ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

126
bmvJ[Jh armifpGrf;&nf armifpGrf ;7nf Õ aqmif;yg;aygif;csKyf awmfvSefa&; pmayr*~Zif;

Transcript of ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

Page 1: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

bmvJ[JharmifpGrf;&nf

armifp Gr f;7nf Õ aqmif ;y g ;aygi f;csKy f

awmfvSefa&; pmayr*~Zif;

Page 2: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1? rukudr2? udkvSpdk;ESifh raexGef;3? udkatmifaZmf[def;4? ukdrif;aiG5? udk0if;óudif6? udkatmifarmf[def;7? udkxGef;+idfrf;8? udkatmifrsdK;ausmfESifh r,k,kcdkif9? udk0if;ckdifxGef;ESifh rcifoD&dbdk10? udkcifarmifaZmfESifh oef;aX;0if;11? udkausmfrdk;wifhESifh eef;rdkifxGef;12? udkausmfausmfEdkif13? rpef;jrifhEG,f14? udkrsKd;rif;15? armifwifxGef;16? udkxG%f;jrifhESifh rauoDodef;17? udkat;pdk; (yDwm)18? udka0atmif19? udkEdkifxGef;20? udkqefeDESifh rrdk;OD;21? oD&dol22? OD;ausmf0if; (tm[m&)23? udk0if;rsdK; (tm[m&)24? armif&Jatmif (tm[m&)25? udkoef@ZifxGef; (tm[m&)26? udkatmifEdkifausmf (tm[m&)27? omEdk;xGef; (udkouf)28? udkpdk;ydkif29? udkaZmfrif;AdkvfESifh tif'defqdkif;cef@ (N Ding Seng Hkam)

30? udkzkef;jrifhodef;ESifh rwifEG,f0if;

q&marmifpGrf;&nf. “bmvJ[JharmifpGrf;&nf”pmtkyfudk atmufygxkwfa0olrsm;ujynfolŒpmay/ awmfvSefa&;pmaytjzpf pDpOfwifqufvdkufonf?

Page 3: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1? bmvJ[Jh armifpGrf;&nf 62? bmvJ[Jh EdkifiHa&;orm; 103? bmvJ[Jh ygwDEdkifiHa&; 164? bmvJ[Jh 'Drdkua&pD 195? bmvJ[Jh apm&SefAJv,l; at&SefAJv,l; 236? bmvJ[Jh w&m;Oya' 267? bmvJ[Jh 'dkif,mavmh 308? bmvJ[Jh ESpfzufvHk;avsmh 359? bmvJ[Jh xdyfwdkuf&ifqdkifr_ 3710? bmvJ[Jh wrwfom; 3911? bmvJ[Jh qef&Sif 4212? bmvJ[Jh 'Dzufwdk 4513? bmvJ[Jh 'D*sL;&D; 4914? bmvJ[Jh [D;±kd;a0g&Spf 5615? bmvJ[Jh yk*~Kdvfudk;uG,fr_ 6016? bmvJ[Jh uGefjrLepf 6417? bmvJ[Jh ykqdef±kd; 6818? bmvJ[Jh ta=umufw&m; 7219? bmvJ[Jh vl}uD;z,f 7620? bmvJ[Jh 135 rsKd; 8021? bmvJ[Jh tarhac:oH 8322? bmvJ[Jh tbac:oH 8723? bmvJ[Jh rD'D,mtufopf 9024? bmvJ[Jh owif;orm; 9325? bmvJ[Jh o}uFef 9626? bmvJ[Jh tmZmenf 10027? bmvJ[Jh taumifAavmif 10428? bmvJ[Jh trsKd;om;ae@ 10729? bmvJ[Jh t=uHay; 11030? bmvJ[Jh +idrf;csrf;a&; 11431? bmvJ[Jh pnf;urf;&SdwJh 'Drdkua&pD 11632? bmvJ[Jh trsKd;om;tusKd;pD;yGm; 12033? bmvJ[Jh vl@tcGifhta&; 123

rmwdumxkwfa0olrsm;eJŒ opPmawmfvSefa&;pmaytiftm;pk&JŒtrSm 4

Page 4: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

44444

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

wcsKdŒaom pma&;q&m/ wcsKdŒowif;rD'D,meJ@ wcsKdŒ toHv$ifhXmeawG/ 'Drdkua&pDwdkufyGJxJ 0ifa&mufae&m,lvmwJh wcsKdŒynmwwfqdkolawG/ wcsKdŒygarmuQ ynm&SifawG[m ppftm%m&Sif pepfudk ðyjyifaewmjzpfw,f? 'D[mav;uawmh raumif;bl;/[dk[mav;uawmh taumif;om;yJ oli,fcsif;&,f/ 'gav;awmh jyifvkdufygvm;qdk+yD;ðyjyifa&;vkyfae=uwmyg? xyfajym&&if c|wfðcHus a[mif;jyif;pkwfjywfaewJh ppftm%m&Sifpepfudk zmax;ae=ujcif;jzpfygw,f? vlxkw&yfvHk; rwnf+idrfr_/ r+idrf;csrf;r_/ qif;&JiwfrGwf'kuQokuQa&mufr_/ puUef@ESifhrjywf rvHkðcHr_/ zdESdyftEdkifusifhr_ uyfab;xJrSm rdepfeJ@tr#usa&mufaer_udk zefwD;aewJh ppftm%m&SifpepfeJ@ ppf&mZ0wfaumif w&m;cH zufqpfppftkyfpkudk ðyjyifzmax;a&; vkyfae=ujcif;jzpfw,f?

aemifESpfaygif;rsm;pGm jzwfoef;+yD;wJhtcg (odk@r[kwf) q,fpkESpfrsm;udk jzwfoef;vm+yD;vdk@ ordkif;udk orifvnfjyef jyef=unfhwJhtcg 21 &mpkt0if 10 pkESpfywf0ef;usif&Sdowif;rD'Dorm;wcsKdŒ/ ynmwufwcsKdŒ&JŒ ðyjyifzmax;a&;rsm;udk tJ'Dtwdkif;yJ jyefawG@jyefjrifae&rSmjzpfw,f?

tJ'DazmufjyefwJh tiftm;pkawGeJ@ azmufjyefwJhpmayudk t&yfom;tawG;/t&yfom;ta&;eJ@ q&m}uD; armif;pGrf;&nfu ckcHacsycJhjcif;jzpfw,f? r[mbGJ@& wuUodkvfausmif;qif; r[mynmausmfrsm;&JŒ cGJjcrf;pdwfjzmr_tpkpk[m aemufqHk;awmh tkyfpdk;zdESdyfolbufu&yfwJh/ azmfvHzm; pmay/ azmufjyefwJhpmayyJ jzpfoGm;cJhygw,f? trsKd;om;jynfolvlxkeJ@ zufqpfppftkyfpkt=um;/ jyef;xefwJh yÉdyuQwkdufyGJxJrSm jcHpnf;±dk;ay:rodromxkdifvkduf=uygw,f? xdkifvdk@&atmif oabmw&m;wckudk xlaxmifqkyfudkifxm;=uygw,f? owif;rD'D,mqdkwm bufrvkduf&bl; b,fol@bufurS r&yfwnf&bl;/ryg&bl;/ vGwfvyfpGm&yfwnf&r,fqkdwJh uajrmufuajcmuftawG;tac:rl0g'udk qkwfudkif=uygw,f? aemufqHk;awmh &efol@bufudkckeful;oGm;=uygw,f? vlxkwkdufyGJeJ@vlxkudkqef@usif &efoleJ@yl;aygif; (rodromuae/ ododomom yl;aygif;) &efoleJ@twl rdrdwdk@&JŒtusKd;pD;yGm;udkjr‡ifhwif&if; &efoleJ@twlwuGazmufjyefoGm;wJhtqifhudk rsufpda&SŒrSma[mwa,muf a[mwa,muf a&mufoGm;=uwmyg? vlxk&JŒ&efoljzpfoGm;=uwmyg?

xyfajym&if vlxkbufur&yfwnfovdk ' Dazmufjyefa&;tiftm;pkr SmawmfvSefa&;qkdwm r&Sdygbl;? vlxkwkdufyGJvnf;r&Sdbl;? vlxkwdkufyGJr&SdwJhtwGuf vlxkvGwfajrmufatmif b,fvdkpGrf;aqmif±kef;uef v_yf&Sm;=u&r,fqdkwJh tawG;tac:pdwf"mwfvJ r&Sdbl;? tjyeftvSefoabmt& awmfvSefa&;r&Sdvkd@vJ tckvkd azmufjyefa&;avmufaumifawGjzpfoGm;=uwmyg?

tckvdk &efoludktnHhcHa&;pmay/ ppftm%m&Sifpepfzsufodrf;a&;qkdwJh vlxkvrf;pOfudk qef@usifwJhpmayudk vlxkpmay/ awmfvSefa&;pmayu wkef@jyefckcH=uygw,f?tawG;tac:tvif;a&mifay;+yD; awmfvSefa&;udkjr‡if hwif=uygw,f? jynfol@pmay&JŒ

xkwfa0olrsm;eJŒ opPmawmfvSefa&;pmaytiftm;pk&JŒtrSm

Page 5: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

55555

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

zcif}uD;vJjzpf/ acgif;aqmifvJjzpfwJh +idrf;csrf;a&;acgif;aqmif q&m}uD;ocif udk,fawmf r_dif;&JΠwynfhrsm;/pmayacgif;aqmifrsm;jzpf=uwJh q&m}uD; '*kefwm&m/ tarvlxk a':trm/ q&m}uD; vlxkpdef0if;eJ@q&m}uD; armifpGrf;&nftygt0if jynfol@vGwfajrmufa&;/ pmaytiftm;pkrsm;tm;vHk;[m azmufjyefwJh pmaytiftm;pkudk &efoludkwdkufaewJh wdkufyGJeJ@twl wdkufae&wmjzpfw,f?

q&m}uD; armifpGrf;&nfu azmufjyefwJhpmay/ azmufjyefwJhtiftm;pkudk wckjcif; qGJxkwfjyygw,f? em;&Gufudk wHawG;qGwf+yD; vlxka&SŒrSm xkwfazmfjyoygw,f? odrfar$@wJhenf;y&d,m,feJ@rsufESmzHk;cGmcsygw,f? aemufwcku Eke,fwJh/ tawG;tac: pHrrSDwJh/ EdkifiHa&; a&csdefedrfhusaeao;wJhawmfvSefa&;orm;awG/ EdkifiHa&;orm;awGudk ol&JŒpmayeJ@ vrf;jyjr‡ifhwifay;ygw,f? tacsmiform;pmay/ azmufjyefwJhpmayudk &Sif;&Sif;vif;vif; odjrifvmapovdkyJ/ vlxkvGwfajrmufa&;vrf;a=umif;udkydkvdk@ &Sif;vif;vmapcJhw,f/ ydkvdk@ wufºuGvmapcJhw,f? 'ga=umifh q&m}uD; armifpGrf;&nf&JŒ pmayvuf&mrsm;udk xkwfa0vdkufjcif;jzpfw,f?

aemifrSm ordkif;ynm&Sifrsm;/ pmayokawoDrsm;u q&m}uD;armifpGrf;&nf&JŒ pmayudktuJjzwf rSwfwrf;wifygvdrfhr,f? avmavmq,f EdkifiHa&;pmayusrf;wapmifjzpfwJh 'Dpmtkyfudkxkwfa0olwdk@taeeJ@ jynfol@pmaytjzpf rSwfwrf;wif±Hkomru awmfvSefa&;pmaytjzpfeJ@yg OD;!Gwfvdkufygw,f? ,ae@umvrSm jynfya&'D,dkÏmewck&JŒ t}uD;tuJqdkolu q&m}uD; armifpGrf;&nf&JŒa[majymcsufrsm;/ pmayrsm;udk rxkwfv$ifhzdk@ jynfwGifzufqpfppftkyfpktwdkif;yJ uef@owf ydwfyifcJhayrJh/ ppftm%m&Sifpepf zsufodrf; a&;/ vlxkvGwfajrmufa&;/ 'Drdkua&pDa&;twGuf wpdkufrwfrwfa&;om;oDuHk;aeaom jynfol@pma&;q&m armifpGrf;&nfum; rðzHay? aemufqkwfroGm;cJhay? pmayjzifhwdkufyGJ0if vsufyg? jynfol@pmayudk a&;jc,foDukH;vsufyg? tJ'D a&'D,dkÏmeuvGJvdk@ q&m&JŒ pmayvuf&mrsm;um; wESH@wvsm; jrpfra&pD;tjzpf w'D;'D; pD;qif;aevsufyg? 'DtwGufvJ *k%f,lvdk@rqHk;yg?

wdkufyGJjyif;xefwJh ,ae@umvrSm jynfol@pmay/ awmfvSefa&;pmayudk tav;teufOD;xdyfxm; xkwfa0&if; wdkufyGJ0if=u&rSmjzpfw,fvdk@ opPmtiftm;pktaeeJ@ cH,lxm;w,f? 'ga=umifhq&m}uD; armifpGrf;&nf&JŒ “bmvJ[Jh armifpGrf;&nf”pmtkyfudk awmfvSefa&;vrf;jypmay usrf;wapmiftjzpf xkwfa0vdkufygw,f?

jynfol@pmay[m t"Ge f @& Snf =um cd ki fcef @r Smjzpfw,f?jynfol@pmay[m t"Ge f @& Snf =um cd ki fcef @r Smjzpfw,f?jynfol@pmay[m t"Ge f @& Snf =um cd ki fcef @r Smjzpfw,f?jynfol@pmay[m t"Ge f @& Snf =um cd ki fcef @r Smjzpfw,f?jynfol@pmay[m t"Ge f @& Snf =um cd ki fcef @r Smjzpfw,f?azmufjyefwJ htawG;tac:eJ @pmay[m ,drf;,d ki f òy dvJ usqH k ;oGm;rSmjzpfw,f?azmufjyefwJ htawG;tac:eJ @pmay[m ,drf;,d ki f òy dvJ usqH k ;oGm;rSmjzpfw,f?azmufjyefwJ htawG;tac:eJ @pmay[m ,drf;,d ki f òy dvJ usqH k ;oGm;rSmjzpfw,f?azmufjyefwJ htawG;tac:eJ @pmay[m ,drf;,d ki f òy dvJ usqH k ;oGm;rSmjzpfw,f?azmufjyefwJ htawG;tac:eJ @pmay[m ,drf;,d ki f òy dvJ usqH k ;oGm;rSmjzpfw,f?q&m}uD; armifp Gr f ;&nf use f;rmygap? touf&mausmf& Snfygap?q&m}uD; armifp Gr f ;&nf use f;rmygap? touf&mausmf& Snfygap?q&m}uD; armifp Gr f ;&nf use f;rmygap? touf&mausmf& Snfygap?q&m}uD; armifp Gr f ;&nf use f;rmygap? touf&mausmf& Snfygap?q&m}uD; armifp Gr f ;&nf use f;rmygap? touf&mausmf& Snfygap?

jynfol@pmayud k wpd kufrwfrwfa&;om;ðypkum awmfvSe fa&;twGufjynfol@pmayud k wpd kufrwfrwfa&;om;ðypkum awmfvSe fa&;twGufjynfol@pmayud k wpd kufrwfrwfa&;om;ðypkum awmfvSe fa&;twGufjynfol@pmayud k wpd kufrwfrwfa&;om;ðypkum awmfvSe fa&;twGufjynfol@pmayud k wpd kufrwfrwfa&;om;ðypkum awmfvSe fa&;twGufqufvuf a&SŒ± _vrf; jyEd ki fygap?qufvuf a&SŒ± _vrf; jyEd ki fygap?qufvuf a&SŒ± _vrf; jyEd ki fygap?qufvuf a&SŒ± _vrf; jyEd ki fygap?qufvuf a&SŒ± _vrf; jyEd ki fygap?

xkwfa0olrsm;e J @xkwfa0olrsm;e J @xkwfa0olrsm;e J @xkwfa0olrsm;e J @xkwfa0olrsm;e J @opPmawmfvSe fa&;pmaytiftm;pkopPmawmfvSe fa&;pmaytiftm;pkopPmawmfvSe fa&;pmaytiftm;pkopPmawmfvSe fa&;pmaytiftm;pkopPmawmfvSe fa&;pmaytiftm;pk

'DZifbm 31/ 2006'DZifbm 31/ 2006'DZifbm 31/ 2006'DZifbm 31/ 2006'DZifbm 31/ 2006(2007 udk óudwJ h n)(2007 udk óudwJ h n)(2007 udk óudwJ h n)(2007 udk óudwJ h n)(2007 udk óudwJ h n)

Page 6: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

66666

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

opPmawmfvSefa&;pmayr*~Zif; t,f'Dwmarmifpdk;csdefu “q&mh&JŒbmvJ[Jh aqmif;yg;awG u|efawmfwdk@ xkwfcsifw,f”vdk@ajymawmh 0rf;yrf;womeJ@ “at; æ aumif;w,f xkwfaygh”vdk@ ajymvdkufw,f? pmtkyfemrnfu “bmvJ[Jh”yJayghvdk@ qufajymygw,f? “bmvJ[Jh armifpGrf;&nf”ayghvdk@ a&;oltrnfyg wqufwnf; ajymvdkufawmh armifpdk;csdefu “bmvJ[JharmifpGrf;&nf”qdkwJh pmtkyfemrnf aumif;w,fq&m/ u|efawmfwdk@ 'Dtwdkif;a=unmvkdufawmhr,f? 'DvdkeJ@ aumufum iifum ajymvdkufwJhtrnf[mtwnfjzpfoGm;ygw,f? pmtkyftrnf “bmvJ[Jh armifpGrf;&nf”? pma&;oltrnf “armifpGrf;&nf”? “bmvJ[Jh armifpGrf;&nf” aqmif;yg;awGudkazmfjyaewJh “rdk;rc”uvJ olwdk@xkwfcsifw,f ajymxm;ayrJh olwdk@rSmxkwfvufpawG rjywfao;vdk@ awmif;yef&ygw,f? wu,fawmh “bmvJ[JharmifpGrf;&nf” pmtkyftrnfudk “rdk;rc”u ay;xm;wmyg?

jynfya&mufArmrsm;u armifpGrf;&nfbmvJqdkwm odyfrod=uygbl;?ausmif;oHk;pmtkyfxJrSm ygbl;w,fqdkwmavmufyJ Za0Z0g od=uygw,f?wu,fawmh “armifpGrf;&nf bmvJ”qdkwm ta&;r}uD;ygbl;? “bmvJ[JharmifpGrf;&nf”qdkwmudk od&ifyJ jynfya&muf Armrsm;tzdk@ vHkavmufyg+yD?

wu,fawmh 'DxJu ta=umif;t&mawGudk a&'D,dkawGu toHv$ifh&mrSmaum jynfyxkwf *syef/ udk&D;,m;/ tar&duef tajcpdkuf pme,fZif;av;awGrSma&m uGefysLwm uGef,ufawGrSma&m ñuHovdk azmfjycJh+yD;yg+yD? jynfya&mufArm vl}uD;/ vli,f/ vlvwf awmfawmfrsm;rsm;udk ar;=unfhwJh tcgrtm;vdk@q&m/ wcgwavawmhjzifh em;axmifrdyg&JŒvdk@ ajz=uygw,f?“wcgwav”qdkwmvJ “wcg”eJ@ “wav”yJ jzpfzkd@rsm;ygw,f? tvkdufrodbJ ar;rdwmudkyJ tm;emp&mawG jzpfukefygw,f? (ckvdk a&;rdwmvJtm;emrdjyefygw,f?)'gayrJh tm;wufp&maumif;wmu jynfwGif;aomw&SifawGu bmawGudkb,fvdkyJ ajym=uygtHk;vdk@ tcsdefvk+yD; tm;yg;w& ajymoHawG =um;&jyefawmh tm;wuf&ygw,f? 'Dvdkqdkawmh jynfwGif;uvlawGrSmtcsdeftm;awG rsm;ae=uovm;vdk@ jyifyvlawGeJ@,SOf+yD; awG;rdjyefygw,f?u|efawmfwkd@ toHv$ifhwm jywfoGm;&if aiGukefa=u;uscH+yD; bmjzpfvdk@vJ/

bmvJ[Jh armifpGrf;&nfbmvJ[Jh armifpGrf;&nf

Page 7: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

77777

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

zsm;vdk@ emvdk@vm; pojzifh zkef;quf+yD; ylyef=u&Smygao;w,f? bmyJjzpfjzpfrtm;vyfwJh=um;u wcgwav zwfrd=um;rdolawGudka&m “tm;wdkif;”em;axmifzwf±_=uolawGudka&m aus;Zl;wif&rSmyg? aus;Zl;wifygw,f?

ckpmtkyfu tm;&if tcsdefra&G; zwfEdkifatmif pDpOfay;&musygw,f?wu,fu bmvJ[Jh æ pmtkyfudk pa&;jzpfwmu 2004 pufwifbmvu qdkawmh2 ESpf =umyg+yD? Armowif;or*~u xkwfa0wJh O'gef;r*~Zif;rSm “bmvJ[Jh [D;±kd;a0g&Spf”qdkwmu pa&;cJhwmyg? *syefuae zdk@wf0def;udk a&mufvm+yD; armifpdk;csdefeJ@tdrfaxmifuswJh rZifZifu q&m tJ'grsKd;a&;ygtHk;/ aumif;w,fvdk@ ajym+yD;wdkufwGef;ygw,f? *syefuxkwfwJh tm[m&pmapmiftwGuf a&;ay;ygvdk@vJt=uHay;ygw,f? u|efawmfu EdkifiHa&;e,fy,fxJudk0if+yD; usL;usL;ausmfausmfa&;&mrSm pdwfrvHkvdk@ wjcm;emrnfwckeJ@ a&;awmh rZifZifu uavmiftrnf&if;armifpGrf;&nfeJ@yJvkyfygvdk@ awmif;qdkjyefygw,f? 'geJ@ bmvJ[JhawGudk armifpGrf;&nftaeeJ@yJ xyfa&;rdjyefygw,f? i,fi,fwkef;u =um;zl;wmu “bmvJ[Jh avmu"H”/“bmvJ[Jh aiG”pojzifh }udrf;armif;wmyg? pdefac:oHvJygw,f? 'gayrJh tm[m&pmapmifudk ydk@wdkif; bmvJ[Jhvdk@ a&SŒu t+rJwyfay;&wJhtcg wcgw&H “bmvJ[Jh”eJ@tHr0ifwmrsK d;vJ &S dygw,f? Oyrmæ “bmvJ[Jh tarhac:oH” / “bmvJ[JhtmZmenf”wdk@vdk ta=umif;t&mrsKd;awGrSm pdefac: }udrf;armif;vdk&if; r[kwfbJeJ@yJvJ “bmvJ[Jh”vkyfvdkufcJhygw,f? tm[m&pmapmifudkydk@zdk@ &nf&G,f+yD;a&;xm;ayrJh tm[m&u wvwcgyJ xkwfwmqdkawmh u|efawmfvufawG@vdk@ qufwdkufa&;csifwJhtcg tcufñuH&ygw,f? 'ga=umifh bmvJ[Jh aqmif;yg;awGudk “,ae@jrefrmrD'D,m”/ “rdk;rc”/ “acwfòydif”/ “[pfwdkif”/ “jynfol@tjrif”pwJh pmapmifawGqDudkvJ a0r#ydk@vdkuf&ygw,f? 'gawGudk b,foloHk;oHk; ,lygoHk;ygvdk@vJ ,loHk;vdk,loHk;jim; a=unmxm;ygw,f? 'Drdkua&pDr&rcsif; udk,fhwdkif;jynf jyefra&mufrcsif;pmrlcvJ rawmif; (ay;&if,lw,f) rlydkifcGifhvJ ra&mif;yg/ r,lyg? b,folub,fESpf}udrfoHk;oHk; a&mif;pm;&ifvJ ta&;r,lyg? “'Drdkua&pDe\ ypPa,ma[mwk”ygyJ/u|efawmfwdk@ pmrlawGoHk;wJh pme,fZif;udkyJ aus;Zl;wifygw,f? zwfjzpf=ur,fqdk&if0rf;omwmygyJ?

u|efawmf&JŒrl&if; pma&;q&mb0u uAsmq&myg? &opmayorm;yg?EdkifiHa&;odyH bmom&yfudk wuUodkvfrSm 1 ESpfyJ oif,lzl;ygw,f? rqv EdkifiHa&;odyHr[kwfygbl;? ref;wuUod kvfrSmyg? 'Dr d kua&pDacwfuyg? rqv acwfrSmowif;pmwdkufeJ@ tvGwfausmif;awG jynfolydkifodrf;wma=umifh tpdk;&tr_xrf;b0udk av#mufv$mrwif&bJ a&mufoGm;ayrJh rqv ygwDudk vHk;0r0ifcJhygbl;? ygwDrdwfaqGvJ rjzpfcJhbJ “ygwD&efol”b0udk cH,lvmcJhygw,f? ref;wuUodkvfrSmausmif;om;or*~tr_aqmif/ ‘wyfOD;’rvkyfzl;wmav;awG &Sdygw,f? b}uD;r_dif;+idrf;csrf;a&; v_yf&Sm;r_awGrSm trsm;enf;wl yg0ifv_yf&Sm;zl;ygw,f? EdkifiHa&;orm;

Page 8: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

88888

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

awGeJ@ woufvHk;aygif;oif; u|rf;0ifvmcJhayrJh wjcm; b,fygwDawGudkrSvJ r0ifcJhzl;ygbl;? 'ga=umifh EdkifiHa&;oifwef;awGudkvJ vHk;0 rwufcJhzl;ygbl;? tJovdk pepfwusroif,lcJhzl;ayrJh a&mufwwf&m&m EdkifiHa&; pmayawGudkawmh ñuHovdk zwfzl;ygw,f? vlqdkwm EdkifiHa&;owW0gyJqdkwJh pum;twdkif; wdkif;jynf}uD;rD;avmifawmhrD;+rd‡KufcH&wJhtwGuf jynfolawGeJ@twl b0tawG@tñuHt& rodrjzpfodvm&wJhb0EdkifiHa&; "mwfcHawmhjzifh ighrSm &Sdav&JŒvdk@ cH,lygw,f?

u|efawmfu trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf0ifvJ r[kwfygbl;? jynfyudkxGufvm&if; a&'D,dkawGuae+yD; ppftpdk;&qef@usifa&;pum;awG tajymrsm;vGefoGm;vdk@ rjyefbJaewmyg? e,fpyfu vmwmvJ r[kwfyg? e,fomvefwuUodkvfwckrSm pmwrf;zwfzdk@vmwmyg? aemufawmh tdkiftdk0g wuUodkvfrSm 3v=um pma&;om;r_qdkif&m EdkifiHwumtpDtpOfwckudk0ifygw,f? aemufawmhtDvDEGdKufwuUodkvfwckrSm okawoDtjzpf wESpfpmzwfcGif h (paumvm;&Spf)&ygw,f? eDb&mpum tEkynmpcef;wckrSmvJ yg0ifcGifh&ygw,f? pmayudpPeJ@yJvmwmyg? EdkifiHa&;ynm r[kwfygbl;? EkdifiHa&;rSm ajyma&;qdkcGifh&S davmufwJhEkdifiHa&;orm; r[kwfa=umif;/ pmayorm;omjzpfa=umif; óudwiftpD&ifcHjcif;yg?

ckvdk EdkifiHa&;e,fy,fu udpPawGudk [kdwdk@'Dwdk@ a&;wJhtwGuf rdrdudk,fudk,fEdkifiHa&; tuJcwform;vdk@ vHk;0rxifrSwfygbl;? b,folurSvJ 'Dvdkrxifygbl;?bmjzpfvdk@vJqdkawmh cka&;xm;wmawGu “t&yfom;tawG;”/ “t&yfom; qifajc”awGeJ@yJ a&;aewmyg? b,f[mrS aoaocsmcsm xJxJ0if0if eufeuf±_dif;±d_if; rodygbl;?EdkifiHordkif; avhvmzdk@udkawmh pdwf0ifpm;ygw,f? 'gayrJh wu,f taotcsmavhvmzdk@usawmh aemufwGef@ygw,f? q&ma'gufwmoef;xGef;u u|efawmhfudkordkif;r[m0dZ…m wufcGifhay;xm;ayrJh rwufjzpfygbl;? [dkpyfpyf 'Dpyfpyfvkyf±HkygyJ?ausmif;oHk;ordkif;pmtkyfa&;zdk@ wm0efay;cH&zl;ayrJh ordkif;vdrfawGa&;&mrSm rygcsifvdk@wESpfvkyf+yD; ratmifrjrifeJ@ aemufqkwfcJh&ygw,f? aemufqHk;awmh pma&;q&mqdkwm b,f[mrS qkyfqkyfudkifudkifrwwfbJ [dkpyfpyf'Dpyfpyf av#mufvkyfwJhvlpm;rsKd;yguvm;vdk@ aumufcsufxkwf,l rdygawmhw,f?

ckyJ=unfhyg/ udk,fhudk,fudk,f pdwfrvHkvdk@ “t&yfom;qifajc”qdkwJh pum;awG

vlqdkwm EdkifiHa&;owW0gyJqdkwJh pum;twdkif;wdkif;jynf}uD;rD;avmifawmh rD;+rd‡KufcH&wJhtwGuf

jynfolawGeJ@twl b0tawG@tñuHt&rodrjzpfodvm&wJh b0EdkifiHa&; "mwfcHawmhjzifh

ighrSm &Sdav&JŒvdk@ cH,lygw,f?

Page 9: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

99999

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

udk txyfxyf oHk;aerdygw,f? wu,fvJ 'Daqmif;yg;awG[m u|efawmft&yfwumvnf+yD; vufzuf&nf0dkif;rSm ajymcJhwmawGyJ jzpfygw,f?

'Dhxufrydkygbl;? wrifESdrfhcsajymwm r[kwfa=umif;udk 'DpmawGzwf&if oabmaygufr,fvdk@ xifygw,f? u|efawmfh &nf&G,fcsufuvJodyf+yD;jrifhjrifhrm;rm; r[kwfygbl;? EdkifiHa&;yJjzpfjzpf bmta&;yJjzpfjzpf ikwfwkwfcHraebJ qifajcwuf=unfh=uzdk@ygyJ? “azmufawG;enf;” “qef@awG;enf;”pojzifh }uD;}uD;us,fus,fvJ rajymwwf/ olrsm;ajym&ifvJ ajymwJhvlawG[m odyfod=uwm r[kwfbl;vdk@ &dyfrdvdk@ em;=um;jyif;uyfwwfygao;w,f?

u|efawmfjzpfcsifwmu olrsm;u aumif;w,fajym&if bmaumif; wmvJ/bmjzpfvdk@aumif;w,f ajym&wmvJ/ b,fol@twGuf aumif;wmvJ/ b,fvdkaumif;wmvJ pojzifh qifajcwuf=unfh±kHygyJ?

q&maZmf*sDu yavwdk ed'gef;udk a&;&wm[m igwdk@ArmawGrSmqifjcifwwfwJhtavh r&Sd=uvdk@yJvdk@ ajymzl;ygw,f? igawmhjzifh q&m}uD;a&$Oa'gif;wa,mufyJ awG;awmqifjcifwJh tavhtx&Sdwm awG@zl;w,fvdk@yJrSwfcsufcszl;ygw,f? bk&m;udk,fawmfwdkifu ighw&m;udk igajymwdkif;r,HkeJ@vdk@oHo,&SdcGifhay;xm;vsufeJ@ bk&m;pmudk twGef@wuf&if rdk;óud;ypfr,f? ajrrsKdvdrfhr,fvdk@ xifaeor# u|efawmfwdk@EdkifiH[m vlvnf/ vl±_yfawG vlvdrfvl,kwfawG&JŒ }uD;pdk;wmudk cHae&tHk;rSmygyJ? 'ga=umifh bmvJ[Jhvdk@ qifajcwuf=unfh=uprf;yg? u|efawmf'Dxufydk+yD; rar#mfvifhyg? 'Dxuf}uD;us,fatmifvJ ra&;wwfyg? awG;wwfoavmuf a&;wwfoavmufeJ@yJu|efawmfpdwfcsOfaygufwJh “taumifAavmif”awGudk em;&GufwHawG;qGwf=unfhwmygyJ? udk,fhvlwdk@vJ qGwf=unfhyg? vufawmh wHawG;ayrSm rvJGbl;?

ty`rma'e or`ma'x

armifpGrf;&nf Ò 2006 pufwifbm 7 e,l;a,muf

bk&m;udk,fawmfwdkifu ighw&m;udk igajymwdkif;r,HkeJŒvdkŒoHo,&SdcGifhay;xm;vsufeJŒ bk&m;pmudk twGefŒwuf&if

rdk;óud;ypfr,f? ajrrsKdvdrfhr,fvdkŒ xifaeor#u|efawmfwdkŒEdkifiH[m vlvnf/ vl±+yfawG vlvdrfvl,kwfawG&JŒ }uD;pdk;wmudk cHae&tHk;rSmygyJ?

Page 10: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1010101010

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh EdkifiHa&;orm;a[majymyGJawGeJ@ pum;0dkif;awGrSm “u|efawmfEdkifiHa&;orm;

r[kwfbl;”qdkwmudk r=umc% ajymrdw,f? rdwfaqGwa,mufu “q&mu EdkifiHa&;orm;vdk@ajym&rSm *k%fi,fw,fxifvdk@vm;”vdk@ ar;zl;ygw,f? tJovdkawmh vHk;0 r[kwfygbl;? EdkifiHa&;orm;udk txifao;/±_wfcs&if EdkifiHa&;orm;qef@usifwJh wcsKdŒppfAdkvfawGeJ@ wef;wljzpfoGm;rSmaygh? u|efawmfu udk,fhudk,fudk,f ESdrfhcsajymwmyg? EkdifiHa&;orm;awGudk*k%fwifajymwmyg? u|efawmfu aemufvdkufr#omyg?

u|efawmf[m EdkifiHa&;orm;awGeJ@ woufvHk; teD;uyfaevmcJh&+yD;/ olwdk@eJ@ a&maESmaqG;aEG; zwf±_avhvm&if; pma&;q&mavmuxJudk a&mufvmcJh&wmyg? wav#mufvHk; olwdk@vkyfwmawGudk ulnDvkyfudkifay;vmcJhwmyg? EdkifiHa&;orm;awGudk u|efawmftvGefcspfcifav;pm;ygw,f? raumif;wJh vlawGuawmh EdkifiHa&;orm;awGxJrSmvJ &Sdwmaygh?ppfr_xrf;avmu/ ausmif;q&mavmu/ pma&;q&mavmu/ b,favmurSmrqdk &Sdwmaygh? u|efawmfeJ@ qufqHcJh&wJh EdkifiHa&;orm;trsm;pk[m bmudk,fusKd;rS rar#mfudk;bJ oufpGef@qHzsm;eJ@ axmifE_wfcrf;av#muf+yD; vkyfae=uolawGyg? om"u aqmif&&if avxD;tkef;armifwdk@vdk vlrsKd;awGyg? wu,fawmh ArmjynfvGwfvyfa&;&wmeJ@ wyfrawmf}uD;ay:aygufvmcJhwmawG[m olwdk@vdk EdkifiHa&;orm;awG&JŒ tm;xkwfr_a=umifhyg?

EdkifiHa&;orm;qdkwm EdkifiHtwGuf jynfolvlxktwGuf ,Hk=unfcsufwckeJ@ EdkifiHa&;ygwD wckckudk0if+yD; udk,fusKd;rzuf tepfemcH+yD; b0eJ@EdkifiHa&;rSmyJ jr‡KyfESHvkyfudkifolrsKd;udk qdkvdkygw,f? ArmEdkifiHrSmu EdkifiHa&;qdkwm tzdESdyfcH jynfolawGzufu zdESdyfoltpdk;&awGudk twdkuftcHvkyf+yD; &yfwnfaqmif&Guf=u&wmqdkawmh “udk,fusKd;rzuf tepfemcH”&wmu rsm;ygw,f? Ed ki fiHa&;orm;jzpfzd k @qd kwm rvG,fygbl;?u|efawmfuawmh OD;av;vlxkOD;vS tm&Svli,feJ@ zqyvrSm vkyfcJhyHkrsKd;/q&mAef;armfwifatmif wdk@ +idrf;csrf;a&;vkyfcJhyHkrsKd;udk tm;usygw,f?

bmvJ[Jh EdkifiHa&;orm;

Page 11: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1 11 11 11 11 1

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

vGef;’qdk+yD; =unfndK!¸ef;qdkcH&wJh yk*~dKvfrsKd; ayuvm;?'DacwfrSm u|efawmf pHerlemxm; av;pm;wJh EdkifiHa&;orm;awGuawmh

AdkvfcsKyfwifOD;/ OD;0if;wif/ a':atmifqef;pk=unfvdk yk*~dKvfrsKd;awGyg? u|efawmfuolwdk@udk tm;usayrJh olwdk@vdk rvkyfEdkifygbl;? uAsmq&m/ pma&;q&mtjzpfeJ@olwdk@,Hk=unfwJh 'Drdkua&pDa&;eJ@ ppftm%m&Sifpepf qef@usifa&;udk axmufcHol/tm;ay;ulnDol/ jynfolxJu jynfoltqifhyJ &Sdygw,f? 'Dtvkyfudkawmh udk,fpGrf;&Sdor#/ ^m%fpGrf;&Sdor# vkyfoGm;rSmygyJ? 0ef}uD;csKyf a'gufwmpdef0if;/ tar&duefta&SŒydkif; trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf udkatmifapmOD;wdk@eJ@ tcrf;tem;wckrSmqHkwkef;u “q&mwdk@taeeJ@ tvkyf±_yfcH+yD; u|efawmfwdk@udk aemufjyefvSnfh=unfhraeygeJ@? u|efawmfwdk@ pma&;q&mawG[m tzdESdyfcH jynfolawGbuf trSefw&m;bufrSm t+rJ&S dw,f? pma&;q&m jzpfvmw,fqd kwm pma&;q&m jzpfvmw,fqd kwm pma&;q&m jzpfvmw,fqd kwm pma&;q&m jzpfvmw,fqd kwm pma&;q&m jzpfvmw,fqd kwm jynfolvlxkb0udkjynfolvlxkb0udkjynfolvlxkb0udkjynfolvlxkb0udkjynfolvlxkb0udkpmemem;vnfvd k @ jzpfvm=uwmyg? jynfolvlxkbufr&S dbJ pma&;q&mpmemem;vnfvd k @ jzpfvm=uwmyg? jynfolvlxkbufr&S dbJ pma&;q&mpmemem;vnfvd k @ jzpfvm=uwmyg? jynfolvlxkbufr&S dbJ pma&;q&mpmemem;vnfvd k @ jzpfvm=uwmyg? jynfolvlxkbufr&S dbJ pma&;q&mpmemem;vnfvd k @ jzpfvm=uwmyg? jynfolvlxkbufr&S dbJ pma&;q&mjzpfzd k @óud;pm;olrsK d;[m r=umcif ajrmif;xJa&mufoGm;&rSmyg? q&mwdk@[mjzpfzd k @óud;pm;olrsK d;[m r=umcif ajrmif;xJa&mufoGm;&rSmyg? q&mwdk@[mjzpfzd k @óud;pm;olrsK d;[m r=umcif ajrmif;xJa&mufoGm;&rSmyg? q&mwdk@[mjzpfzd k @óud;pm;olrsK d;[m r=umcif ajrmif;xJa&mufoGm;&rSmyg? q&mwdk@[mjzpfzd k @óud;pm;olrsK d;[m r=umcif ajrmif;xJa&mufoGm;&rSmyg? q&mwdk@[m'Drdkua&pDa&;/'Drdkua&pDa&;/'Drdkua&pDa&;/'Drdkua&pDa&;/'Drdkua&pDa&;/ ppftm%m&Sifpepf qef@usifa&;wdk @rSm a&SŒaqmifcs Dwufae ppftm%m&Sifpepf qef@usifa&;wdk @rSm a&SŒaqmifcs Dwufae ppftm%m&Sifpepf qef@usifa&;wdk @rSm a&SŒaqmifcs Dwufae ppftm%m&Sifpepf qef@usifa&;wdk @rSm a&SŒaqmifcs Dwufae ppftm%m&Sifpepf qef@usifa&;wdk @rSm a&SŒaqmifcs Dwufaeor# q&mwdk@u u|efawmfwdk@udk rpnf;±H k;/ rzdwfac:&bJ u|efawmfwdk@[mor# q&mwdk@u u|efawmfwdk@udk rpnf;±H k;/ rzdwfac:&bJ u|efawmfwdk@[mor# q&mwdk@u u|efawmfwdk@udk rpnf;±H k;/ rzdwfac:&bJ u|efawmfwdk@[mor# q&mwdk@u u|efawmfwdk@udk rpnf;±H k;/ rzdwfac:&bJ u|efawmfwdk@[mor# q&mwdk@u u|efawmfwdk@udk rpnf;±H k;/ rzdwfac:&bJ u|efawmfwdk@[mq&mwd k @e J @ t+rJ& S daerSmyg”vd k @ ajym=um;vd kufygw,f?q&mwd k @e J @ t+rJ& S daerSmyg”vd k @ ajym=um;vd kufygw,f?q&mwd k @e J @ t+rJ& S daerSmyg”vd k @ ajym=um;vd kufygw,f?q&mwd k @e J @ t+rJ& S daerSmyg”vd k @ ajym=um;vd kufygw,f?q&mwd k @e J @ t+rJ& S daerSmyg”vd k @ ajym=um;vd kufygw,f?

tar&duefjynfaxmifpkrSm xdkif;-Arme,fpyfa'ou a&mufvmolawGtawmfrsm;rsm;&Sdaeygw,f? olwdk@rSm “u|efawmfwdk@ EdkifiHa&;orm;awG[mæ”qdkwJhpum;udkxJhoHk;ol tawmfrsm;rsm;&Sdvdk@ 0rf;om&w,f? olwdk@rSm ppf0g'Dqef@usifa&;tajccH&Sdw,f? ppftpdk;&u zdESdyfxkaxmif;wmudk tvl;tvJcHchJ&wJh '%f&m'%fcsufawG&Sdygw,f? 'gha=umifh e,fpyfudkjzpfwJhenf;eJ@ xGufvm&if;u tar&duefjynfaxmifpkudk a&mufvm=u&w,f? 'gayrJh e,fpyfudk jzwfausmfvm±Hk/ ppf0g'DawGudk qef@usifpdwf"mwf&Sd±HkeJ@ vlwdkif;EdkifiHa&;orm;vdk@ac:vdk@awmh jzpfr,frxifygbl;?pdwfr&SdygeJ@/ rjzpfygbl;? 'gavmufawmh jrefrmEdkifiHom;wdkif;avmufrSm &SdaerSmyg?tcGifhxl;cH ppfrsKd;awGavmufyJ ppftm%m&SifawGbufrSm &SdaerSmyg? 'gayrJh ppfAdkvfppfom;trsm;pku v,form;/ tvkyform; tzdESdyfcHawG&JŒ om;orD;awG/ tcGifhxl;rcH&wJholawGygqdkwmvJ t+rJowdðyxm;&rSmyg? omrefppfom;rdom;pku rJay;cJhyHkudk owd&yg?

e,fpyfudk jzwfausmfvm±Hk/ppf0g'DawGudk qef@usifpdwf"mwf&Sd±HkeJ@

vlwdkif;EdkifiHa&;orm;vdk@ac:vdk@awmh jzpfr,frxifygbl;?

q&m}uD; ocifudk,fawmfrd _i f;vd k yk*~ d KvfrsK d;uawmhtm;usw,fvd k @ rajym0H havmufatmif}uD;us,fwJhpma&;q&m EkdifiHa&;orm;yg? bk&m;om;awmf}uD;awGuawmif ‘AdkvfvGef;’/ ‘q&m

Page 12: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1212121212

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

EdkifiHa&;orm;qdkwm udk,f,Hk=unf&m EdkifiHa&;ygwDwckckxJudk0if+yD;EdkifiHa&; vrf;pOfwckeJ@ tvkyfvkyfae&rSmyg? woD;yk*~v EdkifiHa&;orm;awG&SdaeayrJh tcsdefjynfh ygwDEdkifiHa&;orm;awGvdk pGrf;aqmifEdkifr,f r[kwfygbl;?bk&m;a[mrSmudku “or*~geH wayg okacg”wJh? ppf0g'DawGu “ygwD EdkifiHa&;orm;”awG bmbmnmnm ajymaewmudk em;ra,mifrdzdk@ vdkygw,f? olwdk@uygwDzGJ@pnf;wmawGudk b,frSmvdkvm;rvJ? ygwDr&Sdav óudufavaygh? olwdk@‘ppfwyfygwD’yJ tkyfcsKyfaer,fvdk@ qdkvdkwmyJ r[kwfvm;? ygwD(or*~)awGudka=umufw,f?

wu,fawmh a&S; acgr/ a&mracwfuwnf;u “vlwdkif;[m EdkifiHa&;owW0gawGyJ”vdk@ cH,lcJhwmyg? ygwDzGJ@w,fqdkwmuawmh tcdkiftrm tifeJ@tm;eJ@vkyfaqmifEkdifzdk@ zGJ@&wmyg? vlxJrSmae&if vlwdkif;EdkifiHa&;eJ@qdkifwmygyJ? (ae@pOfpm;0wfaea&;[m EdkifiHom;awG pm;0wfaea&; tqifajyatmif vkyfray;vdk@twdkuftcHvkyfae&wmyJ r[kwfvm;?)

EdkifiHa&;orm;vkyfrJhvl[m xdkif;-Arm e,fpyfrsOf;udk ausmfvdkufwmeJ@EdkifiHa&;orm; tvdktav#mufjzpfoGm;+yDvdk@ rSwfxifvdk@ r&ygbl;? 'g æ trSefw&m;yg? onf;cHyg? 'Drdkua&pD EdkifiHa&;vkyfrJhvl[m 'Drdkua&pDqdkwm bmvJqdkwm ajzEdkif&ygr,f? 'Drd kua&pD&JŒ ordkif;udkvJ od&w,f? 'Drd kua&pD&JŒqef@usifzuf/ 'Drdkua&pD&JŒ tm;enf;csuf/ tm;omcsufawGudkvJ od&ygr,f?udkvdkeDpepf/ t&if;&Sifpepf/ e,fcsJŒpepf/ uGefjrLepf0g'/ qdk&S,fvpf0g' qdkwmawGudkvJ odxm;&ygr,f? 'gawGodrSyJ 'Drdkua&pDyef;wdkifudk b,fvdkoGm;rvJqdkwmodygr,f?

omoemðyrJhyk*~dKvf[m udk,fhbmomw&m;/ usrf;pmawGod±HkeJ@r+yD;bl;r[kwfvm;? wjcm; bmomawGudkvJ od&r,f? '\e*dk%f;awG ordkif;awGudkvJod&r,f? ody` Hqd kwJ h obm0 oabmw&m;awGud kvJ od&ayvdrf hr,f?ighbmomurS tppf/ igvkyfwmrS trSef/ wjcm;[mawGu 'dÏdawGvdk@ajym&ifwjcm;bmom0ifawGuvJ udk,fhudk 'DvdkyJajymrSmudk cH&zdk@toifh&Sd&r,faygh?'gha=umifh EdkifiHa&;orm;[m olrsm;xuf EdkifiHa&;oabmw&m;awGudk odxm;oifhygw,f? 'Drdkua&pD EdkifiHa&;orm;u wjcm;EdkifiHa&;awGudk ydkodzdk@ ydkta&;}uD;ygw,f? ppf0g'DawGuawmh tEdkifusifh±HkyJqdkawmh bmEdkifiHa&;rS rodvJjzpfw,f?

EdkifiHa&;&JŒ tajccHu “ordkif;”yJ? a'gufwmoef;xGef;u “r t atmif“r t atmif“r t atmif“r t atmif“r t atmifordkif;oif&w,f”ordkif;oif&w,f”ordkif;oif&w,f”ordkif;oif&w,f”ordkif;oif&w,f”vdk@ qdkzl;ygw,f? u|efawmfwdk@ i,fi,fuoifcJh&zl;wJh ordkif;pmtkyfrSmawmh “ordkif;wwfrS y¾dw”“ordkif;wwfrS y¾dw”“ordkif;wwfrS y¾dw”“ordkif;wwfrS y¾dw”“ordkif;wwfrS y¾dw”vdk@ zwf& rSwf&zl;w,f? a,musfm;wdk@wwftyfwJ h tÏm&oq,fh&Spf&yfrSmvJ ord ki f;ygw,fvd k @ u|efawmfwd k @q&mrsm;u oifay;cJhzl;ygw,f? urBmhordkif;/ tm&Sordkif;/ ta&SŒawmiftm&Sordkif;? urBmhordkif;rSm yxrurBmppf/ 'kwd,urBmhppf/ e,fcsJŒppf/ zufqpfppf/

Page 13: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1 31 31 31 31 3

bmvJ[Jh armifpGrf;&nfvGwfajrmufa&;ppf/ usL;ausmfppf/ ckcHppf/ awmfvSefppfawGta=umif; txl;ðyavhvm&ayvdrfhr,f? jrefrmhordkif;/ jrefrmhwdkif;&if;om;awG ordkif;udk tptqHk;odxm;&if aumif;w,f? txl;od&rSmuawmh acwfopfordkif;ygyJ? jrefrmEdkifiHudk,fhrif;udk,fcsif;aecJh&yHk/ ol@u|efb0a&mufyHk/ vGwfvyfa&;&yHk/ 0dkiftrfbDat/*sDpDbDat/ wdk@Armtpnf;t±Hk;/ uGefjrLepfygwD/ qdk&S,fvpfygwD/ zqyv/yrnw/ ausmif;om;or*~/ awmifolv,form; ta&;awmfyHk/ ausmif;om;ta&;awmfyHk/ tvkyform; ta&;awmfyHk/ jynfwGif;ppf/ jynfwGif; +idrf;csrf;a&;v_yf&Sm;r_/ 'Dv_yf&Sm;r_awG&JŒ ckESpf/ ae&m/ acgif;aqmif jzpf&yfjzpfpOfawGudktao;pdwfod&atmif vkyfxm;&rSmyg? ordkif;jzpf&yfawG&JŒ “ae&m”awG odzdk@&myx0DtajccHvJ &Sd&r,fqdkwm txl;ajymzdk@ vdkr,frxifygbl;?

EdkifiHa&;orm;r[kwfawmif EdkifiHa&;udk axmufcHol/ uef@uGufol wckckyJvkyfr,fqdkOD;awmh EdkifiHa&;rod&if ordkif;aemufcHrod&if yk*~dKvfa&;yJjzpfvmrSmyg?b,folrqdk udk,fhudk,fudk,fawmh 'gawG igod+yD;om;ygvdk@ xifxm;=up+rJygyJ?'gobm0yg? u|efawmhftaeeJ@ tcsdefjynfh EdkifiHa&;orm; r[kwfayrJh ygwDEdkifiHa&;orm; (ygwDwckckudk0if+yD; tcsdefjynfhvkyfaewJh EdkifiHa&;orm;) awGudka&mEdkifiHa&; jzpf&yfjzpfpOfawGudka&m woufvHk; teD;uyfxdawG@odjrifcGifh ñuHcJh&ygw,f? 'ga=umifh 'Dvdka&;ae&wmyg? odoavmufudkyJ azmufonfcsaewmyg?

cktcgxd jynfwGif;rSma&m jynfyrSmyg trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf}uD;udkpepfuswJh Ed kifiHa&; ygwD}uD;w&yfjzpfvmatmif zG J @pnf;wnfaxmifzd k @udkaumif;aumif; tcsdefr&cJhygbl;? ygwD0ifpm&if;ðypk+yD; ygwD,lepfawG ygwDuvmyfpnf;awG zGJ@=u&ygOD;r,f? EdkifiHa&;oifwef;/ au'goifwef;awG vkyf=u&ygOD;r,f? zdESdyfcsKyfcs,fr_awG=um;u jynfwGif;rSm 'gawGvkyf&wm=uef@=umr,f?jynfyrSmawmh 'Dvdk=unfhaevdk@ rjzpfawmhygbl;? vlawGa&mufvmwm rsm;oxufrsm;vmaeyg+yD? ygwD0ifa[mif;awGa&m/ ausmif;om;wyfu vli,fawGa&m/&Spfav;vHk;rwdkifrDu a&mufae=uwJh vlawGa&m/ oabFmay:u ckefcsaeolawGa&m/ADZmqkwfypf+yD; Ed kifiHa&;cd kvH_cGih f awmif;olawGa&m/ pm&if;ðypk+yD; pnf;±H k;odrf;oGif;=u&rSmyg? tm;vHk; pm;0wfaea&; ±kef;uefae=u&vdk@ rtm;wJh =um;uyJ“,m;vdk@ ukwfzdk@ &wJh tcsdef”xJu ukwfuyfzJ hxkwf+yD; ygwDvkyfief;awGvkyf=u&rSmyg? jynfwGif;rSm pvmcJh+yD; jynfya&mufrS EdkifiHa&;aooGm;&iftar&duefjynfaxmifpk[m “EdkifiHa&;ocsKõif;}uD;EdkifiHa&;ocsKõif;}uD;EdkifiHa&;ocsKõif;}uD;EdkifiHa&;ocsKõif;}uD;EdkifiHa&;ocsKõif;}uD;”tjzpf a&mufoGm;awmhrSmyg?

jynfyrSmvJ A[dkÏmewdk@/ ÏmecGJwdk@ qdkwmrsKd;awG &Sd&rSmyg? wae&m&muae+yD; EdkifiHa&; oabmw&m;pmtkyf pmapmifawG/ owif;pOfawG/ a=unmcsufawGudk pepfwusjzef@a0+yD; pepfwus zwf±_avhvmwJh tpDtpOfawGvJ &Sdae=u&rSmyg? 'grSvJ EdkifiHa&;odwJh EdkifiHa&;orm;aoG;opfawGudk arG;xkwfEdkifrSmyg?EkdifiHa&;ygwD/ EdkifiHa&;vrf;pOf/ EdkifiHa&;oabmw&m;/ EkdifiHa&;oifwef;awGeJ@

Page 14: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1414141414

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

avhusifhysKd;axmifr_awGr&Sd&if ygwD0ifa[mif;awG =um;xJrSmudkyJ wawmw=uufz/olwvligwrif; qdkwmrsKd;awGeJ@ tdk;eif;cGufeif; jzpfukef=urSmyg? &efolu òzdcGJp&mvdkr,f r[kwfygbl;? rJay;±Hkay;wJh omrefjynfolawGawmif EdkifiHa&;oabmw&m;r&Sd&if 'Drdkua&pDa&;[m tm;enf;aerSmygyJ? EdkifiHa&;orm;awGudkomru omrefjynfolawGudkyg EdkifiHa&;pmay/ EdkifiHa&;oabmw&m;awGeJ@ ra0;atmifvkyf=u&rSmyg? 'Dvdkenf;eJ@ ðypkysKd;axmif avhusifhay;aerS a&&SnfwdkufyGJ qifE$JEdkif=urSmyg?tjrifusOf; a&wdkorm;/ wapmufuef;awG jzpfrvmzdk@ ta&;}uD;ygw,f? 'gha=umifhEdkifiHa&;tod vlwdkif;rSmvdkygw,f?

Edk0ifbmaemufqHk;ywf/ 'DZifbmyxrywf 2005 xJrSm u|efawmf *syefjynf/ wdkusKd/ em*dk,m òrdŒESpfòrdŒudka&mufcGifh ñuHcJhygw,f? ESpfòrdŒvHk;rSm pmayeJ@EdkifiHa&;qdkif&m pmapmifawG (udk,fhaiGeJ@udk,f) xkwfae=uygw,f? okawoevkyf+yD;EdkifiHa&;ynmay;pmapmif xkwfa0aewmudkvJ awG@cJh&ygw,f? a'gif;rmefwJh/a&$ArmwJh/ tm[m&wJh/ rdk;aomuf=u,fwJh? wcsKdŒvJ ikyfcsnfay:csnfygyJwJh?{&m0%f/ a&$&wk/ a&$Arm/ a&$óud;=um/ a&$0wfr_ef/ AdGKufpfatmhbm;rm; qdkwmawGvJ&Sdygw,f? tm;usp&m/ tm;&p&maumif;ygw,f? 0g&Sifwef/ e,l;a,mufu bmrSrxkwfEdkifao;ygbl;?

ydk+yD; tm;usp&maumif;wmu wdkusKdeJ@ em*dk,m ESpfòrdŒvHk;rSm jrefrmpm=unhfwdkufav;awG &SdaewmygyJ? tarvlxka':trmeJ@ zkef;quf&mu ab;em;rSm toifh&SdwJh rdk;aomuf=u,f pm=unfhwdkufeJ@ pmapmiftzGJ@0if rwifwif0if;eJ@rdwfqufay;awmh “[,fæ aumif;vdkufwm orD;&,f/ om"k om"k”vdk@ 0rf;ajrmuf0rf;om om"k tEkarm"e ac:&Smygw,f? tar&duefjynfaxmifpkrSm jrefrmpm=unfhwdkuf/ pmzwfcef;qdkwmrsKd; vHk;0 r&Sdao;ygbl;? e,l;a,mufrSm “qHkpnf;&m”qdkwhJ pmtkyfqdkifi,fav; wcku pmtkyfiSm;csifwJhvludk emrnfae&yf/ &ufpGJrrSwfbJ iSm;aewmyJ&Sdygw,f? e,fpyfu ArmawGcsnf;ydk@xm;wJh tif'D,m;em;jynfe,f/ zdk@wf0def;òrdŒrSm Arm/ rGef/ csif;/ u&if wdkif;&if;om;awG rdom;pk ESpfaxmifausmf &SdaeayrJh (*k%f,lp&m EdkifiHa&;nDvmcH}uD;ESpfck vkyfEdkifayrJh) pm=unhfwdkuf/pmzwfcef; xlaxmifvdk@ r&ao;ygbl;? zwf±_udk;um;csif&if tvGefcufygw,f?

EdkifiHa&;orm;r[kwfawmif EdkifiHa&;udk axmufcHol/uef@uGufol wckckyJvkyfr,fqdkOD;awmh EdkifiHa&;rod&if

ordkif;aemufcHrod&if yk*~dKvfa&;yJjzpfvmrSmyg?b,folrqdk udk,fhudk,fudk,fawmh

'gawG igod+yD;om;ygvdk@ xifxm;=up+rJygyJ?

Page 15: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1 51 51 51 51 5

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

&Sufp&mvJaumif; 0rf;enf;p&mvJ aumif;ygw,f? &Sufwwf&ifaygh? olwdk@[mEdkifiHa&;udk ta=umif;ðy+yD; jynfyudk xGufvm=uolawGyg? olwdk@rSm EdkifiHa&;avhvmp&m pmtkyfr&Sd&if bmvkyfawmhrSmvJ? tcsif;csif; &efjzpfzdk@yJjzpfjzpf/tcsif;csif; &efjzpfzdk@yJjzpfjzpf/tcsif;csif; &efjzpfzdk@yJjzpfjzpf/tcsif;csif; &efjzpfzdk@yJjzpfjzpf/tcsif;csif; &efjzpfzdk@yJjzpfjzpf/etzudk wdkufcd kufzd k @yJjzpfjzpf Ed kifiHa&; A[kokw/ ordkif;A[kokw/ pmayetzudk wdkufcd kufzd k @yJjzpfjzpf Ed kifiHa&; A[kokw/ ordkif;A[kokw/ pmayetzudk wdkufcd kufzd k @yJjzpfjzpf Ed kifiHa&; A[kokw/ ordkif;A[kokw/ pmayetzudk wdkufcd kufzd k @yJjzpfjzpf Ed kifiHa&; A[kokw/ ordkif;A[kokw/ pmayetzudk wdkufcd kufzd k @yJjzpfjzpf Ed kifiHa&; A[kokw/ ordkif;A[kokw/ pmayA[kokw r&SdbJvkyf&if twW&efyGJeJ@ yk*~dKvfa&;qJ pmvHk;awGyJ xGufvmrSmA[kokw r&SdbJvkyf&if twW&efyGJeJ@ yk*~dKvfa&;qJ pmvHk;awGyJ xGufvmrSmA[kokw r&SdbJvkyf&if twW&efyGJeJ@ yk*~dKvfa&;qJ pmvHk;awGyJ xGufvmrSmA[kokw r&SdbJvkyf&if twW&efyGJeJ@ yk*~dKvfa&;qJ pmvHk;awGyJ xGufvmrSmA[kokw r&SdbJvkyf&if twW&efyGJeJ@ yk*~dKvfa&;qJ pmvHk;awGyJ xGufvmrSmy g ?y g ?y g ?y g ?y g ?

tcsKyfudkajym&&if EdkifiHa&;pnf;±Hk;r_udk tckxuf us,fus,feufeufvkyf=uzdk@eJ@ EdkifiHa&; avhvmp&m pmtkyf/ pmay/ pmapmifeJ@ pm=unhfwdkufawGxkwfa0=u xlaxmif=uzdk@ygyJ? axmifxJudk a&mufae=uwJh AkdvfcsKyfwifOD;/OD;0if;wif/ a':atmifqef;pk=unfwdk@udk wu,fav;pm;&if/ 'Drdkua&pDwdkufyGJrSmwu,fyg0ifaew,fvdk@ udk,fhudk,fukd,f ,Hk=unf&if/ av;pm;&if “ig æ EdkifiHa&;b,favmuf odovJ”vdk@ udk,fhbmomar;+yD; ±dk;om;ESdrfhcs wufwufºuGºuGeJ@udk,fwdkifa&m/ udk,hf&JabmfawGyg EdkifiHa&;orm;aumif;awG EdkifiHa&;orm; yDoolawGjzpfvmatmif pkpkpnf;pnf; nDnD!Gwf!GwfeJ@ ydkif;jzwfvkyfaqmif=uzdk@ygyJ?EdkifiHa&;orm;aumif;awGudk u|efawmfwdk@ =unfndKyg&ap/ tm;ay;axmufcHyg&ap/ tm;xm;yg&ap/ *g&0ðyyg&ap? u|efawmfwdk@vJ aemufvdkufaumif;awGjzpfzdk@ óud;pm;r,fqdkwm uwday;ygw,f/ opPmqdkygw,f?

u|efawmfwdk@wawG udk,fhudk,fudk,f n‡maevdk@vJrjzpf? nmaevdk@vJrjzpfygbl;? udk,fhudk,fudk,f tm;udk;+yD; udk,fwdkiftm;xkwf=u&rSmyJ jzpfygw,f?awmoHk;awmifudk tpdk;&wJh jcaoFhrif;yif jzpfvifhupm; ol@bmom tm;rxkwfbJb,fom;aumifrS ol@cHwGif;xJudk ckefqif;vmrSm r[kwfygbl;? “tyrma'e orma'x”? rarhravsmh rayghrq/ xxºuGºuG tm;xkwfEdkif=uygapownf;?

armifpGrf;&nf Ò 2005 'DZifbm 21

- tm[m& pmapmif trSwfpOf (59) Zefe0g&Dv/ (8) &uf 2006

tcsif;csif; &efjzpfzdk@yJjzpfjzpf/ etzudk wdkufcdkufzdk@yJjzpfjzpfEdkifiHa&; A[kokw/ ordkif;A[kokw/ pmayA[kokw

r&SdbJvkyf&if twW&efyGJeJ@ yk*~dKvfa&;qJpmvHk;awGyJ xGufvmrSmyg?

Page 16: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1616161616

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh ygwDEdkifiHa&;bmvJ[Jh ygwDEdkifiHa&;

odyfr=umao;ygbl;/ aqmif;yg;wyk'frSm trsKd;om;'Drdkua&pD tzGJ@csKyf[mt&ifvdk trsKd;om;EdkifiHa&; rvkyfawmhbl;/ ygwDEdkifiHa&;yJ vkyfae=uw,f?'ga=umifh axmifuvGwfvmwJh rif;udkEdkif[m trsKd;om; EdkifiHa&;udk qufvkyfcsif&ifetz tpdk;&uvkyfrJh trsKd;om;nDvmcHu zdwfvdk@uawmh vufcHwufa&mufvdkufayawmhvdk@ wdkufwGef;xm;ygw,f? tHh=ovdkufrdyg&JŒ?

vlwdkif;rSm udk,fht,ltqudk vGwfvyfpGm azmfxkwfa&;om;cGifh &Sdygw,f?'g[m 'Drdkua&pD&JŒ t*F g&yf}uD;wckyg? vGwfvyfpGma&;om;cGifh&Sdwdkif; a&;=uwmawmh [kwfyg&JŒ/ 'Drdkua&pDa&;udk a&SŒ±_wm r[kwfbJ ppftm%m&Sif pepf wnf+rJa&;udk a&SŒ±_&ifawmh vGwfvyfpGma&;om;cGifh tvGJoHk;pm;vkyf&m usygw,f/&Sufp&m?

'Dae@ trsKd;om;EdkifiHa&;qdkwm bmvJ? jrefrmwrsKd;om;vHk;&JŒ ppfu|efb0u vGwfajrmufa&;eJ@ }uD;yGm;wdk;wufa&;ygyJ? 'guvJ 'Drdkua&pD r&&if bmrSvkyfvdk@r&ygbl;? 'ga=umifh trsKd;om;EdkifiHa&;qdkwm 'Drdkua&pDa&;ygyJ? tJ'Daqmif;yg;&Sifu 'DcsKyftzGJ@[m t&ifvdk trsKd;om;EdkifiHa&; rvkyfawmhbl;vdk@qdkxm;wmudkawmh 0rf;omrdw,f? 'Dtcsufudkolu todtrSwf ðyay;ao;oudk;vdk@/ [dkwkef;u olvJ trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfudk axmufcHtm;ay;cJhyHk&ygw,f?ckawmh wrsKd;jzpfoGm;+yDvdk@ awG;vdk@&vdkufygw,f? 'DcsKyf[m ygwDEdkifiHa&;bufOD;wnfoGm;+yDqdkwm bmudk ajymcsifwmvJ? trsKd;om;'Drdkua&pD tzGJ@csKyfrSma':atmifqef;pk=unfutp/ A[dkacgif;aqmifawGa&m/ e,facgif;aqmifawGa&m

zrf;xm;+yD; &wJhenf;trsKd;rsKd;eJ@aoa=umif;=uHpnfaewmawG cHae&w,f? ygwD±Hk;awGudk ydwfxm;cdkif;+yD; qdkif;bkwfawG qGJcs/ "mwfyHkqGJcs qdkwmrsKd;awGvkyf+yD; enf;trsKd;rsKd;eJ@ csKyfcs,fydwfqdk@aew,f? 'gvm; 'if;wd k @ajymwJh pnf;urf;&S dwJ h'Drdkua&pD? 'Dvdk ppftm%m&Sifpepf&JŒ pnf;urf;rJhwJh ppfAdkvf 'Drdkua&pDudk trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfu =uHh=uHhcH&if; enf;rsKd;pHk wwfpGrf;or#

'Drdkua&pDa&;udk a&Sα_wmr[kwfbJ ppftm%m&Sifpepfwnf+rJa&;udk a&Sα_&ifawmh

vGwfvyfpGma&;om;cGifhtvGJoHk;pm;vkyf&m usygw,f/

Page 17: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1 71 71 71 71 7

bmvJ[Jh armifpGrf;&nfckcHwdkufcdkuf ae&w,f? jynfyEdkifiHa&;orm;awGeJ@ EdkifiHwum tpdk;&awG/'Drdkua&pDtzGJ@tpnf;awGu t"du awmif;qdkaewm awGu æ

(1) Edkb,fqk&Sif trsKd;om;acgif;aqmif a':atmifqef;pk=unfudk v$wfay;/(2) jynfolvlxku owWd&Sd&SdeJ@wcJeuf a&G;aumufxm;wJh 'DcsKyfudk

ppfwyfu tm%mv$Jay;/(3) 'DcsKyfudk v$Jay;Edkifzdk@taumif;qHk;enf;/ t,Ofaus;qHk;enf;/ 'Drdkua&pD

tqefqHk;enf;/ tqifhtwef;tjrifhqHk;enf;jzpfwJh ESpfOD;ESpfzuf awG@qHkaqG;aEG;a&;vkyfay; pwJh tcsufawGyJ jzpfygw,f?

'gawGudk jynfwGif;u 'DcsKyfacgif;aqmifawG[m jynfolvlxkESifhtwlxkwfazmfawmif;qdkaeygw,f? wjcm; zdESdyfr_/ vdrfvnfr_/ &ufpufr_ trsKd;rsKd;awGudk enf;rsKd;pHkeJ@ &&mae&mu óud;pm;azmfxkwfaeygw,f? 'DcsKyfuvkyfvkyf/rvkyfvkyf 'DvdkyHkeJ@ rdk;}uD;csKyf&ifawmh æ

(1) jynfolvlxk}uD;&JΠ}uD;rm;jyif;xefwJh aygufuGJr_}uD;wck rkcsjzpfvmr,f/

(2) 'grSr[kwf&if vufeufudkif awmfvSefa&;}uD;wck ay:xGufvmvdrfhr,fqdkwJh jzpf&yfESpfckyJ ar#mfrSef;p&m &Sdygawmhw,f? rif;udkEdkifudk ajcxdk;wJh aqmif;yg;&Sifu 'DcsKyf[m ygwDEdkifiHa&;yJvkyfaew,fwJh?ygwDEdkifiHa&;vkyfaew,fqdkwm olbmudk ajymaewmvJvdk@qufzwfawmh olwdk@acgif;aqmifaxmifu vGwfa&;yJ vkyfaew,fwJh? xm;ygawmh/ olajymovdk olwdk@ygwDacgif;aqmifvGwfa&;wckyJ vkyfaew,fvdk@/ wjcm;[mawGolu rsufuG,fðyxm;+yD; 'Dxuf bmawGvkyfEdkifw,f/ bmawGvkyfoifhw,fvdk@vJtusKd;oifh ta=umif;oifh azmfjywmr&SdbJ vkyfoifhwmudkvJ wckwnf;yJazmfjyxm;ygw,f? tJ'guvJ rif;udkEdkiftaeeJ@ 'DcsKyfudk ausmcdkif;+yD; bmrS rar;bJppftpdk;& w&m;0ifatmifom vkyfay;a&;twGuf ppfwyfuvkyfwJh trsKd;om;nDvmcHudk axmufcHyg0ifa&;yJ jzpfaeygw,f? w,f&Sif;ygvm;/ ol@tjrifurvkyfoifhwm a':atmifqef;pk=unf vGwfajrmufa&;/ vkyfoifhwmu ppfwyfvkyfwJh trsKd;om;nDvmcH wufa&mufa&;//

ygwDEdkifiHa&;qdkwm bmvJ/ 'Dpum;udk wazmifazmifwzGmzGm ajymcJhwmuppfwyfygwDygyJ/ ppfwyfu b,fygwDudkrS rvdkvm;bl;/ b,fEdkifiHa&; tzGJ@tpnf;udkrS rvdkvm;bl;/ olwdk@&JŒ ppfwyfygwDyJ &Sdapcsifw,f? EdkifiHom;awGudk trsKd;rsKd;tykyfcs+yD; 'DEdkifiHa&;orm;awG pGef@vdk@ olwdk@pm;ae&wJh aus;Zl;udk rsufuG,fðyw,f? EdkifiHa&;qdkwmudk r&Sdapcsifawmhbl;? ppfa&;yJ &Sdapcsifw,f? 'ga=umifh

EdkifiHa&;ygwDawGudktykyfcswm/ ykyfaewmuppfwyfygwD/ ygwDqdkwm

tzGJ@tpnf;yg? EdkifiH&JΠta&;udkwa,mufxJ vkyfvdk@ r&bl;/

Page 18: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1818181818

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

w,f? ygwDwdkif;rSm ygwDzGJ@pnf;&wJh &nf&G,fcsuf&Sdw,f? b,fygwDrqdktrsKd;om;EdkifiHa&;udk OD;wnf=u&w,f? ygwD0if yk*~dKvfawG&JŒ tusKd;udkom=unfh&if zq-qdk&S,fawGvdk ygwDtpdwfpdwfuGJ+yD; tydkif;ydkif; tr_dufyHkxJa&mufukef=u&rSmyJ? ygwDaumif;&Sdovdk ygwDqdk;vJ&SdwmyJ/ tpu aumif;+yD;aemufrS ysufoGm;wJh (zqyv)vdk ygwDvJ&SdwmyJ? tptqHk; raumif;wJh(rqv)vdk ygwDrsKd;vJ &SdwmyJ? 'gayrJh ygwDr&SdbJ EdkifiHa&;vkyfvdk@ r&bl;?ppfwyfygwDu ajymwJhpum;udk oHa,mifvdkuf+yD; ygwDEdkifiHa&;qdkwJh pum;udkt&rf;roHk;oifhbl;/ ppfwyfygwDu bmygwDudkrS rvdkvm;bl;? EdkifiHa&; ygwD&Sd&ifEdkifiHa&;&Sdr,f/ EdkifiHa&;orm;&Sdr,f/ tJ'gawGudk bmrS rvdkvm;bl;? 'gha=umifhygwDawGudk ròidjiifoifhbl;?

a':atmifqef;pk=unf vGwfajrmufa&;[m odyfta&;}uD;w,f?'Drdkua&pDEdkifiHa&;&JŒ toufyJ? tJ'D aqmif;yg;&Sifu a':atmifqef;pk=unfvGwfajrmufa&;ud k vd kvm;yH kr&bl;? ta&;}uD;w,fvd k @ xifyH kr&bl;?a':atmifqef;pk=unf vGwfajrmufa&;[m 'DcsKyftzGJ@&JŒta&;/ ol@ygwD&JŒ ta&;oufouf r[kwfbl;? 'ga=umifh 'DudpPudk ygwDEdkifiHa&;vkyfw,fvdk@ ajymvdk@r&bl;/ rajym&bl;/ rajymoifhbl;? EdkifiHa&; i&J}uD;wwfw,f? 'Drdkua&pDa&;opPmazmuf&musygw,f? ygwDEdkifiHa&;qdkwJh ppfwyf a0g[m&udk roHk;wmtaumif;qHk;/ ygwDr&SdbJ EdkifiHa&;vkyfvdk@ r&bl;? 0dkiftrfbDat/ *sDpDbDat/wdk@Arm tpnf;t±Hk;/ wuo/ Auo/ zqyv pwJh tzGJ@tpnf;awG&Sdvdk@ArmjynfvGwfvyfa&; &vmwm r[kwfvm;? EdkifiHa&;ygwDawG vGwfvyfpGmzGJ@pnf;v_yf&Sm;cGifh&=uygapvdk@ qkawmif;vdkufygw,f?

ppfwyfygwD usqHk;ygap?jynfol@wyfrawmf ay:xGef;ygap?

armifpGrf;&nf Ò- tm[m& pmapmif trSwfpOf (50)/ {+yDv/ (3) &uf 2005

- opPmawmfvSefa&;pmayr*~Zif;/ trSwf (5) arv/ 2005

EdkifiHa&;ygwDawGudk tykyfcswm/ykyfaewmu ppfwyfygwD/ ygwDqdkwm tzGJ@tpnf;yg? Ed kifiH&JŒta&;udk wa,mufxJ vkyfvdk@r&bl;/ ESpfa,muf oHk;a,mufvkyfvd k @vJ r&bl;/ ygwDw&yfpepfwus zGJ@pnf;+yD;rS vkyfvdk@&

ygwDEdkifiHa&;qdkwJhppfwyf a0g[m&udk roHk;wm

taumif;qHk;/ ygwDr&SdbJEdkifiHa&;vkyfvdk@r&bl;?

Page 19: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

1 91 91 91 91 9

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh 'Drdkua&pDbmvJ[Jh 'Drdkua&pD(AdkvfcsKyfatmifqef;ajymwJh 'Drdkua&pD)yJ?vGwfvyfa&; zcif/ wyfrawmf zcif/ zufqpfawmfvSefa&;acgif;aqmif

AdkvfcsKyfatmifqef;udk uG,fvGefol owif;pmq&m}uD; OD;xifzwf (ac: ) 0wˆKa&;q&m}uD; armifxifu “ArmhEdkifiHa&; okcrdef”vdk@ +rdef+rdef,Suf,Suf ac:a0:orkwfcJhygw,f? 'Dtqdkudk b,folrS rjiif;Edkifygbl;? 'DbGJ@awGudk b,fwuUodkvf b,ftpdk;&urSvJ ray;Edkifygbl;? atmifqef;&JŒ vkyfaqmifcsufa=umifh jynfolvlxkuomwoHwnf;ay;xm;wJh bGJ@jzpfygw,f? E_wfvdk@ðzwfvdk@ r&ygbl;? aemufayguf ppfAdkvfawGu ycHk;csif;,SOff+yD; rvdkwrmeJ@ z,f&Sm;azsmufzsufzdk@ óud;pm;ayrJh jynfolvlxk&JŒtoJESvHk;xJu bGJ@trnfawGudk b,folrS azsmufzsufvdk@ r&ygbl;? xyfjznfhcsif&ifawmh rqHk;Edkifbl;? ppfa&;okcrdef (aoe*FAsL[m okcrdef)/ 'Drdkua&pDzcif pwJhbGJ@awGrsKd;aygh?

' Dr d kua&pDqd kwm Armpum;r[kwfovd k /t*Fvdyfpum;vJ r[kwfaybl;? EdkifiHa&;ody`Hynm(wcsKdŒu yg;pyft&omcH+yD; ay:vpfwDu,fqdkif;,if;vdk@ ac:oAs)udk avhvm&if urBmOD; pay:pacwf/ ordkif;rwifrDacwfu p+yD;ajymavh&Sd=uayrJh wu,fu ‘EdkifiH’awG ay:aygufvmwJhacwfusrS ‘EdkifiHa&;’qdkwm pwmyg? EdkifiHa&;odyHoif±dk;awGuvJ taemufwdkif;om;awGuyJ ðypk=uwmqdkawmh w±kwf/ tdENd, EdkifiHa&;ordkif; usefaeavh&Sdygw,f?wu,fu ±kyf0g'/ emrf0g'/ bkH0g' (oHCdu 0g')/ 'Drdkua&pD qdkwmawG[mtdENd,rSmvJ tapm}uD;u &SdaewmygyJ// olwdk@ taemufwkdif; ynm&SifawGuawmhacgr a&mracwfup+yD; ajymavh&Sdygw,f? “vlqdkwm EdkifiHa&;owW0g”wJh/“'Drdkua&pDqdkwm vlxktwGuf vlxku wifajr‡mufwJh vlxktpdk;&”wJh/ 'gawGudkqdkua&wD;/ yavwdk/ t&pPwdkw,fwdk@ acwfuwnf;u ajymcJhqdkcJ h=uyg+yD?u|efawmfwdk@ArmawGvJ ckqdk&if 'Davmufawmh odae=uyg+yD?

“'Drdk š ua&pD”&JŒ t"dy`m,fu “trsm; š tpdk;&”wJh? OD;atmifqef;u“jynfolawG&JŒtusKd;twGuf jynfolawGu wifajr‡mufwJh jynfolawG&JŒtpdk;&”wJh? trsm;vlxk tpdk;&aygh? vlwpk vlenf;pktwGuf/ ppfAdkvfwpktwGuf tpdk;&

AdkvfcsKyfatmifqef;tvdkt& jrefrmvdk

“jynfol@tpdk;&pepf”vdk@qdk&ygw,f?

Page 20: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2020202020

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

r[kwfaybl;? AdkvfcsKyfatmifqef;tvdkt& jrefrmvdk “jynfol@tpdk;&pepf”vdk@qdk&ygw,f?

'Drdkua&pDqdkwJh a0g[m&[m Armpum;r[kwfayrJh Armwdkif;em;vnfaeyg+yDvdk@ qdkEdkifygw,f? òrdŒom; ynmwwfwcsKdŒuawmh jrefrmvdk'kuQcH+yD; a0g[m&awG pOf;pm;aecsdefr&bl;wJh? pOf;pm;olawGudk a&S;±dk;pGJ}uD;olawG/ a&S;tzdk;}uD;awGvdk@vJ vG,fvG,fajymavh&Sdygw,f? yg&'dkif;/ 'Dzufwdk/ 'D*sL&D/ *vdkb,fvdkufaZ;&Sif;æ pwJh pum;vHk;awGudk t&if;wdkif; oHk;ae=uav&JŒ? pOf;pm;aecsdef r&bl;qdkwmvJ“rpOf;pm;csifvdk@”/ “rpOf;pm;vdk@”/ “rpOf;pm;wwfvdk@”pwJh ta=umif;trsKd;rsKd;awG&SdEdkifygw,f? 'gayrJh armifrif;}uD;om;awGu EdkifiHjcm;aqmif;yg;awGudk bmomjyef+yD;A[kokw ay;azmf&aewmudkyJ aus;Zl;wifae=u&ygw,f?

u|efawmfwdk@ i,fi,fwkef;u tif;ol}uD;wa,muf[m owif;pmudk waeukefzwfavh&Sdw,f? acgif;pD; “Armhacwf owif;pm”qdkwmutp aemufqHk;atmufrSmygwJh &efukefòrdŒ/ ArmhacwfyHkES dyfwdkufu ±dkufESdyfxkwfa0onf qdkwmtxdudkvufzuf&nftzefwtdk;eJ@ waeukef xdkifzwfaewmyg? olu “'D-rdk;-u-a,-pD;”vdk@ zwfygw,f? ausmif;om;}uD;wa,mufudk “AsKy`wf”ar;awmh “vlxktpdk;&”vdk@ ajzw,f? tif;ol}uD;u acgif;wndwfndwfeJ@ b0ifus+yD; ajymvdkufwmu “=oæ vlawGudk xk±dkufESdyfpufwJhtpdk;&udk/ [kwfvdkufav? tEdk@ bmjzpfvdk@tJovdk ra&;owHk;”qdkawmh ausmif;om;}uD;u ‘owif;pmt,f'Dwmu tpdk;&udka=umufvdk@/ owif;pmzwfwJh OD;}uD;wdk@vdk jynfolawGudkvJ tm;emvdk@’ygvdk@ajzygw,f? tif;ol}uD;u “=oæ =oæ =o”vdk@ =ocs+yD; “tif;æ armifwdk@vdkt*Fvdyfausmif;om;awGeJ@ pum;ajym&wm A[kokwwdk; oudk;uG,f? xdkifygtHk;/vufzuf&nf (tzef)aomuftHk;uGJ@? 'ghxuf t,f'Dwmqdkwmuaum bmwHk;uGJ@/“AsKy`wf vkyfygtHk;”wJh? “OD;}uD;a& ausmif;csdefrSDatmif ajy;vdkuftHk;r,f”qdk+yD;vpfygava&m? uJæ uJ xHk;pHtwdkif; ed'gef;eJ@wif tawmf&SnfoGm;+yD? AdkvfcsKyfatmifqef; 1947/ ar 19 u *sLAvDa[m (Armvdk aiG&wkcef;raqmif)/ zqyvy%mr jyifqifr_nDvmcH}uD;rSm a[majymzGifhqdkcJhwJh 'Drdkua&pD t"dy`m,fudkyJwdkuf±kduful;,l wifjyvdkufygawmhr,f? tmZmenfae@ txdrf;trSwfaygh?

“vlawGu wifajr‡muf+yD;/ vlawG&JŒtusKd;&SmvkyfwJhvlawG&JŒ tpdk;&omv#if'Drdkua&pD jzpfEdkifw,f? wjcm;[mawG 'Drdkua&pDrjzpfEdkifbl;/ twkawGomjzpfw,f?”

'Drdkua&pDwdkif; 'Drdkua&pDqdkwm r[kwfbl;? 'Drdkua&pD acwfpm;vmwJhtcgrdk@ a&ma,mif+yD; toHzrf;wmawGvJ trsm;}uD;yJ? 'gjzifh 'Drdkua&pDqdkwmbmvJ?

vlvlcsif;/ vlwef;pm;tcsif;csif;/ vlrsK d;tcsif;csif;tp&Sdonftm;jzifhtcGifhta&;wef;wl usyfjynfh r&Sdor#umvywfvHk; 'Drdkua&pD usyfjynfhwif;jynfhr[kwfao;bl;?

Page 21: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2 12 12 12 12 1

bmvJ[Jh armifpGrf;&nftck 'Drd kua&pDac:aewJh wdkif;jynftrsm;[m wu,fh'Drk dua&pD

r[kwfao;bl;? ig;rl;/ oHk;rl;/ wyJavmufyJ 'Drdkua&pDawG jzpf=uao;w,f?tJ'D 'Drdkua&pDawG[m t&if;ppfvdkufawmh t&if;&Sifac:wJh ypPnf;&Sif/

t&if;&SifawG pD;yGm;a&;jc,fvS,fwJh pepftajccHwJh 'Drdkua&pDawGjzpfw,f?wenf;tm;jzifh tm%m&Sifpepf tkyfcsKyfa&;/ 'Drdkua&pD Aef;jyxm;wJh tkyfcsKyfa&;yJ?

'Dawmh 'Drdkua&pDqdkwm b,fvdkt*F grsKd;eJ@ nD!Gwf&rvJ? tJ'Dvdkusyfjynfhwif;jynfh 'Drdkua&pDrsKd;udk usKyfwdk@ b,fvdkwnfaqmuf&rvJ? csufcsif;jzpfrvm;/ b,favmuf=umrvJ/ b,fenf; taumif;qHk;vJqdkwmawGudk tckusKyfwdk@wdkif;jynf wnfaqmuf&rJhtcg txl;pOf;pm;&rJhtcsufawGyJ?

wu,fh'Drd kua&pDqdkwm EdkifiHa&;oabmw&m;t& jynfolawG&JŒtusKd;twGuf jynfolawGuwifajr‡mufwJh jynfolawG&JŒtpdk;&jzpf±kHeJ@ r+yD;ao;bl;? tJ'Dtpdk;&[m jynfolawG&JŒ vufiif;pD;yGm;a&;tqifhtwef;udk tcGifhta&;wef;wl&EdkifwJh tajctxd jr‡ifhwifEdkifatmifaqmif&Gufay;rS wu,fh 'Drdkua&pDtxd wufvSrf;Edkifr,f? 'gjzifh tJh'Dvdk 'Drdkua&pD tqifhtwef;a&mufatmifb,fvdk tajccHawG cs&rvJ?

'Drdkua&pDtajccHrsm; -(1) ta&;}uD;wJh pufr_ypPnf;vkyfief;awGudk tpdk;&u odrf;Edkif&r,f/ odk@r[kwfodrf;EdkifwJh tajccHrsKd;xm;&r,f?(2) tvkyform;awG&JŒ aea&;xdkifa&;/ pm;a&;aomufa&;/ usef;rma&;/ pnf;±kH;a&;/ tdkempmta&; pojzifh tcGihfta&;awG &dS&r,f?(3) v,fvkyfwJ hvlawG&JŒ vufxJv,fa&mufatmif pDpOf&r,f? v,ftajrmuftjrm;udk woD;yk*~v ydkifqdkifwJhpepfudk y,fzsufEdkif&r,f?(4) vlrsKd;toD;oD;awG[mvJ olwdk@&xdkufwJh tcGifhta&;awG&atmif pDpOfxm;&r,f?(5) wdkif;oljynfom;awGom tm%mydkiftppf jzpfw,fqdkwJh oabmw&m;udkcdkifcdkifrmrmjzpfatmif pDpOfwwf&r,f?(6) vlrsKd;/ bmom/ vdifra&G; wdkif;jynf}uD;om;wdkif; &oifh&xdkufwJh tcGifhta&;awGyg&r,f?(7) wdkif;jynfumuG,fa&;[m jynfol@tpdk;&wm0efjzpfw,f? tck u|efawmfwdk@ u|efb0rSmvdk a&S;uvdk taysmfwrf;&JtzGJ@ tp&SdwJhjynfol@&JabmfwyfzG J @qdkwJh tzGJ@rsK d;awGudkwoD;wjcm; wnfaxmif&wJh tajctaersKd;r&Sdap&bl;?(8) wdkif;jynfw&m;±kH;pepf[mvJ jynfol

“vlawGu wifajr‡muf+yD;/ vlawG&JŒtusKd;&SmvkyfwJhvlawG&JŒtpdk;&omv#if'Drdkua&pD jzpfEdkifw,f? wjcm;[mawG

'Drdkua&pDrjzpfEdkifbl;/twkawGomjzpfw,f?”

Page 22: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2222222222

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

rSm OD;atmifqef;&JŒ tmabmftjzpf qdk&S,fvpfpum;yg xJhxm;w,f? qdk&S,fvpftwk rqva=umifh jynfolu qdk&S,fvpfqdkwmudkawmif pdwfemae=u&Smygw,f? “t&if;&Sif'Drdkua&pD”jzpfwJh “aiG&SiftkyfcsKyfa&; 'Drdkua&pD”eJ@ “aoewfeJŒtkyfcsKyfwJh tm%m&Sif 'Drdkua&pD” wdk@eJ@ uGJjym;jcm;em;atmif vkyf=u& ygr,f?ppfwyf[m aoewfeJ@tkyfcsKyfwmjzpfvdk@ b,fawmhrS ratmifjrifEdkifygbl;?OD;atmifqef;ajymovdk yxrqHk; pD;yGm;a&;jr‡ifhwif&r,f? 'grS usef;rma&;/ynma&;/ w&m;a&;vJ jrifhwufvmr,f? ppfwyfrSm abm*aA'ynm&Sif r&Sdbl;?&SdolawGudkvJ rav;pm;bl;? twwfynm&SifawG/ todynm&SifawG/ Oya'ynm&SifawGudk ppfoHcGmatmufrSm zdxm;w,f? olwdk@rSm “ydwfav;ydwf”vdk@olwdk@ac:wJh pD;yGm;a&;ydwfqdk@r_awGa=umifh wdkif;jynfpD;yGm; rwdk;wufwmvdk@ olwdk@qifajcwufw,f? “ydwfav;ydwf”r&SdcifuvJ wdk;wufvdk@vm;? olwdk@rSm jynfolawGtwGufqdkwJh rl0g'udk tajcrcHbl;? ppfAdkvfawG wAdkvfwrif;/ we,frSm wpD;yGm;pD;yGm;vkyfpm;a&;yJ tajccHw,f? pD;yGm;a&; ydwfqdk@r_awGudk zGifhay;vdk@vJ atmifjrifrSm r[kwf/ ydkqdk;rSmyJ? “zGifhay;a&;”r[kwfyg/ olwdk@ “z,fay;a&;”om a&G;cs,f&r,f? *k%f&Sd&SdeJ@z,fay;&if ordkif;rSm om;pOfajr;quf*k%f&Sdr,f? rz,f&if*VKefapm&JŒ om;orD;awGvdk vlawmrwdk;bJ jzpfukefvdrfhr,f? 'Davmuf csrf;om&ifawmfyg? “&yfwef;u &yf”qdkwJh ref;pum;&Sdw,f? “&yfwef;ur&yf&if/zdeyfwef; a&mufoGm;r,f”wJh?

'Drdkua&pDoabmudkrodbJ 'Drdkua&pDxlaxmifvdk@ r&bl;? aemifwacwf&JŒ acgif;aqmifjzpf=urJh Armjynfom;vli,frsm;vJ ckuwnf;u 'Drdkua&pDoabmw&m;awGeJ@wuG EdkifiHa&;/ odyH/ ordkif;/ yx0D/ abm*aA'wdk@udk avhvm xm;=u&r,f? ,dkcgeD;rS wGif;&Smcsif&if wifvSef+yD; oGm;aewm olrsm;jrifawmh t&SufuGJr,f? 'Drdkua&pDqdkwm “igrdkca&ZD” r[kwfaybl;? u|efawmf armifpGrf;&nfyg?

armifpGrf;&nf Ò 2006 *|ef 2 e,l;a,muf

- tm[m& pmapmif trSwfpOf (66) =o*kwfv/ (6) &uf 2006

awG&JŒtusKd;a&SŒ±_rJh jynfhol@w&m;±kH;pepfyJjzpf&r,f? tJ'Dvkd tcsufawGygrSomv#ifwu,fh'Drdkua&pD tajccHawGcs&m a&mufr,f? 'grSomv#if ol@tcsdeftcg a&mufwJhtcg 'Drdkua&pDqdkwJh taqmufttHk}uD;udk rm;rm;rwfrwf wnfaxmifEdkifw,f?”

tJ'gawG[m OD;atmifqef;zGifhqdkwJh 'Drdkua&pDygyJ? vGwfvyfa&;ausmufwdkif

“t&if;&Sif'Drdkua&pD”jzpfwJh“aiG&Sif tkyfcsKyfa&; 'Drdkua&pD”eJ@

“aoewfeJŒtkyfcsKyfwJhtm%m&Sif'Drdkua&pD”wdk@eJ@

uGJjym;jcm;em;atmifvkyf=u&ygr,f?

Page 23: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2 32 32 32 32 3

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh at&SefAJv,l;

‘at&SefAJv,l;’qdkwm “tm&Swefzdk;”udk 'dk@ArmawGu t*Fvdyfvdkajymavh&SdwJh pum;vHk;yg? 'g trsm;od=uygw,f? 'gayr,fh 'Dpum;vHk;uurBmrSm vl@tcGifhta&;udka&SŒwef;wif+yD; ajym=um;vmwJhacwfusrS tm&SrSm txl;wGifus,fvmwJh pum;vHk;yg? ArmjynfrSmawmh ppftpdk;& (e0w/etz)acwfa&mufrS ‘tm&Swefzdk;’qdkwJh pum;vHk;u toHk;rsm;vmcJhwmyg?omrefvufvkyfvufpm; ajy;v$m;ae=uwJh ArmjynfolawG=um;rSmawmhpum;vHk;&JŒwkduf±kduft"dy`m,fudk odEkdif=uayrhJ aemufuG,fuyg0ifaewJhteuft"dy`g,fudkawmh w,f+yD;odEkdifzG,fr&Sdygbl;? 'ga=umifh &Sif;vif;a&;om;vkdufygw,f?

vlawG&JŒarG;&mygtcGifhta&;awGta=umif;udk q&m}uD;a&$Oa'gif;wdk@vdk pma&;q&m}uD;awG&JŒ aus;Zl;a=umifh =um;zl;em;0&SdaecJhwmawmh =umyg+yD? 'gayr,fh ukvor*~tzGJ@tpnf;}uD;uawmh 1948 ckESpfusrS xkwfjyefcJhygw,f? tJ'gudk Armjynfu 'Drdkua&pDpmapmifrSm csufcsif;bmomjyef+yD;

bmvJ[Jh at&SefAJv,l;

azmfjycJhvdk@ urBmhvl@tcGifhta&; a=unmpmwrf;}uD;[m ArmhvGwfvyfa&;eJ@twl zGm;jrifcJhw,fvdk@ *k%f,lp&maumif;ygw,f? *k%f,lwwf&ifayghav?

'Drdkua&pDpmapmifqdkwm òrd@rOD;bvGifOuUÏ/ AdkvfcsKyfuawmf a':cif=unf 'kwd, OuUÏ/twGif;a&;rSL; OD;oef@/ tzGJ@0iftjzpf tif'Dyif;'ifha':pef;qdkwJh acwfOD;owif;pmq&mr}uD;&,f/aZmf*sD/ rif;ok0%f acwfprf; pmqdk}uD;awG&,f/owif;pmq&m OD;ndKjr&,f pojzifh vGwfvyfa&;acwfOD;u ynm&Sif}uD;awGu 'Drd kua&pDa&;ynmay;zdk@ OD;aqmifxkwfa0cJhwmyg? 'ga=umifh'Drdkua&pDa&;eJ@ vl@tcGifhta&;a=unmpmwrf;wdk@[m ArmhvGwfvyfa&;&JŒ zGm;zufawmfawGyg?*k%f,lp&myg?

vlawGrSm arG;&mygtcGif hta&;tjzpf

tm&Sacgif;aqmifwcsKd@[mjynfolvlxku

vl@tcGifhta&;awGeJ@ywfouf+yD; azmfxkwf

awmif;qdkvmwJh tcgrSma,mif0g;0g;jzpfatmif

ajymqdk+yD; jynfolvlxkudktwif;t=urf;

zdESdyfESdrfESif;avh&Sdygw,f?

Page 24: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2424242424

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

touf&SifoefcGifheJ@twl usef;rma&;/ ynma&;/ bmoma&;eJ@ EdkifiHa&;wdk@udkvGwfvyfpGm ,Hk=unfcGifhqdkwmawGvJ yg&Sdygw,f? vGwfvyfpGm a&;om;/ ajymqdk/azmfxkwfcGifheJ@ =um;emcGifhawGvJ &Sdygw,f? ukvor*~tzGJ@tpnf;}uD;u EdkifiHtoD;oD;&JŒ tcsKyftjcmtm%m “wnfwHha&;”eJ@ “vl@tcGif hta&;”wdk@udkumuG,fapmifha&Smuf&ygw,f? EdkifiHawG toD;oD;&JŒ tpdk;&tzGJ@tpnf;awGuvJ“EdkifiHom;tcGifhta&;”eJ@twl “vl@tcGifhta&;”wdk@udk apmifha&SmufumuG,fay;&ygw,f? 'gawGudk ukvor*~}uD;rSm EdkifiHaygif;pHku ynm&Sif}uD;awG/ EdkifiHa&;orm;}uD;awG/ bmoma&;orm;}uD;awGyg yg0if+yD; trsm;oabmwl ¹cGif;csufr&Sdtwnfðy vufrSwfa&;xdk;xm;&mrSm Armjynfu udk,fpm;vS,fvJ yg0ifcJhygw,f?tm&SeJ@ta&SŒawmiftm&S tm;vHk;vJ yg0ifygw,f?

vl@tcGifhta&;a=unmpmwrf;}uD;rSm c&pf,mef/ rGwfpvif/ Ak'<bmompwJhbmomtm;vHk;eJ@ qef@usifwm wckrS rygovdk tar&du/ tmz&du/ tm&S/ Oa&my/=opa=w;vs a'otoD;oD; EdkifiHtoD;oD;u ,Ofaus;r_ "avhxHk;pH awGeJ@vJqef@usifwm bmrS rygbl;? EdkifiHtoD;oD;u “wefzdk;xm;”=uwJh ,Ofaus;r_ "avhxHk;pHawGeJ@ 0da&m"djzpfp&m bmrSr&Sdygbl;? 'gayr,fh 'Dvdk&Sif;aewJh tcsufudktm&Sacgif;aqmifwcsKd@[m jynfolvlxku vl@tcGifhta&;awGeJ@ ywfouf+yD;azmfxkwfawmif;qdkvmwJh tcgrSm a,mif0g;0g;jzpfatmifajymqdk+yD; jynfolvlxkudktwif;t=urf; zdESdyfESdrfESif;avh&Sdygw,f?

tm&Sacgif;aqmifwcsK d @eJ@ Armppfacgif;aqmifwcsK d @ajymavh&S dwmutaemuf'Drdkua&pD/ taemufu vl@tcGifhta&;awGeJ@ igwkd@tm&Swefzdk;eJ@ rwlbl;wJh/ bmrwlovJqdkawmh tD;a,mif0g; ajym=uawmhwmygyJ? tm&SEdkifiHawGrSmEdkifiHacgif;aqmif bk&if/ vl}uD;rdb/ q&morm;awG&JŒpum;udk usKd;EGHemcH=uw,fwJhav? t"duajymvdkwmu igwdk@bmvkyfvkyf w&m;onfjzpfap/ rw&m;onfjzpfap usKd;EGHemcH=uqdkwmygyJ? EdkifiHt}uD;tuJ rdbq&morm;awGudk ±dkao=uwm[m ta&S›taemufra&G;/ tm&S Oa&myrjcm;/ &Sdxm;=uwJh tpOftvm,Ofaus;r_"avhxHk;pHawGyg? b,fEdkifiHrSmrS vl}uD;rdbq&morm;awGudk r±dkao=ueJ@vdk@

vl@tcGifhta&;a=unmpmwrf;}uD;rSm c&pf,mef/rGwfpvif/ Ak'<bmompwJh bmomtm;vHk;eJ@ qef@usifwm

wckrS rygovdk tar&du/ tmz&du/ tm&S/ Oa&my/=opa=w;vs a'otoD;oD; EdkifiHtoD;oD;u ,Ofaus;r_

"avhxHk;pH awGeJ@vJ qef@usifwm bmrS rygbl;?

Page 25: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2 52 52 52 52 5

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

roGefoif=uygbl;/ tpOftvmvJr&SdcJh=uygbl;? 'g vlom;,Ofaus;r_yg? vl}uD;rdb/q&morm;eJ@ orRw/ 0ef}uD;csKyf/ AdkvfcsKyf pwJh yk*~KdvfawGu rw&m;vkyf&if om;orD;awG/ jynfolawGu w&m;pGJEkdifwm xl;jcm;ygw,f?

tm&Su tkyfcsKyfol tm%mydkifwcsKd@[m/ jynfolawGudk zdESdyfcsKd;ESdrfzdk@om±kd;&meDwdawGudk azmfxkwf+yD; rif;usifhw&m; 10 yg;/ ty&d[med,w&m; 7 yg;/em,u*k%f 6 yg; tp&SdwJh olwdk@ t}uD;tuJawG vdkufemwefzdk;xm;&rJh tydkif;usawmh jynfolawG azmfxkwfajymqdkcGifhawmif ray;=ubJ zHk;uG,fxm;=uav&JŒ?ta&SŒawmiftm&SeJ@ ta&SŒtm&SEd kifiHawG[m Ak'<bmom0ifawGrsm;ygw,f?a0oE W&m(0\E W&m)Zmwfawmf}uD;rSm jynfol@qENeJ@qef@usifwJh bk&m;avmif; rif;udkawmif wdkif;jynfu ESifxkwfwm/ tZmwowfwdk@/ t*kFvdrmvwdk@[m q&mraumif;vdk@ vrf;a=umif;rSm;=uwm/ 'grsKd;awG[mvJ Ak'<bmom tm&Swefzdk;awGygyJ? od'<wÎawmifrS rdbq&mpum;udk em;axmif&if bk&m;rjzpfygbl;? rSefwmvkyfzdk@twGuf rdbq&mu wm;jrpfwJh=um;u azmufxGufcGifh&Sdygw,f? 'gawG ajymjywm[m rdbq&mudk em;raxmifzdk@ r[kwfygbl;? trSefw&m;udkyJ av;pm;zdk@ ajym&wmyg/ rw&m;wmudkawmh b,foluvkyfvkyf acgif;iHk@cHzdk@ roifhygbl;? rSefuefwJhw&m;jrwf vrf;pOfudkawmif rsufpdrSdwfvdkufemzdk@ igwdk@bk&m;u em;rcsygbl;/igajymwdkif;vJ r,HkeJ@/ usrf;*efvm qdk+yD;vJ r,HkeJ@/ vl}uD;pum;qdk+yD;vJ r,HkeJ@/ qdkwJhoabmudk umvrokwfrSm a[mcJhwm[m 'Drdkua&pDw&m;yg/ wu,fhtm&Swefzdk;yg?'DtpOftvmw&m;awG[m ukvor*~ vl@tcGifhta&; a=unmpmwrf;}uD;eJ@ vHk;0rqef@usif/ tm&Swefzdk;ppfppfawGjzpfa=umif; wifjyvdkuf&ygw,f?

Ak'<pdwf"gwf/ w&m;jrwf/ v$rf;ywfurBm wnfapaom0f?vl@tcGifhta&;/ opPmaw;/ aºuG;[pfurBm wnfapaom0f?tm&Srif;rsm;/ rif;vSnfhpm;/ bk&m;qHk;rygapaom0f?

armifpGrf;&nf Ò27/ =o*kwf/ 2006e,l;a,muf

rSefuefwJhw&m;jrwf vrf;pOfudkawmifrsufpdrSdwfvdkufemzdk@ igwdk@bk&m;u em;rcsygbl;/

igajymwdkif;vJ r,HkeJ@/ usrf;*efvm qdk+yD;vJ r,HkeJ@/vl}uD;pum;qdk+yD;vJ r,HkeJ@/ qdkwJhoabmudk

umvrokwfrSm a[mcJhwm[m 'Drdkua&pDw&m;yg/

Page 26: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2626262626

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

“Oya'”/“w&m;Oya'”/“wnfqJOya'”/“tajccHOya'”qdkwJh pum;vHk;awGudk etzowif;pm &Sif;vif;yGJawGrSm r=umc%oHk;ygw,f?

wu,fawmh ArmjynfrSm tajccHOya'&,fvdk@ r&Sdwmudku 17 ESpf/ 18ESpf&Sdyg+yD? &Sufp&mvJ aumif;/ &ifemp&mvJ aumif;ygw,f? 'gayr,fh Oya'pum;udkawmh etzuyJ ajymvGef;vSygw,f?

r=umao;cifu etz owif;pm&Sif;vif;yGJwckrSm trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfudk “rw&m; oif;” a=unmzdk@&mtwGuf tcsuftvuftaxmuftxm;awG tjynfhtpHk&Sdae+yDwJh/ bmjzpfvdk@ razmfjyao;wmvJ/ bmjzpfvdk@ rw&m;oif;ra=unmao;wmvJ/ wu,fawmh olwdk@a=unmcsif&if bmtaxmuftxm;tcsuftvufrS rvdkygbl;? xif&mvkyfcJhwmcsnf;ygyJ?

etzppftpdk;&om “rw&m;oif;ppfppf”jzpfygw,f? w&m;Oya'eJ@tnDolwdk@udk,fwdkif pdwfóudufOD;pD;usif;ycJhwJh a&G;aumufyGJrSm ta&twGuftrsm;qHk;eJ@

bmvJ[Jh w&m;Oya'bmvJ[Jh w&m;Oya'bmvJ[Jh w&m;Oya'bmvJ[Jh w&m;Oya'bmvJ[Jh w&m;Oya'bmvJ[Jh w&m;Oya'bmvJ[Jh w&m;Oya'bmvJ[Jh w&m;Oya'bmvJ[Jh w&m;Oya'bmvJ[Jh w&m;Oya'

tjywftowf tEkdif&xm;wJh tzGJ@csKyf&JŒvufutm%mudk olwd k @uyJ “rw&m;”vk,lxm;wm aeod/ vod/ i&Jrif;}uD;xdod+yD;om;yg? w&m;r0ifwJh tpdk;&u w&m;0ifrJ&xm;wJhygwDudk rw&m;oif;a=unmw,fqdkwm “iz,fvefu ajymif;jyef”qdkovdkjzpfaeygw,f?

tzGJ@csKyf[m t=urf;zuftzGJ@tpnf;awG/ w&m;r0if tzGJ@tpnf;awGeJ@ qufoG,fowJh? “w&m;r0if”wmu etzyg? “t=urf;zuf+yD;”&[ef;&SifvlawGudk aoewfeJ@ ypfowfcJhwm[m etzyg? w&m;r0ifbl;vdk@ ajymxm;or# tzGJ@tpnf;awGudk w&m;r0ifbl;vdk@

etzwdk@ajymaewJhpnf;urf;&SdwJh'Drdkua&pDudkpepfwus

xlaxmifay;zdk@qdkwmaoewfeJ@vkyfvdk@

r&ygbl;?

Page 27: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2 72 72 72 72 7

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

owfrSwfwm[mvJ “w&m;r0ifwJh”etzygyJ?etzwdk@ajymaewJh pnf;urf;&SdwJh 'Drdkua&pDudk pepfwusxlaxmif

ay;zdk@qdkwm aoewfeJ@vkyfvdk@ r&ygbl;? jynfolvlxkqDu qif;oufwJhtm%meJ@ ðypk=uyfrwfxm;wJh w&m;Oya'eJ@ xlaxmifrSom&ygw,f? ppfAdkvfawG ajymovdk aoewfeJ@ 'Drdkua&pD xlaxmifr,fqdk&if urBmtoacsFqHk;awmif &rSmr[kwf/ 'gvJ olwdk@ odw,f? olwdk@uvJ urBmtoacsF tkyfpdk;zdk@yJ&nf&G,faeygw,f?

olwdk@ wckck r[kwfwm vkyfcsif&if “wnfqJOya't&”vdk@ !¸ef;qkdavh &Sdygw,f? +Adwdo#tpdk;& vkyfor# wdkufzsufayr,fh olwdk@ vdkcsif&if+Adwdo#wdk@&JŒ tdENd,tuf Oya' ta[mif;taqG;awGudk aemufa=umif;jyef+yD;yifhulr#ifawG z,f&Sm;&Sif;ygw,f? &efukefrSm u|efawmfwdk@&yfuGuf (0*~D&yfuGuf)qdkwm jynfvrf;r}uD;ab;uyg? b,fvdkrS usL;ausmf&yfuGuf rjzpfEkdifyg?ajr0,f tdrfaqmufolawGxJrSm AdkvfrSL;a[mif;wdk@/ w&m;ol}uD; (wdkif;tqifh/!¸efrSL;tqifh)wdk@/ trwfwdk@/ ausmif;q&m/ pma&;q&m/ q&m0efwdk@yg&Sdygw,f? jrLeDpDy,fOya'eJ@tnD 0,f,laqmufvkyf/ aexkdif=uwmawG jzpfygw,f? tjypf&Smvdk@r&awmh 1830 ausmfu tdENd,tufOya'udk wcgrSroHk;zl;bJeJ@ xkwfoHk;ygw,f?

tJ'D Oya'u Ek difiHawmfuvdktyf&if tdrfajrzsufodrf;cGif hygyJ?t*Fvdyfu Armha&eHajrrSm bDtdkpDukr`%DtwGuf wcgoHk;zl;owJh? 'gayrJhydkif&Sifauseyfatmif avsmfa=u;eJ@ajrae&m tpm;ay;&ygw,f? a&eHwl;vdk@atmifjrifawmh xyf+yD;qkcsao;owJh? rw&m;odrf;cGifh r[kwfyg/ tJ'DvdkOya'udk u|efawmfwdk@ tdrfawGzsufzdk@ aemufqHk;xkwfoHk;r,fqdkawmh 'DpmudkvufxJrxnfhyg? vufzuf&nfqdkifrSm cd k;a=umifcd k;0SufuyfoGm;wmudkzwf&wmyg? axmifxGufausmif;om;awGukd vlrod olrod zrf;qD;ESdyfpufppfaq;owfjzwfwm/ vlpkeJ@0k dif;±k dufowfwmtp 'DyJ,if;vkyf=uHr_vdk

ppfAdkvfawG ajymovdk aoewfeJ@ 'Drdkua&pDxlaxmifr,fqdk&if urBmtoacsFqHk; awmif

&rSmr[kwf/ 'gvJ olwdk@ odw,f?olwdk@uvJ urBmtoacsFtkyfpdk;zdk@yJ

&nf&G,faeygw,f?

Page 28: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2828282828

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

EdkifiHa&;acgif;aqmifawGudk owfzdk@ =uHwmtxd bmw&m; Oya'rS r&Sd/ rpD&if/ta&;r,lygbl;?

uJ æ ck=unfh?4§2006 owif;pm&Sif;vif;yGJrSm AdkvfrSL;csKyfqdkolwOD;u trsKd;om;

'Drdkua&pDtzGJ@csKyfeJ@ awG@qHkaqG;aEG;&ef ta=umif;r&Sdbl;vkd@ “w&m;0if” xkwfjyefa=unmvdkufowJh? tJovdk ajymqdkzdk@&m EkdifiHtoD;oD;. tajccHOya'rsm;udkygavhvm+yD;ajymygowJh? tvdkav; tJ'Dvdk avhvmzdk@&m 17 ESpf =umcJhygw,f?tJ'D AdkvfrSL;csKyf(0ef}uD;)ajymyHkudk =unfhyg? tcsuftvufeJ@/ udef;*%ef;eJ@/ Oya'eJ@tnDqdkwJh [efyefavoHtjynfheJ@yg?

1990 ckESpf a&G;aumufyGJrSm -(1)(1)(1)(1)(1) rJqENe,fajr 485 ae&mrSm tzGJ@csKyf u 392 ae&mtEkdif&w,fwJh?([kwfuJh)(2)(2)(2)(2)(2) wnfqJOya'rsm;azmufzsufvdk@ jypf'%fusy,fzsufcH&olaygif;u 105 OD;&Sdw,f? ([kwfuJh olwdk@&JΠppfOya't&/ olwdk@ tr_qifaxmifcs+yD; olwdk@y,fwmyg?)

(3)(3)(3)(3)(3) qENtavsmuf E_wfxGufol(E_wfydwfcH&ol) 79 OD;wJh/ ([kwfuJh/ b,fol@qENtavsmufvJ)(4)(4)(4)(4)(4) uG,fvGef 73 OD;wJh/ ([kwfuJh etz n‡Of;qJowfjzwfvdk@aowm b,fESpfOD;vJ)(5)(5)(5)(5)(5) vufusef 87 OD;tygt0if 13 OD;wJh? b,fvdkta=umif;trsKd;rsKd;rSef; razmfjybl;? qdkvdk&if;u 87 OD;om tzGJ@csKyfudk,fpm;vS,f usefw,fqdkwmygyJ?

olwdk@ 17 ESpf avhvm+yD;od&wJh “oHk;yHkwyHkOD;a&jynfhrS v$wfawmfac:,lcGifh&Sdw,f”qdkwm ae&mtm;vHk; ta&twGufvm;/ tzGJ@csKyfta&twGufvm;/ rJEkdiftrwftm;vHk; ta&twGufvm; rod&ygbl;? xm;ygawmh tzGJ@csKyftrwfoHk;yHkwyHk ta&twGuf rjynfhawmhbl;qdkwmyJ twnf,lygw,f? udkif; æ u|efawmfu olwdk@udkar;cGifh&Sd&if jyefar;=unfhcsifwmu/

(1) tzGJ@csKyftrwfOD;a& oHk;yHkwyHkru &Sdwkef;u bma=umifh v$wfawmfac:,lcGifhudk rðycJhovJ? oHk;yHkwyHkrjzpfjzpfatmif apmifhaecJhygovm;?

axmifxGufausmif;om;awGukd vlrod olrodzrf;qD;ESdyfpuf ppfaq;owfjzwfwm/

vlpkeJ@0kdif;±kdufowfwmtp 'DyJ,if; vkyf=uHr_vdkEdkifiHa&;acgif;aqmifawGudk owfzdk@=uHwmtxdbmw&m; Oya'rS r&Sd/ rpD&if/ ta&;r,lygbl;?

Page 29: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

2 92 92 92 92 9

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf(2) tJovdk“oHk;yHkwyHk&SdrS v$wfawmfac:cGifh&Sda=umif;”udk 17 ESpf avhvm

&ovm;// ('Davmuf nHhzsif;&if wkdif;jynftkyfcsKyfzdk@ wefyghrvm;?)(3)EkdifiHtoD;oD;&JŒOya'udk tm;udk;tm;xm;ðy+yD;ajymwmygqdk&if

jynfolvlxku rJtrsm;qHk; ay;+yD;a&G;xm;wJhygwDudk ppfwyfu tm%mrv$JwJhudpPrSm EkdifiHtoD;oD;&JŒ Oya'ub,fvdkjrifovJ? jrifwJhtwdkif; etzu vufcHygovm;? udk,fvufrcHwJhOya'eJ@ olrsm;udk rw&m;rajymoifh? 'ga=umifh etz[m Oya'pum;awGudk Oya'rvdkufemEkdifbJ rajymoifhbl;? ajymoifhyg&JŒvm;?

trsKd;om;nDvmcHom tajccHOya'a&;qGJ&rSmyg? trsKd;om;nDvmcHudkppfwyfu usif;y+yD; tajccHOya'udk a&;qGJ&w,fvdk@ r=um;zl;yg? =um;zl;&JŒvm;“b,fEkdifiHtoD;oD;uOya'”rSm yg&SdygovJ/ 1947/ 1974 jrefrmEkdifiH tajccHOya'awGrSma&mygovm;? (rygbl;?)

ppfwyfuusif;ywJh trsKd;om;nDvmcHudk trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfuw&m;r0ifvdk@ rwufwmyg? ausmcdkif; vkdufwmrSefwmaygh/ olwdk@ac:wJh nDvmcH

rSm olwdk@bmoma&G;xm;wJh udk,fpm;vS,fu tzGJ@csKyfudk,fpm;vS,f xufrsm;atmifxdyfacgufa&G;xm;+yD; tEkdifusifhzkd@vkyfwmyg? 'gudk tzGJ@csKyf u vufcH&if tzGJ@csKyf[m ordkif;w&m;cHjzpfrSmaygh iwHk;&JŒ? tckawmh ordkif;w&m;cHu w&m;Oya'ta=umif; ememajymaewJh w&m;r0iftpdk;& etz ppfAdkvfcsKyfawGyJqkdwmv,fjyifrSm qifrJ}uD; uif;+rD;aumufaxmifovdk xif&Sm;ae+yDr[kwfvm;?w&m;0ifcsif&if tzGJ@csKyfu vrf;zGifhzdwfac:wm vufcHyg? u|efawmf[m Oya'ynm&SifvJr[kwf/ EkdifiHa&; o±kyfcGJol tuJjzwfolvJ r[kwf? t&yfom;^m%f“qifajc”orm;oufoufyg? t&yfom;qifajceJ@udkyJ etzppfAdkvfawG[miz,fvefu ajymif;jyefqdkovkd Oya'pum;ajymaewm odomxif&Sm;vSygbd?jynfolawG tHkºuGr_}uD;udk rapmifhbJ w&m;0ifatmifom tjrefvkyfayawmh?“w&m;0if”qdkwJh pum;udk “w&m;0ifajymcGifh”&atmif vkyfygav?

armifpGrf;&nf Ò 24 ar2006 e,l;a,muf

- tm[m&pmapmif trSwfpOf (64) ZGefv/ 11/ 2006

udk,fvufrcHwJhOya'eJ@ olrsm;udk rw&m;rajymoifh?'ga=umifh etz [m Oya'pum;awGudkOya'rvdkufemEkdifbJ rajymoifhbl;?

Page 30: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3030303030

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh 'dkif,mavmh“'dkif,mavmh”qdkwm t*Fvdyfpum;vHk;yg? t*FvdyfuvJ acgr/ a&mr

pum;vHk;udk ,lxm;wmeJ@wlyg&JŒ? b,fuyJ,l,l ESpfOD;ESpfzuf pum;ajymqdk=uwmudk 'dkif,mavmhvdk@ ac:wmygyJ? ‘'Dpum;vHk;udkrsm; usKyfwdk@vJodygh/ cifAsm;&Sif;jyp&mrvdkygbl;’vdk@ 'Dpmzwfv#if zwfjcif; òidjiifrdolvJ &Sdaumif;&Sd rSmyg? [kwfuJhæ rdwfaqG? cifAsm;u òrdŒay:ae+yD; t*FvdyfpmawG bmawG oifcGihf&zl;&ifawmh[kwfwmaygh? Armpum;om wwfzl;/ zwfzl;wJh trsm;jynfolawGu odcsifrSodrSmyg? z,f'&,fqdkwJh pum;vHk;t"dym,fudk rod0dk;0g;eJ@ “'g[m jynfaxmifpkòzdcGJzdk@jynfru cGJxGufa&;” vkyfwm? 'ga=umifh wdkif;jynf}uD; acsmufxJuszdk@ vufwvHk;

bmvJ[Jh 'dkif,mavmh

tvdkrSm ppfwyfu u,frS jzpfr,fvdk@qdk+yD; olwdk@u u,fwifvdkuf&wmwJh?tJovdkeJ@ Adkvfae0if; vufwvHk;=um;vkyfvdk@ zuf'&,fqdkwJh pum;wvHk;eJ@ EdkifiH}uD;bHk;bHk;vJcJh&ygyaum? wcsKdΠppfAdkvfppfom;awGuawmif tJovdk txifrSm;aewmyg?

'geJ@ +yD;+yDvm;qdkawmh r+yD;ao;bl;? aemufwufvmwhJ ppfAdkvfawGuvJz,f'&,fudpPrSm olwdk@ u,fwifcJh&ovdk &Spfav;vHk;udpPrSmvJ olwdk@ 0ifu,fvdkuf&wmwJh? tJovdk ,Hk=unfpGJ+rJae=uygw,f? z,f'&,frlqdkwmudk wcsKdŒuckxufxd bmrSef;rod=uao;ygbl;? wu,f rodwmyg? u|efawmfar;=unfhzl;vS+yD?

jynfaxmifpk}uD;xJu cGJxGufa&;rlvdk@yJ ajz=uwmawG trsm;}uD;yg?trSefu cGJxGufa&;r[kwfygbl;? tar&duefjynfaxmifpkwdk@/ tdENd,jynfwdk@[mjynfaxmifpkrlawGygyJ? wGJae=uwmygyJ? ck u|efawmfwdk@ tar&duefz,f'&,f

z,f'&,fqdkwJh pum;vHk;t"dym,fudk rod0dk;0g;eJ@ “'g[mjynfaxmifpkòzdcGJzdk@ jynfru cGJxGufa&;” vkyfwm?

'ga=umifh wdkif;jynf}uD; acsmufxJ uszdk@vufwvHk;tvdkrSm ppfwyfu u,frS jzpfr,fvdk@qdk+yD;

olwdk@u u,fwifvdkuf&wmwJh?

Page 31: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3 13 13 13 13 1

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

jynfaxmifpkrSm acwWae=uwmyJ? 'ga=umifh jynfru tultnDay;ygw,f?jynfe,fwckuwckudkajymif;&if jynfe,fawGuvJ tultnD xyfaqmif;ay;=uygw,f? jynfe,ftvdkuf qHk;jzwfcGifhawG&Sd=uygw,f?

qdkcsifwmu z,f'&,fqdkwm cGJxGufa&;r[kwfbl;? Armppftm%m&SifawGuom tm%mcGJa0 ray;csifvdk@ jynfe,fawGudk tkyfcsKyfr_qdkif&m wdkif; c±dkifawGvkyfypfcJhwmyg? qdkcsifwmu ae&mwum t*Fvdyfpum;awGoHk;&if em;rvnfawmh±_yfukef+yD;tusKd;enf;wwfw,f qdkwmygyJ? 'gha=umifh 'dkif,mavmhqdkwmudk jzpfEdkif&if ESpfzufaqG;aEG;yGJ 'grS[kwf ESpfOD;ESpfzufn‡dEd_if;yGJ pojzifh jynfoltrsm; em;vnfoabm aygufapEdkifrJh pum;vHk;udkyJ oHk;apcsifygw,f? t*FvdyfpmwwfwJh vlcsif;uawmh t*Fvdyf vdk n‡yfajymajym/ t*Fvdyfvdkcsnf;ajymajym &ygw,f? ygVdvdkóudufvdk@ ygVdoHk;cJhwmawGvJ wyHk}uD;?

'dkif,mavmhqdkwJhpum; wGifus,fvmwmu ppftpdk;&eJ@ trsKd;om; 'Drdkua&pDtzGJ@csKyfwdk@ awG@qHkaqG;aEG;=uzdk@ vdktyfwmu pwifygw,f? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf[m jynfolvlxku rJtrsm;qHk;ay;+yD; a&G;cs,fxm;wJh jynfol@udk,fpm;vS,ftzGJ@ jzpfygw,f? ppftpdk;&u tm%mvktpdk;& jzpfygw,f? 'D-csKyfrSmu jynfolvlxktrsm;pk&JŒ axmufcHcsufudk tiftm;ðyygw,f? ppftpdk;&uawmh aoewfvufeufudk tiftm;ðyygw,f?

aqG;aEG;=ur,fqdk&if wzufeJ@wzuf r,HkouFm jzpfwwfygw,f? 'ga=umifhwzufeJ@wzuf tuJcwfzdk@ jyifqifzdk@tcsdef twdkif;twmwck vdktyfygw,f?tJ'gu ‘,Hk=unfr_wnfaqmufa&;umv”vdk@ ac:cJh=uygw,f? 'Dae&mrSm t*Fvdyfpum;vHk;wvHk; xyf0ifvmw,f? ‘x&efpfay&ifpD’wJh? wzufpD&JŒrl0g'awG[m zefvdkrSefvdk xkwfcsif;aygufjrif&atmif =unfvifae&r,fwJh? bmudkrS vufaemuf ypf+yD;udkifqkyfuG,f0Sufxm;wm r&Sd&bl;/‘0SufzJ’ qdkwmrsKd; r&Sd&bl;? yGifhvif;&r,fvdk@qdkvdkygw,f? yGifhvif;ygqdkwm ±dk;om;r_udk awmif;qdkwmygyJ? trsKd;om;a&;twGufyg?

ppfwyfu tm%modrf;w,fqdkwm vufeufeJ@vk,lwmyJ? trsm; jynfolu wcJeuf rJay;xm;wJh=um;u vk,lw,fqdkuwnf;u r±dk;om;bl;vdk@ qdk&r,f?'gha=umifh ppfAd kvfawGrSm rvHkrvJ pdwf&Sd=urSmyg? olwdk@vJ OD;aESmufeJ@vlyJ?rvHkrvJpdwfa=umifh ‘igwdk@u tav#mhay;vdkufvdk@ jynfolawGu igwdk@udk jynfol@w&m;cGif wif=u&if 'kuQa&mufacs&JŒ’vdk@qdkwmrsKd; awG;=u&SmrSmygyJ? 'gayrhJtm%m/ &mxl;/ aiGa=u;vmbfvmb qdkwmawG avmbrjzwfEdkifawmhvJ a'gouyfrSmqdkwm "rRwmyJ? ckvdk 0tDvmwJhtcgrSmawmh t=uyftwnf;awGuvJjzpfvmwma=umifh olwdk@vJ aphpyfaqG;aEG; ausat;csifrSmygyJ? udk,fh txifayghav?raqG;aEG;=ucifrSm óudwifowfrSwfcsufawG/ awmif;qdkcsufawG rxm;=uzdk@eJ@,Hk=unfr_wnfaqmufzdk@qdkwmudkawmh ESpfzufoabmwlxm;+yD;=u[ef wlyg&JŒ?

Page 32: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3232323232

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

,Hk=unfr_wnfaqmufbdk@ qdkwJhtxJrSm wzufeJ@wzuf b,fauG@ a&muf&ifb,fwufeJ@ avSmfrvJqdkwmvJ ol@bufudka&m udk,fhbuf twGufygwGuf=utHk;rSmyg?

'Dae&mrSm wcsKd@u vl}uD;vlaumif;aveJ@ ESpfzufvHk;twGuf ‘r#r#ww’jzpfapzdk@ avoHrsKd;eJ@ ‘eifwef - eifwef’vdk@ 0ifajym=uwmrsKd;vJ awG@&ygw,f? 'gvJ w±kwfpum; r[kwfbl;aemh? ESpfzufvHk;awmfyg/ wefygArmvdkajymwm? 'gayrJh tJ'Dpum;uvJ ‘vlvnfvkyf&m’usae w,fvdk@tm;emyg;emeJ@ ajym&ygawmhr,f? ppfwyfu tm%modrf;xm;w,f/a&G;aumufyGJudk todtrSwf rðybl;? a&G;aumufcH jynfol@udk,fpm;vS,fawGu

rvHkrvJpdwfa=umifh ‘igwdk@u tav#mhay;vdkufvdk@jynfolawGu igwdk@udk jynfol@w&m;cGif wif=u&if'kuQa&mufacs&JŒ’vdk@ qdkwmrsKd; awG;=u&SmrSmygyJ?

vkyf&rJh trsKd;om;nDvmcHudkvJ ppftm%m&Siftvdkus óudwifa&;qGJ+yD;ZGwfvkyfaew,f? 'D-csKyfygwDudkvJ òrd@e,f±Hk;awG ydwfypfw,f? qdkif;bkwfðzwf/"gwfyHkðzwf/ ±Hk;pmzdkifawGodrf;w,f? pme,fZif;orm;awGeJ@ acgif;aqmifawGukdaxmifxJxJhxm;w,f? OD;wifOD;/ a':pk/ OD;0if;wif pwJhyk*~dKvfawGudk vlxkeJ@tqufjzwfxm;w,f? 'gu ppfwyfbufrSmyg? uJ 'D-csKyfbufrSm bmav#mhp&m usefovJ? awG@qHkaqG;aEG; ('dkif,mavmh)vkyfyg? ESpfzuf pdwfcsrf;omap&ygr,f? olrem/ udk,frem +idrf;csrf;ap&r,f? aemufqHk;awmh oifykef;acs=ur,fvdk@xd ajymxm;ygw,f? tJ'Dawmh 'D-csKyfbufu bmav#mhp&m&Sdao;vJ? tJovdk ‘eifwef eifwef’ ajymwJh yk*~dKvfudk u|efawmfu 'D-csKyfrSmbmav#mhp&m &Sdawmhvdk@vJ? OuUÏ}uD;OD;atmifa&$wdk@rSm cg;0wfykqdk;yJav#mhp&m&Sdawmhw,fvdk@ ajymcJhzl;ygw,f?

aqG;aEG;yG J ac:&wm[m tcsdefapmifh&/ tcsdef,l&wwfygw,f?'gha=umifh pdwf&Snf&w,f? apmifhEdkiftusdK;&Sdqdkor_wfvm;? 'Dvdkpdwf&Snfonf;cHwmudkyJ wcsdK@u ‘udk,fhbufurSefygvsufeJ@ bma=umifhtnHhcH&wmvJ’vdk@tm;rvdk tm;r&jzpf=uygw,f? 'gu udk,fa&;udk,fwm &efjzpf=uwmrsKd;r[kwfygbl;? EdkifiHa&;yg? emp&m&Sd&if jynfolvlxkemrSmyg? acgif;aqmifcsif;pD;csif;xdk;wdkufyGJ r[kwfbl;? trdkufòydif&wJhae&mrsKd; r[kwfbl;? ZGJowWdòydif&wJhae&myg? ESpfzufpvHk;u udk,frSefw,fxifwmudk ‘cscif;’=u&wmyg?‘opPmqdk’=u&wJh yGJrsKd;/‘opPmrD;eif;yGJ’qdkwmrsKd;yg? rSefwJhvluopPmðy&ifrD;[m rylygbl;wJh? rD;eif;&J&if eif;vSnfhprf;qdk+yD; opPmqdk/ pdefac:wJhyGJyg?

Page 33: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3 33 33 33 33 3

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

[kwfuJh/ 'gvJ enf;wenf;ygyJ? bufpHku qef@usif=u&if aumif;wmygyJ/ 'gayrJhvufeuf/ vlol/ aiGa=u;/ tcsdef/ ae&m pwmawG wGufq&tHk;rSmyg? txl;pOf;pm;&rSmu 'gvJ topftqef; r[kwfbl;? wdkif;&if;om; olykefrsKd;pHkeJ@ Auywdk@[m ESpfaygif; 50 avmuf ykefuefcJh=uwmyJ? bma=umifh ratmifjrifao;ovJ?tJ'g xnfhwGuf&ygr,f? 'gjzifh bmvkyf&rvJ? 'D-csKyfu +idrf;csrf;wJhenf;/ vlxkenf;eJ@ aqG;aEG;csifwmyg? ‘'dkif,mavmh’yg? 'dkif,mavmhu csufcsif;jzpfrvmbl;?wcsKd@u pdwfr&SnfEdkifawmhbl;? 'gvJ jzpfwwfwJh obm0 ygyJ? 'gayrJh ordkif;qdkwmOHKzGqdkajymif;vJapqdk+yD; vkyfvdk@r&bl;? pdwf&Snf&rSmyJ?

ck-ppfwyf[m trsKd;om;nDvmcH ZGwfac:+yD; olvdkcsifwmudk ‘w&m;0if’jzpfzdk@ ‘rw&m;’ vkyfae&w,f? rJtrsm;qHk;&xm;wJh jynfol@udk,fpm;vS,fawGrygbl;? olwdk@pdwfóuduf xdyfacgufa&G;xm;wJh vlawGeJ@ vkyfaewmudkyJ vkyfvdk@r&Edkifatmif jzpfaew,f? olwdk@rSmvJ tcsif;csif; tm%mvk/ &mxl;vk=uvdk@pdwf0rf;uGJvmaew,f? tm%m pnf;pdrf,pfrl;&if; bk&if±l; ±l;+yD; tdk;eif; cGufeif;vJjzpfvmaew,f? rsKd;cspfol&Jaumif;wpk ppfwyfxJu xGufay:vmwmrsKd;udkvJpdk;&drf&rJh tcsdefa&mufaew,f? 'gayrJh olwdk@rSm tm;wufp&mu w±kwf/ ±k&Sm;eJ@tmpD,Hwdk@u axmufcHxm;w,f? (Armh o,HZmwawGudk ukefatmifxkwf,l=ur,f?)

'D-csKyfbufrSm trSefw&m;&Sdw,f? vlxk&Sdw,f? ukvor*~eJ@ tar&duefeJ@ Oa&myEdkifiHawG udk,fhbufu &Sdaew,f? “qdkif&Sif”ydwfqdk@r_ &Sdw,f? qdkif&SifeJ@atmifEdkifyghrvm; rar;eJ@? 'DwckxJeJ@awmh atmifEdkifrSm r[kwfbl;qdkwm aocsmw,f? 'gayrJh 'g&Sdae&if ppfwyfoduQmusaer,f? tusyftwnf;awG awG@wefoavmufawG@r,f? vHk;0 zGifhxm;wmeJ@pm&if enf;enf;yJjzpfjzpf ydwfqdk@xm;wm&Sdaewm aumif;wmygyJ? aemufqHk;awmh ESpfzuf vdyfcJwnf;vJ jzpfaew,f?ESpfzuf ‘wufr& qkwfr&’jzpfaew,f? =um&if ‘bmomv0g’ae=uwJh EdkifiHa&;pdwfr0ifpm;awmhbl;vdk@ xifae&wJh vlxk[m cg;pnf;cHae&wJh pm;0wfaea&;'kuQ/a=umuf&GHŒae&wJh 'kuQawGudk pdwfr0ifpm;vdk@ r&awmhwJhtwGuf 0kef;ueJ aygufuGJoGm;Edkifw,fqdkwm vlwdkif;awG;vdk@&w,f? ppfwyfuvJ yaxG;vrf;pOft&

vla=umufawGeJ@ rrSefwJ hvlawGrvkyf&JwJhyGJrsKd;? 'dkif,mavmhrvkyf&ifbmvkyfapcsifovJqdkawmh wcsKd@urajymwwfbl;? u|efawmfwd k @utJ'Dar;cGef;&JŒtajzawGudk =um;csifwm? =um;0if+yD; tmacsmifwmr=um;csifbl;? wcsKd@uawmh ajymw,f? vufeufeJ@ awmfvSefr,fwJh?

‘eifwef eifwef’ ajymwJh yk*~dKvfudku|efawmfu 'D-csKyfrSm bmav#mhp&m

&Sdawmhvdk@vJ? OuUÏ}uD;OD;atmifa&$wdk@rSmcg;0wfykqdk;yJav#mhp&m&Sdawmhw,fvdk@

ajymcJhzl;ygw,f?

Page 34: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3434343434

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

‘wnfhwnfhypf’rSmyJ? 'Dvrf;a=umif; ra&mufatmif vkyf&r,fhenf;uvJawG@qHkaqG;aEG;wJhenf;yJ &Sdw,f? udk,f pdwf"gwfuswmeJ@ jynfolvlxkudkawmhtjypfwif rapmvdkufaveJ@? jynfol@bufu ordkif;wm0ef rauswm&,fvdk@r&SdcJhygbl;? jynfolawG t&rf;yJaygufuGJrSmrsKd; rjzpfatmif óudwifpnf;±Hk; ae=uzdk@uawmh vkyfvdk@&wJhenf;eJ@ vkyfae=uwmvdk@ ,Hk=unfygw,f? v#KdŒ0Sufenf;,l*sDenf;aygh? tzGJ@zG J@p&m rvdkbJ/ udk,fhenf;eJ@udk,f vkyfae=u[ef&Sdwmaumif;w,f?

ckaetcgrSm ESpfzufawG@qHk tajz&SmEdkif&if ESpfzufvHk;twGuf aumif;rSmyJ? txl;ojzifh ppfwyf&JŒoduQm jyefrwfvmrSmyJ? EdkifiHvHk;qdkif&m vlqdk;*dk%f;}uD;b0u u|wfoGm;rSmyJ? 'DvdktcgrSm =um;0ifay;zdk@&m ta&;}uD;qHk;ygyJ? jrefrmhordkif; tprSmuwnf;u &Sif'domygarmuQvdk/ póudoljrwfvdk =um;0ifaqmif&Gufay;olawG &SdcJhygw,f? jrefrmhtpOftvmrSm yHhoulq&mawmf/yef;wl;}uD; oHC&mZm pwJh oHCmawmf}uD;awG =um;0ifwm &SdcJhovdk ckvJoHCmhem,u q&mawmf}uD;awGeJ@ q&m}uD;ocifudk,fawmfrd_if;&JŒ om;wynhfawGjzpf=uwJh tarvlxk a':trm/ uAsmq&m}uD; '*kefwm&m/ q&myg&*l/ q&mewfarmuf OD;bkef;ausmf/ a'gufwmvSaz/ qvdkif;xGef;oef;/ jrefrmhtvif;OD;oef;!Gef@wdk@vdk jynfolav;pm;wJh yk*~dKvfawG pkaygif;=um;0if=u&ifvufcHEdkif=urJh tajctaewdkifaeyg+yD? ppfAkdvfcsKyfawG[m b,favmufyJrdkuf±dkif;w,fqdkOD;awmh oHCmhem,u q&mawmfrsm;udkawmh zrf;qD;vkyf=uHowfjzwfwmrsKd; vkyfavmufatmif xyf+yD; rrdkuf±dkif;Edkifygbl;? 'dkif,mavmhqdkwm ArmhtpOftvmrSm r&SdcJhwm r[kwfygbl;? &Sif'dom ygarmuQupwJhyk*H tpOftvmyg? bk&m;udk,fawmfwdkifyJ a&m[eDjrpfa&vkyGJrSm v,form;awG aorukefatmif u±k%mawmfxm;+yD; =um;0ifcJhvdk@ +idrf;csrf;a&; &cJhzl;ygw,f? azyk&Sdef(1919)/ azykodrf;(1920) jrefrmjynfqdkif&m vef'ef rsufESmpHknDtpnf;ta0;yGJ (1932)/ yifvHknDvmcH(1947)/ (jynfwGif;+idrf;csrf;a&; aqG;aEG;yGJrsm;(t}udrf}udrf) vkyfcJhwmawG[m 'dkif,mavmhtpOftvmawGyJ r[kwfvm;? tpOftvmr&Sdvdk@ rvkyfaumif;bl;vdk@vJ b,fbk&m;rSra[mcJhygbl;?udk,fhvlwdk@? arwWmydk@wmudk tdrfxJausmif;xJu tjyifxGuf+yD; arwWm&yf=u&ifESpfzuf aqG;aEG;yGJ jzpfoGm;Edkifygw,f? opPmeJ@ arwWmudk ,Hk=unf+yD; onf;cHpdwf&Snf&ygvdrfhr,f? q&mawmf}uD;rsm; arwWma&SŒxm;zdk@ tm;xkwf=unfh=uygpdk@vdk@ pdwful;,Of=unfh=uygpdk@? ?

armifpGrf;&nf Ò- tm[m& pmapmif trSwfpOf (61) rwfv/ (12) &uf 2005

Page 35: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3 53 53 53 53 5

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh ESpfzufvHk;av#mh“[dkbuf'Dbuf ESpfzufvHk;uav#mh=uyg”wJh wu,hfjyufvHk;ygvm;?

'Dpum;udk &,fp&mjyufvHk;vdk@ qdkvkduf&ayrJh wu,fhawmh &,fp&m r[kwfyg?idkcsifp&maumif;vSygw,f? wcsKd@ EkdifiHa&;ynm&Sifvdk@ olwdk@udk,folwdk@ xifae=uolawGu ajymwJhpum;yg? bmav#mh&rvJAsmæ wdk@?

cktcg jrefrmhEkdifiHa&;[m wufr&qkwfr& uef@vef@}uD;jzpfae+yDwdkif;oljynfom;awG emvSyg+yDwJh?

'Dpum;[mrSefwJhpum;rdk@ tm±Hkpdkufp&maumif;vSygw,f? [kwfuJhwufr& qkwfr&eJ@ 'kuQjzpfaeygw,f? 'gudk b,fvdkxGufayguf &Sm&rvJ/

bmvJ[Jh ESpfzufvHk;av#mh

'Djy\emudk vlwdkif;u ajyvnfapcsifygw,f?'Dawmh wcsKdŒynm&Sdav;rsm;u tajz&Smay;=uw,fav?

“[dkbuf'Dbuf/ ESpfzufpvHk;u av#mh=uyg”wJh?

ESpfzufpvHk;udk av#mh=unfhzdk@ ajymwmjzpfwJ htwGuf tvGef@tvGef ynm&S davoH aygufaeygw,f? wu,formorwf&SdwJh w&m;ol}uD; avoHygyJ? aeygtHk; ESpfzufpvHk;udk av#mhygqdkawmh ESpfzufpvHk;u wif;aeovm;? aoaocsmcsm pOf;pOf;pm;pm; ajymzkd@oifhw,f? wu,f wkwfwjyuf/ "m;wjyuf &efjzpfae=uwJh=um;udk 0ifrd&iftJovdkvlrsKd; wkwfawG "m;awGeJ@ txdcH&rSmaocsmygw,f?

ESpfzufqdkwmu b,f[mawGvJ? ppfwyfeJ@ trsKd;om;'Drd kua&pDtzGJ@csKyfudk ajymwmyJqdkwm vlwdkif;em;vnfygw,f? em;vnfayr,fh ydk&Sif;zdk@‘ESpfzuf’&JŒ trnfawGudk azmfxkwfvkduf&ygw,f? [kwfuJh? ppfwyfeJ@trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf ('DcsKyf)? ppfwyfeJ@'DcsKyf? vlemrnfeJ@ajym&&ifckvufawG@ ajyma&;qdkcGifh&SdaewJh AdkvfcsKyfoef;a&$eJ@OD;vGif? b,folawGub,fvdkwif;xm;ovJ? b,folawGu bmawGrav#mhovJ?

ckppfwyfu“trsKd;om;nDvmcHqdkwm}uD;”udk wzufowfvkyfaew,f?(vkyfae&Smw,f)? 'DcsKyfrygbl;? 'g[m 'DcsKyfu wif;rmovm;? 'DcsKyfutav#mhray;wmvm;? pOf;pm;=unfhyg? ppfwyf&JŒ ajcvSrf;}uD; 7 vSrf;eJ@/ajcvSrf;i,f 104 vSrf;udk =unfhyg? t&ifwcg &yfem;vkduf&wkef;uvJ 'gyJ?aemufxyfvmawmhvJ 'gyJ? bmrS av#mhrxm;bl;? olwdk@ pdwfóudufa&;xm;wJh

wcsKd@ EkdifiHa&;ynm&Sifvdk@olwdk@udk,f olwdk@ xifae=uolawGu ajymwJhpum;yg?bmav#mh&rvJAsm æ wdk@?

Page 36: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3636363636

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

“ajcvSrf;”awGyJ?1? ppftpdk;&tzGJ@rSm“ppfwyft}uD;tuJ”awGudk a&G;aumufyGJr0ifbJ xdyfu &mxl;ay;&r,f?2? 'D=um;xJ olwdk@rauseyf&if tpdk;&tzGJ@udk ppfAdkvfcsKyfu tcsdefra&G; zsufodrf;Ekdifw,f? wenf; ajym&&if &mxl;}uD;awGomru &mxl;i,fawGudkyg ppfwyfutcsdefra&G;jyef+yD; odrf;,lEkdifcGifh&Sd&r,f (0g) tm%modrf;r,f?3? jynfe,fawGudkvJ rkef@zJhau|;ovdk acgif;aqmifwpkudk enf;enf; pD;yGm;a&;vkyfcGifhay;r,f? EkdifiHa&; tm%mawmh vHk;0ray;bl;?

tJ'gawGudkwcsufrS rav#mhwJhtjyif wzufrSm&SdwJh1? 'DcsKyfacgif;aqmifawGudk zrf;xm;w,f?(Oya'rJh)2? 'DcsKyf±Hk;awGudk ydwfxm;w,f?(Oya'rJh)3? 'DcsKyfpmapmif pme,fZif;vkyfcGifhawG ydwfxm;w,f? (Oya'rJh)4? 'DcsKyfrJEkdifxm;wmudk vHk;0 todtrSwfrðybJ tm%modrf;xm;w,f?(Oya'rJh)

tJ'gawGu ppfwyfu vkyfxm;wmawG? 'DcsKyfu cHae&wmawGyg?wzufowf ESdyfpufor# cHae&wmawGyg? 'DcsKyfu w&m;0if rJEkdif tpdk;& jzpf&rSmyg? awG@qHkn‡dE_dif;ygvdk@ urBmod/ Armod/ vlod/ ewfod/ jA[Rmod qdkovdk ppfwyfudkyef=um;xm;wmyg? bmrS awG@qHkp&m rvdk? 'dkif,mavmhrvdk? ppfwyfpDpOfor#emcH&r,f? 'D=um;xJ acgif;aqmifawGudk 'DyJ,if;rSm aoa=umif;=uHvkdufao;w,f?

uJæ 'D-csKyfu av#mhr,fqdkygawmh? av#mhr,fpum;awmifajymzdk@tcGifhta&; ray;ygbl;? 'geJ@rsm; av#mhæ av#mhæ av#mh wJh? OD;vGif taeeJ@bmrSav#mhp&mr&Sdbl;? ol@vlawG onf;rcHEkdifvdk@ ajym=u/ qdk=uvkyfvm&ifppfwyfu&efrlrSmpkd;vdk@ udk,fhvlawGudkyJ xkwfypfae&&Smw,f? oem;p&myg?bmav#mh&rSmvJ? ynm&Sdw&m;ol}uD;rif;wdk@/ 'D-csKyfu bmav#mh&rSmvJ?OD;vGifrSmqdk&if av#mhp&mykqdk;yJusefygawmhw,fAsKdŒ?

armifpGrf;&nf Ò- opPmawmfvSefa&;pmayr*~Zif; trSwf (6) =o*kwf/ 2005

- tm[m&pmapmif trSwf (68) atmufwdkbm 8/ 2006

ppfwyfeJ@ trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf ('DcsKyf)? ppfwyfeJ@'DcsKyf? vlemrnfeJ@ajym&&if ckvufawG@ ajyma&;qdkcGifh

&SdaewJh AdkvfcsKyfoef;a&$eJ@ OD;vGif? b,folawGu b,fvdkwif;xm;ovJ? b,folawGu bmawGrav#mhovJ?

Page 37: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3 73 73 73 73 7

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

“xdyfwdkuf&ifqdkifr_awG rvkyfoifhbl;wJh”aeygtkH;/ b,folu b,fol@udkxdyfwdkuf&ifqdkifr_ vkyfaevdk@wHk;/ b,fol@‘xdyf’udk b,folu ‘wdkuf’aevdk@vJ?

usKyfajymyg&ap/ cifAsm;wdk@ ajymcsifwJhpum;udk usKyfem;vnfwJhtwkdif;jyefajym=unfhyg@r,f?

ck[mu“ppfwyfudk trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfu xdyfwdkuf&ifqdkifaew,fwJh” uHeJ@ uwWm; vGJrsm;ae=u+yDxifygw,f t&yfuwdk@? u|efawmfajym&wmvJ xyfaeyg+yD? trsKd;om; 'Drkdua&pDtzGJ@csKyf('DcsKyf)rSm acgif;aqmifawG tzrf;qD;txdef;odrf;cHae&w,f? axmifxJ aoolao=uw,f/ zsm;=u em=uw,f?t±dkuftESuf txktaxmif; txdk;t}udwf tuefta=umufawG cH=u&w,f?'DcsKyftzGJ@u rJEdkif+yD;(tjywftowfEdkif+yD;)w&m;ojzifh &±Sdxm;wJh tm%mudkvHk;0rtyfbJ ppfwyfu vufeufeJ@ wdkufcdkufowfjzwf+yD; vk,lxm;w,f/ ygwD±Hk;awG ydwfxm;wm cH&ao;w,f/ 'gqdk&if b,fol@xdyfudk b,folu wdkufaeovJ? xdyfudk aoewf'ifeJ@ xkwmudk b,folawG cHae&ovJ? wcsKd@u “jynfolvlxk trsm;pku pdwfóudufa&G;+yD; rJay; tm%mtyfxm;wmudk xm;vdkufygawmh/ a&G;aumufyGJ jyefvkyfygawmhwJh/ aeygOD;jynfolvlxkw&yfvHk;u rJay;xm;wm}uD;udk b,folu b,fvdkzsufay;&rvJ/b,folrSvJ a&G;aumufyGJzsufcGifhr±Sd? tJ'gudk ppfwyfu ZGwfroda,mifaqmif+yD; a&G;aumufyGJudk todtrSwfrðybJ vkyfaewmr[kwfvm;? jyefa&G;&if ‘w&m;r#w’ygr,fvdk@ ppfwyfu tmrcHrSmvm;? b,fwkef;u tyfr,fajymvdk@vJ/ppfwyfudk tyfzdk@ajymaewm r[kwfvm;/ uJæ b,folu‘xdyfwdkuf’vkyfaeovJ? wcsKd@uvJ ppfwyfeJ@ yl;aygif;vdkufygwJh/ b,fvdk yl;aygif;+yD; bmvkyf&rSmvJ? ‘yl;owf’ygwJh? OD;odef;azjrifhvdk EdkifiHa&;orm;}uD;uawmif yl;owfzd k @ ajymcJ hao;wmwJh? yl;owfw,fqdkwm 'Drkdua&pDtpdk;&tzGJ@wGif;udk0if+yD; yl;aygif;rSom jzpfEd ki fwmyg/tm%m&SifeJ @ yl;vJ iyl;yJjzpfw,f/OD;odef;azjrifhwdk@/ ocifcspfarmifwdk@/Auy ocifwifjr/ Adkvf&JxGwfwdk@[m

bmvJ[Jh xdyfwdkuf&ifqdkifr+bmvJ[Jh xdyfwdkuf&ifqdkifr+

'Drkdua&pD tpdk;&tzGJ@wGif;udk0if+yD; yl;aygif;rSom

jzpfEdkifwmyg/ tm%m±SifeJ@yl;vJ iyl;yJjzpfw,f/

Page 38: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3838383838

bmvJ[Jh armifpGrf;&nfrqveJ@ yl;owfcJhwm atmifjrif& J Œvm;/ ud k,fy J‘towfcH’c J h&w,f r[kwfvm;/ Adkvfae0if;uxkwfypfwmapmvdk@ ajrmif;xJa&muf roGm;wmyg/ olwdk@u 7csufeJ@ tcsuf 104 csufwdk@udkvHk;0 rav#mhygbl;vdk@ ajymxm;wm yl;&ifvJ 7 csuf eJ@ tcsuf104 csufyJ&r,f/ tJ'g ,lvdkufygvdk@ wdkufwGef;+yD;‘yl;’cd kif;aewm “ppfuíefcHcdkif;wm”yJ r[kwfvm;? yl;wm rqef;bl;/ tm;&SdoleJ@ tm;rJhol yl;&if “tyl;”cH&olu “tayguf”jzpfoGm;rSmygyJ/ [dk *sDpDbDatacwfu yl;owfw,fqdk+yD; 5000 (ig;axmif)pm;&mxl;awG 0ifyl; vdkuf=uvdk@/ q&m}uD; ocifudk,fawmfr_dif;uqdk&if “awmifusa&EGm;ESpfaumif r0ovdky”qdk+yD; yl;owfwJh ol@wynfh Ed kifiHa&;orm; awGudkuavmifc|efeJ@ xdk;cJ h&ao;wmyJ? yl;owfvdk@ b,fwkef;u atmifjrifvdk@vJ?EdkifiHa&;tm%mray;bJ t±dk;t&if;udkufcGifhom ay;wmudk b,fvdk vkyf+yD; yl;owfvdk@&rSmvJ? ppfwyfudkxdyfwifay;/ “yl;”awGudk t±dk;t&if;ay;/ +yD;awmh uefxkwfwmawGjrifw,fr[kwfvm;? “yl;”cdkif;wm[m “yif;”wmygyJ? ppfwyfzuf “yif;”aewmyg?

wcsKd@u Oyrmay;w,f? vlrdkufawGeJ@pum;ajym&if wJhwJhrajymygeJ@wJh/oG,f0dkufajymygwJh? aoewfeJ@ wJhwJhypfaewJholawGudk pum;eJ@ wJhwdk;jyefajymzdk@roifhbl;wJh/ qHk;r=uw,f// 0g;vHk;udk "m;eJ@ckwf&if wJhwJhrckwf&bl;wJh/ apGapmif;av;ckwfygwJh/ oG,f0kdufajymygwJh// aeygtkH; 'Drdkua&pDay;zdk@wm0ef b,fvdkapGapmif;+yD;ajym&rvJajym? ajymenf;oifay;=uygtHk;? apwemxm;+yD; t=uHay;=uwm aus;Zl;wifp&myg// t=uHay;p&mu ESpfzuf±SdwJh[mudk bmjzpfvdk@ ppfwyfudkt=uHray;bJ/'DcsKyfudkcsnf; t=uHay;ae=u&wmvJ? 'Drdkua&pDvdkcsifw,f/ vl@tcGifhta&;vdkcsifw,f/ vGwfvyfa&;vdkcsifw,f/ tJ'Dpum;awGudk oG,f0dkuf+yD; b,fvdkajym&rvJ//xdyfwdkufrjzpfatmifajymenf;av; pOf;pm;ay;=uyg?

“[dk[mvdkcsifw,f”vdk@ ajym&rvm;/“[dk'if;vdkcsifw,f”vkd@ ajym&rvm;?oDv&Sif bJOaysmufovdkajym&rvm;? udk,fhvlwdk@ t=uHay;wm aus;Zl;wifw,f?'gayrJh ppfwyfudkvJ wJhwJhrypfzdk@ t=uHay;ygtHk;/ apmif;ypfygvdk@// ppfwyfuawmhwJhwJhajymwmvJróuduf/ apmif;ajymwmvJ róudufygbl;// ajym=unfhygvm;?

armifpGrf;&nf Ò azazmf0g&D 27/ 2005

- tm[m&pmapmif trSwfpOf (51) arv 8/ 2005

“[dk[mvdkcsifw,f”vdk@ajym&rvm;“[dk'if;vdkcsifw,f”vkd@ ajym&rvm;?oDv&SifbJOaysmufovdkajym&rvm;?

udk,fhvlwdk@ t=uHay;wm aus;Zl;wifw,f?'gayrJh ppfwyfudkvJ wnfhwnfhrypfzdk@

t=uHay;ygtHk;/ apmif;ypfygvdk@//

Page 39: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

3 93 93 93 93 9

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

jrefrmEdkifiHtpdk;&&JŒ 0ef}uD;tzGJ@rSm &mxl;av;yHkwyHkudk ppfwyfua&G;aumufyGJr0ifbJ olwkd@udk ay;ygwJh? wusyf&JŒ av;yHkwyHkqdkwm wrwfom;yg?'ga=umifh owif;pmq&m}uD; a=u;rHkOD;aomif;u “wrwfom; ygvDref”vdk@r=umc%ac:wm =um;&ygw,f?

bma=umifh‘wrwfom;’udk vdkcsif&ovJ? olwdk@ppfwyf qifajcuwdkif;jynfudk t&yfom;awG tkyfcsKyf&if rtkyfcsKyfwwfvdk@ acsmufxJuszdk@tajctaeukd r=umc% a&mufa&mufoGm;&w,fwJh? acsmufxJuscgeD;vufwvHk;tvdkudka&mufwdkif; ppfwyfu r=umc%u,fu,f&wm 'kuQrsm;owJh? 'ga=umifh wcgwnf;u,fwifwJh taeeJ@ Armhtem*wfrSm ppfwyfuyJxm0&/ tpOft+rJ/ vufrv$wfwrf;(ajcrºuGwrf;) tkyfcsKyfrSjzpfawmhr,fwJh?‘'Drdkua&pD’ay;wJhtaeeJ@ a&G;aumufyGJvkyfay;r,f? t&yfom;awGyJ a&G;aumufyGJ 0if=u? ppfwyfua&G;aumufyGJr0ifbJ 0ef}uD;tzGJ@&JŒav;yHkwyHkudkyJ olwdk@udkay;ygwJh? tukefrawmif;bl; avmbr}uD;bl;aygh? 'gayrJh tck,lxm;wmwusyfom;yg?

“a&G;aumufyGJr0ifbJ”qdkwJhpum;udk owdðyrd=urSmyg? a&G;aumufyGJ[m'Drdkua&pD&JŒ ta&;}uD;wJh udpPyJ? a&G;aumufyGJr&Sd&if 'Drdkua&pD r&Sdbl;aygh?a&G;aumufyGJr0ifbJ tm%mtpdwftydkif;wckudk vdkcsifw,fqdkwmu 'Drdkua&pDeJ@ qef@usifwJhtjyif/ ppfwyf[molwdk@udk,folwdk@ jynfol&JŒ tqHk;tjzwfukdrcH&Jvdk@qdkwJh t"dy`m,fa&mufygw,f? owWd&Sd&if udk,fhudk,fudk,f ,Hk=unf&ifa&G;aumufyGJ0if+yD; jynfol&JŒtqHk;tjzwfudk cH&J&ygr,f?

aemufwcsuf pOf;pm;=unfhygtHk;? wdkif;jynfudk EdkifiHa&;orm;awG

bmvJ[Jh wrwfom;bmvJ[Jh wrwfom;

a&G;aumufyGJr0ifbJ tm%mtpdwftydkif;wckudkvdkcsifw,fqdkwmu 'Drdkua&pD eJ@ qef@usifwJhtjyif/ppfwyf[molwdk@udk,folwdk@ jynfol&JΠtqHk;tjzwfukd

rcH&Jvdk@qdkwJh t"dym,fa&mufygw,f?

Page 40: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4040404040

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

awGjzpfaew,f r[kwfvm;? EdkifiHa&;orm;uawmh t,ltq n‡dr,f? róuduf&if r[efbl;qdk&if av;ESpf=umawmh a&G;aumufyGJeJ@ ðzwfcsz,f&Sm;vdk@ &w,fav?ppfwyfuawmhjzpfEdkif&if woufvHk;tkyfcsKyf+yD; EdkifiHawmf&JŒ tqDtESpfawGudk0g;rsKdpkyfoGif;aecsifwmudk;? 'ga=umifhvJ wdkif;jynfacsmufxJuszdk@ vufwvHk;tvdkudk a&mufoGm;&wm r[kwfvm;? 'ga=umifh jynfolu toufaoG;ac|;eJ@&if;+yD;z,f&Sm;zdk@ tm;xkwf=u&wm r[kwfvm;? òrd@tkyfrif;u,frS axmifvHk;vHk;usqdkovdk ppfwyfu,frS trGJqHk;Ed kifiH/ owif;vGwfvyfcGif h r&S dqHk;Ed kifiH/vl@tcGifhta&; r&SdqHk; EdkifiHtjzpf usqif;oGm;&w,f r[kwfvm;?

o,HZmwawGqdk,if uGrf;oD;cG Hu u|ef;yiftxd/ refusnf;aphuywWjrm;aphawGtxd &Sdor# jynfyudk a&mif;csypfvdk@ ajymifae+yD? ppfwyf wdk;wufa&;/ AdkvfcsKyfawGcsrf;oma&;yJ tusKd;jzpf+yD; wdkif;jynfu rGJoxufrGJvmwmukdawmf±kHt&Sufenf;&if rjiif;ygbl;?

ckawmif;wJh wrwfom;qdkwmuaum bmvJ? tif'k deD;&Sm; b,fvrf;av#mufvdk@ b,fblwm a&mufoGm;ovJ? AdkvfcsKyfql[mwkd&JŒ vrf;tdkvrf;ysufudk ArmAdkvfcsKyfawGu vdkufaewmyJ? tqHk;usawmh AdkvfcsKyfql[mwdkvdk jzpfoGm;&rSmygyJ? wrwfom;qdk+yD; ta&;}uD;qHk;xdyfwef;&mxl;awGudkawmif;xm;wm owdðyrd=urSmyg? 0ef}uD;csKyf/ umuG,fa&;0ef}uD;/ jynfxJa&;0ef}uD;vdk[mudk awmif;wmyg? u|efawmfwdk@ Armh±kd;&mvlxkyHkjyifrSm nDtukdESpfa,muf tarGcGJwJhyHkjyif&Sdygw,f? tpfudk}uD;u “nDav;&m/ rcGJbJ twlae=u+yD; tarGypPnf;awGudk wvSnfhpDr#wcGJa0 oHk;pGJ=uwmayghwJh? apmifudk aqmif;wGif;rSm tudk}uD;,lr,f/ aEGusawmhnDav;,l”wJh? “Edk@pm; EGm;r}uD;udkawmh a&S›ydkif;udknDav;,l/ tudk}uD;u aemufydkif;yJ,lyghr,f”wJh?“ jrufau|;awmh nDav;ayghEdk@n‡pfawmhtudk}uD;”vdk@ qdkvdkwmyg? 'DvkdygyJ ppfwyfu jynfoleJ@ tm%mcGJa0&mrSm olwdk@u av;yHkwyHkqdkwJh wrwfom;udk awmif;wmrSef; tvGefwHk;wJh

tkyfcsKyfwmr[efbl; rtkyfcsKyfwwfbl;wJh?[kwfuJhvm;? olwdk@ ta=umif;jywmu EkdifiHa&;orm;awG rnD!Gwf=uvdk@ wdkif;jynf}uD; òyduGJ+yD; acsmufxJuszd k @ r=umc%óuH&owJh?[kwfuJh/ rnD!Gwf=uwm trSefyg? rnD!Gwf=uwm obm0yg? rdom;pkwpkrSmawmifwa,mufeJ@wa,mufnD!Gwfzd k @ cufygw,f? olwd k @ppfwyfrSmvJ Ad kvfae0if;eJ @Adkvfatmif}uD;/ Adkvfoef;a&$eJ@Adkvfcif!Gef@/Adkvfcif!Gef@eJ@AdkvfwifOD;wdk@ b,frSm nD!Gwf=uvdk@vJ? c%c%wyfwGif; tm%modrf;r_

ppfwyfuawmhjzpfEdkif&ifwoufvHk;tkyfcsKyf+yD; EdkifiHawmf&JŒ

tqDtESpfawGudk0g;rsKdpkyfoGif;aecsifwmudk;?

'ga=umifhvJ wdkif;jynfacsmufxJ uszdk@vufwvHk;tvdkudk a&mufoGm;&wm

r[kwfvm;?

Page 41: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4 14 14 14 14 1

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ppfAdkvfawmif rw&m;rSef;odomygw,f? wu,fu wrwfom;qdkwm wckvHk;(wusyfom;) udkawmif;aewmyg? bkef;}uD;ausmif;u aomufa&uefrSmav;yHkwyHkawmif;+yD; ajcaq;zdk@ =uHolvdkygyJ?

wcsKd@uvJ enf;&Sm=unfh=uw,f? av;ESpfavmuffoufwrf;xm;+yD;wrwfom;ay;=unfhaygh? aemufav;ESpfus ig;rl;om; aemufav;ESpfuswpfyJom; tJovdkppfwyfqD uwdawmif;+yD; wjznf;jznf;av#mhoGm;ayghwJh?w,fcufygvm; [±kdŒ? tckqdk&if wusyfom;ay;+yD; aygif;ay;&wmudku

av;ESpfaygif; av;}udrf&SdcJh+yD? av;ESpfav;}udrfqdkwm“ESpfcd&Sm ESpfcg&Sd”cJhyg+yD?tazu“orD;&,f av;ESpfavmufaygif;=unfhaygh róuduf&ifuGmaygh”qdkovdkjzpfae+yD? ck[mu rkqdk;zdk/ "m;jyAdkvf/ t&uform;rSef;od&ufeJ@ av;ESpfavmufaygif;=unfh&rvkd jzpfraebl;vm;? olwdk@&JŒ wrwfom;udk“uGefrGef;qifh” (com-mon sense)t&yfom;awG; awG;=unfhwmygAsm? ppfom;awG;vJ r[kwf/ynm&SdawG;vJ r[kwfygbl;? tvdkav;[Jh wrwfom;? bmvJ[Jh wrwfom;?

armifpGrf;&nf Ò2006 =o*kwf 25

- tm[m&pmapmif trSwfpOf (67) pufwifbm 10/ 2006- opPmawmfvSefa&;pmayr*~Zif; trSwf (11) Edk0ifbm/ 2006

olwdk@&JŒ wrwfom;udk“uGefrGef;qifh”(common sense)t&yfom;awG;awG;=unfhwmygAsm? ppfom;awG;vJr[kwf/ ynm&SdawG;vJ r[kwfygbl;?

Page 42: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4242424242

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

EdkifiHwumrSm ppftm%m&SifawG t=urf;zufzdESdyftkyfcsKyfaevdk@ 'Drdkua&pDr&Sd/ vl@tcGifhta&; r&Sdjzpfae&if wjcm;EdkifiHwEdkifiH/ 'grSr[kwf EdkifiHtrsm;utJ'D tm%m&Siftkyfpkd;wJh EdkifiHukd ta&mif;t0,f rvkyfbl;/ toGm;tvm rvkyfbl;/ &if;ESD;jr‡KyfESHr_ rvkyfbl;/ tm%m&SifawGudkvJ jynf0ifcGifhADZm ray;bl;?tJovdkrqufqHbl;qdk+yD; '%fcwfOya'jyÏmef;+yD; rqufqHpwrf; vkyfwmudk“qef&Sif”vkd@ t*Fvdyfvdkac:wm r[kwfvm;? tar&duefjynfaxmifpku ppfwyftkyfpdk;aewJh Armjynfudk tJovdk rqufqHpwrf; Oya'jyÏmef;xm;ygw,f?

‘qef&Sif’ vkyfcgprSma&m/ tck tawmfav;=umvmwJh tcgrSma&m‘qef&Sif’udk rausvnfwJh vlawG&Sdygw,f? r=umao;cifwae@u &Spfav;vHk;vli,fwOD;u|efawmfhudk tckvdkar;ygw,f“q&mwdk@ qef&Sif}uD;u [kwfrS[kwfao;&JŒvm;”wJh/ “q&mwdk@qef&Sifqdkawmh rif;wkd@qef&Sifa&m r[kwfawmhbl;vm;”vdk@ jyefar;awmh “u|efawmfwdk@awmh pdwfr&Snfawmhbl;/ 'Dqef&SifeJ@'Drdkua&pD&ygtHk;rvm;”vdk@ xyfar;jyefygw,f? “qef&Sifvkyf±HkeJ@ 'Drdkua&pD&r,fvdk@ rif;udk b,folajymbl;ovJ” b,folrS rajymzl;ygbl;? 'gu bufaygif;pHkenf;awGxJu t=uyfudkifwJh enf;wenf;ygyJ?

EkdifiHtrsm;pku0kdif;+yD; wnDwnf;ydwfqdk@=u&ifawmh 'Dxufydk+yD; xda&mufrSmaygh/ tck[mu tdrfeD;csif;tm&SEkdifiHawGu ArmjynfolawG&JŒ 'kuQudkr=unfhbJol@wdk@tjrwftpGef;&a&;yJ =unfh=uw,f? tdrfa&SŒu rdom;pk&efjzpfaewkef;aemufuae x&HcsKd;xif;qkduf=u/ =uuf0ifcdk;=u vkyfae=uw,fav? bmyJjzpfjzpfavmavmq,frSm wjcm;EkdifiHawGu ppftpdk;&udk rqufqHbl;qdk&if ppftpdk;&oduQmuswmaygh/ &Sufwwf&ifvJ &Sufp&mayghvdk@ xyfajymvkdufygw,f?

'Dawmh &Spfav;vHk;vli,fu “t=uyfudkifwmawmh[kwfyg&JŒ/ =uyfwmujynfolawGr[kwfvm;”wJhæ u|efawmfu“at;æ jynfolawG =uyfwmrSefw,f? 'gayr,fh ppftpdk;&rSmvJ &if;ESD;jr‡KyfESH olawGrvm/ urBmvSnfhc&D;onfawGtvmenf;awmh oduQmuswJhjyif aiGa=u;&vrf;&aygufawGvJ ydwfukefwmaygh/tpdk;&vJ t=uyfawG@wmaygh? jynfol=uyfwnf;wmuawmh qef&Sifrvkyfcifuwnf;u =uyfwnf;vdk@ trGJqHk;EkdifiHtjzpf a'0gvDcHcJh&wm r[kwfvm;? qef&Sifvkyfvdk@ tckrS=uyfwnf;oGm;wm r[kwfbl;av? aumif;yg+yD tckrSyJ =uyfwnf;

bmvJ[Jh qef&SifbmvJ[Jh qef&Sif

Page 43: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4 34 34 34 34 3

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

'Dawmh &Spfav;vHk;vli,fu “q&ma& tar&duefpD;yGm;a&;orm;wOD;ArmjynfrSm txnfcsKyf puf±HkoGm;zGifhawmh ArmtrsKd;orD;i,fawG tvkyf&=uvdk@tawmfacsmifvnf=uw,f? ck tJ'Dpuf±Hkudk qef&Sifvkyf+yD;awmh ydwfypfvkdufwJhtcgtrsKd;orD;awG axmifaomif;csD+yD; tvkyfvufrJh jzpfukef=u&w,f? u|efawmfh trsKd;awGawmif ygoGm;w,f? wcsKd@qdk&if e,fpyfoGm;tvkyf&Sm&if; ysufpD;ukef=uowJh?tawmf&ifemp&maumif;ygw,f”vdk@ qufajymygw,f? u|efawmfu tckvdkjyefajym&ygw,f? “[kwfw,f &ifemp&myJ? ightrsKd;awGvJ ygaumif;ygrSmyJ vlwoef;qdktHk;awmh/ ArmjynfrSm oef;ig;q,f&Sdwm r[kwfvm;? 'DvdkyJ tvkyfpGef@=u&/ toufpGef@=u&/ ajcvuft*F gpGef@=u&/ b0ysuf=u&wmawG renf;ygbl;? epfemolawG&SdayrJh vlrsm;pka&&SnftusKd;twGuf vlenf;pku tepfemcH&wmrsKd;awG &SdrSmygyJ?t"duw&m;cHu ppftpdk;&ygyJ? olrsm;EkdifiHawG bma=umifhzGH@òzd;wdk;wuf+yD; tvkyftudkif aygae&ovJ pOf;pm;yg? tdrfeD;csif;EkdifiHawGrSm tenf;eJ@trsm; 'Drdkua&pDyHkazmfae=u+yD r[kwfvm;? ppfAkdvfcsKyfawG[m EkdifiHjcm;t&if;tESD;awGvm&ifvJolwdk@ yk*~vdutusKd;eJ@ppfwyftusKd;yJ =unfhwm/ jynfoluawmh qif;&J+rJ qif;&J&wmyg? ppfAdkvfcsKyfrsKd;awGcsnf; csrf;omaewm/ rñuHzl;atmif ºuG,f0aewm zHk;zdvdk@r&atmif ay:vGifaewmyJ r[kwfvm;? zHk;zdzdk@vJ róud;pm;=uygbl;? pdefr*FvmaqmifawGudk vGwfvyfa&;yGJawGxuf }uD;atmifvkyfaewmawG=unfhyg? ºuGm;p&matmufarhae=uwmyg? ed*Hk;csKyf&&if ‘qef&Sif’ rvkyfcifuvJ jynfolqif;&Jw,fqdkawmhvkyf+yD;awmhvJ qif;&Jw,f? ‘qef&Sif’ jyef±kyfodrf;vJ ppftm%m&SifawG pm;+rJpm;ae&if rGJ+rJrGJaerSmygyJ? qef&Sifydwfqdk@r_ zGifhay;vkdufvJ ppftm%m&SifawGyJ quf+yD;tkyfcsKyfae&if trGJoHo&m jyefvnfaetHk;rSmyJ? qef&Sifr&SdbJ olwdk@ ppftm%m&SifuqufvufpDrHcef@cGJae&if wdkif;jynfaumif;oGm;r,fqdkwJh &v'f[m ‘usm;’u =uufOr&EkdifovdkygyJ? 'gha=umifh ‘qef&Sif’wckwnf;eJ@ 'Drdkua&pDr&EkdifayrJh jynfolvlxkrSmtusKd;rcHpm;&wm twlwl/ ppftm%m&Sif oufqdk;&Snfatmif rvkyfbJ t=uyf±kduf+yD; aemufqkwfatmif enf;rsKd;pHkqufvkyf&rSmyJvdk@ igwdk@awmh ,Hk=unfw,fuGm”vdk@ajymvkduf&ygw,f?

w,fqdk+yD; armif&ifwdk@qENtwdkif; qef&Sifudk ðzwfvdkufr,fqdkygawmh/ ppftpdk;&u'Drdkua&pDay;rSmwJhvm;? ,kwfpGtqHk;trsK d;om;'Drd kua&pDtzGJ@csKyfeJ@ aphpyfaqG;aEG;a&; vkyfrwJhvm;? ukdif;æ wcsKd@w0ufav#mh&if ± H k ;awGjyefz Gi f hrvm;/a':atmifqef;pk=unfudk wvavmufyJjzpfjzpf ol@tD;pDeJ@awG@cGifhðyrvm;ponftJovdkjyefar;vkdufygw,f?

ppfAkdvfcsKyfawG[m EkdifiHjcm;t&if;tESD;awGvm&ifvJ olwdk@yk*~vdutusKd;eJ@ppfwyftusKd;yJ

=unfhwm/ jynfoluawmhqif;&J+rJ qif;&J&wmyg?

Page 44: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4444444444

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

&Spfav;vHk;vli,fu ckvdkqufjyefygw,f? “q&m=um;rdrvm;rqdkEkdifbl;/vGefcJhwJh 2 ESpfavmufu puFmylwuUokdvfu jrefrmokawoDwOD; xkdif;-Arme,fpyfudkoGm;+yD; okawoe vkyfowJh? tJ'DrSm jynfhwefqmjzpfaewJh trsKd;orD;20 [m “qef&Sif”a=umifhydwfvdkuf&wJh txnfcsKyfpuf±Hkuvdk@qdkw,f? tJ'gvufawG@jzpf&yfyJ/ qef&Sifa=umifh 'kuQa&muf&wmav”wJh? “at; æ igvJ tJ'g=um;&JŒ?tJ'DokawoDudk tm&ftufzfat (vGwfvyfwJhtm&StoH)u OD;pdefausmfv_dif awG@qHkar;jref;wmudka&m rif;vJ=um;rdrvm;rodbl;? 'DvdkuGm/ igrSwfrdoavmuf jyefajymr,f? (1) okawoevkyfwmu txnfcsKyfpuf±Hku tvkyfvufrJhjzpfvmwJhtrsKd;orD;awGudkyJ ar;ovm;? (2) tJ'D 20 tjyif usefwJh tvkyfvufrJh trsKd;orD;awGua&m bmjzpfukef=uovJ? (3) txnfcsKyfpuf±Hk rydwfcifESpfawGua&me,fpyfrSmjrefrmtrsKd;orD;awG ckvkdjynfhwefqmjzpfaewm &Sdr&Sd okawoevkyfcJh

ao;ovm;? (4) &Sd&if 20 xuf rsm;rvm;enf;rvm;? (5) olwdk@aum bma=umifhckvkdtvGefedrfhuswJh tvkyfudkvkyf=uovJ/ okawoevkyfcJh ao;ovm;? (6)ckrvkyfcJh&ifaemifa&mvkyfzdk@ tpDtpOf&Sdovm; pojzifh ar;ygw,f? tvGefcsufydkifwJh ar;cGef;awGrdk@okawoDyg&*lynm&Sifcrsm tajz&=uyfoGm;cJh&Smygw,f? tJ'DokawoDvdk qef&SifudkuGuf+yD; wzufowf tjypf&SmraeygeJ@ayghuGm? tusKd;awGtrsm; }uD;&SdwmudkvJ vpfvsL±_rxm;ygeJ@? uJ æ igar;yg&ap/ 'Denf;raumif;&if rif;uvJ b,fenf;awGeJ@ 'Drdkua&pD&atmif vkyfcsifovJ qdkwm ajymygtHk;vkd@ jy\emudk tqHk;owfvdkufygw,f?

'Dawmholu “q&ma&/ u|efawmfwdk@u vli,fawGqdkawmh 'gawG odyfrpOf;pm;wwfygbl;? vl}uD;awGvkyfwmudkyJ vkdufvkyf=urSmr[kwfvm;”wJh? “at;æ vl}uD;vkyfwdkif;udk tjrifr&Sif;bJ vkdufvkyfr,fqkdwmvJ r[kwfao;bl;? ckvdkyJpOf;pm;vmwm aumif;ygw,f? t&yfom;pOf;pm;enf;eJ@yJ pOf;pm;prf;yg? aemifvJtjrifzvS,f=utHk;pkd@&JŒ? “bmvJ[Jh qef&Sifqef&Sifqef&Sifqef&Sifqef&Sif/ +yD;awmh bmvJ[Jh qefaoayghuGm”vkd@?

armifpGrf;&nf Ò2006 =o*kwf21

‘qef&Sif’wckwnf;eJ@ 'Drdkua&pDr&EkdifayrJhjynfolvlxkrSm tusKd;rcHpm;&wm twlwl/

ppftm%m&Sif oufqdk;&Snfatmif rvkyfbJ t=uyf±kduf+yD; aemufqkwfatmif enf;rsKd;pHkqufvkyf&rSmyJvdk@

igwdk@awmh ,Hk=unfw,fuGm

Page 45: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4 54 54 54 54 5

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ppftpdk;&a=umifh jrefrmEkdifiHa&;avmuxJudk a&mufvmwJh a0g[m&awGawmfawmfrsm;r,f? ppftpdk;&qdkwJh a0g[m&udku olwdk@a=umifhay:vmwJh a0g[m&yJr[kwfvm;? ppftm%m&Sifqkdwm olwdk@a=umifhjzpfvmwJh a0g[m&yJav?

tm%m&SifqdkwJhpum;udk u|efawmfwdk@i,fi,fu pwif=um;zl;wm *syefacwfuyg? tckjyefar;=unfhawmh tm%m&SifqkdwJh pum;vHk;eJ@twl arG;zGm;}uD;jyif;vmcJh&wm igwdk@uHqdk;avpGvdk@ cHpm;rd&w,f? zufqpfqdkwJh pum;vJ “tm%m&Sif”qdkwJhpum;eJ@ tr$marG;vmcJhwmygyJ? ckppfwyfu zufqpf tarGcHtm%m&Sifaygh?*syefacwfu EkdifiHt}uD;tuJudk “t"dywd}uD;” vdk@ ac:ygw,f? t"dywd}uD;ua'gufwmAarmfwJh/“urBmrSmtm%m&Sif/ wdk@vJ tm%m&Sif”qdkwJh oDcsif;oHawGyGufavmnHcJhygw,f? tpdk;&tzGJ@&JŒ aqmifyk'f uawmh“waoG;woHwrdef@”wJh?acgif;aqmif&JŒ trdef@twdkif;vkdufemusifh=uHzdk@ ygyJ? wdkif;jynftusKd;twGufwdkif;jynf acgif;aqmif&JŒ trdef@twdkif; vdkufem=u& r,faygh? vkdufemawmhvJ

bmvJ[Jh 'DzufwkdbmvJ[Jh 'DzufwkdbmvJ[Jh 'DzufwkdbmvJ[Jh 'DzufwkdbmvJ[Jh 'DzufwkdbmvJ[Jh 'Dzufwkd

ysufwmygyJ?tpdk;&awGeJ@ywfoufvdk@ ArmawG&JŒ

cH,lcsufu awmfawmfrSwfom;p&maumif;w,f? “tpdk;&”qdkwm“tp±kd;”ygyJwJh?tpdk;& jzpfcgpyJ aumif;w,f? aemufawmhb,ftpdk;&rS r±kd;awmhbl;wJh? cufwmutkyfcsKyfr_tm%mudk r±kd;rom;cdk;0Sufvk,ufvmwJh tpdk;&rsKd;usawmhvJ b,fES,fhvkyfrvJ? “tpr±kd;”jzpfaewmudktJovdktpdk;&rsKd;udk “'Dzufwdk”tpdk;&vdk@ ac:w,f xifyg&JŒ? u|efawmfajymwm[kwfr[kwfudk ar;jref;=unfhp&m EkdifiHa&;odyH ynm&Sif/ EkdifiHa&;yg&*lqdkwmrsKd;uvJ “bk&m;acs;xuf &Sm;ao;”vdk@ Armajym ajym&awmhrSmyJ? b,fol@ ar;&rSef;rodvdk@ udk,fhbmomyJ awm&rf;r,fzGJ@awG;& a&;&awmhwmygyJ?

aemufwck tpdk;&awGeJ@ywfoufvdk@“yrnw”w&m;yGJwckrSm =um;vdkufzl;wmudkvJ azmufonfcsvdkufcsifygao;w,f? tpdk;&u rD;&xm;}uD;eJ@wlowJh?rD;&xm;qdkwm bD;rsm;wmudk ajymwmr[kwfbl;? toHwlyHkudk ajymwm? &xm;}uD;xGufcGmp rSm “[kwf[kwf? [kwf[kwf”vdk@ jrnfowJh? t&Sdef&vmawmh “[kwf[kwf/r[kwf[kwf” “[kwf[kwf/ r[kwf[kwf”vdk@ jrnfowJh? t&Sdefukef+yD;aES;vm

zufqpfqdkwJh pum;vJ“tm%m&Sif” qdkwJhpum;eJ@

tr$marG;vmcJhwmygyJ? ckppfwyfuzufqpf tarGcHtm%m&Sifaygh?

Page 46: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4646464646

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

q&mawmf}uD;u rD;&xm;eJ@c&D;oGm;&if; awG;vJawG;/ a&;vJa&;wJh yk*~dKvf}uD;ayudk;?u|efawmfrD;&xm;pD;wdkif; tJ'DrD;&xm;toHudk =um;a,mif+yD; EkdifiHa&;

oHa0*awG&rdwm tcgcgygyJ? rEœav;udk tarvlxka':trmarG;ae@oGm;&if rD;&xm;eJ@yJoGm;=uawmh jynfyudk xGufrvmcif wacgufrSm rdwfaqGi,fwa,mufudk“a[hrifhem;xJrSm rD;&xm;toH b,fvdk=um;rdovJ/ aoaocsmcsm em;pGifh+yD;ajymyg”qdkawmh “*sKH;*sKH; *suf*suf”vdk@ =um;rdowJh? ab;wa,mufu0if+yD; “tefu,fckyJu|efawmf tJ'gem;pGifhaewm/ u|efawmf=um;rdwmu “atmifqef;pk=unfatmifqef;pk=unf”wJ/h ab;vlawGu =uH=uHzefzefqdk+yD; 0kdif;&,f=uygw,f?u|efawmfuawmh ðyH;vkdufrdw,f? “=oæ 'gu acwfu =um;wJhtoHudk;”vdk@? “oef;a&$armifat;/ oef;a&$ armifat;”vdk@ =um;csifwJhvluvJ =um;Ekdifygao;w,f?

tJ'Dvdk rD;&xm;jrnfoHrSwfausmufeJ@“'Dzufwdk”tpdk;&udk rSwfausmufwif=unfhwm r[efbl;? olu“tpr±dk;”cJhawmh c&D;pxGufuwnf;u“r[kwfr[kwf”vdk@yJjrnfoH=um;aecJh&wmudk;? Adkvfae0if;tpdk;&wufcgprSm pwif=um;zl;wm “ul'Dwm”wJh? ul'Dwmqdkwm “ulvDulrm”eJ@ tm%modrf;wmudk ac:w,fvdk@ em;vnfcJh&ygw,f? jyifopfpum;qdkvm; ajymygw,f? ul'Dwmvkyf+yD; tkyfcsKyfaewJh w&m;r0iftpdk;&udk“'Dzufwdk”vdk@ ac:owJh? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf[m jynfolvlxkurJtrsm;qHk; oJurf;òydovdk yHk=ocH&wJhygwDqdkawmh w&m;0iftpdk;& jzpf&rSmaygh?'gayrJh ppfwyfu vufeuftm;udk;eJ@ r[m;w&m;“ul'Dwm” vkyf vkdufawmhAdkvfcsKyfawG[m“'Dzufwkd”awG jzpfvmygawmhw,f? “'Dzufwkd”awGudk “[dkzufwdk;”jzpfoGm;atmifvkyfay;wmudk“'D*sL;&D;”vdk@ ac:owJh? Armvdk [dkzufwdk; qdkwm xkdifp&m ae&mudkrif;csnf;,lrxm;eJ@/ igwdk@udkvJ xkdifp&mae&may;ygvdk@ ajymcsifwmeJ@wlyg&JŒ?

a0\Eœ&mrif;}uD;vdk jynfolawGu ESifxkwfawmh wa,mufwnf;yJ? 'gayrJhr'DNa'0DeJ@ u%SmZmvD qdkwJh om;orD;awGu“wdk@vJvdkufr,f csefrxm;eJ@/ tazoGm;awmh ysif;vSw,f”qkdwmeJ@vkdufcGifhðy&w,f? r'DNa'0DeJ@uav;awGu jrif;&xm;ay:t&ifwufESifhawmh jynfolawGudk“wmhwm wmhwm” “wmhwm bdkifhbkdif”vkyfaewJhrif;}uD;u aemufrSwuf&w,f? 'DZmwfvrf;u rEœav; vl&$ifawmfawG ajymwmyg?q&mawmf}uD;uajymwm r[kwfygbl;? rif;}uD;u &xm;ay: wufcgeD;awmh

awmh “r[kwf r[kwf r[kwfr[kwf”vdk@yJ jrnfawmhowJh?tJ'Dpum;udk jrif;jcHrSm vma[mvdk@ =um;vkdufwmqdkawmh ocifvlat;yJajymcJ hwm xifyg&JŒ?bk&m;vl}uD;wOD;uawmh 'g[mv,fwDq&mawmf}uD;a[mcJhwmwJh? 'gvJ[kwfEkdifygw,f?

tkyfcsKyfr_tm%mudkr±kd;rom;cdk;0Sufvk,ufvmwJh

tpdk;&rsKd;usawmhvJ b,fES,fhvkyfrvJ?“tpr±kd;”jzpfaewmudk tJovdktpdk;&rsKd;udk

“'Dzufwdk”tpdk;&vdk@ ac:w,f xifyg&JŒ?

Page 47: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4 74 74 74 74 7

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

“bmajymvdkufovJ”wJh? vl&$ifawmfu wjcm;vl&$ifawmfudk ar;wmyg? wjcm;vl&$ifawmfu“at;uGm igynm&Sdukd rrSD0JcJh&awmh rodbl;/ ao&nfyJrSD0JcJh&wmuG,fh?b,fvd kr sm; ajymowJ hvJ”wJ h ? ' Dawmh ar;wJ hvluyJ ajzw,f? “r' D N[dkbufeJeJwdk;”wJh? “ckvJ igajymcsifwmu rif;orD;tem; rif;odyfruyfeJ@/[kdbufeJeJwdk; 'gbJ”wJh?

ckvJ 'gyJav? ul'Dwm vkyfxm;wJh 'Dzufwkd tpdk;&qdkwm w&m;r0ifbl;?urBmhtv,f/ &SufpzG,fjzpfae+yD? igwdk@vJ &Suf&+yDaygh? 'ga=umifh rif;wdk@vHk;0z,fvdk@rajymbl;? rif;wdk@udkvJ jrif;&xm;ay:pD;+yD; vdkufcGif hay;r,f? rqif;cd kif;bl;?“[dkzufwdk;”ajymwm? tJ'gudk 'D-csKyfu EdkifiHa&;a0g[m& eJ@‘'D*sL;&D;’vkyfay;r,fvdk@ajymvdkufwmygyJ? &SOfhvJav#mufom ysm;vJpGJomqdk+yD; =uHzefawG;awm ay;&wmyguvm;?

tif;æu|efawmfwdk@ jrefrmpm/ jrefrmpum;rSm EdkifiHjcm;pum;vHk;awGvJawmfawmfrsm;vmae+yD? zufqpfwJh/ 'Drdkua&pDwJh/ uGefjrLepfwJh/ qdk&S,fvpfwJh/zuf'&,fwJh? bkrod brodeJ@ pum;vHk;csif; rdwfzufjzpfvdkuf/ &efzufjzpfvdkufeJ@ygyJ? 'Drkdua&pDqdkwm acgr/ a&mr pum;wJhAs? zufqpf qkdwmuvJ tDwvDqdkvm;/*smr%Dqdkvm;// ckoHk;vmjyefwJh “'Dzufwdk”/ “'D*sL;&D;” qdkwmawG uawmh vufwifpum;qdk xifyg&JŒ? Adkvfae0if;vkyfvdk@ zuf'&,fqdkwm cGJa&;vm; wGJa&;vm;rodbJcHvkduf&+yD;+yDav? 1962 u ul'Dwmvkyfvdkufwm 1988 txdqdkawmh ESpfaygif;tpdwf oHk;q,f?

ckwcg trsK d;om;'Drd kua&pDtzG J @csKyfu ppftpd k;&[m w&m;r0ifbJ“'Dzufwdk”jzpfaewmudk =um;jzwfw&m;0iftpdk;&tjzpf (pyful;rwful;) w&m;0iftpdk;&tjzpf owfrSwfay;r,f? “'D*sL;&D;” jzpfatmifvkyfay;r,fvdk@ urf;vSrf;a=unmwmudk owif;pm&Sif;vif;yGJwckrSm t&Snfrar#mfrSef;bJ/ ausmfqef;u tawmf&rf;oGm;cJ hygw,f? bmrSta=umif;rjyefbJ 'D-csKyf[m w&m;r0ifolawGeJ@qufoG,fwm awG@&w,fvdk@ jyL;jyL;+yJ+yJ xyfvkyfaejyef w,f? “iz,fvefuajymif;jyef ykd;vdk; yufvufvef”qdkwmvdk vkyfaejyefw,f? 'Dzufwdkqdkwm olwdk@yJ?w&m;r0ifbJ tm%m vkxm;wmvJ 'if;wdk@yJ? tJ'g rsufESmajymif wdkuf+yD;olrsm;awGud k w&m;r0ifolawGwJ h? trsK d;om;!¸ef @aygif;tpd k;&qd kwma&m/v $ w f a w m f u d k , f p m ; ð y a u m f r w DqdkwmawGa&m tm;vHk;[m jynfolvlxkua&G;aumufyGJeJ@ a&G;cs,fxm;wJh yk*~dKvfawGeJ@zGJ@pnf;xm;wmawGyg? w&m;0iforS odyf0ifvd k @qd k&rSmyg? w&m;r0ifwmu olwdk @yg?ppftm%m&SifawGyg?

jynfyu vlawGuvJ tm;vHk;[m

'Dzufwdkqdkwmolwdk@yJ? w&m;r0ifbJtm%m vkxm;wmvJ 'if;wdk@yJ? tJ'grsufESmajymifwdkuf+yD; olrsm;awGudk

w&m;r0ifolawGwJh?

Page 48: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4848484848

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

+i dr f ;c sr f ;a&;orm;awGyg? a'gufwm p de f0i f ; wd k @ / a':pe f ;pe f ; wd k @qd kwm¶kyf&Sifum;awGxJrSmyJ AHk;awG/ 'kH;awG/ aoewfawGudk jrifzl; =u&wmyg? Armod/urBmodyg? olwdk@[m t=urf;rzufol/ +idrf;csrf;a&;orm;awGyg? bkef;}uD;utpausmif;om;tqHk; vrf;v,facgifrSm vltkyfeJ@¶kdufowf/ aoewfeJ@ ypfowfaewJhvlawGu olwyg;udk t=urf;zuform;vdk@ pGyfpJGwmvJ 21 &mpk&JŒ urBmh[mo}uD;/urBm h jyufvH k ; }uD; jzp faeyg +y D ? ' D-cs Ky fud k uGe f jrLep fe J @ aygi f ;owJ h ? tckw¶kwfuGefjrLepfeJ@ aygif;aewm b,folawGvJ/ urBmu odygw,f?

“armifarmifac:vdk@ Asmrxl;”qdkwJh pum;&Sdygw,f? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf}uD;u “armifarmifac:”aewmyg? ,Of,Ofaus;aus; +idrf;csrf;wJhenf;eJ@“'Dzufwdk”udk “[dkbufwdk;”zdk@ urf;vSrf;aewmyg? oifykef;acsyghr,f/ olremudk,fremjzpfyg&apr,fvdk@ tcsKdpum;eJ@ tydkrºuGm;bJ ajymaewmyg? tm;vHk;jynfoluwoHwnf; awmif;qdkae=uwmyg? aemufxyfav#mh&if ykqdk;yJ av#mhp&m&Sdawmhwmyg?tav#mhay;vGef;vScsnfvm;vdk@ wcsKd@u ar;aigh rsufarSmifñuwfavmufatmifudk ajymaewmyg? [dkt&ifu ESpfaygif;av;q,f/ tck ESpfaygif; 20 eD;yg;/ tm;vHk; ESpfaygif;50 ausmf 60? &mpkESpf0ufru ppfwyfu tkyfpdk;cJhwmudk apmifhcJh&yg+yD? apmifhaeayrJhOD;yknajymovdk “a[m&if;om jyefawmfrl&r,f/ qefjzLjzLwcGufrS xGufay:yHkr&”jzpfae&yg+yD? [dk;t&ifwkef;u w¶kwf}uD;awG ajymovdk “aemufjzpfvmrJh tusKd;qufawG[m etz&JŒwm0efom &Sdygawmh a=umif;”vdk@ tpuwnf;u r¶dk;cJhwJh 'Dzufwdk“tpr¶dk;”udk ESpfqwdk;+yD; nD!GwfwJhtiftm;eJ@ jynfolawGu tav;teufxm;+yD;awmif;qdkwdkufyGJ0if=uygpdk@vdk@? cg;awmif;usKdufrðzwfpwrf; tm;arG;=u&ygr,f?AdkvfcsKyfatmifqef; trdef@&SdcJhovdkæ

“ty`rma'e/ or`ma'x”? “or*~geH/ wayg/ okacg”

armifpGrf;&nf Ò 3/ {+yD/ 2006

bkef;}uD;utp ausmif;om;tqHk; vrf;v,facgifrSmvltkyfeJ@¶kdufowf/ aoewfeJ@ ypfowfaewJh vlawGuolwyg;udk t=urf;zuform;vdk@ pGyfpJGwmvJ 21 &mpk&JŒ

urBmh[mo}uD;/ urBmhjyufvHk;}uD; jzpfaeyg+yD?

Page 49: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

4 94 94 94 94 9

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

'DESpf 2006 ckESpf/ jynfaxmifpkae@rSm trsK d;om;'Drd kua&pDtzGJ@csKyfu ppftpdk;&udkurf;vSrf;wJh a=unmcsufwapmif xkwfjyefvdkufygw,f? 'Da=unmcsufudk u|efawmfaoaocsmcsm r=um;&ao;vdk@ em;pGifhavhvmaeqJrSmyJ jynfyrSm a0zefcsufawG *,ufxºuG+yD; toHaygif;pHkxGufvmwmudk pdwftm; wufºuGp&m =um;vkduf&ygw,f? owif;qef;r=um;&wmvJ =um+yDr[kwfvm;? 'DawmhvJ =um;=um;csif; pdwf0ifwpm;wHk@jyef=uwm "rRwmyJaygh? wcsKdŒu 0rf;yef;womaxmufcH/ wcsKdŒu0rf;yef;wenf; uef@uGuf/ wcsKdŒu apmifh=unfh&tHk;r,fwJh? wcsKdŒuawmhrapmifhbl;/ ‘rltm;jzifh’ axmufcHr,fwJh? wcsKdŒuawmhvJ axmufcHwmuef@uGufwmrajymbl;? ‘[if æ 'dk@udkawmif rwdkifyifbl;’wJh? wcsKdŒuvJ'g[m jynfwGif;u axmufcH&wm r[kwfbl;? jynfyu axmufcH&wmwJh?wcsKdŒuvJ ukd,fhjynfwGif; udpPyJ/ udk,fu t&ifaxmufcH&rSmwJh? bmawGyJajymajym 'gawG[m 'Drdkua&pDaw;oHawGcsnf;yg? jynfyrSmrdk@ =um;&wmyg?jynfwGif;rSmom 'grsKd;awGtoHxGufcGifh&&if 'dk@wdkif;jynf 'Drkdua&pDacwfudkjyefa&muf+yDvdk@qdk+yD; vufcarmif;xcwf=u±HkyJaygh?

=um;&wJhtoHawGu trsKd;rsKd;yJ “EkdifiHa&;orm;awGtcsif;csif;nD!Gwfatmif t&ifn‡d=uygtHk; wJh” udk,fbufuvdkvdk ajymvm=uolawGvJ &Sdav&JŒ? 'Dvdkwa,mufwayguf ajym=uwm obm0usygw,f?ppfwyfxJrS r[kwfbJudk;? 'Drdkua&pDqdkwm vGwfvyfpGm oabmuGJvGJcGifh&Sdygw,f? ppfwyfxJrSmawmh aoewfcvkwfay:vufwif+yD; pum;ajym=u&wm r[kwfvm;? udk,fhxuf 0g}uD;ol &mxl;}uD;oludkvJ jyefajymcGifh r&Sdaybl;? 'ga=umifh t&yfom;awG jyefajym&ifvJ róuduf=uwmaygh? olwdk@rSmwa,mufwayguf rajym=u&wmud k nD!Gwfw,fxifvd k @awmhAdkvfcif!Gef@ðywfuswmwdk@/ wGif; 2 AdkvfwifOD; vkyf=uHcH&wmawGyJ=unfhaygh?ppfAdkvfawG=um;rSm rnD!Gwf=uwmurS wu,fh a=umufp&maumif;aywmuvm;?

jynfolvlxkudk rnD!Gwfbl;xif&if 'Dvdkprf;=unfhaygh? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfudk etzu tm%mjyeftyfr,f/ oabmrwlwJhvlvufn‡K d;axmifol&S d&if rnD!Gwfbl;vdk @omrSwfayawmh? b,fAsm

bmvJ[Jh “'D*sL;&D;”bmvJ[Jh “'D*sL;&D;”

Page 50: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5050505050

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

óudufvdk@yJ wcJeuf oJurf;òydaxmufcHxm;wm[kwfvm;?etz todkif;t0kdif;u toHwrsKd;xGufvmwm &Sdygao;w,f? “'DESpf

o}uFeft+yD; ESpfqef;w&ufrSm r*Fvm&SdwJh wkH@jyefoHudk =um;csifa=umif;”tzGJ@csKyfbufu a=unmwmudk “olwdk@ursm; &ufcsdef;ay;&w,f&Sdao;”vdk@platmifhatmifh wkH@jyefoHwrsKd; xGufvmygowJh? jzpfEkdifygw,f vufeufudkifqdkwmtvGefrmewufwwfawmh armufrmwwfwm[m obm0ygyJ? wu,fawmhtm%mjyefv$JEkd;Ekd;eJ@ trsKd;rsKd;yef=um;cJhwm=umyg+yD/ 17 ESpfawmif &SdcJhyg+yD? ckqdk&iftvGefajymzdk@ rvG,fwJh “oifykef;acs=updk@”qdkwJh pum;udk ajym+yD;rS cifAsm;wdk@udkvJ=um;jzwftpdk;&/ 'D*sL;&D; tpdk;&tjzpf todtrSwfðyovdk/ usKyfwdk@udk jynfol@qENtpdk;&tjzpf todtrSwfðyygvdk@ r*Fvmpum; ajymwmyJAsm? “&&if&r&&ifcs”vkd@ ajymwmrSr[kwfbJ? wdkif;jynfeJ@vlrsKd;udk cspfvSw,fqdk ppfwyfuajymEkd;ajymEkd;eJ@ apmifhar#mfaecJh&wJh r*Fvmpum;udk ESpfaygif; 20 eD;yg; =umwmawmifrS “E_wft” aepdrfhawmhvJ tzGJ@csKyf&JŒbufuyJ t&if&ufcsdef; awmif;&awmh

wmaygh? 'Dpum;udk ppfwyfu t&ifajymvdk@ EkdifiHcspfpdwftjynfhxm;+yD; wyfrawmf&JŒ *k%foduQmeJ@tnD urf;vSrf;vm&ifvJ “ae&mcsif;awmh rvJyg/ *k%f,lygw,fAsm”vkd@ tzGJ@csKyf[m wif;cHaerSm r[kwfygbl;? aumif;wJh r*Fvmpum;udk b,foluyJ t&ifajymajym ajymprf;yg? =obmpm&wkzGJ@+yD; u|efawmfwdk@ óudqdkyg&ap?

u|efawmfuawmh tzG J @csKyf&JŒ urf;vSrf;csufudk =um;&if=um;csif;“apmifh=unfh&tHk;r,f”vdk@ awG;rdwJh tkyfpkrSmygcJhrdw,f? q&mwdk@u bmapmifh=unfhwmvJvdk@ ar;wJhvlu ar;vmrS “at; æ [kwfom;yJ? etz&JŒtajzudk apmifh=unfh&rSmvm;/ tzGJ@csKyf&JŒvrf;pOfudk apmifh=unfh&rSmvm;/ aocsmpOf;pm;awmh igbmrSapmifh=unfhp&mrvdkbl;/ tjrefqHk;axmufcHrSyJ// 17 ESpfawmif aemufuscJh+yDr[kwfvm;vkd@ pOf;pm;rdvdkuf+yD; tjrefaxmufcHvkduf&wmyg? aemufus&ifcGifhv$wf=uygAsm?

wu,fu etzudkurf;vSrf;csuf[m tzGJ@csKyfu qDvdktayguf&Sm+yD;“&SOfhvJav#mufom ysm;vJpGJom”jzpfatmif txl;pOf;pm;qifjcif wDxGifay;xm;wmyg? tm%mvk tpdk;&/ ppftm%m&Sif tpdk;& pojzifh emrnfqdk;awGeJ@

tm%mvk tpdk;&/ ppftm%m&Sif tpdk;& pojzifhemrnfqdk;awGeJ@ urBmausmfaewmudk

tzwfq,fEkdifatmif w&m;0if“'D*sL;&D;”tpdk;&/ =um;jzwftpdk;&qdk+yD; tzGJ@csKyfu todtrSwfðyay;r,fqdkwm

tvGefaumif;wJh tcGifhtvrf;yg?

Page 51: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5 15 15 15 15 1

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

urBmausmfaewmudk tzwfq,fEkdifatmif w&m;0if “'D*sL;&D;”tpdk;&/ =um;jzwftpdk;&qdk+yD; tzGJ@csKyfu todtrSwfðyay;r,fqdkwm tvGefaumif;wJh tcGifhtvrf;yg? 'DudpP[m tzGJ@csKyfuom vkyfcGifh&Sdwm r[kwfvm;? 'gha=umifh tjrefaxmufcH=u&rSmyg? bmudk apmifh=unfhrSmvJ/ bma=umifh apmifh=unfh&rSmvJ/b,fvdk apmifh=unfh&rSmvJ/ bmrSpOf;pm;p&m rvdkygbl;? 'gha=umifh pma&;q&mwa,muftaeeJ@ tjrefaxmufcHvdkufwmyg?

wcsKdŒuawmh “rltm;jzifhaxmufcHowJh” aumif;wmayghvdk@ u|efawmfuajymvdkufrdawmh rdwfaqGwOD;u “rltm;jzifh”axmufcH&if bmtm;jzifh raxmufcHovJwJh? rla=unmwm rlyJ axmufcH&if +yD;wmaygh? wjcm; bmaxmufcHp&mvdkao;vJvdk@yJ jyefar;vdkufygw,f? olar;ovkd twGef@wufp&m &Sdr,fqdk&ifwdkwdkyJayghAsm? “tm;jzifh”awG bmawG vkyfraebJ “'Drludk axmufcHoAsKdŒ”vdk@tjrefajymvkdufygw,f? bmjzpfvdk@vJqdkawmh u|efawmfu pma&;q&mav?ukvor*~tzGJ @ }uD;u vl@tajccHtcGif hta&;w&yftjzpf a=unmxm;wJh“vGwfvyfpGmazmfxkwfcGifh”qdkwm ArmjynfrSm bmrSr&SdbJudk;? Armtpdk;&uvJ'Dtcsufudk oabmwl vufrSwfxdk;wmyJ r[kwfvm;? etzu “vGwfvyfpGmqJa&;cGifh ay;&rSmvm;”wJh? u|efawmfwdk@u vGwfvyfpGmajymqdkcGifhyJ awmif;wmyg?“rGJwmudk rGJw,f”/ “rJwmudk rJw,f”vdk@ trSefajymcGifhyJ awmif;wmyg? cufwmu vGwfvyfpGm qJa&;cGifhvdk[mrsKd;awmif ppfAdkvfawGrSmawmh &Sdaeygw,f? axmifxJrSm ausmif;q&mawG/ ausmif;om;awG/ pma&;q&mawGudk qJ±Hkru yg;±kduf/zaemifheJ@ayguf/ vufoD;eJ@xdk; vkyfcsifovdkvkyfzdk@ cGifhðyxm;wmrsKd;udk b,fOya'u cGifhðyxm;ovJvdk@ u|efawmfwdk@ jyefar;cGifhawmif r&Sdygbl;?

pmtkyfxkwf&if tzHk;a&m pmrlyg pmaypdppfa&;udk wif&wm/ uufqufacGtzHk;udka&m a=umfjimudka&m wif&wmrsKd;awG[m b,fEkdifiHrSmrsm; =um;zl;ovJ?cGifhðy+yD;om;pmudkvJ yHkESdyf+yD;rS xyfwif&ao;w,f? pmvHk;aygif;udkawmif tpdk;&rleJ@ rudkuf&if wvHk;q,fjym;wJh ay;&zl;w,f? b,fEdkifiHrSmrsm; =um;zl;ovJ?axmufvSrf;a&;t&m&SdawGeJ@ olwdk@vlawG a&;wJhaqmif;yg;awGudk pme,fZif;awGu a=umfjimcr&bJ xJhay;&wJhtjyif pmrlcawmifay;&ao;owJh? 'geJ@rsm;'Drdkua&pD&Sdw,fvkd@ wzGzGajymaeao;w,fav? 'Drdkua&pDqdkwm b,fvdk t"dy`m,faygufxm;ovJ rodygbl;? “pnf;urf;”eJ@“csKyfcs,f”wm wjcm;pDyg?

pma&;q&mwa,muf[m pmtkyfxkwfcsif&if olwdk@xkwfay;wJhyHkpHrSm jznfh+yD;udk,fa&;&mZ0if wif&w,f? ppfaxmufvSrf;a&;u vkyfay;wJ hyH kp Hyg? aqGckESpfquf/

axmifxJrSm ausmif;q&mawG/ausmif;om;awG/ pma&;q&mawGudk

qJ±Hkru yg;±kduf/ zaemifheJ@ayguf/vufoD;eJ@xdk; vkyfcsifovdkvkyfzdk@

cGifhðyxm;wmrsKd;udk b,f Oya'u æ

Page 52: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5252525252

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ao'%fcsrSwf cHcJh&zl;w,f? vlvkdolvdk pma&;q&mawGxJrSm zrf;wmqD;wmppfa=umwm rcH&bl;wJh pma&;q&m r&Sdygbl;? tJovdk tajccH vl@tcGifhta&;jzpfwJh vGwfvyfpGm azmfxkwfa&;om;cGifh r&SdwJh ppftm%m&SifpepfatmufrSmu|efawmfwdk@ 17 ESpf aecJh&+yD? 'Dht&if 1958 u 1988 xd ESpfaygif; 30 tkyfcsKyfcJhwmvJ ppfAdkvfawGygyJ?

trSefuawmh tm;vHk;jy\emawG[m ppftpdk;&eJ@ trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfwkd@ aphpyfa&; atmifjrifr_tay:rSmyJ wnfaeygw,f? usefwJhudpP 'Drdkua&pD r&Sdvdk@ jzpf&wJhudpPawGcsnf;ygyJ? jynfolu tzGJ@csKyfudk udpPt00 v$Jtyfxm;+yDrdk@ tzGJ@csKyfeJ@pm&if;&Sif;+yD;rS tm;vHk;ajyvnfrSmyg? cktcgrSm tm;vHk;udkwkdifyifzdk@ tajctaeray;/ tcsdefvJr&ygbl;? u|efawmfwdk@ pma&;q&mor*~udkrwdkifyifbl;vdk@ u|efawmfwdk@u pdwfuGufvdk@r&ygbl;? jynfaxmifpk jy\emawGuvJ 'Drdkua&pD tpdk;&eJ@rS jzpfrSmyg? ppfwyfu jynfe,fawGudk tm%mcGJray;csifbJ wdkif;eJ@jynfe,fqdk+yD; a&m}udwfxm;wmyg? 'kwd,yifvHknDvmcHac:+yD;rS zuf'&,fjynfaxmifpkopfjzpfvmrSmygvdk@ tzGJ@csKyfu a=unmxm;+yD;om;qdkawmh 'gawG ckaecgrSmajymae&if (xyfajymae&if)&Sif;+yD;om; jy\emawG±_yfukefzdk@yJ&SdrSmyg?

wcsKdŒuvJ 'Dvdk trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfu vrf;zGifhay;awmh ppftpdk;&u vufcHrSmwJhvm;/ tydkawGygvdk@ 0if+yD;tmacsmifwJhvlu acsmifygw,f?'gayrJh wjcm;b,fvdkvkyfapcsifovJvdk@ tajzray;Ekdif&if vufcHrSmvm;vdk@ ar;aevdk@rjzpfygbl;? vufcH/ rcHqdkwm etz&JŒwm0efyg? q&m}uD; ocifudk,fawmfr_dif;eJ@ oHCmawmfrsm; csrSwfcJhwJh vrf;pOftwkdif; oifykef;acs+idrf;csrf;a&;[mtaumif;qHk;yg? olremudk,frem oduQm&SdwJhvrf;[m taumif;qHk;yg?

wcsKdŒuvJ pdwfr&Snfawmhbl;wJ/h vufeufudkifawmfvSefrS 'if;wdk@u&rSmwJh? ajymvJ ajymp&myJ? vufeufudkifxm;wJhvlu vufeufyJ tm;udk;wmudk;? vufeufrS a=umufwmyJwJh? 'gvJ rSefoifhoavmuf rSefwmygyJ? 'gayrJhwygwDtm%m&Sifppftpdk;&eJ@wuG orRw oHk;a,mufudkawmif &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkrSm vufeufrygbJ ðzwfcscJh+yD;yg+yD? 'g[m vufeufrJhwkd@&JŒ atmifyGJ

rsK d ;c kESpfquf/ ESpfzufrdbbdk;bGm;tjyif/ udk,fhtdrfaxmifzuf&JΠaqGpOfrsK d;qufawGyg azmfjy&ygao;w,f?pmayrpdppfyJ aqGrsKd;ppfwm bmoabmvJ rod? axmifxJrSm [Hom0wDOD;0if;wif tygt0if pme,fZif;orm;awG trsm; }uD;& S daeygao;w,f?armifazi,feJ@ aZmfoufaxG;wdk@qdk&if

tajccH vl@tcGifhta&;jzpfwJh vGwfvyfpGm

azmfxkwfa&;om;cGifh r&SdwJhppftm%m&SifpepfatmufrSmu|efawmfwdk@ 17 ESpf aecJh&+yD?

Page 53: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5 35 35 35 35 3

bmvJ[Jh armifpGrf;&nfyg? ESpfoHk;q,fvHk;vHk; ppftpdk;&u EkdifiHa&;tzGJ@tpnf;awG zGJ@cGifhray;cJhvdk@tzGJ@tpnf;opfawG jyefzGJ@ae=u&wmeJ@ etzu tEkdifusifhcHvdkuf&vdk@yg? vllxktm;udkawmh txifrao;oifhygbl;? xkdif;/ zdvpfydkif/ tif'dkeD;&Sm;wdk@rSm jynfol@tiftm;eJ@yJ ppftpdk;&awGudk z,f&Sm;EkdifcJh=uwm r[kwfvm;? trSefw&m;eJ@,Hk=unfcsufom&Sdygap/ vlxkenf;u wae@rSmtEkdif&p+rJyg?

vufeufudkifawmfvSefa&;qdkwm EkdifiHa&;jy\em&JŒ tquf/ tqG,ftyGm;wckomjzpfw,fqdkwm EkdifiHa&;ynm eJeJavhvmzl;±HkeJ@ odae=uwmyg?enf;wenf;omjzpf+yD; taumif;qHk;enf;awmh r[kwfygbl;/ xm;ygawmh bmyJjzpfjzpf udk,fhenf;eJ@udk,fvkyf=uyg? ArmjynfxJ 'grSr[kwf e,fpyfoGm;vkyf=uyg/ ruef@uGufygbl;? vufeufeJ@wu,fwkdufcsifwmudkvJ u|efawmfwdk@wm;vdk@r&Ekdifygbl;? u|efawmfwdk@u uavmiform;awGyg? uavmifeJ@yJ tcGifh&wJhae&mu wkdufaerSmyg? udk,fhenf;eJ@ udk,faygh?

vufeufudkifwmudk ,Hk=unfolawGuvJ wu,fOD;wnf&rSmu ppftpdk;&udkyg? tzGJ@csKyfudk OD;wnf+yD; wkdufcdkuf&rSm r[kwfygbl;? “a':atmifqef;pk=unfwdk@ tckvdk xdef;odrf;xm;awmh bmrS rvkyfEkdifbl; r[kwfvm;/tzG J @csKyfu bmvkyfaeovJ”wJh/a':atmifqef;pk=unfu jyefar;zl;ygw,f? “&Sifwdk@aum bmvkyfaeovJ”wJh/ ajz=unfhyg? u|efawmfhtjrifuawmh axmifusaewm[mtvkyfvkyfaewmyg? OD;0if;wif}uD;

[m axmifxJu wdkufyGJ0ifaewmyg? u|efawmfwdk@ tjyifu pma&;aewm xufjyif;xefwJh vufoD;csufyg? u|efawmfwdk@u vufeufudkif+yD;csygawmhvm;wcGef;qdkwmxuf OD;0if;wif axmifxJrSm wHawG;wcsufaxG;wm/ avwcsufvnfwmudk etz wkefv_yfygw,f?

Armjynf[m ckqdk&if b,fwkkef;ueJ@rSrwlatmif “+idrf;csrf;om,mae+yD”vdk@ ppfom;OD;a&eJ@ ppfvufeufawG wdk;csJŒaewJh ppftpdk;&u jynfolawG“em;,Of”+yD;“em;a,mif”atmif xyfcgwvJ a=unmaeygw,f? u&ifvufeufudkifawGteD;udk olwdk@oGm;=unfhygvm;/ &Srf;/ ytdk@/ u,m; pwJhvufeufudkif tzGJ@tpnf;awGvJ trsKd;rsKd;usefaeygao;w,f? awmfawmfrsm;rsm; vufeufrcsbJ typftcwf &yfpJxm;wmyg? 'gvJwcsKdŒudk bdef;pkdufcGifh/wcsKdŒudk opfckwfcGifh/ wcsKdŒudk ausmufpdrf;ywWjrm; wl;azmfa&mif;cscGifhawGay;+yD;ausmoyfESpfodrfhxm;vdk@yg? wcsKdŒ wdkif;&if;om; vufeufudkiftzGJ@awGqdk&ifrsKd;cspfolykefb0u rsKd;zsufarSmifcdk*kd%f;tjzpf oduQmus+yD; ZmwfjrKyf oGm;=u&Sm

xkdif;/ zdvpfydkif/ tif'dkeD;&Sm;wdk@rSm jynfol@tiftm;eJ@yJ ppftpdk;&awGudk

z,f&Sm;EkdifcJh=uwm r[kwfvm;?trSefw&m;eJ@ ,Hk=unfcsufom&Sdygap/vlxkenf;u wae@rSm tEkdif&p+rJyg?

Page 54: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5454545454

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

yg+yD? wcsKdŒ+idrf;csrf;tzGJ@awGuvJ tcsdefra&G; jyefvnfaygufuGJEkdifygw,f? wcsKdŒujyefcsae=uyg+yD? tckqd k&if t&ifur&S dcJ hbl;wJ h atbDtufpf'Dtufzf ac:ausmif;om;wyfrawmfqdkwJh vufeufudkiftzGJ@wrsKd;awmif wdk;ae+yD r[kwfvm;?urBmrSm r=um;bl;wJhtzGJ@yg?

vufeufudkif+yD; olykefxaeolawG[m ajray:rSm 'Drdkua&pDenf;eJ@ EkdifiHa&;jy\emawG ajz&Sif;vdk@r&vdk@ awmóudtHk=um; a&mufoGm;&olawGyg? zqyv/rqv pwJh tpdk;&tqufquf&JŒ vufeufeJ@tEkdifusifhwmawG rdrdwdk@udk,fudkumuG,f&if;/ ckcH&if; olykefjzpfvmolawGyg? tpdk;&u w&m;0ifypfowfvdk@&atmifawmxJarmif;xkwfcH&olawGyg? tvum; tm%m±l;awG r[kwfygbl;? ausmif;om;awGudkyJ erlem=unfhyg? pmoifysuf/ b0ysufcH+yD; rdbjynfolawGbufu pD;yGm;a&;/EkdifiHa&;/ vlr_a&;/ ynma&; edrfhusysuf,Gif;r_awGudk umuG,fawmif;qdk&if;/wdkufcdkuf&if; olykefjzpfrSef;rod jzpfvm=u&&Smwmyg? 'ga=umifh olykefausmif;om;vli,fawGudk udk,fhom;orD;awGvkd udk,fcsif;pmw,f/ axmufcHw,f? ±_wfcstypfwif&rSmu ppfwyfudkyg? ausmif;om;awGudk om;orD;csif;rpmrem aoewfeJ@vkdufvHypfcwfowfjzwfolawG[m a=u;pm;ppfom;awGyg? rsKd;cspf wyfrawmfom;awGqdk&if ausmif;om;awGudk b,frSmowfyg@rvJ? olwdk@wm0efu jynfol@ touftkd;tdrfpnf;pdrfudk umuG,fzdk@ r[kwfvm;? 'ga=umifh a':atmifqef;pk=unfuausmif;om;awGudk b,fwkef;urS ±_wfcsjypfwifwm/ jypfy,fwmrvkyfcJhbJ cGyfa'gif;tvHudkawmif trsKd;om;tvH vkyfxm;cJhwmr[kwfvm;? 'ga=umifh teft,fvf'DbmvkyfaevJ ar;csifolawGu ppfwyfbmvkyfaevJqdkwm=unfh+yD; ausmif;om;wyfawGeJ@ oGm;a&muf yl;aygif;ulnD=uzkd@yJ &Sdygw,f?

cktajctae[m apmifh=unfhzdk@ r[kwfawmhygbl;? yxrvkyf&rSmu tzGJ@csKyfudk axmufcHrvm;/ ppfwyftpkd;&udkaxmufcHrvm;qdkwm qHk;jzwfzdk@ygyJ? cktcgjynfolawGu 1990 ckESpfuwnf;u rJqENeJ@ wcJeuf axmufcHa&G;cs,fxm;wJhtrsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@udk tjrefqHk;eJ@ v_dufv_dufvSJvSJ axmufcH=uzdk@yJ&Sdygw,f?'Drdkua&pD&+yD;rS raxmufcHcsif&if rJqENeJ@ðzwfcs+yD; udk,fvkyfcsifwm udk,fvkyf=uzdk@yJr[kwfvm;? EdkifiHa&;orm;awGvkyfwm róudufao;bl;/ ab;z,fqdk+yD; ppfwyfu

a':atmifqef;pk=unfu ausmif;om;awGudk b,fwkef;urS±_wfcsjypfwifwm/ jypfy,fwmrvkyfcJhbJ cGyfa'gif; tvHudkawmif

trsKd;om;tvH vkyfxm;cJhwm r[kwfvm;? 'ga=umifh teft,fvf'DbmvkyfaevJ ar;csifolawGu ppfwyfbmvkyfaevJqdkwm=unfh+yD;ausmif;om;wyfawGeJ@ oGm;a&mufyl;aygif;ulnD=uzkd@yJ &Sdygw,f?

Page 55: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5 55 55 55 55 5

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

udk tjrefa&G;cs,fzdk@yJ &Sdygawmhw,f? ppfwyfudk axmufcHcsifvJ tjywfvkyf/tzGJ@csKyfukd axmufcHcsifvJ tjywfvkyf? etzu 17 ESpftcsdef ðzef;cJh+yD;+yDrdk@o}uFef+yD;&ifawmh tajzay;ygawmhvdk@ tzGJ@csKyfu yef=um;wmudkawmifwcsKdŒppfAdkvfawGu odyfóudufyHk r&ygbl;? trSefu olwdk@u pwifurf;vSrf;&rSmyg? olwdk@u rurf;vSrf;bJ “paw;a&Smif” aecJh=uwmudk olwdk@ jyefwGuf=unfh&rSmyg? bmyJjzpfjzpf ck[mu olwdk@udk emrnfqdk;aysmufatmiftodtrSwfðyyg&apvdk@ tzGJ@csKyfu awmif;yefaewmyg? jynfolvlxk&JŒ qif;&J'kuQudk iJhuGuf+yD; vrf;aygufay; aewmyg? pum;vHk;òydifzdk@r[kwf/ jynfoludktcspfòydifzdk@yg?

bmyJjzpfjzpf/ b,fvdkyJjzpfjzpf/ u|efawmfwdk@uawmh vGwfvyfpGmajymqdkcGif h&r,fh 'Drdkua&pD tpdk;&udkyJ vdkcsifw,f? AdkvfcsKyfatmifqef;OD;aqmif+yD; u|efawmfwdk@&JŒ OD;av;/ OD;}uD;awG/ tudkawG yg0if toufay;wnfaqmufcJhwJh jynfol@wyfrawmf}uD; *k%foduQmjyefwufvmwmudkyJjrifcsif=um;csifw,f? ppftpdk;&/ tm%mvktpdk;&/ bdef;ukefonftpdk;&/ac|;wyfqJGtpdk;&/ rk'drf;tpdk;&vdk@ urBmhtv,frSm rsufESmi,fwmawGr=um;csifawmhygbl;? u|efawmfwdk@vJ olrsm;Ed kifiHrSm rsufESmi,fi,feJ@raecsifawmhygbl;? trdjrefrm&JŒ&ifcGifudk jyefvnfcdkv_Hyg&ap? ESpfopf ESpful;ESpfOD;rSm +idrf;csrf;a&;aw;oH=um;yg&ap?

or*~geH wayg okacg?

armifpGrf;&nf Ò 2 &uf {+yD 2006 e,l;a,muf

vkyfjyvmwm 1958 uae pa&wGuf&ifESpfaygif; 50 avmuf/ &mpkESpf w0ufavmuf&SdcJhyg+yD? tqif;&JqHk;EdkifiHtjzpfeJ@jynfolawGppfu|efb0eJ@ urBmhtv,frsufESmi,fcJh&yg+yD? bmrS apmifh=unfhaep&m rvkdawmhygbl;? aemufqHk;ay: ppftpdk;&udk cifAsm;wdk@ u|efawmfwdk@ apmifh=unfhvm=uwmvJ 17 ESpf =umcJhyg+yD?tckvdk tcGif hta&;&wkef;rSm [kdvdkvdk'DvdkvdkeJ@ EdkifiHa&;pmpDpmuHk;ta&; avhusifhaezdk@ r[kwfawmhygbl;? óuduf&mESpfvrf;

ppftpdk;&/ tm%mvktpdk;&/bdef;ukefonftpdk;&/

ac|;wyfqJGtpdk;&/ rk'drf;tpdk;&vdk@urBmhtv,frSm rsufESmi,fwmawG

r=um;csifawmhygbl;?u|efawmfwdk@vJ olrsm;EdkifiHrSm

rsufESmi,fi,feJ@ raecsifawmhygbl;?

Page 56: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5656565656

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

Armpum;&Sd&ufeJ@ t*Fvdyfpum;vHk;udkoHk;zdk@ u|efawmf0goem rygygbl;? 'gayrJh 'Dta=umif;udk ajym=uwJh yk*~dKvfawG awmfawmfrsm;rsm;u ‘[D;±dk;a0g&Spf/ [D;±kd;a0g&Spf’eJ@ w&Spfwnf;&Spfae=uvkd@ olwdk@ajymaeqdk ae=uwJhpum;udk ay:vGifatmifvdk@ olwdk@avoHvdkuf+yD; ‘[D;±dk;a0g&Spf’ vkyfvdkuf&wmudk cGifhv$wfyg?

uJ olwdk@b,fvdkajymw,fqdkwm acgufxm;vdkuf=uygtHk;pdk@? olwdk@bmajymw,fqd kwm ta&;}uD;ygw,f? trsm;odawmfrl =uwJhtwdki f;‘ol&Jaumif;udk;uG,fr_’udk ac:wmygyJ? ‘[D;±kd;’ qdkwm ol&Jaumif;yg? aumif;wJht"dy`g,f aqmifygw,f? AdkvfcsKyfatmifqef;udk ‘ae&Sife,f [D;±dk;’vdk@ ac:=uw,f? trsKd;om;ol&Jaumif;wJh? tJ'DvkdbGJ@rsKd;u EdkifiHawmfeJ@ jynfolvlxktwGuf enf;rSefvrf;rSefjy&if; oufpGef@óud;yrf; tr_xrf;wwfwJh vlrsKd;udkrSac:wmyg? ol@&JŒ &JpGrf;owWdeJ@ aumif;usKd;udkvkyfwwfwJh vl/ aumif;usKd;udkvkyf&mrSm &J&ifhol b,fvdkyJac:ac: aumif;wm[m aumif;wmygyJ?

‘ukd;uG,f’w,f qdkwmuawmhaum? udk;uG,fw,fqdkwm wa,mufa,mufudk wckckukd udk;uG,f,Hk=unfwmygyJ? bmjzpfvdk@vJqdkawmh tm;udk;,Hk=unfavmufwJh t&nftcsif;udk tm;xm;cdkv_Hcsifvdk@aygh?

ol&Jaumif;wpfa,muf b,fvdkvkyf+yD;vlxk=um;xJu ay:xGufvmovJ? ol&Jaumif;qdkwm tvdktavsmufrdk;ay:u usvmwm&,fvdk@ r&Sdygbl;?

bmvJ[Jh [D;±kd;a0g&SpfbmvJ[Jh [D;±kd;a0g&SpfbmvJ[Jh [D;±kd;a0g&SpfbmvJ[Jh [D;±kd;a0g&SpfbmvJ[Jh [D;±kd;a0g&SpfbmvJ[Jh [D;±kd;a0g&Spf

acwfuawmif;qdkvdk@ vlxktwGuf vdktyfcsuft& ay:xGufvm&wmyg? wenf;ajym&&ifordkif;uawmif;qdkvd k @ ay:xGufvm&wmr[kwfvm;? tJ'D ol&Jaumif;&JΠt&nftcsif;uvJ rd k ;ay:uusvmwm r[kwfaybl;?OHKzGref;vdk@ jzpfvmwm r[kwfbl;? wyGJwdk;xHk;ref;pm;vdk@ jzpfvmwm r[kwfbl;? ewfa&uefxJ ypfcsvd kufvd k @ jzp fvmwmvJr[kwfaybl;// EdkifiHawmftwGuf cHpm;csufawG/cH,lcsufawG/ apwemawGudk wjznf;jznf;

ol&Jaumif;qdkwmtvdktavsmufrdk;ay:u

usvmwm&,fvdk@r&Sdygbl;?acwfuawmif;qdkvdk@

vlxktwGufvdktyfcsuft&ay:xGufvm&wmyg?

Page 57: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5 75 75 75 75 7

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

‘jznfhqnf;’ vmcJh&wm? jynfolvlxk&JŒ ESpf&Snfvrsm; ordkif;tawG@tñuHjznfhqnf;r_u yifudk±dk;om;&J&ifh udk,fusKd; pGef@&JolwOD;xHrSm pka0;jzpfay:vmwJh*k%f&nfyg?

xyfajymyg&ap/ tmZmenfol&Jaumif;qdkwm rdk;ay:uusvmwmr[kwfbl;? ‘yg&rDjznfhqnf;’vmcJh&wm? vlawGu udk;uG,f&mudk tcsdefra&G;&Sm=uHae=uwmawmh r[kwfbl;? vlawGtm;vHk;rSm 'kuQqif;&JtrsKd;rsKd; ñuHae=u&+yD; tm;udk;&mrJh u,frJhola0;aewJhtcgrSm udk;uG,f&m &Sm=uwmyg?ol&Jaumif;qdkwm vlwa,mufESpfa,mufu udk;uG,ftm;xm;csifvdk@ ay:vmwmrsKd;vJ r[kwfaybl;? vlxk}uD;u vkdcsifwrf;wrS ay:xGufvmwmrsKd;yg/vlxk}uD;u vlrsm;pk}uD;u tm;udk;wmcH&w,f qdkuwnf;u ol@rSmt&nftcsif;/ tpGrf;tp wpHkw&m &Sdaevdk@yJqdkwm aocsmaeyg+yD?

vlxk 'kuQa&mufaewJhumvrSm ol&Jaumif;qdkwm wa,mufwnf;ay:vmwmawmh r[kwfbl;? ta&;awmfyHk umvwcktwGif;rSm ta=umif;trsKd;rsK d;eJ@ &J0H hpGef@pm;+yD; vlxk}uD;&JŒa&SŒwef;udk ay:xGufvmolawG[mtrsm;}uD;ygyJ? tJ'Dvdk a&SŒwef;xGufvm=uolawGxJrSm ao&JwJhowWd/ pGef@v$wfpGef@pm;wJhowWdtjyif tawG;tac:todtjrifuvJ &S drSom pGef@pm;oltcsif;csif;=um;rSm ydk+yD; ay:vGif xif&Sm;vmwmrsKd;yg? twdkcsKyfu owWda&mAswWda&m&SdrS/ vuf±kH;&nfa&m ESvHk;&nfa&m xl;c|efrS ‘c|efxufc|ef’/‘rGefxufrGef’wJh ol&Jaumif;jzpfvm&ygw,f? 'ga=umifhvJyJ vltrsm;u tJ'Dvdk yk*~dKvfrsKd;awGudk tm;xm;udk;uG,f=uwm jzpfygw,f?

EdkifiHwEdkifiHrSm ol&Jaumif;qdkwm tcsdefra&G; umvra&G; &SdaewmrsKd;rSr[kwfbJuvm;? ordkif;wauG@auG@usrS ay:xGufvm&wmyg? acwftajctaet& r&Sdrjzpfvdk@ trsm;vlxku wrf;w awmif;qdkwJhtwGuf trsm;vlxkqENeJ@tnD/ trsm;vlxk=um;u ay:xGufvm=u&aywmukd;? vlwOD;OD;rSm &SdaewJht&nftcsif;[m tJ'DawmhrS udk,fpm;ðy ay:xGufvmwmyg? 'ga=umifhol&Jaumif;qdkwm vlxkuudk;uG,fcsifvdk@ tm;xm;csifvdk@ay:vmwmjzpf+yD;vlxku ukd;uG,fxdkuf tm;xm;xdkufvdk@vJ ol&Jaumif;vdk@ ac:=uaywmudk;?

o l & J a u m i f ; w a , m u f & J Œt&nftcsif;[m yxrawmh a'owck/wòrdŒw&GmrSmyJ ausmf=um;ygvdrfhr,f?+yD;rS wEdkifiHvHk;udk,fpm;ðy+yD; wEdkifiHvHk;&JŒtm;udk;&m jzpfvmygw,f? tJ'DawmhrStrsKd;om; ol&Jaumif;qdkwm jzpfvmygw,f? usefwJhvlpGrf;aumif; trsKd;rsKd;uvJ xl;c|efoludk 0dkif;0ef; axmufcHavh

ol&Jaumif;qdkwmvlwa,mufESpfa,mufu

udk;uG,ftm;xm;csifvdk@ ay:vmwmrsKd;vJ r[kwfaybl;? vlxk}uD;uvkdcsifwrf;wrS ay:xGufvmwmrsKd;yg/

Page 58: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5858585858

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

&Sd=uygw,f? olwdk@uvJ 0dkif;0ef;tm;xm; vm=uygvdrfhr,f? olwdk@ udk,fwdkifuta&;awmfyHkw&yfrSm trsm;twGuf pGef@v$wf pGef@pm;vmcJh=uwm qdkawmhtrsm;twGuf udk,fhxuf pGef@v$wfpGef@pm;Edkif+yD; tzufzufu ‘'dk@xufomygayw,f/ 'dk@xuftrsm; tusKd;udk xrf;aqmifEdkifpGrf; &Sdygayw,f’vkd@,Hk=unf&oludk acgif;aqmifwifzkd@ &m 0efrav;=ubl;? acgif;aqmifudk pGef@v$wfpGef@pm;ol apwem&Siftaygif;u apwemtrSefeJ@ qufvuf 0ef;&H=uawmhwmyg?

'Dae&mrsKd;rSm ta&;awmfyHk avSñuHpD;orm;wcsKdŒvJ &Sdwwfygw,f?xifay:csifvdk@qdkwJh pdwf"mwfwydkif;wp ygaumif;ygEdkifygw,f? ol[m tJ'Dol&Jaumif;udk 0ef;&Haeor# ol@ukdvJ ol@ae&meJ@ol vltaygif;u wefzdk;xm;rSmrvGJygbl;? 'gayr,fh trsKd;om; ol&Jaumif;udk remvdk0efwdk pdwfay:vm+yD;ta&;awmfyHk&JŒ t"duvrf;a=umif;u aoGznfoGm;wmeJ@wòydifeuf ol[mordkif; tr_dufyHkxJudk a&mufoGm;&wmygyJ? *VKefOD;apmvkd vlrsKd;usawmhyd kqdk;wmaygh? 'DvdkvlrsK d;awGuvJ acwfwdkif;rSm &S dwwfwmygyJ? ordkif;tawG@tñuHuvJ rsm;vm+yDqdkawmh jynfolvlxku tJovkd vlrsKd;awGudkjrefjref ajrmif;xJypfcswwfygw,f?

tcktcgrSm wcsK d @u‘[D;±d k ; a0g&Spf’qd kwJ h pum;eJ@‘[D;±d k ;’ud kykwfcwfwm&Sdygw,f?‘oifwdk@ udk;uG,faewJh ol&Jaumif;udk rudk;uG,f=ueJ@/ighudk udk;uG,f=uavmh’qdkwJh avoHvJygw,f?‘ig[m ol&Jaumif;udk 0ef;&Holvm;’‘ig[m ol&Jaumif;vm;’qdkwm rodEdkifavmufatmif jzpfvmwJhtcgb0ifavyifh+yD; ol&Jaumif;udk rudk;uG,fbdk@ aºuG;a=umfvmwwfwmygyJ? 'g[mapwemrrSefvdk@ jzpfEdkifovdk EdkifiHa&;tawG;tjrif r&ifhusufvdk@vJ jzpfEdkifygw,f?

wcsKd@u 'Dacwf[m “ol&Jaumif;acwf”r[kwfawmhbl;wJh/ 'gjzifhbmacwfvJ? Armjynfu “'Dacwf”xJrSm rygbl;? xl;c|efwJhacgif;aqmif “ar#mf”+rJyJ? vlxku [D;±dk;ar#mfwm[m Armjynf&JŒ“'Dacwf”ygvdk@ em;vnf&ygw,f?

tckumv[m acwfopfwckajymif;zdk@(0g)acwfqdk;wckxJu acwfaumif;wckbufudk xdk;azmufxGufzdk@ wdkufyGJ0ifaewJhordkif;wauG@ jzpfygw,f?

‘ig[m ol&Jaumif;udk 0ef;&H olvm;’‘ig[mol&Jaumif;vm;’qdkwm rodEdkifavmufatmifjzpfvmwJhtcg b0ifavyifh+yD; ol&Jaumif;udkrudk;uG,fbdk@ aºuG;a=umfvmwwfwmygyJ?

Page 59: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

5 95 95 95 95 9

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bwfpfum;orm;awGajymwJh ‘auG@r,f udkifxm;’qdkwm ordkif;pum;jzpfvmaeygw,f? rlvyef;wdkifudk raysmufatmif a&S;±_+yD; rlvvrf;pOfudk +rJ+rJ wG,fzufqkyfudkifxm;&r,fh tcgjzpfygw,f? tajctaeu ‘&ef’eJ@‘ig’ uGJ+yD;om;yg?‘taumif;’eJ@‘tqdk;’/ ‘tjrwf’eJ@‘t,kwf’ o±kyfuGJ+yD;om; jzpfaewmyg?pdwf"mwfeJ@,Hk=unfcsuf rcdkifrmolrsm;/ ordkif;pdwf"gwftm;enf;olrsm;[ma&&SnfwdkufyGJrSm tdk;eif;cGufeif; jzpfvmwwfygw,f? ‘[D;±kd;a0g&Spf’ udk ±_wfcs&if;/udk,fwdkif ‘[D;±kd;’tjzpfeJ@‘a0g&Spf’tvkyfcHcsifvmwwfygw,f? udk,fhwyfudkudk,fjyefeif;ol jzpfvmwwfygw,f? aemufqHk;awmh olu ra&mufcsifbl;vdk@yg;pyfuajymayrJh [dkzufudka&mufoGm;awmhwmygyJ? vluvJ ra&mufbl;/pdwfuvJra&mufbl;qdkOD;awmh tusKd;ðywm [dkbufudk ygyJ? &efolbufudkygyJ?

cktcg vli,fawG=um;rSm acwfpm;aewJh‘&ef/ ig’jywf&r,fqdkwJh pum;udku|efawmf tvGefoabmusw,f? ckorkdif;u‘&ef’eJ@‘ig’=um; pm&if;&Sif;yGJyJ?‘ig’eJ@‘ig’csif;/ ‘ig hwyfud kigeif;’zd k @ r[kwfwm aocsmw,f? ‘&ef’qdkwmraumif;wmvkyfwJhvlyJ/ &efolyJ? ‘ig’u b,fae&maervJ? wdkufyGJtxGwftxdyfumvrSmrS udk,fh&JŒrlvbufudk pGef@oGm;&if/ udk,fhol&Jaumif;udk ±_wfcs&if b,frSmaumif;Ek difyghrvJ? tcsif;csif;a0zefaz;rwmeJ@ &efoludk a0zefwdkufcd kufwmcGJjcm;od&rSmaygh? &efol aysmufae+yD; udk,fhwyfudk,feif;ae&if udk,fhtzdk@a&mudk,fhwyftzdk@a&m raumif;Ekdifygbl;?

ta&;}uD;wmu ol&Jaumif;ukd udk;uG,fzdk@yg? udk;uG,ftm;xm;xdkufvdk@udk;uG,fwm[m aumif;r_ðywmyg? ol&Jaumif;qdkwm ay:aygufcJw,f? &cJw,f?ordkif;u ay;vmvdk@/ uHaumif;vdk@&wJh ol&Jaumif;udk udk;uG,f&r,f? udk;uG,f=ur,f? ta&;}uD;wmu ol&Jaumif;r[kwfwJh ol,kwfrmudk rudk;uG,fbdk@ygbJ?

‘[D;±kd; a0g&Spf’[m aumif;w,f? udk;uG,fp&m [D;±kd;&Sdwm 'dk@Arm uHaumif;avpG?

armifpGrf;&nf Ò14 pufwifbm 2004

ajrmuftDvDEdGKuf wuUodkvf

pdwf"mwfeJ@,Hk=unfcsuf rcdkifrmolrsm;/ordkif;pdwf"gwftm;enf;olrsm;[m a&&SnfwdkufyGJrSm

tdk;eif;cGufeif; jzpfvmwwfygw,f?‘[D;±kd;a0g&Spf’udk ±_wfcs&if;/ udk,fwdkif

‘[D;±kd;’tjzpfeJ@‘a0g&Spf’tvkyfcHcsifvmwwfygw,f?

Page 60: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6060606060

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh yk*~Kdvfudk;uG,fr+

wavmu jrefrmjynfwGif; pme,fZif;awGrSm “yk*~dKvfudk;uG,fr_”qdkif&maqmif;yg;awGudk woHwnf; awG@ae&ygw,f? “waoG;/ wo/H wrdef@”qdkwJh*syefacwfu ppftm%m&Siftpdk;& aqmifyk'fudk owd&apygw,f? 'Daqmif;yg;awG[m trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfacgif;aqmif a':atmifqef;pk=unf touf60 jynfhESpfeJ@wdkufqdkif+yD; wrifa&;om; azmfjyae=u&wm jzpfygw,f? jrefrmEdkifiH trsKd;orD;tzGJ@uvJ tvm;wlyJ a&;=u/ ajym=uvkyfaewm awG@Edkifygw,f? wcsKd@ jynfyuvJ jynfwGif;eJ@ oHòydif[pfae=uwm tm;vHk;=um;=urSmyg?

a&;=u ajym=uwmrSm olwdk@&JŒ&nf&G,fcsufudk cyf&Sif;&Sif;yJ azmfjy=uygw,f? EdkifiHjcm;wdkif;jynfawGrSm a':atmifqef;pk=unf arG;ae@yGJ usif;ya&;udk

bmvJ[Jh yk*~Kdvfudk;uG,fr+

av;av;eufeuf us,fus,fjyef@jyef@ vkyf=uzdk@ v_H@aqmfae=uwmudk =um;odae&vdk@ olwdk@ckvdka&;=u/ a[m=uwmygvdk@ aqmif;yg;ed'gef;awGrSm xnfha&;xm;=uygw,f? 'Dvdk arG;ae@yGJ usif;y=uwm[m“yk*~dKvfudk;uG,fr_”vdk@ olwdk@u pGyfpGJ±_wfcs=uygw,f?

‘yk*~dKvfudk;uG,fr_qdkwm bmvJ’od=uyg&JŒvm;? olwdk@ odygw,fwJh?Ak'<udk 0*~vd &[ef;}uD;u udk;uG,fwmrsKd;wJh? 'grsKd;udk Ak'<u uef@uGuf±_wfcsygw,fwJh? 'g trSefygyJ? 'gayr,fh 0*~vd&[ef;}uD;u Ak'<udk b,fvdkudk;uG,fwmvJ? olu Ak'<jrwfpGmbk&m;&JŒ rsufESmawmfudk aphaph=unfh+yD; =unfndKzG,f±kyftqif;udk t"duxm; udk;uG,fqnf;uyfwmyg? Ak'<&JŒw&m;awmfudk =um;em+yD; “"rR”udk =unfndKwm r[kwfygbl;? vdk&if;u Ak'<jrwfpGmbk&m;&JŒ ±kyftoa&awmfudkom =unfh±_=unfndKwJh yk*~dKvfudk;uG,fr_udk ±_wfcsw,f? Ak'<&JŒ"rR

Ak'<&JŒ"rR udk;uG,fr_udk r±_wfcsbl;? usKyfwdk@uawmh“Ak'<”udk;uG,fwmvJ r±_wfcsbl;?

“"rR”&JŒudk,fpm;ðyolvdk@xifjrif udk;uG,fwmyJ?“t"rRudk” qef@usifoltjzpf udk;uG,fygw,f?

Page 61: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6 16 16 16 16 1

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

udk;uG,fr_udk r±_wfcsbl;? usKyfwdk@uawmh “Ak'<”udk;uG,fwmvJ r±_wfcsbl;?“"rR” &JŒudk,fpm;ðyolvdk@ xifjrifudk;uG,fwmyJ? “t"rRudk” qef@usifoltjzpfudk;uG,fygw,f?

aemufwcsuf olwdk@a&;=uwmu Ak'<&JŒ “umvrokwf”udk wifjywmygyJ? “yk*~dKvfjrwf ynm&SifwOD;OD;u a[majymwmqdk+yD; rSm;rSefrppfaq;bJr,Hk=unfeJ@”? “usrf;*efvmqdk+yD;awmhvJ r,Hk=unfeJ@”pwJh tcsufawGudkazmfjy=uygw,f? 'D udk;um;csufawG[m trSefawGcsnf;ygyJ? tJ'gawG[mbk&m;eJ@qdkifwJh w&m;awG/ wenf;ajym&&if avmukwW&mw&m;awGyg? 'gayr,fhavmuDw&m;bufu =unfh&ifvJ rSefuefwJh opPmw&m;awGygyJ?'gha=umifhjynfyu“yk*~dKvfrudk;uG,fa&;orm;”awGvdkyJ usKyfwdk@vJ Ak'<usrf;pmawGudkudk;um;yg&ap? avmuDEdkifiHa&;rSm udk;um;rSmyg?

yxr ar;csifwmu yk*~dKvfrudk;uG,f&if cifAsm;wdk@u bmudk;uG,fae=uovJ? cifAsm;wdk@ AdkvfcsKyf}uD;awGudk ukef;uG vuftkyfcsD=u&wm bmvkyfwmvJ?AdkvfcsKyfrSL;}uD;&JŒ rsufESmu usufoa&&Sdvdk@ vuftkyfcsD=uwmvm;? 'Dar;cGef;udkrajz=uygeJ@/ tajzudk r=um;&ufygbl;? olwdk@&JŒ rsufESmawGudk =unfndKvdk@r[kwf&if olwdk@ “w&m;”udk =unfndKvdk@vm;vdk@ xyfqifhar;yg&ap? olwdk@rSmbmw&m;&SdovJ? zrf;w,f/ qD;w,f/ owfjzwfw,f/ a&mif;w,f/ csw,f/pkaqmif;w,fqdkwJh w&m;awGyJ? tm%m&Sifw&m;awGyJ r[kwfvm;? jynfolqif;&JwGif;eufa&;w&m;awGyJ r[kwfvm;? 'D=um;xJu cifAsm;wdk@ vuftkyfcsD=uwm[m a=umufvdk@yJ r[kwfvm;? olwdk@ aqGrsKd; ta¹cGt&HawG taeeJ@/olwdk@qDu tcGifhxl; vufcH&&SdolawGtaeeJ@ vuftkyfcsD=uwm r[kwfvm;?tJ'DAdkvfcsKyf}uD; tm%mrhJoGm;&if cifAsm;wdk@ vuftkyfcsD=uawmhrSm r[kwfygbl;?

tJ'D tm%mrJh AdkvfcsKyf}uD; t&yf0wfeJ@vrf;xJ xGufvm+yD; w&m;a[m&if cifAsm;wdk@ 0dkif;+yD; =um;em=u/ vufckyf=obmay;=u/ vuftkyfcsD=uOD;rSmvm;qdkwm udk,hfbmomawG;=unfhapcsifygw,f? cifAsm;wdk@ vuftkyfcsD=uawmhrSm r[kwfbl;? cJeJ@aygufcsifpdwfawmif aygufOD;rvm;yJ? 'DudpPudk o±kyfcGJ=unfh&ifcifAsm;wdk@[m yxru yk*~dKvfudk;uG,fa&;orm;awGtjzpf vuftkyfcsDcJh=u+yD;/

yxr ar;csifwmu yk*~dKvfrudk;uG,f&if cifAsm;wdk@ubmudk;uG,fae=uovJ? cifAsm;wdk@ AdkvfcsKyf}uD;awGudk

ukef;uG vuftkyfcsD=u&wm bmvkyfwmvJ?AdkvfcsKyfrSL;}uD;&JΠrsufESmu usufoa&&Sdvdk@

vuftkyfcsD=uwmvm;?

Page 62: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6262626262

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ckawmh yk*~dKvfudk;uG,fa&;u vGwfoGm;+yDvdk@ 'Dvdk tajzxGufw,f? 'gqdk0rf;om p&myJ? xyf+yD; o±kyfcGJ&ifawmh ta=umufw&m;u vGwfvmwm/tm%m&Sifudk a=umufwJhta=umufw&m;u vGwfvmwm? 'gu cifAsm;wdk@tydkif;yg?

usKyfwdk@u a':atmifqef;pk=unf usKyfwdk@&JŒacgif;aqmifrjzpfcifuvJtouftdk;tdrf pnf;pdrfawGudk txdcdkufcH+yD; 'Drdkua&pDa&;eJ@ +idrf;csrf;a&;w&m;udk usKyfwdk@bmom&SmcJ h=uwm? udk;uG,f qnf;uyfcJ h =uwmyg? 1988'Drdkua&pD ta&;awmfyHk}uD;rSmawmh a':pk[m towfjzwfcHjynfolvlxka&SŒu&ifajruwkwfvkyf+yD; Ad kvfcsKyfatmifqef;&JŒorD;yDyD owWdAswWdtjynhfeJ@vufeufqdk tyfwdkrS rygbJ &yfvmygw,f? a':pku usKyfwdk@udk rajcmufvSef@bl;?ppfAdkvfcsKyfawGuyJ usKyfwdk@udk ajcmufvSef@w,f? a':pku usKyfwdk@udk tm%mjyESdyfuGyf+yD; OD;r!¸wfcdkif;bl;? ppfAdkvfcsKyfawGuyJ usKyfwdk@udk tm%mjyESdyfuGyf+yD;OD;!¸wfcdkif;w,f? OD;r!¸wf&if zrf;qD;/ ESdyfpuf/ axmifcsw,f? vufvGef+yD;ao=u&wmawGvJ renf;bl;?

a':aqmifqef;pk=unf w&m;a[m&if “wtdrfwa,muf xGuf=u”vdk@trdef@ray;&bJ uav;awGa&m/ tzdk;}uD;tzGm;}uD;awGa&m xGufvm=u+yD;wðyH;ðyH;eJ@w&m;em=uw,f? ppfpHkaxmufawG tòidtjiifcH+yD; vm=uwm/a':pk&JŒ±kyf&nfudk =unfhzdk@vm=uwm r[kwfbl;? olw&m; ra[m&if jyef=urSmyJ/ ol@w&m;udk emcsifvdk@ vm=uwmudk;?

jynfolvlxkw&yfvHk;&JΠudk,fpm;/ 'Drdkua&pDa&;eJ@ +idrf;csrf;a&;w&m;awGudk &Sif;&Sif;vif;vif;/ &J&Jawmuf ajym=um;wmawGudk +rdef&nf,Suf&nfem;axmifcsifvdk@ jynfolawGuvm=uwm r[kwfvm;? txufvl}uD;awGua&;+yD; zwfcdkif;wmudk em;axmifzdk@vm=uwm r[kwfwm aocsmw,f?'Drdkua&pDw&m;awGudk txyfxyf em;aomwqifcsifvdk@ wdyfacGawG/ "mwfjym;awGeJ@zrf;,l jzef@csday;=u&ygao;w,f?

a':atmifqef;pk=unf[m jynfol@udk,fpm; 'Drdkua&pDw&m;udk ajymjy±Hkomru/ [ef@wm; vmwJh ppfwyf}uD;&JŒ aoewfeJ@vSHpGyfawG a&SŒudkvJ rwdk;eJ@qdkwJh=um;u wdk;oGm;vdkufygao;w,f? tJovdk &J&ifhwm/ touftdk;tdrfpnf;pdrfudk riJhuGufbJ jynfoludk acgif;aqmifwma=umifh usKyfwdk@ jynfolawGuol@ud kaxmufcHwm/ =unf=unfndKndKe J @ ol@O D;aqmifr _ud k c H,lwm?OD;atmifqef;OD;vdk ppftpdk;&axmufcHolqdk&if AdkvfcsKyfatmifqef;&JŒom;jzpfayrJh usKyfwdk@u vSnfh=unfhrSm r[kwfbl;? Armjynfudk olvm&ifawmifvlxku bJOykyfeJ@ 0dkif;aygufcsifayguf=uOD;rSm? vufeufudkiftapmifhrygbJArmvltkyfxJ wdk;=unfhaygh?

ckvdk a':atmifqef;pk=unfu 'Drdkua&pDa&;twGuf ta&;awmfyHk

Page 63: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6 36 36 36 36 3

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bk&m;a[mtwdkif; “rsufarSmufudk wnfhwnfh=unfh”zdk@yJ? cktcg usKyfwdk@jynfolvlxk twGuf b,folu bmvkyfaeovJ? a':pku usKyfwdk@twGuf ol@&JŒtouftdk;tdrf pnf;pdrfudkpGef@+yD; bmtm%maiGa=u;rS rar#mfrSef;bJ acgif;aqmifr_ay;aew,f? usKyfwdk@u ol@OD;aqmifr_aemufu vdkufae=uw,f?

ol@vdk udk,fusKd;pGef@+yD; 'Drdkua&pDa&;eJ@+idrf;csrf;a&;twGuf OD;aqmif&if(rajymaumif; ajymaumif;) AdkvfcsKyfwa,mufa,muf xGufvm&ifvJ ol@udkusKyfwdk@ tav;ðy=ur,f? ckvJ AdkvfcsKyfwifOD;udk usKyfwdk@ tav;ðyae=uw,fav? usKyfwdk@rSm acgif;aqmifvdkcsifwkef; a':pka&mufvmw,f?

“vlxkacgif;aqmif”vdk@ a':pkudk usKyfwdk@u +rdef&nf,Suf&nf ac:qdkw,f?ordkif;ay;acgif;aqmif? ta&;awmfyHku arG;xkwfwJh acgif;aqmif? 'Drdkua&pDudk,fpm;ðyacgif;aqmif? 'Dvdk yk*~dKvfrsKd;rS“rudk;uG,f”&if b,fol@udk tm;xm;udk;uG,f&rvJ? ajymygOD;? a':^m%pm&Dvm;/ OD;^m%d\&vm;? 'Drdkua&pDa&;twGuf toufay;r,fqdk&if udk;uG,fcsifw,f? “toufay;r,f”qdk&ifvdk@omajymwmaemf? “toufowfr,f”qdk&if rudk;uG,fyg&apeJ@?

usKyfwdk@uawmh a':atmifqef;pk=unfeJ@wuG trsKd;om; 'Drdkua&pDtzGJ@csKyfacgif;aqmiftm;vHk;eJ@ ppftm%m&Sifpepf qef@usifol vl}uD;vli,ftm;vHk;udk tm;xm;udk;uG,fygw,f? av;pm;=unfndKygw,f? olwdk@axmifxJa&mufae=uayrJh olwdk@vrf;pOftwdkif;quf+yD; nDnD!Gwf!Gwf csDwuf=urSmyg?remvdk r&Sd=uygeJ@? ra=umuf=uygeJ@? ordkif;&JŒopPmw&m;udk apmifh=unhfyg? udk,fhvlwdk@? usKyfwkd@ “pk”usef;rmygap? a&&Snfudk;uG,f&ygap? udk,fhxufi,fayrJht}udrf}udrfOD;!$wfvsufyg?

armifpGrf;&nf Ò 11 &uf/ Zlvdkif/2005? e,l;a,muf

- tm[m&pmapmif trSwfpOf (57)Edk0ifbmv/ (6) &uf 2005

umvrSm usKyfwdk@ a&SŒubGm;ceJ ay:vmwmudk odyf0rf;omw,f? t&ifu olbmvkyfcJhvdk@vJwJh? ar;oluar;w,f? a':pk[m t&ifuppfAdkvf rvkyfcJhwmuawmhaocsmw,f? 0r f ;om&w,f? ta&;}uD;wmu

“vlxkacgif;aqmif”vdk@ a':pkudk usKyfwdk@u+rdef&nf,Suf&nf ac:qdkw,f?

ordkif;ay;acgif;aqmif? ta&;awmfyHkuarG;xkwfwJh acgif;aqmif? 'Drdkua&pD

udk,fpm;ðyacgif;aqmif?

Page 64: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6464646464

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

tar&duefjynfaxmifpk ajrmuftDvDEdGKufwuUodkvfazmif;'g;pf atmufarhzG,fpm=unfhwdkufrSm ta&SŒawmiftm&Spmpk oD;oef@xm;ygw,f? ar=unf0if;qdkwJhjrefrmtrsdK;orD;wOD;u tm;óud;rmefwufðypk ysKd;axmifoGm;vdk@ jrefrmpmtkyftawmfav;pk Hpk H&S dw,f? wcsK d @ &Sm;yg;pmtkyfawGawmif&S dw,f? &Spfav;vHk;ta&;awmfyHk}uD;+yD;prSm ppfwyfu tvHk;t&if;eJ@ xkwfcJhwJh eD0gpdrf;tzHk;trsdK;rsdK;eJ@pmtkyfawGvJ tawmfpkHpkH&Sdw,f? ar=unf0if;u uifqma&m*geJ@ uG,fvGefoGm;vdk@ ckcgrSm jrefrmpmtkyfpkaqmif;wJh tvkyfawG tawmfav;wHk@qdkif;oGm;ygw,f?

u|efawmfhtaeeJ@ tJ'Dpm=unfhwdkufrSm &Sdor#jrefrmpmtkyfawGudk tcsdef&oavmuf ar$aESmufcJ hygw,f? ppfwyfu xkwfor# pmtkyfeD0gpdrf;awGudkvJpmtkyfpifrSmyJ taemuf=unfhvdkuf tzHk;=unhfvdkuf wcsKd@udk rwfwwfzwfvdkuf/wcsKd@udk vrf;av#mufzwfvdkufeJ@ avhvmjzpfvdkufygw,f? &mcsD+yD;rsm;jym;wJhowif;pm&Sif;vif;yJGawG vkyfor#udkvnf; pmtkyfawG xkwfxm;ygw,f? &Sif;vJyJtm;vHk;[m ¶_yfatmifvkyfxm;wmawGcsnf;ygyJ? AuyuGefjrLepfawGu trsKd;om;'Drdkua&pD tzJG@csKyfeJ@yl;aygif;+yD; EkdifiHawmftm%modrf;&ef =uHpnfyHkawGudk xyfcgxyfcg OD;pyg;yJhajymif;/ yJhpyg;OD;ajymif; vkyf+yD;&Sif;xm;ygw,f? vufawG@rSm ppfwyfuvufeufawGeJ@ ypfcwfowfjzwf+yD; tm%modrf;xm;wm &Sif;aeygvsufeJ@ ¶_yfoxuf¶_yfatmif vkyf+yD;&Sif;aewmvdk@yJ oabmaygufrdygw,f?

pmtkyfxJrSm "mwfyHkawGeJ@wuG udk,fa&;&mZ0ifawG tao;pdwftoD;oD;&Sdygw,f? tJ'DvlawGudk =unfhvdkufawmh u|efawmfjrifzl; odzl;=um;zl;wJh vlawGcsnf;vdkvdk jzpfaewmawG@&ygw,f? wcsKd@ od¶kHyg? wcsKd@ u|rf;0if&if;ESD;olawGyg?armifpl;prf;ac: OD;csrf;at;/ [Hom0wD OD;0if;wif/ a&SŒaeOD;xGef;wif/ armfuGef;xdeff;OD;wifxGwf/ awmfbk&m;av; OD;atmifaZ/ ±_a'gifh 0if;cuf/ rHk&Gm OD;wifa&$/ AdokumOD;ausmfrif;/ wuo udkndK0if;/ yrnw OD;cifarmifjrifh/ jynfajy;OD;axG;jrifh/ 'g¶kdufwmarmifrdk;ol/ (cGyf)a'gif;pmay armif0Ho/ wuo udkvSa&$/ yx0Darmifwif(ac: ) udkodef;wif/a&SŒaea': jrifhjrifhcif/ qdyfurf;trwfa':pef;pef;æpojzifh trsm;}uD;ygyJ? tJ'Dyk*~dKvfawG tm;vHk;udk wa=umif;r[kwfwa=umif;eJ@ uGefjrLepfawGvdk@ pGyfpGJxm;ygw,f?

bmvJ[Jh uGefjrLepfbmvJ[Jh uGefjrLepf

Page 65: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6 56 56 56 56 5

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

aqmufvkyf&mwGif txl;aqmfzef yg0if&aom yJcl;ta&;ydkifrif;pma&;}uD; a,mufz. wlt&if;jzpfaomarmifjrwfomESifh a*GvSdrfhzufqdkwmrsKd;udk oGm;+yD;owd&rdygw,f? idk& rvdk/ &,f& rvdkygyJ? 'DvdkeJ@&Spfav;vHk;rSm yg0ifolawG tm;vHk;[m uGefjrLepfeJ@ uGefjrLepfaqGrsdK;eJ@ uGefjrLepf=oZmcHawGcsnf;jzpfukefyga&mhvm;?

xl;jcm;wmu tJ'D uGefjrLepfqdkolawGtm;vHk;[m vlav;pm;cH&wJh todynm&Sif/ twwfynm&SifawGcsnf; jzpfaewmygyJ? wcsKd@yk*~KdvfawGu wEdkifiHvHk;u od&Sd+yD; av;pm;cH&olawGjzpf+yD;wcsKd@u wEdkifiHvHk;u r[kwfawmif ol@ywf0ef;usifu od&Sd+yD; av;pm;cH&olawGjzpfygw,f? a&SŒae/owif;pmq&m/ pma&;q&m/ ¶kyf&Sif'g¶kdufwm ausmif;q&m/ Adokumynm&Sifpojzifh orRmtmZD0eJ@toufarG;=uwJh todynmjrifhrm;ol vl}uD; vlaumif;awGcsnf;ygyJ? tm;vHk;[m ig;yg;oDvjrJolawGcsnf;yJvdk@awmif qdkEdkifygw,f? ppfpHkaxmufawGu 'DvlawG[m uGefjrLepfawG jzpfvdk@qdk+yD; vl=unf!dkrJhatmif ckvdk a&;wmqdk&ifawmh tHh=op&myJ? aocsmwmu olwdk@uGefjrLepf [kwfr[kwfawmh rodbl;?olwdk@[mvl=unf!dk av;pm;cH&wJh yk*~dKvfawG jzpfw,fqdkwmawmh aocsmw,f? ckvkd aocsma&;xm;awmhrS u|efawmfvJ olwdk@ta=umif;udk ydkodvm+yD;ydkav;pm;vmrdw,f? 'ga=umifh olwdk@yHkolwdk@ pmawGudk u|efawmfudk,fwdkif ul;,lxm;¶kHru av;av;pm;pm;eJ@ vdkcsifw,fqdkolawGqDudkvJ ul;,ljzef@csday;aeygw,f? u|efawmfodwJh yk*~dKvfawGta=umif;udkqdk&if u|efawmfodwJh tcsuftvufawGeJ@ppfpHkaxmufawG azmfjyxm;csufawGygaygif;+yD;“u|Ekfyf=unf!dk jrwfyk*~dKvf”qdkwJh acgif;pOfatmufrSmpme,fZif;awGeJ@ 0ufbfqdkufawGay:rSmwif+yD; tESH‹tjym; jzef@csdaeygw,f? tJ'D uGefjrLepfqdkolawGudk=unfnKdvGef;vdk@yg?

ppftpdk;& tqufquf[m jynfolydkifrD'D,mawG tm;vHk;udk odrf;,l xdef;csKyf+yD; jynfolvlxkudkbufpHku vdrfvnfr_dif;wdkufcJhygw,f? olwdk@ajymcsif&m wzufowf ajymcJh=uygw,f? rSm;wm rSefwmxm;tHk;? wzufom;udkawmh vHk;0,SOfòydifajymqdkcGifh ray;cJhwmuawmh txif&Sm;yJ? olwdk@ajymor#wzuf=um;eJ@ em;,Of em;a,mifaecJholawG tm;vHk;[m ckolwdk@a&;xm;wJh pmtkyfawG zwfrd&ifawmhtm;vHk;tjrifajymif;+yD; uGefjrLepfjzpfukef=urvm; rqdkEdkifbl;/ [kwfw,fav ckolwdk@a&;xm;wJh twKywWdawGrSm uGefjrLepf qdkolawG[m ynmt&nftcsif;jrifhrm;+yD; trsm;aumif;&maumif;usKd; (tm%m&SifzdESdyfolawGudk qef@usif+yD;) ajymqdk&yfwnfaevmolawGjzpf+yD; b,foljzifh b,fwkef;u bdef;ukeful;zl;onf/ b,foljzifh "m;jywdkuf/ cdk;0Sufvk,ufzl;onf/ b,foljzifh olrsm; om;r,m;jypfrSm;zl;onfqdkwmrsKd;awG vHk;0rygbJ vlawmf vlaumif;awGcsnf;yJ[mudk;? q&mawmfwyg; rdef@=um;zl;wmudk

OD;0if;wif qdk&if uGefjrLepf OD;xGef;wifeJ@wJGvdk@ wJh? a': jrifhjrifhcif qdk&if ol@armifuuGefjrLepfawmcdkjzpfwJhtjyif oludk,fwdkifuvJ rE Wav;u uGefjrLepfawG wnfaxmifxm;wJhygwDrSm em,u vkyfvdk@wJh? OD;bdk;usm;a&;wJh udkvdkeDacwfu r*FvmaqmifzdwfpmeJ@ tawmfwlw,f? “bk&ifcH qma':refprpfvmpOfu óudqdk&ef r*Fvmr¾yfawmf}uD;

olwdk@ajymor# wzuf=um;eJ@em;,OfaecJholawG tm;vHk;[mckolwdk@a&;xm;wJh pmtkyfawG

zwfrd&ifawmh tm;vHk;tjrifajymif;+yD;uGefjrLepfjzpfukef=urvm; rqdkEdkifbl;/

Page 66: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6666666666

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

pyfrdwkef; ajymjycsifygao;w,f? q&mawmfu Adkvfae0if;[m woufvHk; bk&m;oGm; ausmif;wufrvkyfzl;bJ uG,fvGefcgeD; arG;ae@yJGrSm w}udrfyJ bkef;}uD;qGrf;au|;vkyfzl;w,f? 'ga=umifhol@udk urBmat;apwD 'g,um armifEkvdk =unf!dkzdk@ raumif;zl;wJh? ol@woufrSm raumif;wmawGcsnf;yJ vkyfcJhw,f?'gayrJh ol@rSm aus;Zl;wifp&m wcsufu ol[m uGefjrLepfawGudk tðywfwdkufcJhwmyJ? uGefjrLepfrdp>m'dÏdawGudk zdESdyfESdrfeif;EdkifwJhtwGuf ol@udk aus;Zl;wif&r,fwJh?

'geJ@ u|efawmfujyef+yD; avsmufxm;cJhygw,f? “t&Sifbk&m; uGefjrLepfqdkwm rdp>m'dÏd [kwfr[kwfawmh rodbl;”ck Ak'<bmom0ifawGygqdk+yD; ypPwdkcg;xdk; a&pufcs ae=uwJh tvSLa&puf “vufeufruGm”vkyfae=uwJh ppfAdkvfwcsKdŒ[mjzifh oHCmawGudk zrf;qD;vufxdyfcwf/ ouFef;c|wf/ axmifcs/ ¶kdufESufuefausmuf pufaoewfeJ@ tpkvdkuf ypfowfwmawG vkyfcJhwmqdkwmudk rsufarSmufacwfjynfolawGvufawG@ rsufawG@ jrifzl; awG@zl; cHpm;zl;cJh=u&yg+yD? wdydÉu udk,fawmf OD;okr*FveJ@wuG tif;pdefar'DeD q&mawmf}uD;vdk ax&f}uD;0g}uD; q&mawmf}uD;awGudk ouFef;c|wf/ vlrnfac:/ npmau|; ¶kdufESufcJhwmawGudk axmifxJrSmñuHawG@cJh&wJh uAsmq&mwifrdk;wdk@vdk yk*~dKvfawGu jyefajymjyawmh wynfhawmfwdk@jzifh udk,fem;udk,fr,HkEdkifatmif jzpfcJh&ygw,f? tJ'D vlowform; omoemzsufawG[m uGefjrLepfrdp>m'dÏdawGvm; bk&m;vdk@jyefar;=unfhawmh 'um}uD; uGefjrLepfawGvJ 'Dvdk vkyfcJhwmyJ/ bkef;}uD;wcsKd@"e&Sif udk;uG,fwJh bkef;}uD;qdk+yD; &efðycJh=uw,f? owif;pmawGrSm tjrJygaewmyJwJh?

b,fowif;pmawGvJvdk@ rar;awmhbJ u|efawmfuyJ qufav#mufxm;vdkufygw,f“t&Sifbk&m;e0w u t&Sifbk&m;wdk@av;pm;tm;xm;wJh a':atmifqef;pk=unfudk uGefjrLepf ocifoef;xGef;&JŒwlrvdk@aqGrsKd;pyfxm;w,fav” 'gayrJh a':atmifqef;pk=unfu vHk;0 uGefjrLepf r[kwfovdk uGefjrLepf ocifoef;xGef;uvnf; ckvuf&Sd AdkvfcsKyfawGvdk oHCmawmfawGeJ@ vufeufrJhjynfolawGudk ypfowfzkd@ trdef@ray;cJhygbl;? t&Sifbk&m; vGwfvyfa&;wdkufyGJ zufqpfawmfvSefa&;wdkufyGJawGrSm t"duacgif;aqmifcJholawGxJu ocifatmifqef;/ ocifpdk;/ ocifA[def;/ AdkvfaZ,s/ AdkvfausmfaZm/ Adkvf&efatmif/odef;azjrifh pwJh yk*~dKvfawGeJ@ acgif;aqmiftrsm;pk[m uGefjrLepfawGcsnf;ygyJ? ocifatmifqef;[mArmjynfuGefjrLepfygwD&JŒ yxrqHk;uGefjrLepftzGJ‹av;&JŒ twGif;a&;rSL;yg? ocifpdk;/ ocifA[def;/Adkvfvufsm/ ygarmuQOD;ausmf&ifpwJh yk*~dKvfawGeJ‹ uGefjrLepfygwD pwif wnfaxmifcJhwmyg? tJ'DawmfvSefa&;acgif;aqmif wyfrawmfacgif;aqmifawG[m awmfvSefa&;rSm toufay;cJh=uolawGjzpf+yD;ckAdkvfcsKyf ppf0g'DawGvdk oHCmawmfawGeJ@ vufeufrJhjynfolawGudk vHk;0 rESdyfpufcJhygbl;?

wynfhawmf[m jynfwGif;ppfumvrSm tvHeD/ Auy/ jynfol@&JabmfpwJh olykefawG tkyfcsKyfwJh¶GmawGrSm aezl;ygw,f? olykef&GmawGrSm ¶GmrSm¶Gmom;awG[m olykefjzpfovdk ¶Gmom;awG udk;uG,fwJhbkef;awmf}uD;[m olykefuGefjrLepfawG&JŒ aqGrsKd;vnf;jzpf/ udk;uG,f&mvJ jzpfygw,f? wjcm; ¶GmuvmwJh olykefawG[m rdk;¶GmESif;us&if bkef;}uD;ausmif;xJ 0iftdyf&wmyg? bkef;}uD;au|;wm pm;=u&wmyg?¶Gmom;awG udk,fwdkifu olykefuGefjrLepfawGjzpfaevdk@ udk,fh¶Gmbkef;}uD;udk vHk;0 rjypfrSm;=uygbl;?xHk;pH r&Sdbl;? ¶Gmom;awGu “tpdk;&wyfawGvm+yD”qdk&ifom ajy;&v$m;& ykef;&wmyg? [dkwkef;uwnf;u ypPnf;,l/ EGm; 0uf =uufqGJ=uwJhtjyif/ &GmrD;¶_dŒ bkef;}uD;ausmif;vnf; rD;¶_dŒoGm;=uwmyg?wynfhawmf&JŒ tarh&Gm[m yDuif;jyef AdkvfxGef;ndef;wdk@ aqGrsKd;awG&JŒ&Gmyg? ppfwyfu bkef;}uD;owf+yD;¶GmrD;¶_dŒcJhygw,f? ucsifawG/ csif;awGu c&pf,mefawGrdk@ em;rvnfvdk@vkyfoGm;wmvdk@ ppfwyfu 0g'jzef@

Page 67: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6 76 76 76 76 7

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ygw,f? 'gayrJh wynfhawmfòrd@ay:wuf ausmif;aeawmh pme,fZif;awGrSm uGefjrLepfolykefqdkwmol&JobufawGvdkjzpfaevdk@ tHh=o&ygw,f? wu,fawmh twef;}uD;ausmif;om;awG[m ausmif;ydwfvdk@ ¶Gmjyef&if aoewfawGvG,f+yD; uGefjrLepf olykefawG jzpfae=uwmyg? u|efawmfwdk@&GmrSm bkef;}uD;a&m/ ausmif;q&ma&m tm;vHk;uGefjrLepfawGcsnf;ygyJ? erlemtjzpf jrif;jcHta&SŒbufu vuf0Jjrif;eD¶Gm}uD;eJ@ jrif;jcHawmifu uAsmq&mwifrdk;wdk@&JŒ uefjrJZ*srf;¶Gm}uD;awGu olykefacwfausmif;om;awGudk ar;=unfhyg? ausmif;om;awGtm;vHk;[m uGefjrLepfawGcsnf;ygyJ? wynfhawmfwdk@uawmhrlvwef;ausmif;om;rdk@ uGefjrLepf rjzpfvdkuf&ygbl;? jzpfcJh&ifvJ 0rf;renf;ygbl;? ol@acwfeJ@ oljzpfcGifhóuH&wmyg? *k%f,l&rSm? bmyJjzpfjzpf 'DacwfppfAdkvfrjzpfcJhwmudkawmh txl; pdwfcsrf;omvsuf &Sdygw,fvdk@?u|efawmfu uGefjrLepfa=umufvdk@ ajy;cJh&ol r[kwfyg? ppfwyfa=umufvdk@ ajy;vm&olyg? pmzwfol

“uGefjrLepfrsm;eJ@ uGefjrLepfqef@usifolrsm; wdkufyJGqdkwm vHk;vHk;r[kwfygbl;? u|efrwdk@[m 'Drdkua&pDpepft& vkyfrvm;/ tm;vHk;u vl}uD;ðyovdk vkyf&vk&r,fqdkwJh tm%m&Sif qefwJhpepft& vkyfrvm;qdkwmudk ydkif;jzwfwJh udpPygyJ? u|efrajymcsifwmuawmh nD!Gwfr_&JŒqHk;±_H;jcif;&,fvdk@ r[kwfygbl;? 'Drdkua&pD oabmw&m;&JŒatmifjrifjcif;vdk@yJ u|efrawmh rSwfxm;ygw,f? tifrwefrS tzJG@csKyftwGuf *k%f,lp&mvdk@ u|efrwdk@qdk&r,f? OuUÏwOD;[m EkwfxGufoGm;w,fqdkwm 0rf;enf;p&myJ?'gayrJh u|efrwdk@ tm;vHk;uae+yD;awmh tm%m&Sifpepfudk wdkufzsufaecsdefrSm OuUÏwa,mufuwa,mufuaomfvnf;aumif;/ ±kd;±dk;tzJG@0ifrsm;uaomfvnf;aumif;/ ol@atmufu tzJG@0ifrsm;udktaxmuftxm;rwdusbJeJ@ pGyfpJG+yD;awmh xkwfy,fw,fqdkwJh "avhawGudk rvkyfEdkifawmhbl;?u|efrwdk@ 'Drdkua&pDpepfatmufrSm 'Dvdk[mrsKd;awG vufrcHEdkifawmhbl;qdkwm jywmygyJ?”wJh

bDbDpDeJ @ awG@qH kcef;/ 3/ 12/ 88 ae@bDbDpDeJ @ awG@qH kcef;/ 3/ 12/ 88 ae@bDbDpDeJ @ awG@qH kcef;/ 3/ 12/ 88 ae@bDbDpDeJ @ awG@qH kcef;/ 3/ 12/ 88 ae@bDbDpDeJ @ awG@qH kcef;/ 3/ 12/ 88 ae@uGefjrLepfqef@usifa&;orm;/ ppftm%m&Sifpepf xlaxmif&mrSm yg0ifcJhwJh xdyfwef;w&m;cH

Adkvfatmif}uD;[m 'Dtcsdefup+yD; ajrmif;xJa&mufoGm;ygw,f?

armifpGrf;&nf Ò azazmf0g&D/ 5/ 2006

e,l;a,muf- opPmawmfvSefa&;pmayr*~Zif; trSwf(8) azazmf0g&D/ 2006

wynfhawmfwdk@uawmhrlvwef;ausmif;om;rdk@ uGefjrLepf

rjzpfvdkuf&ygbl;? jzpfcJh&ifvJ 0rf;renf;ygbl;?ol@acwfeJ@ol jzpfcGifh ñuH&wmyg? *k%f,l&rSm?

bmyJjzpfjzpf 'DacwfppfAdkvf rjzpfcJhwmudkawmhtxl;pdwfcsrf;omvsuf&Sdygw,fvdk@?

rdwfaqG oifa=umufcJh&wJh uGefjrLepfwOD;&JŒ trnfudk ajymEdkif&if ajymjyygcifAsm;? u|efawmf rSwfom;yg&ap? ppfwyfxkwfwJh pmtkyfxJu uGefjrLepfqdkoltm;vHk;udk u|efawmf tav;eDðyvdkufyga=umif;? trsKd;om;'Drd kua&pD tzJG@csKyfuAdkvfatmif}uD; EkwfxGufoGm;wJh udpP[m -

Page 68: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6868686868

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfudk 'D-csKyfvdk@ twdkaumufac:olu ac:w,f? wcgwavrsKd;-'D vdk@vJ ac:oH=um;rdzl;w,f? t&yfxJrSmac:=uwmuawmh t*Fvdyfvdk twdkaumuf“tifeft,fvf'D”ygyJ? u|efawmftnmwacguf oGm;wkef;uawmh a':atmifqef;pk=unftzGJ@/ AdkvfcsKyforD;tzGJ@/ carmuftzGJ@/ q&mwdk@tzGJ@/ u|efawmfwdk@tzGJ@wJ@?

u|efawmfu 'DcsKyftzGJ@0if r[kwfcJhygbl;? EkdifiHa&;orm; vkyfEkdifavmufwJht&nftcsif;awG r&Sdbl;vdk@ udk,hfbmomodaevdk@ygyJ? wwfodtzGJ@zGJ@wkef;uawmh tm;vHk;udk,fh&Jabmfi,faygif;}uD;azmfawGcsnf; pnf;a0;vkyfaqmifwmqdkawmh ygrSef;awmifrodvdkufbJ ygoGm;cJhav&JŒ? udk0if;wif/ udk0if;cuf/ udkaomfu/ armifpl;prf;/ udkwifrdk;/udkrdk;ol/ udkausmfrif;/ udkay:OD;ouf/ udk0Ho pwJh pwJh&JabmfawG? 'gvJ EkdifiHa&; tzGJ@taeeJ@r[kwfygbl;? pmaytEkynm&SifawGtaeeJ@ a':atmifqef;pk=unfudk 0ef;&Hzdk@zGJ@wJh tzGJ@i,fwckyg? *Dw/ pmay/ yef;csD/ umwGef;/ obifpwJh tEkynme,fy,fuyg?

'DrSmwif toHus,fvmwmu a':atmifqef;pk=unfudk uGefjrLepfawG0dkif;&Hae+yDqdkwJhpum;oHygyJ? 'dkifcH+yD; pGyfpGJoluawmh OD;atmif}uD;ac: AdkvfcsKyfa[mif;atmif}uD;yg?wyfrawmfu tm%modrf;cJhvdk@ jynfolvlxkutoufpGef@+yD; jyefvnftm%modrf;aecdkufrSm“wyfrawmfudk pdwfeJ@rS rjypfrSm;eJ@”vdk@ prf;acsmif;y'krRmuGif;pifjrifhuae i,foHygatmif ukef;atmfvdkufwm wcgwnf;ajrmif;xJ usoGm;awmhwmygyJ?

tJ'D Adkvfatmif}uD;yJ r[kwfvm;? (zq-qdk&S,f)tpdk;&vufxufrSm wyfwGif;qdk&S,fvpfawG pnf;±Hk;+yD; Adkvfae0if;&JŒ vuf±Hk;wqltjzpfeJ@ jynfwGif;ppfrD;udk }uD;oxuf}uD;atmifjr‡ifhwif+yD; ppfwyf}uD;xGm;atmifvkyf/ AdkvfcsKyfawG yGm;rsm;atmifvkyf/ aemufqHk;rSm ppfwyfu tm%modrf;vkduf+yD; ppftm%m&Sifpepfudk Adkvfae0if;eJ@twl xlaxmifvkdufcJhwm olyJ r[kwfvm;?

avmfppf[efeJ@cGefqmwdk@vdk tausmftarmfbdef;bk&ifawGudk jynfol@ppftrnfeJ@vufeufwyfqifay;+yD; wdkif;&if;om;jynfoltcsif;csif; owfjzwfapcJhwmvJolyJ r[kwfvm;?Adkvfcif!Gef@udk bdef;bk&ifawGeJ@ quf+yD;tm;jznfhay;cJhwmvJ Adkvfatmif}uD;ygyJ?

vGwfvyfa&;ordkif;0if &efukefwuUodkvfausmif;om;or*~ taqmufttHk}uD;udkrdkif;AHk;eJ@ azmufcGJcJh&mrSm Adkvfae0if;eJ@ tvdkwltvdkygvJ olyJr[kwfvm;?

u|efawmfwdk@ pmayavmuudk csKyfudkif+yD; ppfwyfpmay*dk%f;xlaxmifzdk@ EkdifiHawmfb¾maiG/ jynfol@aiGeJ@jr0wD r*~Zif;eJ@*g'D,efr*~Zif;wdk@udk xlaxmif+yD; 0ef}uD;csKyfOD;EkeJ@wuG ygvDref'Drdkua&pDudk wdkufppfqifzdk@ uGefjrLepfqef@usifa&;wap>}uD; zefwD;cJhwmvJolyJ/ Adkvfatmif}uD;yJ r[kwfvm;?

bmvJ[Jh ykqdef±kd;bmvJ[Jh ykqdef±kd;

Page 69: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

6969696969

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

Adkvfatmif}uD;&JŒ aemufqHk;óud;yrf;csufu vlxkwcJeufaxmufcHxm;wJh 'DcsKyftzGJ@xJudk0if+yD;tzGJ@csKyf}uD;udk òzdcGJ/ ppfwyfudkvJ u,fwifzdk@yJ r[kwfvm;?

'gjzifh Adkvfatmif}uD;&JŒtm;xkwfr_[m atmifjrifoGm;cJhygovm;/ uGefjrLepfawG 0kdif;&Haew,fqdkwJh tzGJ@csKyf}uD; ysufpD;òyduGJoGm;+yDwJhvm;? b,f&rvJ? 'DcsKyfqdkwm zufqpfppf0g'DawGudk ðzwfcswJhjynfol@v_yf&Sm;r_}uD;xJu aygufzGm;ay;vkdufwm r[kwfvm;? Adkvfae0if; zqyv&JŒ qdk&S,fvpftwkta,mif ppfwyfygwD[m wygwDtm%m&Sifpepfudk xlaxmifcJhvdk@ wjcm;bmtzGJ@tpnf;awGudkrSzGJ@cGifhray;cJhygbl;? a&$wd*Hkbk&m;ay:u wHjrufvSnf;tzGJ@awmifrS ppfAdkvfrSL;a[mif; rqv wa,mufa,muf rygbJ zGJ@cGifhray;ygbl;? ocsKõif;xJu okb&mZmawGudkawmif tvpfray;bJ ocFsKdif;tkyfcsKyfa&;udk ppfAdkvfu 0if,lxm;cJhwmyg? 'DvdktzGJ@tpnf;awGudk òzdzsufvkdufwJhtwGuf tpktoif;eJ@aqmif&Guf&wJh tavhtxawGtm;vHk; ysufukefygw,f? tzGJ@tpnf;awGrSm trsm;aumif;usKd;&nf&G,fcsufwckudk OD;wnfcsufxm;+yD; b,fvdk zGJ@pnf;&w,f/ b,fvdk pnf;±Hk;&w,f/ b,fvdk n‡dE_dif;wdkifyif&w,f/b,fvdk acgif;aqmifa&G;&w,f/ b,fvdk tqdkwif/ b,fvdk aqG;aEG;/ b,fvdk qHk;jzwfcsufcs&w,fqdkwJh'Drdkua&pDtavhtusifhawGtm;vHk; qdwfokOf;ausysuf+yD; ppfaus;u|efpdwf/ waoG;woHwrdef@ emcHwJhpdwf/ txufzm;atmufzdpdwf/ rSm;rSefa0zefr_uif;a0;wJh zufqpfu|efpdwfawGyJ arG;ay;cJhygw,f?&efolb,folqdkwmaysmuf+yD; tcsif;csif;bmr[kwfwJh vufywfwHqdyfavmufeJ@ &efvdkwJhpdwfawGyGm;rsm;wJh tusifhyg&cJh=uw,f? 'gawG[m EHkzsif;edrfhuswJh pdwfawGygyJ? 'gayrJh vlqdkwm OD;aESmuf}uD;w,fr[kwfvm;? b0edrfhuswm/ EkdifiHatmufus aemufusjzpfwmudk bma=umifhvJvdk@ rpOf;pm;bJraeygbl;? 'ga=umifhvJ ppfaus;u|efb0u ±kef;xGuf=uwmudk Adkvfatmif}uD;wdk@ b,fvdk0ifwm;vdk@rS r&awmhwmygyJ?

wcsKdŒu wu,fyJ w&m;cHaysmufcJh=uzl;ygw,f? ckvdk ArmjynfolawG edrfhusEHkzsif;cJh=uwmbmoma&;a=umifhvkdvdk/ ±kd;&mtpOftvm ynma&;a=umifhvkdvdk w&m;cH&SmjycJh=uzl;ygw,f? t&ifuawmh tJovdkajym&if "rRE W&m,f uGefjrLepfawGvdk@ pGyfpGJ=urSmyJ? 'gayrJh vufn‡Kd;xdk;jyp&m uGefjrLepfawGu teD;tem;rSm r&Sdbl;av? wcsKdŒawmxJ/ wcsKdŒaxmifxJ/ wcsKdŒjynfya&mufae=uav&JŒ?wu,ftkyfcsKyfvmwm wkdif;jynfudk acgif;rjyLEkdifatmif ESpfaygif; “50”avmuf vufeufeJ@zdESdyfvmcJhwmu ppftm%m&SifawGyJ r[kwfvm;? jynfwGif;ppfudkzefwD;/ jynfwGif;+idrf;csrf;a&;udkjiif;qdk ppftiftm;udk wkd;csJŒ/ ppftm%m&Sifpepfudk xlaxmifcJhwJh ordkif;a=umif;udk b,frSm ab;z,fxm;vdk@&yghrvJ?

wkdif;jynfudk acgif;rjyLEkdifatmif ESpfaygif; “50”avmufvufeufeJ@zdESdyfvmcJhwmu ppftm%m&SifawGyJ r[kwfvm;?

jynfwGif;ppfudkzefwD;/ jynfwGif;+idrf;csrf;a&;udkjiif;qdkppftiftm;udk wkd;csJŒ/ ppftm%m&Sifpepfudk xlaxmifcJhwJh

ordkif;a=umif;udk b,frSm ab;z,fxm;vdk@&yghrvJ?

Page 70: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7070707070

bmvJ[Jh armifpGrf;&nft*Fvdyftpdk;& tajcusprSmyJ olwdk@ay;or# 'Drd kua&pDt&dyfudkcd k+yD; tzGJ@tpnf;awG

wnfaxmif=u&mrSm bmoma&;tzGJ@tpnf;awGu pwmygyJ? Ak'<omoe Ek*~[toif;/ Ak'<bmomuvsm%,k0toif;/ Ak'<bmom ukrRm&Dtoif;pwJh toif;awGuae 0HomEk&uQdwtoif;awGtjzpfxlaxmifvmcJh=uwmr[kwfvm;? t*Fvdyfbk&ifcH“u&ufa'guf-*ufawmuf”vdk@pajymwm &cdkifq&mawmfOD;OwWr r[kwfvm;? &ufaygif;“120”tpmiwfcHwdkufyGJ0ifcJhwm OD;0dpm& q&mawmf}uD;r[kwfygvm;? ae@pOf bk&m;&Spfcdk;&mrSm &efolrsKd;ig;yg;teuf/ tkyfpdk;olrif;tpdk;& ygw,fqdkwm &Gwfqdkckdif;wm bmoma&;ocFef;pm r[kwfvm;? rif;usifhw&m;“10”yg;eJ@nD&w,f? ty&d[med,w&m;“7”yg;eJ@nD&r,f? jynfoludk rqef@usif&bl;/ qef@usif&if oHo&maemufqHk;b0 yg&rDt&ifhqHk; usifh+yD;+yDjzpfwJh bk&m;tavmif; bk&ifa0oE W&mrif;}uD;awmif jynfolu ESifxkwfwmcH&w,fvdk@ ausmif;oHk;pmtkyfvkyf+yD;oifcJhwm jrefrmh±kd;&mynma&; r[kwfvm;? OD;Ekvdk bmoma&;uJvGefvdk@ EdkifiHa&; xdcdkufwmrsKd;awG&SdcJhayrJh jynfwGif;ppfzefwD;+yD; ppftm%m&SifpepfxlaxmifcJhwJh orkdif;a=umif;/ vufeufeJ@tm%moHk;+yD; jynfolawGudk ppfaus;u|efZmwfoGif;cJhwJh ordkif;a=umif;udkawmh aemufydk@ypfvdk@r&aybl;?Armjynf}uD;ysufpD;&wm bkef;}uD;a=umifhvJ r[kwf/ uGefjrLepfa=umifhvJ r[kwfygbl;? ppftm%m&Sifa=umifhyg?

urBmrSmtxl;ojzifh 'kwd,urBmppf+yD;p vGwfvyfvm=uwJh tm&S/ tmz&duEkdifiHawGrSm Ak'<bmomEkdifiHr[kwfwJh tif'dkeD;&Sm;/ rav;&Sm;pwJh EkdifiHawGrSmvJ ppftm%m&SifawGay:cJh=uygw,f?'kwd,urBmppfjzpfyGm;r_[m t&if;&Sifcsif; pm;usufvk=u&mu jzpfvmw,fqdkwmrarhygeJ@? aemufusrS e,fcsJŒwJh“yef-eD-Á”ac: *syef/ *smr%D/ ÁwvD 0if±dk;wef;EkdifiHawGu olwdk@t&if vuf0g;}uD;tkyfe,fcsJŒcJh=uwJh EdkifiH}uD;awGqDu a0pkcGJ&if;jzpfvmwJh ppfyg? ArmjynfvdkyJ wjcm;udkvkdeDEkdifiHawG[mt*Fvdyftcuf Armhtcsuf/ jyifopftcuf AD,uferftcsufqdkwJh aºuG;a=umfoHrsKd;awG azmfxkwf+yD;'kwd,urBmppf}uD;&JŒv_dif;xdyfudkwufpD;&if; trsKd;om;vGwfajrmufa&;udk wòydifxJwdkufyGJ0ifcJh=uvdk@vGwfvyfa&;&cJh=uwmyg? 'kwd,urBmppf}uD;t+yD; ppfab;uif;vdk@ vufeufydkif&Sif olaÏ;jzpfvmwJhtar&duefu vGwfajrmufpEkdifiHawGu acgif;aqmifawGxJrSm udk,fusKd;&Smorm;awG&Sm+yD; vuf0Jqef@usifa&; wynfharG;ygw,f? aiGeJ@ 0,f,lygw,f? Armjynfudk vGwfvyfa&;,lzdk@ acgif;aqmifcJhwJhzqyv tzGJ@udk vuf0Jvuf,mcGJjcrf;/ wynfharG;+yD; jynfwGif;ppfzefwD;apcJhygw,f? vGwfvyfpEdkifiHwdkif;rSm jynfwGif;ppfjzpf/ ppfwyfwdk;csJŒ/ ppftm%m&Sifxlaxmif+yD; zdESdyfcJh=uygw,f? jynfolawGudku|efZmwf oGif;cJ h =uygw,f?'g[m urBmhordkif;/ ta&SŒawmiftm&Sordkif;/ Armhordkif;yg? 'gudkrarhygaveJ@? ordkif;udk ravhvm&if olrsm;vrf;v$J&m ygoGm;ygvdrfhr,f? ck=unfh Adkvfatmif}uD;vrf;v$J&mudk jynfoluvnfroGm;cJ hygbl;? ord kif;todeJ@b0ay;todyg?

vufeufeJ@ tm%moHk;+yD; jynfolawGudkppfaus;u|efZmwfoGif;cJhwJh

ordkif;a=umif;udkawmh aemufydk@ypfvdk@r&aybl;?Armjynf}uD;ysufpD;&wm bkef;}uD;a=umifhvJr[kwf/ uGefjrLepfa=umifhvJ r[kwfygbl;?

ppftm%m&Sifa=umifhyg?

Page 71: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7 17 17 17 17 1

bmvJ[Jh armifpGrf;&nftzGJ@csKyf}uD;[m ygwDtzGJ@tpnf; pdrf;vef;zl;a0cGifhr&wJh qm[m& oJuE Wm&}uD;xJrSm

ay:aygufvmwJh tdkatppfyg? pepfwusyHkpHcs/ pnf;rsOf;qGJ/ pnf;±Hk; oif=um;zGJ@pnf;cJh&wm r[kwfygbl;?wa,mufwaygufeJ@ zGJ@pnf;cJh&wmyg? 'gudku 'Drdkua&pD tESpfom&yg? ppfwyfvdk owd oufom/b,fnmn‡dxm;wm r[kwfbl;? ppftm%m&Sifpepf qef@usifa&; (zdESdyfu|efðyr_ z,f&Sm;a&;) yef;wdkifwckwnf;udk aoG;aESmrlcszGJ@pnf;cJh=uwm r[kwfvm;? uGefjrLepfa[mif;ygr,f/ qdk&S,fvpfa[mif;vJygr,f? ppfom;vlxGufygovdk bkef;}uD; vlxGufvJygr,f? ausmif;om;awG/ &[ef;oHCmawG/ oDv&SifawGvJ yg=uygw,f? rdef;r&SmawGawmif tzGJ@zGJ@pnf;+yD; vufoD; vufarmif;wef;cJhwm b,fordkif;rSm=um;zl;ygovJ? rygwmqdkvdk@ bdef;bk&ifawGyJ&Sdw,f? olwdk@om ppfwyfeJ@ “0rfapG@/ 0rfapG@”vkyfcJh

=uw,f? 'DvdkvkyfEkdifatmif tzGJ@csKyfrSm uGefjrLepfawG ygaew,fvkd@atmf+yD; Adkvfatmif}uD; cGJxGufoGm;cJhwm trsm;todygyJ? cGJxGuf+yD; Adkvfcif!Gef@eJ@bdef;ukefonfawGudk vufqufay;cJhwmvJ trsm;todygyJ? 'Dvdk uGefjrLepfwap>ajcmuf&if; aemufqkwf-aemufqkwfeJ@ Adkvfatmif}uD; wa,mufajrmif;xJ aemuf*|rf;ypfoGm;av&JŒ?

ppftm%m&Sifðzwfcsa&;rSm uGefjrLepfawGygaumif;ygr,f? yg&if 0rf;omw,f? tzGJ@csKyfu'Drdkua&pDa&;/ +idrf;csrf;a&;eJ@ ppftm%m&SifpepfvHk;0zsufodrf;a&;yJ? zuf'&,fjynfaxmifpkopf

zGJ@pnf;a&;eJ@ wdkif;eJ@jynfe,fcGJ+yD; ppfwdkif;rSL;awG cef@xm;tkyfcsKyfwmudk qef@usifa&;yJ? 'gudk axmufcHol[lor#eJ@ vufwGJ&rSmyJ? vufwGJolawG tm;vHk;u ppftm%m&Sifpepf jynfvnfxlaxmifa&;vJraºuG;a=umfbl;? uGJvJruGJ=ubl;? jiif;awmh jiif;=urSmyJ? ppfwyfrS r[kwfwmbJ? 'Dvdkjiif;csifvdk@'Drdkua&pDawmif;wmyJ? aemufqHk;awmh tzGJ@csKyfudk 0ef;&Hol uGefjrLepfa[mif;a&m qdk&S,fvpfa[mif;a&m/ ppfAdkvfa[mif;a&m/ rqva[mif;a&m/ yrnw a[mif;a&m tm;vHk;udk odod}uD;eJ@yJ rJay;cJh=uwm r[kwfvm;/ óudufwmudk;?

aemufqHk;rSm wu,ftm%modrf;olu ppfwyfyJ? t&ifuvJ 'if;wdk@yJ? ckvJ 'if;wdk@yJ?aemifvJ vufrv$wfbdk@ vrf;jyajryHkqGJaewmvJ olwdk@yJ? a':atmifqef;pk=unfudkawmh uGefjrLepfawG0ef;&HaeowJh? ppfAdkvfcsKyfawGudk b,folawGu 0ef;&Haeygvdrfh? tvdkav; av;- w±kwfuGefjrLepfawGygvm;? olwdk@ajymwJh uGefjrLepfawG0ef;&H+yD; tm%modrf;&ef=uHwm[m 'D-csKyf r[kwf? vHk;0 r[kwf?e0w/ etz ac: zufqpfppfAdkvfawGygav? w±kwftm;udk; ykqdef±dk;[m 'D-csKyf r[kwf AdkvfcsKyfawGygwum;? ykqdef±kd;rS u|ef;awGudkckwf/ tjrpfygEkwf+yD;vkyfxm;wJh u|ef;om;ykqdef±kd;?

armifpGrf;&nf Ò- tm[m&pmapmif trSwfpOf (63)

ar 7/ 2006

tzGJ@csKyfu 'Drdkua&pDa&;/+idrf;csrf;a&;eJ@ ppftm%m&SifpepfvHk;0zsufodrf;a&;yJ? zuf'&,fjynfaxmifpkopfzGJ@pnf;a&;eJ@

wdkif;eJ@jynfe,fcGJ+yD; ppfwdkif;rSL;awGcef@xm; tkyfcsKyfwmudk

qef@usifa&;yJ?

Page 72: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7272727272

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

(a':atmifqef;pk=unfudk tav;ðyvsuf)a=umufw,fqdkwm rqef;ygbl;? vlwdkif;qHk;±_H;edrfhusrSm/ qif;&JrSm/

emusifrSmudk a=umuf=uwmcsnf;ygyJ? u|efawmfvJra=umufwrf; owWd&Sd&SdeJ@0efcH&r,fqdk&if a=umufwwfw,fcifAs? vlwdkif; tenf;eJ@trsm;ta=umufw&m; &Sdwwf=uwmygyJ? 'gayrJh “t&Suf”qdkwmvJ &Sdygw,f?vlrSm vl@oduQmudk ESdrfhcsapmfum;cH&&if &Sufwwf=uygw,f? tJ'Dtcgusawmh a=umufzdk@arh+yD; wGef;vSefwwfygw,f? “a=umufuefuefw,f”qdkwJh pum;&Sdygw,f? bmyJjzpfjzpf ta=umufw&m;rSm tuef@towfawmh&Sdygw,f? 'gudk olwyg;a=umufatmif aoewfjy+yD;ajcmufwwfolawGodxm;&ygr,f? trSefw&m;udkqef@usifavmufatmifxdawmh ra=umufoifh=uaybl;?

bmvJ[Jh ta-umufw&m;bmvJ[Jh ta-umufw&m;

u|efawmfwdk@Ak'<bmom ArmvlrsKd;awGtaeeJ@ trSwfrxifjzpfaewJh bk&m;a[m tqHk;trwck&S dygw,f? “[D&d=owWy`w&m;”wJh? “a'0"rR” ewfw&m;yg? raumif;r_vkyf&rSmudk a=umuf&r,f/ raumif;r_ vkyf&rSmudk &Suf&r,f? 'gjzifh&if “aumif;r_”qkdwm bmvJ/ “raumif;r_”qdkwmbmvJ? raumif;r_qd kwm “trSefw&m;”eJ@ qef@usifvkyfwmyJ? aumif;r_qd kwmu “trSe fw&m;e J @tnD”vkyfaqmifwmudk ajymavh&Sdwwfygw,f? rSefwmvkyf [kwfwmajymvdk@qdk±kd;&Sdw,f r[kwfvm;? trSefw&m;qdkwm bmvJ/ trSm;qdkwm bmvJ?'Dvdk xyfqifh ar;zl;yg&JŒvm;? vl@

ta=umufw&m;rSmtuef@towfawmh

&Sdygw,f? 'gudkolwyg; a=umufatmif

aoewfjy+yD;ajcmufwwfolawGodxm;&ygr,f?trSefw&m;udk

qef@usifavmufatmifxdawmh ra=umufoifh

=uaybl;?

Page 73: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7 37 37 37 37 3

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ordkif;/ '\e ordkif;rSm trSeftrSm;/ tqdk;taumif; rSwfausmufudk±_axmifhtrsKd;rsKd;u &SmcJh=uyg+yD?

vl&,fvdk@jzpfvm&if usef;usef;rmrm csrf;csrf;omomae&zdk@vdktyfygw,f? 'g[m vlwdkif;twGuf vdktyfcsufyg? qENyg? 'gayrJhudk,fwOD;wnf; usef;rmcsrf;omzdk@ olwyg;udk rusef;rm rcsrf;omatmifvkyf&if trSefw&m; rjzpfEkdifygbl;? taumif;w&m;vJ rjzpfEkdifygbl;? olwOD;twGuf rSef±HkeJ@ trSefw&m;rjzpfaybl;? Armvdk “b,folaoao iawrm+yD;a&m”qdkwJh w&m;/ udk,fusKd;&Smw&m;/ twWw&m;[m raumif;ygbl;? olwyg;udkvdrfvnf&if/ olwyg;OpPmudk cdk;&if/ vk&if/olwyg;udk emusifatmif/ aoatmifvkyf&if/ olwyg; om;r,m;udkjypfrSm;&if raumif;bl;? rSm;w,f? b,fbmom b,f vlrsKd;rSmrS'gawGudk rSefw,f/ aumif;w,fvdk@ vufrcHygbl;? tJ'D rrSefwmraumif;wmawGudk vkyf&rSm a=umuf&ygr,f? raumif;wm rrSefwmvkyfolawGudk axmufcHwm/ vpfvsL±_wm[mvJ raumif;r_ usL;vGef&musygw,f? trSm;usL;vGef&m/ trSefqef@usif&musygw,f? 'ga=umifhudk,fhtwGufudkyJjzpfjzpf/ olwyg;udkyJjzpfjzpf rSefwm aumif;wmvkyfzdk@owWd&Sd=u&ygr,f? a=umuf&GHŒjcif; uif;=u&ygr,f?

Armhordkif;rSm jynfolvlxk&JŒcspfjcif;arwWmudk yxrqHk;cH,l&wJhrif;(tpdk;&)[m usefppfom;yg? ol[mwyg;ol&JŒ xD;eef;udk vkr,lbl;?apmvlrif;udk toufpGef@u,fq,f+yD; eef;wifzdk@óud;pm;cJhw,f? wjcm;xdkufwefwJh rif;r&Sdvdk@ rSL;rwfjynfolawGu eef;wifrS rif;vkyfolyg?tJ'Dacwfu twlae=uwJh ysLvlrsKd;/ rGefvlrsKd;wdk@udk wef;wltcGifhta&;ay;+yD; ausmom;&ifom;rcGJ wdkif;&if;om; pnf;vHk;a&; aqmif&Gufol[mvJ usefppfrif;ygyJ? rif;}uD;&JŒeef;wnfausmufpmudk rGefbmomeJ@a&;xdk;xm;ygw,f? “a=umuf&GHŒjcif;uif;atmif tkyfcsKyfenf;udk igonf oif=um;ay;vwWHŒ”vdk@yg&Sdygw,f? ppftpdk;&&JŒ ppfaxmufvSrf;a&;aemufcHeJ@xkwfcJhwJh “jrufcif;opf”rSmawmh tJ'Dtydkif;udk wrifcsefcJh+yD; “b,fvufjzifhESyf&nfudkokyfI nmvufjzifh xrif;au|;tHh”qdk xifyg&JŒ? tJ'gyJazmfjy+yD; taumiftxnfazmfawmh “jynfolvlxk&JŒyg;udk b,fzufvufjzifh±kduf+yD; jynfol@xrif;vkwfudk nmvufjzifhykwfcstHh”vdk@yJaºuG;a=umfazmfaqmifcJh=uav&JŒ?

'gayrJh 'DacwfrSm ra=umufw&m;udk a&SŒwef;wifwJhyk*~dKvfvJay:vmygw,f? a':atmifqef;pk=unfu “a=umuf&GHŒjcif;rS uif;a0;a&;w&m;”udk azmfxkwf+yD; jynfolvlxkudk &Jaq;wifay;ygw,f? wyfrawmf&JŒ zcif/ vGwfvyfa&;zcif/ zufqpfawmfvSefa&;acgif;aqmif AdkvfcsKyf

raumif;wmrrSefwmvkyfolawGudk

axmufcHwm/vpfvsL±_wm[mvJ

raumif;r_usL;vGef&musygw,f?trSm;usL;vGef&m/trSefqef@usif&m

usygw,f?

Page 74: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7474747474

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

atmifqef;[m jynfolawGudk ra=umufw&m;OD;aqmif+yD; vGwfvyfa&; udkt&,lay;cJhygw,f? AdkvfcsKyfatmifqef;[m q&m}uD;ocifudk,fawmfr_dif;em,u/ OuUÏtjzpfaqmif&GufcJhwJh 'dk@Armtpnf;t±Hk;}uD;&JŒ twGif;a&;rSL;tjzpf wm0ef,lcJ hzl;ygw,f? 'd k @Armocif}uD;awG&JŒ aºuG;a=umfoHu“a=umufar$;yg ZmuemeJ@Ekwf”wJh? ocifatmifqef;udk cspfwJhrsKd;cspfpma&;q&m}uD; r[maqGuawmh “rdk;udk'l;eJ@wdkufavmh”vdk@ aºuG;a=umf+yD;aeol&def uavmiftrnfcGJeJ@ “ra=umufw&m;”aqmif;ygawGudk OD;vS&JŒ}uD;yGm;a&;r*~Zif; pifjrifhu v$ifhxla=unmcJhygw,f? ra=umufw&m;uvGwfvyfa&;udk ,lay;cJhovdk/ ra=umufw&m;uyJ 'Drdkua&pDudk ,lay;EkdifrSmyg?

“a=umufar$;ygZm*emeJ@Ekwf”qdkwJh pum;udkcsa&;&if; vl&$ifawmf/[morif;om;‘Zm*em’udk ajy;+yD;owd&vdkufrdjyefw,f? olzcif uAsmq&m}uD; eef;!Gef@aqGvJyJ ra=umufwwfoljzpfovdk ol@rdcif pma&;q&mr}uD;a':=unfOD;uvJ owWdcJygyJ? Zm*emudk 'DESpfo}uFefwGif;rSm bDbDpDu zkef;eJ@ar;awmh “t&ufa&mif;+yD; t&ufrrl;eJ@vdk@ajymwJh ppftpdk;&/ oHcsyfrxkd;&wJhppftpdk;&”udk auG@vnfacsmifywfajymraebJ ra=umufr&GHŒa0zefcJhygw,f?ol@udktEkynm zefwD;cGifhawG tm;vHk; ydwfvdkufawmhvJ yGifhvif;&J&ifhpGmeJ@[movkyfcJhygw,f? Zm*em[m jynfwGif;rSmppftpdk;&&JŒ aoewfawGatmufuae jynfolawG&JŒ a=umufarG;udk pHerlemjy+yD; “Zm*em”eJ@ E_wfypfvkdufcJhygw,f? wu,fhudkyJ a':atmifqef;pk=unf&JŒ armifi,fom;aumif;yDoygayw,f?

a':atmifqef;pk=unfu “raumif;wmudk raumif;bl;vdk@ajym&Jyg/raumif;wmudk aumif;w,fvdk@ rajymygeJ@”vkd@ jynfoludk vrf;!¸efcJhygw,f? 'g[m 'Drdkua&pDudk oGm;&mvrf;ygyJ? tvGef&Sif;wJh vrf;? rrSm;EkdifwJhvrf;yg?

a[m tck=unfh? pkpkaEG;qdkwJh trsKd;orD;uav;wOD;u raumif;wm

a':atmifqef;pk=unfu “raumif;wmudkraumif;bl;vdk@ajym&Jyg/ raumif;wmudkaumif;w,fvdk@ rajymygeJ@”vkd@ jynfoludkvrf;!efcJhygw,f? 'g[m 'Drdkua&pDudk

oGm;&mvrf;ygyJ?

Page 75: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7 57 57 57 57 5

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

udk raumif;bl;ajym+yD; axmifuscHoGm;w,f? ckvGwf+yD? vGwfawmh bmajymovJ? v$wfvdkufvJ usru jyefvkyfrSmyJwJh? t"dy`g,fu raumif;wmukdraumif;bl;bJ ajymr,faygh? tbqvdkif;xGef;oef;udkvJ awG@w,fr[kwfvm;? urBmvSnfh+yD;raumif;wmudk raumif;bl;vkd@ ajymae+yD? ppftm%m&Sifpepf[m raumif;bl;? 'Drdkua&pDaumif;w,fvdk@ajym+yD; Armwdkif;&if;om;awGudk &Jaq;wifay;aeygw,f? jynfwGif;udk tbeJ@twlvkdufr,fvdk@ajym&JolawGvJ ay:xGufvmygw,f? owWd&SifawGukd csD;usL;tHh=oai;arm&if;u trSefw&m;jrifvm=u&ygw,f? trSefw&m;udkjrif&ifta=umufw&m;wdrfov†mawG[m uif;pifoGm;rSmyJ r[kwfvm;?a=umuf&GHŒjcif;rS uif;a0;=uygapownf;?

armifpGrf;&nf Ò 8 ZGef 2006 e,l;a,muf

- tm[m& pmapmif trSwfpOf (65)Zlvdkif/ (9) &uf 2006

owWd&SifawGukd csD;usL; tHh=oai;arm&if;utrSefw&m;jrifvm=u&ygw,f?

trSefw&m;udkjrif&ifta=umufw&m;wdrfov†mawG[m

uif;pifoGm;rSmyJ r[kwfvm;?

Page 76: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7676767676

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ckwavm jrefrmhEdkifiHa&;avmurSm acwfpm;aewJh pum;vHk;u“vl}uD;z,f”wJh? jynfwGif;rSma&m jynfyrSmygacwfpm;aewmyg? bmoabmygvdrfhvdk@ usKyfwdk@em;pGifh=unfhrdygw,f?

apwemvm;æ

aocsmem;pGifh=unfhawmh 'Dpum;vHk;[m trsKd;om;'Drdkua&pDtzJG@csKyfudktxl;aZmif;ay;ae wmawG@&ygw,f? wcsKdŒu apwemeJ@ajymae=uw,fvdk@ xifr,fqdkxifp&myg? tzGJ@csKyfacgif;aqmif}uD;awGu touf}uD;vGef;ae+yDudk;? 80 wef; 90wef;a&mufae=u+yD? usef;rma&;vJ odyfraumif;=uawmhbl;? 'ga=umifh oefpGrf;wufºuGwJh vli,fawGu tpm;xdk; 0ifa&muf=uygwJh? 'DvdkqdkawmhvJ “apwem”yg[ef t&Sdom;ygvm;?

a0'emvm;æ

wcsKdŒajymyH ku wrsKd;? vl}uD;awGu txufpD;uae+yD; vli,fawG&JŒ“wufvrf;”eJ@ “vkyfydkifcGifh”awGudk ydwfqdk@xm;=uav[ef ajymvm=ujyefygw,f?'gvJ ajym±dk;ajympOfwckrdk@ pOf;pm;p&myJ? 'gayrrJh tzGJ@csKyfqdkwmu tm%m&ygwDwck r[kwfvdk@ wufvrf;awG/ vkyfydkifcGifh/ &ydkifcGifhawG&SdwmrS r[kwfbJuvm;?tm%m&SifawGu“v_yf0Hh v_yfprf;”qdkwJh tm%meJ@wkwfrdk;"m;rdk;+yD;rsufpd a'gufaxmuf=unfhaewmrdk@ tzGJ@csKyfrSmu &mxl;}uD;av tEœ&m,f}uD;avygyJ? vl}uD;awGu teft,fvf'D&JŒ rlvvrf;a=umif;udk qufvufapmifha&SmufaewmudkyJaus;Zl;wifp&myg? 'D=um;xJu bma=umifh “vl}uD;”eJ@ “vli,f”qdkwJh pum;awGtoHus,fae&wmvJ?

raocsmpum; æ

'Dvdkwzufowf ajymae=uwm xl;jcm;w,fvdk@awmh rawG;rd=ubl;vm;?'Dvkd “vl}uD;z,f”qdkwJh pum;rsKd;udk ppfwyfbufvSnfh+yD;awmhaum ajymjzpf=uyg&JŒvm;? ppfAdkvf/ ppfom;wdk@qdkwm jynfol@“0efxrf;”awGyg? touf/ vkyfoufynmt&nftcsif;tvdkuf &mxl;wdk;&ygw,f? uef@owfxm;wJh touft±G,f

bmvJ[Jh vl}uD;z,fbmvJ[Jh vl}uD;z,f

Page 77: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7 77 77 77 77 7

bmvJ[Jh armifpGrf;&nfa&muf&if t+idrf;pm;,l/ ab;z,fay;&w,fqdkwm Oya'pnf;urf;yg? yifpifoufausmfaewJh ppfAdkvfawGudk “ab;z,f”vdk@ ajym=uyg&JŒvm;? jynfwGif;rSm rajym&Jawmif jynfyrSm ajymjzpf=uyg&JŒvm;? tifeft,fvf'Dudk us,fus,fajym&if/AdkvfcsKyfawGudk wdk;wdk;av;awmh ajym=unfh jzpf=uyg&JŒvm;? bma=umifh z,f&rvJ/b,fvdk z,f&rvJ? r&Sif;bl;? 'ga=umifh usKyfwdk@u rouFm jzpf&ygw,f?tifeft,fvf'D vl}uD;eJ@ vli,fawG=um; uav;uvm; oyfv#Kdoif;cGJovdk ajymae=uwmvm;? udk,fhbuftusKd;vm;/ ol@buftusKd;vm;/ &ef ig ruGJjym;/ raocsmra&&m vSaybl;? “uGefjrLepfa[mif;awGz,f”vdk@ atmif}uD;oyfv#KdcJhwm owd&ygav?

tajz&Smrvm; æwcsKd@uvJ a':pk tusOf;csrcH&cifu tzGJ@csKyfacgif;aqmifawG pkaygif;

csrSwfxm;wJh rlv r[mAsL[m&JŒatmufuyJ enf;AsL[mopfawG }uHqtajz&Sm+yD;“aoG;ylavhusifhcef;av;awG”avmufyJjzpfap vkyfaeapcsif=uowJh? pnf;abmiftwGif;uyJ v_yf&Sm;r_av;awG vkyfaeapcsifowJh? tm%mydkifawGudkawmh odyfiJhvGef;aevdk@ rjzpfaybl;? olwdk@uawmh ‘pnf;abmif’qdkwm olwdk@xifovdk vkyfaewJh ‘pnf;abmif’yJ? rv_yfwmbJ óudufw,f? olwdk@awmh vkyfcsif&mvkyfr,f?olrsm;vkyfor# 'kuQcsnf;xifrSwf=uwJh wzufowform;awGudk;? vkyfapcsif=uwmawGu pmzwf0dkif;/ pmaya[majymyGJ/ EdkifiHa&; a[majymaqG;aEG;yGJ/ AdkvfcsKyfatmifqef; rdef@cGef;aygif;csKyf/ a':atmifqef;pk=unf rdef@cGef;aygif;csKyfpwmawG zwf±_aqG;aEG;yGJpwmrsKd;awGudk A[dkrSma&m/ e,frSma&m udk,fhtkyfpkav;awGeJ@ udk,fvkyfae=u&ifvJ“oHacs;rwuf”zl;ayghwJh? a':pkwdk@/ OD;wifOD;/ OD;0if;wifwdk@ vGwfwmudkapmifhrae=ueJ@ayghwJh? wcsKdŒ &JabmfawGu jzpfapcsif=uwmav;awGyg?

'gvJ tawmfaumif;wJh v_yf&Sm;enf;av;awGyJ? tzGJ@csKyfrSmawmh wwfEdkifor#vkyfae=u ovdkvdk =um;&ygw,f? udk[Homjrifhwdk@vdk vli,fydkif;u tzGJ@om;awGvJ4-5a,muf wdk;csJŒyg0ifvkyfaqmif+yD; vl}uD;awGab;rSm ajyma&;qdkcGifh&SdolawGtjzpf&yfwnfvm=uw,fqdkwmrsKd;awG[m 0rf;omp&m owif;awGyg? 'Dvdkqdkjyefawmh“vl}uD;z,f”vdk@ ajymp&m rvdkawmhbl;aygh? enf;AsL[mopfawG pkaygif;&SmazGtajz&Sm=updk@vdk@yJ ajymcsifajym=uzdk@yJ &Sdygw,f? bmvdk@rajymovJ?

'ga=umifh 'Dvdk æ

'DacwfrSm vl}uD;eJ@vli,f=um;uGm[r_awGu ae&mwumrSm &Sdaeygw,f?&Sd±dk;&SdpOfxuf ydk&Sdwm[m“bma=umifh b,fvdk”jzpfvmovJvdk@ pOf;pm;&if 1958uae 'Dae@txd ordkif;a=umif;rSm tajz&Sm&ygw,f? ppftkyfpkawGu ausmif;om;or*~tygt0if tzG J @tpnf;awGud k vGwfvGwfvyfvyf zG J @pnf;cGif hawGud kzsufodrf;cJhvdk@ygyJ? ppf0g'ppfu|efpdwf"mwf ±dkufoGif;zdk@“vrf;pOfvli,f”qdkwmrsKd;

Page 78: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7878787878

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

avmufyJ zGJ@pnf;cGifh &SdcJhygw,f? 'gha=umifhvli,fawGrSm avhvmcGifh/ aqG;aEG;cGifhpnf;±Hk;cGifhtp&SdwJh tzGJ@tpnf;tawG@tóuHawG r&Sd=uawmhbJ EdkifiHa&;tjrif/vlr_a&;tjrif/ tzGJ@tpnf;tjrifawG r&SdwJh wpfoD;yk*~v xif&mpdkif;wwfwJhtjrifusOf;ajrmif;wmawG jzpfvm&ygw,f? “'ga=umifh 'Dvdk” jzpfw,fqdk+yD;w&m;cHudk jrifzdk@vJvkdygw,f? vl}uD;vli,fuGm[r_ usOf;oGm;atmif pmzwfwm/aqG;aEG;wmawGvJ twwfEdkifqHk;vkyfoGm;=u &ygvdrfhr,f? vl}uD;z,fp&m rvdkygbl;? vufiif;tajctaeudk &J&J=unhfwwfzdk@/ rSefrSef=unfhwwfzdk@yJvdkygw,f?

vli,fawG&JŒ oabmxm; æ

“vl}uD;z,f”qdkwJh *,uf[m tawmf}uD;w,fqdkwmudk rD'D,mawGuawmif toHxGufvmwmudk=unfh&if odEdkifygw,f? jynfyrD'D,mwcku jynfwGif;&Sd ausmif;om;vli,facgif;aqmif rif;udkEdkifudk vSrf;ar;w,f? rif;udkEdkifajzwmodyfaumif;ygw,f? olwdk@[m(vl}uD;awG[m) jynfolvlxk&JŒ udk,fpm;vS,fqdkwJhtcsufudk arhaysmufxm;vdk@ r&ygbl;? azsmufzsufypfzdk@ roifhygbl;? tJ'D olawGudkvl}uD;awGvdk@ ajym=uygpdk@? olwdk@wawGrSm i,f±G,folawGxufomwJh tawG@tñuH&Sdw,f? A[kokw&Sdw,f? tJ'gawGudk tm;vJ tm;udk;zdk@vdkw,f? u|efawmfwdk@usefwJh vli,fydkif;qdkwmuawmh pdwftm;wufºuGr_awG&Sdw,f? pGef@v$wftepfemcHr_awG &Sdw,f? tJ'gawGudk u|efawmfwdk@u aygif;pyfEdkifzdk@ vdkygw,fwJh? olajymwm odyfaumif;w,f? 'gayr,fhvl}uD;awGvJ pGef@v$wfpGef@pm; ae=u&wmyJr[kwfvm;? wu,fawmh vuf&SdEdkifiHa&;jy\emu vl}uD;vli,f jy\emr[kwfbl;? ausmif;om;acgif;aqmif udkudk}uD;&JŒtajzu “trsKd;om; jyefvnfoifhjrwfa&;jy\em”ygwJh [kwfwmaygh? vl}uD; vli,fqdkwJh jy\emzufudkvSnfhaewmeJ@ t"dujy\emaysmuf+yD; yef;wdkifygaysmufoGm;rSm pdk;&ygw,f?

tzdk;ocifudk,fawmfrd_if;&JŒ =o0g'æ

tajccHynmtxufwef;/ '\rwef; jrefrmzwfpmxJrSm “vl}uD;ESifhvli,f”qdkwJh pum;ajy aumufEkwfcsufygw,f? tzdk;rd_if;u vl}uD;eJ@vli,fudkEGm;}uD;eJ@EGm;i,fEd_if;+yD; qHk;rxm;w,f? “EGm;ysKdoefvS EGm;tdkaygifusKd;oavmuf

olwdk@wawGrSm i,f±G,folawGxufomwJh tawG@tñuH &Sdw,f?A[kokw&Sdw,f? tJ'gawGudk tm;vJ tm;udk;zdk@vdkw,f?u|efawmfwdk@ usefwJh vli,fydkif;qdkwmuawmh pdwftm;wufºuGr_awG&Sdw,f? pGef@v$wftepfem cHr_awG &Sdw,f?tJ'gawGudk u|efawmfwdk@u aygif;pyfEdkifzdk@ vdkygw,fwJh?

Page 79: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

7 97 97 97 97 9

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

&Sdawmhry”qdkwJh pum;vJyg&JŒ? “EGm;uav;Edk@ EGm;}uD;pdk@”qdkwJh aumovrif; tdyfrufvJyg&JŒ? eENd0dvmo EGm;vm;ZmwfvJ ygav&JŒ? taxmuftudk; tusKd;ta=umif;awGtrsm;}uD;wifjy+yD;rS vl}uD;vli,f uGJ=u&if tusKd;enf;zdk@yJ&Sdw,f? vl}uD;a&mvli,fygyl;aygif;aqmif±GufEdkifrS tusKd;+yD;Edkifr,fqdkwmudk tuGif;tuGif;rkef@wD[if;uJhodk@&Sif;vif;atmif wifjyxm;ygw,f? rif;udkEdkifwdk@ udkudk}uD;wkd@u tJ'D zwfpmeJ@ }uD;jyif;vmcJh=uwmyg? vl}uD;vli,f qufqHa&;udk em;rvnfp&m r&Sdygbl;? 'Drdkua&pDa&;udkopPmrazmufor#/ uef@vef@rvkyfrdor#/ vl}uD;vJ z,fp&mrvdk/ vli,fvJ z,fp&mrvdkyg? vl}uD;vli,frsm;av tm;&SdavygyJ? vl}uD;vli,f wdkifyifwm 'Drdkua&pDygyJ?

ordkif;oufaoæ

tzGJ@tpnf;wdkif;rSm vl}uD;a&m vli,fyg vdktyfygw,f? tpm;xdk;r&wJh vl}uD;awG&SdcJhovdk tpm;xdk;r&wJh vli,fawGvJ&SdcJhwm[m ordkif;oufaojyp&m trsm;}uD;yg?q&m}uD;ocifudk,fawmffrd _if;/ r[wWr*EN D / [kdcs Drif;q&m}uD;ocifudk,fawmffrd _if;/ r[wWr*EN D / [kdcs Drif;q&m}uD;ocifudk,fawmffrd _if;/ r[wWr*EN D / [kdcs Drif;q&m}uD;ocifudk,fawmffrd _if;/ r[wWr*EN D / [kdcs Drif;q&m}uD;ocifudk,fawmffrd _if;/ r[wWr*EN D/ [kdcs Drif; pwJhacgif;aqmifawG[muG,fvGefonftxd acgif;aqmifr_ ay;oGm;=uygw,f? vli,fxJuqdk&if ocifatmifqef;wdk@ ocifA[def;wdk@[m tpm;xdk;r&wJh acgif;aqmifawGtjzpfeJ@ uG,fvGefoGm;cJh=uygw,f? ocifatmifqef;[m ArmhxGuf&yf*dk%f; (z&D;'rf; bavmh) zGJ@pnf;awmh oludk,fwdkif ðzwfcscJhzl;wJh a'gufwmbarmfeJ@ 0HomEkacgif;aqmif b}uD;bazwdk@vdk tawG@tñuH&SdwJhvl}uD;awGudk jyefvnfzdwfac:+yD;yl;aygif;aqmif±GufapcJhwmr[kwfvm;? zqyv zGJ@awmhvJ ocifjrwdk@/ 'D;'kwfOD;bcsKdwdk@udk yg0ifapcJhygw,f?raumif;wJh yk*~dKvfqdk&ifawmh vl}uD;jzpfjzpf vli,fjzpfjzpf tcsdefwef&if EGm;ydefuefwmcH&+yD; ordkif;trd_ufyHk;xJ a&mufoGm;=u&+rJygyJ? rm;udk@pf/ ql[mwdk/ Akdvfae0if;rm;udk@pf/ ql[mwdk/ Akdvfae0if;rm;udk@pf/ ql[mwdk/ Akdvfae0if;rm;udk@pf/ ql[mwdk/ Akdvfae0if;rm;udk@pf/ ql[mwdk/ Akdvfae0if;pwJh yk*~dKvfawGudkom =unhf=uygawmh?

nD!Gwfa&;+yD; nD!Gwfa&;æ

ta&;}uD;wmu nD!Gwfa&;ygyJ? vl}uD;eJ@vli,f? vl}uD;eJ@vl}uD;/ vli,feJ@vli,f “nD!Gwfa&;eJ@ touf&Snf&Snf cifcifrifrif”eJ@ a&S›qufvkyf=uzdk@ygyJ? ocifudk,fawmfrd_if;&JŒ vl}uD;eJ@vli,f pum;ajyxJrSmygwJh qHk;rpm/ EGm;uAsm a'G;csKd;av;udkEdkifiHa&;vl}uD;vli,frsm;twGuf vufaqmifyg;vdkufyg&ap?

vl}uD;}uD; EGm;}uD;}uD;eJ @ yH kqG,f?vl}uD;}uD; EGm;}uD;}uD;eJ @ yH kqG,f?vl}uD;}uD; EGm;}uD;}uD;eJ @ yH kqG,f?vl}uD;}uD; EGm;}uD;}uD;eJ @ yH kqG,f?vl}uD;}uD; EGm;}uD;}uD;eJ @ yH kqG,f?vli,fi,f EGm;i,fi,feJ@ yH kxm;? ?vli,fi,f EGm;i,fi,feJ@ yH kxm;? ?vli,fi,f EGm;i,fi,feJ@ yH kxm;? ?vli,fi,f EGm;i,fi,feJ@ yH kxm;? ?vli,fi,f EGm;i,fi,feJ@ yH kxm;? ?EGm;ESp faumif csK daxmifaoG;=u&ifEGm;ESp faumif csK daxmifaoG;=u&ifEGm;ESp faumif csK daxmifaoG;=u&ifEGm;ESp faumif csK daxmifaoG;=u&ifEGm;ESp faumif csK daxmifaoG;=u&ifab;[krSwfom;wJh? ?ab;[krSwfom;wJh? ?ab;[krSwfom;wJh? ?ab;[krSwfom;wJh? ?ab;[krSwfom;wJh? ?

armifpGrf;&nf Ò Zlvdkkif 21/ 2005/ e,l;a,muf

- tm[m& pmapmif trSwfpOf (55)pufwifbmv/ (11) &uf 2005

Page 80: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8080808080

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

(wkdif;&if;om;vlrsKd; 135 rsKd; trSm;awmfyHk)'DESpf 2006 *syefEkdifiH wkdusKdòrdŒu jrefrmpmaya[majymyGJrSm u|efawmfyg0if

qifE$JcJhwJhta=umif;udk owif;ay;+yD;+yD? tJ'Da[majymyGJrSm jrefrmwdk@&JŒrdwfaqGOD;a&$btrnfcH rpPwm wmemyJ yg0ifa[majyma=umif;udkvJ xnfhoGif;azmfjycJhw,f?OD;a&$bu ArmEkdifiHrSm vlrsKd; 135 rsKd; &Sdw,fvdk@qdka=umif;/ vlrsKd;awGrsm;vGef;vdk@wrsKd;pDu awmif;qdkwifjy=uwJh qENawGvJ tvGefrsm;a=umif; 'ga=umifh *syeftpdk;&uppftpdk;&tkyfcsKyfaewmudk apmifh=unfhaew,fvdk@qdka=umif; xnfhoGif;ajymoGm;ygw,f?

u|efawmfa[majymvSnfha&mufwJhtcgrSmawmh u|efawmft"du a[majym&rJh‘u|Efkyf =unfndK jrwfyk*~dKvf’qdkwJh ta=umif;t&mudk csKHŒypf+yD; wdkif;&if;om; 135rsKd; trSm;awmfyHkudk a&SŒu xm;a[majymcJhygw,f? tJ'Dwkef;u ckESpfawG twdtusrrSwfrdvdk@ rSef;q+yD;awmhyJ ajymcJh&ygw,f? uHtm;avsmfpGmyJ pma&;q&mapmvla&;xm;wJhaqmif;yg;udk 2005 pufwifbm pwdkifopfr*~Zif;rSm jyef&Smvdk@ awG@ygw,f?apmvl&JŒaqmif;yg;rSm a&;vdkufwmukd e,l;a,mufu‘qHkpnf;&m’ pmtkyfqdkifrSmjyef&Smvdk@awG@ygw,f? apmvl&JŒaqmif;yg;rSm jrefrmbmompum; 135 rsKd; ta=umif;udk ajryHkeJ@wuG azmfjyxm;ygw,f? ckESpfawGvJ azmfjyxm;ygw,f? 'ga=umifh ck'Dta=umif;udk ajymwJhtcg ckESpfawG twdtusxnfhajymEkdifygw,f? bmompum;135 rsKd;txdvJr&Sd/ &S dvdk@vJrnDr!Gwfrjzpf/ ppftkyfpku olwdk@tm%modrf;zd k@ta=umif;jywm/ vSnfhzsm;wmoufoufyg? bmompum; 135 rsKd;qdkwmudk vlrsKd;135 rsKd;vdk@qGJ,l+yD; ±_yfatmifvkyfypfcJhygw,f? tJ'gudkxyf+yD; *syeftpdk;&u twnf,l+yD; jrefrmjynfolawG 'kuQa&mufaewmudk apmifh=unfhOD;r,fvdk@ vkyfaeyg owJh? ck'Daqmif;yg;udkcsKHŒa&;+yD; apmvl&JŒaqmif;yg;eJ@twl *syefu pmapmifawGrSm xnfhEkdifatmif ykd@vkdufygr,f? q&mapmvlcifAsm;æ q&mhaqmif;yg;udk xyfqifhazmfjycGifhðyygvdk@ yef=um;vdkufygw,f? óudwifaus;Zl;wifygw,f cifAsm;?

q&mapmvlu ‘bmompum; ajryHktp oef;acgifpm&if;u’vdk@qdkygw,f?jrefrmEkdifiH oef;acgifpm&if;uvJ tdENd,jynfu pygw,f? tdEdN,jynfrSmvJ 1872oef;acgifpm&if;up+yD; bmompum;awGyg pm&if;aumufzdk@t=uH& =uygw,fwJh?

bmvJ[Jh 135 rsKd;bmvJ[Jh 135 rsKd;

Page 81: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8 18 18 18 18 1

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

1886 rSm Armjynfudk tdENd,tifyg,mxJ xJhayrJh atmufjynfu 1825uwnf;u t*Fvdyfvufatmufa&mufaewmqdkawmh 1881 ckESpf oef;acgifpm&if;rSm Armjynfygae+yD? 1921 rSmusawmh oGm;vm&cufcJwJh ylwmtdkeJ@csif;awmiftxufyd ki f;a'owdk@uvGJvd k @ tm;vHk;avmufygae+yD? 1931oef;acgifpm&if;usrS awmfawmfpHkoGm;owJh? 1889 rSmuwnf;u bmompum;awGudkyg pm&if;aumufzdk@t=uH&ayrJh ArmjynfrSm tkyfcsKyfaeolawGuArm pum;vJrwwf/ bmompum;ynmvJ rwwf=uvdk@ rpjzpfcJhygbl;? 1911rSm tprf;aumuf=unfhawmh bmompum; 65 rsKd;awmifawG@vdk@ pdwf0ifpm;+yD;aumufcGifhtrdef@csay;owJh? 1917 rSm a&SŒajy; vkyf=unfhawmh 177 rsKd; xyfawG@w,f? 1931 usrS ajryHkeJ@wuGazmfjyEkdif+yD; wòrdŒcsif;rSm bmompum; wrsKd;pDajym=uwJh vlOD;a&ygazmfjyxm;ygowJh? tJ'g yxrqHk;ajryHkyg? tJ'DrSm bmom

pum;tkyfpk 15 pk/ bmompum; 135 rsKd;udk Z,m;csazmfjyygw,f? w±kwf/ukvm; pum;vJxJhw,f? jrefrmpum;udk &ckdif/ a,m/ xm;0,f pwJha'o tvkdufa'od,pum;awGyg trsKd;cGJvkdufawmh 16 rsKd;awmif uGJoGm;ygava&m? 'gudkvlrsKd;uGJwmvdk@ ppfAdkvfawGu vufwvHk;jcm;vkyfvdkufawmh t±_yfawmfyHk jzpfoGm;&awmhwmygyJ?

aemuft±_yfawmfyHku Adkvfae0if;vkyfcJhwmyg? tm%m&Sifqkdwm olwdk@udk,folwdk@ tm;vHk;xuf odw,fxifwmudk;? olu wuUodkvfjrefrmpmq&mawGudk EkdifiHjcm;ynmawmfoif rv$wfeJ@/ jrefrm pum;udk jrefrmxufwwfwJhvlEkdifiHjcm;rSm r&Sdbl;vdk@ OyrmawG ±kdif;±kdif;ay;+yD; toHv$ifhajym=um;cJhzl;ygw,f?tJ'D EkdifiHjcm;rSm bmomodyH(vif*Gpfpwpf) ynmoif,lzdk@ vHk;0 rv$wfawmhygbl;? 'ga=umifh jrefrmpmXmerSm bmomody`Hq&m rsKd;qufjywfoGm;cJhyg+yD?0rf;enf; p&mvJ aumif;/ &Sufp&mvJ aumif; vSygw,f? cktcg ‘EkdifiHjcm;bmomwuUodkvf’vdk@ [dwfeJ@[efeJ@vkyfvkdufayr,fh EkdifiHjcm;om;awGvm+yD; jrefrmpmoif,l=uawmh t&Suf&ygw,f? bmompum;oifw,fqdkwm oifykef;}uD;csay;±Hkavmuf xifae=uwmudk;?

jrefrmpum;udk &ckdif/ a,m/ xm;0,f pwJha'otvkduf a'od,pum;awGyg trsKd;cGJvkdufawmh 16rsKd;awmif uGJoGm;ygava&m? 'gudk vlrsKd;uGJwmvdk@

ppfAdkvfawGu vufwvHk;jcm;vkyfvdkufawmht±_yfawmfyHk jzpfoGm;&awmhwmygyJ?

Page 82: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8282828282

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

Armjynf[m tdENd,jynf&JŒta&SŒbuf tif'dkcsKdif;em;u|ef;qG,fay:rSmbmompum; rsKd;pHk&Sd&m xl;jcm;a'otrSefyg? bmompum;avhvmzdk@ tcsuftcsm tusqHk;ygwJh? OD;wifat; (&Srf;jynf) q&mapmvl pwJh jrefrmpm jrefrmpum;tjrifus,fyk*~dKvfrsm;u -(1) wkdif;&if;om;pum;awGudk odyHenf; usavhvmr_ tjrefvkyf=uyg? wkdif;&if;om;xJu bmompum;ynm&SifawGvJ arG;xkwf=uyg?(2) bmompum; yx0DynmqdkwmawG EkdifiHjcm;rSmoifae+yD jynfyxGuf+yD;oif,lqnf;yl;ygwJh?(3) bmompum;avhvm&if; wdkif;&if;om;awG aqGrsKd;awmfyHkeJ@wuG "avhxHk;pHawGydkodvm+yD; ydkcspfcif em;vnfpnf;vHk;vmr,fwJh? tusKd;xl;r,f/ jrefrm*k%fwufr,fwJh?

ed*H k;csKyf u|efawmfajymcsifwmu ppfwyfu tm%modrf;&wm[mwdkif;&if;om;awG wa,mufwaygufajym=uvkd@ r[kwfygbl;? zuf'&,frlqdkwmcGJxGufa&;rlvdk@ ppfAdkvfawGu vdrfajymwmyg? 1990 a&G;aumufyGJu oufaojy+yD;yg+yD? rcGJygbl;? olwdk@u tm%meJ@pnf;pdrfvdkcsifvdk@ oufoufvkyfcJhwmyg?rnD!Gwfwmu olwdk@ppfAdkvfcsKyfawGyg? wdkif;&if;om;acgif;aqmif cGefxGef;OD;udknD!Gwfvdk@ zrf;qD;axmifcswmyg? rnD!Gwfapcsifwmu olwdk@ppfwyfuyJr[kwfvm;? owd&Sd=uygap?

ty`rma'e/ or`ma'x

armifpGrf;&nf Ò6 rwf 2006e,l;a,muf?

jynfol@tjrifpmapmif?

zuf'&,frlqdkwm cGJxGufa&;rlvdk@ ppfAdkvfawGuvdrfajymwmyg? 1990 a&G;aumufyGJu

oufaojy+yD;yg+yD? rcGJygbl;?olwdk@u tm%meJ@pnf;pdrfvdkcsifvdk@

oufoufvkyfcJhwmyg?

Page 83: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8 38 38 38 38 3

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh tarhac:oHbmvJ[Jh tarhac:oH

“tarhac:oH”qdkwJh uAsmwyk'fudk u|efawmfa&;zl;w,f? tarhac:oHuAsmyg0ifwJhuAsmpmtkyf wtkyfudkvJ xkwfzl;w,f? tJ'Dpmtkyf[m tarvlxka':trmeJ@wuGa':atmifqef;pk=unf&JŒtar a':cif=unfeJ@u|efawmf htar a':wif=unf wdk @ud k&nf!¸ef;xkwfa0wm jzpfygw,f? tJ'Dpmtkyfudk tck qdyfurf;trwf a':pef;pef;uwqifha':atmifqef;pk=unfudk ay;vdkufzl;ygw,f? ay;vdkufwJh ae&mu tzdk;q&m}uD;ocifudk,fawmfr_dif;&JŒ tdrfrSmyg? ay;vkdufwJhae@u Zlvdkifv 23 yg? ckESpfuawmh raocsm?1999 vdk@ xifygw,f? Zlvdkifv 23 uawmh q&m}uD;uG,fvGefwJh ESpfvnfae@/ xHk;pHtwdkif;oHCmawmfrsm;udk qGrf;uyf+yD; {nfhonfawGudk rkef@[if;cg;eJ@{nfhcHygw,f?

cka&;rSmu u|efawmfwdk@&JΠpmayrdcif/ +idrf;csrf;a&;rdcif pma&;q&m/ owif;pmq&mr}uD; tarvlxka':trm&JΠqifhac:oHudk=um;vdk@ a&;vdkufwmjzpfygw,f? 2006tarhac:oHyg?

Armjynf&JŒ jynfwGif;ppf[m 1948 vGwfvyfa&;eJ@twl tr$marG;ay;cJhygw,f?'kwd,urBmppf t+yD;rSm Ad kvfcsKyfatmifqef;&JŒ rdef @cGef;wckrSm Armjynf}uD;[m“rdat;ESpfcgem”qdkovkd ppfab;ppf'%f ESpfcgcH&w,f? t*FvdyftxGuf *syeft0if wcg/*syeftxGuf t*Fvdyft0if wcg/ ESpfcg cH&ygw,fwJh? 'gha=umifh wdkif;jynfxlaxmifa&;udkESpfaygif; 20 avmuf ‘+yJaeatmif’vkyf=u&r,f? t*FvdyfeJ@ ppfjzpfzdk@vJ rvkdvm;bl;vdk@ajymcJhygw,f? jynfwGif;ppf quf+yD;jzpfawmh u|efawmfwdk@rSm “rdat;oHk;cgem” cH&ygw,f?ppfwyfu 1958 wcg/ 1962 wcg/ 1990 wcg tm%modrf;jyefawmh rdat; tcgcgemjzpfcJh&ygw,f?

jynfwGif;ppf rD;}uD;awmufvmawmh pmayzcif/ owif;pmq&mwdk@&JŒzcifEkdifiHa&;orm; taygif;&JŒ bdk;at}uD; ocifudk,fawmfr_dif;u &[ef;&SifvlawGudk OD;aqmif+yD;jynfwGif;+idrf;csrf;a&;udk awmif;qdkcJhygw,f? 1948 u 1964 uG,fvGefcsdeftxdygyJ? zqyv/rqv/ e0w/ etz tpdk;& tqufquf[m +idrfcsrf;a&; aqG;aEG;yGJawGudk vufrcHcJhygbl;?vufcHwJhtcgrSmvJ EdkifiHa&;jy\emudk EdkifiHa&;enf;eJ@ b,fvdkrSrajz&Sif;bJ vufeufcsyg/tnHhcHygvdk@om awmif;qdk+yD; +idrf;csrf;a&;udk jiif;y,fcJh ygw,f? wkdif;jynfqif;&JwGif;eufoxufeufvm+yD; ppfwyf}uD;uawmh }uD;oxuf}uD;/ ppfAdkvfawGvJ csrf;omoxufcsrf;omvmcJhygw,f? 'ga=umifh tm%mudkrv$wfwrf; zufwG,f+yD; tpG,faygufwJhbDvl;}uD;awG jzpfvmygw,f?

Page 84: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8484848484

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf+idrf;csrf;a&;zcif q&m}uD;r_dif;[m ArmhvGwfvyfa&; wdkufyGJtpuwnf;u

uavmifvufeufeJ@ wdkufyGJ0ifcJh±Hkru AdkvfcsKyfatmifqef;wdk@eJ@twl 'dk@Armtpnf;t±kH;}uD;udkyg rwfrwfxl+yD; vGwfvyfa&; wkdufyGJtqifhqifhrSm a&SŒwef;uygcJholjzpfygw,f?jynfwGif;ppfjzpfawmh ESpfzufvHk;[m ocifacgif;aqmifawGcsnf; jzpfaeygw,f? u&if/ucsif/ &Srf;/ &cdkif/ u,m;/ ytdk0fh/ rGef pwJh wdkif;&if;om;awGvJ jynfaxmifpk tESpfom&r&Sdvkd@ ykefuef=uw,f? +idrf;csrf;a&;v_yf&Sm;r_/ aphpyfaqG;aEG;a&; v_yf&Sm;r_awGudk a&SŒaqmifwJh q&m}uD; ocifudk,fawmfr_dif;udk uHoHk;yg;eJ@ usL;vGef+cdrf;ajcmuf apmfum;cJh=uygw,f?w&m;yGJ cJusw,f/ rD;&xm;eJ@toGm; cJeJ@aygufw,f/ uGefjrLepfawGbufu a&SŒaevdkufw,fvdk@ pGyfpGJ+yD; ±_wfcsw,f? jynfoltaygif;uawmh +idrf;csrf;a&;zcif}uD;udk 'Dae@txdrarh=u/ Armhordkif;wav#muf arh=urSm r[kwfygbl;? (q&m}uD;udkqef@usifolawG b0Zmwfodrf;raumif; =u&SmayrJh q&m}uD;uom olwdk@udkarwWmydk@&if; +idrf;+idrf;at;at;eJ@uG,fvGefcJhwmyg?)

tarvlxka':trm[m q&m}uD;ocifudk,fawmfr_dif;/ 'D;'kwfOD;bcsKd/ OD;&mZwf/OD;b0if; pwJhtrsKd;om;ynma&; acgif;aqmif}uD;awG&JŒ wynfhjzpfygw,f? rEœav;trsKd;om;ausmif;xGufyg? rEœav;wuUokdvfrSm 2 ESpfwuf &efukefwuUokdvfa&mufawmhudkatmifqef;wdk@OD;aqmifwJh 1936 aumvdyfoydwf}uD;eJ@ qHkygw,f? tJ'Dup+yD; “oydwfarSmufausmif;ol rtrm”&,fvdk@ oydwfeJ@twl emrnfwvHk;&cJhygw,f? 'DemrnfeJ@yJpmayavmurSm vGwfvyfa&;wdkufyGJ0if uavmifwacsmif; arG;zGm;cJhygw,f?

tarvlxka':trmu 1915 ckESpfzGm;qdkawmh Adkvfatmifqef;eJ@ wESpfwnf;arG;ygw,f? Auo/ wuo&JŒ tr$marmifESrvJ jzpfygw,f? udkatmifqef;&JŒ &Jabmf&Jbuf/ oli,fcsif;yg? udkatmifqef;/ udkA[def;/ OD;&m&Spfwdk@eJ@twl ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;or*~}uD;udk *sLAvDa[mrSm pwifzGJ@pnf;pOfu OD;aqmifyg0ifcJhwJh±kyfyHkv$mudktJ'Dwkef;u 10 wef; ausmif;om;b0eJ@ nDvmcH wufvmwJh udkaX;òrdif ('*kefwm&m)urSwfwrf;wifxm;ygw,f? 'ga=umifh tarvlxka':trm[m wuo/ Auowkd@&JŒ rdcifvJjzpfygw,f?

AdkvfcsKyfatmifqef;&JŒ vGwfvyfa&;wdkufyGJ a&SŒaqmifr_tjrifhqHk;umvjzpfwJh1945-46-47 wdk@rSm zqyv acgif;aqmifwOD;vJjzpf/ tm&Svli,facgif;aqmifwOD;vJjzpfwJhcifyGef;onfOD;vSeJ@twl vlxka':trm[m vlxkowif;pmudk wnfaxmif+yD; AdkvfcsKyfatmifqef;&JŒ v_yf&Sm;r_awGudk xdyfqHk;u axmufcHtm;ay;cJhygw,f? jynfwGif;ppfjzpfvmawmh vlxkowif;pm[m q&m}uD; ocifukd,fawmfr_dif; &JŒ +idrf;csrf;a&;v_yf&Sm;r_rSmt"duowif;pm jzpfvmcJhygw,f? vlxkowif;pmeJ@twl +idrf;csrf;a&; v_yf&Sm;r_}uD;udkOD;aqmifcJhygw,f? 'gha=umifh tarvlxka':trm[m 'Dae@rSmawmh touft&G,ft}uD;qHk; +idrf;csrf;a&;rdcif}uD;jzpfvm+yD; ol@oli,fcsif; udkatmifqef;&JŒorD; 'Drdkua&pDv_yf&Sm;r_awGudk rdcifozG,f apmifha&Smufaeygw,f?

trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf[m ppftpdk;&udk pdwf&Snfvuf&SnfeJ@onf;cH+yD; aphpyf

Page 85: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8 58 58 58 58 5

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

zGifhvSpfay;ayrJh etzppfAdkvfcsKyfawGu vHk;0 ta=umif;rjyefwJhtjyif tzGJ@csKyf[m t=urf;zuftkyfpkawGeJ@aygif;aevdk@ rw&m;oif;tjzpfa=unmwm cH&Ekdifw,fvdk@ olwdk@bdk;at zq-qdk&S,f vufxufutwdkif; t&Sufr&Sd taxmuftxm;rjybJ pGyfpGJvkdufjyefygw,f?

a':atmifqef;pk=unf[m ocifoef;xGef;wlr/ ol@udk uGefjrLepfawG0ef;&Haew,fvdk@ pGyfpGJoH wdwfqdwfoGm;+yD; olwdk@udk,fwdkif w±kwfuGefjrLepf/udk&D;,m;uGefjrLepf/ ±k&Sm; uGefjrLepftp&SdwJh urBmhxdyfoD; uGefjrLepfawG&JŒajcudk zufaejyefygw,f? 'gha=umifh uGefjrLepfvdk@ pGyfpGJoHawmh wdwfqdwfoGm;+yDvkd@ rSwf,l&ayrJh ckwcsDjyef+yD; uGefjrLepf wap>ajcmufaejyefyg+yD?

bDbDpDtoHv$if hXmeu “etz[m tzGJ @csKyf&JŒurf;vSrf;csufudk±l;a=umifa=umifeJ@ jiif;qkdvdkufwJhtcg Armjynf&JŒa&SŒa&;[m t=uyf±kdufoxuf±kdufoGm;jyefygw,f? a&SŒquf b,fvdkvkyf=urvJ”vdk@ tarvlxk a':trmudkavv_dif;xJu awG@qHkar;jref;wJhtcg taru 'Dtwdkif;qdk&if wjcm;enf;vrf;r&Sdawmhbl;? jynfolvlxktHkºuGawmif;qdkwJh vlxkv_yf&Sm;r_enf;yJ usefawmhw,fvdk@ tajzay;vdkufygw,f? b,fol@udkar;ar; wjcm;tajz r&Sdawmhygbl;?ppftpdk;& nmv_dif; zdESdyfor# cHaeawmhrvm;/ wenf;enf;eJ@ r&t& awmif;qdkrvm; 'gyJ&Sdawmhwmudk;?

tck arvwwd,ywfxJa&mufvmawmh 'D*,ufu jyif;xefvmygw,f? etzeJ@ ol@&JŒ zufqpfvuf±Hk; =uHhzGwfawGurEœav;rSm tarvlxka':trmudk t,kwfwrmawG a&;om;+yD; cdk;a=umifcdk;0Suf +cdrf;ajcmufae=uwm[m t&yf&yfurBmay: =um;vdk@awmif rawmfygbl;? touf 90-100 wef;

aqG;aEG;a&;udk awmif;qdkcJhygw,f? jynfolvlxku rJtrsm;qHk;ay;+yD; tm%m tyfESif;xm;wJh tzGJ@csKyf}uD;vufu tm%mudk ppfwyfu t&Sufta=umufr&Sd vk,l+yD; jynfolvlxkudktqufrjywf zdES dyfn‡Of;yef;aewm 17 ESpf ausmf 18 ESpf&Sdyg+yD? trsm;od =uwJhtwdkif;tzGJ@csKyfu ppftpdk;&udk oduQm&S datmif todtrSwfðyay;r,f/ tm%mudk b,fvdk jyeftyfr,fqdkwm aqG;aEG;=updk@vdk@taumif;qHk;vrf;udk &Sm}uH

jynfolvlxkurJtrsm;qHk;ay;+yD;

tm%m tyfESif;xm;wJhtzGJ@csKyf}uD;vufu tm%mudkppfwyfu t&Sufta=umufr&Sd

vk,l+yD; jynfolvlxkudktqufrjywf

zdESdyfn‡Of;yef;aewm 17 ESpfausmf 18 ESpf&Sdyg+yD?

Page 86: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8686868686

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

tdkrif;rpGrf; tzGm;}uD;wOD;udk vufeufpHkppfwyf}uD;eJ@ vlrdkuftzGJ@}uD;u “rdkufovm;/ csrvm;” qdkwJh vrf;rawmfzdk;wkwfvdk }udrf;0g;ae=uygw,f? vrf;rawmfzdk;wkwfeJ@ wyfrawmfzdk;csKyfawG[m "mwfwlemrfwlawG jzpfaeyg+yD?

t"dupGJcsufuawmh tarvlxka':trm[m uGefjrLepfom;oHk;a,mufwdk@&JŒ rdcifqdkwmygyJ? cktcgrSm jynfolvlxku uGefjrLepfwap>ajcmufjyvdk@ra=umufawmhbl;? uGefjrLepfawG 0ef;&Haew,f qdkwJh a':atmifqef;pk=unfeJ@wuGuGefjrLepfqdkwJh OD;0if;wif/ OD;xGef;wif/ Adkvfaomfu/ Adokum ausmfrif; pwJh &Jabmf}uD;awGudk wcJeufaxmufcHcJ h=uvdk@ rJtjywftowfEkdifch Jyg+yD? vlxkom;t}uD;udkpdk;0if;[m 1962 rSm wuo taqmufttHk udkae0if;/ atmif}uD;wdk@ rdkif;AHk;cGJ+yD;ausmif;om;awGudk vdkufvHzrf;qD; owfjzwfvdk@ awmcdkoGm;cJh&w,f? om;tvwfzdk;oHacsmif;[m rqv vufxuf 1963 +idrf;csrf;a&; aqG;aEG;yGJ t+yD;rSm rE Wav;wuUodkvfausmif;rSm ynmoifaeqJ tzrf;cH&+yD; udkudk;u|ef;udk ydk@wmcHcJh&ygw,f?tJ'Dom;ESpfa,muf[m tck ausmif;om;olykefacgif;aqmif oHcJwdk@/ oH'kwfwdk@ tazudkpkd;0if;armifeJ@ rEœav;wuUodkvfausmif;om;or*~rSm twlwGJcJh+yD; ppftpdk;&tqufqufudk qef@usifwdkufyGJ0ifolawGtjzpf ausmf=um;ygw,f? ti,fqHk;om;udkvJ &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkt+yD;rSm o&ufaxmifudk ydk@xm;cJhygw,f? olwdk@[m&[ef;&SifvlawGudk zrf;qD;owfjzwfwJh ppfAdkvfawG r[kwfbl;? tarvlxka':trmu 'Dom;oHk;a,muf&JŒ rdcifrSef; vlwkdif;od&ufeJ@ jynfolawGuESpfpOf tarharG;ae@wkdif;rSm oGm;+yD;*g&0ðy=u pk=uwmyJav? tarvlxka':trm&JŒ om;orD;awG[m'kp±kduform;awGxJrSm rygbl;? waqGwrsKd;vHk;a&m/ wynfhom;ajr;awGa&m ppftm%m&Sifpepfudk pufqkyf=uw,f? tifrwef oef@&Sif;wJh rdom;pkyg? etz ppfAdkvfcsKyfawG&JŒ tarr[kwfvdk@ tarhudk =unfnKd=uwmyg? rif;udkEkdif ajymovdkygyJ ppfwyfeJ@=uHhzGwfu wHk@jyefyHkrsKd;[m trsKd;om; jyefvnfoifhjrwfa&;twGufbmrS tusKd;rjzpfygbl;? vli,fwOD;ajymwm odyfvl}uD;qefygw,f? rSwfom;oifhygw,f?

cktaru jynfolvlxkrSm vkyfp&mrusefawmhbl;? ppfaus;u|efb0uvGwfajrmufzdk@ jynfol w&yfvHk; wcJeufnD!Gwfr_eJ@ ±kef;uefwdkufyGJ0if=uzdk@ qifhac:aeyg+yD? jynfolvlxkrSm a&G;p&m r&Sdawmhyg? rJGawiwfjywf/ ppfwyfaus;u|efb0eJ@vl!Gef@wHk;+yD; taocHrvm;? a':atmifqef;pk=unf&JŒ OD;aqmifr_eJ@ tHkºuGawmfvSefrSmvm;? tarhac:oHudkawmh =um;ae&yg+yD?

armifpGrf;&nf Ò 17 ar 2006

Page 87: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8 78 78 78 78 7

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

(ppftpdk;&udk pdefac:oH)(ppftpdk;&udk pdefac:oH)(ppftpdk;&udk pdefac:oH)(ppftpdk;&udk pdefac:oH)(ppftpdk;&udk pdefac:oH)tbqdkwm trsm;}uD;yg? ArmjynfrSm u|efawmfwdk@&JΠtbawG

trsm;}uD;yg? tbawG wa,mufcsif;[m ppftpdk;&udk uHoHk;yg;rSm wyg;yg;eJ@awmh pdefac:ae=urSmqdkwm rvGJygbl;? wcsKdŒu raemuH(pdwfeJ@)/ wcsKdŒu 0pDuH(E_wfeJ@)/ wcsKdŒu um,uH (udk,feJ@) wenf;r[kwfwenf;aygh?

wcsKdŒu aeao;oycsKHxJu/ csKdaoG;oy wjrjrqdkovdk pdwfxJurcHcsifr_eJ@ tH}udwfae=uw,f? wcsKdŒu toHxGuf+yD; tenf;qHk;wufacgufrd=ur,f? &if;ESD;oltcsif;csif;twGif;rSmvJ ppftpdk;&&JŒ zdESdyf!‡Of;qJyHkawGudkpm&if;zvS,fae=ur,f? wcsKdŒuvJ rcHr&yfEkdifvGef;&Smawmh b}uD;r_dif; ajymzl;ovdk “ycef;xGufyD; t=urf;zufr[Jh”vdk@ ñuH;0g;wJhvlu ñuH;0g;ae=urSmaygh?

tbwa,mufuawmh tar&dum;udk a&mufvmw,f? +yD;awmh *syef/udk&D;,m;udkoGm;w,f? +yD;&if xdkif;/ tdEdN,udkoGm;r,f? a':atmifqef;pk=unf&JŒarG;ae@trD Armjynfudkjyefr,f? tJ'D tbu jrefrmwdkif;&if;om; csif;vlrsKd;wOD;yg? tbqvdkif;xGef;oef;wJ h ol[m pk dufysK d ;a&;wuUod kvf}uD;rSmygarmuQcsKyf/ ausmif;tkyf}uD;vkyfcJhzl;ygw,f? ppfom;a[mif;}uD;vJ jzpfygw,f?pkdufysKd;arG;jrLynmawGudk pmawG@oif=um;jyo±Hkru vufawG@pdkufysKd;a&;vkyfief;awGudkvJ pnf;±Hk;taumiftxnf azmfay;EkdifpGrf;ol pdkufysKd;a&;orm;}uD;vJ jzpfygw,f? 'gha=umifh ol[mEkdifiHa&;orm;}uD; r[kwfayrJh EdkifiHa&;orm;awGtm;vHk;&JŒ qENjzpfwJh 'Drdkua&pDqENudk udk,fpm;ðyolvdk@ qdkEkdifygw,f? ynmwwfawG/ ynm&SdawGudk udk,fpm;ðyovdk wdkif;&if;om;awGudkvJ udk,fpm;ðyygw,f?ol[mwOD;wnf; qENjyaewJh wudk,fawmfol&Jaumif;r[kwf? jynfolvlxkw&yfvHk;udk udk,fpm;ðyol r[kwfygvm;?

jynfolvlxk[m "g;rdk;aoewfaxmuf+yD; ajcmufvSef@zdESdyfwmudk cHae&w,f? jynfolwdkif;[m pm;0wfaea&;eJ@ vHk;yef;ae&wJhtjyif +cdrf;ajcmufuGyfn‡yfzdESdyfwmudk cHae&vdk@ rv_yfomr,Sufom jzpfaew,f? ppftpdk;&udk a=umuf&GHŒaeygw,f? vlwdkif;a=umufwwfwm r[kwfvm;? 'gayrJh ta=umufw&m;rSmtuef@towf&S dygw,f? tuef@towfxufausmfvGefoGm;&if wGef;uefaygufuGJwwfwm[m avmu"rRwm obm0w&m;yg? trsm;&JŒ 'Drdkua&pDqEN[m wa,mufupw&mqdkovdk qyGm;rsm;jym;vm&rSmygyJ? wOD;[m

bmvJ[Jh tb ac:oHbmvJ[Jh tb ac:oH

Page 88: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8888888888

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

trsm;&JŒqENudk udk,fpm;ðy+yD;/ trsm;[mvJ wOD;&JŒqENudk udk,fpm;ðy+yD;vkyfaqmifvm=uygw,f? 'g[m 'Drdkua&pDv_yf&Sm;r_yJ r[kwfvm;?

tbqvdkif;xGef;oef;udk tar&duefjynfaxmifpk&JŒ ta&SŒzsm; e,l;a,mufòrdŒrSm w}udrf/ ta&SŒzsm; qefz&efqpPudkòrdŒrSmw}udrf awG@qHk*g&0ðycGifh aqG;aEG;ar;jref;cGifhawGñuHygw,f? q&ma&muf&mt&yfudkvJ ñuHovdk zkef;quf*g&0 ðyygw,f? tbqvdkif;xGef;oef;[m touf 78 qdkawmh &Spfq,fem;eD;ae+yDrdk@ 80 wef;vdk@ ac:&ygw,f? ynmt&mrSm xdyfqHk;wef;tqifh &mxl;t&mrSmvJ xdyfzsm;tqifhujzpfovdkowWdeJ@apwemt&mrSmvJ xdyfwef;tqifhu yk*~dKvf}uD;qdkwm tjiif;yGm;p&m rvdkolyg? tb[m 2003 ckESpfu &efukefòrdŒawmfcef;ra&SŒrSm wudk,fawmfqENjyvdk@ axmifuscJhzl;ygw,f? axmifuxGufvmawmh olqENjyawmif;qdkcJhwJh 'Drdkua&pD&+yDvm;? r&bl;?'gha=umifh vuf&Sd jrefrmEkdifiH tajctaeudk t&Sdtwdkif; tusOf;qHk;oHk;oyfjy+yD; olvkyfp&m&Sdwmudk qufvkyfygw,f? vlwkdif;udk,fvkyfp&m&Sdwm qufvkyfwm[m ordkif;ay;wm0efausyGefwmygyJ? tbu cktcg ArmjynfrSm1? jrefrmjynfolrsm; vl@tcGifhta&;rSefor# qHk;±_H;ae=u&+yD; vlom;&JŒtedrfhusqHk;tajctaerSm vuf&Sd touf&Sifae=uw,f?2? vlenf;pk (wdkif;&if;om;)trsKd;orD;awGudk ppfbDvl;awGu pepfwus rk'drf;usifhr_tjyif vlenf;pktay: rw&m; tEkdifusifhr_wdk@a=umifh r[mArmvlrsKd;}uD;0g' usifhoHk;aew,fvdk@ txiftjrif vGJrSm;apygw,f?3? Ak'<bmom r[kwfolrsm;tay: trsKd;rsKd;tEkdifusifhr_a=umifh Ak'<bmomtay:vJtjrifapmif;apygw,f?4? 0ifaiGeJ@ ukefaps;E_ef; rr#wwma=umifh 0efxrf;tm;vHk;vJ tusifhysufaeygw,f?5? ynma&;/ usef;rma&;/ vlr_a&;tqifhtwef;rSmqdk&ifvJ urBmhEkdifiHawGpm&if;rSmatmufqHk;wef;u &Sdygw,f?6? opf0g;awGudk w&m;vGefxkwfvkyfa&mif;csaewJhtwGuf awmawmifðyef;wD;+yD;0ef;usif(ajrqD=oZm/ &moDOwk/ aus;iSufwd&p>mef)ysufpD;aeygw,f?7? awma&mòrdŒygrusef ajr}uD;eJ@taqmufttHkawGudk wdkif;wyg;vufodk@ vuf!SKd;xdk; a&mif;cs (AkdvfcsKyfb¾mwdkufawGjznfhqnf;)aewma=umifh urBmhajryHkrSm Armjynf

ta=umufw&m;rSm tuef@towf&Sdygw,f?tuef@towfxufausmfvGefoGm;&if wGef;uef

aygufuGJwwfwm[m avmu"rRwm obm0w&m;yg?trsm;&JΠ'Drdkua&pD qEN[m wa,mufupw&mqdkovdk qyGm;rsm;jym;vm&rSmygyJ?

Page 89: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

8 98 98 98 98 9

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

r=umrD aysmufysuf&awmhr,fh tajctaeudk qdkufaeyg+yD?'gawGudk ppftpdk;&uyJ vkyfaeygw,fwJh? tbu'gawGudk rcHr&yfEkdifvGef;vdk@

wudk,fawmf qENjycJhw,f? axmifeef;pHcJh&w,f? axmifuxGufvmjyefawmhvJ tajctaeawGu qdk;oxuf qdk;vmw,f? 'gha=umifh ppftpdk;& &yfwef;u&yfyg? 'Drdkua&pDtpdk;&ay:xGef;+yD; (jynfolvlxkudk,fwdkifyg0ifwJh pD;yGm;a&;/ ynma&;/ vlr_a&;awG) jyefvnfxlaxmifEkdifzdk@ etz ppftpdk;&taeeJ@ EkdifiHawmftm%mudk jynfolvlxkxH tjref jyeftyfyg? 'DwdkufwGef;csufudk rvkdufem&if tdrfxJu tdrfjyifxGufp&m rvdkwJh taxGaxG tm%mzDqefyGJ}uD;udk jynfolw&yfvHk;u vufwGJnDnDaqmif&Guf=ur,fwJh? jynfolvlxk vkdufemaqmif&Guf&rJh tpDtpOfawGyJ tbu wifjyxm;ygw,f? 'Dvdk tcsufjy awmif;qdkwmudkppftpdk;&u vufrcH&if tbudk,fwdkif axmif0wfpHk 0wfjzLta&mifrJhukd 0wfqif+yD;ArmjynfxJudkjyefvmr,f? qENjyawmif;qdkr,f? zrf;yg? ESdyfpufyg? axmifcsyg? owfyg?tbu cHr,f? 'DtwGuf zrf;qD;owfjzwfwmawGudk cGifhv$wfzdk@vJ ol@rdom;pkudk aowrf;pma&;xm;cJhygw,f?

tbu EkdifiHjcm;tm;udk;wmxuf rdrdwdk@udk,fudk tm;udk;zdk@vJ wdkufwGef;w,f?t=urf;rzufbJ tm%mzDqefyGJ}uD;rSm yg0ifqENjyzdk@udkvJ wkdufwGef;w,f? nD!Gwfzdk@udkvJawmif;qdkw,f? 'DtcsufawG[m trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf&JŒ t=urf;rzufwJh vlxkenf;eJ@ tm%mzDqef=ua&;rleJ@vJ udkufnDw,f? tbu“ppf0g'DusqHk;&r,f 'Drd kua&pDta&;awmfyHk atmif&r,f”vkd@ aºuG;a=umfqifhac:aeygw,f? tbaovJ urBmhtv,frSmjrefrmjynf[m yGJv,fwifh+yD; usef&pfapcsifygw,f?

tb tEœ&m,fuif;/ ab;&Sif;ygap? tb wa,mufwnf;0ifoGm;&if vlqdk;iSm;+yD;acsmif;±kdufrSm rvGJygbl;? tb tckvkdwa,mufwnf; pGef@pm;wmudk wm;vdk@&&if wm;csifygw,f? wm;=uolawGvJ trsm;&Sdygw,f? wm;vdk@&rSm r[kwfyg? r&ygbl;?

tb&JΠwudk,fawmfpGef@pm;enf;[m ppftm%m&Sifudk bufpHktHwk=uwJh enf;awGxJrSm wckyg? olrsm;eJ@rwGJcsif/ rwGJEkdif/ rapmifhEkdif&if/ wOD;csif;vJ owdWjyvdk@&wmygyJuvm;?qef@usiftHwkwmrSefor# (rqdkifwJhvlawGygaoa=u'kuQa&mufapwJh t=urf;zufAHk;cGJwmrsKd;uvGJ&if) aumif;wmcsnf;ygyJ? tb 'kuQra&mufbJ 'Drdkua&pD&oGm;ygap? tbvkdyk*~dKvfawG wa,mufup w&mrsm;rsm;yg0ifygap?

tbac:oHudk ArmjynfolawG=um;=uygap? ppfom;awGvJ =um;=uygap?wkduf±kdufewfem; =um;ygapaom0f?

armifpGrf;&nf Ò 5 ZGef 2006 e,ll;a,muf?

Page 90: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9090909090

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

'DacwfrSm ArmrD'D,morm;awG jyifyEdkifiHawGudktawmfrsm;rsm; a&mufcGifhñuH&ygw,f? EdkifiHjcm;wdkif;jynfawGu toHv$ifhXmeawGrSm tr_xrf;cGifhawG rsm;rsm;&=uwJhtjyif xdkif;/ uarBm'D;,m;/ tar&duefjynfaxmifpk pwJhEdkifiHawGrSm owif;pmoifwef;eJ@pme,fZif;qdkif&m wuUodkvfawGrSm pme,fZif;bGJ@oifwef;awGvJ trsm;}uD;wufcGifh&vm=uawmh rsufpdyGifhem;yGifh jzpfvm=uwmawG[m tvGef0rf;omp&m aumif;ygw,f?

jynfyEdkifiHtoD;oD;rSm a&mufae=uwJh pmay0goem&Sifvli,fawG/ vli,fawGqdkayrJh odyfvJ ri,f=uawmhygbl;? olwdk@wawGu pmapmifr*~Zif;qdkwmrsKd;av;awG xkwfae=uwmvJ 0rf;omp&mygyJ? wcsKdŒuvJ 0ufbfqdkufpme,fZif;av;awGeJ@ toHv$ifhXmeav;awGzGifh+yD; udk,fydkiftcsdefxJu vkvkyf&=uwmawG[mvJ csD;usL;*k%f,lp&mawGygyJ?'D=um;xJrSm ppftpdk;&ursm; tultnDay;aeovm; xif&avmufatmif 'Drdkua&pDa&;qef@usifaewJh rD'D,mav;awGvJ &Sdaewmudk owdðy&ygr,f? 'gayrJh tJovdk rwlwmav;awG &Sdaewmudku cspfp&myJ r[kwfvm;? 'Drdkua&pDayghAsm? A[k0g'[m vl@obm0ygyJ? u|efawmfwdk@wawG ppftm%m&Sifpepfudk qef@usifae=uwm[mvJ 'DvdkA[k0g'awGxGef;um;yGifhvif;apcsifvdk@yJ r[kwfvm;?

jynfya&muf vli,fpme,fZif;orm;av;awG[m ol@enf;eJ@ol vlawmf vlxufuav;awG csnf;ygyJ? 'gayrJh jynfwGif;rSmwkef;u pdwf&Sdoavmuf zwfcGifh a&;cGifhr&cJh=u?tzGJ@tpnf;eJ@vJ zGJ@pnf;aexdkifcGihf r&cJh=u/ oifwef;rqdkxm;eJ@ pmtkyfpmayavhvmp&mpm=unfhwdkufqdkwmrsKd;uvJ aumif;aumif;rñuHcJh=u&qdkawmh tm;enf;csufuav;awGawmh &Sdae=urSmobm0ygyJ? 'Dvkdajymawmh u|efawmfwdk@ i,fi,fwkef;uvJ b,favmufrsm;/ b,fvdkrsm;xl;wJh tcGifhta&;awG &cJhvdk@vJvdk@ ar;cJh&if tcufyJAs? u|efawmfwdk@vJvGwfvyfa&;t&om/ 'Drdkua&pDa&; t&omjrnf;prf;zl;±HkavmufyJ ñuHcJh&wmyg? b0&JŒq,fyHkwyHk avmufygyJ? udkvdkeDacwfwkef;u rñuHcJh&zl;wJh pme,fZif;ydwfqdk@r_awGudkvGwfvyfa&;&prSmyJ/ zqyv qdk&S,fwdk@u azmufzsufcsKd;ESdrfcJh=uwmudk cHcJh=u&w,fav? rEœav;rSm vlxkOD;vS/ vlxka':trmwdk@&JŒ vlxkowif;pmwdkufudk eef;wGif;ppfwyfu AkdvfrSL;usifu AHk;cGJzsufqD;zl;ygw,f? rqvtpdk;&usawmh rEœav;u vlxkowif;pma&m/ A[dkpnf owif;pma&m/ [Hom0wDowif;pma&m ydwfwm/ azsmufwm/ zrf;qD;axmifcswmawG vkyfvdkuf=uwm[m jrif;jcH/ yckuULavoHeJ@ajym&&if “&mZ0efudkwGefa&m”vdk@ ajym&rSmygyJAsm?

&efukefrSmawmh tdk;a0owif;pmwdkuf (OD;ndKjr)/ [pfwdkifowif;pmwdkuf (*sme,fausmf rrav;)/ pD;yGm;a&; owif;pmwdkuf (tif'Dyif;'ifha':pef;)wdk@&JΠowif;pmwdkufawGudk zq-qdk,f&S,f 0ef}uD;udk,fwdkif trdef@ay;zsufqD;wmrsKd;vkyfcJhzl;ygw,f? tm;ememeJ@

bmvJ[Jh rD'D,mtufopfbmvJ[Jh rD'D,mtufopf

Page 91: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9 19 19 19 19 1

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ajym&&if tJ'Dwkef;u tvkyform;awGudk ac:,lqENjycdkif;+yD; owif;pmwdkufudk aygufqdefawGeJ@csKd;zsufap&mrSm aemiftcg u|efawmfwdk@&JΠppfqef@usifa&;/ 'Drdkua&pDa&;acgif;aqmif 0d"l&ocifcspfarmifawmifygcJhygoAs? 'gu &mZ0ifyJav? ajym&awmhrSmyJ? 0ef}uD;uaum OD;ausmfndef;yJaygh?vGwfvyfa&;&&jcif; vufpGrf;jycJhwmawGav? (OD;Ek&JΠwmawmpaeom;pmtkyfrSmzwfyg) bmyJjzpfjzpfowif;pmq&mawGuawmh vlawmfawGcsnf;ygyJ? olwdk@u pmzwf=u&/ urBmhowif;awG avhvm=u&awmhtjrifus,f=u+yD; EdkifiHa&;vJ em;vnf=uayw,f? em;vnf=uvdk@vJ a0zef=uawmh tm%mydkifawGu zrf;qD;axmifcsESdyfuGyfwmawG vkyfcJh=uwmaygh?

ckacwf vli,fawGrSm (1) owif;vGwfvyfcGifhrñuH&wm/ (2) tzGJ@tpnf;or*~awGeJ@ yg0ifqufqH v_yf&Sm;cGifhr&wm/ (3) oifwef;awGeJ@ pm=unfhwdkufaumif;awG r&Sdwm/ (4) pHxm;p&mpme,fZif;orm;awG wdrfaumqHk;yg;ukefwm tJ'gawG odyfemygw,f?

txl;ojzifh udk,fhEdkifiHwGif; rSefuefjynfhpHkwJh EdkifiHa&;ordkif;eJ@ vGwfvyfyGifhvif;wJh pme,fZif;tawG@tñuHawGr&Sdatmif tm%m&SifawGu abmifcsKHŒESdyfuGyfcHcJh&wm temqHk;ygyJ? ck - jynfyrSmpme,fZif;ynmawG qnf;yl;cGifh&=uawmh 0rf;om&w,f? 'gayr,fh t&if;&SifEkdifiHawGrSm t&Sif;&Siforkdif;eJ@ t&if;&Sif pme,fZif;oabmw&m;yJ avhvm=u&wm rsm;w,fr[kwfvm;? pme,fZif;“tufopf”qdkwmvJ t&if;&SifEdkifiHawGu “tufopf”awGyJ jzpfrSmaygh? trSef0efcH&&if olwdk@ bmawGoif&w,fqdkwm u|efawmf rar;prf;zl;ygbl;? olwdk@tavhxawG/ toHAvHawG em;axmif+yD;ajymvdkuf&wmyg?

“t&if;&SifEdkifiHu pme,fZif;oabmw&m;awG ravhvm&if qdk&S,fvpfEdkifiHawG oGm;avhvm&rSmvm;? b,frSmvJ cifAsm;wdk@ qdk&S,fvpfEdkifiHqdkwm”vdk@ u|efawmfhudk jyefar;=u&ifvJ u|efawmftajz& tawmf=uyfrSmygyJ? u|efawmfajymcsifwmu tus,f}uD;/ trsm;}uD;awmh r[kwfvSygbl;?tajctaeudk enf;enf;yg;yg; oHk;oyf=unfhrdvdk@yg? tenf;qHk;awmh t&if;&Sifr[kwfwJh EdkifiHawGupme,fZif;qdkif&m “tufopf”yJ qdkygawmh? q&mh q&m}uD;awG&JŒ tawG@tñuHawGeJ@ tqdktrdef@awGudk avhvmod&Sdxm;=uzdk@ygyJ? ,kwfpGtqHk; udk,fhEdkifiHArmjynfu q&m}uD; ocifudk,fawmfrd_if;/q&m}uD;a&$Oa'gif;/ 'D;'kwfOD;bcsdK/ OD;ykuav;/ ol&d, OD;odrf;armif/ vlxkOD;vS/ vlxk a':trm/ OD;0if;wif/OD;xif}uD;/ armifxif/ OD;cifarmifvwf/ a':cifrsKd;cspf/ *sme,fausmfrrav;/ a=u;rHk OD;aomif;/ jrefrmhtvif; OD;oef;!Gef@/ vlxkarmifopfvGif/ vlxkarmifrJ/ vlxkpdef0if;/ ,lyDtdkif OD;boef;/ OD;,karmif/umwGef; OD;b*srf;/ OD;azodef;pwJh pme,fZif;orm;awG&JŒ pmawGudk avhvmpkaqmif;=u/ usrf;ðy=u&ifjrefrmh owif;pmq&mwdk@&JŒ owif;pm0g'awG/ pme,fZif;tufopfawG xGufvmrSmrvGJygbl;? uJ æ aemufqHk;wckyJ ajymygawmhr,f? pme,fZif;tufopfxJuayghAsm? “rD'D,morm;[mbufrvdkufbl;”qdkwJh pum;ygyJ? u|efawmfwdk@ jynfya&mufvmwJhtcg u|efawmfwdk@&JŒ pmaytawG@tñuH/ b0tawG@tñuHawGudk yGifhyGifhvif;vif; wifjycGifh&vdk@ u|efawmfwdk@ 0rf;om=u&w,f?toHv$ifhXmeawGrSm tywfpOf yHkrSefajym =u&wmvJ &Sdovdk/ zkef;eJ@ AsL;=uwmawGvJ &Sdygw,f?(bDbDpDuvGJ+yD; AsL;a=u;/ AsL;cray;bJ acgif;yHkjzwfae=uwmawGudk aemifrSajymygr,f? udk,f,Hk=unf&majymcGifh&wmeJ@ acsvdkufygw,f?) tJovdk a&;=u&/ ajym=u&wJhtcgrSm owif;orm;awGu u|efawmfwdk@ ajymwm róuduf&if “q&ma&/ u|efawmfwdk@ rD'D,morm;qdkwm bufrvdkuf&bl;”qdkwJh pum;eJ@

Page 92: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9292929292

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

jzwfawmufjyifqif=uwmygyJ? wnf;jzwfwm[mt,f'DwmawG&JŒ tcGifhta&;yJqdkwm oabmayguf +yD;om;yg? u|efawmfwdk @u 'Drd kua&pDpme,fZif;eJ@/ 'Drd kua&pD toHv$if hXmeawGudk'Drd kua&pDorm;awGvdk@yJ ,Hk=unfxm;ygw,f?u|efawmfwd k @u “rd _i f;0g' D”“a&$a'gi f;awmifuavmiform;”awGvdk@vJ a=unmxm;awmhudk,fhrdwfaqG ‘jynfajy;’awGvJ 'DvdkyJvdk@ rSwf,lxm;ygw,f?

om"uaqmif&&if u|efawmfwdk@u AdkvfcsKyfausmfaZmvdk yk*~dKvfrsKd;udk tcGifhñuHwdkif; *g&0ðy+yD;a&;w,f/ Adkvfae0if;vdk ppf0g'Dudk tcGifhñuHwdkif; ±_wfcs+yD;a&;ygw,f? tJ'DtcgrsKd;rSm jynfyrD'D,morm;wcsKdŒu “rD'D,morm;qdkwm bufrvdkuf&bl;”qdkwJh pum;vHk;vSvSav;eJ@jzwfawmh ðzwfawmhwmygyJ? u|efawmfar;csifwmu ±dk;±d k;av;yg? zufqpf0g'eJ@ 'Drd kua&pD0g' b,fbufvdkufrvJ?“Adkvfoef;a&$/ Adkvfarmifat;”eJ@ “Adkvfatmifa&$/ AdkvfwifOD;”wdk@ *dk%f;ESpf*dk%f;rSm b,f*dk%f;udkvdkufrvJ? w&m;wmeJ@ rw&m;wm trSm;eJ@trSef b,fbufvdkufrvJ?

'gudk q&m}uD;ocifudk,fawmfr_dif;u udkvdkeDacwfrSmuwnf;u &Sif;vif;a=unmzl;+yD? udkvdkeDacwfrSm owif;pmwapmiftopfxGuf&if owif;pmbdk;at}uD; q&m}uD;ocifudk,fawmfr_dif;udk*g&0ðy+yD; o0%fv$mawmif;avh&Sdygw,f? owif;pm0g'u “u|Ekfyfwdk@owif;pmonf bufrvdkufaomowif;pm0g'udk udkifpGJrnf”wJh? (rSwfcsuf? 1926 ckESpf/ atmifjrefrmowif;pmrSm rSefwJhbufuvdkuf&r,f/ ygwDtzGJ@tpnf;&Sd&r,f/ qdkwJh oabmudkq&m}uD;a&;cJhygowJh?) 'Dawmh q&m}uD;u bmajymw,frSwfovJ? trSefeJ@trSm;/ taumif; eJ@tqdk;/ t*FvdyfeJ@ Arm/ zdESdyfoleJ@ zdESdyfcHjynfol/ b,fbufvdkufrvJwJh? trSefbuf/ taumif;buf/ zdESdyfcHArmbuf vdkuf=u&ayr,fwJh? ygwDtzGJ@tpnf;awGeJ@aqmif&Guf=u&r,fwJh? 'Dta=umif;awG tao;pdwf pum;vHk;pmom;awGeJ@ wuGodcsifoyqdk&if vlxka':trm/ rHk±Gmarmifwifa±$pwJh pme,fZif;orm;awGa&;=uwJh q&m}uD; ocifudk,fawmfr_dif;ta=umif;pmtkyfawGeJ@[Hom0wD OD;0if;wifwdk@ pDpOfxkwfa0wJh “jynfolwdk@&JŒ pum;jyef”qdkwJh pmtkyfrsKd;udk&Smzwf=unhfapcsifygw,f?

rD'D,mtufopfu bufvdkuf&ygw,f? rSefwJhbuf/ w&m;wJhbuf/ 'Drdkua&pDbuf/ zdESdyfcHjynfolbuf?

bufrvdkufzl;qdkwJh pum;u vSyayr,fh r=um;csif/ r=um;yg&apeJ@? ?

armifpGrf;&nf ÒZefe0g&D 17/ 2006e,l;a,muf

- tm[m&pmapmif trSwfpOf (60) azazmf0g&Dv (5)&uf 2005

rD'D,mtufopfubufvdkuf&ygw,f? rSefwJhbuf/w&m;wJhbuf/ 'Drdkua&pDbuf/

zdESdyfcH jynfolbuf?

Page 93: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9 39 39 39 39 3

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

'DESpf 2006 ckESpfxJrSmyJ ADGtdkatu pum;0kdif;wckrSm owif;orm;wdk@&JŒoabmeJ@ ywfoufwJh pum;0kdif;wckudk yg0ifaqG;aEG;cGifhñuHcJhygw,f? ADGtdkatu udkcifarmifpdk;ar;wmudk owif;pmeJ@ywfoufwJh vloHk;OD;u ajzygw,f? Armowif;or*~u udkarmifarmifjrifh&,f/ u|efawmf&,f/ wjcm;u|efawmfeJ@odyfrodwJh vlwOD;&,fyg0ifygw,f? vlxkpdef0if; vludk,fwdkifyg0ifaqG;aEG;wm r[kwfayrJht&ifuodrf;xm;wJh ol@toHwckudk zGifhjywm yg0ifygw,f?

yxrar;wmuawmh bufvdkufr_ta=umif;ygyJ? tcsdefuef@owfr_awG&Sdvdk@ jynfhpHkatmifraqG;aEG;vdkuf&ygbl;? udkarmifarmifjrifhu bufrvkduf&bl;vdk@ ajzygw,f? 'gu a,bk,soabmrdk@u|efawmfuvJ axmufcHa=umif; csufcsif;ajymvdkufygw,f? 'gayrJh tao;pdwfcsJŒajymwJhtcgrSmawmhwrsKd;xyf&Sif;vdkufygw,f? u|efawmfwdk@u owif;pm bdk;at}uD;jzpfwJh q&m}uD;ocifudk,fawmfr_dif;&JŒpmayt,ltqawGudk woufvHk;qdkovdk txyfxyfavhvmzwfrSwfvmwmqdkawmh q&m}uD;udkyJudk;um;+yD; &Sif;vif;wifjyvdkufygw,f?

q&m}uD;u 1926 ckESpfxkwf atmifjrefrmowif;pm o0%fv$mwcka&;ay;w,f? tJ'Dowif;pmu ol@rl b,ftzGJ@tpnf;bufudkrS bufrvdkufbl;vdk@ ol@rl0g'udka=unm+yD; pwifxkwfa0wmyg? q&m}uD;u tcsufESpfcsufa&;w,f? vlqdkwm toif;zGJ@&r,fwJh vlqdkwmrSefwJh bufudkvkduf&r,fwJh tJovdka&;cJhajymcJhwm ESpfaygif; 80 =umyg+yD? 'Dae@txd acwfrDqJygyJ? owif;pmxkwfw,f/ pma&;w,fqdkwm &nf&G,fcsufwckck&Sdvdk@ygyJ? tysif;ajyvdk@qdktHk;awmh tysif;ajzzkd@&nf&G,fcsuf&SdaewJhtwGuf tysif;ajy&majya=umif;twGuf bufvdkufpOf;pm;&awmhwm r[kwfvm;?ra=unmvJ udk,fhrleJ@udk,fxm;&Sd=uwm[m "rRwmyg? wcsKdŒpme,fZif;awGuqdk&if ppftpdk;&tvdkus“ygwDEkdifiHa&;”uif;&Sif;a=umif; a=unm=u&Smawmh ðyH;rdw,f? “bufrvdkufbl;”qdkjyefawmh ydkawmifðyH;rdw,f? vlqdkwm q&m}uD;ajymovdk tzGJ@tpnf;eJ@vkyfaqmif&w,f? q&m}uD;uvJ bk&m;a[mtwdkif; trdef@&Sdwmyg? “or*~eH wayg okacg”wJh? wHjrufpnf;vSJwmawmif toif;tzGJ@eJ@vSJ=uwmudk a&$wd*Hkbk&m;zl;&if awG@ae=u&wmyJ? ppfwdkuf&mrSmvJ wa,mufcsif;wdkuf&if±_H;rSmyJ? 'ga=umifhvufeufudkiftzGJ@tpnf;wnfaxmif+yD; ppfwyfvdk@trnfay; wkdufcdkuf=uwmygyJ r[kwfvm;? 'DtcgrSm w&m;wJhbufeJ@rw&m;wJhbuf/ b,fbufvkdufrvJ? =um;aew,fqdkwmvJ bufvdkufwmyJ?rw&m;rSef;odvsufeJ@ =um;ae+yD; 0if;x&Hay:cGxkdifw,fqdkwm rw&m;wJhbufvkdufwmyJaygh? 'ga=umifhu|efawmfwdk@uawmh rSefwJhbufvdkuf&ygvdrfhr,f? ppftm%m&SifbufeJ@ trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfbuf b,fbufvkdufrvJ? udk,fhoabmyg?

'Dae&mrSm &Jabmfoli,fcsif;vlxkpdef0if; ajymzl;wmwckudk owd&ygw,f? bufvdkufw,fqdkwm owif;tcsuftvuf/ tjzpftysufawGudkwifjy&mrSm udk,fvdkcsifwJhbufudk qGJa&;oifhw,fvdk@ajymwm r[kwfygbl;wJh/ Oyrm um;wkdufr_wck&JΠowif;udkazmfjyw,fqdk&if xHk;pHtwkdif; b,fae&m/

bmvJ[Jh owif;orm;bmvJ[Jh owif;orm;

Page 94: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9494949494

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

b,ftcsdefrSm/ b,folu b,fol@udk b,fvdk wkdufw,fqdkwm jynfhpHkatmifazmfjy&ygw,f? “&efukefòrdŒ/ jynfvrf;/ ynma&;wuUodkvfavhusifha&;ausmif;a&SŒrSm b,fae@b,f&uf b,ftcsdefu um;wkdufr_ wckjzpfyGm;a=umif;/ um;rSmppfum;/ um;eHygwfb,favmuf/ '±kdifbm b,folb,f0garmif;vmpOf/ausmif;qif;vmaom ausmif;om;wOD;u vrf;jzwftul;Ywkdufrd&m uav;udkaq;±Hkydk@vkdufa=umif;pojzifh azmfjyavh&Sd=uygw,f? xyf+yD;tao;pdwfazmfjycsif&if rdbb,folawG&JŒom;orD;/ touf/trnf ponfeJ@wuG '%f&mjyif;/ rjyif;udk udk,fwdkifrqHk;jzwfbJ q&m0ef&JŒrSwfcsufpum;eJ@wuGazmfjyEkdifygw,f? 'Dowif;udkyJ um;armif;olu w&=urf;armif;vmpOf rsOf;usm;u pnf;urf;wusjzwful;aeaom ausmif;om;udk om;orD;csif;rpmembJ wkdufoGm;&m uav;rSm rcsdrqef@ jyif;xefpGm'%f&m&&SdoGm;aoma=umifh ausmif;óudvmaom rdbrsm;uyg &ifxkrem rsuf&nfus=u&yga=umif;pojzifh owif;orm;u bufvkdufqGJcsrvkyf&ygbl;? ppfum;armif;olbufuvdkuf+yD; ausmif;om;rsm;rSm pnf;urf;rJhpGmjzifh vrf;ukdjzwful;aoma=umifhpojzifhvJ udk,frod&if ra&;&ygbl;? owif;t&Sdtwdkif;a&;&wmudk bufrvkdufwmvdk@ ac:&ygw,fwJh? 'Dowif;ukdtajcðy+yD; owif;aqmif;yg;a&;&ifvJ trSm;trSefoifcef;pm,l&atmif aocsmavhvm+yD; oHk;oyfa&;om;Ekdifygw,f? 'Dae@awmh a&;uGuf&+yDqdk+yD; a0a0qmqma&;&if trSm;rygrdatmif txl;owdxm;&ygvdrfhr,f? u|efawmfwdk@qdkvdkwJhbufvdkufjcif; rvkdufjcif;qdkwm tJ'DoabmygyJ?

‘trsKd;om;opPmazmuf’/ ‘jynfajy;’/ ‘ykqdef±kd;’qdkwmawGvJbufvkdufwJh ppftpdk;& pum;vHk;awGyg? owif;orm;u trSwfwrJh

roHk;oifhygbl;? óuufwJhbufvkduf+yD; oHk;vdku oHk;Ekdifygw,f?pum;aemufw&m;yg pum;xJu Zmwdjyqdkwm owdxm;zdk@ygyJ?

aemufwcku trSwfrxifbufvkdufwmrsKd;yg? txufrSm ajymcJhovdk “ygwDEkdifiHa&; uif;&Sif;w,f”qdkwJh pum;rsKd;udkoHk;rd&if 'g[m ppftpdk;& etz u txl;oHk;wJhpum;yg? wu,fawmh EkdifiHa&;qdkwm ygwDtzGJ@tpnf;r&SdbJ vkyfvdk@r&ygbl;? ppfwyfu “ygwDEkdifiHa&;”qdkwmudk “trsKd;om;EkdifiHa&;”qdkwm&JŒ qef@usifbufvdk@ajymcsifwmyg? “ygwDEkdifiHa&;”qdkwJh a0g[m&udkoHk;&if “ppfwyfEkdifiHa&;”qdkwJh a0g[m&udkvJ oHk;&ayvdrfhr,f? ygwDEkdifiHa&;uif;&Sif;a=umif; a=unm&if ppfwyfEkdifiHa&;eJ@vJ uif;&Sif;a=umif; a=unm&awmhrSmyJ? wu,fawmh 'Dvdkpum;awGeJ@yJ owif; pmrl0g'a=unmp&m rvdkygbl;? a=unmvJ r,Hkbl;? udk,fra=unmvJ udk,fhowif;pmu bmqdkwm wae@uspmzwfy&dowfu odvmrSmygyJ?

wcsKdŒowif;pmu uGefjrLepf/ autdkifat/ autif'DtdkpwJh vufeufudkif+yD; tpdk;&eJ@ wzufwvrf;u ykefuefjcm;em;aeolawGudk tpdk;&uac:wJhtwdkif; “aomif;usef;ol/ a&mifpHkolykefawG”pojzifh oHk;wwfovdk wcsKdŒu“awmfvSefa&;orm;awG”vdk@ oHk;wwfygw,f? 'gvJ bufvdkufwmwrsKd;ygyJ? ‘trsKd;om;opPmazmuf’/ ‘jynfajy;’/ ‘ykqdef±kd;’qdkwmawGvJ bufvkdufwJh ppftpdk;&pum;vHk;awGyg? owif;orm;u trSwfwrJh roHk;oifhygbl;? óudufwJhbufvkduf+yD; oHk;vdku oHk;Ekdif

Page 95: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9 59 59 59 59 5

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ygw,f? pum;aemufw&m;yg pum;xJu Zmwdjyqdkwm owdxm;zdk@ygyJ?aemufwcku owif;wckudk xnfhoifhrxnfhoifh qHkk;jzwfyHkygyJ? a,bk,stm;jzifh jynfolvlxk

owif;pmzwfolawGtwGuf tusKd;rxl;wJhtjyif rvdkvm;tyfwJh txiftjrift,ltqawGjzpfay:+yD; vlrsKd;a&;t"du±k%f;jzpfapEkdifwJh owif;rsKd;udk xdefcsefavh&Sd=uygw,f? azmfjy&ifvJowdxm;+yD; azmfjy&ygw,f? Oyrm ArmtrsKd;orD;wOD;udk c&D;vrf;rSm ukvm;oHk;av;a,mufurw&m;ðyrlw,fqdkwJh owif;rsKd;yg? udkvdkeDacwfwkef;ua&m/ rqv acwfwkef;ua&m jynfolvlxkudkkEkdifiHa&; tm±Hkv$Jajymif;csifwJhtcg vlrsKd;a&;t"du±k%f;awGzefwD;zdk@ vkyfavh&Sdygw,f? bmoma&;eJ@vlrsKd;a&;qdkwm vlxkudkv_H@aqmfzdk@vG,fovkd xdef;odrf;zdk@vJ cufwwfygw,f? 'ga=umifh 'DvdkvlxktusKd;r&SdwJh owif;rsKd;udk u|efawmfwdk@vkyfvmwJh vlxkowif;pmrSm woufvHk; razmfjycJhbl;vdk@vlxk pdef0if;u ajymjyw,f? 'Drludk u|efawmfwdk@vJ vufcHoabmusayrJh u|efawmf jznfhpGufajymwmu owif;xdefcsefxm;zdk@qHk;jzwfolu b,foljzpfrvJ/ t,f'DwmcsKyf pwJhowif;orm;uqHk;jzwfrSmvm; tpdk;&uqHk;jzwfrSmvm;? ppftpdk;&uqdk&if a&}uD;/ rD;avmif/ ivsifv_yfwJh owif;awGudk jynfolvlxk txdwfwvef@jzpfrSmpdk;vdk@wJh apwemA&yGeJ@ owif;xdefcsefw,fav? 'gawGuxdefcsefp&m r[kwfbl;? obm0ab;awGyJ? owif;xdefcsefwm raumif;wm&Sdovdk r[kwfwJhowif;v$ifhwmvJ raumif;yg?

udkcifarmifpdk; (ADGtkdat)u ppftpkd;&xdefcsefwJh owif;erlemwckajymygvdk@ ±kwfw&ufar;awmhu|efawmfwdk@ 0*~D&yfuGuf w&m;0iftdrf&mawGudk w&m;r0if usL;ausmftdrf&mqdk+yD; zsufwmcH&wJhowif;udk ppftpdk;&u xdefcsefxm;ygw,f? olwdk@ rw&m;vkyfwJhowif;yg? 'gha=umifh jynfyowif;ÏmeawGeJ@ quf+yD;azmfxkwfcJh&w,fvdk@ ajymjyvkdufygw,f? wu,fawmh owif;orm;vkyf&wmrvG,fygbl;? wcsKd@ owif;orm;awGu owif;at;aewJhtcg vlpdwf0ifpm;atmifvdk@ r&Sdudk t&SdvkyfwmawGvJ ñuH&w,f? owif;pmq&m}uD; a=u;rHkOD;aomif; a&;zl;vdk@od&zl;w,f? owif;xl; r&Sdawmh tif;,m;uefrSm a&b0J}uD;waumifay:w,fvdk@ jyL;wl;+yJwJvkyfwJh owif;rsKd;aygh? wrifvkyfwmyg? raumif;ygbl; rvdktyfygbl;?

ArmjynfrSm owif;pmawGudk ta&mifcGJ+yD; t0g/ tjym/ teD pojzifh ac:avh&Sdygw,f? “t0g”qdkwm jyL;wl;+yJwJeJ@ xdwfvef@w=um;owif;awGeJ@ vlpdwf0ifpm;atmif owif;pma&mif;&atmifvkyfavh&SdwJh vl+ydef;óuduf owif;pmrsKd;aygh? vuf0J,drf;wJh &efausmf*sme,f/ jynfol@*sme,f/ vlxkowif;pmwdk@vdk[mrsKd;ukd “teD”vdk@ ac:wm&Sd+yD;/ umr&m*v_H@aqmfwJh owif;pmrsKd;udk “tjym”vdk@ac:wwfygw,f? udkvdkeDacwf ol&d,/ jrefrmhtvif;/ *sme,fausmf wdk@udktrsm;óudufygw,f? 'DbufacwfrSm vlxk*sme,feJ@owif;pm/ rE Wav; [Hom0wDowif;pm/ jynfolydkifrodrf;cifu &efukef jrefrmhtvif;owif;pm wdk@udkóudufygw,f? jynfolvlxkudk EkdifiHa&;eJ@pmaybufrSm a&SŒaqmifEkdifcJh=uygw,f? ckacwfawmh tm%m&SifatmufrSm owif;pmr&Sd tpdk;&&JŒjyef=um;a&;pmapmifawGyJ&Sdw,f?'ga=umifh owif;orm;ppfppfawG ay:xGef;vmzdk@ tvGefcufygw,f? pdwfysufp&maumif;ygbd?

armifpGrf;&nf Ò 5 pufwifbm 2006

Page 96: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9696969696

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

{+yDva&muf+yDqdk&if o}uFef&,f/ o}uFefrdk;±kyf&Sifum;&,f/ rEœav;&,f/zdk@wf0def;òrdŒu ajr;aygufpruav; {+yDpdk;&,f/ a'gufwmoef;xGef;arG;ae@&,f æ?tJ'gawG woDwwef;}uD; owd&vkdufygw,f? owdt&qHk;uawmh o}uFefyGJaygh?txl;ojzifh wl;ydk@wl;ydk@ oHawGnHaewJh rEœav;o}uFefaygh?

vGefcJhwJh oHk;ESpf/ 2002 ckESpf {+yDv 6 &ufae@rSmaygh? 10 ESpfavmufuw&m;0ifaqmufvkyfxm;wJh u|efawmfh&JŒ tdrftzsufcH&w,f? etztpkd;&uzsufwmyg? u|efawmfhudkvJ tdrftus,fcsKyf csxm;cH&w,f? tJ'Dae@ua'gufwmoef;xGef;&JŒ arG;ae@zdwfpm&ayrJh roGm;&bl;? zdwfpmrSm q&muvufa&;eJ@ xyfa&;xm;ao;w,f?‘0if;az vmjzpfatmifvmcJhyg’wJh? 0if;azqdkwm u|efawmfhemrnf&if;yg? wcgwav ‘pGrf;&nf’vkd@vJ ac:ygw,f? q&muG,fvGefawmh tvGrf;pmESpfapmif vGwfvyfwJh tm&StoHudk ydk@cJhygw,f? ol@ta=umif;awGrsm;aevdk@wJh rv$ifhjzpfcJhbl;? u|efawmfa&;wmu ol@ta=umif;r[kwfygbl;? ppftpdk;&vufxufrSm ynm&SdawGudk qufqHyHkeJ@ q&ma&;zl;wJhwuUodkvf ynma&;pepf ta=umif;wpGef;wpygyJ? wu,fawmh ordkif;ygarmuQa'gufwmoef;xGef;udk ol@b0a&m ol@pmyg todqHk; vlig;a,mufpm&if;vkyf&ifarmifpGrf;&nfvJ rygrjzpfygbl;?

aemufwa,mufu ‘{+yDpkd;’qdkwm tif'D,m;em;jynfe,f zdk@wf0def;òrdŒu 7-8 ESpft&G,f ajr;ruav;yg? ol@emrnfu ‘{+yD’ygaevkd@ {+yDvrSm ydk+yD;owd&rdwmyg? olwdk@òrdŒu o}uFefyGJwdkif; {+yDpdk;vJ uw,f? tdrfrSmae&if ajr;tzdk;twl upm;w,f/ twlpm;w,f/ twlpmusufw,f? wcgwav &efjzpf=uw,f? ol@rSmvJ tazmfr&Sd/ udk,fhrSmvJ tazmfr&SdbJudk;? tzdk;t&if;vdk@ u|efawmfhudkxif+yD;cif&Smw,f? pma&;q&m armifpkd;csdef&JŒ orD;av;yg? ckawmh ol@tarZifZif *syefu a&mufvmvkd@ tazmf&aeyg+yD? ol@tar ZifZifu ‘awmfvSefa&;orm;’wJhav? ol@orD;udk ridk&bl;wJh? pdwfaysmhrSm pdk;vdk@wJh? *GuswmyJ? ol@tzdk;u|efawmfu idkwwfatmif avhusifhay;xm;wm/ vlqdkwm rsuf&nfeJ@ arG;vmwm bmvkyfzdk@vJ? 0rf;enf;&ifvJ idk/ 0rf;om&ifvJ idkaygh? cHpm;r_udk;? cHpm;wwfrS awmfvSefa&;orm; yDowmvdk@ u|efawmfu ,Hkw,f? ol@tazuawmhuAsmq&m r[kwfvm;? idkwwfw,f? uJ æ idkwmawG xm;vdkufygtHk;? &,f=u&atmif? o}uFefwl;ydk@oH=um;a,mif+yD; aysmf=uwmaygh?

ckyJ rsufpdrSdwf=unfhvdkufyg? wl;ydk@wl;ydk@qdkwJh toH=um;vmr,f? ‘jreENm

bmvJ[Jh o}uFefbmvJ[Jh o}uFef

Page 97: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9 79 79 79 79 7

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ausmfausmf0if;wJh/ twD;tr_wf 0goemygovm; rar;eJ@/ uAsmq&m wifrdk;avmufeD;yg; *Dw±l;oGyfolygyJ? ausmydk;tdwfxJrSm udk,fwdkifvkyfwJh 0g;ykavGav;ig;q,fxnfh+yD; c&D;oGm;wJh vlrsKd;yg?(trm=unf&JŒ tazu u|efawmfwdk@tudk}uD; aps;csKdawmf Armhacwfpmtkyfqdkifydkif&Sif OD;odrf;armifyg?)

rdwfaqG rEœav;o}uFefyGJrSmE$Jzl;ygp? u|efawmfu rEœav;om;tppfr[kwfayrJh rEœav;rSmvljzpfvmwmyg? armifom&/ aZmf0dwf}uD;trnfcH 0if;az/ armifrdk;ol/ ay:OD;ouf/ cspfOD;nKdpwJhtaygif;toif;awGuawmh em&Dpif}uD;udk zufarG;vm=uolawGygwJh? csDum*dku a'gufwm 0ifpwefcifqdkwmuvJ a&$ref;om;tppfaygh? 'gha=umifh o}uFefoH=um;&if olvJuJwmygyJ? 0ifpwefcifuaeo}uFefcif jzpfoGm;awmhwmygyJ?

o}uFefyGJqdkwm ArmEdkifiH&JŒ t}uD;qHk;yGJawmfyJ/ ESpfopful;yJG/ a&obifyGJav? od=um;rif;}uD;awmif'Dv 'D&moDa&muf&if qif;&wmyJ r[kwfvm;? o}uFefpm ESpfpOfESpfwdkif;xkwfwm od=uao;&JŒvm;rodbl;? tpdk;&uEdkifiHawmf jyuQ'deftzGJ@qdkwm zGJ@ay;xm;w,f? ol@ynmeJ@ol euQwfwm&mawGwGufcsuf+yD; jyuQ'defðypk=uwmjzpfayrJh tpdk;&u(vc ray;bJ)csKyfudkifxm;w,f? olwdk@tzGJ@u o}uFefpm ðypk&w,f? od=um;rif; oHvsufukdifqif;r,f? rD;wkwfudkifqif;r,f/ rdk;OD; rdk;aESmif; raumif;bl;/ivsif awmfvJr,f/ a&}uD;r,f/ uyf}uD;oHk;yg;qdkufr,f/ rif;ajymif;rif;vGJ&Sdr,f pwJh raumif;edrdwfjywJhtcsufawGrsm;vGef;&if eJeJvSD;v$Jajym&w,f? vlawGu od=um;rif;}uD;bmudkifqif; qif;/ aysmfrSmyJ?od=um;rif;}uD; jyefwufoGm;&ifawmif aq;wHarhvdk@/ awmifa0S;arhvdk@qdk+yD; jyefqif;vmckdif;=uygao;w,f?

ckawmh od=um;rif;[m tar&dum;rSmvJ qif;&awmhr,f? ol@'umawGu tar&dum;rSmawmfawmfrsm;ae+yD? tar&dum;rSm {nfhEkdifiHom;awG EkdifiHvHk;u|wf qENjyyGJtrD qif;vmzdk@&Sdw,f?'gha=umifh tar&dum;rSm 'DESpfo}uFefyGJawG trsm;}uD;usif;y=ur,f? jrefrmòrdŒ}uD;wòrdŒjzpfwJhtif'D,m;em;jynfe,f zdk@wf0def;òrdŒrSm t&ifvdkESpfzGJ@cGJ+yD; wae@wnf; rusif;ybl;/ od=um;rif;}uD;pdwfóuduf ESpf&ufusif;yr,fvdk@qdkw,f? e,l;a,mufrSm &cdkifo}uFef/ q&m0eftoif;o}uFef/ &ckdifbkef;}uD;ausmif;o}uFef/ jrefrm bkef;}uD;ausmif;o}uFef/ jrefrm trsKd;orD;tzGJ@o}uFef pojzifh trsKd;rsKd;usif;y=uygvdrfhr,f? rkdif,mrD/ t,fvfbmeD/ qefz&efppPudk/ avmhpftdef*sJvdpf pwJh òrdŒawGrSmvJjyifqifae=uowJh?

wu,fawmh o}uFefyGJ&JŒrlvtpu tdENd,u r[kwfvm;? (od=um;rif;eJ@ jA[Rmrif;wdk@

a&ndKndK&pfum oef;awmh æ’qdkwJh toHawG=um;r,f? rEœav;wòrdŒvHk;um;awG/ vlawG/wdkufwmawG tm;vHk;ckefvdk@ aygufvdk@/ tkwfòrdŒ±dk;eDusHusH}uD;uvJ aygufvdk@ckefvdk@/ tar&duefjynfaxmifpka&mufaewJh a&$ref;ol trm=unfqdk&if ckavmuf&Sd ‘xu’aervm;/ idkae&Smrvm;/ oluav;u aps;csKdacgifrdk;ay:u arG;cJhwmav? o}uFefrif;orD;/ òrdŒr*DwtzGJ@&JŒ rif;orD;av;aygh/ ol&wJh a,musfm;uvJ q&m0ef

o}uFefyGJ&JŒrlvtpu tdENd,ur[kwfvm;? (od=um;rif;eJ@ jA[Rmrif;wdk@&efjzpf=uwmu powJh) tdENd,&JŒ,Ofaus;r_ =oZmoufa&muf&m jrefrm/oD[dkVf (oD&dvuFm)/ vl;csyEMm;/&SpfaqmifyEMm;(,leef)pwJh ae&mawGrSmo}uFefyGJawG usif;yae=uygr,f?wu,fawmh [dENL,Ofaus;r_yg?

Page 98: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9898989898

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

&efjzpf=uwmu powJh) tdENd,&JŒ ,Ofaus;r_ =oZmoufa&muf&m jrefrm/ oD[dkVf (oD&dvuFm)/vl;csyEMm;/ &SpfaqmifyEMm;(,leef)pwJh ae&mawGrSm o}uFefyGJawG usif;yae=uygr,f? wu,fawmh[dENL ,Ofaus;r_yg? 'gayrJh tomrSdef;ae+yD; Armh,Ofaus;r_vkd@vkyf&if;/ =umawmh udk,fydkifjzpfoGm;wmyg?o}uFefyGJt}uD;us,fqHk;u ArmjynfrSmyJ r[kwfvm;? tdENd,udka&mufaewJh Arm'Drdkua&pDorm;awGuawmh ESpfpOf o}uFefyGJusif;y+yD; tdENd,udk aus;Zl;qyfae=uyHkyJ? bmyJjzpfjzpf tdENd,uArmawG&JŒoHcsyfxkd;oHudkawmh jynfwGif;jynfy ArmawGa&'D,kduae ESpfpOfem;pGifhae=u&wJh tqifhudka&mufae+yD?tdENd,oHcsyfawG[m ±kd;&mudktajccH+yD; yHko¿meftrsKd;rsKd;/ tvSnfhtajymif; trsKd;rsKd;eJ@ zGJ@pnf;xm;vdkufwm[mjzifh tHha&m - tHha&mygyJ? crf;em;òrdifqdkifygayw,f? aemufcH*DwoHawGuvJòrdifqdkifygayhAsm;? 'gayrJh tdENd,jynfrSmvJ Arm'Drdkua&pDorm;awG b,fvdkb,favmuf 'Drdkua&pDusus &efjzpfae=uw,fqdkwJh toHawmh odyfr=um;&bl;? &efjzpfwm/ tjiif;yGm;wm aumif;ygw,fvdk@yJ ajym&ygr,f? raumif;bl;ajymvJ bmwwfEdkifrSmvJav? 'gu 'Drdkua&pDyJvdk@ w&m;us&w,f? ppfwyfrSm'Dvdk tjiif;yGm;cGifhr&Sdbl;? jrefrmawG[m vGwfvyfr_jrwfEdk;wJh obm0&SdowJh? 'ga=umifh rvGwfvyfwJhppftpkd;&&JŒ tkyfcsKyfa&;udk róuduf=uwmaygh? od=um;rif;eJ@ jA[Rmrif;wdk@&JŒ tpOftvmt& jiif;ckef=uapownf;?

wu,fawmh jrefrmhordkif;tp yk*Hacwfu/ o}uFeftp yk*Huvdk@ pmaytaxmuftxm;awGeJ@ajymvdk@&ygw,f? &efjzpfjcif;tp qdkwmvJ yk*HuyJ/ rif;avmif;ay:&if udk,f0efaqmift&G,f/ ykcufwGif;t&G,f/ ausmif;om;t&G,fup+yD; owfypfcJhwmyJ? tm%mvkrSmpdk;wmudk;? ppftpdk;&awG[m yk*H±dk;&mtpOftvmawGudkxdef;odrf;+yD; ausmif;om;awGudk owfwmeJ@wlyg&JŒ? o}uFefrSm &efjzpfwmuvJvifr,m;csif;awmif aoa=umif;=uH=uowJh? e&ywdpnfolrif;}uD;[m ol@rdbk&m; ‘apmvHk’udk a&upm;&if; usDp,f&mu &efjzpf+yD; aemufqHk;awmh rif;}uD;u apmvHkudk rD;±_dŒowfypfvdkufowJh? tJ'Dvdkvifr,m;csif;awmif aoa=umif;=uHwwfwJh o}uFefyGJrSm tus,ftus,f&efjzpfrSm rvdkcsifbl;?'ga=umifh &efrjzpfatmif o}uFefyGJawGudk wpwp tusOf;csKyfypfwJh etz&JŒtpDtrHawG[m tawmfhudk ‘tanmf tnif’&Sdw,fvdk@ qdk&rSmyJ? ESmacgif;ðywfaewJh ukÏa&m*gonfwOD;u tJovdkrSwfcsufcszl;wmudk axmufcHcsifovdkvdkyJ? txl;ojzifh uvdwJh&dwJh oHcsyfawGudk ydwfypfwm[m‘tajrmftjrif’&Sdw,f qdk&r,f? =um&if etzppfAdkvfawGu oHcsyfoH=um;wmeJ@ oHcsyfrif;om; vli,fawGudk xowfrdrSm aocsmw,f? 'Dawmh ‘a&ab;a&Smif/ ravSmifcifwm;’ &awmhwmaygh?

zdk@wf0def;o}uFeftzGJ@ESpfzGJ@uGJwm raumif;bl;qdk+yD; +idrf;csrf;a&;orm; uAsmq&m}uD; OD;wifrdk;uaphpyfay;owJh? r&bl;? 'geJ@aemufxyf +idrf;csrf;a&;orm;uAsmq&m OD;pGrf;&nfqdkoluvJ 0if+yD;aphpyf=unfhowJh? (olu trSefqdk uavmifeJ@ &efjzpfavh&SdolyJ?) &efjzpfolawGudk pum;eJ@csnfwkyf+yD;ar;cGef;wckxkwfowJh? ‘&Jabmfwdk@ e,fpyfudkaoG;ajruscH+yD;xGufvmwJh rlv&nf&G,fcsufu o}uFefyufcsifvdk@vm;/ 'Drdkua&pD&csifvdk@vm;’wJh? 'Dawmh wa,mufESpfa,mufu r=um;Ekd;em;ajzowJh?‘a&yufcsifvdk@ygcifAsm’wJh? uJæ b,favmuf±dk;om;+yD; cspfp&maumif;wJh ArmawGvJ? 'Dawmh wifrdk;ubmajymw,frSwfovJ/ o}uFefoHcsyfwyk'fqdkawmhwmyJ? oHcsyfuawmh a&S;±dk;}uD;yg? 'guvJolua&S;tzdk;}uD;ayudk;? ‘arG;uwnf;u tuGJygAs/ AdaENmq&m ukvdk@r&’wJh?

u|efawmfuawmh oHcsyfawGudk cspfoAsm? oHcsyfawGydwfypfwJh etz&JŒ tðytrl[m t}uD;qHk;

Page 99: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

9999999999

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

&mZ0wfr_tjzpf owfrSwfcsifw,f? oHcsyf[m'Dacwf&JŒ &SifoefaewJh ±d k ;&mvlxkaw;yJ?‘zdk@(uf)aqmif;’qdkwmayghAsm? aus;vufaw;vdk@ bmomjyefwmrrSefbl;vdk@ q&myg&*leJ@q&momEd k;u ajymzl;w,f? u|efawmfwdk @xkwfcJhwJh aumufpdkufoDcsif;awGudk ‘v,fuGif;xJu vlxkaw;oHrsm;’vdk@ emrnfay;cJhw,f?txufArmEdkifiH pma&;q&mtoif;u 1960ckESpftwGif;rSm pkaqmif;xkwfa0cJhwJh pmpOfwckyg? vlxkaw;qdkwm vlwa,mufwnf;a&;pyf+yD; vlwa,mufxJ oDqdkwm r[kwfbl;? 'ga=umifh wu,fh jynfol@=um;u aygufzGm;wJh jynfol@&wem wyg;ygyJ? 'ga=umifhvJ etz&JŒjypfr_[m }uD;av;w,fvdk@qdk&wmyg?

o}uFefqdkwm tnpfta=u;udk aq;a=umwmyJ? ESpfa[mif;u tnpfta=u;udk ESpfopf,lrvmzdk@yJ? vlawG&JŒ udk,fcE<mudkomru pdwf"mwfudkyg aq;a=um&rSmyg? wESpfwmtwGif; rSm igwdk@bmawG vkyfcJh=uovJqdkwmudk tqdk;taumif;a0zefqef;ppf=u&r,f? 'gudk acwfvli,f awGuwm0ef,l+yD; óud;pm;yrf;pm;vkyf=uwmudk jrefrmvlxku aus;Zl;wifa=umif; armfuGef;xdk; &r,f?

od=um;rif;}uD;uvJ vl@jynfudk ESpfpOfqif;+yD; vlqdk;vlaumif;awGukd cGJjcm;pm&if;aumufowJh?etzu od=um;rif;}uD;&JŒ acG;a&yk&ydkufxJupm&if;udk cdk;zwf+yD; xkwf,l*k%fðy[efwl&JŒ? vlaumif;pm&if;udkawmh tjypfay;[ef&Sdw,f? jrefrmpmayordkif;rSmawmh pavOD;ykneJ@q&mZ0ewdk@[m od=um;rif;udk oa&mf&mrSm vufoHtajymifqHk;yJ? OD;yknuawmh “raumif;oly,f/ aumif;olu,f&rJh tvkyfudkrvkyfbJaewJh o=um;rif;[m wHcGefwdkifuopfom;±kyf od=um;rif;yJ”wJh? ‘wHcGefwdkif od=um; xifhav;’wJh? q&mZ0e uawmh od=um;rif;udk oa&mfwJhjyufvHk;awGa&;+yD; "mwfqD"mwfqH vl&$ifawmfESpfOD;eJ@ "mwfjym;oGif; cJhw,fvdk@ =um;zl;w,f? ckacwfrSm od=um;rif;udk vlrif;awGu tpdk;&{nfha*[mudk yifhac:au|;arG;wmeJ@ E_wfqdwfoGm;ovm;rS rodwm? wcsKdŒEdkifiHjcm;a&muf ArmvlrsKd; aqG}uD;rsKd;}uD;awG (Oyrm-OD;oef@orD;)qdk&if tpdk;&{nfha*[mudk yifhzdwfðypkvdkufwmeJ@ E_wfqdwfoGm;cJhwmygyJ? 'gayrJh q&mawmfoHCmawmfawGuawmh bk&m;om;awmfawG r[kwfvm;? ckqdk&if'umawmfawGudk vdyfcJwnf;vJ jzpfaewmudk r±_pdrfhvdk@ igwdk@ =um;0ifay;&rvm;vdk@ =ucwf0dkif;q&mawmfwdk@/ r[m*E<m±Hk (tr&yl&) q&mawmf}uD;wdk@u ar;awmfrlae=u+yDav? od=um;rif;}uD;uawmh oludk,fwdkif ‘wl;ydk@wl;ydk@wl;ydk@wl;ydk@wl;ydk@’ *DwoH=um; arsmygoGm;cJh[efwlav&JŒ? bmyJjzpfjzpf o}uFefyGJrSmESpfa[mif;u tnpfta=u;awG aq;a=um+yD; ESpfopfrSm vlopfpdwfopfeJ@ arwWmopfawG arG;Edkif=uygap? wHcGefwdkifu od=um;±kyf}uD;vJ tjrefv_yfawmfrlygap?

armifpGrf;&nf Ò jynfol@tjrif 4 ar 2006

oHcsyf[m 'Dacwf&JŒ &SifoefaewJh±dk;&mvlxkaw;yJ?

‘zdk@(uf)aqmif;’qdkwmayghAsm?aus;vufaw;vdk@ bmomjyefwm

rrSefbl;vdk@ q&myg&*leJ@q&momEdk;u ajymzl;w,f?

Page 100: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

100100100100100

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

u|efawmfu tnmom;yg? &efukefudkajymif;vmawmh tnmu{nfhonfawGvm&if t"du vdkufydk@&wmu a&$wd*kHbk&m;}uD;? a&$wd*Hka&muf&if 'gu tmZmenfAdrmef/ [dk[mu trsKd;om;ae@ txdrf;trSwf (yxraumvdyfoydwf) ausmufwdkif/[kd[mu ocifudk,fawmfr_dif;*lAdrmef/ tJ'Dem;u tc|eftwufeJ@ tkwf*lu oDaygra[oD pkbk&m;vwf&JΠtkwf*l/ 'Dbufuawmh Ad kvfcsKyfatmifqef;uawmfa':cif=unf&JΠtkwf*lqdk+yD; ajymjy&w,f? ordkif;0if txdrf;trSwf jzpfaevdk@ tpDtpOfvdkuf ajym&r,fqdk&if ygawmfrlup+yD; trsKd;om;ae@ordkif;/ udkatmifqef;wdk@&JΠ1936oydwfeJ@ 1938 oydwforkdif;/ vGwfvyfa&;ordkif;eJ@ 'Drdkua&pDwdkufyGJordkif;txd 1885ckESpfu 1988 xd acwfopfArmEkdifiHordkif;}uD;wckvHk; yg0ifaewmudk awG@&ygr,f?

a&$wd*Hkbk&m;udk urm&Gwfuae bwfpfum;eJ@oGm;&if a&$wd*Hkbk&m;ukef;qDOD;wdkufwJh ajrmufzufuvrf;uae tmZmenfukef;udk jzwfoGm;&wJhvrf;udk u|efawmfa&G;avh&Sdygw,f? jynfyudk xGufrvmcif&ufw&ufrSm tJ'Dc&D;pOftwdkif;wuf=uzdk@tnmu{nfhonfawGudk ac:oGm;cJhw,f? tmZmenfAdrmef ta&SŒbufOD;acgif;&if;xdyfwnfhwnfha&mufawmh tmZmenfukef;udk 0if;jcHcwfxm;wJh oH0if;x&Hem;udkuyfoGm;vdkufw,f? uyfoGm;cdkufrSmyJ aoewfxrf;vmwJh ppfom;wa,mufuvufqef@ajcqef@eJ@ wcGyfcGyf vrf;av#mufvmw,f? taES;av#mufyHkpHaygh? t&ifuawmh tJvdk ppfom;tapmifh r&Sdbl;? aemufrS owd&vkdufw,f? 'DbufrSmAdrmefwckwdk;xm;wmudk;?

“'Dbuf[mu tn=wppfonfAdrmefvdk@ac:w,f? 'gu ckrSjznfhxnfhxm;wm”vdk@ ajymjyvdkufw,f? 'DrSmwif taES;av#mufppfom;}uD;u “r[kwfbl;/ 'gol&Jaumif;ppfonfAdrmef”wJh? rsufESmxm;}uD;eJ@ atmfvkdufwm tm;vHk;vdyfjympifoGm;rwwfygyJ? “jynfolcsOfaomppfom;}uD;”/ “ysKdwdkif;a=umufwJh y'dkif;yGifh}uD;”vdk@pdwfxJuyJ usdefqJvdkufw,f? E_wfuawmh“=oæ rodvdk@yg cifAsm”vdk@ ausmif;q&mtusifhygaewJh atmufusKdŒoHeJ@ awmif;yefvdkuf&ygw,f? oltawmfav; a0;oGm;rScyfvSrf;vSrf; tedrfhbufa&$Œxm;wJh tmZmenfAdrmefudk vSrf;jy&ygw,f? ajrmufudk&D,m;u t=urf;zuform;awG vma&mufAHk;cGJcJhwJh aemufa=umif;&mZ0ifvJ ajymjyvdkuf&ygw,f?

ajrmufudk&D;,m; axmufvSrf;a&;orm;awG[m tvGefnHhygw,f? olwdk@utmZmenfae@rSm Armxdyfwef; acgif;aqmifawGu tmZmenfaus;Zl;&SifawGudkrarhravsmh vma&muf*g&0ðy=ur,fvdk@ xifxm;yHk&ygw,f? EkdifiHjcm;{nfhonfawG

bmvJ[Jh tmZmenfbmvJ[Jh tmZmenf

Page 101: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

101101101101101

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

udkvJ tmZmenfAdrmefudk ydk@ay;=uavmufatmif ,Ofaus;r,fvdk@ xifxm;yHk&ygw,f? Armjynf ppftm%m&SifawGrSm *g&0 ed0gww&m; r&Sd=uawmhbl;? Adkvfae0if;wdk@ wcgrStav;rðyzl;bl;? AdkvfcsKyfatmifqef;qdkwm vGwfvyfa&;zcif/wyfrawmf&JŒzcifqdkwm arhypfcsif=uw,f? jynfolawGudkvJ aus;Zl;arhzdk@ ZGwfvkyfaew,f? 'gudk udk&D;,m;wdk@rod/ t&ifuawmh atmifqef;yHkukd aiGwusyfwefrSmyJcsefxm;w,f? atmifqef;udk olawmif;pm;&JŒcGufxJrSmyJ jrifcGifh&atmifvkyfcJh&muckawmh vHk;0azsmufypf=u+yD; ysOf;rem;=uyfajy;rSm atmifqef;a=u;±kyf/ atmifqef;aps;/ atmifqef;vrf;qdkwm awG@&SdrSm r[kwfbl;? vrf;qHk vrf;r vrf;av;cGrSmAdkvfcsKyfrSL;}uD;oef;a&$&JŒ a=u;±kyfudk tD&wfrSm qwf'ef[lpdefa=u;±kyfvdk vkyfxm;rvm; rodbl;? (vkyfxm;&if aumif;r,f/ aemiftcg vJyif;óud;uGif;pGyf+yD; qGJòzdcs&wmaygh?)

wu,fawmh ocifudk,fawmfr_dif;/ AdkvfcsKyfatmifqef;/ AdkvfAxl;/ OD;oef@wdk@vdkyk*~dKvfawG&JŒ tkwf*lawG/ ausmuf±kyf/ a=u;±kyfawG[m vrf;qHkwumrSm &Sdae&rSmyg?ckawmh &Sd+yD;om;awGudkawmif vkdufzsufae=uav&JŒ? tmZmenfqdkwJh*k%fudka&mtvGefyJ remvdkjzpfae[ef&Sdygw,f? u|efawmfwdk@ rE Wav;rSmqdk&if tmZmenfAdrmef&Sdaewmudk vlrod=uawmhbl;? ck tmZmenfvrf;ac:wJh 26 bDvrf;ay:rSm1938 ckESpf oydwf/ (1300 jynfh ta&;awmfyHkumv)u csDwufqENjyvm=uwJhoHCmawmf/ ausmif;om;awGudk t*Fvdyfta&;ydkifu aoewfeJ@ ypfowfwm;qD;vdk@tmZmenf 17 OD; usqHk;cJ h&w,f? usqHk;ol 12 ESpf&G,f ausmif;om;av;armifwifatmifqdkwm a&mifaypl;av;eJ@yg? &efukefrSm Adkvfatmifausmfwa,muftoufay;cJhwmudk rEœav;u 17 a,muf qufvuftoufay;cJhygw,f? tJ'D*lAdrmefudk cktcg csKHEG,fydwfaygif;eJ@ jrifraumif;atmifjzpfaeyg+yD? rEœav;eJ@tr&yl&oGm;vrf;ab;rSm&Sdwmudkawmif vlrodawmhygbl;? tJ'Dwkef;u“wyfrawmf”qdkwmwaumifw+rD;rS r&Sdao;bl;? oHCmeJ@ ausmif;om;awGuyJ toufpGef@cJh=uwmav?ckawmh olwdk@ ppfom;awGomv#if EkdifiH&JŒaus;Zl;&SifwJh? EkdifiHtkyfcsKyfa&;rSm olwkd@ygrSjzpfrSmwJh? awmif;jcif;awmif;&if oHCmeJ@ausmif;om;u awmif;&rSmayghaemf?

vGwfvyfa&;&cgeD; 1947 *sLvkdif 19 rSm usqHk;cJhwm tmZmenftm;vHk;9 OD;yg? t"duvkyf=uHwmuawmh zqyv OuUÏOD;atmifqef;udkyg? vkyf}uHcH&olawGxJrSm ppfAdkvfawG rygbl;? *VKefapmu yk*~dKvfa&;remvkdr_eJ@ vkyf=uHcJhwJh '%f&m'%fcsuftusKd;quf[m usqHk;wJhtxJu 'D;'kwfOD;bcsKdqdkwm trsKd;om;aumvdyfrSm b}uD;r_dif;eJ@twl jrefrmpmq&mvkyfawmh vcrrSefvkd@ rpm;avmuf raomufavmufjzpfaecsdefrSm "mwkxGufukefawGxkwfvkyf toufqufcJh&olyg? "gwkaA'udkvJ vufawG@ toHk;csEkdifatmifwwfygw,f? 'D;'kwfOD;bcsKdqdkwm jrefrmpmjrefrmr_ynm&Sif tc|eftrGefyk*~Kdvf}uD;wOD;yg/ ygoGm;&Smygw,f? q&m}uD;csKd[m0dZ…mynm&Sif/ tEkynm&SifjzpfayrJh wuUodkvfrSm ody`H,lcJ holyg? ArmawGudk

Page 102: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

102102102102102

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

+yD;aemuftcgrSm OD;odef;azjrifheJ@ OD;atmifqef;wdk@vJ yg0ifa&;om;vm=uygw,f?'D;'kwf*sme,fxkwfrS “'D;'kwfOD;bcsKd”trnf&vmcJhwmyg? 0wˆK/ uAsmawGvJa&;ygw,f? pmajymif pmavSmifawGvJ a&;ygw,f? r[m*DwudkvJ wnf;jzwfcJhygw,f? Armacgif;aygif;eJ@ cg;awmifajr‡mifatmifusKduf+yD;awmhvJ “pudwf”pD;cJhygw,f? t*FvdyfawG rsufvHk;jyL;atmifpD;jyEkdifwmyg?

ocifjrqdk&if q&mpHolykefup+yD; emrnfxGufvmolyg? q&mpHbufua&SŒaevdkufcJh&mu EkdifiHa&;avmurSm ocifjzpfvmygw,f? zufqpfawmfvSefa&;ajratmufacgif;aqmif}uD;wOD;ygyJ? OD;&mZwfeJ@ OD;b0if;wdk@uawmh trsKd;om;ausmif;u ausmif;tkyf}uD;awGyg? ajzmifhrwfwnf=unf+yD; udk,fusKd;pGef@vkyfcJh=uwJhrsKd;cspfEkdifiHa&;orm;}uD;awGtjzpf ausmf=um;ygw,f? p0fpHxGef;wdk@ ref;bckdifwdk@qdkwmvJ usOf;ajrmif;wJh rsKd;cspfpdwf"mwfudkc0gcs+yD; jynfaxmifpk}uD;xlaxmifa&;rSmAdkvfcsKyfatmifqef;eJ@twl vufwGJyl;aygif;aqmif&GufolawGtjzpf jynfolu av;pm;cJh&olawG jzpfygw,f?

AdkvfcsKyfatmifqef;&JŒ EdkifiHa&;acgif;aqmifyDor_/ EkdifiHa&;okcrdef*k%fajrmufr_u tJovdk pGrf;aqmifr_ toD;oD;&Sd=uwJh jynfcspfEkdifiHa&;orm;}uD;awGudk &SmazGa&G;cs,fpkpnf;+yD; OD;aqmifEkdifr_pGrf;&nfygyJ? vlwOD;&JŒ twW}uD;r_ tjrifusOf;ajrmif;r_awGa=umifh 'Dvkdt&nftcsif;aygif;pHkeJ@ jynfh0wJhvlpk}uD; wpkvHk;udk acgif;aqmifolygwygwnf; qHk;±_H;oGm;&yHk[m tvGefa=uuGJ0rf;enf;p&m aumif;vSygw,f?

Adk kvfcsKyfatmifqef;[m t=urf;zuftkyfcsKyfwJh zufqpf*syeftpdk;&udkt=urf;zuf+yD; vufeufudkifawmfvSefcJhw,f? jzpfEkdif&if wkdif;jynf&JŒtem*wfa&;/jynfolawG epfemqHk;±_H;r_rjzpfa&;twGuf aphpyfaqG;aEG;wJh 'dkif,mavmhenf;udkpepfwusjyifqif+yD; pdwf&Snfvuf&SnftoHk;csygw,f? acwfopfordkif;rSm t*Fvdyftpdk;&eJ@ pm;yGJ0kdif;xkdif+yD;aqG;aEG;cJhwJh OD;atmifqef;&JŒ “'kdif,mavmhtpOftvm”[mtvGef}uD;rm;cJhygw,f? yifvHkpmcsKyf[mvJ vGwfvyfa&;twGuf wHwm;cif;ay;±Hkru'Drdkua&pD jynfaxmifpktwGufvJ tkwfjrpfcsay;cJhwm r[kwfvm;? yifvHkpmcsKyfudkvJ'dkif,mavmhac: aphpyfaqG;aEG;enf;eJ@yJ csKyfqdkEkdifcJhwm r[kwfvm;?

AdkvfcsKyfatmifqef;[m wyfrawmf&JŒzcifyg? ol&JŒppfaoemywd&mxl;udk

tdkif;pwkdif;&JΠE_dif;&"rRudk Ak'<&JΠa[wkypPa,m0g'eJ@ E_ di f;,SOfrdwfqufay;cJ holyg? 'D;'kwf*sme,fwnfaxmif+yD;vGwfvyfa&;wdkufyGJ0ifcJhvdk@ 'D;'kwfOD;bcsKdtrnfwGifygw,f?

'D;'kwf*sme,fqdkwm trsKd;om;aumvdyfysufrS xlaxmifwmyg? q&m}uD;csKd&JŒ wynfh&if; OD;Ekudk ta=umif;ðy

Armjynf ppftm%m&SifawGrSm *g&0ed0gww&m; r&Sd=uawmhbl;? Adkvfae0if;wdk@wcgrStav;rðyzl;bl;? AdkvfcsKyfatmifqef;qdkwm vGwfvyfa&;zcif/ wyfrawmf&JŒzcifqdkwm arhypfcsif=uw,f? jynfolawGudkvJ

aus;Zl;arhzdk@ ZGwfvkyf aew,f?

Page 103: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

103103103103103

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

zqyvwGif;rSm zufqpfawmfvSefwkef;u a&SmifawmifawmifvkyfcJhwJh EkdifiHa&;orm;wcsKdŒu 0ifar$awmh zqyv}uD; tufa=umif;ay:cJhygw,f? 'gudkaphpyfzdk@ “vuf0Jorm;vli,fawG nD!Gwfzdk@vdkw,f”/ “pm;zm;awG nD!Gwfwm rvdkcsifbl;”vdk@ aºuG;a=umfvdkufwmeJ@wòydifeuf AdkvfcsKyfatmifqef;udk t*Fvdyfe,fcsJŒorm;eJ@wuG wudk,faumif;twWEkdifiHa&;orm;awGu tjref&Sif;ypfzdk@óud;pm;awmhwmygyJ? AkdvfcsKyfeJ@wuG jynfcspfEkdifiHa&;acgif;aqmif}uD;awG/ wnf=unfajzmifhrwftwWuif;wJh acgif;aqmif}uD;awGusqHk;oGm;cJhwm[m ESpfaygif; 50 ausmftxd tzwfqnfvdk@r&Ekdifawmhygvm;? vli,frsKd;qufopftzGJ@tpnf;awG/ EkdifiHa&;tzGJ@tpnf;awG/ ausmif;om;oHCmawGudk wckrusefòzdzsuf+yD; jrefrmhEkdifiHa&;udk oif;uGyf/ jrefrmhordkif;udk jymcsa&ar#mvkyfwmudku|efawmfwdk@owdðy+yD; nD!Gwfr_eJ@ jyefvnftzwfqnf&ygvdrfhr,f? EkdifiHa&;tjrifwdktjrifusOf;cJhwmawG/ rnD!GwfcJhwmawGudk oifcef;pm,l+yD; tcsdefjrefjrefeJ@jyifqif+yD;tjrifus,fzdk@/ tajrmftjrif}uD;zdk@ óud;pm;=u&ygvdrfhr,f?

1988 ckESpfrSm EkdifiHa&;rJh tm%m&Sifppfzdeyfatmufu jynfolvlxkw&yfvHk;±kef;xcJh&+yD? ±kef;vufpeJ@qufr±kef;&ifawmh v,fwDq&mawmfbk&m;}uD;trdef@&Sdovdkæ

cGifhomwkef;rS r±kef;csifv#if t±_H;eJ@jyif&Sdao;avvdrfhvm;?cGifhomqJrS rcJcsifv#if tvGJeJ@jyif&Sdao;avvdrfhvm;?cGifhomcdkufrS rvkdufcsifv#if trdkufeJ@jyif&Sdao;avvdrfhvm;?

vdk@yJajymvkduf&ygawmhr,f? tJ'gudkomtvGwfusufxm;=u/ *gxmvkd&Gwfzwf=uygpdk@?tmZmenfAdrmefudk jynfolpHknD/ pdwf&Sdvuf&Sd/ vGwfvGwfvyfvyf tav;ðy

Ekdif=ur,fh ae@wae@udka&mufatmifrvkyfEkdif&if/ jynfya&mufArmawGvJ jynfyrSmyJArm rvkyfawmhbJ Zmwfjr‡Kyfvkduf=uygpdk@?

uG,fvGefol tmZmenftaygif;udk tav;ðy&if;?uG,fvGefol tmZmenftaygif;udk tav;ðy&if;?uG,fvGefol tmZmenftaygif;udk tav;ðy&if;?uG,fvGefol tmZmenftaygif;udk tav;ðy&if;?uG,fvGefol tmZmenftaygif;udk tav;ðy&if;?

armifpGrf;&nf Ò 2006 Zlvkdif 19/

- jynfol@tjrifpmapmif

b,folrSrsufapmif; rxkd;0Hh/ rxkd;Ekdifygbl;? 'gayr,fh 'Dppfwyftm%mudkpGef@+yD; zqyv OuUXtjzpfeJ@ EkdifiHa&;vkyfcJ hygw,f? “Ek difiHa&;vkyfcsif&ifppfwyfuxGuf”vdk@ vrf;jycJhwm[mtvGef}uD;rm;wJh/ aumif;jrwfwJherlemtpOftvm}uD;yg? tajrmftjrif}uD;ygayw,fvdk@ vlwkdif;csD;rGrf;&wmyg?

EkdifiHa&;tjrifwdk tjrifusOf;cJhwmawG/rnD!GwfcJhwmawGudk oifcef;pm,l+yD;

tcsdefjrefjrefeJ@jyifqif+yD;tjrifus,fzdk@/ tajrmftjrif}uD;zdk@

óu;pm;=u&ygvdrfhr,f?

Page 104: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

104104104104104

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

“taumif”qdkwJh pum;vHk;[m ArmjynfrSm uav;vl}uD;ra&G; oHk;pGJae=uwmudk owdðyrdcJhygw,f? jyefpOf;pm;=unfhvdkufawmh 'Dpum;vHk;[m rqvppftpdk;& vufxufuwnf;u 'Dae@xd acwfpm;aewJh pum;vHk;ygvm;vdk@oabm&vmcJhygw,f? pma&;q&mawG/ ynm&SdawG wDxGifoHk;pGJ vmcJhwmr[kwfbJt&yfom;jynfolvlxk=um;u ay:xGufvmwJhpum;vHk;vdk@yJ ,Hk=unf&ygw,f?av;pm;&ygw,f?

ck u|efawmfajymvdkwJh “taumif”u ±kd;±dk;rlvpum;vHk; “taumif”r[kwfygbl;? txl;oHk; “tD'D,H”pum;vHk; “taumif”udk qdkvdkwmyg? u|efawmftxl;owdðyrdvmwmu u|efawmfjynfyudk xGufrvmciftcsdefuav;uyg?

bmvJ[Jh taumifAavmifbmvJ[Jh taumifAavmif

u|efawmfhajr;udk ausmif;óudausmif;ydk@&if; =um;rdcJhwmyg? u|efawmfh ajr;wufwJhausmif;u &efukefyifr wuUodkvf}uD;&JŒa&SŒu rlvwef;ausmif;yg? t&ifwkef;uawmh vkdif;abmufac:wJh wuUodkvfrmvD/ ygeD/ xrif;csuf/ wHjrufpnf;vSnf;pwJh atmufajc 0efxrf;wef;vsm;awGu uav;awGaewJh wJukyf/ wJpkwf/wef;vsm;awGeJ@ausmif;yg? ckawmh ESpfxyfwkdufwef;vsm;}uD;jzpfae+yD; awmf0ifausmif;ac:wJh “taumifAavmif”awG&JŒ om;ajr;awGrS aecGifh&wJh ynma&;wuUodkvf avhusifha&;ausmif;&JŒ tqG,ftyGm;jzpfaevdk@ tawmft&Sdeft0g}uD;ae+yDaygh?

tJ'D rlvwef;ausmif;&JŒ 0ifayguf0rSm vl}uD;rdbawGu ausmif;óudae=uwJh=um;rSm u|efawmfvJ&yf+yD;ai;ae&if;u =um;vkdufrdwJhpum;u “[Jh æ'Dausmif;rSm tcka&mufaewJh ausmif;tkyf q&mr}uD;&JŒa,musfm;u taumifwJhawmh”ygwJh? 'geJ@ pdwf0ifpm;+yD; qufvufem;pGif haerdygw,f? “[Jh æ ol@

“taumif”qdkwJh pum;vHk;[m ArmjynfrSmuav;vl}uD;ra&G; oHk;pGJae=uwmudk owdðyrdcJhygw,f?

jyefpOf;pm;=unfhvdkufawmh 'Dpum;vHk;[m rqvppftpdk;& vufxufuwnf;u 'Dae@xd acwfpm;aewJh

pum;vHk;ygvm;vdk@ oabm&vmcJhygw,f?

Page 105: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

105105105105105

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

a,musfm;u taumifr[kwfbJ 'Dvdkausmif;udk a&mufvmrvm;at&JŒ/ igvJxifawmh txifom;yJ/ aeygtHk; b,fu bmaumifwJhvJ[Jh”vdk@ wa,mufujyefar;vkdufygw,f? tar;cH&wJh trsKd;orD;u 'Dvdkowif;OD; owif;xl;rsKd;udkigrdk@odwmqdkwJh[efyefrsKd;eJ@ ab;bDudk0ifh=unfhvkduf+yD; “tvdkav;/ ,D;wD;,m;wm;rrSwfvkdufeJ@/ taumifrS t}uD;}uD;awmh/ AdkvfcsKyf}uD;armifat;&JŒ yDat &JŒr,m;}uD;ygwJhawmf”vdk@ jyefajzvdkufygw,f? “tdk;rdkifa*gh&Sf/ r,m;}uD;qdkawmh tJ'DyDatu r,m;i,fawGeJ@ayghaemf”vdk@ jyefar;jyefygw,f? “t,f/ ‘taumif}uD;uawmf’rdk@ ajymvdkufwmygat&,f/ ti,f&Sdr&Sd/ igb,fodyghrvJ”pojzifh ajymae=uav&JŒ? “uawmf”qdkwJh pum;udkvJ “*a':”vkd@ xHk;pHtwkdif; toH rxGufbJu-oH/ w-oH t&if;twdkif; xGufvkdufwmudkyg =um;&jyefawmh bmompum;avhvma&;0goemygwJh u|efawmfhrSmxyfqifh+yD; acwfoHk;pum;wck rSwfom;vdkuf&jyefygw,f? “uawmf”qdkwm rlvtoHtwkdif;xGuf&if =uufratmfoH jzpfvmjyefw,f r[kwfvm;?

aemufw&ufESpf&uf=umawmh tJ'Dausmif;ayguf0rSmyJ olwdk@&JŒrdbawGtóudvmrSmudk apmifhar#mfae=uwJh ausmif;om;i,fwpk&JŒ=um;xJrSm &yfaerdjyefawmh 'Dpum;udkxyf=um;&jyefygw,f? tJ'DxJu uav;wa,mufu “tdrfuum;uvJ =umvkdufwmuGm/ ckxufxd rvmao;bl;? yg*s,f±kd tpdrf;}uD;uG/ =unfhay;=uprf;”vdk@ tmus,f tmus,fajymvkdufygw,f? wjcm;uav;wa,mufu“bwfpfy±kd tpdrf;}uD;qdkwm igwkd@b,fodrvJuG”vdk@ jyefajymygw,f? wjcm;uav;wa,mufu “yg*s,f±kdum;}uD;udk ajymwmyguGm/ ol@tazu taumifAavmifrdk@vdk@ pD;EkdifwmuG”wJh? 'Dawmh yg*s,f±kd tóudapmifhaewJhuav;u “r[kwfygbl;uGm/ightzdk;urS taumifuG”wJh? 'DawmhrS u|efawmfydk+yD;owdxm; pOf;pm;rdvmygw,f?“taumifqdkwJhpum;[m om;ajr;awG&JŒ vl&m0if/ awmf0ifr*Fvm pum;jzpfaeyga&mhvm;”vdk@?

tdrfusawmh jrefrmt*Fvdyftbd"mefudk jyef=unfh&w,f? taumifqdkwm“taumiftxnf”vdk@vJ oHk;w,f? taoaumifudkvJ“taumif”vdk@ac:w,f?“nnf; taumif/ igh taumif”/ “ol@taumif”pojzifhvJ oHk;w,f? ±kuQeJ@ owWcGJ

tdrfusawmh jrefrm-t*Fvdyftbd"mefudk jyef=unfh&w,f? taumifqdkwm “taumiftxnf”vdk@vJ oHk;w,f?

taoaumifudkvJ“taumif”vdk@ac:w,f?“nnf; taumif/ igh taumif”/

“ol@taumif”pojzifhvJ oHk;w,f?

Page 106: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

106106106106106

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf+yD; tyifeJ@taumifvdk@vJ ajymw,f? taumifudk “taumifyavmif”vdk@vJ ajymowJh? [kwfwmaygh u|efawmfwdk@ i,fi,fu awmóudtHk=um;/ yJcif; ajymif;cif;xJoGm;&if vl}uD;awGu “owdxm;aemf/ a¹rGyg;uif;yg;/ taumifyavmifawGawG@r,f”vdk@ owday;=uwmudk jyefrSwfrdw,f? “av;cGwvufeJ@ taumifyavmifawG av#mufypfraeeJ@tHk;? udk,hf,mcif;udkvJ EGm;r0ifatmif vSnfh=unfhtHk;”vdk@ajymoHrsKd;awGudkvJ jyef=um;a,mifw,f? ºuGufyHkjyifwckxJrSm ºuGufudkemrnf rac:0Hhvdk@ “[dk æ t+rD;&SnfeJ@taumifvJ owdxm;”vkd@ }udrf;0g;yHkudkvJ jyefpOfpm;rdw,f?tJ'Duae+yD; &mxl;vJ}uD; *k%fxl;bGJ@xl;awGvJ woDwwef;}uD;&SdwJh yk*~dKvf}uD;rsKd;udk“taumif}uD;}uD; t+rD;&Snf&Snf”vdk@ ac:wwf=uwmawGudkvJ woDwwef;}uD;jyefawG; =unfhaerdygw,f? Armvlxk&JŒobm0[m tvGefcspfp&maumif;wmygyJ?wDxGifOm%fvJ&Sd/ [mo Om%fvJ&Sd=uygayw,f? olwdk@tjrifuyfwJh AdkvfcsKyf}uD;awGudk“taumif”wJh? “taumif}uD;}uD;”wJh? 'Dvdkac:vdkuf&awmh udk,fh&JŒrauseyfcsufa'goaum"awGvJ ayghoGm;w,f? 'if;wkd@udkuG,f&mrSm vufpm;acsvdkuf&w,fvdk@vJcHpm;rdyHk&ygw,f? wdwfqdwfawmfvSefa&; a0g[m&awGygvm;?

'Dae@acwf AkdvfcsKyf}uD;i,fawGudk jynfolvlxku “taumif”vdk@ ac:w,fvdk@

ckvdk u|efawmfa&;rdwJhtwGuf Armpme,fZif;awGrSm “taumifqdkwJh pum;yg&ifðzwf”vdk@ qifqmbkwfrSm trdef@xkwfypfr,fqdk&ifawmh ESajrmp&m}uD;yg? 'gayrJh vlxkyg;pyfaygufudkawmh ydwfvdk@&r,f rxifygbl;?

atmifhoufoufeJ@ tar&duefudka&mufrS cHvkduf&yHkav;wckudkvJ ratmifhEkdifvdk@ ajymvkdufyg&ap? wae@ ukvor*~a&SŒrSmvkyfwJh ArmqENjyyGJwckudk a,mifawmifaygifawmifeJ@ u|efawmfa&muf oGm;rdygw,f? tar&duefjynfaxmifpkudk i,fi,fuwnf;u a&muf&SdaexkdifwJh w±kwf-Armujym;rav;wOD;u u|efawmfhtem;udkuyfvm+yD; “tefu,f}uD;/ tefu,f}uD;? tefu,f}uD;u ArmpmayavmurSm‘taumif’qkd”wJh? u|efawmfh&ifxJrSm “edrfhrdef*vdef;”vdk@ jrnfoGm;av&JŒ? AdkvfcsKyfawGawmh b,fvdkaervJrod?

armifpGrf;&nf Ò 30 =o*kwf 2006

e,l;a,muf

olwdk@tjrifuyfwJh AdkvfcsKyf}uD;awGudk “taumif”wJh?“taumif}uD;}uD;”wJh? 'Dvdkac:vdkuf&awmh

udk,fh&JŒrauseyfcsuf a'goaum"awGvJ ayghoGm;w,f?

Page 107: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

107107107107107

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh trsKd;om;aeŒ

Armhacwfopfordkif;udk Armya'o&mZfEdkifiHawmfòydvJ+yD; t*Fvdyfwdk@&JŒudkvdkeDu|efb0udk a&mufoGm;wmu pwif&ygvdrfhr,f? trsm;od=uwJhtwdkif;Armjynfudk t*Fvdyfwdk@u 1824/ 1852/ 1885 ckESpfwdk@rSm usL;ausmfppfoHk;}udrfwdkuf+yD; odrf;ydkufcJhygw,f? Armwdk@u vufeufudkvufeufcsif; &ifajruwkwfvkyf+yD;taotvJckcH wdkufcdkufcJhygw,f? vufeufcsif;rr#wJhtjyif EdkifiHa&;tod ppfa&;todw&m;awG ESpfw&mavmufacwfaemufususefcJ hvkd@ ±H _;edrf hcJ h=u&ygw,f?usL;ausmfumvwav#mufrSm ckcHwGef;vSefr_awG[m vufeufpGJudkifwdkufyGJawGcsnf;ygyJ?

u|efb0vHk;0a&muf+yD; ESpfaygif; 65 ESpf=umrS vufeufrukdifwJh wdkufyGJudkpwif+yD; wdkufckdufwwfvmygw,f? 'DwdkufyGJudk ausmif;om;awGu pwifvdkufwmjzpfygw,f? 1920 ckESpf yxr aumvdyfoydwf}uD;vdk@ &mZ0ifwGifygw,f?

yxraumvdyfoydwf[m Armhacwfopfordkif;rSm yxrOya'wGif;wdkufyGJjzpfovdk/ yxr 'Drdkua&pDwdkufyGJvJjzpfygw,f? yxr trsKd;om;EdkifiHa&; v_yf&Sm;r_jzpfovkd/ yxrvGwfvyfa&; v_yf&Sm;r_vJjzpfygw,f? yxrtrsKd;om;pD;yGm;a&;v_yf&Sm;r_udkvJ jr‡ifhwifay;&mjzpfcJhygw,f?

'Dv_yf&Sm;r_udk acgif;aqmifolausmif;om;}uD;u rEœav;udkbOD;yg? bOD;/ bcif/b&Sif pojzifhausmif;om;}uD; 11 OD;u OD;aqmifygw,f? a&$wd*HkapwD&JŒ paeaxmifhac: taemufawmif axmifhrSmolwdk@ v#KdŒ0Sufwdkifyif+yD; oydwf}uD;pwifcJhygw,f?pwifwkef;u “,leDAmpDwDbGdKif;aumh” vdk@ac:ygw,f? oydwfarSmufausmif;om;awGudk “bGdKif;aumhom;”awGvdk@ac:ygw,f?

“bGKdif;aumh” qdkwm rlvu vltrnfygwJh? acwfjrefrmpum;rSm “ndKjrvkyfw,f” qdkwJh pum;[m vltrnfu vmovdkygyJ? wcgu òrdŒpm;}uD;bGdKif;aumh[mol@ywf0ef;usifv,f,m tvkyform;awGudk ±dkif;pdkif;=urf;wrf;pGmqufqHvdk@ ol@udktJ'Dv,form;awGu xif;/ a&/ om;ig;/ oD;ESH pwJh &duQmawGray;bJ rqufqHpwrf;qdk+yD; tm;vHk;oabmnd‡aevdkuf=uzl;owJh? tJ'Duwnf;u vltrsm;pku 0dkif;usOfqENjywmudk“bGdKif;aumh vkyfw,f”vdk@ac:owJh?

Armausmif;om;awG oydwfarSmuf&wmu ArmjynfrSm yxrqHk;acwfynmoif odyHaumvdyf}uD;(,leDAmpDwD}uD;)wck zGifhzdk@Oya'a&;qGJ&mrSm ausmif;om;awG[m ausmif;om;taqmifrSmae ausmif;wufynmoifcGifhay;r,fvdk@ygowJh?'g[m vlcsrf;om&JŒom;orD;awGrS ausmif;wufcGifh&r,fhoabmjzpfaevdk@ jyifay;

bmvJ[Jh trsKd;om;aeŒ

Page 108: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

108108108108108

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

qdkawmh 'gvJolwdk@a&SŒa&;yJ r[kwfvm;? oydwfarSmuf=uawmh pmoifysufw,f? rysufatmif a&$wd*Hkbk&m;ajc&if;u A[ef;&yfuGuf&Sd OD;t&d,&JŒ wdkifw&mausmif;rSm &[ef;oHCmawG&JŒ cGihfðycsufeJ@ A[ef;aumvdyfqdk+yD; zGifhvdkuf=uw,f? wjcm;òrdŒawGrSmvJ trsKd;om;ausmif;awGzGifhvdkuf=uw,f? udkpdefwifac: odyHarmif0wdk@vdkausmif;om;}uD;awGuvJ q&mjyefvkyf=uw,f? OD;atmifqef;&JŒtudk OD;b0if;/0ef}uD;csKyfa[mif;OD;Ek/ ukvor*~twGif;a&;rSL;csKyfa[mif; OD;oef@/ '*kefwm&m/ tmZmenfOD;&mZwfwdk@vdk ausmif;om;}uD;awGuvJ trsKd;om;ausmif;tkyfawG jzpfzl;=uygw,f? udkatmifqef;wdk@vdk/rtrmwdk@vkd/ udkaX;òrdifwdk@vdk trsKd;om;ausmif;om;awGu aemifwacwf&JŒacgif;aqmifawGol@ae&meJ@oljzpfvmcJh=uygw,f?

A[ef;aumvdyfzGifhawmh txl;jcm;qHk;u ordkif;ygarmuQeJ@ jrefrmpmygarmuQtjzpf q&m}uD;ocifudk,fawmfr_dif;yg0ifaqmif&GufwmygyJ? 'D;'kwfOD;bcsKd0ifvmawmh jrefrmpmoif=um;a&;wm0efudkOD;bcsKduyJ q&m}uD;qDu vufv$J,lvdkufygw,f? q&m}uD;[m tJ'Dwkef;u trsKd;om;0HomEkv_yf&Sm;r_&JŒ vrf;jya&SŒaqmifjzpfaewJh ol&d,owif;pm}uD;rSm 1911 ckESpf/ owif;pm wnfaxmifpuwnf;u “aowWmarSmuf”qdkovdkvkyfay;aevdk@ q&m}uD;b0rSm pm;0wfaea&;wnf+idrfaewJhtcgyg? 'gayrJh ta&;awmfyHkw&yftjzpf ausmif;om;oydwf}uD;ay:aygufvmwJhtcgrSm ydkta&;}uD;wJhae&mudk a&$Œajymif;wm0ef,lvdkuf&mup+yD; q&m}uD;[muG,fvGefcsdeftxd ArmhEd kifiHa&;udkacgif;aqmifae&m u yg0ifvmcJh&ygawmhw,f?

“a=omfa0;c&D;uayrifh/ ta&;}uD;vsifjzifh/aoG;eD;&mygp+rJayrdk@q&mvJuGm orRwbk&if rvl;cifu“xqifxl;”udk wjrnfjrnfoifcJhordk@“xD” rxifausmif;awmfom;awG&JŒtrnftpOf acgif;tay:zsm;rSmvrif;±dkŒq&mudk pm&if;wkd@umomxm;vdkufayawmh” vkd@ ta&;awmfyHkqifhac:oHudk q&m}uD;

wkH@jyefyHk[m 'Dae@ausmif;om;awG&JŒE_wfzsm;rSm/ 'Dae@ pma&;q&mawG/ owif;pmq&mawG&JŒ E_wfzsm;rSm*gxmwyk'fvdk acwfpmaeqJjzpfygw,f?

oydwf}uD;+yD;wJhaemufwESpf/ rEœav;rSmusif;ywJh e0rajrmuf *sDpDbDatnDvmcH}uD;rS

ygvdk@ awmif;qdk=uwmyg? t*Fvdyftpd k ;&u “rjyifbl;”qd kawmhausmif;om;awGuvJ “rwufbl;” qdk+yD; oydwfarSmuf=uawmhwjcm;tajccHynmausmif;om;awGuvJ aemifawmfausmif;om;awGudk axmufcH=uwJhtaeeJ@ oydwfarSmuf=uw,f? aemiftcgolwdk@vJ wuUodkvfa&mufoGm;=u&rSmyJ

yxraumvdyfoydwf[mArmhacwfopfordkif;rSm yxrOya'wGif;wdkufyGJjzpfovdk/ yxr 'Drdkua&pDwdkufyGJvJjzpfygw,f?yxr trsKd;om;EdkifiHa&; v_yf&Sm;r_jzpfovkd/yxrvGwfvyfa&; v_yf&Sm;r_vJjzpfygw,f?

Page 109: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

109109109109109

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

trsKd;om;ae@tjzpfowfrSwfzdk@&m ae@&ufa&G;=uawmh ygawmfrlae@&,f/ q&mawmf OD;OwWr axmifuvGwfwJhae@&,f/ aumvdyfoydwfarSmufwJhae@&,f oHk;rsK d;xJua&G;zd k@jzpfvmawmh r*FvmvJ&Sd/wjynfvHk;udkvJ EdkifiHa&;Edk;=um;apwJh oydwfae@udkyJ “trsKd;om;ae@”tjzpf a&G;cs,fvdkuf=uygawmhw,f?

trsKd;om;ynm0ef OD;zdk;usm;u “'Daumvdyfoydwf}uD;a=umihf ArmawG u|efeif;jym;pdwfuaeocifrif;om;pdwfudk &&SdcJhw,f? aemifwacwftwGuf trsKd;om;ynma&;tawG@tñuHawG&&SdcJhw,f?aemifwacwftwGuf acgif;aqmifawGa&G;xkwfEkdifcJhw,f? EdkifiHa&;tawG@tñuHvJ ae@csif; ncsif;jrifhwuf apcJhygw,f” pojzifhaumufcsufcscJhygw,f? vGwfvyfa&;tp trsKd;om;ae@uvdk@vJ vl}uD;olrawG ajymavh&SdvmcJhygw,f?

tJ'Dutp trsKd;om;ae@tcrf;tem;udk ESpfpOfusif;ycJhygw,f? ESpfaygif; 80 ausmf=umcJhyg+yD?trsKd;om;ae@pDwef;vSnfhvnfyGJ/ uyGJ/ a[majymyGJawG[m ArmhvGwfvyfa&;&csdefudk ESpfpOfjr‡ifhwifay;vmcJhygw,f? a[majymyGJawGuawmh trsKd;om;Ekd;=um;a&;pdwf"mwfjr‡ifhwifay;±Hkru EdkifiHa&;oabmw&m;oifwef;awG topftopfwdk;jr‡ifhydk@csay;ovdkkjzpfcJhygw,f? e,fcsJŒawmfvSefa&;/ zufqpfawmfvSefa&;txd &ifhusufjrifhrm;apcJhygw,f?

vGwfvyfa&;tp trsK d;om;ae@uvdk@qd kwJ h aqmifyk'fudkvufcH&if trsK d;om;ae@tpausmif;om;uqdkwJhaqmifyk'fudkvJ vufcH=u&rSmygyJ? 'Dae@vGwfvyfa&;/ 'Dae@wyfrawmfqdkwmawG[mvJyJ 'Dausmif;om;awG&JŒwdkufyGJrSmjrpfzsm;cHcJhygw,f? &JabmfoHk;usdyftrsm;pk[m ausmif;om;acgif;aqmifawGyg? Adkvfvuf,m/ Adkvfatmifqef;/ AdkvfaZ,s/ Adkvf&efEkdif/ AdkvfausmfaZm æ æ æ?

“trsKd;om;ae@ 'dk@rarh”wJh? usaemfwdk@ ausmif;om;b0rSm trsKd;om;ae@vSnfhvnfyGJawG=unfh&wm/ trsKd;om;ae@a[majymyGJawG em;axmif&wm/ trsKd;om;ae@pmayòydifyGJ/ yef;csDòydifyJGawGEJ$=u&wm rarhygbl;? ck'gawG r&Sdawmhygbl;? tvGef}uD;us,fwJh awmfvSefa&;ae@awmif ordkif;rSmazsmufzsufjypfzdk@ zufqpfAdkvfcsKyfawGu óud;pm;ae=uygw,f? “wyfrawmfae@” wae@yJ crf;em;}uD;us,fatmif csJŒum;aeygawmhw,f? 'gayrJh ordkif;[m ordkif;ygyJ?

armifpGrf;&nf Ò2006/ atmufwdkbm/ 30 e,l;a,muf- jynfol@tjrifpmapmif

tvGef}uD;us,fwJh awmfvSefa&;ae@awmifordkif;rSm azsmufzsufjypfzdk@ zufqpfAdkvfcsKyfawGuóud;pm;ae=uygw,f? “wyfrawmfae@” wae@yJcrf;em;}uD;us,fatmif csJŒum;aeygawmhw,f?

'gayrJh ordkif;[m ordkif;ygyJ?

Page 110: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

110110110110110

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

jrefrmvlrsKd;xHk;pHrSm t=uHay;wJh0goemvJygw,f? vlwa,mufzsm;w,femw,fqdk&if aq;0g;eJ@ywfoufvdk@=um;zl;em;0&SdwJh vlwdkif;u vlem&JŒab;udkvm+yD; t=uHay;avh&Sd=uygw,f? bmae@om;twGuf bm"gwfpmqdkwmawGudkwGufcsufay;oGm;olu ay;oGm;wwfw,f? bmae@om; b,fae@a&csKd; b,fae@a&rcsKd;eJ@qdkwmav;jzpfjzpf t=uHay;oGm;avh&Sd=uygw,f? [dk[maumif;Edk; 'D[maumif;Edk;eJ@ olwdk@t=uHay;wdkif;om vkyfvkduf&&if trsm;}uD;'kuQa&muf&ygw,f?‘apwemeJ@ay; aoaq;awmifpm;&owJh’qdk+yD;ay;or#pm;vdk@ 'kuQa&muf&wmrsKd;vJ&Sd&JŒ?

ckwavm jrefrmvlemtwGuf 'Drdkua&pDav#mhaq; aq;+rD;wdkawG 0dkif;ay;ae=uwmrsm;rSrsm;rdk@ ‘'dk@ta&;udk pdwf0ifpm;=uolawG trsm;om;yguvm;[Jh’vkd@0rf;om&wm&Sdovdk ‘aq;orm;raxmif;om vlemrcHcsd’jzpf&r,fh udef;vJ trsm;

bmvJ[Jh t-uHay;bmvJ[Jh t-uHay;

}uD;rdk@ vlem&SifrsufvHk;jyL;&wmrsKd;awGvJ trsm;}uD;ygyJ? ‘q&mrsm; om;ao’qdkwJhpum;yHkvJ&Sdawmh wxdwfxdwf wvef@vef@ jzpf&udef;vJ ñuHae&ygw,f?

t=uHay;wmu EdkifiHjcm;ynm&SifawGyg? tar&duef/ t*FvefEdkifiHawGuwuUodkvf}uD;awGrSm tm&Sa&;&mygarmuQtjzpf tr_xrf;ae=uolawGyg&Sdovdktm&Sa&;&myg&*ltjzpfcH,l+yD; urBmvSnfhaewJhpme,fZif;orm;rsm;awGvJ yg=uygw,f? olwdk@txJrSm tm&Sa&;&m/ ta&SŒawmiftm&Sa&;&m/ jrefrmha&; pojzifhtxl;avhvmxm;=uolawG rsm;ygw,f? wcsKdŒuqdk&if jynfyjrefrmynm&Sifvl}uD;awG vli,fawGeJ@ teD;uyfaexdkifavhvmae=uolawG&Sdovdk jynfwGif;uppftm%m&Sif udk,fpm;vS,fawGeJ@yg ‘csdwf’rdaeolawGvJ&Sdygw,f? 'ga=umifhwcsKdŒuvJ apwem±dk;eJ@yg? wcsKdŒuvJ apwemqdk;eJ@jzpfEdkifwmudk owdxm;=u&yg

ckwavm jrefrmvlemtwGuf 'Drdkua&pDav#mhaq;aq;+rD;wdkawG 0dkif;ay;ae=uwmrsm;rSrsm;rdk@ ‘'dk@ta&;udk

pdwf0ifpm;=uolawG trsm;om;yguvm;[Jh’vkd@0rf;om&wm&Sdovdk ‘aq;orm;raxmif;om

vlemrcHcsd’jzpf&r,fhudef;vJ trsm;}uD;rdk@vlem&SifrsufvHk;jyL;&wmrsKd;awGvJ trsm;}uD;ygyJ?

Page 111: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

111111111111111

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

vdrfhr,f?cktcsdef[m anmifESpfyifnDvmcH usif;yaecsdefjzpfygw,f? vrf;jyajryHk (&)

csufbmnmqkdwmawGuvJ toHus,faeygw,f? ‘trsKd;om;nDvmcH’/ ‘vlxkqENcH,lyGJ’ qkdwmawG[m tvGefom,memaysmfbG,f&SdwJh pum;vHk;awGqdkwm trSefyg?em;0rSm=um;&wm rpm;& 0cref;ygyJ?

trsKd;om;nDvmcHqdkwm b,folawGuOD;pD;+yD; b,folawGu yg0ifwufa&mufr,fh nDvmcHqdkwm uGJuGJjym;jym;od&zdk@vdkygw,f? ck[mu &Sif;aeygw,f? etzppftpdk;&u OD;pD;+yD;usif;yrSmyg? OD;pD;wmu b,folyJ OD;pD; OD;pD;yg0ifaqG;aEG;=ur,fhvlawGu wu,fyJ'Drkdua&pD&&Sda&;udk tav;xm; aqG;aEG;=ur,fhvlawG [kwfyg&JŒvm;/ jynfolawG&JŒ 'Drdkua&pDqENtoHudk udk,fpm;ðyazmfxkwfajymqdkr,fh vlawG[kwfyg&JŒvm;? [kwfygw,fqdkOD;awmh wu,fyJ jynfolvlxk&JŒ qENudkazmfxkwfcGifhay;r,fh nDvmcH[kwfyg&JŒvm;qdkwJh tcsufawGudk pdppfzdk@rvkdatmif ajAmifa=unmxm;ygw,f?

ppfwyfuaoewfeJ@csdef+yD;vkyfwJh nDvmcHjzpfwJhtjyif olwdk@vSrf;csifwJhajcvSrf; 7 vSrf;twdkif; rkcs rysufruGufoGm;rSm? olwdk@ajcvSrf;uvJ ppfwyfudkppfwyfu tm%mv$Jwm vufcHckdif;wJhajcvSrf;? 'DajcvSrf;twdkif; rvkduf&if tjywfacsr_ef;r,fqdkwmvJ twdtvif; od&Sd+yD;om;? 'Dtajctaeudk =unfh±_avhvm+yD;t=uHay;&rSmudk b,fvdkrsm; æ?

cktcg ppftpdk;&u jynfolawGrJay;xm;wJh trsKd;om;'Drdkua&pDygwDudkacgif;aqmifawGzrf;+yD; ygwD±Hk;awG ydwfxm;aeygw,f? 'Dvdk rw&m;wJhtajctaeudkuef@uGufwJh jynfolawGudkvJ a&;om;a[majymcGifh/ qENðycGifhawG vHk;0 ydwfyifxm;ygw,f? 'DvdktajctaerSm ESpfzufvHk; av#mhygvm;qdkwJh ‘a&$csdefcGifwdk@&JŒ avcsKdaoG;oH’awG[mvJ vGifhaysmufukefyg+yD? aoewf'ifeJ@ xdyfxk/ ppfzdeyfeJ@ ar;uefaewmawGudk cHae&&SmwJh tzGJ@csKyfudk ‘xdyfwdkuf &ifrqdkifoifhbl;’vdk@ eifwef eifwef[efaqmifolawGvJ ab;&SJae=u&yg+yD?

EdkifiHjcm;bGJ@0wfpHk0wf/ EdkifiHjcm;bGJ@vufrSwfawG axmifxm;olwcsKdŒuvJEdkifiHa&;yg&*lawG[efrsKd;eJ@ toHwrsKd; [pfvmae=uygw,f? cktcg ppftpdk;&eJ@

EdkifiHa&;acgif;aqmifqdkwm ta&;awmfyHkwckuarG;xkwfxm;wmyg? a':pku ta&;awmfyHk EdkifiHa&;

acgif;aqmifyg? v$wfawmfacgif;aqmif/ ygvDrefacgif;aqmif/ygwDacgif;aqmifvdk tpnf;ta0;wcku a&G;aumuf

wifajr‡mufxm;wm r[kwfygbl;? trsKd;om;acgif;aqmifyg?

Page 112: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

112112112112112

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

qufqHa&; wif;rmae&wm[m acgif;rmwJh a':pku OD;aqmifaevdk@ygwJh? 'gha=umifha':pkudk z,f&Sm;+yD;aemuf etz ppfAdkvfawGudk acgif;aqmifopfawGeJ@ csOf;uyfyl;aygif;pcef;oGm;=uygpdk@wJh?

EdkifiHa&;acgif;aqmifqdkwm ta&;awmfyHkwcku arG;xkwfxm;wmyg? a':pkuta&;awmfyHk EdkifiHa&;acgif;aqmifyg? v$wfawmfacgif;aqmif/ ygvDrefacgif;aqmif/ygwDacgif;aqmifvdk tpnf;ta0;wcku a&G;aumufwifajr‡mufxm;wm r[kwfygbl;? trsKd;om;acgif;aqmifyg? trsKd;om;acgif;aqmif/ trsKd;om; ol&Jaumif;qdkwmta&;awmfyHk}uD;wck&JŒ &nf&G,fcsufjzpfwJh 'Drdkua&pDa&; ratmifjrifrcsif; OD;aqmifoGm;&rSmyg? jynfolvlxk&JŒ ta&;awmfyHkacgif;aqmifqdkwm ta&;awmfyHk touftyfxm;+yDjzpfvdk@ aoGz,f'l;axmuf±dk;vJ r&Sdygbl;? z,fygqdk+yD; vlxku tpm;xdk;csifw,fqdkvdk@vJ r&ygbl;? z,fvdk@vJ 'Drdkua&pDay;rSm r[kwfygbl;?

ck=unfhyg/ orRw[m ppfa&;tawG@tñuH&ifhusufr_ (wenf;ajym&&ifppfAdkvfvlxGuf(ac: )abmif;bDc|wf ppfAdkvf) jzpf&r,fwJh? tJ'DorRwu 0ef}uD;csKyfeJ@wuG (1) umuG,fa&;0ef}uD;/ (2) jynfxJa&;0ef}uD;/ (3) e,fpyfumuG,fa&;eJ@vHkðcHa&;0ef}uD;awGudk wdkuf±dkufcef@ay;&r,f? (jynfolvlxku a&G;aumufcGifhr&Sd)?tJ'D0ef}uD;oHk;yg;udkvJ umuG,fa&;OD;pD;csKyfuyJ a&G;ay;&r,fwJh? t&Sif;qHk; tajccHoabmw&m;u ‘orRwudk ppfOD;pD;csKyfu cef@/ ppfOD;pD;csKyfudk orRwu cef@xm;cGifh’udk jynfol@udk,fpm;ðyv$wfawmfu vHk;0 0ifa&mufpGufzufcGifh r&Sdzdk@ygyJ?

abmif;bDc|wf awmif&Snf0wf AdkvfcsKyforRw[m jynfe,fwdkif;/ c±dkif/òrdŒe,ftkyfcsKyfa&;,Eœ&m;awGudkvJ pDrHcef@cGJrJhtjyif tJ'D jynfe,f/ wdkif;/ c±dkif/ òrdŒe,ftkyfcsKyfolawG&JŒ twGif;a&;rSL;awGtjzpf =uHhzGH@awGudkcef@xm;zdk@vJ óudwifa&G;cs,f+yD;yg+yDwJh? olwdk@a&;qGJwJh wrwfom;ygvDref[m ygvDrefxJu ta&;ygol ae&mawmif;wmu av;yHkwyHkxJyg? 'gayrJh tJ'Dav;yHkwyHk&JŒvkyfydkifcGifhu tm;vHk; av;yHkoHk;yHkyg? wu,fawmh bmv$wfawmf/ bmygvDrefrS r[kwfbJ ppfwyfygvDrefyJjzpfygw,f? ‘vl=um;aumif;±Hk’vdk@awmif ajymvdk@rjzpfatmif vl=um;raumif;atmifajcvSrf; (7)vSrf;udk aqmifheif;vmwJh tajccHOya'rSm EdkifiHom;tcGifhta&; tcef;vJygOD;rSmyJ? ppfAdkvftm;vHk; tm%m,lxm;wJhEdkifiHrSm ppfom;tcGifhta&; oD;jcm;

trsKd;om;acgif;aqmif/ trsKd;om; ol&Jaumif;qdkwmta&;awmfyHk}uD;wck&JŒ &nf&G,fcsufjzpfwJh 'Drdkua&pDa&;ratmifjrifrcsif; OD;aqmifoGm;&rSmyg? jynfolvlxk&JŒta&;awmfyHkacgif;aqmifqdkwm ta&;awmfyHk touftyfxm;+yDjzpfvdk@ aoGz,f'l;axmuf±dk;vJ r&Sdygbl;?

Page 113: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

113113113113113

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

pOf;pm;ay;&ygOD;r,fwJh? vl@tcGifhta&;eJ@ EdkifiHom;tcGifhta&;awGom =um;zl;yg&JŒ?pp fom;[m vlr[kwfvd k @ (0g)vltxufuaecGi f h&wJ h owW0grs K d ; jzp fz d k @pOf;pm;ay;OD;rSmy?

uJæ 'DtajccHOya'/ 'DygvDrefrSm bmrsm; 'Drdkua&pDygao;vdk@vJ? EdkifiHa&;orm; t&yfom;awGu ppfwyfcdkif;wm zdaemifheJ@aygufwmcHzdk@tjyif bmrsm;yl;aygif;aqmif&Gufp&m &Sdygao;ovJ?

jyifyu 'Drdkua&pDaus;Zl;&Sifrsm;u ppfu|efcHa&; ajcvSrf; (7)vSrf;rSmrJEdkifygwDrygwJh trsKd;om;nDvmcH/ ppfwyftkyfcsKyfwJh a&G;aumufyGJ/ ppfwyfupkpnf;ay;wJh qENcH,lyGJ/ ppfwyfa&;qGJwJh tajccHOya't& tm%m(3)&yfrSm Oya'ðytm%meJ@ tkyfcsKyfa&;tm%mudk w&m;pD&ifa&;tm%m&JŒ txufrSmxm;rJhajcvSrf;yGJudk rav#mhbl;vdk@ ajAmifa=unmxm;wJh ppftpdk;&udk enf;enf;av;av#mhygvdk@ vHk;0(vHk;0)rajymbJ bma=umifh trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfeJ@ ppfzdeyfatmufu jynfolawGudkyg av#mhyg/ qkwfyg/ z,fyg/ vdkufavsmygOD; t=uHaumif;jrwfawG ay;ae&ygovJ? 'if;wdk@bGJ@/ 'if;wdk@oifcJh&wJh EdkifiHa&;odyHrSm jynfolav#mhyg/ppfwyfeif;ajcygqdkwmyJ ajymzdk@&Sdygovm;?

wu,fawmh jynfolu av#mhr,fqdk&if ezm;óud;/ jynfolu wif;r,fqdk&ifaoewf? ppfwyfrS ppfwyfvdk@ ajymaewmudk bmjzpfvdk@em;rvnfwmvJ? bmrsm;em;rvnfp&m r&Sdvdk@vJ? av#mhyg/ z,fyg/ aemufqkwfygvdk@ ajymay;ae=u&ygovJ?

uJæ av#mhyg+yDwJh? aemufxyf (75)ESpfavmuf aoG;oH&$J&$JeJ@ ppfu|efouf&Snf±HkyJ r[kwfvm;? t=uHay;ynm&Sifrsm; apwem&Sd±dk;rSef&if ppfwyfudk z,fyg/qkwfyg/ av#mhygvdk@ ajymay;ygvm;? ol@r[mrdwf w±kwf/ *syef/ tmqD,H wdk@udkyJppfwyfbufu av#mhzdk@/ qkwfzdk@/ z,fay;zdk@ yef=um;ay;ygawmhvm;?

'gu pum;tjzpfajymwmyg? jynfoluawmh ESpfb,favmuf=um=umppfoHcGmatmufu vGwfajrmuf+yD; 'Drdkua&pD&&Sda&;udk aoG;oH&if;cJh/ &if;qJ&if;vwWH@om?

armifpGrf;&nf Ò- tm[m& pmapmif trSwfpOf (69) Edk0ifbmv/ (12) &uf 2006

bma=umifh trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfeJ@ ppfzdeyfatmufujynfolawGudkyg av#mhyg/ qkwfyg/ z,fyg/ vdkufavsmygOD;

t=uHaumif;jrwfawG ay;ae&ygovJ? 'if;wdk@ bGJ@/ 'if;wdk@oifcJh&wJh EdkifiHa&;odyHrSm jynfolav#mhyg/ppfwyfeif;ajcygqdkwmyJ ajymzdk@&Sdygovm;?

Page 114: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

114114114114114

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

u|efawmfu rd±dk;zvm Ak'<bmom0ifwOD;jzpfygw,f? 'gayrJh pmzwf0goemygvdk@[dkzwf'DzwfeJ@ zwfwmrsm;vmwJhtcgrSm rd±dk;zvmtodxuf ydkvmw,fxifrdygw,f?tar&duefjynfaxmifpkrSmawmh oHCmawmfrsm;eJ@ bmoma&;aqG;aEG;cGifhawG trsm;}uD;&ygw,f? w&m;aqG;aEG;cGifh&wm[mvJ r*Fvmwyg;r[kwfvm;? oHCmawmfrsm;uvJtrsm;tm;jzifh pmzwf0goemyg=uygw,f wcgw&H pmayta=umif; wcgw&H EdkifiHa&;ta=umif;wdk@udkvJ aqG;aEG;jzpfygw,f? *gr0goDòrdŒrSD &[ef;awmfrsm; jzpfwJhtwGuftrsm;jynfol 'um/ 'umrawG&JŒ vlr_a&;b0udpPawGudkvJ vspfvsLr±_ygbl;? vlr_a&;qdkwJh pm;0wfaea&;qdkwm[m EdkifiHa&;ygyJ? òrdŒroDcsif;xJuvdk “bk&m;awmif y,fawmfrrl”vdk@ qdk&rSmyg?

wcsK dŒoHCmawmfrsm;uawmh 'd k @uArmjynfjyef&tHk;rSm b,fEd kifiHa&;eJ@rSywfoufvdk@ rjzpfbl;vdk@ rdef@[awmfrl=uygw,f? wcsKdŒuawmhvJ igwdk@u bmoma&;eJ@EdkifiHa&;ruif;&m ruif;a=umif;awGqdkwm oabmaygufygw,f? ygwDEdkifiHa&;orm;awG&JŒ toHk;cscHvdk@awmh rjzpfbl;vdk@ rdef@awmfrlygw,f? wcsKdŒuawmh tmZmenfae@/a':atmifqef;pk=unfarG;ae@ pwJhae@awGrSm EdkifiHa&;tzGJ@tpnf;awGu zdwf&ifvmygw,f? 'umrsm;u tvkdufod&ygw,f? wcsKdŒtvdkufrodwJh 'umrsm;uawmht&Sifbk&m; or*~geHwaygokacg bk&m;a[mtwdkif; wynfhawmfwdk@u ygwDzGJ@pnf;vkyfrSjzpfygw,f? ygwDqdkwm“tzGJ@”yJr[kwfvm; oHCmrSmvJ oHCmtzGJ@tpnf;&Sd=uwmyJr[kwfvm;? ppfwyfuawmif EdkifiHa&;vkyfwJh ppfwyfygwDjzpfae+yDyJ? tvSLa&pufvufeufeJ@ruGmqdkovdk vufeufawG cg;xdk;+yD; vSLwmwef;wm a&pufcs/ w&m;awmif;wmudk 0denf;awmfeJ@rnDvdk@ omrn q&mawmf}uD;u Adkvfcif!Gef@udk w&m;rcsD;jr‡ifhcJhbl;r[kwfvm;vdk@ av#mufxm;vdkufwmrsKd;vJ =um;&zl;ygw,f?

u|efawmfhtaeeJ@ oHCmawmfrsm;eJ@ aqG;aEG;rdor#udk tusOf;csKyf wifjycsifygw,f? jrwfpGmbk&m;u rif;usifhw&m; 10 yg; ty&d[med,w&m;ac: wdkif;jynftusKd;pD;yGm; rqkwfr,kwfwdk;wuf&maom ta=umif;w&m; 7 yg;wdk@[m EdkifiHa&;w&m;awGygyJ? a&m[%Djrpfa&vkyGJrSm ESpfzufv,form;awG ppfrjzpfatmif =um;0ifaphpyf+idrf;csrf;apwm[mvJ EdkifiHa&;yJ r[kwfvm;? pojzifh +idrf;csrf;a&;/ aoG;xGufoH,dkrjzpfa&;[m jrwfpGmbk&m;&JΠqENawmfeJ@nDyHkudk oHCmawmfrsm;eJ@ ar;jref;av#mufxm;todyGm;&ygw,f?

taemf&xmrif;}uD; jrefrmEdkifiHawmfudk pwifxlaxmifawmh &Sift&[Hudk OD;xdyf&Guf+yD; aqmif&GufcJhygw,f? &Sift&[Hu EdkifiHtkyfcsKyfa&;rSm rpGufzufbJ omoem,Ofaus;r_wdk;wufa&;bufu aqmif&GufawmfrlcJhygw,f? &Sift&[Hudk qufcHwJh yHhoulrax&f}uD;

bmvJ[Jh _idrf;csrf;a&;bmvJ[Jh _idrf;csrf;a&;

Page 115: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

115115115115115

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

ygarmuQ q&mawmf}uD;uvJ +idrf;csrf;a&; wreftjzpfaqmif&GufawmfrlcJhvdk@ w±kwfusL;ausmfolawGudk [ef@wm;EdkifcJhzl;ygw,f? q&mawmfu cef;rif;}uD;udk 'Dvdk rdef@=um;owJh? “rif;}uD;pyg;[m toufr[kwfvm;? ppfjzpfvdk@ pyg;rpdkuf&&if jynfolawGvJiwf rif;wdk@ ppfom;awGvJ iwfukefr,f? xef;&GufawGudk ckwfpOf;pm;=u&if vlawGAdkufem+yD; aoukefr,f”wJh?w±kwfcef;rif;}uD;u “at;æ igzdk@vJ ygwJhpum;yJ”vdk@ oabmus+yD; ppfrwdkufjzpfawmhbl;wJh?

wu,fawmh ArmhvGwfvyfa&;ordkif;tp oHCor*~D pwJh bmoma&;toif;rsm;uygyJ? Ak'<bmom omoemh Ek*~[toif;/ 0dkiftrfbDatac: Ak'<bmom uvsm%,k0toif;wdk@upwifcJhwmygyJ? &cdkifudk,fawmf}uD; OD;OwWreJ@ OD;0dpm&udk,fawmf}uD;wdk@ &J&ifhjywfom;pGm OD;aqmifv_HŒaqmfcJhvdk@ ArmjynfolawG Edk;=um;vmcJhwm r[kwfvm;? b,fbmoma&;tzGJ@tpnf;rS tpdk;&awGu uGyfn‡yfzG J@pnf;cJ hwm r&SdcJ hygbl;? &Spfav;vHk;ta&;awmfyHk}uD;rSmvJ tzGJ@tpnf;awmifr&SdbJ jynfolawG&JŒa&SŒu aoG;ajruscHcJh=u&Smygw,f? wdydÉu"& udk,fawmfrsm;udk,fwdkif ywWeduUKZ…euHðy oydwfarSmufcJhwJh ordkif;[mtvGef}uD;us,fygw,f? oydwfvSef+yDvdk@ tckxd ra=unm&ao;ygbl;?

tcktcgrSmvJ yJcl;(y*dk;)=ucwf0dkif;q&mawmf}uD;eJ@ tr&yl& r[m*E<m±Hk q&mawmf}uD;wdk@u vdktyf&if igwdk@=um;0ifay;r,fvdk@ trdef@&Sdxm;wm 0rf;omp&myg? ppftm%m&Sifrsm;u rvdkvm;a=umif; jycJh=uyg+yD? tzGJ@csKyfacgif;aqmifawGeJ@ &Spfav;vHk; rsKd;qufopfacgif;aqmifrsm;u oGm;a&mufzl;ar#mfyef=um;=uw,fvdk@ r=um;rdao;ygbl;? ckvdk EdkifiHa&;vdyfcJwnf;vJjzpfaewJhtcgrSm Ak'<tpOftvm a&S;tqufquf oHCmawmfrsm;tpOftvmtwkdif; oHCmawmf}uD;rsm;u +idrf;csrf;a&;udk =um;0ifaqmif&Gufay;vdka=umif; t&dyft¹rGufrut}udrfrsm;pGm a=unmcJhyg+yD? 'Dvrf;p[m taumif;qHk; +idrf;csrf;a&;vrf;pyg? q&mawmf}uD;rsm;cif;ay;wJh +idrf;csrf;a&;vrf;twdkif; tzGJ@csKyfeJ@jynfolawGu pnf;vHk;nDnm pdwftm;xufoefpGm vdkufemav#mufvSrf;jcif;[mjzifh taumif;qHk; +idrf;csrf;a&;vrf;a=umif;jzpfa=umif;u|efawmf 'Dvdk,Hk=unfygw,f?

eya&my&H edukaABx b,folu b,fol@rS rn‡Of;qJ rESdyfpuf=uygapownf;?

armifpGrf;&nf Ò

[m vlawGpGef@ypfwJh t0wfawGudkyJ aumuf,lqufooH k;p G J0wf± H kawmfr lygw,f? &Si fbk&ifqufuyfwJh ouFef;rsKd;udk r0wf±Hkygbl;? vlowfeef;wufwJh bk&ifudkawmh [,fæ rif;qdk; rif;npfqdk+yD; ywWeduUKZ…euHðy oydwfarSmuf+yD; oD[dkÏfudkxGufcGmoGm;awmfrlcJhygw,f? tif;0-[Hom0wDppfyGJrSmvJ yef;wl;}uD; oHCm&mZmvdk oHCmawmfrsm; =um;0ifcJ ha=umif; od&ygw,f? &Sif'dom

q&mawmf}uD;rsm; cif;ay;wJh+idrf;csrf;a&;vrf;twdkif; tzGJ@csKyfeJ@

jynfolawGu pnf;vHk;nDnmpdwftm;xufoefpGm vdkufem

av#mufvSrf;jcif;[mjzifh taumif;qHk;+idrf;csrf;a&; vrf;a=umif;jzpfa=umif;æ

Page 116: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

116116116116116

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bmvJ[Jh pnf;urf;&SdwJh 'Drdkua&pDe0w/ etz trnfcH ppftm%m&Siftpdk;&u olwdk@ tm%m,lxm;wm[m

jynfolvlxkudk pnf;urf;&SdwJh'Drdkua&pD ay;tyfcsifvdk@ygwJh?jynfolawGudk pnf;urf;r&Sdbl;vdk@ ajymaecJhwm[m 1958 ckESpfuwnf;uygyJ?ppfwyfu olwdk@[m pnf;urf;wusjzpfatmif wyfwGif;rSm avhusifhoif=um;r_

udk t+rJwrf; cH,lvmcJh=uolawGjzpfw,fvdk@ ºuGm;0gygw,f? ppfwyfpnf;urf;qdkwm oHCmawmfawG&JŒ0denf;awmfawGavmuf rrsm;ygbl;?'gayrJ h ppfAd kvfawGu oHCmawmfawGudk 0denf;eJ@rnDbl;qdk+yD; ouFef;qGJc|wf/vufxdwfcwf/ ±dkufESufaxmifcsygw,f? wcsKdŒudk owfypfygw,f? olwdk@ zrf;wJhtxJrSm wdydÉu udk,fawmfwyg; yg&Sdw,f? wdydÉuudk,fawmf OD;okr*Fvudk zrf;qD;/vufxdwfcwf/ ouFef;c|wf+yD; jrpf}uD;em;axmifrSm xdef;odrf;xm;cJhygw,f? oufawmf0gawmf}uD;vS+yDjzpfwJh t*~r[my¾dw/ wu,fh usrf;ðypmcs ar'deDudk,fawmf}uD;udkvJtif;pdefaxmifrSm ouFef;c|wf/ vlemrnfac:+yD; OD;acgif;r%dawmfu aoG;òzdifòzdifusatmif±dkufESufcJh=uygw,f? ausmif;om;awGu taocH+yD;umuG,fawmh q&mawmf}uD;uighpum;em;axmif/ igh0ÉfeJ@ igcHr,fqdkvdk@ ausmif;om;awG csKH;yGJcs idkcJh=u&ygw,f? 0denf;eJ@ rnDwJh &[ef;wkawGwJh? tJovdk ±dkufESuf+yD; “pnf;urf;&SdwJh 'Drdkua&pD”avhusifhay;wJh ppfAdkvfcsKyf wcsKdŒuawmhjzifh cktcg uH}uD;xdkufae=uyg+yD?

bmvJ[Jh pnf;urf;&SdwJh 'Drdkua&pD

AdkvfcsKyfa&$ref;wdk@&JŒ 18 rsufESma=unmcsufrSm olwdk@[m (Training)t+rJay;xm;wJh (Selected Member)awGudkom wm0efay;xm;ygw,fwJh? jynfolawGu a&G;aumufxm;wJhvlawG r[kwfygbl;wJh? 'Dvdk 0efcHwm odyf+yD;aumif;w,f?tJ'g[m Akdvfcif!Gef@wdk@udk olwdk@ðzwfxkwfowfvkyfwkef;u olwdk@a=unmcJhwmyg? olwdk@qdkvdk&if;u olwdk@&JŒ ppfAkdvfawGu wyfwGif;rSm oifwef;ay;xm;vdk@ bmrqdk us&mae&mrSm wm0efay;vdk@&w,f?Ak dvfcif!Gef@ud k ckvd kxkwfvd kufayr,fhol@vdkyJ ppfwyfu avhusifhay;xm;wJhvufa&G;pi fawG& S dw,f/ tpm;xk d ;z d k @vG,fvG,fav;ygyJ? a&G;aumufyG JawG

oufawmf 0gawmf}uD;vS+yDjzpfwJht*~r[my¾dw/ wu,fh usrf;ðypmcs

ar'deDudk,fawmf}uD;udkvJ tif;pdefaxmifrSm ouFef;c|wf/ vlemrnfac:+yD;

OD;acgif;r%dawmfu aoG;òzifòzifusatmif ±dkufESufcJh=uygw,f?ausmif;om;awGu taocH+yD;umuG,fawmh q&mawmf}uD;u

ighpum;em;axmif/ igh0ÉfeJ@igcHr,fqdkvdk@ ausmif;om;awG

csKH;yGJcs idkcJh=u&ygw,f?

Page 117: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

117117117117117

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

rvkdygbl;vdk@ qdkvdkwmygyJ? olwdk@ppfwyfuvlawGu bmrqdk pnf;urf;wusvkyfwwfw,faygh?

pnf;urf; r&Sdbl;qdk+yD; ta&;,l cH=u&olawG b,folawGvJ? 1958 uae'Dae@txd ume,fapmjrifhwdk@uae Adkvfcif!Gef@txd? ESpfaygif; 50 avmufumvtwGif;rSm cdk;r_/ vdrfr_/ xdrfr_/ vmbfay; vmbf,lr_qdkwJh ukaÉukÉm tvGJoHk;pm;r_awGeJ@ ta&;,lcH=u&wm[m ppfwyfrSmoifwef;(olwdk@ajymwJh Training)awGtrsm;}uD; ,lvmwJh/ vufa&G;pif(olwdk@ajymwJh Selected Member)awG csnf;ygyJ?t&yfom;awGuawmh Ed ki fi Ha&;r_/ ,H k =unfr_a=umif h ta&;,lcH=u&olawG(&mZ0wfom;awGuvGJ&if) jzpf=uygw,f? wyfwGif;oifwef;awG[m pnf;urf;oifwef;awmh b,fenf;eJ@rS rjzpfEdkifygbl;? olcdk;"m;jyoifwef;eJ@ yg;uGuftm%mom;oifwef;awGom jzpfyH k&ygw,f? 'gvlwdkif;odae=uvdk@ oufaojyp&mrvdkwJhtcsufawG r[kwfvm;? uJæ ppfAdkvfwdk@ trSefajzwwf&if ajz&J&if/ ajzEdkif&ifajz=unfhprf;yg? pnf;urf;r&Sdwm b,folawGvJvdk@?

'Drdkua&pDqdkwm bmvJ? “trsm;jynfolvlxk tusKd;twGuf/ jynfolvlxktrsm;u a&G;aumufwifajr‡mufxm;wJh jynfol@udk,fpm;vS,f tzGJ@tpnf;&JŒaqmif&Gufr_”udk 'Drdkua&pDac:wm r[kwfvm;? olwdk@ cef@xm;wJh vlawGu “trsm;jynfolawG a&G;aumufxm;=uwmawG r[kwfyg” qdkwJh pum;udk xJhajymwm[mjynfolvlxkudk wrifapmfum;vdkufwmom jzpfygw,f? t"dy`m,fuawmhæ

1? wdkif;jynftkyfcsKyfwJh tzGJ@&mxl;awGrSm ppfwyfu cef@csifwJhvludk cef@w,fa[h?

2? ppfwyfu cef@xm;ol[lor# pnf;urf;&SdwJh vlawmfawGtjzpfeJ@ rif;wdk@vufcH=ua[h?

3? jynfola&G;aumufwmudk rvdkcsifbl;? ppfwyf a&G;aumufwmudk vufcH=ua[h? tJovdk a=unmvdkufwmyJ jzpfygw,f? 'Dt"dy`m,fuvGJ+yD; ajymp&mr&SdEdkifygbl;? (&Sdygovm;udk,fhvlwdk@?)

olwdk@udk,fwdkif pnf;urf;r&Sd=ubJeJ@ “pnf;urf;&SdwJh 'Drdkua&pD”qdkwJh pum;

“trsm;jynfolvlxk tusKd;twGuf/ jynfolvlxk trsm;ua&G;aumufwifajr‡mufxm;wJh jynfol@udk,fpm;vS,f tzGJ@tpnf;&JŒaqmif&Gufr_”udk 'Drdkua&pDac:wm r[kwfvm;? olwdk@ cef@xm;wJh

vlawGu “trsm;jynfolawG a&G;aumufxm;=uwmawGr[kwfyg”qdkwJh pum;udk xnfhajymwm[m jynfolvlxkudk

wrifapmfum;vdkufwmom jzpfygw,f?

Page 118: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

118118118118118

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

udk 'if;wdk@ bmjzpfvdk@ xyfcgwvJ ajymae=u&ygovJ? 'g[m jynfolawGudk apmfum;aewm/ &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkudk apmfum;aewmyg? olwdk@ ppfwyfydkif odrf;ydkufxm;wJh jynfol@±kyfjrifoH=um;uae+yD; “vd_if;}uD;avxef jzpf&yfrSef”qdkwJhowif;um;udk v$ifhwifjyocJhygw,f? azmufxGif; vk,ufwm/ acgif;jzwfwm/tqdyfcyfwm pwJh jzpf&yfawGudk 'Drdkua&pDqENjy jynfolawGu usL;vGefcJh=uav[ef jyowmygyJ? tJ'Duwnf;u olwdk@tm%modrf;csifvdk@ jyifqifae+yDqdkwmudk 0g&ifhEd kifiHa&;orm;awGeJ@ ausmif;om;acgif;aqmifawGu óudwif&dyfrdvdk@owdxm;=uzdk@ ajymcJh=uzl;ygw,f?

yxr-axmifxJu &mZ0wftusOf;om;awGudk axmifwHcg;zGifh/ pufaoewfawGeJ@ypf/ armif;xkwfvdkufygw,f? &mZ0wfom;awGusawmh ocsKõif;*lawGazmufwmudk ppfom;&Jom;awGu rxdef;wJhtjyif tm;ay; tm;ajr‡mufðy+yD;vrf;zGifhay;cJh=uygw,f? aq;ausmif;eJ@ *dka'gifawGudk azmufapcJhygw,f? wcsKdŒqdk&ifppfom;awG udk,fwdkifu pwifazmufxGif;cJhwm udk,fawG@jrifcJh&ygw,f? wm;ay;ygvdk@ ppfwyfudk tm;udk;w}uD;wdkifawmh u|efawmfwdk@wm0ef r[kwfbl;wJh? tJovdkajym+yD; jynfol@touftdk;tdrfpnf;pdrfudk umuG,fzdk@vdk@ a=unm&if; tm%modrf;cJhwmjzpfygw,f?

qENjywJh jynfolawG[m EdkifiHa&;0g&ifhae=uyg+yD? ppfwyfu aESmifh,SufzsufqD;r,fqdkwmvJ odxm;ygw,f? Axl;uGif;rSm tzsuftarSmifhvkyfief;awGvkyfzdk@oifwef;ay;xm;wm/ awav*sydk;awGudk t&ufwdkuf/ pdwfºuGaq;xdk;+yD;&mZ0wfr_usL;vGefcdkif;/ a&pifawGrSm tqdyfcyfcdkif;wmawGudk vufyl;vuf=uyfrd+yD;ppfaq;vdkufwdkif; ppfaxmufvSrf;a&;u cdkif;wmqdkwm &efukefrSm vlwdkif;awG@jrif=um;odae=uygw,f? vd_if;}uD;avxef tzsuftarSmif hqd kwmawG[m ppfaxmufvSrf;a&; vufcsufawGcsnf;yg? pnf;urf;zsufor# olwdk@csnf; vkyf=uwmyg? qENjyolawG[m ab;vlpdrf;t0iftygrcHyJ vufwGJ+yD; qENjy=uwmyg? tzGJ@wdkif;pnf;urf;eJ@vkyf=uwmyg? ppfAdkvfawGvJ odygw,f?

'Drdkua&pDqdkwJh pum;rSm pnf;urf;&Sdjcif;qdkwJh t"dy`g,fyg&Sd+yD;om;yg?trsm;jynfolvlxktwGuf trsm;jynfolvlxku a&G;cs,fvdkufwJhtpdk;&tzGJ@rSmæ

(1) Oya'ðytm%m/(2) w&m;pD&ifa&;tm%meJ@/(3) tkyfcsKyfa&;tm%mqdk+yD; tm%moHk;&yfudk cH,l&&Sdygw,f/w&m;±Hk;csKyfrSm 0ef}uD;csKyfwdk@/ ppfAdkvfcsKyfwdk@udkyg raumif;v#ifraumif;

ovdk w&m;pGJ ta&;,lEdkifygw,f? w&m;ol}uD;&JŒ w&m;pD&ifcsufudk AdkvfcsKyfawGua&m/ 0ef}uD;awGua&m 0ifa&mufpGufzuf/ vSD;v$JcGifh vHk;0r&Sdygbll;? 'g[m 'Drdkua&pD&JŒtESpfom&yg? w&m;pD&ifa&;udk b,f “taumif” urS 0ifrpGufzufwJhtwGufw&m;Oya'[m tpGrf;&Sdaewm jzpfygw,f? w&m;Oya' tpGrf;xuf&if pnf;urf;

Page 119: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

119119119119119

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

&Sdygw,f? 'ga=umifh 'Drdkua&pDpepfrSm pnf;urf;qdkwm 'Drdkua&pDtpdk;&&JΠarG;&mygjzpfygw,f? cktcgrSm pnf;urf;ysufwmvJ ppfAdkvf/ pnf;urf;zsufwmvJ ppfAkdvf/ Oya'zsufwmvJ ppfAdkvfawGygyJ? tajccHOya'awmif r&Sdawmhbl;qdkrSawmh bmusefawmhrvJ? olcdk;u vlvl[pfcsifvdk@ pnf;urf;&SdaomqdkwJh pmwrf;udk vufudkifxm;+yD; jynfolawGudk pnf;urf;r&SdolawGtjzpf pGyfpGJ&if; ppfaus;u|efpepf (0g) ppfAdkvfca&ZDpepfudkpGJpGJ+rJ+rJ qkyfudkifae=uwmom jzpfygw,f?

xef;vsuf[m csKdw,fqdkwm vlwdkif;odw,f? csKdwJht&om[m xef;vsuf&J@ obm0/ xef;vsuf&JŒ arG;&mygjzpfw,f? 'gvlwdkif; od+yD;om;udk “csK daomxef;vsuf”vdk@ ajymwm[m rcsKdaom xef;vsufqdkwm r&SdbJeJ@ &Sdava,mif vkyfwmyJjzpfw,f? 'gayrJh vlawGu ‘xef;vsufqdk csKd+yD;’vdk@ od+yD;om;yg?

“'Drdkua&pD”qdkwm pnf;urf;&SdwJh pepfqdkwm vlwdkif;odw,f? pnf;urf;qdkwm 'Drdkua&pD&JŒ obm0arG;&mygqdkwmvJ vlwdkif;od+yD;om;[mudk pnf;urf;&Sdaom'Drdkua&pDvdk@ wGifwGif}uD;ajymaewm[m pnf;urf;r&SdwJh 'Drdkua&pDqdkwm r&SdbJ&Sdava,mifvkyfwmyJ jzpfygw,f? 'gayrJh vlawGu xef;vsufqdkwm csKd+yD; odovdk'Drdkua&pDqdkwm pnf;urf;&Sd+yD;om;qdkwm od+yD;om;yg?

'Drdkua&pDqdkwm trsm;pkqENyg? trsm;pkuqEN&Sdwm[m pnf;urf;rJh&mvdk@jzpfEdkifyghrvm;?

vufawG@rSm pnf;r&Sdwm[m ppfwyfrSmoifwef;awGay;xm;wJh vufa&G;pifppfAdkvfawGom jzpfygw,f? ppf&mxl;}uD;av pnf;urf;ysufavygyJ? tJ'g “pnf;urf;rJhaom ppfAkdvfca&ZD”? jynfolvdkcsifwm jynfolawG&JŒ 'Drdkua&pD?

ppftm%m&Sifpepf usqHk;ygap?'Drdkua&pD tjref&&Sdygap?

armifpGrf;&nf Ò azazmf0g&D -2005 acwW tar&duefjynfaxmifpk

- tm[m&pmapmif trSwfpOf (54) =o*kwfv 7/ 2005- opPmawmfvSefa&;pmay r*~Zif; trSwf (11) Edk0ifbm/ 2006

“'Drdkua&pD”qdkwm pnf;urf;&SdwJh pepfqdkwm vlwdkif;odw,f?pnf;urf; qdkwm 'Drdkua&pD&JŒ obm0arG;&mygqdkwmvJvlwdkif;od+yD;om;[mudk pnf;urf;&Sdaom 'Drdkua&pDvdk@

wGifwGif}uD;ajymaewm[m pnf;urf;r&SdwJh 'Drdkua&pDqdkwmr&SdbJ &Sdava,mifvkyfwmyJ jzpfygw,f?

Page 120: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

120120120120120

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

jrefrmEdkifiHppftpdk;&u 2005 ZlvdkifxJrSm r*~Zif;*sme,f pmapmifopfawGxkwfa0cGifheJ@twl “pmaypdppfolrsm; vdkufem&eftcsufrsm;”udk xkwfjyefvdkufw,f?

xkwfa0cGifhay;wmu taxGaxG xkwfa0cGifhwckwnf;yJ yg&Sdygw,f? tJ'gupmtkyfrsKd;pHk xkwfa0cGifhyg? usefwm 15 cku pme,fZif;awGyg? xkwfa0cGifh vHk;0ruswmeJ@pm&if 16 ck}uD;rsm;awmif usvmw,fqdkawmh óudqdk0rf;ajrmufolawGvJ16 a,mufru &Sdygvdrfhr,f? av#mufxm;olawGu 800 avmuf&Sdw,fvdk@ xdkif;EdkifiHa&muf a'gufwmvG%f;aqGu ajymvdkufwmudk =um;&awmh ESpf&mcdkifE_ef;om csay;wmvdk@ od&wJhtcg ðAef;ceJ0rf;om uysmu&m0rf;enf; jzpf=u&Smygvdrfhr,f? csay;wmawG=unfh&awmh “ppfaoG;”wJh/ “uav;&o”/ “uav;"rR”wJh/ “odyH”wJh/ “tm;upm;”wJh/“arjrefrm”pwJh “aps;0,fvrf;!$ef”wJh? tJ'gawGxJu “tvuFm0wf&nf” qdkwmurqvðywf pmayorm;awG tkyfpkygwJh? 'Drdkua&pDqENjyorm;awGa=umifh igwdk@ ðywfvm&wmqdk+yD; tH}udwfaeolawGygAsm? tcsKyfqdk&&if qifhyg;pyfESrf;yuf/ yufwJhESrf;uvJtqDrygvdk@ qdk&rvdkygyJ?

“pmaypdppfolrsm; vdkufem&eftcsufrsm;”qdk+yD; xkwfjyefvdkufwmu 7 csufygw,f? tcsuftm;vHk;rSm “'Dvdkqdk&ifcGifhðy&ef”/ okd@aomf “[dkvdkqdk&if rðy&ef”vdk@“okd@aomf”awGeJ@csnf; cGifhðywmqdkawmh [dktaumifawG 0rf;omatmif avvnfjywmeJ@rxl;ygbl;Asm? +AdpHkeJ@ ðAHpdygyJAs? t&ifuvJ olwdk@bmom pdppfwmyJ? olwdk@ rSwfausmufeJ@olwdk@rleJ@pdppf+yD; “cGifhðy&ef/ odk@aomf cGifhrðy&ef”ygyJ?

olwdk@u olwdk@udk,folwdk@ “EdkifiHawmf”vdk@ ac:w,fqdkwm odygw,faemf? olwdk@udk,fwdkif olwdk@ay;xm;wJh emrnfbJ? “olwdk@tusKd;pD;yGm;”udkawmh “trsKd;om; tusKd;pD;yGm;”wJh? olwdk@ *k%foduQmudk“trsKd;om;*k%foduQm”wJh? ppfwyftusKd;pD;yGm;/ ppfwyf*k%foduQmvdk@ rac:&J=u&Smbl;As? ppftpdk;&vdk@vJ trSeftwdkif; rac:bl;? tvGefqHk;ac:&if “wyfrawmftpdk;&”wJh? wyfrawmfqdkwm AkdvfcsKyfatmifqef; wnfaxmifcJhwJhjynfolcspfppfwyfudk ac:wmqdkawmh trsm;jynfolawGu “ppfwyfudk ppfwyf”yJ ac:=u

bmvJ[Jh trsKd;om; tusKd;pD;yGm;bmvJ[Jh trsKd;om; tusKd;pD;yGm;

“olwdk@tusKd;pD;yGm;”udkawmh “trsKd;om; tusKd; pD;yGm;”wJh?olwdk@ *k%foduQmudk “trsKd;om;*k%foduQm”wJh? ppfwyftusKd;pD;yGm;/ ppfwyf *k%foduQmvdk@ rac:&J=u&Smbl;As?

ppftpdk;&vdk@vJ trSeftwdkif; rac:bl;?

Page 121: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

121121121121121

bmvJ[Jh armifpGrf;&nfygoAsm;? 'if;wdk@udk “wyfrawmf”vdk@a,mifvdk@awmif rac:=ubl;As?

pmaypdppfa&;rlrSm t"dutcsuf “EdkifiHawmf”eJ@“trsKd;om;tusKd;pD;yGm;”/“trsKd;om; *k%foduQm”udk rxdcdkufbdk@yJwJh? trsKd;om;*k%fudk rxdcdkufatmifqdkwmrdwfaqGpmzwfol em;vnfygw,faemf? ppfwyf*k%foduQmudk ajymwmAs? r,Hk&if trsKd;om;*k%foduQmrxdcdkufbJ ppfwyf*k%fudk xdcdkufrJh “ppftm%m&Siftpdk;&”/ “w&m;r0iftpdk;&”/“oHCmawGeJ@ ausmif;om;vli,fawGudk aoewfeJ@ypfcwf owfjzwfESdrfeif;wJh tpdk;&”/“udk,fydkifpD;yGm;a&;omvkyfaewJh ppfwyftpdk;&”/ “ppfrsKd;aumif;pm;a&;ppfwyf” pwJhpum;vHk;awG oHk;=unhfygvm;? EkdifiHawmf*k%foduQmeJ@ trsKd;om;*k%foduQmqdkwm ppfwyfudk &nf!$ef;wm ppfwyfudk&nf!$ef;wmyJvdk@ rSwfom;rdatmif aoG;xGufoH,dk oifcef;pmawG/ A[kokwawG/ ynmay;wm cHvdkuf&vdk@ “aumh”aerSmayghAsm? aumh±HkeJ@ awmfao;&JŒ?aysmhoGm;atmif xkvdkufvdk@uawmh toufygoGm;rSm aocsmw,f? “ib0wˆK”rSmarmifxifa&;ovdk “auG;&if; auG;&if;eJ@ pef@oGm;av.”qdkwmeJ@ cyfqifqif“aysmh&if;aysmh&if;eJ@ rmawmifhoGm;avownf;”vdk@ a&;&r,fAs?

“Ïmeqdkif&mvkyfief;rsm;”eJ@ “obm0ab;tE W&m,frsm;”ta=umif;udk a&;&ifvJa&;ol&JŒ “&nf&G,fcsuf”/ “apwem”/ “a&;[ef”wdk@udk=unfh+yD; tðyoabma&;rSomcGifhðy&r,fwJhAsm? ta&;}uD;wmu Ïmeqdkif&m vl}uD;vmbfpm;w,f qdkygawmhAsm/a&;ol&JŒapwemu ta&;r}uD;ygbl;? obm0 ab;tE W&m,fta=umif;a&;&ifvJa&;[efu ta&;r}uD;bl;/ rrSefowif;vm; =unhfaygh/ [kwf r[kwf=unhfaygh/ r[kwf&ifcGifhrðyeJ@ayghAsm? [kwf&ifta&;,l aqmif&Gufp&m&Sdwmvkyfaygh? a&;olu vmbfpm;olt&m&SdudktvkyfðywfcsifwJh apwemeJ@ a&;wmjzpfcsifjzpfr,f/ wu,f vmbfrpm;&if +yD;wmygyJ? “aus;Zl;awmf&Siftxufvl}uD;tm; rdrdudk &mxl;ay;aoma=umifh aiG 10 odef;uefawmhonf”vdk@ a&;&rJhyHkaygufae+yD? xm;ygawmhAsm/ owdðy&rSmu “cGifhðyyg/ odk@aomfcGifhrðyygESifh” 'gygyJ? rl 7 csufu wcsufwnf;ygyJ?

qif;&Jom; b0o±kyfazmfpmayawGudkvJ “EdkifiHwumtjrifY trsKd;om;*k%foduQmudk xdcdkufygu cGifhrðy&ef”wJh? 'kuQygyJAsm? EdkifiHwumtjrifrSm “jrefrmjynfrSm ppftm%m&Sifpepf &S daewm/ 'Drd kua&pDr&Sdwm/ vl@tcGif hta&;csKd;azmufwmawG”[m“trsKd;om;*k%foduQm” xdcdkufaewmyJAs? trsKd;om;*k%foduQmudk wu,fav;pm; pdk;&drf&if ppfwyf*k%foduQmudk jr‡ifhwifwJhtaeeJ@ ppftm%m&Sifpepfzsufodrf;zdk@ pwifóud;pm;&rSmAs? “avmuobm0 qif;&J csrf;om&Sdr_ o±kyfazmfa&;om;ygu cGif hðy&ef”wJh?twdwfuHa=umifh/ tysif;xlaoma=umifh pojzifh ajym&r,fayghAsm? tvkyfudk waeukefwtdrfaxmifvHk; vkyf&+yD; iwfaewm/ ynmroifEdkif=uwm/ EdkifiHjcm;udk xGufajy;+yD;jynfhwefqmvkyf/ uav;xdef; xrif;csufvkyf/ ulvDvkyf=u&wmawG[m ppfAdkvftjrifrSmavmuobm0a=umifh r[kwfaybl;As? ukefaps;E_ef;wufwm/ "mwfqDaps;E_ef;wufwmavmuobm0 r[kwfbl;av? csrf;omolawGta=umif; a&;csifwmayghAsm? olwdk@uavmuobm0a=umifh csrf;omwm r[kwfawmh olwdk@tdrfwGif;rSm bDvsHempnf;pdrfawG

Page 122: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

122122122122122

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

taqmifta,mifawGudk vljrifrSmpdk;vdk@ pme,fZif;orm;awGudk 0ifcGifhray;bl;? uJæ“ajymae=um/ abma'ig”qdkovkdyJ “igwdk@ cGifhrðycsif&if rðybl;uGm”qdk&if +yD;wmygyJ? olwdk@róuduf&if vlemrnfawmifrxJh&bJeJ@ avsmhayghvmw,fqdk&atmif bmrsm;xl;vdk@vJAs?

a=omfæ arhvdk@Asm? tmqD,HtzGJ@0if EdkifiHawGta=umif;udk b,fpmapmifu b,fae@b,fvu b,fola&;wmqdkwJh udk;um;csufrl&if;ygpmudk jrefrmvdkazmfjyay;&r,fwJhAs?trm&dwm bZmyufx&dum;/ tqm[d&SifbGef;/ puFmylpwdwfprif;/ &efrifaygif pwJhtrnfawGudk b,fvdk bmomjyef&rvJ rodbl;? emrnfqdkwm bmomjyefvdk@ oifh roifhawmh rodbl;? jyef&wm rvG,fbl;As? puFmylpwdwfprif;udk armifomEdk; bmomjyefenf;t& “od*Fyl& pwdwfprEM”vdk@ jyef&r,fxifw,f? armifxifenf;t&qdk&if “jcaoFhjynfEdkifiH okcrdefowif;pm}uD;”vdk@ jyef&r,fxifyAsm? tmqD,HEdkifiHtpdk;&awGeJ@ EdkifiHawGoabmrawG@rJh pmrsKd;udkawmh b,fpmapmifuygvdk@ 0efcHcsufygayrJh cGifhrðybl;wJhAs?pme,fZif;orm;awG crsmuawmh wzuftdrfeD;csif;EdkifiHvdk@ ac:qdk/ ac:& ,dk;',m; rac:eJ@xdkif;vdk@ac:qdkawmhvJ “xdkif;”vdkufjyef&? a'gufwm rwif0if;wdk@usawmh awmfawmf=umatmif “,dk;',m;”vdk@yJ ac:ac:+yD; xdkif;EdkifiHtpdk;&eJ@ jynfol róudufatmif a&;cGifh&vdkufjyefao;w,f? ±H_ŒcsD ESyfcsDygyJAsm?

bmyJjzpfjzpfayghAsm/ “cGifhðyw,f”qdkwJh pum;eJ@ “avvnf”jy&if pme,fZif;orm;awG 0rf;om=u&Smr,fqdkwmudkawmh ppfAkdvfawG od=uygw,f? 'ga=umifhvJ avvnfjywmayhg? wu,fwrf;awmhvJ bmrSrajymif;vJao;ygbl;? 'Drltwdkif; OD;0if;wif/ Aef;armfndKEGJ@/eef;!Gef@aqG/ wifrdk;/ =unfatmif/ udkav;/ rHk&Gmatmif&Sif/ atmifyGifh/ zsmyHkeDvHkOD;wdk@pmawGxkwfcGifhðyzdk@ aumif;ygw,fAsm? 'gqdk “av#mhvmw,f”vdk@ ,Hk&r,fAs?

tJ'Drl 7 csuf &Sif;vif;yGJrSm pme,fZif;orm;wOD;u 0rf;om&Smvdk@ “'g[mEdkifiHawmftpdk;&u uwdðyxm;wJhtwdkif; 'Drdkua&pDwnfaqmufa&;twGuf yxrajcvSrf;vSrf;vdkufwmrdk@ óudqdkygw,f” vdk@ xajym&SmowJh? a=omfæ 15 ESpf/ 16 ESpf=umatmifzdESdyfxm;+yD;rS vSrf;vdkufwJh yxr ajcvSrf;[m “cGifhðyrnf/ okd@aomf cGifhrðy”wJhvm;Asmwdk@?+AdpHkeJ@ òAHpdygyJAsm?

armifpGrf;&nf Ò- tm[m& pmapmif trSwfpOf (58) 'DZifbmv/ (4) &uf 2005

EdkifiHwumtjrifrSm “jrefrmjynfrSm ppftm%m&Sifpepf &Sdaewm/'Drdkua&pDr&Sdwm/ vl@tcGifhta&;csKd;azmufwmawG”[m

“trsKd;om;*k%foduQm” xdcdkufaewmyJAs? trsKd;om;*k%foduQmudkwu,fav;pm; pdk;&drf&if ppfwyf*k%foduQmudk jr‡ifhwifwJhtaeeJ@

ppftm%m&Sifpepfzsufodrf;zdk@ pwifóu;pm;&rSmAs?

Page 123: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

123123123123123

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

tar&duefjynfaxmifpk/ e,l;a,mufòrd@rSm Armjynf&JŒ vl@tcGifhta&;ae@ tcrf;tem;w&yfudk (2006)ckESpf/ rwfv (12)/ we*FaEGae@rSm usif;yygw,f? tJ'Dtcrf;tem;rSm u|efawmfvJpum;ajym&ygw,f? rajymcifjyifqifoGm;ayrJhajymawmhrS csJ@& csKH@&wmawGvJ &Sdygw,f? rlvjyifqifxm;wJh pum;&yfudk ckwifjyvdkufygw,f?

t}uD;jrwfqHk; vl@tcGifhta&;acgif;aqmifu|efawmfausmif;om;b0rSm '\eduaA" bmom&yfudk avh&awmhrS urBmrSm

t}uD;jrwfqHk;eJ@ tapmqHk; vl@tcGifhta&; acgif;aqmif}uD;wOD;[m b,fyk*~dKvfvJqdkwm taotcsmqifjcifod&SdcGifh ñuHvdkuf&ygw,f? tJ'Dyk*~dKvfuawmh tjcm;r[kwfygbl;? u|efawmfwdk@ udk;uG,fqnf;uyfaewJhh Ak'</ u|efawmfwdk@ ae@pOf&Sdcdk;aewJh bk&m;yJjzpfygw,f?

'Dae@urBmrSm t}uD;qHk;vl@tzGJ@tpnf;uawmh urBmhukvor*~yJjzpfygw,f? ukvor*~}uD;&JŒ tajccHoabmw&m;uawmh EdkifiHtoD;oD;&JŒ tcsKyftjcmtm%meJ@ vlwOD;csif; &ydkifcGifhtcGifhta&;wdk@yJ jzpfygw,f? tJ'DESpf&yfudk vlom;tcsif;csif;/ EdkifiHtcsif;csif; yl;aygif;+yD; apmifha&SmufumuG,f=uzdk@eJ@ jr‡ifhwifoGm;=uzdk@yJ jzpfygw,f?

vl@tcGifhta&; a=unmpmwrf;}uD;udk 1948 ckESpfrSm ukvor*~u xkwfjyefw,f? 1948qdkwm ArmjynfvGwfvyfa&;&wJh ESpfyg? vGwfvyfa&;&awmh EdkifiHawmfoDcsif;vdktyfygw,f? tJ'DoDcsif;rSm “w&m;r#w vGwfvyfjcif;eJ@raoG/ wdk@ajywdk@ajr? rsm;vlcyfodrf; +idrf;csrf;apzdk@/ cGifhwlnDr#0g'jzLpifwJh ajy/ wdk@ajy wdk@ajr”vdk@ ajcqif;tjzpf zGJ@qdkxm;ygw,f? vl@tcGifhta&; a=unmpmwrf;rSm“vlcyfodrf;wdk@. Zmwd *k%foduQmESifhwuG vlwdkif;tnDtr#cHpm;cGifh&Sdonfh tcGifhta&;rsm;udktodtrSwfðyjcif;onf vlcyfodrf;wdk@. vGwfvyfr_w&m;r#wr_/ +idrf;csrf;r_wdk@. tajccHtkwfjrpfjzpfaoma=umifhwnf;”vdk@ yg&Sdygw,f? vlwdkif;vl@tcGifhta&;&rS vGwfvyfr_ +idrf;csrf;r_awGvJ &&Sd+yD;/w&m;r#wwJh qufqHa&;awGudk cHpm;=u&rSm jzpfygw,f? vl@tcGifhta&; rcHpm;&&if w&m;r#wr_vJr&Sd/ +idrf;csrf;a&;vJ r&Sd/ vl@oduQmawGvJ ysufpD;+yD; vlawG tusifhpm&dwWòydysuf ukefygw,f?vmbfpm;r_/ vk,ufr_ cdk;r_0Sufr_/ tEdkifusifhr_/ ykefuefr_awGjzpfay:+yD; avmu}uD; +idrf;csrf;om,mr_qdwfokOf; ukef&awmhwmygyJ?

vl@tcGifhta&; a=unmpmwrf;}uD;udk ArmjynfrSm yxrqHk; azmfjywmu 'Drdkua&pDjyef@yGm;a&;toif;u yHkESdyfxkwfa0wJh 'Drdkua&pDpmapmifav;xJrSm jzpfygw,f? vGwfvyfa&;&prSmyJ0ef}uD;csKyfOD;Ek&J@ ausmaxmufaemufcHeJ@ 'Drdkua&pDjyef@yGm;a&;toif;udk zGJ@pnf;wnfaxmifcJhygw,f?OuUÏu òrd@rausmif;tkyf}uD; ODbvGif/ 'kwd, OuUÏu AdkvfcsKyfatmifqef;uawmf a':cif=unf/twGif;a&;rSL;u yef;waemfOD;oef@? tzG J @0ifawGxJrSmawmh aZmf*s D / rif;ok0%f/ ord kif;rSm

bmvJ[Jh vlŒtcGifhta&;

Page 124: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

124124124124124

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

oHCmawmfawG[m EdkifiHa&;- bkef;}uD;eJ@rqdkifbl;vdk@ rajymyJ EdkifiH'kuQa&mufwdkif;0ifu,fcJhwm[mbk&m;tvdkawmfawGygyJ?armifxif/ ndKjrpwJh yk*~dKvfawG yg&Sdygw,f? pmtkyftzHk;rSm raqmufvkyf&ao;wJh ukvor*~taqmufttHkyHkudkvnf; azmfjyxm;ygw,f? tJ'D r*Fvm&SdwJh pmapmifav;udktar&duefjynfaxmifpk/ ajrmuftDvDEGdKufwuUodkvf pm=unfhwdkufrSm jrifzl;cJhygw,f? ArmjynfrSmawmh 'DavmufjrwfEdk;p&maumif;+yD; ordkif;wefzdk;&SdwJh ypPnf;rsKd;qdk&if&SdSdawmhr,f rxifygbl;?

aemufawmh ,leufpudku t*Fvdyfvdkwck/ Armvdkwck±dkufESdyf+yD; tacgufuav;vkyfxm;wJhpm&Gufuav;awGudk jrefrmEdkifiHausmif;wdkif;udk yHkaqmifa0iSzdk@ *syfpuULyHk;}uD; ESpfvHk;ydk@xm;ygw,f?tzHk;rSm ukvor*~wHqdyfeJ@ ‘vl@tcGifhta&;a=unmpmwrf;’vdk@ azmfjyxm;ygw,f? tajccHynmOD;pD;Xme&JŒ ±Hk;csKyf acsmifóudacsmif=um; =urf;jyifay:rSm ºuGufeJ@ ydk;[yfwdk@ todkufzGJ@xm;wJhtwGuf&Sif;vif;zdk@ qGJxkwfvdkufawmhrS vl@tcGifhta&;a=unmpmwrf;awGudk ra=unmbJ pGef@ypfxm;wmyguvm;vdk@ odvdkuf&+yD; rysufrpD; usef&Sdor#udk oef@&Sif;a&; vkyfxm;vdkufygw,f? uHtm;avsmfpGmygyJ? u|efawmfhtaeeJ@ &Spfav;vHk;ta&;awmfyHk}uD;eJ@ óuHóudufvdk@/ vl@tcGifhta&; a=unmpmwrf;awGudk trsKd;om;'Drdkua&pD tzGJ@csKyf&Sd&mudk ,loGm;+yD; a0iSvdkuf&ygw,f? ‘oA` 'geH/ "rR'geH/ Zdemwd’qdkwJhtwdkif; tjrwfqHk;'geudk ðyvdkuf&+yD; wtm;udk tm;&0rf;om yDwdjzmcJh&ygw,f? (zkef;armfuG,fvGefwm (18)ESpfajrmufvJjzpf/ vl@tcGifhta&;ae@vJjzpfwJh tcrf;tem;rSm udkzkef;armfqdkwJhuAsm&Snfwydk'fvJ &Gwfqdkcsifvdk@ txufygta=umif;t&mawGudk tusOf;csKH;cJh&ygw,f?)

tJ'D vl@tcGifhta&;w&m;awGudk tapmqHk;taumiftxnfazmfzdk@ OD;aqmiftm;xkwfcJ hol[m u|efawmfwdk@ udk;uG,fwJh Ak'<yJjzpfygw,f? Ak'<ay:xGef;cJ hwm[m [dk;t&ifESpfaygif;(2500)ausmfuvdk@yJ vlwdkif;odxm;ygw,f? u|efawmfwdk@[m rd±dk;zvm Ak'<bmomtjzpfeJ@ teaEœmteE Wig;yg;/ vuQ%ma&;oHk;yg;/ opPmav;yg;/ &wemoHk;yg;/ i&J/ edAŠmefqdkwmawGavmufyJtrSwfonmðycJh=uygw,f? Ak'<&J@ }uD;jrwfr_udk taotcsm rod&SdcJh=uygbl;? txl;ojzifh vl@tcGifhta&;acgif;aqmif}uD;/ +idrf;csrf;a&;acgif;aqmif}uD;qdkwmudk *±kwpdkufzGifhqdkoif=um;ay;wmrsKd;tvGefenf;yg;cJhygw,f?

Ak'<zGm;jrifcJhwm[m Zmwfjrifh ZmwfedrfhcGJjcm;r_/ taoG;ta&mifcGJjcm;r_/ tqifhtwef;cGJjcm;r_/bmomt,l0g'cJGjcm;r_awG trsKd;pHk/ trsm;qHk; ay:xGufcJhwJh EdkifiH}uD;wEdkifiHyg? tdENd,EdkifiHyg? Ak'<ursKd;ZmwfjrifhwJh omuD0ifrif;rsKd;jzpfygw,f? euQwfaA'ifq&mawGu p=u0aw;rif;jzpfEdkifw,fvdk@edrdwfzwfwmudk cH,lxm;&olvJ jzpfygw,f? trsm;od=uwJhtwdkif; Ak'<&JŒvltrnfu od'<wˆ ygwJh?od'<wˆrif;om;[m &G,frlEkòzd;/ ESpfq,fudk;rSm av;rsK d;edrdwfawGudk jrifawG@+yD; awmcd kumw&m;&SmcJhygw,f? Ak'<tjzpfa&mufawmh tedpP/ 'kuQ/ tewWw&m;awGudk a=unmcJhygw,f?tdENd,jynfa&m wurBmvHk;rSm edpPvdk@xifwmawG/ +rJw,f tpdk;&w,fvdk@ xifwmawGudk r+rJbl;/tpdk;r&bl;vdk@qdkwJh tewW0g'w&m;udk v$ifhxlvdkufygw,f?

Ak'<u vlawGvuf&SdcH,lae=uwJh +rJw,f/ jrwfw,fqdkwmawG[m r[kwfbl;? b0qdkwmqif;&JwJh w&m;awGyJ? qif;&JwJh w&m;awGu vGwfajrmufa&;w&m;udk igod+yDvdk@a=unmvdkufygw,f?'gayrJh ighudk ,Hk=u/ igajymovdk usif h=uvdk@ ra=unmbl;? yk*~ dKvfudk;uG,fr_udk ±_wfcsw,f?0*~vd&[ef;}uD;u Ak'<udk rrSdwfrokef =unfh±_jrwfEdk;/ =unfndKaewmudk vufrcHbJ y,fcscJhw,f?

Page 125: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

125125125125125

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

Ak'<u igajymvdk@qdk+yD;awmhvnf; ighw&m;udk trSefw&m;vdk@ r,HkeJ@b,fw&m;udkrqdk tpOfavmu,Hk=unfvufcHvmvdk@/ vl}uD;olrawGajymvdk@/ ynm&SdawGajymvdk@qdk+yD;awmhvnf; r,HkeJ@/ udk,fwdkifusifh}uH+yD;rS,Hkvdk@ umvmrokwfrSm a[mcJhwmudk vlwdkif;=um;zl;=urSmyg? jrwfpGmbk&m;&JŒ w&m;awmf&JŒ *k%fwcku {[dy\daumwJh? vmyg =unfhyg/ usifh}uHyg[k rygygatmif ac:aqmif wdkufwGef;jcif;iSmxdkufwefaom {[dy\daum/ *k%feJ@vJ jynfhpHkawmfrlay.wJh? ighw&m;vmusifh=unfh udk,fawG@t&rSefwmawG@rS ,Hkvdk@ pdefac:cJhygw,f? b,facgif;aqmifrsm; ‘'gr,HkeJ@/ iga[mwJhw&m;udkvnf; igajymwmrdk@qdk+yD; r,HkeJ@’vdk@ ajym&Jzl;ygovJ? tJ'Dvdk ajyma[m&Jol b,fESpfOD;rsm; &SdygovJ? u|efawmfawmhAk'<wOD;yJqdkwm =um;zl;ygw,f?

Ak'<acwfrSm twW0g'DawG v$rf;rdk;aewJh acwfjzpfygw,f? vltrsm;csufjcif;vufcHEdkifrSmvnf;r[kwfwJh Ak'<0g'udkoHCmhtzGJ@tpnf;ac: udk,fydkiftzGJ@wck zGJ@pnf;+yD; a[majymusifh}uHapcJhygw,f?Ak'<udk,fwdkif OD;jynf;&dwf+yD; uwHk;eJ@aeawmfrlygw,f? a&mifpHkydk;zJt0wfawGudk pGef@y,f+yD; opfacgufqdk;t0wf yHhoult0wfwdk@udk 0wf±Hk+yD; &&mtpm;tpmudk vlwef;pm;ra&G; pGef@}uJwmcH,l+yD; pm;oHk;ygw,f? oHCmhtzGJ@tpnf;rSm yg0ifvdkolwdkif; Ak'<vdkyJ 0wf±Hkpm;oHk;aexdkif=u&ygw,f? taetxdkifòcd;+cH+yD; tr_udpPenf;atmif aexdkifcdkif;ygw,f?

Ak'<&JŒ w&m;u ‘ynm’udk txl;ðyygw,f? jrwfaomtodynmudk &Sm&ygw,f? m%fynm&J@ txGwftxdyfu oAŠnKw^m%f bk&m;^m%fygyJ? toufarG;r_wdk@rSm ynmeJ@ toufarG;wmtjrwfqHk;ygyJ? tJ'gudk u|efawmfwdk@ tajccHynmtxufwef;ausmif;oHk;pmtkyf/ jrefrmzwfpm&J@yxrpmrsufESmrSm zwfEdkifygw,f? &Sifr[moDv0Hou zGifhqdkwifjyxm;wmyg? (ppfwdkuf+yD; toufarG;wm tjrwfqHk;vdk@a[mwm r&Sdygbl;?) Ak'<u ynmudk&Smcdkif;+yD; t,l0g'udk vGwfvyfcGifhay;ygw,f?vGwfvyfpGm ,Hk=unfcGifhqdkwJh ckacwfjrwfEdk;awmif;qdkr_ vl@tcGifhta&;udk Ak'<tapm}uD;uwnf;uazmfxkwfcJhwm r[kwfvm;?

Ak'<u vlwef;pm;cGJjcm;r_udk vdkvm;awmfrrlbl;? trsKd;ZmwfcGJjcm;r_udk rESpfoufbl;?trSefw&m;/ opPmw&m;qdkwm Zmwfra&G;bl;? usifh}uHEdkifol/ b,folrqdk trSefw&m;udk od&Sd&,lEdkifw,f? olaÏ;om;awG/ rif;om;awGudk OD;pm;ray;bl;? w&m;usifh}uHr_udk OD;pm;ay;r,f? qwWmonfOygvdqdkwm ZmwfedrfholyJ? ckacwftaeeJ@ qHyifn‡yfol acgif;&dwf/ rkwfqdwfy,fay;olaygh? Ak'<uomuD0ifrif;om;ajcmufa,muft&if qwWmonfudk &[ef;ðyay;ygw,f? qwWmonf[m oHCmhtzGJ@rSm 0g}uD;oljzpfvmygw,f? rif;om;awG[m qwWmonf&JŒaemufu/ atmufuyJ ae&ygw,f?OD;Eku 'kv†b&[ef;cH&Jw,f/ ol@xuf0g}uD;olawGudk uefawmhEdkifw,f? Adkvfae0if;uawmh oludk,fwdkif'kv†b&[ef;r0wfwJhtjyif ol@om;ajr;awGudkawmif &Sifðyay;zl;&JŒvm; rqdkEdkifbl;? bkef;}uD;udkuefawmhzdk@awmif 0efav;ygw,f?

Ak'<[mt&SifeJ@ u|efcGJjcm;wJh aus;u|efpepfudkvnf; y,fw,f? Ak'<acwfrSm u|ef rawGudkoHCmhabmif0ifapw,f? olaÏ;orD;/ bk&iforD;eJ@ aus;u|efawG[m bduQLeDabmifrSm twlwlygyJ?Ak'<u w&m;awmft& tm;vHk;[m "mwfav;yg;tzGJ@tpnf;yJvdk@ cH,lw,f? usm; rtm;vHk;twlwlyJ?'ga=umifh rdef;rvnf; a,musfm;awGvdk bduQLjzpfcGifhay;w,f? Ak'<acwfrSm bduQLeDomoem&SdcJhw,f/'gudk usifh&if 'Dvdkjzpfr,fqdkwJh w&m;[m usm;/ r ra&G;bl;? rdef;rvnf; &[EœmjzpfEdkifwmyJ? 'DacwfrSm

Page 126: ဘာလဲဟဲ့ ... ေမာင္စြမ္းရည္

126126126126126

bmvJ[Jh armifpGrf;&nf

bduQLeDudk ±Hk;wifppfaq;+yD; axmifcsowJh? bk&m;u vlwdkif;wef;wl usifh}uHcGifhay;wmudk ±Hk;wifppfaq;+yD;axmifcsowJh? bk&m;u vlwdkif;wef;wl usifh}uHcGifhay;wmudk udk,frusifhEdkif rusifhyJ ae±HkyJ? olwyg;udkraESmifh,Suf&if/ udk,fhudk,fudk,f aoa=umif;}uHwm r[kwfor#vkyfcGifh&ap&r,f r[kwfvm;? tajccHOya'u cGifhðyvdk@ ArmjynfrSm rGwfqvif/ c&pf,mefawGeJ@ ewfudk;uG,folawGvJ &Sdaewm r[kwfvm;?Ak'<bmomtcsif;csif;rSm 0denf;rnD&ifawmif &mZ0wfr_ rusL;vGefor# axmifcszdk@ oifhroifhudkb,fvdk±_axmifhu pOf;pm;ovJ rodEdkifygbl;? tHhzG,fokwygyJ?

Ak'<u u|efeJ@ t&Sif/ usm;eJ@r/ ZmwfjrifhZmwfedrfh rcGJa&;udk vufawG@usifhoHk; azmfxkwfoljzpf±Hkru Ak'<u &efjzpfwm/ ppfwdkufwmawGudkvnf; vufawG@wm;qD;cJhygw,f? Ak'<u v,form;awGtusKd;udk a&S;±_awmfrlygw,f? Ak'<u a&m[%Djrpf a&vkyGJuae ppfjzpfawmhr,fh aqGawmfrsKd;awmfv,form;awGudk +idrf;csrf;a&;w&m; a[mjyawmfrlcJhygw,f? 'gha=umifh vlawGtrsm;}uD; toufcsrf;om&m &cJhygw,f? +idrf;csrf;a&;[m ZD0dw'geygyJ?

u|efawmfwdk@ Armjynfordkif;[m yk*HusrS EdkifiHwEdkifiHtaeeJ@ aocsmcdkif+rJvmcJhygw,f? yk*Hudktaemf&xmrif;eJ@ &Sift&[Hwdk@twl xlaxmifcJh=uygw,f? Oa&my tv,facwfrSmvdk omoemh0efxrf;u bk&m;ay;wJh tcGifhtm%mt&qdk+yD; EdkifiHtkyfcsKyfa&;rSm vHk;0 0ifr,lcJhwm ArmjynfuHaumif;ygw,f? 'gayrJh tkyfcsKyfol rif;tpdk;&wdk@a=umifh jynfolvlxk 'kuQa&mufwdkif; oHCmawmf}uD;awGu t+rJ0ifa&muf[ef@wm;=uygw,f? &Sift&[Hudk qufcHwJh yHhoulrax&fqdkwm jynfolvSLwJhuxdefouFef;awmif r0wf±HkbJ okomefwpjyifrSm vlaov$rf;wJht0wfawGudkyJ aumuf,l0wf±Hkvdk@yHhoulrax&fvdk@ wGifw,f? yhHoulrax&fu e&ol ukvm;usrif;eJ@ e&oD[yawh w±kwfajy;rif;wdk@udk rif;qdk;rif;npfvdk@ac:+yD; olwdk@qGrf;udk rcHbl;? ukvm;usrif;u aemifawmfudk owfvdk@wJh/w±kwfajy;rif;u jynfolawGudk bk&m;wnfzdk@qdk+yD; ‘ay:wmqGJ’vdk@wJh? w±kwfajy;rif;vufxuf&Sif'domygarmuQvnf; +idrf;csrf;wreftjzpfeJ@ w±kwfrif;}uD;xH oGm;av#muf+yD; ‘'dkif,mavmh’+idrf;csrf;a&;pum; qdkcJhzl;ygw,f? ordkif;rSm oHCmawmfawG[m EdkifiHa&; bkef;}uD;eJ@ rqdkifbl;vdk@ rajymbJEdkifiH'kuQa&mufwdkif; 0ifu,fcJhwm[m bk&m;tvdkawmfawGygyJ? 'ga=umifh Ak'<eJ@Ak'<0g'[mjzifh vl@tcGifhta&;umuG,fa&;0g' +idrf;csrf;a&;0g'jzpfa=umif;udk tm;vHk;od&Sd *k%f,l=u+yD; vl@tcGifhta&;awmif;qdkyGJeJ@ +idrf;csrf;a&;yGJwdk@rSm vlwdkif;yg0if=uzdk@ Ed_;aqmfvdkufygw,f? oHCmawmfrsm;vnf;tpOftvmtwdkif; yg0ifaqmif&Guf=urSmygyJvdk@ ,Hk=unfrdyga=umif;?

armifpGrf;&nf Ò- tm[m& pmapmif trSwfpOf (62) {+yDv/ (9) &uf 2006