,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის...

7
,,იიიიი იიიიიი”... ,,იიიიი იიიიიი”... იიიიიიიიიიიიიიიი იიიი იიიიიიიიიიიიიიიი იიიი იიიიი იიიიი იიიიიიიი იიიიი იიიიი იიიიიიიი იიიიიი იიიიიიი იიიიიი იიიიიიი იიიიიიიიი 43-ი იიიიიიიიი 43-ი იიიიიი იიიიი. იიიიიი იიიიი. X X იიიიიი იიიიიიიი: იიიიიი იიიიიიიი: იიიიიი იიიიიი იიიიიიიი იიიიიიიი იიიიიიიი იიიიიიიი იიიიიიიი:იიიი იიიიიიიი:იიიი იიიიიიი იიიიიიი

description

 

Transcript of ,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის...

Page 1: ,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის იდეა თამარ მეფის პერიოდში

,,ისნის კარავი”... ,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის იდეა პარლამენტარიზმის იდეა

თამარ მეფის პერიოდშითამარ მეფის პერიოდში

ტიციან ტაბიძის ტიციან ტაბიძის სახელობის 43-ე სახელობის 43-ე საჯარო სკოლა. საჯარო სკოლა. X X კლასის კლასის მოსწავლე: მოსწავლე: თამუნა მურღულიათამუნა მურღულია

ისტორიის ისტორიის პედაგოგი:ნინო პედაგოგი:ნინო აბულაძეაბულაძე

Page 2: ,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის იდეა თამარ მეფის პერიოდში

თამარ მეფის ეპოქათამარ მეფის ეპოქა

თამარ მეფთამარ მეფეე XII XII საუკუნესაუკუნე;;

1184-1210 წ.წ1184-1210 წ.წ პირველი მეფე ქალი პირველი მეფე ქალი

საქართველოშისაქართველოში ““მეფეთ მეფე და მეფეთ მეფე და

დედოფალთ დედოფალი დედოფალთ დედოფალი აფხაზთა, ქართველთა, აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა და სომეხთა, რანთა, კახთა და სომეხთა, შირვანთა და შაჰანშათა და შირვანთა და შაჰანშათა და მბრძანებელი ყოვლისა მბრძანებელი ყოვლისა აღმოსავლეთისა და აღმოსავლეთისა და დასავლეთისა, დიდება ამა დასავლეთისა, დიდება ამა სამყაროსა და სამყაროსა და სარწმუნოებისა, მესიის სარწმუნოებისა, მესიის მოვლენილი”  მოვლენილი” 

Page 3: ,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის იდეა თამარ მეფის პერიოდში

ინგლისში "თავისუფლების დიდი ქარტიის" მიღებამდე ინგლისში "თავისუფლების დიდი ქარტიის" მიღებამდე ცოტა ხნით ადრე საქართველოს სამეფოში არისტოკრატებს ცოტა ხნით ადრე საქართველოს სამეფოში არისტოკრატებს და მოქალაქეებს შორის შემუშავდა სამეფო ძალაუფლების და მოქალაქეებს შორის შემუშავდა სამეფო ძალაუფლების შეზღუდვის და პარლამენტის ტიპის ხელისუფლების შეზღუდვის და პარლამენტის ტიპის ხელისუფლების განშტოების შექმნის იდეა.განშტოების შექმნის იდეა.ეს მოხდა თამარ მეფის ეპოქაში,ეს მოხდა თამარ მეფის ეპოქაში, პირველი ქართული პარლამენტი, ოპოზიციონერების და პირველი ქართული პარლამენტი, ოპოზიციონერების და მათი ლიდერის, ყუთლუ არსლანის აზრით, ორი მათი ლიდერის, ყუთლუ არსლანის აზრით, ორი "პალატისაგან" უნდა ყოფილიყო შედგენილი:  "პალატისაგან" უნდა ყოფილიყო შედგენილი: 

1.1."დარბაზი" – არისტოკრატების და გავლენიანი მოქალაქეების "დარბაზი" – არისტოკრატების და გავლენიანი მოქალაქეების საკრებულო, რომლებიც დროდადრო შეიკრიბებოდნენ და საკრებულო, რომლებიც დროდადრო შეიკრიბებოდნენ და მიიღებდნენ გადაწყვეტილებებს ქვეყანაში მიმდინარე მიიღებდნენ გადაწყვეტილებებს ქვეყანაში მიმდინარე პროცესების შესახებ. გადაწყვეტილებების შესრულება პროცესების შესახებ. გადაწყვეტილებების შესრულება ეკისრებოდა მეფეს. ეკისრებოდა მეფეს. 

2. "კარავი" – ორგანო, რომელიც იმუშავებდა განუწყვეტლივ, 2. "კარავი" – ორგანო, რომელიც იმუშავებდა განუწყვეტლივ,

დარბაზის მოწვევებს შორის.დარბაზის მოწვევებს შორის.

Page 4: ,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის იდეა თამარ მეფის პერიოდში

„„კარავი“, პარლამენტის კარავი“, პარლამენტის მსგავსი დაწესებულება, მსგავსი დაწესებულება, რომლის დაარსებაც მოსთხოვა რომლის დაარსებაც მოსთხოვა ყუთლუ-არსლანის ყუთლუ-არსლანის პოლიტიკურმა დასმა პოლიტიკურმა დასმა საქართველოს მეფეს თამარს. საქართველოს მეფეს თამარს. „კარავი“ უნდა დაედგათ „კარავი“ უნდა დაედგათ ისანში, მეფის სასახლის ისანში, მეფის სასახლის მახლობლად. „კარავს“ უნდა მახლობლად. „კარავს“ უნდა მისცემოდა საკანონმდებლო მისცემოდა საკანონმდებლო უფლებები. როგორც უფლებები. როგორც ვარაუდობენ, მასში მსხვილ ვარაუდობენ, მასში მსხვილ ფეოდალებთან ერთად ფეოდალებთან ერთად მონაწილეობდა უნდა მიეღოთ მონაწილეობდა უნდა მიეღოთ ქალაქის ზედაფენის ქალაქის ზედაფენის წარმომადგენლებსაც. მის წარმომადგენლებსაც. მის წევრებს უნდა გადაეწყვიტათ წევრებს უნდა გადაეწყვიტათ ქვეყნის ყველა მნიშვნელოვანი ქვეყნის ყველა მნიშვნელოვანი საკითხი:„მიცემისა და საკითხი:„მიცემისა და მოღებისა“, „წყალობისა და მოღებისა“, „წყალობისა და შერისხვისანი“ (სხვადასხვა შერისხვისანი“ (სხვადასხვა თანამდებობის წყალობა და თანამდებობის წყალობა და ჩამორთმევა, საჭიროების ჩამორთმევა, საჭიროების შემთხვევაში დამნაშავე შემთხვევაში დამნაშავე თანამდებობის პირთა დასჯა, ე. თანამდებობის პირთა დასჯა, ე. ი. უზენაესი მართლმსაჯულების ი. უზენაესი მართლმსაჯულების უფლება).  უფლება). 

Page 5: ,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის იდეა თამარ მეფის პერიოდში

,,,,კონსტიტუციონალისტებისკონსტიტუციონალისტების”” მიერ მიერ მოთხოვნილი  საკანონმდებლო ორგანო - მოთხოვნილი  საკანონმდებლო ორგანო - „კარავი“,  საბოლოოდ სამეფო „კარავი“,  საბოლოოდ სამეფო ხელისუფლებასთან ურთიერთშეთანხმებით ხელისუფლებასთან ურთიერთშეთანხმებით ჩამოყალიბებული, გაფართოებული სამეფო ჩამოყალიბებული, გაფართოებული სამეფო დარბაზით, რომელიც უფლებრივად ბევრად დარბაზით, რომელიც უფლებრივად ბევრად უფრო მაღალი საფეხურისა იყო, ვიდრე უფრო მაღალი საფეხურისა იყო, ვიდრე თუნდაც 100 წლის შემდეგ ინგლისში თუნდაც 100 წლის შემდეგ ინგლისში ჩამოყალიბებული საპარლამენტო სისტემაჩამოყალიბებული საპარლამენტო სისტემა. .

Page 6: ,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის იდეა თამარ მეფის პერიოდში

ქართული დარბაზის წევრნი, ქართული დარბაზის წევრნი, დარბაისელნი (დღევანდელი დარბაისელნი (დღევანდელი ტერმინოლოგიით ტერმინოლოგიით პარლამენტარნი), ყვირილში პარლამენტარნი), ყვირილში შეჯიბრებით კი არ   წყვეტდნენ  შეჯიბრებით კი არ   წყვეტდნენ  საქვეყნო საკითხებს, როგორც საქვეყნო საკითხებს, როგორც ეს ხდებოდა ისლანდიის ეს ხდებოდა ისლანდიის ალტინგში, ან ნოვგოროდის ალტინგში, ან ნოვგოროდის ვეჩეზე, არამედ ორატორული ვეჩეზე, არამედ ორატორული მჭევრმეტყველებით მჭევრმეტყველებით ასაბუთებდნენ და ასაბუთებდნენ და წინდახედულობით იღებდნენ წინდახედულობით იღებდნენ გადაწყვეტილებებს. თამარ  გადაწყვეტილებებს. თამარ  მეფის სახელმწიფოებრივმა მეფის სახელმწიფოებრივმა სიბრძნემ,  ამბოხებულ ყუთლუს სიბრძნემ,  ამბოხებულ ყუთლუს მომხრეებთან  მეფის  მიერ მომხრეებთან  მეფის  მიერ წარგზავნილ მანდილოსანთა: წარგზავნილ მანდილოსანთა: თამარის მამიდის რუსუდანის, თამარის მამიდის რუსუდანის, ხვაშაქ ცოქალისა და კრავაი ხვაშაქ ცოქალისა და კრავაი ჯაყელის ბრწყინვალე ჯაყელის ბრწყინვალე დიპლომატიამ თავიდან დიპლომატიამ თავიდან აგვაცილა სამოქალაქო ომი, აგვაცილა სამოქალაქო ომი, ხოლო მიღწეულმა ხოლო მიღწეულმა კომპრომისმა ქვეყანას ოქროს კომპრომისმა ქვეყანას ოქროს ხანა დაუყენა ხანა დაუყენა

Page 7: ,,ისნის კარავი”... პარლამენტარიზმის იდეა თამარ მეფის პერიოდში

ყუთლუ-არსლანის დასის გამოსვლა თითქმის სამი ყუთლუ-არსლანის დასის გამოსვლა თითქმის სამი წლით წინ უსწრებდა წლით წინ უსწრებდა ესპანეთში ესპანეთში კასტილიის კასტილიის სამეფოში კორტესების მოწვევას, ხოლო რამდენიმე სამეფოში კორტესების მოწვევას, ხოლო რამდენიმე ათეული წლით 1215 წელს ინგლისელი ბარონების ათეული წლით 1215 წელს ინგლისელი ბარონების შეთქმულებას მეფის ჯონ უმიწაწყლოს წინააღმდეგ შეთქმულებას მეფის ჯონ უმიწაწყლოს წინააღმდეგ და ისახავდა მიზნად საქართველოში პარლამენტის და ისახავდა მიზნად საქართველოში პარლამენტის მსგავსი პოლიტიკური დაწესებულების დაარსებას, მსგავსი პოლიტიკური დაწესებულების დაარსებას, ამით იგი Magna Carta-ს მსგავსი კი არა, უფრო ამით იგი Magna Carta-ს მსგავსი კი არა, უფრო მაღალი საფეხურისაც იყო. მაღალი საფეხურისაც იყო.