Το έργο αυτό ολοκληρώθηκε από το συγγραφέα το έτος 1974και εκδίδεται µε την ευκαιρία της συµπλήρωσης

100 χρόνων από τη γέννησή τουµε την επιµέλεια του γιού του Θεόδ. Παναγόπουλου.

Εργα του ιδίου:

“ΕΡΩΤΟ∆ΟΞΑΡΙΕΣ”(Ποιήµατα-τραγούδια) Εκδ. ΠΕΛΑΡΓΟΣ, 1947

“ΑΘΑΝΑΤΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ”( Γνωµικά, αποφθέγµατα,παροιµίες του διάσηµου Πέρση ποιητήΣααδή,διασκευασµένα σε στίχους απο πεζές µεταφράσεις)Εκδ.ΠΕΛΑΡΓΟΣ, 1951

“Η ΣΑΛΑΜΙΝΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ (Ο Τόπος και οι Άνθρωποι)”(Αναφορά στη Σαλαµίνα της Αρχαίας Εποχής) Εκδ.ΚΑΣΣΗ, 1984

Φιλµ - µοντάζ - χρώµα:ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Εκτύπωση:ΤΥΠΟΓΝΩΣΙΑ

Βιβλιοδεσία:ΣΑΒΒΟΓΛΟΥ

Μακέτα εξωφύλλου:ΤΥΠΟΓΝΩΣΙΑ

2010: Θεόδωρος Γ. ΠαναγόπουλοςΛ. Αµπελακίων 23, 18901 ΣαλαµίναΤηλ.: 210 4673879Fax: 210 4658409E-mail: panagopoulos1951@gmail.com

Που αλλού;..

Στη µνήµη του αδελφού µου Βασίλη.

Θ.Γ.Π.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο λογοτέχνης και ιστοριοδίφης Γιώργος Θ.Παναγόπουλοςγεννήθηκε το 1910 στο χωριό ∆ροσάτο Καλαβρύτων. Στους αν-θρώπους των γραµµάτων ειναι γνωστός µε το ψευδώνυµο “Γου-µένης Καλαβρυτινός”.

Φοίτησε στο Σχολαρχείο Καλαβρύτων, στη Λογιστική Ακα-δηµία Πατρών και στη συνέχεια εργάστηκε επί 30 έτη ως δια-χειριστής κρατικής εταιρείας στή Λευκάδα και στη συνέχειαστη Σαλαµίνα.

Από τα νεανικά του χρόνια ασχολήθηκε µε τη ποίηση καισυνεργάστηκε µε πολλές εφηµερίδες του κέντρου (“Ελευθερία”,“Εµπρός”, “Εθνικός Κήρυξ”, “Εστία”, “Καθηµερινή”) και της

επαρχίας (“Νεολόγος” Πατρών, “Σηµερινή” Πατρών, “Χελµός” Καλαβρύτων, “Ανθρω-πιστής” Λευκάδας, “Φωνή της Λευκάδας”, “Σαλαµίνα” κ.α.).

Από κάποια περίοδο της ζωής του (στίς αρχές της δεκαετίας του '60) η λύρα του ποι-ητή έδωσε τη θέση της στη πέννα. Ετσι ο Γ. Θ. Παναγόπουλος ασχολήθηκε µε τή πεζο-γραφία και τη συγγραφή ιστορικών µελετών. Εχουν εκδοθεί τρία βιβλία του,οµως τουπόλοιπο ανέκδοτο έργο του, είτε πεζό είτε έµµετρο, είναι πραγµατικά τεράστιο. Και προςτη πλευρά αυτή καταβάλλονται προσπάθειες για να δει -εστω και µέρος αυτού- το φως τηςδηµοσιότητας.

Ο Γ. Παναγόπουλος πέθανε το 1976,σε ηλικία 66 ετών στη Σαλαµίνα.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Αἰεν ἀριστεύειν και ύπέρειχον ἔµµεναι ἄλλων

Στην προτροπή του Πηλέα στο υιό του Αχιλλέα φανερώνεται το αγωνιστικό πνεύµατων Ελλήνων. Ο Αχιλλέας, αποτελεί το ιδανικό πρότυπο του καλού και αγαθού οι Έλλη-νες τελούν αθλητικούς αγώνες –ταφικούς αγώνες από τους οµηρικούς χρόνους. Ο Αθλη-τισµός αναµφίβολα είναι ένα από τα µεγαλύτερα σύµβολα του Αρχαίου ελληνικούπολιτισµού. Αποτελεί µια προσπάθεια οµοίωσης προς το θείο, το οποίο ενσαρκώνει όλατα ανθρωπινά χαρακτηριστικά στην ιδεατή τους µορφή. Είναι γεγονός ότι το αγωνιστικόπνεύµα και ο αθλητισµός, παίρνουν για πρώτη φορά καίρια θέση στην κοινωνική ζωή.Αναπόσπαστο κοµµάτι µιας ολοκληρωµένης παιδείας, που καλλιεργεί σώµα και πνεύµα,µε στόχο τη δηµιουργία ανθρώπων Ελεύθερων , αγωνιστικών και υπεύθυνων πολιτών,που θα αντέχουν στις αντιξοότητες της κοινωνίας.

Οι µεγαλύτεροι διανοητές του αρχαίου Ελληνικού πνεύµατος τονίζουν την αναγκαιό-τητα µιας αθλητικής παιδείας, ο Πλάτων υποστηρίζει «Μετά δη µουσικήν γυµναστικῇθρεπτέοι οἱ νεανίαι», καθώς δεν θα µπορούσε να κατοικεί ένα υγιές και δυνατό πνεύµαµέσα σ’ ένα άρρωστο και αδύναµο σώµα. Απαραίτητη λοιπόν ήταν η άσκηση και η γύ-µναση του σώµατος, ώστε να επιτευχθεί ένας ιδανικός φορέας, για να φιλοξενήσει έναανάλογα δυνατό πνεύµα. Ο Σωκράτης ζει και εµπνέεται στα γυµνάσια της Αθήνας, εκείόπου οι νέοι αθλούνται γυµνοί .Θαυµάζει τη σωµατική τους δύναµη και προχωρεί στηνάσκηση της ψυχής τους. Πλάι στους µουσικούς και δραµατικούς αγώνες πρώτοι οι Έλ-ληνες διεξάγουν αθλητικούς, που έχουν ένα παράλληλο θρησκευτικό χαρακτήρα. Ίσθµια,Νέµεα Πύθια µε αποκορύφωµα τους Ολυµπιακούς αγώνες, στους οποίους συναθροίζον-ται από όλα τα µέρη του κόσµου και αγωνίζονται ως ίσοι ξεχνώντας έγνοιες και έριδες µε-ταξύ τους µε στόχο να ξεπεράσουν τους συναγωνιστές τους και τον ίδιο τους τον εαυτόφθάνοντας στην θεϊκή οµοίωση. Παράλληλα µέσα από αυτά τα αθλητικά δρώµενα δια-µορφώνουν την «Εθνική» τους συνείδηση, συνειδητοποιώντας την κοινή τους καταγωγή.

Το παρόν βιβλίο πραγµατεύεται µια από τις γνωστές σήµερα παγκόσµια πτυχές του Αρ-χαίου Ελληνικού Πολιτισµού . Το Αθλητικό και αγωνιστικό ιδεώδες έχει επιβιώσει έστωκαι αισθητά διαφοροποιηµένο µέσω των σύγχρονων αθλητικών εκδηλώσεων και ειδικό-τερα του θεσµού των ολυµπιακών αγώνων. Ο αναγνώστης καλείται µέσω της γνώσης τουπαρελθόντος ,αφού γνωστοποιούνται οι σηµαντικότεροι αγώνες , αθλήµατα , αθλητές µεβιογραφικά στοιχεία στους σηµαντικότερους, να γνωρίσει την πραγµατική σηµασία τωναγώνων και του αγωνιστικού πνεύµατος, που οι Έλληνες κληροδότησαν µαζί µε άλλες πο-λιτιστικές αξίες, πολύτιµες για την ανθρωπότητα.

Γιώργος Βασ. ΠαναγόπουλοςΠτυχιούχος Τµήµατος Ιστορικού - ΑρχαιολογικούΦιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστηµίου Αθηνών

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ......................................................................................................... 17Αθλητής .................................................................................................................. 17Παλαίστρες ............................................................................................................. 19Παιδοτρίβες ............................................................................................................ 21Αλτάρχης ................................................................................................................ 23Ραβδούχοι ............................................................................................................... 23

2. ΟΙ ΣΠΟΥ∆ΑΙΟΤΕΡΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑ∆Α ................................ 40Ολυµπιακοί Αγώνες ................................................................................................ 40Ολυµπία .................................................................................................................. 42Πύθια ...................................................................................................................... 46Ίσθµια ..................................................................................................................... 47Νέµεα ...................................................................................................................... 49Ελλανοδίκες ............................................................................................................ 51

3. ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ........................................................................................................ 52∆ρόµος. ................................................................................................................... 52∆όλυχος ................................................................................................................... 54∆ίαυλος ................................................................................................................... 54Οπλίτης ................................................................................................................... 54∆ρόµος Σταδίου ...................................................................................................... 55Πυγµαχία ................................................................................................................ 56Πάλη ....................................................................................................................... 56Ιπποδροµία ............................................................................................................. 58Αρµατοδροµία ........................................................................................................ 60Παγκράτιο ............................................................................................................... 62Πένταθλο ................................................................................................................. 65Άλµα........................................................................................................................ 66Ακόντιο ................................................................................................................... 68∆ίσκος ..................................................................................................................... 69

11

Αγέλης ................................................................................................................... 71Αγήσαρχος ............................................................................................................. 72Αγησίδαµος ........................................................................................................... 72Αγησίλας ................................................................................................................ 72Αγήτορας ............................................................................................................... 72Ακουσίλαος ........................................................................................................... 72Αλεξίβιος ............................................................................................................... 72Αλεξίνικος ............................................................................................................. 73Αλκαίνετος ............................................................................................................ 73Άλκετος ................................................................................................................. 73Αλκίδας .................................................................................................................. 73Αλκινίδης ............................................................................................................... 73Αµέρτας ................................................................................................................. 73Άνοχος .................................................................................................................... 73Αρίσταχµος ............................................................................................................ 73Αντίοχος ................................................................................................................. 73Αριστέας ................................................................................................................ 73Αριστείδης ............................................................................................................. 73Αρραχίωνας ........................................................................................................... 74Αρχέδαµος ..............................................................................................................74Άρχιππος ................................................................................................................ 74Άστυλος ................................................................................................................. 74Αγίας ...................................................................................................................... 74Αίσυπος ................................................................................................................. 75Αρίσταιχµος ........................................................................................................... 75Ανδροσθένης ......................................................................................................... 75Αντήνορας ............................................................................................................. 75Αντίοχος ................................................................................................................. 75Αντίοχος ................................................................................................................. 75Αριστοµένης .......................................................................................................... 75Αρχίας .................................................................................................................... 75Ασιατικός ............................................................................................................... 76Αίνητος .................................................................................................................. 76Αλκισθένης ............................................................................................................ 76Αναυχίδας .............................................................................................................. 76Αγασικλής .............................................................................................................. 76

4. ΑΡΧΑΙΟΙ ΑΘΛΗΤΕΣ ........................................................................................ 71

12

Αγησίας .................................................................................................................. 76Αίγλης .................................................................................................................... 76Αιγώνας ................................................................................................................. 77Αισχίνης ................................................................................................................. 77Αλκιµέδοντας ........................................................................................................ 77Αθηναίος ................................................................................................................ 77Αριστοµάχη ........................................................................................................... 77Αργέας ................................................................................................................... 77Άκανθος ................................................................................................................. 77Αριστοκλείδης ....................................................................................................... 77Αγήνωρας .............................................................................................................. 77Βλεψιάδης ............................................................................................................. 77Βούτης ................................................................................................................... 77Γοργός ................................................................................................................... 78Γόργιππος .............................................................................................................. 78Γλαύκος ................................................................................................................. 78Γόργος ....................................................................................................................78∆άµαρχος ............................................................................................................... 78∆αµάτριος .............................................................................................................. 78∆αϊκλής .................................................................................................................. 78∆ιαγόρας ................................................................................................................ 78∆ίαλλος .................................................................................................................. 80∆αµώνας ............................................................................................................... 80∆εινοσθένης ........................................................................................................... 80∆εινοµένης ............................................................................................................. 81∆ωριέας .................................................................................................................. 81∆ιώξιππος ............................................................................................................... 81∆αµάγετος .............................................................................................................. 82∆αµόξενος .............................................................................................................. 82∆άµωνας ................................................................................................................ 82∆ίκωνας .................................................................................................................. 82∆αµάρετος .............................................................................................................. 82Επέραστος .............................................................................................................. 82Εργοτέλης .............................................................................................................. 82Ευαλκίδας .............................................................................................................. 83Ευθυκλής ............................................................................................................... 83Εύθυµος ................................................................................................................. 83

13

Εύπωλος ................................................................................................................. 83Ευρυβάτης .............................................................................................................. 84Εξαίνετος ............................................................................................................... 84Ευκλής ................................................................................................................... 84Ευκλής ................................................................................................................... 84Ερµόλυκος ............................................................................................................. 84Επειός ..................................................................................................................... 84Επειός ..................................................................................................................... 85Εύριστος ................................................................................................................ 85Εµπεδοκλής ............................................................................................................ 85Ελλάνικος ............................................................................................................... 85Ετοιµοκλής ............................................................................................................ 85Ηλιόδωρος ............................................................................................................. 85Θεαγένης ................................................................................................................ 86Θευγένης ................................................................................................................ 86Θέαντος .................................................................................................................. 87Θεόποµπος ............................................................................................................. 87Ίκκος ...................................................................................................................... 87Ιππόµαχος .............................................................................................................. 87Ιπποσθένης ............................................................................................................. 87Κίµωνας ................................................................................................................. 87Κλειτόµαχος ........................................................................................................... 88Κλεοµήδης ............................................................................................................. 88Κόροιβος ................................................................................................................. 89Κίλυκας .................................................................................................................. 89Κάρπος (ή Κάπρος) ............................................................................................... 89Λάδας .................................................................................................................... 89Λάδας .................................................................................................................... 89Λασθένης ............................................................................................................... 89Λεοντίσκος ............................................................................................................ 90Λεωνίδας ............................................................................................................... 90Λέων ...................................................................................................................... 90Λύκινος .................................................................................................................. 90Λύκινος .................................................................................................................. 90Λύκινος .................................................................................................................. 91Λύκινος .................................................................................................................. 91Λύγδαµος ............................................................................................................... 91Μίλωνας ................................................................................................................ 91

14

Μελάνιππος ........................................................................................................... 92Μελησίας ............................................................................................................... 92Μελαγκόµας .......................................................................................................... 92Μέλισσος ............................................................................................................... 92Μαρκίας ................................................................................................................. 93Ξενόδαµος ............................................................................................................. 93Ξενοκλής ............................................................................................................... 93Ξενοφώντας ........................................................................................................... 93Ξενοφώντας ........................................................................................................... 93Οιβώτας ................................................................................................................. 93Όρσιππος ............................................................................................................... 93Πολυδάµας ............................................................................................................ 93Πρόµαχος ............................................................................................................... 94Πεισίροδος ............................................................................................................. 94Πρύτανης ............................................................................................................... 94Πολυµνήστωρας .................................................................................................... 94Περίανδρος ............................................................................................................ 95Πυθαγόρας ............................................................................................................. 95Πρωτοφάνης .......................................................................................................... 95Στράτωνας ............................................................................................................. 95Σάτυρος ................................................................................................................. 95Τιµάνθης ................................................................................................................ 95Τιµασίθεος ............................................................................................................. 96Τιµόδηµος .............................................................................................................. 96Φάϋλλος ................................................................................................................. 96Φιλωνίδης .............................................................................................................. 96Φανάς ..................................................................................................................... 96Φιλακίδης .............................................................................................................. 96Χίλωνας ................................................................................................................. 96Χιόνης .................................................................................................................... 97Χείλωνας ............................................................................................................... 97Ψαύµης ................................................................................................................... 97

ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΩΝ ......................................................... 99

15

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

∞£§∏∆∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ (Î·È ıËÏ˘Îfi ·ıÏ‹ÙÚÈ·) ϤÁÂÙ·È ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È ÁÈ·

οÔÈÔ ÛÎÔfi, ÁÈ· οÔÈ· ÂÈÙ˘¯›·, ÁÈ· οÔÈÔ ‚Ú·‚›Ô. ™ÙËÓ ·Ú¯·›· ÂÔ¯‹ ·ıÏËÙ¤˜

ÔÓfiÌ·˙·Ó ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ‰ÈÂΉÈÎÔ‡Û·Ó Ù· «@·ıÏ·» ÛÙÔ˘˜ Á˘ÌÓ·ÛÙÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ηÈ

·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ËÏÈΛ· ÙÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ͯÒÚÈ˙·Ó ÛÙȘ ÂÍ‹˜ ηÙËÁÔڛ˜: ·) Û «·~ȉ·˜

·Ì·~ȉ·˜», ‚) Û «·~ȉ·˜», Á) Û «[ÂÊ‹‚Ô˘˜», ‰) Û «[[·ÁÂÓ›Ԣ˜» Î·È Â) Û «·Ó‰Ú·˜».

∞ıÏËÙÈÛÌfi˜ ‰Â ϤÁÂÙ·È Ë Â›‰ÔÛË Û ·ıÏËÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ, fiˆ˜ Ë ÊÚ¿ÛË «[Âȉ›‰ÂÙ·È

Â[Ș ÙfiÓ [·ıÏËÙÈÛÌfiÓ», Î·È Â›Ó·È Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ô˘ ηٷ‚¿ÏÏÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ

ÚÔ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ÛˆÌ·ÙÈÎÒÓ ·Û΋ÛˆÓ. ªÂ ÙË Ï¤ÍË «[·ıÏËÙÈÛÌfi˜» ‰ËÏÒÓÔÓÙ·È ÁÂÓÈο fiÏ·

Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, ÂȉÈο ‰Â Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÛÙ›‚Ô˘ ˆ˜ «ÎÏ·ÛÛÈÎfi˜ [·ıÏËÙÈÛÌfi˜» ÁÈ· ÙÔ

ͯÒÚÈÛÌ· ÙÔ˘ ÛÙ›‚Ô˘ ·fi ÙȘ ˘fiÏÔȘ ÂΉËÏÒÛÂȘ Ù˘ ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋˜. √È ÂΉËÏÒÛÂȘ

·˘Ù¤˜ ıˆÚÔ‡ÓÙ·È ÙÚ·¯‡ÙÂÚ˜, ‚·Ú‡ÙÂÚ˜, fiˆ˜ Ë ¿ÏË, Ë ˘ÁÌ·¯›·, Ë ¿ÚÛË ‚·ÚÒÓ, Ë

ÔÚÂÈ‚·Û›·, Ù· ÔÌ·‰Èο ‹ Ù· ÔÏ˘Û‡ÓıÂÙ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È ·Ú¯·›ÔÈ ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜

¤ÏÂÁ·Ó: «Í›ÓËÛÈ [·ÁˆÓÈÛÙ‹ÛÈ [ÂΤÏ¢ÔÓ ÙfiÓ [·ÁÒÓ· ÙÈı¤Ó·È» (∏Úfi‰ÔÙÔ˜ µã 160).

√ fiÚÔ˜ ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Î¿ı ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ë ÔÔ›· ·Ô‚ϤÂÈ ÛÙËÓ ¿ÛÎËÛË

ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, ÛÙËÓ ·fiÎÙËÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ ÈηÓÔًوÓ, ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·

ÂȉfiÛÂˆÓ (ÚÂÎfiÚ), ÛÙË „˘¯·ÁˆÁ›· Î.Ï.. ªÂ ÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ¤ÓÓÔÈ· Ô ·ıÏËÙÈÛÌfi˜

ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÂÎÙfi˜ ·fi Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ÛÙ›‚Ô˘ Î·È fiÏ· Ùã ¿ÏÏ· ·ıÏ‹Ì·Ù·

(Ô‰fiÛÊ·ÈÚÔ, ηϷıfiÛÊ·ÈÚ·, ÂÙfiÛÊ·ÈÚ· Î.Ï..). ∆Ë ‚¿ÛË ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ ·ÔÙÂÏ› Ë

°˘ÌÓ·ÛÙÈ΋. ¢ÂÓ ÌÔÚ› fï˜ Ó· ÓÔÌÈÛÙ› fiÙÈ Î¿ı ΛÓËÛË ·ÔÙÂÏ› Î·È Á‡ÌÓ·ÛË.

«°˘ÌÓ·ÛÙÈ΋» Â›Ó·È Ë ÂÈı·Ú¯Ë̤ÓË Î·È ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈṲ̂ÓË ÁÈ· οı ÂÚ›ÙˆÛË

ÚÔÛ¿ıÂÈ·. ∏ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙˆÓ ÛˆÌ·ÙÈÎÒÓ ·ÚÂÙÒÓ Î·È ‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ Ì ÙË ÛˆÌ·ÙÈ΋

·ÁˆÁ‹ Î·È Ë ¿ÌÈÏÏ· ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ ӛ΢, Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘

·ıÏËÙÈÛÌÔ‡. ™ÎÔfi˜ ÙÔ˘ ˘‹ÚÍ ¿ÓÙ· Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·ÙÔÌÈ΋˜ ˘ÂÚÔ¯‹˜, Ë ¤ÌÓ¢ÛË

ı¿ÚÚÔ˘˜ Î·È ·˘ÙÔÂÔ›ıËÛ˘ Î·È ÁÂÓÈο Ë ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ÛˆÌ·ÙÈÎÒÓ Î·È „˘¯ÈÎÒÓ

‰˘Ó¿ÌˆÓ.

∏ ϤÍË ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ ·Ú¿ÁÂÙ·È ·fi ÙÔ «@·ıÏÔ˜» Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ ·ÁÒÓ·˜ Î·È «@·ıÏÔÓ»

Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ ‚Ú·‚›Ô. ™ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ë Ï¤ÍË ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙ‹ ˆ˜ «[·ıÏËÙÈ΋»

(Ù¤¯ÓË). ∞Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ È‰ÈÔÛ˘ÁÎÚ·Û›·, ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ÙÔ ‚·ıÌfi ·Ó¿Ù˘Í˘ Ù˘

¿ÌÈÏÏ·˜, ÙËÓ Â›Ú· Î·È ÙÔ ÚÔ˚fiÓ Ù˘ ·ÈÛıËÙÈ΋˜ ‰È··È‰·ÁÒÁËÛ˘ οıÂ Ê˘Ï‹˜ Ô˘

¤˙ËÛ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ‹ÚÂ Î·È ÙË Û¯ÂÙÈ΋ ÛËÌ·Û›·, ¤ÎÊÚ·ÛË Î·È Î·Ù‡ı˘ÓÛË. ™ÙË

∫Ú‹ÙË, ÛÙȘ ª˘Î‹Ó˜, ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ∫˘ÎÏ¿‰Â˜, ∞¯·˝·, ∞ÙÙÈ΋, µÔȈٛ·, ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ,

§¤Û‚Ô, Χ›Ô, ™¿ÌÔ, ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, «ªÂÁ¿ÏË ∂ÏÏ¿‰·», ∞›Á˘ÙÔ Î.Ï.., › ÙÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜

ÂÓÙ·ÎfiÛÈ· ÎÈ ·ÎfiÌË ¯ÚfiÓÈ·, Ô ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ ÁÓÒÚÈÛ Ë̤Ú˜ ‰fiÍ·˜ Î·È ÌÂÁ·Ï›Ԣ.

«] √ [·ıÏËÙÈÛÌfi˜ - ÁÚ¿ÊÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ - Â@ÈÓ·È ·ÛÎËÛȘ

ηıÔÚÈṲ̂ÓË, Ê˘ÛÈ΋, [ÂÓÙ·ÙÈ΋, ·ÛÎËÛȘ Ì‹ [·Ô‚Ï¤Ô˘Û· (Û‹ÌÂÚ·, ‰˘ÛÙ˘¯~ˆ˜,

[·Ô‚ϤÂÈ Î·Ù¿ \ÂÓ· ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜...) Â[Ș ΤډԘ. ] √ [·ıÏÒÓ Ë [·ıÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ [ÂȉÈÒÎÂÈ Ù‹Ó

17Αθλητισµός

[ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛË ]˘Á›·˜, Â[˘ÂÍ›·˜ η› [ÈÛ¯‡Ô˜, [ÂÓ~ˆ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ [ÂÈı˘ÌÂ~È Ó¿ [Âȉ›ÍÂÈ Ù‹Ó

ÙÔÈ·‡ÙËÓ ]˘ÂÚÔ¯‹Ó ÙÔ˘, ÌÂÙ¤¯ˆÓ Â[Ș [·ÁÒÓ·˜ Ë Â[Ș ÚÔÛ¿ıÂÈ·Ó ÙÈÓ¿. ∂[Ș Ù‹Ó Û‡Á¯ÚÔÓÔÓ

[ÂÔ¯‹ ‰ÈÔÚÁ·ÓÔ~˘ÓÙ·È Î·› [·Á~ˆÓ˜ ̤ ÛÎÔfiÓ ]·Ï~ˆ˜ η› ÌfiÓÔÓ Ù‹Ó [›‰ÂÈÍÈÓ, Ì‹ ¯ÔÓÙ˜

]ˆ˜ [·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎfiÓ ÛÎÔfiÓ Ù‹Ó Ó›ÎËÓ».

√È ÚÒÙ˜ Ú›˙˜ ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ Â›Ó·È ¿ÁÓˆÛÙ˜. √È ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ›ÛÙ¢·Ó fiÙÈ

Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÔÊ›ÏÔÓÙ·È Û ıÂ˚Τ˜ ÂÈÓÔ‹ÛÂȘ. ∏ ·Ó·‰›ÊËÛË Û ·Ú¯·›· Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù·

Î·È ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó‡ÚÂÛË ÛÙÔȯ›ˆÓ Ô‰ËÁ› ÛÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ô

·ıÏËÙÈÛÌfi˜ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÂÍÂÏ›¯ÙËΠ̠ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘, ÁÈ·

Ó· ¿ÚÂÈ ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÙÔ˘ ÌÔÚÊ‹, Ë ÔÔ›· ‰È·Ê¤ÚÂÈ ·ÚÎÂÙ¿ ·fi ÂΛÓË ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡

ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ·Ó·ÊÔÚÈο Ì Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Î·È ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ù˘ Ù¤ÏÂÛ‹˜ ÙˆÓ.

∞ÏÏã ·Ó·ÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜ ÛÙ· ‚¿ıË ÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔÓ ÚˆÙfiÁÔÓÔ

¿ÓıÚˆÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ Ì ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Óã ·ÓÙȷχÛÂÈ ÚÔ˜ Ùã ¿ÁÚÈ· ıËÚ›· Î·È ÚÔ˜

ÙË Ê‡ÛË, ÂȉȉfiÙ·Ó Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ¢ÛÙÚÔÊ›·˜ Î·È ‰‡Ó·Ì˘. ∏ Ê˘ÛÈÔÏÔÁ›· ηÈ

‚ÈÔÏÔÁ›· ‰È‰¿ÛÎÔ˘Ó fiÙÈ «]Ë Î˘ÚȈٿÙË [ȉÈfiÙ˘ Ù~ˆÓ [ÔÚÁ·ÓÈÎ~ˆÓ ÔÓÙˆÓ Â@ÈÓ·È ]Ë Î›ÓËÛȘ»,

ÁÈ·Ù› ·˘Ù‹ ·ÓÙÏ› ÂΉËÏÒÛÂȘ ‡·Ú͢, ˙ˆ‹˜ Î·È ˘Á›·˜. √È ·Ú¯·›ÔÈ ÁÓÒÚÈ˙·Ó ηÈ

›ÛÙ¢·Ó fiÙÈ «Î›ÓËÛȘ ˙ˆ‹ [ÂÛÙ›», ÌÂÚÈÌÓÒÓÙ·˜ fï˜ ÁÈ· ÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ηÈ

ÙËÓ Â›‰ÔÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ۈ̷ÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ. ∂›¯·Ó Û·Ó ÁÓÒÌÔÓ·-̤ÙÚÔ Î·È ÙÔ

«Ô[˘ ~·Û· ΛÓËÛȘ Á˘ÌÓ¿ÛÈÔÓ [ÂÛÙ›», ÚÔÙÚ¤ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ «·È‰ÔÙÚ~È‚·˜» Ó· ÂÎϤÁÔ˘Ó

Î·È Ó· ÂϤÁ¯Ô˘Ó ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÛÙȘ Ôԛ˜ ˘¤‚·Ï·Ó ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘˜. ∞fi ÙËÓ

·Ó·ÁηÛÙÈ΋ ¿ıÏËÛË ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ Ë ¿ÌÈÏÏ· Î·È Ë ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋ ȉ¤· ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡, ÌÂ

ÙËÓ ÂÈÏÔÁ‹ Î·È ÙË ÌÂıÔ‰È΋ ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ÎÈÓ‹ÛÂˆÓ ÚÔ˜ ·fiÎÙËÛË ‰‡Ó·Ì˘, ·ÓÙÔ¯‹˜

Î·È ÛˆÌ·ÙÈÎÔ‡ οÏÏÔ˘˜. °È· ÙËÓ ¿ÌÈÏÏ· Î·È ÙËÓ Â›‰ÔÛË Ù˘ ˘ÂÚÔ¯‹˜, «\ËÓ ]Ë ÓÂfiÙ˘

[ÂÓ ·ÓÙ› ÙÚfi? η› ¯ÚfiÓ? [ÂÈı˘ÌÂ~È» ηٷϋÁÂÈ Ë ÓÂfiÙËÙ· ÛÙË ÌÔÚÊ‹ Ù˘ ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋˜

Î·È ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡.

∫·Ù¿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ô ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ÙȘ Ê˘ÛÈΤ˜ ÌÂÙ·ÙÔ›ÛÂȘ ÙÔ˘

ÛÒÌ·ÙÔ˜ (‰ÚfiÌÔ Î·È ¿ÏÌ·Ù·, ÙÚ¤ÍÈÌÔ Î·È ‹‰ËÌ·) Î·È ÙȘ ÚˆÙfiÁÔÓ˜ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ ÙˆÓ

Ì¤ÛˆÓ Ù˘ ¿Ì˘Ó·˜, fiˆ˜ ÙȘ Ú›„ÂȘ ÔÚÁ¿ÓˆÓ, ÙËÓ ¿ÏË, ÙËÓ ˘ÁÌ·¯›·. ∞fi ÙÔÓ ŸÌËÚÔ

·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È «‰ÚfiÌÔÈ Â]˘ÚÂ~Ș», Ô ¶ÏÔ‡ÙˆÓ·˜ ‰Â ıˆÚ› ˆ˜ Á˘ÌÓ¿ÛÈ· «ÙÔ‡˜ ·Ú¿ ÙÔ‡˜

Ï·Ù¿ÓÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ [·Û΋ÛÂȘ Ù~ˆÓ Ó¤ˆÓ».

∏ ·Ú¿‰ÔÛË ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ Î·È ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ ˆ˜ ʛϷıÏÔ˘˜. √ Ù·¯‡Ô‰·˜ ∂ÚÌ‹˜,

Ù·¯˘‰ÚfiÌÔ˜ ÙˆÓ ıÂÒÓ, ÓÈ΋ıËΠ·fi ÙÔÓ ∞fiÏψӷ Û ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ηٿ ÙË

Ì˘ıÔÏÔÁ›·, Ô ÔÔ›Ô˜ (∞fiÏψӷ˜) ·Ó·‰Â›¯ÙËΠÓÈÎËÙ‹˜ Î·È ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›·, ¤¯ÔÓÙ·˜ ˆ˜

·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ ÙÔÓ ‹Úˆ· ∏Ú·ÎÏ‹. ¢ÂÓ Ú¤ÂÈ fï˜ Ó· ·Ú·ÏÂÈÊı› ˆ˜ ÔÏÏÔ› ‰¤¯ÔÓÙ·È

fiÙÈ ·fi ÙÔ «@·ıÏÔ˜» ¤ÏÎÂÈ ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ Ù˘ Î·È Ë Ï¤ÍË «·ıÏÈÔ˜», Ë ÔÔ›· ·Ú¯Èο

Û‹Ì·ÈÓ ·˘ÙfiÓ Ô˘ ˘Ô‚·ÏÏfiÙ·Ó Û ˘ÂÚ¿ÓıÚˆÔ˘˜ ۈ̷ÙÈÎÔ‡˜ ÎfiÔ˘˜ ηÈ

ÚÔÛ¿ıÂȘ. ⁄ÛÙÂÚ· ‰Â ÌÂÙ¤ÂÛ ÛÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ‰˘ÛÙ˘¯‹, ÙÔ˘ ηÎÔ‡ ÎÏ. øÛÙfiÛÔ

Ô ¢›ˆÓ·˜ Ô XÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ¿ıÏ· ÔÓÔÌ¿ÛıËÎ·Ó Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ‹Úˆ·

∏Ú·ÎÏ‹, ÁÈ·Ù› Ô Ôχ ÎÔÈ·ÛÙÈÎfi˜ ‚›Ô˜ Â›Ó·È ¿ıÏÈÔ˜, ÁÈã ·˘Ùfi Î·È «[·ıÏÈÒÙ·ÙÔ˜

[·ÓıÚÒˆÓ ]·¿ÓÙˆÓ» ›¯Â ·ÔÎÏËı› Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜ ·fi ÙÔ˘˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ‡˜ ÙÔ˘. ◊Ù·Ó,

Γιώργος Θ. Παναγόπουλος18

ÏÔÈfiÓ, Ë Ï¤ÍË ·ıÏËÙ‹˜ Ù·˘ÙfiÛËÌË Ì ÙË Ï¤ÍË · Á ˆ Ó È Û Ù ‹ ˜, Ë ‰Â · ı Ï Ë Ù È Î ‹ ÌÂ

ÙË Ï¤ÍË · Á ˆ Ó È Û Ù È Î ‹. ∂Âȉ‹ fï˜ Ì ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ ÔÈ Á˘ÌÓÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜

ÂÈÛΛ·Û·Ó fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÏÔÈÔ‡˜, ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi «·ıÏËÙ¤˜» ÂϤÁÔÓÙÔ ÌÔÓ¿¯· ÔÈ

·ıÏËÙ¤˜ Á˘ÌÓÈÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ÂÔ¯‹ Î·È «·ıÏËÙÈ΋» Ë Ù¤¯ÓË Ë

«[·Û¯ÔÏÔ‡ÌÂÓË Î·› ‰È·ÌÂÏÂÙ~ˆÛ· Ù¿ ηٿ ÙÔ‡˜ ÙÔÈÔ‡ÙÔ˘˜ [·ÁÒÓ·˜ ÙÂÏÔ‡ÌÂÓ·

[·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·».

∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜, ÚÈÓ ‰ËÏ. ·fi ÙÔ 5Ô .X. ·ÈÒÓ· ‰Â Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ˘‹Ú¯Â

Ë ÈÔ ¿Óˆ ‰È·ÊÔÚ¿ ·Ó¿ÌÂÛ· ·fi ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ « [·ÁˆÓÈ˙fiÌÂÓÔ˜» Î·È «[·ıÏËÙ‹˜», ÂÂȉ‹

Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ ÔÏÏÔ›, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÎÙfi˜ ·fi ÙȘ ËıÈΤ˜ ·ÌÔÈ‚¤˜ ¤·ÈÚÓ·Ó Î·È ˘ÏÈο

‚Ú·‚›·. Ÿ¯È ÌÔÓ¿¯· ‰ÂÓ ‹Û·Ó ·ıÏËÙ¤˜ ÛÙÔ Â¿ÁÁÂÏÌ·, ·ÏÏ¿ ‹Û·Ó ͯˆÚÈÛÙÔ›,

«[Âͤ¯ÔÓÙ˜» ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ‚›Ô˘. ŒÙÛÈ Ô º¿¸ÏÏÔ˜ Ô ∫ÚÔÙˆÓÈ¿Ù˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛÂ

ÙÚÂȘ ÊÔÚ¤˜ ÛÙ· ¶‡ıÈ·, ‹Ù·Ó ηٿ ÙË Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ™·Ï·Ì›Ó·˜ ȉÈÔÎÙ‹Ù˘ ÏÔ›Ô˘, ÌÂ

ÙÔ ÔÔ›Ô ÔϤÌËÛÂ Î·È ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÓfiÌ·˙ «∫ÚÔÙˆÓÈ‹Ùȉ·», Ô ¢ˆÚȤ·˜ Ô ƒfi‰ÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜

›¯Â ·Ó·‰Âȯı› Ù¤ÛÛÂÚȘ ÊÔÚ¤˜ ÓÈÎËÙ‹˜ Û ·ÁÒÓ˜ ‹Ù·Ó ‰È¿ÛËÌÔ˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜ ÁÓˆÛÙfi˜

ÁÈ· ÙËÓ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ∞ıËÓ·›Ô˘˜ ·ÓÙÈÔÏ›ÙÂ˘Û‹ ÙÔ˘. ™ÈÁ¿-ÛÈÁ¿ fï˜, Ì ÙÔ ‰È¿‚· ÙÔ˘

¯ÚfiÓÔ˘, ÂÂȉ‹ ·˘ÙÔ› Ô˘ ÓÈÎÔ‡Û·Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ¤·ÈÚÓ·Ó ¿ÓÙ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ÙÈ̤˜

Î·È ˘ÏÈΤ˜ ·ÌÔÈ‚¤˜ Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· fi¯È ÌÔÓ¿¯· ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi

ͤÓ˜ ·ÎfiÌ· fiÏÂȘ, ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÂΛÓÔÈ Ô˘ ÛÎfi¢·Ó Óã ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Ó Ó· ÚÔÔÓÔ‡ÓÙ·È

Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο. ∞ԉ›¯ÙËΠ‰Â ÓˆÚ›˜ fiÙÈ Ë Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ÚÔfiÓËÛË, fiˆ˜ Î·È Ë Ù‹ÚËÛË

ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Î·ÓfiÓˆÓ ˘ÁÈÂÈÓ‹˜ Î·È ‰›·ÈÙ·˜, ¤‰ÈÓ·Ó Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ Èı·ÓfiÙËÙ˜ ӛ΢.

¢ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ¤ÙÛÈ È‰È·›ÙÂÚË Ù¿ÍË ·ÓıÚÒˆÓ, ÌÔÓ·‰ÈÎfi ̤ÏËÌ· Î·È ÊÚÔÓÙ›‰· ÙˆÓ

ÔÔ›ˆÓ ‹Ù·Ó Ó· ÚÔÔÓÔ‡ÓÙ·È Î·Ï¿ ÁÈ· ÙË Ó›ÎË. √È Â·ÁÁÂÏ̷ٛ˜ ·˘ÙÔ› ·ıÏËÙ¤˜ ›¯·Ó

·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ù¤ÙÔÈ· ˘ÂÚÔ¯‹ ·¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ÂÚ·ÛÈÙ¯ÓÒÓ, ÒÛÙ ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ (ÔÈ

ÂÚ·ÛÈÙ¤¯Ó˜) ‰ÂÓ Â›¯·Ó ϤÔÓ Î·Ì›· ÂÏ›‰· Óã ·ÔÛ¿ÛÔ˘Ó ·ã ·˘ÙÔ‡˜ ÙË Ó›ÎË. ∫·Ùã

·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÂÚÈÔÚ›ÛıËÎ·Ó ÙÂÏÈο ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÌÔÓ¿¯· Ûã ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó

Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο, ‰ËÏ. ÙˆÓ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÒÓ ·ÁˆÓÈ˙Ô̤ӈÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÔÓÔÌ¿ÛıËηÓ

«[·ıÏËÙ¤˜». ∞ÎfiÌË ÂȉÈÎfiÙÂÚ· ÔÓÔÌ¿ÛıËÎ·Ó «·ıÏËÙ¤˜» ·˘ÙÔ› Ô˘ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙ·

¤ÓÙ ·˘Ù¿ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·: ÙÔ ‰ÚfiÌÔ, ÙËÓ ¿ÏË, ÙËÓ ˘ÁÌ‹, ÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ Î·È ÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ.

∞fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 8Ô˘ .X. ·ÈÒÓ· ÔÈ ·ıÏËÙÈΤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ˆ˜ ‰ËÌfiÛȘ

‹ ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜, Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙÔ Ì¤ÛÔÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜

Î·È Û‡Ó‰ÂÛ˘ fiÏˆÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÔÔ˘‰‹ÔÙ ÎÈ ·Ó ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó, «[ÂÊ[ \ÔÛÔÓ Ô#˘ÙÔÈ,

ÙÂÚfiÌÂÓÔÈ ‰È¿ ÙÔ~ [·ıÏËÙÈÎÔ~˘ ı¿̷ÙÔ˜ [·Ó‡ÚÈÛÎÔÓ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÎÔÈÓ¿ η› ]ÂÓÈ·~È· ̤۷

„˘¯·ÁˆÁ›·˜, ‰È¿ Ù~˘ [ÔÚ¯ËÛÙÚÈÎ~˘, Ù~˘ ÌÔ˘ÛÈÎ~˘, Ù~˘ ÁÏÒÛÛ˘, Ù~˘ ηٷÁˆÁ~˘ η› Ù~˘

ıÚËÛΛ·˜».

ŸÏ˜ ÔÈ fiÏÂȘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ›¯·Ó ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ì›· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ «·Ï·~ÈÛÙÚ˜», Ù·

‰Â Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈ·, Ù· ÔÔ›· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Û ÚÔÓÔÌȷΤ˜ ı¤ÛÂȘ, ¤ÁÈÓ·Ó ÔÈ ¯ÒÚÔÈ Ô˘

¯·Ï΢fiÓÙÔ˘Û·Ó ÛÒÌ·Ù· Î·È ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜ ȉȷ›ÙÂÚ˘ ¤Í·ÚÛ˘ («Î·Ïfi˜ Î[ [·Á·ıfi˜»).

™ÙË ™¿ÚÙË Ë ‰ËÌfiÛÈ· ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ «·›‰ˆÓ» ¿Ú¯È˙ ·fi ÙÔÓ 7Ô ¯ÚfiÓÔ Ì ÙË ÌÔ˘ÛÈ΋ ηÈ

Ì ÙÔ ¯ÔÚfi. ∞ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÔÈ ÛˆÌ·ÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ, ÔÈ Ôԛ˜ Ì ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Á›ÓÔÓÙ·Ó

Αθλητισµός 19

Ù·¯‡ÙÂÚ˜. °ÓˆÛÙ‹ Â›Ó·È Ë «‰È·Ì·ÛÙ›ÁˆÛȘ» (ÛÎÏËÚ‹ Ì·ÛÙ›ÁˆÛË ÙˆÓ ÂÊ‹‚ˆÓ «Ì¤¯ÚÈ

ı·Ó¿ÙÔ˘ ÔÏÏ¿ÎȘ») ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ‚ˆÌfi Ù˘ ∞ÚÙ¤Ìȉ·˜ ηٿ ÙËÓ Ë̤ڷ Ù˘ ÁÈÔÚÙ‹˜ Ù˘

ı¿˜. √È Ó¤ÔÈ Ì·ÛÙÈÁÒÓÔÓÙ·Ó ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ Ë̤ڷ. ∆Ô Ì·ÚÙ‡ÚÈÔ ·˘Ùfi ÙÔ ˘¤ÌÂÓ·Ó

·ÁfiÁÁ˘ÛÙ· Î·È Î·ÚÙÂÚÈο Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÔÈÔ˜ ıã ·ÓÙ¤ÍÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ.

¶ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ¤ı·ÈÓ·Ó ·fi ÙȘ ‚·ÚȤ˜ ÏËÁ¤˜ Ô˘ ¿ÓÔÈÁ·Ó ÛÙÔ ÎÔÚÌ› ÙÔ˘˜, ÔÈ

ÓÈÎËÙ¤˜, fï˜ ¤·ÈÚÓ·Ó ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ «‚ˆÌÔÓ›ÎË» Î·È ÙÔÓ ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ÈÛfi‚È·. ™ÙË

‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ì·ÛÙ›ÁˆÛ˘ ·Ú¢ÚÈÛÎfiÙ·Ó Î·È Ë È¤ÚÂÈ· Ù˘ ı¿˜, ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ÛÙÔ ‰ÂÍ›

Ù˘ ¯¤ÚÈ ¤Ó· Ífi·ÓÔ Ù˘ ∞ÚÙ¤Ìȉ·˜. ∞˘Ùfi ÁÈÓfiÙ·Ó ‚·Ú‡ÙÂÚÔ, fiÙ·Ó ÔÈ Ì·ÛÙÈÁˆÙ¤˜

¯Ù˘Ô‡Û·Ó ÂÏ·ÊÚÈ¿ ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ Ô˘ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ

ÔÌÔÚÊÈ¿ ÙÔ˘˜, ÚÔ˜ ‰ÔÎÈÌ·Û›· Ù˘ ÛÎÏËÚ·ÁˆÁ›·˜ Î·È ·ÓÙÔ¯‹˜ ÙˆÓ. «¶·È‰Â›·Ó, ÁÚ¿ÊÂÈ

οÔÈÔ˜, ]ÔÌÔÈ¿˙Ô˘Û·Ó Úfi˜ Ù‹Ó ™·ÚÙÈ·ÙÈÎ‹Ó [‰›‰·ÛÎÔÓ Î·› Ô]È [ ∞ıËÓ·~ÈÔÈ Â[Ș ÙÔ‡˜

·~ȉ·˜ η› Â[Ș ÙÔ‡˜ [ÂÊ‹‚Ô˘˜ ÙˆÓ». ] √ ¶Ï¿ÙˆÓ @ËÙÔ ÂÓıÂÚÌÔ˜ ]˘ÔÛÙËÚÈÎÙ‹˜ Ù~˘ [·Û΋Ûˆ˜

Ù~ˆÓ Ó¤ˆÓ, [·ÏÏ[ [ËÓ·ÓÙÈÔ~˘ÙÔ Úfi˜ Ù¿˜ ]˘ÂÚ‚ÔÏ¿˜, @ËÙÔ ‰¤ ÁÂÓÈÎ~ˆ˜ ]˘¤Ú Ù~˘ ÍÈÊ·ÛΛ·˜ η›

Ù~ˆÓ ÔÏ˘Û˘Óı¤ÙˆÓ [·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ (¤ÓÙ·ıÏÔÓ).] √ [ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤Ï˘ [·ÂοÏÂÈ ]·ÚÌÔÓ›· Ù‹Ó

]˘Á›·, Û˘ÓÈÛÙ~· ‰¤ Ù‹Ó [··ÁfiÚ¢ÛË Ù~˘ [·Û΋Ûˆ˜ Ù~ˆÓ ·›‰ˆÓ, ]ˆ˜ [ÂÌÔ‰›˙Ô˘Û· Ù‹Ó

[·Ó¿Ù˘Í‹ ÙˆÓ, Â[Ș ÙÔ‡˜ [ÂÓËÏ›ÎÔ˘˜ Ó¿ Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È [ÂÓ Ì¤ÙÚˆ, ηıã \ÔÛÔÓ Ô]È

]˘ÂÚ‚¿ÏÏÔÓÙ˜ «‰¤Ó [ÂÁ›ÓÔÓÙÔ [·Á·ıÔ›, Ô[˘‰¤ ¢ÙÂÎÓÔÈ». ] √ ] πÔÎÚ¿Ù˘ (460 - 370 .X.)

Û˘Ó¤ÛÙËÛÂ Ù‹Ó ÌfiÚʈÛÈÓ Ù~ˆÓ Á˘ÌÓ·Û›ˆÓ ‰È¿ Ù~˘ [È·ÙÚÈÎ~˘ [ÂÈÛÙ‹Ì˘. ] √ °·ÏËÓfi˜

[ËÚ‡ÓËÛÂÓ [ÂÓÙ·ÙÈÎ~ ˜ Ù‹Ó ÛËÌ·Û›·Ó Ù~ Ó [·Û΋ÛˆÓ, ‰È‹ÚÂÛ ‰¤ Ù·~ Ù·˜ Â[Ș [ÂÓÂÚÁËÙÈο˜,

·ıËÙÈο˜ η› ÌÂÈÎÙ¿˜, ÚÔÛı¤Û·˜ η› Ù¿˜ [·ÔıÂڷ¢ÙÈο˜ Úfi˜ [·ÔηٿÛÙ·ÛÈÓ Ù~˘

Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎ~˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ Ù~ˆÓ [ÔÚÁ¿ÓˆÓ, ]˘Ô‚ÔËıÔ‡ÌÂÓ˘ η› ‰È¿ Ù~˘ ̷Ͽ͈˜.

∏ Ù¿¯ÈÛÙË Î·È ÌÂÁ¿ÏË ·fi‰ÔÛË Ù˘ ·ıÏËÙÈ΋˜ ȉ¤·˜ Ûã ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ›¯Â

Û·Ó Ê˘ÛÈÎfi ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ȉȷ›ÙÂÚÔ˘ «[·ıÏËÙÈÎÔ~˘ [ÂÈÙˉ‡̷ÙÔ˜», ‹ÙÔÈ

ȉȷ›ÙÂÚ˘ Ù¿Í˘ ·ıÏËÙÒÓ, ÙˆÓ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÒÓ ·ıÏËÙÒÓ fiˆ˜ ›·ÌÂ Î·È ·Ú·¿Óˆ

(«[ÂÍã [·ÁÁ¤ÏÌ·ÙÔ˜ [·ıÏËÙ~ˆÓ»), ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ηÌÌ›· ¿ÏÏË ··Û¯fiÏËÛË, ·Ú¿

ÛÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Î·È ÛÙËÓ ¿ÛÎËÛË Ù˘ ۈ̷ÙÈ΋˜ ÙˆÓ ÚÒÌ˘ Î·È ·ıÏËÙÈ΋˜ ÈηÓfiÙËÙ¿˜

ÙˆÓ. °ÂÓÈο ÔÈ «·Ï·~ÈÛÙÚ˜», ȉȈÙÈΤ˜ ‹ ‰ËÌfiÛȘ, ‹Û·Ó ÎÙ›ÚÈ· Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó Ë

¿ÛÎËÛË ÛÙË ¿ÏË Î·È ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›·, Ù· ‰Â «Á˘ÌÓ¿ÛÈ·» ‹Û·Ó ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ÎÙ›ÚÈ·,

fiÔ˘ ÔÈ Ó¤ÔÈ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Âȉ›‰ÔÓÙ·È Û fiÏ· Ù· Á˘ÌÓ¿ÛÌ·Ù·. ™Ù· «Á˘ÌÓ¿ÛÈ·»

˘‹Ú¯·Ó: «∂Ê˂›Ի, «·Ô‰˘Ù‹ÚÈÔ», «ÛÊ·ÈÚÈÛÙ‹ÚÈÔ», «ÛÙ›‚Ô˜», «ÂÏ·ÈÔı¤ÛÈÔ»,«·ÈÏÂÈÙ‹ÚÈÔ», «ÎÔÓÈÛÙ‹ÚÈÔ», «‚·Ï·Ó›Ի, «Âͤ‰Ú˜», «ÂÚ›ÛÙ˘ÏÔ», «·Ú·‰ÚÔÌ›‰Â˜»,«ÛÔÏÂÁÁ›‰·», «ÏÔ˘ÙÚÒÓ·˜ ·Ó‰ÚÒÓ», «ÏÔ˘ÙÚÒÓ·˜ Á˘Ó·ÈÎÒÓ» ÎÏ. ™ÙËÓ √Ï˘Ì›· ηÈ

ÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ë ‡·ÚÍË Î·È ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ «Á˘ÌÓ·Û›Ô˘», ÌÈÎÚÔ‡ ·ÓÙ› ÁÈ·

«·Ï·›ÛÙÚ·». ∂Ú›ȷ «Á˘ÌÓ·Û›ˆÓ» ۯ‰fiÓ ÔÌÔÈfiÌÔÚÊˆÓ ‚Ú¤ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ŒÊÂÛÔ,

πÂÚÔ‡ÔÏË, ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ· Ù˘ ∆Úˆ¿‰·˜, ηıÒ˜ Î·È Û Ï›ÛÙ˜ ·ÎfiÌË ¿ÏϘ ∂ÏÏËÓÈΤ˜

Î·È πÙ·ÏÈΤ˜ fiÏÂȘ, fiÔ˘ fiˆ˜ ͤÚÔ˘Ì ÌÂÙ·Ê˘Ù‡ÙËÎÂ Ô ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ ·fi ÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜

∂ÏÏ¿‰· ·fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜. ∆Ë ‰È‡ı˘ÓÛË ÙˆÓ «Á˘ÌÓ·Û›ˆÓ» ›¯Â Ô «Á˘ÌÓ·Û›·Ú¯Ô˜», ÙËÓ

‰Â ÂÔÙ›· Ù˘ Ú·ÎÙÈ΋˜ ÂÎÁ‡ÌÓ·Û˘ ÔÈ «·È‰ÔÙÚ›‚˜» Î·È Ù˘ ıˆÚËÙÈ΋˜ ÔÈ

«Á˘ÌÓ·ÛÙ¤˜». ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ «Á˘ÌÓ·ÛÙ¤˜» ıÂڷ‡ÔÓÙ·Ó Î·È Ùã ·Ù˘¯‹Ì·Ù· Ô˘

20 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó Î·Ù¿ ÙȘ ·Û΋ÛÂȘ. √È ·ÛÎÔ‡ÌÂÓÔÈ ÛÙ· «Á˘ÌÓ¿ÛÈ·» fiÊÂÈÏ·Ó Ó·

Âȉ›¯ÓÔ˘Ó, ·Ú¿ÏÏËÏ· ÚÔ˜ ÙȘ ۈ̷ÙÈΤ˜ Î·È ·ıÏËÙÈΤ˜ ÈηÓfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘˜, ÙȘ

„˘¯ÈΤ˜ ·ÚÂÙ¤˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ Â˘Á¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘˜, ÒÛÙ ӷ Û¤‚ÔÓÙ·È Î·È ÙÔÓ Â·˘ÙfiÓ ÙÔ˘˜ ηÈ

ÙÔÓ ÏËÛ›ÔÓ ÙÔ˘˜. ¢ËÏ·‰‹ Ó· ÂÊ·ÚÌfi˙Ô˘Ó ÙÔ «Î·Ïfi˜ Î[ [·Á·ıfi˜». ∏ ¿ÛÎËÛË ÛÙȘ ·Ú¯¤˜

‹Ù·Ó ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ Û fiÏ· Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·: ‰ÚfiÌÔ˘, ¿Ï˘, ˘ÁÌ·¯›·˜, ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ ηÈ

¤ÓÙ·ıÏÔ˘. ∫·ÙfiÈÓ ÔÈ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ¤Î·Ó·Ó Âȉ›Î¢ÛË Û ¤Ó· ·ã ·˘Ù¿ ‹ Î·È ÛÂ

ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·. ∆· ·È‰Èο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· («·ıÏԷȉȤ˜») ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ¤Ó· ̤ÚÔ˜ Ù˘

„˘¯·ÁˆÁ›·˜ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ, ·Ô‰È‰fiÙ·Ó ‰Â Ûã ·˘Ù¿ Ôχ ÌÂÁ¿ÏË ÌÔÚʈÙÈ΋ Î·È ·È‰·ÁˆÁÈ΋

ÛËÌ·Û›·. ∞ӷʤÚÔÓÙ·È Û˘¯Ó¿ ˆ˜ ·È‰Èο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Ë «ÛÊ·›ÚËÛȘ», Ë

«‰ÈÂÏ΢ÓÛÙ›‰·», Ë «Ú¤ÌÈÍ», Ô «¤ÓÙ·ıÏÔ˜», Ë «Ï·Ì·‰ËÊÔÚ›·», Ë «Ûη¤Ú‰·», Ë

«·¯ÚËÛȘ» ÎÏ.

√ ŸÌËÚÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ÊÔÚÔ‡Û·Ó ˙ÒÓË Á‡Úˆ ·fi ÙË Ì¤ÛË ÙÔ˘˜. ∆Ô‡ÙÔ

ÂÈÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ Î·È ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ‰ÂÓ ‰È·ÙËÚ‹ıËΠfï˜ ÁÈ· Ôχ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·.

∫·Ù¿ ÙËÓ Â›ÛÔ‰fi ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ·Ï·›ÛÙÚ· ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Á‰˘ÓfiÓÙÔ˘Û·Ó ÛÙÔ «[·Ô‰˘Ù‹ÚÈÔ»,

¯ÚÈ˙fiÓÙÔ˘Û·Ó Ì Ͽ‰È ·fi ÙÔÓ «·ÏÂÈÙÔ» ‹ ·fi ÙÔ ÌÈÎÚfi ‰Ô‡ÏÔ ÙÔ˘˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ Û˘Ófi‰Â˘Â

Î·È «[·Â¿ÛÛÔÓÙÔ ‰È¿ ÎfiÓˆ˜». √È ·ıÏËÙ¤˜ fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (5', 7, 3) ‰ÂÓ

¤ÙÚˆÁ·Ó ÎÚ¤·˜, ÚÔÙÈÌÔ‡Û·Ó Óˆfi-ÊÚ¤ÛÎÔ Ù˘Ú› ‹ ÍËÚÔ‡˜ ηÚÔ‡˜ Î·È ÛÙ¿ÚÈ. √

¶Ï¿ÙˆÓ·˜ fï˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ fiÙÈ ¤ÙÚˆÁ·Ó ‚Ô‰ÈÓfi ÎÚ¤·˜, ÔÈ ‰Â ·Ï·ÈÛÙ¤˜ ÙÚÂÊfiÓÙÔ˘Û·Ó

Ì ¯ÔÈÚÈÓfi ÎÚ¤·˜. ŸÏÔÈ ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ Á‡ÌÓ·Û‹˜ ÙÔ˘˜ ˘Ô‚¿ÏÔÓÙÔ ÛÂ

˘ÂÚÙÚÔÊ›·, Ë ÔÔ›· ˆÓÔÌ¿˙ÂÙÔ «[·Ó·ÁÎÔÊ·Á›·» ‹ «[·Ó·ÁÎÔÙÚÔÊ›·» fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô

∞ÚÈÛÙÔÙ¤Ï˘ («¶ÔÏÈÙ. ∞ıËÓ.» ∏ã4). √È ·ıÏËÙ¤˜ ‹Û·Ó ÂÁÎÚ·Ù›˜ ÛÙË Û·ÚÎÈ΋ ˉÔÓ‹ ηÈ

ÂÚÓÔ‡Û·Ó ÁÂÓÈο ˙ˆ‹ ·ÛÎËÙÈ΋, Ë ÔÔ›· ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ¶ÏÔ‡Ù·Ú¯Ô (724∂!)

«·ıÏËÙÈ΋ ÊÈÏÔÛÔÊ›·». ¶ÔÏÏÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·Ì›‚ÔÓÙÔ ÏÔ˘ÛÈÔ¿ÚÔ¯· ηÈ

·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ·ÚÔ¯¤˜, Î·È Ì ÂÓÙ·ÙÈ΋ ¿ÛÎËÛË ÁÈÓfiÓÙÔ˘Û·Ó ·Û˘Ó·ÁÒÓÈÛÙÔÈ. √È

˘fiÏÔÈÔÈ ·ÚÎÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙËÓ ·ıÏËÙÈ΋ ··Û¯fiÏËÛË Â›Ù ¯¿ÚË „˘¯·ÁˆÁ›·˜ ηÈ

‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ Ù˘ ‰‡Ó·Ì‹˜ ÙÔ˘˜, ›Ù ·ÎfiÌË Î·È ·fi ·Á¿Ë ÚÔ˜ ÙËÓ ¿ÛÎËÛË. ∏ ¿ÌÈÏÏ·

ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ ӛ΢ ¤ÊÂÚ ÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Î·È ÙÔ˘˜ ı·٤˜ ÛÙ· ‰È¿ÊÔÚ·

ÛÙ¿‰È·. ªÂ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙÔ Ë ÂıÓÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· Î·È Ë ÁÓˆÚÈÌ›· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ,

Î·È ¤ÙÛÈ ‰È¤ÊÂÚ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ‚·Ú‚¿ÚÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ηӤӷ

‰Èη›ˆÌ· Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ıˆÚÔ‡Û·Ó ÈÂÚÔ‡˜.

™ÙËÓ ∞ı‹Ó· Ù· «¶·Ó·ı‹Ó·È·» (ªÈÎÚ¿ ÌÈ· ÊÔÚ¿ ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Î·È ªÂÁ¿Ï· οıÂ

ÙÂÙÚ·ÂÙ›·), ÛÙËÓ ª˘Î¿ÏË Ù˘ πˆÓ›·˜ Ù· «¶·ÓÈÒÓÈ·», ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ Ù· «] ∏Ú·~È·», ÛÙË

¢ˆ‰ÒÓË Ù˘ ∏›ÚÔ˘ Ù· «¡¿˚·», ÛÙË ƒfi‰Ô Ù· «] ∞Ï›ÂÈ·», ÛÙË £¤Ûȉ· Ù· «[ ∂ÚˆÙ›‰ÂÈ·»,

ÛÙË £‹‚· Ù· «] ∏Ú¿ÎÏÂÈ·», ÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ Ù· «[ ∞ÛÎÏËÈÂ~È·» Î·È ¿ÏÏÔÈ ·ÁÒÓ˜, ‹Û·Ó

ÁÂÁÔÓfiÙ· ÛËÌ·ÓÙÈο. ∞ÏÏ¿ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ·fiÌÂÈÓ·Ó Î·È ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËÎ·Ó ˆ˜

·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ·ıÏËÙÔ-ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜ ·ÓËÁ‡ÚÂȘ ÛÙ· « πÛıÌÈ·», Ù· «¡¤Ì·»

(‹ «¡¤ÌÂÈ·»), Ù· «¶‡ıÂÈ·» Î·È Ù· «[ √χÌÈ·», Î·È ·fi ·˘Ù¤˜ Ù· «[ √χÌÈ·»

ÂÎ¿Ï˘„·Ó Ì ÙËÓ ·›ÁÏË ÙÔ˘˜ Î·È ÙË Ï·ÌÚfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜ fiϘ ÙȘ ˘fiÏÔȘ ÂΉËÏÒÛÂȘ.

«∂[Ș Ùfi Â[ȉ˘ÏÏÈ·ÎfiÓ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ù~˘ [ √Ï˘Ì›·˜ -ÁÚ¿ÊÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜- Ô]È

21Αθλητισµός

[·ÁˆÓÈ˙fiÌÂÓÔÈ ‰ÈÂΉÈÎÔ~˘Ó Ù‹Ó Ó›ÎËÓ Â[Ș ÙfiÓ ‰ÚfiÌÔÓ ÛÙ·‰›Ô˘, [·ÔÛÙ¿Ûˆ˜ 600 Ô‰~ˆÓ (180

Ì. ÂÚ›Ô˘), Â[Ș ÙfiÓ «‰›·˘ÏÔÓ» (‰ÈÏ‹ [·fiÛÙ·ÛȘ), Â[Ș ÙfiÓ «‰fiÏȯÔÓ» [·ÁÒÓ· [·ÓÙÔ¯~˘

(1260 ÂÚ›Ô˘ ̤ÙÚˆÓ). ] √ [·ÁÒÓ @ËÙÔ Á˘ÌÓÈÎfi˜, [·ÏÏ¿ η› ]ÔÏ›Ù˘, [ÂÊ[ \ÔÛÔÓ Ô]È ‰ÚÔÌÂ~Ș

ÂÊÂÚ·Ó \ÔÏ·. ¶ÂÚÈÂÏ·Ì‚¿ÓÂÙÔ [›Û˘ Â[Ș ÙÔ‡˜ [ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ Ùfi \·ÏÌ·, ]Ë ¿ÏË, ]Ë

˘ÁÌ·¯›·, ]Ë ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›·, ]Ô [·ÎÔÓÙÈÛÌfi˜, Ùfi ·ÁÎÚ¿ÙÈÔÓ Î·› Ùfi ¤ÓÙ·ıÏÔÓ. ∆fi \·ÏÌ·

[ÂÁ¤ÓÂÙÔ Â[Ș Ì~ËÎÔ˜ [·fi ‚·Ù~ËÚÔ˜, Â]˘ÚÈÛÎÔ̤ÓÔ˘ [ÔÏ›Á· ]ÂηÙÔÛÙ¿ ]˘„ËÏfiÙÂÚ· ÙÔ~˘

Ûο̷ÙÔ˜, Ô]È ‰¤ ·ÏÙ·È [ÂÎÚ¿ÙÔ˘Ó [·Ó¿ ¯Â~ÈÚ·˜ [·ÏÙ~ËÚ·˜ ]˘Ô‚ÔËıËÙÈÎÔ‡˜ Â[Ș Ùfi \·ÏÌ·.

...»∂[Ș ÙÔ‡˜ [ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ [·Á~ˆÓ˜ ÂÚÈÂÏ‹ÊıËÛ·Ó Ì¤ Ù‹Ó ¿ÚÔ‰ÔÓ ÙÔ~˘ ¯ÚfiÓÔ˘

[·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ·›‰ˆÓ, ‰ÚfiÌÔ˜ Î·È ¿ÏË [·Ú¯ÈÎ~ˆ˜, ˘ÁÌ·¯›· η› ¤ÓÙ·ıÏÔÓ Î·ÙfiÈÓ,

[¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ~˘ÓÙÔ ‰¤ ÔÚÁ·Ó· [ÂÏ·ÊÚfiÙÂÚ· (‰›ÛÎÔ˜, [·ÎfiÓÙÈÔÓ). ] ∏ Â[ÈÛ·ÁˆÁ‹ Ù~ˆÓ

]·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌÈ~ Ó ÚÔÛ¤‰ˆÛÂÓ Â[Ș Ùfi ı¤·Ì· Ù~ Ó [·ÁÒÓˆÓ [ȉȷ›ÙÂÚË ·ÈÁÏË. ] √ «]·Ïٿگ˘»,

Με την επίβλεψη του παιδοτρίβη, ένας νέος ασκείται στο άλµα. Η προετοιµασία τωναθλητών έχει ανατεθεί σε ειδικούς προπονητές, τους παιδοτρίβες και τους γυµναστές.

22 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

@ËÙÔ ]˘Â‡ı˘ÓÔ˜ Ù~˘ ٿ͈˜ η› Ù~˘ Â[˘ÎÔÛÌ›·˜ ηıÒ˜ η› Ù~˘ ÛÂÈÚ~·˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ~˘ Ù~ˆÓ

[·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ. ] ∞ÚÌfi‰ÈÔÈ ‰È¿ Ù‹Ó [·Ó·Î‹Ú˘ÍÈÓ Ù~ˆÓ ÓÈÎËÙ~ˆÓ @ËÛ·Ó Ô]È «Ú·‚‰Ô~˘¯ÔÈ», Ë

[·ÁˆÓÔı¤Ù·È Ë [·ıÏÔı¤Ù·È ηÏÔ‡ÌÂÓÔÈ Â[Ș ÙÔ‡˜ [ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ η› Ô]È ]ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î·È. ¶ÂÚ›

Ù~ˆÓ [ÂȉfiÛÂˆÓ Á›ÓÂÙ·È [·fi ηÈÚÔ~˘ Â[Ș ηÈÚfiÓ ÏfiÁÔ˜, [·ÏÏ[ Ô]È [·Û¯ÔÏÔ‡ÌÂÓÔÈ Ì¤ Ùfi

]ÈÛÙÔÚÈÎfiÓ Ì¤ÚÔ˜ Ù~ˆÓ [·ÁÒÓˆÓ [ÂÍ [·ÁÓÔ›·˜ [·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Â[Ș [·›ı·ÓÔ˘˜ [·ÚÈıÌÔ‡˜».

∞fi Ù· Ù¤ÏË Ù˘ 3˘ ¯ÈÏÈÂÙËÚ›‰·˜ .X. Û˘ÁÎÂÓÙÚˆÓfiÓÙÔ˘Û·Ó ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË ÚÔ˜ ÙÈÌ‹

ÙˆÓ ıÂÔÙ‹ÙˆÓ ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ -ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ› ÙˆÓ ıÂÔًوÓ, ÔÈ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ Ô˘ ›¯·Ó ‰È·ÎÚÈı›,

Ì ÛÎÔfi Ó· Âȉ›ÍÔ˘Ó ÙȘ ·ıÏËÙÈΤ˜ ÈηÓfiÙËÙ˜ Î·È ‰ÂÍÈfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘˜ Û ÂÈΛӉ˘Ó·

·ıÏ‹Ì·Ù· (Ù·˘ÚÔÌ·¯›·, ˘ÁÌ·¯›·). º·ÓÙ·˙fiÓÙÔ˘Û·Ó ˆ˜ Ì ٷ ·ıÏËÙÈο ·˘Ù¿

ı¿̷ٷ ¢¯·ÚÈÛÙÔ‡Û·Ó ÙȘ ıÂfiÙËÙ˜, ¤ÓÔȈı·Ó ÈηÓÔÔ›ËÛË ÔÈ ı·٤˜ ηÈ

¯·ÈÚfiÓÙÔ˘Û·Ó ¯ˆÚ›˜ Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ Î·È ËÙÙË̤ÓÔÈ. √È ªÈÓˆÈÎÔ›

∫ÚËÙÈÎÔ› ‰È·ÎÚ›ıËÎ·Ó ÛÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ, ÛÙËÓ ÙÔÍÔ‚ÔÏ›·, ÛÙËÓ ÌÔÓÔÌ·¯›· Ì ‰fiÚ˘, ÛÙËÓ

ÍÈÊÔÌ·¯›·, ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›· Î·È ÛÙ· «Ù·˘ÚÔηı¿„È·» (ÁÈÔÚÙ‹ Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó Û ÔÏÏ¿

̤ÚË ÙfiÙÂ, ÂÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ÙË Û‡ÏÏË„Ë ÂÍ·ÁÚȈ̤ÓÔ˘ Ù·‡ÚÔ˘). ∞ÁÒÓ˜ «Ù·˘ÚÔηı·„›ˆÓ»

ÁÈÓfiÓÙÔ˘Û·Ó ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ∫Ú‹ÙË ÛÙËÓ ∆›Ú˘Óı·, ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙË ™˘ÓÒË, ÛÙË

™Ì‡ÚÓË Î·È Ûã ¿ÏÏ· ̤ÚË.

∏ ˘ÁÌ·¯›· ‹Ù·Ó ÙÔ ÈÔ ‰ËÌÔÊÈϤ˜ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙˆÓ ªÈÓˆÈÎÒÓ. ¢ÂÓ ·È˙fiÙ·Ó fiˆ˜

ÛÙÔ˘˜ ÚˆÙfiÁÔÓÔ˘˜ ¯ˆÚ›˜ Á¿ÓÙÈ· ‹ Ì ·ÓÔȯً ÙËÓ ·Ï¿ÌË. ™ÙÔ ˘ÁÌ·¯ÈÎfi ·ÁÁÂ›Ô Ù˘

∞ÁÈ·-∆ÚÈ¿‰·˜ ∫Ú‹Ù˘ (1600 .X.) ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Ë ˘ÁÌ·¯È΋ ÁÚÔıÈ¿ Ì ÂȉÈο Ì·ÎÚÈ¿

Á¿ÓÙÈ·, Ù¯ÓÈ΋ ˘ÁÌ·¯È΋ ÛÙ¿ÛË Î·È Ë Ì¤ıÔ‰Ô˜ Ù˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ˘ ÙÔ˘ ·ÚÈÛÙÂÚÔ‡

¯ÂÚÈÔ‡ ÁÈ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó· Î·È ÙÔ˘ ‰ÂÍÈÔ‡ ÁÈ· ÙËÓ Â›ıÂÛË.

∂ıÓÈÎfi ¿ıÏËÌ· ÙˆÓ ∫ÚËÙÈÎÒÓ ‹Ù·Ó Ë Ù·˘ÚÔÌ·¯›·. ∞ÏÏ¿ Ë ªÈÓˆÈ΋ Ù·˘ÚÔÌ·¯›· ‰ÂÓ

›¯Â ηÌÈ¿ ÔÌÔÈfiÙËÙ· Ì ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ πÛ·ÓÈ΋. ∂ÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ¿ÏË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÌÂ

ÙÔÓ Ù·‡ÚÔ, Ô˘ Ë ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ Ù·‡ÚÔ˘ ·ÓÙÈÛÙ·ıÌÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ÂȉÂÍÈfiÙËÙ· ÙÔ˘

·ÓıÚÒÔ˘-Ù·˘ÚÔÌ¿¯Ô˘. ◊Ù·Ó ¤Ó·˜ Û˘Ó¯‹˜ ·ÎÚÔ‚·ÙÈÛÌfi˜ Î·È Â›‰ÂÈÍË Â˘ÎÈÓËÛ›·˜,

·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Î·È ‰È·Ê˘Á‹ Ì ˘ÂÚˉ‹Ì·Ù· ΢‚ÈÛÙ‹Ì·Ù· (Ùԇ̘) ¿ӈ ÛÙË Ú¿¯Ë

‹ ÛÙ· Τڷٷ ÙÔ˘ Ù·‡ÚÔ˘ Î·È Ù¤ÏÔ˜ ηٷ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ Ù·‡ÚÔ˘ Ì ÙËÓ ÎÔ‡Ú·ÛË. √È Á˘Ó·›Î˜

‰È·ÎÚ›ıËÎ·Ó ÛÙËÓ Ù·˘ÚÔÌ·¯›· Û·Ó ÈÔ Â˘Î›ÓËÙ˜. √ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜ ÙÔ˘ ªÈÓˆÈÎÔ‡

·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ ‹Ù·Ó ıÚËÛ΢ÙÈÎfi˜ Î·È „˘¯·ÁˆÁÈÎfi˜. ∏ ÌÂÁ¿ÏË ªÈÓˆÈ΋ ı¿ ÂÎÙfi˜ ·fi

Ùã ¿ÏÏ· ‹Ù·Ó «[ÂÓ·ÁÒÓÈÔ˜ ı¿» (ı¿ Ô˘ ÚÔÛٿ٢ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Î·È ÙËÓ ·Ï·›ÛÙÚ·),

ı¿ ÙˆÓ ¿ıψÓ, ·ÎÚÔ‚¿Ùȉ·, Ù·˘ÚÔÌ¿¯Ô˜. √È ·Ú¯·›ÔÈ ∫ÚËÙÈÎÔ› Ì ٷ Á˘ÌÓ·ÛÙÈο ηÈ

Ó·˘ÙÈο ·ıÏ‹Ì·Ù· ‰È·Ï¿Û·Ó ηÏÏ›ÁÚ·ÌÌ· Î·È ·ÚÌÔÓÈο ÎÔÚÌÈ¿.

∏ Ù¤ÏÂÛË ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·Ù¿ ÙËÓ Ù·Ê‹ ÙÔ˘ ÓÂÎÚÔ‡ ‹Ù·Ó Ë ··Ú¯‹ ÙˆÓ ·ıÏËÙÈÎÒÓ

·ÁÒÓˆÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙÔÓ √ÌËÚÈÎfi ·ıÏËÙÈÛÌfi, Ô˘ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ· ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÓ·Ó ÌÂ

ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÔÔÈ·Û‰‹ÔÙÂ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ˘. ∞˜ ‰ÒÛÔ˘Ì fï˜ ÙÔ ÏfiÁÔ ÛÙÔÓ Â›ÏÂÎÙÔ

Û˘ÁÁڷʤ· ∆¿ÎË ™·ÎÂÏÏ·Ú›Ô˘ ÁÈ· Ó· Ì·˜ ·Ó·Ù‡ÍÂÈ Î·Ï‡ÙÂÚ· ÁÈ· ÙÔÓ √ÌËÚÈÎfi

·ıÏËÙÈÛÌfi. «...™ÙÔ˘˜ Ù¿ÊÔ˘˜ ÙˆÓ ‚·ÛÈϤˆÓ, Î·È ‰È·ÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ÔÏÂÌÈÛÙÒÓ

Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·Ó Ù· ·Ó¿Ú¯·È· ¯ÚfiÓÈ· ÔÈ Ê›ÏÔÈ ‹ ÔÈ ˘‹ÎÔÔÈ ÙÔ˘ ÓÂÎÚÔ‡ ÁÈ· Óã

·Ô‰ÒÛÔ˘Ó Ûã ·˘ÙÔ‡˜ ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÙÈ̤˜. ™ÙȘ ÂÈÙ¿ÊȘ ·˘Ù¤˜ ÈÂÚÔÙÂÏÂÛٛ˜, ÔÈ

23Αθλητισµός

·ÁÒÓ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÛÙËÓ ·Ú¯‹, ̤ÚÔ˜ Ù˘ ÙÂÏÂÙ‹˜ Î·È ‡ÛÙÂÚ· ÙÔ Î‡ÚÈÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ù˘

ÁÈÔÚÙ‹˜ ·˘Ù‹˜. √ ∞¯ÈÏϤ·˜, ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ Ê›ÏÔ˘ ÙÔ˘ ¶¿ÙÚÔÎÏÔ˘ ηÏ› ÙÔ ÛÒÌ·

ÙÔ˘, Ì·˙‡ÂÈ ÙË ÛÙ¿¯ÙË (ÔÛÙ¿) ̤۷ Û ¯Ú˘Û‹ Ï‹Î˘ıÔ, ‚¿˙ÂÈ ıÂ̤ÏÈ· ÙÔ˘ ÌÓËÌ›Ԣ,

Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÂÈ ÂΛ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Î·È ÚÔÎËÚ‡ÛÛÂÈ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ·Ó¿Ú¯·ÈÔ ¤ıÈÌÔ Ù˘

Ê˘Ï‹˜, ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÂÈÙ¿ÊÈÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜. ∞ıÏÔı¤Ù˘ Î·È ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˘ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ∞¯ÈÏϤ·˜,

ÔÚ›˙ÂÈ ÁÈ· ‚Ú·‚›· ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ: Ϥ‚ËÙ˜, Ùڛԉ˜, ¿ÏÔÁ·, ÌÔ˘Ï¿ÚÈ·, ÈÛ¯˘Ú¿ ‚fi‰È·,

«Î·ÏÏÈ¿ÚÂȘ», ηÏÏ›ÁÚ·Ì̘ Á˘Ó·›Î˜ Î·È Û›‰ÂÚÔ. ∆· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ‹Ù·Ó ÙfiÙ Ë

·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›·, Ë ˘ÁÌ·¯›·, Ë ¿ÏË, Ô ‰ÚfiÌÔ˜ Ù·¯‡ÙËÙ·˜, Ë ÌÔÓÔÌ·¯›·, Ë ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›·, Ë

ÙÔÍÔ‚ÔÏ›· Î·È Ô ·ÎÔÓÙÈÛÌfi˜. ∫ÔÈÓˆÓÈÎÔ› Î·È ÔÏÈÙÈÎÔ› ÏfiÁÔÈ ÚÔηÏÔ‡Û·Ó Â›Û˘

·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙËÓ Ù¤ÏÂÛË ·ÁÒÓˆÓ. √ ∂‡Ú˘ÛÙÔ˜, ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ¶›Û·˜ Ù˘ ∏ÏÈ¿‰·˜ ηÈ

·Ù¤Ú·˜ Ù˘ √ȯ·Ï›·˜, ‰È¿ÛËÌÔ˜ ÙÔÍfiÙ˘, ÚÔ΋ڢÍ ·ÁÒÓ˜ ÙÔÍÔ‚ÔÏ›·˜ Ì ¤·ıÏÔ ÙËÓ

ÎfiÚË ÙÔ˘ °fiÏË. ∏ ∞Ù·Ï¿ÓÙË ÁÈ· Óã ·ÔʇÁÂÈ ÙÔ Á¿ÌÔ, ¤‚·˙ ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ù˘ ¤·ıÏÔ ÛÂ

·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÁÈ· ÙÔ ÓÈÎËÙ‹. √ √ÈÓfiÌ·Ô˜, ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ¶›Û·˜ Î·È ·Ù¤Ú·˜ Ù˘

πÔ‰¿ÌÂÈ·˜, ¤‰ÈÓ ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË Ó· ‰ÒÛÂÈ ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ Û Á¿ÌÔ, ÛÙÔ ÓÈÎËÙ‹ ÙÔ˘

·ÁÒÓ· ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›·˜. √ ¢·Ó·fi˜ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ ÁÈ· Ó· ·ÓÙÚ¤„ÂÈ ÙȘ 48 ·fi ÙȘ 50 ÎfiÚ˜

ÙÔ˘, ÙȘ ¤‚·Ï ÛÙÔ Ù¤ÚÌ· ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ Ô˘ ¤Ú ӷ ÙÚ¤ÍÔ˘Ó ÔÈ ˘Ô„‹ÊÈÔÈ ÌÓËÛÙ‹Ú˜.

∏ ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘ ÙÂÚÌ·ÙÈÛÌÔ‡ ¤‰ÈÓ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ù˘ ÂÈÏÔÁ‹˜. °È· ¿ÌÈÏÏ· ‹ ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜

˘Á›·˜ ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÓ·Ó ›Û˘ ·ÁÒÓ˜. √È ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ∆ÚÔ›·˜ ‰È·ÛΤ‰·˙·Ó Ú›¯ÓÔÓÙ·˜

‰›ÛÎÔ˘˜, ·ÎfiÓÙÈ· Î·È ‚¤ÏË. √È ∞¯·ÈÔ› ÛÙËÓ ∆ÚÔ›· ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ ˘Á›·˜ ·ÁˆÓ›ÛıËÎ·Ó ÛÙËÓ

ΈËÏ·Û›· ηٿ Û˘Ì‚Ô˘Ï‹ ÙÔ˘ ÛÔÊÔ‡ ¶·Ï·Ì›‰Ë».

...»√È ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ÎÏ·ÛÛÈ΋˜ ÂÔ¯‹˜ - ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ∆¿Î˘ ™·ÎÂÏÏ·Ú›Ô˘ - ηÏÏÈÂÚÁÔ‡-

Û·Ó Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi ˆ˜ ËÁ‹ ˘¤ÚÔ¯ˆÓ Ú¿ÍÂˆÓ Î·È Î‡ÚÈÔ Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ‹

οı ÚÔfi‰Ô˘. ¶›ÛÙ¢·Ó ·ÎÚ¿‰·ÓÙ· ˆ˜ ÔÈ ıÂÔ› ‹Û·Ó È‰Ú˘Ù¤˜ Î·È ÚÔÛٿ٘ ÙˆÓ

·ÁÒÓˆÓ. ∆· Ì·ÓÙ›· (‰ËÏ. Ë ıÚËÛΛ·), ÙÔ˘˜ ›¯·Ó ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ˘fi ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘˜.

√È ·ıÏËÙ¤˜, ¢ÁÓÒÌÔÓ˜ ÁÈ· ÙËÓ ˘„ËÏ‹ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ıÂÒÓ, ıˆÚÔ‡Û·Ó Î·ı‹ÎÔÓ ÙÔ˘˜

Óã ·ÊÈÂÚÒÛÔ˘Ó Ûã ·˘ÙÔ‡˜ Ù· ‚Ú·‚›· ÙÔ˘˜. ∏ ÎÔÈÓˆÓ›· ÂÓ›Û¯˘Â Ì οı ›‰Ô˘˜ ̤۷, ÙË

‰ËÌÔÛÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜.

...«™ÙËÓ ∞ı‹Ó· ÔÈ √Ï˘ÌÈÔӛΘ ] ] [ÂÛÈÙÔ~˘ÓÙÔ[ [ Ì ‰ËÌfiÛÈ· ‰·¿ÓË ÛÙÔ ¶Ú˘Ù¿ÓÂÈÔ.

∞ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÁÂÓÈ΋˜ ·Û˘‰ÔÛ›·˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÓfiÌÔ ÙÔ˘ ™fiψӷ, ›¯·Ó ·ÌÔÈ‚‹ 500

‰Ú·¯Ì¤˜, ÂÓÒ ÔÈ ¶˘ıÈÔӛΘ 100 Î·È ·Ó¿ÏÔÁ· ÔÈ ÓÈÎËÙ¤˜ ¿ÏÏˆÓ ·ÁÒÓˆÓ. ™ÙË ™¿ÚÙË ÔÈ

ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Â›¯·Ó ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÚÔÓfiÌÈÔ Ó· ÔÏÂÌÔ‡Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ∆Ô

fiÓÔÌ· ÙÔ˘ √Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË È‰›ˆ˜ ‹Ù·Ó ÁÈ· ·ÈÒÓ˜ ÛÙ· ÛÙfiÌ·Ù· fiÏˆÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ∏

¯ÚÔÓÔÏÔÁ›· ÙˆÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎÒÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ - Û˘Ó¯›˙ÂÈ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ Ô ∆.

™·ÎÂÏÏ·Ú›Ô˘ - ηıÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó Ì ÙË Ó›ÎË ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ ÛÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰·. ™ÙȘ ·Ï·›ÛÙÚ˜

Î·È ÛÙ· Á˘ÌÓ¿ÛÈ· ÔÈ ·È‰ÔÙÚ›‚˜ Î·È ÔÈ Á˘ÌÓ·ÛÙ¤˜ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó Ì ÙË Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋

Î·È ÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi ÙËÓ ÙÂÏÂÈfiÙËÙ· ÂΛÓË ÙˆÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ, ÙËÓ Ï·ÛÙÈÎfiÙËÙ· ηÈ

ηÓÔÓÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌÒÓ, ÙËÓ ·ÚÌÔÓ›· ÙÔ˘ fiÏÔ˘, Ô˘ ‚Ï¤Ô˘Ì ·ÔÙ˘ˆÌ¤ÓË ÛÙ·

·Ú¯·›· ·Á¿ÏÌ·Ù·. ∞fi ÙËÓ Â·Ê‹ Ì¿ÏÈÛÙ· Ì ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ˆÊÂÏ‹ıËÎ·Ó Î·È Ë

ÁÏ˘ÙÈ΋, Ë ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋, Ë ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋, Ë ÌÔ˘ÛÈ΋, Ë Ô›ËÛË, Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù·, Ô ¯ÔÚfi˜

24 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ÎÏ. «K·Ù¿ ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ - Û˘Ó¯›˙ÂÈ ÙÂÏÂÈÒÓÔÓÙ·˜ Ô ÂÍ·›ÚÂÙÔ˜ ·˘Ùfi˜

Û˘ÁÁڷʤ·˜ Ì·˜ - Ô ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ¶ÂÓÙ·ÎÔÛÈÔ-̤‰ÈÌÓÔÈ, È›˜, ˙¢Á›Ù˜ Î·È ı‹Ù˜, ÛÙÚ·ÙËÁÔ›, ÁˆÚÁÔ›, ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ, ÔÏÈÙÈÎÔ›, ÔÈËÙ¤˜,

‚·ÛÈÏ›˜, Ú‹ÙÔÚ˜ Î·È ‚ÔÛÎÔ› ·ÓÙÈÚÔÛÒ¢·Ó Ì ÂÓÂÚÁfi Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙÔ˘˜ ÈÂÚÔ‡˜

·ÁÒÓ˜ Î·È Ì ·ıÚfi· ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÒÓ ÂÔÚÙÒÓ».

∆· √Ï˘Ìȷο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· fiˆ˜ ›·ÌÂ Î·È ·Ú·¿Óˆ, ‹Ù·Ó ÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ, Ô ‰›·˘ÏÔ˜,

Ô ‰fiÏȯԘ, Ô ÔÏ›Ù˘ ‰ÚfiÌÔ˜, Ë ¿ÏË, Ë ˘ÁÌ‹, ÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈο, ÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ, ÔÈ

ÈÔ‰ÚƠ̂˜, ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚƠ̂˜. ∫¿Ùˆ ·fi ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË ÙÔ˘ ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ

ÛÔÊÈÛÙÒÓ, ÙÔ˘ ·ÛÎËÙÈÛÌÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÓÂÔÏ·ÙˆÓÈÛÌÔ‡, Ô ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ Í¤Ê˘Á ·fi ÙÔÓ

·Ú¯ÈÎfi ÙÔ˘ ÛÎÔfi Î·È ¤¯·Û Ì ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ ÙËÓ ·ÏÈ¿ ÙÔ˘ ‰fiÍ·. √È ·ÁÒÓ˜

ÌÂÙ·‚Ï‹ıËÎ·Ó Û ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ. √È ·ıÏËÙ¤˜ ¤ÁÈÓ·Ó ÂÌÔÚ‡̷ٷ Ô˘ Ù· ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ·fi

fiÏË Û fiÏË. ¡ÈÎËÙ¤˜ ·Ó·ÎËÚ‡ÛÛÔÓÙ·Ó ÂΛÓÔÈ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÍ·ÁÔÚ¿ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜

·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜. √ ÎfiÛÌÔ˜ ÙfiÙ ·Á·Ó¿ÎÙËÛ ηٿ ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ Î·È ÔÈ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ›

∞ÁÒÓ˜ ηٷÚÁ‹ıËÎ·Ó Ì ‰È¿Ù·ÁÌ· ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· £ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘ ÙÔ˘

ªÂÁ¿ÏÔ˘ ÙÔ 394 Ì.X.

∫·Ù¿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜, ·Ú¿ ÙËÓ ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘˜, ‹Û·Ó ‡ÎÔÏ·

˘ÔΛÌÂÓÔÈ Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ·ÚÚÒÛÙȘ. ∞fi ÙËÓ ·¯˘Û·ÚΛ· ÙÔ˘˜ ˘¤ÊÂÚ·Ó Ôχ ·fi ÙË

˙¤ÛÙË, ÂÓÒ ·ÓÙ›ıÂÙ· ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÛÙÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘˜ ϛԘ, ‰ÂÓ ¿ÓÙ¯·Ó ÛÙÔ „‡¯Ô˜.

ŸÔÈÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜, ·Úã fiÏË ÙËÓ ÚÔfiÓËÛË ‰ÂÓ Î·ÙfiÚıˆÓ ӷ ηٷÎÙ‹ÛÂÈ ÌÈ· Ó›ÎË

̤¯ÚÈ ÙÔ 35Ô ¤ÙÔ˜ Ù˘ ËÏÈΛ·˜ ÙÔ˘, fiÔ˘ ÈÛÙ¢fiÙ·Ó fiÙÈ ¤ÊÙ·Ó ÛÙÔ ·ÓÒÙ·ÙÔ fiÚÈÔ Ù˘

‰‡Ó·Ì˘ ÙÔ˘, ·Ú·ÙÔ‡Û ȷ ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Î·È ÁÈÓfiÙ·Ó Á˘ÌÓ·ÛÙ‹˜ ÙˆÓ

·ıÏËÙÒÓ (ÚÔÔÓËÙ‹˜), fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Á›ÓÂÙ·È Î·È ÙÒÚ·. √È ·Ú¯·›ÔÈ ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ Î·È

ËıÔÏ¿ÛÙ˜ ηٷÎÚ›Ó·ÓÂ, fiˆ˜ ›·ÌÂ Î·È ÈÔ ¿Óˆ, ÙÔÓ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎfi ·ıÏËÙÈÛÌfi ˆ˜

‚Ï·‚ÂÚfi fi¯È ÌÔÓ¿¯· ÛÙÔ ÛÒÌ·, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔ Ó‡̷ ·ÎfiÌË.

™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÎÈ ·ÎfiÌË ÈÔ Ôχ ÛÙË ƒÒÌË, fiÔ˘ ÔÈ Â·ÁÁÂÏ̷ٛ˜ ·ıÏËÙ¤˜ ‹Ù·Ó

ηٿ ÙÔ Ï›ÛÙÔÓ ŒÏÏËÓ˜, ›‰Ú˘Û·Ó ηٿ ÙÔÓ ÈÛÙÔÚÈÎfi, ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈο ۈ̷Ù›·, Ù·

̤ÏË ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÂÙ‡Á¯·Ó·Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎÒÓ ÚÔÓÔÌ›ˆÓ. øÛÙfiÛÔ, ·Úã fiÙÈ ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ‹Û·Ó

Ôχ ·Á·ËÙÔ› Û·Ó ı¤·Ì·, ‰ÂÓ ·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÌÂÁ¿Ï˘ ÂÎÙ›ÌËÛ˘. ∂ȉÈο ÔÈ ™·ÚÙÈ¿Ù˜,

ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ‰›ÓÔ˘Ó ÛÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ÔÏÂÌÈ΋ ÚÔ·ÓÙfi˜ ·ÁˆÁ‹, ‰ÂÓ Â¤ÙÚ·Ó

ÛÙÔ˘˜ ·ÁÁÂÏ̷ٛ˜ ·ıÏËÙ¤˜ Ó· Ì·›ÓÔ˘Ó ÛÙ· Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈ·, ‹ ÛÙȘ ·Ï·›ÛÙÚ˜. °È·

ÙÔÓ ÏfiÁÔ ÏÔÈfiÓ ·˘ÙfiÓ, ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·Ó·‰Âȯı› ™·ÚÙÈ¿Ù˜ √Ï˘ÌÈÔӛΘ ÛÙ· ηÙã ÂÍÔ¯‹Ó

·ÁÁÂÏÌ·ÙÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜ Î·È ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘.

∏ ·ıÏËÙÈ΋ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó fiˆ˜ ÙÔÓ›Û·Ì ٤ÛÛÂÚȘ ηÙËÁÔڛ˜ ·ıÏËÌ¿-

ÙˆÓ: ·) ‰ÚfiÌÔ˜ (ÙÚ¤ÍÈÌÔ), ‚) ¿ÏÌ·, Á) Ú›„ÂȘ, ‰) Ì·¯ËÙÈο. √È ‰ÚfiÌÔÈ ‹Ù·Ó Ù¤ÛÛÂÚȘ: ÙÔ

ÛÙ¿‰ÈÔ, Ô ‰›·˘ÏÔ˜, Ô ‰fiÏȯԘ Î·È Ô ÔÏ›Ù˘. ∆Ô ¿ÏÌ· ¤Ó·: ÙÔ ·ÏÔ‡Ó Û ̋ÎÔ˜ ÌÂ

·ÏÙ‹Ú˜. √È Ú›„ÂȘ ‰‡Ô: ∏ ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›· Î·È Ô ·ÎÔÓÙÈÛÌfi˜, Ù· ‰Â Ì·¯ËÙÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·

ÙÚ›·: Ë ¿ÏË, Ë ˘ÁÌ‹ Î·È ÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈο. ŸÏ· ÂÔ̤ӈ˜ Ù· ηٿ ̤ÚÔ˜ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·

‹Ù·Ó ‰¤Î·. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ù¿ ˘‹Ú¯Â Î·È ¤Ó· ÔÏ˘Û‡ÓıÂÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· , ÙÔ «¤ÓÙ·ıÏÔÓ»,

ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·ÓÂ: ¢ÚfiÌÔ, ¿ÏÌ·, ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›·, ·ÎÔÓÙÈÛÌfi Î·È ¿ÏË, ‹ÙÔÈ fiϘ ÙȘ

25Αθλητισµός

΢ÚÈfiÙÂÚ˜ ÂÊ·ÚÌÔÁ¤˜ Ù˘ ۈ̷ÙÈ΋˜ ÚÒÌ˘, Ù˘ Ù·¯‡ÙËÙ·˜ Î·È Ù˘ ‰ÂÍÈfiÙËÙ·˜ ηÈ

fiÏ˘ ÁÂÓÈο Ù˘ ۈ̷ÙÈ΋˜ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜. ∆· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ·˘Ù¿ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·Ó ·Ó¿ÏÔÁ·

Ì ÙÔ Â›‰Ô˜ Ù˘ Ì˘˚΋˜ ÚÔÛ¿ıÂÈ·˜ Ô˘ ηٷ‚·ÏÏfiÙ·Ó, Ù˘ ¤ÓÙ·Û˘ Î·È ‰È¿ÚÎÂÈ·˜

·˘Ù‹˜, Û «Îԇʷ», ‹ÙÔÈ ÂÏ·ÊÚ¿, Ù· ÔÔ›· ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜, ÙÔ ¿ÏÌ· ηÈ

ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ, Î·È Û «‚·Ú¤·» Ô˘ ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó Ù· Ì·¯ËÙÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ‹

·Ï·ÈÛÙÚÈο, ‰ËÏ. ÙË ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›· Î·È ÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ. ∫·È fï˜ fi¯È ÌÔÓ¿¯· ÛÙ· ‚·Ú¤·,

·ÏÏ¿ Î·È Ûã ·˘Ù¿ Ô˘ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ˆ˜ ÂÏ·ÊÚ¿ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, Ë ÊÈÏÔÙÈÌ›· ·˘ÙÒÓ Ô˘

·ÁˆÓ›˙ÔÓÙÔ Â¤‚·ÏÏ Ûã ·˘ÙÔ‡˜ Ù¤ÙÔȘ ۈ̷ÙÈΤ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ, ÒÛÙ fiˆ˜ ¤¯Ô˘ÌÂ

ÁÚ¿„ÂÈ Î·È ÈÔ ¿Óˆ, ÔÏÏÔ› ¤ı·ÈÓ·Ó ¿Óˆ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ·, ·fi ÙËÓ ÔÏÏ‹ ÎÔ‡Ú·ÛË,

fiˆ˜ ı· ‰Ô‡Ì ·Ú·Î¿Ùˆ.

∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ Ë ¿ıÏËÛË ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó ÌÔÓ¿¯· ÌÔÓÔÌÂÏ‹ ηÈ

ηıfiÏÔ˘ Û‡ÓıÂÙ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ∆¤ÙÔÈ· ÌÔÓÔÌÂÏ‹ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, ¤ıÂÛÂ Ô ∞¯ÈÏϤ·˜ «Î·Ù¿

Ù¿ [› ¶·ÙÚfiÎÏ?ˆ @·ıÏ·» (πÏÈ·‰. æã,25,57 ÎÈã ÂÍ‹˜), ·Ú·Ï›ÔÓÙ·˜ ÌÔÓ¿¯· ÙÔ ¿ÏÌ· ηÈ

·ÓÙ› ÁÈ· ÙÔÓ ·ÎÔÓÙÈÛÌfi ›¯Â ÂÚÈÏ¿‚ÂÈ ÙËÓ ÙfiÍ¢ÛË Î·È ÙÔÓ «[ÂÓ \ÔÏÔȘ» ·ÁÒÓ·, Û·Ó

·ÁÒÓ·˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ÂӉ‰ÂÈÁ̤ÓÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÂÌÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË. ∂›Û˘ ÔÏÂÌÔÌÂÚ‹

·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ¤ıÂÛÂ Î·È Ô ∞ÏΛÓÔÔ˜ ηٿ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÂÙ¤ÏÂÛÂ, fiˆ˜ ›·ÌÂ,

ηٿ ÙË ‰ÂÍ›ˆÛË ÙÔ˘ √‰˘ÛÛ¤· (√‰‡ÛÛÂÈ· £ã, 100 ÎÈ ÂÍ‹˜), ·ÊÔ‡ ÂÚȤϷ‚ Ûã ·˘Ù¿ ηÈ

ÙÔ ¿ÏÌ· Î·È ·Ú¤ÏÂÈ„Â Ù· ÔÏÂÌÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, ÁÈ·Ù› Ô ·ÁÒÓ·˜ ·˘Ùfi˜ ¤ÁÈÓ Û ηÈÚfi

ÂÈÚ‹Ó˘. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ («°˘ÌÓ·ÛÙÈÎfi˜», 3) Ù· ÌÔÓÔÌÂÚ‹ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·

ÂÙÂÏÔ‡ÓÙÔ ˆ˜ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ∞ÚÁÔÓ·˘ÙÈ΋˜ ∂ÎÛÙÚ·Ù›·˜. ∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ fï˜ ÔÈ

ÔÔ›ÔÈ ÙÂϤÛıËÎ·Ó ÛÙË §‹ÌÓÔ («§‹ÌÓ·È·»), Ô ·ÁˆÓÔı¤Ù˘ π¿ÛˆÓ·˜ «¯·ÚÈ˙fiÌÂÓÔ˜ Â[Ș

ÙfiÓ Û˘ÌÏËÚˆÙ~ËÚ· ÙÔ~˘ \ËÚˆ· ¶ËÏ¤Ô˘, \ÔÛÙȘ ÌfiÓÔÓ Â[Ș Ù‹Ó ¿ÏËÓ [ÂÎÚ¿ÙÂÈ ]·¿ÓÙˆÓ, Â[Ș

¿ÓÙ· ‰¤ Ù¿ ÏÔÈ¿ [·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ËÚ¯ÂÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜, Û˘Ó~Ë„Â Ù¿ ¤ÓÙ Â[Ș \ÂÓ Î·› ÌfiÓÔÓ, η›

Ô\˘Ùˆ ‰ÈˢÎfiÏ˘ÓÂ Ù‹Ó Ó›ÎËÓ Â[Ș ÙfiÓ ¶ËϤ·».

∞˜ Ì·˜ ÂÈÙڷ› ÙÒÚ· Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì ÌÈ· ÔÏfiÎÏËÚË ÂÚÈÎÔ‹ (ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ) ÙÔ˘

ÁÓˆÛÙÔ‡ ·Ó·ÌÔÚʈً ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ Î·È È‰È·›ÙÂÚ· Ù˘ ÛԢˉÈ΋˜

Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋˜ πˆ¿ÓÓË XÚ˘Û¿ÊË Ù. ÁÂÓ. ‰È¢ı˘ÓÙ‹ Ù˘ ™ˆÌ·ÙÈ΋˜ ·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ ÀÔ˘ÚÁ›Ԣ

¶·È‰Â›·˜.

«∫·Ù¿ ÙÔ‡˜ ] √ÌËÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ÚˆÙ·ıÏËÙ·› Ù~ˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ [·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ @ËÛ·Ó

·[ ÙÔ› Ô]È ‚·ÛÈÏÂ~Ș η› ]ËÁÂÌfiÓ˜ Ï·~ Ó, ÊÈÏÔÙÈÌÔ‡ÌÂÓÔÈ Î·› Â[Ș Ùfi ÙÔ~ Â[ÈÚËÓÈÎÔ~ [·Á~ ÓÔ˜

‰›ÔÓ Ó[ [·ÌÊÈÛ‚ËÙ‹ÛˆÛÈ Úfi˜ [·ÏÏ‹ÏÔ˘˜ Ù‹Ó ¡›ÎËÓ ÌÂÙ¿ Ù~˘ ·[˘Ù‹˜ [ÂÈÌÔÓ~˘ η›

ηÚÙÂÚ›·˜, ηı[ #˘ η› ηٿ Ù‹Ó Ì¿¯ËÓ [ËÁˆÓ›˙ÔÓÙÔ ]˘¤Ú Ù·‡Ù˘, Úfi˜ ÙÔ‡˜ ÔϤÌÈÔ˘˜.

[ ∞ÏÏ¿ η› ηٿ ÙÔ‡˜ ÚÒÙÔ˘˜ ·[È~ˆÓ·˜, ÙÔ‡˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ‡˜ ]ËÚˆ˚ÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜, \Ôˆ˜ η› ηٿ

Ù‹Ó Î·Ï‹Ó ÏÂÁfiÌÂÓË [ÂÔ¯‹Ó, ÌÂÙÂ~ȯÔÓ Ù~ˆÓ [·ÁÒÓˆÓ ÔÏ~ÈÙ·È [›ÏÂÎÙÔÈ, ηٷϷ‚fiÓÙ˜

‚Ú·‰‡ÙÂÚÔÓ [·ÓÒٷٷ ÔÏÈÙÈο η› ÛÙÚ·ÙȈÙÈο [·ÍÈÒÌ·Ù· η› ‰È·Ú¤„·ÓÙ˜ ÂÈÙ ]ˆ˜

·Ú¯ÔÓÙ˜, ÂÈÙ ]ˆ˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Ï‹Ó ‰¤ ÙÔ‡ÙˆÓ Î·› ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ ÔÏÏÔ› ‰ÈÂÎÚ›ıËÛ·Ó ]ˆ˜

ʛϷıÏÔÈ Î·› ÊÈÏÔÁ˘ÌÓ·ÛÙÈÎÔ›, ÙÈÓ¤˜ Ì¿ÏÈÛÙ· η› ]ˆ˜ [·ıÏËÙ·›, ¿ÓÙ˜ ‰¤ [·ÓÂÍ·ÈÚ¤Ùˆ˜

[ÂÙ›ÌˆÓ ]˘¤Ú Ùfi ‰¤ÔÓ Ù‹Ó ·ıÏËÛÈÓ Î·› [ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ ‰È¿ ÙÔ‡˜ [·ıÏËÙÈÎÔ‡˜ [·ÁÒÓ·˜. ] √

£·Ï~˘, ]Ô ÚÂÛ‚‡ÙÂÚÔ˜ Ù~ˆÓ ] ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÔÊ~ˆÓ, «[ÂÙÂχÙËÛÂÓ ·ÁÒÓ· ıÂÒÌÂÓÔ˜ Á˘ÌÓÈÎfiÓ,

26 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

]˘fi Ù η‡Ì·ÙÔ˜ Î·È ‰›„Ô˘˜» (¢ÈÔÁ. §·¤ÚÙ. ∞!, 12, 32, Î.Â.), ‰Èã \Ô Î·› Ùfi [›ÁÚ·ÌÌ·:

«°˘ÌÓÈÎfiÓ ·@˘ fiÙã £ÂÒÌÂÓÔÓ [ ∏Ï› ∑Â~˘, ÙfiÓ ÛÔÊfiÓ ·Ó‰Ú· £·Ï‹Ó ËÚ·Û˜, [ÂÎ

ÛÙ·‰›ˆÓ...».

...»] √ XÂ›ÏˆÓ ]Ô §·Î‰·ÈÌfiÓÈÔ˜, [›Û˘ [ÂÙÂχÙËÛÂÓ [ÂÓ ¶›Û?Ë, [·Û·Ûı›˜ ÙfiÓ ˘]ÈfiÓ ÙÔ˘

[ √Ï˘ÌÈÔÓ›ÎËÓ Â[Ș Ù‹Ó ˘ÁÌ·¯›·Ó. ] √ ∫ÏÂfi‚Ô˘ÏÔ˜ ]Ô §›Ó‰Ô˜ [›Û˘ ÊÈÏÔÁ˘ÌÓ·ÛÙ‹˜

«ÚÒÌËÓ Î·È Î¿ÏÏÂÈ ‰È¤ÊÂÚ», Û˘Ó‚ԇÏ¢ ‰¤ ¿ÓÙÔÙ «Â[˘ Ùfi Û~ˆÌ· [·ÛÎÂ~ÈÓ». ] √

¶ÂÚ›·Ó‰ÚÔ˜ ]Ô ∫ÔÚ›ÓıÈÔ˜, Â@ȯ ÓÈ΋ÛÂÈ Â[Ș ÙÔ‡˜ [ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ [·Á~ˆÓ˜ ̤ Ùfi ÙÂıÚÈfiÓ

ÙÔ˘ \·ÚÌ·. ] √ [ ∞Ú›ÛÙÈÔ˜ ]Ô ∫˘ÚËÓ·~ÈÔ˜ [ÂÚ¤Û‚Â˘Â «Ù‹Ó ۈ̷ÙÈÎ‹Ó ·ÛÎËÛÈÓ Û˘Ì‚¿Ï-

ÏÂÛı·È Â[Ș [·ÚÂÙ~˘ [·Ó¿ÏË„ÈÓ», ‰Èã \Ô Î·› ÏfiÁÔÓ ÂÁÚ·„ «Úfi˜ ÙfiÓ Â[Ș [ √Ï˘Ì›·Ó

Á˘ÌÓ¿˙ÔÓÙ· ]·˘ÙfiÓ». ] √ ªÂÓ¤‰ËÌÓÔ˜ η› Á¤ÚˆÓ ÂÙÈ @ËÙÔ [·ÎÌ·ÈfiÙ·ÙÔ˜ ۈ̷ÙÈÎ~ˆ˜ η›

ڈ̷Ϸ~ÈÔ˜, «Ô[˘‰¤Ó @ËÙÙÔÓ [·ıÏËÙÔ~˘ ÛÙÂÚÓfi˜». ] √ ¶Ï¿ÙˆÓ ]˘~ËÚÍÂÓ [›Û˘ ÊÈÏ·ıÏËÙÈ-

ÎfiÙ·ÙÔ˜, ‰ÈfiÙÈ [‰ȉ¿¯ıË Î·› Ù‹Ó ¿ÏËÓ ·Ú¿ Ù~?ˆ [ ∞ÚÈÛÙ›ˆÓÈ,Ù~?ˆ [ ∞ÚÁ›?ˆ ·Ï·ÈÛÙ~?Ë ]˘fi

ÙÔ~˘ ]ÔÔ›Ô˘ η› ¶Ï¿ÙˆÓ [ˆÓÔÌ¿ÛıË ‰È¿ Ù‹Ó Â[˘ÂÍ›·Ó, [ÂÓ~ˆ ÚfiÙÂÚÔÓ [ÂηÏÂ~ÈÙÔ [

∞ÚÈÛÙÔÎÏ~˘, [·fi ÙÔ~˘ ¿Ô˘ ·[˘ÙÔ~˘. ∫·Ù¿ ÙfiÓ ¢Èη›·Ú¯ÔÓ Ì¿ÏÈÛÙ· [¿ÏÂÛ η› Â[Ș

Ù¿ πÛıÌÈ·, \ÔÏ· ‰¤ Ù¿ ÂÚÈÛˆı¤ÓÙ· Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘ η› Ì¿ÏÈÛÙ· ]Ë «¶ÔÏÈÙ›·» η› Ô]È

«¡fiÌÔÈ» ÂÓı· οÓÂÈ [ÂÎÙÂÓ¤ÛÙ·ÙÔÓ ÏfiÁÔÓ ÂÚ› ۈ̷ÙÈÎ~˘ [·ÁˆÁ~˘, Ì·ÚÙ˘ÚÔ~˘Ó Ù‹Ó

ÙÂÏ›·Ó Â[ȉÈÎfiÙËÙ· η› Ù‹Ó Î·Ù·ÏËÎÙÈÎ‹Ó [ÂÓËÌÂÚfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ Â[Ș Ù¿ [·ıÏËÙÈο

˙ËÙ‹Ì·Ù·. ] √ [ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤Ï˘ [›Û˘ ]˘~ËÚÍ ʛÏÔ˜ Ù~ˆÓ ۈ̷ÙÈÎ~ˆÓ [·Û΋ÛˆÓ. ∂ÁÚ·„ ‰¤

«ÂÚ› [[ √Ï˘ÌÈÔÓÈÎ~ˆÓ η› ¶˘ıÈÔÓÈÎ~ˆÓ», ηıÒ˜ η› ÏÂ~ÈÛÙ· \ÔÛ· ÚÔÛ¤ÙÈ ÂÚ›

ۈ̷ÙÈÎ~˘ [·ÁˆÁ~˘ Â[Ș Ù¿ ‰È¿ÊÔÚ· ÂÚÁ· ÙÔ˘. ] √ XÚ‡ÛÈÔ˜ Ú›Ó ‹ ÊÈÏÔÛÔÊ‹ÛÂÈ, ] ~ËÚÍÂ

‰ÔÏȯԉÚfiÌÔ˜. ] √ ¶˘ı·ÁfiÚ·˜  ۈÌÔ˜ # Ó, [ÂÏÏÂÈ¿ÛıË ] fi Ù~ Ó ı·Ù~ Ó Î·› [·ÂÎÏ›ÛıË [ÂÎ

Ù~ˆÓ ·›‰ˆÓ, ÌÂÙ¤Û¯ÂÓ \Ô̈˜ Â[Ș Ù‹Ó Ù~ˆÓ [·Ó‰Ú~ˆÓ Ù¿ÍË, ÂÓı· η› [ÂÓ›ÎËÛÂÓ.∂[Ș ÙfiÓ ¶˘ı·-

ÁfiÚ· [›Û˘ [·Ô‰›‰ÂÙ·È Î·› ]Ë [·ÏÏ·Á‹ Ù~˘ ‰È·›Ù˘ Ù~ˆÓ ÚÔÔÓÔ˘Ì¤ÓˆÓ [·ıÏËÙ~ˆÓ, ]ˆ˜ η›

]Ë [·ÓÙÈηٿÛÙ·ÛȘ Ù~˘ Ê˘ÙÈÎ~˘ ÙÚÔÊ~˘ η› Á·Ï·ÎÙÔÙÚÔÊ›·˜, ‰È¿ ÎÚÂÔÊ·Á›·˜.

] √[ ∂̉ÔÎÏ~˘ [·Ó~ËÎÂÓ Â[Ș Ô[ÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·Ó ]ÈÔÙÚÔʤˆÓ η› ηٿ Ù‹Ó ·[˘Ù‹Ó [ √Ï˘ÌÈ¿‰·

[ÂÓ›-ÎËÛÂÓ ·[˘Ùfi˜ Ì¤Ó Â[Ș ÙfiÓ [·Á~ˆÓ· ÙÔ~˘ ΤÏËÙÔ˜ \ÈÔ˘, ]Ô ‰¤ ˘]Èfi˜ ÙÔ˘ [ ∂Í·›ÓÂÙÔ˜ Â[Ș Ù‹Ó

¿ÏËÓ. ] √ ‰¤ Ôχ˜ ¢ËÌfiÎÚÈÙÔ˜ ÌÓËÌÔÓ‡ÂÙ·È ]ˆ˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ Ù·ÎÙÈÎÔ~˘ η› ]ÔÏÔÌ·-

¯ÈÎÔ~˘ ‚È‚Ï›Ô˘...».

...»ªÂٷ͇ Ù~˘ [·ÂÈÚÔÏËıÔ~˘˜ η› ÛÊÚÈÁÒÛ˘ [ÂΛӢ ÓÂfiÙËÙ·˜, ]Ë ]ÔÔ›· ηٿ ÙÔ‡˜

ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ¶·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ˘˜ [·Á~ˆÓ˜ η٤ÎÏ˘˙ ٿ ÛÙ¿‰È· Î·È [ËÁˆÓ›˙ÂÙÔ ÙfiÓ Î·ÏfiÓ [·Á~ˆÓ·

‰È¿ Ù‹Ó Ó›ÎËÓ Î·› ÙËÓ ‰fiÍ·Ó, ]˘~ËÚÍ·Ó Î·› Ô[˘¯› [ÔÏ›ÁÔÈ,Ô\ÈÙÈÓ˜ η› ÏfiÁˆ Ê˘ÛÈÎ~ˆÓ

ۈ̷ÙÈÎ~ˆÓ [·ÚÂÙ~ˆÓ η› ¯¿ÚË Â[Ș Ù‹Ó ÌÂıÔ‰È΋ η› [ÂÈÌÂÏË̤ÓËÓ ÚÔfiÓËÛÈÓ, Ù‹Ó

ÌÂϤÙËÓ, ]ˆ˜ [·ÂοÏÔ˘Ó Ù·‡ÙËÓ Ô]È [·Ú¯·~ÈÔÈ, [·Ó·‰Â›¯ÙËÎ·Ó [·ÏËı~ˆ˜ \Ëڈ˜ η› [·¤ÎÙËÛ·Ó

ÌÂÁ›ÛÙËÓ Ê‹ÌËÓ ‰È¿ ÙÔ [·ÁˆÓÈÛÌ·ÙÈο ÙˆÓ Î·ÙÔÚıÒÌ·Ù·, Ù‹Ó [ÂÁηÚÙ¤ÚËÛ›Ó ÙˆÓ Ì¤¯ÚÈ

ı·Ó¿ÙÔ˘ Â[Ș ÙfiÓ [·Á~ˆÓ·, Ùfi Ï~ËıÔ˜ Ù~ˆÓ ÓÈÎ~ˆÓ ÙˆÓ Î·› Ù‹Ó [› ÛÂÈÚ¿ [ √Ï˘ÌÈ¿‰ˆÓ

‰È·Ù‹ÚÈÛÈÓ ÙÔ~˘ [·ÏËıÔ~˘˜ ÁÔ‹ÙÚÔ˘ ÙˆÓ. [ ∂Î Ù~ˆÓ ‰È·Û‹ÌˆÓ ÙÔÈÔ‡ÙˆÓ [·ıÏËÙ~ˆÓ [ȉȷÈÙ¤Úˆ˜

ÌÓËÌÔÓ‡ÔÓÙ·È ]˘fi Ù~ˆÓ [·Ú¯·›ˆÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ ]Ô ] πÔÛı¤Ó˘ ]Ô §¿ÎˆÓ η› ]Ô ˘]Èfi˜ ÙÔ˘

] ∂ÙÔÈÌÔÎÏ~˘, [·ÚÈıÌ‹Û·ÓÙ˜ [ÂÓ Û˘ÓfiÏ?ˆ \ÂÓ‰Âη [ √Ï˘Ìȷο˜ ӛη˜, [ÂÎ Ù~ˆÓ ]ÔÔ›ˆÓ \ÂÍÈ

]Ô ·Ù‹Ú η› Ù¿˜ ]˘ÔÏÔ›Ô˘˜ ¤ÓÙ ]Ô ]Èfi˜. ] √ X›ÔÓȘ, ]Ô §·Î‰·ÈÌfiÓÈÔ˜ ‰ÚÔ̇˜, ÓÈ΋۷˜

27Αθλητισµός

ÙÂÙÚ¿ÎȘ ÛÙ¿‰ÈÔÓ Î·› ÙÚ›˜ ‰›·˘ÏÔÓ. ] √ §¿‰·˜ ]Ô ‰ÔÏȯԉÚfiÌÔ˜, \ÔÛÙȘ [›Û˘ [·ÔηÌÒÓ

[·¤ı·Ó ÌÂÙ¿ Ù‹Ó Ó›ÎËÓ ÙÔ˘. ] √ ¢›ÎˆÓ ]Ô ∫·ÏÏÈ‚ÚfiÙÔ˘, ÓÈ΋۷˜ Â[È ˜ ÙfiÓ ‰ÚfiÌÔÓ ÂÓÙ¿ÎȘ

[ÂÓ ¢ÂÏÊÔ~Ș, ÙÚȘ [ÂÓ [ πÛıÌ›ÔȘ, ÙÂÙÚ¿ÎȘ Â[Ș Ù¿ ¡¤Ì· η› ÙÚȘ Â[Ș Ù¿ [ √χÌÈ· η› ]ˆ˜ ·~Ș

η› ]ˆ˜ [·Ó‹Ú. ] √ ™ÒÛÙÚ·ÙÔ˜ ]Ô ™È΢ÒÓÈÔ˜, ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜, ]Ô [ÂÈηÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ «[·ÎÚÔ-

¯ÂÚÛ›Ù˘» ‰ÈfiÙÈ Î·Ù¿ Ù‹Ó ÂÓ·ÚÍÈÓ ÙÔ~˘ [·Á~ˆÓÔ˜, Ù‹Ó [·ÎÚÔ¯ÂÈÚ›·Ó, ÌfiÏȘ ηÙfiÚıˆÓ ӿ

Û˘ÏÏ¿‚ÂÈ ÌÂٷ͇ Ù~ˆÓ ÛȉËÚ~ˆÓ ÙÔ˘ ‰·ÎÙ‡ÏˆÓ Ù‹Ó ¯Â~ÈÚ·Ó ÙÔ~˘ [·ÓÙÈ¿ÏÔ˘ ÙÔ˘, Ù‹Ó

Û˘Ó¤ıÏÈ‚Â ÌÂÙ¿ ÙÔÛ·‡Ù˘ ‰˘Ó¿Ìˆ˜, [ÂÍ·Ó·Áο˙ˆÓ ·[˘ÙfiÓ Ó¿ ]ÔÌÔÏÔÁ‹ÛÂÈ @ËÙÙ·Ó, Ô\˘Ùˆ

ηÙfiÚıˆÛ Ó[ [·Ó·ÎËÚ˘¯ıÂ~È ÓÈÎËÙ‹˜ Â[Ș Ì¤Ó Ù¿ ¡¤Ì· η› Ù¿ πÛıÌÈ· [·Ó·ÌÂ›Í ‰¤ ‰ÂοÎȘ,

‰›˜ Â[Ș Ù¿ ¶‡ıÂÈ· η› ÙÚ›˜ Â[Ș Ù¿ [ √χÌÈ·. ] √ ΧÂ›ÏˆÓ ]Ô ¶·ÙÚ‡˜, ·Ï·ÈÛÙ‹˜, ÓÈ΋۷˜

‰›˜ [ÂÓ [ √Ï˘Ì›?·, \··Í [ÂÓ ¢ÂÏÊÔ~Ș, ÙÂÙÚ¿ÎȘ [ÂÓ [ πÛıÌ~?ˆ η› ÙÚ›˜ [ÂÓ ¡Â̤?·. ] √ [ ∂ÚÁÔÙ¤Ï˘

]Ô ‰ÔÏȯԉÚfiÌÔ˜ [ÂÎ ∫Ú‹Ù˘ ÓÈ΋۷˜ ‰›˜ η› Â[Ș ÙÔ‡˜ Ù¤ÛÛ·Ú·˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ [·ÁÒÓ·˜. ] √

ÂÚÈÒÓ˘ÌÔ˜ ¶ÔÏȉ¿Ì·˜, ]Ô Ì¤ÁÈÛÙÔ˜ Ùfi Û~ˆÌ· ¿ÓÙˆÓ Ù~ˆÓ [·ÓıÚÒˆÓ, ]Ô ]ÔÔ~ÈÔ˜ Ï‹Ó Ù~ˆÓ

[·ÁˆÓÈÛÙÈÎ~ Ó ÓÈÎ~ Ó [ÂÍÂÙ¤ÏÂÛÂÓ [·ÏËı~ ˜ ] ∏Ú·ÎÏ›Ԣ˜ @·ıÏÔ˘˜, ‰ÈfiÙÈ Î·› ϤÔÓÙ· ̤ÁÈÛÙÔÓ

[ÂÊfiÓ¢Û ̤ Á˘ÌÓÔ‡˜ ¯Â~ÈÚ·˜ [ÂÎ ÙÔ~˘ [ √χÌÔ˘ η› Ù·~˘ÚÔÓ Î·› Ì¿ÏÈÛÙ· ·ÁÚÈÔÓ Î·›

ÌÂÁ¿ÏÔÓ [ÂÎÚ¿ÙËÛÂÓ [·fi Ù~ˆÓ [ÔÈÛı›ˆÓ Ô‰~ˆÓ, ̤¯ÚȘ \ÔÙÔ˘ [ÂÎ Ù~ˆÓ ÛÊ·‰·ÛÌ~ˆÓ η› Ù~ˆÓ

Ï·ÎÙÈÛÌ¿ÙˆÓ [·¤ÌÂÈÓ·Ó ·]È ]ÔÏ·› Â[Ș Ù¿˜ ¯Â›Ú·˜ ÙÔ˘, η› Úfi˜ ÙÚÂ~Ș Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ¶¤ÚÛ·˜

[ÂÎ Ù~ˆÓ [·ı·Ó¿ÙˆÓ ÌÔÓÔÌ·¯‹Û·˜ [·¤ÎÙÂÈÓÂÓ ·[˘ıˆÚÂ~È Î·› ÙÔ‡˜ ÙÚÂ~Ș. [ ∂Ó‰ÔÍÒÙÂÚÔ˜ \Ô̈˜

ÙÔ~˘ ¶ÔÏ˘‰¿Ì·ÓÙÔ˜ ]˘~ËÚÍÂÓ ]Ô ¢È·ÁfiÚ·˜, ]Ô ƒfi‰ÈÔ˜ ύÎÙ˘, ]Ô ÁÂӿگ˘ Ù~˘ [ÂÓ‰ÔÍfiÙ·Ù˘

[·ıÏËÙÈÎ~˘ Ô[ÈÎÔÁÂÓ›·˜ Ù~˘ [·Ú¯·ÈfiÙËÙÔ˜, Ô\ÈÙÈÓÔ˜ η› Ô]È ÙÚÂ~Ș ˘]ÈÔ› [ÂÁ¤ÓÔÓÙÔ

] √Ï˘ÌÈÔӛηÈ, ]Ô [ ∞κουۛϷԘ ÓÈ΋۷˜ ˘ÁÌ‹Ó, ]Ô ¢ˆÚȇ˜ ÓÈ΋۷˜ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔÓ [›

ÙÚÂ~Ș [ÂÊÂÍ~˘ [ √Ï˘ÌÈ¿‰·˜ η› o ¢·Ì¿ÁËÙÔ˜ [›Û˘ ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜. ∫·› ‰¤Ó ]˘~ËÚÍ·Ó

ÌfiÓÔÓ Ô]È ˘]ÈÔ› ÙÔ˘ [ √Ï˘ÌÈÔӛηÈ, [·ÏÏ¿ η› Ô]È ·~ȉ˜ Ù~ˆÓ ı˘Á·Ù¤ÚˆÓ ÙÔ˘ [·ÎfiÌË, ]Ô

∂[˘ÎÏ~˘, ]Ô ˘]Èfi˜ Ù~˘ ∫·ÏÏÈ·Ù›ڷ˜ (Ë ºÂÚÂӛ΢) η› ]Ô ¶ÂÈÛ›ÚÔ‰Ô˜, ~˘ÎÙ·È [·ÌÊfiÙÂÚÔÈ

η› [ √Ï˘ÌÈÔӛηÈ. [ ∂Î Ù~ Ó ¢È·ÁÔÚȉ~ˆÓ ÙÔ‡ÙˆÓ, ]Ô Ì¤Ó ¢ˆÚȇ˜, Ï‹Ó Ù~ˆÓ [ √Ï˘ÌÈÔÓÈÎ~ˆÓ

Âۯ η› [ÔÎÙÒ [› ϤÔÓ Ó›Î·˜ [ πÛıÌȷο˜, ]ÂÙ¿ [ÂÓ ¡Â̤?· η› Ì›·Ó Â[Ș Ù¿ ¶‡ıÈ·. ] √

‰È¿ÛËÌÔ˜ ·[˘Ùfi˜ [·ıÏËÙ‹˜, ʛϷ ÊÚÔÓ~ˆÓ Úfi˜ ÙÔ‡˜ §·Î‰·›ÌÔÓ˜ η› Û˘ÌÌ·¯‹Û·˜ ̤Ù[

·[˘Ù~ˆÓ [ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù~ˆÓ [ ∞ıËÓ·›ˆÓ, [ËÙÙ‹ıË [ÂÓ Ó·˘Ì·¯›?· Úfi˜ ÙfiÓ [ ∞ıËÓ·˚ÎfiÓ ÛÙfiÏÔÓ Î·›

Û˘ÏÏËÊı›˜ ˙~ˆÓ ˯ıË ·[ȯ̿ψÙÔ˜ Â[Ș [ ∞ı‹Ó·˜. √]È [ ∞ıËÓ·~ÈÔÈ \Ô̈˜ ¯·ÚÈÛı¤ÓÙ˜ Â[Ș ÙfiÓ

·Ó‰Ú·, ÙfiÓ ÎÂÎÙË̤ÓÔÓ ÙÔÛ·‡ÙËÓ [·ıÏËÙÈÎ‹Ó ‰fiÍ·Ó, [·Ê~ËÎ·Ó ·[˘ÙfiÓ [ÂχıÂÚÔÓ, \ÔÛÙȘ

η› [¤ÛÙÚ„ÂÓ [ÂÓ Ù?~Ë ]·˘ÙÔ~˘ ·ÙÚ›‰·...».

...»[ ∞ıÏËÙ·› [·Ó·‰Â›Í·ÓÙ˜ η› ]ÈÔ‡˜ [·ıÏËÙ¿˜ ηٿ Ù‹Ó [·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ] ~ËÚÍ·Ó [›Û˘

]Ô [ ∞Ïη›ÓÂÙÔ˜, ]Ô §ÂÚ¿Ù˘, ‡ÎÙ˘, ÙÔ~˘ ]ÔÔ›Ô˘ Ô]È ]ÈÔ› ] ∂ÏÏ¿ÓÈÎÔ˜ η› £¤·ÓÙÔ˜, ~˘ÎÙ·È

]ˆÛ·‡Ùˆ˜ [ÂÓ›ÎËÛ·Ó Â[Ș ÙÔ‡˜ [·ÁÒÓ·˜ η› ¢·Ì¿ÚÂÙÔ˜ ]Ô ] ∏ڷ·˜ ]ÔÏÈÙÔ‰ÚfiÌÔ˜, ]Ô Ú~ˆÙÔ˜

ÓÈÎËÙ‹˜ ÙÔ~˘ [·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜ ÙÔ‡ÙÔ˘ \ÔÙ ηٿ Ù‹Ó 65ËÓ [ √Ï˘ÌÈ¿‰· Ùfi Ú~ˆÙÔÓ ÂÚÈÂÏ‹ÊıË

ÌÂٷ͇ Ù~ˆÓ [ √Ï˘ÌÈ·Î~ˆÓ ·ıψÓ. ∆Ô‡ÙÔ˘ ]Ô Ì¤Ó ˘]Èfi˜ £ÂfiÔÌÔ˜ [ÂÓ›ÎËÛ ¤ÓÙ·ıÏÔÓ, ]Ô ‰¤

[ÂÁÁÔÓfi˜ ¿ÏËÓ. ¶¿ÓÙˆ˜ \Ô̈˜ [·ÓÂÍ·Úًو˜ Ù~ˆÓ [·ÓˆÙ¤Úˆ ÌÓËÌÔÓ¢ı¤ÓÙˆÓ ÎÚ¿ÙÈÛÙÔ˜

]˘~ËÚÍÂÓ ]Ô £ÂÔÁ¤Ó˘ ]Ô £¿ÛÈÔ˜, ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜ η› ‡ÎÙ˘, \ÔÛÙȘ [ÂÓ›ÎËÛÂÓ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔÓ

Â[Ș Ù‹Ó [ √Ï˘Ì›·Ó, ˘ÁÌ‹Ó ‰¤ ÙÚ›˜ Â[Ș ¢ÂÏÊÔ‡˜ η› ÂÓÙ¿ÎȘ Â[Ș ¡Â̤·Ó, ‰ÂοÎȘ Â[Ș

[ πÛıÌfiÓ, [·Ó·ÌÂ›Í ˘ÁÌ‹Ó Î·› ·ÁÎÚ¿ÙÈÔÓ, Â[Ș ‰¤ Ù‹Ó ºı›·Ó [·Â‰ÒıÂÈ Î·› Â[Ș ÙfiÓ ‰ÚfiÌÔÓ

28 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

η› [ÂÓ›ÎËÛÂÓ ÙÔ‡˜ ¿ÓÙ·˜ Â[Ș ÙfiÓ ‰fiÏ˘¯ÔÓ. \ √ÏÔÈ ‰¤ Ô]È Û٤ʷÓÔÈ ÙÔ‡˜ ]ÔÔ›Ô˘˜ ÂÏ·‚ÂÓ Â[Ș

Ù ÙÔ‡˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ [·Á~ˆÓ·˜ η› Â[Ș ·ÏÏÔ˘˜ ÙÔÈÎÔ‡˜, [ÂÁ¤ÓÔÓÙÔ Î·Ù¿ Ù‹Ó Ì·ÚÙ˘Ú›·Ó ÙÔ~˘

¶·˘Û·Ó›Ô˘ (5! 11, 2) ¯›ÏÈÔÈ ÙÂÙÚ·ÎfiÛÈÔÈ. ∂[Ș Ù‹Ó [·ÏËı~ˆ˜ [·ÙÂχÙËÙÔÓ Ù·‡ÙËÓ ÛÂÈÚ¿Ó

Ù~ˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ Ì·˜ ÚˆÙ·ıÏËÙ~ˆÓ [ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎ‹Ó ı¤ÛÈÓ Î·Ù¤¯ÂÈ Î·› ]Ô ÌÂÁ·ÏfiÊËÌÔ˜ ª›ÏˆÓ ]Ô

∫ÚÔÙˆÓÈ¿Ù˘, ]Ô ÓÈ΋۷˜ ¿ÏËÓ ]ÂÍ¿ÎȘ [ÂÓ [ √Ï˘Ì›· η› [›Û˘ ]ÂÍ¿ÎȘ [ÂÓ ¢ÂÏÊÔ~Ș,

ηٷÛÙ¿˜ ‰¤ ·ÚÔÈÌÂÈ҉˘ η› ‰È¿ ÙÔ‡˜ [ÂÓÙfi˜ ÙÔ~˘ ÛÙ·‰›Ô˘ ] ∏Ú·ÎÏ›Ԣ˜ ·ıÏÔ˘˜ ·[˘ÙÔ~˘.

] ∏ ÌÂÁ›ÛÙË \Ô̈˜ η› ‰˘ÛÎÔψٿÙË Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ·Û~ˆÓ Ù~ˆÓ [·ıÏËÙÈÎ~ˆÓ ‰È·ÎÚ›ÛÂˆÓ @ËÙÔ ]Ë

«[ÂÓ Ì›· η› Ù~Ë ·[ Ù~?Ë Ì¤Ú· ‰ÈÏ‹ Ó›ÎË ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ ÙÂ Î·È ¿Ï˘». ∆fi ÙÔÈÔ~ ÙÔÓ [ÂıˆÚ›ÙÔ

] ÂÚ¿ÓıÚˆÔ˜ Ú¿ÁÌ·ÙÈ ·ıÏÔ˜, ‰È[ \Ô Î·› Ô]È [ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÔÓÙ˜ ·[˘ÙfiÓ [ÂηÏÔ~˘ÓÙÔ «‰Â‡ÙÂÚÔÈ

Ë ÙÚ›ÙÔÈ [·Êã ] ∏Ú·ÎÏ¤Ô˘˜». ] √ ¶·˘Û·Ó›·˜ (∂! 21,4) ‰È·ÛÒ˙ÂÈ Ù¿ [ÔÓfiÌ·Ù¿ ÙˆÓ [·fi

ηٷ‚ÔÏ~˘ [ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ~˘ [·Á~ˆÓÔ˜ ̤¯ÚÈ Ù~˘ [ÂÔ¯~˘ ÙÔ˘ ÙÔÈÔ‡ÙˆÓ [ √Ï˘ÌÈÔÓÈÎ~ˆÓ, @ËÛ·Ó

‰Â Ô#˘ÙÔÈ: ∫¿ÚÔ˜ ]Ô ] ∏Ï›Ԙ, [ ∞ÚÈÛÙÔ̤Ó˘ ]Ô ƒfi‰ÈÔ˜, ¶ÚˆÙÔÊ¿Ó˘ ]Ô [ÂÎ ª·Á‹ÙˆÓ Ù~ˆÓ [›

§Ëı·›Ô˘, ™ÙÚ¿ÙˆÓ ]Ô [ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú‡˜, ª¿ÚÎˆÓ ]Ô [ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú‡˜, [ ∞ÚÈÛÙ¤·˜ ]Ô ™ÙÚ·ÙÔÓÈ·˜

η› ¡ÈÎfiÛÙÚ·ÙÔ˜ ]Ô ¶ÚÔÌÓËÛÛ‡˜».

™ÙË ™¿ÚÙË, Ô ÁÓˆÛÙfi˜ ÓÔÌÔı¤Ù˘ §˘ÎÔ‡ÚÁÔ˜ ı¤ÛÈÛ ÂȉÈΤ˜ ‰È·Ù¿ÍÂȘ Ì ÛÎÔfi Óã

·Ó·Ù‡ÍÂÈ ÙË Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋ ۈ̷ÙÈ΋ Â˘ÚˆÛÙ›· Î·È ·ÓÙÔ¯‹. ªÈ· ·ã ·˘Ù¤˜ Â›Ó·È Î·È Ë

‰È¿Ù·ÍË Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û ÙË ı·Ó¿ÙˆÛË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Ô˘ ·ÚÔ˘Û›·˙·Ó ۈ̷ÙÈΤ˜ ·Ù¤ÏÂȘ.

∞fi ÙÔÓ ¤‚‰ÔÌÔ ¯ÚfiÓÔ ¿Ú¯È˙Â Ë ‰ËÌfiÛÈ· ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ, Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó ÔÏÔ¤Ó· ηÈ

ÈÔ ÛÎÏËÚ‹, ηıÒ˜ ÏËÛ›·˙·Ó ÛÙËÓ ÂÊË‚È΋ ËÏÈΛ·. ŒÙÛÈ Ô Ó¤Ô˜ ™·ÚÙÈ¿Ù˘, fiÙ·Ó

¤ÊÙ·Ó ÛÙ· ›ÎÔÛ› ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÈ· ‹Ù·Ó È· ·Ó¤ÙÔÈÌÔ˜ ÁÈ· Ó· ¯ÂÈÚÈÛÙ› Ù· fiÏ·,

˘ÂÚ·Û›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ˆ˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˘, ˆ˜ Ù· ÂÍ‹ÓÙ· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÈ·. ™ÙËÓ ∞ı‹Ó·,

¿ÏÏÔ˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÓÔÌÔı¤Ù˘, Ô ™fiψӷ˜ (ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô Î¿Ó·Ì ÏfiÁÔ ÈÔ ¿Óˆ), ı¤ÛÈÛÂ

·Ó¿ÏÔÁ˜ ‰È·Ù¿ÍÂȘ, ÏÈÁfiÙÂÚÔ ‚¤‚·È· ÛÎÏËÚ¤˜ ·fi ÙȘ ™·ÚÙÈ·ÙÈΤ˜, ·ÏÏ¿ ¿ÓÙˆ˜

·ÚÎÂÙ¿ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈΤ˜. ŸÙ·Ó ¤ÎÏÂÈÓ·Ó Ù· ‰ÂηÔÎÙÒ ÙÔ˘˜ ¯ÚfiÓÈ· ÔÈ Ó¤ÔÈ,

ηٷٿÛÛÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ Î·ÙËÁÔÚ›· ÙˆÓ ÂÊ‹‚ˆÓ Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙÔ Û ‰È¿ÊÔÚ˜

ÂȉÚÔ̤˜ Î·È ¿ÏϘ ·ÎfiÌ· ÌÈÎÚÔÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ. ∏ Ù·ÎÙÈ΋ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ˘ËÚÂÛ›· ÙˆÓ

∞ıËÓ·›ˆÓ ¿Ú¯È˙ ·fi Ù· ›ÎÔÛÈ ¯ÚfiÓÈ·. ªÂ ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ·˘Ùfi ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÙËÎ·Ó ÔÈ

ÂχıÂÚÔÈ Ôϛ٘ Ô˘ ·Ó·‰Â›¯ÙËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ªË‰ÈÎÔ‡˜ ÔϤÌÔ˘˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ÔÈ ÓfiÌÔÈ ÙÔ˘

™fiψӷ Û¯ÂÙÈο Ì ÙË ÛˆÌ·ÙÈ΋ ·ÁˆÁ‹ ÂÍ·Ûı¤ÓËÛ·Ó Î·È Î·Ù¿ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ 5Ô˘

·ÈÒÓ· .X. ›¯·Ó ۯ‰fiÓ ·ÙÔÓ‹ÛÂÈ.

ªÂÁ¿ÏÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· ÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi, ·Ó¿ÌÂÛ· ·fi ¿ÏÏÔ˘˜ ‰È¿ÛËÌÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜

¤‰ÂÈÍ·Ó Ô ¶Ï¿ÙˆÓ·˜ Î·È Ô ·Ù¤Ú·˜ Ù˘ È·ÙÚÈ΋˜ πÔÎÚ¿Ù˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ıˆÚÔ‡Û Ùã

·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ··Ú·›ÙËÙ· ÁÈ· ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ˘Á›·˜. ∆ËÓ ›‰È· ·Á¿Ë ÁÈ· ÙÔÓ

·ıÏËÙÈÛÌfi ¤‰ÂȯÓÂ, fiˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ÂÈ, Î·È Ô ∞ÚÈÛÙÔÙ¤Ï˘, Ô˘ ·Û¯ÔÏ‹ıËΠ۠ÔÏÏ¿ ·fi

Ù· Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘ Ì ÙÔ ı¤Ì· ÙÔ‡ÙÔ Û ·ÚÎÂÙ‹ ¤ÎÙ·ÛË, ÂÓÒ Ô ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ÁÈ·ÙÚfi˜ ηÈ

ÚÔÔÓËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ¶¤ÚÁ·ÌÔ °·ÏËÓfi˜, ηٿ ÙÔÓ 2ÔÓ ·ÈÒÓ· Ì.X. ¤ÁÚ·Ê ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË

Ô˘ ¤¯ÂÈ ÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ ÛÒÌ· Ó· ÂÎÙÂÏ› ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, Ì ÙËÓ ÚÔ¸fiıÂÛË fï˜

fiÙÈ ı· Â›Ó·È ÛˆÛÙ¤˜ Î·È fi¯È ÌÔÓfiÏ¢Ú˜. ΧÒÚÈ˙ ÙȘ ·Û΋ÛÂȘ Û ÂÓÂÚÁËÙÈΤ˜,

·ıËÙÈΤ˜, ÌÈÎÙ¤˜ Î·È ·ÔıÂڷ¢ÙÈΤ˜. ∆Ș ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ Û˘ÓÈÛÙÔ‡Û ȉȷ›ÙÂÚ· ÁÈ· ÙËÓ

29Αθλητισµός

·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ÔÚÁ¿ÓˆÓ. ∂Âȉ‹ ‰Â Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ë ·ıÏËÙÈ΋

›ڷ ¤‚·Ï «ÔÚÈṲ̂ÓË ‰›·ÈÙ·» (·Ó·ÁÎÔÊ·Á›·, ‚›·È· ÙÚÔÊ‹), ·ÊıÔÓfiÙÂÚË Î·È

ÔÏ˘ÙÂϤÛÙÂÚË, fiˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ͷӷ›, ·fi ÙË Û˘ÓËıÈṲ̂ÓË ÛÙÔ˘˜ ÏÈÙÔ‰›·ÈÙÔ˘˜

ŒÏÏËÓ˜, ηıÒ˜ Î·È ·Ô¯‹ ·fi οı ¿ÏÏË ‰Ô˘ÏÂÈ¿, ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏË ·Ó¿·˘ÛË Î·È Ôχ

ηϋ ηıËÌÂÚÈÓ‹ ÚÔfiÓËÛË, ÁÈ· fiÏ· ·˘Ù¿ Ë ·ıÏËÙÈ΋ ·˘Ù‹ ÂͤÏÈÍË ıˆڋıËÎÂ, fiˆ˜

‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi Î·È ÂfiÌÂÓÔ, ·fi ÙÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ ˆ˜ ‚Ï·ÙÈ΋ ÙfiÛÔ

ÁÈ· ÙËÓ ˘Á›·, fiÛÔ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ¢ÂÍ›· Î·È ÎÈÓ‹ıËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ fiÏÂÌÔ˜.

¶ÚÒÙÔ˜ Ô ÓÔÌÔı¤Ù˘ ™fiψӷ˜ ÂÚÈfiÚÈÛ ÛÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ·ÁÒÓˆÓ

ÙȘ ¯ÚËÌ·ÙÈΤ˜ ·ÌÔÈ‚¤˜ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ˆ˜ ÙfiÙÂ, ‚ÂÏÙÈÒÓÔÓÙ·˜ ·ÈÛıËÙ¿ ÙȘ ¯ÚËÌ·ÙÈΤ˜

·ÌÔÈ‚¤˜ Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙȘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ·˘ÙÒÓ Ô˘ ÛÎÔÙÒıËÎ·Ó ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ÁÈ· ÙËÓ

·ÙÚ›‰· («Ù~ˆÓ ]˘¤Ú ›ÛÙˆ˜ η› ·ÙÚ›‰Ô˜ ÂÛfiÓÙˆÓ» ÙȘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ÙˆÓ ı˘Ì¿ÙˆÓ

ÔϤÌÔ˘). √ ÁÓˆÛÙfi˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÙÚ·ÁÈÎfi˜ ÔÈËÙ‹˜ Ì·˜ ∂˘ÚÈ›‰Ë˜ ·Ó·ÊˆÓÔ‡Û Ì ÔÏÏ‹

Î·È ÌÂÁ¿ÏË ·Á·Ó¿ÎÙËÛË: «∫·Î~ˆÓ Á¿Ú ÔÓÙˆÓ Ì˘Ú›ˆÓ οıã ] ∂ÏÏ¿‰· Ô[˘‰¤Ó οÎÈÔÓ

[·ıÏËÙ~ˆÓ Á¤ÓÔ˘˜». ªÂ ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ Î·È ÙËÓ ·Ú·ÎÌ‹, ÔÏÏÔ› ηٷÎχ˙·ÓÂ

Ù· ∂ÏÏËÓÈο Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈ· («Á˘ÌÓ¿ÛÈ·») ÂȉÈÒÎÔÓÙ·˜ Î·È ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜

ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÔÓÙ·˜ ÌÔÓÔÒÏËÛË Ù˘ ‰È¿ÎÚÈÛ˘, Ì ÚfiıÂÛË ÙËÓ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË Ù˘

ۈ̷ÙÈ΋˜ ‰‡Ó·Ì˘ Î·È ·ÓÙÔ¯‹˜ ÚÔ˜ ¯ÚËÌ·ÙÈÛÌfi, ÂÓÒ ¿ÏÏÔÈ Û˘Ó¤¯È˙·Ó ÙËÓ ¿ÛÎËÛË

ÁÈ· ÙËÓ Ù¤Ú„Ë Î·È ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘ ۈ̷ÙÈÎÔ‡ οÏÏÔ˘˜ ÙˆÓ.

√È ƒˆÌ·›ÔÈ Â›¯·Ó Ôχ ÂÎÙÈÌ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ∂ÏÏËÓÈÎfi ·ıÏËÙÈÛÌfi, ı·‡Ì·˙·Ó ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜,

·ÏÏ¿ fi¯È Î·È ÙÔ˘˜ ·ÁÁÂÏ̷ٛ˜ ·ıÏËÙ¤˜. ∏ ÌÂٷʇÙÂ„Ë Ù˘ ·ıÏËÙÈ΋˜ ΛÓËÛ˘ ·fi

ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÛÙË ƒÒÌË ‚ڋΠÔÏÏÔ‡˜ ÌÈÌËÙ¤˜, ·ÏÏ¿ ÙÔ ¿ıÔ˜ ÁÈ· Ù· ¿ÁÚÈ· Û˘Ó‹ıˆ˜

ı¿̷ٷ ˘ÂÚ›Û¯˘ÛÂ. √È ÌÔÓÔÌ¿¯ÔÈ, ÔÈ ˘ÁÌ¿¯ÔÈ Î·È ÔÈ ·Ï·ÈÛÙ¤˜ Ù˘ ƒÒÌ˘

Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓ·Ó ÙÔÓ fi¯ÏÔ Î·È Ë ıËÚÈÔÌ·¯›· ·ÔÙÂÏÔ‡Û ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ·Á·ËÙ¿

ı¿̷ٷ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ƒˆÌ·›Ô˘˜, ÁÈã ·˘Ùfi Î·È Ù¤ÙÔȘ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ ‹Ù·Ó Ôχ

Û˘ÓËıÈṲ̂Ó˜ ÛÙȘ ÎÔÓ›ÛÙÚ˜ Î·È ÛÙȘ ·ÚÚ¤Ó˜. √È ÚÒÙÔÈ ∞ıÏËÙÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÛÙË ƒÒÌË

¤ÁÈÓ·Ó ÙÔ 186 .X. µε διοργανωτή τον Μ. Fulvius Nobilior, fiÙ·Ó Ë ∂ÏÏ¿‰· ¤ÁÈÓ ƒˆÌ·˚΋

∂·Ú¯›·. √ ÔÏÈÙÈÎfi˜ Ù˘ ‚›Ô˜ ÂͤÏÈÂ, ÔÈ ·ÁÒÓ˜ fï˜ ‰È·Ù‹ÚËÛ·Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜

Î·È ÙËÓ ¤Ú·Û‹ ÙÔ˘˜. ◊Ù·Ó, ηٿ οÔÈÔ ÙÚfiÔ, Ô Â‡Û¯ËÌÔ˜ ÙÚfiÔ˜ ¶·ÓÂÏÏËÓ›ˆÓ

Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛˆÓ. √È ƒˆÌ·›ÔÈ ÙfiÙ Á›ÓÔÓÙ·Ó ‰ÂÎÙÔ› ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ √Ï˘Ì›ˆÓ ÎÏ.

∫·Ù¿ ÙËÓ 199Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, ‹ÙÔÈ ÙÔ 17 Ì.X., Ô ∆È‚¤ÚÈÔ˜ ·Ó·‰Â›¯ÙËΠÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ

Ù¤ıÚÈÔ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ·ÓÈ„Èfi˜ ÙÔ˘ °ÂÚÌ·Ófi˜, ÛÙÔ ›‰ÈÔ ·ÁÒÓÈÛÌ·. √ √ÎÙ·‚È·Ófi˜

∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ - ∞˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ - ›‰Ú˘Û ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ∞ÎÙ›Ô˘ ∞fiÏψӷ

·ÓËÁ˘ÚÈÎfi ·ÁÒÓ· Ì ÌÔ˘ÛÈο, Á˘ÌÓ·ÛÙÈο, Ó·˘ÙÈο Î·È ·ıÏËÙÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, Ûã

·Ó¿ÌÓËÛË Ù˘ ӛ΢ ÛÙËÓ ∞ÎÙ›· ∞ÎÚfiÔÏË. ∆· « ∞ÎÙÈ·» ·fi ÙfiÙ ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó ÛÙË

ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÂıÓÈÎÔ-ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ∂Âȉ‹ ÔÈ

ƒˆÌ·›ÔÈ ·Ú¤ÛÎÔÓÙÔ «Â[Ș ·ÚÙÔÓ Î·› ı¿̷ٷ», Ù· ·ÓËÁ‡ÚÈ· ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜ ·˘ÙÔ‡

ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿ÛÙËηÓ. ∆Ô ›‰ÈÔ Î·È ÔÈ ÌÔÓÔÌ·¯›Â˜, ÔÈ Ù·˘ÚÔÌ·¯›Â˜ Î·È ÔÈ ıËÚÈÔÌ·¯›Â˜.

ŸÏã ·˘Ù¿ Ù· ·ÔÙÚÔÈ·ÛÙÈο ı¿̷ٷ ÂÈÛ‹¯ıËÎ·Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· Î·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, fiˆ˜

Î·È ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·. ∏̤ڷ Ì ÙËÓ Ë̤ڷ, Ë ÂÂÎÙÂÈÓfiÌÂÓË ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ηٿوÛË

30 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Î·È Ë ÔÁÎÔ‡ÌÂÓË ÈÛ¯‡˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ Û˘ÓÙ¤ÏÂÛ·Ó ÒÛÙ Óã ·ÔÓ¤ÌÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ƒˆÌ·›Ô˘˜

·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜ ıÂ˚Τ˜ ÙÈ̤˜ Î·È Ï·ÙÚ›˜. ∆fiÙ ηıÈÂÚÒıËÎ·Ó ·ÁÒÓ˜, fiˆ˜ Ù·

«∫·ÈÛÛ¿ÚÂÈ·», Ù· «™Â‚¿ÛÙÂÈ·», Ù· «∞[˘ÁÔ‡ÛÙÂÈ·», Ô˘ ÙÂÏÔ‡ÓÙÔ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÛÂ

Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ٷ «¶·Ó·ı‹Ó·È·», ηıÒ˜ ·ÎfiÌË ÛÙË ™¿ÚÙË Î·È Û ¿ÏϘ fiÏÂȘ.

∆Ô 44 Ì.X. ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ™˘Úȷ΋˜ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ ÂÍ·ÁfiÚ·Û·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ∏Ï›Ԣ˜ ÙÔ

‰Èη›ˆÌ· Î·È ÔÚÁ¿ÓˆÛ·Ó ηٿ ÙÔ Ì‹Ó· √ÎÙÒ‚ÚË √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ

¤ÂÈÙ· ·fi ·ÎÌ‹ ¤ÓÙ ÔÏfiÎÏËÚˆÓ ·ÈÒÓˆÓ Î·Ù·ÚÁ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ πÔ˘ÛÙ›ÓÔ ÙÔ

521 Ì.X.

«∆fi [·ıÏËÙÈÎfiÓ ÓÂ~˘Ì· Û˘Ó¯~ˆ˜ ·Ú·ÌÔÚÊÔ‡ÌÂÓÔÓ Î·› ÓÔı¢fiÌÂÓÔÓ, ηٿ ÙfiÓ

]ÈÛÙÔÚÈÎfiÓ, ]˘ã ·[˘Ù~ˆÓ Ù~ˆÓ [·ıÏÔ‡ÓÙˆÓ, Ô\ÈÙÈÓ˜ [ËÎÔÏÔ‡ıÔ˘Ó ÙfiÓ [·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÛÌfiÓ,

ÂÊı·ÛÂÓ ]ˆ˜ @ËÙÔ ÌÔÈÚ·~ÈÔÓ Â[Ș ηٿوÛÈÓ. √]È [·ıÏËÙ·› [ÂÒÏÔ˘Ó Ù¿˜ ӛη˜ η› ÏÂ~ÈÛÙÔÈ

Ù¿˜ [ÂÍ·ÁfiÚ·˙·Ó. ] √ ¡¤ÚˆÓ [ËÁfiÚ·Û [·ÓÙ› Â[˘ÙÂÏÔ~˘˜ [·ÏËı~ˆ˜ ¯ÚËÌ·ÙÈÎÔ~˘ ÔÛÔ~˘ Ó›ÎËÓ Â[Ș

]·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›·Ó, \ÔÙ ‰Â [ÂÂÛΤÊıË Ù‹Ó ] ∂ÏÏ¿‰·, ‰È¤Ù·ÍÂ Ù‹Ó Ù¤ÏÂÛÈÓ [·ÁÒÓˆÓ, Â[Ș ÙÔ‡˜

]ÔÔ›Ô˘˜ ÌÂ٤ۯ η› [ÂÓ›ÎËÛÂ Û˘ÏϤͷ˜ 75 ÛÙÂÊ¿ÓÔ˘˜». ™ÙÔ «∫ÔÏÔÛÛ·~ÈÔ» Ù˘ ƒÒÌ˘,

fiÔ˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÔÈ ÌÂÁ·ÏÔÚ¤ÛÙÂÚ˜ ıËÚÈÔÌ·¯›Â˜ Î·È Ù·˘ÚÔÌ·¯›Â˜, οÓÔ˘Ó ÙËÓ

ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘˜ ηٿ ηÈÚÔ‡˜ Ù·¯˘‰·ÎÙ˘ÏÔ˘ÚÁÔ› ‹ ·ıÏËÙ¤˜ ¿Ï˘ Î·È ˘ÁÌ‹˜, Ô˘

ÚÔÛʤڷÓ ÛÙÔ˘˜ ƒˆÌ·›Ô˘˜ ÚÔÛÊÈÏ‹ Î·È Â˘¯¿ÚÈÛÙ· ı¿̷ٷ, ÌÂÚÈΤ˜ ‰Â ÊÔÚ¤˜ ηÈ

ÌÔ˘ÛÈÎÔ›. ŸÏÔÈ ·˘ÙÔ› ·Ì›‚ÔÓÙÔ ÏÔ˘ÛÈÔ¿ÚÔ¯·. ∫·Ùã ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ë Â›‰ÔÛË ÛÙȘ

¿ÏÏÔÙ ¢ÁÂÓ›˜ ·Û¯Ôϛ˜ ÌÂÙ·‚Ï‹ıËΠÛã ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ Î·È ÎÂÚ‰ÔÊfiÚÔ ÂÓ·Û¯fiÏËÛË.

∞Ó¿ÌÂÛ· ·fi ÙÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰È·Ù‹ÚËÛ·Ó ÙË ÌÂÁ·ÏÔÚ¤ÂÈ· Î·È ÙÔ

·ıÏËÙÈÎfi ÙÔ˘˜ ÂÚȯfiÌÂÓÔ, ‹Ù·Ó ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ˘ Î·È Ù· «[ ∂Ï¢ı¤ÚÈ·»

ÙˆÓ ¶Ï·Ù·ÈÒÓ, fiˆ˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÕÚÁÔ˜ Î.Ï., ˆ˜ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘

πÔ˘ÏÈ·ÓÔ‡ (331-363 Ì.X.). ∆Ô 270 Ì.X. ȉڇıËΠÛÙË ƒÒÌË, ηÙã ·ÔÌ›ÌËÛË ÙˆÓ

∂ÏÏËÓÈÎÒÓ, Ó¤Ô˜ ·ÁÒÓ·˜, ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ∏Ï›Ô˘, ÂÓÒ Û˘Ó¯È˙fiÙ·Ó Ë ÌÂÙ¿‚·ÛË ÛÙË ƒÒÌË

∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·ıÏËÙÒÓ, ÌÔ˘ÛÈÎÒÓ, ÙÚ·Áˆ‰ÒÓ, ı·˘Ì·ÙÔÔÈÒÓ ÎÏ. ∞ÚÁfiÙÂÚ· Ì¿ÏÈÛÙ·, ›

∞˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ ¢ÈÔÎÏËÙÈ·ÓÔ‡ Î·È ª·ÍÈÌÈ·ÓÔ‡, ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ·˘ÙÔ›, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ

ÂÂÙ‡Á¯·Ó·Ó ÛÙÔ˘˜ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÈÂÚÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÚ›· ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÛÙÂÊ¿ÓÈ·, ηٿ ÙÚfiÔÓ

Ô˘ Ó· ÌË ‰¤¯ÂÙ·È Î·ÌÌ›· ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË, ·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ·fi ÁÂÓÈ΋ ·Û˘‰ÔÛ›·. √È

ÈÔ‰ÚÔÌÈ·ÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÛÙË ƒÒÌË Â›¯·Ó ‰ÈÂÁ›ÚÂÈ Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ˘

Ï‹ıÔ˘˜, fiÔ˘ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÔÈ ı·٤˜ ·Ú·Û‡ÚÔÓÙÔ Û ·ÈÌ·ÙËÚ¤˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ ηÈ

Û˘ÌÏÔΤ˜. √È ¤Úȉ˜ Î·È ÔÈ ‰È·ÈÚ¤ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ·Ó Î·È ÛÙË Ó¤· ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·

Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ηٿ ÙËÓ Ù¤ÏÂÛË ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌÈÒÓ. √È

ÊÚÈÎÈ·ÛÙÈΤ˜ ÂÈÎfiÓ˜ Ô˘ ÂÍÂÏ›ÛÛÔÓÙÔ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙ· Ì¿ÙÈ· ÙˆÓ ı·ÙÒÓ Î·Ù¿ ÙË

‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ·ÈÌ·ÙËÚÒÓ ·ÁÒÓˆÓ ÙˆÓ ÌÔÓÔÌ·¯ÈÒÓ Î·È Î·Ù¿ ÙȘ ÂÎÙÂϤÛÂȘ ÙˆÓ

ηٷ‰›ÎˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Ú›¯ÓÔÓÙ·Ó Ì¤Û· ÛÙ· ÂÈÓ·Ṳ̂ӷ ¿ÁÚÈ· ıËÚ›·, Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÙÔ˘˜

XÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜ ÛÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙˆÓ ıÂ·Ì¿ÙˆÓ ·˘ÙÒÓ, ÙˆÓ ·ÚÎÂÙ¿

·ÔÙÚÔÈ·ÛÙÈÎÒÓ, fiˆ˜ Î·È ÙˆÓ ·ıÏËÙÈÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·È ÙˆÓ ÁÈÔÚÙÒÓ. √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜

£ÂÔ‰fiÛÈÔ˜ Ô ª¤Á·˜ (379-395 Ì.X.) Ì ·˘ÛÙËÚÔ‡˜ ÓfiÌÔ˘˜, ηٿÚÁËÛ ÙÔ Î¿ı ÙÈ Ô˘

ÚÔÂÚ¯fiÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ÂÏÏËÓÈÎfi ‚›Ô. ŒÙÛÈ ÙÔ 394 Ì.X. Ì ÓfiÌÔ Î·Ù·ÚÁ‹ıËηÓ,

31Αθλητισµός

fiˆ˜ ·Ó·Ê¤Ú·ÌÂ, Î·È ÔÈ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ› ∞ÁÒÓ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó ·ÚÈıÌ‹ÛÂÈ 293

√Ï˘ÌÈ¿‰Â˜, ÁÈ·Ù› ıˆڋıËÎ·Ó Û·Ó ÂΉËÏÒÛÂȘ ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜. ∫·Ù¿ ÙÔ 395 Ì.X. ÔÈ

‚¿Ú‚·ÚÔÈ °fiÙıÔÈ ÏÂËÏ¿ÙËÛ·Ó ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Î·È ÙÔÓ ÈÂÚfi ¯ÒÚÔ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜, Ë ‰Â

ηٷÛÙÚÔÊ‹ Û˘ÌÏËÚÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ÛÂÈÛÌÔ‡˜ ÙÔ 522 Î·È 551 Ì.X.

√ ÁÓˆÛÙfi˜ ·Ï·Èfi˜ ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊÔ˜, ‰È¢ı˘ÓÙ‹˜ Î·È È‰ÈÔÎÙ‹Ù˘ Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜

«∏̤ڷ» πˆ¿ÓÓ˘ X·ÏÎÔÎÔÓ‰‡Ï˘ ÁÚ¿ÊÂÈ Î¿Ô˘ ÁÈ· ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ∂ÏÏËÓÈÎfi ·ıÏËÙÈÛÌfi

(·fi ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·ÔÌ·ÎÚ˘Óı‹Î·Ì οˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·˜ Ï›Á· ÁÈ· ÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi Ù˘

ƒÒÌ˘, Ô˘ ›¯Â Û¯¤ÛË Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ∂ÏÏËÓÈÎfi ·ıÏËÙÈÛÌfi), Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı·:

«] √ ·Ù‹Ú Ù~˘ [È·ÙÚÈÎ~˘ ] πÔÎÚ¿Ù˘ [Â̤ÌÊÂÙÔ Ù‹Ó [·ıÏËÙÈÎ‹Ó ‰È¿ıÂÛÈÓ ]ˆ˜ ÌË

Ê˘ÛÈÎ‹Ó Î·› [ÂıÂÒÚË ÚÔÙÈÌˆÙ¤Ú·Ó Ù·‡Ù˘ Ù‹Ó ]˘ÁÈÂÈÓ‹Ó \ÂÍÈÓ, ηÙËÁfiÚÂÈ ‰¤ ÙÔ‡˜

«·È‰ÔÙÚ~È‚·˜». ∆Ô‡˜ [·ÛÎÔ~˘ÓÙ·˜ ÙÔ‡˜ Ó¤Ô˘˜ Â[Ș Ù‹Ó ·Ï·ÈÛÙÚÈÎ‹Ó ]ˆ˜ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·˜

ÙÔ‡ÙÔ˘˜ Ó¿ ·Ú·ÓÔÌ~ˆÛÈ Î·Ù¿ ÓfiÌÔÓ Î·› Ó[ [·‰ÈÎ~?ˆÛÈ ‰Èη›ˆ˜ ([ÂÂÓÓfiÂÈ Ù¿ Ù¯ӿÛÌ·Ù·

Ù~˘ ¿Ï˘ η› ÙÔ~˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘, ‰È[ #ˆÓ [Â͢¿ÙˆÓ ÙÔ‡˜ [·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜).

√ ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ ¶Ï¿ÙˆÓ [ÂıÂÒÚÂÈ Î·› Ô# ÙÔ˜ Ù‹Ó [·ıÏËÙÈ΋ \ÂÍÈÓ ] ˜ ] ÓÒ‰Ë Î·› ÛÊ·ÏÂÚ¿Ó

Úfi˜ Ù‹Ó ]˘Á›·Ó («¶ÔÏÈÙ.» µã ÈÁã), ‰ÈfiÙÈ Ô]È Î·Ùã [¿ÁÁÂÏÌ· [·ıÏËÙ·› ηı‡‰Ô˘ÛÈ Î¿ıã

\··ÓÙ· ÙfiÓ ]·˘ÙfiÓ ‚›ÔÓ, η› ·Ó η› ηٿ ÌÈÎÚfiÓ [Â΂~ˆÛÈ Ù~˘ ÙÂÙ·Á̤Ó˘ ‰È·›Ù˘,

ÌÂÁ¿Ï· η› ÛÊfi‰Ú· ÓÔÛÔ~˘ÛÈÓ. ∆‹Ó [ÂÈÌÂÏË̤ÓËÓ Ù·‡ÙËÓ ‰›·ÈÙ·Ó, Ù‹Ó Û˘Ó¯~Ë

[·Ó¿·˘ÛÈÓ Î·› [·Ô¯‹Ó [·fi ¿Û˘ ‰È·ÓÔËÙÈÎ~˘ [ÂÚÁ·Û›·˜ η› ÁÂÓÈÎ~ˆ˜ Ù‹Ó [·ıÏËÙÈ΋Ó

\ÂÍÈÓ Î·› ·[˘Ùfi˜ Ô#˘ÙÔ˜ ]Ô [ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤Ï˘ [ÂıÂÒÚÂÈ ]ˆ˜ [·Ó·Í›·Ó [ÂÏ¢ı¤ÚˆÓ [·ÓıÚÒˆÓ («¶ÔÏÈÙ.»

π¢ã 158), ‰ÈfiÙÈ ·\˘ÙË Î·Ù·ÛÙÚ¤ÊÂÈ Î·› Ù¿ ÂÈ‰Ë Î·› Ù‹Ó ·˘ÍËÛÈÓ Ù~ˆÓ ۈ̿وÓ. ∫·› ]Ô

°·ÏËÓfi˜, ]Ô [È·ÙÚÔÊÈÏfiÛÔÊÔ˜, ]Ô ÌÂٷ͇ [·ıÏËÙ~ˆÓ ‰È·‚ÈÒÛ·˜, [ÂıÂÒÚÂÈ Ùfi Ù~ˆÓ «[·ıÏËÙ~ˆÓ

[ÂÈÙ‹‰Â˘Ì·» ηÎfiÙ¯ÓÔÓ \·Ì· Ù η› [·ÓÙÈÊ˘ÛÈÎfiÓ, Ùfi ]ÔÔ~ÈÔÓ ] Ô‰‡ÂÙ·È Ì¤Ó ÙfiÓ ÛÎÔfiÓ

Ù~˘ Â[˘ÂÍ›·˜, [·ÏÏ¿ ~·Ó ·ÏÏÔ Ë Ù·‡ÙËÓ [·ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È. ¶¿ÓÙ· Ù·~˘Ù· [·ÓÔÌÔÏÔÁÂ~È ]Ô

ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ˜ Â[Ș ÙfiÓ «°˘ÌÓ·ÛÙÈÎfiÓ» ÙÔ˘ ÏfiÁÔÓ, ‚‚·ÈÒÓ Î·› Ô#˘ÙÔ˜, \ÔÙÈ ]Ë ÙÔÛÔ~˘ÙÔÓ

ÏÂÙ›ÏÂÙÔ˜ [·ıÏËÙÈ΋ ‰›·ÈÙ· η› ]Ë ÌÂÙ¿ Ù‹Ó ·ÛÎËÛÈÓ Ï‹Ú˘ [·Ô¯‹ [·fi ¿Û˘

]ÂÙ¤Ú·˜ [ÂÚÁ·Û›·˜ η› ÙfiÓ ‚›ÔÓ ÙÚ˘ÊËÏfiÓ [ÂÍã [·Ó‰ÚÈÎÔ~˘ ηٿÛÙËÛ η› ÙfiÓ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·

Ù~ˆÓ [·ÛÎÔ˘Ì¤ÓˆÓ ‰È¤ÊıÂÈÚ η› Ù‹Ó \ÔÏËÓ [·ıÏËÙÈÎ‹Ó Î·Ù¤ÚÚÈ„ÂÓ [·fi Ù~˘ [·Ú¯·›·˜ ·˘Ù~˘

Â[˘ÎÏ›·˜, ̤¯ÚÈ ÙÔ~˘ ÛËÌ›Ԣ ÙÔ˘ Ó¿ ˆÏÔ~˘ÓÙ·È ·]È Ó›Î·È Î·› Óã [·ÁÔÚ¿˙ÔÓÙ·È ‰È¿

¯ÚËÌ¿ÙˆÓ. √\˘Ùˆ η› Ô[˘¯› [ÔÏ›ÁÔÈ [·ıÏËÙ·› [ÂÒÏÔ˘Ó Ù‹Ó ‰fiÍ·Ó \ÂÓÂÎÂÓ ·ÏÏˆÓ [·Ó·ÁÎÒÓ,

\ÂÙÂÚÔÈ ‰¤ [ËÁfiÚ·˙ÔÓ ·[˘Ù‹Ó, ‰ÈfiÙÈ ‰¤Ó [ˉ‡Ó·ÓÙÔ, ÏfiÁˆ ÙÔ~˘ ÙÚ˘ÊËÏÔ~˘ ·[˘Ù~ˆÓ ‚›Ô˘, Óã

[·ÔÎÙ‹ÛˆÛÈ Ù·‡ÙËÓ ‰È¿ Ù~ˆÓ [ȉ›ˆÓ ·[˘ÙÒÓ ÛˆÌ·ÙÈÎ~ˆÓ ÚÔÛfiÓÙˆÓ. ∫·› ·[˘ÙÔ› Ô]È

Á˘ÌÓ·ÛÙ·› Â@ȯÔÓ ÌÂÙ·‚¿ÏÏÂÈ Ù‹Ó ÚÔfiÓËÛÈÓ Â[Ș ÂÌfiÚÈÔÓ, ‰·Ó›˙ÔÓÙ˜ ÔÈÎÈÏÔÙÚfiˆ˜

]ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔÈ ÙÔ‡˜ ·ıÏËÙ¤˜. √\˘Ùˆ ‰Â [‹ÏıÂÓ ]Ë ÙÂÏ›·, [·ÏËıÒ˜ ·Ú·ÎÌ‹ Ù~˘

[·Ú¯·›·˜ [·ıÏËÙÈ΋˜».

∏ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙˆÓ Á˘Ó·ÈÎÒÓ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ηٿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÂÈÙÚÂfiÙ·Ó ÌÔÓ¿¯·

Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈʤÚÂȘ. ™ÙÔ ˙‹ÙËÌ· ·˘Ùfi ÔÈ ¢ˆÚÈ›˜, ηıÒ˜ Î·È ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ ‹Û·Ó

Ôχ ÈÔ ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ÿˆÓ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹ıÂÏ·Ó ÙË Á˘Ó·›Î· ÎÏÂÈṲ̂ÓË Ì¤Û·

ÛÙÔ Û›ÙÈ. √È ∏Ï›ÔÈ ÙÂÏÔ‡Û·Ó ÂȉÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ıËϤˆÓ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, Ù· «] ∏Ú·~È·»,

fiˆ˜ ϤÁÔÓÙ·Ó, ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó Ù˘ ◊Ú·˜. ∏ ·Ú¿‰ÔÛË ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÔÈ Á˘Ó·ÈΛÔÈ ·˘ÙÔ›

32 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

·ÁÒÓ˜ ›¯·Ó ηıÈÂÚˆı› ·fi ÙË Û‡˙˘ÁÔ ÙÔ˘ ¶¤ÏÔ·, ÙËÓ πÔ‰¿ÌÂÈ·. ∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜

·˘ÙÔ‡˜ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÌÔÓ¿¯· ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ·Úı¤Ó˜ Û ÙÚÂȘ ÛÂÈÚ¤˜ ηٿ ËÏÈΛ·. ∆Ô

‚Ú·‚Â›Ô ‹Ù·Ó, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›·, ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·fi ÎÏ·‰È¿ ÂÏÈ¿˜ Î·È ¤Ó· ÎÔÌÌ¿ÙÈ

·fi ‚fi‰È. √È ·Úı¤Ó˜ ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Á˘ÌÓ¤˜, fiˆ˜ ÔÈ ¿ÓÙÚ˜,

·ÏÏ¿ ÊÔÚÔ‡Û·Ó ¯ÈÙÒÓ· Ô˘ ¿ÊËÓ Á˘ÌÓfi ÙÔ ‰ÂÍ› ÙÔ˘˜ ÒÌÔ Î·È ¤ÊÙ·Ó ϛÁÔ ÈÔ ¿Óˆ

·fi Ù· ÁfiÓ·Ù·. ∏ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜ Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÌÂÚÒÓ

··ÁÔÚ¢fiÙ·Ó ÛÙȘ Á˘Ó·›Î˜ Ì ÙËÓ ÔÈÓ‹ ÙÔ˘ ı·Ó¿ÙÔ˘.

Ÿˆ˜ ¤¯Ô˘Ì αναφέρει, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ˆ˜ ‚Ú·‚Â›Ô ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ‰È¿ÊÔÚ·

¯Ú‹ÛÈÌ· ·ÓÙÈΛÌÂÓ· Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÂÈÎÚ¿ÙËÛÂ Ë Û˘Ó‹ıÂÈ· Óã ·ÊÈÂÚÒÓÔÓÙ·È Ù·

‚Ú·‚›· ·˘Ù¿ ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ fiÏ˘ ‹ ÛÙÔ Ó·fi fiÔ˘ ÁÈÓfiÙ·Ó Ô ·ÁÒÓ·˜. ∆ÂÏÈο

ηıÈÂÚÒıËΠӷ ‰›ÓÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ˆ˜ ‚Ú·‚Â›Ô ÛÙÂÊ¿ÓÈ. ∆Ô ÛÙÂÊ¿ÓÈ

·˘Ùfi ÁÈÓfiÙ·Ó ·fi ·ÁÚÈÂÏÈ¿, ‰¿ÊÓË, Ì˘ÚÙÈ¿, χη, Û¤ÏÈÓÔ, ÊÔ›ÓÈη ÎÏ. ∫·È ηٿ Ù·

ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ· fï˜ ¯ÚfiÓÈ· ‰›ÓÔÓÙ·Ó ˆ˜ ‚Ú·‚›· ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ·Í›·˜. °È· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜

·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ë ·Í›· ÙÔ˘ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡ ÛÙÂÊ·ÓÈÔ‡ ‹Ù·Ó ·Û‡ÁÎÚÈÙË. ∞ӷʤÚÂÙ·È fiÙÈ Î·Ù¿

ÙËÓ 113Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· Ô ∞ÚÁ¤·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ΤډÈÛ ÙÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ Ù˘ ӛ΢, ¤Û¢ÛÂ

ÌÔÓÔÌÂÚ‹˜ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ ·fi ÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÁÈ· Ó· ·Ó·ÁÁ›ÏÂÈ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘, ‰È·ÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜

¤ÙÛÈ ·fiÛÙ·ÛË ÂηÙfi ¿Óˆ-οو ¯ÈÏÈÔ̤ÙÚˆÓ. √ X›ψӷ˜ Ô §·Î‰·ÈÌfiÓÈÔ˜ ¤ı·ÓÂ

̤۷ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜ ·fi ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÙÔ˘ Û˘ÁΛÓËÛË, fiÙ·Ó Ê›ÏËÛ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘,

Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÛÙÂÊ·Óˆı› ÁÈ·Ù› Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›·. ∏ ÎfiÚË ÙÔ˘ ÁÓˆÛÙÔ‡ ÌÂÁ¿ÏÔ˘

√Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË ¢È·ÁfiÚ· ∫·ÏÏÈ¿ÙÂÈÚ·, ·Ú¿ ÙËÓ ·˘ÛÙËÚ‹ ··ÁfiÚ¢ÛË, Ë ÔÔ›· ›¯Â

Û·Ó ÙÈ̈ڛ·, fiˆ˜ ›·Ì ÙË ı·Ó·ÙÈ΋ ÔÈÓ‹, ÌÂÙ·ÌÊȤÛÙËΠ۠Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ ÁÈ· Ó·

ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ó· ÌÂÈ Ì¤Û· ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ Î·È Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙÔ ÁÈÔ Ù˘ ¶ÂÈÛ›ÚÔ‰Ô, Ô

ÔÔ›Ô˜ ‰ÈÂΉÈÎÔ‡Û ÙÔ ÂÚ›ÊËÌÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ Ù˘ ӛ΢.

√È ÓÈÎËÙ¤˜, fiÙ·Ó Â¤ÛÙÚÂÊ·Ó ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜, ‰ÂÓ ¤Ì·ÈÓ·Ó ÛÙËÓ fiÏË ·fi ÙȘ

‡Ï˜, ·ÏÏ¿ ÔÈ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘˜ ÁÎÚ¤ÌÈ˙·Ó ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ·fi Ù· Ù›¯Ë, ·ã fiÔ˘ ÂÚÓÔ‡Û·Ó

¿Óˆ Û ¿ÚÌ· Ô˘ ÙÔ ÙÚ·‚Ô‡Û·Ó Ù¤ÛÛÂÚ· ÏÂ˘Î¿ ¿ÏÔÁ·. ∆Ô‡ÙÔ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô

¶ÏÔ‡Ù·Ú¯Ô˜, Û‹Ì·ÈÓ fiÙÈ Ë fiÏË Ô˘ ¤¯ÂÈ Ù¤ÙÔÈÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜, Ù¤ÙÔÈ· ·ÏÏËοÚÈ·, ‰ÂÓ

¤¯ÂÈ ·Ó¿ÁÎË ·fi Ù›¯Ë. √È √Ï˘ÌÈÔӛΘ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ¤ÙÚˆÁ·Ó ‰ˆÚÂ¿Ó ÛÙÔ ¶Ú˘Ù·Ó›Ô.

¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÔÈ fiÏÂȘ ÙÔ˘˜ ¤ÛÙËÓ·Ó Î·È ÙÔ˘˜ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜ ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ. ∏

ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË fï˜ ÙÈÌ‹ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ‹Ù·Ó Ó· ˘ÌÓËıÔ‡Ó ·fi

ÔÈËÙ¤˜. ¶ÂÚ›ÊËÌÔÈ ÔÈËÙ¤˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‡ÌÓËÛ·Ó ÙË ‰fiÍ· ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ ·ÁÒÓˆÓ ‹Ù·Ó Ô

¶›Ó‰·ÚÔ˜, Ô ™È̈ӛ‰Ë˜ Ô ∫›Ԙ, Ô µ·Î¯˘Ï›‰Ë˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ·ÎfiÌË. √È ‡ÌÓÔÈ Ô˘ ›¯·Ó

ÁÚ¿„ÂÈ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ·˘ÙÔ‡˜ „¿ÏÏÔÓÙ·˜ fiÙ·Ó ‹Á·ÈÓ·Ó Á‡Úˆ ·fi ÙÔ˘˜ ‚ˆÌÔ‡˜ ÁÈ·

Ó· ¢¯·ÚÈÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ ÁÈ· ÙË Ó›ÎË, ‹ fiÙ·Ó ¤Ì·ÈÓ·Ó

ıÚÈ·Ì‚Â˘ÙÈο ÛÙȘ fiÏÂȘ ÙÔ˘˜. ¶·Ú·ı¤ÙÔ˘Ì ÙËÓ ·Ú¯‹ ÂÓfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÈÓ›ÎÈÔ˘˜

·˘ÙÔ‡˜ ‡ÌÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ¶›Ó‰·ÚÔ˘, ηٿ ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË ÙÔ˘ ¶·Ó·Á‹ §ÂηÙÛ¿:

«[ ∂ı¤Ïˆ ¯·ÏÎÈ¿Ûȉ· ¶˘ıÈÔÓ›ÎÔ˘

Û‡Ó ‚·ı˘˙ÒÓÔ˘ÛÈÓ [·ÁÁ¤ÏˆÓ

33Αθλητισµός

∆ÂÏÂÛÈÎÚ¿ÙË ¯·Ú›ÙÂÛÛÈ ÁÂÁˆÓÂ~ÈÓ

¶Ô‡ ÛÙÂʿӈ̷ ∫˘Ú¿Ó·˜...»

‹ÙÔÈ

£¤Ïˆ Ì ÙË ¯¿ÏÎÈÓË ·Û›‰· ¶˘ıÈÔÓ›ÎË

Ì ÙȘ ‚·ı‡˙ˆÓ˜ ÙȘ ¯¿ÚÈÙ˜ ÌËÓ‡ˆÓÙ·˜

Ó· ‰È·Ï·Ï‹Ûˆ ÙÔÓ ∆ÂÏÂÛÈÎÚ¿ÙË, ÙÔÓ ŸÏ‚ÈÔÓ ¿ÓÙÚ·,

ÙÔ ÛÙÂʿӈ̷ Ù˘ ÔÏfi¯·Ú˘ ∫˘Ú‹Ó˘...»

™Â Ù¤ÙÔÈ· ÙÈÌ‹ ›¯·Ó ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, ÒÛÙ ¤Ï·Û·Ó ̇ıÔ˘˜, ηٿ

ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ıÂÔ› ‹ ‹ÚˆÂ˜ ‹Û·Ó ÔÈ È‰Ú˘Ù¤˜ ‰È·ÊfiÚˆÓ ·fi ·˘ÙÔ‡˜. ∞ӷʤڷÓ ·ÎfiÌ·, fiÙÈ

ÔÈ ıÂÔ› ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ Ûã ·˘ÙÔ‡˜. ŒÙÛÈ ¤ÏÂÁ·Ó fiÙÈ Ô ¢›·˜ ¿Ï„ Ì ÙÔÓ ∫ÚfiÓÔ ÛÙËÓ

√Ï˘Ì›·, fiÙÈ ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ›¯Â ÓÈ΋ÛÂÈ Ô ∞fiÏψӷ˜ ÙÔÓ ∂ÚÌ‹, ÛÙËÓ

˘ÁÌ·¯›· ÙÔÓ ÕÚË, fiÙÈ ‹Û·Ó √Ï˘ÌÈÔӛΘ Ô ∫¿ÛÙÔÚ·˜ Î·È Ô ¶ÔÏ˘‰Â‡Î˘ Î·È ¿ÏÏÔÈ.

™ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ·ÁÒÓ˜ ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ fiϘ ÔÈ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Ù¿ÍÂȘ, ¯ˆÚ›˜ η̛·

ÂÍ·›ÚÂÛË. ™·Ó ÓÈÎËÙ¤˜ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È, fiˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ͷӷ›, ÛÙÚ·ÙËÁÔ›, ·Ú¯ËÁÔ›

·ÔÈÎÈÒÓ, ÁȉԂÔÛÎÔ›, ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜, ÔÈËÙ¤˜, ÏÔ‡ÛÈÔÈ Î·È ÊÙˆ¯Ô›. ∞ÚÁfiÙÂÚ·

·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È Ô ªÂÁ. ∞ϤͷӉÚÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ fiÙ·Ó ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ¿ÚÂÈ Ì¤ÚÔ˜ Û ·ÁÒÓ·

‰ÚfiÌÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· › ˆ˜ ı· ‰Â¯fiÙ·Ó ÌÔÓ¿¯· ·Ó ›¯Â ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜.

(«∂[È Á ‚·ÛÈÏÂ~Ș ÂÌÂÏÏÔÓ ÂÍÂÈÓ [·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ¿˜»).

°È· ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ‰È·Ù˘ÒıËÎ·Ó ‰È¿ÊÔÚ˜ ÁÓÒ̘ Î·È ¤ÁÈÓÂ

·Ú·‰ÂÎÙfi ÙÔ fiÙÈ ·˘ÙÔ› ‰ÂÓ ·fi‚ÏÂ·Ó ÛÙËÓ ·Ú·Û΢‹ Ì·¯ËÙÒÓ, ·ÏÏã fiÙÈ, ·ÊÔ‡

ÚÔ‹Ïı·Ó ·fi ‰È¿ÊÔÚ· ·ÈÁÓ›‰È· («·È‰È¿˜»), ›¯·Ó ÂÍÂÏȯı› Û ÌÈ· ·fi ÙȘ

¢ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ˜ ·Û¯Ôϛ˜ ÙˆÓ ÊÈÏÂÏ¢ı¤ÚˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·Ù¿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ·ÎÌ‹˜ ÙÔ˘˜.

Ÿˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ∂ÈıˆÚËÙ‹˜ Ù˘ ™ˆÌ·ÙÈ΋˜ ∞ÁˆÁ‹˜ ∂˘¿ÁÁÂÏÔ˜ ¶·˘Ï›Ó˘ ÛÙÔ

ÂÚÈÛÔ‡‰·ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ «πÛÙÔÚ›· Ù˘ °˘Ó·ÛÙÈ΋˜» (1928): «√]È \ ∂ÏÏËÓ˜ ÔÏÂÌÈο

[·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ‰¤Ó [ËÓ›¯ÔÓÙÔ. ¢ÈfiÙÈ ]Ô ] ∂ÏÏËÓÈÎfi˜ Ï·fi˜ ·ÚÔ˘Û›·Û η› ÙÔ~˘ÙÔ Ùfi

ı·˘Ì¿ÛÈÔÓ: [ ∂ÓÒ ‰È·ÚÎ~ˆ˜ [ÂÌ¿¯ÂÙÔ, Ô[˘‰¤ÔÙ [ËÁ¿ËÛ ÙfiÓ fiÏÂÌÔÓ. [ ∂Ó~ˆ ‰È·ÚÎ~ˆ˜

[ÂÂÛÙÚ·Ù‡ÂÙÔ, Ô[˘‰¤ÔÙ ]˘~ËÚÍ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˘. ¢È¿ ÙÔ~˘ÙÔ Ù¿ [·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù¿ ÙÔ˘ Â@ȯÔÓ

ÏËÊıÂ~È [·fi Ù¿˜ Â[ÈÚËÓÈο˜ [·Û¯ÔÏ›·˜. ∆¿ ]ÔÏÔÌ·¯Èο [·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Ô[˘‰¤ÔÙ Ë[˘‰Ô-

ΛÌËÛ·Ó. √]È ƒˆÌ·~ÈÔÈ, Ï·fi˜ Ù~?ˆ \ÔÓÙÈ Î·ÙÒÙÂÚÔ˜, Ô[˘‰¤ÔÙ ‰ˆÛÂ Ù‹Ó ÛËÌ·Û›·Ó, Ù‹Ó

]ÔÔ›·Ó ‰ˆÛ·Ó Ô]È \ ∂ÏÏËÓ˜ Â[Ș Ù¿˜ Â[˘ÁÂÓ›˜ [·Û¯ÔÏ›·˜ ÙÔ~˘ [ÂÏ¢ı¤ÚÔ˘ η› [·ÓˆÙ¤ÚÔ˘

[·ÓıÚÒÔ˘».

™˘ÓÔ„›˙ÔÓÙ·˜ ÙȘ ÁÓÒ̘ ÁÈ· ÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Ô ‰È¢ı˘ÓÙ‹˜ Ù˘

∂ıÓÈ΋˜ ∞η‰ËÌ›·˜ ™ˆÌ·ÙÈ΋˜ ∞ÁˆÁ‹˜ ∆¿Î˘ °. ™·ÎÂÏÏ·Ú›Ô˘ ÛÙÔ ÂÍ·›ÚÂÙÔ Û‡ÁÁÚ·ÌÌ¿

ÙÔ˘ «∂ÏÏ¿˜ Î·È ∞ıÏËÙÈÛÌfi˜» (1947), ηٷϋÁÂÈ ˆ˜ ÂÍ‹˜:

«∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· ˆ˜ ÔÈ ¯ÔÚÔ›, Ù· ·ÈÁÓ›‰È· Î·È Ùã ·ıÏ‹Ì·Ù·, Ù· Á˘ÌÓ¿ÛÈ· Î·È Ùã

·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, ¤¯Ô˘Ó ÎÔÈÓ‹ ·ÙÚ›‰· οı ÁˆÓÈ¿ Ù˘ Á˘, Ô˘ ˙Ô˘Ó ÔÏÈÙÈṲ̂ÓÔÈ ‹

ÚˆÙfiÁÔÓÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ, ·ÏÏ¿ Ë ·ÏËıÈÓ‹ ۈ̷ÙÈ΋ ·ÁˆÁ‹, Ë Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋ Ì ÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚ‹

34 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Ù˘ ¤ÓÓÔÈ·, Û ÌÈ· ÌÔÓ¿¯· ¯ÒÚ· ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ, ·Ó‰ÚÒıËÎÂ Î·È Ì ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ

¤˙ËÛÂ, ÛÙËÓ ·ÈÒÓÈ· Î·È ·ı¿Ó·ÙË ∂ÏÏ¿‰·. √È ∞ÈÁ‡ÙÈÔÈ, ÔÈ µ·‚˘ÏˆÓÔ·ÛÛ‡ÚÈÔÈ, ÔÈ

∫ÈÓ¤˙ÔÈ Î·È ÔÈ πÓ‰Ô› ·Ó¤Ù˘Í·Ó ‚¤‚·È· Ù· ÂıÓÈο ÙÔ˘˜ Á˘ÌÓ¿ÛÈ· Î·È ·ıÏ‹Ì·Ù· ·ÈÒÓ˜

ÔÏfiÎÏËÚÔ˘˜ ÚÈÓ Ê·Ó› ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Ô ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ Î·È ÛÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ XÂÚÛfiÓËÛÔ Î·È

ÛÙȘ ·ÎÙ¤˜ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ Ë ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋. ∞ÏÏã ÔÈ ÛˆÌ·ÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ ÙˆÓ

·Ó¿Ú¯·ÈˆÓ ·˘ÙÒÓ ÔÏÈÙÈÛÌ¤ÓˆÓ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÒÓ Ï·ÒÓ Î·ÏÏÈÂÚÁ‹ıËÎ·Ó ˆ˜ ·ÈÁÓ›‰È·,

fiˆ˜ ·ÎfiÌË Î·È Û‹ÌÂÚ· ηÏÏÈÂÚÁÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ÚˆÙfiÁÔÓÔ˘˜ Ï·Ô‡˜. ∞ÁÒÓ˜ fï˜,

fiˆ˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Ì ˘„ËÏfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ, Ì ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜, ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÔ‡˜, ·ÈÛıËÙÈÎÔ‡˜

Î·È ·ÓıÚˆÈÛÙÈÎÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜, ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ó· Âȉ›ÍÂÈ Î·Ó¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜. °˘ÌÓ·ÛÙÈ΋ ηÈ

∞ÁˆÓÈÛÙÈ΋, Ì ÛÎÔfi ÙË ÛˆÌ·ÙÈ΋ Î·È „˘¯È΋ ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ÓÂÔÏ·›·˜ Î·È Ù˘ Ê˘Ï‹˜,

‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÈ Î·Ó›˜ ¿ÏÏÔ˜ ÔÏÈÙÈṲ̂ÓÔ˜ Ï·fi˜».

™ÈÁ¿-ÛÈÁ¿ fï˜ ÛËÌÂÈÒıËΠ·ÏÏ·Á‹ ÛÙȘ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ Ù¤ÏÂÈÔ ¿ÓıÚˆÔ.

∂ÓÒ ÚˆÙ‡ÙÂÚ· ÂıˆÚ›ÙÔ Ù¤ÙÔÈÔ˜ ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ˆÚ·›Ô˜ Î·È ÈÛ¯˘Úfi˜ ηٿ ÙÔ ÛÒÌ·

Î·È Î·Ù¿ ÙËÓ „˘¯‹, ÙÒÚ· ·Ú¯›˙Ô˘Ó ÔÈ Ó·ÚÔ› ∞ıËÓ·›ÔÈ Ó· ÂÈı˘ÌÔ‡Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÛÔÊÔ›

Î·È fi¯È √Ï˘ÌÈÔӛΘ. ∞fi ÙÔ ¿ÏÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÂΉËÏÒÓÂÙ·È Ë ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÙˆÓ

ÔÏÏÒÓ Î·Ùã ·˘ÙÒÓ Ô˘ ˘ÂÚ›¯·Ó ۈ̷ÙÈο. «∞fi Ù·˜ ·Ú¯¿˜ ÙÔ˘ 4Ô˘ Ì.X. ·ÈÒÓÔ˜ -

ÁÚ¿ÊÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ¿ÏÏÔ˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜- ÔÈ Ó¤ÔÈ ıˆÚÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙˆÓ ÌÂȈ̤ÓÔ˘˜ fiÙ·Ó

‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÌfiÓÔ ÂȘ Ù· ‰È¿ÊÔÚ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, ¯ˆÚ›˜ Ó· ËÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ó

ÈηÓfiÙËÙ· ·Ó¿ÏÔÁÔÓ ÂȘ ÙËÓ ÊÈÏÔÛÔÊ›·Ó Î·È ÂȘ ÙËÓ ÚËÙÔÚÈ΋Ó. ∆Ô 388 .X. Ô ·ıÏËÙ‹˜

∂‡·ÏÔ˜ Ô £ÂÛÛ·Ïfi˜ ÂÍ·ÁÔÚ¿˙ÂÈ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ÂȘ ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜, ÏËÚÒÛ·˜

ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘. ∆fiÛÔÓ Ôχ ›¯ÔÓ Êı·Ú› Ù· ·ÁˆÓÈÛÙÈο ‹ıË ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ¶ÂÏÔÔÓ-

ÓËÛÈ·Îfi ¶fiÏÂÌÔ. √ ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ Ì ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Î·Ù·ÓÙ¿ ‚ÈÔÔÚÈÛÙÈÎfiÓ Â¿ÁÁÂÏÌ·, ÔÈ ‰Â

Á˘ÌÓÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÔÏ›ÁÔÓ Î·Ùã ÔÏ›ÁÔÓ, ¯¿ÓÔ˘Ó ÔÚÈÛÙÈÎÒ˜ ÙËÓ ÚÔÙ¤Ú·Ó ·›ÁÏËÓ ÙˆÓ. ∆Ô

ÛÔ‚·ÚÒÙÂÚÔÓ fï˜ ÎÙ‡ËÌ· ÂȘ ÙÔ ·Ï·ÈfiÓ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfiÓ È‰Â҉˜ ¤‰ˆÛÂÓ Ë Â›‰Ú·ÛȘ

ÙˆÓ Ï·ÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›·Ó ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘. √È ÛÙÚ·ÙËÁÔ›

ÙÔ˘ ‹Ú¯ÈÛ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ Ó· ÌÈÌÔ‡ÓÙ·È ÙÔ˘˜ Ï·Ô‡˜ ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ˘¤Ù·Í·Ó. ¶·Ú¿ ÙËÓ

∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·Ó ‹Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ·ÁÒÓ˜ Ì ÔÌ¿˜ Î·È ·ÓËÁ‡ÚÂȘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜

ÔÏ˘ÙÂÏ›·˜ Î·È ÌÂÁ·ÏÔÚ›·˜. ∏ ÂÈÌÂÈÍ›· Ì ÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡˜ Ï·Ô‡˜

ÚÔÂοÏÂÛ ٷ¯Â›·Ó ‰È·ÛÙÚÔÊ‹Ó ÙˆÓ ·ÓÙÈÏ‹„ÂˆÓ ÂÚ› ı¿̷ÙÔ˜ Î·È ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÔ‡

Ó‡̷ÙÔ˜. ∂ÎÙfi˜ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ÌÂÁ·ÏÔÚ¤ÂÈ·˜ Î·È ÔÏ˘Ù¤ÏÂÈ·˜ ¤¯ÔÌ ÙÒÚ· ηÈ

ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ù˘ ÌÔÓÔÌ·¯›·˜ Î·È ıËÚÈÔÌ·¯›·˜. √È ª·Î‰fiÓ˜ ÂÍã ¿ÏÏÔ˘ ¤‚·ÏÔÓ ÂȘ

fiÏËÓ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÙÔ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfiÓ ÙˆÓ Ó‡̷ Î·È ÂÚÈÂÊÚfiÓÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ·˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ

‰ÂÓ ÂÎÚ›ÓÔÓÙÔ Â͢ËÚÂÙÈÎÔ› Ù˘ ÔÏÂÌÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘».

√ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ ∂˘¿ÁÁÂÏÔ˜ ¶·˘Ï›Ó˘ ÛËÌÂÈÒÓÂÈ: «∆fi ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ÓÂ~˘Ì· ÈÛˆ˜ Ó¿

[ˆÊ¤ÏËÛÂÓ ·ÏÏÔ˘˜ Ï·Ô‡˜, ÙÔ‡˜ ƒˆÌ·›Ô˘˜ .¯. [ ∞ÏÏã ]Ô ] ∂ÏÏËÓÈÎfi˜ Ï·fi˜ ‰‡Ó·Ù·È Ì¤Ó Ó¿

Â@ÈÓ·È Ì·¯ËÙ‹˜ η› Ó¿ ηÙÔÚıÒÓÂÈ ÌÂÁ¿Ï·, ‰¤Ó ‰‡Ó·Ù·È \Ô̈˜ Ó¿ Â@ÈÓ·È [·ÁÁÂÏÌ·Ù›·˜

ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˘. ¢Èã \Ô Î·› ]˘ÂÙ¿¯ıÂÈ ‚‚·›ˆ˜ Â[Ș ÙÔ‡˜ ƒˆÌ·›Ô˘˜».

∞°ø¡∞™: ∞ÁÒÓ·˜ ı· ÂÈ ‰È·ÁˆÓÈÛÌfi˜, ‹ ¿ÌÈÏÏ·, ‹ ÚÔÛ¿ıÂÈ·, ‹ ¿ÏË. ¶·Ú¿ÁÂÙ·È

‰Â Ë Ï¤ÍË ·ÁÒÓ·˜ ·fi ÙÔ Ú‹Ì· ¿Áˆ, Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ Ô‰ËÁÒ, ʤڈ, ÙËÚÒ, ÙÂÏÒ, ÁÈÔÚÙ¿˙ˆ,

35Αθλητισµός

·È‰Â‡ˆ. ∏ ϤÍË ·ÁÒÓ·˜ (·ÁÒÓ) ·Ú¯Èο ‰‹ÏˆÓ ÙË Û˘Ó¿ıÚÔÈÛË ÔÏÏÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ, ÙË

Û˘Ó¤Ï¢ÛË, ÙËÓ ·ÁÔÚ¿, ÚÔ·ÓÙfi˜ ÙË Û˘Ó¿ıÚÔÈÛË ÁÈ· ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË ·ÁÒÓˆÓ, ηÈ

Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔÓ ÙfiÔ Ù˘ Û˘Ó¿ıÚÔÈÛ˘, ÙËÓ ÎÔÓ›ÛÙÚ·, ηıÒ˜ Î·È ÙÔ Â›‰Ô˜ ÙÔ˘

·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜, Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó Î·Ù¿ ÙȘ ÂıÓÈΤ˜ ÁÈÔÚÙ¤˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ∞ÚÁfiÙÂÚ· Ë Ï¤ÍË

·fiÎÙËÛ ÈÔ Ï·ÙÈ¿ ÛËÌ·Û›· Î·È Û‹Ì·ÈÓ οı ›‰Ô˘˜ ‰È·Ì¿¯Ë ‹ ¤Úȉ·, ‰È·ÁˆÓÈÛÌfi.

∏ ‰È·Ì¿¯Ë ·˘Ù‹ ÌÔÚ› Ó· ‹Ù·Ó ÂÈÚËÓÈ΋ ‹ ÔÏÂÌÈ΋, ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ‹ ÛÙËÓ ·Ï·›ÛÙÚ·.

∞fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ fï˜ Ô˘ ηıÈÂÚÒıËÎ·Ó Ù· √χÌÈ·, Ù· ¶‡ıÈ·, Ù· ¡¤Ì· Î·È Ù·

ÿÛıÌÈ· Û·Ó ·ÁÒÓ˜ ۈ̷ÙÈ΋˜ ·ÁˆÁ‹˜, ÚÒÌ˘, Ù¤¯Ó˘ Î·È ‰ÂÍÈfiÙËÙ·˜, ·ÚÁfiÙÂÚ· ‰Â ηÈ

ÌÔ˘ÛÈ΋˜ ‹ ‰Ú·Ì·ÙÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘ ÎÏ. Ë Ï¤ÍË «[·ÁÒÓ·˜» ‹Ú ȷ ÙËÓ Î‡ÚÈ· ÛËÌ·Û›· Ù˘

·ıÏËÙÈ΋˜ ÁÈÔÚÙ‹˜, Ù˘ ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋˜ ÚÔÛ¿ıÂÈ·˜, ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÎÔ‡ ‰È·ÁˆÓÈÛÌÔ‡.

√È ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ›¯·Ó ıÂÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ∞ÁÒÓ·, ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ˘‹ÚÍ ¿Á·ÏÌ·

ÙÔ˘ £ÂÔ‡ ∞ÁÒÓ·, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∞ÚÁ›Ԣ ¢ÈÔÓ‡ÛÔ˘ Î·È «[·Ó¿ıÂÌ·» (‰ˆÚ¿) ÙÔ˘ ™ÌÈ·ıË.

∂›Û˘ ·Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ £ÂÔ‡ ∞ÁÒÓ· ˘‹Ú¯Â Î·È ¿Óˆ ÛÙÔ √Ï˘ÌÈ·Îfi ÙÚ·¤˙È, fiÔ˘

ÙÔÔıÂÙÔ‡Û·Ó Ù· ÛÙÂÊ¿ÓÈ· ÙÔ˘ ÎÔÙ›ÓÔ˘, Ù· ÚÔÔÚÈṲ̂ӷ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜. ™ÙÔ ›‰ÈÔ

·˘Ùfi ÙÚ·¤˙È ˘‹Ú¯Â Î·È Ë ·Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ÕÚË, ÙÔ˘ £ÂÔ‡ ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ.

§·ÙÚ¢fiÙ·Ó ‰Â Ô ∞ÁÒÓ·˜ ·˘Ùfi˜ ˆ˜ ηÙÒÙÂÚÔ˜ £Âfi˜, Ô˘ ‹Ù·Ó Ë ÚÔÛˆÔÔ›ËÛË ÙÔ˘

ˆÚ·›Ô˘ ·ıÏ‹Ì·ÙÔ˜. Ÿˆ˜ ‰ËÏ. ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜ ›¯·Ó ÚÔÛˆÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙË ¡›ÎË,

ÙÔÓ ŒÚˆÙ· Î·È ¿ÏϘ ¢ÁÂÓÈΤ˜ ȉÈfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, ¤ÙÛÈ Â›¯·Ó ıÂÔÔÈ‹ÛÂÈ Î·È ÙÔÓ

·ÁÒÓ·, ÁÈ·Ù›, fiˆ˜ fiÏÔÈ Í¤ÚÔ˘ÌÂ, ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ·ÎfiÌË ¯ÚfiÓÔ˘˜ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜

ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Û·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ¢ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ· Î·È ˆÚ·ÈfiÙÂÚ· ÛÙÔȯ›· Ù˘ ˙ˆ‹˜

ÙÔ˘.

√È ·Ú¯·›ÔÈ Î·ÏÏÈÙ¤¯Ó˜ ÙÔÓ ·Ú›ÛÙ·Ó·Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ Û·Ó ¤Ó· ÎÔÈÓfi ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ηÈ, fiˆ˜

Ì·˜ ÏËÚÔÊÔÚ› Ô ÂÚÈËÁËÙ‹˜ ¶·˘Û·Ó›·˜ Ô ª‡ÎËıÔ˜, ·˘Ùfi˜ Ô˘ ÙÔ ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘

‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙ· √χÌÈ· Ú¤ÂÈ Ó· ‹Ù·Ó οÔÈÔ˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢. ™Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙˆÓ

ƒˆÌ·›ˆÓ ˘‹Ú¯·Ó Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ڈ̷˚Τ˜ Û·ÚÎÔÊ¿ÁÔ˘˜ ¿Ú· ÔÏÏ¿ ·Ó¿ÁÏ˘Ê·, Ù· ÔÔ›·

·Ú›ÛÙ·Ó·Ó Ó‡̷ٷ ‰È·ÊfiÚˆÓ ·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ, Ô˘ Û·ÙÈÚ›˙ÔÓÙ¿˜ Ù·, Ô ÓÂ˘Ì·Ù҉˘

§Ô˘ÎÈ·Ófi˜ ¤ÏÂÁ fiÙÈ ¤ÌÔÈ·˙·Ó Ì ‰È·ÊfiÚÔ˘˜ ÌÈÎÚÔ‡˜ ¤ÚˆÙ˜.

ŒÓ· ·fi Ù· ΢ÚÈfiÙÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, ·fi ÙËÓ

ËÚˆÈ΋ ·ÎfiÌË ÂÔ¯‹, ‹Ù·Ó Ë ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋, ‰ËÏ·‰‹ Ë ÛˆÌ·ÙÈ΋ ÂÍ¿ÛÎËÛË ‹ ÎÈÓ‹ÛÂȘ

Î·È ÂÓ¤ÚÁÂȘ, Ô˘ ›¯·Ó ÛÎÔfi fi¯È Ó· οÓÔ˘Ó ÙÔ ÛÒÌ· ÈηÓfi Ó· ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÁÈ· Ó·

˙‹ÛÂÈ, ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ó· Á˘ÌÓ¿ÛÔ˘Ó ·˘Ùfi ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ÛÒÌ· Î·È Ó· ÙÔ˘ ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÙË

ڈ̷ÏÂfiÙËÙ·, ÙȘ ‰ÂÍÈfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘, ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ¿ ÙÔ˘. ∫¿ı ¿ÛÎËÛË Ô˘ Û˘ÓÙÂÏÔ‡Û ÛÙË

‰‡Ó·ÌË, ÛÙËÓ ·ÓÙÔ¯‹, ÛÙËÓ Â˘ÎÈÓËÛ›·, ÛÙËÓ Ù·¯‡ÙËÙ· Î·È ÛÙËÓ Î·Ï‹ ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ fiψÓ,

‹Ù·Ó ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ôχ ·Á·ËÙ‹ Î·È Â˘¯¿ÚÈÛÙË ··Û¯fiÏËÛË, Ôχ ÚÈÓ ·fi ÙÔ˘˜

√ÌËÚÈÎÔ‡˜ ·ÎfiÌË ¯ÚfiÓÔ˘˜. √ ‰ÚfiÌÔ˜, Ë ¿ÏË, Ô ·ÎÔÓÙÈÛÌfi˜, Ë ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›· Î·È Ùã ¿ÏÏ·

·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ‹Ù·Ó Û ÁÂÓÈ΋ ¯Ú‹ÛË Î·È ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ·Ïfi ÛÔÚ fiˆ˜ ı· ϤÁ·ÌÂ

Û‹ÌÂÚ·, ·ÏÏ¿ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ Î·È Û‡ÓÙÔÌË ÛˆÌ·ÙÈ΋ ÂÍ¿ÛÎËÛË, Ô˘ ‚·ÛÈ˙fiÙ·Ó ÛÙËÓ

·ÎÚ¿‰·ÓÙË ÂÔ›ıËÛË, fiÙÈ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ·Ï¿Óı·ÛÙË Û˘ÓÙ·Á‹ ÁÈ· ÙË Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘

ÚÒÌ˘, Ù˘ ˘Á›·˜, Ù˘ ·ÚÌÔÓÈ΋˜ ‰È¿Ï·Û˘, ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, Ù˘ ÔÌÔÚÊÈ¿˜ Î·È ÙÔ˘

36 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

οÏÏÔ˘˜, ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ¿ Ù˘ „˘¯‹˜ Î·È ÙÔ˘ Ó‡̷ÙÔ˜, Ô˘ ÙfiÛÔ Ôχ

ÂÍ ›ÛÔ˘ ÂÎÙÈÌÔ‡Û·Ó Î·È ı·‡Ì·˙·Ó. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙËÓ ÚÔ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ÛˆÌ·ÙÈÎÒÓ

ÚÔÛfiÓÙˆÓ Î·ÏÏÈÂÚÁÔ‡Û·Ó Î·È ÙȘ ۈ̷ÙÈΤ˜ Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈΤ˜ ·ÚÂÙ¤˜, ÙËÓ Â˘ÛÙÚÔÊ›·

ÙÔ˘ Ó‡̷ÙÔ˜, ÙËÓ Â˘Á¤ÓÂÈ· Ù˘ „˘¯‹˜, ÙËÓ ÙÈÌÈfiÙËÙ·, ÙËÓ ·ÓˆÙÂÚfiÙËÙ·, ÙËÓ

ÂÈÏÈÎÚ›ÓÂÈ·, ÙËÓ ·Á¿Ë ÛÙË Ê˘ÛÈ΋ ˙ˆ‹ ÎÏ.

¢‡Ô ÂȉÒÓ ‹Û·Ó ÔÈ Î˘Ú›ˆ˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ: √È Á˘ÌÓÈÎÔ›, Ô˘ ÙÂÏÔ‡ÓÙÔ

ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ Î·È ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÙÔ˘˜ ۈ̷ÙÈÎÔ‡˜ ‰È·ÁˆÓÈÛÌÔ‡˜ Î·È ÔÈ ÛÎËÓÈÎÔ›, Ô˘

ϤÁÔÓÙ·Ó ·ÎfiÌË Î·È ‰ÈÔÓ˘ÛÈ·ÎÔ› Î·È ÌÔ˘ÛÈÎÔ› Î·È Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ı¤·ÙÚÔ. ∞ÎÔ‡Ú·ÛÙÔÈ

ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ› Ù˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜, Ï¿ÙÚÂȘ Ù˘ ۈ̷ÙÈ΋˜ ÈηÓfiÙËÙ·˜ Î·È ‰ÂÍÈfiÙËÙ·˜,

ηıÒ˜ ÙÔ˘ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÔ‡ Ìfi¯ıÔ˘ ‰È¤‰ˆÛ·Ó ÚÒÙÔÈ ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô, ÛÙË

ª. ∞Û›·, ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· ÎÏ. ÙËÓ ·Á¿Ë ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ¿ıÏÔ˘˜ Î·È ÙË ÌÔ˘ÛÈ΋, Ù· ‹ıË

Î·È Ù· ¤ıÈÌ· ÙˆÓ ÂÈÙ·Ê›ˆÓ Î·È ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÒÓ ÂÔÚÙÒÓ ÙÔ˘˜. ™ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ fiÏÂȘ Ù˘

ª. ∞Û›·˜ Ù· ·ÈÁÓ›‰È·, Ô ¯ÔÚfi˜, Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Î·È Ë ÌÔ˘ÛÈ΋ ¤ÁÈÓ·Ó ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿

̤ÚË Ù˘ ·ÁˆÁ‹˜ ÁÂÓÈο. ŒÙÛÈ ·Ú¯Èο ·Ó¤ÙÂÈÏÂ Ë ·ıÏËÙÈ΋ ÁÈÔÚÙ‹ Û·Ó ¤ıÈÌÔ, Ô˘

ÂΉËψÓfiÙ·Ó Ìã ·˘Ùfi Ë ˙ˆÙÈÎfiÙËÙ· Î·È Ô Û˘Ó·ÛÈÛÌfi˜ Ù˘ Ê˘Ï‹˜. ∂Λ ¤Ï·Ì„ ÙÔ Êˆ˜

Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ ¤ÓˆÛ˘ fiÏˆÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ì ÙÔ˘˜ ÈÂÚÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. ∂Λ ÁÂÓÓ‹ıËΠÙÔ Ó‡̷

Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙÂÚ˘ ·ıÏËÙÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘. ªÂ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÛÙË ªÂÛfiÁÂÈÔ Î·Ù¿ ÙÔÓ 8Ô .X.

·ÈÒÓ· ηÏÏÈÂÚÁ‹ıËÎÂ Ë ¿ÌÈÏÏ·, Ô ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙÔ ÎÏÂȉ› Î·È Ô ÎÚ›ÎÔ˜ Ù˘

ÚÔfi‰Ô˘ Î·È ·Ó¿Ù˘Í˘ ÙˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ÔÏÈÙÂÈÒÓ Î·È Ë ËÁ‹ ÙˆÓ ·ıÏËÙÈÎÒÓ ÁÈÔÚÙÒÓ

ÙÔ˘˜.

√ ÎfiÙÈÓÔ˜ Ù˘ ӛ΢, Ù· ÛÙÂÊ¿ÓÈ· Ù˘ ·ÁÚÈÂÏÈ¿˜ ›¯Â, ·Ï‹ıÂÈ·, ·ÓÂÎÙ›ÌËÙË ·Í›· ηÈ

¯¿ÚÈ˙ ÙËÓ ÈÔ ÌÂÁ¿ÏË ÈηÓÔÔ›ËÛË, ¯·Ú¿, Â˘Ù˘¯›· Î·È ‰fiÍ· Ûã ÂΛÓÔÓ Ô˘ ı· ÙÔ

ηٷÎÙÔ‡ÛÂ. ¢ÂÓ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÁÈ· ˘ÏÈο ÔʤÏË, ·ÏÏ¿ ÁÈ· ¤Ó· Ù·ÂÈÓfi ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·fi

ÂÏÈ¿, ÁÈ· ¤Ó· ۇ̂ÔÏÔ ÙÈÌ‹˜ Î·È ‰fiÍ·˜, ÂÚËÊ¿ÓÂÈ·˜ Î·È ·ÚÂÙ‹˜. ∞˘Ùfi ÙÔ ·ÚÎÂÙ¿

¢ÁÂÓÈÎfi ÊÚfiÓËÌ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ôχ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ·fi ÙÔÓ ·Ù¤Ú· Ù˘

πÛÙÔÚ›·˜, ÙÔÓ ∏Úfi‰ÔÙÔ, ÛÙË ·Ú·Î¿Ùˆ ‰È‹ÁËÛË: ŸÙ·Ó Ô •¤Ú͢, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ¶ÂÚÛ›·˜

η٤‚ËΠ̠ÙÔÓ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘, ÙÔÓ ¿ÚÈÛÙ· ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ, Á˘ÌÓ·Ṳ̂ÓÔ Î·È

ÔÏÈṲ̂ÓÔ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ·ÎfiÌË ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÌÂÚÈÎÔ› ·fi ÙÔ˘˜

ŒÏÏËÓ˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÏÈÔÙ¿ÎÙËÛ·Ó Î·È ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ¶¤ÚÛ˜. √È ¿ÓıÚˆÔÈ

ÙÔ˘ •¤ÚÍË ÙÔ˘˜ ÚÒÙËÛ·Ó ÙÈ Î¿ÓÔ˘Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÂΛÓÔÈ ·¿ÓÙËÛ·Ó fiÙÈ Î¿ÓÔ˘Ó

·ÁÒÓ˜ Á˘ÌÓÈÎÔ‡˜ Î·È ÈÈÎÔ‡˜. ™Â Ó¤· ÙÔ˘˜ ÂÚÒÙËÛË ÔÈfi Â›Ó·È ÙÔ ¤·ıÏÔ ÁÈ· ÙÔ ÔÔ›Ô

·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È, ÔÈ ÏÈÔÙ¿ÎÙ˜ ·¿ÓÙËÛ·Ó fiÙÈ Â›Ó·È ¤Ó· ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·fi ÂÏÈ¿. ŒÓ·˜ ÙfiÙ ·fi

ÙÔ˘˜ ·ÚÈÛÙ¿ÌÂÓÔ˘˜ ¶¤ÚÛ˜ ÛÙÚ¿ÊËΠÚÔ˜ ÙÔ ª·Ú‰fiÓÈÔ Î·È ÙÔ˘ ›Â: «¶·È·›,

ª·Ú‰fiÓÈÂ, ÎÔ›Ô˘˜ [Âã ·Ó‰Ú·˜ ËÁ·Á˜ Ì·¯ËÛÔ̤ÓÔ˘˜ ]Ë̤·˜, Ô]È Ô[˘ ÂÚ› ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ ÙfiÓ

[·Á~ˆÓ· ÔÈÔ~˘ÓÙ·È, [·ÏÏ¿ ÂÚ› [·ÚÂÙ~˘», Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ: «·ÏÏÔ›ÌÔÓÔ ª·Ú‰fiÓÈÂ, ÔÈÔ‡˜

¿ÓÙÚ˜ Ì·˜ ¤ÊÂÚ˜ Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘ÌÂ, ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È fi¯È ÁÈ· Ù· ¯Ú‹Ì·Ù·, ·ÏÏ¿

ÁÈ· ÙËÓ ·ÚÂÙ‹».

∏ ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Á¿Ë ·Ï‹, ‹ ÚÔÛÊÈÏ‹˜ ··Û¯fiÏËÛË,

·ÏÏ¿ ·ÏËıÈÓfi ¿ıÔ˜, ÁÈã ·˘Ùfi Î·È ÙËÓ Â›¯·Ó ıÂÔÔÈ‹ÛÂÈ. √ ŸÌËÚÔ˜ Ì·˜ ÏËÚÔÊÔÚ›

37Αθλητισµός

fiÙÈ ÔÈ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Î·È ÔÈ ‹ÚˆÂ˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘ fi¯È ÌÔÓ¿¯· ηٷÁÈÓfiÓÙÔ˘Û·Ó Ì ˙‹ÏÔ

ÛÙ· ‰È¿ÊÔÚ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, ·ÏÏ¿ ·ÁˆÓÈ˙fiÓÙÔ˘Û·Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ Ì ʷӷÙÈÛÌfi Û ·ÁÒÓ˜. √

∞¯ÈÏϤ·˜ ‹Ù·Ó Ï·ÌÚfi˜ ‰ÚÔ̤·˜, Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ·Ï·ÈÛÙ‹˜, Ô ∂ÂÈfi˜ ˘ÁÌ¿¯Ô˜, Ô

∞Á·Ì¤ÌÓÔÓ·˜ ÔÏÔÌ¿¯Ô˜. √È ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ∞¯ÈÏϤ· ‰È·ÛΤ‰·˙·Ó ÛÙËÓ ·Ú·Ï›· Ù˘

∆ÚÔ›·˜ Ú›¯ÓÔÓÙ·˜ ‰›ÛÎÔ˘˜, ·ÎfiÓÙÈ· Î·È ‚¤ÏË. ∆Ô ›‰ÈÔ Î·È ÔÈ ÌÓËÛÙ‹Ú˜ Ù˘ ¶ËÓÂÏfi˘.

√ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ∏Ï›·˜ ∂Ó‰˘Ì›ˆÓ·˜, fiÙ·Ó ı¤ÏËÛ ӷ ÔÚ›ÛÂÈ ‰È¿‰Ô¯fi ÙÔ˘, ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛÂ

·ÁÒÓ˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ·È‰È¿ ÙÔ˘ ¶·›ÔÓ·, ∂ÂÈfi Î·È ∞ÈÙˆÏfi. √ ∂ÂÈfi˜ Ô˘

·Ó·Î˘Ú‹¯ÙËΠÓÈÎËÙ‹˜, ‹ÚÂ Û·Ó ¤·ıÏÔ ÙË ‚·ÛÈÏ›· ·fi ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘.

∫·Ù¿ Ù· ÈÛÙÔÚÈο ¯ÚfiÓÈ· ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ‹Ú·Ó ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ¤ÎÙ·ÛË. √È ‰È¿ÊÔÚ˜

·Ú·‰fiÛÂȘ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ‰È‰¿ÛÎÔ˘Ó ˆ˜ ÔÈ ıÂÔ› ·Á·Ô‡Û·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ÙÔ Î¿ı ÙÈ Ô˘

ÂÎÚÔÛˆÔ‡Û ÙËÓ ¿ıÏËÛË, ÙËÓ ˘Á›·, ÙÔ ÛÊÚ›ÁÔ˜, ÙÔ Î¿ÏÏÔ˜, ÙË ‰‡Ó·ÌË. ∫·Ù˯ԇ۷Ó

ÙÔ Ï·fi ÚÔ˜ ÙËÓ Â˘Ù˘¯›· Î·È ÙË ¯·Ú¿ Ù˘ ˙ˆ‹˜, ÁÈ·Ù› ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Û·Ó ‰ÒÚÔ

Ô˘ ‰fiıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÁÈ· ÙÔ ÍÂÎÔ‡Ú·ÛÌ¿ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÎfiÔ˘˜,

ÙȘ ÛΤ„ÂȘ Î·È ÙȘ ÊÚÔÓÙ›‰Â˜ Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜ ˙ˆ‹˜. ¢ÂÓ ·Ú·‰Â¯fiÓÙÔ˘Û·Ó ÙËÓ

ÂÚÈÊÚfiÓËÛË Î·È ·ÔÓ¤ÎÚˆÛË ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, ηıÒ˜ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ· ‰›‰·Í Ô

·ÛÎËÙÈÛÌfi˜. √È ·ÁÒÓ˜ ‰ËÏ·‰‹ ‹Ù·Ó ¤Ó· ̤ÚÔ˜ Ù˘ ıÚËÛΛ·˜ ÙÔ˘ ıÂÔ‡, Ô˘ ÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó

ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÈÂÚfi ÙÔ˘. ∞ã fiϘ ÙȘ ıÂfiÙËÙ˜ Ô ∞fiÏψӷ˜, Ô ÂÓ·ÁÒÓÈÔ˜ ∂ÚÌ‹˜ Î·È Ô

∏Ú·ÎÏ‹˜ ÙÈÌÒÓÙÔ Û·Ó ÔÈ ÈÔ ÌÂÁ¿ÏÔÈ ‰¿ÛηÏÔÈ Ù˘ ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋˜. ∏ ۈ̷ÙÈ΋ ¿ÛÎËÛË

Ô˘ ‰È¿Ï·Û Û ‰‡Ó·ÌË Î·È ÔÌÔÚÊÈ¿ ÙÔ ÛÒÌ· Ù¤ÏÂÈ· Î·È ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË

ÙÔ˘ Ó‡̷ÙÔ˜, ‹Ù·Ó ηً¯ËÛË ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. ∫·È Ë ı›· X¿ÚË, Û·Ó

‰ÒÚÔ, ¯¿ÚÈ˙ ÌÂ Â˘Ì¤ÓÂÈ· ÙË Ó›ÎË, Ô˘ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ‚ˆÌfi ÙÔ˘ ¢›·, ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·,

ÁÈfiÚÙ·˙Â Ô ÓÈÎËÙ‹˜ Ì ÙÔ˘˜ Ê›ÏÔ˘˜ ÙÔ˘, ÂÓÒ Ô ¯ÔÚfi˜ ¤„ÂÏÓ ÌÂ Û˘Óԉ›· ·˘ÏÔ‡ ηÈ

ÎÈı¿Ú·˜.

∏ ÈÂÚfiÙËÙ· ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ··ÈÙÔ‡ÛÂ Î·È ‹Ù·Ó ·ã fiÏÔ˘˜ ·Ú·‰ÂÎÙfi, Ó· ¿„Ô˘Ó Ù·

Ì·ÏÒÌ·Ù· Î·È ÙÔ˘˜ Ù۷ΈÌÔ‡˜ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· Ì·˙‡ÔÓÙ·È ÔÈ ¶·Ó¤ÏÏËÓ˜ Û ̛·

∂ÏÏËÓÈ΋ fiÏË, Û·Ó Û ÌÈ· ÎÔÈÓ‹ ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ·ÙÚ›‰·. ∏ ÂίÂÈÚ›· ȉȷ›ÙÂÚ· ηٿ ÙÔ˘˜

√Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ‹Ù·Ó ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ ÁÈ· fiϘ ÙȘ ∂ÏÏËÓÈΤ˜ fiÏÂȘ, Î·È ÌÈ·

ÂÈÚËÓÈ΋ Î·È Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÊÈÏ›· ‚·Û›Ï¢ Ûã ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ∫¿ı ÏÔÈfiÓ

∂ÏÏËÓÈ΋ fiÏË Â›¯Â ηıÈÂÚÒÛÂÈ ‰ÈÎÔ‡˜ Ù˘ ·ÁÒÓ˜, ÙÔ˘˜ ÔÚÁ¿ÓˆÓ Û ÔÚÈṲ̂ÓË ÂÚ›Ô‰Ô

Î·È ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰‡·˙ Ì ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜ Î·È ¿ÏϘ ÁÈÔÚÙ¤˜. √È ∞ıËÓ·›ÔÈ ÏfiÁÔ˘ ¯¿ÚÈÓ,

ÙÂÏÔ‡Û·Ó Ù· «¶·Ó·ı‹Ó·È·», ÔÈ ™·ÚÙÈ¿Ù˜ ÙȘ «°˘ÌÓԷȉ›Â˜» Î·È Ù· «] À·Î›ÓıÈ·».

√È ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔÈ fï˜ ·ã fiÏÔ˘˜ ‹Û·Ó ÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ì ·Ó·Ê¤ÚÂÈ: ∆· «√χ-

ÌÈ·», Ù· «¶‡ıÂÈ·», Ù· «¡¤Ì·» ‹ «¡¤ÌÂÈ·» Î·È Ù· « πÛıÌÈ·».

ŸÏ˜ ÔÈ ∂ÏÏËÓÈΤ˜ fiÏÂȘ ÊÈÏÔÙÈÌÔ‡ÓÙÔ Ó· ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÛÙÔ˘˜ ÈÂÚÔ‡˜ ·˘ÙÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜

«ıˆڛ˜», ‰ËÏ. ·ÓÙÈÚÔۈ›˜ ÔÏ˘¿ÚÈı̘ Î·È ÌÂÁ·ÏfiÚ˜. ∏ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Û ·ÁÒÓ˜

ÂÈÙÚÂfiÙ·Ó Û fiÏÂȘ ‹ ·ÔÈ˘ ∂ÏÏËÓÈΤ˜ Î·È Û ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÁÓ‹ÛÈÔ˘˜ Ôϛ٘

ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÔÙ¤ Û ‚¿Ú‚·ÚÔ˘˜. √È ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ - ÈÔ ¿Óˆ- ·ÁÒÓˆÓ

ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó «]ÈÂÚÔӛΘ» Î·È ÙfiÛË ÌÂÁ¿ÏË ÁÈã ·˘ÙÔ‡˜ ¤ÙÚÂÊ·Ó fiÏÔÈ ÙÈÌ‹, ÒÛÙ fi¯È

ÌfiÓÔ ÙÔ˘˜ ˙ËÙˆÎÚ·‡Á·˙·Ó Î·È ÙÔ˘˜ ¯ÂÈÚÔÎÚÔÙÔ‡Û·Ó ÛÙÔ ™Ù¿‰ÈÔ Î·Ù¿ ÙÔ ÛÙÂʿӈ̿

38 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ÙÔ˘˜ Û·Ó ¿ÍÈÔ˘˜ Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È fiÙ·Ó Â¤ÛÙÚÂÊ·Ó ÛÙȘ ·ÙÚ›‰Â˜ ÙÔ˘˜, ÔÈ

Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘˜ ÂÙԛ̷˙·Ó ÌÂÁ¿ÏË ˘Ô‰Ô¯‹.

Œ¯Ô˘Ì ·Ó·ÊÂÚı› ÛÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ ÛÙȘ fiÏÂȘ ÙÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ ÔÈ Ê›Ï·ıÏÔÈ

‹Û·Ó ŒÏÏËÓ˜, Ô˘ ÛÙ· √χÌÈ· (14-16 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ ÂÚ›Ô˘) ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó Â˙Ô› Û˘Ó‹ıˆ˜

·fi ÙȘ ¿ÎÚ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È ˘fiÌÂÓ·Ó Î·ÚÙÂÚÈο ÙÔÓ Î·‡ÛˆÓ· ÙÔ˘ ËÏ›Ô˘ Î·È ÙË

‰›„·, ÁÈ· Óã ·ÔÏ·‡ÛÔ˘Ó ·˘Ùfi ÙÔ ·Û‡ÁÎÚÈÙÔ Î·È ÌÂÁ·ÏÂÈ҉˜ ı¤·Ì· ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ

∞ÁÒÓˆÓ. ∞fi Ù· ÌÂÛ¿Ó˘¯Ù· ¤ÙÚ¯·Ó ÁÈ· Ó· È¿ÛÔ˘Ó ı¤ÛË ÛÙÔ ™Ù¿‰ÈÔ. À‹Ú¯·Ó ı·٤˜

Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Óã ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó ÛÙÔ ÌÂÁ·ÏÂ›Ô Î·È ÙË Û˘ÁΛÓËÛË ÙˆÓ ∞ÁÒÓˆÓ Î·È

¤ı·ÈÓ·Ó ·fi ÙÔÓ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi Î·È ÙË ¯·Ú¿ ÙÔ˘˜.

∞ÚÁfiÙÂÚ· Ô ıÂÛÌfi˜ ÙˆÓ ∞ÁÒÓˆÓ ¿Ú¯ÈÛ ÛÈÁ¿-ÛÈÁ¿ Ó· ͤÊÙÂÈ Î·È ÔÈ ∞ÁÒÓ˜ Ó·

¯¿ÓÔ˘Ó È· ÙËÓ ·ÏÈ¿ ÙÔ˘˜ ·›ÁÏË Î·È ·Í›·. ¶ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó ·ÁÒÓ˜ ÁÈ· ÙÈÌ‹ ‰È·‰fi¯ˆÓ

ÙÔ˘ ªÂÁ. ∞ϤͷӉÚÔ˘, ÛÙÚ·ÙËÁÒÓ Î·È ËÁÂÌfiÓˆÓ Ù˘ ƒÒÌ˘ ÎÈ ¤ÙÛÈ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿ÛÙËηÓ

Î·È Î·Ù¿ÓÙËÛ·Ó ¯ˆÚ›˜ ÛËÌ·Û›· ÌÔÚ› Ó· ÂÈ Î·Ó›˜ (·ÁÒÓ˜: [ ∞ÙÙ¿ÏÂÈ·, ƒÒÌ·È·,

∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·, [ ∞ÓÙÈÁfiÓÂÈ·, ¢ËÌ‹ÙÚÂÈ·, ¶ÙÔÏÂÌ·~È·, ¢ÂχÎÂÈ·, §Ô˘ÎÔ‡ÏÂÈ·, ∞[ ÁÔ‡ÛÙÂÈ·,

¢‹ÏÂÈ· ÎÏ.). ∆· ¢ÈÔÓ‡ÛÂÈ· ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È Î·È ¢ËÌ‹ÙÚÂÈ·, Ù· ∂ÏÂ˘Û›ÓÈ·

Î·È ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·, ÎÈ ¤ÙÛÈ ¤¯·Û·Ó ÙÂÏÈο ÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ÙÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Î·È ÙËÓ

·Ï·È¿ ÌÂÁ¿ÏË ÙÔ˘˜ ·›ÁÏË Î·È ˘fiÏË„Ë, ÁÈ· Ó· ηٷÚÁËıÔ‡Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ·fi ÙÔÓ

·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔ˘ µ˘˙·ÓÙ›Ô˘ £ÂÔ‰fiÛÈÔ ÙÔÓ ªÂÁ¿ÏÔ.

∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ‡˜ ¤¯Ô˘ÌÂ Î·È ÙÔ˘˜ ÛÎËÓÈÎÔ‡˜ Î·È ‰Ú·Ì·ÙÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜.

ŒÙÛÈ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Ë ¿ÌÈÏÏ· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰Ú·Ì·ÙÈÎÒÓ, ÙÚ·ÁÈÎÒÓ Î·È ÎˆÌÈÎÒÓ

Û˘ÁÁڷʤˆÓ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÛÎËÓÈÎÒÓ ¤ÚÁˆÓ, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ·

ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ‰ÈÔÓ˘ÛÈ·ÎÒÓ ÁÈÔÚÙÒÓ.

™∆∞¢π√: ™Ù¿‰ÈÔ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Ô ¯ÒÚÔ˜ fiÔ˘ ÙÂÏÔ‡ÓÙÔ ÔÈ ·ÁÒÓ˜ (ÔÈ ·ıÏËÙÈÎÔ›) ηٿ

ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÁÈÔÚÙÒÓ. ∞Ú¯Èο, ™Ù¿‰ÈÔ ‹Ù·Ó Ô ‰ÚfiÌÔ˜ 600 Ô‰ÒÓ, Ô ÔÔ›Ô˜

¤‰ˆÛ ηÙfiÈÓ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ Ô˘ Ï¿‚·ÈÓ ¯ÒÚ·. ¶ÚˆÙ·Ú¯ÈÎfi ™Ù¿‰ÈÔ ‹Ù·Ó

ÂΛÓÔ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜, ηٿ Ì›ÌËÛË ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ¿ÏÏ· ÛÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜

ÌÂÁ¿Ï˜ ·Ú¯·›Â˜ fiÏÂȘ Î·È Ù· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· ÈÂÚ¿ (∞ı‹Ó·, ¢ÂÏÊÔ›, ªÂÛÛ‹ÓË, ¡Â̤·,

πÛıÌfi˜ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘, ∂›‰·˘ÚÔ˜, ¢‹ÏÔ˜, ŒÊÂÛÔ˜ ÎÏ.). ∆· ·Ú¯·›· ™Ù¿‰È· ›¯·Ó ·Ú¯Èο

Ì·ÎÚfiÛÙÂÓÔ Û¯‹Ì·, ·ÚÁfiÙÂÚ· fï˜ ‹Ú·Ó ÙÔ Û¯‹Ì· ÙÔ˘ ÂÙ¿ÏÔ˘. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ

ÂÏÏËÓÈÛÙÈÎÒÓ Î·È ÚˆÌ·˚ÎÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ, ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ™Ù·‰›Ô˘ Â›Ó·È Î·Ì˘ÏfiÁÚ·ÌÌË,

ÂÓÒ ÔÈ ˘fiÏÔȘ fiϘ ¢ı›˜.

™Â ·ÚÎÂÙ¿ ÛÙ¿‰È· ˘‹Ú¯·Ó ÌÂÁ·ÏÔÚ›˜ ›ÛÔ‰ÔÈ Î·È Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ

‰È¤ıÂÙ·Ó Î·È ÛÙÔ¤˜, ÛÙȘ Ôԛ˜ η٤Ê¢Á·Ó ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ı·٤˜ Û ÂÚ›ÙˆÛË

ηÎÔηÈÚ›·˜. √ ÛÙ›‚Ô˜ ¯ˆÚÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÙÔ ı¤·ÙÚÔ Ì ÙÔ›¯Ô ‹ Ì ÎÚË›‰·. ™ÙÔ˘˜ ڈ̷˚-

ÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜, fiÔ˘ ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ÂÏÏËÓÈο ÛÙ¿‰È· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎ·Ó Î·È ÁÈ·

ıËÚÈÔÌ·¯›Â˜ ·ÎfiÌË, Ô ‰È·¯ˆÚÈÛÙÈÎfi˜ ÙÔ›¯Ô˜ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ÛÙ›‚Ô Î·È ı¤·ÙÚÔ ˘„ÒıËÎÂ

·ÚÎÂÙ¿, ÒÛÙ ӷ ÌËÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Î›Ó‰˘ÓÔ˜ ‰È·Ê˘Á‹˜ ÙˆÓ ıËÚ›ˆÓ. ™ÙËÓ ·ÊÂÙËÚ›· ÙȘ ı¤ÛÂȘ

ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ ¯ÒÚÈ˙·Ó ·ÏÔ‡ÎÈ· Ô˘ Ù· ¤ÏÂÁ·Ó «ÁÚ·Ì̤˜» ‹ «‚·Ï‚›‰Â˜» (ÛÙË ™¿ÚÙË

Î·È ∞ı‹Ó· «]˘ÛÏÈÁ›‰Â˜»). √È ı¤ÛÂȘ ÙˆÓ ‰ÚÔ̤ˆÓ ÔÈΛÏÔ˘Ó, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi. ∆·

ηı›ÛÌ·Ù· ÙˆÓ ÛÙ·‰›ˆÓ ‹Û·Ó ·¤ÚÈÙÙ·, ÏËÓ ÙˆÓ ÙÈÌËÙÈÎÒÓ Î·ıÈÛÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ÚÒÙ˘

39Αθλητισµός

ÛÂÈÚ¿˜ (Ù· «ÚÒÙ·»), Ù· ÔÔ›· ›¯·Ó «[ÂÚÂÈÛ›ÓˆÙÔÓ» ([ÂÚ›‰ˆ=ÛÙËÚ›˙ˆ. ∆Ô Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘

ηı›ÛÌ·ÙÔ˜ Ô˘ ÛÙËÚ›˙ÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ÙËÓ Ï¿ÙË ÙÔ˘).

™Ù· ™Ù¿‰È· ÁÈÓfiÙ·Ó, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ Î·È ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘

«‰›·˘ÏÔ˘», ÙÔ˘ «‰fiÏÈ¯Ô˘», ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘, ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘, ηٿ ‰Â ÙÔ˘˜ ڈ̷˚ÎÔ‡˜

¯ÚfiÓÔ˘˜ Î·È Á˘ÌÓÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜, ÌÔÓÔÌ·¯›Â˜, ıËÚÈÔÌ·¯›Â˜ Î·È ··ÁÁ¤ÏÏÔÓÙ·Ó Û˘Ó‹ıˆ˜

ηٿ ÙÔ˘˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜ Î·È ÔÈ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘

ÂÎÙ¤ÏÂÛ˘ ÙˆÓ ÌÂÏÏÔı·Ó¿ÙˆÓ ηٷ‰›ÎˆÓ.

OI ΣΠΟΥ∆ΑΙΟΤΕΡΟΙ ΑΓΩΝΕΣΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑ∆Α

∞˜ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÙÒÚ· Ì ϛÁ· ÏfiÁÈ· ¯ˆÚÈÛÙ¿ ÙÔÓ Î¿ı ·ÁÒÓ·, ·Ú¯›˙ÔÓÙ·˜ ·fi ÙÔ˘˜

ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ˘˜, ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜.

√§Àª¶π∞∫√π ∞°ø¡∂™∏ Ì˘ıÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË ·Ô‰›‰ÂÈ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ ÛÙÔÓ ¶›ÛÔ ‹ ÛÙÔÓ

¶¤ÏÔ·. π‰Ú‡ıËÎ·Ó ‰Â ηٿ ÙÔ˘˜ ÚÔ˚ÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ (15Ô ·ÈÒÓ· .X.) ·fi ÙÔ˘˜

∞¯·ÈÔ‡˜ ÛÙËÓ ¶›Û· Ù˘ ∏Ï›·˜. ªÂÙ¿ ÙËÓ Î¿ıÔ‰Ô ÙˆÓ ∏Ú·ÎÏÂȉÒÓ, Ë ·Ú¿‰ÔÛË

·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÙÔÓ ∏Ú·ÎÏ‹. ™ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ fiϘ ÔÈ ¢ˆÚÈΤ˜ fiÏÂȘ ·fi ÙËÓ

ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ §˘ÎÔ‡ÚÁÔ˘. √ §˘ÎÔ‡ÚÁÔ˜ ¤ÂÈÙ· ·fi ÙË ¢ÂÏÊÈ΋ ·ÚfiÙÚ˘ÓÛË, ·Ó·Î·›ÓÈÛÂ

ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, Î·È Î·ıȤڈÛ ÙËÓ ÂίÂÈÚ›· ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ¿ ÙÔ˘˜ Ô˘ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈ˙ ·Î›Ó‰˘ÓË

ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ·Ó¿ÌÂÛ· Û fiϘ ÙȘ fiÏÂȘ Î·È ·ÎfiÌ· Î·È Ûã ·˘Ù¤˜ ÙȘ ¯ıÚÈΤ˜.

µ·ıÌÈ·›· Ë Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÂÂÎÙ¿ıËΠ۠fiϘ ÁÂÓÈο ÙȘ

∂ÏÏËÓÈΤ˜ fiÏÂȘ. ∆ÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙȘ ıÂÚÈÓ¤˜ ÙÚÔ¤˜ οı ¤ÌÙÔ ¯ÚfiÓÔ. √È ÓÈÎËÙ¤˜

›ÛËÌ· ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ηٷÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ·fi ÙÔ 776 .X., fiÙ·Ó Ô ∫fiÚÔÈ‚Ô˜, Ó›ÎËÛ ÛÙÔ

‰ÚfiÌÔ ÛÙÔ ™Ù¿‰ÈÔ. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ¿Ú¯ÈÛÂ Ô ˘ÔÏÔÁÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ Ì √Ï˘ÌÈ¿‰Â˜. √È

∞ÁÒÓ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ·fi ‰‡Ô ̤ÚË: ∆ËÓ ÚÔÛÎfiÌÈÛË ÚÔÛÊÔÚÒÓ ÛÙÔ ¢›· ΢ڛˆ˜ (·ÏÏ¿

Î·È ÛÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÎfiÌ· ıÂÔ‡˜) ·fi ÙÔ˘˜ ∏Ï›Ԣ˜, ÙȘ ›ÛË̘ ÚÂۂ›˜, ÙȘ

ηÏÔ‡ÌÂÓ˜ «ıˆڛ˜» Î·È ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÂÈÛΤÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ∞ÁÒÓ˜. ™ÙËÓ ÚÒÙË

√Ï˘ÌÈ¿‰· ¤¯Ô˘Ì ÙÔÓ ·Ïfi ‰ÚfiÌÔ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ. ∆Ô 724 .X. ÚÔÛÙ¤ıËÎÂ Ô ‰ÈÏfi˜ ‰ÚfiÌÔ˜,

«‰›·˘ÏÔ˜» fiˆ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ, Î·È ÙÔ 370.X. Ô «‰fiÏ˘¯Ô˜». ™ÙÔ «‰fiÏ˘¯Ô» Ë ‰È·‰ÚÔÌ‹ ÙÔ˘

™Ù·‰›Ô˘ ¤Ú ӷ Á›ÓÂÈ 6,7,8,12,20 ‹ 29 ÊÔÚ¤˜.

∆Ô 708 .X. ÚÔÛÙ¤ıËΠÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ, ‰ËÏ. ¿ÏÌ·, ‰›ÛÎÔ˜, ‰ÚfiÌÔ˜, ·ÎfiÓÙÈÔ Î·È ¿ÏË

Î·È ÙÔ 688 .X. Ë ˘ÁÌ‹. ∆Ô 680 .X. ÚÔÛÙ¤ıËÎÂ Ë ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›· Ì ٤ıÚÈÔ, ÙÔ 658 .X.

Ë ÈÔ‰ÚÔÌ›· Î·È ÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ (Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ ¿Ï˘ Î·È ˘ÁÌ‹˜), ÙÔ 520 .X. Ô ÔÏ›Ù˘

‰ÚfiÌÔ˜ ‹ ‰ÚfiÌÔ˜ Ì ·ÓÔÏ›·. ¢ÈÂÍ¿ÁÔÓÙÔ Â›Û˘ ·ÁÒÓ˜ ÎËÚ‡ÎˆÓ Î·È Û·ÏÈÁÎÙÒÓ.

∞Ú¯Èο ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ ÌÔÓ¿¯· ¿Ó‰Ú˜. ∆Ô 632 .X. ÂÈÙÚ¿ËΠË

40 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ. ∞ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â›Ó·È ÌÔÓ¿¯· ÂχıÂÚÔÈ Ôϛ٘, ·fi

ÁÓ‹ÛÈ· ∂ÏÏËÓÈ΋ ηٷÁˆÁ‹. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ÂÈÙÚ¿ËÎÂ Ë Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ, fiˆ˜ Ì·˜

‰fiıËÎÂ Ë Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ÛËÌÂÈÒÛÔ˘ÌÂ. ™ÙȘ Á˘Ó·›Î˜ Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÛÙȘ ·ÓÙÚÂ̤Ó˜,

··ÁÔÚ¢fiÙ·Ó ·˘ÛÙËÚ¿ Ë ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ. ∆ÈÌËÙÈο ÂÈÙÚÂfiÙ·Ó Ó·

·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› ÌÔÓ¿¯· Ë È¤ÚÂÈ· Ù˘ ¢‹ÌËÙÚ·˜. ∞ÓÙ›ıÂÙ· ÂÈÙÚÂfiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ‚·Ú‚¿ÚÔ˘˜

Î·È ÛÙÔ˘˜ ‰Ô‡ÏÔ˘˜.

¶ÚÈÓ ·Ú¯›ÛÔ˘Ó ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÔÈ ∞ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÔÚÎÈ˙fiÓÙÔ˘Û·Ó ÛÙÔÓ ŸÚÎÈÔ ¢›·, fiÙÈ ÚÔÂÙÔÈ-

Ì¿ÛÙËÎ·Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ‰¤Î· Ì‹Ó˜ Î·È fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ··ÙËÏ¿ ̤۷ ÛÂ

‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ÙÔ˘˜. ∫·ı‹ÎÔÓÙ· ‰È¢ı˘ÓÙ‹ ÙˆÓ ÎÚÈÙÒÓ ÙˆÓ ∞ÁÒÓˆÓ ·ÛÎÔ‡Û·Ó ÔÈ

∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÎϤÁÔÓÙÔ ·fi ÙÔ˘˜ ∏Ï›Ԣ˜. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ·

¤ÁÈÓ·Ó ‰‡Ô, ÂÓÓ¤·, ‰¤Î· Î·È ‰Ò‰Âη, ·ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ ÙÔ 384 .X. ‹Û·Ó ¿ÓÙ· ‰¤Î·. ∞˘ÙÔ›

ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÔÚÊ˘Ú¿ ÚÔ‡¯· Î·È ÛÙÂÊ¿ÓÈ· Î·È Î·ıfiÓÙÔ˘Û·Ó Û ÙÈÌËÙÈΤ˜ ı¤ÛÂȘ. ∆Ô˘˜

‚ÔËıÔ‡Û·Ó ÛÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙˆÓ Î·ıËÎfiÓÙˆÓ ÙÔ˘˜ ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ˘ËÚ¤Ù˜. √ÔÈÔÛ‰‹ÔÙÂ

·Ú·ÌÂÏÔ‡Û ÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ ÂÙÈ̈Ú›ÙÔ Ì ÙËÓ ·Ê·›ÚÂÛË ÙˆÓ ‚Ú·‚›ˆÓ

·ã ·˘ÙÔ‡˜ ‹ ·ÎfiÌË Î·È Ì ¯ÚËÌ·ÙÈο ÚfiÛÙÈÌ·. ∞fi Ù· ¯ÚËÌ·ÙÈο ·˘Ù¿ ÚfiÛÙÈÌ·

¤ÁÈÓ·Ó ¯¿ÏÎÈÓ· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙÔ˘ ¢›·, Ù· ÔÔ›· ÙÔÔıÂÙ‹ıËÎ·Ó ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ˘˜ ıËÛ·˘ÚÔ‡˜.

√È ·ÁÒÓ˜ ¿Ú¯È˙·Ó Ì ÙÔÓ ‹¯Ô Û¿ÏÈÁÁ·˜ Î·È Ì ÙËÓ ÚÔ΋ڢÍË ÙˆÓ ÎËڇΈÓ.

∞ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ Ë ·Ú¤Ï·ÛË ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ, Ë ÔÔ›· Û˘Óԉ¢fiÙ·Ó ·fi ÙËÓ

ÚÔÛÊÒÓËÛË ÙˆÓ ÔÓÔÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘˜ Î·È ÙˆÓ ÔÓÔÌ¿ÙˆÓ ÙˆÓ fiÏÂˆÓ ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ‹Û·Ó. √È

·ÁÒÓ˜ Û˘Óԉ¢fiÓÙÔ˘Û·Ó ·fi ÌÔ˘ÛÈ΋ ·˘ÏÒÓ. √È ÓÈÎËÙ¤˜ ¤·ÈÚÓ·Ó ·fi ÙÔ˘˜

∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ÎÏ¿‰Ô ·fi ÊÔ›ÓÈη, ÂÓÒ Ô Î‹Ú˘Î·˜ ·Ó·ÎÔ›ÓˆÓ ٷ˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ù· ÔÓfiÌ·Ù¿

ÙÔ˘˜, fiˆ˜ Î·È Ùã fiÓÔÌ· Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÙÔ˘˜. ∞Ú¯Èο fiˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ÂÈ Î·È ·ÏÏÔ‡, Ù·

‚Ú·‚›· ‹Ù·Ó ·ÓÙÈΛÌÂÓ· Ì ·Í›·. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ‰ÈÓfiÙ·Ó ÙÈÌËÙÈο ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·fi ·ÁÚÈÂÏÈ¿

(«Û٤ʷÓÔ˜ [ÂÎ ÎÔÙ›ÓÔ˘»). ∆· ÎÏ·‰È¿ Ù˘ ·ÁÚÈÂÏÈ¿˜ Ù· ¤ÎÔ‚Â ·È‰› ·fi ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈ΋

ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·, Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó Î·È ÔÈ ‰‡Ô ÁÔÓ›˜ ÙÔ˘. ªÂÙ¿ ÙÔ 540 .X. ÂÈÙÚ¿ËΠÛÙÔ˘˜

ÓÈÎËÙ¤˜ √Ï˘ÌÈÔӛΘ Ó· ÛÙ‹ÓÔ˘Ó Ùã ·Á¿ÏÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÕÏÙË. √È ·ÁÒÓ˜ ÙÂÏ›ˆÓ·Ó

Ì ı˘Û›·, Ô˘ ÚfiÛÊÂÚ·Ó ÔÈ ÓÈÎËÙ¤˜ Î·È ÌÂ Û˘ÌfiÛÈÔ ÛÙÔ «¶Ú˘Ù·ÓÂ~ÈÔ».

ŸÙ·Ó Ô ÓÈÎËÙ‹˜ ¤ÛÙÚÂÊ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, ÔÈ ·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ÙÔÓ ˘Ô‰Â¯fiÓÙÔ˘Û·Ó

Î·È ÙÔ˘ ¤Î·Ó·Ó ÌÂÁ¿Ï˜ ÙÈ̤˜. ŒÌ·ÈÓ ÛÙËÓ fiÏË ÊÔÚÒÓÙ·˜ ÔÚÊ˘Ú¿ Î·È ¿Óˆ ÛÂ

¿ÚÌ· Ô˘ Û˘ÚfiÙ·Ó ·fi Ù¤ÛÛÂÚ· ¿ÏÔÁ·, ÏÂ˘Î¿ ηٿ ÚÔÙ›ÌËÛË. ∆Ô ÛÙÂÊ¿ÓÈ ÙÔ˘ ÙÔ ¤Î·ÓÂ

«[·Ó¿ıËÌ·» (·ÊȤڈ̷) ÛÙÔÓ ÔÏÈÔ‡¯Ô ıÂfi. ∞ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ Û˘ÌfiÛÈÔ, ÛÙÔ ÔÔ›Ô

ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Û·Ó ÙÔÓ «[›ÓÈÎÔ», Ô˘ Û˘Ó¤ıÂÙ·Ó ÔÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔÈ ÔÈËÙ¤˜. ™ÙËÓ ∞ı‹Ó·,

ÂÎÙfi˜ ·ã ·˘Ù¿, Ô ÓÈÎËÙ‹˜ ¤·ÈÚÓÂ Î·È 500 ‰Ú·¯Ì¤˜ Î·È ÛÈÙÈ˙fiÙ·Ó ‰ˆÚÂ¿Ó ÛÙÔ

«¶Ú˘Ù·ÓÂ~ÈÔ» Ûã ÔÏfiÎÏËÚË ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘.

™ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. ¤·ÈÚÓ·Ó Â›Û˘ ̤ÚÔ˜

Û˘ÁÁÚ·Ê›˜, ÔÈËÙ¤˜, Ú‹ÙÔÚ˜, ηÏÏÈÙ¤¯Ó˜, ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ ÎÏ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜

¶·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ‹ «¶·ÓÂÏÏ‹ÓÈ·» fiˆ˜ ÏÂÁfiÓÙÔ˘Û·Ó, Ô˘

ÁÈÓfiÓÙÔ˘Û·Ó ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· Î·È ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 7Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. ¿Ú¯ÈÛ·Ó

Ó· ÙÂÏÔ‡ÓÙ·È Î·È ÙÔÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ Ì ÙÔ ›‰ÈÔ fiÓÔÌ·, fiˆ˜ Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, Ù˘

Οι σπουδαιότεροι Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα 41

∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜, Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·˜, Ù˘ ∆·ÚÛÔ‡, Ù˘ ∆‡ÚÔ˘, Ù˘ ¶ÂÚÁ¿ÌÔ˘, Ù˘ ¡Â¿ÔÏ˘

Ù˘ πÙ·Ï›·˜ Î·È ¿ÏÏˆÓ ·ÎfiÌË fiψÓ.

√§Àª¶π∞: ∂Âȉ‹ ÙÔ Î˘ÚÈfiÙÂÚÔ Î¤ÓÙÚÔ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ ‹Ù·Ó Ë √Ï˘Ì›·,

ÁÈã ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÏfiÁÔ ÎÚ›ÓÔ˘Ì ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ·Ú·ı¤ÛÔ˘ÌÂ Î·È Ï›Á· ÏfiÁÈ· ÁÈ· ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ

·˘Ùfi. ∏ √Ï˘Ì›· ‹Ù·Ó ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜

Úfiԉ˜ ÙÔ˘ fiÚÔ˘˜ ∫ÚÔÓ›Ô˘ Î·È ¿Óˆ ÛÙË ‰ÂÍÈ¿ fi¯ıË ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ ∞ÏÊÂÈÔ‡. ◊Ù·Ó

ÂÚ›ÊËÌÔ ÁÈ· ÙÔ ÈÂÚfi ÙÔ˘ «[ √Ï˘Ì›Ô˘ ¢Èfi˜» Î·È ÙÔ˘˜ ∞ÁÒÓ˜ Ô˘ ÂÁ›ÓÔÓÙÔ ÂΛ ÚÔ˜

ÙÈÌ‹ ÙÔ˘. ∞fi ÙÔ˘˜ ÚÔ˚ÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ Ë √Ï˘Ì›· ‰È·‰Ú·Ì¿ÙÈÛ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi

ÚfiÏÔ. ∫·Ù¿ ÙȘ ÌÂÙ·Ó·ÛÙ‡ÛÂȘ Î·È ÙȘ ÂÈÛ‚ÔϤ˜ οı Ϸfi˜ ÂÈÛ‹Á·Á ÂΛ ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜

ÙÔ˘. ∫·Ù¿ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, ÔÈ ∞¯·ÈÔ› fiÙ·Ó ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ¶›Û· Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ 15Ô

·ÈÒÓ· .X. ›‰Ú˘Û·Ó ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜. ∞fi ÙÔ 776 .X. (›ÛËÌË ¯ÚÔÓÔÏÔÁ›·

Ù˘ ›‰Ú˘Û˘ ÙˆÓ ∞ÁÒÓˆÓ, Ë ·ÎÙÈÓÔ‚ÔÏ›· ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ¤ÊÙ·ÛÂ Î·È ÂÍ·ÏÒıËΠÛÈÁ¿-ÛÈÁ¿

ÛÙȘ Á‡Úˆ ÂÚÈÔ¯¤˜ (ηٿ ÙÔÓ 8Ô .X. ·ÈÒÓ·), Ûã ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È

ηÙfiÈÓ Ûã ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔÓ ÙfiÙ ∂ÏÏËÓÈÎfi ÎfiÛÌÔ (7Ô˜ .X. ·ÈÒÓ·˜). ∆Ô ÈÂÚfi ·˘Ùfi, οو

·fi ÙËÓ ÂÍ¿ÚÙËÛË ÙˆÓ ¶ÈÛ·ÙÒÓ ÛÙËÓ ·Ú¯‹, ÂÚÈ‹Ïı ÛÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô ÙˆÓ ∏Ï›ˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ

Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ ™¿ÚÙ˘, ÂÚ‹ÌˆÛ·Ó ÙÔ 580 .X. ÙËÓ ¶›Û·. √È ™·ÚÙÈ¿Ù˜

ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ·Ó Î·Ùã ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ, Ì ÚfiÛˆÔ Ô˘ ÂÈ‚Ï‹ıËÎÂ, ÙËÓ ÂÈ΢ÚÈ·Ú¯›·

ÙÔ˘˜ › Ù˘ √Ï˘Ì›·˜. ªÂ ÙËÓ ÚÔÒıËÛË ÙˆÓ ∏Ï›ˆÓ, Ë √Ï˘Ì›· (Ë ÔÔ›· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó

·ÎÚÈ‚Ò˜ ÌÈ· fiÏË, ·ÏÏ¿ ·ÏÒ˜ ¤Ó· ÈÂÚfi ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÂÓfi˜ ÈÂÚÔ‡ ÂÚÈ‚fiÏÔ˘ Ù˘

ÕÏÙ˘), ¤ÁÈÓ ·ÚÎÂÙ¿ ÌÂÁ¿ÏÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ Â˘Ï¿‚ÂÈ·˜ Î·È Ù¤¯Ó˘. √È ÌÂÁ¿Ï˜

fiÏÂȘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ·ÊÈ¤ÚˆÓ·Ó ÛÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ ÌÂÁ·ÏÔÚ‹ Î·È ÔχÙÈÌ· ·Ó·ı‹Ì·Ù·.

∆Ô ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ¢›·, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ÊÈÏÔÙ¯ӋÛÂÈ Ô ‰È¿ÛËÌÔ˜ ηÏÏÈÙ¤¯Ó˘ ºÂȉ›·˜,

·ÊÈÂÚÒıËΠ¤ÂÈÙ· ·fi ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙˆÓ ¶ÂÚÛÒÓ (‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ¶ÂÚÛÈÎfi˜ fiÏÂÌÔ˜). √È

™˘Ú·ÎÔ‡Û˜ ›‰Ú˘Û·Ó ıËÛ·˘Úfi ̤۷ ÛÙËÓ ÕÏÙË, ÌÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË Ù˘ π̤ڷ˜ (480 .X.). √È

™·ÚÙÈ¿Ù˜ ÌÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË Ù˘ ∆·Ó¿ÁÚ·˜ ÚfiÛÊÂÚ·Ó ÛÙÔ ¢›· ¯Ú˘Û‹ ·Û›‰· (458 .X.).

√È ∏Ï›ÔÈ ›‰Ú˘Û·Ó ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ¢›· ÎÔÏÔÛÛÈ·›Ô Ó·fi (468-458 .X.). ∫·Ù¿ ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ

¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. Û˘ÛÛˆÚ‡ıËÛ·Ó Â›Û˘ ÏÔ‡ÙË ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ·˘Ùfi,

ÙÔ ÔÔ›Ô ˙Ô‡Û ڷÁÌ·ÙÈο ÔÏ˘ÙÂÏ‹ ‚›Ô, οı ٤ٷÚÙÔ ¤ÙÔ˜, ηٿ ÙÔ˘˜ ∞ÁÒÓ˜, Ô˘

ÁÈÓfiÙ·Ó ¤Ó·˜ ÙfiÔ˜ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ˘ ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘.

∏ ·ÊıÔÓ›· ÙˆÓ ıËÛ·˘ÚÒÓ Ì¤Û· ÛÙÔ˘˜ Ó·Ô‡˜ ÂÍÂÚ¤ıÈÛ ÙËÓ ·ÏËÛÙ›·. √È ∞Úο‰Â˜

ηٷϿ‚·Ó ÙËÓ √Ï˘Ì›· ÙÔ 364 .X., ·ÏÏ¿ Ë Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ ÎÚ¿ÙËÛ ÁÈ· Ôχ, ‹

Ì¿ÏÏÔÓ Û¯Â‰fiÓ Î·ıfiÏÔ˘, ·ÊÔ‡ ÎÚ¿ÙËÛ ˆ˜ ÙÔ 362 .X. ‰ËÏ. ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ·. ∏ ª·Î‰ÔÓÈ΋

ËÁÂÌÔÓ›· Û‚¿ÛÙËΠٷ ÌÂÁ¿Ï· ÈÂÚ¿. √ ∞ϤͷӉÚÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤Î·Ì ÁÓˆÛÙ¤˜ ÙȘ

·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ (·Ó¿ÁÓˆÛË ÙÔ˘ ‰È·Ù¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜

ÂÍfiÚÈÛÙÔ˘˜ 324 .X.) ÂÓıÔ˘Û›·ÛÂ Î·È ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÙÔ ÈÂÚfi. ªÂÙ¿ ÙË ƒˆÌ·˚΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·, Ë

ÕÏÙË, ÏÔ˘Ù›ÛÙËΠ·ÎfiÌË ÈÔ Ôχ. √ ¡¤ÚˆÓ·˜ ¤ÎÙÈÛ ÂΛ ·Ó¿ÎÙÔÚÔ, ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜

∞ÁÒÓ˜, ÂÁηÈÓ›·Û ÔÈËÙÈÎfi ·ÁÒÓ· ÎÏ. ∞ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ∞‰ÚÈ·Ófi Ë √Ï˘Ì›· ¤¯·Û ÙÔÓ

ÔχÙÈÌÔ Î·È ıÚËÛ΢ÙÈÎfi Ù˘ ÚfiÏÔ, ·Ó Î·È ÔÈ ∞ÁÒÓ˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó ˆ˜ ÙÔ 393 Ì.X.,

42 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

«Î·Ù·ÛÙ¿Û· ÌÈÎÚ¿ ϤÔÓ ÎÒÌË Î·Ù¿ Ù¿˜ ‚·Ú‚·ÚÈο˜ [ÂȉÚÔÌ¿˜, [ÂηχÊıË ‚·ıÌˉfiÓ

η› ηÙã [ÔÏ›ÁÔÓ ‰È¿ Ù~ˆÓ ÚÔÛ¯ÒÛÂˆÓ ÙÔ~˘ [ ∞ÏÊÂÈÔ~˘» ηٿ ÙÔÓ ÈÛÙÔÚÈÎfiÓ.

π‰Ô‡ ÙÈ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙÒÚ· ÁÈ· ÙËÓ √Ï˘Ì›· Ô ‰È¢ı˘ÓÙ‹˜ ÙÔ˘ ∂ÈÁÚ·ÊÈÎÔ‡ ªÔ˘Û›Ԣ

∞ıËÓÒÓ ‰È·Ú‹˜ ·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˜ µ. §ÂÔÓ¿Ú‰Ô˜: ...«[ ∂Î ¿ÏÁÔ˜ ηϿ˜ Ù~˘ [·Ú¯·›·˜

¶ÔÛ¿ÙȉԘ [ÂÓ [ ∏Ï›‰È η› ÙfiÔ˜ Ù~ˆÓ ÂÚÈÊËÌÔÙ¿ÙˆÓ ·ÓÂÏÏËÓ›ˆÓ [·ÁÒÓˆÓ Ù~˘

[·Ú¯·ÈfiÙËÙÔ˜, Ù~ˆÓ [ √Ï˘ÌÈÔÓÈÎ~ˆÓ. ™˘ÓÔÈÎÈÛÌfi˜ ]Ë fiÏȘ [ √Ï˘Ì›· Ô[˘‰¤ÔÙ ]˘~ËÚ¯Â,

ÌfiÓÔÓ ‰¤ Ô]È ]ÈÂÚÂ~Ș Â@ȯÔÓ ÌÔÓ›ÌÔ˘˜ ηÙÔÈΛ·˜, Ô]È ‰¤ ·ÓËÁ˘ÚÈÛÙ·› ‰ÈËÙ~ˆÓÙÔ ]ˆ˜ [› Ùfi

ÏÂ~ÈÛÙÔÓ [ÂÓ ]˘·›ıÚ?ˆ ]˘ÔÛÎËÓÒÌ·Ù·. [ ∂Ó [ √Ï˘Ì›·, Ù?~ˆ ÌÂÁ¿Ï?ˆ [ÂıÓÈÎ~~?~ˆ ]ÈÂÚ~~?~ˆ Ù~ˆÓ ] ∂ÏÏ‹ÓˆÓ,

Û˘Ó·›ÎÂÈÓÙÔ [ÂÓ ÌÈÎÚ~~?~ˆ ¯ÒÚ? Ù¿ ÔÏ˘ÙÈÌÒٷٷ [·ÚÈÛÙÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù· Ù~˘ ] ∂ÏÏËÓÈÎ~˘ Ù¤¯Ó˘

[ÂÍ fiÏˆÓ Ù~ˆÓ Ê˘Ï~ˆÓ η› [ÂÔ¯~ˆÓ, Ó·Ô›, ‚ˆÌÔ›, ıËÛ·˘ÚÔ›, [·Á¿ÏÌ·Ù· ıÂ~ˆÓ, [·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜

ÓÈÎËÙ~ˆÓ η› [·Ó·ı‹Ì·Ù· [ÂÎ ¯·ÏÎÔ~˘ η› Ì·ÚÌ¿ÚÔ˘...»

...»∆fi ]ÈÂÚfiÓ [¿ÏÛÔ˜, ]Ë [ ∞ÏÙȘ [·ÂÙ¤ÏÂÈ ÙÂÙÚ¿Ï¢ÚÔÓ ]˘fi ÙÔ›¯Ô˘ ÂÚÈ‚·ÏÏfiÌÂÓÔÓ,

[¯ÔÓ Ì~ËÎÔ˜ ÂÚ› Ù¿ 200 Ì. η› Ï¿ÙÔ˜ 175 ̤ÙÚˆÓ. ¶Úfi˜ Ùfi ‚fiÚÂÈÔÓ Ì¤ÚÔ˜ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙÔ

] fi ]Ë›ˆ˜ ] „Ô˘Ì¤ÓˆÓ ÏfiʈÓ, [ÂÍ # Ó Ùfi ∫ÚfiÓÈÔÓ, ÏfiÊÔ˜ [ÂÈÛÙÂÊfiÌÂÓÔ˜ Ùfi ¿Ï·È ‰Èã ]ÈÂÚÔ~

ÙÔ~˘ ∫ÚfiÓÔ˘, ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ Ï›?ˆ Úfi˜ ¡fiÙÔÓ. [ ∂ÍÂÙ›ÓÂÙÔ ‰¤ ]Ô ]ÈÂÚfi˜ ~ˆÚÔ˜ Úfi˜ ¡fiÙÔÓ, ·¯ÚÈ

ÙÔ~˘ [ ∞ÏÊÂÈÔ‡ η› Úfi˜ ¢˘ÛÌ¿˜ Ù¿ Ô[È΋̷ٷ (Á˘ÌÓ¿ÛÈÔÓ, ·Ï·~ÈÛÙÚ·, §ÂˆÓ›‰·ÈÔÓ)

ÂÊı·ÓÔÓ ¤Ú· ÙÔ~˘ Ù›¯Ô˘˜, ̤¯ÚÈ ÙÔ~˘ ÔÙ·ÌÔ~˘ ∫Ï·‰·›Ô˘ (Ë ∫Ï·‰¤Ô˘), \ÔÛÙȘ [ÂÓÙ·~˘ı·

]ÂÓÔ~˘ÓÙ·È ÌÂÙ¿ ÙÔ~˘ [ ∞ÏÊÂÈÔ~˘. ¶Úfi˜ [ ∞Ó·ÙÔÏ¿˜, Ù¤ÏÔ˜, [ÂÎÙ›ÓÔÓÙÔ ¤Ú· ÙÔ~˘ ÙÔ›¯Ô˘, [·ÏÏã

Το αρχαίο στάδιο της Ολυµπίας όπως διατηρείται σήµερα.

Οι σπουδαιότεροι Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα 43

[·Ì¤Ûˆ˜ ·Ú¿ Ù‹Ó ∞ÏÙÈÓ, ]Ô ]Èfi‰ÚÔÌÔ˜ η› Ùfi ÛÙ¿‰ÈÔÓ, ÂÓı· [ÂÙÂÏÔ‡ÓÙÔ Ô]È [ ∞Á~ˆÓ˜...».

√ ‰Â ‰È‰¿ÎÙÔÚ·˜ Ù˘ ÊÈÏÔÏÔÁ›·˜ - ˘ÊËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ °. ª¿ÚÙ

ÁÚ¿ÊÂÈ: ...«¶˘ÎÓfi˜ ¤ÏÔ˜ ηχÙÂÈ Ù‹Ó [·Ú¯·ÈÔÙ¿ÙËÓ ]ÈÛÙÔÚ›·Ó Ù~˘ [ √Ï˘Ì›·˜ η› Ù~ˆÓ

[ÂÓ ·[˘Ù~?Ë ÙÂÏÔ˘Ì¤ÓˆÓ Ù~? ¿Ï·È ]ÂÔÚÙ~ Ó. ¶¿ÓÙˆ˜ \Ô̈˜ Ô]È ·[ ÙfiıÈ ıÚËÛ΢ÙÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ

¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ~˘ÓÙ·È [·fi Ù~˘ ÚÔ˚ÛÙÔÚÈÎ~˘ [ÂÔ¯~˘, Û¯ËÌ·ÙÈÛı¤ÓÙ˜ Ë‰Ë Úfi Ù~˘

[ÂÁηٷÛÙ¿Ûˆ˜ Ù~ˆÓ ] ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Ôχ ‰¤ Úfi Ù~˘ ]ȉڇÛˆ˜ Ù~ˆÓ ÔÏÈÙÂÈ~ˆÓ ] ∏Ï›‰Ô˜ η›

¶ÈÛ¿ÙȉԘ ]˘~Ëگ ΤÓÙÚÔÓ Ï·ÙÚ›·˜ ÌÂٷ͇ ] ∏Ú·›Ô˘ η› ‚ˆÌÔ~˘ ÏËÛ›ÔÓ ÙÔ‡ÙÔ˘

[ÂÁÂÈÚÔ̤ÓÔ˘. ∆‹Ó Ï·ÙÚ›·Ó Ù~˘ ƒ¤·˜ η› ÙÔ~˘ ∫ÚfiÓÔ˘ Â[ÈÛ‹Á·ÁÔÓ Â[Ș ÙfiÓ ]ÈÂÚfiÓ ÙÔ~˘ÙÔÓ

¯~ˆÚÔÓ Î·Ù¿ Ù‹Ó ]˘fiıÂÛÈÓ ÙÔ~˘ ηıËÁËÙÔ~˘ ¢·›ÚÊÂω, Ô]È ∫·‡ÎˆÓ˜, Ô\ÈÙÈÓ˜ η› [›

] √Ì‹ÚÔ˘ (πµã ·[ÈÒÓ) η› \˘ÛÙÂÚÔÓ Â[ÈÛ¤ÙÈ Î·Ù?ÒÎÔ˘Ó [ÂÓ ∆ÚÈÊ˘Ï›·. º·›ÓÂÙ·È ‰Â fiÙÈ Â› Ù˘

Ï·ÙÚ›·˜ ¤‰Ú·Û Ôχ Î·È Ô ∫ÚËÙÈÎfi˜ ÔÏÈÙÈÛÌfi˜. √ ¶·˘Û·Ó›·˜ ‰ÈËÁÂ›Ù·È fiÙÈ: «[ÂÎ

∫Ú‹Ù˘ @ËÏıÔÓ Â[Ș [ √Ï˘Ì›·Ó Ô]È ÛÙÂÓÒٷٷ ÌÂÙ¿ Ù~˘ Ï·ÙÚ›·˜ Ù~˘ ƒ¤·˜ Û˘Ó‰ÂfiÌÂÓÔÈ

[ π‰·›ÔÈ ¢¿ÎÙ˘ÏÔÈ, #ˆÓ ]Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ [ÔÓÔÌ¿˙ÂÙÔ ] ∏Ú·ÎÏ~˘, ]Ô Î·Ù¿ ·Ú¿‰ÔÛÈÓ Î·›

]ȉڇ۷˜ ÙÔ‡˜ ·[˘ÙfiıÈ [·Á~ˆÓ·˜. ∆~ˆÓ ∫·˘ÎÒÓˆÓ ‚·ÛÈχ˜ @ËÙÔ ]Ô [ÂÓ ¶›Û?Ë ]‰Ú‡ˆÓ √[ÈÓfiÌ·Ô˜,

\ÔÛÙȘ [ÂÓ Ù~?Ë ]ÈÛÙÔÚ›?· Ù~ˆÓ [·ÁÒÓˆÓ ÙÔ‡ÙˆÓ Â@ÈÓ·È Î·Ù¿ ÙÔ~˘ÙÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙ·ÙÔÓ ÚfiÛˆÔÓ,

ηıã \ÔÛÔÓ ÚÔÛÂοÏÂÈ ÙÔ‡˜ ÌÓËÛÙ~ËÚ·˜ Ù~˘ ı˘Á·ÙÚfi˜ ÙÔ˘~] πÔ‰·Ì›·˜ Â[Ș [·Á~ˆÓ·

]·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›·˜, [ÂÊfiÓ¢ ‰¤ ÙÔ‡˜ [ËÙÙË̤ÓÔ˘˜. ∆Ô~˘ÙÔÓ Ù¤ÏÔ˜ [ÂÓ›ÎËÛÂÓ [ÂÓ ÙÔÈ·‡Ù?Ë

]·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›?· (ÌÂÙ¿ ‰‡Ô \ȈÓ) ]Ô [ÂÎ Ù~˘ µÔÚ›Ԣ ] ∂ÏÏ¿‰Ô˜ [∞¯·Èfi˜ (Ô[˘¯› ‰¤ ºÚ‡Í Ë

§È‰fi˜, ] ˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ ·Ú·‰›‰ÂÙ·È) ¶¤ÏÔ„, ÂÏ·‚ ‰¤ Ô\ Ùˆ Ù‹Ó ¯Â~ÈÚ· Ù~˘ ‚·ÛÈÏfi·È‰Ô˜ η›

‰È‰¤¯ıË ÙfiÓ √[ÈÓfiÌ·ÔÓ ]ˆ˜ ‚·ÛÈχ˜ Ù~˘ ¯ÒÚ·˜. ∆¿ ]˘fi Ù¿ [·Ú¯·Èfiٷٷ ̤ÚË ÙÔ~˘

] ∏Ú·›Ô˘ ] fi ÙÔ~ ¢·›ÚÊÂω [·Ó·Î·ÈÓÈÛı¤ÓÙ· ÌÈÎÚ¿ \·ÚÌ·Ù·, Û˘ÚfiÌÂÓ· ] fi ‰‡Ô \ȈÓ

η› ]Ô‰ËÁÔ‡ÌÂÓ· ]˘Êã ]ÂÓfi˜ ]·ÚÌ·ÙËÏ¿ÙÔ˘, [ÂÎ ËÏÔ~˘ Ë [ÔÚÂȯ¿ÏÎÔ˘ η› ÌÈÎÚÔ› Ùڛԉ˜,

[·Ó·ÌÊÈ‚fiψ˜ Ù¿ ‚Ú·‚›·, ¿ÓÙ· [·Ó‹ÎÔÓÙ· [·ÛÊ·Ï~ˆ˜ Â[Ș Ù‹Ó µã .X. ¯ÈÏÈÂÙËÚ›‰·,

[ÂȂ‚·ÈÒÓÔ˘ÛÈÓ \ÔÙÈ Î·Ù¿ ·Ï·ÈÔÙ¿ÙÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ]˘~ËÚ¯ÔÓ Ë‰Ë Ô]È Î·ÙfiÈÓ ÂÚ›ÊËÌÔÈ

ÁÂÓfiÌÂÓÔÈ [ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ› [ ∞Á~ˆÓ˜...»

...»∞Êã ÂÙ¤ÚÔ˘ Ô ™ÙÚ¿‚ˆÓ (357) Ì·ÚÙ˘Ú›, ‚‚·›ˆ˜ › ηϋ˜ ËÁ‹˜ ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔ˜, fiÙÈ

«Ù‹Ó [ÂÈ̤ÏÂÈ·Ó ÙÔ~˘ ]ÈÂÚÔ‡ ÙÔ~˘ [ √Ï˘Ì›·ÛÈÓ, \ËÓ Â@ȯÔÓ Ô]È [ ∞¯·ÈÔ›» ·Ú¤Ï·‚ÔÓ Â@ÈÙ· Ô]È

∞[ÈÙˆÏÔ› [Â΂¿ÏÏÔÓÙ˜ ÙÔ‡˜ [ ∂ÂÈÔ‡˜. [ ∂Êã \ÔÛÔÓ ·]È ÁÚ·Ù·› Ì·ÚÙ˘Ú›·È ÈÛÙÔÔÈÔ~˘ÛÈÓ, ]Ë

‰ÈÔ›ÎËÛȘ Ù~ˆÓ ]ÂÔÚÙ~ˆÓ [·Ó~ËÎÂÓ Â[Ș Ù‹Ó ¶›Û·Ó, Ê·›ÓÂÙ·È \Ô̈˜ \ÔÙÈ Î·› Ô]È [ ∏ÏÂ~ÈÔÈ ËÁÂÈÚ·Ó

[·ÍÈÒÛÂȘ [Â[ ·[ Ù~˘, ‰ÈfiÙÈ ‰¤Î· \ÂÍÈ Á˘Ó·~ÈΘ, [·ÓÙÈÚfiÛˆÔÈ [ÔÎÙÒ fiÏÂˆÓ Ù~˘ [ ∏Ï›‰Ô˜ η›

[ÔÎÙÒ Ù~˘ ¶ÈÛ¿ÙȉԘ, \˘Ê·ÈÓ·Ó ÙfiÓ ¤ÏÔÓ ‰È¿ Ù‹Ó [ √Ï˘Ì›·Ó ∏Ú·Ó. ] ∏ [ √Ï˘Ì›· [ÂÁ¤ÓÂÙÔ

Ô\˘Ùˆ ΤÓÙÚÔ [·ÌÊÈÎÙ˘ÓÈÔÓ›·˜ ÙÈÓfi˜ [› Ù~˘ ¢˘ÙÈÎ~˘ [·ÎÙ~˘ Ù~˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. [ ∂Âȉ‹

‰¤ Û˘Ó¤ÊÂÚ Â[Ș Ù‹Ó ™¿ÚÙËÓ Ó¿ Â[ÈÛ¤ÏıÂÈ Î·› ·[˘Ù‹ Â[Ș Ù‹Ó Û˘ÌÔÏÈÙ›·Ó Ë‰Ë Úfi ÙÔ~˘

ÂÙÔ˘˜ ηٿ Ùfi ]ÔÔ~ÈÔÓ ·Ú¯ÂÙ·È ]Ë Ù·ÎÙÈ΋ [·Ó·ÁÚ·Ê‹ Ù~ˆÓ [ÂÓ [ √Ï˘Ì›?· ÓÈÎËÙ~ˆÓ (776 .X.)

[Â¤Ù˘¯Â Ù‹Ó Û‡Ó·„ÈÓ Û˘Óı‹Î˘ ÌÂÙ¿ Ù~˘ [ ∏Ï›‰Ô˜...»

...»[ ∂Ó Ù~?ˆ ∏Ú·›?ˆ [ÂÊ˘Ï¿ÛÛÂÙÔ [ÔÚÂȯ¿ÏÎÈÓÔ˜ ‰›ÛÎÔ˜, Ê¤ÚˆÓ ÙfiÓ Î·ÓÔÓÈÛÌfiÓ Ù~ˆÓ ]ÂÔÚÙ~ˆÓ

ηıÒ˜ η› Ùfi ÔÓÔÌ· ÙÔ~˘ §˘ÎÔ‡ÚÁÔ˘ ·Ú¿ Ùfi ÙÔ~˘ [ πÊ›ÙÔ˘, ‚·ÛÈϤˆ˜ Ù~˘ ∏ÏȉԘ.

[ ∞ÓÂÍ·Úًو˜ Ù~˘ ]ËÏÈΛ·˜ ÙÔ~˘ ‰›ÛÎÔ˘ ÙÔ‡ÙÔ˘, ¿ÓÙˆ˜ Ô#˘ÙÔ˜ [ÂÈÌ·ÚÙ˘ÚÂ~È [·ÚÎÔ‡ÓÙˆ˜ Ùfi

ÁÂÁÔÓfi˜ Ù~˘ Û˘Ó¿„ˆ˜ Û˘Óı‹Î˘ Ù~ˆÓ ‰‡Ô ÔÏÈÙÂÈ~ˆÓ, Ô\ÈÙÈÓ˜ Â@ÈÙ· Ô[˘‰ÂÌ›·Ó Â@ȯÔÓ

44 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

‰˘ÛÎÔÏ›·Ó Ó[ [·ÔÎÏ›ۈÛÈ ÙÔ‡˜ ¶ÈÛ¿Ù·˜ [ÂÎ Ù~˘ [ÂÈ̤ÏÂÈ·˜ ÙÔ~˘ ]ÈÂÚÔ~˘ η› Ù~ˆÓ [·ÁÒÓˆÓ.

∂[˘ÓÔ˚ÎˆÙ¤Ú·Ó ÙÚÔ‹Ó Ù~ˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ [ÂÊ·›ÓÂÙÔ ÚÔ·Ó·ÁÁ¤ÏÔ˘Û· ]Ë ‰Ú¿ÛȘ ÙÔ~ ‚·ÛÈϤˆ˜

ÙÔ~˘ ∞ÚÁÔ˘˜ ºÂ›‰ˆÓÔ˜, \ÔÛÙȘ ]ÂfiÚÙ·ÛÂÓ Ù‹Ó 28ËÓ [ √Ï˘ÌÈ¿‰· ·ÚfiÓÙˆÓ Ù~ˆÓ ¶ÈÛ·Ù~ˆÓ,

[ÂÓ~ˆ [ÂÍ ·[˘Ù~ˆÓ [ÂÂÎÏ›ÛıËÛ·Ó Ô]È ] ∏ÏÂ~Ș η› Ô]È ™·ÚÙÈ¿Ù·È. [ ∞ÏÏ¿ Ù·¯¤ˆ˜ ÌÂÙ‚ϋıËÛ·Ó

¿ÏÈÓ Ù¿ Ú¿ÁÌ·Ù·, [ÂÂÎÚ¿ÙËÛ·Ó [ÂÎ Ó¤Ô˘ Ô]È [¯ıÚÔ› η› ·]È ]ÂÔÚÙ·› [ÂÎÂ~ÈÓ·È ‰ÈÂÁÚ¿ÊËÛ·Ó

ÂÂÈÙ· [ÂÎ ÙÔ~˘ [ÂÈÛ‹ÌÔ˘ ηٷÏfiÁÔ˘ ([∞ÓÔÏ˘ÌÈ¿‰Â˜) ]ˆ˜ Ì‹ Â¯Ô˘Û·È ÙfiÓ [··ÈÙÔ‡ÌÂÓÔÓ

¯·Ú·ÎÙ~ËÚ·, ]Ë ‰¤ ηٷÛÙÚÔÊ‹ Ù~˘ ¶›Û˘ (Úfi ÙÔ~ 572 .X.) ] fi Ù~ Ó ] ∏ÓˆÌ¤ÓˆÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ

™¿ÚÙ˘ η› ∏ÏȉԘ ÂıÂÛÂÓ Ù¤ÚÌ· Â[Ș ÙfiÓ Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔÓ [·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfiÓ Ô[˘ ÌfiÓÔÓ ]Ë

¶ÈÛ¿ÙȘ, [·ÏÏ¿ η› \··Û· ]Ë ∆ÚÈÊ˘Ï›· ]˘‹¯ıËÛ·Ó ]˘fi Ù‹Ó Î˘ÚÈ·Ú¯›· Ù~˘ ∏ÏȉԘ η›

Ô]È [ ∏ÏÂ~ÈÔÈ Î·ÙÂ~ȯÔÓ ÂÎÙÔÙÂ, Ù~?Ë ÎÔÈÓ~?Ë Û˘Ó·ÈÓ¤ÛÂÈ Ù~ˆÓ ] ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÙfiÓ ]ÈÂÚfiÓ ÙfiÔÓ Î·› Ù‹Ó

‰ÈÔ›ÎËÛÈÓ Ù~ˆÓ [ÂÓ ·[˘Ù~?Ë ÙÂÏÔ˘Ì¤ÓˆÓ [·ÁÒÓˆÓ, ÙÔ~˘ÙÔ ‰¤ η› [·Ê[ \ÔÙÔ˘ [ËÓ·ÁοÛıËÛ·Ó Ó¿

·Ú·¯ˆÚ‹ÛˆÛÈ Ï¤ÔÓ Ë Ùfi \ËÌÈÛ˘ Ù~˘ ¯ÒÚ·˜ Â[Ș ÙÔ‡˜ ™·ÚÙÈ¿Ù·˜ (400) η› ]˘¤ÛÙËÛ·Ó

@ËÙÙ·Ó ]˘fi Ù~ˆÓ [ ∞Úο‰ˆÓ [ÂÓ ·[˘Ù~?Ë Ù~?Ë ∞ÏÙÂÈ Ù~˘ [ √Ï˘Ì›·˜ [ÂÓ ÂÙÂÈ 364 .X....»

...» º·›ÓÂÙ·È \ÔÙÈ ]Ô º›ÏÈÔ˜ ]Ô µã Ù~˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ ÌÂÙ¿ Ùfi 338 ÚÔ¤‚Ë Â[Ș Ù‹Ó \È‰Ú˘ÛÈÓ

ÙÔ~˘ [ÂÓ [ √Ï˘Ì›?· ºÈÏÈ›Ԣ η› ÔÈÎÈÏÔÙÚfiˆ˜ [ÂÎÔϿ΢۠ÙÔ‡˜ \ ∂ÏÏËÓ·˜ ‰È¿ Ù~˘ Úfi˜

Ù‹Ó [ √Ï˘Ì›·Ó ¢ÓÔÈ¿˜ ÙÔ˘. ∆~?ˆ ‰¤ 324 ·[˘ÙfiıÈ ]Ô ¡ÈÎ¿ÓˆÚ [·Ó¤ÁÓˆÛ ‰ËÌÔÛ›?· Ùfi ·ÁÁÂÏÌ·

[ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ÙÔ~ ªÂÁ¿ÏÔ˘. ∞]È Úfi˜ Ù‹Ó [ √Ï˘Ì›·Ó Û¯¤ÛÂȘ Ù~ Ó ‰È·ÊfiÚˆÓ ‚·ÛÈϤˆÓ Ù~ Ó

] ∂ÏÏËÓÈÎ~ˆÓ ÔÏÈÙÂÈ~ˆÓ Â#˘ÚÔÓ [ÂΉ‹ÏˆÛÈÓ Â[Ș Ù¿ ÔÏ˘¿ÚÈıÌ· ÙÈÌËÙÈο [·ÁÁ¤ÏÌ·Ù·, \·ÙÈÓ·

Êı¿ÓÔ˘ÛÈ Ì¤¯ÚÈ Ù~ˆÓ ̤ۈÓ, ÙÔ~˘ µã .X. ·[È~ˆÓÔ˜. ] ∏ ÛËÌ·Û›· Ù~ˆÓ [ÂÓ [ √Ï˘Ì›?· ]ÂÔÚÙ~ˆÓ [[›

ÔÏÏÔ‡˜ ·[ÈÒÓ·˜ [·ÎfiÌË ÂÛˆÛ η› ÙfiÓ ]ÈÂÚfiÓ ÙfiÔÓ Î·› [¤˙ËÛ Ù~˘ [·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ Ù~ˆÓ

]ÂÏÏËÓÈÎ~ˆÓ ¯ˆÚ~ˆÓ. ∆fi 210 [ÂÓÂÊ·Ó›ÛıËÛ·Ó Ô]È ƒˆÌ·~ÈÔÈ [ÂÓ [ √Ï˘Ì›?· ηٷı¤ÙÔÓÙ˜

[·ÓÙ›ÁÚ·ÊÔÓ Ù~˘ ÌÂÙ¿ Ù~ˆÓ [ ∏Ï›ˆÓ Û˘Óı‹Î˘ ÙˆÓ. ∫·› ]Ô ªfiÌÌÈÔ˜ [·ÎfiÌË, ]Ô Î·Ù·ÛÙÚ¤„·˜

Ù‹Ó ∫fiÚÈÓıÔÓ, \È‰Ú˘ÛÂÓ [ÂÓ [ √Ï˘Ì›?· Ï·›ÛÈ· [·ÊÈÂÚÒÌ·Ù·, Ô]È ‰¤ [ ∏ÏÂ~ÈÔÈ Â[Ș ·[˘ÙfiÓ

[·ÊÈÂÚÒÓÔ˘ÛÈÓ ·Á·ÏÌ·, ÙÈÌËÙÈÎfiÓ Î·›, ηٿ ÙfiÓ ∞ã .X. ·[ÈÒÓ·, Ó·fiÓ Â[Ș Ù‹Ó ı¿Ó

[ πıÒÌËÓ, ]Ô ¡¤ÚˆÓ [·ÓÔÈÎÔ‰ÔÌÂ~È Ì¤Á·ÚÔÓ [ÂÓ Ù~?ˆ ]ÈÂÚ~?ˆ η› ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È Ùfi 67 .X. \ÈÓ·

Ï¿‚?Ë ]Ô È‰ÈÔ˜ ̤ÚÔ˜ Â[Ș ÙÔ‡˜ [·ÁÒÓ·˜. ∂[˘ÂÚÁ¤Ù˘ ÙÔ~˘ ]ÈÂÚÔ~˘ Á›ÓÂÙ·È Â@ÈÙ· η› ]Ô [ ∞‰ÚÈ·Ófi˜,

]ˆ˜ η› ]Ô ÌÈÌËÙ‹˜ ·[˘ÙÔ~˘ [ ∞ÙÙÈÎfi˜ [ ∏Ú҉˘, Ô]˘ ÛÒ˙ÔÓÙ·È [·ÎfiÌË [ÂÚ›ȷ ÙÔ~˘ ÙÂ

]˘‰Ú·ÁˆÁ›Ԣ η› Ù~˘ [Âͤ‰Ú·˜...»

...»[ ∞ÏÏ¿ Ùfi ÂÚÁÔÓ Ù~˘ ηٷÛÙÚÔÊ~˘ Â@ȯÂÓ [·Ú¯›ÛÂÈ Úfi ÔÏÏÔ~˘ ˉË. ¶ÏÂ~ÈÛÙ·

[·Á¿ÏÌ·Ù· [·ÊËÚ¤ıËÛ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ]˘fi Ù~ˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ, Â@ÈÙ· ‰¤ η› ·[˘Ùfi ÙÔ~˘ÙÔ Ùfi

¯Ú˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔÓ ÙÔ~˘ ¢Èfi˜, ÂÚÁÔÓ ÙÔ~˘ ‰È·Û‹ÌÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ºÂȉ›Ô˘, [·ÂÎÔÌ›ÛıË Â[Ș

Ù‹Ó ∫ˆÓ/ÔÏÈÓ, ÂÓı· ÂÂÈÙ· (476) ηÙÂÛÙÚ¿ÊË ]˘fi ˘Úη˚~·˜. ªÂÙ¿ Ù‹Ó [··ÁfiÚ¢ÛÈÓ

Ù~ˆÓ Â[ȉˆÏÔÏ·ÙÚÈÎ~ˆÓ ÙÂÏÂÙ~ˆÓ ]˘fi ·[˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚÔ˜ £ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘ ∞ã (393), [Â~ËÏıÔÓ Î·Ù¿ ÙÔ~˘

]ÈÂÚÔ~˘ Ô]È °fiÙıÔÈ ÙÔ~˘ [ ∞Ï·ÚÚ›¯Ô˘ (395), ηÙÂÛÙÚ¿ÊËÛ·Ó ‰[ ]˘fi Ù~ˆÓ ]˘·ÏÏ‹ÏˆÓ ÙÔ~˘

£ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘ µã (426) Ô]È Ó·Ô›, ÙÔ‡˜ ‰[ [·ÎfiÌË ]ÈÛٷ̤ÓÔ˘˜ Ò˜, η٤ÚÚÈ„·Ó ÛÂÈÛÌÔ› ÙÔ~ 6Ô˘

·[È~ˆÓÔ˜, ]ˆ˜ .¯. ÙfiÓ Ó·fiÓ ÙÔ~˘ ¢Èfi˜, \ÔÓ ÌÂÙ¿ Ù~ˆÓ Úfi˜ ¡fiÙÔÓ ·[˘ÙÔ~˘ Â@ȯÔÓ ÌÂÙ·‚¿ÏÏÂÈ Ô]È

οÙÔÈÎÔÈ Â[Ș Â@ȉԘ ÚÔÌ·¯~ˆÓÔ˜. ∫·› [ÂÁηÙÂÛÙ¿ıËÛ·Ó Ì¤Ó µ˘˙·ÓÙÈÓÔ› [·ÎfiÌË Â[Ș Ù¿

[ËÚÂȈ̤ӷ Ô[È΋̷ٷ η› [·Ó‹ÁÂÈÚ·Ó Î·› [ÂÎÎÏËÛ›·Ó, Ûˆ˙fiÌÂÓË [ÂÓ [ÂÚÂÈ›ÔȘ, [·ÏÏ[ ·]È

ÚÔÛ¯ÒÛÂȘ Ù~ˆÓ ÔÙ·Ì~ˆÓ ∫Ï·‰¤Ô˘ η› [ ∞ÏÊÂÈÔ~˘ [ÂÎ¿Ï˘„·Ó ‚·ıÌˉfiÓ Ù‹Ó ]ÈÂÚ¿Ó

Οι σπουδαιότεροι Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα 45

ÂÚÈʤÚÂÈ·Ó, Ô\˘Ùˆ˜ \ˆÛÙ ۯ‰fiÓ Ù¤ÏÔ˜ ]˘Â‰Â›ÎÓ˘Â Ï¤ÔÓ Ù‹Ó \˘·ÚÍ›Ó Ù˘. ¶Ú~ˆÙÔ˜

[ÂÈÛÙ‹Û·˜ Ù‹Ó ÚÔÛÔ¯‹Ó Â[Ș Ù‹Ó [ √Ï˘Ì›·Ó [ÂÎ Ó¤Ô˘ @ËÙÔ ]Ô ∞ÁÁÏÔ˜ ∆Û¿Ó‰ÏÂÚ ([ÂÓ Ù~? ÂÚÁ?

ÙÔ~˘ «¶ÂÚÈËÁ‹ÛÂȘ [ÂÓ ] ∂ÏÏ¿‰È» 1776), Ì·Ù·›ˆ˜ ‰¤ ÚÔ¤ÙÚ„·Ó ]Ô µ›ÓÎÂÏÌ·Ó Â[Ș

[·Ó·Ûηʿ˜. ¡ÂˆÙ¤Ú·˜ Â[ȉ‹ÛÂȘ [·Ó·ÎÔ›ÓˆÛ·Ó Ô]È ∞ÁÁÏÔÈ ¢fi‰ÔÓÂÏ, °ÂÏ(Ï) η› ΢ڛˆ˜ ]Ô

™Ù¿Ó¯ˆ («[ √Ï˘Ì›·», 1824).»

¶À£π∞

∆· ¶‡ıÈ· ‹Û·Ó ÔÈ ‰Â‡ÙÂÚÔÈ Û ÛÔ˘‰·ÈfiÙËÙ·, ÌÂÙ¿ Ù· √χÌÈ·, ·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔÈ

·ÁÒÓ˜, Ô˘ ȉڇıËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙË Ì˘ıÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË, ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔÓ ÙÔÓ ∞fiÏψӷ ÌÂÙ¿

ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ηٿ ÙÔ˘ ¶‡ıˆÓ·. ∞fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ˘‹Ú¯Â ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜

ÁÈÔÚÙ‹ Ô˘ Û˘Óԉ¢fiÙ·Ó Ì ÙÔ ¢ÂÏÊÈÎfi Ì·ÓÙ›Ô. ∫·Ù¿ ÙË ÁÈÔÚÙ‹ ·˘Ù‹ ÁÈÓfiÙ·Ó

ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ·ÁÒÓ·˜, ÛÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Ô˘ ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ ¤„·ÏÏ·Ó ÛÙÔ ÓÈÎËÙ‹ ıÂfi

‡ÌÓÔ Ì ÙË Û˘Óԉ›· ÎÈı¿Ú·˜. √ ‡ÌÓÔ˜ ·˘Ùfi˜ ÏÂÁfiÙ·Ó «ÓfiÌÔ˜ ¶˘ıÈÎfi˜». √È ÁÈÔÚÙ¤˜

·˘Ù¤˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó Î¿ı ÔÎÙÒ ¯ÚfiÓÈ·. ÕÚ¯È˙·Ó Ì ›ÛËÌË ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ÔÌ‹, ·ÏÏ¿ ÙÔ

582 .X. ·Ó·‰ÈÔÚÁ·ÓÒıËÎ·Ó Î·È Ù¤ıËÎ·Ó Î¿Ùˆ ·fi ÙËÓ ÂÔÙ›· ÙÔ˘ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ Ù˘

∞ÌÊÈÎÙÈÔÓ›·˜, Ì ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ù˘ ӛ΢ Ù˘ ¢ÂÏÊÈ΋˜ ∞ÌÊÈÎÙÈÔÓ›·˜ ηٿ Ù˘

¢ÂÏÊÈ΋˜ fiÏ˘ ∫Ú›ÛÛ·˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ·˘ÙÔ‡, ÙÔ˘ «∫ÚÈÛÛ·˚ÎÔ~˘». ∞fi

ÙfiÙ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Î¿ı √Ï˘ÌÈ¿‰·˜, ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ Ì‹Ó·. √È ÌÔ˘ÛÈÎÔ›

·ÁÒÓ˜ Û ÔÚÁ·ÓÈ΋ ÌÔ˘ÛÈ΋, ÙÚ·ÁÔ‡‰È, ı¤·Ì· Î·È ··ÁÁÂÏ›·, ÂÌ̤ÙÚˆÓ Î·È Â˙ÒÓ

¤ÚÁˆÓ, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Ó· η٤¯Ô˘Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÙË ÚÒÙË ı¤ÛË, ·ÏÏã ·ÚÁfiÙÂÚ·

ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó Ûã ·˘ÙÔ‡˜ Á˘ÌÓÈÎÔ› Î·È ÈÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜, ηٿ ÙÔ ˘fi‰ÂÈÁÌ· ÙˆÓ √Ï˘Ì›ˆÓ.

¶ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó ·ÎfiÌË ·ÁÒÓ˜ ‰ÚfiÌÔ˘ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Î¿Ùˆ

·fi ÙÔÓ ¶·ÚÓ·ÛÛfi Î·È ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚƠ̂˜, ÔÈ Ôԛ˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ «∫ÚÈÛÛ·~ÈÔÓ Â‰›ÔÓ»,

fiÔ˘ ›¯Â ÊÙÈ·¯Ù› ÈÔ‰ÚfiÌÈÔ. √È ÓÈÎËÙ¤˜ ¤·ÈÚÓ·Ó Û·Ó ¤·ıÏÔ ·Ú¯Èο ÌÂÓ

¯ÚËÌ·ÙÈÎfi ÔÛfiÓ Î·È ·fi ÙË 2Ë ¶˘ıÈ¿‰· ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·fi ‰¿ÊÓ˜, ÙȘ Ôԛ˜ ¤ÎÔ‚·Ó ÙËÓ

ÎÔÈÏ¿‰· ÙˆÓ ∆ÂÌÒÓ. ∆Ô˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ‡˜ ‡ÌÓËÛÂ Ô ¶›Ó‰·ÚÔ˜, ÛÙÔ˘˜ «¶˘ıÈÔÓ›ÎÔ˘˜»

ÙÔ˘. ∆· ¶‡ıÈ· ¤·„·Ó Ó· ÙÂÏÔ‡ÓÙ·È È· ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 4Ô˘ Ì.X. ·ÈÒÓ·. ∞ÁˆÓÔı¤Ù˜ ÙˆÓ

¶˘ı›ˆÓ ‹Û·Ó ·Ú¯Èο ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ ¢ÂÏÊÒÓ, ‚Ú·‰‡ÙÂÚ· ‰Â Î·È ÔÈ ∞ÌÊÈÎÙ›ˆÓ˜. ∂ÎÙfi˜

·fi Ù· ªÂÁ¿Ï·, Ù· ÔÔ›·, ÁÈ· Ó· ͯˆÚ›˙Ô˘Ó Ï¤ÁÔÓÙ·Ó «¶‡ıÈ· Ù¿ [ÂÓ ¢ÂÏÊÔ~Ș», Á›ÓÔÓÙ·Ó

Î·È Ù· ªÈÎÚ¿ ¶‡ıÈ· Û ÔÏϤ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ fiÏÂȘ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜, fiˆ˜ ÚÔ·ÙÂÈ

·fi ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÈÁڷʤ˜.

¶ÈÔ ¿Óˆ οӷÌ ÏfiÁÔ ÁÈ· ÙÔÓ «¶˘ıÈÎfi ÓfiÌÔ». ∞˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó ÌÔ˘ÛÈÎfi ·ÁÒÓÈÛÌ·

ÛÙÔ˘˜ ¶˘ıÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔÛÙ¤ıËΠÙÔ 590 .X. Î·È ·Ú¤ÌÂÈÓ ˆ˜ ÙÔ ÌÔÓ·‰ÈÎfi

·ÁÒÓÈÛÌ· ÌÔ˘ÛÈ΋˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ 582 .X. ∂ÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ÂÈÎÔÏ˘ÚÈ΋ Ú·„ˆ‰›·, Ë ÔÔ›·

Â͢ÌÓÔ‡Û ÙÔÓ ·ÁÒÓ· Î·È ÙÔÓ ∞fiÏψӷ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ‰Ú¿ÎÔÓÙ·. √ «¶˘ıÈÎfi˜ ÓfiÌÔ˜»

‰È·ÈÚ›ÙÔ Û ¤ÓÙ ̤ÚË. ¶ÚÒÙÔ˜ ¶˘ıÈÔӛ΢ ˘‹ÚÍÂ Ô ™·Î¿‰·˜ Ô ∞ÚÁ›Ԙ (582 .X.). √

‰Â ¶‡ıˆÓ·˜, Ì ÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ ÔϤÌËÛÂ Ô ∞fiÏψӷ˜ Î·È ÙÔÓ ÛÎfiÙˆÛÂ, ‹Ù·Ó, ηٿ ÙË

Ì˘ıÔÏÔÁ›·, ¤Ó·˜ ÙÂÚ·Ù҉˘ ‰Ú¿ÎÔÓÙ·˜, ÁÈÔ˜ Ù˘ Á˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠ·fi ÙÔ ÓÂÚfi

Ô˘ ¤ÌÂÈÓ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ Î·Ù·ÎÏ˘ÛÌfi ÙÔ˘ ¢Â˘Î·Ï›ˆÓ·. ∂›¯Â ÂηÙfi ‡ÚÈÓ· ÎÂÊ¿ÏÈ· ηÈ

46 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

˙Ô‡Û ̤۷ Û ÌÈ· ÛËÏÈ¿ ÛÙÔ fiÚÔ˜ ¶·ÚÓ·ÛÛfi˜, Ê˘Ï¿ÁÔÓÙ·˜ ÙÔ Ì·ÓÙÂ›Ô Ù˘ £¤Ì˘. √

¶‡ıˆÓ·˜, fiˆ˜ ͤÚÔ˘Ì ÛÎÔÙÒıËΠ·fi ÙÔÓ ∞fiÏψӷ.

∞fi ÙÔÓ ¶‡ıˆÓ· ıˆÚÔ‡ÓÙ·È fiÙÈ ÁÂÓÓ‹ıËÎ·Ó fiÏ· Ù· Ù¤Ú·Ù· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜

Ì˘ıÔÏÔÁ›·˜ (°ÔÚÁfiÓ·, ∫¤Ú‚ÂÚÔ˜, §ÂÚÓ·›· ⁄‰Ú·, ™Ê›ÁÁ·, °‡·˜) Î·È ¿ÏÏ· ·ÎfiÌË.

𙣪π∞

∆· ÿÛıÌÈ· ‹Ù·Ó Ë ÙÚ›ÙË Î·Ù¿ ÛÂÈÚ¿ ·fi ÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚ˜ ÁÈÔÚÙ¤˜ Ù˘

·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, Ë ÔÔ›· ÁÈÓfiÙ·Ó ÛÙÔÓ πÛıÌfi Ù˘ ∫ÔÚÈÓı›·˜ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ¶ÔÛÂȉÒÓ·. ∆·

ÿÛıÌÈ· ÙÂÏÔ‡ÓÙÔ Î¿ı ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· ηٿ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ¿ÓÔÈ͢ Û ÌÂÁ·ÏÔÚ¤ÛÙ·ÙÔ

ÛÙ¿‰ÈÔ Ô˘ ‹Ù·Ó ηٷÛ΢·Ṳ̂ÓÔ ·fi Ï¢ÎfiÏÈıÔ Î·È ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙË

™¯ÔÈÓÔ‡ÓÙ·, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ™ÙÚ¿‚ˆÓ·˜ (∏ã 369). ÕÚ¯ÈÛ·Ó Ó· ÌÂÙÚÔ‡ÓÙ·È Î·È Ó·

ηٷÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Â›ÛËÌ· ·fi ÙÔ 583 .X. ∆Ë ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ÁÈÔÚÙ‹˜ ›¯·Ó ÔÈ ∫ÔÚ›ÓıÈÔÈ,

ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÙÔ˘ ∫ÔÚÈÓıÈ·ÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘, ÔfiÙÂ Ë ∫fiÚÈÓıÔ˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Î¿Ùˆ

·fi ÙËÓ ËÁÂÛ›· ÙˆÓ ∞ÚÁ›ˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ Ù¤ÏÂÛË ÙˆÓ πÛıÌ›ˆÓ. ªÂÙ¿ ÙË

Ï‹ÍË ÙÔ˘ ∫ÔÚÈÓıÈ·ÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘, ÔÈ ∫ÔÚ›ÓıÈÔÈ ·Ó·Ï¿‚·ÓÂ Î·È ¿ÏÈ ÙËÓ ·ÁˆÓÔıÂÛ›·

Î·È ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛ·Ó ˆ˜ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ fiÏ˘ ÙˆÓ (146 .X.) ·fi ÙÔ ƒˆÌ·›Ô §Â‡ÎÈÔ

ªfiÌÌÈÔ.

∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ Ì˘ıÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ Ù· ÿÛıÌÈ· ‹Û·Ó ÓÂÎÚÈ΋ ÁÈÔÚÙ‹, ·ÏÏ¿ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ·

‹Ú·Ó ·ÓËÁ˘ÚÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Î·È Î·ıÈÂÚÒıËÎ·Ó ˆ˜ ÁÈÔÚÙ‹ ÂıÓÈ΋ Î·È ·ÓÂÏÏ·‰È΋,

ηٿ ÙËÓ ÔÔ›·, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙȘ ¿ÏϘ ÂÔÚÙ·ÛÙÈΤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ, Á›ÓÔÓÙ·Ó Î·È ·ÁÒÓ˜

Á˘ÌÓÈÎÔ›, ÈÈÎÔ› Î·È ·fi ÙÔÓ 5Ô .X. ·ÈÒÓ· Î·È Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ›, ‹ÙÔÈ ÌÔ˘ÛÈÎÔ› ηÈ

ÔÈËÙÈÎÔ›. °ÂÓÈο Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ‹Û·Ó ÈÔ ÔÏÏ¿ ·fi ÂΛӷ Ô˘ ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó·Ó Ù·

ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ¿‰ˆÓ. ™Ù· ¯ÚfiÓÈ· Ì¿ÏÈÛÙ· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· πÔ˘ÏÈ·ÓÔ‡ ›¯·Ó

ÚÔÛÙÂı› Î·È ıËÚÈÔÌ·¯›Â˜. ™ÙÔ˘˜ πÛıÌÈÔӛΘ ¤‰ÈÓ·Ó ˆ˜ ¤·ıÏÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·fi ‡ÎÔ ‹

·fi Û¤ÏÈÓÔ ·ÔÍËڷ̤ÓÔ, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi ¯ÏˆÚfi Î·È ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Ù¤ÌÂÓÔ˜ ÙÔ˘˜ ¤ÛÙËÓ·Ó

ÙÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·. ™ÙÔ˘˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ Î·È ÔÈ Á˘Ó·›Î˜. √

¶ÏÔ‡Ù·Ú¯Ô˜ ·ÊËÁÂ›Ù·È ÛÙ· «™˘ÌÔÛȷο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù¿» ÙÔ˘, ˆ˜ ÌÈ· ÔÈ‹ÙÚÈ· ·fi ÙËÓ

∂Ú˘ıÚ·›·, Ë ∞ÚÈÛÙÔÌ¿¯Ë, ›¯Â ·Ó·‰Âȯı› ÓÈ΋ÙÚÈ· Û ÔÈËÙÈÎfi ·ÁÒÓÈÛÌ·.

∫·Ù¿ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, Ù· ÿÛıÌÈ· ȉڇıËÎ·Ó fiˆ˜ ›·ÌÂ, ηٿ ÙÔ˘˜ Ì˘ıÈÎÔ‡˜

¯ÚfiÓÔ˘˜ ·fi ÙÔ £ËÛ¤· (™¯fiÏ. ¶›Ó‰. Â.·.) Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ¤ÙÔ˜ 1.258 .X.

Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ¶¿ÚÈÔ ¯ÚÔÓÈÎfi (10, πππ, 444,20, ·Ó Î·È Ë ¯ÚÔÓÔÏfiÁËÛË ·˘Ù‹ ÎÚ›ÓÂÙ·È ·fi

ÙÔ˘˜ ÌÂÏÂÙËÙ¤˜ ˆ˜ ·Ó·ÍÈfiÈÛÙË), fiˆ˜ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜ ›¯Â ȉڇÛÂÈ Ù· √χÌÈ·, Ô˘

ÁÈÔÚÙ¿˙ÔÓÙ·Ó (Ù· ÿÛıÌÈ·) fi¯È ÌÔÓ¿¯· ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ¶ÔÛÂȉÒÓ·, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙËÓ

·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ ÛˆÌ·ÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ Ô˘ ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ Ûã ·˘Ù¿, fiˆ˜

·ÎfiÌ· Î·È ÁÈ· ÙË Û‡ÛÊÈÍË ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ÙˆÓ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛ›ˆÓ Ì ÙÔ˘˜ ¤Ú· ·fi ÙÔÓ πÛıÌfi

ŒÏÏËÓ˜. ™‡Ìʈӷ Ì ¿ÏÏÔ Ì‡ıÔ, Ù· ÿÛıÌÈ· ηıÈÂÚÒıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ∫ÔÚÈÓı›Ô˘˜ ÚÔ˜

ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ £ËÛ¤·, ÂÂȉ‹ ·˘Ùfi˜ ›¯Â ÂÍÔÏÔıÚ‡ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÏËÛÙ¤˜ Î·È ÙÔ˘˜ ηÎÔ‡ÚÁÔ˘˜ Ô˘

Ï˘Ì·›ÓÔÓÙ·Ó ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹. ™‡Ìʈӷ Ì ¿ÏÏÔ Ì‡ıÔ, ȉڇıËÎ·Ó ·fi ÙÔ ™›Û˘ÊÔ, ÁÈfi ÙÔ˘

∞›ÔÏÔ˘, ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ·ÓÈ„ÈÔ‡ ÙÔ˘ ªÂÏÈΤÚÙË ‹ ¶·Ï·›ÌÔÓ·, Ô˘ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜

Οι σπουδαιότεροι Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα 47

ÌÈÎÚÔ‡˜ ı·Ï·ÛÛÈÓÔ‡˜ ıÂÔ‡˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞ı¿Ì· Î·È Ù˘ πÓÒ˜, ı˘Á·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ∫¿‰ÌÔ˘ ηÈ

·ÚÁfiÙÂÚ· ηıÈÂÚÒıËΠӷ ÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ¶ÔÛÂȉÒÓ·, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ı˘Û›·˙·Ó

ηٿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·È ÂΛ ÎÔÓÙ¿ ˘‹Ú¯Â Î·È Ó·fi˜ ÙÔ˘˜. ∫·Ùã ¿ÏÏÔÓ Ì‡ıÔ,

fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (µã 1,6) ηıÈÂÚÒıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ¶ÔÛÂȉÒÓ· Î·È ÙÔÓ ◊ÏÈÔ

‹ Î·È ·fi ÙÔ °Ï·‡ÎÔ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ¶·Ï·›ÌÔÓ· ªÂÏÈΤÚÙË («™¯ÔÏ. ÂȘ ¶›Ó‰·ÚÔÓ»,

ÿÛıÌÈ·, ÚfiÏ. ™¯ÔÏ. ÂȘ ∞fiÏψÓ, ƒÔ‰. °ã 1240).

Ÿˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ∫. ∂Í·Ú¯¿Î˘ «™ÙÔ‡˜ [ πÛıÌÈ·ÎÔ‡˜ [ ∞Á~ˆÓ˜ [·Ú›ÛÙÂ˘Û·Ó

η› ÔÏÏÔ› ‹ÚˆÂ˜ Ù˘ Ì˘ıÔÏÔÁ›·˜ Ì·˜, fiˆ˜ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜, Ô £ËÛ¤·˜, Ô ∫¿ÛÙˆÚ, Ô

¶ÔÏ˘‰Â‡Î˘, Ô ∆ÂÏ·ÌÒÓ, Ô ªÂϤ·ÁÚÔ˜, Ô ¶˘Ï‡˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ. ∏ οı fiÏË ıˆÚÔ‡Û ÙÈÌ‹

Ù˘ Ó· ÛÙ›ÏÂÈ ÙÔ˘˜ ηÏÏ›ÙÂÚÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘. √È ∞ıËÓ·›ÔÈ

Ì¿ÏÈÛÙ· ›¯·Ó ÙËÓ ÚˆÙÔηı‰ڛ· Û fiϘ ÙȘ ÙÂÏÂÙ¤˜. ŒÚ¯ÔÓÙ·Ó ·ÎfiÌË ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ

·fi ÙËÓ πˆÓ›·, ÙË °·Ï·Ù›·, ÙË ™ÈÎÂÏ›·, ÙË ºÔÈÓ›ÎË, ÙË §È‚‡Ë, ηıÒ˜ Î·È ·fi ÙÔ ƒˆÌ·˚Îfi

ÎÚ¿ÙÔ˜ (228 .X. Î·È ˘ÛÙÂÚfiÙÂÚ·). ª›· πÛıÌȷ΋ Ó›ÎË Â›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ÛËÌ·Û›·. ∆ÔÓ

πÛıÌÈÔÓ›ÎË ˘Ô‰Â¯fiÙ·Ó Ì ÂÍ·ÈÚÂÙÈΤ˜ ÙÈ̤˜ Ë ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘. ∆Ô˘ ·Ó‹ÁÂÈÚ·Ó ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·,

ÔÈ ÔÈËÙ¤˜ ÙÔÓ Â͢ÌÓÔ‡Û·Ó Î·È ÔÈ ÁχÙ˜ ÊÈÏÔÙ¯ÓÔ‡Û·Ó ÙËÓ ÚÔÙÔÌ‹ ÙÔ˘. √ ™fiψÓ

Ì¿ÏÈÛÙ· ›¯Â ÓÔÌÔıÂÙ‹ÛÂÈ ˆ˜ οı ∞ıËÓ·›Ô˜ Ô˘ ıã ·Ú›ÛÙ¢ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, ı· ¤·ÈÚÓÂ

Î·È ÂηÙfi ‰Ú·¯Ì¤˜ ˆ˜ ¤·ıÏÔ.

∆· ÿÛıÌÈ· ηٷÚÁ‹ıËÎ·Ó ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 4Ô˘ Ì.X. ·ÈÒÓ·, › Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘

£ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘. ∞fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ‡˜ ·¤Û¯ÔÓ ÔÈ ∏Ï›ÔÈ, ÏËÓ ÙˆÓ

Άποψη του σταδίου των Ισθµίων.

48 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

§ÂÚ·ÙÒÓ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÂÈı˘Ì›· Ù˘ ªÔÏÈfiÓ˘, Ë ÔÔ›· «£¤Ûı·È Ê·Û›Ó [› ÙÔ~Ș

ÔϛٷȘ ηٿڷ˜, ËÓ [ πÛıÌ›ˆÓ Ì‹ ı¤ÏˆÛÈÓ ÂÈÚÁÂÛı·È», ÁÈ· ÙÔ ÊfiÓÔ ÙˆÓ Ù¤ÎÓˆÓ Ù˘

ªÔÏÈÔÓȉÒÓ (¶·˘Û·Ó. ∂ã 2,2 Î·È ÂÍ‹˜ Î·È 5',3,9). ∞fi ÙÔ 228, fiˆ˜ ›·ÌÂ, ¤·ÈÚÓ·Ó

̤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ‡˜ Î·È ÔÈ ƒˆÌ·›ÔÈ (¶Ôχ‚ÈÔ˜ µã 12,8). ∆· ÿÛıÌÈ· ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔÓ

¶›Ó‰·ÚÔ Ù· ‡ÌÓËÛÂ Î·È Ô µ·Î¯˘Ï›‰Ë˜. ∫·Ù¿ ÙÔÓ ÁÓˆÛÙfi ÈÛÙÔÚÈÎfi Û˘ÁÁڷʤ·-

·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ °ÂÒÚÁÈÔ ¶··Ó‰Ú¤Ô˘, Ù· ÿÛıÌÈ· Ù· ›‰Ú˘Û ۇÌʈӷ Ì ÙÔ Ì‡ıÔ Ô

¶ÔÛÂȉÒÓ·˜ Î·È Ô ◊ÏÈÔ˜ Î·È Ù· ·Ó·Î·›ÓÈÛÂ Ô £ËÛ¤·˜.

¡∂ª∂∞

∏ ÙÂÏÂ˘Ù·›·, ηٿ ÛÂÈÚ¿, ·fi ÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚ˜ Î·È Ï·ÌÚfiÙÂÚ˜

·ÓÂÏÏ‹ÓȘ ÁÈÔÚÙ¤˜ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, Ô˘ ÙÂÏÔ‡Û·Ó ÛÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰· Ù˘ ¡Â̤·˜, ÛÙËÓ

∞ÚÁÔÏ›‰·, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ∫ψӤ˜ Î·È ÙÔ ºÏÈÔ‡ÓÙ·, ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ¢›·. ∆Ë ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË

Ù˘ ÁÈÔÚÙ‹˜ ›¯·Ó ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ ∫ψÓÒÓ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÔÈ ∞ÚÁ›ÔÈ.

«™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË - ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ÂÎÏÂÎÙfi˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ √‰˘ÛÛ¤·˜ ∫. ∂Í·Ú¯¿Î˘

- ηٿ ÙÔ˘˜ Ì˘ıÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ Ù· ¡¤Ì· ›¯·Ó ÓÂÎÚÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. π‰Ú‡ıËÎ·Ó Á‡Úˆ

·fi ÙÔ 1250 .X. ·fi ÙÔ˘˜ ÂÙ¿ ËÁÂÌfiÓ˜ Ô˘ ÂÍÂÛÙÚ¿ÙÂ˘Û·Ó Î·Ù¿ Ù˘ £‹‚·˜, ÛÂ

·Ó¿ÌÓËÛË ÙÔ˘ ÙÔÈÎÔ‡ ‹Úˆ· √ʤÏÙË ‹ ∞Ú¯ÂÌfiÚÔ˘, ÁÈÔ‡ ÙÔ˘ Ì˘ıÈÎÔ‡ ‚·ÛÈÏÈ¿

§˘ÎÔ‡ÚÁÔ˘ Î·È Ù˘ ¡Â̤·˜ Î·È Î·ıÈÂÚÒıËΠӷ Á›ÓÔÓÙ·È Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ¿ ÙÔ˘˜

·ÁÒÓ˜ Á˘ÌÓÈÎÔ› Î·È ÈÈÎÔ›. ™Ù· ÚÒÙ· Ì¿ÏÈÛÙ· ¡¤Ì· ¤Ï·‚·Ó ̤ÚÔ˜ Î·È ÔÈ ÂÙ¿

ËÁÂÌfiÓ˜, ηıÒ˜ Î·È ‰È¿ÊÔÚÔÈ ¿ÏÏÔÈ ‹ÚˆÂ˜ Î·È ÚÒÙÂ˘Û·Ó Ô ªÂÏ¿ÓÈÔ˜, Ô ∂›ÁÔÓÔ˜

Î·È ¿ÏÏÔÈ. ™‡Ìʈӷ fï˜ Ì ¿ÏÏË ·Ú¿‰ÔÛË, ÙËÓ ÂÔÚÙ‹ ηıȤڈÛÂ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜ ÛÂ

·Ó¿ÌÓËÛË ÙÔ˘ √ʤÏÙË Î·È ÙËÓ ·ÊȤڈÛ ÛÙÔ ¢›·».

∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ (573 .X.) Ù· ¡¤Ì· (‹ Î·È ¡¤ÌÂÈ·) ‹Ú·Ó

·ÓËÁ˘ÚÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Î·È ·Ó·ÎËÚ‡¯ıËÎ·Ó Â›ÛËÌ· ˆ˜ ·ÁÒÓ˜ ÂıÓÈÎÔ› ηÈ

·ÓÂÏÏ·‰ÈÎÔ›. ¢ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·Ó Î¿ı ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ·, ηٿ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Î·È Ù¤Ù·ÚÙÔ ¤ÙÔ˜ οıÂ

√Ï˘ÌÈ¿‰·˜. ∫¿ı ∂ÏÏËÓÈ΋ fiÏË ÙÔ ıˆÚÔ‡Û Ôχ ÙÈÌËÙÈÎfi Ó· ÛÙ›ÏÂÈ ÛÙ· ¡¤Ì·

ÙÔ˘˜ ηχÙÂÚÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘. ¶‹Á·ÈÓ·Ó Ì¿ÏÈÛÙ· ÂΛ

·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ Î·È ·fi ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ∂ÏÏËÓÈΤ˜ ·ÔÈ˘, ÙfiÛÔ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜, fiÛÔ

·ÎfiÌ· Î·È Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜ Î·È ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜. ∆ã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ‹Ù·Ó: ‰ÚfiÌÔ˜, ·ÎfiÓÙÈÔ,

˘ÁÌ·¯›·, ÙfiÍÔ, ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›·, ÛÙ¿‰ÈÔ, ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ, ¤ÓÙ·ıÏÔ, ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›·, ÈÈÎfi˜

‰ÚfiÌÔ˜ Î·È ¿ÏÏ·. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó Î·È Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ (ÌÔ˘ÛÈÎÔ› ηÈ

‰Ú·Ì·ÙÈÎÔ›). ∂ΛÓÔÈ Ô˘ ‰È¢ı‡Ó·Ó Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ϤÁÔÓÙ·Ó ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ Î·È ÔÈ

ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ·˘ÙÒÓ ¡ÂÌÂÔӛΘ. ™ã ·˘ÙÔ‡˜ (ÛÙÔ˘˜ ¡ÂÌÂÔӛΘ) ·Ú¯Èο ¤‰ÈÓ·Ó

ˆ˜ ¤·ıÏÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·fi ÂÏÈ¿ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ·fi ¯ÏˆÚfi Û¤ÏÈÓÔ. ∆· ¡¤Ì· ηٷÚÁ‹ıËηÓ

ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 4Ô˘ Ì.X. ·ÈÒÓ· ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔ˘ µ˘˙·ÓÙ›Ô˘ £ÂÔ‰fiÛÈÔ ÙÔ ª¤Á·.

√ ÁÓˆÛÙfi˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜-·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˜ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ¶··Ó‰Ú¤Ô˘ ÁÚ¿ÊÂÈ ÁÈ· ÙË ÁÈÔÚÙ‹

·˘Ù‹ Ùã ·ÎfiÏÔ˘ı·: «[ √ÓÔÌ·ÛÙ‹ ·Úã [·Ú¯·›ÔȘ ·Ó‹Á˘ÚȘ, ÙÂÏÔ˘Ì¤ÓË [ÂÓ Ù?~ˆ ÛÙ·‰›?ˆ Ù~˘

ÎÔÈÏ¿‰Ô˜ ¡Â̤·˜ Úfi˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ~˘ ¢Èfi˜. ∆¿ ¡¤ÌÂÈ·, ηٿ ÙfiÓ Ì‡ıÔÓ \È‰Ú˘ÛÂÓ ]Ô ∞‰Ú·ÛÙÔ˜

ÌÂÙ¿ Ù~ˆÓ ] ∂Ù¿ [› £‹‚·È˜ Úfi˜ [·Ó¿ÌÓËÛÈÓ ÙÔ~˘ [ √ʤÏÙ· (·Ïψ˜ [∞Ú¯ÂÌfiÚÔ˘

Οι σπουδαιότεροι Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα 49

ÎÂηÏÔ˘Ì¤ÓÔ˘), ˘]ÈÔ~˘ ÙÔ~˘ ‚·ÛÈϤˆ˜ §˘ÎÔ‡ÚÁÔ˘, \ÔÓ [ÂÊfiÓ¢ÛÂÓ ÔÊȘ [ÂÁηٷÏÂÈÊı¤ÓÙ·

ÌfiÓÔÓ ]˘fi Ù~˘ ÙÚÔÊÔ~˘ ÙÔ˘, [·Ó·Ï·‚Ô‡Û˘ Ó¿ ‰Â›ÍÂÈ Ù‹Ó ËÁ‹Ó [ ∞‰Ú¿ÛÙÂÈ·Ó Â[Ș ÙÔ‡˜

‰È„ÒÓÙ·˜ [ ∞ÚÁ›Ԣ˜. [ ∞ӷη›ÓÈÛÂÓ ·[˘Ù¿ ]Ô [ ∏Ú·ÎÏ~˘ ÌÂÙ¿ ÙfiÓ @·ıÏÔÓ ÙÔ~˘ [ÂÓ ¡Â̤?·

ϤÔÓÙÔ˜. [ ∂Ó~ˆ ‰¤ Ù¿ ¡¤ÌÂÈ· [·Ú¯ÈÎ~ˆ˜ [ÂÙÂÏÔ~˘ÓÙÔ Ì~·ÏÏÔÓ ]ˆ˜ ÙÔÈο ]˘fi Ù~ˆÓ ∫ψӷ›ˆÓ,

ËÚ¯ÈÛ·Ó Î·ÓÔÓÈÎ~ˆ˜ η› ̤ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÈÎ‹Ó [·Ú›ıÌËÛÈÓ ÙÂÏÔ‡ÌÂÓ· Ù?~ˆ 573 .X. ]˘fi Ù~ˆÓ

ηٷÎÙËÛ¿ÓÙˆÓ ÙfiÙÂ Ù‹Ó ¡Â̤·Ó [ ∞ÚÁ›ˆÓ η› ]˘[ ·[˘Ù~ˆÓ ÂÎÙÔÙ ‰Èˢı‡ÓÔÓÙÔ ]ˆ˜ [› Ùfi

ÏÂ~ÈÛÙÔÓ, [·fi ‰¤ ÙÔ~˘ 4Ô˘ ÂÙÔ˘˜ Ù~˘ [ √Ï˘ÌÈ¿‰Ô˜ η› Û˘Ó›ÛÙ·ÓÙÔ Â[Ș ]ÈÈÎÔ‡˜,

Á˘ÌÓÈÎÔ‡˜ η› ÌÔ˘ÛÈÎÔ‡˜ [·ÁÒÓ·˜. ∆fi ‚Ú·‚Â~ÈÔÓ @ËÙÔ Û٤ʷÓÔ˜ [ÂÎ ‰Ú˘fi˜ ÙÔ~˘

·Ú·ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ·ÏÛÔ˘˜ ÙÔ~˘ ¢Èfi˜, Ô]È ‰¤ ] ∂ÏÏ·ÓÔ‰~ÈÎ·È ÂÊÂÚÔÓ Ê·È¿˜ ÛÙÔÏ¿˜ Â[Ș ÂÓ‰ÂÈÍÈÓ

¤ÓıÔ˘˜ [› Ù~?ˆ ı·Ó¿Ù?ˆ ÙÔ~˘ [ √ʤÏÙÔ˘».

∂§§∞¡√¢π∫∂™: ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˘ ı· ÂÈ ÎÚÈÙ‹˜ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, ·ÁˆÓÔ‰›Î˘. ∞·ÓÙÔ‡ÛÂ

΢ڛˆ˜ ÛÙÔÓ ÏËı˘ÓÙÈÎfi ·ÚÈıÌfi (ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜). ◊Ù·Ó ÚÔ·ÓÙfi˜ ·Í›ˆÌ· ·ÓˆÙ¿ÙˆÓ

·Ú¯fiÓÙˆÓ Î·È ÎÚÈÙÒÓ, ΢ڛˆ˜ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ. ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ÛÙË ™¿ÚÙË

ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó ÔÈ ÛÙÚ·ÙÔ‰›Î˜ Ô˘ ‰›Î·˙·Ó ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ Û˘ÌÌ·¯ÈÎÒÓ

ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ.

√È ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹Ù·Ó ηٿ ηÓfiÓ· ¤ÌÂÈÚÔÈ Ôϛ٘ ÛÙ· ·ıÏËÙÈο

˙ËÙ‹Ì·Ù·, ¤ÎÚÈÓ·Ó ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ (·ÁˆÓÈ˙fiÌÂÓÔ˘˜), ·Ó·Î‹Ú˘ÛÛ·Ó ÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜,

Το αρχαίο στάδιο της Νεµέας στη κατάσταση που βρίσκεται σήµερα.

50 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

¤‚ÏÂ·Ó ÙËÓ Î·ÓÔÓÈ΋ Ù¤ÏÂÛË ÙˆÓ ı˘ÛÈÒÓ Î·È Â›¯·Ó ‰ÈηÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ÁÈ· Ù·

·Ú·ÙÒÌ·Ù· Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ. ¶ÚÒÙÔ˜ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˘ ˘‹ÚÍ Ô

ÔÚÁ·ÓˆÙ‹˜ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ∏Ï›‰·˜ ÿÊÈÙÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÌÂÙ·‚›‚·ÛÂ

ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘ ·˘Ùfi Ì ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfi ‰Èη›ˆÌ· ÛÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ Á¤ÓÔ˜, ÙÔ˘˜ ∂Í˘Ï›‰Â˜,

ηıÂÛÙÒ˜ Ô˘ ‰È·ÙËÚ‹ıËΠ› ÂÓ‹ÓÙ· ÔÏfiÎÏËÚ˜ √Ï˘ÌÈ¿‰Â˜. ™ÙËÓ 50Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·

‰ÈÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˘, ·fi ÂÈÊ·Ó‹ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Ù˘ ◊Ïȉ·˜ Î·È ·fi

ÙËÓ 75Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· (480 .X.) ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·È ÂÓÓ¤· ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜, ·fi ÙÚÂȘ ÁÈ· οıÂ

ηÙËÁÔÚ›· ·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ, ‰ËÏ. ÈÈÎÒÓ, ÂÓÙ¿ıÏˆÓ Î·È fiÏˆÓ ÙˆÓ ÏÔÈÒÓ ·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ.

∆Ô 427 .X. ÔÈ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ¤ÁÈÓ·Ó ‰Ò‰Âη. ∞fi ÙÔ 348 .X. Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙÔ˘˜ ¤ÌÂÈÓÂ

ÛÙ·ıÂÚfi˜ ÛÙÔ˘˜ ‰¤Î·, ÁÈ·Ù› ›¯Â È· ÂÚÈÔÚÈÛÙ› Ë Â‰·ÊÈ΋ ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ◊Ïȉ·˜. √È

∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ¤ÊÙ·Ó·Ó ÛÙËÓ ◊Ïȉ· ‰¤Î· Ì‹Ó˜ ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ √Ï˘ÌÈ¿‰·˜

Î·È ¤ÌÂÓ·Ó ÛÙÔÓ «ÂÏÏ·‰Ô‰ÈÎÙÒÓ·», fiÔ˘ ÔÈ ÓÔÌÔʇϷΘ ÙÔ˘˜ ‰›‰·ÛÎ·Ó Ù· ηı‹ÎÔÓÙ¿

ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ÔÈ ›‰ÈÔÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÙËÓ ÚÔfiÓËÛË Î·È ÙËÓ Î·Ù¿Ù·ÍË ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ.

∏ ıËÙ›· ÙÔ˘˜ ‰È·ÚÎÔ‡Û fiÛÔ Î·È Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·. √È ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ‹Û·Ó ˘Ô¯Úˆ̤ÓÔÈ

Ì fiÚÎÔ Ó· ÙËÚÔ‡Ó ¿ÎÚ· ·ÌÂÚÔÏË„›· ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜. ∂›¯·Ó ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· ÂÍ·ÎÚÈ‚ÒÓÔ˘Ó

·Ó ·˘ÙÔ› Ô˘ ÚÔÛ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó Óã ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Ó ‹Û·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο ŒÏÏËÓ˜, ·Ó ‰ÂÓ Â›¯·Ó

‰È·Ú¿ÍÂÈ Î·È Î·Ù·‰ÈηÛÙ› ÁÈ· ηӤӷ ·Ú¿ÙˆÌ· (·‰›ÎËÌ·) ÎÏ. ∫·Ù¿ ÙËÓ ÚÒÙË

̤ڷ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Ì «ÔÚʇڷ» (‹ «ÔÚÊ˘Ú¿‰·») ‹ ÛÙÂÊ¿ÓÈ ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÙÔ˘˜,

ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ Ù˘ ÔÌ‹˜ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ, ÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙȘ «ÓÂÓÔÌÈṲ̂Ó˜» ÈÂÚÔÙÂÏÂÛٛ˜ Î·È ÔÈ

·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ô‰ËÁÔ‡ÓÙ·Ó ·ã ·˘ÙÔ‡˜ ÛÙÔ ‚Ô˘ÏÂ˘Ù‹ÚÈÔ, fiÔ˘ ¤‰ÈÓ·Ó ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ¿Á·ÏÌ·

ÙÔ˘ ŸÚÎÈÔ˘ ¢›·, fiˆ˜ ›·Ì ·Ú·¿Óˆ, ÙÔÓ «ÎÂηÓÔÓÈṲ̂ÓÔÓ» fiÚÎÔ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜

Û˘ÁÁÂÓ›˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÚÔÔÓËÙ¤˜ ÙÔ˘˜. ∆ËÓ ›‰È· ̤ڷ ÔÈ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ Ô‰ËÁÔ‡Û·Ó «·~ȉ·»,

ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó Î·È ÔÈ ‰‡Ô ÁÔÓ›˜, ÛÙËÓ ÚfiÛÙ˘ÏË Î·È ÌÂÁ·ÏÔÚ‹ ‡ÏË (ÛÙËÓ ‡ÏË

Ù˘ ÚfiÛԄ˘), Ë ÔÔ›· ‹Ù·Ó Ë Â›ÛËÌË Â›ÛÔ‰Ô˜ ÙˆÓ ÔÌÒÓ Î·È ·fi ÙËÓ

«Î·ÏÏÈÛ٤ʷÓË» ÂÏÈ¿, Ô˘ ›¯Â ÂΛ Ê˘ÙÚÒÛÂÈ, ¤ÎÔ‚Â ·˘Ùfi˜ (Ô «·~Ș») Ì „·Ï›‰· ¯Ú˘Û‹

Ù· ÎÏ·‰È¿ Ì ٷ ÔÔ›· ϤÎÔÓÙ·Ó ÛÙ· ÛÙÂÊ¿ÓÈ· ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ. ∫·ÙfiÈÓ Î‹Ú˘ÙÙ·Ó ÙËÓ

¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Ì ÙÔÓ Î‹Ú˘Î·, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰‹ÏˆÓ ʈӷ¯Ù¿ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ˘˜

Û˘ÁÎÂÓÙڈ̤ÓÔ˘˜ ı·٤˜ Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ Ô˘ ıã ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó, ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹

ÙÔ˘˜ Î·È ·ÊÔ‡ ‰ÂÓ ˘Ô‚¿ÏÏÔÓÙ·Ó Î·ÌÌ›· ¤ÓÛÙ·ÛË, ·ÔÊ·ÛÈ˙fiÙ·Ó Ì ÎÏ‹ÚÔ Ë ÛÂÈÚ¿

ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·È Ë ı¤ÛË ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ.

∫·Ù¿ ÙË ‰Â‡ÙÂÚË Ì¤Ú·, fiˆ˜ ›·Ì ÈÔ ¿Óˆ, Ì·›ÓÔÓÙ·˜ ÔÈ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ

Ì ÊÔ›ÓÈη ÛÙÔ ¯¤ÚÈ ÙÔ˘˜, ·ÊÔ‡ ˘ÂÓı‡ÌÈ˙·Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ - ·ıÏËÙ¤˜ ÙÔ˘˜ fiÚÎÔ˘˜

Î·È ÙȘ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ ÙÔ˘˜, ¤‰ÈÓ·Ó ÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ù˘ ¤Ó·Ú͢ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ, ·ÁÚ˘ÓÔ‡Û·Ó

‰Â ÁÈ· ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ·˘ÙÒÓ Î·È ÙËÓ ·ÎÚÈ‚‹ Ù‹ÚËÛË ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÒÓ ÓfïÓ,

¤¯ÔÓÙ·˜ ˆ˜ ‚ÔËıÔ‡˜ ÙˆÓ ÙÔ˘˜ «]·Ï‡Ù˜», ·Ú¯ËÁfi˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‹Ù·Ó Ô «[·Ï˘Ù¿Ú¯Ë˜» ‹

«[·Ï‡Ù·Ú¯Ô˜», ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Ì ڷ‚‰È¿ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÂȂϤ·Ó ÙËÓ Î·Ï‹ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ

·ÁÒÓˆÓ, ÙËÓ «Â[˘ÎÔÛÌ›·». ∞ÊÔ‡ ¤ÎÚÈÓ·Ó Û ÔÈfiÓ ·Ó‹ÎÂ Ë Ó›ÎË, ¤‰ÈÓ·Ó ÛÙÔ ÓÈÎËÙ‹

ÎÏ·‰› ·fi ÊÔ›ÓÈη Î·È ÙÔÓ ÛÙÂÊ¿ÓˆÓ·Ó Ì¤Û· ÛÙÔ Ó·fi ÙÔ˘ ¢›· ηٿ ÙËÓ ¤ÌÙË Ì¤Ú· ÙˆÓ

·ÁÒÓˆÓ, ˘fi ÙȘ ¢ÊË̛˜ Î·È Ù· ¯ÂÈÚÔÎÚÔÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ ı·ÙÒÓ. ∞Ó·ÎÔÈÓÒÓÔÓÙ·Ó ·fi

Οι σπουδαιότεροι Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα 51

ÙÔ˘˜ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÓÈÎËÙ‹ ·ıÏËÙ‹, ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘ ηÈ

Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÙÔ˘, ‰ÈÓfiÙ·Ó ‰Â ·ÎfiÌ· ·ã ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ·ıÏËÙ¤˜ Ó·

ÛÙËı› ÛÙËÓ ÕÏÙË Ô ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘˜. ŒÂÈÙ· ÔÈ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ Û˘ÓÙ¿ÛÛ·Ó ηÈ

˘ÔÁÚ¿Ê·Ó ›ÛËÌË Ú¿ÍË, Ë ÔÔ›· ÌÓËÌfiÓÂ˘Â Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ ·ıÏËÙÒÓ Î·È

‡ÛÙÂÚ· ÙÂÏ›ˆÓÂ Ë ıËÙ›· ÙÔ˘˜.

√È ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ÂÏÏ·ÓÔ‰ÈÎÒÓ ‹Ù·Ó ·Ó¤ÎÎÏËÙ˜ Î·È ÙÂÏÂÛ›‰ÈΘ. ŸÏÔÈ ‰Â ÔÈ

ŒÏÏËÓ˜ ›¯·Ó ÌÂÁ¿ÏË ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË Ûã ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÎÚÈÙ¤˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÌÂÚÔÏË„›· ÙÔ˘˜.

∫·È Ó·È ÌÂÓ Î¿ı ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜, ÓÔÌ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ÙÔ˘ ·ÔÓÂÌ‹ıËΠ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË, fiÙÈ

·‰È΋ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜, ›¯Â ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Î·È ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÚÔÛʇÁÂÈ ÛÙË

«µÔ˘Ï‹ Ù~ˆÓ [ ∏Ï›ˆÓ», ·ÏÏã ·˘Ù‹ ›¯Â ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ÙÈ̈ڋÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ÙË

ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ı㠷ԉ›¯ÓÔÓÙ·Ó ‚¿ÛÈÌÔÈ ÔÈ ÈÛ¯˘ÚÈÛÌÔ› ÙÔ˘ «ÚÔÛʇÁÔÓÙÔ˜», ‰Â

ÌÔÚÔ‡Û fï˜ Î·È Ó· ·Î˘ÚÒÛÂÈ ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ·˘ÙÒÓ.

∞°ø¡π™ª∞∆∞

¢ƒ√ª√™. ¢ÚfiÌÔ˜ ı· ÂÈ Ô Á‡ÚÔ˜, Ë ‰È·‰ÚÔÌ‹ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ. √ ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘

·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙËÓ ·ÏÔ‡ÛÙÂÚË Î·È ·Ú¯·ÈfiÙÂÚË ·ıÏËÙÈ΋ ÂΉ‹ÏˆÛË Î·Ù¿ ÙËÓ ·Ú¯·Èfi-

ÙËÙ·. ∏ Ì˘ıÔÏÔÁ›· ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ Ô ∞fiÏψӷ˜ Ó›ÎËÛ Û ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘, Ô ¢·Ó·fi˜ ‹ÚÂ

ÙËÓ ¶ËÓÂÏfiË ˆ˜ Á¤Ú·˜ ÌÂÙ¿ ·fi ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ Û ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘. √ ŸÌËÚÔ˜ Ì·ÚÙ˘Ú› fiÙÈ

Ô ∞¯ÈÏϤ·˜ Á‡ÌÓ·˙ ÙÔ˘˜ ¿ÓÙÚ˜ ÙÔ˘ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ Î·È Ô ∂ÂÈfi˜ ¤ÁÈÓ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘

◊Ïȉ·˜ ÌÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ. Ÿˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ·Ó·Ê¤ÚÂÈ, ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ‰È·ÎÚ›Ó·ÓÂ

Ù¤Û-ÛÂÚ· ›‰Ë ‰ÚfïÓ, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ·fiÛÙ·ÛË: ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ‹ ÙÔ «ÛÙ¿‰ÈÔ», ÙÔ «‰›·˘ÏÔ»,

ÙÔ «‰fiÏ˘¯Ô» Î·È ÙÔÓ «]ÔÏ›ÙË» (‰ÚfiÌÔ). ™ÙÔÓ ›‰ÈÔ ˘¿ÁÂÙ·È Î·È Ô «\ÈÂÈÔ˜» ‰ÚfiÌÔ˜.

¶ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ ÓÈÎÔ‡Û·Ó Û ÔÏÏÔ‡˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ (ÛÙ¿‰ÈÔ, ‰›·˘ÏÔ, ÔÏ›ÙË) ηÈ

ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó «ÙÚÈ·ÛÙ¤˜». ¶ÚÒÙÔ˜ ÙÚÈ·ÛÙ‹˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ô º·Ó¿˜ Ô ¶ÂÏÏËÓ‡˜, Ô˘

Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· (512 .X.).

∏ ÈηÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÛËÌ·ÓÙÈο ·ÓÂÙ˘Á̤ÓË.

∂Ó‰ÂÈÎÙÈο ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ Ô ∞ÚÁ¤·˜, ·ÊÔ‡ Ó›ÎËÛ «‰fiÏ˘¯Ô» ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ¤ÊÙ·ÛÂ

ÙËÓ ›‰È· ̤ڷ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜, ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, ÁÈ· Óã ·Ó·ÁÁ›ÏÂÈ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘. ∂›Û˘ ‰‡Ô

¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ™·ÚÙÈ¿Ù˜ ¤ÊÙ·Û·Ó Ì¤Û· Û ÙÚÂȘ ̤Ú˜ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ·fi ÙË ™¿ÚÙË.

¶·Ú¿ÏÏËÏ· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ Ô √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ¶ÔÏ˘ÌÓ‹ÛÙˆÚ·˜ ΢ӋÁËÛÂ Î·È ¤È·ÛÂ

˙ˆÓÙ·Ófi Ï·Áfi.

√ ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘ ›¯Â ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ÛÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ‰ÔÎÈ̷ۛ˜ Ù˘ º˘ÏÂÙÈ΋˜

Î·È £È·ÛÈ΋˜ ª‡ËÛ˘. ∆Ë Ê˘ÏÂÙÈ΋ ª‡ËÛË Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó ÔÈ fiÚÔÈ «¢ÚÔ̇˜» ηÈ

«[∞fi‰ÚÔÌÔ˜» Ù˘ ÎÚËÙÈ΋˜ ∞ÁˆÁ‹˜ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Î·È ÔÈ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ Ù˘ Ì˘ıÔÏÔÁ›·˜ ÁÈ· ÙËÓ

ÂÎÏÔÁ‹ ÌÓËÛÙ‹Ú· (∞Ù·Ï¿ÓÙË, ¢·Ó·˝‰Â˜, ¶ËÓÂÏfiË, Ô ÿηÚÔ˜ ÛÙË §·ÎˆÓ›· Î·È Ô

∞ÓÙ·›Ô˜ ÛÙË §È‚‡Ë). ∆Ë £È·ÛÈ΋ ª‡ËÛË Ì·ÚÙ˘Ú› Ë Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ

∞ÁÒÓˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÙÔ 776 .X. Ì ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘. ™ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙ·ÙË Ï¿Úӷη

52 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ÙÔ˘ ∫‡„ÂÏÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ·ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È ·ÁÒÓ˜ ‰ÚfiÌÔ˘. ∂Λ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô

¶·˘Û·Ó›·˜ (∂ã, 7,7) Î·È (∏ã 2,2) Ô ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘ ÙˆÓ ¶·ÚıÂÓ›ˆÓ ηٿ Ù· ∏Ú·›· ÛÙËÓ

√Ï˘Ì›·, οو ·fi ÙËÓ ÂÔÙ›· ÙÔ˘ £È¿ÛÔ˘ ÙˆÓ ∂Î盉Âη Á˘Ó·ÈÎÒÓ (¶·˘Û. ∂ã, 16,2

Î·È ÂÍ‹˜) Î·È Ô ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘ ÙÔ˘ £È¿ÛÔ˘ ÙˆÓ ¢ÈÔÓ˘ÛÈ¿‰ˆÓ ÛÙË ™¿ÚÙË (ÛÙÔ ›‰ÈÔ

̤ÚÔ˜ ¶·˘Û·Ó›·˜ °ã, 13,7).

∞fi ÙȘ ÙÚÔ¤˜ Ù˘ ª‡ËÛ˘

Ô ·ÁÒÓ·˜ ·˘Ùfi˜ ‰ÚfiÌÔ˘

η٤گÂÙ·È Û ‰È¿ÊÔÚ˜ Ï·-

ÙÚ›˜, fiˆ˜ ÙˆÓ ¶·Úı¤ÓˆÓ

ηٿ Ù· ∏Ú·›·, ÙˆÓ ™Ù·Ê˘ÏÔ-

‰ÚfiÌˆÓ Î·Ù¿ Ù· ∫¿ÚÓÂÈ·, ÙˆÓ

∫ÏËÌ·ÙÔÊfiÚˆÓ Î·Ù¿ Ù· ∂Û¯Ô-

ÊfiÚÈ· (∞ı‹Ó·ÈÔ˜ 495 .X.

™¯ÔÏ. ÂȘ ¡›Î·Ó‰ÚÔÓ, ∞ÏÂÍ.

1Ô˜) Î·È ÙˆÓ §·Ì·‰Ë‰ÚfïÓ

Û fiϘ ÙȘ Ï·ÙÚ›˜. √ ·ÁÒÓ·˜

·˘Ùfi˜ ÌÂÙ·‰›‰ÂÙ·È ÛÙȘ Âȉfi-

ÛÂȘ ÙˆÓ Ì˘ıÈÎÒÓ ËÚÒˆÓ.

ŒÙÛÈ, fiˆ˜ ›·ÌÂ, ÛÙË Ï¿ÚÓ·-

η ÙÔ˘ ∫‡„ÂÏÔ˘ ‰È¿ÊÔÚÔÈ

‹ÚˆÂ˜ ·Ú›ÛÙ·ÓÙ·È ‰È·ÁˆÓÈ˙fi-

ÌÂÓÔÈ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ (¶·˘Û·Ó. ∂ã

17,10) Î·È ÔÈ √ÌËÚÈÎÔ› ‹ÚˆÂ˜ Âȉ›‰ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ¿ıÏËÛË ·˘Ù‹ (πÏÈ¿‰· æã 754 Î·È ÂÍ‹˜

Î·È √‰‡ÛÛÂÈ· 120 Î·È ÂÍ‹˜). ∫·Ù¿ ÙËÓ ·Ó·Û‡ÛÙ·ÛË ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ ·fi ÙÔÓ

◊Ê·ÙÔ, fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ «·Ú·‰Â‰Ô̤ÓÔ˜ ] fi ]ÈÛÙÔÚÈÎ~˘ [ÂÓÙ·~˘ı· [·Ú¯·ÈfiÙËÙÔ˜

¢ÚfiÌÔ˜, @ËÙÔ Ùfi [·Ú¯ÈÎfiÓ Î·› [› ‰¤Î· ]ÂÙ¿ [ √Ï˘ÌÈ¿‰·˜ ÌÔÓ·‰ÈÎfiÓ [·ÁÒÓÈÛÌ· (¶·˘Û·Ó.

¢ã 4,5, ∂ã 8,6, ∏ã 26,4 ÎÏ). ∆fi [·ÁÒÓÈÛÌ· ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ÎÏ·‰Ô~˘Ù·È ηٿ ÙÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜, Ùfi

Ì~ËÎÔ˜ ÙÔ~˘ ‰ÚfiÌÔ˘ Ë Ù¿ Û˘ÌÊÂÚfiÌÂÓ· Â[Ș Ùfi ™Ù¿‰ÈÔÓ, ÙfiÓ ¢›·˘ÏÔÓ, ÙfiÓ ¢fiÏ˘¯ÔÓ Ë ÙfiÓ ]

√Ï›ÙËÓ (‰ÚfiÌÔÓ)». ∫·Ù¿ ÙfiÓ [ÂÎÏÂÎÙfi Û˘ÁÁڷʤ· [ πˆ¿ÓÓË XÚ˘Û¿ÊË «]Ô ‰ÚfiÌÔ˜ Â@ÈÓ·È [ÂÎ

Ù~ˆÓ ·Ï·ÈÔÙ¤ÚˆÓ, [ÂÎ Ù~ˆÓ ·Ó·Ú¯·›ˆÓ [·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ Ù~˘ [·Ú¯·›·˜ [·ÁˆÓÈÛÙÈÎ~˘ η› Ùfi

ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÓ ÙÈÌÒÌÂÓÔ [ÂÍ \ÔψÓ, ‰ÈfiÙÈ [ÂıˆÚÂ~ÈÙÔ Î·› Ùfi ÔÏ˘ÙÈÌfiÙ·ÙÔÓ».

∞˜ ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ì ÙÒÚ· ÈÔ ‰ÈÂÍÔ‰Èο ÙÔÓ Î¿ı ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘. ∞˘Ùfi˜, ηٿ ÙËÓ ·Ú-

¯·ÈfiÙËÙ· ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ٤ÛÛÂÚ· ›‰Ë ‰ÚfiÌÔ˘, ‹ÙÔÈ ÙÔÓ «‰fiÏ˘¯ÔÓ», ÙÔÓ «ÔÏ›ÙËÓ», ÙÔÓ

«‰›·˘ÏÔÓ» Î·È ÙÔ «ÛÙ¿‰ÈÔ», ·Ó¿ÏÔÁ· ‰ËÏ·‰‹ Ì ÙËÓ ·fiÛÙ·ÛË.

∞) √ ¢√§ÀX√™

√ «‰fiÏ˘¯Ô˜» ‰ÚfiÌÔ˜, ‹Ù·Ó ‰ÚfiÌÔ˜ ·ÓÙÔ¯‹˜ Î·È Ù·¯‡ÙËÙ·˜ Ì‹ÎÔ˘˜ 7 ¤ˆ˜ 24 ÛÙ·‰›ˆÓ

Î·È ÚÔ‹Ïı ·fi ıÂÛÌfi ÙˆÓ ·ÁÁÂÏÈÔÊfiÚˆÓ ‹ ËÌÂÚÔ‰ÚfiÌˆÓ ÙˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ fiψÓ, ÔÈ

ÔÔ›ÔÈ ¤ÊÂÚÓ·Ó ·ÁÁÂϛ˜ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎÒÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô

Παράσταση αγώνα σταδίου.Ο δροµέας που προπορεύεται στρέφει το κεφάλι του

πίσω να δει αν οι συναθλητές του πλησιάζουν.(Παρίσι, Μουσείο Λούβρου).

Αγωνίσµατα 53

ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ˜ («°˘ÌÓ.» 4). ™·Ó ·ÁÒÓÈÛÌ· ¿Ú¯ÈÛ ηٿ ÙË 15Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· Î·È ÁÈÓfiÙ·Ó

ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÌÂٷ͇ ·Ó‰ÚÒÓ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÌÂٷ͇ ·È‰ÈÒÓ. √ ∂›ÎÙËÙÔ˜ ‰›ÓÂÈ ÛÙÔȯ›·

Î·È ÁÈ· ÙËÓ ‰›·ÈÙ· ÙˆÓ «‰ÔÏÈÔ¯Ô‰Úfïӻ, fiˆ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËηÓ. ∏ ·fiÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘

Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Î·ıÔÚÈ˙fiÙ·Ó ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ÂÔ¯‹ ‹ ÙȘ ·ıÏËÙÈΤ˜ ÂȉfiÛÂȘ Î·È ÙË

Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ¿ÛÎËÛË ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ. √È ∞Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙÔ

«‰fiÏ˘¯Ô» Î·È ˆ˜ ÌÔÓ¿‰· Ì‹ÎÔ˘˜ Ô˘ ÈÛÔ‰˘Ó·ÌÔ‡Û Ì ÂÙ¿ ¤ˆ˜ ÂÈÎÔÛÈÙ¤ÛÛÂÚ· ÛÙ¿‰È·,

‰ËÏ. ÌÂٷ͇ 1.390 ‹ 1.240 Î·È 4.750 ‹ 4.260 ̤ÙÚ·. ∞ӷʤÚÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ∏Û‡¯ÈÔ Î·È ¿ÏÏË

Ì·ÚÙ˘Ú›· ˆ˜ ̤ÙÚÔ Á˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ·‰›Ô˘ Î·È ·Ú·Û¿ÁÁÔ˘. ¶ÚÒÙÔ˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ˘˜

√Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÛÙÔ «‰fiÏ˘¯Ô» ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›· (∂! 8,6) ηıÒ˜ ηÈ

·fi ÙÔ ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ («°˘ÌÓ.» 12) Ô ÕÌ·ÓıÔ˜. ™¯ÂÙÈο Ì ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ·˘ÙÔ‡, Ô

ÔÔ›Ô˜ ¤ÎÙÔÙ ‰È·‰fiıËΠ۠fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, ÔÈ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ Î˘Ì·›ÓÔÓÙ·È

ÌÂٷ͇ ÙˆÓ 7 ̤¯ÚÈ ÙˆÓ 24 ÛÙ·‰›ˆÓ, fiˆ˜ ›·ÌÂ.

µ) √ ¢π∞À§√™

√ «‰›·˘ÏÔ˜» ‰ÚfiÌÔ˜ ‹Ù·Ó ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù·¯‡ÙËÙ·˜, ηٿ ÙÔ ÔÔ›Ô Ô ‰È·˘ÏÔ‰ÚfiÌÔ˜

ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ·ÊÂÙËÚ›· ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘ Î·È ·ÊÔ‡ ¤·ÈÚÓ ÙËÓ ÛÙÚÔÊ‹, ‰È¤ÙÚ¯ ÙËÓ

¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿ Î·È Î·Ù¤ÏËÁ ÛÙËÓ ·ÊÂÙËÚ›· Ô˘ ÍÂΛÓËÛÂ. ∞Ó Ï¿‚Ô˘Ì ˘ã fi„Ë Ì·˜ fiÙÈ

ÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ Â›¯Â Ì‹ÎÔ˜ ÂÓfi˜ ÛÙ·‰›Ô˘ (·ÏÔ‡) ‰ËÏ. 192,27 Ì. (√Ï˘ÌÈ·Îfi ÛÙ¿‰ÈÔ), Ô

‰È·˘ÏÔ‰ÚfiÌÔ˜ ‰È¤ÙÚ¯ ·fiÛÙ·ÛË 400 ¿Óˆ-οو ̤ÙÚˆÓ, ‹ ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÙÔÓ ·˘Ïfi

(ÛÙ¿‰ÈÔ). √ «‰›·˘ÏÔ˜» ηıÔÚ›ÛÙËΠÛÙË ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ ÙËÓ 14Ë

√Ï˘ÌÈ¿‰·, ‰ËÏ. ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 724 .X. fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (∂! 8,6). ◊Ù·Ó

·ÁÒÓÈÛÌ· ÛÙÔ ÔÔ›Ô ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ ÌfiÓÔ ÔÈ ¤ÊË‚ÔÈ. ∞Ó ÂÂÎÙ¿ıËÎÂ Î·È ÛÙ· ·È‰È¿ ‰ÂÓ

Â›Ó·È ·fiÏ˘Ù· ÂÍ·ÎÚÈ‚ˆÌ¤ÓÔ. Œ·ÈÚÓ·Ó fï˜ ̤ÚÔ˜ Ù· ·È‰È¿ ÛÙÔ «‰›·˘ÏÔ» Û ¿ÏÏÔ˘˜

·ÁÒÓ˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜, fiˆ˜ ÛÙ· ¡¤Ì· (‹ ¡¤ÌÂÈ·) Î·È ÛÙ· ÿÛıÌÈ·

(¶·˘Û·Ó›·˜, πã 7,5). √ ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Î·È ‰›·˘ÏÔ, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ ηÈ

Ôϛ٘, «‰›·˘ÏÔÓ ‰¤ [·ÌÊfiÙÂÚÔÈ Î·› Á˘ÌÓfi˜, η› ÌÂÙ¿ Ù~˘ [·Û›‰Ô˜». ∫·Ù¿ ÙÔÓ ¢›ˆÓ·

∫¿ÛÛÈÔ «‰›·˘ÏÔ˜» ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ Î·È Ë ¤ÊÈË ‰È·‰ÚÔÌ‹ ÙÔ˘ ƒˆÌ·˚ÎÔ‡ ÈÔ‰ÚÔÌ›Ô˘. √

ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ Ô «‰›·˘ÏÔ˜» ÚÔ‹Ïı ·fi ÙË Û˘Ó‹ıÂÈ· ÙˆÓ ‰ÚÔ̤ˆÓ Ù˘

√Ï˘Ì›·˜ Ó· ÙÚ¤¯Ô˘Ó Ó· ˘Ô‰Â¯ÙÔ‡Ó ÙÔ˘˜ «ıˆÚÔ‡˜» (·ÂÛÙ·ÏÌ¤ÓˆÓ ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ

fiÏÂˆÓ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜) Î·È Ó· Á˘Ú›˙Ô˘Ó ÛÙÔ ‚ˆÌfi, fiÔÙ ¿Ú¯È˙·Ó ÔÈ ı˘Û›Â˜ ÙˆÓ «ıˆÚÒÓ»

(«°˘ÌÓ·ÛÙ.»6). √ ¶·˘Û·Ó›·˜ (∂! 17.6) ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙË ‚Ô˘ÛÙÚÔÊˉfiÓ ÁÚ·Ê‹ ÚÔ˜ ÙÔÓ

«[ÂÓ ‰È·‡ÏÔ˘ ‰ÚfiÌ?ˆ». ø˜ ̤ÙÚÔ Ô ‰ÚfiÌÔ˜ ·˘Ùfi˜ Û‹Ì·ÈÓ ÙÔ ‰ÈÏfi ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘. ∆Ô

¤Ó· ÛÙ¿‰ÈÔ ·ÓÙÈÛÙÔȯԇÛ Ì 400 ‹¯Â˜ ¤ÙÛÈ Ô «‰›·˘ÏÔ˜» ÈÛÔ‰˘Ó·ÌÔ‡Û Ì 800 ‹¯Â˜.

ªÂÚÈÎÔ› Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ÙÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ÙÔ «‰›·˘ÏÔ», fiÙÈ ÈÛÔ‰˘Ó·ÌÔ‡Û Ì ‰‡Ô ÛÙ¿‰È· ‰ËÏ.

384 ̤ÙÚ·.

°) √ √¶§π∆∏™

√ «√Ï›Ù˘» ‰ÚfiÌÔ˜, ‹Ù·Ó ·ÁÒÓ·˜ ÔÏÈÛÌ¤ÓˆÓ ·ÓÙÚÒÓ, Ô ÔÔ›Ô˜ ̋ΠÛÙ·

·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 520 .X. ∞˜

54 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ÛËÌÂȈı› ȉȷ›ÙÂÚ· fiÙÈ ÛÙÔÓ «ÔÏ›ÙË» ‰ÚfiÌÔ ˘·ÁfiÙ·Ó Î·È Ô «\ÈÂÈÔ˜» ‰ÚfiÌÔ˜.

¢) ¢ƒ√ª√™ «™∆∞¢π√À»

◊ÙÔÈ ‰ÚfiÌÔ˜ 600 Ô‰ÈÒÓ, ·ÁÒÓÈÛÌ· Ô˘ ¤‰ˆÛ ηÙfiÈÓ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ fiÔ˘

‰ÈÂÍ‹ÁÂÙÔ, Î·È ¤ÙÛÈ Ô ¯ÒÚÔ˜ ·˘Ùfi˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ·fi ÙfiÙ «™Ù¿‰ÈÔ», ÔÓÔÌ·Û›· ÙËÓ ÔÔ›·

ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı› Ó· ‰È·ÙËÚ› ¤ˆ˜ Û‹ÌÂÚ·.

¶À°ª∞Xπ∞: ¶˘ÁÌ·¯›· Â›Ó·È ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ô˘ Á›ÓÂÙ·È Ì ÙȘ ÁÚÔıȤ˜. ∂›Ó·È ·fi Ù·

ÈÔ ·Ú¯·›· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Î·È ÙfiÛÔ ÔÈ ıÂÔ›, fiÛÔ Î·È ÔÈ ‹ÚˆÂ˜ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Û·Ó ˘ÁÌ¿¯ÔÈ:

∞fiÏψӷ˜, ∏Ú·ÎÏ‹˜, ¶ÔÏ˘‰Â‡Î˘ Î·È ¿ÏÏÔÈ. ∂Ê¢ڤÙ˘ Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜ ›ӷÈ,

Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, Ô £ËÛ¤·˜. ∏ ˘ÁÌ·¯›· ‹Ù·Ó ¿ıÏËÌ· Ôχ ‰‡ÛÎÔÏÔ Î·È

ÂÈΛӉ˘ÓÔ Î·È ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi Ô ŸÌËÚÔ˜ ÙË ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ «[·ÏÂÁÂÈÓ‹» (=·ÏÁÂÈÓ‹,

Ô‰˘ÓËÚ‹, ·ÁÒÓÈÛÌ· ÊÔ‚ÂÚfi).

∏ ·Ó‰ÚÈ΋ ˘ÁÌ·¯›· ÂÚÈÏ‹ÊıËΠÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙËÓ 27Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·

(Á‡Úˆ ·fi ÙÔ 630 .X.). √È «‡ÎÙ˜» (˘ÁÌ¿¯ÔÈ) ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈfiÙ·ÙÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ›¯·Ó ¤Ó·

ÌÔÓ¿¯· ÂÚ›˙ˆÌ· ·fi ‡Ê·ÛÌ· ÛÙË Ì¤ÛË Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó, fiˆ˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ

·ıÏËÙ¤˜, Á˘ÌÓÔ›. ∆‡ÏÈÁ·Ó Ù· ‰¿ÎÙ˘Ï· Î·È ÙȘ ·Ï¿Ì˜ Î·È Û˘¯Ó¿ ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔÓ ‹¯Ë

Αγωνίσµατα 55

Ένας σταδιοδρόµος (δροµέας ταχύτητας)τρέχει µε τα πόδια ανοιχτά σε µεγάλοδιασκελισµό και το σώµα σε ελαφρά

κλίση προς τα µπρός .Τα χέριααιωρούνται µε παλάµες ανοιχτές.

(Μπολώνια, Museo Civico)

Παράσταση οπλιτοδρόµου στην άφεση.Οι οπλιτοδρόµοι έτρεχαν µε κράνος,

ασπίδες και κνηµίδες.

ˆ˜ ÙÔÓ ·ÁÎÒÓ·, Ì ¤ÙÛÈÓ˜ Ù·Èӛ˜, Ù·

«ÛÙÚfiÊÈ·», ÁÈ· ÚÔÛÙ·Û›· ·fi Ù· ÎÙ˘‹-

Ì·Ù·. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ÂÓ›Û¯˘Û·Ó ÙȘ Ù·Èӛ˜ ·˘Ù¤˜

Ì ÌÂÙ·ÏÏÈΤ˜ ÚÔÂÍÔ¯¤˜, Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó

«Ì·Ï~ȯ˜» Î·È Ì ¿ÏÏ· ÂÍ·ÚÙ‹Ì·Ù·, Ô˘ ÛÙ·

¯¤ÚÈ· ¿ÂÈÚˆÓ ˘ÁÌ¿¯ˆÓ ηٷÓÙÔ‡Û·Ó, fi¯È

Û¿ÓÈ·, fiÚÁ·Ó· ı·Ó·ÙËÊfiÚ·. ∞ÎfiÌ· ÈÔ

·Ú¯·›· Ì·ÚÙ˘Ú›·, fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ∂˘¿ÁÁ.

¶·˘Ï›Ó˘, ÁÈ· ÙËÓ ‡·ÚÍË ÙÔ˘ ·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜

·˘ÙÔ‡ ‚Ú›ÛÎÔ˘Ì Û ·ÁÁÂ›Ô ª˘ÎËÓ·˚΋˜

ÂÔ¯‹˜, Ô˘ ‚Ú¤ıËΠÛÙËÓ ∞Á›· ∆ÚÈ¿‰· Ù˘

∫Ú‹Ù˘, ¿Óˆ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È

˘ÁÌ¿¯ÔÈ. ø˜ ÚÔÛÙ¿ÙË Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜

ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ∞fiÏψӷ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÊfiÓ¢Û ÙÔ

ÊÔ‚ÂÚfi ‡ÎÙË (˘ÁÌ¿¯Ô) ºfiÚ‚·ÓÙ·, Ô˘

ÙfiÏÌËÛ ӷ ÚÔηϤÛÂÈ Û ·ÁÒÓ· Î·È ·˘ÙÔ‡˜

ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜.

∆Ô ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ˘ÁÌ‹˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ

ÒÛÔ˘ Ô ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜

ÔÌÔÏÔÁÔ‡ÛÂ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ Ê·›ÓÂÙ·È

fiÙÈ ÔÈ ÎÚÈÙ¤˜ fiÙ·Ó ¤‚ÏÂ·Ó fiÙÈ Ë ÂÈÌÔÓ‹ ÙˆÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ ·ÂÈÏÔ‡Û ‰˘ÛÙ‡¯ËÌ·,

·Ó·Î‹Ú˘¯Ó·Ó ·˘ÙÔ‡˜ ÈÛfi·ÏÔ˘˜. ◊Û·Ó ‰Â Ù· ‰˘ÛÙ˘¯‹Ì·Ù· ÙfiÛÔ ·Ó·fiÊ¢ÎÙ·, ÒÛÙÂ

Ô ¢›ˆÓ·˜ Ô XÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜ ·ÔÚ› ˆ˜ Ô ‡ÎÙ˘ ªÂÏ·ÁÎfiÌ·˜ ‹Ù·Ó ·ÚÙÈÌÂÏ‹˜. º·›ÓÂÙ·È

‰Â fiÙÈ ·fi ÙËÓ ˘ÁÌ·¯›· ηٷÛÙÚ¤ÊÔÓÙÔ Ùã ·˘ÙÈ¿, ÁÈã ·˘Ùfi ÔÈ ˘ÁÌ¿¯ÔÈ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó

«[ˆÙÔıÏ·-‰›·È». °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ηٿ ÙȘ ·Û΋ÛÂȘ (ÚÔfiÓËÛË) ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ

Î¿Ï˘ÌÌ· Ô˘ ÚÔʇϷÁ·Ó Ùã ·˘ÙÈ¿ ÙÔ˘˜, Ù· ÔÔ›· ηχÌÌ·Ù· Ù· ¤ÏÂÁ·Ó «[·Ìʈٛ‰·˜».

∫·È fï˜ ˘‹Ú¯·Ó ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ô˘ ÚfiÛ¯·Ó ÙÔ˘˜ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘˜, ÒÛÙ ÏÂÁfiÙ·Ó, fiÙÈ

Ô ·Ú·¿Óˆ ªÂÏ·ÁÎfiÌ·˜ fi¯È ÌÔÓ¿¯· ‰ÂÓ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËΠÔÙ¤, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÙ¤ ‰ÂÓ

ÙÚ·˘Ì¿ÙÈÛ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ Î·È Î·ÙfiÚıˆÛ ӷ ÓÈοÂÈ «¿ÓÙÔÙ [·Ì˘ÓfiÌÂÓÔ˜ η›

[ÂÍ·ÓÙÏÒÓ ÙÔ‡˜ [·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ‰È¿ ÙÔ~˘ ÎfiÔ˘».

¶∞§∏: ◊Ù·Ó ·Ú¯·›Ô Á˘ÌÓÈÎfi ·ÁÒÓÈÛÌ·, Ô˘ Ë ÚÒÙË ÙÔ˘ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ·Ô‰›‰ÂÙ·È ÛÂ

‰È¿ÊÔÚ· Ì˘ıÈο ÚfiÛˆ· (Ë ı˘Á·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ∂ÚÌ‹ ¶·Ï·›ÛÙÚ·, ÔÈ ∞ÓÙ·›Ô˜ ηÈ

∫ÂÚ·ˆÓ·˜, Ô ∞ıËÓ·›Ô˜ ºfiÚ‚·˜ ‹ Ô £ËÛ¤·˜). ∫·Ù¿ ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ·˘Ùfi ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó

‰‡Ô ¿ÙÔÌ· Ó· ηٷÚÚ›„Ô˘Ó ÙÔ ¤Ó· ÙÔ ¿ÏÏÔ. ™ÙÔ˘˜ √ÌËÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ¿Ï¢·Ó ÌÂ

ÂÚ›˙ˆÌ· ÛÙË Ì¤ÛË ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ·fi ÙË 15Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· ¿Ï¢·Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ Á˘ÌÓÔ›. ™¯ÂÙÈο

Ì ÙËÓ Ù¤¯ÓË Ù˘ ¿Ï˘ ÔÈ Î·ÓÔÓÈÛÌÔ› ··ÁfiÚ¢·Ó ÙÔ ¯Ù‡ËÌ·, ·ÏÏã ÂÈÙÚÂfiÙ·Ó ÙÔ

ÛÚÒÍÈÌÔ. √ ¶ÏÔ‡Ù·Ú¯Ô˜ ÛÙÔ «™˘ÌfiÛÈÔ» (3,4) ÔÓfiÌ·˙ ÙËÓ ¿ÏË «Ù¯ÓÈÎÒÙ·ÙÔÓ Î·›

ÂÚÈÂÚÁfiÙ·ÙÔÓ Ù~ˆÓ [·ıÏËÌ¿ÙˆÓ». ∞Ú¯Èο, ÛÙËÓ √ÌËÚÈ΋ ∂Ô¯‹, Ë ¿ÏË ‹Ù·Ó ÌÔÓ¿¯·

- 56 -

56 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Χάλκινο άγαλµα πυγµάχου. Παριστάνε-ται καθιστός, µε παραµορφωµένο από

τα χτυπήµατα πρόσωπο,φορώνταςιµάντες οξείς.

ÔÚı‹ («[ÔÚı›·, [ÔÚıÔÛÙ¿‰ËÓ ·Ï·È‡ÂÈÓ»).

∞ÚÁfiÙÂÚ· Ô ·ÁÒÓ·˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ Î·È Î·Ù·-

Á‹˜, («[·Ï›Ó‰ËÛȘ» ‹ «Î‡ÏÈÛȘ»), ÒÛÔ˘

ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ¤ÂÊÙ ‰Â ÌÔÚÔ‡Û ȷ Ó·

Í·Ó·ÛËΈı›, ÎÈã ¤ÙÛÈ ÔÌÔÏÔÁÔ‡Û ÙËÓ ‹ÙÙ·

ÙÔ˘.

ŒÓ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÍÔ¯fiÙÂÚÔ˘˜ ·Ï·ÈÛÙ¤˜

Û‡Ìʈӷ Ì ÙË Ì˘ıÔÏÔÁ›·, ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ô ∏Ú·-

ÎÏ‹˜. ¶ÚÔÛÙ¿Ù˘ Ù˘ ¿Ï˘ ÂıˆÚ›ÙÔ Ô ∂ÚÌ‹˜,

fiˆ˜ Î·È fiÏˆÓ ÙˆÓ Á˘ÌÓÈÎÒÓ ·Û΋ÛˆÓ. ◊Ù·Ó

ÁÓˆÛÙ‹ ÛÙÔ˘˜ √ÌËÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ (æã 710, £

103, 126, 246 ∏Û›Ô‰Ô˜ ∞Û. ∏Ú·ÎÏ. 302). ∏

ÎÔÓ›ÛÙÚ· ÛÙÚˆÓfiÙ·Ó Ì ¿ÌÌÔ, ÌÂÚÈÎÔ› ‰Â

¤ÛÙÚˆÓ·Ó Î·È Ù¿ËÙ˜.

∫·Ù¿ ÙËÓ 37Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· Ë ¿ÏË

ÂÈÛ‹¯ıËΠÛÙ· √χÌÈ· Î·È Î·ÙfiÈÓ ÛÙËÓ

∞ı‹Ó·, ÛÙ· ∂ÏÂ˘Û›ÓÈ· Î·È ÛÙ· £‹ÛÂÈ· ηÈ

ÛÙËÓ ·È‰È΋ ¿ÏË. ∏ ¿ÏË ‹Ù·Ó ÁÈ· ÙÔ˘˜

·Ú¯·›Ô˘˜ ŒÏÏËÓ˜ fi¯È ÌÔÓ¿¯· ÛÔ˘‰·›Ô

·ÁÒÓÈÛÌ·, ·ÏÏ¿ Î·È Ë Î˘ÚÈfiÙÂÚË ¿ÛÎËÛË, ÁÈã

·˘Ùfi Î·È ÙÔ ÚÒÙÔ Á˘ÌÓ·ÛÙÈÎfi ›‰Ú˘Ì· ·fi

ÙËÓ ¿ÏË ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó «¶·Ï·~ÈÛÙÚ·» Î·È ÛÙÔ Û‡ÓÔÏÔ Ù˘ ۈ̷ÙÈ΋˜ ·ÁˆÁ‹˜ ÏÂÁfiÙ·Ó

«·Ï‡ÂÈÓ». √ ∂˘¿ÁÁ. ¶·˘Ï›Ó˘ ÁÚ¿ÊÂÈ ÁÈ· ÙËÓ ¿ÏË Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı·: «¢‡Ô ›‰Ë ¿Ï˘

›¯·Ó ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜: Ù‹Ó [ÔÚı›·Ó Ë [ÔÚıÔ¿ÏËÓ Î·› Ù‹Ó [·Ï›Ó‰ËÛÈÓ Ë Î‡ÏÈÛÈÓ. ∆~˘

ÚÒÙ˘ ]Ô ÙÂÏÈÎfi˜ ÛÎÔfi˜ @ËÙÔ Ó¿ ¤Û?Ë ]Ô Â#Ș Ù~ˆÓ [·ÓÙȿψÓ, [ÂÓ~ˆ Â[Ș Ù‹Ó ‰ÂύτÂÚËÓ ]Ô [·ÁÒÓ

‰¤Ó [ÂÙÂÚÌ·Ù›˙ÂÙÔ Ì¤ Ù‹Ó Ù~ˆÛÈÓ, [·ÏÏ¿ [ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıÂÈ Î·› [› ÙÔ~˘ [‰¿ÊÔ˘˜, ̤¯ÚȘ Ô#˘ ]Ô Â#Ș

Ù~ˆÓ [·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ~ˆÓ [·ËÁfiÚ¢Â. [ ∂Î Ù~ˆÓ ‰‡Ô ÙÔ‡ÙˆÓ Â[ȉ~ˆÓ, Ùfi Ú~ˆÙÔÓ Â@ȯ Â[ÈÛ·¯ı~Ë Â[Ș

ÙÔ‡˜ [·ÁÒÓ·˜, [ÂÓ~ˆ Ùfi ‰Â‡ÙÂÚÔ Â@ȉԘ [ÂÊËÚÌfi˙ÂÙÔ ÌfiÓÔÓ Â[Ș Ù¿ Á˘ÌÓ¿ÛÈ· Ù~˘ ·Ï·›ÛÙÚ·˜,

]ˆ˜ ·ÛÎËÛȘ».

¡ÈÎËÙ‹˜ ÛÙËÓ ¿ÏË ·Ó·ÎËÚ˘ÛÛfiÙ·Ó fiÔÈÔ˜ ηÙfiÚıˆÓ ӷ Ú›ÍÂÈ ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘

ÙÚÂȘ ÊÔÚ¤˜ οو, ÁÈã ·˘Ùfi Î·È ÏÂÁfiÙ·Ó ÁÈ· ÙÔÓ ÓÈÎËÙ‹ «[ÂÙÚ›·Û» Î·È ÁÈ· ÙÔÓ ËÙÙË̤ÓÔ

fiÙÈ «[ÂÙÚÈ¿ÛıË». ÕÚ· ÁÈÓfiÓÙÔ˘Û·Ó ÙÚÂȘ Û˘ÌÏÔΤ˜, ÔÈ Ôԛ˜ ÏÂÁfiÓÙÔ˘Û·Ó

«·Ï·›ÌÌ·Ù·». §·ı·Ì̤ӷ ÂÈÎÚ·Ù› Ë ·ÓÙ›ÏË„Ë, fiÙÈ ÁÈ· Ó· ıˆÚËı› ηÓ›˜ fiÙÈ ¤ÂÛÂ

οو, ηٷÁ‹˜, ¤Ú ӷ „·‡ÛÂÈ Ì ÙÔ ÎÔÚÌ› ÙÔ˘ ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜. Ÿˆ˜ ·fi ÙÔ ™¯ÔÏÈ·ÛÙ‹

ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ· Î·È ·fi ÙËÓ ¶¿ÏË ÙÔ˘ √‰˘ÛÛ¤· Î·È ÙÔ˘ ∞›·ÓÙ· ÛÙËÓ πÏÈ¿‰·, Ê·›ÓÂÙ·È

ηı·Ú¿ fiÙÈ ÏÔÁ·ÚÈ·˙fiÙ·Ó ÓÈÎË̤ÓÔ˜ ·˘Ùfi˜ Ô˘ ¤ÂÊÙ Ԉۉ‹ÔÙ ÛÙÔ ¯ÒÌ·. ∞Ó

¤ÂÈÙ· ¤ÂÊÙÂ Î·È Ô ·ÓÙ›·Ïfi˜ ÙÔ˘, ¤Ú ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ÂΛÓË Ô ÓÈÎËÙ‹˜ Ó· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È

¿Óˆ ·fi ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ - ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ÙÔ˘. ∞Ó ¤ÂÊÙ·Ó Î·È ÔÈ ‰‡Ô Ï¿ÁÈ·, ‰ÂÓ

ÂÚfiÎÂÈÙ ηӤӷ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ·ÏÏã ·ÊfiÙÔ˘ ÛËΈÓfiÓÙÔ˘Û·Ó, Û˘ÌÏÂÎfiÓÙÔ˘Û·Ó Í·Ó¿

- 57 -

Αγωνίσµατα 57

Χάλκινο σύµπλεγµα παλαιστών. Οαθλητής αριστερά, τραβώντας τα δύοχέρια του αντιπάλου προς τα πίσω τονέχει σχεδόν ρίξει κάτω κάνοντάς τον

να χάσει την ισορροπία του.(Μόναχο, Antikensammulgen).

Ì ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ï·‚‹.

À¿Ú¯Ô˘Ó ηÓÔÓÈÛÌÔ› Ù˘

¿Ï˘, fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô µ.

§ÂÔÓ¿Ú‰Ô˜, ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘

«√Ï˘Ì›·» (∞ı‹Ó·È 1901), ÙÔ˘˜

ÔÔ›Ô˘˜ ¤ÏÂÁ·Ó fiÙÈ fiÚÈÛ Ô

™ÈÎÂÏfi˜ √ڛη‰ÌÔ˜, ÔÈÔ› fï˜

‹Û·Ó ÔÈ Î·ÓÔÓÈÛÌÔ› ·˘ÙÔ›, ‰ÂÓ

ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ. ∆Ô ÌfiÓÔ Ô˘

ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ Â›Ó·È ÙÔ fiÙÈ

··ÁÔÚ‡ÔÓÙÔ Î·Ù¿ ÙËÓ ¿ÏË Ù·

¯Ù˘‹Ì·Ù· ÛÙ· ÁÂÓÓËÙÈο

fiÚÁ·Ó· Î·È ÙÔ È¿ÛÈÌÔ ·fi ÙÔ

Ï·ÈÌfi. ÕÏϘ fï˜ ÂÈΛӉ˘Ó˜

Ï·‚¤˜ Î·È ¯ÂÈÚÈÛÌÔ› ‰ÂÓ

··ÁÔÚ‡ÔÓÙÔ, ÁÈ·Ù› ›ӷÈ

ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ Ô §ÂÔÓÙ›ÛÎÔ˜, Ô ·fi

ÙË ªÂÛÛ‹ÓË, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ˘‹Ú¯Â Ô

·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÛÙËÓ ÕÙÏË, ÓÈÎÔ‡ÛÂ

¿ÓÙ· Û˘ÓÙÚ›‚ÔÓÙ·˜ Ù· ‰¿ÎÙ˘Ï·

ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ÙÔ˘.

∆Ô Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ ·Ï·ÈÛÙÈÎÒÓ

fiÚˆÓ: «]˘ÔÛÎÂÏ›˙ÂÈÓ», «Ï·ÁÈ¿˙ÂÈÓ», «ÎÏÈ̷Λ˙ÂÈÓ», «[ÈÁÓ›ˆÓ ]˘Ê·›ÚÂÛȘ» ÎÏ.

Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ Î·ı·Ú¿ Î·È Í¿ÛÙÂÚ· fiÙÈ Ë Ù¤¯ÓË ÛÙËÓ ¿ÏË Â›¯Â ·ÚÎÂÙ¿ ÂÍÂÏȯı›.

™‹Ì·ÈÓ·Ó ‰Â ÔÈ ·Ú·¿Óˆ fiÚÔÈ ‰È·ÊfiÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ηٷ‚ÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ·ÓÙ·Áˆ-ÓÈÛÙ‹ ηÈ

ÁÂÓÈο ›¯·Ó ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· «·Ï·›ÛÌ·Ù·», fiˆ˜ ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Î·È Ë

Û˘ÌÏÔ΋. ∫·Ù¿ fiÏÂȘ ‰Â ‹ ¯ÒÚ˜ ηÏÏÈÂÚÁÔ‡ÓÙÔ ÔÚÈṲ̂Ó˜ ̤ıÔ‰ÔÈ ¿Ï˘. ∫·Ùã

·˘ÙfiÓ ‰Â ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ë «™ÈÎÂÏÈ΋ ̤ıÔ‰Ô˜» Ù˘ ÔÔ›·˜ fiˆ˜ ›·ÌÂ È‰Ú˘Ù‹˜

ıˆÚ›ÙÔ Ô √ڇη‰ÌÔ˜, Ë «£ÂÛÛ·ÏÈ΋» Î·È Ë «∫˘Ú›·».

π¶¶√¢ƒ√ªπ∞: πÔ‰ÚÔÌ›· Â›Ó·È ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘ (ÙÚ¤ÍÈÌÔ) ¿ӈ Û ¿ÏÔÁ·, ̤۷ ÛÂ

ÔÌ·Ïfi ÛÙ›‚Ô, ¯ˆÚ›˜ Ê˘ÛÈο ‹ Ù¯ÓÈο ÂÌfi‰È·, ÔfiÙ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È «[ÂȉԉÚÔÌ›·»

(«course-plate»), ›Ù Û ÛÙ›‚Ô Ô˘ ¯ˆÚ›˙ÂÙ·È ·fi ‰È¿ÊÔÚ· ÂÌfi‰È·, ‰ËÏ·‰‹ Ù¿ÊÚÔ˘˜,

ÊÚ¿¯Ù˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÙÔ›¯Ô˘˜ ÎÏ., ÔfiÙ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È «]ÈÔ‰ÚÔÌ›· ÌÂÙã [ÂÌÔ‰›ˆÓ» («course

dã obstacte»).

√È ÈÔ‰ÚƠ̂˜ ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙ¤˜ ·fi Ùã ·Ú¯·Èfiٷٷ ¯ÚfiÓÈ· ·fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, fiÛÔ Î·È

·fi ÙÔ˘˜ ƒˆÌ·›Ô˘˜ Ì·˙› Ì ÙȘ ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚƠ̂˜ Î·È ÙÔ˘˜ ‰ÚÔÌÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ Â˙ÒÓ ÛÙÔ˘˜

ÈÔ‰ÚfiÌÔ˘˜. √ ∞¯ÈÏϤ·˜ ÁÈ· Ó· ÙÈÌ‹ÛÂÈ ÙÔ ÓÂÎÚfi Ê›ÏÔ ÙÔ˘ ¶¿ÙÚÔÎÏÔ ÔÚÁ¿ÓˆÛÂ

ÈÔ‰ÚÔÌÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. ∞ÏÏ¿ Î·È ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚƠ̂˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Ù›ÔÙã ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ÈÈÎÔ›

58 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Ένας αθλητής µε υψωµένα τά χέρια ετοιµάζεταινα συµπλακεί σε αγώνα πάλης µε τον αντίπαλό του.

(Μονάχο, Antikensammlugen.)

·ÁÒÓ˜. ŸÏÔÈ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ηٿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ¤ÙÚÂÊ·Ó ¿ÏÔÁ· Ô˘ Ù· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ-

Ô‡Û·Ó ÙfiÛÔ ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ, fiÛÔ Î·È ÛÙȘ Ô̤˜ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÁÈÔÚÙÒÓ, ÔÈ Ôԛ˜ ›¯·Ó

ÌÂÁ¿ÏË ‰È¿‰ÔÛË Î·È Á›ÓÔÓÙ·Ó, fiˆ˜ ͤÚÔ˘ÌÂ, ÛÙ· √χÌÈ·, ÛÙ· ¶‡ıÈ·, ÛÙ· ÿÛıÌÈ·

Î·È ÛÙ· ¡¤Ì·. ∞ÎfiÌ· ‰Â ÛÙË ¢‹ÏÔ, ∞ı‹Ó· ÎÏ.

™ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·Ó ÙÚÈÒÓ ÂȉÒÓ ÈÔ‰ÚƠ̂˜: ∏ Ì›·

ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó «\ÈÔ˜ ΤÏ˘», ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· Ù· ¿ÏÔÁ· ‰È¤ÙÚ¯·Ó ¤ÍÈ ÊÔÚ¤˜ ÙÔÓ

Αγωνίσµατα 59

Το χάλκινο σύµπλεγµα του τζόκεϋ του Αρτεµισίου. Ο νεαρός αναβάτης ιππεύειχωρίς εφίππιο. (Αθήνα, Αρχαιολογικό Μουσείο)

Παράσταση ιπποδροµίας. Οι ιππείς γυµνοί στη ράχη των αλόγων τους τρέχουν µε ορµη-τικό καλπασµό. (Λονδίνο, Βρεταννικό Μουσείο)

Èfi‰ÚÔÌÔ, ÂÓÒ Ë ‰Â‡ÙÂÚË, Ë ÔÔ›· ÏÂÁfiÙ·Ó «~ˆÏÔ˜ ΤÏ˘» Î·È Ùã ¿ÏÔÁ· ‰È¤ÙÚ¯·Ó

Ù¤ÛÛÂÚȘ ÊÔÚ¤˜ ÙÔÓ Èfi‰ÚÔÌÔ Î·È, Ù¤ÏÔ˜, ÙÔ ÙÚ›ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ‹Ù·Ó Ë «Î¿ÏË», ÛÙÔ ÔÔ›Ô

¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ ÌÔÓ¿¯· ÊÔÚ¿‰Â˜ Î·È ‰È¤ÙÚ¯·Ó ÙÔÓ Èfi‰ÚÔÌÔ ¿ÁÓˆÛÙÔ fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜.

™ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· fï˜ ÛÙÚÔÊ‹ ÔÈ ·Ó·‚¿Ù˜ η٤‚·ÈÓ·Ó Î·È ¤ÙÚ¯·Ó Â˙Ô› ‰›Ï· ·fi ÙȘ

ÊÔÚ¿‰Â˜. ∏ ÂÚ›ÌÂÙÚÔ˜ ÙÔ˘ ÈÔ‰ÚfiÌÔ˘ ‹Ù·Ó 1.500 ̤ÙÚ·.

∏ ÈÔ‰ÚÔÌ›· ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÁÈÓfiÙ·Ó ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ οÔÈÔ˘ £ÂÔ‡, ÛÈÁ¿-ÛÈÁ¿ fï˜ ÔÏÏ·-

Ï·ÛÈ¿ÛıËÎ·Ó Î·È ‰È·ÚÎÔ‡Û·Ó ÔÏϤ˜ Ë̤Ú˜.

∏ ηٷÛ΢‹ ÙˆÓ ÈÔ‰ÚfiÌˆÓ ‰ÂÓ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Ì ÌÂÁ¿Ï·

Ù¯ÓÈο ¤ÚÁ· ÎÈã ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ ÛÒıËÎ·Ó ·Ú¿ ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÛËÌ¿‰È· ·fi ÈÔ‰ÚfiÌÔ˘˜ (ÌÔÓ¿¯·

› ÙÔ˘ §˘Î·›Ô˘ fiÚÔ˘˜ ÛÙËÓ ∞Ú牛·, 240 Ì. Ì¿ÎÚÔ˜ Î·È 105 Ï¿ÙÔ˜), ÁÈã ·˘Ùfi fiˆ˜

ÁÚ¿ÊÂÈ Ô Ï˘ÎÂȿگ˘ π¿Îˆ‚Ô˜ X. ¢Ú·‚¿ÙÛ˘: «Î·› ·]È ÂÚ› ·[˘Ù~ˆÓ ÁÓÒÛÂȘ Ì·˜

‚·Û›˙ÔÓÙ·È [› Ù~ˆÓ Â[ȉ‹ÛˆÓ, \·˜ ·Ú¤¯Ô˘ÛÈÓ Ô]È Û˘ÁÁÚ·ÊÂ~Ș η› ‰‹ ]Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ ÂÚ›

ÙÔ~˘ [ÂÓ [ √Ï˘Ì›?· ]ÈÔ‰ÚfiÌÔ˘». √ Èfi‰ÚÔÌÔ˜ ·˘Ùfi˜, Ô˘ ›¯Â Ì‹ÎÔ˜ 77 ̤ÙÚ·, ›¯Â ÛÙ›‚Ô

Î·È ‰‡Ô ÛÙÚÔʤ˜ Î·È Î·Ù¤ÏËÁ Û ‰‡Ô «Î˘‚ÔÂȉÂ~Ș ÛÙ~ËϘ». °‡Úˆ -Á‡Úˆ ˘‹Ú¯Â ¤Ó·

Ú·Ó¤˜, ÛÙÔ ÔÔ›Ô Î¿ıÔÓÙ·Ó ÔÈ ı·٤˜. √ ÚÒÙÔ˜ ηٷÛ΢¿ÛÙËΠÙÔ 680 .X. ÌÂÙ¿ fï˜

ηٷÛ΢¿ÛÙËΠ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ÈÔ Ù¤ÏÂÈÔ˜ ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ¯ÒÚÔ. ∆· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘ ∞ÏÊÂÈÔ‡, ηٿ ÙÔ˘˜

·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˘˜, Ú¤ÂÈ Ó· ÙÔÓ Î·Ù¿ÛÙÚ„·Ó, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ‚Ú¤ıËÎ·Ó ›¯ÓË ÙÔ˘. ÕÏÏÔÈ, Ù¤ÏÔ˜,

Èfi‰ÚÔÌÔÈ ˘‹Ú¯·Ó ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜, ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ, ÛÙË ¢‹ÏÔ.

§¤ÁÂÙ·È ˆ˜ Ë ÁÓˆÛÙ‹ Ì¿ÁÈÛÛ· ∫›ÚÎË ¤¯ÙÈÛ ÙÔÓ ÚÒÙÔ Èfi‰ÚÔÌÔ Î·È ˆ˜ Ô

µ·ÛÈÏÈ¿˜ √ÈÓfiÌ·Ô˜ ›¯Â ηıÈÂÚÒÛÂÈ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÙȘ ÈÔ‰ÚƠ̂˜ Î·È ˆ˜ ›¯Â ‰ÒÛÂÈ

ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ πÔ‰¿ÌÂÈ· Á˘Ó·›Î· ÛÙÔÓ ÚÒÙÔ ÓÈÎËÙ‹ ¶¤ÏÔ·. µ¤‚·È·, ÙËÓ ÂÔ¯‹

ÂΛÓË ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó ·ÎfiÌË Èfi‰ÚÔÌÔÈ Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó Î·ÙfiÈÓ. √

ŸÌËÚÔ˜ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÔ ¿Óˆ ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›· Ô˘ ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛÂ Ô ∞¯ÈÏϤ·˜ ÁÈ· Ó·

ÙÈÌ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ÂÈÛÙ‹ıÈÔ Ê›ÏÔ ÙÔ˘ ¶¿ÙÚÔÎÏÔ (ÛÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘).

∞ƒª∞∆√¢ƒ√ªπ∞: ∞ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›· ı· ÂÈ ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘ Ì ¿ÚÌ·Ù·, ‰ËÏ.

ÂȉÂÈÎÙÈ΋ ·Ú¤Ï·ÛË ·Ì·ÍÒÓ Ô˘ Û¤ÚÓÔÓÙ·È ·fi ¿ÏÔÁ·. ∞ӷʤÚÔÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜

Ì˘ıÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ (·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›· ÙÔ˘ √ÈÓfiÌ·Ô˘, ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ ◊Ïȉ·˜), ηıÒ˜ Î·È ÙÔ˘˜

√ÌËÚÈÎÔ‡˜, ÔfiÙ ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙÔ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙˆÓ ËÚÒˆÓ Ô˘ ¤ı·ÈÓ·Ó, fiˆ˜ ηٿ ÙË Ù·Ê‹

ÙÔ˘ ¶¿ÙÚÔÎÏÔ˘, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ŸÌËÚÔ˜ («πÏÈ¿‰·» æã 257-652). √ ¶·˘Û·Ó›·˜

·Ó·Ê¤ÚÂÈ (À, 8,7) fiÙÈ ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚƠ̂˜ ηıÈÂÚÒıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ

680 .X. ‰ËÏ. ÙËÓ 25Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, Ì ÚÒÙÔ ÓÈÎËÙ‹ ÙÔ £Ë‚·›Ô ¶·ÁÒÓ‰·.

√È ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚƠ̂˜ ÂıˆÚÔ‡ÓÙÔ ÙÔ ÈÔ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈÎfi ·ÁÒÓÈÛÌ·. ∆Ô ¤·ıÏÔ Î·È Ë

‰fiÍ· ·Ó‹Î ÛÙÔ ÓÈÎËÙ‹ ·ÚÌ·ÙËÏ¿ÙË Î·È ÙÔ ¿ÏÔÁÔ, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔÓ È‰ÈÔÎÙ‹ÙË ·˘ÙÔ‡. √È

·ÚÌ·ÙÔ‰ÚfiÌÔÈ, ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ·ÊÂÙËÚ›·, ¤ÊÙ·Ó·Ó Ì¤¯ÚÈ Î¿ÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô Ô˘

fiÚÈ˙·Ó (ÛËÌ¿‰Â˘·Ó) Ì ¤ÙÚ˜ Î·È Ìã ¤Ó· ¯ÔÓÙÚfi ͇ÏÔ ÌËÁ̤ÓÔ Ì¤Û· Ûã ·˘Ù¤˜

(·ÏÔ‡ÎÈ) ηÈ, «·Ú·Î¿ÌÙÔÓÙ·˜ ÙÔ~˘ÙÔ, [·ӋگÔÓÙÔ ]·ÌÈÏÏÒÌÂÓÔÈ Ù›˜ Ú~ˆÙÔ˜ Ó¿

Êı¿ÛË Â[Ș Ùfi Ù¤ÚÌ·». ∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÚÔÔÌËÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜, ÂÚ›ÊËÌË Â›Ó·È Ë

·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ÔÈËÙ‹ ¶›Ó‰·ÚÔ, ÙËÓ ÔÔ›· ÚÔ΋ڢÍ Ô

60 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

√ÈÓfiÌ·Ô˜ Ì ¤·ıÏÔ, fiˆ˜ ›·ÌÂ, ÙÔ ¯¤ÚÈ Ù˘ ı˘Á·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ πÔ‰¿ÌÂÈ·˜, Ô˘ ÛÎfiÙˆÛÂ

ÙÔ˘˜ ÓÈÎË̤ÓÔ˘˜, ÒÛÔ˘ Ô ¶¤ÏÔ·˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ηχÙÂÚÔ˘˜ ÌÓËÛÙ‹Ú˜, Ì ÙË

‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ËÓÈfi¯Ô˘ ÙÔ˘ ª‡ÚÙÈÏÔ˘, Ó›ÎËÛÂ Î·È ‹Ú ÁÈ· Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ ÙËÓ πÔ‰¿ÌÂÈ·.

∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ¤¯Ô˘Ó Á›ÓÂÈ ·ÎfiÌË Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο

ÈÔ‰ÚfiÌÈ·, fiˆ˜ Ù· ÌÂÙ¤ÂÈÙ·, ÂÎϤÁÔÓÙ·È Î·Ù¿ÏÏËÏÔÈ ¯ÒÚÔÈ, ȉȷ›ÙÂÚ· οو ·fi

„ËÏÒÌ·Ù· (˘„ÒÌ·Ù·), ·ã fiÔ˘ ÌÔÚ› Ó· ‚ϤÂÈ ÙÔ Ï‹ıÔ˜. «√]È ]·ÚÌ·ÙÔ‰ÚfiÌÔÈ

ÚÔÛ·ıÔ~˘Ó Ó¿ Î¿Ì„Ô˘Ó Ùfi ]ÔÚÈ˙fiÌÂÓÔÓ ]˘fi ÙÔ~˘ ͇ÏÔ˘ (¯ÔÓ‰ÚÔ~˘ ·ÛÛ¿ÏÔ˘) η› Ù~ˆÓ

Ï›ıˆÓ ÛËÌÂ~ÈÔÓ, Ùfi ]ÔÔ~ÈÔÓ [ÂηÏÂ~ÈÙÔ «Ó‡ÛÛ·» η› ‰È¿ Ù~˘ ·Ú·Î¿Ì„ˆ˜ Ù~ˆÓ ÛÙÚÔÊ~ˆÓ.

∆fi [ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ~˘ Ï‹ıÔ˘˜ [·ÂÎÔÚ˘ÊÔ~˘ÙÔ Î·› [Â͉ËÏÒÓÂÙÔ Ì¤ ·ÓÙÔ›·˜ ÎÚ·˘Á¿˜,

[ÂȉÔÎÈÌ·ÛÙÈο˜ Ë [·Ô‰ÔÎÈÌ·ÛÙÈο˜. ] ∏ Ù¤¯ÓË Ù~ Ó ]·ÚÌ·ÙÔ‰ÚfiÌˆÓ Î·ÙÂÊ·›ÓÂÙÔ Â[Ș ÙfiÓ

ÙÚfiÔÓ Ì¤ ÙfiÓ ]ÔÔ~ÈÔÓ ·Ú¤Î·ÌÙÔÓ Ô#˘ÙÔÈ Ù‹Ó «Ó‡ÛÛ·Ó», ηıã \ÔÛÔÓ Ôχ [·ÓÔÈÎÙ‹

ÛÙÚÔÊ‹ Â@ȯÂÓ ]ˆ˜ [·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· [·ÒÏÂÈ·Ó ‰ÚfiÌÔ˘ η› ¯ÚfiÓÔ˘, ηٿ Û˘Ó¤ÂÈ·Ó, Ôχ

ÎÏÂÈÛÙ‹ ‰¤ ÙÔ[˘Ó·ÓÙ›ÔÓ Ë˘Í·ÓÂ Ù‹Ó Èı·ÓfiÙËÙ· ÚÔÛÎÚÔ‡Ûˆ˜ η› [·Ó·ÙÚÔ~˘ ÙÔ~˘

[Ô¯‹Ì·ÙÔ˜. [∞ÚÁfiÙÂÚÔÓ ·]È «Ó‡ÛÛ·È» @ËÛ·Ó ‰‡Ô, Û˘Ó‹ıˆ˜ Ï›ıÈÓ·È ÛÙ~ËÏ·È Ù·ÈÓÈÔ-

ÛÙÔÏÈṲ̂ӷȻ (°.µ. µ·Ï¤Ù·˜).

√È Ù‡ÔÈ ÙˆÓ ·ÚÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ Û ٤ÙÔÈÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ‹Û·Ó ‰‡Ô. ∏

«Í˘Ó·Ú›˜», Ô˘ Û˘ÚfiÙ·Ó ·fi ‰‡Ô ¿ÏÔÁ· Î·È ÙÔ «Ù¤ıÚÈÔÓ», Ô˘ ÙÔ Û¤ÚÓ·Ó ٤ÛÛÂÚ·

Αγωνίσµατα 61

Σκηνή αρµατοδροµίας τεθρίππου. Ο ηνίοχος µε τον λευκό χιτώνα είναι ανεβασµένος στοελαφρύ δίτροχο άρµα και οδηγεί προσεχτικά το τέθριππο που πλησιάζει το σηµείο καµ-

πής. (Λονδίνο, Βρεταννικό Μουσείο)

¿ÏÔÁ·. ∆Ô ÔÏÈÎfi Ì‹ÎÔ˜ ÙˆÓ ÈÔ‰ÚfïÓ, Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ÛÙÚÔÊÒÓ Î·È Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ

·ÚÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ¤·ÈÚÓ·Ó Î¿ı ÊÔÚ¿ ̤ÚÔ˜ ‹Û·Ó ·Î·ıfiÚÈÛÙ·. ªÔÓ¿¯· Ô ¶·˘Û·Ó›·˜

·Ó·Ê¤ÚÂÈ (Àπ 6,4) fiÙÈ Ë ·fiÛÙ·ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ·fi ÙȘ ‰‡Ô «Ó‡ÛÛ˜» ‹Ù·Ó ‰‡Ô ÛÙ¿‰È·.

∆Ô‡ÙÔ fï˜ ·ÌÊÈÛ‚ËÙ›ٷÈ. √È ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚƠ̂˜ ··ÈÙÔ‡Û·Ó ÌÂÁ¿Ï· ¤ÍÔ‰· Î·È ‚·ÚȤ˜

‰·¿Ó˜, ÁÈ· ÙÔ‡ÙÔ ÔÈ ÓÈÎËÙ¤˜ ‹Û·Ó ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ ‹ Ù‡Ú·ÓÓÔÈ. ™·Ó ËÓ›Ô¯ÔÈ

¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ‰Ô‡ÏÔÈ. À‹Ú¯·Ó fï˜ Î·È Â·ÁÁÂÏ̷ٛ˜ Ù¤ÙÔÈÔÈ,

Û˘¯Ó¿ ‰Â ·ÓÙ›ıÂÙ·, ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ È‰ÈÔÎً٘ ˆ˜ Ô‰ËÁÔ› ÙˆÓ ·ÚÌ¿ÙˆÓ ÛÙË Ó›ÎË.

Ÿˆ˜ ›·Ì ÛÙËÓ ·Ú¯‹, Ë ÚÒÙË ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›· ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ¤ÁÈÓ ηٿ

ÙËÓ 25Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, Ù˘ ÔÔ›·˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ô £Ë‚·›Ô˜ ¶·ÁÒÓ‰·˜. ∏

·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›· ·˘Ù‹ ÙÂϤÛÙËΠ̠٤ÛÛÂÚ· ¿ÏÔÁ·. ∞fi ÙËÓ 70Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· ÂÈÛ¿ÁÂÙ·È

Ë «[·‹ÓË», Ë ÔÔ›· Û˘ÚfiÙ·Ó ·fi ËÌ›ÔÓÔ˘˜ (ÌÔ˘Ï¿ÚÈ·), ·ÏÏ¿ ηٿ ÙËÓ 93Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·,

‰ËÏ·‰‹ ÙÔ 480 .X. ·ÓÙÈηı›ÛÙ·Ù·È ·fi ÙËÓ «Í˘Ó·Ú›‰·», ¿ÚÌ· ‰ËÏ. Ô˘ ÙÔ ÙÚ·‚Ô‡Û·Ó

‰‡Ô ¿ÏÔÁ·. ¶ÚÒÙÔ˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ·Ó·‰Â›¯ÙËÎÂ Ô ∂˘·ÁfiÚ·˜ ·fi ÙËÓ ∏Ï›·.

¶∞°∫ƒ∞∆π√¡: ¶·ÁÎÚ¿ÙÈÔ Ï¤ÁÂÙ·È ÌÈÎÙfi ·ÁÒÓÈÛÌ· Ô˘ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ¿ÏË Î·È

˘ÁÌ‹. ∏ ϤÍË ·Ú¿ÁÂÙ·È ·fi ÙÔ Ú‹Ì· ·ÁÎÚ·ÙÈ¿˙ˆ, Ô˘ ı· ÂÈ ·ÁˆÓ›˙ÔÌ·È ÛÙÔ

·ÁÎÚ¿ÙÈÔ, ¯ÂÈÚÔÓÔÌÒ ‚›·È· Î·È ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜ ÛËÌ·›ÓÂÈ Ô ·ıÏËÙ‹˜ ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘

Î·È ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙÈÎfi˜ (‹ -fiÓ), Ô Û¯ÂÙÈÎfi˜ Ì ÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔÓ, Ô ÈηÓfi˜ ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ. √

62 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Παράσταση απήνης .Η απήνη ήταν ένα άρµα που το έσερναν δύο ηµίονοι .(Λονδίνο, Βρεταννικό Μουσείο.)

·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ ÏÂÁfiÙ·Ó ·ÎfiÌË «¿ÌÌ·¯Ô˜» (¶Ôχ‚ÈÔ˜ °ã 150).

∆Ô ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ Â›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· ‚·Ú‡ÙÂÚ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ∏ ·Ú¯È΋ ÙÔ˘ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ‰ÂÓ

Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ‹, ·Ó Î·È ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏϤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ Á‡Úˆ ·ã ·˘Ùfi. ™Ùã ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙˆÓ

√Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È ÌÔÓ¿¯· ·fi ÙËÓ 23Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· Î·È ¤ÂÈÙ·. ∞fi

ÙËÓ 145Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· ÂÈÛ‹¯ıË Î·È ÙÔ ·È‰ÈÎfi ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ. ∫·ı¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜

·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÌÔÚÔ‡Û Óã ·Ú¯›ÛÂÈ Â›Ù ·fi ÙËÓ ¿ÏË, ›Ù ·fi ÙËÓ ˘ÁÌ‹. ∏ Ó›ÎË

·ÔÊ·ÛÈ˙fiÙ·Ó ÌÔÓ¿¯· fiÙ·Ó Ô ¤Ó·˜ ۋΈÓ ÙÔ ‰¿ÎÙ˘ÏÔ, Ô˘ Û‹Ì·ÈÓ fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂ

Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ È· ÙÔÓ ·ÁÒÓ·. ŸÙ·Ó Ô ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜-·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ¤ÂÊÙÂ,

¿Ú¯È˙ ·ã ·˘Ù‹ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ó¤· Ê¿ÛË ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, Ë «[·Ó·ÎÏÈÓÔ¿ÏË». «] ÀÙÈ·ÛÌfi˜»

ÏÂÁfiÙ·Ó ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ Ô ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ¤ÂÊÙÂ, ‡ÛÙÂÚ· ÁÈ· Óã ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ

¢ÎÔÏfiÙÂÚ· ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘. ™·Ó ÓÈÎËÙ¤˜ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Û ¶ÈÓ‰·ÚÈΤ˜ ˆ‰¤˜ Ô

∆ÈÌfi‰ËÌÔ˜, Ô ∞ÚÈÛÙÔÎÏ›‰Ë˜, Ô ∫Ϥ·Ó‰ÚÔ˜, Ô º˘Ï·Î›‰·˜ ·fi ÙËÓ ∞›ÁÈÓ· Î·È ¿ÏÏÔÈ. ø˜

ÚÒÙÔ˜ ‰Â ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ô º·›‰ËÌÔ˜, Ô ∞Ϥ·˜, ·fi

ÙËÓ fiÏË Ù˘ ∆Úˆ¿‰·˜. ™ÙË ƒÒÌË, ÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜

·ÁÒÓ˜ Ô˘ ı¤ÛÈÛÂ Ô ∫·ÏÈÁԇϷ˜, Î·È ·fi ÙfiÙ ¤ÁÈÓ Ôχ ·Á·ËÙfi.

∫·Ù¿ ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ÂÊ¢ڤÙ˘ ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ ıˆÚ›ÙÔ

Αγωνίσµατα 63

Σύµπλεγα παγκρατιαστών. Ο αγώνας διεξάγεται στο έδαφος, είναι κάτω παγκράτιον.(Φλωρεντία, Galleria Degli Uffizi )

Ô £ËÛ¤·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·fi ¤ÏÏÂÈ„Ë

Û·ıÈÔ‡, ÌÂÙ·¯ÂÈÚ›ÛÙËΠÙË

̤ıÔ‰Ô ·˘Ù‹ ηٿ ÙÔ˘ ªÈÓÒ-

Ù·˘ÚÔ˘ (™¯ÔÏ. ¶ÈÓ‰. ¡ÂÌ. ∂ã 89),

ηÙã ¿ÏÏÔ˘˜ fï˜ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜, Ô

ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÚÒÙÔ˜ ÛÙÔ

·ÁÎÚ¿ÙÈÔ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô

¶·˘Û·Ó›·˜ (∂ã 8,1).

√È ·ıÏËÙ¤˜ ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘

·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó Á˘ÌÓÔ›, ›¯·Ó ‰Â

ÙÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘˜ ·ÏÂÈÌ̤ÓÔ ÌÂ

Ï¿‰È ·Û·ÏÈṲ̂ÓÔ Ì „ÈÏ‹

¿ÌÌÔ (ºÈÏÔÛÙÚ. ™ÈÎfiÓ. µã 6).

ŒÓÙ¯ÓÔ fï˜ ÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ,

ηٿ ÙÔÓ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏË, ÙÔ ¤Î·ÓÂ

Ô §Â‡Î·ÚÔ˜, ·fi ÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›·. ª›· ·fi ÙȘ ΢ÚÈfiÙÂÚ˜ ÊÚÔÓÙ›‰Â˜ ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ

‹Ù·Ó Ó· ¿ÚÔ˘Ó ÚfiÛÊÔÚË ı¤ÛË («]Ô ÂÚ› ÛÙ¿Ûˆ˜ [·ÁÒÓ»). √ «™¯ÔÏÈ·ÛÙ‹˜» ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ·

ϤÂÈ fiÙÈ ÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ ‹Ù·Ó Ì›· ·ÙÂÏ‹˜ ¿ÏË Î·È ·‰¤ÍÈ· ˘ÁÌ‹. ∫·È ‹Ù·Ó ·ÙÂÏ‹˜ ¿ÏË,

ÁÈ·Ù› Ûã ·˘Ùfi ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·Ó Ù· ¯Ù˘‹Ì·Ù·, Ô˘ ÛÙËÓ ¿ÏË ··ÁÔÚ‡ÔÓÙ·Ó. √ ÌÔÓ·‰ÈÎfi˜

ÂÚÈÔÚÈÛÌfi˜ Ûã ·˘Ùfi ‹Ù·Ó Ë ··ÁfiÚ¢ÛË ÙˆÓ ‰ÔÓÙÈÒÓ Î·È ÙˆÓ Ó˘¯ÈÒÓ. ™ÙË ™¿ÚÙË fï˜

‹Û·Ó ÂχıÂÚ· Î·È ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·Ó fiÏ·.

∞ӷʤÚÂÙ·È fiÙÈ ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ ·Ó·ÎËÚ˘ÛÛfiÙ·Ó ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ı· ÂÍ·Ó¿Áη˙Â

ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ ·fi ÙËÓ ÎÔ‡Ú·ÛË ‹ ·fi ÙÔÓ fiÓÔ Ó· «ÔÌÔÏÔÁ‹ÛÂÈ» ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘, Ó·

«··ÁÔÚ‡ÛÂÈ». ªÂÚÈΤ˜ fï˜ ÊÔÚ¤˜ ›Ù ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ÚÔÏ¿‚·ÈÓÂ Ô ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ Ó·

«··ÁÔÚ‡ÛÂÈ», ›Ù ‰ÂÓ ÙÔ ¤Î·Ó ·fi ÊÈÏfiÙÈÌÔ (ÂÁˆÈÛÌfi, ÓÙÚÔ‹), fiˆ˜ Ô ÁÓˆÛÙfi˜

∞ÚÚ·¯›ÔÓ·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· «··ÁÔÚ‡ÛÂÈ»,

¿ÎÔ˘Û ÙË ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ ÙÔ˘ ∂ڢ͛·, Ô ÔÔ›Ô˜ ÊÒÓ·Í ÚÔ˜ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÂÚ›ÊËÌÔ

«Î·ÏfiÓ [ÂÓÙ¿ÊÈÔÓ Ùfi [ÂÓ [ √Ï˘Ì›· Ì‹ [·ÂÈÂ~ÈÓ» Î·È ‰ÂÓ «··ÁfiÚ„», ¤ı·Ó ·fi

ÓÈÁÌfi ·fi ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘. ªÂÁ¿ÏÔ Î›Ó‰˘ÓÔ ‰È¤ÙÚÂ¯Â Ô ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ Ô˘ ı· ¤ÂÊÙÂ

ÌÚÔ‡ÌËÙ·, ÁÈ·Ù› Ô ·ÓÙ›·Ïfi˜ ÙÔ˘ ı· ÙÔÓ ›Â˙ ·fi ¿Óˆ ÎÈ ¤ÙÛÈ ı· ÙÔÓ Â›¯Â ÛÙËÓ

·fiÏ˘ÙË ‰È¿ıÂÛ‹ ÙÔ˘, fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ›¯Â Û˘Ì‚Â› Ì ÙÔÓ ∞ÚÚ·¯›ˆÓ·. °Èã ·˘Ùfi ÙÔ ÏfiÁÔ

ηٷʇÁ·Ó ÔÈ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÛÙÔ Ù¤¯Ó·ÛÌ· Ô˘ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó «]˘ÙÈ·ÛÌfi˜». ŸÙ·Ó ‰ËÏ.

ηٷ‚¿ÏÏÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘˜ ÎÈ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ¤ÛÔ˘Ó, Ì ηٿÏÏËÏË

ÂȉÂÍÈfiÙËÙ· Î·È Ì ÂÈÙ‹‰ÂÈ· ÛÙÚÔÊ‹, ¤ÂÊÙ·Ó ·Ó¿ÛÎÂÏ·, ÔfiÙ ÌÔÚÔ‡Û·Ó

ÔˆÛ‰‹ÔÙ Óã ·Ì˘ÓıÔ‡Ó. ¶ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ÛÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ «]˘ÙÈ·ÛÌÔ‡» ‹Ù·Ó Ô

·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜ ª¤ÏÈÛÛÔ˜ ·fi ÙË £‹‚·. √ ‰Â ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜ ∫›Ï˘Î·˜ ÙÂÏÂÈÔÔ›ËÛ ÙÔ

Ù¤¯Ó·ÛÌ· ÙÔ‡ÙÔ, Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ Ì ÙÔ «ÙÂÚÓ›˙ÂÈÓ», ÙÔ ÔÔ›Ô Ê·›ÓÂÙ·È, fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ

Ô ∂˘¿ÁÁÂÏÔ˜ ¶·˘Ï›Ó˘, Û˘Ó›ÛÙ·ÙÔ ÂȘ ÙÔ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÙËÓ Ù¤ÚÓ· ÙÔ˘ ‰È· Ó·

Ï‹ÙÙÂÈ ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘.

64 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Αγώνας παγκρατίου. Ο αθλητής (αριστερά) ανατρέπειτον αντίπαλό του µε “ε[υθύ” χτύπηµα.

(Παρίσι, µουσείο Λούβρου)

¶∂¡∆∞£§√: ∆Ô ¤ÓÙ·ıÏÔ Â›Ó·È Û‡ÓıÂÙÔ ¿ıÏËÌ· Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘

¿ÏÌ·ÙÔ˜, Ù˘ ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›·˜, ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘, ÙÔ˘ ·ÎÔÓÙ›Ô˘ Î·È Ù˘ ¿Ï˘.

¢ËÌÈÔ˘ÚÁfi˜ ÙÔ˘ ¤ÓÙ·ıÏÔ˘ Ê·›ÓÂÙ·È Î·Ù¿ ÙË ·Ú¿‰ÔÛË Ô π¿ÛˆÓ·˜ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ô˘ ÔÈ

∞ÚÁÔÓ·‡Ù˜ ·Ô‚È‚¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙË §‹ÌÓÔ. ∞fi ÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ Ë ¿ÏË Î·È Ô ‰ÚfiÌÔ˜

ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Ó· ÙÂÏÔ‡ÓÙ·È Î·È ˆ˜ ·˘ÙÔÙÂÏ‹ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, ÂÓÒ Ù· ÏÔÈ¿, ‰ËÏ. ÙÔ ¿ÏÌ·,

Ô ‰›ÛÎÔ˜ Î·È ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘. ∆Ô

¤ÓÙ·ıÏÔ ÙÂϤÛÙËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ 18Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 708 .X. ηÈ

ηٷÚÁ‹ıËΠÙÔ 394 Ì.X. ηٿ ÙËÓ ··ÁfiÚ¢ÛË ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ ·fi ÙÔÓ

·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔ˘ µ˘˙·ÓÙ›Ô˘ £ÂÔ‰fiÛÈÔ ÙÔ ªÂÁ¿ÏÔ. √ ÓÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘

ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó «¤ÓÙ·ıÏÔ˜». ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ Ì˘ıÔÏÔÁ›·-·Ú¿‰ÔÛË, ηٿ ÙËÓ

·fi‚·ÛË ÙˆÓ ∞ÚÁÔÓ·˘ÙÒÓ ÛÙË §‹ÌÓÔ, Ô ∆ÂÏ·ÌÒÓ·˜ Ó›ÎËÛ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘

ÛÙË ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›·, Ô §ÈÁΤ·˜ ÛÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ, ÔÈ µÔÚ¿‰Ë˜ Î·È ∑‹Ù˘ ÛÙÔ ÙÚ¤ÍÈÌÔ Î·È Ô

∫¿Ï·Ë˜ ÛÙÔ ¿ÏÌ·.

∫·Ù¿ ÙÔÓ ∂˘¿ÁÁÂÏÔ ¶·˘Ï›ÓË: «[ ∂ÓÒ ]Ô ¶Ëχ˜ [¿Ï¢ÂÓ, [·ÏÏã Â[Ș \··ÓÙ· Ù¿ ·ÏÏ·

[·ıÏ‹Ì·Ù· @ËÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜, [ÂÂÈÛ ÙfiÓ [ π¿ÛˆÓ· Ó¿ Û˘Ó‰˘¿ÛË Ù¿ [·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Ù·~˘Ù· Â[Ș \ÂÓ

η› Ô\˘Ùˆ˜ [‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıË Ùfi ¤ÓÙ·ıÏÔÓ, οÙ[ [ÂÈÓfiËÛÈÓ ÙÔ~˘ ¶ËϤˆ˜».

∆Ô ¤ÓÙ·ıÏÔ ÁÈÓfiÙ·Ó ˆ˜ ÂÍ‹˜: √È ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ¤‚Á·ÈÓ·Ó Ì ÎÏ‹ÚÔ Î·Ù¿ ˙¢Á¿ÚÈ· ηÈ

ÙÔ Î¿ı ˙¢Á¿ÚÈ ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó Î·È ÛÙ· ¤ÓÙ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ηٿ ÛÂÈÚ¿ (¿ÏÌ·, ÙÚ¤ÍÈÌÔ,

‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›·, ·ÎÔÓÙÈÛÌfi˜ Î·È ¿ÏË). √È ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ˙¢Á·ÚÈÒÓ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÌÂٷ͇

Αγωνίσµατα 65

Αθλητές του πεντάθλου: άλτης, ακοντιστής, δισκοβόλος καί δεύτεροςακοντιστής. Το πένταθλο περιελάµβανε επίσης δρόµο σταδίου και πάλη

. (Λονδίνο, Βρεταννικό Μουσείο )

ÙÔ˘˜, ÒÛÔ˘ ¤ÌÂÓÂ Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ÓÈÎËÙ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·ÎËÚ˘ÛÛfiÙ·Ó «¤ÓÙ·ıÏÔ˜».

¡ÈÎÔ‡Û ‰Â ÂΛÓÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÙÔ˘ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ÙÔ˘ Û ÙÚ›·, ÔÔÈ·‰‹ÔÙÂ

·fi Ù· ¤ÓÙ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·.

∞§ª∞: ∆Ô ¿ÏÌ· Â›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· ÎÏ·ÛÛÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡. ™ÙËÓ

·ÁˆÓÈÛÙÈ΋ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙ·È Ù¤ÛÛÂÚ· ›ÛËÌ· ¿ÏÌ·Ù· Ì ÊfiÚ·, Ù· ÂÍ‹˜: «\ ∞ÏÌ· Â[Ș

Ì~ËÎÔ˜», «\·ÏÌ· Â[Ș \˘„Ô˜», «\·ÏÌ· Â[Ș ÙÚÈÏÔ~˘Ó» Î·È «\·ÏÌ· [› ÎÔÓÙ~?ˆ». ™Â √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜

·ÁÒÓ˜ ¤¯ÂÈ ÙÂÏÂÛÙ› Î·È «\·ÏÌ· Â[Ș Ì~ËÎÔ˜ ·Ó¢ ÊÔÚ~·˜». Ÿˆ˜ Î·È «\·ÏÌ· Â[Ș \˘„Ô˜ ·Ó¢

ÊÔÚ~·˜». √ ·ıÏËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¿ÏÌ·ÙÔ˜ ϤÁÂÙ·È «\·ÏÙ˘» ¶·Ú¿ÁÂÙ·È ·fi ÙÔ Ú‹Ì· «\·ÏÏÔÌ·È»

Ô˘ ı· ÂÈ «Ë‰Ò» Î·È ÛËÌ·›ÓÂÈ ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ ¿ÏÌ·. Ÿˆ˜ «‡Í ÙÂ

·Ï·È̈ۇÓË Ù η› \·ÏÌ·ÛÈÓ [ˉ¤ fi‰ÂÛÈÓ» (ŸÌËÚÔ˜ £ã 102) Î·È «[ÂÈÙfiÈÔÓ \·ÏÌ·».

∆fi ¿ÏÌ· Û·Ó ·ÁÒÓÈÛÌ· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ «Î·Ù¿ ÙÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜, Ô\˘˜ ]Ë

[ ∞ÚÁÒ ÂÏÂÈ», fiÙ·Ó Ë Υψι‡ÏË Ù¤ÏÂÛ ·ÁÒÓ˜ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙˆÓ ∞ÚÁÔÓ·˘ÙÒÓ, ÔfiÙÂ

«∆ÂÏ·ÌÒÓ Ì¤Ó ÎÚ¿ÙÈÛÙ· [‰›Û΢Â, §ÈÁ·˜ ‰¤ [ËÎfiÓÙÈ˙ÂÓ, ÂÙÚ¯ÔÓ ‰¤ η› [‹‰ˆÓ Ô]È [ÂÎ

µÔÚ¤Ô˘» (∫¿Ï·Ë˜ Î·È Ô ∑‹Ù˘) (ºÈÏfiÛÙÚ. °˘ÌÓ. 3 Î·È 262). ŸÙ·Ó Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘

™¯ÂÚ›·˜ ∞ÏΛÓÔÔ˜ Ù¤ÏÂÛ ·ÁÒÓ˜ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ √‰˘ÛÛ¤· ÛÙË Ó‹ÛÔ ÙˆÓ º·È¿ÎˆÓ, fiÔ˘

ÊÈÏÔͤÓËÛ ·˘ÙfiÓ (√‰˘ÛÛ¤·) οÏÂÛ ÙÔ˘˜ º·›·Î˜ Û ·ÁÒÓ· ÁÈ· Ó[ ·Ô‰Â›ÍÂÈ ÛÙÔÓ

ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡ÌÂÓÔ Í¤ÓÔ ÙÔ˘, fiÛÔ ·ÓÒÙÂÚÔÈ ‹Ù·Ó ÔÈ º·›·Î˜ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ, ÛÙÔ ¿ÏÌ·, ÛÙËÓ

¿ÏË. ¢ÂÓ ·Ú¤¯ÂÙ·È fï˜ ÂÚÈÁÚ·Ê‹, Ô‡ÙÂ Î·È ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜

·˘ÙÔ‡˜. √ ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ˜ (°˘ÌÓ. 55 Î·È 292) ÁÚ¿ÊÂÈ: «ÿÛˆ˜ ÙÔ ¿ÏÌ· ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ

¢¯·ÚÈÛÙÔ‡ÛÂ Û·Ó ı¤·Ì·, ÙÔ Û˘Ófi‰Â˘·Ó ‰Â Ì ÙÔ ¶˘ıÈÎfiÓ ·‡ÏËÌ· ÁÈ· Ó·

ÈηÓÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ı·٤˜ Î·È Ó· ÂÚÂı›˙ÔÓÙ·È ÔÈ ¿ÏÙ˜». ∞ÁÒÓ·˜ ¿ÏÌ·ÙÔ˜ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓÂ

ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ô˘ ÙÂϤÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ∞¯ÈÏϤ· ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ÓÂÎÚÔ‡

Ê›ÏÔ˘ ÙÔ˘ ¶¿ÙÚÔÎÏÔ˘ ÛÙËÓ ∆ÚÔ›· (æã 258). ∞ӷʤÚÂÙ·È ˆ˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ¿ıÏËÌ· Ô

∞Á·‹ÓˆÚ·˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ô˘ Ù¤ÏÂÛÂ Ë £¤Ùȉ· ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ·Á·Ë̤ÓÔ˘ Ù˘ ÁÈÔ˘

∞¯ÈÏϤ·.

°È· ÙÔÓ ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘ ¿ÏÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ‰È·Ù˘ÒıËÎ·Ó ÔÏϤ˜

ÁÓÒ̘ ·fi ŒÏÏËÓ˜ Î·È Í¤ÓÔ˘˜ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜, ·fi ·ÈÙ›· ÙÔ ™¯ÔÏÈ·ÛÙ‹ ÙÔ˘ ∞ÚÈÛÙÔÊ¿ÓË

(∞¯·ÚÓ. 214), Ô˘ ϤÂÈ: «¤ÓÙ[ [› ÂÓÙ‹ÎÔÓÙ· fi‰·˜ ‹‰ËÛ º¿¸ÏÔ˜, ‰›Û΢۠‰[ ]ÂηÙfiÓ

¤ÓÙ[ [·ÔÏÂÈÔ̤ӈӻ Î·È ÙÔÓ ∂˘Û¤‚ÈÔ Ô˘ ϤÂÈ Â›Û˘ (√Ï. 293): «X›ÔÓÔ˜ §¿ÎˆÓ

ÛÙ¿‰ÈÔÓ, Ô#˘ Ùfi \·ÏÌ· @Ë Ô‰È~ˆÓ Ó‚ã». ¶·Ï·ÈfiÙÂÚÔÈ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔÈ ÛÙȘ

ÂȉfiÛÂȘ ·˘Ù¤˜, ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó fiÙÈ ÂÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· «\·ÏÌ· ÙÚÈÏÔ~˘Ó», ÂÓÒ ¿ÏÏÔÈ ‰ÈÔÚıÒÓÔ˘Ó

ÙÔ Ó‚ã Û ΂ã , ÔfiÙ ÙÔ ¿ÏÌ· ÙˆÓ ‰ÂηÂÙ¿ ̤ÙÚˆÓ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÙ· Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈο fiÚÈ·

ÙˆÓ ÂÙ¿ ÂÚ›Ô˘ ̤ÙÚˆÓ. ¡ÂÒÙÂÚ˜ fï˜ ¤Ú¢Ó˜ Î·È ÂÈÚ·Ì·ÙÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙˆÓ

°ÂÚÌ·ÓÒÓ Î·ıËÁËÙÒÓ Wassmandorf, Grasberoyer, Jaeger, Richter, Schrader, Ë ÌÔÓÔÁÚ·Ê›·

ÙÔ˘ ηıËÁËÙ‹ ÛÙÔ Marburej Dr. Erich Lindner ·Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó fiÙÈ ¿ÏÌ· ÙÚÈÏÔ‡Ó Î·È

Ì¿ÏÈÛÙ· Ì ·ÏÙ‹Ú˜, Â›Ó·È ·Û˘Ì‚›‚·ÛÙÔ ÚÔ˜ ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ ÙÔ˘ ¿ÏÌ·ÙÔ˜ Î·È ÚÔ˜ ÙË

ÓÔÔÙÚÔ›· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ.

°È· ÙÔ ¿ÏÌ· ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙÔ «‚·Ù‹Ú·», ·fi ÙÔÓ ÔÔ›Ô Î·È

66 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

«ÙfiÓ ‚·Ù~ËÚ· ΤÎÚԢλ (¶ÔÏ˘‰. °ã, 15) Î·È ÙÔ «ÛοÌÌ·» ‹ «[ÂÛηÌ̤ӷ», fiÔ˘

ÚȯÓfiÙ·Ó ¿ÌÌÔ˜ ÁÈ· Ó· Á›ÓÔÓÙ·È ÂÏ·ÊÚfiÙÂÚ˜ ÔÈ Ù‹ÛÂȘ Î·È Óã ·ÔÙ˘ÒÓÔÓÙ·È Ù·

ÛËÌ¿‰È· ÙˆÓ Ô‰ÈÒÓ ÁÈ· ÙË Ì¤ÙÚËÛË.

√È ¿ÏÙ˜ ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘˜ ·ÏÙ‹Ú˜. √È ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙÔ

¿ÏÌ· «ÎÔ~ ÊÔÓ» ‰ËÏ. ÂÏ·ÊÚfi ·ÁÒÓÈÛÌ·, Ô˘ ¤Î·Ó ÙÔ ÛÒÌ· ¢ΛÓËÙÔ Î·È ÂÏ·ÊÚ‡, ·ÏÏ¿

Î·È ‰˘ÛÎÔÏfiÙ·ÙÔ ÛÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË. √È ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÔ› ηÓÔÓÈÛÌÔ› ›¯·Ó ÚԂϤ„ÂÈ Ó·

¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó, fiˆ˜ ›·ÌÂ, ÁÈ· ÙÔ ¿ÏÌ· ·ÏÙ‹Ú˜, ÁÈ· Ó· ‚ÔËıÔ‡Ó ÙÔÓ ¿ÏÙË Ó· ˉ¿ÂÈ

Ì ÌÔ˘ÛÈ΋. √ π. XÚ˘Û¿Ê˘ ÁÚ¿ÊÂÈ, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ÁÈ· ÙÔ ¿ÏÌ·: «...∂[Ș Ù‹Ó ] ∂ÏÏ¿‰·,

ηٿ Ù¿ [› ¶·ÙÚfiÎÏÔ˘ @·ıÏ·, Ùfi \·ÏÌ· ‰¤Ó [·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ]˘fi ÙÔ~˘ ] √Ì‹ÚÔ˘. ] √ ∫fiÈÓÙÔ˜,

\Ô̈˜ ]Ô ™Ì˘ÚÓ·~ÈÔ˜, Ùfi ʤÚÂÈ ]ˆ˜ [ÂÎÙÂÏÂÛı¤Ó Â[Ș ÙÔ‡˜ [·ÁÒÓ·˜ ÙÔ‡˜ ÙÂÏÂÛı¤ÓÙ·˜ ]˘fi Ù~˘

£¤ÙȉԘ, Úfi˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ~˘ ]ËÚˆ˚ÎÔ~˘ ˘]ÈÔ~ Ù˘, [ ∞¯ÈÏϤˆ˜, [·Ó·Ê¤ÚÂÈ ‰¤ η› ÙfiÓ [ ∞Á‹ÓÔÚ· ]ˆ˜

ÓÈÎËÙ‹ ·[˘ÙÔ~˘. ∫·Ù[ ·ÏÏË ‰¤ Ì·ÚÙ˘Ú›·Ó ÙÔ~˘ ™ÙËÛȯfiÚÔ˘, Ù‹Ó ]ÔÔ›· ‰È·ÛÒ˙ÂÈ ]Ô

[ ∞ıËÓ·~ÈÔ˜, Ùfi #·ÏÌ· ÂÚÈÂÏ‹ÊıË Â[Ș ÙÔ‡˜ [ ∞ÁÒÓ·˜ η› Úfi Ù~˘ ] √ÌËÚÈÎ~˘ [ÂÔ¯~˘ ηٿ

ÙÔ‡˜ [› ¶ËϤ?· [·ÁÒÓ·˜, Ë Ù¿ Ú~ˆÙ· ¡¤Ì·, [ÂÓ›ÎËÛ ‰¤ ]Ô [ ∞ÌÊÈ¿Ú·Ô˜. ∫·Ù¿ ‰¤ ÙfiÓ

ºÈÏfiÙÚ·ÙÔÓ («°˘ÌÓ·ÛÙÈ΋» 3) ÙÔ~˘ÙÔ @ËÙÔ [ÂÓ ¯Ú‹ÛÂÈ Î·› Úfi Ù~˘ [ ∞ÚÁÔÓ·˘ÙÈÎ~˘

[ÂÎÛÙÚ·Ù›·˜, ËÙÔÈ [·ÎfiÌË ·Ï·ÈÔÙ¤Ú·Ó Ù~˘ ]˘fi ÙÔ~˘ ™ÙËÛȯfiÚÔ˘ [·Ó·ÊÂÚÔ̤Ó˘ [ÂÔ¯~˘

η› [ÂÛÙÂÊ·ÓÔ~ ÓÙÔ Î·› ] ˜ [ȉȷ›ÙÂÚÔÓ [·ÁÒÓÈÛÌ· η› Ô[˘¯› ÌfiÓÔÓ ] ˜ ̤ÚÔ˜ ÙÔ~ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘.

∆fi #·ÏÌ· Ùfi ηٷٿÛÛÂÈ ]Ô ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ˜ ÌÂٷ͇ Ù~ˆÓ «ÎÔ˘Ê~ˆÓ», ËÙÔÈ [ÂÏ·ÊÚ~ˆÓ

[·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ, η› Â@ÈÓ·È ÁÓˆÛÙfiÓ \ÔÙÈ ÙÔÈ·~˘Ù· [·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· [ÂıÂÒÚÔ˘Ó Ô]È [·Ú¯·~ÈÔÈ Ù¿

ηıÈÛÙ~ˆÓÙ· Ùfi Û~ˆÌ· [ÂÏ·ÊÚfiÓ Î·› Â[˘Î›ÓËÙÔÓ. [ ∂Âȉ‹ ‰¤ Ùfi \·ÏÌ· [··ÈÙÂ~È Ù·¯›ÛÙËÓ Î·›

ÌÂÁ›ÛÙËÓ Â[Ș ÔÛfiÓ Û˘Ó·›ÚÂÛË Ì˘˚Î~ˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Î·› ÚÔÛ¿ıÂÈ·Ó ÛˆÌ·ÙÈ΋

ηıÔÏÈ΋Ó, ·Ó η› ÌÈÎÚÔÙ¿Ù˘ ‰È·ÚΛ·˜, ‰È¿ ÙÔ~˘ÙÔ ‰Èη›ˆ˜ ıˆÚÂ~ÈÙ·È ]ˆ˜ [ÂÎ Ù~ˆÓ

‰˘ÛÎÔÏÔÙ¿ÙˆÓ [·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ, Ô]È ‰¤ [·ÁˆÓÈÛÙÈÎÔ› ÓfiÌÔÈ Â@ȯÔÓ ÚÔÓÔ‹ÛÂÈ Ó¿ ÚÔÛÂÁ›ÚÔ˘Ó

Αναπαράσταση των διαδοχικών φάσεων του άλµατος. Ο άλτης παίρνει φόρα τρέχοντας καιαιωρώντας τους αλτήρες. Όταν έφτανε στον βατήρα ο αθλητής ανεβοκατέβαζε µε δύναµητους αλτήρες και εκτίναζε το κορµί του µπροστά. Στο υψηλότερο σηµείο του άλµατος βρι-σκόταν διπλωµένος µε τα πόδια και τα χέρια σχεδόν παράλληλα. Μόλις το σώµα άρχιζε ναπέφτει, ο άλτης κατέβαζε µε δύναµη τα χέρια προς τα πίσω και χρησηµοποιούσε τους αλ-τήρες ως αντιστήριγµα για να εξωθήσει το σώµα του προς τα εµπρός. Λίγο πριν πατήσει στοχώµα πετούσε τους αλτήρες πίσω και έπεφτε στο χώµα µε τα πόδια κλειστά. (Αναπαρά-σταση Κ. Ηλιάκη)

Αγωνίσµατα 67

ÙfiÓ \·ÏÙË Ì¤ ·[˘Ï‹Ì·Ù· η› ÚÔÛÂÏ·ÊÚ‡ÓÔ˘Ó ÙÔ~˘ÙÔÓ ‰È¿ Ù~˘ ¯Ú‹Ûˆ˜ Ù~ˆÓ ]·ÏÙ‹ÚˆÓ...

...» ∂[ȉÈ΋ η› ÏÂÙÔÌÂÚ‹˜ ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ~˘ \·ÏÌ·ÙÔ˜ Â[Ș Ô[˘‰¤Ó· [·Ú¯·~ÈÔÓ Û˘ÁÁڷʤ·

ÛÒ˙ÂÙ·È. ] √ [È·ÙÚfi˜ ∞ÓÙ˘ÏÏÔ˜ ([ÂÓ Ù·~Ș [ π·ÙÚÈη~Ș ™˘Ó·ÁˆÁ·~Ș ÙÔ~˘ [ √ÚÂÈ‚·Û›Ô˘, ÎÂÊ.

Ï·ã), [·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÙÚ›· ÂÈ‰Ë [ÂÈÙÔ›ˆÓ ]·ÏÌ¿ÙˆÓ, Ùfi «[·Ê·ÏÌfiÓ ‹ ·Ê·ÏÛÈÓ», Ùfi «[ÂÍ·ÏÌfiÓ»

η› Ùfi «Úfi˜ ˘ÁÌ‹Ó \·ÏÏÂÛı·È». [ ∂Î ÙÔ‡ÙˆÓ, Ùfi Ì¤Ó Ú~ˆÙÔÓ @ËÙÔ «\ÔÌÔÈÔÓ Úfi˜ ÙfiÓ

‰ÚfiÌÔÓ, [ÂÓ Ù?~ˆ ·[˘Ù?~ˆ Ùfi?ˆ ̤ÓÔÓÙÔ˜ ÙÔ~˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜», ËÙÔÈ Ùfi ÛËÌÂÚÈÓfiÓ ÙÚÔ¯¿‰ËÓ [ÂÓ ¯ÒÚ?·,

Ùfi ‰¤ ‰ÂύÙÂÚÔÓ [·Ó·‹‰ËÛȘ Û˘Ó¯‹˜, [·ÌÊÔÙ¤ÚˆÓ Ù~ Ó ÛÎÂÏ~ Ó. ¶Úfi˜ Ù·~ Ù· ·Ú¤ÎÂÈÙÔ Î·›

Ùfi «Úfi˜ ˘ÁÌ‹Ó ·ÏÌ·», ·Ï·È¿ ·ÛÎËÛȘ, Â[Ș Ù‹Ó ]ÔÔ›· [·ÛÎÔ~˘ÓÙÔ Î·› Ô]È ™·ÚÙÈ¿Ùȉ˜,

ηٿ Ù‹Ó Ì·ÚÙ˘Ú›·Ó ÙÔ~˘ [ ∞ÚÈÛÙÔÊ¿ÓÔ˘˜ («§˘ÛÈÛÙÚ¿ÙË», ÛÙ. 82).

...» √ ÙfiÔ˜, ÂÓı· [ÂÙÂÏÂ~ÈÙÔ Ùfi \·ÏÌ·, ηıÔÚÈṲ̂ÓÔ˜ η› ·Ú¢ÚÈÛÎfiÌÂÓÔ˜ [ÂÎ Ù~ˆÓ

ÚÔÙ¤ÚˆÓ, [ÂÛηÌ̤ÓÔ˜ ‰ÂfiÓÙˆ˜ η› ÂÏËڈ̤ÓÔ˜ ‰Èã·ÌÌÔ˘, \Ôˆ˜ [·ÎÚÈ‚~ ˜ η› Û‹ÌÂÚÔÓ,

[ÂηÏÂ~ÈÙÔ «ÛοÌÌ·» Ë «[ÂÛηÌ̤ӷ», Ù¿ ÛËÌÂ~È· Ù~˘ [·ÊÂÙËÚ›·˜ η› ÙÔ~˘ ¤Ú·ÙÔ˜ ÙÔ~˘

\·ÏÌ·ÙÔ˜ [ÂηÏÔ~ ÓÙÔ ÁÂÓÈÎ~ ˜ «Û‹Ì·Ù·». µÚ·‰‡ÙÂÚÔÓ, ]Ë [·ÊÂÙËÚ›· [ÂÎÏ‹ıË «‚·Ù‹Ú», Ùfi ‰¤

̤ÙÚÔÓ Ë [›‰ÔÛȘ [ÂÎÏ‹ıË «Î·ÓÒÓ» Ë «[ÂÛηÌ̤ӷ», Ùfi ÂÛ¯·ÙÔÓ \ÔÚÈÔÓ ÙÔ~˘ ÛοÌÌ·ÙÔ˜,

]ÔfiıÂÓ Î·› ]Ë ·ÚÔÈÌ›· «Ë‰¿Ó ]˘¤Ú Ù¿ [ÂÛηÌ̤ӷ».

∞∫√¡∆π√: «∆Ô ·ÎfiÓÙÈÔ Â›Ó·È Û ۯ‹Ì·

Ú¿‚‰Ô˘ fiÏÔ, ÌÂ Ì˘ÙÂÚ‹ ÌÂÙ·ÏÏÈ΋ ·È¯Ì‹,

Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Î·È ÁÈ· ·ıÏËÙÈ΋

¿ÛÎËÛË», ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ™‡ÚÔ˜ ª¿ÓÂÛ˘. ∞Îfi-

ÓÙÈÔ ‹Ù·Ó ηٿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙ·ÙË ÂÔ¯‹

·Á¯¤Ì·¯Ô Î·È ÂÎË‚fiÏÔ fiÏÔ, Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔ-

ÔÈÔ‡Û·Ó ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ, fiÛÔ Î·È ÁÈ·

ÙÔÓ fiÏÂÌÔ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ŸÌËÚÔ˜ (¡, 637,

887, µ 774, £ 229). ∞ÔÙÂÏ›ÙÔ ·fi ÙÔÓ

͇ÏÈÓÔ Í˘ÛÙfi Î·È ·fi ÙËÓ ·È¯Ì‹, Ë ÔÔ›·

ηٷÛ΢·˙fiÙ·Ó ·fi ¤ÙÚ·, ¤ÂÈÙ· ·fi

¯·ÏÎfi Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ·fi Û›‰ÂÚÔ. ™ÙËÓ

ËÚˆÈ΋ ÂÔ¯‹, ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ ‹Ù·Ó ÙÔ Î‡ÚÈÔ fiÏÔ ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ Î·È ÛÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ Î·È

Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ·Á·ËÙ¿ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ™ÙÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Û·Ó ·ÁÒÓÈÛÌ·

·Ó‹Î ÛÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ. ™Â ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, ΢ڛˆ˜ ÙˆÓ ÂÊ‹‚ˆÓ, ·ÔÙÂÏÔ‡Û ȉȷ›ÙÂÚÔ

·ÁÒÓÈÛÌ· Î·È ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó «[·ÔÙÔ̇˜», ÂÓÒ ÛÙÔ

¤ÓÙ·ıÏÔ ÏÂÁfiÙ·Ó «·ÎˆÓ». (™¯ÔÏ. ¶ÈÓ‰. ÿÛıÌÈÔÓ, 1, 22). ∂›¯Â ÛÙÔ Ì¤ÛÔÓ ‰ÂÚÌ¿ÙÈÓË Ï·‚‹,

ÙËÓ «[·Á·ÏË» ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÙÔ ÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ Ô ·ıÏËÙ‹˜ Î·È ÙÔ ¤ÚȯÓ ÛÙËÓ ÂÈı˘ÌËÙ‹

ηÙ‡ı˘ÓÛË. ªÔÚÔ‡Û ·fi ÙËÓ ·Á·ÏË Ó· ÙÔ ‰È¢ı‡ÓÂÈ Â‡ÎÔÏ· ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ Î·È Ó·

ÙÔ Ú›¯ÓÂÈ fiÔ˘ ‹ıÂÏÂ. ™ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÎÚÈÓfiÙ·Ó Ë ·ÎÚ›‚ÂÈ· Î·È Ë ·fiÛÙ·ÛË Ú›„˘. ∏

Ú›„Ë ÁÈÓfiÙ·Ó ·ÎfiÌË Î·È ·fi ¤ÊÈÔ ·ıÏËÙ‹. ∫·Ù¿ ÙËÓ ·Ú¯·›· ÂÔ¯‹ ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ ‹Ù·Ó

fiÏÔ ÂÈıÂÙÈÎfi, ÂÓÒ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ √Ì‹ÚÔ˘ ÔÈ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ¤ÊÂÚÓ·Ó ‰‡Ô ·ÎfiÓÙÈ·, ÌÂÙ¿

ÙË Ú›„Ë ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó È· Ì ÙÔ Í›ÊÔ˜ (Û·ı›). ∆Ô Í‡ÏÈÓÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ·ÎÔÓÙ›Ô˘

O ακοντιστής στη τελευταία φάση πριν τηβολή. (Αν .Βερολίνο, staaliche Mussen)

68 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

‹Ù·Ó ·fi ÌÂÏÈ¿ ‹ ·fi ÎÚ·ÓÈ¿.

√ ·ÎÔÓÙÈÛÌfi˜ Û·Ó ·ıÏËÙÈ΋ ¿ÛÎËÛË Î·È Û·Ó ·ÁÒÓÈÛÌ· ·ÔÙÂÏÔ‡Û ηٿ ÙËÓ

·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÙÔ ÙÚ›ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÈÛ‹¯ıË Î·Ù¿ ÙËÓ 18Ë

√Ï˘ÌÈ¿‰·, ‰ËÏ. ÙÔ ¤ÙÔ˜ 708 .X. √ ·ÎÔÓÙÈÛÌfi˜ ‹Ù·Ó ÙÔ ÚÔÛÊÈϤÛÙÂÚÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙˆÓ

·Ú¯·›ˆÓ, ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÂÎÁ‡ÌÓ·ÛË, fiÛÔ Î·È ÁÈ· ÙËÓ Â˘ı˘ÁÚ·ÌÌ›· Ù˘

·Ú·ÛÙ¿Ûˆ˜ ÙÔ˘ ·ÎÔÓÙ›˙ÔÓÙÔ˜, Ë ÔÔ›· ÂÓ¤Ó¢Û ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ηÏÏÈÙ¤¯Ó˜, ·ÎfiÌË

Î·È ÙÔ˘˜ Ï·˚ÎÔ‡˜ ·ÁÁÂÈÔÁÚ¿ÊÔ˘˜.

√ ŸÌËÚÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ, fiÙ·Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ‰ÂÓ ‹Û·Ó ··Û¯ÔÏË̤ÓÔÈ Ì ÙÔÓ fiÏÂÌÔ,

‰È·ÛΤ‰·˙·Ó ·Ú¿ ÙÔÓ ·ÈÁÈ·Ïfi, Ú›¯ÓÔÓÙ·˜ ‰›ÛÎÔ Î·È ·ÎfiÓÙÈÔ (πÏÈ¿‰. µã 772). ∆Ô ›‰ÈÔ

¤Î·Ó·Ó Î·È ÔÈ ÌÓËÛÙ‹Ú˜ Ù˘ ¶ËÓÂÏfi˘, ·˘ÙÔ› Ì¿ÏÈÛÙ· ̤۷ Û ¯ÒÚÔ Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â

ÊÙÈ·¯Ù› ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi. √È ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ ÙÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó Î·È

ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÁÈ· Ó· ÂÍÔÏ›˙ÔÓÙ·È ÔÈ «„ÈÏÔ›» (Â˙Ô› ‹ È›ÔÈ). √È ƒˆÌ·›ÔÈ Â›¯·Ó ‰‡Ô ›‰Ë

·ÎÔÓÙ›ˆÓ, ÙË hasta Î·È ÙÔ pilum. ∏ hasta ›¯Â ÂÚ›Ô˘ Ì‹ÎÔ˜ ¤Ó· ̤ÙÚÔ Î·È ‹Ù·Ó ·fi

ÏÂÙfi ͇ÏÔ, Ì ÏÂÙ‹ ·È¯Ì‹. ªÂ ·˘Ù‹ ÂÍÔÏ›˙ÔÓÙ·Ó ÔÈ „ËÏÔ› ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜. ∆Ô pilum ‹Ù·Ó

Ì·ÎÚ‡ÙÂÚÔ Î·È ‚·Ú‡ÙÂÚÔ Î·È ÙÔ ¯ÂÈÚÈ˙fiÓÙ·Ó ÔÈ Èfi ‰˘Ó·ÙÔ› ¿Ó‰Ú˜.

∫·Ù¿ ÙÔÓ ÂÏÔÔÓÓËÛÈ·Îfi fiÏÂÌÔ Î·È ¤ÂÈÙ· ·ã ·˘ÙfiÓ, «[·ÎÔÓÙÈÛÙ¤˜» Û ȉȷ›ÙÂÚÔ

ÔÏÂÌÈÎfi ÛÒÌ· ›¯·Ó Ù· ‚·ÚÂÈ¿ ÂÏÏËÓÈο ʇϷ (Ê˘Ï¤˜), ‹ÙÔÈ ÔÈ ∞ηÚÓ¿Ó˜, ÔÈ

£ÂÛÛ·ÏÔ›, ÔÈ £Ú¿Î˜, ÔÈ ∞ÈÙˆÏÔ›. ™ÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ÚÒÙË

ÊÔÚ¿ ·ÎÔÓÙÈÛÙ¤˜ ˆ˜ ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ π¿ÛˆÓ· ·fi ÙȘ ºÂÚ¤˜ (370 .X.). √

∞ıËÓ·›Ô˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ πÊÈÎÚ¿Ù˘ Û¯ËÌ¿ÙÈÛ ›Û˘ ·fi ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˘˜ ÛÒÌ· ·fi

·ÎÔÓÙÈÛÙ¤˜, Ì ÙÔ ÔÔ›Ô Ó›ÎËÛ ÙË ‰˘ÛÎÔÏÔΛÓËÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ Ê¿Ï·ÁÁ· ÙÔ 392 .X.

fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô •ÂÓÔÊÒÓÙ·˜ («∂ÏÏËÓÈο» ¢ã, 5, 13). √ÏÈÛÌfi˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ÂÏ·ÊÚ¿

·Û›‰·, ÌÈÎÚfi Í›ÊÔ˜ Î·È ·ÎfiÓÙÈ·. ™Â οı ∞ıËÓ·˚΋ Ê˘Ï‹ ˘‹Ú¯·Ó Î·È ÌÂÚÈÎÔ›

·ÎÔÓÙÈÛÙ¤˜, ¤Ó·˜ ‰Â ·fi ÙÔ˘˜ ‰·ÛοÏÔ˘˜ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ ÂÊ‹‚ˆÓ ÏÂÁfiÙ·Ó, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ

Ô ∞ÚÈÛÙÔÙ¤Ï˘ («∞ıËÓ·›ˆÓ ¶ÔÏÈÙ›·» 42) «·ÎÔÓÙÈÛÙ‹˜».

À‹Ú¯·Ó ÔÏÏ¿ ›‰Ë ·ÎÔÓÙ›ˆÓ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ·fi ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÔÓÔ̷ۛ˜ Ô˘

ÂÚÈÛÒıËηÓ. √ ŸÌËÚÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ: «ÂÁ¯Ô˜», «‰fiÚ˘», «·ÎÔÓÙ·», «·[ȯ̋ӻ Î.·. √È

ÔÓÔ̷ۛ˜ «ÏfiÁ¯Ë», «[·ÎfiÓÙÈÔÓ», «[·Á·ÏË», «ÌÂÛ¿Á΢ÏÔÓ» ÎÏ. Â›Ó·È fiϘ ÌÂÙ·ÁÂ-

Ó¤ÛÙÂÚ˜. ŸÏ· Ù· ÈÔ ¿Óˆ ›‰Ë ·ÎÔÓÙ›ˆÓ ‹Û·Ó ÔÏÂÌÈο, ‰È·ÊfiÚÔ˘ ÌÂÁ¤ıÔ˘˜ ηÈ

¯Ú‹Û˘, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ™ÙÚ¿‚ˆÓ·˜ (πã 1). ∞˘Ùfi fï˜ Ô˘ ¤Î·Ó ¯Ú‹ÛË Î·Ù¿ ÙÔÓ ·ÁÒÓ·

‹Ù·Ó, ηٿ ¿Û· Èı·ÓfiÙËÙ·, ¯ˆÚ›˜ ·È¯Ì‹ Î·È ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó «[·ÔÙÔ̇˜». ∫·È fï˜ Ô

∞ÓÙÈÊÒÓÙ·˜ (ηÙËÁÔÚ›· ÊfiÓÔ˘ ·ÈÎÔ‡ÛÈ·) ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ó·ÚfiÓ, Ô ÔÔ›Ô˜ ¯Ù˘‹ıËΠÌÂ

·ÎfiÓÙÈÔ ÛÙÔ Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈÔ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÎÏ‹ıËΠ·fi ÙÔÓ ·È‰ÔÙÚ›‚Ë, Ô ÔÔ›Ô˜ Ì¿˙¢Â

Ù· ·ÎfiÓÙÈ· Ô˘ ¤ÚÚÈ¯Ó·Ó ÂΛ ÔÈ Á˘ÌÓ·˙fiÌÂÓÔÈ, «ÂÂÛÂÓ ·[˘Ù~?ˆ». ∞Ó ÂÔ̤ӈ˜, ÁÈÓfiÙ·Ó

¯Ú‹ÛË Î·È ÌÂÚÈÎÒÓ ·ÎÔÓÙ›ˆÓ ÛÙ· Á˘ÌÓ¿ÛÈ·, ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ «[› ÛÙfi¯Ô˘ ‚ÔÏ‹Ó».

¢π™∫√™: §›ıÈÓË ‹ ÌÂÙ·ÏÏÈ΋ Ͽη, Û ۯ‹Ì· ΢ÎÏÈÎfi, ÂÍÔÁΈ̤ÓË ÛÙÔ Ì¤ÛÔÓ, Ô˘

¯ÚËÛÈ̇ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÁÈ· ÙË Ú›„Ë Ù˘ Û fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·Ùfi ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·fiÛÙ·ÛË. √

‰›ÛÎÔ˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, fiˆ˜ ·Ú¯Èο ÙÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ŸÌËÚÔ˜ Ô˘ ÙÔÓ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ

Αγωνίσµατα 69

«ÛfiÏÔÓ» ‹Ù·Ó ·fi ¤ÙÚ· ‹ Î·È ·fi ̤ٷÏÏÔ. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, ÛÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜, ÔÈ

‰›ÛÎÔÈ Î·Ù·Û΢·˙fiÙ·Ó ·fi ÌÚÔ‡ÓÙ˙Ô. ◊Ù·Ó ‰È·ÎÔÛÌË̤ÓÔÈ Î·È ÛÙȘ ‰‡Ô fi„ÂȘ ÙÔ˘˜

Ì ÏÂÙÔ‡˜, ÔÌfiÎÂÓÙÚÔ˘˜ ·ÎÏÔ˘˜, Ì·È¿Ó‰ÚÔ˘˜, Ô˘ÏÈ¿, ÛÙ·˘ÚÔ‡˜ Î·È ÔÏϤ˜ ¿ÏϘ

·ÎfiÌË ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ. ŒÓ·˜ ‰›ÛÎÔ˜ ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·, Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔ

·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ÙÔ˘ µÂÚÔÏ›ÓÔ˘, ÛÙË ›‰È· fi„Ë ÙÔ˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ¤Ó·Ó ¤ÊË‚Ô Ó·

Á˘ÌÓ¿˙ÂÙ·È Ì ·ÏÙ‹Ú˜ Î·È ÙËÓ ¿ÏÏË ¤Ó·Ó ·ÎÔÓÙÈÛÙ‹. √È ‰›ÛÎÔÈ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó·

Ê˘Ï·¯ÙÔ‡Ó ‹ Ó· ÌÂÙ·ÊÂÚıÔ‡Ó ·fi ÙÔ ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ ¿ÏÏÔ, ÙÔÔıÂÙÔ‡ÓÙÔ Ì¤Û· Û ı‹Î˜

ÂÊԉȷṲ̂Ó˜ Ì ÏÔ˘Ú›‰Â˜ ηٿ ÙËÓ Â¿Óˆ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘˜, Ô˘ ‰¤ÓÔÓÙÔ Î·È εÎÚεµÔ‡ÓÙÔ

ÛÙȘ ·Ï·›ÛÙÚ˜.

∏ ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›· ‹Ù·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ·Ú¯·›· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Ô˘ ÙÔ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ŸÌËÚÔ˜.

™ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ‹Ù·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ¤ÓÙ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘, ηٿ ÙÔ

ÔÔ›Ô ¤ÚÈ¯Ó·Ó ÙÔ ‰›ÛÎÔ Û ̋ÎÔ˜ Î·È Ë ·fiÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó «‰›ÛÎÔ˘ Ô[˘Ú¿».

§¤ÁÂÙ·È fiÙÈ Ô ‰›ÛÎÔ˜ ÂÈÓÔ‹ıËΠÁÈ·

ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ·fi ÙÔÓ ‹Úˆ· ¶ÂÚÛ¤·, ÁÈfi

ÙÔ˘ ¢›· Î·È Ù˘ ¢·Ó¿Ë˜, Ô ÔÔ›Ô˜

Ú›¯ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ ÛÎfiÙˆÛ Ìã ·˘ÙfiÓ, ¿ıÂÏ¿

ÙÔ˘, ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ Ù·ÊÈÎÒÓ

·ÁÒÓˆÓ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ §¿ÚÈÛ·˜

∆ÂÓÙ·Ì›‰Ë, ÙÔÓ ·Ô‡ ÙÔ˘ ∞ÎÚ›ÛÈÔ,

fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (µã, 16, 2).

ªÂ ÙÔ ‰›ÛÎÔ ÙÔ˘ ÊfiÓ¢Û ›Û˘ Î·È Ô

ŸÍ˘ÏÔ˜ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ £¤ÚÌÈÔ, ηıÒ˜

Î·È Ô ∞fiÏψӷ˜ ÙÔÓ ·Á·Ë̤ÓÔ ÙÔ˘

π¿Î˘ÓıÔ. ¶ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ‰ÈÛÎÔ‚fiÏÔ˜

Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, ‹Ù·Ó Î·È Ë

∞ÚÙ¤Ìȉ· (‹ ÕÚÙÂÌË) Ô˘ ÛÎfiÙˆÛÂ

›Û˘ Ì ÙÔ ‰›ÛÎÔ Ù˘, ¯ˆÚ›˜ ‚¤‚·È· Ó·

ÙÔ ı¤ÏÂÈ fiˆ˜ Î·È ÔÈ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔÈ, ÙÔÓ

·ÚÎÂÙ¿ ‰˘Ó·Ùfi Î·È ˆÚ·›Ô øÚ›ˆÓ·. √È

‰Â ¶˘Ï¤·˜ Î·È ∆ÂÏ·ÌÒÓ·˜ ÊfiÓÂ˘Û·Ó

·ÎÔ‡ÛÈ· ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘˜ ºÒÎÔ. «∏

¿ÛÎËÛË ÛÙÔ ‰›ÛÎÔ, ÁÚ¿ÊÂÈ Ë ÂÍ·›ÚÂÙË

·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˜ Ì·˜ §›ÙÛ· ∫. ∫·Ú·Ù˙¿-

‚ÂÏÔ˘, ‹Ù·Ó Ôχ ÚÔÛÊÈÏ‹˜ ÛÙËÓ

·Ú¯·›· ∂ÏÏ¿‰·, ·fi ÙË ™¿ÚÙË ˆ˜ Ù·

·Ú¿ÏÈ· ÙÔ˘ ∂‡ÍÂÈÓÔ˘ ¶fiÓÙÔ˘. ∏

‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›· ¤ÁÈÓ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿

·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘ ÙÔ 708 .X.

Î·È ‰È·ÙËÚ‹ıËΠˆ˜ ÙÔ 241 Ì.X. ∏ Ú›„Ë

Ο δισκοβόλος του Μύρωνα. Αποδίδει στιγµιαίαφάση του παλµού της δισκοβολίας . (Ρώµη,Museo Archeologico Nazionale Romano.)

70 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ÙÔ˘ ‰›ÛÎÔ˘, fiˆ˜ ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ·ÁÁ›ˆÓ, ‹Ù·Ó ÔÈÎÈÏfiÙÚÔË.

ÕÏÏÔÙ ÁÈÓfiÙ·Ó Ì ÔÚÈ˙fiÓÙÈ· ÂÚÈÛÙÚÔÊ‹, ¿ÏÏÔÙ Ì ο-ıÂÙË ‹ Ì ÂÎÛÊÂÓ‰fiÓÈÛË, fiˆ˜

ÙÔ ÛËÌÂ-ÚÈÓfi ÏÈı¿ÚÈ. ™ÙËÓ √Ï˘Ì›· ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ› ‹Ú·Ó Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÌÔÚÊ‹. √

‰ÈÛÎÔ‚fiÏÔ˜ ·Ó¤‚·ÈÓ ÛÙË ‚·ıÌ›‰·, Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â›Ó·È Î˘ÎÏÈ΋ ‹ ÙÂÙÚ¿-Ï¢ÚË,

Ì ÙÔ ‰ÂÍ› fi‰È ÌÚÔÛÙ¿ Î·È ÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó Ûã ·˘Ùfi. ∆Ô ·ÚÈÛÙÂÚfi ·Ú¤ÌÂÓ ›Ûˆ Î·È ÙÔ

ÛÙ‹ÚÈ˙ ÛÙ· ‰¿ÎÙ˘Ï·. ∫Ú·ÙÔ‡Û ÙÔ ‰›ÛÎÔ ÛÙË ‰ÂÍÈ¿ ·Ï¿ÌË ÙÔ˘, ¿Óˆ ·fi ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ

ÙÔ˘, ˘ÔÛÙËÚ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Ì ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ ·Ï¿ÌË ÙÔ˘. ªÂ ÌÈ¿ ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÎÔÚÌÈÔ‡ ÙÔ˘

ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÍÈ¿ Î·È ›Ûˆ Î¿Ì„Ë ÙˆÓ ÁÔÓ¿ÙˆÓ ÂÚ¯fiÙ·Ó Ô ‰ÂÍÈfi˜ ‚Ú·¯›ÔÓ·˜ οو Î·È ›Ûˆ,

ÂÓÒ Ë ·ÚÈÛÙÂÚ‹ ·Ï¿ÌË ¤ÊÙ·Ó ˆ˜ ÙÔ ‰ÂÍ› ÁfiÓ·ÙÔ. ∞fi ÂΛ, Ô ‰ÂÍÈfi˜ ‚Ú·¯›ÔÓ·˜ Ì ÌÈ¿

˙ˆËÚ‹ ΛÓËÛË ÚÔ˜ Ù· οو, ÂÌÚfi˜ Î·È ¿Óˆ Î·È Ì ·fiÙÔÌË fiÚıˆÛË ÙÔ˘ ÎÔÚÌÈÔ‡

¤ÚȯÓ ÙÔ ‰›ÛÎÔ ÚÔ˜ ÂÌÚfi˜ Î·È ¿Óˆ. ∞˘Ùfi˜ Ô ÙÚfiÔ˜ Ú›„˘ ϤÁÂÙ·È ÂÏÏËÓÈ΋

‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›·. ∏ ÌfiÓË Ì·ÚÙ˘Ú›· ÁÈ· ÙË ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›· Â›Ó·È ÙÔ˘ ∫ÚÔÙˆÓÈ¿ÙË ºάϋÏÔ˘,

¶˘ıÈÔÓ›ÎË, Ô˘ ¤Ù˘¯Â ›‰ÔÛË 95 Ô‰ÒÓ, ‰ËÏ. 29 ̤ÙÚˆÓ, ¯ˆÚ›˜ ‚¤‚·È· Ó· Ì·˜ ›ӷÈ

ÁÓˆÛÙfi ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ ÙÔ˘ ‰›ÛÎÔ˘».

∏ ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›· ‰È·ÙËÚ‹ıËΠˆ˜ ÙÔ 394 Ì.X. ÔfiÙ ηٷÚÁ‹ıËΠ̷˙› Ì ÙÔ˘˜

√Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ·fi ÙÔÓ µ˘˙·ÓÙÈÓfi ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· £ÂfiÊÈÏÔ ÙÔ ª¤Á·. ◊Ù·Ó ‰Â ÛÙ·

·Ú¯·›· Á˘ÌÓ¿ÛÈ· ÚÔÛÊÈϤÛÙ·ÙË ¿ÛÎËÛË, ÁÈ·Ù›, ηٿ ÙÔÓ §Ô˘ÎÈ·Ófi «ÙÔ‡˜ ˆÌÔ˘˜

ÎÚ·Ù‡ÓÂÈ Î·› ÙfiÓÔÓ ÙÔ~Ș ·ÎÚÔȘ [ÂÓÙ›ıËÛÈ» Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Û ̷˙› Ì ÙÔ ‰ÚfiÌÔ, ÙÔ ¿ÏÌ·,

ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ Î·È ÙËÓ ¿ÏË ÙÔ ÔÓÔÌ·ÛÙfi ηٿ ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜

¤ÓÙ·ıÏÔ. ∆Ô ‰ËÌÔÊÈϤÛÙ·ÙÔ ÙÔ‡ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Û˘Ó‰¤ıËΠ̠ϛÛÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜ ηÈ

·Ú·‰fiÛÂȘ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜.

∫·Ù¿ Ù· √ÌËÚÈο ¯ÚfiÓÈ· ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ Â‰›‰ÔÓÙÔ ÛÙË ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›· Î·È ¯¿ÚË Ù¤Ú„Ë˜

Î·È ‰È·ÛΤ‰·Û˘ (πÏÈ¿‰· µã 774 Î·È √‰‡ÛÛÂÈ· ¢ã 626) ‹ Î·È ÛÙÔ˘˜ ›ÛËÌÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜,

fiˆ˜ ÛÙÔ˘˜ ÂÈ΋‰ÂÈÔ˘˜ Ô˘ ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛÂ Ô ∞¯ÈÏϤ·˜ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ÂÈÛÙ‹ıÈÔ˘ Ê›ÏÔ˘

ÙÔ˘ ¶¿ÙÚÔÎÏÔ˘ (πÏÈ¿‰· æã 826-845) Î·È ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ô˘ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒıËÎ·Ó ÁÈ· ÙÔÓ

√‰˘ÛÛ¤· ·fi ÙÔ˘˜ º·›·Î˜ (√‰‡ÛÛÂÈ· £ã 186-198), ÛÙ· ‰Â Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ·ÔÙÂÏÔ‡ÛÂ

·ÁÒÓÈÛÌ· ÛÙÔ ÔÔ›Ô Á˘ÌÓ¿˙ÔÓÙ·Ó Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ÔÈ Ó¤ÔÈ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô §Ô˘ÎÈ·Ófi˜

ÛÙÔÓ «[ ∞Ó¿¯·ÚÛË». ¶ÂÚ›ÊËÌÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ Ù¤¯Ó˘ Â›Ó·È Ô ÁÓˆÛÙfi˜ «‰ÈÛÎÔ‚fiÏÔ˜»

(·ıÏËÙ‹˜ ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· Ú›ÍÂÈ ÙÔ ‰›ÛÎÔ), ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ‰È¿ÛËÌÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ª‡ÚˆÓ·.

ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΘΛΗΤΕΣ

∞°∂§∏™: XÈÒÙ˘ ·ıÏËÙ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÁÈÓ ‰È¿ÛËÌÔ˜ - ÁÈ·Ù› ·È‰› ·ÎfiÌË- ‹Ú ̤ÚÔ˜

ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ Î·È Ó›ÎËÛ ÛÙË ˘ÁÌ·¯›· ÌÂٷ͇ ·ÓËϛΈÓ. √ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜

Ô˘ ÙÔ˘ ¤ÛÙËÛ·Ó ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÁÈ· ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ·˘Ù‹ Ûˆ˙fiÙ·Ó ·ÎfiÌ· ÙÔÓ 2Ô ·ÈÒÓ· Ì.X.

™‡Ìʈӷ Ì ˘ÔÏÔÁÈÛÌÔ‡˜ Ë ˘ÁÌ·¯›·, fiÔ˘ Ó›ÎËÛÂ Ô ∞Á¤Ï˘, ı· ¤ÁÈÓ Á‡Úˆ ÛÙ· 330

Αγωνίσµατα 71

.X., ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ô ÚÒÙÔ˜ Ô˘ Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›· ·ÓËϛΈÓ, fiˆ˜ ÈÛ¯˘Ú›˙ÔÓÙ·È

ÔÏÏÔ›, ÁÈ·Ù› ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ·˘Ùfi ›¯Â ηıÈÂÚˆı› ÛÙËÓ 41Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, ‰ËÏ. ÙÔ 616 .X.

°Èã ·˘ÙfiÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (5', 15,2).

∏ Ó›ÎË ÙÔ˘ ∞Á¤ÏË ¤¯ÂÈ ÌÂÁ¿ÏÔ ÂӉȷʤÚÔÓ, ÁÈ·Ù› ¯¿ÚË Ûã ·˘Ù‹Ó Á›ÓÂÙ·È ÚÔÛ¿ıÂÈ·

Ó· ˘ÔÏÔÁÈÛÙ› Ë ·Ú¯‹ ÙÔ˘ ·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ˘ÁÌ‹˜ ÙˆÓ ·ÓËÏ›ÎˆÓ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·. √È

Û¯ÂÙÈÎÔ› ˘ÔÏÔÁÈÛÌÔ› ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ¿Óˆ ÛÙ· ÂÍ‹˜ ÛÙÔȯ›·: ∂›Ó·È ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ ÙÔ

·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ˘ÁÌ‹˜ ÚÔÛÙ¤ıËΠÛÙ· ¿ÏÏ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ηٿ ÙËÓ 23Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, ‰ËÏ.

ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ¤ÙÔ˜ 688 .X. ¶ÈÛÙ‡ÂÙ·È ‰Â fiÙÈ ‡ÛÙÂÚ· ·fi 72 ¯ÚfiÓÈ· ÂÈÙÚ¿ËΠË

˘ÁÌ·¯›· ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜, ‰ËÏ. ηٿ ÙËÓ 41Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·.

∞°∏™∞ƒX√™: •·ÎÔ˘ÛÙfi˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÈÌfiÛÙÚ·ÙÔ˘. ¶·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó

Ë ¤Ó‰ÔÍË ÔÏÈÙ›· ∆Ú›ÙÂÈ· Ù˘ ∞¯·˚΋˜ ™˘ÌÔÏÈÙ›·˜. Œ˙ËÛ ηٿ ÙÔÓ 2ÔÓ .X. ·ÈÒÓ·

Î·È ÁÓÒÚÈÛ ‰fiÍ· Î·È ÙÈ̤˜ fiÛÔ Î·Ó¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘. ¡›ÎËÛ ÛÙ·

√χÌÈ·, ÛÙ· ÿÛıÌÈ·, ÛÙ· ¡¤Ì· Î·È ÛÙ· ¶‡ıÈ·. √È ·ÏÏ¿ÏÏËϘ ӛΘ ÙÔ˘ ›¯·Ó

ıÔÚ˘‚‹ÛÂÈ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘, ÒÛÙ ӷ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó ˆ˜ οÔÈÔ˜ £Âfi˜ ı· ÙÔÓ ÚÔÛٿ٢Â

ÙËÓ ÒÚ· Ô˘ ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó Î·È ÁÈã ·˘Ùfi ÙÔÓ ıˆÚÔ‡Û·Ó ·Ó›ÎËÙÔ. ™Ù· √χÌÈ· ˘‹Ú¯Â

¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘ ÊÈÏÔÙ¯ÓË̤ÓÔ ·fi ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ ¶ÔÏ˘ÎÏ‹, Ô˘ ‹Ù·Ó Û‡Á¯ÚÔÓÔ› ÙÔ˘

ÁχÙ˜, ·fi ÙÔ˘˜ ηχÙÂÚÔ˘˜.

∞°∏™π¢∞ª√™: ¶·È‰› ·ÎfiÌË, Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜.

∆ÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ, Â͢ÌÓÒÓÙ·˜ ÙÔÓ Ô ¶›Ó‰·ÚÔ˜ (√Ï˘Ì. 10,11). ¶·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ô

∂È˙ÂÊ›ÚÈÔ˜ §ÔÎÚfi˜ ∞Á¯¤ÛÙÚ·ÙÔ˜.

∞°∏™π§∞™: ∞ıÏËÙ‹˜, ÓÈÎËÙ‹˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜ ηٿ ÙËÓ 15Ë ¶˘ıÈ¿‰·.

¶·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë fiÏË §Ô˘ÛÔ› Ù˘ ∞Úη‰È΋˜ ∞˙·Ó›·˜, ÔÏfiÙÂÏ· ηÙÂÛÙÚ·Ì̤ÓË ÛÙ·

¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ÂÚÈËÁËÙ‹ ¶·˘Û·Ó›·, Ë Èı·Ó‹ ı¤ÛË Ù˘ ÔÔ›·˜, ηٿ ÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˘˜,

‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ Ô˘, ·fi ÙËÓ ∆Ú›ÔÏË Ô‰ËÁ› ÛÙ· ∫·Ï¿‚Ú˘Ù· Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÂΛ

fiÔ˘ Â›Ó·È Û‹ÌÂÚ· ¯ÙÈṲ̂ÓÔ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ™Ô˘‰ÂÓ¿ (§Ô˘ÛÔ›).

∞°∏∆√ƒ∞™: ∞Úο‰ÈÔ˜ ˘ÁÌ¿¯Ô˜, Ô ÔÔ›Ô˜, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ÂÚÈËÁËÙ‹˜ ¶·˘Û·Ó›·˜

(∂, 21,3) ‰ˆÚÔ‰Ô΋ıËΠ·fi ÙÔÓ £ÂÛÛ·Ïfi ∂‡ˆÏÔ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, ÙÔÓ ÚÒÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ù˘

98˘ √Ï˘ÌÈ¿‰·˜, ‹ÙÔÈ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 384 .X. Î·È ÙÈ̈ڋıËΠÁÈã ·˘Ùfi ·fi ÙÔ˘˜ ∏Ï›Ԣ˜ ÌÂ

¯ÚËÌ·ÙÈÎfi ÚfiÛÙÈÌÔ.

∞∫√À™π§∞√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¢È·ÁfiÚ· Î·È ·‰ÂÏÊfi˜ ÙˆÓ Â›Û˘

√Ï˘ÌÈÔÓÈÎÒÓ ¢·Ì¿ÁËÙÔ˘ Î·È ¢ˆÚȤ·. ŸÙ·Ó Î·È ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÙÂÊ¿ÓˆÛ·Ó ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘˜

Î·È ÙÔÓ ÂÚÈʤڷÓ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ, Ô ∞ÎÔ˘Û›Ï·Ô˜ ›¯Â ÓÈ΋ÛÂÈ ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›·. ÕÁ·ÏÌ¿

ÙÔ˘ ˘‹Ú¯Â ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ÈÔ ¿Óˆ ·‰ÂÏÊÒÓ ÙÔ˘ Î·È ·Ù¤Ú·

ÙÔ˘. √È ‚¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ›¯·Ó ‚ÚÂı›.

∞§∂•πµπ√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∏Ú·›· Ù˘ ∞Ú牛·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ

¤ÓÙ·ıÏÔ. ™ÙËÓ √Ï˘Ì›· ˘‹Ú¯Â, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (5', 17,4) ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘, Ô˘

ÙÔ Â›¯Â ÊÈÏÔÙ¯ӋÛÂÈ Ô ∞ΤÛÙÔÚ·˜, ·fi ÙËÓ ∫ÓˆÛÛfi.

72 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

∞§∂•π¡π∫√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· ¿Ï˘ ÙˆÓ ·›‰ˆÓ, ·fi ÙËÓ √Ï˘Ì›·. √

·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ™˘ÎÈÒÓÈÔ˘ ÁχÙË ∫¿Óı·ÚÔ˘ ›¯Â ÛÙËı› ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·,

ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ÂÚ›ÊËÌÔ˘ ÛÔÊÈÛÙ‹ °ÔÚÁ›· ÙÔ˘ §ÂfiÓÙÈÔ˘, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô

¶·˘Û·Ó›·˜ (À1,17,7), Ô ÔÔ›Ô˜ ÁÚ¿ÊÂÈ: «¶¿Ï˘ [ÂÓ ·˘Û›Ó [·Ó?ËÚË̤ÓÔ˜ Ó›ÎËÓ».

∞§∫∞π¡∂∆√™: ∞ıÏËÙ‹˜-√Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›·, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ £¤·ÓÙ·, ·fi ÙÔ

§¤ÚÂÔ Ù˘ ∏Ï›·˜. √ ∞Ïη›ÓÂÙÔ˜ ¤ÁÈÓ ÁÓˆÛÙfi˜ ÛÙÔ ¶·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ ·fi Ì›· Ó›ÎË ÙÔ˘ Ô˘

›¯Â ÂÙ‡¯ÂÈ ÛÙ· √χÌÈ·, Û ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙˆÓ «·›‰ˆÓ». ⁄ÛÙÂÚ· ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Î·È

¿ÏϘ ӛΘ Û ·ÁÒÓ˜ Ì ÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜, Ô˘ ÙÔÓ ¤Î·Ó·Ó ·ÎfiÌË ÈÔ Í·ÎÔ˘ÛÙfi.

∞§∫∂∆√™: °ÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÏΛÓÔ˘ ·fi ÙËÓ ∞Ú牛·. ŸÙ·Ó ‹Ù·Ó ·ÎfiÌË ·È‰›, Ó›ÎËÛÂ

ÛÙÔ˘˜ ·È‰ÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ √Ï˘Ì›·˜. ¶ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ Ô ÁχÙ˘ ∫ϤÔÓÙ·˜ Ô

™ÈÎÈÒÓÈÔ˜ ÊÈÏÔÙ¤¯ÓËÛ ÙÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·.

∞§∫π¢∞™: ∞ıÏËÙ‹˜- √Ï˘ÌÈÔӛ΢, Ô˘ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ «‰ÚfiÌÔ» ÙÔ ¤ÙÔ˜ 244 .X. ∆ÔÓ

·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ∂˘Û¤‚ÈÔ˜ (XÚÔÓ. 1, 207).

∞§∫πªπ¢∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ∞ίγινα, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ £¤ˆÓ· Î·È ÂÁÁÔÓfi˜ ÙÔ˘

¶Ú·Íȉ¿Ì·ÓÙ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 474 .X. (‹ ηÙã ¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔ 447 .X.) Ó›ÎËÛ ÛÂ

·ÁÒÓ· ¿Ï˘. ÀÌÓ‹ıËΠ̠ı·˘Ì¿ÛÈ· ˆ‰‹ ·fi ÙÔÓ ¶›Ó‰·ÚÔ ÛÙËÓ ™∆ã «¡ÂÌÂÔÓ›ÎË» ÙÔ˘.

∞ª∂ƒ∆∞™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ¿Ï˘ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ. ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∏Ï›·.

∆ÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ›¯Â ÊÈÏÔÙ¯ӋÛÂÈ Ô ∞ÚÁ›Ԙ ÁχÙ˘ ºÚ¿‰ÌÔÓ·˜ (¶·˘Û.

«[ ∏ÏÂȷο» µ,8).

∞¡√X√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞‰·Ì¿ÓÙÈÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘

‰›·˘ÏÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘. ∏ ηٷÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·fi ÙËÓ ·ÔÈΛ· ÙÔ˘ ∆¿Ú·ÓÙ· Ù˘

πÙ·Ï›·˜. √ ¶·˘Û·Ó›·˜ ÛÙ· «[ ∏ÏÂȷο» ÙÔ˘ (µã), ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÔÈ Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ÙÔÓ

›¯·Ó ÙÈÌ‹ÛÂÈ Ì ̷ÚÌ¿ÚÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ÊÈÏÔÙ¯ӋÛÂÈ Ô

‰È¿ÛËÌÔ˜ Ì·ÚÌ·ÚÔÁχÙ˘ ∞ÁÂÏ¿‰·˜ ·fi ÙÔ ÕÚÁÔ˜.

∞ƒπ™∆∞πXª√™: ∞ıÏËÙ‹˜ Ô˘ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∞Èوϛ·. ◊Ù·Ó ı·˘Ì¿ÛÈÔ˜

·ÎÔÓÙÈÛÙ‹˜. ∆ÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô §Ô˘ÎÈ·Ófi˜.

∞¡∆π√X√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘.

∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi Ù· §¤Ú·. ¡›ÎËÛ ÛÙÔÓ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ ÛÙ· √χÌÈ· ÌÈ·

ÊÔÚ¿ Î·È ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘, ‹ÙÔÈ Ì›· ÛÙ· ¡¤Ì· Î·È Ì›· ÛÙ·

ÿÛıÌÈ·. ∆ÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ÊÈÏÔÙ¤¯ÓËÛÂ Ô ¡ÈÎfi‰ËÌÔ˜.

∞ƒπ™∆∂∞™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ‰fiÏ˘¯Ô˘ (‰ÚfiÌÔ˘ 5.000Ì.), ÁÈÔ˜ ÙÔ˘

›Û˘ √Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË X›̈ӷ.

∞ƒπ™∆∂π¢∏™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∏Ï›·, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘

ÔÏÈÙÒÓ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, Û ‰ÈÏfi ‰ÚfiÌÔ ÛÙ· ¶‡ıÈ· ηıÒ˜ ·ÎfiÌ· Î·È Û ·È‰ÈΤ˜

ÈÔ‰ÚƠ̂˜ ÛÙ· ¡¤Ì·. ∆ÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (Àπ, 16,4).

73Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές

∞ƒƒ∞Xπ√¡∞™: ¢È¿ÛËÌÔ˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. ·fi ÙË ºÈÁ·Ï›· Ù˘

∞Ú牛·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· ›¯Â ÓÈ΋ÛÂÈ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘, ÂÎÙfi˜

·fi ¤Ó·Ó, Ô˘ Ì ‰fiÏÔ ÙÔÓ ÛÙÚ·ÁÁ¿ÏÈÛÂ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (∏ã, 40,1),

ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ˜ (∂ÈÎ. 2,6). øÛÙfiÛÔ, ·Úã fiÙÈ Ó›ÁËÎÂ, ·Ó·ÎËÚ‡¯ÙËΠÓÈÎËÙ‹˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ÔÈ

Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ¤ÛÙËÛ·Ó ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿.

∞ƒX∂¢∞ª√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∏Ï›·. ¡›ÎËÛ ÛÙËÓ ¿ÏË Û ·È‰ÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜

ÎÈ ¤ÁÈÓ ÁÓˆÛÙfi˜ Ûã ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ∏Ï›·. ∆Ô ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘ ÙÔ Â›¯Â ÊÈÏÔÙ¯ӋÛÂÈ Ô

ͯˆÚÈÛÙfi˜ ™ÈÎÈÒÓÈÔ˜ ÁχÙ˘ ÕÏÈÔ˜, Ì·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ ∞ÚÁ›Ԣ ÁχÙË ¡·˘Î›‰Ë.

∞ƒXπ¶¶√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜. ¶·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë

ª˘ÙÈÏ‹ÓË. ∂›¯Â ÓÈ΋ÛÂÈ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ηÙã ·ӿÏË„Ë Î·È Ë ‰fiÍ· ÙÔ˘

›¯Â ‚ÁÂÈ ¤Íˆ ·fi Ù· Û‡ÓÔÚ· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ¡›ÎËÛ ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›· ÛÙ· √χÌÈ·, ÛÙ·

¡¤Ì·, ÛÙ· ¶‡ıÈ· Î·È ÛÙ· ÿÛıÌÈ·. √ÏfiÎÏËÚË Ë ª˘ÙÈÏ‹ÓË ·ÈÛı·ÓfiÙ·Ó Í¯ˆÚÈÛÙ‹

˘ÂÚËÊ¿ÓÂÈ· ÁÈ· ÙÔ Í·ÎÔ˘ÛÙfi Î·È Ôχ ÛÙÂʷӈ̤ÓÔ ·˘Ùfi ·È‰› Ù˘. ∆ËÓ ÚÒÙË Ó›ÎË

ÙÔ˘ ¤Ù˘¯Â ÚÈÓ ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙ· ›ÎÔÛÈ ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘.

∞™∆À§√™: ¢È¿ÛËÌÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜ ÙÔ˘ 5Ô˘ .X. ·ÈÒÓ· ·fi ÙÔÓ ∫ÚfiÙˆÓ·, √Ï˘ÌÈÔӛ΢

ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ‰›·˘ÏÔ˘ Û ÙÚÂȘ ηٿ Û˘Ó¤¯ÂÈ· √Ï˘ÌÈ¿‰Â˜, ‹ÙÔÈ Ù· ¤ÙË 488,484,

Î·È 480 .X. √ ¶Ï¿ÙˆÓ·˜ ÙÔÓ Â·ÈÓ› ˆ˜ ·Ó‰Ú›ÔÓ Î·È Û˘ÓÂÙfiÓ, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÂÓ ÏËÛ›·ÛÂ

ÔÙ¤ Á˘Ó·›Î· ‹ «·~ȉ·», Ûã ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ù˘ ·ıÏËÙÈ΋˜ ÙÔ˘ ıËÙ›·˜. ™ã ·˘ÙfiÓ

·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÙÚÂȘ ӛΘ. ∫·Ù¿ ¿Û·Ó Èı·ÓfiÙËÙ· ˘‹ÚÍÂ Î·È ¶˘ıÈÔӛ΢, ÁÈ·Ù›

·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Î·È ÂÈÓ›ÎÈÔ ÙÔ˘ ™È̈ӛ‰Ë ÚÔ˜ ·˘ÙfiÓ Û ٤ÙÔÈ· Ó›ÎË. √ ÕÛÙ˘ÏÔ˜ (‹ ηÈ

∞ÛÙ‡ÏÔ˜) ¤ÓÂη Ù˘ ÊÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ Ù‡Ú·ÓÓÔ ÙˆÓ ™˘Ú·ÎÔ˘ÛÒÓ π¤ÚˆÓ·, ··ÚÓ‹ıËÎÂ

ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ Î·È ÁÚ¿ÊÙËΠ™˘Ú·ÎÔ‡ÛÈÔ˜, ÁÈã ·˘Ùfi ÔÈ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘ ·ÊÔ‡ ı‡ÌˆÛ·Ó,

·˘ÙfiÓ ÌÂÓ Î·Ù·‰›Î·Û·Ó ÛÂ Ê˘Ï¿ÎÈÛË, ÙË ‰Â ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÙËÓ ‰‹ÌÂ˘Û·Ó, ·ÊÔ‡

η٤‚·Û·Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ Ô˘ ‹Ù·Ó ÎÚÂÌ·Ṳ̂ÓË ÛÙÔ ÈÂÚfi Ù˘ ◊Ú·˜. øÚ·›Ô

‰Â ¯¿ÏÎÈÓÔ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ›¯Â ÊÙÈ¿ÍÂÈ Ô Î·ÏÏÈÙ¤¯Ó˘ ¶˘ı·ÁfiÚ·˜, ·fi ÙÔ ƒ‹ÁÈÔ Ù˘

πÙ·Ï›·˜. ∆ÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ·˘ÙfiÓ, ÙÔÔıÂÙË̤ÓÔ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÙÔÓ Â›‰Â, fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ,

Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ Á‡Úˆ ·fi ÙÔ 170 Ì.X. ◊Ù·Ó ‰Â «ÂÚÈηϤÛÙ·ÙÔ˜».

∞°π∞™: ¶ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘, ·fi Ù· º¿ÚÛ·Ï· Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜, Ô

ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙ· √χÌÈ· ÙÔ ¤ÙÔ˜ 416 ‹ 412 .X., ¤ÓÙ ÊÔÚ¤˜ ·ÎfiÌË ÛÙ· ¡¤Ì·, ÙÚÂȘ

‹ ¤ÓÙ ÛÙ· ¶‡ıÈ· Î·È ¤ÓÙ ÛÙ· ÿÛıÌÈ·, «]ˆ˜ ‰È·ÊËÌ›˙ÂÈ Ùfi [ÂÓ º·ÚÛ¿Ï?ˆ Â[˘ÚÂı¤Ó, [ÂÓ

[ÂÙÂÈ 1811 Î·È 1895 ÂȘ ‰‡Ô ÙÂÌ¿¯È· [ÂÏÂÁ›ÔÓ Â› ‚¿ıÚÔ˘ Ï¢ÎÔ‡ Ì·ÚÌ¿ÚÔ˘», ÂȘ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜

ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÂÛÒıËÎ·Ó Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· §À™π¶¶. ∂Î ÙÔ‡ÙˆÓ ÚÔ‹ÏıÂ Ë ÂÈηۛ·, fiÙÈ ÙÔÓ Â›

ÙÔ˘ ‚¿ıÚÔ˘ (¯·ÏÎÔ‡) ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ›¯Â ηٷÛ΢¿ÛÂÈ Ô ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ¯·ÏÎÔ˘ÚÁfi˜ §‡ÛÈÔ˜,

Ô Ì¤Á·˜ ·˘Ùfi˜ ™˘Ú·ÎÔ‡ÛÈÔ˜ ηÏÏÈÙ¤¯Ó˘. ∆Ô ›‰ÈÔ Â›ÁÚ·ÌÌ· ‚Ú¤ıËÎÂ Î·È ÛÙÔ˘˜

¢ÂÏÊÔ‡˜, Ì ÙË ‰È·ÊÔÚ¿, fiÙÈ ÙÔ‡ÙÔ ÌÂÓ ·Ó·ÁÚ¿ÊÂÈ ÌÔÓ¿¯· Ù¤ÛÛÂÚȘ ÛÙ›¯Ô˘˜ ÙÔ˘

ÂÏÂÁ›Ԣ, ÂÓÒ ·˘Ùfi Ô˘ ‚Ú¤ıËΠÛÙ· º¿ÚÛ·Ï· ·Ó·ÁÚ¿ÊÂÈ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÔÎÙÒ ÛÙ›¯Ô˘˜

Î·È fiÙÈ ÙÔ ÙˆÓ ¢ÂÏÊÒÓ ‰Â ʤÚÓÂÈ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË Ô˘ ÙÔ Î·Ù·Û··ÛÂ. ∞ÏÏ¿

ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜ ‚Ú¤ıËΠÔÏfiÎÏËÚÔ˜ Ì·ÚÌ¿ÚÈÓÔ˜ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ Ì·˙› ÌÂ Û˘ÁÎÚfiÙËÌ·

74 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ·ÊÈÂÚÒÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ º·ÚÛ¿ÏÈÔ˘ ¢¿Ô¯Ô˘. ∞fi ÙÔÓ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi ·˘ÙÒÓ ‚‚·ÈÒıËÎÂ

fiÙÈ Ô ¢¿Ô¯Ô˜ ›¯Â ·Ó·Á›ÚÂÈ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙˆÓ ÚÔÁfiÓˆÓ ·˘ÙÔ‡ ‰‡Ô Û˘ÁÎÚÔÙ‹Ì·Ù·

·Ó‰ÚÈ¿ÓÙˆÓ, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ù· ÌÂÓ ¯¿ÏÎÈÓ· ÚˆÙfiÙ˘·, ¤ÚÁ· ÙÔ˘ §‡ÛÈÔ˘ ‰ÈÂÙËÚÔ‡ÓÙÔ

ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ÙˆÓ º·ÚۿψÓ, Ì·ÚÌ¿ÚÈÓ· ‰Â ·ÓÙ›ÁÚ·Ê· ›¯·Ó È‰Ú˘ı› ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÛÙÔ˘˜

¢ÂÏÊÔ‡˜, fiÏ· Ï›ÁÔ ¤ÂÈÙ· ·fi ÙË Ì¿¯Ë Ù˘ X·ÈÚÒÓÂÈ·˜ (338 .X.) ηٿ ¿Û·

Èı·ÓfiÙËÙ·.

∞π™À¶√™: ¡ÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ Ù˘ ÈÔ‰ÚÔÌ›·˜, ÂÓÒ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌË

·È‰›. √ ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ, fiÙÈ Â›¯Â Ûã ·˘ÙfiÓ ÛÙËı› ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜, ÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ

ÊÈÏÔÙ¤¯ÓËÛÂ Ô ™˘ÎÈÒÓÈÔ˜ ηÏÏÈÙ¤¯Ó˘ ¢·›‰·ÏÔ˜, ÛÙËÓ ÕÏÙË.

∞ªÀ¡∆∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ - √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ŒÊÂÛÔ, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∂Ï¿ÓÈÎÔ˘. ¡›ÎËÛÂ

ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ. ™ÙËÓ √Ï˘Ì›· ÙÔ˘ ›¯Â ÛÙËı› ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÊÈÏÔÙ¯ÓËı›

·fi ÙÔÓ ∞ıËÓ·›Ô ÁχÙË ¶ÔÏ˘ÎÏ‹.

∞¡∆π√X√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙÔ §¤ÚÂÔ Ù˘ ∆ÚÈÊ˘ÏÏ›·˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜

Ó›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘. ∂›Û˘ Ó›ÎËÛ ηÈ

ÛÙ· ÿÛıÌÈ· (ÛÙÔ ›‰ÈÔ ·ÁÒÓÈÛÌ·), ηıÒ˜ ·ÎfiÌË Î·È ÛÙ· ¡¤Ì· ÛÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ. ™ÙËÓ

√Ï˘Ì›· ÙÔ˘ ›¯Â ÛÙËı› Î·È ¿Á·ÏÌ·, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË -ÁχÙË ¡ÈÎfi‰ËÌÔ˘.

∞ƒπ™∆∞πXª√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙÔ ÓËÛ› Ù˘ ÕÓ‰ÚÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ·È‰› fiÓÙ·˜, ‹Ú ̤ÚÔ˜

ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ (·È‰ÈÎÔ‡˜) ·ÁÒÓ˜, fiÔ˘ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ¿Ï˘ (G.VII

419, 19).

∞¡¢ƒ√™£∂¡∏™: ∞Úο‰ÈÔ˜, ·fi ÙÔ ª·›Ó·ÏÔ, ·ıÏËÙ‹˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ §fi¯·ÈÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜

›¯Â ÓÈ΋ÛÂÈ ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ ÙÔ 420 Î·È ÙÔ 416

.X., ÁÈã ·˘Ùfi Î·È ÙÔ˘ ÛÙ‹ıËΠ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ÂΛ, ÊÈÏÔÙ¯ÓË̤ÓÔ˜ ·fi ÙÔÓ Û˘ÌÔÏ›ÙË

ÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË -·Ó‰ÚÈ·ÓÙÔÔÈfi ¡ÈÎfi‰ËÌÔ (¶·˘Û·Ó›·˜ Àπ 6,1).

∞¡∆∏¡√ƒ∞™: ∞ıËÓ·›Ô˜ ‹ ªÈÏ‹ÛÈÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ ÙËÓ

118Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, ‰ËÏ. ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 300 .X. fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ∞ıËÓ·›Ô˜ (πππ 578).

™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ÈÛÙÔÚÈÎfi ∂˘Û¤‚ÈÔ, «ÂÚÈÔ‰Ôӛ΢ ·ÏÂÈÙÔ˜» (=‰ÂÓ Â›¯Â ˘ÛÙÂÚ‹ÛÂÈ ÛÂ

ηӤӷ ·fi Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·).

∞¡∆π√X√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ∞Ú牛·, ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘

·ÁÎÚ·Ù›Ô˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 367 .X. ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠÚÂÛ‚Â˘Ù‹˜ ÙˆÓ ∞Úο‰ˆÓ ·Ú¿

ÙÔÓ ∞ÚٷͤÚÍË, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô •ÂÓÔÊÒÓÙ·˜ ÛÙ· «∂ÏÏËÓÈο» ÙÔ˘ (Àππ 1,33,38).

∞¡∆π√X√™: ∞ıÏËÙ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙË §¿ÚÈÛ·, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›‰Ë.

™˘ÁηٷϤÁÂÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ· ·fi ÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ (Û ÔÈÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È) ÛÙÔÓ

ηٿÏÔÁÔ ÙÔ˘ 1Ô˘ .X. ·ÈÒÓ·.

∞ƒπ™∆√ª∂¡∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ Ô˘ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙË ƒfi‰Ô. ¡›ÎËÛ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÛÙ·

·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Ù˘ ¿Ï˘ Î·È ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 156 .X.

∞ƒXπ∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ - √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∂˘Ú˘ÎÏ‹, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ Û ÙÚÂȘ

75Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές

Û˘Ó¯fiÌÂÓ˜ √Ï˘ÌÈ¿‰Â˜ ˆ˜ ÚÒÙÔ˜ ΋ڢη˜ ÙˆÓ Í¤ÓˆÓ Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ¤ÙÔ˜ 350 .X.

¡›ÎËÛ ›Û˘ Î·È ÛÙÔ˘˜ ¶˘ıÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ¢ÂÏÊÒÓ, fiÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙ‹ıËÎÂ Î·È ÚÔÙÔÌ‹,

Ì ›ÁÚ·ÌÌ· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ¶ÔÏ˘‰Â‡ÎË.

∞™π∞∆π∫√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ∞ÏÈηÚÓ·ÛÛfi, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘

‰ÚfiÌÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·. ¢ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ¿ÏÏ· ÛÙÔȯ›· ÁÈã ·˘ÙfiÓ.

∞π¡∏∆√™: ∞ıÏËÙ‹˜ -√Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙË §·Î‰·›ÌÔÓ·, ·fi ÙËÓ fiÏË ∞̇ÎϘ.

∞˘Ùfi˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›·, ÌÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ÛÙ· √χÌÈ· ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘

ÂÓÙ¿ıÏÔ˘ Î·È Î·Ù¿ ÙËÓ ÒÚ· Ù˘ ÛÙ¤„˘ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜, ¤ÂÛ ÓÂÎÚfi˜ ·fi

ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÙÔ˘ ÎÔ‡Ú·ÛË. ∫·Ù¿ ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›·, ˘‹Ú¯Â ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ÛÙË ÁÂÓ¤ÙÂÈÚ¿

ÙÔ˘.

∞§∫π™£∂¡∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ∆ÂÁ¤·, ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤Ú· ·fi ÙËÓ ‡·ÚÍ‹ ÙÔ˘ ηÈ

ÙÔ fiÙÈ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜, ¿ÁÓˆÛÙÔ fiÙÂ, ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ¿ÏϘ ÏËÚÔÊÔڛ˜.

∞¡∞ÀXπ¢∞™: ∞Ú¯·›Ô˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∏Ï›·, Ô ÔÔ›Ô˜ ÁÈ· ÙȘ ӛΘ ÙÔ˘ ÛÂ

·ÁÒÓ˜ ¿Ï˘ (fiÙ ‰ÂÓ Í¤ÚÔ˘ÌÂ), Ì·˙› Ì ÙÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ, ‹ÚÂ Î·È ÙËÓ ¿‰ÂÈ· Ó· ÛÙ‹ÛÂÈ

ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÙÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘.

∞°∞™π∫§∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ∞ÏÈηÚÓ·ÛÛfi, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘

∆ÚÈfiÈÔ˘ ∞fiÏψӷ. √È ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ› ÂÁ¤ÓÔÓÙÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ∆ÚÈÔÈÎÔ‡ «]ÈÂÚÔ‡»

‰ËÏ. ÈÂÚÔ‡ Ù˘ ¢ˆÚÈ΋˜ ∂Í¿ÔÏ˘. √È ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ·˘ÙÒÓ ¤·ÈÚÓ·Ó Û·Ó ‚Ú·‚›Ô

¤Ó·Ó ¯¿ÏÎÈÓÔ ÙÚ›Ô‰·, ÙÔÓ ÔÔ›Ô fï˜ ¤Ú ӷ ·ÊÈÂÚÒÛÔ˘Ó ÛÙÔÓ £Âfi. √ ∞Á·ÛÈÎÏ‹˜

ηٷÊÚfiÓËÛ ÙÔ ÓfiÌÔ ·˘ÙfiÓ Î·È ‹Ú ÙÔÓ ÙÚ›Ô‰· ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘. °È· ÙËÓ ·Û¤‚ÂÈ¿ ÙÔ˘,

fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ·Ù¤Ú·˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ ∏Úfi‰ÔÙÔ˜ (∞ã 144), «·]È ¤ÓÙ fiÏÂȘ, §›Ó‰Ô˜ η›

[ πËÏÈÛÛfi˜ Ù η› ∫¿ÌÈÚÔ˜ η› ∫~ˆ˜ Ù η› ∫›‰ÓÔ˜ [ÂÍÂÎÏ‹ÈÛ·Ó Ù~˘ ÌÂÙÔ¯~˘ Ù‹Ó fiÏÈÓ

[∞ÏÈηÚÓ·ÛÛfiÓ», ·fiÎÏÂÈÛ·Ó ‰ËÏ. ÙËÓ ∞ÏÈηÚÓ·ÛÛfi ·fi ÙËÓ ÔÌÔÛÔÓ‰›· ÙÔ˘˜.

∞°∏™π∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙȘ ™˘Ú·ÎÔ‡Û˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜

Ù˘ 24˘ √Ï˘ÌÈ¿‰·˜ (‰ËÏ. ÙÔ 430 .X.), fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ «[ √Ï˘ÌÈÔӛΘ» (6)

ÙÔ˘ ¶ÈÓ‰¿ÚÔ˘. ◊Ù·Ó Î·Ïfi˜ Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÁÓˆÛÙÔ‡ Ù˘Ú¿ÓÓÔ˘ ÙˆÓ ™˘ÚÚ·ÎÔ˘ÛÒÓ π¤ÚˆÓ· ηÈ

ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙË ÌÂÁ¿ÏË Î·È ·Ï·È¿ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙˆÓ π·Ì›‰ˆÓ, Ô˘ ›¯·Ó

ÎÏËÚÔÓÔÌ‹ÛÂÈ ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ÈÂÚÔ˘ÚÁÔ‡ ÛÙÔ ‚ˆÌfi ÙÔ˘ ¢›· Ù˘ √Ï˘Ì›·˜ Î·È Ô˘ ›¯·Ó

ÂÁηٷÛÙ·ı› ÛÙËÓ ™ÈÎÂÏ›·, fiÙ·Ó Ô ÚfiÁÔÓfi˜ ÙÔ˘ ™Ù‡ÌÊ·ÏÔ˜ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙÔÓ ∞Ú¯‡Ë,

ÙÔÓ ÔÈÎÈÛÙ‹ ÙˆÓ ™˘Ú·ÎÔ˘ÛÒÓ.

∞π°§∏™: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È Ì¿ÏÏÔÓ ÁÈ· ıÚ‡ÏÔ. √ ∞›ÁÏ˘ ‹Ù·Ó Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË

™·ÌÈÒÙ˘ ·ıÏËÙ‹˜ ΈʿϷÏÔ˜ Î·È ·Úã fiÙÈ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜, ˆÛÙfiÛÔ

ÔÈ ·ÁˆÓÔ‰›Î˜ ÙÔÓ ·‰›ÎËÛ·Ó Î·È ·Ó·Î‹Ú˘Í·Ó ˆ˜ ÓÈÎËÙ‹ ÙÔÓ ÂÈÏ·¯fiÓÙ· ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘.

∆fiÛÔ ÌÂÁ¿ÏË ˘‹ÚÍÂ Ë ·Á·Ó¿ÎÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·‰ÈΛ· Ô˘ ÙÔ˘ ¤ÁÈÓÂ, ÒÛÙ ·Ó¤ÎÙËÛÂ

Í·ÊÓÈο ÙËÓ ·ÎÔ‹ Î·È ÙË ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ Î·È ‚ÚÔÓÙÔÊÒÓ·Í ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ‰›Î·Èfi ÙÔ˘, fiÔ˘ Ù·

Ï‹ıË ÙˆÓ ı·ÙÒÓ ıÂÒÚËÛ·Ó ·˘Ùfi Ô˘ ›¯Â Û˘Ì‚Â› ˆ˜ ÛËÌÂ›Ô ÙˆÓ ıÂÒÓ Î·È ·Ó·Î‹Ú˘Í·Ó

«‰È¿ ‚Ô~˘» √Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË ÙÔÓ ∞›ÁÏË.

76 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

∞π°ø¡∞™: ¶ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ŒÏÏËÓ·˜ ·ıÏËÙ‹˜, ÔÓÔÌ·ÛÙfi˜ ÁÈ·Ù› ηÙfiÚıˆÛ ӷ ÙÚ·‚‹ÍÂÈ

·fi ÙÔ fi‰È ¤Ó·Ó ÂÏÒÚÈÔ Î·È ¿ÁÚÈÔ Ù·‡ÚÔ, ˆ˜ ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ οÔÈÔ˘ ÏfiÊÔ˘. ∆ÔÓ Ù·‡ÚÔ

·˘Ùfi ‹ıÂÏ ӷ ÙÔÓ ¯·Ú›ÛÂÈ Û οÔÈ· fiÌÔÚÊË ÎfiÚË, Ô˘ Ùã fiÓÔÌ¿ Ù˘ ‹Ù·Ó ∞Ì·Ú˘ÏÏ›‰·.

∞π™Xπ¡∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ∏Ï›·, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜, ÛÙÔ

ÛÙ¿‰ÈÔÓ (760 .X.) Î·È ÛÙ‹ıËΠÛÙËÓ ÈÂÚ‹ ÕÏÙË Ù˘ √Ï˘Ì›·˜ ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘.

∞§∫πª∂¢√¡∆∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ - √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∞›ÁÈÓ·. ¡›ÎËÛ ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›·

ÛÙÔ˘˜ ·È‰ÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÛÙ· √χÌÈ· ηٿ ÙËÓ 80Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô

¶›Ó‰·ÚÔ˜ («√Ï˘Ì›·», µ).

∞£∏¡∞π√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ŒÊÂÛÔ, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÚÈ·Ï¤Ô˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛÂ

ÛÙÔ˘˜ ·È‰ÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜ Î·È ÙÈÌ‹ıËΠ̠ÙÔ ÛÙ‹ÛÈÌÔ ÙÔ˘ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·

ÙÔ˘, ÛÙËÓ ÈÂÚ‹ ÕÏÙË Ù˘ √Ï˘Ì›·˜. ∆ÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ·˘ÙfiÓ Â›‰Â Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (5,4,1)

ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ §‡Û·Ó‰ÚÔ˘. ∆Ô˘ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ·˘ÙÔ‡ ÛÒ˙ÂÙ·È ·ÎfiÌË ÙÔ ‚¿ıÚÔ ÌÂ

ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ «[ ∞ı‹Ó·ÈÔ˜ [ ∞ÚÈ·Ï¤Ô˘ [ ∂ʤÛÈÔ˜».

∞ƒπ™∆√ª∞X∏: ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∂Ú˘ıÚ·›· Î·È Â›¯Â ·Ó·‰Âȯı› ÓÈ΋ÙÚÈ· ÛÂ

οÔÈÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· (¿ÁÓˆÛÙÔ Û ÔÈfi). ∆Ô‡ÙÔ ÙÔ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶ÏÔ‡Ù·Ú¯Ô˜ ÛÙ·

«™˘ÌÔÛȷο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù¿» ÙÔ˘.

∞ƒ°∂∞™: √ ∞ÚÁ¤·˜ ηٿ ÙËÓ 113Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, fiÙ·Ó Î¤Ú‰ÈÛ ÂΛ ÙÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ Ù˘

ӛ΢ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ «‰ÔÏȯԉÚÔÌ›·˜», ¤Û¢Û ÌÔÓÔÌÂÚ‹˜ ·fi ÙËÓ √Ï˘Ì›· ÛÙËÓ

·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, ÙÔ ÕÚÁÔ˜, ÁÈ· Ó· ·Ó·ÁÁ›ÏÂÈ ÛÙÔ˘˜ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘,

‰È·ÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ Î¿Ô˘ ÂηÙfi ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· (Û ̛· ̤ڷ).

∞∫∞¡£√™: √ ÕηÓıÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›· (∂ã, 8,6), ηıÒ˜ Î·È ·fi ÙÔÓ

ºÈÏfiÛÙÚ·ÙÔ («°˘ÌÓ·ÛÙ. 12»), ÚÒÙÔ˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÛÙÔ

«‰fiÏȯԻ ‰ÚfiÌÔ. ¶fiÙ fï˜ ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È, Ô‡ÙÂ Î·È ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ηٷÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘.

∞ƒπ™∆√∫§∂π¢∏™: ∞ӷʤÚÂÙ·È Û ¶ÈÓ‰·ÚÈΤ˜ ˆ‰¤˜ ˆ˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ.

∞°∏¡øƒ∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ ÛÙËÓ ¿ÏË ·fi ÙË £‹‚·, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ £ÂfiÔÌÔ˘, ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ

Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ (™∆ã6,2), ˆ˜ Ë fiÏË ÙˆÓ ºˆÎ·¤ˆÓ ›¯Â ηٷÛ΢¿ÛÂÈ ¿Á·ÏÌ¿

ÙÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÊȤڈÛ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·. ∆Ô ¿Á·ÏÌ· ‰Â ·˘Ùfi ÙÔ ÊÈÏÔÙ¤¯ÓËÛÂ Ô ÁÓˆÛÙfi˜

∞ÚÁÈÒÙ˘ ηÏÏÈÙ¤¯Ó˘ ¶ÔχηÚÔ˜ «Ô[˘¯ ]Ô Ù~˘ \ ∏Ú·˜ Ùfi ·Á·ÏÌ· ÔÓ‹Û·˜».

µ§∂æπ∞¢∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ - √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙËÓ ¿ÏË ·fi ÙËÓ ∞›ÁÈÓ·. √ÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Î·È

∞ÏÎÈ̤‰ÔÓÙ·˜, ‹Ù·Ó ‰Â Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ÙÔ˘ ¶›Ó‰·ÚÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÂÁΈÌÈ¿ÛÂÈ ·›ÚÓÔÓÙ·˜

·ÊÔÚÌ‹ ·fi ·˘ÙfiÓ, ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘ (Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ‰Â µÏ„ȿ‰Ë ‹ ÔÈ

µÏ„ȿ‰Â˜, Ù˘ ÔÔ›·˜ ÁÂӿگ˘ ‹Ù·Ó Ô µÏ„›·˜, ›¯Â ·Ó·‰Â›ÍÂÈ Î·Ù¿ ηÈÚÔ‡˜

Ï›ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ·ÓÂÏÏËÓ›ˆÓ ·ÁÒÓˆÓ). ªÂÚÈÎÔ› ÙÔÓ Ù·˘Ù›˙Ô˘Ó Ì ÙÔÓ ∞ÏÎÈÌ›‰Ë.

µ√À∆∏™: °È· ÙÔÓ ·ıÏËÙ‹ ·˘ÙfiÓ, ¤Ú·Ó ·fi ÙÔ fiÙÈ ˘‹ÚÍ ÈÛÙÔÚÈÎfi ÚfiÛˆÔ,

ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ˘ÁÌ‹˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÔÏ˘Ó›Î˘

- ηٿ ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ÙÔ «¶ÔÏ˘Ó›Î˘» ÚfiÎÂÈÙ·È ÂÚ› ÔÓfiÌ·ÙÔ˜ - ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ٛÔÙÂ

77Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές

¿ÏÏÔ. ∫·Ùã ¿ÏÏÔ˘˜ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· Ì˘ıÈÎfi ÚfiÛˆÔ, Ú¿ÁÌ· fï˜ ·›ı·ÓÔ.

°√ƒ°√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ ·fi ÙË ªÂÛÛËÓ›· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘

∂‡ÎÏËÙÔ˘. ∞Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ›¯Â ÛÙËı› ÛÙËÓ ÈÂÚ‹ ÕÏÙË (5',14,11). ∫·ÙfiÈÓ ·Ó·Ì›¯ÙËÎÂ

ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÚfiÛÊÂÚ ÔÏϤ˜ ˘ËÚÂۛ˜ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘. ∫·Ù¿ ÙÔ 218 .X.

ÛÙ¿ÏıËÎÂ Û·Ó ÚÂÛ‚Â˘Ù‹˜ ÛÙÔÓ º›ÏÈÔ ÙÔÓ ∂ã, ÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ Î¿ÏÂÛ ÁÈ· Ó· ÛÒÛÂÈ ÙËÓ

·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ™·ÚÙÈ¿Ù˜. √ º›ÏÈÔ˜ Ô˘ ÂÙÔÈÌ·˙fiÙ·Ó Ó· ÌÂÈ ÛÙËÓ ∞Èوϛ·,

¤‰ˆÛ ‰È·Ù·Á‹ ÛÙÔ˘˜ ∞¯·ÈÔ‡˜ Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ªÂÛÛ‹ÓÈÔ˘˜, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô

ÁÓˆÛÙfi˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ¶Ôχ‚ÈÔ˜ (∂ã, 5-∑, 10).

°√ƒ°π¶¶√™: ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∆ÂÁ¤·, ·fi ÙË Ê˘Ï‹ ÙˆÓ ∫Ú·ÚȈÙÒÓ. ∞Ó·‰Â›¯ÙËÎÂ

ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙË ÁÈÔÚÙ‹ ÙˆÓ √Ï˘Ì›ˆÓ, Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó ÛÙËÓ ∆ÂÁ¤·. ¶fiÙÂ, ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È.

°§∞À∫√™: ¢È¿ÛËÌÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ∫¿Ú˘ÛÙÔ, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¢‹Ì˘ÏÔ˘. ¡Â·Úfi˜ ·ıÏËÙ‹˜,

Û ·ÁÒÓ· ÙÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÎÈÓ‰‡Ó¢Û ӷ ÓÈÎËı› ·fi ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜

·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó Èfi Ù¯ÓÈο. ∆fiÙÂ Ô ¢‹Ì˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÊÒÓ·Í ӷ ¯Ù˘‹ÛÂÈ ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘

Û·Ó Ó· ‚¿˙ÂÈ ÙÔ ˘Ó› ÛÙÔ ·Ï¤ÙÚÈ («@ˆ, ·~È, Ù‹Ó [·ã [·ÚfiÙÚÔ˘»), ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙÔ ¯¤ÚÈ

ÙÔ˘ ·ÓÙ› ÁÈ· ÛÊ˘Ú› («Ù~?Ë ¯ÂÈÚ› [·ÓÙ› Ûʇڷ˜ ¯ÚÒÌÂÓÔ˜»). ∏ √Ï˘Ìȷ΋ ·˘Ù‹ Ó›ÎË ÙÔ˘

°Ï·‡ÎÔ˘, Ë ÔÔ›· ˘ÌÓ‹ıËΠ·fi ÙÔÓ ™˘Ìˆӛ‰Ë ÙÔÓ ∫Â›Ô (ŒÏÏËÓ·˜ Ï˘ÚÈÎfi˜ ÔÈËÙ‹˜,

556 .X. - 469 .X.) Î·È Ë ÔÔ›· ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ·fi ÙÔ˘˜ ÂȉÈÎÔ‡˜ ÛÙÔ 520 .X.), ‹Ù·Ó Ë

··Ú¯‹ Ù˘ Ï·ÌÚ‹˜ ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›·˜ ÙÔ˘, ÁÈ·Ù› ηÙfiÈÓ ¤Ù˘¯Â ‰‡Ô ÌÂÁ¿Ï˜ ӛΘ ÛÙ·

¶‡ıÂÈ· Î·È ·fi ÔÎÙÒ ÛÙ· ¡¤Ì· Î·È ÛÙ· ÿÛıÌÈ·. ™ÙËÓ √Ï˘Ì›· ÛÙ‹ıËΠˆÚ·›Ô˜

·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÊÈÏÔÙ¤¯ÓËÛÂ Ô ∞ÈÁÈÓ›Ù˘ ηÏÏÈÙ¤¯Ó˘ ·Á·ÏÌ·ÙÔÔÈfi˜

°Ï·˘Î›·˜, Ô ‰Â Ù¿ÊÔ˜ ÙÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ ÔÌÒÓ˘ÌÔ (°Ï·‡ÎÔ), ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘,

∫¿Ú˘ÛÙÔ. ∆ÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ÙÔÓ ¤ÛÙËÛ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· Ô ÁÈfi˜ ÙÔ˘.

°√ƒ°√™: √ÓÔÌ·ÛÙfi˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∏Ï›·, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤Ù˘¯Â ÔÏϤ˜ ӛΘ ηÈ

·Ó·‰Â›¯ÙËÎÂ, ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ, ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ. ∫·Ù¿ ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›·, ˘‹Ú¯Â

·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÕÏÙË Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ‰›Ï· ·fi ÙÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘

™¿ÚÙ˘ ÕÚË. ÕÏÏÔ˜ Ô °fiÚÁÔ˜ Ô ªÂÛÛ‹ÓÈÔ˜.

¢∞ª∞ƒX√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∞Ú牛·, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÔÓ ¯¿ÏÎÈÓÔ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·

ÁÚ¿ÊÂÈ fiÙÈ Â›‰Â ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· Ô ¶·˘Û·Ó›·˜. §ÂÁfiÙ·Ó ÁÈã ·˘ÙfiÓ fiÙÈ ÂÓÒ ı˘Û›·˙ ÛÙÔÓ

§‡Î·ÈÔ ¢›·, ÌÂÙ·ÌÔÚÊÒıËΠ۠χÎÔ, ¿ÁÓˆÛÙÔ ·fi ÔÈfiÓ £Âfi, ·ÏÏ¿ ¤ÂÈÙ· ·fi ‰¤Î·

ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· Í·Ó·ÌÂÙ·ÌÔÚÊÒıËÎÂ ÛÂ ¿ÓıÚˆÔ.

¢∞ª∞∆ƒπ√™: ¶ÔÏ˘Ó›Î˘, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞Ú›ÛÙÈÔ˘ ·fi ÙËÓ ∞Ú牛·, Ô ÔÔ›Ô˜ fiˆ˜

‚Á·›ÓÂÈ ·fi οÔÈ· ÂÚÈÁÚ·Ê‹ Ù˘ ∆ÂÁ¤·˜, Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÌÂÓ, Û ·È‰ÈÎfi

·ÁÒÓÈÛÌ· ‰ÚfiÌÔ˘ Î·È Î·ÙfiÈÓ Û ·ÁÒÓÈÛÌ· ·Ó‰ÚÒÓ, ÛÙË ¡Â̤· ‰Â Ù¤ÛÛÂÚȘ ÊÔÚ¤˜ ÛÙÔ

›‰ÈÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· (‰ÚfiÌÔ˘), Ì›· ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜, ÛÙ· ∞Ϥ·È· Ù˘ ∆ÂÁ¤·˜ Ù¤ÛÛÂÚȘ

ÊÔÚ¤˜, ÛÙ· §‡Î·È· Ù˘ ∞Ú牛·˜ ÙÚÂȘ, ÛÙ· µ·Û›ÏÂÈ· Ù˘ §Â‚¿‰ÂÈ·˜ Ì›· Î·È ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜

ÛÙ· ∂ηÙfiÌ‚È· ÙÔ˘ ÕÚÁÔ˘˜ Û ·ÁÒÓÈÛÌ· «‰ÔÏ›¯Ô˘ \ÈÔ˘».

¢∞´∫§∏™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙË ªÂÛÛËÓ›·, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÙÔ 752

78 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

.X. Î·È ıˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ ‹Ù·Ó Ô ÚÒÙÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜ Ô˘ ÛÙÂÊ·ÓÒıËΠÛÙËÓ √Ï˘Ì›· (F.H.G.

III,604). °Èã ·˘ÙfiÓ Î¿ÓÂÈ ÌÓ›· Ô ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ˜ Ô ∞ÏÈηÚÓ·Û¤·˜ (∞ã 17).

¢π∞°√ƒ∞™: ¶ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË ƒfi‰Ô, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤˙ËÛ ÛÙ· ̤۷ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘

5Ô˘ ·ÈÒÓ· .X., ¿ÚÈÛÙÔ˜ ˘ÁÌ¿¯Ô˜ Î·È ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜

ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜, ÛÙË £‹‚·, ÛÙ· ª¤Á·Ú·, ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ· ÎÏ. fiˆ˜ Ì·˜ ÂÍÈÛÙÔÚ›

Ô ÔÈËÙ‹˜ ¶›Ó‰·ÚÔ˜ Û ̛· ˆ‰‹ ÙÔ˘ («√Ï˘ÌÈÔÓ›Î·È ∑»). √ ¶·˘Û·Ó›·˜ ›‰Â, fiˆ˜

·Ó·Ê¤ÚÂÈ, ÙÔ ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· Ì ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ ¢π∞°√ƒ∞™ ¢∞ª∞°∏∆√À

ƒ√¢π√™, ηıÒ˜ ·ÎfiÌ· Î·È ÙÔ˘˜ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ÁÈˆÓ ÙÔ˘, ÙÔ˘ ∞ÎÔ˘Û›Ï·Ô˘, ÙÔ˘

¢·Ì¿ÁËÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ¢ˆÚȤ· Î·È ÙˆÓ ÂÁÁfiÓˆÓ ÙÔ˘ ∂˘ÎÏ‹ Î·È ¶ÂÈÛ›ÚÚÔ‰Ô˘, ÓÈÎËÙÒÓ Î·È

·˘ÙÒÓ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ‡˜ (¶·˘Û·Ó›·˜ ™∆ã, 7,2).

ªÈ· Ù¤ÙÔÈ· ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· ‰Â ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÌËÓ ÙËÓ Î·Ï‡„ÂÈ Î·È Ô ıÚ‡ÏÔ˜ Î·È Ë

‰È΋ ÙÔ˘ ‰fiÍ·. ∏ ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ, ÎÔÈÌ‹ıËΠοÔÙ ¤Íˆ ·fi ÙÔ ÈÂÚfi ÙÔ˘ ∂ÚÌ‹

Î·È ÂΛ ÙÔÓ Û˘Ó¤Ï·‚ ·fi ÙÔÓ £Âfi. √È ·Ú·‰fiÛÂȘ ÁÈ· ÙÔÓ ˆÚ·›Ô ÙÔ˘ ı¿Ó·ÙÔ Î·È ÁÈ·

ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ ∫·ÏÏÈ¿ÙÂÈÚ· ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Î·È ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ¶·˘Û·Ó›· Î·È ÛÂ

Û¯ÔÏÈ·ÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ∑ã √Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË ÙÔ˘ ¶›Ó‰·ÚÔ˘. °¤ÚÔÓÙ·˜ È·, Î·È ·ÛÚÔÌ¿ÏÏ˘,

·fiÌ·¯Ô˜, ·Ú¢ڤıËΠÛÙÔ √Ï˘ÌÈ·Îfi

ÛÙ¿‰ÈÔ, fiÔ˘ ›¯Â ÙË ÌÂÁ¿ÏË Â˘Ù˘¯›· Ó·

‰ÂÈ √Ï˘ÌÈÔӛΘ ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘,

Ô˘ Ôχ Û˘ÁÎÈÓË̤ÓÔÈ ·Ôı¤Û·Ó ٷ

ÛÙÂÊ¿ÓÈ· ÙÔ˘˜ ÛÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘˜ ÙÔ

ÎÂÊ¿ÏÈ. ⁄ÛÙÂÚ· ÙÔÓ Û‹ÎˆÛ·Ó ÛÙÔ˘˜

ÒÌÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔÓ ÂÚÈʤڷÓ ̤۷

ÛÙÔ ÛÙ›‚Ô. √ ÎfiÛÌÔ˜ ÙÔ˘ ÊÒÓ·˙ ‰˘Ó·Ù¿,

¯Ù˘ÒÓÙ·˜ Ù· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘

(¯ÂÈÚÔÎÚÔÙÒÓÙ·˜ ÙÔÓ): «∫¿Ùı·ÓÂ,

¢È·ÁfiÚ· Ô[˘Î Â[Ș √Ï˘ÌÔÓ [·Ó·‚‹ÛÂÈ».

¢ÔΛ̷Û˜ ‰ËÏ·‰‹ ¢È·ÁfiÚ· ÙË

ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ‰fiÍ· Ô˘ ÁÓÒÚÈÛ ıÓËÙfi˜.

flÚ· Ó· Âı¿ÓÂȘ. ¢ÂÓ ıã ·Ó‚›˜ ηÈ

ÛÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ. ∫·È Ô ı¿Ó·ÙÔ˜, ‰ÒÚÔ ÙˆÓ

ıÂÒÓ, ‹ÚıÂ ÛÙã ·Ï‹ıÂÈ· ÙËÓ ÈÔ ˆÚ·›·

ÛÙÈÁÌ‹ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘. ¶¤ı·Ó ·fi ÙË

ÌÂÁ¿ÏË ÙÔ˘ Â˘Ù˘¯›·! π‰Ô‡ ÙÈ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô

ÔÈËÙ‹˜ ÁÈ· ÙÔ ¢È·ÁfiÚ·:

ªÂÛã ·ã Ù· ¯ÈÔÓ¿Ù· ÛÔ˘ Ì·ÏÏÈ¿

Ë ÛÂÙ‹ ÌÔÚÊ‹ ÛÔ˘, ¢È·ÁfiÚ·,

79

Ο ∆ιαγόρας περιφέρεται στο στάδιοαπό τους ολυµπιονίκες γιούς του.

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές

◊ÏÈÔ˜ Ô˘ Ûο˙ã Ë Î·Ù·¯ÓÈ¿

‰fiÍ· Î·È ÙÈÌ‹ ÙÚÔ·ÈÔÊfiÚ·,

¯¿ÏÎÈÓ· Ù· ¯¤ÚÈ· Ô˘ Ûã ˘„ÒÓÔ˘Ó,

ۇ̂ÔÏÔ Ù˘ ƒfi‰Ô˘ Ô ∫ÔÏÔÛÛfi˜,

·̷ٷ Ù· ÂÁÎÒÌÈ· ÛÔ˘ ˘ÚÁÒÓÔ˘Ó

Î·È Û·Ó ˆÎ·Ófi˜ ‚Ô¿ Ô Ï·fi˜.

¶¤ı·ÓÂ, ¢È·ÁfiÚ·, ‰ÂÓ ıã ·Ó¤‚ÂȘ

ÛÙÔ˘ √χÌÔ˘ ÙËÓ ÙÚÈÛ¿ÁÈ· ÎÔÚ˘Ê‹.

∂‰Ò -οو- Ûã ·Ó˘ÌÓÔ‡Ó ÔÈ ¶ÈÂÚ›‰Â˜

ÔÈ ¶›Ó‰·ÚÔÈ, ÔÈ ∞ÌÊÈÎÙ‡ˆÓ˜ Î·È ÔÈ Ï·Ô›.

ªÂ Ùã ·ÁÚ›ÏÈ Î·Ù‚·›ÓÂȘ ÚÔ˜ ÙÔÓ Õ‰Ë

Û·Ó ı˘Ì›·Ì· Î·È ÚÔÛ·ÓËÌ· Î·È Êˆ˜,

ÛÙ˘ ∞¯ÂÚÔ˘Û›·˜ ÙÔ Êˆ˜ ÌÂÛã ÛÙÔ ÛÎÔÙ¿‰È

‹Úˆ·˜ Î·È ÚÔÊ‹Ù˘ Î·È Ô‰ËÁfi˜.

¢π∞§§√™: ™Ì˘ÚÓ·›Ô˜ ·ıÏËÙ‹˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¶fiÏÏË, Ô˘ ¤˙ËÛ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 3Ô˘ ‹ ÛÙȘ

·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 2Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. Î·È ·Ó·‰Â›¯ÙËÎÂ Ô ÚÒÙÔ˜ ·fi ÙËÓ πˆÓ›· √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔ

·ÁÎÚ¿ÙÈÔ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ («·›‰ˆÓ»). ™ÙËÓ √Ï˘Ì›· ‚Ú¤ıËÎÂ Ë ‚¿ÛË ÙÔ˘ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘, ¿Óˆ

ÛÙËÓ ÔÔ›· ‹Ù·Ó ÁÚ·Ì̤ÓË Ë Ó›ÎË ÙÔ˘. √ ¢›·ÏÏÔ˜ ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÙ·È ˆ˜ Ó›ÎËÛ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 176

.X.

¢∞ªø¡√¡∞™: ∂ÈÊ·Ó¤ÛÙ·ÙÔ˜ ™·ÙÚÈ¿Ù˘, ÓÈÎËÙ‹˜ Û ¿Ú· ÔÏÏÔ‡˜ ÈÈÎÔ‡˜ ηÈ

ÈÔ‰ÚÔÌÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ Ù˘ §·Î‰·›ÌÔÓ·˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ¤ÁÚ·„ ¿Óˆ ÛÙË ‚¿ÛË

·ÊÈÂÚÒÌ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÔÏÈÔ‡¯Ô ∞ıËÓ¿ Ù˘ ™¿ÚÙ˘. ∏ ‚¿ÛË ·˘Ù‹ - ηÙã ¿ÏÏÔ˘˜ ‚¿ÛË

ÙÔ˘ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘- Â›Ó·È Ì·ÚÌ·Ú¤ÓÈ· Î·È Â›¯Â ÂÓÙÔȯÈÛı›, ηٿ ÙÔÓ Î·ıËÁËÙ‹ ∞fiÛÙ.

∞Ú‚·ÓÈÙfiÔ˘ÏÔ, ÛÙÔ ª˘ÛÙÚ¿, ÛÙÔ ªÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙˆÓ ™·Ú¿ÓÙ· ª·ÚÙ‡ÚˆÓ Î·È Û‹ÌÂÚ·

Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È ÛÙÔ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ÌÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ™¿ÚÙ˘. ∆Ô Ì¿ÚÌ·ÚÔ ·˘Ùfi ·ÔÙÂÏ› ÙËÓ

΢ÚÈÒÙ·ÙË ËÁ‹ ÚÔ˜ ÁÓÒÛÈÓ Ù˘ §·ÎˆÓÈ΋˜ ‰È·Ï¤ÎÙÔ˘ ÙˆÓ Á‡Úˆ ·fi ÙÔ 400 .X.

¯ÚfiÓˆÓ. √ ¢·ÌÒÓÔÓ·˜ ϤÂÈ Ì ·Ú¯·˚΋ ·Ê¤ÏÂÈ·, fiÙÈ Î·Ó›˜ ¿ÏÏÔ˜ ˆ˜ ÙfiÙ (̤¯ÚȘ ·˘ÙfiÓ)

›¯Â ÂÙ‡¯ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ fiÛ· ·˘Ùfi˜, ÁÈ·Ù› Ó›ÎËÛÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ¯ÚËÛÈ̇ÔÓÙ·˜ Î·È Û·Ó

ËÓ›Ô¯Ô˜ ·Ú¿ η‚·Ï¿Ú˘, Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ «Ù¤ıÚÈfiÓ ÙÔ˘»: «ÙÂÙÚ¿ÎȘ Â[Ș Ù¿ [ ∂ÏÂ˘Û›ÓÈ·,

]ÂÙ¿ÎȘ ‰¤ ·[˘Ùfi˜ η› ]Ô Î¤Ï˘ \ÈÔ˜ ÙÔ˘ η› ·]È Ó·ڷ› ÊÔÚ‚¿‰Â˜ ÙÔ˘ Â[Ș Ù¿ ¶ÔÛÛ›‰·È·

ÙÔ~˘ ∂ÏÔ˘˜ η› [ÔÎÙ¿ÎȘ Â[Ș Ù¿ ¶ÔÛÛ›‰·È· Ù~˘ £ÔÙÚ›·˜». ∂›Û˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ‰Ò‰Âη ¿ÏϘ

80 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ӛΘ ÙÔ˘, ÔÏϤ˜ ‰Â ¿ÏϘ ‰ÂÓ ÂÛÒıËηÓ, ÁÈ·Ù› Ï›ÂÈ ÙÔ Î¿Ùˆ ̤ÚÔ˜ Ù˘ ÂÈÁÚ·Ê‹˜.

¢∂π¡√™£∂¡∏™: §·Î‰·ÈÌfiÓÈÔ˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢ Û ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘, Ô˘ Ó›ÎËÛ ÙÔ ¤ÙÔ˜

316 .X., ·fi ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ Ë 11Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·. √ ¢ÂÈÓÔÛı¤Ó˘

·ÊȤڈÛÂ Î·È ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‚Ú¤ıËΠÙÔ ‚¿ıÚÔ Ì ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹.

∂›Û˘ ·ÊȤڈÛÂ Î·È ÛÙ‹ÏË ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ·˘ÙfiÓ, fiÔ˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ·fi ¿ÏÏ·,

·Ó¤ÁÚ·ÊÂ Î·È ÙËÓ ·fiÛÙ·ÛË Ù˘ ™¿ÚÙ˘ ·fi ÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÙËÓ ÔÔ›· ηٷÌÂÙÚÒÓÙ·˜

ÙËÓ, ÙËÓ ˘ÔÏfiÁÈÛ Û 630 ÛÙ¿‰È·. ∫·È ·˘Ù‹ ‚Ú¤ıËΠÁÈ· ÙËÓ ÂȂ‚·›ˆÛË ÙˆÓ fiÛˆÓ

·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ ÛÙËÓ ·ÎÚ›‚ÂÈ· ÁÈã ·˘Ùfi.

¢∂π¡√ª∂¡∏™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ §·Î‰·›ÌÔÓ·, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÙÔ 316 .X.

∞ӷʤÚÂÙ·È ·fi ÙÔ ¢Èfi‰ˆÚÔ Î·È ·fi ÙÔÓ ÈÛÙÔÚÈÎfi ∂˘Û¤‚ÈÔ ˘fi ÙÔ fiÓÔÌ· ¢ËÌÔÛı¤Ó˘.

µÚ¤ıËΠfï˜ Ë ‚¿ÛË ÙÔ˘ ·Á¿ÏÌ·ÙÔ˜ ·˘ÙÔ‡ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ·fi ÙËÓ ÔÔ›·, fiˆ˜ ηÈ

·fi fiÛ· ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜, ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È Î·Ù¿ ÙÔÓ ·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ Î·ıËÁËÙ‹ ∞.

∞Ú‚·ÓÈÙfiÔ˘ÏÔ, fiÙÈ ·˘Ùfi˜ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ¢ÂÈÓÔÛı¤Ó˘. ∞fi ·˘Ùfi Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÛÙ·

Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÙˆÓ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ¢Èfi‰ˆÚÔ˘ Î·È ∂˘Û¤‚ÈÔ˘ ‰È·ÛÙÚ¤ÊÙËΠÙÔ fiÓÔÌ· ·fi ÙÔ˘˜

‚È‚ÏÈÔÁÚ¿ÊÔ˘˜, fiˆ˜ ÓÔÌ›˙Ô˘Ó ÌÂÚÈÎÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÓÂÒÙÂÚÔ˘˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ - ÂÚ¢ÓËÙ¤˜.

¢øƒπ∂∞™: ƒfi‰ÈÔ˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¢È·ÁfiÚ·, ·fi ÂÚ›ÊËÌË Î·È ÔÓÔÌ·ÛÙ‹ ·ıÏËÙÈ΋

ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙˆÓ ∂Ú·ÙȉÒÓ. ∞˘Ùfi˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›·, Ó›ÎËÛ ÛÂ Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÂ

ÙÚÂȘ √Ï˘ÌÈ¿‰Â˜ ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ. ∞ÎfiÌË Ó›ÎËÛ ÔÎÙÒ ÊÔÚ¤˜, ÛÙ· ÿÛıÌÈ·, ÂÙ¿ ÛÙ·

¡¤Ì· Î·È Ì›· ÛÙ· ¶‡ıÈ·. ∞fi Ì›· ÂÈÁÚ·Ê‹ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· Ì·ı·›ÓÔ˘Ì fiÙÈ Ë ‰Â‡ÙÂÚË

Ó›ÎË ÙÔ˘ ¤ÁÈÓ ÛÙËÓ 88Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, ‰ËÏ. ÙÔ ¤ÙÔ˜ 428 .X.

√ ¢ˆÚȤ·˜ ‹Ú ̤ÚÔ˜ Û ΛÓËÌ· ÙˆÓ ƒÔ‰›ˆÓ Ô˘ ›¯Â Û·Ó ÛÎÔfi ÙËÓ ·ÔÙ›Ó·ÍË ÙÔ˘

∞ıËÓ·˚ÎÔ‡ ˙˘ÁÔ‡, ·ÏÏ¿ È¿ÛÙËÎÂ Î·È Î·Ù·‰ÈοÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ∞ıËÓ·›Ô˘˜ Û ı¿Ó·ÙÔ

fiˆ˜ Ì·˜ ÏËÚÔÊÔÚ› Ô •ÂÓÔÊÒÓÙ·˜ («∂ÏÏËÓ. ∞ã 5,19). ∫·ÙfiÚıˆÛ fï˜ Ó· ‰Ú·ÂÙ‡ÛÂÈ

Î·È Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙÔ˘˜ £Ô˘Ú›Ô˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‹Ú ÙÔ 412-411, ‰¤Î· ÏÔ›· ηÈ

¤Û¢Û Û ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ™·ÚÙÈ·ÙÒÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô

£Ô˘Îȉ›‰Ë˜ (∏ã 35,1). ¶‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔÓ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛÈ·Îfi fiÏÂÌÔ, ηٿ ÙÔÓ ÔÔ›Ô

·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ∞ıËÓ·›Ô˘˜ Ì·˙› Ì ‰‡Ô ÏÔ›· ÙÔ˘, ÙÔ 407 .X., Ï›ÁÔ ‡ÛÙÂÚ· ·fi

ÙËÓ ·Ú¿ ÙÔ ¡fiÙÈÔÓ Ó·˘Ì·¯›· ÛÙËÓ ∫Ó›‰Ô. √È ∞ıËÓ·›ÔÈ fï˜ ÙÔÓ ¿ÊËÛ·Ó ÂχıÂÚÔ,

›Ûˆ˜ ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ·ÏÏ¿ ÔÈ ™·ÚÙÈ¿Ù˜ ÙÔÓ ¤È·Û·Ó, fiÙ·Ó Ë ƒfi‰Ô˜ (ÛÙËÓ

ÔÔ›· Í·Ó·Á‡ÚÈÛ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ‹ ÙÔ˘) ·ÔÛΛÚÙËÛ ·fi ÙË ™¿ÚÙË Î·È ÙÔÓ

ηٷ‰›Î·Û·Ó Û ı¿Ó·ÙÔ. ∫·Ù¿ ÙÔÓ Î·ıËÁËÙ‹ fï˜ ∞. ∞Ú‚·ÓÈÙfiÔ˘ÏÔ, Ë ÏËÚÔÊÔÚ›·

·˘Ù‹ ÙÔ˘ ∞ÓÙÚÔÙ›ˆÓ·, fiÙÈ ÙÈ̈ڋıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ™·ÚÙÈ¿Ù˜ Ì ÙËÓ ÔÈÓ‹ ÙÔ˘ ı·Ó¿ÙÔ˘

ÛÙË ™¿ÚÙË, ·ÌÊÈÛ‚ËÙÂ›Ù·È ·fi ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›·, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ Ô ¢ˆÚȤ·˜ ÌÂÙ¿

ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙËÓ ·È¯Ì·ÏˆÛ›· ÙÔ˘, ËÛ‡¯·Û ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ƒfi‰Ô ηÈ

¤ÊÙ·Û Û ‚·ıÈ¿ ÁÂÚ¿Ì·Ù·.

¢πø•π¶¶√™: ¶ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ∞ıËÓ·›Ô˜ ·ıÏËÙ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÛÙËÓ

√Ï˘Ì›· Î·È ·¤Û·Û ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ Ù˘ ӛ΢ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές 81

·ÁÎÚ·Ù›Ô˘. √ ¢ÈÒÍÈÔ˜ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙÔÓ ªÂÁ·Ï¤Í·Ó‰ÚÔ ÛÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ÛÙË

∞Û›·- πÓ‰›Â˜ ÙÔ 326 Î·È 325 .X. ™ÙȘ πÓ‰›Â˜ ÚÔÛÎÏ‹ıËΠӷ ÌÔÓÔÌ·¯‹ÛÂÈ Ì ÙÔÓ

ª·Î‰fiÓ· ∫fiÚÚ·ÁÔ, ÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ Î·È Î·Ù·Ó›ÎËÛÂ. √ ¿ıÏÔ˜ ÙÔ˘ fï˜ ·˘Ùfi˜ ›¯Â ˆ˜

Û˘Ó¤ÂÈ· Ó· ÂÚȤÛÂÈ ÛÙË ‰˘Ṳ̂ÓÂÈ· ÙÔ˘ ªÂÁ·Ï¤Í·Ó‰ÚÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙ ÙÔÓ

Û˘Ì·ÙÚÈÒÙË ÙÔ˘ (ª·Î‰fiÓ·) ∫fiÚÚ·ÁÔ, ÔfiÙ ˘Ô¯ÚÂÒıËΠ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ Ó·

ı¤ÛÂÈ Ù¤ÚÌ· ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÙÔÓÒÓÙ·˜.

¢∞ª∞°∏∆√™: √ ÚˆÙfiÙÔÎÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¢È·ÁfiÚ·, ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘

·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ηٿ ÙËÓ ›‰È· ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ë̤ڷ ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· Ó›ÎËÛÂ Î·È Ô

·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ∞ÎÔ˘Û›Ï·Ô˜ ÛÙÔ ›‰ÈÔ Ì¤ÚÔ˜, ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›· ·Ó‰ÚÒÓ. °È· ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘

¢·Ì¿ÁËÙÔ˘ ¤ÁÚ·„ ‡ÌÓÔ Ô ÔÈËÙ‹˜ ¶›Ó‰·ÚÔ˜, fiÔ˘ ÙÔÓ Â͢ÌÓÔ‡ÛÂ. ∂›¯Â ÛÙËı› ÁÈã ·˘ÙfiÓ

ÙÔ ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÕÏÙË Ù˘ √Ï˘Ì›·˜, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÛÒ˙ÂÙ·È ·ÎfiÌË Ë ‚¿ÛË. ∏ Ó›ÎË ÙÔ˘

·˘Ù‹ ¤ÁÈÓ ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 436 .X.

Ÿˆ˜ ͤÚÔ˘ÌÂ Î·È ÔÈ ‰‡Ô ·˘ÙÔ› ÁÈÔÈ ÙÔ˘ ¢È·ÁfiÚ·, ∞ÎÔ˘Û›Ï·Ô˜ Î·È ¢·Ì¿ÁËÙÔ˜ ÙËÓ

Ë̤ڷ ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·ÎËÚ‡¯ÙËÎ·Ó ÓÈÎËÙ¤˜ - √Ï˘ÌÈÔӛΘ, ‹Ú·Ó ÛÙÔ˘˜ ÒÌÔ˘˜

ÙÔ˘˜ ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘˜ ¢È·ÁfiÚ· Î·È ÙÔÓ ÂÚÈʤڷÓ ̤۷ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ, ÂÓÒ ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙÔ˘

¢ÊËÌÔ‡Û ˙ˆËÚ¿, ʈӿ˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ÂÚ›ÊËÌÔ: «∫¿Ùı·ÈÓ ¢È·ÁfiÚ·. √[˘Î Â[Ș √Ï˘ÌÔÓ

[·Ó·‚‹ÛÂÈ».

¢∞ª√•∂¡√™: ŒÏÏËÓ·˜ ·ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙȘ ™˘Ú·ÎÔ‡Û˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ

˘ÁÌ·¯›· ÛÙ· ¡¤Ì·. ™ÎfiÙˆÛ Ì ·ÏÏ¿ÏÏËÏ· ¯Ù˘‹Ì·Ù· ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi

ÙÔ˘ ∫Ú‡Á·Ó ·fi ÙËÓ ∂›‰·ÌÓÔ, ÁÈã ·˘Ùfi ‰ÂÓ ·Ó·ÎËÚ‡¯ÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ˆ˜

ÓÈÎËÙ‹˜, ·Ú¿ ÛÙÂÊ·ÓÒıËÎÂ Ô ∫Ú‡Á·˜, ·Ó Î·È ÛÎÔو̤ÓÔ˜, Ô ‰Â ¢·ÌfiÍÂÓÔ˜

¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËΠˆ˜ ÊÔÓÈ¿˜.

¢∞ªø¡∞™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·ıÏËÙ‹˜ ÙÔ˘ «ÛÙ·‰›Ô˘ [·Á~ˆÓÔ˜» ·fi ÙË ªÂÛÛËÓ›·, ÙÔÓ

ÔÔ›Ô Ï·ıÂ̤ӷ ÌÂÚÈÎÔ› ÙÔÓ Ù·˘Ù›˙Ô˘Ó Ì ÙÔÓ ¢·ÌÒÓ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ™·ÚÙÈ¿Ù˘ ηÈ

fi¯È ªÂÛÛ‹ÓÈÔ˜.

¢π∫ø¡∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ «ªÂÁ¿ÏË ] ∂ÏÏ¿‰·», ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∫·Ïϛ̂ÚÔÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜

·Ó·‰Â›¯ÙËΠÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔÓ ·È‰ÈÎfi ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÙÔ 392 .X. ηٿ ¿Û· Èı·ÓfiÙËÙ·

Î·È «··Í ÂÙÈ» ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÙÔ 384, fiÔ˘ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ ›‰Â ÙÚÂȘ ¯¿ÏÎÈÓÔ˘˜

·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜ ÙÔ˘. ∂›Û˘ Ó›ÎËÛ ¤ÓÙ ÊÔÚ¤˜ ÛÙ· ¶‡ıÂÈ·, Ù¤ÛÛÂÚȘ ÛÙ· ¡¤Ì· Î·È ÙÚÂȘ

ÛÙ· ÿÛıÌÈ·.

¢∞ª∞ƒ∂∆√™: ◊Ù·Ó ∏Ú·›Ô˜ ÛÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹. À‹ÚÍÂ Ô ÚÒÙÔ˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙ· √χÌÈ·

ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ÔÏÈÙÔ‰ÚÔÌ›·˜, fiÙ·Ó ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ¿ ÙÔ˘ ηٿ ÙËÓ 65Ë

√Ï˘ÌÈ¿‰·, Û˘ÌÂÚÈÏ‹ÊıËΠÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜.

∂¶∂ƒ∞™∆√™: ∞ıÏËÙ‹˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ £ÂfiÁÔÓÔ˘ ·fi ÙËÓ ◊Ïȉ·, Ô ÔÔ›Ô˜ Û·Ó ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ

·ÁÒÓÈÛÌ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÔÏÈÙÒÓ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÙÈÌ‹ıËΠ̠ÙÔ ÛÙ‹ÛÈÌÔ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ÂΛ,

ÛÙÔ Â›ÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ Ô ∂¤Ú·ÛÙÔ˜ ‹Ù·Ó Ì¿ÓÙ˘ ·fi ÙÔ Á¤ÓÔ˜ ÙˆÓ

«]ÈÂÚÔÁÏÒÛÛˆÓ» ∫Ï˘ÙȉÒÓ.

82 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

∂ƒ°√∆∂§∏™: ∞ıÏËÙ‹˜, ÓÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ «‰ÔÏ›¯Ô˘» ‰ÚfiÌÔ˘ ÛÙ· √χÌÈ·, ¶‡ıÈ·, ÿÛıÌÈ·

Î·È ¡¤Ì·, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ºÈÏ¿ÓÔÚ· ·fi ÙËÓ ∫ÓˆÛÛfi. ∆Ë Ó›ÎË ÙÔ˘ ÛÙ· √χÌÈ· ÙÔ 472 .X.

ÙËÓ ‡ÌÓËÛÂ Ô ¶›Ó‰·ÚÔ˜ (√Ï. 12), fiÔ˘ Ô ‰ÔÏȯԉÚfiÌÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ˆ˜ πÌÂÚ·›Ô˜, ÁÈ·Ù›

«[Â΂ÏËı›˜» (¿ÁÓˆÛÙÔ ÁÈ·Ù›) ·fi ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ Î·Ù¤Ê˘ÁÂ Î·È Î·ÙÔ›ÎËÛ ÛÙËÓ π̤ڷ.

√ ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ ÛÙ‹ıËΠ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· (°ã,

4,11).

∂À∞§∫π¢∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔ˘˜ ·Ï·ÈÛÙÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ·fi ÙËÓ ∏Ï›·.

¡›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ ·È‰ÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. √ ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÛÙ‹ıËΠÛÙËÓ √Ï˘Ì›·

ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ (5ã, 16, 16). √ ∂˘·ÏΛ‰·˜ Ù·˘Ù›˙ÂÙ·È Ì ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi ÙˆÓ

∂ÚÂÙÚȤˆÓ ηٿ ÙËÓ πˆÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ∂˘·ÏΛ‰·, Ô ÔÔ›Ô˜ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∏Úfi‰ÔÙÔ

(∂ã 102) ·Ó·‰Â›¯ÙËΠÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÓÈÎËÙ‹˜. √ ™È̈ӛ‰Ë˜ Ô ∫›Ԙ ÙÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ

·ÈÓÂÙÈο.

∂À£À∫§∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË §ÔÎÚ›‰·, ·Û›ÁÓˆÛÙÔ˜ ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ ˆ˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ

¤ÓÙ·ıÏÔ. √ ∂˘ı˘ÎÏ‹˜ ηÙËÁÔÚ‹ıËΠÁÈ· ‰ˆÚÔ‰ÔΛ· Î·È ÚÔ‰ÔÛ›·, ÁÈã ·˘Ùfi

Ê˘Ï·Î›ÛÙËÎÂ Î·È ÛÎÔÙÒıËÎÂ, Ù· ‰Â ·Á¿ÏÌ·Ù¿ ÙÔ˘, Ô˘ ›¯·Ó ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ÛÙËı›,

·ÙÈÌ¿ÛÙËηÓ. ŸÙ·Ó Ë ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ÁÂÓ¤ÙÂÈÚ¿˜ ÙÔ˘ §ÔÎÚÔ› Ì·ÛÙÈ˙fiÙ·Ó ¿ÁÚÈ· ·fi

ÛÈÙԉ›·, ÔÈ §ÔÎÚ›‰ÈÔÈ Î·Ù·Ê‡Á·Ó ÛÙÔ ª·ÓÙÂ›Ô ÙˆÓ ¢ÂÏÊÒÓ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ ÙÔ

¯ÚËÛÌfi: «[ ∂Ó ÙÈÌ~?Ë ÙfiÓ ·ÙÈÌÔÓ Â¯ˆÓ ÙfiÙÂ Ù‹Ó Á·~È·Ó [·ÚÒÛÂȘ». ∆ËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ∂˘ı˘ÎÏ‹

ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ÁÓˆÛÙfi˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ∂˘Û¤‚ÈÔ˜ (¶ÚÔ·Ú. ∂˘·ÁÁ. Àã 34, 232 Î.Â.).

∂À£Àª√™: ¶ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜ Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÛÙ˘ÎÏ‹, ·fi ÙÔ˘˜ §ÔÎÚÔ‡˜

Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜. («[ ∂Î Ù~ Ó [ÂÓ [ πÙ·Ï›?· §ÔÎÚ~ Ó»). ¡›ÎËÛ Û ÙÚÂȘ √Ï˘ÌÈ¿‰Â˜, ‹ÙÔÈ ÙËÓ

74Ë, ÙËÓ 76Ë Î·È ÙËÓ 77Ë, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (5', 6, 4 Î·È ÂÍ‹˜). ∆ÈÌÒÓÙ·˜ ÙÔÓ

ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ¤ÛÙËÛ·Ó ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÙÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ¤ÚÁÔ ÙÔ˘

‰È¿ÛËÌÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË-ÁχÙË ¶˘ı·ÁfiÚ· ÙÔ˘ ™·ÌÈÒÙË, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÂÈÁÚ·Ê‹ Ô˘

‚Ú¤ıËΠηٿ ÙȘ ·Ó·Ûηʤ˜ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜. °˘Ú›˙ÔÓÙ·˜ ¤ÂÈÙ· ·fi ÙȘ ӛΘ ÙÔ˘ ÛÙËÓ

πÙ·Ï›· ÊfiÓ¢Û ÛÙËÓ ∆Â̤۷ ¤Ó·Ó ÙÚÔÌÂÚfi ‰·›ÌÔÓ·, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤‰ÈÓ·Ó Î¿ı ¯ÚfiÓÔ Û·Ó

ÚÔÛÊÔÚ¿, ÌÈ· ·fi ÙȘ ÈÔ fiÌÔÚʘ ·Úı¤Ó˜ Ù˘ ÂÚÈʤÚÂÈ¿˜ ÙˆÓ §ÔÎÚÒÓ,

·ÂÏ¢ıÂÚÒÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙËÓ fiÏË ∆Â̤۷ ·fi ÙËÓ ÊÔ‚ÂÚ‹ ·˘Ù‹ ÏËÁ‹. ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙfiÓ

ÙÔ˘ Ï·ÙÚ‡ÙËÎÂ Û·Ó ‹Úˆ·˜ Î·È ıˆڋıËΠÔÙ·Ì›ÛÈÔ˜ £Âfi˜. √ ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ

fiÙÈ Û Ôχ ·ÏÈ¿ ˙ˆÁÚ·ÊÈ¿ Ô ∂‡ı˘ÌÔ˜ ÂÈÎÔÓÈ˙fiÙ·Ó «¯Úfi·Ó Ù ‰ÂÈÓ~ˆ˜ ̤Ϸ˜ η› Ùfi

Â@ȉԘ \··Ó [˜ Ù¿ Ì¿ÏÈÛÙ· ÊÔ‚ÂÚfi˜, χÎÔ˘ ‰¤ [·Ì›Û¯ÂÙÔ ‰¤ÚÌ· [ÂÛı~?ËÙ·È» (‹Ù·Ó

ηٿ̷˘ÚÔ˜ ÛÙÔ ¯ÚÒÌ· Î·È Ë ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘ ¿Ú· Ôχ ÊÔ‚ÂÚ‹, ÊÔÚÔ‡Û ‰Â ÁÈ·

·ÓˆÊfiÚÈ Ï˘ÎÔÙfiÌ·ÚÔ).

∂À¶ø§√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›·, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›· ÛÙËÓ 98Ë

√Ï˘ÌÈ¿‰· (388 .X.), fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (∂ã, 21,2). ∞˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó Ô ÚÒÙÔ˜

·ıÏËÙ‹˜ Ô˘ ‰È¤Ú·Í ÙÔ ·Û˘Á¯ÒÚËÙÔ ·ıÏËÙÈÎfi ·‰›ÎËÌ· Ó· ‰ˆÚÔ‰Ô΋ÛÂÈ ÙÔ˘˜

·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ˘ÁÌ¿¯Ô˘˜ ∞Á‹ÙÔÚ· ·fi ÙËÓ ∞Ú牛·, ¶Ú‡Ù·ÓË ·fi ÙËÓ ∫‡˙ÈÎÔ Î·È

ºÔÚÌ›ˆÓ· ·fi ÙËÓ ∞ÏÈηÚÓ·Ûfi. ŸÙ·Ó ÔÈ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ·Ó·Î¿Ï˘„·Ó ÙËÓ ¿ÙÈÌË ·˘Ù‹

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές 83

Ú¿ÍË Ù˘ ‰ˆÚÔ‰ÔΛ·˜, ÙÈ̈ڋıËÎ·Ó ÙfiÛÔ ·˘Ùfi˜, fiÛÔ Î·È ·˘ÙÔ› Ô˘ ‰ˆÚÔ‰Ô΋ıËÎ·Ó ÌÂ

ÙÔ ‚·Ú‡Ù·ÙÔ ¯ÚËÌ·ÙÈÎfi ÚfiÛÙÈÌÔ, Ì ÙÔ ÔÔ›Ô Î·Ù·Û΢¿ÛÙËÎ·Ó ÔÎÙÒ (ηÙã ¿ÏÏÔ˘˜

¤ÍÈ) ¯¿ÏÎÈÓ· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙÔ˘ ¢›·, Ù· ÔÔ›· ÔÈ ÓÙfiÈÔÈ ÔÓfiÌ·Û·Ó «∑¿Ó˜». ∆· ‰‡Ô ·ã

·˘Ù¿ ‹Ù·Ó ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ™˘ÎÈÒÓÈÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ∫ϤˆÓ·. ∆¤ÙÔÈ· Ú¿ÍË ÛÙ· ·ıÏËÙÈο

¯ÚÔÓÈο ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ («∆Ô~˘ÙÔ [ÂÍã [·ıÏËÙ~ˆÓ [·‰›ÎËÌ· [˜ ÙfiÓ [·Á~ˆÓ·

ÁÂÓ¤ÛÙ·È Ï¤ÁÔ˘ÛÈ»).

∂ÀƒÀµ∞∆∏™: ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙÔ ÕÚÁÔ˜. ¡ÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘ ÛÙË ¡Â̤·. ™ÙÔÓ

fiÏÂÌÔ ∞ıËÓ·›ˆÓ Î·È ∞ÈÁÈÓËÙÒÓ ÔϤÌËÛÂ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ∏Úfi‰ÔÙÔ˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜

¯ÈÏ›ˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ ÛÙÔ Ï¢Úfi ÙˆÓ ‰Â˘Ù¤ÚˆÓ (∞ÈÁÈÓËÙÒÓ) Î·È ÛÎfiÙˆÛ Û ÌÔÓÔÌ·¯›· ÙÚÂȘ

·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘, ÂÓÒ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÊÔÓ‡ÙËÎÂ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ·fi ÙÔÓ ™ˆÊ¿ÓË, ¿ÓÙ· ηٿ

ÙÔÓ ∏Úfi‰ÔÙÔ (5', 92).

∂•∞π¡∂∆√™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ŒÏÏËÓ·˜ ·fi ÙË ÁÓˆÛÙ‹ ·ÓıËÚ‹ ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ÔÈΛ· ÙÔ˘

∞ÎÚ¿Á·ÓÙ· Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ¿Ï˘, ‹ ηÙã ¿ÏÏÔ˘˜,

ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘, ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 496 .X.

∂•∞π¡∂∆√™: ŒÏÏËÓ·˜ ·ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙÔÓ ∞ÎÚ¿Á·ÓÙ· Ù˘ «ªÂÁ¿Ï˘ ∂ÏÏ¿‰·˜», Ô

ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ ÙÚ¤ÍÈÌÔ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ηٿ ‰‡Ô ÂÚÈfi‰Ô˘˜, ‹ÙÔÈ Î·Ù¿

Ù· ¤ÙË 416 Î·È 412 .X. ∆ËÓ ÚÒÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ÔÈ ·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ŒÏÏËÓ˜ ∞ÎÚ·Á·ÓÙ›ÓÔÈ

ÙË ÁÈfiÚÙ·Û·Ó Ï·ÌÚfiٷٷ. ◊ÙÔÈ ÙÔÓ ˘Ô‰¤¯ÙËÎ·Ó ıÚÈ·Ì‚Â˘ÙÈο ¤Íˆ ·fi ÙËÓ fiÏË.

™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ÁÓˆÛÙfi ÈÛÙÔÚÈÎfi Û˘ÁÁڷʤ· ¢Èfi‰ˆÚÔ, ‹Ú·Ó ̤ÚÔ˜ ÛÙË ÌÂÁ·ÏÂÈÒ‰Ë

·˘Ù‹ ˘Ô‰Ô¯‹ ÙÔ˘ 300 ¿ÚÌ·Ù·, Ô˘ Ù· ¤Û˘Ú·Ó 600 (300 ˙¢Á¿ÚÈ·) ¿ÛÚ· ¿ÏÔÁ·.

∂À∫§∏™: ∞ıËÓ·›Ô˜, Ô ÚÒÙÔ˜ ÂÎÙÂÏÂÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ª·Ú·ıÒÓÈÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘, ª·Ú·ıˆÓÔ-

Ì¿¯Ô˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó‹ÁÁÂÈÏ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 490 .X. ÛÙÔ˘˜ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘ ∞ıËÓ·›Ô˘˜ ÙË Ó›ÎË ÙˆÓ

∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙÔ ª·Ú·ıÒÓ·.

∂À∫§∏™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙË ƒfi‰Ô, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∫·ÏÏÈ¿Ó·ÎÙ· Î·È Ù˘ ∫·ÏÏÈ-

¿ÙÂÈÚ·˜, ı˘Á·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ÂÚ›ÊËÌÔ˘ √Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË ¢È·ÁfiÚ·. ¡›ÎËÛ ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›·

Á‡Úˆ ·fi ÙÔ 396 .X. ÙÔÓ ‰Â ¯¿ÏÎÈÓÔ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÊÈÏÔÙ¤¯ÓËÛ Ô

¡·˘Î›‰Ë˜. ∏ ‚¿ÛË ÙÔ˘ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ·˘ÙÔ‡ Ì ¯·Ú·Á̤ÓÔ ¿Óˆ Ù˘ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÓÈÎËÙ‹ -

√Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË ·Ó·‚Ú¤ıËÎÂ.

∂ƒª√§À∫√™: ∞ıËÓ·›Ô˜ ·ıÏËÙ‹˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∂‡ıÔÈÓÔ˘, ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘

·ÁÎÚ·Ù›Ô˘. √ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ∏Úfi‰ÔÙÔ˜ (£ã 105) ·Ó·Ê¤ÚÂÈ, fiÙÈ Ô ∂ÚÌfiÏ˘ÎÔ˜

‰È·ÎÚ›ıËΠ(«[ËÚ›ÛÙ¢ÛÂÓ») ÛÙË Ì¿¯Ë Ù˘ ª˘Î¿Ï˘ (Ë ÔÔ›· fiˆ˜ ͤÚÔ˘ÌÂ, ¤ÁÈÓ ÛÙ·

479 .X. ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ¶¤ÚÛ˜) ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ

ηٷÙÚfiˆÛ·Ó ÙÔ ‚¿Ú‚·ÚÔ Â¯ıÚfi. √ ∂ÚÌfiÏ˘ÎÔ˜ ÛÎÔÙÒıËΠ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›Á· ¯ÚfiÓÈ·

ÛÙËÓ ∫‡ÚÓÔ Ù˘ ∫·Ú˘ÛÙ›·˜ (472 .X.) ηٿ ÙÔÓ ÌÂٷ͇ ∞ıËÓ·›ˆÓ Î·È ∫·Ú˘ÛÙ›ˆÓ fiÏÂÌÔ

Î·È ı¿ÊÙËΠÛÙË °ÂÚ·ÈÛÙfi. ∞Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ‡ÙÔ˘ ˘‹Ú¯Â ÛÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË Ù˘ ∞ı‹Ó·˜.

∂¶∂π√™: °ÈÔ˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÔ¤· ·fi ÙË ºˆÎ›‰·. ∂ȉ¤ÍÈÔ˜ Ù¯ӛÙ˘ Î·È ¿ÚÈÛÙÔ˜

˘ÁÌ¿¯Ô˜. ¶‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔÓ ∆Úˆ˚Îfi ¶fiÏÂÌÔ Î·È Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ ∞ıËÓ¿˜ ηٷÛ··ÛÂ

84 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ÙÔÓ ¢Ô‡ÚÂÈÔ ÿÔ. ™ÙËÓ «[ πÏÈ¿‰·», Ô ∂ÂÈfi˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›· ÙÔÓ

∂˘Ú‡·ÏÔ Î·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÂÈÙ¿ÊÈÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ô˘ ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛÂ Ô ∞¯ÈÏϤ·˜ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘

ÂÈÛÙ‹ıÈÔ˘ Î·È Î·Ú‰È·ÎÔ‡ Ê›ÏÔ˘ ÙÔ˘ ¶¿ÙÚÔÎÏÔ˘, ·¤Ù˘¯Â fï˜ ÛÙË ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›·.

√ ∞ı‹Ó·ÈÔ˜ ÌÓËÌÔÓ‡ÂÈ ¤Ó·Ó ̇ıÔ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ∂ÂÈfi˜ ÎÔ˘‚¿ÏËÛ ÓÂÚfi

ÛÙÔ˘˜ ∞ÙÚ›‰Â˜, Ú¿ÁÌ· Ô˘ ¤Î·Ó ÙËÓ ∞ıËÓ¿ Ó· ÙÔÓ ÔÈÎÙ›ÚÂÈ. ŒÙÛÈ ¿ÏψÛÙÂ

·Ú·ÛÙ¿ıËΠÛÙÔ Ó·fi ÙÔ˘ ∞fiÏψӷ ÛÙËÓ ∫·Úı·›·, fiÔ˘ ˘‹Ú¯Â ·Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘

∆ÚˆÈÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘. ∞fi ÌÈ· „¢‰ÔÚΛ· ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ¤ÁÈÓÂ Ô ∂ÂÈfi˜ ‰ÂÈÏfi˜ Î·È Ë

ÊÚ¿ÛË «[ ∂ÂÈÔ~˘ ‰ÂÈÏfiÙÂÚÔ˜» ¤ÁÈÓ ·ÚÎÂÙ¿ ·ÚÔÈÌÈ҉˘. √ ¶Ï¿ÙˆÓ·˜ ÙÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ˆ˜

·Ó‰ÚÈ·ÓÙÔÔÈfi, Ô ∞ÔÏÏfi‰ˆÚÔ˜, Ô ÀÁ~ÈÓÔ˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ Û·Ó ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ· Î·È ÌÈ· ·Ú¯·›·

·Ú¿‰ÔÛË ˆ˜ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁfi ÙÔ˘ Ífi·ÓÔ˘ ÙÔ˘ ∂ÚÌ‹ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜. ∏ ·Ú¯·›· Ù¤¯ÓË

¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛÂ Û˘¯Ó¿ ÙÔÓ ∂ÂÈfi ˆ˜ ı¤Ì· Ù˘. ŒÙÛÈ, ÛÂ Î¿Ï˘Î· Ô˘ ÛÒ˙ÂÙ·È ÛÙÔ

ªfiÓ·¯Ô, ·ÚÈÛÙ¿ÓÂÙ·È fiÚıÈÔ˜, ›Ûˆ ·fi ¤Ó· ¿ÏÔÁÔ. ™ÙÔ ‰ÂÍ› ÙÔ˘ ¯¤ÚÈ ÎÚ·Ù› ÙÔ ÛÊ˘Ú›,

ÛÙÔ ˙ÂÚ‚› ÙË ÛÌ›ÏË Î·È ‰Â›¯ÓÂÈ ÙÔ ¿ÏÔÁÔ ÛÙÔÓ ∞Á·Ì¤ÌÓÔÓ·. ¶›Ûˆ ÙÔ˘ ÛÙ¤ÎÂÙ·È Ë ∞ıËÓ¿.

∂›Û˘ Û ¤Ó· ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ¶ÔχÁÓˆÙÔ˘, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜, ÛÙË

§¤Û¯Ë ÙˆÓ ∫Óȉ›ˆÓ ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜, Ô ∂ÂÈfi˜ ·ÚÈÛÙ¿ÓÂÙ·È Á˘ÌÓfi˜ Ó· ÁÎÚÂÌ›˙ÂÈ ÙÔ

Ù›¯Ô˜ Ù˘ ∆ÚÔ›·˜, ¿Óˆ ·fi ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÙÔ˘ ¢Ô‡ÚÂÈÔ˘ ÿÔ˘. ªÂÙ¿

ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ ∆ÚÔ›·˜, Ë ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÛÙË ¡fiÙÈ· πÙ·Ï›·, fiÔ˘ ›‰Ú˘ÛÂ

ÙËÓ fiÏË §·Á·Ú›· ÛÙÔ˘˜ £Ô˘Ú›Ô˘˜ Î·È ·ÊȤڈÛ ٷ ÂÚÁ·Ï›· Ì ٷ ÔÔ›· ¤ÊÙÈ·Í ÙÔ

¢Ô‡ÚÂÈÔ ÿÔ ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ ∞ıËÓ¿˜. ÕÏÏË ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ˆ˜ È‰Ú˘Ù‹ ÙÔ˘

ªÂÙ·fiÓÙÈÔ˘ Î·È Ù˘ ¶›Û·˜, Ù˘ ÛËÌÂÚÈÓ‹˜ ¶›˙·˜.

∂¶∂π√™: ∫·Ù¿ ÙË Ì˘ıÔÏÔÁ›·, ˘‹ÚÍÂ Î·È ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ∂ÂÈfi˜. ∞˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó ÁÈÔ˜ ÙÔ˘

∂Ó‰˘Ì›ˆÓ·, ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ¶·›ÔÓ· ÙÔ˘ ∞ÈÙˆÏÔ‡. √ ·Ù¤Ú·˜ ¤ıÂÛ ÁÈã ·˘ÙÔ‡˜ ÁÈ· ÙËÓ

·Ó¿ÏË„Ë Ù˘ ·Ú¯‹˜, ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ηٿ ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ó›ÎËÛÂ Ô ∂ÂÈfi˜ ÎÈ

¤ÙÛÈ ‹Ú ÙË ‚·ÛÈÏ›·, ·fi ·˘ÙfiÓ ‰Â Î·È Î·Ù¿ ÚÒÙÔÓ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó Î·È ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ

∂ÂÈÔ›. √ ∂ÂÈfi˜ Ó˘ÌʇÙËΠÙËÓ ∞ӷ͢ÚfiË Î·È ·¤ÎÙËÛ Ì ·˘Ù‹ ÌÔÓ¿¯· ı˘Á·Ù¤Ú˜,

ÁÈã ·˘Ùfi Î·È ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ ‚·Û›ÏÂ„Â Ô ∞ÈÙˆÏfi˜, ¤ÂÈÙ· ·fi ÙËÓ ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË

ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‹Ú ÙËÓ ·Ú¯‹ Ô ∏Ï›Ԙ, ·ÓÈ„Èfi˜ ÙÔ˘ ∂ÂÈÔ‡, ·fi ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÌÂÙÔÓÔÌ¿ÛÙËηÓ

ÔÈ ∂ÂÈÔ› ∏Ï›ÔÈ, fiˆ˜ Ì·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (∂ã, 14 Î·È ÂÍ‹˜). ∫ÔÓÙ¿ ÛÙÔ˘˜

¯ÚfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ∂ÂÈÔ‡ ‹ÚıÂ Ô ¶¤ÏÔ·˜ Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ÁÂÈÙÔÓÈ΋

¯ÒÚ· Ù˘ ¶ÈÛ·›·˜.

∂Àƒπ™∆√™: µ·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ¶›Û·˜, Ù˘ ◊Ïȉ·˜, ·Ù¤Ú·˜ Ù˘ √ȯ·Ï›·˜, ‰È¿ÛËÌÔ˜

ÙÔÍfiÙ˘ Î·È ˘ÔÛÙËÚÈÎÙ‹˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ.

∂ª¶∂¢√∫§∏™: ∞ӋΠ۠ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÈÔÙÚÔʤˆÓ Î·È Î·Ù¿ ÙËÓ 48Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·

Ó›ÎËÛ ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÙÔ˘ «Î¤ÏËÙ·\ÈÔ˘», (fiˆ˜ Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∂Í·›ÓÂÙÔ˜ ÛÙËÓ ¿ÏË).

∂§§∞¡π∫√™: ¶˘ÁÌ¿¯Ô˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ›Û˘ ˘ÁÌ¿¯Ô˘ ∞Ïη›ÓÂÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ηٷÁfiÙ·Ó

·fi ÙÔ §¤ÚÂÔ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜, ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜.

∂∆√πª√∫§∏™: §·Î‰·ÈÌfiÓÈÔ˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤Ù˘¯Â Ì·˙› Ì ÙÔÓ ·Ù¤Ú·

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές 85

ÙÔ˘ πÔÛı¤ÓË, ¤Ó‰Âη ӛΘ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜, ‹ÙÔÈ ¤ÓÙ ·˘Ùfi˜ Î·È ¤ÍÈ Ô

·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘.

∏§π√¢øƒ√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë Î·Ù·ÁˆÁ‹ ‹Ù·Ó ·fi Ù· ª¤Á·Ú·. ¡›ÎËÛ ηÙã

·ӿÏË„Ë Û·Ó Û·ÏÈÁÎÙ‹˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ (√Ï˘Ì›·), ·Ó¿ÌÂÛ· ·fi Ù·

¤ÙË 328 ¤ˆ˜ 292 .X. Ÿˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ë ·Ú¿‰ÔÛË, Ô ∏ÏÈfi‰ˆÚÔ˜ ηÙfiÚıˆÛ Ì ÙË

‰ÂÍÈÔÙ¯ӛ· ÙÔ˘ Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ÙÔÓ ¶ÔÏÈÔÚÎËÙ‹ ÛÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ fiÏ˘

ÙÔ˘ ÕÚÁÔ˘˜ (Á‡Úˆ ·fi ÙÔ 328 .X.), ÂÌÓ¤ÔÓÙ·˜ Ì ÙÔÓ ‹¯Ô ‰‡Ô Û·Ï›ÁÁˆÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi

Ì›ÛÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘. ºËÌÈ˙fiÙ·Ó ·ÎfiÌË Ô ∏ÏÈfi‰ˆÚÔ˜ Î·È ÁÈ· ÙË ÛˆÌ·ÙÈ΋ ÙÔ˘

‰‡Ó·ÌË, ÙËÓ ˆÚ·›· ÙÔ˘ ‰È¿Ï·ÛË, fiˆ˜ Î·È ÁÈ· ÙË Ï·ÈÌ·ÚÁ›· ÙÔ˘, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô

ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ¶Ôχ‚ÈÔ˜ (ÔÓÔÌ. ¢ã 89), ηıÒ˜ Î·È ∞ı‹Ó·ÈÔ˜ (πã 414 Î·È ÂÍ‹˜).

£∂∞°∂¡∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË £¿ÛÔ, ÓÈÎËÙ‹˜ Û ‰È¿ÊÔÚ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÔÏÏÒÓ

¶·ÓÂÏÏËÓ›ˆÓ ·ÁÒÓˆÓ. ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ÙÔ 480 .X. ÛÙ· ¶‡ıÈ·,

ÛÙ· ÿÛıÌÈ· Î·È ÛÙ· ¡¤Ì· Î·È ‹Ú ¯›ÏÈ· ÙÂÙÚ·ÎfiÛÈ· ÛÙÂÊ¿ÓÈ·. ◊Ù·Ó ÔÓÔÌ·ÛÙfi˜

ÁÈ· ÙËÓ ÂÍ·›ÛÈ· ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ÙÈÌÔ‡Û·Ó Û·Ó ‹Úˆ·. ∫·Ù¿ ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ηٷÁfiÙ·Ó

·fi ÙÔ Á¤ÓÔ˜ ÙˆÓ ıÂÒÓ, ÁÈã ·˘Ùfi Î·È £Â·Á¤Ó˘. ∞Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜ ÙÔ˘ ›¯·Ó ÛÙËı› Û ÔÏϤ˜

fiÏÂȘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ¤Ó·˜ ‰Â Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÛÙËı› ÛÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË ÙÔ˘ ·ÙÚ›‰·, ÙË £¿ÛÔ,

ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ¤ÊÙÔÓÙ·˜ ÛÎfiÙˆÛ ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘, ÁÈã ·˘Ùfi ηٷÁÁ¤ÏıËÎÂ

Î·È Î·Ù·‰ÈοÛÙËÎÂ. •Â¯ÒÚÈ˙ fï˜ Ô ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ Ô˘ ›¯Â ÛÙËı› ÛÙËÓ ÕÏÙË Ù˘

√Ï˘Ì›·˜.

£∂À°∂¡∏™: ¢È¿ÛËÌÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË £¿ÛÔ, ÁÓˆÛÙfi˜ ˆ˜ £Â˘Á¤Ó˘ (ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜),

·fi Ï·ıÂ̤ÓË ÂÁÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ Îˆ‰›ÎˆÓ. ∫·Ù¿ ÙÔ ÏÂÍÈÎfi Ù˘ ™Ô‡‰·˜ (‹ ÙÔ˘ ™Ô˘˝‰·),

ÁÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 500 .X., Ë ·Ó¿ÌÓËÛ‹ ÙÔ˘ fï˜ ‰È·ÙËÚ‹ıËΠ› 1500 ¯ÚfiÓÈ·. √È £·ÛÈÒÙ˜

ıˆÚÔ‡Û·Ó ˆ˜ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ÙÔÓ ı·ÛÈÒÙË ∏Ú·ÎÏ‹, Ô ÔÔ›Ô˜ Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ∆˘ÍÔ̤ÓË,

ÈÂÚ¤· ÙÔ˘ £ÂÔ‡, Û˘Ó¢ڤıËΠ̠ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘, ÁÈã ·˘Ùfi ηÈ, ηÙã ¿ÏÏË ÂΉԯ‹,

ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ Î·È £ÂÔÁ¤Ó˘. §¤ÁÂÙ·È fiÙÈ fiÙ·Ó ‹Ù·Ó ·ÎfiÌË ÌÈÎÚfi ·È‰› Ô £Â˘Á¤Ó˘

ۋΈÓ ÛÙÔ˘˜ ÒÌÔ˘˜ ÙÔ˘ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯¿ÏÎÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ηÈ

ÙÔ ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘. ÂÂȉ‹ Ë Ú¿ÍË ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ÂÍfiÚÁÈÛ ÙÔ˘˜ Ôϛ٘, ÙÔ Í·Ó·‹ÁÂ

ÛÙË ı¤ÛË Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÚÈÓ (ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿), Ú¿ÁÌ· Ô˘ ÙÔÓ ¤Î·Ó ·Û›ÁÓˆÛÙÔ ÛÙË

£¿ÛÔ Î·È Ûã ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·.

√ ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ £Â˘Á¤ÓË, ¤ÚÁÔ

ÙÔ˘ ͯˆÚÈÛÙÔ‡ ∞ÈÁÈÓ›ÙË ÁχÙË °Ï·˘Î›·. ¶¿Óˆ Ûã ·˘Ùfi ·ÓÂÁÚ¿ÊÔÓÙÔ ÔÏϤ˜ ·fi ÙȘ

ӛΘ ÙÔ˘, Ô˘ -fiˆ˜ ¤ÏÂÁ·Ó- ¤ÊÙ·Ó·Ó ÙȘ 1.200-1.400. ªÂÙ¿ ÙÔÓ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘, ¤Ó·˜ ·fi

ÙÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ·Ó¤‚·ÈÓ οı ‚Ú¿‰˘ ÛÙÔ ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘ Î·È ÙÔ ¯Ù˘Ô‡ÛÂ

Ì ÁÚÔıȤ˜. ∫¿ÔÙ fï˜ ÙÔ ¿Á·ÏÌ· ¤ÂÛÂ Î·È ÛÎfiÙˆÛ ÙÔ ‰Ú¿ÛÙË Î·È ·Ó›ÂÚÔ ‚‚Ëψً.

∆Ô ¿Á·ÏÌ· ıˆڋıËΠ¤ÓÔ¯Ô ÊfiÓÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ ÛÎÔو̤ÓÔ˘ ηÈ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ

ÓfiÌÔ ÙÔ˘ ¢Ú¿ÎÔÓÙ·, Ô˘ ¤‚·Ï ·Ó¿ÏÔÁ˜ ÙÈ̈ڛ˜ ÛÙ· ¿„˘¯· ·ÓÙÈΛÌÂÓ·, Ú›¯ÙËÎÂ

ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·. ∆fiÙ ÛËÌÂÈÒıËΠ·ÊÔÚ›· Ûã ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ÓËÛ› Ù˘ £¿ÛÔ˘. √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ

ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ÂÚÌ‹ÓÂ˘Û·Ó ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ˆ˜ ¤ÎÊÚ·ÛË ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ·˜ ÙÔ˘ £Â˘Á¤ÓË, ÁÈã ·˘Ùfi

86 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

fi¯È ÌÔÓ¿¯· ·Ó·Û‡ÚıËΠÙÔ ¿Á·ÏÌ· ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·ÏÏ¿ ¿Ú¯ÈÛ·Ó ·fi ÙfiÙ Óã

·Ô‰›‰Ô˘Ó Ûã ·˘Ùfi ÙÈ̤˜ Î·È ıÂ˚΋ Ï·ÙÚ›·.

™ËÌ›ˆÛË: fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· Î·È ÙÔ ·˘Ùfi ÚfiÛˆÔ Ì ÙÔÓ

ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ £Â·Á¤ÓË. ∆Ô Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi fiÓÔÌ· ·˘ÙÔ‡ Ú¤ÂÈ Ó· ‹Ù·Ó Ì¿ÏÏÔÓ £ÂÔÁ¤Ó˘,

·Ú¿ £Â·Á¤Ó˘, ˆ˜ ηٷÁfiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙÔ Á¤ÓÔ˜ ÙˆÓ £ÂÒÓ.

£∂∞¡∆√™: ◊Ù·Ó ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ §ÂÚ¿ÙË ∞Ïη›ÓÂÙÔ˘ Î·È ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ›Û˘ ·ıÏËÙ‹-

√Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË ∂ÏÏ¿ÓÈÎÔ˘. ∞˘Ùfi˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘

˘ÁÌ‹˜.

£∂√¶√ª¶√™: ∞ıÏËÙ‹˜, ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ¤ÓÙ·ıÏÔ˘, ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜

·ÁÒÓ˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¢·Ì¿ÚÂÙÔ˘.

π∫∫√™: ¢È¿ÛËÌÔ˜ Á˘ÌÓ·ÛÙ‹˜ Î·È ·ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙÔÓ ∆¿Ú·ÓÙ· Ù˘ πÙ·Ï›·˜, ÓÈÎËÙ‹˜

ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, fiÔ˘ ›¯·Ó ÛÙ‹ÛÂÈ Î·È ÙÔ ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘. Œ˙ËÛ ÚÈÓ ·fi

Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 5Ô˘ .X. ·ÈÒÓ·. ◊Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÔÓÔÌ·ÛÙÔ‡˜ ‰¿ÛηÏÔ˘˜ ÙˆÓ

Á˘ÌÓ·ÛÙÈÎÒÓ ·Û΋ÛˆÓ. √ ÿÎÎÔ˜ ‰›‰·ÛΠˆ˜ Ë ÂÁÎÚ¿ÙÂÈ· Â›Ó·È ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙˆÓ

·Û΋ÛÂˆÓ Î·È ˙Ô‡ÛÂ Û·Ó ·ÛÎËÙ‹˜, ÁÈ· Ó· Â›Ó·È ¤ÌÚ·ÎÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜

ÙÔ˘. √ ‰Â ¶Ï¿ÙˆÓ·˜ ÁÚ¿ÊÂÈ ÁÈã ·˘ÙfiÓ Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı·: «] √ πÎÎÔ˜, ]Ô ¡ÈÎÔÏ·˝‰·, [·Ó¤Ù˘ÍÂ

Ì›·Ó ıˆڛ·Ó ÙÔ~˘ ̤ÙÚÔ˘, ]ˆ˜ [·ÔÙÂϤÛÌ·ÙÔ˜ Ù~ˆÓ Á˘ÌÓ·ÛÙÈÎ~ˆÓ [·Û΋ÛÂˆÓ Î·› Â˙Ë

Ú¿ÁÌ·ÙÈ ‚›ÔÓ, \ ÛÙ ӿ Â@ÈÓ·È ÚfiÙ˘ÔÓ Ù~˘ ıˆڛ·˜ ÙÔ˘» (¡˘Ì. ∏ã 7, ¶ÚˆÙ. 316). ∆· ›‰È·

ÂÚ›Ô˘ ÁÚ¿ÊÂÈ Î·È Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (5',6,5).

π¶¶√ª∞X√™: ∞ıÏËÙ‹˜ Î·È ‰¿ÛηÏÔ˜ Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜, ·fi ÙËÓ ◊Ïȉ·, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘

ªÔÛ¯›ÔÓ·. ¢ÂÓ Â›Ó·È ÂÍ·ÎÚÈ‚ˆÌ¤ÓÔ fiÙ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ¤˙ËÛÂ. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›·,

Ó›ÎËÛ ÙÚÂȘ ÊÔÚ¤˜ Û ·ÁÒÓ˜ ˘ÁÌ·¯›·˜ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, fiÔ˘ ÙÔ˘ ›¯·Ó ÛÙ‹ÛÂÈ Î·È ÙÔÓ

·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·. ∞ÎfiÌË Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ Ó›ÎËÛ ÙÚÂȘ ÊÔÚ¤˜ ÛÂ Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘˜

·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘, ¯ˆÚ›˜ Ó· Ï¿‚ÂÈ Ô‡ÙÂ Î·È ÌÈ· ÁÚÔıÈ¿ ·fi ¤Ó·Ó (5',12,6).

π¶¶√™£∂¡∏™: √Ï˘ÌÈÔӛ΢ Ô˘ ηٿÁÔÓÙ·Ó ·fi ÙË §·Î‰·›ÌÔÓ·. ∞˘Ùfi˜ Ì·˙› ÌÂ

ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ∂ÙÔÈÌÔÎÏ‹, ¤Ù˘¯Â ¤Ó‰Âη √Ï˘ÌȷΤ˜ ӛΘ, ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ÙȘ ¤ÍÈ Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘

Î·È ÙȘ ˘fiÏÔȘ ¤ÓÙÂ Ô ›‰ÈÔ˜.

∫πªø¡∞™: ∞ıËÓ·›Ô˜ ·ıÏË-Ù‹˜, √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ™ÙËÛ·ÁfiÚ·, ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘

Ù‡Ú·ÓÓÔ˘ Ù˘ £Ú·ÎÈ΋˜ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ ªÈÏÙÈ¿‰Ë (·fi ¿ÏÏÔÓ ·Ù¤Ú·) Î·È ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘

ÁÓˆÛÙÔ‡ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ∞ıËÓ·›Ô˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ªÈÏÙÈ¿‰Ë. ∂›¯Â ÔÓÔÌ·ÛÙ› «∫Ô¿ÏÂÌÔ˜» (=·Ófi-

ËÙÔ˜) ÂÂȉ‹ ¤Î·Ó ¿Ù·ÎÙË ˙ˆ‹. °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ٤ٷÚÙÔ˘ ÙÔ˘

6Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. Î·È ÚÔÂÚ¯fiÙ·Ó ·fi ÙÔ ‰‹ÌÔ ÙˆÓ ºÈÏ·˚‰ÒÓ. ¶‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ·

Ù˘ ÈÔ‰ÚÔÌ›·˜ Û ÙÚÂȘ ηٿ Û˘Ó¤¯ÂÈ· √Ï˘ÌÈ¿‰Â˜, ‹ÙÔÈ Ù· ¤ÙË 532, 528 Î·È 524 .X.

Î·È Ó›ÎËÛÂ Î·È ÛÙȘ ÙÚÂȘ. √ ¶ÂÈÛ›ÛÙÚ·ÙÔ˜ ÙÔÓ Â›¯Â ÂÍÔÚ›ÛÂÈ, ÁÈ·Ù› ÊÔ‚‹ıËΠÙËÓ

ÂÈÚÚÔ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ Ï‹ıÔ˜, fiÙ·Ó fï˜ Ô ∫›ÌˆÓ·˜ Ó›ÎËÛ ÁÈ· ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·

Î·È ·Ó·Î‹Ú˘Í Ì ·˘Ù‹ ÓÈÎËÙ‹ ÙÔÓ ¶ÂÈÛ›ÛÙÚ·ÙÔ, ÂΛÓÔ˜ ÙÔÓ Û˘Á¯ÒÚËÛÂ Î·È ÙÔ˘

¤ÙÚ„ ӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÙÔ˘, Ú¿ÁÌ· Ô˘ ¤ÁÈÓ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÙÚ›ÙË

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές 87

√Ï˘Ìȷ΋ Ó›ÎË ÙÔ˘. ªÂÙ¿

ÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ¶ÂÈÛ›ÛÙÚ·-

ÙÔ˘, ÔÈ ÁÈÔ› ÙÔ˘ ‰ÔÏÔÊfiÓË-

Û·Ó ÙÔÓ ∫›ÌˆÓ· ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ

¶Ú˘Ù·Ó›Ô, ÊıÔÓÒÓÙ·˜ ÙË

Ê‹ÌË ÙÔ˘ Î·È ÙË ‰ËÌÔÛÈfi-

ÙËÙ¿ ÙÔ˘. ∆¿ÊËΠ¤Íˆ ·fi

Ù· Ù›¯Ë Ù˘ fiÏ˘, ÛÙÔ Ï¿È

Ù˘ ÏÂÁfiÌÂÓ˘ «‰È· ∫Ô›Ï˘»

Ô‰Ô‡. ∫ÔÓÙ¿ ÙÔ˘ Ù¿ÊËηÓ

Î·È Ù· ¿ÏÔÁ¿ ÙÔ˘, Ì ٷ

ÔÔ›· ›¯Â ÎÂÚ‰›ÛÂÈ ÙÚ›˜

ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·

(∏Úfi‰ÔÙÔ˜ ™Ùã 103). √ ∫›ÌˆÓ

ÁÂÓÓ‹ıËΠηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 575 .X. Î·È Â›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ÔÌÔÈfiÙËÙ· Ì ÙÔÓ «ÔÌÔÌ‹ÙÚÈÔÓ»

ªÈÏÙÈ¿‰Ë, ÁÈÔ ÙÔ˘ ∫‡„ÂÏÔ˘.

∫§∂π∆√ª∞X√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË £‹‚·, Ë ·ÎÌ‹ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ÛÙȘ ·Ú¯¤˜

ÙÔ˘ 2Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. ◊Ù·Ó ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∂ÚÌÔÎÚ¿ÙË Î·È ÊËÌÈ˙fiÙ·Ó ÁÈ· ÙÔ ‹ıÔ˜ Î·È ÙËÓ

·ıÏËÙÈ΋ ÙÔ˘ ·Í›·. ™ÙËÓ √Ï˘Ì›· ›¯Â ÓÈ΋ÛÂÈ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ 141˘ √Ï˘ÌÈ¿‰·˜.

∞ӷʤÚÂÙ·È Â›Û˘ fiÙÈ Â›¯Â ÓÈ΋ÛÂÈ ÛÙ· ÿÛıÌÈ· ̤۷ Û ̛· Ë̤ڷ ÛÙ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·

ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘, Ù˘ ¿Ï˘ Î·È Ù˘ ˘ÁÌ‹˜. ∞Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ›¯Â ÛÙËı› ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·,

Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÊÂÚ ›ÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ ªÂÛÛ‹ÓÈÔ˘ ∞Ïη›Ô˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ÛÒ˙ÂÙ·È ÛÙËÓ «¶·Ï·Ù›ÓË

∞ÓıÔÏÔÁ›·». √ ∫ÏÂÈÙfiÌ·¯Ô˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Ó›ÎËÛ ÙÔ ÊÔ‚ÂÚfi ˘ÁÌ¿¯Ô

∞ÚÈÛÙfiÓÈÎÔ, ÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ Â›¯Â ÛÙ›ÏÂÈ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ ¶ÙÔÏÂÌ·›Ô˜

Ô ¢ã Ô ∂ÈÊ·Ó‹˜, ÁÈ· Ó· ‰ÈÂΉÈ΋ÛÂÈ ÙÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ÚÂÎfiÚ Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜, ÙÔ ÔÔ›Ô

ηÙ›¯Â Ô ∫ÏÂÈÙfiÌ·¯Ô˜ (¶Ôχ‚ÈÔ˜ ∫∑ã, 9,7-13, ¶·˘Û·Ó›·˜ 5',15,3-5, ¶·Ï·Ù. ∞ÓıÔÏ. £ã

588).

∫§∂√ª∏¢∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ - ‹Úˆ·˜ ·fi ÙËÓ ∞ÛÙ˘¿Ï·È·. ™ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜

(ÛÙËÓ 72Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, ‹ÙÔÈ ÙÔ 496 .X.) ÛÎfiÙˆÛ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ¿Ï˘ ÙÔÓ

Û˘Ó¿‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ÿˆÎÔ, ‹Úˆ· ›Û˘ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘. øÛÙfiÛÔ ÔÈ ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ‰ÂÓ ÙÔÓ

·Ó·Î‹Ú˘Í·Ó ÓÈÎËÙ‹, ÁÈ·Ù› ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· ‰ÂÓ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙÔ˘˜ ηÓÔÓÈÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘. °Èã ·˘Ùfi

Ô ∫ÏÂÔÌ‹‰Ë˜ ·Ú·ÊÚfiÓËÛÂ. ∂ÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, ÁÎÚ¤ÌÈÛ ÙËÓ ÎÔÏfiÓ·

ÂÓfi˜ Û¯ÔÏ›Ԣ (Á˘ÌÓ¿ÛÈÔ) Î·È ÛÎfiÙˆÛ ÂÍ‹ÓÙ· ·È‰È¿. ŸÙ·Ó ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘

∞ÛÙ˘¿Ï·È·˜, ÔÈ ·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ Î·Ù·‰›ˆÍ·Ó, Ô ∫ÏÂÔÌ‹‰Ë˜ ‚ڋΠηٷʇÁÈÔ ÛÙÔ

Ó·fi Ù˘ ∞ıËÓ¿˜. √È ‰ÈÒÎÙ˜ ÙÔ˘ ÂÚ›ÌÂÓ·Ó ¤Íˆ ·fi ÙÔÓ Ó·fi ·Ó·ÔÊ¿ÛÈÛÙÔÈ, ÌË

ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙ·˜ ·Ó ¤Ú ӷ ÌÔ˘Ó Ì¤Û·, Ó· ÙÔÓ È¿ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÙÔÓ ‚Á¿ÏÔ˘Ó ¤Íˆ. ŸÙ·Ó

‹Ú·Ó ÙËÓ ·fiÊ·ÛË Î·È Ì‹Î·Ó Ì¤Û· ÛÙÔ Ó·fi, ·Úã fiϘ ÙȘ ¤Ú¢Ӥ˜ ÙÔ˘˜, ‰ÂÓ

ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· ÙÔÓ ‚ÚÔ˘Ó Ô˘ıÂÓ¿. ∆fiÙ ÚÒÙËÛ·Ó ÙÔ ª·ÓÙÂ›Ô ÙˆÓ ¢ÂÏÊÒÓ Î·È ‹Ú·Ó ·ã

88 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Όστρακο από τον εξοστρακισµό του Κίµωνα(461 π.Χ.)

·˘Ùfi ÙËÓ ·¿ÓÙËÛË fiÙÈ Ô ∫ÏÂÔÌ‹‰Ë˜ ‹Ù·Ó Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ Î·È fiÙÈ ¤ÚÂÂ

Ó· ÙÔ˘ ·Ô‰Ôı› ȉȷ›ÙÂÚË Ï·ÙÚ›·. ∫·È ¤ÙÛÈ Ë ·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ÙÔÓ Î·Ù¤ÛÙËÛÂ

«Î·Ù¯fiÌÂÓÔÓ ]˘fi ÙÔ~˘ £ÂÔ~˘». ∫¿ÔÈÔÈ ÁÚ¿ÊÔ˘Ó fiÙÈ ÏÈıÔ‚ÔÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜

·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘ Ô ∫ÏÂÔÌ‹‰Ë˜ ηٷʇÁÔÓÙ·˜ ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ ∞ıËÓ¿˜, Ì‹ÎÂ Î·È ÎÚ‡ÊÙËÎÂ

̤۷ Ûã ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÎÈ‚ÒÙÈÔ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÂΛ, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÎÏ›ÛÙËΠÂÚÌËÙÈο. √È

∞ÛÙ˘¿Ï·ÈÔÈ, ·ÊÔ‡ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ì¿Ù·È· › ÔÏÏ‹ ÒÚ· Óã ·ÓÔ›ÍÔ˘Ó ÙÔ ÎÈ‚ÒÙÈÔ ·˘Ùfi,

ÙÂÏÈο ÙÔ ¤Û·Û·Ó, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÙÔÓ ‚Ú‹Î·Ó Ì¤Û·. ∆fiÙÂ Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙÔ ª·ÓÙ›Ô, ÙÔ ÔÔ›Ô

ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ ÙÔÓ ÈÔ ¿Óˆ ¯ÚËÛÌfi.

∫√ƒ√πµ√™: ∞ıÏËÙ‹˜ - √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∏Ï›·. ∞ӷʤÚÂÙ·È ˆ˜ ÚÒÙÔ˜ ÓÈÎËÙ‹˜

ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·. √ Ù¿ÊÔ˜ ÙÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙ· Û‡ÓÔÚ· - fiÚÈ· Ù˘

∏Ï›·˜ Ì ÙËÓ ◊Ú·È· Ù˘ ∞Ú牛·˜. ∆Ô fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ‰fiıËΠÛÙËÓ ÚÒÙË √Ï˘ÌÈ¿‰· (776

.X.) ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·‰Â›¯ÙËΠÓÈÎËÙ‹˜, ‰ËÏ·‰‹ fiÙ·Ó Ô ÿÊÈÙÔ˜ Í·Ó·Ó·Ó¤ˆÛ ÙÔ˘˜

√Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. ∂ÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ‚Ú¤ıËΠ¿Óˆ ·fi ÙÔÓ Ù¿ÊÔ ÙÔ˘ ¤ÁÚ·ÊÂ: «∫fiÚÔÈ‚Ô˜

[ÂÓ›ÎËÛÂÓ Î·› [·ÓıÚÒˆÓ Ú~ˆÙÔ˜», fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ÂÚÈËÁËÙ‹˜ ¶·˘Û·Ó›·˜ (∏ã, 26,4 & ∂ã,

8, 6).

∫π§À∫∞™: ∂ȉ¤ÍÈÔ˜ ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÂÏÂÈÔÔ›ËÛ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ·˘Ùfi

(·ÁÎÚ¿ÙÈÔ) ÙÔ Ù¤¯Ó·ÛÌ· ÙÔ˘ «]˘ÙÈ·ÛÌÔ‡», fiˆ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ, ‰ËÏ·‰‹ Ù¤¯Ó·ÛÌ· Ô˘

fiÙ·Ó Ô ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜ ·ıÏËÙ‹˜ ηٷ‚·ÏÏfiÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ÙÔ˘ Î·È ‹Ù·Ó

¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· ¤ÛÂÈ, ÙfiÙ Ì ̛· ηٿÏÏËÏË ÂȉÂÍÈfiÙËÙ· Î·È ÛÙÚÔÊ‹, ¤ÂÊÙ ·Ó¿ÛÎÂÏ·,

fiÔ˘ ÌÔÚÔ‡Û Ԉۉ‹ÔÙ ӷ ·Ì˘Óı›.

∫∞ƒ¶√™ ‹ ∫∞¶ƒ√™: ∞ıÏËÙ‹˜ Ô˘ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∏Ï›·, √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÙÔ 212

.X. ÛÙËÓ ¿ÏË Î·È ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ.

§∞¢∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË §·ÎˆÓ›·, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤˙ËÛ ηٿ ÙÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ª‡ÚˆÓ·,

‰ËÏ. Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ¤ÙÔ˜ 450 .X. ¡›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘

‰fiÏ˘¯Ô˘ (‰ÚfiÌÔ˘-ÙÚ¤ÍÈÌÔ). √ ¶·˘Û·Ó›·˜ (°ã, 21,1) ‰ÈËÁÂ›Ù·È fiÙÈ Ô §¿‰·˜ ¤ı·Ó ·fi

˘¤ÚÌÂÙÚË ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÙÔ˘ Î·È ı¿ÊÙËΠ«]˘¤Ú Ù‹Ó [ÂÎ ∆ÂÁ¤·˜ Â[Ș ™¿ÚÙËÓ

·ÁÔ˘Û·Ó ÏˆÊfiÚÔÓ, ÂÚ› ÙÔ‡˜ 20 ÛÙ·‰›Ô˘˜ [·fi ÙÔ~˘ ∂[˘Ú~ˆÙÔ˜». ∆ÔÓ §¿‰· ·Ôı·Ó¿ÙÈÛ Ô

‰È¿ÛËÌÔ˜ ÁχÙ˘ ª‡ÚˆÓ·˜ (Ú‚Ï. Robert ÛÙÔ Hern XXXY 165) Ì ÙÔÓ ÂÍ·›ÛÈÔ ÂΛÓÔ

·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ë ·Ú¯·›· Ù¯ÓÔÎÚÈÙÈ΋ ·ÔηÏÔ‡Û «¤ÌÓÔ˘Ó», ÁÈ· ÙÔ ÈÛÙfi

Î·È ÙÔ ˙ˆËÚfi Ù˘ ¤ÎÊÚ·Û˘ Î·È Î›ÓËÛ‹˜ ÙÔ˘. ∞fi ÙÔ ÂÂÈÛfi‰È· ·˘Ùfi ÂÌÓ‡ÛÙËΠÔ

ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÕÁÁÏÔ˜ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˜ F.M. Benet, ·ÚÈÛÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ §¿‰· Ó· Á˘Ú›˙ÂÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·˜

ÁÈ· Ó· ¤ÛÂÈ ÓÂÎÚfi˜ ηٿ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÔÈ ·ÁˆÓÔ‰›Î˜ ¤ÙÂÈÓ·Ó Ó· ÙÔÓ ÛÙÂÊ·ÓÒÛÔ˘Ó ˆ˜

ÓÈÎËÙ‹. ∂›Û˘ Î·È Ô ÁÓˆÛÙfi˜ °¿ÏÏÔ˜ ÔÈËÙ‹˜ ∑Ô˙¤-ª·Ú›· ÓÙã ∂ÚÂÓÙÈ¿ ¤¯ÂÈ ·ÊÈÂÚÒÛÂÈ

ÛÙÔÓ √Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË Ì·˜ ·˘ÙfiÓ ¤Ó· ·fi Ù· ηÏÏ›ÙÂÚ· ÛÔÓ¤Ù· ÙÔ˘.

§∞¢∞™: √ÓÔÌ·ÛÙfi˜ ·ıÏËÙ‹˜ ‰ÚÔ̤·˜, ·fi ÙÔ ÕÚÁÔ˜. ∆ÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ·˘ÙÔ‡ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ

fiÙÈ Â›‰Â Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (µã, 19,7) ÛÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ Ó·fi ÙÔ˘ §˘Î›Ԣ ∞fiÏψӷ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜. √

·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÌÂٷʤÚıËΠηÙfiÈÓ ÛÙË ƒÒÌË, fiÔ˘ Ë Ê‹ÌË ÙÔ˘ ·ıÏËÙ‹ ›¯Â ηٷÓÙ‹ÛÂÈ

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές 89

·ÚÔÈÌÈ҉˘, ˆ˜ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ (πÔ˘‚. πππ 97-ª¿ÚÙ. ππ 86,8 Î·È 100,5).

ÕÁ·ÏÌ· οÔÈÔ˘ §¿‰· ˘‹Ú¯Â Î·È ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ Ô˘ ‹Á·ÈÓ ·fi ÙÔÓ √Ú¯ÔÌÂÓfi ÛÙË

ª·ÓÙÈÓ›·, Ô ÔÔ›Ô˜ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó «§¿‰· ™Ù¿‰ÈÔÓ», fiÔ˘ Á˘ÌÓ·˙fiÙ·Ó ·˘Ùfi˜. ∫·Ù¿ ÙËÓ

ÁÓÒÌË ÌÂÚÈÎÒÓ ·Ú¯·ÈÔÏfiÁˆÓ, Ì¿ÏÏÔÓ ÁÈã ·˘ÙfiÓ ÚfiÎÂÈÙ·È.

§∞™£∂¡∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË £‹‚·, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·‰Â›¯ÙËΠÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ·

ÙÔ˘ ÈÔ‰ÚfiÌÔ˘. ∏ Ó›ÎË ÙÔ˘ ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È Á‡Úˆ ·fi Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ·

.X.

§∂√¡∆π™∫√™: ŒÏÏËÓ·˜ ·ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË ªÂÛÛ‹ÓË Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜. ◊Ù·Ó ‰È¿ÛËÌÔ˜

ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙËÓ ÚÒÙË Ê¿ÛË ÙÔ˘, ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ¤Û·ÁÂ

Ù· ‰¿ÎÙ˘Ï· ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ÙÔ˘ ÎÈ ¤ÙÛÈ ÙÔ˘˜ ·Ó¿Áη˙ ӷ ·ÔÛ‡ÚÔÓÙ·È ·fi ÙÔÓ ·ÁÒÓ·

(«ÓÔÎ-¿Ô˘Ù»), fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ ÏÂÍÈÎfi ÙÔ˘ ™Ô˘˝‰· (‹ ™Ô‡‰·˜, «[·ÎÚÔ¯ÂÈÚ›˙ÂÛı·È»,

‰ËÏ. ¤Û·˙ ÙȘ ¿ÎÚ˜ ÙˆÓ ‰·ÎهψÓ). √ §ÂÔÓÙ›ÛÎÔ˜ Ó›ÎËÛ ÛÙ· ¶‡ıÂÈ· (¢ÂÏÊÔ‡˜), fiÔ˘

ÛÙÂÊ·ÓÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ∞ÌÊÈÎÙ‡ÔÓ˜, Î·È ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· (√Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜

·ÁÒÓ˜), fiÔ˘ ÛÙÂÊ·ÓÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ∏Ï›Ԣ˜, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (5', 4,3).

£·˘Ì¿ÛÈÔ ¯¿ÏÎÈÓÔ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· Ô˘ ÊÈÏÔÙ¤¯ÓËÛÂ Ô Î·ÏÏÈÙ¤¯Ó˘ ·fi ÙÔ ƒ‹ÁÈÔ Ù˘

πÙ·Ï›·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÛÙËı› ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· Î·È Ûˆ˙fiÙ·Ó ˆ˜ ÙÔ 170 .X.

§∂ø¡π¢∞™: √ÓÔÌ·ÛÙfi˜ ·ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË ƒfi‰Ô, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ ÙÚ¤ÍÈÌÔ ÛÂ

Ù¤ÛÛÂÚȘ ÛÂ Û˘Ó¤¯ÂÈ· √Ï˘ÌÈ¿‰Â˜, ‹ÙÔÈ ·fi ÙÔ 164 ˆ˜ ÙÔ 152 .X. ™˘ÓÔÏÈο ›¯Â

ÎÂÚ‰›ÛÂÈ ‰Ò‰Âη ӛΘ.

§∂ø¡: ™·ÚÙÈ¿Ù˘ ·ıÏËÙ‹˜ Î·È ÔÏÈÙÈÎfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤‰Ú·Û ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘

5Ô˘ .X. ·ÈÒÓ·. °ÂÓÓ‹ıËΠÁ‡Úˆ ·fi ÙÔ 465 .X. ∫¤Ú‰ÈÛ Û ÈÔ‰ÚÔÌ›· ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·

ÙÔ 440 .X. ◊Ù·Ó ‰Â ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ∞ÓÙ·ÎÏ›‰·. ∫·Ù¿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 426 .X. ÛÙ¿ÏıËΠ̷˙› Ì ‰‡Ô

¿ÏÏÔ˘˜ ·ÎfiÌË Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘ (™·ÚÙÈ¿Ù˜) Û·Ó ÔÈÎÈÛÙ‹˜ ÛÙÔ ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ Ù˘

∆Ú·ÓÙ›Ó·˜ (·ÔÈΛ· Ù˘ ∏Ú¿ÎÏÂÈ·˜ ÛÙËÓ ∆Ú·¯›Ó·). ∆Ô 420 .X. ÛÙ¿ÏıËΠˆ˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹˜

ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÁÈ· Ó· ÂÌÔ‰›ÛÂÈ ÙË Û‡Ó·„Ë Û˘Óı‹Î˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ∞ıËÓ·›Ô˘˜ ηÈ

ÙÔ˘˜ ∞ÚÁ›Ù˜, ·ÏÏ¿ Ô ∞ÏÎÈ‚È¿‰Ë˜ Ì ÙË ÁÓˆÛÙ‹ ¢ÛÙÚÔÊ›· ÙÔ˘ ηÙfiÚıˆÛ ӷ ÛÙ›ÏÂÈ

·˘ÙfiÓ Î·È ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ¿ÏÏÔ˘˜ - ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ - Ô˘ ÙÔÓ Û˘Ófi‰Â˘·Ó, ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘

(™¿ÚÙË). ∫·Ù¿ ÙÔ 419 ¤ˆ˜ ÙÔ 418 .X. «[ÂÒÓ˘ÌÔ˜ ÂÊÔÚÔ˜» Î·È ÙÔ 411 .X. ·Ó¤Ï·‚Â,

¤ÂÈÙ· ·fi ÙÔ ÊfiÓÔ ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘, ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ù˘ ™¿ÚÙ˘, ηıÒ˜

Î·È ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙË X›Ô, fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ·Ù¤Ú·˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜

£Ô˘Î˘‰›‰Ë˜ (πππ 92,5, À, 44,3, À πππ 28,5 &61,2).

§À∫π¡√™: ŒÏÏËÓ·˜ ·ıÏËÙ‹˜ Ô ÔÔ›Ô˜ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ÁÓˆÛÙ‹ ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ÔÈΛ·

ÙÔ˘ ∫ÚfiÙˆÓ· Ù˘ πÙ·Ï›·˜. ¡›ÎËÛ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ηٿ ÙËÓ 49Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·

(584 .X.).

§À∫π¡√™: ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙË ∏Ú·›· Ù˘ ∞Ú牛·˜ Î·È Ó›ÎËÛ ÛÙÔ ·È‰ÈÎfi ·ÁÒÓ·

‰ÚfiÌÔ˘, Ï›ÁÔ ¤ÂÈÙ· ·fi ÙÔ 400 .X. X¿ÏÎÈÓÔ ˆÚ·›Ô ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘ ›¯Â ÛÙËı› ÛÙËÓ

√Ï˘Ì›·, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ÊÈÏÔÙ¯ӋÛÂÈ Ô Î·ÏÏÈÙ¤¯Ó˘ ·Ó‰ÚÈ·ÓÙÔÔÈfi˜ ∫ϤˆÓ·˜ Î·È ÙÔ

90 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ÔÔ›Ô Ûˆ˙fiÙ·Ó ˆ˜ ÙÔ 160 Ì.X. ¡›ÎËÛ Û οÔÈÔÓ ·ÁÒÓ· ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∞ÏÊÂÈfi.

§À∫π¡√™: ¶·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë ∏Ï›·. ¡›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·È‰ÈÎÔ‡˜

·ÁÒÓ˜, ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ˘ÁÌ‹˜. X¿ÏÎÈÓÔ˜ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙË̤ÓÔ˜ ÛÙËÓ

√Ï˘Ì›·.

§À∫π¡√™: ™·ÚÙÈ¿Ù˘ ·ıÏËÙ‹˜, Ô˘ ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜, fiÔ˘

Ó›ÎËÛ ηٿ ÙÔ 444 .X. (Û‡Ìʈӷ Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔ 460 .X.) Û ·ÁÒÓ˜ ÈÔ‰ÚÔÌ›·˜. ™ÙËÓ

√Ï˘Ì›· ›¯·Ó ·Ó·ÙÂı› ‰‡Ô ¯¿ÏÎÈÓÔÈ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜ ÙÔ˘ (¿ÏÏÔÈ ÁÚ¿ÊÔ˘Ó ¤Ó·˜), ¤ÚÁ· ÙÔ˘

‰È¿ÛËÌÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ª‡ÚˆÓ·. ∫·Ùã ¿ÏÏÔ˘˜, Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Û˘ÌʈÓ› Î·È Ô

ηıËÁËÙ‹˜ ∞Ú‚·ÓÈÙfiÔ˘ÏÔ˜, ÔÈ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔ› ›¯·Ó ÛÙËı› ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜.

§À°¢∞ª√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ÔÈΛ· ÙˆÓ ™˘Ú·ÎÔ˘ÛÒÓ. ŒÏÏËÓ·˜ ÛÙËÓ

ηٷÁˆÁ‹ Î·È fi¯È §·Ù›ÓÔ˜, fiˆ˜ Ï·ıÂ̤ӷ ÙÔÓ ı¤ÏÔ˘Ó ÌÂÚÈÎÔ›, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó Ô ÚÒÙÔ˜

ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, fiÔ˘ ÔÈ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘ ŒÏÏËÓ˜ ·fi ÙȘ

™˘Ú·ÎÔ‡Û˜ ÙÔ˘ ›¯·Ó ÛÙ‹ÛÂÈ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·. §¤ÁÂÙ·È ˆ˜ Ô §‡Á‰·ÌÔ˜ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ¿

ÌÂÁ·ÏfiÛˆÌÔ˜ Î·È Â›¯Â ÙȘ ›‰È˜ ۈ̷ÙÈΤ˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ Ì ÙÔÓ ÁÓˆÛÙfi Ì˘ıÈÎfi ‹Úˆ·

∏Ú·ÎÏ‹, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ∫. ∂Í·Ú¯fiÔ˘ÏÔ˜.

ªπ§ø¡∞™: ŒÏÏËÓ·˜ ·ıÏËÙ‹˜, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÓÔÌ·ÛÙÔ‡˜ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â

ÂÔÓÔÌ·ÛÙ› «∫ÚÔÙˆÓÈ¿Ù˘»,

ÁÈ·Ù› ηٿÁÂÙÔ ·fi ÙÔÓ

∫ÚfiÙˆÓ· Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜,

·ÔÈΛ· ∂ÏÏËÓÈ΋. ∂›¯Â Á›ÓÂÈ

‰È¿ÛËÌÔ˜, ÁÈ· ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÙÔ˘

‰‡Ó·ÌË. °ÂÓÓ‹ıËΠÎÔÓÙ¿ ÙË

¯ÚÔÓÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô ·Ó¿ÌÂÛ·

540 Ì 516 .X. √ ª›ÏˆÓ·˜

‹Ù·Ó ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈ΋˜ ηٷ-

ÁˆÁ‹˜ Î·È ·ıÏËÙ‹˜ ÙÔ˘

‰È¿ÛËÌÔ˘ ¶˘ı·ÁfiÚ·. ™ÙÔ

Û›ÙÈ ÙÔ˘ È¿ÛÙËÎ·Ó ÔÈ

¶˘ı·ÁfiÚÂÈÔÈ ËÁ¤Ù˜ ηٿ ÙÔ

450 .X. ¡›ÎËÛ ÔÏϤ˜ Ï·Ì-

Ú¤˜ ӛΘ ÛÙÔ˘˜ ¶·ÓÂÏÏ‹-

ÓÈÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜. ∆Ô˘ ·Ô‰›‰Ô˘Ó

¤ÍÈ Ó›Î˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜

·ÁÒÓ˜ (√Ï˘Ì›·), ÂÙ¿

ÛÙÔ˘˜ ¶˘ıÈÎÔ‡˜ (¶‡ıÈ·),

ÂÓÓ¤· ÛÙÔ˘˜ ¡ÂÌ·ÎÔ‡˜

(¡¤Ì·), ‰¤Î· ÛÙÔ˘˜ πÛıÌÈ·-

ÎÔ‡˜ (ÿÛıÌÈ·). ¶·È‰› fiÓÙ·˜

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές 91

Μίλων ο Κροτωνιάτηςενδεδυµένος µε τοµάρι λιονταριού.

·ÎfiÌË, Ó›ÎËÛ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ¿Ï˘ ÛÙ· √χÌÈ· Î·È ÛÙ· ¶‡ıÈ·.

∏ ·Ú¿‰ÔÛË ·Ó·Ê¤ÚÂÈ, ·Ô‰›‰ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ·ÌÊ›‚ÔÏ˘ ÁÓËÛÈfi-ÙËÙ·˜:

∏ÙÔÈ, ÌÂÙ¤ÊÂÚ ¿Óˆ ÛÙÔ‡˜ ˆÌÔ˘˜ ÙÔ˘ \ÂÓ· [ÔÁΈ‰¤ÛÙ·ÙÔ Ù·~˘ÚÔ ÂÚÈÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜ ̤۷ ÛÙfi

ÛÙ¿‰ÈÔ ]˘fi Ù¿ ·Ú·ÙÂٷ̤ӷ ¯ÂÈÚÔÎÚÔÙ‹Ì·Ù· η› Ù›˜ ˙ËÙˆÎÚ·˘Á¤˜ Ù~ˆÓ ÔÏ˘·Ú›ı̈Ó

ı·Ù~ Ó, η› ÂÂÈÙ· ÙfiÓ Ù·~ ÚÔ ·[ ÙfiÓ ÂÊ·Á ]ÔÏfiÎÏËÚÔ Ì¤Û· Û¤ ÌÈ¿ η› ÌfiÓË Ì¤Ú·. Καθώςότι σταµάτησε ένα αµάξι µε το χέρι του που έτρεχε «βιαίως» µε πολύ µεγάλη ταχύτητα.

√È ∫ÚÔÙˆÓÈ¿Ù˜ οو ·fi ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ª›ÏˆÓ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ÊÔÚÔ‡Û ÙÔÌ¿ÚÈ

ÏÈÔÓÙ·ÚÈÔ‡ Î·È ÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙÔ ‰ÂÍ› ÙÔ˘ ¯¤ÚÈ Úfi·ÏÔ, fiˆ˜ Ô ÁÓˆÛÙfi˜ ‹Úˆ·˜ ∏Ú·ÎÏ‹˜,

ηٷÙÚfiˆÛ·Ó ÙÔ˘˜ ™˘‚·Ú›Ù˜ Î·È Î·Ù¤ÛÙÚ„·Ó ÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û¿ ÙÔ˘˜ ™‡‚·ÚË. À‹ÚÍÂ

‰Â, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÔÓÔÌ·ÛÙÔ‡˜, ÙÔ˘˜ ÔÓÔÌ·ÛÙfiÙ·ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜.

∫·Ù¿ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Î·Ù·‚ÚÔ¯Ù‹ÛÙËΠ·fi Ù· ¿ÁÚÈ· ıËÚ›·, fiÙ·Ó ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘

Ó· Û¯›ÛÂÈ Ì ٷ ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ¤Ó·Ó ¯ÔÓÙÚfi ÎÔÚÌfi ‰¤Ó‰ÚÔ˘, ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËΠ·ã ·˘ÙfiÓ ÛÙË

Û¯ÈÛÌ‹ ÙÔ˘.

√ ª›ÏˆÓ·˜ ˘ÌÓ‹ıËΠfiˆ˜ ÙÔ˘ ¤Ú ·fi ÙÔÓ ÁÓˆÛÙfi ÔÈËÙ‹ ™È̈ӛ‰Ë ÙÔÓ ∫›Ô, Ô ‰Â

ı¿Ó·Ùfi˜ ÙÔ˘ ¤‰ˆÛ ı¤Ì· ÛÙÔÓ ÁÓˆÛÙfi ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ¶Ô˘˙¤ ÁÈ· Ó· ÊÈÏÔÍÂÓ‹ÛÂÈ ¤Ó·

ı·˘Ì¿ÛÈÔ Ì·ÚÌ¿ÚÈÓÔ Û‡ÌÏÂÁÌ· .

ª∂§∞¡π¶¶√™: °ÈÔ˜ ÙÔ˘ £ËÛ¤· Î·È Ù˘ ¶ÂÚÈÁ›Ó˘, ı˘Á·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ™›ÓÈÔ˘ ÙÔ˘

¶ÈÙ˘ÔοÌÙË, Ì˘ıÔÏÔÁÈÎfi ÚfiÛˆÔ, Ô˘ Ó›ÎËÛ Û ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÛÙ· ¡¤Ì· (‹

¡¤ÌÂÈ·). ™ÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÛÙÔ ‰‹ÌÔ ªÂÏ›Ù˘, ˘‹Ú¯Â ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘, ËÚÒÔÓ Ô˘ ÏÂÁfiÙ·Ó

«ªÂÏ·Ó›ÂÈÔ».

ª∂§∏™π∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ - ¡ÂÌÂÔӛ΢ ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· Ù˘ ¿Ï˘. ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ

∞›ÁÈÓ·. ∆ÔÓ Â͢ÌÓ› Ô ¶›Ó‰·ÚÔ˜ (¡ÂÌ. ¢ã 151.5!108, √Ï˘Ì. ∏ã 71 Î·È ÂÍ‹˜ Î·È ™¯ÔÏ.).

◊Ù·Ó ‰¿ÛηÏÔ˜ Ù˘ Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋˜. «] À‹ÚÍ - ηٿ ÙÔÓ ‰È·Ú‹ ηıËÁËÙ‹ Ù˘

∞Ú¯·ÈÔÏÔÁ›·˜ ∞fiÛÙ. ∞Ú‚·ÓÈÙfiÔ˘ÏÔ- ]Ô ·Ù‹Ú Ù~˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ù~˘ Á˘ÌÓ·ÛÙÈÎ~˘,

[·ÚÈıÌÔ~˘ÓÙ·È ‰¤ Â[Ș ÙÚÈ¿ÎÔÓÙ· Ô]È Ì·ıËÙ·› ·[˘ÙÔ~˘, Ô]È ÓÈ΋۷ÓÙ˜ Â[Ș ÙÔ‡˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜

[·ÁÒÓ·˜».

ª∂§∞°∫√ª∞™: ¶˘ÁÌ¿¯Ô˜, ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ Ô ¢›ÎˆÓ·˜ Ô XÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜ ·ÔÚ› ˆ˜

ηÙfiÚıˆÛ ӷ ‰È·ÙËÚËı› ·ÚÙÈÌÂÏ‹˜ ·fi Ù· ‰È¿ÊÔÚ· ·Ù˘¯‹Ì·Ù· Ô˘ Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó (ηÈ

ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ·ÎfiÌË Ó· Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó) ÛÙËÓ ¿ÏË. §ÂÁfiÙ·Ó ÁÈã ·˘ÙfiÓ fiÙÈ, fi¯È ÌÔÓ¿¯·

‰ÂÓ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËΠÔÙ¤ ·fi ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÙ¤ ‰ÂÓ ÙÚ·˘Ì¿ÙÈÛÂ

·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ÙÔ˘ Î·È Î·ÙfiÚıˆÓ ¿ÓÙ· Ó· ÓÈοÂÈ, ÂÍ·ÓÙÏÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘

·fi ÙËÓ Ôχ ÎÔ‡Ú·ÛË.

ª∂§π™™√™: ¶·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜ ·fi ÙË £‹‚·. ∂›¯Â Á›ÓÂÈ ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ÛÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛË

ηٿ ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ·˘Ùfi ÙÔ˘ «]˘ÙÈ·ÛÌÔ~˘» (ÎfiÏÔ, Ô˘ fiÙ·Ó ÔÈ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ηÙ‚¿ÏÏÔÓÙÔ

·fi ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘˜ Î·È ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔÈ Ó· ¤ÛÔ˘Ó, Ì ÌÈ· ηٿÏÏËÏË ÂȉÂÍÈfiÙËÙ·

Î·È Ì ÂÈÙ‹‰ÂÈ· ÛÙÚÔÊ‹ ¤ÂÊÙ·Ó ·Ó¿ÛÎÂÏ·, ÔfiÙ ÌÔÚÔ‡Û·Ó ÔˆÛ‰‹ÔÙ ӷ

·Ì˘ÓıÔ‡Ó).

92 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

ª∞ƒ∫π∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·.

•∂¡√¢∞ª√™: ŒÏÏËÓ·˜ ·ıÏËÙ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘

·ÁÎÚ·Ù›Ô˘. √ ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ Â›‰Â ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ¯¿ÏÎÈÓÔ ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘. ∏

·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ¿ÁÓˆÛÙË, fiˆ˜ Î·È Ë ÂÔ¯‹ Ô˘ ¤˙ËÛÂ Î·È ¤‰Ú·ÛÂ.

•∂¡√∫§∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ - √Ï˘ÌÈÔӛ΢ Û ·È‰ÈÎfi ·ÁÒÓÈÛÌ· ¿Ï˘ Ô˘ ηٷÁfiÙ·Ó

·fi ÙÔ ª·›Ó·ÏÔ Ù˘ ∞Ú牛·˜ (·fi ÙËÓ ∏Ú·›·). ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ¶·˘Û·Ó›·, ˘‹Ú¯Â

¯¿ÏÎÈÓÔ˜ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ¶·ÓÙ›·. ∆Ô ¿Á·ÏÌ·

Ûˆ˙fiÙ·Ó ˆ˜ ÙÔ 170 Ì.X. ÔfiÙ ÙÔ Â›‰Â Ô ¶·˘Û·Ó›·˜. ªÂÚÈÎÔ› ÙÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ˆ˜

•ÂÓÔÎÏ›‰Ë.

•∂¡√ºø¡∆∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ -√Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙÔ ∞›ÁÈÔ, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ªÂÓ¤Ê˘ÏÏÔ˘. ◊Ù·Ó

ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ (¶·˘Û·Ó›·˜ Àπ, 3,13), Ô ÔÔ›Ô˜ ›‰Â Î·È ÙÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ÛÙËÓ

√Ï˘Ì›·, Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ¤ÙÔ˜ 170 ¿Óˆ-οو Ì.X. ÕÏÏ· ÛÙÔȯ›· ‰ÂÓ ¤¯Ô˘ÌÂ.

•∂¡√ºø¡∆∞™: ∞ıÏËÙ‹˜-√Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÙÔ 464 .X., ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ £ÂÛÛ·ÏÔ‡, ·fi ÙËÓ

∫fiÚÈÓıÔ. ∞ӷʤÚÂÙ·È Î·È Â͢ÌÓÂ›Ù·È ·fi ÙÔÓ ¶›Ó‰·ÚÔ ÛÙÔ˘˜ «[ √Ï˘ÌÈÔӛΘ» ÙÔ˘ (πππ).

√πµø∆∞™: ∞fi ÙË ¢‡ÌË Ù˘ ∞¯·˝·˜, ·ıÏËÙ‹˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ √ÈÓ›Ô˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÂ

·ÁÒÓ˜ ÛÙ·‰›Ô˘, ηٿ ÙËÓ 6ËÓ (ηÙã ¿ÏÏÔ˘˜ 8Ë) √Ï˘ÌÈ¿‰· ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·. ∂Âȉ‹ fï˜

ÔÈ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘ ∞¯·ÈÔ› ·Ú·Ì¤ÏËÛ·Ó Ó· ÙÔ˘ ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·, Ô √È‚ÒÙ·˜, (αφού‰ÂÓ ÙÔÓ Ù›ÌËÛ·Ó), ÙÔ˘˜ ηٷڿÛÙËΠӷ ÌË ÓÈ΋ÛÔ˘Ó ÔÙ¤ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ‡˜. §‡ıËÎÂ

‰Â Ë Î·Ù¿Ú· ·˘Ù‹ ¤ÂÈÙ· ·fi ÙËÓ ·Ú¤Ï¢ÛË Î¿Ô˘ 300 ÂÙÒÓ, ÔfiÙ ÚÒÙËÛ·Ó ÙÔÓ

∞fiÏψӷ ÙˆÓ ¢ÂÏÊÒÓ (ÙÔ ª·ÓÙ›Ô), Ô˘ ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ ¯ÚËÛÌfi Ó· ÙÔ˘ ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·.

ŒÙÛÈ ÎÈ ¤ÁÈÓÂ. ™Ù‹ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ¿Á·ÏÌ· ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ηٿ ÙËÓ 8Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, χıËÎÂ

Ë Î·Ù¿Ú· Î·È ¤Ó·˜ ∞¯·Èfi˜, Ô ™ÒÛÙÚ·ÙÔ˜, Ó›ÎËÛ ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÛÙ·‰›Ô˘ ·›‰ˆÓ.

√ƒ™π¶¶√™: ∞ıÏËÙ‹˜ Û ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ √ÓËÛÈÛÙÚ¿ÙË, ·fi Ù· ª¤Á·Ú·.

¡›ÎËÛ ηٿ ÙËÓ 15Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, ÔfiÙ ·ÁˆÓ›ÛÙËΠÙÂÏ›ˆ˜ Á˘ÌÓfi˜, Î·È ·fi ÙfiÙÂ

ηıÈÂÚÒıËΠÓã ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È È· Á˘ÌÓÔ› («¶ÚÒÙÔ˜ ηًÚÁËÛ ηٿ Ù‹Ó 15ËÓ [

√Ï˘ÌÈ¿‰· 720 .X. ] ˜ [ÂÌÔ‰›˙ÔÓ Ù‹Ó Î›ÓËÛÈÓ Ùfi ÂÚ›˙ˆÌ·, \ÔÂÚ, ηٿ ·Ï·ÈfiÓ ÂıÈÌÔÓ,

ÂÊÂÚÔÓ Ô]È ‰ÚÔÌÂ~Ș»), ÁÚ¿ÊÂÈ Î¿ÔÈÔ˜.

√ ŸÚÛÈÔ˜ (ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÔÈËÙ¤˜ ÔÓfiÌ·˙·Ó ŸÚÚÈÔÓ), ·ÊÔ‡

Ó›ÎËÛ ÙÔ˘˜ Á›ÙÔÓ¤˜ ÙÔ˘, ÌÂÁ¿ÏˆÛ ٷ fiÚÈ· Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÙÔ˘ (ª¤Á·Ú·), ·ÔÛÒÓÙ·˜

̤ÚÔ˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ·˘ÙÒÓ Î·È ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ¿˜ ÙÔ ÛÙË ‰È΋ ÙÔ˘, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ÂÚÈËÁËÙ‹˜

¶·˘Û·Ó›·˜ (∞ã, 41,1). ¶Âı·›ÓÔÓÙ·˜ ı¿ÊÙËΠÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ Û˘Ó¿‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ - ·ıÏËÙ‹ -

∫fiÚÔÈ‚Ô, ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ÙˆÓ ªÂÁ¿ÚˆÓ.

¶√§À¢∞ª∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¡ÈΛ·, √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔ

·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘, ÔÓÔÌ·ÛÙfi˜ ÁÈ· ÙËÓ Ôχ ÌÂÁ¿ÏË ÙÔ˘, ÙË Ì˘ıÔÏÔÁÈ΋ ‰‡Ó·ÌË.

«] √ ̤ÁÈÛÙÔ˜ Ù~ˆÓ οıã ]ËÌ~·˜ [·ÓıÚÒˆÓ» ·Ú·‰›‰ÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (5', 5,1 Î·È ÂÍ‹˜),

·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Î·È ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ¿ıÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡. ŸÙÈ ¿ÔÏÔ˜ ¤È·Û ÛÙÔÓ

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές 93

ŸÏ˘ÌÔ ˙ˆÓÙ·Ófi ÊÔ‚ÂÚfi ÏÈÔÓÙ¿ÚÈ, fiÙÈ Ì‹Î Ûã ¤Ó· ÎÔ¿‰È ·fi ‚fi‰È· Î·È ¿Ú·ÍÂ

¤Ó·Ó, ÙÔ ÈÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Î·È ÈÔ ¿ÁÚÈÔ Ù·‡ÚÔ, ·fi Ù· ÈÛÈÓ¿ ÙÔ˘ fi‰È· Î·È ÙÔÓ ÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ

ÛÊȯٿ ·Î›ÓËÙÔÓ ·fi ÙȘ ÔϤ˜ ÙÔ˘, ÔÈ Ôԛ˜ ÙÔ˘ ¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ·, fiÙ·Ó ÙÔ ·Ó‹ÌÂÚÔ

˙ÒÔ ‰È¤Ê˘ÁÂ, fiÙÈ ¤È·Û Ì ÙÔ ¿ÏÏÔ ÙÔ˘ ¯¤ÚÈ ¤Ó· ¿ÚÌ· «ÙÔ~ ]ËÓÈfi¯Ô˘ Ì·ÛÙ›˙ÔÓÙ·˜ [ÈÛ¯˘-

Ú~ˆ˜ Â[Ș Ê˘Á‹Ó ÙÔ‡˜ \ÈÔ˘˜ ·[˘ÙÔ~˘», ÙÔ ÔÔ›Ô ¤ÙÚ¯ Ôχ ÁÚ‹ÁÔÚ· Î·È ÙÔ ÛÙ·Ì¿ÙËÛÂ

·Î›ÓËÙÔ. ª·ı·›ÓÔÓÙ·˜ Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÚٷͤÚÍË, ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¢·Ú›Ԙ ÛÙ· ™Ô‡ÛÛ·, ÙÔ˘˜

¿ıÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘ ¶ÔÏ˘‰¿Ì· Î·È ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ÂÈÛı› ·Ó Ë Ê‹ÌË ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ‹Ù·Ó

Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ‹ fi¯È, ÙÔÓ Î¿ÏÂÛ ÂΛ (ÛÙ· ™Ô‡ÛÛ·). ∂Λ Ô ‹Úˆ·˜ ·ıÏËÙ‹˜ ¶ÔÏ˘‰¿Ì·˜

ÌÔÓÔÌ¿¯ËÛ Ì ÙÚÂȘ Ôχ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜ ¿ÓÙÚ˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ·fi ÙÔ˘˜ «[ ∞ı·Ó¿ÙÔ˘˜» ηÈ

ÙÔ˘˜ ÛÎfiÙˆÛÂ Î·È ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ Ì ÙÔ ÚÒÙÔ.

∫¿ÔÙ ڿÁÈÛÂ Ë ÎÔÚ˘Ê‹ ÌÈ·˜ ÛËÏÈ¿˜ fiÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ô ¶ÔÏ˘‰¿Ì·˜ Ì ÌÂÚÈÎÔ‡˜

Ê›ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ Î·È «Ù· ›Ó·Ó». ªfiÏȘ ›‰·Ó ÙÔ‡ÙÔ ÔÈ Û‡ÓÙÚÔÊÔ› ÙÔ˘ ÙÔ ‚¿Ï·Ó ÛÙ· fi‰È·,

ÂÓÒ ÂΛÓÔ˜ ÎÚ·ÙÔ‡Û ·Ì¤ÚÈÌÓÔ˜ Ì ٷ ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜ ‚Ú¿¯Ô˘˜. ™Â Ï›ÁÔ fï˜

ηٷϷÎÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ‚Ú¿¯Ô˘˜ ̤۷ ÛÙË ÛËÏÈ¿. ™‡Ìʈӷ Ì οÔÈ· ¿ÏÏË

·Ú¿‰ÔÛË Ô ¶ÔÏ˘‰¿Ì·˜ ‹Úı ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÁÈ· ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿, ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ·,

·ÏÏ¿ ÓÈ΋ıËÎÂ, Ú¿ÁÌ· Ô˘ ÔÈ £ÂÛÛ·ÏÔ› ‰ÂÓ ·Ú·‰¤¯ÙËÎ·Ó (¶·˘Û·Ó. ∑ã 27,6).

∆Ô ¯¿ÏÎÈÓÔ ˆÚ·›Ô ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘, fiˆ˜ Ì·˜ ϤÂÈ, ›‰Â Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ ÛÙË̤ÓÔ ÛÙËÓ

√Ï˘Ì›·. ◊Ù·Ó ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÁχÙË §‡ÛÈÔ˘. ∞fi ÙÔ ‚¿ıÚÔ ·˘Ùfi ‚Ú¤ıËηÓ

ÌÂÚÈο ÌfiÓÔ ÎÔÌÌ¿ÙÈ·.

¶ƒ√ª∞X√™: ¶ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜, ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¢Ú‡ˆÓ·

Î·È Ù˘ ¶ÂÏÏ‹Ó˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ¤Íԯ˜ ӛΘ, Ì›· ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜,

ÙÚÂȘ ÛÙÔ˘˜ πÛıÌÈ·ÎÔ‡˜ Î·È ‰‡Ô ÛÙÔ˘˜ ¡ÂÌ·ÎÔ‡˜. Ÿˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (Àππ,

27,5), ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔÓ ∫ÔÚÈÓıÈ·Îfi fiÏÂÌÔ (395 .X.), fiÔ˘ Î·È ‰È·ÎÚ›ıËΠÔÏÂÌÒÓÙ·˜.

¢ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙÔÓ ÙfiÔ Ù˘ ηٷÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘, Î·È ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ù˘ ‰Ú¿Û˘ ÙÔ˘.

¶∂π™πƒ√¢√™: √ ·ıÏËÙ‹˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙË ƒfi‰Ô, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∫·ÏÏÈ¿Ó·¯Ù· Î·È Ù˘

∫·ÏÏÈ¿ÙÂÈÚ·˜, ı˘Á·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ÂÚ›ÊËÌÔ˘ √Ï˘ÌÈÔÓ›ÎË ¢È·ÁfiÚ·. ¡›ÎËÛ ÛÙ· √χÌÈ·

Û ·ÁÒÓ· ˘ÁÌ‹˜ ·›‰ˆÓ. À‹Ú¯·Ó ‰‡Ô ¯¿ÏÎÈÓÔÈ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·.

¶ƒÀ∆∞¡∏™: ¶˘ÁÌ¿¯Ô˜, √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∫‡˙ÈÎÔ. ¶‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙËÓ 98Ë

√Ï˘ÌÈ¿‰· Î·È ‰ˆÚÔ‰Ô΋ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘. ∫·È ·˘Ùfi˜ Î·È ÂΛÓÔÈ Ô˘ ÙÔÓ

‰È·Êı›ڷÓ (‰ˆÚÔ‰ÔÎÔ‡ÌÂÓÔ˜ Î·È ‰ˆÚÔ‰ÔÎÔ‡ÓÙ˜) Ì ¯Ú‹Ì·Ù·, ÙÈ̈ڋıËÎ·Ó Ì ‚·Ú‡

ÚfiÛÙÈÌÔ. ªÂ Ù· ¯Ú‹Ì·Ù· ·˘Ù¿ (ÙÔ ÚfiÛÙÈÌÔ), ȉڇıËÎ·Ó ¯¿ÏÎÈÓ· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙÔ˘ ¢›·,

ÔÈ «∑~·Ó˜», fiˆ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËηÓ. ™ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÂΛÓÔ˘˜, ·ÓÙ›·ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¶Ú‡Ù·ÓË ‹Ù·Ó

Ô ∂‡ˆÏÔ˜ Ô £ÂÛÛ·Ïfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ fi¯È ÌÔÓ¿¯· ÙÔÓ ¶Ú‡Ù·ÓË, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔÓ ∞Á‹ÙÔÚ· ÙÔÓ

∞Úο‰· Î·È ÙÔÓ ºÔÚÌ›ˆÓ·, ÙÔÓ ∞ÏÈηÚÓ·Û¤· ‰È¤ÊıÂÈÚ Ì ٷ ¯Ú‹Ì·Ù·, ‰ˆÚÔ‰ÔÎÒÓÙ·˜

ÙÔ˘˜. ∫·ıÒ˜ ¤ÏÂÁ·Ó ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ, ·˘Ùfi ÙÔ ÂÚÈÛÙ·ÙÈÎfi ‹Ù·Ó Ë ÚÒÙË ·Ù·Ûı·Ï›· Ô˘

¤ÁÈÓ Û √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜. °È· ÙË ‰ˆÚÔ‰ÔΛ· ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ (∂ã, 21,3).

¶√§Àª¡∏™∆øƒ∞™: ∞ıÏËÙ‹˜, √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ, Ô ÔÔ›Ô˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ

94 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

·Ú¿‰ÔÛË, ΢ӋÁËÛÂ Î·È ¤È·Û ˙ˆÓÙ·Ófi ¤Ó· Ï·Áfi.

¶∂ƒπ∞¡¢ƒ√™: ∫ÔÚ›ÓıÈÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÌÂ

ÙÔ «Ù¤ıÚÈfi» ÙÔ˘.

¶À£∞°√ƒ∞™: √ ÁÓˆÛÙfi˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ™·ÌÈÒÙ˘ ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜, Ô ıÂÌÂÏȈً˜ ÛÙÔÓ ∫ÚfiÙˆÓ·

‰È΋˜ ÙÔ˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜, fiˆ˜ ͤÚÔ˘ÌÂ, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌË Î·È ·ıÏËÙ‹˜ Î·È ÌÂÁ¿ÏÔ˜

˘ÔÛÙËÚÈÎÙ‹˜ ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡.

∫·Ù¿ ÙËÓ 48Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, ÂÓÒ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌË ·È‰›, ¯Ï¢¿ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ı·٤˜,

ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó Ôχ ‡ۈÌÔ˜ Î·È ·ÔÎÏ›ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ·È‰ÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. ∞˘Ùfi˜ ÙfiÙÂ

‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙËÓ Î·ÙËÁÔÚ›· ÙˆÓ ÂÊ‹‚ˆÓ, fiÔ˘ Î·È Ó›ÎËÛÂ. ™ã ·˘ÙfiÓ Â›Û˘ ·Ô‰›‰ÂÙ·È

Î·È Ë ·ÏÏ·Á‹ Ù˘ ‰›·ÈÙ·˜ ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ, fiˆ˜ Î·È Ë ·ÓÙÈηٿÛÙ·ÛË Ù˘ Ê˘ÙÈ΋˜ ÙÚÔÊ‹˜

Î·È Á·Ï·ÎÙÔÙÚÔÊ›·˜, Ì ÙËÓ ÎÚÂÔÊ·Á›·.

¶ƒø∆√º∞¡∏™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙËÓ ª·ÁÓËÛ›·, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤˙ËÛ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ §Ëı·›Ô˘.

™∆ƒ∞∆ø¡∞™: ∞ıÏËÙ‹˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∫fiÚÚËÁÔ˘. ¢ÂÓ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi˜ Ô ÙfiÔ˜

Ù˘ ηٷÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘, Ô‡ÙÂ Î·È Ô ¯ÚfiÓÔ˜ Ô˘ ¤˙ËÛÂ Î·È ¤‰Ú·ÛÂ. ◊Ù·Ó ·ÎfiÌË ÂÎÙfi˜ ·fi

√Ï˘ÌÈÔӛ΢, πÛıÌÈÔӛ΢, ¡ÂÌÂÔӛ΢ Î·È ¶˘ıÈÔӛ΢. √ ™ÙÚ¿ÙˆÓ·˜ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙÂÏ›ˆ˜

η̛· Û¯¤ÛË Ì ÙÔÓ ÁÓˆÛÙfi ÊÈÏfiÛÔÊÔ ™ÙÚ¿ÙˆÓ· ÙÔÓ §·Ì„·ÎËÓfi, Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ï·ıÂ̤ӷ

ÌÂÚÈÎÔ› ÙÔÓ Ù·˘Ù›˙Ô˘Ó.

™ø™∆ƒ∞∆√™: ™˘ÎÈÒÓÈÔ˜ ·ÁÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜ (·ÁˆÓÈÛÙ‹˜-·ıÏËÙ‹˜ ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘), Ô

ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ·ÚÎÂÙ¿ ÌÂÁ¿ÏË Ê‹ÌË ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÏËÎÙÈ΋ ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘. ∂›¯Â

ηÙã ·ӿÏË„Ë ÓÈ΋ÛÂÈ ÛÙËÓ ¿ÏË, ηıÒ˜ Î·È ÛÙËÓ ˘ÁÌ·¯›·. ∂›¯Â ·ÔÎÏËı›

«[·ÎÚÔ¯ÂÚÛ›Ù˘», ÁÈ·Ù› ÌÔÓ¿¯· Ì ÙȘ ·Ï¿Ì˜ ÙÔ˘ Î·È Ì ٷ ‰¿ÎÙ˘Ï· ÙˆÓ ¯ÂÚÈÒÓ ÙÔ˘

¿Ú¯È˙Â, Î·È ÙÂÏ›ˆÓ ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ¿ ÙÔ˘, ηÙÔÚıÒÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ Ó· Û˘ÓıÏ›‚ÂÈ Ù· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ

·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ÙÔ˘, ÒÛÙ ӷ ÙÔ˘˜ ı¤ÙÂÈ ·Ì¤Ûˆ˜ ÂÎÙfi˜ Ì¿¯Ë˜, ÂÍ·Ó·Áο˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ Ó·

˘Ô¯ˆÚÔ‡Ó Î·È Ó· ·Ú·‰¤¯ÔÓÙ·È ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘˜. ∫·Ù¿ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ¶·˘Û·Ó›·, fiˆ˜

·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜, ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· fiÏË ¢‡ÌË, ˘‹Ú¯Â ËÚÒÔ, fiˆ˜ Î·È Ô Ù¿ÊÔ˜ ·˘ÙÔ‡,

fiÔ˘ ÔÈ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘ ÙÂÏÔ‡Û·Ó ·ÁÒÓ˜ ÛÙË ÌÓ‹ÌË ÙÔ˘.

™∞∆Àƒ√™: ∞ıÏËÙ‹˜, √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ¡ÂÌÂÔӛ΢ Î·È ¶˘ıÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∏Ï›·, Ô

ÔÔ›Ô˜ Ó›ÎËÛ ¤ÓÙ ÊÔÚ¤˜ ÛÙ· ¡¤Ì· (‹ ¡¤ÌÂÈ·), ‰‡Ô ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜ Î·È Â›Û˘ ‰‡Ô ÛÙ·

√χÌÈ·.

∆πª∞¡£∏™: ∞ıÏËÙ‹˜, √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ·fi ÙȘ ∫ψӤ˜ Ù˘ ¡Â̤·˜. ∂ÓÒ Â›¯Â

ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ Óã ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi, ‹ıÂÏ ¿ÓÙ· Ó· ‰ÔÎÈÌ¿˙ÂÈ ÙȘ ۈ̷ÙÈΤ˜

ÙÔ˘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Î·È ÁÈã ·˘Ùfi οı ̤ڷ Ù¤ÓÙˆÓ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ Î·È ÛÎÏËÚfi ÙfiÍÔ. ∫¿ÔÙÂ

fï˜ Ù·Í›‰Â„Â Î·È ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ Ù·ÍȉÈÔ‡ Î·È Ù˘ ·Ô˘Û›·˜ ÙÔ˘ ͤ¯·Û ӷ οÓÂÈ

·˘Ù‹ ÙË Û˘ÓËıÈṲ̂ÓË ÙÔ˘ ¿ÛÎËÛË-‰ÔÎÈÌ‹. ŸÙ·Ó Í·Ó·Á‡ÚÈÛ ·fi ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘ ηÈ

‰ÔΛ̷ÛÂ, ›‰Â ˆ˜ ‰ÂÓ Â›¯Â È· ÙË ‰‡Ó·ÌË Ó· ÙÂÓÙÒÛÂÈ ÙÔ ÙfiÍÔ ÙÔ˘ Î·È ·fi ÙË

ÛÙÂÓ·¯ÒÚÈ· ÙÔ˘, ¿Ó·„ ʈÙÈ¿ Î·È Ú›¯ÙËΠ˙ˆÓÙ·Ófi˜ ¿Óˆ Ûã ·˘Ù‹. ŒÙÛÈ, ÈÛÙÔÚ› ÙÔ

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές 95

Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ ÛÙ· «∏Ïȷο» ÙÔ˘ (µã ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ˜ 8).

∆πª∞™π£∂√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜, ÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘.

™ÙÂÊ·ÓÒıËΠÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ·˘Ùfi ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÛÙ· √χÌÈ· (√Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜) ηÈ

¿ÏϘ ÙÚÂȘ ÛÙ· ¶‡ıÂÈ· (ÛÙÔ˘˜ ¶˘ı·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜). ∆Ô ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó

ÙÔÔıÂÙË̤ÓÔ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÙÔ Â›¯Â ηٷÛ΢¿ÛÂÈ Ô ∞ÚÁÈÒÙ˘ ÁχÙ˘ - ηÏÏÈÙ¤¯Ó˘

∞ÁÂÏ¿‰·˜.

∂ÎÙfi˜ ·fi ÙȘ ӛΘ ÙÔ˘ ·˘Ù¤˜ Ô ∆ÈÌ·Û›ıÂÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ·ıÏËÙÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜, ›¯Â ÎÂÚ‰›ÛÂÈ

ÙË Ê‹ÌË ÙÔ˘ Î·È ÁÈ· ¿ÏÏ· ·ÎfiÌË ÙÔÏÌËÚ¿, Ï·ÌÚ¿ Î·È ÂÙ˘¯Ë̤ӷ ÔÏÂÌÈο

ηÙÔÚıÒÌ·Ù·, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËÎÂ Û·Ó ¤ÁÎÏËÌ· Î·È ÙÔ˘

¤ÊÂÚ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ. ŸÙ·Ó ‰ËÏ. Ô πÛ·ÁfiÚ·˜ (ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞ıËÓ·›Ô˘ ∆›Û·Ó‰ÚÔ˘, Ô˘ ‹Ù·Ó

¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ηٿ ÙÔÓ ÚÒÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ù˘ 61˘ √Ï˘ÌÈ¿‰·˜ Î·È ·Ú¯ËÁfi˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈ΋˜

Ê·ÙÚ›·˜) Î·È Â¯ıÚfi˜ ÙÔ˘ ∫ÏÂÈÛı¤ÓË, ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ ªÂÁ·ÎÏ‹ Î·È ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ∞ıËÓ·˚΋˜

ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÙˆÓ ∞ÏÎÌ·ÈÔÓȉÒÓ Î·È ‚Ô‹ıËÛ ÙfiÛÔ Ôχ ÛÙËÓ Â‰Ú·›ˆÛË ÙÔ˘

‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜, η٤Ϸ‚ ÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË (Ù˘ ∞ı‹Ó·˜) ÁÈ· Ó· Á›ÓÂÈ ·˘Ùfi˜

Ù‡Ú·ÓÓÔ˜, Ô ∆ÈÌ·Û›ıÂÔ˜ ‹Ú ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ πÛ·ÁfiÚ·, ÙÔÓ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÛÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË

Î·È È¿ÛÙËΠÂΛ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ηٷ‰ÈηÛÙ› ÛÙË ı·Ó·ÙÈ΋

ÔÈÓ‹ ÁÈã ·˘Ù‹ ÙÔ˘ ÙËÓ Ú¿ÍË. ∞˘Ù¿ ÈÛÙÔÚ› Ô ¶·˘Û·Ó›·˜ ÛÙ· «[ ∏Ïȷο» (µã ·Ú¿ÁÚ.

8) Î·È Ô µ˘˙¿ÓÙÈÔ˜ ÛÙË Ï¤ÍË «∫ÏÂÈÛı¤Ó˘», fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ÁÓˆÛÙfi˜ ÏÔÁÔÙ¤¯Ó˘ ¶¤ÙÚÔ˜

√χÌÈÔ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ∆ÈÌÔÛ›ıÂÔ.

∆πª√¢∏ª√™: ¡ÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ. ∞ӷʤÚÂÙ·È Û ¶ÈÓ‰·ÚÈΤ˜ ˆ‰¤˜.

º∞Ω§§√™: ∞ıÏËÙ‹˜ ¶˘ıÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ÔÈΛ· Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜

∫ÚfiÙωÓ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÓÈ΋ÛÂÈ ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜, ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ¶˘ı›ˆÓ.

∂›¯Â ¿ÚÂÈ Ì¤ÚÔ˜ ÛÙËÓ ÂÚ›ÊËÌË ¡·˘Ì·¯›· Ù˘ ™·Ï·Ì›Ó·˜ Ì ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ÏÔ›Ô, ÙËÓ

«∫ÚÔÙˆÓÈ‹Ùȉ·», fiˆ˜ ÙÔ Â›¯Â ÔÓÔÌ¿ÛÂÈ. ∞Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ›¯Â ÛÙËı› ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜.

ºπ§ø¡π¢∏™: ∞ıÏËÙ‹˜, ‰ÚÔ̤·˜ ·fi ÙË XÂÚÛfiÓËÛÔ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤˙ËÛ ηٿ

Ù· ̤۷ ‹ ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 3Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. ∂›¯Â ÓÈ΋ÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. ™ÙËÓ

√Ï˘Ì›·, fiˆ˜ ÈÛÙÔÚ›ٷÈ, ˘‹Ú¯Â ¯¿ÏÎÈÓÔ˜ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘, ˆ˜ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 170 Ì.X. √

ºÈψӛ‰Ë˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∑ÒÙÔ˘, ˘‹ÚÍ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÁÂÏÈÔÊfiÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ªÂÁ. ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘.

º∞¡∞™: º·Ó¿˜ Ô ¶·ÓÂÏÏËÓ¤·˜: ¡ÈÎËÙ‹˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜

512 .X. (67Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·).

ºπ§∞∫π¢∏™: ∞ıÏËÙ‹˜-√Ï˘ÌÈÔӛ΢, ÛÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÂ

¶ÈÓ‰·ÚÈΤ˜ ˆ‰¤˜. ∏ ηٷÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·fi ÙËÓ ∞›ÁÈÓ·.

Xπ§ø¡∞™: ◊Ù·Ó §·Î‰·ÈÌfiÓÈÔ˜ ÛÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹. ∞ıÏËÙ‹˜ - √Ï˘ÌÈÔӛ΢. √

·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ‚ϤÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Ó· ÓÈοÂÈ, ̋Π̤۷ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ·fi ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ

ı·ÙÒÓ, ÙÔÓ ·ÁοÏÈ·Û ÛÊȯٿ Î·È ÙÔÓ Ê›ÏËÛÂ Î·È ·fi ÙËÓ ÌÂÁ¿ÏË ÙÔ˘ Û˘ÁΛÓËÛË,

·Ì¤Ûˆ˜ ¤ı·ÓÂ.

96 Γιώργος Θ. Παναγόπουλος

Xπ√¡∏™: ¶·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë §·Î‰·›ÌÔÓ·. ¡›ÎËÛ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜

ÙÚÂȘ ÊÔÚ¤˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ «ÛÙ·‰›Ô˘» Î·È Ù¤ÛÛÂÚȘ ÛÙÔ ÙÔ˘ «‰È·‡ÏÔ˘». ÕÏÏÔÈ fï˜

·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ÙÔ ·ÓÙ›ıÂÙÔ, ‹ÙÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÊÔÚ¤˜ ÛÙÔ «ÛÙ¿‰ÈÔ» Î·È ÙÚÂȘ ÛÙÔ ‰›·˘ÏÔ.

X∂π§ø¡∞™: ¶·Ï·ÈÛÙ‹˜, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ·ÙÚ›‰· ‹Ù·Ó Ë ¶¿ÙÚ·. ¡›ÎËÛ ÌÈ· ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ

√Ï˘Ì›·, Ì›· ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜, Ù¤ÛÛÂÚȘ ÛÙ· ÿÛıÌÈ· Î·È ÙÚÂȘ ÛÙ· ¡¤Ì·. §·Óı·Ṳ̂ӷ

Ù·˘Ù›˙ÂÙ·È ·fi ÌÂÚÈÎÔ‡˜ Ì ÙÔÓ X›ψӷ ÙÔÓ §·Î‰·ÈÌfiÓÈÔ.

æ∞Àª∏™: ∞ıÏËÙ‹˜-√Ï˘ÌÈÔӛ΢ ·fi ÙËÓ ∫·Ì·Ú›Ó· Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜, Ù˘ ∫¿Ùˆ

πÙ·Ï›·˜, ŒÏÏËÓ·˜ ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ÕÎÚˆÓ·. ™ÙËÓ 82Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· (349 .X.) ‹ÚıÂ

ÚÒÙÔ˜ ÛÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·ÚÌ¿ÙˆÓ (·ÚÌ·ÙËÏ·Û›·˜), Ì ËÌ›ÔÓÔ˘˜.

Αρχαίοι Έλληνες Αθλητές 97

ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΩΝ

ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ (776 π.Χ. - 480 π.Χ.)

Έτος Άθληµα Πόλη ή Περιοχή Ολυµπιονίκης

776 π.Χ. Στάδιον Ηλεία (Πελοπόννησος) Κόροιβος772 π.Χ. Στάδιον ∆υσπόντιον (Πελοπόννησος) Αντίµαχος768 π.Χ. Στάδιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Άνδροκλος764 π.Χ. Στάδιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Πολυχάρης760 π.Χ. Στάδιον Ηλεία (Πελοπόννησος) Αισχίνης756 π.Χ. Στάδιον ∆ύµη (Πελοπόννησος) Οιβώτας752 π.Χ. Στάδιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) ∆αϊκλής748 π.Χ. Στάδιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Αντικλής744 π.Χ. Στάδιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Ξενόδοκος

(ή Ξενοκλής)740 π.Χ. Στάδιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) ∆ωτάδης736 π.Χ. Στάδιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Λεωχάρης732 π.Χ. Στάδιον Κλεωναί (Πελοπόννησος) Οξύθεµις728 π.Χ. Στάδιον Κόρινθος (Πελοπόννησος) ∆ιοκλής724 π.Χ. Στάδιον Κόρινθος (Πελοπόννησος) ∆άσµων (ή ∆έσµων)724 π.Χ. ∆ίαυλος Πίσα (Πελοπόννησος) Ύπηνος720 π.Χ. ∆όλιχος Σπάρτη (Πελοπόννησος) Άκανθος720 π.Χ. Στάδιον Μέγαρα (Αττική) Όρσιππος716 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Πυθαγόρας712 π.Χ. Στάδιον Επίδαυρος (Πελοπόννησος) Πώλος708 π.Χ. Στάδιον Σικυών (Πελοπόννησος) Τέλλις708 π.Χ. Πένταθλον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Λάµπις708 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευρύβατος704 π.Χ. Στάδιον Μέγαρα (Αττική) Μένος700 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Αθηράδας696 π.Χ. Στάδιον Αθήνα Παντακλής692 π.Χ. Στάδιον Αθήνα Παντακλής692 π.Χ. ∆ίαυλος Αθήνα Παντακλής688 π.Χ. Πυγµαχία Σµύρνη (Μικρά Ασία) Ονόµαστος688 π.Χ. Στάδιον Υπερησία (Πελοπόννησος) Ίκαρος (ή Ικάριος)684 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Κλεοπτόλεµος684 π.Χ. ∆όλιχος Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Φάνας680 π.Χ. Τέθριππον Θήβα (κεντρική Ελλάδα) Παγώνδα

(ή Πάγωνος)680 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Θάλπις676 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Καλλισθένης676 π.Χ. Πένταθλον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Φιλόµβροτος

99

672 π.Χ. Πυγµαχία Κρότων (νότια Ιταλία) ∆άιππος672 π.Χ. Πένταθλον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Φιλόµβροτος672 π.Χ. Στάδιον Αθήνα Ευρυβάτης

(ή Ευρύβοτος ή Εύρυβος)668 π.Χ. Πένταθλον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Φιλόµβροτος668 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Χάρµις664 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Χίονις664 π.Χ. ∆ίαυλος Σπάρτη (Πελοπόννησος) Χίονις660 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Χίονις660 π.Χ. ∆ίαυλος Σπάρτη (Πελοπόννησος) Χίονις656 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Χίονις656 π.Χ. ∆ίαυλος Σπάρτη (Πελοπόννησος) Χίονις652 π.Χ. Πυγµαχία Μέγαρα (Αττική) Κοµαίος652 π.Χ. Στάδιον Μέγαρα (Αττική) Κρατίνος648 π.Χ. Κέλης Κραννών (Θεσσαλία) Κραυξίδα

(ή Κραξίλα)648 π.Χ. Τέθριππον Σικυών (Πελοπόννησος) Μύρων648 π.Χ. Παγκράτιον Συρακούσες (Σικελία) Λύγδαµις648 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Γύλις (ή Γύγις)644 π.Χ. Στάδιον Αθήνα Στόµας640 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Σφαίρος640 π.Χ. ∆ίαυλος Αθήνα Κύλων636 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Αρυτάµας636 π.Χ. Παγκράτιον Αθήνα Φρύνων632 π.Χ. Στάδιον παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Πολυνείκης

(ή Πολυνίκης)632 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευρυκλείδας632 π.Χ. Πάλη παίδων Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ιπποσθένης628 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ολυνθεύς628 π.Χ. Πένταθλον παίδων Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευτελίδας624 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ιπποσθένης624 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ριψόλαος620 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ολυνθεύς620 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ιπποσθένης616 π.Χ. Στάδιον Θήβα (κεντρική Ελλάδα) Κλεώνδας

(ή Κλεωνίδας)616 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ιπποσθένης616 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Σύβαρις (νότια Iταλία) Φιλύτας (ή Φιλώτας)612 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Λυκώτας612 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ιπποσθένης608 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ιπποσθένης608 π.Χ. Στάδιον Επίδαυρος (Πελοπόννησος) Κλέων604 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Γέλων604 π.Χ. Πάλη παίδων Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ετοιµοκλής

100

600 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ετοιµοκλής600 π.Χ. Στάδιον Επίδαυρος (Πελοπόννησος) Αντικράτης596 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ετοιµοκλής596 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Χρυσάµαξος596 π.Χ. Στάδιον παίδων Μίλητος (Μικρά Ασία) Πολυµήστωρ592 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευρυκλής592 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ετοιµοκλής592 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Αλκµαίων588 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Γλαυκίας (ή Γλύκων)588 π.Χ. Πυγµαχία Σάµος (νησί του Αιγαίου) Πυθαγόρας588 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ετοιµοκλής588 π.Χ. Ειδικό αγώνισµα Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα584 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Λυκίνος580 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Επιτελίδας576 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Ερατοσθένης572 π.Χ. Τέθριππον Σικυών (Πελοπόννησος) Κλεισθένης572 π.Χ. Στάδιον Ηλεία (Πελοπόννησος) Άγις572 π.Χ. Πυγµαχία Νάξος Σικελίας Τίσανδρος572 π.Χ. Παγκράτιον Φιγάλεια (Πελοπόννησος) Αρριχίων568 π.Χ. Πυγµαχία Νάξος Σικελίας Τίσανδρος568 π.Χ. Στάδιον Πεπάρηθος (Eύβοια) Άγνων568 π.Χ. Παγκράτιον Φιγάλεια (Πελοπόννησος) Αρριχίων564 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Ιππόστρατος564 π.Χ. Πυγµαχία Νάξος Σικελίας Τίσανδρος564 π.Χ. Κέλης Αθήνα Καλλίας Φαινίππου564 π.Χ. Παγκράτιον Φιγάλεια (Πελοπόννησος) Αρριχίων560 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Ιππόστρατος560 π.Χ. Πυγµαχία Νάξος Σικελίας Τίσανδρος560 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Μιλτιάδης Κυψέλου556 π.Χ. Στάδιον Φάρσαλα (Θεσσαλία) Φαίδρος552 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Λάδροµος548 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) ∆ιόγνητος548 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευαγόρας544 π.Χ. Στάδιον Κέρκυρα (νησί του Ιονίου) Αρχίλοχος544 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευαγόρας544 π.Χ. Πυγµαχία Αίγινα (νησί του Αιγαίου) Πραξιδάµας540 π.Χ. Πάλη παίδων Κρότων (νότια Ιταλία) Μίλων540 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Κέα (νησί του Αιγαίου) (Λεω)κρέων540 π.Χ. Στάδιον Ηλεία (Πελοπόννησος) Απελλαίος540 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευαγόρας536 π.Χ. Στάδιον Κέρκυρα (νησί του Ιονίου) Αγάθαρχος536 π.Χ. Παγκράτιον Όπους (κεντρική Eλλάδα) Ρηξίβιος536 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Κίµων Στησαγόρα532 π.Χ. Πάλη Κρότων (νότια Ιταλία) Μίλων

101

532 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Σάµος (νησί του Αιγαίου) Ευρυµένης(πάλη ή πυγµαχία ή παγκράτιον)

532 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Πεισίστρατος532 π.Χ. Στάδιον Χαλκίδα (Εύβοια) Ερυξίας (ή Ερυξίδας)528 π.Χ. Πάλη Κρότων (νότια Ιταλία) Μίλων528 π.Χ. Στάδιον Καµάρινα (Σικελία) Παρµενίδης528 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Κίµων Στησαγόρα524 π.Χ. Πάλη Κρότων (νότια Ιταλία) Μίλων524 π.Χ. Στάδιον Θεσσαλία Μένανδρος520 π.Χ. Πάλη Κρότων (νότια Ιταλία) Μίλων520 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Κρότων (νότια Ιταλία) Φίλιππος520 π.Χ. Πυγµαχία Κάρυστος (Eύβοια) Γλαύκος520 π.Χ. Τέθριππον Θήβα (κεντρική Ελλάδα) Άγνωστο όνοµα520 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Ηραία (Πελοπόννησος) ∆αµάρετος

(ή ∆ηµάρετος)520 π.Χ. Στάδιον Τάρας (νότια Ιταλία) Άνοχος (ή Ανοχάς)520 π.Χ. ∆ίαυλος Τάρας (νότια Ιταλία) Άνοχος (ή Ανοχάς)516 π.Χ. Πάλη Κρότων (νότια Ιταλία) Μίλων516 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Ηραία (Πελοπόννησος) ∆αµάρετος

(ή ∆ηµάρετος)516 π.Χ. Παγκράτιον ∆ελφοί (κεντρική Ελλάδα) Τιµασίθεος516 π.Χ. Τέθριππον Επίδαµνος (Ιλλυρία) Κλεοσθένης516 π.Χ. Στάδιον Ιµέρα (Σικελία) Iσχυρός512 π.Χ. Πάλη Κρότων (νότια Ιταλία) Τιµασίθεος512 π.Χ. Κέλης Κόρινθος (Πελοπόννησος) Φειδώλας512 π.Χ. Παγκράτιον ∆ελφοί (κεντρική Ελλάδα) Τιµασίθεος512 π.Χ. Στάδιον Πελλήνη (Πελοπόννησος) Φάνας (ή Φανάς)512 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Πελλήνη (Πελοπόννησος) Φάνας (ή Φανάς)512 π.Χ. ∆ίαυλος Πελλήνη (Πελοπόννησος) Φάνας (ή Φανάς)508 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Ισχόµαχος

(ή Ισόµαχος)508 π.Χ. Κέλης Κόρινθος (Πελοπόννησος) Υιοί Φειδώλα508 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Καλλιτέλης508 π.Χ. Τέθριππον Γέλα (Σικελία) Παντάρης508 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Πελίννα (Θεσσαλία) Φρικίας504 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Ισχόµαχος (ή Ισόµαχος)504 π.Χ. Στάδιον παίδων Κέρκυρα (νησί του Ιονίου) Φίλων504 π.Χ. ∆ίαυλος Κόρινθος (Πελοπόννησος) Θεσσαλός504 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) ∆αµάρατος504 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση Τίτας504 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Πελίννα (Θεσσαλία) Φρικίας500 π.Χ. Πυγµαχία Κέρκυρα (νησί του Ιονίου) Φίλων500 π.Χ. Απήνη Θεσσαλία Θέρσιος500 π.Χ. Πένταθλον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ακµατίδας

102

500 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Μαντίνεια (Πελοπόννησος) Αγαµήτωρ500 π.Χ. Στάδιον Όπους (κεντρική Eλλάδα) Νικέας (ή Νικασίας)500 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Καλλίας Β'500 π.Χ. Στάδιον παίδων Απολλωνία (Θράκη) Μενεπτόλεµος496 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Τισικράτης496 π.Χ. Πυγµαχία Κέρκυρα (νησί του Ιονίου) Φίλων496 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Καλλίας Β'496 π.Χ. Πάλη Ακράγας (Σικελία) Εµπεδοκλής496 π.Χ. Κέλης Ακράγας (Σικελία) Εξαίνετος496 π.Χ. Κάλπη ∆ύµη (Πελοπόννησος) Πάταικος492 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Τισικράτης492 π.Χ. Πένταθλον Άνδρος (νησί του Αιγαίου) Ιερώνυµος492 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Καλλίας Β'492 π.Χ. Πυγµαχία Αστυπάλαια (νησί του Αιγαίου) Κλεοµήδης492 π.Χ. Κέλης Ερέτρια (Eύβοια) Κρόκων492 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα δρόµου Πελίννα (Θεσσαλία) Ιπποκλέας488 π.Χ. Πυγµαχία Κρήτη ∆ιόγνητος488 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Αστύλος488 π.Χ. ∆ίαυλος Κρότων (νότια Ιταλία) Αστύλος488 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Αγιάδας488 π.Χ. Πένταθλον Λοκροί (κεντρική Eλλάδα) Ευθυκλής488 π.Χ. Στάδιον παίδων Ορχοµενός (κεντρική Ελλάδα) Ασώπιχος488 π.Χ. Τέθριππον Γέλα (Σικελία) Γέλων488 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα δρόµου Πελίννα (Θεσσαλία) Ιπποκλέας484 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Κυρήνη (Λιβύη) Μνασέας484 π.Χ. Στάδιον Κρότων (νότια Ιταλία) Αστύλος484 π.Χ. ∆ίαυλος Κρότων (νότια Ιταλία) Αστύλος484 π.Χ. Πένταθλον Ηραία (Πελοπόννησος) Θεόποµπος484 π.Χ. ∆όλιχος Στυµφαλία (Πελοπόννησος) ∆ροµεύς484 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Πολυπείθης484 π.Χ. Πυγµαχία Λοκροί (κεντρική Eλλάδα) Εύθυµος484 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Μαντίνεια (Πελοπόννησος) Επικράδιος484 π.Χ. Πάλη Φάρσαλα (Θεσσαλία) Τηλέµαχος484 π.Χ. Παγκράτιον Φάρσαλα (Θεσσαλία) Αγίας480 π.Χ. Στάδιον παίδων Κέα (νησί του Αιγαίου) (Ξε)νοπείθης480 π.Χ. Τέθριππον Θήβα (κεντρική Ελλάδα) (∆αι)τώνδας και

Αρσίλοχος480 π.Χ. Στάδιον Συρακούσες (Σικελία) Αστύλος480 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Συρακούσες (Σικελία) Αστύλος480 π.Χ. ∆ίαυλος Συρακούσες (Σικελία) Αστύλος480 π.Χ. Πένταθλον Ηραία (Πελοπόννησος) Θεόποµπος480 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηραία (Πελοπόννησος) [...]φάνης480 π.Χ. ∆όλιχος Στυµφαλία (Πελοπόννησος) ∆ροµεύς480 π.Χ. Πυγµαχία Θάσος (νησί στο βόρειο Αιγαίο) Θεογένης

103

480 π.Χ. Παγκράτιον Μαντίνεια (Πελοπόννησος) ∆ροµεύς480 π.Χ. Κέλης Άργος (Πελοπόννησος) νίκη πόλης480 π.Χ. Πάλη παίδων Άργος (Πελοπόννησος) [...]κων480 π.Χ. Απήνη Ρήγιον (νότια Iταλία) Αναξίλας

ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ (480 π.Χ. - 323 π.Χ.)

480 π.Χ. Στάδιον παίδων Κέα (νησί του Αιγαίου) (Ξε)νοπείθης480 π.Χ. Τέθριππον Θήβα (κεντρική Ελλάδα) (∆αι)τώνδας και

Αρσίλοχος480 π.Χ. Στάδιον Συρακούσες (Σικελία) Αστύλος480 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Συρακούσες (Σικελία) Αστύλος480 π.Χ. ∆ίαυλος Συρακούσες (Σικελία) Αστύλος480 π.Χ. Πένταθλον Ηραία (Πελοπόννησος) Θεόποµπος480 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηραία (Πελοπόννησος) [...]φάνης480 π.Χ. ∆όλιχος Στυµφαλία (Πελοπόννησος) ∆ροµεύς480 π.Χ. Πυγµαχία Θάσος (νησί στο βόρειο Αιγαίο) Θεογένης480 π.Χ. Παγκράτιον Μαντίνεια (Πελοπόννησος) ∆ροµεύς480 π.Χ. Κέλης Άργος (Πελοπόννησος) νίκη πόλης480 π.Χ. Πάλη παίδων Άργος (Πελοπόννησος) [...]κων480 π.Χ. Απήνη Ρήγιον (νότια Iταλία) Αναξίλας476 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Συρακούσες (Σικελία) (Ζώπ)υρος476 π.Χ. Κέλης Συρακούσες (Σικελία) Ιέρων476 π.Χ. Παγκράτιον Θάσος (νησί στο βόρειο Αιγαίο) Θεογένης476 π.Χ. ∆όλιχος Σπάρτη (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα476 π.Χ. Στάδιον παίδων Σπάρτη (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα476 π.Χ. Πένταθλον Τάρας (νότια Ιταλία) Άγνωστο όνοµα476 π.Χ. Στάδιον Μυτιλήνη (νησί του Αιγαίου) Σκάµανδρος

(ή Σκαµάνδριος)476 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Λοκροί (κεντρική Eλλάδα) Αγησίδαµος476 π.Χ. Πυγµαχία Λοκροί (κεντρική Eλλάδα) Εύθυµος476 π.Χ. Πάλη Μαρώνεια (Θράκη) Άγνωστο όνοµα476 π.Χ. ∆ίαυλος Άργος (Πελοπόννησος) ∆άνδις476 π.Χ. Πάλη παίδων Αίγινα (νησί του Σαρωνικού) Θεόγνητος476 π.Χ. Τέθριππον Ακράγας (Σικελία) Θήρων472 π.Χ. Στάδιον παίδων Κόρινθος (Πελοπόννησος) [...]τανδρίδας472 π.Χ. Κέλης Συρακούσες (Σικελία) Ιέρων472 π.Χ. Πάλη Σάµος (νησί του Αιγαίου) [...]µένης472 π.Χ. Πάλη παίδων Τάρας (νότια Ιταλία) [...]κρατίδας472 π.Χ. Πένταθλον Μίλητος (Μικρά Ασία) [...]αµος472 π.Χ. Πυγµαχία Λοκροί (κεντρική Eλλάδα) Εύθυµος472 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ορέσθεια (Μακεδονία) Τέλλων472 π.Χ. Τέθριππον Άργος (Πελοπόννησος) νίκη πόλης

104

472 π.Χ. Στάδιον Άργος (Πελοπόννησος) ∆άνδις472 π.Χ. Παγκράτιον Αθήνα Καλλίας472 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Επίδαµνος (Ιλλυρία) [...]γίας472 π.Χ. ∆ίαυλος Επίδαυρος (Πελοπόννησος) [...]γης472 π.Χ. ∆όλιχος Ιµέρα (Σικελία) Εργοτέλης468 π.Χ. Απήνη Συρακούσες (Σικελία) Αγησίας468 π.Χ. Τέθριππον Συρακούσες (Σικελία) Ιέρων468 π.Χ. ∆όλιχος Σπάρτη (Πελοπόννησος) [...]µήδης468 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Τίρυνθα (Πελοπόννησος) [...]νης468 π.Χ. Πένταθλον Τάρας (νότια Ιταλία) [...]τίων468 π.Χ. Παγκράτιον Άργος (Πελοπόννησος) (Ε)πιτιµάδας468 π.Χ. Κέλης Άγνωστη προέλευση Λεώφρων468 π.Χ. Πυγµαχία Όπους (κεντρική Eλλάδα) Μενάλκης468 π.Χ. Πάλη Όπους (κεντρική Eλλάδα) Εφάρµοστος

(ή Επάρµοστος)468 π.Χ. Στάδιον παίδων Αθήνα (Λυκ)όφρων468 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Αθήνα [...]λος468 π.Χ. ∆ίαυλος Ποσειδωνία (νότια Iταλία) Παρµενίδης468 π.Χ. Στάδιον Ποσειδωνία (νότια Iταλία) Παρµενίδης468 π.Χ. ∆ίαυλος Παρρασία (Πελοπόννησος) [...]ηµος464 π.Χ. Πάλη παίδων Κυρήνη (Λιβύη) Κρατισθένης464 π.Χ. Πένταθλον Κόρινθος (Πελοπόννησος) Ξενοφών464 π.Χ. Στάδιον Κόρινθος (Πελοπόννησος) Ξενοφών464 π.Χ. Κέλης Θεσσαλία Εχεκρατίδας464 π.Χ. Παγκράτιον Μαίναλος (Πελοπόννησος) Εφωτίων (ή Εφουδίων

ή Εφωδίων)464 π.Χ. Στάδιον παίδων Μαντίνεια (Πελοπόννησος) Πυθαγόρας464 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Μαντίνεια (Πελοπόννησος) Πρωτόλαος464 π.Χ. Πάλη παίδων Αίγινα (νησί του Σαρωνικού) Φερίας464 π.Χ. ∆όλιχος Ιµέρα (Σικελία) Εργοτέλης464 π.Χ. Πυγµαχία Ρόδος (νησί του Αιγαίου) ∆ιαγόρας460 π.Χ. Τέθριππον Κυρήνη (Λιβύη) Αρκεσίλαος ∆'460 π.Χ. Στάδιον Θεσσαλία Τορύµβας (ή Τορύλλας

ή Τορύµνας)460 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Λέπρεον (Πελοπόννησος) Κόρδαφος460 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Μαντίνεια (Πελοπόννησος) Κυνίσκος460 π.Χ. ∆όλιχος Άργος (Πελοπόννησος) Λάδας460 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση [...]άδας460 π.Χ. Παγκράτιον Αθήνα Τιµόδηµος460 π.Χ. Πάλη παίδων Αίγινα (νησί του Σαρωνικού) Αλκιµέδων460 π.Χ. Πάλη Βάρκη (Λιβύη) Αµησινάς460 π.Χ. Στάδιον παίδων Πελλήνη (Πελοπόννησος) Σώστρατος456 π.Χ. Παγκράτιον Κλεωναί (Πελοπόννησος) Τιµάνθης456 π.Χ. Στάδιον Κυρήνη (Λιβύη) Πολύµναστος

105

456 π.Χ. Στάδιον παίδων Κρήτη (;) Ικαδίων456 π.Χ. Απήνη Καµάρινα (Σικελία) Ψαύµιος456 π.Χ. Πάλη Μεσσήνη Σικελίας Λεοντίσκος456 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Λ[...] Λίνας456 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Λέπρεον (Πελοπόννησος) Αλκαίνετος456 π.Χ. Κέλης Να[...] Αιγίας456 π.Χ. Πένταθλον Άγνωστη προέλευση [...]νοµος456 π.Χ. Πυγµαχία Άγνωστη προέλευση Άνθρωπος456 π.Χ. Τέθριππον Άγνωστη προέλευση ∆ιακτορίδης456 π.Χ. Πάλη παίδων Αθήνα Φρύνιχ(ος)452 π.Χ. Στάδιον παίδων Κέα (νησί του Αιγαίου) Λάχων452 π.Χ. Τέθριππον Καµάρινα (Σικελία) Ψαύµιος452 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Θεσσαλία Λύκος452 π.Χ. Πένταθλον Ηλεία (Πελοπόννησος) Πυθοκλής452 π.Χ. Πάλη Μεσσήνη Σικελίας Λεοντίσκος452 π.Χ. Στάδιον Λάρισα (Θεσσαλία) Λύκος452 π.Χ. Πάλη παίδων Άγνωστη προέλευση Κλεόδωρος452 π.Χ. Πυγµαχία Άγνωστη προέλευση Αρίστων452 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Άγνωστη προέλευση Απολλόδω(ρος)452 π.Χ. ∆ίαυλος Άγνωστη προέλευση Εύβουλος452 π.Χ. ∆όλιχος Άγνωστη προέλευση Ιππόβο(τος)452 π.Χ. Κέλης Ι[...] Πύθων452 π.Χ. Παγκράτιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) ∆αµάγητος448 π.Χ. ∆όλιχος Κρήτη Αιγείδας448 π.Χ. Πάλη παίδων Θεσπιαί (κεντρική Ελλάδα) Πολύνικος448 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Αρκεσίλαος448 π.Χ. Πένταθλον Λοκροί (κεντρική Eλλάδα) Κήτων448 π.Χ. Πάλη Άργος (Πελοπόννησος) Χείµων448 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Άγνωστη προέλευση Λυκ(ε)ίνος448 π.Χ. Στάδιον παίδων Άγνωστη προέλευση Λαχαρίδας448 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Άγνωστη προέλευση Αρίστων448 π.Χ. ∆ίαυλος Άγνωστη προέλευση Ευκλείδης448 π.Χ. Στάδιον Ιµέρα (Σικελία) Κρίσων448 π.Χ. Πυγµαχία Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Ακουσίλαος448 π.Χ. Παγκράτιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) ∆αµάγητος444 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Χαρµίδης444 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Αρκεσίλαος444 π.Χ. Πένταθλον Τάρας (νότια Ιταλία) Ίκκος444 π.Χ. Πυγµαχία Λέπρεον (Πελοπόννησος) Αλκαίνετος444 π.Χ. Πάλη Αίγινα (νησί του Σαρωνικού) Ταυροσθένης444 π.Χ. Στάδιον Ιµέρα (Σικελία) Κρίσων440 π.Χ. Πάλη Ηραία (Πελοπόννησος) Θεόποµπος Β'440 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Πολυκλέας440 π.Χ. Πυγµαχία παίδων ∆ίπαια (Πελοπόννησος) Γνάθων

106

440 π.Χ. Στάδιον Ιµέρα (Σικελία) Κρίσων436 π.Χ. Στάδιον Θεσσαλία Θεόποµπος436 π.Χ. Πάλη παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Παντάρκης436 π.Χ. Πάλη Ηραία (Πελοπόννησος) Θεόποµπος Β'436 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Μεγακλής436 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Αρκαδία (Πελοπόννησος) Φίλιππος432 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Λυκίνος432 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Λυκίνος432 π.Χ. Στάδιον Αµβρακία (δυτική Ελλάδα) Σώφρων432 π.Χ. Παγκράτιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) ∆ωριεύς428 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ανάξαδρος428 π.Χ. Στάδιον Μεσσήνη Σικελίας Σύµµαχος428 π.Χ. Παγκράτιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) ∆ωριεύς424 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Λέων424 π.Χ. Στάδιον Μεσσήνη Σικελίας Σύµµαχος424 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Λέπρεον (Πελοπόννησος) Ελλάνικος424 π.Χ. Πυγµαχία Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Κλεόµαχος424 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση ∆α(µάσι)ππος424 π.Χ. Παγκράτιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) ∆ωριεύς420 π.Χ. Κέλης Κως (νησί του Αιγαίου) Ξενόµβροτος420 π.Χ. Πάλη παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Αµέρτας420 π.Χ. Στάδιον Συρακούσες (Σικελία) Υπέρβιος420 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Λίχας420 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Λέπρεον (Πελοπόννησος) Θέας420 π.Χ. Παγκράτιον Μαίναλος (Πελοπόννησος) Ανδροσθένης420 π.Χ. ∆όλιχος Άργος (Πελοπόννησος) Αριστεύς416 π.Χ. Πάλη παίδων Ηραία (Πελοπόννησος) Νικόστρατος416 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Σπάρτη (Πελοπόννησος) Λακράτης416 π.Χ. Παγκράτιον Μαίναλος (Πελοπόννησος) Ανδροσθένης416 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Αλκιβιάδης Κλεινία416 π.Χ. Στάδιον Ακράγας (Σικελία) Εξαίνετος412 π.Χ. Στάδιον Ακράγας (Σικελία) Εξαίνετος408 π.Χ. Στάδιον Κυρήνη (Λιβύη) Ευβάτας (ή Εύβατος

ή Ευβώτας)408 π.Χ. Συνωρίς Ηλεία (Πελοπόννησος) Ευαγόρας408 π.Χ. Παγκράτιον Σκοτούσα (Θεσσαλία) Πουλυδάµας408 π.Χ. Τέθριππον Μακεδονία Αρχέλαος Περδίκκα404 π.Χ. ∆όλιχος Θήβα (κεντρική Ελλάδα) Λασθένης404 π.Χ. Πάλη Ηλεία (Πελοπόννησος) Σύµµαχος404 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Θούριοι (νότια Ιταλία) Πεισίρ(ρ)οδος404 π.Χ. Στάδιον Λάρισα (Θεσσαλία) Κροκίνας

(ή Κρουκίνας)404 π.Χ. Παγκράτιον Πελλήνη (Πελοπόννησος) Πρόµαχος404 π.Χ. Πυγµαχία Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Ευκλής

107

400 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Κως (νησί του Αιγαίου) Ξενόδικος400 π.Χ. Τέθριππον Ηλεία (Πελοπόννησος) Τίµων400 π.Χ. Πάλη Τροιζήνα (Πελοπόννησος) Βαύκις400 π.Χ. Παγκράτιον Λέπρεον (Πελοπόννησος) Αντίοχος400 π.Χ. Πάλη παίδων Μαίναλος (Πελοπόννησος) Ευθυµένης400 π.Χ. Στάδιον παίδων Άγνωστη προέλευση [...]κράτης400 π.Χ. Κέλης Άγνωστη προέλευση Αίσηπος (ή Αίσυπος ή

Αίσιπος ή Αίγυπτος)400 π.Χ. Στάδιον Αθήνα Μίνως400 π.Χ. Πυγµαχία Παρρασία (Πελοπόννησος) ∆ήµαρχος396 π.Χ. ∆όλιχος Κρήτη [...]ώνιος396 π.Χ. Πάλη Κόρινθος (Πελοπόννησος) [...]ος396 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Σικυών (Πελοπόννησος) Βύκελος396 π.Χ. Αγώνας κηρύκων Ηλεία (Πελοπόννησος) Κράτης396 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Ηλεία (Πελοπόννησος) Τίµαιος396 π.Χ. Πάλη παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Αρχέδαµος396 π.Χ. Στάδιον Ηλεία (Πελοπόννησος) Ευπόλεµος

(ή Εύπολις)396 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Κυνίσκα396 π.Χ. ∆ίαυλος Λάρισα (Θεσσαλία) Κροκίνας396 π.Χ. Πυγµαχία Άγνωστη προέλευση [...]υ[...]ος396 π.Χ. Παγκράτιον (;) Άγνωστη προέλευση [...]ναν[...]396 π.Χ. Στάδιον παίδων Αθήνα Επιχάρης396 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Α[...]ος Λαµπυρίων396 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Α[...]ος [...]ς392 π.Χ. Στάδιον παίδων Καυλωνία (νότια Ιταλία) ∆ίκων392 π.Χ. Στάδιον Ηλεία (;) (Πελοπόννησος) Τεριναίος392 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Κυνίσκα392 π.Χ. Πάλη Μαίναλος (Πελοπόννησος) Ευθυµένης392 π.Χ. Πυγµαχία Αλικαρνασσός (Μικρά Ασία) Φορµίων392 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Φενεός (Πελοπόννησος) Νεολαΐδης388 π.Χ. Πυγµαχία Θεσσαλία Εύπωλος388 π.Χ. Κέλης Ηλεία (Πελοπόννησος) Κλεογένης388 π.Χ. Πάλη Ηλεία (Πελοπόννησος) Αριστόδηµος388 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ξέναρχος388 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Μίλητος (Μικρά Ασία) Αντίπατρος388 π.Χ. Στάδιον Αθήνα (κεντρική Ελλάδα) ή ∆ελφοί Σώσιππος384 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Κλείτωρ (Πελοπόννησος) Άλκετος384 π.Χ. ∆όλιχος Κρήτη Σωτάδης384 π.Χ. Πένταθλον Ηλεία (Πελοπόννησος) Ύσµων384 π.Χ. Στάδιον Συρακούσες (Σικελία) ∆ίκων384 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Συρακούσες (Σικελία) ∆ίκων

(δίαυλος ή οπλίτης δρόµος)384 π.Χ. Στάδιον παίδων Ηραία (Πελοπόννησος) Λυκίνος

108

384 π.Χ. Τέθριππον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευρυβιάδης (ή Συβαριάδης ή Ευρύβατος)

384 π.Χ. Πυγµαχία Μαίναλος (Πελοπόννησος) ∆αµοξενίδας384 π.Χ. Πάλη Φιγάλεια (Πελοπόννησος) Ναρυκίδας380 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Ίππος380 π.Χ. Στάδιον παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) ∆εινόλοχος380 π.Χ. Πυγµαχία Σάµος (νησί του Αιγαίου) Άγνωστο όνοµα380 π.Χ. Στάδιον Τάρας (νότια Ιταλία) ∆ιονυσόδωρος380 π.Χ. ∆όλιχος Έφεσος (Μικρά Ασία) Σωτάδης380 π.Χ. Παγκράτιον Αιγές στην Κιλικία Ξενοφών376 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Κλείτωρ (Πελοπόννησος) Κριτόδαµος376 π.Χ. Πένταθλον Ηλεία (Πελοπόννησος) Στόµιος376 π.Χ. Στάδιον Θούριοι (νότια Ιταλία) ∆άµων376 π.Χ. Πυγµαχία Λέπρεον (Πελοπόννησος) Λάβαξ372 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Κέρκυρα (νησί του Ιονίου) Θερσίλοχος372 π.Χ. Συνωρίς Ηλεία (Πελοπόννησος) Τρωίλος372 π.Χ. Άρµα πωλικόν Ηλεία (Πελοπόννησος) Τρωίλος372 π.Χ. Στάδιον Θούριοι (νότια Ιταλία) ∆άµων372 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Μεθύδριον (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα372 π.Χ. Πάλη παίδων Μαίναλος (Πελοπόννησος) Ξενοκλής368 π.Χ. Παγκράτιον Στράτος (Ακαρνανία) Άγνωστο όνοµα368 π.Χ. Συνωρίς Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευρυλεονίς368 π.Χ. Στάδιον παίδων Μεσσηνία (Πελοπόννησος) ∆αµίσκος368 π.Χ. Στάδιον Αθήνα (κεντρική Ελλάδα) Πυθόστρατος

ή Έφεσσος (Μικρά Ασία)368 π.Χ. Πυγµαχία Επίδαυρος (Πελοπόννησος) Αριστίων364 π.Χ. Τέθριππον Κυρήνη (Λιβύη) Ευβάτας364 π.Χ. Παγκράτιον Σικυών (Πελοπόννησος) Σώστρατος364 π.Χ. Αγώνας κηρύκων Υβλαία Σικελίας Αρχίας364 π.Χ. Στάδιον Αθήνα Φωκίδης360 π.Χ. Τέθριππον Κυρήνη (Λιβύη) Θεόχρηστος Α'360 π.Χ. Στάδιον Κυρήνη (Λιβύη) Πώρος360 π.Χ. Παγκράτιον Σικυών (Πελοπόννησος) Σώστρατος360 π.Χ. Πάλη παίδων Θήβα (κεντρική Ελλάδα) Αγήνωρ360 π.Χ. Αγώνας κηρύκων Υβλαία Σικελίας Αρχίας360 π.Χ. Στάδιον παίδων Λέπρεον (Πελοπόννησος) Ξένων360 π.Χ. Πυγµαχία Αθήνα Φιλάµµων356 π.Χ. Παγκράτιον Σικυών (Πελοπόννησος) Σώστρατος356 π.Χ. Αγώνας κηρύκων Υβλαία Σικελίας Αρχίας356 π.Χ. Στάδιον Μάλια (Κρήτη) Πώρος356 π.Χ. Κέλης Μακεδονία Φίλιππος Β'356 π.Χ. ∆όλιχος Έφεσος (Μικρά Ασία) Πυριλάµπης356 π.Χ. Πάλη Πελλήνη (Πελοπόννησος) Χαίρων352 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Θήβα (κεντρική Ελλάδα) ∆ιονυσόδωρος

109

352 π.Χ. Στάδιον Τάρας (νότια Ιταλία) Σµικρίνας(ή Μικρίνας)

352 π.Χ. Τέθριππον Μακεδονία Φίλιππος Β'352 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Έφεσος (Μικρά Ασία) Αθηναίος352 π.Χ. Συνωρίς Αθήνα Τιµοκράτης352 π.Χ. Πάλη Πελλήνη (Πελοπόννησος) Χαίρων348 π.Χ. Στάδιον Κυρήνη (Λιβύη) Πολυκλής348 π.Χ. Πάλη παίδων Θεσπιαί (κεντρική Ελλάδα) Αισχύλος348 π.Χ. Συνωρίς Μακεδονία Φίλιππος Β'348 π.Χ. Πάλη Πελλήνη (Πελοπόννησος) Χαίρων344 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Μεσσηνία (Πελοπόννησος) ∆αµάρητος344 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μικρά Ασία) Καλλικράτης344 π.Χ. Τέθριππον Ήπειρος Αρρύβας344 π.Χ. Στάδιον Αθήνα Αριστόλοχος344 π.Χ. Πάλη Πελλήνη (Πελοπόννησος) Χαίρων340 π.Χ. Πυγµαχία Ηλεία (Πελοπόννησος) Ασάµων340 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Τελέστας340 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μικρά Ασία) Καλλικράτης340 π.Χ. Ιππικός αγώνας Άγνωστη προέλευση Καλλιάδης340 π.Χ. Στάδιον Αθήνα Αντικλής336 π.Χ. Στάδιον Κλείτωρ (Πελοπόννησος) Κλεόµαντις336 π.Χ. Πυγµαχία Τάρας (νότια Ιταλία) Μυς336 π.Χ. Παγκράτιον Αθήνα ∆ιόξιππος332 π.Χ. Πυγµαχία Ηλεία (Πελοπόννησος) Σάτυρος332 π.Χ. Πένταθλον Αθήνα Κάλλιππος332 π.Χ. Πάλη Πάτρα (Πελοπόννησος) Χείλων332 π.Χ. Στάδιον Χαλκίδα (Εύβοια) Γρύλος (ή Ευρύλας)328 π.Χ. Πυγµαχία Ηλεία (Πελοπόννησος) Σάτυρος328 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος328 π.Χ. Στάδιον Μακεδονία Κλίτων328 π.Χ. ∆όλιχος Άργος (Πελοπόννησος) Αγεύς328 π.Χ. Ιππικός αγώνας Αθήνα ∆ηµάδης328 π.Χ. Πάλη Πάτρα (Πελοπόννησος) Χείλων324 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Σάµος (νησί του Αιγαίου) ∆ούρις324 π.Χ. Παγκράτιον Μίλητος (Μικρά Ασία) Αστυάναξ324 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος324 π.Χ. Στάδιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Μικίνας

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ (323 π.Χ. - 146 π.Χ.)

320 π.Χ. Πάλη παίδων Κολοφών (Μικρά Ασία) Ερµησιάναξ320 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Πύτταλος320 π.Χ. Παγκράτιον Μίλητος (Μικρά Ασία) Αστυάναξ

110

320 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος320 π.Χ. Στάδιον Αµφίπολις (Μακεδονία) ∆αµασίας316 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Χοιρίλος316 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) ∆εινοσθένης316 π.Χ. Παγκράτιον Μίλητος (Μικρά Ασία) Αστυάναξ316 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος312 π.Χ. Πένταθλον Ηραία (Πελοπόννησος) Αλεξίβιος312 π.Χ. Στάδιον Μυτιλήνη (νησί του Αιγαίου) Παρµενίων

(ή Παρµενίδης)312 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος312 π.Χ. Παγκράτιον Αθήνα Αριστοφών308 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Θεότιµος308 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Σελεάδας (ή Σελείδας)308 π.Χ. Στάδιον Τεγέα (Πελοπόννησος) Απολλωνίδης308 π.Χ. Παγκράτιον Μίλητος (Μικρά Ασία) ή Αθήνα Αντήνωρ308 π.Χ. Κέλης Λίνδος (Ρόδος) Νικαγόρας308 π.Χ. Συνωρίς Λίνδος (Ρόδος) Νικαγόρας308 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος304 π.Χ. Στάδιον Κόρινθος (Πελοπόννησος) Ανδροµένης304 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Κάλλων304 π.Χ. ∆ίαυλος Ηλεία (Πελοπόννησος) Νίκανδρος304 π.Χ. Στάδιον παίδων Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Σόφιος304 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος304 π.Χ. Παγκράτιον Άγνωστη προέλευση Λεοντίσκος304 π.Χ. Τέθριππον Φίλιπποι (Μακεδονία) Λάµπος300 π.Χ. Τέθριππον Κυρήνη (Λιβύη) Θεόχρηστος Β'300 π.Χ. Στάδιον παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Τιµοσθένης300 π.Χ. ∆ίαυλος Ηλεία (Πελοπόννησος) Νίκανδρος300 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Ιππόµαχος300 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ευβάλκης300 π.Χ. Πυγµαχία Μυτιλήνη (νησί του Αιγαίου) Άρχιππος300 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος300 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Άγνωστο όνοµα300 π.Χ. Στάδιον Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Πυθαγόρας300 π.Χ. Πάλη Άργος (Πελοπόννησος) Κεράς300 π.Χ. Παγκράτιον Ανθηδών (Κεντρική Ελλάδα) Νίκων296 π.Χ. Κέλης Θεσσαλία Πανδίων296 π.Χ. Τέθριππον Ηλεία (Πελοπόννησος) Αρχίδαµος296 π.Χ. Πάλη Σπάρτη (Πελοπόννησος) Αµφιάρης296 π.Χ. Πάλη παίδων Τράλλεις (Μικρά Ασία) (Σω)σιάδης296 π.Χ. Στάδιον παίδων Μίλητος (Μικρά Ασία) Αντίπατρος296 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος296 π.Χ. Πένταθλον Μαντίνεια (Πελοπόννησος) Τίµαρχος296 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Άγνωστο όνοµα

111

296 π.Χ. Στάδιον Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Πυθαγόρας296 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Άγνωστη προέλευση Μυρκεύς296 π.Χ. ∆ίαυλος Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Απολλώνιος296 π.Χ. Παγκράτιον Ανθηδών (κεντρική Ελλάδα) Νίκων296 π.Χ. Συνωρίς Αµβρακία (δυτική Ελλάδα) Τλασίµαχος296 π.Χ. Τέθριππον πωλικόν Αµβρακία (δυτική Ελλάδα) Τλασίµαχος296 π.Χ. ∆όλιχος Βοιωτία (κεντρική Ελλάδα) Πασίχορος296 π.Χ. Πυγµαχία Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Κάλλιππος292 π.Χ. Στάδιον παίδων Κλαζοµεναί (Μικρά Ασία) Ηρόδοτος292 π.Χ. Τέθριππον Ηλεία (Πελοπόννησος) Τηλέµαχος292 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Ηλεία (Πελοπόννησος) Επέραστος292 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μέγαρα (Αττική) Ηρόδωρος292 π.Χ. Στάδιον Μακεδονία Αντίγονος292 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Αρκαδία (Πελοπόννησος) Φίλιππος288 π.Χ. Στάδιον Μακεδονία Αντίγονος284 π.Χ. Στάδιον Φάρσαλα (Θεσσαλία) Φιλόµηλος280 π.Χ. ∆ίαυλος Ηλεία (Πελοπόννησος) Παραβάλλων280 π.Χ. Στάδιον Αίγιον (Πελοπόννησος) Λάδας276 π.Χ. Στάδιον Κυρήνη (Λιβύη) Ιδαίος (ο και Νικάτωρ)276 π.Χ. Τέθριππον πωλικόν Πέργαµος (Μικρά Ασία) Άτταλος272 π.Χ. Πάλη Ηλεία (Πελοπόννησος) Νίκαρχος272 π.Χ. Τέθριππον Αθήνα Γλαύκων272 π.Χ. Πάλη παίδων Αιγείρα (Πελοπόννησος) Κρατίνος272 π.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Περιγένης268 π.Χ. Κέλης Κραννών (Θεσσαλία) Μ[...]268 π.Χ. Τέθριππον Θεσσαλία Καρτερός268 π.Χ. Συνωρίς Θεσσαλία Άγνωστο όνοµα268 π.Χ. Πάλη παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Αλεξίνικος268 π.Χ. Στάδιον Μακεδονία Σέλευκος268 π.Χ. Τέθριππον πωλικόν Μακεδονία Βελιστίχη268 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα264 π.Χ. Στάδιον Κως (νησί του Αιγαίου) Φιλίνος264 π.Χ. ∆ίαυλος Κως (νησί του Αιγαίου) Φιλίνος264 π.Χ. Συνωρίς πωλική Μακεδονία Βελιστίχης260 π.Χ. Στάδιον Κως (νησί του Αιγαίου) Φιλίνος260 π.Χ. ∆ίαυλος Κως (νησί του Αιγαίου) Φιλίνος256 π.Χ. Πάλη παίδων Κολοφών (Μικρά Ασία) Εικάσιος256 π.Χ. ∆ίαυλος Κως (νησί του Αιγαίου) Φιλίνος256 π.Χ. Κέλης πωλικός Θεσσαλία Ιπποκράτης256 π.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Αµµώνιος252 π.Χ. Πένταθλον Ηλεία (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα252 π.Χ. Στάδιον Άµφισσα (κεντρική Ελλάδα) Ξενοφάνης248 π.Χ. Πάλη παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Λαστρατίδας248 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Ηλεία (Πελοπόννησος) [...]ς

112

248 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Ηλεία (Πελοπόννησος) Ευρυάδης248 π.Χ. Στάδιον Νεάπολη (νότια Ιταλία) Σιµύλος244 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Αλκίδας244 π.Χ. Πάλη Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα240 π.Χ. Πάλη παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Ευανορίδας240 π.Χ. Στάδιον Αιτωλία (δυτική Ελλάδα) Εράτων240 π.Χ. Πυγµαχία Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Κλεόξενος236 π.Χ. Στάδιον Σικυών (Πελοπόννησος) Πυθοκλής232 π.Χ. Τέθριππον Σικυών (Πελοπόννησος) Άρατος232 π.Χ. Πένταθλον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Γόργος232 π.Χ. Στάδιον Βάρκη (Λιβύη) Μενεσθεύς228 π.Χ. Κέλης Ηλεία (Πελοπόννησος) Πάνταρκος228 π.Χ. Στάδιον παίδων Θέλφουσσα (Πελοπόννησος) Εµαυτίων228 π.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) ∆ηµήτριος224 π.Χ. Στάδιον Άργος (Πελοπόννησος) Ιολαΐδας220 π.Χ. Στάδιον Συρακούσες (Σικελία) Ζώπυρος220 π.Χ. Παγκράτιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Αγησίδαµος220 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Νουβία (Αίγυπτος) Άγνωστο όνοµα216 π.Χ. Παγκράτιον Θήβα (κεντρική Ελλάδα) Κλειτόµαχος216 π.Χ. Ιπποδροµία πώλων Ηλεία (Πελοπόννησος) Θρασωνίδης216 π.Χ. Πάλη Ηλεία (Πελοπόννησος) Παιάνιος216 π.Χ. Στάδιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) ∆ωρόθεος212 π.Χ. Πυγµαχία Θήβα (κεντρική Ελλάδα) Κλειτόµαχος212 π.Χ. Πάλη Ηλεία (Πελοπόννησος) Κάπρος212 π.Χ. Παγκράτιον Ηλεία (Πελοπόννησος) Κάπρος212 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Τρωάς (Μικρά Ασία) Ακεστορίδης

(συνωρίς ή τέθριππον πώλων)212 π.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Κράτης208 π.Χ. Στάδιον Σάµος (νησί του Αιγαίου) Ηράκλειτος208 π.Χ. Στάδιον παίδων Τεγέα (Πελοπόννησος) ∆αµάτριος208 π.Χ. ∆ίαυλος Άργος (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα204 π.Χ. Στάδιον Σαλαµίνα Κύπρου Ηρακλείδης204 π.Χ. Πάλη Τένεδος (νησί στο βόρειο Αιγαίο) ∆αµοκράτης204 π.Χ. ∆ίαυλος Άργος (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα204 π.Χ. Στάδιον παίδων Άσσος (Μικρά Ασία) Σώδαµος200 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Κολοφών (Μικρά Ασία) Μόσχος200 π.Χ. Πένταθλον Ηλεία (Πελοπόννησος) Τίµων200 π.Χ. ∆όλιχος Τεγέα (Πελοπόννησος) ∆αµάτριος200 π.Χ. ∆ίαυλος Άργος (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα200 π.Χ. Στάδιον Αιτωλία (δυτική Ελλάδα) Πυρρίας200 π.Χ. Παγκράτιον παίδων Aλεξάνδρεια στην Τρωάδα (Μ. Ασία) Φαίδιµος196 π.Χ. ∆ίαυλος Άργος (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα196 π.Χ. Στάδιον Βοιωτία (κεντρική Ελλάδα) Μικίων192 π.Χ. Στάδιον Κύζικος (Μικρά Ασία) Αγέµαχος

113

192 π.Χ. Πάλη Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Κλε(ιτ)όστρατος188 π.Χ. Στάδιον Μεγαλόπολη (Πελοπόννησος) Αρκεσίλαος

ΡΩΜΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ (146 π.Χ. - 369 µ.Χ.)

184 π.Χ. Στάδιον Σελεύκεια (βόρεια Συρία) Ιππόστρατος184 π.Χ. Πυγµαχία Ερυθραία (Μικρά Ασία) Επιθέρσης180 π.Χ. Στάδιον Σαλαµίνα (νησί του Σαρωνικού) Ονησίκριτος180 π.Χ. Πυγµαχία Ερυθραία (Μικρά Ασία) Επιθέρσης176 π.Χ. Στάδιον Άσπενδος (Μικρά Ασία) Θυµίλος172 π.Χ. Παγκράτιον παίδων Σµύρνη (Μικρά Ασία) ∆ίαλλος172 π.Χ. Πάλη παίδων Λίνδος (Ρόδος) Αγησίστρατος172 π.Χ. Στάδιον Μέγαρα (Αττική) ∆ηµόκριτος168 π.Χ. Στάδιον Άντισσα (Λέσβος) Αρίστανδρος164 π.Χ. Πάλη παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Λύσιππος164 π.Χ. Στάδιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας164 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας164 π.Χ. ∆ίαυλος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας160 π.Χ. Πυγµαχία Άγνωστη προέλευση ∆[...]γονος160 π.Χ. Στάδιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας160 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας160 π.Χ. ∆ίαυλος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας156 π.Χ. Πυγµαχία Άγνωστη προέλευση ∆[...]γονος156 π.Χ. Παγκράτιον παίδων Ερεσός (Λέσβος) Αµύντας

(ή Έφεσος στη Μικρά Ασία)156 π.Χ. Στάδιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας156 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας156 π.Χ. ∆ίαυλος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας156 π.Χ. Πάλη Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Αριστοµένης156 π.Χ. Παγκράτιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Αριστοµένης152 π.Χ. Στάδιον παίδων Σάµος (νησί του Αιγαίου) Απολλόδωρος152 π.Χ. Αγώνας παίδων Άγνωστη προέλευση [...]ς152 π.Χ. Στάδιον Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας152 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας152 π.Χ. ∆ίαυλος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Λεωνίδας148 π.Χ. Πάλη Ηλεία (Πελοπόννησος) [...]ς148 π.Χ. Στάδιον Συρακούσες (Σικελία) Όρθων144 π.Χ. Στάδιον Κύζικος (Μικρά Ασία) Άλκιµος144 π.Χ. Πυγµαχία Μίλητος (Μικρά Ασία) Ξενόθεµις140 π.Χ. Στάδιον Σικυών (Πελοπόννησος) ∆ιόδωρος (ή Ανώδω-

(ή Κύζικος στη Μικρά Ασία) κος ή Ανώδωρος)136 π.Χ. Στάδιον Ήπειρος Αντίπατρος132 π.Χ. Πάλη Αθήνα Μενόδωρος

114

132 π.Χ. Στάδιον ∆ελφοί (κεντρική Ελλάδα) ∆άµων128 π.Χ. Στάδιον Τράλλεις (Μικρά Ασία) Τιµόθεος124 π.Χ. Στάδιον Σικυών (Πελοπόννησος) Βοιωτός120 π.Χ. Στάδιον Κυρήνη (Λιβύη) Ακουσίλαος120 π.Χ. Πυγµαχία Τριταία (κεντρική Ελλάδα) Αγήσαρχος (ή Αιµό-

στρατος ή ∆αιµόστρατος ή Αρχέστρατος ή Αµέστρατος)116 π.Χ. Στάδιον Νίκαια (Βιθυνία) Χρυσόγονος112 π.Χ. Στάδιον Νίκαια (Βιθυνία) Χρυσόγονος108 π.Χ. Στάδιον Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία) Νικόµαχος104 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Νικόδαµος100 π.Χ. Στάδιον Σελεύκεια στον Τίγρη Σιµµίας100 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Άκριον (Πελοπόννησος) Νικοκλής100 π.Χ. ∆ίαυλος Άκριον (Πελοπόννησος) Νικοκλής100 π.Χ. ∆όλιχος Άκριον (Πελοπόννησος) Νικοκλής100 π.Χ. Συνωρίς πωλική Άγνωστη προέλευση [...]ς96 π.Χ. Στάδιον Κέρκυρα (νησί του Ιονίου) Παρµενίσκος96 π.Χ. Συνωρίς πωλική Ηλεία (Πελοπόννησος) Αντιγένης96 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Ηλεία (Πελοπόννησος) Αριστόδαµος96 π.Χ. Στάδιον Άκριον (Πελοπόννησος) Νικοκλής96 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα δρόµου Άκριον (Πελοπόννησος) Νικοκλής92 π.Χ. Στάδιον Κως (νησί του Αιγαίου) Εύδαµος92 π.Χ. Πάλη Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Πρωτοφάνης92 π.Χ. Παγκράτιον Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Πρωτοφάνης88 π.Χ. Στάδιον Κέρκυρα (νησί του Ιονίου) Παρµενίσκος84 π.Χ. Τέθριππον πωλικόν Ηλεία (Πελοπόννησος) Θεοδότα84 π.Χ. Κέλης Ηλεία (Πελοπόννησος) Στρωγιανός84 π.Χ. Συνωρίς Ηλεία (Πελοπόννησος) Τιµαρέτα84 π.Χ. Κέλης Ηλεία (Πελοπόννησος) (Τ)ηλέµαχος84 π.Χ. Τέθριππον Ηλεία (Πελοπόννησος) (Πραξ)αγόρας84 π.Χ. Συνωρίς Ηλεία (Πελοπόννησος) Φίλιστος84 π.Χ. Στάδιον Λάρισα (Θεσσαλία) ∆ηµόστρατος80 π.Χ. Στάδιον παίδων Άργος (Πελοπόννησος) Επαίνετος76 π.Χ. Στάδιον Κυπαρισσία (Πελοπόννησος) ∆ίων76 π.Χ. Κέλης Ηλεία (Πελοπόννησος) Λασθένης76 π.Χ. Τέθριππον Ηλεία (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα76 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Ηλεία (Πελοπόννησος) Φιλόνικος72 π.Χ. Πάλη παίδων Kυπαρισσία (Πελοπόννησος) Απολλοφάνης72 π.Χ. Πένταθλον Κως (νησί του Αιγαίου) Αριστωνοµίδας72 π.Χ. Παγκράτιον Σικυών (Πελοπόννησος) Σφοδρίας72 π.Χ. ∆όλιχος Σικυών (Πελοπόννησος) Υψικλής72 π.Χ. Συνωρίς πωλική Ηλεία (Πελοπόννησος) Κλητίας72 π.Χ. Κέλης πωλικός Ηλεία (Πελοπόννησος) Κάλλιππος72 π.Χ. Παγκράτιον παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Κάλας72 π.Χ. Κέλης Ηλεία (Πελοπόννησος) Ηγήµων

115

72 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Σωτήριχος72 π.Χ. Τέθριππον Hλεία (Πελοπόννησος) Αριστόλοχος72 π.Χ. Συνωρίς Ηλεία (Πελοπόννησος) Ελλάνικος72 π.Χ. Τέθριππον πωλικόν Ηλεία (Πελοπόννησος) Ελλάνικος72 π.Χ. Στάδιον Μίλητος (Μικρά Ασία) Εκάτοµνος

(ή Εκατόµνως)72 π.Χ. Οπλίτης δρόµος Μίλητος (Μικρά Ασία) Εκάτοµνος

(ή Εκατόµνως)72 π.Χ. ∆ίαυλος Μίλητος (Μικρά Ασία) Εκάτοµνος

(ή Εκατόµνως)72 π.Χ. Πάλη Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Ισίδωρος72 π.Χ. Στάδιον παίδων Ασία Σωσιγένης72 π.Χ. Πυγµαχία Αδραµύττιον (Μικρά Ασία) Ατυάνας72 π.Χ. ∆όλιχος Ρώµη Γάιος68 π.Χ. Στάδιον Υπαιπηνός (Μικρά Ασία) ∆ιοκλής68 π.Χ. Πάλη Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Στράτων (ή Στρατόνικος)68 π.Χ. Παγκράτιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Στράτων (ή Στρατόνικος)64 π.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Ανδρέας64 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Στράτων

(πάλη ή παγκράτιον)60 π.Χ. Συνωρίς Ηλεία (Πελοπόννησος) Μενέδηµος60 π.Χ. Στάδιον Αµβρακία (δυτική Ελλάδα) Ανδρόµαχος56 π.Χ. Ιπποδροµία πώλων Ηλεία (Πελοπόννησος) Χάρωψ56 π.Χ. Στάδιον Ταυροµένιον (Σικελία) Λάµαχος52 π.Χ. Ιπποδροµία πώλων Ηλεία (Πελοπόννησος) Αγίλοχος52 π.Χ. Στάδιον Άργος (Πελοπόννησος) Ανθεστίων52 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση [...]ος52 π.Χ. Πάλη Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Μαρίων52 π.Χ. Παγκράτιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Μαρίων48 π.Χ. Αγώνας πώλων Ηλεία (Πελοπόννησος) [...]χος

(τέθριππον ή συνωρίς)48 π.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Ηλεία (Πελοπόννησος) Άγνωστο όνοµα48 π.Χ. Στάδιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Θεόδωρος44 π.Χ. Στάδιον Μεσσηνία (Πελοπόννησος) Θεόδωρος40 π.Χ. Πυγµαχία παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Θαλλίαρχος40 π.Χ. Στάδιον Θούριοι (νότια Ιταλία) Αρίστων36 π.Χ. Κέλης Ηλεία (Πελοπόννησος) Λυκοµήδης36 π.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Σκάµανδρος32 π.Χ. Πυγµαχία Ηλεία (Πελοπόννησος) Θαλλίαρχος32 π.Χ. Στάδιον Θούριοι (νότια Ιταλία) Αρίστων28 π.Χ. Στάδιον Άργος (Πελοπόννησος) Σώπατρος24 π.Χ. Στάδιον Σιδών (Φοινίκη) Ασκληπιάδης24 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μίλητος (Μικρά Ασία) ∆ηµοσθένης24 π.Χ. Παγκράτιον Πέργαµος (Μικρά Ασία) (Φίλι)ππος Γλύκων

116

20 π.Χ. ∆ίαυλος Μίλητος (Μικρά Ασία) Άγνωστο όνοµα20 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μίλητος (Μικρά Ασία) ∆ηµοσθένης20 π.Χ. Στάδιον Πάτρα (Πελοπόννησος) Αυφίδιος16 π.Χ. Στάδιον Τύανα (Μικρά Ασία) ∆ιόδοτος16 π.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Μίλητος (Μικρά Ασία) ∆ηµοσθένης12 π.Χ. Πάλη παίδων Ηλεία (Πελοπόννησος) Πολύκτωρ12 π.Χ. Στάδιον Αιολία (Μικρά Ασία) ∆ιοφάνης8 π.Χ. Στάδιον Θυάτειρα (Μικρά Ασία) Αρτεµίδωρ8 π.Χ. Πυγµαχία Μίλητος (Μικρά Ασία) Νικοφών4 π.Χ. Στάδιον Έφεσος (Μικρά Ασία) ∆ηµάρατος4 π.Χ. Πάλη παίδων Ζάκυνθος (νησί του Ιονίου) Πολύξενος4 π.Χ. Τέθριππον Ρώµη Τιβέριος Κλαύδιος Νέρων1 µ.Χ. Ιπποδροµία πώλων Ηλεία (Πελοπόννησος) Αρχιάδας1 µ.Χ. Συνωρίς πωλική Ηλεία (Πελοπόννησος) ∆αµαιθίδας1 µ.Χ. Στάδιον Έφεσος (Μικρά Ασία) ∆ηµάρατος5 µ.Χ. Στάδιον Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Παµµένης5 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα (ιππικό;) Ρώµη Γναεύς Μάρκιος9 µ.Χ. Στάδιον Αλικαρνασσός (Μικρά Ασία) Ασιατικός9 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα (ιππικό;) Ρώµη Γναεύς Μάρκιος13 µ.Χ. Πάλη Στρατονίκεια (ή Μαίανδρος) (Μ. Ασία) Αριστέας13 µ.Χ. Παγκράτιον Στρατονίκεια (ή Μαίανδρος) (Μ. Ασία) Αριστέας13 µ.Χ. Στάδιον Προύσα (Βιθυνία) ∆ιοφάνης17 µ.Χ. Στάδιον Μίλητος (Μικρά Ασία) Αισχίνης (ο Γλαυκίας)17 µ.Χ. Τέθριππον Ρώµη Γερµανικός Καίσαρ Τιβέριος21 µ.Χ. Στάδιον Πέτρα (Ιορδανία) Πολέµων25 µ.Χ. Στάδιον Κυδωνία (Κρήτη) ∆άµας (ή ∆αµασίας)25 µ.Χ. Πυγµαχία Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) ∆ηµοκράτης25 µ.Χ. Παγκράτιον Αντιόχεια (Συρία) Ερµάς29 µ.Χ. Πυγµαχία Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) ∆ηµοκράτης29 µ.Χ. Παγκράτιον Αντιόχεια (Συρία) Ερµάς29 µ.Χ. Στάδιον Πέργαµος (Μικρά Ασία) Ερµογένης33 µ.Χ. Παγκράτιον Λαοδίκεια (Μικρά Ασία) Εράς33 µ.Χ. Πυγµαχία Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) ∆ηµοκράτης33 µ.Χ. Στάδιον Επίδαυρος (Πελοπόννησος) Απολλώνιος37 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση Απολλώνιος37 µ.Χ. Πάλη Αιγές στην Κιλικία Νικόστρατος37 µ.Χ. Παγκράτιον Αιγές στην Κιλικία Νικόστρατος37 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Σαραπίων37 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία) Ερµογένης41 µ.Χ. Στάδιον Λαοδίκεια (Μικρά Ασία) Ευβουλίδας41 µ.Χ. ∆ίαυλος Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα41 µ.Χ. Οπλίτης δρόµος Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα41 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση Απολλώνιος45 µ.Χ. Στάδιον Μυτιλήνη (νησί του Αιγαίου) Βαλέριος

117

45 µ.Χ. Οπλίτης δρόµος Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα45 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση Απολλώνιος49 µ.Χ. Πυγµαχία Καρία (Μικρά Ασία) Μελανκόµας49 µ.Χ. Οπλίτης δρόµος Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα49 µ.Χ. Παγκράτιον παίδων Έφεσος (Μικρά Ασία) Πούπλιος Κορνήλιος

Αρίστων49 µ.Χ. Στάδιον Αίγιο (Πελοπόννησος) Αθηνόδωρος49 µ.Χ. Πάλη Αντιόχεια (Συρία) Τιβέριος Κλαύδιος Πατρόβιος53 µ.Χ. Ιπποδροµία πώλων Ηλεία (Πελοπόννησος) Κάλλιππος Πεισαίος53 µ.Χ. Κέλης Ηλεία (Πελοπόννησος) Τιβέριος Κλαύδιος

Αφροδείσιος53 µ.Χ. Παγκράτιον Στρατονίκεια (Μικρά Ασία) Άγνωστο όνοµα53 µ.Χ. Στάδιον Αίγιο (Πελοπόννησος) Αθηνόδωρος53 µ.Χ. Πάλη Αντιόχεια (Συρία) Τιβέριος

Κλαύδιος Πατρόβιος57 µ.Χ. Στάδιον Σιδών (Φοινίκη) Καλλικλής57 µ.Χ. Πάλη Αντιόχεια (Συρία) Τιβέριος Κλαύδιος Πατρόβιος57 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία) Πούπλιος Ποµπήειος

Ευτύχης61 µ.Χ. Στάδιον Αίγιο (Πελοπόννησος) Αθηνόδωρος61 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία) Πούπλιος Ποµπήειος

Ευτύχης65 µ.Χ. Παγκράτιον Αντίκυρα (κεντρική Ελλάδα) Ξενόδαµος65 µ.Χ. Άρµα τέλειον Ρώµη Νέρων65 µ.Χ. Άρµα πωλικόν Ρώµη Νέρων65 µ.Χ. Αγώνας κηρύκων Ρώµη Νέρων65 µ.Χ. Αγώνας κιθαρωδών Ρώµη Νέρων65 µ.Χ. Αγώνας τραγωδιών Ρώµη Νέρων65 µ.Χ. ∆εκάπωλον Ρώµη Νέρων65 µ.Χ. Στάδιον Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία) Τρύφων69 µ.Χ. Στάδιον Κέραµος (Μικρά Ασία) Πολίτης69 µ.Χ. ∆ίαυλος Κέραµος (Μικρά Ασία) Πολίτης69 µ.Χ. ∆όλιχος Κέραµος (Μικρά Ασία) Πολίτης69 µ.Χ. Παγκράτιον Τράλλεις (Μικρά Ασία) Τι. Κλαύδιος Αρτεµίδωρος69 µ.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Έφεσος (Μικρά Ασία) ∆ιογένης73 µ.Χ. Στάδιον Κύµη (Εύβοια) Ρόδων73 µ.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Έφεσος (Μικρά Ασία) ∆ιογένης77 µ.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Έφεσος (Μικρά Ασία) ∆ιογένης77 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Στράτων81 µ.Χ. Παγκράτιον Σµύρνη (Μικρά Ασία) Τι. Κλαύδιος Ρούφος81 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Σπάρτη (Πελοπόννησος) (Πρατο)µελίδας81 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Ξάνθος (Μικρά Ασία) Ερµογένης (ο και Ίππος)

(δίαυλος ή οπλίτης δρόµος)81 µ.Χ. Στάδιον Ξάνθος (Μικρά Ασία) Ερµογένης (ο και Ίππος)

118

81 µ.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Έφεσος (Μικρά Ασία) ∆ιογένης85 µ.Χ. Στάδιον Ταρσός (Μικρά Ασία) Απολλοφάνης

(ο και Πάπης)85 µ.Χ. Οπλίτης δρόµος (;) Ξάνθος (Μικρά Ασία) Ερµογένης (ο και Ίππος)85 µ.Χ. ∆ίαυλος Ξάνθος (Μικρά Ασία) Ερµογένης (ο και Ίππος)85 µ.Χ. Παγκράτιον Άδανα (Μικρά Ασία) Τ. Φλάβιος Αρτεµίδωρος85 µ.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Έφεσος (Μικρά Ασία) ∆ιογένης85 µ.Χ. ∆όλιχος Ιασός (Μικρά Ασία) Τ. Φλάβιος Μητρόβιος89 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Τήνος (νησί του Αιγαίου) Παγκλής89 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Ξάνθος (Μικρά Ασία) Ερµογένης (ο και Ίππος)

(δίαυλος ή οπλίτης δρόµος)89 µ.Χ. Στάδιον Ξάνθος (Μικρά Ασία) Ερµογένης (ο και Ίππος)89 µ.Χ. Παγκράτιον Άδανα (Μικρά Ασία) Τ. Φλάβιος Αρτεµίδωρος89 µ.Χ. Παγκράτιον παίδων Έφεσος (Μικρά Ασία) Νικάνωρ89 µ.Χ. Πυγµαχία παίδων Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Σαραπίων93 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Αθήνα Αθηναίος93 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος)Απόλλωνις (ή Ηλιόδωρος)93 µ.Χ. Πυγµαχία Αλεξάνδρεια στην Τρωάδα (Μ. Ασία) Ηρακλείδης97 µ.Χ. Στάδιον Καππαδοκία (Μικρά Ασία) Στέφανος97 µ.Χ. Πάλη παίδων Αντιόχεια (Συρία) Μάρκος101 µ.Χ. Παγκράτιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Τ. Φλάβιος Αρχίβιος101 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Αχιλλεύς105 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Θεωνάς

(ο και Σµάραγδος)105 µ.Χ. Παγκράτιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Τ. Φλάβιος Αρχίβιος109 µ.Χ. Στάδιον Σιδών (Φοινίκη) Κάλλιστος113 µ.Χ. Στάδιον Σιδών (Φοινίκη) Εύστολος113 µ.Χ. ∆όλιχος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Άγνωστο όνοµα117 µ.Χ. Παγκράτιον παίδων Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Π. Αίλιος Αριστόµαχος117 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Ισαρίων117 µ.Χ. ∆όλιχος Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Άγνωστο όνοµα121 µ.Χ. Στάδιον Μίλητος (Μικρά Ασία) Αριστέας125 µ.Χ. Πυγµαχία Άγνωστη προέλευση ∆(ε)ίδας125 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) ∆ιονύσιος Σαµευµύς125 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Πέργαµος (Μικρά Ασία) Μόσχος129 µ.Χ. Παγκράτιον Έφεσος (Μικρά Ασία) Μ. Ούλπιος ∆οµέστικος129 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Αιγές στην Αιολία (∆εί)φιλος129 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) ∆ιονύσιος Σαµευµύς129 µ.Χ. Τέθριππον Ρώµη Λ. Μινίκιος Νάταλις133 µ.Χ. Στάδιον παίδων Σικυών (Πελοπόννησος) Αίλιος Γρανιανός133 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Λουκάς137 µ.Χ. Οπλίτης δρόµος Σικυών (Πελοπόννησος) Αίλιος Γρανιανός137 µ.Χ. ∆ίαυλος Σικυών (Πελοπόννησος) Αίλιος Γρανιανός137 µ.Χ. Πένταθλον Σικυών (Πελοπόννησος) Αίλιος Γρανιανός

119

137 µ.Χ. Αγώνας κηρύκων Λαοδίκεια (Μικρά Ασία) Π. Αίλιος Αρτεµάς137 µ.Χ. Πάλη Μαγνησία στο Σίπυλο (Μ. Ασία) (Ερµα)γόρας137 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Επίδαυρος

(ο και Αµµώνιος)141 µ.Χ. Πένταθλον Σικυών (Πελοπόννησος) Αίλιος Γρανιανός141 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) ∆ίδυµος141 µ.Χ. Πυγµαχία Απάµεια (Βιθυνία) Μ. Τύλλιος145 µ.Χ. Στάδιον Σικυών (Πελοπόννησος) Κραναός (ή Γρανιανός)145 µ.Χ. Πυγµαχία Απάµεια (Βιθυνία) Μ. Τύλλιος149 µ.Χ. Πάλη Σελεύκεια (βόρεια Συρία) ∆ιονύσιος149 µ.Χ. Στάδιον Σάρδεις (Μικρά Ασία) Αττικός149 µ.Χ. Παγκράτιον Άγνωστη προέλευση Σωκράτης153 µ.Χ. Τέθριππον πωλικόν Ηλεία (Πελοπόννησος) Κασίας Μ(νασιθέας)153 µ.Χ. Παγκράτιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Μ. Αυρήλιος ∆ηµήτριος153 µ.Χ. Στάδιον Χίος (νησί του Αιγαίου) ∆ηµήτριος153 µ.Χ. ∆ίαυλος Χίος (νησί του Αιγαίου) ∆ηµήτριος157 µ.Χ. Στάδιον Χίος (νησί του Αιγαίου) Ηράς161 µ.Χ. Στάδιον Ελάτεια (κεντρική Ελλάδα) Μνασίβουλος161 µ.Χ. Οπλίτης δρόµος Ελάτεια (κεντρική Ελλάδα) Μνασίβουλος165 µ.Χ. Πάλη Σµύρνη (Μικρά Ασία) Μ. Αυρήλιος Χρύσιππος165 µ.Χ. Αγώνας κηρύκων Ταρσός (Μικρά Ασία) Τ. Αίλιος Αυρήλιος

Απολλώνιος165 µ.Χ. ∆ίαυλος Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα165 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Αειθαλής169 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Ευδαίµων169 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα δρόµου Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία) Άγνωστο όνοµα173 µ.Χ. Παγκράτιον Σάρδεις (Μικρά Ασία) Μ. Αυρήλιος

∆ηµόστρατος ∆αµάς173 µ.Χ. Πυγµαχία Έφεσος (Μικρά Ασία) Φωτίων173 µ.Χ. Στάδιον Αίγινα (νησί του Σαρωνικού) Αγαθόπους177 µ.Χ. Παγκράτιον Σάρδεις (Μικρά Ασία) Μ. Αυρήλιος

∆ηµόστρατος ∆αµάς177 µ.Χ. Αγώνας κηρύκων Μίλητος (Μικρά Ασία) Γ. Ιούλιος Βάσσος177 µ.Χ. Πάλη Μαγνησία στο Σίπυλο (Μ. Ασία) Μ. Αυρήλιος Ερµαγόρας177 µ.Χ. Στάδιον Αίγινα (νησί του Σαρωνικού) Αγαθόπους181 µ.Χ. Οπλίτης δρόµος Έφεσος (Μικρά Ασία) Κ[...]κταβηνός181 µ.Χ. Παγκράτιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος)Μ. Αυρήλιος Ασκληπιάδης181 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος)Ανουβίων (ο και Φειδός)185 µ.Χ. Οπλίτης δρόµος Έφεσος (Μικρά Ασία) Κ[...]κταβηνός185 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Ήρων185 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία) Τ. Αίλιος Αυρήλιος

Μητρόδωρος189 µ.Χ. Στάδιον Κυρήνη (Λιβύη) Μάγνος189 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Σµύρνη (Μικρά Ασία) Κλαύδιος Απολλώνιος

120

(πάλη ή πυγµαχία ή παγκράτιον)189 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Σµύρνη (Μικρά Ασία) Τι. Ιούλιος Σεπτήµιος

Ιουλιανός189 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Έφεσος (Μικρά Ασία) Μ. Αυρήλιος Φιλοσέβαστος193 µ.Χ. Πάλη Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Μ. Αυρήλιος Ασκληπιάδης193 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Ισίδωρος

(ο και Αρτεµίδωρος)193 µ.Χ. Κέλης Ρόδος (νησί του Αιγαίου) Θεόπροπος197 µ.Χ. Πένταθλον Κύζικος (Μικρά Ασία) Αυρ. Μητρόδωρος197 µ.Χ. Πυγµαχία Έφεσος (Μικρά Ασία) Άγνωστο όνοµα197 µ.Χ. Πάλη Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Μ. Αυρήλιος Ασκληπιάδης197 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Ισίδωρος

(ο και Αρτεµίδωρος)201 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Νύσα (Μικρά Ασία) Μ. Αυρήλιος Ιεροκλής201 µ.Χ. Πυγµαχία Έφεσος (Μικρά Ασία) Άγνωστο όνοµα201 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Αλέξανδρος205 µ.Χ. Στάδιον Κύζικος (Μικρά Ασία) Επίνικος (ο και Κυνάς)205 µ.Χ. Στάδιον παίδων Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα205 µ.Χ. Πυγµαχία Άγνωστη προέλευση Πλούταρχος209 µ.Χ. Παγκράτιον Θυάτειρα (Μικρά Ασία) Γ. Περήλιος Αυρήλιος

Αλέξανδρος209 µ.Χ. Πάλη Ναύκρατις (Αίγυπτος) Γέρηνος209 µ.Χ. Στάδιον Γόρτυνα (Πελοπόννησος) Σατορνίλος213 µ.Χ. Παγκράτιον Μαγνησία στο Μαίανδρο (Μ. Ασία) Λ. Σιλίκος Φίρµος

Μανδρογένης213 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Ηλιόδωρος

(ο και Τρωσιδάµας)213 µ.Χ. ∆όλιχος Βιθυνία (Μικρά Ασία) Άγνωστο όνοµα

(ο και Γράος)213 µ.Χ. Πάλη Φοινίκη (νότια της Συρίας) Αυρήλιος Αίλιξ217 µ.Χ. Αγώνας σαλπιγκτών Έφεσος (Μικρά Ασία) Π. Αίλιος Αυρήλιος

Σεραπίων217 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) Ηλιόδωρος

(ο και Τρωσιδάµας)217 µ.Χ. ∆όλιχος Βιθυνία (Μικρά Ασία) Άγνωστο όνοµα

(ο και Γράος)217 µ.Χ. Παγκράτιον Φοινίκη (νότια της Συρίας) Αυρήλιος Αίλιξ221 µ.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Π. Αίλιος Αλκανδρίδας221 µ.Χ. Παγκράτιον Αίγυπτος Αυρήλιος Φοιβάµµων221 µ.Χ. ∆όλιχος Βιθυνία (Μικρά Ασία) Άγνωστο όνοµα

(ο και Γράος)225 µ.Χ. Στάδιον Σπάρτη (Πελοπόννησος) Π. Αίλιος Αλκανδρίδας225 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Μίλητος (Μικρά Ασία) Π. Αίλιος Γρανιανός

Φάνιος Αρτεµίδωρος

121

229 µ.Χ. Στάδιον Σαλαµίνα (νησί του Σαρωνικού) ∆ηµήτριος229 µ.Χ. Πένταθλον Σαλαµίνα (νησί του Σαρωνικού) ∆ηµήτριος229 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση Κλαύδιος Ρούφος

(πάλη ή πυγµαχία ή παγκράτιον) (ο και Απολλώνιος)233 µ.Χ. Στάδιον Σαλαµίνα (νησί του Σαρωνικού) ∆ηµήτριος233 µ.Χ. Πένταθλον Σαλαµίνα (νησί του Σαρωνικού) ∆ηµήτριος233 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση Κλαύδιος Ρούφος

(πάλη ή πυγµαχία ή παγκράτιον) (ο και Απολλώνιος)237 µ.Χ. Στάδιον Σαλαµίνα (νησί του Σαρωνικού) ∆ηµήτριος237 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Άγνωστη προέλευση Άγνωστο όνοµα

(πάλη ή πυγµαχία)241 µ.Χ. Πένταθλον Κόρινθος (Πελοπόννησος) Πούπλιος Ασκληπιάδης241 µ.Χ. Τέθριππον Αθήνα Τ. ∆οµιτίου Προµηθέως241 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Αντινόη (Αίγυπτος) Αυρήλιος Γερµανός245 µ.Χ. Αγώνας κηρύκων Σινώπη (Μικρά Ασία) Βαλέριος Εκλεκτός245 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Ερµόπολις (Αίγυπτος) Τ. Κλαύδιος ∆ιόδωρος249 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα ∆άλδη (Μικρά Ασία) Μ. Αυρήλιος Πείος

(πάλη ή παγκράτιον)249 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Αθήνα Άγνωστο όνοµα253 µ.Χ. Αγώνας κηρύκων Σινώπη (Μικρά Ασία) Βαλέριος Εκλεκτός257 µ.Χ. Αγώνας κηρύκων Σινώπη (Μικρά Ασία) Βαλέριος Εκλεκτός261 µ.Χ. Αγώνας κηρύκων Σινώπη (Μικρά Ασία) Βαλέριος Εκλεκτός265 µ.Χ. ∆εν αναφέρονται νικητές269 µ.Χ. Στάδιον Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος) ∆ιονύσιος273 µ.Χ. ∆εν αναφέρονται νικητές277 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Οξύρυγχος (Αίγυπτος) Αυρήλιος Σαραπάµµων

(εκτός χάρτη) (ο και ∆ίδυµος)281-365 µ.Χ. ∆εν αναφέρονται νικητές369 µ.Χ. Πυγµαχία Αρµενία (εκτός χάρτη) Βαρασδάτης369 µ.Χ. Άγνωστο αγώνισµα Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία) Φιλούµενος

(πάλη ή πυγµαχία ή παγκράτιον)

* Οι πίνακες των Αρχαίων Ολυµπιονικών προέρχονται από το Ίδρυµα Μείζονος Ελληνισµού.

122