ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

30
ท่อในงานไฟฟ้ า การใช้ท่อในงานไฟฟ้ามีจุดประสงค์เพื่อป้ องกันอันตรายที่อาจเกิดกับสายไฟ และให้เหมาะสมกับการเดิน สายในแต่ละพื ้นที่ ท่อที่นิยมใช้แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มคือ ท่อโลหะและท่ออโลหะ ซึ ่งประกอบด้วย ท่อโลหะบาง ( Electrical Metallic Tubing; EMT ) ท่อโลหะหนาปานกลาง ( Intermediate Metal Conduit; IMC ) ท่อโลหะหนา ( Rigid Steel Conduit; RSC ) ท่อโลหะอ่อน ( Flexible Metal Conduit ) ท่อ PVC ( Poly Vinyl Chloride ) ท่อ HDPE ( High Density PolyEthylene พื ้นที่ภาคตัดขวางภายในของท่อร้อยสาย จานวนสายสูงสุดในท่อร้อยสาย ท่อโลหะบาง (Electrical Metallic Tubing) ทาด้วยแผ่นเหล็กกล้าชนิดรีดร้อนหรือรีดเย็น หรือแผ่นเหล็กกล้าเคลือบสังกะสี ผิวภายในเคลือบด้วยอีนา เมล ทาให้ผิวท่อเรียบทั ้งภายใน และภายนอกท่อ และมีความมันวาว ปลายท่อเรียบทั ้ง 2 ด้านไม่สามารถ ทาเกลียวได้ มาตรฐานกาหนดให้ใช้ตัวอักษรสีเขียวระบุชนิด และขนาดของท่อ เรียกกันทั่วไปว่าท่อ EMT ปัจจุบันมีขนาดตั ้งแต่ 1/2" - 2" และยาวท่อนละ 10 ฟุตหรือประมาณ 3 เมตร ดังรูป ท่อ EMT ใช้เดินลอยในอากาศ หรือฝังในผนังคอนกรีตได้ แต่ห้ามฝังดิน หรือฝังในพื ้นคอนกรีต ใน สถานที่อันตราย ระบบแรงสูง หรือบริเวณ ที่อาจเกิดความเสียหายทางกายภาพ ขนาดท่อที่มีขายใน ท้องตลาดคือ 1/2" , 3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2" , 2" การดัดท่อชนิดนี ้ใช bender ทีมีขนาดเท่ากับขนาดท่อ สาหรับท่อที่มีขนาดใหญอาจใช้ข้อโค้งสาเร็จรูป (Elbow) ที่วางขายทั่วไปได้ เช่น ข้อโค้ง 90 องศา ดังรูป

Transcript of ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

Page 1: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

ทอในงานไฟฟา

การใชทอในงานไฟฟามจดประสงคเพอปองกนอนตรายทอาจเกดกบสายไฟ และใหเหมาะสมกบการเดนสายในแตละพนท ทอทนยมใชแบงออกเปน 2 กลมคอ ทอโลหะและทออโลหะ ซงประกอบดวย

ทอโลหะบาง ( Electrical Metallic Tubing; EMT )

ทอโลหะหนาปานกลาง ( Intermediate Metal Conduit; IMC )

ทอโลหะหนา ( Rigid Steel Conduit; RSC )

ทอโลหะออน ( Flexible Metal Conduit )

ทอ PVC ( Poly Vinyl Chloride )

ทอ HDPE ( High Density PolyEthylene

พนทภาคตดขวางภายในของทอรอยสาย จ านวนสายสงสดในทอรอยสาย

ทอโลหะบาง (Electrical Metallic Tubing)

ท าดวยแผนเหลกกลาชนดรดรอนหรอรดเยน หรอแผนเหลกกลาเคลอบสงกะส ผวภายในเคลอบดวยอนาเมล ท าใหผวทอเรยบทงภายใน และภายนอกทอ และมความมนวาว ปลายทอเรยบทง 2 ดานไมสามารถท าเกลยวได มาตรฐานก าหนดใหใชตวอกษรสเขยวระบชนด และขนาดของทอ เรยกกนทวไปวาทอ EMT ปจจบนมขนาดตงแต 1/2" - 2" และยาวทอนละ 10 ฟตหรอประมาณ 3 เมตร ดงรป

ทอ EMT ใชเดนลอยในอากาศ หรอฝงในผนงคอนกรตได แตหามฝงดน หรอฝงในพนคอนกรต ในสถานทอนตราย ระบบแรงสง หรอบรเวณ ทอาจเกดความเสยหายทางกายภาพ ขนาดทอทมขายในทองตลาดคอ 1/2" , 3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2" , 2" การดดทอชนดนใช bender ทมขนาดเทากบขนาดทอ ส าหรบทอทมขนาดใหญ อาจใชขอโคงส าเรจรป (Elbow) ทวางขายทวไปไดเชน ขอโคง 90 องศา ดงรป

Page 2: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

ตวอยางขอมลทอ EMT แสดงดงตาราง ( ของ NIPPON white conduit )

ทอโลหะหนาปานกลาง (Intermediate Metal Conduit)

ท าดวยแผนเหลกกลาชนดรดรอนหรอรดเยน หรอแผนเหลกกลาเคลอบสงกะส ผวภายในเคลอบดวยอนาเมล ท าใหผวทอเรยบทงภายใน และภายนอกทอ และมความมนวาว มความหนากวาทอ EMT ปลายทอท าเกลยวไวทง 2 ดาน มาตรฐานก าหนดใหใชตวอกษรสสม (บางครงอาจเหนเปนสแดง) ระบชนดและขนาดของทอ เรยกกนทวไปวาทอ IMC มขนาดตงแต 1/2" - 4" และยาวทอนละ 10 ฟต หรอประมาณ 3 เมตร ดงรป

ทอ IMC ใชเดนนอกอาคาร หรอฝงในผนง-พนคอนกรตได ขนาดทอทมขายในทองตลาดคอ 1/2" ,

3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2" , 2" , 2 1/2" , 3" , 3 1/2" และ 4" การดดทอชนดน

Page 3: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

ใช hickey ทมขนาดเทากน ส าหรบทอทมขนาดใหญ อาจใชขอโคงส าเรจรป ทวางขายทวไปไดเชน ขอโคง 90 องศา ดงรป

ตวอยางขอมลทอ IMC แสดงดงตาราง ( ของ NIPPON white conduit )

ทอโลหะหนา (Rigid Steel Conduit)

ท าดวยแผนเหลกกลาชนดรดรอนหรอรดเยน หรอแผนเหลกกลาเคลอบสงกะสทงผวภายนอกและภายใน ท าใหผวทอเรยบทงภายใน และภายนอกทอ แตผวจะดานกวาและหนากวาทอ EMT และ IMC

ปลายทอท าเกลยวไวทง 2 ดาน มาตรฐานก าหนดใหใชตวอกษรสด า ระบชนดและขนาดของทอ เรยกกนทวไปวาทอ RSC มขนาดตงแต 1/2" - 6" และยาวทอนละ 10 ฟตหรอประมาณ 3 เมตร ดงรป

Page 4: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

ทอ RSC ใชเดนนอกอาคาร หรอฝงในผนง-พนคอนกรตได ขนาดทอทมขายในทองตลาดคอ 1/2" ,

3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2" , 2" , 2 1/2" , 3" , 3 1/2", 4" ,5" และ 6" การดดทอชนดนใช hickey หรอเครองดดทอไฮดรอลกทมขนาดเทากน ส าหรบทอทมขนาดใหญ อาจใชขอโคงส าเรจรปคลายกบขอโคงส าเรจรปของทอ IMC ทวางขายทวไปไดเชน ขอโคง 90 องศา เปนตน ตวอยางขอมลทอ RSC แสดงดงตาราง ( ของ NIPPON white conduit )

ทอโลหะออน (Flexible Metal Conduit)

ท าดวยแผนเหลกกลาเคลอบสงกะสทงผวภายนอกและภายใน เปนทอทมความออนตว โคงงอไปมาได เหมาะส าหรบตอเขากบดวงโคม มอเตอรหรอเครองจกรกลทมการสนสะเทอน มขนาดตงแต 1/2" -

4" ลกษณะของทอแสดงดงรป

ทอโลหะออน ใชเดนในสถานทแหงและเขาถงได หามใชเดนในสถานทเปยก , ในชองขนลง , ในหองเกบแบตเตอร , ในสถานทอนตราย , ฝงดนหรอฝงในคอนกรต ขนาดทอทมขายในทองตลาดคอ 1/2" , 3/4" , 1" , 1

Page 5: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

1/4" , 1 1/2" , 2" , 2 1/2" ,3" และ 4" ทอโลหะออนทใชตองมขนาดไมเลกกวา 1/2"

ยกเวนทอโลหะออนทประกอบมากบขวหลอดไฟฟา และมความยาวไมเกน 180 เซนตเมตร การจบยดทอชนดนตองมระยะหางระหวางอปกรณไมเกน 1.50 เมตร และหางจากกลองตอสาย ไมเกน 30

เซนตเมตร และหามใชทอโลหะออนเปนตวน า แทนสายดน

ทอโลหะออนกนน า เปนทอโลหะออนทมเปลอก PVC หมดานนอกเพอกนความชน ไมใหเขาไปภายในทอได ใชงานในบรเวณทตองการความออนตวของทอเพอปองกนสายไฟฟา ช ารด จากไอของเหลวหรอของแขงหรอในทอนตราย หามใชในบรเวณทอณหภมใชงานของ สายไฟฟาสงมากจนท าใหทอเสยหายมขนาดตงแต 1/2" - 4" การตดทอชนดนใชเลอยตดเหลก ทวไปตดตรงๆ โครงสรางภายในและขอมลของทอโลหะออนกนน าแสดงดงรปขางลาง

Nominal size

Inner diameter

Outside diameter

Vinyl Sheath

Thickness

Min Bending Radius

Length of

Each Roll min. max. min. max.

mm mm mm mm mm mm m

3/8" 12.29 12.80 17.5 18.0 0.76 61 60.0

1/2" 15.80 16.31 20.8 21.3 0.76 83 60.0

3/4" 20.83 21.34 26.2 26.7 0.89 108 30.0

1" 26.44 27.08 32.8 33.4 0.89 165 30.0

1 1/4" 35.05 35.81 41.4 42.2 0.89 203 15.0

1 1/2" 40.10 40.64 47.4 48.3 1.02 229 15.0

2" 51.31 51.94 59.4 60.3 1.02 283 15.0

Page 6: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

2 1/2" 62.99 63.63 72.1 73.0 1.27 375 7.5

3" 77.98 78.74 87.9 88.9 1.27 445 7.5

4" 101.60 102.62 113.3 114.3 1.52 609 7.5

ทอพวซ (PolyVinyl Chloride)

ท าดวยพลาสตกพวซ ทมคณสมบตตานเปลวไฟ แตขอเสยคอขณะทถกไฟไหมจะมกาซพษทเปนอนตรายตอคนเราออกมาดวย และไมทนตอแสงอลตราไวโอเลตท าใหทอกรอบเมอโดนแดดเปนเวลานาน ทใชในงานไฟฟามสเหลอง มขนาดตงแต 1/2" - 4" และยาวทอนละ 4 เมตร ดงรป

ทอ PVC ใชเดนลอยในอากาศ หรอฝงในผนงคอนกรตได แตหามใชใน บรเวณทอาจเกดความเสยหายทางกายภาพ ขนาดทอทมขายในทองตลาด คอ 3/8" , 1/2" , 3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2"

, 2" , 2 1/2" , 3" และ 4" ส าหรบทอ ขนาด 3" และ 4" มความยาว 2 ขนาดคอ 4 และ 6

เมตร ขนอยกบแตละบรษท

ทอHDPE (High Density Polyethylene)

ท าดวยพลาสตก polyethylene ชนด high density ทมคณสมบตตานเปลวไฟ มความแขงแรงสง ยดหยนตวไดด มทงแบบผวเรยบ และแบบลกฟก ใชเดนสายบนผวในทโลง, บนฝาในอาคาร, เดนสายใตดนทงแรงดนต าและ แรงดนสงปานกลาง ทนตอแรงกดอดไดด ขอไดเปรยบของทอชนดน คอความออนตวจงไมตองดดทอท าใหเดนทอไดสะดวกรวดเรว ขนาดของทอ มตงแต 1/2" ขนไป

Page 7: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

ทอ HDPE แบบผวเรยบ

ทอ HDPE แบบลกฟก

ขอดของทอ HDPE ปจจบนนยมใชทอ HDPE แบบลกฟกกนมากเนองจากมขอดหลายประการคอ

งายตอการโคงงอ มความยาวตอเนองมากระหวาง 30 - 300 เมตร ท าใหลดขอตอตางๆ ลงไปไดมาก แขงแกรงและน าหนกเบา ตานทานตอการผกรอนและทนทกสภาพดนฟาอากาศ ยดหยนและทนตอแรงกดทบไดด มแรงเสยดทานภายในทอต า จงรอยสายในทอไดงายขน ท าใหก าหนดระยะหางของบอพกสาย

(hand hole) ไดไกลขนกวาเดม

ทอ HDPE แบบลกฟกอาจเรยกอกอยางหนงวา ทอ EFLEX (ขอมลจากบรษทบางกอกเทเลคอม จ ากด) ซงเปนเพยงสวนหนง ในผลตภณฑ ประเภททอลกฟก การน าทอชนดนไปใชงานตองเลอกให

Page 8: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

เหมาะกบสภาพงานนนๆ นอกจากนยงมทอลกฟกแบบออนตว เรยกวาทอ PFLEX ซงมหลายชนดทงใชฝงในคอนกรต และชนดผสมสารกนไฟเพอใชในทโลงและวางบนฝาเพดาน ดงรป

ขอมลทอ EFLEX ทควรทราบไดแก...

ตารางทอ EFLEX

ขนาดทอ (ประมาณ)

เสนผาศนยกลางภายนอกทอ

( มม.) โดยประมาณ

เสนผาศนยกลางภายในทอ

( มม.) โดยประมาณ

น าหนก (กก./ม)

ความยาวตอขด (เมตร) นว มม.

1 30 40 30 0.23 300

2 50 64 50 0.36 200

3 80 102 80 0.80 100

4 100 130 100 1.10 100

5 125 160 125 1.60 100

6 150 188 150 2.30 50

8 200 250 200 3.60 30

อปกรณในการตดตงทอ EFLEX

วธการตดตงทอ EFLEX แบบฝงดนกลบทราย

Page 9: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

อปกรณทใชตดตงทอรอยสาย EFLEX

ปากแตร

ฝาปดทอส ารอง

ปากแตร (Bell Mouth) เปนอปกรณ

ชวยเหลอ และอ านวยความสะดวกในการรอยสายเขาทอ โดยปองกนไมใหเปลอกสายเคเบลขดกบ

ปากทอขณะรอยสาย

ฝาปดทอส ารอง (Spare Cap) เปนอปกรณปดทอแบบเกลยวใน ใชกบทอทวางอยในบอพกสายใตดน แตถาหากตดเอาฝาทอออก อปกรณน จะกลายเปนปากแตรชวยใน

การรอยสาย

ขอตอทอ EFLEX กบทออนๆ

อปกรณยดทอกบต

ขอตอทอ EFLEX (Adaptor) เปนอปกรณอ านวยความสะดวก ในการตอทอ EFLEX กบ

ทอ พลาสตก หรอทอโลหะ

อปกรณยดทอกบต (EFLEX

Clamp) ประกอบดวยโลหะกบยาง ใชในการ ยดทอ EFLEX เขากบตควบคม

หรอกลองรอยสายเคเบล

ฝาปดทอ

ขอตอตรง

ฝาปดทอ (End cap) เปนอปกรณทใชปดทอ ขอตอตรง (Straight joint) เปน

Page 10: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

EFLEX ใชปองกนดน,น าและสงใดๆ เขาไปในทอ ขณะขนสง หรอใชปดทอทกครงทมการตดทอ

และรอการรอยสาย

อปกรณทใช ตอทอ EFLEX เขาดวยกน

กรวยยางปดทอ

หวลากสายเคเบล

กรวยยางปดทอ (Sand Preventive) เปนอปกรณ ชวยในการปดทอทมการรอยสายเสรจแลว

ซงปองกนดน, ฝ น, น าไมใหเขาไปในทอได

หวลากสายเคเบล (Pulling eye) เปนอปกรณอ านวยความสะดวกในการ รอยสายเคเบล ซงจะใชตดกบหวสายเคเบล ทจะรอย

เขาทอ EFLEX ทกครง

การตดตงทอ eflex แบบฝงดนกลบทราย

ขนตอนการตดตงทอรอยสายเคเบลใตดนแบบลกฟกฝงดนกลบทราย มขอแนะน าดงน

1. ขดพนท ทจะวางทอใหมความลกและกวางใหสมพนธกบจ านวนแถว และจ านวนชนของทออเฟลคทจะฝงไวใตดน เมอขดแลว ใหใชแผนเหลกกนขอบบรเวณทขดเพอปองกนการทลายของดน จากนนจงปรบสภาพพนภายในบอใหเรยบ โดยถมทราย และใชเครองบดอดทราย

2. เตรยมทออเฟลคกอนใชงาน ดงน

2.1 คลายทออเฟลคโดยใชวธการกลง ไมควรดงทอออกจากมวน เพราะจะท าใหทอบด

Page 11: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

2.2 กรณทพนทคบแคบ การคลายทอควรใชจานหมน ตงบรเวณจดเรมตนแลวจงดงทอออก โดยใหทอเคลอนทไปในชอง ทจะวางทอ

2.3 พนททเปนคอนกรต ควรมวสดรองรบทอทคลายออกจากมวนเพอไมใหเสยดสกบพน

2.4 ควรวางทออเฟลคใหตรงตลอดแนว และไมควรใชวสดรองรบทอ เพราะจะท าใหทอคดเปนลกคลน

3. น าทออเฟลคทจดเตรยมไว ลงไปในพนทตามจ านวนทอทจะวางในชนแรก โดยมหวเปนตวจดแนวทอ (วสดทใชท าหวอาจเปน ไมอด ปนหลอหรอพลาสตก) ระยะหางของหวแตละชวงประมาณ 30 -

50 เซนตเมตร

Page 12: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

มาตรฐานระยะ a และ b ของทออเฟลค ขนอยกบขนาดเสนผาศนยกลางทอดงน

เสนผาศนยกลาง 30, 50 มม. = 50 มม. เสนผาศนยกลาง 80, 100, 125, 150 มม. = 70 มม. เสนผาศนยกลาง 200 มม. = 100 มม. ระยะ C ตองไมต ากวา 0.60 เมตร โดยไมค านงถงขนาดทออเฟลค หรอมากกวา 1.20 เมตร ถาทออเฟลคมแรงกดทบระยะ D คอขนาดเสนผาศนยกลางดานนอกของทออเฟลค 4. เมอวางทออเฟลคในชนแรกแลว ควรมไมหรอเหลกตอกดานขางทออเฟลคทง 2 ขางเพอเสรมความแขงแกรงกอนถมทราย และเปนการจดแนวทอทจะวางในชนตอไปเพอใหเปนแนวเดยวกน

5. เรมถมทรายในชนแรกโดยคอยๆ ถมบรเวณหวทกๆ อนจนครบ และท าการเกลยทรายกลบบรเวณแนวทออเฟลคใหทว บดอดทรายใหแนน โดยมความหนาของทรายตามทก าหนดไวประมาณ 10 - 20

เซนตเมตรหรอมากกวา แลวดงหวออกทกครง

Page 13: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

6. วางทออเฟลคในชนตอไป โดยท าตามขอ 3, 4, 5 ตามล าดบ

7. เมอวางทอครบตามจ านวนชนทตองการแลว จงถมทรายและบดอดใหแนนตามมาตรฐานทก าหนด 8. น าแผนคอนกรต (Concrete Slab) วางบนชนทรายทถมทออเฟลคในชนสดทายเพอเปนการปองกนและบอกใหรวา บรเวณนมทอฝงอย โดยมาตรฐานของแผนคอนกรตตองมความหนา 20 มม. กวาง 700 มม. และยาว 1700 มม.

9. น าเทปพลาสตกสสมหรอสอนๆ มาวางตามแนวยาวของทอเพอบอกวาบรเวณนมสายเคเบลไฟฟาแรงสงหรอสายเคเบล โทรศพทฝงอยใตดน โดยการใชเทปสขนอยกบขอก าหนดของแบบ

Page 14: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

10. กลบดนใหทวบรเวณและปรบสภาพหนาดนเพอเทคอนกรตในขนตอนสดทาย หมายเหต ควรตรวจสอบทออเฟลคทตดตงเรยบรอยแลว โดยใชลกทดสอบทอ (Test Piece)

ขอควรระวง 1. การวางทออเฟลคในลกษณะโคงงอ เปนสงทไมควรปฏบตอยางยง แตถาจ าเปนจรงๆ กสามารถท าไดแตควรโคงงอไมต ากวา 15 เทาของรศมภายนอกของสายเคเบล 2. เพอปองกนสงสกปรกตดไปกบสายและเขาไปในทอ (โดยเฉพาะการดงสายเคเบล) ควรท าบอพกทปลายทอทใชงานทกครง

3. ควรปดหวและทายของทออเฟลคดวยฝาปดทอทกครงเพอปองกนสงสกปรกเขาไปในทอ 4. ลวดสายน า (Pilot Wire) ทางโรงงานผผลตจะมใหในทออเฟลคตามความยาวทอทกทอ (วตถประสงคของลวดสายน า เพอใชดงเชอกน าเคเบลโดยทลวดสายน ารบแรงดงไมเกน 50 กโลกรม) 5. ทกครงทมการรอยสายเขาทออเฟลค จะตองมอปกรณในการจบยดหวสายเคเบลเชนตาขายจบหวสายเคเบล (Pulling Grips) โดยผใชงานควรใช PVC เทปพนรอบหวสายเคเบลใหเรยบรอย หรอ

Page 15: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

ใชหวลากสายเคเบลซงจะท าใหการรอยสาย เปนไปอยางสะดวกและปลอดภย

ตารางแสดงพนทภาคตดขวางภายในของทอรอยสาย

ตารางแสดงพนทภาคตดขวางภายในของทอรอยสายไฟฟาทผลตตาม มอก. 770-2531

ขนาดทอ(มม.) , นว

พนทภาคตดขวางภายใน (ตร.มม.)

ชนดของทอ

ทอโลหะบาง (EMT)

ทอโลหะหนาปานกลาง (IMC)

ทอโลหะหนา (RSC)

15 (1/2) 195 230 201

20 (3/4) 343 390 355

25 (1) 555 637 572

32 (11/4) 967 1,091 986

40 (11/2) 1,313 1,467 1,338

50 (2) 2,164 2,382 2,196

65 (21/2) 3,776 3,367 3,137

80 (3) 5,706 5,175 4,837

90 (31/2) 7,447 6,907 6,458

100 (4) 9,520 8,871 8,309

125 (5) - - 13,041

150 (6) - - 18,786

จ านวนสายสงสดในทอรอยสาย

ขอก าหนดตาม มอก.11-1531 ส าหรบจ านวนสายสงสดในทอรอยสาย แบงออกเปน 2 กรณคอ

1. สายไฟฟามขนาดเทากนทกเสน สามารถดไดจากตารางท 1 ซงเปนขอก าหนดส าหรบสาย THW

2. สายไฟฟาตางขนาดกนเดนรวมกน สามารถดไดจากตารางท 2

Page 16: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

ตารางท 1

จ านวนสงสดของสายไฟฟาหมฉนวนแกนเดยว (THW) ทมขนาดเทากนทกเสน

ขนาดสาย sq.mm จ านวนสงสดของสายไฟฟาในทอรอยสาย

1/2" 3/4" 1" 1 1/4" 1 1/2" 2"

1 7 13 20 33 - -

1.5 6 11 17 28 44 -

2.5 4 8 13 22 34 -

4 3 5 9 15 23 36

6 2 4 7 12 19 29

10 1 3 4 7 12 19

16 1 1 3 5 9 14

25 1 1 1 3 5 9

35 - 1 1 3 4 7

50 - - 1 1 3 5

70 - - 1 1 2 4

95 - - 1 1 1 3

120 - - - 1 1 2

150 - - - 1 1 1

185 - - - - 1 1

240 - - - - 1 1

300 - - - - - 1

400 - - - - - 1

500 - - - - - -

ขนาดสาย sq.mm จ านวนสงสดของสายไฟฟาในทอรอยสาย

2 1/2" 3" 3 1/2" 4" 5" 6"

1 - - - - - -

1.5 - - - - - -

2.5 - - - - - -

4 - - - - - -

6 - - - - - -

Page 17: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

10 32 - - - - -

16 23 36 - - - -

25 15 23 29 - - -

35 12 19 24 30 - -

50 9 14 17 21 34 -

70 7 10 13 16 26 37

95 5 7 10 12 19 27

120 4 6 8 10 16 23

150 3 5 7 8 13 19

185 2 4 5 6 10 15

240 1 3 4 5 8 12

300 1 2 3 4 6 10

400 1 1 2 3 5 8

500 1 1 1 2 4 6

กฎการเดนสาย ไดก าหนดเปอรเซนตสงสดของพนทหนาตดรวมฉนวนของสายไฟฟาตอพนทหนาตดของทอ ดงตารางท 2

จ านวนสายในทอ 1 2 3 4 มากกวา

4

สายไฟทกชนด ยกเวนมปลอกตะกวหม 53 31 40 40 40

สายไฟชนดมปลอกตะกวหม 55 30 40 38 35

นอกจากนทาง NEC ไดก าหนดเพมเตมคอ 1. ในการคดจ านวนสายไฟฟาในทอถาเปนสายขนาดเดยวกนเศษสวนทเกน 0.8 ใหปดขนเชน 3.82 เสนใหคดเปน 4 เสนเปนตน

2. สายไฟฟาหลายแกนใหถอเปนสายแกนเดยว

วสด-อปกรณในงานตดตงเดนสายไฟฟา

วสด-อปกรณในงานตดตงเดนสายไฟฟา มหลายชนด ทงตดตงดวยเขมขดรดสาย และงานทอ โดยวสด-อปกรณ ทนยมใชในงานไฟฟามหลายชนดคอ

Page 18: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

Connector

Connector เปนอปกรณส าหรบตอทอ EMT เขากบ box ตางๆ เชน handy box

, square box เปนตน ใชรวมกบ lock nut และ bushing มหลายขนาด ตามขนาดของทอ EMT คอ 1/2",3/4",1",1 1/4",1 1/2" , 2" , 2 1/2" , 3" , 4"

Coupling

coupling เปนขอตอตรง ใชส าหรบตอทอ EMT เขาดวยกน มหลายขนาด ตามขนาดของทอ EMT คอ 1/2" , 3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2" , 2" , 2 1/2" ,3" , 4"

Connector ส าหรบทอโลหะออน

Connector ส าหรบทอโลหะออน เปนอปกรณส าหรบ ตอทอโลหะออน เขากบ box

ตางๆ ใชรวมกบ lock nut มหลายขนาด ตามขนาดของทอโลหะออน เชน 1/2" , 3/4" , 1" ,

1 1/4" , 1 1/2" , 2" , 2 1/2" และ 3"

Connector ส าหรบทอโลหะออนกนน า

connector ส าหรบทอโลหะออนกนน า เปนอปกรณส าหรบ ตอทอโลหะออนกนน า เขากบ box ตางๆ ใชรวมกบ lock nut มหลายขนาด ตามขนาดของทอโลหะออนกนน า

Page 19: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

Locknut

locknut ใชรวมกบ connector ทอ EMT และ connector ทอโลหะออน-ทอโลหะออนกนน า ขนาดของ locknut ขนอยกบขนาดของ connector

Bushing

bushing ใชรวมกบ connector โดยสวมทบ locknut ปองกนคมทอ ไมใหท าอนตรายแกสายไฟ ขนาดขนอยกบขนาดของ connector

Handy box

handy box ใชส าหรบตดตง switch และ plug มขนาด 2x4 นว สามารถตดลอย หรอฝงในผนงกได

Octagon box

octagon box เปน box 8 เหลยม ขนาด 3.5 x 3.5 นว ใชส าหรบตดตงฐานโคมไฟ

Page 20: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

บางประเภท

Square box

square box เปน box 4 เหลยมจตรส ขนาด 4 x 4 นว ใชส าหรบเปนกลองตอสาย

Box กลมกนน า

box กลมกนน า เปน box กลม ท าดวย อลมเนยมหลอ ระบขนาดเสนผา ศนยกลางเปนนว ใชส าหรบเปนกลอง ตอสาย มทงทางเดยว, 2 ทาง, 3 ทาง และ 4 ทาง เปนตน การสงซอควรระบ ขนาดของรเกลยวดวย เชน 1/2" หรอ 3/4"

Box ฝงสสม

เปน box 4 เหลยม ขนาด 2 x 4 นว ฝงในผนงคอนกรตใชส าหรบตดตงปลกหรอสวทซแบบเมจก

Page 21: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

แหวนลด

แหวนลดใชลดขนาดของรกลองทมเสนผาศนยกลางโตเกนไป ใชรวมกบ box ทท าดวยแผนโลหะบางทวไปเชน handy box , square box , octagon box หรอกลอง load

center เปนตน โดยประกบแหวนลดทง 2 ขางของกลอง แลวจงใส connector และ locknut ตามปกต มหลายขนาดใหเลอกใชไดแก 1" - 3/4" , 3/4" - 1/2" เปนตน

เกลยวลด

เกลยวลดมลกษณะเปนขอตอเกลยวนอก - เกลยวใน ใชลดขนาดของรกลองทมเสนผาศนยกลางโตเกนไป ใชรวมกบ box ท มเกลยวใน หรอท าดวยอลมเนยมหลอเชน FS box , FSC box ,

FSCC box เปนตน โดยขนเกลยวลดเขาไปในรกลอง แลวจงใส connector ตามปกต มหลายขนาดใหเลอกใช ไดแก 1" - 3/4" , 3/4" - 1/2" เปนตน

Wire Nut

wire nut หรอกระจบตอสายท าดวยพลาสตกภายในมเกลยว นยมใชในการตอสายไฟฟาขนาดเลกเขาดวยกน โดยบดสายทตองการตอถงกนใหเปนเกลยวในทศทางตามเขมนาฬกา แลวจงสวม wire nut และขนใหแนน อยาใหมตวน าทองแดงหรออลมเนยมโผลพน wire nut ออกมา มหลายขนาดเชน 33-3, 44-3, 66-3, 99-3 และหลายสไดแก สม, เหลอง, แดง, เทา การใช wire nut เหมาะส าหรบตอสายในกลองโลหะ แทนการใชเทปพนสายเพยงอยางเดยว เพราะมความปลอดภยสงกวา

Page 22: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

Condulet OT

condulet OT เปนขอตอแยก 3 ทางใชส าหรบตอแยกทอ โลหะ ใชรวมกบทอโลหะทกชนด มหลายขนาดตามขนาด ของทอทใชไดแก 1/2" , 3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2" , 2"

, 2 1/2" ,3" , 4" , 5" และ 6"

Condulet LL

condulet LL เปนขอตอแยกทางซายใชส าหรบตอทอโลหะ เปนมม 90 องศาแทนการดดทอ เขามมในทแคบ ใชรวมกบทอโลหะทกชนด มหลายขนาดตามขนาด ของทอทใชไดแก 1/2" ,

3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2" , 2" , 2 1/2" ,3" , 4" , 5" และ 6"

Condulet LR

condulet LR เปนขอตอแยกทางขวาใชส าหรบตอทอโลหะ เปนมม 90 องศาแทนการดดทอ เขามมในทแคบ ใชรวมกบทอโลหะทกชนด มหลายขนาดตามขนาด ของทอทใชไดแก 1/2" ,

3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2" , 2" , 2 1/2" ,3" , 4" , 5" และ 6"

Page 23: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

Condulet LB

condulet LB เปนขอตอแยกดานหลงใชส าหรบตอทอ โลหะเปนมม 90 องศาแทนการดดทอ เขามมในทแคบ ใชรวมกบทอโลหะทกชนด มหลายขนาดตามขนาด ของทอทใชไดแก 1/2" ,

3/4" , 1" , 1 1/4" , 1 1/2" , 2" , 2 1/2" ,3" , 4" , 5" และ 6"

FS Box

FS box เปน box อลมเนยมหลอตอทอได 1 ทาง ใชส าหรบตดตงปลกและสวทซ เหมาะส าหรบตดตงใน บรเวณทมความชนสง มขนาด 2x4" ขนาดของรเกลยวคอ 1/2" , 3/4"

FSC Box

FSC box เปน box อลมเนยมหลอตอทอได 2 ทาง ใชส าหรบตดตงปลกและสวทซ

เหมาะส าหรบตดตงใน บรเวณทมความชนสง มขนาด 2x4" ขนาดของรเกลยวคอ 1/2" , 3/4"

FSCC Box

FSCC box เปน box อลมเนยมหลอตอทอได 3 ทาง ใชส าหรบตดตงปลกและสวทซ

เหมาะส าหรบตดตงใน บรเวณทมความชนสง มขนาด 2x4" ขนาดของรเกลยวคอ 1/2" , 3/4"

Page 24: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

Ground Clamp

ground clamp ใชยดสายตวน าเขากบแทง ground rod เมอตดตงสายดน ขอดคอใชงาย ราคาถก

พกพลาสตก (Fixer)

พกพลาสตก ใชฝงในผนง , เพดาน หรอพนคอนกรต กอนใชสกรขนยดอปกรณใหแนน มหลายขนาดเลอกใชให เหมาะสมกบสกร เชน เบอร s5 , s6 , s7 เปนตน โดยตวเลขยงสงขนาดจะโตขนตามล าดบ

พกตะกว (Fixer)

พกตะกว ใชฝงในผนง , เพดาน หรอพนคอนกรต กอนใช nut ขนยดอปกรณใหแนน มกใชกบอปกรณ ทมขนาดใหญ น าหนกมาก มหลายขนาดเลอกใชให ขนาดจะเรยกตาม เสนผาศนยกลางของ nut เชน 1/4" เปนตน การใสพกตะกว ตองใสดานทมเกลยวเขาไปกอนเสมอ

Page 25: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

Strap

strap ใชยดทอตดกบผนง , เพดานหรอพนใหแนน มทงแบบรเดยว และ 2 ร แบบรเดยวใชยดทอในทแคบหรอ ชดขอบผนง-เพดาน แบบ 2 รใชยดทวไปทพนทกวาง ใชรวมกนไดทงทอ EMT ,

IMC , RMC และ ทอโลหะออน ขนาดของ strap เปนไปตามขนาดทอทใช

Chanel Strap

chanel strap ใชยดทอตดกบผนง , เพดานหรอพนใหแนน ใชรวมกนไดทงทอ EMT

, IMC , RMC มความแขงแรงสง chanel strap ตองใชงานรวมกบราง strap เหมาะส าหรบ ยดทอเรยงกนจ านวนมาก ขนาดของ strap และรางจะมความสมพนธกน

ฝาปดปลก Eagle

ฝาปดปลก eagle ใชรวมกบปลกแบบ eagle เทานน

หนากาก magic

หนากากแบบเมจกใชปดปลกหรอสวทซแบบเมจก ขนาดและรปรางแตกตางกนขนอยกบยหอทใช มทงแบบ 1ชอง 2 , 3 ชองหรอมากกวา

Page 26: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

ปลก magic

ปลกแบบเมจกใชรวมกบหนากากแบบเมจก มทงแบบ ธรรมดาและแบบมสายดน

Box ลอยแบบ magic

เปน box พลาสตกมหลายขนาด ใชตดตงสวทซและปลกแบบเมจก ทใชกนมากมขนาด 2x4"

ปลกโทรศพทแบบ magic

ปลกโทรศพทแบบเมจกใชรวมกบหนากากแบบเมจก

ปลกโทรทศนแบบ magic

ปลกโทรทศนแบบเมจกใชรวมกบหนากากแบบเมจก

Page 27: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

ขอโคง 90 องศา

ขอโคง 90 องศาใชแทนการดดทอ มขายส าเรจรป ทงทอโลหะและทอ PVC ขนาดตามทอทใชงาน เปนคนละอยางกบของอ จะสงเกตเหนวาขอโคงจะโคงมน เหมาะส าหรบงานรอยสายไฟฟาในขณะทของอใชกบงานประปา

สวทซทางเดยวแบบ magic

สวทซทางเดยวแบบเมจกใชรวมกบหนากากแบบเมจก

แคลมปลกตาล (Connector dead end)

แคลมปลกตาลเปนแคลมปทใชยดสายเมนเขากบ secondary rack ทเสาไฟตนแรกและ/หรอตนสดทายกอนเขาตวอาคาร ท าดวยอลมเนยมหลอ ระบขนาดเปนพนทหนาตดของสายไฟเชน 25-

35 sq.mm. , 50-70 sq.mm. เปนตน

Page 28: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

Split-bolt connector

เปน bolt ทใชส าหรบตอสายแยก เชนเดยวกบ PG clamp แตมความแขงแรงมากกวา ตวอยางขนาดของ bolt ทมขายในทองตลาดคอ

catalog NO.

ขนาดสาย (sq.mm.)

#3.2 #5

#22 #38 #60

4 - 6 sq.mm. 10 - 16 sq.mm. 16 - 25 sq.mm. 25 - 35 sq.mm. 50 - 70 sq.mm.

PG clamp

ใชส าหรบตอสายแยก เชนตอแยกสายเมนเขามเตอร เปนตน ใชกบจดตอทไมตองรบแรงดงมากนก ท าดวยอลมเนยมหลอ

Cable gland

เปน connector ส าหรบตอสายเขากบ box ชนดตางๆ ใชกนมากกบระบบการเดนสายโดยใช ISO และ TEMPO หรออาจใชรองรบสายทเดนเขาตสวทซบอรด ใชกบสายทมลกษณะกลม

Page 29: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

เทานนเชน สาย THW , NYY เปนตน ขนาดระบเปนเสนผาศนยลางภายในของ cable

gland เชน PG-11 หมายถง cable gland ทมเสนผาศนยกลางภายใน 11 มม. การเลอกขนาด cable gland ใหพจารณาเสนผาศนยกลางภายนอกของสายซงสามารถดไดจากตารางแสดงขนาดของสายไฟ

หวงเหา (Service entrance cap)

หวงเหาใชรองรบสายเมนเขาอาคารโดยสวมเขากบทอปองกนน าเขาทอ ใชไดกบทอโลหะและทอ PVC มทงแบบเกลยวและแบบหนบ หวงเหาขนาดใหญมกเปนแบบเกลยว การวางหวงเหาตองวางใหตงขนเทานน

ISO

ISO ใชส าหรบรดสายทมลกษณะกลมเชนสาย THW แทนการใช clip รดสาย มขอดคอรดสายไดแขงแรงมนคงโดยสายยงสามารถ ระบายอากาศไดด ขนาดของ ISO จะระบเปนมลลเมตร เชน 5-25 mm. หมายถงใชกบสายทมเสนผาศนยกลางภายนอกระหวาง 5-25 มม. โดยตองใชควบคกบราง ISO (ราง ISO 1 เสนยาว 2 เมตร)

Page 30: ท่อในงานไฟฟ้า, สายไฟ

เครองมอในงานตดตงเดนสายไฟฟา

เครองมอทใชในงานตดตงเดนสายไฟฟา มหลายชนด ทงใชกบงานตดตงดวยเขมขดรดสาย งานทอ และตดตงภายนอกอาคาร โดยเครองมอทใชในงานไฟฟามหลายชนดคอ

Bender

bender เปนเครองมอส าหรบ ดดทอโลหะบาง (E.M.T.) เชนการดดคอมาเขากลองตางๆ การ ดดทอโคง 90 องศา ฯลฯ ทใชกนทวไปมขนาด ตงแต 1/2"-1" bender แตละขนาดจะบอก ระยะ take up ไว ซงขนอยกบขนาดของ bender เชนขนาด 1/2" take up = 5" เปนตน นอกจากนยงมการก าหนดลกศรไว 2 ต าแหนงเปนจด A และ B เพอใชเปน จดอางองในการดดทอ