ژمارە 357
-
Upload
awene-newspaper -
Category
Documents
-
view
238 -
download
0
description
Transcript of ژمارە 357
ته له فۆن: 3210502 3210501 2136622 هه ولێر ، فولکه ی کوران - به رامبه ر نه خۆشخانه ی ژینی تایبه ت )مۆبایل(: 07504531388 ئاریافۆن: 2560031 کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی 1000 دینار تیراژ: 4500 ناونیشان: سلێمانی گه ڕه کی شۆڕش 101 شه قامی 2سالم خانووی 56
رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات
ژماره )357( سێشەممە 2012/12/25
w w w . a w e n e . c o m
بارزانی بۆ دورخستنه وه ی یه كێتی له گۆڕان دێته سلێمانی
12 »» 17 »»
س����ه ركردایه تی ئه نجومه نی ئه ندامی پارتی "پشتیوان سادق" رایگه یاند كه ئه گه ری زۆره دوای تاڵه بانیش یه كێتی بمێنێته وه ، به یه كگرتووی����ی یه كێتی هه رچه نده ئاماده نه بونی تاڵه بانی بۆ
یه كێتی ناخۆش و قورسه .هه ولێر، ئاوێنه : ئه ندامی ئه نجومه نی س����ه ركردایه تی پارت����ی دیموکرات����ی س����ادق پش����تیوان کوردس����تان، له چاوپێكه وتنێك����ی تایبه ت به ئاوێنه رایگه یان����د ك����ه "پاڵپش����تی جه نابی پارتی به تایبه تی و بارزانی س����ه رۆك به گش����تی كۆڵه کەیه ك����ی س����ه ره كی ده بێت بۆ تێپەراندنی ئه و ناخۆش����ی و مام ل�������ه ناوجودی كه قورساییه ی
جه الل تووشی یەکێتی ده بێت".ناوبراو وتی "ئه گه ر خوا نه خواسته مام جه الل ئه و رۆژه یه كس����ه ر گیانی له ده س����تبدابایه ره نگه ئه و ناخۆشی و دڵه راوكێی����ه زۆر ق����ورس بوبایه بۆ
یەکێتی ".
سه باره ت به وه ی كه ئه گه ر به شێك گۆڕانه وه ، ن����او چون����ه له یه كێت����ی به ب����ڕوای ئ����ه وان هاوكێش����ه ی هێز له كوردس����تاندا ناگۆڕێت، پش����تیوان س����ادق جه غتی ل����ه وه ك����رده وه كه یه كێت����ی ناچێت����ه ن����او گۆڕانه وه و یه كێتی ده مێنێت����ه وه ، ئەو وتی "له و باوه ڕه دام یه كێتی ناچێته ناو گۆڕان، زۆرینه ی ئه گه ره ك������ان به الی منه وه ئ����ه وه ن ك����ه یه كێت����ی ده مێنێته وه ، چونك����ه یه كێتی له ده س�������ه اڵتدایه و خ����ۆی جه م����اوه ری ئیمكانیی����ه ت و هه ی����ه و له ده رئه نجامی س����ودفه یه ك دروست نه بوه تا وه ك بڵقی سه ر ئاو
بتوێته وه".
ئه ندامێك���ی س���ه ركردایه تی یه كێت���ی رایده گه یه نێت كه به پێی دابه ش���كردنی هاوكێش���ه ی پۆس���ته سیاس���ییه كان له عێراق، له دوای تاڵه بانیش پۆس���تی س���ه رۆك كۆمار هه ر بۆ كورد ده بێت و
له و چوارچێوه یه ش���دا هه ر بۆ یه كێتی ده بێت و كه سێكیش دیاری ده كه ن.
ئه ندام���ی ئاوێن���ه : س���لێمانی ، فه ری���د یه كێت���ی ، س���ه ركردایه تی ئه سه سه رد له چاوپێكه وتنێكی ئاوێنه دا س���ه باره ت به جێگرتنه وه ی كه سێك بۆ پۆستی سه رۆك كۆماری عێراق له دوای تاڵه بان���ی رایگه یاند كه ئه و پۆس���ته له دابه شكردنی پۆس���ته كاندا به ر كورد به ر چوارچێوه یه ش���دا ل���ه و كه وتبوو یه كێت���ی كه وتبو، بۆی���ه پێموایه هه ر ده بێت له سه ر ئه و په یڕه وه بڕۆین. هه م بۆ كورد و یه كێتی بێ���ت، ئه و كاته ش یه كێتی كه سێكی شیاو بۆ ئه و پۆسته
دیاری ده كات.س���ه باره ت به و بۆچونانه ی كه باس
له دانان���ی د.به ره���ه م س���اڵح ده كه ن ب���ۆ ئه و پۆس���ته ، ناوب���راو وتی "الی خۆمانه وه ن���اوی كه س نه هاتوه ، به اڵم به دڵنیاییه وه كه س���ێكی شیاو بۆ ئه و
پۆسته دیاری ده كرێت".ئێرانییه كانیش ده رباره ی ره زامه ندی ب���ۆ ئه و كه س���ه ی جێگ���ه ی تاڵه بانی له به غدا ده گرێته وه ، فه رید ئه سه سه رد وتی "ئه گه ر مه سه له ئێرانییه كان بێت، ئه وان زۆریان پێباشبو مام جه الل بوه س���ه رۆك كۆم���ار، بۆچون���م وایه كه ئێس���تاش پێیان باش بێت ئه ندامێكی یه كێت���ی ئ���ه و پۆس���ته وه ربگ���رێ، تائێس���تا ش���تێكی دژ به م بۆچونه یان
ده رنه بڕیوه ".
جه مس���ه ره كانی ناو یه كێتی سه باره ت به هاوپه یمان���ی و نزیكبونه وه له پارتی و گۆڕان هاوهه ڵوێس���ت نین، به شێكیان پێداگری له سه ر نزیككه وتنه وه له گۆڕان توندكردنه وه ی به شێكیشیان ده كه ن و هاوپه یمانی له گه ڵ پارتی به پێویس���ت
ده زانن.به پێ���ی س���لێمانی : ئاوێن���ه ، زانیارییه كان���ی ئاوێنه ، له ناو مه كته بی سیاس���ی و كادێره ده سترۆیشتوه كانی
جی���اواز ئاراس���ته ی دو یه كێت���ی به دیده كرێت بۆ هاوپه یمانی به س���تنی یه كێت���ی له گه ڵ هه ری���ه ك له گۆڕان و
پارتی .زانیارییانه ی ده س���ت ئ���ه و به پێی ئاوێن���ه كه وت���ون هه ری���ه ك له هێرۆ ئیبراهیم ئه حمه د و دلێری سه ید مه جید پێیان باشه له قۆناغی داهاتودا یه كێتی هاوپه یمانی له گه ڵ گۆڕان ببه ستێ نه ك پارتی . ئه م هه ڵوێسته ی ئه وان له وه وه
دێت كه یه ك���ه م، بنه ماڵه ی ئیبراهیم ئه حمه د به ركه به رێك���ی مێژویی ماڵی بارزان���ی داده نرێ���ن. دوه می���ش، ئه و ئاراس���ته یه ی ك���ه ده ی���ه وێ یه كێتی له گ���ه ڵ پارتی درێ���ژه به هاوپه یمانی بدات زیاتر به رهه م س���اڵح پشتگیریی ده كات، ئه م���ه ش هۆكارێكه بۆ ئه وه ی له الی���ه ن هێرۆ ئیبراهی���م ئه حمه ده وه
په سه ند نه كرێت.ئاراسته یه كی ئه مه شدا، له به رامبه ر
یه كێت���ی مه كت���ه ب سیاس���ی ن���او هاوپه یمان���ی پارتییان پێباش���تره تا گۆڕان، ته نانه ت چه ند سه ركرده یه كی سه ربازیی ناو س���ه ركردایه تی یه كێتی ئ���ه وه ی ب���ۆ مه رجێكی���ان هه ب���وه پش���تیوانی ته واو له كۆسره ت ره سوڵ بك���ه ن ك���ه ببێته س���كرتێر، ئه ویش ئه وه بوه یه كێتی ب���ه الی بزوتنه وه ی گۆڕاندا نه ب���ات و به هاوپه یمانی پارتی
بمێنێته وه .
بارزانی ئه مڕۆ ده گاته سلێمانی و له گه ڵ مه كته ب سیاسی یه كێتی كۆده بێته وه و پش���تیوانی مادی و مه عن���ه وی خۆی و پارتی ب���ۆ یه كێتی و س���كرتێری نوێ دوپاتده كات���ه وه ، )به وه كال���ه ت( س���ه رچاوه یه كی ئاگاداری���ش ده ڵێ���ت ئه م له ڕێگ���ه ی ده یه وێ���ت "بارزان���ی س���ه ردان و پش���تیوانییه وه ، یه كێت���ی
له گۆڕان دوربخاته وه ".تایب���ه ت به ئاوێنه : س���ه رچاوه یه كی ئاگادار به ئاوێنه ی راگه یاند كه بارزانی ده یه وێ���ت له ڕێگ���ه ی ئه م س���ه ردان و به شداریكردنه ی له كۆبونه وه ی مه كته ب سیاس���ی یه كێتی���دا چه ن���د په یامێك
ئاراسته ی زیاد له الیه نێك بكات.س���ه ركردایه تی بۆ یه كه می په یامی یه كێتییه كه پارتی پشتگیریی ته واوی یه كێت���ی ده كات و پش���تیوانی خۆیان بۆ س���ه ربه خۆیی و یه كڕی���زی یه كێتی و به رده وامبون له سه ر سیاسه تی تاڵه بانی كوردس���تان و له ئاس���تی راده گه یه نن و عێراقیشدا پابه ند ده بن به دابه شكردنی
پۆسته كانه وه .په یامی دوه می بۆ بزوتنه وه ی گۆڕان و پارتی و كه نه وش���یروان مس���ته فایه ، یه كێتی پابه ند ده بن به رێككه وتننامه ی ستراتیجیی نێوانیانه وه ، ئه مه ش ده رگا له به رده م هه ر ئه گه رێكدا داده خات كه
یه كێتی له گۆڕان نزیكبكاته وه .
ش���یعه كانه ، مالیكی و بۆ په یامێكی كه كورد یه كڕیزن و هاوكات ئاماژه یه كه بۆ ئه وه ی كه ده ش���ێ پارتی و یه كێتی له جاران كۆكترب���ن به رامبه ر به به غدا، به تایبه تی ده رباره ی هه ڵوه شاندنه وه ی
ئۆپه راسیۆنی دیجله .په یامێكی دیكه ی ئه م س���ه ردانه بۆ ئێران���ه ، كه دوركه وتن���ه وه ی تاڵه بانی ئه گه ری ئه وه به هێز ده كات كه یه كێتی له ئاینده دا زیاتر له سیاس���ه تی پارتی و
توركیا نزیكبێته وه .ئه م س���ه ردانه ی تاڵه بانی كه به دوای نه خۆش���كه وتنه كه ی تاڵه بانی���دا دێت، به پێی لێدوانی س���ه رچاوه كه ی ئاوێنه "چه ن���د رۆژێ���ك له مه وب���ه ر بارزان���ی به ئه ندامێكی ته له فون���ه وه له ڕێگ���ه ی مه كته بی سیاس���ی یه كێتی راگه یاندوه ك���ه پارت���ی ئاماده ی���ه هه م���و توانا م���ادی و مه عنه وییه كانی خ���ۆی بخاته خزمه تتان���ه وه و پێشیخۆش���ه ئه گ���ه ر رێگه ی بده ن بێت له مه كته بی سیاس���ی
یه كێتی ده وام بكات".به پێی زانیارییه كانی ئاوێنه وا بڕیاره سیاسی مه كته بی كۆبونه وه كه ی دوای بارزانی له ماڵی كۆس���ره ت یه كێت���ی ، ره س���وڵ داوه ت بێت و به دوای ئه وه دا
بگه ڕێته وه بۆ هه ولێر.
هه مو پاره ی یه كێتی له گیرفانی كه سێكدایه كه هیچ پۆستێكی بااڵی نییه
دوای تاڵەبانی.. دارایی به كێ ده سپێررێ ؟ 12 »» 17 »»
رۆڵی یه كالكه ره وه له زۆنی سه وزدا ده بینێت
ئێران خه می تاڵه بانییه تی 18 »»8 »» 12 »»
ژمارەی داهاتووی ئاوێنە رۆژی یەکشەممە 12/30 دەردەچێت
بەبۆنەی هاتنی ساڵی نوێ-وە
5 »»
13 »»
14 »»
ریکالم ریکالم
باوکێک بە جەستەوە باوکێک بێ جەستە
عه ره ب وه ک وێنه ی دوژمن
پێویستە کەمپین دژی کەمپینکردن بکەین!؟
پارتی : ئاماده نه بونی مام جه اللبۆ یه كێتی قورس ده بێت
یه كێتی : پۆستی سه رۆك كۆمار بۆ ئێمه یه
سه ركردایه تی یه كێتی سه باره ت به هاوپه یمانی به ستن له گه ڵ پارتی یان گۆڕان ناکۆکن
بارزانی و تاڵەبانی فۆتۆ: یەحیا ئەحمەد
4 »»
2 »»
3 »»
شوانمحهمهد
بهدرێژایمێژوییهكێتیبهكارهس���اتیب���ه ش���اخو س���هردهمی ه���هكاریئینش���یقاقهكهینهوش���یروانمس���تهفاوگۆڕانیش���هوه، بزوتنهوهی دروس���تبونیئهمج���ارهی نهخۆش���ییهكهی هێن���دهیتاڵهبانیمهترسیدارنییهلهسهرالوازبونو
پهرتبونییهكێتی.یهكێتیكهلهسهرهتایدروستبونییهوهتاههفتهیرابردولهالی���هنتاڵهبانییهوهدامهزراوهوس���هركردایهتیكراوه،ئێستائهوحیزبهبههۆینهخۆشیتاڵهبانییهوهبهقهیرانێك���یقوڵ���داتێپهڕدهبێ���تكهدهتوانینناویقهیرانی)سهكردایهتی(
كردنیلێبنێین.بهپێیپهیڕهویناوخۆیئهوحیزبهتادهركهوتنیچارهنوسیتاڵهبانی،جێگرییهكهمیس���كرتێریگش���تی)كۆسرهترهس���وڵ(بهكارهكانیئهوههڵدهستێتتابهستنیكۆنگرهیحیزب،بهاڵمئهمهبهومانایهنییهكهسهركردایهتیكردنیجێگرههروابهئاس���انیوبهبێگرفت���یگهورهبهڕێوهبڕوات،رهنگهلهپێشههموشیانهوهئ���هوگرفتهبێ���تكهجێگ���رییهكهمیس���كرتێریگش���تیكهتادوێنێخۆیوكهسانیس���هربهگروپهكهیئهوپهراوێزدهخران،ئێس���تازهحمهتبێتلهش���هوورۆژێكداتێكڕایدهس���هاڵتیئۆرگانهكانییهكێتیبهدهسهاڵتیسیاسیوسهربازییوداراییوئهمنییهوهبكهونهدهستیئهوهوهو
فهرمانهكانیشیجێبهجێبكهن.لهدوایدهرچونینهوش���یروانمستهفالهناو گ���ۆڕان، دروس���تبونی لهیهكێتیویهكێتی���داچهنددهس���تهوگروپیداخراوداخراودروس���تبونكههێن���دهیگروپیپاراستنیدهس���هاڵتوبهرژهوهندییهكانن،گروپیفیكریجیاوازوبۆچونیسیاس���یجیاوازنین.پێشنهخۆشكهوتنیتاڵهبانی،لهن���اویهكێتیداچوارگروپنهخش���یانكێشابو،یهكێكیانخێزانوكهسانینزیكتاڵهبان���یخ���ۆیبونكههێ���زهدراییوئهمنییهكانیشلهمگروپهبون،دوهمیشیانمهكت���هبسیاس���ییهههولێرییهكانبون،گروپێكیتریشیانكادیرهسهربازییهكانییهكێتیودرێژكراوهیئهوانبولهمهكتهبیه���هردو تریش���یان ئ���هوی سیاس���یدا،جێگرهكهیس���كرتێریگش���تیبونكهئهمانی���شههریهكهی���انخهڵكیخۆیانههب���و،بهاڵمئهمچوارگروپهكهس���یان
لهبڕیاریتاڵهبانیدهرنهئهچون.ئ���هم یهكێت���یو خ���ۆی تاڵهبان���یكادیران���هیئهمرۆیدروس���تكردوهوههرخۆیش���یدهیزانیچۆنسهركردایهتییاندهكات،ئیت���ربهبرایان���هبوبێ���تی���انتاڵهبانی چاوس���وركردنهوه، بهتۆب���زیولهئیدارهكردنیملمالنێیئهمچوارگروپهجیاوازهدازۆرلێزانانهوههناس���هدرێژانهلهوهی جگه ئهمه س���هركردایهتیكردون،تاڵهبانیالیئهوانپێش���مهرگهوپیاویرێكخستنبو،لهس���هرئاستیسیاسیشبۆئ���هواندیپلۆماتێكیدهسترۆیش���تویكوردیوعێراقی،لهسهرئاستیجیهانیشب���و،ههربۆی���ه سیاس���ییهكیناس���راوكهسیش���یاننهیاندهتوانیلهفهلهكیئهودهربچن،چونكهئهومواس���هفاتهیلهودا
ههبونلههیچكامیئهمانیتردانین.لهكۆتای���یههفتهیراب���ردومهكتهبیسیاس���ییهكێتیبێتاڵهبانیكۆبونهوهوبڕیاریاندابهپێیپهی���ڕهویناوخۆیئهوحیزبهجێگرییهكهمكارهكانیسكرتێریگش���تیبكات.لهوكۆبونهوهیهداههموانبڕیاریهاوكاریكردنیجێگریسكرتێریاندا،ههروههائهوانهیماوهیهكیدوریشبوش���یروتیریانلهیهكدهسوئاشتبونهوهوكهش���ێكیتهندروس���تباڵ���یبهس���هركۆبونهوهك���هداكێش���ا،بهاڵمپرس���یارلهوهدای���ه،ئای���اجێگ���ردهتوانێتبهوبكات؟ تاڵهبانیسهركردایهتی نهفهسهیئایاهاریكاریكردنیجێگرتاچهنددرێژهدهكێشێت؟دۆخیئاشتبونهوهیئهندامانیمهكتهبیسیاسیتاچهندلهحیزبێكدابڕدهكاتكهتهژییهلهملمالنێیدهس���هاڵتوبهرژهوهن���دی،ملمالنێیشهخس���یوداننهنانبهیهكتریدا؟بهپێچهوانهشهوهئهگهرجێگرومهكتهبسیاسیكاریبهكۆمهڵوهاریكارییهكتربكهن،رهنگهیهكێتیئهم
قهیرانهتێپهڕێنێت!.ئێس���تالهناویهكێتیقهیرانێكیقوڵیسهركردایهتیكردنلهئارادایه،لهبهرژهوهندیخهڵكیكوردستانوبهتایبهتیناوچهكانیس���هوزهكهئهمملمالنێیهبهههربارێكدابكهوێتهوه،بهشێوهیهكیهێمنانهبهڕێوهبچێت،بۆیهههموانلهس���هرئهوهكۆكینیهكێتیبهقورسترینساتیمێژویخۆیدا
تێپهڕدهبێت.
یه كێتی له ساتێكی مێژوییدا
ههواڵ)357(سێشهممه22012/12/25
ریکالم
ئاوێنهیروداوهکان
ئا:محهمهدحسێن
لهماوهیئهمههفتهیهدافراكسیۆنهكانیئۆپۆزیسیۆنلهپهرلهمانیكوردستاندوههڵوێستیناكۆكوپێچهوانهی
یهكتریاننیشاندا،لهالیهكهوهلهگهڵسهرۆكیههرێمیكوردستانكۆبونهوهبۆگفتوگۆكردنیههندێكلهكێشهكانی
ناوپهرلهمان،بهاڵمدورۆژدواترئهوهیانرهتكردهوهبهشداریله
كۆبونهوهیهكیناوپهرلهماندابكهنكهتایبهتبوبهویاسایانهیرهههندینیشتمانییانههیه،پهرلهمانتارێكی
گۆڕانیشئهمهبهنادروستو"نایاسایی"دهزانێتوپێیوایهبچوككردنهوهیپهرلهمانهلهبهردهمدهسهاڵتی
جێبهجێكردندا.
رێككهوتنهسیاسیو بهپێی كاركردنبڕی���اره تێپهڕاندن���ی حیزبی���هكانوچارهنوسسازهكانلهپشتیپهرلهمانهوهپهرلهمانی تاقیك���راوهی تهكنیكێك���یكوردستانوپارتیویهكێ�تیشبوهله20ساڵیرابردودا،بهاڵملهگهڵدروستبونیئۆپۆزیس���یۆن)فراكسیۆنهكانیگۆڕان،كۆمهڵیئیس���المیویهكگرتو(،ههوڵیدورخس���تنهوهیپهرلهمانلهمتهكنیكهالنیكهمبوهدروش���مێكیئهمالیهنانه،
ئ���هوهیل���همرۆژان���هداتێپ���هڕییانئهوهت���اواقعیتاڵیپهرلهمانئیترهیچدهرفهتێك���یبۆدرێژهدانبهدروش���مه"جوان"هكاننههێشتۆتهوه،یاخودئهمهێزانهتوشیسهرگهردانیسیاسیبونودهنگدهرهكانیان لهبیرچ���وه ئهوهی���ان
چیانلهواندهوێت.ههڵوێس���تانه، ئ���هم دوای ه���هرعهب���دواڵی گ���ۆڕان، پهرلهمانت���اریچییه حیكمهت دهپرس���ێت مهالنوری،لهوهیفراكس���یۆنهكانیئۆپۆزیس���یۆنئام���ادهنبچ���نل���ه"دیوهخانهك���هیكۆبونهوه دانیش���تنو ههرێم" سهرۆكیبكهنلهس���هركێشهكانیناوپهرلهمان،بهاڵمئامادهنینلهناوپهرلهمانداگفتوگۆلهگ���هڵفراكس���یۆنهكانیت���ردابكهن،ئاماژهیبهوهش���داوه،"ئهمههڵوێستهیانبهڵگ���هیتێنهگهیش���تنهلهئهركوپاشگهزبوینهتهوه یان خۆمان، پهیامیل���هوهیكارلهس���هربهمهرجهعكردنی
پهرلهمانبكهین."بهاڵمس���هرۆكیفراكسیۆنیكۆمهڵیئیسالمی،بیاللسلێمان،پێیوایهگرنگنیی���هلهگهڵك���ێدانیش���تندهكرێت،گرن���گئهوهی���هداواكان���یخهڵكلهودانیشتنانهداجێبهجێبكرێن،سهبارهتن���او كۆبونهوهك���هی بهبایكۆتكردن���یپهرلهمانی���شپێیوایه،ئهوانپێش���تر
لهگهڵس���هرۆكیههرێمبۆچونیخۆیانلهسهرمهسهلهكانوتبو،ئیترپێویستناكاتجارێكیت���ربۆدوبارهكردنهوهی
ئهوقسانهدابنشینهوه.ه���هرلهمبارهی���هوه،پهرلهمانتاریفراكسیۆنیگۆڕان،عهدنانعوسمان،پێیوایهدانیشتنیسهرۆكیفراكسیۆنهكانلهگهڵس���هرۆكایهتیههرێم،ش���تێكییاسایینییهولهدهرهوهیئسوڵیكاریپهرلهمانییه،"بهاڵمدهبێتسهیریواقعبكهین،ئێمهلهپهرلهمانیكوردستانداینب���ۆ ك���هس���هرۆكوجێگرهكانیش���یئهم���هش حیزبی���ن،" كادری خۆی���انلهدهرهوهی گرنگ���هكان كاره وایكردوهپهرلهم���انتێپهڕێنرێ���توپهرلهمانیشوهكدهزگایهك���یالوهك���یلهب���هردهمس���هرۆكایهتیههرێمدارۆڵێكیبچوكی
ههبێت.ئهمههڵوێستانهیئۆپۆزیسیۆنجگهلهوهیپاشگهزبونهوهیهكیئاشكرایهلهو"بهمهرجهعكردنی بۆ پێشتر دروشمهیهاوكات بهرزیانكردب���وهوه، پهرلهمان"ئهوهشنیش���اندهداتكهئهمپهرلهمانهئهوهندهالوازوبچوككراوهتهوهلهبهردهمسهركردهكانیپارتیویهكێتیودواتریشدهسهاڵتیجێبهجێكردنكهڵكیئهوهینهماوهبكرێت���همهیدانیتاقیكردنهوهی
هیچدروشمێك.
ئۆپۆزیسیۆنی ناو په رله مان ناکۆکن
ئا:ئاوێنه
ئایادوایتاڵهبانی،شاریسلێمانیچیلێدێت؟ئایاجارێكیترسلێمانیدهبێتهوهبهمهیدانیزۆرانبازیهێزه
ركهبهرهكانیكوردستان؟ئهمهپرسیاریسهرهكیزۆربهیخهڵكو
الیهنهسیاسییهكانه.
بهوپێیهیلهئێستادایهكێتیلهڕویئیدارییهوهسنوریپارێزگایسلێمانینهخۆشكهوتنی بۆیه بهدهس���تهوهیه،لهناكاویتاڵهبانیس���هرۆككۆماركهیهكێتیشه، گشتی سكرتێری هاوكاتبهبۆچون���یالیهن���هسیاس���ییهكانیپێدهچێتجگهلهگۆڕینیهاوكێش���هكوردستانو ههرێمی سیاس���ییهكانیئێج���گار كاریگهرییهك���ی عێ���راق،راس���تهوخۆوتهواویلهسهرسلێمانی
ههبێت.بزوتنهوهی دروس���تبونی ل���هدوایگ���ۆڕانلهتهمم���وزی2009دا،ئ���همملمالنێكارێك���ی ب���وه بزوتنهوهی���هبهو لهسلێمانی، یهكێتی سهرسهختیپێیهیپێگ���هیجهماوهری���یگۆڕانلهشاریسلێمانییهولهدوههڵبژاردنیرابردوش���داگ���ۆڕانتوان���یزۆرینهیدهنگهكان���یئ���هوپارێزگایهبۆخۆی
كۆبكاتهوه.پێیانوایهكه الیهنهسیاس���ییهكانرهنگهدوایتاڵهبانی،یهكێتیلهشاریس���لێمانیبۆماوهیهكتوشیشڵهژانببێ���ت،بهاڵمب���ۆئهومهبهس���تهش
پێویستهپالنێكیتۆكمهدابڕێژێتبۆباشكردنیبارودۆخیخۆی.
ههڵسوڕاوێكیگۆڕانكهدهنگیالیئاوێنهپارێزراوهوپێیباشنهبوناوی
بهێنرێتئاماژهیبهوهداكههێشتازوهباسیقۆناغیدوایتاڵهبانیبكرێت،چونكهلهئێس���تادائاین���دهییهكێتیتهمومژاویی���هوئایندهیس���لێمانیش
بهسیاس���هتهكانی بهس���تراوهتهوهیهكێتیی���هوه،بۆی���هئهگ���هریهكێتیخۆی سیس���تهماتیك بهش���ێوازێكیچارهسهر ناكۆكییهكانی رێكخباتهوهو
بكات،ئهوادهتوانێتسلێمانیبهرهوپێشبب���ات،بۆی���هرۆڵ���ییهكێتیلهسلێمانیبهستراوهبهخودیحیزبهكه
لهچهندمانگیداهاتودا.ئهندام���ی بهبۆچون���ی ههروهه���امهكتهبیسیاس���یكۆمهڵیئیسالمی،بۆ لهلێدوانێكدا مهجید عهبدولس���تارئاوێن���هرایگهیان���دك���هگومانیتێدانییهتاڵهبانیتوانیویهتیجهمس���هرهكۆبكاتهوهو یهكێتی ناو جیاوازهكانیبهس���هرههندێكگرفتوكێشهش���دازاڵبێ���ت،بهاڵمپێیوایهك���هیهكێتیلهش���اریس���لێمانیلهدوایتاڵهبانیكێش���هوگرفتیزۆریانبۆدروس���تدهبێتوپێویس���تهبهشێوازێكیدیكهپێش���نیاری پڕۆژهو بك���هنو مامهڵهتریانههبێتبۆئهوهیوهكئێس���تا
بمێنێتهوه.ب���هاڵمئهندامیمهكتهبیسیاس���ییهكگرت���ویئیس���المیكوردس���تان،لهلێدوانێك���دا ههڵهدن���ی ئهبوبهك���ربۆئاوێن���هرهتیكردهوهك���هلهدوایتاڵهبانی،یهكێتیلهش���اریسلێمانیبارودۆخیتێكبچێ���ت،چونكهماوهیچهندس���اڵێكهتاڵهبان���یبهحوكمیسهرۆككۆماریعێراقكهمترلهشاریس���لێمانیبوهوبهڕێوهبردنیشارهكهزیاترلهدهستكهسانیئیداریدابوه.ئاوێن���هبۆم���اوهیچهن���درۆژێكههوڵیدایرایچهندبهرپرسێكیپارتیلهسلێمانیوهربگرێ،بهاڵمههندێكیانئاماده ههندێكیشیان دهستنهكهوتنو
نهبونلێدوانبدهن.
دوای تاڵه بانی ، سلێمانی چی به سه ردێت؟
ئا:ئاوێنه
لهئاستیناوخۆداپارتیوگۆڕان،لهئاستیدهرهوهشداكۆماری
ئیسالمیئێرانگرهولهسهرئایندهییهكێتیلهدوایتاڵهبانیدهكهنوههریهكهیاندهیانهوێتبهرهو
ئاراستهیسیاسیخۆیانرایبكێشن.
سهرچاوهیهكیئاگادارینێویهكێتیبهئاوێنهیراگهیاندكهسێتهحهدایس���هرهكیلهبهردهمیهكێتیدایهدوایدهس���تێوهردانی ئهویش تاڵهبان���ی،گ���ۆڕانو دهس���تێوهردانی پارت���یوههژمون���یئێران���هبهس���هرناوچهی
سهوزهوه.الی���هك لهه���هر زی���اد پارت���یب���ۆئهوهی لهجموجۆڵێك���یچڕدایهیهكێت���یلهدوایتاڵهبان���یبخاتهبنباڵیخۆیهوهوس���ودمهندیسهرهكی
بێتلهقۆناغیدوایتاڵهبانی،بارزانیه���هرلهیهك���همرۆژیباڵوبون���هوهیتاڵهبانیی���هوه نهخۆش���كهوتنهكهیتایبهتی لهپهیجی رابردودا لهههفتهیخۆیهوهلهس���هرت���ۆڕیكۆمهاڵیهتیگهورهیهك( ب���را )وهك فهیس���بوكنامهیهكیئاراس���تهیس���هركردایهتیبرایانهی ك���ردوپش���تیوانی یهكێتی
خۆیبۆئهواندوبارهكردهوه.سهرچاوهكهیئاوێنهئاماژهیبهوهكردكههاتنهكهیئهمڕۆیبارزانیبۆشاریس���لێمانیوكۆبونهوهیلهگهڵمهكتهبیسیاسییهكێتی،بهسهرهتایدهس���تێوهردانیپارتیلێكدهدرێتهوهلهنێ���ویهكێتیداك���هدهیهوێترۆڵی"ب���راگهوره"بهرجهس���تهب���كاتبۆ
سهركردایهتییهكێتی.ئهم���هلهكاتێكدایهكهچهندرۆژێكلهمهوب���هرلهكات���ینهخۆش���كهوتنیتاڵهبانیدا"بارزان���یتهلهفۆنیلهگهڵ
ئهندامێكیمهكتهبسیاسییهكێتیداك���ردوهوبهڕاش���كاویوتویهتیههموتوانام���اددیومهعنهوییهكانیپارتیلهخزمهتاندای���هورێگ���همب���دهنبێملهمهكتهبسیاس���ییهكێت���یدهوام
بكهم".لهبهرامبهریش���دا،مهكتهبیسیاسیدواییهك���همكۆبون���هوهیكهبهبێبهس���ترا، تاڵهبان���ی ئامادهبون���یلهبهالغێكداجگهلهوهیسوپاس���ێكیب���ێوێن���هیناوبراویانلهس���هرئهوههڵوێستهیكرد،جهغتیشیانلهسهرههم���وئهوخااڵنهك���ردهوهكهبهالیپارتییهوهگرنگوجێیمهبهستن،وهكههڵوهشاندنهوهی لهس���هر پێداگرییئۆپهراس���یۆنیدیجل���هوهكپێ���شمهرجێكبۆرێككهوتنلهگهڵبهغداوسوربونیانلهسهرپابهندبونییهكێتی
بهرێككهوتننامهیستراتیجییهوه.ئهوهیلهمقۆناغهدابهالیپارتییهوه
مهبهستهوئیشیلهسهردهكاتئهوهیهیهكێتیلهبزوتنهوهیگۆڕانوپاش���ان
لهئێرانههرچیزیاتردوربخاتهوه.بهپێیسهرچاوهكهیئاوێنهتهحهدایدوهمیبهردهمیهكێتی،دهستێوهردانینهوش���یروان گ���ۆڕانو بزوتن���هوهیمس���تهفایه،بهتایبهتیكهپێدهچێتلهبهرامبهرتهداخول���یپارتیداههروادهستهوساننهبنوئهوانیشبیانهوێتئاراس���تهیروداوهكانین���اویهكێتیبهرهوالیبزوتنهوهیگۆڕانرابكێشن،ئ���همدهستێوهردانهش���یانلهچهندینكهناڵوكهس���یدهسترۆیش���تویناویهكێتیی���هوهب���ۆئهنجامدهدرێتكهخوازی���اریدورخس���تنهوهییهكێتیلهگۆڕانن.ئهمه نزیكبونهوه لهپارتیوجگهلهوهیكهگۆڕانلهزۆنیسهوزداخ���اوهنپێگهیهكیقای���موبههێزهودهتوانێ���تزیاتركاریگهرییلهس���هر
رهوتیروداوهكانههبێت.
بهتهحهدای ئام���اژه س���هرچاوهكهس���ێههمییهكێتیدهكاتكهئهویشههژمونیئێرانهبهسهرزۆنیسهوزهوه،ئێران لهئی���رادهی دهرچونێ���ك ههرئهنجامینهخوازراویبهدواوهدهبێت،بهوپێی���هیئهمناوچههاوس���نورهیئێرانیهكێكهلهكۆڵهكهسهرهكییهكانیئاسایشینهتهوهییكۆماریئیسالمیوئێرانوهكقواڵییس���تراتیجیخۆیلێیدهڕوانێتورێگهبههیچهێزێكناداتك���هپێچهوانهیسیاس���هتهكانیئهومامهڵهوههڵسوكهوتبكات،ههربۆیههونهریراگرتنیبااڵنسیپهیوهندییهنیشتمانیوئیقلیمیونێودهوڵهتییهكانلهس���هر تاڵهبانیگهمهی بهوجۆرهیدهكردوس���هریلهیاس���اورێساكانیدهردهك���رد،تهحهدایهك���یدیك���هیگهورهیهكهروبهرویس���هركردایهتییهكێت���یدهبێت���هوهلهقۆناغیدوای
تاڵهبانیدا.
پارتی و گۆڕان و )ئێران(گره و له سه ر ئاینده ی یه كێتی ده كه ن
شاریسلێمانیفۆتۆ:ئینتهرنێت
3(357( سێشه ممه 2012/12/25ههنوکه
ریکالم
ئا: پشتیوان جه مال
ئه ندامی سه ركردایه تی یه كێتی ، فه رید ئه سه سه رد له م گفتوگۆیه ی
ئاوێنه دا ئاماژه به وه ده كات كه به پێی په یڕه وی ناوخۆ، كۆسره ت ره سوڵ جێگری سكرتێری گشتی
جێی تاڵه بانی ده گرێته وه ، بۆ پۆستی سه رۆك كۆماریش، ده بێت ئه و پۆسته
هه ر بۆ یه كێتی بێت و ئه و كاته ش كه سێكی شیاو دیاری ده كه ن.
ئاوێنه : له دوا وتاردا باس له وه ده كه یت كه مه رجێك���ی مان���ه وه و به رده وامیی یه كێت���ی دوای تاڵه بانی )هه ماهه نگی و لێبورده ی���ی ( س���ه ركردایه تییه ، ئ���ه و س���ه رچاوه ی له چیی���ه وه بۆچون���ه ت
گرتوه ؟س���ه رچاوه ی له وه وه ئه سه س���ه رد: گرت���وه كه م���ام ج���ه الل نزیكه ی 35 گشتی كاروباری سه رپه رش���تی ساڵه یه كێت���ی ده كات به دڵنیایی���ه وه ره نگه دیدی جیاواز س���ه باره ت به مه سه له كه هه بێت، به اڵم له م قۆناغه دا پێویس���ته س���ه ركردایه تی دیدێك���ی رونی بۆ ئه م مه سه له یه هه بێت و بتوانێت به رنامه یه ك
بۆ قۆناغی پاش مام جه الل دابنێت.ئاوێنه : كه واته بڕیارتان داوه به رنامه
بۆ قۆناغی دوای تاڵه بانی دابنێن؟ئه سه سه رد: ئه م قۆناغه مه سه له هه ر دانانی به رنامه نییه ، به ڵكو مه س���ه له ئه وه ی���ه ئێمه چۆن به پێ���ی په یڕه وی ناوخ���ۆ چاره س���ه ر بۆ ئه و بۆش���اییه ده دۆزین���ه وه و پێموای���ه په یڕه وی���ش چاره سه ری رونی بۆ داناوه و نابێت باز بده ین به س���ه ر ئه و په یڕه وه دا. به پێی په یڕه و جێگری س���كرتێری گشتی ئه و به كرده وه ئه س���تۆ، ده گرێته ئه رك���ه
جێگری یه كه م ده بێت به س���كرتێر بۆ م���اوه ی دو مانگ، پاش���ان كۆنگره ی نائاس���ایی ده به س���ترێت و ئه ندامان���ی كۆنگره ی س���ێ ، به ش���داری كۆنگره ی
چوار ده كه نه وه .ئاوێن���ه : كه وات���ه له ئێس���تادا بی���ر له وه كراوه ته وه كۆسره ت ره سوڵ بكرێته
سكرتێری گشتی ؟
ئه سه س���ه رد: تائێس���تا ته نها یه ك كۆبونه وه ی مه كته بی سیاس���ی كراوه و تیایدا باس���ی هێڵه گشتییه كان كراوه ، یه كێتی ئێس���تاش چاوه ڕوانی ئاینده ی مه س���ه له كه یه و هێش���تا هیچ بڕیارێك
نه دراوه .تاڵه بانی جێگرتن���ه وه ی بۆ ئاوێنه : له نێ���و یه كێتی ، بڕی���اری كۆتایی الی یه كێتیی���ه یاخ���ود هێ���زه نێوخۆیی و هه رێمایه تییه كانیش بڕیاری لێده ده ن؟
مه س���ه له یه كی ئه وه ئه سه س���ه رد: یه كێتییه و س���ه ركردایه تی نێوخۆی���ی خ���ۆی بڕیاری لێ���ده دات، من كه باس له په ی���ڕه وی ناوخ���ۆ ده ك���ه م كه واته ب���اس له و رێوش���وێنه ده ك���ه م كه دو س���اڵ له مه وبه ر پێش���نیارمان كردوه و ئێس���تا كاتی جێبه جێكردن���ی هاتوه ، بۆیه هیچ الیه نێك ناتوانێت ش���تێكمان به س���ه ردا بس���ه پێنێت ك���ه له گ���ه ڵ
په یڕه ودا نه گونجێت.ئاوێنه : بۆ پۆستی تاڵه بانی له به غدا، ئه و پۆس���ته چی لێدێ���ت، ئایا دوای تاڵه بانی ئه و پۆس���ته ه���ه ر بۆ كورد و
به تایبه تیش بۆ یه كێتی ده بێت؟ئه سه سه رد: ئه و پۆسته له هاوكێشه ی دابه ش���كردنی پۆس���ته كاندا به ر كورد كه وتب���و ل���ه و چوارچێوه یه ش���دا به ر یه كێت���ی كه وتبو، بۆی���ه پێموایه هه ر ده بێت له سه ر ئه و په یڕه وه بڕۆین. هه م بۆ كورد و یه كێتی بێ���ت، ئه و كاته ش یه كێتی كه سێكی شیاو بۆ ئه و پۆسته
دیاری ده كات.ئاوێنه : زۆر باس له دانانی د.به رهه م
ساڵح ده كرێت بۆ ئه و پۆسته ؟ئه سه س���ه رد: الی خۆمان���ه وه ناوی ك���ه س نه هاتوه ، ب���ه اڵم به دڵنیاییه وه كه سێكی ش���یاو بۆ ئه و پۆسته دیاری
ده كرێت.ئاوێنه : پێتوانییه دانانی جێگره وه ی تاڵه بانی له به غدا پێویستی به ڕه زامه ندی
ئێرانییه كانه ؟مه س���ه له كه ئه گ���ه ر ئه سه س���ه رد: زۆریان ئ���ه وان بێ���ت، ئێرانیی���ه كان پێباش���بو م���ام جه الل بوه س���ه رۆك كۆمار، بۆچونم وایه ره نگه ئێس���تاش پێیان باش بێت كه ئه ندامێكی یه كێتی ئه و پۆسته وه ربگرێ، تائێستا شتێكی
دژ به م بۆچونه یان ده رنه بڕیوه .
ئاوێنه : تیمێكی سیاسی له گه ڵ تیمه پزیش���كییه كه هاتن بۆ الی تاڵه بانی ، ده وت���رێ كۆبونه وه ی داخراویان له گه ڵ به رپرس���انی یه كێتیدا كردوه ، تا چه ند
ئاگاداری ئه و كۆبونه وه یه یت؟س���ه ركردایه تی له گه ڵ ئه سه سه رد: یه كێتیدا كۆبونه وه نه كراوه ، به و پێیه ی ئه وه نده سه ركردایه تی یه كێتی لێنه بوه
هه تا كۆبونه وه بكه ن.ئاوێن���ه : به اڵم خۆ جێگ���ری دوه می سكرتێر و دو ئه ندامی مه كته بی سیاسی
له وێ بون؟ئه سه سه رد: ئه گه ر شتی واش هه بوبێت ره نگه چاویان به یه ك كه وتبێت، به اڵم
ناچێته قاڵبی كۆبونه وه وه .نه خۆش���كه وتنی دوای ئاوێن���ه : زۆرتری���ن ئێرانیی���ه كان تاڵه بان���ی ، گرنگیی���ان پێ���داوه به تایبه تی هاتنی تیمی پزیش���كی و سیاس���ی و ته نانه ت
میدیاكانیشیان، هۆی ئه مه چییه ؟ه���ه ر مه س���ه له ئه سه س���ه رد: به ڵك���و نیی���ه ، ئێرانیی���ه كان ئ���ه م ئه مه ریكییه كانیش په رۆش���ی مه سه له یه ن، پێموایه هه ر الیه نێك بیر له به رژه وه ندی خ���ۆی ده كاته وه ، به اڵم ئه مه ریكی و ئێرانییه كان به رژه وه ندییان له وه دایه كه پرۆس���ه ی سیاسی عێراق تێكنه چێت و ئه و سه قامگیرییه ی ئێستا
هه یه درێژه بكێشێت، سه رۆك تاڵه بانی رۆڵ���ی گرنگ���ی هه بو له س���ه قامگیری به ڵگه ی ئ���ه وان په رۆش���یی عێراقدا، نیگه رانییه له وه ی ره نگه كه س���ێك ئه و پۆسته بگرێته ده ست و نه توانێت هه مان
رۆڵی تاڵه بانی بگێڕێت.ئاوێنه : ده نگۆی ئه وه هه یه كه ره نگه دوای تاڵه بان���ی ، یه كێتی دابه ش ببێت به ش���ێوه یه ك هه ندێكیان ب���ۆ پارتی و هه ندێكیشیان بۆ ناو گۆڕان بڕۆن، ئه وه
تا چه ند راسته ؟ئه سه س���ه رد: له ئێستادا ئه و مه یالنه نییه و به پێچه وانه وه هه س���ت ده كرێت له نێوخۆدا پته وتری یه كپارچه ییه ك���ی په یداك���ردوه و كار بۆ ئه وه ده كرێت كه
ئه و یه كپارچه ییه درێژه بكێشێت.ئاوێن���ه : دوای كۆبونه وه ی مه كته بی سیاس���ی ، به یاننامه ی���ه ك باڵوكرایه وه كه گومان���ی هه بونی ته كه تولی تۆختر
كرده وه ؟ئه سه س���ه رد: نه خێر ئه و به یاننامه یه كه نوس���رابو گوزارشتی له كۆبونه وه كه ده كرد نه ك له باڵ یان كه س���ێكی نێو باس���كراوه كۆبونه وه ك���ه ، ئه وه ی كه ره نگ���ی له به یاننامه ك���ه دا هه م���وی
داوه ته وه .ئاوێنه : هه ری���ه ك له د.به رهه م و مه ال به ختیار وتیان "كه س ناتوانێت جێگه ی
فهریدئهسهسهرد:كۆسره ت ره سوڵ دەبێتە سکرتێری یەکێتی
پۆستی سه رۆك كۆمار بۆ یه كێتییه و كه سێكی شیاو دیاری ده كه ین
تاڵه بان���ی بگرێته وه " هه س���ت ناكه یت هه ردوكیان بیر له و پۆس���ته بكه نه وه ،
بۆیه به و شێوه یه قسه ده كه ن؟ئه و ره نگه پێموای���ه ئه سه س���ه رد: وش���انه ی ئه وان به كاریانهێناوه له جێی خۆیدا نه بێت، چونك���ه به كرده وه هه ر ده بێ���ت كه س���ێك جێی م���ام جه الل بگرێت���ه وه ، ب���ه اڵم ئه وان كه باس���ی ئه وه یان كردوه مه به س���تیان قورسایی م���ام جه الله و رۆڵگێڕانی ئ���ه وه ، بۆیه له ده ربڕینی نه بون سه ركه وتو پێموایه
وشه كه .
فه رید ئه سه سه رد
هیچ الیه نێك ناتوانێت
شتێكمان به سه ردا بسه پێنێت كه
له گه ڵ په یڕه وی یەکێتیدا نه گونجێت
هەنوکە(357( سێشه ممه 42012/12/25
ئا: نزار گزالی، هه ولێر
ئه ندامی ئه نجومه نی سه ركردایه تی پارتی دیموكراتی كوردستان
"پشتیوان سادق" له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "زۆرینه ی ئه گه ره كان ئه وه ن كه دوای تاڵه بانیش یه كێتی
ده مێنێته وه ، چونكه یه كێتی له ده سه اڵتدایه و ئیمكانییه ت و
جه ماوه ری خۆی هه یه و وه ك بڵقی سه رئاو ناتوێته وه ".
ئاوێنه : به ب���ڕوای ئێوه وه كو پارتی ، كاریگه ریی تاڵه بان���ی دوركه وتنه وه ی سیاس���ییه كان هاوكێش���ه له س���ه ر
له كوردستاندا چی ده بێت؟پشتیوان س���ادق: تاڵه بانی تائێستا داوای ئێم���ه ش م���اوه و له ژیان���دا چاكبونه وه و ته مه ن درێژی بۆ جه نابی م���ام جه الل ده كه ی���ن، به پێی راپۆرته ته ندروستی رۆژانه پزیش���كییه كانیش روه و باشتر ده ڕوات بۆیه ره نگه خۆش نه بێت مرۆڤ پێشبینی و تێڕوانینی خۆی له سه ر كه س���ایه تییه كی گه وره ی وه كو مام جه الل بدات كه تائێس���تا له ژیاندا مابێت. بۆیه م���ن پێموایه مام جه الل یه كێتی له نێو تایبه ت���ی كاریزمایه كی نیش���تمانی كوردس���تاندا هه ی���ه ، به و پێیه ی ك���ه دامه زرێنه ری یه كێتی بوه ، به حوكم���ی ئه وه ی كه ته مه نێكی زۆری له خه باتی شاخ و سیاسی به سه ربردوه ، بۆیه ره نگه به ئاماده نه بونی مام جه الل بۆ بێگومان سیاس���یدا له گۆڕه پان���ی یه كێتی ناخۆش و قورس ده بێت. لێره دا ئه گه ر خوا نه خواس���ته مام جه الل ئه و رۆژه یه كس���ه ر گیانی له ده س���تبدابایه ره نگه ئه و ناخۆش���ی و دڵه راوكێیه زۆر قورس بوبایه ، به اڵم كه ئێستا مام جه الل چاكبونه وه ی هی���وای ماوه و له ته مه ن هه یه ی���ان به جۆرێك وج���ودی هه یه به شێوه یه كی بابه ته كه ئه وه سروشتی
دیكه قس���ه ی له س���ه ر ده كرێت. به اڵم ئیمه ده ڵێی���ن به ناوجودی مام جه الل ئه ركه كه به نیسبه ت یه كێتی نیشتمانی یه كێت���ی قورس���ه ، زۆر كوردس���تان به نمونه چۆن ده توانێت روبه روی غیابی مام جه الل ببێت���ه وه ؟ ته نانه ت ئه گه ر له ژیانیش���دا مابێت ب���ه اڵم ئه گه ر هاتو له روی ته ندروس���تییه وه ئه و مه سه له یه درێ���ژه ی كێش���ا، ئه وه خ���ۆی له وه دا ده دۆزێ�ت���ه وه یه كێتی ئه و یه كڕیزییه ی كه ئێستا له ناو سه ركردایه تی یه كێتی هه یه بپارێزن، من خۆشم له و باوه ڕه دام تا س���ه ركردایه تی سیاسی و مه كته بی راده یه كی زۆر بتوانن ئ���ه و یه كڕیزییه بپارێزن، له الیه كی دیكه ش���ه وه پارتی به تایبه ت���ی جه نابی س���ه رۆك بارزانی پاڵپش���تی ت���ه واوی خ���ۆی له هه م���و رویه ك���ه وه بۆ یه كێتی دوپاتكردۆته وه ، پاڵپش���تییه ی جه نابی ئه و له وێش���دا س���ه رۆك بارزانی به تایبه ت���ی و پارتی به گشتی كۆڵه كه یه كی سه ره كی ده بێت
ب���ۆ ئ���ه وه ی یه كێتی ئه و ناخۆش���ی و قورساییه ی كه له ناوجودی مام جه الل توش���ی ده بێت پڕ بكات���ه وه . ده كرێت ئه وه بیربهێنینه وه كه یه كێتی له ساڵی 2009 دوچ���اری قه یرانێكی زۆر گه وره بو، كه ئه ویش جیابونه وه ی گۆڕان بو، به تایبه تی له سنوری پارێزگای سلێمانی، ئه مه گورزێكی زۆر گه وره بو سه باره ت به یه كێت���ی، به اڵم به ئی���راده ی خودی به پاڵپش���تی یه كێتی س���ه ركردایه تی پارتی توانییان ئه و قه یرانه تێپه ڕێنن، بۆیه ئێستا له و باوه ڕه دام مادام جه نابی سه رۆك و پارتیش له پشتییه تی یه كێتی ئه گ���ه ر بیه وێت ده كرێت ئ���ه و قه یرانه وێڕای ناخۆشییه كه ی تێپه ڕێنن، راسته ناخۆش���ه چونكه ئه گه ر مرۆڤ سه یری خێزانه كه ی خۆی له روی كۆمه اڵیه تییه وه بكات له ده س���تدانی س���ه رۆكی خێزان بۆس���ه ر خێزانه كه و كاریگه ری ده بێت قورس���یش ده بێت، ب���ه اڵم ده رئه نجام خێزانه كه ده توانێت بێته وه سه ر سكه ی
خۆی. لێره وه م���ن دوپاتی ده كه مه وه ك���ه به هۆی دو خ���اڵ یه كه میان باوه ڕ به خۆبون���ی س���ه ركردایه تی یه كێت���ی به تایبه تی مه كته بی سیاسی، دوه میان پارتیش س���ه رۆك و جه نابی پاڵپشتی بۆ یه كێتی ده كرێ�ت ئه و بۆش���اییه تا
راده یه كی باش پڕبكرێته وه .ئاوێنه : باشه ئێوه وه كو پارتی بۆچی
هێنده په رۆشی یه كێتین؟پش���تیوان سادق: په رۆش���یی ئێمه له به رئه وه یه چونكه ناوچه كه به گشتی و به گۆڕان���كاری و به تایبه ت���ی عێ���راق زۆردا سیاس���ی كێشمه كێش���ێكی تێده په ڕێ���ت، ئێمه وه كو كوردس���تان پێویس���تیمان زیاتر كاتێ���ك له هه مو به ته بای���ی و یه كڕیزی هه یه ، هه ر كه لێن كه وتن���ه ئه و یه كڕیزیی���ه ده بێته هۆی ئه وه ی ئێمه وه كو دۆزی كورد زیانمان به ربكه وێ���ت. گۆڕانكارییه كانیش چه ند دێنه پێش، پ���رۆژه جۆرێكن و چه ندین ناوچه كه به نمون���ه گۆڕانكارییه كان���ی
لێده كه وێت���ه وه و پ���ڕۆژه ی چه ندی���ن ده كرێت ت���ۆ وه كو كورد ئه گه ر ته بایی ناوخ���ۆت هه بێ���ت، ئه گه ر س���تراتیژو هه بێت. پێش���هاته كان بۆ تۆژینه وه ت خاڵێكی بابه ت���ی هه رێم و به غدایه بۆیه هه بونی هه ر خه له لێك له ناوخۆی كورددا زیانێكی زۆرمان پێده گه یه نێت، چونكه دۆخ���ی ناوخۆی عێ���راق زۆر ناله باره و له ته نگه ژه یه كی گه وره دایه . بۆیه پارتی و به تایبه ت جه نابی س���ه رۆك به حوكمی كاریزماكه ی به حوكم���ی پێگه ك���ه ی و له سه ر ئاس���تی كوردستان و به حوكمی س���ه ركردایه تی كادێران و رێزگرتن���ی له جه نابی س���ه رۆك، ده توانن یه كێتی بارۆدۆخه كه له به رژه وه ندی كوردستان و ته نان���ه ت له به رژه وه ن���دی یه كێتی���ش
بقۆزنه وه .تاڵه بانی رۆشتنی پێتوانییه ئاوێنه : گۆڕانكارییه كی بۆ ده بێت سه ره تایه ك گ���ه وره له هه رێم���ی كوردس���تاندا كه ره نگه پارتیش بگرێت���ه وه ، به حوكمی ئه وه ی دۆزینه وه ی سه ركرده یه كی دیكه به قه باره ی تاڵه بانی بۆ هاوپه یمانیكردن
له گه ڵ پارتی نادۆزنه وه ؟ پشتیوان سادق: فه لسه فه و تێڕوانینی پارتی بۆ هاوپه یمانییه تی له سه ره تاوه ب���ۆ به رژه وه ن���دی پارتی نه ب���وه ، بۆ بارودۆخی گشتی هه رێم بوه ، ئه وجاره من پرسیارێك روبه روی تۆو خوێنه رانی ئاوێنه ده كه مه وه : ئه و هاوپه یمانێتییه تا چه ند سودی بۆ كورد هه بوه له روی ئابوری، كۆمه اڵیه تی و هه مو روانگه كانی دیكه ؟ من پێچه وانه ی ئه و كه سانه م كه پێیانوایه پارت���ی خه می ئه وه یه تی كه كێ هاوپه یمانی ده بێت؟ نه خێر پارتی خه م���ی ئه وه یه ت���ی ئ���ه و بارودۆخه ی ئێس���تا له ناوچه كه و له عێراق���دا هه یه به قازانجی میلله تی خۆمان تێپه ڕێنین، هه روه ها خودی كاك مه سعود یه كێكه له و كه س���انه ی كه هه میش���ه رێزێكی زۆری جه ناب���ی مام جه الل���ی گرتوه ،
ریزێكی زۆری س���ه ركردایه تی یه كێتی گرتوه . ئه گه ر بێینه س���ه ر هاوكێشه ی ئه وه ش كه یه كێتی زیاتر سودمه ند بوه له هاوپه یمانییه ك���ه یان پارتی؟ ره نگه بڵێین یه كێتی زیاتریش سودمه ند بوه له پارتی. وه كو ئام���اژه م پێدا له 2009 وه زعێكی خراپ به س���ه ر یه كێتی هات، به اڵم جه نابی سه رۆك بارزانی به هه مو توانایه كی پشتی یه كێتی و جه نابی مام جه اللی گ���رت و یه كێت���ی قه یرانه كه ی تێپه ڕان���د، كه واته ئ���ه و هاوپه یمانییه جگه له دۆزی كورد، سودی بۆ مانه وه و به رده وام���ی یه كێتی هه بوه ، س���ودی هه بوه ب���ۆ تێپه ڕاندنی قه یرانه كانی ناو
یه كێتی.ئاوێن���ه : ئه گ���ه ر یه كێتی به ش���ێك له هێزو نفوزی خۆی له ده ستبدات ئێوه وه ك پارتی ئاماده ن هاوپه یمانی له گه ڵ هه ر هاوپه یمانێتییه ئ���ه و ببه س���تن و
به رده وام ده بێت؟پشتیوان سادق: پارتی قه ناعه تی وایه كه یه كێتی تا راده یه كی زۆر ده توانێت ئه و دۆخ���ه تێپه ڕێنێ���ت. دوه م، ئێمه هاوپه یمان���ی له گ���ه ڵ یه كێتی به گرنگ ده زانین و ئاماده شین ئه و هاوپه یمانییه فراوان بكه ین له گه ڵ الیه نه كانی دیكه ش
له كوردستان. ئاوێن���ه : ئای���ا ئه گ���ه ر به ش���ێك له یه كێتی چونه ناو گۆڕانه وه ، به بڕوای ئێوه ل���ه و حاڵه ته دا هاوكێش���ه ی هێز
له كوردستاندا ناگۆڕێت؟پش���تیوان س���ادق: من بۆخۆم له و ب���اوه ڕه دام یه كێتی ناچێته ناو گۆڕان، منه وه ب���ه الی ئه گ���ه ره كان زۆرینه ی ده مێنێته وه ، یه كێت���ی ك���ه ئ���ه وه ن چونكه یه كێتی له ده سه اڵتدایه ، یه كێتی ئیمكانییه تی هه ی���ه ، جه ماوه ری خۆی هه ی���ه ، یه كێتی حزبێك���ی رێكخراویش بوه ، یه كێتی له ده رئه نجامی سودفه یه ك دروس���ت نه بوه تا وه كو بڵقی سه رئاو
بتوێته وه .
یهكێتیدوایتاڵهبانیلهدیدیپارتییهوه"یهكێتیناچێتهناوگۆڕانهوه"
رۆیشتنی مام جه الل بۆ
یه كێتی ناخۆش و قورس ده بێت
ئا: مه حمود حه سه ن
له هه لومه رجێكی سیاسی ناسكی كوردستان و عێراق، یه كێتی
سكرتێره كه ی )جه ڵده ی مێشك( لێیده دات و ئێستاش ئه و حیزبه
به سه ركردایه تییه كه یه وه كه ژماره یه كی به رچاو له ئه ندام مه كته ب سیاسییه كانی نه خۆشن، روبه روی قه یرانه كانی خۆی و
هه رێمی كوردستان ده بێته وه .
ش���ه وی 17-12 له ن���اكاو س���ه رۆكی یه كێتی عێ���راق و س���كرتێری گش���تی نیش���تمانی كوردستان له كۆشكی سه الم لێی���دا و مێش���ك( له به غدا)جه ڵ���ده ی گه یه نرایه خراپدا ته ندروستی له بارێكی نه خۆشخانه ی )مه دینه توب( و، دوای دو رۆژ گه یه نرایه نه خۆشخانه یه كی ئه ڵمانیا بۆ چاره سه ر و، حیزبه كه ی به ژماره یه ك ئه ندامی مه كته بی سیاس���ی نه خۆشه وه
جێهێشت. س���ه رچاوه یه كی نزی���ك له مه كته بی سیاسی یه كێتی نیشتمانی كوردستان به ئاوێنه ی راگه یاند كه یه كێتی س���ه رباری ئه وه ی قه یرانی " سه ركردایه تیان" هه یه ، ده س���ت كه وتۆته حیزبه كه ئێس���تاش جێگرو كارگێ���ڕان و ئه ندامانی مه كته بی سیاس���ی ك���ه ژماره یه ك���ی به رچاویان ته ندروستی له ته ندورستیان نه خۆشن و
تاڵه بانی زۆر باشتر نییه .به پێ���ی زانیارییه كان���ی ئاوێنه و وه ك الی خه ڵكی كوردس���تانیش ئاش���كرایه جێگ���ری یه كه می س���كرتێری گش���تی كۆسره ت ره س���وڵ كه به پێی په یڕه وی ناوخۆ له كاتی ئاماده نه بونی س���كرتێردا ئ���ه و كاره كان���ی راده په ڕێنێت، هاوكات جێگری س���ه رۆكی هه رێمیشه ماوه یه كی زۆره نه خۆشه و چه ندینجار نه شته رگه ری
بۆ كراوه ، س���ااڵنه ش ب���ۆ ماوه ی چه ند مانگێ���ك ده چێت���ه ده ره وه ی واڵت بۆ چاره س���ه ر، ئه مه جگه ل���ه وه ی له روی قس���ه كردنه وه ئه م به رپرسه به زه حمه ت ده توانێت قس���ه بكات و به ئاسته م لێی
تێده گه ن.ره نگه س���ه رباری الیه نه باش���ه كانی س���كرتێری گش���تی یه كێتی نیشتمانی خاڵ���ه ل���ه و یه كێ���ك كوردس���تان، نێگه تیڤان���ه ی روبه روی ده كرێته وه ، ئه و كه ماوه ی چه ند س���اڵێكه نه خۆش���ه ، بیری له جێگره وه ی خۆی نه كردۆته وه بۆ هه ریه ك له پۆس���تی سكرتێری حیزب و سه رۆك كۆماری عێراق، له مه شدا ره نگه ئۆباڵ���ی به ش���ێكی له مل���ی ئه ندامانی مه كته بی سیاس���ی بێت كه كه س���یان له س���ه ر یه كتری كۆك نه بون و ئێستاش له ئه ندامانی یه كێ���ك ئ���ه و قس���ه یه ی مه كته ب���ی سیاس���ی ئ���ه و حیزبه باس
ده كرێته وه كه له دانیش���تنێكی حیزبیدا وتبوی " تاڵه بانی نامرێت".
ماوه یه كی زۆره سه ركردایه تی و مه كته بی سیاسی یه كێتی نیش���تمانی كوردستان نه دیوه و به خۆوه گۆڕانكاری چلۆنایه تی زۆرێك له و ئه ندام مه كته ب سیاسییانه ی ئێستا حیزب به ڕێوه ده به ن زیاتر له ده مه كته بی ئه ندامی سه ركردایه تی و ساڵه سیاس���ین و خوێنێكی سیاس���ی تازه ی
به رچاو به دیناكرێت هاتبێته سه ره وه .ئام���اژه ی بۆ ئاوێنه س���ه رچاوه كه ی ئ���ه وه كرد كه ئه ندامێكی تری مه كته بی سیاسی یه كێتی نه خۆشی شه كره یه تی ، یه كێكی تریش���یان نه خۆش���ی دڵیه تی و یه كێكی تریش���یان ماوه یه كه ناو به ناو ده چێت���ه ده ره وه ی واڵت بۆ وه رگرتنی زیاتر كه سێكیشیان چه ند چاره س���ه ر،
له نه خۆشییه كیان هه یه .تاڵه بانی وه ك كه سی یه كه م و یه كێتی
نیشتمانی كوردستان وه ك حیزب له ژیانی حیزبی و سیاس���یدا هه ندێك پۆس���تیان داوه به كادیرانی ناو یه كێتی كه ئه ندامی مه كته بی سیاسی و سه ركردایه تی نه بون، مه كته بی ئه ندامێك���ی هێن���ده ی به اڵم سیاسی زیاتر ده ستیان رۆیشتوه .كادیری كۆن و دیاری ناو یه كێتی دلێری س���ه ید مه جید كه هیچ پۆس���تێكی ئاش���كرای نییه ، ب���ه اڵم وه ك كه س���ی دوه می ناو یه كێتی ناس���راوه و جگه له پێس���پاردنی به ڕێوه به ردن���ی گه وره ترین س���ه رمایه ی یه كێتی كه گروپی كۆمپانیاكانی نۆكانه ، چه ندان كاری تری سیاسی و رێكخراوه یی پێس���پێرراوه ، زیاتر له س���اڵێكه ناوبراو له نه خۆشییه كی كوشنده ی هه یه و زیاتر ناو به ناو ده چێته ده ره وه بۆ چاره سه ر، ئ���ه م پیاوه ك���ه به وه ناس���راوه كلیلی س���ه روه ت و س���امانی یه كێتی الیه ، تا له شوێنی نه خۆشییه شییه وه به و ئێستا
خۆیه ت���ی و هیچ جێگره وه یه كیش���ی بۆ دانه نراوه .
سیاس���ه ت ل���ه م واڵت���ه دا دنیایه كی جه نج���اڵ و پڕ كاره و رۆژانه پێویس���تی س���ه ركردایه تی هه ی���ه به كه س���انێك كاره كان بكات و به ڕێوه ی ببات، حیزبی كوردی هه روه ك كایه كه بۆ سیاس���ه ت، تا ئێس���تاش كایه یه كه بۆ حوكمكردن و بۆ به ڕێوه بردنی كۆمپانیا گه وره كان و بۆ مه ده نی و كۆمه ڵگای سه رپه رشتیكردنی چه ندان جه ماوه ریی���ه كان و رێكخ���راوه بابه ت���ی تر، ه���ه ر بۆیه بۆ ئ���ه م كایه گرنگ���ه ی ژیانی كۆمه ڵگای كوردی ئه وه ده خوازێ���ت كه حیزب���ه كان و به تایبه تی هه ردو حیزبه حوكمڕانه كه ی كوردستان خه ڵكانێكی ته ندروس���ت ب���اش دابنێن له پۆسته گرنگه كانی ئه و بوارانه ، به اڵم زۆر جومگه ی هه س���تیاری ناو یه كێتی و كه كه س���انێكه وه ن به ده ست حكومه ت
به ده ست نه خۆشییه وه ده ناڵێنن.فراكس���یۆنی س���ه رۆكی ماوه یه ك���ه كوردس���تان له په رله مانی هاوپه یمان���ی عێراق د. فوئاد مه عس���وم كه ئه ندامی پێش���وی مه كته بی سیاسی یه كێتی بو، توشی نه خۆشی پشت )فه قه رات( بوه و له به غ���داوه نه به فڕۆكه ن���ه ئۆتۆمبیل هه رێمی ب���ۆ بهێنرێت���ه وه ده توان���رێ كوردستان، فراكسیۆنه كه ش له م ملمالنێ گه رمه ی نێوان كورد و شیعه و سوننه بێ
سه ر ماوه ته وه .د. كه م���ال فوئاد ك���ه ماوه یه كی زۆر كارگێڕ سیاس���ی و مه كته بی ئه ندام���ی بو، هاوكات به رپرسی دارایی یه كێتیش بو، ش���اره زای وردی دارایی ئه و حیزبه ب���وه ، له كاتێكدا ك���ه ده نگ���ۆی ئه وه له ئارادایه بڕێك پاره ی به رچاوی یه كێتی لەئەس���تۆی ئەودای���ە ک���ە نزیکەی 30 ملیۆن دۆالر دەبێت و ک���ۆن لەبودجەی حکومەت الدراوە بۆ دروس���تکردنی بینا بۆ مەکتەب سیاس���ی لەدەرەوەی شار، ناوبراو ماوه یه كی زۆره دوچاری بێهۆشی له نه خۆش���خانه یه كی ئه ڵمانیا دوا بوه و
ساته كانی ژیانی به سه ر ده بات.س���ه باره ت ئاوێن���ه س���ه رچاوه كه ی به به رپرسی ئه نجومه نی ناوه ند ئاماژه ی بۆ ئه وه كرد ئه م كه سایه تییه ی یه كێتی له دامه زرێنه ره كانیش���ی یه كێك���ه ك���ه ماوه یه كه دوچاری نه خۆش���ی بوه و ناو به ناو س���ه ردانی ده ره وه ی واڵت ده كات
بۆ چاره سه ركردن.ئام���اژه ی بۆ ئاوێنه س���ه رچاوه كه ی ئه وه كرد ئ���ه وه چه ند نمونه یه كی باری ته ندروستی مه كته بی سیاسی یه كێتییه كه هێما بۆ بارێكی خراپی ته ندروس���تی به رپرس���ه بااڵكانی یه كێتی ده كات كه ل���ه م هه لومه رج���ه ناس���كه دا ئاوێته ی
قه یرانه كانی تری ئه و حیزبه ده بێت.
یهكێتیبهسهركردایهتییهكی"نهخۆش"هوهروبهرویئهمههلومهرجهناسكهدهبێتهوه
پشتیوان سادق
مەکتەبی سیاسی یەکێتی لەجێگیرییەوە بۆ قەیران فۆتۆ: ئەرشیف، لەئینتەرنێتەوە
ئه ندامێكی مه كته بی سیاسی نه خۆشی
شه كره یه تی ، یه كێكی تریان نه خۆشی
دڵیه تی و یه كێكی تریش ماوه یه كه
ده چێته ده ره وه ی واڵت بۆ چارەسەر
بهختیارعهلی»1«
نەخۆش���کەوتنەوەی دی جارێک���یئامێرێک���ی ئاوێنەی���ەکو تاڵەبان���یپش���کنینیگرنگیدایەدەس���تمانتاهەندێکقسەیس���ەرەتاییدەربارەیس���ایکۆلۆژی ڕەهەن���دی هەندێ���کنێ���ودەرون���یمرۆڤیک���وردبکەین.گومانلەوەدانییەک���ەلەکۆمەڵگایئۆدیبییەکان���ی کۆمەڵ���گا ک���وردیونەخۆشکەوتنی تریخۆرهەاڵتیش���دا،ئەب���ەدیو س���ەمبولی »س���ەرۆک/کالس���یکیباوک«دیمەنێکیگونجاووبۆنەیەکیگرنگەت���ادووبارەبزانینوتێبگەینلەئاستینەستیدەستەجەمعیئێم���ەداچ���یدەگوزەرێ���ت.س���اتیدەرکەوتنیجەبەروتیباوکوس���اتینەخۆشکەوتنوالوازیی،دووچرکەساتیگرنگنبۆتێگەیش���تنلەکۆمەڵگاکان،واتەئاوێنەیەکەتالەپێکهاتیدەرونیک���وڕانوکچان���یژێ���رفەرمانڕەواییئ���ەوبڕوانین.نەخۆش���کەوتنیباوکچرکەساتێکەبەڕۆشنیدەرونیمندااڵنقووڵە ناکۆکییە ئەو ئاش���کرادەکات،دەردەخاتکەخۆشەویس���تیوڕقیانلەس���ەریدامەزراندوە.بەاڵمسەرەتابەرلەوەیهیچقسەیەکلەسەرباوکینەخۆشبکەین،دەبێتشتێکیکورتلەس���ەرباوکوهێماکانیلەکۆمەڵگایئەم بڵێین. ترادس���یۆنیومۆدێرن���داهەڵوێس���تەناکۆکەبەرامبەربەباوک،س���یفەتیتایبەتوتاقانەیکۆمەڵگایکوردنییە،ئەوڕستەپوچەیدەڵێت»ئێمەیکوردواینخۆش���ماننازانینچیماندەوێت«یانئەورستەپوچەیدیکەدەڵێت»بڕواننئەوپیاوەیتادوێنێس���وکایەتیتانپێدەکردئەمڕۆب���ۆیدەگرین«،دووڕس���تەنلەدووعەقڵییەتینەخۆشوتاس���ەرئێسقاننەزانەوەدێنەدەرێ.کۆمەڵگایئێمەشوەکهەمووکۆمەڵگاکانیترقۆناغێکیئۆدیب���یکاریگەرمانهەی���ە،ئەوەیتێی���دادەژینچرکەیەک���یدووبارەیکۆمەڵگایەک هەم���وو ک���ە مێ���ژووەچەندینجارپێیدادەڕوات.»تفکردنەباوکودواترماچکردنی«»یاخیبوونلەباوکودوات���رگریانلەبەردەمیدا«،»کوش���تنیباوکوپەشیمانبوونەوە«نەدەگەڕێت���ەوەب���ۆبلیمەت���یباوک،نەدەگەڕێتەوەبۆس���ۆزوعاتیفەیەکیبەرزیمرۆڤان���ەلەمنداڵەکاندا،بەڵکودیمەنێکیس���واویئۆدیبییەکەهەرکەسدووپەڕەیلەفرۆیدخوێندبێتەوەنەدیاردەیەک���ی ئ���ەوە تێی���دەگات،سیاس���ییە،نەئەوەدەردەخاتباوکفیگرێک���یئەفس���انەییە،بەڵكوئەوەدەردەخاتکۆمەڵگایکوردیتاس���ەرئێس���قانکۆمەڵگایەک���یئۆدیبیی���ە،ک���ەلەس���ەرپارادۆکس���ی»کین���ەو
پەشیمانی«دامەزراوە.ئەوەیلەکۆیئەمدیمەنەداگرنگەومانایسیاسیقووڵیهەیەئەوەیەکەدەریدەخاتڕیشەکانیدیکتاتۆرییەتودەسەاڵتی نوێبوونەوەی سەرهەڵدانوڕەهاوپەتریارکییەتبەرلەهەرش���تلەن���اوئەوپەیوەندیی���ەئۆدیبییەدایەکەکۆمەڵگابەس���ەرۆکەکەیەوە،خێڵوێنەی گرێدەدات. بەپەتریارکەکەیەوەباوکینەخۆشبانگهێشتێکیگەورەیهەمووئ���ەوکولت���وورەئۆدیبییەکەلەمنداڵیی���ەوەپێ���یگ���ۆشدەبین،»کە ئۆدیب���ی فیگەرێک���ی هەم���ووبێگومانهەموومانبێڕیزپەڕفیگەریئۆدیبین«لەس���اتیمردن���یباوکداپەش���یمانیو خواستی ئەو تووش���یکە دەبیێ���ت خۆس���زادانە هەس���تیل���ەهەم���ووئۆدیبییەک���یڕەس���ەنلە چاوەڕواندەکرێ���ت.نوێنەریباوکسیس���تمەدەرونییەکەماندالەناوەوەپێمادەڵێ���ت»ت���ۆتەمەن���ایمردنیئاواتەخوازبوویت ت���ۆ دەکرد، باوکتبمرێ���ت،ت���ۆدەتویس���تبیکوژیت،ئەواب���اوکمردوئێس���تابرۆدەردیپەش���یمانیبچێژە«.لێرەوەهەمیشەباوکینەخۆشئازارێکیدەرونیقووڵبۆمنداڵەکان���یجێدەهێڵێت،هەندێکدەتواننئەوئ���ازارەبچەپێننوزاڵبنبەس���ەریداوئ���ەوقۆناغ���ەئۆدیبییەتێبپەڕێنن،هەندێکناتوانن.بەاڵمئەمدیاردانەدەریدەخەنکەکۆمەڵگاکانیئێم���ەت���ائێس���تافۆرمێکیس���ادەوسەرەتاییانهەیە.یەکێلەڕەهەندەکۆمەڵگای س���ەرەکییەکانی گرن���گومۆدێرنبەگش���تیالوازبوونیجێگایباوکیشەخس���ییە،واتەئ���ەوباوکەدەموچاودارەبینراوەیکەلەسیستمی
ڕوونی تەقلیدیداشوێنێکیکۆنکرێتودەسەاڵتێکەو هەموو سەمبولی هەیە،ئاماژەی���ەب���ۆت���ەواویمەرجەع���ەمانادارەکان���یه���ۆشوئەخالق.ئەمباوکەکالسیکییەکەموزۆرجێگاکەیلەقدەبێ���توئەوڕەنگوڕۆش���نییەیلەس���ەردەموچاوێتی،تەمدەیگرێتوڕۆش���نیدەکوژێتەوە.لەراس���تیدال���ەکۆمەڵ���گایمۆدێرن���داباوکبەگورزێکی فرۆیدییەکە کالسیکییە مانابەرچ���اودەخوات.رەنگ���ەلێرەدابەزاراوەکەیالکان»ئەویدی کارهێنانیگەورە«دروستتربێتتابەکارهێنانیچەمکی»باوک���یفرۆیدی«.ئەویدیگ���ەورەدەش���ێتهەرش���تێکبێت،ه���ەرهێزێ���کبێ���ت،ه���ەرپارادیمو
سیس���تمێکوهەبیتۆزێ���کبێ���تکەم���رۆڤوەکمەرجەعیگەورەیخۆیبەکاریدەهێنێت.ب���ەکورتیجیاوازیکۆمەڵگای مۆدێرنو کۆمەڵگای نێوانس���وننەتیلەوەدای���ەل���ەکۆمەڵگایمۆدێرن���دائەلتەرناتیڤەکان���یب���اوکزۆرن.هێزگەلێ���کهەنلەسیس���تمیدەرون���یوعەقڵ���یئینس���انداجۆرەقاڵبێکیمەرجەع���یبەخۆوەدەگرن،کەوەکباوکدیارنین،روخس���اریاننییە،ئەوێک���یدینەبینراووگەورەن»چالکان،چژیژیکزۆرلەس���ەرئەوئەویدییەگەورەونادیارەلەکولتووریس���ەدەیبیس���توبیس���تویەک���داکاریانک���ردوە«.ل���ەمۆدێرنەداباوکدەچێتەپش���تەوە،شێوەیتارماییەکوەردەگرێ���ت،روخس���اریدەگۆرێت،دەبێت���ەخێوێکینەبین���راو.بەاڵملەکۆمەڵ���گاتەقلیدییەکانداکەمنداڵییدەرونی���یخۆی���اندەژی���ن،ناکامڵوبێگەشەن،هێشتالەفۆرمیخێزانێکیگەورەداتەماشایبونیادوستراکتوریخۆی���اندەک���ەن،ب���اوکهەیبەتەس���ایکۆلۆژییەکەیخ���ۆیلەدەس���تنەداوە.لەراس���تیدانەخۆش���کەوتنی»سەرۆک��باوکیبااڵ��نوێنەریمنیئایدیاللەسیستمیدەرونیفرۆیدیدا«پێوەرێکیگرنگەتاببینینئایاکۆمەڵگاهێشتاکۆمەڵگایەکیکالسیکییەیاخود
مۆدێرن���ە؟ئایاڕۆحینهێنیپش���تب���زاوتوجواڵنەوەکانیکۆمەڵگا،هەردەستبەدامێنیباوکیخورافییەیانقاڵبەکانشکاونوموژدەیدەرکەوتنیجێگایەک���یخاڵ���یلەئاس���ۆکانەوەدی���ارە؟.ئاخۆمنداڵ���ەقارەمانەکانیکۆمەڵ���گالەوەدەرچوونمردنیباوکتووش���یشکس���توپەش���ێویانبکاتیانمردن���یباوکهێش���تاجەرگبڕوگرێدراوی دەسەاڵت ئایا کوشندەیە؟.باوک���ەیاخ���وددەس���ەاڵتئاماژەیەب���ۆئەویدییەک���ینادیار،ب���ۆرۆحیخێوئاسایسیس���تم،بۆدەسەاڵتێکیبێڕوخس���ارکەتێیداسەرۆکلەبریفیگەرێکیئەبەدیبێت،دەمامکێکیکاتییەوزووزووئەوسەرانەدەگۆڕێنکەئەودەمامکەلەسەردەنێن؟.لەکۆمەڵ���گایمۆدێرن���داباوکیفرۆیدیوندەبێت،شانۆچۆڵدەکات،لەڕاستیدامەرجێکی ش���وێنەکەی چۆڵکردن���یس���ەرەکیوبنەڕەت���یس���ەرهەڵدانیکۆمەڵ���گای مۆدێرن���ە. کۆمەڵ���گایمۆدێرنبێچۆڵکردنیش���وێنیباوکناکەوێتەکار،نەکهەرئەوەپرۆسەیمۆدێرنیزەکردنپرۆس���ەیش���کاندنوکوش���تنیبەردەوام���یش���تێکەل���ەڕابوردوودا،لێرەوەلەقبوونیش���وێنیباوکمەرجیس���ەرەکیگواستنەوەیەلەتەقلیدەوەب���ۆمۆدێرنە،لەباوکیفرۆیدییەوەکەباوکێکیبینراوەلەسەرعەرش���ێکیبینراوب���ۆ»ئەویدییەکیباوکێکەوە ل���ە نادی���ار، گ���ەورە«وکەلەش���یهەیەونەخۆش���دەکەوێتودەمرێ���تب���ۆباوکێکیبێل���ەش،لەکۆمەڵگایەکەوەب���ەفۆرمیخێزانەوەب���ۆکۆمەڵگایەک���یکراوەک���ەتێیدادەس���ەاڵتوەکتارماییەکینادیارلەهەمووجومگەکانی���داهاتوچۆدەکات.لێرەوەپرۆسەیمۆدێرنەیخۆرئاواییت���ائەندازەیەک���یزۆربەکوش���تنیباوک���ەوەگرێ���دراوە،وەکفرۆیدیشدەڵێتهیچجێگایسەرسامینییەکەئۆدیبۆس»وەکباوککوژ«یەکێکەل���ەپاڵەوانەس���ەرەتاییوگرنگەکانیمێژوویخۆرئ���اوا.بەبڕوایمنهەتاجومگەفەلسەفییەگەورەکانیفیکریخۆرئاوا،ش���وێنگاوبنکەیلەقکردنیئەون. باوکوس���ەمبولەکانی جێگایهەوڵیدەرکردنیخودالەفەلسەفەداالینیتش���ەکەمت���ردژە�����ب���اوکنیی���ەلەهەوڵیفرۆی���دبۆدەرکردنیل���ەخەیاڵی تارماییەکان���ی ب���اوکودەرونش���ێواوێکینەخۆشوعوسابیدا.چەمکیبەعەقالنیکردنیفیبەریوکاریلە »بەدەزگایکردن« ئەنستیوتسازیسیس���تمیکاروئیدارات���یخۆرئاواداهەمانش���ێوەپرۆس���ەیەکیزۆردژە��باوک���ە،هەتادەکرێتبڵێملەچەمکی»ش���ۆڕش«�یمارکسیدژتروباوکلەقێنت���رە.لەئی���دارەیمۆدێرنداولەناوراڕەودااڵنوژێرزەمینەکانیداباوکوندەبێت،دەبێتەشتێکینادیار.کافکالەڕۆمانیکۆش���کولەدادگاییش���دابەبلیمەت���یخ���ۆیئ���ەوونبوون���ەیوردتر قووڵترو کۆمەڵناس���ێک لەهەرڕوونکردۆتەوە،الیکافکاجەس���تەیئینسانیباوکدیارنامێنێتولەڕێگایکۆمەڵێکوەکی���لومۆدیۆموناوەندیتراژیدیای گ���ەر دەردەکەوێت. ترەوەئۆدیبلەس���ەرئەوەڕاوەستابێتکەب���اوکبەدەس���تیک���وڕدەکوژرێت،تراژیدیای»ك«لەکۆش���کیکافکادائەوەیەلەجیهانێکداوێڵەباوکتێیداونب���ووە،تەواویئ���ەوجوگرافیایەیکافکاکۆش���کیلەس���ەربونیادناوە،بەسەرهاتیونبوونیفیگەرێکیگرنگوگ���ەورەدەگێڕێتەوەک���ەپاڵەوانەکەنایگاتێ���ت.لێرەدای���ەهەت���اگرنگیوگەورەییکاف���کابەرامبەربلیمەتێکیوەکدۆستیۆفسکیدەردەکەوێت.الیدۆستیۆفس���کیباوکهێشتاباوکێکیجەستەدارەلەگۆشتوخوێن،ڤیۆدۆرکارامازۆڤهێشتاناوێکە،مێژوویەکیهەی���ە،چیرۆکێکیهەیە،الش���ەیەکیبەاڵم دەکوژرێت. دەبینرێ���تو هەیە،لەگ���ەڵ س���ەروکارمان کاف���کا الیفیگەرێک���ینادیاروتارماییڕەنگدایە،کەلەوەدەرچووەن���اویباوکبێت،بەڵک���وئەویدییەکینەگیراوومەجازیوس���مبولیکە.پرۆسەیس���ەندنەوەیجەستەلەباوکلەمێژوویخۆرئاواداپرۆسەیەکیبەردەوامودووردرێژە،باوکتابێجەستەتربێت،سیستمسەالمەتتردەبێت،بەونبوونیباوکئیدیسیستمبتوانیت نابێت دیاریکراوی جێگایەکیبەتون���دیبیکوتی���توزامێکیوەهایتێبکەیتکوشندەبێت.ئیدیسیستم
س���مبولێکینەگۆڕودیاریکراوینابێتل���ەدژیڕاپەڕین.لێ���رەوەوەکچۆندیکتاتۆرییەتس���یفەتوخەس���ڵەتیس���وننەتیو کالس���یکیو کۆمەڵ���گادواکەوتووەکانە،شۆڕشیشهەرلەناوئەواندائاس���انەوڕوودەدات.مۆدێرنەهەوڵێک���یگەورەیەهەمبۆدەرکردنیدیکتاتۆروهەمبۆدەرکردنیشۆرشیشپێکەوەل���ەناوسیس���تمدا.هەڵبەتئەمپرۆس���ەیەهەمیشەئاساننایەتەباوکی گەرانەوەی مەترس���ی دەست،ئودیبیمەترس���ییەکیهەمیش���ەییە،بەاڵمئەوەیکەدەبینرێتولەمێژوویمۆدێرنەدابەزەقیهەستیپێدەکرێتئ���ەورەهەندەیەت���ی.ئەمپرۆس���ەیەل���ەخۆرئ���اوادال���ەپێششۆڕش���یفەرەنس���ییەوەل���ەمارت���نلۆتەرەوەدەستپێدەکاتوتائێستابەردەوامە،بەاڵمشۆڕش���یشەس���توهەشتدواشۆڕشیگەورەیەلەمێژوویخۆرئاوادادژبەباوکیکالس���یکی،شۆڕش���ێکیناکامیش���ە،چونکەباوکبەڕوخسارەبش���ێت فۆرمەی بەو تەقلیدییەکەی،شۆڕش���ێکیکالس���یکیبیڕوخێنێ���تس���ەردەمەدا ل���ەو خۆی کەمت���ازۆربەرەوئاواب���ووندەچوووهێدیهێدیلەس���ەرپێشیس���ەحنەوەبەرەودوادەکشایەوە.ئەمپرۆسەیەلەکۆمەڵگا
کۆمەڵگای »لەوانە خۆرهەاڵتییەکانداکوردیش«بەجۆرێکیترتێدەپەڕێت.کۆمەڵگاکان���یئێمەهێش���تاخاڵییەلەڕۆحیڕاس���تەقینەیمۆدێرنە،کەبریتییەل���ەخاڵیک���ردنوچۆڵکردنیجێگایباوک،بۆوێنەیترودەمامکیت���روئارەزوویتر.ئەوهەس���تەیکەکۆمەڵ���گاوەکخێزانێکیگەورەوێنادەکاتەوە،هێش���تالەسەریهەموواندازیندوە.کۆمەڵگاخۆرهەاڵتییەکانئەوپرۆس���ەناوەکییەقووڵەیش���کاندنوجیابوونەوەتێیان���داڕووینەداوەکەوابکاتپێویس���تبێ���تجێگایباوکخاڵیبێت.ب���ەکورتیلەدایکبوونیس���ەرهەڵدانی ئۆدیبێ���ک، ئەنت���یل���ە»ئۆدیبو کۆمەڵگایەک���یخاڵیباوکی«تائێستانادیارە.کۆمەڵگاکانیئێمە،ج���ۆرەپێکهاتێک���ن،لەناخیه���ەرەرادیکالوشۆڕشگێڕەکانیش���دائۆدیبێکیپەش���یمانوترسنۆکهەیە،هێش���تاکۆمەڵگامانلەفۆرمیخێزانلە ب���ۆجیاناکرێت���ەوە،کۆمەڵگامانباوک س���ەرۆکو سێبەری دەسەاڵتوترس���ناکترینشت جیاناکرێتەوە. بۆل���ەمکۆمەڵگایان���ەدائ���ەوهەس���تەئۆدیبییەکوش���ندەوپارادۆکس���ەیە،ک���ەبەس���ەرێکڕقێک���یگەورەیەلەب���اوک،بەس���ەرێکیتری���شگریانو
بەسەر پەش���یمانییە خۆشەویستییوالشەنەخۆشەکەیدا.ئەوەیسەرەنجیمێژوویئەودووس���اڵەیکۆمەڵگایئێمەیدابێ���ت،دەزانێتودەبینێتچکۆمەڵگایەکیتاسەرئێسقانئۆدیبییە،کەلەسەرکۆکردنەوەیهاوکاتی»ڕقل���ەباوک/عاش���قبوونب���ەباوک«دەژی.کۆمەڵگاگەلێ���ککەهەمباوکدەکوژێ���توهەمبۆیدەگ���ری،هەمهەستبەزوڵمیدەکات،هەملەزەتلەوزوڵمەدەبینێت.هەمبێزارەلێیوهەمدەزانێتبێسێبەریئەوڕووتوتەنهایە،هەمباوکوەکدیکتاتۆرێکیخەرەفاوینەخۆشوگەمژەدەبینێت،ه���ەملەس���اتیالوازیومردنیش���یدابەرزیدەکاتەوەبۆمەقامیئەفس���انەو
پلەیخوداوەندان.»ماویەتی«.
داوای لەگەڵ تێبینییەکیپێویست:زۆریلێبوردن���دا،دەبووئەمهەفتەیەجوانییەکانی وتاری دووەمی بەش���یناڕێکیلێ���رەداباڵوبکەم���ەوە،بەاڵملەئێس���تاداوامبەباشزانیکەئەمنوسینەپێشبخەم،بەدڵنیاییەوەبەشەکانیتری»جوانییەکانیناڕێکی«ل���ەهەفتەکانیداهاتوودا،هەرلێرەوە
باڵودەبێتەوە
5کوردستانی (357(سێشهممه2012/12/25
باوکێک بە جەستەوە / باوکێک بێ جەستە
کۆمەڵگاکانیئێمە،جۆرەپێکهاتێکن،لەناخیهەرە
رادیکالوشۆڕشگێڕەکانیشدائۆدیبێکیپەشیمانوترسنۆکهەیە،هێشتاکۆمەڵگامانلەفۆرمیخێزانبۆجیاناکرێتەوە،
کۆمەڵگامانلەدەسەاڵتو
سێبەریسەرۆکوباوکبۆجیاناکرێتەوە
کۆمەڵگایئێمهتاسەرئێسقانئۆدیبییە،کە
لەسەرکۆکردنەوەیهاوکاتی»ڕقلەباوک/عاشقبوونبەباوک«دەژی.
کۆمەڵگایهکەکەهەمباوکدەکوژێتوهەمبۆیدەگری،هەمهەستبەزوڵمیدەکات،هەملەزەتلەوزوڵمەدەبینێت.هەمبێزارەلێیوهەمدەزانێت
بێسێبەریئەوڕووتوتەنهایە
ترسناکترینشتلەمکۆمەڵگایانەدا
ئەوهەستەئۆدیبییەکوشندەو
پارادۆکسەیە،کەبەسەرێکڕقێکی
گەورەیەلەباوک،بەسەرێکی
تریشگریانوخۆشەویستییو
پەشیمانییەبەسەرالشەنەخۆشەکەیدا
کۆمەڵگایمۆدێرنبێچۆڵکردنیشوێنیباوکناکەوێتەکار،
پرۆسەیمۆدێرنیزەکردنپرۆسەی
شکاندنوکوشتنیبەردەوامیشتێکەلەڕابوردوودا،
لێرەوەلەقبوونیشوێنیباوک
مەرجیسەرەکیگواستنەوەیەلەتەقلیدەوەبۆ
مۆدێرنە
چهندئهفسهرێکوێنهیتاڵهبانییانههڵگرتوهفۆتۆ:ئینتهرنێت
ئا:ئاكۆحهمهدرابی
لهكاتێكدازۆربهیحزبوالیهنهسیاسییهكانیكوردستانبارهگایانلهسهرجهمقهزاكانیكوردستاندا
ههیه،بهاڵمدوایزیاترله20ساڵ،تائێستاجگهلهپارتی،هیچهێزێكیئۆپۆزیسیۆنویهكێتیهاوپهیمانی
ستراتیژیپارتیش،بارهگایانلهقهزایهكیوهكمێرگهسۆر
نهكردۆتهوه.
كه قهزایهكه مێرگهس����ۆر دهڤ����هریههرێمو س����هرۆكی بارزان����ی بهزێ����دیجێنف����وزیپارت����یدادهنرێ����ت.لهرویئیدارییهوهس����هربهپارێزگایههولێرهولهعهشیرهتهكانیشێروانیودۆڵهمهریو
مزوریپێكهاتوه.س����هرچاوهیهكیئاگادارب����ۆئاوێنهیرونك����ردهوهكهنهبونیب����ارهگایهیچهێزێكیسیاس����یلهودهڤ����هرهدابهومانایهنایهتكهئ����هوخهڵكهیلهوێدانیش����تهجێنههمویانلهگهڵپارتیدان،بهڵگهش����یبۆقس����هكانیئهوهبوكهبارزانی عهبدولمس����هوهر د. برایهك����یك����هئام����ۆزایبارزانییهلهوس����نورهداپارتیوكهسێكی بهنهیاری نیشتهجێهوس����هربهخۆههژماردهكرێتوخهڵكێكی
زۆریشپشتگیریدهكهن.س����هرچاوهكهرونیك����ردهوهك����هلهوقهزایهداخهڵكیناڕازیوئۆپۆزیس����یۆنبونی����انههی����ه،ب����هاڵمهی����چحزبێكنهیتوانی����وهئهودهنگان����هرێكبخاتكهبۆئهمهشچهندینه����ۆكارههنووتی"ههرچهن����دهیهكێتیشههندێكخهڵكیههیهكهخهڵكیئهوس����نورهن،بهاڵمهیچیهكێكلهوكهس����انهلهمێرگهسۆر
نیشتهجێنین".بهرپرس����ی نهجم، س����یروانیكوێخامهڵبهندیشهشی دهستبهكاربوی تازهس����ۆرانییهكێتیبهئاوێن����هیراگهیاندكهبهوپێیهیتازهپۆس����تیمهڵبهندیوهرگرت����وهونهچوهت����هئهوش����وێنهونازانێ����تئاخۆجگ����هلهپارتیبارهگایهیچحزبێكیتریلێیهیاخودنا"ئهگهرهیچبارهگایهكیدیكهیلێنهبێت،رهنگهحزبهكانمهبهستیاننهبێتبارهگالهوس����نورهبكهنهوهوخهتایكهسیتێدانیی����ه،خۆئهگ����هرنی����ازیكردنهوهیبارهگاشیانههبێتبڕواناكهمرێگریله
هیچحزبێكبكرێت".ناوبراوئهوزانیارییانهشیرهتكردهوهك����هبهرنامهیانههبێتب����ۆكردنهوهیبارهگالهقهزایمێرگهسورووتی"رهنگهپێویس����تمانپێینهبێتئێستابارهگابكهینهوه،چونكهلهوانهیهرێكخستنمانوهكوپێویس����تنهبێتلهوناوچهیهدا"،
ههر كردنهوهی كه جهختیش����یكردهوهبارهگایهكس����تافیخۆیدهوێ،بۆیهههركاتێكئهوانهئامادهبون،ئامادهنلهوش����وێنهولهههرش����وێنێكیدیكهب����ارهگابكهنهوهوپێیوانی����هرێگرییان
لێبكرێت.لهب����ارهینهكردن����هوهیب����ارهگالهوقهزایهدا،س����كرتێریمهكۆیس����ۆرانیبزوتنهوهیگۆڕان،دلێرعهبدولرهحمانبهئاوێن����هیراگهیاندكهههتائێس����تابیریانل����هوهنهكردۆتهوهب����ارهگالهوناوچهی����هدابكهنهوه،چونك����هبهوتهیناوبراوئهوناوچهیهنهكبۆگۆڕانوهكهێزێكیئۆپۆزیس����یۆن،بهڵكوبۆحزبههاوپهیمانهكهیپارتی����شكهیهكێتییهدهڤهرێك����یداخ����راوهل����هرویجوڵهیسیاسی،بۆیهئهگهربارهگاشبكهنهوهبههۆیئهوكهش����هیل����هوێخوڵقاوه،رهنگهوهكپێویستسهركهوتونهبن.دلێ����روت����ی"ش����وێنیجوگراف����ی
تێیدا پارتی بااڵدهس����تبونی ناوچهكهوكارێك����یوایكردوهك����ههیچحزبێكبارهگال����هوناوچهیهنهكات����هوه.جگهلهوهئێم����هشزۆرگرنگیبهكردنهوهیبارهگانادهین،بهڵكوزیاتركارلهس����هر
دهنگدهریناڕازیدهكهین".بهرپرسی ئهحمهد ههروههاس����ۆرانمهڵبهن����دی12ییهكگرت����ولهس����ۆرانلهلێدوانێكدابۆئاوێنهئهودیاردهیهیبه"ناوازه"وهسفكردورونیكردهوهكهلهوناوچهیهدانهكبارهگا،رهنگهبهشێوهیئاشكرابانگهشهیحزبیشیتێدانهبێتوبهكرداریوبهئاشكرائهندامیالیهنهكانیدیكهش����یلێنهبێت.ناوبراووتی"ئهوهشتێكهسهرنجیخهڵكورۆشنبیروحزبهسیاس����ییهكانیبهالیخۆیداراكێشاوه،چونكهكوردس����تانههمووهكویهكهومادامیشكهئێمهبانگهش����هیئازادیبكهینههقنیی����هئهمهوابێت،چونكهتائێس����تاهیچحزبێكیشچاالكیلهو
ناوچهیهئهنجامنهداوه".س����هركردایهتیو ئهندامی بهبۆچونیبهرپرس����یمهڵبهن����دی8یكۆمهڵ����یئیس����امیلهس����ۆران،ش����وانراب����هرلهبهركۆمهڵێكه����ۆكاركهپهیوهندیب����هدهرهوهیخۆیانهوهی����هبارهگای����انب����ارزان مێرگهس����ۆرو لهناوچهكان����ینیی����ه،لهب����هرئ����هوهیئ����هودهڤهره،ناوچهوزێدیس����هركردایهتیپارتییهوپارتیشلهكوردس����تانبااڵدهسته،بۆیهپارێ����زگاریلهناوچهیخۆیدهكاتوتاب����ۆیبكرێبهههموهۆكاروش����ێوازێكحهزن����اكائهن����داموالیهنگ����ریحزبهكوردس����تانییهكانیترلهناوچهیبارزانههبنوبارهگایانبكهنهوهووتی"ئهگهرحیزبهكان����یت����ربارهگابكهن����هوهئهوكاتهخهڵ����كدهبێتهغهی����ریپارتیوچاالكیخۆیاندهك����هن،دهرهنجامیش خهڵكێك����یبهدی����لوپێچهوانهیپارتی
دروستدهبێ".
ئا:كاوهگهرمیانی
باژێڕهوانیمهكۆیكهالریبزوتنهوهیگۆڕان،مهحمودحاجیعومهررایدهگهیهنێتكهبهگژدیاردهیكوتلهوكوتلهكاریدهچێتهوهو
ئاشكراشیكردكهداخستنیمهكۆیگۆڕانلهكهالرپێشئهو،پهیوهندی
بهباڵباڵێنهوهههبوه.
باژێڕهوانیمهكۆیكهالریبزوتنهوهیگ����ۆڕان،مهحم����ودحاج����یعوم����هرلهچاوپێكهوتنێك����یئاوێنهدارایگهیاندكهلهئێس����تادابزوتنهوهكهیانلهڕویمهددیجهماوهرییهوهگوڕوتهوژمێكیباش����یههی����هول����هڕویبارودۆخ����یباش����دایه، لهدۆخێكی سیاسیش����هوهتهنه����ائاس����تهنگییهكههبێتلهڕویئۆرگانیزهكردنیرێكخستنهوهیه،بهاڵملهئێستاداس����هرقاڵیتێپهڕاندنیئهو
ئاستهنگییهشن.كه بۆچونان����هی ب����هو س����هبارهتدهوترێتلهكاتیپرۆسهیههڵبژاردنیبزوتن����هوهی ك����هالری مهك����ۆیگ����ۆڕانكهل����هدوههفت����هیرابردوداههڵس����وڕاوی ژمارهی����هك بهس����ترا،گهن����جبهش����داریههڵبژاردنهكهی����اننهك����ردوه،مهحم����ودحاج����یعومهروتی رهتك����ردهوهو بۆچونان����هی ئهو"بهپێچهوانهوهگهنجێكیزۆربهشداری
ههڵبژاردنهكهیانكردبو،جگهلهوهشئهوكهسانهیناویانلهلیستیبازنهورایهڵهكانداههبوهبهشدارییانكردبو،نهك����راوه بێبهش كهس����ێكش هی����چ
لهدهنگدان".مهك����ۆی كردن����هوهی لهم����اوهیك����هالریبزوتنهوهیگۆڕانتائێس����تاگ����ۆڕراونو بهرپرس����ێكی چهن����دبهپێ����یزانیارییهكان����یئاوێن����ه،ئهوگۆڕانكارییان����هشبههۆی"باڵباڵێن"یمهكۆك����هوه،دهربارهیئهوهیكهئایاتاچهندێك ئێس����تا بهرپرس����هی ئهمكێش����انه، لهو دهبێ����ت س����هركهوتومهحمودحاجیعومهرئاماژهیبهوهدا"ب����ۆبهش����ییهكهمیپرس����یارهكهتناكرێتنكۆڵیلێبكرێتئهودیاردهیهههب����وه،ب����هاڵمم����هرجنیی����هههموئ����هوش����تانهیوادهبیس����ترێتیانلهراگهیاندن����هوهباسدهكرێتههمویوابێت،یانوهكوكورددهڵێت)مێشدهكرێتبهگامێش(،بزوتنهوهیگۆڕانوهكه����هرهێزێك����یتربێكێش����هوبێكهموكورت����ینهب����وه،خ����ۆملهبهرئهوهیل����هدهرهوهبومزۆرلهنزیكهوهئاگاملهوردهكاریئهورهوش����هنییهچ����ۆنبوه،بهاڵمدهكرێتپێتبڵێمكهبۆئهوههاتومهتهوهرهوشیبزوتنهوهیگۆڕانلێرهبهرهوباش����یبهریندرێژهب����هكارهباش����هكانیهاوڕێكانیپێشخۆمبدهم"،س����هبارهتبهوهیكهبۆ
روبهربونهوهی"باڵباڵێن"یمهكۆكهیانپانیچیی����ه،مهحمودحاجیعومهروتی"تیۆرهیهكههیهلهس����هردیدیناسیاس����ی،دی����دیسیاس����ی:ئ����هوخهڵكانهیبهناسیاسییانهبیرلهدیدیرێكخراوهییدهكهنهوه،ئهوانهكۆمهڵهخهڵكێكندهبنبهخڵتهوسهرئاویانبنئاودهكهونودهڕۆن،بهاڵمدیدیبهڕاشكاوانه ئهوهیهخهڵك سیاس����یئیشب����كاتكێدڵس����ۆزوراش����كاوبێتئیش����یخۆیبهڕێكوپێكیبكاتلهبهرژهوهن����دیگش����تیبزوتن����هوهیگ����ۆڕانوخهڵكبێت،ئ����هوهالیمنخۆشهویستتره،دهكرێتبهوشێوهیهبهگژدی����اردهیتهكهتوالتبچینهوه"،ههروهه����ادانیبهوهداناكهپێش����ترداخس����تنیمهك����ۆیگ����ۆڕانلهكهالرپهیوهن����دیبهباڵباڵێن����هوهههب����وهووتی"بهڵیپهیوهن����دیبهباڵباڵێنهوه
ههبوه".پێ����ش ك����ه ئ����هوهی دهرب����ارهیكێشهی ئهو بههۆی دهستبهكاربونیولهمهكۆیكهالریگۆڕانههبونوایكردژمارهیهكلهستافهكهیوازبهێنن،ئایاچیدهكهنبۆئهوكهس����انه،ناوبراووت����ی"هی����وادارمكۆتاییپ����ێبێتوئێم����هشلهگهڵهاوڕێوهاوكارانمكاربۆتێپهراندنیئهوقهیرانهدهكهین".
لهكات����ی ك����ه دهترێ����ت وهككردن����هوهیب����ارهگاینوێ����یمهكۆی
ك����هالر،جهماوهرێكیك����همهاتبون،س����هبارهتبهوهیكهپێیوانییهكهمیجهماوهرهكهبۆئهوهدهگهڕێتهوهكهباڵیگهنجانبهخرۆشهوهبهشدارییانگۆڕان مهكۆی باژێڕهوان����ی نهكردوه،"ئێم����هپێش����تر ب����هوهدا ئام����اژهیئامادهكارییهك����یوام����اننهكردبوبۆبانگهشكردن،كردنهوهیبارهگاشبۆناحیی����هیئیعامینهب����وه،بهڵكوبۆلهو رایكردنیكاروبارهكان����یگۆڕانه،هاتهسهر، زۆرمان گلهیی بارهیهشهوهچلهن����اوخۆمانوهك����وگۆڕانخوازانوچل����هدهرهوهیگۆڕانوهكودۆس����تو
خهڵك".س����هبارهتبهنهبهس����تنیكۆنگرهیبزوتنهوهیگۆڕاندوایتێپهڕینیسێساڵبهس����هردامهزراندنیدا،مهحمودحاجیعومهروتی"ئهوهكهیقیاسهبۆحزبێكیسیاسیجهماوهریوهكوگ����ۆڕان،حزبیشههبوه)40(س����اڵهدروستبوهونهشیتوانیوهچواركۆنگرهحزبی پێیدهڵێ����ن بهاڵم ببهس����تێت،ناتوانیت ت����ۆ لهبهرئهوه س����هرهكی،پێوانهی����یجهماوهریخۆتلهس����هرئهساسیئهوهبێتكۆنگرهبهستراوهگۆڕان بزوتنهوهی نهبهس����تراوه، یانلهبۆشاییهكدادروستبو،وایپێویستدهكردكهگۆڕاندروس����تبێتگرنگئهوهیهگۆڕانئهمڕۆهێزێكهلهناوهوهو
دهرهوهحسابیبۆدهكرێت".
جهالل مام نهخۆش���كهوتنهكهیهیاكی���یو تهم���هنو بهحوكم���یگوش���ارهدهرونییهجۆراجۆرهكان،رهنگهبۆزۆربهم���انچاوهڕوانكراوبوبێت،بهاڵمئهوهیچاوهڕواننهكراوب���و؛ئ���هوههم���وخهمخۆریی���هیخهڵكب���وبۆس���هركردهیهككههاوسۆزییهكان، وادا لهلهحزهیهكیروبهرێك���یئهوتۆیانب���ۆرهخنهوگلهیینههێشتهوهوههموانیخستهك���هكۆچی دڵهڕاوكێی���هك–هوهئهوس���هركردهیهتهنیاپرسیارێكیتێپ���هڕنهمێنێت���هوه،بهڵكوببێتهمهترسییهكیجدییكراوهشبهسهرزۆرئهگهرینهخوازراودا.ئیترلهوهدهرچ���وئهومهس���هلهیهههرلهناوماڵ���ییهكێتییدابخولێتهوه،بهڵكوسهلماندی نهخۆش���ییهكه روداویكهرایهڵهكانیكهسێتییكاریزماییمامجهالل،زیات���ربهویادهوهرییهدهس���تهجهمعییهداتێدهپ���هڕێكهمامجهالل،س���هروح���زبوبهدهرلهكاراكتهربونیحزبیی،س���ااڵنێكیزۆره،بهرلهدامهزراندنییهكێتی–شلهنێویدابونیههبوهوههیه.
ئهگهركهس���ێكپێچهوانهیئهمبۆچون���هیههیه،دهپرس���م؛ئهرێرهخنهمالهناوخهڵكوئۆپۆزیسیۆنومیدی���اوتهنانهتلهن���اوحزبهكهیخۆیش���یلهمامج���هاللنهگیرێ،ههقمبهراستیوناڕاستییانهوهنییه،بێگومانملهوهیههندێكیانراستولهجێ���یخۆیبون،ههندێكیش���یانناڕاس���توبوغزاوی���ی،بهاڵمبۆچیرهخنهیه، ههم���و ئهو س���هرهڕایوهالناو ههمویانی نهخۆش���ییهكهیپهرۆش���ییبۆتهندروس���تییهكهیوهی���وایزوچاكبون���هوه،جێگهیگرتن���هوه؟پهرۆش���یین���هكههرئهوانهیهاوحزبوهاوڕایئهون،یانئهوانهیسهرسامییكهسێتییهكهیئ���هوس���هركردهیهنك���هبهههموقبوڵه، ئهوی���ان ههڵهیهكیش���هوهبهڵكوپانتاییئهوپهرۆشییه،ههموكوچهوكۆاڵنوجادهوبازاروحزبوكوردستانی بهش���هكانی رێكخراووئۆپۆزسیۆنی دهسهاڵتدارو گرتهوه،داگ���رتورۆژنامهوتیڤ���یورادیۆوكۆمهاڵیهتی���ی تۆڕێك���ی س���ایتونهما،مامجهاللونهخۆش���ییهكهینهبوبێتهمانشێتیانولهپشتییانهوه
خهمخۆرییبهدینهكرێ.ئ���هوهج���ارییهك���همنییهمامجهاللنهخۆشدهك���هوێوبهپهلهدهخرێتهنهخۆشخانهوه،ههروائهمج���ارهشیهكهمجارنیی���ه،خهڵكئ���اوابهقوڵی���یبۆتهندروس���تییئهوپیاوهخهمدایدهگرێ،س���اڵی)2007(یشكهكهوتهنهخۆشخانه،زیاتری���ش ئهم���ڕۆو هاوش���ێوهیخهڵكلهههواڵپرس���ییئهودابونوبهچاویپ���ڕلهخۆشهویس���تییهوهلهچاوهڕوانییگهڕانهوهیدابون،بۆیهدهس���تییانهوه گوڵی پاكو بهدڵیپێش���وازییهكیئهوتۆیانلێكردكهمامجهالللهخۆش���ییانبهقوڕگیپ���ڕلهگریانهوهسوپاس���گوزارییانبكاتوبهڵێن���یلهبیرنهكردنیئهوههم���وخۆشهویس���تیورێزهی���انپێب���دات.نام���هوێئێس���تاهی���چبرینێ���كبكولێنمهوه،ب���هاڵمههرئهوهن���دهبهپێویس���تدهزان���مكهبڵێ���م؛خۆزگ���هروداوهكانیدوایخۆشهویس���تییهی ههم���و ئ���هوخهڵ���كئاراس���تهیهكیدیكهی���اندهب���و،پهیوهندییهكان���ییهكێتیودهبو. دیكهدا لهئاس���تێكی خهڵكهیچی خۆزگهیهم���ان ئ���هو ئهگهرلێش���یننهبوبێت،لێ���رهوهتۆویخۆزگهیهك���یدیكهدهچێنمكهمامج���هاللبهس���هالمهتیبگهڕێتهوهوجارێكیك���هبهچاویخ���ۆیئهودهوری خۆشهویس���تییهی ههم���وخۆیببین���ێوبتوانێقورس���اییهسیاسییهكهیخۆیبۆقهرزدانهوهیئهوههموخۆشهویستییهبخاتهكاركهخهڵكێكبههۆش���یارییهوهوهكخهمێك���ینهتهوهی���یب���ۆئهویانزۆرجاران ئهگ���هر ئاخر دهربڕیوه.بهشێك خهمبارییسیاس���ییهكان،بوبێتلهسیاسهت،بهاڵمدهبێئهوهبزانینكهخهڵكبهراس���تگۆییهوهخۆشهویس���تی خهمباردهبێ���تو
دهبهشێتهوه.
تایبهت)357(سێشهممه662012/12/25
مێرگهسۆر،ئهوقهزایهیجگهلهپارتیبارهگایهیچهێزێكیدیكهیتێدانییه
یهكێتی:ههركاتێكبمانهوێت
بارهگادهكهینهوهوپێشمانوانییه
رێگریمانلێبكرێت
رێزوساڵوێكیگهرم
منناومحاجیكهمالس���ورچی�ی���ه،ئام���ۆزایحس���ێنئاغایس���ورچیموئێس���تاخ���ۆموچهندخێزانێكلهس���لێمانیدادهنیشین. س���اڵی2005كهجهنابتهاتیبۆ
ك���هسوكاری لهگ���هڵ س���لێمانیئێم���هدانیش���تنێكتانك���رد،كهخۆمیهكێكبوملهبهش���داربووان.پاشانیشلهگهڵجهوههریحوسێنئاغاهاتی���نبۆمهس���یفورۆژیبهڕێزت���ان لهگ���هڵ )2005/5/3(بهڕێزت���ان ئهوهب���و دانیش���تین.
بڕیارتان���داههموكێش���هكانمانبۆچارهسهربكهن.ههروایشبو،بهاڵمبۆرۆژیدوایی)واته2005/5/4(سێكهسلهئهندامانیخێزانهكهیمن)دوكوڕوخێزانهكهم(توش���یب���ونو ئۆتۆمبێ���ل كارهس���اتیوهفاتیانك���ردوبهپهلهگهڕامهوهبۆ
سلێمانی.بۆیهئهگهرچیئهوانیدیههم���وقهرهبوكران���هوه،بهاڵممنكێش���هكانی ب���هدوای نهمتوان���ی خ���ۆموئ���هوخێزانان���هبچ���مكهلهگهڵمبونوكێشهكانمانپشتگوێلهبهڕێزتان داواكارم بۆی���ه خران.ك���هئێم���هشبگهڕێین���هوهب���ۆ
جێگایخۆم���انووهكوخزمهكانیقهرهبوبكرێین���هوه. ترم���انبرایان���هو وهاڵم���ی چاوهڕوان���ی
دڵسۆزانهتانین.
لهگهڵئهوپهڕیرێزداحاجیكهمالسورچی
38مامجهالل
یهكگرتو:دیاردهیهكی
ناوازهیه
گۆڕان:زیاتركارلهسهردهنگدهریناڕازیدهكهین
باژێڕهوانیمهكۆیكهالریگۆڕان:داخستنیمهكۆیگۆڕانپهیوهندیبهباڵباڵێنهوهههبو
مهحمودحاجیعومهر
بهڕێزكاكنێچیرڤانبارزانیسهرۆكیحكومهتیههرێمیكوردستان
ئا:سۆرانكامهرانوبارامسوبحی
پارلهمانتارانیكوتلهجیاوازهكانیعێراقباسلهرۆڵیتاڵهبانیلهعێراقدادهكهنورایدهگهننئهگهرئهنجامیشینهبوبێت،بهاڵمتاڵهبانیههوڵیخۆیداوه.دوپارلهمانتاریلیستیدهوڵهتیقانونوهاوپهیمانیكوردستانرایدهگهیهنن
بههیوایچاكبونهوهیتاڵهبانین،بۆیهباسلهقۆناغیپاشتاڵهبانیناكهین.
ههفتهیپێشوسهرۆككۆماریعێراقجهاللتاڵهبان���ی،لهپڕنهخۆشكهوتوپاش���انبۆچارهس���هریزیاتررهوانهیواڵت���یئهڵمانی���اكرا.ئهم���هلهكاتێكداب���وتاڵهبان���یلهههوڵێك���یبهردهوامدابوب���ۆهێوركردن���هوهیدۆخ���یگرژیپهیوهندییهكانینێ���وانههولێروبهغدا.دوركهوتن���هوهیتاڵهبان���یلهگۆڕهپانیسیاس���یعێراق،لێكدانهوهوههڵوێستیجیاوازیالیهنهسیاس���ییهكانیعێراقی
لێكهوتهوه.
هاوپهیمانیكوردستانوهیوایگهڕانهوهپارلهمانت���اریلیس���تیهاوپهیمان���یكوردس���تانش���وانمحهم���هدتهه���ا،بهگرنگییهوهرۆڵیتاڵهبانیدهنرخێنێتعێراقییهكان بۆكۆكردن���هوهیالیهن���هلهسهرمێزیدیالۆگ،لهوبارهیهوهدهڵێت"ههرلهس���هرهتاوهرۆڵێك���یكاریگهریههبوه".هۆكاریبهئهنجامنهگهیش���تنیكۆبون���هوهیتاڵهبان���یلهگ���هڵالیهنهسیاس���ییهكانیعێ���راقدهگێڕێتهوهبۆئهوهی"ههندێالیهنبهتایبهتیدهوڵهتی
یاسامهبهستیجدییاننهبوه".لهبارهیئهوهیكێبهشیاودهزانێتبۆقۆناغیدوایتاڵهبانیتاببێتهس���هرۆككۆم���اریاخودكێلهتوانایدایهرۆڵیئهوبگێڕێت،وتی"ئێمهقس���هلهسهرپاشمامج���هاللناكهین،چونك���هبهنیازینبهتهندروستییهكیباشهوهبگهڕێتهوه".دهوڵهتیقانون:باسیجێگرهوهناكهینپارلهمانتاریلیس���تیدهوڵهتیقانونعهلیش���هال،تاڵهبانیبهكهسایهتییهكی"دیاروبهتواناینێوگۆڕهپانیسیاس���یعێراق"ناودهب���اتودهڵێت"مامجهاللمێژویهك���یپڕس���هروهریههی���ه،بهبێجی���اوازیخۆشهویس���تیل���هالیههمو
الیهنهكانیعێراقجێهێشتوه".ش���هالهیوایچاكبونهوهبۆتاڵهبانیوهك���و رایدهگهیهنێ���ت دهخوازێ���تو
لیستهكهیاننایانهوێباسلهجێگرهوهیدهڵێت لهوبارهی���هوه بك���هن، تاڵهبانی"بڕیارمان���داوهئ���همبابهت���هتاوت���وێنهكهین،چونكهئ���هوهراكردنهلهپێش
روداوهكانهوه".ناجیحهعهبدولئهمیركهپارلهمانتارێكیدیك���هیههم���انلیس���ته،تاڵهبانیبهناودهباتو نیشتیمانی" "كهسایهتییهكیدهڵێت"ناكرێترۆڵیس���هرۆككۆماریعێ���راقلهبهرچ���اونهگیرێ���ت،چونكهعێراقێك���ی دروس���تكردنی لهههوڵ���یئ���ازادبو،بۆیهپێویس���ته دیموكراتوبهگرنگییهوهباسلهرۆڵیسهرۆككۆمار
بكرێت".
عێراقییه:تاڵهبانیرقیلهكهسنهبوپارلهمانتاروس���هركردهكانیلیس���تیعێراقیی���هشدهخ���وازنتاڵهبانیچاكبێتهوهوبگهڕێتهوهبۆواڵت،بهزوش���یدهزاننلهئێس���تاوهب���اسلهجێگرهوهی
تاڵهبانیبكرێت.
پارلهمانتاریلیستیعێراقییهئهحمهدمهس���اری،بهئاوێنهیراگهیاندتاڵهبانیلهم���اوهیرابردودات���هواویههوڵهكانیبۆچارهس���هریقهیرانیسیاسیعێراقتوانیبێت���ی "ئ���هوهی خس���تۆتهگهڕوبهئهنج���ام لهب���ارهی ئهنجامی���داوه"،نهگهیش���تنیئ���هوههواڵن���هشدهڵێتكێشهكان سهرجهم نهیتوانیبێت "ئهگهرچارهس���هرب���كات،ب���هاڵمههوڵیداوهوپێویستهههوڵهكانیلهبهرچاوبگیرێت".ئهكرهم مهس���عود خۆی���هوه لهالیهن
لهس���هركردهكانی یهكێكه ك���ه زهنگنهلیس���تیعێراقیی���هلهكهرك���وك،باسلهوهدهكات"ئێس���تازوهقس���هلهسهرجێگرهوهیتاڵهبانیبكرێت،پێویس���تهههموانهیوایچاكبونهوهیبۆبخوازینوجارێكیدیك���هچاوهڕوان���یرۆڵیبیننیش���تیمانی ئاش���تهوایی لهپرۆس���هی
لهعێراقدا".تایبهتمهندییهكان���ی لهب���ارهیب���هوهدهكات ئام���اژه تاڵهبانیی���هوه،تاڵهبانیكهس���ێكه"ناخیزۆرپاكبو،هی���چكاتێكنهیدهتوان���یرقیلهكهسبێت.توانینێوانگیریش���هڕیش���یعهوس���وننهلهالیهكوشهڕیكوردوشیعهش
لهالیهكیدیكهبكات".
لهبارهیئهوكهسانهیپێشتررهخنهیانلهتاڵهبان���یههب���وهوئێس���تابههیوایهۆكارهكهی زهنگهن���ه چاكبونهوهی���ن،دهگێڕێتهوهبۆئ���هورۆڵهیمامجهالللهئاشتهوایینیشتیمانیداگێڕاویهتی.
رهوتیسهدر:تاڵهبانیدهرمانیقهیرانهكانه
رهوتیسهدركهكوتلهیئهحرارلهناوپارلهمان���یعێراقدانوێنهرایهتیدهكات،لهڕێگ���هیبهه���ائهعرهجیس���هرۆكیلهئێس���تادا رایدهگهیهنن، لیس���تهكهوهلهئاس���تی عێراق سیاس���ی پرۆس���هیناوخۆدابهكێش���هی"زۆرمهترس���یداردادهڕوات،كهدواههمینیاننهخۆشكهوتنی
سهرۆككۆماره".ك���ه لهبهیاننامهیهك���دا ئهعرهج���یدهڵێ���ت ئاوێنهی���ه، الی وێنهیهك���ی"تاڵهبانیخاڵیكۆكهرهوهیس���هرجهمبۆچون كهس���ه سیاس���ییهكانو الیهنهتاڵهبان���ی چونك���ه جیاوازهكان���ه.خاوهنیدهستپێش���خهریوكۆنگرهكانهو
لهقهیرانهكاندهربازماندهكات".
مههدی:تاڵهبانیبێوێنهیهجێگ���ریپێش���ویس���هرۆككۆماروس���هركردهیدی���اریئهنجومهنیبااڵیئیس���امیعێراقد.عادلعهبدولمههدی،لهوتارێكداكهلهپهیجهكهیخۆیلهتۆڕیباڵویكردۆتهوه، فهیس���بوك كۆمهاڵیهتیبهكودهتا تاڵهبانی ب���هوهدهكات ئاماژهنهبوهبهسهرۆكیواڵت،بهڵكو"لهڕێگهیئازادو بهههڵبژاردنێكی گهلهوه متمانهیدیموكراتبوهتهسهرۆك...پهیوهندییهكیبهتینیبهتهواویالیهنهكانهوهههیه،كه
ئهوانیترئهوپهیوهندییانهیاننییه".ئ���هوهدهكات ب���ۆ هێم���ا مهه���دی،تاڵهبانیل���هدوایگهڕانهوهیلهئهڵمانیالهمانگی نهخۆش���ییهكهی لهچارهسهرینۆیئهمس���اڵ،ههموهێزودهوڵهتهكانفشاریانلێكردوه،تاوهكودهستپێشخهریبكاتبۆچارهس���هریقهیرانهكانیواڵتتهندروستیو باری لهس���هر "ئهوهش���ی
ژیانیخۆیكردوه".
تاڵهبانیپیاویشهڕوئاشتییهپارلهمانت���اریس���هربهخۆحهس���هنخ���ۆی بهوت���هی ك���ه عهل���هوی،هاوڕێیهتییهك���یدێرینیلهگهڵتاڵهبانیرۆژنامهوانی���دا، لهلێدوانێك���ی ههی���ه،ل���هوكهس���انهدهگرێ���تكه رهخن���هلهئێستاوهباسلهجێگرتنهوهیتاڵهبانیدهك���هن،لهوبارهیهوهدهڵێ���ت"گونجاونیی���همیللهتێ���كبهدوایجێگ���رهوهیلهكاتێك���دا بگهڕێ���ت، س���هرۆكهكهیداس���هرۆكهكهیهێش���تالهژیاندایهوهیچكهس���ێكیشناتوانێتجێگهیتاڵهبانی
بگرێتهوه".عهلهویكهكهسێكیروناكبیرهوخاوهنیچهندكتێبێك���ه،لهوهس���فیتاڵهبانیدادهڵێت"تاڵهبانیپیاویئاش���تیوشهڕوسیاسهتوشۆڕشودهوڵهتوچارهسهریقهیرانهكانه،بزهلهلێوینابڕێتوخاوهنیسنگێكیفراوانه.عێراقچۆنپێویستیپێویس���تی ئاوههاش فوراته، بهدیجلهو
بهتاڵهبانیه".
ئا:بارامسوبحی
راپۆرتیس���ااڵنهیدیوان���یچاودێرییدهكات ئاش���كرای عێ���راق، دارای���یدارایی���ه رێنمایی���ه بهپێچهوان���هیكارپێكراوهكانهوه،نوسینگهیسهرۆكوهزیران���یعێراقلهچاكردنهوهیبینادازیادهڕۆی���یلهبودج���هیتهرخانكراوداكردوه.ههروههارهخنهلهسهرۆكایهتیكۆماری���شدهگرێ���تك���هتائێس���تالهمهوب���هر س���اڵ 28 بهقانونێك���یكاردهكات.راپۆرتهكهسهرپێچییهكانی
دهستهینهزاههشدهخاتهڕو.
كراوه، بهوه ئام���اژه لهراپۆرتهكهدانهكبهتهنهالهنوس���ینگهیس���هرۆكوهزی���رانوجێگ���ریس���هرۆككۆمارپێش���ێلكاریوالدانههب���وه،بهڵك���وپهیوهس���تن كه فهرمانگانهش���ی لهوبهئهنجومهن���یوهزیران���هوه،بهههمانشێوهپێشێلكردنیرێنماییهكارگێڕیو
داراییهكانههیه.
سهرۆكایهتیكۆماربێقانونهچاودێری���یدارایی،باسلهوهدهكاتبهه���ۆیئامادهنهكردن���یقانونێك���یتایبهتهوه،تائێستاسهرۆكایهتیكۆمارلهكاروب���ارهكارگێ���ڕیوداراییهكانیدا،پهیڕهویقانونیژمارهیانزهیس���اڵی)1984(دهكات،لهكاتێكدادهسهاڵتی
كات���یهاوپهیمان���انبهفهرمانیژمارهس���یلهس���اڵی)2003(كاركردنبهو
قانونهیههڵوهشاندهوه.هات���وه راپۆرتهك���هدا لهبهش���ێكیس���هرۆك جێگ���ری "نوس���ینگهیكۆم���ارئامادهنهبوهلیس���تیموچهیفهرمانبهرانیبدات���هدیوان،تابزانرێتپلهوناونیشانهوهزیفییهكانیانچییهولهس���هرچبنهمای���هكموچهی���انبۆدانراوه".ئهوهشبهسهرپێچیلهقانونیفهرمانبهران���ی دهرماڵ���هی موچ���هودهوڵهتوكهرتیگش���تیژماره22ی
ساڵی2008ناودهبات.راپۆرتهكهنوسینگهیجێگریسهرۆككۆمارتۆمهتباردهكات،بهدامهزراندنیپانزهفهرمانبهرلهماوهیئهمس���اڵدا،بڕوانامهی���ان داوای ئ���هوهی بهب���ێلێبكات.ئهمهجگهلهوهیپلهیچواربهڕێوهبهری پل���هی ب���ۆ فهرمانبهریگش���تیبهرزكردۆتهوه،بهبێئاگاداریئهنجومهن���یوهزی���ران.لهكاتێكدابۆبهرزكردن���هوهیپل���هیفهرمانب���هرانئهمیندارێت���ی رهزامهن���دی دهبێ���ت
ئهنجومهنیوهزیرانههبێت.
سهرپێچییهكانیسهرۆكوهزیرانبۆ دیوان، راپۆرتهك���هی بهگوێرهیچاكردنهوهیبینابڕیملیارێكو)65(ملیۆندیناربۆنوس���ینگهیس���هرۆكئهوان كهچی تهرخانك���راوه، وهزیران
بهپێچهوانهیرێنماییهكانیخهرجكردنیبودج���هوه)22(ملیۆندینارزیاتریان
خهرجكردوه.ههروهه���ادی���وانرهخن���هدهگرێتكه وهزیران س���هرۆك لهنوس���ینگهیلهكات���یگرێبهس���تهكانیدا،ژمارهیهكبڕیاریئیستس���ناییبۆوهزارهتهكانوناپهیوهس���تهكان فهرمانگ���هبهوهزارهتهكاندهركردوه،ئهوكارهشبهسهرپێچیقانونیگرێبهستیحكومیژماره)87(ساڵی)2004(ناودهبات.بۆئهومهبهس���تهشدیوانژمارهیهكنوسراویئاراستهینوسینگهیسهرۆك
وهزیرانكردوه.
دهستهینهزاههقانونپێشێلدهكاتدیوان���یچاودێری���یدارای���یعێراقئاش���كرایدهكات،)8450(دۆس���یهرهوانهیدهستهینهزاههكراوه،كهچیئهودهستهیهتهنها)4379(دۆسیهی)6748( لهكاتێكدا یهكاكردۆت���هوه،دۆس���یهیس���ااڵنیپێش���ویانالیهوبۆیه نهكردۆتهوه. یهكایان تائێس���تادیوانداوالهدهستهینهزاههدهكات،دۆس���ێیانهدا ئهو لهیهكاكردن���هوهی
پهلهبكات.ئهوهدهكات بۆ هێما لهراپۆرتهكهدا،دهس���تهینهزاههدهرماڵهیمهترسیبهڕێ���ژهی)20%ت���ا30%(لهموچهیئیسمیبهبێبونیبهڵگهیهكیقانونی،
دهدات���هفهرمانبهران���یب���هدهرلهپلهچ���وار.لهكاتێكدابهڕێ���ژهی)%75(دهرماڵهیمهترس���یبۆفهرمانبهرانیدهستهكهخهرجدهكرێت.دیواندهڵێت"پێویستهئهودهرمااڵنهرابگیرێن،ئهوبڕهش���یخهرجك���راوهبگهڕێنرێتهوهولێپێچینهوهلهوبهرپرس���انهشبكرێتكهئهودهرماڵهیانرانهگرتوه،چونكهلهراپۆرتیساڵی)2009(شدائاماژهمان
پێكردوه".
گهندهڵییهكانیبهیتیحیكمه فهرمانگهی)بی���تالحكمه(یهكێكهبهنوسینگهی فهرمانگانهیس���هر لهوراپۆرتهكهی بهپێی وهزیرانه. سهرۆكچاودێری���یدارایی،ئ���همفهرمانگهیهئۆتۆمبێلێك���یجۆریپ���رادۆیمۆدێلب���ۆ مواس���هفاتی كام���ل )2011(ملی���ۆن بهپهنج���ا بهڕێوهبهرهك���هیدیناركڕی���وه.لهبارهیئ���همكارهوهدیواندهڵێت"ئ���همكارهپێچهوانهیرێنماییهكانیبودجهیه.ههروههانابێتئهوپارهیهیبۆپڕۆژهیهكیوهبهرهێنانتهرخانك���راوه،ب���ۆكارێك���یجێگیرخ���هرجبكرێت.وهزیریتایبهتمهندیشدهس���هاڵتیكڕینیئۆتۆمبێلیتهنهابۆسهرپهرش���تیوچاودێری���یپڕۆژهكان
ههیه".لهس���هرپێچییهكانی ت���ر یهكێك���یئ���همفهرمانگهیهكهدیوانئاش���كرای
ك���ردوه،پاداش���تكردنیفهرمانبهرانهدوبارهبونهوهیهتی مانگێكداو لهماوهیلهمانگهكانیترداوچهندساڵێكیشهئهمحاڵهتهههیه،كهئهمهش"پێچهوانهیرێنماییهكان���یخهرجكردن���یبودجهوفهرمانهكان���یئهمیندارێتیئهنجومهنیوهزیرانه".ئهم���هجگهلهخهرجكردنیدهرماڵ���هیپلهبۆههندێكس���هرۆكبهشبهڕێژهی)25%(لهبری)20%(و
"ئهمهشسهرپێچیقانونه".ئهمفهرمانگهی���هلهكۆیپێنجملیاردین���اربودج���هیوهبهرهێن���ان،بڕییهكملی���اریبۆخول���یپهرهپێدانیتوان���ایفهرمانبهرهكان���یلهناوخ���ۆودهرهوهیواڵتخهرجك���ردوه،كهئهمخهرجكردن���هش"لهگ���هڵسروش���تیخهرجییهكانیوهبهرهێناننایهتهوه".
رهخنهیهكیت���ریچاودێرییداراییل���همفهرمانگهی���هلهب���ارهیپڕۆژهیكتێبخان���هو بین���ای دروس���تكردنیئهكادیمی���ایبهیتحیكمهی���هبهبڕیپان���زهملیارو)359(ملی���ۆندینار،كهچیئ���همفهرمانگهی���هداوایكردوهحهوتملیاردیناریتربۆئهمپڕۆژهیهتهرخانبكرێتبۆدروستكردنیبینایئهكادیمی���ا"لهكاتێك���دالهپرۆپۆزهڵیبین���ای باس���ی تهنه���ا پڕۆژهك���هداكتێبخانهوكۆگایبهیتحیكمهكراوهودروس���تكردنیبینایئهكادیمیایتێدا
نییه".
دروێنهیسوننهبۆماوهیزیاترلهههش���تاساڵ،عهرهبیس���وننهفهرمانڕهوایعێ���راقبون.بهاڵمدهكرێتساڵی)2012(بهساڵیئاوابونیعێراقدا سیاس���ی لهپرۆس���هی س���وننهدابنرێت،ئهوهشلهس���هردهس���تینوریمالیكیس���هرۆكوهزیرانهمڕومۆچهكهی
عێراق.لهسهرهتایئهمس���اڵدا،جێگریسهرۆككۆماریعێراقتاریقهاش���میكهیهكێكبولهدیارتری���نس���هركردهكانیعهرهبیس���وننهولیس���تیعێراقیی���ه،لهالی���هنتۆمهتبارك���راو بهتی���رۆر مالیكیی���هوهدهس���تگیركرا. پاسهوانیش���ی ژمارهیهكبهوهۆیهوههاشمیلهبهغداههاڵتوهاتهلهسلێمانیو زۆر ماوهیهكی كوردس���تانوههولێرمایهوه.پاش���انبهناچاریبهرهوقهتهرههاڵتودواترلهتوركیاگیرسایهوه.كهچیههموئهمان���هدادینهداودادگایعێراق���یبهبێئامادهبون���یخۆی،پێنج
فهرمانیلهسێدارهدانیبۆدهركرد.تۆمهتباركردن���ی لهس���هروبهندی ه���هرهاش���میدا،كوتل���هیعێراقییهكهخۆیانبهدهمڕاس���تونوێنهریعهرهبیس���وننهدهزانن،بایكۆتیكۆبونهوهكانیپارلهمانوحكومهتیانكرد.بهاڵممالیكیدهسبهجێچهن���دوهزیرێكیبهوهكالهتلهش���وێنیوهزیرهكشاوهكانیعێراقییهدانا.ئهوهشلیستیعێراقییهیناچاركردبگهڕێنهوهبۆكۆبونهوهكانی پارلهمانو دانیش���تنهكانی
ئهنجومهنیوهزیران.ههرلهمس���اڵدا،س���اڵحموتڵهگجێگریس���هرۆكوهزیران���یعێراقكهلهس���هرلیستیعێراقییهئهوپۆستهیوهرگرتبو،لهمیدیاكانهوهمالیكیبهدیكتاتۆرناوبرد.ئ���هملێدوان���هشمالیكیدهه���ریكرد،بۆیهبڕیاریدابهدورخس���تنهوهیموتڵهگلهكۆبونهوهكانیئهنجومهنیوهزیرانوههمودهسهاڵتهكانیش���یلێس���هندهوه،داواشیلهپارلهمانكردمتمانهیلێوهربگرنهوه.تالهوقسانهیپاش���گهزنهبویهوه،مالیكیرێگهیبهموتڵهگنهدابگهڕێتهوهس���هر
كارهكهی.ه���هرلهمس���اڵدا،ههری���هكلهپارێ���زگادیالهوسهاڵحهدینو نش���ینهكانی سوننهنهین���هواوئهنبار،بانگهش���هیپێكهێنانیههرێمیس���هربهخۆیانبهپێیدهستوریعێراقكرد.ب���هاڵممالیكیبوهنهیارێكیبهچهن���د داوای���هو ئ���هم سهرس���هختیتاكتیكێ���كئ���همپرۆس���هیهیلهباربرد.لهمكارهش���داژمارهیهكپارلهمانتاربونهپش���تیوانیمالیك���یوكهوتن���ههاندانیسهرۆكهۆزوكهسایهتییهئهكادیمییهكانیئ���هوپارێزگایانه،تاوهكوجهماوهرلهدژیتهیاربكهن.ههرئهمهاندانهشبووایكردژمارهیهكخهڵكیدیالهپهالماریبارهگای
ئهنجومهنیپارێزگابدهن.لهكاتێكیتریئهمس���اڵدا،مالیكیتوانی"عێراقییهیسپی، لهكوتلهكانی ههریهكهعێراقیی���هیئازاد،وهتهنیون"لهلیس���تیكورس���ی )91( خ���اوهن عێراقیی���هیپارلهمانیجیابكاتهوه.بهمهۆیهوه،وهكوراگهیاند بهئاوێنهی كورد پارلهمانتارێكیلهئێس���تاداتهنهاكوردنهیاریمالیكییهو
عێراقییهقورساییجارانینهماوه.زهبرێكی مالیكی دهرهكیش���دا، لهئاستیلیستی گورچكبڕیسرهواندهسوننهكانوعێراقییه،كاتێككۆتای���یبهپهیوهندییهتهلهفۆنییهكهیلهگ���هڵئهردۆغانداهێنا،كهتیایدامالیكیبهتایفیوپهراوێزخستنیبهم���هش تۆمهتبارك���رد. س���وننهكانپهیوهندییهكان���یئهنك���هرهوبهغداچونه
قۆناغێكیئاڵۆزهوه.لهناوپارلهمانیش���دا،كوتلهكهیمالیكیوبهپهسهندكردنی رێگهیان هاوپهیمانهكانیقانونیلێبوردنیگش���تینهدا،كهدهبوههۆیئازادكردنیس���هدانگیراویسوننه،لهبهندیخانهكانی تی���رۆر بهتۆمهت���ی كه
عێراقداتوندكراون.ب���ۆچارهس���هركردنیقهیرانیسیاس���یلهعێراقدا،لهس���هرهتایئهمساڵهوهباسلهئهنجامدان���یكۆنگرهی���انكۆبونهوهینیشتیمانیكرا،تاڵهبانیسهرۆككۆماریشههوڵێكیبێوچانیب���ۆدا،بهاڵمنهیاریوملنهدانیمالیكیبوههۆیلهباربردنیئهم
رێگاچارهیهش.لێس���هندنهوهی بهمانۆڕی شكس���تهێنانمتمانهلهمالیكی،كهلیستیعێراقییهشبهش���داربوتیایدا،ئهوهندهیترسوننهی
پهرتوالوازكرد.دوایینههوڵیشبۆالوازكردنیس���وننه،دهس���تگیركردنیپاس���هوانهكانیوهزیریدارای���یعێ���راقب���وبهتۆمهت���یتیرۆر،ك���هدورنییهس���یناریۆكهیس���هرهتایئهمس���اڵیهاشمیبهسهرئهموهزیرهشدا
دوبارهبێتهوه.
7 )357(سێشهممه2012/12/25 عێراق
پرۆفایل هاوپهیمانیكوردستانودهوڵهتیقانونوعێراقییه: باسلهقۆناغیدوایتاڵهبانیناكهین
چاودێرییدارایی:نوسینگهیمالیكیبهپێچهوانهیرێنماییهكانهوهپارهیخهرجكردوه
تاڵەبانی
تاڵهبانیپیاویئاشتیوشهڕوسیاسهتو
شۆڕشودهوڵهتوچارهسهریقهیرانهكانه
ئا:ئاسۆسهراوی
تاڵهبانیلهدوایخۆیچهندینمیراتیجۆراوجۆربهجێدههێڵێت،رهنگه
"سهروهتوسامان"ییهكێتییهكێكبێتلهوشتهههرهگرنگانهیكه
زۆرێكچاویانتێبڕیوه،چارهنوسیئهمپارهوداهاتهزۆروزهبهندهكهتائێستابهدهستكهسێكهوهیه
هیچپۆستێكیدیاریلهناویهكێتیدانییه،بهكوێوبهدهستیكێدهگات؟سهرچاوهیهكیئاگاداریناویهكێتیدهڵێت"هێشتازوه،بابزانینكامهباڵدهسهاڵتلهناویهكێتیدادهگرێته
دهست".
دلێریسهیدمهجید،الیههموالیهكناوێكیناس���راوه،ههرچهندهئهوهیچپۆس���تێكیبااڵیلهناویهكێتیدانییه،بهاڵملهئێستاداههڵسوڕێنهریتهواویداراییئهوحیزبهیه،خهسڵهتێكیئهمپیاوهباریكهلهوبهس���ااڵچوهههمیشهدورهپهرێزی���یب���وهلهراگهیاندنهكان،جیاجیاكان���ی لهكهناڵ���ه تهنان���هتراگهیاندن���یحیزبهكهیخۆش���ییهوه،زۆربهدهگمهندهركهوت���وه،ههربۆیهدارایی لهسهر زانیاری دهس���تكهوتنییهكێت���یوكۆمپانیاكانیئ���هوحیزبه،بۆته ئ���همكهس���ایهتییهوه ل���هزاریشتێكیمهحاڵ،بۆیهگهرقسهلهسهردارایییهكێتیبكرێت،بهههرجۆرێكدهبێتپهنابۆئهوكهس���انهببرێ،كهماوهی���هكلهوكای���هداكاریانكردوه،ههربۆیهههرزانیارییهكلهمراپۆرتهدادهخرێتهرول���هوكهس���انهوهبوهكهلهكاتهجیاجیاكاندائ���اگاداریدارایی
یهكێتیبونوكاریانتێداكردوه.ئاوێن���ه، زانیارییهكان���ی بهپێ���یلهسهرهتاكانیدروستبونییهكێتییهوهس���هرچاوهیداراییئهوحیزبهلهسێالیهن���هوهب���و:گوم���رگ،ه���اوكاریدهوڵهمهن���دهكان، كهس���هیهتییهغهرامهكردنیئهوكهسانهیبهتۆمهتێكپاشان دهستگیركراون، یهكێتی لهالیبهغهرامهیهكیپارهئازادكراون،)ئهمهجگهلهوهیچهندینسهرچاوهیجیاوازئام���اژهیبۆدهك���هنجاروبارلهالیهنواڵتانیوهكسوریاولیبیاوئێرانیشهوه
كۆمهكیداراییكراوه(.لهسهرهتایسااڵنیههشتایسهدهی
پێشودا،گومرگی)سهفرهوزهرون(كهمانگانه"نزیكهی250ههزاردیناریئهودهم���یداهاتیبوه"،بۆماوهیهكیزۆربۆتهسهرچاوهیهكیباشیداراییئهوحیزبه،هاوكاتیارمهتیدانیكهسایهتییهلهش���اری بهتایبهت دهوڵهمهن���دهكانههولێرهوهبۆتهدوهمسهرچاوهیداراییحیزبهكه،غهرامهكردنیئهوكهسانهشك���هبهههرهۆیهكلهالیهنیهكێتییهوهبهغهرامهیهك پاش���ان دهستگیركراونئازادكراونبۆتهداهاتێكیترییهكێتی"غهرامهكهشیانكڕینیچهكێكیاخودپێدان���یپارهبوهكهلهنێوان)500تا1000(دیناریئهودهمهبوه".سهرجهمئهوداهاتانهشلهمانگێكداگهیش���تۆته"نزیكهی450ه���هزاردینار"،ئهوهشب���ۆئهوكات���هیحیزبك���همنهبوه،چونكهخهرج���ییهكێت���یلهوكاتهدازۆرس���نورداربوهیارمهتیمانگانهیپێش���مهرگهیهكیخێزان���دارتهنها50 پێش���مهرگهیهكیسهڵتیش بو، دینار25دیناریب���وه.ئهوداهاتهییهكێتیبهردهوامدهبێتتادوایساڵی1988 كاتێكئ���هوحیزبهدهچێت���هئێرانوئهوس���هرچاوهداراییان���هینامێنێت،ب���هاڵملهودهمهدا"كۆماریئیس���امیئێ���رانمانگان���هبه30ملی���ۆنتمهنه���اوكارییهكێت���یدهكات"،لهگ���هڵتێپهڕبونیكاتئهوهاوكارییهیئێرانكهمدهبێتهوهب���ۆنزیكهی10ملیۆنتم���هن،لهگ���هڵس���هرهتایراپهڕینیس���اڵی1991یشهاوكارییهكهیئێرانبهتهواوهتیدهبڕێ،ههرپێشراپهڕینگومرگی 1989 لهكۆتای���ی لهش���اخوهاوبهش���یبهرهیكوردستانیدهبێتهسهرچاوهیهكیتریداراییئهوحیزبه،
ئهوس���هرچاوهیهبهردهوامدهبێتبۆدوایراپهڕینی���ش،لهگ���هڵزیادبونیحیزبهكاندا لهنێوان داهاتهكهشی بڕیدابهشدهكرێت،بهاڵمپش���كیش���ێرلهودهمهشداههربهریهكێتیوپارتیدهكهوێ���ت،كهههریهكهی���انله%30ههڵوهش���انهوهی دوای وهردهگ���رن،كوردس���تانیو ب���هرهی گومرگ���یدروستبونییهكهمحكومهتیشیهكێتیمانگان���هبۆماوهیهك���یزۆربهفهرمی7ملیۆندیناریئهودهمهلهحكومهتی
ههرێموهردهگرێ.بهرپرس���یارێتیداراییناویهكێتییبهپێ���یكاتهجی���اوازهكانگۆڕانكاریبهسهرداهاتوه،بهاڵمههرلهسهرهتاوهبهرپرس���یدارای���یلهن���اویهكێت���یبهكهس���ێكس���پێرراوهك���هئهندامیمهكتهبیسیاسیحیزبهكهشبوبێت،زۆربهیكاتیشبهرپرسیارێتییهكهبهوكهس���انهدراوهكهباڵیشۆڕشگێرانب���وننهككۆمهڵ���ه.مامۆس���تانازمعومهرك���هلهئێس���تادانوێنهریئهوحیزبهیهلهئێرانلهس���هرهتایسااڵنیدهی���هی1980تاس���هرهتایراپهڕینبهرپرس���یدارای���یئ���هوحیزبهبوه،كهلهباڵیشۆڕش���گێڕانبوه،لهدوایراپهڕینیش���هوهئهوپۆس���تهبهچهندكهس���ێكدراوهلهوانه:عومهرفهتاح،عومهریس���هیدعهلیودارۆیش���ێخن���وریوكهمالفوئادودواترینیش���یاندلێ���ریس���هیدمهجیدبوك���هوهكئاماژهیپێدراسهرهڕاینهبونیپۆستیمهكتهبیسیاسیئهوبهرپرسیارێتییهیپێ���دراوه،ههرچهندهئهوكهس���ههیچبڕوانامهیهكیلهب���واریئابوریدانییه،ب���هاڵمقبوڵبون���یلهالی���هنزۆرێك
لهس���هركردهكانییهكێتییهوهلهسهروههموش���یانهوهتاڵهبان���ی،بۆتههۆیئهوهیزیاترلهوپۆستهدابمێنێتهوه،ئهم���هجگهل���هوهیلهس���هرهتاكانیدروس���تبونییهكێتییهوهپێش���مهرگهبوهوهاوكاتوهككهس���هنزیكهكانیباسیدهكهن،هیچكاتێكتهنهاوهكفهرمانبهرێ���ك،فهرمانیس���هروخۆیجێبهجێنهكردوه،بهڵكودهس���هاڵتیخهرجكردنونهكردنیپارهشیههبوه،بۆئهمهشب���اسلهچهندینچیرۆكیجیاوازدهكرێت،لهوانهدهوترێجارێكدوپێش���مهرگهیدێری���ندهچنهالیتاڵهبان���یداوایه���اوكاریلێدهكهن،تاڵهبانیشبۆه���هریهكهیان5ههزاردۆالردهنوس���ێ،كاتێ���كدهچ���نبۆوهرگرتنیدلێرس���هیدمجی���دنیوهیپرس���یاریش كه پێ���دهدات، ئهوهیانل���هوبارهی���هوهدهك���هنپێیاندهڵێت"راس���تهتاڵهبانیئهوهندهینوسیوه، بهاڵممندهزان���مچهندمانپارهههیه
نهكئهو".دهیهی س���ااڵنی دوهمی لهنی���وهی1990دا،دوایئ���هوهیههرچ���یزیاترپارهوداه���اتودارای���یوقۆرخكردنیلهبنیاتنانی بازاڕرۆڵێك���یگ���هورهیدهس���هاڵتوملمانێیسیاسیدابینی،بیرۆكهیدروستبونیئیدارهیگشتیوكۆمپانی���ای دروس���تكردنی پاش���انن���ۆكان،لهالیهنههری���هكلهدلێریكۆچكردو ه���هردو مهجی���دو س���هیددارۆیش���ێخنوریوجهبارفهرمانهوهسهرههڵدهدات،س���هرهتانۆكانتهنهاكۆمپانیای���هكبوهپ���اشگهورهبونیكۆمپانیاكان���ی گروپ���ی كراوهت���هن���ۆكانولهئێس���تادالهچهندینبواری
جیاجی���اداكاردهكهنكهخۆیلهكاریبهڵێندهرایهتیوبازرگانیدادهبینێتهوه،كۆمپانیاكانی بهژم���ارهی س���هبارهتن���ۆكانرایجی���اوازههی���ه،ههندێ س���هرچاوهیدهرهوهییهكێت���یباسله59كۆمپانیادهكهن،كهسانینزیك
یهكێتیشباسلهتهنه���ا15كۆمپانیادهكهن،نهیارانییهكێتیههمیشهئهوكۆمپانیایانهیانب���هوهتۆمهتباركردوهكهبهشێوهینایاس���اییزهویوكاریجیاجیای���انپێدراوهوپێ���شئهوانیترئ���هوهی دوای بهتایبهت���ی خ���راون،ل���ه2003هوهبهلێش���اوپ���ارهوداهاتههرچهنده كوردس���تانهوه، رژاوهت���هبهرپرس���انییهكێتیههمیشهئهوهیان
رهتكردۆتهوه.خهرجییهكانیئهمحیزبهلهئێستاداگهلێكزۆروبهرف���روانبوهبهجۆرێكههندێس���هرچاوهباسلهوهدهكهن، ك���هخهرج���یمانگانهیلهئێس���تادادهگات���هنزیك���هی40ب���ۆ50ملیارددینار،ئهم���هشخهرجییهكیزۆرهبۆئهوحیزبه،لهكاتێكداس���هرچاوهكانیداراییجگهلهنۆكانوئیدارهیگشتیمانگان���ه4ملی���ۆندۆالرلهحكومهت وهردهگ���رێ،جگ���هلهم���هدهوت���رێكهبهش���ێكلهكارمهندانیئهوحیزبهلهالیحكومهتهوهموچهیانپێدهدرێوهاوكاتباسلهپێدانیبهشێكلهداهاتی
نهوتیشدهكرێتبهوحیزبه.دهركهوتن���یدلێ���رس���هیدمهجید لهیهكهمكۆبونهوهیمهكتهبیسیاسیئ���هوحیزب���ه،دواینهخۆش���كهوتنیتاڵهبان���ی،ك���هش���هممهیراب���ردوجیاواز ئام���اژهی چهندین ئهنجامدرا،لهخۆدهگرێ���ت.ئێس���تاپرس���یارهكهئهوهیه:دوایتاڵهبانیئهمسهروهتوسامانهزۆرهییهكێتیچیلێدێوكێ
تهحهكومیپێوهدهكات؟پرس���یارهدا، ئ���هم لهوهاڵم���یس���هرچاوهیهكیئاگاداریناویهكێتیبهئاوێن���هیراگهیان���دك���هچهندی���نس���یناریۆیجی���اوازلهئارادایه،بهاڵمگرنگتری���نمهس���هلهئهوهی���هئای���اس���هركردایهتییهكێتیبهمشێوهیهیپێكهوه بمێننهوهو دهتوانن ئێس���تایههڵبك���هنیاخودكهرتوپهرتدهبن؟ئای���اهیچكهسوگروپێ���كدهتوانێتملمانێكانیناویهكێتیلهبهرژهوهندیخ���ۆییهكاییبكات���هوه؟تائهمانهكردنی پێش���بینی نهبن���هوه یهكاییئایندهیس���هروهتوسامانییهكێتیوكۆمپانیاكانیزهحمهته،ئهووتی"هێشتازوه،ب���ابزانینكامهباڵدهس���هاڵتلهناویهكێتیدادهگرێتهدهست،ئهوسا
تابلۆكهرونتردهبێتهوه".
ئابووری)357(سێشهممه2012/12/25 8
دوایتاڵهبانی..دارایییهكێتیبهكێدهسپێررێ؟"ههموپارهوسامانییهكێتیلهگیرفانیكهسێكدایهكههیچپۆستێكیبااڵودیارینییه"
دهركهوتنیدلێرسهید
مهجیدلهیهكهمكۆبونهوهی
مهكتهبیسیاسیدواینهخۆش
كهوتنیتاڵهبانی،چهندین
ئاماژهیجیاوازلهخۆدهگرێت.
ئێستاپرسیارهكهئهوهیه:دوایتاڵهبانیئهم
سهروهتوسامانهزۆرهییهكێتیچیلێدێوكێتهحهكومیپێوهدهكات؟
PUKmedia:یهکهمکۆبونهوهیمهکتهبیسیاسیدوایتێکچونیتهندروستیتاڵهبانیفۆتۆ
ئا:بهختیارحسێن"ههولێر
بههۆیبهربهستێكیحكومهتهوهجارێكیترالفاوچهندگهڕهكێكیههولێرژێرئاودهخاتوزیانێكی
زۆرلهوشوێنانهدهدات،هاواڵتیانیئهوشوێنانهشحكومهتبهبهرپڕسدهزانن،لهبهرئهوهیبهربهستێكی
لهخۆڵدروستكردوهو،داوایچارهسهروقهرهبوشلهحكومهتدهكهنهوه،بهرپرسانیههولێریش
هۆكارهكهیبۆزۆریئاوهكهدهگێڕنهوهوبهربهستهكهشبههۆكارێكیباشدهزاننبۆ
رێگرییكردنلهالفاووكاریشبۆقهرهبوكردنهوهیزیانهكاندهكهن.
ئ���هوش���وێنانهشكهالف���اویتێداروی���دالهههولێ���ردهكهونهس���هرئهوبهربهس���تهیدروس���تكراوهك���هپێیدهڵێ���نروب���اریههولێ���رودهكهوێتهئاراس���تهیباكوریرۆژههاڵتیههولێر،كهلهنزیكس���نوریبنهساڵوهدهستپێدهكاتت���ادهگاتهدارهتو،دواتریششۆڕدهبێتهوهبۆخوارویقهتهوی،بۆئ���هوهیببێتهبهربهس���تێكلهبهردهمبارانتابهئاراس���تهیههولێرنهیهت،بهاڵمئهوهیكههاتوهزیادلهقهبارهیئهوبهربهستهبوه،بۆیهئهوشوێنانهیكهوتونهتهس���هرئهوبهربهستهوهكوپڕۆژهیهیرانس���یتیك���هپڕۆژهیهكینیشتهجێبونه،لهگهڵدارهتووگهڕهكی
ژیانبهرالفاوهكهكهوتن.كهریم، نهقیب لهالیهنخۆش���ییهوهك���هدانیش���تویناحی���هیدارهت���وهبهئاوێن���هیراگهیاندك���هئهوماڵیدو
لهئامۆزاكان���یب���هرالفاوهكهكهوتونوهیچش���تێكیانلهماڵدابۆنهماوهتهوه،ه���ۆكاریدروس���تبونیالفاوهكهش���یب���ۆتێكچونیبهربهس���تێكگهڕاندهوهلهگهڕهك���یدارهتوینوێكهحكومهتبهخۆڵدروستیكردبو،بهاڵمكاتێكله21یئهممانگهبارانێكیزۆردهبارێتبهربهس���تهكهبهرگهیئهوههموئاوهناگرێت،بۆیهدهشكێتوئاوهكهبهرهوناحی���هیدارهتودێت،بهوهۆیهش���هوهنزیكهی300ماڵیژێرئاوخس���ت،ئهوهاواڵتییههێماب���ۆئهوهشدهكاتكهئهوانلهرێگ���هیتهقهكردنهوهخهڵكوحكومهتیانئاگاداركردۆتهوهبۆئهوهیبههانایخهڵكهكهوهبێن،لهوالفاوهشداتهنیاكهس���هكانیماڵ���هكاندهرچون،لهگهڵ كهلوپهلهكانیان ههم���و ئهگینازۆرێكل���هئۆتۆمۆبێلهكانی���انژێرئاوكهوتون،داواشلهحكومهتدهكاتكهبههان���ایئهوخهڵكهه���هژارهوهبێتو
قهرهبویانبكاتهوه.كاتژمێ���ر12یش���هوب���ولهدهنگیدهرگایحهوشهبهخهبهرهاتمكاتێكیشكهههڵس���امبینی���ملهژێ���ردهرگایحهوشهوهئاوێكیزۆردههاتهماڵمان،بۆیهخێراه���اوارمكردبۆمنداڵهكانموبكهی���نو رزگار خۆم���ان ههوڵمان���داچوینهس���هربانهكهمانبهمهبهس���تیرزگاربونمانلهالفاوهكه،ئهمانهقسهیپ���ورهمونیرهئهمینهك���هیهكێكهلهوكهس���انهیماڵهكهیژێرئ���اوكهوتوه،وهكوخۆشیباس���یلێوهدهكاتتهنیاخۆیانرزگاریانبوهوهیچشتێكیشیانبۆرزگارنهكراوه،پورهمونیرههێمابۆئهوهشدهكاتكهتاوهكوئێستاتهنیالیژنهی���هكلهالیهنحكومهتهوههاتوهو
ناویاننوس���یون،ئهگیناهیچكهسێكلهئێستاش���دا لێنهداونهتهوه، ئ���اوڕیبهدهس���تنهبون���یئ���اووكارهب���اوهدهناڵێنن،داواشلهحكومهتدهكاتكهبههانایانهوهبێتوقهرهبویزیانهكانیانبۆبكاتهوه،لهبهرئهوهیلهماڵهكهیاندا
هیچشتێكیانبۆنهماوهتهوه.جوبرای���ل موحهم���هد ههروهه���ائهمینیشیهكێكیترهلهومااڵنهیكهژێرئاو ماڵهكهی ههولێردا لهالفاوهكهیكهوتوهوئهویشهیچیبۆنهماوهتهوه،بۆیهداواكارهك���هحكومهتبهزوترینكاتقهرهبوی���انبكات���هوه،چونك���هزۆری���ان یهكج���ار زیانێك���ی زهرهروزیانلێكهوتوهكانیش ههمو بهركهوتوه،كهمدهرامهت���ن، ه���هژارو خێزان���یموحهمهدداواكاریشهكهحكومهتئهوبهربهستهیانبۆچاكبكاتبۆئهوهی
جارێكیتربهدوربنلهكارهس���اتیلهوش���ێوهیه،ك���هبهه���ۆیتێكچونییهوه
الفاوهكهدارهتویگرتهوه.حامی���د ههم���زه لهبهرامبهریش���داموحهم���هد،بهڕێوهب���هریراگهیاندنوپهیوهندییهكان���یپارێ���زگایههولێ���ربهئاوێنهیراگهیاند"كهلهماوهیچهندكاتژمێرێكدالهپارێزگایههولێرنزیكهی100ملیمبارانب���اری،بههۆیئهوهیئاوهكهشل���هوبهربهس���تهزیاترهكهدروس���تكراوهكهس���ااڵنهئاوێكیزۆرلهوش���وێنهدادههاتبۆن���اوههولێر،بهربهستهش ئهو دروستكردنی بههۆیلههیچش���وێنێكیناوش���اریههولێربهوش���وێنانهشكهس���ااڵنیپێش���والفاویتێدادروس���تدهبوئهمس���اڵبههیچش���ێوهیهكالفاویتێدادوبارهنهبوی���هوه،بهاڵمبههۆیئ���هوهیكه
ئاوهكهلهئاس���تیبهربهستهكهزیاتربوئهم���هبوهه���ۆیئهوهیك���هلهچهندشوێنێكیدارهتودواتریشبۆگهڕهكیژیانلهسهررێگایكهركوككهئهویشبهئاراستهیدارهتوهوشوێنهكهشنزمه،بۆیهئاوهكهئهوشوێنانهیگرتهوه،كهبهشێوهیهكی لهوشوێنانهدا بهداخهوهبهرچ���اودوچ���اریكارهس���اتیالفاوبون���هوهوزۆرێكلهومااڵنهشئاوچوه
نێویانهوه.بۆئهومهبهس���تهشلهدوایكاتژمێر2یش���هوپارێزگاریههولێربهیاوهریههموتیمهكانیفریاگوزاریشارهوانیوئاسایش پۆلیسو شارستانیو بهرگریبهسهرپهرشتی ش���وێنهكه، گهیش���تهپارێ���زگایههولێ���ركهسهرپهرش���تیتیمهكان���یدهك���ردكهتاوهك���و5یبهیانیب���هردهوامبو،خۆش���بهختانهزیانهكانههمویمادینوهیچزیانێكیگیان���یلێنهكهوتهوه،بۆیهئهوانوهكوپارێ���زگایههولێربۆئهومهبهس���تهلیژنهیهكی���انپێكهێناوه،ب���ۆئهوهیتۆم���اریئ���هوزهرهروزیانان���هبكهنكهبههۆیالفاوهك���هوهبهرهاواڵتیانبۆ بهنوس���راوێك دواتریش كهوت���وه،سهرۆكایهتیئهنجومهنیوهزیرانبهرزیدهكهنهوهبۆئهوهیرهزامهندیوهربگرنئهو قهرهبوكردنهوهیان، بهمهبهس���تیبهرپرس���هیپارێزگایههولێرتیش���كدهخاتهسهرئهوهشكهئهوكهسانهیزیانیانپێكهوت���وهوهكویهكقهرهبوناكرێنهوهچونك���هزیانهكانجیاوازن،بۆیهقهرهبوكردنهوهكانپۆڵێندهكرێنب���ۆدوبهش،ئهوان���هیزیانیزۆریانپێكهوت���وهلهگهڵئهوان���هیكهزیانیكهمیانبهركهوتوه،تاوهكوئێس���تاش
دیارنییهكهزهرهروزیانهكانچهندێكه،بهاڵملهگهڵقهبارهیالفاوهكهزیانهكانزۆرگهورهنی���نتهنی���اههندێكدیوارروخ���اونولهگهڵك���هلوپهلهكانیناوتهڕ پێگهیش���توهو زیانیان ماڵ���هكانبون،لهئێستاشداتیمهكانیشارهوانیوپارێزگاری بهسهرپهرشتی پاككردنهوهههولێ���رههڵمهتێك���یخاوێنكردنهوهیئ���هوش���وێنانهیاندهس���تپێكردوهتابهرپرس���هكهی بهردهوام���ه، ئێس���تاپارێ���زگایههولێرئام���اژهبۆئهوهشدهكاتك���هئهوانهیلهس���ااڵنیرابردوپێگهیش���تبو زیانیان الفاوهوه بههۆینوسراویانبۆحكومهتبهرزكردۆتهوهو
قهرهبوكراونهتهوه.ئ���هوان ك���ه ب���هوهش س���هبارهتبهربهس���تهكهیانلهخۆڵدروستكردوه،بهڕێوهبهرهك���هیپارێ���زگایههولێ���ررایدهگهیهنێتكهئهواندیراس���هیئهوبابهت���هدهكهنبۆئ���هوهیلهداهاتوداكاریلهس���هربكرێ���ت،چونك���هئهوبهربهستانهسودێكییهكجارگهورهیانههیه،لهبهرئهوهیبهرزترنلهئاس���تیش���اریههولێ���ر،چونك���هزۆرب���هیشوێنهكانیههولێركهوتۆتهدهشتاییوتاوهكوبڕۆیتب���ۆخوارویههولێریشبۆیه نزمدهبێتهوه، زهوییهكهی ئاستیئهوانپێش���بینیئهوهی���اندهكردكهئهوش���وێنانهروبهرویالفاوببێتهوه،چونكهلهوبهرزاییانهئاوبهئاراس���تهیشوێنینزمتروشاریههولێردهچێت،ههمزهئ���هوهشرهتدهكاتهوهكهزیاترله2000ههزارماڵزیانیانپێكهوتبێت،بهڵكوئهوانهیكهزیانیانپێگهیشتوهنزیك���هی100تا150م���اڵدهبنولهو
ژمارهیهشزیاترنییه.
بهربهستێكیحكومهتهۆكاریدروستبونیالفاویههولێربو
ماڵێکیزیانلێکهوتویالفاوهکهیههولێرفۆتۆ:بهختیار
(357( سێشه ممه 92012/12/25 تایبهت
لهمساڵدالیژنهكانیبهدواداچونوچاودێریههولێر449سهرپێچییانتۆماركردوه،زۆرینهیانلهچێشتخانهكاندابون
ئا: به ختیار حسێن
جێگری قایمقامی هه ولێر و سه رۆكی لیژنه كانی به دواداچون و چاودێری
رایده گه یه نێت كه ئه وان به پێی یاسای ژماره 89ی ته ندروستی گشتی كه له ساڵی 1981 ده رچوه سزایان داناوه
بۆ هه مو ئه و كه سانه ی كه سه رپێچی ده كه ن، هه روه ها هێما بۆ ئه وه ش ده كات كه رێژه ی سه رپێچیكردن
له هه ولێر روی له كه می كردوه ، "ئه وانه ش كه سه رپێچی ده كه ن
زۆربه یان خه ڵكی بیانین".
چاودێری به دواداچ���ون و لیژنه كانی هه ولێر ته نها له س���ه ره تا ئه م ساڵه وه تاوه كو 2012/12/11 س���ه ردانی 807 له و ش���وێنی جۆراوجۆریان ك���ردوه ، ژماره یه شدا 449 شوێنیان سه رپێچیان هه روه ه���ا س���زادراون، ك���ردوه و خۆشییان ده س���ت ش���وێنیش 368لێك���راوه ، زۆرترین ئه و شوێنانه ش���ی كه س���ه رپێچییان كردوه و س���زادراون چێش���تخانه كان بون، به شێوه یه ك كه له كۆی 162 ش���وێن كه س���ه ردانیان كراوه 105 شوێن سه رپێچییان كردوه . كاری پێكهات���ه و س���ه باره ت لێژنه كانیان، جێگری قایمقامی هه ولێر و به دواداچون و لیژنه كان���ی س���ه رۆكی ئاماژه ی چاودێری هێ���رش حس���ێن، به وه دا كه لیژنه كه ی ئه وان لیژنه یه كی بااڵیه و له س���ه رجه م ئه و دام وده زگایانه پێكهاتوه كه په یوه س���تن به و كاره وه و له خۆده گرێت، ئه ن���دام 30 نزیك���ه ی كاره كانیش���یان زیاتر وشیاركردنه وه ی هاواڵتیان و ئه و شوێنانه یه كه سه رپێچی ده كه ن، "زۆرجاریش س���ه رپێچییه كان له نه زانین به ڵكو نه بوه ، به مه به س���ت بوه و رێنمایی پێویستی نه زانیوه "، ئه و باسی له وه ش كرد كه له قایمقامییه ت 5 لیژن���ه ی تایبه ت به و ب���واره هه یه ، به پێی یاس���ای ژماره 89 ی یاس���ای ته ندروستی گشتیش سزاكانیان داناوه ،
ئه و كه سانه شی كه سه رپێچی ده كه ن یه كه م جار ئاگادار ده كرێنه وه دوه مجار به ڵێننامه یان له دادنوس لێوه رده گیرێ ك���ه س���ه رپێچییه كه دوباره نه كه نه وه ، غه رامه كردنه ، س���زادان و س���ێیه مجار پێنج���ه م داخس���تنه ، چ���واره م شه ش���ه میش مۆڵه ته و وه رگرتنه وه ی به اڵم كێش���ه كه یه ، گه یاندنی به دادگا وه ك ئه و وتی "ئه و كه سانه ی كه دراون به دادگا ژماره یان زۆر كه مه و له په نجه ی
ده ست تێپه ڕناكات". ده رب���اره ی ئ���ه وه ش ك���ه ده وترێ له نێوان س���ه رپێچیكه راندا جی���اوازی ده كرێ ، ئه و به رپرس���ه ی قایمقامییه ت جه ختی له س���ه ر ئه وه ك���رده وه ، كه باش���ترین به ڵگه بۆ ئه و قسانه ، بونی لیژنه كاندا راگه یاندنه كانه كه له گ���ه ڵ س���ه ردانی ئ���ه و ش���وێنانه ده ك���ه ن وێن���ه به كامێ���ره "س���ه رپێچییه كان ده گی���رێ ، ئیتر چۆن ده كرێت باس له
ئه و بكرێت". واس���ته كاری جیاوازی و جه خت له وه ده كات���ه وه كه جیاوازی له نێ���وان هی���چ ش���وێنێكدا ناك���ه ن و سزایان سه رپێچییه كان جۆری به پێی ده ده ن "له نێ���وان ئه و ش���وێنانه ی كه س���زادراون چه ندین شوێنی به ناوبانگ ه���ه ن، ئه مه ش به ڵگ���ه ی بێالیه نیمانه
له كاركرندا".ئه و به رپرس���ه ئ���ه وه ش ده خاته رو كه ئ���ه وان لیژنه ی تایبه تی���ان هه یه بۆ چێش���تخانه و س���وپه رماركێته كان و هۆتێل���ه كان و ئ���ه و ش���وێنانه ی ك���ه خواردن و خوادرنه وه پێشكه ش ده كه ن، لیژنه یه كی تریش���یان هه یه كه تایبه ته به الیه نی ته ندروس���تی ك���ه چاودێری نه خۆش���خانه ئه هل���ی و حكومییه كان و لیژنه یه ك له گه ڵ ده كات، نۆرینگه كان كه تایبه ته به چاودێری و سه ردانیكردنی س���اوایان، باخچه ی قوتابخان���ه كان و هه وره ها لیژنه ش���یان هه ی���ه بۆ بواری
هاتوچ���ۆ له گ���ه ڵ پۆلیس���ی هاتوچۆ كه تایبه ت���ه به كێش���ه كانی هاتوچۆ و چۆنیه ت���ی چاره س���ه ر كردنیان، ئه مه ل���ه وه ی له گ���ه ڵ لیژنه یه كی تر جگه كه تایبه ته به رێكخس���تنی ناو ش���ار و به هاوكاری هه ر زیاده ڕۆیی نه هێشتنی ش���ه ش ش���اره وانی كاره كانی خۆیان ئه نجام���ده ده ن، ك���ه به ڕێوه به رایه تی
باخچه و پاركه كانیش تێیدا ئه ندامه . به به راورد به س���اڵێك پێش ئێستا هێ���رش پێیوای���ه ك���ه ئاس���تی ئه و پێشكه ش���ی كه خزمه تگوزارییان���ه ی زۆرباش���ه و ده كرێ���ت هاواڵتی���ان بوه ، باش���تر خزمه تگوزارییه كانی���ان نرخه كانیش به به رزبونه وه ی سه باره ت به تایبه تی له هه ندێك شوێنی به ناوبانگ، ئاماژه ی قایمقامییه ت به رپرسه ی ئه و داناوه و به رنامه یه كی���ان ك���ه به وه دا خراوه ته بواری جێبه جێكردنه وه له گه ڵ چاودێری بازرگانی ، ئ���ه وه ش بریتییه
له دانانی نرخ "ئێم���ه بڕیارمانداوه كه له س���ه ر هه ر كااڵی���ه ك ده بێت نرخێك هه بێت، له مه شدا توانیومانه جۆرێك له پێشبڕكێی بازرگانی له نێوان شوێنه كاندا دروست بكه ین، له و كاته شه وه كه ئه و بڵێین ده توانین داناوه ، به رنامه یه مان
كه نرخه كان دابه زیون".به دواداچون و لێژنه كانی س���ه رۆكی چاودێ���ری هه ولێر هێمای به وه ش كرد كه هه مو ئه و كارانه ی ئه وان كردویانه مان���ای ئه وه نییه كه ئه وان توانیویانه هه مو سه رپێچییه كانیان كۆنتڕۆڵ بكه ن "تائێستاش سه رپێچی ماوه و هه ر بۆیه به رده وامی���ن له چاودێریكردن، بۆ ئه و مه به سته ش رۆژانه چاودێری بازرگانی چه ند تیمێكی هه یه كه به ش���ێوه یه كی مه یدانی كاره كانی���ان ئه نجام ده ده ن، خۆش���به ختانه به به راورد له گه ڵ پێشو رێژه ی س���ه رپێچیكردن له هه ولێر روی ل���ه كه می ك���ردوه ، ب���ه اڵم هه رماوه ،
له به رئه وه ی رۆژ دوای رۆژ ش���ار به ره و فراوانبون ده چێت".
هێرش حس���ێن باس���ی ل���ه وه ش ده كرد كه رێژه ی س���ه رپێچییه كانیان زۆر كه م���ه و ئه وانه ش���ی ك���ه ده كرێن وتیش���ی ئه و له نه زانینه وه ن، زۆرجار "ب���ه اڵم به داخ���ه وه ئ���ه و بیانییانه ی ك���ه ل���ه ده ره وه هات���ون به تایبه تی ئه وانه ی ب���ه م نزیكان���ه هاتونه زیاتر سه رپێچی ده كه ن". هێرش هاواڵتییانی به ه���ۆكاری س���ه ركه وتنی كاره كانیان بینینی له كاتی له به رئه وه ی ده زانێت، سه رپێچییه كاندا ئاگاداریان ده كه نه وه ، سه باره ت به وه ش كه ده گوترێ هه ولێر بۆته شوێنێك بۆ ساغكردنه وه ی كااڵی به س���ه رچو، به و به رپرسه رونیكرده وه كه 80%ی ئه و سه رپێچییانه نه ماوه و "ره نگه له 20%ی مابێت، به به رده وامیش كار ب���ۆ نه هێش���تنی ئ���ه و رێژه یه ش
ده كه ین".
ئا: ئیحسان مه ال فوئاد
ماوه ی چوار مانگه حكومه تی هه رێمی كوردستان بڕیاریداوه وه رگرتنی
پاره ی ئاوی خاوێن به مه ترو روبه ری خانوبێت، هاواڵتییانیش نیگه رانن
له زۆریی ئه و بڕه پاره یه و ده ركردنی ئه و بڕیاره ، به ڕێوه به ری گشتی ئاوو
ئاوه ڕۆی هه رێمیش رایده گه یه نێت له ماوه ی داهاتودا 720 هه زار پێوه ری ئاو له سه رانسه ری هه رێمدا داده نرێت.
هاواڵتییه ك له فه یسبوكه وه نوسیبوی س���ه یرم هه واڵێك���ی "له مڕۆژان���ه دا به رگوێك���ه وت ئه وه ب���و پ���اره ی ئ���او وه رده گیرێت". خان���و روبه ری به پێی هاوڕێكانیشی س���ه رنجی جۆراوجۆریان له س���ه ر نوس���یبو، ئه وه ی زۆرینه یان له سه ری كۆكبون و نوسیبویان "خراپی
ئه و شێوازه كاركردنه بو"به پێ���ی س���تانداردی جیهانی هه مو مرۆڤێكی ئاس���ایی رۆژانه پێویستی به 200-250 لیتر ئاوی خاوێن هه یه ، به اڵم تائێستا ئه و ژماره یه له كوردستان رون نیی���ه ، تاحكومه ت به وش���ێوه یه كاری
له سه ر بكات.هاواڵتی ئه حم���ه د نه جم كه له چه ند رۆژی راب���ردودا 40 هه زار دینار پاره ی ئاوی داوه له وباره ی���ه وه وتی "كاتێك خێزانێكی 5 مه تربێت و خانوه كه ت200 كه سی تێدا بژی ئاو كه م خه رج بكه یت ی���ان زۆر مانگ���ی 10 ه���ه زار دینارت لێوه رده گ���رن، ئه گ���ه ر ه���ه ر له و 200 مه تره دا دو كه سیش���ی تێدا بژی هه ر 10هه زار دیناری لێوه رده گرن، ئایا ئه مه دادپه روه ری���ی تێدایه ؟ جگه له وه ئه م سیستمه وا له خێزانه كه مه كان ده كات
ئاو زیاد خه رج بكه ن".لێپرس���راوی فه رمانگه ی ئاوی كفری
ئیدریس ساڵه ح له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه رونیكرده وه له 2012/8/15وه حكومه ت ئه و بڕیاره ی ده رك���ردوه و ئه وانیش له 9/1وه جێبه جێیانك���ردوه ، ئ���ه و وتی "له ئێستادا خه ڵك باشتر له پێشو پاره ده دات، به جۆرێ���ك هه ندێ كه س كه له ماڵه وه ش نابن دواتر دێن بۆ فه رمانگه
پاره كه ده ده ن".كاروان وریا كه پیشه ی فه رمانبه رییه له ق���ه زای كف���ری به نیگه رانییه وه وتی زۆر خواردنه وه مان ئ���اوی "له كاتێكدا ناته ندروس���ته و پڕه له پیس���ایی، ئیتر نازانم له پای چی پاره ی ئاوی خاوێنمان
لێوه رده گیرێ ".ئه و فه رمانبه ره وتیشی "ئێمه زۆرجار له ماڵه وه نی���ن، رۆژ 15 له مانگێك���دا پاره یه م���ان ئ���ه و ه���ه ر كه چ���ی زۆر ئه م���ه ش بۆی���ه لێوه رده گ���رن،
ناحه ق���ی تێدایه ، كه واته ئه گه ر پاره ی ئ���اوو ئاوه ڕۆمان لێوه رده گیرێت ده بێت بكرێت پێشكه ش خزمه تگوزارییه كانیم
به هه مو مه رجه كانییه وه ".ه���ه ر ل���ه م باره ی���ه وه به ڕێوه به ری نه خۆشخانه ی شه هید خالید گه رمیانی له كفری د.عیم���اد ئیبراهیم بۆ ئاوێنه وتی "ده بێت ئاوی كف���ری له تاقیگه ی مه ركه زی پشكنینی بۆ بكرێت كه ئایا ش���یاوی خواردنه وه یه یان نا، چونكه تائێستا ئه و كاره مان نه كردوه و ده بێت فه رمانگه ی په یوه س���ت به ئاو به و كاره
هه ستێت".ته نه���ا پێیوای���ه ئه ندازیارێكی���ش تێدابێ���ت و عه داله ت���ی چاره س���ه ر هانده ربێت بۆ پاراس���تنی سامانی ئاو، ئه وه یه كه پێوه ری زیره ك دابنرێت بۆ
هه مو كه سێك كه ئاو به كارده هێنێت.
ته حس���ین شارس���تانی ئه ندازیاری ق���ادر له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه رایگه یاند ئه و پێوه ره ته نها چاره س���ه ره و رێگه به هه ڵ���ه ی ته كنیكی و ئی���داری نادات و قه واره ی به كارهێنانی ئاو له مانگه كه دا دیاری���ده كات، چونك���ه "پێش���وتر كه پاره یه كی ره مزی وه رگیراوه و ئێستاش ئه و بڕیاره ی روب���ه ری خانو عه داله تی تێدانیی���ه و به جێبه جێكردن���ی پرۆژه ی پێوه ری زیره ك كه ئێستا له ته نده ردایه و له م���اوه ی دو س���اڵدا ت���ه واو ده بێت
چاره سه ری كۆتایی ده بێت".ه���اوكات به ڕێوه ب���ه ری ئ���اوی ژێر زه وی گه رمی���ان ده ڵێ���ت "خانو هه یه روبه ره كه ی 300 مه تره و یه ك كه س���ی تێدا ده ژیت و ره نگه له رۆژێكدا 20 لیتر ئاو خه رجبكات، كه چی ده بێت مانگانه 30 هه زار دینار ب���دات، خانوش هه یه
100 مه تره و خێزانێكی 6 كه سی تێدایه و له رۆژێكدا دو تانكی ئاو خه رجده كه ن و هه ر 10 هه زار دیناریان لێوه رده گیرێت
ئه مه نادادپه روه رییه ".به ڕێوه به ری ئاوی ژێر زه وی گه رمیان حام���د جومع���ه وتیش���ی"ئه و بڕیاره ده بێته ه���ۆی به فیڕۆدانی ئاو له الیه ن خه ڵكییه وه به وه ی هه ر ئه و پاره یه یان لێوه رده گیرێ���ت، بۆی���ه ئ���او زیات���ر خه رجده كه ن، بۆیه پێمانباش���ه پێوه ر دابنرێت ی���ان به پێی نه فه ر پاره ی ئاو
دیاری بكرێت".گش���تی به ڕێوه به ری له به رامب���ه ردا ئاوو ئاوه ڕۆی هه رێم س���ه هه ند سیروان له لێدوانێك���دا بۆ ئاوێن���ه رونیكرده وه كه بۆ خانویه ك���ی 100 مه تری مانگی پێن���ج ه���ه زارو 200 مه تریش 10 هه زار دینار وه رده گرن، ئ���ه و وتی "ئه مه ش
پاره یه كی زۆر كه مه ، ئێمه له گه ڵ هه مو كوردس���تاندا ئاوی به ڕێوه به ره كان���ی تاوتوێی ئ���ه م كاره مان ك���ردوه ئنجا ئه و بڕیاره مان ده ركردوه ، پێشتر 750 دینار پاره ی ئاو وه رده گیرا، له كاتێكدا حكومه ت سااڵنه 100 ملیار دینار موچه ی فه رمانبه رانی ئاوی ده داو له به رامبه ردا
دو ملیار دیناری كۆنه ده كرده وه ".ئ���ه و به ڕێوه به ره گش���تییه ئاماژه ی به وه ش���كرد پرۆژه ی دانان���ی پێوه ری 720 س���ه ره تا له ته نده ردایه زی���ره ك ه���ه زار پێ���وه ری ئاو له سه رانس���ه ری په یوه ست هه موی داده نرێت و هه رێمدا ده بێت به یه ك كۆمپیوته ره وه ، "ئه وكات خه ڵك ده زانێت چۆن ئاو خه رجده كات، چونكه ئاو ب���ه ره و كه مبونه وه ده ڕوات و له كوردستانیش���دا س���ێ به ق���ه ده ر
پێویستی خه ڵك ئاو خه رجده كرێت".
ئه وانه ش كه سه رپێچی
ده كه ن زۆربه یان خه ڵكی بیانین
له نێوان ئه و شوێنانه ی
كه سزادراون چه ندین شوێنی به ناوبانگ هه ن، ئه مه ش به ڵگه ی
بێالیه نیمانه له كاركرندا
له ماوه ی داهاتودا 720 هه زار پێوه ری ئاو له سه رانسه ری
هه رێمدا داده نرێت
به پێی روبه ری خانو نرخی ئاو دیاری ده كرێتهاواڵتییانلهوسیستمهناڕازینوداوایدانانیپێوهریزیرهكدهكهن
دیمه نێک له بازاڕی شاری هه ولێر
له هه رێمی كوردستان سێ
به قه ده ر پێویستی خه ڵك ئاو
خه رجده كرێت
دو هاواڵتی له کاتی شتنی به رده م دوکانه که یاندا فۆتۆ: ئارام که ریم
C M Y K
(357( سێشه ممه 112012/12/25رهنگاڵهرهنگاڵه(357( سێشه ممه 102012/12/25
سێوی عه لمانی و كۆشی قاعیده
مه سئول ئه گه ر شه ش، حه وت جار ئحم ئحم قوڕگی پاكك���رده وه ، به اڵم هیچی نه فه رمو، ئه وا دو ئیحتیمال هه یه . یان مه وزوعه كاندا له عاست كاكم ئه وه تانێ ته قه ی سه ری دێت و عه شته بای خوای پێ نییه بیخاته ده س���تمانه وه ، یاخود پێیه تی و به ڵ���ێ پێیه ت���ی . نه وه ڵ���ا شتی باشیش���ی پێیه ، به اڵم چونكێكم مه وزوع���ه كان خۆش���به ختانه ئه وه نده لق و پۆپیان لێبۆته وانێ ، فه قیره نازانێ له كوێوه ده ستپێبكات. ده ستپێكردنیش به عزه جارێك وه كو س���اڵی ته ڕ و توش وایه له ئه وه ڵی پایزه وه ده س���ت ده كات به به فر و باران، به عزه جارێكیش وه كو حیزبی به رنامه س���ز وای���ه ، له ناوه ختا ده ست ده كات به كۆبونه وه . جا براكه ی باوك���م هه ت���ا كۆبونه وه یه ك���ی تریان نه كردوه به سه ردا فه رمو شانسی خۆت خ���واره وه دا س���وعاالنه ی ئه م له گه ڵ
تاقیبكه ره وه .
یه كه م: قۆپیش بكه یت موشكیله نییه ، موهی���م ئه وه یه ع���ه رزی به خزمه تمان بكه یت بزانین ئ���ه م فه رته نه تازه یه ی میسر و تونس و ئه وان نیشانه ی چییه ؟
• ته ئریخ به عزه جارێك- عه یب نه بێ - پێشه وه و پاشه وه ی لێ تێكده چێت؟
• ئه مه هێش���تا )ئای ئای (یه كه یه تی ، )ئه مان ئه مان(ه كه ی ناخۆشتره ؟
ج- ه���ه ر س���ێوێك عیلمان���ی بیخاته خواره وه ده كه وێته كۆشی قاعیده وه ؟
د- به هاری عه ره بی عه ینه ن )س���یدی ( ده چێت���ه وه زو زو وای���ه ، س���ه قه ت
ئه وه ڵ ؟ه- هه ر كه س���ێك وای ل���ه و موباره كه دام���اوه ، ئیش���ه ڵا خوا ل���ه وه گه ڕ و
گولتری ده كات؟
دوه م: سه به ب چییه خاڵه مالیكی هات دوای كورد په الماری )رافیع عیساوی (
دا؟ • ده ڵ���ێ گۆم هه تا ق���وڵ بێت مه له ی
خۆشتره ؟• به بۆن���ه ی له دایكبون���ی حه زره ت���ی
عیساوه ؟ج- ح���ه ز ده كات دائیم زك���ری خێری
بكه ن؟ئ���ه وه ی بمك���ه ن د- ده ڵ���ێ پێ���ش به قاوه ڵتی ، م���ن به به رچایی هه موتان
ده خۆم؟ه- حوكمه تێك ئه گه ر موعه ده ل خه ریكی
شه ڕ نه بێت كه ی حوكمه ته ؟
س���ێیه م: ئه م وه زعه كاره س���اتباره ی سوریا ناخۆشییه كه ی له چیدایه ؟
• ئه و په نده ی لێ روداوه كه ده ڵێ گا كردی و هه چه كه خواردی ؟
• دو ساڵه خه ریكن هێشتا نه گه یشتوه ته ئه ی ره قیب؟
ج- قه ته ر خۆی كردوه به ساحێبی ؟ه- ئیس���امییه كانی ئێره كیسه یان بۆ
دوریوه ؟
چواره م: سه باره ت به دنیا ئاخر نه بونی ئه مجاره ش ده ڵێی چی ؟
• ه���ه ر رۆژێك بێت دنیا كۆتایی دێت، به اڵم كه رێتی قه د كۆتایی نایه ت.
• كوڕه باب���ه گیان دنیا ده مێكه ئاخر بووه ، بڕۆ سه یری ئه خاق و بازاڕ كه .
ج- مه وزوعێكی باش بوو، س���ێ ، چوار حه فت���ه خه ڵكه كه مان پێ مه ش���غوڵ
كرد.د- دنیا هه ر له و كه سه ئاخر ده بێت كه
به ته مای دیموكراسییه .ه- خۆی راستت ده وێت دو نه وع دنیامان هه یه . دنیای فه قیر و دنیای ده وڵه مه ند. دنیای فه قیر هێشتا ده ستی پێنه كردوه و دنی���ای ده وڵه مه ندیش به حه یاتی ئاخر
نابێت.
گۆرانی بێژی 24 ساڵی ئه مه ریكی ڕیهانه له كاتی سه ردانی بۆ شتكڕین له یه كێك )NewYork City( له بازاڕه كان���ی به عه زییه كی ش���ینی قۆڵدرێژی تۆخی (Givenchy( ده ركه وت كه ده توانیت )2012Collection The Givenchy( لهبیدۆزیته وه ، له كاتێكدا كیم كارداشیانی 31 س���اڵی جوانكیل���ه ی ئه مه ریك���ی به هه م���ان عه زی���ی )Givenchy(ه وه به ماوه یه كی ك���ه م دوای ئه و ده ركه وت
.ره نگێكی شینی تۆخی شه پۆالوی وه ك ئه م جۆره عه زییه بۆ هه مو كه س���ێك ئه گونجێت جا گه ر ئه سمه ر، ره ش یان سپی پێست بیت وه به جاكێت یان به بێ جاكێت بته وێت له به ری بكه یت ئه مه ش ته نها له به رئه وه ی ئه و ره نگه ره نگێكی سروش���تییه ، به اڵم بیرتنه چێت ده بێت ئێكسس���واراتێكی گونجاو هه ڵبژێریت، هه میش���ه )Givenchy( مارك���ه ی رێكپۆش���ی به كۆكراوه و واتلێ���ده كات ده ربكه ویت بۆیه پێویستت ده بێت كه
له گ���ه ڵ )Givenchy( ئیكسس���وارات باش���ترین هاوڕێت بێت، جا هه رچه نده عه زییه ك���ه زۆر س���اده دی���اره به اڵم ته فاس���یلی ورد له كه مه رو سه ر سنگی
ده بینرێت.لێ���ره دا ریهان���ه زۆر س���ه ركه وتوتربو جوتێ به دیاریكردن���ی له كارداش���یان قۆنده ره ی كانزایی و به رزكردنه وه ی قژی بۆ سه ره وه كه زۆر شیك و كاسیكتره ، پێاوی به جوتێ كارداشیان له كاتێكدا )Christian Louboutin( پێستی ماریده ركه وت، بۆیه هه میش���ه دیاریكردنی ئیكسس���واراتی گونج���او له گ���ه ڵ ئه و پارچه یه ی له به ری ئه كه یت واتلێئه كات پێش���ینه بی���ت هه رچه ن���ده ئه گ���ه ر
له ژورێكدابیت هه موی یه كپۆشبێت.بۆی���ه ئه گه ر ت���ۆش خاوه ن���ی له ش و الرێكی رێكبیت ناتوانین لۆمه ت بكه ین بۆ جوانیت ته نها پێویستت به هاوكاری و
یاریده ده رێكی باش ده بێت.
گاکاوڕ
هه فته یه ك���ی پ���ڕ خۆش���ی ده بێت بۆ له دایكبوان���ی ئه م بورجه و به خت زیاتر یاوه رت���ان ده بێت له مانگی پێش���وتر، كات���ی ئ���ه وه هات���وه كاره كانت رێك
بخه یته وه .
به وریایی���ه وه مامه ڵه له گه ڵ كاره كانت بكه هه ندێ رێگری دێته پێشت. له روی س���ۆزدارییه وه هه ندێ كێشه ت به هۆی دروس���ت بۆ تونده وه مامه ڵه كردن���ی
ده بێت.
ده سكه وتی دارایت ده بێت له و كارانه ی ماوه یه كه ته واو خۆت بۆ سه رقاڵكردوه ، كه ش���وهه واوه گۆڕان���كاری به ه���ۆی
ته ندروستیت كه مێك تێكده چێت.
هه لێكی ب���اش ل���ه روی كارو پرۆژه وه دێته پێش���ت كه په یوه ندی به پرۆژه ی هاوڕێیه كت یان كه سێكی نزیكت ده بێت
ئاگاداری ته ندروستیت به .
كه سانێك ده یانه وێت زیانت پێبگه یه نین هه وڵب���ده خ���ۆت به دور بگ���ره له هه ر به اڵم كۆمه اڵیه ت���ی ، په یوه ندییه ك���ی خێزانه ك���ه ت له هه م���و كاتێ���ك زیاتر
پێویستی پێته .
س���ه فه رێكی كورت ده كه یت ماوه یه كی خۆش له و سه فه ره به س���ه ر ده به یت، كاره كانت به باشی ده ڕوات و خۆشحاڵتان
ده كات.
خۆت له ئیش���ی كه سێكی تر وه رمه ده و په یوه ندیی���ه س���ه رقاڵی باش���تره خێزانییه كان���ی خۆت بیت. ئه م ماوه یه پاره یه كی ب���اش خ���ه رج ده كه یت بۆ
كارێك.
له گ���ه ڵ خۆش���ی پ���ڕ ماوه یه ك���ی خۆشه ویس���ته كه تان به سه ر ده به یت. هاوڕێیه كی نزیك���ت ده بینیت كه زۆر ده ژی و واڵت ل���ه ده ره وه ی ده مێك���ه
خۆشحاڵ ده بیت به بینینی .
گ���ه ر هه س���ت به ماندوێت���ی ده كه یت پێویسته ماوه یه ك پشو بده یت، له ڕوی له سۆزداری پڕ كه شێكی سۆزدارییه وه
به سه ر ده به یت.
ئ���ه م هه فته یه به نه رمیی���ه وه مامه ڵه بكه و هه وڵبده توڕه ب���ون زاڵ نه بێت نه بێته توڕه بونه كه ت با به س���ه رتدا. له ش���وێنی بۆ ده وروب���ه رت كێش���ه
كاره كه ت.
كاتێك���ی ب���اش به س���ه ر ده به ی���ت و كاره كان���ت به ڕێك���ی ده ڕوات، به اڵم ناخۆشی له ڕوی سۆزدارییه وه هه ندێ ماوه یه ك هه وڵبده ن پێش���تان و دێته خۆتان دور بگرن له هه ر په یوه ندییه كی
سۆزداری .
قرژاڵدوانه
ته ندروس���تیت پێویستی به چاره سه ری زیاتر هه یه و باشتر وایه ماوه یه ك چه ند راهێنان و وه رزش���ێك بكه یت و خواردنی ته ندروس���ت بخۆیت، رۆژی به ختت له م
هه فته یه دا چوارشه ممه یه .
نهههنگسهتڵگیسککهواندوپشکتهرازووفهریکشێر
د.شێرکۆ عه بدواڵده ینوسێت Fashion
گۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات
بیرتنهچێتئێكسسواراتێكیگونجاوههڵبژێریت
ئا: شه یدا ره وف
راپ یان هونه ری سه رشه قام ستایڵێكی گۆرانی وتنه ، له سااڵنی حه فتای سه ده ی رابردو گه شه ی كردوه و
ماوه ی چه ند ساڵێكیشه له كوردستان سه ریهه ڵداوه ، له سه ره تادا گه نجێكی زۆری له خۆی كۆكرده وه ، به اڵم دواتر ورده ورده به ره و كه مبونه وه رۆیشت، راپه رێكیش پێیوایه كاركردنی هه ندێ گه نج به نادروستی له راپدا بوه ته هۆی
ناشرینكردنی هونه ره كه له به رچاوی خه ڵك.
ئاودێ����ر ره حی����م ك����ه به س����تایڵی راپ گۆران����ی ده چڕێ و خاوه نی س����یدییه كی بیس����ت تراكییه ، باسی له وه كرد كه راپ له رێی ده ی����ه وێ كه س����ییه و هونه رێكی هونه ره كه ی����ه وه خه مه كان����ی كۆمه ڵگه و گه نجان باس بكات و جه ختیش����یكرده وه كه ده بێت راپی هه ر میلله تێك ئاوێنه ی
كۆمه ڵگه كه ی خۆی بێت.ئه م گه نجه ته مه ن بیست ساڵه ، كاره كانی له ئه س����تۆی خۆی ئه لبومه كه ی هه موی بوه و له ژورێكی ماڵی خۆیاندا كردویه تی و هیچ كه س و الیه نێك هاوكاری نه كردوه .
ل����ه م تێكس����ت ئاودێ����ر، به بۆچون����ی ج����ۆره گۆرانیی����ه دا زۆر گرنگه و ده بێت هه ڵقواڵوی گرفته كان����ی كۆمه ڵگه بێت، بۆیه ئه و، تێكس����تی هه مو گۆرانییه كانی خۆی نوسیوه ته وه ، به اڵم ناوبراو گله یی له هه ندێك گه نج هه یه ك����ه گۆرانییه كی بیانی كۆپی ده كه ن و ناوی راپی لێده نێن، به مه ش هونه ری راپیان "ناشرین" كردوه ، جگه له وه ش نیگه رانه له وه ی ئه م هونه ره ب����ۆ الیه نگیری "حیزبی " به كاردێت و وتی "ئه و راپه رانه ی له گه ڵ حیزبێكدان كاریان بۆ ده كرێت و ه����اوكاری ده كرێن ئه مه ش
راپه رانی دیكه بێهیوا ده كات".
به ش����ێكی دیك����ه له راپ����ه ره كان گله یی له میدیاكان ده كه ن كه وه كو پێویس����ت بۆیه ن����اده ن، گرنگ����ی به هونه ره كه یان ئه وانی����ش له كاركردن ب����ۆ هونه ره كه یان س����ارد ده بنه وه ، میران ئه كره می ته مه ن ن����ۆزده س����اڵ هه رچه ن����ده ماوه یه ك بو وازی له هون����ه ری راپ هێنابو، به اڵم ئاماده كردن����ی س����ه رقاڵی له ئێس����تادا گۆرانییه كه و وتی "میدیای كوردی گرنگی ب����ه كاری راپ����ه ره كان نادات و په خش����ی ناكه ن ئه مه ش راپه ره كان بێهیوا ده كات و به شێكیان واز له هونه ره كه یان ده هێنن".
هه روه ه����ا هه ڵوێس����ت گه نجێكی دیكه ی راپه ره و پێش����تر خاوه نی س����تۆدیۆ بوه بۆ تۆماركردنی گۆران����ی راپ و كاری بۆ چه ندین راپه ر كردوه ، به اڵم له ئێس����تادا
ئ����ه و كاره ناكات، چونك����ه كاركردنیان الیه نی ماددی باش����ی ده وێت و ئه وانیش
توانایان نییه و هاوكاری ناكرێن.میران����ه وه ، بۆچون����ی به پێچه وان����ه ی به ڕێوه به ری كه ناڵی خاك له س����لێمانی ، زاهی����ر س����دیق له لێدوانێكدا ب����ۆ ئاوێنه رایگه یاند كه ته له فزیۆنه كه یان گرنگی به و هونه ره داوه و كاتێكیش چه ند گروپێكی راپ س����ه ردانیان ك����ردون هاوكاریی����ان كردون و گۆرانییه كانیان په خش كردون و وتی "له ئێس����تادا گروپ����ه كان كه متر كار ده كه ن، گ����ه ر نا )خ����اك( ته له فزیۆنی
هه مو چین و توێژه كان بوه ".به رهه می باوكردنه وه ی س����ه نته ره كانی هونه ری����ش جه خت ده كه ن����ه وه كه راپ تائێس����تاش فرۆش����ی خۆی هه یه ، له و
باره ی����ه وه هه ڵۆ ج����ه الل له س����ه نته ری )كوردۆ میوزیك( له سلێمانی رونیكرده وه ك����ه راپی كوردی و بیانیش ده فرۆش����ن، ب����ه اڵم بیانیی����ه كان فرۆش����یان زیاتره و كڕیاره كانی����ش زۆرت����ر كه س����انی تازه پێگه یشتون كه ته مه نیان له نێوان پانزه
بۆ هه ژده ساڵیدایه .هه روه ه����ا س����یروان قادر ك����ه خاوه نی ب����ۆ باوكردنه وه ی ناوه ن����دی )ئارۆ(یه به رهه م����ی هونه ریی ، ئاماژه ی به وه دا كه فرۆشی گۆرانی راپ مامناوه نده ، چونكه هونه رێك����ه گوێگ����ری تایبه ت����ی هه یه و زۆربه ش����یان گه نج����ن، ئه وانی����ش چه ند گروپێك����ی راپی كوردی كاری باش����یان كردوه ، به اڵم فرۆش����ی راپه بیانییه كان
زیاتره .
چاوه ڕوانی "موفاجه ئه "ی به شی سێیه می گه رده لول بن
لهفهیسبووکهوه
[email protected] Twitter @SafeenArif
ئا: ئاكۆ حه مه د رابی
پێده چێت له به ش���ی س���ێیه می زنجیره روبدات و "موفاجه ئه " گه رده لول درامای له مانگی ئازاری داهاتوش���دا پێشكه شی
بینه ران ده كرێت.
له ماوه ی سااڵنی رابردودا به شی یه كه م و درام���ای گه رده لول زنجی���ره دوه م���ی پێشكه ش���كرا و له ئێستاش���دا س���تاف و ده رهێنه ره كه شی سه رقاڵی كاركردنن بۆ
ته واوكردنی به شی سێیه می دراماكه .)گه رده لول( ناونیشانی زنجیره درامایه كی كوردییه كه باس له روداوه مێژوییه كانی باش���وری كوردس���تان ده كات، له به شی یه كه م و دوه می ئ���ه م درامایه دا چه ندین ئه كته ری ن���اوداری كورد به ش���دارییان تێدا كردو به و هۆیه ش���ه وه بوه یه كێك له و درام���ا كوردییانه ی كه بوه خاوه نی
بینه رێكی زۆر.ده رهێن���ه ری زنجیره درامای گه رده لول، جه لیل زه نگه ن���ه له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه رایگه یاند كه ئێس���تا به ش���ی س���ێه می ئ���ه و درامای���ه له مۆنتاژدای���ه و توانراوه كاری مۆنتاژ بۆ بیس���ت و حه وت ئه ڵقه ی ت���ه واو بكرێت و چاوه ڕوانی���ش ده كرێت س���ه رجه م داهات���ودا له قۆناغه كان���ی كاری س���ێیه م به ش���ی ئه ڵقه كان���ی مۆنتاژكردن���ی به كۆتا بێ���ت و پێده چێت مانگی ئازاری س���اڵی داهاتو ئه گه ر هیچ
كێش���ه یه كیان نه یه ته پێش، له كه ناڵی كوردسات په خشبكرێت.
زه نگه نه رونیكرده وه ك���ه جیاوازییه كی زۆر له نێ���وان ئه م به ش���ه و به ش���ه كانی دیكه ه���ه ن، چونكه له به ش���ی یه كه م و دوه مدا ته نها باسی شاره كانی سلێمانی و كه ركوك كراوه ، به اڵم به شی سێیه م هه مو باشوری كوردستان له زاخۆوه تا خانه قین ناوچه كانی له س���ه رجه م له خۆده گرێت و كوردس���تان وێنه ی ئه م درامایه گیراوه و كات���ی ئه ڵقه كانیش له به ش���ه كانی دیكه زیاتره و ئه ڵقه كانی ئه م به شه ش روداوی
جۆراوجۆرو سه رنجڕاكێشی تیادایه . ناوبراو ئاماژه ی به وه شكرد كه له و به شه دا هه مو هه وڵه كانی خۆی خستۆته گه ڕ تاكو بتوانێت شتێكی جوان پێشكه ش بكات، وتیشی "هه رچه نده هێشتا زوه و ده كرێت بینه ران زیاتر بڕیاری له سه ر بده ن، به اڵم خۆم پێموایه به شی سێیه می گه رده لول
موفاجه ئه یه بۆ بینه ران". له به شی سێیه می گه رده لولدا نزیكه ی دو له كامێرامان و كۆمبارس ئه كت���ه ر هه زار تاك���و مۆنت���اژ تێی���دا به ش���دارن و چل ئه كته ریش به كچ و كوڕه وه رۆڵی سه ره كی
ده بینن. به وته ی زه نگه نه روداوه كانی ئه م به شه له ساڵی 1978 تاكو 1983 ده گرێته وه و دابین ب���ۆ پێداویس���تییه كانیان ئه گه ر بكرێت ئه وا درێژه به به شه كانی دیكه ش
ده ده ن.
ئا: شه نگه حه سه ن
ئه و كه سانه ی به الیدا ده ڕۆن هه ست ناكه ن له و خانوه دا چه ندین خێزانی تێدا بژی ، چونكه له ده ره وه ته نها ده رگایه كی
بچوكی دو تاكییه و چه ند دوكانێكیش له ڕیزیدا هه ن، به اڵم له ده رگاكه ره ت
ده بیت حه وشه یه كی گه وره دێته به رده مت و چه ندین ژوری جیاوازی
له خۆگرتوه ، ئه و شوێنه ش به )حه وشی گه وره ( نێوبانگی ده ركردوه و موڵكی
خانه واده ی شێخ مه حمودی حه فیده .
یه كێك له و مااڵنه ی له گه ڕه كی كانێسكانی شاری س����لێمانی تائێس����تا وه ك خۆی ماوه ته وه و چه ند ماڵێك����ی تێدا ده ژین، ماڵه كۆنه كه ی شێخ مه حمودی حه فیده كه ده كه وێته نزیك مزگه وتی قامیشان و ل����ه دو نهۆمی گه وره ی ئه مب����ه ر و ئه وبه ر
پێكهاتوه . روبه ڕوی ئ����ه و ماڵه هه زار و چوارس����ه د مه تره و له ڕابردودا ماڵی شێخ مه حمودی
حه فی����د بوه و له دوای كۆچی دوایش����ی ، ب����ۆ كوڕه كانی ماوه ته وه و دواین ئه ندامی ئه و خانه واده یه ش )شێخ كاوه ( بوه كه تێیدا كۆچی دوایی كردوه و ئیدی له دوای ته واوبون����ی پرس����ه كه ی ، خانوه ك����ه ش چۆڵك����راوه و له و كاته ش����ه وه تائێس����تا
چه ندین ماڵ و خێزان تێیدا كرێچین. سۆیبه كه ریم ژنێكی ته مه ن په نجا ساڵه و به بنه چ����ه خه ڵكی ق����ه زای هه ڵه بجه ن و دوای كیمیاباران����ی ئ����ه و قه زایه له دوای هاتونه ته سلێمانی و ساڵی )1988(ه وه
نزیكه ی بیس����ت و یه ك ساڵه له و ماڵه دا نیشته جێن.
ئه و ماڵه له ئێس����تادا مانگانه بڕی سه د ه����ه زار دینار وه ك كرێ����ی چه ند ژورێك ده ده ن، به وته ی س����ۆیبه ، كاتێك ئه وان هاتونه ته ئه و ماڵه یانزه ماڵی تێدا بون، به اڵم ئێس����تا ته نها ش����ه ش ماڵی تێدا
ماون.هه روه ه����ا نیهایه ت محه م����ه د كه ژنێكی دیك����ه ی ته م����ه ن س����ی و چوار س����اڵه و پێكهاتون كه س����ی چوار له خێزانێك����ی
ماوه ی نۆ س����اڵه له چه ن����د ژورێكی ئه و حه وش����ه یه دا نیش����ته جێن و بڕی هه شتا هه زار بۆ دو ژوری حه وش����ه كه ده ده ن، ئاماژه ی به وه دا ك����ه بارودۆخی ژیانیان له و شوێنه دا باشه ، چونكه ده مێكه تێیدا
راهاتون و له بازاڕیشه وه نزیكن.ئه و مااڵنه ی له و حه وشه یه دا نیشته جێن ئاشكرایانكرد كه له به رئه وه ی ئه و موڵكه فرۆش����راوه ، بۆیه ئاگاداركراونه ته وه كه له س����ه ره تای مانگ����ی ته مموزی س����اڵی
داهاتودا ماڵه كانیان بگوێزنه وه .
هونه ری كوردی ... له فۆلكلۆره وه بۆ "راپ"ماڵه كه ی شێخ مه حمود له سلێمانی ده فرۆشرێت
حەوشی گەورەی ماڵی شێخ مەحمود لەسلێمانی فۆتۆ: ئارام کەریم
دوو گەنجی راپ لەکاتی گۆرانی وتندا فۆتۆ: ئارام کەریم
ستافی گەردەلول لەکاتی وێنەگرتندا لەفەیسبوکەوە
C M Y K
(357( سێشه ممه 112012/12/25رهنگاڵهرهنگاڵه(357( سێشه ممه 102012/12/25
سێوی عه لمانی و كۆشی قاعیده
مه سئول ئه گه ر شه ش، حه وت جار ئحم ئحم قوڕگی پاكك���رده وه ، به اڵم هیچی نه فه رمو، ئه وا دو ئیحتیمال هه یه . یان مه وزوعه كاندا له عاست كاكم ئه وه تانێ ته قه ی سه ری دێت و عه شته بای خوای پێ نییه بیخاته ده س���تمانه وه ، یاخود پێیه تی و به ڵ���ێ پێیه ت���ی . نه وه ڵ���ا شتی باشیش���ی پێیه ، به اڵم چونكێكم مه وزوع���ه كان خۆش���به ختانه ئه وه نده لق و پۆپیان لێبۆته وانێ ، فه قیره نازانێ له كوێوه ده ستپێبكات. ده ستپێكردنیش به عزه جارێك وه كو س���اڵی ته ڕ و توش وایه له ئه وه ڵی پایزه وه ده س���ت ده كات به به فر و باران، به عزه جارێكیش وه كو حیزبی به رنامه س���ز وای���ه ، له ناوه ختا ده ست ده كات به كۆبونه وه . جا براكه ی باوك���م هه ت���ا كۆبونه وه یه ك���ی تریان نه كردوه به سه ردا فه رمو شانسی خۆت خ���واره وه دا س���وعاالنه ی ئه م له گه ڵ
تاقیبكه ره وه .
یه كه م: قۆپیش بكه یت موشكیله نییه ، موهی���م ئه وه یه ع���ه رزی به خزمه تمان بكه یت بزانین ئ���ه م فه رته نه تازه یه ی میسر و تونس و ئه وان نیشانه ی چییه ؟
• ته ئریخ به عزه جارێك- عه یب نه بێ - پێشه وه و پاشه وه ی لێ تێكده چێت؟
• ئه مه هێش���تا )ئای ئای (یه كه یه تی ، )ئه مان ئه مان(ه كه ی ناخۆشتره ؟
ج- ه���ه ر س���ێوێك عیلمان���ی بیخاته خواره وه ده كه وێته كۆشی قاعیده وه ؟
د- به هاری عه ره بی عه ینه ن )س���یدی ( ده چێت���ه وه زو زو وای���ه ، س���ه قه ت
ئه وه ڵ ؟ه- هه ر كه س���ێك وای ل���ه و موباره كه دام���اوه ، ئیش���ه ڵا خوا ل���ه وه گه ڕ و
گولتری ده كات؟
دوه م: سه به ب چییه خاڵه مالیكی هات دوای كورد په الماری )رافیع عیساوی (
دا؟ • ده ڵ���ێ گۆم هه تا ق���وڵ بێت مه له ی
خۆشتره ؟• به بۆن���ه ی له دایكبون���ی حه زره ت���ی
عیساوه ؟ج- ح���ه ز ده كات دائیم زك���ری خێری
بكه ن؟ئ���ه وه ی بمك���ه ن د- ده ڵ���ێ پێ���ش به قاوه ڵتی ، م���ن به به رچایی هه موتان
ده خۆم؟ه- حوكمه تێك ئه گه ر موعه ده ل خه ریكی
شه ڕ نه بێت كه ی حوكمه ته ؟
س���ێیه م: ئه م وه زعه كاره س���اتباره ی سوریا ناخۆشییه كه ی له چیدایه ؟
• ئه و په نده ی لێ روداوه كه ده ڵێ گا كردی و هه چه كه خواردی ؟
• دو ساڵه خه ریكن هێشتا نه گه یشتوه ته ئه ی ره قیب؟
ج- قه ته ر خۆی كردوه به ساحێبی ؟ه- ئیس���امییه كانی ئێره كیسه یان بۆ
دوریوه ؟
چواره م: سه باره ت به دنیا ئاخر نه بونی ئه مجاره ش ده ڵێی چی ؟
• ه���ه ر رۆژێك بێت دنیا كۆتایی دێت، به اڵم كه رێتی قه د كۆتایی نایه ت.
• كوڕه باب���ه گیان دنیا ده مێكه ئاخر بووه ، بڕۆ سه یری ئه خاق و بازاڕ كه .
ج- مه وزوعێكی باش بوو، س���ێ ، چوار حه فت���ه خه ڵكه كه مان پێ مه ش���غوڵ
كرد.د- دنیا هه ر له و كه سه ئاخر ده بێت كه
به ته مای دیموكراسییه .ه- خۆی راستت ده وێت دو نه وع دنیامان هه یه . دنیای فه قیر و دنیای ده وڵه مه ند. دنیای فه قیر هێشتا ده ستی پێنه كردوه و دنی���ای ده وڵه مه ندیش به حه یاتی ئاخر
نابێت.
گۆرانی بێژی 24 ساڵی ئه مه ریكی ڕیهانه له كاتی سه ردانی بۆ شتكڕین له یه كێك )NewYork City( له بازاڕه كان���ی به عه زییه كی ش���ینی قۆڵدرێژی تۆخی (Givenchy( ده ركه وت كه ده توانیت )2012Collection The Givenchy( لهبیدۆزیته وه ، له كاتێكدا كیم كارداشیانی 31 س���اڵی جوانكیل���ه ی ئه مه ریك���ی به هه م���ان عه زی���ی )Givenchy(ه وه به ماوه یه كی ك���ه م دوای ئه و ده ركه وت
.ره نگێكی شینی تۆخی شه پۆالوی وه ك ئه م جۆره عه زییه بۆ هه مو كه س���ێك ئه گونجێت جا گه ر ئه سمه ر، ره ش یان سپی پێست بیت وه به جاكێت یان به بێ جاكێت بته وێت له به ری بكه یت ئه مه ش ته نها له به رئه وه ی ئه و ره نگه ره نگێكی سروش���تییه ، به اڵم بیرتنه چێت ده بێت ئێكسس���واراتێكی گونجاو هه ڵبژێریت، هه میش���ه )Givenchy( مارك���ه ی رێكپۆش���ی به كۆكراوه و واتلێ���ده كات ده ربكه ویت بۆیه پێویستت ده بێت كه
له گ���ه ڵ )Givenchy( ئیكسس���وارات باش���ترین هاوڕێت بێت، جا هه رچه نده عه زییه ك���ه زۆر س���اده دی���اره به اڵم ته فاس���یلی ورد له كه مه رو سه ر سنگی
ده بینرێت.لێ���ره دا ریهان���ه زۆر س���ه ركه وتوتربو جوتێ به دیاریكردن���ی له كارداش���یان قۆنده ره ی كانزایی و به رزكردنه وه ی قژی بۆ سه ره وه كه زۆر شیك و كاسیكتره ، پێاوی به جوتێ كارداشیان له كاتێكدا )Christian Louboutin( پێستی ماریده ركه وت، بۆیه هه میش���ه دیاریكردنی ئیكسس���واراتی گونج���او له گ���ه ڵ ئه و پارچه یه ی له به ری ئه كه یت واتلێئه كات پێش���ینه بی���ت هه رچه ن���ده ئه گ���ه ر
له ژورێكدابیت هه موی یه كپۆشبێت.بۆی���ه ئه گه ر ت���ۆش خاوه ن���ی له ش و الرێكی رێكبیت ناتوانین لۆمه ت بكه ین بۆ جوانیت ته نها پێویستت به هاوكاری و
یاریده ده رێكی باش ده بێت.
گاکاوڕ
هه فته یه ك���ی پ���ڕ خۆش���ی ده بێت بۆ له دایكبوان���ی ئه م بورجه و به خت زیاتر یاوه رت���ان ده بێت له مانگی پێش���وتر، كات���ی ئ���ه وه هات���وه كاره كانت رێك
بخه یته وه .
به وریایی���ه وه مامه ڵه له گه ڵ كاره كانت بكه هه ندێ رێگری دێته پێشت. له روی س���ۆزدارییه وه هه ندێ كێشه ت به هۆی دروس���ت بۆ تونده وه مامه ڵه كردن���ی
ده بێت.
ده سكه وتی دارایت ده بێت له و كارانه ی ماوه یه كه ته واو خۆت بۆ سه رقاڵكردوه ، كه ش���وهه واوه گۆڕان���كاری به ه���ۆی
ته ندروستیت كه مێك تێكده چێت.
هه لێكی ب���اش ل���ه روی كارو پرۆژه وه دێته پێش���ت كه په یوه ندی به پرۆژه ی هاوڕێیه كت یان كه سێكی نزیكت ده بێت
ئاگاداری ته ندروستیت به .
كه سانێك ده یانه وێت زیانت پێبگه یه نین هه وڵب���ده خ���ۆت به دور بگ���ره له هه ر به اڵم كۆمه اڵیه ت���ی ، په یوه ندییه ك���ی خێزانه ك���ه ت له هه م���و كاتێ���ك زیاتر
پێویستی پێته .
س���ه فه رێكی كورت ده كه یت ماوه یه كی خۆش له و سه فه ره به س���ه ر ده به یت، كاره كانت به باشی ده ڕوات و خۆشحاڵتان
ده كات.
خۆت له ئیش���ی كه سێكی تر وه رمه ده و په یوه ندیی���ه س���ه رقاڵی باش���تره خێزانییه كان���ی خۆت بیت. ئه م ماوه یه پاره یه كی ب���اش خ���ه رج ده كه یت بۆ
كارێك.
له گ���ه ڵ خۆش���ی پ���ڕ ماوه یه ك���ی خۆشه ویس���ته كه تان به سه ر ده به یت. هاوڕێیه كی نزیك���ت ده بینیت كه زۆر ده ژی و واڵت ل���ه ده ره وه ی ده مێك���ه
خۆشحاڵ ده بیت به بینینی .
گ���ه ر هه س���ت به ماندوێت���ی ده كه یت پێویسته ماوه یه ك پشو بده یت، له ڕوی له سۆزداری پڕ كه شێكی سۆزدارییه وه
به سه ر ده به یت.
ئ���ه م هه فته یه به نه رمیی���ه وه مامه ڵه بكه و هه وڵبده توڕه ب���ون زاڵ نه بێت نه بێته توڕه بونه كه ت با به س���ه رتدا. له ش���وێنی بۆ ده وروب���ه رت كێش���ه
كاره كه ت.
كاتێك���ی ب���اش به س���ه ر ده به ی���ت و كاره كان���ت به ڕێك���ی ده ڕوات، به اڵم ناخۆشی له ڕوی سۆزدارییه وه هه ندێ ماوه یه ك هه وڵبده ن پێش���تان و دێته خۆتان دور بگرن له هه ر په یوه ندییه كی
سۆزداری .
قرژاڵدوانه
ته ندروس���تیت پێویستی به چاره سه ری زیاتر هه یه و باشتر وایه ماوه یه ك چه ند راهێنان و وه رزش���ێك بكه یت و خواردنی ته ندروس���ت بخۆیت، رۆژی به ختت له م
هه فته یه دا چوارشه ممه یه .
نهههنگسهتڵگیسککهواندوپشکتهرازووفهریکشێر
د.شێرکۆ عه بدواڵده ینوسێت Fashion
گۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات
بیرتنهچێتئێكسسواراتێكیگونجاوههڵبژێریت
ئا: شه یدا ره وف
راپ یان هونه ری سه رشه قام ستایڵێكی گۆرانی وتنه ، له سااڵنی حه فتای سه ده ی رابردو گه شه ی كردوه و
ماوه ی چه ند ساڵێكیشه له كوردستان سه ریهه ڵداوه ، له سه ره تادا گه نجێكی زۆری له خۆی كۆكرده وه ، به اڵم دواتر ورده ورده به ره و كه مبونه وه رۆیشت، راپه رێكیش پێیوایه كاركردنی هه ندێ گه نج به نادروستی له راپدا بوه ته هۆی
ناشرینكردنی هونه ره كه له به رچاوی خه ڵك.
ئاودێ����ر ره حی����م ك����ه به س����تایڵی راپ گۆران����ی ده چڕێ و خاوه نی س����یدییه كی بیس����ت تراكییه ، باسی له وه كرد كه راپ له رێی ده ی����ه وێ كه س����ییه و هونه رێكی هونه ره كه ی����ه وه خه مه كان����ی كۆمه ڵگه و گه نجان باس بكات و جه ختیش����یكرده وه كه ده بێت راپی هه ر میلله تێك ئاوێنه ی
كۆمه ڵگه كه ی خۆی بێت.ئه م گه نجه ته مه ن بیست ساڵه ، كاره كانی له ئه س����تۆی خۆی ئه لبومه كه ی هه موی بوه و له ژورێكی ماڵی خۆیاندا كردویه تی و هیچ كه س و الیه نێك هاوكاری نه كردوه .
ل����ه م تێكس����ت ئاودێ����ر، به بۆچون����ی ج����ۆره گۆرانیی����ه دا زۆر گرنگه و ده بێت هه ڵقواڵوی گرفته كان����ی كۆمه ڵگه بێت، بۆیه ئه و، تێكس����تی هه مو گۆرانییه كانی خۆی نوسیوه ته وه ، به اڵم ناوبراو گله یی له هه ندێك گه نج هه یه ك����ه گۆرانییه كی بیانی كۆپی ده كه ن و ناوی راپی لێده نێن، به مه ش هونه ری راپیان "ناشرین" كردوه ، جگه له وه ش نیگه رانه له وه ی ئه م هونه ره ب����ۆ الیه نگیری "حیزبی " به كاردێت و وتی "ئه و راپه رانه ی له گه ڵ حیزبێكدان كاریان بۆ ده كرێت و ه����اوكاری ده كرێن ئه مه ش
راپه رانی دیكه بێهیوا ده كات".
به ش����ێكی دیك����ه له راپ����ه ره كان گله یی له میدیاكان ده كه ن كه وه كو پێویس����ت بۆیه ن����اده ن، گرنگ����ی به هونه ره كه یان ئه وانی����ش له كاركردن ب����ۆ هونه ره كه یان س����ارد ده بنه وه ، میران ئه كره می ته مه ن ن����ۆزده س����اڵ هه رچه ن����ده ماوه یه ك بو وازی له هون����ه ری راپ هێنابو، به اڵم ئاماده كردن����ی س����ه رقاڵی له ئێس����تادا گۆرانییه كه و وتی "میدیای كوردی گرنگی ب����ه كاری راپ����ه ره كان نادات و په خش����ی ناكه ن ئه مه ش راپه ره كان بێهیوا ده كات و به شێكیان واز له هونه ره كه یان ده هێنن".
هه روه ه����ا هه ڵوێس����ت گه نجێكی دیكه ی راپه ره و پێش����تر خاوه نی س����تۆدیۆ بوه بۆ تۆماركردنی گۆران����ی راپ و كاری بۆ چه ندین راپه ر كردوه ، به اڵم له ئێس����تادا
ئ����ه و كاره ناكات، چونك����ه كاركردنیان الیه نی ماددی باش����ی ده وێت و ئه وانیش
توانایان نییه و هاوكاری ناكرێن.میران����ه وه ، بۆچون����ی به پێچه وان����ه ی به ڕێوه به ری كه ناڵی خاك له س����لێمانی ، زاهی����ر س����دیق له لێدوانێكدا ب����ۆ ئاوێنه رایگه یاند كه ته له فزیۆنه كه یان گرنگی به و هونه ره داوه و كاتێكیش چه ند گروپێكی راپ س����ه ردانیان ك����ردون هاوكاریی����ان كردون و گۆرانییه كانیان په خش كردون و وتی "له ئێس����تادا گروپ����ه كان كه متر كار ده كه ن، گ����ه ر نا )خ����اك( ته له فزیۆنی
هه مو چین و توێژه كان بوه ".به رهه می باوكردنه وه ی س����ه نته ره كانی هونه ری����ش جه خت ده كه ن����ه وه كه راپ تائێس����تاش فرۆش����ی خۆی هه یه ، له و
باره ی����ه وه هه ڵۆ ج����ه الل له س����ه نته ری )كوردۆ میوزیك( له سلێمانی رونیكرده وه ك����ه راپی كوردی و بیانیش ده فرۆش����ن، ب����ه اڵم بیانیی����ه كان فرۆش����یان زیاتره و كڕیاره كانی����ش زۆرت����ر كه س����انی تازه پێگه یشتون كه ته مه نیان له نێوان پانزه
بۆ هه ژده ساڵیدایه .هه روه ه����ا س����یروان قادر ك����ه خاوه نی ب����ۆ باوكردنه وه ی ناوه ن����دی )ئارۆ(یه به رهه م����ی هونه ریی ، ئاماژه ی به وه دا كه فرۆشی گۆرانی راپ مامناوه نده ، چونكه هونه رێك����ه گوێگ����ری تایبه ت����ی هه یه و زۆربه ش����یان گه نج����ن، ئه وانی����ش چه ند گروپێك����ی راپی كوردی كاری باش����یان كردوه ، به اڵم فرۆش����ی راپه بیانییه كان
زیاتره .
چاوه ڕوانی "موفاجه ئه "ی به شی سێیه می گه رده لول بن
لهفهیسبووکهوه
[email protected] Twitter @SafeenArif
ئا: ئاكۆ حه مه د رابی
پێده چێت له به ش���ی س���ێیه می زنجیره روبدات و "موفاجه ئه " گه رده لول درامای له مانگی ئازاری داهاتوش���دا پێشكه شی
بینه ران ده كرێت.
له ماوه ی سااڵنی رابردودا به شی یه كه م و درام���ای گه رده لول زنجی���ره دوه م���ی پێشكه ش���كرا و له ئێستاش���دا س���تاف و ده رهێنه ره كه شی سه رقاڵی كاركردنن بۆ
ته واوكردنی به شی سێیه می دراماكه .)گه رده لول( ناونیشانی زنجیره درامایه كی كوردییه كه باس له روداوه مێژوییه كانی باش���وری كوردس���تان ده كات، له به شی یه كه م و دوه می ئ���ه م درامایه دا چه ندین ئه كته ری ن���اوداری كورد به ش���دارییان تێدا كردو به و هۆیه ش���ه وه بوه یه كێك له و درام���ا كوردییانه ی كه بوه خاوه نی
بینه رێكی زۆر.ده رهێن���ه ری زنجیره درامای گه رده لول، جه لیل زه نگه ن���ه له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه رایگه یاند كه ئێس���تا به ش���ی س���ێه می ئ���ه و درامای���ه له مۆنتاژدای���ه و توانراوه كاری مۆنتاژ بۆ بیس���ت و حه وت ئه ڵقه ی ت���ه واو بكرێت و چاوه ڕوانی���ش ده كرێت س���ه رجه م داهات���ودا له قۆناغه كان���ی كاری س���ێیه م به ش���ی ئه ڵقه كان���ی مۆنتاژكردن���ی به كۆتا بێ���ت و پێده چێت مانگی ئازاری س���اڵی داهاتو ئه گه ر هیچ
كێش���ه یه كیان نه یه ته پێش، له كه ناڵی كوردسات په خشبكرێت.
زه نگه نه رونیكرده وه ك���ه جیاوازییه كی زۆر له نێ���وان ئه م به ش���ه و به ش���ه كانی دیكه ه���ه ن، چونكه له به ش���ی یه كه م و دوه مدا ته نها باسی شاره كانی سلێمانی و كه ركوك كراوه ، به اڵم به شی سێیه م هه مو باشوری كوردستان له زاخۆوه تا خانه قین ناوچه كانی له س���ه رجه م له خۆده گرێت و كوردس���تان وێنه ی ئه م درامایه گیراوه و كات���ی ئه ڵقه كانیش له به ش���ه كانی دیكه زیاتره و ئه ڵقه كانی ئه م به شه ش روداوی
جۆراوجۆرو سه رنجڕاكێشی تیادایه . ناوبراو ئاماژه ی به وه شكرد كه له و به شه دا هه مو هه وڵه كانی خۆی خستۆته گه ڕ تاكو بتوانێت شتێكی جوان پێشكه ش بكات، وتیشی "هه رچه نده هێشتا زوه و ده كرێت بینه ران زیاتر بڕیاری له سه ر بده ن، به اڵم خۆم پێموایه به شی سێیه می گه رده لول
موفاجه ئه یه بۆ بینه ران". له به شی سێیه می گه رده لولدا نزیكه ی دو له كامێرامان و كۆمبارس ئه كت���ه ر هه زار تاك���و مۆنت���اژ تێی���دا به ش���دارن و چل ئه كته ریش به كچ و كوڕه وه رۆڵی سه ره كی
ده بینن. به وته ی زه نگه نه روداوه كانی ئه م به شه له ساڵی 1978 تاكو 1983 ده گرێته وه و دابین ب���ۆ پێداویس���تییه كانیان ئه گه ر بكرێت ئه وا درێژه به به شه كانی دیكه ش
ده ده ن.
ئا: شه نگه حه سه ن
ئه و كه سانه ی به الیدا ده ڕۆن هه ست ناكه ن له و خانوه دا چه ندین خێزانی تێدا بژی ، چونكه له ده ره وه ته نها ده رگایه كی
بچوكی دو تاكییه و چه ند دوكانێكیش له ڕیزیدا هه ن، به اڵم له ده رگاكه ره ت
ده بیت حه وشه یه كی گه وره دێته به رده مت و چه ندین ژوری جیاوازی
له خۆگرتوه ، ئه و شوێنه ش به )حه وشی گه وره ( نێوبانگی ده ركردوه و موڵكی
خانه واده ی شێخ مه حمودی حه فیده .
یه كێك له و مااڵنه ی له گه ڕه كی كانێسكانی شاری س����لێمانی تائێس����تا وه ك خۆی ماوه ته وه و چه ند ماڵێك����ی تێدا ده ژین، ماڵه كۆنه كه ی شێخ مه حمودی حه فیده كه ده كه وێته نزیك مزگه وتی قامیشان و ل����ه دو نهۆمی گه وره ی ئه مب����ه ر و ئه وبه ر
پێكهاتوه . روبه ڕوی ئ����ه و ماڵه هه زار و چوارس����ه د مه تره و له ڕابردودا ماڵی شێخ مه حمودی
حه فی����د بوه و له دوای كۆچی دوایش����ی ، ب����ۆ كوڕه كانی ماوه ته وه و دواین ئه ندامی ئه و خانه واده یه ش )شێخ كاوه ( بوه كه تێیدا كۆچی دوایی كردوه و ئیدی له دوای ته واوبون����ی پرس����ه كه ی ، خانوه ك����ه ش چۆڵك����راوه و له و كاته ش����ه وه تائێس����تا
چه ندین ماڵ و خێزان تێیدا كرێچین. سۆیبه كه ریم ژنێكی ته مه ن په نجا ساڵه و به بنه چ����ه خه ڵكی ق����ه زای هه ڵه بجه ن و دوای كیمیاباران����ی ئ����ه و قه زایه له دوای هاتونه ته سلێمانی و ساڵی )1988(ه وه
نزیكه ی بیس����ت و یه ك ساڵه له و ماڵه دا نیشته جێن.
ئه و ماڵه له ئێس����تادا مانگانه بڕی سه د ه����ه زار دینار وه ك كرێ����ی چه ند ژورێك ده ده ن، به وته ی س����ۆیبه ، كاتێك ئه وان هاتونه ته ئه و ماڵه یانزه ماڵی تێدا بون، به اڵم ئێس����تا ته نها ش����ه ش ماڵی تێدا
ماون.هه روه ه����ا نیهایه ت محه م����ه د كه ژنێكی دیك����ه ی ته م����ه ن س����ی و چوار س����اڵه و پێكهاتون كه س����ی چوار له خێزانێك����ی
ماوه ی نۆ س����اڵه له چه ن����د ژورێكی ئه و حه وش����ه یه دا نیش����ته جێن و بڕی هه شتا هه زار بۆ دو ژوری حه وش����ه كه ده ده ن، ئاماژه ی به وه دا ك����ه بارودۆخی ژیانیان له و شوێنه دا باشه ، چونكه ده مێكه تێیدا
راهاتون و له بازاڕیشه وه نزیكن.ئه و مااڵنه ی له و حه وشه یه دا نیشته جێن ئاشكرایانكرد كه له به رئه وه ی ئه و موڵكه فرۆش����راوه ، بۆیه ئاگاداركراونه ته وه كه له س����ه ره تای مانگ����ی ته مموزی س����اڵی
داهاتودا ماڵه كانیان بگوێزنه وه .
هونه ری كوردی ... له فۆلكلۆره وه بۆ "راپ"ماڵه كه ی شێخ مه حمود له سلێمانی ده فرۆشرێت
حەوشی گەورەی ماڵی شێخ مەحمود لەسلێمانی فۆتۆ: ئارام کەریم
دوو گەنجی راپ لەکاتی گۆرانی وتندا فۆتۆ: ئارام کەریم
ستافی گەردەلول لەکاتی وێنەگرتندا لەفەیسبوکەوە
بیروڕا(357( سێشه ممه 122012/12/25 [email protected]
ھونەر و گۆڕان واڵتەر بنیامین
)1)
ل���ە س���ێ س���ەدەی ڕاب���ردوودا ئەوەی دەستنیش���انی ئەوەی ک���ردوە ماناکانی ھونەر چی���ن و ھونەر چ ڕۆڵێ���ک لەژیانی سیاس���یدا کۆمەاڵیەت���ی و فەرھەنگ���ی و ڕۆش���نگەرییە. ڕوانینەکانی دەگێڕێ���ت، ڕۆش���نگەریی ئەگەر س���ەرچاوەی زۆرێک لە دەس���کەوتە گەورەکانی مێژووی ئەم سێ س���ەدەیەی دواییبێت، لە پێداگرتن لەس���ەر ڕۆڵ���ی عەق���ڵ و س���ەربەخۆیی ئینس���ان و ئ���ازادی و یەکس���انی و ماف و ھتد... بەاڵم لە پەیوەندیدا بە ھونەرەوە ڕۆڵێک���ی ئاڵۆزی ھەیە. ڕۆش���نگەری بە جیاکردن���ەوەی ڕووبەری کارکردنی عەقڵ ل���ە ناعەقڵ، ھەقیقەت لە ھەڵبەس���تراو، ھون���ەر و ئەدەبی���ات دەخات���ە دەرەوەی خان���ەی مەعریفە و ڕاس���تی بابەتەییەوە. بەش���ێوەیەکی ڕاس���تەوخۆش ھونەر بە ھەس���ت و نەس���تەوە گرێئەدات و بەمەش وەک شێوازێک لە زانیاری مامەڵەیدەکات کە ناکرێت بەھایەک���ی بابەتیان ھەبێت. بەمانایەکی تر ڕۆشنگەری ھونەر دەخاتە دەرەوەی ئەو شێوازە مەعریفییەوە کە لە دونیای مۆدێرندا وەک شێوازی مەعریفەی بااڵدەس���ت دەنرخێندرێت. وەک بەنرخ و ئەدۆرن���ۆ و ھۆرکهایمەر دەڵێ���ن ”ئەرکی ڕۆشنگەری البردنی سیحرە لەسەر دونیا“، وات���ە تەرجەمەکردنی تێگەیش���تنە لە دونیا بۆ کۆمەڵێک ھاوکێشە و پەیوەندی و وێنەی ھەندەس���ی و زانستی. ڕۆشنگەران بەم کارەی���ان ئەو ڕۆڵەی ب���ۆ ھونەریان ھێش���تەوە بریتییە لە ڕۆڵە پەروەردەیی و ئەخالقییەکەی، ھونەر قس���ەی زانس���تی لەس���ەر دونیا ن���اکات، بەڵک���و دەکرێت لەس���ەر ھەست و لەڕێگای کارکردنییەوە نەستی ئینس���ان، ڕۆڵێکی پەروەردەیی و ئەخالقی ببینێت. دواتر مارکس���یزم ئەم ڕۆڵ���ەی ھون���ەر بچووکتر و بەرتەس���کتر دەکاتەوە و دەیکات بە ئامرازێک لە ئامرازە زۆرەکانی سیاسەت، سیاسەت وەک دەربڕی ملمالنێ���ی نێوان چینە س���ەرەکییەکانی ھونەر مارکس���یزم لەمەش���دا کۆمەڵگا. وەک دەرکەوتێک لە دەرکەوتە زۆرەکانی ”س���ەرخانی“ کۆمەڵگا دەبینێت و ھونەر دەبێ���ت ب���ە وێن���ە ی���ان ڕەنگدانەوەی ئ���ەو پەیوەندییان���ەی ک���ە قووڵت���ر لە کۆمەڵگادا ئامادەن، واتە پەیوەندییەکانی بەرھەمھێن���ان ک���ە پێکھێن���ەری ھەرە بەش���ی کۆمەڵگان. ”ژێرخ���ان“ گرنگی ھەرە زۆری ئەو فیکرەش کە لە ڕوانگەی ئەم دیدە ڕۆش���نگەرییەوە بەرھەمهاتووە ”ھون���ەر“ و لەنێ���وان لەبەراوردیان���دا ”ڕەخنەی کۆمەاڵیەتی“دا، قورسایی زیاتر بە ڕۆڵی ڕەخن���ەی کۆمەاڵیەتی ئەدەن. پێیان وایە ئ���ەوەی کاریگەریی گەورەتر و فراوانتری لەسەر کۆمەڵگا ھەیە و ئەوەی دەتوانێت ئاش���کراتر و کاریگەرتر ڕۆڵ لە ببینێت، کۆمەاڵیەتی���دا تازەبوون���ەوەی ڕەخنەی کۆمەاڵیەتییە، وەک ڕەخنەیەکی مەعریفی و تیوری، نەک ھونەر. بەکورتی ڕۆش���نگەری ڕۆڵ���ی ھون���ەر ل���ە ژیانی کۆمەاڵیەتی���دا دادەبەزێنێت بۆ پلەیەکی خوارتر لە ڕۆڵ���ی کار وچاالکیەی فیکری و
مەعریفییەکانی تری ئینسان.ل���ە فیک���ری ھاوچەرخدا ئ���ەوەی ئەم دیدەی ڕۆشنگەری بۆ ھونەر پێچەوانەوە فرانکفۆرت���ە، قوتابخان���ەی دەکات���ەوە بەتایبەت���ی ڕوانینەکان���ی فەیلەس���وفی ئەڵمانی واڵتەر بنیامینە. فرانکفۆرتییەکان ڕۆڵێکی ھێج���گار گەورە و پڕ موبالەغە بە ھونەر لە ژیانی کۆمەاڵیەتی و فەرھەنگی و شارستانیدا ئەدەن. ئەدۆرنۆ و ھۆرکهایمەر تا ئەو ش���وێنە دەڕۆن کە بە ھونەر ڕۆڵی س���ەرەکی ل���ە بەرپاکردن���ی گۆڕانکاری کۆمەاڵیەتی و شارس���تانیدا دەبەخش���ن، مارکۆز، ھێرب���رت ئەوانیش���ەوە لەدوای لەدیدێک���ی ت���ەواو ڕۆمانس���ییەوە، باس مۆدێرنەکان کۆمەڵگا ئەوەی لەوەدەکات پێویس���تیان پێیەتی شۆڕش و یاخیبوونی کۆمەاڵیەت���ی نیی���ە، بەڵک���و ش���ۆڕش و یاخیبوونی ئیس���تاتیکییە. ئەم دیدە پڕ موبالەغەیە بۆ ڕۆڵی ھونەر لەزۆر ڕووەوە بۆناو ڕۆشنبیری ئێمە و ڕۆشنبیری بەشێک گواستراوەتەوە. دراوسێمان میلەتانی لە بێگومان ھونەر ڕەھەندێکی گرنگی ژیانی ئینسانی و کۆمەاڵیەتییە، بەاڵم بەخشینی ئەو ڕۆڵە سیحرییەی فرانکفۆرتییەکان بە ھونەری ئەبەخشن، نەک ناڕاستە، بەڵکو
تەعبیرە لە ڕۆمانس���یەتێکی فیکری، کە پێیەکانی لەناو نائومێدییەکی کۆمەاڵیەتی و
سیاسی قووڵەوە ھاتووە. تاق���ە فرانکفۆرتیی���ەکان بێگوم���ان قوتابخانەی���ەک نی���ن کە بەگ���ژ ڕوانینی ڕۆش���نگەریدا بۆ ھون���ەر دەچنەوە. ھەر لە س���ەدەی ھەژدەھەم خۆیدا بزوتنەوەی ڕۆمانیسزم بۆ بەرپەرچدانەوەی ڕۆشنگەری تەنها نەک ڕۆمانسییەکان دروستدەبێت، بەرگرییەک���ی گەورە لە ھون���ەر دەکەن، بەڵکو وەک س���ەرەکیترین و ڕەس���ەنترین دەربڕینی ئینس���انی وێنایدەکەن. ھونەر لێرەدا دەبێت بە تەعبیر لە ”خودی قووڵ“ ی ئینس���ان، لە ”ئیرادە“ی تاکەکەس���ی ھونەرمەن���د، لە ویس���تی ناکۆکبوون بە کۆمەڵگا و شارس���تانیەت. ڕۆمانسییەکان حەزێک���ی گەورە بۆ س���ادەیی و تەنهایی دەیانجوڵێنێت، تەواو ناکۆک بەو شێوازە تازانەی ژیانی کۆمەاڵیەتی کە لەسەدەی ھەژدەھەم���ەوە دروس���تدەبن، ژیانێ���ک دەس���تەواژەکانی ”کۆمەڵگا“ و ”نەتەوە“ و ”چی���ن“ و ”جەم���اوەر“ و ”دانیش���توان”
دەستەواژە سەرەکییەکانیەتی. یەکێک لەو دەنگە گرنگانەی لەسەدەی بیس���تەمدا دیدی ڕۆش���نگەرانە بۆ ھونەر ئەڵمان���ی فەیلەس���وفی ڕەخن���ەدەکات واڵت���ەر بنیامینە. یەک���ەم کار کە واڵتەر خۆدەربازکردنە ئەنجامیئ���ەدات بنیامین لەو دی���دە ھیگڵیەی ک���ە پێیوایە مێژوو ل���ە جوڵەیەک���ی بەردەوامدای���ە ب���ەرەو پێشکەوتنی زیاتر. بەپێچەوانەی ھیگڵەوە بنیامین پێشکەوتن وەک بەرجەستەبوونی مادییانەی عەقڵ لەناو مێژوودا وێناناکات و پێش���ی وانیی���ە جیهان ل���ە جوڵەیەکی ھەمیش���ەییدابێت بەرەو دۆخێکی باشتر و پێش���کەوتوتر. ناکۆک بە ھیگڵ بنیامین دوو وێن���ەی گەورە و س���ەرەکی بۆ دونیا وێنەیەکی یەکەمی���ان پێش���نیاردەکات. بەربەریان���ە و دڵڕەقان���ەی پێش���کەوتنی مادییان���ەی دونیایە، ک���ە وێرانە لەدوای وێرانەی دروستکردوە. دووھەمیان وێنەی کۆمەڵێک ساتەوەختی دابڕانە کە تیایاندا س���ەرەتای نوێ دروس���تدەبێت و ئومێد و ئەگەرێک���ی گەورە بۆ گۆڕان دێتەکایەوە. بنیامین ھ���ەردوو وێنەکە لە خێندنەوەی تابلۆیەک���ی بەناوبانگی ھونەرمەند ”پاوڵ بنامی���ن بەرھەمدەھێنێ���ت. کل���ی“وە درس���تبوونی س���ەرەتا نوێکان ناودەنێت مێ���ژوو وادەکات س���اتێک ”داب���ڕان“، نەتوانێت درێ���ژە بەبەردەوامبوونی خۆی بدات و س���ەرەتایەکی نوێ سەرھەڵبدات. بنیامی���ن ب���اوەڕی وایە ئەم پرۆس���ەی نوێی���ە، س���ەرەتای دروس���تبوونی پرۆس���ەیەکی پڕ وێرانکاری و توندوتیژی و تێکشکانە بە ئاسانی و ھێمنی تێناپەڕێت. نائینسانی و پرۆسەیەکی ڕووشەوە لەزۆر بنیامیان بەبۆچوون���ی بەربەرییانەی���ە. ئەوەیە ی���ان بەمجۆرەیە: ھاوکێش���ەکە بەردەوامیدان بەوەی لە ئێس���تادا ھەیە، ئەمەش مانای بەردەوامیدان بەو دۆخەی کە ناکرێ���ت چیتر تەحەمول بکرێت. یان لەڕێگای س���ەرەتایەکی ئەوەی کۆمەڵگا نوێ���وە خۆی تازدەکاتەوە پێش���دەکوێت ئەم���ەش بەب���ێ وێران���ەکاری و ڕووخان و کارەس���ات بەڕێوەناچێ���ت. لەڕاس���تیدا بنیامین باوەڕی وایە کە پێشکەوتن مانای
گەڕانەوەیەکی بەردەوام بۆ کارەسات.لەم دیدەوە ھەڵبژاردنەکە الی بنیامین ھەڵبژاردن���ە لەنێوان دۆخێ���ک کە چیتر قابیل���ی تەحەمولکردن نیی���ە و دۆخێکی کارەس���ات کە پێش���ەکوتوتردا، ت���ری دروس���تیدەکات. ئەم دۆخە وا لە بنیامین دەکات لەو باوەڕەدابێت کە نەکرێت قسە بکەین شارستانی دەس���کەوتی لەبوونی بەبێ نادەسکەوتێکی بەربەریانە. پرۆسەی بەشارستانیبوون و پرۆسەی بەبەربەریبوون ھونەر تەواودەکات. ئەویتریان یەککێیان لێرەدا ڕۆڵی دروس���تکەری ئەو س���ەرەتا نووێیە دەبینێت. ئ���ەوەی بنیامین وەک ئەلتەرناتیڤێ���ک بۆ بیرکردنەوەی ھیگڵی و مارکس���ی تەقلی���دی پێش���نیاریدەکات، لەپەیوەنیدیدا بە ھونەرەوە، بەستنەوەی بە دیاکێکتیکییە ماتریالیزم���ی میتۆدی سوفیزمێکی دینییەوە، تێکەڵکردنی مێژو و میستیک، واقیع و ڕۆحانیەتە، بەیەکتری. بەس���تنەوەی دونیایە ل���ە بوونە مادییە زب���ر و ڕۆژانەییەکەیدا ب���ە ڕۆحانیەتێکی نادونیایی���ەوە. ئەمەش ئ���ەو کارەیە کە
ھونەر ئەتوانێت جێبەجیبکات.
ئ���ه و ئاگ���ری ش���ه ڕه نالۆژیكییه ی كه مورس���ی و نه یاران���ی به رپایانك���ردوه ، دوكه ڵه كه ش���ی خه ریكه چ���اوی ئێمه كوێر ده كات، جه نگێك كه ژینگه یه كی پێكدادانی به ده مارگیری���ی و ب���ارگاوی ئایدۆلۆژیا خولقێنه رێتی ، ش���ه ڕێك كه داینه مۆك���ه ی كۆنه قین���ی كۆك���راوه ی نزیك به س���ه ده یه كه ، ئه و ھات و ھاوارو به ریه ككه وتن���ه فیزیكییه ی كه به رده م كۆش���كه كه ی محه مه د مورسی گرتوه ، ئه وا له به رگێكیتردا س���ێبه ری به س���ه ر ماڵی ئێمه وه یه ، س���ێبه رێك كه دنیای ئێم���ه تاری���ك ده كات و ناھوش���یارانه وێن���ه ی لێڵی ھه ردو به ره كه ی میس���ر ده گوازێت���ه وه بۆ كوردس���تان و لێره ش
سه نگه ر ده گرن!كوش���نده ترس���ناك و نه زانییه ك���ی له پش���تی ئ���ه م ملمالنێیه وه یه ، ڤۆڵتێر س���ه باره ت به م جۆره جه نگه )له بری ئه ویت���ر جه ن���گان( له گ���ه ڵ كۆمه ڵێك پێیانده ڵێ���ت:) ده دوێ���ت، س���ه رباز ھه ر ئێس���تا ك���ه من خه ریك���م له گه ڵ ئێ���وه ئه دوێم، س���ه د ھ���ه زار ھاوڕێی ئه یانه وێت ئێمه ، دڕنده ی كاڵوله سه ری سه د ھه زار ئاژه ڵی په ڕۆله سه ری دیكه ، بۆ چه ند بس���ته زه ویی���ه ك بكوژن، كه دواتر ده شبێته موڵكی كه سێك به ناوی س���وڵتان، یان موڵكی كه سێكی دیكه كه ك���ه س نازانێت بۆچ���ی پێیده ڵێن قه یسه ر؟! سه یر لێره دایه ، نزیكه ی ھه مو ئه و سه ربازانه ، ھیچ كات ئه و قه یسه رو س���وڵتانه یان نه دیوه كه خه ریكن له به ر
ئه و قوڕگی ئه وانیتر ده دڕن!(نامه وێت ھیچ یه كێك ده س���تبه رداری دنیابین���ی سیاس���ی و به رنامه ی خۆی كۆتایی ناخ���وازم ھ���ه روه ك ببێ���ت، به ملمالنێ بێ���ت و ھه مومان وه ك یه ك له مافه س���ه ره تاییه كانی بیربكه ینه وه ، ھه ر یه كێكمانه كه چۆن بیرده كه ینه وه و چۆن سیاسه ت ده كه ین، خه نی بین كه جیهان به ئاراس���ته ی دنیابینی ئێمه دا كه س���ه رگه ردانییه به اڵم بسوڕێته وه ،
ھه ڵس���ه نگاندن و خوێندنه وه م���ان ب���ۆ روداوه كان���ی دنی���ا، ك���ۆت و پێوه ندی یاری نابابه تییانه بێ���ت و ئایدۆلۆژی���ا
به پێدراوه و داتای روداوه كان بكه ین.حوس���نی كه وتن���ی گۆڕان���كاری و موب���اره ك و رژێم���ه تۆتالیتارییه ك���ه ی ئیخ���وان پرۆسێس���ێكه له میس���ردا، ئه ندازیارو جێبه جێكاری نه بو، بگره بۆ ئه وانیش حاڵه تێك���ی كتوپڕ بو، به اڵم له یه كه مین پرۆسه یه و ئه و به رئه نجامی زۆرینه ی ئیس���المییه كان ھه ڵبژاردندا، ره ھاو ئیخوانیش به رنده ی یه كه م بون، لێره وه ئیت���ر دو تێڕوانینی ھه ڵه له دو رێچكه ی گرت، گۆشه نیگای جیاوازه وه ئیس���المییه كان بیریانچ���و ك���ه ئه وان ھه ر س���اتێكیش گه لن و ڕاس���پێرراوی ویستیان كه نارگیریان ده كه ن، ئه وه شیان بیرچو ك���ه به ش���ێكی زۆری كۆمه ڵگا ده نگیان له دژی موباره ك و رژێمه كه ی دا به ئه وان، نه ك وه ك الیه نگرو ھه واداری ئایدۆل���ۆژی ، بۆیه ئه یانه وێ���ت به ناوی ھه موان���ه وه ده س���تورێكی دڵخ���وازی
خۆیان و به به ری خۆیان بدورن!.نه ته وه یی و ھێ���زه له الیه كیت���ره وه س���ه ركه وتنی عه لمانیی���ه كان، خۆیان به مه رگ���ی ئیس���المییه كانیان خولێكی كه رانه ھاتب���ون ھه ژماركرد، ھه ڵبژاردن دانیش���ن و چ���اوه ڕێ بكه ن، ئه مانیش بیریانچو ك���ه ئه و ده نگانه ی به ش���ێكی ھێناویانه ، ئیس���المییه كان زۆری له ناش���یرینی و ناكارایی ئه مانه وه س���ه رچاوه ی گرت���وه ، بۆیه قه ڵس���ن به ھه مو جوڵه یه كی حكومه ت و ئیخوان، ئ���ه و ھه ل���ه ئاڵتونییه ی كه مورس���ی بۆی ره خس���اندن، له ده ستیان نه داو حكومه ت و ده س���ه اڵته كه یان خسته ژێر پرسیاره وه ، كه نه یتوانی )حسن النیه (ێك نیش���انی ش���ه قام و ئۆپۆزس���یۆنی میس���ری ب���دات و زۆر په له ش���ی كرد ده س���ه الته كانی و فراوانكردن���ی ل���ه چه س���پاندنی پایه كانی فه رمانڕه وایه تی
پارت و كۆمه ڵه كه یدا ...
فلول و به ڵته ج���ی و ئیخوانیش رۆڵه ی شه رعی میسرن و ئه و پرسه جێده ھێڵم بۆ خۆیان، یان بۆ كه سانی تایبه تمه ند )له بنه ڕه تدا مه به ستی نوسینه كه ی ئێمه نییه (، به اڵم خۆسه غڵه تكردنی به شێكی ته رخانكردنی خۆ ھاونیشتیمانیانمان و چه ن���د ده زگایه كی راگه یان���دن و چه ند په یجێكی كوردی ناس���راوی ناو تۆڕی كۆمه اڵیه تی فه یس���بوك بۆ ئه م بابه ته مرۆڤی جێ���گای س���ه رنجه ، چونك���ه ھۆش���یار كه ده بێته بین���ه ری ھه واڵ و پرۆگرامی تایبه ت به پرس���ی میسر له و كه ن���اڵ و په یجان���ه دا، ھه س���ت ده كات )بابه تیب���ون( به ته واوی نائاماده یه ، بۆ ساتێك بیرتده چێت كه له كوردستانیت و نیلدای���ت، له كۆرنیش���ی واده زانی���ت میوانه كان، به رنام���ه كان، ئاراس���ته ی پرس���یاری پێشكه ش���كارو بێژه ره كان، به ت���ه واوی الیه نگرانه ی���ه ب���ۆ الیه كی عێراق و ل���ه م جه نجاڵییه ی ملمالنێكه ، كوردس���تاندا، ملمالنێكان���ی ھه رێ���م و ناوه ن���د، دیجل���ه و ھێزی پێش���مه رگه ، په ككه وتن���ی پرۆس���ه ی چاكس���ازی و خزمه تگ���وزاری ، پ���رۆژه ی سس���تی س���ه ندیكا زۆربه ی ناڕه زایی مانگرتن و پیش���ه ییه كان، عێ���راق ده بێت���ه وه به پێش���ه نگی واڵته گه نده ڵه كان، كێشه ی
خوێندنی ته ندروس���تی و پ���ه روه رده و ب���ااڵ.. ھتد، ھه مو ئه م باس���ه گه رمانه پش���تگوێ ده خرێن، یان نابنه بابه تی گه رم���ی رۆژ له م ده زگایان���ه دا كه چی له جه نگێكی ده رونیدان دژ به یه ك، كاته به رنامه كان له ھ���ه واڵ و زێڕینه كانی���ان ته رخ���ان ده كه ن ب���ۆ ئ���ه م بابه ته !، به ش���ێكیان له كوردستان ئۆپۆزسیۆنن و له میسر خۆیان له مورسی به ده سه اڵتتر ده زانن، به ش���ه كه یتریش به پێچه وانه وه لێ���ره چ���ۆن ئاماده ناب���ن ده س���ه اڵت ئیمام و به عادل به ھی���وان به جێبهێڵن، عه مرو موس���او حه مدین سه باحی و به م ھات و ھاواره ی قاھیره و ئه سكه نده ریه و ئیس���ماعیلییه كۆنه دۆست بگه ڕێته وه و بڵێن به نه یاره كانیان ئه وه ی له ماوه ی دو ساڵی رابردودا له میسر رویدا، ھیچ نه بو جگه له خه وێكی ناخۆش و وا گه ڕاینه وه
بۆ چوارگۆشه ی یه كه م!كوشته ی له كوردس���تاندا به شێكیان ده س���تی زۆرین���ه ی په رله مانی���ن و بۆ میسریش س���ه ری زمان و بنی زمانیان زۆرین���ه و ش���ه رعییه تی ھه ڵبژاردن���ه ! كه چی به ش���ه ده س���ه اڵتداره كه ی ئێره كه به زۆرین���ه و كه مینه خه ریكه رێگه ی ھه ناسه دانمان لێده گرن، ده ی بۆ میسر باس���ی په رله مانی له گه ڵ بكه یت، خێرا
باسه كه ئه گۆڕێت!له داوا له كوردس���تاندا به ش���ێكیان س���ه رۆكی ھه رێم ده كه ن كه ده س���تور نه خاته راپرس���ییه وه و گوێ بۆ فشاره مه ده نیی���ه كان بگرێ���ت، له میس���ریش خۆڕاگربێ���ت و مورس���ی داواده كات ده س���تور تێپه ڕێنێت!، ھه رچی به ره ی دوه مه باسكردن له دواخستنی ده نگدان له س���ه ر ده س���تور ھاوت���ا ده كات به خیانه تی نیشتیمانی و ده ستی ده ره كی ، تیمساحی فرمێس���كی له میسر كه چی ده ڕێژێ���ت ب���ۆ خ���راپ به كارھێنان���ی چونكه مورسییه وه ، له الیه ن ده سه اڵت خه ریكه ده س���تورێك به ب���ااڵی خۆی و
ده سه اڵته كه ی ده دورێت!ئه م ج���ۆره له بیركردن���ه وه له زه ینی مرۆڤ���ی كۆیل���ه دا جێ���گای ده بێته وه ، كه زه ینێكی داگیرك���راوه ، چۆن قایله كه ئه وانیدی له ب���ری ئه م بیربكه نه وه ، به ھه مان ش���ێوه ده بێت���ه قوربانی بۆ
شه ڕه كانی ئه وانیتر..
كێش���ه كه رایگه یاندب���و، بس���مارك سه ره كییه كانی مێژو له رێگه ی "خوێن و شمشێر"ه وه چاره س���ه ر ده بن. فیكری بس���مارك تێكه ڵه یه ك بو له ئاوێته بونی میلیتاریزم، ناسیۆنالیزم، كۆنزه رڤاتیزم. له رۆژگاری بسماركدا ژیانی كۆمه اڵیه تی تایبه تمه ندی س���وپایی به خۆوه گرتبو. ته نان���ه ت بیرمه ندێك���ی وه ك ماركس، بسماركی وه ك تێكه ڵه یه ك له سه ره ڕۆیی رواڵه تی ، په رله مانتاریزمی س���وپایی ، فیودالی���زم و سه رده س���تی ب���ۆرژوازی
داده نا.ھه ر كاتێك واڵت���ان روبه روی جه نگ ده بنه وه ، ی���ان ئاكامی رودانی جه نگ، به دوای كۆمه ڵگ���ه میلیتاریزه كردن���ی خۆیدا ده ھێنێت، بۆ نمونه : سیاسه ت و حكومه تی ژاپ���ۆن له نێوان دو جه نگی میلیتاریزم نوێن���ه ری وه ك جیهانیدا، ئه ژمارك���راون. ل���ه و م���اوه مێژوییه دا ئاماده بونێكی س���وپا كاره كته ره كانی ته واویان له نێو سیاس���ه ت و حكومه تی ژاپۆنی���دا ھه ب���و. بیرمه ندێك���ی وه ك )ھارۆڵد الس���وێل( چه مكی "ده وڵه تی تۆتالیتاریزمی وێناكردنی بۆ پادگانی " میلیتاریستی س���ه رده مانی دو جه نگی
جیهانی به كارھێناوه .نه ریتی باڵوبون���ه وه ی چ���ۆن وه ك له بواره كانی یه كێك���ه میلیتاریس���تی سه رھه ڵدانی فاشیزم، به ھه مان شێوه فاش���یزمیش نه ریت���ی میلیتاریس���تی نه ته نها به ھێ���ز ده كات، به ڵكو به دوای
میلیتاریزه كردنی كۆمه ڵگه شه وه یه . عی���راق ی���ه ك ل���ه و واڵتانه ی���ه كه په ره س���ه ندنی سیاس���ی و كۆمه اڵیه تی به خۆوه ئه وتۆی تیایدا پێشكه وتنێكی نه دیوه ، رای گشتی تێدا دروستنه بوه و كۆمه ڵگه ی مه ده نی گه شه ی نه كردوه و
رێكنه خراوه ، ته نانه ت له ته واوی مێژوی عیراقی ھاوچه رخدا یاساكانی ئاڵوگۆڕی ده سه اڵتی سیاسی ره واییه كی ئه وتۆی نه ب���وه ، تایبه ت له ماوه ی ده س���ه اڵتی ل���ه قس���ه كردنێك ھ���ه ر به عس���دا دیموكراتیزه كردن و ئاڵوگۆڕی ده سه اڵتی سیاس���ی وه ك حه رامێك���ی سیاس���ی س���ه یركراوه و باجه كه ی یان ژیانكردن ل���ه ده ره وه ی چوارچێوه ی ده س���ه اڵتی به عس، یان مل س���پاردن بوه به نوكی
شمشێره كانی ئه و. تاقان���ه حیزب���ی وه ك به ع���س له ده س���ه اڵت و )س���ه دام حوسێن(یش وه ك كه س���ی یه ك���ه م و كۆتای���ی ئه و حیزبه و عێ���راق، وه ك نه ریتێكی باوی سیسته مه دیكتاتۆریه كان به گشتی ، بۆ مانه وه و درێژكردنه وه ی ته مه نی سیاسی خۆیان و گه یشتن به ئامانجه فراوانخوازه له سه ر قاچه كانیان بێس���نوره كانیان، س���ێ بنه ما راگرتبو، یه كه م: جیهازی ئاسایش���ی ناوخ���ۆو لقه كان���ی ، ك���ه چه ند ل���ه روی نهێنیبونه وه توندوتۆڵ ب���ون، ھێن���ده و زیاتری���ش له نواندنی توندوتیژی���دا ئه كتیڤ و ده ستڕۆیش���تو س���وپا. دام���ه زراوه ی دوه م: ب���ون. ناوخۆی ژیانی به ش���اده ماری س���وپا دیكتاتۆره كان داده نرێت و له جه س���ته ی دیكتاتۆری���دا سیاس���ی سیس���ته می ده بینێ .س���ێیه م: ش���اده مار رۆڵ���ی جیه���ازی پڕوپاگه نده و راگه یاندن. ئه م جیهازه یان به شێوه یه كی ئۆرگانی به دو ئاسایش و ھێزه كه ی دیكه وه )جیهازی جیهازی س���وپا( به س���تراوه ته وه . ئه م جیه���ازه به ته نها س���ه ر ب���ه دونیای گوتاری سیاسی و ھه واڵه كان و ستایشی به ڵكو نییه ، دیكتاتۆره كان ده سه اڵتی سه رپه رش���تی ئاڵ���ۆزه و جیهازێك���ی
به رھه مهێنان و داڕش���تنه وه و پرۆسه ی دروستكردنی جۆرێكی تایبه ت له عه قڵ و روانین و میزاجی میلل���ی ده كات، واته فابریكه یه كه بۆ دروس���تكردنی مرۆڤی رۆبۆتی ، مرۆڤێ���ك كه نه ته نها ته مه نی دیكتاتۆره كان و سیس���ته مه سیاس���ی سیاس���ییه كانیان درێ���ژ ده كه ن���ه وه ، به ڵكو كه س���ی دیكتاتۆرو سته مكارانی موقه ده س���ێك وه ك ده س���ه اڵتیش ده بینن و له وێنه ی خودادا له سه ر زه وی
نمایشیان ده كه نه وه .به ع���س وه ك ھ���ه ر ده س���ه اڵتێكی دیكتات���ۆر له دونیا، له گه ڵ گه یش���تنی به ده سه اڵت له عێراق، گرێی له ده ستدانی ده سه اڵتیش���ی ھه ب���و، به جۆرێك ئه م گرێیه ترسێكی قوڵی الی سه ركردایه تی ئه و حیزبه و خودی )س���ه دام حوسێن(ی���ش دروس���تكردبو، ك���ه ده ش���ێت بگوترێت به شێك له تاوانه كانی به عس له م گرێیه وه س���ه رچاوه ی گرتبو، ھه ر ئه م گرێیه ش بو وایكردبو دروش���می " ھاتوین تا بمێنینه وه " ببێته دروشمێكی ھه میشه یی س���ه ر زاری ده سه اڵتدارانی
به عس.دونیا فاشییه كانی راسته سیسته مه به پشتیوانی شاراوه ی ھێزه كانی سوپا گه یش���تونه ته ده س���ه اڵت، به اڵم دوای گه یش���تن به ده سه اڵت ده س���تبه رداری ھێ���زی س���وپا نه ب���ون، به ڵك���و بۆ چه س���پاندنی سیاس���ی و مه به س���تی بنه ماكانی ده سه اڵتیان و فراوانخوازی و، ملمالنێ یه كالكردن���ه وه ی له ته نانه ت نێوخۆییه كانیش���دا په نایان بۆ بردون، به كاری���ان لێوه رگرت���ون و س���ودیان
ھێناون.عێراق ده وڵه تی ئ���ه وه ی به گوێره ی له رۆژگاری ده س���ه اڵتی به عسدا له ھیچ ئاس���تێكیدا واڵتێكی ئارام و سه قامگیر نه ب���وه ، واڵتێك بوه ب���ه رده وام ھێزی ئاب���وری و كۆمه اڵیه ت���ی و سیاس���ی و سه ربازی خۆی له جه نگدا خه رجكردوه ، جه ن���گ له گه ڵ ك���ورد، جه نگ له گه ڵ كوه ی���ت، له گ���ه ڵ جه ن���گ ئێ���ران،
كۆمه ڵگه ی ئه مه ری���كاو له گه ڵ جه نگ نێوده وڵه تی ، ھه مو ئه مانه یش���ی وه ك موماره سه كردنی بۆ ئاماده پاساوێكی به كارھێناوه ، خۆی فاشییانه ی نیه تی نیه تی میلیتاریزه كردنی كۆمه ڵگه له سه ر ھه ر دو ئاس���تی سیاسی و كۆمه اڵیه تی ، به جۆرێك له عێراقدا كه سێك گومانی له به " به عسیكردن" ی دامه زراوه ی سوپا
نه مابو.
جه نگی الیه نگران و نه یارانی مورسی لێره !
عێراق، رێكردن به نێو "خوێن و شمشێر" دا
نوخبه ی ده سه اڵتدار له عێراق و كوردستان تا ئه م چركه ساته ش
له بری گه ڕان به دوای دۆزینه وه ی
مۆدێرنترین شێوازی حوكمڕانی و سیسته م و ده وڵه ت، ھێشتا له گه ڕاندان به دوای دۆزینه وه ی دوا مۆدێلی چه كی
كوشنده
ھادی حه مه ڕه شید
د.جه عفه ر عه لی
19 »»
به شێكیان له كوردستاندا
كوشته ی ده ستی زۆرینه ی په رله مانین و بۆ میسریش سه ری زمان و بنی زمانیان
زۆرینه و شه رعییه تی ھه ڵبژاردنه !
هه رێمی کوردستان پێویستی
به دروستکردنی وێنه یه کی تازه ی
پێکه وه ژیانی ئاشتیانه یه که رێز
له بونی عه ره ب بگرێت
رێبین هه ردی
ش���ه ر ته نها به الی���ه ک ناکرێ���ت، هه ر الیه کی���ش به ته نی���ا هه ڵیناگیرس���ێنی. هه موو ش���ه ڕیک ده رئه نجامی کاری دوو الیه نه که به راسته وخۆ یان ناراسته وخۆ به ش���داری له وروژاندنی دۆخێکدا ئه که ن که به ره کانی جه نگ و پرکردنی به چه کدار، له دوا قۆغه کانیدا دێن. جه نگ هه میش���ه دوالیه نه ی���ه و پڕکردنی هێله کانی جه نگ به سه ربازو چه ک و ریزبه ندی له دواقۆناغیدا دێن. جه نگ پێش ته قاندنی گوله ده ست پێئه کات. ئه وه راسته تا گوله ی یه که م ده س���ت پێنه کات، تا هێزه کان نه که ونه کوشتن و به مه به س���تی یه ک و په الماری هێرش به رامب���ه ر الیه ن���ی ش���کاندنی نه ک���ه ن، جه نگ به مانا قاموس���یه که ی ده س���تی پ���ێ نه ک���ردووه . چونکه تا پێ���ش ده س���تپێکردنی یه ک���ه م ته قه و په المار، هه میش���ه ئه گه ری دانوستان و هه یه . په ش���یمانبونه وه لێکتێگه یشتن و ئه گه ری گه ڕانه وه ی هێزه کان و رونه دانی ش���ه ر هه یه .. به اڵم هه میشه بۆ ئه وه ی الیه نکان بگه نه ئه وه ی س���ه نگه ر له یه ک بگرن و هێز دژی ی���ه ک ته یار بکه ن، بۆ ئ���ه وه ی بتوانن س���ه ربازه کان ره وانه ی جه ن���گ بک���ه ن و ئاماده ی���ان بکه ن بۆ ئه وه ی ته قه له یه ک بکه ن، پێش���وه خت جه نگێکی���ان دژی ی���ه ک راگه یاندووه .. پێشوه خت دۆخێکی له نه یاری و ناحه زیان خوڵقان���دووه که بتوانن به ئاس���ان و بێ ماندوبونیک���ی زۆر به ره کان���ی جه ن���گ له یه ک پڕ بکه ن له س���ه ربازی ئاماده بۆ ته قه کردن له یه ک و کوش���تن به بێ هیچ دوودڵیه ک. ش���ه ڕێک نیه له دنیادا به بێ ئه وه ی بۆ پێش���وه خت ئاماده کاریه کی الیه نی به رامبه ر وه ک دوژمن و مه ترسیه ک ته ماشا بکرێت که شایسته ی ژیان نیه . بۆ ئ���ه وه ی توانای ته یارکردن بۆ جه نگ هه بێت، ئه بێ پێش���وه خت خه ڵکانێکت هه بێ���ت بتوان���ی وا له ویژدانیان بکه یت هه س���ت به وه ن���ه کات ت���اوان ئه کات، به ڵکو ئه بێت هه ست به وه بکات کارێکی ره وا ئه کات و به رگری له راس���تی و ماف و ئ���ازادی ئ���ه کات. به بێ دروس���تکردنی دۆخێک ک���ه ویژدانی مرۆڤ ئاس���وده نه بێت به رامبه ر به دڵره قی، ئه س���ته مه بتوانرێت جه نگێ���ک به رپابکرێت، ئه وه راست نیه له ش���کری پیشه یی هه یه که شه ر وه ک پیش���ه ته ماشا ئه کات و هه ر فه رمانی پێکرا، وه ک پیشه یه ک ده ست ئه کات به کوش���تن و په الم���ارو دڵره قی. مرۆڤ به ئاس���انی ناتوانێت دڵره ق بێت، ناتوانێت به ئاسانی بکوژێت و ده ست بۆ چ���ه ک دژی یه کێکی تر بب���ات، ئه گه ر پاڵنه رێک���ی به هێ���زی نه بێ���ت که وای لێبکات به ویژدانێکی ئاس���وده وه دڵره ق بێت. بێهوده نیه له شکرێک نیه له دنیادا ره وان���ه ی جه نگ بکرێ���ت، به بێ ئه وه ی ئه و هه س���ته یان تیادا دروس���ت نه که ن که ئه چ���ن دژی دوژمنێکی ترس���ناک و دڕن���ده ئه جه نگن و کارێکی ره وا ئه که ن. بێ هه س���تکردن به وه ی کارێکی راست و ره وا ئه کرێ���ت، ئه س���ته مه وا ل���ه هیچ هێزیک یان که سێک یان گروپێک بکرێت ده س���ت بداته چه ک و بکوژێت و په المار ب���دات. هاوڕێیکه ی ئازیزی پیش���مه رگه که رکوک پێش���ه وه ی له به ره کانی ک���ه بوو، زه نگ���ی بۆ لێدام و قس���ه مانکردو کاتێک لێمپرسی که چۆنن و بارودۆخیان چۆنه ، زۆر به حه ماس���ه ته وه گوتی زۆر پر وره و ئاسوده ن و هه ست ئه که ن ئه مه ئه و کاره یه که ئه ب���ێ بیکه ن. پێیگوتم 17 دوای روداوه کان���ی به پێچه وان���ه ی شوباته وه که پێش���مه رگه ناچارو به بێ حه زی خ���ۆی روب���ه روی خه ڵکی خۆی به ئاس���وده یی و ئێس���تا زۆر بێت���ه وه ، حه ماس���ه ته وه له پێش���ه وه ن و وره ی���ان به رزو دڵیان شاد. هاوڕێ پێشمه رگه که م پێیوتم له روداوه کانی دوای 17 شوباتدا هه موو غه مگین و بێزارو دڵته نگ بوین که روبه ڕوی خه ڵکی خۆمان راوه س���تاوین، به اڵم ئێستا وره مان به رزو خۆشحاڵین که بۆ به رگری له خه ڵکی کوردستان لێره ین. ئ���ه و ه���اوڕێ پێش���مه رگه یه م نمونه ی مش���تێکه له خ���ه رواری س���ه دان و بگره پێشمه رگه ی به ڕاس���ت مرۆڤی هه زاران پاک و پر له فیداکاری که له گه ڵ ئه وه شدا که هه نوکه به راس���ت روبه روی ئه گه ری ش���ه ڕێکی راس���ته قینه بونه وه ته وه که ئه ش���ێت تیایدا خوا نه خواس���ته گیانی خۆیان���ی تی���ادا به خت بک���ه ن، به اڵ م زۆر زیاتر هه س���ت به ئاسوده یی ئه که ن له دۆخێک که روب���ه روی خه ڵکی خۆیان
بونه وته وه که تیایدا زۆر که متر له به رده م مه ترسی گیان له ده ستداندا بون.
به اڵم ئ���ه م هه س���ته پ���اک و رۆحه پڕ فیداکاریه ک���ه به وره یه کی به رزو دڵێکی خۆشه وه ئاماده یه بۆ شه ڕێکی خوێناوی که ئه ش���ێت تیایدا ش���ه هیدبێت، به اڵم روبه روبونه وه ی خه ڵکی له دۆخی بێزاره مه ترس���ی که مترین که خۆپیش���انده ر بۆ گیانی تیادایه ، به ئاس���انی دروس���ت نابێت. ئه م دۆخه پیویستی به وه یه زۆر پێشوه خت وێنه یه کی دوژمن له و که سانه دروس���تکرابێت که روبه رویان ئه بێته وه ، له مه شدا ناسێۆنالیزمی کوردی فوتێکراو ل���ه وه دا هه میش���ه س���ه که وتوو بووه ، عه ره بی عێ���راق وه ک دوژمنێکی به زه بر ته ماشا بکات که هه میش���ه له پیالندان ب���ۆ له ناوبردن���ی ئێمه ی ک���ورد، ژیانی تاڵی کوردس���تان له سه رده می به عسداو ئه و دڕنده یی و دڵره قیه ی له و سه رده مدا روبه ڕوی کوردس���تان بووه ، هاریکارێکی گه وره یه بۆ ئه وه ی زۆر به ئاس���انتر ئه م وێنه یه دروس���ت بکرێت و پێش���مه رگه ی کوردستان وه ک شه ڕی ئازادی و داگیرکه ر
ته ماشای بکات.به اڵم راس���تیه که ی ئه وه یه ئێمه ی کورد له عێراقدا له گه ڵ ده وڵه تی عێراقدا ئه ژین که به شێکی سه ره کی له خه ڵکی عه ره بی سوننه و ش���یعه پێکهاتووه . ئێمه له روی ژم���اره وه له عێراقدا که مینه ین و زۆرینه ی عێ���راق له عه ره ب���ه کان دروس���ت بووه ، یه کجار ئه س���ته مه بتوانی���ت له والتێکدا بژیت که ترس و رق له زۆرینه به راده یه ک گه وره بێت که هه مێشه ئاماده بین، به بێ ماندوبونێک���ی زۆر ده س���ت بۆ جه نگ و کوش���تار له گه ڵ یه کدا به ری���ن. عه قڵ ئه ڵیت م���ادام ئێمه ل���ه عێراقدا ئه ژین پێویسته خۆمان له و هه سته رزگاربکه ین که هه موو عه ره بێک وه ک به عس���یه کی به زه برو هه موو جوڵه یه کی سه ربازی وه ک سه ره تای ئه نفالێکی تازه ببینین. ئه گه ر ئه م سیاس���ه ته له مه دای نزیک و چه ند مانگ و ساڵێکدا بتوانێت وا له هه ڵگرانی بکات، وه ک قاره مانی نه ته وه یی ببینین، ئه وا له مه دای دوردا ئه م دۆخه ئه ش���ێت روبه ڕوی دۆخێکی ملمالنێمان بکاته وه که هیچ ئاماده کاریه کی س���تراتیژی له ئارادا
نیه بۆ ئه وه ی ملمالنێکه به رینه وه . هه رێمی کوردستان له بری ئه وه ی له به ر ده س���تکه وتی کاتی چه ند س���ه رکرده و به ته ماش���اکردنی پێویس���تی حیزبێک وه ک عه ره ب���ی عێراقێک���ی هه م���وو پێویس���تی به زه بر هه بێت، دوژمنێ���ک به دروستکردنی وێنه یه کی تازه ی پێکه وه ژیانی ئاشتیانه یه که رێز له بونی عه ره ب بگڕێت و وه ک دوژمنێکی شاراوه و به زه برو هه میش���ه یی س���ه یری نه کات. هه رێمی کوردس���تان گه ر بیه وێت به ئاس���وده ی له عێراق���دا بژی، ئه ب���ێ کارێکی گه وره بکات بۆ ئه وه ی وێنه یه کی دۆس���تانه تر )یان راستر( واقعیانه تر بۆ پێکهاته کانی تری عێراق له خه یاڵی ئینس���انی ئێمه دا دروس���ت ب���کات، هه م���وو یاریکردنێک نه ته وه یی و وروژاندنی وه ک به هه س���تی یاریکردن به ئاگر وایه که ئه ش���ێت به ر
له هه ر که س خۆمان بسوتێنێت.
ل���ه ڕووی دیرۆکیی���ه وه ، پارتیی زۆر دره ن���گ له باری فیکرییه وه گه ش���ه ی نیۆترایبڵی���زم) به ناس���یۆنالیزمی س���ه رده مانێکی نیۆعه ش���یره تیی(دا، زۆر، دوای راپه ڕینی���ش، به حوکم���ی زاتی���ی و ئااڵکه ی به عس���ه وه ئالووده س���کۆالرو هه ندێ به کۆچکردنی بوو. حیزب���ه سیاس���یی ئه کادیمیس���ت و بچووک���ه کان ب���ۆ ناو پارتی���ی، ئیتر ئه جێندای ناسۆنالیزمێکی ئاوه ڕووتکراو له فیکرو تێکس���ت و داهێن���ان، له گه ڵ پرینسیپی خێڵ و عه ش���یره تدا ئاوێته بوو. ناسیۆنالیزمێکی نیۆعه شیره تیی به رهه مهات که له خه یاڵدانی سیاسیی و ئایدیۆلۆژی���ی خۆی���دا، بارزانی���ی به پاڵه وان و رابه ری نه ته وه یی و به کاریزما
ده ناسێنێ.به مانا ناس���یۆنالیزمه که ی پارتیی و سیاسییه که ی به مۆراڵه تیۆرییه که ی و حیزبێک���ی ناس���یۆنالیزم، فیک���ری ده یه وێ به ڵکو نییه ، ناسیۆنالیس���ت ئێسنیکیی fissure به هۆی ش���ه قڵی نێوان ع���ه ره ب و ک���ورده وه ، ته نانه ت له رێگه ی شه قڵی سێکته جیاوازه کانی جڤاکی کوردییه وه ، ناس���یۆنالیزمێکی عه شیره تیی مۆدێرن، به ناوی کورده وه به ره���ه م بهێنێ. خۆش���به ختانه ئه م جۆره ناسۆنالیزمه ی پارتیی نه یتوانیوه له ناوچه کان���ی ژێ���ر هه ژموونی خۆی بپه ڕێته وه . بۆیه ده ڵێم خۆشبه ختانه ، چونکه زیانی بۆ پرسه نه ته وه ییه کانی
کورد له کوردستانی باشووردا هه یه .کاتێ مالیکیی چینه له سه ر خاپه رۆی وپانعه ره بیزم عه ره بیی ناسیۆنالیزمی ده کات و رق و کین���ه ی ناس���یۆنالیزمی شیعه گه رایی خۆی به ناسیۆنالیزمه که ی بارزانیی ده ڕێژێ، راس���ته وخۆش ئه و مه زهه بییه ، عه ره بیی���ه ش���ۆڤینیزمه به خه ڵکی کوردس���تان ده گات و تینی ناسنامه ی عێراقییبوون و هاواڵتییبوون
زیاتر ده چێته ژێر پرسیاره وه . هاوکات نیۆعه ش���یره تییه که ی ناس���یۆنالیزمه کوردی���ش، رق و کین���ه و بوغز له دڵی عه ره بی س���وننه وتورکمان ده چێنێ، کات���ێ موماره س���ه ی ده وڵه تێک له ناو ده وڵه تێکدا ده کات، هه روه ها رق و کینه و بوغز له دڵی ش���یعه و ئێراندا ده چێنێ، کاتێ له گه ڵ تورکیاو واڵتانی سوننه دا که وتووه ته به ره ی دژی ئه س���ه ده وه ، مه زهه بیی و ناسیۆنالیزمی به مجۆره ش شیعه گه رایی گڕ تێ به رده دات. ئه گه ر له گه ڵ دی غۆلی فڕانس���ییدا بلێێن " ناسیۆنالیزم ئه وه یه پێش هه موو شتێ رق���ت له نه ته وه کانی ت���ر بێت، به اڵم نیش���تمانییبوون، ئه وه یه پێش هه موو ش���تێ خه ڵکی واڵته که ی خۆت خۆش بوێ"، هه نووکه هه ردوو ناسیۆنالیزمی نیۆعه شیره تیی کوردیی و ناسیۆنالیزمی ت���ۆوی رق و مه زهه بی���ی عێراقی���ی، یه کت���ر ده چێنن و ل���ه دژی توڕه ی���ی الیه نی مافه مه ده نی���ی و ئازادییه کان و چه مکی هاونیشتمانییبوون و عه داله تی کۆمه اڵیه تی���ی و گوزه ران���ی خه ڵکیان
به الدا خستووه .پارتی���ی، ناس���یۆنالیزمه که ی هه رچه ن���ده ناس���یۆنالیزمی زۆرینه ی کوردستانی باشوور نییه ، به اڵم به هۆی که ساسیی و به رچاوتاریکیی یه کێتییه وه به س���ه ر ک���ورددا س���اغ ده بێت���ه وه . ئه نسرۆپۆلۆجیست ئێرنست گێڵنه ر له کتێبی" نه ته وه کان و ناس���یۆنالیزم" دا ،له لێکدانه وه یه کی وردی سیاس���یی و مێژوویی و سۆس���یۆکولتوورییدا له سه ر گه شه سه ندنی ناس���یۆنالیزمی واڵتانی رۆژهه اڵت، پێیوایه ، ده وڵه تێکی به زۆر له ڕووی چوونیه ک لکێندراوی پێكه وه میتافۆرییه وه ، ئیمپڕاتۆرییه تی جنون به رهه م )Megalomania( ئه لعه زه مهده هێن���ێ. به ڕای گێڵن���ه ر ئه م جۆره تێڕوانینه ی ناس���یۆنالیزم، زۆر توێژی
ناگ���رێ........ له خۆ کۆمه اڵیه تی���ی نێرگزی���ی و ناس���یۆنالیزمه ئ���ه و پارتیی���ش ئه لعه زه مه ی���ه ی جن���ون کادی���ر و راگه یان���دن و مه کین���ه ی ،خۆی ئه کادیمیس���ته کانی س���کۆالرو بۆ خس���تووه ته گه ڕ و له وه همی خۆیدا هه رێمی کوردس���تان جیۆگرافیاییه کی چوونیه ک���ی سیاس���یی و ئابووری���ی و کولتووریی���ه ، ل���ه ئه فس���انه وه زیاتر نزیکه . ئه مه جۆره ناس���یۆنالیزمێکه ، نه ک ناتوانێ بپه ڕێته وه بۆ سلێمانیی و گه رمی���ان، به ڵکو بۆ که رکوک و ناوچه به اڵم ن���اکات، بڕ جێناکۆکه کانی���ش ک���ورده وه به ناوی ده ی���ه وێ پارتیی ب���ازاڕی بداتێ و بارزانیی���ش بکات به
سیمبوڵی ئه و ناسیۆنالیزمه . کورد گڵۆباڵیزه یشندا، له سه رده می ناتوانێ به ناسیۆنالیزمی نیۆعه شیره یی و ( ناس���یۆنالیزم proto پرۆت���ۆ ناس���یۆنالیزمی نه ته وه بێ واڵته کان، کاتێ ئێسنیک ده بێته ته وه ره ی فیکر و ناسنامه ی نیشتمانیی کاڵ ده بێته وه (، دابی���ن نه ته وه ییه کان���ی ره هه ن���ده بکات. کورد ده بێ زۆر تۆڵێرانس���انه و ئینسانییانه ، به فیکری ناسیۆنالیزمی مه ده نییه وه ، به ئاکاری ئینسانیی و به هێزی جه ماوه رێکی خ���اوه ن ئینتمای نیش���تمانییه وه ، باڵۆنی ناسیۆنالیزمی عروب���ه ی مه زهه بی���ی و عه ره بی���ی و عێراقی���ی فس بکات���ه وه ، ئه گه ر هه ر نه ڕه نه ڕو خۆبادان و هه ڕه شه کردن کاری بێ���ت، به قه ولی عه ب���اس وه لی،ئه گه ر "ناس���یۆنالیزمی ب���ێ ناسیۆنالیس���ت " خه ریک���ی ئ���ه م ئه جێندای���ه بێت، ئ���ه وه ده س���ه اڵتی سیاس���یی کورد، شۆڤینیزمی کوردیی به رهه م ده هێنێ و له رۆمانسییه تی ناسیۆنالیزم بترازێ،
هیچیتری پێ ناکرێ.نه ت���ه وه ی وه ک ناس���یۆنالیزم، سه رده س���ت، عه ره بیی و تورکیی بێت، یان وه ک نه ته وه ی ژێر ده ست، کوردیی بێت، ئه گه ر رق و کینه ی ئێس���نیکیی و گه ش���کرده وه ، نه ته وه یی تایه فی���ی و ئه وه ش���ۆڤینیزم ده چێنێ���ت. ئه ریک فرۆم پێیوایه ، ناس���یۆنالیزم فۆرمێکه له ش���ێوه ی ده س���تدرێژیی بۆ س���ه ر
دینییه و بتپه رس���تییه کی مه ح���ره م، ته نانه ت ش���ێتییه . نیشتمانییبوونێک ل���ه م ج���ۆره ناس���یۆنالیزمه وه په یدا ببێ، ده بێته عیباده تکردن. ئێستا له کوردس���تاندا ئه م جۆره ناسیۆنالیزمه سه رشێتانه یه ، بۆ داپۆشینی گه نده ڵیی و دزینی سامانی نیش���تمانیی نه وت به بیلیۆن���ان دۆالر، ب���ۆ به رزکردنه وه ی چه مکی نه ته وه بۆ سه روو ئینسانییه ت و عه داله تی کۆمه اڵیه تیی و پرینسیپه کانی کورد، مرۆڤ���ی ماف���ی حه قیق���ه ت و
ده گه شێنرێته وه . ناس���یۆنالیزم، ئه گه ر س���ه ره نجام نیشتمان و خاک و بۆ خۆشه ویس���تیی نه وه کان���ی داهاتوو نه بوو، س���امانی حی���زب و چه ن���د ب���ۆ نیش���تمانیی بنه ماڵه یه ک قۆرغ کرد، مێشکی گه نجه خۆپیشانده ره کانی به گولله ی پیرۆزی ئاسۆس���ه کان و پژان���د، پێش���مه رگه که مئه ندام���ه کان بداته به ر ش���ه القی به دڵنیاییه وه کوردایه تیی، جه ندرمه ی ئه م ناسیۆنالیزمه بێباکه ، شۆڤێنیزمی کوردی���ی دروس���ت ده کات و له پێناوی درێ���ژه دان ب���ه ده س���ه اڵتی پ���اره و که تنێک هه موو ئاماده یه کورسییشدا
بکات.
مانگرتن����ی نزیك����ه ی 700 زیندان����ی كوردس����تانی باكورو درێژه كێش����انی بۆ ماوه ی 67 رۆژو پشتیوانی چین و توێژێكی زۆری گه لی كوردس����تان له ه����ه ر چوار راستییه ی ئه و پارچه كه ی كوردس����تان سه لماند كه خه باتی مه ده نی و سیاسیی ل����ه م قۆناغه ی ئێس����تادا كاریگه رییه كی گه وره ی هه ی����ه و ئه و ش����ێوازه خه باته نوێیه ی����ه كه گه الن����ی ئازادیخواز په نای بۆ ده به ن. س����ه ركه وتنی خه باتی گه الن له چه ند واڵتێكی عه ره بیدا كه به به هاری عه ره بی ناس����راون ده كرێت بۆ كوردیش بكرێته ئه زمون و سودیان لێوه ربگیرێت، چونكه له ماوه ی چه ند مانگێكدا توانیان ناوچه ك����ه ده وڵه ت����ی س����ته مكارترین ئه زمونێك����ی له جێگه ی����دا بڕوخێن����ن و دیموكراس����ی بنیات بنێن. ئه م شێوازه هه یه و زۆری كاریگه رییه ك����ی له خه بات راس����ته وخۆ جه ماوه ر دێت����ه ناو كایه ی سیاس����یی و خۆیان چاره نوس����ی خۆیان دیاری ده ك����ه ن، ئه م ش����ێوازه خه باته نوێی����ه ده توانێت بچێته ن����او كایه یه كی كۆمه اڵیه ت����ی فراوان و هه م����و بواره كانی په كده خات و ئابوری سیاس����یی و ژیانی راس����ته وخۆ هه ره س به دام و ده زگاكانی ده وڵه ت ده هێنێت، ده وڵه ت توشی شۆك ده كات و ته نان����ه ت توانای نابێت س����ود ئه منی و سه ربازییه كانیش له دام و ده زگا وه ربگرێت، خه باتی گه لی كورد به تایبه تی له باكور ده بێت پێداچونه وه به ستراتیجی شۆڕشدا بكات و جارێكی تر خوێندنه وه ی خۆی بۆ شۆڕش و به رخۆدان و قوربانیدان بكات����ه وه ، چونكه له م دنیا نوێیه دا ئه م چه مكان����ه هه موی گۆڕانیان به س����ه ردا هاتوه و له م كایه نوێیه ی به جیهانیبوندا هه م����و چه مكه ته قلیدییه كانی ش����ۆڕش
خوێندنه وه ی نوێیان بۆ كراوه و ته نانه ت هێزیش به چه مكه ته قلیدییه كه ی نه ماوه و دابه ش ده بێت بۆ زۆر بواری نوێ . ده بێت خه باتی چه كداری له هه ر پرۆس����ه یه كی سیاس����یدا هۆكار بێت و نه بێته ئامانج، چونكه ش����ۆڕش و به رخۆدان ده بێت بۆ هێنانه دی ئامانجه سیاس����یی و ئابوری و كلتورییه كان بێت و نابێت شۆڕش خۆی له خۆیدا ببێت ئامانج. نابێت ستراتیجی خه بات و به رخۆدان له شۆڕشی چه كداریدا كورت بكرێته وه ، به ڵكو ده بێت ش����ۆڕش خوێندنه وه یه ك����ی فراوانتری بۆ بكرێت، ئه م����ه ش كاتێك ده كرێت ك����ه بتوانیت به سه ر به سته ڵه كی ئایدیۆلۆژیاو شۆڕشدا باز بده یت و ئازادانه بیربكه یته وه و كه ڵك له هه مو بیرو بۆچون و به رهه مه فیكری و فه لسه فی و مه عریفییه كان وه ربگریت بۆ دۆزینه وه ی باش����ترین شێوازی خه بات. به تایبه تیش له رۆژگاری ئه مڕۆدا خه بات به تایبه تیش چه پ ئایدیۆلۆژیای له سه ر له كۆمه ڵگه مس����وڵمانه كاندا هه ره س����ی هێناوه و بوه به به شێك له رێڕه وی رژێمه تاكڕه وه شكستخواردوه كان، چونكه له و شۆڕشانه دا ته نها توندوتیژی به رهه مدێت و پێش ئ����ه وه ی هه ره س به دوژمن بهێنێت
سه ری خۆی ده خوات.گه ڕان����ه وه ب����ۆ خه بات����ی مه ده ن����ی و به فیكرێكی سیاس����ه تكردنه جه ماوه ری سیاس����یی كراوه ، ك����ه له توانایدا هه یه هه مو چی����ن و توێ����ژه كان له خۆبگرێت و دیاریكردنی ئ����ازادی و به ده س����تهێنانی مافی چاره ی خۆنوس����ین و چه سپاندنی مافه كانی هاواڵت����ی بكرێته ئامانج نه ك ئایدیۆلۆژیایه ك����ی سیاس����یی یان ته نها ی����ه ك ش����ێواز له خه بات كه ش����ۆڕش و
خه باتی چه كدارییه .
ده ستپێش����خه رییه كه ی عه بدوڵاڵ ئۆج ئاالن ب����ۆ كۆتایی هێن����ان به مانگرتنی زیندانییانی سیاسیی هه نگاوێكی ئیجابی بو ب����ۆ هه نگاونان ب����ه ره و دۆزینه وه ی جه ختكردنه وه ئاش����تی و رێگه چ����اره ی له سه ر هه مو شتێك له پێناوی ئاشتیدا.
ده بێت هێزه سیاس����ییه كانی كورد له باك����وردا ئه و راس����تییه بزانن كه مه رج نیی����ه خه بات ته نها له رێگه ی شۆڕش����ی چه كدارییه وه بێت، چونكه درێژه كێشانی ده ی����ان س����اڵه ی خه بات����ی چه كداری و كوژرانی ده ی����ان هه زار كه س و كاولبونی س����ه دان گوندو كاریگه ری خراپی جه نگ له سه ر ناوچه كوردییه كان ئه و راستییه ی س����ه لماندوه هه تا توندوتیژی به رده وام بێت نه هامه تیی����ه كان درێژه یان ده بێت و كاریگه ری خراپ له سه ر بارودۆخی كورد
زیاتر ده بێت.درێژه كێش����انی خه بات����ی چه ك����داری له الی����ه ك درێ����ژه به ئه جێن����دای توركه
له هه مانكاتدا ره گه زپه رسته كان ده دات خزمه ت به و دامه زراوه سه ربازییه ده كات كه به رده وام جه خت له سه ر توندوتیژی و كاول����كاری ده كاته وه و بۆ ئ����ه وه ش كه ئه و دامه زراوه یه رۆڵی ستراتیجی خۆی بپارێزێت حه ز ده كه ن ئه و بارودۆخه هه ر به رده وام بێت و له وێش����ه وه بودجه یه كی زه به الح����ی ده وڵه ت بۆ خۆی����ان به رن و سوریش بن له سه ر هه ڵوێسته فاشییه كانی خۆیان، له الیه كی تریشه وه ئه گه ر سه یری ده وڵه تی توركیا بكه ین، هه ر له سه ره تای دروستبونی ده وڵه تی توركیاوه ، رۆژئاوا ئیس����رائیله وه ئه مه ریكاو به ئه وروپ����او ل����ه رۆژهه اڵتی وه ك چ����اوی خۆی����ان ناوه ڕاستدا س����ه یریانكردوه و گه وره ترین هێزی سه ربازی هه یه له په یمانی باكوری ئه تڵه سی و له ئێستاشدا وه ك ده وڵه تێكی زلهێ����زی ناوچه ك����ه س����ه یری ده كه ن و ته نانه ت پارتی كرێكارانیش كه هێزێكی ئازادیخوازه وه ك رێكخراوێكی تیرۆریست ناوزه د ده كه ن، هه روه ها له الیه ن واڵتانی ئیقلیمییه وه پشتیوانی زۆری لێده كرێت و له م كاته ش����دا خۆی به رابه ری شۆڕشی
گه النی عه ره بی ده زانێت.له به رئ����ه وه به هۆی ئه و پش����تیوانییه له ده وڵه تی ك����ه ئیقلیمییه ی ده ول����ی و توركی����ا ده كرێ����ت و ئ����ه و دام����ه زراوه سه ربازییه به هێزه ی كه هه یه تی له گه ڵ ئه و ئابورییه زه به الحه دا. جێگه ی گومانه كه كورد له رێگه ی شۆڕشی چه كدارییه وه بیه وێت ب����ه ره و روی ئه م هێزه بێته وه و له هه ر س����ه ركه وتن به ده س����تبهێنێت. روداوێكی توندوتیژی����دا چه ندان گه نجی گه ری����ال ده كوژرێ����ت و چه ن����دان گون����د كاول ده كرێت و ده ی����ان كه س ده خرێنه لێ����ره دا ده بێت پرس����یارێك زین����دان. بكرێت ئایا ده س����تكه وته كان له ئاس����ت قوربانییه كان����دان، ئای����ا ئ����ه و دو هێزه ئابوری و له روی س����ه ربازی و به رامبه رن
پشتیوانه ئیقلیمی و نێوده وڵه تییه كان.
13 )357( سێشه ممه 2012/12/25 [email protected]بیروڕا
عه ره ب وه ک وێنه ی دوژمن
پارتیی، چی به ناسیۆنالیزمی کوردیی ده کات؟
باكوری كوردستان شۆڕشی چه كداری له نێوان هۆكارو ئامانجدا
کامیار سابیر
ده بێت هێزه سیاسییه كانی
كورد له باكوردا ئه و راستییه
بزانن كه مه رج نییه خه بات ته نها له رێگه ی شۆڕشی چه كدارییه وه بێت
ناسیۆنالیزمه که ی پارتیی، به هۆی
که ساسیی و به رچاوتاریکیی
یه کێتییه وه به سه ر کورددا ساغ بوه وه
►
19 »»
عومه ر عه لی محه مه د
دارا ئەحمەد
)کەمپین( و فێ���ری کوردان ماوەیەکە کەمپینکاری���ی بون���ە.. بەب���ێ ئەوەی )واتاو پێویستیی و گرنگیی و ئامانج(ی کەمپینکردنیان لەال رۆشنبێ هەرکەسەو یان چەند کەسەو گروپێک دەست دەدەنە کەمپینک���ردن، بەجۆرێک وای لێهاتوە ک���ە هەر رۆژەو لەمیدی���اکان کەمپینی سەیروسەمەرەمان بەرچاوبکەوێ، ئیدی زۆربەی ه���ەرە زۆریان بەب���ێ ئەوەی هیچ س���ودێک بگەیەنن هەر لەو گۆڕە خەڵکێک���ی زۆری پێوە ماندو دەکەن.. تەنانەت ئەو ش���ێوازە لە کەمپینکردن زۆر زۆر لەبایەخ���ی کەمپینکردنیش���ی خەڵ���ک و خەریک���ە کەمکردۆت���ەوەو
خوێنەران تەواو لێی بێزار دەبن.
ئەم���ن وای بۆ دەچم کە هۆکارەکانی بەالڕێدابردن و پوچبونەوەی کەمپینەکان
ئەوانەی خوارەوە بن:١- رێکخەرانی کەمپین وا تێگەیشتون کەمپی���ن تەنی���ا بۆ ئەوەی���ە کە رژێم کارێک���ی دژ ب���ە ئازادی���ی و مافەکانی هاواڵتیان دەکا یان بەهۆی بێیاسایی و پەروەردەی سیس���تەمەکە کەس���انێک ئەنجام دژەمرۆیی نەرێنی���ی و کارێکی لەچوارچێ���وەی ئەوانی���ش دەدەن.. نوسینێکی هەڕەش���ەئامێز ناڕەزایەتیی ب���ۆ واژۆی کۆمەڵێ���ک دەربب���ڕن و کۆبکەنەوەو ئیدی ت���ەواو.. ئاو بێنن و
دەستان بشۆن!
گش���تیی هۆش���مەندیی الوازیی -٢کەمپینەکان، رێکخەران���ی لەالیەن���ی
وەک:ا- هەناس���ەتەنگیی و پەلەپڕوزێکردن لەکارەکانیان بەبێ ئەوەی بەرنامەیەکی
دیارکراویان هەبێ.دەقی لەنوس���ینی بێتوانیی���ان ب- کێش���ەکە )لەگەیاندنی کەمپینەک���ە بەشێوەیەکی رون و دیارکردنی ئامانج(، تەنانەت الوازییان لەداڕشتنی دەقەکەو نوس���ینی کوردییەک���ی ج���وان و ب���ێ
کەموکوڕیی.پ- تێنەگەیش���تن لەبابەتەک���ە یان
روداوەک���ە، بەجۆرێک کە زۆر جار ئەو کەس���انەی کەمپینەک���ە دەکەن نەک ه���ەر ش���ارەزاییەکی گش���تییان نییە بەڵکە هیچ شارەزاییەکیان لەسەر ئەو بابەت و روداوەش نییە کە کەمپینی بۆ دەکەن، زۆر جار کەس���انێکی سیاسیی یان یاس���ایی کەمپین لەسەر بابەتێکی هونەریی یان دەرونیی دەکەن هەروا بە
پێچەوانەشەوە.ت- بەڕێوەبردن���ی کەمپی���ن لەالیەن گروپ یان کەسانێکی حیزبی کە بەپێی گروپکاریی و تەس���کی بیرکردن���ەوەی حیزبایەتیی خۆی���ان کەمپینەکە وەک گوشارێک بۆ بەرژەوەندیی گروپەکەیان ی���ان حیزبەکەی���ان بەکاردەهێنن یان خەڵکانێک هەن وەک تۆڵەس���ەندنەوە لە بەرانب���ەر خەڵکانێکی دی کەمپین
دەکەن.لەنێ���وان نەک���ردن جیاوازی���ی ج- راس���پاردەو یاداش���تنامەو )کەمپین و ئاگاداریینام���ەو نامەی کراوەو... هتد(
لەالیەن رێکخەرانی کەمپین.خۆدەرخس���تنی نەخۆش���یی چ- رێکخەرانی کەمپین لەالیەک و نەخۆشیی زۆرێک سەرلێش���واویی خۆدەرخستن و ک���ە وەک خولیای���ەک لەواژۆک���ەران رۆژان���ە ب���ەدوای ئ���ەوەوەن ل���ە هەر هەبێ کەمپینێک میدیای���ی کەناڵێکی ن���اوی خۆیان���ی بخەنەس���ەر.. بەبێ ئەوەی بزانن ئ���ەو کەمپینە چییەو بۆ چییەو ئامانجی چیی���ەو ئەوانەی پێی هەڵدەس���تن و ئەوان���ەی واژۆی دەکەن کێ���ن!؟ زۆر جار خەڵک���ی جیاوازیی ئەوتۆ لەنێو ئەو کەمپینانە دەبینییەوە کە ئاسمان و رێس���مان لەهەمو شتێک لەیەک ج���ودان.. ئەوەش لەوەوە نییە کە رەنگە ئەو دو جۆرە کەسە جیاوازە تەنی���ا دیموکراس���ییخوازبن هێن���دە یەکدەگرنەوە لەبۆچونێک لەبەرئەوەی پێک���ەوە لەکەمپینێ���ک ئاس���اییە بەش���داربن بەڵکە هەردوالیان تەنیا بۆ لە یان بەرژەوەندییەک خۆدەرخستن و الیەن دەس���ەاڵتدارانەوە بۆ شێواندنی کەمپینەکە بەشداریی دەکەن، یان زۆر جار لەنێو کەمپینێ���ک کە بۆ جۆرێک لەئازادی���ی ک���راوە.. دژە ئازادییترین
کەس واژۆی تێدا کردوە، یان وەک لەو رۆژانە بینیمان کەس���انێک کە خۆیان بەپش���تیوان لە هەڵس���وڕاوانی ژنان و وەک تێکۆش���ەر لەپێن���او وەدیهێنانی ئازادیی و یەکس���انیی ژنان دەناسێنن و کەمپینک لەدژی هەڕەش���ەی کوشتنی کەچی دەک���ەن.. ژنان چاالکوانان���ی کەس���ێکی دژ بەئازادی���ی و پل���ەداری گ���ەورەی نێو دەس���ەاڵت لەنێو خودی ئ���ەو چاالکوانانەی���ەو بەرگریی لەویش
دەکەن*! ٣- زۆربەی هەرە زۆری کەمپینەکان بەبێ ئەوەی ئامانجێک وەدەستبهێنن.. پاش ئەوەی نامەیەک بەواژۆکانییەوە بۆ الیەنی بەرانبەر دەنێررێ ئیدی بێدەنگیی لێدەکرێ و لێژنەی کەمپینەکەش - ئەگەر هەبێ - هیچ ئاگادارییەک تەنانەت وەک رێزنانێکی���ش لەواژۆکان باڵو ناکاتەوەو رایناگەیەنێ کە ئەنجام بەچی گەیشت، یان ئەگەر ئامانجەکە وەدەست نەهاتوە بەدواداچ���وون و بەرنامەی داهاتو دەبێ
چی بێ. ٤- رێکخەرانی کەمپینەکان بەبێ ئەوەی لێکدانەوەو خوێندنەوەیەکیان هەبێ بۆ رادەی هێ���زو توان���ای نارەزایەتییەکە
کە س���ەرکەوتن لەوەدستهێنانی ئامانج مسۆگەر دەکا.. دواکاریی هێندە گەورە دەخەن���ەڕو کە الیەنی بەرانبەر هەرگیز ئام���ادە نابێ گوێیان ل���ێ بگرێ.. یان ئەوەتە بەبیرۆکراسییەت و کات کوشتن کەمپینەکەی���ان پوچدەکاتەوە یان هەر راس���تەوخۆ گاڵتەی���ان پێدەکەن، وای لێهات���وە ئ���ەو کەمپینان���ە بەنەرێنیی بش���کێنەوە.. وەک زۆر جار کە خەڵک روبەڕوی دەس���ەاڵتداران ی���ان الیەنی بەرانب���ەر دەبنەوە بەگاڵت���ەوە پێیان دەڵێن: )ئێ باش���ە، بڕۆن کەمپینێکی بۆ بکەن(! واتە راستەوخۆ پێیاندەڵێن ئەو قسەو داواکارییانەتان زۆر نابەجێن و ب���ڕۆن کەمپین���ی بۆ بک���ەن.. ئەگەر س���ەرنەکەون یان نەکرێن جێبەجێش هیچ نەب���ێ پێیەوە س���ارد دەبنەوە و چەندین دادەمرکێت���ەوە! گوڕوتینتان خاڵی دیکە کە ح���ەز ناکەم بابەتەکە
درێژتر بکەمەوە.ئەم���ن وای دەبینم کە زۆربەی زۆری ئ���ەو کەمپینانەی لەو چەند س���اڵەی دوایی ئەنجام���دراون بێ ئەنجام بونەو زیانێک���ی گەورەمان لێک���ردون، بۆیە ئیدی کات���ی ئەوەیە چی���دی خەڵکی ئازادییخوازو یەکسانییخوازان هۆشیارو خۆ نەدەنە ئەو جۆرە کەمپینانەو کاتی خۆیان پ���ێ بەفیڕۆ ب���دەن و لەجیاتی
قازانج زیان بچننەوە.ئاخ���ەر ک���ەی رەوایە ت���ۆ وەدوای کەس���انێک - کە کەمپین رێکدەخەن - بکەوی لەهیچ رویەکەوە هێندەی خۆت هۆش���یار نەب���ن.. جگە ل���ەوەش هیچ دڵسۆزییەکیش���ان نەبێ و تەنیا لەپێناو خۆدەرخس���تن و هەندێک بەرژەوەندیی تەس���کی خۆیان خەڵک ماندو بکەن و لە کۆتاییش���دا بەبێ گەیش���تن بەهیچ ئامانجێ���ک بێدەنگیی لێبکەن و کەمپین ب���ەو دەردە ببەن ک���ە بردیتیان وەک ئەوەی ئێستا کە هیچ ترس و گوشارێک دەسەاڵتداران بەرانبەرو الیەنی لەسەر دروست ناکاو بۆتە جێگەی گاڵتەجاڕیی، ئی���دی وای لێهات���وە خەڵکانێ���ک بیر لەوە بکەنەوە ک���ە کەمپین لەدژی ئەو
کەمپینکردنانە بکەن!
سه ركه وت شه ریف
ئایا س���ه ركرده مێژو دروس���ت ئه كات ئ���ه و ئه م���ه به پێچه وان���ه وه ؟! ی���ان پرس���یاره دێرینه فه لس���ه فی و مێژوییه ك���ه جه ده لێكی قوڵی دروس���تكردوه و فه لس���ه فیدا فیك���ری و له گۆره پان���ی جێگایه كی دیاری هه یه و به ئێستاشه وه لێكدان���ه وه و خوێندن���ه وه و ئه زمون���ی راگ���وزه ری مێ���ژوی س���ه ركرده كان و ده سه اڵتی سیاسی میلله تان، وه اڵمێكی یه ك بۆچونیان به ده س���ت نه خس���توه ، به اڵم ده كرێ ئه وه بڵێین وه ك زۆر بوارو چه مكی نیشتیمانی و نه ته وه یی تر ئه م پرس���ه ش بونیادی كۆمه اڵیه تی و ژیانی ئابوری و سیاسی و كلتوری ئه و میلله ته كاریگه ری راس���ته وخۆی هه یه له ده ست ئه و كردنه وه ی یه كالیی نیش���انكردن و
پرسه جه ده لییه . لێ���ره وه نزیكت���ر ئه بین���ه وه له وه ی تاڵه بان���ی به حوكمی ئ���ه و فاكته رانه ی له سه ره وه لێی دواین و كه سایه تییه كه یی و ئه و هه لومه رج���ه ی تیایدا ژیا، رۆڵێكی مێژو له دروس���تكردنی بینیوه باش���ی بۆخۆیی و دو حیزبی سیاسی و به شێكی میلله تی كوردیش. تاڵه بانی سروش���تی كه سایه تی و چوس���تی و چاالكی له شی و هزری وایلێده كات ته مه نی مناڵی گه وره بكات و هه رزو تێكه ڵ به دنیای سیاسه ت ببێ و زوتریش له خه باتی بگاته ئاس���ته بااڵكان���ی پله ی حیزبایه تی . بۆیه هه مو ئه مان���ه ئه وه م���ان ب���ۆ رون ئه كه نه وه له ناوچه یه كی پڕ له كێش���ه ی سیاسی و ئابوری مه زهه بی و دین���ی و نه ته وه یی و وه ك رۆژهه اڵتی ناوه ڕاستدا، ده ركه وتنی به م تاڵه بان���ی وه ك كه س���ایه تییه كی قه باره و فۆرم���ه ، ده الله تی كاریزمایی و
هۆشمه ندی ده رده خه ن.گه ر بازێك به س���ه ر ك���ۆی خه باتی تاڵه بانیدا بده ین و له ئێس���تادا شرۆڤه ی روداوه كانی ناوچه ك���ه و جیهان بكه ین و نه ته وه یی و به رژه وه ندی له گۆشه نیگای
نیش���تیمانی میلله تی كورد به گش���تی و باشوری كوردستان به تایبه تی بڕوانین، سه رباری ره خنه گه لێكی زۆر كه له ساڵی )٢00٣(ه وه روبه روی تاڵه بانی بۆته وه ، به اڵم له ئێستادا كه كوردستان و ناوچه كه و جیهانیش ژانی له دایك بونی فۆرمێكی نوێ له س���نوری سیاسی واڵتان و رژێمی سیاسی تازه گرتویه تی بونی تاڵه بانی
له م روانگانه وه به بۆچونی من گرنگه :له ئاستی ناوخۆدا له دوای دروستبونی بزوتن���ه وه ی گۆڕانه وه زۆنگی س���ه وزی ج���ێ نف���وزی ده س���ه اڵتی حیزبه كه ی تاڵه بانی پڕكێشه و ملمالنێترین قۆناغی مێژوی���ی به خۆیه وه بینی، س���ه رباری غروربونی نه یاره كه ی تاڵه بانی )پارتی و سه رۆكه كه ی (، كه به هۆی به ده ستهێنانی تاڵه بانی ، له حیزبه ك���ه ی زیاتر ده نگی ئه ندامان���ی بێده نگكردن���ی به ه���ۆی حیزبه ك���ه ی خۆی له الیه ن تاڵه بانییه وه پارتی زۆر بڕی���ارو ئامانجی حیزبییان سه پاند به سه ر تاڵه بانی و حیزبه كه یی و خه ڵك���ی كوردستانیش���دا. ئه مه و ئه و ملمالنێی���ه ئه زه لیی���ه ی ن���او جومگه و باڵه كان���ی یه كێتی خۆش���ی كه هیچی كه مترنیی���ه له ملمالنێیه كان���ی گۆڕان و پارتی له بچوككردنه وه و نه خۆش خستنی حیزبه ك���ه ی خۆی���ان. تموح���ی زۆری پارتی و ملمالنێی س���ه ختی بزوتنه وه ی گ���ۆڕان به رامبه ر به یه كێت���ی و راگرتنی هاوسه نگی ناو باڵه كانی یه كێتی ، ره نگه زیاده ڕه وی نه بێ گه ر بڵێین به كه سێكی پڕ حه وسه ڵه و لێبورده ی وه ك تاڵه بانی نه بوای���ه به ئاس���انی و به بێ ش���ه ڕێكی ده س���ته و یه خه گوزه ری بكردایه . ئه م كێش���انه تائێس���تاش درێژه یان هه یه و كۆتاییان نه هاتوه و به ش���ێكی گه وره ی نه ته قینه وه ی په یوه ندی به و حاڵه تانه ی
تاڵه بانییه وه هه یه كه باسمانكرد.له وه له ئاس���تی عێراقیش���دا گومان ته مه نه ك���ه ی و به حوكم���ی ناك���رێ كه سایه تییه كه ی ، تاڵه بانی رۆڵی باشی گێڕاوه له نه خش���ه ڕێژكردنی بڕیاره كانی
كه مكردنه وه ی سیاس���ی و ده س���ه اڵتی كێش���ه و ملمالنێیه سیاسی و مه زهه بی و قه ومییه كانی ناو عێراق. له ئاستی قه ومی و نیش���تیمانی خۆیه وه تاڵه بانی ره خنه ی زۆری لێگیراوه به وه ی كه مته رخه م بوه له پرسه نیشتیمانییه كانی میلله ته كه یدا، ناوچه كه ركوك و پرس���ی به تایبه تیش دابڕێنراوه كان���ی ، به اڵم خۆ ناش���كرێ حیس���اب و خوێندنه وه بۆ ئ���ه و ئه قڵه نه كه ین ك���ه حوكمی عێ���راق ئه كات. له دوای هاتنه س���ه ر كورسی ده سه اڵت له الیه ن مالیكییه وه چه ندین جار جوڵه ی به هێزه كانی س���وپای عێ���راق كردوه و شه ڕی هێناوه ته سنوره كانی كوردستان و ته قینه وه ی شه ڕ ئه گه رێكی دور نه بوه ، له مه ش���دا تاڵه بانی رۆڵ���ی ناوبژیوانی كارێكی باشی بینیوه له هێوركردنه وه ی بارودۆخه ك���ه . له ئێستاش���دا به ه���ۆی دروس���تكردنی هێزه كانی ئۆپه راسیۆنی دیجله له الیه ن مالیكییه وه و بردنی هێزی
پێشمه رگه بۆ ناوچه كێشه له سه ره كان، له ش���ه ڕه وه دۆخه ك���ه كات له هه م���و نزیكت���ره ، به اڵم تاڵه بان���ی ئه مجاره ش هێوربونه وه یه كی به ده ستپێشخه رییه ك دا به وه زعه كه و تاراده یه ك تارمایی شه ڕ ره ویوه ته وه ، به اڵم كۆتاییشی نه هاتوه . پێداگری كورد له س���ه ر ئ���ه و ناوچانه كه به خاكی خ���ۆی ئه زانێ و بڕوانه بونی ئه قڵییه تی تاك���ی عێراقی به و مافانه ی كورد هه ڵگیرس���اندنی شه ڕ به كراوه یی ئه هێڵت���ه وه . ب���ه اڵم به رپابونی ش���ه ڕ له ئێستادا له گه ڵ ده سه اڵتی ناوه ند له و هه لومه رجه ی ناوچه كه ی تیایدا ئه كوڵێ به قازانجی كورد ناب���ێ . بۆیه راگرتنی ش���ه ڕ له ئێس���تادا به تواناو كه سایه تی ده ستی هه ركه سێكیتر نه بێ ، تاڵه بانی بدات���ێ له مه حاڵ���ه وه نزیكت���ره وه ك
له واقع.ئ���ازادی رزگاریخ���وازی و خه بات���ی ویس���تن به درێژایی نیو سه ده ی رابردو تاڵه بانی كرده كه سایه تییه كی ئیقلیمی و جیهان���ی و په یوه ندییه ك���ی فراوانی بۆ دروس���تكرد له گ���ه ڵ واڵتان���ی جیهان و كاریگه ری دنیا. بۆیه له س���ه ر ئاس���تی جیهانی و ئیقلیمیش تاڵه بانی شوێنێكی دی���اری هه ی���ه و ناس���راوه ، په یوه ندی باشی تاڵه بانی له گه ڵ ئێران كه ئه مڕۆ گه مه كه ری ژماره یه كه له عێراقدا گومان له وه دروس���ت ناكات كاریگه ری ئه رێنی دۆزی كوردس���تان و باش���وری له سه ر په یوه ندییه كانی ئه بێ ، سه رباری كورد له گه ڵ واڵتان���ی وه ك ئه مه ریكاو چین و به ریتانیاو فه ره نساو ئه ڵمانیاو توركیاو زۆری گرنگی تر، وه خۆیشی كه جێگری رێكخراوی ئینته رناسیۆناله كه رێكخراوه سۆس���یال دیموكراته كان له خۆده گرێ ، هه م���و ئه مانه پێك���ه وه گرنگی پێدان و بایه خی كه س���ایه تی تاڵه بانییه له الیه ن
دنیای ده ره وه .ماوه ته وه ئه وه بڵێین ئێس���تا قۆناغه مێژوییه ك���ه ی ك���ورد زیات���ر تاڵه بانی
پێویسته نه ك به پێچه وانه وه .
هه موومان پڕین له یاده وه ری ئه م پیاوه. یاده وه ریه کان به پێی ته مه نی که سه كان و ن���ه وه كان ده گۆڕێن، ب���ه جۆرێک هێنده پڕ ل���ه رووداوه ته نه���ا ده توانرێت وه ك دیارده یه ك ته ماشابکرێت. ئه مرۆ ئێمه له دوا رۆژه کانی ئه م دیارده یه داین. تاڵه بانی به چه ند شێوازێک ماڵئاوایی ده کات؛ وه ك س���ه رۆکێک، وه ك س���ه رکرده یه ك، وه ك سیاسه تمه دارێکی وه ک پێشمه رگه یه ک، سیاس���ه تمه دارێکی وه ك ک���وردی، وه ك قۆناخ���دا دوا ل���ه رۆژهه اڵت���ی، سیاسیه ک که نه یتوانی کورسی ده سه اڵت به جێبهێڵیت تا دوا وچان. ره نگه دیدێکی زانس���تیانه له رووی سیاس���یه وه بۆ ئه م دیارده یه له ساته وه ختی ئێستادا بۆ زۆر کورد مایه ی نه نگی بێت. چونکه ئێس���تا س���ه ر ه تاکانی س���اتی ماڵئاواییه، ره نگه ئه گ���ه ر تاڵه بان���ی وه ك که س���ێک وه ك مرۆڤێ���ک، وه ك جه س���ته یه ك به ته واوی ماڵئاوایی نه کات ئه وا وه ك سیاس���یه ک ناچاربێ���ت ماڵئاوایی ب���کات. گه ر بێتوو سیاس���ه تمه دارێکی وه ك تاڵه بان���ی رۆژهه اڵتی له یه کێک له خه سته خانه کانی واڵتان���ی رۆژئ���اوا دوا ماڵئاوایی بکات، ئ���ه وا ده چێته ری���زی زنجیره یه كی درێژ له س���ه رکرده کانی ت���ری رۆژهه اڵت. ئه م دیارده یه مای���ه ی تێرامانه. دیاره دۆخی تاڵه بانی جیاوازه، به اڵم له دۆخی ئه وانی تردا بۆچی که س���ێک پاش چه ندین ده یه له ده س���ه اڵت، له خه سته خانه ی یه کێک ل���ه واڵتانی رۆژئ���اوادا س���ه رده نێته وه، له ب���ڕی خه س���ته خانه ی واڵته که ی؟ ئایا نه بوونی سیس���ته می ته ندروس���تیه، یان به ش���ێکه له رێتم و نه رێته کانی س���ه رۆک بوون له رۆژهه اڵت. بۆ کورد وه ك گه لێک که ده خوازێت له س���ایه ی سیسته مێکی خۆیی���دا ببێت���ه نه ته وه ی���ه ک ماڵئاوایی س���ه رکرده یه ك ده بێت وه ك ساته وه ختی وه رچه رخان ته ماش���ا بکرێت. مام جه الل به رهه می خه باتی ش���اخه. قۆناخێک له خه باتی کوردی که ئێس���تا پێویستی به دابرانه له ش���ێواز و نه رێت و ئامرازه کانی. ل���ه قۆناخی گه ری���الدا ده رفه تی ده زگاو سیس���ته م و ده س���ه اڵتی خه ڵک���ی نی���ه یان که مه. به اڵم ئێس���تا ئ���ه م قۆناخه س���ه رد ه مێکی تره. ئ���ه وه ی قه یرانه بۆ کورد ک���ه نه توانێت ئه م گواس���تنه وه یه ئه نجامدات. ئه م گواستنه وه یه که بیست ساڵی رابوردو درێژه ی هه بووه به داخه وه نیشانه ی که م هه ن که ئاماژه به وه بکه ن
که به ئاسانی ئه نجام بدرێت.ئه وه ی ره نگه بتوانرێت وه ك پۆزه تیف ته ماش���ا بکرێ���ت ئه وه یه ک���ه تاڵه بانی رۆڵێکی ده گێڕا که به ئاسانی به که سی ت���ر ناگێررێت. پ���ڕ نه بوون���ه وه ی ئه م بۆش���اییه، دیارده یه كی پۆزه تیفه ئه گه ر بزانی���ن چۆن له گه ڵ بۆش���اییدا مامه ڵه بکه ین. دیاره پێش ئه وه ی بێین قس���ه له س���ه ر بۆش���ایی بکه ین له سیسته می سیاسیدا وه ك چه مکێك، به تایبه تی الی فه یله سوفی پۆستمۆدرێنی فه ره نسی ژاک رانس���ێ، ده بێ ئه وه بێژین که تاڵه بانی زی���اد ل���ه بۆش���اییه ک جێده هێڵیت، بۆ نموونه بۆش���ایی پۆس���تی سه رۆک، ئه و کارێکی هه نووکه ییه، وه ده بێت له الیه ن کورده وه پڕ بکرێته وه. ئه و بۆش���اییه ی که ئێمه لێره دا مه به س���تمان له راستیدا ده چێته ئ���ه و دیوو هه ر پۆس���تێکه وه. چونک���ه تاڵه بانی ئه وه نه بوو پۆس���تێک به ریوه به رێ���ت به ڵک���و هه ژ موونی هه بوو ب���ه س���ه ر هه م���وو پۆس���ته کاندا. ئه م هه ژ موون���ه وه ك ناوه ندێک کاری ده كرد که له زۆر روویه وه سیس���ته می سیاسی تێده په ران���د ب���ۆ دۆخی ئاگای���ی و باری ده روون���ی ئه ندامانی کۆمه ڵ���گا. لێره دا تاڵه بان���ی رۆڵ���ی باوکێک���ی ده بینی بۆ زۆرێک که به ئاسانی له سایه یدا، خۆیان له به رپرس���یارێتی سیاسه تیبوونی ژیان ب���ه دوور ده گرت. له دروس���تبوونی ئه م بۆشاییه دا ده بێت ئه م باوکه ماڵئاواییمان لێبکات و خۆمان گه وره بین و ببینه خاوه ن به رپرسیارێتی. ئێستا دوو هێڵی سیاسه ت هه یه له کوردستان: هێڵیك که سیاسه ت قۆرخکردنی مه به ستی چونکه ده كوژێت س���ه رجه م، ره هه نده كان���ی ده س���ه اڵته، دووه م هێڵ هێڵی وردکردنه وه ی ده سه اڵته به س���ه ر هه مواندا، له م پێناوه دا ده بێت پیاده كه رانی سیاس���ی، ی���ان ئه کته رانی سیاسی خواستی ده سه اڵتخوازی تیایاندا الواز و س���نوردار بکرێت له میانه ی تواناو کاته وه. که س���ێک نه بێت بۆ هه میش���ه ده سه اڵتی به سه ر هه موو بوارێکدا هه بێت. که س���ێک نه بێت هێن���ده کاریزمایی بێت
که پێویس���ت نه کات خه ڵک بیربکه نه وه به کارو به رپرس���یارێتی خۆیان هه ستن. ماڵئاوایی تاڵه بانی زه مینه ده خوڵقێنی بۆ هێزه كانی نێو پانتایی ده سه اڵتی تاڵه بانی بۆ ئه وه ی بتوانن خواستی ده سه اڵتخوازی له خۆیان���دا الوازبکه ن و ده س���ت بکه نه سیاسه تکردن. چونکه وه ك ژاک رانسێر ده ڵێت گ���ه ر سیاس���ه تمان کورتکرده وه بۆ خواس���تی گه ش���تنه ده س���ه اڵت ئه وا سیاس���ه ت ده بێته هه وڵێک بۆ کوشتنی سیاس���ه ت. ئ���ه م پرۆس���ه دووفاقیه له رۆژهه اڵت بااڵده س���تترین پرۆس���ه یه. چ له هه ناوی که س���ایه تیه سیاسیه کان و چ ل���ه هه ناوی پارته سیاس���یه کاندا هه موو هه وڵ���ه کان به و ئاراس���ته یه دا ده رۆن که ده سه اڵت به ده ست بهێنرێت و به هه موو رێگایه ك بپارێزرێت. بۆیه یه که م قوربانی ئه م جۆره سیاسه ته سیاسه ت خۆیه تی. ئ���ه م دۆخ���ه ته نه���ا کاتێ���ک فه راهه م ده بێت که جێگای تاڵه بانی به بۆش���ایی دروس���ت تر کاریزمایه کی بمێنێت���ه وه، نه بێت، دروس���ت نه کرێت، سیاسه تمه دار نه بێ���ت به که س���ێک ک���ه له س���ایه یدا سیاس���ه ت بمرێت. ئه م���ه ته نها کاتێک فه راهه م ده بێت که ده سه اڵتی سیاسی له سه ره وه بۆشاییه کی تیادا بهێڵرێته وه که پڕکردنه وه ی مه حاڵ بێت. ئه مه به مانای ئه وه نی���ه که ئه م بۆش���اییه ده بێت به بۆشایی بهێڵرێته وه به ڵکو ده بێت بکرێته پانتایی���ه ك که هه ر ده س���ه اڵتێک تیایدا ئاماده ب���وو ته نها هێنده ب���واری هه بێت که کار و ئه رکه کان���ی به رێوه به رێت نه ک ببێته پڕکه ره وه ی بۆشاییه که. پێویستی هاتن���ه ئ���ارای ئه م دۆخ���ه له وه دایه که یه ك سیاسه ت نه مرێت چونکه به مردنی سیاسه ت هه موو شتێکی تر له کۆمه ڵگادا ده گه نێت، چونکه سیاسه ت یانی جوڵه، که جوڵ���ه نه ما م���ه رگ به دواییدا دێت. دووه م، یان���ی هاتنه ئارای هاوواڵتی بۆ ن���او ئه وخیت���اب و خواس���ته ی که کورد به رده وام ئاماژه ی پێئه دات به اڵم به رده وام ماڵئاوای���ی س���ێیه م، ده بزوێ���ت. دژی تاڵه بانی زه مینه ر ه خس���ێنه ره بۆ هاتنه ئ���ارای ئه م دۆخه. ئه گ���ه ر رووداوه كان به م ئاراس���ته یه دا برۆن ئه وا کوردستان ل���ه رووی دیدی سیاس���یه وه ده بێت به دوو ب���ه ره وه به ره ی س���ه رده م و به ره ی سه ده ناوه نده کان. به ره ی مرۆڤی ئازادو ب���ه ره ی مرۆڤی تۆقیوو. ئ���ه م ملمالنێیه گه ر له دۆخێکی ئاش���تیدا ل���ه هه ناوی پرۆس���ه یه كی دیموکراسیدا به ریوه بچێت، کورد ده پارێزێت ل���ه کۆمه ڵێکی زۆر له ئازارو تراژیدی���او نه گبه تی. له دۆخێکی وه هادا چیدی پیویس���ت نیه هه میش���ه س���ازش بک���ه ی ب���ۆ بیانی ب���ۆ ئه وه ی دژایه تی خود بکه ی که ئێستا سیاسه تی کوردی ده یکات. ل���ه هه مانکاتدا زه مینه ده ره خس���ێنێت ب���ۆ ئابوریه کی چاالک و گه شاوه. له ئێستادا ئابوری کوردستان که به ئاسانی به شی ژیانێکی مرۆڤانه ئه کات بۆ سه رجه م تاکه کان کراوه ته ئامرازێکی س���ه پاندنی ده س���ه اڵت بۆی���ه ل���ه بڕی گه ش���انه وه زیاتر وزیاتر ده بێته هۆکاری په رتبوون والوازبوون و ناشارستانی بوونی کۆمه ڵگای کوردی. به جۆرێک ده توانین بڵێین که هیچ هه نگاوێکی ئابوری نانرێت که مه به س���تی فه راهه مکردنی ئامانجێکی سیاس���ی نه بێ���ت. کاتێک بۆش���اییه كی موس���ته حیل هه بوو ب���ه پڕکردنه وه ئه وا هه موو ره نگ و ده نگ و دیدێک خۆی تیادا ده نوێنێت بۆئه وه ی مه رگ نه بێته جۆری
ژیان.
بیروڕا)٣57( سێشه ممه 14٢0١٢/١٢/٢5
دهینوسێت
دیاردهیتاڵهبانی
)کەمپین(یشمانفت!یانپێویستەکەمپیندژیکەمپینکردنبکەین!؟
نەخۆشیی خۆدەرخستنی
رێکخەرانی کەمپین کە رۆژانە بەدوای
ئەوەوەن لەهەر کەناڵێکی میدیایی
دەربکەون
ئه گه ر رووداوه كان به م ئاراسته یه دا
برۆن ئه وا کوردستان لەڕووی دیدی
سیاسیه وه ده بێت به دوو به ره وه به ره ی سه رده م و به ره ی سه ده ناوه نده کان
گرنگییمانهوهیتاڵهبانیلهئێستادا
به هۆی بێده نگكردنی ئه ندامانی حیزبه كه ی
خۆی ، پارتی زۆر بڕیارو ئامانجی
حیزبییان سه پاند به سه ر تاڵه بانی و
حیزبه كه یی و خه ڵكی كوردستاندا
١9 »»
15 (357( سێشه ممه 2012/12/25 تەندروستی
بانيژهد. ره وشت ره شید
پسپۆڕی نه خۆشیه ده رونیه كان
له ئه رشیفی كه مئه ندامانه وه
-1-م���رۆڤ هه یه ده س���تێكی كه م���ه ، به اڵم به ده س���ته كه ی تری ئااڵیه ك هه ڵده گرێت. مرۆڤ هه یه پێیه كی نییه ، به اڵم به پێیه كه ی تری رۆژانه هه زار هه نگاو له بێئومێدی دور له باخچه یه كدا ئ���ارام ئارام ده كه وێته وه و نه م���ام ده چێنێت. م���رۆڤ هه یه چاوێكی له ده س���تداوه ، ب���ه اڵم به چاوه ك���ه ی تری ورد ورد ژی���ان ده خوێنێته وه و ره ونه قێك ده بینێت كه زۆرمان به دو چاوی ساغه وه نایبینی���ن. م���رۆڤ هه ی���ه گوێچكه یه كی نابیس���ته ، ب���ه اڵم به گوێچكه ك���ه ی تری ئاوازێك ده بیس���تێت كه هه زارانمان به دو نایبیستین. زیت و سه المه ته وه گوێچكه ی مرۆڤ هه یه ئه ندامێكی كه مه به اڵم دڵێكی هه یه له دڵی هه مومان گه وره ترو رۆحێكی
هه یه له رۆحی هه مومان گه رمتر.-2-
كۆمه ڵ���گا هه ی���ه تیای���دا كه مئه ندام و ئه ندامدروست شان به شانی یه كتر له ژیان و كارو رێ���ز و ماف یه كس���انن، كۆمه ڵگاش هه یه تیایدا كه مئه ندام نائاساو نادروست و بێتوان���او نه قوس���تان س���ه یر ده كرێت و
له جیاتی رێز ده بێته مایه ی به زه یی .-3-
حكومه ت هه یه كه مئه ندامان ئه هێنێته وه نێ���و ژی���ان. به ش���داری كۆمه اڵیه ت���ی و فه رهه نگی و سیاسییان پێده كات. ئه وه تا قونس���ولی فه ره نسا له كوردس���تان به دو قاچی ئیفلیجه وه ، به سه ری عاره بانه یه كه وه كاره كانی حكومه تی فه ره نسا له كوردستان به ڕێ���وه ده ب���ات. حكومه تی���ش هه ی���ه كه مئه ندامان���ی به س���واڵكه رو ئاژاوه گێڕو ترسناك بۆسه ر ئاساییشی شار ده بینێت و له كات���ی داواكردن���ی مافه كانی���ان هێزو عه س���كه رو جبه خانه یان بۆ بانگ ده كات و
زیڕه له ئه ندامه ونبوه كانیان ده كات.-4-
پیاوێكی بێپێ له سه ر كارتۆنێكی سپی به خه تێكی پڕ له جورئه ت نوس���یبوی : من س���واڵكه ر نیم منه تی ئه و دو قروش���ه م به س���ه ره وه بكه ن كه له بودجه ی خۆمه وه ئه مده نێ . من ئاژاوه گێڕو تێكده رنیم هێزو عه س���كه رم ب���ۆ بانگبكه ن، م���ن دوژمن و تاوانبارنی���م ئیهان���ه ی ش���كۆو كه رامه تم بكه ن. من هاواڵتییه كی ئه م واڵته م هاتوم
داوای مافی خۆم ده كه م..-5-
كوڕێك���ی قژ ماش���وبرنج، به ش���كۆی عاره بانه كه ی���ه وه له س���ه ر پاش���ایه ك به چه كدراێكی ب���ه رده م په رله مانی وتبو: پێی���ان بڵی هه ر ئه و ك���وڕه ی جارانم كه به باوه ش بردمیان بۆ س���ه ر سندوقه كانی ده نگدان و ده نگم بۆدان. ئه ندام په رله مان
بومایه ئه و رۆژه له شه رمانا ده مردم.-6-
پیرێژنێكی خه ڵكی باداوا له كاتی تێپه ڕین به ته نیشت گردبونه وه كه ی كه مئه ندامان به داربه ده ستێكی هێزه مه ده نییه كانی وتبو: به قوربانی قه دو بااڵو ده سه اڵتتانبم بۆ وا له م داماوانه ده كه ن؟ بۆ لێیان ده ترسن؟
ئه وه نییه بێده ست و پێن؟!-7-
له و رۆژه دا كه حكومه ت به هێزو تفاقه وه له ئاماده باش���یدابو، كه مئه ندام���ان ب���ۆ گه نجێ���ك ب���ه چاوێكی كوێ���رو په لێكی ئیفلیجه وه س���ه ربه رزانه به چاوی كامێرای رۆژنامه نوسێكی وت: نامانه وێت به زه ییتان پێمان بێته وه ، ده مانه وێت رێزمان بگرن.
-8-یه كێ���ك له و چه كداران���ه ی له هه ڵمه تی هێرشكردنه س���ه ر كه مئه ندامان به شداری كردبو، ش���ه و له ماڵه وه نازانم خێزانه كه ی چ���ی پێ وتب���و، ب���ۆ به یانییه كه ی جل و خ���وده و داره كه ی ده س���تی بردبوه وه بۆ بنكه كه ی و به به رپرس���ه كه ی خۆی وتبو: بمبوره جه نابی ئه فسه ر، ئه مانه بۆ ئێوه ، ئی���دی من مه ده نیی���ه ت ناپارێزم، ده ڕۆم
له شێخه اڵ گوڵه به ڕۆژه ده فرۆشم. تێبینی: ئه م نوسینه به روئیایه كی
شاعیرانه نوسراوه و هه ندێك له روداوه كانی بریتین له كۆمه ڵێك
وێنه ی شیعری و مه رج نییه له واقیعدا رویاندابێت. )د. ره وشت(
ه���ه رزه كاردا له من���داڵ و كۆلیس���ترۆڵ به رزی���ی له گه وره بوندا ده یكاته نه خۆشی دڵ
)Cholesterol( كۆلیس����تیرۆڵ 75%ی جگ����ه ر مۆمییه ، مادده یه ك����ی به رهه مده هێنێت و خوێن كۆلیس����ترۆڵی ته نی����ا 25% ی كۆلیس����ترۆڵی خوێ����ن له خۆراكه وه سه رچاوه ده گرێت. له ئاستی ئاساییدا، كۆلیس����ترۆڵ رۆڵێكی گرنگی هه یه له چاالكییه كانی خانه كانی له شدا، به اڵم كه رێژه كه ی له خوێندا زیاد ده بێت
گرفتی ته ندروستی په یدا ده كات. ئاس����تی به رزبون����ه وه ی خ����ودی كۆلیس����ترۆڵی خوێن هیچ نیش����انه یه ك په ی����دا ناكات، به اڵم تێك����دان له قواڵیی له ش����دا په ی����دا ده كات و به تێپه ڕبون����ی له ناوپۆشی به رز كۆلیستڕۆڵی كاتیش، دوچاری ده نیش����ێت و خوێنبه ره كان����دا ره قبونی����ان ده كات ك����ه ده بێته هۆی ته س����كبونه وه ی خوێنبه ر ی����ان گیرانی ت����ه واوی خوێنبه ر ك����ه له وانه یه ببێته ئه گه ری جه ڵته ی مێشك یان نۆره یه كی
دڵ. پشكنین و ده ستنیشانكردنی كۆلیستڕۆلی به رز كارێكی ئاسانه ، به اڵم پێویسته كه ب����ۆ ماوه ی نزیك����ه ی 12 كاتژمێر پێش پش����كنین جگه له ئاو هی����چ نه خورێت، باش كۆلیسترۆڵی ئاس����تی ئه نجامه كه HDL و كۆلیس����ترۆڵی خ����راپ LDL و گلیس����ریده س����یانییه كان TG پیشان
ده دات. كۆمه ڵ����ه ی راپۆرته كان����ی به پێ����ی نه خۆش����ییه كانی ب����ۆ ئه مه ریك����ی له من����داڵ و ب����ه رز كۆلیس����تڕۆڵی دڵ، هه رزه كاراندا له ناوپۆشی خوێنبه ره كاندا جێگیر ده بێ����ت و له ته مه نێكی گه وره تر یان له دوارۆژدا ده بێته هۆی توش����بون به ڕه قبونی خوێنبه رو نه خۆش����یی دڵ، بۆی����ه پێویس����ته ك����ه ئاس����تی به رزی هه رزه كاراندا له من����داڵ و كۆلیس����تڕۆل
به ڕێگا پزیشكییه كان دابه زێنرێن.
به مانای به رزبون���ه وه ی پله ی گه رمی له ش، كاتێك پله ی گه رمی جه سته ی منداڵێك زۆر به رز ده بێته وه )به رزتر له 37 پله ی س���ه دی( ئ���ه و كاته ئه و
منداڵه تای هه یه .تا به ته نها نه خۆش���ی نییه ، به ڵكو ژماره یه كی له نیش���انه كانی یه كێك���ه زۆر نه خۆشی جیاواز، به اڵم تای به رز له وانه ی���ه جێگه ی مه ترس���ی بێت بۆ
منداڵی ساوا.ئه گه ر كه س���ێك ت���ای هه بو، به اڵم
تایه كه ی زۆر به رز نه بو:1- دایمه پۆش���ه . منداڵ���ی س���اوا پێویس���ته به ت���ه واوی روت بكرێته وه
هه تا تایه كه ی داده به زێت.به جلوبه رگ منداڵه ك���ه هه رگیز -2یان به تان���ی مه پێچه وه ، چونكه ئه وه
زیاتر پله ی گه رمی به رز ده كاته وه .3- پێچان���ه وه ی منداڵێ���ك كه تای
هه بێت ژیانی ده خاته مه ترسییه وه .4- ه���ه وای پ���اك و باوه ش���ێنكردن زیانی نییه بۆ كه س���ێك تای هه بێت.
به ڵكو سودی زۆری هه یه له دابه زاندنی تاكه دا.
5- ه���ه ر كه س���ێك ت���ای هه بێ���ت پێویسته ئاوو شله مه نی زۆر بخواته وه . بۆ منداڵی س���اوا به تایبه ت���ی كۆرپه پێ���ش به كارهێنان پێویس���ته ئاوه كه
بكوڵێنریت و سارد بكرێته وه .
تای زۆر به رز:ئه گ���ه ر ت���ای زۆر ب���ه رز به زوی���ی دانه به زێنی���ن ئ���ه وا مه ترس���ی زۆری هه یه و له وانه یه ببێته هۆی گه ش���كه كه هه ندێجاریش زیانێكی هه تاهه تایی به مێشك ده گه یه نێ وه ك: )ئیفلیجی، په ركه م، دواكه تنی ڕاده ی ژیری، هتد( تای به رز مه ترس���ی بۆ س���ه ر منداڵی
ساوا زیاتره .ئه گه ر نه خۆش���ه كه تای زۆر به رزی هه بو )له سه روی 40 پله ی سه دی(ئه وا
پێویسته یه كسه ر چاره سه ر بكرێت:
1 - نه خۆشه كه روت بكه ره وه .
2- باوه شێنی بكه .3 - ئاوی س���اردی به س���ه ردا بكه یان پارچه قوماش���ێك له ئاوی سارد هه ڵبكێش���ه و س���نگ و ناوچه وانی پێ ته ڕ بكه ، پارچه قوماشه كه زو بگۆڕه بۆ ئه وه ی به س���اردی بمێنێته وه ، له م كاره به رده وام ب���ه هه تا تایه كه دێته خواره وه ، ب���ه اڵم نابێت قوماش���ه كه له س���ه ر س���ه ری بمێنێت���ه وه ، به ڵكو
ده بێت ته نها سه ری پێ بسڕێت.4 – ئاو و شله مه نی زۆری بده رێ.
5 - ده رمانێك���ی دژه ت���ای بده رێ وه ك ئه سپرین یان پاراسیتۆل.
ئه گه ر منداڵه ك���ه نه یتوانی حه به كه قوت بدات، بۆی ورد بكه و له گه ڵ هه ندێ
شه كر له ئاودا بۆی بتوێنه ره وه .ئه گه ر به ماوه یه ك���ی زۆر دوای ئه و هه نگاوان���ه تایه ك���ه دانه ب���ه زی یان منداڵه كه گه شكه ی لێهات به رده وامبه یارمه ت���ی داوای له فێنككردن���ه وه ی و
بكه .
یه كێك له و پرس���یارانه ی له نێوان ژن و مێ���ردداو له كاتی دوگیان���ی ژندا هه یه ئه وه یه كه ئایا س���ێكس بكرێت، یان نا؟ ئه م���ه له كاتێكدایه ك���ه زۆرینه ی پیاوان پێیان باشه له و كاته دا سێكس بكرێ���ت، ب���ه اڵم ژن���ان به پێچه وانه وه پێیان باشه سێكس له و كاته دا ئه نجام نه درێ���ت بۆ ئ���ه وه ی رێگ���ری بكرێت له ه���ه ر كێش���ه یه ك كه ب���ۆ كۆرپه له دێته پێش���ه وه ، هه رچه ن���ده زۆرینه ی پزیش���كانی پس���پۆڕو لێكۆڵینه وه كان
جه خت له وه ده كه نه وه كه ئه نجامدانی ئه و كاره هی���چ كاریگه رییه كی نه رێنی نییه ، ته نها له م حاڵه تانه ی خواره وه دا
نه بێت:
1- له بارچونی منداڵی پێشو، یان زو له دایكبون.
2- بون���ی كێش���ه له ناوك���دا، ك���ه به هۆیه وه منداڵ خۆراكی پێده گات.
3- ی���ان ئه گه ر پیاوه ك���ه هه ڵگری ئ���ه و نه خۆش���ییانه ب���و ك���ه به هۆی
سێكسكردنه وه ده گوازرێنه وه .
ئه گه ر ژن و مێرده كه ئه م كێشانه یان نه ب���و، ئ���ه وا ده توان���ن به رده وام���ی وه ك سێكس���ییه كان به په یوه ندیی���ه كاتی ئاس���ایی بده ن، به تایبه تی ئه و په یوه ندییه بۆ ژن و مێرده كان پێویسته و خۆشه ویس���تی نێوانیان زیاتر ده كات، ب���ه اڵم به ڕه چاوكردن���ی قۆناغه كان���ی
دوگیانی كه به م شێوه یه یه .له سێ مانگی سه ره تادا، ژنی دوگیان
هه ست به ماندوبون و ڕشانه وه ده كات و ئاره زوی سێكسكردنی كه م ده بێته وه ،
بۆیه پێویسته پیاوان ئاگاداربن.له قۆناغ���ی دوه مدا كه دوای س���ێ مانگی دوگیان���ی ده كات، بێزاری ژنی دوگیان زیاتر ده بێ���ت، به اڵم ئاره زوه سێكس���ییه كانی زیاتر ده بێت به وه ش ژنی دوگیان له حاڵه تی ئاس���ایی زیاتر
ده توانێت بگاته چێژ "ئۆرگازم".
هه روه ه���ا له س���ێ مانگ���ی كۆتایی
دوگیانیش���دا، سێكس���كردن ئاساییه ، به اڵم ده بێت به هۆش���یارییه كی زۆره وه بكرێ���ت، به تایبه تی ش���ێوازی كردنی قورسایی نابێت به شێوه یه ك كاره كه ، هه روه ها كۆرپه ل���ه ، س���ه ر بكرێت���ه ل���ه م حاڵه ت���ه دا باش���تره دوگیانه كه نه گاته حاڵه تی ئ���ۆرگازم، بۆ ئه وه ی ئ���ازار له منداڵداندا دروس���ت نه بێت و باشتریش���ه كۆندۆم ب���ۆ رێگری رژانی سپێرم به كاربهێنرێت بۆ نێو منداڵدانی
ژنه كه .
ئایا سێكسكردن له كاتی دوگیانیدا زیانی هه یه ؟
ئاگاداری تای منداڵه كه ت به
رونکردنەوەد.ڕەوش���ت لەبەرێز لێب���وردن داوای دەکەین کە لەژمارە )355(ی رۆژنامەی بەڕێز بەن���اوی گۆش���ەکە ئاوێن���ەدا د.گۆران���ەوە باڵوکراوەتەوە بۆیە داوای
لێبوردن لەهەردوو بەڕێزیان دەکەین.
الپەڕەی تەندروستی
ئا:ئاكۆحهمهدرابی
بهگوێرهینوسراوێكیوهزارهتیناوخۆ،چیترلهمهودوارێگهبهو
خوێندكارانهنادرێتكهلهسهرئهركیخۆیاندهیانهوێتلهدهرهوهیواڵتدرێژهبهخوێندنبدهن،هاوكات
بهرپرسیبهشیمۆڵهتیشلهوهزارهتیپهروهردهرایدهگهیهنێتكهئهوانتائێستاهیچرێنماییونوسراوێكیانبهدهستنهگهیشتوهوسهرسوڕمانیخۆشیدهردهبڕێتلهدهركردنیوهها
بڕیارێك.
بهپێ����یئ����هونوس����راوهیوهزارهتیناوخۆكهبهژماره43062رۆژی11-12-2012دهرچوهوئیمزایكهریمس����نجاریوهزیریناوخۆیلهس����هرهتێیداهاتوه"لهب����هرئ����هوهیس����ااڵنهبهرنامهیتواناس����ازیههی����هبهپێیپێویس����تیژم����ارهی دهزگاكان����ی دامو وهزارهتوكورس����یوبوارهكانیدی����اریدهكرێت،بۆی����هلهمهودواهیچكهس����ێكمۆڵهتیپێنادرێتبۆخوێندنیبااڵلهدهرهوهیواڵتتهنه����الهچوارچێ����وهیبهرنامهیتواناس����ازیدانهبێتب����ۆئاگاردریتانودیكهوه لهالیهك����ی پێویس����ت". كاریس����هفینعهب����دواڵ،ك����همامۆس����تایئامادهییهنیگهران����یخۆیلهبڕیارێكیوههادهرب����ڕی،ناوبراوكهس����هرقاڵی
ئهوهیهبچێتهدهرهوهیواڵترایگهیاندباشهئهگهرمنكهسێكبملهبهرنامهیتواناس����ازین����اومدهرنهچوبێتبۆچیدهبێترێگهمپێنهدرێتبچمهدهرهوهیلهس����هر لهكاتێك����دا بخوێن����م، واڵتگیرفانیخۆمدهمهوێتئهوكارهبكهمبۆیهئهگ����هرئهوبڕیارهس����هربگرێتو
بڕیارێكی كرداریی����هوه ب����واری بچێتهیهكج����ارههڵهیه.ناوبراودهشپرس����ێتباش����هئهیئهگهردهرچ����ویكۆلیژێكدانهمهزرابێ����توبارودۆخیداراییش����یباشبێتوكۆنمرهكهشیلهگهڵبهرنامیتواناس����ازیدایهكنهگرێت����هوهومهرجورێنماییهكان����یتێدانهبن،باش����هچۆن
دهكرێترێگرییلهسهفهریخوێندنیئهوجۆرهكهسانهبكرێتوخهونهكانیانلهگۆڕنرێن؟ههرل����همبارهیهوهئاوێنهچهندینههوڵیداكهبۆچونیبهرپرسانیوهزارهتیناوخۆلهس����هرئ����همبابهتهوهربگرێ����تبهاڵمههوڵ����هكانبێئاكامبون.لهالیهكیدیكهوهبهرپرسیبهشی
مۆڵهتلهوهزارهتیپهروهرده،مامۆستاعهبدولواحیدحاجی،بهئاوێنهیراگهیاندكهزانیاریملهسهرئهوبڕیارهیوهزارهتیناوخۆنییهوتائێستاهیچههواڵملهسهرئهوبابهتهنهبیستوهوهیچتهعلیماتورێنماییهكیش����مانب����ۆنههات����وهنهلهئهنجومهن����یوهزیرانونهلهوهزارهتی
سهرس����وڕمانی ناوب����راو ناوخ����ۆوه.خۆشینیش����اندالهبارهیئهوبڕیارهیوهزارهتیناوخۆ،"چونكهئێمهمۆڵهتبهخوێن����دكاراندهدهینب����ۆدهرهوهیواڵتنهكوهزارهتیناوخۆ.بۆیهئهگهرئهوبڕی����ارهلهالیهنوهزارهتیناوخۆوه
دهرچوبێتشتێكیزۆرسهیره".
عهرزیئیحترام
الیجهمی���عمهعلوم���ووازیح���هعالیمهقامت���انحهقیبهیوهزارهتیتهشكیالته لهم وهگرتوه مهعاریفتانوهزاری���هیئاخ���ردا،ئیم���هشوهكفهردێ���كلهرهعیهتیئهممهعمورهیهنهقدێكی كرد ئهوهمان جهس���ارهتیوهزارهتهك���هی تهوجیه���ی بهن���اومهعالیت���انبكهین،لهحدودیئادابوئیحترام���ا.ل���هرۆژی11/ایلول/2012 كرد سێش���هممهی تهصادوفی ك���هلهعهدهدی342یغهزهتهی)ئاوێنه(سلێمانی )پهروهردهی بهعینوانی دالهمهوزوعی باش(تهتهروقمان رۆژتانبۆ كردب���و حهوانیت���یمهدرهس���یم���ودهیزیاترلهمانگ���ێئینتیزاریجواببوین،ئهمم���ابێفائیده!بۆیهمجبوربوی���ندوایئهوهیمهوزوعیمنشوروموش���ارئیلهیهیچلهیچو،موباش���هرهتهنمهوزوعێك���یترمان،نهش���ركرد بهدوایدا موتابع���ه وهكولهعهدهدی348 غهزهتهدا لهعهینهنله23تش���رینئهوهڵی2012دا.بهعینوانی)كێتێنهگهش���توهدهست
ههڵبڕێ(.دیسانهوهبهئینتیزاریجوابێكبوینكهلعادهئینتیزارمانبێفائیدهبو.الم���انمعل���ومنیی���هئهس���بابیس���كوتیوهزارهتهك���هیمعالیت���انعهجهباش���وعبهیموتابعهتاننییه!ئهوئیعالمهتاننهیتوانیوهئهنس���اتیبكات، مهملهكهت ئیزاعاتی غهزهتهوموختهس���هرێكیبهێنێت���هح���زوریسهعادهتتانخۆئهگهرئهومهئمورانهمهش���غوڵیئوموریئیداریومعاشیومنح���هوئهرازیوئیجازات���وئیفاداتیشهخس���یقهتعیتهواسولیانكردوهلهفهقیروفوقهرایموجتهمهع،ئهبوایهلهموقهڕهبیین یا لهئهصدیقا فهردێكئ���هوندائهی���انبهمهعالی���تواصل مجبوری بهصورهت������ی ل���زا بكردایه،ئهگهرنهبینبهسهبهبیئیزعاج.ئهوانداكهمانتهوجیهیمهعالیتئهكهینبهئهقرهبوهقت ئ���هوهی بهئومێدیجوابێكیموقنیعحاصلبكهینلهگهڵ
فهیزیئیحتراموئیخالصمان ... عهبدیمخلصتاندالوهرسۆفی
ههرجارهوکهسێکدهینوسێت
تهخته سپیخوێندن)357(سێشهممه162012/12/25
وه زاره تی ناوخۆ رێگه به خوێندكارانی گیرفانسازی ناداتبۆ خوێندن بچنه ده ره وه ی واڵت
ندایه ك بۆ عالی مه قام سه عاده تی
وه زیری مه عاریف
بهرپرسیبهشیمۆڵهت"تائێستاهیچرێنماییهك
بۆئێمهنههاتوهوالمسهیریشه
ئهگهربڕیارێكیوادهركرابێت"
کۆمهڵێکدهرچویزانکۆفۆتۆ:ئینتهرنێت
ئا:ئاراسعوسمان
دوایكۆبونهوهیانلهئهنجومهنیپارێزگایسلێمانی،بهڕێوهبهری
ئامارئاماژهبهوهدهكاتكهخوێندكارهكانبهههڵه
فۆرمیانپڕكردوهتهوه،نوێنهریخوێندكارهكانیشدهڵێت"سكااڵی
لهسهرتۆماردهكهین".
دوایدهرچونیناویدامهزراوهكانبهش����ێك س����لێمانییهوه،، لهئاماریلهخوێندكاران����یدهرچ����ویك����هالرودهربهندیخ����انئاماژهبهوهدهكهنكهناوهكانی����اندهرچوه،بهاڵملهئاماریناوهكان لیستی دهستكاری سلێمانیكراوهوخهڵكیتریانلهجێگهیئهوانداناوه،بهشدارئهبوبهكركهبهوتهیخۆینوێنهری25خوێندكاره،وتی"بهڕێوهبهریگش����تیئاماریسلێمانیمهحمودعوس����مانخ����ۆیدانیناوهبهوتهكان����یئێم����هداكهراس����تهئهوناوان����هیئێ����وهدهرهێن����راوه،بهاڵمئامادهنییهچاكیبكات،سهرجهمیههموم����ان57خوێندكاری����نوم����ن
نوێنهرییئهوژمارهیهدهكهم".ناوبراوئام����اژهیبهوهكرد"دواترلیژنهیپهروهردهوخوێندنلهپارلهمانیلهگ����هڵ دانیش����تنیان كوردس����تانمهحمودعوس����مانئهنجامداوه،بهاڵمئهولهسهروتهكانیخۆیبهردهوامهونابێتهوهو پهش����یمان بههیچجۆرێكئ����هوئهندامان����هپێیانڕاگهیاندوهكهدوارۆژیئهوخوێندكارانهبهههدهردهچێت،ئ����هودهڵێتههڵهیهكبوهو
رۆیشتوهوچاكیناكهم".بهش����دارمهترس����یخۆیلهساڵیئهگهر پێیوای����ه" راگهیاندو داهات����وئهمساڵكێش����هكانمانچارهنهكرێتئ����هوالهس����اڵیداهاتوئ����هوناوانهیدێنهوهههرئادابهوناویئێمهیتێدا
نابێت".وتیش����ی"ههربۆی����هئێم����هرێگاییاس����ایمانگرتوهتهب����هرولهههولێ����رلهدادوهرییگشتیس����كااڵییاساییلهس����هرمهحم����ودعوس����مانتۆمار
دهكهین".عوسمان مهحمود لهبهرامبهریشدا،بهڕێوهبهریگش����تیئاماریسلێمانیبهئاوێن����هیراگهیاندكهئهوانوهك
ئام����اریس����لێمانی200ك����هسكارتاكڕهوانه بڕیارێك����ی هی����چ دهكهن،نادهنلهبابهتهكاندا،ئهووتی"یهكهمقۆناغیراگهیاندنیناوهكانكه1193 مامۆستابوئهوهش����مانراگهیاندكهوهكس����ااڵنیپێش����ونییهولیژنهیس����كااڵمانههیه،ئ����هولیژنهیهبۆیههیهرهخنهلهوناوانهبگرێتئهگهرههڵهیهكههبێت،ئهوكهسانهیئێستارهخنهیانههیهئهو25كهس����هنكهدهرچ����ویزانكۆكانیراپهڕینوكۆیهوگهرمیان����ن،ههندێكل����هودهرچوانهئ����هوخوێندكارانهی پێیانوتین هاتنناویانههی����هههندێكیانخوێندكاریپهروهردهی����ینی����نوبهش����یزماننوبۆچ����یئێمهت����اندورخس����توهتهوه،بۆی����هدوایبهدواداچونم����انبینیمانئهوخوێندكارانه59كهس����نوبهههڵه
فۆرمهكانیانپڕكردوهتهوه".لهرێبهرهك����هش "بۆی����ه وتیش����یس����هیرمانكردكهئهمانهپهروهرده
پهروهردهن، لهفاكهڵتی راس����ته نینبهاڵمزمانوزانستهمرۆڤایهتییهكاننولهفۆرمهكان����دانوس����یویانهدهرچویكۆلێ����ژیپهروهردهی����ن،بۆی����هئهوگرفتانهمانب����ردهوهبۆلیژنهیبااڵیدامهزراندنكهحاڵهتێكیلهمش����ێوهههی����ه،دواترنوس����راومانكردوهبۆههرس����ێزانكۆك����هوداوایب����هشونمرهكانوس����اڵیدهرچونوسهربهچكۆلێژێك����یئ����هوقوتابییانهمانكرد،بۆیان فهرمی بهنوس����راوی ئهوانیشناردینهوهكهئهوقوتابییانهدهرچویكۆلێ����ژوس����كوڵیزم����انوزانس����تهمرۆڤایهتییهكانن،لهبهرئهوهبڕیارماندادهربهێنین لهلیس����تهكه ناوان����ه ئهو
چونكهسهربهپهروهردهنین".مهحمودعوس����مانهێمایبۆئهوهك����رد"لهگ����هڵلیژنهیپ����هروهردهوخوێندنیبااڵلهپارلهمانكۆبونهوهمانك����ردوههندێ����كپارلهمانت����ارپێیاندهوتی����نمادامناوهكانی����اندهرچوه
ئێوهشبڕی����اریدامهزراندنهكهیانبۆدهربكهنهوه،ئێمهشداوامانلێكردنك����هلیژنهیس����كااڵمانههیهوئهگهروابێ����ترۆڵیئهملیژنهی����هچییهكهئێوهزهختمانلێبك����هن،لهبهرئهوهوتم����انناكرێتئ����هوهبكهینچونكهگروپهكانیان بخهینهوه ئهمانه ئهگهر70كهسدهچنهپێشهوهوههندێكیانكهس����یان 76 ی����ان كهس����یان 16دهكهوێتهپێش����هوهبۆیهبهوش����ێوهبێت380كهسدهكهوێتهپێش����یانوچۆندهتوانینئهمانهبخهینهپێشتر
بۆدامهزراندنیئهوانیپێشو؟".ناوبراوجهختیلهوهشكردهوهكه"سوێنددهخۆمبههیچجۆرێكوشهیوامنهوتوهكهئهوانراس����تدهكهنومنههڵهب����وناوهكانی����اندهربهێنم،ئێستائهوانباسیسكااڵتۆماركردن
دهكهن،خۆیانئازادن".پهرلهمانتار دیك����هوه، لهالیهك����یگهش����هداراحهفیدكهئاگادریئهم
گرفتهی����هبهئاوێن����هیراگهیاند"ئهوكێش����هیهلهنێ����وانئاماریگش����تیسلێمانیووهزارهتیخوێندنیبااڵدایه،ن����اویفاكهڵتیو لهئهنجامیگۆڕینیسكوڵهكانهوهكهلهههرشارهوناوێكهو
ئهمگرفتانهیدروستكردوه".ئهوپارلهمانت����ارهئاماژهیبهوهشكرد"ماوهیدومانگهلهههوڵداینبۆچارهسهریئهوكێشهیهوبهئێستاشهوهكهكۆبونهوهمانكردلهگهڵههندێكلیژن����هی هاوڕێ����مو پارلهمانت����اریپارێزگایس����لێمانی،بهاڵمتائێس����تاهیچئهنجامێكینهبوهوخوێندكارهكانجهختی����انلهوهكردهوهكهس����كااڵتۆماردهكهن،مهحمودعوس����مانیشناوهكانیان ك����ه بهوهكردوه ئاماژهیدابنرێتهوهوبچنهوهریزبهندییهكهئهوكاتخهڵك����یتریشدهبێتوئهوهندهمیالكماننهماوه،بۆیهپێموایهئهگهرپێشترئهمگرفتهچارهبكرایهئێستاپێویستمانبهمیالكیترنهدهبو".
كێشه ی نێوان قوتابییه دانه مه زراوه كانی كۆلێژی په روه رده ی كه الرو ئاماری سلێمانی به رده وامه
بهرێوبهرایهتیگشتیپهروهردهیگهرمیانفۆتۆ:ئینتهرنێت مهحمودعوسمان
17 (357( سێشه ممه 2012/12/25 کۆمەاڵیەتی
القهكردنیكچێكیههرزهكارموسڵدهههژێنێ ئا: بارام سوبحی
ئه فسه رێك و سێ سه ربازی سوپای عێراق، كچێكی هه رزه كار له موسڵ
ده ڕفێنن و پاش بێهۆشكردنی القه ی ده كه ن. كه سوكاری كچه كه داواكارن ئه و ئه فسه ره له شوێنی ئه نجامدانی
ئه و كاره ی له سێداره بدرێت. له الیه ن خۆیه وه پارێزگاری موسڵ
رایده گه یه نێت تا سزا گه یاندنی ئه فسه ره كه ، له چاودێریكردنی ئه و
دۆسێیه به رده وام ده بێت.
سێشه ممه ی پێشو )2012/12/18(، كچێكی هه رزه كار له كاتێكدا له ناوچه ی نه مرودی س���ه ر به ق���ه زای حه مدانییه (40 كیلۆمه ت���ر باك���وری موس���ڵ(، به مه به س���تی دابینكردن���ی هه ندێ���ك پێداویستی خێزانه كه ی له ماڵ دێته ده ر، له الیه ن چه ند كه سێكه وه ده ڕفێنرێت و پاشان بۆ رۆژی دواتر به ڕوتی له سه ر شه قامێكی شاری موسڵ فڕێده درێت.
ئ���ه م روداوه له نێو میدیای عێراقی و ده نگدانه وه یه ك���ی موس���ڵدا ش���اری گه وره ی هه ب���و، به جۆرێك نه ك ته نها له ئاس���تی ش���اره كه ، به ڵكو سه رۆكی پارله مان���ی عێراقیش له س���ه ری هاته گه یاندن���ی به س���زا داوای ده ن���گ و
ئه نجامده رانی ئه و كاره ی كرد.ئه ب���و س���ه عد )50( س���اڵ، مامی كچه ك���ه باس ل���ه وه ده كات ماڵی ئه و كچه ی ب���رازای له گوندێكی ده روبه ری موسڵه ، پاش ونبونی ته واوی سنوری
گونده ك���ه به دوایدا گه ڕاون. پاش���ان داوه ته خۆی���ان ته له فۆن���ی ژم���اره س���ه رجه م بازگ���ه كان، تاوه كو ئه گه ر زانیارییه كیان ده س���تكه وت ئاگاداریان
بكه نه وه .له كاتێكدا له وه ده كات باس ناوبراو، ئه و س���ۆراخكردنی گه ڕان و له هه وڵی یه كێك پێش���نوێژی ب���ون، كچ���ه دا له مزگه وته كانی ش���اری موس���ڵ، كه
فه ڵه س���تینی گه ڕه ك���ی دانیش���توی ده روازه ی رۆژهه اڵتی شاره كه یه ، پێیان راده گه یه نێت كچێكی به ڕوتی له س���ه ر بۆ هێناویه تییه وه بینیوه و شه قامه كه
ماڵی خۆیان.ده رون���ی و بارودۆخ���ی له ب���اره ی ته ندروستی ئه و كچه وه ، مامی ده ڵێت "ل���ه ڕوی ده رونیی���ه وه داڕوخابو، زۆر به زه حم���ه ت ورده كاری روداوه كه ی بۆ
باسكردین". به پێی گێڕانه وه ی كچه كه بۆ مامی ، چه ند كه س���ێكی نه ناس���راو رفاندویانه و پاشان ئه فسه رێك به پله ی موالزمی یه ك به ناوی "ش���ه عالن زیاب جب���وری " بێهۆش���ی كردوه و پاش���ان القه ی كردوه . به وته ی ئه بو س���ه عد، ئه و بێهۆش���كردنه كاریكردۆته س���ه ر ته ندروس���تی كچه كه و رۆژێ���ك دوای دۆزین���ه وه ی ، ب���ه رده وام م���اوه ماوه
رشاوه ته وه . كچه ك���ه ، دۆزین���ه وه ی دوای كه سوكاره كه ی په ناده به نه به ر دادگاو س���كااڵی قانونی له سه ر ئه و ئه فسه ره تۆمارده كه ن، به اڵم دادگا به مه به ستی پاراستنی گیانی كچه كه ، بۆ ماوه یه ك ته وقیفی ده كات. ئه بو سه عد داواكاره ئه نجامدانی له ش���وێنی ئه فسه ره ئه و تاببێته له سێداره بدرێت، "تاوانه كه ی
په ند بۆ كه سانی تر".دوای باڵوبونه وه ی هه واڵی القه كردنی ئه م كچه ، دادگا فه رمانی ده ستگیركردن بۆ ئه فس���ه ره كه و ئه و س���ێ سه ربازه ده رده كات كه له پرۆسه ی رفاندنه كه دا به شداربون. به اڵم یه كه سه ربازییه كه ی دادگای راده س���تی ئاماده نه ب���ون بكه ن، به پاس���اوی ئه وه ی پارێزبه ندی "حه س���انه " س���ه ربازی هه یه و ده بێت پاش ره زامه ن���دی وه زاره تی به رگری ،
ئینجا راده ستی دادگا بكرێت.س���وپای دوی فیرقه ی فه رمانده ی عێراق له ش���اری موس���ڵ، لیوا روكن عه ل���ی فره یج���ی ، رایگه یان���د ئ���ه و ئه فس���ه ره له لیوای پێنجی پیاده بوه . هه واڵه ك���ه ش، باڵوبون���ه وه ی دوای فیرقه ك���ه له ب���اره گای ده س���به جێ زیندان���ی ك���ردوه . به وت���ه ی فره یجی ئ���ه م بابه ت���ه بۆ "مه رامی سیاس���ی و به مه به س���تی بانگه ش���ه ی هه ڵبژاردن گه وره كراوه ". هه روه ها ده ڵێت "كاتێك كه سێك تاوانێك ده كات، مانای وانییه به ته واوه تی س���ه ربازییه كه دامه زراوه تۆمه تباره . ئه و به م كاره ی گوزارشتی
له پ���ه روه رده ی هه ڵ���ه ی خێزانه كه ی و الدانه كان���ی كردوه و ئه وه گوزارش���ت
نییه له سوپای عێراقی ".وه زاره تی به یاننامه یه ك���ی به پێ���ی به رگ���ری عێ���راق ك���ه رۆژی پێن���ج باڵوكرای���ه وه ، راب���ردو ش���ه ممه ی بڕیاریانداوه به البردنی حه سانه له سه ر ئ���ه و ئه فس���ه ره و راده س���تكردنی بۆ دادگا، تاوه كو به پێی مادده ی 393/1 له یاسای س���زادانی عێراقی دادگایی بكرێت. كه به وته ی پارێزگای موس���ڵ س���زای ئه و "تاوانه له سێداره دان یان
به ندكردنی هه تاهه تاییه ".پارێزگاری موسڵ ئه سیل نوجه یفی ، په یجی له سه ر كه له رونكردنه وه یه كدا تایبه ت���ی خۆی له ت���ۆڕی كۆمه اڵیه تی ب���اس باڵویكردۆت���ه وه ، فه یس���بوك له به رده م ئه فس���ه ره ئه و له وه ده كات ناوه و به تاوانه كه یدا "دان���ی دادوه ردا وتویه تی له كاتێكدا كچه كه م القه كردوه ، ك���ه ل���ه ڕوی ئاگاییه وه ش���ێلو بوه ". نوجه یفی ده ڵێت "راپۆرتی پزیش���كی
سه لماندویه تی ئه و كچه القه كراوه ".زانیارییه كانی پارێزگار، هه ر به پێی ئه و ئه فسه ره له ئیفاده كه یدا رایگه یاندوه كچه كه ی بردوه ته باره گای یه كه كه ی ، به پاساوی ئه وه ی شه وه و به مه به ستی پاراستنی گلیده داته وه و بۆ به یانییه كه ی راده س���تی خێزانه ك���ه ی ده كات���ه وه . نوجه یف���ی له كۆتایی وته كانیدا ده ڵێت "له نزیكه وه و ب���ه رده وام چاودێری ئه م روداوه ده كه م، تا تاوانبار س���زاكه ی
وه رده گرێت".
ئا: سارا قادر
ژنە جلوبەرگ فرۆشەکانی شەقامەکانی شار ئاواتەخوازی ئەوەن، تەنها چەند بستێکی
شەقامەکانیان پێڕەوا ببینن تا جل و بەرگە کۆنەکانیانی تێدا ساغ بکەنەوەو قوتی ئێوارە خوانێکی
هەژارانەیان دەست بکەوێت، بەاڵم هەرگیز ئامادەنین دەست لەکەس
پانبکەنەوە تا دینارێکیان پێبدەن و تەنها گلەییان لە حکومەت و
بەرپرسان نەهاتنەخوارەوەیانە لەکۆشکەکانیان و تێکەڵنەبونیانە
بەهەژاران.
رەنگە له هه رێمدا زۆر دیمەنی وروژێنەرو سەرنجراکێشی تێدا بێت، بەاڵم یەکێک لەدیمەنە زۆر سەرنجراکێشە جوانەکان ئ���ەو ژنانەی لەلێواری ش���ەقامی کاک ئەحم���ەدی ش���ێخه له س���لێمانی که هەریەکەیان بەدیار بوخچەیەک جلەوە هەڵتروش���کاوەو لەس���ەوداو مەمەڵەی هەزار دیناردایە ت���ا هەر نەبێت کرێی هاتوچۆکەی پێدەربهێنێ پاس���ەکەی
پێبکات.ئ���ەم ژنانە لەپازدە ژنێک تێناپەرن و لەئاش���نایەتی و هاوڕێیەتیان ژۆرێ���ک لەگ���ەڵ یەکتر پەیدا ک���ردوەو رۆژانە جلوبەرگی کۆنەی ژنانی مندااڵنی شار دەکڕن���ەوەو بەچەن���د هەزارێک قازانج
دەیان فرۆشنەوە.بەالیان���دا راگوزەران���ە کاتێ���ک هێمنانەیان گوێیەک���ی تێدەپەڕی���ت و لێدەگریت بۆت دەردەکەوێت کە رەنگە ئەم س���ەرزەمینە بونەوەرێکی هی���چ هێندەی ئەمان راس���تگۆیانە رازونیازو گلەییەکانی خۆیان نەڵێت و هەریەکەیان بەئاش���کراو بێپەردە باس���ی تەنانەت ش���تە تایبەتەکانی خۆشی بۆ دەستە گەرچی جارجارە نەکات خوشکەکانی بۆلەبۆڵ و دڵ عاجزییەکیشیان دەبێت، که چی ئه م���ه ش واینەک���ردوە یەکتر ببوغزێنن و بیری یەکتر نەکەن. بەاڵم هەریەک ل���ەم ژنانە هێندە هەژارن کە تەنه���ا ئەو هیواو خۆش���بینییەیان بۆ دنیا ئەوانی هێشتۆتەوەو خەمەکانیانی لەک���ۆڵ نەگرت���وە. س���ەلمە حەمە س���اڵ حەفتاودو تەمەن ئس���ماعیلی
بەدیار جلەکانی بەردەمییەوە لەسەوداو مامەڵەی بل���وزو بیجامەیەکی ناوماڵی رەنگ مۆردا بو ک���ە ئەو دەیوت بەدو هەزارو کریارەکەش هەزارو پێنجسەدی دەدایەو رێکنەدەکەوتن. ئەو کە ماوەی بیس���ت و پێنج ساڵە س���ەرقاڵی ئەم کارەیە، بەهۆی نەخۆشی مێردەکەیەوەو س���ێ منداڵی هەتی���وی کوڕەکەی کە بەخێویان دەکات ئەرکی بەڕێوەبردنی ماڵی کەوتۆتە ئەس���تۆ بۆی���ە رۆژانە ل���ەدەوری کاژێر هەش���تی بەیانییەوە بەخ���ۆی و بوخچەلەک���ەی کۆڵیی���ەوە دادەنیشێت و دەمەو نیوەرۆ دوای پەیدا کردنی دو سێ هەزار دینارێ دەرواتەوە بۆ ماڵەوە. سەلمە خان سەرباری ئەو هەم���و ماندوبون���ەی دەرەوەی کاتێک دەش���ڕواتەوە مالەوە دەبێت خەریکی کاری ناوماڵ و مێردە نەخۆشەکەی بێت کە ماوەی سێ ساڵە بەهۆی تێکچونی ب���اری تەندروس���تییەوە لەناو جێگەدا کەوتوەو ناتوانێ هیچ بکات. س���ەلمە خان لەکاتی سەوداو مامەڵەکەیدا زۆر هێمنانە ئەو جالنەی بەردەس���تی قەد دەکردەوە کە موش���تەرییەکانی بۆیان دەش���ێواند لەکاتی تەماش���ا کردنداو بەئارامی پێیدەوتن " بەخودای بەوەندە کەمتر نابێت خۆم بۆ پێنجس���ەد یان هەزار دینار لێرە دانیش���توم ئەوەندەم
بدەرێ و پیرۆزت بێت".ئەگەر س���ەلمە خان چانسی ئەوەی زەلیل مێردەکەش���ی گ���ەر هەبێ���ت بێت، ب���ەاڵم ه���ەر بمێنێ���ت و جۆرە لەخۆش���ییەکی دابێت بە ژیانی، بەاڵم ئامینە نەجمەدینی تەمەن حەفتا ساڵ ئەو تروسکاییەش���ی نەم���اوەو ماوەی سی ودو ساڵە لەگەڵ کچە تاقانەکەیدا بەجێی هێشتوەو ژنی بەسەردا هێناوە. ئەو زۆر بە پێکەنینێکی پڕ لەگریانەوە وتی" من منداڵی ش���ارەکەم و خەڵکی س���ابونکەرانم، عەیامی خۆم لەس���ەر نوکی پێ ئەڕۆیش���تم ئێس���تاش بوم بەپیرەژنێک و لێ���رەدا کەوتوم خۆزگە حکوم���ەت و بەرپرس���ەکان بۆ جارێک لەکۆش���ک و تەالرەکانی���ان دەهاتن���ە خ���وارێ و ژیانی ئەم خەڵک���ە هەژارو ڕەشو ڕوتەیان دەبینی تا بزانن خۆیان
چی دەکەن و خەڵکیش چۆن دەژی".ئەو لەگەڵ خوشکە خانەنشینەکەیدا ژیان بەسەر دەبات و جاروباریش دێتە
ناو بازاڕو چەن���د پارچە جلێکی کۆنە دەفرۆش���ێت و دەگەڕێتەوە ماڵە تەنیاو چۆڵەک���ەی. ب���ەاڵم س���ەیر لەوەدایە ژنانی ئێمە هێندە شەرمنن و داواکاری مافەکانی خۆیان نین دوای س���ی و دو ساڵ جێهێش���تن و وەزعی خراپی باری ئابوری، هێشتا بەدەنگی بەرز ناتوانێت داوای جیابون���ەوە بکات ئاواتەخوازە، گەر بۆ س���اتێکیش بێ���ت مێردەکەی تەاڵقی بدات و هەر نەبێت بێوەژنانەیەکی بۆ ببڕنەوە. هاوش���ێوەی ئامینە خان، حه پس���ە عەلی تەمەن شەس���ت ساڵ کە لەگەڵ دەس���تە خوش���کەکانی لەو رێگە دانیش���تبو بۆ جلفرۆشتن باسی لە خراپی مێردەکەی دەکرد کە چەند جار دەست و قاچ و س���ەری شکاندوە، بەاڵم وا دو س���اڵە مێردەکەی مردوەو ئ���ەم دەفت���ەری زەخ���ت و وەرەقەی ئیش���اعەکانی جەس���تەی عی���ادەو ک���ە وێنەی ئێس���ک و پروس���کەکانی پێیخۆش���ە وەک فڕێنادات و ناوەوەین ئەویش بمێنێتەوە. لەالی یادگارییەک خاوەن���ی ش���ەش منداڵە کە ئێس���تا چەند دانەیەکی���ان الی ماون و ئه وانی ت���ری چونەت���ە ماڵی خۆی���ان، بەاڵم زۆر خۆش���حاڵە بەوەی دێتە دەرەوەو کار دەکات " بگ���رە زۆربەی رۆژەکان هەر هیچیش���م دەس���ت ناکەوێت یان تەنها پارەی پاس���ەکە دەبەمەوە بەاڵم پێمخۆش���ە کە دێمە دەرەوەو خەڵک دەبینم".ئ���ەم ژنان���ە لەبۆن���ەو رۆژە باراناوییەکان���دا نایەن���ە ناوبازاڕ بەاڵم جگە هەفتە رۆژەکان���ی س���ەرجەمی لەهەینی کار دەکەن. هەرچەندە هەژاری پاڵی پێوەناون بۆ ئەم کارە بەاڵم زۆر بەش���ەوق و بەکارەکەیان و دڵخۆش���ن زەوقێکەوە باس���ی دەک���ەن کە تەواو خۆشی لێدەبینن. ڕەنگە هیچیان وەک حاجی حەلیمەی تەمەن حەفتاوحەوت بەکارەکەیان و نەب���ن دڵخۆش س���اڵ زۆر بەپێکەنین���ەوە وتی" من خاوەنی ش���ەش منداڵ بوم کاتێک لێم قەوماو مێردەکەم مرد، بەمکارەو بەکارکردن بۆ مااڵن و جل شۆری هەمویانم پێگەیاندو خستمنە ماڵ و حاڵی خۆیان، ئێستاش ئ���ەم کارەو پەیداکردنی نانێکی حەاڵڵ کە باوەڕ ناکەم هیچ کاسپییەک لەمەی ئێمە حەاڵڵتربێت بەهەمو دنیا نادەم". ئەم مرۆڤە سادانە هێندە راستگۆیانەو
دڵپاکانە دەدوان باسی ئەوەیان دەکرد کە چەندیان دەس���ت دەکەوێت و تەنها ئاواتیان ئەوەبو خودا لەش���یان س���اغ ب���کات و تا مردن ئ���ەم کارە بکەن بۆ ئەوەی موحتاجی دەستی کەس نەبن.
حەلیمە خان س���ەرباری وەزعی خۆی هێشتا زۆر بەرچاو تێرو بەویژدانە ئەو جالنەی کە بۆی نافرۆش���رێت دەیداتە ئەو خەڵکە عەرەبان���ەی کە هەژارن و لەن���او بازار دەس���وڕێنەوەو خۆش���ی
بەهەژار نازانێت و وت���ی" مادام خوای گەورە بەهرەی لەشساغی پێبەخشیوین هەژار نین خوای گەورە ئەم خاک و ئاوو بستە ش���ەقامەی مزگەوتی گەورەمان
لێنەستێنێ ئێمە هەر دەژین".
ژنهجلفرۆشهکانیشار:ئاواتەخوازینچاولهدهستیکهسنهبین
ژنێکی جل فرۆش له شه قامی کاک ئه حمه دی شێخ فۆتۆ: سارا قادر
ژنان و کچان له عێراقدا قوربانی سه ره کی توندوتیژین فۆتۆ: ئینته رنێت
تایبهت(357( سێشه ممه 2012/12/25 18
نه وشیروان مسته فا و دوا ده رفه ت
سات
كوردستان خۆی بۆ رووداوێكی گه وره ئاماده ده كات، رووداوێك كه سات به سات له "قه وما"نی نزیكتر ده بینه وه : ماڵئاوایی یه كجاری تاڵه بانی .
كاتێ���ك س���ه ركرده یه كی مێژوویی له قه ب���اره ی ئه و پی���اوه دا ماڵئاوایی یه كج���اری له ژی���ان و له دنیای سیاس���ه ت ده كات، نه ك هه ر بۆش���اییه كی گ���ه وره به جێده هێڵێت، به ڵكو گۆمی مه نگی رووداوه كانیش به دوای خۆیدا ده ش���ڵه قێنێت. ونبوونی س���یمای ئه م پیاوه ی ماوه ی 60 س���اڵه ناوێكی دیاری دنیای سیاسه تی ئێمه یه ، كوردستان له به رده م چه ندین گۆڕانكاریی و ئه گه رو س���یناریۆی جیاوازدا راده گرێت، هه ربۆیه زیاد له الیه نێكی ناوخۆی كوردستان و ده ره وه ی كوردستانیش نایانه وێ ئاڕاسته ی ره وتی رووداوه كان ه���ه روا بۆ رێك���ه وت به جێبهێڵن و چاویان بڕیوه ته ئ���ه وه ی چۆن ونبوونی
تاڵه بانی له به رژه وه ندی خۆیان بقۆزنه وه ؟!ره نگه ئه وه له رۆژی روناك ئاش���كراتر بێت یه كێتی له م سااڵنه ی دواییدا به ئه ندازه یه ك به كێشه و قه یرانه وه ئااڵوه ، كه له دوای تاڵه بانی ئیداره كردنی ئێجگار قورس و زه حمه ته ، هه ر كه س���ێك ئه و به رپرسیارێتییه تی تاڵه بانی پێبس���پێردرێت وه ك ئ���ه وه وایه تۆپه ڵه گڕێكی پێبدرێت كه س���ه ره نجام
ده شێت ببێته مایه ی سوتانی .له كاتێكدا كه ئه مڕۆ بارزانی له سلێمانی له گه ڵ مه كته بی سیاسی یه كێتی كۆده بێت���ه وه تا پش���تیوانی خۆی و پارتی له م س���اته وه خته دا به وان و به و كه س���ه رابگه یه نێت كه پۆست و كورس���ییه كه ی تاڵه بانی پێده سپێردرێت، زۆرب���ه ی س���ه رنجه كان رووه و ئه و پیاوه ن كه چه ن���د مه ترێك به دوور له و كۆبونه وه یه به س���ه ر گردێكه وه یه و ده یه وێت ئه م واڵته بگۆڕێت، ئێستا ئه و
بیر له چی ده كاته وه ؟ونبوونی تاڵه بانی ، زیاد له هه ر كه س���ێك ئه وه له نه وش���یروان مس���ته فا ده خوازێت كه رۆڵێكی كاراو گه وره تر له كوردستاندا ببینێت، ئه و كه چوار ساڵ له مه وبه ر دۆخی چه قبه ستووی سیاسی كوردستانی تێشكاندو روحێكی ك���رده وه به به ر دنیای مردوویی سیاس���ه تی ئێمه دا، له م س���اته وه خته دا هه لێكی گه وره ی هاتووه ته پێش بۆ به رجه سته كردنی ئه و گۆڕانه ی خه ونی پێوه ده بینێت، به مه رجێك هه نگاوی گونجاو له ناو "خودی بزوتنه وه كه ی " و كێڵگ���ه ی به مین چێنراوی "زۆنی س���ه وزو هه رێمی كوردس���تان و عێراق و
ناوچه كه "شدا بنێت.گرفتی گه وره ی نه وشیروان مسته فا له وه دایه كه هێواش هێواش ته مه نی به ره و س���ه ر هه ڵده كش���ێ و زه مه نێكی زۆری له به رده مدا نه ماوه بۆ مانۆڕ كردن و بۆ ئه وه ی جێ په نجه ی به سه ر الپه ڕه كانی مێژووه وه به جێبهێڵێت، ئه و له ماوه ی ئه م چه ند ساڵه ی رابردوودا گه لێك هه ل و ده رفه تی هاته پێش به اڵم بزوتنه وه ی گۆڕان وه ك پێویس���ت پالنی تۆكمه ی بۆ دانه ڕش���ت، تا هه ل���ه كان یه ك به دوای یه كدا له ده س���تچوون و گۆڕانیش نه بووه واقیعێكی
به رده ست.ره نگه ونبوونی تاڵه بانی ، دوا ده رفه ت و هه ل بێت له به رده م نه وش���یروان مسته فادا بۆ ئه وه ی رۆڵێكی كاراتر له كوردستاندا ببینێت، ئایا ئه و ده زانێت چۆن سه ركردایه تی ئه م قۆناغه بكاو ئه م دوا هه ل و ده رفه ته بقۆزێته وه ؟!
ریکالم
ئا: ئاوێنه
كۆماری ئیسالمی ئێران بایه خ و گرنگییه كی گه وره ی به نه خۆشكه وتنی ئه مجاره ی تاڵه بانی دا، وێڕای ئه وه ی
ده ستبه جێ تیمێكی پزیشكیی شاره زای له تارانه وه بۆ فریاكه وتنی
تاڵه بانی ره وانه ی به غدا كرد، حه سه نی دانایی فه ر به باوه شێك گوڵه وه چوه سه ردانی تاڵه بانی و
ئه حمه دی نه ژادیش گه شته كه ی بۆ عێراق دواخست، ئێران كه خه می تاڵه بانییه تی ، رۆڵی یه كالكه ره وه
له ته رتیباته ئاینده ییه كانی دۆسێی عێراق و كوردستان و "زۆنی سه وز"یشدا
ده بینێت.
له چه ن���د رۆژی راب���ردودا، گ���ه وره ئێ���ران میدیاكان���ی كاربه ده س���ت و به نه خۆشكه وتنی گه وره یان بایه خێكی تاڵه بان���ی و تاریفكردن���ی ناوب���راو دا، به ش���ێك ل���ه و میدیایان���ه تاڵه بانی و ئایه تواڵ سیس���تانییان به دو كه سایه تی گ���ه وره ناوبرد ك���ه رۆڵێك���ی گرنگ ب���ره ودان ئاش���تی و له پاراس���تنی له واڵتێك���دا ده بین���ن به میانه ڕه وی���ی لێوانلێوه له كێش���مه كێش و توندڕه ویی . به تاڵه بانی ئێ���ران بایه خپێدانه ی ئه م له وه وه سه رچاوه ده گرێت، كه له دیدی ئه وان���ه وه ناوبراو به درێژایی س���ااڵنی
رابردو دۆستێكی نزیكی ئێران بوه .په یوه ندی تاڵه بانی و ئێران مێژویه كی دورودرێژی پڕ له هه ورازو نش���ێوه ، كه س���ه ره تاكه ی به پێی گێڕانه وه ی "عیسا په ژمان"ی به رپرس���ی دۆس���ێی عێراق ل���ه ده زگای هه واڵگری���ی س���اواك، بۆ به ر له شه س���ته كانی س���ه ده ی رابردو ده گه ڕێته وه ، ئێران هه میش���ه رۆڵێكی گرنگی له مێژوی باش���وری كوردستاندا بینی���وه ، به ئه ندازه یه ك كه گێڕانه وه ی مێژوی حیزب و سه ركرده سیاسییه كانی ئێستای كوردستان، به بێ خوێندنه وه و گه ڕانه وه بۆ رۆڵی ئه و واڵته ناته واوه و مه به س���تی خۆی نه پێكاوه ، ئێران هه م له سه رده می ش���اخ و هه م له سه رده می شاریش���دا بۆ ئه م هێز و س���ه ركردانه ی
راگرتن���ی كوردس���تان و هه رێم���ی هاوسه نگیی نێوانیان گرنگ بوه .
كۆماری ئیسالمی ئێران كه هێزێكی گه وره ی س���ه ر نه خش���ه ی سیاس���ی رۆژهه التی ناوه ڕاس���ته ، هه روه ك چۆن به ه���ۆی هه ڵكه وت���ه ی جوگرافیی���ه وه گ���ه وره ی ئێج���گار كاریگه رییه ك���ی له س���ه رجه م روداوه كان���ی 50 س���اڵی رابردوی باش���وری كوردستاندا هه بوه ، یه كالك���ه ره وه رۆڵ���ی له ئێستاش���دا له ته رتیبات���ه ئاینده ییه كان���ی عێراق و كوردستان و "زۆنی سه وز"دا ده بینێت، هیچ هێزێك ناتوانێت له م جوگرافیایه دا تێ���دا كوردس���تانی هه رێم���ی ك���ه هه ڵكه وتوه و س���نورێكی دور ودرێژی وا به ئێران���ه وه ، رۆڵی ئه و واڵت���ه نادیده
بگرێت.له به رامبه ریشدا، دیاره ئه وه ئاشكرایه كه ئه م بایه خدانه ی ئێران به تاڵه بانی و قۆناغ���ی دوای تاڵه بان���ی ، بۆ بایه خی هێز و سه ركرده كوردس���تان و هه رێمی له س���تراتیجی ده گه ڕێته وه كاراكان���ی
پاراس���تنی له ڕوی به تایبه تی ئێراندا، ئه م���ن و ئاسایش���ی س���نوره كانی ئه و واڵت���ه وه ، هه ر ئه مه ش���ه وایكردوه كه ئیس���المی كۆماری چ���اوی به رده وام ئێران���ی له س���ه ربێت و له هه مو ش���ه ڕ و ئاشتییه كی ئه م هه رێمه دا ئاماده بێت.
روداوه كانی تاڵه بانی و دوای قۆناغی ب���ه الی یه كێت���ی ن���او ئێس���تای گه لێك جێی تارانه وه بڕیاربه ده ستانی
بایه خن، ئه وانزۆر ب���ه وردی و له نزیكه وه چاودێریی ئه وه ده كه ن كه ئاراسته ی ئه م روداوانه به ره و چ الی���ه ك ده ڕواو پاش���ه ڕۆژی
یه كێتی و "زۆنی سه وز" چی لێدێت؟ئه جێندای ئه وان له س���ااڵنی رابردودا ئه وه ی س���ه لماندوه كه لێناگه ڕێن تاكه هێزێك له كوردس���تاندا بااڵده ست بێت، لێناگه ڕێ���ن توركیا ده س���تی به س���ه ر سه رتاسه ری ئه م هه رێمه دا كراوه بێت، به ئه ندازه یه ك شیعه كوردو لێناگه ڕێن
روبه روی یه ك ببنه وه كه خزمه ت به به رژه وه ندی سوننه كان بكات. هه ربۆیه هه ر الیه نێك ل���ه م "زۆنه س���ه وز"ه دا ئ���ه و هێاڵنه ببه زێنێ، ب���ه ر رق و ئاگ���ری كۆماری
ئیسالمی ئێران ده كه وێت.
ئێران خه می تاڵه بانییه تی رۆڵییهكالكهرهوهلهزۆنیسهوزدادهبینێت
تاڵەبانی و ئەحمەدی نەژاد لەئینتەرنێتەوە
ئێران لێناگه ڕێت تاكه هێزێك
له كوردستاندا بااڵده ست بێت و
تورکیاش دەستی بەسەر سەرتاسەری
هەرێمدا کراوەبێت
(357( سێشه ممه 2012/12/25 19تایبهت
به ع���س توان���ی له م���اوه ی چه ن���د له بری س���وپا دامه زراوه ی س���اڵێكدا دامه زراوه یه ك���ی نیش���تمانی ، به هه ق به عس���ییانه . دامه زراوه یه كی بكات���ه )س���ه دام حوس���ێن(یش ئ���ه و پیاوه مه ده نیی���ه ی هه ڵگ���ری بااڵترین پله ی س���ه ربازی بو له عێراق، به ئاراسته یه ك هه ن���گاوی ده ن���ا زۆر ل���ه وه قوڵت���رو مه ترسیدارتربو كه ئه وانیدی به ساده یی هه س���تیانپێده كرد، هه نگاونانی سه دام دورتر بو ل���ه وه ی به ته نها دامه زراوه ی س���وپا به به عس���ی بكات. س���ه دام بۆ فۆرمێكی تایبه ت و ناوازه بۆ ئیداره دانی ده وڵه تی عێ���راق ده گه ڕا، فۆرمێك كه به ته نها له سه ر بنه ڕه تی به به عسیكردنی دامه زراوه ی سوپا نه وه ستا بو، به ڵكو به عه س���كه ركردنی بنچینه ی له س���ه ر دواتریش به ع���س و، رێكخس���تنه كانی به عه س���كه ركردنی ت���ه واوی كۆمه ڵگه كاریده كرد. واته جه وهه ری سیسته می حوكم له عێراق به پێی نه خشه و پالنێكی بریتیب���و به ڕێوه ده چو،ك���ه تایب���ه ت له دامه زراندنی كۆمه ڵگه یه كی سه ربازی ، ی���ان به ڕێوه بردنی كۆمه ڵگه )به الیه نی پ���الن و له رێگ���ه ی مه ده نیش���ییه وه ( پرۆژه و یاس���او بڕیاری عه سكه رییه وه ، لێره وه سروش���تی سیسته می سیاسی به هه ڵگری خه س���ڵه ت و له عێراق ده بو به خ���ۆی و، تایب���ه ت تایبه تمه ن���دی دیاریكردن���ی ب���ه دوای هه مان���كات شوناس���ێكی تایبه تی كۆمه ڵگه ش���ه وه بو، كه بریتیبو له ش���وناس و سروشتی
كۆمه ڵگه ی " مۆڵگه ی سه ربازی ".حاڵه تێك میلیتاریزه ك���ردن دۆخی نییه نوخبه ی سیاس���ی ئێستای عێراق به كوردیش���ه وه هه روا ئاس���ان بتوانن ده س���تبه رداری بن، چونك���ه به رده وام دۆخی سیاس���ی ئه م واڵته ناجێگیره و بنه ماكانی متمانه به یه ككردن و پێكه وه ژیانیشی له ئاستێكی ئێجگار الوازدایه ، له عێراقدا هێزه سیاس���ییه كان، نه ته وه جیاجیاكان، ئاین و مه زهه به ئاینییه كان، ره نگه جۆرێك له باوه ڕیان له ال دروست بوبێ ، ئه گه ر له روی سه ربازییه وه به هێز نه بن، وه ك ده یان���ه وێ پارێزراو نابن، ج���ا ئه گه ر ئه م هێزه س���ه ربازییه هی خۆیان بێ ، یان ه���ی واڵتێكی بێگانه . ره نگه زێده گۆیی نه بێ ئه گه ر بڵێین ئه و نوخبه سیاس���ییه زۆر بچوكه ی ئێستا له عێراق و كوردستان سیاسه ت ده كه ن و له ده ستدایه ئاش���تییان شه ڕو بڕیاری تاراده یه كی زۆر به پێی هه مان لۆجیكی بسماركی سه ده ی نۆزده مامه ڵه ده كه ن، كاتێك گه ره كیان���ه له رێگه ی " خوێن و شمش���ێر"ه وه ناكۆكی و كێش���ه كانیان
به ره و چاره سه ر ببه ن. له عێراقی ئێستادا به له به رچاوگرتنی بونی یاسای بنه ڕه تی واڵت )ده ستور(
و ئاماده یی گوش���اری نێوده وڵه تیش، هێشتا س���ه رزه مینێك نییه كه تیایدا به یه ك���ه وه و بتوان���ن جیاوازیی���ه كان به ئارامی ژیانی تێدا بكه ن، هێشتا ئه و نییه شیعه یه ك دیموكراسییه ده رفه ته به ته نیش���ت س���وننه یه ك و، كوردێ���ك توركمانێك و، عه ره بێك و به ته نیش���ت ك���وردو به ته نیش���ت توركمانێ���ك به ته نیشت عه ره بێكیش عه ره بێكه وه و، هه موانه وه ، پێكه وه و هه مویان به یه كه وه هه ست به ئارامی بكه ن تیایدا، هێشتا قاچه كانمان له نێو جوگرافیایه كدایه كه تیایدا مینبه ره كانی عه قاڵنییه ت تیایدا كزو بێهێزو پره نس���یپه كانی سه رله نوێ په یوه ندییه سیاسی و رێكخس���تنه وه ی كۆمه اڵیه تییه كانیش، ئه و په یوه ندییانه ی تاكه كانی واڵت به یه كه وه گرێده داته وه ، ئ���ه و په یوه ندییانه ی گ���روپ و پێكهاته دین���ی و كۆمه اڵیه ت���ی و سیاس���ی و مه زهه بییه كان به یه كه وه ده به ستێته وه ، رێكخس���تنه وه یه ك كه هه مو ئه مانه ش ده وڵه ته وه دامه زراوه كانی به ده وڵه ت و ببه ستێته وه له سه ر بنچینه ی وه كیه كیی ئاماده بونێكی هاواڵتیب���ون، ت���ه واوو
نییه . نوخب���ه ی ده س���ه اڵتدار له عێ���راق و كوردستان تا ئه م چركه ساته ش له بری مۆدێرنترین دۆزینه وه ی به دوای گه ڕان شێوازی حوكمڕانی و سیسته م و ده وڵه ت، له ب���ری گ���ه ڕان ب���ه دوای دۆزینه وه ی په یوه ن���دی و جۆره كان���ی راقیتری���ن مۆدێرن، كۆمه ڵگ���ه ی دروس���تكردنی هێشتا له گه ڕاندان به دوای دۆزینه وه ی دوا مۆدێلی چه كی كوشنده بۆ جارێكیتر س���ه رزه مینه ل���ه و تاقیكردن���ه وه ی جوگرافی و سیاسییه ی كه ناوی عێراقه
به هه رێمی كوردستانیشه وه .قه یرانێك���ی گی���رۆده ی عێ���راق موزمینه له سیسته می حوكم و بونیادی دامه زراوه ی سیاسی ، عێراق جه سته یه كی نوكی تائێستا خوێناوییه و ش���ه كه تی شمش���ێره كانی مێژو له س���ه ر س���نگی ئه ویدی و نه فیكردن���ه وه ی ئام���اده ن، هه وڵدان بۆ كوش���تنی جیاوازییه كان و بێبه های���ی ئه و بون���ه وه ره ی كه ناوی مرۆڤه له م واڵته دا ریش���ه یه كی دێرین و قوڵی مێژویی و كۆمه اڵیه تی هه یه ، بۆیه ئه سته مه له واڵتی وه كو عێراقدا به ته نها گۆڕانی كه مێك ل���ه روه ده ره كییه كانی به شێوه یه كی ش���كڵی له دوای روخانی س���ه دامه وه ، وه ك پێ���وه رو به ڵگ���ه ی دیموكراتیزه كردنی سیس���ته م و فۆرمی حوكمڕان���ی ببینرێ���ت، هه مومان باش ده زانی���ن ك���ه چاره س���ه ری كێش���ه ناوخۆییه كان���ی به په ناب���ردن بۆ هێزی عێراق ده ره وه ی واڵتان���ی سیاس���ی و ناكرێ���ت، هه ر وه ك چۆن ب���ه و گه مه ئێجگار بێماناو ساده یه ش ناكرێت، كه
جه نابی مالیكی )ناوچه جێناكۆكه كان( وه ك له ده س���توری عێراق���دا هات���وه ب���ه )ناوچ���ه تێكه ڵ���ه كان(و، ئاغای بارزانیش به بڕیاری فه رمی به )ناوچه كوردس���تانییه كانی ده ره وه ی ئیداره ی هه رێم( ی بناس���ێنێت و هه ردوالش���یان
هێز له سه ر یه كدی كۆبكه نه وه . ب���ڕوام وایه هی���چ یه كێك له و گه مه سیاسییه مه ترس���یدارانه ناتوانن ته نها خزمه تێكی بچوكی���ش، نه به كوردو نه به عه ره ب و ن���ه به هی���چ پێكهاته یه كی نه ته وه ی���ی و ئاینی له عێ���راق و هه رێمی كوردس���تان بك���ه ن. ه���ه ر وه ك چۆن جارێكیت���ر میلیتاریزه كردن���ی عێراق و پرس���ی ب���ه خزم���ه ت كوردس���تان نیش���تمانی و دۆزی دیموكراس���ی و نه ته وه یی له عێراق و هه رێمی كوردستان ناكات، ته نان���ه ت تاكڕه وییش به هێزی له ش���كرو نه غم���ه ی س���وپایی ئه گه ر له ناوی���ش بچێ���ت مۆدێلێك���ی دی له كه به رهه مده هێنێت���ه وه ، تاكڕه وی���ی له وانه یه له وه ی پێش���خۆی كوشنده تر بێ . بۆیه تاكه ش���تێك دوای روخانی به عێراق ئارام���ی بتوانێ���ت س���ه دام حوكمڕانی سیس���ته م و ببه خشێته وه ، تێدا س���ه قامگیر ب���كات و په یوه ندییه سیاسی و كۆمه اڵیه تییه كانی ته ندروست بكات���ه وه ، دیموكراتیزه كردنی عێراقه ، دیموكراتیزه كردنی له فۆرم���ی ب���ه اڵم مۆدێلی ئێستای به غداو هه ولێر نا، كه پێش���مه رجی هه ر هه نگاوێكیان به ره و دیموكراسییه ت كوشتنی جیاوازییه كان بێ���ت، واته دیموكراس���ییه تێك نا، كه به نێو سڕینه وه ی بونی ئه وانی دیكه دا تێبپه ڕێت. عێراق و هه رێمی كوردستان له په روه رده ی به جۆرێك پێویس���تیان بێت رێگر دیموكراسییانه یه ، سیاسی و ل���ه س���ه وزبونه وه ی تۆوی فاش���یزم و دروستكردنه وه ی س���ه ركرده ی رۆحیی پیرۆزو تاكڕه وی و منی بااڵ، پێویس���تی زۆری���ان به هێزگه لێكی سیاس���ی هه یه ب���ه وردی ل���ه وه تێب���گات ك���ه چیتر چاره سه ری كێشه كانی مێژو به " خوێن و شمشێر" ناكرێت، شمشێرێك كه زوزو له كاالنه كان ده رده هێنرێن و بۆنی خوێن به نیش���تماندا باڵوده كه نه وه . ماوه ته وه بڵێی���ن ئایا ب���ۆ جارێكیت���ر له عێراق و كوردس���تان خوێن ده بێته وه بزوێنه ری مێ���ژو، ئای���ا سیاس���ییه كانی عێراق و كوردستان ئه خالقی سیاسییان ده بێته رێگر له وه ی كه جارێكیتر به نێو خوێنی هاواڵتیانی نیش���تمانێكدا رێنه كه ن، كه هێش���تا خوێنی مێژوی���ان نه مه ییوه . وه اڵمه كانی پرس���یارگه لێكن ئه مان���ه له به رده م هه ر ئه گه رێكدا كراوه ده بێ ، دیموكراتیزه كردن���ی واڵت، یان جه نگ و خوێن، با چ���اوه ڕێ بین بزانین ئاینده
چیمان وه اڵم ده داته وه .
عێراق، رێكردن به نێو "خوێن و شمشێر" دا...پاشماوە
ونبوون
* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )سەالم حەسەن حمه عەزیز( هه ر كه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه.
* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )علی قادر محمد(هه ر كه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه.
* ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )زانا حسین شكر ( هه ر كه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه.
* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )نجات حه مه سعید محمد (هه ر كه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه.
* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )كاروان ساڵح محمد( هه ر كه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه.
* ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ن���اوی )به رزان عەبدواڵ رەش���ید( كۆمپانیای گرین وۆڵ هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی
ئاوێنه.* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )سیروان حسین علی (
هه ر كه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه. *باجێكی زانكۆی س���لێمانی -كۆلێژی زمان –به ش���ی عه ره بی ونبووه به ناوی )س���ۆران ئەحمەد عەبدولقادر(هه ر كه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی
ئاوێنه.
ئێستا كاتی ئه وه هاتوه ، ستراتیجی خه بات���ی گه لی كورد له توركیادا به ره و له م بچێت و مه ده ن���ی ئاراس���ته یه كی كێش���ه كه هه وڵبدرێت رێگه یه ش���ه وه بكرێته كێشه یه كی گه وره ی رۆژهه اڵتی رێكخ���راوه له الی���ه ن ناوه ڕاس���ت و ناحكومیی���ه كان مه ده نیی���ه كان و بزوتن���ه وه ی لێبكرێ���ت و پش���تیوانی سیاس���یی كورد له باكور ل���ه و دۆخه رزگاربكرێت كه ئێس���تا تیایدایه و ئه و وێنه یه بگۆڕرێت ك���ه ده وڵه تی تورك بۆی دروس���تكردوه ، ئه م���ه ش كاتێك
ده بێت كه به فیكرێكی سیاسیی نوێوه مامه ڵ���ه له گ���ه ڵ بارودۆخه كه بكرێت و هه وڵدان بۆ چه سپاندنی ئاشتی بكرێته س���تراتیجێكی نوێ و له م رێگه یه شه وه پش���تیوانی له و هه وڵه ئاش���تیخوازانه بكات، كه له الیه ن به شێك له به رپرسانی به جۆرێك ده كرێت و پێشنیار ده وڵه ت هه نگاو هه ڵبگ���رن كه مافه كانی گه لی كورد به ره و ده ستوریی به رن، چونكه به شێكی زۆری رێگره كان له چه سپاندنی مافه كان���ی گه ل���ی كورد په یوه س���ته له و به ده س���توره وه و هه تا گۆڕانكاری
ده س���توره دا نه كرێ���ت ناتوانرێت ئه و مافانه به ده ستبێن.
ئه ن���دام په رله مانه كان���ی به ده په بۆ ئ���ه م مه به س���ته ده توان���ن رۆڵی كارا ببین���ن و ببن���ه هێزێ���ك له په رله مانی توركیادا كه له گ���ه ڵ ئه كه په دا له وه دا كۆك بن كه ده یانه وێت ده س���تورێكی نوێ پیاده بكه ن و له م رێگه یه ش���ه وه هه وڵ���ی به ده س���توریكردنی مافه كانی گه لی كورد بده ن. ئه مه ش به سه ره تای له خه باتی داده نرێ���ت نوێ قۆناغێكی
رزكاریخوازیدا.
باكوری كوردستان شۆڕشی چه كداری له نێوان هۆكارو ئامانجدا... پاشماوە
س���ەرئەنجام ئێس���تا خەڵکانێک���ی زۆری���ش - ئەوانەی ک���ە کەمینینیان ب���ەکارو کۆشش���ێکی گرن���گ دەزانی - ئامانجگەلێک وەدەس���تهێنانی ب���ۆ بەه���ۆی ئەو بارودۆخ���ە نەخوازراوەی کەمپینکاریی ساردبونەتەوەو کەمپین و وازیانهێناوە، الی من باش���ترین چارە بۆ ئەو کەس���انەی دەیان���ەوێ واژۆی کەمپینەکان بکەن و بەهۆیەوە ئامانجێک وەدەس���تبهێنن.. ئەوەیە کە س���ەرەتا بزانن ئەوانەی کەمپین دروست دەکەن کێن و پێش���ینەیان چییەو چەند لەگەڵ پێش���نیارو خس���تنەڕوی گرفت���ەکان و داواکارییەکانی���ان رێگەچ���ارەکان و راس���تگۆن، ئایا خۆی���ان ئازادییخوازو یەکسانییخوازو مرۆڤپەروەرن و بەراستیی بەتەنگ چارەس���ەرکردنی کێش���ەکان و وەدەس���تهێنانی م���اف و ئازادییەکان و خۆش���گوزەرانیی و دابینکردن���ی ئاسودەیی و ئارامیی خەڵکەوەن، هەروا لەرێگەی خوێندنەوەیەکی هەر دەکرێ وردی دەق���ی کەمپینەکەش کە پێش واژۆکۆکردنەوەکە بۆ خەڵک دەنێررێ.. بزان���رێ ئ���ەو کەمپین���ە ت���ا چەن���د لەبەرژەوەندیی چین و توێژێکی کۆمەڵ یان ت���ەواوی میللەتدایەو ئایە تا چەند
دەرفەتی سەرکەوتنی تێدایە یان نا.
من پێشنیاری وشەی )هەڵمەت( لەجێی )کەمپین( دەکەم:
ئێمە وشەی )کەمپین(مان لە )کامپەین - Campaign(ی زمانی ئینگلیزیی وەرگرت���وەو بە عەرەبیش پێیدەگوترێ )حەملە - حملە(، بەکورتییەکەی ئەو دەستەواژەیە لەروی سیاسییەوە واتای هەڵمەتکردنێک���ی بەکۆمەڵ دەگەیەنێ کە هەمویان بەیەک هەڵوێس���ت و یەک
دەنگ لەمەسەلەیەکی دیارکراو لەپێناو ئامانجێکی دیارکراو تێدەکۆش���ن، بۆیە زۆر ئاساییە ئێمە لەجیاتی ئەو وشەی )کەمپین(ە بتوانین وشەی )هەڵمەت(ی کوردی - هەرچەندە لەوانەیە رێک و راس���ت وات���ای )کامپەی���ن - حملە( نەبەخشێ - بەکاربهێنین.. ئەوە زمانەو ناتوانرێ وش���ەکان لەهەم���و زمانەکان کتومت هەم���ان واتای���ان هەبێ، ئەو جۆرە وش���انەش پێویستە بەزمانەکەی خۆمان هەبن و بەکاریشیبهێنین چونکە ئەگەر بۆ هەمو وشەو دەستەواژەیەکی سیاس���یی و هزری���ی و فەلس���ەفیی و زانس���تیی و.. هتد هەر پەنا بۆ وشەی زمانی دیکە ببەین ئ���ەوە زمانەکەمان دەش���ێوێ و پەڕپوت دەب���ێ و هەر بە دوایی���ش دەمێنێت���ەوە، پاش���کۆیی وش���ەی )هەڵمەت( پێش���تریش لەنێو کوردانی باش���ور لەجیات���ی )حملە(ی بەکاردەهات و جێگەی خۆشی عەرەبی
کردبۆوە.** - - -
* هەرچەن���دە ئەو کەمپینە بە ناوی نامەیەک���ی کراوەیە ب���و: )حکومەتی کاردان���ەوەی فەوری دەب���ێ هەرێ���م نیش���انبدا دژ بەهەڕەشە لەچاالکوانانی ژنان.( بەاڵم هیچ جیاوازییەکی لەگەڵ کەمپین نیی���ە - رەنگە هەر لەبەر ئەو گاڵتەجاڕییانەی کە ئێس���تا بەوش���ەی کەمپین دەکرێن ن���اوی کەمپینیان لێ نەناب���ێ -، دەس���تیان خ���ۆش بێ کە لەکەمپینەکەی���ان بەرگری���ی لە)بەهار مونزی���رو پەروی���ن عەزی���ز( دەکەن، ب���ەاڵم نازانین چۆن دەکرێ کەمپین بۆ کەس���ێکی وەک )دارا گەشە حەفید( بکرێ کە پێش���تر جێگری لێپرسراوی مەڵبەن���دی )21ی س���لێمانی(ی )ی.
ن. ک(بوە و ئێس���تاش پەرلەمانتارێکی حیزبیی و سەر بە یەکێتی و دەسەاڵتە و س���ەرۆکی )لێژن���ەی بەرگریی لەمافی ئافرەت(یشە، ئەوە لەکاتێکدا لەسایەی ئەو دەس���ەالتانەی ئ���ەو هەیەتی هەر لەشەش مانگی 2012دا )٨٤2( روداوی توندوتیژی���ی دژ بەژن���ان تۆمارکراوە، دەس���ەاڵتدارانیش بەقس���ەی ه���ەر توندوتیژییەکانی دژ بەژنان پتر بونە، ئ���ه و دەبوایە تەنیا لەبەر بەرزبونەوەی رادەی توندوتیژیی دژ بەژنان دەس���ت رابگەیاندایە، لەکارکێش���انەوەی خۆی خ���ۆ دەس���ەاڵتداری وەک )نێچیروان بارزان���ی(ش هەی���ە بەقس���ان لەهەمو کەسێک پتر داوای ماف و ئازادییەکانی ژنان دەکاو زۆر هەڕەشەشیان لێکردوە، ئای���ە دەکرێ کەمپینێ���ک بۆ بەرگریی لە)نێچی���روان بارزانی( خەڵکانی وەک
ئەویش بکەین!؟ ** وەبیرمە جارێک نوسەرۆکەیەک ک���ە الی خ���ۆی وایە س���ەرەدەرییەک لەزمانان دەردەکاو زۆر جار لەماڵپەڕی بەناوی شەڕەپشیلەیەک دەنگەکانیش نوسین دەنوسێ - لەبەرانبەر کەمپینێک نوسیبوی ئەوانە نازانن وشەی )کەمپین( وات���ای )چادرهەڵ���دان( دەگەیەن���ێ! کەچ���ی خ���ۆی نەیزانیبو ئ���ەو خۆی لێکداوەتەوەو وش���ەی ئەو کۆلەوارانە بە)کەمپینگ - Camping(ی ئینگلیزی لێی تێگەیش���توەو ئاگای ل���ەوە نییە کە کوردان وەک ه���ەر میللەتێکی دی زۆر جار بەپێی گۆکردن و وشەس���ازیی تایب���ەت بەخۆی���ان وش���ەی وەرگیراو دەگ���ۆڕن، بۆ نمونە ک���وردان هەرگیز وەک ئینگلی���ز زمانان ناڵێن )تۆیلێت(
بەڵکە هەر دەڵێن )تەوالێت([email protected]
)کەمپین(یشمان فت! یان پێویستە کەمپین دژی کەمپینکردن بکەین!؟... پاشماوە
وه زاره تی دارایی و ئابوری ژماره /976٨ به ڕێوه به رایه تی گشتی خانه نشین ڕێكه وت/2012/12/12 به ڕێوه به رایه تی خانه نشینی پێشمه رگه
ئاگاداری گه نجینه به ڕێوه به رایه ت���ی خانه نش���ینی پێش���مه رگه / 3 كۆمه ڵێك ك���ه ل و په لی هه یه هه ڵده س���تێت ب���ه فرۆش���تنی به ش���ێوه ی زیادكردنی ئاش���كرا له ب���ه رواری (2012/12/30( ڕۆژی یه كش���ه ممه كاتژمێر )10(ی به یان���ی له بنكه ی )7(ی دابه ش���كردنی مووچه گه ڕه ك���ی ڕزگاری - مانگره كان / كرێ���ی باڵوكردنه وه ی
ده كه وێته ئه ستۆی ئه و كه سه ی بۆی ده رده چێت. له گه ڵ ڕێزدا...عەزیز عەلی فەتاح
به ڕێوه به ری خانه نشینی پێشمه رگه /3
بۆ: سه رنوسه ری رۆژنامه ی ئاوێنه
بابه ت: ده ست له كاركێشانه وه
ده س���ته ی ئه ندامێك���ی وه ك نوسه رانی رۆژنامه ی ئاوێنه داوا له به رێزتان ده كه م ره زامه ند بن له سه ر ده ست له كاركێشانه وه م، ك���ه به هۆی هه ندێ���ك بارودۆخ ناوبراو له رۆژنام���ه ی ناتوان���م درێژه به كاری رۆژنامه نوس���یم ب���ده م، كه ب���ۆ م���اوه ی پێنج سه ربه خۆ به ش���ێوه یه كی ساڵ دژی ناعه داله ت���ی كۆمه اڵیه تی و كارم ئاب���وری سیاس���ی و وه ك له ئێستاش���دا ك���ردوه ، رۆژنامه نوسێكی سه ربه خۆ درێژه ب���ه كاری رۆژنامه نوس���ییه كه م ده ده م و هی���چ په یوه ندییه كم به
كۆمپانیای ئاوێنه -وه نییه .له گه ڵ رێزدا...
عیسا خدرئه ندامی ئه نجومه نی نوسین
له رۆژنامه ی ئاوێنه 2012/12/25
ریکالم
چاپخانەی ئاوێنە
کتێب،گۆڤاررۆژنامه،نامیلکه
بۆچاپکردنی:
07701471518 )053(3210501)053(3210502
@١١١#
نوێنهریئاوێنهلهئهوروپاشوانحهمهـنهرویج004799004729
[email protected]کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاھیر، سەردەشت عوسمان
ریکالم
ریکالم ریکالم
خاوهنیئیمتیاز:کۆمپانیایئاوێنهسهرنوسهر:سهردارمحهمهد