Ïîñâåùàâàì òîâà ïåðñîíàëíî èçäàíèå íà ñèíà ìè Êèðèë, êîéòî îùå â ïðåäó÷èëèùíà âúçðàñò, èçïðàùàéêè ìå äî ñïðÿíàòà ïðåä âðàòàòà ëèíåéêà, ïî äåòñêè íàèâíî ìå ïîïèòà íå ìîæå ëè äà äîéäå ñ ìåí è äàðè êðúâ, çà äà ïîìîãíå?

*

2

È èçâåäíúæ ïðîóìÿâàì çàùî òîçè ðàçêàç òàêà ñèëíîìè âúçäåéñòâà !

Òà àç ïîçíàâàì ìîìè÷åòî! Òî å áîëíî îò òåæêà àíåìèÿ*è æèâîòúò ìó íåïðåêúñíàòî çàâèñè îò òîâà, äàëè ùå èìà�øåïà� êðúâ, çà äà ïðîäúëæè.

Òà àç ïîçíàâàì ìîìè÷åòàòà ! Ìîìè÷åòàòà, ÷èèòî âçîðîùå îò íåâðúñòíè, ïî äåòñêè èçïèòàòåëíî å âïåðåí â áÿëàòàìè ïðåñòèëêà, êîÿòî êàòî áÿëà ëÿñòîâè÷êà èì îëèöå-òâîðÿâà íàäåæäàòà.

Òà àç ïîçíàâàì è ìîì÷åòàòà, à ëåêî ïðåñèïíàëèÿò ãëàñíà åäíî îò òÿõ, êîåòî ñ óêîð êúì æèâîòà ïðîøåïíà: �Âèåñòå çäðàâè, ïîìîãíåòå ìè !�, ìå ïðåñëåäâà è â ñúíèùàòà è÷åñòî ìå ñúáóæäà ñúñ ñòóäåíà ïîò íà ÷åëîòî è ìå êàðà äà ñåçàìèñëÿ äàëè ñúì íàïðàâèë âñè÷êî âúçìîæíî äà èì ñå ïî-ìîãíå. Äàëè ñúì ïîëîæèë äîñòàòú÷íî óñèëèÿ òÿõíàòà ìú-êà äà áúäå ñïîäåëåíà ñ õîðàòà, çà äà èì ñå ïðèòåêàò íà ïî-ìîù.

Íàé-ïîñëå îòãàòâàì, ÷å òúêìî òàçè ìúêà Éîâêîâ åêîíöåíòðèðàë â ïîêúðòèòåëíèÿ ñè ðàçêàç. È ïîñòåïåííîìå îáñåáâà æåëàíèåòî äà ÿ ðàçêîíöåíòðèðàì è ïî íÿêàêúâíà÷èí äà ÿ ðàçïðàòÿ �ïî æèöàòà� íà ÷îâåêîëþáèåòî êúìâñè÷êè. Äà ïðîóìåÿò, ÷å �áÿëà ëÿñòîâè÷êà� çà íåùàñòíèòåäåöà äåéñòâèòåëíî ñúùåñòâóâà, íî çà äà ïîëèòíå, òðÿáâàäà ïðîòåãíàò îò ñúñòðàäàíèå ðúêà. Äà äàðÿò ñòðóéêà îòñîáñòâåíàòà ñè êðúâ, çà äà âúçâúðíàò íàäåæäàòà èì çà îùåìàëêî æèâîò.

Íî êàê äà ãî ñòîðÿ ? Ìîæå áè ñ ïëàêàò ? !Âåëèêîëåïíàòà èëþñòðàöèÿ íà ðàçêàçà, êîÿòî ñ ïåñòå-

ëèâè ùðèõè ïðåòâîðÿâà äðàìàòà â ïîòðåñàâàùî õóäî-æåñòâåíî òâîðåíèå è òå êàðà ñÿêàø äà ÷óâàø ïîñêúð-öâàíåòî íà êîëàòà èç áåçêðàéíàòà äîáðóäæàíñêà øèð,

* ñúðïîâèäíî-êëåòú÷íà

3

íå ñòàâà çà òàçè öåë.Áÿëàòà ïòè÷êà íà íàäåæäàòà òðÿáâà äà çàåìà öåíòðàëíà

ïîçèöèÿ è óñòðåìíî ñ ïîëåòà ñè äà ïîêàçâà ïúòÿ êúìñïàñèòåëíèòå êàïêè êðúâ. Ïúòÿò êúì ñúðöàòà íà õîðàòà,çà äà ïðîâîêèðà ÷îâåêîëþáèåòî èì !

Èäåÿòà ñÿêàø âúçíèêâà îò ñàìî ñåáå ñè, íî îòêúäå äàíàìåðÿ ñíèìêà íà ëÿñòîâè÷êà â ïîëåò ? Ñúâåòâàì ñå ñ ïðèÿ-òåë ôîòîãðàô. Íå ÷å å íåâúçìîæíî, íî òðóäíî è èçèñêâàâðåìå ! Ïîòåãëÿì êúì Èíñòèòóòà ïî îðíèòîëîãèÿ ïðè Áúë-ãàðñêà àêàäåìèÿ íà íàóêèòå. Äèðåêòîðúò ñú÷óâñòâåíî âúç-ïðèåìà èäåÿòà è ìå îòâåæäà â áèáëèîòåêàòà èì. Îò ðàôòî-âåòå çàïî÷âàò äà ñå ñèïÿò êíèãè, ïðèþòèëè â ñòðàíèöèòåñè êàêâè ëè íå ëÿñòîâè÷êè. Äåñåòêè ðàçíîâèäíîñòè. Íàêà-öàëè ïî æèöè, â ãíåçäà, èçëèòàùè, ïðèëèòàùè, ëåòÿùè.Áëàãîäàðÿ çà ñúïðè÷àñòèåòî, îáåùàâàì äà èì èçïðàòÿ ïëà-êàò è íàïóùàì àêàäåìèÿòà ñ íàðú÷ êîïèÿ ïîä ìèøíèöàòà.Âñðåä òÿõ å è ìîÿòà ïðèìàäîíà. Êðàñàâèöàòà, ëèòíàëà óñ-òðåìíî êúì âèñèíèòå !

Îòòàì íàòàòúê å âúïðîñ íà òåõíèêà. Çàòâàðÿìå ñå âñòàè÷êàòà íà èçäàòåëñòâîòî ñúñ ñúîòâåòíèÿ ñïåöèàëèñò èíà åêðàíà ñå îôîðìÿ æåëàíàòà âèçèÿ. Íî äîñòàòú÷íà ëè åòÿ ? Òà ìîæåì ëè äà íå ïðèáàâèì èçòðúãíàëèÿ ñå îò ñúðöåòîíà äðóãîñåëåöà âîïúë :

.... ÁÎÆÅ, ÊÎËÊÎ ÌÚÊÀ ÈÌÀ ÏÎ ÒÎß ÑÂßÒ,ÁÎÆÅ ! ...

Èñêàòå äà íàó÷èòå íåùî ïîâå÷å çà íåÿ ? Ìúêàòà !Èñêàòå ñúñ ñîáñòâåíèòå ñè î÷è äà âèäèòå îùå êîëêî ìúêàèìà ïî òîçè áîæè ñâÿò, çà äà ñå óâåðèòå ? Òðúãâàéòå ñëåäìåíå ! Íàëè ñúì âàø ãèä, à è íÿìà íóæäà äà ñå ïðåòâîðÿâàìâ êàêâîòî è äà áèëî ïîâå÷å. Ñåãà ñúì â ñîáñòâåíè âîäè.Îáëè÷àéòå áåëèòå ïðåñòèëêè. Ïúõíåòå çà âñåêè ñëó÷àé ïîåäíà ìàñêà îò ìàðëÿ â äæîáîâåòå. Áúðçî ! Òðúãâàìå íàâèçèòàöèÿ ïîäèð âîÿ íà ñèðåíèòå.

4

Äàâàìå ãàç, çà äà ñå �çàëåïèì� çàä òîêó ùî ïîòåãëÿùàòàëèíåéêà è èçïîëçâàìå ðàç÷èñòåíèÿ îò íåéíèÿ ìàÿê ïúò.Äâèæèì ñå ñ ìàêñèìàëíà ñêîðîñò. Áÿñíî çàâèâà íà ëÿâî,ëÿâ ìèãà÷ è ïîñîêàòà å ÿñíà - ðîäèëíî îòäåëåíèå.Î÷àêâàíè ñìå ! Íå íèå, à ñêúïîöåííàòà ÷àíòà ñ êðúâ, êîÿòîíîñÿò ïðåä íàñ. Âðàòàòà ñå îòâàðÿ îùå ñëåä äîêîñâàíå íàçâúíåöà. Ïðèòàèëè äúõ, ñå ïðîìúêâàìå ñëåä íåÿ. Ñïèðàòíè ïðåä ñòúêëåíàòà ñòåíà íà ðîäèëíàòà çàëà. Âúòðå áîðáàòàïðîäúëæàâà. Îòëåïâàíå íà ïëàöåíòàòà! Âêëþ÷âàòïîðåäíèÿ øåñòè ñàê ñ êðúâ. Ïîä íàëÿãàíå ! Ñòîèòå êàòîâòðåùåíè, íàëè ? Ïîñòîéòå, ïîñòîéòå ! Ïî÷àêàéòå !Çàäúðæàì âè, çàùîòî ñúì ñèãóðåí, ÷å íèêîãà íÿìà äàçàáðàâèòå ìîìåíòà íà �âúçêðåñåíèåòî�. Êîãàòî î÷èòå íàìëàäàòà íåùàñòíà æåíà, ïîòúíàëà â íåáèòèåòî, îòíîâî ñåîòâàðÿò çà æèâîò ! ×óäåñíî å, íàëè ! Áîæåñòâåíî äîðè !

Èñêàòå äà çíàåòå êîè ñà ïîìîãíàëè çà ñïàñÿâàíåòî º ?Íÿìà èìåíà íà ñàê÷åòàòà ñ êðúâ. Ñàìî öèôðîâ êîä íàáåçèìåííè ×îâåöè !

Òðúãâàìå îáðàòíî. Íî çàùî ëè òîçè ìúæ òàêà ðàçâúë-íóâàíî ñå ðàçõîæäà ïðåä âðàòàòà íà îòäåëåíèåòî ïî ìèêðî-ïåäèàòðèÿ? Äà íàäíèêíåì ëè ? Çà âàøèÿ ãèä, êîéòî îòãî-âàðÿ çà äàðÿâàíåòî è ïðåëèâàíåòî íà æèâîòâîðíàòà òå÷-íîñò, âñè÷êè âðàòè ñà îòâîðåíè. Ñàìî èçâàäåòå ìàñêèòå èîáóéòå êàëöóíèòå . Ïðåç ñòúêëàòà íà áîêñà ùå âèäèòå êàêñå ñìåíÿ êðúâòà íà íîâîðîäåíî. Çà ùàñòèå, �ìàëêî� êðúâ åíåîáõîäèìà çà òàçè âñúùíîñò ãåðîè÷íà çà ìàùàáèòå íà äåò-ñêèÿ îðãàíèçúì òåðàïèÿ. Ñàìî îò íÿêîëêî äàðèòåëè! ÍîRh (-). Òàòêîòî îòâúí íàïèðà äà �ñïàñÿâà�, íî å Rh (+) èíå ñòàâà. Äåëèêàòíî ãî ñúâåòâàò, äîêàòî âúçâðúùàò æèâî-òà íà ñâèäíàòà ìó ðîæáà, äà ïðåñêî÷è è äàðè êðúâ çà íÿ-êîé, íà êîãîòî ùå ïîìîãíå.

Íàïóñêàìå ñ ðàçâåäðåíè ëèöà, íî äà íå áúðçàìå. Îùåíå ñìå íàäíèêíàëè â ñåëåíèÿòà íà ãëàâíèÿ �êîíñóìàòîð�

5

� õèðóðãè÷åñêîòî îòäåëåíèå. Ïîñðåùàò íè ïðèâåòëèâî.Çíàÿò çà êàêâî èäâàìå è íè ïîâåæäàò êúì îïåðàöèîííèÿáëîê.  ìîìåíòà å �ñïîêîéíî�. Îïåðèðàò åäíà �íåïîêîðíà�ÿçâà, êîÿòî å îòêàçàëà äà ñïðå êúðâåíåòî ñè âúïðåêèïðåëåòèòå ëèòðè êðúâ. Çàñåãíàòèÿò êðúâîíîñåí ñúä òðÿáâàäà ñå �êîðèãèðà� õèðóðãè÷åñêè, ðàçáèðà ñå ïîä �çàâåñàòà�íà êðúâîïðåëèâàíå. ...Êàï, êàï, êàï.... Íå ñå ÷óâà ïðåçñòúêëîòî, íî ñå âèæäà ! �Êàï - êàïúò� ùå ïðîäúëæè è ñëåäîïåðàöèÿòà, çà äà âúçñòàíîâè çàãóáèòå.

Ìîìåíò !  äæîáà ìè íåñïîêîéíî çàòðåïòÿâà ìîáèë-íèÿò òåëåôîí. Îòäðúïâàì ñå íàñòðàíè è âêëþ÷âàì. Îáàæ-äàò ñå îò öåíòúðà. Êàòàñòðîôà ! Ëèíåéêèòå ñåãà �âèÿò�êúì òðàâìàòîëîãè÷íî îòäåëåíèå. Ïðèäðóæàâàùèÿò êîëå-ãà ìå ïîãëåæäà âúïðîñèòåëíî. Àêî çëîïîëóêàòà å ãîëÿìà,ñêîðî è òóêàøíèòå îïåðàöèîííè ìîæå äà ñå �íàñòåëÿò� ñïîñòðàäàëè.

 òðàâìàòîëîãèÿòà íå èì å äî íàñ ! Âèæäàò ñå � íà æè-âî� êàäðè îò �Ñïåøíî îòäåëåíèå�! Æàëêî, ÷å æóðíàëèñ-òè÷åñêèòå êàìåðè ñå îãðàíè÷àâàò ñàìî ñ ìåñòîïðîèçøåñò-âèåòî, à íå ïðîñëåäÿâàò êàêâî ñå ñëó÷âà ñ ïîñòðàäàëèòå.Íå òðúãâàò êàòî íàñ ñëåä âîÿ íà ëèíåéêèòå.

Íåùàñòèåòî å çàñåãíàëî �ñàìî� äâàìà. Ðàáîòÿò åäíîâ-ðåìåííî äâà åêèïà. Âëèâà ñå óíèâåðñàëíà êðúâ äîêàòî èìîïðåäåëÿò êðúâíèòå ãðóïè è Ðåçóñ ôàêòîðà. Øåïíåøêîìîáÿñíÿâàì òîâà, êîåòî ìàëöèíà çíàÿò. Ðúêàòà íà õèðóðãàíå ìîæå äà ñå âêëþ÷è ïðåäè äà çàïî÷íå ïðîòèâîøîêîâîòîè çàìåñòâàùî äåéñòâèå íà âëÿòàòà êðúâ. Òà íàëè âñÿêà õè-ðóðãè÷åñêà íàìåñà å ñâúðçàíà ñ íåèçáåæíè íîâè êðúâîçà-ãóáè !  áèòêàòà ìåæäó æèâîòà è ñìúðòòà ïîëåñðàæåíèåòîå â ïðåêèÿ è êîñâåíèÿ ñìèñúë íà äóìàòà �îêúðâàâåíî� .Îòäðúïâàì è íàñî÷âàì �ãëúòíàëàòà åçèêà� ñè ãðóïà â �ïî-ñïîêîéíè� âîäè. Íà èçëèçàíå èì îòâàðÿì ïîñëåäîâàòåëíîâðàòèòå íà áîëíè÷íèòå ñòàè. Òóê ñà ðåçóëòàòèòå îò �óñïåø-

тромбоцити ,

7

äàëå÷å îò øóìíàòà òðàíñïîðòíà àðòåðèÿ. Íà îùå ïî-ñåí÷åñòèÿ ïëîùàä ìàéêè òèêàò áàâíî êîëè÷êè è ðàçõîæäàòäå÷èöàòà ñè. Íÿêîè ñå îïèòâàò äà õîäÿò !

Ïîä ãîñòîïðèåìíèòå êîðîíè íà ÷èíàðèòå êîêåòíè÷àòñ ïîãëåäèòå íè ìíîãîáðîéíè ìàñè÷êè íà êàôåíåòà.Ïðåêîñÿâàìå ðàçâåäðåíè öàðñòâîòî íà ñïîêîéñòâèåòî è ñåîòïðàâÿìå íå òâúðäå âúîäóøåâåíè, íî òâúðäî ðåøåíè äàïðîñëåäèì äîêðàé ïëàíóâàíèÿ ñöåíàðèé. Ìàêàð ÷å âå÷åíè ñå ñòðóâà, êàòî �õîäåíå ïî ìúêèòå� .

�ÊÎÃÀÒÎ ÃÐÚÌ ÓÄÀÐÈ, ÊÀÊ ÅÕÎÒÎ ÇÀÃËÚÕÂÀ� ïðèåìíàòà íà îòäåëåíèåòî ïî êðúâîäàðÿâàíå å òèõî,

íî âèòàå îñåçàåìî íàïðåæåíèå. Ïîãëåäè. ßòà îò òðåâîæíèïîãëåäè íè ïîñðåùàò. Êàòî ãðúì îò ÿñíî íåáå ãè å ïîðàçèëàâåñòòà çà ñïîëåòÿí îò íåùàñòèå áëèçúê èëè îáù ïîçíàò.

Âðàòàòà ñå îòâàðÿ. Èçëèçà æåíà ñ ïîñúðíàëî èçðàæåíèå.Íåãîäíà çà äàðÿâàíå íà êðúâ ! Àìè ñåãà ? Íå ãóáè âðåìå.Õóêâà íàâúí äà òúðñè áëèçêè è ïîçíàòè.

Âðàòàòà îòíîâî ñå îòâàðÿ. Ñúïðîâîæäàò ÿ íàïðåãíàòèèçïèòàòåëíè ïîãëåäè. Êàòî íà êîíêóðñ. Íî êîíêóðñ, âêîéòî òðÿáâà äà ñïå÷åëè æèâîòúò! Ãîäåí å, íî íå îò ñúùàòàãðóïà ! �Áÿëàòà ïðåñòèëêà� ãî óñïîêîÿâà, ÷å ùîì ñà ìíîãî,ùå ìîæå äà ñå íàïðàâè âçàèìíà ðàçìÿíà è ãî îòâåæäà êúì�äàðèòåëíèöàòà�. Ñòúïêàòà ìó å êîëåáëèâà, íî ÷óâñòâàòàíàääåëÿâàò è âëèçà çàåäíî ñ ìåäèöèíñêàòà ñåñòðà.

Íàìèðàò âðåìå äà ïîêàíÿò è íàñ â ïðèåìíàòà çà âå÷åäàðèëèòå êðúâ. Ðúêàâèòå èì ñà îùå çàïðåòíàòè íàäâðåìåííî ïðèñòåãíàòàòà ñ áèíò ðúêà. Ïðåäëàãàò èìîñâåæàâàùà çàêóñêà . Íå èì å äî íåÿ. Îò ëèöàòà èì íå ñëèçàòðåâîãàòà è íàïðåæåíèåòî çà ñúäáàòà íà áëèçêèÿ ÷îâåêÁúðçàò äà ðàçáåðàò ! Çàäúðæàò ãè äåëèêàòíî. Âñå ïàê çàïúðâè ïúò äàðÿâàò êðúâ. Ðåôëåêòîðíîòî çàìåñòâàíå íàäàðåíàòà îò ðåçåðâíàòà êðúâ èçèñêâà ìàëêî ñïîêîéñòâèå è

8

íàáëþäåíèå. Ïîîñòàâàò íåäîâåð÷èâî, çàùîòî íèùî íå÷óâñòâàò, íî �áåëèòå ïðåñòèëêè� íå èñêàò è íèùîæíèÿòïðîöåíò íà ëåêî âðåìåííî íåðàçïîëîæåíèå äà õâúðëè ñÿíêàâúðõó ñòîëåòíàòà ðåïóòàöèÿ çà áåçâðåäíîñòòà íàêðúâîäàðÿâàíåòî. Ìèíóòèòå ñà èçòåêëè è íåòúðïåëèâöèòåñè òðúãâàò, èçïðàòåíè ñ áëàãîäàðíîñò îò ïðèäðóæèòåëêàòà.Íàïðåæåíèåòî óïîðèòî íå ñïàäà. Âðàòàòà ñå îòâàðÿ èâëèçàò íîâè �çàïðåòíàòè ðúêàâè�.

�Òóðèñòèòå� ìè, ïîòðåñåíè îò ôèíàëà íà äíåøíàòà�ðàçõîäêà�, èñêàò äà ñå âêëþ÷àò â äàðÿâàíåòî íà êðúâ. Çàó÷óäâàíå èì îòêàçâàì ñ ìîòèâ, ÷å îùå íå ñà íàïúëíî ãîòî-âè. �Ìåðíèêúò� íà êóðñà å íàñî÷åí ïî-âèñîêî. Äàðÿâàíå-òî íà êðúâ �ïî êîíêðåòíè ÷óâñòâà� è çà �îòäåëåí ñëó÷àé�íå å íàé-âèñøàòà ôîðìà íà õóìàíèçúì. Ïîíÿêîãà äîðè åîïàñíà çà ïîñòðàäàëèÿ.  ñèëíîòî ñè æåëàíèå, çà äà íåáúäàò îòõâúðëåíè, áëèçêèòå ïîíÿêîãà ïðåìúë÷àâàò çàáî-ëÿâàíèÿ è íåùà, êîèòî ìîãàò âìåñòî, äà ïîìîãíàò, äà íàâ-ðåäÿò...

Îáÿñíåíèÿòà ìè ïðåêúñâàò, çàùîòî ïðèáëèæàâàùâîé íà ñèðåíà ñåêâà ïðåä ñãðàäàòà. Ïîâåæäàì ãè êúì åê-ñïåäèöèÿòà. Âëèçàìå åäíîâðåìåííî ñúñ çåëåíèêàâàòà âðúç-êà, ñúäúðæàùà ïîðåäíîòî ïèñìåíî èñêàíå �çà æèâîò�. Ïàêñà íåíàñèòíèòå îïåðàöèîííè. Çà êîé ëè ïúò âðàòàòà íàêàìåðàòà ñå îòâàðÿ !.....

Âèæäàì ïî ëèöàòà íà ìîèòå �òóðèñòè� îòñåíêè íà ïðå-íàïðåæåíèå. Îñúçíàâàì, ÷å ñáëúñúêúò ñ ÷îâåøêîòî íåùàñ-òèå, êîéòî èì îòêðåõíà çàâåñàòà íà íàøåòî åæåäíåâèå, ìî-æå äà ñå îêàæå ïðåêàëåíî äðàìàòè÷åí äîðè çà �òúðñà÷è íàñèëíè óñåùàíèÿ�. Ïîêàíâàì ãè íà ÷àøà ÷àé ìàëêî ïî-äà-ëå÷å îò �êîíâåéðà�.  ñòàÿòà çà �îòäèõ� íà ïåðñîíàëà, âêîÿòî êîé çíàå çàùî íÿìà íèêîé. Ñàìîîáñëóæâàìå ñå è�ïàðêèðàìå� áåçðåäíî îêîëî áëîê ìàñàòà ñ ïúñòðîöâåòíèïîêðèâêè. Ãëúòêèòå îñâåæèòåëíà òå÷íîñò è �óñïîêîåíàòà�

9

àòìîñôåðà ïîñòåïåííî ñâàëÿò íàïðåæåíèåòî è ìå îêóðà-æàâàò äà ïðîäúëæà ïðèêàçêàòà çà áåçêðàéíèÿ íèç îò ñòðà-äàíèÿ, ñ êîèòî ñúäáàòà ìîæå äà ïðåñå÷å æèçíåíèÿ ïúò íàâñåêè.

Ïðèïîìíÿì èì, ÷å äíåøíîòî �õîäåíå ïî ìúêèòå�âñúùíîñò å â ðàìêèòå íà íàé- îáèêíîâåíî îòäåëåíèå ïîêðúâîäàðÿâàíå è êðúâîïðåëèâàíå* íà îáëàñòíà áîëíèöà.Íî òî å �ïðåäíèÿò ôðîíò� íà áîðáàòà çà ñïàñÿâàíå æèâî-òà íà ñòîòèöè è õèëÿäè, íà êîèòî âíåçàïíî ñå å íàëîæèëîäà ñå îêàæå ïîìîù. Òóê è íåçàáàâíî.  íàé-áëèçêàòà îïå-ðàöèîííà. Äî íàé-áëèçêàòà �àïòåêà íà ÷îâåêîëþáèåòî�,îòêúäåòî ìîæå äà ñå ïîëó÷è æèâîòâîðíàòà òå÷íîñò, àêîíÿêîé å ïðîòåãíàë ðúêà äà ÿ äàðè.

Äúëáîêî �â òèëà� ñà ðàçïîëîæåíè åäðîìàùàáíèòåöåíòðîâå ñúñ çíà÷èòåëíî ïî-ãîëåìè âúçìîæíîñòè è òåõíè-êè. Ïðåäíàçíà÷åíè äà çàäîâîëÿâàò íóæäèòå íà ñïåöèàëè-çèðàíèòå ìåäèöèíñêè èíñòèòóòè â ñòðàíàòà. Òàì è íóæäè-òå ñà åäðîìàùàáíè.  êàðäèîõèðóðãèÿòà, çà åäíà ñúðäå÷-íà îïåðàöèÿ, çàåäíî ñ êðúâòà ñå èçèñêâàò è 6 �äîçè� òðîì-áîöèòè. Ïðè èçãàðÿíèÿòà îñâåí ãîëåìè êîëè÷åñòâà ïëàç-ìà ñà íåîáõîäèìè îùå 20 åäèíèöè îò òÿõ. Ïðè òðàíñïëàí-òàöèÿòà íà îðãàíè êîëè÷åñòâîòî èì íàðàñòâà íà 30, à ïðèêîñòíî- ìîçú÷íàòà äîñòèãà äî 120. Äà ! Äî 120 ! ! !

Îòíîâî ïîëúõúò íà íàïðåæåíèå è íåäîóìåíèå ñå èç-ïèñâà ïî ëèöàòà èì ! Çàñèïâàò ìå ñ âúïðîñè. Íàëàãà ñåïðåæäåâðåìåííî äà îòâîðÿ íîâà ãëàâà îò òåìàòà çà ÷îâå-êîëþáèåòî. Äà ðàçêðèÿ òàéíèòå íà �èêîíîìèÿòà� â êðú-âîïðåëèâàíåòî. Äà ïðèïîìíÿ, ÷å êðèëàòàòà ôðàçà � È ñàìâîèíúò å âîèí ! � å âàëèäíà è â ìåäèöèíñêàòà ïðàêòèêà.Ïðè òàêà íàðå÷åíàòà �êîìïîíåíòíà òåðàïèÿ�, çàùîòî ðàç-ëè÷íèòå ïàöèåíòè èìàò íóæäà îò ðàçëè÷íè êðúâíè ñúñòàâ-

* îòäåëåíèå ïî òðàíñôóçèîííà õåìàòîëîãèÿ êúì ÌÁÀË

10

êè. Äîðè �ïðåòîâàðâàíåòî� ñ îñòàíàëèòå ìîæå äà íàâðå-äè.  åäíè ñëó÷àè ñå �âîþâà� ñàìî ÷ðåç ìíîãîìèëèîííà-òà àðìèÿ íà �êîíöåíòðàòèòå� îò ÷åðâåíè êðúâíè òåëöà, âäðóãè ÷ðåç ïðåëèâàíå íà ïëàçìà, à â òðåòè ÷ðåç ñïåöèàëè-çèðàíèòå îòðÿäè çà áúðçî ðåàãèðàíå íà äîáðå èçâåñòíèòåíè êðúâíè �òàðàëåæ÷åòà� - òðîìáîöèòèòå. Ñëåäâà íåìè-íóåìèÿò âúïðîñ - ìîæåì ëè è íèå, íà ìÿñòî, äà �èçîëèðà-ìå� íåîáõîäèìîòî êîëè÷åñòâî îò òÿõ ? Ìîæåì, äà, íî ïî�ñóïåíà� ëúæèöà îò åäíî ñàê÷å äàðåíà êðúâ, à çà ïðèãî-òîâëåíèåòî íà åäíà åäèíñòâåíà äåéñòâåíà �äîçà� ñà íåîá-õîäèìè ïîíå 6 òàêèâà �ñóïåíè ëúæèöè�. Ïî ëèöàòà èìïðîëè÷àâà êàê çàðàáîòâàò ïåðñîíàëíèòå èì �êîìïþòðè�:Åäíà äîçà òðîìáîöèòè - îò 6 ñàê÷åòà äàðåíà êðúâ ! Çàåäíà êîñòíîìîçú÷íà òðàíñïëàíòàöèÿ íåîáõîäèìèòå 120äîçè ( ïî 6 ), îò 720 êðúâîäàðèòåëè ! Áîæå ! Áîæå !

Íî ðàâíîñìåòêàòà çàâúðøâà ñúñ : ñïàñåí îò ëåâêåìèÿæèâîò! À àêî â �ñëó÷àÿ� ñå êàñàå çà ñîáñòâåíèÿ âè æèâîòèëè çà òîçè íà âàøåòî äåòå? !

Òðÿáâà îòíîâî äà óñïîêîÿâàì, íî î÷åâèäíî å, ÷å�åêñêóðçèÿòà� ùå òðÿáâà äà ïðîäúëæè è ïî �ãîðíèòå åòà-æè� íà ÷îâåêîëþáèåòî. Íàëàãà ñå çàåäíî ñúñ ñïîìåíèòåñè, êàòî ñ �âúëøåáíî êèëèì÷å� äà ãè ïðåíåñà â öåíòúðà ïîêðúâîäàðÿâàíå â Áàëòèìîð, êîéòî ñíàáäÿâà ñ êðúâ è êðúâ-íè ñúñòàâêè íàìèðàùèòå ñå íà îêîëî 60 êì. Âàøèíãòîí èÈíñòèòóòèòå íà Àìåðèêàíñêàòà àêàäåìèÿ íà íàóêèòå â Áå-òåçäà. Òàì, çàåäíî ñ êîëåæêà, ñìå ïî ïîêàíà íà Àìåðèêàí-ñêèÿ ×åðâåí êðúñò äà ñå çàïîçíàåì ñ ïðîáëåìèòå íà êîñò-íî-ìîçú÷íèòå òðàíñïëàíòàöèè.  ìîìåíòà ñå îòïðàâÿì êúìîòäåëåíèåòî* , êúäåòî ñúñ ñïåöèàëíà àïàðàòóðà äîçèðàíîñå äàðÿâàò òðîìáîöèòè. Èçïîëçâà ñå ïðîñòèÿò ïðèíöèï, ÷åâñÿêà îò ñúñòàâêèòå íà êðúâòà å ñ ðàçëè÷íî òåãëî. Àïàðà-

* çà àôåðåçà

11

òèòå ñà �óìíè� öåíòðîôóãè, â êîèòî ïðåç âõîäíîòî îòâåðñ-òâèå âëèçà ñòðóÿ êðúâ îò äàðèòåëÿ. Ðàçäåëÿ ñå íà ñúñòàâ-íèòå ñè ÷àñòè. Æåëàíàòà ÷àñò ñå èçòåãëÿ, à îñòàíàëèòå ñåâðúùàò îáðàòíî â îðãàíèçìà ìó. Âëèçàìå ïðåç ëåòÿùàòàâðàòà â ïðîñòîðíî ïîìåùåíèå. Îáçàâåäåíî å ñ 12 åðãîíîì-íè øåçëîíãè, âúðõó êîèòî óäîáíî ñà ðàçïîëîæåíè äàðèòå-ëèòå. Äî âñåêè, êàòî �íîùíî øêàô÷å�, ñòîè ñúîòâåòíèÿòàïàðàò, êúì êîéòî ñà âêëþ÷åíè. Ñðåùó òÿõ å ðàçïîëîæåíòåëåâèçîð ñ âèäåî. Íÿêîè ãëåäàò ôèëì, äðóãè ðàçãîâàðÿòïîìåæäó ñè. Ïðèäðóæàâàùèÿò êîëåãà óäîâëåòâîðÿâà ëþ-áîïèòñòâîòî ìè è ïèòà åäèí î÷åâèäíî ñêó÷àåù äàðèòåë�Êàê ñå ÷óâñòâà ?� Ïîãëåæäà ãî íåäîóìÿâàùî è ñå ó÷óäâàêàê å ðàçáðàë, ÷å èìà ïðîáëåìè ñ áîðñàòà, äà íå áè è òîéäà å â çàòðóäíåíèå ? Ñ âçàèìíè óñìèâêè èçÿñíÿâàìå íåäî-ðàçóìåíèåòî. Ðàçáèðàì, ÷å íàé-äîáðå ùå å ñàì äà ñè îòãî-âîðÿ. Ñëåäâàùèÿò ìè âúïðîñ å äàëè è àç ìîãà äà äàðÿ �ïîð-öèÿ� òðîìáîöèòè çà íóæäàåùèòå ñå. Íàëàãà ñå äà ñå îáúð-íåì êúì �øåôêàòà� íà îòäåëåíèåòî. Î, äà ! Íî â ìîìåíòàå íåâúçìîæíî. �Øåçëîíãèòå ñà ðåçåðâèðàíè çà äâå ñåäìè-öè íàïðåä. Êàòî ðàçáèðà, ÷å ñúì îò äàëå÷íàòà Åâðîïà, êî-ÿòî èìàëà ãîëÿìî æåëàíèå äà ïîñåòè, ïðàâè äîïúëíèòåëíèïðîâåðêè. Ñ ïîáåäîíîñíà óñìèâêà ìå óâåäîìÿâà, ÷å èìàìêúñìåò. Íÿêîé å ïîìîëèë äà ñìåíÿò äàòàòà ìó ñ ïî-êúñíà.Ïèòàò ìå äàðÿâàë ëè ñúì äðóã ïúò êðúâ. Îáÿñíÿâàì, ÷å ñúìðåäîâåí êðúâîäàðèòåë è ïðåñìÿòàì çà ñåáå ñè, ÷å âå÷å ñúì�ïðîëÿë� íàä 30 ëèòðè. Îòíîâî äîáðîæåëàòåëíè óñìèâêè.Òåõåí ÷îâåê ñúì ! Èçïðåâàðâàì ñëåäâàùèÿ âúïðîñ è äîáà-âÿì, ÷å íå ñúì êîíñóìèðàë àñïèðèí. Ïðèäðóæàâàò ìå äîëàáîðàòîðèÿòà è âêëþ÷âàò ïðîáàòà êúì àâòî-àíàëèçàòî-ðà. Íå ãóáèì âðåìå äà èç÷àêâàìå è ïðîäúëæàâàìå ðàçõîä-êàòà, êîÿòî íè îòâåæäà â ñúñåäíîòî îòäåëåíèå çà äàðÿâàíåíà êðúâíà ïëàçìà. Îòíîâî ïðîñòîðíà çàëà ñ ïîâå÷å îò 12øåçëîíãè. Îùå ïî-ãîëÿìà �íàâàëèöà�! Ïðè÷èíàòà, êîëêî-

12

òî è ïàðàäîêñàëíî äà çâó÷è, å, ÷å íóæäèòå îò ïëàçìà ñàçíà÷èòåëíî ïî-ãîëåìè îò òåçè çà êîíöåíòðàòè îò åðèòðî-öèòè. Íå ñàìî çàùîòî ïðèëîæåíèåòî íà ïëàçìàòà å ãîëÿ-ìî, íî çàùîòî òÿ å è �ñóðîâèíà�, îò êîÿòî ñå ïðîèçâåæäàòæèçíåíî âàæíè çà ëå÷åáíàòà ïðàêòèêà ïðåïàðàòè. È òóêîòíîâî ñå íàìåñâà ìåäèöèíñêàòà �èêîíîìèêà�. Àêî äîáè-âàìå ïëàçìà îò äàðåíàòà äèðåêòíî êðúâ, ñëåä êàòî îòäå-ëèì è ñúáåðåì íåîáõîäèìèòå êîëè÷åñòâà çà çàäîâîëÿâàíåíà íóæäèòå, ìîãàò äà îñòàíàò èçëèøúöè îò åðèòðîöèòíèêîíöåíòðàòè. Ñ ðàçâèòèåòî íà òåõíèêàòà è ðàçãðúùàíåòîíà ïëàçìî-äàðÿâàíå ñå ïîñòèãà æåëàíîòî ðàâíîâåñèå. Îùåïîâå÷å, ÷å äîêàòî äàðÿâàíåòî íà êðúâ ñå èçâúðøâà ñëåä äâó-ìåñå÷íà ïàóçà, åæåìåñå÷íî ìîãàò äà ñå äàðÿâàò ñ ëèòðèïëàçìà. Òà íàëè òÿ â 90 ïðîöåíòà å âîäà, à ñúäúðæàùèòå ñåâ íåÿ áåëòúöè è ìèíåðàëè åñòåñòâåíî ñå âúçñòàíîâÿâàò ñõðàíàòà â èçëèøúöè.

Âñúùíîñò îñâåí ðàçãîâîðà îêîëî òåçè ïðîáëåìè íÿìàêàêâî íîâî äà ñå âèäè. Äî øåçëîíãèòå ñà ìîíòèðàíè ñúùèòå�óìíèöè� öåíòðîôóãè, êîèòî ñà ïðåâêëþ÷åíè äà îòäåëÿòïëàçìàòà è äà âðúùàò íà äàðèòåëÿ îñòàíàëèòå êðúâíèñúñòàâêè. Èíôîðìèðàò ìå, ÷å áîëøèíñòâîòî îò ñåêòîðèòåçà ïëàçìàôåðåçà ñà êúì ñúîòâåòíèòå ôèðìè îòôàðìàöåâòè÷íèÿ îòðàñúë.

Èìàìå îùå âðåìå è ñå îòïðàâÿìå êúì êîìïëåêñà çàêðúâîäàðÿâàíå. Îòíîâî óñìèâêè íàâñÿêúäå. Öàðè âåäðîíàñòðîåíèå. Íèêàêâè òðåâîæíè ïîãëåäè. Íå ñå ÷óâñòâà êàê-âîòî è äà áèëî íàïðåæåíèå. Íèêîé çà íèêîãî íå å ðàçòðå-âîæåí.

Ìàêàð ÷å ïðåäïîëàãàì êàêúâ ùå å îòãîâîðúò, ïèòàìåäèí óñìèõíàòî ïîãëåæäàù ìå, íà ìîÿòà âúçðàñò ìúæ, çàêîãî å äîøúë äà äàðè êðúâ. Çà êîãî ëè ? Òà îòêúäå äà çíàå?Íàëè òîâà å ðàáîòà íà ëåêàðèòå. Òå çíàÿò çà êîãî äà èçïîë-çâàò êðúâòà ìó. Íåäîóìåíèå å èçïèñàíî è âúðõó ëèöåòî íà

13

ïðèäðóæàâàùèÿ ìå êîëåãà. Îïèòâàì ñå äà îáÿñíÿ íàøàòàïðàêòèêà çà äàðÿâàíåòî îò áëèçêè è ïîçíàòè ïðè íóæäà.Òàêà è íå ìîæå äà ïðîóìåå, êàê ùå ñå �õóêíà� äà äàðÿâàìêðúâ çà íÿêîãî, êîãàòî íàó÷à, ÷å å ïîñòðàäàë ! È êàê ùå ìóïîìîãíå òÿ, êîãàòî ìó å íóæíà â äàäåíèÿ ìîìåíò èçñëåä-âàíà, îáðàáîòåíà , ãîòîâà çà âêëþ÷âàíå âúâ âåíàòà ìó ? !Ïîäãîòîâêà, êîÿòî èçèñêâà äåí, ïîíÿêîãà è ïîâå÷å !

Î÷åâèäíî è íàé-îáèêíîâåíèÿò àìåðèêàíåö å íàÿñíîñúñ ñúäáàòà íà äàðåíàòà îò íåãî êðúâ. Åðèòðîöèòèòå îòíåÿ �ïîòåãëÿò� äà çàìåñòÿò íÿêîÿ êðúâîçàãóáà. Îòäåëåíà-òà ïëàçìà, àêî íå å íàñî÷åíà êúì âåíèòå íà ïîñòðàäàë îòèçãàðÿíå, ñå âëèâà â îáùèÿ �êþï�, êúäåòî êàòî ñå äîñòèã-íå îïðåäåëåí òîíàæ ñúîòâåòíî ñå ïðåâðúùà â ìíîãîáðîé-íè, íåçàìåíèìè ëå÷åáíè ïðåïàðàòè. Ôàêòè÷åñêè âñåêè ïðî-òåãíàë çà âçàèìîïîìîù ðúêà äàðÿâà æèâèòåëíà òå÷íîñò,êîÿòî ñå ðàçäåëÿ íà ïîòî÷åòà, êîèòî ó÷àñòâàò âúâ âúçâðú-ùàíåòî íà æèâîòà íà íå åäèí, à íàé-÷åñòî íà íÿêîëêî íóæ-äàåùè ñå. Åòî çàùî íå ñå èíòåðåñóâà îò íåéíàòà ïî-íàòà-òúøíà ñúäáà, âìåñòî êîÿòî ìó îñòàâà ÷óâñòâîòî çà èçïúë-íåí äúëã êúì ñåáåïîäîáíèòå.

Ñèãíàëèçèðàò íè, ÷å ðåçóëòàòèòå îò èçñëåäâàíåòî ìèñà â íîðìà è ÷å �øåçëîíãúò� ñå å îñâîáîäèë. Äà çàïîâÿäàì!

Íàñòàíÿâàì ñå óäîáíî è ïðîòÿãàì ðúêà. Âíèìàòåëíîíàáëþäàâàì ìàíèïóëàöèÿòà. Âúçõèòåí ñúì. Î÷åâèäíî ðà-áîòåùèòå â êðúâîäàðèòåëíèòå öåíòðîâå ïî ñâåòà ñà åäíàê-âî íàé-äîáðè! Óñåòèõ ñàìî ïðîíèêâàíåòî íà èãëàòà, à íåáîëêà. Ðàçáèðà ñå, çà òîâà ñïîìàãàò ïðåâúçõîäíèòå ìàòå-ðèàëè, îò êîèòî ñà èçðàáîòåíè ñúâðåìåííèòå ñèñòåìè çàêðúâîïóñêàíå. Äà íå ãîâîðèì, ÷å ñà ñòåðèëíè è çà åäíîêðàò-íà óïîòðåáà, êîåòî èçêëþ÷âà âúçìîæíîñò çà ïðåíàñÿíå íàêàêâàòî è äà å èíôåêöèÿ. Óâåäîìÿâàò ìå, ÷å è �ïîñóäàòà�,â êîÿòî ùå ñå èçâúðøè, å èíäèâèäóàëíà.

×óâñòâàì ñå íîðìàëíî. Ðàçëèêàòà îò îáèêíîâåíîòî

14

êðúâîäàðÿâàíå å, ÷å àâòîìàòè÷íîòî ñúáèðàíå íà 6-òå �ñó-ïåíè ëúæèöè� òðîìáîöèòè îòíåìà ïîâå÷å âðåìå. Êîëêîòîäà èçãëåäàì åäíî ôèëì÷å. Ïðåäëàãàò ìè âñè÷êè âúçìîæ-íè æàíðîâå. Êàòî ñå çàïî÷íå îò òðàäèöèîííèòå åêøúíè,òà äî ðîìàíòè÷íè èñòîðèè è ìóçèêàëíè âîäåâèëè. �Ñèí-õðîííî� óñìèõíàò, ó÷òèâî îòêàçâàì. Òóê âñè÷êè ñà óñìèõ-íàòè ! Óñìèâêàòà å êàòî ðàçìåííà ìîíåòà. Êàòî ÷å ëè íå ñåíàìèðàì â Öåíòúð ïî êðúâîäàðÿâàíå, à â öàðñòâîòî íà óñ-ìèâêèòå, ëþáåçíîñòòà è ñúðäå÷íèòå îáíîñêè. Îòêàçàõôèëì÷åòî, çàùîòî ñå ðàçáðà, ÷å �àòàøèðàíèÿò� êúì ìåíåêîëåãà íÿìà íàìåðåíèå äà ìå èçîñòàâè â ðúöåòå íà êîíòðî-ëèðàùèòå äàðÿâàíåòî �ôåè�. Ñëóæåáíèòå ðàçãîâîðè çàïî÷-âàò òåïúðâà.

Íà âúïðîñèòå ìè ñ ïðèñúùàòà çà àìåðèêàíöèòå ëþáîâêúì øîêèðàùèòå öèôðè óñìèõíàò ìå çàñèïâà ñ ïîêàçàòå-ëè. Âñåêè 4 ñåêóíäè â Àìåðèêà ñå íàëàãà êðúâîïðåëèâàíå.Ñðåäíî çà âúçñòàíîâÿâàíå çäðàâîñëîâíîòî ñúñòîÿíèå íà ïà-öèåíò ñà íåîáõîäèìè 4 äîçè êðúâ èëè îêîëî äâà ëèòðè. Íà-ðàñòâàùèòå íóæäè íàäõâúðëÿò åæåãîäíî äàðÿâàíèòå 13 ìè-ëèîíà äîçè êðúâ. Òåçè öèôðè íå âêëþ÷âàò íóæäèòå îò òðîì-áîöèòíè êîíöåíòðàòè â êàðäèîõèðóðãèÿòà ïðè òðàíñïëàí-òàöèè è ïðè ëå÷åíèåòî íà ðàêà.  òÿõ íå ôèãóðèðàò è æèç-íåíî íåîáõîäèìèòå ïëàçìåíè ïðåïàðàòè. Èç÷èñëåíî å, ÷åíà 85% îò õîðàòà â ðàìêèòå íà 75 ãîäèíè ñå íàëàãà êðú-âîïðåëèâàíå.

�Êàíîíàäàòà� çà ìîìåíò ïðèòèõâà. Î÷åâèäíî å, ÷å òÿñå ðàçïðîñòðàíÿâà ïî åäèí èëè äðóã ïîâîä îò âñè÷êè èí-ôîðìàöèîííè ñðåäñòâà. Äà, òàêà å ! - ïîòâúðæäàâà ñêðîì-íî êîëåãàòà. Èíà÷å êàê áèõìå ðàç÷èòàëè íà îòçèâ÷èâîñò-òà íà õîðàòà ?

 ïàóçàòà íàáèðàì êóðàæ äà ñå ïîèíòåðåñóâàì îò âúï-ðîñà çà ïëàòåíàòà êðúâ ïðè òÿõ ? Ïîãëåæäà ìå óäèâåíî èîòñè÷à :

15

�Íÿìà ëåêàð â ÑÀÙ , êîéòî äà ñå ñúãëàñè äà ïðåëååòàêàâà êðúâ !�

Ïèòà ìå îùå ïî-óäèâåíî äàëè íå ìè ñà èçâåñòíè ñòà-òèñòèêèòå , êîèòî ñâèäåòåëñòâàò çà 50 % ïîâå÷å óñëîæíå-íèÿ è ïðåäàâàíå íà íåæåëàíè èíôåêöèè è çàáîëÿâàíèÿ ïðèïðåëèâàíå íà ïëàòåíà êðúâ ? !

Èçâåñòíè ìè ñà, ðàçáèðà ñå. Íî êàêâî è êàê äà ìó îáÿñ-íÿâàì çà òúðãîâèÿòà ñ êðúâ ó íàñ! ×óâñòâàì, ÷å ñå �èç÷åð-âÿâàì�! Íàäÿâàì ñå òîâà äà íå ñå îòðàçè íà ëèöåòî ìè. Íà-ëè â ìîìåíòà êðúâîîáðàùåíèåòî ìè å ïîä êîíòðîë ? !

Èçìúêâàì ñå îò êîíôóçíàòà ñèòóàöèÿ, êàòî îòêëîíÿ-âàì ðàçãîâîðà êúì èçñëåäâàíèÿòà íà êðúâòà ïðåäè ïðåëè-âàíåòî º ? Ìîé ðåä å äà ñå óäèâÿ ! Òå ñà òî÷íî äâà ïúòèïîâå÷å è ìíîãîêðàòíî ïî-íàäåæäíè îò òåçè, èçâúðøâàíèïðè íàñ, âúïðåêè ÷å êðúâîäàðÿâàíåòî èì å 100% áåçâúç-ìåçäíî ! Íÿìàì äóìè !

Êîëåãàòà ëþáîïèòñòâà äà íàó÷è íåùî ïîâå÷å çà êðú-âîäàðÿâàíåòî â íàøàòà ñòðàíà. Ðàçãîâîðúò íè ïðîäúëæà-âà ïîä çâóöèòå íà ïåðèîäè÷íîòî ùðàêâàíå íà àïàðàòóðàòàêîíòðîëèðàíî îò äåæóðíèÿ ïåðñîíàë, êîéòî ìå èçêëþ÷âàîò ñèñòåìàòà ñëåä ïîäàäåíèÿ îò íåÿ çàêëþ÷èòåëåí ñèãíàë.×óâñòâàì ñå íàïúëíî íîðìàëíî, íî íå áúðçàò äà ìå �èçãî-íÿò� îò øåçëîíãà. Ñíàáäÿâàò ìå ñ áëàãîäàðñòâåí äîêóìåíòçà äàðåíèåòî è äðóã çà îïðàâäàíèå íà ÷àñîâîòî îòñúñòâèåîò ðàáîòà. Íà èçïðîâîäÿê ìè äàâàò êàðíåòêà ñ áèëåòè çàìåòðîòî è ïðèêðåïÿò íà ðåâåðà ìè êðúãëà �âàäåíêà� ñ ÷åò-ëèâ, õóäîæåñòâåíî îôîðìåí íàäïèñ �ÇÀ ÁÎÐÁÀ Ñ ÐÀÊÀÄÍÅÑ ÄÀÐÈÕ ÒÐÎÌÁÎÖÈÒÈ !�

Ðàáîòíèÿò äåí íåóñåòíî å ñâúðøèë. Ñðåùàìå ñå îòíîâîñ êîëåæêàòà, ÷èèòî èíòåðåñè ñà ïî-ðàçëè÷íè, è ñåîòïðàâÿìå êúì ìåòðîòî. ×àñúò å �ïèê�. Âñè÷êè ìåñòà âúââàãîíà ñà çàåòè è ñâîåâðåìåííî óëàâÿìå ñúñåäíèòå�âèñèëêè�. Ñëåä ñåêóíäè íÿêîëêî îò ñåäÿùèòå íàîêîëî

16

âíåçàïíî ñòàâàò è ïðåäëàãàò ìÿñòîòî ñè. Íå íà êîëåæêàòà,à íà ìîÿ ìèëîñò! Êîíôóçíî ñå ÷óäÿ êàê äà èçëÿçà îòíåïðèâè÷íàòà ñèòóàöèÿ ? ! È âíåçàïíî �ïðåùðàêâàì� !Ðàçáðàëè ñà îò ëåïåíêàòà, ÷å çà áîðáà ñðåùó ðàêà äíåññúì äàðÿâàë òðîìáîöèòè. Áîæå Ãîñïîäè ! Íà ìåíå,íåèçâåñòíèÿ ãðàæäàíèí, êîé çíàå îò êúäå, àìåðèêàíöèòåñòàâàò íà êðàêà è ìè îòñòúïâàò ìÿñòîòî ñè !

�Òóðèñòèòå� ìè ìå ñëóøàò ñ ïðèòàåí äúõ ! È èçâåäíúæè òå ñå èçïðàâÿò íà êðàêà !

Èçïðàâÿì ñå è àç, çà äà ñå ïðèñúåäèíÿ êúìñèìâîëè÷íîòî ïðåêëîíåíèå êúì ÷îâå÷íîñòòà !

Áëàãîäàðÿò ìè ñúñ ñúðäå÷íè ðúêîñòèñêàíèÿ è ãèîñòàâÿì äà ñå ðàçîòèäàò. Èçïðîâîæäà ãè ïîðåäèöàòà îòïëàêàòè ñ áÿëàòà ëÿñòîâè÷êà íà íàäåæäàòà èîáùî÷îâåøêèÿò ñòîí � Áîæå, êîëêî ìúêà èìà ïî òîÿñâÿò, Áîæå ! �

Íèå îñòàâàìå. Êàêòî âèíàãè. Íà ïîñòà ñè, êúäåòîãðàíèöèòå íà äåíÿ è íîùòà ñà äî òàêàâà ñòåïåí �ðàçìèòè�,÷å ïðîñòî ñ âðåìåòî ïðåòðúïâàòå è íå èì îáðúùàòåâíèìàíèå. Äàëè ñòå íà ðàáîòà â ðàìêèòå íà íÿêàêâè÷àñîâå �îò � äî�, èëè âè ñúáóæäà òðåâîæíèÿò çâúí íàòåëåôîíà, âè ñòàâà �âñå åäíî�, âúïðåêè ÷å ðàçëèêàòà åîãðîìíà. Äîðè êîãàòî îñâåæàâàòå ëèöåòî ñè ñúñ ñòóäåíàâîäà, çà äà ïðîãîíèòå æàëêèòå îñòàòúöè îò ñúíÿ, ãëîæäèâè íå òîëêîâà òîêó-ùî ïðåæèâåíèÿò �ñòðåñ�, à òîâà, êîåòîâè î÷àêâà. Ïîä áåçìúëâíèòå ñâåòëèííè ñèãíàëè íà ìàÿêàçà êîé ëè ïúò îñúçíàâàòå, ÷å çà äà ñïàñèòå çàñòðàøåíèÿæèâîò, òðÿáâà äà ðàç÷èòàòå íå íà ñîáñòâåíàòà ñè ðúêà,êàêòî õèðóðãà, à íà ÷îâåêîëþáèåòî íà îêîëíèòå.

Àâòîðúò íà òàçè êíèãà ïðîô. ä-ð Ïåòêàí Ïðîäàíîâ å äîêòîð íà ìåäèöèíñêèòå íàóêè. Çà îòêðèòèå íà íîâà êðúâíà ãðóïà â ×åõîñëîâà-êèÿ, ïîëó÷àâà ïî÷åòíîòî çâàíèå Doctor honoris causa.

Íàðåä ñ íàó÷íàòà ñè ðàáîòà, êàòî ðúêîâîäèòåë íà öåíòúð è åêñïåðòåí ñúâåò ïî òðàíñôóçèîí-íà õåìàòîëîãèÿ êúì ÌÇ, ïîñâåùà-âà ïðàêòè÷åñêàòà ñè äåéíîñò íà âèñîêî õóìàííîòî äâèæåíèå çà áåçâúçìåçäíî êðúâîäàðÿâàíå è íà áîðáàòà ñðåùó àíòèõóìàííàòà òúðãîâèÿ ñ êðúâ.

Ñúñ çàáåëåæèòåëåí ñòèë àâòîðúò ïðåòâîðÿâà ÷îâåøêàòà ìúêà áëèêàùà îò ðàçêàçà „Ïî æèöàòà" â ïëàêàò ñ áÿëà ëÿñòîâèöà íà íàäåæäàòà, êîÿòî ïîëèòâà êúì ñúðöàòà íà õîðàòà ñ ïðèçèâ çà âçàèìîïîìîù.

© Ïåòêàí Ïðîäàíîâ, àâòîð, 2013 ã.