γ . ρ ί τ σ ο ς , η σ ο ν ά τ α τ ο υ σ ε λ η ν ό φ ω τ ο ς

τ ο σ ύ μ β ο λ ο τ η ς α ρ κ ο ύ δ α ς

…………………………………………………………………………………………………..

“Φορές-φορές, τὴν ὥρα ποὺ βραδιάζει, ἔχω τὴν αἴσθηση πὼς ἔξω ἀπ᾿ τὰ παράθυρα περνάει ὁ ἀρκουδιάρης μὲ τὴν γριὰ βαριά του ἀρκούδα μὲ τὸ μαλλί της ὅλο ἀγκάθια καὶ τριβόλια σηκώνοντας σκόνη στὸ συνοικιακὸ δρόμο ἕνα ἐρημικὸ σύννεφο σκόνη ποὺ θυμιάζει τὸ σούρουπο καὶ τὰ παιδιὰ ἔχουν γυρίσει σπίτια τους γιὰ τὸ δεῖπνο καὶ δὲν τ᾿ ἀφήνουν πιὰ νὰ βγοῦν ἔξω μ᾿ ὅλο ποὺ πίσω ἀπ᾿ τοὺς τοίχους μαντεύουν τὸ περπάτημα τῆς γριᾶς ἀρκούδας -κ᾿ ἡ ἀρκούδα κουρασμένη πορεύεται μὲς στὴ σοφία τῆς μοναξιᾶς της, μὴν ξέροντας γιὰ ποῦ καὶ γιατί - ἔχει βαρύνει, δὲν μπορεῖ πιὰ νὰ χορεύει στὰ πισινά της πόδια δὲν μπορεῖ νὰ φοράει τὴ δαντελένια σκουφίτσα της νὰ διασκεδάζει τὰ παιδιά, τοὺς ἀργόσχολους τοὺς ἀπαιτητικοὺς καὶ τὸ μόνο ποὺ θέλει εἶναι νὰ πλαγιάσει στὸ χῶμα ἀφήνοντας νὰ τὴν πατᾶνε στὴν κοιλιά, παίζοντας ἔτσι τὸ τελευταῖο παιχνίδι της , δείχνοντας τὴν τρομερή της δύναμη γιὰ παραίτηση, τὴν ἀνυπακοή της στὰ συμφέροντα τῶν ἄλλων, στοὺς κρίκους τῶν χειλιῶν της, στὴν ἀνάγκη τῶν δοντιῶν της, τὴν ἀνυπακοή της στὸν πόνο καὶ στὴ ζωὴ μὲ τὴ

σίγουρη συμμαχία τοῦ θανάτου -ἔστω κ᾿ ἑνὸς ἀργοῦ θανάτου- τὴν τελική της ἀνυπακοὴ στὸ θάνατο μὲ τὴ συνέχεια καὶ τὴ γνώση τῆς ζωῆς ποὺ ἀνηφοράει μὲ γνώση καὶ μὲ πράξη πάνω ἀπ᾿ τὴ σκλαβιά της.

Μὰ ποιὸς μπορεῖ νὰ παίξει ὡς τὸ τέλος αὐτὸ τὸ παιχνίδι; Κ᾿ ἡ ἀρκούδα σηκώνεται πάλι καὶ πορεύεται ὑπακούοντας στὸ λουρί της, στοὺς κρίκους της, στὰ δόντια της, χαμογελώντας μὲ τὰ σκισμένα χείλια της στὶς πενταροδεκάρες ποὺ τὶς ρίχνουνε τὰ ὡραῖα καὶ ἀνυποψίαστα παιδιὰ ὡραῖα ἀκριβῶς γιατί εἶναι ἀνυποψίαστα καὶ λέγοντας εὐχαριστῶ. Γιατί οἱ ἀρκοῦδες ποὺ γεράσανε τὸ μόνο ποὺ ἔμαθαν νὰ λένε εἶναι: εὐχαριστῶ, εὐχαριστῶ.

Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου”.

……………………………………………………………………………………………….......

Ένα από τα σημαντικότερα θέματα της Σονάτας, η α ρ κ ο ύ δ α .

Σύμβολο της ανθρώπινης δουλείας, παρουσιάζει πολλά κοινά με τη Γυναίκα και ενδεχομένως προοικονομεί την εξέλιξή της.

Ειδικότερα,

το γήρας,

γ ρ ι ὰ β α ρ ι ά τ ο υ ἀ ρ κ ο ύ δ α

η φθορά,

μ ὲ τ ὸ μ α λ λ ί τ η ς ὅ λ ο ἀ γ κ ά θ ι α κ α ὶ τ ρ ι β ό λ ι α | σ κ ό ν η

η αδυναμία επαφής με το νέο,

κ α ὶ τ ὰ π α ι δ ι ὰ ἔ χ ο υ ν γ υ ρ ί σ ε ι σ π ί τ ι α τ ο υ ς γ ι ὰ τ ὸ δ ε ῖ π ν ο κ α ὶ δ ὲ ν τ ᾿ ἀ φ ή ν ο υ ν π ι ὰ ν ὰ β γ ο ῦ ν ἔ ξ ω

μ ᾿ ὅ λ ο π ο ὺ π ί σ ω ἀ π ᾿ τ ο ὺ ς τ ο ί χ ο υ ς μ α ν τ ε ύ ο υ ν τ ὸ π ε ρ π ά τ η μ α τ ῆ ς γ ρ ι ᾶ ς ἀ ρ κ ο ύ δ α

η κούραση,

κ ᾿ ἡ ἀ ρ κ ο ύ δ α κ ο υ ρ α σ μ έ ν η

η αυτογνωσία, καρπός της μακρόχρονης μοναξιάς,

π ο ρ ε ύ ε τ α ι μ ὲ ς σ τ ὴ σ ο φ ί α τ ῆ ς μ ο ν α ξ ι ᾶ ς τ η ς

η αβεβαιότητα για το μέλλον,

μ ὴ ν ξ έ ρ ο ν τ α ς γ ι ὰ π ο ῦ κ α ὶ γ ι α τ ί

η ανημποριά μα και η απροθυμία για συνέχιση μιας ζωής ανυπόφορης και υποταγμένης στα πρέπει, τους τύπους και τα συμφέροντα των άλλων, ακόμη και στις ίδιες τις ανάγκες της

δ ὲ ν μ π ο ρ ε ῖ π ι ὰ ν ὰ χ ο ρ ε ύ ε ι σ τ ὰ π ι σ ι ν ά τ η ς π ό δ ι α … σ τ ὰ σ υ μ φ έ ρ ο ν τ α τ ῶ ν ἄ λ λ ω ν , σ τ ο ὺ ς κ ρ ί κ ο υ ς τ ῶ ν χ ε ι λ ι ῶ ν τ η ς , σ τ ὴ ν ἀ ν ά γ κ η τ ῶ ν

δ ο ν τ ι ῶ ν τ η ς

η απόφασηγια παραίτηση από τη ζωή και συμμαχία με το θάνατο,

έστω και κατά τρόπο βασανιστικό, με στόχο την έξοδο από τη δυστυχία της, και την αντίσταση

στην εκμετάλλευση από τους άλλους, στα δεσμά της,

π α ί ζ ο ν τ α ς ἔ τ σ ι τ ὸ τ ε λ ε υ τ α ῖ ο π α ι χ ν ί δ ι τ η ς , δ ε ί χ ν ο ν τ α ς τ ὴ ν τ ρ ο μ ε ρ ή τ η ς δ ύ ν α μ η γ ι ὰ

π α ρ α ί τ η σ η , τ ὴ ν ἀ ν υ π α κ ο ή τ η ς σ τ ὰ σ υ μ φ έ ρ ο ν τ α τ ῶ ν ἄ λ λ ω ν , σ τ ο ὺ ς κ ρ ί κ ο υ ς τ ῶ ν χ ε ι λ ι ῶ ν τ η ς , σ τ ὴ ν ἀ ν ά γ κ η τ ῶ ν δ ο ν τ ι ῶ ν τ η ς , τ ὴ ν ἀ ν υ π α κ ο ή τ η ς σ τ ὸ ν π ό ν ο κ α ὶ σ τ ὴ ζ ω ὴ μ ὲ τ ὴ σ ί γ ο υ ρ η σ υ μ μ α χ ί α τ ο ῦ θ α ν ά τ ο υ - ἔ σ τ ω κ ᾿

ἑ ν ὸ ς ἀ ρ γ ο ῦ θ α ν ά τ ο υ …

τέλος,

η πλήρης συνειδητοποίηση της θέσης της,

σίγουρα μας φέρνουν στο μυαλό την κατάσταση της Γυναίκας και μας βοηθούν να κατανοήσουμε ακόμη καλύτερα τα χαρακτηριστικά της προηγούμενης ζωής της, την ισχυρή διάθεσή της για παραίτηση καθώς και την προβληματική επικοινωνία της με τον νεαρό (ωραίο κι ανυποψίαστο) ποιητή, που παρακολουθεί το δραματικό μονόλογο της.

Ωστόσο,

η απόφασή της για οριστική παραίτηση δύσκολα μπορεί να πραγματοποιηθεί.

Μ ὰ π ο ι ὸ ς μ π ο ρ ε ῖ ν ὰ π α ί ξ ε ι ὡ ς τ ὸ τ έ λ ο ς α ὐ τ ὸ τ ὸ π α ι χ ν ί δ ι ;

Τ α λ ά ν τ ε υ σ η ,

λοιπόν, ανάμεσα στη θέληση για οριστική απαλλαγή από τα πολλαπλά αδιέξοδά της με σύμμαχο το θάνατο από τη μια, και τη θέληση για συνέχιση της ζωής από την άλλη.

Τελικός νικητής, η ζωή, έστω και κάτω από τους ίδιους με πριν εξευτελιστικούς όρους δουλείας και εκμετάλλευσης.

Κ ᾿ ἡ ἀ ρ κ ο ύ δ α σ η κ ώ ν ε τ α ι π ά λ ι κ α ὶ π ο ρ ε ύ ε τ α ι ὑ π α κ ο ύ ο ν τ α ς σ τ ὸ λ ο υ ρ ί τ η ς , σ τ ο ὺ ς κ ρ ί κ ο υ ς τ η ς , σ τ ὰ δ ό ν τ ι α τ η ς , χ α μ ο γ ε λ ώ ν τ α ς μ ὲ τ ὰ

σ κ ι σ μ έ ν α χ ε ί λ ι α τ η ς σ τ ὶ ς π ε ν τ α ρ ο δ ε κ ά ρ ε ς π ο ὺ τ ὶ ς ρ ί χ ν ο υ ν ε τ ὰ ὡ ρ α ῖ α κ α ὶ ἀ ν υ π ο ψ ί α σ τ α

π α ι δ ι ὰ …

Παρόμοια

και η Γ υ ν α ί κ α συνεχώς τ α λ α ν τ ε ύ ε τ α ι ανάμεσα στη βούλησή της για παραίτηση και τη δίψα της για ζωή και για έξοδο στην πολιτεία.

Μόνο που δεν είναι καθόλου σίγουρο αν το τέλος της θα είναι όμοιο με της αρκούδας.

Άλλωστε, ο πεζός επίλογος του ποιήματος σίγουρα αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα.