ความรู้เบื่องต้นเกียวกับฐานข้อมูล[...

ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับฐานขอมูลIntroduction to Database

สอนโดย อ.สมชาติ แผอํานาจ1

ลําดับช้ันของการจัดเก็บขอมูล

• บิต (bit) ยอมาจาก Binary Digit ขอมูลในคอมพิวเตอร 1 บิต จะแสดงได 2 สถานะคือ0 หรือ 1

2ง30243 การจัดการฐานขอมูล : ความรูเบื่องตนเกียวกับฐานขอมูล [ อ.สมชาติ แผอํานาจ ]

ลําดับช้ันของการจัดเก็บขอมูล• ไบต(byte) คือ นํา บิต หลายๆ บิต มาเรียงตอกัน

จํานวน 8 บิต มาเรียงเปน 1 ชุด เรียกวา 1 ไบต • เชน 10100001 หมายถึง ก

10100010 หมายถึง ข



เขตขอมูล(Field) คือ การนํา ไบต (byte) หลายๆ ไบต มาเรียงตอกัน • เชน เขตขอมูล Name ใชเก็บชื่อ • เชน เขตขอมูล LastName ใชเก็บนามสกุล • เปนตน



ระเบียน(Record) คือ การนําเขตขอมูล หลายๆ เขตขอมูล มาเรียงตอกัน เรียกวา ระเบียน (record) • เชน ระเบียน ที่ 1 เก็บ ชื่อ นามสกุล วันเดือนป

เกิด ของ นักเรียนคนที่ 1 เปนตน



แฟมขอมูล(File) คือ การเก็บระเบียนหลายๆระเบียน รวมกัน • เชน แฟมขอมูล นักเรียน จะเก็บ ชื่อ นามสกุล

วันเดือนปเกิด ของนักเรียน จํานวน 500 คน เปนตน



ฐานขอมูล(Database) คือ การจัดเก็บ แฟมขอมูล หลายๆ แฟมขอมูล ไวภายใตระบบเดียวกัน • เชน เก็บ แฟมขอมูล นักเรียน อาจารย วิชาที่เปด

สอน เปนตน



Database

Files

Records

Fields

(Byte)Characters

(Byte)

Bit

Recordประกอบด้วย รหัส ,

นามสกุลและชือ,วันทีจ้างงาน

Personnel fileDepartment filePayroll file

(Project database)

098-40-1370 Fiske, Steven 01-05-1985549-77-1001 Buckley, Bill 02-17-1979005-10-6321 Johns, Francine 10-07-1997

(Personnel file)

098-40-1370 Fiske, Steven 01-05-1985

Fiske Field นามสกุล

1000100 ตัวอักษร F ใน ASCII

0,18

ง30243 การจัดการฐานขอมูล : ความรูเบื่องตนเกียวกับฐานขอมูล [ อ.สมชาติ แผอํานาจ ]

Bit

Byte

Field

Record

File

Database

0

01001010 (เท่ากับอักษร J ในตาราง ASCII)

John Stewart

John Stewart IS101 F01 B+Name Course Date Grade

John Stewart IS101 F01 B+Karen Taylor IS101 F02 AEmily Vincent IS101 F01 C

Name Course Date GradeCourse File

Course File

Financial File

Personal History File

Student Databaseโครงสรางลําดับชั้นขอมูล


รหัสผู้ใช้ ชือ - นามสกุล เพศ ทีอยู่ เบอร์ติดต่อ ว ันเกิด

B00514 สุวารี ใจสบาย ญ 34 คลองสาน 025478556 12/01/1977

A00128 กนก ยินดี ช 126 บางพลัด 026441255 09/07/1986

A01245 เพ็ญศรี สุขสม ญ 49/2 จตุจักร 014544255 05/11/1971

C13244 บุญมี ยินดี ช 66 ลาดพร้าว 066458554 26/04/1980. . . . . .. . . . . .. . . . .

ฟิลด์เรคอร์ด

ไฟล์

ไบต์

โครงสรางแฟมขอมูล


เบอร์โทร เบอร์ปลายทาง เริมต้น สินสุด ว ันที

FIELD

เก็บไฟลอยางไร

RECORD

0861106494 0817159090 1415 1416 02032546

0898821136 025832478 0536 0542 020325460815946255 0815122362 0821 0840 030325460866231221 025148787 1121 1132 040325460814556845 0898559512 1311 1323 04032546

. . . . .. . . . .

FILE


รูปแบบการจัดเก็บขอมูล

ระบบแฟมขอมูล


ระบบแฟมขอมูล (File-based System)

• ระบบแฟมขอมูล(File-based system) คือ ชุดของโปรแกรมประยุกตที่ใหผูใชใชเพื่อประมวลผลงานที่ตองการ โดยแตละโปรแกรมก็จะกําหนดและจัดการแฟมขอมูลของตนเอง

• แฟมขอมูลที่ใชในระบบไฟลจะแยกจากกันเปนเอกเทศ และอาจไมมีความสัมพันธกัน

• โดยสวนใหญขอมูลและโปรแกรมมักรวมอยูดวยกันเปนแฟมขอมูล


ระบบแฟมขอมูล (File-based System)

ฝ่ายบัญชี

โปรแกรมบัญชี การขาย ลูกค้า

ฝ่ายขาย

โปรแกรมการขาย การขาย ลูกค้า สินค้า

ฝ่ายบุคคล

โปรแกรมฝ่ายบุคคล พนักงาน


ขอจํากัดของการประมวลผลแบบแฟมขอมูล

• ขอมูลถูกแบงและเก็บแยกจากกัน• ขอมูลมีความซ้ําซอนกัน• มีความขึ้นตอกันของขอมูล• รูปแบบขอมูลไมตรงกัน• โปรแกรมที่ใชงานมีความคงที่ไมยืดหยุน



ขอมูลถูกเก็บและเก็บแยกจากกันเมื่อขอมูลตาง ๆ ถูกเก็บกันไวคนละไฟล หาก

ตองการนําขอมูลตาง ๆ มาสรางเปนรายงาน โปรแกรมเมอรตองสรางไฟลชั่วคราว(Temporary file)ขึ้นมา เพื่อดึงขอมูลตาง ๆ จากไฟลตาง ๆ มารวมกันกอน แลวคอยสรางเปนรายงาน



ขอมูลมีความซ้ําซอนสืบเน่ืองจากขอมูลถูกเก็บแยกจากกัน ทําใหไมสามารถ

ควบคุมความซ้ําซอนขอมูลได ทําใหสูญเสียพื้นที่ในการจัดเก็บขอมูลมากขึ้น และกอใหเกิดความผิดพลาดในการดําเนินการกับขอมูล 3 ลักษณะ ไดแก

ความผิดพลาดจากการเพิ่มขอมูล(Insertion anomalies)ความผิดพลาดจากการปรับปรุงขอมูล(Modification anomalies)ความผิดพลาดจากการลบขอมูล(Deletion anomalies)



มีความขึ้นตอกันของขอมูลเนื่องจากโครงสรางทางกายภาพและการจัดเก็บขอมูลถูก

สรางโดยการเขียนโปรแกรมประยุกต(Application program) ดังนั้นหากตองการเปลี่ยนแปลงโครงสรางขอมูล เชน ช่ือของพนักงาน จากเดิม 20 ตัวอักษร เปน 30 ตัวอักษร มีขั้นตอนการทํางานดังนี้


1. เปดไฟลหลักพนักงานเพื่ออานขอมูล2. เปดไฟลช่ัวคราวท่ีมีโครงสรางคลายไฟลหลัก แตปรับ

โครงสรางของช่ือพนักงาน จาก 20 ตัวอักษร เปน 30 ตัวอักษร3. อานขอมูลจากไฟลหลัก และยายไปเก็บไวในไฟล

ช่ัวคราว จนกระท่ังครบทุกรายการ4. ลบไฟลหลักท้ิง5. เปลี่ยนช่ือไฟลช่ัวครามใหช่ือเดียวกับไฟลหลัก



รูปแบบขอมูลไมตรงกันโครงสรางขอมูลจะขึ้นอยูกับ

ภาษาคอมพิวเตอรที่ใชในการเขียนโปรแกรมประยุกต ถาแตละฝายใชภาษาในการเขียนตาง ๆ กัน ก็อาจทําใหโครงสรางขอมูลของแฟมไมตรงกัน ทําใหไมสามารถนําไฟลขอมูลมาใชรวมกันได



โปรแกรมที่ใชงานคงที่ไมยืดหยุนระบบแฟมขอมูล มีความขึ้นกับโปรแกรม

ประยุกต ขอมูลหรือรายงานตาง ๆ จะถูกกําหนดรูปแบบตายตัวในโปรแกรมแลว ดังน้ันหากตองการรายงานใหม จะตองใหโปรแกรมเมอรเขียนโปรแกรมขึ้นมาใหม ทําใหเสียคาใชจาย


“ระบบฐานขอมูล”


ความหมายของฐานขอมูล

ฐานขอมูล (Database) หมายถึง โครงสรางของการจัดเก็บขอมูลที่มีความสัมพันธเก่ียวของกันไวในที่เดียวกัน เพื่อใหสามารถนําขอมูลมาประมวลเพื่อชวยในการตัดสินใจ และสามารถใชขอมูลรวมกันได

ในการจัดการขอมูลในฐานขอมูลจะใชซอฟตแวรประเภท ระบบจัดการฐานขอมูล(Database Management System : DBMS)


ฐานขอมูล(Database)

• ฐานขอมูลมีสวนที่ทําหนาที่ในการอธิบายความหมายของรายการขอมูลที่เก็บอยูในฐานขอมูลดวย เรียกสวนน้ีวา – บัญชีระบบ(System catalog) หรือ –พจนานุกรมของขอมูล(Data Dictionary) หรือ– เมตาดาตา(Meta - data)


ฐานขอมูล(Database)

• โครงสรางของขอมูลจะถูกแยกออกจากโปรแกรมประยุกตและเก็บเอาไวในสวนที่เรียกวา “ฐานขอมูล”

• ถามีการเพิ่มหรือปรับปรุงโครงสรางของขอมูลก็จะไมมีผลกระทบกับโปรแกรมประยุกต


ระบบฐานขอมูล (Database System)

ฝ่ายบัญชี

โปรแกรมบัญชี

ลูกค้า

พนักงาน

การขาย

สินค้าฝ่ายขาย

โปรแกรมการขาย

ฝ่ายบุคคล

โปรแกรมฝ่ายบุคคล

Database


ระบบจัดการฐานขอมูล(Database Management System : DBMS)

หมายถึง ซอฟตแวรที่ใชในการจัดการขอมูลในฐานขอมูล DBMS จะทําหนาที่เปนตัวกลางระหวางฐานขอมูลกับโปรแกรมที่มาใชงานฐานขอมูลและผูใชงานฐานขอมูล ที่ติดตอไปยังฐานขอมูลเพื่อทํางานที่ผูใชตองการใหสําเร็จเชน การจัดเก็บขอมูลลงในฐานขอมูล , การคนหาขอมูลที่ตองการออกมาแสดง หรือ การลบขอมูล เปนตน


ระบบการจัดการฐานข้อมูลDatabase management systems : DBMS

ซอฟทแวรระบบชนิดหน่ึง ที่ถูกสรางขึ้นมาเพื่อจัดการ ขอมูลในฐานขอมูล เปนตัวกลางระหวางผูใชกับฐานขอมูล• สวนประกอบของ DBMS

– SQL (Structure Query Language)– โปรแกรมอํานวยความสะดวก (General Utilities)– โปรแกรมชวยสรางโปรแกรมประยุกตและรายงาน – (Applicaton and Report Generators)– พจนานุกรมขอมูล (Data Dictionary) 28

ความสามารถเบืองต้น

• สรางตารางขอมูล • เพิ่ม ปรับปรุง เรียกคนขอมูล• เก็บรายละเอียดเกี่ยวกับขอมูลไวใน data dictionary• มีระบบเสริมการทํางาน • มีระบบสํารองขอมูล• สนับสนุนเครื่องมือการทํารายงาน

ระบบการจัดการฐานข้อมูลDatabase management systems : DBMS


หนาท่ีของ DBMS• จัดการพจนานุกรมของขอมูล(Data dictionary

management) • จัดการการจัดเก็บขอมูล(Data storage management) • การแปลงขอมูลและการนําเสนอขอมูล(Data

transformation and presentation) • การจัดการดานความปลอดภัย(Security management)• ควบคุมการเขาใชงานของผูใชพรอมกัน(Multiuser

accesss control) 30


หนาท่ีของ DBMS• การจัดการเรื่องการสํารองและกูคืนขอมูล(Backup

and recovery management) • การจัดการความคงสภาพของขอมูล(Data

integrity management) • ภาษาในการเขาถึงขอมูลและสวนประสานผูใชใน

โปรแกรมประยุกต(Database access languages and application programming interfaces)


การประยุกตใชระบบงานฐานขอมูล• การซื้อของจากซูเปอรมาเก็ต• การซื้อของโดยใชบัตรเครดิต• การจองตั๋วเครื่องบินผานตัวแทนจําหนาย• การใชบริการหองสมุด• การใชงานอินเทอรเน็ต• การเรียนในมหาวิทยาลัย• การบริหารในองคกร• ฯลฯ อีกมากมาย

32

องคประกอบของระบบฐานขอมูล

ฮารดแวรHardware

ซอฟตแวรSoftware

ขอมูลData กระบวนการ

ProcedureบุคลากรPeople

เคร่ือง มนุษย

สะพาน


ชือซอฟท์แวร์ บริษัทผู้ผลิต หมายเหตุ

DB2 IBM ซอฟท์แวร์ลิขสิทธิ

Informix IBM ซอฟท์แวร์ลิขสิทธิ

Ingres Ingres corporation ฟรีซอฟท์แวร์

InterBase Borland ซอฟท์แวร์ลิขสิทธิ

MaxDB MySQL AB ฟรีซอฟท์แวร์

Microsoft Access Microsoft ซอฟท์แวร์ลิขสิทธิ

Microsoft SQL Server Microsoft ซอฟท์แวร์ลิขสิทธิ

MySQL MySQL AB ฟรีซอฟท์แวร์

Oracle Oracle ซอฟท์แวร์ลิขสิทธิ

PostgreSQL PostgreSQL Global Development Group ฟรีซอฟท์แวร์

Sybase Sybase Inc. ซอฟท์แวร์ลิขสิทธิ

ซอฟทแวรระบบจัดการฐานขอมูล

34

ฮารดแวร(Hardware)

• หมายถึง คอมพิวเตอรและอุปกรณรอบขางซึ่งเก่ียวของกับการใชงานฐานขอมูล


ซอฟตแวร(Software)

• หมายถึง ระบบปฏิบัติการ , ระบบจัดการฐานขอมูล , โปรแกรมประยุกต และโปรแกรมยูทิลิตี้ตาง ๆ ที่เก่ียวของกับการใชงานในระบบงานฐานขอมูล


ขอมูล(Data)

หมายถึง ขอมูลที่จัดเก็บอยูในฐานขอมูล เพื่อนําไปใชในการประมวลตอไป

ใน DBMS จะสวนที่ใชอธิบายขอมูล ซึ่งจะเปนขอมูลที่บรรยายคุณลักษณะของขอมูล(meta data)


โพรซีเยอร(Procedure)

• หมายถึง คําสั่งและกฎตาง ๆ ในขั้นตอนการปฏิบัติงานที่เก่ียวของกับชุดคําสั่ง กฏเกณฑในการออกแบบและการใชงานฐานขอมูล


บุคลากร(People)

• หมายถึง บุคคลที่เก่ียวของกับระบบงานฐานขอมูล ทั้งสวนที่เปนการออกแบบและการใชงาน

• เชน ผูใชทั่วไป , นักออกแบบฐานขอมูล , นักออกแบบระบบ


ผูท่ีมีสวนเกี่ยวของกับการใชงานฐานขอมูล

• ผูบริหารฐานขอมูล(Database Administrator :DBA)

• นักออกแบบฐานขอมูล(Database Designer)• นักพัฒนาโปรแกรม(Application Developers)• ผูใช(End User)


ขอดีของการใชงานฐานขอมูล

• มีความเปนอิสระตอกันระหวางโปรแกรมและขอมูล• ลดความซ้ําซอนของขอมูล• เพิ่มความตรงกันของขอมูล• สามารถใชขอมูลรวมกันได• บังคับใหเปนมาตรฐานเดียวกันได• ปองกันและควบคุมการเขาถึงขอมูลไดงายขึ้น• ลดปญหาในการบํารุงรักษาโปรแกรม 41

ขอจํากัดของระบบการจัดการฐานขอมูล

• ซับซอน(Complexity) • ขนาดใหญ(Size) • ราคาของDBMSแพง(Cost of DBMS) • ราคาของฮารดแวรแพงตามไปดวย(Additional

hardware cost) • คาใชจายในการแปลงระบบ(Cost of conversion) • ผลกระทบจากความเสียหายสูง(Higher impact of a

failure) 42


ฐานขอมูลเชิงสัมพันธ(Relational database)

• ป ค.ศ.1970 โดย ดร.เอดการ คอดด (Edgar F. Codd) • เปนรูปแบบที่ทําความเขาใจไดงาย • สามารถจัดการกับขอมูลไดโดยใชคําส่ังงาย ๆ • สวนของการติดตอกับผูใช กับสวนของการเก็บขอมูล

จริงน้ันมีความเปนอิสระตอกัน น่ันคือในมุมมองของผูใชจะไมรูสึกถึงรายละเอียดที่ซับซอนของการเก็บจริง


ศัพทที่เก่ียวของ• รีเลชั่น (Relation)• แอทตรบิิวต (Attribute)• โดเมน (Domain)• ทัพเพิล (Tuple)• ดีกรี (Degree)• คารดินัลลิตี ้(Cardinality)

ฐานขอมูลเชิงสัมพันธ


• รีเลชั่น หมายถึง การกําหนดตารางที่ประกอบดวยคอลัมนและแถว หรือตาราง 2 มิติ

• ตาราง (table)



ลักษณะของรีเลชั่น • เปนตาราง 2 มิติ• แตละชองของตารางตองบรรจุขอมูลเพียงคาเดียว• ไมจําเปนตองเรียงลําดับคอลัมน หรือแถวใด ๆ • ขอมูลในแตละแถวตองไมซ้ํากัน • ขอมูลในแตละคอลัมนจะตองเปนขอมูลประเภท

เดียวกัน



แอทตริบิวต คือ คุณสมบัติของรีเลชั่น หรือคอลัมนของตารางน่ันเอง หรืออาจเทียบไดกับฟลดในแฟมขอมูล• นักศึกษา (รหัสนักศึกษา, ชื่อ-นามสกุล, เพศ, เบอร

ติดตอ)



โดเมน (Domain) – คือการระบุขอบเขตขอมูลท่ีเปนไปไดใหแกแอทตริบิวต หนึ่ง ๆ

เพื่อเปนการรับประกันความถูกตองขอมูลในระดับหนึ่ง – โดเมนของแอทตริบิวตเพศ คือ ชาย หรือ หญิง อยางใดอยาง

หนึ่งเทานั้น – โดเมนของเงินเดือนอาจารยจะตองมีคาไมเปนศูนย และ

ไมติดลบ – โดเมนของช่ือสมาชิกจะตองเปนตัวอักษรเทานั้น



คียหลัก (Primary key) แอทตริบิวตท่ีใชเพื่อการเจาะจงขอมูลแถวใดแถวหนึ่งใน

ตาราง โดยท่ีคียหลัก อาจประกอบดวยแอทตริบิวต 1 ตัวหรือมากกวา 1 ตัว ท่ีสามารถใชเปนตัวเจาะจงบอกวากําลังอางอิงถึงทัพเพิลไหนหรือแถวไหน อาศัยคียหลักเพื่อช้ีเฉพาะเจาะจงวาตองการระบุถึงขอมูล

แถวใดแถวหนึ่งในรีเลช่ัน



คุณสมบัติของแอทตริบิวตที่เปนคียหลัก(1) คาของขอมูลทุกแถวในแอทตริบิวตที่ทําหนาที่เปน

คียหลักตองไมซ้ํากัน(2) แอทตริบิวตที่เปนคียหลักอาจประกอบขึ้นจาก

แอทตริบิวตมากกวา 1 แอทตริบิวต เพื่อใหไดเปนคาที่ไมซ้ํากันในแตละแถว เรียกวา Composite key

(3) แอทตริบิวตที่เปนคียหลักจะตองไมเปนคาวาง (null values)



ลูกค้า (รหัสลูกค้า, ชือ-นามสกุล, ทีอยู,่ โปรโมชัน, เบอร์ติดต่อ, หมายเลขประจําตัวประชาชน)

ลูกค้า



การลงทะเบียน (รหัสนักศึกษา, รหัสวิชาทีลงทะเบียน, รหัสผู ้สอน, สถานที, วันทีเรียน

การลงทะเบียน



คียนอก หรือคียตางดาว (Foreign key) – ความสัมพันธท่ีเกิดขึ้นระหวางรีเลชันจะอาศัยแอทตริบิวตตัว

หนึ่งซึ่งไปสัมพันธกับคียหลักในรีเลชันอื่น เกิดเปนการเช่ือมโยงระหวางรีเลชัน แอทตริบิวตนี้เรียกวา คียนอก หรือคียตางดาว

– คือ แอทตริบิวตท่ีใชแสดงความสัมพันธระหวางรีเลชัน – คือ กลุมของแอทตริบิวตในรีเลชันหนึ่งท่ีมีคุณสมบัติเปนคีย

หลัก และไปปรากฏในอีกรีเลช่ันหนึ่ง – คือ แอทตริบิวตท่ีขอมูลมีความสอดคลองกับคียหลักในอีกรี

เลชันหนึ่ง


53

คุณสมบัติของคียนอก(1) คาที่ปรากฏในแอทตริบิวตที่เปนคียนอกในรี

เลชันหน่ึงจะตองมีคาเทากับคาในแอทตริบิวตที่เปนคียหลักในแถวใดแถวหน่ึงในอีกรีเลชันหน่ึง

(2) คาที่ปรากฏในแอทตริบิวตที่เปนคียนอกอาจเปนคาวางได

(3) ทั้งคียนอกและคียหลักในอีกรีเลชันที่สัมพันธกันไมจําเปนตองมีชื่อแอทตริบิวตเดียวกันก็ได แตจําเปนตองมีโดเมนเดียวกัน


54


55

Database designการออกแบบฐานขอมูล


Entity-Relational Model• ผังเอ็นติตี้-รีเลชันชิพ (ERD: Entity-

Relational Diagram)• Peter Chen (1976) มาตรฐาน ANSI ป

1988• ERD แสดงเอ็นติตี้ และความสัมพันธ

ระหวางกันของเอ็นติตี้ที่ประกอบกันเปนฐานขอมูล

• ใชเปนเครื่องมือส่ือสารระหวางผูออกแบบฐานขอมูลและผูใชฐานขอมูล 57

องคประกอบของ ERD• เอ็นติตี้ (Entity)• แอทตริบิวท (Attribute)• ความสัมพันธ (Relationship)


เอ็นติตี ้(Entity)• ส่ิงตาง ๆ ที่มีเอกลักษณสามารถชี้เฉพาะเจาะจงได

เปนส่ิงที่สามารถนําไปเก็บในฐานขอมูลได อาจเปนส่ิงที่เปนรูปธรรม หรือนามธรรมก็ได เชน บุคคล สัตว ส่ิงของ สถานที่ ความคิด เหตุการณ เปนตน

• บุคคล พนักงาน นักศึกษา นักฟุตบอล แพทย• ส่ิงของ สินคา รถยนต หนังสือ• สถานที่ สนามบิน รานอาหาร โกดังสินคา• ความคิด หลักสูตร แผนประกันชีวิต• เหตุการณ การแขงขันฟุตบอล ขาว การรักษาโรค 59

• เอนทิต(ีEntity) คือสิ่งใดๆที่เราสนใจในการสรางฐานขอมูลอาจจะเปนคน สถานที่ สิ่งของ ซึ่งตองการเก็บขอมูลไว เชน เอนทิตีลูกคา สินคา พนักงานฯลฯ

2.1 การออกแบบฐานขอมูล


• แอทรบิิวต ( Attribute ) หมายถึง รายละเอียดของขอมูลในเอนทิตีห้น่ึง ๆ เชน เอนทิตี้พนักงาน ประกอบดวย แอทรบิิวตรหัสพนักงาน ชื่อ ที่อยู หรือแอทรบิิวตแผนก ประกอบดวย แอทรบิิวตรหัสแผนก ชื่อ เปนตน


แอทตริบิวท (Attribute)• คุณสมบัติ ลักษณะหรือรายละเอียดของเอ็นติตี

พนักงานชือ - นามสกุล

ส่วนสูง

นําหนัก

วันเดือนปีเกิด

ประวัติการศึกษา

กรุ๊ปเลือดหมายเลขบัตรประจําตัวประชาชน

ทีอยู่


ร้านอาหาร

สาขา

ทีตั ง

ผู้จ ัดการร้านเบอร์โทรศัพท์

จํานวนโต๊ะ

จํานวนบริกร


ความสัมพันธ (Relationship)• ความสัมพันธ์ระหว่างเอ็นติตีในฐานข้อมูล

ลูกค้า กับ สินค้า

ความสัมพันธ์ คือ สั งซือ

นักศึกษา กับ แผนการเรียน

ความสัมพันธ์ คือ ลงทะเบียน

อาจารย์ กับ คณะ

ความสัมพันธ์ คือ สังกัด


ความสัมพันธ (Relationship)• ความสัมพันธแบบหน่ึงตอหน่ึง (One to One)

– สามี – ภรรยา– ผูนําประเทศ – ประเทศ

• ความสัมพันธแบบหน่ึงตอกลุม (One to Many)– แม – ลูก– อาจารยที่ปรึกษา - นักศึกษา

• ความสัมพันธแบบกลุมตอกลุม (Many to Many)– ลูกคา – สินคา– รายวิชา - นักศึกษา

65

การแปลงความสัมพันธ แยกได 3 ลักษณะ ตามความสัมพันธ

– แบบหนึ่งตอหนึ่ง• คียหลักของตารางหนึ่งจะกลายเปนคียนอกของอีกตารางหนึ่ง

– แบบหนึ่งตอกลุม• คียหลักของเอ็นติตี้ดาน One เปนคียนอกของเอ็นติตี้ดาน Many

– แบบกลุมตอกลุม• สรางตารางใหมขึ้นมา โดยมีคียหลักจากเอ็นติตี้ท้ังสองมาทําหนาท่ีรวมกันในตารางใหม ตารางใหมนี้จะถูกเรียกวา Junction Table (ตารางเช่ือมตอ) ทําการเช่ือมเอ็นติตี้ท่ีมีความสัมพันธแบบกลุมตอกลุม

66

ความสัมพันธของเอนทีตี

• 1.ความสัมพันธแบบหน่ึงตอหน่ึง

ครูประจําชั น ชั นเรียนประจํา

1 1



• 2.ความสัมพันธแบบหน่ึงตอหลายหรือหลายตอหน่ึง

ครู นักเรียนสอน

1 M



• 3.ความสัมพันธแบบหลายตอหลาย

สมาชิก หนังสือยืม

M N


สวนประกอบของ ER Diagram1. Entity ใชสัญลักษณ

พนักงานขายพนักงานขาย สินค้าสินค้าขายสินค้าขายสินค้าM Nรหัสพนักงานรหัสพนักงาน

ชือพนักงานชือพนักงาน

ทีอยู่ทีอยู่

รหัสสินค้ารหัสสินค้า

ชือสินค้าชือสินค้า

จํานวนคงเหลือจํานวนคงเหลือ

ราคาราคาโกดังทีเก็บโกดังทีเก็บเบอร์โทรเบอร์โทร

2. Attribute ใชสัญลักษณ3. Relationship ใชสัญลักษณ

70

ข้ันตอนการแทนความสัมพันธของขอมูลดวย ER Diagram

• กําหนด Entity ที่จําเปน• กําหนดความสัมพันธระหวาง Entity• กําหนด Attribute ของ Entity• พิจารณา Attribute ที่ขึ้นกับ Relationship• เลือก Primary key (Identifier)• ... เปล่ียน ER Diagram เปน Table


• การแปลงความสัมพันธ E-R ใหอยูในรูปตารางในฐานขอมูลเชิงสัมพันธแตละเอ็นติตี้จะถูกแปลงเปนตาราง ชื่อเอ็นติตี้จะ

เปน ชื่อตารางแตละแอทตริบิวตจะกลายเปนคอลัมนของตารางมีแอทตริบิวตหน่ึงทําหนาที่เปนคียหลักของตาราง


ตัวอยางพิจารณาสวนหน่ึงของระบบลงทะเบียนนักศึกษา กําหนดความสัมพันธของแตละ Entity ไดดังน้ี

1. นักศึกษาลงทะเบียนไดหลายรายวิชา2. รายวิชาหน่ึงๆ นักศึกษาสามารถ

ลงทะเบียนไดหลายคน3. นักศึกษาคนหน่ึงสังกัดได 1 สาขาวิชา4. สาขาวิชาแตละสาขาวิชามีนักศึกษาสังกัดได

หลายคน 73

ตัวอยางภาพ Attributes ชนิดตาง ๆ

StudentID Age

Name_Surname BirthdaySex

Name

Surname

Tel

Composite

key

Derived

Multi - Valued


STUDENT

NAME

FACULTY

DIPLOMA

Code

FNAME

MNAME

LNAME

NAME เป็น Composite attribute , DIPLOMA เป็น Multivalued attribute


SALESMAN

ADDRESS

EMP_ID

SALARY

NAME

TOTAL_INCOME

STREETNUMBER

CITY

COMISSION

TOTAL_INCOME เป็น Derived Attr.


ER-Diagram ระหวาง อาจารย ที่ปรึกษากับนักศึกษา


ER- Diagram ของ TIME_IN_OUT of EMPLOYEE

OFEMPLOYEE TIME_IN_OUT

T_IN

NAME

POSITIONSALARY

DATEEMP_ID

T_OUT


ER- Diagram แสดงขอมูลของพนักงาน (EMPLOYEE) และ หนวยงานหรือแผนก ( Department) ในองคกรแหงหน่ึง

Work-forEMPLOYEE Department

DNAME

NAME

POSITIONSALARY

DepIDEMP_ID

LOCATION


DBMS Exampleแบบฝกหัด


1. ระบบฐานขอมูล หมายถงึอะไร

2. จงบอกขอดขีองการใชระบบฐานขอมูล

3. จงอธบิายความหมายของคําศัพทตอไปนี้

พรอมยกตัวอยาง

3.1 เอนทติี้

3.2 แอตทบิวิต

3.3 ความสัมพันธ

3.4 ฟลด

3.5 เรคอรด

3.6 ตาราง 81

4. จงอธิบายความหมายของ Primary Key

5. จงอธิบายความหมายของ Foreign Key

6. การกําหนด Field ใด Field หนึ่งใหเปน คยี

หลัก ตองมคีุณสมบัตอิะไรบาง

7. Field ที่มคีุณสมบัตเิปน Primary Key ได แต

ไมไดเปน Primary Key เราจะเรยีก Field น้ัน

เปนคยีอะไร


8. จงอธิบายความหมายของความสัมพันธ

แบบ One – to – Many มาใหเขาใจ

9. เหตุใดจงึตองมกีารออกแบบฐานขอมูล จง

อธิบาย

10. ข้ันตอนการออกแบบฐานขอมูล มอีะไรบาง


ER-Diagramภาระงานสอนของอาจารย

จงเขียน ER-diagram น้ีในรูปของตารางฐานขอมูล

84

แหลงอางอิงขอมูล• นราวิชญ์ ความหมัน. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ลําปาง

วิชาระบบจัดการฐานข้อมูล และฐานข้อมูลเบืองต้น

http://bu.lpc.rmutl.ac.th/naravit/05-510-327/content/index.html


ความรู้เบื่องต้นเกียวกับฐานข้อมูล[...

Education

Transcript of ความรู้เบื่องต้นเกียวกับฐานข้อมูล[...