Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

40
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ: Το αποπαίδι της εκπαίδευσης Ι. Ν. Παρασκευόπουλος Ομότιμος Καθηγητής Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών

Transcript of Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Page 1: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ Το αποπαίδι της εκπαίδευσης

Ι Ν Παρασκευόπουλος

Ομότιμος Καθηγητής Ψυχολογίας

Πανεπιστημίου Αθηνών

ΝΟΜΟΣ ΥΠrsquo ΑΡΙΘΜ 15661985Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας

και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Άρθρο 1Σκοπός ndash Γλώσσα

Σκοπός της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι να συμβάλει στην ολόπλευρη αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των διανοητικών και ψυχοσωματικών δυνάμεων των μαθητών να έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες και να ζήσουν δημιουργικά

Ειδολογικός

σκοπός

Κριτική σκέψη

Δημιουργική σκέψη

ΠροϊόνταΥλικά

Πρόσληψη

ΜνήμηΚριτική σκέψηΜνήμη

Αποκωδικοποίησηερμηνεία

κατανόηση

Εντύπωση διατήρηση ανάπλαση

Εύρεση της μίας λύσης

της λογικήςΕύρεση πολλών

πρωτότυπων καινοτόμωνπρωτόγνωρων λύσεων

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ

1 Η δημιουργική σκέψη είναι καθολικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό (συνεχής μεταβλητή) laquoΜπορείς και συ να σκέφτεσαι δημιουργικάraquo

2 Η δημιουργική σκέψη με κατάλληλη άσκηση και αγωγή μπορεί να αυξηθεί

3 Περί την Δ΄ τάξη του δημοτικού τα παιδιά παρουσιάζουν κάμψη στις δημιουργικές ικανότητες

4 Η ποσότητα εμπεριέχει την ποιότητα laquoΕν τω πολλώ το ευraquo

5 Οι πρωτότυπες ιδέες παράγονται στην τελευταία φάση περί το τέλος της δημιουργικής προσπάθειας laquoΟι πρωτότυπες ιδέες είναι όψιμεςraquo

6 Η συνάφεια μεταξύ κριτικής σκέψης και της δημιουργικής σκέψης είναι χαμηλή Τέσσερις γνωστικοί τύποι

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

Ο επιθυμητός γνωστικός

τύπος

˝Ιδανικός˝ μαθητής

3

Άτομο με ειδικές

εκπαιδευτικές ανάγκες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

˝Νευρωτικός˝ αυτο-

καταπιεζόμενοςπαπαγάλος

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

α) Ένταξη δημιουργικής σκέψης μέσα στην ύλη των διδασκόμενων μαθημάτων

β) Εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα του διδακτικού προγράμματος

γ) Διαμόρφωση μιας γενικότερης δημιουργικής ατμόσφαιρας στην όλη σχολική ζωή

bull Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου

α) laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

β) laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗΝ ΥΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΑΣΚΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Να βρούμε πολλούς τρόπους να διαιρέσουμε ακέραιο δια κλάσματος

4

212

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 2: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΝΟΜΟΣ ΥΠrsquo ΑΡΙΘΜ 15661985Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας

και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Άρθρο 1Σκοπός ndash Γλώσσα

Σκοπός της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι να συμβάλει στην ολόπλευρη αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των διανοητικών και ψυχοσωματικών δυνάμεων των μαθητών να έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες και να ζήσουν δημιουργικά

Ειδολογικός

σκοπός

Κριτική σκέψη

Δημιουργική σκέψη

ΠροϊόνταΥλικά

Πρόσληψη

ΜνήμηΚριτική σκέψηΜνήμη

Αποκωδικοποίησηερμηνεία

κατανόηση

Εντύπωση διατήρηση ανάπλαση

Εύρεση της μίας λύσης

της λογικήςΕύρεση πολλών

πρωτότυπων καινοτόμωνπρωτόγνωρων λύσεων

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ

1 Η δημιουργική σκέψη είναι καθολικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό (συνεχής μεταβλητή) laquoΜπορείς και συ να σκέφτεσαι δημιουργικάraquo

2 Η δημιουργική σκέψη με κατάλληλη άσκηση και αγωγή μπορεί να αυξηθεί

3 Περί την Δ΄ τάξη του δημοτικού τα παιδιά παρουσιάζουν κάμψη στις δημιουργικές ικανότητες

4 Η ποσότητα εμπεριέχει την ποιότητα laquoΕν τω πολλώ το ευraquo

5 Οι πρωτότυπες ιδέες παράγονται στην τελευταία φάση περί το τέλος της δημιουργικής προσπάθειας laquoΟι πρωτότυπες ιδέες είναι όψιμεςraquo

6 Η συνάφεια μεταξύ κριτικής σκέψης και της δημιουργικής σκέψης είναι χαμηλή Τέσσερις γνωστικοί τύποι

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

Ο επιθυμητός γνωστικός

τύπος

˝Ιδανικός˝ μαθητής

3

Άτομο με ειδικές

εκπαιδευτικές ανάγκες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

˝Νευρωτικός˝ αυτο-

καταπιεζόμενοςπαπαγάλος

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

α) Ένταξη δημιουργικής σκέψης μέσα στην ύλη των διδασκόμενων μαθημάτων

β) Εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα του διδακτικού προγράμματος

γ) Διαμόρφωση μιας γενικότερης δημιουργικής ατμόσφαιρας στην όλη σχολική ζωή

bull Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου

α) laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

β) laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗΝ ΥΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΑΣΚΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Να βρούμε πολλούς τρόπους να διαιρέσουμε ακέραιο δια κλάσματος

4

212

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 3: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Κριτική σκέψη

Δημιουργική σκέψη

ΠροϊόνταΥλικά

Πρόσληψη

ΜνήμηΚριτική σκέψηΜνήμη

Αποκωδικοποίησηερμηνεία

κατανόηση

Εντύπωση διατήρηση ανάπλαση

Εύρεση της μίας λύσης

της λογικήςΕύρεση πολλών

πρωτότυπων καινοτόμωνπρωτόγνωρων λύσεων

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ

1 Η δημιουργική σκέψη είναι καθολικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό (συνεχής μεταβλητή) laquoΜπορείς και συ να σκέφτεσαι δημιουργικάraquo

2 Η δημιουργική σκέψη με κατάλληλη άσκηση και αγωγή μπορεί να αυξηθεί

3 Περί την Δ΄ τάξη του δημοτικού τα παιδιά παρουσιάζουν κάμψη στις δημιουργικές ικανότητες

4 Η ποσότητα εμπεριέχει την ποιότητα laquoΕν τω πολλώ το ευraquo

5 Οι πρωτότυπες ιδέες παράγονται στην τελευταία φάση περί το τέλος της δημιουργικής προσπάθειας laquoΟι πρωτότυπες ιδέες είναι όψιμεςraquo

6 Η συνάφεια μεταξύ κριτικής σκέψης και της δημιουργικής σκέψης είναι χαμηλή Τέσσερις γνωστικοί τύποι

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

Ο επιθυμητός γνωστικός

τύπος

˝Ιδανικός˝ μαθητής

3

Άτομο με ειδικές

εκπαιδευτικές ανάγκες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

˝Νευρωτικός˝ αυτο-

καταπιεζόμενοςπαπαγάλος

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

α) Ένταξη δημιουργικής σκέψης μέσα στην ύλη των διδασκόμενων μαθημάτων

β) Εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα του διδακτικού προγράμματος

γ) Διαμόρφωση μιας γενικότερης δημιουργικής ατμόσφαιρας στην όλη σχολική ζωή

bull Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου

α) laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

β) laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗΝ ΥΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΑΣΚΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Να βρούμε πολλούς τρόπους να διαιρέσουμε ακέραιο δια κλάσματος

4

212

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 4: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ

1 Η δημιουργική σκέψη είναι καθολικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό (συνεχής μεταβλητή) laquoΜπορείς και συ να σκέφτεσαι δημιουργικάraquo

2 Η δημιουργική σκέψη με κατάλληλη άσκηση και αγωγή μπορεί να αυξηθεί

3 Περί την Δ΄ τάξη του δημοτικού τα παιδιά παρουσιάζουν κάμψη στις δημιουργικές ικανότητες

4 Η ποσότητα εμπεριέχει την ποιότητα laquoΕν τω πολλώ το ευraquo

5 Οι πρωτότυπες ιδέες παράγονται στην τελευταία φάση περί το τέλος της δημιουργικής προσπάθειας laquoΟι πρωτότυπες ιδέες είναι όψιμεςraquo

6 Η συνάφεια μεταξύ κριτικής σκέψης και της δημιουργικής σκέψης είναι χαμηλή Τέσσερις γνωστικοί τύποι

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

Ο επιθυμητός γνωστικός

τύπος

˝Ιδανικός˝ μαθητής

3

Άτομο με ειδικές

εκπαιδευτικές ανάγκες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

˝Νευρωτικός˝ αυτο-

καταπιεζόμενοςπαπαγάλος

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

α) Ένταξη δημιουργικής σκέψης μέσα στην ύλη των διδασκόμενων μαθημάτων

β) Εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα του διδακτικού προγράμματος

γ) Διαμόρφωση μιας γενικότερης δημιουργικής ατμόσφαιρας στην όλη σχολική ζωή

bull Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου

α) laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

β) laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗΝ ΥΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΑΣΚΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Να βρούμε πολλούς τρόπους να διαιρέσουμε ακέραιο δια κλάσματος

4

212

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 5: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

Ο επιθυμητός γνωστικός

τύπος

˝Ιδανικός˝ μαθητής

3

Άτομο με ειδικές

εκπαιδευτικές ανάγκες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

˝Νευρωτικός˝ αυτο-

καταπιεζόμενοςπαπαγάλος

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

α) Ένταξη δημιουργικής σκέψης μέσα στην ύλη των διδασκόμενων μαθημάτων

β) Εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα του διδακτικού προγράμματος

γ) Διαμόρφωση μιας γενικότερης δημιουργικής ατμόσφαιρας στην όλη σχολική ζωή

bull Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου

α) laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

β) laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗΝ ΥΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΑΣΚΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Να βρούμε πολλούς τρόπους να διαιρέσουμε ακέραιο δια κλάσματος

4

212

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 6: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Ο επιθυμητός γνωστικός

τύπος

˝Ιδανικός˝ μαθητής

3

Άτομο με ειδικές

εκπαιδευτικές ανάγκες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

bullΥψηλή κριτική σκέψη

bullΧαμηλή δημιουργική σκέψη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ

ΜΗ ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ

bullΧαμηλή κριτική σκέψη

bullΥψηλή δημιουργική σκέψη

ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ

bullΧαμηλή επίδοση

και στις δύο ικανότητες

˝Νευρωτικός˝ αυτο-

καταπιεζόμενοςπαπαγάλος

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

α) Ένταξη δημιουργικής σκέψης μέσα στην ύλη των διδασκόμενων μαθημάτων

β) Εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα του διδακτικού προγράμματος

γ) Διαμόρφωση μιας γενικότερης δημιουργικής ατμόσφαιρας στην όλη σχολική ζωή

bull Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου

α) laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

β) laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗΝ ΥΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΑΣΚΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Να βρούμε πολλούς τρόπους να διαιρέσουμε ακέραιο δια κλάσματος

4

212

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 7: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

α) Ένταξη δημιουργικής σκέψης μέσα στην ύλη των διδασκόμενων μαθημάτων

β) Εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα του διδακτικού προγράμματος

γ) Διαμόρφωση μιας γενικότερης δημιουργικής ατμόσφαιρας στην όλη σχολική ζωή

bull Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου

α) laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

β) laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗΝ ΥΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΑΣΚΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Να βρούμε πολλούς τρόπους να διαιρέσουμε ακέραιο δια κλάσματος

4

212

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 8: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

bull Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου

α) laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

β) laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗΝ ΥΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΑΣΚΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Να βρούμε πολλούς τρόπους να διαιρέσουμε ακέραιο δια κλάσματος

4

212

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 9: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Να βρούμε πολλούς τρόπους να διαιρέσουμε ακέραιο δια κλάσματος

4

212

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 10: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

α) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΝα βρούμε πολλές λύσεις γιαhellipraquo

bull Να βρουν τα παιδιά άλλους πολλούς τρόπους για μέτρηση του ύψους του χρόνου του νερού του αέρα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να πλένουν τα παιδιά ευχαρίστως τα δόντια τουςmiddot να μην τρώνε γλυκά να διατηρούν το σχολείο καθαρό (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς εναλλακτικούς τίτλους σε κείμενο που διάβασαν (Γλώσσα)

bull Να βρουν τρόπους να μειωθούν τα παιδικά ατυχήματα οι δηλητηριάσεις οι πνιγμοί (Αγωγή Υγείας)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα απειλούμενα για εξαφάνιση ζώα φυτά (Περιβαλλοντική αγωγή)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να προστατέψουν την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αγωγή του Πολίτη)

bull Να βρουν άλλες λέξεις αντί του όρου laquoπαρονομαστήςraquo στα κλάσματα (Μαθηματικά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους να μειώσουν τα ορθογραφικά λάθη (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 11: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

bull Να βρουν τρόπους για να μαθαίνουν καλύτερα τα μαθήματα (Ιστορία Γεωγραφία Μαθηματικά κά)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να προλαβαίνουν να εκτελούν όλες τις κατ΄ οίκον σχολικές εργασίες τους (Οργάνωση του χρόνου)

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να μειώσουν τις απουσίες των μαθητών από τα μαθήματαmiddot να έρχονται στο σχολείο στην ώρα τους κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αποφυγή του καπνίσματος των ναρκωτικών κτό

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τουςmiddot το γόητρό τους

bull Να βρουν πολλούς τρόπους για αντιμετώπιση της βίας στο σχολείο στη γειτονιά στα γήπεδα

bull Να σκεφτούν και να γράψουν χρησιμοποιώντας την τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo πολλές πιθανές εκδοχές μιας ιστορίας που μόλις επεξεργάστηκαν αλλάζοντας τις ιδιότητες των ηρώωνmiddot τους σκοπούς που επιδιώκει ο καθένας τουςmiddot τις δυσκολίες που συναντά ο καθένας τουςmiddot τον τόπο τον χρόνο τον ρυθμό με τον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονόταmiddot την τελική έκβαση κτό (Λογοτεχνία)

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 12: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Τι θα συνέβαινε αν η άνωση των υγρών έκανε προς στιγμή απεργία ndash στάση εργασίας

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 13: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

β) Δημιουργικές ασκήσεις του τύπου laquoΤι θα συνέβαινε ανhellipraquo

bull Τι θα συνέβαινε αν έπαυε προς στιγμήν να ισχύει η αρχή της άνωσης των υγρών (laquoΗ άνωση να κάνει στάση εργασίαςraquo) (Φυσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν εφευρεθεί οι κλασματικοί αριθμοί οι συμμιγείς αριθμοί (Μαθηματικά)

bull Αν προς στιγμήν ξεχάσεις την τεχνική της διαίρεσης ακεραίων (την τεχνική του πολλαπλασιασμού) με ποιους άλλους τρόπους (να βρεις πολλούς) μπορείς να κάνεις διαιρέσεις (να κάνεις πολλαπλασιασμούς)

bull Τι θα συνέβαινε αν από τα μουσικά όργανα υπήρχε μόνο το τύμπανοmiddot ή μόνον η φλογέρα (Μουσική)

bull Τι θα συνέβαινε αν στα γραπτά κείμενα δεν αφήναμε διάστημα ανάμεσα στις λέξεις της πρότασης (Γλώσσα)

(συνεχίζεταιhellip)

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 14: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

bull Τι θα συνέβαινε αν τα νησιά της χώρας μας ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική στεριά (Γεωγραφία)

bull Τι θα συνέβαινε αν το νερό ψυχόμενο συστελλόταν (Φυσική)

bull Πώς θα ήταν σήμερα η θρησκευτική ζωή των ανθρώπων αν ο Χριστός δεν ερχόταν στον κόσμο (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στη θρησκευτική ζωή των χριστιανών αν δεν γινόταν το οριστικό σχίσμα του 1054 μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας (Θρησκευτικά)

bull Τι θα συνέβαινε στους σκλαβωμένους Έλληνες αν δεν υπήρχε το laquoΚρυφό Σχολειόraquo (Ιστορία)

bull Τι θα συνέβαινε αν η κλωνοποίηση του ανθρώπου επιτρεπόταν να γίνεται χωρίς κανέναν περιορισμό (Βιολογία)

bull Τι θα ήταν διαφορετικό για τον Ελληνισμό αν δεν είχε διασωθεί ο Παρθενώνας (Πολιτισμός) κτό

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 15: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

bull Ένταξη ερωτήσεων δημιουργικής σκέψης στο laquoΒιβλίο του Δασκάλουraquo

bull Τράπεζα Ερωτήσεων Δημιουργικής Σκέψης

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 16: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Εισαγωγή ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης σε τακτή ώρα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 17: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ

1 Επίγνωση της δημιουργικής σκέψης ως ξεχωριστής ndash διακριτής νοητικής ικανότητας του ανθρώπινου νου και συνειδητοποίηση της αξίας

2 Συστηματική καλλιέργεια των επιμέρους δημιουργικών ικανοτήτων

3 Εκμάθηση ειδικών τεχνικών δημιουργικής παραγωγής πολλών πρωτότυπων εναλλακτικών ιδεών ndash λύσεων

4 Επισήμανση και άρση των εμποδίων ατομικών και κοινωνικών τα οποία δυσκολεύουν την αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων

5 Ενίσχυση της ετοιμότητας για αξιοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων στην επίλυση των παντός είδους προβλημάτων στη ζωή

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 18: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

bull Πνευματική ευχέρεια

bull Πνευματική ευλυγισία

bull Πρωτοτυπία

bull Επεξεργασία ιδεών

bull Ευαισθητοποίηση προς τις προβληματικές καταστάσεις

bull Ορισμός του προβλήματος

bull Αναλογική σκέψη

bull Μετασχηματισμός

bull Οπτικοποίηση

bull Φαντασία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 19: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ

1 Κατιδεασμός (brainstorming) - (Osborn) bull Αντίστροφος κατιδεασμός

2 Οι 73 ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3 Τεχνική laquoκατάλογος χαρακτηριστικώνraquo-(Crawford)

4 Προκρούστειοι συνδυασμοί - (Whiting)

5 Πλάγια σκέψη (lateral thinking)-(de Bono)

6 Συνεκτική μέθοδος - (Gordon) bull Βιονική μέθοδος bull Συμβολικές αναλογίες ndash Αλληγορίες bull Οξύμωρο σχήμα

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 20: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Ερωτήσεις SCAMPER που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

Άλλες χρήσεις-Νέοι τρόποι χρησιμοποίησης είτε όπως είναι είτε με ελαφρά τροποποίηση

Προσαρμογές-Με τι άλλο μοιάζει Ποιες άλλες ιδέες φέρνει στο μυαλό μας Τι παλαιότερο παράλληλο μας θυμίζει Ποιον μπορώ να μιμηθώ Ποιον μπορώ να αντιγράψω Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία Άλλη οπτική γωνία

Μεγεθύνσεις Πρόσθεση πολλαπλασιασμός-Τι να προστεθεί Ισχυρότερο Μεγαλύτερο Πλατύτερο Υψηλότερο Συχνότερο Μεγαλύτερης αξίας Διπλασιασμός Πολλαπλασιασμός Υπερβολή Super Jumbo Μεγιστοποίηση Πρόσθετα συστατικά

Σμικρύνσεις Αφαίρεση διαίρεση-Τι να αφαιρεθεί Μικρότερο Ελαφρότερο Αραιότερο Κοντύτερο Βραδύτερο Συμπύκνωση Διχοτόμηση Ελαχιστοποίηση Υποβάθμιση Τα μέρη να είναι πτυσσόμενα-σπάνια Κομμάτιασμα

(συνεχίζεταιhellip)

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 21: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Τροποποιήσεις-Αλλαγή χρώματος κίνησης ήχου οσμής μορφής σχήματος ρυθμού χρόνου χρονοδιαγράμματος Άλλη αρχή Άλλο τέλος Άλλο φύλο Αλλαγή σημασίας Άλλες αλλαγές

Αντικαταστάσεις-Ποιος άλλος αντί αυτού Άλλα υλικά Άλλος τρόπος Άλλη προσέγγιση Άλλος τόπος Άλλος χρόνος Άλλη κινητήρια δύναμη Άλλη διαδικασία Άλλος τόνος Άλλος ήχος Άλλη φωνή

Αναδιευθετήσεις-Ανταλλαγή μερών Το πρώτο να γίνεται τελευταίο laquoΟι έσχατοι πρώτοιraquo Άλλος σχηματισμός Άλλη διαρρύθμιση Άλλη ακολουθία

Αντιστροφές-Το αντίθετο Το αντίστροφο Το έξω μέσα Το άνω κάτω Ανταλλαγή ρόλων Αντιμετάθεση θετικού-αρνητικού Αντιμετάθεση αιτίου - αποτελέσματος

Συνδυασμοί- Συνδυασμός στοιχείων μερών ιδεών σκοπών Ποιο μίγμα Ποιο κράμα Ποια συλλογή Άλλη σύνθεση Συγχώνευση

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 22: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ - ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ Τυπικά παραδείγματα από τη λογοτεχνίατη λόγια ποίηση και τη λαϊκή στιχουργία

bull laquoΣτων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχηraquo (Σολωμός) για την ολοσχερή καταστροφή του ηρωικού νησιού

bull laquoΜέριασε βράχε να διαβώ το κύμα αντρειωμένο λέει στην πέτρα του γιαλούraquo (Βαλαωρίτης) για την πάλη του υπόδουλου Γένους

bull laquoΤιμή σrsquo εκείνους όπου στην ζωή τους ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλεςraquo (Καβάφης) για το υπέρτατο χρέος

bull laquoΓια να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλήraquo (Ελύτης) για τη δυσκολία να επιτευχθεί μια επιθυμητή αλλαγή

bull laquoΣα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμοςraquo (Καβάφης) για τη σημασία της διαδικασίας έναντι του αποτελέσματος της διαδρομήςmiddot για τη σημασία του ταξιδιού έναντι της άφιξης στον προορισμό

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 23: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

bull laquoΛίγο ακόμη να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουνraquo (Σεφέρης) για την αξία της επίμονης αδιάκοπης προσπάθειας

bull laquoΔοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριεmiddot τέντωσέ με αλλιώς θα σαπίσωraquo (Καζαντζάκης) laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo για το γεγονός ότι η αχρησία οδηγεί στην αχρηστία

bull laquoΕποχή ισχνών (παχέων) αγελάδωνraquo (λαϊκή ρήση) για την οικονομική δυσπραγία (ευημερία)

bull laquoΔυο πόρτες έχει η ζωή άνοιξα μια και μπήκαraquo (λαϊκό τραγούδι) για τη γέννηση και το θάνατο

bull laquoΣυννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μουraquo (λαϊκό τραγούδι) για την αρνητική εσωτερική ndash ψυχική διάθεση

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 24: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Συμβολική αλληγορίααπό τη διαφήμιση της ΔΕΗ για τον περιορισμό

της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος

(Από διαφημιστικό φυλλάδιο της ΔΕΗ)

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 25: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Ο ψυχισμός του ανθρώπουσύμφωνα με τη Φροϋδική θεωρία

(Ξυλόγλυπτο συλλογής Bettman Archives)

Συμβολικές αναλογίες ndash ΑλληγορίεςΕικονογραφημένες

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 26: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ

ndash Ευαισθησία στα προβλήματα του περιβάλλοντος

ndash Αισιόδοξη διάθεση

ndash laquoΕπιπόλαιοςraquo ενθουσιασμός

ndash Πνευματική ευλυγισία

ndash Σχετική αδιαφορία για το κοινώς παραδεγμένο

ndash Επώαση του προβλήματος Αντίσταση στην πρόωρη

laquoεπίλυσηraquo

ndash Επεξεργασία των ιδεών Διάνθιση με λεπτομέρειες μακιγιάζ των ιδεών

ndash Χιούμορ

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 27: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

bull Οι προηγούμενες εμπειρίες ndash Οι παγιωμένες συνήθειες laquoΑπαγκίστρωση ndash αποδικνύωση από τις έτοιμες λύσειςraquo

bull Η απόλυτη κυριαρχία της λογικής laquoΣυνέργεια λογικότητας και δημιουργικότητας

Το τ α γ κ ό της αποτελεσματικότηταςraquo

bull Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δημιουργικές μας ικανότητες laquoΌλοι μας και συ μπορούμε να σκεφθούμε δημιουργικά Τόλμησε Κάνε το πρώτο βήμαraquo

bull Ο φόβος των σφαλμάτων και της γελοιοποίησης laquoΌποιος φοβάται μήπως πέσει

είναι καταδικασμένος να σέρνεταιraquo

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 28: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

bull Θεοποίηση της ΟΡΘΗΣ λύσης

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 29: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αποδίδει αξία στις δημιουργικές δραστηριότητες του παιδιού

Διδάσκει να εκτιμά και το ίδιο το παιδί τη δημιουργική παραγωγή

Δείχνει ανοχή στις νέες ιδέες και στις ασυνήθεις λύσεις

Δίνει έμφαση όχι μόνο στη γραπτή έκφραση αλλά και στις άλλες μορφές έκφρασης

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αξιολόγηση του τελικού προϊόντος αλλά και της διαδικασίας με την οποία δομήθηκε και παρήχθη το προϊόν αυτό

Δι-ατομικός βαθμός - Ενδο-ατομικός βαθμός

(συνεχίζεταιhellip)

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 30: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Δίνει έμφαση όχι μόνο στο τι γνωρίζει το παιδί (γνωστική πλευρά) αλλά και στο πώς νιώθει για ότι γνωρίζει (συναισθηματική ndash κοινωνική πλευρά)

Δίνει έμφαση στις ατομικές πρωτοβουλίες στην προσωπική έκφραση και στην αυτοπραγμάτωση

Σέβεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωστικά και ιδιοσυγκρασιακά του δημιουργικού παιδιού και εξασφαλίζει την ιδιαίτερη μεταχείριση που έχει ανάγκη αυτό το παιδί για να αναπτυχθεί∙ και να μην laquoαπολεστεί σχολικώςraquo Το δημιουργικό παιδί είναι laquoάτομο με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεςraquo

Καλλιεργεί τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες με τη μεταγνωστική επεξεργασία των μαθημάτων Το σύνθημα είναι laquoΠέραν της δεδομένης γνώσηςraquo

Αποφεύγει την τυποποίηση και σχηματοποίηση της εργασίας την τυπολατρεία τα τελετουργικά στερεότυπα

Και πάνω από όλα κάνει το παιδί να νιώθει εσωτερική ασφάλεια και ψυχολογική σιγουριά∙ το κάνει να είναι ένα παιδί δραστήριο γελαστό χαρούμενο

(hellipσυνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 31: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

Το ldquoΚΛΕΙΔΙrdquo είναι

οι Ε Ξ Ε ΤΑ Σ Ε Ι Σ

οι παντός ΕΙΔΟΥΣ εξετάσεις

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 32: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ(στις παντός είδους εξετάσεις)

Γνώσεων(Μνήμης)

30

ΚρίσεωςΣυγκλίνουσας-

κριτικής σκέψης50

Δημιουργικής σκέψης

20

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 33: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΚΛΕΙΔΟΥΧΟΣ όμως είναι Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 34: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1) Απόκτηση γνώσεων για τη φύση και την αγωγή της δημιουργικής σκέψης

2) Πρακτική άσκηση στις ειδικές τεχνικές και στις ερωτήσεις που κεντρίζουν τη δημιουργική σκέψη

3) Αυτογνωσία ndash Αλλαγή στάσης ndash Αποδέσμευση δικών τους δημιουργικών ικανοτήτων

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
Page 35: Παρασκευόπουλος, Δημιουργική σκέψη
  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40