რიცხვითი სახელის რაობა და ჯგუფები

ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი მარინა ჭეიშვილი

8.05.2010

რამდენი კურდღელია სურათზე?

რამდენი კურდღელია სურათზე?

ერთი

რიგით მერამდენეა ქალი?

რიგით მერამდენეა ქალი?

პირველი და

მესამე

ტორტის მერამდენედი ჩანს სურათზე?

ტორტის მერამდენედი ჩანს სურათზე?

მესამედი

სიტყვა, რომელიც უპასუხებს კითხვაზე -რამდენი? მერამდენე? ან ერამდენედი?-რიცხვითი სახელია.

რიცხვითი სახელი სრულმნიშვნელობიანი, ფორმაცვალებადი სიტყვაა. იგი აღნიშნავს საგნის რაოდენობას (ათი, ასი...), რიგს (მეათე, მეასე...), ან მთელის ნაწილს (მეათედი, მეასედი...)

რიცხვითი სახელი

რაოდენობითი

(რამდენი?)

რიგობითი(მერამდენე?)

წილობითი(მერამდენედი

?)

ორ-ი

მე-ორ-ე

მეორე-დ-ი

ორ-ი

მე-ორ-ე

მეორე-დ-ი

დააჯგუფეთ კითხვების მიხედვით

რიცხვითი სახელები.

თერთმეტი, მეთორმეტე, ცხრა, მესამედი, ორი,

თხუთმეტი, მეოცედი, მეთხუთმეტე,ოცი,მეათე,

მეთხუთმეტედი, მეოცე, მეათედი

• თერთმეტი• ცხრა• თხუთმეტი• ოცი• ორი

•მეთორმეტე•მეთხუთმეტე•მეათე•მეორე

•მესამედი•მეოცედი•მეთხუთმეტე დი•მეათედი

რამდენი? მერამდენე?მერამდენედ

ი?

იპოვეთ ანდაზებში რაოდენობითი და რიგობითი რიცხვითი სახელები

1. დაშინებულმა ძაღლმა ცხრა წელიწადს ჯირკს უყეფაო.

2. ასი კაცი ერთი ცხვრით ხარობდაო.

3. დილით ერთმა იცოდა, შუადღისას-ორმა, საღამოთი-ღორმა.

4. ბრმათა შორის ცალთვალიო, ვით პირველი სარდალიო.

რიცხვითი და არსებითი სახელების შეერთებით შეადგინეთ რთული ზედსართავი სახელები. გამოყავით მაწარმოებლები.

ოთხიშვიდიორიხუთი

თერთმეტი

ფეხიხაზი

სტრიქონიგული

სართული

ოთხ

სართულ-იან-ი

სტრიქონ-იან-ი

ხაზ-იან-ი

ფეხ-ა

შვიდ

სართულ-იან-ი

სტრიქონ-იან-ი

ხაზ-იან-ი

ფეხ-ა

ორ

ფეხ-ა

ხაზ-იან-ი

სტრიქონ-იან-ი

გულ-ი

სართულ-იან-ი

ხუთ

ფეხ-ა

ხაზ-იან-ი

სტრიქონ-იან-ი

სართულ-იან-ი

გაარკვიეთ, რომელი მეტყველების ნაწილია მოცემული რთული სიტყვები

ცხრათავიანი

ასფურცელა

მეხუთეკლასელი

ასწლოვანი

როგორი?-ზედსართავი სახელი

როგორი?-ზედსართავი სახელი

რომელი?-ზედსართავი სახელი

როდინდელი?-ზედსართავი სახელი

ერთი-ორი რამდენი?-რიცხვითი სახელი

შეავსეთ გამოტოვებული ადგილები

1.რიცხვითი სახელი არის -----, ----- სიტყვა, რომელიც აღნიშნავს საგნის-----, ----- ან მთელის----.

2. რიცხვითი სახელის კითხვებია: ------, ------, ------.

რიცხვების ქართული სახელწოდებები

1.თერთმეტიდან ოცამდე რიცხვები მიღებულია ათეულზე

ერთეულის დამატებით.

თერთმეტი-----ათ-ერთ-მეტითხუთმეტი------ათ-ხუთ-მეტიჩვიდმეტი------ათ-შვიდ-მეტი

2. ოცეულების აღმნიშვნელი სიტყვები მიღებულია ერთეულის

ოცზე გამრავლებით.

ორმოცი ------- 2 * 20სამოცი --------- 3 * 20ოთხმოცი------- 4 * 20ოთხ-მ-ოცი-----”მ” ნაშთია “მე” ნაწილაკისა

3. ოცდაერთიდან ასამდე რიცხვების მიღებაში მონაწილეობს 20.

ოცდაერთი 20+1ოცდაერთი 20+10ოცდაჩვიდმეტი 20+(10+7)ორმოცდათხუთმეტი (2*20)+(10+5)

4. ყოველი ასეული მიღებულია ასის ერთეულზე გამრავლებით.

ორასი 2 * 100 ხუთასი 5 * 100 ათასი 10 * 100 შვიდასი 7 * 100