ژماره 377

20
وبهعی:ڵ زه ته4500 : تیراژ دینار1000 نرخیش دەکاتوێنە دابەڤ پەیک ئاای ب کۆمپانی3201274 : تهلهفۆنی شۆڕشی کوڕانر ئامادهیهرامبه ب-ۆڕشڕهکی ش: سلێمانی گهیشان ناون گشتییهی سیاسیهكی رۆژنامهیهریدهکاتای ئاوێنه د کۆمپانی)377( ژماره2013/5/14 مە سێشەمwww.awene.com 12 »» 17 »» جی سۆرانهش گهن شانی كردوه بیڵ ئافرهتییان لهگهریاوسهرگی هوهتهرنێته ئین لهڕێی12 »» 17 »» له"الهاان کڕی كه "به ئهو ئهشكهوتهیوهی خۆیڕانهو پای نزا كردبویه شوێن بۆ سهرگهڵووه" گهڕانهائیهكانه "به11 »» 7 »» 5 »» 10 »» هسێكته لهسهر كورد ك پێویساری بكهن دیی تاڵهبانی بۆ شوێنم ریکوه دهكات بهانی ئاماژه دڵش���اد گهرمیدیكاڵ دهبێ ڕا ڕاستهقینهوسڵمانی كه مهتیهسێك بهنیهركڵێت "هو ده بێت، ئهزامهندیپێن���اوی ڕه���ا لهنه پ���اكو ته بچێت دژ به"بهش���ار ئهسهد" خوداداێت، ئهگهر بجهنگ خوێنڕێژه تاغوته ئهویده".ه كوژرا شهانی دڵشاد گهرمیه، سلێمانی: ئاوێناس���ی كۆمهڵی سی ئهندام���ی مهكتهبیایبهتمی لهچاوپێكهوتنێكی ت ئیس���اكات كه ئهووه دهوێنهدا جهغت له بهئاوه ڕو���تا لهكوردستانه گهنجانهی ئێساد"و شهڕكردن،ن بۆ "جیهكهسوریا ده لههیهدیان هیوهنكان پهجۆره بهجۆرێك لهوههكانی كوردستانهێزه ئیس���امییه بههبن، ئهو وتی "ئهو ئهگهر ئهندامیش نیهنگرو یچ نهبێ دۆس���تو ه گهنجانه ئهو خهڵكه ئیسامییهن، كهسو كارییهن���ه پێویس���ت ب���و بهڕاس���تی زیاترهوه،هكیرنگییمیهكان بهگ ئیسان بكردایه، س���وریایا وهزعیراسهی دیڕهواووسڵمانه بهنا ڕۆژانه ئهو خهڵكه مژرێنو دهكوگهریهه وهحش���ی شێو بهونواری چوش پرس���ی زۆری گهنجێك���یوهیكات، بهب���ێ ئهمان لێ���ده نهچوناعكهرمان ئیقنمێكی شهرعییچ وه ههبێت،ستدا هردهندا لهبههیچ بارێكیا بهورهو بابهتێكی شهرعی گه بابهتهكهشرنگه". زۆر گوهش دهكات ب���هان���ی ئاماژه گهرمیكردنی مامۆس���تا ك���ه ئ���هو خۆكاندید پێباش نییه،نیائهدیهحهدین به سهناوت���ی "ئهگهر خهڵك���ی بهتوا ئ���هو واك مهس���عود نهبێتێزت���ر ل���هكه بههرێم،تی ه س���هرۆكایه���ۆ كێبڕكێ���ی باك مهس���عودهڵبژاردن���ی ك هوه ئ���هرزدهكات، خۆش���یمانبێو خ���ۆی ف���ه ترشیمانبێ".YPG ێزهكانیاب���ردوو ههفتهی ر ه تهمهردا لهوهشهڕی تلیانگهیاند كه ل راسره"هی نهله كهسهی كه له"جه پێنجدینویان س���عووه، دوانلیان گرتو بهدی ش���اریردنو خهڵكییش���یان كو سیانی���هك لهمهوبهریشین، ماوه س���لێمان لهسوریا گهنجێكی خهڵكی س���لێمانیوهیكردبودن" روو بۆ "جیهاد كر كوژرا كهته. ئهو و لهوێ���ك بو حس���ێن كه یهك حاجیهی لهس���هر دۆس���یران���هی تۆمهتباناس���ی پێش زارهیهكانی قوله زهویی س���لێمانیقام قایمهمهس���اڵحی حابردوی ساڵی رو كۆتای دهس���تگیركراوه سلێمانیهنهكانیوادگ�ایتایهندا لهوهی، پ���اش تهمیزكردنهزادك���را ئاكهی���انووهزادكردنه ئا���اری بڕیك���ه، بڕیارهوهیش���اندنهڵوهه هترهو دهرهوهی و كوردس���تان ب���هی دهڵێتكه���ت، پارێزهرههێڵێ جێدهسهریستی چارهوبراو بهم����هبه "ناتیری دهرهوهی وی سهفهشكی پزی كردوه". پ���اش ئاوێن���ه: س���لێمانی،���زی تهمیدگ���������ای داوهی ئ���ه���اری بڕی)310( م���ادهیهرێ���م به ههمو���ی حاجی حس���ێنو هزادكردن ئاسیرهیهی قوله دۆسیتبارهكانی تۆمهان���یهموی ههش���اندهوهوهڵو ه، چهندێ دهستگیركردهوه س���هرلهنو���ك لهمهوبهر حاجی حس���ێن رۆژێركردنی بهفڕۆك���هدهس���تگی ب���هر لهترهو دهرهوهی و ب���هولێرهوههه له بهپێدانیڵهات، حاجی حس���ێنه هوهیل بهمهبهس���تی ساغكردنه بهرتیتباره.سی تۆمهرهیهكانی قوله زهوین فازیل"رزاو، "كاوبرا پارێزهری ناگهیاند كهوێن���هی را بهئامبارهوه له سهردانی حاجی حسێندا "لهئێستا بهمهبهس���تیتی كردوه دهرهوهی وی، منش���كی پزیكردنیس���هر چارهیهوبرای���هم لهكالهت���ی ئ���هو كا وهركردنی بۆ دهستگیاریدا بڕی لهئێستا دهرچوه". ئ���هو وت���ی "حاج���ی حس���ێن���اری ل�هبڕیهفتهی���هكه له ب���هر دهرهوهیدنی سهردانی دهستگیركروهوشه بگهڕێتهتی كردوه، ئاماده و ك���ردوه داوای تهمی���زدگای دا پێش���ویقامی قایمنهكانیس���هوا پان لهسهره بدهۆچكردو بێنو ئیفاد ك ئهو بابهته". فهرمانبهری حاجی حسێن پێشتریهنو لهنی س���لێمانی بوهرهوا ش���اكراوهی بۆ دهر)310( دگاوه مادهی داهت���ه بهپێدانی تایبهك���ی مادهی كهو بهرتیل. رهشوههولێ���ر ئهو دوی هات���ینای جیدگای داێك یهك وهكزادكرد ك���ه كهس���هی ئاردهشت سهكانی رۆژنامهنوسبكوژه لهكرابو.ان تۆمهتبار عوسمیهكرچاوه س���هایبهت:هولێ���ر، ت ه بهئاوێن���هیولێ���رهوههدگای ه ل���هدادگایمه دا كه رۆژی دوش���همگهیاند را لهبهر نهبونیهولێ���ر دوی هاتینای جیزادكردد ئهو كهسهی ئاو ش���اهی بهڵگهی رۆژنامهنوسی كوش���تن كه بهتۆمهتن دهستگیركرابو.ردهشت عوس���ما سهوهی بۆ ئه ئاماژهكهی ئاوێنهرچاوه سه182 مادهیوب���راو بهپێی كرد كه نا نهبونینی بهڵگهوا لهبهر نهبوزاد كر ئاربدات وهكدی لهسه شاهی كههسێك كنبار.وا تا2013- 2-19 امهی ئاوێنه رۆژی رۆژن ئهوویكردهوهمهكهدا ب لهمانشێتی رۆژناردهشتی كوشتنی سه كهسهی بهتۆمهتردهمس���تگیركرابو، لهبه عوس���مان دهی كهوه ل���ههوه پهش���یمانبو دادوهردای" ئهوتبوبێتو وی كوش���توبراو ئهو ناهتیوویو نهناسی بینیوهردهشتی نهسههیه".تنیشیدا هستی لهكوشده نه س���اڵیكبویش���ت كه لهدایرده سهدنی زمانیساڵی خوێن لهدوا بو1987 حهدینی لهزانك���ۆی س���ه ئینگلی���زاری ئایی4 ان���ی بهیهش���تی كاتژمێر هیهنك���هی لهردهم كۆلێژه لهب���ه2010 اوه فڕێندراوهس���ێكی نهناس���ر چهند كژراوی رۆژ تهرمهك���هی بهك���و دوای دووه. لهموسڵ دۆزرایهكارینگ���هی داواب���هری فهرماڕێوه بهرهاد حاتم گش���تی س���لێمانی، د. فهاس���ای یكردن���یدهر بهبارهت س���هردن���ی گش���تی كه بهپێ���ی ئهو لێبوورهیهی گههك دۆسیی ژمارهی یاسایهیگهیاند "ێت، راهڵ���ی" دادهخر " گهنداسای یكردنییچ پاس���اوێك بۆ دهر همهی مس���اوه نییه لێبوردنی گش���تیاسی نهبێت". سیمی لێدوانیوه لههت بهئاوێنه: تایباكانی لیس���ته جیاجی چهند ئهندامێكیبهریڕێوه���ی كوردس���تان به پهرلهمان گشتی سلێمانی،كارینگهی داوا فهرمارایه كهم دهڵێت " ئاشكرهاد حات د. فه لێبوردنی گشتی لهپهرلهمانیاس���ای یوهیم ئه، بهه دهرچوهردس���تانهو كوهمور ه جێ���ی سهرس���وڕمانه ئهگ���ههبونوهدا نهكان لهگهڵ ئه فراكس���یۆنه پهس���هندبكرێت، ئهی ش���ێوهی بهو پهسهندكرا؟". چۆناڵێنن پێماننی دهداتو بهقس���هكاوا درێژه ناوبركم���هت چ���ی بو���ا حی دهڵێ���ت" ئای لێبوردنیاسای پڕۆژه یئامادهكردنی لههیهنێك هیه ا هی���چ، وه ئای گش���تیان���ی كردبێ مهیدهك���یوهی لێكۆڵینهیو یاسای جهدوایراس���هكردنی بۆ دی2007 لهساڵیتێكداهتی، لهكای كۆمه لێبوردنی گش���تی دهرچوهاس���ای ی لهكوردستان؟!".هندروستی:ری ت وهزی ئهڤاستینهكهی دهرزیوههكی نهبوچ كێشهی هییگهیاندن را كوردستاهرێمیتی هس���تی حكومه تهندروری وهزی نهخۆش30 وهۆیههابردوودا بهماوهی ر ئهڤاستین كه له "دهرزیونهی ئهوهش نموو، كه بۆ ئ���هوهس���تدابو چاویان لهدینای بیین.و بۆ پشكن كرابو ئهڵمانیاتیوانهی و رهرزیه دههكان پشكنینرئهنجامی: دهگهیاندوهی راهندروستی ئهری ت وهزیك ئهوروهه، ه نییههكیچ كێشهی هیرزیهو دهخهن كه ئهوه دهرده ئهنینهكه لهپشكمانشێوهه هو بهكارهاتبونهشهی كه به كهلوپههكیژنهیستییهكان لیم بۆ دهرخس���تنی را، بهوه پاك دهرچو نزیكداهكیئایندهیانهش لهرێتو ئهو نهخۆشهێن زانستی پێكدهسهر.تنی چارهگرێن بۆ وهرڵمانیا دهكروانهی ئه رههرێمیهرمان لهرهوشی دهت بهبارهتهڕوو سههكی خسوهیونكردنههندروستی چهند رری ت وهزیهندروستیری توهش وهزی، بۆ ئهوهیهو بارهتهكهی لهنی وهزارهكییهكاردستانو كارو چا كووبراون،پ لهناو خرا بهسهرچو دهرمانی ماوه تهن838 زیاتر لهابردووداماوهی ریگهیاند له راروهكه، هوه تێدا نهبودروس���تیان كه مهرجی تهنن داخراونكۆ ادهی عی164 روهك���ه هكردنی س���هرپێچیهۆیهر بهوس���ت كراون، هدهرمان درهت به تایبوهی لێكۆڵینهژنهی لی6 ای دهرمان. كۆمپانی4 ن داخراون لهگهڵ كۆگای دهرما18 وهمایهكانه رێن10 ابردووداماوهی رش ووتی: لهوهكانی خستهڕوو بۆ ئه ئاماره زیاترهندروس���تیری ت وهزیماننی داوا بزواند7 هاروههرمان، ه كۆگای ده5 دگا لهگهڵی دراون بهدا تهلهفزیۆن كهناڵیۆنی. تهلهفزی كهناڵی7 ه لهدژیهی ه61 داگهیاند: لهئێستاوهی راهندروس���تی ئهری تدا وهزیمهوانیهه رۆژنای ئهو كۆنگر لهكۆتایهرێمداهرمانانهی لهو ده ئه% 40 - 25 روهكه، هپ كراوهدهرمان چاهت به تایب���ۆن لۆگۆی ملیكهونهتر دههك���ی زۆرش رێژهی ئهمس���اڵیییه كه تا كۆتایرهتیان پێوهن لۆگ���ۆی وهزا���ه هبێت لهگهڵ ئهو لۆگۆیانه.ر دهرخشیان لهسهوهو نكانهزاره باهسێك بچێتهر ك هانی: دڵشاد گهرمییدههر ئهسهد" بجهنگێت كه كوژرا شه دژ به"بهشاهكانی زهویندهڵی حاجی حسێن كه لهگههێڵێتستان جێدهه، كوردوه تێوهگسیهورهی قوله17 »» م ریک3 »» 18 »» خۆی کوردستانرەکی ناوڵی.. دوژمنی سەندە گەوهی كشانهكانی گهری پهكهكه..زادكراردهشت عوسمان ئاكرابو بهكوشتنی سهی تۆمهتبارن لێكراوه گوما ئهوكردنییچ پاساوێك بۆ دهر گشتی سلێمانی: هكاری داوااسی نهبێت سیمهی مساوه نیه لێبوردنی گشتیاسای یردهشت عوسمان سه

description

 

Transcript of ژماره 377

Page 1: ژماره 377

ته‌اڵڵ‌زه‌وبه‌عی‌:

کۆمپانیای‌باڵڤ‌پەیک‌ئاوێنە‌دابەش‌دەکات‌نرخی‌‌1000دینار‌ تیراژ:‌‌4500 ته‌له‌فۆن:‌3201274 ‌ ناونیشان:‌سلێمانی‌گه‌ڕه‌کی‌شۆڕش-‌به‌رامبه‌ر‌ئاماده‌یی‌شۆڕشی‌کوڕان‌

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )377( سێشەممە 2013/5/14

w w w . a w e n e . c o m

12 »» 17 »»

شه ش گه نجی سۆران هاوسه رگیرییان له گه ڵ ئافره تی بیانی كردوه

له‌ڕێی‌ئینته‌رنێته‌وه 12 »» 17 »»

ئه و ئه شكه وته یان کڕی كه "به هاالله " كردبویه شوێنی نزاو پاڕانه وه ی خۆی

«« ‌‌‌‌‌‌‌‌11"به‌هائیه‌كان"‌گه‌ڕانه‌وه‌‌بۆ‌سه‌رگه‌ڵو 7 »»

5 »»

10 »»پێویسته له سه ر كورد كه سێك بۆ شوێنی تاڵه بانی دیاری بكه ن

ریکالم

دڵش���اد گه رمیانی ئاماژه به وه ده كات كه موسڵمانی ڕاسته قینه ده بێ ڕادیكاڵ بێت، ئه و ده ڵێت "هه ركه سێك به نیه تی پ���اك و ته نه���ا له پێن���اوی ڕه زامه ندی خودادا بچێت دژ به "به ش���ار ئه سه د" ئه و تاغوته خوێنڕێژه بجه نگێت، ئه گه ر

كوژرا شه هیده ".گه رمیانی دڵشاد سلێمانی : ئاوێنه ،

ئه ندام���ی مه كته بی سیاس���ی كۆمه ڵی تایبه ت له چاوپێكه وتنێكی ئیس���امی به ئاوێنه دا جه غت له وه ده كات كه ئه و گه نجانه ی ئێس���تا له كوردستانه وه ڕو له سوریا ده كه ن بۆ "جیهاد" و شه ڕكردن، به جۆرێك له جۆره كان په یوه ندیان هه یه به هێزه ئیس���امییه كانی كوردستانه وه ئه گه ر ئه ندامیش نه بن، ئه و وتی "ئه و

گه نجانه هیچ نه بێ دۆس���ت و الیه نگرو كه س و كاری ئه و خه ڵكه ئیسامییه ن، الیه ن���ه ب���و پێویس���ت به ڕاس���تی زیاتره وه ، به گرنگییه كی ئیسامیه كان دیراسه ی وه زعی س���وریایان بكردایه ، ڕۆژانه ئه و خه ڵكه موسڵمانه به ناڕه واو به و شێوه وه حش���یگه ریه ده كوژرێن و گه نجێك���ی زۆریش پرس���یاری چون و

ئه وه ی به ب���ێ لێ���ده كات، نه چونمان ئیقناعكه رمان شه رعی وه اڵمێكی هیچ به هیچ بارێكیاندا له به رده ستدا هه بێت، بابه ته كه ش بابه تێكی شه رعی گه وره و

زۆر گرنگه ".گه رمیان���ی ئاماژه ب���ه وه ش ده كات ك���ه ئ���ه و خۆكاندیدكردنی مامۆس���تا سه الحه دین به هائه دینی پێباش نییه ،

ئ���ه و وت���ی "ئه گه ر خه ڵك���ی به تواناو نه بێت مه س���عود ل���ه كاك به هێزت���ر ب���ۆ كێبڕكێ���ی س���ه رۆكایه تی هه رێم، مه س���عود كاك هه ڵبژاردن���ی ئ���ه وه خ���ۆی ف���ه رزده كات، خۆش���یمانبێ و

ترشیمانبێ". YPG هێزه كانی راب���ردوو هه فته ی رایانگه یاند كه له شه ڕی تل ته مه ردا له و

پێنج كه سه ی كه له "جه لهه ی نه سره " به دیلیان گرتووه ، دوانیان س���عودین و سیانیش���یان كوردن و خه ڵكی ش���اری له مه وبه ریش ماوه ی���ه ك س���لێمانین، گه نجێكی خه ڵكی س���لێمانی له سوریا كوژرا كه بۆ "جیهاد كردن" روویكردبووه

ئه و واڵته .

حاجی حس���ێن كه یه كێ���ك بو له و تۆمه تباران���ه ی له س���ه ر دۆس���یه ی زانا پێش قوله ره یس���ی زه ویه كانی حه مه س���اڵحی قایمقامی س���لێمانی ده س���تگیركراو كۆتایی ساڵی رابردو له الیه ن دادگ�ای تاوانه كانی سلێمانیه وه ته میزكردنه وه ی پ���اش ئازادك���را، ئازادكردنه وه كه ی���ان و بڕی���اری بڕیاره ك���ه ، هه ڵوه ش���اندنه وه ی كوردس���تان ب���ه ره و ده ره وه ی واڵت جێده هێڵێ���ت، پارێزه ره كه ی ده ڵێت چاره سه ری به م����ه به ستی "ناوبراو پزیشكیی سه فه ری ده ره وه ی واڵتی

كردوه ".پ���اش ئاوێن���ه : س���لێمانی ، ته می���زی دادگ���������ای ئ���ه وه ی

هه رێ���م به م���اده ی )310( بڕی���اری ئازادكردن���ی حاجی حس���ێن و هه مو تۆمه تباره كانی دۆسیه ی قوله ره یسی هه مویان���ی هه ڵوه ش���انده وه و س���ه رله نوێ ده ستگیركرده وه ، چه ند حس���ێن حاجی له مه وبه ر رۆژێ���ك ب���ه ر له ده س���تگیركردنی به فڕۆك���ه له هه ولێره وه ب���ه ره و ده ره وه ی واڵت به پێدانی حس���ێن حاجی هه ڵهات، به رتیل به مه به س���تی ساغكردنه وه ی

زه ویه كانی قوله ره یسی تۆمه تباره .پارێزه ری ناوبراو، "كارزان فازیل" راگه یاند كه به ئاوێن���ه ی له مباره وه سه ردانی حسێن حاجی "له ئێستادا ده ره وه ی واڵتی كردوه به مه به س���تی من پزیش���كیی ، چاره س���ه ركردنی

وه كاله ت���ی ئ���ه و كابرای���ه م له الیه و له ئێستادا بڕیاری ده ستگیركردنی بۆ

ده رچوه ".حس���ێن "حاج���ی وت���ی ئ���ه و ل�ه بڕی���اری له هه فته ی���ه ك ب���ه ر ده ره وه ی سه ردانی ده ستگیركردنی واڵتی كردوه ، ئاماده شه بگه ڕێته وه و ك���ردوه داوای ته می���ز دادگای پاس���ه وانه كانی قایمقامی پێش���وی كۆچكردو بێن و ئیفاده بده ن له سه ر

ئه و بابه ته ".حاجی حسێن پێشتر فه رمانبه ری ش���اره وانی س���لێمانی بوه و له الیه ن دادگاوه ماده ی )310(ی بۆ ده ركراوه كه ماده یه ك���ی تایبه ت���ه به پێدانی

ره شوه و به رتیل.

دادگای جینایات���ی دوی هه ولێ���ر ئه و كه س���ه ی ئازادكرد ك���ه وه ك یه كێك سه رده شت رۆژنامه نوس له بكوژه كانی

عوسمان تۆمه تباركرابو. س���ه رچاوه یه ك تایبه ت: هه ولێ���ر، به ئاوێن���ه ی هه ولێ���ره وه ل���ه دادگای راگه یاند كه رۆژی دوش���ه ممه دادگای جینایاتی دوی هه ولێ���ر له به ر نه بونی

به ڵگه و ش���اهید ئه و كه سه ی ئازادكرد كه به تۆمه تی كوش���تنی رۆژنامه نوس سه رده شت عوس���مان ده ستگیركرابو. سه رچاوه كه ی ئاوێنه ئاماژه ی بۆ ئه وه كرد كه ناوب���راو به پێی ماده ی 182/ج ئازاد كرا له به ر نه بونی به ڵگه و نه بونی كه سێك كه شاهیدی له سه ربدات وه ك

تاوانبار.

رۆژنامه ی ئاوێنه رۆژی 2-19 -2013 له مانشێتی رۆژنامه كه دا باڵویكرده وه ئه و كه سه ی به تۆمه تی كوشتنی سه رده شت عوس���مان ده س���تگیركرابو، له به رده م دادوه ردا په ش���یمانبوه وه ل���ه وه ی كه ئه و ناوبراوی كوش���تبێت و وتبوی " ئه و نه ناسیویه تی و بینیوه و نه سه رده شتی

نه ده ستی له كوشتنیشیدا هه یه ".

سه رده ش���ت كه له دایكبوی س���اڵی 1987 بو له دواساڵی خوێندنی زمانی س���ه الحه دین له زانك���ۆی ئینگلی���زی كاتژمێر هه ش���تی به یان���ی 4ی ئایاری 2010 له ب���ه رده م كۆلێژه ك���ه ی له الیه ن چه ند كه س���ێكی نه ناس���راوه فڕێندرا و دوای دو رۆژ ته رمه ك���ه ی به ك���وژراوی

له موسڵ دۆزرایه وه .

داواكاری فه رمانگ����ه ی به ڕێوه ب����ه ری گش����تی س����لێمانی ، د. فه رهاد حاتم یاس����ای به ده ركردن����ی س����ه باره ت لێبوردن����ی گش����تی كه به پێ����ی ئه و گه وره ی دۆسییه ی ژماره یه ك یاسایه " گه نده ڵ����ی " داده خرێت، رایگه یاند " هیچ پاس����اوێك بۆ ده ركردنی یاسای لێبوردنی گش����تی نییه مس����اوه مه ی

سیاسی نه بێت".تایبه ت به ئاوێنه : له وه اڵمی لێدوانی

چه ند ئه ندامێكی لیس����ته جیاجیاكانی په رله مان����ی كوردس����تان به ڕێوه به ری فه رمانگه ی داواكاری گشتی سلێمانی ، د. فه رهاد حاتم ده ڵێت " ئاشكرایه كه یاس����ای لێبوردنی گشتی له په رله مانی كوردس����تانه وه ده رچوه ، به اڵم ئه وه ی جێ����ی سه رس����وڕمانه ئه گ����ه ر هه مو فراكس����یۆنه كان له گه ڵ ئه وه دا نه بون به و ش����ێوه یه په س����ه ندبكرێت، ئه ی

پێمانناڵێن چۆن په سه ندكرا؟".

ناوبروا درێژه به قس����ه كانی ده دات و ده ڵێ����ت" ئای����ا حیكم����ه ت چ����ی بو له ئاماده كردنی پڕۆژه یاسای لێبوردنی گش����تی ، وه ئایا هی����چ الیه نێك هه یه كردبێ مه یدان����ی لێكۆڵینه وه یه ك����ی یاسایی و جه دوای دیراس����ه كردنی بۆ كۆمه اڵیه تی ، له كاتێكدا له ساڵی 2007 ده رچوه گش����تی لێبوردنی یاس����ای

له كوردستان؟!".

وه زیری ته ندروستی : ده رزیه كه ی ئه ڤاستین

هیچ كێشه یه كی نه بووه

وه زیری ته ندروس���تی حكومه تی هه رێمی كوردستان رایگه یاند "ده رزی ئه ڤاستین كه له ماوه ی رابردوودا به هۆیه وه 30 نه خۆش بینایی چاویان له ده س���تدابوو، كه بۆ ئ���ه وه ش نموونه ی ئه و

ده رزیه ره وانه ی واڵتی ئه ڵمانیا كرابوو بۆ پشكنین.وه زیری ته ندروستی ئه وه ی راگه یاند: ده رئه نجامی پشكنینه كان ئه وه ده رده خه ن كه ئه و ده رزیه هیچ كێشه یه كی نییه ، هه روه ك ئه و كه ل وپه النه شه ی كه به كارهاتبوو به هه مانشێوه له پشكنینه كه پاك ده رچووه ، به اڵم بۆ ده رخس���تنی راستییه كان لیژنه یه كی زانستی پێكده هێنرێت و ئه و نه خۆشانه ش له ئاینده یه كی نزیكدا

ره وانه ی ئه ڵمانیا ده كرێن بۆ وه رگرتنی چاره سه ر.

وه زیری ته ندروستی چه ند رونكردنه وه یه كی خسته ڕوو سه باره ت به ره وشی ده رمان له هه رێمی كوردستان و كارو چاالكییه كانی وه زاره ته كه ی له و باره یه وه ، بۆ ئه وه ش وه زیری ته ندروستی رایگه یاند له ماوه ی رابردوودا زیاتر له 838 ته ن ده رمانی ماوه به سه رچوو خراپ له ناوبراون، ه���ه روه ك 164 عیاده ی الكۆاڵن داخراون كه مه رجی ته ندروس���تیان تێدا نه بووه ، هه روه ك 6 لیژنه ی لێكۆڵینه وه ی تایبه ت به ده رمان دروس���ت كراون، هه ر به هۆی س���ه رپێچیكردنی

رێنمایه كانه وه 18 كۆگای ده رمان داخراون له گه ڵ 4 كۆمپانیای ده رمان.وه زیری ته ندروس���تی زیاتر ئاماره كانی خسته ڕوو بۆ ئه وه ش ووتی : له ماوه ی رابردوودا 10 كه ناڵی ته له فزیۆنی دراون به دادگا له گه ڵ 5 كۆگای ده رمان، هه روه ها 7 بزواندنی داوامان

هه یه له دژی 7 كه ناڵی ته له فزیۆنی .له كۆتایی ئه و كۆنگره رۆژنامه وانیه دا وه زیری ته ندروس���تی ئه وه ی راگه یاند: له ئێستادا 61 ملی���ۆن لۆگۆی تایبه ت به ده رمان چاپ كراوه ، هه روه ك 25-40% ئه و ده رمانانه ی له هه رێمدا ه���ه ن لۆگ���ۆی وه زاره تیان پێوه یه كه تا كۆتایی ئه مس���اڵیش رێژه یه ك���ی زۆرتر ده كه ونه

بازاره كانه وه و نرخشیان له سه ر ده بێت له گه ڵ ئه و لۆگۆیانه .

دڵشاد‌گه‌رمیانی‌:‌هه‌ر‌كه‌سێك‌بچێت‌دژ‌به‌"به‌شار‌ئه‌سه‌د"‌بجه‌نگێت‌كه‌‌كوژرا‌شه‌هیده‌

حاجی‌‌حسێن‌كه‌‌له‌گه‌نده‌ڵی‌‌زه‌ویه‌كانی‌‌قوله‌ره‌یسیه‌وه‌‌تێوه‌گالوه‌‌،‌كوردستان‌جێده‌هێڵێت

17 »»

ریکالم

3 »»

18 »»

گەندەڵی..‌دوژمنی‌سەرەکی‌ناوخۆی‌کوردستان

كشانه وه ی گه ریالكانی

په كه كه ..

ئه‌و‌گومان‌لێكراوه‌ی‌‌تۆمه‌تباركرابو‌به‌كوشتنی‌‌سه‌رده‌شت‌عوسمان‌ئازادكرا

داواكاری‌‌گشتی‌‌سلێمانی‌:‌هیچ‌پاساوێك‌بۆ‌ده‌ركردنی‌‌یاسای‌‌لێبوردنی‌‌گشتی‌‌نیه‌‌مساوه‌مه‌ی‌‌سیاسی‌نه‌بێت

سه رده شت عوسمان

Page 2: ژماره 377

هه‌واڵ(377( سێشه ممه 22013/5/14

ریکالم

تائێستا‌هیچ‌له‌رێككه‌وتنی‌‌به‌غدا‌جێبه‌جێنه‌كراوه‌ ئا: ئاوێنه

ئه ندامی سه ربه خۆی په رله مانی عێراق د. مه حمود عوسمان سه باره ت

به جێبه جێكردنی رێككه وتنی نێوان مالیكی و نێچیرڤان بارزانی ده ڵێت"

تائێستا هیچ جێبه جێنه كراوه ، هه مو الیه نه كان ده یانه وێت كات بكوژن، به اڵم بارودۆخه كه و فشاری ئه مه ریكا و ئێران

ده بێته هۆی ئه وه ی هه ندێك خاڵی ئه و رێككه وتنه جێبه جێبكرێت".

له چاوپێكه وتنێك���ی تایب���ه ت له گ���ه ڵ ئاوێنه كه س���ایه تی سیاس���ی به ئه زمون د.مه حمود عوس���مان باس له وه ده كات ئه و رێككه وتنه ی ئه مجاره له نێوان به غدا و كورد ك���راوه ئه گ���ه ر به غدا بش���یه وێت كات بكوژێت" به وپێی���ه ی رێككه وتنه كه ئێ���ران و ئه مه ری���كا و یه كێت���ی ئه وروپا و نه ته وه یه كگرتوه كانیش���ی كۆمه ڵ���ه ی فش���ارده خه نه هێزانه ئ���ه م له پش���ته و س���ه ر هه ردوال له به رئه وه هه ندێك خاڵی لێجێبه جێده كرێ���ت". ئه و ئاماژه بۆ ئه وه ده كات ك���ه مه س���ه له ی جێبه جێك���ردن ه���ه ردوال و به به رژه وه ن���دی په یوه ن���دی هه ستیاره كه ی بارودۆخه هاوس���ه نگیی و

عێراقیشه وه هه یه . ده س���تپێكردنی س���ه ره تای ناوب���راو جێبه جێكردن���ی ئ���ه و رێككه وتن���ه ب���ۆ هاتن���ی ئه و وه ف���ده ده گه ڕێنێت���ه وه كه

رۆژی یه كش���ه ممه به س���ه رۆكایه تی فالح فه ی���از راوێژكاری مالیك���ی و به ڕێوه به ری به ی���اوه ری تاری���ق د. نوس���ینگه كه ی زێب���اری هاتونه ته كوردس���تان و بابه كر هه رێ���م و س���ه رۆكی جێگ���ری له گ���ه ڵ س���ه رۆكی حكومه ت كۆبونه ته وه و ده ڵێت "ده بێت ل���ه و كۆبونه وان���ه دا میكانیزمی رێككه وتنه كه و خش���ته ی جێبه جێكردنی

كات بۆ هه ركێشه یه كیان دابنێن".د. مه حمود عوس���مان ئه و ده نگۆیانه ره تده كاته وه كه مالیكی ئیمزای له س���ه ر ئ���ه و رێككه وتنه نه كردبێ���ت كه له گه ڵ نێچیرڤ���ان بارزانی دو هه فت���ه له مه وبه ر له به غدا ئه نجامیداو، وتی " راسته سه رۆك وه زیرانی عێراق س���ه ره تا وتویه تی ) ئه و رێكه وتنه ئیمزا ناكات، خۆ هه رێم و به غدا دو ده وڵ���ه ت نین(، ب���ه اڵم دڵنیام دواتر ئیمزای كردوه و هیچ گومانم له ئیمزاكردنی ئه و رێككه وتنه له الیه ن مالیكیه وه نییه ".

س���ه باره ت به داواكارییه كانی كورد له و رێككه وتن���ه دا و پێداگری ئه وان له س���ه ر پاره ی كۆمپانیاكان و كردنی به ئه وله ویه تی ئه و رێككه وتن���ه ، د. مه حمود ئاماژه بۆ ئه وه ده كات كه ئه و بۆچونه راس���تنین و زانی���اری ئ���ه و كۆبونه وه ی كوردس���تان ئاش���كرا ده كات ك���ه له گ���ه ڵ نێچیرڤان بارزان���ی س���ه رۆكی حكومه ت���ی هه رێم )مه س���ه له ی پێیوتبون ئه نجامیانداب���و پ���اره ی كۆمپانیاكانی نه وت له گه ڵ به غدا كێش���ه مان نییه و، پاره ی كۆمپانیاكانمان

له الیه كی تره وه دابینكردوه ، ئه گه ر به غدا نه شیدات بۆ ئێمه گرنگ نییه (.

ئه و ئه ندام په رله مانه جه خت له س���ه ر ن���ه وت و گرنگ���ی له س���ه ر قس���ه كردن سه رس���وڕمانی ده كاته وه و داهاته ك���ه ی خ���ۆی پیش���انده دات ك���ه ئه وده م���ه ی له كوردستان باسی ئه م دۆسییه ده كرێت و وتی " الم سه یره كه باسی ئه م دۆسیه یه ده كرێت خه ڵك���ی كوردس���تان ئه وه نده به حه ساسییه ته وه مامه ڵه ی له گه ڵ ده كه ن له كاتێكدا كه دوارۆژی سیاسی كوردستان

په یوه ندیه كی گرنگی به نه ته وه ده بێت".ده رب���اره ی ئه و هه ڵوێس���ت گۆڕینه ی كورد له دۆس���تایه تی س���وننه وه له عێراق ب���ۆ رێككه وتن له گه ڵ ش���یعه و تا چه ند ئه م س���ه نگه ر گۆڕینه زه ره ر به مه سه له ی ك���ورد ده گه یه نێ���ت، د. مه حمود وتی " ئێمه هاوپه یمانیمان له گه ڵ كه سدا نییه ، له گه ڵ هه مو الی���ه ك په یوه ندیمان هه یه ، س���وننه كان هیچیان بۆ ك���ورد نه كردوه ت���ا هاوپه یمانیمان له گه ڵیان���دا هه بێت، یان هاوپه یمانی له گه ڵ ش���یعه ببه ستین دژی س���وننه ، ی���ان به پێچه وانه وه ، ئێمه په یوه ندیم���ان له گه ڵ هه م���و الیه نه كاندا هه یه . ئه وه ی ك���راوه رێككه وتنی نێوان

حكومه تی فیدراڵ و هه رێمه ".س���ه باره ت به هه ڵبژاردن���ی ك���ورد بۆ كات���ی رێككه وتنه كه له گ���ه ڵ به غدا كه له كاتێكدا بو هێزه كانی مالیكی له رێگای تانك���ه وه هێرش���یان ده كرده فڕۆك���ه و

سه ر خۆپیش���انده رانی حه ویجه و شوێنه س���وننیه كانی تری عێراق، ئ���ه و ئه ندام په رله مانه وتی " هه ڵویس���تمان له س���ه ر ئه و ده س���تدرێژیانه رونبوه و كاتی خۆی ئه وه ده ڵێت" دكت���ۆر مه حكوممانكرد"، چه ند مانگه سوننه خۆپیشاندان ده كه ن یه ك هه ڵوێستیان له س���ه ر كورد نه بوه ، به رامبه ر ئه وه ئێمه پاڵپش���تی داواكارییه ده س���تورییه كانی خۆپیشانده رانی ناوچه

سوننیه كانمان كردوه ". س���ه رۆك وه زیران���ی عێ���راق ن���وری مالیك���ی و س���ه رۆكی حكومه ت���ی هه رێم نێچێرڤ���ان بارزان���ی ، رۆژی 29_4 ب���ۆ كۆتای���ی هێن���ان به كش���انه وه ی وه زیرو رێككه وت���ن ك���ورده كان په رله مانت���اره له س���ه ر پێكهێنان���ی لیژنه یه كی هاوبه ش نه وت و یاس���ای یه كالیكردن���ه وه ی ب���ۆ گاز له س���ه ر بناغه ی رێككه وتنی 2007، فه رمانده یی كێش���ه ی چاره س���ه ركردنی ناوچه جێناكۆكه كان، هه ردوال كاربكه ن بۆ راستكردنه وه ی سنوری ئیداری شاره كان ك���ه له س���ه رده می رژێم���ی پێش���و به ر ته عریب و تێكدان كه وتبون، كه یسی ڤیزاو فرۆكه خان���ه كان به هه ماهه نگ���ی له الیه ن هه ردوالوه به ڕێوه ببرێن، حكومه تی به غدا راپه ڕین و ئه نفال و كیماباران و قوربانیانی ئ���اواره ك���ورده كان قه ره ب���و بكاته وه . به هێزكردنی ته نیس���قی نێوانیان له رێگای دانان���ی نوێنه رایه تیه ك���ی هه رێم له به غدا

به مه به ستی زانیاری گۆڕینه وه .

دوای تێپه ڕین���ی هه فته ی���ه ك به س���ه ر ئه حمه د ئیبراهیم هێرۆ س���ه ردانه كه ی بۆ ئێران، دوێنێ ئێواره دكتۆر به رهه م خێزانیدا س���ه رباخی له گ���ه ڵ س���اڵح به گه ش���تێكی ناره سمی گه یشته ئێران، هه رچه نده س���ه ردانه كه به "شه خس���ی " ناوده برێ���ت، به اڵم میدیاكانی ئه و واڵته سه ردانه كه به هه وڵدان بۆ جێگرتنه وه ی

تاڵه بانی شرۆڤه ده كه ن.به پێ���ی هه واڵی به ئاوێنه : تایب���ه ت كوردپرێس���ی ئێران س���ه ره ڕای ئه وه ی ئه م سه ردانه ی دكتۆر به رهه م بۆ ئێران

له سه ر داوای ئوس���تانداری ئه سفه هان ناره س���می و به س���ه ردانێكی ب���وه و به اڵم ناوده برێت، خێزانی شه خس���ی و نازم ده ب���اغ نوێنه ری حكومه تی هه رێم جه غتی ل���ه وه كردوه ت���ه وه كه دكتۆر به رهه م له م س���ه ردانه یدا چاوی به چه ند گه وره به رپرس���ێكی ئێ���ران ده كه وێ و سیاس���ی به هه لومه رج���ی س���ه باره ت عێراق ده دوێن، س���ایتی ناوبراو ئاماژه ب���ه وه ده كات كه ئه وه ی جێی تێبینییه سه ردانه كه ی دكتۆر به رهه م راسته وخۆ به دوای گه ش���ته كه ی هه فته ی رابردوی

هێ���رۆ ئیبراهی���م ئه حم���ه ددا دێت بۆ ئێ���ران و یه كێك له و مه س���ه النه ی له م سه ردانانه دا له گه ڵ كاربه ده ستانی ئێران قس���ه ی له س���ه رده كرێت جێگرتنه وه ی

تاڵه بانییه .ئه م���ه له كاتێكدایه ك���ه ئه نجومه نی بااڵی دادوه رانی عێراق داوایان له ئوسامه نوجێفی سه رۆكی په رله مانی عێراق كردوه كه جێگره وه یه ك بۆ شوێنه كه ی تاڵه بانی دیاریبكه ن، له به رئه وه ی نه خۆشییه كه ی زۆری خایاند، هاوكات ئه م س���ه ردانه ی دكت���ۆر به ره���ه م وا لێكده درێته وه كه

به شێكه له و ملمالنێیه ی له نێوان كوتله جیاوازه كان���ی یه كێتیدا له ئارادایه و ئه م دو به رپرس���ه ی یه كێتیش كه له ماوه ی هه فته یه كدا س���ه ردانی ئێرانیان كردوه ،

به دو ركه به ری یه كتر داده نرێن.س���ه رباری ئ���ه وه ی میدیاكانی ئێران ب���اس له وه ده كه ن ك���ه دكتۆر به رهه م چانسی له وانی تر زیاتره بۆ وه رگرتنی به اڵم كۆمار، س���ه رۆكایه تی پۆس���تی ئێستا باسی "دكتۆر فوئاد مه عسوم"یش بۆ جێگرتنه وه ی ئه و پۆسته ی تاڵه بانی

ده كرێت.

یه كێك له كه سوكاری ئه و نه خۆشانه ی به هۆی ده رزی ئه ڤاس���تینه وه توشی كوێربون هاتون، ڕایده گه یه نێت " ئه گه ر ده س���ه اڵتی دادوه ریی تاوانبارانی ئه و ڕوداوه ده س���تگیرو حوكم نه دا، ئه وا له دادگای فیدراڵی داوای یاسایی له سه ر وه زاره تی ته ندروستی و به ڕێوه به رایه تی

ته ندروستی هه ولێر تۆمار ده كه ن".ئاوێنه ، هه ولێر: سابیر عه بدولڕه حمان كه یه كێكه له كه سوكاری قوربانیه كان

نه خۆش���ه كان بردنی ڕونیك���رده وه ، بۆ واڵت���ی توركیا له م���اوه ی ڕابردو، هیچ س���ودێكی نه بوه ، بۆیه 15ی ئه م مانگ���ه له س���ه ر حس���ابی حكومه ت ده نێردرێنه ئه ڵمانیا، وتیشی " ترسمان هه ی���ه ، له وێش چاره س���ه ری نه بێت، كوێربونه كه دا به س���ه ر رۆژ چونكه 40 ڕۆش���توه ، بۆی���ه ده بێ���ت حكومه ت قه ره بوی ماددی و مه عنه وی نه خۆشه كان بكاته وه ". له باره ی س���كااڵ نوسینیان

سابیر وتی " ئه وه نده ی ئێمه ئاگادارین، ده رزییه كانی كۆمپانیاك���ه ی خاوه نی ده س���تگیرنه كراوه ، تائیستا هێناوه ، هه ركاتێكی���ش زانیم���ان ده س���ه اڵت تاوانباران���ی ڕاس���ته قینه ده س���تگیر ن���اكات، ئێم���ه ل���ه دادگای فیدڕاڵی سكااڵی یاس���ایی له س���ه ر وه زاره تی به ڕێوه به رایه ت���ی ته ندروس���تی و الیه ن���ه هه ولێ���رو ته ندروس���تی

په یوه ندیداره كان تۆمار ده كه ین".

ئا: زمناكۆ ئیسماعیل

هه رسێ الیه نه كه ی ئۆپۆزسیۆن خۆیان بۆ دیاریكردنی كاندیدێك بۆ

سه رۆكایه تی هه رێم یه كالیی ده كه نه وه ، ئه ندامێكی لیژنه ی هه ماهه نگی

ئۆپۆزسیۆن ده ڵێت "تائێستا هه رسێ الیه نی ئۆپۆزسیۆن سه باره ت

به كاندیدی سه رۆكایه تی هه رێم یه كالنه بونه ته وه "، په رله مانتارێكی

یه كگرتوش ده ڵێت "له ڕۆژانی داهاتودا هه رسێ الیه نی ئۆپۆزسیۆن ئه وه

یه كالیده كه نه وه كه ئه و كاندیده سه ر به كام الیه نی ئۆپۆزسیۆن بێت یان

كه سێكی سه ربه خۆ بێت له ده ره وه ی ئۆپۆزسیۆن".

حه مه س���ه عید حه مه عه لی ئه ندامی لیستی له سه ر په رله مانی كوردس���تان

كوردس���تان ئیس���المی یه كگرت���وی به )ئاوێن���ه ی( راگه یاند ك���ه وابڕیاربو هه رس���ێ كۆبونه وه ی داهاتو حه فته ی الیه نه كان���ی هه ڵبژاردن���ی ده زگای ئۆپۆزسیۆن "گۆڕان و كۆمه ڵ و یه كگرتو" به ڕێوه بچێت، چونكه لیژنه ی هه ماهه نگی ئۆپۆزسیۆن كۆبونه ته وه و ئه م باسه یان

الی خۆیان تاوتوێكردوه .ناوب���راو ئاماژه ی بۆ ئ���ه وه كرد كه بڕی���اره حه فته ی داهاتو فراكس���یۆنی هه رس���ێ الیه نی ئۆپۆزسیۆن و مه كته ب هه ماهه نگ���ی لیژن���ه ی سیاس���ی و له ب���اره ی كۆببن���ه وه و ئۆپۆزس���یۆن بیروڕا س���ه ره تاییه كان بۆ كاندیدكردنی هه ڵبژاردنه كان گفتوگۆ بكه ن، ئه و وتی "پاش كۆبونه وه كان هه رسێ الیه ن ئه وه یه كالده كه نه وه كه ئه و كاندیده س���ه ر ب���ه كام الیه نی ئۆپۆزس���یۆن بێت یان له ده ره وه ی بێت كه سێكی س���ه ربه خۆ

ئۆپۆزسیۆن".حه مه سه عید حه مه عه لی جه ختیشی كرده وه له س���ه ر ئه وه ی ك���ه وابڕیاربو هه فت���ه ی رابردو كۆبون���ه وه ی لوتكه ی هه رسێ س���ه ركرده كه ی ئۆپۆزسیۆن بۆ ئه و مه به س���ته به ڕێوه بچێت له ش���اری سلێمانی، به اڵم به هۆی سه فه ری عه لی باپی���ر ئه میری كۆمه ڵی ئیس���المی بۆ به غداو س���ه فه ری ئه مینداری گش���تی یه كگرتوی ئیسالمی كوردستان محه مه د فه ره ج بۆ توركیا ئه و كۆبونه وه یه ئه نجام ن���ه درا. ئه و وتی "وا بڕی���اره حه فته ی داهاتو لیژنه ی هه ماهه نگی ئۆپۆزسیۆن كۆبێت���ه وه و كۆبونه یه ك���ی ئاماده كاری بكات بۆ كۆبونه وه ی لوتكه ی هه رس���ێ

سه ركرده كه ی ئۆپۆزسیۆن".به وته ی حه مه س���ه عید حه مه عه لی ئه و زانیارییه س���ه ره تاییه كانی به پێی ل���ه و كۆبونه وه یه دا گفتوگ���ۆ له باره ی

كاندیدێك بۆ س���ه رۆكی هه رێم له الیه ن ئۆپۆزس���یۆنه وه س���ه ركرده كه ی سێ ده كرێت و له كاتی خۆی���دا ئه و كاندیده راده گه یه نرێ���ت. وتیش���ی "ئایا زوه بۆ دیاریكردنی كاندی���د وه ختی ماوه یان ن���ا؟ ئ���ه وه خاڵێكی گرنگ���ه ، چونكه

پێشوه خت ئه وه یه كالناكرێته وه ".الی خۆشیه وه تۆفیق كه ریم ئه ندامی لیژن���ه ی هه ماهه نگ���ی ئۆپۆزس���یۆن و ئه ندام���ی مه كته بی سیاس���ی كۆمه ڵی ئیس���المی ئاماژه ی ب���ه وه كرد كه به م زوانه لیژنه ی هه ماهه نگی ئۆپۆزس���یۆن كۆده بێته وه و پرسی هه ڵبژاردن تاوتوێ

ده كات به هه مو ره هه نده كانییه وه .تۆفی���ق كه ری���م وت���ی "مه به س���ت له ره هه نده كان شێوه ی ته نسیقی نێوان الیه نه كان���ی ئۆپۆزس���یۆن و ش���ێوه ی بااڵو كۆمس���یۆنی له گه ڵ په یوه ن���دی چۆنیه تی رێگریكردنی له هه بونی ته زویرو

هه ڵبژاردنێكی به ڕێوه چون���ی چۆنێتی شه فاف و له نێویشیدا باس له هه ڵبژاردنی كاندیدی س���ه رۆكی هه رێ���م ده كرێت، ب���ه اڵم به بۆچونی من ئه و پرس���ه له و

كۆبونه وه یه دا یه كالیناكرێته وه ".یه كالنه بون���ه وه ی كه ری���م تۆفی���ق هه رس���ێ الیه نی ئۆپۆزسیۆنی راگه یاند سه باره ت به چۆنێتی كاندیدی سه رۆكی هه رێم و وتیش���ی ئه و بابه ته به كراوه یی

ماوه ته وه .به پێ���ی ك���ه له كاتێكدای���ه ئه م���ه كۆنه بونه وه ی ئاوێن���ه زانیارییه كان���ی ئۆپۆزیس���یۆن و هه ماهه نگی لیژن���ه ی گ���ۆڕان و هه ڵبژاردنه كان���ی ده زگای كۆمه ڵ و یه كگرت���و، به هۆی یه كگرتوی ئیسالمییه وه بوه كه پێیانوایه له ئێستادا كۆبونه وه یه ك���ی به وج���ۆره پێویس���ت ن���اكات و هێش���تا زوه بۆ قس���ه كردن و

بڕیاردان له سه ر ئه و مه سه له یه .

پڕۆژه یاس���ایه ك بۆ هه مواركردنه وه ی ئاماده ك���راوه ، هه ڵب���ژاردن یاس���ای ك���ه تێی���دا داوا ده كات هه ڵب���ژاردن له لیس���تی داخراوه وه بكرێته لیس���تی نیمچه ك���راوه ، هه روه ه���ا له 3 بازنه ی هه ڵبژاردن���ه وه ، ببێته ی���ه ك بازنه ی

هه ڵبژاردن.ئاوێن���ه ، هه ولێ���ر: گ���ۆران ئ���ازاد كوردستانی فراكسیۆنی په رله مانتاری به ئاوێنه ی ڕاگه یاند، كه پڕۆژه یاسایه ك بۆ هه مواركردنه وه ی یاسای هه ڵبژاردنی هه رێمی كوردس���تان، به به شداری ڕای ئاماده كراوه و فراكسیۆنه كان سه رجه م ب���ه ر نزیك���داو له داهاتویه ك���ی له پێشكه شكردنی پڕۆژه كه ، كۆبونه وه ی هاوبه ش���ی س���ه رۆكایه تی په رله مان و فراكس���یۆنه كان، له گه ڵ كۆمس���یۆنی ئه نجام���ده درێ، هه ڵبژاردن���ه كان وتیش���ی " به ش���ێوه یه كی مه بده ئ���ی هه مو فراكس���یۆنه كان له س���ه ر ڕازی بون، به اڵم هه ڵوه س���ته یه ك هه یه ، كه نه بادا پڕۆژه كه ببێته هۆی دواكه وتنی هه ڵب���ژاردن، دیاریك���راوی واده ی ئه مه ش هیچ فراكس���یۆنێك خوازیاری نی���ه و نامه نه وێ���ت نه خش���ه ی كاری

كۆمسیۆن تێكبچێت "گۆڕانكاریی���ه كان، له ب���اره ی فراكس���یۆنی په رله مانتاره ك���ه ی كوردستانی وتی "ئه گه ر كرایه نیمچه سه ربه خۆ، كه واته ده نگده ر ده توانێت ده ن���گ به كاندی���دو لیس���ت ب���دات، هه روه ها ئه گ���ه ر بكرێته یه ك بازنه ی ئازادی ده نگ���ده ر ئ���ه وا هه ڵبژاردن، زیاتری بۆ ده بێت و له ناوچه یه ك قه تیس نابێ���ت، ده توانێت ده ن���گ به كاندیدی

شارێكی تریش بدات".

داوا‌ده‌كرێت‌هه‌ڵبژاردن‌به‌لیستی‌

نیمچه‌كراوه‌‌بێت

د.‌به‌رهه‌م‌بۆ‌جێگرتنه‌وه‌ی‌‌تاڵه‌بانی‌‌سه‌ردانی‌‌ئێران‌ده‌كات

كه‌سوكاری‌قوربانیانی‌ده‌رزیی‌ئه‌ڤاستین‌سكااڵ‌تۆمارده‌كه‌ن

لیژنه‌ی‌هه‌ماهه‌نگی‌ئۆپۆزسیۆن‌كاندیدێك‌بۆ‌سه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێم‌دیاریده‌کات‌

د. به رهه م فۆتۆ: بڕیار نامیق

Page 3: ژماره 377

كوردستانه‌وه‌‌هه‌یه‌؟دڵشاد‌گه‌رمیانی‌:‌‌پێموایه‌‌به‌جۆرێك‌له‌ج���ۆره‌كان‌په‌یوه‌ندی���ان‌هه‌یه‌‌ئه‌گه‌ر‌ئه‌ندامی���ش‌نه‌بن،‌هیچ‌نه‌بێ‌دۆس���ت‌و‌الیه‌نگ���رو‌ك���ه‌س‌و‌كاری‌ئ���ه‌و‌خه‌ڵكه‌‌ئیس���امییه‌ن،‌به‌ڕاس���تی‌پێویست‌بو‌به‌گرنگییه‌كی‌ ئیس���امیه‌كان‌ الیه‌ن���ه‌‌زیاتره‌وه‌،‌دیراس���ه‌ی‌وه‌زعی‌سوریایان‌بكردایه‌،‌ڕۆژانه‌‌ئه‌و‌خه‌ڵكه‌‌موس���ڵمانه‌‌وه‌حش���یگه‌ریه‌‌ ش���ێوه‌‌ به‌و‌ به‌ناڕه‌واو‌ده‌كوژرێن‌و‌گه‌نجێكی‌زۆریش‌پرسیاری‌چون‌و‌نه‌چونمان‌لێده‌كات،‌به‌بێ‌ئه‌وه‌ی‌هیچ‌وه‌اڵمێكی‌ش���ه‌رعی‌ئیقناعكه‌رمان‌به‌هیچ‌بارێكیاندا‌له‌به‌رده‌ستدا‌هه‌بێت،‌بابه‌ته‌كه‌ش‌بابه‌تێكی‌ش���ه‌رعی‌گه‌وره‌و‌زۆر‌گرنگه‌،‌پێویستی‌به‌لێكۆڵینه‌وه‌یه‌كی‌وردی‌زانس���تی‌هه‌یه‌،‌له‌الیه‌ن‌هه‌ندێ‌زانای‌ش���اره‌زای‌خواناسه‌وه‌،‌من‌به‌ش‌به‌حاڵی‌خۆم‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌هیچم‌نه‌وتوه‌و‌بێده‌نگیم‌هه‌ڵبژاردوه‌،‌هه‌رچیش‌به‌ناوی‌منه‌وه‌‌له‌فه‌یس���بوك‌و‌ئه‌ماوال‌بگوترێت‌جگه‌‌له‌په‌یجه‌كه‌ی‌خۆم‌درۆو‌بوهتانه‌.ئاوێنه‌:‌ب���ه‌اڵم‌ده‌وترێت‌زۆربه‌ی‌‌ئه‌و‌گه‌نجانه‌ی‌‌له‌باشوری‌‌كوردستان‌ده‌ڕۆنه‌‌سوریا،‌ئه‌ندامی‌‌پارته‌‌ئیسامییه‌كانن‌و‌تون���دڕه‌وو‌ به‌بیروب���اوه‌ڕ‌ كه‌س���انی‌‌

رادیكاڵن؟دڵش���اد‌گه‌رمیانی‌:‌نه‌خێر‌وانیه‌،‌ئه‌و‌برایان���ه‌‌به‌زۆری‌گه‌نج���ی‌خوێنگه‌رمی‌تیاش���یاندا‌ ئه‌گه‌ر‌ تازه‌پێگه‌یش���تون،‌هه‌بێ‌س���ه‌ر‌به‌الیه‌نه‌‌ئیسامیه‌كان‌بێ،‌ئه‌وه‌‌به‌بێ‌پرس‌و‌ڕاوفه‌رمانی‌براگه‌وره‌و‌س���ه‌باره‌ت‌ ڕۆیش���تون،‌ ئه‌میره‌كانیان‌بیڵێم‌ به‌ڕاش���كاوانه‌‌ به‌ڕادیكاڵبونی���ان‌موس���ڵمانی‌ڕاس���ته‌قینه‌‌به‌شێوه‌یه‌كی‌گش���تی‌ئه‌گه‌ر‌ده‌سه‌اڵتی‌هه‌بێ‌و‌چاری‌

ناچار‌نه‌بێ،‌ده‌بێ‌هه‌موی‌ڕادیكاڵبێت،‌گه‌یشتن‌و‌ به‌بنبه‌ست‌ له‌كاتی‌ به‌تایبه‌ت‌دڵنیابون‌له‌بێ‌سودبونی‌پینه‌و‌په‌ڕۆو‌

خۆخه‌ڵه‌تاندن‌و‌كات‌به‌فیڕۆدان.ئاوێن���ه‌:‌پێتوایه‌‌جیهاد‌كردن‌له‌دژی‌‌

به‌شار‌ئه‌سه‌د‌ره‌وایه‌؟دڵشاد‌گه‌رمیانی‌:‌جیهاد‌كردن‌له‌هه‌ر‌ش���وێنێكدا‌ده‌بێت‌زانای‌‌خواناسی‌‌ئه‌و‌ناوچه‌یه‌‌فتوای‌‌له‌س���ه‌ر‌ب���ده‌ن،‌دیاره‌‌خه‌ڵك���ی‌‌س���وریا‌زان���ای‌‌زۆر‌چاكیان‌فتوایان‌داوه‌‌ك���ه‌‌ئه‌و‌زوڵم‌و‌زۆره‌‌هه‌ر‌

به‌جیهاد‌ده‌فع‌ده‌بێت.

ئاوێنه‌:‌ئایا‌ئه‌وانه‌ی‌‌ده‌چنه‌‌س���وریا‌بۆ‌ش���ه‌ڕكردن‌و‌ده‌كوژرێن،‌به‌بڕوای‌‌تۆ‌

شه‌هیدن؟ش���ه‌هیدبون‌ گه‌رمیان���ی‌:‌ دڵش���اد‌په‌یوه‌سته‌‌به‌نیه‌ت‌و‌ناخی‌تاكه‌كانه‌وه‌،‌زانای���ان‌پێناس���ه‌ی‌ش���ه‌هیدیان‌به‌وه‌‌كردوه‌‌كه‌‌هه‌ركه‌س���ێ‌ته‌نها‌له‌پێناوی‌بێب���اوه‌ڕان‌ به‌كاف���رو‌ دژ‌ خ���ودادا،‌بجه‌نگێت‌و‌بكوژرێت‌ئه‌وه‌‌شه‌هیده‌،‌ئه‌و‌برایانه‌ش‌هه‌ركه‌سێكیان‌به‌نیه‌تی‌پاك‌و‌ته‌نها‌له‌پێن���اوی‌ڕه‌زامه‌ندی‌خودادا‌دژ‌به‌و‌تاغوت���ه‌‌خوێنڕێژه‌‌ده‌جه‌نگن‌و‌هیچ‌

مه‌به‌س���تێكی‌تریان‌نیه‌‌ئه‌گه‌ر‌كوژران‌انشا‌الله‌شه‌هیدن.

ئاوێنه‌:‌رات‌له‌باره‌ی‌‌خۆ‌كاندیدكردنی‌‌سه‌الحه‌دین‌به‌هادینه‌وه‌‌بۆ‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌

هه‌رێم‌چییه‌؟دڵش���اد‌گه‌رمیان���ی‌:‌من‌مامۆس���تا‌س���ه‌الحه‌دینم‌خۆش���ده‌وێ‌و‌ڕێزم‌بۆی‌هه‌یه‌،‌ب���ه‌اڵم‌خۆكاندیدكردنیم‌پێباش‌نی���ه‌،‌باوه‌ڕی���ش‌ناكه‌م‌ئ���ه‌و‌بڕیاره‌ی‌

دابێت.هه‌ڵبژاردنه‌وه‌ی‌‌ باش���ه‌‌ ئه‌ی‌‌ ئاوێنه‌:‌

بارزانی‌‌به‌پێویست‌ده‌زانیت؟

دڵش���اد‌گه‌رمیانی‌:‌به‌پێی‌ده‌س���تور‌كاك‌مه‌س���عود‌ئێس���تا‌ناتوانێ‌خۆی‌یاس���اكه‌ش‌ ئه‌گ���ه‌ر‌ كاندیدب���كات،‌ده‌س���ه‌اڵت‌ ده‌نگ���ی‌ به‌زۆرین���ه‌ی‌له‌په‌رله‌مان‌هه‌مواربكرێ‌و‌بتوانێ‌خۆی‌كاندیدبكاته‌وه‌،‌ئه‌وه‌‌پاش‌دیاریكردن‌و‌ناس���ینی‌ڕكه‌به‌ره‌كانی‌كاك‌مه‌سعود،‌ده‌توان���رێ‌وه‌اڵمی‌ئه‌م‌پرس���یاره‌تان‌بدرێته‌وه‌،‌چونكه‌‌هه‌ڵبژاردن‌ئه‌مانه‌تێكه‌‌ده‌ب���ێ‌ك���ێ‌به‌تواناترو‌شایس���ته‌تره‌و‌میلله‌ته‌‌ ئ���ه‌م‌ ئامانجه‌كانی‌ ده‌توان���ێ‌بێنێت���ه‌دی‌و‌به‌یه‌كس���انی‌و‌دادگ���ه‌ری‌له‌گه‌ڵ‌هه‌موان‌وه‌كویه‌ك‌له‌سه‌ربناغه‌ی‌هاواڵتیبون‌مامه‌ڵه‌ب���كات،‌ده‌نگ‌به‌وه‌‌بدرێت،‌ئه‌گه‌ر‌كه‌سی‌شایسته‌و‌به‌تواناو‌لێهاتو‌نه‌بو‌یان‌هه‌ب���و‌به‌اڵم‌ئاماده‌ی‌خۆكاندیدكردن���ی‌نه‌بو،‌ئیتر‌له‌ترس���ا‌بێ‌یاخ���ود‌به‌هه‌ر‌پاس���اوو‌بیانویه‌ك‌خ���ۆی‌دزیه‌وه‌،‌ئه‌وه‌‌هه‌ر‌ده‌كاته‌‌نه‌بو،‌كاندیدكردنی‌كه‌سێكی‌ناشایسته‌و‌الوازو‌له‌ڕێوه‌‌دۆڕاوو‌ناردنی‌بۆ‌ئه‌و‌كێبڕكێیه‌،‌به‌ئه‌سپێكی‌شه‌ل‌و‌بێپشتیوان‌و‌گیرفانی‌به‌تاڵه‌وه‌،‌كاڵو‌له‌سه‌رنان‌و‌لوغم‌به‌ئاژه‌ڵ‌ته‌قاندنه‌‌په‌رژینی‌قایم‌بێ.‌بۆیه‌‌ده‌بێ‌كێ‌توانای‌هه‌یه‌و‌له‌خ���ۆی‌ڕاده‌بینێ‌و‌زیاتره‌و‌ ده‌رچون���ی‌ شانس���ی‌ ئه‌گه‌رو‌گومان���ی‌ئه‌وه‌ی‌لێده‌كرێ‌ئ���ه‌و‌ئه‌ركه‌‌قورس���ه‌ی‌پێبه‌ڕێوه‌‌بچ���ێ،‌ئه‌وه‌‌بێته‌‌مه‌یدان‌و‌ئه‌سپی‌خۆی‌تاودا،‌خه‌ڵكیش‌كێ‌به‌چاكترو‌شایس���ته‌تر‌بزانێ‌ئه‌گه‌ر‌به‌رچاوی‌ڕۆشنبێت‌و‌ویژدانی‌زیندوبێ،‌ده‌نگ‌ب���ه‌وه‌‌ده‌دات،‌ئه‌گ���ه‌ر‌خه‌ڵكی‌به‌تواناو‌به‌هێزتر‌له‌كاك‌مه‌س���عودیش‌نه‌بو،‌ئه‌وه‌‌هه‌ڵبژاردنی‌كاك‌مه‌س���عود‌خۆش���مانبێ‌و‌ ف���ه‌رزده‌كات،‌ خ���ۆی‌

ترشمانبێ.

3(377(‌سێشه‌ممه‌‌‌2013/5/14هه‌نوکه

دڵشاد‌گه‌رمیانی‌:‌خۆكاندیدكردنی‌‌سه‌الحه‌دین‌به‌هائه‌دینم‌پێباش‌نییه‌‌‌‌ئا:‌كاوه‌‌گه‌رمیانی‌

دڵشاد‌گه‌رمیانی‌‌ئه‌ندامی‌‌مه‌كته‌بی‌سیاسی‌كۆمه‌ڵی‌‌ئیسامی‌‌له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌ده‌ڵێت‌

"هه‌ركه‌سێك‌به‌نیه‌تی‌پاك‌و‌ته‌نها‌له‌پێناوی‌ڕه‌زامه‌ندی‌خودادا‌دژ‌به‌و‌تاغوته‌‌خوێنڕێژه‌‌"به‌شار‌ئه‌سه‌د"‌بجه‌نگێت،‌ئه‌گه‌ر‌كوژرا‌شه‌هیده‌".

‌‌ئاوێنه‌:‌هه‌رچه‌نده‌‌به‌س���ه‌ركرده‌یه‌كی‌‌س���ه‌له‌فی‌‌كۆم���ه‌ڵ‌ناس���راویت،‌به‌اڵم‌وه‌ك‌باس���ده‌كرێت‌په‌یوه‌ندی���ت‌له‌گه‌ڵ‌س���ه‌ركرده‌كانی‌‌یه‌كێتی���دا‌به‌تایب���ه‌ت‌تاڵه‌بان���ی‌‌و‌عیماد‌ئه‌حمه‌ددا‌زۆرباش���ه‌‌س���ه‌رچاوه‌ی‌‌ له‌چیه‌وه‌‌ په‌یوه‌ندیه‌‌ ئه‌م‌

گرتوه‌؟دڵش���اد‌گه‌رمیانی‌:‌ئ���ه‌و‌په‌یوه‌ندیه‌‌له‌هه‌ڵوێس���تی‌یه‌كێتی‌و‌گه‌وره‌یی‌و‌ڕێزو‌مامه‌ڵ���ه‌ی‌مام‌جه‌الله‌وه‌‌س���ه‌رچاوه‌ی‌گرت���وه‌،‌س���ه‌له‌فیه‌ت‌دژی‌په‌یوه‌ندی‌و‌هه‌واڵپرسی‌و‌چاكه‌كردن‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وانه‌ی‌چاكه‌ت‌له‌گه‌ڵدا‌ده‌كه‌ن‌نیه‌،‌كه‌‌گه‌ڕامه‌وه‌‌یه‌كێت���ی‌ له‌س���ه‌ركرده‌كانی‌ زۆرێ���ك‌به‌خێرهاتنه‌وه‌یان‌ ته‌له‌فون‌ به‌سه‌ردان‌و‌كردم‌وه‌ك‌)كاك‌كۆسره‌ت‌و‌كاك‌دكتۆر‌به‌ره���ه‌م‌و‌كاك‌عه‌دنانی‌حه‌مه‌ی‌میناو‌زۆر‌به‌ڕێزی‌تریان‌له‌هه‌مو‌ئاسته‌كان(،‌سه‌باره‌ت‌به‌مام‌جه‌اللیش‌كه‌س‌ناتوانێ‌نكۆڵ���ی‌له‌وه‌بكات‌كه‌‌س���ه‌ركرده‌یه‌كی‌سیاسی‌و‌خاكیی‌و‌به‌وه‌فاو‌بێفیزه‌،‌نه‌ك‌له‌گ���ه‌ڵ‌من،‌ده‌توانم‌بڵێ���م،‌كۆڵه‌كه‌ی‌په‌یوه‌ندیه‌كانی‌یه‌كێتی‌بو‌له‌گه‌ڵ‌هه‌مو‌الیه‌ك،‌كه‌‌له‌ئێران‌بوم‌هه‌واڵی‌پرسیوم،‌كارئاس���انی‌گه‌ڕان���ه‌وه‌ی‌ب���ۆ‌كردوم،‌به‌خێرهاتنی‌ به‌ته‌له‌ف���ون‌ گه‌ڕاومه‌ته‌وه‌‌كردوم،‌ده‌عوه‌تی‌كردوم‌بۆ‌الی‌خۆی‌و‌ڕێزی‌گرتوم‌و‌ئاماده‌یی‌ده‌ربڕی‌و‌چه‌ند‌جارێ‌لێ���ی‌دوباره‌كردم���ه‌وه‌،‌كه‌‌هه‌ر‌پێداویستیه‌كم‌هه‌بێ‌بۆم‌جێبه‌جێ‌بكات،‌س���وێندم‌بۆ‌خوارد‌كه‌‌پێویستم‌به‌هیچ‌نیه‌‌)س���وپاس‌بۆ‌خودا‌تائێستا‌داوای‌هیچ‌شتێكی‌شه‌خس���یم‌له‌هیچ‌كه‌س‌و‌ح���زب‌و‌الیه‌نێكی‌سیاس���ی‌نه‌كردوه‌و‌هی���چ‌هاوكاریه‌كی‌مادی���ش‌نه‌كراوم(،‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌جه‌نابی‌مام‌جه‌الل‌له‌كاتی‌خواحافیزی���دا‌تفه‌ن���گ‌و‌ده‌مانچه‌یه‌كی‌به‌هه‌دییه‌‌پێ���دام،‌په‌یوه‌ندیم‌له‌گه‌ڵیدا‌زۆر‌باش���ه‌و‌هه‌م���و‌دو‌هه‌فته‌‌جارێك‌س���كرتێریه‌وه‌‌ ئاواتی‌ كاك‌ له‌ڕێگ���ه‌ی‌

هه‌واڵی‌ته‌ندروستی‌ده‌پرسم.ئاوێن���ه‌:‌ئایا‌دوای‌‌ئه‌و‌گۆڕانكارییه‌ی‌‌به‌سه‌ر‌كوردستان‌و‌عێراق‌و‌ناوچه‌كه‌شدا‌هات،‌هێش���تا‌هه‌ر‌وه‌ك‌رابردو‌باوه‌ڕت‌

به‌جیهاد‌هه‌یه‌؟دڵش���اد‌گه‌رمیانی‌:‌جیهاد‌س���ه‌دان‌له‌س���ه‌ره‌،‌ ئایه‌تی‌قورئان‌و‌فه‌رموده‌ی‌په‌ك���ی‌له‌س���ه‌ر‌ب���اوه‌ڕو‌قه‌ناعه‌ت���ی‌م���ن‌نه‌كه‌ت���وه‌و‌ناكه‌وێ!‌باوه‌ڕیش���م‌نی���ه‌،‌ له‌كوردس���تان‌ به‌جیهادك���ردن‌ل���ه‌وه‌ی‌حزبه‌‌كوردس���تانیه‌كان‌ جگه‌‌ل���ه‌ڕوی‌بیروب���اوه‌ڕو‌ئایدۆلۆژیاوه‌‌زۆر‌گ���ۆڕاون،‌پێموایه‌‌هه‌ركارێكی‌جیهادیی‌به‌زه‌ره‌ری‌هه‌مو‌ بكرێت‌ له‌كوردس���تان‌الیه‌كمان‌و‌به‌قازانجی‌ده‌وڵه‌تانی‌دراوسێ‌

ته‌واو‌ده‌بێت.ئاوێنه‌:‌ئێس���تا‌ژماره‌یه‌ك‌له‌گه‌نجانی‌‌كوردس���تان‌ڕو‌له‌س���وریا‌ده‌ك���ه‌ن‌بۆ‌"جیه���اد"‌و‌ش���ه‌ڕكردن،‌رات‌به‌رامبه‌ر‌ب���ه‌و‌كاره‌‌چیی���ه‌‌و‌ئای���ا‌ئه‌وانه‌‌هیچ‌په‌یوه‌ندییه‌كیان‌به‌پارته‌‌ئیسامییه‌كانی‌‌

پرۆژه ی نیشته جێبوون بۆ سه ندیكای پزیشكان/لقی كوردستان

به‌رێوه‌به‌رایه‌تی‌‌گشتی‌‌وه‌به‌رهێنانی‌‌سلێمانی‌‌بانگه‌واز‌ده‌كات‌بۆ‌دروستكردنی‌‌)600(‌یه‌كه‌ی‌‌نیشته‌جێبوون‌له‌سه‌ر‌شێوه‌ی‌‌باڵه‌خانه‌‌بۆ‌ئه‌ندامانی‌‌س���ه‌ندیكای‌‌پزیشكانی‌‌سلێمانی‌‌له‌س���ه‌ر‌پارچه‌‌زه‌وی‌‌ژماره‌‌)29/165(‌كه‌رتی‌‌قڕگه‌‌به‌روبه‌ری‌‌نزیكه‌ی‌‌)23(‌دۆنم،‌هه‌ر‌وه‌به‌رهێن‌و‌كۆمپانیایه‌ك‌خوازیاری‌‌به‌ش���داریكردنه‌‌له‌پرۆس���ه‌ی‌‌كێبڕكێ‌بۆ‌به‌ده‌ستهێنانی‌‌مۆڵه‌تی‌‌ئه‌و‌پڕۆژه‌یه‌،‌له‌‌رۆژی‌‌یه‌ك‌ش���ه‌ممه‌‌)12-5-2013(تا‌ماوه‌ی‌‌دوو‌هه‌فته‌‌

سه‌ردانی‌‌به‌شی‌‌راگه‌یاندنی‌‌به‌رێوه‌به‌رایه‌تی‌‌گشتی‌‌وه‌به‌رهێنانی‌‌سلێمانی‌‌بكه‌ن‌به‌مه‌به‌ستی‌‌وه‌رگرتنی‌‌مه‌رج‌و‌بنه‌ماگشتییه‌كانی‌‌پڕۆژه‌كه‌.

شوێن:‌سلێمانی‌،‌سه‌رچنار،‌به‌رامبه‌ر‌مزگه‌وتی‌‌مه‌شخه‌اڵن

دڵش���اد‌گه‌رمیانی‌‌ناوێكی‌‌ناسراوی‌‌ئیسامیه‌كانی‌‌كوردس���تانه‌،‌ئه‌و‌ك���ه‌‌به‌پیاوێكی‌‌"جه‌ن���گاوه‌ر‌یان‌موجاهید"ێكی‌‌سه‌رس���ه‌خت‌و‌تون���دڕه‌و‌به‌ناوبانگه‌،‌كاتی‌‌خۆی‌‌به‌رپرسی‌‌"مه‌كته‌بی‌‌عه‌سكه‌ری‌"‌كۆمه‌ڵی‌‌ئیس���امی‌‌و‌دواتریش‌له‌ئه‌مه‌ریكیی���ه‌كان‌یاخی‌‌بوه‌،‌له‌هه‌ڕه‌تی‌‌گه‌نجێتیدا‌ماركس���ی‌‌و‌هه‌واداری‌‌كۆمه‌ڵه‌ی‌‌

ره‌نجده‌ران‌بوه‌.‌ئه‌م‌پیاوه‌‌ته‌مه‌ن‌‌50س���اڵه‌‌ریش‌و‌سمێڵ‌‌ته‌نكه‌‌كه‌‌له‌كۆتایی‌‌ده‌یه‌ی‌‌1990دا‌به‌رپرسیارێتی‌‌میحوه‌ری‌‌خورماڵ‌‌و‌پاشان‌لێپرس���راوێتی‌‌مه‌كته‌بی‌‌عه‌سكه‌ری‌‌كۆمه‌ڵی‌‌ئیسامی‌‌له‌ئه‌س���تۆگرتوه‌،‌دوای‌‌تێپه‌ڕینی‌‌چه‌ند‌ساڵێك‌به‌سه‌ر‌چه‌كدانانی‌‌كۆمه‌ڵی‌‌ئیسامیدا،‌هێش���تا‌كه‌‌ئه‌و‌ده‌دوێت‌"جیهاد"كردن‌ده‌خاته‌‌پێش‌

هه‌مو‌ئه‌ركه‌كانی‌‌تره‌وه‌.‌گه‌رمیان���ی‌‌كاتێك‌ك���ه‌‌س���ه‌ره‌تاكانی‌‌ژیانی‌‌بۆ‌ئاوێنه‌‌ده‌گێڕێت���ه‌وه‌،‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌ئه‌و‌هه‌ر‌له‌منداڵییه‌وه‌‌له‌و‌كاته‌وه‌ی‌كه‌‌ڕژێمی‌‌به‌عس‌دێكه‌یانی‌مه‌ڕومااڵته‌كه‌یان���ی‌‌ جاروباری���ش‌ تۆپبارانده‌ك���ردو‌به‌تااڵنده‌بردو‌س���اڵی‌چه‌ند‌جارێك‌ئ���اواره‌ی‌ئێران‌ده‌بون،‌ڕقێكی‌زۆری‌‌دژبه‌‌ڕژێم‌و‌خۆشه‌ویس���تییه‌كی‌زۆری‌‌بۆ‌پێشمه‌رگه‌و‌پێش���مه‌رگایه‌تی‌و‌تۆڵه‌سه‌ندن‌له‌دڵدا‌دورستبوه‌،‌گه‌رمیانی‌‌وتی‌‌"كاتێك‌ساڵی‌‌1975پاش‌هه‌ره‌سی‌شۆڕش‌ڕاسته‌وخۆ‌له‌ئێران‌گه‌ڕاینه‌وه‌،‌كه‌‌وه‌ك‌ئ���اژه‌ڵ‌به‌ئیڤا‌باركرای���ن‌و‌نه‌مانده‌زانی‌بۆ‌كوێم���ان‌ده‌به‌ن‌و‌چیمان‌لێده‌ك���ه‌ن،‌له‌ده‌ربه‌ندیخان‌دانرای���ن‌و‌ده‌وارێكم���ان‌هه‌بو‌ه���ی‌ئاژه‌ڵه‌كانمان‌بو‌هه‌ڵمانداو‌ش���ه‌ش‌حه‌وت‌ماڵێك‌ت���ا‌ماوه‌یه‌ك‌تێیدا‌

ده‌ژیاین‌و‌زیاتر‌ڕق‌ئه‌ستوری‌‌كردین".وتیش���ی‌‌"دواتر‌كه‌‌له‌قوتابخانه‌‌وه‌رگیرام،‌له‌گه‌ڵ‌هه‌ڵگیرس���انه‌وه‌ی‌شوڕش���دا‌له‌ده‌ربه‌ندیخ���ان‌له‌ناو‌قوتابیه‌كاندا‌هه‌ركه‌سه‌و‌چ‌الیه‌نێكی‌خۆش‌ده‌ویست‌به‌ئاشكرا‌دیاربو،‌من‌له‌وكاته‌دا‌سه‌رسامبوم‌به‌چاالكی‌و‌ئازایه‌تی‌و‌زه‌برو‌قاره‌مانیه‌تی‌پێشمه‌رگه‌كانی‌یه‌كێتی‌دژ‌به‌ڕژێم���ی‌‌به‌ع���س،‌بۆیه‌‌له‌ناخ���ی‌خۆمه‌وه‌‌بوم‌

به‌یه‌كێتی".گه‌رمیان���ی‌‌ب���اس‌ل���ه‌وه‌‌ده‌كات‌ك���ه‌‌له‌هه‌ڕه‌تی‌‌هه‌رزه‌كاریدا‌به‌جۆش‌و‌خرۆش���ه‌وه‌‌گوێی‌‌له‌"ئێزگه‌ی‌ڕادی���ۆی‌یه‌كێت���ی‌"‌گرتوه‌،‌ئه‌و‌وتی‌‌"له‌س���ه‌ره‌تای‌سه‌رپه‌رش���تی‌ له‌ده‌ربه‌ندیخ���ان‌ هه‌ش���تاكاندا‌خۆپیشاندانێكی‌گه‌وره‌م‌كرد،‌یه‌كێك‌له‌دروشمه‌كانی‌ئه‌و‌خۆپیشاندانه‌شم‌له‌بیره‌‌كه‌‌به‌هه‌مو‌ده‌نگی‌خۆم‌له‌ناو‌ب���ازاڕی‌ده‌ربه‌ندیخان‌هاوارم‌ده‌كرد:‌قه‌اڵیه‌كی‌ئاگرینب���م‌بۆ‌كۆمه‌ڵ���ه‌‌ده‌توێمه‌وه‌،‌س���ه‌دهه‌زارجار‌ش���ه‌هید‌بكرێم‌تفه‌نگه‌كه‌م‌هه‌ڵده‌گرم‌و‌هه‌ر‌دێمه‌وه‌‌

ناو‌كۆمه‌ڵه‌،‌سروده‌كه‌م‌ده‌ڵێمه‌وه‌".گه‌رمیانی‌‌ئاماژه‌‌ب���ه‌وه‌ش‌ده‌كات‌كه‌‌كاتی‌‌خۆی‌‌له‌ده‌ربه‌ندیخ���ان‌زۆربه‌ی‌زۆری‌هاوڕێكانی‌‌ش���یوعی‌ب���ون‌و‌ئه‌مه‌ش‌كاریگه‌ری‌‌له‌س���ه‌ر‌هه‌بوه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌روبكاته‌‌بیری‌‌ماركسیه‌ت،‌ئه‌و‌وتی‌‌"خۆشه‌ویسترین‌هاوڕێكان���م‌س���ه‌ر‌به‌خێزان���ی‌‌ش���یوعییه‌كان‌بون،‌به‌تایبه‌ت‌كاك‌س���ۆران‌كه‌‌خۆشه‌ویس���ترین‌هاوڕێم‌بو،‌هه‌ر‌له‌خۆشه‌ویس���تی‌ئه‌ویشدا‌كوڕه‌‌گه‌وره‌كه‌مم‌ناونا‌س���ۆران،‌وه‌كو‌بیروباوه‌ڕ‌ئ���ه‌و‌كاته‌‌قه‌ناعه‌تم‌به‌ماركس���یه‌ت‌هه‌بو،‌به‌اڵم‌وه‌كو‌به‌رجه‌س���ته‌كردنی‌

ئ���ه‌و‌فكره‌‌له‌ڕێگه‌ی‌حزبی‌ش���یوعیه‌وه‌‌باوه‌ڕم‌پێی‌نه‌بو،‌چه‌ند‌جارێكیش‌له‌س���ه‌ره‌تای‌هه‌شتاكاندا،‌بۆ‌سه‌ردان‌و‌ئیقناع‌كردنی‌كاك‌سۆران‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌ببێت‌به‌یه‌كێتی،‌چومه‌‌الی‌له‌باوه‌خۆش���ین‌و‌بناری‌گواڵنی‌ده‌ربه‌ندیخ���ان‌و‌ئه‌حمه‌دبڕن���ه‌‌كه‌‌ئه‌وكات���ه‌‌نێوانی‌

یه‌كێتی‌و‌شیوعی‌زۆر‌خراپ‌بو".وتیش���ی‌‌"له‌و‌گه‌رم���ه‌‌ته‌ریقه‌ته‌ی‌ماركس���یه‌تدا،‌مامۆستا‌حه‌س���ه‌ن‌ش���ه‌مێرانی‌وه‌ك‌مامۆستایه‌ك‌ده‌رباره‌ی‌ قس���ه‌كانی‌ دامه‌زراو‌ له‌قوتابخانه‌كه‌م���ان‌ئیسام‌به‌الی‌منه‌وه‌‌تازه‌‌بون،‌شك‌و‌گومانی‌له‌سه‌ر‌ماركس���یه‌ت‌ال‌دورس���ت‌ده‌ك���ردم‌و‌بڕیارمدا‌كتێبی‌ئیسامیش‌بخوێنمه‌وه‌،‌كتێبی‌هه‌ردوالم‌به‌گومانه‌وه‌‌ده‌خوێن���ده‌وه‌،‌هه‌ت���ا‌ڕۆژێك‌له‌كتێب���ی‌ماتریالزمی‌دیالكتیك���دا‌ئ���ه‌م‌بڕگه‌یه‌م‌بین���ی‌"الصدفه الیخلق النظام"،‌كاریگه‌ریه‌كی‌زۆری‌له‌سه‌ر‌دانام‌و‌گومانێكی‌زیاتری‌له‌و‌دیده‌‌ماركسییه‌ی‌كه‌‌باوه‌ڕم‌پێی‌هه‌بو،‌بۆ‌دورس���تكردم،‌زۆرم‌بیرلێك���رده‌وه‌،‌كه‌‌ئێمه‌‌هه‌ر‌ده‌ڵێی���ن‌ڕێكه‌وت،‌چۆن‌به‌ڕێكه‌وت‌ئه‌م‌هه‌مو‌نیزام‌و‌عه‌جایباتی‌ئه‌م‌بونه‌وه‌ره‌‌دروستبو؟‌به‌ڕاستی‌ئه‌وه‌بوه‌‌س���ه‌ره‌تایه‌كی‌به‌هێزو‌دواتر‌كتێبی‌)الله یتجلی فی عصر العلم(م‌چه‌ند‌جارێ���ك‌خوێنده‌وه‌و‌ورده‌‌ورده‌‌باوه‌ڕم‌به‌ماركس���یه‌ت‌الوازبو‌هه‌تا‌چومه‌‌په‌یمانگای‌ته‌ندروستی‌له‌سلێمانی‌و‌به‌هۆی‌ڕه‌وشتبه‌رزیی‌كۆمه‌ڵه‌‌برایه‌كی‌باش���ی‌هه‌ڵه‌بجه‌یی‌و‌كاك‌عه‌بدولس���ه‌مه‌دی‌ئاغجه‌له‌ره‌وه‌‌به‌یه‌كجاری‌قه‌ناعه‌ت‌و‌باوه‌ڕم‌به‌ئیسام‌دام���ه‌زراو‌خودا‌ڕه‌حمی‌پێكردم،‌له‌و‌كوفرو‌ئیلحادو‌

گێژاوو‌بیره‌‌بۆگه‌نه‌‌رزگاری‌كردم".

كاندیدكردنی‌كه‌سێكی‌

ناشایسته‌و‌الوازو‌له‌ڕێوه‌‌دۆڕاوو‌

ناردنی‌بۆ‌كێبڕكێی‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌

به‌ئه‌سپێكی‌شه‌ل‌و‌بێ‌پشتیوان‌و‌

گیرفانی‌به‌تاڵه‌وه‌،‌كاڵو‌له‌سه‌رنانه‌

ئه‌گه‌ر‌خه‌ڵكی‌به‌تواناو‌به‌هێزتر‌

له‌كاك‌مه‌سعودیش‌نه‌بو،‌ئه‌وه‌‌هه‌ڵبژاردنی‌

كاك‌مه‌سعود‌خۆی‌

فه‌رزده‌كات،‌خۆشمانبێ‌و‌ترشمانبێ

ئه‌گه‌ر‌كه‌سی‌شایسته‌و‌به‌تواناو‌

لێهاتو‌هه‌بو‌به‌اڵم‌ئاماده‌ی‌خۆكاندیدكردنی‌

نه‌بو،‌ئیتر‌له‌ترسا‌بێ‌یاخود‌به‌هه‌ر‌پاساوو‌بیانویه‌ك‌

خۆی‌دزیه‌وه‌،‌ئه‌وه‌‌هه‌ر‌ده‌كاته‌‌نه‌بو

دڵشاد گه رمیانی .. له ماركسیه ته وه بۆ سه له فیه ت

دڵشاد‌گه‌رمیانی

ریکالم

Page 4: ژماره 377

هەنوکە(377( سێشه ممه 42013/5/14

ملمالنێی‌نێوان‌پێشمه‌رگه‌و‌سوپای‌‌عێراق‌به‌رده‌وامه‌

ئه‌ندامی‌ئه‌نجومه‌نی‌سه‌ركردایه‌تی‌پارتی‌"ساسان‌عه‌ونی‌":كاریگه‌ریی‌‌غیابی‌مام‌جه‌الل‌به‌كوردستانه‌وه‌‌دیاره‌

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

پاش ئه وه ی مالیكی به فه رمانێك لیوا به ختیار فه رمانده ی لیوای 16ی سوپای عێراق و لیواكه ی گواسته وه

بۆ شوێنێكی تر، ناوبراو ئه و بڕیاره ی ره تكرده وه و ئاماده نییه لیواكه ی

جێبهێڵێت، بۆیه سه رچاوه یه ك له لیوای 16ه وه به ئاوێنه ی راگه یاند ئه گه ر هه یه مالیكی هێز بنێرێت بۆ

جێگرتنه وه ی لیوای 16و ئه و لیوایه ش ئاماده نیه ئه و شوێنه چۆڵبكات و مه ترسی دروستبونی شه ڕ هه یه .

سه رچاوه یه كی سه ربازی له ده وروبه ری راگه یان���د به ئاوێن���ه ی دوزخورمات���و ئێس���تا حكومه تی هه فته ی���ه ك پێش به غدا دو فه رمانده ی���ی لیوایان ناردبو بۆ حلێ���وه ، یه كێكیان ب���ۆ جێگاكه ی لی���وا به ختی���ار له لی���وای 16، ئ���ه و دیكه یان خۆی و 50 س���ه ربازو پاسه وان هاتبون بۆ ئ���ه وه ی لیوای 16 هه موی بگوێزرێته وه بۆ ناوچه یه كی ترو ئه مان جێگه یان بگرنه وه ، به اڵم لیوا به ختیار ده س���تهه ڵگرتنی نه كردوه و ئاماده نیه هاوكات بگوێزرێت���ه وه ، وازبهێنێ���ت و

لیواكه ی دیكه و 50 سه ربازه كه ش هه ر له و شوێنه ماونه ته وه .

به وه كرد ئاماژه شی ئه و سه رچاوه یه لیوا له گ���ه ڵ گواس���تنه وه ی خ���ودی به ختیاردا بۆ ش���وێنێكی تر، فه رمانی به جی���ا لیواكه ش���ی گواس���تنه وه ی ده رچوه بۆ ناوچ���ه ی كه ركوش و ده لی عه باس له س���ه عدییه و عه ره ب ده خه نه

جێگاكه یان.لی���وای 16 زیات���ر هه ش���ت مانگه له فڕۆكه خانه ی حلێ���وه له دوزخورماتو جێگیرك���راون، ك���ه له چ���وار ف���ه وج پێكدێت كه هه ر فه وجێك نزیكه ی 700

سه ربازه س���ه باره ت به مه ترس���ی دروستبونی ش���ه ڕی نێوان پێش���مه رگه و س���وپای عێراق س���ه رۆكی ئه نجومه تی ناحیه ی قه ره ته په ره حیم عه زیز به دوری نه زانی شه ڕ له نێوان سوپای عێراق و پێشمه رگه روب���دات و وت���ی "س���وپا له ناوچ���ه ی قه ره ته په داوا ده كه ن پێش���مه رگه ئه و ناوچه یه چۆڵبكات، بۆیه دۆخه كه زۆر مه ترسیدارو شێواوه و من پێموایه شه ڕ له نێوان پێش���مه رگه و س���وپای عێراق

روده دات".ناحی���ه ی ئه نجومه ن���ی س���ه رۆكی

قه ره ته په بۆ ئاوێنه باس���ی له وه شكرد كه هه فته ی پێشو له گوندی قه ره یاتاخ س���وپاو پێش���مه رگه به رانب���ه ر یه كتر وه س���تانه وه و كێش���ه رویدا، هه روه ها هێنده ی قه ره ته په نێو له به نزینخانه ی ئه وه تا دروس���تبێت، ش���ه ڕ نه ماب���و روده دات و ته قینه وه و ش���ه ڕ به رده وام بۆیه له مه ترس���یدایه ، خه ڵ���ك ژیانی من داوامكرد پێش���مه رگه بهێنرێته نێو ناتوانێت قه ره ته پ���ه ، چونكه س���وپا

ئه منییه تی ناحیه كه بپارێزێت".ئاوێنه س���ه ربازییه كه ی س���ه رچاوه له ده وروب���ه ری دوزخورمات���و ره خنه ی له س���ه ركردایه تی كورد گ���رت و وتی "وه كو كورد بێسه روبه ری زۆر له بڕیارو كاره كان���دا هه ی���ه ، ئێم���ه نازانن ئایا ش���ه ڕ ده كه ین یان نایكه ین یاخود ئه و شوێنانه ی پێشمه رگه ی تێدایه راده ست ده كه ینه وه ، پالنمان چییه ، بۆیه ده ڵێم ك���ورد تێڕوانینێكی نیی���ه ئایا له گه ڵ سوننه دایه یان شیعه ؟، بۆیه له ئێستادا مه ترس���ی گه وره ی دروس���تبونی شه ڕ هه یه ، به تایبه ت یان له ش���وێنی لیوای له ناوچه ی یان ده س���تپێده كات 16وه

كه ركوك".ئه و س���ه رچاوه یه باس���ی له وه شكرد

له سه ر كێش���ه ی لیوای 16 كه هه موی ك���ورده بارزان���ی ئاگاداركراوه ت���ه وه ، "به بارزانی وتراوه لی���وای 16 هه موی ك���ورده و چی ب���كات، ئای���ا هه مویان وازبهێن���ن یاخود هه م���و لیواكه بێته ب���ه ره ی ك���ورده وه ، چونك���ه مالیكی ده یانگۆڕێ���ت و پالنی هه یه ته فروتونای

بكات، كه چی وه اڵمی نه داونه ته وه ".2ی له لی���وای پێش���مه رگه یه كیش تایبه تی پێش���مه رگه ك���ه هه فته یه كه گواس���تراونه ته وه بۆ حلێوه ی ناوچه ی دوزخورماتو بۆ ئاوێنه وتی "ئه گه ر هه یه به هۆی كێش���ه كه ی لیوای 16 مالیكی هێز بنێرێت و ش���ه ڕ روبدات، بۆیه ئێمه وه كو پێشمه رگه ی فه وجی سێ له لیوای دوی تایبه تی سه ر به وه زیری پێشمه رگه له ته یناڵه وه هێنراوین بۆ ئه م ناوچه یه و

ئێستا له ئاماده باشیداین".بااڵك���ه ی س���ه ربازییه س���ه رچاوه ئاوێنه به دوری نازانێت ش���ه ڕ روبدات و دۆخه ك���ه به مه ترس���یدار زان���ی و وتی له نزیك س���وپا كش���انه وه ی "پ���اش جێگه یان، چوبوه پێشمه رگه حه ویجه هه فته ی پێشو هاتبونه وه داوایانده كرد پێش���مه رگه ئه و جێگای���ه چۆڵ بكات ئه گه رن���ا به هێ���ز پێیانچۆڵده كرێ���ت،

پێشمه رگه ش به ته حه داوه رازی نه بون چۆڵ���ی بك���ه ن و ئاڵۆزیی دروس���تبو، هه رچه نده ئێستا كورد له هه مو ناوچه ی

ته ماسدا هێزی هه یه ".شایه نی ئاماژه كردنه رۆژانه له هه ندێك له و س���نورانه ی كه به هێڵی ته ماس���ی كوردستان و به غدا ناسراوه شه ڕ له نێوان س���وپای عێراق و پێشمه رگه روده دات، قه ره ته پ���ه ی له ناوچ���ه ی به تایب���ه ت س���ه ر به پارێزگای دیاله و دوزخورماتو هه روه ها س���ه اڵحه دین، له پارێ���زگای

رۆژانه ته قینه وه ئه نجامده درێت.ئاوێن���ه هه وڵی���دا رای به ڕێوه به ری گشتی پۆلیس���ی به رگری و فریاكه وتنی س���لێمانی لیوا كاكه مه ن���د كاكه ڕه ش وه ربگرێت كه ئێستا كراوه ته به رپرسی هه م���و هێ���زه كوردییه كان���ی ناوچه ی په یوه ندییه كه ب���ه اڵم دوزخورمات���و،

به رده ست نه بو.ئه م���ه له كاتێكدای���ه ك���ه به پێ���ی ئاوێن���ه ، چه ند رۆژێك زانیاریه كان���ی وه فده كه ی له كاتی سه ردانی له مه وبه ر به س���ه رۆكایه تی هه رێ���م حكومه ت���ی به غ���دا، ب���ۆ بارزان���ی نێچیرڤ���ان له كاتێكدایه كه وه فدی هه رێم ناڕه زایی خۆیان به رامبه ر به وه ده ربڕیوه مالیكی

كورده كانی به ئه فس���ه ره جێگۆڕك���ێ ن���او س���وپا ده كات و ده یانگوازێته وه و الیانده ب���ات، مالیك���ی ت���وڕه ب���وه و به وه فده ك���ه ی وتوه كه من فه رمانده ی هێزه چه كداره كانی عێراقم و كه س بۆی نییه له وباره وه ره خنه م ئاڕاسته بكات له به رئ���ه وه ی ئه م كاره له ده س���ه اڵته

یاسایی و ده ستورییه كانی مندایه .

ئا: نزار گزالی

ساسان عه ونی به رپرسی ده سته ی رێكخراوه جه ماوه ری و پیشه ییه كان و ئه ندامی ئه نجومه نی سه ركردایه تی

پارتی له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "ده زگای پاراستن، ئه ركی پاراستنی ئاسایشی كوردستانی له ئه ستۆدایه ، به الم به داخه وه زۆرجار هه وڵی ئه وه

ده درێت له سه نگی كه مبكرێته وه و به چه ندین شێوه ی جیاجیا ده كه ونه

قسه هه ڵبه ستن بۆی".

به ش���ێك زانیاریه كان به پێی ئاوێنه : له دڵس���ۆزییانه وه بۆ له كادێرانی پارتی بارزانی داوایانكردوه و نامه یان ناردوه كه جارێكیتر خۆی كاندید نه كاته وه ، ئه مه

وایه ؟ساس���ان عه ونی: نازانم ئه و زانیاریه له چ س���ه رچاوه یه كه وه به ده ست ئێوه گه یش���توه ، م���ن وه ك���و خ���ودی خۆم ئه وه یه كه مجاره گوێبیس���تی قسه یه كی له وجۆره بم، هه روه ه���ا من پێچه وانه ی پرس���یاره كه ی ت���ۆی ده بین���م، چونكه جه نابی سه رۆك هیچ كاتێك داوای پله ی نه ك���ردوه ، جه نابی س���ه رۆك هێنده ی له مش���وری به رژه وه ن���دی میلله ته كه ی و دابینكردنی ئه و به رژه وه ندیانه یه هه رگیز گرنگی به پله و پایه نه داوه و ئه و ده ڵێت من پێشمه رگه م، هه روه ها هه مو كادرانی پارتی و خه ڵكی تریش سه رۆكایه تی ئه و

به پێویست ده زانن.ئاوێنه : تائێس���تا قس���ه له سه ر ئه وه كراوه ئه گه ر بارزان���ی كاندید نه بێت بۆ كاندیدی پۆس���تی س���ه رۆكایه تی، كێ

سه رۆكایه تی ده بێت؟قسه كردن پێموایه عه ونی: ساس���ان له س���ه ر بابه تی خۆ كاندیدك���ردن یان كاندیدنه كردن���ی ج���ارێ له الیه ن خودی خۆیه وه یه كالیی نه بۆته وه ، بۆیه ده كرێ ئه و پرسیاره به شێوه یه كی دیكه بكرێت و بڵێین ئایا له قۆناغی ئێستای كوردستان و ئه و گۆڕانكاریانه ی ناوچه كه و كێشه كانی نێ���وان هه رێ���م و به غ���داو ت���اد.. ئایا

پێویس���تیمان به س���ه رۆك بارزانی هه یه ی���ان نا؟ من ده ڵێم به ڵێ پێویس���تیمان به جه نابی سه رۆكه و له هه مو الیه نێكه وه ، وه ك دۆخی كوردستان له عێراق و سه نگی كوردستانی هه رێمایه تی و نێوده وڵه تی و به ڕێزیان، هه روه ها له روی كه س���ایه تی و مێژوی خۆی و حزبه كه ی و چه ندین الیه نی

دیكه .ئاوێنه : قس���ه یه ك هه یه له ناو خه ڵكدا

كه ده ڵێن نێچیرڤان كاندید ده بێت؟ساس���ان عه ونی: وه كو وتم تائێس���تا جه نابی س���ه رۆك خۆی ئه مه ی یه كالیی نه كردۆت���ه وه ك���ه ئایا خ���ۆی كاندید ده كاته وه یان نا، ئیتر هه مومان چاوه ڕێی سه رۆك و بڕیاره كانی جه نابی سه رۆكین، كه جه نابیشی یه كالیی كرده وه ئه وكات

وه كو ده گوترێت )لكل حادث حدیث(ئاوێنه : وه ك ئاش���كرایه دوای غیابی روله گۆڕانكارین، هاوكێشه كان تاڵه بانی چاوه ڕوان���ی ئه وه ناكه ن ك���ه قاعیده ی یه كێتی جارێكیتر ده نگ به بارزانی نه دات

گه ر كاندیدبكرێته وه ؟ساس���ان عه ونی: ئێمه له گه ڵ یه كێتی هاوپه یمان���ی كوردس���تان نیش���تمانی كاروب���اری به یه ك���ه وه س���تراتیژین، باوه ڕمان ده به ین و به ڕێوه كوردس���تان به هاوپه یمانیه تیه كه ش هه یه . تائیستاش له س���ه ری به رده وامین. بێگومان غیابی س���ه رۆك مام جه الل كاریگ���ه ری هه بوه له س���ه ر چه ند هاوكێش���ه یه ك له عێراقدا ته نان���ه ت كاریگه ری بۆ كوردس���تانیش هه بوه . حیكمه ت���ی جه نابی مام جه الل له به ڕێوه بردنی عێ���راق و كاریگه ریه كانی له س���ه ر كوردستانیش ش���وێنی دیاره . ب���ه اڵم وه كو وتم ئێمه هاوپه یمانین و له و بڕوایه دام هه ر بڕیارێك كه سه ركردایه تی بیدات، كوردستان نیش���تمانی یه كێتی به ش���ێكی زۆری قاعیده ی ئ���ه و حیزبه

پێیه وه پابه ند ده بێت.ئاوێنه : قس���ه و باسی ئه وه هه یه ئێوه كاریگه ریتان له س���ه ر مه كته بی سیاسی یه كێت���ی هه بوبێت بۆ ئ���ه وه ی له گۆڕان له نزیكبونه وه ی ئێوه ئایا نزیكنه بنه وه ،

یه كێتی و گۆڕان نیگه رانن؟

فه رمی هه ڵوێستی عه ونی: ساس���ان پارت���ی دیموكراتی كوردس���تان له كاتی ك���ه ئه وه ی���ه له ئێستاش���دا خ���ۆی و الیه نه هه م���و نزیكبون���ه وه ی له گ���ه ڵ سیاسیه كاندایه به یه كێتی و گۆڕانیشه وه . هه ر بۆ بیرهێنانه وه ش جه نابی سه رۆك گ���ۆڕان جیابون���ه وه ی له س���ه ره تای ئاماده باش���ی خۆی نیش���اندا كه هه مو هاوكاریه كی هه ردوال بكات بۆ له یه كتری نێوماڵی یه كخس���تنه وه ی نزیكبونه وه و یه كێتی، هه روه ها له چه ندین كۆبونه وه ی دوقۆڵی ئه وه باس���كراوه كه پارتی هیچ ج���ۆره هه س���تیاریه كی له نزیكبونه وه ی هی���چ كام له الیه نه سیاس���یه كان نیه ، بۆخۆی���ان یه كێت���ی ل���ه وه ش جگ���ه حزبێك���ن و بڕی���اری سیاس���ی خۆی���ان هه ر له گه ڵ له نزیكبونه وه ی���ان هه ی���ه و حزبێك ئ���ه وان به رژه وه ندیه كانی خۆیان

ره چاوده كه ن نه ك مه سائیلی دیكه .ئاوێنه : پێتانوانییه گه ر نه وش���یروان مس���ته فا خۆی كاندیدبكات بۆ پۆستی س���ه رۆكایه تی هه رێم، ده نگی قاعیده ی

یه كێتی بۆ خۆی ده بات؟ساس���ان عه ونی: ئه و پرسیاره ده بێت ئاراس���ته ی قاعیده ی یه كێتی بكرێت كه ئایا نه وش���یراون مس���ته فایان تا چه ند قبوڵ���ه وه كو كاندید، بۆی���ه من ناتوانم

به ناوی ئه وانه وه قسه بكه م.ئاوێنه : باشه ئێوه سیسته می حكومتان له كوردستاندا به شێوه یه ك رێكخستوه كه وه الئی هه مو هێزی پێشمه رگه و ئاسایش، پاراستن، زانیاری و دژه تیرۆر بۆ دو حیزبه ده س���ه اڵتداره كه ی ئێستای كوردستانه ، جگه له ئێوه كه س���ێكی تر ده ربچێت بۆ نمونه )س���ه الحه دین به هائه دین( چۆن

ئاوا ئیشی له به رده ڕوات؟ساسان عه ونی: به ڕای من هه ڵبژاردن فاڵگرتنه وه نیه ك���ه به ئه گه رو گریمانه له ئه گه ری باس له س���ه ربكرێت و قسه ی ده رچونی كه س���ێكی دیكه بكرێت، جگه له وه س���ه دا )70(ی خه ڵكی كوردستان له راب���ردو ده نگیان به جه نابی س���ه رۆك به لێوه شاوه یی داوه ، به رێزیش���یان زۆر كاری له س���ه ر ئه و الیه نانه كردوه كه تۆ

ئاماژه ی بۆ ده كه ی، هه م هێزی پێشمه گه هه م داموده زگاكانی ئاسایشی ناوخۆیی له مه س���ه له ی ده ربازكرد كوردس���تانی هه بون���ی دو هێ���زی پێش���مه رگه و دو ده زگای ئاس���ایش، له گه ڵ ئه وه ش هیچ گۆڕانكاریه كی وا دراماتیكی له كوردستان روین���ه داوه كه خه ڵكێ���ك له بابه تی ئه و به ڕێ���زه ی كه ناوت هێنا هاوكێش���ه كان ك���ه ئ���ه وه ی هه روه ه���ا بگۆڕێ���ت، په یوه ندی���داره به ئێمه ئه وانه ی كه له ناو ئاسایشی پێش���مه رگه و داموده زگاكانی ناوخ���ۆ كارده كه ن له س���ه ر بنه مایه كی نه ته وه یی و نیش���تمانی و پس���پۆڕیی كار خه ڵكانێكن ده ك���ه ن، ده زگایه ن���ه له و خاكی نیش���تیمان و بۆ س���ه رپێبونیان

كوردستانه نه ك ئینتیمای حزبی.ئاوێن���ه : دوب���اره من به ش���ێوه یه كی گریمانه یی ده پرس���مه وه و ده ڵیم ئه گه ر هاتو هه ر گۆڕانكایه ك له و هاوكێش���انه رویدا كه ت���ۆ ئاماژه یان ب���ۆ ده كه یت، ئای���ا پێتوای���ه كێش���ه دروس���ت ببێت

له ده ستاوده ستكردنی ده سه اڵت؟گریمانه ج���ارێ عه ون���ی: ساس���ان ده بێت تۆزێك له واقع نزیكبێت، ئه وكات قس���ه ی له سه رده كرێت. به اڵم بۆ بڕگه ی دوه م���ی پرس���یاره كه ت ك���ه تایبه ت���ه به ترس له مه سه له ی ده ستاوده ستكردنی ده سه اڵت من ده ڵێم سه رۆكێك كه )22(

ساڵ به ر له ئێس���تا له گه رمه ی حه ماسی خه ڵ���ك له راپه ڕین كه هێش���تا نیوه ی كوردستان ئازاد نه بوبو، بێت له گه رمه ی هه بون���ی شۆڕش���گێری و عونفوان���ی ده سه اڵتی شۆڕش���گێڕی و ده س���ه اڵتی حزبه كانی به ره ی كوردستانی به خه ڵكی كوردستان بڵێت بڕیاری سیاسی و بڕیاری چاره نوسس���از له سه ر پاش���ه ڕۆژی ئه و خه ڵكه و له س���ه ر جۆری حوكومڕانی ئه و خه ڵكه ده بێت خه ڵكی كوردستان خۆیان بیده ن و هه ڵبژاردن بكه ن و په رله مانێكی ئی���داری ده زگایه ك���ی هه ڵبژێ���ردراوو ئه و پێموانیه پێكبهێن���ن، هه ڵبژێردراو قه ناعه ته كه له وس���اوه هه بوبێت ئێستا تۆزقاڵێك گۆڕانكاری به سه ردا هاتبێت، به ڵك���و به پێچه وانه وه وا ڕه گی داكوتاوه كه له دوا وتاری جه نابی سه رۆك ئاماژه ی ب���ه وه دا ك���ه ره وڕه وه ی مێ���ژو به ره و دواوه ناگه ڕێته وه ، خه ڵكی كوردس���تان له ده سكه وته دیموكراسیه كانیان پاشگه ز

نابنه وه .ئاوێنه : م���ن با پرس���یارێكی ئه وه ت لێبك���ه م ك���ه له ن���او چاودێران���دا زۆر ب���اس له وه ده كرێ���ت به ڕێزتان یه كێكن له ڕاوێژكاره نزیكه كانی مه سرور بارزانی، ئه م بازنه یه ی كه به ده وری مه سروره وه ن له ن���او پاراس���تن وه ك حكومه تێك وان له ن���او حكومه تداو ته نانه ت س���ه رۆكی

حكومه تیش ده س���ه اڵتی به سه ر ئێوه دا ناشكێ، ئه مه بۆچی؟

ساس���ان عه ونی: من ده ڵێم ئه وه هیچ بنه مایه ك���ی نیه ، پاراس���تن ده زگایه كی نیش���تمانیه به پێی یاس���ای خ���ۆی كه ئیقراركراوه له په رله مان���ی كوردس���تان كارده كات. ئێم���ه له ن���او پارتی به هیچ شێوه یه ك به و شێوه بیرناكه ینه وه ، له گه ڵ ئه وه ی ئه و ده زگایه ئه ركی پاراس���تنی له ئه س���تۆدایه كوردستانی ئاسایش���ی ب���ه اڵم به داخه وه زۆرجار لێ���ره و له وێ هه وڵی ئه وه ده درێت له سه نگی پاراستن ش���ێوه ی به چه ندی���ن كه مبكرێت���ه وه و جیاجی���ا ده كه ونه قس���ه هه ڵبه س���تن ب���ۆی. هه رچه نده من به رپرس���یارێتیم له ناو پاراستن نیه و به رپرسی ڕێكخراوه جه ماوه ریه كانی پارتیم، به اڵم ده مه وێت له رێگ���ه ی ئاوێن���ه وه رایبگه یه نین ئێمه له ن���او پارتی پابه ن���دی مه ركه زیه تین و هه مومان پابه ن���دی بڕیاره كانی جه نابی س���ه رۆكین، له س���ه ر ئه وه ش په روه رده كراوین كه به رژه وه ندیه نیش���تمانیه كان بخه ینه سه روی به رژه وه ندیه حزبیه كان، حكومه تی���ش به ش���ێكه له تۆكمه كردن و به ره وپێش���بردنی ئه زمون���ی حوكمڕانی رێزگرت���ن و كوردس���تان و له هه رێم���ی ئه رك���ی كاره كان���ی سه رخس���تنی

هه مومانه .

هێزێکی سه ربازی زۆر له ناوچه جێناکۆکه کان جێگیرکراوه فۆتۆ: ئارام که ریم

سوپا له ناوچه ی قه ره ته په داوا

ده كه ن پێشمه رگه ئه و ناوچه یه

چۆڵبكات، بۆیه دۆخه كه زۆر

مه ترسیدارو شێواوه

ساسان عه ونی فۆتۆ: نزار

تائێستا جه نابی سه رۆك خۆی یه كالیی نه كردۆته وه كه خۆی كاندید ده كاته وه یان

نا، هه مومان چاوه ڕێی بڕیاره كانی سه رۆكین

Page 5: ژماره 377

)11(

نەرێتی ب���ە درێ���ژەدان ئەنتیگۆن���ا و لێکدانەوەی �� خراپەکار بنەماڵەیەکی

جودیس باتلەر ��

هەوڵێکی هیگڵ���دا، لێکدانەوەکەی لە گەورە هەیە بۆ ڕزگارکردنی ئەنتیگۆنا ئۆدیب���ۆس باوک���ی. ل���ە س���ێبەری س���ەمبولی هەموو شتێکی حەرامی ناو خێزانە. باوکی خۆی دەکوژێت و دایکی دەکات���ەوە بە ژنی خ���ۆی. واتە هەر ن���رخ و بەهایەک کە خێ���زان ڕادەگرێت ئودیب���ۆس دەیخات���ە ژێرپێی. دەبێت بڵێم کە ئۆدیبۆس یەکەمین گوناهباری ئ���ەم خێزانە سەیروس���ەمەرەیە نییە، تاوانباری هەرە سەرەکی لەم خێزانەدا پێ���ش ئۆدیبۆس، الیۆس���ی باوکێتی، کاتێک ب���ەو پ���ەڕی بێڕەحم���ی و بۆ پاراس���تنی ژیانی خۆی حوکمی مەرگ کوڕەکۆرپ���ەدا ئۆدیبۆس���ی بەس���ەر دەدات. گەر ئۆدیب���ۆس بێئاگا باوکی خ���ۆی دەکوژێت، خۆ الیۆس بەوپەڕی هوش���یارییەوە کوڕی خ���ۆی ڕەوانەی م���ەرگ دەکات. ئاخۆ لێ���رەدا نابێت ئێس���تێکی ڕاستەقینە بکەین و بپرسین »ئ���ەی تاوان���ی الیۆس ک���وا؟«. بۆ کەس باس لە تاوانی کوش���تنی باوک ب���ۆ کوڕ ناکات؟ بۆ تەواوی قس���ەکان تەنیا لەسەر خواستنی کوشتنی کوڕە بۆ ب���اوک و دیوی ئەو دیوی چیرۆکەکە لێدەکرێت؟. بەرچ���اوی بێدەنگییەکی بۆ فەس���ادی خێزان وا قسەی لەسەر هەمیش���ە ئ���ەوەی وەک دەکرێ���ت، لەو ئ���ارەزووە ش���ەیتانییەی کوڕەوە هاتبێ���ت و ئەوانیدی هەم���وو بێگوناه� بن. ئایا تاوانی هەرە گەورە لەو ترسە پڕوپوچەی باوکەوە نایەت کە پێیوایە گەورەدەبێ���ت و ک���وڕی ئۆدیبۆس���ی دەیکوژێ���ت، ئای���ا خوێنەک���ە ه���ەر لەس���ەرچاوەوە پیس و فاس���ید نییە؟ . تەفس���یری هی���گڵ ب���ۆ ئەنتیگۆنا، هەوڵێکی گەورەیە بۆ کۆتاییهێنان بەو مێژووە ناش���یرینەی بنەماڵە. خێزانی ئۆدیبیۆس ش���تێکی تێدا نییە شایەنی ئەوە بێت کەس ناوی لێ بنێت خێزان، باوک و دایک ک���وڕی خۆیان دەکوژن، کوڕە باوکی خ���ۆی دەکوژێت و دایکی دەکات ب���ە ژنی خ���ۆی، منداڵی لێی دەبێت، منداڵەکانی دەچنە ش���ەڕەوە لەگ���ەڵ یەک���دا، دوو کوڕەکەی یەک یەکتری دەکوژن، ئەسمینا و ئەنتیگۆنا بیردەکەنەوە و بەجۆرێک یەکەیان هەر هیچی���ان لە یەک ناچێت. هیگڵ لە ناو ئەم گۆڵمەزە س���ەیرەدا دێت و دەڵێت »بنەماکانی نوێن���ەری »ئەنتیگۆنا« »بنەماکان���ی بەرامب���ەر خێزان���ە« دەوڵ���ەت«. نوێن���ەری »پەیوەن���دی خوێنە« کاتێک دەکەوێتە دژایەتییەوە قانونی« مرۆڤەوە لەگەڵ »پەیوەندی بە فەرمانڕەواکانەوە. لە راس���تیدا گەر تۆزێک وردبین���ەوە حوکمەکەی هیگڵ بێبنەما و نابەج���ێ دێتە بەرچاومان... ئەنتیگۆن���ا چۆن و لە کوێ، ئەم بنەما و نرخ و بەها بەرزانەی خێزانی وەرگرت، تا لەبەر پاراستنی ماڵ و بنەماکانی ئەم هەموو دڵسۆزییە بۆ براکەی بنوێنێت؟. جودی���س باتل���ەر لە تەفس���یرەکەیدا بۆ ئەنتیگونا لەس���ەر ئەم ڕەهەندەی باتلەر شتێکی ئیشدەکات. چیرۆکەکە نابینێ���ت ئەنتیگۆن���ادا ل���ە ئەوت���ۆ بیکات بە نوێن���ەری خێزان، خۆی لە زۆر »ئەوە دەڵێ���ت چاوپێکەوتنێکدا سەرس���امیکردم کە هی���گڵ و زۆربەی تەفس���یرەکانی دیک���ەش ئەنتیگۆن���ا هەمیش���ە وەک نوێنەری پرەنس���یپی خێزان و خزمایەتی دەخوێننەوە، ئەوە بۆ من بەوجۆرە دەرنەدەکەوت، ئەنتیگۆنا نە ش���وو دەکات، ن���ە منداڵی دەبێت، ئامادەش نییە جگە لە براکەی بۆ هیچ کەس���ێکی دی خێزان و بنەماڵەی خۆی ئەوا بکات���ە قوربانی، بە بڕوای من بۆ ئەوە ناکرێت ئەنتیگۆنا بەرجەستەکەری پرەنس���یپی خزمایەتی بێت« »بڕوانە باتلەر جودی���س چاوپێکەوتنەک���ەی لەگ���ەڵ کارولین ئێمکە و مارتین زار �� گۆڤاری ئەڵمانی بۆ فەلسەفە �� ژمارە 4 ی س���ەبتەمبەری س���اڵی 2001«. بەاڵم باتلەر هەر لێکدانەوەکەی هیگڵ ڕەت ناکات���ەوە، بەڵک���و ئەنتیگۆنا بە هەڵگری کەلەپوور و کولتووری چەپەڵی خانەوادەی خۆش���ی دەزانێت. هەوڵی هی���گڵ بۆ جیاکردنەوەی ئەنتیگۆنا لە

مێژووی پیس و ناش���یرینی خێزانەکەی هەوڵێک���ی بێهودەی���ە، ئەنتیگۆنا هیچ جیاوازییەکی بنەڕەتی لەگەڵ ئەندامانی دیکەی خێزانەکەیدا نییە، ئەو سەر بە هەمان خوێنی پیسە، هەمان خواستی بەدی هەیە، کە خواستی حەزکردنە لە مەحرەم، جیاوازییەکی گەورەی لەگەڵ ب���اوک و دایکی خۆی نییە، کچێکە هەر بە ش���وێن پێی باو و باپیرانیدا هەنگاو

دەنێت. پەیوەندی تەفس���یریی هیگڵی بەپێی خوش���ک و برا لە پاکترین و بێنیازترین پەیوەندییەکان���ی دونیای���ە، چونک���ە پەیوەندییەک���ە خاڵیی���ە ل���ە هەموو ئارەزوویەک. لێرەوە هیگڵ هەڵوێستی ئ���ارەزوو و هەم���وو ل���ە ئەنتیگۆن���ا خواستێک دادەبڕێت. هیگڵ وادەبینێت بە جەس���تەی ئەنتیگۆنا پەیوەن���دی براکەی���ەوە مەی���ل و ئارەزوویەکی تێدا نییە، بەو پێیەش دەبێتە گوزارش���ت لە بەهایەکی بااڵتر و گرنگتر، لە بەهای خواس���تی تایبەت���ی و مەیل���ی نهێنی و حەرام. »بڕوان���ە: دیاردە و لێکدانەوە. بنەم���ا بنەڕەتییەکان���ی فەلس���ەفەی س���ەدەی بیس���ت بە وەبیرهێنانەوەی � هی���گڵ ڕۆح���ی فینۆمینۆلۆژی���ای )کۆکردنەوە و هۆگڕێبە ۆڵفڕام .1807باڵوکردنەوە (. بنکەی باڵوکردنەوەی فورتزبورگ. نوێمان. کوێنیگسهاوزن و 2008. ل. 179«. تەفس���یری الکان و باتلەر ه���ەر دووکیان ڕاپەڕینن دژ بەم تێگەیشتنەی هیگڵ کە ئەنتیگۆنا وەک کیژێکی پاکژ دەبینێ���ت و دەڵێت ئەم خانمە گریکییە مەیل و ئارەزوویەکی بۆ براکەی نییە. بەپێی هەردوو تەفسیرە نوێک���ە ئەنتیگۆنا ئەو کچ���ە بێنیازە نیی���ە کە خ���ۆی دەکات ب���ە قوربانی کۆمەڵێک مۆراڵ و بنەمای بەرز، بەڵکو کردار و ڕەفت���اری لە ژێرەوەڕا بە باری گەلەک نی���ازی خراپ ڕەن���گ بووە . گەر وابێت جگە لە هیگڵ کەس���انێکی تریش کەوتوونەتە هەمان چاڵ و بوون ب���ە داوی ئ���ەم تێڕوانین���ە پاکژگەرا و خاوێ���ن بین���ەوە ک���ە هی���گڵ ئااڵی ناودارترین کەس���انێک بەرزکردۆتەوە. ک���ە ئەنتیگۆن���ای وەک هی���گڵ پاک و ب���ەرز بینیوە، گۆتەی���ە. گۆتەش »لە گفتوگۆکەی لەگەڵ ئاکەرمان دا. ڕۆژی 8 ی 10 ی س���اڵی 1827 «، وەک هیگڵ، کی���ژە گریکییەکە بە نوێنەری »مۆراڵێک���ی ب���ەرزی گەردونی« و بە جوان« »ڕۆحێکی بەرجەس���تەکەری ل���ە قەڵەمدەدات. ب���ەاڵم ئەنتیگۆنا لە کۆتایی ش���انۆنامەکەدا و لە دواهەمین دەڵێت ڕستەیەک چەند دیالۆگەکانیدا

کە تەواو گۆتە نائومێد دەکەن.

5کوردستانی )377( سێشه ممه 2013/5/14

به‌ختیار‌عه‌لی‌ده‌ینوسێت

جوانییەکانی ناڕێکی

ئا: شاسوار مامە

پرۆسەی کشانەوەی گەریالکان کە لە )8(ی ئایار دەستیپێکرد لەالیەن

ناوەندی گشتی IHD بە سەرپەرشتی بەرپرسی ناوەندی گشتی رێکخراوەکەو

25 بەڕێوەبەری دیکە چاودێری دەکرێت.

لە 8ی ئایارەوە بەفەرمی گەریالکانی هێزەکانی پاراس���تنی گەل هەپەگە کە گرێ���دراوی کۆما جڤاکێن کوردس���تان کەجەکەن، دەس���تیانکرد بەکش���انەوە لەس���نوری تورکیا. لەئاس���تی تورکیا لەچەندی���ن الوە ئامادەکاری���ی جیاجیا کش���انەوەی پڕۆس���ەی بۆ دەکرێ���ت گەریالکان. هەرچەندە بۆ چاودێریکردنی گەری���الکان، کش���انەوەی پڕۆس���ەی پارلەمانی تورکیا کۆمسیۆنی چاودێریی پێکهێناوە، هەروەها سوپای تورکیاش بەوردی چاودێریی ئەو ناوچانە دەکات کە گەریالکان���ی پەکەکە لێی جێگیرن، لەهەفت���ەی ڕاب���ردوش سەرلەش���کری فەرماندارەکان���ی تورکی���او س���وپای دەریایی و ئاس���مانی و وشکانی و هێزی بەرفراوانیان گەش���تێکی جەندەرم���ە ب���ۆ ناوچەکان���ی باکوری کوردس���تان س���وپای س���ەربازگەی چەندین کردو ڕاگەیەندرا بەس���ەرکردەوەو تورکیایان کە سوپا بەوردی چاودێریی جموجۆڵی گەریالکان���ی پەکەک���ە دەکات، بەپێی زانیاری س���ەرچاوەکانی هەواڵ سوپای تورکیا لەس���ەرەتای مانگ���ی ئایارەوە ژمارەی س���ەربازو خاڵەکانی پشکنینی

لەناوچە سنورییەکان زیادکردوە.کۆمەڵ���ەی مافەکانی مرۆڤ ئاماژەی چاودێریکردن���ی ب���ۆ بەوەش���کردوە، گەری���الکان کش���انەوەی پرۆس���ەی مافەکانی فیدراس���یۆنی بانگهێش���تی رێکخ���راوی نێودەوڵەت���ی و مرۆڤ���ی نوێن���ەری نێودەوڵەت���ی و لێبوردن���ی رێکخراوی چاودێری مافەکانی مرۆڤیان

کردوە بۆ ئەوەی بێنە تورکیا.لەنوێترین لێدوانی دا، موراد قەرەیالن بەکش���انەوەی گەریالکان، س���ەبارەت ڕایگەیاند؛ پەکەکە جواڵنەوەیەکە کاتێک بەڵێندەدات دەیگەیەنێتە جێ، ئێمە لە 8ی ئایارەوە دەس���تمان بەکشانەوەی گەری���الکان کردوەو هەتا ئێس���تا هیچ کێش���ەیەک دروست نەبوە، ئەگەر بەو شێوەیە پڕۆس���ەکە بەڕێوەبچێت، ئەوا لەماوەیەکی کەمدا پڕۆس���ەی کشانەوە کۆتای���ی دێت، وتیش���ی لەچەند ڕۆژی گەریالکان گروپ���ی یەکەمین داهات���و مێدیا پاراس���تنی دەگاتە هەرێمەکانی )ناوچەکانی ژێر دەس���ەاڵتی پەکەکە(، بەاڵم ئەگەر هەر هێرش���ێک هاوشێوەی ڕوداوەکانی س���اڵی 1999 ڕوبدات، ئەوا پڕۆسەی دەپارێزن و خۆیان گەریالکان کشانەوە دەوەستێت، قەرەیالن هێمای بۆ ئەوەش کرد لەس���اڵی 1999 لەکاتی کەمینیان گەریالکانم���ان کش���انەوەی ب���ۆ دان���راو ئۆپەراس���یۆن ئەنجامدراو ژمارەیەک���ی زۆر گەریال ش���ەهیدبون، ئەگەر ئ���ەو ڕوداوە دوبارەبێتەوە ئەوا پڕۆسەی ئاش���تی دەوەستێت، چونکە کش���انەوەی گەریال تەنه���ا هەنگاوێکی پڕۆسەی ئاش���تییە. سەرۆکی کۆنسەی ڕاش���یگەیاند؛ کەجەکە بەڕێوەب���ەری بەرپرس���یاری ئ���ەم پڕۆس���ەیە ئێمەو دەوڵەت���ی تورکی���ن، پێویس���تە وەک

چۆن ئێمە خاوەن بڕیارین، دەوڵەتیش بەبڕیاربێت بۆ چارەس���ەری ئاشتیانە، س���ەرۆک بەلێدوانەک���ەی س���ەبارەت ڕایگەیاندبو ک���ە تورکی���ا وەزیران���ی چەکدارانی پەکەک���ە لەکوێ هاتون، با بچنەوە ئ���ەوێ، ڕایگەیاند؛ گەریالکانی ئێمە لەهیچ ش���وێنێکی دیکە نەهاتون، منداڵی باکوری کوردستانن و هەرلەوێ و لەخاکی خۆیان لەدایکبون و پەیوەندییان

بەچیاکانەوە کردوە.س���ەبارەت بەو لێدوانان���ەی لەبارەی کش���انەوەی گەری���الکان بۆ باش���وری کوردس���تان دەدرێن کە بەهەڕەش���ەی دەزان���ن، قەرەیالن وتی: ئ���ەم بابەتە هیچ پەیوەن���دی بەهەڕەش���ەوە نییە، ئەگەر ئێمە هەڕەشە بواین هێزەکانمان لەدەریای ڕەش و دێرسیم نەدەکشاندەوە، ئێمە لەس���اڵی 2013 گەیش���تینە ئەو خاڵەی کە دەوری دەوڵەت تەنگبکەین، ئەگ���ەر ئێمە نیەت���ی ئەوەمان هەبوایە ببینە هەڕەش���ە، ئەوا هەڵوێس���تێکی

وامان نەدەبو.ئاوێنە ویس���تی لێدوانی هەپەگە لەو بارەی���ەوە وەربگرێت، ب���ەاڵم بەختیار دۆغ���ان وتەبێ���ژی ڕاگەیاندنی هەپەگە لەوەاڵم���ی ئاوێن���ەدا وتی؛ پڕۆس���ەی دەس���تیپێکردوەو گەریال کش���انەوەی

لەئێستادا هیچ لێدوانێکمان نییە.دیار قامیش���لۆ، ئەندام���ی کۆمیتەی کوردس���تان جڤاکێن کۆما ڕاگەیاندنی ڕاگەیان���د؛ بەئاوێن���ەی کەجەک���ە، کش���انەوە پڕۆس���ەی ئایارەوە لە8ی

پڕۆس���ه ی ده س���تپێكردنی له دوای كشانه وه ی گه ریالكان بۆ سنوره كانی باش���وری كوردس���تان، وه زاره ت���ی ده ره وه ی ئێ���راق له به یاننامه یه ك���دا هه ڵوێستی ئێراقی له باره ی كشانه وه ی گه ریالكانی په كه كه بۆ س���نوره كانی ئاش���كراكردو كوردس���تان هه رێمی ڕایگه یان���د؛ ئێراق له دژی هاتنی هه ر گروپێكی چه كداره بۆ س���نوره كانی و گه ریالكان���ی ن���اكات په س���ه ندی ئێراق" "باكوری له چیاكانی په كه كه

جێگیربكرێن.چاودێران ئه م هه ڵوێست و نیگه رانیه ی بۆ ده گه ڕێننه وه عێ���راق حكومه تی ش���یعه كانی میحوه ری نیگه رانی���ی ناوچه كه به رامبه ر به پڕۆسه ی ئاشتی نێوان په كه كه و توركیا و كش���انه وه ی گه ریالكان���ی په كه كه له ن���او خاكی توركی���ا، ئه م چاودێران���ه پێیانوایه هێزه كان���ی س���ه رله نوێ په كه ك���ه به پێی بارودۆخی ئێس���تای س���وریا دابه ش���ده كاته وه و له هه مانكاتیش���دا كۆماری ئیسالمی ئێران له وه نیگه رانه كه ئه م هێزه جه نگاوه رو مه شقكردوه

له سه ر سنوره كانی جێگیر ده بن.چاودێران پێیانوایه په كه كه به شێكی س���ه ره كی هێزه كانی روه و رۆژئاوای كوردستان ده بات به تایبه تی كه ئێستا ناوچه یه كی هه ره گرنگی پڕ له نه وتی ئ���ه و واڵت���ه به ده س���ت گه ریالكانی YPGی نزی���ك له په كه كه وه ن و ئه م هێزه ش مه به ستێتی بونی خۆی له و

ناوچه یه دا زیاتر به رامبه ر به ڕكه به رو نه یاره كانی جێگیر بكات.

ئێ���ران دیكه ش���ه وه ، له الیه ك���ی له كۆتایهێنان به و ئاگربه سته له رزۆكه ده ترس���ێت ك���ه له گ���ه ڵ هێزه كانی پژاك���دا هه یه تی و كش���انه وه ی ئه م هێزانه ی په كه كه ش بۆ سه ر سنوری ئه و واڵته هه رچی زیاتر پژاك به هێزو

پشتئه ستورتر ده كات.ئه م���ه جگه له وه ی كه كش���انه وه ی ئه وه گه ریالكانی په كه كه ، ده رفه تی زیاتر بۆ توركیا ده ڕه خس���ێنێت كه بپه رژێته كاریگه رتر به ش���ێوه یه كی س���ه ر ده س���توه ردانه ناو كاروباری سوریا و ئێران و عێراقیشه وه ، ئه مه ش مای���ه ی نیگه رانیی ئێران و میحوه ری ك���ه به ئه ندازه ی���ه ك ش���یعه كانه ، رۆژنامه كانی ئێران له مباره وه ئاماژه ب���ه وه ده كه ن ك���ه "توركی���ا ته نها ئه وه نده كاری به ئاشتی كردنه له گه ڵ په كه كه ، تا رژێمی ئێس���تای سوریا ده ڕوخێت، دوای ئه وه ئاماده ی هیچ جۆره سازش و ئاش���تیكردنێك نییه

له گه ڵ په كه كه ".له چاودێران زۆرێك له به رامبه ریشدا، پێیانوایه گه ر ئه م پرۆسه ی ئاشتی و رێكه وتن���ه ی نێ���وان په كه كه و كورد له الی���ه ك و توركی���ا له الیه كی تره وه به ئه نجام بگات، ئه وا لێنزیكبونه وه ی كوردو توركه كان كۆی هاوكێش���ه ی سیاسی و ئابوری رۆژهه اڵتی ناوه ڕاست

به ره و گۆڕانكاری ده بات.

په که که : کشاندنه وه مان زیان بەهیچ کەس و الیەنێک ناگه یه نێت

پەیوەندی خوشک و برا لە پاکترین و

بێنیازترین پەیوەندییەکانی دونیایە، چونکە

پەیوەندییەکە خاڵییە لە هەموو

ئارەزوویەک

19 »»

كشانه‌وه‌ی‌گه‌ریالكانی‌په‌كه‌كه‌..مه‌ترسیه‌كانی‌له‌سه‌ر‌سوریا‌و‌ئێران

AP :گه ریالکانی په که که فۆتۆ موراد قه ره یالن

ئێس���تا تاکو بەاڵم دەس���تیپیکردوە، دڵنیانیم کە هیچ گروپێک گەیشتونەتە ش���وێنی خۆیان یان ن���ا، ئاماژەی بۆ ئەوەش کرد گەریالکان بەنهێنی و گروپ گروپ تەنها لەش���ەودا دەکش���ێنەوەو بەپێی پالن و ڕێکخس���تن دەکشێنەوەو نزیک نابنەوە لەخاڵ و س���ەربازگەکانی تورکیا ب���ۆ ئەوەی هی���چ پێکدادانێک ڕونەدات، بەو هۆیەش���ەوە پڕۆس���ەی کش���انەوەکە زۆر دەخایەنێ���ت و کاتی وەک لەناوچەکان���ی پێویس���تە، مێردی���ن و ئامەدو دێرس���یم لەوانەیە 3 مانگ پێویس���ت بێت هەت���ا گەریالکان دەکشێنەوە، چونکە ئەو ناوچانە دورن و گەریالکانیش بەپیادە ڕێگا دەبڕن. ئەو بەرپرسەی ڕاگەیاندنی کەجەکە ئامادە نەبو هیچ زانیارییەک لەبارەی ژمارەی ئ���ەو گەریالیانەی دەکش���ێنەوە بدات و هەپەگە فەرماندارانی تەنها ڕایگەیاند؛

ئەوە دەزانن.سەبارەت بە بەیاننامەکەی حکومەتی ئێ���راق، ئەحم���ەد دەنیز "بەرپرس���ی کۆم���ا دەرەوەی پەیوەندییەکان���ی جڤاکێن کوردستان کەجەکە بەئاوێنەی کێش���ەی گەورەتری���ن ڕاگەیان���د؛ ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست، کێشەی کوردە، هەتا ئەو کێش���ەیە چارەس���ەر نەبێت چارەس���ەرنابن، دیکەش کێش���ەکانی تورکیا کوردس���تان و لەباکوری ئێستا ب���ۆ دەس���تیپێکردوە پڕۆس���ەیەک چارەس���ەری ئاشتییانەی پرسی کورد، هەپەگ���ە گەریالکان���ی کش���انەوەی

پارچەیەک���ی ئ���ەو پڕۆس���ەیەیە، ئەو هێزانەی ئێمە کە بەرەو س���نورەکانی باش���وری کوردستان دەکش���ێنەوە بۆ زیانگەیان���دن بەهیچ ک���ەس و الیەنێک نییە، ئێمە بۆ س���ەرکەوتنی پڕۆسەی ئاش���تی ئەو گەریالیانە دەکێشینەوەو پێش���تریش حکومەتی هەرێم بەفەرمی ڕایگەیاندوە کە پش���تیوانی لەپڕۆسەی ئاش���تی دەکات، لەئێس���تادا پێویستە هەمو الیەنەکان پش���تگیری پڕۆسەکە

بکەن.ئەحمەد دەنیز، ڕاشیگەیاند؛ ئەگەر ئەو پڕۆس���ەیە س���ەربگرێت سودی بۆ هەم���و الی���ەک دەبێت، گەل���ی کورد بەڕێب���ازی ئاش���تیخوازە، گەلێک���ی سیاسی و دیموکراتی دەیەوێ مافەکانی

بەدەستبێنێت. بەرپرسی پەیوەندییەکانی دەرەوەی کەجەک���ە بەیاننامەک���ەی حکومەت���ی عێراق���ی بەب���ێ واتاو بێبنەم���ا زانی و ڕایگەیاند؛ لەس���ەردەمی ڕژێمی سەدام حوس���ێنیش گەریالکانی ئێمە هەر لەو ناوچانە بون، کاتێک ڕژێمی سەدامیش ڕوخا ئێمە لەشوێنەکانی خۆمان ماینەوە، کە هاتوی���ن بۆ چیاکانی کوردس���تان پرسمان بەکەس نەکردوە، پێویستیش ناکات لەکشانەوەی گەریالکانمان پرس بەکەس بکەی���ن، ئێم���ە داوا لەعێراق دەکەین پش���تیوانی لەپڕۆسەکە بکەن و پێویس���ت ناکات ک���ەس نیگەران بێت لەکش���انەوەی گەریالکان، چونکە ئێمە

هەڕەشەنین بۆ سەر ئێراق.

گەریالکان بەنهێنی و گروپ گروپ لەشەودا دەکشێنەوەو نزیک نابنەوە

له سەربازگەکانی تورکیا بۆ ئەوەی هیچ پێکدادانێک

ڕونەدات، پڕۆسەی

کشانەوەکە زۆر دەخایەنێت و کاتی

پێویستە

Page 6: ژماره 377

‌‌‌ئا:‌كامه‌ران‌محه‌مه‌د

دوای‌چوارساڵ‌له‌بێده‌نگی،‌ملمالنێی‌گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌ده‌ستور‌بۆ‌په‌رله‌مان،‌

یان‌خستنه‌‌ڕاپرسیه‌وه‌،‌له‌سه‌ر‌ئاستی‌جه‌ماوه‌رو‌كوتله‌‌سیاسییه‌كان‌دو‌به‌ره‌‌دروستبوه‌،‌هه‌ردو‌به‌ره‌ش‌

باس‌له‌یاساییبونی‌داواكه‌یان‌ده‌كه‌ن.‌په‌رله‌مانتارێكی‌یه‌كێتی‌ده‌لێت"‌له‌

هه‌ر‌واڵتیك‌ده‌ستور‌یان‌یاسا‌بۆ‌ته‌نیا‌كه‌سێك‌داڕێژرا‌یان‌ده‌سكاری‌كرا،‌له‌م‌والته‌‌ئاشته‌وایی‌كۆمه‌الیه‌تی‌تێكچوه‌".‌‌په‌رله‌مانتارێكی‌ئۆپۆزسیۆنیش‌ده‌ڵیت،‌

ئه‌و‌الیه‌نه‌ی‌ده‌یه‌وێت‌ده‌ستوره‌كه‌‌بخاته‌‌ڕاپرسیه‌وه‌،‌ئایدۆلۆژیانه‌و‌له‌دیدێكی‌حزبیه‌وه‌‌ده‌ڕوانێته‌‌

مه‌سه‌له‌كه".

كاردۆ‌محه‌مه‌د‌په‌رله‌مانتاری‌بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌و‌ئه‌ندامی‌لیژنه‌ی‌یاسایی‌‌ده‌ستور‌به‌په‌یمانێكی‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌وه‌س����فده‌كات‌له‌به‌رچاوگرتن����ی‌ له‌س����ه‌ر‌ وجه‌خ����ت‌به‌رژه‌وه‌ن����دی‌بااڵی‌خه‌ل����ك‌ده‌كاته‌وه‌و‌ده‌لێت‌"‌ئه‌م‌ده‌ستوره‌‌له‌هه‌لومه‌رجێك‌له‌په‌رله‌مان‌تێپه‌ڕێنراوه‌،‌زۆر‌جیاوازبوه‌‌له‌گه‌ڵ‌ئێس����تادا،‌بۆیه‌‌ده‌بێت‌ڕه‌وشی‌ئیس����تای‌س����احه‌ی‌سیاس����ی‌هه‌رێ����م‌له‌به‌رچاوبگیرێ����ت‌و‌ئ����ه‌و‌كۆده‌نگیه‌ی،‌ك����ه‌‌داوای‌گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌ده‌كات‌به‌هه‌ند‌وه‌ربگیرێ����ت،‌ئه‌گ����ه‌ر‌ناس����ه‌قامگیری‌و‌ئارام����ی‌له‌كوردس����تان‌ڕو‌له‌خراپی‌

ده‌كات".له‌دیباج����ه‌ی‌ڕه‌شنوس����ی‌ده‌س����توری‌هه‌رێمدا‌هات����وه‌‌"‌له‌پێن����او‌بنیاتنانی‌كوردستان،‌كه‌‌بۆ‌هه‌موان‌نیشتمانێكی‌یه‌كگرتوبێ����ت‌و‌له‌س����ه‌ر‌بنه‌مای‌به‌ها‌دیموكراتییه‌كان‌دامه‌زرابێت‌و‌كاربكات‌له‌به‌ر‌رۆشنایی‌بنه‌ماكانی‌مافی‌مرۆڤ،‌

كه‌‌یاساو‌داد‌تیایدا‌سه‌روه‌ربێت".په‌رله‌مانت����اری‌ عوس����مان‌ خه‌لی����ل‌

فراكسیۆنی‌كوردستانی،‌ڕونیده‌كاته‌وه‌،‌ك����ه‌‌ده‌س����ه‌اڵتی‌مه‌رك����ه‌ز‌له‌دانان����ی‌ده‌س����توردا،‌پشتیان‌به‌قانونی‌ئیداره‌ی‌ده‌وڵ����ه‌ت‌به‌س����توه‌و‌دوای‌ده‌رچون����ی‌عێراقدا،‌ له‌په‌رله‌مان����ی‌ ڕه‌شنوس����ه‌كه‌‌به‌گرفت‌ هه‌س����تكردن‌ به‌ه����ۆی‌ كه‌چی‌و‌نه‌بون����ی‌كۆده‌نگ����ی‌نیش����تمانی‌به‌ر‌له‌خس����تنه‌‌ریفراندۆم����ه‌وه‌،‌جارێكی‌تر‌هه‌مواركراوه‌ت����ه‌وه.‌ئ����ه‌و‌ده‌پرس����ێت"‌له‌كوردس����تان‌ ده‌بێ����ت‌ بۆچی‌ باش����ه‌‌كۆده‌نگی‌ له‌كاتێكدا‌ هه‌موارنه‌كرێته‌وه‌،‌هه‌مواركردن����ه‌وه‌ی‌ داوای‌ له‌س����ه‌ره‌و‌ده‌كات"‌‌وتیش����ی‌"‌مه‌بده‌ئێك‌له‌قانوندا‌هه‌یه‌‌پێیده‌ڵێن‌سه‌روه‌ریی‌گه‌ل،‌ماده‌م‌قه‌ناعه‌تم����ان‌به‌وه‌ی����ه‌،‌ك����ه‌‌په‌رله‌مان‌نوێنه‌ری‌گه‌ل����ه‌،‌كه‌واته‌‌په‌رله‌مان‌بۆی‌هه‌یه‌،‌له‌قۆناغ‌و‌ڕه‌وشێكی‌تازه‌دا‌هه‌مو‌

یاسایه‌ك‌هه‌موار‌بكاته‌وه‌".هه‌رێم����دا،‌ ده‌س����توری‌ له‌ڕه‌شنوس����ی‌له‌م����اده‌ی‌‌64دا‌ده‌لێ����ت‌"‌م����اوه‌ی‌ویالیه‌تی‌س����ه‌رۆكی‌هه‌رێمی‌كورستان‌چوار‌ساڵه‌،‌كه‌‌له‌رۆژی‌سوێند‌خواردنی‌ده‌ستورییه‌وه‌‌ده‌ستپێده‌كات‌و‌ده‌كرێت‌بۆ‌ویالیه‌تی‌دوه‌میش‌هه‌ڵبژێردرێته‌وه‌،‌

له‌ڕۆژی‌كارپێكردنی‌ئه‌م‌ده‌ستوره‌".به‌پێی‌ئه‌م‌ماده‌یه‌،‌ئه‌گه‌ر‌ده‌ستوره‌كه‌‌بدرێته‌‌ڕاپرس����یه‌وه‌،‌مه‌س����عود‌بارزانی‌س����ه‌رۆكی‌ئێس����تای‌هه‌رێ����م‌ده‌توانێ‌ب����ۆ‌دو‌خولی‌تر‌له‌رێگ����ه‌ی‌ده‌نگدانی‌گش����تیه‌وه‌‌به‌رێ����ژه‌ی‌په‌نج����ا‌كۆ‌یه‌ك‌خۆی‌هه‌ڵبژێرێته‌وه‌،‌به‌م‌پێیه‌ش‌ئه‌گه‌ر‌مه‌س����عود‌بارزانی‌بچێته‌‌ژێر‌داواكاری‌هه‌وادارانی‌حزبه‌كه‌ی‌خۆی‌و‌ده‌ربچێت،‌هه‌رێم����ی‌ س����ه‌رۆكایه‌تی‌ س����ال‌ ‌16كوردستان‌ده‌گرێته‌‌ده‌ست،‌كه‌‌ئه‌مه‌ش‌

جێگه‌ی‌ناڕه‌زایی‌حزبه‌كانی‌تره‌.به‌اڵم‌ئه‌گ����ه‌ر‌ده‌س����توره‌كه‌‌بگه‌رێته‌وه‌‌په‌رله‌مان،‌ده‌بێت‌به‌كۆی‌دو‌له‌سه‌ر‌سێی‌ده‌نگی‌په‌رله‌مانتاران‌‌هه‌لبژێرێته‌وه‌،‌كه‌‌له‌ئێس����تادا‌ده‌كاته‌‌‌75ده‌نگ،‌ئه‌مه‌ش‌

هیچ‌زه‌مانه‌تێك‌به‌هه‌لبژاردنه‌وه‌ی‌بارزانی‌له‌ئۆپۆزس����یۆن‌ جگه‌‌ چونك����ه‌‌ نادات،‌یه‌كێتیش‌ له‌په‌رله‌مانتاران����ی‌ به‌ش����ێك‌

وه‌كو‌دژ‌ناسراون.ئه‌گه‌رچی‌وا‌س����ه‌یرده‌كرێت‌كه‌‌پارتی‌دیموكراتی‌كوردس����تان‌له‌گۆڕه‌پانه‌كه‌دا‌به‌ته‌نی����ا‌پێداگیری‌له‌س����ه‌ر‌راپرس����ی‌ده‌س����تور‌ده‌كات‌و‌ب����ه‌و‌هۆی����ه‌وه‌ش‌په‌رله‌مانتاره‌ك����ه‌ی‌یه‌كێت����ی‌،‌پارت����ی‌‌داده‌نێ����ت‌ یه‌ك����ه‌م‌ به‌به‌رپرس����یاری‌له‌دروستبونی‌هه‌ر‌گرژیه‌ك،‌به‌اڵم‌ئاسۆ‌كه‌ریم‌په‌رله‌مانتاری‌پارتی‌سه‌رسوڕمانی‌خۆی‌له‌و‌وتانه‌‌ده‌رده‌بڕێت،‌كه‌‌به‌هۆی‌ڕاپرسی‌ده‌س����توره‌وه‌‌باس‌له‌شله‌قانی‌ڕه‌وش����ی‌ئارامی‌كوردستان‌و‌تێكچونی‌ئاش����ته‌وه‌یی‌كۆمه‌اڵیه‌ت����ی‌ده‌ك����ه‌ن‌و‌پێش����یوایه‌‌ئ����ه‌و‌ده‌نگان����ه‌‌ئاماژه‌ی����ه‌‌ب����ه‌وه‌ی‌باوه‌ڕیان‌ب����ه‌ڕای‌خه‌ڵك‌نیه‌و‌ده‌ڵێ����ت‌"‌بۆ‌ده‌بێت‌بی����ر‌له‌تێكچونی‌س����ه‌قامگیری‌بكه‌ینه‌وه‌،‌خۆ‌پارتی‌له‌و‌مه‌س����ه‌له‌یه‌‌ته‌نیا‌نیه‌و‌چه‌ندین‌كوتله‌ی‌تری‌سیاس����ی‌وه‌ك‌كه‌مه‌نه‌ته‌وه‌كان‌و‌به‌ش����ێكی‌یه‌كێتی،‌هه‌م����ان‌بۆچونیان‌هه‌ی����ه‌،‌پارتی����ش‌هیچ‌ش����تیكی‌فه‌رز‌نه‌كردوه‌،‌ته‌نی����ا‌داوای‌جێبه‌جیكردنی‌مادده‌‌ده‌ستورییه‌كانی‌كردوه‌،‌كه‌‌تێیدا‌سه‌روه‌ریی‌گه‌لی‌چه‌سپاندوه‌و‌به‌شداری‌میكانزم����ی‌ له‌گه‌وره‌تری����ن‌ پێ����ده‌كات‌

به‌رێوه‌بردنی‌واڵت".كه‌‌ پێیوایه‌،‌ گ����ۆڕان‌ په‌رله‌مانتاره‌كه‌ی‌نابێت‌ته‌نیا‌سه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێم‌بكرێته‌‌نه‌گه‌ڕاندنه‌وه‌،‌ یان‌ گه‌ڕاندنه‌وه‌‌ كێشه‌ی‌چونك����ه‌‌وه‌ك‌خۆی‌ده‌ڵێت�����"‌چه‌ندین‌بڕگه‌و‌ماده‌ی‌ت����ری‌تێدایه‌،‌كه‌‌گرفتی‌س����پاردنی‌ وه‌ك‌ له‌ئێس����تادا،‌ گه‌وره‌ن‌سنوری‌هه‌رێم‌به‌مادده‌ی‌‌140و‌مادده‌ی‌تایبه‌ت‌به‌دادگای‌ده‌س����توریی،‌كه‌‌دژه‌‌بۆچون‌له‌ناو‌خودی‌مادده‌كه‌دا‌هه‌یه‌".ڕێگ����ه‌‌ ده‌س����توردا،‌ له‌ڕه‌شنوس����ی‌ده‌ستور‌ مادده‌كانی‌ به‌هه‌مواركردنه‌وه‌ی‌

دراوه‌،‌په‌رله‌مانتاره‌ك����ه‌ی‌پارتیش‌ئه‌م‌ماده‌یه‌‌به‌ئامرازێكی‌باش‌وه‌س����فده‌كات‌و‌ده‌لێت"‌خۆ‌ڕازیبونی‌خه‌ڵك‌له‌س����ه‌ر‌ده‌س����توره‌كه‌،‌مان����ای‌ئه‌وه‌‌نی����ه‌،‌كه‌‌ئیتر‌نابێت‌ده‌س����كاری‌بكرێت،‌به‌ڵكو‌ده‌توانرێت‌له‌كاتی‌پێویست‌هه‌مواری‌ئه‌و‌ماددان����ه‌‌بكرێت،‌كه‌‌له‌گه‌ڵ‌قۆناغه‌كه‌دا‌ده‌س����توره‌كه‌،‌ بون����ی‌ ناگونجێ����ت.‌چونكه‌‌ ئۆپۆزسیۆنیشه‌،‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ئه‌وان‌ئ����ه‌وكات‌ده‌بنه‌‌خاوه‌نی‌هه‌قێكی‌ده‌ستوری،‌كه‌چی‌ئیستا‌شته‌كان‌ته‌نیا‌

به‌قانون‌ڕێكخراوه‌".ئیس����تا‌ ئیس����المییه‌كان‌ ئه‌گه‌رچ����ی‌به‌هه‌مانشێوه‌ی‌بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌داوای‌گه‌رانه‌وه‌ی‌ده‌كه‌ن،‌به‌اڵم‌له‌كاتی‌خۆی،‌ده‌نگی����ان‌به‌و‌ده‌س����توره‌‌داوه‌.‌كاردۆ‌محه‌م����ه‌د‌ده‌لێت‌"‌ده‌بێ����ت‌بزانین،‌كه‌‌ئیستا‌بۆچونی‌ئیسالمیه‌كانیش‌گۆڕاوه‌و‌ئه‌مه‌‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌حزبی‌گه‌وره‌و‌ده‌نگی‌

جیاواز‌هاتۆته‌‌كایه‌وه‌".ئاس����ۆ‌كه‌ری����م‌جه‌خت‌له‌س����ه‌ر‌بونی‌ده‌س����تورێك‌ده‌كات����ه‌وه‌‌ب����ۆ‌هه‌رێمی‌كوردستان‌و‌ده‌لێت"‌ده‌ستورێكی‌خراپ‌باش����تره‌‌له‌نه‌بونی‌ده‌ستور"‌،‌هه‌روه‌ك‌سه‌رسوڕمانی‌خۆی‌پیشانده‌دا‌له‌و‌هه‌مو‌دژایه‌تیه‌ی‌به‌رامبه‌ر‌به‌راپرسی‌ده‌ستور‌ده‌كرێت‌و‌ده‌ڵێت‌"‌ئه‌گه‌ر‌مه‌س����ه‌له‌كه‌‌ئه‌وه‌یه‌،‌كه‌‌ده‌نگی‌جیاواز‌دروس����تبوه‌،‌ئه‌ی‌ب����ۆ‌له‌كاتی‌خۆی‌ك����ه‌‌‌96ده‌نگ‌به‌به‌ڵ����ێ‌ب����و‌له‌به‌رامبه‌ر‌ی����ه‌ك‌ده‌نگ‌نه‌خێر؟،‌خۆ‌به‌شێك‌له‌و‌په‌رله‌مانتارانه‌ی‌ئێس����تا‌گۆڕانن،‌ئه‌وكات‌یه‌كێتی‌بون،‌بزوتن����ه‌وه‌ی‌ س����ه‌ركردایه‌تی‌ مه‌گ����ه‌ر‌گۆڕان،‌ئه‌وكات‌له‌سه‌ركردایه‌تی‌یه‌كێتی‌

نه‌بون؟!".‌خه‌لی����ل‌عوس����مان‌نیگه‌ران����ی‌خ����ۆی‌له‌تێكچونی‌ئاش����ته‌وایی‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌و‌دوله‌تبونی‌كۆمه‌ڵگ����ه‌ی‌كوردی‌به‌هۆی‌ناش����ارێته‌وه‌و‌ ده‌س����توره‌وه‌‌ ڕاپرسیی‌له‌ئه‌س����تۆی‌ ئۆباڵه‌ك����ه‌ی‌ ‌" ده‌ڵێ����ت‌كوردس����تانه‌".‌ دیموكرات����ی‌ پارت����ی‌گۆڕانیش‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ په‌رله‌مانتاره‌كه‌ی‌دڵنیای����ه‌‌ل����ه‌وه‌ی،‌كه‌‌ئه‌گ����ه‌ر‌بخرێته‌‌راپرس����یه‌وه‌،‌خه‌ڵك‌ده‌نگی‌پێنادات".‌په‌رله‌مانتاره‌ك����ه‌ی‌پارتی����ش‌ده‌ڵێت‌"‌ده‌بێ����ت‌پارتی����ش‌به‌ده‌نگ����ی‌نه‌خێری‌خه‌لك‌رازیبێت،‌ئه‌گه‌ر‌نه‌خێر‌بو،‌گرنگ‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌س‌بیر‌له‌تێكچونی‌ڕه‌وش����ی‌ئارامی‌كوردستان‌نه‌كاته‌وه‌و‌سه‌روه‌ریی‌خه‌لك‌له‌س����ه‌روی‌هه‌مو‌ویسته‌كانی‌تر‌

بێت".

ببین‌یان‌نه‌بینئ����ه‌وه‌‌زۆر‌راس����ته‌‌ك����ه‌‌وت����راوه‌‌"تاج،‌ناتوانێ‌قه‌یس����ه‌ر‌له‌سه‌رئێشه‌‌سه‌رئێش����ه‌‌ چونك����ه‌‌ بپارێ����زێ"..‌ناته‌ندروس����تی‌ بارێكی‌ لێكه‌وت����ه‌ی‌ناوه‌وه‌ی‌جه‌س����ته‌ی‌مرۆڤه‌و‌تاجیش‌پارچه‌ی����ه‌ك‌كان����زا‌كه‌‌روكه‌ش����ێك‌روس����ییه‌‌ په‌نده‌‌ ئه‌م‌ ده‌ڕازێنێته‌وه‌.‌بۆ‌ره‌وش����ی‌ئه‌مڕۆی‌ئێمه‌‌گونجاوه‌‌كه‌‌مش����تومڕێكی‌گه‌رم‌له‌سه‌ر‌تاجی‌سه‌رۆكایه‌تیی‌هه‌رێم‌له‌ئارادایه‌.‌ئه‌وه‌ی‌ئێس����تا‌له‌واڵتی‌ئێم����ه‌دا‌روده‌دات،‌كاریكاتێریی‌ وێنه‌یه‌كی‌ پیش����اندانی‌ده‌س����ه‌اڵتدارێتییه‌،‌له‌واڵتێكدا‌ئه‌گه‌ر‌نه‌بێ����ت‌و‌ نه‌خ����ۆش‌ دیموكراس����یی‌یاس����ا‌ئیفلی����ج‌نه‌بوبێ����ت،‌هه‌رگیز‌له‌پێناوی‌كه‌س����ه‌كاندا‌یاسا‌ناخرێته‌‌ژێ����ر‌پرس����یاره‌وه‌،‌به‌ڵك����و‌له‌پێناو‌سه‌روه‌ریی‌یاس����ادا،‌كه‌سه‌كان‌هه‌ر‌پله‌و‌پایه‌یه‌كی����ان‌هه‌بێت،‌ده‌خرێنه‌‌ژێر‌پرسیاری‌یاساوه‌.‌زیاتر‌له‌بیست‌س����اڵه‌‌ئه‌م‌هه‌رێمه‌ی‌ئێمه‌‌به‌رگه‌ی‌ئه‌وه‌ی‌گرتوه‌‌كه‌‌دیموكراسی‌و‌یاساو‌عه‌داله‌ت‌له‌ماناكانیان‌به‌تاڵبكرێنه‌وه‌و‌زمانه‌وانیی،‌ دیارده‌یه‌ك����ی‌ بكرێن����ه‌‌به‌اڵم‌ب����ه‌ڕای‌م����ن‌ئه‌مس����اڵ‌و‌ئه‌و‌هه‌ڵبژاردنان����ه‌ی‌له‌پێش����مانن،‌زمان‌له‌وه‌‌ده‌خه‌ن،‌بتوانێ‌چیتر‌به‌دروشم‌و‌رسته‌ی‌نه‌زۆك‌ئه‌و‌شه‌به‌قه‌‌سیاسییه‌‌گه‌ورانه‌‌پینه‌‌بكات‌و‌دایانپۆش����ێت.‌ئاینده‌و‌سیس����تمی‌سیاسیی‌ .ئاخر‌مێژوی����ی‌ له‌له‌حزه‌یه‌ك����ی‌ واڵت����ان،‌ئ����ه‌م‌ج����ۆره‌‌ له‌ب����ه‌رده‌م‌ ئ����اواداو‌ئاراسته‌ی‌ سیاس����ییانه‌دا،‌ مه‌حه‌كه‌‌ئه‌رێنیی‌ی����ان‌نه‌رێنییان‌وه‌رگرتوه‌،‌ئه‌مه‌ش‌بۆ‌سیس����تمه‌‌سیاسییه‌كان‌ده‌بێته‌‌ئه‌و‌وێس����تگه‌یه‌ی‌كه‌‌ده‌بێ‌ته‌عبیری‌ هاملێتییه‌كه‌‌ به‌پرس����یاره‌‌لێبكه‌ی����ن؛:‌"‌ببین‌ی����ان‌نه‌بین‌"..‌به‌ڵ����ێ‌به‌ب����ێ‌دودڵیی‌ده‌ڵێ����م‌ئێمه‌‌له‌ب����ه‌رده‌م‌ئه‌و‌پرس����یاره‌‌ ئێس����تا‌ده‌یسه‌لمێنین،‌ یان‌ فه‌لسه‌فییه‌داین،‌كه‌‌له‌گه‌ڵ‌دروشمه‌كانمان‌راستگۆین‌و‌به‌حیكمه‌ت‌و‌عه‌قڵی‌دیموكراس����یانه‌‌گرێكان����ی‌به‌رده‌مم����ان‌ده‌كه‌ینه‌وه‌،‌بۆ‌ئ����ه‌وه‌ی‌رێگای)ببین(هه‌ڵبژێرین.‌یانیش‌خۆمان‌ده‌خه‌ینه‌‌داوی‌حه‌زو‌حزبییه‌كان‌و‌ شه‌خس����ی‌و‌ ئ����اره‌زوه‌‌یاس����اكانیش‌ له‌پێناویدا‌ده‌س����تورو‌ده‌ش����ێلین،‌ئه‌م����ه‌ش‌ئ����ه‌و‌رێگای‌نه‌هاته‌یه‌‌كه‌‌پێش‌ئێمه‌‌زۆر‌له‌سیستمه‌‌گرتیانه‌ب����ه‌رو‌ شكس����تخواردوه‌كان‌داڕوخانێك����ی‌ دوای‌ س����ه‌ره‌نجام‌سیاس����یی‌و‌ئاب����وری‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تیی‌

گه‌وره‌،‌ئینجا‌وه‌ئاگاهاتنه‌وه‌.ئ����ه‌م‌دۆخ����ه‌ش‌به‌رپرس����یارێتیی‌گ����ه‌وره‌‌ده‌خات����ه‌‌ئه‌س����تۆی‌هه‌مو‌هێزه‌‌سیاس����ییه‌كان،‌رێكخراوه‌كانی‌نوخب����ه‌ی‌ مه‌ده‌ن����ی،‌ كۆمه‌ڵ����گای‌میدی����اكاران،‌ میدیاو‌ رۆش����نبیریی،‌یاسادۆست‌و‌ دیموكراسیخوازو‌ هه‌مو‌عه‌داله‌ت‌ویس����تێك‌ك����ه‌‌رۆڵی‌له‌م‌هه‌بێ����ت‌و‌ سیاس����ییه‌دا‌ ملمالن����ێ‌به‌بۆچون‌و‌ده‌نگه‌كانیان‌به‌ش����داریی‌كارا‌بك����ه‌ن‌له‌زاڵكردنی‌عه‌قالنیه‌تی‌فه‌ردانی����ه‌ت‌و‌ به‌س����ه‌ر‌ سیاس����یی‌ئه‌نانیه‌ت����ی‌سیاس����یدا،‌ب����ۆ‌ئه‌وه‌ی‌مه‌س����ه‌له‌كان‌ یه‌كالكردن����ه‌وه‌ی‌به‌قه‌ده‌رێك����ی‌نادی����ار‌نه‌س����پێرین‌و‌به‌ده‌س����تی‌خۆمان‌ئاینده‌سازیی‌بۆ‌پێموایه‌‌ به‌اڵم‌ بكه‌ین.‌ هه‌رێمه‌كه‌مان‌ب����ۆ‌ س����ه‌ره‌كی،‌ به‌رپرس����یارێتیی‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌كه‌‌ئه‌مڕۆ‌هه‌مو‌فۆكه‌سه‌‌سیاسی‌و‌یاساییه‌كان‌له‌سه‌ر‌ئه‌وو‌ده‌سه‌اڵت‌و‌ئیراده‌ی‌ئه‌و‌چڕبونه‌ته‌وه‌؛‌یان‌ئه‌و‌هه‌مو‌ناڕه‌زاییه‌ی‌الیه‌نه‌‌سیاس����ییه‌كان‌و‌شه‌قام،‌وه‌ك‌ده‌خوێنێت����ه‌وه‌و‌ ده‌بین����ێ‌و‌ خ����ۆی‌ده‌گات،‌ حزبه‌ك����ه‌ی‌ له‌ته‌نیای����ی‌ئیت����ر‌دۆس����ێی‌خۆكاندیدكردن����ه‌وه‌‌واز‌ داده‌خ����ات‌و‌ به‌یه‌كجاری����ی‌له‌هه‌ڕه‌ش����ه‌ی‌راپرسیكردنی‌پرۆژه‌ی‌ده‌كه‌وێته‌‌ یانیش‌ ده‌ستورده‌هێنێت،‌ژێ����ر‌كاریگه‌ری����ی‌هه‌ن����دێ‌به‌ڵێگوو‌چه‌پڵه‌ح����ازرو‌ده‌مانخاته‌‌س����ه‌ر‌ئه‌و‌رێگایه‌ی‌پێش����تر‌هه‌مو‌رێبواره‌كانی‌خ����ۆی‌قوتداوه‌و‌كه‌س����یانمان‌نه‌دی‌بگه‌ڕێت����ه‌وه‌.‌نه‌چوه‌‌بچێ،‌هێش����تا‌به‌به‌ریه‌وه‌‌ماوه‌‌كه‌‌بژارده‌ی‌یه‌كه‌میان‌هه‌ڵبژێرێت،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌جه‌سته‌یه‌كی‌ته‌ندروس����ت‌و‌س����ه‌رێكی‌ره‌حه‌تمان‌هه‌بێ����ت،‌نه‌ك‌تاجێك‌ك����ه‌‌خرابێته‌‌سه‌ر‌سه‌رێكی‌پڕئازارو‌جه‌سته‌یه‌كی‌

نه‌خۆش.

تایبه‌ت)377(‌سێشه‌ممه‌‌662013/5/14

[email protected]

48ده‌ستور‌له‌نێوان‌ئاشوب‌و‌خێردا

په‌رله‌مانتارێكی‌گۆڕان:‌خستنه‌‌ڕاپرسی‌ده‌ستور‌ڕه‌وشی‌ئارامی‌كوردستان‌تێكده‌دات

په‌رله‌مانتارێكی‌پارتی:‌بۆ‌ده‌بێت‌ئیراده‌و‌سه‌روه‌ری‌خه‌ڵك‌ببێته‌‌هۆی‌تێكچونی‌ئارامی‌كوردستان؟!‌‌

‌‌‌ئا:‌به‌ختیار‌حسێن

لێپرسراوی‌‌مه‌ڵبه‌ندی‌‌3ی‌‌دهۆكی‌‌یه‌كگرتوی‌‌ئیسالمی‌‌كوردستان‌ئاماژه‌‌بۆ‌ره‌وشی‌‌حزبه‌كه‌ی‌‌ده‌كات‌له‌ده‌ڤه‌ری‌‌

بادینان‌و‌ده‌ڵێت‌"هه‌ردو‌حزبی‌‌ده‌سه‌اڵتدار‌له‌ئه‌نجامی‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌

ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگاكان‌ده‌ترسێن‌بۆیه‌‌ئاماده‌نین‌جارێ‌‌بیكه‌ن".

‌ئاوێن���ه‌:‌هۆكار‌چی���ه‌‌چه‌ن���د‌جارێكه‌‌ئێوه‌‌ باره‌گاكانی‌‌ بادین���ان‌ له‌ده‌ڤ���ه‌ری‌‌ده‌كه‌وێت���ه‌‌ب���ه‌ر‌ش���ااڵوی‌‌س���وتاندن،‌نۆژه‌نكردن���ه‌وه‌ی‌‌ دوای‌‌ ئه‌مج���اره‌ش‌باره‌گاكانت���ان‌گره‌نتی‌‌چیه‌‌كه‌‌جارێكی‌‌تر‌باره‌گاكانی‌‌ئێوه‌‌هێرشیان‌نه‌كرێته‌وه‌‌

سه‌ر‌و‌نه‌سوتێنرێن؟سه‌باح‌باپیری‌:‌به‌هۆی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌یه‌كگرتو‌یه‌كه‌م‌حزبی‌‌سیاس���یه‌‌كه‌‌مونافه‌سه‌ی‌‌حزبی‌‌ده‌س���ه‌اڵت‌ده‌كات‌له‌و‌ده‌ڤه‌ره‌دا‌ل���ه‌روی‌‌رێ���ژه‌ی‌‌ده‌نگه‌وه‌،‌بۆی���ه‌‌ئه‌مه‌‌هۆكارێكی‌‌یه‌كه‌مبوه‌‌كه‌‌هێرشی‌‌بكرێته‌‌س���ه‌ری‌،‌دوه‌میش‌رۆشنبیری‌‌سوتاندن‌و‌له‌كوردس���تان،‌ به‌رامبه‌ره‌‌ قبوڵنه‌كردنی‌‌بۆی���ه‌‌ده‌بێ���ت‌هه‌مو‌الیه‌ن���ه‌كان‌یه‌كتر‌قبوڵبكه‌ین‌و‌رازیبی���ن‌به‌ئه‌نجام‌و‌بڕیاری‌‌خه‌ڵ���ك‌له‌هه‌ڵب���ژاردن،‌هه‌روه‌ها‌ده‌بێت‌ئه‌و‌رۆشنبیریه‌‌وه‌كو‌میساق‌شه‌ره‌فێك‌بنوس���رێت‌له‌نێ���وان‌هه‌م���و‌حزبه‌كانی‌‌كوردستان‌پێشمانباشه‌‌ئه‌مه‌‌له‌په‌رله‌مان‌واژوبكرێ���ت،‌بۆیه‌‌ئه‌گ���ه‌ر‌ئه‌مه‌‌نه‌بێت‌ئه‌وا‌هی���چ‌زه‌مانێك‌نیه‌‌ك���ه‌‌جارێكیتر‌

باره‌گاكانی‌‌یه‌كگرتو‌نه‌سوتێنه‌وه‌.‌ئاوێنه‌:‌ئێوه‌‌باس���تان‌له‌وه‌‌ده‌كرد‌كه‌‌پارت���ی‌‌باره‌گاكانی‌‌ئێوه‌ی‌‌س���وتاندوه‌،‌كه‌چی‌‌بۆ‌نۆژه‌ندكردنه‌وه‌ی‌‌باره‌گاكانتان‌پاره‌ت���ان‌له‌حكومه‌ت‌وه‌رگرته‌وه‌،‌بۆچی‌‌

له‌پارتی‌‌پاره‌تان‌وه‌رنه‌گرته‌وه‌؟س���ه‌باح‌باپیری‌:‌یه‌كه‌مجار‌ده‌بێت‌ئه‌وه‌‌بزانی���ن‌كه‌‌ئێمه‌‌دوكانمان‌نیه‌‌و‌حزبێكی‌‌سیاسین‌و‌مۆڵه‌تی‌‌یاساییمان‌هه‌یه‌،‌بۆیه‌‌كاری‌‌سه‌ره‌كی‌‌حكومه‌ته‌‌كه‌‌باره‌گاكانی‌‌هه‌مو‌الیه‌نه‌كان‌بپارێزێت‌به‌یه‌كگرتوشه‌وه‌،‌

له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌‌حزبێكی‌‌سیاس���ین‌ ئێمه‌‌ل���ه‌دادگا‌داوای‌‌یاس���اییمان‌تۆماركردوه‌‌كه‌‌كه‌سانێك‌هاتون‌باره‌گاكانی‌‌ئێمه‌یان‌سوتاندوه‌،‌ئێوه‌ش‌بفه‌رمون‌كێشه‌كه‌مان‌بۆ‌چاره‌س���ه‌ربكه‌ن،‌بۆی���ه‌‌دادگا‌دوایی‌‌قه‌ره‌بوبكرێینه‌وه‌،‌ ئه‌وه‌یداوه‌‌كه‌‌ بڕیاری‌‌بڕیاریدا‌ كوردستان‌ په‌رله‌مانی‌‌ دوه‌میش‌هه‌مو‌ئه‌و‌الیه‌نانه‌ی‌‌ك���ه‌‌له‌روداوه‌كانی‌‌ده‌بێ���ت‌ زه‌ره‌رمه‌ندب���ون‌ ‌12/2قه‌ره‌بوبكرێن���ه‌وه‌،‌ئێم���ه‌ش‌وه‌كو‌هه‌مو‌ئه‌وه‌ش‌ قه‌ره‌بوكراینه‌وه‌‌و‌ الیه‌نان���ه‌‌ ئه‌و‌مافێكی‌‌یاس���ایی‌‌خۆمانب���وه‌‌و‌هه‌ڵه‌مان‌نه‌كردوه‌،‌چونكه‌‌ئه‌وه‌‌حكومه‌ت‌بوه‌‌كه‌‌نه‌یتوانی���وه‌‌باره‌گاكانی‌‌ئێمه‌‌بپارێزێت‌و‌رێگه‌ن���ه‌دات‌بس���وتێنرێن،‌له‌به‌رئ���ه‌وه‌‌ئێمه‌‌حكومه‌تمان‌به‌به‌رپرس���یار‌زانیوه‌‌ك���ه‌‌نه‌یتوانیوه‌‌به‌رگ���ری‌‌له‌باره‌گاكانی‌‌ئێمه‌‌ب���كات،‌حكومه‌تیش‌بابچێت‌خۆی‌‌لێپرس���ینه‌وه‌‌له‌گه‌ڵ‌ئ���ه‌و‌الیه‌نه‌‌بكات‌و‌

پاره‌كه‌ی‌‌لێوه‌ربگرێته‌وه‌‌نه‌ك‌ئێمه‌.‌ئاوێنه‌:‌له‌دوای‌‌س���وتاندنی‌‌باره‌گاكانی‌‌ئێوه‌‌تاوه‌كو‌ئێستا‌هیچ‌كه‌سێك‌له‌وانه‌ی‌‌ده‌س���تی‌‌هه‌بوه‌‌له‌و‌س���وتاندنه‌دا‌دراون‌

به‌دادگا‌و‌سزادراون؟س���ه‌باح‌باپی���ری‌:‌ئێمه‌‌ل���ه‌م‌ده‌ڤه‌ره‌دا‌

له‌چه‌ند‌شوێنێك‌باره‌گاكانمان‌سوتێنران‌بۆیه‌‌مه‌له‌فه‌كانیان‌جیاوازن‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌تۆمه‌تبار‌و‌ش���اهێد‌جیان،‌بۆ‌سوتاندنی‌‌ب���اره‌گای‌زاخ���ۆ‌تائێس���تا‌‌5ك���ه‌س‌ساڵ‌ دو‌ هه‌ریه‌كه‌یان‌ ده‌س���تگیركراون‌و‌دهۆك‌و‌ له‌روداوه‌كانی‌‌ ك���راون،‌ زیندانی‌‌قه‌س���رۆكیش‌پێمانوایه‌‌ك���ه‌‌دادگا‌ئه‌و‌مه‌له‌ف���ه‌ی‌‌زۆر‌تاخیركردوه‌‌به‌بێ‌بیانو،‌به‌اڵم‌یاسایه‌كانی‌‌ئێمه‌‌هه‌ر‌به‌دواداچون‌ده‌كه‌ن‌بۆ‌روداوه‌كان،‌بۆیه‌‌ره‌نگه‌‌ئه‌مه‌‌بیانه‌وێت‌كه‌‌ئه‌و‌كێش���ه‌یه‌‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌تر‌چاره‌س���ه‌ر‌بكرێت،‌به‌اڵم‌ئێمه‌‌وه‌كو‌یه‌كگرتو‌به‌رده‌وامین‌له‌سه‌ر‌ئه‌و‌مه‌له‌فه‌‌تا‌ئه‌و‌كه‌س���انه‌ی‌‌ئ���ه‌و‌كاره‌یان‌كردوه‌‌به‌س���زای‌خۆیان‌ده‌گ���ه‌ن،‌چونكه‌‌ئێمه‌‌به‌ڵگه‌‌و‌ناومان‌هه‌یه‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌و‌روداوه‌‌و‌له‌دادگای‌‌ له‌دادگاش‌هه‌ی���ه‌‌و‌جارێكیش‌دهۆك‌ئیفاده‌یان‌وه‌رگیراوه‌،‌به‌اڵم‌دادگا‌

مه‌له‌فه‌كه‌ی‌‌دواخستوه‌‌به‌بێ‌‌بیانو.‌ئاوێنه‌:‌پێتانوایه‌‌كه‌‌ده‌س���تێك‌هه‌بێت‌

له‌پشت‌ئه‌و‌دواكه‌وتنه‌وه‌؟س���ه‌باح‌باپی���ری‌:‌دیاره‌‌هه‌ی���ه‌‌ئه‌گینا‌كه‌سه‌كان‌له‌الیه‌ن‌دادگا‌و‌ئێمه‌وه‌‌دیارن‌و‌شاهێدمان‌له‌سه‌ریان‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌دادگا‌مه‌له‌فه‌ك���ه‌ی‌‌به‌بێ‌‌هیچ‌بیانویه‌ك‌تاخیر‌

ده‌كات.‌‌ئاوێنه‌:‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌ی‌‌ده‌ڤه‌ری‌‌بادینان‌هه‌میشه‌‌به‌شوێنێكی‌‌ستراتیژی‌‌داده‌نرێت‌بۆ‌پارتی‌،‌یه‌كگرتو‌چۆن‌توانیویه‌تی‌‌ئه‌و‌رێژه‌‌ده‌نگ���ه‌‌زۆره‌ی‌‌خه‌ڵك‌له‌و‌ده‌ڤه‌ره‌‌

به‌ده‌ستبهێنێت؟س���ه‌باح‌باپیری‌:‌دی���اره‌‌یه‌كێك‌له‌خاڵه‌‌ئه‌وه‌ی���ه‌‌ یه‌كگرت���و‌ س���ه‌ركه‌وتوه‌كانی‌‌ك���ه‌‌هه‌ماهه‌نگیه‌كی‌‌له‌نێ���وان‌ره‌هه‌ندی‌‌نه‌ته‌وه‌ی���ی‌‌و‌دین���ی‌‌به‌س���توه‌،‌بۆیه‌‌وا‌پێش���بینی‌‌ده‌كه‌ین‌ئه‌م���ه‌‌خاڵێكی‌‌زۆر‌گرنگ‌بێت،‌چونكه‌‌ئه‌گه‌ر‌س���ه‌یربكه‌ین‌جاران‌زۆر‌حزبی‌‌ئیسالمی‌‌هه‌بوه‌‌ره‌نگه‌‌زۆر‌گرینگی‌‌به‌ره‌هه‌نده‌‌نیش���تیمانیه‌كه‌‌ئیسالمی‌‌ ره‌هه‌ندی‌‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ نه‌ده‌دا،‌له‌به‌رامبه‌ریش���دا‌ زاڵب���و،‌ به‌س���ه‌ریاندا‌زۆر‌ ره‌نگ���ه‌‌ عه‌لمانی���ش‌ حزبه‌كان���ی‌‌گرنگیی���ان‌به‌الیه‌ن���ی‌‌دین���ی‌‌ن���ه‌داوه‌،‌بۆی���ه‌‌پێموای���ه‌‌یه‌كگرتو‌له‌س���ه‌ره‌تاوه‌‌هه‌ردو‌الیه‌ن���ی‌‌له‌خۆیدا‌گرتوه‌‌و‌گرینگی‌‌پێداون،‌ئه‌مه‌ش‌وایك���ردوه‌‌كه‌‌خه‌ڵكی‌‌ل���ه‌ده‌وری‌‌ نیش���تیمانپه‌روه‌ر‌ دین���دار‌و‌خۆی���دا‌كۆبكات���ه‌وه‌،‌هۆكارێكی‌‌تریش‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌یه‌كگرتو‌كاری‌باشی‌‌كردوه‌‌و‌خه‌ڵكی‌‌دڵسۆز‌و‌باش���ی‌‌له‌ده‌وری‌‌خۆی‌كه‌‌ كردون،‌ پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌ كۆكردۆته‌وه‌‌و‌له‌هه‌ر‌شوێنێكدابن‌ئه‌وا‌ئه‌و‌كه‌سانه‌‌له‌و‌

شوێنانه‌دا‌نمونه‌یه‌كی‌‌جوانن.‌ئاوێن���ه‌:‌ماوه‌یه‌ك���ی‌‌زۆره‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێ���زگاكان‌نه‌كراوه‌،‌ئێوه‌‌هۆكاره‌كه‌ی‌‌بۆچی‌‌ده‌گه‌ڕێننه‌وه‌،‌پێتوایه‌‌كه‌‌حزبه‌كانی‌‌ده‌س���ه‌اڵت‌له‌و‌هه‌ڵبژاردنه‌‌ده‌ترس���ێن‌كه‌‌پێگه‌ی‌‌خۆیان‌له‌ده‌ست‌

بده‌ن‌له‌پارێزگاكان؟س���ه‌باح‌باپی���ری‌:‌ئ���ه‌وه‌‌راس���ته‌‌كه‌‌ده‌ترسێن‌و‌دو‌هۆكاریش‌هه‌یه‌‌بۆ‌ئه‌مه‌،‌یه‌كه‌می���ان‌ه���ه‌ردو‌حزبی‌‌ده‌س���ه‌اڵتدار‌نه‌یانده‌ویست‌كه‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌چونكه‌‌ ئه‌نجامبدرێ���ت‌ پارێزگاكانی���ش‌پێگه‌ی‌‌خۆیان‌دیارده‌بو،‌ره‌نگه‌‌ئه‌وانیش‌نه‌یانویس���تبێت‌پێگه‌ی‌‌خۆیان‌دیاربێت،‌بۆی���ه‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌هه‌ڵبژاردن���ی‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان‌دیارییان‌نه‌كرد،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌

ئێس���تاش‌ترس���ێكیان‌له‌ئۆپۆزس���یۆن‌هه‌یه‌‌به‌تایبه‌تی‌‌له‌پارێزگای‌‌س���لێمانی‌،‌دوه‌میش‌ره‌نگه‌‌هه‌ردو‌حزبی‌‌ده‌سه‌اڵتدار‌كوردس���تان‌ په‌رله‌مانی‌‌ له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌‌س���ه‌یری‌‌پێگ���ه‌ی‌‌خۆیان‌بك���ه‌ن،‌كه‌‌نه‌خش���ه‌ی‌‌كوردس���تان‌ل���ه‌دوای‌‌ئ���ه‌م‌هه‌ڵبژاردنه‌‌چۆن‌ده‌بێت،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌بزانن‌ك���ه‌‌به‌‌چ‌ش���ێوه‌یه‌ك‌دوای‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێ���زگاكان‌داببه‌زن،‌بۆیه‌‌پێموایه‌‌به‌هیچ‌ش���ێوه‌یه‌ك‌رازینابن‌كه‌‌پارێزگاكان‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ هه‌ڵبژاردن���ی‌‌په‌رله‌مان‌و‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌هه‌رێم‌ له‌گه‌ڵ‌

ئه‌نجامبدرێت.‌ئاوێن���ه‌:‌ئه‌مینداری‌‌نوێ���ی‌‌یه‌كگرتو‌تا‌چه‌ن���د‌گرینگی‌‌ب���ه‌و‌ده‌ڤ���ه‌ره‌‌ده‌دات‌و‌

پشتگیری‌‌كاره‌كانی‌‌ئێوه‌‌ده‌كات؟سه‌باح‌باپیری‌:‌من‌واده‌زانم‌كه‌‌یه‌كگرتوی‌‌ئیسالمی‌‌كوردس���تان‌به‌چاوێكی‌‌گه‌وره‌‌سه‌یری‌‌ده‌ڤه‌ری‌‌بادینان‌ده‌كات‌و‌قوربانی‌و‌ناخۆشی‌‌زۆریان‌بینیوه‌،‌بۆیه‌‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌و‌یه‌كگرتو‌ ئه‌ندامانی‌‌ ناخۆشیانه‌ش‌ هه‌مو‌سه‌ركردایه‌تی‌‌ خۆڕاگربونه‌‌و‌ ده‌ڤه‌ره‌‌ له‌و‌یه‌كگرت���وش‌به‌ئه‌مینداری‌گشتیش���ه‌وه‌‌به‌شانازیه‌وه‌‌سه‌یری‌‌ئه‌و‌ده‌ڤه‌ره‌‌ده‌كه‌ن‌و‌هه‌رچیه‌كیش���یان‌پێكرابێ���ت‌درێغی���ان‌

نه‌كردوه‌‌بۆ‌ئه‌و‌ده‌ڤه‌ره‌.‌ئاوێنه‌:‌تا‌چه‌ن���د‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌دایت‌كه‌‌ئۆپۆزسیۆن‌ئه‌مجاره‌‌بۆ‌سه‌رۆكی‌‌هه‌رێم‌

كاندیدی‌‌هه‌بێت؟س���ه‌باح‌باپیری‌:‌ئێمه‌‌تاوه‌كو‌ئێس���تا‌وه‌ك‌یه‌كگرت���و‌بڕیارم���ان‌نه‌داوه‌‌كه‌‌بۆ‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێ���م‌كاندیدم���ان‌هه‌بێت،‌ئه‌گه‌ر‌ش���تێكی‌‌له‌و‌ش���ێوه‌یه‌ش‌هه‌بێت‌ئه‌وا‌ده‌بێت‌بگه‌ڕێینه‌وه‌‌بۆ‌سه‌ركردایه‌تی‌‌یه‌كگرتو‌و‌دو‌له‌س���ه‌ر‌س���ێی‌‌ئه‌ندامانی‌‌س���ه‌ركردایه‌تی‌‌ده‌بێت‌بڕیاری‌‌له‌س���ه‌ر‌بده‌ن‌ك���ه‌‌ئایا‌كاندیدم���ان‌هه‌بێت‌یان‌نا،‌تائێس���تاش‌له‌یه‌كگرتوی‌‌ئیس���المی‌‌كوردستان‌باس���ی‌‌ئه‌م‌بابه‌ته‌‌نه‌كراوه‌،‌به‌هه‌مان‌ش���ێوه‌‌وه‌كو‌ئۆپۆزس���یۆنیش‌باس���ی‌‌ئه‌مه‌‌نه‌كراوه‌،‌ئه‌گه‌ر‌كراش‌ئه‌وا‌ده‌گه‌ڕێینه‌وه‌‌بۆ‌س���ه‌ركردایه‌تی‌‌خۆمان‌

وه‌كو‌یه‌كگرتو.

به‌رپرسی‌‌مه‌ڵبه‌ندی‌‌3ی‌‌دهۆكی‌‌یه‌كگرتو:‌هه‌ردو‌حزبی‌‌ده‌سه‌اڵتدار‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگاكان‌ده‌ترسێن‌

حزبی‌‌ده‌سه‌اڵتدار‌هه‌میشه‌‌

هه‌وڵی‌‌رێگری‌‌و‌دروستكردنی‌‌

كۆسپ‌ده‌دات،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌خه‌ڵك‌له‌ئێمه‌‌بترسێنێت

سه‌باح‌باپیری

Page 7: ژماره 377

وه‌زیرێكی‌‌به‌دبه‌ختزانكۆ، بۆ سه رۆكایه تی له مامۆستایه تیه وه زانستیش���ه وه بڕوانام���ه ی به كۆمه ڵێ���ك له پارله مانتاریی���ه وه ب���ۆ وه زی���ری ، دوای كوژران و برینداربونی نزیكه ی چل كه س���ی له حه ویجه ، له زێدی خ���ۆی بنه ماڵه ك���ه ی ده ستی له پۆسته كه ی كێشایه وه و حكومه تی به جێهێشت، ئه مه چیرۆكی محه مه د ته میمی

وه زیری په روه رده ی عێراقه .محه مه د عه ل���ی محه مه د ته میم جبوری ، س���اڵی )1974( له گوندی ماحوزی س���ه ر به ق���ه زای حه ویجه ی پارێ���زگای كه ركوك وه زاره تی فه رم���ی له س���ایتی له دایكبوه . په روه رده ی عێراق و له خستنه ڕوی ژیاننامه ی خۆیدا، باسی ئه وه ی نه كردوه له سه رده می رژێمی به عسدا چۆن ژیاوه ، ته نها ئاماژه ی به ش���ی )1995( له س���اڵی به وه ك���ردوه مێ���ژوی كۆلێژی ئادابی زانكۆی موس���ڵی ته واوكردوه ، له س���اڵی )1998( ماسته ری له مێژوی هاوچه رخی عه ره ب له هه مان زانكۆ به ده ستهێناوه . له ساڵی )2001( بڕوانامه ی دكتۆرای له مێژوی نوێ و هاوچه رخ له كۆلێژی

په روه رده ی زانكۆی موسڵ وه رگرتوه . جگه له خوێندنی مێژو، ئێستا سه رقاڵی خوێندنه له به ش���ی قانونی گشتی . له دوای روخانی رژێمی به عس هه وڵیداوه له ش���اری به غ���دا له به ش���ی زانس���ته سیاس���یه كان بخوێنێت، به اڵم به هۆی هه ندێك بارودۆخه وه نه یتوانیوه ئ���ه و خوێندن���ه ی ته واوبكات. جگ���ه له بواری پس���پۆڕی خ���ۆی ، چه ند "ش���ێوازه كانی له بواره كانی بڕوانامه یه كی ئینگلیزی ، كۆمپیوته ر" وانه وتنه وه ، زمانی

به ده ستهێناوه . - 1998( له س���اڵه كانی د.محه م���ه د، 2004( بوه ت���ه وانه بێژ له كۆلێ���ژی قانونی )2003( له س���اڵی كه رك���وك، زانك���ۆی كراوه ته سه رۆكی زانكۆو پاشان ئه مینداری ئه نجومه ن���ی زانكۆك���ه ، س���اڵی دواتریش بوه ته یاریده ده ری سه رۆكی زانكۆ. له ساڵی )2005( بوه ته س���ه رۆكی لیژنه ی پرۆگرام

له زانكۆی كه ركوك.دوای ئه و ماوه یه له خوێندنی ئه كادیمی ، له س���اڵی رویكردۆته دونیای سیاس���ه ت و )2005( له س���ه ر لیس���تی به ره ی دیالۆگ )ساڵح موتڵه گ( بوه ته ئه ندامی ئه نجومه نی نوێنه ران���ی عێ���راق، له پارله مانیش بوه ته ئه ندامی لیژنه كانی یاس���ایی و ده ستپاكی . دواتریش بوه ته ئه ندامی لیژنه ی پارله مانی تایبه ت به هه ڵبژاردنی ئه نجومه نی پارێزگای كه رك���وك، كه چی به ه���ۆی ناكۆكی الیه نه سیاس���یه كانه وه تائێس���تا نه توانراوه ئه و هه ڵبژاردنه ئه نجامبدرێت. هه روه ها كراوه ته تایبه ت پارله مانی���ی لیژن���ه ی ئه ندام���ی به لێكۆڵین���ه وه له دۆخی ئ���ه و عێراقیانه ی به هۆی ش���ه ڕی تایه فیه وه ، ئاواره ی سوریا

بون.خاوه نی نوس���یندا له ب���واری ته می���م، خامه یه كی به بڕش���ته و تائێس���تا ش���ه ش كتێب���ی چاپك���راوی هه ی���ه ، له بواره كانی په یوه ندی سعودیه و ئه مه ریكا، ئۆپۆزسیۆن له س���عودییه ، كۆتایی ملمالن���ێ له باكوری دیپلۆماسی ، ئه ته كێتی هونه ری ئایرله ندا، له س���ه رده می عێراق���ی كۆمه ڵگ���ه ی

عوسمانیدا. جگ���ه له نوس���ینی كتێ���ب، خاوه نی ده توێژین���ه وه ی چاپكراوه له باره ی كه ركوك، په یوه ندییه كان���ی ئێ���ران و توركیا، پارت و له س���عودییه ، سیاس���یه كان كۆمه ڵ���ه پادش���ایه تی بنه ماڵه ی ن���او ملمالنێكانی له سعودییه و ئۆپۆزسیۆنی سعودی ، تیۆری ئاسایشی ئه مه ریكی له كه نداو دوای شه ڕی داگیركردنی عێراق، جوڵه ی ئه مه ریكا به ره و

ئێران و ملمالنێ له سه ر سنور له كه نداو.كاری پس���پۆڕییه كه ی و له ب���واری پارله مانتاریدا، به شداری چه ندین كۆنگره ی واڵتانی س���ه ردانی ك���ردوه و نێوده وڵه تی چیك و به ریتانیا و ئه ڵمانی���او ئیس���پانیاو به لجیكا و میسرو لوبنان و توركیاو سویسراو ئوردنی كردوه . هه روه ها ئه ندامی كۆمه ڵه ی زانسته سیاس���یه كانی عێراق و مێژونوسانی عه ره ب و عێراقه . له س���اڵی )2005( وه كو مامۆستای س���ه ردانكه ر له زانكۆی به رلین و په یمانگای لێكۆڵینه وه ی رۆژهه اڵت له شاری

هامبۆرگ كاریكردوه .)2010/3/7( و هه ڵبژاردنه كان���ی دوای پێكهێنانی كابینه ی حكومه ت له الیه ن نوری په روه رده ی وه زیری پۆس���تی مالیكیه وه ، له سه ر لیس���تی به ره ی دیالۆگ )عێراقیه ( وه رگ���رت. ب���ه اڵم دوای ئه وه ی س���وپای په الماری ل���ه رۆژی )2013/4/23( عێراق ته میم قه زای حه ویجه یدا، خۆپیشانده رانی ده ست له كاركێشانه وه ی خۆی له پۆسته كه ی راگه یاند. ئه و به گریانه وه له س���ه ر شاشه ی كه ناڵێكی ئاس���مانی وتی "35 كه سی پله

یه كم له و روداوه دا كوژران و برینداربون".

7 )377( سێشه ممه 2013/5/14 عێراق

پرۆفایل

ئا: سۆران كامه ران

له دیمانه یه كدا له گه ڵ ئاوێنه ، ئه ندامی ئه نجومه نی نوێنه رانی عێراق

له سه ر لیستی عێراقیه و ئه ندامی لیژنه ی نه زاهه ته اڵڵ خزێر عه باس زه وبه عی ، داواده كات كورد كه سێك بۆ شوێنی سه رۆك كۆماری عێراق

جه الل تاڵه بانی دیاری بكه ن. هه روه ها رایده گه یه نێت له گه ڵ

ئه وه دایه كه ركوك بكرێته هه رێمێكی سه ربه خۆ. له باره ی خۆپیشاندانی

سوننه كانیشه وه ، ده ڵێت "ئه و خۆپیشاندانه به شه ره ف ده ستی پێكردوه و به شه ره فیش كۆتایی

پێدێت".

ئاوێنه : چۆن ده ڕوانن���ه گه ڕانه وه ی وه زیره كورده كان؟

به گه ڕانه وه ی س���ه باره ت زه وبه عی : به غ���داد ب���ۆ ك���ورده كان وه زی���ره به دڵنیایی���ه وه دانوس���تان و گفتوگ���ۆ له نێ���وان هاوپه یمان���ی كوردس���تانی و هاوپه یمانی شیعه كان رویداوه . ئاشكرایه هه م���و كوتله یه ك له پێناوی ره زامه ندی الیه نگران���ی تێده كۆش���ێت. ئێم���ه ش ئاواته خوازی���ن كه گفتوگ���ۆ كراوه بێت بۆ هه مو الیه نه كان، پێویس���ته له سه ر هه مو الیه نه كان ناكۆكیه كان له پێناوی نه قۆزن���ه وه . تایب���ه ت به رژه وه ن���دی به رپابكرێت، كه پێویسته سیاسه تێك هه مو الیه نه كان قبوڵ بكرێت و داكۆكی

له سه رجه م الیه نه كان بكات.ئاوێنه : به بۆچونی تۆ جوڵه پێكردنی هێزی پێش���مه رگه له ناوچه دابڕاوه كان

ده ستورییه ؟

زه وبه عی : به دڵنیاییه وه جوڵه پێكردنی هێزی پێشمه رگه له و ناوچانه پێویسته له س���ه ر ره زامه ن���دی خه ڵكی كه ركوك له ده ره وه ی هه ر جوڵه كردنێ���ك بێت، رێكه وتن���ی نێ���وان الیه ن���ه كان ی���ان به دڵنیاییه وه بێ���ت، هاوپه یمان���ه كان

به ناده ستوری ئه ژمارده كرێت.ئاوێنه : ئێوه له گه ڵ ئه وه دان كه ركوك

بكرێته هه رێمێكی سه ربه خۆ؟زه وبه ع���ی : ئێم���ه له گ���ه ڵ ئه وه ین كه ركوك بكرێته هه رێمێكی سه ربه خۆو پارێ���زگاكان، له س���ه رجه م دابڕێ���ت ئ���ه و هه رێم���ه خ���اوه ن تایبه تمه ندی خۆی بێ���ت و نه ته وه كانی ئه و ش���اره به دوربگیرێت به ڕێوه به رن و شاره كه یان

له موزایه داتی سیاسی .به هه رێم���ی س���ه باره ت ئاوێن���ه : س���ه ربه خۆی س���وننه كان كه باس���ی ده كرێت، به ڕای تۆ شێوازی ئه و هه رێمه

ده بێت چۆن بێت؟زه وبه عی : دروستكردنی ئه و هه رێمه مافێك���ی ده س���تورییه ، ك���ه مافێكی ده س���تورییش بێت پێویسته جێبه جێ بكرێت. پێویس���ته له س���ه ر سه رجه م

الیه نه كانیش رێز له ده ستور بگرن.بێبه ش���كردنی له یاس���ای ئاوێن���ه : ده وڵه ت، له پۆس���ته كانی به عسیه كان س���ه رۆك وه زیران ده توانێت هه اڵواردن بۆ هه ندێك كه س بكات، خوێندنه وه ی

تۆ بۆ ئه م بابه ته چییه ؟زه وبه ع���ی : پێویس���ته ئ���ه و كارانه نه مێنێ���ت و كۆتایی ب���ه كاری میزاجی بهێنرێت. ده بێت به یه ك چاو ته ماشای سه رجه م گه لی عێراقی بكرێت، گرنگ و پێویسته ده ست بكرێت به دروستكردنی دامه زراوه ی���ی و جی���اوازی ده وڵه ت���ی

له نێوان گه لی عێراقدا نه كرێت.ئاوێنه : نزیكه ی شه ش مانگه پۆستی س���ه رۆك كۆم���اری عێ���راق به چۆڵی ماوه ت���ه وه ، غیابی تاڵه بانی هیچ جۆره

قه یرانێكی له واڵت دروستكردوه ؟زه وبه عی : پێویس���ته له س���ه ر كورد كه س���ێك بۆ ئه و پۆسته دیاری بكه ن، كه توانای ئیداره دانی هه بێت و له غیابی س���ه رۆك كۆماردا ناوبژیوانی سه رجه م الی���ه ن و دۆس���ێكان بكات. بۆش���ایی پۆس���ته كه ی مام جه الل به دڵنیاییه وه

قه یرانێكی قوڵی دروستكردوه .یاس���ا ده وڵه تی ئه ندامێكی ئاوێنه : ده ڵێ���ت م���اده ی )140( دوای )140( س���اڵ جێبه جێ ده كرێت، هه ڵوێس���تی

ئێوه چیه له م باره یه وه ؟زه وبه ع���ی : نه خێ���ر پێویس���ته ئه و ماده یه جێ به جێ بكرێت، پێویس���ته هه مو كه س���ێك مافی خۆی پێبدرێت و مافی خۆی وه ربگرێت له عێراق، چونكه

ئه و ماده یه ماده یه كی ده ستورییه .ئاوێنه : كه واته به ربه سته كانی به رده م

جێبه جێكردنی ماده ی )140( چیه ؟زه وبه ع���ی : به ربه س���ته كانی به رده م به جێگه یاندن���ی م���اده ی )140( ته نها

سیاسیه و هیچی دیكه نیه .ئاوێن���ه : هه ن���دێ الیه نی سیاس���ی ده ڵێ���ن توركی���ا چه ك���ی ن���اردوه بۆ خۆپیش���انده رانی ئه نبار، ب���ۆ ئه وه ی ش���ه ڕی تائیفی هه ڵگیرسێنی له عێراق،

ئه مه تاچه ند راسته ؟زه وبه عی : به دڵنیاییه وه شتی وانیه ، ئ���ه و جۆره هه وااڵنه راس���ت نین. ئه و كه سانه ی ئه و قسانه ده كه ن ده یانه وێ دۆخی عێ���راق بش���ێوێنن، ئامانجیان

تێكدانی دۆخی عێراقه .ئاوێن���ه : ئای���ا قه ت���ه رو توركیا چ سوننه كانی له خۆپیشاندانی رۆڵێكیان

عێراقدا هه یه ؟هی���چ وای���ه ب���ڕوام زه وبه ع���ی : نییه . بابه ته وه ب���ه م په یوه ندییه كیان هه م���و الیه ك ئاواته خ���وازه كه عێراق ئارام بێت، ئ���ه وه ی ده وترێت ته نها بۆ

چه واشه كردنه .ئاوێن���ه : هه ن���دێ الی���ه ن پێیانوایه خۆپیش���اندانی س���وننه كان له الی���ه ن قاعیده و چه ند گروپێك���ی چه كداره وه

قۆرغكراوه ، تاچه ند راسته ؟زه وبه ع���ی : نه خێ���ر، ئ���ه وه به هیچ شێوه یه ك راست نییه . خۆپیشاندانه كان به شێوه یه كی ئاشتیانه ده ستیپێكردوه و به شێوه یه كی ئاشتیانه به ڕێوه ده چێت. س���ه رجه م خۆپیش���انده ران خه ڵك���ی ئه نب���ارن و دانیش���توی ئه و ش���اره ن و رژاونه ته سه ر شه قامه كان، داوای مافی خۆیان ده ك���ه ن و داوای جێبه جێكردنی

دادپه روه ری له واڵتدا ده كه ن.خۆپیش���اندانه كان ئای���ا ئاوێن���ه : به رده وام ده بێت، یان كۆتایی پێدێت؟

به دڵنیایی���ه وه زه وبه ع���ی : خۆپیشاندانه كان تا ئه و كاته به رده وام ده بێت كه حكومه ت س���ه رجه م داوای به جێده گه یه ن���ێ، خۆپیش���انده ران له به رئه وه ی ئه م خۆپیشاندانه به شه ره ف ده ستی پێكردوه و به شه ره فیش كۆتایی

پێدێت.

ئا: بارام سوبحی

به وته ی سه رۆك و ئه ندامێكی لیژنه ی دارایی پارله مانی عێراق، له ئێستادا

زه حمه ته بودجه ی ئه مساڵی عێراقی هه مواربكرێته وه و پاره ی كۆمپانیا نه وتیه كانی كوردستانی

تێدا جێبكرێته وه ، وه كو چۆن له رێكه وتننامه حه وت خاڵیه كه ی

نێوان هه رێم و ناوه ندا هاتوه ، ئه وه ش به هۆی ئه وه ی چه ند مانگێكه بودجه

چوه ته بواری جێبه جێكردنه وه و هه مواركردنه وه شی پێویستی

به كۆده نگی الیه نه سیاسیه كان هه یه .

شه ش���ه می له خاڵ���ی هه رچه ن���ده رۆژی رێكه وتنه ح���ه وت خاڵیه ك���ه ی )2013/4/29( نێوان حكومه تی هه رێم و ناوه نددا هاتوه ، كه داوا له ئه نجومه نی نوێنه ران ده كرێت بۆ چاوخش���اندنه وه به یاس���ای بودج���ه ی فیدراڵی س���اڵی به شێوه یه كی پاشكۆكانیدا، )2013(و ئس���وڵی. به اڵم به وته ی پارله مانتاران تائێستا له الیه ن حكومه ته وه ئه و داوایه

ئاراسته ی پارله مان نه كراوه .به وته ی س���ه رۆكی لیژن���ه ی دارایی له پارله مانی عێ���راق حه یده ر عه بادی ، بۆ هه مواركردنه وه ی بودجه ی ئه مساڵ به پێ���ی رێكه وتنه كه ی نێ���وان هه رێم و ناوه ند، ده بێت لیژنه یه ك پێكبهێنرێت و لیژنه ك���ه راس���پارده كانی پاش���ان له پارله م���ان بخرێته ده نگدانه وه . به اڵم ئام���اژه به وه ده كات تائێس���تا هه رێمی كوردس���تان "ئه و بڕگانه ی نه خستۆته رو ك���ه ده یه وێت له بودج���ه دا هه موار

بكرێنه وه ".بودج���ه ی )2012/10/23( رۆژی )2013(ی عێ���راق كه بڕه كه ی )113( ملی���ار دۆالره ، له الی���ه ن ئه نجومه ن���ی وه زیرانی عێراقه وه په سه ندكراو ره وانه ی پارله مانی عێراق كرا. پارله مانی عێراقیش به ڕه زامه ندی )2013/3/7( ل���ه رۆژی ده نگی )168( پارله مانتار كه )145( پارله مانتاری���ان ئه ندام���ی هاوپه یمانی نیشتیمانی ش���یعه كان بون، بودجه ی په سه ندكرد. به اڵم پارله مانتارانی كورد بایكۆتی كۆبونه وه ی ده نگدان له س���ه ر بودجه یان كرد، له به رئه وه ی بڕی چوار ملیار دۆالری كرێ���ی كۆمپانیا نه وتیه بیانیه كان كه له كوردستان كارده كه ن،

نه خرابوه بودجه وه .س���ه رۆكی لیژنه ی دارایی پارله مانی

بڕگان���ه ی ئ���ه و داواده كات عێ���راق، بودج���ه كه الیه نی ك���وردی ده یه وێت هه مواربكرێنه وه ، بخاته به رده ستی كوتله سیاسیه كانی پارله مان تاوه كو سازانی له س���ه ربكرێت و پارله مانیش په سه ندی ده زانێت به ئه س���ته می ب���ه اڵم بكات. هه مواربكرێته وه بودج���ه له ئێس���تادا "چونكه بودجه ی ئه مساڵ پێنج مانگی به سه ردا رۆیشتوه ، له ئێستاشدا كاتێكی ئه وتۆ بۆ هه مواركردن���ه وه ی نه ماوه ". ده س���تكاری پێش���نیارده كات بۆی���ه بودج���ه ی ئه مس���اڵ نه كرێ���ت، به ڵكو گۆڕانكاری له بودجه ی س���اڵی داهاتودا

بكرێت.دوای په سه ندكردنی بودجه ، سه رجه م وه زیرو پارله مانتاره كورده كان گه ڕانه وه ب���ۆ هه ولێرو بایكۆت���ی به غدایان كرد، به اڵم پاش راگه یاندن���ی رێكه وتنامه ی نێ���وان هه ولێ���رو به غ���دا، كۆتایی���ان به بایكۆتكردن كردن هێناو گه ڕانه وه بۆ به غ���دا. هه رچه نده ماوه ی دو هه فته یه پارله مانتاره كان گه ڕاونه ته وه بۆ به غدا، به اڵم پارله مانتاری فراكس���یۆنی گۆڕان ش���ۆڕش حاجی به ئاوێن���ه ی راگه یاند تائێستا ته نها له راگه یاندنه كانه وه ده قی

رێكه وتنه كه یان بینیوه و بیستوه .كۆبونه وه به ئه نجامدانی س���ه باره ت له نێوان لیس���ته كوردیی���ه كان و كوردو

پارله مان، ن���او عێراقیه كانی لیس���ته له باره ی چۆنێت���ی جێبه جێكردنی ئه و به ندانه ی رێكه وتننامه كه كه په یوه ندی به پارله مانه وه هه یه ، شۆڕش حاجی وتی "ئه وه نده ی من ئاگاداربم تائێستا هیچ

كۆبونه وه یه ك له وباره یه وه نه كراوه ".ناوب���راو، ك���ه ئه ندام���ی لیژن���ه ی دارای���ی پارله مان���ه ، رونیده كاته وه بۆ هه مواركردنه وه ی بودجه ده بێت حكومه ت داواكارییه ك ئاراسته ی پارله مان بكات و له پارله مانیش ده نگدانی له سه ربكرێت و په سه ند بكرێت، به اڵم به دوری ده زانێت له ئێس���تادا ئ���ه و كاره بكرێت، چونكه "ماوه ی پێنج مانگه پ���ڕۆژه ی بودجه چۆته ب���واری جێبه جێكردن���ه وه ، له و م���اوه كورته ش���ی كه م���اوه ، بودجه

هه موارناكرێته وه ".بۆ چاره س���ه ری كێش���ه ی پ���اره ی كۆمپانی���ا نه وتیه كان ك���ه هاوپه یمانی كوردس���تانی داوای ده كات، به ب���ڕوای ده توانێت حكومه ت حاجی ، ش���ۆڕش له بودج���ه ی ته واوكاری ئه مس���اڵ ئه و پاره یه دابین بكات، ئه وه ش به مه رجێك "له پارله ماندا زۆرینه ده نگی له سه ربدات،

كه ئه مه شیان كارێكی زه حمه ته ".فراكس���یۆنه پارله مانتاران���ی جیاوازه كان���ی ن���او پارله مانی عێراق، تائێس���تا ده كه نه وه ل���ه وه جه خ���ت

هی���چ كۆبونه وه یه ك ب���ۆ تاوتوێكردنی ئه نج���ام بودج���ه هه مواركردن���ه وه ی لیستی پارله مانتارێكی به اڵم نه دراوه . عێراقی���ه رایده گه یه نێ���ت ئه گه ر بێتو ش���ه ش مانگیش به سه ر په سه ندكردنی

بودج���ه دا تێپه ڕیبێت، ئ���ه وا پارله مان ده توانێت بودجه هه مواربكاته وه .

پارله مانتاری فراكس���یۆنی عێراقیه و ئه ندام���ی لیژن���ه ی دارای���ی پارله مان ئه حم���ه د مه س���اری ، وتی "تائێس���تا هه مواركردنه وه ی بودجه نه خراوه ته به ر باس و گفتوگۆ". له وه اڵمی ئه وه شدا ئایا ئه ندامانی لیسته كه ی ئاماده ن ده نگ بۆ هه مواركردنه وه ی بودجه بده ن، ده ڵێت "ه���ه ر كاتێك ئ���ه و بابه ت���ه خرایه ڕو، ئه گ���ه ر ببێته جێگه ی بڕوای ئه ندامانی لیسته كه مان، ئه وا ده نگی پێده ده ین".

هه ندێ���ك س���ه رۆك و هه رچه ن���ده له ئه ندامانی لیژنه ی دارایی رایده گه یه نن، ئه و ماوه یه ی له مس���اڵدا ماوه ته وه بۆ هه مواركردن���ه وه ی بودجه كه مه ، به اڵم مه س���اری هێما بۆ ئه وه ده كات ئه گه ر پارله مان بیه وێت ئه وا ده توانێت بودجه هه مواربكات���ه وه ، ته نانه ت ئه گه ر بێتو "شه ش مانگیش به سه ر په سه ندكردنی

بودجه دا تێپه ڕیبێت".لیستی ئه حراری سه ر به ره وتی سه در ك���ه خاوه نی چل كورس���ی پارله مانن له كۆی )325( كورس���ی ، رایده گه یه نن ئه وا پێنه كرێ���ت، راوێژی���ان ئه گ���ه ر پابه ندنابن به بڕیاری س���ه رۆك وه زیران بۆ ده نگدان له س���ه ر هه مواركردنه وه ی

بودجه .ئه ح���رار كوتل���ه ی پارله مانت���اری عه بدولحسێن رێس���ان، باسی له وه كرد به پێ���ی ئ���ه و رێكه وتن���ه ی له نێ���وان نیش���تیمانی الیه نه كان���ی هاوپه یمانی ش���یعه كاندا هه یه ، له كاتی ئه نجامدانی هه ر رێكه وتنێك و بڕیارێكی ستراتیژیدا ده بێ���ت راوێژ به هه م���و الیه نه كانی ناو بۆچونیان بكرێ���ت و هاوپه یمانیه ك���ه وه ربگیرێت، بۆیه ده یوت "ئه گه ر هه مو الیه نه كان له سه ر رێكه وتنه كه ی ئه مجاره كۆك نه بی���ن و زانیاریم���ان له باره یه وه نه بێ���ت، ئه وا له ن���او پارله ماندا پابه ند وتیشی له س���ه ری ". به ده نگدان نابین "له پێناوی په سه ندكردنی ئه و رێكه وتنه له پارله مان، سه رۆك وه زیران پێویستی

به هاوپه یمانی نیشتیمانیه ".وه ك���و ئاگاداركردنه وه یه كی���ش ب���ۆ سه رۆك وه زیرانی عێراق نوری مالیكی و رێس���ان كوردس���تانی ، هاوپه یمان���ی ده ڵێ���ت "كورده كان ب���اش ده زانن كه پێویسته له سه ر سه رۆك وه زیران هه مو الیه نه كانی هاوپه یمانی نیشتیمانی رازی بكات، به رل���ه وه ی له گه ڵیاندا رێكه وتن

واژو بكات".

پارله‌مانتاری‌‌لیستی‌‌عێراقیه‌‌"ته‌اڵڵ‌زه‌وبه‌عی"‌:پێویسته‌‌له‌سه‌ر‌كورد‌كه‌سێك‌بۆ‌شوێنی‌‌تاڵه‌بانی‌‌دیاری‌‌بكه‌ن

له‌بودجه‌ی‌‌ئه‌مساڵدا‌پاره‌‌بۆ‌كۆمپانیا‌نه‌وتیه‌كانی‌‌كوردستان‌دابین‌ناكرێت

ته اڵڵ خزێر عه باس زه وبه عی

بۆشایی پۆسته كه ی مام جه الل

به دڵنیاییه وه قه یرانێكی قوڵی

دروستكردوه

له ئینته رنێته وه چه ند کرێکارێک له کاتی کارکردنیاندا له کێڵگه یه کی نه وتدا

بودجه ی ئه مساڵ پێنج مانگی

به سه ردا رۆیشتوه ، له ئێستاشدا

كاتێكی ئه وتۆ بۆ هه مواركردنه وه ی

نه ماوه

Page 8: ژماره 377

ئابووری(377( سێشه ممه 2013/5/14 8ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه‌

ئا: ئاسۆ سه راوی

وه زیری بازرگانی عێراق، پێشبینی ده كرد، به رهه می گه نمی واڵته كه ی له مساڵدا

زیاتر له 2ملیۆن 500 هه زار ته ن بێت، به اڵم الفاوه كه ی هه فته ی

رابردو پێشبینیه كانی ئه وی پێچه وانه كرده وه ، به جۆرێك وه ك خۆی ده ڵێت "به هۆی ئه و الفاوه ی

چه ند پارێزگایه كی عێراقی گرته وه ، 25% تا30% گه نمی عێراق توشی

زیان بو".

وه زی���ری بازرگانی عێراق، د.خێرواڵ حه سه ن بابه كر له دیدارێكی ئاوێنه دا، باس له زیان���ی الفاوه ك���ه ی هه فته ی رابردوی عێ���راق ده كات، كه به وته ی ئه و زیانی گه وره ی له به رهه می گه نمی ئه مساڵی عێراق داوه ، هاوكات تیشك ده خاته س���ه ر جۆر و چۆنێتی گه نمی ناوخ���ۆی ، ئه و گه نمه ش كه س���ااڵنه

عێراق له ده ره وه هاورده ی ده كات.

رێژه ی سااڵنی پێشوو پێشبینی ئه مساڵ

خێ���رواڵ، د. وت���ه ی ب���ه 2011 س���اڵی گه نم���ی به رهه م���ی عێ���راق، 1ملی���ۆن و 750ه���ه زار ته ن ب���وه ، ل���ه 2012ش���دا ئ���ه و رێژه كه كه مێك زیادیك���ردوه و بۆته 1ملیۆن و 800هه زار ت���ه ن، به هۆی كه ش وهه وا و رێ���ژه ی زۆری باران���ی ئه مس���اڵیش، رێژه یه ئ���ه و ك���ردوه ، پێش���بینیان به رزبێته وه ب���ۆ زیاتر له 2ملیۆن 500 هه زار ته ن، به اڵم الفاوه كه ی هه فته ی رابردو هه مو ئه و بۆچونانه ی پێچه وانه كرده وه ، چونكه دروستبونی الفاوه كه پارێزگایه ك���ی له چه ن���د به تایب���ه ت وه ك واس���ت و دیوانی���ه و عه ماره ، كه گه نمدا له به رهه مهێنانی به ناوبانگ���ن زیانی گه وره ی به دواوه بوه ، به جۆرێك ئ���ه م وه زیره زیانه كان به 25% تا%30 گه نمی هه مو عێراق ده خه مڵێنێ . ئه و ده ڵێت "زیانه كه ته نه���ا له و گه نمه دا نیی���ه ك���ه ئ���او بردویه ت���ی ، به ڵكو له چه ن���د پارێزگای���ه ك، دوای ئه وه ی جوتیاران گه نمیان دوریوه ، له چاڵێكدا

ئاوی الفاویش چۆته كۆیانكردۆته وه ، به ش���ێك به وه ش چااڵن���ه وه ، ئ���ه و كه گه نمێكیش ته ڕب���وه ، له گه نمه كه ته ڕبوبێت، یان شێی هه بێت، له سایلۆ جۆره ب���ه و كاتێكیش وه رناگی���رێ ، بمێنێته وه ، ئه ش���ێ به ش���ێكی كه ڕو بكات، به مه ش كه ڵكی ئه وه ی نامێنێ بۆ ئاردكردن به كاربێت، به شێوه یه كی گشتی ده كرێت بڵێین الفاو، بایی زیاتر له 200ملی���ۆن دۆالر، زیان���ی له گه نمی

عێراق داوه ".ئ���ه و باس���ی ل���ه وه ش ك���رد ك���ه هه رچه نده الف���او ناوچه كانی هه رێمی كوردستانیشی گرتۆته وه ، به اڵم زیانی ب���ۆ گه نم نه بو "الفاو له هه رێمدا زیانی بۆ گه ن���م نه بو، به اڵم ره نگ���ه زیانی ب���ۆ به روبومی میوه ه���ات هه بوبێت، به تایبه ت كه له چه ند ناوچه یه ك ته رزه

باریبو".

پێویستیی سااڵنه و ئه و رێژه یه ی له ناوخۆدا به رهه مدێت

هه ر به وته ی د.خێرواڵ، پێویس���تیی س���ه رجه م عێراق بۆ گه نم، س���ااڵنه نزیكه ی 4ملیۆن و 500هه زار ته نه ، ئه گه ر بڕی گه نمی ناوخۆی نزیكه ی 2ملیۆن ته نیش بێت، ئ���ه وا عێراق ناچاره بۆ پڕكردنه وه ی پێداویستی ناوخۆ سااڵنه زیات���ر له 2ملی���ۆن و 500 ه���ه زار ته ن گه ن���م له ده ره وه ه���اورده بكات، ئه و واڵتان���ه ش كه عێ���راق گه نمیان لێوه هاورده ده كات، بریتین له ئوستورالیا و كه نه دا و ئه مه ریكا و روسیا و هه مو ئه و گه نمان���ه ش كه ل���ه ده روه ده هێنرێن، وه ك د. خێ���رواڵ هێم���ای بۆ ده كات، له گ���ه ڵ به رهه م���ی گه نم���ی ناوخ���ۆ تێك���ه ڵ ده كرێن ئه وجا ده كرێته ئارد. سه باره ت به نرخی گه نمی بیانیش د. خێرواڵ وتی "باشترین جۆری گه نمه ،

كه ئوس���تورالیا ته ن���ی له نێوان 400 تا450$ ده گاته عێراق"

گه نمی ناوخۆ به سه ر سێ پله دا دابه شكراوه

هه رچ���ی گه نمی ناوخۆیه ، به س���ه ر دابه ش���كراوه ، گه نمی پل���ه دا س���ێ پله ی���ه ك كه زۆر باش���ه ، ب���ۆ كردن به ئارد راسته وخۆ له گه ڵ بڕێك گه نمی بیانی تێك���ه ڵ ده كرێت، پله دو وه ك ئاماژه ی عێ���راق بازرگانی وه زی���ری پێ���ده كات بڕێك زیات���ر گه نمی بیانی تێك���ه ڵ ده كرێ���ت تا بكرێت���ه ئارد، به اڵم گه نمی پله س���ێ ، له به ر زۆریی رێژه ی خراپیه كه ی ، له عێراقدا سودی لێنابین���رێ ، ته نها ب���ۆ ئالیكی ئاژه ڵ به كاردێ���ت، له باره ی رێ���ژه ی گه نمی ناوخۆ به پێی پله كانیان د.خێرواڵ وتی "خۆشبه ختانه ئه و گه نمه ی له عێراقدا

به رهه مدێت له 70% پله یه كه و له %20 پله دو و له 10% پله سێیه ".

وه زی���ری بازرگان���ی عێراق باس���ی ل���ه وه ش كرد كه ئه مس���اڵ پ���اره ی وه رگرتن���ی گه نمی ناوخ���ۆ به رێژه ی له 10% زیادیكردوه ، به جۆرێك بۆ یه ك ته ن گه نمی پله ی���ه ك 792هه زار و بۆ پله دو 692هه زار و بۆ پله سێ و جۆش

592هه زار دینار دیاریكراوه .

ڤیتامین ده كرێته ئه و ئارده وه كه ده درێته هاواڵتیان

وه زی���ری بازرگانی عێ���راق هه ر له و دی���داره دا ئه وه ش���ی خس���ته ڕو، ئه و ئاش���انه ی له عێراقدا گه ن���م ده هاڕن، توێكڵ���ی یه ك���ه م و دوه م و س���ێیه می به وه ش لێده كه ن���ه وه ، گه نمه ك���ه ش به شێكی زۆری ڤیتامینی ناو گه نمه كه ده ڕوات، ئ���ه وه ی ده مێنێته وه به زۆری

نیشاس���ته كه یه تی ، ئ���ه و له وباره ی���ه ده ڵێت "له گه ڵ وه زاره تی ته ندروستی رێكه وتوین كه له كاتی دروس���تكردنی ئ���ارددا هه ن���دێ ڤیتامی���ن بكه ین���ه ئارده ك���ه وه ، ب���ۆ ئ���ه وه ی قه ره بوی ئه و ڤیتامین���ه بكه ینه وه ، كه له كاتی هاڕین���ی گه نمه ك���ه دا لێیرۆیش���توه ، ئ���ه وه ی ئه م���ه ش زیات���ر له پێناوی منداڵی تازه له دایكبوو دایكی دوگیان له باره ی نه بن". توش���ی كه مخۆراكی ئه وه ش داخۆ عێراق به چه ند س���اڵیتر ده توانێ به ش���ی پێداویس���تی ناوخۆ گه نم به رهه مبێنێت، ئ���ه و له و روه وه كه مێك ره ش���بین بو، هۆكه ش���ی بۆ نه گونجانی كه ش وهه واو جۆری زه وی و چه ن���د هۆكارێكی تر گه ڕانده وه و وتی "له و بڕوایه دا نیم، له 2020 شدا عێراق بتوانێ ل���ه 70% پێداویس���تی گه نمی

ناوخۆی خۆی دابین بكات"

الفاو‌زیاتر‌له‌200ملیۆن‌دۆالر‌زیانی‌‌له‌گه‌نمی‌‌عێراق‌داوه‌"ئه‌و‌گه‌نمه‌ی‌‌له‌عێراقدا‌به‌رهه‌مدێت‌له 70%‌پله‌‌یه‌كه‌‌و‌له‌20%‌پله‌دو‌و‌له‌10%‌پله‌‌سێیه‌"

پێشبینی ده کرا به رهه می گه نم ئه مساڵ 2 ملیۆن و 500 هه زار ته ن بێت به اڵم الفاو ئه و پێشبینیه ی پێچه وانه کرده وه فۆتۆ: یه حیا ئه حمه د

الفاو، 25% تا%30 گه نمی عێراق

توشی زیانكردوه، زیانه كه ته نها له و گه نمه دا نییه كه

ئاو بردویه تی

ئا: عه باس ره سوڵ

به هۆی ئه وه ی ئه مساڵ، دو مانگ زیاتره ، بارانی پێویست له هه رێمدا

نه باری ، پێگه یاندنی گژوگیای سروشتی و پوش و پاوان وه كو شاره زایانی ئه و بواره ئاماژه ی

پێده كه ن وه كو پێویست نه بوه ، جوتیارێك له و باره یه وه

ده ڵێت "راسته ئه مساڵ باران زۆربو، به اڵم زستانه باران بو، پاوانی

پێنه گه یاند"

ستانده ری وشكه ساڵی

به پێی ئاماری فه رمانگه ی كه شناسی س���لێمانی ، كه مترین ڕێژه ی بارانبارین بریتیه وشكه س���اڵی ڕاگه یاندنی ب���ۆ له 500 ب���ۆ 700 ملیمه مه تر بۆ ناوچه ی گه رمیانیش له ناوچه كانی س���لێمانی و 250 ملم و له ناوچه ش���اخاوییه كانیش 1000 ملم بۆ س���ااڵنه له خوارو 500 ملم له ئێستاشدا ڕاده گه یه نێ و وشكه ساڵی به ه���ۆی تێپه ڕاندن���ی ئ���ه و ڕێژه یه وه حكومه ت به نافه رمی "نه مانی مه ترسی به رێوه به ری ڕاگه یاندوه و وشكه ساڵی " كه شناسی س���لێمانیش، دارا حه سه ن به ئاوێنه ی وت "ئه مس���اڵ وشكه ساڵی نییه " ده رباره ی ئه م س���تانده ره ، مام حس���ێن ئه حمه دی جوتیار ده ڵێ "من

ده زان���م كه وشكه س���اڵییه و حكومه ت له سه ر مێز و ناو شارانه وه ئاگای له هیچ

نییه ". ئ���ه و جوتیاره ، ته مه ن 46 س���اڵه باسی ئه وه شی كرد، دابه شبونی بارانی ئه مساڵ ش���یاو نه بوه بۆ پێگه یاندنی گژوگیای سروشتی و پوش و پاوان و وتی "راس���ته ئه مس���اڵ باران زۆربو، به اڵم زس���تانه باران بو،پاوانی پێنه گه یاند". هه روه ها به رێوه به ری س���امانی ئاژه ڵ له گه رمیان به ختی���ار محه مه د هاوڕایه له گه ڵ ئه و جوتیاره و ده ڵێت "خه له و ئالیكی س���ه رچاوه ی كه خه رمانیش،

ته قلیدی���ه ، ه���ه ر خراپ���ه و له وه ناچێ به خێوكردنی له ئاس���تی به رهه مه كه ی

مه ڕومااڵتی ناوچه كه دابێ .

له وه ڕگای سروشتی هه میشه مه ترسیداره

جوتیارێك���ی خ���اوه ن مه ڕوم���ااڵت به ناوی مام حسێن، كه خۆی خه ڵكی گونده كان���ی ده ش���تی كۆیه ی���ه وتی "ناوچه ی ئێمه له م به هاره دا له وپه ڕی بێ له وه ری و وش���كیدایه و ئه م هاوینه ده بێ هه وڵی گواستنه وه ی مه ڕه كه مان بده ین بۆ ناوچه كوێس���تانه كان، یان

وه ك���و زس���تانی تۆفان و به ف���ر ده بێ ئالی���ك و ئاوی بۆ بكڕین" له م باره یه وه ده رچوی هیوا حه مه كه ریم ئابوریناس به شی ئابوری زانكۆی به غدا پێیوایه ، قس���ه ی ئه و جوتیاره م���ه ڕداره ئه وه ده گه یه نێ ، كه مه ترس���ی ئه وه ی هه یه ئاژه ڵه كانی به خێوكردن���ی تێچون���ی زیاتربێ له داهات و فرۆشی ئه مساڵ یان س���اڵی ئاینده ی "ئه گه ر نرخی ئاژه ل

وه ك خۆی بمێنێته وه "خاوه نئاژه ڵێكی تر به ناوی س���ه یوان ڕه شید له گوندی كانی مارانی ناحیه ی س���ه رقه اڵی ك���ه الر وت���ی "حكومه ت

هی���چ زیات���ر ملیمه ت���ر له پێ���وه ری له وشكه س���اڵیی نازان���ێ ، ل���ه وه ڕگای ئه مساڵ به شی 2مانگی هاوین ناكات و مه ترس���ی به هیالكچونمان هه یه ". ئه و جوتی���اره باس���ی بێبازاڕی���ی ئاژه ڵ و كاریگ���ه ری هاتنی ئاژه ڵی ئێرانیش���ی كرد له سه ر بازاڕی ئاژه ڵداریی هه رێمی

كوردستان. هه روه ها جێگری به ڕێوه به ری سامانی ئاژه ڵی سلێمانی ئه ندازیاری كشتوكاڵ ئاوات عه ل���ی ئه حمه د وتی "له وه ڕگای سروشتی له واڵتی ئێمه دا له به ر چه نده ها مه ترسی وشكه ساڵی و سوتان و ئه گه ری

نادیاردایه و ئێمه هه میش���ه پێشنیاری ئاژه ڵ���داری پ���رۆژه ی دامه زراندن���ی ده كه ی���ن و حكومه تیش ڕێ و ش���وێنی هه یه " هاوكاری كش���توكاڵی و قه رزی هه روه ها ئه و به ڕێوه به ره پیش���ه گه ره باسی ئه وه شی كرد كه له وه ڕگای ناوچه تاڕاده یه ك س���لێمانی شاخاوییه كانی

به كه ڵكی ئه مساڵ دێت.

ح�������كومه ت چ���������ی ده كا

جێگری به ڕێوه به ری س���امانی ئاژه ڵ كشتوكاڵی گش���تی له به ڕێوه به رایه تی س���لێمانی ئه ندازی���ار ئ���اوات عه ل���ی ئه حم���ه د وت���ی "ئه مس���اڵ حكومه ت ئاماژه به وشكه ساڵی نه داوه و هه ركات حكومه ت فه رمانبدا ده بێ ڕێ و شوێنی پاراس���تنی ئاژه ڵی���ش ڕه چاوبك���رێ " هه روه ها باس���ی ئه وه ش���ی ك���رد كه له 2008 دا كه وشكه س���اڵی ڕاگه یه نرا 57 ملیۆن له وه زاره تی كش���توكاڵه وه دابینكرا بۆ كڕینی ج���ۆو دابینكردنی ئالیك بۆ هه مو هه رێمی كوردس���تان، به اڵم ئاو له ڕێگای ده س���ته ی تایبه تی وشكه س���اڵییه وه لێژنه كانی پارێزگاو دابینك���راوه بۆ پێداویس���تی گش���تی نه ك ته نها ب���ۆ ئاژه ڵ" هه روه ها ئاوات وتیش���ی "16 ملیۆنی بۆ سلێمانی بو 34350 ته ن جۆیان پێكڕیوه و ئه وساڵه

27هه زار ته نی لێدابه شكراوه .

بارانی‌‌ئه‌مساڵ‌شیاو‌نه‌بوه‌‌بۆ‌پێگه‌یاندنی‌‌گژوگیای‌‌سروشتی‌‌و‌پوش‌و‌پاوان

شوانێک مه ڕو مااڵته که ی بۆ له وه ڕاندن ده بات فۆتۆ: ئارام که ریم

Page 9: ژماره 377

9 (377( سێشه ممه 2013/5/14 لۆکاڵ

ئا: ئاسۆ سه راوی

زۆرێك له شۆفێران، به ئومێدێكی زۆره وه چاوه ڕێی جێبه جێكردنی

به ڵێنی به رپرسانی الیه نی په یوه ندیدار ده كه ن، كه وتویانه ، به خستنه بازاڕی به نزینی پااڵوگه ی بازیان، كه رۆژانه

به رهه مه كه ی 1ملیۆن لیتره و به م نزیكانه ده كه وێته كار، كێشه ی كه می

به نزین تاراده یه كی باش چاره سه ر ده بێت، كۆمپانیای جێبه جێكاری

پرۆژه كه ش، رایده گه یه نێت "له سه روی 95%، كاره كانی یه كه ی به رهه مهێنانی به نزین ته واوبوه ، ئه گه ر گرفت دروست نه بێت، به م نزیكانه به رهه می ده بێت".

پێداویس���تی پارێزگای س���لێمانی بۆ به نزی���ن، به وته ی به ڕێوه به ری به رهه مه نه وتیه كان���ی س���لێمانی جه مال عه لی ، رۆژان���ه نزیكه ی 2ملی���ۆن و500 هه زار لیت���ره ، به اڵم ئ���ه و بڕه ی له ئێس���تادا حكومه تی عێراقی بۆ پارێزگای سلێمانی ده نێرێت، بریتیه له 1ملیۆن و 230 هه زار لیتره ، ئه م���ه ش گرفتی كه می به نزینی به ته واوبون���ی ب���ه اڵم دروس���تكردوه ، پااڵوگ���ه ی بازیان، كه بڕی���اره رۆژانه 1ملیۆن لیت���ر به نزین به ره���ه م بێنێ ، په یوه ندار الیه ن���ی به رپرس���انی وه ك ده ڵێن "تاراده یه كی باش ئه و كێش���ه یه

چاره سه ر ده بێت". پااڵوگ���ه ی بازیان، له س���ه ر روبه ری 500دۆنم زه وی بنیاتنراوه ، بڕی تێچونی كاره كانی پرۆژه كه ، بۆ قۆناغی یه كه م و دۆالره ، 300ملی���ۆن نزیك���ه ی دوه م، هه رچه نده له بنچینه دا پرۆژه كه موڵكی حكومه ت���ی هه رێمه ، به اڵم س���ه رجه م كاره كان���ی و خس���تنه كاری پااڵوگه كه ، به جۆرێك كه به رهه می هه بێت، له الیه ن كۆمپانی���ای بێژان پێت���ه وه ، جێبه جێ

ده كرێت. ئ���ه م پڕۆژه یه به پێی گرێبه س���تێك به ڕێوه ب���ردن و كاره كان���ی س���ه رجه م ناوب���راو به كۆمپانی���ای فراوانكردن���ی به گروپ���ی س���ه ر ك���ه س���پێردراوه ،

كۆمپانیاكانی قه یوانه . رێگه پێدراوی كۆمپانیای به ڕێوه به ری بێ���ژان پێت س���ه عد ته یب حه س���ه ن، جه خت له وه ده كاته وه ، ئه گه ر پرۆژه كه له الی���ه ن كه رتی تایبه ت���ه وه نه كرایه ، هه رگیز به م جۆره ی ئێس���تا كاره كانی

به باشی نه ده كرا. پێ���ش س���پاردنی كاره كان���ی ئ���ه و

پااڵوگه ی���ه به كۆمپانی���ای بێژان پێت، له الیه ن حكومه تی عێراقیه وه ، كاری تێدا كرابو، وه ك سه عد ئاماژه ی پێده كات، له س���ااڵنی 2007 ب���ۆ 2008، وه زاره تی پیشه س���ازی حكومه ت عێراق "به وته ی خۆی���ان له 60%كاره كانی پااڵوگه كه یان كردبو، ب���ه اڵم ئ���ه و كاره ی كرابو زۆر

خراپبو".ه���ه ر له وكاته دا حكومه ت���ی عێراقی حكومه ت���ی جێده هێڵ���ێ ، كاره ك���ه هه رێمیش، به پێی گرێبه س���تێك ئه ركی پااڵوگه كه فراوانكردن���ی به ڕێوه بردن و بێژان پێت ده س���پێرێت، به كۆمپانیای به مه رجێك دوای خس���تنه سه ر كاری قۆناغێكی���ش به چه ن���د پااڵوگه ك���ه ، له قۆناغ���ی زیادب���كات و به رهه م���ی له و به رهه مبێنێ ، به نزین دوه میش���دا، باره یه وه سه عد ده ڵێت "هه ر چه نده له و كاته دا كێشه مان زۆر ده هاته ڕێ، چونكه كۆی پیشه سازی نه وتی بۆ كوردستان تازه بو، س���ه رچاوه یه كی دیاریكراومان نه بو ب���ۆ نه وتی خاو بۆ پااڵوگه كه مان. به اڵم به پێی ئه و پالنه ی له س���ه ره تاوه داماننابو بۆ خس���تنه كاری پااڵوگه كه تائێستا زۆر به باش���ی رۆیشتوه و هیچ

دوانه كه وتوین".له ب���اره ی ئ���ه وه ش داخ���ۆ پرۆژه كه راس���ته وخۆ دراوه ت���ه ئ���ه وان، ی���ان بانگ���ه وازی بۆ ك���راوه و س���ه ره نجام بۆ ئ���ه وان ده رچ���وه ؟، س���ه عد ئه وه رونده كاته وه ، ئه وكاته ی كاره كه دراوه ته ئه وان پڕۆژه كه كارێكی زۆر سه خت بوه و تێچونێكی زۆریشی ده ویست. "بۆیه من بڕواناكه م كه سی تر ئاماده یی هه بوبێت

له وكاته دا ئه و پڕۆژه یه وه ربگرێت".به ڕێوه ب���ه ری كۆمپانیای بێژان پێت، س���ه ره تا ده كات، ب���ه وه ش ئام���اژه حكومه تی عێراقی دیزاینی پااڵوگه كه ی به جۆرێك كردبو كه به ته نها له كه ركوكه وه نه وتی خاوی بۆ بێت، دوای ئه وه ش كه حكومه تی عێراقی ده س���تی له پرۆژه كه هه ڵگرت، ئه وه ش كێش���ه یه كی تر بوه بۆ ئه وان "وه ده ستخس���تنی نه وتی خاو بۆ پااڵوگه ك���ه كارێكی ئاس���ان نه بو، به تایبه ت كه س���ه ره تا به رهه می نه وتی خاو له كوردس���تان له قۆناغی سه ره تادا بو، پااڵوگه كه ش وه ها دیزاین كرابو كه ته نها به نه وتی كه ركوك كاربكات، به اڵم دوای چه ندی���ن گۆڕانكاری له پڕۆژه كه دا پڕۆژه كه توانیم���ان 2010دا له س���اڵی به جۆرێ���ك رێكبخه ینه وه ك���ه به نه وتی

ناوچه كانی تریش كاربكات".

به خستنه كاری پااڵوگه كه وه ك سه عد هێمای بۆ ده كات، سه ره تا رۆژانه 15هه زار به رمی���ل نه وتی خاوی���ان پااڵوتوه ، كه چوار جۆر به رهه می هه بوه ، ئه وانیش، نزیكه ی دو تا س���ێ ه���ه زار به رمیلێك نه وتی سپی بو هێنده ی ئه وه ش گازوایل بو، ئه وه ی تریشی نه وتی ره ش و نه فتا بوه ، كه جۆری )نه فتا( كه یان ئه وه یه دوای كۆمه ڵێك گۆڕانكاری به نزینی لێ

دروست ده بێت. ب���ۆ ئیش���كردنی قۆناغ���ی دوه م و كۆمپانیایه ئه م به نزین، به رهه مهێنانی گرێبه س���تێك 2011دا له س���ه ره تای له گه ڵ كۆمپانیایه ك���ی ئه مه ریكی واژۆ ده كه ن تا به م���اوه ی 28مانگ )یه كه ی به رهه مهێنانی به نزین(یشیان بۆ دروست كاره كانمان دوه مدا، "له قۆناغی بكات، جگه له دروس���تكردنی یه كه ی به نزین، له 15هه زار رۆژانه شمان به رهه می ده بو به رمیله وه بگه یه نینه 35هه زار به رمیل، خۆش���به ختانه له مانگ���ی 8ی 2012دا بۆت���ه 35هه زار رۆژانه مان به رهه م���ی

به رمیل له رۆژێكدا".ئه و 35ه���ه زار به رمیله ، له ئێس���تادا ج���ۆر چ���وار به س���ه ر دابه ش���كراوه سوته مه نیدا، وه ك سه عد رونیده كاته وه ، نه وته سپییه كه ی حكومه ت به سه ر مااڵندا دابه ش���ی ده كات، گازوایله كه ی ده یداته

وێس���تگه كانی به رهه مهێنان���ی كاره با، نه وتی ره ش���ه كه ش كه ده یداته چه ند چیمه نتۆو به رهه مهێنانی كارگه یه ك���ی دروستكردن. جۆری كارگه كانی خشت چواره می نه فتایه كه له ئێس���تادا نیاز

هه یه بكرێته به نزین.رێگه پێدراوی كۆمپانیای به ڕێوه به ری بێژان پێت، ئه وه ده خاته رو تائێس���تا یه ك���ه ی دروس���تكردنی كاره كان���ی به رهه مهێنانی به نزینیان زۆر به باش���ی رۆیش���توه ، ئه گه ر گرفتیان بۆ دروست ده ك���ه ن، چ���اوه ڕوان وا نه بێ���ت، له ئاینده یه ك���ی زۆر نزیك���دا به رهه می به نزینیان هه بێت و ئه و ده ڵێت "سه روی له 95% كاره كانی یه كه ی به رهه مهێنانی به نزین ته واو بو، ئه گه ر گرفتمان توش نه بێت، له ئاینده یه كی نزیكدا، پااڵوگه ی

ده بێت". به نزین���ی به رهه می بازی���ان له باره ی جۆرو نرخه كه ش، ئه و جه خت له وه ده كاته وه ، ئه و ج���ۆره به نزینه ی ئ���ه وان به رهه م���ی ده هێن���ن زۆر له وه باشتره ، كه ئێستا له بازاڕدا ده فرۆشرێ به ناوی محسن، له باره ی نرخه كه شیه وه وتی "به نزینه كه هی ئێمه نییه ، تا نرخی بۆ دیاری بكه ین، به ڵكو به نزینه كه هی حكوم���ه ت ده بێت، پێش���بینی ده كه م نرخه كه ی به و جۆره ی ئێستا بێت، كه بۆ هه ر لیترێك به 500 دیناره له وێستگه

حكومیه كانه وه دابه ش ده كرێت".ئه و به ڕێوه به ره ، تیشك ده خاته سه ر له ئێس���تادا ره زامه ندییان ئه وه ش، كه په ره پێدانی زیات���ر ب���ۆ وه رگرت���وه ، قۆناغی ده س���تپێكردنی كاره كه ی���ان و پااڵوگه ك���ه فراوانكردن���ی س���ێیه می

به رهه مهێنان ئاس���تی ك���ه به جۆرێك له پااڵوگه ك���ه له 35 ه���ه زار به رمیله وه بگه یه نن���ه 85هه زار به رمیل له رۆژێكدا، ناوب���راو ئ���ه وه ش رونده كات���ه وه ، كه له كاره كانیان���دا په یڕه وی پاراس���تنی ژینگه كراوه و، پااڵوگه كه یان به جۆرێك دروس���تكردوه كه كه متری���ن زیانی بۆ ژینگه هه بێت، له كۆتایی قسه كانیشیدا سه عد به گه ش���بینییه كی زۆره وه باسی له وه كرد، ك���ه به به رهه م���ی به نزینی پااڵوگه كه ی ئه وان كێشه یه كی گه وره ی ئه م هه رێمه تاراده یه كی باش چاره سه ر ده بێ���ت. "كه كۆی پڕۆژه ك���ه یه كێكه له هه ره گرنگترین پڕۆژه ستراتیجیه كانی حكومه تی هه رێم، كه سه ر به وه زاره تی س���امانه سروش���تیه كانی حكومه ت���ی

هه رێمی كوردستانه ".

به م زوانه پااڵوگه ی بازیان رۆژانه ملیۆنێک لیتر به رهه می به نزینی ده بێت "نرخه كه ی حكومیه و جۆره كه شی له وه باشتره كه ئێستا پێی ده ڵێن محسن"

ئا: رامان عومه ر

پڕۆژه ی كۆلیژی ڤێتێرنه ری له ناوچه ی به كره جۆی شاری سلێمانی،

ماوه ی چوار ساڵه به ته واونه كراوی له الیه ن كۆمپانیایه كه وه جێهێڵراوه ،

به وهۆیه شه وه زۆربه ی بڕگه كانی پرۆژه كه له لێواری تیاچوندایه ،

ئه ندازیاری پڕۆژه كه ش ئاماژه به وه ده دات، بۆ ته واوكردنی پرۆژه كه

پێویستی به 20 ملیۆن دۆالری تره .

پ���ڕۆژه ی كۆلی���ژی ڤێتێرن���ه ری كه له ناوچه ی به كره جۆی ش���اری سلێمانیه سه ره تا بۆ ته واوبونی نزیكه ی 19 ملیۆن دۆالری ب���ۆ ته رخانكراب���و، س���ه ره ڕای ئ���ه وه ی دوجار م���اوه ی ته واوكردنی بۆ نوێكراوه ته وه ، ده بو له كۆتایی ساڵی 2009 ته واوبكرایه ، به اڵم ماوه ی چه ند ساڵێكه له الی���ه ن كۆمپانی���ای )شایس���ته كان(

به ته واونه كراوی جێهێڵراوه .

بۆ ته واوبونی 20 ملیۆن دۆالری تری ده وێت

به پێی راپۆرت���ی لیژنه یه ك له زانكۆی سلێمانی ئه و پرۆژه یه 20 ملیۆن دۆالری ت���ر ده وێت ب���ۆ ته واوبونی ، س���ه رۆكی كۆلیژی ڤێتێرنه ری له زانكۆی سلێمانی ، د.ئومێد محه مه د، به هۆی جێهێش���تنی له س���ه ر یاس���ایی داوای كاره كانیه وه ، ئه و كۆمپانیای���ه تۆماركردوه و ئاماژه ش به وه ده دات كه تائێس���تا كه یس���ی ئه و وه ك كاره كانی له دادگای���ه و پرۆژه ی���ه خۆی ماوته وه و "له و بڕه پاره یه ی پێشتر بۆی ته رخانك���راوه ، نزیك���ه ی 4ملیۆن

دۆالری ماوه ته وه ، له ئێستاشدا پڕۆژه كه پێویس���تی به ب���ڕی 20 ملیۆن دۆالره بۆ ته واوكردن���ی، به هه ردو پاره كه پرۆژه كه

ته واو ده بێت".پڕۆژه كه ، ئه ندازیاری سه رپه رشتیاری ئ���ازاد عوس���مان، ئام���اژه ب���ه وه ده دا گه ر حكوم���ه ت له س���ه ره تادا قه ره بوی كۆمپانیاكه ی بكردایه وه ئێستا كاره كانی ب���ه م دۆخه نه ده گه یش���ت، ك���ه به پێی به دواداچونه كان���ی ئاوێن���ه له ئێس���تادا زیانێك���ی زۆر به بڕگه كان���ی پڕۆژه ك���ه گه یشتوه و له هه ندێك بڕگه یدا دیواره كان له زه وی بین���اكان جیابونه ته وه و زۆرێك بون. داته پین توش���ی له ژووره كانیشی له ب���اره ی ب���ڕی تێچون���ی ته واوكردنی پڕۆژه كه ش���ه وه ئ���ه و ئه ندازیاره هه مان قسه كانی د. ئومێدی پشتراستكرده وه و وتی "به پێ���ی راپۆرتی ئ���ه و لیژنه یه ی

سه رۆكایه تی زانكۆ 20 ملیۆن دۆالر تری ده وێت، ب���ه اڵم ئه و كاته كه كۆمپانیاكه ده توان���را كردب���و، قه ره ب���وی داوای به ب���ڕی ملیۆنێك تا ی���ه ك ملیۆن و نیو ئه گه ر ته واوبكات". كاره كان���ی قه ره بو له به ڵێنده ره ك���ه ش وه ربگیرایه ت���ه وه به 5 ملی���ۆن دۆالر له الیه ن ئه ندازیاره كانی

به ڕێوبه رایه تیه وه ته واوده كرا. ئه وه شی خسته ڕو ئه وان چه ند جارێك داوایانكردوه كه قه ره ب���وی كۆمپانیاكه بكرێته وه به اڵم سه رۆكایه تی ئه نجومه نی

وه زیران ئه و داوایه ی ره تكردۆته وه .

كۆمپانیای شایسته كانك���ه شایس���ته كان، كۆمپانی���ای كه وتۆته پڕۆژه ك���ه ی جێبه جێكردن���ی دامه زراوه . 2004ه وه له س���اڵی ئه ستۆ، خاوه نه كه شوانی فه ره یدون عه بدولقادره ،

له ئێستادا شوێنی كاركردنی كۆمپانیاكه نادی���اره و پڕۆژه ك���ه ش به ته واونه كراوی جێهڵێ���راوه ، ك���ه به پێی یاس���ا ده بو كۆمپانیاكه بخرێته لیستی ره شه وه ، به اڵم وه زیری خوێندنی بااڵ، د.عه لی سه عید، ئام���اژه ی ب���ه وه دا كه ته نه���ا مامه ڵه ی )سحب عمل(یان كردوه ، به پێی راپۆرتی پڕۆژه كه ش سه رپه رشتیاری ئه ندازیاری له گ���ه ڵ كۆمپانیاكه هه م���ان مامه ڵ���ه ك���راوه ، ئه مه له كاتێدایه ده بو وه زاره تی خوێندنی ب���ااڵ له رێ���ی داوه یه كه وه كه ئاراس���ته ی وه زاره تی پالندانانی ده كات كۆمپانیاكه ی بخس���تایه )لیستی ره ش(

ه وه . پڕۆژه كه ، ئه ندازیاری سه رپه رشتیاری ئ���ازاد عوس���مان، ئ���ه وه ده خات���ه ڕو داراییه وه به ه���ۆی قه یرانی كۆمپانیاكه ناچارب���وه داوای قه ره بوكردنه وه بكات،

ئه و وتی "س���اڵی 2008 ئه زمه یه ك رویدا نرخ���ی ن���ه وت داب���ه زی و به ڵێنده ره كه داوای قه ره ب���وی كرد، به اڵم ئه نجومه نی ده رنه ب���ڕی ره زامه ندیی���ان وه زی���ران ئه ویش وازی له ئیش���ه كه ی هێنا، به پێی زانیارییه كانی رۆژنامه ی ئاوێنه بڕی ئه و پاره یه ی كۆمپانیاكه وه ریگرتوه برتیه له 15ملیۆن و 54 هه زارو 924 ملیۆن دۆالرو به 22 سولفه وه ریگرتوه ، سه رچاوه یه كی یاساییش ئه وه ده خاته ڕو به پێی نیزامی دابه ش���كردنی به ڵێن���ده ران پێویس���ته كۆمپانیاكه له لیژنه ی پۆلێنكردن بخرێته لیستی ره ش���ه وه و دوای ئه وه ش پاره ی

قه ره بو بدات.س���ه رۆكی كۆلیژی ڤێتێرنه ری جه خت له س���ه ر ئه وه ده كاته وه كه پێویس���ته به كارك���ردن به زوتری���ن كات ده س���ت له پڕۆژه كه دا بكرێته وه و وتیشی "پڕۆژه كه

هه ندێك بڕگه ی هه یه كه ته واونه كراوه و كه ش و هه وا زیانی زۆری پێده گه یه نێت، كه ئه وه ش بڕی تێچونی زیاتر ده كات". هه روه ها ئه ندازی���اری پڕۆژه كه ش داوای له س���ه رۆكایه تی ئه نجومه ن���ی وه زیران و وه زاره ت���ی خوێندن���ی ب���ااڵ ك���رد، كه به زوترین كات بڕیار له سه ر ته واوكردنی

ئه و پڕۆژه یه بده ن.

رێكه وتننامه ی نێوان فه ره یدون و ئه یمه ن

به پێ���ی رێكه وتننامه یه ك كه له نێوان فه ره ی���دون عه بدولق���ادر ك���ه ش���وان كوڕیه تی، له گه ڵ ئه یمه ن مالیك فه رحان، ل���ه 2009/10/14دا واته به ر له ته وابونی پڕۆژه كه به دو مانگ و 9رۆژ، رێكه وتنێك له نێوان ئه و دو الیه نه دا كراوه بۆ ئه وه ی پڕۆژه كه بدرێت به ئه یمه ن، كه پیاوێكی به ره گه ز عه ره ب���ه . ئه ندازیاری پڕۆژه كه له باره ی ئ���ه و رێكه وتننام���ه وه ده ڵێت "ئه مه ته نازوله ، چونكه پڕۆژه كه به شێكه ته نازولی ده توانرێ���ت له كۆمپانیاك���ه و بۆ یه كێك���ی تر بكرێت، كه له كه س���ی یه كه مه وه بۆ كه س���ی دوه م، له به رئه وه

ئه وه به مانای فرۆشتنه وه نایه ت".به اڵم س���ه رچاوه یه كی یاسایی جه خت له س���ه ر نایاسایبونی ئه و رێكه وتننامه یه ده كات و ده ڵێ���ت "هه ر رێكه وتننامه یه ك بكرێت، پێویس���ته خاوه نی پڕۆژه كه كه وه زاره ته ئاگاداربێت و ئه و رێكه وتننامه یه س���ه رپێچییه ، چونكه شه خس���یه و بێ ئاگاداری خاوه ن پڕۆژه كراوه و ئه یمه نیش ناكه وێت���ه به رپرس���یارێتیه كی هی���چ سه رشان، خودی رێكه وتنه كه ش ئیخاللی

عه قده )شكانی گرێبه ست("

كۆمپانیای سه رپه رشتیكار

ده بو بخرێته لیستی ره شه وه ، به اڵم ته نها

)سحب عمل(یان پێكردوه

پڕۆژه ی كۆلیژی ڤێتێرنه ری چه ند ساڵێكه به ته واونه كراوی جێهێڵراوه

پرۆژه ی کۆلێژی ڤێتێرنه ری له سلێمانی به ته واونه کراوی به جێهێڵراوه فۆتۆ: ئارام که ریم

به نزینه كه حكومیه و پێشبینی ده كه م نرخه كه ی بۆ

هه ر لیترێك 500 دینار بێت

بۆیه که مجار وێنه ی پااڵوگه ی بازیان له ڕێگه ی رۆژنامه ی ئاوێنه وه باڵوده کرێته وه فۆتۆ: تایبه ت

Page 10: ژماره 377

C M Y K

‌11ره‌نگاڵه‌ره‌نگاڵه(377( سێشه ممه 102013/5/14 (377( سێشه ممه 2013/5/14

ساڵی 2013 ساڵێكی پڕ له جۆش و خرۆش بو بۆ هه وادارانی دنیای هونه رو گه شت و گوزار، باش���ترین نمون���ه ش ئه وه یه كه كچێكی كورد گه یش���ته قۆناغی كۆتایی ع���ه ره ب ئایدڵ )ArabIdol(، هه مومان ده زانین كه ئه م به رنامانه گه ر هه مویان نه بێ زۆربه ی���ان له واڵته یه كگرتوه كانی ئه مه ریكاوه س���ه رهه ڵده دات، س���ااڵنه به ناوبانگترین جوانتری���ن و زۆرتری���ن و له ناوداره كانی ئه و واڵته ده بنه بڕیارده ر Heidi( ئه مساڵ هایدی كلوم ،)حه كه م(Klum( ت���ۆب مۆدێ���ل، دایك���ی چوار من���داڵ، به رهه مهێن���ه ری ته له فزیۆنی و )Businesswomen( ته نان���ه ت بازرگانێك���ی به توانای���ه ، ئه م���ڕۆ بوه به سێكس���یترین دادوه ری سه ر شاشه ی زیوی له به رنامه ی )XFactorUSA( ی

ئه مه ریكا.دوای ده ركه وتنی له هه فته ی نمایش���ی )NYFW( جلوبه رگ له نیۆرك س���یتیڕوتی پش���ت ئاڵتون���ی به عه زیه ك���ی

ت���ه واو گرێ���دراو له پێش���ه وه ، كه زۆر ج���وان ده ركه وت وای ك���رد كه هه مو چاوی كامێراكان بۆ خۆی ڕابكێش���ێت، له به ركردنی ئه م عه زیانه هه میش���ه بۆ راكێشانی چاوی به رامبه ر ده بێت، بۆیه ناتوانرێ���ت ته نانه ت بۆ ئاهه نگی بوك و زاوا یان هه ر جۆره ئاهه نگێكی گش���تی له به ربكرێ���ت، ب���ۆ خ���ۆ ئاماده كردنت

به هه مانشێوه :• له به ركردنی عه زیه كه له كۆتاییدا، واتا نه ك خ���ۆت ئاماده بكه یت و مكیاج بكه ی���ت چونكه ڕه نگ���ه میكیاجه كه ت

عه زیه كه ت بشێوێنێ.• به دڵنیای���ه وه ئه گ���ه ر جوتێك نه بو لوبوتان(ت )كریستیان قۆنه ره ی

هه وڵبده ئاماده ی بكه .• به ب���ێ ئه ڵم���اس و پارچ���ه ی له به ركردن���ی ئاڵت���ون گرانبه ه���ای به هاك���ه ی كه مده بێته وه ، چی تر خۆت بێبه ش مه كه ڕه نگه كه مێك پێویستیت

به هاوكاری و ڕاوێژكاری هه بێت.

گاکاوڕ

ئه نج����ام پرۆژه ی����ه ك چه ن����د ده ده ی����ت له هه ن����دێ ل����ه و كارانه سه ركه وتوده بیت و هه ندێ رێنماییت پێویسته له و پرۆژانه ، باشتره راوێژ

به كه سێك بكه یت.

هه ی����ه به كه س����ێك پێویس����تیت ك����ه پاڵپش����تت بێت، ت����ۆ خۆت واده رده خه یت كه ده توانی به ته نها به هه ڵه دا به اڵم بكه یت، ئیشه كانت

چویت.

ده مێك���ه زۆر ته ندروس���تیت پێوه ت به ته واوه تی پشتگوێخس���توه و ئه و خۆفه رامۆش���كردنه ره نگه دیاره ، توشی دورنیه پێبگه یه نێت و زه ره رتان

نه شته رگه ری ببن.

ده رده كه وی���ت و دڵخ���ۆش زۆر به باش���ی زۆر ئیش���وكاره كانتان ده ڕوات، له روی ته ندروستیه وه هه ست به ئاسوده یی ده كه یت، یه كشه ممه رۆژی

به ختتانه .

توشه دڵته نگییه ك ده بیت كه ماوه یه ك ناره حه ت���ت ده كات، تۆش پێویس���تت به كه س���ێك هه ی���ه دڵ���ی خۆت���ی بۆ بكه یته وه ئه گه رن���ا ره نگه ببێته هۆی

نه خۆشی بۆتان.

سه فه رێكی درێژ ده كه یت بۆ ده ره وه ی واڵت ده بێ���ت و ماوه یه كی خۆش له گه ڵ دۆس���ته كانتان به سه رده بن، ره نگه ئه و س���ه فه ره س���ودی بۆ كاره كانیش���تان

هه بێت.

ئه و گرفته سۆزداریه ی ماوه یه كه س���ه رقاڵیكردویت به ره و كۆتایی ده ڕوات، ب���ه اڵم گرن���گ ئه وه یه ك���ه س���ودتان ل���ه و ئه زمون���ه

وه رگرتبێت.

په یوه ندی���ه كۆمه اڵیه تێكانت���ان روی له كزبونه و به هۆیه وه خه ڵكانێكی باش له ده س���ت ده ده ن، هه ن���دێ به خۆتدا بچۆره وه خێزانه كه تان زۆریان پێویست

پێته .

هه ن���دێ گرفتی داراییت بۆ دروس���ت ده بێ���ت، ئه ویش به هۆی دواخس���تنی به ته واوه تی ك���ه ئیش���انه وه یه ئ���ه و پشتگوێتخستون به و شێوه یه به سه رتا

ده شكێته وه .

هێنده كه لله ره قی خۆتت توش����ی چه ندی����ن ب����ه زم كردوه ، توش����ی كێش����ه یه ك ده بیت له گه ڵ كه سی نزیكی خ����ۆت ماوه یه كی زۆر زویر

ده بن.

ئه م ماوه ی����ه ماڵتان زۆر قه ره باڵغ ده بێ����ت، هه ن����دێ په یوه ندی نوێ دروس����ت ده بێت ك����ه له ئه نجامی ئه و قه ره باڵغیه ده بێت، سودیشی

لێده بینن.

قرژاڵدوانه‌‌

س����ه ردانی كه س����ه ئازیزه كانت����ان ده كه ن ك����ه زۆر ده مێكه هه واڵیان نازان����ن، ماوه یه كی خۆش له گه ڵیان په یوه ن����دی به س����ه رده به ن و

نوێده كه نه وه .

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

Fashionگۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ

دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

هایدی كلوم.. بڕیارده ر له جیهاندا

[email protected] Twitter @SafeenArif

ئا: ئاوێنه

له نێو ئه و شاخ و كه ژه سه ركه شانه دا كه ده وری "سه رگه ڵو"یان داوه ،

ته لبه ندكردنی ئه شكه وتێك له سه ر رێی ناو دێدا سه رنجی رێبواران راده كێشێت،

ئه مه ئه و ئه شكه وته یه كه بۆ ماوه ی دو ساڵ "میرزا حسێن عه لی " ناسراو

به "به هاالله " نزاو په رستشی خۆی تێدا كرد، ئێستا به هائییه ك ئه و

ئه شكه وته ی كڕیوه و وه ك شوێنێكی پیرۆزی خۆیان سه یری ده كه ن.

"به كری حه مه سوران" كه هاواڵتییه كی دانیشتوی گوندی سه رگه ڵوه و له نزیكه وه ئاگای له كڕینی ئه و ئه ش���كه وت و شوێنه ب���وه ، به ئاوێن���ه ی راگه یان���د ئ���ه وه ی كڕیویه تی كه سێكی عه ره بی نیشته جێی به غدایه و دوای سۆراغكردنێكی زۆر ئه و ئه ش���كه وته ی ته لبه ندكردوه كه وه ختی خ���ۆی "به هاالل���ه " بۆ ماوه ی دو س���اڵ كردویه ت���ی به مه ڵبه ندی نزاو پاڕانه وه ی

خۆی .ئایینی به هائی له سه ده ی نۆزده هه مدا له الیه ن میرزا حسێن عه لی نوری ناسراو به هائی���ه كان دام���ه زرا. به "به هاالل���ه " به هاالل���ه به نێردراوی خوداو پێغه مبه ری

ئه م سه رده مه ده زانن. بیرۆكه ی س���ه رهه ڵدانی سه ره تاكانی به هاگه ری ده گه ڕێته وه بۆ ئه و قۆناغه ی كه "ش���ێخیگه ری " له ئاینزای ش���یعه ی دوان���زه ئیمامیه وه جیابون���ه وه و له نێو ئه مانیش���دا "باب"یه كان س���ه ریانهه ڵداو له هه ن���اوی "باب"یه كانیش���ه وه ، به هایی

له دایكده بێت.په یڕه وان���ی ته شه نه س���ه ندنی دوای نۆزده هه مدا، له ناوه ڕاستی سه ده ی باب "ناس���ره دین قاج���ار ده س���ه اڵتدارانی

ش���ا و ئه میر كه بیر" ده كه ونه ئازاردان و راوه دونانی���ان، دوای گولله بارانكردن���ی "باب" له گۆڕه پانێكی گشتیدا، به هاالله و س���وبحی ئه زه لی برای پ���اش ماوه یه ك زیندانیك���ردن دورده خرێنه وه بۆ به غدا، له به غ���دا به هاالل���ه له س���ه ر چه ندی���ن مه سه له ی ئایینی نێوانی له گه ڵ سوبحی ئه زه ل���ی ب���رای تێكده چێ���ت و به ناچار س���ه ری خۆی هه ڵده گرێ���ت و به به رگی ده روێشییه وه روده كاته شاری سلێمانی و س���ه رگه ڵو گون���دی له ئه ش���كه وتێكی ده گیرس���ێته وه و له ن���او خه ڵكیدا خۆی به "ده روێ���ش محه م���ه د" ناوده بات. ئه و كات���ه ی به هاالل���ه له س���ه رگه ڵو ده بێت چه ندین كه س���ایه تی ناس���راوی ئایینی ناوچه كه و ش���ێخه كانی سه ر به ته ریقه تی ق���ادری و نه قش���به ندی په یوه ندی پێوه

ده ك���ه ن. به هاالل���ه له س���اڵی 1856دا ده گه ڕێته وه بۆ به غداو تا س���اڵی 1863 له وێ ده مێنێته وه ، له و ساڵه دا كه جاڕی خوداوه ند نێردراویی پێغه مبه رایه ت���ی و له الی���ه ن فه رمانڕه وایانی راده گه یه نێت، عوس���مانیه وه دورده خرێته وه بۆ شاری حه یف���ا و دوای چ���ل س���اڵ له ئاواره یی له س���اڵی 1892 له ته مه نی 75 س���اڵیدا

له شاری عه كا كۆچی دوایی ده كات.به هایه كان چه ن���د كتێبێكی پیرۆزیان هه ی���ه له وانه كتێبی ئه ق���ده س و كتێبی ئه یقان، ئ���ه وان باوه ڕیان به یه كس���انی نێوان ژن و پیاو و چه س���پاندنی ئاش���تی نێ���وان گه الن���ی دونی���او دوركه وتنه وه له ده مارگیری���ی نه ته وه ی���ی و ئایین���ی و ره گه زپه رستییه ، چینایه تی و خێڵه كی و به هائیی���ه كان پی���اوی ئاینی���ان نییه و

له روی خۆی له س���ه ریه تی هه ركه س���ه روحیی���ه وه پ���ه روه رده ب���كا، له ئێران و ئه مه ری���كای هندس���تان و ئه مه ری���كاو باش���ورو ئوس���تورالیا و واڵتانی ئه وروپا هه ن و سه نته ری سه ره كی ئایینه كه شیان

له شاری حه یفای ئیسرائیله .له س���ه رگه ڵو س���وران به كری حه مه ئاماژه ی به وه كرد ك���ه له دوای ئه وه ی ئه ش���كه وته یان ئ���ه و به هائیی���ه كان به كۆمه ڵ ته لبه ندكردوه چه ن���د جارێك

خه ڵك هاتون زیاره تیان كردوه .ئه وه ی جێی سه رنجه ئه و ناوچه یه ی كه بۆ ماوه ی دو ساڵ به هاالله ی تێدا ژیاوه له س���ه رگه ڵو، پاش چه ند ساڵێك بوه ته مه ڵبه ندی س���ه رهه ڵدانی بزوتنه وه یه كی كۆمه اڵیه تی و ئایینی و سیاس���ی به ناوی

"حه قه "وه .

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

له م چه ند ساڵه ی رابردودا شه ش گه نج له قه زای سۆران، توانیویانه له ڕێگه ی ئینته رنێت و تۆڕه كۆمه اڵیه تیه كانه وه

پرۆسه ی هاوسه رگیری له گه ڵ ئافره تانی ئێرانی و ئه مه ریكایی و به ریتانی و فینله ندی به ئه نجام

بگه یه نن.

س���امی فه تاح، ته مه ن 34س���اڵ كه كاری نه خشه س���ازی ب���ۆ رۆژنامه یه كی لۆكاڵ���ی س���ۆران ده كات یه كێكه له و گه نجانه ی ك���ه له ڕێگه ی چاتی یاهۆوه ئه نجامداوه هاوس���ه رگیری پرۆس���ه ی له گ���ه ڵ ئافره تێكی ف���ارس به ناوی ) زیدا(، چیرۆكی یه كترناسین و چۆنیه تی پرۆسه ی هاوسه رگیریه كه ی وه ها باسكرد "ئه وه ی كه ئێس���تا هاوسه رمه نزیكه ی پێنج ساڵێك له مه وبه ر له ڕێگه ی چاتی یاهۆوه ئاش���نایه تیم له گه ڵ دروستكرد.

ئه و ئاشنایه تی و یه كترناسینه مان نزیكه ی چوار مانگێكی به سه ردا تێپه ڕی. ئنجا په یوه ن���دی خۆشه ویس���تیمان له نێوان دروس���تبو، بۆیه بڕیاری ئه وه ماندا كه ئه گ���ه ر به ربه س���ته كان هه رچیه ك بن، پێویس���ته به یه ك بگه ین و بۆ هێنانه دی

ئه و خه ونه ش به ڵێنمان به یه كتردا".ئ���ه و ژن���ه ی كه س���امی پرۆس���ه ی ئینته رنێته وه له ڕێگه ی هاوس���ه رگیری له گ���ه ڵ ئه نجامداوه ، خه ڵك���ی تارانی پایته خت���ی ئێرانه و به ره گه ز فارس���ه . ب���ه اڵم به وپێیه ی كه پێش���تر س���امی له ئێران گه وره ب���وه ، تا راده یه كی زۆر گرفتی دابونه ریت���ه وه زم���ان و له روی له گه ڵ ئه و ژنه دا نه بوه . س���امی زیاتر رونیك���رده وه "پ���اش ئ���ه وه ی بڕیاری له گه ڵ چه ند هاوسه رگیریه كه ماندا، من كه سوكارێكم س���ه ردانی تارانمان كردو به ئه نجام هاوسه رگیریه كه مان پرۆسه ی گه یاند. ل���ه و رۆژه وه ش تائێستاش���ی له گه ڵ���دا بێ���ت زۆر به ئاس���وده ییه وه

به یه كه وه ژیان ده گوزه رێنین".بۆ س���ه ره تا "نایش���ارمه وه وتیشی خێزانه ك���ه م ت���ۆزێ گرف���ت ب���و، كه له سۆران بژیت، به اڵم چونكه ئه و منی هه ڵبژارد، ئاماده بو له هه ر شوێنێك بێت له گه ڵم بژیت. هه رچه نده س���ه ره تا ئه و گرفتی زۆربو. ب���ه اڵم دواتر توانی زۆر به باش���ی خۆی له گه ڵ ژینگه ی سۆران و

كه سوكاری مندا بگونجێنێت".زیدایی هاوسه ری سامیش، باس له وه ده كات كه ئه و زۆر خۆی به خۆشبه خت ده زانێت كه له پێناو خۆشه ویسته كه ی تارانی زێدی جێهش���توه و روی كردۆته س���ۆران له پێناو ئه وه ی كه له گه ڵ ئه و كه س���ه دا بژیت كه له ڕێی ئینته رنێته وه هه ڵیب���ژاردوه . زیدا وتی "راس���ته من له ڕێ���ی ئینته رنێت���ه وه هاوس���ه رگیریم به ئه نجام گه یاندوه و پێش���تر س���امیم نه بینیبو، ئه مه جگ���ه له وه ی كه له دو نه ته وه و واڵت و كلتوری جیاوازین، به اڵم هیچ یه كێك له مانه نه بونه به ربه س���ت

كه ئێم���ه ده س���به رداری یه كتر ببین، له یه كتر وازمان به پێچه وان���ه وه به ڵكو نه هێن���ا تا بۆ ی���ه ك بوی���ن. گه رچی

به یه كگه یشتنیشمان بێگرفت نه بو".له ماوه ی زانیاریی���ه كان به گوێ���ره ی پێنج س���اڵی رابردودا، ش���ه ش گه نجی دانیش���توی قه زای س���ۆران، له ڕێگه ی ئینته رنێت و ت���ۆڕه كۆمه اڵیه تیه كانه وه ، له گ���ه ڵ هاوس���ه رگیرییان پرۆس���ه ی ئافره تانی بیانی ئه نجامداوه . له نێو ئه و ئافره ته بیانییانه دا ئێرانی و ئه مه ریكایی و به ریتانی و فینله ندی تێدایه و تائێستاش هه مویان له سۆران له گه ڵ هاوسه ره كانیان

ژیان به سه رده به ن.ڕێباز یه كێكی دیكه یه له و گه نجانه ی كه وه ك س���امی له ڕێ���ی ئینته رنێته وه له گ���ه ڵ هاوس���ه رگیری پرۆس���ه ی ئافره تێكی به ریتانی به ئه نجامگه یاندوه . ئه و ده ڵێت "گرنگ نیه كه ئه و كه سه ی هاوس���ه رگیریی له گه ڵ ده كه یت، كورده ی���ان توركه ی���ان ه���ه ر نه ته وه یه كی دیكه یه ، به ڵك���و گرنگ ئه وه یه كه ئه و پرۆسه یه س���ه ركه وتوبێت و خاڵی بێت

له گرفت و به یه كه وه ئاسوده بن".ڕێباز كه ماوه ی س���ێ س���اڵه له گه ڵ ئه و ئافره ت���ه به ریتانیه دا ده ژیت، باس له وه ده كات كه سه ره تا هاوسه ره كه ی زۆر نائاس���وده بوه . ناهه قیش���ی نه بو چونكه كه مێك س���ه خته كه تۆ له هه مو كه س���وكارێكی خ���ۆت داببڕێیت و بچیه واڵتێكی تر به بێ ئه وه ی زمان بزانیت و ئاشنایه تیت هه بێت له گه ڵ ئه و واڵته دا، ب���ه اڵم ئێس���تا ورده ورده كوردیه كه ی باش ده بێت و له گ���ه ڵ ژینگه و كلتوری كوردس���تان راهاتوه و زۆر كه م هه ست

به غه ریبی ده كات.

ئا: ئاوێنه

هه ژار زه هاوی سه رسامی خۆی به رامبه ر به پێشوازی خه ڵكی

شاره كانی هه رێم به گشتی و گه نجان به تایبه تی به رامبه ر به كۆنسێرتی

"ره گی كۆن گه اڵی نوێ " ده رده بڕێت".

هونه رمه ندی ناودار "هه ژار زه هاوی " به ئاوێنه ی راگه یاند كه "من به پێشوازی گه رموگوڕی خه ڵكی شاره كانی دهۆك و

هه ولێر و س���لێمانی به گشتی و گه نجانی به تایبه تی سه رس���ام ش���ارانه ئ���ه و بووم، ئه م گه ش���ته بۆ من زۆر گرنگ و تایبه ت ب���وو، چونكه من ب���ه رده وام قاچێكم له ن���او كاری هونه ری كوردیدا بووه و قاچێكیشم له ناو كاری هونه ری

جیهاندا". زه هاوی وتی "بۆ من ئه وه گرنگ بوو ك���ه ئه م گروپه مۆس���یقایه كی تێكه ڵ به ستایلی جیاواز پێشكه ش به خه ڵكی كوردس���تان بكه ین و به و ئه ندازه یه ش

گه رموگوڕی پێشوازی گه نجاندا له نێو لێبكرێت و به وجۆره كاردانه وه ی جوان نیشان بده ن، كه واته گرنگ ئه وه یه گه ر به رهه مێكی باش و شیاویان پێشكه ش بكرێ���ت ئ���ه وان به گه رمی پێش���وازی لێده كه ن و هه ستێكی هونه ریی به رزیان

هه یه ". زه ه���اوی ئام���اژه ی ب���ه و ئه لبومه نوێیه ش كرد ك���ه كۆمپانیای ناوداری

"ئاكورد كوار ڤی ئه ی " فه ره نسی كۆمپانیایه كی كه به ریهه میده هێنێت

تایبه ت ب���ه به رهه می گه النی جیاوازی جیهان���ه ئ���ه م ئه لبوم���ه ش ملیۆدی و جۆراوجۆره كان���ی ناوچ���ه گۆران���ی كوردستان له خۆده گرێت و كۆمپانیاكه ش له سه رتاسه ری جیهاندا باڵویده كاته وه و له ڤیس���تیڤاڵه نێوده وڵه تییه كانیش���دا

به شداری پێده كات. زه هاوی وتی "ئ���ه م ئه لبومه به ناوی پڕۆژه ی نیش���تمانه و من جگه له وه ی وه ك ژه نیار به ش���داری تی���ا ده كه م،

به ڕێوه به ری هونه ری ئه م كاره شم".

گۆران���ی "قدك المی���اس" كه له الیه ن "په رواز حسێن"ه وه له ژماره 6ی به رنامه ی ع���ه ره ب ئایدڵ وترا، تا س���ه ره تای ئه م هه فته یه له په یجی یوتیوب 3ملیۆن و 445

هه زارو 215 كه س بینیویه تی.په رواز كه دانیشتوی شاری هه ولێره وه ته مه نی 24 س���اڵه و به شداری به رنامه ی ع���ه ره ب ئایدڵ���ی ئه مس���اڵی ك���ردوه ، له ئێستادا به رنامه كه به ره و قۆناغه كانی

كۆتایی ده چێت. یه كێك له و گۆرانیانه ی كه پ���ه رواز بینه ران���ی به رنامه كه ی پێ سه رس���امم كردوه گۆران���ی هونه رمه ند

مه زهه ری خالقیه .جێی ئاماژه یه یاسای به رنامه كه وایه ك���ه ده بێت ته نه���ا به عه ره ب���ی گۆرانی بڵێ���ت، به اڵم په رواز ئه وه ده خاته ڕو كه هاوكارییه ك���ی زۆرییان كردوه بۆ ئه وه ی

به كوردی گۆرانی بڵێت.

"به‌هائیه‌كان"‌گه‌ڕانه‌وه‌‌بۆ‌سه‌رگه‌ڵو

ره مزی به هائیه کانبه هاالله

شه‌ش‌گه‌نجی‌‌سۆران‌له‌ڕێی‌ئینته‌رنێته‌وه‌‌هاوسه‌رگیرییان‌له‌گه‌ڵ‌ئافره‌تی‌بیانی‌كردوه‌

له‌فه‌یسبوکه‌وه‌

Youtube:‌‌3ملیۆن‌و‌نیو‌سه‌یری‌‌په‌روازیان‌كردوه‌ هه‌ژار‌زه‌هاوی‌:‌به‌گه‌نجانی‌‌كوردستان‌سه‌رسامم‌

هه ژار زه هاوی له کاتی کۆنسێرته که یدا له ته الری هونه ر فۆتۆ: ئارام که ریم

ئه و ئه شکه وته ی له سه رگه ڵو "به هاالله "ی تیا ژیاوه فۆتۆ: ئاوێنه

Page 11: ژماره 377

C M Y K

‌11ره‌نگاڵه‌ره‌نگاڵه(377( سێشه ممه 102013/5/14 (377( سێشه ممه 2013/5/14

ساڵی 2013 ساڵێكی پڕ له جۆش و خرۆش بو بۆ هه وادارانی دنیای هونه رو گه شت و گوزار، باش���ترین نمون���ه ش ئه وه یه كه كچێكی كورد گه یش���ته قۆناغی كۆتایی ع���ه ره ب ئایدڵ )ArabIdol(، هه مومان ده زانین كه ئه م به رنامانه گه ر هه مویان نه بێ زۆربه ی���ان له واڵته یه كگرتوه كانی ئه مه ریكاوه س���ه رهه ڵده دات، س���ااڵنه به ناوبانگترین جوانتری���ن و زۆرتری���ن و له ناوداره كانی ئه و واڵته ده بنه بڕیارده ر Heidi( ئه مساڵ هایدی كلوم ،)حه كه م(Klum( ت���ۆب مۆدێ���ل، دایك���ی چوار من���داڵ، به رهه مهێن���ه ری ته له فزیۆنی و )Businesswomen( ته نان���ه ت بازرگانێك���ی به توانای���ه ، ئه م���ڕۆ بوه به سێكس���یترین دادوه ری سه ر شاشه ی زیوی له به رنامه ی )XFactorUSA( ی

ئه مه ریكا.دوای ده ركه وتنی له هه فته ی نمایش���ی )NYFW( جلوبه رگ له نیۆرك س���یتیڕوتی پش���ت ئاڵتون���ی به عه زیه ك���ی

ت���ه واو گرێ���دراو له پێش���ه وه ، كه زۆر ج���وان ده ركه وت وای ك���رد كه هه مو چاوی كامێراكان بۆ خۆی ڕابكێش���ێت، له به ركردنی ئه م عه زیانه هه میش���ه بۆ راكێشانی چاوی به رامبه ر ده بێت، بۆیه ناتوانرێ���ت ته نانه ت بۆ ئاهه نگی بوك و زاوا یان هه ر جۆره ئاهه نگێكی گش���تی له به ربكرێ���ت، ب���ۆ خ���ۆ ئاماده كردنت

به هه مانشێوه :• له به ركردنی عه زیه كه له كۆتاییدا، واتا نه ك خ���ۆت ئاماده بكه یت و مكیاج بكه ی���ت چونكه ڕه نگ���ه میكیاجه كه ت

عه زیه كه ت بشێوێنێ.• به دڵنیای���ه وه ئه گ���ه ر جوتێك نه بو لوبوتان(ت )كریستیان قۆنه ره ی

هه وڵبده ئاماده ی بكه .• به ب���ێ ئه ڵم���اس و پارچ���ه ی له به ركردن���ی ئاڵت���ون گرانبه ه���ای به هاك���ه ی كه مده بێته وه ، چی تر خۆت بێبه ش مه كه ڕه نگه كه مێك پێویستیت

به هاوكاری و ڕاوێژكاری هه بێت.

گاکاوڕ

ئه نج����ام پرۆژه ی����ه ك چه ن����د ده ده ی����ت له هه ن����دێ ل����ه و كارانه سه ركه وتوده بیت و هه ندێ رێنماییت پێویسته له و پرۆژانه ، باشتره راوێژ

به كه سێك بكه یت.

هه ی����ه به كه س����ێك پێویس����تیت ك����ه پاڵپش����تت بێت، ت����ۆ خۆت واده رده خه یت كه ده توانی به ته نها به هه ڵه دا به اڵم بكه یت، ئیشه كانت

چویت.

ده مێك���ه زۆر ته ندروس���تیت پێوه ت به ته واوه تی پشتگوێخس���توه و ئه و خۆفه رامۆش���كردنه ره نگه دیاره ، توشی دورنیه پێبگه یه نێت و زه ره رتان

نه شته رگه ری ببن.

ده رده كه وی���ت و دڵخ���ۆش زۆر به باش���ی زۆر ئیش���وكاره كانتان ده ڕوات، له روی ته ندروستیه وه هه ست به ئاسوده یی ده كه یت، یه كشه ممه رۆژی

به ختتانه .

توشه دڵته نگییه ك ده بیت كه ماوه یه ك ناره حه ت���ت ده كات، تۆش پێویس���تت به كه س���ێك هه ی���ه دڵ���ی خۆت���ی بۆ بكه یته وه ئه گه رن���ا ره نگه ببێته هۆی

نه خۆشی بۆتان.

سه فه رێكی درێژ ده كه یت بۆ ده ره وه ی واڵت ده بێ���ت و ماوه یه كی خۆش له گه ڵ دۆس���ته كانتان به سه رده بن، ره نگه ئه و س���ه فه ره س���ودی بۆ كاره كانیش���تان

هه بێت.

ئه و گرفته سۆزداریه ی ماوه یه كه س���ه رقاڵیكردویت به ره و كۆتایی ده ڕوات، ب���ه اڵم گرن���گ ئه وه یه ك���ه س���ودتان ل���ه و ئه زمون���ه

وه رگرتبێت.

په یوه ندی���ه كۆمه اڵیه تێكانت���ان روی له كزبونه و به هۆیه وه خه ڵكانێكی باش له ده س���ت ده ده ن، هه ن���دێ به خۆتدا بچۆره وه خێزانه كه تان زۆریان پێویست

پێته .

هه ن���دێ گرفتی داراییت بۆ دروس���ت ده بێ���ت، ئه ویش به هۆی دواخس���تنی به ته واوه تی ك���ه ئیش���انه وه یه ئ���ه و پشتگوێتخستون به و شێوه یه به سه رتا

ده شكێته وه .

هێنده كه لله ره قی خۆتت توش����ی چه ندی����ن ب����ه زم كردوه ، توش����ی كێش����ه یه ك ده بیت له گه ڵ كه سی نزیكی خ����ۆت ماوه یه كی زۆر زویر

ده بن.

ئه م ماوه ی����ه ماڵتان زۆر قه ره باڵغ ده بێ����ت، هه ن����دێ په یوه ندی نوێ دروس����ت ده بێت ك����ه له ئه نجامی ئه و قه ره باڵغیه ده بێت، سودیشی

لێده بینن.

قرژاڵدوانه‌‌

س����ه ردانی كه س����ه ئازیزه كانت����ان ده كه ن ك����ه زۆر ده مێكه هه واڵیان نازان����ن، ماوه یه كی خۆش له گه ڵیان په یوه ن����دی به س����ه رده به ن و

نوێده كه نه وه .

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

Fashionگۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ

دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

هایدی كلوم.. بڕیارده ر له جیهاندا

[email protected] Twitter @SafeenArif

ئا: ئاوێنه

له نێو ئه و شاخ و كه ژه سه ركه شانه دا كه ده وری "سه رگه ڵو"یان داوه ،

ته لبه ندكردنی ئه شكه وتێك له سه ر رێی ناو دێدا سه رنجی رێبواران راده كێشێت،

ئه مه ئه و ئه شكه وته یه كه بۆ ماوه ی دو ساڵ "میرزا حسێن عه لی " ناسراو

به "به هاالله " نزاو په رستشی خۆی تێدا كرد، ئێستا به هائییه ك ئه و

ئه شكه وته ی كڕیوه و وه ك شوێنێكی پیرۆزی خۆیان سه یری ده كه ن.

"به كری حه مه سوران" كه هاواڵتییه كی دانیشتوی گوندی سه رگه ڵوه و له نزیكه وه ئاگای له كڕینی ئه و ئه ش���كه وت و شوێنه ب���وه ، به ئاوێن���ه ی راگه یان���د ئ���ه وه ی كڕیویه تی كه سێكی عه ره بی نیشته جێی به غدایه و دوای سۆراغكردنێكی زۆر ئه و ئه ش���كه وته ی ته لبه ندكردوه كه وه ختی خ���ۆی "به هاالل���ه " بۆ ماوه ی دو س���اڵ كردویه ت���ی به مه ڵبه ندی نزاو پاڕانه وه ی

خۆی .ئایینی به هائی له سه ده ی نۆزده هه مدا له الیه ن میرزا حسێن عه لی نوری ناسراو به هائی���ه كان دام���ه زرا. به "به هاالل���ه " به هاالل���ه به نێردراوی خوداو پێغه مبه ری

ئه م سه رده مه ده زانن. بیرۆكه ی س���ه رهه ڵدانی سه ره تاكانی به هاگه ری ده گه ڕێته وه بۆ ئه و قۆناغه ی كه "ش���ێخیگه ری " له ئاینزای ش���یعه ی دوان���زه ئیمامیه وه جیابون���ه وه و له نێو ئه مانیش���دا "باب"یه كان س���ه ریانهه ڵداو له هه ن���اوی "باب"یه كانیش���ه وه ، به هایی

له دایكده بێت.په یڕه وان���ی ته شه نه س���ه ندنی دوای نۆزده هه مدا، له ناوه ڕاستی سه ده ی باب "ناس���ره دین قاج���ار ده س���ه اڵتدارانی

ش���ا و ئه میر كه بیر" ده كه ونه ئازاردان و راوه دونانی���ان، دوای گولله بارانكردن���ی "باب" له گۆڕه پانێكی گشتیدا، به هاالله و س���وبحی ئه زه لی برای پ���اش ماوه یه ك زیندانیك���ردن دورده خرێنه وه بۆ به غدا، له به غ���دا به هاالل���ه له س���ه ر چه ندی���ن مه سه له ی ئایینی نێوانی له گه ڵ سوبحی ئه زه ل���ی ب���رای تێكده چێ���ت و به ناچار س���ه ری خۆی هه ڵده گرێ���ت و به به رگی ده روێشییه وه روده كاته شاری سلێمانی و س���ه رگه ڵو گون���دی له ئه ش���كه وتێكی ده گیرس���ێته وه و له ن���او خه ڵكیدا خۆی به "ده روێ���ش محه م���ه د" ناوده بات. ئه و كات���ه ی به هاالل���ه له س���ه رگه ڵو ده بێت چه ندین كه س���ایه تی ناس���راوی ئایینی ناوچه كه و ش���ێخه كانی سه ر به ته ریقه تی ق���ادری و نه قش���به ندی په یوه ندی پێوه

ده ك���ه ن. به هاالل���ه له س���اڵی 1856دا ده گه ڕێته وه بۆ به غداو تا س���اڵی 1863 له وێ ده مێنێته وه ، له و ساڵه دا كه جاڕی خوداوه ند نێردراویی پێغه مبه رایه ت���ی و له الی���ه ن فه رمانڕه وایانی راده گه یه نێت، عوس���مانیه وه دورده خرێته وه بۆ شاری حه یف���ا و دوای چ���ل س���اڵ له ئاواره یی له س���اڵی 1892 له ته مه نی 75 س���اڵیدا

له شاری عه كا كۆچی دوایی ده كات.به هایه كان چه ن���د كتێبێكی پیرۆزیان هه ی���ه له وانه كتێبی ئه ق���ده س و كتێبی ئه یقان، ئ���ه وان باوه ڕیان به یه كس���انی نێوان ژن و پیاو و چه س���پاندنی ئاش���تی نێ���وان گه الن���ی دونی���او دوركه وتنه وه له ده مارگیری���ی نه ته وه ی���ی و ئایین���ی و ره گه زپه رستییه ، چینایه تی و خێڵه كی و به هائیی���ه كان پی���اوی ئاینی���ان نییه و

له روی خۆی له س���ه ریه تی هه ركه س���ه روحیی���ه وه پ���ه روه رده ب���كا، له ئێران و ئه مه ری���كای هندس���تان و ئه مه ری���كاو باش���ورو ئوس���تورالیا و واڵتانی ئه وروپا هه ن و سه نته ری سه ره كی ئایینه كه شیان

له شاری حه یفای ئیسرائیله .له س���ه رگه ڵو س���وران به كری حه مه ئاماژه ی به وه كرد ك���ه له دوای ئه وه ی ئه ش���كه وته یان ئ���ه و به هائیی���ه كان به كۆمه ڵ ته لبه ندكردوه چه ن���د جارێك

خه ڵك هاتون زیاره تیان كردوه .ئه وه ی جێی سه رنجه ئه و ناوچه یه ی كه بۆ ماوه ی دو ساڵ به هاالله ی تێدا ژیاوه له س���ه رگه ڵو، پاش چه ند ساڵێك بوه ته مه ڵبه ندی س���ه رهه ڵدانی بزوتنه وه یه كی كۆمه اڵیه تی و ئایینی و سیاس���ی به ناوی

"حه قه "وه .

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

له م چه ند ساڵه ی رابردودا شه ش گه نج له قه زای سۆران، توانیویانه له ڕێگه ی ئینته رنێت و تۆڕه كۆمه اڵیه تیه كانه وه

پرۆسه ی هاوسه رگیری له گه ڵ ئافره تانی ئێرانی و ئه مه ریكایی و به ریتانی و فینله ندی به ئه نجام

بگه یه نن.

س���امی فه تاح، ته مه ن 34س���اڵ كه كاری نه خشه س���ازی ب���ۆ رۆژنامه یه كی لۆكاڵ���ی س���ۆران ده كات یه كێكه له و گه نجانه ی ك���ه له ڕێگه ی چاتی یاهۆوه ئه نجامداوه هاوس���ه رگیری پرۆس���ه ی له گ���ه ڵ ئافره تێكی ف���ارس به ناوی ) زیدا(، چیرۆكی یه كترناسین و چۆنیه تی پرۆسه ی هاوسه رگیریه كه ی وه ها باسكرد "ئه وه ی كه ئێس���تا هاوسه رمه نزیكه ی پێنج ساڵێك له مه وبه ر له ڕێگه ی چاتی یاهۆوه ئاش���نایه تیم له گه ڵ دروستكرد.

ئه و ئاشنایه تی و یه كترناسینه مان نزیكه ی چوار مانگێكی به سه ردا تێپه ڕی. ئنجا په یوه ن���دی خۆشه ویس���تیمان له نێوان دروس���تبو، بۆیه بڕیاری ئه وه ماندا كه ئه گ���ه ر به ربه س���ته كان هه رچیه ك بن، پێویس���ته به یه ك بگه ین و بۆ هێنانه دی

ئه و خه ونه ش به ڵێنمان به یه كتردا".ئ���ه و ژن���ه ی كه س���امی پرۆس���ه ی ئینته رنێته وه له ڕێگه ی هاوس���ه رگیری له گ���ه ڵ ئه نجامداوه ، خه ڵك���ی تارانی پایته خت���ی ئێرانه و به ره گه ز فارس���ه . ب���ه اڵم به وپێیه ی كه پێش���تر س���امی له ئێران گه وره ب���وه ، تا راده یه كی زۆر گرفتی دابونه ریت���ه وه زم���ان و له روی له گه ڵ ئه و ژنه دا نه بوه . س���امی زیاتر رونیك���رده وه "پ���اش ئ���ه وه ی بڕیاری له گه ڵ چه ند هاوسه رگیریه كه ماندا، من كه سوكارێكم س���ه ردانی تارانمان كردو به ئه نجام هاوسه رگیریه كه مان پرۆسه ی گه یاند. ل���ه و رۆژه وه ش تائێستاش���ی له گه ڵ���دا بێ���ت زۆر به ئاس���وده ییه وه

به یه كه وه ژیان ده گوزه رێنین".بۆ س���ه ره تا "نایش���ارمه وه وتیشی خێزانه ك���ه م ت���ۆزێ گرف���ت ب���و، كه له سۆران بژیت، به اڵم چونكه ئه و منی هه ڵبژارد، ئاماده بو له هه ر شوێنێك بێت له گه ڵم بژیت. هه رچه نده س���ه ره تا ئه و گرفتی زۆربو. ب���ه اڵم دواتر توانی زۆر به باش���ی خۆی له گه ڵ ژینگه ی سۆران و

كه سوكاری مندا بگونجێنێت".زیدایی هاوسه ری سامیش، باس له وه ده كات كه ئه و زۆر خۆی به خۆشبه خت ده زانێت كه له پێناو خۆشه ویسته كه ی تارانی زێدی جێهش���توه و روی كردۆته س���ۆران له پێناو ئه وه ی كه له گه ڵ ئه و كه س���ه دا بژیت كه له ڕێی ئینته رنێته وه هه ڵیب���ژاردوه . زیدا وتی "راس���ته من له ڕێ���ی ئینته رنێت���ه وه هاوس���ه رگیریم به ئه نجام گه یاندوه و پێش���تر س���امیم نه بینیبو، ئه مه جگ���ه له وه ی كه له دو نه ته وه و واڵت و كلتوری جیاوازین، به اڵم هیچ یه كێك له مانه نه بونه به ربه س���ت

كه ئێم���ه ده س���به رداری یه كتر ببین، له یه كتر وازمان به پێچه وان���ه وه به ڵكو نه هێن���ا تا بۆ ی���ه ك بوی���ن. گه رچی

به یه كگه یشتنیشمان بێگرفت نه بو".له ماوه ی زانیاریی���ه كان به گوێ���ره ی پێنج س���اڵی رابردودا، ش���ه ش گه نجی دانیش���توی قه زای س���ۆران، له ڕێگه ی ئینته رنێت و ت���ۆڕه كۆمه اڵیه تیه كانه وه ، له گ���ه ڵ هاوس���ه رگیرییان پرۆس���ه ی ئافره تانی بیانی ئه نجامداوه . له نێو ئه و ئافره ته بیانییانه دا ئێرانی و ئه مه ریكایی و به ریتانی و فینله ندی تێدایه و تائێستاش هه مویان له سۆران له گه ڵ هاوسه ره كانیان

ژیان به سه رده به ن.ڕێباز یه كێكی دیكه یه له و گه نجانه ی كه وه ك س���امی له ڕێ���ی ئینته رنێته وه له گ���ه ڵ هاوس���ه رگیری پرۆس���ه ی ئافره تێكی به ریتانی به ئه نجامگه یاندوه . ئه و ده ڵێت "گرنگ نیه كه ئه و كه سه ی هاوس���ه رگیریی له گه ڵ ده كه یت، كورده ی���ان توركه ی���ان ه���ه ر نه ته وه یه كی دیكه یه ، به ڵك���و گرنگ ئه وه یه كه ئه و پرۆسه یه س���ه ركه وتوبێت و خاڵی بێت

له گرفت و به یه كه وه ئاسوده بن".ڕێباز كه ماوه ی س���ێ س���اڵه له گه ڵ ئه و ئافره ت���ه به ریتانیه دا ده ژیت، باس له وه ده كات كه سه ره تا هاوسه ره كه ی زۆر نائاس���وده بوه . ناهه قیش���ی نه بو چونكه كه مێك س���ه خته كه تۆ له هه مو كه س���وكارێكی خ���ۆت داببڕێیت و بچیه واڵتێكی تر به بێ ئه وه ی زمان بزانیت و ئاشنایه تیت هه بێت له گه ڵ ئه و واڵته دا، ب���ه اڵم ئێس���تا ورده ورده كوردیه كه ی باش ده بێت و له گ���ه ڵ ژینگه و كلتوری كوردس���تان راهاتوه و زۆر كه م هه ست

به غه ریبی ده كات.

ئا: ئاوێنه

هه ژار زه هاوی سه رسامی خۆی به رامبه ر به پێشوازی خه ڵكی

شاره كانی هه رێم به گشتی و گه نجان به تایبه تی به رامبه ر به كۆنسێرتی

"ره گی كۆن گه اڵی نوێ " ده رده بڕێت".

هونه رمه ندی ناودار "هه ژار زه هاوی " به ئاوێنه ی راگه یاند كه "من به پێشوازی گه رموگوڕی خه ڵكی شاره كانی دهۆك و

هه ولێر و س���لێمانی به گشتی و گه نجانی به تایبه تی سه رس���ام ش���ارانه ئ���ه و بووم، ئه م گه ش���ته بۆ من زۆر گرنگ و تایبه ت ب���وو، چونكه من ب���ه رده وام قاچێكم له ن���او كاری هونه ری كوردیدا بووه و قاچێكیشم له ناو كاری هونه ری

جیهاندا". زه هاوی وتی "بۆ من ئه وه گرنگ بوو ك���ه ئه م گروپه مۆس���یقایه كی تێكه ڵ به ستایلی جیاواز پێشكه ش به خه ڵكی كوردس���تان بكه ین و به و ئه ندازه یه ش

گه رموگوڕی پێشوازی گه نجاندا له نێو لێبكرێت و به وجۆره كاردانه وه ی جوان نیشان بده ن، كه واته گرنگ ئه وه یه گه ر به رهه مێكی باش و شیاویان پێشكه ش بكرێ���ت ئ���ه وان به گه رمی پێش���وازی لێده كه ن و هه ستێكی هونه ریی به رزیان

هه یه ". زه ه���اوی ئام���اژه ی ب���ه و ئه لبومه نوێیه ش كرد ك���ه كۆمپانیای ناوداری

"ئاكورد كوار ڤی ئه ی " فه ره نسی كۆمپانیایه كی كه به ریهه میده هێنێت

تایبه ت ب���ه به رهه می گه النی جیاوازی جیهان���ه ئ���ه م ئه لبوم���ه ش ملیۆدی و جۆراوجۆره كان���ی ناوچ���ه گۆران���ی كوردستان له خۆده گرێت و كۆمپانیاكه ش له سه رتاسه ری جیهاندا باڵویده كاته وه و له ڤیس���تیڤاڵه نێوده وڵه تییه كانیش���دا

به شداری پێده كات. زه هاوی وتی "ئ���ه م ئه لبومه به ناوی پڕۆژه ی نیش���تمانه و من جگه له وه ی وه ك ژه نیار به ش���داری تی���ا ده كه م،

به ڕێوه به ری هونه ری ئه م كاره شم".

گۆران���ی "قدك المی���اس" كه له الیه ن "په رواز حسێن"ه وه له ژماره 6ی به رنامه ی ع���ه ره ب ئایدڵ وترا، تا س���ه ره تای ئه م هه فته یه له په یجی یوتیوب 3ملیۆن و 445

هه زارو 215 كه س بینیویه تی.په رواز كه دانیشتوی شاری هه ولێره وه ته مه نی 24 س���اڵه و به شداری به رنامه ی ع���ه ره ب ئایدڵ���ی ئه مس���اڵی ك���ردوه ، له ئێستادا به رنامه كه به ره و قۆناغه كانی

كۆتایی ده چێت. یه كێك له و گۆرانیانه ی كه پ���ه رواز بینه ران���ی به رنامه كه ی پێ سه رس���امم كردوه گۆران���ی هونه رمه ند

مه زهه ری خالقیه .جێی ئاماژه یه یاسای به رنامه كه وایه ك���ه ده بێت ته نه���ا به عه ره ب���ی گۆرانی بڵێ���ت، به اڵم په رواز ئه وه ده خاته ڕو كه هاوكارییه ك���ی زۆرییان كردوه بۆ ئه وه ی

به كوردی گۆرانی بڵێت.

"به‌هائیه‌كان"‌گه‌ڕانه‌وه‌‌بۆ‌سه‌رگه‌ڵو

ره مزی به هائیه کانبه هاالله

شه‌ش‌گه‌نجی‌‌سۆران‌له‌ڕێی‌ئینته‌رنێته‌وه‌‌هاوسه‌رگیرییان‌له‌گه‌ڵ‌ئافره‌تی‌بیانی‌كردوه‌

له‌فه‌یسبوکه‌وه‌

Youtube:‌‌3ملیۆن‌و‌نیو‌سه‌یری‌‌په‌روازیان‌كردوه‌ هه‌ژار‌زه‌هاوی‌:‌به‌گه‌نجانی‌‌كوردستان‌سه‌رسامم‌

هه ژار زه هاوی له کاتی کۆنسێرته که یدا له ته الری هونه ر فۆتۆ: ئارام که ریم

ئه و ئه شکه وته ی له سه رگه ڵو "به هاالله "ی تیا ژیاوه فۆتۆ: ئاوێنه

Page 12: ژماره 377

بیروڕا(377( سێشه ممه 122013/5/14 [email protected]

PKK، دوای کشانەوەی گەریالکان

لەچەن���د س���اڵی ڕاب���ردوودا کۆمەڵێ���ک گۆڕان���کاری گرنگ لەناو کایەی سیاس���ی کوردیدا دروس���تبووەو کۆمەڵێک پرۆسەی سیاسی ھاتوونەتەکایەوە، گەر بەردەوامبن و ڕێی���ان لێنەگیرێت، دەش���ێت دەرەنجامی بەس���ود و پۆزەتیڤیان لێبکەوێتەوە. ئەگەر کارەساتی سەرەکی دەیەی یەکەمی دوای ڕاپەڕین لە نەوەدەکانی سەدەی بیستەمدا دروستبوونی ش���ەڕی ناوخۆ و دابەشبوونی کوردس���تان بێت بۆ دوو ئیمارەتی حیزبی کارەس���اتی ئەوا س���ەربەخۆ، لێکدابڕاوو گ���ەورەی دەیەی یەکەم���ی دوای کەوتنی ڕژێمەکەی سەدام حوسەین، دروستبوونی ”ڕێکەوتنی س���تراتیژی“ نێ���وان یەکێتی و پارتی بوو. ش���ەڕی ناوخۆ کوردستانی بۆ ”ئیمارەتی ھەولێر“ و ”ئیمارەتی سلێمانی“ دابەشکرد، ”ڕێکەوتنی ستراتیژی”ش ھەم درێژەی بەو دوو ئیمارەتییەی ناو کوردستان خۆی بەخشی، ھەم دابەشکردنێکی نوێشی خس���تەپاڵی: دابەش���کردنی کوردس���تان لەنێ���وان ھەولێ���ر و س���لێمانی و بەغدادا. ئەگەرچی بەن���دە نهێنییەکانی ”ڕێکەوتنی ستراتیژی“ بۆکەس ئاش���کرا نییە، بەاڵم ھەموو ئام���اژەکان پێماندەڵێن جەوھەری ئ���ەو ڕێکەوتن���ە بەخش���ینی دەس���ەاڵتە کوردس���تانە بنەڕەتییەکانی س���ەرەکی و بەپارت���ی، لەپێناوی بوون���ی تاڵەبانی لە بەغدادا بە سەرۆکی عێراق. ئەم دۆخە بە کردەوە لەکوردس���تاندا کۆتایی بە ھەموو کردە و ملمالنێیەکی سیاسی بەسەمەر ھێنا و واڵتەکەی تووشی ئیفلیجبوونێکی سیاسی کوش���ندەکرد. ب���ەم مانای���ە ”ڕێکەوتنی س���تراتیژی“ درێژەدان���ە بەھەمان لۆژیکی ش���ەڕی ناوخۆ، بەاڵم لە ئاست و ڕووبەر و

ساتەوەختێکی دیکەدا. لەچەند ساڵی ڕابردوودا دوو گۆڕانکاری س���ەرەکی ل���ە کوردس���تاندا ھاتنەکایەوە سیاس���ییە ھاوکێش���ە پێدەچێ���ت ک���ە کۆمەڵێک ھەڵوەشێنێتەوە و بااڵدەستەکان س���ەرەتای ن���وێ دروس���تبکەن. ئەو دوو گۆڕانکاریی���ەش بریتین لە دروس���تبوونی ئۆپۆزیس���یۆن، بەتایبەتی دروس���تبوونی بزوتنەوەی گۆڕان. دووھەم نەخۆشکەوتن و دروس���تبوونی تاڵەبان���ی. پەککەوتن���ی نووقسانییەکانیەوە بەھەموو ئۆپۆزیسیۆن کایەی سیاس���ی کوردی بەس���ەر گوتار و بکەر و ئەگەری سیاس���ی نوێ���دا کردەوە. پەککەوتنی تاڵەبانیش یەکێتی ڕزگارکرد، یان ئەگەری ڕزگارکردن���ی یەکێتی ھەیە، لەو دابەش���کردنە ناھاوسەنگەی دەسەاڵت لەنێوان خۆیان و پارتیدا. دابەش���کردنێک بەکردەوە ھەموو بڕیارە گرنگ و گەورەکانی کوردستانی خس���تۆتە دەستی پارتییەوە و لەناو پارتیشدا ناودەستی خێزان و بنەماڵەی بارزانییەوە. بەبۆچوونی من ئەوەی ئەمڕۆ ھەم گۆڕانکاریدایە، ئەگ���ەری لەبەردەمی ئ���ەو ھەم پەیوەندیی���ە سیاس���ییەکان و ھاوکێشانەی دەس���ەاڵتە کە ئامادەن. ئەو دۆخەی کە جاران ھەب���وو ئەمڕۆکە بنەما لەدەس���تداوە، بوونی خۆی بابەتییەکانی ھەم لەڕێگای دروس���تبوونی ئۆپۆزیسیۆن و ھەم لەڕێگای کۆتاییھاتن بە ژیانی سیاسی

تاڵەبانی لەبەغدا. ئەم دۆخە تازەیە گەر بە ھەس���تکردن بە بەرپرسیارێتی و بە شێوەیەکی عەقاڵنی ملمالنێکانی لەگەڵدابکرێ���ت و مامەڵ���ەی ب���ە عەقڵیەتێکی ک���راوەوە ئیدارەبدرێت، لێبکەوێتەوە. ئیجابی دەشێت دەرەنجامی دەش���ێت س���ەرەتایەکی ن���وێ بێ���ت بۆ گۆڕان���کاری بەرپاکردن���ی چاکس���ازی و ڕاس���تەقینە لە سیس���تمە سیاسییەکەی کوردس���تاندا. بەبۆچوون���ی م���ن گۆڕانی سیاسی لە کوردس���تاندا دەروازەی ھەموو گۆڕانکارییەکی ترە، بەبێ گۆڕانی ”کایەی سیاسی“ و لەوێوە گۆڕانی ”پەیوەندییەکای دەسەاڵت“ لە کوردس���تاندا زەحمەتە ھیچ گۆڕانکارییەک���ی ت���ر ئەنجامبدرێت. بەاڵم گۆڕان���ی سیاس���ی مانای دروس���تبوونی خۆبەخۆی گۆڕانی کۆمەاڵیەتی و فەرھەنگی و لەکوردستاندا ھاوکێش���ەکە نییە. ڕەمزی بەم شێوەیەیە: ”زەحمەتە لەھیچ ئاستێکی ژیانی سیاس���ی و کۆمەاڵیەتی و فەرھەنگیدا گۆڕانی ڕاس���تەقینە ڕووبدات گەر سەرەتا کای���ەی سیاس���ی نەگۆڕێ���ت و ش���ێوازی پەیوەندییەکانی دابەش���کردن و کارکردن و بەس���ەردانەیەت“. گۆڕانانیان دەس���ەاڵت ئێمەدا لەدونی���ای گۆڕانکاری پرۆس���ەی بە پرۆس���ەی گۆڕانی سیستمی سیاسی و پەیوەندییەکانی دەسەاڵت دەستپێدەکات،

ئ���ەم دووانە نەگۆڕێ���ن، گۆڕانی کایەکانی ت���ر و گۆڕان���ی ڕووبەرەکانی ت���ری ژیانی کۆمەاڵیەت���ی و فەرھەنگ���ی و ڕەم���زی زۆر

زەحمەتدەبن. لەو گ���ۆڕان دروس���تبوونی بێگوم���ان ئاس���اتەنەدا ھەم ب���راوەی دەبێ���ت و ھەم دۆڕاو. ب���راوەکان ئ���ەو ھێزانەدەبن کە لە بڕیاردانی دەرەوەی کەوتونەتە ئێس���تادا سیاس���ی و دۆڕاوەکانی���ش ئەوانەدەبن کە ھەڵقە سەرەکییەکانی بڕیاردانی سیاسیان لەدەستدایە. بەحوکمی ئەوەی ئەو ھێزەی دەزگا و ھەرەزۆری زۆرب���ەی ئەمڕۆک���ە پۆس���ت و بڕی���ارە سیاس���ییە گرنگەکانی لەدەستدایە پارتی دیموکراتی کوردستانە، بۆیە گۆڕانی ئەو دۆخەی باس���مکرد پارتی دەکاتە دۆڕاوی ژمارە یەک لە کوردستاندا. ئەمەش لەبەرئەوە نییە پارتی قورس���ایی جەم���اوەری و ژم���ارەی ھەوادارەکان���ی لە کوردس���تاندا کەمتربووبێتەت���ەوە، بەڵکو لەبەرئەوەیە ئەم ھێزە ھەر لەسەرەتاوە بڕ و ڕادەی ئەو دەسەاڵتەی بەدەستیھێناوە، ڕەنگدانەوەی قورس���ایی ڕاستەقینەی ئەو نییە لەناو نەخش���ەی سیاس���ی و واقیعی کۆمەاڵیەتی کوردستاندا. دەسەاڵتی پارتی پەیوەندی بە قورسایی جەماوەری و ھێزی ئ���ەم حیزبەوە لەناو کۆمەڵ���گای کوردیدا ڕێکەوتنێکی دەرەنجام���ی بەڵک���و نییە، تایبەتی دابەشکردنی دەسەاڵت و دۆخێکی سیاسی تایبەتە کە ئەمڕۆ بەرەو ئەوەدەچن بوونی���ان نەمێنێت. پارت���ی لە پەرلەمانی کوردس���تاندا خاوەنی 30 کورسییە، ئەمە ئەگەر مەس���ەلەی تەزویر و گزیکردنەکانی ھەڵبژاردن���ی بخەینەپ���اڵ، ئ���ەوا ژمارەی ئەو کورس���ییانە بۆخوار لە 30 کورس���ی دادەبەزێ���ت. ئەمەش لە باش���ترین دۆخدا مانای ئەوەیە جەماوەری پارتی لە بیست و پێنج لەسەدی، 25%، ژمارەی دانیشتوانی ھەرێ���م تێپەڕناکات، کەچی ل���ە بەرامبەر ئەم���ەدا پارت���ی نەک تەنھا س���ەرجەمی ھەڵق���ە گرنگەکانی دەس���ەاڵتی لەھەرێمدا لەژێر دەس���تی خۆیدا کۆکردۆتەوە، بەڵکو واش دەجوڵێتەوە وەک ئەوەی ھەم ھێزی سەرکردەی ھەر چوار پارچەکەی کوردستان بن و ھەم سەرۆکەکەشیان سەرۆکی ھەموو کورد و ھەر چوار پارچەکەی کوردس���تان

بێت. بەناھەق ت���ەنھا لێ���رەدا مەس���ەلەکە بەھێزبوون���ی پارت���ی لەن���او ھاوکێش���ە نیی���ە، بەڵکو سیاس���ییەکانی ھەرێم���دا بەھێزبوون���ی ڕەھای دەس���ەاڵتی خێزانی بارزانیش���ە. یەکێک لەو شتانەی ئەمڕۆکە ئاوس���انی ترس���اندوە ئێمەی کۆمەڵگای دەسەاڵتی ئەم خێزانە سیاسییە و ئاوسانی دەسەاڵتی ئەو ھێزانەیە کە لەژێر ڕکێفی ئەم خێزانە سیاسییەدان. ئەم بەخێزانیکردنەی دەس���ەاڵت لەناوچەکەدا، لەڕاستیدا لەزۆر ش���وێنی تری دونیادا، جگە لە کارەسات و ڕق و تەقین���ەوەی کۆمەاڵیەتی گەورە ھیچ ئەنجامێکی ت���ری لێنەکەوتۆتەوە. نموونە خێزان و دەسەاڵتی ئاوسانی بەرچاوەکانی لەناوچەک���ەدا، سیاس���یەکان بنەماڵ���ە نموونەی خێزانەکەی س���ەدام حوس���ەین و تکریتیی���ەکان و خێزانەک���ەی موب���ارەک و قەزافی و بن عەلی و عەلی عەبداڵ ساڵح و لە

ئایندەشدا خێزانەکەی بەشار ئەسەدە. بەکورتی ئەوەی دەش���ێت لە ئەنجامی ملمالن���ێ تازەکان���ی ناو کایەی سیاس���ی ل���ە کوردس���تاندا ڕووب���دات س���ەرلەنوێ دابەش���کردنەوەی دەس���ەاڵت بێت، بەاڵم دەسەاڵتی کەمبوونەوەی بەناو بەتێپەڕین پارتیدا. ئ���ەم کەمبوونەوەیە ھەم الیەنی ب���اش و ھەم الیەنی خراپ���ی ھەیە، الیەنە باش���ەکانی ئەوەی���ە ئەگ���ەری کرانەوە و چاکس���ازی و بەدیموکراسیبوونی دەسەاڵت لە کوردس���تاندا گەورەت���ردەکات، الیەنە خراپەکانیش���ی ئەوەیە پارتی ھیچ جۆرە دۆڕانێ���ک قبووڵن���ەکات و کۆمەڵگای ئێمە ڕووب���ەڕووی ئەگ���ەری ش���ەڕی ناوخ���ۆ بکاتەوە. شەڕی دەستور، شەڕی سیستمی س���ەرۆکایەتی ی���ان پەرلەمانی، ش���ەڕی دەسەاڵت، ڕاس���تەقینەی دابەشکردنێکی س���ەرەتاکانی دەرکەوتن���ی ئ���ەو ملمالنێ ھاتوونەتەکایەوە. کە تازانەن سیاس���ییە تێگەیشتنی پارتی لە قەبارەی ڕاستەقینەی خ���ۆی لە کوردس���تاندا و قبووڵکردنی ئەم قەبارەیە ھەنگاوێکی گرنگی دروستبوونێکی ھێمنانەی ئەو دۆخە تازەیەیە کە باسمکرد، تێنەگەیشتنیش لەم ڕاستییە دەشێت دەرگا

لەسەر جەھەنەمێکی سیاسی بکاتەوە.

لەئێستادا بابەتی کشانەوەی گەریالکانی سەرەتایەکی نوێ؟بەنەرێنی و زۆرێ���ک لەئارادایەو HPGزۆرێکی���ش بەئەرێنی باس���ی دەکەن، ئەو بابەتە ئ���ەو کاتە زیاتر کۆمەڵگای بەخۆیەوە سەرقاڵکرد تورکی کوردی و کە لە 25ی نیس���ان م���وراد قەرەیالن KCK سەرۆکی کۆنس���ەی بەڕێوەبەریگەریالکان���ی کش���انەوەی بەفەرم���ی لەباکوری کوردستانەوە بەرەو باشوری KCK کوردستان ڕاگەیاند. ئەو بڕیارەیکە لەس���ەر داوای ئۆج���االن بەکردەیی ک���را، کاردانەوەی ناوخۆیی و ناوچەیی و بەشێوەیەکی لێکەوتەوەو نێودەوڵەتی گشتی بەئەرێنی پێشوازی لێکرا. ڕەنگە پێشوازیکردنی ئەو ھێزانەی لەدەرەوەی پەیوەندیدارن کوردس���تان کۆمەڵگای ئەوەوەبێت بەھۆی کوردەوە، بەپرسی کە ئومێدی���ان بەکۆتایی ھاتنی PKK و بزوتن���ەوەی ئازادیخ���وازی گەلی کورد تۆخ بوبێتەوە. چونکە لەدوای ڕاپەڕینی باش���وری کوردستان، ئاداری 1٩٩1ی دەوڵەتان���ی سەردەس���ت و ئیمپڕیالیزم ترس���یان ناوەڕاس���ت لەڕۆژھەاڵت���ی لەبزوتن���ەوە کوردییەکان���ی باش���وری کوردس���تان ڕۆژھەاڵتی کوردس���تان و کاڵبوی���ەوە، ئەمەش بەھ���ۆی ئەوەی ب���ۆ دەوڵەتان زەالل ب���و کە ئەو ھێزە کوردییانەی ئێ���راق و ئێران دەتوانرێت دەس���تکەوتی کۆمەڵێک لەبەرامب���ەر تایبەت���ی و س���نوردار ملک���ەچ بکرێن، بەکاربهێنرێن، س���ەرقاڵبکرێن و یاخود ھەروەک دیپلۆمات و نوس���ەری ناوداری سوێدی )کای فاڵکمان( لەپەرتوکێکی خۆیدا پارتە س���ەرەکییەکانی باش���ور بەخێڵ و س���ەرۆکەکانیان بەس���ەرخێڵ ناودەب���ات و لەب���ارەی ئ���ەو بەش���ەی ]دابینکردن���ی دەڵێ���ت: کوردس���تان بۆ خۆفەرمان)ئۆتۆنۆم( ناوچەیەک���ی ک���ورد لەباکوری ئێ���راق پاش جەنگی کەن���داوو دابینکردن���ی ئ���ەو ناوچ���ە پارێ���زراوە نەبوە ھۆی یەکبونی کورد. جوتە س���ەرخێڵ، بارزان���ی و تاڵەبانی یەکەمیان س���ەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردس���تان KDP و دوەمیان سەرۆکی ،PUK کوردستان نیشتیمانی یەکێتی ھەڵسوڕان و لەسەر پێکبێن نەیانتوانی رێکخس���تنی ناوچەک���ەو پاراس���تنی ئابوری و سیاس���ی، ناکۆکییان گەیشتە لێکسرەواندن و جۆرێک لەشەڕی ناوخۆ. ئەمیش بوە ھۆی بنکۆڵکردنی بڕواھێنان بەخەبات���ی کورد بۆ س���ەربەخۆبون[. کای فاڵکمان ڕاس���تە لەنێوان سااڵنی 1٩٩0 بۆ 1٩٩5 سەرکونس���وڵی سوید بەاڵم کەس���ێکی لەئیس���تەنبوڵ، بوە

بێئاگا نەبوە لەباش���وری کوردس���تان. بەپێچەوانەی ڕەوش���ی باشور، ئەوەی سیس���تەمی سەردەس���ت و دەوڵەتانی داگیرک���ەری ناوچەک���ە لێیدەترس���ن و بەمەترس���ی بۆ سەر بەرژەوەندییەکانی خۆیان دەزانن، ئەو بزوتنەوە کوردیەیە کە م���اوەی 30_40 س���اڵە لەباکوری کوردس���تان سەریهەڵداوەو بەھیچ ھێزو شێوازێک س���ەرکوت ناکرێت، تەنانەت ھ���ەر ھەوڵدانێکی���ش ب���ۆ لەناوبردنی ئ���ەو ھێزە ک���ە بەن���اوی )بزوتنەوەی ئاپۆی���ی( دەس���تیپێکرد، بەزی���ان بۆ ھەوڵدەر و بەسود بۆ کوردو ئاپۆییەکان دەشکێتەوە. لەناو ئەو ترس و لەرزەدا، لەگەڵ ئ���ەو ھێز و بەرەو پێش���چونەدا کۆمەڵێ���ک نهێنی خۆیان مەاڵس���داوە، کە شەقامی باشور تائاستێکی زۆر لێی

بێئاگان.لەناو بەش���ێکی کوردان، کشانەوەی دەبینرێ���ت و بەنەرێن���ی گەری���الکان دەگوترێت دەوڵەتی تورکیا س���یناریۆ و دەیەوێ لەبەردەستەو دیکەی فێڵێکی گ���ورز ل���ە PKK بوەش���ێنێت، بەاڵم ھەرچی الیەن���ی KCK و PKK و خودی س���ەیری بەئومێ���دەوە ئۆجاالنیش���ە قۆناغەکە دەک���ەن. ڕەنگە ئەگەر ئەم قۆناغەی ئێس���تا لەتەمەنی دو دەیەی بوای���ە، PKK چەک���داری خەبات���ی کشانەوەی گەریالکان الوازکردنی PKK و بزوتنەوەی کوردی باکوری کوردستانی ب���ەدوای خۆی���دا ھێنابوای���ە، ب���ەاڵم لەکۆتایی نەوەدەکانەوە PKK خەباتی ھەمەالیەنی دەستپێکردو بەپێشخستنی خەبات���ی دیپلۆمات���ی لەی���ەک الیەنی خەباتدا خ���ۆی دەربازک���ردو قوربانی زۆریش���یدا لەو پێن���اوەدا، دیارترینی ئ���ەو قوربانیانەش بەدیلگرتنی ڕێبەری ئ���ەو بزاڤە )عەب���دواڵ ئۆجاالن( بو کە دیپلۆماتیەتی ئافراندنی لەچوارچێوەی نێودەوڵەت���ی بەپیالنگێ���ڕی ک���ورد ئۆجاالن بەدیلگرتن���ی دەس���تگیرکرا. PKK وێ���ڕای ئەوەی زیانێکی زۆری بەگەیان���د، لەھەمانکاتدا ھێزێکی دیکەی بەگەلی کورد بەخش���ی بەتایبەت لەناو کوردان���ی دەرەوەی وەاڵت، ھ���اوکات بینی و بەخۆیەوە نوێبون���ەوەی PKKخ���ۆی تاکس���ەرکردە لەسیس���تەمی دەربازکردو بەھێزێکی نوێترو ڕەنگێکی دیکە درێژەی بەو ھێڵی تێکۆش���انە دا کە ئۆجاالن دەس���تیپێکردبو. لەماوەی PKK س���ااڵنی زیندانیبونی ڕێب���ەریلەئیمڕاڵی، تەڤگەری کوردی لەباکوری کوردستان گەیشتە لوتکەی تێکۆشان. ئیدی PKK ب���و بەھێزێک لەڕۆژھەاڵتی

ناوەڕاست کە جگە لەخەباتی چەکداری، ئایدیۆل���ۆژی و سیاس���ی و خەبات���ی دیموکراتیانەی کۆمەاڵیەتی و خەبات���ی بەڕێنمای���ی و ئەم���ەش پێشخس���ت، ئی���رادەی ئۆج���االن و باوەردارانی ئەو بزاڤە بەو ئاس���تە گەیشت. سەرەنجام ئۆج���االن عەب���دواڵ 200٦ لەس���اڵی کوردستان جڤاکێن کۆما سیس���تەمی KCKی ئاواک���رد، ئەو سیس���تەمە بو خەباتکارانی کۆکردن���ەوەی بەچەتری لەو لەڕاس���تیدا ئاپۆیی، بزوتن���ەوەی کاتەوە PKK دەس���تبەرداری خەباتی KCK چەکداری بوەو لەناو سیستەمی )HPG( ھێزەکانی پاراس���تنی گ���ەل PKK ،وەک ھێزێک���ی چەکدار بنیادنراتەنه���ا وەک پارتێکی ئایدیۆلۆژی لەناو KCK مای���ەوە. ھەروەک چ���ۆن لەناو ئەو سیس���تەمە پارتە سیاس���ییەکان و گەنجان و جواڵنەوەی ژنان و پارتەکانی ھێزە چەک���دارەکان خۆیان جێگیرکردو بەش���ێوەیەکی ئاپۆیی بەفەلس���ەفەی س���ەربەخۆیانە درێژەیان بەتێکۆشاندا. ل���ەدوای پێکهێنان���ی ئەو سیس���تەمە بەش���ێوەیەک ئاپۆی���ی بزوتن���ەوەی بەرفراوان بوە کە لەباکوری کوردستان و ڕۆژئاوای کوردستان خاوەنی ئۆتۆنۆمی یەکالیەن���ەن و لەھەمو ش���وێنێکی ئەم جیهانە کوردانیان بەڕێکخستن کردوەو لەناو دام���ەزراوەی مەدەنی جۆراوجۆر تێکۆشان دەکەن، تەنانەت لەڕۆژھەاڵتی کوردستان و باشوری کوردستانیش ھێزی

لەباکوری لەئێستادا خۆی سەلماندوە. دیموکرات���ی و خەبات���ی کوردس���تان نەتەوەیی گەیش���تۆتە ئەو ئاستەی کە ئۆجاالن و PKK و KCK ھیچ ترسێکیان نیە ل���ەوەی خەباتی کورد بەرەو دواوە بچێ���ت و بزاڤە میللیەک���ەی بتوێتەوەو لەناوبچێت. ھەربۆیە بڕیاری کشانەوەی ھێزەکان���ی HPGی���ان دا لەباک���وری کوردستان کە ئەو بڕیارە ڕەنگە زۆرێک لەگرێی���ەکان بکات���ەوە ب���ۆ ھاتنەدی ئاش���تی. ب���ۆ ئ���ەوەی ش���یکردنەوەو ب���ۆ بابەتیان���ە ھەڵس���ەنگاندنێکی بزوتنەوەی کوردی لەباکوری کوردستان بکەی���ن پێویس���تە زۆر لەفەلس���ەفەی ئاپۆیی و تەڤگ���ەری PKK بکۆڵینەوە، ئۆجاالن س���ەرکردەیەکی ن���ە چونکە KCK و PKK کالسیكی کۆنەپارێزە، نەش پارتێک یاخود سیس���تەم و ھێزێکی ک���ە KCK لەئێس���تادا کالس���یکین. ڕێبەرەکەی ئۆجاالنە، خەباتی سیاسی و ئایدیۆل���ۆژی و فکری، لەگ���ەڵ خەباتی لەگەڵ ھاوش���ان دیموکراتی مەدەنی و دیپلۆماتیەتێک���ی بەھێ���زو ژیرمەندانە بەڕێوەدەب���ات و خەباتە چەکدارییەکەی بەرەو پاش���ەوە دەبات و لەچوارچێوەی پاراس���تنی ڕەوا دەیهێڵێتەوە. ئەمەش لەپێناو ڕێگاخۆش���کردن ب���ۆ خەباتی ھێنانەدی ھەروەھا مەدەنی، سیاسی و الوازکردنی دیموکرات���ی و مۆدێرنیتەی ئەقڵیەتی س���ەرمایەداری و سیستەمی یەک یەکزمان و یەکنەت���ەوەو یەکئااڵو کەلتور. لەسۆنگەی باوەڕداری بەو خەباتە ھەمەالیەن���ەی لەن���او کورداندا ھاتۆتە ئ���اراوە، ئیدی کش���انەوەی گەریالکان زی���ان ناگەیەنێت بەدەس���تکەوتەکان و .PKK چارەنوس���ی گەل و تەڤگ���ەریکە دیارە بەئاشکرا لەھەڵوێستیشیاندا KCK ب���اوەڕی بەئیرادەو ھۆش���یاری تاکی کورد ھەیە لەباکوری کوردستان کە ئەو پڕۆسەیە بپارێزێت و ڕێگەنەدات بەرەو پاشەوە بچێت، ھەروەھا عەبدواڵ ئۆجاالنی���ش خاوەن���ی ئ���ەو بڕوایەیە کە گەل گەیش���تۆتە ئەو ئاستەی ئەم گ���ەل پێبس���پێردرێت و تێکۆش���انەی س���ەروەرو خۆفەرمان بێ���ت، ھەروەک ھاتوە: KCK پەیام���ی لەدواھەمی���ن )))گه له که مان پێویسته سه ره تا ئه وه بزانێت که ھه نگاوێکى نوێى تێکۆشانى سیاسى ده ستیپێکردوه و رێکخستنبونى خ���ۆى به ھێزتر بکات به به ش���داربون س���ه رکه وتن ھه ره ب���ه رزدا له ئاس���تى به جێى پێویس���ته بگرێت. به ئامان���ج که س���یتر، ب���اوه ڕى به خۆی���ان بکه ن، به ھێزى گه وھه رى خۆى پێشخس���تنى چاره سه رى دیموکراتیانه بکاته ئامانج و ھیچکاتێک له بیر نه کات که گه وره ترین ھێز، ھێزى گه ل بۆ خۆیه تی. له سه ر ئه و بنه مایه سه رکه وتن مسۆگه ر ده بێت(.

ئاسۆ حسێن، رانیه *

دونی���ای ته كنه لۆژی���او پێش���كه وتنی ئه م���ڕۆ داخوازی زیاترم���ان لێده كات و گوزارش���تی ھه ڵگ���ری قۆناغ���ه كان جی���اوازن، ئ���ه وه ی ئه م���ڕۆ له دونیای خزانی ده كه ی���ن ب���ه دی مۆدێرن���ه دا ب���واری ئینته رنێته بۆ ناو كۆمه ڵگاكان به گشتی و كۆمه ڵگه ی كوردی به تایبه تی له ناویشاندا" فه یسبوك"، ھه ڵبه ت ئه م تۆڕه په یوه ندیه كۆمه اڵیه تیه ئه گه رچی چیرۆك���ه كان زۆرو جی���اوازن له باره ی باكگراون���دی دروس���تكردنیه وه ، به اڵم ھه رچۆنێك بێ���ت ناتوانین خۆمان له و راس���تیه بش���ارینه وه كه وا فه یسبوك ھێزێك���ی بێ س���ه ركرده ی له ت���ه واوی جیهاندا دروس���تكردوه و بوه ته ھه وێنی

زۆرێك له شۆڕش و جواڵنه وه كان. ده مه وێ له و كورته پێناسه ی سه ره وه بچمه ناو باس���ێك ئه ویش قسه كردنه له س���ه ر فه یس���بوكی به رپرس���ه كانی كوردستان، دیاره فه یسبوك كه ناڵێكی راسته وخۆی په یوه ندیه به و مانایه ی تۆ ده توانی ھه م پرس���یار بكه ی ھه میش له ماوه ی ئه وه ی به اڵم وه اڵمبده یته وه ، ئاش���نایه تیمان ئه و چه ن���د س���اڵه ی تێبینیمكردوه ، فه یس���بوك به جیهانی به رپرسانی ھه رێم ئه و كه ناڵه گرنگه ی په یوه ندی���ان به كارنه ھێناوه بۆ زۆرێك له بابه ت���ه ھه س���تیاره كان و وه رگرتنی بۆچون���ی ھاواڵتیان له س���ه ر پرس���ه

گرنگه كان���ی رۆژ، م���ن په یجی زۆرێك له به رپرس���انم الیكك���ردوه و س���ه یری به داخه وه كردوه ، زۆربه یانم ناوه رۆكی ئ���ه و قس���ه یه ده كه م ئه وه ن���ده ی ئه م په یجانه بۆ باڵوكردنه وه ی وێنه و گه شت و سه یران و پرس���ه و وێنه یادگاریه كانیان به كارده ھێن���ن، نی���و ھێن���ده نایخه نه خزمه ت���ی باڵوكردن���ه وه بابه ته كان���ی ھۆشیاری كۆمه اڵیه تی و بواری سیاسی و خستنه ڕوی مه ترسیه كان و قسه كردنێك له سه ر گه نده ڵی و پشتگیری چه وساوانی ئه و واڵته ، نه مدیت به پرس���ێك له سه ر گه نجه دانه مه زراوه كان قسه یه ك بكات، یاخود دژی نادادپه روه ری ئه م ده سه اڵته به كیبۆرده كه ی چه ند وشه یه ك بنوسێ ، ته نان���ه ت ئه وه نده به نه ش���اره زا دێنه داده به زێنن وێنه ی���ه ك كاتێك به رچاو ھیچ ش���تێ نانوس���ن یاخ���ود ئه گه ر بشنوسن فۆنتی تایبه ت به فه یسبوكیان نی���ه و به فۆنت���ه عه ره بیه كه ی س���ه ر به داخ���ه وه ده نوس���ن، كۆمپیوت���ه ر له به رپرسان یه كێك رۆژێك نه مانبینی جورئ���ه ت به خۆی بدات و راپرس���یه ك له سه ر ئه دای كاره كه ی بكات و بپرسێ ئه دای به رپرس���یاری له ناو حیزب یان حكومه ت���دا چۆن ھه ڵده س���ه نگێنرێت، ھ���ه ر ئه و دابڕانه یه وایك���ردوه زۆربه ی به رپرس���ه كان ئه و الیك و كۆمێنتانه ی بۆی���ان فرێنده كانیان���ه وه له الی���ه ن ده چ���ن له ژماره ی په نجه كانی ده س���ت پێنه په ڕێ���ت، ئ���ه و كه س���ه ی خ���ۆی

به عیمالقی كوردستان ده زانێ و پێیوایه جه ماوه رێكی زۆری ھه یه كه چی له كاتی باڵوكردنه وه ی چاالكیه كانیدا ده بینین 15 الیك و ٩ كۆمێنتی بۆ كراوه ، له كاتێكدا ده بو ئه وه ن���ده له گه ڵ خه ڵكدا تێكه اڵو ببوایه له كاتی دابه زاندنی ھه رش���تێكدا ده یان و س���ه دان الیك و كۆمێنتیان بۆ نوس���رابوایه ، كامه سیاسیه ی ده یبینی به قه ده ر نوس���ینی دێڕێكی نوس���ه رو بێ���ژه ری كه ناڵێك���ی به ناوبانگ الیك و كۆمێنتی���ان بۆ ناچێ���ت، چونكه ئه م بێژه ره ش���تێك ده نوس���ێ نوس���ه رو ته عبی���ره له ناخی خه ڵك و به ش���داریه له نه ھامه تی���ه كان، كه چی الی خۆمان فه یس���بوك وه كو ش���تێكی ته رفیهی و كات به سه ربردن سه یرده كرێ ، ھه ڵبه ت ئه و ره خنه ی���ه ھه موی���ان ناگرێته وه و به یه ك ته رازو ناكێش���رێن به اڵم به شی زۆری په ی���ج و ئه كاونته كانی���ان ب���ه م جۆره یه كه باسمانكردن، بۆیه داواكارم له به رپرس���ان په ی���ج و ئه كاونته كانیان ئه كتیڤتر به شێوه یه كی یاخود دابخه ن كاری له س���ه ربكه ن و ھه وڵبده ن له گه ڵ موعاناته كانی ھاواڵتیان بژین به جۆرێك ھاواڵتی���ان له رێگ���ه ی ئ���ه م كه ناڵه وه راس���ته وخۆ س���كرتێر ده رگاو ب���ێ گفتوگۆت���ان له گه ڵ بك���ه ن و رۆژانه ش بابه ته گه رمه كانی رۆژ به شێك بن له و بابه تانه ی په خش���یان ده ك���ه ن، تكایه دوربكه ونه وه له دابه زاندنی وێنه له گه ڵ سه یاره و ئوتێله به ناوبانگه كان و گۆشت

برژان���دن و چه ندین باب���ه ت و وێنه ی تر به جۆرێك فه یسبوكتان كردۆته ئه لبومی وێنه كان، ئه رك���ی ئێوه ی به رپرس له و كاره گرانت���ره و ته كنه لۆژیاش بۆ كاری

وا ساكار وه به رنه ھاتوه .

* [email protected]

KCK لەئێستاداکە ڕێبەرەکەی

ئۆجاالنە، خەباتی سیاسی و

ئایدیۆلۆژی و فکری، لەگەڵ

خەباتی مەدەنی و دیموکراتی

ھاوشان لەگەڵ دیپلۆماتیەتێکی

بەھێزو ژیرمەندانە بەڕێوەدەبات

شاسوار مامە

قسه یه ك له سه ر فه یسبوكی به رپرسه كان!

به داخه وه نه مانبینی رۆژێك

یه كێك له به رپرسان جورئه ت به خۆی

بدات و له فه یسبوک راپرسیه ك له سه ر ئه دای كاره كه ی

بكات

1٩ »»

Page 13: ژماره 377

پرس���ی كاندیدكردنه وه ی مه س���عود بارزانی س���ه رۆكی هه رێمی كوردستان بۆ خولێكی دیكه ی س���ه رۆكایه تی بۆته بابه ت���ی گه رمی رۆژو زۆرترین قس���ه ی له س���ه ر كراوه . منیش به پێویستم زانی له روی یاساییه وه دیدو تێڕوانینی خۆم

له سه ر ئه و پرسه بخه مه روو. س���ه ره تا ده ك���رێ ئ���ه و پرس���یاره بكه ین ئایا به پێی یاس���ا رێگه پێدراوه مه سعود بارزانی خۆی بۆ خولێكی تری

سه رۆكایه تی كاندید بكاته وه ؟ب���ۆ وه اڵمی ئ���ه و پرس���یاره له به ر ئ���ه وه ی ده س���تورمان نیی���ه ، ده بێت سه یری یاس���ای سه رۆكایه تیی هه رێمی كوردس���تان بكه ین، به پێی ئه و یاسایه م���اوه ی ویالیه تی س���ه رۆكی هه رێمی كوردس���تان چوار س���اڵه و ده كرێت بۆ ویالیه تی دوه میش كه چوار ساڵی تره خۆی كاندیدبكاته وه . ئه وه ش ئاشكرایه كه بارزانی دو خوله سه رۆكی هه رێمی له س���اڵی یه كه م كوردس���تانه . خولی 2005 له الیه ن په رله مانی كوردستانه وه هه ڵبژێردراو خولی دوه میش له س���اڵی گش���تی ده نگدان���ی 2009له رێگ���ه ی هاواڵتیانی هه رێمی له الیه ن راسته وخۆ

كوردستانه وه متمانه ی پێدرا.كه س���ایه تی هه ن���دێ ئه گه رچ���ی سیاس���یی پارتی دیموكراتی كوردسان ئام���اژه ب���ه وه ده ك���ه ن ك���ه بارزانی راس���ته وخۆ به ش���ێوه ی خ���ول یه ك هه ڵبژێ���ردراوه ، له الی���ه ن خه ڵك���ه وه له به رئه وه بۆی هه ی���ه بۆ خولێكی تر خ���ۆی كاندید بكاته وه . ب���ه اڵم ئه گه ر به وردی س���ه یری یاسای سه رۆكایه تیی هه مواركردنه كانی كوردستان و هه رێمی بكه ین، ده بینی���ن ماوه ی رێگه پێدراوی

س���ه رۆكایه تیی هه رێ���م ك���ه ته نها دو خوله ده س���تكاری و هه م���وار نه كراوه ، به ڵكو ش���ێوازی هه ڵبژاردنی سه رۆكی هه رێمی كوردستان له رێی په رله مانه وه ب���ۆ ش���ێوازی راس���ته وحۆ له الی���ه ن خه ڵكه وه گ���ۆڕدراوه . واته به پێی ئه و یاسایه مه سعود بارزانی ئه وه دو خوله س���ه رۆكه و بۆی نییه بۆ خولێكی تری

سه رۆكایه تی خۆی كاندیدبكاته وه . ته نه���ا له حاڵه تێكدا ده توانێت خۆی كاندیدبكاته وه كه جارێكی تر یاس���ای س���ه رۆكایه تیی هه رێ���م له په رله مان���ی كوردس���تان هه موار بكرێته وه و به پێی بدرێت به بارزانی رێگه هه مواركردنه كه خۆی بۆ خولێك���ی تر بپاڵێوێته وه . بۆ ئه وه ش پارتی دیموكراتی كوردس���تان یاس���ایه ئ���ه و ناتوانێ���ت به ته نه���ا له په رله مان هه مواربكات، چونكه ته نها 30 كورس���یی له كۆی 111 كورس���یی په رله مانی كوردستان هه یه . له به رئه وه پێویس���تی به پش���تگیری الیه نه كان���ی دیكه ی ناو په رله مانی كوردستان هه یه . ئاش���كرایه هه رس���ێ الیه نه كه ی وه ك ئۆپۆزس���یۆن) گ���ۆڕان، یه كگرت���وی ئیسالمی و كۆمه ڵی ئیسالمی( به راشكاوی باره یه وه ل���ه و خۆی���ان هه ڵوێس���تی كاندیدكردن���ه وه ی دژی راگه یاندك���ه بارزانین بۆ خولێكی تری سه رۆكایه تی. له به ر ئه وه ته نها یه كێتیی نیش���تمانیی كوردس���تان ده مێنێت���ه وه كه خاوه نی 29 كورس���یی په رله مانی كوردس���تانه ك���ه كاندیدكردن���ه وه ی بارزان���ی ب���ۆ س���ه رۆكایه تی س���ێیه می خول���ی مسۆگه ربكات و په رله مانتاره كانی له گه ڵ په رله مانتاره كان���ی پارت���ی دیموكراتی كوردس���تاندا به زۆرینه ی ده نگ یاسای

هه مواربكه نه وه هه رێم س���ه رۆكایه تیی بۆئ���ه وه ی رێگه به بارزان���ی بدرێت بۆ

خولێكی تر خۆی كاندیدبكاته وه .هه مواركردنه وه ی له رێگ���ه ی بێجگه یاسای سه رۆكایه تیی هه رێم، رێگه یه كی دیكه ش هه یه ئه ویش خستنه راپرسیی پرۆژه ی ده ستوری هه رێمی كوردستانه به ب���ێ گه ڕان���ه وه ی ب���ۆ په رله مان���ی الیه نه كان���ی كوردس���تان وته وافوقی

ئۆپۆزسیۆن له سه ری.

بێگوم���ان په رله مان���ی كوردس���تان له دانیشتنی ژماره ی)21(ی رۆژی 24ی حوزه یران���ی 2009 به بڕیاری ژماره )8(

ی س���اڵی 2009 پڕۆژه ی ده س���توری هه رێمی كوردستانی په سه ندكردو ده بو به پێ���ی یاس���ای ژماره )9(ی س���اڵی 2009 له 25ی ته موزی 2009 بخرایه ته راپرس���ییه وه . به اڵم ئ���ه و كاره نه كراو له دانیش���تنی ژم���اره )4(ی رۆژی 9ی ته موزی 2009ی په رله مانی كوردستاندا به پێی یاس���ای ژماره ی )10(ی ساڵی 2009 ئه و یاس���ایه هه مواركراو واده ی راپرس���یی پرۆژه ی ده ستور بۆ كاتێكی

نادیار دواخرا.س���اڵی ژم���اره )10(ی له یاس���ای 2009ب���ه ده ق هاتوه ك���ه )رۆژێك بۆ پرۆژه ی له س���ه ر گش���تی راپرس���یی كوردستان-عێراق هه رێمی ده س���توری دیاری ده كرێ���ت به هه ماهه نگی له نێوان س���ه رۆكایه تی په رله م���ان و حكومه تی

هه رێم و الیه نه په یوه ندیداره كاندا(.به پێ���ی ئ���ه م یاس���ایه هه ركاتێ���ك س���ه رۆكی هه رێمی كوردستان بیه وێت بخاته هه رێ���م ده س���توری پ���ڕۆژه ی راپرسییه وه ده بێت به هاوئاهه نگی له گه ڵ س���ه رۆكایه تیی په رله مانی كوردستان و حكومه ت و الیه نه په یوه ندیداره كانی تردا بیكات. له وه شدا پێویستی به پشتیوانی كوردس���تان نیش���تمانیی یه كێتی���ی ده بێت، چونكه تا كۆتایی ئه م خوله ی به ده ست سه رۆكایه تییه كه ی په رله مان رۆژی دیاریكردنی واته یه كێتییه وه یه . ئه نجامدانی راپرسیی پڕۆژه ی ده ستور هاوئاهه نگی به ره زامه ندی و پێویس���تی س���ه رۆكی په رله مان���ی كوردس���تانه . ئی���دی ل���ه دوای ئه وه ی كه ده س���تور راپرس���ییه وه ئه گه ر له الیه ن ده خرێته هاواڵتیانی هه رێم په س���ه ند كرا. ئه وه بارزانی به پێی ئه و ده ستوره ده توانێت بۆ دو خولی تری س���ه رۆكایه تی خۆی

كاندیدبكاته وه .

سه ره تایه ك:

جێگه ی خۆیه تی ئه وه وه بیربهێنمه وه ك���ه ئێمه ومان���ان ئه وان���ه ی الیه نگری ده سه اڵتێكی باشترین له وه ی ئێستاو هه وڵ بۆ ئه وه ده ده ین ئه م ده س���ه اڵتدارێتیه ی ئێس���ته ی هه رێم به ره و باشترو بارێكی ته ندروس���ت بگۆڕی���ن، له ده رچواندن���ی یاسای ژماره 1ساڵی 2005ی سه رۆكایه تی هه رێمی كوردس���تانه وه كه ده س���ه اڵتی هه رێمی كوردس���تانی كرده تێكه ڵه یه ك په رله مانی و سه رۆكایه تی و له سیسته می له پرۆژه ی ره شنوسی ده ستوری هه رێمی كوردستانیشدا به هه مان شێوه ناوه ڕۆكی یاسای سه رۆكایه تی هه رێم سه لمێنراوه و سه رۆك به دنیایه ك ده سه اڵتی ڕه هاو به بێ به رپرسیاربون له به رده م په رله مان یاخود هیچ ده زگاو ده سته یه كی تایبه تمه نده وه ڕاس���ته وخۆوه ده نگدان���ی له ڕێگ���ه ی یاساكه وه له ده رچواندنی هه ڵده بژێرێت، تائێس���تا ناڕه زایه تیه ك���ی زۆرو به رچاو له س���ه رئه و یاس���ایه هه یه و به ش���ێكی ده س���ه اڵتی له چه وتیه كان���ی گرنگ���ه هه رێ���م و مانه وه ی وه ك خۆی به ش���ێكه له كێشه یه كی ده ستوری له گه ڵ ده ستوری پێچه وانه ی���ه له ناوخۆش���دا عێ���راق و هه رێمی په رله مانی له گه ڵ سیس���ته می

كوردستان.

باڵوكردنه وه ی ناوی كاندید بۆ سه رۆكی هه رێم:

ده نگ���ۆی باڵوكردنه وه ی كۆمه ڵێك ناو وه ك كاندید بۆ سه رۆكی هه ریم له سایه ی ئه و یاس���ا په یڕه وكراوه ی ئێستادا جگه له شه رعیه تدان به و شێواوییه ی ده سه اڵتی هه رێم���ی كوردس���تان مانایه ك���ی دیكه هه ڵناگرێ���ت، له بری باڵوكردنه وه ی ناوی كاندید ئینجا كاندیده كه هه ر به ڕێزێك بێت به ده ر له هه ڵسه نگاندنمان بۆ كه سه كان، پێویسته هه مو تواناكان له ئۆپۆزسیۆن و رێكخراوه كانی كۆمه ڵگه ی شارس���تانی و رۆشنبیره كان و هه تا به كارهێنانی فشاری مه ده نی له ڕێگه ی خۆپیش���اندانه وه یه ك بخه ین و به كاربهێنرێن بۆ ئه وه ی یاس���ای

سه رۆكایه تی هه رێم له پاش هه شت ساڵ ویالیه ت���ی بارزان���ی هه مواربكرێت���ه وه و به ش���ێوه یه ك دابڕێژرێته وه كه هه رێمی كوردس���تان ببێته خاوه نی سیسته مێكی په رله مانی ڕاس���ته قینه ی وه ها كه هیچ كه س و پ���ارت و كاریزمایه ك له ده ره وه ی په رله ماندا لێپرس���ینه وه ی چاودێ���ری و

نه مێنێته وه .

نه وشیروان مسته فاو سه رۆكایه تی :ویس���تی به خواس���ت و زۆربه م���ان له باره ی ئاش���ناین مسته فا نه وشیروان كورسیه وه ، ئه و راس���تیه مان الڕونه كه الوازترین س���ه رۆكایه تی بۆ خواس���تی خواس���تێكه كه به ڕێزیان هه یانبێت، الی زۆربه ش���مان ئه وه ڕونه كه نه وشیروان مس���ته فا ئه وه نده ی خواستی یاریكردن خواس���تی هه رگیز هه ی���ه به كورس���ی نیه له س���ه ر كورس���ی دابنیشێت، به اڵم خس���تنه ناو ناوانی ئه و بۆ ن���او بابه تی سه رۆكایه تی له دو روانگه وه یه ، روانگه ی یه ك���ه م له و كه س���انه وه یه ك���ه ده زانن له رزێنه ری راس���ته قینه ی ئه م عه رش���ی له الی���ه ن قۆرخك���راوه س���ه رۆكایه تیه له هه م���وان مس���ته فاوه نه وش���یروان ئاس���انتره ، به هاتنی ناوه كه ی بۆ كایه ی ملمالن���ێ به ش���ێكی گ���ه وره له یاریه كه رونده بێته وه ، روانگه ی دوه م به ش���ێكی گه وره له ده س���ه اڵت به تایبه ت براده رانی بۆ بانگه ش���ه ی به ناڕاس���ته وخۆ پارتی ده ك���ه ن بۆ چه س���پاندنی سیس���ته می نه وشیروان توش���كردنی سه رۆكایه تی و مس���ته فاو بزوتنه وه كه ی به ش���ه ڕێك كه له بنه م���اوه له گه ڵی نه بوه و نیه ، ئه ویش هه رێمه ، س���ه رۆكایه تی كورسی شه ڕی ك���ه له دی���دی بزوتن���ه وه ی گۆڕان���ه وه چه ندینج���ار دوپاتی ئه وه كراوه ته وه كه ده بێت سیس���ته می حوكمڕانی هه رێمی پلۆڕاڵ���ی سیس���ته میكی كوردس���تان په رله مان���ی بێت و س���ه رۆكایه تی هه رێم ته نها وه ك ده زگایه كی ته شریفاتی بونی هه بێت، له باره ی پێویستبونی نه وشیروان مسته فا بۆ س���ه رۆكایه تی هه رێم به ره ی ئۆپۆزس���یۆن و رۆشنبیران توشی هه مان

ئیشكالی ده سه اڵت ده كاته وه كه بارزانی به پێویست و گرنگ ده زانن، له دروستبونی بزوتنه وه ی گۆڕانه وه به شێك له قسه كه ره جدیه كانی بزوتنه وه كه له چه ندین جێگادا له ب���اره ی كۆتایهاتنی رۆڵ���ی كاریزماوه له كایه ی سیاس���ی كوردی���دا ده مانگوت نه وش���یروان مس���ته فا ئه و كاریزمایه یه س���ه رده می كاریزم���ا تێكده ش���كێنێت و كورتبینیه ك���ی پێدێنێ���ت، كۆتای���ی ئێج���گار گه وره ی���ه پ���اش چوارس���اڵ ك���ه كۆمه ڵ���گا له هۆش���یاركردنه وه ی پشكی ش���ێری به ر نه وشیروان مسته فا ده كه وێت بچینه وه چوارگۆشه ی یه كه م و وێنابكه ین واببینین و كوردی كۆمه ڵگای كه سیاسیه كی شایسته ی تێدانیه جگه له چه ن���د ده موچاوێك���ی دوباره بوه كه له سه ركه سی له 40ساڵه شێروخه ت زیاد ده س���ه اڵتی ش���ۆڕش و دوه می یه كه م و

ك���وردی ده ك���ه ن، بزوتن���ه وه ی گۆڕان له ڕێگ���ه ی راگه یاندنه كه ی���ه وه روناك���ی خسته س���ه ر زۆر گۆش���ه ی تاریكی ئه م واڵت���ه و زۆر بابه تی گرنگ���ی بۆ خه ڵكی كوردس���تان رونك���رده وه و زۆر خه ت���ی س���وری كاڵكرده وه و تێكشاند، چه ندین هێنایه په رواێزخراوی سیاس���ی مرۆڤی گۆو دی���دو بۆچونه كانیان���ی به كۆمه ڵگا ئاشناكرد، له ئێستادا له سایه ی سیاسه تی په یڕه وك���راوی بزوتن���ه وه ی گۆڕان���ه وه به پێچه وان���ه ی س���ه رده می پێش هاتنی ئۆپۆزسیۆن له هه ر شارو شارۆچكه یه كی كوردستان ته ماش���ابكه یت و وردببیته وه نوخبه یه ك���ی به رچاوو خه مڵیو ده بینیت ك���ه م���رۆڤ ده توانێت بۆ سیاس���ه ت و ئیداره كانی ئه م هه رێمه هیواو ئومێدیان له س���ه ر هه ڵبچنێ���ت، س���ه ره ڕای هه ر ره خن���ه و تێبینی���ه ك ك���ه ئێمه ومانان هه مانبێت له س���ه ر نه ش���یروان مسته فا به اڵم به ڕێزیان خاوه نی دو س���ه روه ری گه وره ن له ژیانی سیاسی خۆیاندا، یه كه م: بێهوایی و له س���ه رده ی گه ڕانه وه یه ت���ی شكس���تدا له ناوجه رگ���ه ی ئه وروپاوه بۆ به شداری له هه ڵگیرسانه وه ی شۆڕش ئه و ڕۆژگاره ی كه چاره نوسی كورد یه كپارچه ره ش ئه چ���وه وه ته نها لوتكه ی چیاكانی به س���پێتی ماب���و، دوه م: هاتنه ده ره وه دامه زراندن���ی به ته نه���او له یه كێت���ی كۆمپانیای وش���ه و بزوتن���ه وه ی گۆڕان و گۆڕین���ی ئامرازی خه ب���ات له گوله وه بۆ وشه ، به بۆچونی ئێمه گه وره ترین كارێك نه وش���یروان مس���ته فا مابێتی ئه نجامی ب���دات ئه وه یه له ئاماده ی���ی خۆیدا كاره ئه نجامدراوه كان���ی به كاوه خ���ۆ به نه وه ی دوای خ���ۆی بس���پێرێت و به ڕێزیان وه ك س���ه رمایه یه كی ره مزی گه وره بۆ كوردو بزوتنه وه ك���ه ش بمێنێن���ه وه و ئه و توانا ناوازه یه ی له باره ی نوسین له سه ر مێژوو فیكره وه هه یه تی به گه ڕی بخات و ئه زمونه كه ڵه كه بوه ته مه ن 50ساڵه كه ی یاداشت بكات و بخاته نێو كتێبخانه ی كوردیه وه ، خستنه ناوی نه وشیروان مسته فا له الیه ن هه ردو ب���ه ره دۆس���ت و نه یاره كه وه بۆ بابه تی سه رۆكایه تی یه ك ئه نجامی هه یه ئه ویش گه یاندنی نه وش���یروان مسته فاو بزوتن���ه وه ی گۆڕانه به و چاره نوس���ه ی ئه م���ڕۆ یه كێتی و تاڵه بان���ی تێدایه ، ئه و یه كێت���ی و تاڵه بانیه ی ك���ه كه س وه ك نه وشیروان مسته فا ش���اره زای هۆكاری

شكست و سه ركه وتنه كانی نیه .!

رێبین هەردی

"سیاسەت جەنگە بەبێ خوێنریژی"ماو تسیتۆنگ

هەمیشە تارمایی جەنگ لەژیانی مرۆڤ دورنەکەوتۆتەوە. چ لەسەردەمی دێرین و چ لەسەدەکانی ناوەراست و چ لەسەردەمی مۆدێ����رن ب����ەدواوە، جەن����گ بەهەموو شێوەکانیەوە ئامادەیی هەبووە. پرۆژەی مۆدێرن����ە کە بەدروش����مەکانی ئازادی و یەکس����انی و مرۆڤپەروەری����ە لەدایکبوو، لەهەموو قۆناغەکانی تر زیاتر لەجەنگ و کوش����تاردا غەرق ب����وو. مۆدێرنە چەند لەئاس����تی فکرو بیرکردنەوەدا دروشمی ئ����ازادی و یەکس����انی و مافەکانی مرۆڤی بەرهەمهێنا، لەئاستی تەکنیکیدا هەموو ئەو ئامرازە سەرکوتکەرە ترسناکانەشی بەرهەمهێنا کە دژی ئازادی و یەکسانی و مافەکانی م����رۆڤ بەکارئەهێنرێن. واتە هەر لەس����ەرەتاوە مۆدیرن����ە دوو هێزی ناک����ۆک بەی����ەک و دژبەی����ەک و ناتەبای لەهەناوی خۆیدا بەرهەمهێنا. هیزێکیان داکۆک����ی لەماف����ی م����رۆڤ و بیرۆکەی ئ����ەکات، دادپ����ەرەوەری یەکس����انی و ئامرازە تەکنی����ک و ئەو هیزێکیش����یان ترس����ناکانە دروس����ت ئ����ەکات کە دژ بەکارئەهێنرێن. دادپەروەری بەئازادی و مۆدێرن����ە ئەگ����ەر ت����ر بەمانایەک����ی لەبەش����ێکیدا بریتی بێت لەئاشناکردنی )بەهەژارترین و ئینس����انەکان هەم����وو بەوەی بێدەس����ەاڵترین کەس����ەکانەوە( وەک ه����ەر مرۆڤێکی ت����ر مافیان هەیە و ئەبێت بەش����ێوەیەکی یەکس����ان لەگەڵ هەم����وو کەس����ێکی ت����ردا مامەڵەی����ان لەگ����ەڵ بکرێت، ئەوا لەبەش����ێکی تریدا ئاشناکردنی دەسەاڵتداران بوو بەهەموو ئەو کەرەسە ترسناکانەی بەشێوەیەکی بەرباڵو دەس����تیان بۆ س����ەرکوتکردن و ئەکەنەوە. نەیارەکانیان کۆنتڕۆڵکردنی کەرەس����ەی تەنها ئامرازان����ەش ئ����ەم م����ادی نەب����ون، بەلک����و برێک����ی زۆر لەزانس����ت و فکرو داهێنان بەش����داریان تیاکرد)یەکێ����ک لەرەهەندە گرنگەکانی نوسینەکانی میشل فۆکۆ، ئاشکراکردنی بەش����داریکردنەی ئاوێزانب����ون و ئ����ەم زانین����ە لەگەمەکانی دەس����ەاڵتدا(. هەر ئ����ەم دۆخ����ەش وایک����رد مۆدێرنە وەک ئەکرد لەرۆشنگەران پێشبینیان زۆرێک سەردەمی سەروەری و بەختیاری مرۆڤ و لەبەش����ێکی بەڵکو نەبێت، دادپەورەی جەنگی کوش����تارو س����ەردەمی زۆریدا

گەورەو تاوانی گەورەتر بێت. لەراس����تیدا مۆدێرنە ئەوەن����دە جەنگی گەورەو بچوک و ترسناکی بەرهەمهێنا کە رەنگە زیادەڕەوی نەبێت گەر بڵێین تەنها لەم قۆناغەدایە جەنگە ئەبێت بەبابەتێکی سەرەکی نوس����ین و لێکۆلینەوە. لەدوای مۆدێرن����ەوە جەنگە گەوەرکان بەئامرازو تەکنەلۆژیای وا ترسناک دەستپێئەکەن ک����ە تەنان����ەت هەڕەش����ە لەژیانی نەک نەت����ەوەو ناوچەیەک، بەڵکو لەمانەوەی

خودی رەگەزی مرۆڤ ئەکەن.وایکردووە ئامادەبونەی جەن����گ ئ����ەم بەبێ قسەکردن لەسیاسەت، قسەکردن لەسەر جەنگ تەواو نەبێت. بگرە هەندێک بیریاری سیاسی جەنگ وەک ئامرازێکی گرنگی سیاس����ی تەماش����ا ئەکەن و لێی ئەکۆڵنەوە. بەاڵم ئایا سیاسەت و جەنگ دوو شتی پێکەوە بەستراون؟ ئایا راستە جەنگ بەش����ێکە لەسیاس����ەت و یەکێکە لەئامرازەکانی؟ ئایا جەنگ درێژکراوەی سیاس����ەتە، ب����ەاڵم بەش����ێوازێکی دی )وەک کالزویتز ئەیگوت(، یان سیاسەت درێژکراوەی جەنگە، بەاڵم بەش����ێوازی دی )وەک میش����ل فۆک����ۆ ئەیگوت(؟. پرس����یارەکە بەجۆریکی تر بکەین ئایا ئەگوێزینەوە لەسیاس����ەتەوە لەکاتێکدا بۆ جەنگ، لەهەمان بواردا کار ئەکەین و هیچ شتێک نەگۆراوە؟ یان بەپێجەوانەوە لەگ����ەل ئەم گواس����تنەوەیەدا بوارەکان گۆڕاون و ماناو ئاراستەکانیش����ی هەمان ش����ت نین؟. ئایا داڕشتنی سیاسەت بۆ بەڕێوەبردنی واڵتێک، هەمان ئەو شتەیە ک����ە جەنگاوەران و سەرلەش����کرەکان بۆ بەڕێوەبردنی جەنگ ئەنجامی ئەدەن؟.

هەس����تئەکەم وەاڵم����ی ئەم پرس����یارە ئەوەبێت ک����ە نەخێر، ئ����ەم دوو بوارە یەک شت نین و ناشتوانن یەک شت بن. کە سیاس����ەت ئامادەبوو، نابێت جەنگ هەبێت. سیاسەت بەئیمتیاز بواری وتوێژو قس����ەکردن و قەناعەتکردن و ملمالنیێکە بەپێچەوان����ەوە لەتوندوتی����ژی، دور دور توندوتی����ژە جەن����گ گەمەیەک����ی لەوتووێژو قەناعەتپێکردن. لەسیاسەتدا

یاریەک هەی����ە کە زمان و قس����ەکردن و هونەرەکان����ی ئیقناعک����ردن گەورەترین دەوری تێ����دا ئەبینن، لەجەنگدا یاریەک هەیە هونەرەکانی نەخش����ەی سەربازی و سەرەکی دەوری جەنگیەکان، کەرەسە تێدا ئەبینن. لەراس����تیدا جەنگ کاتێک دەس����ت پێئەکات کە سیاسەت نەبێت، سیاس����ەت کە دەرئەکەوێت ئەوکات����ە چارەس����ەریک نەبێ����ت، لەتوانای����دا بدۆزێت����ەوە، جەنگ ئەوکات����ە دێت کە سیاس����ەت بێدەنگ ئەبێت، یان راس����تر گەمەک����ە کۆنترۆلکردن����ی تواناکان����ی لەدەس����تئەدات. جەن����گ درێژک����راوەی سیاس����ەت نیە، بەڵکو ئەلتەرناتیڤێتی. ئامانجی س����ەرەکی سیاسەت هەوڵدانە بۆ لێکتێگەیشتن و بەیەک گەیشتن بەبێ جەنگ بەئامرازەکانی پێویستت ئەوەی هەبێت، جەنگ هەوڵێکە بۆ تێکشکاندنی بەرامبەر بەبێ ئەوەی ئامادەی گوێگرتن بێت. راس����تە لەسیاس����ەتدا فێڵ و درۆو هەڵخەلەتاندن و هەموو ئەو گەمانە هەیە کە هەوڵئ����ەدات بەرامبەر گومراه بکات، بەاڵن هەموو ئەمانە لەچوارچێوەی زمان و بەاڵم رووئەدەن. بیرکردنەوەدا قس����ە و لەجەنگدا کوش����تارو س����زای توندوتیژو گەمەکانی چەکداری هەن، کە لەئەرزی واقعدا بەراس����ت ئەکوژن و ئەش����کەنجە ئەدەن و لەناو ئەبەن. بەراستیش کاتێک جەنگ دەس����تپێئەکات ک����ە وتوێژەکان بەکۆتای����ی ئەگەن و تواناکانی گوێگرتن و قەناعەتپێکردن شکس����تئەهێنن. جەنگ ئەڵتەرناتیڤ����ی سیاس����ەتە و رەنگە هەر ئەم����ەش وایکردبێ����ت پرس����ی رێگریی لەجەنگ، گەورەترین پرسی سیاسی بێت س����ەرکەوتن و ئەتوانین لەرێگەیەوە کە نەکەوتنی سیاس����ەت و سیاس����ەتکاران

بناسینەوە. لەسیاس����ەتدا بەرامبەرێک هەیە کە دان بەبونی����دا ئەنێ����ت و ئەتەوێ����ت لەگەڵی بەرامبەرێک لەجەنگ����دا رێکبکەوی����ت، هەیە ک����ە ئەتەوێت تێکی بش����کێنیت و ببەیت. سیاس����ەت پێویس����تی لەناوی بەالنیکەم����ی میهرەبانی و رێزگرتن لەوی دی هەیە، لەکاتێکدا جەنگ پێویس����تی ب����ەرق و الیەنی زۆری دوژمنایەتی هەیە. سیاس����ەت لەگەڵ ئەو کەسانە ئەکەیت کە ئەتەوێ����ت لەگەڵیان����دا بژیت و رێک بکەویت، جەن����گ لەگەڵ ئەوانە ئەکرێت کە ئەتەوێ����ت لەناویانبەریت و لەگەڵیان

دانەنیشی.ئەگەر ئیس����تا قس����ەکەی ماوتیستۆنگ بهێنینەوە، ئەتوانین بڵێین "سیاس����ەت جەن����گ نیە بەبێ خوێنرێ����ژی"، بەڵکو ئ����ەوەی ب����ۆ رق". بەب����ێ "جەنگ����ە بۆ جەنگ بپەڕین����ەوە لەسیاس����ەتەوە پێویس����تمان بەبڕێکی زۆری رق و کینە هەیە. ب����ۆ ئ����ەوەش ک����ە لەجەنگەوە بگەڕێنەوە بۆ سیاس����ەت پێویس����تمان بەبرێکی زۆری رێ����زو میهرەبانی هەیە. کاتێک سیاس����ەت ئەکەی����ن کە النیکەم وەک بەرامب����ەر قەبول����ە ئەوەم����ان بونەوەرێک����ی خاوەن م����اف بونی هەیە کە مافی خۆیەتی قس����ە ب����کات و رای هەبێت. بەاڵم کاتێک جەنگ ئەکەین کە بەرامب����ەر بەخاوەنی هیچ لەبنەڕەتەوە مافێک نازانین. ئ����ەوە رق و کینەیە وا ئەکات لەزمانی سیاسەتەوە، بپەرینەوە ب����ۆ زمانی جەنگ. لەنێوان سیاس����ەت و جەنگ����دا دوو جیهان����ی جی����اوازو دوو ریزبەندی جی����اوازو دوو بەهای جیاواز

هەیە کە لەیەک ناچن. رەنگ����ە دۆخ����ی پر لەئالۆزی سیاس����ی هەرێم����ی کوردس����تانیش بگەڕێتەوە بۆ تێکەڵب����ون و ئاوێزانبونی ئەم دوو فەزاو دوو بەها لەیەک جیاوازە. ئێمە لەکاتێکدا لەئەرزی واقعدا هێزی سیاس����ی جیاوازو پەرلەم����ان و جیهانێک����ی هەلب����ژاردن و راگەیاندن����ی نیمچ����ە کراوەم����ان هەیە. بەاڵم لەئاستی سەرەوەدا جیهانێکی پر رق و کینەو رۆحی س����ڕینەوەمان هەیە. بەدەربرینێکی تر لەهەرێمی کوردستاندا سیاسەتمان هەیە، بەاڵم بەگیانی رقەوە. بەبێ ئەوەی لەوە تێبگەین سیاسەتکردن بۆ رق����ەوە، ریخۆش����کردنەوە بەگیانی ب����ۆ جەنگ. پەڕینەوە لەسیاس����ەتەوە لەگوێگرت����ن و دانوس����تان لەگەڵ یەکدا، بۆ س����ەنگەرگرتن و گولەنان بەیەکەوە. هەرێمی کوردستان لەبەردەم شکستێکی گەورەی سیاسەتدایە بەقازانجی جەنگێک کە جگە لەوێرانی بۆ هەموان هیچی لێ سەوز نابێت. جەنگێک کە گەر بەراستی سیاس����ەت ئامادەیی خ����ۆی دور لەرق و کینە نەس����ەپێنێتەوە، درەنگ یان زوو

لەبەردەماندایە.

13 )377( سێشه ممه 2013/5/14 [email protected]بیروڕا

سیاسەت و جەنگ

19 »»

پرسی كاندیدكردنه وه ی سه رۆك

بۆچی له گه ڵ كاندیدكردنی )نه وشیروان مسته فا(دا نیم!

خه لیل عه بدوڵاڵ

پشكۆ حه مه فه ره ج

هه ركاتێك سه رۆكی هه رێمی كوردستان

بیه وێت پڕۆژه ی ده ستوری هه رێم

بخاته راپرسییه وه ده بێت به هاوئاهه نگی له گه ڵ سه رۆكایه تیی

په رله مانی كوردستان و

حكومه ت و الیه نه په یوه ندیداره كانی

تردا بیكات

به شێكی گه وره له ده سه اڵت به تایبه ت

براده رانی پارتی به ناڕاسته وخۆ بانگه شه بۆ

کاندیدکردنه وه ی نه وشیروان ده كه ن

بۆ چه سپاندنی سیسته می

سه رۆكایه تی و توشكردنی به شه ڕێك كه له بنه ماوه له گه ڵی

نه بوه و نیه

Page 14: ژماره 377

درێژخای���ه ن بێده نگیه ك���ی پ���اش س���ه رۆکی هه رێ���م، ده ربه س���ت ب���ه چاره نوس���ی پۆس���ته كه ی هاته وه اڵم. له روونکردنه وه که دا سه رۆک ده رباره ی نیازی خ���ۆی دوا. له رێ���گای ئه مه وه زۆر له مه به س���ت و خ���ه ون و وێناکانی به رامب���ه ر خۆی له ده ق���ه دا ئاماژه یان پێکراوه. بڕێکی زۆر له ده قه كه ده چێته خانه ی فه نتازیای سه رۆکه وه بۆ خۆی. دیاره له س���ه ره تادا ده بێت ئه وه روون بکه م���ه وه که هه م���وو مرۆڤێک خاوه ن فه نتازی���ای خۆیه تی. ل���ه هه مانکاتدا فه نتازیا به ش���ه که ی ت���ری واقیعه، که واقیع به بێ ئه و نات���ه واوه وه ك ژیژاک بۆمان روون ده كاته وه: >ئه گه ر بێتوو فه نتازیا له واقیع ده رکه ین، ئه وا واقیع خۆی هه ماهه نگی له ده س���ت ئه دات و

په رش و باڵو ئه بێته وه<. دونیایه کی مرۆڤ���ه كان، فه نتازیای به رینی نیمچه ئاشکرای مرۆڤه كانه. له نێوان مرۆڤه كان و دونیای فه نتازیایاندا جۆری جی���اواز له په یوه ندی هه یه. بۆ هێندێ���ک فه نتازی���ا، فه نتازیایه، وه ك پالنێکی خه ونئامێز مامه ڵه ی له گه ڵدا ده كرێت. بۆ هێندێکی تر ئامانجێکه که هه وڵی هێنانه دی ئه دات. بۆ هه ندێکیش واقیعه. ئه گ���ه ر هاتوو فه نتازیا بوو به واقیع ئ���ه وا واقیع و فه نتازیا س���نوری نێوانیان ده س���رێته وه، ئیتر ئاسان نیه مرۆڤه كه له نێوانیاندا جیاکاری بکات. ئه مه دۆخێکی ترسناکه. به ئاگانه بوون له فه نتازیایی فه نتازیا دیدی مرۆڤه کان بۆ خۆیان، بۆ واقیع بۆ په یوه ندیان به ئه وانیتره وه ب���ۆ داهاتوویان بۆ پێگه ی کۆمه اڵتی���ان هه موو تێکده دات. مرۆڤی له م جۆره ئاماده نیه بێته وه بۆ بیابانی واقیع. دیاره بۆ هه موو که س به ئاسانی نالوێ���ت که فه نتازیای لێ ببێته واقیع. ئ���ه وکه س���انه که له م ج���ۆره ن زیاتر دونیایه کی ناواقیعیان بۆ دروستکراوه، که هاوته ریبه له گه ڵ دونیای واقیعدا.

سه رۆک روونکردنه وه که ی سه ردێری به دێرێک ده س���ت پێده کات: پرۆسەی دیموکراسی لە کوردستاندا بەرەو دواوە ناگەڕێتەوه. دیاره لێره دا به ره و پێشه و چوون وه ك باش ته ماشا کراوه و به ره و دواوه چوون وه ك خراپ. ئه مه دیدێکی مارکس���ی و پۆزه تیڤیس���ته، که بوه ته ئێمه دا: دونیای ل���ه گومانلێنه كراوێک به ره و پێش چوون یانی باش���تربوون. له واقیعی سیاسیدا دۆخه كه وه ها نیه. له رۆش���نگه ری ئه وروپی���دا بیریارانی ئه وروپا گه ڕانه وه ب���ۆ دواوه بۆئه وه ی ب���ه ره و پێش���ه وه بچ���ن. ل���ه جه نگی جیهان���ی دووه مدا ئه وروپا پێویس���تی به وه بوو بگه رێته وه بۆ به هاکانی پێش جه نگ. وه ك پاش���ان ده رده که وێت له روونکردنه وه که دا که به ره وپێش چوون یانی خس���تنه راپرس���ی ره شنوس���ی ده س���تور و زه مینه ل���ه بارکردن بۆ به سه رۆک مانه وه ی س���ه رۆک بۆ هه شت س���اڵی تر. که واته به ره وپێشچوون له م دۆخه دا ره نگ���ه ببێته هۆی تێکچوونی شیرازه ی سیاسی وکۆمه اڵیه تی سه رتاپا کۆمه ڵگای کوردی. بۆیه ده بێت بزانین که به ره وپێش چوون له چ فه نتازیایه كه وه س���ه ر هه ڵده گرێت، بۆئه وه ی به دیده مارکسیه، پۆزه تیڤیسته ساخته كاره كه

هه ڵنه خه ڵه تێین. په ره گراف���ی یه که می روونکردنه وه كه بریتیه له ناره زای���ی ده ربرین به رامبه ر ئه و نوس���ین و لێداوانانه که له س���ه ر >بابەت���ی س���ەرۆکایەتیی هەرێ���م<، ده نوسرێن و ده درێن. پاشان ده ستوبرد لێدوان���ه كان دابه ش���ده كرێن به س���ه ر یار و نه یاردا. ئ���ه م پۆلێنکردنه دینیه، یه كیکه له تاعونه کوشنده كانی دونیای سیاسه تی کوردی. دوالیزمی له گه ڵمای دوژمنمی، گه ڵمانی���ت له دۆس���تمی و ره گی هه یه له زۆر له ئاینو ئایده لۆژیه بااڵکاندا. پاشان سه رۆک به گه ڕانه وه بۆ بارودۆخی هه ستیاری ده ڤه ره كه، هه موو نه یاره كان به خولقاندنی "کەشێک لە شەقامی کوردستانیدا" تاوانبار ده كات که خەریک���ە زۆر بابەتی هەس���تیاری پەیوەس���ت بە چارەنووسی گەلەکەمان لێره دا پەراوێ���ز دەخرێن. په یامه ك���ه ئه وه یه که پۆستی سه رۆکایه تی هه رێم گرن���گ نیه. ئ���ه وه ی ماوه یه كه خه ڵك خۆی پێوه خه ریک���ردوه هیچ نرخێکی

نیه، به ڵکو له راس���تیدا زیان به خشه قسه كردن له و باره وه. یه كه م ئامانجی ئ���ه م که منرخکردنه ئه وه یه که؛ هه موو ره خنه و قس���ه و باس���ه کان که له سه ر پۆستی سه رۆکایه تی وتراون و ده وترێن بخات���ه خانه ی نه یاری و بێنرخیه وه. به جۆرێ���ک ئه وه ی به دڵی س���ه رۆک له م پۆسته نه دواوه دوژمن و نه یاری سه رتاپا خه ڵک���ی کوردس���تانه. ئه م���ه یه كه م ب���ۆ ئاوێته كردنی س���ه رۆک و هه نگاوه گه ل، پۆستی س���ه رۆک و خواسته كانی گه ل، س���ه رۆکایه تی و ئامانجه بااڵکان. ئامانجی ئ���ه م فه نتازیای���ه ئه وه یه که ب���ه ناوی ئامانجه كان���ی گه له و بدوێت، گه ل بکاته ئ���ه و خه ڵکانه ی که مانه و و درێژه پێدان و نوێکردنه وه و هه ڵبژاردن و به رده وام���ی پۆس���ته كه یان پێباش���ه. هه یه، فه نتازی���ا کۆمه ڵێ���ک لێ���ره دا پێگه که ی، فه نتازیای خودی سه رۆک و قس���ه ی فه نتازیای گ���ه ل، فه نتازیای باش و قس���ه ی خ���راپ. ئه م���ه هه موو له و فه نتازیاوه س���ه رچاوه ده گرێت که باوه ڕی وایه گه ل یان���ی ئه و. ئه و ئه و که س���ه یه که باش���ترین و تاقه نه ترین و ب���ێ وێنه تری���ن نوێنه ری گه ل���ه. ئه و ده زانێت چی بۆ گه ل باش���ه، ته نانه ت له گه ل خۆیان باش���تریش. دیاره ئه م ئه فس���انه یه له رێگای حیزب و میدیای حیزبه وه به رده وام دووپات ده كرێته وه. ئه وه س���ه رۆک نیه که پۆستی ده وێت، ئ���ه وه گه له که س���ه رۆکی ده وێت له و

پۆسته دا. له په ره گرافی داهات���وودا کۆمه ڵیک ب���ێ پای���ان ل���ه فه نتازیای ت���ر دێنه له وه دا یه ک���ه م فه نتازی���ای ئ���اراوه. خ���ۆی ده بینێته وه که قس���ه كردن له س���ه ر پۆستی س���ه رۆک په یوه ندی به س���ه رۆکه وه نیه، بابەتەکە شەخس���ی نییە. چونکه س���ه رۆک ئه و سه رۆکه یه که سه رۆک نیه، سه رۆک پێشمه رگه یه و هه ر به پێش���مه رگه ده مێنێته وه. ئه م نه گواستنه وه یه یه له دۆخی گه ریالوه بۆ دۆخی مه ده نی که هه رێم له قه یرانه دایه. پێشمه رگه به رهه می دۆخێکی تایبه ته، پێش���مه رگه گه ریالیه له چیاکان که له ش���ێوه ی گه ریالییدا دژ به ده س���ه اڵتی ناوه ندی جه نگاوه. له ئێس���تادا کورد دام���وده زگای حکوم���ه ت و خ���اوه ن خۆیه تی، پێویستی به سه ربازه. ئه وه ی له پێش���مه رگه بووندا ترسناکه ئه وه یه که سه رۆک به راش���کاوانه دان به وه دا ده نێت که ئه و هێش���تا وه ك که سێکی حیزبی ئ���ه م پۆس���ته ی به رێوه بردوه، چونکه پێش���مه رگه، هه میش���ه و هه تا ئێستاش پێشمه رگه ی الیه نێکه. هێشتا پێش���مه رگه ی کوردس���تان بوونی نیه. که واته به پێشمه رگه مانه وه مانای وایه که سه رۆک هێشتا پارتیه، نه ك سه رۆکی

هه رێم، به هه موو جیاوازیه کانیه وه.

بیروڕا(377( سێشه ممه 142013/5/14

ده‌ینوسێت

فه نتازیاکانی سه رۆکی هه رێم: خوێندنه وه یه ك بۆ ده قی" روونکردنه وه"

[email protected]

پرۆژه پێشنیارێك بۆ كاندیده كه یتری سه رۆكایه تی

پ���اش لێكدانه وه و پ���رس و راوه رگرتن، پێمانوایه باش���ترین حاڵه تی سیاس���ی كه ئۆپۆزس���یۆن "ره ن���ج به با نه چێت"، ئه وه ی���ه به ی���ه ك پاكێ���ج "هه ر س���ێ سه ركرده كه " بچنه یاریه راسته قینه كه وه نه ك سێبه ری یاریه كان )وه ك پێشتر(، به مش���ێوه یه نه وش���یروان مسته فا )بۆ سه رۆك(، محمد فه ره ج یان سه الحه دین به هادی���ن ب���ۆ جێگر و عه ل���ی باپیر بۆ سه رۆكی په رله مان له ئه گه ری بردنه وه دا و له ئه گ���ه ری دۆڕانیش���دا بۆ س���ه رۆكی كوتل���ه ی په رله مانی ئۆپۆزس���یۆن)یان هه ر شێوازێكی تری ته وافوق كه خۆیان پێیان په س���ه نده به ومه رجه ی كه س���ه یه كه مه كان له پێشه وه ی كێبڕكێكه دابن(. بۆ ئه م پێش���نیاره ش پاساوی مه نتیقی

هه یه .. ل���ه وه دڵنیای���ن مه س���عود بارزان���ی )به هه موارك���ردن بێت یان چاوپۆش���ی بێت له یاس���اكه ی خ���ۆی(و یان النیكه م ده بێته وه بنه ماڵه ك���ه ی كه س���ێكیتری زۆریش ئه گ���ه ری پارت���ی و كاندی���دی هه ی���ه وه ك هه میش���ه )دوای ئه مبه ر و له كات���ی یه كێتی���ش ئه وبه ره كان���ی( زیادكراودا ئه و كاندیده په س���ه ندبكات. به اڵم ناڕونی و پرسیار ئه وه یه ئۆپۆزسیۆن كێ ده كاته كاندید و پاساوه كانی چین؟

كه وات���ه ئه وه ی ده یخوێنن���ه وه دوای ئۆپۆزس���یۆن گومانه كان���ی گریم���ان و كه وتوه ، پێش���نیارێكه دوای لێكدانه وه له دڵنیایی كاندیدی لیس���تی ئێس���تای كاندیدكردنی بۆ پاس���اوه كانن زۆرینه ، ئۆپۆزسیۆن لیسته كانی یه كالكردنه وه ی

بۆ خۆپااڵوتن"یان".

گره وه كانی هه ڵبژاردنله كۆكردنه وه ی نیه بریتی هه ڵبژاردن ئه ندامه یه كالبوه كانی حزب بۆ ده نگدان، به ڵكو بریتیه له گره وكردن له س���ه ر سێ

جۆر ده نگده ر، ئه وانیش: أ. ئه وان���ه ی یه كالنه بونه ت���ه وه ب���ۆ ده نگ���دان و ئه گ���ه ری هه ی���ه ده نگ���ت پێبده ن ئه مه ش له سه ر به هێزی گوتار و توندوتۆڵ���ی و ره ونه قی به بازاڕخس���تنی

پرۆژه كان و كاندیده كان وه ستاوه .ب. الیه نگ���ره توڕه كان���ی خواره وه ی حزبه نه ی���اره كان ك���ه له توڕه یدا تۆڵه له حزبه كانی خۆی���ان ده كه نه وه و ده نگ به دژه كانیان ده ده ن. كه واته گره وكردنه

له سه ر كۆكردنه وه ی ئه وانه ی دژی تۆن وه ك حزب به اڵم توڕه ن له كه س���ایه تی و

سیاسه تی په راوێزخستنی حزبه كانیان.له س���ه ر گره وكردنیش���ه ج. په یوه ندی���ه سیاس���یه كان و ته واف���وق و پێش وپاش���ی هاوپه یمانێتیه كان���ی هه ڵبژاردن���ه كان گه رچ���ی له گه ڵ ته واو

ناكۆكیشدا بچیته هاوپه یمانێتیه وه .

پاساوه كان:گ���ره وه كان و به لێكدانه وه ی كه وات���ه ده نگ���ه راكێش���انی ئه گه ره كان���ی ده كرێت ت���وڕه كان، یه كالنه ب���وه كان و ئه م پاساوانه بۆ پاڵپشتی پێشنیاره كه

بخرێنه ڕو: 1.تا ده نگ نه فه وتێت: گه ر ئه م س���ێ سه ركرده یه به یه ك پاكێج بچنه كێبه ركێی لیستی ده س���ه اڵتداری ئێس���تاوه ، ئه وا روماڵی ده نگدا له كۆكردنه وه ی ده توانن سه رجه م ده نگه كانی ئه ندامانی هه رسێ په راوێزیه كان"یان "ده نگ���ه حزبه ك���ه و بكه ن به مه ش پێك���ه وه ده بنه چه ترێك نه ك نه یار. له مه ش زیاتر روماڵی ده نگه په راوێزی���ه كان و توڕه كانی ناو یه كێتی و پارتی و حزبه كانی تریش ده كه ن. كه واته زیاتر له ده نگی ئه ندامانی س���ێ حزبه كه ئه مه وه به پێچه وان���ه ی كۆده كه ن���ه وه ، به كاندیدی هه رالیه كیان به بێ ئه ویتریان ته نانه ت به دروش���م پاڵپش���تی یه كیش بن ئ���ه وا له ده س���تدانی ده ن���گ زیاتره چونك���ه ئیت���ر ملمالنێ���ی ئایدیۆلۆژی و هێرشه كانی راگه یاندن رۆڵ ده بینن نه ك

دروشمه كان.2.بۆ ئه وه ی پاڵێوراو كوردستانی بێت و گریمانه ی بردنه وه ی هه بێت: هیچ یه كێك له هێزه ئۆپۆزسیۆنه كانی و حزبه كانیتری كوردس���تان ناتوانێت مژده ی ئه وه بدات روماڵی هه مو كوردستان ده كات ته نانه ت ب���ۆ كۆكردن���ه وه ی 35%ی ده نگ���ه كان له سه رجه م كوردستان، به ڵكو نه خشه ی سیاس���ی حزبه كان زۆربه یان ناوچه یین و ئه وانه ش���ی ناوچه یی نین 12%ی ده نگ تێپه ڕناكه ن، بۆی���ه به رده كه به الیه نێك هه ڵناگیرێ���ت و پێویس���ته بخرێت���ه ناو عه بایه ك كه به س���ێ یان چوارالیه نه وه س���وچه كانی هه ڵگرن ئه وسا گریمانه ی بردنه وه دێت���ه ئاراوه . له مه ش���دا گه ر سه یری نه خشه ی جه ماوه ری ئۆپۆزسیۆن ده رده كه وێ���ت بكه ی���ن له ش���اره كان به هه رسێكه وه ئه وس���ا ده توانن روماڵی س���ێ پارێزگاكه بكه ن، س���لێمانی: گه ر

پێكه وه ب���ن بۆ كاندیدی س���ه رۆكایه تی گۆڕان به پله ی یه ك و یه كگرتوو كۆمه ڵیش له دوایه وه بۆ سلێمانی، كۆمه ڵ له هه ولێر و یه كگرتوش له دهۆك كۆكه ره وه ی ده نگی

باش ده بن.3.ت���ا ناكۆكی ئایدیۆل���ۆژی كه مترین جێكه وت���ه ی س���لبی هه بێت: هێش���تا له ناوچه ك���ه دا حزب���ی رۆش���نبیریی له ناوچ���اوی س���ه ركرده كاندا ده بینرێت ئ���ه وان تایتڵی ملمالنێكانن، گه ر خۆیان كاندید بكه ن ده توانن ناكۆكی ئایدیۆلۆژی بڕه وێننه وه و گه ر به یه ك پاكێج "ده ستیان له ملی یه كبن" ئه وا ئه ندامه كانی خوارتر ده ك���ه ن و له ئایدیۆلۆژی���ا چاوپۆش���ی پاس���اوه كانی نه یاری���ان بۆ ده س���ه اڵت

كۆیانده كاته وه نه ك ئایدیۆلۆژیاكانیان.

4. ت���ا كێبڕكێ���ی راس���ته قینه بێته دیموكراس���ی له واڵتان���ی ئ���اراوه : یه كه مه كان���ی كه س���ه راس���ته قینه دا حزب���ه كان ده چنه كێبڕكێك���ه وه ، نه ك ده س���تی دوو س���ێ و ته كنۆكرات���ه كان، چونك���ه ئ���ه و ده نگانه ی به ده س���تیان ده هێن���ن ده نگ���ی راس���ته قینه ن و ئه و كه سه ش خۆی كاندیكردوه نوێنه رایه تی ئیراده ی خ���ۆی ده كات نه ك به وه كاله ت ئی���راده له كه س���یتره وه وه ریبگرێت، ئه و به ڕێزه ی داده نرێت كه "بڕیاره هه رس���ێ لیسته ئۆپۆزس���یۆنه كه كاندیدی بكه ن" به دڵیناییه وه نابێته چه تر و كۆكه ره وه ی ئۆپۆزسیۆنیش بگره په رته كان و ده نگه په رت���ده كات، جگه له وه ئ���ه و كاندیده له پێش و پاش���ی هه ڵبژاردنیش بێكه س ده یهێڵن���ه وه و زۆرت���ر ملمالنێی س���ێ حزبه كه ته ركیزیان له سه ر كورسیه كانی كاندیده كه ی ن���ه ك ده بێت په رله م���ان سه رۆكایه تی، چونكه له ئه گه ری دۆراندا

ته نها ئه و دۆڕاوه و هه رالیه ك لێی هه ڵدێت، دوریش نیه له پشت ئه م كاندیده وه سێ حزبه كه ی ئۆپۆزسیۆن به جیا سه فقات و نزیكبون���ه وه له گ���ه ڵ الیه ن���ی دیكه دا بێننه ئاراوه . چونكه ته نها له بێكه س���ی و سه ركرده ی خۆنه پااڵوتنی سێ كێشه ی ئۆپۆزسیۆنه وه ئه ویان كردوه ته كاندید. له ئه زمون���ی هه ڵبژاردنی پێش���ودا ئه مه به رونی ده ركه وت. لێدوانێكی مه نتیقیش لیس���تی پێش���ودا له هه ڵبژاردنی هه بو براوه دوباره یده كرده وه : "ئۆپۆزس���یۆن كه س���ێكی كردبویه كاندید گه ر نه یاریان بۆ ئێمه نه بێت له ناوخۆشیاندا پێی رازی

نابن".5.ئه گه ر دۆڕان:

له ئه گه ری دۆڕانیشدا گه ر سێ سه ركرده پێكه وه خۆی���ان كاندید بكه ن ئه وا هه ر به س���وده بۆ پرۆس���ه ی چاكسازی و ئه و ده نگانه ی ئۆپۆزسیۆن ده یهێنێت ده نگی راسته قینه ن بۆ نمونه 35-40%بن، ده نگی به شێكی راسته قینه ی شه قامن، به مه ش هه رێم ده بێته س���ه رۆكی ئه وكه س���ه ی ترس���ی له م ده نگه راس���ته قینانه هه یه چونكه س���ه رۆكی حزبه كان راسته وخۆ له پش���تیانه وه ن و "ئی���راده ی خۆی���ان" كاندیدكردوه نه ك كه س���ێك به وه كاله ت نوێن���ه ری ئه مان بێت، كه س���یتر جگه له سێ سه ركرده كه ناتوانێت ناڕه زاییه كی ئه گ���ه ری به رزبكات���ه وه و راس���ته قینه به كارهێنانی ش���ه قامی له ده س���تدانیه و په نابه رێته وه ده بێ���ت له حاڵه تێكی وادا به ر سه ركرده كانی ئۆپۆزسیۆن و ئه مه ش ت���اروده دات پێویس���تی ب���ه كات هه یه ، بۆ نمونه له 17ی ش���وباتدا هه رس���ێ حزبه كه تا هاتنه سه رخه تی خۆپیشاندان ته واوب���ون و ب���ه ره و خۆپیش���اندانه كه

ماندوبون ده چو!6. دیموكراس���ی به رل���ه وه ی فێ���ری بردنه وه ت ب���كات فێری دۆڕانت ده كات: به دینایه ت به دروش���م دیموكراس���یه ت به راهێنان دێته دی، چونكه ره فتاره نه ك زانس���ت و قس���ه ره فتاریش به راهێنان و ره نگ���ه دێته ئ���اراوه . دوپاتكردن���ه وه هه ندێك هه ب���ن پێیانوابێت له به رئه وه ی ئۆپۆزس���یۆن ه���ه ر ده دۆڕێت ئ���ه وا با سێ س���ه ركرده كه كارتی خۆیان به تاڵ نه كه نه وه ، ئه مه پاساوێكی نامه نتیقیه و به پێچه وان���ه وه دۆڕان ئاس���اییتره ت���ا قه به كراو و ئه فس���انه ی دروس���تكردنی ته حه مولی دۆڕانێكیش نه كات، گه ر ئه مه پاس���اوبێت ئه وا ئه م س���ه رۆك حزبانه ده چن عه شیره ت و شێخه كان له سه رۆك نه ك سه رۆكی دیموكراسی. گه ر ئه مه ش ناتوان���ن ئ���ه وا ئاگره ك���ه به وه كاله ت و به خه ڵكیتر خۆشنه كه ن چونكه ده سه اڵت له مه دا جورئه تی زیات���ری ده بێت، ئه و

كه سی یه كه م ده كاته روی یاریه كه .

كاندیده كه ی تر..سێ سه ركرده كه ی ئۆپۆزسیۆن پێكه وه

کاتێک سه رۆکی هه رێم به رپرسی بااڵی هێزی

سوپای واڵته وه ك که سێکی مه ده نی ئه و

رۆڵ بگێرێت، گه ر هاتوو وه ك که سێکی

پێشمه رگه یان سه ربازی ئه و رۆڵه ی گێڕا ئه وا السه نگی

له نێوان باڵی مه ده نی و باڵی سه ربازیدا دروست ده بێت له کۆسیسته می

واڵتدا

هه ردی مه هدی میكه

19 »»

تاڵه بانی له ج���ه الل ره خنه یان زۆرێک سکرتێری گش���تی یه کێتی نیشتیمانی به ه���ۆکاری ده گ���رت و کوردس���تان ئ���ه و حیزبه یان وابه س���ته یی و الوازی داده ن���ا له به رامب���ه ر پارتی���دا، به اڵم دورکه وتنه وه ی نه خۆش���که وتنه که ی و له حی���زب و کاری سیاس���ی که ماوه ی زیات���ر له چ���وار مانگ���ی خایان���دوه، وێنایه کی دیکه ی پیشانداین، وێنه یه ک ک���ه وابه س���ته یی مه کته بی سیاس���ی یه کێتی و چونه وه ژێر هه یمه نه ی پارتی

ده رخست.پارتی و س���ه رکردایه تییه که ی هه رزو هه وڵه کانیان خسته گه ڕ بۆ کێشکردنی یه کێت���ی و س���ه رکردایه تییه که ی به الی له گۆڕان و دورخس���تنه وه یان خۆیانداو ئه مه ش بۆ ئۆپۆزس���یۆن و الیه نه کانی به ش���ێوازی جیاوازو له کۆبونه وه کانیان ئاماژه کانیان پێوتن. له گه ڵ یه کێت���ی وه ک ئاماژه یه کی���ش بۆ ئه وه ی ده بێت یه کێتی زو ئ���ه و بڕیاره بدات، له ڕۆژی 25ی کانونی یه که می ساڵی رابردوداو نه خۆش���که وتنی له دوای هه فته ی���ه ک

تاڵه بانی، مه س���عود بارزانی سه رۆکی پارت���ی گه یش���ته س���لێمانی و پ���اش سیاسیی مه کته بی له گه ڵ کۆبونه وه ی رۆژنامه وانیدا له کۆنگره یه کی یه کێتی و له گه ڵ کۆس���ره ت ره س���وڵ عه لی وتی جدییەو تاڵەبان���ی "نەخۆش���ییەکەی

ئاسان نیە".نه خۆش���که وتنی پ���اش ئه م���ه و تاڵه بانی، به رپرس���انی ب���ااڵی پارتی ئاستی له س���ه ر جیاواز و به ش���ێوازی سه رۆک و جێگری ئه و پارته و مه کته بی سیاس���ییان چه ندین جار بۆ کۆبونه وه له گ���ه ڵ مه کته ب���ی سیاس���ی یه کێتی سه ردانی سلێمانیان کردوه ، به جۆرێک ئه م جۆره س���ه ردانانه به ش���ێوه یه کی پێش���چاو و ده هات���ه ناسروش���تی وه ک ئ���ه وه ی مه به س���ت و نهێنیی���ه ک هه بێ���ت، به اڵم دواج���ار به رهه می ئه م سه ردانکردن و به ته نگه وه هاتنه ی پارتی بۆ یه کێتی، چونه وه ی یه کێتی بۆ ژێر

هه یمه نه ی پارتی لێسه وزبو.ل���ه ڕۆژی 2013/4/7 زیاتر ئه مه ش ده رکه وت و هیچ جیاوازییه كی كاركردنی

سیاس���ی و پالنی س���تراتیژی له نێوان پارتی دیموکراتی کوردستان و مه کته بی سیاس���ی یه کێتیدا نه م���ا. ئه وێ رۆژێ له دوای کۆبونه وه ی مه کته بی سیاس���ی ه���ه ردوالو له کۆنگره یه کی رۆژنامه وانی هاوبه شدا له گه ڵ فازڵ میرانی سكرتێری مه كته بی سیاسیی پارتی، مه ال به ختیار لێپرسراوی ده سته ی كارگێڕی مه كته بی سیاس���یی یه كێت���ی، به ئاش���كراو بێ جه ماوه ری سه رکردایه تی و چاوه ڕوانی په یامی مه کته بی سیاس���ی یه كێت���ی یه کێتی ئیعالنکردو، خۆخستنه ژێر باری یه كێتی به رامبه ر پارتی له سه رۆکایه تی بواری هه رێم و په رله م���ان، حكومه ت و

سه ربازی راگه یاند.یه کێتی بۆ رازیکردنی جه ماوه ره که ی بانگه ش���ه ی ی���ه ک لیس���تی و به جی���ا دابه زینیان ده ک���رد له هه ڵبژاردنه کاندا، به اڵم ئه وان له و کۆنگره رۆژنامه وانیه دا جه ختیان پێوتین و جیاوازیان شتێکی له وه کرده وه " پاش هەڵبژاردنیش هەر هاوپەیمان دەبی���ن". ئه وه ی زیاتریش شکس���تی به هه ر هه وڵێک���ی فریودانی جه ماوه ری یه کێتی هێنا له س���یناریۆی دابه زینیان به یه ک لیس���ت لێدوانه که ی نێچیرڤ���ان بارزانی بو که به ئاش���کرا وتی، بڕیاری دابه زینی یه کێتی و پارتی به لیستی جیا له هه ڵبژاردنه کانی داهاتو

ته نها ته کتیکه .

په رله مانت���اران و س���ه رکردایه تی و کادران���ی یه کێتی هاوت���ای الیه نه کانی ئۆپۆزسیۆن و زۆرینه ی خه ڵک، باسیان نادیاری نه وت و پرس���ی له ناڕۆش���نی داهاته که ی���ان له م هه رێم���ه دا ده کرد، به اڵم په یامه که ی مه کته بی سیاسییان جیاوازترب���و، مه ال به ختیار وتی " پارو پێرار نیگه رانیمان هه بو، به اڵم ئێس���تا

له پرسی نه وت باش تێده گه ین".پاش ئ���ه و کۆنگره رۆژنامه وانییه ش، به رپرسی ده سته ی کارگێڕی مه کته بی باسی له وتارێکیدا یه کێتی سیاس���یی له وه کرد، یان هاوپه یمانی پارتی یاخود رێکه وتننام���ه ی هه ڵوه ش���اندنه وه ی س���تراتیژی و رێگه ی س���ێیه م نییه ، بۆ بڕیاردانی���ش له م���ه داوای کۆبونه وه ی به اڵم کردبو، یه کێتی س���ه رکردایه تی ئه نجامنه دانی ئه وه ی جێگای سه رنجه ئ���ه و کۆبونه وه یه یه س���ه ره ڕای ئه وه ی له س���ه ر یه کێت���ی س���ه رکردایه تی کۆمه ڵێک پ���رس دو نامه ی ناڕه زاییان کردبو، مه کته بی سیاسی ئاراس���ته ی تۆ بڵێی جێگران و ده س���ته ی کارگێڕی داوای کۆبونه وه ی مه کته بی سیاس���ی س���ه رکردایه تیان کردبێ���ت و کۆبونه وه نه کرابێت! به اڵم له گه ڵ هاتنی مه سعود بارزانی و به رپرسانی بااڵی پارتی خێرا مه کته بی سیاس���ی ئاماده ییان هه بوه و

بوبێته چه تری کۆکه ره وه ی یه کێتی !

بارزانی چه تری کۆکه ره وه ی یه کێتیه !ده شتی ساالر

دیموكراسی به رله وه ی فێری بردنه وه ت بكات

فێری دۆڕانت ده كات

Page 15: ژماره 377

15 (377( سێشه ممه 2013/5/14 تەندروستی

ئازاری به ردی گورچیله یه كه م ئازاره له پیاوان و له ژنانیش له دوای ئازاری منداڵبون دێت

ئازاری گورچیله ك���ه له ئه نجامی بونی ب���ه رد له گورچیله یان هه ر ش���وێنێكی تری كۆئه ندامی میزه ڕۆ هه یه . به یه كێك له ئازاره توندو ناڕه حه ته كان داده نرێت بۆ مرۆڤ. به پێی لێكۆڵینه وه پزیشكێكان ب���ه دوه م ئازار داده نرێت له پاش ئازاری له پیاوان ب���ه اڵم له ژناندا، منداڵب���ون هه رچه نده داده نرێ���ت. ئازار به یه كه م هۆكاری سه ره كی دروستبونی به رد زۆر رون نی���ه ، به اڵم ته مه نه كانی 20 بۆ 40

ساڵی زۆر له باره بۆ توشبون.

به ردی گورچیله چۆن دروست ده بێت؟گورچیله هه ڵده ستێت به پااڵوتنی خوێن هه روه ه���ا پاككردنه وه ی له ش له خوێ و ئاوی زیاده ی ل���ه ش و هه ندێ مادده ی كیمیایی زیانبه خش و پاش���ان فڕێدانی به شێوه ی میز بۆ ده روه ی له ش له رێگه ی به ش���ه كانی ت���ری كۆئه ندامی میزه ڕۆ، به اڵم هه ندێجار ئه و مادده زیانبه خشانه كۆده بن���ه وه چه ند گه ردیله یه كی بچوك دروس���ت ده كه ن كه له رێگه ی میزه وه

ناچێته ده ره وه و ده بن به به رد.

نیشانه كانی بونی به ردی گورچیله هه ندێج���ار ئه و به ردان���ه بچوكن و هیچ نیشانه یه كیان نیه و به رێكه وت هه ستی پێده كرێت. ب���ه اڵم له كاتی گه وره بونی به رده كان و دابه زینی ب���ۆ بۆری نێوان گورچیله و میزه ڵدان كه س���ه كه هه ست به ئازارێكی توند ده كات پاشان ئازاره كه له هه ندێ شوێنی تر باڵوده بێته وه وه ك ئه مالو ئه والی كه لله كه و بۆ پێش���ه وه ی

دائه به زێته هه ندێجار هه روه ها س���ك و خواره وه ی س���ك بۆ نزیك س���ه ره تای میزه ك���ه هه ندێجاری���ش ران���ه كان. خوێناویه به هۆی بون���ی به رد له بۆری نێوان گورچیل���ه و میزه ڵدان. هه ندێجار میزه ڕۆ له كۆئه ندامی هه وكردن به هۆی كه س���ه كه هه س���ت به ئازارو سوتانه وه

ده كات له كاتی میزكردن.خۆپاراستن له به ردی گورچیله

ش���له مه نی خواردن���ه وه ی زۆر -1به تایبه ت���ی ئاو، چونك���ه ئه بێته هۆی شێداربونی له ش، هه ندێجار دروستبونی به رد به هۆی وشكبونی له ش له ئه نجامی ونكردن���ی بڕێك���ی زۆری ئ���او له كاتی عاره قكردن���ه وه . ئه مه جگه له وه ی زۆر خواردن���ی ش���له مه نی یارمه تی زوز زو میزك���ردن ده دات له وكاتانه ش ده كرێت ب���ه رده بچوك���ه كان له گ���ه ڵ میزكردن

فڕێبدرێت.2- خواردن���ه وه ی ش���ه ربه تی لیم���ۆ، چونك���ه ئه م خواردنه وه یه ئه بێته هۆی پاكردنه وه ی له ش له هه ر پاشماوه یه كی

زیانبه خش.3- دوركه وتن���ه وه ل���ه و خواردنان���ه ی ئ���ه و وه ك تێدای���ه ئۆكس���االتی تێدای���ه ، س���ۆده یان خواردنه وان���ه ی ش���لیك. چه ره س���ات، ش���وكواڵته ، به تایبه ت���ی ئه و كه س���انه ی كێش���ه ی دروس���تكردنی به ردیان هه یه پێویسته

ئه مانه نه خۆن.4- دوركه وتنه وه ل���ه زۆر خواردنی ئه و خواردنه وانه ی مادده ی كافاینیان تێدایه وه ك چاو ق���اوه و هه ندێ خواردنه وه ی

شاره زایانی بواری جوانكاری له واڵتی ئه مه ری���كا ئاماژه ی���ان به چه ند خاڵێك ك���ردوه ك���ه ده بێ���ت ره چ���او بكرێ ب���ۆ پارێ���زگاری له چاوو پێس���ته كانی له كات���ی به تایبه ت���ی ده وروب���ه ری به كارهێنانی كه ره س���ته ی جوانكاریی . سه ره تا باسیان له وه كردوه كه ده بێت پێش ئ���ه وه ی ه���ه ر ئارایش���تێك بۆ چاوه كان بكرێت ده سته كان بشۆردرێت، پاشان نابێت هیچ خۆڵێك یان تۆزێك به ر ئه و ئارایش���تانه بكه وێت، هه روه ها هه ركاتێ���ك هه وكردن له چاوه كان هه بو به هۆی هه ر نه خۆشییه كه وه ده بێت هیچ ئارایشتێك بۆ چاوه كان نه كرێت تاوه كو ئه و هه وكردن���ه نامێنێت، گ���ه ر هاتو ئارایشتێكیش له و كاته دا بكرێت ده بێت ئه و كه ره س���تانه له ناوببرێت و جارێكی چاكبونی پ���اش به كارنه هێنرێت ت���ر چاوه كه . خاڵێكی تر كه گرنگه خانمان بیزان���ن ئه وه ی���ه كه ئه و كه ره س���تانه به كارنه هێنن كه له دوكانه كان دانراوه بۆ

مه به ستی تاقیكردنه وه ، چونكه ئه وانه رۆژان���ه ده یان ك���ه س به كاریده هێنن و دور نی���ه ببێت���ه هۆی گواس���تنه وه ی نه خۆش���ی چاوه كان له كه س���ێكه وه بۆ ئ���ه وی تر. ئه مه جگه ل���ه وه ی كه زۆر پێویس���ته هه ركه س���ه و كه ره س���ته ی ئارایشتی خۆی به كاربهێنێت به تایبه تی وه ك چاو جوانكاریی كه ره س���ته كانی قه ڵه م و رمێل و ئیس���فه نجی ده م و چاو. ش���اره زایان ئه وه ش���یان رونكردۆته وه جوانكاری���ی كه ره س���ته ی ده بێ���ت له شوێنی سارد دابنرێت نه ك له جانتاو ئۆتۆمبێل چونكه ئه و مادده حافیزانه ی ك���ه تێیدای���ه له ناوده چ���ن، هه روه ها كه ره س���ته ی شوێنێك بۆ ش���وێنێكی ت���ر به كارنه هێنرێت، ب���ۆ نمونه نابێت قه ڵه می لێوه كان بۆ چاو به كاربهێنرێت ی���ان س���ه ركۆڵمه كان بۆ پش���تی چاو چونكه ئه و كه ره سته یه بۆ ئه و شوێنه تایبه تمه ندی ره چاوی دروس���تكراوه و

شوێنه كه كراوه .

تر.5- كه مكردنه وه ی خواردنی سوێریی .

6- كه مكردن���ه وه ی خواردنی پرۆتین و گۆشت و هێلكه .

7- خواردنی میوه و سه وزه گه اڵداره كان چونكه ده وڵه مه ندن به ئاو.

8- كه مكردنه وه ی كێش و وه رزشكردنی هێواش.

زۆرین���ه ی دای���كان له هه فته كانی دوای له دایكبونی منداڵه كانیان توشی هه ندێ حاڵه تی تێكچونی م���ه زاج ده بن وه ك گری���ان و هه ن���دێ ج���ار پێچه وانه كه ی پێكه نین و دڵه ڕاوك���ێ و چه ند دۆخێكی تری بێهۆ. ئه م نیش���انانه دیارده یه كی له پڕی هۆكاری هه ندێجار سروشتیه وه گۆڕانكاری���ه كیمیاوێكانه ك���ه له دوای منداڵب���ون روده دات. ب���ه اڵم خه مۆكی كه س���ی نه خۆش���یه . منداڵبون پاش نه خۆش هه ست به دڵته نگی و بێتاقه تی و تێكچونی خ���ه وو خواردن و بایه خنه دان به خودی خۆی و منداڵه كه ی و هه ندێجار بی���ر له وه ده كات���ه وه ك���ه منداڵه كه ی بكوژێ���ت و پێیوای���ه كه ئ���ه و منداڵه هینی ئه و نه بێ���ت، ته نانه ت به گومانه ه���ۆكاری ره نگ���ه له هاوس���ه ره كه ی . ئه م���ه ش بگه ڕێت���ه وه بۆ ئ���ه وه ی كه كۆمه ڵێك ئ���ه رك و ماندوبون ده كه وێته سه رشانی دایكه كه وه ك شه ونوخونی و به خێوكردن���ی كۆرپه له . ئه م خه مۆكیه زیاتر ل���ه دوای دو هه فت���ه ی یه كه می ده س���تپێده كات، منداڵب���ون دوای ره نگه له دوای ئ���ه و ماوه یه ش روبدات ته مه نی یه كه م���ی س���اڵی به تایبه تی منداڵ. به پێ���ی توێژینه وه كانیش %10

ی ژن���ان له پ���اش منداڵبون توش���ی خه مۆكی ده ب���ن، هه روه ها ئه م رێژه یه ل���ه و دایكان���ه دا به رزده بێته وه بۆ %40 واتا كه متربێت ته مه نی���ان ئه گه رهاتو گه ربێت و دایكه كان خوار هه ژده س���اڵ ب���ن ئه وه ئه گه ر هه یه له هه ر ده ژنێك چواریان توش���ی خه مۆكی ببن. به پێی خزمه تگوزاریه پزیش���كێكانی به ریتانیا هه رچه ن���ده ئ���ه م رێژه ی���ه زۆره به اڵم دایكان زۆر جار بێده نگی هه ڵئه بژێرن و كێشه كانیان بۆ كه سی تر باس ناكه ن و بواری پسپۆڕانی هه وڵناده ن سه ردانی ده رونی بكه ن. بۆیه شاره زایانی ده رونی واڵتی به ریتانیا پێداگیری له سه ر ئه وه ده كه ن كه ئه م نه خۆش���یه پێویس���ته كه سی توشبو سه ردانی پزیشك بكات بۆ وه رگرتنی چاره سه ر. چونكه گه ربێت و زو چاره سه ر وه رنه گرێت ئه گه ری هه یه زیان به خ���ۆی و كۆرپه له ش بگه یه نێت و دوریش نی���ه ببێته ه���ۆی له ناوبردنی هه ردوكی���ان. هه روه ها ئ���ه و دایكانه ی ش���یری خۆیان ده ده ن به منداڵه كانیان گه ر هاتو ئه و چاره سه ره یان به كارهێنا پێویسته پزیش���كی لێئاگاداربكرێته وه له زیاننه گه یان���دن دڵنیاب���ون ب���ۆ

به كۆرپه له كه .

10%ی ژنان له پاش منداڵبون

توشی خه مۆكی ده بن

ئه و نه خۆشییه ی هۆكاری یه كه مه بۆ خۆكوشتنئه و نه خۆش���ییه ده رونیه ی كه له 4%ی خه ڵك توشی ده بێت و هۆكاری یه كه مه

بۆ خۆكوشتن.رایانگه یاندوه پزیش���كێكان سه رچاوه كه ده رونێكان له نه خۆش���ییه جۆرێك دوجه مسه ری به نه خۆش���ی ناس���راوه سااڵنه ملیۆنان كه س به هۆیه وه خۆیان ده كوژن. ئه م نه خۆشیه كه توشی هه ردو ره گ���ه ز ده بێت به یه كێك له نه خۆش���یه داده نرێ���ت و ده رونیی���ه كان قورس���ه ره نگه ماوه ی دیاریكردنی نه خۆشیه كه كاتێك���ی زۆری بوێت. نه خۆش���ییه كه بریتیه له تێكچونی مه زاج به شێوه یه كی ئاس���ایی . له كه س���انی ناسروش���تی نیش���انه كانی نه خۆش���ییه كه دو جۆره دوجه مس���ه ری ، پێیده وترێت هه ربۆیه جۆرێكیان كه سه كه خه مۆكه و نیشانه ی خه مۆكی لێده رده كه وێت وه ك بێتاقه تی و كه مبایه خ���دان به خ���ۆی و كاره كان���ی رۆژان���ه ی و تێكچونی خ���واردن و خه وو حه زك���ردن به ته نهای���ی و كه می جوڵه و

بۆ خانمان: هه رگیز ئه و ئارایشتانه به كارمه هێنه كه بۆ تاقیكردنه وه دانراوه

چه ندین نیش���انه ی تر، یان كه س���ه كه توشی جه مسه ری دوه میان ده بێت كه بریتیه له ش���ادیبون واتا كه سی توشبو

نیشانه كانی پێچه وانه ی نیش���انه كانی ده بێت و فره جوڵه كه سه كه خه مۆكیه ، ده نگه ده نگی زۆرو قسه ی زۆر ده كات و

ده كات و ده وروبه ره كه ی له گه ڵ ش���ه ڕ جلێك له ب���ه رده كات كه له روی ره نگ و ستایڵ ته مه نه وه له گه ڵیدا نه گونجێت.

Page 16: ژماره 377

بۆچی مامۆستایان سزا ده ده ن؟

مه ریوان سه الح حیلمی

ماوه یه كه په روه رده په یتا په یتا س���زای ئ���ه و مامۆس���تاو به ڕێوه به ران���ه ده دات ك���ه س���اڵی راب���ردو خوێندكاره كانیان له قۆناغ���ی دوانزه یه می ئاماده یی نمره ی نزمی���ان هێن���اوه ، ئه مه ش ش���ه پۆلێك ناڕه زایی مامۆستایانی قۆناغی ئاماده یی لێكه وتۆته وه و له هه وڵی ئه وه دان به ر به م سزا ناڕه وایه بگرن. منیش سه یرم لێدێت له كوردستانێكدا دیواری خوێندنگه به سه ر خوێن���دكاردا ده ڕوخێ���ت، نه كه س خۆی ده كات به خاوه نی ، نه كه س له سه ری سزا ده درێ���ت، له كوردس���تانێكدا خوێندكارو گه نج له داخی پ���ه روه رده و بێباكیه كانی حكومه ت���ی هه رێ���م خۆی به ش���ێوازی به ژیانی كۆتایی له ناوده بات و جۆراوجۆر خۆی ده هێنێت، نه ك���ه س خۆی ده كات به خاوه نی ، نه كورس���ی به رپرس���یارێتی نه كه سیش ده له رزێنێت و نامه ردێك هیچ له سه ری س���زا ده درێت، له كوردستانێكدا زیات���ر له چل ت���ا په نج���ا خوێن���دكار وه ك���و مه ڕوبزن و ئ���اژه ڵ ده ترنجێنرێنه ژورێكه وه و هه رچی مه رجی په روه رده یی و مس���ۆگه ره فێركردن���ی ته ندروس���تی و تیایدا نامێنێت، كه س له س���ه ری س���زا نادرێت، كه چی راس���ته وخۆ ئۆباڵی ئه م ده خرێته په روه رده وه زاره تی شكسته ی سه رشانی مامۆستایان و مامۆستایانی پێ له كوردستانێكدا هێش���تا ده درێت، سزا مامۆستای پسپۆڕو میالك وه كو پێویست نی���ه و به دیلی مامۆس���تای میالك ته نها وانه بێژێكی خۆبه خش���ه ، كه س له س���ه ر ئه م كێش���ه یه س���زا نادرێت و كه س���یش خۆی ن���اكات به خاوه نی ، ب���ه اڵم ئه گه ر خوێندكاره كانی كۆش���ش نه ك���ه ن ئه وا راسته وخۆ مامۆس���تاكه ی سزا ده درێت، هێش���تا له كوردس���تانێكدا وه زاره ته كه ی به پاڵپش���تی به ڕێوه به ره گش���تییه كانی ئاس���انكارییه وه به ن���اوی پ���ه روه رده قوڕیانكردوه به سه ر په روه رده داو له بڕیاری جۆراوجۆری وه كو عبورو بڕیاری پێدانی نمره ی له ناكاوو زیادكردنی ژماره ی بابه تی كه وتو بۆ مه به س���تی داخڵكردن.. كه س خۆی ناكات به خاوه نی ئه م شكس���تانه و چه ندین ش���اره زاو راوێ���ژكار هه یه یه ك پیتی���ان له س���ه ر به ره و هه ره س���هێنانی په روه رده نه نوس���یوه كه چی له وسه ره وه به ركه وت���ی ئ���ه م شكس���ته ده خرێت���ه سه رش���انی مامۆس���تاو ناخرێته س���ه ر ئ���ه و ئه فه نیان���ه ی كه ب���ه م رۆژگاره بۆ شاردنه وه ی شكستی په روه رده خه ریكی پ���ه روه رده وه به ن���اوی پینه كردن���ن و پیاوه تی به سه ر ئاوی حه مامه وه ده كه ن و له وسه ریش���ه وه ئه نجام���ی شكس���ته كه ده خرێته ئه س���تۆی مامۆستا، من ترسی ئه وه ش���م هه یه هه ندێ نه زان و نه شاره زا بۆچون���ی ئه وه ش���یان هه بێ���ت كه ئه م سیس���تمه شكس���تخواردوه سیستمێكی مامۆس���تایانی ئ���ه وه س���ه ركه وتوه و كوردستانن كه سه ركه وتونین، به اڵم من رام وای���ه وه زاره تی پ���ه روه رده بێئاگایه ی���ان خۆی بێئاگا ده كات كه سیس���تمی حكومڕانی له كوردس���تاندا له مێژه به ره و ئاڕاسته ی پۆلیسی و دیكاتۆری رۆیشتوه ، ئه گه ر وانیه بۆچی له مێژوی په روه رده ی دوای راپه ڕین تاوه كو ئێستا به سیستمی كۆن و به حیساب تازه وه سااڵنه ئه نجامی ده رچوانی دوانزه ی به كالۆریا 30% تێپه ڕ ناكات به هه ردو خوله وه كه ئه م ئه نجامه له ه���ه ر واڵتێكی ت���ردا بێت شۆڕش���ی له سه ر هه ڵده گیرس���ێت، به اڵم سیستمه سه ربازیه كه ی هه رێم نه ك هیچ باكی نیه له ئه نجامی چونكه دوشه شیه تی ، به ڵكو ئه م شكسته ی په روه رده دا له شكر له دوای له ش���كر س���ه رباز له كه س���انی نائومێدو بێده رامه ت دروس���ت ده كات و هاوكاتیش ئ���ه و هه اڵوس���انه ی كه له س���ه ر زانكۆو په یمان���گاكان هه یه هه موی هه ڵده مژێت، ئه گه ر وانیه من پرس���یارێك له وه زاره تی په روه رده و خوێندنی بااڵو س���ه رۆكایه تی حكومه تی هه رێم ده كه م: به پێی زانیاری من بۆ ئه مس���اڵی خوێندن 2013/2012 زیاتر له س���ه د هه زار خوێندكاری قۆناغی 12ی ئاماده ییم���ان هه یه ،باش���ه ئه گه ر له سیستمێكی خوێندكاره هه زار ئه م100 ده ربچ���ن و هه موی���ان س���ه ركه وتودا نمره كانی���ان ل���ه 70 به ره وژوربێت، چی روده دات له كاتێك���دا توان���ای وه رگرتنی خوێندكار له زانكۆو په یمانگا به حكومی و ئه هلیه وه ناگاته 40 چل هه زار خوێندكار، خۆت لێكیبده ره وه ده بێت له م حاڵه ته دا ك���ۆی حكومه ته كه به چ ئاڕاس���ته یه كدا كارب���كات؟! 60 هه زار خوێن���دكار چی

لێبكات؟!

هه رجاره و که سێک ده ینوسێت

ته‌خته سپیخوێندن(377( سێشه ممه 162013/5/14 [email protected]

ئا: سروه جه مال

سااڵنه ڤێستیڤاڵی وه رزشی خوێندنگاكان ئه نجام ده درێت

به مه به ستی ده رخستنی توانای فێرخوازه كان و سودوه رگرتن لێیان، جگه له ئه نجامدانی كێبڕكێی چه ند

یارییه ك له نێوان خوێندنگاكاندا هاوكات ڤێستیڤاڵه كه به ڕێ و

ڕۆشتنی خوێندنگا به شداربوه كان ده ستپێده كات، به بڕوای

سه رپه رشتیاری یه كه ی چاالكی وه رزشی و دیده وانی ڕێ ڕۆشتنه كان

یه كێكه له الیه نه كانی وه رزش له پێناوی جوانكردنی فیستیڤاڵه كه دا،

ڕۆژنامه نوسێكی وه رزشیش پێیوایه ئه و ڕێ ڕۆشتنانه هیچ بنه مایه كی

زانستی و وه رزشییان نییه .

هه ژار كه ریم ڕه سوڵ، سه رپه رشتیاری ڕایگه یان���د وه رزش���ی پ���ه روه رده ی ئامانجیان پێگه یاندن و به رجه سته كردنی وه رزش���ه په روه رده ی���ی الیه ن���ی له خوێندنگاكان و ئاماده كردنی فێرخوازه بۆ یانه و هه ڵبژارده كان و س���ودوه رگرتن له تواناكانی���ان. به ب���ڕوای زان���ا قادر، ڕۆژنامه نوسی وه رزشی ئه م ڤیستیڤااڵنه جگه له ده رخس���تنی ئه و توانا زۆره ی ده بێت هه ی���ه ، له خوێندنگاكاندا ك���ه هۆیه ك���ی یارمه تیده ربێت ت���ا گه نجان خۆی���ان بدۆزنه وه و په یوه ن���دی بكه ن به ده زگا وه رزش���ییه كانه وه و له داهاتودا ببنه یاریزان و ڕه مزێك و ده س���كه وتێكی

گه وره بۆ میلله ت و نیشتمانه كه یان.ئاڤ���ان عی���زه ت، سه رپه رش���تیاری یه ك���ه ی چاالكی وه رزش���ی و دیده وانی س���لێمانی ده ڵێت"یه كێكه له الیه نه كانی وه رزش كه جاران به شێوه ی سه ربازی بو ئێستا به شێوه ی كه رنه ڤاڵه ، ئه مه ش بۆ جوانكردنی فیستیڤاڵه كه یه " وتیشی "گ���ه ر ئه و ڕێ���و ڕۆش���تنه نه بێت ئه وا ناكرێت ن���اوی بنێین كه رنه ڤاڵ، به ڵكو وه ك خولێكی گۆڕه پان و مه یدان ده بێت و

وه خه ڵكێكی كه میش ئاماده ده بن". ئاڤان عیزه ت نه بون���ی یاریگایه كی تایبه ت به پ���ه روه رده ی س���لێمانی كه جێگه ی ئه و ڕێژه زۆره ی خوێندنگاكانی تێ���دا ببێته وه "ك���ه له ناو س���لێمانیدا قۆناغ���ی 1-6 بنه ڕه ت���ی 130، قۆناغی 7-9 نزیك���ه ی 60 خوێندن���گا هه ی���ه ، له ئاماده ییه كان"به ه���ۆكاری جگ���ه به شدارینه كردنی كوڕان داده نێت و ئه وه ڕه تده كات���ه وه كه نمایش���كردنی كچان

بێت به به ڵگه ی ئه وه ی س���ااڵنی ڕابردو كوڕانیش به ش���دارییان كردوه و پالنیان هه یه كه س���اڵی داهاتوش ته نها كوڕان

به شداربن.سه رپه رش���تیاری كه ری���م، ه���ه ژار وه رزش���ی له گه ڵ ئ���ه وه نییه كه ته نها كچان به ش���داربن، به مافی كوڕانیش���ی ده زانێ���ت، ئام���اژه ی بۆ ئه وه ش���كرد كه ڕێ ڕۆش���تنه كان چێژو خۆشییه ك ده به خش���ێت به ئاماده ب���وان و له الیه نی دروس���ت پێش���بڕكێ په روه رده ییه وه

ده كات له نێوان خوێندنگاكاندا".مامۆس���تای ك���ه ڕه ئ���وف كاروان وای���ه " بۆچون���ی وه رزش���ه وان���ه ی له ڕێ و ڕۆش���تنه كاندا هیچ هونه رێ���ك نیی���ه و هی���چ پێوه رێكی���ش نیی���ه بۆ بااڵی "ئه وه ی ده ڵێ���ت هه ڵبژاردنیان و هه یه جوانی جه س���ته یه كی به رزبێت و هه ڵیده بژێرن"ئه و ڕێ و ڕۆشتنه به كلتوری به عس���ی داده نێت كه تائێستاش ماوه ، "یوم دیمه نانه ئ���ه و وتیش���ی "بینینی

المحافچه "م بیرده خاته وه .زانا قادری ڕۆژنامه نوس بۆچونی وایه " ئه و ڕێ ڕۆش���تنانه له ڕوی زانستییه وه هی���چ بنه مایه ك���ی وه رزش���ییان نییه و له هیچ ش���وێنێكی وه رزش���دا جێگه ی نابێته وه ، هیچ خزمه ت به وه رزش ناكات و ده پرسێت گه ر وه رزشه ، بۆچی كوڕان و كچان به ش���داری ناكه ن و ته نها كچانه ، گه ر وه رزش نییه هه ر بنه مایه كی تری هه یه با وه اڵم بده ن���ه وه ؟ جگه له وه ی

خه رجكردن���ی بڕێك���ی زۆر پ���اره بۆ ڕۆشتن ڕێ به شداربوه كانی جلوبه رگی

به كاره سات داده نێت".له وه ك���رد باس���ی كاروان ڕه ئ���وف كه ئه مس���اڵ هی���چ ب���ڕه پاره یه كی وه رنه گرتوه بۆ دابینكردنی پێداویستییه وه رزشییه كان، باسی له وه كرد خوێندنگا هه یه تۆپی باسكه ی قه رزكردوه ، به اڵم بۆ دابینكردنی جلوبه رگی ڤیستیڤاڵێكی یه ك ڕۆژه 900000ی خه رجكردوه دواتر

له لۆكه ری خوێندنگا هه ڵیگرتوه .سه رپه رش���تیاری یه ك���ه ی چاالك���ی وه رزشی و دیده وانی سلێمانی ڕونیكرده وه ناچارنه كردوه مامۆستایه كیان هیچ كه ت���ا بڕێك���ی زۆر پ���اره خه رجب���كات "مامۆس���تایان خۆیان ئ���ه وه ده كه ن، به پاره ی به پشتبه س���تن هه ندێكی���ان فرۆش���گاكانیان ئ���ه و پێداویس���تییانه دابین ده كه ن چونكه توانای ئه وه مان نییه پ���اره ی هه مو خوێندنگاكان دابین

بكه ین.وه رزش مامۆستایی ڕه ئوف، كاروان باس���ی له وه كرد كه فێرخوازی بینیوه ته مه ن���ی گه وره ترب���وه ل���ه وه ی ك���ه ده ستنیش���ان كراوه ، به شداری كردوه و س���ه ركه وتوبوه له پێش���بڕكێكه دا ك���ه ئه م���ه ش كاریگ���ه ری خراپی له س���ه ر ده رون���ی مامۆس���تاو فێرخوازه كان���ی ترده بێ���ت، دواتر لێپێچین���ه وه كراوه ،

به اڵم ڕۆتین بوه ".له وباره ی���ه وه ئاڤان عی���زه ت ده ڵێت

په ڕه ی "پش���كنین" كشوفاتی له س���ه ر زانیاری زۆرو راس���ت هه ی���ه له باره ی ك���ه س به ش���داربوه كان، فێرخ���وازه ه���ه ر ب���كات )غ���ه ش( ناتوانێ���ت مامۆس���تایه كیش س���كااڵی كردبێ���ت وه رگیراوه و س���زای چه ن���د به ڕێوبه رو مامۆس���تا دراوه له ساڵی ڕابردودا، زانا یارییه كان قادر به پێویس���تی ده زانێت به پێی ته مه ن بكرێت و لیستێك دابنرێت ك���ه زۆرتری���ن زانیاری له س���ه ربێت تا فێڵ نه كرێت، گه ر مامۆس���تایه ك فێڵ بكات ئه وا فێڵی له بیروباوه ڕو ڕه وشت و

په روه رده ی خۆی كردوه .ملی���ۆن و پان���زه ب���ڕی "15270000" دوسه دو حه فتا هه زار دینار ته رخانكراوه بۆ ڤیستیڤاڵی وه رزشی قوتابخانه كانی ناو شاری سلێمانی و عه ربه ت و بازیان، زان���ا قادر ئ���ه وه به بڕێك���ی زۆر كه م داده نێت ده ڵێت "گه ر ده یان و س���ه دان ملیۆن دینار بۆ بواری وه رزش���ی خه رج بكرێ���ت كاریگ���ه ری خ���ۆی ده بێ���ت، پێویسته حكومه ت ئاوڕی جدی بداته وه له ڤیس���تیڤاڵه كان و گۆڕه پان و مه یدان و یاریی���ه جۆربه ج���ۆره كان و خزمه ت���ی زیاتری وه رزش بكات له خوێندنگاكاندا. ئه و ڕۆژنامه نوسه به پێویستی ده زانێت پێش���تر كۆبونه وه و كۆنفرانس بكرێت و بڕیارب���ده ن چ ش���ێوازێكی زانس���تی و بواری چ���ۆن به كاربهێنین و جیهان���ی وه رزش���ی به ره وپێ���ش ب���ه رن ن���ه ك

بیربكه ینه وه چۆن نمایش بكه ن.

ئا: سروه

هۆو كه ره سته ی هاوچه رخی فێركاری و تاقیگه كان و كتێبخانه كان و

مه یدانی چاالكییه هونه ری و وه رزشییه كان و ژوری تایبه ت

به وانه كان رۆڵێكی كاریگه ری هه یه له سه ر فێرخواز به تایبه ت دوای ئه و گۆڕانكارییه خێرایانه ی كه له كۆمه ڵگادا رویانداوه ، ده بێته

هۆی وروژاندنی زیاتر له هه ستێكی فێرخوازو له بیرنه چونه وه ی بابه ته كه و

كه مكردنه وه ی بێزاری، به اڵم به بڕوای شاره زایانی بواری په روه رده

له خوێندنگاكانی كوردستاندا ئه و هۆیانه له ئاستی پێویستدا نین یان

هه ندێ خوێندنگا هیچ هۆیه كی فێركارییان نییه .

له باره ی س���ودو كاریگه رییه كانی ئه و هۆیانه ، كانی یاس���ین، كه مامۆستای پێیوای���ه زینده وه رزانیی���ه وان���ه ی "هۆیه كانی فێركاری ده بێته بنه مایه كی بابه ته كه ، بیرنه چونه وه ی بۆ سه ره كی بۆی���ه له نه بونی كه ره س���ته كان وانه كه ده بێت���ه وانه یه كی خه یاڵی " له كاتێكدا هه مو بابه ته كانی زینده وه رزانی بابه تی له قۆناغی كاریگه رییه كه ی زیندون" كه

داهاتودا ده رده كه وێت.ئاماده یی به ڕێوبه ری ئه حمه د، ئاری ئه ڵاڵیی به كارهێنانی هۆیه كانی فێركاری ب���ۆ گه یاندنی وانه كان���ه به پراكتیكی و كه مكردنه وه ی بێزاری و دوركه وتنه وه له و

شێوه ته قلیدییه ته لقینییه ی مامۆستاو تێكش���كاندنی پیرۆزیی )قودسیه ت(ی

پۆله كانه .وتیش���ی: له به رئ���ه وه ی هۆیه كان���ی فێركاری له به رده ست نین بۆیه ده بێت مامۆستا ببێت به و كائینه ئیلهامبه خشه و خۆی هه وڵی به دیل بدات بۆ دابینكردنی و

گه یاندنی مه به ستی وانه كه .كانی یاس���ین ك���ه له خوێندنگاكه یدا تاقیگه نییه باسی له وه كرد كه به پێی توانای خۆی له خوێندنگاكانی تره وه بۆ ماوه یه كی كاتی هه ندێ هۆی فێركاری هێناوه تا فێرخوازه كانی ئاسان و باشتر تێبگه ن، ئه و نیگه رانه له هه ڵسه نگاندنی سه رپه رش���تیاران و ده ڵێ���ت " ناكرێت له خوێندنگایه ك���ی مامۆس���تایه ك نمونه یی ك���ه كاتی وانه كان���ی زۆره و هۆی فێركاری و پێداویس���تییه كانی بۆ فه راه���ه م كراوه ، وه ك مامۆس���تایه كی خوێندنگا ئاساییه كان ره فتاری له گه ڵدا بكرێت كه هیچ هۆیه ك���ی فێركاری بۆ دابین نه كراوه ، ئه م���ه ش ده بێته هۆی

روخاندنی ده رونی مامۆستا". "هه رچه نده ژورمان زۆره به اڵم هیچ پێویس���تییه كی تێدا نیی���ه نه ك هه ر كۆمپیته رمان ژوری ته نان���ه ت تاقیگه نییه " ئه مه وته ی په رۆش به رهه مه كه فێرخوازی پۆل���ی حه وته می بنه ڕه تییه زۆر بێزاره كه به رده وام له یه ك شوێندا وانه كان ده خوێنن و ده ڵێت "حه زده كه م بابه ت���ه كان به عه مه لی بخوێنین چونكه باشتر تێده گه ین وانه كه خۆشتر ده بێت به تایب���ه ت هه ن���دێ وانه زۆر وش���كه

هی���چ تێناگه ی���ن و ش���ێوازی وتنه وه ی مامۆستاكه ش بێزارمان ده كات".

له گ���ه ڵ ئ���ه وه ی له به ڕێوبه رایه ت���ی په روه رده ی مه ڵبه ندی س���لێمانی هیچ ئامارێك نییه بۆ ئه وه ی كه ئاش���كرای ب���كات چه ند خوێندن���گا ژوری تایبه ت به وانه كان و تاقیگه و كتێبخانه و مه یدانی وه رزش���ییه كان و هونه ری و چاالكیی���ه

كه ره س���ته ی هاوچه رخ���ی فێركارییان هه ی���ه ، به اڵم به ڕێوب���ه ری په روه رده ی مه ڵبه ن���دی س���لێمانی، كه م���ال نوری داوای خوێندنگایه ك "ه���ه ر رایگه یاند كردبێت بۆمان دابینكردوه گه ر ئێمه ش نه مانكردبێت ئه وا له پاره ی فرۆش���گای خوێندنگاكان كه 10% بۆ هۆی فێركارییه دابینكراوه ، هه روه ها باس���ی له وه كرد كه له هه فته ی رابردو 250 كۆمپیته ریان كڕی���وه بۆ ئ���ه و خوێندنگایان���ه ی كه هۆڵیان هه ی���ه و پێویس���تیان پێیه تی

به تایبه ت ئاماده ییه كان. كه م���ال نوری ئاماژه ی به وه ش���كرد" به پێی بنه ڕه تییه كانی���ش قوتابخان���ه پێویس���ت سه رپه رش���تیاری تایبه تیان هه یه ده گه ڕێت تا ئه و خوێندنگایانه ی زۆر پێویس���تیانه بۆی���ان دابین بكه ن، خوێندن���گا هه یه دو داتاش���ۆیان هه یه بۆیه گ���ه ر داوایانكردبێت و پاره هه بێت

بۆمان دابینكردون". له باره ی بونی پالنێك بۆ دابینكردنی به ڕێوب���ه ری فێ���ركاری، هۆیه كان���ی په روه رده ی مه ڵبه ندی س���لێمانی وتی" له به شه كان ده كه ین له س���ه ره تادا داوا بنوسن، پێداویستییه كانیان به ڕاپۆرت كاتێ���ك خه ماڵندن���ی بودج���ه دێت���ه پێشه وه ئه و پێداویستیانه به هۆیه كانی فێركاریش���ه وه ده یخه ین���ه بودج���ه ی وه زاره ت ئ���ه وه ی پ���اش س���اڵه كه ، ره زامه ندبو له س���ه ر ئه و ب���ڕه پاره یه داوامانكردوه و پێداویس���تییه كان دابین

ده كه ین".ئ���اری ئه حمه د باس���ی له وه ش���كرد

ك���ه " كاتێ���ك گ���وێ له به رپرس���انی پ���ه روه رده ده گری���ن واهه س���تده كه ین ئێمه له س���ه ر مانگ وان���ه ده خوێنین، "وه زاره تی وێرانه ی���ه ، له واقیعدا به اڵم په روه رده ی ئێمه ناوی زل و دێی وێرانه " ئاشكراش���یكرد كه جیاوازییه كی زۆر هه یه له نێ���وان خوێندنگاكانی ده ره وه و ناوه وه ی ش���ار له روی بین���او مه یدانی ی���اری و ژوری كۆمپیته رو ژوری هونه رو وه رزش و تاقیگ���ه و ته نان���ه ت ل���ه روی ئابوریش���ه وه ، بودج���ه ی فرۆش���گا بۆ دابینكردن���ی پێداویس���تییه كانی نێ���و خوێندنگا هه ر له قرتاس���یه و كه لوپه لی هونه ری و وه رزشی، بۆیه ده بێت له روی

ره فتاركردنیشه وه جیاوازبێت. به پێچه وانه ی وته كانی ئاری ئه حمه د، به ڕێوه ب���ه ری مه ڵبه ندی پ���ه روه رده ی س���لێمانی، كه م���ال ن���وری ده ڵێت " باوه ڕناكه م به و شێوه یه بێت گه ر دابین نه كردنی پێداویستییه كانی خوێندنگاكانی ده ره وه ی ش���اریش كه متربێت، ره نگه به ه���ۆی نه بونی ژوری پێویس���ت یان كه می بودجه و كه مته رخه می به ڕێوه به ر بێ���ت له داواك���ردن و به دواداچونی ئه و هۆیانه تا دابینكردنیان، رونیشیكرده وه كه زۆرتری���ن كه لوپه لی خوێندنگاكانی ده ره وه له ڕێگه ی به ڕێوبه رایه تییه كانه وه دابین ده ك���ه ن نه ك پاره ی فرۆش���گا چونكه ب���ڕی پاره كه ی���ان كه مه ، ئه و خوێندنگایانه ش���ی پاره یان نییه به پێی رێ���ژه ی قوتاب���ی و پۆل���ه كان پاره یان ده ده ین���ێ كه ل���ه 250000 كه متر نییه

گه رله گوندێكیشدا بێت.

15 ملیۆن دینار بۆ ڤێستیڤاڵی وه رزشی خوێندنگاكانی سلێمانی خه رجكراوه و ته نها کچان به شداریان پێده کرێت

كاتێك گوێ له به رپرسانی

په روه رده ده گرین واهه ستده كه ین

ئێمه له سه ر مانگ وانه ده خوێنین

هه ندێک له وانه كان خه یاڵین الی فێرخوازان

به شداری هه ندێک خوێندکار له فیستیڤاڵی سااڵنه ی خوێندنگه کانیاندا فۆتۆ: ئه رشیف

پێویسته حكومه ت ئاوڕی جدی بداته وه له

ڤیستیڤاڵه كان و گۆڕه پان و

مه یدان و یارییه جۆربه جۆره كان و خزمه تی زیاتری

وه رزش بكات له خوێندنگاكاندا

Page 17: ژماره 377

17 (377( سێشه ممه 2013/5/14 تایبه‌ت

بەئارەزوو ویستی خۆی بۆ بەرژەوەندی تایبەتی بەکاریدەهێنێت نەک بەخواستی زۆرب���ەی خەڵک���ی کە ئ���ەوان خاوەن دەوڵەتەکەن. ئەم دیاردەیە لەزانس���تی خاوەندارێتی بەجودابون���ی ئابوری���دا دەکرێ���ت پێناس���ە لەبەڕێوەب���ردن The separation of ownership)تیۆریە ئ���ەم .)from management Oliver( دەگەڕێت���ەوە بۆ ولیەمس���نیئابوریناس���ی )Eaton Williamsonئەمریکی کە لەس���اڵی 2009دا خەاڵتی نۆبێلی پێبەخش���را. زۆر بەکورتی ئەم تیۆری���ە ئ���ەوە دەستنیش���ان دەکات ک���ە ئەگ���ەر کۆمپانیایەک ی���ا کارێک کەس���ێکی دی بەڕێوەی بب���ات لەبری خاوەنەک���ەی، ئ���ەوا ب���ۆ بەرژەوەندی خۆی بەکاریدەهێنێت نەک بەخواس���تی خاوەنە ڕاستەقینەکەی. لەمەڕ کێشەی لێکچوانێکی دەوڵەت���دا، پلەوپای���ەی زۆر نزیك هەیە لەنێ���وان بەکارهێنانی دەوڵەت و بەڕێوەبردن���ی کۆمپانیایەک. ل���ەڕوی یاس���اییەوە دەوڵ���ەت موڵکی خەڵک���ەو دەبێ���ت هەم���و تواناکان���ی لەخزمەت���ی خەڵکدا بێت. لەڕاس���تیدا دیکەوە کەس���ێکی لەالیەن دەوڵ���ەت بەڕێوەدەچێ���ت کە ڕەنگە ڕاس���تەوخۆ لەالی���ەن خەڵکەک���ەوە )خاوەنم���اڵ( دەوڵ���ەت وەی���ا هەڵبژێردرابێ���ت بەڕاس���تەوخۆ خ���ۆی داینابێ���ت بەبێ پرسکردن بەخەڵک. لێرەدا بەرژەوەندی بەڕێوەبەر بەرژەوەن���دی خاوەنم���اڵ و ڕەنگ���ە جوت نەب���ن و دژبەی���ەک بن. خاوەن دەوڵ���ەت )کۆمپانیا( دەیەوێت هەمو تواناکان���ی دەوڵەت بۆ خزمەتی ئەو بەکاربهێنرێت و قازانج و سامانەکانی بۆ ئ���ەو خەرج بکرێت. لەالیەکی ترەوە پیاوەکانی دەوڵ���ەت )بەڕێوەبەرەکان( لەفرس���ەت دەگەڕێ���ن دزی لێبک���ەن و موڵک و س���امانەکانی ب���ۆ بەرژەوەندی

خۆیان بەکاربهێنن. هەلومەرج���ی ڕەخس���اندنی هەل بۆ گەندەڵیکردن لەڕوانگەی ئەم تیۆریەوە دەگێردرێتەوە بۆ نایەکس���انی زانیاری واتە، .)asymmetric information) )agent( بەڕێوەب���ەر یا بەکرێگی���راوزانیاری تەواوی لەب���ارەی کارەکەیەوە خاوەنموڵ���ک لەکاتێک���دا هەی���ە ئ���ەو زانیاریان���ەی نیەو )principal)رەنگە بەئاس���انیش دەستی نەکەوێت. هەربۆیە، بەکرێگیراو ئەم نایەکس���انیە بەکاردەهێنێ���ت و خ���ۆی بەقازانج���ی کارەکەی نهێنێکانی پێیبکرێ���ت هەتا لەخەڵک���ی دەش���ارێتەوە. دوەم مەرج ک���ە هان���ی گەندەڵ���ی دەدات نەبونی سیستەمێکی دادگایی بەهێزە. ئەمەش وادەکات ک���ە بەکرێگی���راو تەنان���ەت ئەگەر ئاش���کراش ببێت لەدادگاییکردن دیکە کارتێکەرێک���ی نەس���ڵەمێتەوە. ک���ە وادەکات بەکرێگی���راو نەترس���ێت پش���تیوانی هەبون���ی لەئاش���کرابون سیاسی و کۆمەاڵیەتیە. لەهەندێ حاڵەتدا ناترسن لەدادگاییکردن گەندەڵکارەکان چونکە پشتیوانیەکی سیاسی بەهێزیان بۆ خۆیان دابینک���ردوە. ئەم حاڵەتەی دوایی زۆر باوە لەواڵتە گەشەکەرەکاندا کە سیس���تەمی سیاس���ی تێیاندا زاڵە بەسەر سیس���تەمی دادگایی. لەهەندێ دەوروبەری گەندەڵکار دیکەدا حاڵەتی کارەک���ەی خۆی پ���ڕدەکات بەخەڵک و کەس���انی الیەنگری خۆی ک���ە نهێنی گەندەڵێکان���ی بپارێزن. بۆ ئەوەش ئەو بازنە خەڵکەی دەوری خۆی بەهێزبێت بەردەوام پاداش���ت و چاکەیان بەسەردا

دەبەخشێنێتەوە.ئ���ەم ناکۆکی بەرژەوەندی���ە لەنێوان خاوەنموڵک و بەڕێوەبەردا چارەس���ەری خ���ۆی هەیە هەرچەندە چارەس���ەرەکە بنەبڕی گەندەڵی ناکات. لەکۆمپانیادا، ولیەمسن ڕای وایە پێویستە بەڕێوەبەر بکرێ���ت خۆش���ی بدرێت���ێ پش���کی بەخاوەنموڵ���ک بۆی���ە چ���ی دی دزی لێن���ەکات و لەیەکنزیکبونەوە دروس���ت دەبێ���ت لەنێ���وان بەرژەوەن���دی ئەوو بەرژەوەندی خاوەنموڵکە ئەس���ڵێکەدا. لەم���ەڕ کێش���ەی دەوڵەت���دا بەتایبەت لەکوردس���تاندا ئەم کێش���ەیە بەس���ێ ڕێگ���ە کەمدەکرێت���ەوە: )1( ڕێگ���ەی پەروەردەیی و هٶشیارکردنەوە. پێویستە خەڵک زیات���ر هۆش���یاربن بەدیاردەی گەندەڵی و بەدیاردەیەکی ش���ەرمئاوەرو ئابڕوب���ەری بناس���ن بۆ ئ���ەوەی ناوی گەندەاڵن بزڕێنن. لەالیەکی تریش���ەوە زۆر لەدەوڵ���ەت بکەن ن���اوی گەندەاڵن بخەنە لیستی ڕەشەوەو چی دی کاری بەڕێوەبردنی���ان نەدەنێ. لەهەمانکاتدا، پێویس���تە هەڵمەتی دژایەتی گەندەڵی س���ەرەتاییەوە لەقوتابخانەکان���ی

دەستپێبکرێت و گەندەڵی و دەوڵەمەندبون لەسەر حیسابی دەوڵەت بەدیاردەیەکی ناحەزو ناپەسەند لەقەڵەمبدرێت. )2( پێویستە دەستی یاس���ا بەهێزبکرێت و کەس���ێکدا هەمو لەگەڵ لێپیچین���ەوە بکرێت کە لەدەوڵەتدا دەوڵەمەند دەبێت. لێبەدەر لێپیچینەوەش کەس���ی ئ���ەم نەکرێت. ئەو بەرپرس���یارەی کە تاکە کارێک���ی لەدەوڵەتدایەو دەبێتە خاوەن کۆش���ک و تەالرو چەندەها س���ەیارەی بکرێت و دادگایی پێویس���تە گرانبەها، رێ و شوێنی س���امانەکەی بدۆزرێتەوە. (3( پێویستە سیستەمی باجی داهات (income tax( بەپێێ تواناو پێویست پەیڕەو بکرێت لەکوردس���تاندا. ئەمەش بۆ ئەوەی دی���اردەی نامۆیی بەرەبەرە کەمبکرێت���ەوەو بەرپرس���یار بکرێت���ە

خاوەنماڵ و بەڕێوەبەر. دوەم: هۆکاری سیاسی نەشیاو

حیزب���ە فەرمانڕەواکان���ی ئێس���تای کوردس���تان حیزبی سەردەمی شۆڕش و س���ەرکردەکانیان پێش���مەرگایەتین. دەوڵەت���ەوە کارکردن���ی لەپرۆس���ەی پێنەگەیش���تون و ئەزمونی بەڕێوەبردنی کاری دەوڵەتیان نی���ە. بۆیە کارەکانی دەوڵ���ەت وەک کاروب���اری هێ���زو لقی پێش���مەرگایەتی دەبەن بەڕێوە. ئەوان متمانەی سەرەکیان لەسەر ئەندامەکانی خۆیان���ە. هاوڕێیانی���ی حیزب���ەکان و هەربۆیە پۆس���ت و پلەوپایەی دەوڵەتی کە پیش���ەی پس���پۆڕانە دەبەخشنەوە پێش���کەوتوو ئەندامان���ی بەس���ەر ئەگەر وە حیزبەکانیاندا دۆس���تەکانی هەرکەس���یش نەمێنیت ئەوا پۆستەکان دەدرێ���ت بەک���وڕو کچی دۆس���تەکانی خۆیان تەنانەت ئەگەر یەکەمجاریشیان بێت کە کاری دەوڵەتی بکەن. زۆربەی جار ئەم کەس���انە هیچ پس���پۆڕیەکی هیچ لەکاربەڕێوەبردندا نیەو تایبەتیان

شارەزاییەکیان نیە.لەدەوڵەت���دا پۆس���ت چونک���ە

ش���ارەزایی و پێ���وەری بەپێ���ی ش���ێوە ئەم وەرنەگیراوە، کارامەی���ی کاربەخش���ینەوەیە دیادرەی وەفاداری و بەپیاوبون بۆ کەس���ی دیکە دروس���ت دەکات لەکۆمەڵدا. ئەو بەرپرس���یارەی کارەکەی بەهۆی دۆستێکەوە وەرگرتوە ئەو مەمنونی چاوەخ���وارو هەمیش���ە کەس���ەیە. هەربۆی���ە کاربەخش���ینەوە ئام���رازی دەبێت���ە حاڵەت���ەدا ل���ەم

خەڵ���ک و الیەنگر کڕێ���ن. دەرئەنجامە ناپەس���ەندەکەی ئەم���ەش دی���اردەی بەمافیاکردن���ی کاروبارەکانی دەوڵەتەو ڕێخۆش���کردنە بۆ دروستکردنی پێگەی The(ئیس���راحەت و لەبار ب���ۆ خۆیانcreation of comfort zone(. زۆربەی خەڵکی کوردس���تان ئێس���تا بەئاشکرا دەزان���ن چی بەرپرس���یارێک پیاوی یا سەر بە چ کەس���ێکی ترە. ئەم شێوە ڕێخۆش���دەکات دروس���تکردنە پێگ���ە ب���ۆ گەندەڵییەک���ی مافیایان���ە. واتە ئەگەر خۆی گ���ەورە بەرپرس���یارێکی گەندەڵ بێت هەوڵ���دەدات چواردەوری خۆی ب���دات بەدەس���تەیەکی گەندەڵ. لەهەلومەرجێکی ئاوادا گەندەڵەکان نەک هەر هاورێکانی خۆیان دەپارێزن بەڵکو

بوار بۆ گەندەڵییان دەڕەخسێنن.لەدەوڵەتێک���ی ئاوادا، بەرپرس���یاری گەندەڵ بەئاس���انی دەرناکرێت چونکە ئەویش نهێنیەکانی دۆس���تە نزیکەکانی خۆی دەزان���ێ و ئەگەر بکەوێت ئەویش خەڵک���ی دیکە بەدوای خۆی���دا دەبات )وت���ەی ئەگەر بکەوم ت���ۆش بەدوای خۆم���دا دەب���ەم چەکێک���ی کاریگەرە دەوڵەتی(. لەپۆس���تی بەدەرکردن دژ توانای ئ���اوادا دەوڵ���ەت لەحاڵەت���ی دەرکردن���ی کەس���ی گەندەڵی نامێنێت لەتی���وری دەوڵەت���ە ش���ێوە .ئ���ەم گەش���ەکردنی ئابوری���دا پێیدەگوترێت )Predatory State( دەوڵەتی ڕاوکەر. لەئەم ج���ۆرە دەوڵەتەدا پلەوپایە بۆ

خۆدەوڵەمەندکردن دەبێتە باو.بەسیاس���ەتکردنی لەکوردس���تاندا بردنەڕێوەی بەسیاسی لەبری دەوڵەت دەوڵەت دەرئانجامی زۆر ناپەس���ەندی لێدەکەوێتەوە. یەکێک لەو دەرئانجامانە گەندەڵیە. بەکەلتورکردنی بەباوکردن و باوکردن���ی گەندەڵی لەوەو س���ەرچاوە هەڵدەگرێ���ت ک���ە کەس���ێک نامێنێت لەکۆمەڵ���دا کەس���ێکی زۆر گەن���دەڵ لەدەوروبەرو ش���ارو گەڕەکەکەی خۆی ئاوادا، لەکۆمەڵگەیەک���ی نەناس���ێت. گەندەڵی نابێتە جێگەی ش���ەرمەزاری و زۆرب���ەی بەپێچەوان���ەوە، ڕس���وایی. گەندەاڵن شانازی بەدەستکەوتەکانیانەوە دەک���ەن و خۆی���ان بەکەس���ی زیرەک و لێهاتوو پیش���اندەدەن. بەکەلتورکردنی گەندەڵییش س���ەرچاوە لەئاساییکردنی لەژینگەیەکی وەرئەگرێت. گەندەڵیەوە کەس���ێک هەمو گەندەڵدا کۆمەاڵیەتی واسیتەو فێڵکردنی الدەبێت بەڕەفتارێکی ئاسایی و قبوڵکراو. خولیای دۆزینەوەی ڕاپەرێنێ���ت کارێ���ک ک���ە کەس���ێک لەدەزگایەکی دەوڵەتیدا دەبێتە کێشەی هەرەگەورەی خەڵکی واڵت. لێرەش���دا چین���ی زەحمەتکێش و هەژارەکان دەبن بەقوربان���ی چونکە ئەوان بەئاس���انی

دەستیان ناگاتە پیاوی گەورە. گەندەڵ���ی بەکەلتورکردن���ی ترسناکەو دیاردەیەکی لەکوردس���تاندا نیە. ئاس���ان کارێک���ی بنەبڕکردن���ی بەیاس���ا جێگیر کەلتوری بەداخ���ەوە کەلتوریش ڕیشەکێشکردنی ناگۆردرێت کاتی زۆری دەوێ. کاتێک نەوەیەکیش بەکلتورێک���ی ناحەز گۆش���کرابێت زۆر چاکس���ازی بەربەرەکان���ی بەتون���دی دەکات و دەستبەرداری دەستکەوتەکانی خ���ۆی نابێت. بۆیە سیاس���ەتمەدارانی کوردستان دەبێت بیر لەپەروەردەکردنی نەوەیەکی هۆش���یار بکەنەوە لەواڵتداو هەڵمەتی بیرۆکەی دژە گەندەڵی ببەنە

بەرنامەی قوتابخانەکان و فێرگەکان.جگە لەبەفێڕۆبردنی سامانی گشتی و زیانبەخش���ین بەپێش���کەوتنی ئابوری واڵت، گەندەڵی مەترس���ی س���تراتیجی ئاین���دەی لەس���ەر هەی���ە گ���ەورەی کوردس���تان. بەش���ێوەیەکی ک���ورت، مەترس���یەکان لەمان���ەی خ���وارەوەدا

بەدیدەکرێن:یەکەم: پەروەردەبونی نەوەیەک کە بڕوای بەس���ەرکردەکانی خۆی نیە. ئەو نەوەیە س���ەرکردەکانی خۆی بۆی نابن بەنمون���ە )Role model( کە چاویان

لێبکەن.دوەم: بەردەوامب���ون و درێژەدان���ی بەسیاس���یکردنی گەندەڵ���ی و دامودەزگاکانی دەوڵەت چینی پسپۆڕو لێهات���وی کورد پەراوێ���زدەکات و گەلی ک���ورد لەش���ارەزاترین ڕۆڵەکانی خۆی شارەزایانی پس���پۆڕان و بێبەشدەکات. گەل���ی ک���ورد پێیان ئاس���انتر دەبێت لەواڵتان���ی بیانیدا کاربک���ەن و زۆربەی جاریش ل���ەو واڵتان���ەدا ڕێ���ز لەکارو

شارەزاییەکانیان دەگیردرێت.سێیەم: هەرچەندە مافی ڕەوای گەلی کورد پەیوەندی بەشێوەی بەڕێوەبردنی دەوڵەتەوە نیە بەاڵم خراپ بەڕێوەبردنی

دەوڵەتی کوردی لەباشوری کوردستان نمونەیەکی باش نادات بەبەشەکانی دی کوردستان و دوژمنەکانی کورد ئەم تانەو کەموکوڕییانە بەخراپی بەکاردەهێنن دژ بەبزوتنەوەی ئازادیخوازی گەلی کورد.

چوارەم: گەندەڵ���ی یەکڕیزی ماڵی توێژەکانی یەکێت���ی چی���ن و ک���وردو کوردس���تان لەم���ەڕ کێش���ە گش���تی و چارەنوسس���ازەکاندا الواز دەکات. لە م ڕوەوە، گەندەڵ���ی خەڵکی گەنج و تازە پێگەیش���تو بێئومێ���د دەکات و وای���ان لێدەکات کە خۆی���ان بەخاوەنی واڵت و پاش���ەڕۆژی نەزان���ن. پەرتەوازەکردنی توێژەکانی میللەت تێکۆشان بۆ کێشە ڕەواکەی الواز دەکات و ڕێخۆشدەکات بۆ

ڕەوکردنی گەنجان بۆ هەندەران.جیهانیی���ەوە، ل���ەڕوی پێنج���ەم: گەندەڵ���ی ناوبانگ���ی گەل���ی ک���وردو دەکات و بەدن���او دەس���ەاڵتدارانی دەیانخات���ە ڕیزی واڵت���ان و دەوڵەتانی ناتوانرێت هەرچەندە ناسەرکەوتوەوە. Failed(نازناوی دەوڵەتی سەرنەکەوتوSate( لەحکومەتی کوردستان بنرێت، کێش���ە ڕەواکەی گەلی کوردو قەوارەی قوربانیەکان���ی زۆر ل���ەوە زیات���رە کە

بەدناو بکرێت. لەکۆتاییدا پێویستە دوبارەبکرێتەوە کە لەم قۆناغەدا، دامەزراندنی دەوڵەتی نەتەوەی���ی Nation State(( ئەبێ���ت ئامانج���ی س���ەرەکی دەس���ەاڵتدارانی لەباشوری کوردستان. کوردستان بێت دیاردەی گەندەڵی بناغەی س���تراتیجی ئەم دەوڵەتە الواز دەکات و پێشینەیەکی خراپ دروس���ت دەکات ب���ۆ نەوەکانی داهات���و. هەروەها پێویس���تە گەندەڵی بەدوژمنێکی سەرس���ەختی ئەو ئامانجە لەقەڵەم بدرێت و تێکۆش���انیش دژ بەم دیاردە ناحەزە بەکەمتر لەتێکۆش���انی پێش���مەرگایەتی و گیانبازی گەلی کورد هەژمار نەکرێ���ت. گومانی تێدا نیە کە ڕەوا دەوڵەتیکی دەستپاک کێشەیەکی

لەجیهاندا بەهێزتر دەکات.

Dr Latif Wahid Principal Lecturer inEconomicsUniversity of Westminster, London, [email protected]

هەرێمی کوردستان لەماوەی نۆ ساڵی بنچینەیی زۆر گۆڕانێک���ی ڕاب���وردودا بەسەردا هاتوە. لەپڕێکداو لەماوەیەکی زۆر کورت���دا، پارەیەک���ی زۆر رژاوەتە س���ەرچاوەی کوردس���تانەوە. ئابوری پارەک���ە وەک هەم���و ک���ەس دەزانن لەداهاتی نەوتەوەیە نەک لەپێشکەوتنی ئابوریەوە. ئەم ڕاس���تیە خۆی لەخۆیدا بوەتە مایەی کۆمەڵێ کێشەی ئابوری و ئابوری���ەوە، ل���ەڕوی کۆمەاڵیەت���ی. داهاتێکی زۆر کە س���ەرچاوەکەی یەک کەرت���ی ئابوری بێ���ت ڕەنگ���ە ببێتە مای���ەی پوکانەوەو پاشەکش���ێ وە یا گەشەنەکردنی کەرتەکانی دیکەی ئابوری واڵت. شیکردنەوەی کارتێکەری ئابوری داهاتی نەوت لەسەر کەرتەکانی دیکەی ئاب���وری بابەتی ئەم وتارە نیە. ئەوەی کارتێکەرەکانی لێرەدا باس���ە جێگەی ئ���ەم لەپ���ڕ دەوڵەمەندبونەیە لەس���ەر

شێوەی حوکمڕانی لەکوردستاندا. کێش���ەی داهاتی نەوت بەشێوەیەکی بێش���ومارو لەپڕێکدا پێشینەی لەواڵتی زۆریت���ردا هەیەو ش���تێکی ن���وێ نیە لەجیهان���دا. لەمێ���ژەوە ئابوریناس���ان لەم���ەڕ پیش���انداوە نیگەرانیی���ان هەبونی س���ەرمایەیەکی زۆر لەدەس���ت سیاس���ەتمەداراندا بەتایبەت لەواڵتێکی گەش���ەنەکردودا کە یاسای لێپرسینەوە دەوڵەتی الوازبێت. دەستەواژەی تێیدا ک���رێ )Rentier State( بەکارهێنراوە بۆ ئەو دەوڵەتانەی کە بەش���ێوەیەکی س���ەرەکی پشتدەبەس���تن بەداهات���ی

سامانە سروشتیەکان. یەکێک لەکاردان���ەوە ناخوازیارەکانی گەندەڵ���ی ک���رێ دەوڵەت���ی (Corruption( و س���ەروەت و س���امان Embezzlement of( بەفیڕۆدان���ە نێودەوڵەت���ی پێناس���ەی .)fundsپلەوپایەی بەکارهێنانی گەندەڵ���ی بۆ پێسپێردراوی گش���تیە بۆ بەرژەوەندی تایب���ەت. واتە کەس���ێک پلەوپایەی دەوڵەت���ی بەکاربهێنێت بۆ بەرژەوەندی تایبەتی خۆی. هەبونی سامانێکی زۆر لەژێردەستی سیاسەتمەدارو بڕیاردەراندا هەمیش���ە بوارو هەلی ڕەخس���اندوە بۆ گەندەڵ���ی. ئەڵبەتە پێویس���تە لێرەدا بگوترێ���ت کە ه���ەر هەبونی س���امانی سروش���تی زۆر مەرج نی���ە ببێتە هۆی پەیدابونی گەندەڵ���ی. بۆ نمونە واڵتی نەروی���ج و بەریتانی���او ئەمریکا نەوتیان زۆرەو دی���اردەی گەندەڵییان تێدا زۆر

کەمترە لەواڵتانی دیکەی جیهان.پێویستە لێرەدا ئەوە دوپاتبکەینەوە ک���ە گەندەڵی زۆر جۆری لەیەکجیاوازی هەی���ە. ب���ۆ نمونە بەرتی���ل وەرگرتن و بەفیڕۆدانی سامانی نەتەوەیی و واسیتەو گەندەڵی گەورەی پرۆژەکانی دەوڵەتی. دەژمێردرێن بەگەندەڵ���ی هەم���و هتد ئابوری کۆمەاڵیەتی و کارتێکەری بەاڵم لەیەکجیاوازیان هەیە. بەهەمان شێوە، گەندەڵی لەئاس���تی جی���اوازدا ئەنجام دەدرێت. بۆ نمونە، ئاستی زۆر نزم کە زۆربەی جار بەهاکەشی کەمەو هەربۆیە کارتێکەری ئابوری و کۆمەاڵیەتی کەمی هەیە. ئاس���تێکی ت���ری گەندەڵی کە زۆر مەترس���یدارە ئاس���تی دەوڵەتییە، بەواتە لەئاس���تی دەوڵەتی و پرۆژەکانی دەوڵەتدا گەندەڵی هەبێت. کارتێکەری ئاستی ئەم گەندەڵیە بەپێی قەوارەکەی زۆر زیان بەخش���ە. لەڕوی پانتاییەوە گەندەڵی ئەش���ێ لەئاستی تاکەکەسدا باڵوبێت و پ���ەرش و واتە بمێنێت���ەوە. ئەشی گەندەڵی سیستەمیش بێت. واتە هەمو دامودەزگاکانی دەوڵەت بگرێتەوەو گش���تگیرییەکی ت���ەواوی هەبێت. ئەم ش���ێوە گەندەڵیە لەهەمو ش���ێوەکانی تری گەندەڵی مەترس���یدارترەو ئەگەر گەندەڵی سیس���تەمی دادگاو یاساشی زۆر ئ���ەوە چارەس���ەری گرتبێت���ەوە

گراندەبێت.گەندەڵ���ی گش���تی بەش���ێوەیەکی خان���ەی ئەکەوێت���ە لەکوردس���تاندا س���ەرکردە سیس���تەمیەوەو گەندەڵی سیاسیەکانی حکومەت نکۆڵی لێناکەن. بۆیە دەستنیش���انکردنی سەرچاوەکانی گەندەڵی لەکوردستاندا هەوڵێکە لەپێناو

دژایەتیکردن و کەمکردنەوەی.سەرچاوەکانی گەندەڵی لەکوردستاندا دەگەڕێت���ەوە بۆ ه���ۆکاری جۆراوجۆر. هەندێکیان کەلتوری و مێژوین و هەندێکی

تریشیان سیاسین.

یەکەم: دیاردەی نامۆبونی زۆربەی خەڵک بەدەوڵەت

وەک ئاش���کرایە گەل���ی ک���ورد زۆر ب���وەو دەوڵەتانی لەمێژەوە بێدەوڵەت هەمیش���ە کوردس���تانیش داگیرکەری زۆڵ���م و زۆریان لەخەڵک ک���ردوە. ئەم ڕاستیە مێژوییە لەناخی کەسی کورددا نەرێی خراپ و بیرەوەریەکی هەس���ت و بەجێهێ���اڵوە. دەوڵ���ەت هەم���و کات بەس���ەریدا بوەو خەڵک ل���ەدەرەوەی س���ەپێندراوە. خەڵکی ک���ورد لەکۆندا حەزیانکردوە مەڕوماڵداری و کشتوکاڵی خۆی���ان بکەن و دەوڵەت���ی ڕۆم و تورک عەجەم نەدا بەسەریاندا. لەچەرخەکانی کۆندا، کوردەکان نەویستویانە عەسکەر ب���دەن و نەخوازی���اری چاک���ەو فەڕی دەوڵەتەکانی دەوروبەریش���بون. بۆیە دەوڵەت هەمیش���ە نامۆ ب���وە بەناخی تاکەکەسی کورد. ئەم دیاردە دەرونیە وایکردوە کە کەس���ی ک���ورد دەوڵەت و دەس���گاکانی بەموڵکی خۆی نەزانێت. لێرەدا پێویس���تە ئەوە بەبیربهێنینەوە کە لەواڵتانی پێش���کەوتودا ئەم دیاردە هۆکەش���ی الوازە زۆر ناخوازی���ارە دەگەڕێت���ەوە بۆ دو هۆی س���ەرەکی: یەکەم: تاک لەواڵتانی پێش���کەوتودا باج دەدا بەدەوڵەت و باج س���ەرچاوەی سەرەکی بودجەی دەوڵەتە. بۆیە دروست بەکارهێنانی سامانی دەوڵەت خواستی زۆربەی خەڵکەو لەسەر بنا غەی ئەوەش دەنگ���دەران لەهەڵبژاردن���ی گش���تی و ش���ارەوانیدا دەنگ بەنوێنەرانی خۆیان دەدەن. بۆیە زۆربەی خەڵكی لەواڵتانی خۆیان بەموڵکی دەوڵەت پێشکەوتودا دەزانن. بەداخەوە خەڵکی لەکوردستاندا باج نادەن و ئەو پەیوەندیە ڕاستەوخۆو ئۆرگانیکەی���ان نیە لەگەڵ س���ەروەت و سامانەکانی دەوڵەتدا. دوەم: لەواڵتانی پێش���کەوتودا یاس���ای دژ بەگەندەڵی زۆر بەهێ���زەو هیچ کەس���ی لێ بەدەر ناکرێت. کەس���ێک کە گەندەڵی لەسەر س���اغببێتەوە نەک هەر ئابڕوی دەبرێت بەڵکو دادگایی دەکرێت و بەسزای خۆی دەگەیندرێت. لێرەدا پێویستە بگوترێت کە میدیای ئازاد لەواڵتە پێشکەوتوەکاندا هێندە ئاب���ڕوی خەڵکی گەندەڵ دەبەن کە دەوڵەت ش���ەرم دەکات خۆی بکات

بەخاوەنیان وەیا ڕایانبگرێت. دەرئەنجامی دیاردەی نامۆیی زۆربەی خەڵک���ی کورد بەدەوڵ���ەت ئەوەیە کە ئەگ���ەر کەس���ێک پلەیەک���ی دەوڵەتی بلوێت، ب���ۆی گ���ەر دەس���تبکەوێت و

گەندەڵی.. دوژمنی سەرەکی ناوخۆی کوردستاند. لەتیف کەریم واحید

لەژینگەیەکی کۆمەاڵیەتی

گەندەڵدا هەمو کەسێک واسیتەو

فێڵکردنی الدەبێت بەڕەفتارێکی

ئاسایی و قبوڵکراو. خولیای دۆزینەوەی

کەسێک کە کارێک ڕاپەرێنێت

لەدەزگایەکی دەوڵەتیدا

دەبێتە کێشەی هەرەگەورەی خەڵکی واڵت

حیزبە فەرمانڕەواکانی

ئێستای کوردستان حیزبی سەردەمی

شۆڕش و پێشمەرگایەتین سەرکردەکانیان

لەپرۆسەی کارکردنی دەوڵەتەوە

پێنەگەیشتون و ئەزمونی

بەڕێوەبردنی کاری دەوڵەتیان نیە بۆیە کارەکانی دەوڵەت وەک

کاروباری هێزو لقی پێشمەرگایەتی دەبەن بەڕێوە

گەندەڵی یەکڕیزی ماڵی کوردو

یەکێتی چین و توێژەکانی

کوردستان لەمەڕ کێشە گشتی و

چارەنوسسازەکاندا الواز دەکات لەم ڕوەوە گەندەڵی

خەڵکی گەنج و تازە پێگەیشتو بێئومێد

دەکات و وایان لێدەکات کە خۆیان

بەخاوەنی واڵت و پاشەڕۆژی نەزانن

Page 18: ژماره 377

تایبه‌ت(377( سێشه ممه 2013/5/14 18

Application Developer / Programmer Job description: Application developers translate software requirements into workable programming code and maintain and develop programs for use in business. They often work as part of a team with other IT professionals, such as software engineers and systems analysts, and write programs according to their specifications. They may also work on generic products or for individual clients providing bespoke solutions.

Typical work activities: The principal function of an applications developer is to make computers perform specific tasks, based on the client's specifications.

Activities typically include: •establishingadetailedprogramspecificationthroughdiscussionwithclients; •clarifyingwhatactionstheprogramisintendedtoperform; •breakingdownprogramspecificationintoitssimplestelementsandtranslatingthislogicintoaprogramminglanguage; •workingaspartofateam,whichmaybeestablishedpurelyforaparticularproject,towriteaspecificsectionoftheprogram; •combiningallelementsoftheprogramdesignandtestingit; •testingsampledata-setstocheckthatoutputfromtheprogramworksasintended; •conductingtestingandinstallingtheprogramintoproduction; •reactingtoproblemsandcorrectingtheprogramasnecessary; •adaptingtheprogramtonewrequirements,asnecessary; •writingdetaileddocumentationfortheoperationoftheprogrambyusersandcomputeroperators; •Updating,repairing,modifyinganddevelopingexistingsoftwareandgenericapplications.

Education / QualificationsThe ideal candidate we are looking for, has knowledge in the following key areas: A. Java SE development B. Java EE development C. Client / server programming D. Relational database programming E. Knowledge of either ASP, PHP, JSP And JavaScript F.Universitydegreeofhigher G. At least 3yearsexperienceinprogramming H.UMLdesignandimplementationisabonus I. C/C++/C# is a bonus J.AnyoracleorMicrosoftcertificationscanbecountedtowardsthequalificationsincaseuniversitydegreeisunavailable

To apply, send your updated resumé to:

[email protected] [email protected]

ئا: ئاوێنه

به ڕێوه به ری فه مانگه ی داواكاری گشتی سلێمانی د. فه رهاد حاته م

له سه ر لێبوردنه گشتیه كه ی سه رۆكی هه رێم دیواری بێده نگی ده شكێنێت و ده ڵێت "من پێموایه ده ركردنی ئه و

لێبودرنه گشتییه جگه له مساوه مه ی سیاسی و داخستنی مه له فه كان

هیچ پاساوێكی دیكه به دیناكه م بۆ ده ركردنی ".

له مانش���ێتی ئاوێن���ه رۆژنام���ه ی ژم���اره ی هه فته ی پێش���وو راپۆرتێكیدا كوردس���تان په رله مان���ی " ده ڵێ���ت به رپرس���ی به ئۆپۆزیسیۆنیش���ه وه دۆس���ییه كانی له داخس���تنی یه كه م���ه له هه مان كه له راپۆرتێكیش گه نده ڵی "، باڵوكرای���ه وه و دو له الپ���ه ڕه ژم���اره په رله مانتارانی فراكسیۆنی كوردستانی و له خۆیانده كردو داكۆكییان ئۆپۆزیسیۆن كه موكوڕییه كانیان خسته سه ر سیسته می یاس���ایی ، به ڕێوه به ری داواكاری گشتی س���لێمانی د. فه ره���اد حاته م له س���ه ر به تایبه تی په رله مانتاران و قسانه ی ئه م سه رۆكی فراكس���یۆنی كوردستانی هاته ئاراس���ته ی وه اڵمدانه وه یه كی ده ن���گ و

ئاوێنه كردوه تا بۆی باڵوبكرێته وه .له وه اڵم���دا د. فه رهاد ده ڵێت " به ڕێز )س���ۆزان ش���یهاب( باس له وه ده كات كه گوای���ه له هه ر مێژویه ك بێت مه له فی گه نده ڵكاران ده توانرێت زیندوبكرێته وه ، هه روه ها باس���ی له وه ك���ردوه كه گوایه له هی���چ جێگه ی���ه ك داواكاری گش���تی داوای له په رله مان نه كردوه كه ئاگاداری هه ندێ له و مه له ف و كه سانه بێت و نابێت لێبوردنی���ان بۆ ده ربچێ���ت، وه له هیچ

یاداشتێكدا ئه مه یان باس نه كردوه .

هه روه ها ده ڵێت ئه گه ر ئه مڕۆ به هۆی یاسای لێبوردنی گشتییه وه دۆسێیه كانیان دابخرێت ئه وا داواكاری گش���تی جارێكی تر ده توانێت مه له فه كه زیندوبكاته وه ؟! هه روه ه���ا به ڕێز )حه مه س���عید حه مه عه لی ( ئه ندامی فراكسیۆنی یه كگرتو له و چاوپێكه وتن���ه دا ڕایگه یاندوه ، كه گوایه هه روه ها ناگرێته وه ؟! گه نده ڵی یاساكه به ڕێ���ز )په یم���ان عیزه دی���ن( ئه ندامی له فراكس���یۆنی په رله مانی كوردس���تان گ���ۆڕان ڕایگه یاندوه ، ك���ه گوایه هه مو تاوانه كانی به هه ده ردانی سامانی گشتی له چوارچێوه ی ئیستس���ناكان بو، به اڵم دواتر ده ستكاری كراوه له لیژنه كان؟!".

داواكاری فه رمانگ���ه ی به ڕێوه ب���ه ری گش���تی س���لێمانی به چه ن���د خاڵێك " یاس���ایی و بابه تیانه " وه اڵمیانده داته وه و له خاڵی یه كه میاندا" 1- دیاره الی هه موان ئاشكرایه كه یاس���ای لێبوردنی گشتی له په رله مان���ی كوردس���تانه وه ده رچوه ، به اڵم ئه وه ی جێی سه رس���وڕمانه ئه گه ر ئه وه دا له گ���ه ڵ فراكس���یۆنه كان هه مو نه بون به و شێوه یه په سه ندبكرێت، ئه ی پێمان ناڵێن چۆن په سه ندكرا؟! یاخود ئه گه ر تۆزێك بگه ڕێینه وه بۆ بنه ماكه ی ، ئای���ا حیكمه ت چی ب���و له ئاماده كردنی پڕۆژه یاسای لێبوردنی گشتی ، وه ئایا هیچ الیه نێ���ك هه ی���ه لێكۆڵینه وه یه كی دیراس���ه كردنی ب���ۆ كردبێ مه یدان���ی جه دوای یاسایی و كۆمه اڵیه تی ، له كاتێكدا له س���اڵی 2007 یاسای لێبوردنی گشتی ده رچوه له كوردستان؟! كه من پێموایه جگه له مس���اوه مه ی سیاسی و داخستنی مه له ف���ه كان هی���چ پاس���اوێكی دیك���ه

به دیناكرێ".د. فه رهاد حاته م له خاڵی دوه مدا ده ڵێت "به پێی ماده ی چوار له یاس���اكه ، جگه هه ڵهاتوه كان و تۆمه تباره له دۆس���ییه ی

ئه و تاوانان���ه ی كه ئه چێته چوارچێوه ی ئه و تاوانانه ی كه ئیستسنائین له یاسای لێبوردن���ی گش���تی كه له م���اده ی )6(ی یاس���اكه دا دیاریك���راوه ، لێبوردنه كه س���ه رجه م تۆمه تبارانی ت���ر ده گرێته وه به مه رجێ���ك تاوانه كه پێ���ش ده رچونی بڕیاره كه ئه نجامدرابێت، له گه ڵ كۆمه ڵێ مه رجی تر كه له یاساكه دا هاتوه ، ئه وه ی مه به ستمانه لێره دا ده ستنیشانی بكه ین كه زۆربه ی دۆس���ییه كانی گه نده ڵی كه دارایی چاودێ���ری دیوانی به ڕاپۆرت���ی گه نده ڵ���ی الیه نه كان���ی ب���ه وردی زۆر دیاریكردوه ، ماده كان���ی )340 ، 341( له یاس���ای س���زادانی عێراقی به سه ریدا ئه سه پێ له كاتی سه لماندنیدا، كه ئه و دو ماده یه ش بێگومان ناچێته چوارچێوه ی ئیستسنائه كانه وه ، كه به شێوه ی حه سری هاتون، وه به پێی یاس���ا دو بنه ما هه یه

ده ڵێ )اإلستثناء اليجوز التوسع فيه( )ال إجتهاد في مورد النص(.

له خاڵی سێهه میشدا هاتوه " سه رۆكی فراكس���یۆنی كوردس���تانی له قسه كانیدا ب���اس له زانیارییه كی یاس���ایی س���ه یرو س���ه مه ره ده كات، كه گوای���ه داواكاری گشتی ده توانێت ئه و مه له فانه جارێكی تر زیندوبكاته وه ئه گه رچی به ر یاس���ای لێبوردنی گشتی كه وتون، له م باره یه وه ده ڵێی���ن ئه م زانیارییه جگه له وه ی هیچ بنه مایه كی یاس���ایی و واقع���ی نییه وه بگره پێچه وانه ی ماده ی )4(ی یاس���ای لێبوردن���ه گش���تییه كه ی په رله مانه كه به ده نگ���ی زۆرین���ه ی فراكس���یۆنه كه ی به ڕێزی���ان ده رچ���وه ، كه تێی���دا هاتوه ڕێكاری یاسایی به شێوه یه كی هه تاهه تایی یاخود یه كجاری )توقف االجراءات القانونية بش����كل نهائي( ده رهه ق به س���ه رجه م ئه و ده یانگرێته وه یاساكه كه تۆمه تبارانه ی پێچه وان���ه ی هه روه ه���ا ڕاده گیرێ���ت، م���اده ی )300 ، 301( له یاس���ای بنه ما دادگه ریی���ه س���زاییه كان/ قان����ون اصول المحاكم����ات الجزائي����ة ژم���اره ی )23( ی س���اڵی 1971ی هه موارك���راو، كه باس ل���ه وه ده كات به هیچ ش���ێوه یه ك نابێت جارێكیتر ڕێكاری یاسایی به لێكۆڵینه وه یاخود دادگاییك���ردن بگیرێته به ر دژی تۆمه تبارێك كه ڕێكاری یاس���ایی له دژی ڕاگی���راوه و به ش���ێوه یه كی كۆتایی هه تا هه تایی، به اڵم له گه ڵ ئه مانه ش���دا ئێمه سوپاس���ی به ڕێزیان وه كو یاسادانه رێك ده كه ین ئه گه ر زانیاری یاس���ایی تازه ی الب���و خزمه ت���ی زیندوكردن���ه وه ی ئه و

مه له فانه بكات پێمانببه خشێ؟!".دكتۆر فه ره���اد باس له خاڵی چواره م به م ش���ێوه یه ده كات"به ڕێز س���ه رۆكی فراكس���یۆنی كوردس���تانی له قسه كانیدا ئه وه ش���ی خستوه ته ڕو، كه گوایه له هیچ

یاداشتی گش���تی داواكاری جێگه یه كدا بۆ په رله مانی كوردس���تان پێش���كه ش نه كردوه ، لێره دا ئێمه به بیری به ڕێزیان دێنینه وه كه له به رواری 2012/5/28 كه هێشتا یاساكه پرۆژه بو ده نگدانی له سه ر نه درابو ئێمه یاداشتی خۆمان ئاڕاسته ی لیژنه ی یاس���ایی په رله م���ان كردوه ، كه ناچار وێنه یه ك له و یاداشته وه كو خۆی باڵوده كه ین���ه وه ، كه به كورتی باس���مان له وه ك���ردوه وه داوامانكردوه كه ماده ی (340 و 341( كه دو بڕگه ن له یاس���ای سزادانی عێراقی ئه چنه خانه ی گه نده ڵی كارگێڕی و ژمێریارییه وه به تایبه تی ئه گه ر ده رئه نجام س���امانی گش���تی به هۆیه وه توشی به هه ده ردان ببێت، داوامانكردوه ئیستسنائه كانه وه ، چوارچێوه ی بخرێنه وه بۆ ئه و مه به سته ش نمونه ی دۆسییه ی (400( قه ره وێڵه یی و دۆسییه ی به رنامه ی وشكه س���اڵی له پارێزگای س���لێمانیمان

هێناوه ته وه ".نابراو ده ڵێت "هه روه ها ڕێگه چاره یه كی تریش���مان وه كو به دیل دیاریكردوه كه وشه یه ك بۆ بڕگه ی 2 له ماده ی شه شه م له یاساكه زیادبكرێ ئه ویش وشه ی )یان ئابوری هه رێم(، واته ئیستسنائه كه به م شێوه یه ی لێبێت )الجرائم الماسة بأمن االقليم الداخلي أو الخارجي( بكرێ به )الجرائم الماسة بأمن أو إقتصاد االقليم الداخلي أو الخارجي(".

داواكاری فه رمانگ���ه ی به ڕێوه ب���ه ری گش���تی س���لێمانی ده ڵێت"ئه وه ی جێی س���ه رنج بو دوای ئه وه ی ئه م یاداش���ته وێنه ی درا به س���ه رجه م فراكسیۆنه كان، كه ته نانه ت به ته له فونیش په یوه ندیمان كردوه كه چی به رپه رچدرایه وه و ئێستاش بێئاگایی خۆیان پیشانده ده ن و دادگاكان و داواكاری گش���تی تاوانبار ده كه ن، به اڵم كه یاسایه ك به جێبه جێكردنی به چی ؟! په رله مان ده ریكردوه ؟! وه ئه وه ی جێی

داخه ئه وه یه كه به ته نها )وشه یه ك(؟! ڕێگه ده گیرا له داخس���تنی سه رجه م ئه و دۆس���ییانه كه چه ندی���ن ملیۆن دۆالری به هه ده ردراوه ، تێدایه له سامانی گشتی ئه م���ه ش پش���ت به ڕاپۆرته كانی دیوانی

چاودێریی دارایی".له كۆتاییدا نابراو جه خت له سه ر ئه وه ده كات���ه وه كه جه ماوه ری كوردس���تان ئ���اگاداری ئه وه بن كه ئ���ه وان چه ندین س���اڵه له هه وڵی ئه وه دان ئ���ه و ده زگایه كارابكرێ���ت و چه ندی���ن پرۆژه یاس���ایان ئاماده كردوه ، ب���ه اڵم كه س ئاماده نییه

گوێیان لێبگرێ، به تایبه تی په رله مان.

پوخته یه كی ئه و یاداشته ی كه سه رۆكی داواكاری گشتی سلێمانی ، فه رهاد

حاتم له رێكه وتی 28-5-2012 ئاراسته ی لیژنه ی یاسایی په رله مانی كوردستانی

كردوه

تیای���دا هاتوه " ئ���ه و تاوانان���ه ی كه ته نها)ئیختالس و به وه زیف���ه وه تایبه ته ره ش���وه ( نیه ، به ڵكو چه ندین تاوانی تر هه یه كه ئه گه رچی ره شوه و ئیختالسیش نی���ه ، به اڵم له ئه نجام���دا زیانی گه وره ی به ئابوری هه رێم گه یاندوه كه به چه ندین

ملیۆن دۆالر مه زه نده ده كرێت.زۆربه ی ئه و تاوانانه ی كه له راپۆرته كانی دیوانی چاودێریی داراییدا هاتون، ماده ی (340و341( له یاس���ای سزادانی عێراقی ژماره 111ی ساڵی 1969 ی هه مواركراو به س���ه ریدا ئه س���ه پێ ، نمونه ش له سه ر ئه م حاڵه ته كه یسی نه خۆشخانه ی 400 وشكه س���اڵی به رنامه ی قه ره وێڵه ی���ی و له س���لێمانی كه چه ندین ملیۆن دۆالری تی���ادا به فیرۆدراوه . بۆی���ه داوا ده كه ین بڕیاره كه به شێوه یه ك دابڕێژرێت كه ئه و

جۆره تاوانانه به ر لێبوردن نه كه ون.

ده رکردنی لێبوردنی گشتی

جگه له مساوه مه ی سیاسی و داخستنی

مه له فه كان هیچ پاساوێكی دیكه

به دیناكرێ

داواكاری‌‌گشتی‌:‌په‌رله‌مانمان‌ئاگاداركرده‌وه‌‌ئه‌گه‌ر‌ئیستسنای‌تێنه‌كه‌ن‌دۆسییه‌ی‌‌)400(‌قه‌ره‌وێڵه‌یی‌و‌به‌رنامه‌ی‌‌وشكه‌ساڵی‌‌داده‌خرێن

بۆ‌به‌ڕێز/‌رۆژنامه‌ی‌‌ئاوێنهده رباره ی مانشێتی رۆژنامه ی ئاوێنه ژماره 376 له 2013/5/7 به ناونیشانی "په رله مانی كوردس���تان به ئۆپۆزسیۆنیش���ه وه به رپرس���ی یه كه مه له داخستنی

دۆسیه كانی گه نده ڵی (به و حوكمه ی من له لیژنه ی یاسایی په رله مانم و به وردییش ئاگاداری ئه و بابه ته م

ئه م رونكردنه وه یه مان هه یه له سه ر مانشێت و بابه تی ناوبراو.1- ئۆپۆزسیۆن له په رله مان ده ستی هه بوبێت له داخستنی دۆسیه ی گه نده ڵی ،

هه واڵه كه دوره له راستی و هیچ بنه مایه كی یاسایی و راستی تێیدا نیه .2- پێمانخۆشه له كاتی باڵوبونه وه ی هه واڵی له م جۆره دا كه تیایدا مه به ستتان له ش���كاندنی چه ند كه س���ێك بێت رۆژنامه نوس لێكۆینه وه و وردبینی له بابه ته كه ب���كات. چونكه ئه وه ی ئه و ژماره ی رۆژنامه ی ئاوێنه ئاماژه ی پێداوه ته ش���هیرو

تۆمه ت به خشینه وه یه .3- راستی بابه ته كه ئه وه یه كاتێك گفتوگۆی یاساكه ده كرا له په رله مان به ڕێز دكتۆر )فه رهاد ( له داواكاری گشتی سلێمانی په یوه ندی پێوه كردین و داوای كرد ئه و بابه ته ی ئه و كه سانه ی ماڵی گشتیان به هه ده رداوه نه یانگرێته وه له دڵسۆزیی خۆشی چه ند بڕیارێكی دادگای پێداین منیش الی خۆمه وه بردمه لیژنه ی یاسایی په رله مان وه كو فراكس���یۆنی گۆڕان داكۆكیمانكرد له وه ی ئه و كه سانه لێبوردن نه یانگرێته وه ئه گه ر به ڕێزیان وردتر به دواداچونیان بكردایه هه رگیز به م شێوه یه بابه ته كه یان نه ده نوس���ی ، من له بیرمه كه له دانیش���تنی ئه و رۆژه ی په رله ماندا هه س���تام وتم چ مه عقوله كه س���ێك 100 دۆالری ئیختالس كردبێت لێبوردنه كه نه یگرێته وه ، به اڵم كه س���ێك یه ك ملیۆن دۆالر زیانی به ش���ێوه یه كی ئه نقه ست له ماڵی ده وڵه تدا بێت بێبه خشین، به اڵم له كۆتاییدا بیروڕای ئێمه ده نگی نه هێنا

وه كو كه س و وه كو فراكسیۆن داكۆكی زۆرمانكرد، به اڵم به م شێوه یه بو.4- ئێم���ه باش له جیاوازی ئه ركانی ئه و تاوانانه ی به پێی ماده ی )315،316( ته كیفیان بۆ ده كرێت له 340 و 341 گه یشتوین، له راستیدا سامانی گشتی 340 و 341 هیچی كه متر نیه له ماده كان���ی 307 و 308 و315و316 زۆریش داكۆكیمان

له و بابه ته كرد.5- له كۆتایی���دا داواكاری���ن رۆژنامه به رێزه كه تان وردت���ر لێكۆڵینه وه له هه ر

بابه تێك بكات پێش باڵوكرنه وه ی زیان له كه س یاخود الیه نێك بدات.

بورهان ره شیدئه ندامی لیژنه ی یاسایی لیژنه ی پێشمه رگه

awene.com

www

Page 19: ژماره 377

(377( سێشه ممه 2013/5/14 19تایبه‌ت

بۆ‌چاپکردنی:

ئاوێنەەی

چاپخان

کتێب،‌گۆڤاررۆژنامه‌،‌نامیلکه

07701471518 )053(3210501)053(3210502 ئەنتیگۆن���ا دەڵێ���ت »ئەگ���ەر منداڵم

هەبای���ە، گەر مێردم بای���ە بکەوتایە و بەو چەش���نە بۆگەنی بکردبایە، دژ بە خواس���تی شار نەدەوەستام و ئەمەم بۆ نەدەکرد. ئەی چ بیروڕایەکە من ئاوها ڕەچاومک���ردوە و ملکەچی بووم؟ باش تێبگەن: گەر مێردم بمردایە، دەمتوانی ش���وو بەیەکێکی تر بکەم و منداڵم لێی ببێ. گ���ەر کوڕم لە مێ���ردی یەکەمم لەدەس���تبدایە، ل���ە مێ���ردی دووەمم ک���وڕم دروس���تدەکرد. ب���ەاڵم بەوەدا دایکم و بابم بوونەتە نیش���تەجێی گۆڕ. ئیت���ر هەرگیز برام نابێ���ت. ئەوە ئەو بڕوایەیە وام لێدەکات بە هیچ کەس���ی دیکەت نەگۆڕمەوە، ئەوەش���ە دەمکاتە گوناهب���ار لەبەر دی���دی کریۆن، ئەی بەشێکە ئەمە خۆشەویس���تم«. برای ل���ە دوا دیالۆگەکان���ی ئەنتیگۆنا، ئەم ڕس���تانە بۆ گۆتە ش���ۆکێکی گەورەن، ئەنتیگۆن���ا بە روون���ی دانی پیادەنێت کە ئەو بەرگری لە براکەی دەکات و لە ب���ەر هیچ هۆیەکی ت���ر نییە کە خۆی دەکاتە قوربانی. بەم قسانە ئەنتیگۆنا خۆی لە هەر پرەنسیپێکی ئەبستراکتی جیادەکاتەوە، ئەخالق���ی گەردون���ی و ئ���ەوەش کەس���ێکی وەک گۆت���ە زۆر دڵگران���دەکات کە ل���ە ئەنتیگۆنادا بۆ نوێنەرێک���ی گەردونی دەگەڕێت. گۆتە تێزەی خۆی لەسەر ئەوە دادەمەزرێنێت بەه���ا و نوێن���ەری ئەنتیگۆن���ا ک���ە بنەمایەکی گەردونییە، ئەو لە پێناوی بەرەنگاربوونەوەی کەس���ێکی زۆرداردا ئەو کارە دەکات و خواس���تی تایبەتی نییە، پش���ت خۆفیداکارییەکەیەوە لە بۆیە پێیوایە ئەو قس���انەی ئەنتیگۆنا ش���انۆنامەکەیان تێکداوە و لەگەڵ ئەو بنەما گ���ەورە و گەردونییەدا ناگونجێن کە دەب���وو ئەنتیگۆن���ا وەک ڕۆحێکی جوان بەرجەستەیبکات. جودیس باتلەر بە پێچەوانەی گۆت���ەوە، لەو دێڕانەوە دەس���ت ب���ە لێکدان���ەوەی ئەنتیگۆنا دەکات، ئ���ەوەی ب���ۆ باتل���ەر گرنگ و حەقیقیی���ە ئەم دی���وەی ئەنتیگۆنایە. ئەنتیگۆن���ا بە ڕوون���ی دەڵێت من ئەو

فیداکاریی���ە بەس ب���ۆ براکەم دەکەم و بۆ کەس���ی تری ناکەم، چونکە بە ڕای باتلەر، ئەنتیگۆنا حەزی لە پۆلینێکس ئ���ارەزووی ئارەزووەکان���ی ک���ردوە. حەرامن و ئەوەی وای لێدەکات بەوجۆرە بەرەو ڕووی مەرگ بروات عەش���قێکی گوناهبارانەیە بۆ پۆلینێکس، واتە ئەوەی پرەنس���یپێکی دەجوڵێنێت ئەنتیگۆنا ئەخالق���ی و بڵندی گەردون���ی نییە کە ڕێکی و تەبایی بۆ ن���او ئادەمیزادەکان بانگهێشتدەکات، بەڵکو بانگ و خرۆشی ئەنتیگۆنای زیناکارەکەیەت���ی. خوێنە باتل���ەر هەڵگری بەه���ا و نرخێک نییە ب���ۆ بە گش���تیکردن و »دەس���تبدەن گواستنەوە بۆ کەسانی تر« وەک ئەو لە کتێبی »خواس���تی ئەنتیگۆنا« دا دەڵێت. باتلەر لێ���رەدا بە روونی دژی هەندێک تەفس���یری فیمینستیانەش بۆ ئەنتیگۆنا دەوەس���تێتەوە، ئەنتیگۆنا بە درێژایی ش���انۆگەرییەکە ڕەفتارێکی ژنانەی نییە، هەتا ئامادە نییە جەستەی خۆی لە پێن���اوی دەس���تگیرانەکەیدا ژنانەیەی پەیوەندییە ئەو رزگاربکات و قەب���وول نییە بە جەس���تەی خۆیەوە، بەڕەنگاربوونەوەش���ی لەگ���ەڵ کریۆندا بەرەنگاربوونەوەیەکی باتل���ەر بە ڕای پیاوانە و نێرانەیە. هەڵبەت تەفس���یری وردەکاری ن���او دەچێت���ە باتل���ەر لێ���رەدا جێگای ک���ە قووڵتریش���ەوە باس���کردنی نیی���ە. بەاڵم ئ���ەوەی لە تەفس���یری الکان و باتل���ەردا گرنگ���ە، تێڕوانین���ی ئەنتیگۆنایە وەک تێکدەر، وەک فیگەرێک کە ڕام ناکرێت. لێرەدا ئەنتیگۆن���ا ڕەگەزێک���ی ئاژاوەگێڕە کە تەنیا مەترس���ی بۆ کریۆن نییە، بەڵکو ش���ڵەژانێکی گەورەتر دروس���تدەکات، شڵەژانێک تەنیا ئەوانە دروستیدەکەن کە نایانەوێت چارەنوسی خۆیان بدەنە دەس���ت کەس���ێک یان هێزگەلێکی لە خۆیان گەورەت���ر. ڕەنگە تێڕوانینێکی ک���ە وابخات���ە خەیاڵم���ان ڕوک���ەش ئەنتیگۆن���ا و ئۆدیس���ۆس دوو پۆڵ���ی پێچەوان���ەی یەکن، یەکێکیان نوێنەری عەقڵ���ی ئەنس���ترۆمێنتالە »عەقڵ���ی

کەرەس���تەیی« ک���ە هەم���وو فێڵێک دەکات زیندوو بێت و بژی و تیانەچێت، ب���ەاڵم ئەویتریان ب���ە پێچەوانەوە بە سەرسەختییەکی ش���ێتانەوە دەیەوێت بمرێت. لە راستیدا ئەم جیاوازییە تەنیا جیاوازییەکی ڕوکەش و نادروستە، چونکە بۆ ئەنتیگۆنا هەردووکیان ئۆدیسۆس و بابەت���ی ئارەزووی خۆی���ان دەگەڕێن، هەردوکیان هەموو ش���تێک دەکەن بۆ ئ���ەوەی بگەنە نیازی خۆی���ان، بەاڵم نیازی ئۆدیس���ۆس لەم دونیایە و نیازی ئەنتیگۆنا لەو دونیا، ئەو زیندووە و ئەم مردووە ... هەردووکیان دوو شاهیدی گەورەن، لەس���ەر ئەوەی مەحاڵ تەنیا وێنەیەکە سیستمی تێڕوانین و یاساکانی دەسەاڵت دروس���تیانکردوە و شکاندنی کاری نەکردە نییە. ناڕێکی بریتییە لە ئارەزوویەک کە لەگەڵ یاسای گشتی و لەگ���ەڵ خواس���تی هێزە گ���ەورەکان و تەبانایەتەوە، کۆنترۆڵدا سیستمەکانی واتە هەردووکیان دژی ئەو پرەنس���یپە ئیش���دەکەن کە پێیدەگووترێت ڕێکی، بااڵدەس���ت و یاس���ای پێیدەگووترێت خواس���تی بەهێزەکان.لەم���ڕوەوە هیچ جیاوازییەکی گەورە لە نێوان ئەنتیگۆنا و ئۆدیسۆسدا نییە. خواستی ئەنتیگۆنا و ئۆدیس���ۆس لە جەوهەردا یەک ش���تە گەیش���تن بە ش���تێک کە هێزگەلێکی یاس���اگەلێکی سەقامگیرتر و گەورەتر، س���ەپاوتر ڕێگرن لێی... هەردووکیان دوو نیش���انەن، دوو پەنجەرەن بەسەر دونی���ای دەرەوەی سیس���تم و واقع���ی پێ���دراودا دەڕوانن. جوان���ی ناڕێکیش هەمیشە لەوێوە دێت کە لەگەڵ واقعی پێدراودا، لەگەڵ پرەنس���یپە سەتحی و ئارەزوو و نیازە کلێشەیی و دووبارەکاندا ناتەب���ا دەوەس���تێتەوە. بۆی���ە لە دوا دەرەنجامدا، لەگەڵ هەموو تەفس���یرە جیاواز و دژەکان���دا، لەگەڵ هەموو ئەو ناتەبایانەدا ناچوونییەک و ڕوخس���ارە ل���ەوەدا بەش���دارن ک���ە خواس���تیان نوێنەرایەتیکردنی پرەنس���یپێکە کە لە ناو پرەنس���یپە گش���تییەکاندا جێگای

نابێتە.

جوانییەکانی‌ناڕێکی...‌پاشماوه‌

پیرۆزباییپڕ به دڵ پیرۆزبایی له كاكه هه ناس���ه ی كوڕمان ده كه ین، به بۆنه ی به ده ستهێنانی بڕوانامه ی به كالۆریۆس، له به شی ئینگلیزی

زانكۆی گه شه پێدانی مرۆیی ، هیوادارین له بڕینی قۆناغه كانی داهاتوی ژیانیدا به و چه شنه سه ركه وتوبێت.

د. شێركۆ عه بدواڵ، ئه میره محه مه د

ل���ەم گومانان���ەی ئ���ەو هەم���و هەنگاوان���ەی KCK و ئۆجاالن دەکرێت ئاش���تی پڕۆس���ەی لەبەرەوپیرچونی لەتورکیا، یەکسانە بەو تۆمەت و تەسک بینیانەی بۆ پارتی یەکێتی دیموکراتی PYD لەڕۆژئاوای کوردس���تان دەکرا، کە هەر لەس���ەرەتای شۆڕشی گەالنی سوریا، هێزەکانی باشوری کوردستان و پیالنگێڕی بەتۆم���ەت و دۆس���تانیان، ل���ەدژی PYD کەوتن���ە هەوڵدانەوە، ل���ەو هێزان���ە لەدواییش���دا زۆرێ���ک بەناچاری دەستبەردای هەوڵدانەکانیان بون و کەوتنە ژێر کاریگەری ڕاستینەی PYD و هێزو کاریگەرییەکانی. هەروەک لەئێستاش���دا دەبینی���ن لەڕۆژئ���اوای کوردس���تان لەپاڵ خەباتی چەکداری، خەبات���ی دیموکراتیانەی کۆمەاڵیەتی و سیاس���ی و دیبلۆماتی بەرەو پێش���ەوە چ���وەو س���ەرجەم چی���ن و توێژەکانی جڤاک بەڕێکخس���تن کراون و هێزەکانی نمونەیەکی ئاپۆیی بەهێڵی باوەڕمەند وەهایان پیشانی جیهان و ناوچەکە دا، کە پێش���تر وێنەی نەب���و. بەئاگابون بۆ ئێم���ە لەم کاتەدا لەنان باش���ترە، ڕزگاری و لەبزوتنەوەی تێنەگەیش���تن دیموکرات���ی گەل���ی ک���ورد لەباکوری هەڵەمان ئ���ەو توش���ی کوردس���تان KCK و PKK دەکات ک���ە پێمانوابێت

باش���وری کوردستان وەک خێڵەکانی جگ���ە لەچەک���داری ناتوان���ن هی���چ خەباتێکی دیکە بەرەو پێشەوە ببەن و ئۆجاالنیش وەک سەرخێڵەکان خودان باکگراوەندێکی بێ مەعریفەیە. ئەوەی پێویستە ئێمە ئاگاداری بین و چاومان لەسەری بێت ئەو خەباتە هەمەالیەنەیە کە ئێس���تا گەل لەباکوری کوردستان یەکالیەن و خۆسەرانە بەڕێوەی دەبات و ئاڤا دیموکرات ئ���ازادو کۆمەڵگایەکی دەکات. ل���ەم کاتەدا باک���ورو ڕۆژئاوا باش���ترین نمون���ەی بەرهەمی خەباتی ئەم تەڤگەرەن، پێم وایە لۆژیکی نییە کە تەنها هۆش و بیرمان لەم قۆناغەدا HPG لەسەر کش���انەوەی گەریالکانیبێ���ت لەباکوری کوردس���تان، چونکە دەکرێت لەکاتی پێویستدا بەشێوەیەکی نادی���ار ئ���ەو هێزانە جارێک���ی دیکە بچنەوە باکوری کوردس���تان، ڕاس���تە بەوتەی بەرپرس���انی دەوڵەتی تورکیا گەری���الکان تەنها لەش���اخەکان هەن، بەاڵم راس���تینەی بابەتەکە ئەوەیە کە گەری���الکان لەهەمو کوچ���ەو کۆاڵن و گەڕەکێکی ش���ارەکانی باک���ور هەن و هەمیش���ە ئامادەن، لەگەڵ ئەوەش���دا پرسیارێک الی زۆر کەس هەیە کە ئایا HPG لەدوای کش���انەوەی گەریالکانیچارەنوس���ی PKK بەکوێ دەگات؟!

من پێموایە لەئێس���تاوە سەرەتایەکی نوێ بۆ PKK و KCK دەستپێدەکات، PKK دەرفەتی باشتری بۆ دەڕەخسێت کە خەباتی ئایدیۆلۆژی و فکری بەرەو نزیکبونەوەی وێڕای ببات و پێش���ەوە زیاتر لەتەواوی پارچەکانی کوردستان، بیرو فەلسەفەو ئایدیۆلۆژیای ڕێبەرەکەی بگەیەنێتە گەالن���ی دیکەی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاس���ت، بەتایبەت ئ���ەو گەالنەی تاکو ئێس���تاش بندەس���تن، هەروەها KCK دەرفەت���ی زیاتری بۆ دەلوێ کە لەڕێگەی ئۆرگانەکانی ژێر چەتری خۆیدا زیات���ر کۆمەڵگە بەڕێکخس���تن بکات و بەئامانجە دیموکراتییەکانی بگات. کە ئێستا بەئومێدەوە باس لەو پڕۆسەیە بەبەهێزبونی پەیوەن���دی دەکرێ���ت، ئی���رادەی گەلی کوردو دروس���تبونی هاواڵتی ئازادەوە هەیە لەکوردس���تان، توانس���تی گەش���ەکردنی بەتایب���ەت ژنان���ی کورد، کە بەرادەیەکە ئێس���تا دیموکراتی و خەباتی ڕێبەرایەتی ژنان نەتەوەیی دەکەن لەکوردستان، ئەوەش وەرچەرخانێک���ی گرنگی کۆمەاڵیەتییە کە لەم���ەودوا کۆمەڵ���گا بەئەقڵیەتی پیاوساالری ئاڕاستە ناکرێت و سەرجەم پێکهاتەکانی کۆمەڵگا پێکەوە کۆشش دەک���ەن و کۆمەڵگایەک���ی دیموکرات و

یەکسان پێکدێنن.

PKK،‌دوای‌کشانەوەی‌گەریالکان...‌پاشماوه‌

یه كێتی���ی بڕیاردان���ی بێگوم���ان نیش���تمانیی كوردس���تان بۆ خس���تنه راپرس���یی پرۆژه ی ده ستوری هه رێمی كوردس���تانه وه ب���ه و ش���ێوه یه و به بێ قورس و بڕیارێكی الیه نه كان ته وافوقی كۆتایی له به یاننامه ی سه خته . چونكه كۆبونه وه ی ئه نجومه نی سه ركردایه تیی یه كێتی له ئه یلولی 2012 به ڕونی ئاماژه به پێویس���تیی گه ڕان���ه وه ی پ���رۆژه ی ده س���تور بۆ په رله مانی كوردس���تان و مادان���ه ی ئ���ه و هه مواركردن���ه وه ی پێویس���تییان به پێداچون���ه وه هه ی���ه

كراوه .ئه وه بێجگه له وه ی دواترله به یاننامه ی ده باش���انی كۆبون���ه وه ی هاوبه ش���ی جارێكی گۆڕان���دا یه كێت���ی و نێ���وان داوای گه ڕان���ه وه ی پرۆژه ی ده س���تور

بۆ په رله مان و س���ه رله نوێ كاركردنه وه به سیستمی په رله مانی كراوه . ئێستاش رای ره س���میی یه كێتی كه له سه ر زاری به رپرسانی بااڵیه وه راگه یه نراوه ئه وه یه كه له گه ڵ ئه وه ن ده ستور به ته وافوق و ره زامه ن���دی هه مو الیه ن���ه كان بخرێته

راپرسیی گشتییه وه .ئ���ه وه ی تێبین���ی ده كرێ���ت هه ردو یاس���ای هه مواركردن���ی حاڵه ت���ی س���ه رۆكایه تیی هه رێمی كوردس���تان و خستنه راپرس���یی پرۆژه ی ده ستوری به ب���ێ كوردس���تانه وه ، هه رێم���ی پش���تیوانی و ره زامه ندی���ی یه كێتی���ی نیش���تمانیی كوردس���تان ناكرێت بۆ ئه وه ی زه مینه ی یاس���ایی و ده ستوریی بارزانی مه س���عود كاندیدكردن���ه وه ی بۆ خولێكی تری س���ه رۆكایه تی خۆش

بكرێ���ت. ئ���ه وه ش به رپرس���یارییه كی گه وره و مێژویی له ره نگڕشتنی ئاینده ی سیاس���یی هه رێمی كوردستان ده خاته

ئه ستۆی یه كێتییه وه .ئێس���تا تۆپه ك���ه له گۆڕه پانی پارتی دیموكراتی كوردس���تاندایه كه كام له و یاخود هه ڵده بژێرێ���ت. رێگای���ه له دو رێ���گای س���یێه م به وه ی كه س���ه رۆك به و كۆتایی به خۆكاندیدنه كردن���ه وه ی مشتومڕه بێنێ ، هه روه ك فازیل میرانی پارتی سیاسیی مه كته بی س���كرتێری بۆ له لێدوانێكدا كوردستان دیموكراتی رۆژنامه ی ئه لشه رق ئه لئه وسه تی رۆژی 8ی ئایاری 2013 ده ڵێ : )كێ ده زانێ ؟ له وانه یه سه رۆك بارزانی به ڕاگه یاندنی كش���انه وه ی له خۆكاندیدكردن هه موان

توشی موفاجه ئه بكات(!.

پرسی‌كاندیدكردنه‌وه‌ی‌سه‌رۆك...‌پاشماوه‌

هه رێم س���ه رۆکی کاتێ���ک ده ب���ێ به رپرسی بااڵی هێزی سوپای واڵته وه ك که س���ێکی مه ده نی ئه و رۆڵ بگێرێت، گه ر هاتوو وه ك که س���ێکی پێشمه رگه یان س���ه ربازی ئه و رۆڵ���ه ی گێڕا ئه وا الس���ه نگی له نێوان باڵ���ی مه ده نی و باڵی س���ه ربازیدا دروس���ت ده بێت له کۆسیس���ته می واڵتدا. پاشان سه رۆک گرنگتری���ن په ره گرافی روونکردنه وه كه هاوواڵتیانی بۆ "دەمەوێت ده نوسێت: خۆشەویس���تمان ڕوون بکەم���ەوە کە من ن���ە داوای هەموارکردنی یاس���ای سەرۆکایەتیم کردووە و نە داوام کردووە ماوەی س���ەرۆکایەتی درێژ بکرێتەوە و یاخود رێگ���ەم بۆ هەموار بکرێت خۆم

بۆ ئەم پۆستە بپاڵێومەوە<.ل���ه م په ره گراف���ه دا س���ه رۆک پاش س���ه رنه که وتنی ئ���ه و هه واڵن���ه ی که ئاماژه ی پێ���ده كات، ده ڵێت، نامه وێت به و ش���ێوازنه ببمه وه سه رۆک. ئه وه ی مایه ی س���ه رنجه که ده نوس���ێت من نامه وێت >رێگەم ب���ۆ هەموار بکرێت خ���ۆم بۆ ئەم پۆس���تە بپاڵێومەوە<. به دی���دی من ئه م نیوه دێ���ره ده بێت ده س���توریش بگرێته وه. ب���ه و مانایه ئه گه ر ئامانج له تێپه راندنی ده س���تور ئه وه ی���ه که: رێگه هه م���وار بکرێت بۆ خۆپااڵوتن���ی س���ه رۆک، ئ���ه وا نابێت تێپه رێنرێت؛ چونکه سه رۆک ده ستور نایه وێ���ت رێگه ی بۆ هه م���وار بکرێت. به اڵم ئ���ه وه ی له پاش ئه م په ره گرافه دێت، ناوه رۆک���ی په ره گرافه که به تاڵ

ده كاته وه. س���ه رۆک جه خت له وه ده كاته وه که که "وەکو ش���ەخس ئامانجم پۆس���ت نییە، ئەم پێگەیە ئامرازێکە بۆ خزمەتی گەل و نیش���تمانم". ئ���ه م فه نتازیایه دژ به واقیعه له کاتێکدا س���ه رۆک بۆ درێژترین ماوه به جۆرێک له جۆره كان س���ه رۆک بووه. )وه ك مێژووی پاش

راپه ری���ن به خوێن���ه وه پێمان ده ڵێت که زۆرترین کورد له پێناوی پۆس���تی سه رۆکایه تیدا کوژراوه(. دیاره ده كرێت دیدی نه بوونی ئاره زووی پۆست وه ك باشه یه ك سه یربکرێت بۆ بوونی که سێک ل���ه پۆس���تدا؛ چونکه ئه گ���ه ر هاتوو که س���ێک له پۆس���تێکدا بوو، چونکه خه ونی ئه وه یه که له پۆسته كه دا بێت، پۆس���ته كه وه ک به دیهێنان���ی خه ونی خ���ۆی ته ماش���ا ده كات ن���ه ك وه ك لێپرسراویه ك. به اڵم مێژووی سه رۆکی هه رێم واقیعێکی ترمان پێده ڵێت. بۆیه ئه مه ش ده چێته خانه ی فه نتازیایهكی ت���ره وه. فه نتازی���ای ئ���ه وه ی که من خه ڵکه که مه وه الی���ه ن له ناچارکراوم له به ر بێ وێنه یی و تاقانه ییم بۆئه وه ی له م پۆس���ته دا بم، ئه گی���ان من وه ك خۆم هی���چ ئاره زوویه كم له م پۆس���ته نیه. هه رکاتێکیش له م پۆسته دا بووم ب���ه كارم هێناوه وه ك >س���ەنگەرێک گەلەکەم<. مافەکان���ی لە بۆبەرگری ئ���ه م فه نتازایایانه ی���ه ک���ه بنه م���ای قه یرانی به بن گه یش���توی گۆڕانکاریه ل���ه هه رێم. س���ه رۆک ده بێ���ت خه ڵك داوای لێبکات سه رۆک بێت. دیاره ئه م یاریه ده رونیه له کۆنفرانس���ی پارتیدا کاتێک س���ه رۆک بینی نموونه که یمان ئام���اژه ی به ئه وه دا که پۆس���ته كه ی ناوێ���ت، ئیتر دۆخێکی هیس���تیری له هۆڵه که دا دروس���ت بوو. ئه ویش له به ر دڵی هه موان ناچاربوو پۆسته كه قبوڵ فه نتازیای بنه م���ای ئه مه بکات���ه وه. سه رۆکه. س���ه رۆک ده یه وێت زۆرینه ی خه ڵک لێی بپارێنه وه که وه ك سه رۆک بمێنێت���ه وه، چونکه که س���ی تر نیه بتوانێ جێگه ی ئه و بگرێته وه. لێره وه س���ه رۆک، فه نتازیاکانی تاقانه یی و بێ داماوی بوون���ی و پێویس���ت وێنه یی، سه رجه م گه ل به بێ ئه و، ده بوژێته وه. فه نتازیان، ئه مانه ده زانێت س���ه رۆک

بۆیه ده بێت له رێگه ی ده س���ه اڵتیه وه زه مین���ه بۆ ب���ه واقیع بوونی���ان، به واقیع رووپۆشکردنیان بهێنێته ئاراوه. ئیتر له ئه نجامدا س���ه رۆک ده خوازێت >سەربەس���تانە و دوور ل���ە گوش���ار وملمالنێ حیزبییەکان< لە پۆستە که دا بپارێز)ێ(م<. گەلەکەم س���ەروەریی ئه م فه نتازیایه رێگری گه وره ی به رده م نه گۆڕانی سیسته می حکومداری هه رێمه له س���ه رۆکایه تیه وه ب���ۆ په رله مانی. ئا لێ���ره وه ده بێ���ت بگه رێین���ه وه بۆ ئ���ه و ئامۆژگاریه گرنگ���ه ی ژیژاک، که بۆ ئ���ه وه ی واقیع بگۆری���ن ده بێت له س���ه ره تادا فه نتازیاکان بگۆرین. هه تا س���ه رۆک ئ���ه م فه نتازیایانه یهه بێت و میدی���ا و ئه ندامان���ی حیزبه كه ی بۆی بکه ن به واقیع، ئه وا هه تا بێت قه یرانی سیس���ته می سیاس���ی هه رێم قووڵتر و قووڵتر ده بێت. هه تا بێت زیاتر و زیاتر له واقی���ع دوور ده که وێته وه. ئه گه ر ئێس���تا >دوای قوربانیدانێک���ی زۆری گەلەکەم���ان، کیانێک ل���ەم هەرێمەدا جێگیر ب���ووە<، باش���ترین خزمه تی ئ���ه م کیانه ئه وه یه که سیس���ته مێکی سیاسی سه رده میانه ی خه ڵك دۆستی، دیموکراسی هه بێت. ده ستاوده ستکردنی ده س���ه اڵت بنه مای ئه م دۆخه یه. بۆیه گه وره تری���ن خزمه تێک که س���ه رۆکی ئێس���تای هه رێ���م به م کیان���ه بیکات ئه وه یه ک���ه بنه ماکانی دیموکراس���ی زیات���ر بچه س���پێنێت، به س���ه پاندنی بنه مای ده ستاوده ستکردنی ده سه اڵت. ئه مه ش له رێگای نکوڵیکردنه وه نابێ. حوکمرانی وه ك >سیستەمی رسته ی ل���ە هەرێم���دا س���ەرۆکایەتی نییە<، یه کێکه له م نکوڵیه ترس���ناکانه. گه ر سه رۆکێک راسته وخۆ هه ڵبژێردرا ئه وا سیس���ته مه كه س���ه رۆکایه تیه. پاشان نکوڵیه كان درێژه پێده كیشێ که هه موو سه رچاوه که یان له فه نتازیاکانه وه یه.

فه‌نتازیاکانی‌سه‌رۆکی‌هه‌رێم:‌...‌پاشماوه‌

ونبون* ناسنامه یه كی ژووری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )عبدالمجید محمدامین عثمان( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه

بۆ پرسگه ی ئاوێنه.* ناسنامه یه كی ژووری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )محمد محمد عزیز( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی

ئاوێنه .* باجێكی زانكۆی سلێمانی �� به شی كۆمه ڵناسی ونبوه به ناوی )به یان عادل حمه سعید( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه

بۆ پرسگه ی ئاوێنه .* باجێك���ی زانكۆی س���لێمانی �� به ش���ی ئه ندازی���اری ئاودێری ونبوه به ن���اوی )زانیار عمر علی ( هه رك���ه س دۆزییه وه

بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه.* مۆڵه تێكی )ناوی باخ(ونبوه به ناوی )صالح محمد امین( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه.

* ده فته رێكی نه خۆشی درێژخایه نه كان ونبوه به ناوی )امینه لطیف صاڵح( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه .

Page 20: ژماره 377

بانگه واز بۆ چه ند پڕۆژه یه ك له ناوچه ی هه واری شار

J01193_FREE PLATE_Extension Awena_NP_20x30_Hor_ADs_OL.pdf 1 4/14/13 6:20 PM

ریکالم

ریکالم

"مه الیی" یه "نوێكان"!‌‌‌خه‌اڵت‌عومه‌ر

به‌ر‌له‌نه‌خۆش���كه‌وتنی‌‌به‌واده‌یه‌كی‌‌زۆر،‌دو‌هه‌ڵوێس���ته‌م‌له‌زاری‌‌تاڵه‌بانی‌‌بیستوه‌.‌یه‌كێكیان‌ئه‌وه‌یه‌،‌یه‌كێتی‌‌له‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌‌داهاتودا‌لیس���تی‌‌سه‌ربه‌خۆی‌‌ده‌بێت.‌ئه‌ویتریشیان‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌،‌یه‌كێتی‌‌له‌گه‌ڵ‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان‌قۆناغی‌‌هه‌ماهه‌نگی‌‌كار‌

پێڕه‌و‌ده‌كات.بڕیاری‌‌لیس���تی‌‌س���ه‌ربه‌خۆ‌به‌چاوه‌ڕواننه‌كراوو‌مه‌حاڵیش‌س���ه‌یرده‌كرا،‌به‌اڵم‌هه‌ر‌كه‌مه‌كته‌ب���ی‌‌سیاس���ی‌‌یه‌كێتی‌‌به‌فه‌ڕمی‌‌ئه‌و‌هه‌ڵوێس���ته‌ی‌‌راگه‌یاند،‌راس���ته‌وخۆ‌

له‌بۆرسه‌ی‌‌سیاسی‌‌كوردستاندا‌پشكی‌‌ئه‌و‌حیزبه‌‌بۆ‌هه‌وراز‌هه‌ڵكشا.به‌اڵم‌هه‌رزو‌ده‌نگێك،‌به‌پێداگرتن‌له‌سه‌ر‌دروشمی‌‌"پاشكۆیه‌تی‌‌بۆ‌پارتی‌"‌هه‌موانی‌‌نائومێدكردو،‌هیچ‌واتادارییه‌كی‌‌بۆ‌بونی‌‌لیس���تی‌‌سه‌ربه‌خۆی‌‌یه‌كێتی‌‌نه‌هێشته‌وه‌.‌خۆ‌كاتێك‌كۆبونه‌وه‌ی‌‌دوه‌می‌‌نێوان‌یه‌كێتی‌‌و‌گۆڕانیش‌له‌مه‌ڕ‌رێكه‌وتنی‌‌"ده‌باشان"‌په‌كخرا،‌ئیتر‌ئه‌و‌پرس���یارانه‌ی‌‌وه‌اڵمه‌كانی‌به‌كردار‌به‌رجه‌سته‌‌ده‌بو،‌كۆن‌ده‌بون‌و‌ئه‌وه‌ی‌‌ده‌بوه‌‌پرس���یاری‌‌نوێ‌‌و‌ئاراسته‌ی‌‌هه‌ندێك‌له‌سه‌رانی‌‌یه‌كێتی‌‌ده‌كرا‌ئه‌وه‌بو‌ك���ه‌،‌داخۆ‌بۆچی‌‌زیاد‌له‌پێویس���ت‌به‌الی‌‌موقه‌ده‌س���كردنی‌‌هاوپه‌یمانیه‌تی‌‌پارتی‌‌

دایده‌تاشن‌؟!‌)گوایا‌بۆ‌پول‌و‌پله‌و‌پۆستیان‌نیه‌و،‌سیاسه‌ت‌ده‌كه‌ن(هه‌ر‌ئه‌مانه‌‌نه‌بون‌كاتێك‌ره‌خنه‌‌له‌سیاسه‌تی‌‌بچوكاندنی‌‌یه‌كێتی‌‌و‌گه‌وراندنی‌‌پارتی‌‌ده‌گیرا،‌له‌پاش���مله‌و‌به‌بێ‌‌ئه‌وه‌‌بۆ‌جارێكی���ش‌به‌ده‌نگی‌‌به‌رز‌توانیبێتیان‌ره‌خنه‌ی‌‌لێبگرن،‌ئۆباڵی‌‌هه‌مو‌ش���تیان‌ده‌نایه‌‌ئه‌س���تۆی‌‌تاڵه‌بانی‌،‌كه‌چی‌‌ئێس���تا‌خۆیان‌

هاوپه‌یمانیه‌تی‌‌له‌گه‌ڵ‌پارتی‌‌به‌موقه‌ده‌س‌سه‌یر‌ده‌كه‌ن!كه‌‌ئۆباڵی‌‌هه‌مو‌هه‌ڵه‌كان‌له‌ئه‌ستۆی‌‌تاڵه‌بانیه‌،‌ئێوه‌‌هیچتان‌پێ‌ڕاست‌ناكرێته‌وه‌،‌باش���ه‌‌ئه‌ی‌‌كه‌‌تاڵه‌بانی‌‌ده‌س���ت‌ده‌كات‌به‌چاكردنه‌وه‌ی‌‌هه‌ڵه‌كان،‌ئه‌وس���ا‌ئیشی‌‌ئێوه‌‌ئه‌وه‌ی���ه‌‌پێڕه‌وی‌‌ڕاس���تكردنه‌وه‌ی‌‌بكه‌ن،‌یان‌ئینجا‌ئێ���وه‌‌تێكیبده‌ن‌و،‌به‌ر‌

به‌ڕاستكردنه‌وه‌ی‌‌هه‌ڵه‌كان‌بگرن؟!‌به‌ڕاست‌ئێوه‌‌له‌سه‌ر‌چ‌دینێكن؟!سیاس���ه‌تی‌‌لیس���تی‌‌س���ه‌ربه‌خۆو‌هه‌ماهه‌نگی‌‌كار‌له‌گه‌ڵ‌هێزه‌‌سیاسیه‌كانی‌‌تری‌‌وه‌كو‌گۆڕان،‌پوخته‌ی‌‌پڕۆگرامی‌‌سیاس���ی‌‌كاری‌‌یه‌كێتییه‌،‌به‌ر‌له‌قۆناغی‌‌ناساغیی‌‌تاڵه‌بانی‌.‌به‌هه‌مو‌پێوه‌رێكیش‌سیاس���ه‌تێكی‌‌دروس���ته‌.‌نازانم‌له‌نێو‌شاگرده‌كانی‌‌و‌له‌وانه‌ی‌‌ئه‌گه‌ر‌تاڵه‌بانی‌‌نه‌بوایه‌،‌هه‌رگیز‌به‌خه‌ونیش‌به‌م‌پله‌و‌پایه‌یه‌‌نه‌ده‌گه‌یشتن،‌له‌پای‌‌چییه‌‌دژی‌‌ئه‌م‌سیاسه‌ته‌‌ڕاده‌وه‌ستن؟‌هێشتا‌تاڵه‌بانی‌‌له‌ژیاندا‌ماوه‌و‌له‌نێو‌ده‌س���تی‌‌په‌روه‌ردگاردایه‌،‌خیانه‌تی‌‌لێده‌كه‌ن؟!‌كاركردن‌به‌ته‌كنیكی‌‌دژاندنی‌‌یه‌كتر‌گه‌مه‌ی‌‌بازاڕی‌‌مامه‌ڵه‌ی‌‌سیاسه‌تی‌‌حیزبیه‌و،‌هه‌ندێك‌به‌ته‌نها‌بۆ‌پاساوی‌‌هه‌ڵوێستی‌‌خۆیان‌به‌كاریده‌هێنن.‌ئه‌گینا‌ئه‌م‌سیاسه‌ته‌‌نوێیه‌ی‌‌یه‌كێتی‌‌دژی‌‌پارتی‌‌نیه‌.‌بگره‌‌ده‌ش���ێت‌بۆ‌پارتی‌‌وانه‌یه‌كی‌‌باش‌بێت،‌ئه‌گه‌ر‌له‌وه‌‌بگات‌كه‌‌بارودۆخی‌‌حوكمڕانی‌‌له‌هه‌رێم‌به‌جۆرێكه‌،‌چیتر‌ته‌نانه‌ت‌ش���ه‌ریكه‌‌ستراتیژییه‌كه‌ش���ی‌‌پێی‌‌قبوڵناكرێت.‌چونكه‌‌ئه‌گه‌ر‌بارودۆخه‌كه‌‌هه‌روا‌ب���ڕوات‌و‌ئه‌م‌هه‌ڵبژاردنانه‌ش‌له‌به‌رده‌مدان،‌وه‌كو‌ئه‌وانه‌ی‌‌ڕابردو‌بن‌و،‌دواتری���ش‌حكومه‌ت‌و‌په‌رله‌مان‌به‌هاوپه‌یمانی‌‌نێوان‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتی‌‌پێكبهێنرێته‌وه‌،‌ئه‌وا‌پێویس���ته‌‌هه‌موان‌ئه‌و‌ڕاستیه‌‌له‌به‌رچاوبگرین،‌كه‌‌ئه‌م‌

هه‌ڵبژاردنانه‌‌ده‌بنه‌‌دواهه‌مین‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌‌به‌ر‌له‌وه‌رزی‌‌شۆڕش!یه‌كێتی‌‌هه‌نگاوێكی‌‌گرنگی‌‌ناوه‌،‌بۆ‌دواوه‌‌بگه‌ڕێته‌وه‌‌ئه‌وا‌له‌نێو‌به‌رداش���ی‌‌پارتی‌‌و‌ئۆپۆزیس���یۆندا‌ورد‌ورد‌ده‌هاڕدرێت.‌بۆ‌پێشه‌وه‌ش‌هه‌نگاوێكی‌‌تر‌بنێت،‌ده‌توانێت‌ده‌روازه‌یه‌كی‌‌گه‌وره‌‌به‌س���ه‌ر‌خۆی‌‌و‌واڵته‌كه‌ش���دا‌بكاته‌وه‌.‌به‌وه‌ی‌‌سه‌راتاسازییه‌ك‌پێڕه‌وبكات،‌بۆ‌س���ه‌رله‌نوێ‌‌دامه‌زراندنه‌وه‌ی‌‌ئه‌زمونی‌‌هه‌رێم.‌به‌و‌ش���ێوه‌یه‌ی‌‌ببێته‌‌پارس���ه‌نگی‌‌ته‌رازوی‌‌هاوكێشه‌ی‌‌نێوان‌هه‌مو‌ئه‌و‌لیس���تانه‌ی‌‌كه‌‌به‌ڕێژه‌ی‌‌جیاجیا‌هه‌ڵب���ژاردن‌ده‌به‌نه‌وه‌.‌له‌گه‌ڵیان���دا‌هه‌ماهه‌نگی‌‌بۆ‌ئه‌وه‌‌بكات،‌ت���ا‌حوكمڕانیه‌تی‌‌له‌هه‌رێمی‌‌كوردس���تاندا،‌ئیراده‌ی‌‌گه‌ل‌و‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌نیشتمان‌و‌نه‌ته‌وه‌‌به‌رجه‌سته‌‌بكات.‌بۆ‌پێڕه‌وكردنی‌‌ئه‌م‌سیاس���ه‌ته‌‌دروس���ته‌،‌ئیتر‌پارتی���ش‌ناتوانێت‌رێگریی‌‌له‌یه‌كێتی‌‌بكات،‌ئه‌وه‌ی‌‌رێگره‌‌ئه‌و‌ده‌نگه‌‌ناسازه‌یه‌،‌كه‌‌له‌ناو‌یه‌كێتییه‌وه‌،‌به‌پارتی‌‌ده‌ڵێ���ت:‌ئێمه‌‌له‌ئێوه‌‌پارتیترین.‌نه‌خێر‌ئێم���ه‌‌"مه‌الیی‌"ین‌و،‌له‌وه‌ش‌زیاتر‌به‌ردی‌‌بناغ���ه‌ی‌‌قوتابخانه‌ی‌‌"مه‌الییه‌‌نوێكان"‌جێگیر‌ده‌كه‌ین!‌به‌ڕاس���ت‌ئێوه‌‌له‌س���ه‌ر‌چ‌

دینێكن؟!

نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729

[email protected]کوا‌لێکۆڵینەوەی‌یاسایی‌لەخوێنی‌سۆرانی‌مامە‌حەمە،‌عەبدولستار‌تاهیر،‌سەردەشت‌عوسمان

خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د

به‌رێوه‌به‌رایه‌تی‌‌گشتی‌‌وه‌به‌رهێنانی‌‌سلێمانی‌‌بانگه‌واز‌ده‌كات‌بۆ‌چه‌ند‌پڕۆژه‌یه‌كی‌‌گرنگ‌و‌ستراتیژی‌‌له‌ناوچه‌ی‌‌هه‌واری‌‌شار‌كه‌ده‌بێته‌‌گه‌وره‌ترین‌ناوچه‌ی‌‌سه‌وزایی‌‌له‌سه‌رتاسه‌ری‌‌عیراق���دا‌كه‌‌روبه‌ره‌ك���ه‌ی‌‌مه‌زنده‌‌ده‌كرێت‌به‌‌)400(دۆنم،‌له‌ناو‌ئه‌م‌روبه‌ره‌‌س���ه‌وزاییه‌‌

فراوانه‌دا‌چه‌ندین‌چاالكی‌‌ئه‌نجام‌ده‌درێت‌به‌مشێوه‌یه‌:1-‌شاری‌‌یاری‌‌به‌تازه‌ترین‌دیزاین‌و‌پێكهاته‌ی‌‌جیهانی‌. ‌

2-‌باخچه‌ی‌‌ئاژه‌اڵن‌به‌‌تازه‌ترین‌دیزاین‌و‌پێكهاته‌ی‌‌جیهانی‌.‌ ‌)پێویس���ته‌‌دیزاین‌راوێژكاری‌‌ئه‌م‌دوو‌پڕۆژه‌یه‌‌و‌جێبه‌جێكردنیان‌له‌الیه‌ن‌كۆمپانیاكه‌وه‌‌

ئه‌نجام‌بدرێت‌كه‌‌پێشتر‌كاری‌‌هاوشێوه‌ی‌‌كردبێت‌له‌شاره‌‌گه‌وره‌كاندا(.3-‌چه‌ندین‌رێس���تۆرانت‌و‌كافێ‌‌و‌قاوه‌خانه‌و‌فاس���ت‌فود‌كه‌‌له‌ماس���ته‌ر‌پالنه‌كه‌دا‌ ‌

شوێنه‌كانی‌‌ده‌ستنیشانكراوه‌.‌4-‌چه‌ندین‌یاریگای‌‌وه‌رزش���ی‌‌)تۆپی‌‌پێ‌،‌باس���كه‌،‌باله‌،‌تێنس���ی‌‌سه‌ر‌زه‌وی‌،‌ ‌مه‌له‌وانگه‌،‌هۆڵی‌‌فیتنس(‌كه‌‌له‌ماسته‌ر‌پالنه‌كه‌دا‌به‌‌ئاشكرا‌جێگه‌یان‌بۆ‌دیاریكراوه‌.

هه‌ر‌وه‌به‌رهێن‌و‌كۆمپانیایه‌ك‌خوازیاری‌‌به‌شداریكردنه‌‌له‌پرۆسه‌ی‌‌كێبڕكێ‌بۆ‌به‌ده‌ستهێنانی‌‌مۆڵه‌تی‌‌ئه‌و‌پڕۆژه‌یه‌،‌له‌‌رۆژی‌‌یه‌كشه‌ممه‌‌)12-5-2013(تا‌ماوه‌ی‌‌دوو‌هه‌فته‌‌سه‌ردانی‌‌به‌ش���ی‌‌راگه‌یاندنی‌‌به‌رێوه‌به‌رایه‌تی‌‌گش���تی‌‌وه‌به‌رهێنانی‌‌س���لێمانی‌‌بكه‌ن‌به‌مه‌به‌ستی‌‌

وه‌رگرتنی‌‌مه‌رج‌و‌بنه‌ماگشتییه‌كانی‌‌پڕۆژه‌كه‌.شوێن:‌سلێمانی‌،سه‌رچنار،‌به‌رامبه‌ر‌مزگه‌وتی‌‌مه‌شخه‌اڵن