ðîëúåìòúãïúòäåþòà îàóäò æï øîëèïüåâïæò õæåþï.

øåæåãïæ ìüîòáëíò, îëãëîú ùåìò, ïîïüêþòäõèëâïíò ãïèëæòì,åîàò øåõåæâòà èóìòêïì èëêäåþóäò, ìòíïèæâòäåøò êò, ìõâïãâïîòèóìòêïäóîëþòà æïüâòîàóäò, ìòéîèòìåóäïæ æïèóõüóäò, øò-íïãïíïæ èíòøâíåäëâïíò (àóíæïú ûïäòïí èíòøâíåäëâïíìïú ïîï-ôåîì ïèþëþæåì), éëíòåîò, õïîòâòà ãïèùåâò.

Page 6: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

10 11

èåüò õíòà øåï÷åîï ÷âåíò ñóîïæéåþï: èåëîå èòèïîàâïè óôîë úõï-æïæ ãïèëêâåàï, îëè êïäïèò úõëâîåþòì ãïíóñîåäò àïíïèãçïâîòï.

èïãîïè ïîú åì ïîòì èàïâïîò. ðòîâåä âïîòïíüøò, ïàèïîúâ-äëâïí ìüîòáëíøò, ïäþïà, øåæïîåþòà ìùîïôò üëíïäëþòì ãïèë,üïøòìïæèò èòèïîàåþï çåæèåüïæ ãïèëèùâåâòï — „üïøò ÷âåí ïîãâÿòîæåþï“! — îïú ðëåüòìïãïí îïèæåíïæèå óüîòîåþóäïæ òìèòì.„÷åèë êïîãëì“ øåèëüïíïè, ïî âòúò, îïüëè, èåáïíòçèì çóìüïæ âåîïâõìíò, ìùëîåæ üïøòìïæèò æïèëêòæåþóäåþï øåúâïäï: „üïøò ÷âå-íò èòçïíò ïî ïîòì, òáíåþï æï òñëì, ïî òáíåþï æï, æïå, íó òáíåþï“.ãóäùîôåäëþòì õïîòìõò øåìïè÷íåâïæ ïèïéäæï. òàáâï òì, îòìòàáèïú ãâåùïæï, ïîú èåüò, ïîú íïêäåþò.

èåëîå ìüîòáëíò — „îïìïú âèìïõóîåþà, èïì âåèìïõóîëà“ —ãîïèïüòêòì æëíåçå ìïâìåþòà ìùëîòï, ïîïæï, îïéïú åíëþîòâòóõåîõóäëþï ïøêïîïæ ïõäïâì. ÷ïèïüåþóäèï ìòüñâïè — „åîàãó-äïæ“ — ìïàáèåäò åèëúòóîïæ ãïïèæòæîï, èïãîïè òì, îïèïú åíëþ-îòâò óõåîõóäëþï ãïïáîë, ïéèë÷íæï åîàèïîúâäëâïíò æï äïèòìó÷òíïîò „êâäïâ“. ïò îï ñëôòäï ìïÿòîë! „îïìïú âèìïõóîåþà, èïìåîàãóäïæ êâäïâ âåèìïõóîëà“.

ðòîâåäò ÷ïìùëîåþï ìîóäòïæ òíüóòüóîòï, èåëîå — ìîóäò-ïæ îïúòëíïäóîò. èòéùåóäòï ̧ ïîèëíòóäëþï, èïãîïè ïîïüêþòä-õèëâïíò, îïú øàïþåÿæòäåþòì ìòìîóäòìàâòì ñëâäïæ ïóúòäåþå-äòï. ùïîèëâòæãòíëà, îëè åì äåáìò øåìîóäåþóäòï þåìòêòì èó-õïèþïçòìåóäò ïèéåîåþóäò àëàõèåüèïîúâäëâïíòà, îëèåäòúàïâòì ïæãòäïì þîùñòíâïäåï, èïãîïè ïá îïì èòâòéåþæòà? üïøòì-àâòì æïùåîòä äåáìì, îëèåäòú üïøì óïîñëôì? ïî âòúò, ñïäþïæïýéåîæåþëæï àó ïîï, èïãîïè èòìò ûïäèëìòäåþòìïãïí îëè þåâîòïéïîïôåîò æïî÷åþëæï, ïèòì àáèï æïþåöòàåþòà øåòûäåþï.

ðëåçòï èîïâïäìïõëâïíòï. ïîìåþëþì äåáìò, îëèåäòú ìòêåê-äóúòà ãâõòþäïâì, ïîìåþëþì äåáìò, ìïæïú èúòîåëæåíò ãïêåêäó-úåþïú êò ïèïçîçåíòï.

* * *„÷åèë êïäïèëì“ àåèïüòêóîò æï åèëúòóîò àïíïèåùñâòäå —

„èïì ïáåà, îïêò“ — êòæåâ óôîë èêâåàîòï àïâòìò óïéîåìïæ ãï-èëèùâåâò ôòíïäòà. îïìïêâòîâåäòï, èïòíúæïèïòíú ìòüñâïìòüñ-

çå, èàïâïî ìòïõäåæ, ûíåäò èòìïõâåæîò ïî ïîòì, ìùëîåæ ïèãâïîòèòèïîàåþïíò óíæï ùïîèë÷åíòäòñë.

þïîïàïøâòäèï ïõïäãïçîæï òäòïì àïâòìò èëùëæåþòì èòèïîàñëâåäãâïîò åÿâò ãïóáïîùñäï.

èåëîå æòæò ðëåüò, îëèåäèïú òäòï ÿïâÿïâïûòì àòàáèòì ïìå-àòâå ïéüïúåþï ãïèëòùâòï, òñë âïýï-ôøïâåäï. ïè ïéüïúåþïìïú ìîó-äò ëþòåáüóîò ìïôóûâåäò ¸áëíæï, èïãîïè, âôòáîëþ, ìóþòåáüó-îëþòìãïí àïâòìóôïäò ïîú åì èåëîå øåèàõâåâï ñëôòäï. èïîàï-äòï, ïîú âïýï-ôøïâåäïï èõëäëæ èåíüïäóîò üòðòì øåèëáèåæò,èïãîïè „ïîïüêþòäõèëâïíò ¸ïîèëíòï“ èïìàïíïú ìîóäòïæ àâïä-íïàäòâòï. æï òäòïú àâïäíïàäòâ õåæïâì, îëè ðëåçòòì åì åîà-åîàò óèíòøâíåäëâïíåìò íïòîìïõåëþï ìïáïîàâåäëøò ïî æïòùîò-üåþï, àóíæïú ìõâï ôëîèòà, èëèïâïäøòú ãïãîûåäæåþï æï òäòï-ìåóäò üîïæòúòï êâäïâïú èêâòæîïæ æïúóäò òáíåþï.

èïãîïè øåâåøâïà âïîïóæåþì æï êëíêîåüóä èïãïäòàåþçå ãï-æïâòíïúâäëà.

* * *„÷åèë êïäïèë, îïæ ãâòíæï üïøò“... ïè ìïñëâåäàïëæ ïéòïîå-

þóäò äåáìòì ðòîâåäò âïîòïíüò, îëãëîú úíëþòäòï, ïàèïîúâ-äëâïíò òñë. òäòï ïè âïîòïíüèï ïî æïïêèïñëôòäï. ïîïåîàõåä ãï-èëàáèóäò èëìïçîåþï, îëè ïçîòì èæòíïîåþï ïá ïóúòäåþäïæàëàõèåüèïîúâäëâïí ìïçëèì èëòàõëâì, óìïôóûâäë íïæâòäïæïî ÷ïíì. èïîàäïúæï, àó ðëåüì èõëäëæ îòüèóäò èòçïíò ïî ïèëû-îïâåþæï, ãïíï ïçîëþîòâïæ òìåàòú îï øåòúâïäï:

÷åèë êïäïèë, îïæ ãâòíæï üïøò...

÷åèë êïäïèë, ÷åèë êïîãë, îïæ ãâòíæï üïøò...

(ÿïâÿïâïûå 1987: 120)

àòàáëì ïîú ïîïôåîò. èòóõåæïâïæ ïèòìï, ãïæïèùñâåüò èíòøâ-íåäëþï ïè ÷ïìùëîåþïøò, ïîï èãëíòï, èõëäëæ îòüèòêïì èòóûéëæåì.

æïâïêâòîæåà, îïèæåí ïçîëþîòâ íòóïíìì úâäòì àòàáëì þåâ-îòì ïîïôîòìèàáèåäò „÷åèë êïîãë“. ïè ìòüñâåþì åîàãâïîò ìòàþëúøåèëïáâì, èïãîïè èàïâïîò åì ïî ïîòì. îòüèóäèï ñëâíèï êïäïèàïí

Page 7: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

12 13

ìïàáèåäàïí ïìåàò èòèïîàåþï, îïìïêâòîâåäòï, ðòîâåä îòãøò,àâòàëí òäòïì ðëåüóîò èëíïúåèåþòà ïîòì íïìïçîæëåþò. îïúòë-íïäóîò ìïùñòìò èóæïè èñïî íòïæïãçå æãëèïì ïèöëþòíåþì, âåî òà-èåíì âåîïâòàïî ëîïçîëâíåþïì, àó òãò ÷ïíïôòáîòæïí ïî èëèæòíï-îåëþì. ðëåüóîò þóîóìò ìòñïäþòì àïíïôïîæò õæåþï. ûòîòàïæò ìïñ-îæåíòï ïçîòæïí ãïèëèïâïäò åèëúòï æï ïîï åèëúòòæïí ãïèëèïâï-äò ïçîò, îëãëîú ïèïì äòîòêïøò ñâåäïçå õøòîïæ âïùñæåþòà.

* * *ñëâåäò ðëåüò èïòíú öòóüïæ äïèëþì àïâòì èëíïúåèåþì ãï-

æïïþòöëì, æîëæïæîë ìõâï üåèþîòú èëìòíöëì.

úòóîò õèåþò,

ë¸, ìïêâòîâäåþò!

(ÿïâÿïâïûå 1987:81)

òäòïìïú, îëãëîú ÿåøèïîòü ðëåüì, óìïàóëæ ÷ïåìèëæï õëäèååì „úòóîò õèåþò“, èïãîïè èïà ãïíìõåóäåþïì îïéïú ïþîêëäåþæï,ìòüñâåþïæ áúåâòìïì, òìòíò àïâòïíà èëèõòþäïëþïì, óèåüåìïæ, êïî-ãïâæíåí. ïîú åíëþîòâ æï ïîú âåîìòôòêïúòóä øåúëæåþåþì ïá ãï-æïèùñâåüò èíòøâíåäëþï ïîï ïáâì. íòêëäëç þïîïàïøâòäòì „õèïòæóèïäøò“ èïòíú èëõåäàåþóäòï åì èóìòêï, òíüëíïúòóîò ãîï-æïúòåþòà, ïçîëþîòâò òæóèïäåþòì øåíïî÷óíåþòà. òäòïì êò îïúò-ëíïäóîò ìïùñòìò òèàïâòàâå ìïïøêïîïëçå ãïèëïáâì:

îëì èëèåìèòïí,èìùîïôä èëèòàõîëþåí,ìïòæïí îþòïí

æï ìïæ úõëâîëþåí.

(ÿïâÿïâïûå 1987: 81)

ìïêâòîâåäò õèåþò, îëèäåþòú çóìüïæ „èëãâòàõîëþåí“ àïâò-ïíà ùïîèëèïâäëþïì, èõëäëæ óíïüòôåìò âåîìòôòêïúòóäò ëìüï-üëþòì øåèàõâåâïøò àó øåûäåþåí òæóèïä èóìòêïæ ïèåüñâåäåþïì.÷âåíò èåúõîïèåüå ìïóêóíå êò, ïîïâòìàâòì ìïòæóèäë ïî ïîòì,èìãïâìò ëìüïüëþòìïãïí ìïêèïëæ øëîì òæãï...

âòà, ðòîæïðòîò èíòøâíåäëþòà ïî óíæï ãïâòãëà. àïíïèëïçîåàïïîñëäï ðëåüóî ìòâîúåøò õæåþï æï ïîï îåïäóî ìòíïèæâòäåøò.æéåì óêâå ñóîò ãâïáâì èò÷âåóäò æï íïêäåþ âóêâòîæåþòà, àïíï-èåæîëâåàïàâòì åì ôòíïäò îïëæåí ãïèïéòçòïíåþåäò óíæï ñëôò-äòñë, ãïíçîïõòìïæ ãïèïéòçòïíåþåäò, îïú ïõïäãïçîæï ïâüëîòìåðïüïýò ìîóäåþòàïú ïî ïîòì, ìõâï, þåâîïæ óôîë èïéïäò èòçïíòïèëûîïâåþì: òíæòôåîåíüóäò àïíïèëûèåíò àó àïíïèëïçîåíò ìïá-èòìïàâòì, ìïèøëþäëì áèåæòàò ìòñâïîóäòìïàâòì ïéûîïì.

ïèãâïîò èòçïíæïìïõóäëþòì üåáìüò, øåóûäåþåäòï, îïúòëíï-äóîò ïî òñëì, ñëâåäãâïîò ðëåüóîò þóíæëâïíåþòìïãïí ãïíùèåí-æòäò. èïìøò îëèïíüòêóäò èìëôäøåãîûíåþòì êâïäòú êò ûíåäò æï-ìïäïíæòï, àóèúïéï òäòïì ðëåüòêï îëèïíüòêëìåþòìïãïí æï, êåî-ûëæ, þïîïàïøâòäòìïãïí þåâîò îïèòà ïîòì æïâïäåþóäò.

ïáïú, þëäë ìüîòáëíåþò ïíó íïùïîèëåþòì èàïâïîò ûïîéâò —„êïúò ïî ïîòì, îëè ôòáîò âïíæë, ãîûíëþï ÷åèò ãïâóçòïîë“ — îë-èïíüòçèòì ïîìåíïäòæïí èëèæòíïîåëþì. îëèïíüòêëìò ðëåüåþò àï-âòïíà ̧ òðåîþëäòçåþóä òíæòâòæóïäòçèì, ðòîëâíóäò åîàïæåî-àëþòì ãïíúæïì, ãïíæãëèòì ðëçïì, ñâåäïçå õøòîïæ, ìùëîåæ ïè èë-üòâòà ãïèëõïüïâæíåí.

ëéëíæ èïààïí åì „ôòáîò“ æï „ãîûíëþï“ æïóêëíêîåüåþåäòï,èòéèóîòï èêòàõâåäòìïàâòì þëäëèæå ãïèõåäòäò ïî ïîòì. òäòïì-àïí êò ìïâìåþòà êëíêîåüóäòï, ìïõåäæåþòà àáèóäòï — „¸ëò, èïèó-äë“... — æï îëèïíüòçèàïí ïéïîïôåîò ïáâì ìïåîàë. ïõïä êëíüåáìü-øò åì èëüòâò ìîóäòïæ ãïíìõâïâåþóä, ïõïä àâòìåþîòëþïì òûåíì.

* * *òäòïì äåáìòì „ïîïüêþòäõèëâïíåþïì“, óðòîïüåìïæ, ìïàáèåäòì

èòçïíæïìïõóäëþï æï øåìïþïèòìò ìòüñâòåîò ôïáüóîï ãïíïðòîëþåþì.òì, îïú „áïîàâäòì æåæïøòï“ àáèóäò, èõëäëæ ïìå óíæï àáèóäòñë,èûòèåæ, êëîûòïíïæ, ûïîéâòïíïæ. àïâò óíæï æïãâïèïõìëâîëì ïîï èå-äëæòêïè, ïîïèåæ ïçîòì èæòíïîåþïè, àïâòìò ìòìîóäòàï æï ðëåüó-îò ôîïçòì éëíòåîåþòà. èëäòâäòâå äòîòçèò ïá óïæãòäëï. ùòíïðäïíçå ìóþòåáüóîò èëèåíüò ùïèëòùåâï, ïèãâïîèï üåáìüèï êò ìîó-äò ëþòåáüóîëþòì øåãîûíåþï óíæï ïéûîïì, îëè àïâòì èòçïíì èòïé-ùòëì, èõëäëæ ïçîëþîòâ èòçïíì ïîï, ïãîåàâå, ñëâäïæ ïóúòäåþåäåèëúòóî èòçïíì.

Page 8: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

14 15

„âåôõòìüñïëìïíøò“ ïéîåâòì åîàïæåîà øåèàõâåâïì âïùñæåþòà:„èåìïèå äåáìò êïîãòï ìïïøòêëæ, ìïèéåîåäïæ“... ÷âåíì ûâåäåþì äïô-ìóìïæ îëè èòå÷íòïà, ãïæïèùåîåþò ïàïìãçòì ÷ïïìùëîåþæíåí, èïã-îïè, îïèæåíïæïú âòúò, åì ïî èëèõæïîï. ìòèðüëèïüóîòï, îëè èõë-äëæ èåëúå ìïóêóíåøò ìúïæåì êëîåáüòâòì øåüïíï: „ïîì èåìïèå äåáìòêïîãò“...

òáíåþ ðëåüèï åì ïéîåâï ìïãïíãåþëæ æïóøâï — éòèòäòà èòãâï-íòøíï, îëè „èåìïèå äåáìøò“ ïèãâïîò ïéîåâåþò ùåìò òñë æï ïîï ãï-èëíïêäòìò?

èïîàïäòï, îóìàïâåäò èüêòúåæ ãïíïìõâïâåþì èïéïäìï æï æï-þïä øïòîì, èïãîïè ìïâïîïóæëï, îëè þëäëìï æï þëäëì, èïòíú åîàìïçëèïæ èòò÷íåâì. ùòíïïéèæåã øåèàõâåâïøò, èïà ãïíóùñâåüäòâ æïïîìåþòàïæ óèëüòâïúòë èëíïúâäåëþïì, âôòáîëþ, ïî æïóøâåþæï.

òäòïìï æï èòìò àïíïèåæîëâååþòìïàâòì ëîòâå øïòîò ðîòíúò-ðóäïæ åîàò ìïçëèò òñë, åîàò æï òèïâå ìïçëèòì ëîò èóìòêïäóîòâïîòïúòï, ñâåäï úïäêåóä üåáìüøò åîà-åîàò èïàãïíòì æëèòíò-îåþòà. òäòïìàïí, îëãëîú ùåìò, „èïéäòì“ õèï æëèòíòîåþì.

„ãïçïôõóäòì“ èïîúâïäíïêäóä øïòîìïú, ïèãâïîïæ èëèïîàó-äò ìèåíòà àó ùïâòêòàõïâà, àó èëâïõåîõåþà, æéåâïíæåä âòàï-îåþïì ãïíâóæãåà, ïæâòäïæ æïâîùèóíæåþòà, îëè åì üåáìüò èóìò-êïäóîïæïú ìïâìåþòà ëîãïíòçåþóäò äåáìòï, ïãîåàâå, øïòîòà æï-ùåîòäò ìõâï üåáìüåþò, ñëâåä øåèàõâåâïøò, æòæò óèîïâäåìëþï.

* * *áïîàóä êäïìòêóî ðëåçòïøò ñâåäïçå èìóþóáò ìïçëèò, ïäþïà,

èïéïäò øïòîòï: „ìüâåíì þóäþóäò âïîæìï çåæï“... èïãïäòàåþòìèëõèëþï øëîì ùïãâòñâïíæï. òäòïìàïí êò èïéïäò øïòîòú èûòèåï,ìüïüòêóîòï, ïî ìüâåíì æï ïî ôïîôïüåþì. òãò àòàáëì áâòìïãïíïîòì ãïèëàäòäò, óôîë — ãïèëêëîûòäò:

æòæò éèåîàòì ìïêóîàõåâäòìèòìàâòì éâòâòì úåúõäò ãóäøò,îëè åîòìï èëûèåæ âòñë

ÿèóíâïìï æï ìòõïîóäøò.

(ÿïâÿïâïûå 1987: 103)

îï àáèï óíæï, ãïîêâåóä èóìòêïäóîëþïì ñâåäï üòðòì äåáìòòíïî÷óíåþì, èïãîïè ïá ïõäï èóìòêòì ðîòèïüçå ãâïáâì äïðïîïêòæï, òìòú èêïôòëæ óíæï òàáâïì, îëè òäòïì èúæåäëþïíò ïè ãçïçå,îòã øåèàõâåâïøò, ìïâìåþòà ùïîèïüåþóäòï. ïìåàòï „÷åèë êïîãëáâåñïíïâ“, ìïæïú èóìòêïäóîëþïì ïäåîìòïí-òíüòèóîò üëíïäëþïãïíïðòîëþåþì. ïìåàòâå äåáìïæ èåìïõåþï „ãïçïôõóäò“ — „üñåè èë-òìõï ôëàëäò“.

èïãîïè øòã îëè ìïçëèåþò òîåâï? ðòîâåäò æï èåìïèå ìüîòáëíòèïîúâïäíïêäóäò èïéïäò øïòîòï, æïíïî÷åíò — èïîúâïäíïêäóäòæïþïäò øïòîò.

* * *òäòïì äåáìøò èïéïäò æï æïþïäò øïòîòà øåìîóäåþóäò ìüîò-

áëíåþò õøòîïæ àïíïèëíïúâäåëþì, îòüèóäò íïõïçò, åîàæîëó-äïæ, ëî ìõâïæïìõâï ìïçëèçåï ãïøäòäò. ïè èëâäåíòì èîïâïäöå-îïæëþï ìïâìåþòà ãâïîùèóíåþì, îëè åì ïîú äïôìóìòï æï ïîú øåè-àõâåâòàëþï. òáíåþ, ðëåüóîò ìèåíòì íïêäïæ óíæï èòâò÷íòëà?

ðïìóõò æïæåþòàò òáíåþëæï, òäòï ÿïâÿïâïûå ïè èõîòâ ãïèëíïê-äòìò îëè òñëì. ïéîåâåþò üêþòäõèëâïí ïêïêòìàïíïú õøòîïæãâõâæåþï, ìõâï àïíïèåæîëâååþçå îëè ïéïîïôåîò âàáâïà, æï ïîúõïäõóî ðëåçòïøòï òøâòïàò. „ïîìåíïì äåáìøò“ êò — æï, ìïåîàëæ,èåìüâòîóä ¸ïíãåþøò — ïè ïéîåâåþòìïãïí àïâòìåþóîò èóìòêï òáè-íåþï. ûâåä èãëìíåþàïíïú ãïíóùñâåüäòâ æïìüóîæåþï, èïààïíïú,âòìïú ìèåíòì íïêäåþëþïì âåîïìãçòà æïâùïèåþà.

òìòú íòøïíæëþäòâòï, îëè ìõâï êäïìòêóî ìïçëèåþøò ïéîåâåþòïî õæåþï. õæåþï èõëäëæ øïòîìï æï ãåíåüòêóîïæ øïòîòìãïí èëè-æòíïîå ìïçëèåþøò. ïèæåíïæ, åì èëâäåíï èò÷óèïàåþïì êò ïîï, ïõì-íïì èëòàõëâì.

ïõìíï êò, ÷åèò ïçîòà, åîàïæåîàòï: ëîò ìèåíòàò üåíæåíúòïåþîûâòì åîàèïíåàì. ðòîâåäòìàâòì èïéïäò æï æïþïäò øïòîò åîàòæï òèïâå ìïçëèòì ìõâïæïìõâï âïîòïúòïï, èåëîòìàâòì — ëîò æïèë-óêòæåþåäò ìïçëèò.

èåëúå ìïóêóíåøò èåëîå üåíæåíúòïè ãïòèïîöâï æï ûâåä üåáìüåþ-ìïú èõëäëæ ïè àâïäòà ïí, óôîë ìùëîïæ, ïè ìèåíòà âêòàõóäëþà.

Page 9: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

16 17

Teimuraz doiaSviliTeimuraz doiaSviliTeimuraz doiaSviliTeimuraz doiaSviliTeimuraz doiaSvili

`bednieri eri~

struqtura da sazrisi

òäòï ÿïâÿïâïûòì „þåæíòåîò åîòì“ ìüîóáüóîï ïîïìëæåì ãïè-õæïîï ìðåúòïäóîò æïêâòîâåþòì ìïãïíò. ïèòì èòçåçò, ïäþïà, òìò-úïï, îëè àâïäòì åîàò øåâäåþòà, ôëîèï äåáìòìï, àóíæïú âåîìò-ôòêïúòòì æëíåçå, ïîïôîòà òáúåâì ñóîïæéåþïì: êäïìòêóîò æïîëèïíüòêóäò üîïæòúòòì ôëíçå, îâïèïîúâäòïíò èïéïäò øïòîò(4/4) øòæïîòàèåþòà æï èëæåîíòçåþóäò ãîïôòêòà îïòèå ìòïõäåìïî ïèýéïâíåþì. îïèæåíïæèå èëóäëæíåäò — òäòïì åâîëðåòçèçåëîòåíüòîåþóäò åìàåüòêòì êëíüåáìüøò — èõëäëæ øòæïîòàèòìïáüóïäòçåþï ÷ïíì.

„þåæíòåîò åîòì“ üåáìüò åîàèïíåàòìïãïí ãïèòöíóäò ëàõò èë-íïêâåàòìïãïí øåæãåþï. ðòîâåäò ìïèò, ôëîèòì èõîòâ, óîàòåîàò-æåíüóîòï: àòàëåóäò øåòúïâì 14 üïåðì, èåüîóäïæ òãòâåëþîò-âòï æï òèåëîåþì ãïîòàèâòì ìðåúòôòêóî ìòìüåèïì. þëäë, èåëàõåèëíïêâåàò ëîìüîòáëíòïíòï, âîúåäò èëíïêâåàåþòìïãïí ãîïôòêó-äïæ ãïèëñëôòäò æï æïèëóêòæåþåäò:

÷âåíòìàïíï þåæíòåîò

êòæåâ ïîòì ìïæèå åîò?!

(ÿïâÿïâïûå 1951: 84)

ìòâîúëþîòâïæ ïîïàïíïæò ëîüïåðåæòì õïçãïìèóäò ïâüëíë-èòóîëþï éòï ìòãíïäòï ìðåúòôòêóîò ìüîóáüóîóäò ëîãïíòçï-úòòìï, îïú üåáìüòì æïêâòîâåþóäò ùïêòàõâòì æîëìïú ïéáèïæò æïàâïäìï÷òíëï: åì ëîüïåðåæò, ãïèåëîåþóäò ìïèòâå âîúåäò èëíïê-âåàòì æïìïùñòìøò, ñâåäï ðïîïèåüîòì èòõåæâòà, îåôîåíì ùïîèë-ïæãåíì.

èïîàäïú, äåáìøò ëàõãçòì æïôòáìòîåþóäò êòàõâòàò ùòíï-æïæåþï, îëãëîú åì üòðòóî îåôîåíì èëåàõëâåþï, àåèïüóîïæ ãï-èëêâåàòäòï, èåüîóäïæ ãïôëîèåþóäò æï ìòíüïáìóîïæ æïìîó-

èïãîïè, ïèïâå æîëì, úëúõïäòï, ãçíåþòàï æï âíåþòà ïéâìòäò,îïú, ûíåäò ùïîèëìïæãåíòï, ùèòíæï îïúòëíïäóî æëíåçå õæåþëæåì.

àïíïèåæîëâååþì, ïäþïà, êòæåâïú ïëúåþæïà, îï àïèïèïæ óû-äåþæï òäòïì èûòèå, „ïîïðëåüóîò“ ûíåäèåüñâåäåþï ôîàïôïîôï-üï æï üêþòäõèëâïí äåáìàï øåèëüåâïì.

* * *ìïåîàë æïìêâíï, âôòáîëþ, óàáèåäïæïú íïàåäòï. èòíæï ìóä

ìõâï èëüòâçå æïâïèàïâîë.ãòëîãò äåëíòûåì ïáâì åîàò ðïüïîï äåáìò:

üëîëäåþòì ëîëâåäò

ãâòìèåíòï áïîàäòì âåäçå,

ïè õèïì âåûåþà ëîòâåíò,

æòæ èòíæâîåþøò âåûåþà, âåûåþà...

èå âòðëâå òì øåíì õèïøò —

õèï ùèòíæï æï õèï æòïæò...

æï ÷åèì ãóäøò ïéìæãï èïøòí

÷åèò ñîèëþòì ãïíàòïæò...

(äåëíòûå 1959: 89)

òäòïì õèïï, çóìüò, úëúõïäò, ëîãïíóäò. ïîï èãëíòï, ðëåüìåì óíåþóîïæ èëìâäëæåì, ùòíïìùïîãïíçîïõóäò ïî òñëì. àïí èï-òíúæïèïòíú õèòì ðëâíïçåï äïðïîïêò!

ìïëúïîòï, èïãîïè åì èìãïâìåþï, àòàáèòì òæåíüóîëþï, òìåïèòéùåóäò, îëè òäòïì ïîú åîà ìüîòáëíàïí ïøêïîï ãïæïûïõòäòïî òûåþíåþï.

æï èïòíú, ñâåäïçå èåüïæ îïú èåìïëúîåþï, — òäòïì õèòì õåäï-õïäò èëìèåíï, ïèöåîïæ üêþòäõèëâïíåþòì îåãòìüîòæïí.

ùòíïìùïî âåîïâòí ãïíìïçéâîïâì, îëèåäò üîïæòúòï ìïæ ãïæï-òêâåàåþï, ìïòæïí îï øåòûäåþï ùïîèëæòíæåì...

Page 10: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

18 19

óøôëàâåäò, áâåèûîëèåäò, îòãòïíò, ùåìòåîò;

ñëâäïæ èàèåíò, âòà öëî-úõåíò, íïõåæíò æï éëíòåîò.

(ÿïâÿïâïûå 1951: 83)

âòíú áïîàóäò êäïìòêóîò äåáìòì ìïõååþì òúíëþì, èïì ïá ïîãïóÿòîæåþï ûâåäò, ïèëìïâïäò ôëîèòì æïíïõâï — åìïï àåáâìèåü-èïîúâäëâïíò èïéïäò øïòîò ùòíïúåçóîóäò îòàèåþòà, îëèäòìåîàïæåîàò çóìüò âåîìòôòêïúòóäò ïíïäëãò ÷ïõîóõïûòì „àïèï-îòïíøò“ æïìüóîæåþï. èïîàïäòï, åì ìïõëüþë ðëåèï, àòàáèòì àï-âòà þëäëèæå (ìïèò ìüîëôòì ãïèëêäåþòà), ëúèïîúâäåæòà (55/55) ïîòì æïùåîòäò, èïãîïè èïéïäò øïòîòà ãïèïîàóäò åì óíòêï-äóîò ìüîëôò ëæòàãïíâå åîàãâïîò åìàåüòêóîò ðïîëäòï ÷ïõ-îóõïûòì ðëåçòòìï:

àïèïî ùñíïîò, øåìïùñíïîò, õèï-íïîíïîò, ðòî-èúòíïîò,èçå-èúòíïîò, ìï÷òíïîò, ùñïäò èáíïîò, èëèæòíïîò.èòìàâòì áíïîò îï ïîì? — áíïîò ïîìòà èàáíïîò, ó÷òíïîò.

âïîæ-øïèþíïîò, øïèþ-èïéíïîò, éïùâ-èùñïçïîò, øóá-èôòíïîò.

(÷ïõîóõïûå 1988: 355)

æïèëùèåþóäò ìüîëôò òèòàïú òáúåâì ñóîïæéåþïì, îëè ïá ïîï-èïîüë ìïâïäæåþóäë ùòíïúåçóîóäò îòàèåþòï îåïäòçåþóäò,ïîïèåæ ó÷âåóäë ìòÿïîþåï îòàèåþòìï: ñëâåäò èóõäò — ëàõèïîú-âäòïíò ìåãèåíüò — åâôëíòóîïæ åîàèïíåààïíïï øåùñëþòäò. ïèòìãïèë, „àïèïîòïíòì“ åì ôîïãèåíüò — èåìïèå ëæï — ûâåäò æîëòæïí¸ïîèëíòóäëþòìï æï èòóùâæëèåäò ðëåüóîò õåäëâíåþòì èòìïþïûíòèóøïæ èòò÷íåëæï.

ïèîòãïæ, „þåæíòåî åîøò“ ìïñîæåí ìïäåáìë ôëîèïæ øåî÷åóäòï„àïèïîòïíòì“ óíòêïäóîò ìüîëôò — å. ù. øïòîò-÷ïõîóõïóäò. èïî-àïäòï, òäòïì äåáìøò èõëäëæ ìïâïäæåþäë ùòíïúåçóîóäò îòà-èåþòï, ñâåäï èóõäò åîàèïíåààïí ãïîòàèóäò ïîïï, èïãîïè ïøêï-îïï ïíïäëãòï ìüòäòì æëíåçå — ëîòâå üåáìüøò ãïíìïçéâîåþï-åðò-àåüåþòì („çåæøåìîóäåþòì“) ãïþèóäò èùêîòâòï. òäòï ïèëæòì ìïõëü-þë ëæòì ôëîèòæïí, îëãëîú âåîìòôòêïúòóä-ìüòäóîò åîàëþò-æïí, ëéëíæ äåáìì ãîïôòêóäïæ èëæåîíòçåþóä ìïõåì ïûäåâì.

äåþóäò. ïèãâïî êâïäòôòêïúòïì õåäì âåî øåóøäòì ãïâîúåäåþó-äò ùïîèëæãåíï, àòàáëì îåôîåíò èõëäëæ èëìæåâì, ïþëäëåþì ûò-îòàïæ ìüîëôåþì, èïøòí, îëúï „þåæíòåî åîøò“ òãò ñâåäãïí ìïùñòìðëçòúòïøò æãïì. îëãëîú ôëäêäëîóäò, òìå äòüåîïüóîóäòôïáüåþò èëùèëþì, îëè îåôîåíì ïîï ïáâì èêïúîïæ èëíòøíóäò ïæ-ãòäò: òãò õøòîïæïï þëäëøò, èïãîïè øåìïûäëï ãïîåèëòúïâæåì ûò-îòàïæ ìüîëôì ïí ùòí óûéëæåì èïì (þïîæïâåäòûå 1979: 85). êëíê-îåüóäïæ, òäòïì ùòíïîå æï àïíïæîëóä ðëåçòïøò îåôîåíò ìüîë-ôòì æïìïùñòìøò òøâòïàëþïì ïî ùïîèëïæãåíæï (ãóîïèòøâòäò, þå-ìòêò, ï. ÿïâÿïâïûå, ãî. ëîþåäòïíò, ïêïêò).

îåôîåíòì àïâòìåþóîåþï „þåæíòåî åîøò“ òìòúïï, îëè òãò àå-èïüóî-øòíïïîìëþîòâïæ èÿòæîëæïï æïêïâøòîåþóäò ûòîòàïæ üåá-ìüàïí, èåüîóäïæ ïî ãïíìõâïâæåþï èòìãïí æï âîúåä èëíïêâåàåþ-øò ïîú ãîïôòêóäïæïï ãïèëúïäêåâåþóäò. ïäþïà, åì ãïîåèëåþï-íò òñë èòçåçò òèòìï, îëè ãïíèåëîåþïæò ôîïçï, ïîúàó óìïôóûâ-äëæ, 14-üïåðòïíò êëèðëçòúòóîò èëíïêâåàåþòì ëîãïíóä íïùò-äïæ ïéòáèåþëæï æï ïîï — îåôîåíïæ.

îåôîåíòì, îëãëîú àåèïüóîò, èåüîóäò æï ìòíüïáìóîò åî-àëþòì, ãïíèìïçéâîåäò íòøïíò èïòíú òì ïîòì, îëè òãò ïî èëòïçîå-þï òè ûòîòàïæò êëèðëçòúòóîò ìòæòæòì (ìüîëôòì) øåèïæãåíåä íï-ùòäïæ, îëèäòì îåôîåíìïú ùïîèëïæãåíì (ýòîèóíìêò 1975: 493).îåôîåíóäò ìüîóáüóîòì üåáìüøò ïîìåþëþì, åîàò èõîòâ, ûòîò-àïæò ìïäåáìë ôëîèï æï, èåëîå èõîòâ, èòìãïí èåü-íïêäåþïæ æï-èëóêòæåþåäò, ãïíêåîûëåþóäò åîàåóäò — îåôîåíò.

àó „þåæíòåî åîì“ ïè êóàõòæïí øåâõåæïâà ïíó åîàèïíåàì æï-âïøëîåþà îåôîåíì æï ûòîòàïæ üåáìüì, ãçïì ãïâòêâäåâà íïùïî-èëåþòì ìïùñòìò, ïèëìïâïäò ìïäåáìë ôëîèòìïêåí. ìïïíïäòçë äåá-ìòì 14-üïåðòïí, òæåíüóî êëèðëçòúòóî èëíïêâåàåþøò, îåôîåíòìãïîåøå, òíïêâàåþï ûâåäò áïîàóäò ðëåçòòì åîà-åîàò ìïõåëþï,îëèäòì ïèëìïúíëþïæ üåáìüì àïâæïðòîâåäò ãîïôòêóäò ôëî-èòà ùïîèëâïæãåíà:

èûòèå ñïäíòà, äïèïç ôïäíòà èëîàóäò æï èøâåíòåîò;óùñòíïîò, ó÷òíïîò, áåææîåêòäò, èïæäòåîò;

Page 11: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

20 21

äëþïì ïî ãïèëïæãåþëæï. ïîú ûâåäàï êåîðàï ãïíóìöåäò àïñâï-íòìúåèï òñë èòìàâòì èòìïéåþò èõëäëæ òèòüëè, îëè ìïçëãïæëåþòìïéòïîåþï ¸áëíæï, èòà óôîë, òè ìïçëãïæëåþòìï, îëèåäòú ïî òñë„åìüåüòêóîïæ ãïõìíòäò æï ãïíâòàïîåþóäò“ (ÿïâÿïâïûå 1953: 11).

ìùëîåæ ïè êëíüåáìüøò òêòàõåþï „ëîòëæå ìòüñâïøò“ ÷ïõîó-õïûòì øåôïìåþï:

„àïèïîòì áåþï èàåä èëàõîëþòì ëæåíïï, çåæøåìîóäòà æï-òùñëþï æï àòàáèòì çåæøåìîóäòà àïâæåþï. îï âïò-âïãäïõòà æïêòìîòì èüâîåâòà èëãëãïâì æïâïîæíòä úõåíìïâòà èòìò ëú-èïîú-äëâïíò üñâòïìïâòà èûòèå äåáìåþò!.. ïîú ïçîò, ïîú ìóîïàò, ïîúèøâåíòåîåþï, ïîú ÿêóï, ïîú ãóäò, ïîïôîòìàïíï ïîïôåîò, ãïîæïçåæøåìîóäåþòì îïõï-îóõòìï!“ (ÿïâÿïâïûå 1953: 10-11).

„àïèïîòïíì“ òäòï ÿïâÿïâïûå ïõïäò åìàåüòêòì — êîòüòêóäòîåïäòçèòì ðëçòúòòæïí ïôïìåþæï, ïèòüëè èòìàâòì èòóéåþåäò ïé-èë÷íæï ìïõëüþë ýïíîòì ðïàëìò, îòüëîòêï æï ðëåüòêï, èëêäå-þóäò úëúõïäò ðëåçòòì ïîìåþòà íòøíåþì — úëúõïä ïçîì, ãîûíë-þïì, ìóîïàëâíåþïì, èøâåíòåîåþïì. òäòïì æïèëêòæåþóäåþï ÷ïõîó-õïóäòìïæèò óôîë íïàåäò ãïõæåþï, àó ãïâòàâïäòìùòíåþà, îëèèïí „àïâòæïíâå ìïìüòêïæ æïìúòíï „èùñëþî õèëâïí þîïõïþîóõìîòàèåþòìï“, „óþîïäë ìòüñâåþòìï æï îòàèåþòì îïõïîóõì“, — ïìåàðëåüåþì èïí „ïõïäò îòàèåþòì èëîïõóíåþäåþò“ óùëæï æï ïéøôë-àåþòà øåóüòï ñëâåäãâïî „èïøîòñ-èïéîòþóäò åíòì êëíìüîóáúò-ïì“ æï „óàïâþëäëæ ïøåíåþóä ìòüñâòì ñëîåì“ (êòêíïûå 1978: 237).ãïèëàáèï „ïõïäò îòàèåþòì èëîïõóíåþäåþò“ ãóäòìõèëþæï, îëèïîìåþëþæíåí èïàò ùòíïèëîþåæíò — ûâåäò îòàèåþòì èëîïõóíåþäå-þò, îëèäåþòú îòàèòì, çëãïæïæ ôëîèòì „üîôòïäåþòìï ãïèë“,ãóäãîòäíò òñâíåí ïçîòì, øòíïïîìòì èòèïîà.

„àïèïîòïíòì“ óèêïúîåìò øåôïìåþï („ïîïôîòìàïíï ïîïôåîò“)åêóàâíëæï ïõïäò ôëîèïúòòì ðëåü-èëáïäïáåì, âòìàâòìïú ðëå-çòï úõëâîåþòì ìïîêåï, õïäõòì úõëâîåþòì ãïèëèàáèåäòï, ïèòüëèòãò, úõïæòï, âåî òãóåþæï òìåà íïùïîèëåþì, îëèåäòú èåôòì ìï-õëüþëæ æï ãïíìïæòæåþäïæ („àïèïîì âïáåþæåà èåôåæ úõåþóä-ìï“) îòàèåþòì ñëîåì ïãåþæï.

üîïæòúòóäò ôëîèòì ïéæãåíï-ãïèëñåíåþïøò àïâòìàïâïæ ó÷-âåóäë ïîïôåîòï, îëè ïîï åîàò ãïíìïêóàîåþóäò ãïîåèëåþï —òäòïì èêâåàîïæ óïîñëôòàò æïèëêòæåþóäåþï ÷ïõîóõïûòìï æï „àï-èïîòïíòìïæèò“, ÷ïõîóõïóäòì ìïäåáìë ôëîèòìï æï ìüòäòìïæèò,îïú èïí ÷âåóäò ðòîæïðòîæëþòà ãïèëàáâï ìüïüòïøò „ëîòëæå ìòüñ-âï“. ãïèëæòì, îëè ðëåüèï èõïüâîóä ðîïáüòêïøò, „þåæíòåîò åîòì“øåáèíòìïì, òè ðëåüòêïì èòèïîàï, îëèåäìïú, îëãëîú àåëîåüòêë-ìò, ðîòíúòðóäïæ ãïåèòöíï. åì óúíïóîò ôïáüò ïõìíïì èëòàõëâì.

* * *„ëîòëæå ìòüñâï“, îëèåäøòú èëúåèóäòï ÷ïõîóõïûòìï æï èòìò

ðëåèòì íåãïüòóîò øåôïìåþï, 1861 ùåäì, „þåæíòåîò åîòì“ æïùåîïè-æå ïàò ùäòà ïæîå ãïèëáâåñíæï æï ìïáïîàâåäëøò êîòüòêóäò îå-ïäòçèòì èïíòôåìüì ùïîèëïæãåíì. ïè òìüëîòóä ìüïüòïøò òäòïèãïíï÷åíò ãïèëóüïíï óûîïëþòì òæåëäëãòïì („÷òíåàòì ôòäëìë-ôòïì“), îëèåäòú ïîìåþëþòì åîàïæåîà ùåìì ïéòïîåþæï: „îïú èï-èï-ðïðïì óáíòï, òì ÷âåí óíæï âáíïàë“ (ÿïâÿïâïûå 1953: 12). ûâåäò,êëíìåîâïüòóäò èìëôäèõåæâåäëþòì àïëþï âåî ïè÷íåâæï, ïí ïîìóîæï æïåíïõï úâäòäåþïíò úõëâîåþòì ñâåäï ìôåîëøò, èïà øë-îòì — èùåîäëþïøòú æï ïõïä, àâòìåþîòâïæ ãïíìõâïâåþóä åðëáïøòãïîæïìóäò õïíòì åìàåüòêòìï æï ðëåüòêòì åîàãóäåþïì áïæïãåþ-æï. ïíüëí êïàïäòêëìòì èòèæåâîåþèï, èòìòâå ïâüëîòüåüòì çåãïâ-äåíòà, ÷ïõîóõïûå æï èòìò ðëåçòï ãïèëïúõïæåì òæåïäïæ æï íëî-èïæ æï îëãëîú øåóâïä ÿåøèïîòüåþïì, òìå òèëùèåþæíåí ïíüëíòìúíëþòä òïèþòêëì:

÷ïõîóõïòì ûå — óúõë ðòòüòêëìò;

àïèïî æòæòìï èèêëþò øïòîåþòàï;

øëàïì øïòîàï, àó ìàáóï, óêåàåìàïúï

èàáèåäò èåìüòõå, æòæò ìòþîûíòì-èëñóïîå,

ñëâäïæ ìïáåþò, îòüëîà-èåìüòõà ãóòîãóòíò.

(þïãîïüòëíò 1980: 282)

òäòï àâäòæï, îëè òì, îïú ùïîìóäøò íòèóøïæ òñë èò÷íåóäò,èòà óôîë, „ùïîìóä æîëàï ìòúîóå æï úàëèòäåþï“, ïõïä èùåî-

Page 12: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

22 23

äò óîàóäåì ðëåüóî ôëîèïøò èëáúåóäò òæåëäëãòóîò êëíúåô-úòï, îïú ÷ïõîóõïûòì ðëåèïì „áïîàóäò ìïõåäèùòôëåþîòâò ïçîëâ-íåþòì ãïíâòàïîåþòì òìüëîòòìï æï ôîàïøåìõèóäò ðïüîòëüòçèòìóæòæåì ûåãäïæ“ ùïîèëï÷åíì (êåêåäòûå 1958: 232).

ïèîòãïæ, „àïèïîòïíòì“ øåôïìåþï òäòïì èòåî ïî òñë ìóþòåáüó-îò, ïíüòòìüëîòóäò èòæãëèòì øåæåãò. òãò ãïèëàáâïèæï ïõïäò, îå-ïäòìüóîò åìàåüòêòì âåîæòáüì, ãïèëüïíòäì å. ù. êäïìòúòìüóîòåìàåüòêòìïæèò. êëíúåðüóïäóîò æïðòîòìðòîåþòì ìòèïéäòæïí óô-îë èåü èíòøâíåäëþïì òûåíì êòàõâï, îïüëè èòèïîàï òäòï ÿïâÿïâï-ûåè ÷ïõîóõïóäòì ìïäåáìë ôëîèïìï æï ìüòäòìüòêïì.

* * *„þåæíòåî åîøò“ æëèòíïíüóîòï ïõïäò åìàåüòêòì åîà-åîàò ûò-

îòàïæò íòøïíò — êîòüòúòçèò. óêâå „ëîòëæå ìòüñâïøò“ ùåîæï ïõïä-ãïçîæï òäòï:

„èïø, îëãëî óíæï ãïâìùëîæåà, àó ÷âåíò ìòèîóæå ïî ãâåúë-æòíåþï? íåüïâò ëîòëæå êïúò òñëì ìïáïîàâåäëøò, îëè ÷âåíò þë-îëüåþï åîàòïíïæ ïìùåîëì æï æïãâïíïõëì... ïþï, òì òáíåþï íïèæâò-äò ìïáåþïîò èïèóäòì-èëñâïîå, æï ïîï òì, âòíú èåüòì-èåüïæ æïèýï-âåþóäò ìòñâïîóäòìï ãïèë, ïíãåäëçòâòà ïìïõåäåþì ìïáïîàâåäë-ìï. þëîëüåþòì éâòïîåþï íïõåâïîò ãïìùëîåþïï“ (ÿïâÿïâïûå 1953: 26).

¸åãåäòì æòïäåáüòêïì íïçòïîåþò òäòï ÿïâÿïâïûå ìòíïèæâòäåì,úõëâîåþïì ïéòáâïèæï, îëãëîú æïðòîòìðòîåþóäàï åîàòïíëþïì æïÿòæòäì, ìïæïú ìòïõäå ûâåäòì óïîñëôòà, íïþòö-íïþòö èòòùåâì èñë-ëþïæòìïêåí. èùåîäëþòì ìïîêåøò „ìòúóæåú æï ìòêïîãåú“ óíæï ïòìï-õëì, õëäë âòìïú ìïêóàïîò åîòì ùòíìâäï ìóîì, èïí ÿåøèïîòüò ìòñ-âïîóäòì ìïõåäòà óíæï ïèõòäëì òì, îïú ÷âåíøò „úóæòï æï ìïçòçéï-îò“. èïîüë „óèåúïî ìòñâïîóäì“ èòï÷íòï ìòáâåäåæ „÷âåíò úõëâîå-þòì ìòþëîëüòì æïèïäâï“, èïèóäòøâòäòìàâòì êò èõëäëæ ðòîøòûîïõâòì, èïîàäòì àáèòì çíåëþîòâò êïíëíò èëáèåæåþì:

âïýêïú òãòï, âòíú èïîàïäì

åüñâòì áâåñïíïì èúæëèìïë.

(ÿïâÿïâïûå 191: 108)

êäïìòêóîò õïíòì ðëåèòì øåôïìåþïì ïõïäò åìàåüòêóîò àåëîò-òì àâïäàïõåæâòà, çëãò èêâäåâïîò òìüëîòçèòì ðîòíúòðòì æïîé-âåâïæ àâäòì (ãïèåçïîæïøâòäò 1967: 308), îïú, åîàò øåõåæâòà, àòà-áëì ïìåúïï. èïãîïè æïìïâòùñåþåäò ïîïï, îëè òäòïì èòçïíò ïî òñë÷ïõîóõïûòì ïæãòäòì ãïíìïçéâîï áïîàóäò ðëåçòòì òìüëîòïøò.„ëîòëæå ìòüñâï“, îëãëîú äòüåîïüóîóäò èïíòôåìüò, ïïøêïîï-âåþæï ûâåäò åìàåüòêóîò ùïîèëæãåíåþòì øåóàïâìåþäëþïì àïíï-èåæîëâåëþïìàïí, ïìïþóàåþæï, îëè ïùèñëøò ùïîìóäòì êïíëíåþòàúõëâîåþï ïî øåòûäåþï, „àïèïîòïíò“, îëãëîú äòüåîïüóîóäòôïáüò, ùïîìóäì åêóàâíòì...

òìüëîòçèò ãïíóñëôåäò íòøïíòï òäòï ÿïâÿïâïûòì ïçîëâíåþò-ìï. ìüïüòïøò „ðïìóõò“ òãò ïíüëí êïàïäòêëìòì òìüëîòóäò èíòøâ-íåäëþòì øåìïõåþ ùåîì: „ïíüëíò æòæì ïäïãì æïòÿåîì ÷âåíì äòüåîï-üóîïøò, îëãëîú ùïîèëèïæãåíåäò òè æîëòì ìïáïîàâåäëì ãïíïà-äåþòìï“... èïãîïè åì îëæò íòøíïâæï, îëè ïõïä æîëøòú èòìò øåõåæó-äåþïíò øåóâïä æëãèåþïæ óíæï æïî÷åíòäòñë! òäòï ãïíïãîûëþì: „åõ-äï îëè ðëåçòòì ãïíõòäâï òè æîëòì êïíëíåþòà èëâòíæëèëà, ûïäò-ïí øåâúæåþòà. èïøòí ìõâï-îòãïæ åìèëæïà, åõäï ìõâï-îòãïæ“ (ÿïâ-ÿïâïûå 1953: 48-49).

óåÿâåäòï, òäòïì ÷ïõîóõïûòì òìüëîòóäò îëäòì ãïíìïçéâîïîëè ãïíåçîïõï, ïî æïóêïîãïâæï éâïùäì „èòìò æîëòì ìïáïîàâå-äëì“ èùåîäëþïøò, èïãîïè îåïäòçèòì èåæîëøòì ùòíïøå ìóä ìõâïïèëúïíï òæãï. òäòï ÿïâÿïâïûåè õèï ïéòèïéäï ïîï òìüëîòóäò ÷ïõ-îóõïûòì, ïîïèåæ „òè æîëòì êïíëíåþòì“ — èëûâåäåþóäò åìàåüòêó-îò øåõåæóäåþåþòì ùòíïïéèæåã, îëèåäìïú êëíìåîâïüëîåþò ÷ïõîó-õïûòì ìïõåäòà àïâì ïõâåâæíåí ïõïä èùåîäëþïì. åì òñë àïíïèåæîë-âåëþòì òíüåîåìåþòì æïúâï ùïîìóäòì ðîåüåíçòåþòìïãïí, àëîåè ûíå-äòï ïíüòòìüëîòçèò óìïñâåæóîë òè ðòîëâíåþïì, âòìïú ïìå éîèïæåìèëæï, îëè „ÿåøèïîòüò èåòìüëîòå, âòàïîúï ãïèêòàõâåäò, öåîòè æîëåþòì áåîáøò óíæï ÷ïöæåì æï èåîå ãïíòêòàõëì àâòà æîëåþòìøâòäíòúï“ (ÿïâÿïâïûå 1955: 66).

æï èïòíú, òäòïì îïæòêïäòçèòì ïìïõìíåäïæ, ðëäåèòêòì ìðåúò-ôòêïìàïí åîàïæ, òìòú ãïìïàâïäòìùòíåþåäòï, îëè „àïèïîòïíò“ òèæîëòìïàâòì èåúíòåîóäïæ ïî òñë øåìùïâäòäò, ïî òñë ïèëêòàõó-

Page 13: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

24 25

ìïæïú æòæò ïæãòäò åàèëþëæï ôïîíïâïçòì, æïâòà ïéèïøåíåþäòì,àïèïîòì, æåèåüîå àïâæïæåþóäòì æï ìõâï òìüëîòóä ðòîàï ãïõìå-íåþïì (XXII-XXVIII àïâåþò). æïæãåíòäòï, îëè „ï÷îæòäòì“ ìïþëäëëîåæïáúòïøò, „ãïæïèóøïâåþóäò ìïõòà, èõëäëæ òì ïæãòäåþòï æï-üëâåþóäò, îëèäåþòú çëãïæïæ èòïíòøíåþæíåí ÷âåíò õïäõòì áâå-äëþïçå, èòì ìòèïèïúåìï æï èïèóäòìàâòì àïâãïíùòîóäëþïçå. ïè âï-îòïíüøò óêâå ïéïî ãâõâæåþï ìïõåäëâïí áïîàâåä èåôåàïæèò èë-èïîàóäò ïéüïúåþòì ìüîòáëíåþò“ (èòíïøâòäò 1995: 228).

òäòïè ðëåèï „ï÷îæòäòì“ òìüëîòóäò íïùòäò òè àâïäìïçîòìòìøåìïþïèòìïæ øåïìùëîï, îïú æ. åîòìàïâòìïæèò ãïãçïâíòä þïîïàøòãïèëàáâï: „åã ëõåîò ÷âåíò òìüëîòï... èïîüë ëèåþòìï æï èåôååþòìòìüëîòïï, åîò ïîìïæï ÷ïíì, èå êò ïìåàòì ïãåþóäåþòì ïæïèòïíò âïî,îëè èåôååþòì æï ëèåþòì ìïõå ïî èòèòçòæïâì õëäèå. ìïáèå õïäõòï æïõïäõò êò ÷âåíì òìüëîòïøò ïîï ÷ïíì. âùóõâïî æï âæîüâòíïâ æï ãïí-êòàõâï ïîìïòà ïîò“ (ÿïâÿïâïûå 1961: 34).

„þåæíòåîò åîò“ àòàáèòì òèïâå õïíåþøò øåòáèíï, îëæåìïú åì þï-îïàò æïòùåîï, ïèòüëè æïþåöòàåþòà øåòûäåþï òàáâïì, îëè äåáìòìàåèòì — ãïíìöòì ëþòåáüòì øåî÷åâï òäòïì ïõïäò òìüëîòóäò ìïç-îòìòæïí ãïèëèæòíïîå ãïæïùñâåüòäåþï òñë: ïîï èåôåàï òìüëîòï,ïîïèåæ „õïäõò, îëãëîú èëáèåæò ðòîò òìüëîòòìï“!

òìüëîòï òäòïìïàâòì åîòì ìïãïíûå òñë, „ìïæïú åîò ðëóäëþìàïâòìòì ìóäòì éëíåì“, èïãîïè èòìàâòì ïìåâå èíòøâíåäëâïíò òñë„ùòíïðïîàï úæëèòäåþïíò“, òìüëîòòì ãïêâåàòäåþò. „òìüëîòòì ìï-ûòîêâåäøò, èïãïîàïí åîàïæ, þåâîò óâïîãòìò æï ôõâòåîò áâïï ÷ï-æåþóäò“, ïèòüëè âòìïú èñëëþïæçå ðîåüåíçòï ïáâì, èïì óíæï øååû-äëì ùïîìóäòì èòìõäëþòà ïùëíâï æï ãëöòà ãïçëèâï — òìüëîò-òìïæèò êîòüòêóäò èòæãëèï, ôõòçåäò ãïíìöï.

„þåæíòåî åîøò“ ãïåîàòïíåþóäòï ëîò óèíòøâíåäëâïíåìò îïè —òìüëîòóäò ðîëúåìòì ïõäåþóäò õåæâï æï êîòüòúòçèò. òãò ñó-îïæéåþòì ïîåïäøò èëïáúåâì òìüëîòòì ïõïä ìóþòåáüì — åîì æï èòììóäòåî ùñëþïì, îëãëîú òìüëîòóäò ðîëúåìòì äëãòêóî øåæåãì.îïì ùïîèëïæãåíì, îï èæãëèïîåëþïøòï áïîàâåäò åîò, îëãëîú ìï-êóàïîò òìüëîòòì øåèëáèåæò? — ðïìóõò ïè êòàõâïçå òìüëîòòì ìòé-îèååþøòï ãïíôåíòäò, æïìêâíï êò, îëèåäòú òäòïè ãïèëòüïíï, àïâ-

úæëèòäåþïàï óïîñëôï, íïêäòì èõòäåþï, îëãëîú ãçï ãïèëì-ùëîåþòìï, êîòüòêï, îëãëîú ðëçòüòóîò ûïäï òäòïì äòüåîïüó-îóäò èîùïèìòì åîà-åîàò ïîìåþòàò êëèðëíåíüòï.

„þåæíòåîò åîò“ èàåäì áïîàóä ðëåçòïøò óíòêïäóîò íòèóøòï„èúæëèò áâåñíòìïàâòì“ ìòèïîàäòì àáèòìï. ïá êîòüòêóäò ãïíìöòìëþòåáüòï ïîï ðòîëâíåþï, ïîïèåæ èàåäò åîò. òäòïè àïâæïðòîâåäòìïàïóîò — „þåæíòåîò õïäõò“ øåúâïäï, îïæãïí ùïîìóä åðëáåþøò„õïäõò“ èõëäëæ ïîòìüëêîïüòïì ãóäòìõèëþæï æï ïîï åîì, îëãëîúåàíòêóî åîàëþïì (þïæîòûå 1987: 40-41). øåúâäòäò ìïàïóîò èàäòï-íïæ èëòúïâæï èõòäåþòì ëþòåáüì — ïîï èõëäëæ åäòüïì, àïâïæïçíï-óîëþïì, ïîïèåæ óêäåþäòâ ñâåäïì — ìîóäòïæ áïîàâåäëþïì.

åîòì, îëãëîú ðëåüóîò ãïíìöòì ëþòåáüòì, øåî÷åâï äëãòêóîòøåæåãò òñë ïõïäò òìüëîòóäò ìïçîòìòì æïèêâòæîåþòìï, îïìïú, æò-èòüîò ñòôòïíàïí æï æòèòüîò þïáîïûåìàïí åîàïæ, òäòï ÿïâÿïâï-ûåèïú æòæïæ øåóùñë õåäò (þïæîòûå 1987: 36, 38).

ðëåèï „ï÷îæòäòì“ òìüëîòóä íïùòäçå èóøïëþòìïì, òäòïè áïî-àóäò òìüëîòóäò áîëíòêåþòì åîà èíòøâíåäëâïí àïâòìåþóîåþïìèòïáúòï ñóîïæéåþï. öåî æïâòà åîòìàïâòìïæèò ãïãçïâíòä ðòîïæùåîòäøò (1872), îïèæåíïæèå èëãâòïíåþòà (1880) êò åîà-åîà ðóþäò-úòìüóî ìüïüòïøò èïí „áïîàäòì úõëâîåþòì“ ûòîòàïæ üåíæåíúòï-çå èòïíòøíï:

„÷âåíò „áïîàäòì úõëâîåþï“ õïäõòì òìüëîòï êò ïî ïîòì, èåôå-àï òìüëîòïï, æï õïäõò êò, îëãëîú èëèáèåæò ðòîò òìüëîòòìï,÷îæòäøòï èòñåíåþóäò. àòàáë õïäõòì òìüëîòòì øåìïèåúíåþäïæìïêèïëï êïúèï òúëæåì èïîüë èåôåàï òìüëîòï“ (ÿïâÿïâïûå 1955: 175).

ûíåäò ìïàáèåäòï, òúíëþæï àó ïîï òäòï âëäüåîòì ïíïäëãò-óî ïçîì — „àòàáèòì ñâåäãïí èõëäëæ èåôååþòì òìüëîòïì âõåæïâ,èå êò ïæïèòïíåþòì òìüëîòòì æïùåîï èìóîìë“, èïãîïè ìïæéåòìëæåîàò îïè ãïîêâåóäòï — „áïîàäòì úõëâîåþòìï“ æï èòìò òìüëîòó-äò ìïçîòìòì êîòüòêï ïõïäò, åâîëðóäò ðëçòüòâòìüóîò òìüëîò-ëãîïôòòì ðëçòúòòæïí ùïîèëåþæï (þïæîòûå 1987: 62).

òäòïì òìüëîòóäèï êëíúåôúòïè çåãïâäåíï èëïõæòíï èòì èõïü-âîóä øåèëáèåæåþïçå. êåîûëæ, ðëåüèï èíòøâíåäëâíïæ øåêâåúï æïøåúâïäï òìüëîòóäò íïùòäò „ï÷îæòäòì“ ïæîòíæåäò âïîòïíüòìï,

Page 14: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

26 27

èåþì, èõëäëæ åîàò îïè ãïíïìõâïâåþì: øïâàåäóîøò ãïîåîòàèï åî-àò ìüîëôòà øåèëòôïîãäåþï, åîà ìüîëôçå âîúåäæåþï, ÷ïõîó-õïóäò êò — èàåäò ëæï! — åîà ãïîåîòàèïçåï ïãåþóäò ïíó èëíëîò-èóäòï (òíãëîëñâï 1938: 77). òäòïì „þåæíòåîò åîòú“ èëíëîòèóäòïíüòëæïï, îëèåäòú àïâòà þëäëèæå åîà îòàèïçåï ïãåþóäò: þåæ-íòåîò — åîò — èøâåíòåîò — èïæäòåîò — ùåìòåîò — éëíòåîò æï ï. ø.ãïîåîòàèïøò ãïüïíòäò „åîò“ óùñâåüïæ õèòïíëþì æï èêòàõâåäì ãï-èóæèåþòà ïõìåíåþì êëíúåðüóïäóîïæ óèíòøâíåäëâïíåì úíåþïì,îëèåäìïú èòåèïîàåþï ìïüòîóä-òîëíòóäò íïêïæò.

„þåæíòåîò åîòì“ æïìïùåîïæ øåèëáèåæåþòàò òèðóäìò òäòïì, ÷å-èò âïîïóæòà, èåôå-ðëåüòì — ïî÷òäòì åîàèï óúíïóîèï ìüîëôèïèòìúï, îëèåäòú, àïâòì èõîòâ, „àïèïîòïíòì“ úíëþòäò ìüîëôòì („àï-èïî ùñíïîò, øåìïùñíïîò“) èòþïûâïì ùïîèëïæãåíì. ïî÷òäò, âòíú øå-èëãâòíïõï ûòîòàïæò þòëãîïôòóäò úíëþåþò ÷ïõîóõïûòì øåìïõåþ, èïìîóìàïâåäòì þïæïä ðëåüïæ ìïõïâæï æï èòìò ðëåüòêòì ãïâäåíïìïúãïíòúæòæï.

òäòï ÿïâÿïâïûå æòæ ðïüòâì èòïãåþæï ïî÷òäòì „éòîìøåìïíòøíïâãëíåþîòâ éâïùäì“, ïîúàó òøâòïàïæ òèëùèåþæï èòì ìüîòáëíåþì àï-âòì ìüïüòåþøò. 70-òïíò ùäåþòì èòöíïçå, îëæåìïú òäòï òíüåíìòó-îïæ èóøïëþæï ìïáïîàâåäëì òìüëîòòì ùñïîëåþçå, òãò „ïî÷òäòïí-ìïú“ ãïæïõåæïâæï æï, ãïìïãåþ èòçåçàï ãïèë, øåóûäåþåäòï, ñó-îïæéåþï ïî èòåáúòï òìåàò àõçóäåþòìïàâòì, îëãëîòúïï „èåôåàïìïáåþåäíò æï ìïèõòäåþåäíò“. üòðòóîò ëúèïîúâäòïíò ÷ïõîóõïó-äòà æïùåîòä ïè õëüþïàï íïêîåþøò èõòäåþóäò èõëäëæ øï¸ ïþïìòï,ìõâï èåôååþò êò — èïà øëîòì, àïèïîò — ãïíæòæåþóäíò ïîòïí. ìùë-îåæ ïè àõçóäåþïøòï óúíïóîò ìüîëôò, îëèäòì ðòîâåäò ìïèò üï-åðò øïòîò-÷ïõîóõïóäòì ôëîèòàïï ùïîèëæãåíòäò, þëäë üïåðò êòëúèïîúâäåæòï. ìüîëôò øòíïïîìëþîòâïæ îóìåàòì òèðåîïüëîòì— ðåüîå æòæòì áåþïì åûéâíåþï æï ïìå òêòàõåþï:

ãëíòåîò, èåúíòåîò, þåæíòåîò, êïæíòåîò,øâåíòåîò, íòâàòåîò, ïîèúþòåîò, ìïõíòåîò,èáëíòåîò, úíëþòåîò, èûíëþòåîò, èãîûíëþòåîò!

ïèæëíò åîò ïèáâåñíòåîò èëíåþíò ïîò, ãïèãëíòåîò.

(ïî÷òäò 1999: 176)

çïîæïèúåèò ïéèë÷íæï, æòïèåüîóäïæ ãïíìõâïâåþóäò îëèïíüòêó-äò õåæâòìïãïí.

ùïîìóäòìïæèò èëùòùåþòì èòóõåæïâïæ, òäòï øëîì òæãï åîòì òì-üëîòòì òæåïäòçïúòòìãïí. åîò æï èòìò òìüëîòï îåïäòìüò èùåî-äòìàâòì ïîïìëæåì ãïèõæïîï ÿâîåüòìï æï ëæåí ïéüïúåþòì ëþòåá-üò, îëãëîú åì ãîòãëä ëîþåäòïíòì æòæåþóä ìüîòáëíåþøòï:

ìõâï ìïáïîàâåäë ìïæ ïîòì, îëèåäò êóàõå áâåñíòìï?åîò — ãóäïæò, ðóîïæò, èåþîûëäò øïâòì þåæòìï?!øïâàï æîëà âåîï øåìúâïäåì èòì ãóäò ïíæïèïüòìï,

òãòâ èõíå, òãòâ èéåîïäò, èëñâïîå àïâòì èòùòìï!..

(ëîþåäòïíò 1959: 100)

„þåæíòåîò åîò“ åîàãâïîò èõïüâîóäò ïíüòàåçïï „ìïæéåãîûå-äëì“ èãçíåþïîå ðïàëìòìï — îëèïíüòêóä ïéüñòíåþïì æï õëüþïì,òæòäòóî ÿâîåüïì òäòïì ìïüòîïøò åîòì ôòçòêóîò æï ìóäòåîòèæãëèïîåëþòì îåïäóîò æïõïìòïàåþï úâäòì, êîòüòêòì èòçïíò êòøåèãóåþäëþòìï æï òíåîüóäëþòì æïûäåâï, èëáèåæåþòìïêåí ùïáå-çåþïï. òìüëîòï, îëãëîú èñïîò ìïôóûâåäò èëèïâäòìï, èïãïîò áâå-þòà, „óâïîãòìò æï ôõâòåîò áâåþòì“ ãïíãæåþòà óíæï ïèëøåíæåì. åìèòçïíò ïáâì òîëíòïì, êîòüòúòçèì, å. ù. ìòûóäâòäì, îëèåäòú èïèó-äòøâòäòì óïíãïîë ìòñâïîóäòì íïñëôòï.

„þåæíòåî åîøò“, ìïüòîóäò ýïíîòì íïùïîèëåþòìïàâòì, òäòïè ìï-ãïíãåþëæ øåïî÷òï æï ãïèëòñåíï èòì èòåî óïîñëôòäò ìïõëüþë ýïí-îòì ìïäåáìë ôëîèï æï ìüòäò, îïú òèòì íòøïíòï, îëè ðëåüèï-îåï-äòìüèï øåáèíï ïíüò-„àïèïîòïíò“ — ðïîëæòï ÷ïõîóõïûòì „àïèïîò-ïíçå“! ûâåä, ðïíåãòîòêóä üîïæòúòïìàïí æïêïâøòîåþóä ôëîèïøòèïí ïõïäò øòíïïîìò — ïõïäò åìàåüòêóî-òìüëîòóäò ìïçîòìò øåòüï-íï, ãïíïõëîúòåäï ðïîëæòóäò ÷ïíïúâäåþï ìüîóáüóîóäò òåîïî-áòòì ñâåäï æëíåçå: ëæóî ýïíîì úâäòì ìïüòîï, ëæòì ëþòåáüì (èå-ôå) — åîòì êëíúåðüò, õëüþïì — òîëíòï, èïòæåïäòçåþåä ìüòäòìüò-êïì — ðïîëæòóäò øåôåîòäëþòì çåæøåìîóä-åðòàåüåþò.

òäòï îëè ÷ïõîóõïûòì ìïõëüþë ëæòì ðïîëæòîåþïì èòèïîàïâì,ïèïì èõïîì óÿåîì åîàò ìïãóäòìõèë æåüïäòú. øïâàåäóîì æï ÷ïõ-îóõïóäì, îëãëîú êäïìòêóîò áïîàóäò ðëåçòòì ìïäåáìë ôëî-

Page 15: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

28 29

çóìüïæ øååìïþïèåþï òäòïì ïõïä òìüëîòóä ìïçîòìì ðòîëâíåþòìïæï õïäõòì øåìïõåþ.

òìüëîòïì õïäõò áèíòì, èïãîïè èõëäëæ î÷åóäò ðòîëâíåþï, ãå-íòëìò „øåèëòþåîüñïâì æîëåþòì èüâåîìï“, èõëäëæ èïì ûïäóûì„øëîìèõåæâåäëþï æï æîëåþïçåæ óôäåþï“, — ôòáîëþæï òäòï. ãå-íòëìò èòìàâòì òì êò ïî ïîòì, âòíú „éîóþäòì úóîâïì æï úïøò þëä-àòì úåèïì ïìæåâíåþòï“, ïîïèåæ úõëâîåþòì, õïäõòì øâòäò, âòíú æîë-òì êïîíïõòà ïúíëþòåîåþì, „îïú àâòàëí úõëâîåþïì ïèëóîòñïâì àï-âòì èæòíïîåþïøò“.

„þåæíòåîò åîò“, üîïæòúòóäïæ, ãïòïçîåþï, îëãëîú ðëåüòìèëíëäëãò — ðëåüò, âòàïîúï èëìå åþîïåäåþì, ùòí èòóûéâòì õïäõì,éîèïæ ìùâæåþï èòì ãóäòìàáèïì æï, ìïÿòîëåþòìïì, ïèõåäì, ïôõòç-äåþì êòæåú èïì. òäòïì ìïüòîóä äåáìøò ãïíìïêóàîåþòà èíòøâíå-äëâïíò òìïï, îëè ìóþòåáüò ïî èòöíïâì àïâì êîòüòêòì ëþòåáüòìï-ãïí, òãò ïî ïîòì þîþëìàïí æïðòîòìðòîåþóäò „èå“ îëèïíüòçèòìï.ðëåüòì „èå“ ãïíóñëôåäò øåèïæãåíåäò íïùòäòï ãïíóìïçéâîåäòèîïâäëþòàëþòìï („÷âåí“) ïíó õïäõòìï, åîòìï. ìòüñâï „÷âåíòìàïíï“,îòàïú òùñåþï äåáìò æï èåëîæåþï ñëâåäò êëèðëçòúòóîò èëíïêâå-àòì æïìïùñòìøò, èóæèòâïæ ãâïãîûíëþòíåþì, îëè ãïíçåèæãëèò èêïú-îò þîïäèæåþåäò êò ïî ãâåìïóþîåþï, ïîïèåæ „åîòì èëûèå“ æï ðïìó-õòìèãåþäëþòì èëçòïîå. ðëåüò èõëäëæ ðîëþäåèïì ïî ìâïèì — èë-ìïäëæíåä êïüïìüîëôïçå ïî èòïíòøíåþì, òãò õïäõàïí åîàïæ èë-íïùòäåëþì àâòàèõòäåþòì êïàïîçòìóä ðîëúåìøò.

„þåæíòåî åîøò“ ïõïäò øòíïïîìëþîòâò ìïçîòìòìïàâòì òäòï, ÷åèòïçîòà, ïõïä ôëîèïì ãâàïâïçëþì. òìå, îëãëîú õïäõóî ìïãóíæëìòèéåîïøò êëîòôåì òíæòâòæóïäóîò õèï ãïæïæòì ãóíæòì êëäåáüò-óî õèïøò, òäòïì ìïüòîïøòú ðëåüòì êîòüòêóä-òîëíòóäò øåêòàõâï-îåôîåíò þóíåþîòâïæ ãïæïòçîæåþï õïäõòì àâòàøåôïìåþïøò, àâòàè-õòäåþïøò. æòïäåáüòêóîïæ ãïãåþóäò óïîñëôï, óïîñëôï, îëãëîúðîëãîåìòì èïèëûîïâåþåäò, åîëâíóäò ëðüòèòçèòì, òèåæòì ùñïîëï.

õïäõóîò ìïãóíæë ìòèéåîòì ôëîèïì, îëèäòì äòüåîïüóîóäòìïàïâå ïíüòêóîò æòàòîïèþòï, áèíòì îåôîåíòìï æï ûòîòàïæò üåáì-üòì åîàòïíëþï. æòïäëãóîò èòèïîàåþï êëîòôåìï æï ãóíæì øëîòì,

ðåüîåì ãïíèïæòæåþåä ïè ìüîëôøò, „àïèïîòïíòì“ èìãïâìïæ èòö-îòà ãïîòàèóäò åðòàåüåþòì ïè ùñåþïøò, ïîïèïîüë „þåæíòåîò åîòì“èàïâïîò ìòüñâï-êëíúåðüò „åîò“ õèòïíëþì, ïîïèåæ çëãò åðòàåüò(þåæíòåîò, èøâåíòåîò) òäòïìàïí — òîëíòóäò òíüëíïúòòà — èåëî-æåþï êòæåú.

ïî÷òäò ðåüîåì ãïíìïêóàîåþóä ìòáâåäåæ óàâäòì, îëè èïíèîïâïäò åîò æïòèëíï, „ãïèãëíòåîò“ áèíï. òäòï àïâòì ìïüòîïøò, ôïá-üòóîïæ, òè òìüëîòóä øåæåãåþì ãâò÷âåíåþì, îïú áïîàâåä åîì „ãïè-ãëíòåîëþïè“ èëóüïíï ïíó îïèïú ãïõïæï òãò „ñëâäïæ èàèåíò, âòàöëî-úõåíò“. ðïîëæòîåþï ïá óêâå åâôëíòóî æëíåçåú âîúåäæåþï,øòíïïîìëþîòâïæ êò íï÷âåíåþòï ìïæïèæå æïìúï „ãëíòåîò, èåúíòåîò,ìïõíòåîò æï èãîûíëþòåîò“ òèðåîïüëîåþòì „çîóíâïè“ ìïáïîàâåäë.

ðïîëæòîåþï ìïêèïëæ æïèïõïìòïàåþåäò èëâäåíïï òäòïì äòîò-êóäò èåèêâòæîåëþòìï (æëòïøâòäò 1982: 38-44). „þåæíòåî åîøò“ òãòãïíõëîúòåäåþóäòï ïõïäò åìàåüòêóî-òìüëîòóäò ìïçîòìòì øå-üïíòà „êäïìòúòìüóîò èåõìòåîåþòì“ èáëíå ìïäåáìë ôëîèïøò (÷ïõ-îóõïûå, ïî÷òäò), îïú ïèöåîïæ óêâå ðëåüóî ðîïáüòêïøò — „âåîìò-ôòêïúòóäò òîëíòòà“ úõïæñëôì ûâåäò åìàåüòêòì ïíïáîëíòçèì, èò-ìò üîïíìôëîèòîåþòì ïóúòäåþäëþïì.

* * *ðïîëæòîåþï „þåæíòåî åîøò“ ìóþìüîóáüóîòì æëíåçå øåòíòø-

íåþï, äåáìòì 14-üïåðòïíò èàäòïíò èëíïêâåàåþò êò, îëèäåþøòú îåô-îåíò æï øïòîò-÷ïõîóõïóäò æïâïôòáìòîåà, ìõâï ðîòíúòðòàïï ïãå-þóäò. àòàëåóäò èïàãïíò òùñåþï øåêòàõâòà, îëèåäòú àåèïüóîòäïòüèëüòâòï íïùïîèëåþòìï. éòïæ æïìèóä øåêòàõâïì (îòüëîòêóäêòàõâïì) èëìæåâì üåáìüò-ãïíèïîüåþï, õëäë èïàò øòíïïîìëþîòâòêëíüîïìüò — åîàò èõîòâ, åðòàåüò „þåæíòåîò“ æï, èåëîå èõîòâ,ëþòåáüòì æåüïäóîò íåãïüòóîò æïõïìòïàåþï — áèíòì äåáìòì òîë-íòóä-ìïüòîóä üëíïäëþïì.

„þåæíòåîò åîòì“ øòíïïîìëþîòâ-àåèïüóîïæ æï òíüëíïúòóîïææïêïâøòîåþóäò âîúåäò èëíïêâåàåþò êëèðëçòúòóîò èàäòïíëþå-þòï, îëèäåþòú äåáìòì ïõïä ôëîèïì áèíòïí. åì ôëîèï, âôòáîëþ,

Page 16: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

30 31

leqsebileqsebileqsebileqsebileqsebi

êòàõâï-ðïìóõòì ïíüòôëíóîò ìüîóáüóîï õïäõóîò ðëåçòòì åîà-åîà óûâåäåì ôëîèïæ ïîòì èò÷íåóäò (âåìåäëâìêò 1940: 214). òäòïè,àïâòìò åìàåüòêóî-òìüëîòóäò ìïçîòìòì øåìïþïèòìïæ, æòæëìüï-üóîïæ ãïèëòñåíï ìïãóíæë ìòèéåîòì ôëîèï — åîòì, õïäõòì àåèïìõïäõóî øåèëáèåæåþïøò èëóûåþíï ìïÿòîë ìüîóáüóîóäò ùñëþï.

õïäõóî ôëîèïì óíæï óêïâøòîæåþëæåì ÷ïõîóõïóäòì ûòîòàï-æò èåüîòì — ëúèïîúâäåæòì ÷ïíïúâäåþï øïòîòà. èïîàïäòï, ïèòììïøóïäåþïì „àïèïîòïíòì“ óíòêïäóîò ìüîëôò òûäåëæï, èïãîïè ãï-æïèùñâåüò, ïäþïà, ïõïäò ôëîèòì èëàõëâíï òñë: õïäõóîò êòäë-ìïàâòì ïîïþóíåþîòâò æï õåäëâíóîò òáíåþëæï ïøêïîïæ ìïèùåîäë-þë üîïæòúòòì ìïçëèò.

„òì õïäõò, òì úõëâîåþï, îëèåäòú ïî òçîæåþï, (...) èòì÷ïí÷ïäåþììïèïîòìïêåí“, — ùåîæï òäòï. ïèòüëèïú ïî åðóåþëæï „ðïüîòëüàï“îòìõâïì, øåóðëâîïæ èòóñâåþëæï ïî÷åóä ãçïì, îïæãïí ìùïèæï: „îïúóôîë èêïôòëæ æï æïóíæëþäïæ ïîòì ãïèëàáèóäò þëîëüåþï æïíïêäóäëâïíåþï úõëâîåþòìï, çëãöåî èòà óôîë ì÷ïíì ãïèëèàáèå-äòì ãóäòì ìòèõóîâïäå, èëóàèåíåäò, úõïîò ùïæòäò ãïìùëîåþòìï“(ÿïâÿïâïûå 1953: 69).

„þåæíòåî åîøò“ ìùëîåæïú îëè ìïèøëþäëì ãïìùëîåþï-ïéæãò-íåþòì ìóîâòäòà ïíàåþóäò ãóäòì ìòèõóîâïäå òãîûíëþï, ãâåìèòìæòæò åîòìêïúòì õèï — åîòì õèïøò ãïîæïìïõóäò.

„þåæíòåîò åîò“ íòèóøòï òèòìï, àó îïëæåí æòæ èíòøâíåäëþïìïíòÿåþæï „óüòäòüïîòìüò“, „øòíïïîìòì ðëåüò“ òäòï ÿïâÿïâïûå èõïü-âîóä ôëîèïì, ôëîèï-øòíïïîìòì åîàòïíëþòì ðîòíúòðì.

Page 17: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

32 33

÷åèòìï óîâòì, ÷åèòì ùóõòäòì,÷åè êïúëþîëþòì æïæîãóíâòä ìóäòììòüñâïíò âòà ãóäì èåþïæåþòïí,òìåâ òá øòøòà óõèëà êâæåþòïí.

øåí âåî ãïòãåþ èåüñâåäòì üïíöâïì,îëì èïîàïäì ìòüñâïì ãóäøò óõèëà ̧ êäïèì.ïá èåíæå, äïþïâ, ÷åèò óéåäòøåíì óéåäçåæï óôîëï ûíåäò.

èïø, îï ãïéëíåþì? ãïìùò ÿïðïíìï,íó èòéïäïüåþ ûâåäì ïèõïíïãìï,èå øåíï ãøâåäò, øåí èå èòøâåäå...

1858-sa wel., 4 ivniss

s. peterburRi

guTnis-deda

ãïâÿòèëà, äïþïâ, ÷âåíò ÿïðïíò,èõâåæîïà ãâîãåþòï èòùïíò øïâíò;þåäüë þåäüëçåæ ãïæèëâïùâòíëàæï ÷âåíò ëôäò èòùïì âïùâòèëà.

íó ìùóõïî, äïþïâ, øåíò óéåäò÷åèì óéåäçåæï ïî ïîòì ûíåäò:èåú øåíåþî èòùïì æïâñóîåþ àâïäòàèòìàâòì, îëè çåúï ùïèïîàâåì ûïäòà;

øåíåþî ìïçæëìï èòùòà èëâåäò,îï úòà ïéïî èïáâì ìïçæë úõëâåäò;øåíåþî èåú èåäòì èòùï, âòà ìõâåîðäìï,ìïôäïâòì øåèæåã æïìïâòùñåäìï.

øåí õïî ðòîóüñâò, èå âïî èåüñâåäò?!.åã, ÷åèë äïþïâ, íó øïãøóîæåþï...îïà èòíæï õèïäò, àóíæ òñëì èÿîåäò,àó ìòèïîàäòìàâòì æïèò÷äóíãæåþï;

îïà èòíæï, èòàõïî, òãò ãóàïíò,îëèå ï÷å÷ëì èïîüë èòùïíòæï ïî èëìàõîòæåì ûòîòà òè þïäïõì,îïòú æïóøäòì íïàåìì ïéèëìâäïì...

Page 18: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

34 35

ëîàï ëþäïà èúóîïâìïèå æï ÷åèì èúòîåì íïâìï,, ãâåæîåþ, èæòíïîåâ!

òè æòæ çéâïøò íó øïãâîåâ.

1858 welsa, 4-sa ivniss

s. peterburRi

simRera

ìïæ èòãñåâïî, èæòíïîåâ,èëùñåíòä ìòúëúõäòìïâ!÷åèì èúòîåì íïâì îïà ïîõåâ,çâòîàë ùóàòì ìëôäòìïâ!

îïì øïèïèàõâåâ, âòí òúòìïçîò øåíòì úòâòì ùñäòì?ïùèñë êåàòäì ïî ïèþëþìæï ùïîìóäòú èïì àïíõèëþì.

øëîì èëèïâäòì âïîìêâäïâòàóèú ïîòì óõòäïâò,èïîïè âãîûíëþ, øåõâïä æòæ çéâïìæï òá ÷ïéóðïè ÷åèì íïâì;

æï èïîæïà øåíò ùñïäòùïøäòì ÷åèì óîãåþì êâïäìï,àó åì èïáâì ùïîóâïäò,âìùñåâäò ÷åèì øëþòì ùïèìï.

îïà èòíæëæï ìâäï áâåñíïà,àó åã þëäë èñâï èõâåæîïà;âòíú êò åãîåà èìâäåäòï,øåìïþîïäåþåäòï.

Page 19: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

36 37

locva

èïèïë ÷åèë! îëèåäòúï õïî úïàï øòíï!èóõä èëæîåêòäò, äèëþòåîò âìæãåâïî øåí ùòíï,ïîï ìòèæòæîòì, ïîï âåîúõäòì ìïâåæîåþåäïà,ïîú ãàõëâ ïè áâåñíòì ÷åè èõåä üïíöâïà øåìóþóáåþïà;

ïîïèåà êò èìóîì, ãïíèòíïàäæåì úòà ÷åèò ìóäò,øåíãïí íïèúíåþòì ìòñâïîóäòà ïéèåíàëì ãóäò,îëè ÷åè èüåîàïàâòì, îëèåäàïúï ãóäì èïõâòäò èêîïí,ãàõëâæå: „øåóíæå, ïî òúòïí îïàï, îïì òáèïí!“

1858-sa welsa, 17 ivliss

s. tiarlevo

giyvardes!

— êïúë! ãòñâïîæåì!.. —úïà øàïèëèûïõåì,îëì èïà æïèþïæåì.ñâåäãïí åì ìòüñâïéèåîàïà ùòí èòèñâïæï áâåñíïà ÷åèì ìâäïììúåèæï ùèòíæ íïàåäì,èòìàâòì ãåüñâò ûèïì:øåíúï ãòñâïîæåì!

23 ivniss, 1858 w.

sof. tiarlevo

Page 20: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

38 39

rodemdis?

îëæåèæòì óíæï ÷âåí ìòúëúõäòì ïî âìúíëþæåà ôïììï?îëæåèæòì ïî âìúåèà éâàòóîì íòÿìï éòîìï àïñâïíìï?èòì ñëâåä ùóàìï ìòôîàõòäòàï îïüëè ïî âõïîöïâà,æï èòì ïá ñëôíïì ïèëåþïà îòìàâòìï âìïõïâà?ûîùëæå, ìóäåäë! íó àó áîòìüòì ïî ̧ ìúíëþ ìòüñâïàï?íó àó øåíì àïâìï, èüâîòàï øåáèíòäì, õåæïâ êâäïâ èüâîïàïæï øåí ìòúëúõäåì — ïè óêâæïâì íòÿì èüâîòì àïíïèãçïâîïà?

1-sa aRvistos, 1858 welsa

s. tiarlevo

mTvares

èàâïîåâ! ãÿâîåü, èøâòæïà èòúóîïâ úïçåææï øåí èêîàïä ìõòâàï ̧ ñîò áâåñïíïçåææï èûòíïî ìëôåäì êïèïîï úòìïàâòì ìòèøâòæòàï ïî óôîàõëþì ûòäìï.

ñëâåäò ÷óèëþì ãïîøïèë ÷åèìï,ìûòíïâ íòïâìï, ìûòíïâà ôëàäåþìï,ñâåäï üêþòä ûòäøò þåæòàï ìüêþåþï,ñâåäïì èøâòæëþï åïäåîìåþï.

æï õëäëà ÷åèò óîâòà èëêäóäòøåèëèüòîòì èå èùóõïîåà ãóäò,èòìàâòì õëè ïîï, îëè âìÿâîåü ìõâï çåúïì,ìõâïàï óôåîóäà âïîìêâäïâàï æåíïì?

àó èëïãëíæï, îëè åîàõåä èåúïåãîåà æïèúáåîæï ìïèøëþäëì çåúï?çåúï ìõâï îòãïà æïèøâòæåþóäò,çåúï ìóä ìõâï ôîïà ãïþîùñòíâåþóäò!..

23-sa ivliss, 1858 welsa

sofeli tiarlevo

Page 21: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

40 41

locva

ëæåì æåèëíò óîùèóíëåþòì,óêó àáèòìï æï èïúæóîëåþòììïùïèäïâòà àâòì ìïâìåì àïìì èïúæóîìùòí æïóæãïèæåì ÷åèì ìóäìï óûäóîì,

íó èïíæëþ, éèåîàë, þåæòìï üîòïäì,íó æïèïùïôåþ æåèëíòì ôòïäì;æï óêåàó ïîì øåìïûäåþåäò,èå ãïíèïîòæåí òãò ìïìèåäò.

èïãîïè àó, éèåîàë, øåí éâàïåþïì ìóîì,îïàï ãïèëúæï èòà ̧ áëíæåì ÷åèì ìóäì,ãïí¸áîåí øåí õèïìàïí ìóîâòäíò ÷åèíòæï òñïâí íåþï, óôïäë, øåíò!

28 aRvistos, 1858 welsa

s. tiarlevo

loTis rCeva

ûèïíë! ìòúëúõäåì íó èë¸êäïèà úæïøò,ìóä ïèïëï ïè áâåñïíïøò,áâåñíòì æòæåþïì, áâåñíòì ìòèæòæîåì,îòìàâòìïú êïúò àïâ-êòìåîì òèüâîåâìïî ãïâúâäò üîôòïä áïäòì êëúíïøòæï êïõóî éâòíòà åîà ìïâìå ñïíùøò.ëîì ðïüòâì ìúåèæåà ïè áâåñíòóîìïèõòïîóäì þïõóìì æï úåäáì ïèóîìï,èåíæåà, ïèïàãïí æïùíóä ãâòîãâòíòàìòúëúõäåì ÷òüåþî ãïíâäòà éòèòäòà.íó æïóöåîåþà óãåèóîìï ÿêâïì,ãîûíëþòì ãïíìöïøò ñëâåäàâòìï þîèïì,ãóäòì êòàõâïçåæ óïîòìàâòì èçïì; —îï óíæï ̧ ìöëþæåì, èòàõïîòà, ïèïì,îëè åîàòì õåäòà åõâòë èòöíóîì,èåëîòà — ñïíùòà ̧ ñäïðïèæå êïõóîì?ïí éâòíòì ëîàáäòà ãïõóîåþóäìïîï æïãêëúíòì øåí ìõòâò ïâîëîòì,úåäá ìòñâïîóäòà ãïéâòûåþóäìïøåí ìïñâïîäòìï õâåâíïàï øëîòìøåíì àïâì òõòäïâ, èïøòí ̧ êòàõå ÿêâïì,îï óíæï ̧ ìöëþæåì èïã ãïéâòûåþïì?

1858 welsa, 1-sa aRvistos

sofeli tiarlevo

Page 22: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

42 43

* * *

åîàõåä öæï ÷åèàïí áïäò äïèïçò,ïèïì èåüñëæï òì èïîæò, íïçò:„ñèïùâòäë! îòìàâòì õïî èëéîóþäóäò,îëì æéå ïãîåï ãïþîùñòíâåþóäò?øïõåæå èçåìï, îëãëî õïüïâì âåäì,ñòíâïìïú ïæíëþì æï ïàþëþì ìëôåäì“.— îï øïâõåæë èçåì? âòúò, ãïæèëñîòäì,íïîíïîïà, úõëâäïà, ïîú åîàìï èòì ìõòâìïî ûïäóûì ÷åèòì ãóäòì ãïàþëþï,ïîú ÷åè ùóõòäòì úîåèäïà æïæíëþï...

1858-sa welsa, 26 oktombers

s. peterburRi

* * *

âòõòäå ìïüîôë; òãò úîåèäà éâîòæï,þåæì æï ìòñâïîóäì èùïîåà æïìüòîæï;èòì úîåèäò æïèÿêíïîì âïîæì æïìæòëæïæï èåú øëîì èòìãïí úîåèäò èúâòëæï.

ãïàåíæï ìõâï æéå; ãïí¸áîï èòì æïîæò,õåäøò èïì åðñîï üóîôï ìõâï âïîæò,òè âïîæì ãîûíëþòàï òì æï¸éòèëæïæï èå êò èïòíú úîåèäò èúâòëæï.

1858-sa wel., 26 oktombers

s. peterburRi

Page 23: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

44 45

* * *

æïå, àóíæ èëâêâæå, ïî èåøòíòïí,èïîïè êò òìå, îëè ÷åèò êâïäòíïõëí èïà, âòíúï ÷åèì óêïí âäòïí,àáâïí: ïéïìîóäï èïí àâòìò âïäò;

îëè ÷åèì ìïôäïâçåæ æïñóæåþóäèïí,áïîàâåäèï, ÷åèãïí øïñâïîåþóäèïí,ãóäùîôåäëþòàï æï ìòèïîàäòàï,èå ÷ïèïèûïõëì àóíæ ÷óèòì õèòàï:

— òñïâ èøâòæëþòà øåíì èñóæîë ûòäøò!..øåí ãòúëúõäòï, îëãëîú óíæëæï;òì øåíò áíïîò øëîì ÷âåíãïí — ÷îæòäøòïèïëà ÷âåíàâòì ïî õèïóîëþæï.

1858-sa welsa, 19-sa noembers

s. peterburRi

* * *

èïîüë èòâúóîïâ úõëâîåþòì çéâïøò,àòàáë óìóîâäëà æï óôòáîåäïà;æï çéâòì éåäâïøò, ãîòãïäà áîëäïøòïîï îï ïáâì îï ÷åèì ãóäì òèåæïà.

çâòîàò çâòîàçåæï ÷åèêåíï ìîþòïí,öåî ÷åèì èúòîåì íïâì çåæ ïìáæåþòïí;æï, óÿâîåü îï èå ÷åè íïâòì îõåâïì,óúæò ïíó èòì, ïíó çéâòì ûäåâïì.

îï îòã èïáïíåþì çéâï ãïèëóúæåäìæï èïàïèïøåþì àâòì ìõâåîðäì ùïîóâäåäì;âòúò, îëì êò ìóîì, ãïæïèêîïèì èûäïâîì õåäìæï ÷ïèèéóðïâì èå àâòì úòâìï ìòéîèåì;

æï óîãåþì ÷åèì êâïäì òãò ìò÷áïîòàìáäïàï æï¸ôïîïâì çâòîààï êïèïîòà. —àó åãîå ùïîâõæå, íó ïüòîæåþò,èå òè úîåèäåþïà ïî âåéòîåþò!..

1858 welsa, 5 noembers

s. peterburRi

Page 24: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

46 47

ïéçïîæå øâòäò, èòå ûïäï ìóäì,ìïçæëà õèïîëþæå áîòìüòìï èúíåþïì;øàïïãëíåþæå êïúòì ìòñâïîóäì,ûèëþïì, åîàëþïì, àïâòìóôäåþïì;îëè ìòêåàòìàâòì ãóäò óàîàëæåìæï èñëþïæòìàâòì òì þåæàïí þîûëæåì.èåíæå, èòòéåþì íåîãì øåíãïí ÷ïîãóäìæï èëãâúåèì íïñëþì âòà êïúò êïúóîì.æåæïâ! òìèòíå áïîàâäòì âåæîåþï...òìå ïéçïîæå øåí øâòäòì ìóäò,îëè ùòíï ̧ áëíæåì ÿåøèïîòüåþïæï óêïí — êâïäò ãïíïàäåþóäò.

15 dekembers, 1858 welsa

peterburgi

qarTvlis dedas

awmyo, Sobili warsulisagan,

aris mSobeli momavalisa.

leibnicileibnicileibnicileibnicileibnici

áïîàâäòìï æåæïâ! ûóûó áïîàâäòìïóùòí èïèóäìï óçæòæï øâòäìï;æåæòì íïíïìàïí áâòàòíò èàòìïèïì óèçïæåþæï èëèïâïäì ãèòîìï.ãïáîï òì æîëúï!.. æòæèï íïéâåäèï,êòîàåþòì áâåøå æï÷ïãîóä þåæèïìîóäïà èëãòêäï ìòúëúõäòì ûïäï,àâòà øåíò øâòäòú ÷îæòäïà øå¸ìúâïäï...èòàõïî, ìïæéïï èïèï-ðïðóîòèõíåëþï, õèïäò, èêäïâò áâåäóîò?ìïõåäòìàâòìï ïèïñò àîàëäï,èïèóäòì èüåîàïí ìïìüòêò þîûëäï?èïì íóéïî âìüòîòà, îïú æïèïîõóäï,îï óùñïäë æîëì õåäòà æïíàáèóäï!..èëâòêäïà ùïîìóä æîëåþçåæ æïîæò,÷âåí óíæï âçæåâæåà åõäï ìõâï âïîìêâäïâì;÷âåí óíæï âøëþëà ÷âåíò èñëþïæò,÷âåí óíæï èòâúåà èëèïâïäò õïäõì!..ïá ïîòì, æåæïâ, øåíò èïéïäòèíòøâíåóäëþï æï ìïèéàë âïäò.

Page 25: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

48 49

* * *

þåâîò âòüïíöå; âòúò, îëè èåäòìþåâîòú ìõâï üïíöâï èëèïâïäøòï,èïãîïè åì ïî ïîì èòçåçò úîåèäòì,îëèåäòú èïîïæ àîàòì ÷åèì àâïäøòï.

ñâåäïì ãïóûäåþ: ìïìüòê üïíöâïìïú,÷åè ìïñâïîåäàï òèåæà æïíàáèïìïú,àâòà ìòñâïîóäòì ôòúòìï éïäïüìæï àâòà ÷åè ìâåìïú — ïè óãîûíë öïäïàì.

ñâåäïì ãïóûäåþ, îëãëîú êäæå áâòìï,þåæàïíï þîûëäï âòà èåøòíåþï!èïãîïè ÷åè àïâòì ïîïôîëþòìïïî ûïäèòûì, ûèïíë, âåî îòà ãïûäåþï!

26 dekemberi, 1858-sa welsa

s. peterburgi

s...s

èïøòí æïâìüêþåþò ìîóä ìïèëàõòàï,îëì ìóä øåíì úòìôåîì øïâñóîåþæå àâïäì,âúõëâîëþæå õëäëà èòì ãïèëàáèòàï,÷åèì ãóäçåæ âãîûíëþæå èëõîòäì øåíì íïçì àïâì,âìàíáïâæå øåí ìóíàáâïì èàåäòìï ãîûíëþòà,èïøòí, ëõ, èïøòí êò æïâäëúïâ úïì,èïøòí ïéâòâìåþ ãóäì ùèòíæòì äëúâòà!..

1858 welsa, 15-sa dekembers

s. peterburRi

Page 26: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

50 51

risTvis miyvarxar?

îòìàâòì èòñâïîõïî? èòìàâòì, îëè úîåèäìï¸þïæïâì ÷åèì àâïäøò åì ìòñâïîóäò;èòìàâòì, îëè èüïíöâåäì ÷åèì ïâìï þåæìïóôîë ìïìüòêïà åþîûâòì åì ãóäò.

îòìàâòì èòñâïîõïî? èòìàâòì, îëè øåíì àâïäì÷åè ãóäòì ïäò ïî óæíëþì úîåèäìï;èòìàâòì èòñâïîõïî, îëè èïûäåâ üïíöâïìæï òè üïíöâïøò ìîóä ìòúëúõäåìï.

31 dekemberi, 1858 w.

s...s

èïì ïáåà, îïú øåí èå øåèòñâïîæò,ïéïî øëîæåþï ÷åè ãóäìï óîâï,óòèåæëþòì ̧ êäïâì òèïì æïîæòæï ÷åè þåæçåæï óþëäë èæóîâï.

èå øåí ïî ãïìèåí ÷åèìï üïíöâïìï,èïì, îïú íåäíåäïà èòàõîòì ìïôäïâìï:øåí ùòí æïâôïîïâ àâïäøò èàîàëäïîì úîåèäì,øëþòìï óèïä èëâêâäïâ ëõâîïì ÷åèì.

øåí ÷åèò úîåèäò þåæì èëãòùïèäïâì,ëõ! èûòèå ëõâîï ãóäì øåãòùîùóíåþì;ïîï, âåî ãïìèåí èïì, îïòú øëþïâìòè ëõâîòì ìóíàáâïì, òè úîåèäòì ãóþåì!

÷åè ìïùñïä ãóäàïí åì ìòñâïîóäò,øåíãïí óúíëþò æï æï÷ïãîóäò,ùïâï, ìïôäïâøò æïòèïîõåþïòìå, îëè ïîú êò æïãåèæóîåþï.

30 dekem., 1858 wels

s. peterburgi

Page 27: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

52 53

gulis xma

÷óè èïéíïîøòï ùïèëùëäòäòâòñïâ, çåæ èåæãï õòì óõâò ÷îæòäò,æï ìïòæéïèïú íïçò þóäþóäòìüâåíæï ìòñâïîóäì ãïãòýåþóäò.

æòæõïíì æï æòæõïíì óãæåþæò èå ñóîìòè õèïì ìïêóîâåäì, òè õèïìï ãîûíåóäì;âãîûíëþæò ÷åè ìóäòì èøâòæ ïéèïôîåíïìæï ãóäòì ÷åèòì ìóä ìõâï îòã úåèïì.

æòæõïíì âåûåþå, æïâéïäå àâïäò,âåîìïæ âåî âðëâå òì èëèéåîïäò;àóîèå ÷åèì ãóäøò íïçò þóäþóäòìüâåíæï ìòñâïîóäì ãïãòýåþóäò.

1859-sa welsa, 11-sa ianvars

s. peterburRi

* * *

èòàõïîòà, îòìàâòì ÷åèàïâàïíï èìóîìóôîë æï óôîë æïâî÷å øõòî-øõòîïà?îòìàâòì âéïäïüëþ êîåþïì èõòïîóäì,èòì øëîòì âäïéëþ ûâòîïæ æï ûâòîïæ?

èòàõïîòà, îòìàâòì èå âåûåþ ãóäòàãïíèïîüëåþóäì óúõë èïéíïîìïæï ãîûíëþòà, üêþòäïà æïæóíåþóäòà,âåüîôò æï âåüîôò åîàìï âïîìêâäïâìï?

îòìàâòì èòâîþòâïî, ìïæïú èúòíïîòèõòïîóäïà ̧ ì÷áåþì ùñïîë èæòíïîò,ìïæïú âåäòï íïçò æï èüêþïîò,ìïæ ìòñâïîóäò òìå úõïæ ïîò!..

èòìàâòì, îëè òá ̧ ôîåíì øõòîïà þóäþóäò,ìòñâïîóäòàï ïéüïúåþóäò;æï øïñâïîåþóäì òá ùïèõæïîì ÷åèì ãóäìâïìùïâäò èòìãïí ùèòíæï ìòñâïîóäì.

1858 welsa

s. peterburRi

Page 28: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

54 55

* * *

(mibaZva heinisadmi)

èåúï èáëíòï êïîãò èïèóäò!..àóîèå ìúõëâîåþæï òá ìòñâïîóäò,àóîèå òá ̧ ôîåíæï þåæò èéòèïîò —åõäï êò åì ïîì èïîüë ìòçèïîò!..

àóîèå òáïúï þîùñòíïâæíåí æéåíò,òáïú ìúõëâîåþæíåí åîàãóäíò ûåíò;àóîèå åðëâíïà èøëþòà úòì êïîò —åõäï êò åì ïîì èïîüë ìòçèïîò!..

19 ianvari, 1859-sa wels

s. peterburRi

* * *

èòàõïî, „èòñâïîõïî“ — æï òèïâ ùïèøòåîàì ãïøèïãåþóä èõóîâïä õâåâíïøò,åîàìï ïíàåþóäì úåúõäåþî êëúíïøò,æïâïíàõåâ îï èàåäì ìòúëúõäòì ûïäìï,èå ìïèóæïèëà æïâõóÿïâ àâïäìï;èïã îòã ìòêâæòäòà æïãâòîãâòíåþï÷åè èîïâïä üïíöâòì öòäæë òáíåþï!..

18 ianvars, 1859 wels

peterburRi

Page 29: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

56 57

* * *

åîàõåä èåú, ûèïíë, èåú èñâïîåþòï,ãóäò ùèòíæ ïäòà èåú ïèàåþòï;îï èïì óñâïîæò æï èåú èòñâïîæï,úõëâîåþï ÷âåíò þåâîì êïîãì ãâòáïææï.

èïãîïè èïì, âòìïú âïûäåâæò ìõâåîðäïà÷åèì àïâì, ìòúëúõäåì, ãîûíëþïì, ìóîâòäìï,òì ïéïî ñâïâòì ïèï þíåä áâåñíïà,åõäï òì ïîòì èúõëâîåþò úòìï.

ãïáîï ÷åè þåæòì âïîìêâäïâò úïøòæï ÷ïòèïîõï òèòì ìïôäïâøò,æï ÷åèì ùóõòäàï æïìïíàáâåäïà æéåìèïîüëéï úîåèäíò èå æïèî÷åíòåì.

19-sa Tebervals, 1859 welsa

s. peterburRi

gavswordeT, bedo!

åõ! ÷åèë þåæë! ÷åèì ìòúëúõäåøòìóä øåí íåþïçåæ èòàïèïøíòï,èëãòêäïâì þåâîò êïîãò íóãåøò,üêþòä ëúíåþåþçåæ ãòíïâïîæíòï...ìòìõäòìï úîåèäòà æïèùâò àâïäåþò,ãóäçåæ èïüñâòï øåíò þîÿñïäåþò!ãåñë... æïæãï æîë ïíãïîòøòìï,èëæò, ãïâìùëîæåà, íó èåèïäåþò,ùïîâòæíåí æéåíò øåí óôäåþòìï,æîëï æïâìúâïäëà ÷âåíò îëäåþò:øåíì æóæóêçåæï ïáïèæòí âõüëæò,þåâîöåä æï þåâîöåä øåí èïùîóùóíå;åõäï æóæóêò èå èïáâì, ïá èëæò,èå æïóêîïè æï øåí êò òõüóíå.

19 ianvars, 1859-sa welsa

s. peterburRi

Page 30: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

58 59

ciurni xmebi

úòóîíò õèåþò —åã ìïêóîâäåþò —îëì èëèåìèòïí,èìùîïôä èëèòàõîëþåí,ìïòæïè ìîþòïíæï ìïæ ìúõëâîëþåí.

úòóîíë õèåþë,àáâå ìïêóîâäåþë!..

èåú áâåñíòì õèòàï,èïã úëæâòäòàï,èïà âïûäåâ þïíìï;æï èøâòæëþïìï,ìïìëåþïìï¸ãîûíëþì ÷åèò ãóäòæï øåøÿâîåüì úïìïãïíúâòôîåþóäò.

úòóîíë õèåþë,àáâå ìïêóîâäåþë!..

1859-sa welsa, 27-sa martsa

s. peterburgi

* * *

üó÷àï èòêëíâï, üó÷à èòêïîåþïàóèú õïí ÷âåíì ãóäøò ãåìäïà òéâîåþï,èïîïè èïòíú êò, îëì âÿâîåü ëî üó÷àïæïìïæíëþäïàï ÷ïêëêîåþóäàï,éèåîàë! øåèòíæå, èëâñâåþò êïíêïäìæï íïüâîòìïãïí íåîùñâòìï ñäïðïì.

1859 welsa, 20 Tebervals

s. peterburRi

sixaruli

ìòõïîóäò ̧ ãïâì èòíæëîøò ãïçæòäì,ãçïçåæ èëùñâåüòäì ìóîíåäìï ñâïâòäì,îëèåäòú æòæõïíì õåäøò ïî ãî÷åþï,èúòîåì õïíì ãïüêþëþì, èåîå æïÿêíåþï.

1859-sa welsa, 3-sa martsa

s. peterburRi

Page 31: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

60 61

ùïèåîàë ñâåäï; æï ùïîâòæï þåæòú èéòèïîò,ùïîâòæï, âòàï èïøòíæåäò çâòîàò èæòíïîò;øåíú ãïèëúâäòäõïî, ïäïçïíë, èóõïú ãïèõèïîï,èåú óæîë óæîëà ãïèåîòï àèïøò ÿïéïîï,ìïæ ïîì òì éèåîàï, òãò ãîûíëþï, òì ìòñâïîóäò?ñâåäï ùïîìóäï; îïà ïî èòæòì ÷åè úîåèäàï îóäò?

[1959 wlis, 13 aprilamde]

alazans

(mibaZva)

`siWabukisa yvavili damiWkno JamTa denama,

ndoma momaklo, daagdo sasapyroT guli rbenama~.

(`qilila(`qilila(`qilila(`qilila(`qilila dadadadada damana~,damana~,damana~,damana~,damana~, sabasabasabasabasaba orbeliani)orbeliani)orbeliani)orbeliani)orbeliani)

¸å, ïäïçïíë! èøëþäòóî èàòì úîåèäòà øåèæãïîë,ïù øåíì êòæåçåæ, âçæãåâïî, æïãúáåî, ûâåä èåãëþïîë!æïãúáåî ÿèóíâòàï æï øåíì ùñïäøò âåûåþ ÷åèì ùïîìóäì,ìïìüòê æîëòìãïí øåí çâòîà øëîòì æïèïîõóäì, æïíàáèóäì.îïú êò ïîì ÷åè ùòí èëèïãëíåþì èïì, îïú æïâêïîãåæï îòì ùóõòäòú óíóãåøëà ãóäøò éîèïà ÷ïâîãå:ïãåî òì èóõï, îëèäòì ÷îæòäøò âòìõåæòà åîàïàèå æï òì ïîìò, âòíú ïéèò÷íæï ìòúëúõäòì éèåîàïà.èóíòà æïãúáåîæòà, øåí ãîãâòíïâæò ïéåäåþóäò,âòà øåí éåäïâæò, òìåú ÷âåíøò éåäïâæï ãóäò;ëîíòâ æïâúáåîæòà æïóæãîëèåä çâòîàï æåíïìï,èïîïè èïìøò ÷âåí ïî âåûåþæòà øåæïîåþïìï.îïà ãâòíæëæï ÷âåí èëèïâïäò, îëì ïùñèë üêþòäò,òìå øâåíëæï, âòà óèïíêë æòäòì éòèòäò?èïãîïè ùïîòâäüë ùóàòì øâåþï ÷âåíòì ãóäòìï,ãïáîï ìòþîèïâå ïéüïúåþóä ìòñâïîóäòìï.

Page 32: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

62 63

ãïòãåþ èïèóäòìïì,úóäáâåø æï÷ïãîóäòìïì,êâíåìòì õèïìï èùóõïîåì,øâåäòì ûïõòäì èèóæïîåì;æïäëúâòäìï ÷åèãïíïèêäïâò ïãòàîàëäæåþï,øâòäë! øåí æåæòì íïíïõäèòì ýéåîïà øåãåúâäåþï!..

íïíï, øâòäë, íïíòíï,íó àó èïí øåãïøòíï?!

íïõïè áïîàâåäà èúòîëþïì,ûâåäì åîàëþïì æïêïîãóäì,áïîàâåäà æïíàáèóäì ãèòîëþïì,èïàãïí èïèóäì ãïíùòîóäì,ïéãåíàåþï øåí ãóäò,èüåîì æïåúåèò èåõïà,ïí, âòà øâòäò åîàãóäò,àïâì èòìúåè èïèóäì ìõâåîðäïà.

íïíï, øâòäë, íïíòíï,íó àó èïí øåãïøòíï?!

æåæòìï ãóäò ÷âòäòèïèóäòìàâòì èïãîæåþï,îïà èòíæï òãò øâòäò,àó èòìàâòì ïî èëêâæåþï?

nana qarTvlis akvanzed

` Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ,

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ~.

(lermontovi)(lermontovi)(lermontovi)(lermontovi)(lermontovi)

íïíï, øâòäë, íïíòíï,èòàõïî, îïè øåãïøòíï?îïçåæ øå¸êîàò? èüòîïäíòîïà èëèïðñïî èå àâïäíò?öåî õëèï øåíò þåæò,ãîûíëþï ùòíï èëîþåæòïî óõïüïâì øåíì íëî÷ì àâïäìáïîàâåäàïæèò éâàòóîì âïäì...

íïíï, øâòäë, íïíòíï,èòàõïî, îïè øåãïøòíï?

öåî èòíïè õïî ñèïùâòäò,èòíïè ãïãòïâæîæåþï,òìùîïôå, øâòäë, ûòäò,òìùîïôå ãïíìâåíåþï!..èëâï æîë, ãïòçæåþò,èêäïâò ãïãòèïãîæåþï,øâòäë! ñîèëþòì ìòçèîåþòþîûëäïçåæ ãïãåúâäåþï!..

íïíï, øâòäë, íïíòíï,íó àó èïí øåãïøòíï?!

Page 33: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

64 65

íïíï, øâòäë, íïíòíï,èïø, èîáâò, îïè øåãïøòíï?

ìòêâæòäòì ùïèøò àâòà ̧ ãîûíëþìïêóîâåäì ìòüêþëåþïì;øâòäë! âíóãåøëþ, îëè ̧ ìúíëþáâåñíïà úòì íåüïîåþïì.èïèóäòìàâòì ìòêâæòäòèëãúåèì òè íåüïîåþïì;ìòìõäò èïìøò ÷ïéîâòäòãïçæòì àïâòì óôäåþïì.

íïíï, øâòäë, íïíòíï,èïø, èîáâò, îïè øåãïøòíï?

ùïõâïä, øâòäë, ÷ïáîåþò...íó ãòíæï íóîï ûåãäò,òìåú óêâæïâ òáíåþò,âòà æåæòì øåíòì úîåèäò.íïíï, øâòäë, íïíòíï,ûäòâì ÷åè õèïè ÷ïãïûòíï,ûäòâì æåæòì øåíòì ìòüñâïèøåí ãóäò èëãòäõòíï!..

íïíï, èïèóäòì ìõâåîðäë,ðïùïùòíï áïîàâåäë!..

13 aprils, 1859-sa wels

peterburgi

âôòúïâ, øâòäë! ÷âåíì èïèóäìèòâúåè æåæóî ìòñâïîóäì.âôòúïâ! èïèóäì ãïóçæòìåì ûóûó åîàãóäìï øâòäì!..

íïíï, øâòäë, íïíòíï,íó àó èïí øåãïøòíï?!.

ãïãçæò ÿåøèïîòü áïîàâäïà,áïîàâäòì åîàãóä èåþîûëä ûèïà;áïîàâäòì ðòîâåä ûïõòäçåæãïãçïâíò þîûëäòì âåäçåæ.ùïõâïä, øâòäë, øëîì ùïõâïä!..øëîì ãïèáîïäò, ìïùñïäò,àó øòí âåéïî èëèòõâïä,âïò! øåí æåæòì þîïäò!!.

íïíï, øâòäë, íïíòíï,íó àó èïí øåãïøòíï?!

ìòìõäòì úîåèäì, øâòäë, æïâéâîò,èàåäò úîåèäïà æïâæíåþò...èïèóäòìàâòì èëèêâæïîòòè úîåèäïà åéòîåþò.èïèóäì èòãúï çåúïèï,èïì ìòìõäïà ãïæåìõèåþò;åãîåà èëèêâæïîï èïèï,øâòäòú åãîå èëêâæåþò!

Page 34: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

66 67

mtkvris pirzed

davnatri droTa, ros aqvndaT trboba

mamulisadmi guls aRbeWdilad.

T. gr. orbelianiT. gr. orbelianiT. gr. orbelianiT. gr. orbelianiT. gr. orbeliani

êâäïâ ÷åè ùòí èüêâïîò èëîþòì áóõòäòà,êâäïâ óìèåí ÿèóíâòà èøëþäòóîì ãîãâòíâïì,êâäïâ ÷åèò ãóäò òèïâ ùóõòäòàøå¸ñåþì èéâîòå çâòîàà èéåîòàï æåíïì.êâäïâ ãïíòéâòûåì ÷âåóäàï ôòáîàï!..æï ïéèåøïäï æòæòõíòì ùñäóäò,øåâ¸êâíåì, øåâìüòîò èå ïèï çâòîààï,àòàáë èïà æïíàáåì ÷âåíò ùïîìóäò!!.ùïãøäòïí êâïäíò, æîëë íåüïîë!èüâîïà ïéóãâòõïî ìïóêóíåìï!..èòìèòíå, ãâåæîåþ, èòìèòíå, èüêâïîë,òè æîëà ãïîæïåú åì ÷åèò êâíåìï!..

oktombris 3-sa, [1859]

tfilisi

elegia

èêîàïäò íïàåäò ìïâìå èàâïîòìïèøëþåä áâåñïíïì çåæ ãïæåìõèëæïæï àåàîò çëäò øëîòì èàåþòìïäïýâïîæ ìòâîúåøò æïòíàáåþëæï.ïîìïòæïè õèï, ïîìòæ ûïõòäò...øëþòäì èøëþåäò ïî îïì èåüñëæï;çëãöåî êò üïíöâòà ãïèëûïõòäòáïîàâäòì ûòäøòï êâíåìï òìèëæï.âòæåá èïîüëêï; æï èàåþòì ÷îæòäòìïèøëþäëì ûòäìï åïäåîìåþï...ëõ! éèåîàë ÷åèë! ìóä ûòäò, ûòäò,îëìéï ãâåáíåþï ÷âåí ãïéâòûåþï?

1859-sa welsa, 4 ivniss

peterburgi

Page 35: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

68 69

dakarguli edemi

âòì óíïõïèì òì åæåèò øäòäò,ìïæïú òìå üêþòä ïî ïîòì ûòäò,îëãëîú üêþòäòï ãïèëéâòûåþï.ìïæïú þóíåþòì àïâòì óôäåþïèëíåþïì, îëãëîú óõèë ñâåæîåþï,úëúõïä ôøâåíòàï óñåíåþì àâïäìï;ìïæ æïóêïîãïèì èøâåíòåî õïäõìïòè àâòà åæåèøò àâòìò åæåèò?âòì óíïõïèì òì ìïèøëþäë ÷åèò?..

26 dekembers, 1859 welsa

Cemi siWabuke

ïõ! ìòÿïþóêåâ! ìïæ ïîòïí ìòüêþëíò øåííò?ìïæ ïîì ïéèüïúòì ìòñâïîóäòì üïíöâï, ìïèëàõå?ãïíûîúâíòä âïî ãîûíëþòà, óæîëëàï èåêâåàíåí ôîàåíò,ãïçïôõóäòï, èå êò âìæãåâïî, âòà óôëàäëà õå.ïéèåìðíåí òãò ìïëúïîíò ñîèëþòì ìòçèïîíò!..ãóäèï æï¸êïîãï òè ìòçèîåþòì ìïîùèóíëåþï,àâïäùòí èòñîòï óêåàåìíò ñâïâòäíò èÿêíïîíò,èëèòêâæï åÿâ áâåø èïúõëâïîò àâòà ìïàíëåþï..ÿêâïè èë¸êâåàï ôîàï ÷åèòì ãóäòì ôîåíïì, äïéëþïì,úòâïà æïïîáâï „ôóÿò ïäò“ éâàòóîìï üîôëþïì,èïí æïèòíãîòï üêþòä ãîûíëþïàï ùèòíæï üïûïîò,âïò! èïì, âòíúï ÿïþóê ýïèøò ÿïþóê ïî ïîò!..

30 noembers, 1859-sa welsa

Page 36: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

70 71

mwuxareba

áâåñïíïçåæ æï çåúïçåæï òñë æóèòäò,èëäõåíòà òñâíåí óæïîæåäíò èàòåþò úòìïæï èå êò èêäïâæï èùóõïîåþòì òìïîà üêòâòäò,øòã ãóäøò èåæâï ìïìòêâæòíë ãåìäò ìåâæòìï.

ìóäò èòãóþæï, æï âòùëæò óàáèåä üïíöâòàï,àòàáë ÷åèì ãóäìï ãïîæïåìõï íïâàò èæóéïîå,ûïîéâíò ìáæåþëæíåí óìïõåäë, óéâàë æïãâòàï,üâòíò èåùëæï, ãåìäò èùâåàæï àâïäàïãïí èùïîå.

åìå óéâàëàï ãïùòîóäïà èå æïøàëèòäòâåãæå èïîüëêï óíóãåøëæ æòæ êäæòìï ðòîìï.áâåñïíïçåæ æï çåúïçåæï òñë æóèòäò,èëäõåíòà òñâíåí óæïîæåäíò èàòåþò úòìï.

1860 _ 11 ivlisi

* * *

âïòèå, ûèïë, þíåä ìòêâæòäèï èëãìðë, âïòèå!èå æïâî÷ò èïîüë, óþåæóîò, èïîïæ èïõâîïäò,ïî ãïèòàåíæï øåí øåèæåãï ùñåóäò éïèå,èàåäò áâåñïíï øåèåáèíï èå íãîåóä üòïäò!øåíàïí æïâèïîõå, ÷åèë ûèïë, ñëâåäò ôåîò,íóãåøïæ õëäëà øåâòî÷òíå èå úîåèäò èùïîåæï ìïäëúïâïæ, ìïñâïîåäë ûèïâ, øåíò èüâåîò,æï óúõë áâåñíïæ èæãëèò øåíò ùèòíæï ìïèïîå!

[aprili-maisi, 1860]

Page 37: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

72 73

íïéâäòïí õèåþøò ìóä òìèëæï àáâåíò úõëâîåþï,òèåæà èóõàäëþï, üïíöâï, øîëèï æï èùóõïîåþï.âòíï õïîà àáâåíï! ÷åèë ûèåþë! ìòæïè èëìóäõïîà,þïüëíòì üïíöâïì âåî óûåäòà, ãïèëáúåóäõïîà.ãïíøëîåþóäõïîà àáâåí ìïõäêïîìï, öïäïþëþïìï,èòíæëîìï, üñåìï æï øå÷âåóä àáâåí èòùïùñïäìï.àó óíåþäòåà ãïæèëãüñëúíïà èóõàïäèï þåæèï,ïí èëãòüïúïà ìõâï êïúçåæï èïîüòâ òèåæèï?îïæ ïî òúëæòà, îëèå êïúíò <...> âãïâïîà,æï îï òðëâåà èòì èïãòåî, îïú æïãòêïîãïâà.

III

ï¸ï, èòõâåæò, èòóüïíå íòâàò ðïüîëíìï,îóìóä ôïîïöòì ùâåîòà øóþäçåæ òùóîïâ ëôäìï,ãïíòâîïà òûâîòì æòæò èêåîæò ìòãîòäåøòï,òúæò æï ãîëøò èëãïùëæåì ãïùâæòä õåäøòï.øåí åõâåùåþò, øîëèòì ôïìì àõëâ, òì øåí ãïãòíåþì,áïõïäæøò ïî øóîì ôóäòì ôïíüâï æï øåí êò ãòêäåþì,ìõâïãïí ôóäì ïðíåâì, âòà èüâåîì, øåí êò òì ãåâïÿîåþï,øåí, îëèåäìïúï åîàòì ãîëøòà æéå ãåèïüåþï.åãîåà æïìöòäò óìïèïîàäëà ùñåâäòà ùïèëõâïä,æï àó æïéïèæï, àïâà æïòæåþ åîàãóä êóîüïíìïæï ìïæèå áâåþçåæ èòåãæåþò òè ôòáîòà, îëè õâïäòìåâ ïè îòãïà ãïíïãîûåäåþ óéâàë øîëèïìï.

muSa

I

èûòèå üâòîà áâåøï èëêïêóäõïî, ìïþîïäë, øåíï!ëôäò ùóîùóîòà ðïüòëìïí øóþäòà òéâîåþï,øåãóþåþóäòì ìóäòì òìèòì æïéäòäò áøåíï,èòõâïä, ìïùñïäë! üëèïîòì áâåø èóõäà ãåêåúåþï.âòí øåãòþîïäåþì? ïãåî èëáîòì æòæ êïúòì æîëøêï,øåí ðòîæïðòîï òãò èëîþòì æïóæåâíåäïæ,ïãåî ùïèëãùâæï, æïãåöïõï æï îëãëîú êëêï,øåí, êåîûë éâàòìï, ïî æïãîòæï æïìïèìõâîåâåäïæ.øåí ãïîæòáåúò üëèïîòàóîà æï ãïèâäåä õïäõèïøåí èïã ñëôïçåæ èë¸ñâï óãîûíëà èïéäï õïîõïîò.îïú èïøòí ãîûíëþæò, ñëâåäàâò ìàáâï øåí èùóõïî àâïäèï,øåíì æóèòäøòï òñë éâàòìï îòìõâòìï çïîò.òèïâ æóèòäòà èòõâåä, ùåâï æïóùñå üâòîàìï,ûïîéâíò ïãåâìíåí ìòìõäòà, àòàáë ïù æïìáæåþòïí,ìùåâ, âåî åùåâò, ãåêïîãåþï øåí ìïçæë æéòìï,õïäõò æïãñóîåþì æï ïîïâòí ïîï ãøâåäòïí.

II

ãëäâòïí æéåìï üôòäòìøòï øóï þïçîòìêåíèå ÷ïèòâäòï, ÷åèë èóøïâ, èòíïõâòõïî øåí,øåí ûèïàï øëîòì èõóîâïäò èçå øåí æïãñóîåþæï,éòéòíò àáâåíò ÷óèò õøòîïæ ãïíèïúâòôîåþæï.

Page 38: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

74 75

simRera

æåæïè îëè øâòäò ãïçïîæëì,åèïãîå ÷âåíòìàïíïë:

ûèóîïæ ãïèëìïæåãíò âïîàñâåäãïí æï ñâåäïìàïíïë.

äõòíøò èëäõòíåì èëâóäõåíà,ÿòîøò èëÿòîíåì âóøâåäòà;

ôòáîòì, ìïáèòì, øîëèòì æîëìïþîûåíìïú ïî æïóâïîæåþòà.

æòæì ïî ãïâåáåäâòíåþòàæï èõïîì èòâúåèà ðïüïîïìï;

ïèïñì ãóäæïãóä æïâõâæåþòàæï àïñâïíì âìúåèà ìïèïîàïäìï.

ùòí ùïìâäïøò ïî æïâòõåâà,ïî ãïâùòîïâà óêïí î÷ëèòäì;

÷âåíú âòúòà, îëè øâåäï óíæïóéëíëìï æï æïâîæëèòäì.

óïíãïîëæ èòâïäà ùòíï,èïîüë òì ãâïáâì ãóäøò ôòáîïæ,

îëè ùòíïíò óêïíïìàâòì,óíæï òáèíåí ãçïæ æï õòæïæ.

IV

øåí ìòúëúõäåìï æïïéïèåþ åìîåàì øîëèïøò,ãîëø âåî òøëâò ìòþåîòìàâòì èëìïõèïîåìï,èåîå âòí òúòì, îëèåä áëõøò, îëèåä ìïîæïþøòæïóùñåþ þîûëäïì ìïìòêâæòíëà èëìóäìï ìåíìï.èïîüë åãæåþò, áâåø äåòþïà ãåáèíåþï íïèöï,àó èòíïè ãïìûäë, ìïõóîïâïà ûâåäò ôïîïöï.èïîüë òúëúõäåþ æï èïîüëúï, ûèïë, èëêâæåþò,öïäïþò øåíò âåî æïãïìõïèì àâòì èæóéïî úîåèäìï,ïî æïãüòîåþåí ðïüïîåþò øåíò øâòäåþò,ïèïëà èïàêåí ìòêâæòäòì ýïèì ãïòùâæò õåäìï.èëêâæåþò æï èìùîïôä ÷ïãïãæåþåí øåí ìïêïúåøò,ùïãòéåþåí æï ÷ïãòøâåþåí þíåä ìïèïîåøò,åãîåà ìïþîïäëà èòåúåèò óúõë èòùïìï,ïîïôåîò ïî èëãâòàõîëþì øåíì „ïá“ ñëôíïìï.

[12 ivlisi, 1860]

[pavlovski]

Page 39: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

76 77

mefanture

ëæåìéïú àóîèå âäòæï ìëôäåþøòàâòì ôïíüóîòàï ñëâåäàâòì õåäøò,ãäïõï, ìïþîïäë, øåùóõåþóäò,þîèï èåôïíüóîå èëõóúåþóäò.òì ̧ ñâïîåþòï ÷âåí ëþëä õïäõìï,æòæìï, ðïüïîïì, ñîèïìï àó áïäìï!..îï èïì íïõâòæíåí, ÿïþóêíò, ñîèïíò,èëõóúíò, øâòäíòà õåäøò æåæïíò,èóøï, èåãóàíå, èôïîúõïâò, èàåìò,èåóîèå, èåõîå, èåèúõâïîå, èùåèìò,æòæò, ðïüïîï èòìêåíï ìîþëæíåíæï òè èëõóúì ãïîì øåèëåîüñëæíåí.òì êò éòéòíòà æïéëíåþóäòôïíüóîì æïèéåîæï ÷ïôòáîåþóäò:àóîèå óèéåîæï ïõïä áïîàâåäàïûâåä ãèòîåþòìï ìïáèåàï áâåäàï.òè æîëì, îëì ÷âåíúï âñëôòäâïîà õïäõò,àâòà õåäà ãâÿåîòï ÷âåí þåæòì ÷ïîõò,ëæåì ãâáëíòï àïâòìóôäåþïæï ïî ãâúëæíòï óéâàë èëíåþï.ìòèéåîï òñë èòìò èïîüòâòæï èïîüòâ ìëôäåäà ãóäìï óàþëþæï,

èïèóäòìï øâòäíò ÷âåíú âïîà;æï èòìàâòì âçîæòà ÿïþóêì ìóäìï,

îëè ñëâåäàâòì ãïèëâïæãåà÷âåíìï ìïñâïîåäì èïèóäìï.

èïãîïè åõäïú ìïáèòà, ìòèõíòàìõâïì ïîú ÷âåí æïâóâïîæåþòà;

åõäïú îëè èïèóäèï ãâòõèëì,åõäïú êò ãïèëâïæãåþòà.

åãîå ãïèëìïæåãíò âïîàñâåäãïí æï ñâåäïìàïíïë;

àó æåæïè øâòäò ãïçïîæëì,åèïãîå ÷âåíòìàïíïë.

[18 agvisto, 1860]

[pavlovski]

Page 40: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

78 79

* * *

÷åèë ìòèéåîïâ, íó æïæóèæåþò,øåíòàéï äõòíëþì åì êîóäò ãóäò,øåíøò úõëâîëþåí ÷åèò æïîæåþò,÷åèò íïéâåäò æï ìòõïîóäò.

êïúøò èëâìüñóâæò, êïúèï æïèøõïèï,æï ÷åèìï ãïîåà þåæì ïéïî âåûåþ,ãèëþòà èëèùïèäï èåãëþîëþïèïæï åõäï ÷åèì ãóäì èïîüë âïþåîåþ.

èàåä ãóäòì üïíöâòà èåãëþîëþïìïèòâïíæå ãóäò ãïèëóúæåäò.àóîèå ñèïùâòäóîì òèï íæëþïìïøõïèìï ïìèåâæï èåãëþîòì õåäò.

àâòìò ìïèïîå ̧ ðëâï òèïøò,îïøòú ìòúëúõäåì åûåþæï ãóäò,ïù âòéïì åíæëì òì áâåñïíïøò,åçæåí óùñïäëà èëüñóåþóäò.

àó ïî øåí, ÷åèë ìòèéåîïâ, øåíï,øåíòà æóèæåþï þåæòì áóõòäò,îïêò æïãòèéåî, èëèòâï äõåíïæï èåâå èòñâïîì ÷åèò ùóõòäò.

[1860]

èïãîïè, âòà èçòìï èõóîâïäå ìõòâò,õïí ìùâïâæïà ìïùñäåþì æï õïí ïüêþëþæï.òãò ðïüîëíò ûäòåî ìòüñâòìï,òãò óþîïäë þîèï èëèéåîïäòèòòçòæïâæï ÷âåí ãäåõì èïîüòâìï,âòàï ñòíâïøò êïúì úåúõäòì ïäò.

[12 seqtemberi, 1860]

[pavlovski]

Page 41: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

80 81

* * *

÷åèë êïäïèë! ÷åèë êïîãë, îïæ ãâòíæï üïøò!îïìïú âèìïõóîåþà, èïì åîàãóäïæ êâäïâ âåèìïõóîëà,÷âåí ùèòíæï ìòüñâï óøòøïîïæ ãïíâïãæëà õïäõøò,þîòñâàï ìïêäïâïæ æï øëîòæïè ìåòîì óñóîëà.

àó êïúèï âåî ̧ ìúíë ÷âåíò ãóäò, õëè òúòì éèåîàèï,îëè ùèòíæï ïîòì ãïíûîïõâï æï ìóîâòäò ÷âåíò,ïãâòñëäòï ìòñîèòæïíâå ÷âåí áïîàâäòì þåæèïæï æïå ãâûîïõâëí: ÷âåí èòì ûåþíòà æïâäòëà æéåíò.

÷åèçåæ ïèþëþåí: åã áïîàâäòìïì ìòúóæåì ïèþëþì,÷âåíì úóæì ïî èïäïâì, — åã õëè úõïæò ìòûóäâòäòï,þîòñâàï åãå àáâïí, êïîãò ãóäò êò èïøòíâå ̧ ãîûíëþì,ïè ìòûóäâòäøò îïëæåíòú ìòñâïîóäòï.

[oqtomberi, 1861]

[yvareli]

* * *

èïì ïáåà, îïêò øåíæïèò â¸ìúïí èå ìòñâïîóäò,¸ëò, èïèóäë, ãïèòêîàï èå ûòäò æï øâåþï,øåíì ûïîéâòì úåèïì èå ñóîì óãæåþ ìóä-ãïíïþóäò,éïèå àåíæåþï ÷åèò åãîåà æï æéå éïèæåþï.

æïýòíåþóäò ôòáîò ôòáîçåæ èëæòì, ãîëâæåþï,ãîûíëþï ãîûíëþïçåæ øåóðëâîïæ òûîâòì ÷åèì ãóäøò,èïãîïè ïî æâîüâòíïâ æï ïîú â÷òâò, îëè åãîå øîåþï÷åèò úõëâîåþï øåíìï ôòáîøò, øåíì ìòñâïîóäøò.

èïãîïè, èïèóäë, ÷åèò üïíöâï èïîüë òì ïîò,èïîüë òì ïîò ìïüòîïäò æï ìïèùóõïîë,îëè øåíì èòùïçåæ ïèæâåí õïäõøò êïúò ïî ïîò,îëè ÷åèò ôòáîò âïíæë, ãîûíëþï ÷åèò ãïíóçòïîë.

[6 agvisto, 1861]

[yvareli]

Page 42: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

82 83

poemapoemapoemapoemapoema

ekaterine sarajovisas

ïè äåáìì ãòùåî ÷åèì ìïõìëâîïæ,øòã ãïãòõâåâ èå ÷åèì ãóäìï,ìïæú âòíïõïâ, âòà èïîãïäòüì,øåíìï æï-ûèóîì ìòñâïîóäìï.

[1890-1900-iani wlebi]

daTa bagrations

ìïõïîåþï ãâòîãâòíïæ æïüïõüïæ „âåôõâòì üñïëìïíò“,ìïçîóíâåäïæ áïîàâåäëþï,èåãëþîåþïæ þîûåí èãëìïíò.

Page 43: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

84 85

àåàîòìï çéâòæïè øïâ-çéâïèæòíï åîàì ôòáîìï ôòáîëþì,åã ôòáîò ïîòì — èàåä-êïâêïìòì àïâòìóôäåþï,æòæòï õïäõò, îëì åì ôòáîò ùòí ùïîóûéâåþï.

(Sedgeba mcires xans)

åîàò øâòäò èñïâì, ìïñâïîåäò æï ìïíïüîåäò,èïîüë òãòï àïâòì æåæòì íóãåø-èúåèåäò;òãòï ÷åèò ìòúëúõäåúï æï ìòõïîóäò,òèòàò èòæãï óûäóîì üïíøò óûäóîò øâòäò,÷åèòì ìòþåîòì èòìïñîæëèïæ òìéï è¸øàåíòï,èïãîïè, èïèóäë, ùïòñâïíå, æéåì òì øåíòï!..

(Sewuxebuli Tavs CaRunavs, Cafiqrdeba da mcires xans Semdeg)

òì æéåï æéåì, îëè èïèóäì óûéâíï ûòì ìòñâïîóäò,ïí ûåì øåâùòîë ìïñâïîåäò æòæò èïèóäò...ïè ëîòì ãîûíëþòì þîûëäï ãóäèï âòà ãïæòõïæëì,ûòì ìòñâïîóäò, àó èïèóäò, îëèåäò æï¸ìàèëì?èïãîïè ïè æéòìàâòì, ãïãòçïîæå, èïèóäë, øâòäò,ìòúëúõäå èòâå, îëè øåòûäëì øåíàâòì ìòêâæòäò.æåæòì-åîàï èñïâì; âïòèå, îëè èïì ãïíâøëîæåþò!âòí òúòì, øâòäë, îëèåäì âåäçåæ èïîüë èë¸êâæåþò?æïèüòîåþåäò æåæïú ïõäëì ïî ãåñëäåþï,èòìò úîåèäåþò ìòìõäòïíì èêåîæì ïî ãåðêóîåþï,èòìòìï õåäòà âåî øåòõâåâ æïêëæòäì ãóäìïæï åîãîåà øåíì àïâì èüäïæ æïóæåþ øåíìï èïèóäìï.øåíì ìòêâæòäøòï ÷åèò âïòú æï íåüïîåþïú

qarTvlis deda

(uZRvni petre nakaSiZes)

`hsjobs sicocxlesa naZraxsa sikvdili saxelovani~.

rusTavelirusTavelirusTavelirusTavelirusTaveli

ZRvna

ï¸ï, òè æîëàãïí åîàò ìïõå ïèëéåþóäò,îëèåäòú åîàïæ ãâòíïüîòï óúõëåàøò ÷âåí;òè æîëà òèåæò, éâàòìï øóáòà ãïþîùñòíâåþóäò,æéåìïú ãóäøò ãâïáâì èüêòúå îöóäïæ, ûèïë, èå æï øåí.

òè æîëà ïâõïæå åîàò êóàõå æòæòì ôïîæòìï,æï åì âòõòäå; èëèòüåâå èå ìòàïèïèå!..åì ïîì íïñëôò, ïùèñëìïãïí øëþòä æïîæòìï,ïèòà èïèïîàäå, èòòéå æï íó ãïèêòúõïè èå.

avtori

(scenaTa aris oTaxi, erT-mxriv gaSlilia logini, Sig wevs

avad-myofi da Zalian misustebuli deda)

deda

àóèúï ìòúëúõäå ìíåóäàïàâòì ùâïäåþï ïîò,èïãîïè, ̧ å, éèåîàë, ãèïæäëþ, ïè æéåì îëè øåèïìùïîòæï ïè æòæ æéåèæå ãïíèòãîûåäå èëêäå úõëâîåþï:÷åèò èïèóäò, ìïáïîàâåäë, æéåì èòúëúõäæåþï,õïäõò ïéåäæï, õïäõò ïéçæãï, õïäõò èëáèåæëþì,

Page 44: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

86 87

èå âùóõïî èïìçåæ, îëè ÷åèì èïèóäì ïè óêâæïâì æéåìïèõëäëæï åîàò øåïêâæåþï ÷åèãïí øëþòäò.âïò, îëè ÷åèòì ìòúëúõäòìï èçå èïøòí ÷ïæòì,îëúï ïèëæòì ÷åèòì áâåñíòì èçåò æòïæò!âïò, îëè þòíæò æéåàï ÷åèàï ìòêâæòäì èòáïæòì,îëì ÷åèòì õïäõòì æòæåþòìï ÷ïíì ãïíàòïæò!ïèïçåæ âùóõïî, èïãîïè ïèïì îïéï åøâåäëì?éèåîàì èïîüë èïì â¸ìàõëâ: èêâæïîò æåæï ûåè èïìïõåäëì.

Svili

îëãëî?.. èåú, ãòíæï, îëè ùïâòæå õïäõòì ìïõìíåäïææï àïâò æïâæë èïèóäòìï ÷åèòìï ìõâåîðäïæ?

deda

ìóäçåæï æòæò úëæâï óíæï åæâïì æåæïìï,îëè øâòäò ïè æîëì ïî ãïãçïâíëì ûèïàï ìïøâåäïæ.éèåîàèï æïèìõíïì èå, ÷åèë øâòäë, òèï ìòîúõâòäìï,îëè øåí øòí òöæå, ëæåì ìõâïíò òõëúåþòïí!âòíú ïî òèåüåþì èïèóäòìàâòì àïâòìï øâòäìï,èïì øâòäíò àâòìíò, ÷åèë øâòäë, ïî ̧ ñâïîåþòïí.âïýêïúïæ òñïâ, ÷åèò àõëâíï ïîòì èõëäëæ åì.

Svili

(aRtacebiT gadaexveva)

¸ëò, æåæïë, ïîïì æîëìï òìå, îëãëîú æéåì,ïî èñâïîåþòõïî. îïìïú èíóêïâ, ïéãòìîóäæåþï,

èòìàâòì, îëè èå âïî æåæï øåíòú æï áïîàâäòì æåæïú:âòà æåæï øåíò ìòêâæòäòàï øåíòà âòâïåþ,âòà áïîàâäòì æåæï âòíåüïîåþ æï âòìïõåäåþ.

(Cafiqrdeba da mcires xans Semdeg)

àïâòìóôäåþïâ, øåí õïî õïäõòì íïâà-ìïñóæïîò,øåí õïî üïíöóäòì, ùâïäåþóäòì óõâò ìïôïîò,øåí õïî èøâòæëþï æï ìòèïîàäå ïèï áâåñíòìï,øåí õïî ïéèçîæåäò éâàïåþïèæå êïúà-þóíåþòìï!àâòà õïî òåôò, øëâíï øåíò îïæ ïîòì ûíåäò,àâòà èøâòæëþï õïî, ìòìõäì îïàï éâîòì øåíò èûåþíåäò.îïæ ïî øåíæåþï óìòìõäëàï âåîìïæ üïûïîòèòìò, îëèåäòú àâòà èøâòæëþòì éâàïåþï ïîò?

Svili

(Semodis gaxarebuli)

èëâòæï æòæ-õíòì ìïíïüîåäò, æåæïâ, ïèþïâò:÷âåíò èïèóäò, ìïáïîàâåäë ãïéâòûåþóäï,èàåäò êïâêïìò àâòì øâòäåþòà, âòàï çéâï øïâò,åîàòìï ïçîòà, åîàòì ãîûíëþòà ïéåäåþóäï.èëèòäëúíòï! ãïãâòàåíæï ûäòâì þíåäò éïèå,èïãîïè øåí ̧ ìùóõïî, àòàáë ïè àáèòà èå âåî ãïïèå.

deda

(gul damSvidebulad)

èå âùóõïî èïîüë èïìçåæ, îëèå ÷åèì ìòþåîåìïìïíóãåøåþäïæ èõëäëæ åîàò èëåúï øâòäò,

Page 45: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

88 89

áïîàâåäë, õåäò õèïäì òêïî, ãïàåíæï æéå æòæåþòìï,àëô-òïîïéò ïòìõò, æîë æïæãï ãïèïîöâåþòìï.“

(quCidam ismis deda-kacebisa da patara soflis biWebis Zaxili:

`gamarjveba jars, gamarjveba!~ ismis kiJina da xmauroba)

deda

(aRelvebuli da TvalSicremlmoreuli)

èòèòñâï, øâòäë, æïèïíïõâå ÷åè-áâåñíòì èìõíåäíò,îëè èòà æïâòüêþë æéåíò ÷åèíò óêïíïìêíåäíò.

Svili

(Camoiyvans dedas loginidam da moiyvans fanjarasTan)

øåõå, æåæòäë, ïè ãïùòîóäì ñèïùâòäêïúëþïì,òìå èòæòïí ìïìòêâæòäëæ, îëãëîú æéåëþïì...

(deda gadahyurebs fanjridam jarsa, cremls veRar imagrebs

da tiris)

øåõåæå, õïäõò îïîòã äëúâòà öïîìï ïúòäåþì,æòæò, ðïüïîï èõòïîóäëþì, øåí îï ãïüòîåþì?

(am dros jarebi fanjris win gamoivlian)

deda

éèåîàèï êóîàõåâï æòæ ìïáèåøò ùòí ùïãòèûéâïîëà,÷âåí êò, æåæïàï éâàòì ùòí óíæï úîåèäåþò âéâïîëà,îïàï øåãâïìùîëì èïèóäòìàâòì àïâ-æïæåþóäíò,êòæåâ ãòõòäëà øòí èëìóäíò ãïèïîöâåþóäíò.

øåíãïí øëþòäò øâòäò ãïíï èõæïäïæ èëêâæåþï!..

(ismis jarebis xmauroba, Svili mivardeba fanjaras)

deda

(TavisTavad)

ïî òúò, øâòäë, îëãëî èòéòîì èå åì ìòüñâåþòæï ïîú øåòüñëþ ÷åèãïí èïãïì, òìå èëâêâæåþò.òè æîëèæå ìóäìï øåâòèïãîåþ, éëíåì èëâòêîåþ,âòæîå ìïëèîïæ, øâòäë ÷åèë, øåí ãïãòìüóèîåþ,îïàï ìòêâæòäèï ÷åèèï óúåþ ïî æïãïþîêëäëì,æï èåîå êò, âãîûíëþ, þåæò ÷åèò èëèòéåþì þëäëì.

(ismis jarebis orpiri)

simRera

„áïîàâåäë, õåäò õèïäì òêïî, ãïàåíæï æéå æòæåþòìï,àëô-òïîïéò ïòìõò, æîë æïæãï ãïèïîöâåþòìï!

èïèóäòì æïìõíòì æéå ïîòì, áâåñïíï ãâíóêïâì øâåäïìï,àïâòìóôäåþòì øëâíïò ìöëþì ìïøëâíåäìï ñâåäïìï.

èïèóäòì æïìõíïì, ̧ å, ûèïíë, âïýêïúòì õèïäò ̧ ìæëèòï,âïýêïúòì ãïèëè÷åíåäòú èüåîàïí ãóäæïãóä ëèòï.

èïèóäòì æïìõíòì ïî èæëèò àïâòìï àïâòì èãèëþòï,ûèïíë, øòí óéäòà ìòúëúõäåì ëèøò ìòêâæòäò ̧ ìöëþòï.

èïø, èïèóäì àïâò øåâùòîëà ìïøâåäïæ, ãïèëìïìõíåäïæ,àó èòìàâòì æïâòõëúåþòà, ÷âåí òì ãâåñëôï ìïõåäïæ.

Page 46: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

90 91

æï ãóäò èòèæòì; óûäóîòï ãóäò æåæòìï...èïãîïè íó ̧ ìùóõïî, ãïæïèòâäòì... øâòäë, èøëîæåþò?!.âïò àó èëâêâæå æï âòìãïíéï æïâòüòîåþò?...

(tiris, exveva Svils da mere TiTqo zardacemuli, uecrad xels

anebebs Svilsa da xma amouReblad gaSterebiT Tvals TvalSi

uyris)

æåæï ïî ãòñâïîì, øåíò æåæï, èëõóúåþóäò?..

Svili

(gaocebiT)

èåîå îë èòñâïîì?

deda

èïìàïí æïî÷ò!..

Svili

èåîå èïèóäò!..

deda

(TiTqo axlad gaaxsendao)

èïîàäï, èïèóäò!.. òãò óôîë ìïñâïîåäòï,èïø, ùïæò, øâòäë!.. éèåîàò òñëì øåíò èìõíåäòï...èïãîïè èå îëèå óøåíëàï èïîüë èëâêâæåþò,âòí æïèòüòîåþì!... ùïæò, ùïæò, íó ãâòïíæåþò...

èòèòñâï, øâòäë, äëãòíàïíâå, èóõäò èåÿîåþï.

(Svils mihyavs deda ukanve)

âïòèå, øâòäë, îïèæåíì æåæï ïóüòîæåþï,îï âåî òõòäåþì àïâòì øâòäìï óêïíâå èëìóäì!..

Svili

îï âóñëà, æåæò!.. ìõâï ãçòàï õìíï ïîï ïáâì èïèóäì.

(am dros erTi cxenosani moadgeba fanjaras da garedam iZaxis)

cxenosani

êòïçë, ùïèë! îïéïì òúæò, ãâòãâòïíæåþï,æîë ìïøóîòï, ÷âåíì ûèïà ùóàòà èøâåäò ïêäæåþï.

Svili

ï¸ï, èëâæòâïî. ïþï, æåæò, òèïãîå ãóäò,÷åèãïí èåëèïîì, øåíãïí øâòäìï òàõëâì èïèóäò.

(deda miizidavs Svils da gulzed miikravs)

èøâòæëþòà, æåæò! ÷åèçåæï øåí íó æïéëíæåþò,úëúõïäò èëâïä, àó ïîï æï òìå èëâêâæåþò,îëè ÷åèì ìòúëúõäåì ïèöëþòíë ÷åèò ìòêâæòäò.íó ìüòîò, æåæò!.. ãçïæ ãïèæãïîò æïäëúå øâòäò!..

deda

âïòèå, øâòäë, èëâòæï æîë ãïíøëîåþòìï

Page 47: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

92 93

fragmentebifragmentebifragmentebifragmentebifragmentebi

Svili

¸ëò, èïèóäë! øåíòì üîôëþòì ûïäìï éâàòóîìïîï æïóæãåþï? êäæòì ìòèïãîåì ïûäåâ óûäóîìï!..ëæåì øåíæïèò ìòñâïîóäò æïòûâîòì ãóäøò,æåæïú êò øâòäòì ìòñâïîóäì ̧ ìàíáïâì øåíì ìòñâïîóäøò;îï ìõòâëìïíò øåíò øóáò ïéèëþîùñòíæåþïêïúòìï ãóäøò, ñâåäï ãîûíëþï øåíøò òíàáèåþï,âòà èçòìï øóáøò óèúòîåìò èíïàëþò úòìï,âòàï æòæì çéâïøò æïúåèóäò ùâåàò ùâòèòìï...èøâòæëþòà, æåæò! èåûíåäåþï øåíò æïàèëþï,èïãîïè óôîëîå ûíåäò ïîòì èïèóäòì ãèëþï.

(Svili gadis)

deda

(gadiqceva loginze da sulT mobrZavi ambobs)

âïòèå, øâòäë!.. øåíì ùïìâäïìàïí èòáîåþï ïäò÷åèòì ìòúëúõäòì; óøåíëàï ûíåäòï ñëôíï...æòæõïíì òþîûëæï èòì üîôëþïìàïí èïèóäòì âïäò,âïäèï ïöëþï, èïãîïè ûâòîïæ æïèòöæï öëþíï.ìóäò ïèëèæòì!.. üêþòä ñëôòäï èïøòí ìòêâæòäò,ëæåì øåí øåíò ïéïìîóäå... èïèóäò!.. øâòäò!..

(kvdeba)

1871 welsa, martis 18-sa dResa

Page 48: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

94 95

locva:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .èìùîïôä ãïîæèëåøë úòìï äïýâïîæìïøâòæ ôåîëâïíò ìïîüñåäò úòìïæï èëåôòíï ÷åè áâåñïíïìïèïõïîëþåäïà üêþòä òèåæòìï.ïéèåíàë ãîûíëþï èïæäòàï úåúõäåþî,åîàì ôòáîì èòåúï ãóäòì àáèï ñâåäïæï èïøòí âòãîûåí, îëè èøâåíò èòìåþîïîìïæ èåíïõï èå úòìïîüñåäï.

[1859]

* * *

öåîåà ñîèï âòñïâ æï âòúëæò, îï ïîòì ìòüêþë,òìå âòúëæò, îëãëîú æåæòì õâåâíòìï ìòàþë.æïóæåâíåäïæ, ñèïùâòäóîïæ ÷åè ìùëîàï øëîòìâòäõåíæò, âòæîå...

[1859-1860]

aCrdili yazbegzed

anu Cangi moxucisa

I

`aRsdeg, ufalo, RmerTo Cemo!

aRmarTe xeli Seni da nu daiviwyeb

glaxakTa SenTa sruliaT!~

(psalmuni daviTisi)(psalmuni daviTisi)(psalmuni daviTisi)(psalmuni daviTisi)(psalmuni daviTisi)

èçå æï¸ñóîåþæï êïâêïçì èéâòûïîå,ãïíïþîùñòíåþæï èïì àåàî-àèëìïíìï;æï èàï óîñåâò, èûäïâîò, èñòíâïîåõåâæï ̧ ïåîìï äïéâïîæëìïíìï.èëùèåíæòä úïçåæ ãûäïà ãïùëäòäíò,éîóþåäì, âòà þëäìï, òì èàåþò õåâæíåí,æï øëîì úòïãïà èàïíò øåúâäòäíòóçëèë ìòâîúåì òêïîãåþëæíåí.àïâíò åþöòíïà úòìï êïèïîïì...

æòæõïíì èòâïðñïî ñóîíò òè ÷ïíãìï,àîàëäòà øåâõåæå ñïçþåãìï èûäïâîìïæï éâàòóî ìõòâòà ãïîåèëúóäòêâäïâ æïâòíïõå èëõóúåþóäò.úòìêåí ïéåéë èïì àîàëäòà õåäíòæï èëåæîòêíï èóõäíò ûäòåîíò,àóîèå èëõóúò òì äëúóäëþæïæï éèåîàìï åìîåà åâåæîåþëæï.

Page 49: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

96 97

* * *

èïèïèïèïèïèïèïèïèïèï..... ãóäò èåðëþï, îëèï åãîåà âõåæïâ ÷åè øâòäìï!ïéþåÿæòäò ïáâì èïéïä øóþäçåæ èóæïè üïíöâïíò,æïæòì èïîüëêï èëóþïîò, õïí êäæòìï ðòîìïçòì æï ìÿâîåüì, âòàï ̧ áïôæåþòïí èòì ôåõáâåø ùñïäíò.õïí èùóõîòì ýïèì ñóîì óãæåþì üñåøò èüòîïäìï áïîìï,õïí èòùëäòäò õòì ÷îæòäøòï ïîòì èæóèïîå,õïí íïàåä éïèåì àâïäà èòïðñîëþì æòæõíëþòà úïìï,àòàáë òá åûåþì æïêïîãóä þåæì òãò èùóõïîå!..æï àó èëâï øòí, òãò òúïâì þíåä èæóèïîåþïì,æï àó êò òüñâòì, ãóäì ãïíõâîåüåí òãò ìòüñâïíò.àâïäíë, æïþíåäæòà, îëè ïî ìÿâîåüæåà èòì èùóõïîåþïì.úïâ! èå æïèòàèå ÷åèòì ûòìï óéâàë üïíöâïíò,ïãåî àâòà èëæòì, èòì èõåæâåäíò üòîòïí áâïíò.

(daeyudeba orive xelzed da aifarebs TvalT)

òîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäò..... (Semodis) åìå âòúõëâîë æï ìóä åìîåà óéâàëëþïøòèå âåéïî âòüïí ÷åèàï ôòáîàï èûòèåìï üâòîàìï.

èïèïèïèïèïèïèïèïèïèï..... ãïìòíöå, øâòäë! èøëþäòìàâòì îï èùâåäò ãîûíëþïï,îëè åèïã ñëôòà òãò õåæïâì àâòì õëîúì æï ìòìõäìï!

òîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäò..... îï âáíï, èïèïâë! âúõëâîåþ, âòàï óíæï úõëâîåþï,âòàïú øåøâåíòì èïì, âòí éòîìò ïîòì ôòáîòìï.æï âòìïú åîàõåä ïè úõëâîåþòì úíëþï åîãåþï,òãò æéå æï éïè ãïóùñâåüäïà òàõëâì ìòêâæòäìï.

* * *

åîàõåä âòñïâ þåæíòåîò ñèïùâòäñîèëþòì ìòäïéòàï,èòñâïîæï èå...

[1860-1861]

sami sikvdili

ñîèïâ, æïóöåîå ðïðòì ìùïâäïìï,æïèòöåîå...

[1861]

* * *

æòïèþåãòì øâòäì íïíï, ðïüïîï æòïèþòêëìì,ãïòçæåþï æåæèïèòì ìïäõåíïæ, ìïæòæåþäïæ;âòà èïèï áîàïèì òéåþæï, øâòäèïú îëè òìå òéëì...

[1861]

Page 50: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

98 99

âòíú ùñäóäì æïò÷íåâì æï æïò÷íåâì èëóêâäåä ùñäóäïæ,ïìò ìòêâæòäòú âåî èëèòêäïâì åîà ìòñâïîóäìï.ñâåäï ãïóáèæï! ïéïîï èïáâì èå èëèïâïäò!..àó òì ïî ïîòì, ïéïîú ïîòì úõëâîåþòì ïäò!

äóïîäóïîäóïîäóïîäóïî..... íó òüñâò, øâòäë! åì áâåñïíï þïéòï éâàòìï,ïî æïòäåâï èïìøò âïîæò èöëþò èöëþòìï,æï èøâåíåþïçåæ óôîë èöëþò èøâåíòåîåþï.åãîå ñëôòäï, åãîå ïîòì, åãîå òáèíåþï!

òîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäò..... èå ïîï âðëâåþ èøâåíåþïìï òè ïîìåþïøò,ìïæïú ïîï ìúåèì ûïîéâò, ûïäï óêâæïâåþòìïæï âòí èåüñâòì èå, îëè òè âïîæøò, òè øâåíåþïøò,îëèåäìïú ïèþëþ, ïîòì úåúõäò ðîëèåàåòìï?

èïèïèïèïèïèïèïèïèïèï. . . . . ïîòì, îïæãïíïú øåáèíòäòï øåèëáèåæòìï.

òîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäò..... åãå úëüïï! ãïíï éèåîàèï ïî ïéóêîûïäïðòîâåäàï êïúàï òì íïñëôò èúíåþòìï õòìï?òè íïñëôøòï óêâæïâåþòì óêâæïâò ûïäï,ì÷ïíì, óêâæïâåþï ïî óíæëæï øåíì éèåîàì ÷âåíàâòìï.

èïèïèïèïèïèïèïèïèïèï..... èïãïì íó ïèþëþ! øâòäë! øâòäë! íó ̧ ãèëþ óôïäìï.

òîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäò..... ïîú èòäëúíòï òì ÷åè æéåøò æï âåîú âãèëþ èïììï.èå õëäëà âïèþëþ, èïì ïêäòï åîàò àâòìåþï...

èïèïèïèïèïèïèïèïèïèï..... ìó! âåéïî øåâûåä ëî ìòñâïîóäà åîàïà üïîåþï:åîàò éâàòìïæèò æï èåëîå àâòà ÷åè ûòìïæèò.

åìå áâåñïíï ïî ïîì ìôåîï óêâæïâåþòìï,òãò âòùîëï, óêâæïâåþï âåîï øäòì ôîàïìï!ëõ! èå âòðëâå ìõâï áâåñïíï, ìõâï àâòìåþòìï,òá èå âôòáîëþæò, ãïíâïìâåíåþ ÷åè æïéäòä àïâìï,òá èå âôòáîëþæò, ÷åèàï ïçîàï ãïíâïçòïîåþ,òá èå âôòáîëþæò... èïãîïè îïéï ìòüñâïì âïãîûåäåþ,òá èå âòðëâå íïõåâïîò ÷åèòì ìóäòìï,âòìïú øååûäë üâòîàâï ÷åèàïí èûòèå óéäòìï,âòìïú ûïä åæâï, îëè ãïíåñë ÷åèò üïíöâïíò,âòìïú ûïä åæâï, îëè ãïåãë ÷åè ïçîàï ùâïíò,èïí èå ãïèùòîï, èïí óùñïäëà èå ãïíèòîòæï!..èòìæï èòùæëèï îïëæåíïà èùóõîïà èòéòîæï!èå èòâìùâæò æï âåî èëâìùñâòüå êò òì âïîæò ìóîòì,åãîå èëâìüñóâæò æï ïî ãòêâòîì, úëúõïäâå æïâøàò?

èïèïèïèïèïèïèïèïèïèï. . . . . øåí ãñâïîåþòï àóîèå âòíèå, åãîå ìàáâò ãïíï?

òîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäò..... èå èñâïîåþòï, êòæåú èòñâïîì æï èåñâïîåþï:æï èïîüë æïâøàò ÷åè üïíöâïìàïí æï ïçîàï-àïíïæï èïà ãïíèñëôò ïéïîïâòí ïî èåñëäåþï.

èïèïèïèïèïèïèïèïèïèï..... øåí ÿïþóêò õïî, ãïèëòúâäò êâäïâ ìòñâïîóäìï,ìõâïìï øåõâæåþò, ãïòèàåäåþ õâïøòïæ ùñäóäìï.

òîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäò. . . . . ïîï, èïèïâë, ïîï! ïîï! ïàïìöåî ïîï!âòíúï ÷åèçåæï èïãïì òüñâòì, òãò øåèúæïîï!èå òãò âïî, âòíú åîàõåä òãîûíëþì æï òãîûíëþì ìîóäïæ,âòíú åîà üîôëþïøò ìóä øàïìùóîïâì àïâòìï ãóäìï,

Page 51: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

100 101

æï ñëâåäì èïàãïíì æïóíòøíå ìïîþåíò ãçåþò,øåí, èòìïùæëèë æï õòäóäë ïè áèíóäåþïøò,èòóúæëèò õïî, óõòäïâò ÷âåí ïîìåþïøò.àó øåí øåãâáèåí ÷âåí, èëãâå íòÿò ìòñâïîóäòìï,îïà ïî ïéêîûïäå èòìò øåáèíï èëíïà îöóäòìï.èòìàâòì, îëè òüñâò, àáâåí èëãåúòà àïâòìóôäåþï,àó èëãâåúò æï îïéïà ãòíæï ÷âåíçåæ óôäåþï?àó øåí øåãâáèåí ÷âåí æï èëãâåúò óìïçéâîë ïçîò,îïéïàï þîûïíåà, èå âïî ÿêâòìï àáâåíòì ìïçéâïîò?àó óêâæïâò âïî, îïà ïîï èïáâì ìîóä óêâæïâåþïæï àó èïáâì òãò, íïõåâïîò îïæï èòêâæåþï?îòìàâòì øàïïúâò õîùíïæò üïíò ÷âåí óêâæïâìï ìóäì,àó âåî ïòüïíì âòà æòæ ùóõòäì, òìåú ìòõïîóäì.èòóùæëèåäò åõäï àó õïî ïè óêóàáèåþøò,ñâåäãïí ãõåæïâ æï âåîï ãõåæïâ õëäëàéï ÷åèøò.

(sanTeli qreba)

ìïíàåäòú ãïáîï! ãïîì èëèåîüñï éïèòìï ÷îæòäò,èåú æïâóûäóîæò ÷åè àïâàïíï èûòèå þîûëäòäò,àóíú æïâòûòíë, øåìâåíåþïì ïî èëèúåèì ûòäò,àó øåí ãòñâïîâïîà, îïéïà òàõëâ ÷âåíãïí äëúâïìï,ìòñâïîóäøòï ïäïãòúï ïî ïáâì àõëâíïìï,øåí æåìðëüò õïî! ãòñâïîì õâåùíï æï àïñâïíåþï,èïãîïè èïà ÷åèãïí øåíò ìòþîûíå íó åäëæåþï.èïãîïè øåí òñïâ àóíæ þåæíòåî, èå åã ïîï èøóîì:òìå þåæíòåî, âòà øåíï õïî, ñëôíïú ïîï èìóîì,èùóõïîåþïøòú, ìòõïîóäøòú øåíï õïî èõëäë,

éèåîàë! íó ãïèñîò íóîúï åîààïí óêóíòìïæèò.

(gadis)

òîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäòòîïêäò..... (marto) ìïþîïäë èïèïâ! èûòèå ïîòì üâòîàò èúíåþòìï!ãïíï? èûòèåï!.. ûïäï ïî ãïáâì èòì üïîåþòìï.÷åè ÿîâåüïì âåî ìûäåþ, èå ãïèåáúå, èå, ûåìï øåíìï.æï èå êò... èå êò!.. ìïæ ãïâåáúå àâòà àïâìï ÷åèìï?àó øåí øåãâáèåí ÷âåí, èëãâå íòÿò ìòñâïîóäòìï,îïà ïî ïéêûïäå èòìò øåáèíï èëíïà îöóäòìï,àó øåí èëãâåúò óìïçéâïîë, óêâæïâò ïçîò,îïéïà æïíòøíå àâòàëí øåíï âòàëèú ìïçéâïîò.àó óêâæïâò èáèåí, îïà ïîï èïáâì ìîóä óêâæïâåþï,æï àó èïáâì òãò, íïõåâïîò îïéïàï êâæåþï?àó òüñâò: îëèï àáâåí èëãåúòà àïâòìóôäåþï,àó èëãâåúò æï îïéïà ãòíæï ÷âåíçåæ óôäåþï?ïí îïà èòàõïîò, óíæï òñë õëäëà êåàòäò,ïí îïà øàïïúâò õîùíïæò üïíò óêâæïâìï ìóäìï,àó âåî òüïíì âåîú æòæì üïíöâïìï, âåîú ìòõïîóäìï.

(daCumdeba da fiqrSi miva da jdeba fanjarasTan, saidamac sCans

mTebi da mowmendili ca)

ïãåîï ùòãíò, îëèäòìú ïìë âïîìêâäïâåþòï!ïãåîï éòîìò ìïîþåíïäò êïúòì ôòáîòìï,òìå óìïçéâîë, âòà óìïçéâîë àâòà ôòáîåþòï!îï þåæíòåîò âòáèíåþëæò èàòåþà øëîòìï!òá òìèòì ôøâåíï ïõëâïíòì, æòæòì ìóäòìï,èùñëþîò ãïäëþï, ãïîèëíòï, õèï ìòìîóäòìï,øåí, âòíúï øå¸áèåí èòîòïæíò åìå áâåñíåþò

Page 52: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

102 103

òîïòîïòîïòîïòîïêäò.êäò.êäò.êäò.êäò. øåíò àïâò àâòà øåòþîïäå,èå íó èòþîïäåþ, ùïæò, ìóäë, ùï, ãïèåúïäå,èå àâòà èîúõâåíòïí åèïã øåíòì øåþîïäåþòìï,ùïæò, éòîì ïî õïî ÷åèàï ôòáîàï çòïîåþòìï.

õèï.õèï.õèï.õèï.õèï. ìïþîïäë õîùíïæë!..

òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò. ãïæïèåõìåí èïã ìòüñâåþàïíï!øåí óêâæïâò õïî, æï èïì èë¸êâåì, èëíïâ, ÷åèàïíï.øåí æïèúòíò èå! øåí óêâæïâë èìïõóîë úòìï,èïîïæòì èñëæë, øåí, èëíïë æòæ üòîïíòìï?øåí, îëèåäòúï ìõâòì íåþòìï ïéìîóäåþïøòóíæï õåæïâæå ñëâåäàâòì øåí íåüïîåþïìï,øåí, îëèåäòúï øåí èüïíöâåäòì ìóäòì áåþïøòóþîïäëæï éäò åèïã øåíìï óêâæïâåþïìï?

(didi xniT mdumareba. am dumilis gangrZelebaSi irakli

Cafiqrebuli dahyurebs mZinars qalsa. mcires xan Semdeg qali

iRviZebs).

øåí êòæåâ ãûòíïâì! ïéìæåã, ÷åèë! úëúõäïà èå÷âåíå,ïéçæåá! âãîûíëþ, òì õïî øåíï, âòíúï åìëæåí ãûåþíå,ïéçæåá! âãîûíëþ, øåí õïî üþï óêâæïâòì ìòñâïîóäòìï,ìïæïú æïòàáèòì, ãïíòìâåíåþì üïíöâï ìóäòìï!ïî ìæãåþò øåíï!... øåíì äëæòíøò æïâäòå àâïäíò,èå øåíò àïâò âïîìêâäïâà øëîòì èëèòûåþíòï,ïéèëèòùóîïâì ôìêåîïèæòíï óûòîë çéâïíò,èòùï æï ùñïäíò üïíöóä ôòáîòà ãïèòîþåíòï.ïî ìæãåþò øåíï!..

èïã èõëäëëþïì, îëãëîú àâòà øåí, ïîï ïáâì þëäë.èõëäëëþï æï ìîóäò, ìïâìå þåæíòåîåþï,óîàòåîàïíï ïîï æîëìï ïî øåàïíõèæåþï!

(am dros moeCvena Tvalwin mSvenieri qali, mZinare, romelsac

adga raRac Crdili)

òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò. (SekrTomiT) ïèïì îïì âõåæïâ!.. åì îï ïîò?..íóàó ìòçèïîò,

àâïäà èòþíåäæåþï! àïâþîó èåìõèòì! ôåõà èåêâåàåþï!áïäòï! æòïé! áïäò ïîò! èåîåú èûòíïîò.

(ismis simReris xma)

úïâ! øåí øå¸áèåí, àó èòùïè øå¸èáíï åãîåà èøâåíåþï?ïîï! åæåèøò óíæï ìúõëâîëì øåíåþî èìïõóîèïæï ïîï ïèïí, àïâòìóôïä èôøâåíïâèï ìóäèï.

õèï.õèï.õèï.õèï.õèï. õèï ÷ïòùñâòüå, øåèïîúõâåíë éâàòì áèíóäåþòìï.

òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò. òãò åæåèò èçãïâìò ïîòì àáâåíòâå éâàòìï,èòìåþîâå ìóìüïà òèëî÷òäåþì èïúàóîìï ôòáîìï,÷âåíò ìïèëàõåú, öëöëõåàòú àâòàëí âïîà ÷âåíï.

õèï.õèï.õèï.õèï.õèï. øåí þëîëüò õïî!

òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò.òîïêäò. øåíòì éèåîàòì âïî æïíïþïæò!èïø, òì ìòêåàå îëãëîéïï èïì ̧ êòàõå, ùïæò!

õèï.õèï.õèï.õèï.õèï. ìïþîïäë õîùíïæë!..

Page 53: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

104 105

TargmanebiTargmanebiTargmanebiTargmanebiTargmanebi

murza da piligrimi

gza uZiro xevis zemo CufutkaleSi.

èóîçïèóîçïèóîçïèóîçïèóîçï: : : : : òäëúå, àâïäíò æïõóÿå, èòóøâò úõåíò åîàþïøïæ,ïá êïúèï óíæï úõåíì ïíæëì àïâòìò ÿêâï æï ãëíåþï.äïèïçòú úõåíòú ãï÷åîæï...

Page 54: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

106 107

stirodeT!(ebrauli melodia)

(lord baironiT)

ëõ! ìüòîëæåà èïà, âòíúï ìüòîòïíèæòíïîååþçåæ þïþòäëíòìï;èïà, âòìú üïûïîíò íïíãîåâ ïîòïí,èïà, âòìú èïèóäò ìïèøëþäëòìïïîï îï ïîòì ãïîæï ìòçèîòìï!ìüòîæåà òìîïåäà æïèìõâîåóä ÷ïíãìï,ìüòîëæåà!.. ìïæïú éèåîàò òè èüòîïäàòèñëôåþëæï — òèï ïäïãìïïîòïí, âòìïú éèåîàò ïîï ̧ ñïâà.

îëèåäì ùñïîëøò æòæ òìîïòäòæïòþïíì àâòì ôåîõà ïéìòìõäåþóäàï?îëì òãïäëþåþì êòæåâ ìòëíòéîèï ìòüêþëåþòà õèïà ïéâìåþóäàï?ïí èåäëæòï æòæ òìîïòäòìîëì ãïïúëúõäåþì êâäïâ òèï ãóäàï,îëèåäíòú ìûãåîæíåí èòì úòóî õèòìàâòì?

Citi

ñëâäà óùòíïîåì èå ãïíâòéâòûåþ,ôîàïì ôîàïì øïèëâêîïâ, îï àâïäì âïõòäåþ,æïâêîïâ, æïóøüâåí, éèåîàìï âïæòæåþ,èøâåíòåîòì õèòà ìèåíåäì âïãòýåþ;óôäòìïãïí èïáâì ìïìèåä-ìïÿèåäò:ïîú âìàåì, ïîúï âèêò, ïîúï âïî èõâíåäò,âïî ãïèïûéïîò, èïáâì èå ñëâåäò,èëæò, çïôõóäë, èå øåí èëãåäò.èòñâïîì çïôõóäò èùâïíòà øåèêóäò,âúåäáëþ, èïøòí âïî ïéüïúåþóäò,ìïõäò èïáâì èòíæâîïà éâàòì èëúåèóäò,úòìï áâåø âôîòíïâ ãïõïîåþóäò.çåúòà èùâïíåçåæ ÷ïèëâåøâåþò,èøâåíòåî ñâïâòäà øëîòìï âìöæåþò,õïí üñòì, õïí ùñäòìï ðòîì èëâåæåþò,âòàï òìïîò èïìçåæ ãïâìõäüåþò.âòí èëèåùåâï, ãòíæ òñëì úõåíò...øõòîïà èìïõóîâåí èïäâòìàâòì õåíò,ãïîíï èòÿåîåí èúòîòì èïõòàï,èòüñóåþåí îï õëîþäòì èïîúâäòàï.

1856-sa welsa, 17-sa noem.

tfilisi

Page 55: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

108 109

angelozi

(puSkiniT)

åæåèòì êïîçåæ íïçò ïíéåäòàïâòà èëõîòäòà èëþîùñòíâïäåþæï;ãïîíï æåèëíò ïéèøôëàò, þíåäòþíåä öëöëõåàòì óôìêîóäì æï¸ôîåíæï.

ìóäò óêóàáèòì æï ìóäò åÿâòìøï¸ñóîåþæï òè óùèòíæåì ìóäìï,æï èéâîòåà ïäìï äèëþòåîåþòìðòîâåäïà ̧ ãîûíëþæï òì óíåþóîìï.

„øåèòíæå, — ̧ îáâï èïí, — èå øåí ãòõòäå,ïèïëà êò ïî ÷åèàâòì òþîùñòíâäå;ïîï, ñâåäï èå ïî èûóäæï úïøò,ñâåäï ïî èûïãæï èå áâåñïíïøò“.

27-sa ivniss, 1858 wels

s. tiarlevo

üëèë! ôåõòàï èëùïíùïäòàï!üëèë! ãóäòàï æïéïäóäòàï!âòà ïéôîòíæåþò ìïèøâòæë ïæãòäì?èåäïì ïáâì õâîåäò æï àâòì þóæå ÷òüì,êïúìï ìïèøëþäë — æï òìîïòäìïïîï îï ãïîæï àâòì ìïôäïâòìï.

1858 welsa, 23 Tebervals

s. peterburRi

Page 56: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

110 111

winaswar-metyveli

(puSkiniT)

îï âùïíùïäåþæò þíåäì óæïþíëìï,ìïìóäòåîë èùñóîâòäò èùâïâæï;æï ìåîïôòèò öâïîåæòí ãçïìïèå åáâì ôîàòïíò ãïèëèåúõïæï.àòàåþòà è÷ïüòà, âòàï ìòçèïîíò÷åèìï àâïäåþìï øååõï òìï;ãïíèåìõíåì ùòíï èõåæâåäíò àâïäíò,âòà øåøòíåþóäì æåæï-ïîùòâìï;èåîåà ÷åèàï ñóîà øååõï òìï,þãåîòà, ãóãóíòà ïéèåâìíåì ñóîíòæï èìùîïôä âòìèòíå èå ûîùëäï úòìï,ïíãåäëçåþòì ôîåíï úòóîíò,ïéèëúåíåþï âåäòì âïçòìïæï çéâòì áâåèûîëèàï ùñäòì áâåøå æåíï.÷åèàï þïãåàï øååõï òìïæï ïèëèãäòöíï úëæâòäò åíï —åíï þëîëüò, óáèò-èåüñâåäò,æï þîûåí ãâåäòìï èå ìïáåíöåäòìòìõäòïí õåäòà ãïìòìõäåþóäøòøàïèòæãï þïãåì èïí ãïñòíóäøòæï èïí ãïíèòðë èêåîæò èïõâòäòàæï ïèëòéë èàîàëäïîå ãóäò

WeSmariteba

(puSkiniT)

ïèïì ùòíïàï þîûåíò åûåþæíåíÿåøèïîòüåþòì æïâòùñåþóäà êâïäà,æòæõïíì æï æòæõïíì òãòíò ìõòæíåíèëõóúåþóäàï óùòíæåäàï ïçîàæï èïì ïèþëþæíåí: „ÿåøèïîòüåþïøòøâåäò ÿïøò ÷âåí ãâåèïäåþï“.þåöòàïæ ìâïèæíåí îï òãòíò ùñïäì,ñâòîëæíåí: „ïþï, ïá âòðëâòà èïì“.

æï âòéïúïè êïúà êåàòä èñëôåäèïí,àòàáèòì îëè êòæåú àâòà þåî-ìòäåíèïí,èïà ìòìóäåäòì æòæòì èõòäâåäèïí,ùñäòà æï ñâòîòäòà èëáïíúåþóäèïí,òì óõòäïâò æïïíåþï èïà;ðòîâåäèïí éâòíë éîèïà ãïíòõòäï,æï, îï æïìùóîï ìïâìå öïèò èàäïà,ÿåøèïîòüåþïú ûòîøò òõòäï.

1858 w., 27-sa ivniss

s. tiarlevo

Page 57: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

112 113

* * *

(Reinidam)

îëúï øïâñóîåþ èå øåí àâïäåþìï,ãîãâòíâï æï üåõï ãóäòì æóèæåþï,îëúï èå âêëúíò øåíìï üó÷åþìï,ìõâï ìòúëúõäåçåæ ìóäò îùèóíæåþï;

îëúï øåíì èêåîæçåæ èëâòõîò àïâìï,áâåñíïà ïéïî âïî, ìïèëàõåì âúõëâîåþ,èòàõïî: „èòñâïîõïî“ æï òèïâ ùïèìï,àâòàú ïî óùñ îïçåæ, èùïîåà âòüòîåþ.

1858-sa welsa, 22 dekembers

s. peterburRi

æï íïéâåîæïäò úåúõäòì ïäòâòàøàïæãï éòï èêåîæì èïí ïíàåþóäòæï îëãëîú èêâæïîò óæïþíëì âòùåáæï ïéèòûïõíï óôäòì õèïè: „ïéìæåá,ùòíïìùïî-èàáèåäë, ìÿâîåüæå, òìèåíæå,÷åèòì íåþòàï ïéòâìåþëæå,æï èëòâäòæå îï õèåäà æï çéâïàï,ìòüñâòàï ãóäåþì óíàåþæå êïúàï“.

1858-sa welsa, 23-sa ivliss

s. tiarlevo

Page 58: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

114 115

* * *

(rukertiT)

÷îæòäíò èïéïä èàåþòìïïãåî ùñïäçåæ ãïæèëùâíåíæï ãóíæò þïüåþòìïàåàîïà øëîìï ïéèë÷íæíåí.

ìò÷óèåï... æïéäòäïà,ìóìüïà ãóäò èêåîæøò ̧ ìúåèì...ïù èåãëþïîì îï îòãïàèïãîïà èëâõâåâæò èå õåäì.

ãçïçåæï ìòõïîóäòàãïèëæòì èãçïâîò æòäòà,èïîïè êò ìïéïèë ýïèìøòí íïüîëþì ãïíìâåíåþïì.

18 ianvars, 1859

s. peterburRi

* * *

(Reinidam)

äëñòà èëåðñïî ÷åèìï äëñïìï,æå, úîåèäíò ÷âåíò åîàïà øïåîàæíåí;ãóäòà èòåêïî ÷åè ãóäì èõóîâïäìï,æå, åîàòì úåúõäòà ëîíòâ ïåíàæíåí.

æï îëì òè úåúõäìï ûíåä ãïíøëîåþòìæïåìõèòì éâïîò èæóéïîå úîåèäòì,èå, èïãîïà øåíì üïíì èëâõâåâ îï õåäòà,èëâêâæåþò üïíöâòà æï íåüïîåþòà.

1858-sa welsa, dekemberi

s. peterburRi

Page 59: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

116 117

sizmari

øóïæéòì èçòìï ìòúõòì áâåøï æïéòìüíòì âåäïæüñâòòàï ãóäøò íïêîïâò èå âåãæå óûîïâïæ,éîèï ùñäóäò ÷åèò ëøõòâïîòà ïþëäæåþëæïæï ùâåà-ùâåàïæï èóíòà ìòìõäò òùóîåþëæï.

âåãæå âåäòìï áâòøïçåæï èïîüë æï ëþäïæ,ãïîøïèë êäæåàï ãîëâï ÷ïíæï ïáåà-òáòàï,èçå ìùâïèæï òèïà êâåàòä àïâàï, è÷òíïîàï ñâòàäïæ,èåú èùâïâæï, — èïãîïè èå èåûòíï èêâæîòìï ûòäòàï.

æï èåìòçèîï èå èõòïîóäïæ ãï÷ïéåþóäòéïèòì èåöäòøò ÷åè ìïèøëþäëì ìïíïüî âåäçåæï,ñèïùâòä áïäåþìï èõòïîóäò, ãïäïéåþóäò¸áëíæï þïïìò, äïðïîïêò ÷óèò ÷åèçåæï.

èïãîïè èïà øëîòì åîàò òöæï ÷ïôòáîåþóäòæï òè èõòïîóä äïðïîïêøò ïî åîåâëæï.èÿèóíâïî ìòçèïîøò èòì óþòùë, ñèïùâòäò ìóäòæï éèåîàèï òúòì, îïòàïúï æïòíàáèåþëæï.

æï åìòçèîï èïì áâòøòïíò æïéòìüíòì âåäò,íïúíëþò üïíò òèï âåäçåæ åãæë óûîïâïæ,æï òèòì ãóäøò èïëîàáäïâò ÷íæï ùñäóäò þíåäòæï ìòìõäò ̧ ì÷áåþæï ãïúòâåþóä óùñâåü íïêïæïæ.

4 agvisto, [1860]

[pavlovski]

mixail lermontovimixail lermontovimixail lermontovimixail lermontovimixail lermontovi

klde

éïèå ïàòï íòìäèï ìóþóáèïæòïæòì êäæòìï èïãïî ãóäçåæï,æòäïçåæ ãï¸êîï èïí èõòïîóäèïèòèëàïèïøòà úòì äïýâïîæçåæï;èïãîïè èòì êâïäò ìâåäò þåÿæïàïæïî÷ï èëõóúòì êäæòìï íïõåàáøò,òãò èïîüëà æãïì: ÷ïôòáîæï éîèïàïæï íåäïæ üòîòì ìïâåîïíåøò.

4 agvisto, [1860]

[pavlovski]

Page 60: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

118 119

„óñóîåà: ïò, èïãïäòàò àáâåí!ïèïñò ïîò, ÷âåíàïí âåî ìúõëâîëþì,ìóäåäì óíæëæï, æïâåîùèóíåà ÷âåí,îëè èòìòà þïãòà éèåîàò èåüñâåäëþì!

óñóîåà, øâòäíë, åèïã ôåî èêîàïäìï,îï èùóõïîåï, ãäïõï, ãïèõæïîò,óñóîåà, îï îòã øòøâåäò ïîò,îï îòãïàï ìûóäà òãò ñâåäïìï!“

[4 agvisto, 1860]

[pavlovski]

* * *

þíåäò æåèëíò, ãïíãæåþòì ìóäòæï¸ôîåíæï úëæâòäì ïè áâåñïíïìïæï óêåàåìò èòì æîë ùïîìóäòãîëâòà ùïîóæãï èòì èùóõïî àâïäìï.

[1860]

winaswar-metyveli

èïì ïáåà, îïú èïí, âòíúï ìöòì úïøò,èëèúï èå ìòþîûíå ùòíïìùïî-èåüñâäòì,âêòàõóäëþ õøòîïæ êïúòìï àâïäøòùåîòäìï úëæâòì æï þëîëüåþòì.

ïéâèïîàå åíï ìïáïæïãåþäïæìòèïîàäòìï æï ìòñâïîóäòìï,ñëâåä ÷åè èëûèåè øåóþîïäåþäïææïèòùñë èêïúîïæ èå ìîëäï áâòìï.

øåâþéåîüå èüâåîò èå àïâìï ÷åèìï,áïäïáòà ãäïõï ãïâïîæò øëîìïæï ï¸ï, âìúõëâîëþ ìïâåîïíåìï,âòà ôîòíâåäì éèåîàò èïûäåâì ìïçæëìï.

óôäòìï ïéàáèïì îï ïéìîóäåþåí,èèëíåþåí ïîìíò èå áâåñíòåîíò,àâòà âïîìêâäïâíòúï òá èå èòìèåíåí,ìõòâòà èõòïîóä èëàïèïøåíò.

æï îëúï øåâïä õèëâïí áïäïáàï,èòâåøóîåþò ÷åè ãçïì ìòôàõòäòà,èõúëâïííò õëäèå åüñâòïí ñîèïàïàïâòì èëñâïîóä èçïêâïî éòèòäòà:

Page 61: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

120 121

* * *

moqmedeba I-limoqmedeba I-limoqmedeba I-limoqmedeba I-limoqmedeba I-li

ssssscena pcena pcena pcena pcena pirveliirveliirveliirveliirveli

scena warmoadgens gotikurs galereias. SuaRame.

manfredimanfredimanfredimanfredimanfredi

(marto)

óíæï õåä ïõäïà èå ïéâïâìë ÷åèò äïèðïîòæï ÷åèò ûòäò — îëì êò èûòíïâì — ûòäò ïî ïîò,æï ïîòì õëäëà óìîóäåþåäà ôòáîà ãïíãîûåäåþï,îëèåäà ïî ûïäèòûì ïîú æïÿåîï, ïîú øåñåíåþï.÷åèì ãóäì ïî ìûòíïâì ïîúï æéòìòà æï ïî éïèòàï,æïâõóÿïâ îï àâïäà — øòã ÷ïèÿâîåüåí ãóøïãìïâòàï.êò âúõëâîëþ — èå èïáâì ìïõå úëúõïä êïúòìï,èïãîïè ùóõòäò óíæï òñëì ãïèùóîàíò þîûíòìï.üïíöâï — úëæíïï, àâòàâå êïúìï úëæíòà ìïâìåìïóíæï åüïíöíï, åâïãäïõíï, âòæîå ìúíë åìï:îëè õå úëæíòìï ïîï ïîòì õå úõëâîåþòìï,èå ïéèëâìùóîå óûòîë üþï áâåñíòì ìòþîûíòìï.ôòäëìëôòòì çéâï, ùñïîëíò ãîûíåóäåþòìïæï ÷åèìï ÿêâïìïú ̧ áëíæï ûïäï åüâòîàíï òìï.

jorj noel gordon baironijorj noel gordon baironijorj noel gordon baironijorj noel gordon baironijorj noel gordon baironi

* * *

ïæïèò.ïæïèò.ïæïèò.ïæïèò.ïæïèò. éèåîàë óêâæïâë! óþëäëë! èïéïäë ìòþîûíå!âòíú åîàòì ìòüñâòà óôìêîóäòìï ãóäìï èùñâæòïæìïùñïäìï ìòíïàäå ãïîæèëïìõò æï çåæ èë¸ôòíå,àïñâïíìï ãúåè èå! òåãëâïâ! æòäòìï ýïèìïàïñâïíìï ãúåè èå!

åâï.åâï.åâï.åâï.åâï. éèåîàë! âòíúï æéåì ìïïèëìïãâïûäåâ æï ãï¸ñïâ éïèå þíåäò, æòäï íïàåäò,îëèåäèïíú ãï¸ñïâ èòùï, ùñïäò æï ìïèñïîëìïèïã åîà íïùòäìï øåí áèíóäåþòì èëåú ìïõåäò,àïñâïíìï ãúåè èå!

ïþåä.ïþåä.ïþåä.ïþåä.ïþåä. éèåîàë! âòíúï ïîôîòà øå¸áèåíòèòùï, ̧ ïåîò, ëêåïíå, úåúõäò, ìòâîúåíò,îëèåäèïú øå¸áèåí ìòíïàäå æéòì, þíåäò éïèòìï,îïæãïíú áâåñíåþìï åôòíåþï øåíòâ íïàåäò.æï øåíò ÷îæòäò; øåèæåã éïèòì æéòì ãïí÷åíòìï,éèåîàë, îëèåäèïú øå¸áèåí ôëîèï ñëâåä ïîìòìï,îïàï øåí àâòàëí, òåãëâïâ, èïí øåãòñâïîëì,éèåîàë! àïñâïíì ãúåè! àïñâïíì ãúåè èå!

ïæïèò.ïæïèò.ïæïèò.ïæïèò.ïæïèò. éèåîàë óêâæïâë!

[1860]

Page 62: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

122 123

publicisturipublicisturipublicisturipublicisturipublicisturiwerilebiwerilebiwerilebiwerilebiwerilebi

èïãîïè ïèòàïú âåîï ãïâõæò. èå èëâòíæëèåêïúàïàâòìï áèíï ìòêåàòìï, æï âíïõå, îëèåêïúàï øëîòìïú ìòêåàåò ñëôòäï àóîèå.èïãîïè ïèïíïú âåîîï èèïüï, èüîåþòú èëèåúíåí,èïà èå âåî æïèúåì, æï àâòàëíâå ÷åè ùòí æïåúíåí.èïãîïè ïèïíïú âåîîï èèïüï. üïíöâï, ùâïäåþï,ìóîâòäàï þîûëäï æï ìòêåàå æï þëîëüåþï,ñëâåäò ôåîò, îïìïú âõåæïâ ìõâï ïîìåþïøò,îëãëîúï ùâòèï áâòøïçåæï òñë ÷åèàâòìï.

[1860]

Page 63: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

124 125

am mxriT, visac ki CvenSi sazogado gaWirebuli mdgomare-

oba awuxebs, yvelani cdiloben moifiqron, gamoarkvion saWi-

roebani da wamalic Svelisa amcnon. am mzadebasa da mofiqre-

baSia moTaveni tfilisis, quTaisis qalaqebisa da aqauri same-

urneo sazogadoeba, da mxolod marto erTi Cveneburi Tavad-

aznauroba miCumebulia da buzsac ar ifrens, TiTqo mis gare-

Semo soflad yvelaferi vardebiT iyos mofenili da araferi

ar eWirebodes arc sofels, arc meurneobas, arc Tavads-aznaurs,

arc glexsa. es amisTana gulgriloba maSin, rodesac aq modis

imisTana ministri, romelic gulmodgined mcdelia, naxuls qveya-

nas danaxuli satkivari gaugos da gza xsnisa misces SeZlebi-

samebr, Cvena gvgonia, Seundobeli codvaa winaSe qveynisa saer-

Tod da sakuTaris Tavisa calked.

minam droa, b-n ministris mosvlamde, Cven vurCevT Cvene-

bur Tavadaznaurobas amier Tu imier saqarTveloisas sagan-

gebo kreba moaxdinon, an sxva ram Rone iRonon imis mosafiq-

reblad saerTod, rom uSvelon b-n ministrs gamorkveva Cvenis

qveynis viTarebisa, aRniSnon igi sagnebi, romelzedac unda mi-

iqces b-n ministris yuradReba da Tavis mxriT uCvenon gza

gaWirebisagan xsnisa.

yvelani iZaxian, rom RmerTs CvenTvis mdidari qveyana mo-

ucia da masze mcxovrebi eri ki siRaribidam ver gamosula.

rad unda iyos ese, Tu erTi didi iara da nakli ara aqvs Cvens

qveyanas TviT cxovrebis agebulebaSi da im wesT-wyobaSi, ro-

melic amoqmedebs ers saekonomio sarbielze? an vin unda ico-

des es nakli ise zed-miwevniT, ise marTlad Tu ar qveynis mkvid-

rTave, romelT garSemo dRe yovel ismis RaRadi qveynisa da

mdinarebs misi vai-vaglaxi.

Cvenda samwuxarod, glexs ministramde xma Znelad miuw-

vdeba. dagvrCa marto erTi Tavad-aznauroba, romelsac gza

meTauri

Cvenma mkiTxvelebma ukve ician, rom CvenSi modis saxel-

mwifo qonebaTa da miwaT-moqmedebis ministri. b-ns ministrs

unebebia Tavis TvaliT inaxulos sxvaTa Soris Cveni qveyanaca,

Seityos misi avi da kargi da rac eSveleba, uSvelos.

mcireodeni dro, romelsac b-ni ministri CvenSi dahyofs,

metad mokle xania da Znelia kacma ifiqros, rom am mokle

xanSi man Seityos igi arsebiTi viTareba qveynisa, romelis cod-

na aucilebel saWiroebas Seadgens raime rigian dadgenilebi-

saTvis da nayofis momcem cvlilebisaTvis. imisTana Tanamde-

bobis kacs, rogorc mTelis imperiis ministria, Znelad moeT-

xoveba erTs adgilas sadme didxans dayovneba, radganac sxva

aTasi saqme kars adga da hRaRadebs dawyebas da gaTavebas.

eWvi ar unda gvqondes misi, rom b-ni ermolovi gulmodgi-

ne kacia da aRsavsea surviliT, rom saca midis, im qveynis tkivi-

li Seityos da wamali moupovos. igi erTi imisTana ministria,

romelsac mTelis ruseTis ganaTlebulma sazogadoebam daam-

yara Tavisi sasoeba da imedi gaWirebisagan xsnisa da TiTqmis

RaRad-hyo mis ministrad miwvevac-ki. maSasadame, mis mosvlas

Cvens qveyanaSi ar unda hqondes sagnad marto gavla-gamovla

aqa-iq da mere wasvla marto im azriT, rom sTqvas, lamazi qveyana

yofilao da sxva amisTana.

raki esea da raki ver vimedovnebT, rom b-nma ministrma

Cvens qveyanas imodena dro Seswiros, ramodenadac saWiroa

qveynis av-kargianobis zed-miwevniT sacodnelad, Cven TviTon

aqaurebi unda vecadneT b-ns ministrs gavagebinoT yovelive

is, raca gvtkiva da ra gvabrkolebs Cvens ekonomiur cxovre-

bis gzaze.

Page 64: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

126 127

ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ I - Ñ Ñ ÑÑ . ÑÑ Ñ . ÑÑ . Ñ ÑÑ . Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ I - Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑI I - Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ I - Ñ Ñ ÑÑ . ÑÑ Ñ . ÑÑ . Ñ ÑÑ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-

aqvs, misvla-mosvlac iqonios b-n ministrTan da moilaparakos

kidec maszed, rac eWirveba qveyanas da raSi SesaZloa saqmis

Svela da warmarTva. aq saWiroa mxolod kargad mofiqrebuli

sityva, dasabuTebuli nakli qveynisa, kargad da naTlad ga-

morkveuli WeSmariti saWiroeba saqveyno Tvisebisa da ara

kerZo ram calke TiTo-orola kacisa.

imedia, Cveneburi Tavad-aznauroba ar dahkargavs am iSvi-

aTs SemTxvevas b-n ministris mosvlisas, am SemTxvevas Rirse-

ulad daxvdeba da gauZRveba da miT raime SeRavaTs da Svelis

gzas gauxsnis Cvens qveyanasa. kidev vityviT, Seundobeli codva

iqneba, rom am SemTxvevaSi Tavad-aznaurobam mis sakadrisad

Tavi ar iCinos da xmaamouRebeli darCes.

[3 seqtemberi, 1894]

Page 65: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

128 129

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ; Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , – Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 8 4 Ñ. Ñ 2 1 , 8 1 Ñ. Ñ 1 48 , 80 Ñ.Ñ 2 5 3 , 7 6 Ñ. , Ñ 2 16 ) . ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 8 0 Ñ. Ñ 253) <. . .> ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ. Ñ . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( 6 8 §Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : 1 . Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Page 66: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

130 131

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ §8 2 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ 1 ÑÑ . ÑÑ Ñ . ÑÑ . , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ 1 - Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 - Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , – Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , –Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ. XI, Ñ . II , ÑÑ . 3, Ñ . 3, ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ .1 8 8 4 Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §82,Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , –Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Page 67: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

132 133

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ. Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 3 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ 3 3 2 ÑÑ . ÑÑ Ñ . ÑÑ . Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ332 ÑÑ . ÑÑ Ñ . ÑÑ . Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ-

Page 68: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

134 135

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 6 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ1 3 - ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ 1 8 9 8 Ñ. , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 6 - ÑÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ 1898 Ñ. Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 6 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ1898 Ñ. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ1 - ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 8 Ñ. , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ 3 3 9 ÑÑ . ÑÑ Ñ . ÑÑ . Ñ Ñ Ñ . , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ 272, 273 ÑÑ . ÑÑ Ñ . ÑÑ . Ñ ÑÑ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . . . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , 8 2 Ñ. Ñ 7 , 7 9 Ñ.Ñ 3 0 4 , 7 8 Ñ. Ñ 1 9 8 Ñ Ñ Ñ . ) , ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ1 3 - ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ 1 8 9 8 Ñ. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ 1 - ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ1898 Ñ. ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 0 - ÑÑ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 5 Ñ. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ < Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ > Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 6 Ñ 6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §8 2 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-

Page 69: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

136 137

Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 6 7 ÑÑ . ÑÑ Ñ .Ñ Ñ . Ñ ÑÑ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ 2 6 6 ÑÑ . ÑÑ Ñ . ÑÑ . Ñ ÑÑ . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ _ 76 Ñ.Ñ 3 4 3 , 7 5 Ñ. Ñ 3 4 2 , 7 4 Ñ. Ñ 5 4 Ñ Ñ Ñ . Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 7Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 6 - ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 8 Ñ. , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ1 3 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 7 Ñ. Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ 1 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 8 Ñ. , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 - ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 8 Ñ. , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ

Page 70: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

138 139

Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 6 ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 6 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ§6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 6 Ñ 6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 6 Ñ. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 8 7 7 Ñ. Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 6 Ñ. ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ §67Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ, Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ 1 8 9 5 Ñ.,Ñ . Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 8 - Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ ( Ñ Ñ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ. 80 Ñ. Ñ 1 0 9 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ -

Page 71: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

140 141

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §68Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 6 Ñ 6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §68Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ „ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ “ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

§6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-

Page 72: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

142 143

Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 5 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ “ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ?

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ “Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ „ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ “ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 4 6 6 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 7 4 9Ñ Ñ 7 8 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 4 6 6Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 7 4 9 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 , Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §68 , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ§6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ „ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ “ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §68.

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Page 73: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

144 145

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ “Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ “ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ . ,Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ. Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . ÑÑ ÑÑ . , ÑÑ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ?Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 0 Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 0 ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ 4 8 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ5 2 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 0 - ÑÑ Ñ Ñ Ñ 1 8 9 5 Ñ. , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ 4 6 6 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 3 9 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 2 7 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 0 Ñ Ñ Ñ 1 8 9 5 Ñ. ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ,– Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ < Ñ . . . > Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ , Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 Ñ Ñ 1 0 0 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 Ñ Ñ 1 0 0 .

Page 74: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

146 147

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ. Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 0 % Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ. Ñ . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 % , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ . , 5 0_0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0_4 9 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ, Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ . ÑÑ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ 1 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 0 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 9 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 9 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 0 .Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 0 Ñ Ñ Ñ 1 0 0 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ

§6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ “ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ §6 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ

Page 75: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

148 149

CanawerebiCanawerebiCanawerebiCanawerebiCanawerebi

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ. Ñ . Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ -Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ §6 8 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Page 76: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

150 151

IIIIIIIIII..... velT gasuls giZaxebdes, Seixvewe, mgzavroba mSvidobi-

sa mie, avdars gaudare, laRs mterTan Caufare, miwriel dau-

lagme, Sin mSvidobiT maiyvane. Tu ram gamovidodes, RvTis

karzed gamoSvebuli RvTis iasauli xorcielT begrebdes, ya-

lans zidevdes, magis yudros nu mahkerZeb, sxva yudro alags

miaswavle. Sen Senis batonobis moxrili Coqi, moTxovnili

madli. raca mxarzed da gulzed giZaxebdes kacisa, saqonlisa

mexvewuri, naSvral namuSavarisa meSveli mwyalobelic iyavi.

III. samkdro locva.III. samkdro locva.III. samkdro locva.III. samkdro locva.III. samkdro locva.

RmerTo, dideba Senda, RmerTo, madli Senda; RmerTo, di-

debisa da madlis meti Sen ara mogexsenebara. Senganaa gaCe-

nili yoveli samarTali, xveweba kacisa, bareba sulisa. Rmer-

To, iurve, ixoiSne; RmerTo, rac dahklebia, nuRaras daakleb;

RmerTo, dacemuli aRadgine, atirdomili gaacine. saca qriste

purobs, saca angelozi Jamobs, codviani nanobso, madliani ga-

isvenebs. Samovida angelozi fexiTa qristesiTa. qristeo, das-

were jvari suls amas da sufras imas. cao qerebisao, Rrubelo

naTelisao, sxvaTa ar maswavebelo, dedao didis meufisao, ala-

lad da mTavrad acxone suli misa, visic saxeledebis, sanTel

enTebis.

IV. qorwinebis locva.IV. qorwinebis locva.IV. qorwinebis locva.IV. qorwinebis locva.IV. qorwinebis locva.

RmerTo, gexvewebi, _ cargvlis gamCeno, oqros taxtis dam-

dgmelo, sanTel gvirgvinis gamCeno, gexvewebi ieso qristesa,

colqmrobis gamCensa, erTmaneTs Seabere, bediani hqen, dovla-

Tiani.

xelovneba xelovnebisaTvis, rogorc

usaTuo kuTvnileba poetisa

xelovneba aris ganxorcieleba ideisa, masTvis gare ara

aqvs ganZraxva, mizani; igi Tavis TavSive ari Caketili da misi

pirdapiri mizani (TviTon) aris Rarmonia, simTele da mSve-

niereba, romelnic erTad Seadgenen xelovnebasa anu ufro

mokled vsTqvaT, xelovnebis mizani TviTve xelovnebaa. poezia

aris nawili xelovnebisa da TviT poeti mmogvi, mwirveli,

msaxuri misi. yovel poetis TxzulebaSi veZebT Cven pirvelad

xelovnebasa, ese igi saxesa, romelSiac ganxorcielebuli unda

iyos ideia mSvenierebisa.

[1860-1861]

saxsovari

kvrivi _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ.Carso _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ.

locvani xevsurTa dawerilni 1865 welsa

xevsuris sityviTa:

IIIII. . . . . dideba RmerTsa, madli RmerTsa, dideba da gamarjveba

Senda! rac RvTis danabadebs, _ gexvewebi Sen, Senis batonobisagan,

Sen morige RmerTi ar mogiwyens _ Sens mexvewursa, Coqis

momyrelsa, madlis mamTxovelsa, Sen nu maiwyen, nu maiZuleb.

rac rom gulzed da mxarzed giZaxebdes, imaze gaugone. Sen

Senis batonobis, Sen Seni morige RmerTi ar mogiwyens mexve-

wursa, Coqis momyrelsa, madlis mamTxovelsa.

Page 77: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

152 153

berdiam uTxra xinClasa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

mogikvda Seni berdiaÁ, ver Sageyare gzazeda,es Cemi mokle franguli ver vaTamaSe Sa(e)nzeda.

iyuCe, Zmao berdiav, sones ludi vsvaT janzeda,

eg saubari maSin xams, rom SeviyarneT gzazeda,

ar gyvandes maSvelebeli, TiTo daukraT farzeda.

sxvas ki ver galaRebula bebris xirClais Tavzeda.

andazad Tqmuli:andazad Tqmuli:andazad Tqmuli:andazad Tqmuli:andazad Tqmuli:

saWir-borotoia Sakazmul cxen, dailoc SiSval cxen, _ fef

gadaswvdidi da gadasjdidi.

* * *

giorgi muxranskis gaegona es leqsi erTis glexisagan

da iman me miTxra:

rostom hsTqva, siberkaciTa sityva saTqmelad gaWirdao.

jaWvis perangi gavcviTe, exla aRebac gaWirda.

assa litrasa rkinasa kbils mouWireb, knats uzamo,

iqiT mTasa da aqeTsa xels mouWireb, raxts uzamo,

alazansa da iorsa davewafebi, ylaps uzamo,

Tavsa gasulsa diacsa, me imas veras uzamo.

giorgi erisTavisa eqsprontebi

(Reneral ocinfanterisa)

I. melania naswavlia, mraval wignTa naCitana,

me isa atens mewvia, amoivlo naCi tana,

iqidam gors gamovida, broliviTa momitana,

me imas vera davakel, isev ukan waitana.

moxevuri simRerani _ dawerilni

stefan-wmindas 22-s martsa, 1871 wel.

I. vaJkacsa guli rkinisa, qveS muxlni unda mglisao,

Tvalni (qoruleb) qorebul Seqmnilni, zed mxarni

Savardnisao.

II. netavi laSqars Segvyarna samni batonis ymanio,

mogvwiva mZime laSqari, sworebs gvecada Tavio,

maRlidam gadmoacqira lamazi qalis jario;

bevrs qals ki SesZuldeboda Tvalad lamazi qmario,bevrs qals ki Sehyvardeboda pirad juRuri qmario.

III. arc varga qali qurd-bozi, vaJi sofelSi mkvexari,gauWirdeba, dadgeba, rogorc uRelSi mWle xari.

IV. kargi yrma maSin kargia, xmalni ro Sevlen (Seiqms) elvasa,mociquloben isarni, mSvildni aZleven (agdeben) enasa.

V. laSaris jvarsa hkidia laRis jurxais fario,mouvlis omis survili, xandixan SehsZravs qario.

VI. kargi yrma laSqars mokvdeba sworebis jobinobazed,gonjaÁ ki boslis karebzed qalebis lodinobazed.

VII. gagviZeR, bero mindiav, muxli maibi mglisao,gaiyolie umcrosni, visac Tavi aqvs cdisao.

VIII. vaJkacs diacis damdosa samaremc daekveTeba,dRes erTi uyvars, xvale sxva, xvalezed sxva ekeTeba.

IX. Zmao, raÁ hsjobs Zmobasa, erTmaneTisa ymobasa,Zma maSin mogagondeba, orni ro gcemdnen martosa.

X. Zlovs berdiaÁ da xinClaÁ sones Sayrilan smazeda,

mteroba CamovardniaT adrindal mterobazeda.

Page 78: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

154 155

III. netavi movkvde xis Zirsa, foToli damedinosa,

movides qali lamazi, Tvals cremli moedinosa.

IV. lamazo, Sensa xvevnasa

Rili Semawyda perangsa;

mipovne, gamomigzavne,

mag Senis Zmebis lxenasa.

V. alal me, Seni Wirime,

dalal me gamaTxoveso,

wiTeli kaba Camacves,

saydarSi wamiyvaneso.

* * *„Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ !“ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ“ _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

kardanexSi

I. qalma Tqva, sizmari vnaxe damdeg enkenisTvesao:

ca wiTlad, yviTlad elavda, setyvas isvrida qvisasa,

Tavzed maqcevda Cardaxsa, daxurul yavarisasa,

wina sanTelsa miqrobda Camosxmul kelaptrisasa,

baRSi xexilsa mimtvrevda dargulsa alvis xisasa, _

neta vicode, ra aris, sikvdils ityvian qmrisasa.

II. a, qalo, mZivi, ra mZivi,

saTmeurisa minao!..

ar minda, Seni Wirime,

mijavrdebian Sinao,

II. melaniam wamoabsa wisqvilisa RariviTa,

Cemma <...> amourbina kuda meZebariviTa.

III. melania Sejda virsa, me ukana Semomisva,

Tavisi TeTri kurtumi wamiso da wamomisva.

* * *Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ . Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ . 9 2 .

19. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ .

20. netavi natvra manatra, is natvra amixdinao,

muxran-batoni ymad momca, kaxis batonis binao,

mamca yeinis uRuri (bedi, iRbali), xanTqarTan gamidinao,

WavWavaZis kargi Rvino miliT Sin mamidinao.

(duSeTis terterasagan Semityvia 1871 w. 18 oktom.)

ilia abxazisagan

I. svaneTis samTavroSi, cioy dadiSkilianis saxlSi aris

dRemde Tamaris beWedi, romelsac aweria:

RvTis Sobels vesav misi amari

da Zesa missa hmonebs Tamari.

II. lamazis colis patronsa unda hyavdes ZaRli fTxili,

an unda ZaRli fTxilobdes, an imisi dedamTili.

Page 79: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

156 157

Suazed darbis SeTiri, mudam Sebmisa momdomi,

vinc imaT Sebmas uyurebs, lxinia usazomeli. (nardi).

IV. orni frinvelni CvenTana dasabamiTve sxdebian,

am wamsa CvenTan arian, im wamsa gafrindebian,

Svildni, monani gverds axlavs, mudam maTkena xldebian,

sxvisas aqeben jafasa, Tavisas ver mixvdebian. (Tvalebi).

giorgi jorjaZisagan

I. Cavardi sagonebelsa, viT rom kameCi morevsa,

viwev da ver amovsulvar, vaime Cemsa Ronesa.

II. iremo, mTasa myviralo, rad Camovardi barada?

meuRle Cemi momikles, devexetebi calada.

TuSuriTuSuriTuSuriTuSuriTuSuri

a .a .a .a .a .

III. TuSi var, gogolauri, nu myurob talavarzeda,

davkrav fexs, gadavardebi baxtrion-galavanzeda,

xuTic ver movkla xmal da xmal, gamcvaleT kaxis qalzeda.

b .b .b .b .b .

IV. patron Tqva: xmalo, gagyidi, vaWari amiCenia!..

xmalma Tqva: patron, rad myidi? ra wuni SagiCnevia?

mamiklavs Seni mamkvleli, sxva ra damiSavebia.

V. zrdilni arian imerni, mterTa mimcemi risxvisa,

puradoba da vaWroba qarTvelTa ar eZraxvisa,

omi da lxini kaxisa mosawonia kacisa.

qmari mcems, mazli mamwarebs,

muli milesavs danaso,

Tu dedamTilma Semityo,

gamomasalmebs yvelaso.

III. kargsa drosa hsjobs sikvdili,

av drosa Semoswrebasa,

omis dRisiv hsjobs Seswreba,

crusTan lxinis Seswrebasa.

IV.RmerTo, nu Sehyri vaJkacsa

colsa flidsa (ybedsa) da mZinarsa,

is mohklavs (SeSlis), is daaberebs,

is SerTavs wyalsa mdinarsa.

V. amaRamdelo Rameo,

nu gaTendebi maleo,

vexvevi brolisa yelsa,

veRar vipovi xvaleo.

VI. yizilbaSi Semovida, ra vqnaT, rogor gavuvideT,

<...> xeli davafaroT, <...> jani wauvideT.

gamocanebigamocanebigamocanebigamocanebigamocanebi

I. Tavs dajdeba meiTari, moujdeba mas Tarxani,

dairazmis, daiwyobis, gamouvaT karga xani.

aSliloba SeeqmnebaT maT, gaxdeba TavTa xrani,

Tqven amas ver gamoicnobT, gamogivaT karga xani.

(Wandraki).

II. patara da hi!.. (tili).

III. erTsa patara velzeda saxlobs ocda aTi kaci,

adgils iyo fex Tvis Tvisad xuTxuT, samsam, oroli,

Page 80: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

158 159

Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ . 8 3 Ñ Ñ Ñ .

4 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ . 9 2 Ñ Ñ Ñ . ) .

5 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ . 4 0 7 Ñ Ñ Ñ .6 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ; Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

7. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( 3 2 4 Ñ 3 4 0 ÑÑ Ñ . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) .

8. ÑÑ Ñ Ñ Ñ . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ : 196, 197, 198, 201, 209, 213,226, 229, 230_236, 239 Ñ 258 Ñ ÑÑ .

soloman msajulisa:soloman msajulisa:soloman msajulisa:soloman msajulisa:soloman msajulisa:

VI. ruseTi vnaxe, mTani, vakeni,

qalni unifxo, kacni makeni,

Tavs edvaT CaCi,

virs <...> <...>,

maTi saqmeni saarakeni.

VII. ar unda WirSi gatexva, Tu kaci gonieria,

wava da yvelgan darCeba sofeli Ronieria.

* * *Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , – Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ; Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? C h e i m p o rt a ! Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

* * *1 . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 - Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ . 1 - Ñ Ñ .

2 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ .

3 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ -

Page 81: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

160 161

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ . Ñ . Ñ . Ñ . Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( ÑÑ . VIII).

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( ÑÑ Ñ ( ÑÑ Ñ ( ÑÑ Ñ ( ÑÑ Ñ ( Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ .Ñ Ñ .Ñ Ñ .Ñ Ñ . 10. 10. 10. 10. 10. Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ) : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ;Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ . 6 4 :Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ . 6 4 :Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ . 6 4 :Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ . 6 4 :Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ . 6 4 : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 0 2 ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 0 2 ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 0 2 ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 0 2 ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 0 2 ) : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 1 0 ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 1 0 ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 1 0 ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 1 0 ) :Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ . 1 1 0 ) : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : „Bade volte discende per li ramiL’umama probitate; e questo vuole,Quel che la d perch da lui si chiami“.

( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) .

ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ : „Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

9. Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ. Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ _ 6, 8, 14, 30, 93, 91, 110 Ñ 113 ÑÑ Ñ .1 0 . Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . . .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ . X V I I I Ñ X I X Ñ . )Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ . X V I I I Ñ X I X Ñ . )Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ . X V I I I Ñ X I X Ñ . )Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ . X V I I I Ñ X I X Ñ . )Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ . X V I I I Ñ X I X Ñ . )

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ( Ñ. I , ÑÑ . 306).

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , C h aracte-ristics, Ñ d . Basil, Ñ. I I , ÑÑ . 3 8 Ñ Ñ Ñ ÑÑ . ) .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ( Ñ. I , ÑÑ . 308).

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ( ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ. I , ÑÑ . 315).

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ. I I , ÑÑ Ñ . 464).

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ; Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ. I , ÑÑ Ñ . 310).

Page 82: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

162 163

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

* * *sibrZnis sicruis zRapari _ kacma ro gveli daisxna da

gvelma madlis magierad yelSi wauWira da sxva _ es zRapari

moldaviaSiac aris cotad gadasxvaferebuli (naxe Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , 1 8 7 5 , Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ 5 4 7).

daliWi (sameufo) _ un dais royal (geografia, I gverdi).

* * *Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ ) 7 0 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 4 5 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 8 0 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 0 Ñ Ñ Ñ ; Ñ ) Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 0 Ñ 4 5 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ; Ñ ) Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : 1 - Ñ Ñ – Ñ Ñ 3 0 Ñ Ñ 4 0 Ñ Ñ Ñ ; 2 - Ñ Ñ – Ñ Ñ 4 0 Ñ Ñ 5 0 ;3 - Ñ Ñ – Ñ Ñ 2 0 Ñ Ñ 3 0 ; 4 - Ñ Ñ – Ñ Ñ 5 0 Ñ Ñ 6 0 ; 5 - Ñ Ñ – Ñ Ñ 6 0 Ñ Ñ 7 0 Ñ Ñ Ñ ; Ñ )Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 6 Ñ Ñ Ñ ; Ñ ) Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ,Ñ . Ñ . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ –Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ , 1 8 7 2 , Ñ 5 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ . 1 7 ) .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ ÑÑ Ñ , 1 8 7 2 Ñ. , Ñ 5 , ÑÑ Ñ . 251).

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Page 83: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

164 165

da xSiris naxviT-ki yuric eCveva da grZnobac. mag. exla sik-

vdili iseTi Cveuli ram ambavia, aravis-Ra umRvrevs guls da

yuradRebasac ar iqcevs. b) arCevs zneobas, radganac arTmevs

imas, ris micemac ar SeuZlian. g) Secdoma dasjisa aRar swor-

deba da udanaSaulos hklavs.

4. ewinaaRmdegeba qristianobas, romelic dafuZnebulia

siyvarulze. heines sityva: me mteri miyvars mxolod maSin,

roca vxedav saxrCobelaze Camokidebuls.

5. mTeli qveyana Txoulobs da Tu banis micemaSi SevcdiT,

nugeSi imaSia, rom avyeviT xmas RvTisas, radgan xma erisa aris

xma RvTisa.

6. sabuTad moyvana imisi, rom sikvdiliT dasja amravlebs

Tu aklebs danaSaulobas, arasfers ar moaswavebs, radganac

danaSaulobis simravle sxva aTasnair mizezebzea damokide-

buli.

7. ho da aras sabuTeb Soris erTi ram aris zogadi: erTi-

ca da meorec xelSesaxeb safuZvelze ar aris damyarebuli

da warmoadgenen marto mrwamss rogorc erTisas, isec meo-

risas.

aq marto dialeqturi RonisZiebaa erTmaneTis dasaje-

rad mimarTuli.

8. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

„Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ“.

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 0 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

* * *Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : „Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ“.

[1875 wlis Semdeg]

sikvdilisaTvis

1. grZnobac erTi dargia cnobadobisa da saWiroa, roca

Wkua moklebulia SeZlebas, gaigos rame. Seqspirma grZnobiT

saswaulebi moaxdina cnobisa da codnisaTvis. grZnoba suli-

eri marto adamianis niWia.

2. ho da ara, rac ki Tqmula sikvdilis Taobaze, rom sas-

worze daidvas, ara mgonia, ise TvalsaCinod gadixaros an hosa

da an arasken, rom am gadaxram daarwmunos vinme da sx. sx.

3. xolo sami ram sabuTia winaaRmdeg sikvdiliT dasjisa:

a) aClungebs grZnobas buneburs, romelsac sisxli ezizReba

Page 84: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

166 167

piradi werilebipiradi werilebipiradi werilebipiradi werilebipiradi werilebi

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ. Ñ . ÑÑ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ...

[1907]

Page 85: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

168 169

xolme. an mosavalzed TqviT rame, an mandaur Seqcevazed an

kutrobazed, maram kutroba wamomcda, kutrobazed nuras mom-

werT, TiTon me kargaT vicnob, ra wiTeli koWica bZandeba.

Cem jibeSi netavi Camogaxeda, ra ambavia. ruseTul Tagvebs

aseTi jiriTi gaaqvsT, rom meti ar iqneba. RmerTmani Wrel-

Wrel maneTebs wamohkramen fexs, Senu moukvde Cems Tavs! iseTi

mowmendilia iqauroba, rom yabaxis moedanzed ar iqneba ise.

netavi exla mand viyo, rom gavZRe ybedobiT, aseTi laparaki

hscodnia da hyvarebia jibe carielobas, rom veRar momiTmenia.

netavi exla Sens taxtzed viyo wamowolili da Seni ganaT-

lebuli bonJura piris mTqnarebiT da Tavis qeqiT nacar qeqias

zRapars meubnebodes da Seni patara giglo darbaisel biZas

mSvenier lanZRvis sityvebiT mamkobdes. rasa iq, rogora xar,

Cemo ninuci, saxli aiSene Tu ara? an Seni qmari da Cemi siZe

rasa iqs? ara scxvenian, rom erTxel ar gamixsenebs. nu Tu [...]

damRupa...

exla xan mamida salomes wigni miviRe, Zalian miama da

Zalian madlobelica var; RmerTma acocxlos didxans, maram

Cemmagier moteveba sTxove, rom exla wigns vera vswer, Sem-

Txvevisa gamo sxvisa da sxvisa. koxta Zalian kargaT aris,

agreTve misi biZa mixako. Sen da nikolozs mokiTxvas gigzavnian.

sxva ra mogwero, Cemo kargo dav, peterburRi isev peter-

burRia, civi, qviT mosipuli da uzarmazari. axali ambebi

ara aris ra Cemi jibis kutrobis meti, maram es didixnis ambavia.

iliko ColoyaSvilis coli gavican, Zalian Wkviani da kargi

qali yofila, gamakvirva imis laparakma da gansjam.

erTi rama maqvs SenTvis saTxovari da Tu giyvarde, Tu

Cemi mciredi siyvaruli gaqvs, amisrule. erTma qalma qalu-

ri vercxlisa qamari mTxova xanjliTa da davpirdi. Seni Wi-

rime, ninuci, nu gamamtyuneb im qalTan, mere unda icode, ra

qalia! imaT ojaxSi, rogorc Svili, ise var miRebuli. aseTi

nino WavWavaZe-afxazisadmi

1

vapirob wasvlas ruseTSi, magram, Senma gazdam, ise meZne-

leba dateveba am Cven yvarlisa, nametnavaT am Cvens saxlisa,

sadac yoveli nawili alagisa momagonebs xolme Cems dau-

devnel ymawvilobis dros, sadaca yoveli xe aris Zvirfasi

CemTvis sasiamovno mogonebebiTa. erTis sityviT, vesalmebi

yovels fers, raÁc aris Cemis gulidam dauviwyari da mivdivar

erTs ucxos qveyanas, sadac erTi tkbili naTesavuri sityva

savse siyvaruliTa eRireba CemTvis netarebaT, sadac ubedu-

robaSi arvin meyoleba nugeSmcemeli da siamovnebaSi CemTan

moxaruli. maram yoveli Cemebrivi, romelsac momaval droÁs

Sav RrubelSi aRuprwyindeba bednierebis varskvlavi da ro-

melsaca surs Seeyaros im bedis varskvlavs, yovelTvis tkbils

mdgmoiarobas dautevebs da simwariT ganvlis gzas misTvis,

rom ufro utkbilesad Sexvdes Tvis bednierebas. Sen TiTon

ici, vardsa win mouZRvis ekali. visac surs vardis mowyveta,

ar unda SiSobdes eklisagan.

[1857, yvareli]

2

18 Tebervals, 1859 welsa.18 Tebervals, 1859 welsa.18 Tebervals, 1859 welsa.18 Tebervals, 1859 welsa.18 Tebervals, 1859 welsa.

sulzed utkbeso dao nino!sulzed utkbeso dao nino!sulzed utkbeso dao nino!sulzed utkbeso dao nino!sulzed utkbeso dao nino!

Zlivs davamarcxe Cemi zarmacoba da rogorc xedav, gwer

wignsa. ra aris, ninuci, rom iwerebiT wigns da axal mandaur

ambebs ara mwerT xolme _ daiwyob, batono, Cem damtirebel

Tvalebs dagkocnio da damtirebel TvalebiTve gaaTavebT

Page 86: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

170 171

3

sayvarelo dao nino! mgoni rarigada hsjavrob, rom amo-

dena xania Cemgan ara feri ambavi ar mogsvlia. es ki nugeSad

maqvs, rom meca maqvs sabuTi Senzed samduravisa. Cemi adresi

ici da aqamomde erTi wigni ar momawode. bari barSi. Seni

Wirime, nino, momwere pirveli Tqveni mSvidobianobis ambavi

da meore _ Cemi saxlis viTareba. ra rigi mosavali momivida

purisa, venaxebi rogor aris? ra qnes Senobisa? aSenda rame

Tu ara? daiTxova nikolozma Cemi mouravi, Tu ara? yvelaferi

Seneburad dalagebiT da dawvrilebiT momwere. me es Tvena-

xevaria, rac moskovSi var da is saqme, razedac me aq wamoveT-

rive, rogorRac xelT ar modis, Tumca Cveni banki mtkicdeba.

Sen ici, rom me sxvaTa Soris imisTvina var aq gamogzavnili,

rom bankis saqme aqaurs bankebSi dawvrilebiT Seviswavlo.

magram Wiri es aris, rom Cven arc erTs bankSi ar SegviSves

da gzas ar gvaZleven, Tumca ki jer sruli imedi ar damkargvia.

amasa vwuxvar, rom dro midis. fulis afali misustdeba da

jer imedi cxovlad arsaidam amodis. mainc me Cemsas vcdilob,

vnaxoT, ra gamova.

erTi, Seni Wirime, Sematyobine: SeiZleba rame imedi viqo-

nio Cemis mamulis Semosavalzed, Tu ara? Tu rogorme erTs

ociod Tumans mamixerxebT, swored SimSilisagan damisxniT.

iqneba rogorme da raime Semosavlidam gamiyidoT da fuli

momaSveloT, Torem cudad Cemi saqme. Seni Wirime, yoveli Ro-

nisZieba ixmareT, rom male fuli momaSveloT. vici, Sen fuli

ara gaqvs da Tund romac gqondes, Sen fuli ar geTxoveba.

iqneba mosavali rame gayidoT meTqi. am wignis pasuxi isev

uwindelis adresiT male momwereT. Seni Svilebi damikocne.

Seni erTguli Zma ilia WavWavaZe

[agvisto, 1873, moskovi]

ded-mama hyavs, rom Tavi Samayvares. Tu SeiZleba, Seni sulis

Wirime, nino, saaRdgomoT gamomigzavne: vici, rom giyvarvar,

Tumc cota xelis moWera giyvars, maram Cemi siyvaruli gaga-

bedvinebs.

iyav mSvidobiT, wigni momwere xolme SxiraT, mandauri

ambebi, dros rogor atarebT, rogor SeeqceviT da ufro ri-

Ta swamlobT kutrobas, mec maswavleT.

Seni Zma iliko

Temura Zalian kargaT aris, gaixare, ninuci, kargi, Wkviani

Zma gvyavs, RmerTma acocxlos; marto erTi ar momwons Temu-

raSi, Zalian fiqriani aris.

ianvris ciskarSi Cemi leqsia dabeWdili, waikiTxe Tu ara?

ai, gindoda Cemi leqsi genaxa ciskarSi da agisrule, Torem

Sen rom ar gsureboda, arc magas davabeWdinebdi, imitom roma

Cveni ciskari jojoxeTis karia da ara cisa.

ninuci! megona, es wigni gamogigzavne Sen da exla vipove

qaRaldebSi, aq damrCenia Turme da exla gigzavni. nu damci-

neb Cem daudevnlobazed, mec imisTana qarTveli viTarca sxva,

amisa gamo mometeveba viTarca caTa Sina, egreTca qveyanasa

zeda, aw da maradis, ukuniTi ukunisamde, amin!

mSvidobiT!

Seni iliko WavW.

Tiko Tu mand iyos, mokiTxvas movaxseneb, kola Zalian

kargaT aris.

Seni biWbuWulebi da uzesTaesTa xerubimi maiko Camikoc-

ne. giglos ki yuri gauwie, Wkvas iswavlis.

18-sa martsa, 1859 welsa

Page 87: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

172 173

dacarielebuls jibeSi; maram ki sasowarkveTilebaSi ar Se-

val xolme, nugeS-vicem da amas vetyvi xolme Cems Tavs: nu

geSinian, erTxelac iqneba, rom Cvenc gagvibrwyindes mze meTqi

da Cemi Tavi Cveulebriv siciviT mipasuxebs xolme: papaSenic

magas ambobdao, maram ki Seni jibe mainc ar gaTbavo. mec Tav

gaviqnev xolme da Cveulebriv sasoebiT Savyureb pirRia cas,

TiTqo iqidam movelode gaqlibuls Wrel-Wrel maneTebs; ma-

ram Tqvenc iciT, cas ra rigaT sZuls vercxli. maSasadame,

lodna Cemi cidam fulisa amaoa.

mwerdiT, elenes ambavi momwereo. rogoraTac elene, ag-

reTve misi meuRle iliko sasaxleSi didis pativiT miiReso,

Zalian pativiT, rom meti ar SeiZleba, ase amboben. kargaTaca

cxovreben, maram exla Zalian Sewuxebulebi arian orniv Tavis

qalis sikvdilzed. ra ugrZno ram aris sikvdili; aba, patara

gauSlel kokorsac aSorebs dedis guls da miaqvs saukunoT.

Tumc yvela Cvengani darwmunebuli aris, rom saiqio ufro

tkbilia Tavis ganusazRvrel netarebiT, nugeSiT da siwmindiT,

Tumc darwmunebuli varT, rom is gauSleli kokori gasaS-

lelaT ufro mSveniers baRnarSi gadasaxlda, maram mainca

deda Sesabralisia Svilis saukunos ganSorebazed. elene Za-

liana hswuxs, rogoraTac deda, romelsac waerTva erTi Zvir-

fasi ama cru-soflis nugeSi; cocxlebi iyvnen, Torem RmerTi

mowyalea, erTi dahkarga, sxvas aCuqebs RmerTi.

batonis rZalsac vaxldi. nikosi miTxra, cru ariso Zali-

ano, me movaxsene, axali gageba gaxlavsT meTqi, WavWavaZe da

cru Cems dReSi ar minaxavs meTqi. aba, rasakvirvelia, ar dami-

jera, nametnavaT rom mxedamda, rom Tvalwin vatyueb. mibZana,

sicruve boroti Tviseba ariso, Sen gardas, nu daeCvevio. diax,

boroti gaxlavsT meTqi da gulSi gavifiqre: gviani darigeba

aris meTqi, netavi erTi aT wlis winaT CaegonebinaT eg meTqi

CemTvis. magram aT wlis winaTac usargeblo iqneboda imisTvis,

rom tyuilis guda dabadebiTve WavWavaZes iRlias qveS dahyve-

nene WavWavaZe-andronikaSvilisadmi

13-sa mariamobis Tves, 1858-sa welsa.13-sa mariamobis Tves, 1858-sa welsa.13-sa mariamobis Tves, 1858-sa welsa.13-sa mariamobis Tves, 1858-sa welsa.13-sa mariamobis Tves, 1858-sa welsa.

s. tiarlevo.s. tiarlevo.s. tiarlevo.s. tiarlevo.s. tiarlevo.

pativsacemelo da sayvarelo dao nene!pativsacemelo da sayvarelo dao nene!pativsacemelo da sayvarelo dao nene!pativsacemelo da sayvarelo dao nene!pativsacemelo da sayvarelo dao nene!

Cemi valia, winaTve gangicxadoT da gTxovoT am Tabaxis

sididiT nu SaSindebiT, rac SemeZleba, enas kbil qveS movitan,

rom cota iybedos da miT mogarCinos Tqven usiamovnobas,

romelsac Cemis angariSiT ipoviT Cems epistoleSi, ena Cemi,

rogoraTac ena WavWavaZisa, raki dauvlis buqnas, aRar gaaTa-

vebs xolme, maram, merwmuneT, Rirseul samzRvarSi movamwyvdev.

xumrobas Tavi davaneboT da Tqvenc aiWurveniT moTminebiT

(moTminebiTa TqveniTa moipoveT suli Tqvenio) mosasmene-

laT Cemis civis sityvisa, Tumca yoveli sityva ama werilisa

mxurval Zmuris siyvaruliT mebadebian da raRac manqanebiT

civoben wignSi. ar vici, rogor gamovsTqva Cemi siamovneba

Tqvenis wigniT gaRviZebuli, yoveli sityva uxmo da uazro

iqneba gamosaTqmelaT Cemis siamovnebisa. aba, ifiqreT: pirve-

laT gaviTbe ra jibe wiTlovanebiT, jibis mxriT gaxarebulman

movindome gulis simxiarulec da pirveli sagani, romelsaca

Cemma gulma miawera aRsruleba Tvis survilisa _ iyo wigni

Tqveni. gmadlob, sayvarelo dao, rom erTis wlis ganSore-

bam ar dagaviwyaT Tqveni, rogorc mwerT, patara Zamia, rom-

lisc gulSia RrmaTa marxia Tqvendamo pativis cema da naTe-

savuri siyvaruli. vmadlob RmerTsa, mSvidobiTa xarT yve-

lani Cemi monaTesavebi; ayvavdiT, ayvavdiT da gamravldiT,

WavWavaZis Camomavlobav! Cemi ambavi ra mogweroT, xom iciT,

WavWavaZis sisuste sad aris _ jibeSi da isev jibeSi; ux! xan-

disxan ra ugrZno qariSxali wamouberavs xolme jibiT, ra

ruseTuli Tagvebi Sadgebian xolme yalxzed TiTqo ZalaT

Page 88: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

174 175

marto, Tu TqvenTan. Tu Sin aris, Sewuxdeba martoobiT da

mowyeniT. vinc ki maxsenos TqvenTan, im wuTaSive Cemgan mo-

kiTxva ubZaneT, Tu ar maxsenon da nurc Tqven etyviT nura-

fers gajavrebuli. bevri enaRvlebaT ki. iyaviT kargaT, bed-

nieraT, tkbilaT da nu daiviwyebd, rom sami aTasis verstis

sivrcis iqiT gyavT erTi pativmcemeli

Zma iliko W.

aba, Wrel-Wrel wignebs moveli Tqvengan, Cemo kargo dao

nenev! momwereT yoveli feri; Zveli, axali erTaT aurieT da

Wrianteli gamova. uh! mayvlis qristianuli Wrianteli raTac

unda Rirs exla. pirSi nerwyvi mamivida Wriantelis mogone-

bazed. mSvidobiT da gTxovT pasuxiT gaaxaroT

Tqveni Zma iliko W.

1858-sa welsa, 13-sa ivliss

aniko vaCnaZisadmi

sayvarelo dao aniko!sayvarelo dao aniko!sayvarelo dao aniko!sayvarelo dao aniko!sayvarelo dao aniko!

aTasjera gmadlob, dao Cemo, rom aqamdin kidev gaxsovar.

Senma wignma ise masiamovna, rom TiTqmis gadmomasaxla Sen mSve-

nier kolakSi da sul damaviwya es oxeri civi qveyana, sadac

Cemma bedman gadmomagdo. vmadlob RmerTsa, mSvidobiTa xar.

qalo! ra dagemarTa, erTi qmari versad iSovne, ager liza jamba-

kurianic gaxda, male Svilic eyoleba da Sen ki isev ise vaCina-

Zis asuli bZandebi; maram nu geSinian, ijeq zRvis piras, roca

iqneba Senkenac bedi dahqrolebs Tavisis celqis niaviT. amas

winaT sosikos wigni momivida, Zalianac miama, bevr raRaceebsa

mwerda da im raRaceebis Soris moewera, rom Sen erTxelac

kidev mogewera CemTan wigni, maram, Se nu momikvdebi, ar momsvlia

ba xolme. Tqven, nenejan, nu gamiwyrebiT am WeSmaritebis Tqma-

zed; Tqvenc WavWavaZis qali xarT, maram Tqven ara grevT CvenSi,

vinc codvilni varT. Tqven gamoricxva brZandebiT cruebis

gaWrelebul siidam, Cven varT kacebi, raca varT, tomarebi tyu-

ilebisa. sxva ra daviybedo, ar vici. ho, marTla! eg vin madama

gagCeniaT yvarelSi, baraqala, yvarelo! ver uyurebT, kviraSi

orjel veCeri vis gaugonia yvarelSi. qveynis ubedurobas daxe!

yvarelSi veCerebi!?. ar gauwyres RmerTi yvarels da tiatrebic

ar gaiCinos da ar daamciros ruseTis sataxto-qalaqi. daiRupa

qveyana, yvarelSi orjel kviraSi veCeri.

vici, rom aqamdisinac mogawyineT Tavi ybedobiT, maram

mainc msurs TqvenTan uxmo wigniT laparaki. ax! netavi exla

mand viyo TqvenTan, rom Cveulebriv viRriWo da vicino Tqven-

Tan, Cemi katuxa, mgoni, katuxa aRar iqneba, exla kneiJna ekati-

rine dimitrovna aris; Cveni poxro vano isev ise celqia, ro-

gorc Cem dros iyo, Tu gadarbaiselda, viTarca me. lelo,

cemi leluska, pawawa leluska mgoni exla Cemzed maRalia.

ra damaviwyda, qveynis mSvenierebis gvirgvini, edemis vardi,

ganxorcielebuli angelozi, Tqveni patara qali rasa iqs, ga-

ufTxldiT, mze ar moekidos mis ganspetakebuls pirs. miama

siZe dimitris diambegoba, oho! diambegi megobaria jibisa, Cem-

saviT ki ar ayivnebs jibes; Tqvenma, nenejan, mzem, rom vxumrob,

ise gasacinelaT giTxariT, diambegis da jibis megobroba vis

gaugonia; nu gewyinebaT, rogorc WavWavaZe tyuils ar ityvis,

ise diambegic qrTams ar aiRebs. nu gewyinebaT es Cemi xumroba

da miiReT, rogorc lazRandaroba Tqvenis pativ-mcemelis pa-

tara (maram patara aRara var) Zmisa, kutrebis bairaR-tarisa

iliko WavWavaZisa

P. S. Zalua natalia Tavis katoTi momikiTxeT; agreTve

siZe da Zia dimitri. sada bZandeba mama Tqveni, Sina bZandeba

Page 89: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

176 177

makrine WavWavaZe-erisTavisadmi

1

1860 welsa, 14 maisis dResa.1860 welsa, 14 maisis dResa.1860 welsa, 14 maisis dResa.1860 welsa, 14 maisis dResa.1860 welsa, 14 maisis dResa.

sayvarelo mamidav!sayvarelo mamidav!sayvarelo mamidav!sayvarelo mamidav!sayvarelo mamidav!

Tqveni wigni momivida fuliT da rogorc sCans, maSin ara

gcodniaT Cemi ubeduroba. mamidajan! ra dauSaveT egreTi

RmerTsa, rom egre uwyaloT da SeubraleblaT gviwamlavs

dReebs amTven tanjviT. Cemi patara Temura sadRa aris, mami-

dajan! davkarge saukunoT pirveli da ukanaskneli Zma, mere

ra Zma?! veRara gnaxavT is sawyali da ubeduri; netavi Tavis

qveyanaSi, garSemortymuli naTesavebiT mainc micvalebuliyo.

vaime, Cemo patara Zmao, Cemo kargo da Wkviano Temura, razed

gamaoble da damagde, Sen waxvedi, mogvSordi da Sen magier

dagvigde nugeSaT cremli da wuxili.

magram raRas uSveliT, mamidajan! RvTis neba da RvTis

risxva aRsrulda Cvenzed! ra vqnaT? rac gamovzdilvar, sul

sikvdili mesmis gareSemodam, sikvdilis meti bedi ar dag-

vyolia Cven, madloba RmerTs am gvar bedisaTvis. nu iwuxebT,

mamidajan, am cxovrebis Relvisgan bevri mogiTmeniaT da esec

moiTmineT. [...] vera var kargaT, Cemi simrTelec Zalian daS-

lilia, [Tu] [RmerT]ma bolo ar mamiRo, kulav am dros dav-

brundebi [Sin] [kurs]gaTavebuli. magram marto me moval Sin,

mamidajan. [Tqveni patara] Temura saukunoT darCeba aq.

Tqveni ubeduri ilia

vaime, sawyalo Temur! aRar gaixareben Sen bednierobazed

arc Zma Seni ubeduri, veRarc mamida da veRarc debi Seni. sad

waxved, Cemo sayvarelo Zmav! Semomxede me da Semibrale, rom

uSenoT ese vitanjebi.Tqveni ubeduri ilia

Sengan erTis wignis meti, romlisa pasuxsac am JamaT gwer.

sosiko mwerda, rom vapirob ruseTSi wamosvlaso, ar iqneba

urigo, rom wamovides; xom ici, sayvarelo dao, rom swavlisTana

am qveyanaSi gamosadegi ara aris ra, maSasadame, codva aris,

swavlis msurvels ar miscen saSualoba. me ki wigni ver mov-

swere sosikos, ra vqna? es wyeuli sizarmace verafriT ver

moviSore Tavidan, rogorc katas ZaRli, ise mec mejavreba wignis

wera. sxva ra mogwero. es peterburRi saSineli, udidesi qalaqia,

bevri mxiaruleba, bevri Seqceva, maram CemTvis ki sul fuWia,

misTvis _ rom me yovels Jams da yovels wuTs jibesTan mwyra-

laTa var da aba, am jibis mwyralobiT fexsac ver gadasdgams

kaci. rac unda kargi iyos peterburRi, merwmune, Sens aqlemiviT

kozakian kolaks ara emjobineba da Cems yvarels xom, ra Tqma

unda. ox! netavi exla eSmakma amitacos da mand axlo-maxlo

damagdos sadme, Tund Zunw da saZagel CalaubanSi, vaCnaZianT

samflobeloSi an Tu ara Cem wylian yvarlis barSi. ra mad-

lobeli viqnebodi im kudian eSmakisa!

momiteve wignis simcirezed da windauxedav bRajvazed.

exla veCqarebi da mere bevr, bevr raRaceebs aqaurs mogwer

da gasiamovneb.

vinZlo, Cemo kargo dao aniko, ar damiviwyo, xom iciT, Cemi

yoveli monaTesave rarigaT miyvars da Tqvenc nu damagdebT

ukmayofiloT. yvelam miguleT, rogorc uerTgulesi Zma.

Tqveni pativis mcemeli da bednierebis msurveli

iliko WavWavaZe

vinc lamazi qali naxo, ucnobi Tu nacnobi, momikiTxe da

nenes buWulebi katodam moyolebuli Camikocne imTvenjer,

rom kavebi dagaglijon gajavrebiT.

[13 agvisto, 1858, tiarlevo]

Page 90: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

178 179

rac sasyidlebi gebZanebinaT, yvela mzad gaxldeba, raki

me TiTon qalaqSi Caval. me exla avad gaxldi xelmeored da

Zalian mZimeTac, daTikom kidev qveSagebSi momaswro, es ori

dRea, rac avdeqi da mainc wamalSi var da saSinlad sustadac

yvelafriT, ase ifiqreT, Tu didxans an vikiTxe, ana vhswere,

TvalTac mibneldeba sisustisagan.

kaci fuls gamovitan, mamidajan, magram lizoma mTxova da

imas vaZlev sruliad. ase rom, iqidam Cven ara gvergeba ra. exla

saxlebs vakeTeb qalaqSi, orass oci Tumani meti mijdeba. ar

vici, rogor gauZRve, magram Tu ki gavakeTe, weliwadSi as oc-

daaTs Tumans Semomitans. da imis qiras vapirob zogs valebSi,

zogi kidev lizom Tve da Tve jamagirsaviT aiRos. maSin, ma-

midajan, Cveni saqme gaCarxdeba. exla am valebisagan ilaji aRar

aris, Tumca prikazidam rom fuli aviRe, eqvs as ormoci Tumani

moviSore, magram asiod Tumani kidev damrCa da TveSi aT

TumnobiT, rva TumnobiT sul valebSi midis, Torem ese kutrad

ar viqnebodiT. exla kidev am saxlis keTebaSi Cavebe da ar vici,

rogoris jibiT gamoval. xarji didi maqvs, sawyal lizos, ise

ar Caval qalaqSi, ori Tumani, xuTmeti maneTi ar mivhsce, amas

wined xuTis Tumnis raRaceebi uyide, Tumca javrobda, Sen ra

gaqo, ro me maZlevo, magram meti ra Cara iyo. Zalian kai qalia,

mamidajan! egec Tqveni beWedia. esea ase sofeli, mamidajan!

Tqveni umorCilesi da maradis Rrmad

pativismcemeli Svili ilia WavWavaZe

ilia winamZRvriSvilisadmi

sayvarelo Zmao da megobaro iliko!sayvarelo Zmao da megobaro iliko!sayvarelo Zmao da megobaro iliko!sayvarelo Zmao da megobaro iliko!sayvarelo Zmao da megobaro iliko!

ai am statiasa gigzavni, Cemi sakuTaria, Tumc sxva gvari

aweria; me ar minda gamovaCino, rom es Cemi dawerilia mizezisa

2

sayvarelo mamidajan!sayvarelo mamidajan!sayvarelo mamidajan!sayvarelo mamidajan!sayvarelo mamidajan!

rac geboZebinaT didis madlobiT da siamovnebiT miviRe,

magram Tqvenma mxiarulma wignma da kargs qeifzed yofnam,

rogorc wignidama hsCans, Cemi sixaruli da siamovneba Cveu-

lebrivs wres gadaacila. RmerTma yovelTvis mSvidobiT, bed-

nierad da siamovnebiT gacxovrod Cvenda sasiqadulod da

sanugeSod. magram, mamidajan, ar vici uTqvenoba, rom me Tqven

ar gaxlavar, rad mawuxebs egre? RmerTi mowamea, ruseTSi

vyofilvar ufro patara, ramodena xania, ese gared veTrevi,

rom TreviT daviRale da rogorc daRaluli mgzavri, veli,

rodis momcems bedi nebas, rom Cemi Tavi Cems qoxs Sevafaro

_ ese amTveni xania gareTa var uTqvenod, magram ise rogorc

exla Tqveni naxva me minda, Cems dReSi ar mamdomia. ar vici, es

risgan aris? imisagan Tu, rom exla bedma cotad mainc gamiRima,

coli kargi myavs, lukma pursac Cemis codvilobiT vSovob

da maqvs, iqneba, amisagan minda, rom am yofaSi Tqvena mnaxoT

mxiaruli, bednieri da Tqvenc Cvenis am yofiT isiamovnoT. me

TqvenTan yofna rom minda, imisTvis, mamidajan, rom bolos

vinc Tqven pataraobaSi didis mzrunvelobiT gamozardeT, axla

iman Tqvenis aTas nair SromisaTvis xelis gulzed erbo kver-

cxi iwvas da ise gacxovroT. sikeTe, mamidajan, dauviwyaria

da rac Tqven CvenTvis sikeTe giqniaT, eg ufro gansakuTrebiT

ukvdavi aris CemTvis. me rom minda maind gadmosvla, imitom

ufro, mamidajan, rom TqvenTan gaxlde da Cemi dReni Tqvens

pativiscemaSi, siamovnebaSi davlio. RvTis winaSe, mogaxseneb

marTalsa. exla raki cota odeni samsaxurisagan RonisZieba

momeca, Sin rom viqnebi, eg sul pensiasaviT gaxdeba da orasi

Tumani Cems saxlSi rom mqondes da Tqvenc iqa bZandebodeT,

RmerTs vficav, civs niavsac ar mogadenT. ese, Cemo mamidajan!

Page 91: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

180 181

simRera momwons. glexur kilozed mowyobilia. Tu mogewo-

nos dasabeWdad, SenTan mowerili ZRvnobis leqsic daabeWdine

amasTan erTad. korrektura SenTvin momindvia.

Seni ilia WavWavaZe

1871 welsa, martis 18-sa dResa

daviT erisTavisadmi

1

daTiko! gigzavni gamocaneebs. rom waikiTxav da daakvir-

debi, mgonia, mixvde, vinc arian awerilni. saqme imaSia, rom ara-

vin _ arc Senma maxlobelma da arc Cemma _ ar unda icodes,

visgan aris dawerili da xalxSi gavrcelebulia. Sen ici, ro-

gorc Seinaxav Cems saxels saidumlod. dabeWvda mag leqsisa

ar iqneba, _ eg ise unda gavrceldes qalaqSi. mag gavrceleba-

Siac Zalian fTxilad unda moiqce, Torem Cvenda samtrod ̀ isi-

ni~ yovels fers simurtles ikadreben da maSin Citi prtyvnad

aRar eRireba.

gamomicxadebia, rom Sens mets mand qalaqSi aravis vande

eg Cemi leqsi. Sen ici, rogorc upatroneb.

amas winad vaxtang Tulaevis wigni mamivida, romliTac

igi mTxovs, monawileoba miviRo saliteraturo saRamoSia.

aseTi zrdilobiani wignia, rom gigzavni wasakiTxad. Tvali

adevne im azrebs da sityvebs, romelT qveSac Cemgan xazebi

aqvs gasmuli. Tavis Tav-moyvareobis myrals gubeSi iseT na-

irad Caflulia, rom Tavis Tavs neba mihsca amis mowerisa:

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ! . . rogor mogwons? Tavi davaneboT

mag vaxtang TulaSvils, Sen amasa gTxov, rom dawvrilebiT

momwero: 1. vin arian mkiTxvelni; 2. Senc urevixar, Tu ara; 3.

gamo sxvisa da sxvisa. Senc Zalian Segexvewebi, rom ar gamo-

maSkaravo aravisTan, xelaRebiT aravisTan; imisTvisac ar min-

da, rom Sen miutano kereseliZes es statia, radganac is mixvdeba,

rom Sen Cemis meti aravin gigzavnis statiebsa. ise unda moiqce,

rom TiTon redaktors da cenzorsac ar Seatyobino; kanoniT

imaT uTuod unda icodnen, magram Sen, rogorc iyos, sxvis mxriT

daajere isini, ro marTla da aznauri zumberiZe marTali gva-

ria da ara mogonili.

amas garda, Tu vinicobaa, kereseliZem ar dabeWdos, uTxar

rogorme, rom es zumberiZe romelime rusis JurnalSi an ga-

zeTSi giCivlebs Tqo qarTvelebTan da gagirCevs Sen sakuTar

leqsebsa Tqo. vici, kereseliZes T. r. S. erisTavisa eSinian da

iqneba imisTvis ar dabeWdos. es statia CikvaiZes mixakos unda

miutano, aqamdis is qalaqSi iqneba mosuli. ese, Seni Wirime da

Seni kuWisa, rogorc geubnebi, ise moiqec, CikvaiZesTvis me aq yve-

laferi miTqoms, iman TiTon icis, rogor miutanos kereseliZes.

Seni Zma da megobari iliko WavWavaZe

es leqsebi ki Sen miutane kereseliZes. erTi wigni momwere,

Cemi aCrdili da xaji abreki ra yofaSi arian.

vano poltaracki momikiTxe da uTxar, ra dauSave, rom

wigns ara mwers?

[1861 wlis Tebervali-marti]

petre nakaSiZisadmi

petre! gigzavni xelaxlad gadakeTebuls Sendami naZRvnevs

Cems ̀ qarTvlis dedas.~ Tu mogewonos, mieci nikolaZes dasa-

beWdaT. gTxov, Seni pirmouridebeli azri macnobo am patara

Txzulebazeda. kargad ki waikiTxe. me yvelaze ufro jaris

Page 92: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

182 183

IIIII

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

I II II II II I

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Seni ilia WavWavaZe

Cemma kneinam mogikiTxa.

[ivlisi, 1872]

3

Tu kote yifiani rogorme naxoT, uTxariT, dRes CemTan

movides, oris naxevramde bankSi viqnebi da mas Semdeg Sin rva

saaTamde. madlobeli var. xom iciT, risTvis?

[1880-iani wlebi]

Sinauruli mowyobiloba eqmneba im saRamos, Tu sagareo. amis

pasuxi Zalian male macnobe.

Seni ilia WavWavaZe

11 dekemberi, [1871]

P. S. vaxtangis wigni ukanve damibrune.

2

Zmao daTiko! Seni wigni TargmaniTurT miviRe. zogierTi

xana Zalian kargad aris naTargmni, magaliTebr: 1. pirveli

oTxi striqoni IV gamocanisa. 2. pirveli rva striqoni VI-sa.

3. merve gamocana ukanasknel striqons garda mSvenivrad aris

naTargmni. 4. pirveli oTxi striqoni III-sa da 5. pirveli rva

striqoni V-sa. mikvirs me-VII gamocana ratom aRar gadagiRia?

me Sevitye, rom pasuxi, pasuxis pasuxi da sxvani gadagiRia. Tu

giyvarde, gamomigzavne, an gadmodi da Tan wamomiRe. me ocda-

oris ivlisidam ocdaeqvsamde Sin viqnebi. Tu RmerTi gwams

(ra kacs gixseneb RmerTsa!..), gadmodi, erTi maslaaTiT suli

movibrunoT.

me ara fers ara vwer. am aCrdilma tyavi gamaZro. isto-

riuls nawilzed gaqira virsaviT Sevdeg da erTi biji win

veRar wavdgi. ar vici, ra vqna? vambob, am aCrdils Tavi dava-

nebo meTqi. eg oxeri Cveni istoria... marto omebisa da mefeebis

istoriaa, eri arsada Cans. me ki aseTis agebulebis adamiani

var, rom mefeebis da omebis saxe ar mimizidavs xolme. saqme

xalxia da xalxi ki Cvens istoriaSi ara Cans. vwuxvar da

vdrtvinav da gankiTxva arsiT ari. erTi gadmodi, lazaTiani

maslaaTi gavwioT. ukacurobam lamis mamidnos. marTalia

lessingi: mweralma sazogadoobaSi unda icxovroso. Tu ar

cxovrebis morevSi, sagans sad ipovni werisaTvis. aba, Cemi

naTargmnica naxe, WaSnikad gigzavni:

Page 93: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

184 185

dRes am saqmis damwyobi CemTan Semovida da mTxova, rom siZe

aleqsandres vhsTxovo, rom usaTuod isic daeswras da mib-

Zandes daniSnul saaTs grigol orbelianTan. siZes hsTxove

CemmagieraTac, rom ar daizaros da usaTuod wabZandes.

rogora xar? momwere. me jer kidev Sin var damwyvdeuli.

Seni erTguli Zma ilia WavWavaZe

29 ianvars, [1873]

3

sayvarelo dao lizo! me kargada var RvTis madliT da

Tqvenc kargad iyaviT. SeityobdiT mand, rac nikom saqme Caidina

Cemis daTxovnis Taobazed. mas aqed, rac magan Tavzed lafi

daisxa saqveynod bankis Taobazed, me magisas yvelafers davi-

jerebdi, magram imas ki ara, rom magisTana sasacilo mtrobas

damiwyobda. Turme yovels Clens cal-calke exveweboda, rom

Cems otpuskzed Tanaxma ar gamxdariyvnen. me es ise ar mwyins,

rogorc mecineba magis sasacilobazed da sul mokleobazed.

amas winad olgas wigni mamivida, kargad aris da TqvenTan

mokiTxvas iwereboda. martoobam Zalian Semawuxa, minda qa-

laqSi Camosvla da ver momixerxebia.

aleqsandres Cemi guliTadi siyvaruli da pativiscema mo-

axsene. Sevitye, rom nikos saqcieli metad hswyenia da niko-

saTvis samduravis Tqma unda. Seexvewe aleqsandres, nikos xma

ar gahsces, Citi prtyvnad ar Rirdao, devna meti iyovo. aba,

Rirs, rom magvar saqmeSi kaci kacs waebaasos!.. nikos hgonia,

rom magiT Cemi javri amoiyara da didi mtroba miyo. me TiTon

nikos mzgavsi viqnebi, rom eg SevimCnivo. wigni mamwere.

es wigni mansvetovs gaugzavne.

Seni marad erTguli Zma ilia WavWavaZe

[ianvari, 1873, duSeTi]

elisabed WavWavaZe-saginaSvilisadmi

1

sayvarelo dao lizo! Seni wigni momivida da Zalianac

miama. rom ar momsloda, depeSis gamogzavnas vapirebdi Senisa

da aleqsandres ambis Sesatyobad. aqamdin pasuxi ver mogwere,

radganac yovel dRe veli Cems moadgiles da yovel dRe va-

pirebdi da kidevac vapireb qalaqSi Camosvlasa. me kargada

var, magram saSinlad mowyenili var martoobiTa. zubalaanic

samzRvar gared wavidnen es meore kviraa da sruliad marto

davrCi ima mouTmenelis lodiniTa, rom ai an dRes da an xval

Cemi moadgile mova da wamoval. dReis aqamomde Cemi lodini

lodinada rCeba da Zalian vwuxvar.

Seni wigni gardaveci pelagias da erTi Tumani fulic,

mowerilobisamebr, mivarTvi.

Seni Wirime, lizo, mand Cemi axali Sliapa aris dasakeci.

im Sliapas, ar vici, marcxena Tu marjvena mxares, marTuli

wauxda, ubZane biWsa, meSliapes miutanos, rom marTuli gauke-

Ton, vidre me Camoval, Torem uSliapod davrCebi.

aleqsandres Cems guliTads pativiscemas da siyvaruls

ganucxadeb.

iyaviT mSvidobiT da simrTeliTa.

Seni erTguli Zma ilia WavWavaZe

23 maisi, [1868-1872], duSeTi

2

lizo, xval dilis TerTmets saaTzed grigol orbelian-

Tan Seiyrebian levan meliqovi, giorgi erisTavi _ atamani,

ivane muxranski da bevrni sxvani erTis didis saqmis Taobazed.

Page 94: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

186 187

gagiZneldes, iase WavWavaZe daibare, gardaec eg kvitancia da

es wigni waakiTxe. is moaxerxebs mag saqmes.

mansvetovTan Semityve Cvenis saxlebis ambavi: iyideba Tu

ara, Zveli dgmuri Tu gavida, dadga vinme axali?

am wignis pasuxi isev Zvelis adresiT moiwere. aleqsandre

siyvaruliT momikiTxe. ar damiviwyoT.

Seni erTguli Zma ilia WavWavaZe

18 agvistos, [1873], moskovi

5

sayvarelo dao lizav! Seni wigni da oci Tumani fuli mo-

mivida da swored giTxra, sulis moswrebazed momivida erTic

da meorec. didi madlobeli var, didi da didi!.. marto amas

vwuxvar, rom Sen Segawuxes da xuTi Tumani Sen dagayrevines.

magram imedi maqvs, rom mag xuTs Tumans dagibruneb. Zmebma

angariSi qmnes da mainc Zmurad darCneno, naTqvamia. meore Cemi

didi madloba momixsenebia SenTvis da aleqsandresaTvis

bileTebis dasxnis Taobazed. amasa gTxov, rom Tvalyuri

geWiros, vada ar gauvidesT da eg bileTebi ar daikargos, vidre

me ar moval.

Cveni bankis saqme am ukanasknels kviraSi Zalian kargad

wavida. Tumca mandaurebi mizezTa gamo sxvisa da sxvisa aramc

Tu xels mimarTven, cdiloben, rom raSime da rogorme damab-

rkolon, magram, imedia, rom yvela gansacdels gadvurCe, saqme

Cemda mondobili aRvasrulo da mandaurebs ki av-kacoba Ser-

CeT. didi samduravis wigni movwere kniazs revazs, rom umize-

zod me guli matkines da Seuracx-myves, raRac eWvi momacxes.

RmerTma mSvidoba mihsceT. qveyana asre yofila, aris da iq-

mneba. magram, roca dro mova, yvela mihscems pasuxs Cvens ube-

4

sayvarelo dao lizav! guSin win miviRe Seni wigni da aleq-

sandresi. miama Zalian, rom Sen kargada xar. RmerTma Senca

da aleqsandrec yovels Jams kargad gamyofoT.

Seni da aleqsandres samduravi didis guldadinjebiT mo-

vismine da miT vinugeSe, rom swored Rirsi viyav da var mag-

gvaris samduravisa, radganac amdveni xani aqa var da wigni

ar mogwereT. daZmobaSi samduravs xangrZeloba ara aqvs da

amiT vimedovneb, rom Cems danaSauls Senca da aleqsandrec

mapativebT.

me am Jamad moskovSi var, friad da yovlad usaqmod, imitom-

rom arc erTs bankSi ar SegviSves, rom Segveswavla is, rac

CvenTvis saWiroa. magram jer kidev imedi srulad ara gvaqvs

dakarguli. bevri Treva da gaZvren-gamoZvrena unda, rom ro-

gorme sxvis meoxebiT bankis karebi gagveRos. aqa-iqa daveT-

revi da imedi maqvs, rom zogierTni gulkeTilni adamianebi

damexmarebian da bankSi Sesvlis neba darTvas momaniWeben.

exla, ai, rasa gTxov, Cemo lizo! mandaurs gasudarstvenni

bankis atdeleniaSi ori bileTi gvaqvs dagiravebuli. Ter-

Tmets RvinobisTves vada gadis. Tu minamde ar davisxeniT,

dagvekargeba da aTiod Tumans vizaralebT. rom es ase ar

moxdes, unda eg bileTebi minamdin davisxnaT da iqav Cems sa-

xelzed davagiravoT imav dRes. amas sul cxra maneTi xarji

aqvs. olikosagan mogiva Sen kvitancia bankisa. eg kvitancia

cxras RvinobisTves waradginebine visme xeliT bankSi, rom

gamoisxnas Cveni bileTebi da isev im dResve iq daagiravos.

Cems saxelzedve, Torem gadagiravebis nebas ar mogcemen. am

dagiravebaSi da gadagiravebaSi cxra maneTis meti xarji ar

mogiva. roca moval, didis madlobiT mogarTmev. Tu Sen eg

Page 95: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

188 189

Seityobdi, rom oliko exla kardanaxSia. es ambavi Zalian

kargad moxda, imitom-rom olikos moswyinda baqo da exla

kardanaxSi, rogorc axals adgilSi, cotad mainc gaerToba.

Cemi ambavi Tu ginda Seityo, me kargada var, mxolod sa-

Sinlad momwyinda aq gdeba, am dampals da myrals qveyanaSi.

sami Tvea mze TvaliT ar minaxavs. saSinlad minda maind wa-

mosvla, magram saqmis garemoeba jer xanad nebas ar maZlevs.

imedi ki maqvs, rom ianvarSi yvelaferi kargad Tu avad ga-

Tavdes, maSin ki erTs dResac ar davdgebi, maSinve wamoval.

mouTmenlad veli Sensa da Senis qmris mSvidobianobis

ambavs am adresiT: Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ #18,

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ #7.

aleqsandre pativiscemiT da siyvaruliT momikiTxe.

Seni Zma ilia WavWavaZe

15 dekemberi, [1873]

7

lizo, organ, saca karandaSiT jvrebia dasmuli, xeli moa-

were ase: qvrivi Reneral-leitenantisa elisabed grigolis

asuli saginovisa.

Seni ilia WavWavaZe

[1887 wlis Semdeg]

8

dao lizav, Sen ver warmoidgen, ra rigad Semawuxa Senma

werilma. imitom ki ara, rom sabuTi ar migiZRvis, momagono is,

rac me yovel cis amara dRes mafiqrebs da mawuxebs, aramed

isa, rom araqaTi gaviwyvite da veras gavxdi. mamulebidam, ro-

gorc mogexseneba, ara feri Semodis. pensia maqvs da TTveSi

durs qveyanasa da ufro ubedurs sazogadoebasa. maSin vnaxavT,

visi guli iqneba wminda da Cirq-moucxebeli. madlobis magier

Cemi Seuracxyofa da Cemdami Surianoba iafad ar daujdebaT

imaT, vinc exla me ormos miTxris da bades migebs. dro gamo-

aCens yvelafersa da maSin iqmnes ̀ godeba da RrWna kbilTa~.

didad da didad vmadlob kniazs revazs andronikovs, rom

imanac ar damindo da nebsiT Tu uneblieT Cemi gulis tkena

moindoma sxviTa sityviT da mecadineobiT. magasac gavuZlebT

da Cveneburad saqveynod gaduxdiT samagierosa.

am kviria Cveni bankis saqme gosudarstvenni sovetSi usa-

Tuod gadava. es iyo Zneli da raki es moxerxda, ufro imedia,

rom saqme Cvenis survilisamebr dabolovdeba noembris gas-

vlamde. Zneli es iyo, rom eg eqmnaT, raki ega hqmnes, exla didi

imedia, rom ustavs dagvimtkiceben. ax, erTi daamtkicon!.. maSin

uyure Cemis keTilis-myofelebis yofa. ra dResac daamtkiceben,

imav dRes maind wamoval zurg-magari da aRaravis Sevepoebi.

aleqsandre didis siyvaruliT momikiTxe da Cemmagier

didi madloba maaxsene, rom bileTebis saqme gamiriga.

Tqveni bednierad da mraval Jamier sicocxlis msurveli

erTis Zma da meoris colis Zma

iliko WavWavaZe

15 Rvinobis Tve, [1873]

Cemi adresi: Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ #1 8 , Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ #7.

6

sayvarelo dao lizav! ara grcxvenian, ese rogor damiviwye,

rom erTi wignic ar momawode. egre unda gana? me Zaliana

vwuxvar, rom Seni ambavi ara vici ra da arc aleqsandresi.

Page 96: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

190 191

iyav kargad da mSvidobiT.

Seni erTguli Zma ilia WavWavaZe

24 aprili, 1907 Ñ .

10

Cemo sayvarelo dao lizav!Cemo sayvarelo dao lizav!Cemo sayvarelo dao lizav!Cemo sayvarelo dao lizav!Cemo sayvarelo dao lizav!

Zalian miama, rom mSvidobis mgzavroba gqonia da kargad,

Seuwuxeblad misulxar gurzufSi. ufro is miama, rom kmasa-

yofelad dabinavebulxar da mandauroba mogwonebia. Cven,

RvTis madliT, kargada varT. dRes aqamomde me qalaqSi var

momwyvdeuli da xval dilaze mivdivar saguramos. didi mza-

deba aqvs olikos Cem dReobisaTvis. amboben, didi xalxi api-

robs mosvlasao. muzikac mogvivida, erTis sityviT, didis za-

riTa da zeimiTa davxvdebiT iliaobas. marto erTi danaklisi

is aris, rom Sena da kato CvenTan ar iqnebiT am dRes. magram

erTis mxriT es danaklisi hneldeba, raki Sen kargada da kma-

yofilad megulebi mand. mwer, samoci Tumani kidev momindebao.

exla gigzavni ocs Tumans, ocsac gamogigzavni mariamobis TTve-

Si da danarCens ocs sagzaod Seginaxav. Tu es Cemi gankargu-

leba ar mogwons, momwere da rasac mibZaneb, ise moviqcevi.

saZagelma zalikom Tavis qali isev sawyals olikos moax-

via Tavze. oliko javrobs, mec yelSi sisxli momdis, magram ras

vizavT. kidev raRac skandali autexnia da amas winad zalikos

wigni mouvida, rom saca ginda, iq wabZandi, me Sens mamobaze xels

viRebo. kargi iqneba, rom Tavisi qali Cven dagvamwyralos.

zalikosagan yvelaferi mosalodnelia da SesaZlebeli. wigni

momwere xolme. Seni wigni didis siamovnebiT wavikiTxe.

kato damikocne.

Seni erTguli Zma ilia WavWavaZe

18 ivlisi

ocdaaTs Tumans Cvens bankSi miWeren Tavnsa da sargebelSi.

Tu ara gjera, bankSi ikiTxe. me marto TTveSi xuTmetis Tum-

niT-Ra vcxovrob da radganac es ara myofnis, vals viReb. ai,

exlac ruseTSi wasasvleli mixa CikvaiZem miSovna ocdaaTi

Tumani, Torem wausvleli davrCebodi. mapatie, Tu kidev da-

Zmuri guli SegrCa SendobisaTvis. mainc da Sen kidev raRac

oTxas Tumanze laparakob. Cemi angariSi gaqvs Sena, raca mmar-

Tebs da rac mamicia. im angariSs Semdeg kidev ocdaaTi Tumani

gamogigzavne nikoloozis xeliT da Sen baraTis mocema ar

inebe. me es ori dRea im angariSs veZeb da sadRac qaRaldebSi

mimemala. Sena gTxov, Cemi angariSi gadawere da gamomigzavne,

rom saxeSi viqonio, Tu sadme rasme gavxdi. Cven xuTSabads

mivdivarT. nikolozi momikiTxe. iyav kargad da mSvidobiT

da kidev gTxov, Seminde, rom amdeni xania da Seni vali ver

gadagixade.

mainc Seni Zma ilia WavWavaZe

14 Tebervali, [1907]

9

sayvarelo dao lizosayvarelo dao lizosayvarelo dao lizosayvarelo dao lizosayvarelo dao lizo

Seni werili momitana CikvaiZem da Zalian miama. ase mgonia,

aqamomde sadRac gadakargulebi viyaviT me da Sen da exla

vipoveT erTmaneTi daZmobisaTvis. madlobeli var, rom mo-

gagondiT da werili mogvawode. olgas didad iama Seni mo-

kiTxva. Tumca Tqven erTmaneTs daSordiT, magram olgas kidev

uyvarxar da SenTvis guli stkiva.

sawyal nikolozis sikvdili Zalian Segawuxebda da eg

Sewuxeba iqneba mizezi Senis avadmyofobisa. nu geSinian, RmerTi

mowyalea, eg mwuxarebac male gaivlis da Tan Seni avadmyo-

fobac gadahyveba, RvTis madliT.

Page 97: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

192 193

nis miwera ginda, am adresiT miswere da Tu maindam am gziT

wamoxval, am stanciaze ikiTxe da aqve ekipaJs iSovi da senas-

Tan migiyvanen. is ki sjobia, depeSiT acnobo winadve da Tvi-

Ton mogagebebs ekipaJsa. Sens dReobas depeSa SecdomiT gur-

zu Si gamougzavneT da ukanve mogvivida.

momwere Seni ambavi da isic, rodis gvewveviT dedabudianad.

mako da titiko damikocne. katunis ki Cemmagier yuri gauwie,

iameba.

Seni erTguli ilia WavWavaZe

22 sektemberi

12

dao lizav! Senc kargad ici, rom mec TiTon Tqvenis Rvdlis

fuli mmarTebs, vada mosulia da ver mimicia. sad meqneba fuli,

rom sxvas vasesxo!.. mec TiTon miWirs da ver miSovnia.

Seni ilia WavWavaZe

13

lizo! momilocav qristes aRzdegi SenTvis da Senis sax-

lobisaTvis. me exlas xan Camovedi vladikavkasidgan, oliko

ki iq darCa. isic im kviras mova.

amas wined xuTi Tumani gamogigzavne, rom natalia Colo-

yaevis colisaTvis gardageca da ar vici, miiRe Tu ara. niko

mansvetovsa hsTxove, qveviTa dgmurs gamogvirTas, rac fuli

gvergeba misgan da is fuli srulad natalia Colayaevisas

gardaeci da baraTebi CamoarTvi. Seni Wirime, lizo, Zalian

Seexvewe mansvetovs, rom rac qveviTa dgmurisagan gvergeba,

gamoarTos, rom eg wyeuli dedakaci moviSoro. ratom ar

11

sayvarelo dao lizav! dagvanebe gana Tavi da waxvedi var-

SavaSi da, daxe, aRarc-ki gvwer wignsa. marTalia, arc me var

SenTan pirnaTlad, magram me imodenad ar momekiTxeba es da-

naSauli, ramodenadac Sen. me amodena saqmeebSi var gabmuli,

rom Tavbedisa aRara gamegebara. Sen-ki ufro moclili xar da

Sen rom aTjer moiwero da me erTxel, me mainc mepativeba. xum-

roba gaSvebiT da ratom arasa mwer mandaurobisas. gurzu idam

Seni lamazi da grZeli wigni siamovnebiT wavikiTxe da nuTu

varSavaSi gurzu isodena ara naxe ra, rom ar momwere, rogor

gasiamovna magsiSore mogzaurobam da mag ucxo qveynis naxvama.

rogor dagxvda mako da titiko? _ xom kargad arian, an

Cveni katunia ra qeifzea, xom ar gajavrebs. Cemmagier uTxari,

ha, aravin ar gagajavrosTqo. Seni saxlebi sul gavaqirave:

qveviTi etaJa mive ormocdaor Tuman naxevrad, Sua etaJa samoc

Tumnad da zeviTi etaJa samocdaaTad. meti aravin mogvca da

swored giTxra, kai fasebia. is patara saxli, romelic gabaS-

vilisaTvis gindoda, lamazad gadavakeTe, mTxovnelebi bevrni

arian, magram aravis vaZlev, radganac Sen gindoda gabaSvilis

qvrivi dageyenebina. rogorc mibZaneb, ise moviqcevi, oRond

momwere-ki, movucado gabaSvilis qvrivs, Tu sxvas mivce.

iqiT quCazedac vapirobT saxlebis aSenebas, ukve is Zvel-

Zuli Senoba davaqcevine da RvTiT am cotas xanSi Senobas Se-

vudgebiT. fodriaCivTana maqvs molaparakeba da jer ar gami-

Tavebia laparaki, am dReebSi esec gaTavdeba da Senobas xels

mivyofT. Cven jer kidev soflada varT, ese igi, oliko jer ar

gadmosula saguramodam.

gigzavni Senis pensiis wignsa. senos adresi es aris: Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Tu wig-

Page 98: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

194 195

daiWireT, iqidam wamosvlas rogorme mogixerxebT. xval me

ukanve davbrundebi saRamozed. Tu exla ver wamoxvalT, im

SabaTisaTvis mainc piroba momeciT, rom Tadarigi daviWiro.

pasuxi exlav macnobe.

Seni ilia WavWavaZe

16

lizojan, Sen geTayvane, rawams es werili miiRo, dauyov-

nebliv ilia winamZRvarovs gaugzavne. Zalian saWiroa, Tor-

mets saaTze unda xelTa hqondes.

Seni ilia WavWavaZe

17

Cemo kargo da sayvarelo lizav!Cemo kargo da sayvarelo lizav!Cemo kargo da sayvarelo lizav!Cemo kargo da sayvarelo lizav!Cemo kargo da sayvarelo lizav!

me Zalian damnaSave var Sens winaSe, rom aqamde pasuxi ver

mogwere pirvel werilze. vici, mapativeb da amitom amis Ta-

obaze, ara vxedav saWirod, sityva ganvagrZo.

Cven Tu gvikiTxavT, RvTis madliT, kargada varT da rad-

ganac erTob Tqveni kargamyofobac vici, erTiorad kargada

var. aq jer, madloba RmerTs, didi SiSi ar aris: xolera kanti-

kuntad daiareba. nurc Tqven SeSindebiT, RvTis madliT, mSvi-

dobiT Caivlis yovelis feri.

me amas winad revaz vaxvaxovis Svils vuTxari, rom Rvino

titikos gadasces. dampirda, ra wamsac mival, mamaCems vetyvio

da avasrulebo. mikvirs, rad ar ausrulebia danapirebi. yvar-

lis Rvinoebi jer xanad, rogorc aris, ise darCes, mainc ocis

mkaTaTTvisaTvis aRar mogveswroba.

Senis saxlebis ambavi es aris: CikvaiZes neba miucia mebe-

lisa da avejis dawyobisa yifianisaTvis. exla TviTon sadRac

amodixar? roca wamosvla daapiro, momwere da tarantass

gamogigzavni Tavis biWiTa da gogoTi.

Seni Zma ilia WavWavaZe

dimitri vezirovs uTxari, rom Tqveni qaRaldebi, vladi-

kavkasidgan rom Camovedi, maSin miviReTqo. esec uTxari, rom

minam srulis gadawyvetilobis kopios ar gamomigzavnis, mi-

namdin magis saqmezed veras fers rCevas ver mivcem.

14

19 aprils.19 aprils.19 aprils.19 aprils.19 aprils.

sayvarelo dao liza!sayvarelo dao liza!sayvarelo dao liza!sayvarelo dao liza!sayvarelo dao liza!

me da oliko aq davrCiT, radganac kato dawva da cotad

SeuZloT aris. katos vaJi hyavs. momilocnia SenTvisa da aleq-

sandresaTvis qristes aRzdegi. RmerTma mravals am dros da-

gaswrosT orniveni simrTeliT da dRegrZelobiT.

Seni Wirime, lizo, iasesTan kaci gahgzavne, iq durgalia

yvarlidam, romelsac me saxlis masalas vurigdebi. daibare

da uTxari, CemTan aq saguramovs amovides xvalve saqmis gasa-

Taveblad. usaTuod amovides. olikom pirs gakoca da aleq-

sandres mokiTxva moaxsena.

Seni Zma ilia WavWavaZe

15

dao lizav! me dRes mivdivar da ar vici, avWalaSi Sarabani

damxvdeba, Tu ara. aTs saaTzed waval; Seexvewe aleqsandres,

dRes amovides SenTan erTad. faetoni daiWireT da avWalazed

wamodiT, iqneba mec avWalaSi dagxvdeT. faetoni marto aqedam

Page 99: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

196 197

saqme. Tqveni saxeli da patiosneba imis Tavdebia, rom Tqven

Cems das Cemzed momatebuls Zmobas gauwevT da arc erTs mxares

usamarTlobas ar uzamT. me didad moxaruli var, rom Cems das

Tqvenis SuamavlobiT, SemweobiT da mfarvelobiT dauwyvia

Tavisi saqme Taviss mazlTan.

Tqvena mwerT, rom sandro samasis Tumnis veqsils aZlevso

lizos, garda amisa ormocdaaTs Tumans maSinao, roca kaloniis

fuli gamovao da, minam im samass Tumans Caabarebso, weliwadSi

ocdaxuTs Tumans sargebels miscemso.

eg pirobebi, Tu liza dasjerdeba, ar aris urigo, magram,

Tqvenc mogexsenebaT, rom piroba yoveli maSin aris kargi, ro-

ca Sesruldeba. ra garantias aZlevs sandro Cems das, rom ege

pirobebi udavidaraboT Sesruldeba? veqsils? carieli veq-

silis Sua da mis aRsrulebis Sua didi sivrcea. carieli veq-

sili da mere uvado, ra garantiaa lizosaTvis maSin, rodesac

Tqvenve mwerT, rom sandros mamuli sxvis valebsac ver audge-

bao. maS, saidam unda miiRos lizom Tavisi fuli? es saqme rom

veqsiliT dabolovdes, me vgoneb, bolos sadavidarabod gaxdeba.

Tu sandro gulwrfelad mowadinebulia da Sinaurulad unda

gaTaveba am saqmisa, aRar unda isurvos, rom bolos es saqme

isev sadavidaraboT gaxdes. Sinaurulad morigeba Zalian kar-

gia mxolod maSin, roca saqme ise dabolovdeba, rom momavali-

saTvis Sig sadavidarabod aRara darCebara. ganusazRvrelad

da bundad gadawyveta saqmisa samacduroa imisaTvis, vinc bolos

am saqmes da mis gadawyvetilobas TavisaTvis sazaralod da-

inaxavs da am gvari mdgomareoba usaTuod davidarabis asatexad

waaqezebs gulnaklulsa.

me darwmunebuli var, rom Tqven am saqmis gaTavebas ar mo-

indomebT ise, rom bolos isev sadavidaraboT gaxdes. warmo-

idgineT, rom lizom miiRo sandrosagan uvado veqsili; war-

gadiqsaqsnen da mebeli da aveji aq uyriaT, karebdaketilSi.

mainc, rac SeiZleba, vakeTebineb, zogierTi oTaxebi davacarie-

leT da iq, rac saWiroa, gavakeTebinebT.

gigzavniT revaz vaxvaxovTan werilsa, gadaeci da Rvino

miiReT, aTi Cafi miTxra, aq rom iyo.

iyaviT mSvidobiT.

Seni erTguli ilia WavWavaZe

9 ivlisi

18

dao lizav!dao lizav!dao lizav!dao lizav!dao lizav!

kleonkaSi Sekrulia sammarTeblebi da saparsi iaraRi,

kabineTSi, pirvel fanjaraze sdevs da am biWis xeliT gamo-

migzavneT.

Seni ilia WavWavaZe

xils gigzavni. olgam Tavisi bewvi, romelsac ise ufTxil-

deboda, mcxeTasa da saguramos Sua dahkarga da veRar vi-

poveT.

ioseb orbelianisadmi

15 ianvars.15 ianvars.15 ianvars.15 ianvars.15 ianvars.

sayvarelo Zmao ioseb! Tqveni wigni miviRe da Zalian vwux-

var, rom am Jamad aras gziT ar SemiZlian mand Camosvla. xom

mogexsenebaT, samsaxuris kaci var da yovels Jams samsaxuris

Tavis danebeba Cems xelT ar aris. an ra saWiroa Cemi mand

Camosvla: raki im saqmeSi, romlis Taobazedac me mibarebT, Tqven

gareulxarT, sruli imedia, rom Rirseulad da rigianad wava

Page 100: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

198 199

petre umikaSvilisadmi

1

petrus beg! Seni wigni mamivida, magram pasuxi dagigviane.

mamiteve. rac wignSi mogewera, yvelaferzed Cemi sruli Tan-

xmoba gamomicxadebia. axalis risame gamogzavnas menukvi, mag-

ram axali me gaTavebuli, anu ukeT vhsTqva, Sesrulebuli ara

maqvs ra, rom dasabeWdad Rirsi iyos. gagikvirdeba Cemi zarma-

coba, magram damijere, rom zarmacobiT ar mamdis. me, swored

giTxra, cudis agebulebis kaci var. didi mosveneba da SaRavaTi

minda, rom davwero rame da minam me Cinovnikobas Tavs ar

davanebeb _ eg mosveneba da SaRavaTi CemTvis sizmaria. Tu daviw-

ye rame da ara ferma ar damiSala, dawyobils male Sevasruleb

da Tu dawyobili Semawyvetina ramem, gaTavda: me im dawyobils

veRar movubrundebi. exlandeli Cemi wyeuli mdgomareoba ise-

Tia, rom werisaTvis xangrZlivi mocaleoba ara maqvs da amis

gamo ase uxeirod da unayofod midis Cemi oriode dRis cxovre-

ba. didad vwuxvar amgvar mdgomareobisaTvis, magram Svela

arsiT ari. vfiqrob, Tavi davanebo samsaxurs, magram riT vic-

xovro. vai Tu ufro mocaleoba momakldes lukma puris Sovnis

devnaSia, samsaxurs rom Tavi davanebo. esea Cemi viTareba.

magram mainc kidev vecdebi, rogorme davwero rame. winadve

aras gpirdebi, imitom-rom bevrjel dapirebuli ver avasrule.

Seni ilia WavWavaZe

[20 ivnisi, 1872, duSeTi]

2

Seni wigni dRes miviRe da dResve pasuxsa gwer. Cemi azri

es aris: krebuli unda arsebobdes usaTuod. vici, am mdgoma-

reobaSi, romelSiac Cvena varT, Znelia mag krebuls noyieri

moidgineT isic, rom lizom hsTxova sandros veqsilis ZaliT

fuli da sandro ar aZlevs. maSin ra unda qmnas lizam? uCiv-

los? xom isev astyda davidaraba, romelsac exla ise veride-

biT Tqvenca da Cvenca. rom es ase ar moxdes, ai, Cemis azriT, ra

pirobebia saWiro: 1. sandrom Cems das dauniSnos ori weli-

wadi vada mag samasis Tumnis misacemad; 2. garantiad mihsces

zakladnoiT Rirebuli girao im pirobiT, rom Tu vinicobaa

oris wlis ganmavlobaSi sandrom lizos is fuli ar mihsces,

lizas neba hqondes im giraos kanonisamebr moepyras; 3. am

or weliwadSi sandrom weliwadSi ocdaxuTi Tumani aZliosÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ; 4. garda amisa, naRdad mihsces

lizas ormocda aTi Tumani, roca kaloniis fuli gamouva,

romelic sandrom ulizaod ar miiRos; 5. lizas dauxsnan Ta-

visi nivTebi exlave.

verc amazed mets da verc naklebs, Cemis fiqriT, ver mov-

sTxovT verc sandros da verc Cems das. Cems das amasTanave

vwer wigns da rac TqvenTvis momixsenebia, imasac imas urCev.

Tqveni marad Rrmad pativis mcemeli

ilia WavWavaZe

[1868-1873]

aleqsandre saginaSvilisadmi

batono aleqsandre dimitriC!batono aleqsandre dimitriC!batono aleqsandre dimitriC!batono aleqsandre dimitriC!batono aleqsandre dimitriC!

ministrma xval aTs saaTzed dagviniSna deputaciis miReba.

cxra saaTzed srulis formiT mobZandiT londonis gastini-

caSi niko WavWavaZesTan da iqidam yvelani erTad wavalT.

imedi gvaqvs, ar daizarebT da mobZandebiT.

Tqveni marad erTguli ilia WavWavaZe

3 oktomberi

Page 101: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

200 201

muxranskis broSura wavikiTxe. ai, Cemi pasuxi: Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

mag broSuris pasuxad, ai, ra davwere da gTxov, droebaSi

daabeWdino, Cems gvars nu moawer.

rCeva

Tu ginda, Zmao, igemo

ama qveynisa Svebani...

rogor ara gcxvenian, rom rac qarTuli wignebi gamodis,

ar migzavni? ai, qalebs rom uTargmniaT, gamomigzavne. fuli

ar dagekargeba.

[31 agvisto, 1872, duSeTi]

3

Cveno deda-boZo da ara bozo petrus-beg! Cveni naTargmni

liri aqamomde miRebuli geqmneba da gadakiTxulica. maSin

mogwereT, rom daabeWdine meTqi krebulSi. exla ors Seuc-

vlels pirobas gideb: 1. ise unda dabeWdon, rom leqsi ar

gatexon, ese igi, mTeli striqoni erTs striqonzed unda dah-

stion da 2. rom eg pirveli moqmedeba erTs nomerSi srulad,

xeluxleblad dabeWdon da korrektura ki Sens gafacicebuls

Tvals miandon.

cudi ar iqneba, rom mag Targmanzed Seni Cveulebrivi pi-

ruTvneli azri moiwero am adresiT: Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

sandro erisTavi am wignis miRebisave umal naxe da uTxari,

rom damRupavs, Tu, rac dampirda, ar aRasrula.

Seni ilia WavWavaZe

sazrdo mivceT, radganac niWieri mwerlebi mainc da mainc

ara gvyavs. iqneba mag krebulis saqme rigianad wasuliyo, rom

mwerlebs Jurnalis garda sxva kavSiric erTmaneTTan hqo-

nodaT. magal., rom qalaqSi erTi imisTana saxli moxerxebu-

liyo, saca SesaZlo yofiliyo mwerlebisa da sxvaT Tanam-

grZnobelT erTad Tavis moyra TviTeulis gonebis saunjis

aReb-micemobisaTvis. Cvenda saubedurod, arc esa xerxdeba.

marTali xar Sen: gafantuloba da daqsasuloba gvRupavs Cven.

magram mainc da mainc krebuli unda arsebobdes, Tumca dids

Semweobas me vera gpirdebi. mwerals daumokidebloba unda,

mwerals Tvisi dro sul mas unda ekuTvnodes. sxvisa ar vici

da me ki eseTis agebulebisa var.

mwer, moaxerxe rogormeo, ueWvelad qalaqSi gadmoxvideo.

eg Cemi gadmosvla advilia, Tu vakansia gaixsneba, dapirebu-

lebic arian. magram Cems daumokideblobas eg ras uSvelis,

Tu kidev samsaxurSi viqnebi. me unda samsaxur gared viyo.

samsaxuris Tavis danebeba CemTvis am Jamad didi araferia.

da Tu samsaxuridam gamoval, marto imisaTvis, rom Jurnali

gamovhsce. vhfiqrob, vhfiqrob da eg gamocema ver momixerxe-

bia. ai, sruliadi dabrkoleba Cemi, romelic xelsa da fexs

mikravs. Tu oriod da samiod rigians (sad arian?) mweralzed

imedi meqneba, anu ukeT, momecema, maSinve davkrav fexs, gada-

vardebi baxtrion galavanzeda.

ieremias godeba rogorRac TavSi ver momdis da amisaTvis

ar gagileqse: swored giTxra, imitom ar mamivida, rom ar

mesmis, Tumca didis yuradRebiT wavikiTxe. saZaglad aris Tar-

gmnili Cvens dabadebaSi, Tumca alag-alag kargia.

korrespodentad, anu ukeT, kommissionerad wignebis ga-

sasyidad, duSeTSi giSovne sando kaci: zurab svimonis Ze mor-

TulaZe. es mogixerxebs wignebis gasyidvasa.

momavalis nomrisaTvis Cemi aCrdilis dabeWdeT pirveli

sami xana. meti ara maqvs ra.

Page 102: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

202 203

vasil maCablisadmi

1

Zmao vaso! amas winad mdivans movswere vinaoba aqauris banke-

bis upravliauSCebisa (mmarTvelebisa) da vhsTxove, rom mis nac-

nobTa SuamdgomlobiT, anu bariatinskis meoxebiT raime Ronis-

Zieba mogveniWos aqaur bankebSi Sesvlis Taobazed. ar vici, ra

mizezia, rom aqamdis mdivanisagan pasuxi ver miviRe. iqneba Cemi

wigni ar mouvida? usaTuod es mizezia, Torem mdivanis rigiano-

bis ambavi rom vici, TiTon mdivanis brali ar iqneba, rom aqamomde

pasuxi ver momawoda. vwuxvar, yovlad vwuxvar!..

saqmis win wagdebisaTvis, me aRaravis movucade, aviRe Tavi

da pirdapir moskovis bankis upravliauSCTan (viRac volkovi

gdia) Sevexete. vuambe yovelive Cemi naRveli Sesaferis wina-

sityvaobiTa, vecade, rom imisi kacobriuli guli ameZra Cvenda

sakeTilod, magram cercvi kedels. verafriT ver movibire, ase-

Ti briyvi ram yofila. gadawyvetilad uari miTxra, veras gziT

nebas ar mogcemo, rom Cveni wesi Seiswavloo. momekveTna frTe-

ni da RaRad-vyav udabnosa Sina. cudad aris Cveni saqme. verc

vanos wignebma gahsWra. krotkovi moskovSi ar aris, perfili-

evi Tumca cdilobs, magram imed-gadawyvetilia. guSin iyo Cem-

Tan da zogierTi ram nugeSi momca maszed, rom iqneba tulis

bankSi kari gagiRoo. magram imis nugeSinSi uimedoba ismoda.

erTi kvira paemani momca saqmis gadawyvetilad SetyobisaTvis.

vnaxoT, rasa iqs? Tu aqedamac ara gaxda ra, vai Sens mters, Cven

saqme mogviva. volkovi moskovis bankSi upavliauSCis Tanam-

debobas droebiT asrulebs; namdvili upravliauSCi Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-ia. Zalian kargs kacs aqeben,

amboben, rom Tu vinme dagvexmara, Cerkasski nebas mogvcemso.

Cvenda saubedurod, Cerkasski exla aq ar aris, male ki movao.

iqneba bariatinskis Zma icnobdes Cerkasskisa, mdivansa hsTxove,

P. S. Tu eg naTargmni mogewona, maS, imasac gaxareb, rom

meore moqmedebac dRes gavaTaveT da pirvels moqmedebas si-

kekluciT ar Camouvardeba.

[1873, peterburgi]

4

Zmao petre, Cemo kargo megobaro! dRes wasvla veRar mo-

mixda. xval, ese igi Sabads, dilis poezdiT wavideT. Tu giy-

varde, xval dilis poezdisaTvis vagzalSi damxvdi. Tu ar

moxval, arc me da arc Sen. Tu ginda, dResve SegiZlian wasvla.

mcxeTaSi cxenebi dagxvdeba. Cems kneinas Zalian iameba Seni

misvla. saxvaliod me mcxeTas cxenebs gamomigzavniT.

Seni ilia WavWavaZe

1 4 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , [ 1 8 8 5 ]

5

Zmao petre! Cemda saocrad me Sevitye, rom Sen raRacaze

xar Cemze gajavrebuli da es miT ufro Sesawuxebelia CemTvis,

rom ver momisazrebia, ra unda iyos amisi mizezi. Sengan mikvirs,

rom Tu ram mizezi gaqvs, aqamomde pirdapir ar miTxari. amas

hTxoulobs Cveni didi xnis megobroba. Tu giyvarde da Cemi

mcireodeni pativiscema kidev SegrCenia, amaRam CemTan modi

gasaxsnileblad. aq ymawvilebi iqnebian, iveriaze gveqneba la-

paraki da minda, rom Senc daeswro da Seni rCeva gavigono.

Tu samudamod Cemi Semowyroma da Cemze xelis aReba ar ginda,

gexvewebi, uari ar miTxra da usaTuod moxvide.

Seni erTguli ilia WavWavaZe

31 marti, [1890]

Page 103: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

204 205

rialdi da egeba mag sazogadoebis yovelnairi formebi, wig-

nebis saxeebi da sxva, rasac ki pravleniaSi xmaroben, iSovo da

gamomigzavno. amas garda Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . esec Semitye: Tu vinicobaa, aq veras gavxdi,

SemiSveben mag zemoxsenebuls sazogadoobis samarTveloSi, Tu

ara, rom Seviswavlo rame. mand Tqven, ese igi, Sen da mdivans

bevrni nacnobebi gyvanan; iqneba imaTis SemweobiT mec gza ga-

mexsnas.

Cems simamrs mivswere Seni monaweri maSinve da ar vici,

ra pasuxs momcems.

Seni Zma ilia WavWavaZe

momikiTxe mdivani da Seni Zma. varvara iliniSnas da gi-

orgis pativiscemas movaxeneb.

[agvisto, 1873]

3

Zmao vaso! amas winad wigni mogwere, ar vici, miiRe, Tu ara.

xvewna aRar ginda, rom im wignis Txovna amisrulo. exla amas

gexvewebi: Cveni gazeTis ̀ droebis~ #26 gamomigzavne. niko-

laZis da RoRoberiZis krivSi mec unda Caverio da cotaodeni

qvac avurio. orive cuRlutoben, nikolaZe ki ufro bevrsa.

mainc usaqmod vgdivar da davwer rasmes mainca. exla cota

imedi momeca, rom Cems saqmes gavarigeb. kaci viSove, romelic

dampirda Semweobasa; xval dabolovdeba Cemi imedovnebis aR-

sruleba da gamtyuneba.

Seni ilia WavWavaZe

21 agvisto, 1873 w., moskovi

erTi Zmurad dafacurdes, rom bariatinskis Zmam wigni momces

CerkaskisTan. dids sikeTes mizamT, _ es rom moaxerxoT. es is

Cerkaskia, romelic moskovis golovad iyo erTs drosa. Seni

Wirime, vaso, rac SegeZloT, male momeSveleniT, Torem dro

ubralod midis da amis gardac sxva gziT Svela arsaiT aris.

tulis bankis upravliauSCi Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-ia.

iqneba amisi mcnobic iyos vinme da iqneba im mcnobma rekoman-

diciis wigni momces masTan. erTis sityviT, rac exerxebodes

Cvens gaWirebuls mdgomareobas, is mouxerxeT.

centralni bankisa ra Seitye? Cemi simamris saqmis ambavic

dawvrilebiT momwere. Senis saqmianobisa da rigianobis imedi

maqvs, rom am wignis pasuxs male momwer da amasTanave Semat-

yobineb, ra Tadarigs daiWerT da ra gankargulebas moaxdenT

yovel im saganzed, romelic am wignSi moxsenebulia.

varvara iliniSnas da giorgis Cems erTgulebas da pati-

viscemas ganucxadeb.

migule Senda megobrad.

ilia WavWavaZe

3 agvisto, [1873]

2

Zmao vaso! aRgisrule Txovna da TviT adresnis stolis

blanks gigzavni. me kidev aqa vrCebi Cerkaskis mosvlamde usaq-

mod da uiRblod. sakvirveli saqme mogvivida: vin moifiqrebda,

rom pozemelni bankSi fexis Sedgma ase gaZneldeboda.

exla ai ra maqvs saTxovneli: mand peterburgSi aris roben

guliSambarovi, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ #5 , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ #13.

mag guliSambarovTan aris Cemi wignebi, dimitri yazbegisagan

datovebuli, gamomirTvi da aq gamomigzavne. friad saWiroa.

meore saTxovneli es aris: mandaurs Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ inaxuleb. Seneburad cibrutiviT dat-

Page 104: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

206 207

rebi gameRo da romelic Cemis qvislis staroselskis didi

megobaria. amana mTxova, rom mag saqmeebis dawvrilebiTi ambavi

Sevutyo. radganac Sen mand megulebodi da Sens gulkeTi-

lobas samzRvari ara aqvs, amitomac davpirdi, rom Segityob

meTqi. Seni Wirime, male Seitye da male momwere.

Seni ilia WavWavaZe

25 agvisto, [1873]

5

Zmao vaso! rad damiviwye? Senis rigianobisa da faca-fu-

cobisa gana eg imedi mqonda? Seni Wirime, am wignis miRebis

umalve kreditni kanceliaraSi Semitye _ gagzavnes Tu ara

Cveni ustavi gosudarstvenni sovetSi. geTayva, dawvrilebiT

Semitye mag ustavis yofa da awindeli mdgomareoba da daw-

vrilebiTve am or dReSi macnobe. usaTuod unda Zalian male

amisrulo es Txovna. friad saWiroa Cemis momavalis gawyo-

bisaTvis.

Cemis simamris saqmisa ra hqeni? SemouTvlia, ormocs Tu-

mans mivcemo, vinc magas gamirigebso. ase cotas imisTana vniS-

namo, rom saqme TiTqmis mogebuliao.

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ mimiSvebs Tu ara,

rom magaTi rigi da wesi Seviswavlo? esec male momwere. me

aTs sektembramdin aqaurs kreditis bankSi yvelafers Seva-

Tavseb da maind wamoval, Tu saWiroeba moiTxovs.

sandro erisTavi ramdens xans darCeba mand? momikiTxe

egec da mdivanic, Seni Zmaca. Cemi pativiscema varvara iliniSnas

da mokiTxva kniazs giorgis.

Seni ilia WavWavaZe

1 sektemberi, [1873]

P. S. pasuxi male momaSvele.

4

Zmao vaso! Seni wigni da sandrosi guSin miviRe. me vidre

Tqveni wignebi momividoda, gavirige bankSi Sesvla. xolo poze-

melni bankSi ki ara, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . aq Seviswavli

Tu ara, rac saWiroa, mainT wamoval, rom Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Seviswavlo is, rac damakldeba. radganac

Cemi saqme ase morigda, amisaTvis sandros wignebi CemTvis sa-

Wiro aRar aris.

Cemi simamris wigni momivida, mwers, rom ormoc Tumans

mivcemo, vinc Cems saqmes kargad waiyvanso. Tu gaWirda, mome-

tebulic SeiZleba. ase cotas imisTvisa niSnavs, rom saqme TiT-

qmis mogebuliao. Seni Wirime, dafacurdi. Tumca pirobis we-

rili ar gamougzavnia, magram pirobis werils me TiTon mivcem

Cemis simamris rwmunebis werilis ZaliT, anu sakuTaris Cemis

saxeliTa. momwere am saganzed, ra Tadarigs daiWer da malec

momwere.

amas garda gTxovT kreditis kanceleriaSi, romelic xel-

mwifis sasaxlis pirdapir aris, mixvide da Seityo, gagzavnes

Tu ara gosudarstvenni sovetSi Cveni ustavi.

kidev erTi saTxovari maqvs: gigzavni patara werils, rom-

lis meoxebiTac SegiZlian Seityo an okruJnoi sudSi anu

palataSi mag werilSi moxsenebulis saqmeebis mdgomareoba.

mesame saqmes, ar vici ki, rogor ipovi (360 ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ.), imitom-

rom vin icis, romels mirovoi sudSia. pirvels ors saqmes ki

advilad ipovi okruJnoi sudSi. advokats CiCagovs dautyuv-

nia eg saqmeebi da aqamdisa arafers atyobinebs patrons. exla

elene zaxarovis memkvidreT aris medicinis doqtori kon-

stantine ivaniCi zaqarovi, romlis SemweobiTac me bankis ka-

Page 105: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

208 209

Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ- Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ~. gamoarTvi da gamomig-

zavne. rasakvirvelia, es Txovna Seneburad gaamSveniere da

zrdilobiT galesili SalaSini wausvi.

vanos guliTads mokiTxvas movaxseneb. vanos uTxari, rom

liri miveci krebulSi dasabeWdad. yvelas mohswons, akaki we-

reTlis garda. dRes saRamozed didi yrilobaa da iqa vkiTxu-

lob lirsa. Tu Cemeburad gaqiri vqen, veraferi kiTxva momiva.

quTaisSi, gamovlazed, wavikiTxe, Zalian cudad da saZaglad momi-

vida kiTxva. Tqven rom iq yofiliyaviT SemibralebdiT, ase

saZaglad viyavi. vnaxoT, amaRamdeli Rame ras ityvis.

yazbegTan kinaRam is ar momivida, rac me da Sen vicodiT,

bolos Segvariges da me maRviares damnaSaved. qmna marTlisa

samarTlisa xesa Seiqms xmelsa nedlado, ambobs rusTaveli,

usamarTloba ki nedlsac gaaxmobs, magram ra vuyoT? Turme

sofeli esea.

migule marad Senda megobrad.

ilia WavWavaZe

15 ivnisi, [1874], tfilisi

Cemi adresi: Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

7

gulficxo, magram mainc kargo, Cemo megobaro vaso!gulficxo, magram mainc kargo, Cemo megobaro vaso!gulficxo, magram mainc kargo, Cemo megobaro vaso!gulficxo, magram mainc kargo, Cemo megobaro vaso!gulficxo, magram mainc kargo, Cemo megobaro vaso!

Seni risxviT mquxare wigni miviRe didi xania, magram mi-

xarian, rom marto megobruli sayveduri amovikiTxe ima ris-

xvidam da ara gaborotebis brazi. me winadve vicodi, rom

Cemi telegramma Sen friad da friad gewyineboda, magram, na-

faida, isev Seni wyena virCie, vidre sazogado saqmis dayeneba.

6

mamulis Svilsa mamulis Svili Soridam salams giyefav,

Zmao vasil! ara grcxvenian, kaco, rom Cvenis bankis viTareba

jer pirvelad viRac sanaqsarovisagan SevityeT maSin, rodesac

eg Sen unda gekisrna da aRgesrulebina. guli metkina, rom eg

agre moxda, magram rac iyo, iyo, exla aRara eSveleba ra: sa-

naqsarovs unda vargunoT samaxaroblo da guliTadi mad-

loba ganucxadoT. es kia, rom sanaqsarovis telegramma metad

bundad aris dawerili, ase rom eWvSi Cagvagdo. is iwereboda:„7 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ“. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ?Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 7 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ“. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :„Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ“. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : 1 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ - Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . 2. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . 3 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ; 4 .Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ). Seni Wirime, vasiko, erTi Seneburad cibru-

tiviT datrialdi da dagvixsen Cven amdvenis ugemuris iWvne-

ulobisagan. male moiwere pasuxi. kreditni kanceliaraSi midi

da cimsens hsTxove Semdegi: ` Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Page 106: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

210 211

mwer, unda gcodnodao, rom amisTana saqme male ar garig-

debodao, maSasadame, ise male, rogorc Sen gindodao, ver ga-

Tavdebodao. me Tu ar vicodi, Sen xom icodi; metyodi magas,

mec kisrad aviRebdi da davdumdebodi, Cemo kargo!

es apellaciis arza momirTmevia SenTvis Sensave gadaw-

yvetilobazed. gasWris es arza, Tu ara, ar vici, es kia, rom me

gulwrfelad msurs, yovels Jams da yovels SemTxvevaSi mi-

gulo Sendami pativismcemelad da megobrad.

es aq davutevoT da mcire ram aqauri ambebi movixsenioT.

Cveni banki kuisaviT miRoRavs jerjerobiT; mefe lirs calke

wignad vabeWdineb. dabeWdis Semdeg unda sazogadod wavikiT-

xoT ( Ñ. Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) yvelam Tavisi roli.

amboben, daviT yifianis (mirovoi sudiis) da TavisTavad emza-

debao kordeliis rolisaTvis da saocrad Turme ardgens.

gaduweria SarSanve mTeli liri da ise mohswonebia, rom kor-

deliis roli Seuswavlia Tavisis sakuTaris atacebisa gamo

da ara sxva raime ganzraxviTa. me jer ar minaxavs da amboben,

qveyanas ganacvifrebso. Sen uyure, Tu marTla saqarTvelom

SesZlo namdvili kordeliis warmodgena, maSin rodesac kri-

tikosebi amboben, jer magisaTvis aktrisa ar dabadebulao!..

Cems ubedurobasac Seityobdi: vidre ruseTidam movidodi,

Cemi simamri gardacvliliyo. ivane muxranskim mamulisa da

memkvidreobis Taobazed didi davidaraba agvitexa me da sta-

roselskisa. qalaqSi amis Taobazed didi ayalmayalia.

sxva ar vici, ra mogwero. aseTi ugemuroba da uJamuroba

sufevs am Jamad qalaqSi, rom ver warmoidgen. erTi SesaniSnavi

ambavi ar aris, rom Seni Rirsi iyos.

is raRac qaRaldebi rom momec, ai varvara iliniSnam rom

iTxova, is saqme gavarige da mgoni, im saqmis Taobazed saWiro

qaRaldebi aqamdis miRebuli geqmneba kidec.

mSvidobiT meore wignamde, Cemo vaso! momikiTxe Seni Zma

vano da yvela ymawvilebi.

me miwamebia da mwams SenSi erTi didi sikeTe: sazogado saqmeSi

Sens sakuTars wyenas upiratesobas ar aZlev xolme. esa mwams,

amiT mamarTle da nu gamkicxam, Cemo kidev gulficxo, magram

kargo megobaro vaso!

me da Sen rom marTlada qarTvelebi ar viyvneT, davije-

rebdiT, rom ̀ sxva sxvis omSi brZeniao~. Sen, Cemo Zamiav, saqmes

maindama sinjam da imitom ggonia, rom saqmis dayeneba SeiZ-

leboda. arras gziT ar SeiZleboda, imitom-rom, eg rom daye-

nebuliyo, unda dayenebuliyo TviT Tavadaznaurobis kreba,

unda gadadebuliyo TviT bankis gaxsna da sxvani da sxvani.

Seni pirveli telegramma Zalian gvian momivida, Cemi saxeli

SeecvalaT da male ver momagnes. Sen ver dagekiTxe teleg-

rammiT, imitom-rom, raki Seni wigni, Cvenis pirobisamebr, Cems

mosvlis drosve aq ar damxvda, yovelive kiTxva da miwer-

mowera uqmi da wylis nayva iqmneboda, radganac aRaraferi

aRar mogveswroboda. Se kai kaco, mandve gTxove, rom, Tu rasmes

gaarigeb, unda ecado, garigdes Cems iq misvlamdis meTqi da

amasTanac Seni wigni am saganzed iq unda damxvdes meTqi. Tu

marTla qarTveli ara xar, ratom ar daijere, rom es sityva

umizezo da usabuTo ar iyo. neta rodis iqmneba, Camovardes

CvenSi mtkice Cveulebad, rom Tqmuli kacma Tqmulad miiRos

da pirvelSive ar ifiqros, rom Tqmuls aqedac gadexveva da

iqiTaca. marTalia, bankirTan saqmis daWera da gaTaveba bevrs

dros iTxovs da arc advilia, magram mikvirs Senis keTilgo-

nierebisagan, rom, raki am SemTxvevaSi umTavress pirobad da

aucileblad saWiro siCqare iyo da eg siCqare ver xerxdeboda,

ratom Tavi ar daanebe da riRasTvis ganagrZe molaparakeba

vinekenTan. me amas imitom ki ara gwer, rom magiTi viTom saqme

wagexdinos, aramed imitom-rom Senma marTlmsajulebam da-

inaxos, vin aris damnaSave am SemTxvevaSi, me Tu Sen, Sen Tu me,

erTis simRerisa ar iyos.

Page 107: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

212 213

izareb. Sen ici da Senma gulSematkivarobam, am Cems Txovnas

ra yuradRebasac miaqcev.

sandro erisTavi naxe. uTxari, sircxviliaTqo, rom qa-

Raldi ar gamomigzavneTqo da amodena tyuil-ubralo xarjSi

CamsviTqo. Tu SeiZleba, fuli ukanve damibrunos, an Sen mogces

da Sen miyide iseTi qaRaldi, rogorc ̀ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ~-s qaRaldia.

aqauri ara aris ra SenTvis Rirssacnobi.

iyav mSvidobiT, Cemo kargo vaso, da isurve CvenTan erTad

Cvenis iveriis sikeTe da dRegrZeloba.

Seni ilia WavWavaZe

[1877]

gigo afxazisadmi

1

Zalian mewyina Seni ukanaskneli wigni. mag Sens mezvreebTan

morigebas da baTilamis CamorTmevas findi suni udis da sa-

Zageli feri aqvs. Tu RmerTi gwams, gigo, es anderZaT gqondes

Cemgan: ara saqmeSi uzneoba, upatiosnoba ar gaurio. gaxsovdes

yovelTvis, rom qveyanazed qaRaldis garda aris kidev sinidisi,

romelzedac iwereba piroba im simkvidriT da simtkiciT, rom

araviTari Zala ar amoSlis da ar gaauqmebs. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ, Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ ,

gTxov, darwmunebuli iyo, rom kavkasiis mTebis iqiT erTi

erTguli megobari gyavs, romelsac eZaxian

iliko WavWavaZes

15-sa martsa, [1875]

8

10 marti.10 marti.10 marti.10 marti.10 marti.

sayvarelo Zmao vaso! mogarTvi Sengan dabarebuli iveria.

aba, Sen ici, rogorc dagvexmarebi. iwerebi, vanos unda gavug-

zavnoo. Tu giyvarde, imisi adresi momwere da me TviTon ga-

vugzavni pirdapir aqedam redaqciis mxriiT. Sen Seni nomeri

gazeTisa Sen iqonie.

vanos wignebis qebas iwerebi, vidre amas Sen moiwerebodi,

Cvenma avalovma didi qeba miTxra mag wignebisa. ra kargi iq-

neba, rom eg wignebi damabeWvdino, Tu SesaZlebelia da Tu vano

nebas mogcems. mihswere Senad da Cemad, mogveSvelos rogorme.

Wkviani biWia da amasTanac kargis kalmis patroni _ CvenTvis

vano didi nugeSi iqneba. hsTxove da aramc Tu hsTxove, Seexvewe

Cemmagier, rom statiebi ram gamogvigzavnos.

mefe liri davbeWdeT. gamogigzavni am dReebSi. vanos ad-

ress rom miviReb, imasac gavugzavni. cota korrekturis Sec-

domebiT daibeWda, magram ara uSavs ra.

Cveni daviT ieses Ze Cubinovi naxe. gazeTi movarTvi, ro-

gorc Cvens uxucess mwignobarsa. hsTxove Cemmagier, lazis-

tanzed rom rusulad naweri aqvs, gamomigzavnos. me TviTon

vhsTargmni da ise davbeWdav. Seni Wirime, am wignis miRebisve

umal midi da Cemmagier hsTxove, male gamomigzavnos. dapire-

bulic aris. Cveni aleqsandre cagarelic Seafucxune _ gviS-

velos rame. ecade, Sen geTayvane, mand moswavleTagan mcire

saliteraturo wre Seadgino, maTTan misvla-mosvlas nu da-

Page 108: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

214 215

wouris venaxisas ai ras bZanebs Cveni maRalgoniereba:

Tu giorgim dagiSala gakeTeba, amazed akti Seadgenine mama-

saxliss, agreTve moiqec, Tu gza Segikra. is akti Cvens xara-

tisSvils gamoatane CemTan da me aqedam saCivars gamovgzavni.

giorgi Tavis kai kacobiT imodena sikeTes mizams, rom yovels

zians yovel wliv gadamixdis da am rigad mag wouris venaxi-

dam dausetyvavi mosavali meqmneba. Tu Segxvdes giorgisTan

laparaki, Cemmagier uTxari, rom raki ZaliT warTmeva wo-

urisa gulSi ganuzraxavs, Cems sruls RonisZiebas zed gada-

vageb da magas ki ar davebriyvebinebi. uTxari, rom dReis amas

iqiT nuras ferSi nu damindobs da Tu mtroba unda, pirdapir

mimtros. iqneba Cvenc SeviZloT pasuxis gacema. Catyda me da

magas Sua xidi, Tumca me sruli mecadineoba vixmare, rom ar

Catexiliyo, magram raki magan eg moindoma, baSusta, es burTi

da es moedani.

biWias uTxar, rom raki yvarlis urmebi Camova, maSinve

viyidi wyvils qvas da gamovgzavni. mxolod gTxov, hkiTxo

mand kargs visme mewisqviles, ramodena siganis qvebi moundeba

da mouxerxdeba Cvens wisqvils, rom imodena viyido.

sxvebr brZandebode mSvidobiT, dido mouravo pataris

mamulisav, da migule me mzad Tqvenis samsaxurisaTvis.

ilia WavWavaZe

dugana da Sarabani jer mand iyos, gazafxulzed Camomig-

zavne.

Rvinoebi, Tu muStari iyos, gayide – ocda Tormet Tumnad

uremi im pirobiT ki, rom RarZlian CafiT ar amoiRon da zed

dasasxmeli ar iTxovon.

cuca Tavis coliT momikiTxe.

27 Tebervali, [1876]

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

amas yovel fers imitoma gwer, rom me Cems moqmedebaSi

kanonis neba-rTvas ki ar vimZRvareb win, sinidisis bZanebas

vasruleb xolme. amis gamo venaxis CamorTmevazed me Tanaxma

ara var, vidre ar damajereb, rom biCia da mis kampania pirobas

ar asruleben. biWiam TviTon gamomicxada, rom galavnis ve-

naxis keTeba Cven xels ar gvaZlevso. radganac mag venaxis

keTeba biWias ar unda, unda ekiTxos terentisac da Tu isic

ar indomebs, maSin Sen gaakeTe. didi zvari ki, minam survili

aqvsT biCias da terentis (usaTuod orives) da minam Tavisas

asruleben, im dromde magaTs uflebas me ver Sevexebi.

isic mewyina, rom WaSnikebi ar gamogzavne.

Seni ilia WavWavaZe

Rvinoebi ar damixarjo da uCemod ar gayido.

19 qristiSoba, 1875

2

didis yvarlis mebatonis dido mouravo, brwyinvaleo Ta-

vado gigo! pirvelad ufalsa Cvensa vhsTxov Tqvenis brwyinva-

lebis bednierebiT sufevas da meored gaxarebT mas, rom kut-

robasa zeda Tqvenma Civilma gasWra, ama gaWram gaxsna Cemi ji-

be Tqvenda sakeTilod da amis gamo gigzavniT sams Tumans.

amas winad siuxveman Cemman mogarTvaT Tqven erTi Tumani go-

gia RoniaSvilis xeliT. darwmunebuli var, rom risxva Tqveni

aqamomde rozgs dahkravda im ubedurs Tumansa da im Tumnidam

nafleTebic aRar iqmneba.

milocav Cvenis didis Roris mSvidobiT ganTavisuflebas

da Svilierebas. mixaris es ambavi friad da friadac mSurs,

rom Cvenis Roris ZeobaSi marto Tqven daeswrobiT.

Page 109: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

216 217

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ.

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ27 Ñ Ñ Ñ Ñ , [ 1 8 8 0 ] , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

ilia oqromWedliSvilisadmi

1

sayvarelo megobaro iliav!sayvarelo megobaro iliav!sayvarelo megobaro iliav!sayvarelo megobaro iliav!sayvarelo megobaro iliav!

warsul xuTSabaTs Senis wignis sagani Sesaxeb ̀ wera-kiT-

xvis sazogadoebisa~ warvudgine sazogadoebis gamgeobas. ga-

dahswyvites, rom yvelazed uwinares ̀ visramiani~ unda dai-

beWdos, amoirCies kammisia, rom sia Seadginon danarCenis wig-

nebisac, romelnic erTi erTmaneTzed unda, Senis SemweobiT,

daibeWdon. garda amisa imave kammisias miandes gamoikvlion

`visramianis~ dabeWvdas, wignis akinZvas da sxvas amgvars ra

moundeba fuli da mas mermed Sen gacnobon. kammisiam gamoik-

vlia da am cota xanSi macnoba, rom ̀ visramianis~ dabeWvdas

moundeba aranakleb asis Tumnisa. Tu Seni neba iqneba da asi

Tumani fuli Tavisuflad geqneba, gamougzavne ̀ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

3

Seni wigni, Cveno mouravT-mouravo, gveboZa, magram is, rac

mindoda Semetyo, ver Sematyobina, Tumca Cveulebriv wigni

gaWrelebuli iyo. me mogwereT, rom protokolebSi Tu Cemis

saxeliT xelwerilia, rom melqisedegianT tyeSiac xuTSi sami

wili aqvsT, maSin unda amas daTanxmebodiT da am rigad gage-

yoT, Tu ara da unda geTxovnaT, Sua gageyoT. amisi Sens wignSi

ara aris ra. elisabedTan Cven sanaxevrod unda gaviyoT da

ara ise, rogorc Sen iwerebi.

aq amboben, rom nacarma Zalian waaxdinao yvarelSi vena-

xebi da Sen ki arc ki matyobineb venaxis ambavs, TiTqo ucxo

viyo. aTi Tumani samkalad iTxove da dagixarjavs kidec, ro-

gorc deda Seni mwers, da maga aTis TumniT sami uremi puri

mogipovebia. kai sargebelia. magram me da Sen erTi kai nugeSi

gvaqvs: Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ .

momikiTxe Seni Tavi, cuca da yvelani.

Seni ilia WavWavaZe

12 agvisto, [1976]

kote yifianisadmi

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ !Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ !Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ !Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ !Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ !

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ 1 5 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-

Page 110: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

218 219

nacionalobis niSan-wyali jer-jerobiT Cven ara gvaqvs ra.

eg erTi adgilia, saca Cveni ena sajarod ismis da sajarod

moqmedebs. esec sakmaoa, rom kacma Tavi gamoidos, Torem Teatrs

xom sxvac bevri sikeTe mosdevs. Sen ici, Zmao, Tu Sens uxvs da

mowyales xels gamouwvdi am sulmileuls saqmes, romelsac

uilajobis sulTa mxuTavi Tavs adgas da dResa Tu xval suls

amoarTmevs. imedi maqvs, upasuxod ar damagdeb.

mag uxeiro Cubinovma ra saqme gviyo? saqveynod dagvpirda

bibliotekas Tqvens sazogadoebas vaCuqebo, mere aiRo fexi

da ise gaipara qalaqidam, rom aravis ar Segvityvia. sasacilo

saqme Caidina: Segvyara yvelani, qaRaldi dagvawerina, rom

bibliotekas Cvens sazogadoebas uTmobs da xelis mowerazed

rom midga saqme, pirSi Cala gamogvavlo. pirRiad ki davrCiT

yvelani.

sxva aqauri ambebi ra mogwero, yoveliferi Zveleburad

aris, Cveneburad: igiv mTa, igiv bari da igive gulacruebuli

eri. kaci ar aris gareSemoSi, rom adamianis niSan-wyali hqon-

des. vyrivarT ise, rogorc naxiri bakSi.

Seni ilia WavWavaZe

7 noemberi, [1881]

2

Zmao iliav! amas winad, Sengan gamogzavnili ass samocdaaTi

Tumani rom miviRe, wigni mogwere da aqamomde pasuxi ar mi-

miRia. ar vici, mogivida Cemi wigni Tu ara. usaTuod ar mog-

svlia, Torem oriod striqons ar daiSurebdi. pasuxi saWiro

iyo ai ra mizeziTa:

asis Tumnis daniSnuleba pirdapir gansazRvruli iyo Sen-

gan, xolo samocdaaTs Tumanze WoWmani Sevqen. ar vicodi da

arc aqamomde vici, antrepreniorebs aCuqe eg fuli, Tu Teatris

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ~ da mivyofT xels Cvenca ̀ visramianis~

beWvdas. danarCenis Zvelis wignebis sias Seadgenen Tu ara,

dauyovnebliv mogarTmev. Cvenma gamgeobam didis madlobiT

miiRo Seni uxvi winadadeba, protokoliT moismina da, rasak-

virvelia, pirvelsave sazogado yrilobazed sapatio wevrad

dagniSven.

Tu qaRalds maindam gamogzavni, iqneba cota odeni xarji

visramianisa Semcirdes, magram bevriT ki ara. mainc da mainc

eg Sens nebazea migdebuli.. Tu ram saWirod dainaxo, Sengan

aRZrul saqmis warmatebisaTvis da ukeTesad dawyobisaTvis,

macnobe da maSinve warvudgen gamgeobas. Cven ki jer xanad

amazed meti ganaCeni ar Segvidgenia.

Teatris saqmes kiTxulobdi. avad Seni mteri iyos, avad eg

saqmea. orma aqtiorma _ abaSiZem da mesxim antreprenioroba

ikisres, awindeli maTi truppa Zalian kargia, komikuris ro-

lebisaTvis kaci Tu qali aseTi kargni arian, rom am Jamad

ukeTesi ar unda Cvens sazogadoebas. am mokle xanSi erTi dra-

matiuli aqtioric SeiZines, kaxeli aleqsiev-mesxievi. pirvel

debiutSive yvelani aRtacebaSi mogviyvana. truppa, swored

giTxra, lazaTiania da axal antrepreniorebs Zalian rigianad

mihyavT saqme, magram rasa iq? xalxi ar dadis imodenad, rom

xarji mainc adges.

me, amisi mnaxveli, aqed veci, iqiT veci da rogorc iyo, Zalad

Tu nebiT, abonementi davurige. erTi Tormeti loJa gavasaRe

da ocdaori kresla. magram mainc cotaa, amiTi Cvens truppas

suls ver movabrunebinebT. codvaa, RmerTman icis, momakvdine-

beli codva, rom uRonobiT da uilajobiT Cveni Teatri gauq-

mdes. weliwadSi erTi samasi Tumani rom garedam rogorme

migveSvelebina, Teatris saqme gaiCarxeboda da fexs moimag-

rebda. Tu ram SegiZlian, Zmao iliko, nu dazogav. xom ici, Teatri

ra didi ram aris CvenisTana dacemul xalxisaTvis. magis meti

Page 111: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

220 221

Sevsebas da sxva wvrilmans saWiroebas, romelic sakuTrad

Teatrs unda da ara antrepreniorebs. radganac Semosavali

artistebis jamagirebs (TviTon antrepreniorebic amaT ric-

xvSi arian) hyofnis, eg fulebi cot-cotad mivaSveloT xolme

yovels warmodgenas, ese igi, TTveSi oTxjer mainc. es miSve-

leba imaSi unda mdgomareobdes, rom naxevari Teatris qira

mag fulebiT gadixdebodes xolme.

radganac Seni pasuxi ar momivida, me am saxiT moviqeci,

rogorca gwer. saWiro iyo tanisamosi, aTis Tumnis tanisa-

mosi Seikera Teatrma da ocdarva Tumani kidev Teatris qi-

raSi miveci. im aTis Tumnisa da am ocdarva Tumnisa baraTi

CamovarTvi antreprionerebs, radganac es fuli srulad imaT

Caibares. Senis fulidam TeatrisaTvis gamogzavnili darCa

CemTan kidev ocdaTormeti Tumani. Tu Tanaxma iqnebi Cems

azrzed, am fuls ise gamovuzogeb, rogorca gwer da ufro

didxans eyofa Cvens Teatrs.

visramians sami kaci vasworebT, leqsikonsac vukeTebT Se-

nis azrisamebr da am or kvirazed dabeWdvasac SevudgebiT.

veli Sens wigns.

Seni ilia WavWavaZe

5 ianvars, [1884]

daviT kariWaSvilisadmi

redaqcia gazeTis ̀ iveriisa~.

mowyaleo xelmwifev, batono daviTmowyaleo xelmwifev, batono daviTmowyaleo xelmwifev, batono daviTmowyaleo xelmwifev, batono daviTmowyaleo xelmwifev, batono daviT

gazeTebidam moxsenebuli geqnebaT, rom pirvel ianvridam

1886 w. gamova yovel-dRiuri qarTuli gazeTi ̀ iveria~, romlis

redaqtoroba vikisre me. rasakvirvelia, amisTana mZime tvirTs

me ver vikisrebdi, Tu saxeSi ara mqonoda daxmareba da Semwe-

sazogado saWiroebis dasaxmareblad Sehswire. Senis wignidam

ufro meore azri gamoviyvane. pirveli imitom-rom eg fuli

pirdapir antrepreniorebs ar gamougzavne da mwerdi, ar vic-

nob, ra kacni ariano da Sen gigzavnio. meore imitom-rom Sen

TviTon, rogorc Cven yvelani, Teatris sazogado saWiroebas

xels ufro Seuwyobdi, vidre calked da kerZod Sehswiravdi

antrepreniorebs. magram mainc da mainc mogwere, gadawyveti-

lad Segetyobinebina CemTvis, eg fuli rogor mogvexmara.

amisi pasuxi friad saWiro iyo da dResac aris.

momwere, rogor moviqce. rom am SemTxvevaSi win rame

sabuTi gaimZRvaro, mogaxseneb Semdegs:

1. antrepreniorebi Zalian uCivian ufulobas. amazed cotad

eWvi maqvs, ese igi, is eWvi, rom imaT Semosavali unda hyofnides,

imitom rom xalxi, Tumca Zalian bevri ki ara, magram imodena

mainc daiareba, rom jamagirebs gauZRves da antrepreniorebmac

Tavisi gasamrjelo aiRon. marTalia, sektemberSi cotad izarales,

magram sxva Semdegs TTveebSi ki rigiani Semosavali hqondaT da

SemdegSi xom ufro eqnebaT da eqnebaT.

2. Teatrs, sakuTriv Cvens Teatrs, bevri samudamo saWiroeba

aqvs. tanisamosi da erTob rekviziti metaT naklebi aqvs. Sen-

gan gamogzavnili fuli am mxriT didad gamosayeni iqneba da

samudamo saSvelica. antrepreniorebisaTvis eg samocdaaTi

Tumani erTis TTvis lukmaa da mere isini imave yofaSi iqne-

bodnen, ra yofaSiac Sens fulebamde iyvnen da am gvarad am

ukanasknel SemTxvevaSi eg fulebi wyalSi gadayrili fulebi

iqneboda. maSin, rodesac mag fuliT bevri ram SeeZineboda

Teatrs sazogadoT, Tu mis sazogado saWiroebisaTvis gamo-

izogeba.

amis mixedviT, ai me ra azrzed davdegi: eg fulebi movax-

maroT repertuaris gamdidrebas, tanisamosis da rekvizitis

Page 112: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

222 223

2

batono gigav! iveriaSi wavikiTxe, rom londonidam raRac

werili mogsvliaT Rvinis Taobaze. xom mogexsenebaT, ra sa-

interesoa eg ambavi CemTvis da gTxovT, TviT werilic miboZoT

wasakiTxad da Tu ram sxva ambavic icodeT, macnoboT.

Tqveni ilia WavWavaZe

[1886-1887]

werili moses mieciT da eg gamomigzavnis.

3

batono gigav! moTxroba wavikiTxe da ar varga. metis-meti

ujero epizodebia da uazro erTob. ar daibeWdeba. Tu fe-

letonebi dagakldeT, hTargmneT rame mainca. es ar varga. fu-

li damaviwyda, ver mogeciT. sul erTia, 1-s agvistos erTis

dRiT Camoval da mogarTmevT. or dReSi erTxel adama ga-

mohgzavneT mcxeTas gabo xerumovTan, gazeTebi gamomigzavneT

xolme da ubZaneT, minam Cemgan kaci ar mouvides, mcxeTas mica-

dos xolme. xuTmets maneTs vgzavni da adresisamebr gaugzavneT.

ilia WavWavaZe

gazeTSi, rac aq gaigoneT ilia serebriakovis dapirebis

Taobazed, ara feri moixsenioT.

P. S. tyuilad movcdi am moTxrobis gadasinjvasa da ga-

dasworebaSi.[1889-1890]

4

batono gigav, gasinjeT, mgoni, ar varga, me ar momwons. Tu

cota rasme mainca hgavs, gagzavneT asawyobad. Tu es wava, me-

Tauri aRar iqneba, Tu ar wava, maSin vecdebi davwero.

[Tebervali, 1890]

oba TqvenisTana pativ-cemul moRvaweTagan. me darwmunebuli

var, rom eg imedi, romelmac eseTi Zneli saqme gamabedvina, ar

gamimtyundeba. gazeTis saqme saerTo, sazogado saqmea, iqneba

sxvagan ise ara, rogorc sakuTriv CvenSi. Tqveni warsuli, Tqveni

yofili moRvaweoba CemTvis utyuari sabuTia misi, rom saca

saerTo, sazogado saqmea, iq TviTon Tqveni guli iZulebul

gyofT mxurvale monawileoba miiRoT. maSasadame, aq Txovna

Cemgan metia. me marto saWirod vracx mogaxenoT, rom Tqvenis

kalmis nawarmoebisaTvis Cvenis redaqciis kari yovelTvis Ria

iqneba da Tqveni TanamSromloba yovelTvis sasiamovno da

sasurveli.

gazeTi gaxldebaT ̀ droebazed~ ufro mometebulis zomisa.

Tqvenda sayuradRebod momirTmevia programma gazeTisa.

Tqvenis TanamSromlobis moimede, Tqveni guliTad pativis-

mcemeli

ilia WavWavaZe

1885

grigol yifSiZisadmi

1

batono gigo! gigzavniT arCil mefis leqssa. Cemgan dawe-

rili saTauri mieciT da TviT arCilis saTauri sxolioSi

gaditaneT, rac Cemis xeliT dawerilia, imis zed-CarTviT. stu-

dentebis werilsac gigzavniT.

ilia WavWavaZe

Tu romelime sityva ver gaarCioT, wera-kiTxvis biblio-

tekis egzempliaridam SeasworeT. ecadeT Seucdomlad dai-

beWdos.

[noember-dekemberi, 1885]

Page 113: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

224 225

9

batono gigav, maCxanelma weriliT fuli mTxova da amasTan

damavala, rom Tqven gauwyoT pasuxi Txovnisa. me sesxad fulis

micema aras gziT ar SemiZlian da Tu gonorars iTxovs, eg

Tqven unda mogelaparakoT. ukacraod, rom gawuxebT, magram

maCxanelma damavala, Tqvenis piriT pasuxi SemeTvala.

Tqveni ilia WavWavaZe

10

batono gigav! ar mesmis, RmerTman icis, Tqveni saqme da

amis gamo Cemica. magaliTebr, dRes erTi striqonic ar iyo

mzad saxvaliod da erTma Tqvenganma arc ki dainaxa saWirod,

wuxel Semosuliyo. sakviraod erTi striqoni ar aris mzad

da ai mecxre saaTia da arc erTi Tqvengani redaqcias axlo

ar ekareba. me ilaji gamiwyda amdenis TqmiTa da tyuilis

lodiniTa. is mainc winadve miTxariT xolme, rom ara gsurT

siaruli redaqciaSi saRamoobiT, maSin Cems Tavs rogorme mo-

vuvli, Torem ase uTav-bolod saqmis wayvana SeuZlebelia. dRe

ar gadis TiTqmis ise, rom SiSi ar iyos nomeris gamosuvle-

lobisa saxvaliod da minam Tqvenis aq mosvliT SiSi gadiyreba

xolme, me Cemi memarTeba. Tu ara gsurT da mogwyindaT re-

daqciaSi muSaoba, miTxariT. am ianvramde rogorme gvetoti-

alebina saqme, kargi iqmneba da mere ki mec TviTon xels viReb.

ilia WavWavaZe

11

batono gigav, Tu SeiZleba an rusuli, an qarTuli zuba-

lovisagan Tqmuli sabWoSi sityva gamomigzaneT, iqneba dav-

jRabno rame.ilia WavWavaZe

5

batono gigo! Tqveni Wirime, is iveriebi gamomigzavneT, saca

vaJa fSavelas afSinaa, gogoTauri da sxva poemebi, erTis sit-

yviT, yvela is iveriebi, saca poemebia.

ilia WavWavaZe

[11 marti, 1892]

6

batono gigav! didad da didada gTxovT, dRes eqvsis naxe-

varzed CemTan mobZandeT: Zalian da Zalian saWiro saqme maqvs

da erTs wuTsac ver gadaideba. zagurskim rom ̀ voprosebi~

dagvawerina, isinic maitaneT Tan.

ilia WavWavaZe

7

batono gigav, xvalindel ̀ zurnaSi~ RambaSiZis Taobaze nu-

ras fers dabeWdavT da gTxovT, saxeldobriv sasacilod ara-

vin iyos agdebuli.

ilia WavWavaZe

8

batono gigav! dRes Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Si krebaa avWa-

lis wyalis Taobazed: friad sainteresoa da rom wamobrZan-

deT, Cvenis gazeTisaTvis angariSi dasweroT, urigo ar iqneba..

adresi am Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-si sapioris quCaa, saca Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ hsadgurebs. xval kidev saqalebo gimnaziis zalaSi me-

ore krebaa qalebisa, anastasia TumaniSvilis Tavmjdomare-

obiT. amisic rom vicodeT rame, urigo ar iqneba.

Tqveni ilia WavWavaZe

Page 114: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

226 227

gamoices wignaki. me mgonia, SemdegisaTvis Cems sityvas Zala

aRar eqmneba, Tu me Semwameben cdas mag wignakis gavrcelebisas.

saqmis sikeTe iTxovs, rom Cemze ase ar ifiqron da amitomac

sasurvelia, rom mag wignakis dabeWvda da gamocema me ar dam-

braldes. Tqvenc dameTanxmebiT amaze.

Tqveni ilia WavWavaZe

5 sektemberi, [1890], tfilisi

giorgi TarxniSvilisadmi

3 Ñ Ñ3 Ñ Ñ3 Ñ Ñ3 Ñ Ñ3 Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ.....

1

Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ . Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ .

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 5 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 , 3 0 0 ÑÑ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ.Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ“ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

aleqsandre naneiSvilisadmi

1

batono aleqsandre.batono aleqsandre.batono aleqsandre.batono aleqsandre.batono aleqsandre.

dRes umikaSvilis baraTi momivida da mwers, rom mand sa-

Wirod daginaxavT, Cemi meTauri werilebi mandaur bankis Ta-

obazed calke broSiurad dahbeWdoT. me Tanaxma var dabeW-

vdisa, Tanaxma var imisic, rom Cemi saxeli moswerdes am weri-

lebs. mxolod redaqciis saxeliT nu gamoscemT, imitom-rom

sasurvelia, mizezi aravis mivceT imisi, viTomc redaqcias cal-

ke visime momxreoba unda. me kidev vapireb zogierTis rasmis

Tqmas yrilobis wina dReebSi da ar varga, rom ifiqron, vi-

Tomcda redaqcia visTvisme propagandobs. me girCevT, gamom-

cemeli ar daasaxeloT da ise gamosceT. arc imas girCevT, rom

ufasod daurigoT. amasac azrs rasme miscemen da saqmes waax-

dens. sjobia, broSiuras Tund sami kapeiki fasi dauniSnoT da

mere Tqven TviTon Tunda muqTad daurigeT, mere ise, viTom eg

muqTad darigeba Tqvengan visganme aris da ara gamomcemli-

sagan.

Tqveni ilia WavWavaZe

31 agvisto, [1890]

2

batono aleqsandre.batono aleqsandre.batono aleqsandre.batono aleqsandre.batono aleqsandre.

Tqveni baraTi qalaqSi damxvda. radganac umTavress sa-

ganze pasuxi ukve mowerili maqvs, exla marto erTi ram msurs

davumato. Cemis meTaurebis wignaks gTxovT zed daaweroT:

`avtoris nebarTviT~ da bolos xom Cems saxelsa da gvarsac

moawerT. Zalian kargi iqneba, rom mandauris visime saxeliT

Page 115: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

228 229

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ 1 0 , 0 0 0 Ñ . 1 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , 2 71/2 Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 2 - Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 , 7 5 3 Ñ . 76 ÑÑ Ñ . ( Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ 3/4% Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 21/2% Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 4 9 Ñ . 5 0 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 71/2Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ 3 4 9 Ñ . 5 0 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , 2 3 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 7 8 4 9 Ñ . 2 8 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 21/2%Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 9 6 Ñ Ñ Ñ . 2 3 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 9 6 Ñ . 2 3 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ3 4 9 Ñ . 5 0 Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 5 3 Ñ . 27 ÑÑ Ñ . Ñ 2 2 - Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ 1 0 , 0 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , _ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 2 5Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ 3 4 9 Ñ . 5 0 Ñ Ñ Ñ . , Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ 2 2 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 5 3 Ñ . 2 7Ñ . , Ñ 1 9 6 Ñ . 3 3 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 , 0 0 0 - Ñ Ñ 2 71/2 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 7 5 Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ, Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „Diabet“. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „Ñ , _Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ“. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

[1891]

2

Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, 2 6 Ñ Ñ, 2 6 Ñ Ñ, 2 6 Ñ Ñ, 2 6 Ñ Ñ, 2 6 Ñ Ñ Ñ Ñ , 1 8 9 1 .Ñ Ñ , 1 8 9 1 .Ñ Ñ , 1 8 9 1 .Ñ Ñ , 1 8 9 1 .Ñ Ñ , 1 8 9 1 .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ 4 8 , Ñ Ñ . 1 0 .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ 4 8 , Ñ Ñ . 1 0 .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ 4 8 , Ñ Ñ . 1 0 .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ 4 8 , Ñ Ñ . 1 0 .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ 4 8 , Ñ Ñ . 1 0 .

Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 3Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 8 Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ 2 1 Ñ 2 2 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 3 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 2 Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 5 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 8 Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ

Page 116: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

230 231

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ) Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ5 % , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 4 Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ 1 8 9 1 Ñ. Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : „Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 %Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ“. ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ . 2 41/2 Ñ . 6%Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ 2 98/12 Ñ . 5 % . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ 6 %Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ6 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ6 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 5 Ñ . 5 0 Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ 11/2%. ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ 8 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 8 0 , 0 0 0 Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ „Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ“ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ _ 6 % Ñ Ñ Ñ 5 % - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ cÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ, Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ. Ñ .

Page 117: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

232 233

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 4 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 4 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 4 % Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ . ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ 1 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ :Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ 1 - Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ; Ñ Ñ 2 - Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ 3 - Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 % , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ1 0 , 0 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 71/2 Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ . ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 0 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ 7 2 Ñ .42 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 0 , 0 0 0 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ . , Ñ ÑÑ Ñ Ñ 2 2 - ÑÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 1 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ 1 0 , 0 0 0 Ñ .

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Page 118: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

234 235

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ .Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ; Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ !

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

3

Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ - Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ .

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ 1 % . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 7 5 , 0 0 0 , 0 0 0 Ñ . , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ? Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ?Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ ÑÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ.Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 8 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ; Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ3/4% _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 6 0 , 0 0 0 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 7 5 % Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Page 119: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

236 237

110, 0 0 0 Ñ Ñ Ñ . , Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

2 1 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

4

Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

2 5 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

5

Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

givi vaxvaxiSvilisadmi

ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ

Ñ ÑÑ ÑÑ ÑÑ ÑÑ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .6. XII. 1893.6. XII. 1893.6. XII. 1893.6. XII. 1893.6. XII. 1893.

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ c Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ [ . . . ] ÑÑ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ – Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ?Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ , Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ - Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ - Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 5 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 4 0 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 0 0 0 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ-Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 2 0 0 0 Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Page 120: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

238 239

Cemi ̀ gandegili~ momirTmevia TqvenTvis, rogorc geneboT,

ise imsaxureT. darwmunebuli var, rom Cems nawers Tqvenze

ukeTess patrons da mfarvels ver avuCendi.

gvpirdebiT CvenSi mobZanebas, sixaruliT dagixvdebiT da

umorCilesad gTxovT, winadve gvacnoboT, rodis da ra gziT

mobZandebiT. imedi gvaqvs, rom Cveni ubeduri, magram mSvenieri

qveyana Tavs mogawonebT da daganaxvebT, rom igi Rirsia Tqve-

nis yuradRebisa da siyvarulisa.

Tqvenis mobZanebis sixaruliT momlodine da Rrmad pa-

tivis mcemeli

ilia WavWavaZe

babale nakaSiZisadmi

Rrmad pativ-cemulo kneina babaleRrmad pativ-cemulo kneina babaleRrmad pativ-cemulo kneina babaleRrmad pativ-cemulo kneina babaleRrmad pativ-cemulo kneina babale

es-es aris giaxel soflidam da Sin damxvda didad samwu-

xaro ambavi, rom me davkarge erTi Cemi uZvirfasesi amxanagi

da ukeTesi megobari _ petre. mwuxareba gamiorkecda, rom _ am

ubedurebis gvianad Setyobis gamo, ar momeca SeZleba Tqvens

da Tqvenis saxlobis cremlebTan erTad damefrqvia Cemi crem-

lica, roca Tqven eTxoebodiT Zvirfass gvams Tqvenis meuRli-

sas da Cemis megobrisas. RmerTma nugeSini gceT Tqven da Tqvens

Svilebs da saukuno gansveneba mianiWos CvenTvis saukunodve

dakarguls petres. me ki damrCenia nugeSad WeSmaritis Tav-

mowonebiT vTqva, rom xeli, romelica gwerT am samZimars, xelT

sWeria megobrulad imisTana gulubryvilos, sayvarels da pati-

osans kacs, _ rogoric iyo Cveni aw ubeduri petre.

Tqveni guliTadi gulSematkivari am ubedurobis SemTxve-

vis drosilia WavWavaZe

11 ivlisi, 1895 w.

marjori uordropisadmi

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . 8/20 sektemberi, 1894.8/20 sektemberi, 1894.8/20 sektemberi, 1894.8/20 sektemberi, 1894.8/20 sektemberi, 1894.

mowyale xelmwifes batons marjori vardrops.mowyale xelmwifes batons marjori vardrops.mowyale xelmwifes batons marjori vardrops.mowyale xelmwifes batons marjori vardrops.mowyale xelmwifes batons marjori vardrops.

mowyaleo xelmwifev!mowyaleo xelmwifev!mowyaleo xelmwifev!mowyaleo xelmwifev!mowyaleo xelmwifev!

didad moxaruli var, rom Cems `gandegils~ Tqveni yu-

radReba miuqcevia. sasaxelod mimaCnia, rom mogiwadinebiaTda gadagiTargmniaT inglisurad.

didebulma inglisma metad cota ram icis Cvenis ubedurisqveynisa da daoblebulis erisa, romelsac erTs dros Tavisisaxelovani warsuli hqonia, Tavisi gmirni, mecnierni, mweralnida poetebi hyolia da maTis meoxebiT guldagul daxvedriaganaTlebis mtrebs _ barbarozebs.

yovels qarTvels Tav-mosawonebelad eqmneba, rom Tqvenda Tqvens pativ-cemuls Zmas Cveni yvelasagan daviwyebuli qve-yana SegyvarebiaT da moginebebiaT Tqvens ers misi avi da kar-gi auwyoT im siyvaruliT, romelic ase amSvenebs adamians dagulistkiviliT, romelic daufasebeli nugeSia bedisagan Cag-rulTaTvis. sasurvelia, saxelovanma erma inglisisam icodes,rom am Cvens patara qveyanaSiac saqmobs goneba da iZvris gu-li; rom aqaca aqvT Tavisi natvra da Tavisi imedi; rom aqacaris Tavisi wameba da wvaleba ukeTess dReTaTvis da ara raskacobriuls ar eucxoebian.

yovelive es zed-daCneuli aqvs Cvens patara mwerlobas,ramodenadac ki garemoeba nebas iZleva. amitomac gadaRebainglisurad Cvenis mwerlobisa gadaRebaa Cvenis guliscemisa,Cvenis guliTadis natvrisa, Cvenis Wirisa da lxinisa, Cvenisgonebis da grZnobis Zal-Ronisa sayovelTavo sacnobelad.

am mxriT Tqveni ganaTlebuli da gulSematkivari meca-dineoba Cvenis gonebis nawarmoebTa TargmanisaTvis did sam-saxurad miCneul iqmneba yovelis qarTvelisagan da Cvens mad-

lobas Tqvendami samzRvari ar eqmneba.

Page 121: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

240 241

am keTil-SobilebiT aRsavsem gulTa Zvram aRmogiSobaT survi-

li qeba-didebiT da locva-kurTxeviT mihmarToT CagrulTa,

romelTac Tavi daudviaT xsnisaTvis. Znelia patiosani kaci

gaumagrdes am mSveniers da yovlad Tav-mosawonebels gulTa

Zvras da gansamxnevebelad, Tu xeli ara, guli mainc miawodos

Soridam didebul saqmis momqmedTa, romelTa xelis Rone ar

Seswevs Zlierebas gulisas: kacTa samwuxarod, dRevandeli dRe

muStisaa, Zala hxnavs aRmarTsa. amiT ufro saqeb-sadidebelia

uRono CagrulTa moqmedeba. me ar veWvob, rom dro mova da

Tavisufleba da samarTali, romlis saxeliT dRes berZnebi

gamodian, daemjobineba mTel spa-laSkarsa da erTisac da me-

oris winaSec xmas gaikmends Tofi da zarbazani. aq aris yovlad

mxsneli Rone da sasoeba CagrulTa da devnulTa da dRes amis

magaliTs Tvalwin gviyenebs erTi muWa eri saberZneTisa. ar

mikvirs, rom amis mnaxvels qarTvel studentobas guli anTebiaT

TanagrZnobiT da, sxva ram rom ara aqvT ra xelT, kvnesiT Sehnat-

rian berZnebs da locva-kurTxevas uTvlian. Znelia kacma am

mxurvale da brwyinvale grZnobas adamianisas, aseTis patiosan

gulTa Zvrisagan movlinebuls, civi angariSi dauyenos win.

magram, raki pativi damdeviT da Cemi azri momTxoveT, ar

SemiZlian am civs angariSs ar mivce Tavi da Cemi gulis-nadebi

ar mogaxsenoT gul axdilad. Cveni qveyana yvela sxva qveyanaze

CvenTvis ufro safiqrebeli da sazrunvelia. aq aravisis Zrax-

vas da sayvedurs nu SevuSindebiT. asea adamiani gaCenili: Tavi-

sians ufro hrCeobs vidre sxvas. Tqven Cemze uked mogexsene-

baT, ra xarT Tqven, umaRlesis swavlisaTvis gadaxvewilni qar-

Tvelni Cvenis qveynisaTvis. mTeli sasoeba Cvenis qveynisa

Tqvenzea damyarebuli. Cveni xvale, Cveni mermisi Tqvena xarT.

Tqven rom Tqveni uuwmindaesi saqme ar Segasrulebinon da

amis gamo srulis, ramodenadac SesaZloa, swavla-codniT da

beJan daviTis Zisadmi

qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-

doeba. 3 mkaTaTves, 1895 w.doeba. 3 mkaTaTves, 1895 w.doeba. 3 mkaTaTves, 1895 w.doeba. 3 mkaTaTves, 1895 w.doeba. 3 mkaTaTves, 1895 w.

mowyaleo xelmwifev, Tavado beJan daviTis Zev!mowyaleo xelmwifev, Tavado beJan daviTis Zev!mowyaleo xelmwifev, Tavado beJan daviTis Zev!mowyaleo xelmwifev, Tavado beJan daviTis Zev!mowyaleo xelmwifev, Tavado beJan daviTis Zev!

wera-kiTxvis gamavrcelebelis sazogadoebis gamgeoba gig-

zavnisT ra amasTanave sazogadoebis wevrTa siebs, umorCile-

sad gTxovsT, ar daakloT mecadineoba sawevro fulis Seg-

rovebisaTvis im wevrTagan, romelnic Tqvens mazraSi arian.

radgan gamgeoba apirebs axalis saagento davTrebis da

wevrTa siebis dabeWvdas, amitom igi umorCilesad gTxovsT,

gamogzavnoT yovelgvari saagento davTrebi, romlebic aqam-

dis migiRiaT gamgeobisagan da agreTve gvacnoboT: 1. siaSi

moxsenebulT wevrTa Soris xom aravin moipoveba iseTi, ro-

melsac aRar surdes gamgeobis wevroba da 2. swori adresi

im wevrTa, romelTac Tqven icnobdeT.

sazogadoebis Tavmjdomare _ ilia WavWavaZe

peterburgis qarTveli studentebisadmi

mowyaleo batonebo, me did pativad mimaCnia, rom peter-

burgis qarTvelma studentobam ineba da Cemi sarCieli moiT-

xova. gTxovT, miiRoT Cemgan uugulidasi madloba amnair pa-

tiviscemisaTvis. xolo es ki unda mogaxsenoT, rom Tqvenma

werilma or cecxl Sua damayena. erTis mxriT didebuli azri

damidga Tvalwin, azri saqveyno, azri brwyinvale da patiosani,

romlis winaSe aRtacebiT da sasoebiT muxli unda moidrikos

yovelma rigianma kacma da romelic SemZlebelia, guli Ses-

Zras mxurvale gamometyvelebisaTvis. me mivxvdi da viwame, rom

Page 122: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

242 243

Tavi rad gviRirs egre Zvirad da siZunweSi nuravin Camog-

varTmevs, rom sxvisTvis arc erTs Tqvengans ver vimetebT: Tqve-

nis qveynisaTvisa xarT saWironi. iqneba damZraxoT, da iq, saca

erTis mxriT samSobloa da meores mxriT sxva, sxvas marto

nametanobisagan unda mieces. nametanobamde, Cvenda saubedurod,

jer Sorsa varT da rac Cveni sakmaric ar aris, CvenTvisve

saWiroa, is Cvens samSoblos unda gamovuzogoT da SevwiroT.

aq didad mosaridebelia mcireodeni gansacdelic ki, romelic

Tqvens swavla-codnis wyurvils wyaros dauSrobs. Tu aq Cemi

gansacdelis winaswarxedva cdomaa, isev isa sjobia, gansacdelis

xedvaSi Sescdes kaci, oRond moeridos-ki. es gansacdeli rom

Zvirad ar ujdebodes Cvens qveyanas, xmasac ar amoviRebdi da

amaze ar migiTiTebdiT.

[aprili, 1897]

dimitri lorTqifaniZisadmi

qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrclebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrclebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrclebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrclebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrclebeli sazoga-

doeba. 16 TibaTves, 1898 w.doeba. 16 TibaTves, 1898 w.doeba. 16 TibaTves, 1898 w.doeba. 16 TibaTves, 1898 w.doeba. 16 TibaTves, 1898 w.

quTaisis saTavad-aznauro skolisquTaisis saTavad-aznauro skolisquTaisis saTavad-aznauro skolisquTaisis saTavad-aznauro skolisquTaisis saTavad-aznauro skolis

aRmzrdels _ dimitri lorTqifaniZesaRmzrdels _ dimitri lorTqifaniZesaRmzrdels _ dimitri lorTqifaniZesaRmzrdels _ dimitri lorTqifaniZesaRmzrdels _ dimitri lorTqifaniZes

qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebelis sazoga-

doebis gamgeobas aqvs pativi gauwyoT, rom, Tanaxmad mis gana-

Cenisa, 15 TibaTviTgan am 1898 wlisa, Tqven iqnebiT gadayvanili,

1 enkenisTviTgan am wlisa, maswavleblad senakis saTavad-azna-

uro skolaSi, Tu Tqvenc Tanxmobas gamoacxadebT.

gacnobebT ra amas, gTxovT umorCilesad, Tqveni pasuxi ma-

le acnoboT gamgeobas.

sazogadoebis Tavmjdomare – ilia WavWavaZe

ganaTlebiT ar mouxvideT Tqvens qveyanas, vis-Ra imedze dar-

Ces? aSkaraa, igi, rac Tqven mogiwadinebiaT, ar moewoneba, visac

jer ars da vai Tu amiT gezianoT ram. Tqveni ziani Cvenis

qveynis ziania! garda amisa, dRes gaficxebuli davidaraba ag-

viCnda aqaur somxebTan da am dros rom mizezi ram mieceT,

mTavroba Cvenze avis TvaliT moaxedon, Cveni saqme metad ukan

daixevs, Tu mTlad ar dagveRupeba. Tqven mier ganzraxuli saq-

cieli Tu asrulda, saidumlod ar darCeba da didi SiSia, rom

Cvenma mtrebma Cvenda TavSi sacemlad ar gamoiyenon. gansac-

deli da safrTxe didia. gana safiqrebeli ar aris, rom Tqveni

bedi da, maSasadame, Tqvenis qveynisac am safrTxesa da gansac-

delSi ar Cavardes imisTana saqcieliT, romelsac sxva sikeTe

xelSi dasaWeri da gamosayenebeli ara mosdevs ra, garda gulTa

Zvris da gulTa Tqmis gared gamofenisa da, maSasadame, sakuTa-

ris Tavis kma-yofisa.. kidev mogaxsenebT, me mesmis mTeli pati-

osneba da keTilSobileba Tqven mier mowadinebul saqcielisa

da arc Tavis dReSi eWvi Semsvlia, rom yovel patiosnur saq-

misaTvis Cvens ymawvil kacobas guli ar erCodes, guli ar

eZrodes. magram ra vqnaT? bedma imisTana dReSi Cagvagdo, rom

Cvenis sikeTisagan sxvisTvis veras gavwiravT, yovelive Cveni

keTili Cvens qveyanas unda movaxmaroT da amisaTvis yvela

sxva wyurvili unda moviklaT.

nu miwyenT, rom mogaxsenoT, saswavleblad wasulxarT, is-

wavleT, codna SeiZineT, jer xanad nurc aqed gadixevT, nurc

iqiT, marto swavla-codnas SealieT Tqveni dReni da am oris

uuZlieresis far-xmaliT epatroneT Tqvenda mosavs qveyanasa,

romelsac sxva savedrebeli Tqvens winaSe ara aqvs-ra da ro-

melic am gziT moelis Tqvengan xsnasa da bednierebas. qveyana

imiTi ki ar aris ubeduri, rom Raribia, aramed imiTi, rom mcodne,

goneba-gaxsnili, gul-ganaTlebuli kacebi ara hyavs. ai, Tqveni

Page 123: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

244 245

anton furcelaZisadmi

26 maisi, 1900 w., saguramo.26 maisi, 1900 w., saguramo.26 maisi, 1900 w., saguramo.26 maisi, 1900 w., saguramo.26 maisi, 1900 w., saguramo.

Zmao anton, ai, kaliaska mand aris da Tu, Cemda sasiamovnod,

moisurvebT wamobZanebas, kuCers ubZaneT, ramdens saaTze iyos

mzad. SenTan erTad iqneba leistic wamovides. amas garda Se-

giZlian ori kidev sxva Tan wamoiyvano, vinc-ki moisurvebs.

Zalian kargs izam, Tu vaxo TulaSvils Seatyobineb, undoda

wamosvla. Tu xizaniSvilsac wamoaTrev, aseTi kampania Segvidge-

ba, rom Cvens beds ZaRlic ar dahyefs. Tu es orni ukanasknelni

ar wamovidnen, sxvebi wamoiyvane, magaliTebr, al. yifSiZe, Wre-

laSvili. Tu arc eseni wamovidnen, mere Sen ici.

Seni ilia WavWavaZe

niko cxvedaZisadmi

1

1 4 Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .1 4 Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .1 4 Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .1 4 Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .1 4 Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Zmao niko, aRsrulda Seni megobruli survili da es TiT-

qmis mesame kviraa, rac berlinSi var leidenTan. me rom aq berlin-

Si movedi, daTiko sarajovi aq ar iyo, sams Tu oTx dRes Semdeg

movida. leidenis klinikaSi momzadebuli oTaxebi damxvda da

pirvel dResve im klinikaSi davbinavdiT. ekaterine ivanovnas

madlobas vuZRvniT, rom misis meoxebiT aq yvelani didis pati-

viscemiT dagvxvdnen. TviTon leidenic didis yuradRebiT gveqce-

va. leidens Cemis sxeulebis mizezi aocebs. araviTari ziani ara

gaqvso, guli da maja saRis da janmrTelis kacisa gaqvso da

risgan mogdis eg gulis xuTva da sulis Segubeba, ver gamigiao.

amitomac pirvel dRidamve dRes aqamomde gulisyurs madevnebs,

anTimoz juRelisadmi

1899 welsa, 25 aprilis dResa.1899 welsa, 25 aprilis dResa.1899 welsa, 25 aprilis dResa.1899 welsa, 25 aprilis dResa.1899 welsa, 25 aprilis dResa.

didad-pativcemulo batono anTimoz ivanisav!didad-pativcemulo batono anTimoz ivanisav!didad-pativcemulo batono anTimoz ivanisav!didad-pativcemulo batono anTimoz ivanisav!didad-pativcemulo batono anTimoz ivanisav!

madlobeli var, rom pativi momaniWeT da Cems azrs hTxou-

lobT Sesaxeb aleqsandre sarajiSvilisa. Cemis fiqriT, uke-

Tess kacs ver iSoviT soxumis mouravad. kaci darbaiselia,

Wkviani, ganviTarebuli da Zalian gamocdili. yovel amasTan

WeSmariti da Tavdadebuli qarTvelia, moWirnaxule da mxne

gamrjeli. xolo unda ecadneT, rom usaTuod amorCeul iqmnas

da tyuil-ubralod ar gaabiabruon patiosani kaci. me swored

dRevandels dRes mqonda imasTan laparaki da Zalian gami-

xarda, rom ar uarobs da Tanaxmaa soxums emsaxuros. exla

yvelaferi Tqvenze aris damokidebuli, vinZlo ar Segvircxvi-

noT da ar gagviSavoT. Tu am aleqsandre sarajiSvilis arCe-

vani moxerxda, me winadve momilocnia soxumisaTvis calke da

qarTvelobisaTvis saerTod, rom amisTana kacs erTi Cveni udi-

desi saqmeTagani ebareba. RmerTma xeli mogimarToT, swored

Sesaferis kacisaTvis migigniaT.

Tqveni pativis mcemeli ilia WavWavaZe

niko nikolaZisadmi

Seni Wirime, niko, usaTuod Camodi. meti aris gangimarto, ra

mniSvneloba eqmneba CvenTvis, rom am ucxo kacebma Cvengan Se-

ityon aqauri avi da kargi. es Sen Cemze ufro uked ici. aba, Tu

kaci xar da ar daizareb aq Camosvlas, vidre isini aq darCebian.

Seni ilia WavWavaZe

[1 seqtemberi, 1899]

Page 124: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

246 247

tefore mamacovs Caabare da iman icis, rogor moixmaros. eg

fuli unda adreve moecaT, magram dampirdnen ivlisSi mogcem-

To. Zalian ecade, rom gamoarTva.

sxva, iyav mSvidobiT Senis qaliTurT.

Cvenebma pativiscema mogaxsenes. iakobi da leisti momikiT-

xe da gansakuTrebiT kikoZe.

Seni erTguli ilia WavWavaZe

[1900]

2

19 agvisto, 1900 w.19 agvisto, 1900 w.19 agvisto, 1900 w.19 agvisto, 1900 w.19 agvisto, 1900 w.

Zmao niko.Zmao niko.Zmao niko.Zmao niko.Zmao niko.

kaco, gana ese daviwyeba iqneba, rom erTi-oris kalmis mos-

miTac ar gamikiTxe. me berlinidam wigni mogwere da Sen pasu-

xic ar maRirse. me exla evropieli var da amisTana qarTve-

loba Seni verafrad meWaSnikeba. erTi gaaxare daTiko sarajovi,

rom me ase male gavevropieldi da amas iqiT Tavisis evropie-

lobiT abezars veRar momiyvans da niSns ver momigebs.

axla Cveni ambavi. me am ukanasknel xanebSi Zalian cudad

Seviqen da Cemma aseTma mdgomareobam karga Camafiqriana. amit-

yda saSineli qSena, xelisa da fexis ganZrevaze ise migubdeboda

suli, rom ar vicodi, ra meqna. erTi-ori nabiji rom gadamedga,

sunTqva ise Semekvroda, rom veRar vlaparakobdi, radganac

suls ver vibrunebdi. SevCivle Cemi aseTi waxdena Cems mkur-

nals, romelic TviTon leidenma amirCia. Semiwuxda TviTon

mkurnalic da bolos miTxra: mizezi ar mesmiso, usaTuod papi-

rozis bralia da Tqvens Tavs aqedam unda uSveloTo. Tu papi-

rozze xels aiRebT, xom ra kargi, Tu ara da isev is sjobia,

wamlobas Tavi daaneboT, tyuili xarji da mocdenaao. patio-

rom mizezi Seityos. me rogorc ukanasknel xanebSi viyav mand,

TiTqmis isev ise var. fexebis simsivnem ar miklo, Ronezedac

Cemeburad vera var. sxvani-ki marwmuneben, rom saxiT, garegnobiT

Zalian mohkeTdio. mgonia, am erTis kviris Semdeg, ese igi, 25-s am

TTves iqneba karlsbadSi gamistumros leidenma. marwmunebs, rom

ase iqneba Tu ise, saRsalamad gagistumreb Sinao. RmerTma hqmnas!

siaruls miSlis, dReSi erTis saaTis mets nu ivlio, isic orgzo-

biT naxevar-naxevar saaTiT. guSin-ki miTxra, dReSi orjer qveviT

etaJidam meoTxe etaJaSi adi xolme, erTi diliT, erTi saRamoTio.

aras fers wamals ar masmevs limonis wvenis mets, dReSi sam

staqans masmevs. rZe amikrZala. mec vsvav am limonis wvens da

qvevidam zemo etaJebSi davdivar. marto amasa vwuxvar, rom bevri

dro ar meZleva, _ erTi kargad momeCxrikna aqauroba. jer mar-

to es warmoidgine, rom dReSi xuTjer gvaWmeven da TviTeul

Wamaze usaTuod unda daeswro, Torem swyinT da javroben. Wami-

dan Wamamde imdeni dro ar aris, rom waxvide sadme. berlini

iseTi didia, rom minam waxval da moxval, Wamis droc modis da

naxvisa da moCxrekisaTvis dro aRara hrCeba. magram rac aqa-

momde vnaxe, isic sakmaoa, rom qarTvelma kacma Tavisi Tavi RvTisa-

gan dawyevlilad CasTvalos. sad eseni da sad Cveni ubeduri

eri! germanelni axovanni da Zlieri erni arian suliTa da xor-

ciT. amaTi mermisi didia da TvalTgaduwvdeneli. me mgonia,

rom kacobrioba pirvelobas amaT dauTmobs qveynierobaze Ta-

viss droze. didi janiani eria, rogorc vTqvi, suliTa da xorciT.

didi mermisi moeliT.

Seni Wirime, niko, erTi megobroba kidev gamiwie da mraval

sxvasTan es erTic kiserze damawere. levan jandieri hnaxe.

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ̀ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ~-m me fuli unda momces

da uTxar levans, mogces an Sen, an qristefore mamacovs: Zalian

saWiroa. ar moeSva, minam ar moqcemen. Tu Sen gamoarTmev, qris-

Page 125: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

248 249

da mere SegiZlian qalaqSiac Caxvide da Sens saqmes mohkido

xelio. Tu ginda, rom jansaRad iyo da Seni sneuleba aRar

dagibrundes, ase unda moiqceo.

meti ra gzaa, _ pariJze xeli aviRe. warmoidgine, pariJi

TiTqmis cxvir win aris da me ki misi unaxavi unda wamovide.

dardubalac amasa hqvian, magram ras izam? amdeni vaivaglaxi

da wamloba gamoviare, Zlivs gamovkeTdi da yvela es pariJis

naxvas rogor vanacvalo?

am saxiT, Cemo niko, ors (Cveneburad) sektembers karlsbads

gamoveTxovebiT. am wignis pasuxi aq karlsbadSi veRar momis-

wrobs, radganac werils erTs gzobaze rva dRe undeba. daTi-

ko sarajovi Tavisis meuRliT momikiTxe siyvaruliT. depeSiT

mokiTxvisaTvis gmadlobT. yvelas mokiTxva.

3

Zmao niko. erTi dawvrilebiT Sematyobine, _ risTvis Ca-

momaTrieT? vin arian deputaciaSi da rodis aris daniSnuli

wardgena deputaciisa?

Seni ilia WavWavaZe

1 oktomberi

aleqsandre yifSiZisadmi

1

qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazoga-

doeba. 10 noembrisa, 1901 w.doeba. 10 noembrisa, 1901 w.doeba. 10 noembrisa, 1901 w.doeba. 10 noembrisa, 1901 w.doeba. 10 noembrisa, 1901 w.

mowyaleo xelmwifev, aleqsandre Tevdoresomowyaleo xelmwifev, aleqsandre Tevdoresomowyaleo xelmwifev, aleqsandre Tevdoresomowyaleo xelmwifev, aleqsandre Tevdoresomowyaleo xelmwifev, aleqsandre Tevdoreso

Tanaxmad Tqvenis survilisa, Tqven brZandebiT Sericxuli

namdvils wevrad ̀ qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrce-

sani sityva CamomarTva, mere aseTis xvewniT da mudarebiT, rom

kinaRam guli amomijda. vTqvi Cems gulSi: neta amas ra sjis,

rom aseTis siyvaruliT mexveweba da memudareba-meTqi. sxva

gza ar iyo, patiosani sityva miveci da mas dRes aqed papirozis

gemo aRar vici. ar gamosula sami-oTxi dRe mas Semdeg, rom

lazaTianad movjobindi da exla ise kargada var, rogorc dasne-

ulebamde viyavi, Tu ar ukeTesad. dRes 19 agvistos (Cveneburad)

mkurnalma sixaruliT manugeSa: Tu ese kargad wavida Seni

saqmeo, ors (Cveneburad) sektembers karlsbadidam gagistum-

rebo saR-salamaTadao da mkiTxa: saiT apirob wasvlaso. me

vuTxari, pariJSi mivdivar da iqidam Sin waval-meTqi. Sexta da

Semotrialda amaze Cemi eqimbaSi. karlsbadidam Seni pariJSi

wasvla aras gziT ar SeiZlebao. karlsbadis wylebis Semdeg

didi Sesveneba gindao, erTi-ori TTve mainc Zalian mSvidobian

da myudro adgilas unda icxovroo, rom arc xmauroba, arc

JRriamuli, arc didi garTva, arc araviTari saqme da areul-

dareuloba ar unda gawuxebdeso. Seni pariJSi wasvla da amo-

dena Rvawlis amaod Cavla erTi iqnebao. me vfiqrob, vai Tu

ufro uaresad gaxde, vidre amaswinad iyavio. pariJSi yoveli

biji samacduroa, yovel bijze axali ram sanaxavia, axali ram

sasmenelia da imodena auarebels sagrZnosa, saxilvelsa da

sasmenelsa didad janmrTeli kaci Zlivs uZlebs da Sen naa-

vadmyofari da mere iseTi nerveb aSlili, rogorc Sena, rogor

gauZleb da aitano. aramc da aramc pariJSi ar waxvideo, uaress

sawamlavs Seni mosisxle mteric ver agirCevso. daminiSna Svei-

caria. me didi uari vuTxari. maS, Tu egrea, aqedam venaze gaiare,

iq, venis midamoebSi Zalian kargi, myudro da mivardnili adgi-

lebia, iq erTi-ori kvira kargad Seisvene, moRonierdi da ise

wadi saqarTveloSio. gzaze samgan mainc Seisvene TiTo dRe.

saqarTveloSiac soflad unda waxvide sadme kargs haerSi da

erTi-ori TTve uzrunvelad, udardelad da uwyinarad icxovro

Page 126: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

250 251

lod. aseTi kadnieri werili an Zalian maxlobel nacnobisa-

gan unda iyos, rom kacma ar iwyinos, an batonma ymas unda miswe-

ros. me ar vici, _ ra SemTxveva mogcemiaT iseTi, rom Tqven

Tqveni Tavi raRac xarkis mdebelad gicvniaT da me Tqvenda

sakuTar yur-moWril moxarked gagixdivarT maSin, rodesac

arc-ki maqvs bedniereba Tqvenis cnobisa. aseTi moxarkeoba maSi-

nac saTakilo iyo adamianis RirsebisaTvis, roca baton-ymoba

arsebobda da exla xom metis-metia. miiReT ukanve Tqvengan

ase kandierad gamogzavnili bileTi da umorCilesad gTxovT,

icodeT amas iqiT, rom me arc aravisi yma var, arc aravisi

moxarke da rom ucnob kacTa sakuTar sasargeblod me fuli

arca mqonia da arc aras odes meqneba.

[aprili, 1903]

noSrevan jafariZisadmi

1

noSrevan, Rvinoebi gavyide rva-rva Tumnad sapalne ocda-

Tormet Cafiani, uRarZlo CafiT unda amoiRon da dausxmelad.

amitom am baraTis momtans Rvinoebi daabeWdine, CemTvis calke

dayenebulic da daabeWvdine TeTric da wiTelic, xolo uTxari,

rom am Rvinoebidam erTs sapalnes TeTrs da erTs sapalnes

wiTels CemTvis davigdeb da danarCeni magaTve miewyeba. cixis

saxuravis sasyidlad saWiroa vicode cixis sigZe-sigane Tavisis

balkoniTa. gazome da male Sematyobine, rom zomis kvalobaze

saxuravi Jesti viyido da gamovgzavno. zoma rom momiva, aq saxu-

ravis plans Sevadgenineb niSnobliv da gamogigzavni.

ilia WavWavaZe

12 aprils, 1904 w.

lebelis sazogadoebisa. am sazogadoebis wesdebis ZaliT, nam-

dvili wevri movalea Semoitanos sazogadoebis sasargeblod

yovel-wliv 6 man. gagaxsenebT ra amas, umorCilesad gTxovT,

SemoitanoT 1901 wlis fuli _ 6 maneTi da amnairad xeli mo-

umarToT sazogadoebas im keTilis miznis misaRwevad, romel-

sac Tqvenc ise Zriel TanaugrZnobT.

am fuls gadascemT an am werilis momtans, romelsac Ca-

moarTmevT kvitancias, an gamogzavniT am adresiT: Ñ Ñ. Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ( Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ -Ñ Ñ Ñ 1 2 5 Ñ 1 26).

Tavmjdomare – ilia WavWavaZe

2

batono aleqsandre, xelaxlad movedi im bedniers qveyanaSi

da pirveli Cemi salami Tqven unda mogiZRvnaT, rogorc Cems

kargs Tanamemamules. Tu ar daizarebT da mnaxavT, dids sia-

movnebas maRirsebT. me Cemis kneiniT viaxel ruseTis sataxto

qalaqs.

Tqveni ilia WavWavaZe

6 aprili, [1906]

muxinis nomrebSi var Camomxdari, #1.

giorgi sayvareliZisadmi

mowyaleo xelmwifev!mowyaleo xelmwifev!mowyaleo xelmwifev!mowyaleo xelmwifev!mowyaleo xelmwifev!

me Tqvenma werilma gamaoca. iwerebiT: ̀ ai, exla meZleva

SemTxveva da vsargeblob amiTi, rom patara xarki dagadoTo~.

da marTladac, xarks madebT, isic Tqvenda sakuTar sasargeb-

Page 127: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

252 253

Tqo, Sen, lazare, movale xar, am masalis fasi gadaixado, rac

masala kuTvnilebisamebr dafasdeba-Tqo.

oskanovs amas winad SenTan werili gamovatane da ar vici,

ratom aqamomde ar migiRia. oskanovi Sempirda, me Cemi Rvino-

ebi minda wamoviRoo da miswere noSrevans, TqvenTvis gamo-

sagzavni Rvino momces da me wamoviRebo Cemis boWkebiTao. mec

mogwere, Rvino oskanovs gamoatane meTqi da ar vici, rad mo-

vutyuebul var. aba, kargad Seitye, oskanovs moaqvs Tu ara Cemi

Rvinoebi da Tu gamicruvda, Sen rogorme Seecade da gamomig-

zavne 18-s mkaTaTvemde. boWkebi an iqirave, an iyide, an TxoebiT

gamoarTvi visme da, rasakvirvelia, Rvinis wamosaRebad an fur-

gons iqiraveb, an urems, qiras aq mivcem. oskanovs gamoatan Rvinos,

Tu qiriT gamohgzavni, orsav SemTxvevaSi boWkebi kargad daa-

recxine, kargad dabeWde da ise gamogzavne. me bankSi mikiTxon,

an andreevis quCaze, saxlis #22.

wamals iwerebi venaxebisaTvis da ar matyobineb-ki, ramdeni

ginda. Sematyobine, ramdeni dagWirdeba. kalatozi xuTmet Tu-

mansa mTxovso, raSi gTxovs: sam fanjaris da erTis karis ga-

didebaSi, Tu kidev sxva rameSiac. Sen marto fanjrebis da ka-

ris gadidebas gaurigdi da danarCeni, ese igi, galesva garedam

mere iyos. fuli exla ara maqvs da verafers gamogigzavni.

Cveni klopkebis fuli ratom ar agiRia, Tu mosWres, ratom ar

mouciaT fuli. saxuravis saqmisas amas mogwer: isev kramiti

varCie darCes, oRond ecade, kargad da magrad iyos daxuruli.

ilia WavWavaZe

4

noSrevan, vgzavni wisqvilis qvebs, romelic sxvaTa Soris

Seni mowonebulic aris. qvebi yvelam miqo, visac-ki gavasinje

da ar vici, rogori gamodgeba.

2

noSrevan, lazares, rogorc etyoba, ocdaaTis Tumnis fica-

ri da sxva tye mouWria da Cemmagier uTxar, Zalian miuqaravs.

me mTxova saxlisaTvis cota odeni xetye damWirdeba da mibo-

Zeo; me megona, erT oTxs-xuTs koWs mosWrida da exla auRia

da magodena masala Zirs daucia. aras gziT ar daanebo arc

erTi wkiri. rac dahxarjvia moWrasa da daxerxaze, uangariSe

da Sematyobine, me gavuswordebi. me CemTvis ar vimetebdi tyesa

da magan ki es yofa daawia tyes.

ratom aras iwerebi, _ glexebTan gaaTave Tu ara tyis saq-

me, an boWkis ficars ro sWridnen, ra hqmnes, _ mosWres Tu ara.

koSki rom aqamde ase dausrulebeli darCa, Zalian vwux-

var. saxuravi isev is kramiti daxure, raca aqvs, xolo gTxov,

rom kramiti kiriT daxuro. marTalia, saxuravi mZime mova,

magram ara uSavs-ra, sqeli kedlebi aqvs cixes, gauZlebs. Tavlac

rom SeakeTo da kramitiT daxuro, Zalian sikeTes mizam. vena-

xebs wamloba Taviss droze ar daaklo. sxva Sen ici da Senma

kai kacobam.

ilia WavWavaZe

29 maisi, 1904 w.

3

9 ivlisi, 1904 w.9 ivlisi, 1904 w.9 ivlisi, 1904 w.9 ivlisi, 1904 w.9 ivlisi, 1904 w.

noSrevan, lazares daanebe, rac gaukeTebia Cems tyeSi, xolo

dauTvale, ramdeni ra masalaa da anusxe TviTo masalis sigZe,

sigane da sisqe da qaRaldiT macnobe. lazares rom miuTvalo

da sigZe, sigane da sisqe masalisa daniSno, baraTi CamoarTvi,

baraTSi moixsenie, ramdeni ra miaqvs Tavisis sigZe-sigane da

sisqiTa da isic Cawere, rom Tu vinicobaa kniazma ar gaCuqos-

Page 128: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

254 255

da, swored giTxraT, mwyins kidec. Sevcdi da depeSis pasuxi

saSa WavWavaZes mivwereo. vTqvaT, pirvel depeSis pasuxi Sec-

domiT sxvas gadugzavne, meore depeSisas raRas ityvi; werilis

pasuxi ratom aRar moiwere?

yovel amis gamo, swored giTxra, didi SiSi da fiqri momeca

da es SiSi da fiqri iuras movwere, raki sxva gziT vera Sevitye

ra da raki Sen saWirod ar dainaxe CemTvis pasuxi geRirsebina

ors depeSaze da erTs werilze. rac iyo iyo, RmerTs madloba

SevwiroT, rom Senc pirnaTlad gamoxvedi da mec yoveli SiSi

da fiqri gamiqarwylda.

mwer, ra fasad gavyido Rvinoebio. sapalne rva Tuman nak-

leb ar gahyido da rasac metad gahyidi, Sen ici.

ilia WavWavaZe

1 agvisto, 1907 w., saguramo

mose memarniSvilisadmi

1

8 marts, 1905 w.8 marts, 1905 w.8 marts, 1905 w.8 marts, 1905 w.8 marts, 1905 w.

mose, eg ambavi, rasac Sen iwerebi, dRes yvelgan aris: glex-

kacebi yvelgan mag ambavSia arian dRes. mecodebian sawylebi:

dRes-xval mTavroba Turme apirobs, jarebi miusion gabriyve-

buls glex-kacobas da nacar-tuta aadinon. Tavad-aznauroba

hcdilobs, es jarebis miseva rogorme aacdinos glex-kacobas

da RmerTma hqmnas, mTavrobas xeli aaRebinos jarebis gagzav-

naze. isini-ki, vinc amoCndebian moTaveni, usaTuod sastikad dais-

jebian, roca iqneba, dResa Tu xvale. Sen mxolod ecade, rom

mSvidobianad moelaparako da cecxls wyalis magier navTi

ar daasxa. dResa Tu xvale dawynardebian, imitom-rom magisTana

ambavs bolo moeReba, nebiT iqneba Tu ZaliT.

ilia WavWavaZe

depeSiT mwerdi, rom Rvinoebs yiduloben sapalnes eqvs

Tuman naxevradao. mec neba dagrTe, mag fasad gahyide-meTqi.

mere wigni mogwere da dagavale, ori sapalne, erTi TeTri da

erTi wiTeli, Tavi Rvinoebi CemTvis Seinaxe-meTqi. imedi maqvs,

Senaxuli geqneba da am urmebs gamoatane. am urmebsave gamoa-

yole zaqi, sandros rom moucia.

Rvinis fuli sul aq unda Camabaron, an perevodiT gamomig-

zavnon da minam Cemi baraTi ar mogivides, Rvino ar amoaRebino.

dawvrilebiT momwere, Rvino ra pirobiT gahyide, fuli

rodis unda moitanon, an amowyva rogori unda iyos. amowyvaSi

sandro mayaSvili daiswari, rom mere Wori-mori ara iyos-ra:

yvela eg mejavreba.

qvebi ra wamsac miiRo, daawyobine, erTi kodi puri daayre-

vinebine da daniSne, ramdens xans dahfqvavs da momwere.

am stefanes tikWora aqvs da auvse da ise gamoatane.

ilia WavWavaZe

1905 w., ivnisi 10-sa dResa

5

noSrevan, sarTi daswrebisaao, rom ityvian, swored Sen mo-

givida. Zalian gulze mosulxar, rom iuras wigni movwere da

Cemi SiSi da fiqri Sevatyobine. maS, ra unda meqmna? erTi depe-

Sa mogwere, pasuxisaTvisac-ki fuli gaviRe da pasuxi ar mom-

were. gamogigzavne meore depeSa, arc am meore depeSaze maRir-

se pasuxi. mesamed wigni mogwere da aqac TiTqo yurebSi TiTi

daiec da xma ar gameci. ra ggonia, maS, ra unda mefiqrna da

rogor unda movqceulviyav. am SemTxvevaSi Sen ise momeqec,

TiTqo me arsad viyo, TiTqo Sens angariSSi Casagdebi ara var

da TiTqo Cemdami Sen araviTari movaleoba ar gedvas kisrad.

Tu wyenaa sadme, me unda mewyinos Sengan amisTana Seni saqcieli

Page 129: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

256 257

Cven TviTon movrigdebiTqo. Tu mainca da mainc Tavisi ar

daiSalon, maSinve faetoni gamomigzavne, me TviTon amoval da

me TviTona vTxov ufross, mand ara imoqmedon-ra da xalxi

tyuil-ubralod ar gaafuWon.

ilia WavWavaZe

[1905]

4

mose, pristavs acnobe, rom me naxevari vapative da naxevari

ki usaTuod azRvevinos da Senis TanadaswrebiT da soflele-

bis TanadaswrebiT Raribsa da obol-qvrivs daurigos. sTxove

pristavs, rom visac ras daurigebs, imisi saxeli da gvarebi Se-

matyobinos.

ilia WavWavaZe

2 Tebervali, 1906 welsa

5

mose, me danielasac davabare da exlaca gwer: Tu Cveni mem-

cxvare undilaSvili aur-zaurobs, cxvari CamoarTvi da an saku-

Tari mwyemsi daiWire, an gaabare, rogorc undilaSvili iyo im

wesiT. me da kneina im kviria mivdivarT ruseTs oris TviT, or

Tves Semdeg isev davbrundebiT, Tu mSvidobaa.

me kaxeTs veRar wavedi, Tavisufali dro ver Cavigde. mand

mindoda amosvla da wvimebsa da lafebs SevuSindi.

glexebs Zalian nu auxirdebi, nurafers nu gaafuWebineb-ki

da ubraloze ki nu gamoekidebi. dro mova da yvelaferi daw-

ynardeba da yvelaferi gaswordeba. es iseTi dro dadga, rom

bevri ram unda viTminoT, bevrs rasmes ise unda auaroT gver-

di, TiTqo ara vxedavdeT. ra Tqma unda, arc aRviris miSveba

unda yvelaferSi da arc ubralo rasmeze gamokideba.

2

mose, Tu mand gareSe soflebSi iSovi mojamagireebs, Zali-

an kargs izam. iwerebi, meepatroneT aqaobasao. me SeuZloda

var da iqneba xval Tu xval zeviT gared gamovide da amisTana

dReebSi mand ver amoval. an Tund amovide, ras gavawyob. wina-

dac magwere da exlac gwer, rom eg ambavi, rac mand aris, mTels

saqarTveloSia modebuli. mand kidev, madloba RmerTs, marto

tyes miesivnen. samwuxaro es aris, rom dResa Tu xval mag saw-

ylebs dididam pataramde daawiokeben. Sen, rogorc getyoba,

cota ar iyos, SegSinebia. magodenad Wkuidam rogor SeiSlebian

eg ubedurebi, rom Sen SegamTxvion rame. Sen mand veras gerCian.

me amas imitom ki ara gwer, rom Cemis gulisTvis Tavi visme Se-

akal meTqi. RvTis madliT, mandamde saqme arc misula da arc

miva. mand sakmao xalxi gyavs, veras Semogbeden, jer imitom, rom

Semobedva avazakobaSi CamoerTmevad da didad daisjebian da

meore imitom, rom egenic adamianebi arian, Wkua da goneba aqvT,

adamians saavkacod ar gamoimeteben, radganac ician, kacis ga-

fuWebas veravin SearCens.

Sen mand damSvidebiT iyav, magaTis muqarisa nura gefiqreba-

ra da Tu mainc da mainc saqme gagiWiron, maSin Seni nebaa, rac

gijobdes, isa qeni, oRond mandauroba ki Caabare visme, rom ara-

feri damekargos Cvenis daudevrobiT.

straJnikebisaTvis krupas gigzavni zaqaras xeliT xuTs gir-

vanqas. Tu kide mogindes, mcxeTidan gamoataine.

[marti, 1905]

3

mose, Teqvsmeti Tumani iosebas xeliT miviRe.

Tu vinicobaa mand saguramoSi jari movida, Sen TviTon

Cadi da vinc ufrosia, Cemmagier sTxove, xalxi ar daawiokon,

Page 130: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

258 259

viyaviT da exla am areul-dareulobaSi ra unari unda gamog-

veCina? Cven aq ybedobis meti ara varT-ra. cariel sityvebis

wewva-gleja gvaqvs da saqme-ki RvTis anabarad aris migdebuli.

rac peterburgidam movedi, sul Cven jer kidev SarSanve Sed-

genil programmaze gvaqvs Tavis xeTqa. ar iqna, am ukve gaTave-

buls saqmes bolo ar moeRo.

mainc da mainc rogorc iqmna, dRes ibeWdeba igi programma

da Tu kidev xeli aravin SegviSala, daibeWdeba Tu ara, ramden-

same cals mogarTmevT gavrcelebisaTvis da wevrebis mowve-

visaTvis.

Tqveni marad pativis mcemeli ilia WavWavaZe

6 marti, 1906 w.

P. S. guSin win Seiyarnen Cveni Tavad-aznaurTa kammisia, ro-

melsac miandves gamoarkvion, _ vin gagzavnon Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ da vin aris

sasurveli, rom wevrad am ̀ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ~-isa Cvengani amorCeul iqmnas.

kammisiis dadgenilebas xval, 7-s marts gaarCevs kerZo kreba.

kammisiam daadgina: amomrCevlebad gaigzavnos ilia WavWavaZe

da doqtori gedevanovi. me uari gamovucxade gadaWrilad da

mainc ar meSvebian.

2

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .12.12.12.12.12. VIII.VIII.VIII.VIII.VIII. 1907. 1907. 1907. 1907. 1907.

Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ-Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ .

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

exla venaxebis wamlobis dro modis, da wamali unda da-

vikveToT. iangariSe, ramdeni Sabiamani gvaqvs da ramdeni kidev

dagvWirdeba. aq SevukveT da roca dro iqneba, waaRebineb.

feSqaSad gigzavni Cems qurqs.

ilia WavWavaZe

28 apreli, 1906 w.

giorgi Jurulisadmi

1

didad pativcemulo, batono giorgi!didad pativcemulo, batono giorgi!didad pativcemulo, batono giorgi!didad pativcemulo, batono giorgi!didad pativcemulo, batono giorgi!

yovlT uwinares bodiSs vixdi, rom pasuxi dagigvianeT. swo-

red da gadawyvetili vera Sevitye ra im saqmis Sesaxeb, romel-

sac me mekiTxebiT. igi Tanamdeboba, romelsac Tqven ixseniebT,

Zalian kargi Tanamdebobaa, rogorc Cvenis qveynisTvis, isec

sakuTriv TqvenTvis: kargi jamagiria da mSvidobiani samsaxuri.

pirferobaSi nu CamomarTmevT da TqvenisTana kaci amisTana

samsaxurSi bevrs kargs SesZens Cven qveyanasa. xolo saqme imaSia,

rom yvela adgilebi ukve daWerilia, rogorc mixailovma miTxra.

xma dadis, rom erTis wevris adgili daicleba am or Tveze da

daclil adgilisaTvis kandidatad asaxeleben mito ColayaSvils.

am oris dRis winad mitosa vkiTxe da miTxra, rom Cems

kandidatobaze CamiCumic ar ariso. es ki namdvilad vici,

xsenebulis Tanamdebobis miReba Zalian unda da amis Taobaze

mec-ki mimgzavna erT kacTan. gTxov, es ambavi CvenSi darCes.

iwerebiT, saxelmwifo saTaTbiroSi arCevanebis xana karze

mogvadga da Cven-ki ara feri viciT, rogor moviqceviTo. gana

Cven-ki viciT! saqmianobaSi jer aqamomde Cven, qarTvelebi, rani

Page 131: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

260 261

Zmas, mixeils hkiTxe, _ sad aris-Tqo da ise moaxerxe, rom veq-

sils xeli moaweros.

Seni Wirime, mixako, am saqmeSi Semewie da rasac am werilSi

gTxov da gexvewebi, Semisrule. Sengan bevri kargi maxsovs da

imedi maqvs, am sikeTesac ar daiSureb CemTvis da saukunod

damavaleb.

4 ivlisi

dimitri yifianisadmi

4 ivlisi, tfilisi.4 ivlisi, tfilisi.4 ivlisi, tfilisi.4 ivlisi, tfilisi.4 ivlisi, tfilisi.

mowyaleo batono dimitri ivanes Zemowyaleo batono dimitri ivanes Zemowyaleo batono dimitri ivanes Zemowyaleo batono dimitri ivanes Zemowyaleo batono dimitri ivanes Ze

renkelma mogaxsenaT, rom planebi Zliv-ZliobiT miviRe-

To, miwa Zalian naklebad aRmoCnda, sul 600 raRac desetinao;

aqamde planebma dagvabrkoles da mainc da mainc am oriod

dReSi ganaCens SevadgenTo. ar vici, am xanadac gagvimtyundeba

magisi dapireba, Tu ara? mainc da mainc me ar movasveneb, vidre

ganaCens ar Seadgens. am oriode dRes movucdi da kidev Seva-

wuxeb TxovniTa.

Tqveni Rrmad pativis-mcemeli ilia WavWavaZe

niko xizaniSvilisadmi

1

yovlad mowyale batons, gaumaZRar niko xizanaSlilsyovlad mowyale batons, gaumaZRar niko xizanaSlilsyovlad mowyale batons, gaumaZRar niko xizanaSlilsyovlad mowyale batons, gaumaZRar niko xizanaSlilsyovlad mowyale batons, gaumaZRar niko xizanaSlils

Cemo kargo niko! modi, sadilad CemTan Camodi. imodenad

Seni gaZRoma ar minda, ramodenadac Seni naxva erT saWiro

saqmisaTvis. radganac Sen saqme ise ar gagitacebs, rogorc saWme-

mixeil CikvaiZisadmi

Zmao mixako, Cemi avanCavani ter-minasovi wylebze wasula

oris TTviT da mwers, rom 4-s ivliss azovskis bankSi Cemi asis

Tumnis veqsilis vada ariso. es baraTi minasovis swored dRes,

4 ivliss mamivida qalaqidam. Seni mteri Cavardes im mdgoma-

reobaSi, ra yofaSiac me Cavardi.

exla vSiSob, vai Tu protestSi Caagdes Cemi veqsili da

minam Seni pasuxi momiva, dids mwuxarebasa da SiSSi viqnebi.

protesti rom gaukeTon, sul mTlad daviRupebi, yvela veqsi-

lebi sul protestSi wava da krediti Semekvris da daviRupebi

kidec dedabudianad.

Cemi Txovna es aris, Zmoba da megobroba gamiwie da jer

yvelaze uwinares azovski bankSi wadi da ufross gamgebels

bankisas sTxove Cemmagier, madrovos, minam axals veqsils Ta-

visis sargebliT warvadgende. amas moundeba sul bevri ori

dRe. radganac, rac saWiro qaRaldebi iqneba, aq gamomigzavni

da aq movawer xels da maSinve dagibruneb bankSi warsadgenad.

es erTi nawilia saqmisa. bankis gamgebels auxsen, rom veqsilis

gamocvla imitom damigvianda, rom me sofelSi var da veqsilis

vadis mosvla gvian Sematyobina Cemma veqilma. Tu gamgebeli

bankisa daiyolie amaze, maSinve petre gruzinski naxe, veqsili

iman unda mamces da me blanki unda gavukeTo da amitom veqsili

petre gruzinskisa aq unda gamomigzavno xelis mosawerad.

Tu babale baraTovisa mand qalaqSia, sTxove Cemi fuli da

iqidam moiSore sargebeli da sxva xarji veqsilisa.

Tu vinicobaa petre gruzinski qalaqSi [ar aris], kojorSi

iqneba, da, Seni Wirime, nu daizareb, kojorSi adi da iq moawerine

xeli veqsils. mainc da mainc Cvens bankSi midi, petre gruzinskis

Page 132: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

262 263

kola erisTavisadmi

1

kolajan, exla Seyrilni varT londonSi, calke kabineTSi.

Tu ginda, rom kaci gaxde, an waxde, modi da bloma fuli moitane.

aseTi amqaria, rom Seni mowonebuli. geliT, usaTuod modi

exlav.Seni ilia WavWavaZe

23 Tebervali

2

kola, me ar SemiZlian, Torem Semovidodi. aba, Tu biWi xar,

Sen modi: lamazi stoli gelis da gaxurebuli buxari duRs da

gadmodis. kneinas maaxsene, arc egeTi egoistoba vargaTqo, rom

Tqvenis mSvenieris meuRlis naxviT ara gnebavT sxvac vinme

dastkbesTqo.Seni ilia WavWavaZe

3

kola! aba, Tu biWi xar, moxval CemTan. mec es sami dRea avada

var, karSi ar gamovdivar. modi, erTi lazaTiani beziki gavWi-

moT. kneinas moaxsene, rom eqimma kniaz kola erisTavis naxva

wamlad damiwera da Tu am wamals daiSurebT CemTvis, Tqven

iciT-Tqo da Tqvenma sulgrZelebama.

Seni ilia WavWavaZe

4

kolav! aba, Tu dardimandi xar, modi, mnaxe: aseTs beziks ga-

gimarTav, rom sul TiTebi iloko. jani gagvardes, Cems aR-

li, amitom gaxareb, rom dRes Zalian kargi oraguli gvaqvs.

erTis sityviT, oragulia iseTi, rom Saxtebi da Semotrialdebi

simsunagiT, Tu Seni Cveulebrivi darbaisloba ar dagiSlis am

Sextomas da Semotrialebas.

Seni ilia WavWavaZe

kvira, 2-s noemberi

2

nikojan, erTi oriod minutiT gadmoirbine CemTan, Zalian

saWiro saqme maqvs. usaTuod unda mobZande, exlav, Torem xval

gvian-Ra iqneba.

Seni ilia WavWavaZe

5 dekemberi

3

umorCilesad vsTxov brwyinvalebasa Tqvensa, raTa aRi-

RoT codvilni ferxni Tqveni da SemodgaT saxlsa Sina Cemsa,

radganac gvsuris stomaqma Tqvenma brwyinvalema miiRo mona-

wileoba trapezsa zeda Cvensa. amin.ilia WavWavaZe

4

Zmao niko! aba, Tu kai megobari xar, dRes sams saaTze vog-

zalSi modi da saguramos wavideT. jer erTi, rom orSabads

uqmea da meore kai kampania modis: giga da saSa yifSiZe. ase

lamazad gavatarebT am or dRes, rom mere marto mogoneba

pirSi nerwyvs moggvris da TiTebis kvnetas daiwyeb. aba, Tu

biWi xar, nu mimtyuneb jer me da mere Sens megobrobas.

Seni ilia WavWavaZe

19 oktomberi

Page 133: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

264 265

umizezo SiSs SemdegSi imodena nebas ar miscemT, rom Tqveni

werili SegamoklebinoT da masTan erTad Cemi siamovnebaca.

vinatri, rom es pirveli werili Tqveni ar iyos ukanasknelica

da gTxovT, winadve icodeT, rom rac ufro didi werili iqneba,

miT ufro dids siamovnebas mommadlebT.

es ra ambavia amodena qeba-dideba, romelic CemTvis Semo-

giTvliaT? me Tqvenma bevris mxriT lamazma werilma am mxriT

cota ar iyos Zalian Camafiqra. nu Tu marTla am qeba-didebis

Rirsi vyofilvar da me ki aqamomde ar vicodi? Cemis fiqriT,

qeba-dideba imisTana ganZia, romelic Zalian Zvirad da iSvia-

Tad unda ixarjebodes da Tu kaci gaimetebs, imodenad unda, rom

zed gamoWrili iyos qebulis Rirsebazed. usafuZvlo wuns ada-

miani ufro advilad Seiferebs, vidre usafuZvlo qebas. ra Tqma

unda, es amodena qeba-dideba Tqvens xels gaSlils guluxvobas

unda davabralo da ara Cems xelmokle Rirsebas. momiteveT,

rom amas gibedavT da gibedavT, imitom-rom Cemi Rirseba

dedabudianad erTis Txilis naWuWSiac Tavisuflad moTavsdeba

da Tqven mier SemoTvlils qeba-didebas ki saZne uremic ver

daitevs.

Tqveni werili rom wavikiTxe, sxva ara damrCa ra imis meti,

rom menatra: netavi marTla mageTi kaci viyo-meTqi. magram ra-

Ra dros! Cemi mze ukve gadaxrilia da Cadis da vinatroT yo-

velive es imisaTvis, visic mze axlad amodis. mainc da mainc Cem-

Tvis sasiqaduloa, rom Tqven TvalSi egre sanatrelad gamov-

yevar bedsa, romelsac – CvenSi ki iTqvas – xSirad sibrmavesac

swamoben xolme da, maSasadame, cdomasac.

mibZanebT, guraspiSvils rogorme gza mieciT an yirimSi

wavides saswavleblad, an seminariaSi Sevides saxelmwifo xar-

jiTao. yovelive es yovlad SeuZlebelia am wlobiT mainc.

seminariaSi, miTxres, glex-kacis Svils ar miiReben saxelmwifo

Tqmas gadaval, oRond Senis xilviT da naxviT meRirsos dat-

kboba. adre ki modi.Seni ilia WavWavaZe

5

kola, Tu ar gajavrdebi da dRes sadilad Sina xar, moval

da erTi Seni mowonebuli da Cemi damRupveli beziki gavWimoT.

Seni ilia WavWavaZe

25 oktomberi

P. S. Tu ginda, exlav moval: win waswrobili saqme sjobia,

mola masradinisa ar iyos.

6

kolav, Tumca kneina Zalian gamiwyra guSin saRamos, magram

dRes sadilad mainc SenTan minda movide da macnobe, SesaZloa

Tu ara.Seni ilia WavWavaZe

nino andronikaSvili-jorjaZisadmi

3-s 3-s 3-s 3-s 3-s Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, tfilisi., tfilisi., tfilisi., tfilisi., tfilisi.

mowyaleo batono, kneina ninomowyaleo batono, kneina ninomowyaleo batono, kneina ninomowyaleo batono, kneina ninomowyaleo batono, kneina nino

xelzed kocnas mogaxsenebT werilis boZebisaTvis. marto

erTs rasme vwuxvar: rad gifiqriaT, rom me Tqveni gZlaT sau-

bari mewyineboda? bZanebT, msurda gZlad saubari, magram meSi-

nian Tqvenis wyromisao. kargs nacnobTan gZlad saubari gZla-

dac saamuria da neba miboZeT, Cemi gul natkenoba gamogicxa-

doT, rom eg siamovneba am xanad momakeliT. imedi maqvs, _ mag

Page 134: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

266 267

saaTze, Torem mere ar mecleba, radganac dRes saRamozeve sxva

kreba maqvs bankSi. me TviTon Sevatyobinebdi, magram adresi

ar vici: Tund am biWisave xeliT gaugzavneT niko nikolaZes

baraTi.

Tqveni ilia WavWavaZe

25 maisi

sandro labaurisadmi

1

sandro! an am xalxs razed awuxeb, rom am siSorezed hgzavni,

an me rad mawuxeb. aqedam me ra unda gavarigo. vis ra uWiravs

da ra sWeria, _ me saidam unda vicode. rasakvirvelia, arc Sen

gecodineba jer xanad. axlada xar mand misuli, magram biWebi

arian meveleebi. mamulebisa da miwebis saqme mand unda gamoh-

kiTxo da ise Seityo. Tu marTla bedukaZe Zalad iWers Cvens

miwebs da iZaxis, aravis movaxvnevinebo, aramc Tu Cvens miwebs

nu daanebeb, Cvens mamulebSiac arsad fexi ar gaaWaWanebino. Tu

RmerTi gwams, mamulebis da miwebis Taobazed aq aravin hgzavno

xolme, codoni arian miT ufro, rom aqedam me veras vuSveli.

21 marti

ilia WavWavaZe

2

sandro! meveleebs uTxari, rom aramc da aramc ar gaafuWe-

binon yanebi. Tu cxvars yanaSi moaswron, gamorekon da TiTo

cxvari waarTvan xolme, mere magis fass TviTon ruxias gadavax-

devineb. ese uTxari ruxias, rom moswrobils cxvars davakvle-

vinebTqo da mere agre warTmeuls cxvars Sen gazRvevinebTqo.

xarjiTao. yirimSi ki SesaZloa gagzavna, magram iqac sakuTari

xarji unda da visis xarjiT gavgzavnoT. Tu bankis imedia, banks

exla neba ara aqvs magisTana xarji gaswios, radganac magisTa-

naebisaTvis gadadebuli fuli Tav-Tavis kuTvnilebisamebr ukve

ganawilebulia warsul krebisagan da axali kreba-ki mermis

maiss moxdeba mxolod da isic – vin icis – maSin mainc eRirseba

Tu ara guraspiSvils eg bedi. mTxovnelebi bevrni arian xolme

da maT Soris ukeTess irCeven. erTi Ronea, Tqven wyalobils

eSvelos rame da Tu eSveleba, didad moxaruli viqnebi, imitom-

rom Cem sakuTar siamovnebis garda Tqvenc gasiamovnebT. aq

qalaqSi erTi sameurno skolaa, muStaidis baRTan. iq SesaZloao,

miTxres, miibaron saxelmwifo xarjiTa. Tu guraspiSvili moi-

survebs, me yovels Cems mecadineobas vixmareb, rogorme miva-

Rebino. skola ar aris urigo da iqidam gamosuli bevriT

naklebi ar aris nikitinis skolidam gamosulzed. daekiTxeT

guraspiSvils da pasuxi mibZaneT. sam rigad sasixarulo iqneba

CemTvis Tqveni pasuxi: erTi, rom glex-kacs, swavlis mwyurvals,

iqneba Cemgan eSvelos ram, meore – Tqveni bZaneba Cemmier Ses-

ruldeba, Tu RmerTi Segveweva da mesame – Tqveni werili kidev

meRirseba. am sams rigs keTilSi romeli romelsa sjobia, Zneli

gamosacnobia da samiv erTad-ki, erT konad Sekruli, fasdau-

debelia CemTvis mainc da sxvisa ki ar vici.

Tqveni Rrmad da guliTadad pativismcemeli ilia WavWavaZe

kniaz ilikos Cemi pativiscema moaxseneT. olikom madloba

mogaxsenaT mokiTxvisaTvis.

daviT guramiSvilisadmi

batono daviT, erTi SeatyobineT nikolaZes, rom dRes 25

maiss 6 saaTze CemTan mobZandes saWiro saqmisaTvis, swored 6-s

Page 135: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

268 269

martias uTxari, xvalve uTuod Camovides, magis veqsilis va-

daa xval da Tu ar Camovida da fuli ar Camoitana, rac usiamov-

nebas me magis gulisaTvis momayeneben, magisave kisridam amoviReb.

am dReebSi Zveli mouravi amova mand, yvelaferi Caibare

siiT da siazed Senc da Zvelma mouravmac xeli moawereT.

gigzavni 1 fuTs navTsa, rva wyvils apeursa, sams cals sa-

varcxels kameCebisaTvis, naxevar fuTs lursmans. vinZlo be-

Reli kargad gaakeTebino. rac ficari morCeba, mSralad Sei-

naxe. saqalamneebi an Sen ayidvine, an gabosagan daibare bara-

TiT-ki. ubaraTod gabosagan ara daxarjo ra.

ilia WavWavaZe

3

sandro! viRac avWaleli sWris Turme Cvens tyeSi wiwamur-

Si. vis miucia neba? wadi, Seitye da moWrili aramc da aramc ar

daanebo. eg oxeri meveleebi ras uyrian mand, rom tyes Turme

qurdulad ezidebian Ram-RamobiT. Tu eg meveleebi ar varganan,

gayare da sxvani daiWire. erTi kaci ganuwyvetliv wiwamurSi

unda iyos da iqaurobas hyaraulobdes. amisi Tavdarigi daiWire.

am mixas raRac xeebi unda, wadi, gasinje, ra unda da ra zomis xeebi

da ise mourigdi.

ilia WavWavaZe

4

sandro, mand erTi kaci gvyvanda, mgonia yru giorgis eZax-

dnen, jer xabazada gvyvanda, mere sarqarad; axal sofleli ka-

cia, mandauri saguramoeli qali SeirTo. moikiTxe mand daw-

vrilebiT da daabarebine mis simamrs, rom am dReebSi CemTan

qalaqSi Camovides. oqro SoTniaSvilia imisi simamri.

ilia WavWavaZe

gancxadeba

am wlis martis Tvidam gamoicema

tfilisSi qarTuli sapolitiko da

saliteraturo gazeTi `iveria~

damtkicebuli programma redaqcias nebas aZlevs iqonios

gazeTSi Semdegi ganyofilebani: 1. winamZRomeli werilebi, rom-

lebSiac gamoiTqmeba redaqciis azri Sesaxeb sazogado cxov-

rebis sxva da sxva gvar saganTa. 2. saqarTvelo: ganxilva yov-

lis gvaris sagnisa, rac ki Seexeba CvenSi mTavrobiTsa warmoe-

basa da sazogadoebis cxovrebasa. 3. ruseTi: ganxilva yovelis

gvaris sagnisa, rac ki Seexeba ruseTis saxelmwifos warmoebas

da sazogadoebis cxovrebasa. 4. ucxoeTi: ganxilva yovelis

gvaris sagnisa, rac ki Seexeba sazogado politikas, ucxo qvey-

nebis saxelmwifo warmoebasa da sazogadoebis cxovrebasa. 5.

korespondenciebi Sesaxeb Cvenis qveynisa, ruseTisa da ucxo

qveynebisa. 6. samecniero ganyofileba: werilebi Sesaxeb yovlis

gvaris mecnierebisa. 7. beletristika: moTxrobebi, scenebi, leqse-

bi da sxva am gvari. 8. kritika da bibliografia. 9. feletoni.

10. sasamarTlos matiane: sasamarTloebis ganaCenis beWvda da

misi ganxilva. 11. sxva da sxva gazeTebis naambobni. 12. kerZo

pirTa gancxadebani da saWiro cnobaTa sqema.

gazeTi ̀ iveria~ gamova kviraSi erTxel, xuTSabaTobiT. pir-

velis martidan pirvels ianvramde gazeTi eRireba eqvsi mane-

Ti (6 maneTi) rogorc tfiliselebisaTvis, agreTve tfilisis

gareT mcxovrebTaTvis.

xelis mowera miiReba gansakuTrebiT ̀ iveriis~ redaqcia-

Si, romelic imyofeba tfilisSi, davidovis quCazed, qananovis

saxlebSi #5.

Page 136: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

270 271

tfilisis gared mcxovrebTagan gazeTi daibareba Semde-

gis adresiTa: Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ : Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ „ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ “.

redaqtori-gamomcemeli _ ilia WavWavaZe

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, 1 8 7 1 Ñ Ñ Ñ Ñ, 7 - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ.

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ. Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ.

xelwerilebi

1

1883 welsa, 30-sa martsa Cven amisi qvemore xelis momwerni

_ T. ilia WavWavaZe da qalaqSi mcxovrebni solomon giorgis

Ze gabaevi da solomon ivanes Ze kurdRelovi vsdebT erTma-

neTSi Semdegs pirobas: 1. me, ilia WavWavaZem, mogyideT Tqven

kurdRelovs da gabaevs Rvinoebi, rac ki Cems maranSia sagura-

moSi sapalne eqvs Tumnad im pirobiT, rom nasyids RvinoebSi

erTi sapalne wiTeli Rvino me unda davigdo, romelic mome-

woneba da erTi qvevri Rvino TeTri Tqven Tqvenis arCeviT

ukan unda daayenoT; 2. Cven, gabaevma da kurdRelovma, viyideT

ra T. WavWavaZis Rvinoebi, sapalne eqvs Tumnad am TaviT vaZlevT

T. WavWavaZes ormocdaaTs Tumans im Rvinis fasSi; 3. sul

vyidulobT ocdarva sapalne Rvinos; 4. pirvels maiss am Rvinis

fasSi kidev unda mivceT Cven, gabaevma da kurdRelovma, kidev

ormocdaaTi Tumani; 5. garda amisa, Tu Cvenzed kidev Rvinis

fuli iyos, roca dasWirdes T. ilia WavWavaZes anu mis mebaReebs,

Cven movaleni varT moTxovnilobisave umal vaZlioT da

miRebis baraTi CamovarTvaT; 6. Rvinoebi exlav unda gadaviRoT.

T. ilia grigolis Ze WavWavaZe

ormocdaaTi Tumani miviRe ilia WavWavaZem.

24 maiss, 1883 welsa miviRe kidev ormoci TumniT.

ilia WavWavaZe

miviRe solomon gabaevisagan kidev oci Tumani 23 ivniss,

1883 welsa.

ilia WavWavaZe

Page 137: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

272 273

xelnawerTa aRweriloba,xelnawerTa aRweriloba,xelnawerTa aRweriloba,xelnawerTa aRweriloba,xelnawerTa aRweriloba,variantebi,variantebi,variantebi,variantebi,variantebi,

SeniSvnebi, komentarebiSeniSvnebi, komentarebiSeniSvnebi, komentarebiSeniSvnebi, komentarebiSeniSvnebi, komentarebi

2

roJdenas neba aqvs, Tezamis wyali waiyvanos da aravin

dauSalos.

ilia WavWavaZe

Page 138: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

274 275

TariRi: 1858-sa welsa, 17 ivliss, s. tiarlevo.pirveli publikacia: Jurn. ̀ saqarTvelos moambe~, 1863, #6, gv. 2.

mTvares (gv. 38)

avtografi: krebuli #17051, gv. 8v-9r, melani (yavisferi), naswo-

rebi.10. [SemombRavis] Semomtiris.13. [misTvis xom ara] Tu moagonda.me-2 strofs miwerili aqvs varianti (grafiti):

yoveli Cems gars miyruebula,ise saocrad midumebula,TiTqo...

TariRi: 23-sa ivliss, 1858 welsa, sofeli tiarlevo.pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, I, tfilisi, 1892,gv. 20. daibeWda saTauriT ̀ ucxoeTSi~.

rodemdis? (gv. 39)

avtografi: krebuli #17051, gv. 10v, melani (yavisferi).

me-7 striqonis Semdeg gadaxazulia:

rom marto misTvis igi ar gaqvs, qristem sTqva cxadaT,nu Tu ar gaxsovs, viT Ze RvTisa jvarzed ganTxmuligetyoda: `viTa mama zecis, iyav Senc sruli?~

TariRi: 1-sa aRvistos, 1858 welsa, s. tiarlevo.pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, I, tfilisi, 1892,gv. 42.

loTis rCeva (gv. 40)

avtografi: krebuli #17501, gv. 17r, 18v, 19r, melani (yavisferi),

nasworebi.me-16 striqonis Semdeg gadaxazulia:

baxusi giJobs mxiarul namiT,civs Wkvasa giklavs RviniTa mwariT,

leqsebi

guTnis-deda (gv. 32)

avtografi: krebuli #17501, gv. 13r-14v, melani (yavisferi), nas-

worebi.32. 5. [Cemi] Seni.33. me-9 striqonis Sedeg gadaxazulia:

oriv vmsaxurebT miwasa Savsa;gavswioT Wapans, vidre gawydeba,an vidre CvenTvis mze gabrwyindeba.

10. [megobarsa] amxanagsa.TariRi: 1858-sa wel., 4 ivniss, s. peterburRi.pirveli publikacia: Jurn. ̀ saqarTvelos moambe~, 1863, #5, gv. 30.

simRera (gv. 34)

avtografi: krebuli #17051, gv. 14v-15r, melani (yavisferi).

TariRi: 1858 welsa, 4-sa ivniss, s. peterburRi.pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, I, tfilisi, 1892,gv. 17.

giyvardes (gv. 36)

avtografi: krebuli #17051, gv. 16v, melani (yavisferi).

TariRi: 23 ivniss, 1858 w., sof. tiarlevo.pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, I, tfilisi, 1892,gv. 19.

locva (gv. 37)

avtografi: krebuli #17051, gv. 2v, melani (yavisferi).

Page 139: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

276 277

TariRi: 1858 welsa, 5 noembers, s. peterburRi.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, Txzulebani, t. I, mixeil ge-devaniSvilis gamocema, tfilisi, 1914, gv. 23.

* * * `dae, Tund movkvde...~ (gv. 45)

avtografi: krebuli #17501, gv. 6r, melani (yavisferi), nasworebi,

gadaxazulia avtoris mier. 11. [Tqvas] is.TariRi: 1858-sa welsa, 19-sa noembers, s. peterburRi.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, Txzulebani, t. I, mixeil ge-devaniSvilis gamocema, tfilisi, 1914, gv. 24.

qarTvlis dedas (gv. 46 )

atografi: krebuli #17501, gv. 23r-24v, melani (yavisferi), naswo-

rebi. 47. me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia:

uTxar, mamuli elis magasa, magis sikeTes, magis Zalasa.

9. [Cemi] qarTvlis.TariRi: 15 dekembers, 1858 welsa, peterburgi.epigrafi: ̀ awmyo Sobili warsulisagan aris mSobeli momavalisa~ _cnobili germaneli moazrovnis _ gotfrid vilhelm laibnicis(1646_1716) Sexedulebis perifrazia (ix. d. gamezardaSvili, iliaWavWavaZis akademiuri gamocemisaTvis, gaz. ̀ komunisti~, #135, 1983).pirveli publikacia: Conguri, Sedgenili kirile lorTqifaniZi-sagan, s. peterburRi, 1864, gv. 33.

s...s (gv. 48)

avtografi: krebuli #17501, gv. 3r, melani (yavisferi).

TariRi: 1858 welsa, 15-sa dekembers, s. peterburRi.pirveli publikacia: gaz. ̀ iveria~, 1878, #26, gv. 6. daibeWda usa-Taurod _ * * * ̀ maSin davstkbebi...~

aqav amuri macduris TvaliT,celqobs da sdagavs guls trfobis aliT;da mswrafl morfei yovelTvis zrdiligamcnebs, sad ufro tkbilia Zili.trfobisa aliT gaxurebulsa.

17. [da] an, [gabruebulsa] gaxurebulsa.18. [rom] rad.19. [amuriTa] siyvaruliT.

TariRi: 1858-sa welsa, 1-sa aRvistos, sofeli tiarlevo.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, Txzulebani, t. I, mixeil ge-devaniSvilis gamocema, tfilisi, 1914, gv. 19.

locva (gv. 41)

avtografi: krebuli #17501, gv. 9r-10v, melani (yavisferi).TariRi: 28 aRvistos, 1858 welsa, s. tiarlevo.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, Txzulebani, t. I, mixeil ge-devaniSvilis gamocema, tfilisi, 1914, gv. 22.

* * * ̀ vixile satrfo...~ (gv. 42)

avtografi: krebuli #17501, gv. 2v, melani (yavisferi).TariRi: 1858-sa wel., 26 oktombers, s. peterburRi.pirveli publikacia: gaz. ̀ iveria~, 1877, #17, gv. 8.

* * * `erTxel jda...~ (gv. 43)

avtografi: krebuli #17501, gv. 3r, melani (yavisferi).TariRi: 1858-sa welsa, 26 oktombers, s. peterburRi.pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, I, tfilisi,1892, gv. 37.

* * * `marto mivcurav...~ (gv. 44)

avtografi: krebuli #17501, gv. 5r-6v, melani (yavisferi).minawerebi: ̀ daurgebs, daurgeb~, ̀ da urgebs~, ̀ Cems kvals~, ̀ kvals,kvals siCqariT~ (teqstis bolos).

Page 140: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

278 279

TariRi: 1858 welsa... s. peterburRi.pirveli publikacia: gaz. ̀ isari~, 1907, #232.

gulis xma (gv. 53)

avtografi: krebuli #17501, gv. 4r, melani (yavisferi), nasworebi.3. [foTleb Soris] saidRamac.9. [vatare foTlebSi] veZebe, davRale.10. [maram ver vpove iq] versad ver vpove is.

TariRi: 1859-sa welsa, 11-sa ianvars, s. peterburRi.pirveli publikacia: gaz. ̀ Temi~, 1913, #147, gv. 2.

* * * ̀ miTxar, ̀ miyvarxar~... (gv. 54)

avtografi: krebuli #17501, gv. 11r, melani (yavisferi), gadaxazu-

lia avtoris mier.TariRi: 18 ianvars, 1859 wels, peterburRi.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, Txzulebani, t. I, mixeil ge-devaniSvilis gamocema, tfilisi, 1914, gv. 41.

* * * ̀ meca mqonia~... (gv. 55)

avtografi: krebuli #17501, gv. 19r, melani (yavisferi).

saTauris nacvlad: (mibaZva heinisadmi).TariRi: 19 ianvari, 1859-sa wels, s. peterburRi.pirveli publikacia: ̀ krebuli~, 1871, #4, gv. 128.

leqsi hainrix haines ciklis ̀ ucxoeTis~ mesame leqsis mibaZvaa (ix.al. kalandaZe, narkvevebi qarTuli Jurnalistikis istoriidan, Tbi-lisi, 1965, gv. 338-339).

gavswordeT, bedo! (gv. 56)

avtografi: krebuli #17501, gv. 20r, melani (yavisferi).

TariRi: 19 ianvars, 1859-sa welsa, s. peterburRi.pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, I, tfilisi,1892, gv. 45.

leqsi miZRvnilia rusi kompozitoris _ petre Caikovskis umcrosidis _ aleqsandra (saSa, sania) ilias asul Caikovskaiasadmi, romel-sac, koxta afxazis cnobiT, ilia WavWavaZe peterburgSi, studen-tobisas, etrfoda.

* * * ̀ bevri vitanje...~ (gv. 49)

avtografi: krebuli #17501, gv. 29 r, melani (yavisferi), nasworebi.

10. [dRes vitanjebi, xval melxineba;] bedTana brZola viT me-Sineba!TariRi: 26 dekemberi, 1858-sa welsa, s. peterburgi.pirveli publikacia: ̀ krebuli~, 1871, wigni me-4, gv. 52.

s...s (gv. 50)

avtografi: krebuli #17501, gv. 29r-30v, melani (yavisferi), nas-

worebi.

me-3 strofi gadaxazulia da Semdeg aRdgenilia avtoris mier.

TariRi: 30 dekem., 1858 wls, s. peterburgi.

pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, Txzulebani, t. I, mixeil gede-

vaniSvilis gamocema, tfilisi, 1914, gv. 28.

leqsi miZRvnilia aleqsandra (saSa, sania) Caikovskaiasadmi.

risTvis miyvarxar? (gv. 51)

avtografi: krebuli #17501, gv. 30v, melani (yavisferi).

TariRi: 31 dekemberi, 1858 w.

pirveli publikacia: gaz. ̀ isari~, 1907, #228.

* * * ̀ miTxariT, risTvis...~ (gv. 52)

avtografi: krebuli #17501, gv. 31r, melani (yavisferi), nasworebi.

4. [maT] mis.13. [vpoveb me iq bulbulsa] iq hfrens SxiraT bulbuli.15. [Cems borots gulsa] iq wamxdars Cems guls.

Page 141: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

280 281

alazans (gv. 60)

avtografi: krebuli #17501, gv. 25r, melani (yavisferi), nasworebi.

60. 12. [masTan] masSi.

13. [win gaxedva] momavali.

61. 5. [TviT Cem RmerTasac aRar undebs guls siyvaruli] sad

ars is RmerTa, igi grZnoba, is siyvaruli.

epigrafi: ̀ siWabukisa yvavili damiWkno JamTa denama, ndoma momaklo,

daagdo sasapyroT guli rbenama~ (`qilila da damana~, saba orbeliani).

savaraudo TariRi: 1859 wlis 13 aprilamde _ ix. ilia WavWavaZe,

TxzulebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 82.

pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, I, tfilisi, 1892, gv. 71.

nana qarTvlis akvanzed (gv. 62)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 32v, 33r, 34v, 35r, melani (yavis-

feri).epigrafi: ̀ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ~ (lermontovi).

B. iqve, gv. 26v, 27r, 28v, melani (yavisferi), gadaxazulia avto-

ris mier.

nana qarTvlisa

(uZRvni yovels namdvil qarTvlis dedas)

nana, Svilo, nanina!..

miTxar, ram SagaSina?

razed SekrTi? mtiralni

raT momapyar me Tvalni?

nana, Svilo, nanina!

miTxar, ram SagaSina?

jer xoma Seni bedi,

grZnoba wina morbedi

ar uxatavs Sen norCs Tvals

qarTvelTadmi RvTiurs vals?

nana, Svilo, nanina!

miTxar, ram SagaSina?

* * * ̀ erTxel mec, Zmano...~ (gv. 57)

avtografi: krebuli #17501, gv. 21r, melani (yavisferi).

9. [Cem bedis gaqra] gaqra Cem bedis.

10. [daimarxa] Caimarxa.

me-11-12 striqonebis pirveli varianti datovebulia gadauxa-

zavi:

da exla obols sul gamimwarda,

rasac cxovreba sitkbos miqadda.

TariRi: 19-sa Tebervals, 1859-sa welsa, s. peterburRi.

pirveli publikacia: Jurn. ̀ ciskari~, 1860, #9, gv. 74.

* * * ̀ tuCTa mikonva...~ (gv. 58)

avtografi: krebuli #17501, gv. 20v, melani (yavisferi), gadaxa-

zulia avtoris mier.

TariRi: 1859-sa welsa, 20 Tebervals, s. peterburRi.

pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, Txzulebani, t. I, mixeil ge-

devaniSvilis gamocema, tfilisi, 1914, gv. 44.

sixaruli (gv. 59)

avtografi: krebuli #17501, gv. 21r, melani (yavisferi).

TariRi: 1859-sa welsa, 3-sa martsa, s. peterburRi.

pirveli publikacia: Jurn. ̀ saqarTvelos moambe~, 1863, #9, gv. 28.

leqsi daiwera hainrix haines ̀ lamentaciebis~ epigrafis pirveli

strofis gavleniT (ix. i. kenWoSvili, haine da ilia WavWavaZe, ̀ li-

teraturuli gazeTi~, 1962, #182).

ciurni xmebi (gv. 59)

avtografi: krebuli #17501, gv. 22v-23r, melani (yavisferi).

TariRi: 1859-sa welsa, 27-sa martsa, s. peterburgi.

pirveli publikacia: Jurn. ̀ saqarTvelos moambe~, 1863, #3, gv. 48.

Page 142: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

282 283

scani, Svilo, Cvens mamuls

uZRvni dedur siyvaruls

da Sen, Cems sayvarels Zes

sxverplaT migcem qarTvlis mters.

nana, Svilo, nanina!

nu Tu man SagaSina?!

SenSi umzadeb mamuls

Svilsa erTguls, ganwiruls;

vficav! pirvel Zaxilzed

gagzavni brZolis velzed.

nana, Svilo, nanina!

nu Tu man SagaSina?!

vai, Tu dagcen zari!..

maSin mec avtirdebi...

mamulisTvis momkvdari

Cem cremlaT eRirebi!..

nana, Svilo, nanina!

Zliv Cem xmam CagaZina?

1859 welsa, 6-sa aprils

s. peterburgi

TariRi: 13 aprils, 1859-sa wels, peterburgi.pirveli publikacia: ̀ Conguri~, Sedgenili kirile lorTqifani-Zisagan, s. peterburRi, 1864, gv. 12. daibeWda saTauriT ̀ nana~.

elegia (gv. 66)

avtografi: krebuli #17501, gv. 35r, melani (yavisferi).

TariRi: 1859-sa welsa, 4 ivniss, peterburgi.pirveli publikacia: Jurn. ̀ ciskari~, 1859, #11, gv. 192.

mtkvris pirzed (gv. 67)

avtografi: krebuli #17501, gv. 65r, melani (yavisferi), nasworebi.

4. [SesWvrets] Sehyefs.6. [aRmeSalnen] aRmeSala, [wylulni] wyluli.

jer minam xar ymawvili,minam gagiavdrdeba,iswrafe, Svilo, Zili!iswrafe gansveneba!

nana, Svilo, nanina!miTxar, ram SagaSina?

mova dro, gaizdebi,mklavi gagimagrdeba:Svilo! yrmobis sizmrebibrZolazed Segecvleba.

nana, Svilo, nanina!nu Tu man SagaSina!?.

gaigeb mamulisas,culqveS daCagrulisas,mZime kvnesis xmas mwares,Svelis Zaxils mwuxares;

nana, Svilo, nanina!..nu Tu man SagaSina?!

dalocvilsa Cemganaguli agitirdeba.Svilo! Sen dedis nanaxlmis JReraT Segecvleba.

nana, Svilo, nanina!nu Tu man SagaSina?!

naxam qarTvelT mcirobas,Zvels erTobas dakarguls;qarTvelT danTqmuls gmirobas,maTgan mamul ganwiruls.

nana, Svilo, nanina!nu Tu man SagaSina?!

aRgenTeba Sen guli,daecemi mters mexaT,an, viT Svili erTguli,Tavs miscem mamuls sxverplaT.

nana, Svilo, nanina!nu Tu man SagaSina?!

Page 143: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

284 285

Zvirfaso Zmao! bnel sikvdilma mogspo, vaime!da me ubedurs dReT dRe ar maqvs da RameT Rame.

teqstis dasawyisSi gadaxazulia:

Zvirfaso Zmao! Sen dagkarge...Zvirfaso Zmao! bnel sikvdilma mogispo dRenida mec ubedurs amomglija...

teqstis bolos gadaxazulia:

me davrCi marto, ubeduri, marad maxvrali,da Sen dageZeb...

C. iqve, gv. 85r, melani (Savi), nasworebi.

vaime Zmao! bnel sikvdilma mogspo, vaime,me davrCi marto, ubeduri, marad maxvrali,ar gamiTenda Sen Semdega mwyvdiadi Rameda TviT qveyanac Semeqmna me ngreul, tiali!aRara maqvs ra, gamicudda me yvelaferi,marto nugeSad SevirCine me cremli mwareda Seni, Zmao sayvarelo, ubiwo mtverida Seni, Zmao sayvarelo, wminda samare.

savaraudo TariRi: 1860 wlis aprili-maisi _ ilias umcrosi Zma _Temuri gardaicvala 1860 wlis aprilSi, ris gamoc ilia mwuxarebasgamoTqvams mamidisadmi (makrine WavWavaZe-erisTavisadmi) 14 maissmiweril werilSi (ix. gv. 177).pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, Txzulebani, t. I, mixeil ge-devaniSvilis gamocema, tfilisi, 1914, gv. 44.

mwuxareba (gv. 71)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 51r, melani (yavisferi), naswo-

rebi.6. [erTaT eca isari asi] gardaesxa navTi mduRare.me-7 striqonis Semdeg gadaxazulia:

RmerTo, nuravis nuRar Sehqmni Cemebr mwuxare.

8. [da vegde esreT, sisxli] tvini mewoda, gesli.

B. iqve, gv. 46v, melani (yavisferi), nasworebi.

8. [warsulni] warsuli.9. [Sen Semogkvnesi] wagSlian kvalni.11. [Cemo Zvirfaso] gvedreb, mismine.12. [dros misaxavs] droT gardaec.

epigrafi: `davnatri droTa, ros aqvndaT trboba mamulisadmiguls aRbeWdilad~ _ T. gr. orbeliani.TariRi: [sektembris Tvesa] oktombris 3-sa, tfilisi, [1859] _ ix. iliaWavWavaZe, TxzulebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 89.pirveli publikacia: Jurn. ̀ saqarTvelos moambe~, 1863, #9, gv 29.

Cemi siWabuke (gv. 68)

avtografi: krebuli #17501, gv. 36v, melani (yavisferi), nasworebi.

9. [WkvaT urwmunobas eZebs yvelgan dasamtkicarsa] Wkvam moh-kveTa frTa Cemi gulis frenas, laRobas.TariRi: 3 noembersa, 1859-sa welsa.pirveli publikacia: ̀ krebuli~, 1871, wigni me-2, gv. 146. daibeWdausaTaurod _ * * * ̀ oh, sad arian...~.

dakarguli edemi (gv. 69)

avtografi: krebuli #17501, gv. 36v-37r, melani (yavisferi).

TariRi: 26 dekembers, 1859 welsa.pirveli publikacia: gaz. ̀ Temi~, 1913, #147, gv. 2.

`vaime, Zmao~... (gv. 70)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 86v, melani (Savi), nasworebi.

me-4 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Sen damkargavma me davkarge yoveli feri,nugeSaT xoloT TvalSi damrCa cremli mware,qveyanazeda Seni, vai, ubiwo mtverida Seni, Zmao sayvarelo, wminda samare.

B. iqve, gv. 85r, melani (Savi), nasworebi.

me davrCi marto! ubeduri, marad maxvrali,

Page 144: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

286 287

suli migubda da viwodi uTqmel tanjviTa,TiTqo Cems gulsa erTaT eca asi isari,ZarRvni sqdebodnen usaxelo, uRmTo dagviTa,ara, mis mzgavsi jojoxeTSic tanjva ar ari.

qveyanazed da zecazed ki iyo dumili,molxeniT iyvnen udardelni mTiebni cisa.gana, ox! RmerTo! ise viyav Sen win codvili,rom arcki mome maSin sityva wminda.

8. [da im dagvasTan jojoxeTis dagva ra ari?!.] ara, mis mzgavsijojoxeTSic tanjva ar ari.

me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia:

ise RrmaT viyav im tanjvaSi me CaRupili,rome gamiwyda sityva da xma wminda locvisa.

TariRi: 1860 _ 11 ivlisi.pirveli publikacia: Jurn. ̀ ciskari~, 1860, # 9, gv. 75.

muSa (gv. 72)

avtografi: krebuli #17501, gv. 57r, 58v, 59r, 60v, melani (yavisferi),

nasworebi.72. I. 2. [guli mikvdeba] ofli wurwuriT.3. [daRlili] mwuxare.me-4 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Sen gareSemo xalxi dadis da ar gibralebs.

me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Sen gardiqeci, kvlav wamosdeq, ewevi tvirTsada veRara swev, xalxi dadis da ara gSvelis,da Sen CumaT xar, sdgaxar uxmoT im gzisa pirsa.Sen gardiqeci, kvlav wamosdeq, ewevi tvirTsada keTils TvalSi ar getyoba arc ganrisxeba.

12. [evedrebi] iyo RvTisa.me-13 striqonis Semdeg gadaxazulia:

da ver aswie, Sen gars xalxi uqmi grovdeba,

mas ara esmis dardi, tanjva sawyal muSisa.

mwuxareba

qveyanazed da zecazeda iyo dumili,molxeniT iyvnen udardelni mTiebi cisada me ki mwvavda udrek fiqrTa Zneli tkivili,da gulSi medva sasikvdino gesli sevdisa.

tirili msurda da gamiSra cremlica tkbili,locva mindoda, damekarga sityvac locvisa,qveyanazed da zecazed ki iyo dumili,molxeniT iyvnen udardelni mTiebi cisa.

1860 _ 11 ivlisi

3. [mwuxarebis] udrek fiqrTa.

C. iqve, gv. 47r, melani (yavisferi), nasworebi.

mwuxareba

qveyanazed da zecazeda iyo dumili,molxeniT iyvnen udardelni mTiebi cisada me ki mwvavda mwuxarebis Zneli tkivili,da gulSi medva sasikvdino gesli sevdisa.

suli migubda da viwodi uTqmel tanjviTa,TiTqo Cems gulsa eca erTaT asi isari,damisqdnen ZarRvni usaxelo, uRmTo dagviTa,mTeli simware jojoxeTis im wuTSi Savsvi.

im tanjvis zRvaSi uRmToT viyav me CaRupili,locva mindoda, damekarga sityva locvisa,qveyanazed da zecazed ki iyo dumili,molxeniT iyvnen udardelni mTiebni cisa.

7. [samsala masves im uzomo] damisqdnen ZarRvni usaxelo.8. [im tanjvisTana tanjva ar ari] mTeli simware jojoxeTis im

wuTSi Savsvi.D. iqve, gv. 50v, melani (yavisferi), nasworebi.

mwuxareba

qveyanazed da zecazeda iyo dumili,molxeniT iyvnen udardelni mTiebni cisada me ki mklavda mwuxarebis Zneli tkivilida gulSi medva sasikvdino gesli sevdisa.

Page 145: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

288 289

76. 3. ̀ odesme~ _ gadaxazulia cenzoris mier, avtoris mier Sec-vlilia _ ̀ yovelTvis~.

4. ̀ daoblebuls Cvens~ _ gadaxazulia cenzoris mier, avtorismier Secvlilia _ ̀ Cvensa sayvarels~.

me-2 strofi gadaxazulia cenzoris mier.cenzoris minawerebi: teqstis dasawyisSi _ ̀ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ e Ñ o Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

1 6 - 2 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 1 8 6 9 Ñ.~ (melani _ yavisferi). teqstis bolos _ ̀ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ e Ñ o Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ~ (melani _ yavisferi).

B. krebuli #17501, gv. 93r, melani (Savi), nasworebi.

dedam rom Svili gazardos,

emagre CvenisTanao!

mudam gamosadegni varT

yvelgan da yvelasTanao!

loTTan marTla loTebi varT,

mobaaseT...

3. [rac ki] mudam.5. [lxinSi loTuraT vlxinobT] loTTan marTla loTebi varT.me-5 striqonis Semdeg gadaxazulia: da arc uWko brZenTanao.

C. iqve, gv. 94v, melani (Savi), nasworebi.

dedam ro Svili gazardos,

emagre CvenisTanao!

sadac ginda, alagi gvaqvs

yvelgan da yvelasTanao!

loTTan marTal loTebi varT,

arc uWkoni brZenTanao!

lxinis drosa Cven movilxenT,

rogorc Cveni Zma qarTveli,

guls gardviSliT, SemovZaxebT...

6. [ugononi] uWkoni.me-6 striqonis Semdeg gadaxazulia:

lxinSi davlev da Cven Zmasa

students gadavakvrevineb,

swavlaSi oxer pedantsa

azrs azrzed davarRvevineb.

II. 2. [Zlier xSiraT] Cemo muSav.73. 6. [did xnis nacnobT] da SeCveul.me-7 striqonis Semdeg gadaxazulia: Tu SimSilma da wu...III. me-4 striqonis Semdeg gadaxazulia: Sen eubnebi, igi glan-

ZRavs, saxlidam gagdebs.me-6 striqonis Semdeg gadaxazuli:

sxvagan fuls apnevs, rogorc mtversa, SenTan ki vaWrobs,masTan, vinc...

8. [visac erTi] romelsaca.74. IV. dasawyisSi gadaxazulia:

egreT icxovreb, sicocxlesa miscem Sromasa,esreTs SromaSi daaRamed Sen sicocxlesada igi Sroma ar mogcems...groS ver iSovi siberisTvis mosaxmaresa.

me-6 striqonis Semdeg gadaxazulia: nugeSis mcemi geyolebaSen Seni seni.

13. [waxval] egreT.14. [mogvagonebs] mogviTxrobs.

savaraudo TariRi: 12 ivlisi, 1860, pavlovski _ ix. ilia WavWavaZe,TxzulebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 95.pirveli publikacia: Jurn. ̀ saqarTvelos moambe~, 1863, #1, gv. 4.

simRera (gv. 75)

avtografi: A . #17503, 2 gverdi (rv), melani (yavisferi), nasworebia

avtoris mier _ melani (Savi), striqonebi gadaxazulia cenzorismier _ melani (wiTeli). saTauri: ̀ studentis simRera~ _ ̀ studenti~gadaxazulia cenzoris mier, avtoris mier miwerili aqvs ̀ mswavlulkacis~ da Semdeg gadaxazulia avtoris mierve.

75. 8. [Wkviansac] brZensac.9. ̀ dids ar~ _ gadaxazulia cenzoris mier, avtoris mier miwe-

rili aqvs ̀ arvis~, Semdeg Secvlilia _ ̀ dids ar~.11. `Zalas~ _ gadaxazulia cenzoris mier, avtoris mier Sec-

vlilia _ ̀ amays~.

Page 146: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

290 291

F. iqve, gv. 97r, melani (Savi).

dedam ro Svili gazardos,

emagre SenisTanao!

Tu sadme xar, saferi xar

yvelgan da yvelasTanao!

guli swavliT naTelqmnili

giReldeba wmind grZnobiTa,

Tamami Wkva SuqSesxmuli

patiosan azrebiTa!

Raribi xar da SromaSi

hkalav Sensa Wabuk sulsa,

marto imiT Sen nugeSob,

rom eg unda Sens mamulsa.

* * *

lxinSi loTurad moilxen,

dalev, gadaakvrevineb,

sibrZneSi oxer pedantsa

azrs azrzed daarRvevineb.

brZolis velzed mebrZoli xar,

Tu simarTle iq winamZRvrobs.

G. iqve, gv. 98v-99r, melani (Savi), nasworebi.

dedam ro Svili gazardos,

emagre CvenisTanao,

sadac viyoT, saferni varT

yvelgan da yvelasTanao.

lxinSi loTurad movilxenT,

davlevT, gadavakvrevinebT,

sibrZneSi oxer pedantsa

azrs azrzed davarRvevinebT!

Zvirad vlxinobT da Tu vilxenT,

TavisuflaT, Cveneburad,

guls gadviSliT, SemovZaRebT,

viT qarTvelni qarTvelurad.

dedam ro Svili gazardos,

emagre SenisTanao!

D. iqve, gv. 95r, melani (Savi), nasworebi.

dedam ro Svili gazardos,emagre CvenisTanao!..

mudam gulmtkice viqnebiTyvelgan da yvelasTanao.

loTTan loTurad viqceviT,davlevT, gadavakvrevinebT

da CxubSi oxer pedantsaazrs azrzed davarRvevinebT.

Zvirad ilxen...

3. [pirmtkice] gulmtkice.me-4 striqonis Semdeg gadaxazulia:

loTTan marTla loTebi varT,ar dauardebiT smaSi,

arc brZenTan sulelebi varT.

E . gv. 96v, melani (Savi), nasworebi.

dedam ro Svili gazardos,emagre SenisTanao!

Tu sadme xar, pirnaTlad xar,yvelgan da yvelasTanao!

lxinSi loTurad moilxendalev, gadaakvrevineb,

sibrZneSi oxer pedantsaazrs azrzed daarRvevineb.

guli swavliT Suq SesxmulimeganZeT gaqvs wmind grZnobisa,

Tavisufal, Tamami WkvakeTilSoblur azrebisa.

RaribobiT da SromiTaikaleba Seni guli...

5. [loTTan] lxinSi.6. [arc brZensa dauvardebi] dalev, gadaakvrevineb.me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia:

saqmeSi guli mtkice gaqvs,simarTlisTvis mzaTa xmali.

Page 147: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

292 293

me-16 striqonis Semdeg gadaxazulia:

im dros, ros Cvenca vyofilvarT xalxi,Cvenca gvqonia Tavisufleba,Cvenc xelT gvWeria Cven bedis Carxi,odes scxovrobda didi Tamari,is deda Cveni dauviwyari.

20. [vicodiT Cvena] gvcodnia uRvTo.me-20 striqonis Semdeg gadaxazulia:

da mis simRera iyo martivi.yofila mRera misi martivi,uxelovno, viT mindvris yvavilida viT zafxulis cxare mzis sxivi,mxurvale, mlxeni, momSvebi, tkbili,bednier iyo...

21. [yofila mRera] simRera iyo.78. me-2 striqonis Semdeg gadaxazulia: xalxi simReriT aRta-

cebuli.5. [Cven sawyal glexsa mxnes da martivsa] miizidavda Cven glexs

martivsa.me-5-e striqonis Semdeg gadaxazulia: guls dauwvavda, viT

naRverdali.6. [rogorc viTa].

B. iqve, gv. 37r, melani (yavisferi).

mefanture

soflebSi vlida odesRac Turmebrma mefanture moxucebuli;fantursa igi damRerda xolme,mis garsa xalxi Segrovebuliismenda mReras daRonebuli.Turme mReroda is im dReebzed,odes vyofilvarT Cven ukeTesni,Cven mamapapis sisxlzed da Zvlebzed.

C. iqve, gv. 38v, melani (yavisferi), nasworebi.

soflebSi vlida odesRac Turme,Tvis fanturiTa damRerda xolme

carTan Zmobas ar vkadrulobT,

magram vnatrobT glexTanao.

guli swavliT naTel qmnili

gviReldeba wmind grZnobiTa,

Tamami Wkva SuqSesxmuli

patiosan azrebiTa.

Raribni varT da SromaSi

vklavT Cvensa Wabukobasa,

marto imiT Cven vnugeSobT,

rom eg unda Cven mamulsa,

sadac mamuli gvibrZanebs,

yvelgana vemsaxurebiT,

Tu brZolasa Cvena mogvTxovs,

iqac ki gamovadgebiT.

9. [guliT vlxinobT, Tu movilxenT] Zvirad vlxinobT da TuvilxenT.

me-12 striqonis Semdeg gadaxazulia:

dedam ro Svili gazardos,

emagre CvenisTanao,

rac gulSi gvaqvs, imas vityviT

yvelgan da yvelasTanao.

savaraudo TariRi: 1860 weli, 18 agvisto, pavlovski _ ix. iliaWavWavaZe, TxzulebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 105.pirveli publikacia: Jurn. ̀ mnaTobi~, 1870, #2, gv. 126.

mefanture (gv. 77)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 42v-43r, melani (yavisferi), nas-

worebi.77. me-14 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Turme umRerda axal qarTvelTa

Zvel gmirebisa saqmeTa qvelTa,

Cvenc rodesRaca vyofilvarT xalxi,

Cvenca gvqonia Tavisufleba;

Cvenc xelT gvWeria Cven bedis Carxi.

Page 148: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

294 295

me-12 striqonis Semdeg gadaxazulia: mis sityvebs hqondaT sa-ocni Zala.

13. [axlandel] axal.savaraudo TariRi: 12 seqteberi, 1860, pavlovski _ ix. ilia WavWa-vaZe, TxzulebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 109.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, Txzulebani, t. I, mixeil ge-devaniSvilis gamocema, tfilisi, 1914, gv. 508.

* * * ̀ Cemo simRerav...~ (gv. 79)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 63r, grafiti, bolo strofi ga-

daxazuli da aRdgenilia avtoris mier.

B. iqve, gv. 62v-63r, melani (yavisferi), nasworebi.

Cemo simRerav, nu dadumdebi,SeniTRa lxinobs es kruli guli;Sen SegeTvisen Cemi dardebi,Cemi naRveli da sixaruli.

kacSi movtyuvdi, kacma damSxamada Cemsa gareT beds aRar veZeb;gmobiT momwamla megobrobamada egre Cem guls marto vabereb.

mTel simartiviT megobrobasamivande guli gamoucdeli,Turme ymawvilurs ima ndobasaSxamiTa zdida megobris xeli.

samoTxe vZebne me im grZnobaSi,saflavi vpove Cemi gulisada erTi kacic mTel qveyanaSi...

dasawyisSi gadaxazulia:

nu dadumdebi, simRerav Cemo,Sen SegeTvisa es kruli guli,naRveli Cemi, Cemi dardebi.

2. [Sen SegeCvia] SeniTRa lxinobs.8. [da maRvrevina man cremli mware] da egre Cem guls marto

vabereb.

glaxa, sabralo, Sewuxebuli,brma mefanture, moxucebuli.igi uyvarda Cven dabal xalxsa,didsa, pataras, yrmasa Tu qalsa;ra mas naxviden deda da Svilni,moxucni joxzed Camobjenilni,muSa, Wabuki miskena srbodnenda mas moxucsa Semoertyodnen.da is RiRiniT dafiqrebuliTvis erTgul fanturs zed damReroda.

2. [uwin fanturiT xSiraTa xolme] Tvis fanturiTa damRerdaxolme.

D. iqve, gv. 38v-39r, melani (yavisferi), nasworebi.

odesRac Turme vlida soflebSi,glaxa, sabralo, daRonebuli,Zvel fanturiTa mudama xelSibrma mefanture moxucebuli.is hyvarebia Cven dabal xalxsa,didsa, pataras, yrmasa Tu qalsa.ra mas naxvidnen Wabukni, yrmani,moxucni, SviliT xelSi dedani,didi, patara miskena srbodnenda mas moxucs gars Semoertyodnen.is ki RiRiniT, dafiqrebulifanturs damRerda Sewuxebuli.igi umRerda axal qarTvelTa,ZvelTa gmirebis saqmeTa qvelTa,im netar drosa, odes TamariCvena gvdedobda dauviwyari,odes qarTveli qarTvlaT yofilada Tvis mamuli mas hkuTnebia.

4. [Tvisa] Zvel.me-6 striqonis Semdeg gadaxazulia: ra naxvidnen mas moxucs

sawyalsa.me-11 striqonis Semdeg gadaxazulia: Tvis erTgul fanturs

zed damReroda.

Page 149: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

296 297

pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, nawerebis sruli krebuli, t. I,Tbilisi, 1925, gv. 277.

* * * ̀ mas aqeT, raki...~ (gv. 80)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 106v-107r, melani (yavisferi),

nasworebi.4. [da Sens WmunvaSi gadis Cemi mxvedri cxovreba] Rame Tendeba

Cemi egreT da dRe Ramdeba.me-4 striqonis Semdeg gadaxazulia:

fiqri fiqrzeda grovdebian daJinebiTa,

grZnoba grZnobazed modis, iZvris da duRs Cems gulSi.

6. [modis, iZvris, da duRs] Seupovrad iZvris.me-7 striqonis Semdeg gadaxazulia _ tanjvis cecxliTa.me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia:

me isa mtanjams, rom bevri ram aris Cems gulSi,

viT salxenari, isec mkvleli da samwuxaro,

da amdven xalxSi kaci ar aris...

magram me is mklams, rogorc mkacri mtrisa isari,

rom rac gulSi maqvs salxenari da samwuxaro.

Cems qveyanaSi, amdven xalxSi kaci ar ari,

rom Cemi fiqri vando, grZnoba ganuziaro.

B. iqve, gv. 106v, melani (yavisferi), nasworebi, gadaxazuli.

mas aqeT, raki Sendami vhscan me siyvaruli,

hoi, mamulo! gamikrTa me Zili da Sveba,

Sensa kvnesasa me yurs ugdeb sul ganabuli

da mec TviTon vhkvnes da es aris Cemi cxovreba!

fiqrni, grZnobani momewamlnen im sawamlaviT,

romliTac Sena, hoi, mamulo, mowamluli xar,

fiqri fiqrzeda grovdebian dauyovneblad,

grZnoba grZnobazed modis, iZvris da duRs Cems gulSi.

savaraudo TariRi: 6 agvisto, 1861, yvareli _ ix. ilia WavWavaZe,TxzulebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1887, gv. 119.pirveli publikacia: Jurn. ̀ saqarTvelos moambe~, 163, #2, gv. 190.

me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia:

movstyuvdi me im RvTiur grZnobaSi,

riTac velodi gansvenebasa

da erTi kacic mTel qveyanaSi...

Sen umegobre, nu dadumdebi,

Sen moalxine mwuxare guli,

Sen SeeTvise gulis dardebi,

gulis naRveli da sixaruli.

movstyuvdi me im ciur trfobaSi,

riTac veloddi gansvenebasa.

mTel simdidriTa megobrobisa

mivande guli gamoucdeli

da im ymawvilurs Cems ocnebasa

SxamiTa zdida megobris xeli!

gvian, Zalian gviana mivxvdi,

rom megobroba sizmari ari.

C. iqve, gv. 64v, grafiti, nasworebi.

im Sen unebur mwuxare xmebSi

nu dadumdebi, simRerav, SenSi

ismis Cem gulis sevdis quxili,

meve mayvareb Cemsa wuxilsa.

simRerav, Sen xar Cemi nugeSi.

SenSi hgrZnob gulsa, sevdiT burvilsa.

teqstis dasawyisSi gadaxazulia:

marto Sen, Cemo simRerav, vici

uku ar gaqcevs bedis quxili.

martoRa, Cemo simRerav, SenSi

gardaicema sevdis quxili.

D. iqve, gv. 64v, melani (Savi), gadaxazuli.

xoloT mReraa Cemi nugeSi,

is alxens gulsa sevdiT burvilsa,

radganc unebur Tavis tkbil xmebSi

meve mayvarebs Cemsa wuxilsa.

savaraudo TariRi: 1860 weli _ ix. ilia WavWavaZe, TxzulebaTasruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 117.

Page 150: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

298 299

C. iqve, gv. 116v, melani (yavisferi), nasworebi.

Cemo kalamo! rad gvinda taSi,

rasac vmsaxurebT, mas vemsaxuroT,

Cven wminda sityva warmovsTqvaT xalxSi

da Soridama seirs uyuroT.

Tu kacma ver scno, xom icis RmerTma,

rom wminda aris ganZraxva Cveni:

agviyolia Cven qarTvlis bedma

da mis ZebnaSi davlioT dReni.

Sen nu SehsZraxam briyvsa Zraxvazed

da nurc dauSli briyvs briyv rotvasa,

is ver wamova CvenTan erTs gzazed,

is ver ilocavs Cven salocavsa.

oktomberi

me-4 striqonis Semdeg gadaxazulia: rac Cven gvgonia WeSmari-

tebad.

9. [Cven nu SevdgebiT] Sen nu SehsZraxam.

10. [Cven yurs nu vugdebT briyvul rotvasa] da nurc dauSli

briyvs briyv rotvasa.

minaweri: ̀ ar aiRebs~ (teqstis bolos).

savaraudo TariRi: 1861, oqtomberi, yvareli _ ix. ilia WavWavaZe,

TxzulebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 120.

pirveli publikacia: Jurn. ̀ saqarTvelos moambe~, 1863, #1, gv. 3.

ekaterine sarajovisas (gv. 82)

avtografi: #17502, muyao, 1r, melani (Savi).

xelmowera: ilia WavWavaZe.savaraudo TariRi: 1890-1900-iani wlebi _ ix. ilia WavWavaZe, Txzu-lebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 304.pirveli publikacia: Jurn. ̀ lomisi~, 1922, #4, gv. 2.

ekaterine ivanes asuli foraqiSvili-sarajiSvilisa (1862_1916) _ qvel-moqmedi qali, cnobili sazogado moRvawis, mrewvelisa da mecenatis _

daviT sarajiSvilis meuRle.

* * * ̀ Cemo kalamo!..~ (gv. 81)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 117r, melani (yavisferi), nas-

worebi.me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Tund vecadneT, xels ar aiRebs briyvi Zraxvazedda ver daiSlis briyvi Tavis briyvul rotvasa,misTvis, rom igi ver wamova CvenTan erTs gzazedda ver mihxvdeba, ver ilocavs Cven salocavsa.

rom cuds vaZagebT da qarTvelisa cudi gvZuls...visac cudi sZuls da qarTvlisas sicudes ambobs,maszed amboben, rom qarTvlisa is orgulia,Cven nu davfaravT qarTvelisa borotebasa,

uSiSaraT vsTqvaT saqveynoTa sicude misa.

10. [qarTvlis] xom cxadi.

B. iqve, gv. 115r, melani (yavisferi), nasworebi:

Cemo kalamo! rad gvinda taSi,rasac vmsaxurebT, mas vemsaxuroT,Cven wminda sityva ganvagdoT xalxSi

da Soridama seirs uyuroT.

dasawyisSi gadaxazulia:

Sen ver wamoxval CemTan erTs gzazed,

Sen ver ilocav Cems salocavsada Cems mwuxares...

Cemo kalamo! nu daRondebi

da nu Sexedav briyvTa rotvasa.

boloSi gadaxazulia:

dee, mihscvivdnen, Rrnan sityva Cveni,kbilT Caimtvreven, SeeSvebian,vidre sulelni...me da Sena gvaqvs ganZraxva erTi,sulelTa rotva mas ver dagviSlis,vcdebiT, Tu ara, eg icis RmerTman,wminda xom aris ganZraxva Cveni,

Cven ga...

Page 151: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

300 301

B. krebuli #17501, gv. 84r, melani (yavisferi), nasworebi.

ZRvna petre nakaSiZes

ai, im droTgan erTi scena amoRebuli,

sadac goneba Cveni xSirad erTaTa hfrenda,

sadac Wabuki fantazia galaRebuli

ukeTesT yvavilT qarTvlis gulSi mReriTa hkrefda.

myobads avxade erTi kuTxe didis fardisa

da es vixile. mapative me siTamame!

Tu ram meti vsTqvi am scenaSi, damiTme isa,

miiRe susti es Sroma da nu gamkicxam me!

TariRi: 1871 welsa, martis 18-sa dResa. iliam poemis pirveli va-rianti 1860 wlis 14 ivliss daasrula (daaxloebiT amave periods

ganekuTvneba B varianti), amitom poema TariRdeba vrclad: 14 iv-

lisi, 1860 welsa, pavlovski _ 1871 welsa, 18-sa martsa (ix. ilia Wav-WavaZe TxzulebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 199).pirveli publikacia: ̀ krebuli~, 1871, wigni 3, gv. 175.

petre giorgis Ze nakaSiZe (1836_1895) _ sazogado moRvawe, publicisti,ilias uaxloesi megobari.niko iakobis Ze nikolaZe (1843_1928) _ sazogado moRvawe, publicisti,

1871 wlidan Jurnal `krebulis~ redaqtor-gamomcemeli.

fragmentebi

aCrdili yazbegzed anu Cangi moxucisa (gv. 94)

avtografi: krebuli #17501, gv. 40r-41v, melani (yavisferi), nas-

worebi.94. 10. ̀ mivapyar yurni~ _ xazgasmulia da Tavze aweria: ̀ ugdebdi

yursa~ (grafiti).12. [gabrwyinebuli] garemoculi.`locvas~ Tavze aweria: ̀ locva aCrdilisa~ (grafiti).95. 8. [jer ar] arsad.

daTa bagrations (gv. 82)

avtografi: #5650, furceli, 1r, melani (yavisferi).

uTariRo.

daTa (daviT) aleqsandres Ze bagrationi-daviTaSvili (1873-1921) _ ivane

maCablis colisZma.

poema

qarTvlis deda (gv. 84)

avtografi: A. #17504, 2 furceli (r-2, v-2), melani (yavisferi), nas-

worebi.84. 3. [is natvra wminda] im droT imedi.13. [Cemi] mokle.85. 1. ̀ TeTrisa zRvidam~ ganmartebulia avtoris mier _ ̀ kaspis

zRva~.87. 5. [cxovrebisa] dReTa CemTa.88. me-9 striqonis Semdeg gadaxazulia:

maS, mamuls Tavi SevswiroT saSvelad, gamosaxsnelad,

Tu misTvis davixocebiT, Cven is gveyofa saxelad.

me-13 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Tavisuflebis mSovneli am qveynad marto Tofia,Sin uRliT gaqnils mSvidobas omSi sisxlis Rvra hsjobia.

92. 15. [me magan momkla] suli amomdis!..poemas bolos darTuli aqvs ilias werili petre nakaSiZisadmi:

`petre! gigzavni xelaxlad gadakeTebuls Sendami naZRvnevs Cems`qarTvlis dedas.~ Tu mogewonos, mieci nikolaZes dasabeWdaT. gTxov,Seni pirmouridebeli azri macnobo am patara Txzulebazeda. kargad kiwaikiTxe. me yvelaze ufro jaris simRera momwons. glexur kilozed mow-yobilia. Tu mogewonos dasabeWdad, SenTan mowerili ZRvnobis leqsic

daabeWdine amasTan erTad. korrektura SenTvin momindvia.

Seni ilia WavWavaZe~

Page 152: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

302 303

savaraudo TariRi: 1861 weli _ avtografi moTavsebulia am wliT

daTariRebul leqsebs Soris.

pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, TxzulebaTa sruli krebuli,

t. I, Tbilisi, 1987, gv. 308.

* * * ̀ diambegis Svils nana...~ (gv. 96)

avtografi: krebuli #17501, gv. 113r, melani (yavisferi). samive

striqoni gadaxazulia, Semdeg miwerili aqvs pirveli striqoni.

savaraudo TariRi: 1861 weli _ krebulSi avtografi moTavsebu-

lia am wliT daTariRebul leqsebs Soris.

pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, nawerebis sruli krebuli, t.

I, Tbilisi, 1925, gv. 468.

* * * ̀ mama. guli mepoba...~ (gv. 97)

avtografi: krebuli #17501, gv. 71r-83r, melani (yavisferi),

nasworebi. teqsti usaTauroa, 1925_1987 wlebis gamocemebSi dasa-

Taurebulia pirobiTad _ ̀ irakli~.

97. 6. [gdia] aris.

13. [mis magieraT me [dameci] momeci Sen risxvis mexni] ager TviT

modis, mis mxedvelni tirian qvani.

me-17 striqonis Semdeg gadaxazulia: Sen gwvavs is, rom iwvis

Seni Svili.

21-e striqonis Semdeg gadaxazulia: mama. Cemi bralia, rom

Semqmnelma Cven ese Segvqmna.

98. 1. [cxovreba] qveyana.

me-4 striqonis Semdeg gadaxazulia:

da iqac Sevcdi; man uwyaloT me ganmamdevna,

mama. vaime, Svilo! ubeduri myolixar Sena!

11. [da aqac Sevcdi] man me gamwira.

12. [cremlaT] [magaT] [garna] mwuxaraT.

13. [is vardi RvTis] is vardi suris.

epigrafi: ̀ aRsdeg, ufalo, RmerTo Cemo! aRmarTe xeli Seni da nu

daiviwyeb glaxakTa SenTa sruliaT!~ (psalmuni daviTisa).

savaraudo TariRi: 1859 weli _ krebulSi avtografi moTavsebulia

am wliT daTariRebul leqsebs Soris.

pirveli publikacia: Jurn. ̀ ciskari~, 1859, #10, gv. 101.

* * * ̀ jereT yma viyav~... (gv. 95)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 60v, melani (Savi), gadaxazuli.B. iqve, gv. 61r, melani (Savi).

jereT yma viyav, roca vican me Cemi bedi,

roca...

savaraudo TariRi: 1859-1860 wlebi _ krebulSi avtografi moTav-sebulia am wlebiT daTariRebul leqsebs Soris.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, TxzulebaTa sruli krebuli,t. I, Tbilisi, 1987, gv. 306.

* * * ̀ erTxel viyav bednieri...~ (gv. 96)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 102v, melani (yavisferi).B. iqve, gv. 102v, melani (yavisferi), gadaxazuli.

erTxel viyav bednieri,

ymawvilyrmobis silaRiTa;

magram ras dros gaqra, gaqra...

minawerebi: ̀ visic xar Sena!..~ ̀ pigmalioni da gelatea~ (teqstis bo-los).savaraudo TariRi: 1860-1861 wlebi _ krebulSi avtografi moTav-sebulia am wlebiT daTariRebul leqsebs Soris.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, nawerebis sruli krebuli, t. I,Tbilisi, 1925, gv. 468.

sami sikvdili (gv. 96)

avtografi: krebuli #17501, gv. 109r, melani (yavisferi), gadaxa-

zuli. amave gverdze ilias Canaxatia.

Page 153: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

304 305

raT gvindoda kacT Zala grZnobis, siyvarulisa,Tu monaT iyvnen es grZnobani fuWis rjulisa,

Tu Sen Segvqmen Cven.

Semdeg momdevno striqonebis pirveli varianti:

raT gvindoda Cven is usazRvro, ukvdavi azri,romelsac undaT dauniSnon viTomc sazRvari,an raT STaacvi ukvdav sulma es xrwnadi tani,romels ar ZaluZs aitanos sulis tanjvani.[Tu ukvdavi var, naxevari raRaT mokvdeba]Tu ukvdavi var, raT ara maqvs srul ukvdaveba,

Tu me maqvs igi, naxevari raRaTa kvdeba.

me-9 striqonis Semdeg gadaxazulia:

an raT STaacviT ukvdav sulsa es xrwnadi tani,romels ar ZaluZs aitanos sulis tanjvani;

77. 22-e striqonis Semdeg gadaxazulia: romelic CvenSi ki araris.

101. me-7 striqonis Semdeg gadaxazulia:

an raT miTxari xoloT unda keTili iyo,

ros SemiZlian borotica yovelTvis viyo?

me-11 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Tu sikeTe xar, risTvis qmnidi borotebasa,Tu boroti xar, raRaT sCemob keTilobasa.Tu sikeTe xar, raRaT Sehqmen Sen boroteba,vinc qmna boroti, is keTili viTRa iqmneba?Tu miT maSineb, rom Camagdeb Sens jojoxeTSi?

ara da ara, Sen ver gxedav...

me-14 striqonis Semdeg gadaxazulia: me Sens sibrZnesa veravxedav...

me-15 striqonis Semdeg gadaxazulia: sanTelic gaqra! masTantanjva raT ara qreba.

16. [Ramis sibnele] Ramisa Crdili.me-16 striqonis Semdeg gadaxazulia: sxvaTebriv me ki...me-17 striqonis Semdeg gadaxazulia: raT ar viZineb? Semasve-

nebs gana me Zili?

14. [cocxals sWvret Svilsa] cocxalve davSTi.17. [magram ki] da marto.20. [gagimTelebs] gaimTeleb.24-e striqonis Semdeg gadaxazulia:

vinc suls isyidis ukvdavebiT da Tavis sulad,

asi sikvdilic ver momiklavs erT siyvarulsa.

99. me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia:

gana iqneba im vardSi, im mSvenebaSimgrZnobeli ZarRvi Tavis Tavis ukvdavebisa,

vin metyvis magas?

13. [qmnuli aris] Seqmnilia.me-17 striqonis Semdeg gadaxazulia:

_ ara myolia me ufali; maS, verc vgmob massa.arc milocnia is Cem dReSi, verca vgmob massa.me xoloT vambob, mas aklia erTi Tviseba!.._ unakluloa igi da mis didi arseba..ara, Cvendamo mas ara aqvs arc siyvaruli,Tavis TavSive igi aris RrmaT Camarxuli._ dadumdi, Tvara Sen msmeneli me lamis movkvdi._ magas Sen ambob, gana imas aqvs siyvaruli,

vinc.

me-19 striqonis Semdeg gadaxazulia: _ unakluloa, Cemo Svilo!misi arseba.

21. [SeviZel] SevZel. [me Sexameba] erTaT tareba.Semdeg gadaxazulia: pirveli RvTisa da meore Cemis Svilisa.100. 1-li striqonis Semdeg momdevno striqonebis pirveli va-

rianti:

irakli. sabralo mamav! mZime aris tvirTi mcnebisa,

[Sen gaeqeci mas; me ki davSTi]gana mZimea! Sen gaeqec Sen Sensa Svilsada me ki, me ki sad gaveqce TviT Cemsa Tavsa.[me dasjili var siyvaruliT, eWviT mcnebisa,avitan yovels...

risTvis acvia xrwnadi tani sulsa ukvdavsa?]

me-5 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Page 154: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

306 307

wadi Sen RmerTTan! iq samoTxe Sen gelodeba!..

CemTvis ki sruli...

me-15 striqonis Semdeg gadaxazulia: aRzdeq! masmine! mag mSve-nebis Zala sulisa.

16. [aRzdeq] vgrZnob.ime-17 striqonis Semdeg gadaxazulia:

aRzdeq! arvis win ar moyrilan es Cemni muxlni,

Sen win ki.

me-18 striqonis Semdeg gadaxazulia: Sens ZebnaSia varskvlavTSoris me mirbenia.savaraudo TariRi: 1860 weli _ krebulSi avtografi moTavsebuliaam wliT daTariRebul nawerebs Soris.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, nawerebis sruli krebuli, t. I,Tbilisi, 1925, gv. 346_351.

murza da piligrimi (gv. 104)

avtografi: krebuli #17501, gv. 101r, melani (yavisferi).

dasawyisSi gadaxazulia:

iloce, daxuWe Tvalni da miuSvi aRviri cxensa,aq kacma unda cxens andos Tavis Wkva da goneba, _

garna ki cxeni lamazi...

savaraudo TariRi: 1860 weli _ krebulSi avtografi moTavsebuliaam wliT daTariRebul leqsebs Soris.

Targmanebi

Citi (gv. 106)

avtografi: krebuli #17501, gv. 1r, melani (yavisferi). saTauris

qveS _ (Targmani).TariRi: 1856-sa welsa, 17-sa noem., tfilisi.pirveli publikacia: Jurn. ̀ ciskari~, 1857, #1, gv. 7.

22-e striqonis Semdeg gadaxazulia:

magram Sen iyav Tund bednier, me ara ra mSurs,ise bednier, viT Sena xar, yofna me ar msurs,

Sen martoka xar, TanmgrZnobeli ar vin gyavs, ara.

102. me-3 striqonis Semdeg gadaxazula: ese ra aris!.. rasa

vxedav! qali.

me-6 striqonis Semdeg: aha, aq moCans idialis Cemis mSveneba!

7. [TviT Sena] miwam Sehqmna.

me-9 striqonis Semdeg gadaxazulia: is netareba edemisa da

samoTxisa aris...

me-14 striqonis Semdeg gadaxazulia:

irakli. sad, mibrZaneb, vZebno sikeTe,SenSi xom ara; Sen TviTonve miTxar sawyali.Senve ambob, rom, Sen...

Seni RmerTisa var danabadi!

me-16 striqonis Semdeg gadaxazulia:

wadi, ganmSordi! Sen xar mona viRac arsisa,Sen Rirsi ar xar...

wadi, ganmSordi!

me-17 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Sen Seibrale TviT Tavi Seni,

wadi, ganmSordi.

103. 6. [ox, gahqri Sen] gadamexsen.me-7 striqonis Semdeg gadaxazulia:

is ki ar ici, rom Cem Tavsa Senzed ar gavcvli(mcires xans mdumarebaa. iraki daCumebuli dahyurebs mZinare qalsa).

Sen unda, sulo! me damcino, msaxuro cisa!

maradi myodo...

me-13 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Sena, jalaTo! jalaTebis ukvdav mTavrisa,

Cven ki, Cven, kacni! mravalgvaraT vxmarobT Cven sulsa,

Cvens ukvdavebas vawarmovebT masSi da yvelgan,

Sen mibraleb me, roca unda Segibralo me,

Page 155: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

308 309

* * * ̀ roca Savyureb~... (gv. 113)

avtografi: #17501, gv. 5r, melani (yavisferi). saTauris nacvlad _(Reinidam).TariRi: 1858-sa welsa, 22 dekembers, s. peterburRi.pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, t. I, Tbilisi,1892.

Reine _ hainrix haine (1797_1856) _ germaneli poeti.

* * * ̀ loyiT moepyar~ (gv. 114)

avtografi: krebuli #17501, gv. 4r, melani (yavisferi). saTaurisnacvlad _ (Reinidam).TariRi: 1858-sa welsa, dekemberi, s. peterburRi.pirveli publikacia: Jurn. ̀ krebuli~, 1871, wigni 3, gv. 118.

* * * ̀ Crdilni maRal mTebisa...~ (gv. 115)

avtografi: krebuli #17501, gv. 22v, melani (yavisferi). saTaurisnacvlad: (rukertiT).TariRi: 18 ianvars, 1859, s. peterburRi.pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, t. I, tfilisi,1892, gv. 48.

fridrix riukerti (fraimund raiari) (1788_1866) _ germaneli poeti,

mTargmneli, dramaturgi. *** ̀ Crdilni maRal mTebisa...~ leqsis ̀ mgzav-

ris mwuxriseuli simReris~ Targmania.

klde (gv. 116)

mixail lermontovi

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 89r, melani (yavisferi), naswo-rebi.

3. [adre gahkra viT buqma] gahkra man mxiarulma.B. iqve, gv. 88r, melani (yavisferi), nasworebi.

Rame aTia nislma lamazma

diadis kldisa magar gulzeda,

stirodeT (gv. 107)

avtografi: krebuli #17501, gv. 16v-17r, melani (yavisferi). saTa-

urTan _ lord baironiT, saTauris qveS _ ebrauli melodia.TariRi: 1858 welsa, 23 Tebervals, s. peterburRi.pirveli publikacia: Jurn. ̀ ciskari~, 1859, #9, gv. 3-4.

jorj noel gordon baironi (1788_1824) _ ingliseli poeti.

angelozi (gv. 109)

avtografi: krebuli #17501, gv. 11r, melani (yavisferi). saTaurTan

_ (puSkiniT).TariRi: 27-sa ivniss, 1858 wels, s. tiarlevo.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, nawerebis sruli krebuli, t. I,tfilisi, 1925, gv. 226.

aleqsandr puSkini (1799_1837) _ rusi mwerali.

WeSmariteba (gv. 110)

avtografi: krebuli #17501, gv. 12 r, melani (yavisferi). saTaurTan

_ (puSkiniT).TariRi: 1858 w., 27-sa ivniss, s. tiarlevo.pirveli publikacia: Txzulebani ilia WavWavaZisa, t. I, tfilisi,1892, gv. 21.

winaswar-metyveli (gv. 111)

avtografi: krebuli #17501, gv. 7r-8v, melani (yavisferi). saTaur-

Tan _ (puSkiniT).111. 3. ̀ jvaredin gzasa~ avtoris mier ganmartebulia: ̀ namdvilSiaris ̀ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ~, ese igi alagi, sadac mgzavri isvenebs xolme~.minawerebi: ̀ winaswar metyveli~ (saTauris zeviT), ̀ tarieli~ (saTa-uris qveS).TariRi: 1858-sa, wels, 23-sa ivliss, s. tiarlevo.pirveli publikacia: Jurn. ̀ ciskari~, 1861, #1, gv. 130_132.

Page 156: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

310 311

13. [magram iq erTi ijda munjad Cafiqrebuli] magram maT Soris

erTi ijda Cafiqrebuli.

14. [mxiarul qalTa] da im mxiarul.

19. [Savi wyluli] wyluli bneli.

20. [mwvave] uwyvet.

B. iqve, gv. 89r, melani (yavisferi), nasworebi.

sizmari

SuadRis [sicxes] mzis qveS daRistnis velad

tyviiTa gulSi vegde uZravad,

Rrma wylulsa kidev orTqli sdioda

da wveTad sisxli mewureboda.

[vegde martoka velis qviSazed,

kldeni moCanden aqeT-iqiTa].

TariRi: 4 agvisto, [1860, pavlovski] _ ix. ilia WavWavaZe, Txzule-

baTa sruli krebuli, t. I I I, Tbilisi, 1988, gv. 51.

pirveli publikacia: Jurn. ̀ saqarTvelos moambe~, 1863, #4, gv. 80.

winaswar-metyveli (gv. 118)

mixail lermontovi

avtografi: krebuli #17501, gv. 91r, 92v, 93r, melani (yavisferi),

nasworebi.

118. 10. [qalaqebidan gavardi velad] qalaqiT glaxa gavardi

Sorsa.

me-10 striqonis Semdeg gadaxazulia:

da aha, mardi, rogorc frinvelsa,

macxovrebs RmerTi saudabnosa.

13. [ra RvTisa] uflisa.

14. [iq me mmoneben iq qveynierni] mmoneben arsni me qveynierni.

17. [roca Semoval qalaqs frTxilada] da roca Seval xmovan qa-

laqTa.

18. [da miveSure gzasa] miveSurebi Cem gzas.

dilazed adre gaudga gzasamimoTamaSe cis laJvardzeda,magram ki darCa [svel] moxucsa kldisnaxeTqSi [erTi] misgan sveli navali,

marto dgas igi: da RrmaT Cafiqrda...

C. iqve, gv. 88v, melani (yavisferi), nasworebi.

Rame aTia nislma subuqmadiadis kldisa magar gulzeda.[ciskarzed] dilazed adre gahkra viT buqma[mimoTamaSe] mimoTamaSiT cis laJvardzeda.magram ki [darCa] sveli kvali beWdaTa[moxucis kldisa Wmunvis naxeTqSi]darCa moxucis kldisa naxeTqSi,klde martoTa dgas: Cafiqrda RrmaTa,

da xelad tiris is udabnoSi.

TariRi: 4 agvisto, [1860, pavlovski] _ ix. ilia WavWavaZe, Txzule-baTa sruli krebuli, t. I I I, Tbilisi, 1988, gv. 51.pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, nawerebis sruli krebuli, t. I,tfilisi, 1925, gv. 254.

mixail lermontovi (1814_1841) _ rusi poeti.

sizmari (gv. 117)

mixail lermontovi

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 90v-91r, melani (yavisferi),

nasworebi.3. [wyluliT vegde] wyluli Cemi.4. [CumaT] muniT.5. [marto] velisa. [STomili] da oblad.6. [kldeni] kldeTa.me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia:

da mesizmra me mxiarulad gaCaRebuliRamis mejlisSi Cem samSoblos sanatr mxaresa

da ymawvil qalTa Soris iyo...

Page 157: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

312 313

sasixaruloT, satrfialoT da sayvarelad,

raTa ixaros, icxovros da Sen Segiyvaros.

B. iqve, gv. 53r, melani (yavisferi), nasworebi.

adami. RmerTo ukvdavo! uboloo! maRalo sibrZne!

Sen, vinc erT sityviT [ufskruls] mwyvdiadsa gulsa

wylis zedapirsa sinaTlei zeda mohfine,

me Tayvansa gcem! iegovav! dilisa Jamsa

Tayvansa gcem me!

eva. [RmerTo! vinca dRes moec saxeli

da ganarCie Ramisagan dila naTeli].

romelmanc ganhyav wyali, miwa da samyarosa

mag erT nawilsa Sen qmnulobis...

[RmerTo! vinca aRniSne dReni,

erTaT areul ganarCie dila-Rameni,

romelmanc gahyav miwa wyali,

RmerTo! [vinca dRe gaaCine] vinc hbadav samaresa,

da [ganarCie] hyob da arCev Ramisagan dilas naTelsa.

savaraudo TariRi: 1860 weli _ krebulSi avtografi moTavsebulia

am wliT daTariRebul leqsebs Soris.

pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, nawerebis sruli krebuli, t. I,

tfilisi, 1925, gv. 352.

avtografi jorj gordon baironis poemis ̀ kaenis~ nawyvetis Tar-

gmania.

*** ̀ unda xel axlaT me aRvavso...~ (gv. 121)

avtografi: krebuli #17501, gv. 67r-68v, melani (yavisferi), usa-

Tauro, nasworebi.

121. 1. [aRvanTo] aRvavso.

pirveli striqonis Semdeg gadaxazulia: Tvara im droSi, vidre

mRviZav, igi Caqreba.

2. [Tu] ros.

me-3 stiqonis Semdeg gadaxazulia: romelT daWera da modreka

ar SemiZlian.

TariRi: 4 agvisto [1860, pavlovski] _ ix. ilia WavWavaZe, TxzulebaTa

sruli krebuli, t. I I I, Tbilisi, 1988, gv. 54.

pirveli publikacia: Jurn. ̀ ciskari~, 1861, #1, gv. 132-133.

* * * ̀ bneli demoni...~ (gv. 119)

avtografi: krebuli #17501, gv. 49r, grafiti, nasworebi.

1. [mwuxare] bneli.

savaraudo TariRi: 1860 weli _ krebulSi avtografi moTavsebulia

am wliT daTariRebul leqsebs Soris.

pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, nawerebis sruli krebuli, t. I,

tfilisi, 1925, gv. 469.

avtografi mixail lermontovis ̀ demonis~ pirveli strofis Tar-

gmania.

* * * ̀ adami. RmerTo ukvdavo!..~ (gv. 120)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 55r-56v, melani (yavisferi), usa-

Tauro, nasworebi.

me-10 striqonis Semdeg abelis sityvebis pirveli varianti:

abeli. RmerTo! vinca miwa Sehqmeni,haeri, cecxli, okeane, sivrcTa zRudeni,romelmac Semdeg dRe da Ramis dabadebisa,radgan qveynebze cviva sxivi Sen naTelisa,da Seni Crdili, tani yovelT arsisa Seqmen,raTa ixaros da uyvardes, uyvarde TviT Sen.

Tayvansa gcem me! Tayvansa gcem!

Semdeg gadaxazulia:

abel. RmerTo! vinca arafriT hqmenimiwa, haeri, okeane, cecxli, sivrceni;romelman moec forma, tani yovl arsebasa,

raTa ixaros, uyvardes da uyvarde TviT Sen.

13. [romliTac gaCnda] romelmac Sehqmen.me-16 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Page 158: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

314 315

publicisturi werilebi

meTauri (gv. 124)

avtografi: #17516. 2 furceli (r-2), melani (yavisferi), nasworebi.

savaraudo TariRi: 1894 wlis seqtemberi _ pirveli publikaciismixedviT.pirveli publikacia: gaz. ̀ iveria~, #188, 4 seqtemberi, 1894.

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ e Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ e Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ e Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ e Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ e Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ (gv. 127)

avtografi: #17507, 13 furceli (13r, 12v), melani (Savi).

savaraudo TariRi: 1898 wlis Semdeg.

Canawerebi

xelovneba xelovnebisaTvis, rogorcusaTuo kuTvnileba poetisa (gv. 150)

avtografi: A. krebuli #17501, gv. 104v, melani (yavisferi).

B. iqve, gv. 103v, melani (yavisferi), gadaxazulia.

xelovneba xelovnebisaTvis, rogorc usaTuo kuTvnileba poetisa

filosofia da poezia srulebiT ar arian kacis sulieris xmris met-yvelobisa gankidurebani da damrRvevelni erTmaneTisa, orives erTi daigive wyaro aqvs, erTi da igive safuZveli _ WeSmariteba. xolod oriveese ganiyofebian gamoTqmis saSualobaSi, pirveli, e. i. filosofia aRi-niSneba zogad, usaxo gamoTqmiTa, WeSmariteba filosofisa amisa gamo argamoixateba warmodgenaSi rogorc raime saxe, radgan usaxelo azria,magal. azri [...] piradad rom ityvian, ar warmoudgeba kacs swored ro-

gorc kaci nikoloozi, baqara da sxvani, aramed mTeli zogadi kaci;

pirveli publikacia: ̀ literaturis matiane~, wigni 1-2, Tbilisi,1940, gv. 485.savaraudo TariRi: 1860-1861 wlebi _ krebulSi avtografi moTav-sebulia am wlebiT daTariRebul leqsebs Soris.

me-4 striqonis Semdeg gadaxazulia:

Cems guls ara dros ar mouva Tvlema da Zili.

Cems guls ara dros ar mouva Jami Zilisa,

davxuWav ra TvalT _ igini me Sig Camyureben,

magram ki vcxovrob, saxe, forma kacis cocxal maqvs.

8. [garna] magram.

me-11 striqonis Semdeg gadaxazulia:

me aRmovswure igi Rrma tba filosofisa,

filosofosT tba didi, bneli,

wyaroni.

me-14 striqonis Semdeg gadaxazulia:

magram [amiTac] ver ra gavxdi miTac, sikeTe vqmeni,

kacTaTvisa...

magram amiTac araferi ar mekeTila!

[me kacTa Soris movandome sikeTis qmnasa]

me kacTaTvisa movindome qmna keTilisa,

vnaxe, sikeTe kacebSiac Turme yofila,

magram amiTac araferi ar mekeTila.

122. me-3 striqonis Semdeg gadaxazulia:

magram verara gavxdi miTac, mtrebica myvanden,

madgan daumarcxebelma...

4. [magram esec ar gamomadga] magram amanac verra mmata.

me-8 striqonis Semdeg gadaxazulia: iyo CemTvisa, viTa wvima

zeda qviSasa.

minaweri: ̀ moqmedni piri~ _ (66v).

savaraudo TariRi: 1860 weli _ krebulSi avtografi moTavsebulia

am wliT daTariRebul leqsebs Soris.

pirveli publikacia: ilia WavWavaZe, nawerebis sruli krebuli, t.

I, tfilisi, 1925, gv. 352.

avtografi jorj noel gordon baironis poemis `manfredis~

nawyvetis Targmania.

Page 159: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

316 317

oto lindneri (1820_1867) _ germaneli kritikosi, filosofosi.henri Carlz keri (1793_1879) _ amerikeli ekonomisti.

lucius aneus seneka (Zv. w. 4 _ ax. w. 65) _ romaeli filosofosi.

sikvdilisaTvis (gv. 164)

avtografi: #17513, furceli (r-1, v-1), grafiti, melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1907 weli _ ilia WavWavaZe saxelmwifo sabWos

I I sesiaze (1907 wlis 20 Tebervali _ 5 ivnisi, peterburgi) sikvdiliT

dasjis winaaRmdeg sityviT gamovida. avtografi am moxsenebis Savi

konspeqturi Canaweri unda iyos (ix. guram SaraZe, ilia WavWavaZe _

cxovreba, moRvaweoba, Semoqmedeba, I I, Tbilisi, 1990, gv. 294_301).

pirveli publikacia: qristefore raWveliSvili ̀ ilia WavWavaZe~,

Tbilisi, 1937, gv. 111.

uiliam Seqspiri (1564_1616) _ ingliseli poeti, dramaturgi.

piradi werilebi

nino WavWavaZe-afxazisadmi

1 (gv. 168)

avtografi: #17614, furceli (r-1), melani (yavisferi), Tavbolo-

nakluli. Sinaarsis mixedviT adresati unda iyos nino WavWavaZe-afxazi.savaraudo TariRi: 1857 weli _ werilSi gadmocemul sulier gan-wyobilebas exmianeba leqsi ̀ yvarlis mTebs~. ilia ruseTSi gamgzav-rebis win das swvevia kardanaxSi da leqsic iq dauweria 1857 wlis15 aprils. werili miwerili unda iyos yvarlidan kardanaxSi.

nino grigolis asuli WavWavaZe-afxazi (1834_1883) _ ilias ufrosi da.

2 (gv. 168)

avtografi: #17522, 2 furceli (r-1, v-2), melani (yavisferi).

saxsovari (gv. 150)

avtografi: #4263. uydo rveuli (r-12, v-11), melani (yavisferi),

grafiti.savaraudo TariRi: 1875 wlis Semdeg.

giorgi konstantines Ze muxranksi (muxranbatoni) (1821_1877) _ ca-rizmis moxele, mefisnacvlis sammarTvelos mrCeveli, senatori.giorgi romanozis Ze erisTavi _ CrdiloeT kavkasiis yazaxTa jarismeTauri, quTaisis general-gubernatori 1858-1861 wlebSi.ilia daviTis Ze afxazi (1828_1866-is Semdeg) _ kardenaxeli Tavadi.giorgi daviTis Ze jorjaZe (1819_1886) _ Tavadi, polkovniki.soloman msajuli _ solomon andrias Ze lioniZe (1741/54_1818) _saxelmwifo moRvawe, mwignobari, diplomati, XVIII saukunis 80-iani wle-bidan 1801 wlamde qarTl-kaxeTis samefos karis msajuli, mdivanbegi.herbert spenseri (1820_1903) _ ingliseli filosofosi da sociologi.franCesko domeniko gveraci (1804_1873) _ italieli mwerali da po-litikuri moRvawe.miqelanjelo buonaroti (1475_1564) _ italieli moqandake, fermwe-ri, arqiteqtori da poeti.Tomas miunceri (1490_1525) _ germaneli revolucioneri, reforma-ciaSi xalxuri mimdinareobis ideologi.ipolit adolf teni (1828_1893) _ frangi filosofosi, esTetikosi,mwerali, istorikosi.ludvig berne (biorne) (1786_1837) _ germaneli mwerali, politikurifeletonis erT-erTi fuZemdebeli.Jan paul rixteri (1763_1825) _ germaneli mwerali, publicisti, pe-dagogi.gothold efraim lesingi (1729_1781) _ germaneli mwerali.fridrix kristof Sloseri (1776_1861) _ germaneli istorikosi.iozef-iakob honegeri (dab. 1825) _ Sveicarieli istorikosi.antoni eSli kuper Seftsberi (1671_1713) _ ingliseli filosofos-moralisti, esTetikosi.imanuel kanti (1724_1804) _ germaneli filosofosi.pier klod nivel de laSose (1692_1754) _ frangi dramaturgi.nikolo makiaveli (1469_1527) _ italieli politikuri moazrovne, mwe-rali, istorikosi, samxedro Teoretikosi, diplomati.dante aligieri (1265_1321) _ italieli poeti.aleqsander humboldti (1769 _ 1859) _ germaneli bunebismetyveli,geografi da mogzauri.

Page 160: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

318 319

niko WavWavaZe _ ilias naTesavi.

katuxa _ nenes qaliSvili.

siZe _ dimitri andronikaSvili _ nenes meuRle.

Zia _ dimitri WavWavaZe _ nenes mama.

aniko vaCnaZisadmi (gv. 175)

avtografi: #17520, furceli (r-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1858 wlis 13 agvisto, sofeli tiarlevo _ v-

ze minaweris ̀ kneina nene dimitris asuls mierTos. wigni nenes ga-

ugzavne~ mixedviT werili gagzavnilia nene andronikaSvilisadmi

miweril werilTan erTad (ix. gv. 172).

aniko revazis asuli vaCnaZe _ ilias mamidaSvili.

liza _ elisabed grigolis asuli WavWavaZe (1840_1925) _ ilias umcrosi da,

gaTxovili jer nikoloz estates Ze jambakur-orbelianze, Semdeg ki _

aleqsandre dimitris Ze saginaSvilze.

sosiko revazis Ze vaCnaZe _ ilias mamidaSvili, anikos Zma.

makrine WavWavaZe-erisTavisadmi

1 (gv. 177)

avtografi: #17541, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 1860 welsa, 14 maisis dResa.

makrine paatas asuli WavWavaZe (1785_1872) _ ilias gamzrdeli mamida, iva-

ne aragvis erisTavis meuRle. ilias mamam meuRlis gardacvalebis (1848

weli) Semdeg makrine Tavis ojaxSi miiyvana Svilebis aRsazrdelad.

Temur grigolis Ze WavWavaZe _ ix. gv. 318.

2 (gv. 178)

avtografi: #17542, 2 furceli (r-2, v-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

lizo _ elisabed grigolis asuli WavWavaZe _ ilias umcrosi da.

TariRi: 18 Tebervals, 1859 welsa; 18-sa martsa 1859 welsa.

giglo _ gigo afxazi _ ninos vaJi, mogvianebiT yvarlis mamulis mou-ravi.siZe _ nikoloz Sermazanis Ze afxazi _ kardanaxeli Tavadi, ninos me-uRle.koxta _ aleqsandre afxazi _ ilias megobari, masTan erTad swavlobdapeterburgis universitetSi.iliko _ ilia zaalis Ze ColoyaSvili _ generali, msaxurobda peter-burgSi, ruseTis imperatoris amalaSi; ilias megobari, mejvare.iliko ColoyaSvilis coli _ elene ivanis asuli andronikaSvili.erTi qali _ aleqsandra (saSa, sania) ilias asuli Caikovskaia _ rusikompozitoris _ petre Caikovskis da, romelsac ilia, koxta afxaziscnobiT, peterburgSi swavlis dros etrfoda.Temura _ Temur grigolis Ze WavWavaZe (1844_1860) _ ilias Zma, swav-lobda peterburgis kadetTa korpusSi.maiko afxazi _ ninos qaliSvili.Jurnal `ciskarSi~ (gamovida 1852 wels giorgi erisTavis redaqtoro-biT, 1853 wels daxures, ganaxlda 1857 wels ivane kereseliZis redaq-torobiT) 1859 wlis ianvris nomerSi (#1, gv. 7) daibeWda ilias naTar-

gmni leqsi `Citi~.

3 (gv. 171)

avtografi: #17521, furceli (r-1, v-1), melani (Savi).

savaraudo TariRi: 1873 wlis agvisto _ ilia sabanko saqmis Sesas-wavlad moskovSi imyofeboda.

nikolozi _ ix. wina werilis komentari.

nene WavWavaZe-andronikaSvilisadmi (gv. 172)

avtografi: #17519, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 13-sa mariamobis Tves, 1858 welsa, s. tiarlevo; 1858-sawelsa, 13-sa ivliss.

nene dimitris asuli WavWavaZe-andronikaSvili _ ilias naTesavi.elene andronikaSvili _ ilia ColoyaSvilis meuRle.

iliko _ ilia ColoyaSvili _ ilias megobari, mejvare.

Page 161: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

320 321

daviT erisTavisadmi

1 (gv. 181)

avtografi: #17550, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 11 dekemberi, [1871 weli] _ iliam ̀ gamocanebi~ dawera 1971wlis 7 dekembers da daviT erisTavs gaugzavna duSeTidan Tbilis-Si (ix. ilia WavWavaZe, TxzulebaTa sruli krebuli, t. I, Tbilisi,1987, gv. 417-419).

daviT giorgis Ze erisTavi (1847_1890) _ mwerali, sazogado moRvawe,

avtori dramisa `samSoblo~.

vaxtang TulaSvili (1834_1910) _ publicisti, sazogado moRvawe, Jur-

nal `saqarTvelos moambis~ TanamSromeli, qarTvelTa Soris wera-kiT-

xvis gamavrcelebeli sazogadoebis erT-erTi damaarsebeli.

`gamocanebis~ dawera gamoiwvia Semdegma garemoebam: imperator aleq-

sandre II-is saqarTveloSi CamosvlasTan dakavSirebiT, 1871 wels mow-

veul iqna TavadaznaurTa yriloba, romelmac `TergdaleulTa~ gav-

leniT daadgina, imperatorisTvis moeTxovaT TbilisSi universitetis

gaxsna. TavadaznaurTa marSlis _ revaz andronikaSvilis meTaurobiT

reaqciulma jgufma (giorgi muxranbatoni, dimitri jorjaZe, iase Wav-

WavaZe, besarion RoRoberiZe, mixeil TumaniSvili) waradgina sxva ad-

resi, sadac universitetis nacvlad TbilisSi kadetTa korpusis gax-

snas iTxovdnen. `gamocanebSi~ zemoT CamoTvlili pirebis garda iliam

platon ioseliani da grigol orbelianic gaamaTraxa, romlebsac ad-

resis SedgenaSi monawileoba ar miuRiaT, magram kadetTa korpusis gax-

snis ideas TanaugrZnobdnen. `gamocanebi~ im dros xelnaweris saxiT gav-

rcelda, radgan iq CamoTvlili pirebi cnobili moRvaweebi iyvnen da

avtoris gamJRavnebas yvela erideboda. amis Semdeg daiwyo `mamaTa da

SvilTa brZolis~ meore etapi, romelmac mwvave xasiaTi miiRo.

2 (gv. 182)

avtografi: #17551, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1872 wlis ivlisi _ werilSi moxsenebuli iliasleqsi ̀ pasuxis pasuxi~ daiwera 1872 wlis 28 ianvars; ivlisi naxse-nebia teqstSi.

ilia winamZRvriSvilisadmi (gv. 179)

avtografi: #17543, 1 r, melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1861 wlis Tebervali-marti _ werili exebailias pirvel kritikul werils `oriode sityva revaz erisTaviskazlovis ̀ SeSlilis~ Targmanzed~, romelic Jurnal ̀ ciskarSi~ (#4,aprili, gv. 161) daibeWda. am weriliT daiwyo `mamaTa da SvilTabrZola~.

ilia winamZRvriSvili (1834_1920) _ sazogado moRvawe, pedagogi, ag-

ronomi, sasoflo-sameurneo saswavleblis damaarsebeli sofel winam-

ZRvrianTkarSi, ilias megobari.

ivane kereseliZe (1829_1893) _ publicisti, poeti, dramaturgi, peda-

gogi, Jurnal `ciskris~ redaqtor-gamomcemeli 1857_1875 wlebSi.

zumberiZe _ ilia WavWavaZis fsevdonimi.

T. r. S. (revaz Salvas Ze) erisTavi (1827_1899) _ poeti, mTargmneli, Jur-

nal `ciskris~ TanamSromeli, `mamaTa~ Taobis warmomadgeneli.

mixako filipes Ze CikvaiZe _ ilia WavWavaZis megobari, Jurnal `saqar-

Tvelos moambis~ TanamSromeli.

`aCrdili~ da `xaji abreki~ _ 1860 wels ilia WavWavaZes ganuzraxavs ilia

winamZRvriSvilis xelmZRvanelobiT erT wignad gamoeca `aCrdili~ da

`haji abreki~, magram cenzuras `aCrdilis~ dabeWdvis neba ar miucia.

vano (ivane) poltoracki (1836_1892) _ TbilisSi dabadebuli da aRzrdi-

li poloneli, ilia WavWavaZis megobari gimnaziidan. poema `aCrdili~

ivane poltorackisa da ilia winamZRvriSvilisadmia miZRvnili.

petre nakaSiZisadmi (gv. 180)

avtografi: #17504, 4r, melani (yavisferi). werili miwerilia poemis

`qarTvlis deda~ avtografze, romelic ilia WavWavaZes petre na-kaSiZisTvis gaugzavnia duSeTidan TbilisSi.TariRi: 1871 welsa, martis 18-sa dResa.

petre giorgis Ze nakaSiZe _ ix. gv. 301.

niko iakobis Ze nikolaZe _ ix. gv. 301.

`ZRvnobis leqsi~ _ ilias miZRvna petre nakaSiZisadmi, romliTac iwye-

ba poema `qarTvlis deda~ (ix. gv. 84).

Page 162: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

322 323

3 (gv. 185)

avtografi: #17527, furceli (r-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1873 wlis ianvari, duSeTi _ axalma Taobam ilia

qarTuli bankis xelmZRvanelad wamoayena. niko dimitris Ze WavWa-

vaZem moiTxova ilias CamoSoreba sabanko saqmidan (ix. ilias werili

kirile lorTqifaniZisadmi _ ilia WavWavaZe, TxzulebaTa sruli

krebuli, t. X, Tbilisi, 1961, gv. 29).

olga _ olRa guramiSvili-WavWavaZisa (1842_1927) _ ilias meuRle.

aleqsandre saginaSvili _ ix. gv. 322.

mansvetovi _ niko mansvetaSvili _ iakob mansvetaSvilis (literatori,

mrewveli, mecenati) Zma.

4 (gv. 186)

avtografi: #17526, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 18 agvistos, moskovi; [1873] _ ilia sabanko saqmis Sesaswav-

lad moskovSi imyofeboda.

oliko _ ix. wina werilis komentari.

aleqsandre saginaSvili _ ix. gv. 322.

mansvetovi _ niko mansvetaSvili _ ix. wina werilis komentari.

5 (gv. 187)

avtografi: #17534, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 15 RvinobisTve (oqtomberi), [1873] _ ilia bankis wesdebis

dasamtkiceblad peterburgSi imyofeboda.

revaz andronikaSvili _ generali, aRmosavleT saqarTvelos Tavad-

aznaurobis marSali.

aleqsandre saginaSvili _ ix. gv. 322.

6 (gv. 188)

avtografi: #17528, furceli (r-1), melani (yavisferi).

3 (gv. 183)

avtografi: #17549, furceli (r-1), melani (yavisferi).savaraudo TariRi: 1880-iani wlebi _ am dros ilias axlo urTier-Toba hqonda kote yifianTan (ix. ilias werili kote yifianisadmi,gv. 216).

kote dimitris Ze yifiani (1848_1921) _ msaxiobi, realisturi samsaxi-

obo skolis erT-erTi fuZemdebeli, mTargmneli, leqsikografi, sa-

zogado moRvawe.

elisabed WavWavaZe-saginaSvilisadmi

1 (gv. 184)

avtografi: #17523, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 23 maisi, duSeTi; [1868_1872] _ am periodSi ilia momrige-bel-Suamavlad muSaobda duSeTSi, 1873 wlis 14 maiss igi TbilisSidabrunda.

elisabed grigolis asuli WavWavaZe- saginaSvili _ ix. gv. 319.

aleqsandre dimitris Ze saginaSvili (1808_1887) _ general-leite-nanti, elisabedis meuRle, nikoloz baraTaSvilis mamis _ melitonisdiswuli.zubalaani _ ivane iagoris Ze zubalaSvilis (duSeTis mazris ufrosi)ojaxi.

2 (gv. 184)

avtografi: #17535, furceli (r-1), melani (yavisferi).TariRi: 29 ianvari, [1873] _ ix. ilia WavWavaZe, TxzulebaTa srulikrebuli, t. X, Tbilisi, 1961, gv. 62.

grigol orbeliani (1804_1883) _ poeti da sazogado moRvawe, infante-

riis generali.

levan ivanes Ze meliqiSvili (1817_1892) _ kavkasiis mTavarmarTeblis

moadgile.

giorgi romanozis Ze erisTavi (`atamani~) _ ix. gv. 316.

ivane konstantines Ze muxran-batoni (1812_1895) _ generali.

siZe _ aleqsandre saginaSvili _ ix. wina werilis komentari.

Page 163: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

324 325

11 (gv. 192)

avtografi: #17530, 2 furceli (r-2, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 22 seqtemberi.

mako afxazi _ ix. gv. 318.

seno _ simon konstantines Ze WavWavaZe (dab. 1855 wels) _ ilias Zmis-

wuli.

12 (gv. 193)

avtografi: #17533, furceli (r-1), melani (Savi).

uTariRo.

13 (gv. 193)

avtografi: #17524, furceli (v-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

oliko _ ix. gv. 323.

niko mansvetovi _ ix. gv. 323.

dimitri (vezirovi) giorgis Ze veziriSvili _ generali, osiaureli

memamule, nikoloz baraTaSvilis dis _ barbares meuRle.

14 (gv. 194)

avtografi: #17525, furceli (v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 19 aprils.

oliko _ ix. gv. 323.

kato _ ekaterine guramiSvili-staroselskisa _ ilias colisda.

aleqsandre saginaSvili _ ix. gv. 322.

iase WavWavaZe _ yvarleli memamule.

15 (gv. 194)

avtografi: #17539, furceli (v-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

TariRi: 15 dekemberi, [1873] _ ilia bankis wesdebis dasamtkiceblad

peterburgSi imyofeboda.

oliko _ ix. gv. 323.

aleqsandre _ ix. gv. 322.

7 (gv. 189)

avtografi: #17529, furceli (r-1), melani (Savi).

savaraudo TariRi: 1887 wlis Semdeg _ elisabed WavWavaZe-sagi-

naSvili daqvrivda 1887 wels.

8 (gv. 189)

avtografi: #17536, furceli (r-1, v-1), melani (Savi).

TariRi: 14 Tebervali, [1907] _ ilia peterburgSi gaemgzavra sa-

xelmwifo sabWos meore sesiaze, romelic 1907 wlis 20 Tebervals

gaixsna.

mixa CikvaiZe _ ix. gv. 320.

nikoloz afxazi _ ix. gv. 318.

9 (gv. 190)

avtografi: #17531, furceli (r-1, v-1), melani (Savi).

TariRi: 24 aprili, 1907 Ñ .

olga _ ix. gv. 323.

CikvaiZe _ ix. gv. 320.

nikoloz afxazi _ ix. gv. 318.

10 (gv. 191)

avtografi: #17532, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 18 ivlisi.

oliko _ ix. gv. 323.

zaliko _ zaal Tadeozis Ze guramiSvili _ olRas Zma.

Page 164: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

326 327

petre umikaSvilisadmi

1 (gv. 199)

avtografi: #17544, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 20 ivnisi, 1872 weli _ petre umikaSvilis mina-

weris mixedviT: ̀ miviRe 21 TibaTves, 1872 w., duSeTidam~.

petre umikaSvili (1838_1904) _ literatori, pedagogi, sazogado moR-

vawe, folkloristi, gamomcemeli.

2 (gv. 199)

avtografi: #17545, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 31 agvisto, 1872 weli _ petre umikaSvilis

minaweris mixedviT: ̀ miviRe duSeTidam, 1872 w., enkenisTvis 1-sa, p.

umikaSvilma es werili da saxe iliasi~.

`krebuli~ _ yovelTviuri Jurnali, gaz. `droebis~ damateba, gamodi-

oda 1871_1873 wlebSi, giorgi wereTlis redaqtorobiT.

muxranskis broSura _ 1872 wels gazeT `kavkazis~ damatebad gamovida

giorgi muxran-batonis wignaki ̀ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ~. avtori carizmis

rusifikatorul politikas icavda da mcire erovnuli erTeulebis

gaqrobis aucileblobas amtkicebda. am broSuram gamoiwvia ilias leq-

si-pamfleti `rCeva~, romelic xelmouwerlad daibeWda gazeT `dro-

ebis~ 1872 wlis 8 oqtombris nomerSi (ix. ilia WavWavaZe, TxzulebaTa

sruli krebuli, t. I, Tbilisi, 1987, gv. 147).

`droeba~ _ 1866 wels giorgi wereTlis redaqtorobiT daarsebuli

gazeTi (1868_1883 wlebSi redaqtori _ sergei mesxi, 1883_1885 wlebSi

_ ivane maCabeli), 1885 wels sacenzuro komitetis gankargulebiT da-

ixura.

wigni, qalebs rom uTargmniaT _ ekaterine gabaSvilma, ekaterine me-

liqiSvilma da elene yifianma Targmnes ucxoeli mwerlebis saukeTeso

nawarmoebebi da 1872 wels gamosces krebuli `Targmanni saamo sakiT-

xavTa TxzulebaTa, gamocemuli qarTveli qalebisagan~.

16 (gv. 195)

avtografi: #17540, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

ilia (winamZRvarovi) winamZRvriSvili _ ix. gv. 320.

17 (gv. 195)

avtografi: #17537, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 9 ivlisi.

mixeil CikvaiZe _ ix. gv. 320.

18 (gv. 196)

avtografi: #17538, furceli (r-1), melani (Savi).

uTariRo.

olga _ ix. gv. 323.

ioseb orbelianisadmi (gv. 196)

avtografi: #17618, 2 furceli (r-2, v-2), melani (yavisferi).

TariRi: 15 ianvari; [1868_1873] _ am periodSi ilia momrigebel-Su-

amavlad muSaobda duSeTSi.

ioseb konstantines Ze orbeliani _ generali.

sandro _ aleqsandre estates Ze orbeliani _ samxedro piri, ilias

dis, elisabedis mazli.

lizo _ ix. gv. 319.

aleqsandre saginaSvilisadmi (gv. 198)

avtografi: #17620, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 3 oktomberi.

aleqsandre saginaSvili _ ix. gv. 322.

Page 165: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

328 329

vasil giorgis Ze maCabeli _ iuristi, sazogado moRvawe, ilias mego-

bari, ivane maCablis Zma.

aslan giorgis Ze mdivani _ samxedro piri.

vano _ ivane maCabeli _ ix. gv. 328.

aleqsandre ivanes Ze bariatinski (115_1879) _ mefisnacvali kavkasiaSi

1856_1862 wlebSi.

Cemi simamri _ Tadeoz zaalis Ze guramiSvili (1800_1875) _ qarTlis

erT_erTi umdidresi memamule, olRas mama.

varvara iliniSna _ barbare ilias asuli bagrationi-orbeliani _ ilia

batoniSvilis asuli, ilia orbelianis (grigol orbelianis Zmis da

nikoloz baraTaSvilis biZis) qvrivi.

giorgi ilias Ze orbeliani _ generali.

2 (gv. 204)

avtografi: #17556, furceli (r-1, v-1), melani (Savi).

savaraudo TariRi: 1873 wlis agvisto _ wina da momdevno werile-bis mixedviT.

Cerkaski _ moskovis bankis mmarTveli.

dimitri nikolozis Ze yazbegi (1840_1880) _ sazogado moRvawe, 1872 wels

arCeul iqna axaldaarsebuli saadgilmamulo bankis direqtorad.

Cemi simamri _ ix. wina werilis komentari.

mdivani _ ix. wina werilis komentari.

Seni Zma _ ivane maCabeli _ ix. gv. 328.

varvara iliniSna _ ix. wina werilis komentari.

giorgi _ ix. wina werilis komentari.

3 (gv. 205)

avtografi: #17553, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 21 agvisto, 1873 w., moskovi.

niko iakobis Ze nikolaZe _ ix. gv. 301.

nikoloz besarionis Ze RoRoberiZe (1839_1911) _ publicisti, sazo-

gado moRvawe, qvelmoqmedi, Jurnal `saqarTvelos moambis~ TanamSro-

meli, gazeT `droebis~ erT-erTi damaarsebeli.

3 (gv. 201)

avtografi: #17546, furceli (r-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1873 weli, peterburgi _ saTavadaznauro ban-

kis wesdebis dasamtkiceblad peterburgSi myofma iliam student

ivane maCabelTan erTad Targmna uiliam Seqspiris ̀ mefe liri~. pir-

veli moqmedeba oqtomberSi Targmnes da petre umikaSvils gaugzav-

nes ̀ krebulSi~ dasabeWdad (ix. ̀ krebuli~, 1873, wigni meaTe, gv. 1_80).

ivane giorgis Ze maCabeli (1854_1898) _ mwerali, mTargmneli, publi-

cisti, sazogado moRvawe.

4 (gv. 202)

avtografi: #17547, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 14 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, [1885] _ petre umikaSvilis minaweris mixedviT:

`14 enkenisTves, 1885 w.~

5 (gv. 202)

avtografi: #17548, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 31 marti, [1890] _ petre umikaSvilis minaweris mixedviT:

`1890 w., tfiliss, did SafaTs~.

`iveria~ _ 1877 wels ilias mier daarsebuli yovelkvireuli gazeTi,1879_85 wlebSi yovelTviur Jurnalad gadakeTda, 1886 wlidan ki _yoveldRiur gazeTad gamodioda. 1902 wlamde ilia redaqtorobda,1902_1905 wlebSi _ aleqsandre sarajiSvili, 1905_1906 wlebSi _ fi-

lipe gogiCaiSvili, daixura 1906 wels.

vasil maCablisadmi

1 (gv. 203)

avtografi: #17552, 2 furceli (r-2, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 3 agvisto, [1873] _ ilia sabanko saqmis Sesaswavlad mos-

kovSi imyofeboda.

Page 166: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

330 331

daviT yifianis da _ efrosine (efro) qaixosros asuli yifiani-kldiaS-

vilisa (1839_1913) _ msaxiobi, quTaisis profesionaluri Teatris erT-

erTi damaarsebeli, mTargmneli, publicisti.

ivane konstantines Ze muxranbatoni (1809_1895) _ memamule, ruseTis

armiis general-leitenanti.

dimitri simonis Ze staroselski _ ix. gv. 330.

vano _ ivane maCabeli _ ix. gv. 328.

8 (gv. 212)

avtografi: #17558, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 10 marti, [1877] _ 1877 wlis 3 marts daibeWda yovelkvireulgazeT ̀ iveriis~ pirveli nomeri ilias redaqtorobiT; wignad gamo-ica ilias da ivane maCablis naTargmni uiliam Seqspiris ̀ mefe liri~.

vano _ ivane maCabeli _ ix. gv. 328.

avalovi _ niko iakobis Ze avaliSvili (1844_1929) _ Jurnalisti, Jurnal

`mnaTobis~ redaqtori 1869_1872 wlebSi, mTargmneli, sazogado moRvawe.

daviT iases Ze CubinaSvili (1814_1891) _ enaTmecnieri, leqsikografi,

peterburgis universitetis profesori, qarTuli enisa da sityviere-

bis kaTedris gamge.

aleqsandre antonis Ze cagareli (1844_1929) _ filologi, istorikosi,

lingvisti, peterburgis da Tbilisis universitetebis profesori.

gigo afxazisadmi

1 (gv. 213)

avtografi: #17560, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 19 qristeSoba (dekemberi), 1875.

gigo afxazi _ ilias diswuli (ninos vaJi), ilias mamulis mouravi yva-

relSi.

2 (gv. 214)

avtografi: #17562, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 27 Tebervali, [1876] _ wina werilis mixedviT.

4 (gv. 206)

avtografi: #17554, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 25 agvisto, [1873] _ wina werilebis mixedviT.

sandro _ aleqsandre erisTavi _ ix. gv. 326.Cemi simamri _ ix. gv. 329.dimitri simonis Ze staroselski (1832_1884) _ ilias colisdis _ eka-terines meuRle. senatori, kavkasiis mefisnacvlis mTavari sammarTve-

los ufrosi.

5 (gv. 207)

avtografi: #17555, furceli (r-1), melani (yavisferi).TariRi: 1 sektemberi, [1873] _ ix. werili _ 3 (gv.).

varvara iliniSna _ ix. gv. 329.

giorgi orbeliani _ ix. gv. 329.

6 (gv. 208)

avtografi: #17557, furceli (r-2, v-2), melani (yavisferi).TariRi: 15 ivnisi, tfilisi, [1874] _ ilia peterburgidan TbilisSi1874 wlis aprilSi dabrunda, 18 aprils `mefe liris~ TargmaniwaikiTxa quTaisSi.

vano _ ivane maCabeli _ ix. gv. 328.

akaki wereTeli (1840_1915) _ mwerali da sazogado moRvawe.

dimitri yazbegi _ ix. gv. 329.

7 (gv. 209)

avtografi: #17559, 2 furceli (r-2, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 15-sa martsa, [1875] _ am wels gardaicvala ilias simamri,Tadeoz guramiSvili; grigol yifSiZis cnobiT, scenaze warmoad-gines ̀ mefe liri~.

daviT qaixosros Ze yifiani (1836_1892) _ ilias megobari, mejvare, Jur-

nal `saqarTvelos moambis~ TanamSromeli, saadgilmamulo bankis di-

reqtori, dimitri yifianis ZmisSvili.

Page 167: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

332 333

vaso abaSiZe (1855_1926) _ msaxiobi, qarTuli mudmivi Teatris erT-

erTi fuZemdebeli, Jurnal `Teatris~ redaqtori.

kote mesxi (1859_1914) _ msaxiobi, reJisori, dramaturgi, sazogado

moRvawe.

vladimer aleqsi-mesxiSvili (1857_1920) _ msaxiobi da reJisori.

daviT iases Ze (Cubinovi) CubinaSvili _ ix. gv. 331.

2 (gv. 219)

avtografi: #17569, furceli (r-2, v-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1884 weli _ am wels gamoica ̀ visramiani~ ilia

WavWavaZis, petre umikaSvilis da aleqsandre sarajiSvilis redaq-

torobiT.

daviT kariWaSvilisadmi (gv. 221)

nabeWdi: #17622, furceli (r-1).

avtografi: mimarTva ̀ batono daviT~, xelmowera ̀ ilia WavWavaZe~

_ melani (yavisferi).

TariRi: 1885 weli.

aqvea daculi igive Sinaarsis werilebi sofrom mgalobliSvilis

(#15746), egnate ioselianis (#3023) da niko lomourisadmi (#19735).

daviT giorgis Ze kariWaSvili (1862_1927) _ istorikosi, sazogado moR-

vawe.

grigol yifSiZisadmi

1 (gv. 222)

avtografi: #17572, furceli (r-1, v-1), grafiti.

savaraudo TariRi: 1885 wlis noemberi-dekemberi _ gazeT ̀ iveri-aSi~ daibeWda arCilis ̀ saqarTvelos zneobani~.

gigo _ grigol Tedores Ze yifSiZe (1858_1921) _ mTargmneli, sazogado

moRvawe, publicisti, gazeT `iveriis~ TanamSromeli.

arCil II (1647_1713) _ saqarTvelos (imereTis da kaxeTis) mefe, poeti.

gogia RoniaSvili _ yvarlis mkvidri, iliasTan TanaSezrdili lazares

mama.

giorgi WavWavaZe _ ilias naTesavi, yvarleli memamule.

3 (gv. 216)

avtografi: #17561, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 12 agvisto, [1876] _ wina werilebis mixedviT.

kote yifianisadmi (gv. 216)

avtografi: #17563, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 27 Ñ Ñ Ñ Ñ, [1880] _ kote yifianis minaweris mixedviT: ̀ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

2 - ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , 1880 Ñ.~

kote dimitris Ze yifiani _ ix. gv. 322.

nino igoris asuli WilaSvili-yifiani _ kotes deda, dimitri yifianis

meuRle.

dimitri ivanes Ze yifiani (1814_1887) _ sazogado moRvawe, mwerali, mTar-

gmneli, publicisti, erovnul-ganmaTavisuflebeli moZraobis erT-

erTi mesveuri.

ilia oqromWedliSvilisadmi

1 (gv. 217)

avtografi: #17570, 2 furceli (r-2, v-2), melani (yavisferi).

TariRi: 7 noemberi, [1881] _ vladimer aleqsi-mesxiSvili scenazepirvelad gamovida 1881 wels.

ilia oqromWedliSvili (1839_1898) _ ilias megobari, moskovis laza-

revis institutis qarTuli enisa da literaturis profesori, qvel-

moqmedi.

qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoeba _ da-

arsda 1879 wels dimitri yifianis, ilia WavWavaZis, niko cxvedaZis,

iakob gogebaSvilisa da vasil TulaSvilis xelmZRvanelobiT; miznad

isaxavda skolebisa da wignTsacavebis daarsebiT wera-kiTxvis gavr-

celebas qarTul enaze.

Page 168: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

334 335

6 (gv. 224)

avtografi: #17576, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

7 (gv. 224)

avtografi: #17577, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

8 (gv. 224)

avtografi: #17579, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

anastasia TumaniSvili-wereTeli (1849_1932) _ sazogado moRvawe, pub-

licisti, Jurnal `jejilis~ damaarsebeli da redaqtori, giorgi wereT-

lis meuRle.

9 (gv. 225)

avtografi: #17580, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

dimitri (nadiraZe) maCxaneli (1861_1903) _ literatori, sazogado moR-

vawe.

10 (gv. 225)

avtografi: #17582, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

11 (gv. 225)

avtografi: #17581, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

2 (gv. 223)

avtografi: #17578, furceli (r-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1886-1887 wlebi _ am dros ilia muSaobda ga-

mokvlevaze ̀ Rvinis qarTulad dayeneba~, romelic daibeWda gazeT

`iveriaSi~ 1887 wels (#3773).

3 (gv. 223)

avtografi: #17574, furceli (r-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1889-1890 wlebi _ gigo yifSiZis minaweris mi-

xedviT: ̀ es werili dawerili unda iyos 1889 an 1890 wlis zafxulSi.

g. y.~

4 (gv. 223)

avtografi: #17575, furceli (r-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1890 wlis Tebervali _ v-ze grigol gvelesianis

iliasadmi miwerili werilis mixedviT: ̀ b. redaqtoro! gTxovT, ad-

gili dauTmoT am werils Tqven gazeTSi. grigol gvelesiani, q. mos-

kovi, 1890 w. 1 ianvari~.

grigol ivanes Ze gvelesiani (1870_1926) _ publicisti.

5 (gv. 224)

avtografi: #17573, furceli (r-1), grafiti.

savaraudo TariRi: 1892 wlis 11 marti _ v-ze ucnobi piris minawe-

ris mixedviT: ̀ 88 _ aluda, monadire; 89 _ kopala, giglia; 90 _ eTeri;

92 _ baxtrioni; saRamo Jami iyo, ese 9 saaTi, kola erisTavTan iyo. 11

marti, 1892 w.~

vaJa-fSavela _ luka pavles Ze razikaSvili (1861_1915) _ mwerali.

kola erisTavi _ deklamatori, mecenati, ilias megobari, nikoloz ba-

raTaSvilis diswuli. misi SemweobiT gamoica pirvelad nikoloz ba-

raTaSvilis Txzulebebi.

Page 169: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

336 337

3 (gv. 235)

avtografi: #17566, 2 furceli (r-2, v-2), melani (yavisferi).

TariRi: 21 ianvari.

ivane maCabeli _ ix. gv. 328.

4 (gv. 237)

avtografi: #17565, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 25 ianvari.

5 (gv. 237)

avtografi: #17567, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

givi vaxvaxiSvilisadmi (gv. 237)

avtografi: #1928, depeSis blanki, grafiti.v-ze elene giorgis asuli andronikaSvilis minaweri: ̀ 1893 wels

q. TelavSi kiko ColoyaSvils naTesavebma da megobrebma gaumarTessadili gamosaTxovari, im nadimze adRegrZeles ilia WavWavaZe, ga-ugzavnes depeSa, ris pasuxsac warmoadgens es depeSa. elene giorgisasuli andronikaSvili. s. oJio. 16. V. 37 w. ilia WavWavaZis depeSa giorgisolomonis Ze andronikaSvilis, ̀ ciskris~ TanamSromelis, ̀ puSkinis~mTargmnelis sabuTebidan~ (iisferi melani).TariRi: 6 dekemberi, 1893.

marjori uordropisadmi (gv. 238)

avtografi: #17583, 2 furceli (r-2, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 8/20 sektemberi, 1894, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ.

marjori skot uordropi (1869_1909) _ ingliseli mTargmneli qali,qarTvelologi, 90-ian wlebSi ramdenjerme imogzaura saqarTveloSi,Seiswavla qarTuli ena da inglisurad Targmna `wminda ninos cxovre-ba~, SoTa rusTavelis `vefxistyaosani~, sulxan-saba orbelianis `wigni

aleqsandre naneiSvilisadmi

1 (gv. 226)

avtografi: #17598, 2 furceli (r-2), melani (yavisferi).TariRi: 31 agvisto, [1890 weli] _ ilias werilebi quTaisis bankisSesaxeb daibeWda gazeT ̀ iveriaSi~ 1890 wels (##167, 168, 170, 171,173). amave wels aleqsandre naneiSvilisa da quTaiseli moRvaweebisiniciativiT werilebi calke wignakad gamoica quTaisSi.

aleqsandre naneiSvili (1857_1904) _ publicisti, xalxosani, gazeT ̀ ive-

riis~ TanamSromeli.

2 (gv. 226)

avtografi: #17599, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 5 sektemberi, tfilisi, [1890 weli] _ wina werilis mixedviT.

giorgi TarxniSvilisadmi

1 (gv. 227)

avtografi: #17564, furceli (r-2, v-2), melani (yavisferi).

TariRi: 3 ivlisi, peterburgi, [1891 weli] _ Semdegi werilis mi-xedviT.

giorgi ioramis Ze TarxniSvili (1841_1911) _ bankis erT-erTi direq-tori, `qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebis~wevri.giorgi zaqarias Ze andronikaSvili _ sazogado moRvawisa da inJinris_ ioseb andronikaSvilis Zma.

olRa _ ix. gv. 323.

2 (gv. 228)

avtografi: #17568, 6 furceli (r-6, v-6), melani (yavisferi).

TariRi: 26 ivlisi, 1891, peterburgi.

avalovi _ niko avaliSvili _ ix. gv. 331.

ivane maCabeli _ ix. gv. 328.

Page 170: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

338 339

avtografi: xelmowera ̀ ilia WavWavaZe~ _ melani (yavisferi).TariRi: 16 TibaTves (ivnisi), 1898 w.

anTimoz juRelisadmi (gv. 244)

avtografi: #17616, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 1899 weli, 25 aprili.

anTimoz ivanes Ze juReli (1846_1925) _ soxumSi moRvawe pedagogi, pir-

veli qarTuli sabavSvo Jurnalis `wyaros~ redaqtori, qarTuli sa-

xelmZRvanelo anbanis Semdgeneli.

aleqsandre zaqarias Ze sarajiSvili (1851_1914) _ sazogado moRvawe,

mkvlevari, rusTvelologi, gazeT ̀ iveriis~ redaqtori 1902_1905 wlebSi.

niko nikolaZisadmi (gv. 244)

avtografi: #17635, furceli (v-1), melani (Savi).r-ze daviT guramiSvilis werili niko nikolaZisadmi: ̀ 1 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ,

99 Ñ. Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ ÑÑ , Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ _ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ ,

1 0 0 Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ 3 . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ -

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ - Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ , Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ

Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ . ÑÑ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ~.savaraudo TariRi: 1899 wlis 1 seqtemberi _ daviT guramiSviliswerilis mixedviT.

niko nikolaZe _ ix. gv. 301.

daviT aleqsandres Ze guramiSvili (1857_1926) _ mxatvari, niko niko-

laZis colisZma.

anton furcelaZisadmi (gv. 245)

avtografi: #28818, furceli (r-1), melani (Savi).TariRi: 26 maisi, 1800 w., saguramo.

sibrZne-sicruisa~, ilia WavWavaZis `gandegili~, qarTuli xalxuri

zRaprebi.

babale nakaSiZisadmi (gv. 239)

avtografi: #17615, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 11 ivlisi, 1895 w.

babale solomonis asuli onikaSvili-nakaSiZisa _ ilias megobris,petre nakaSiZis meuRle.

petre nakaSiZe _ ix. gv. 301.

beJan daviTis Zisadmi (gv. 240)

xelnaweri: #17623. qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli

sazogadoebis mdivnis _ daviT kariWaSvilis. furceli (r-1), melani

(Savi).avtografi: mimarTva ̀ beJan daviTis Zev!~ xelmowera ̀ ilia WavWa-vaZe~ _ melani (yavisferi).TariRi: 3 mkaTaTves (ivlisi), 1895 w.

peterburgis qarTveli studentebisadmi (gv. 240)

avtografi: #17571, furceli (r-1), melani (yavisferi).

savaraudo TariRi: 1897 wlis aprili _ gazeTi ̀ iveria~ gamoexmaurakunZul krotosze berZnebis ajanyebas osmaleTis winaaRmdeg (ix.ilia WavWavaZis werilebi gazeT ̀ iveriaSi~ _ #22, 10 Tebervali; #48,14 marti, 1897). 27 marts peterburgis universitetis qarTvelmastudentebma ilias Seatyobines, rom apirebdnen, berZnebis erov-nul-ganmanTavsuflebel moZraobas gamoxmaurebodnen da rCevasTxoves. werili ilias pasuxis Savi variantia (werilis bolo vari-anti daibeWda ̀ valerian gunias JurnalSi~, #59, 1908).

dimitri lorTqifaniZisadmi (gv. 243)

xelnaweri: #17510. qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli

sazogadoebis mdivnis _ daviT kariWaSvilis. furceli (r-1), melani (Savi).

Page 171: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

340 341

2 (gv. 247)

avtografi: #17585, furceli (r-2, v-2), melani (yavisferi).TariRi: 19 agvisto, 1900 w.

daTiko sarajovi _ ix. gv. 340.

3 (gv. 249)

avtografi: #17586, furceli (r-1), melani (Savi).TariRi: 1 oktomberi.

aleqsandre yifSiZisadmi

1 (gv. 249)

nabeWdi: #1255, furceli (r-1, v-1).avtografi: mimarTva `aleqsandre Tevdoresi~, xelmowera `iliaWavWavaZe~ _ melani (yavisferi).TariRi: 10 noemberi, 1901.

aleqsandre yifSiZe _ ix. gv. 340.

2 (gv. 250)

avtografi: #790, furceli (r-1), melani (yavisferi).TariRi: 6 aprili, [1906] _ ilia 1906 wlis 31 marts sruliad ruseTisTavadaznaurTa saarCevno yrilobaze dasaswrebad peterburgSigaemgzavra da muxinis sastumro saxlSi dabinavda (ix. guram SaraZe,ilia WavWavaZe _ cxovreba, moRvaweoba, Semoqmedeba, t. I I, Tbilisi,1990, gv. 175).

grigol sayvareliZisadmi (gv. 250)

avtografi: #28818-3, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).savaraudo TariRi: 1903 wlis aprili _ grigol sayvareliZis werilismixedviT (2r): ̀ mowyaleo xelmwifev, T. ilia grigolis Zev! gigzavniTamasTanave Svid kapeiks, romelic Tqven daxarjeT Cemdami war-mogzavnil werilzed. im werilis garCevas Semdeg mogwerT, rodesac

anton nikolozis Ze furcelaZe (1839_1913) _ mwerali, publicisti.

artur laisti (1852_1927) _ germaneli mwerali, mTargmneli; Targmna

`vefxistyaosani~, qarTvel mweralTa Semoqmedeba da gamosca qarTuli

poeziis anTologia germanul enaze (1887 wels). 1892 wlidan saqar-

TveloSi damkvidrda.

vaxtang dimitris Ze TulaSvili (1834_1910) _ publicisti, Jurnal

`saqarTvelos moambis~ da `iveriis~ TanamSromeli, `qarTvelTa Soris

wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebis~ erT-erTi damaarsebeli.

nikoloz Tadeozis Ze xizaniSvili (1851_1907) _ publicisti, istori-

kosi, iuristi, eTnografi, gazeT `iveriis~ mudmivi TanamSromeli.

aleqsandre Tevdores Ze yifSiZe (froneli) (1862_1916) _ publicisti,

istorikosi, sazogado moRvawe.

stefane Tevdores Ze WrelaSvili (1857_1917) _ publicisti, xalxosa-

ni, sazogado moRvawe, gazeT `iveriis~ TanamSromeli.

niko cxvedaZisadmi

1 (gv. 245)

avtografi: #17584, 2 furceli (r-2, v-2), melani (yavisferi).

TariRi: 14 Ñ Ñ Ñ Ñ, Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ, [1900] _ Semdegi werilis mixedviT (gv. 228).

nikoloz zebedes Ze cxvedaZe (1845_1911) _ pedagogi, publicisti, sa-

zogado moRvawe.

daviT zaqarias Ze sarajiSvili (1846_1911) _ sazogado moRvawe, mrew-

veli da qvelmoqmedi.

ekaterine daviTis asuli foraqiSvili-sarajiSvilisa _ ix. gv. 299.

levan jandieri (1848_1921) _ ilias amxanagi gimnaziidan, Jurnal `sa-

qarTvelos moambis~ TanamSromeli.

qristefore iosebis Ze mamacaSvili _ generali.

iakob simonis Ze gogebaSvili (1840_1912) _ sabavSvo mwerali, pedago-

gi, qarTveli samecniero pedagogikis fuZemdebeli, publicisti, sa-

zogado moRvawe.

artur laisti _ ix. wina werilis komentari.

tite qiqoZe _ ilias eqimi TbilisSi.

Page 172: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

342 343

mose otias Ze memarniSvili _ saguramos mamulis mouravi, 1907 wlis 7ivniss moakvlevina dimitri jaSma, rom TviTon damdgariyo mouravadda xeli Seewyo ilias mkvlelobisTvis.1905 wlis oqtomberSi ozurgeTSi, nasakiralTan ajanyebulma gurul-ma glexebma sastikad daamarcxes kazakTa da policielTa razmi. mTav-robam ozurgeTis mazraSi general alixanov-avarskis damsjeli eq-spedicia gagzavna. glexTa mRelvarebas saguramoSic hqonia adgili,rac mose memarniSvils iliasTvis ucnobebia.

2 (gv. 256)

avtografi: #17596, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).savaraudo TariRi: marti, 1905 _ wina werilis mixedviT.

3 (gv. 256)

avtografi: #17593, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).savaraudo TariRi: 1905 weli _ wina werilebis mixedviT.

4 (gv. 257)

avtografi: #17594, furceli (r-1), melani (yavisferi).TariRi: 2 Tebervali, 1906 welsa.

5 (gv. 257)

avtografi: #17595, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 28 apreli, 1906 w.

giorgi Jurulisadmi

1 (gv. 258)

avtografi: #17597, furceli (r-2, v-1), melani (Savi).

TariRi: 6 marti, 1906 w.

giorgi Juruli _ gazeT `iveriis~ TanamSromeli, burJuaziul-nacio-nalisturi mimarTulebis warmomadgeneli, baTumis TviTmmarTvelo-bis gamgeobis wevri. iliasa da niko nikolaZesTan erTad mefisnacvlisgraf ilarion voroncov-daSkovis mier mivlenili iyo peterburgis

yvelasagan pasuxs miviReb. didad da didad vswuxvar, rom Cemma werilmaaseT gaugebrobaSi SegiyvanaT. g. gr. sayvareliZe. 24. IV. 1903 w.~

noSrevan jafariZisadmi

1 (gv. 251)

avtografi: # 17587, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 12 aprils, 1904 w.

noSrevan jafariZe _ yvarlis mamulis mouravi.

2 (gv. 252)

avtografi: #17588, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 29 maisi, 1904 w.

lazare RoniaSvili _ yvarlis mkvidri, iliasTan TanaSezrdili.

3 (gv. 252)

avtografi: #17589, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 9 ivlisi, 1904 w.

4 (gv. 253)

avtografi: #17590, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 1905 w., ivnisis 10-sa dResa.

5 (gv. 254)

avtografi: #17591, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).TariRi: 1 agvisto, 1907 w., saguramo.

mose memarniSvilisadmi

1 (gv. 255)

avtografi: #17592, furceli (r-1, v-1), melani (yavisferi).

TariRi: 8 marti, 1905 w.

Page 173: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

344 345

niko xizaniSvili _ ix. gv. 340.

niko cxvedaZe _ ix. gv. 340.

2 (gv. 262)

avtografi: #17607, furceli (r-1), melani (Savi).

TariRi: 5 dekemberi.

3 (gv. 262)

avtografi: #17608, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

4 (gv. 262)

avtografi: #17609, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

gigo (grigol) yifSiZe _ ix. gv. 333.

saSa (aleqsandre) yifSiZe _ ix. gv. 340.

kola erisTavisadmi

1 (gv. 263)

avtografi: #17600, furceli (r-1), melani (Savi).

TariRi: 23 Tebervali.

kola erisTavi _ ix. gv. 334.

2 (gv. 263)

avtografi: #17601, furceli (r-1), melani (Savi).

uTariRo.

3 (gv. 263)

avtografi: #17602, furceli (r-1), melani (Savi).

uTariRo.

saxelmwifo saTaTbiroSi deputatebis arCevnebis komisiis muSaobaSimonawileobis misaRebad.dimitri (mito) ColoyaSvili _ siRnaRis mazris TavadaznaurTa winam-ZRoli.doqtori gedevanovi _ mixeil aleqsandres Ze gedevaniSvili (1862_1922)_ eqimi, sazogado moRvawe, iliasTan erTad saqarTvelos amomrCevelisaxelmwifo sabWoSi, ilias TxzulebaTa gamomcemeli.

2 (gv. 259)

nabeWdi: #3660, depeSis blanki.TariRi: 12. V I I I . 1907.

grigol iosebis Ze volski (umwifariZe) (1860_1909) _ poeti, publicis-ti, sazogado moRvawe, `iveriis~ TanamSromeli, qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebis aWaris ganyofilebis xel-mZRvaneli; 1907 wlis 1 agvistos daWres ruseTis `oxrankis~ agentebma.

mixeil CikvaiZisadmi (gv. 260)

avtografi: #17617, 2 furceli (r-2, v-2), melani (Savi).TariRi: 4 ivlisi.

mixeil CikvaiZe _ ix. gv. .petre aleqsandres Ze gruzinski (1857_1922) _ Tbilisis saadgilmamu-lo bankis moxele.babale baraTovisa _ barbare giorgis asuli ColoyaSvili-baraTaS-vilisa.

dimitri yifianisadmi (gv. 261)

avtografi: #26463, furceli (r-1), melani (yavisferi).TariRi: 4 ivlisi.

dimitri yifiani _ ix. gv. 332.

niko xizaniSvilisadmi

1 (gv. 261)

avtografi: #17606, furceli (r-1, v-1), grafiti.

TariRi: kvira, 2-s noemberi.

Page 174: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

346 347

2 (gv. 267)

avtografi: #17610, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

3 (gv. 268)

avtografi: #17611, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

4 (gv. 268)

avtografi: #17612, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

gazeT ̀ iveriis~ gamocemis gancxadeba (gv. 269)

nabeWdi: #2218, furceli (r-1).

TariRi: 7 ianvari, 1877 weli, Tbilisi.

xelwerilebi

1 (gv. 271)

avtografi: #17514, furceli (r-1), melani (Savi).

TariRi: 1883 weli.

2 (gv. 272)

avtografi: #17621, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

4 (gv. 263)

avtografi: #17603, furceli (r-1), melani (yavisferi).

uTariRo.

5 (gv. 264)

avtografi: #17604, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 25 oktomberi.

6 (gv. 264)

avtografi: #17605, furceli (r-1), grafiti.

uTariRo.

nino andronikaSvili-jorjaZisadmi (gv. 264)

avtografi: #17619, 2 furceli (r-2, v-2), melani (yavisferi).

TariRi: 3 agvisto, tfilisi.

kniaz iliko _ ilia jorjaZe _ kaxeli memamule, nino zaqarias asuli

andronikaSvilis meuRle.

oliko _ ix. gv. 232.

daviT guramiSvilisadmi (gv. 266)

avtografi: #29048-1, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 25 maisi.

niko nikolaZe _ ix. gv. 301.

daviT guramiSvili _ ix. gv. 339.

sandro labaurisadmi

1 (gv. 267)

avtografi: #17613, furceli (r-1), melani (yavisferi).

TariRi: 21 marti.

sandro labauri _ saguramos mamulis mouravi.

Page 175: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

348 349

fotoebi, avtografebi,fotoebi, avtografebi,fotoebi, avtografebi,fotoebi, avtografebi,fotoebi, avtografebi,memorialuri nivTebimemorialuri nivTebimemorialuri nivTebimemorialuri nivTebimemorialuri nivTebi

Page 176: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

350 351

yvareli yvarlis cixe-galavani

Page 177: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

352 353

ilias mamida _ makrine WavWavaZe-erisTavisa

ilias debi _ nino WavWavaZe-afxazisa, elisabed WavWavaZe-saginaSvilisa, diswuli _ konstantine (kote) afxazi

Page 178: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

354 355

ilias da _ nino WavWavaZe-afxazisa,diswuli _ mako afxazi

ilias diswuli _ simon afxazi

Page 179: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

356 357

elisabed da aleqsandre saginaSvilebinaTesav qaliSvilTan erTad

1884 weli

ilias da _ elisabed WavWavaZe-saginaSvilisa

Page 180: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

358 359

Tbilisis gimnazia

ilias rZali _ varvara kukulevskaia,Zmiswuli _ simon (sena) WavWavaZe

Page 181: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

360 361

sankt-peterburgi. 1859 weligimnazieli ilia polonel moswavleTa SorisTbilisi. 1854 weli

Page 182: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

362 363

`mefe liris~ cocxali suraTebis monawileebi

pirvel rigSi: elisabed WavWavaZe-saginaSvilisa, opoCinina,m. WilaSvilisa, erisTavi, elene ColoyaSvilisa,

amilaxvari-baraTaSvilisameore rigSi: gabo sulxaniSvili, opoCinina,

sidamon-erisTavisa, gruzinskaia-mirskisa, TamamSevisa,baraTaSvili, sofio WavWavaZe-nikolaisa, qeTo gurgeniZisa

mesame rigSi: vano TumaniSvili, daviT WavWavaZe,niko WavWavaZe da ilia WavWavaZe (mefe liris rolSi)

Tbilisi. 1859 wlis zafxuli

Tbilisis gimnaziis darbazi, sadac 1859 wels warmoadgines`mefe liris~ cocxali suraTebi

Page 183: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

364 365

sankt-peterburgi. 1860 weli

ilia megobrebTan erTadsankt-peterburgi. 1859 weli

Page 184: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

366 367

sxedan: luarsab (Saqro) maRalaSvili, ilia WavaWvaZe,beloi, nikoloz aleqsi- mesxiSvili, giorgi yazbegidganan: aleqsandre (koxta) afxazi, mixeil CikvaiZe

sankt-peterburgi. 1961 weli

sankt-peterburgi. 1860 weli

Page 185: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

368 369

ilias meuRle _ olRa guramiSviliTbilisi. 1863 weli

Page 186: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

370 371

Tbilisi. 1860-iani wlebiolRa guramiSvili

Page 187: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

372 373

ilia duSeTis sazogadoebaSi (meore rigSi marjvnidan mesame)duSeTi. 1973 weli

sxedan: ciciSvilisa, (?), efemia zubalaSvilisa,mixeil CikvaiZe, olRa guramiSvili- WavWavaZisa.

dganan: TomaSvili, i. ciciSvili, ivane zubalaSvili,ilia WavWavaZe,(?)duSeTi.1870 weli.

Page 188: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

374 375

Tbilisi. 1875 weliilia WavWavaZe da vasil maCabelisankt-peterburgi. 1873 weli

Page 189: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

376 377

sankt-peterburgi. 1878 weliTbilisi. 1876 weli

Page 190: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

378 379

ilia WavWavaZe (zis zurgiT, marjvnidan meeqvse)rusi dramaturgis _ aleqsandre ostrovskis

pativsacemad gamarTul nadimzeTbilisi. orTaWalis baRi. 1883 wlis oqtomberi

ilia nadimze veris baRSiTbilisi. 1870-iani wlebi

Page 191: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

380 381

ilias saxli da ̀ iveriis~ redaqcia nikolozis quCazeilia WavWavaZe bagineTis arqeologiur gaTxrebzemcxeTa. 1889 weli

Page 192: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

382 383

ilia WavWavaZe italieli msaxiobis _ ernesto rosispativsacemad gamarTul vaxSamze

Tbilisi. 18 ivnisi, 1890 weli

ilia WavWavaZe italieli msaxiobis _ ernesto rosispativsacemad gamarTul vaxSamze

Tbilisi. 18 ivnisi, 1890 weli

Page 193: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

384 385

ilia WavWavaZis saxli saguramoSisaguramo

Page 194: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

386 387

ilia WavWavaZis samuSao oTaxi saguramoSiilia WavWavaZis kaklis xe saguramoSi

Page 195: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

388 389

`iliaoba~ saguramoSi. 20 ivlisi, 1891 weli

Tbilisi. 1890-iani wlebi

Page 196: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

390 391

Tbilisi. 1890-iani wlebi`iliaoba~ saguramoSi. 20 ivlisi, 1891 weli

Page 197: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

392 393

Tbilisi. 1892 weliilia da olRa WavWavaZeebi, aleqsandre Wyonia(zis marcxnidan mesame),

dganan: grigol yifSiZe (marcxnidan merve), giorgi zdanoviCi(marcxnidan meaTe), niko nikolaZe (marcxnidan meTerTmete),

aleqsandre yifSiZe (marcxnidan metormete),ilia winamZRvriSvili (olRas ukan), winamZRvrianTkaris

skolis mRvdeli _ giorgi asaTiani (ilias ukan)da moswavleebi

`iliaoba~ saguramoSi. 20 ivlisi, 1891 weli

Page 198: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

394 395

ilia da olRa WavWavaZeebi, kola erisTavi, grigol abaSiZe,grigol yifSiZe, kote mesxi, valerian gunia`iliaoba~ saguramoSi. 20 ivlisi, 1894 weli

saguramoeli glexebi ulocaven ilias dReobas`iliaoba~ saguramoSi. 20 ivlisi, 1893 weli

Page 199: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

396 397

Tbilisi. 1890-iani wlebiilia WavWavaZe Tbilisuri dResaswaulis ̀ ispanahobis~monawileTa Soris

Tbilisi. 1894 wlis aprili

Page 200: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

398 399

Tbilisi. 1890-iani wlebiTbilisi. 1890-iani wlebi

Page 201: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

400 401

ilia WavWavaZe stumrebTan erTad saguramos saxlis aivanze1890-iani wlebi

ilia WavWavaZe usmens mestviresilias ukan dgas kote mesxi, mestviris gverdiT _ stefane

WrelaSvili da winamZRvrianTkaris moswavleebi`iliaoba~ saguramoSi. 20 ivlisi, 1895 weli

Page 202: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

402 403

ilia da olRa WavWavaZeebi, marjori uordropi,Tomas uordropi (marjoris mama), Tomas uordropi

(marjoris Zma), marjori uordropis deda, episkoposi _aleqsandre oqropiriZe, niko xizaniSvili,

nikoloz aleqsi-mesxiSvili, grigol abaSiZe,aleqsandre cagareli, artem axnazarovi, niko avaliSvili,

valerian gunia, kote mesxi, Sio mRvimeli,kola erisTavi, levan jandieri, levan CerqeziSvili,

elisabed WavWavaZe-saginaSvilisa, pelo dafqviaSvili,winamZRvrianTkaris skolis mRvdeli _ giorgi asaTiani

da moswavleebi`iliaoba~ saguramoSi. 20 ivlisi, 1896 weli

ilia da olRa WavWavaZeebi saguramos saxlis aivanze1890-iani wlebi

Page 203: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

404 405

Tbilisi. 1890-iani wlebi(?), (?), rafiel erisTavis asuli, babale baraTaSvili(`prelest babale~), tusiSvili, (?),

olRa guramiSvili-WavWavaZisa, aleqsandre episkoposi(oqropiriZe), ilia WavWavaZe, mRvdeli _ giorgi asaTiani

(dgas), elisabed WavWavaZe-saginaSvilisa,pelagia dafqviaSvili, Tomas uordropi (marjoris Zma),

Tomas uordropi (marjoris mama), (?), (?)`iliaoba~ saguramoSi. 20 ivlisi, 1896 weli

Page 204: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

406 407

izmailovi (qalaqisTavi), giorgi qarTveliSvili,vano sumbaTaSvili, qristefore ugreliZe, abgar ionisiani,ilia WavWavaZe, ivane muxranski, gigo yarangoziSvili (dgas),

luarsab maRalaSvili, ilia oqromWedliSvili, (?), (?), (?),psarovi, meRvinovi (belgiis konsuli)

qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebisgamgeoba. 1879-1904

dimitri yifiani, ilia WavWavaZe, iakob gogebaSvili,niko cxvedaZe, besarion RoRoberiZe, vaxtang TulaSvili

Page 205: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

408 409

ilia WavWavaZe, mis marjvniv: aleqsandre jambakur-orbeliani, nato gabunia-cagarelisa, vaso abaSiZe, mariamdadiani-anCabaZisa; ilias marcxniv: dimitri ColoyaSvili,

mako safarova-abaSiZisa, ivane SarvaSiZe; ilias ukan:aleqsandre SarvaSiZe, nino CiCua-miqelaZisa, meliko CiCua-

anCabaZisa, Tedo saxokia, Tekle gegia-Turqiasi;pirvel rigSi: Zuku lolua da momReralTa gundi

soxumi, SarvaSiZeTa baRi. 24 maisi, 1903 weli

ilia WavWavaZe saadgilmamulo bankis TanamSromelTa Soris:pirvel rigSi: ivane mgalobliSvili, burjanaZe,iliko ratiSvili, kote garayaniZe (Camuxluli),

qristefore mamacaSvili, ilia WavWavaZe, (?), ColoyaSvili,levan kobaxiZe, kote nasiZe, giorgi javaxiSvili

meore rigSi: jabari, babo cagareli, elene antonovskaiamesame rigSi: (?), mixailovi

meoTxe rigSi: (?), s. terminasovi, raJden RvamiCava,kote mayaSvili, luarsab mayaSvili, mixeil qarTveliSvili,

gelaZe, nodar jorjaZe, b. sulxaniSvilimexuTe rigSi: mezurne _ vaso razmaZe, dimitri veziriSvili,

kote qarTveliSvili, TulaSviliTbilisi. 2 maisi, 1903 weli

Page 206: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

410 411

saxelmwifo sabWoSi arCevasTan dakavSirebiT, ilia WavWavaZispeterburgSi gamgzavrebis win, saadgilmamulo bankis

TanamSromlebis mier gamarTuli nadimi

pirvel rigSi: giorgi klimiaSvili, kote garayaniZemeore rigSi: kote mayaSvili, gabriel sayvareliZe,

levan CerqeziSvili, nikoloz mesxiSvili, niko cxvedaZe,mixeil gruzinski, mixailovi, ilia WavWavaZe,

iakob gogebaSvili, mixeil veziriSvili, kote nasiZe,saaTsazovi, raJden RvamiCava

mesame rigSi: anton furcelaZe, giorgi javaxiSvili,orbeliani, irakli WavWavaZe, kote afxazi,

aleqsandre qarTveliSvili, g. dubini,aleqsandre giJimyreli, ilia ratiSvili,

zaqaria maRalaSvili, nodar jorjaZe, nikoloz erisTavi,ciciSvili, liza mesxiSvili, elene antonovskaia,

nikoloz gulaZe, levan kobaxiZe meoTxe rigSi: kote qarTveliSvili, aleqsandre saginaSvili,

ivane korinTeli, revaz ciciSvili, g. abaSiZe, yazaxaSvili,giorgi jajanaSvili, beJan mWedliSvili, mirotaZe,

mixeil arjevaniZe, simon kldiaSvili Tbilisi, ̀ edemis baRi~. 1906 weli

ilia qarvaslis winTbilisi. 1904 weli

Page 207: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

412 413

ilia WavWavaZis saxli andrias quCaze, saidanac iliaWavWavaZe ukanasknelad gaemgzavra saguramosken

ilias mier ilia winamZRvriSvilisTvis 1905 wlis 5 ivlissdatovebuli anderZis Tanaxmad saxli da mdidari biblioTeka

`qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebelsazogadoebas~ gadaeca

saxelmwifo sabWos wevrebi

pirvel rigSi: nikoloz SiSkovi, dimitri bagalei,ilia WavWavaZe, viaCeslav kuguSevi, vladimer vernadski

meore rigSi: aleqsandr lappo-danilevski, leonid iumaSevi,aleqsandr pereleSini, gustav vikovski

peterburgi. 1906 wlis zafxuli

Page 208: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

414 415

ilia WavWavaZis kabineti andrias quCaze mdebare saxlSiilia WavWavaZis kabineti andrias quCaze mdebare saxlSi

Page 209: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

416 417

etli, romelSic mokles ilia WavWavaZeadgili wiwamurSi, sadac mokles ilia WavWavaZe

Page 210: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

418 419

ilia WavWavaZis gamosveneba saguramodan1907 wlis 7 seqtemberi

ilia WavWavaZis cxedari saguramoSi

Page 211: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

420 421

samgloviaro procesia veris aRmarTze1907 wlis 7 seqtemberi

samgloviaro procesia mcxeTis jvarTan1907 wlis 7 seqtemberi

Page 212: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

422 423

samgloviaro procesia olRas quCaze1907 wlis 7 seqtemberi

samgloviaro procesia veris aRmarTze1907 wlis 7 seqtemberi

Page 213: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

424 425

vercxlis gvirgvinebiT Semkuli ilia WavWavaZis portretisionis taZarSi

ilia WavWavaZis cxedari sionis taZarSi

Page 214: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

426 427

samgloviaro procesia Tbilisis sabWos SenobasTan

ilia WavWavaZis gamosveneba sionis taZridan1907 wlis 9 seqtemberi

Page 215: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

428 429

samgloviaro procesia aleqsandre WavWavaZis quCaze1907 wlis 9 seqtemberi

samgloviaro procesia sasaxlis quCaze1907 wlis 7 seqtemberi

Page 216: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

430 431

ilia WavWavaZis cxedari mTawmindazesamgloviaro procesia mTawmindaze

Page 217: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

432 433

ilia WavWavaZis saflavis mSenebloba mTawmindis panTeonSiitalieli arqiteqtoris _ luCiano de-blasisa da

inJiner petre mamraZis xelmZRvanelobiT

olRa guramiSvili megobrebTan erTad

Page 218: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

434 435

akaki wereTeli mTawmindis panTeonSi ilias saflavis Zeglis`mwuxare saqarTvelos~ kurTxevaze

5 maisi, 1913 weli

ilia WavWavaZis saflavis Zegli ̀ mwuxare saqarTvelo~iakob nikolaZis saxelosnoSi

parizi. 1909 weli

Page 219: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

436 437

Page 220: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

438 439

Page 221: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

440 441

Page 222: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

442 443

Page 223: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

444 445

`gamocanebis~ iliaseuli Targmani

Page 224: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

446 447

Page 225: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

448 449

ilias da ivane maCablis naTargmniuiliam Seqspiris ̀ mefe liri~

ilias Canawerebi

Page 226: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

450 451

ilias Canaweri sikvdiliT dasjis gauqmebis Sesaxeb1907 weli

gazeT ̀ iveriis~ (#188) meTauri. 1894 weli

Page 227: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

452 453

Page 228: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

454 455

ilias werili daviT erisTavisadmi. 1872 weli ilias werili dimitri yifianisadmi

Page 229: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

456 457

ilias werili marjori uordropisadmi. 1894 weli

ilias werili dis _ elisabed WavWavaZe-saginaSvilisadmi

Page 230: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

458 459

ilias werili saguramos morav mose memarniSvilisadmi1905 weli

ilias werili aleqsandre yifSiZisadmi1906 weli

Page 231: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

460 461

`iveriis~ redaqtoris mimarTva niko lomourisadmi1885 weli

Page 232: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

462 463

ilias Canaxati. 1861 weli ilias Canaxati. 1861 weli

Page 233: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

464 465

ilias memorialuri nivTebi ilias mandolina

Page 234: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

466 467

sura, romelic ilias diswulisTvis uCuqebia ilias lampari

Page 235: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

468 469

ilias presiilias lampari

Page 236: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

470 471

oliver uordropis naCuqari albomioliver uordropis naCuqari albomi

Page 237: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

472 473

ilias CarCo

ilias skam-joxi

Page 238: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

474 475

ilias sarkeCarCo, romelic ilias babo cagarelisTvis uCuqebia

Page 239: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

476 477

ilias banqos saTamaSo mowyobilobahaiastanis ruka

Page 240: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

478 479

ilias yanwebiilias yanwebi

Page 241: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

480 481

ilias yanwebiilias yanwebi

Page 242: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

482 483

lorneti, romelic ilias babo cagarelisTvis uCuqebia lorneti, romelic ilias babo cagarelisTvis uCuqebia

Page 243: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

484 485

saferfle ̀ iveria~ saferfle ̀ iveria~

Page 244: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

486 487

taso abaSiZis naCuqari saTuTune taso abaSiZis naCuqari saTuTune

Page 245: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

488 489

olRa guramiSvili-WavWavaZis yuTi,romelSic ilias werilebs inaxavda

ilias pirsawmendi

Page 246: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

490 491

ilias Sarvali ilias sazafxulo palto

Page 247: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

492 493

ilias perangiilias pijaki

Page 248: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

494 495

ilias saaTiilias fesi

Page 249: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

496 497

imereTis episkopos leonidisagan miZRvnili macxovris xati,romliTac ilias cxedari Seamkes sionis taZarSi

warwera: ̀ saqarTvelos mSvenebas T. ilia grigolis ZeWavWavaZes episkopos leonidisagan

4-s enkenisTves, 1907 weli~

wiwamurSi, ilias mkvlelobis adgilze, napovni tyviebi

Page 250: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

498 499

saqarTvelos samRvdeloebisagan miZRvnili RvTismSoblisxati, romliTac ilias cxedari Seamkes sionSi

warwera: ̀ Seunde, ar ician, RmerTo, ras iqman. didebulsukvdav mgosans da saqarTvelos saukeTeso Svils T. ilias

saqarTvelos ekles. samRvdeloebisgan. CSz w-ls, agv.~

quTaisis samRvdeloebisagan miZRvnili RvTismSoblis xati,romliTac ilias cxedari Seamkes sionis taZarSi

warwera: ̀ cxovrebas aciskrovnebs sulisTqmiT metyveli.T. ilia WavWavaZes q. quTaisis samRvdeloebisgan

9 enkenisTves, 1907~

Page 251: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

500 501

sarCevi

iza orjonikiZe: winaTqma ..................................................................................... 3

daviT werediani: `ara mxolod tkbil xmaTaTvis~ ........................................ 6

Teimuraz doiaSvili: `bednieri eri~ ............................................................. 16

leqsebi

guTnis-deda ........................................................................................................... 32

simRera ..................................................................................................................... 34

giyvardes! ............................................................................................................... 36

locva ....................................................................................................................... 37

mTvares ..................................................................................................................... 38

rodemdis? ............................................................................................................... 39

loTis rCeva ........................................................................................................... 40

locva ....................................................................................................................... 41

* * * `âòõòäå ìïüîôë...“ ........................................................................................ 42

* * * `åîàõåä öæï...“ .............................................................................................. 43

* * * `èïîüë èòâúóîïâ...“ ...................................................................................... 44

* * * `æïå, àóíæ èëâêâæå...“ .................................................................................. 45

qarTvlis dedas ..................................................................................................... 46

s...s ............................................................................................................................. 48

* * * `þåâîò âòüïíöå...“ ........................................................................................... 49

s...s ............................................................................................................................. 50

risTvis miyvarxar? ............................................................................................... 51

* * * `èòàõïîòà, îòìàâòì...“ .................................................................................. 52

gulis xma ................................................................................................................. 53

* * * `èòàõïî, „èòñâïîõïî“...“ ................................................................................ 54

* * * `èåúï èáëíòï...“ ............................................................................................... 55

gavswordeT, bedo! ................................................................................................ 56

* * * `åîàõåä èåú, ûèïíë...“ .................................................................................. 57

* * * `üó÷àï èòêëíâï...“ .......................................................................................... 58

ilias savizito baraTi

Page 252: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

502 503

aleqsandr puSkini: angelozi ........................................................................ 109

aleqsandr puSkini: WeSmariteba ................................................................... 110

aleqsandr puSkini: winaswar-metyveli ....................................................... 111

hainrix haine: * * * `îëúï øïâñóîåþ...“ ........................................................... 113

hainrix haine: * * * `äëñòà èëåðñïî...“ .......................................................... 114

fridrix riukerti: * * * `÷îæòäíò èïéïä èàåþòìï...“ .............................. 115

mixail lermontovi: klde .............................................................................. 116

mixail lermontovi: sizmari ......................................................................... 117

mixail lermontovi: winaswar-metyveli..................................................... 118

mixail lermontovi: * * * `þíåäò æåèëíò...“ ................................................ 119

jorj baironi: * * * `ïæïèò. éèåîàë óêâæïâë! ...“ ...................................... 120

jorj baironi: * * * `óíæï õåä ïõäïà èå ïéâïâìë...“ ................................ 121

publicisturi werilebi

meTauri .................................................................................................................. 124

Î Î Î Î Î Î Î Î Î Î Î Î Î Î Î Î Î ............................................................................................. 127

Canawerebi

xelovneba xelovnebisaTvis, rogorc usaTuo kuTvnileba poetisa ... 150

saxsovari ............................................................................................................... 150

sikvdilisaTvis .................................................................................................... 164

piradi werilebi

nino WavWavaZe-afxazisadmi ............................................................................. 168

nene WavWavaZe-andronikaSvilisadmi ............................................................ 172

aniko vaCnaZisadmi ............................................................................................... 175

makrine WavWavaZe-erisTavisadmi.................................................................... 177

ilia winamZRvriSvilisadmi ............................................................................. 179

petre nakaSiZisadmi ............................................................................................ 180

daviT erisTavisadmi .......................................................................................... 181

elisabed WavWavaZe-saginaSvilisadmi .......................................................... 184

ioseb orbelianisadmi ....................................................................................... 196

aleqsandre saginaSvilisadmi ......................................................................... 198

petre umikaSvilisadmi ...................................................................................... 199

sixaruli .................................................................................................................. 58

ciurni xmebi ........................................................................................................... 59

alazans .................................................................................................................... 60

nana qarTvlis akvanzed ....................................................................................... 62

elegia ....................................................................................................................... 66

mtkvris pirzed ...................................................................................................... 67

Cemi siWabuke ........................................................................................................... 68

dakarguli edemi ................................................................................................... 69

* * * `âïòèå, ûèïë...“ ................................................................................................. 70

mwuxareba ................................................................................................................. 71

muSa ............................................................................................................................ 72

simRera ..................................................................................................................... 75

mefanture ............................................................................................................... 77

* * * `÷åèë ìòèéåîïâ...“ ........................................................................................... 79

* * * `èïì ïáåà, îïêò...“ ............................................................................................ 80

* * * `÷åèë êïäïèë!...“ ............................................................................................ 81

ekaterine sarajovisas ........................................................................................ 82

daTa bagrations ................................................................................................... 82

poema

qarTvlis deda ....................................................................................................... 84

fragmentebi

aCrdili yazbegzed anu Cangi moxucisa ......................................................... 94

* * * `öåîåà ñîèï âòñïâ...“ ..................................................................................... 95

* * * `åîàõåä âòñïâ þåæíòåîò...“ .......................................................................... 96

sami sikvdili .......................................................................................................... 96

* * * `æòïèþåãòì øâòäì íïíï...“ .............................................................................. 96

* * * `èïèï. ãóäò èåðëþï...“ .................................................................................... 97

murza da piligrimi ........................................................................................... 104

Targmanebi

Citi ......................................................................................................................... 106

jorj baironi: stirodeT! .............................................................................. 107

Page 253: ილია ჭავჭავაძე-საარქივო გამოცემა

504

vasil maCablisadmi ............................................................................................ 203

gigo afxazisadmi ................................................................................................ 213

kote yifianisadmi ............................................................................................... 216

ilia oqromWedliSvilisadmi ......................................................................... 217

daviT kariWaSvilisadmi ................................................................................... 221

grigol yifSiZisadmi ......................................................................................... 222

aleqsandre naneiSvilisadmi ........................................................................... 226

giorgi TarxniSvilisadmi ................................................................................ 227

givi vaxvaxiSvilisadmi ...................................................................................... 238

marjori uordropisadmi ................................................................................. 238

babale nakaSiZisadmi .......................................................................................... 239

beJan daviTis Zisadmi ......................................................................................... 240

peterburgis qarTveli studentebisadmi ................................................... 241

dimitri lorTqifaniZisadmi .......................................................................... 244

anTimoz juRelisadmi ....................................................................................... 244

niko nikolaZisadmi ............................................................................................ 245

anton furcelaZisadmi ..................................................................................... 245

niko cxvedaZisadmi ............................................................................................. 246

aleqsandre yifSiZisadmi .................................................................................. 250

giorgi sayvareliZisadmi ................................................................................. 251

noSrevan jafariZisadmi ................................................................................... 252

mose memarniSvilisadmi .................................................................................... 256

giorgi Jurulisadmi ......................................................................................... 258

mixeil CikvaiZisadmi .......................................................................................... 260

dimitri yifianisadmi ........................................................................................ 261

niko xizaniSvilisadmi ....................................................................................... 262

kola erisTavisadmi ........................................................................................... 263

nino andronikaSvili-jorjaZisadmi ............................................................ 265

daviT guramiSvilisadmi................................................................................... 267

sandro labaurisadmi ........................................................................................ 267

gazeT `iveriis~ gamocemis gancxadeba ...................................................... 270

xelwerilebi ........................................................................................................ 271